Punjabi Gurmukhi - Ecclesiasticus

1ਸਿਰਾਚਦਪਤਰਸਿਿਦੀਬਧੀਦੀਪੋੋ।ਜਦਸਿਬਹਤਿਾਰੀਆ ਅਤਮਹਾਨਚੀਜਾਿਾਨਿਾਨਨਅਤਨਬੀਆਦਆਰਾ,ਅਤਹਰਾਦਆਰਾ ਪਦਾਨਿੀਤੀਆੋਈਆਹਨਸਜਨਾਨਉਨਾਦਿਦਮਾਦੀਪਾੋਣਾਿੀਤੀ ਹ,ਸਜਨਾਚੀਜਾੋਈਇਜਰਾਈੋਨਸਿਖਣਅਤਬਧੀੋਈਸੋਾਾਾ ਿੀਤੀਜਾਣੀਚਾਹੀਦੀਹ;ਅਤਸਜਿਸਿਚਨਾਸਿਰਫਪਾਠਿਾਨਆਪਣ ਆਪਸਿਚਹਨਰਮਦਹਣਾਚਾਹੀਦਾਹ,ਿੋਉਹਜਸਿਖਣਾਚਾਹਦਹਨ, ਉਹਨਾਨਬੋਣਅਤਸੋਖਣਦਆਰਾ,ਉਹਨਾਨੋਾਭਪਹਚਾਉਣਦ ਿੋਹਣਾਚਾਹੀਦਾਹ:ਮਰਦਾਦਾਜੀਿਿ,ਜਦਉਿਨਆਪਣਆਪਨ ਿਾਨਨਦਪੜਨੋਈਬਹਤਸਦਤਾਿੀ,ਅਤਨਬੀਆਅਤਿਾਡਸਪਉਦਾਸਦਆਦੀਆਹਰਸਿਤਾਬਾ,ਅਤਉਹਨਾਸਿਚਚੋਸਨਰਣਪਾਪਤਿੀਤ ਿਨ,ਆਪਣਆਪਨਸਿਖਣਅਤਬਧੀਨਾੋਿਬਧਤਿਝਸੋਖਣੋਈ ਸਖਸਚਆਸੋਆਿੀ;ਇਿਇਰਾਦਨਾੋਸਿਸਜਹੜੋਿਸਿਖਣਾਚਾਹਦ ਹਨ,ਅਤਇਹਨਾਚੀਜਾਦਆਦੀਹਨ,ਉਹਨਾਨਿਾਨਨਦਅਨਿਾਰ ਜੀਿਨਬਤੀਤਿਰਨਸਿਚਬਹਤਸਜਆਦਾੋਾਭਹਿਿਦਾਹਇਿੋਈ ਮਤਹਾਨਬਨਤੀਿਰਦਾਹਾਸਿਇਿਨਸਿਰਪਾਅਤਸਧਆਨਨਾੋਪੜ, ਅਤਿਾਨਮਾਫਿਰ,ਸਜਿਸਿਚਅਿੀਿਝਸਬਦਾਦੀਿਮੀਮਸਹਿਿਿਰ ਿਿਦਹਾ,ਸਜਨਾਦੀਸਿਆਸਖਆਿਰਨੋਈਅਿੀਸਮਹਨਤਿੀਤੀਹ.

ਸਿਉਸਿਉਹੀੋੋਾਜਇਬਰਾਨੀਸਿਚਿਹੀਆਜਾਦੀਆਹਨ,ਅਤਸਿਿ ਹਰਭਾਸਾਸਿਚਅਨਿਾਦਿੀਤੀਆਜਾਦੀਆਹਨ,ਉਹਨਾਸਿਚਉਹੀ ਤਾਿਤਨਹੀਹ:ਅਤਨਾਸਿਰਫਇਹਚੀਜਾ,ਿੋਿਾਨਨ,ਨਬੀਆਅਤ ਬਾਿੀਦੀਆਸਿਤਾਬਾਸਿਚਿਈਛਟਾਸਜਹਾਫਰਿਨਹੀਹ,ਜਦਉਹ ਆਪਣੀਭਾਸਾਸਿਚਬੋਜਾਦਹਨ।ਸਿਉਸਿਸਮਿਰਸਿਚਆਉਣਦ ਅਠਿਤੀਹਿਿਾੋਸਿਚ,ਜਦਿਰੋਟਿਰਾਜਾਿੀ,ਅਤਿਝਿਮਾਉਥ ਸਰਹਾ,ਮਨਇਿਛਟੀਸਜਹੀਸਿਖਣਿਾੋੀਸਿਤਾਬਸਮੋੀ:ਇਿੋਈਮ ਇਿਨਸਿਆਸਖਆਿਰਨੋਈਿਝਸਮਹਨਤਅਤਸਮਹਨਤਿਰਨੋਈ ਿਭਤਜਰਰੀਿਮਸਝਆ;ਸਿਤਾਬਨਖਤਮਿਰਨੋਈਉਿਜੋਾਸਿਚ ਬਹਤਚਿਿੀਅਤਹਨਰਦੀਿਰਤਿਰਦਹਏ,ਅਤਉਹਨਾੋਈਿੀਇਿ ਨਸਨਰਧਾਰਤਿਰਨਾ,ਜਇਿਅਜੀਬਦਸਸਿਚਸਿਖਣੋਈਸਤਆਰ ਹਨ,ਿਾਨਨਦਬਾਅਦਰਸਹਣੋਈਪਸਹੋਾਤਸਤਆਰਿੀਤਜਾਰਹ ਹਨ।ਿਾਰੀਸਿਆਣਪਪਭਤਆਉਦੀਹ,ਅਤਿਦਾੋਈਉਿਦਨਾੋ ਹ।

2ਿਣਿਮਦਰਦੀਰਤ,ਮੀਹਦੀਆਬਦਾਅਤਿਦੀਪਿਸਦਨਾਦੀ ਸੋਣਤੀਿਰਿਿਦਾਹ?

3ਅਿਾਸਦੀਉਚਾਈ,ਧਰਤੀਦੀਚੜਾਈ,ਡਾਾਈਅਤਬਧੀਨਿਣਜਾਣ ਿਿਦਾਹ?

4ਸਿਆਣਪਨਿਾਰੀਆਚੀਜਾਤਪਸਹੋਾਬਣਾਇਆਸੋਆਹ,ਅਤ ਸਿਆਣਪਦੀਿਮਝਨਿਦੀਪਿਿਾੋਤਬਣਾਇਆਸੋਆਹ। 5ਿਭਤਉਚਪਰਮਸਰਦਾਬਚਨਬਧੀਦਾਚਸਮਾਹ;ਅਤਉਿਦਰਾਹ ਿਦੀਿੀਹਿਮਹਨ।

6ਬਧਦੀਜੜਸਿਿਨਪੋਟਿੀਤੀੋਈਹ?ਜਾਉਿਦੀਆਬਧੀਮਾਨ ਿੋਾਹਾਨਿਣਜਾਣਦਾਹ?

7ਬਧਦਾਸੋਆਨਸਿਿਨਪੋਟਿੀਤਾਸੋਆਹ?ਅਤਸਿਿਨਉਿਦ ਮਹਾਨਅਨਭਿਨਿਮਸਝਆਹ?

8ਇਿਬਧੀਮਾਨਅਤਬਹਤਡਰਨਿਾੋਾਹ,ਪਭਆਪਣਸਿਾਾਿਣਉਤ ਬਠਾਹ।

9ਉਿਨਉਿਨਬਣਾਇਆ,ਉਿਨਦਸਖਆ,ਅਤਉਿਨਸੋਸਣਆ, ਅਤਉਿਨਉਿਦਿਾਰਿਮਾਉਤਡੋਸਦਤਾ।

10ਉਹਉਿਦੀਦਾਤਦਅਨਿਾਰਿਾਰਿਰੀਰਾਦਨਾੋਹ,ਅਤਉਿਨ ਉਿਨਉਹਨਾਨਸਦਤਾਹਜਉਿਨਸਪਆਰਿਰਦਹਨ।

11ਿਹਿਾਹਦਾਭਮਾਣ,ਮਸਹਮਾ,ਅਨਦ,ਅਤਅਨਦਦਾਤਾਜਹ। 12ਿਹਿਾਹਦਾਭਮਨਨਪਿਨਿਰਦਾਹ,ਅਤਅਨਦ,ਪਿਨਤਾਅਤ ੋਬੀਉਮਰਸਦਦਾਹ।

13ਸਜਹੜਾਪਭਤਡਰਦਾਹ,ਅਤਸਿਚਉਹਦਾਭੋਾਹਿੋਾ,ਅਤਉਹ ਆਪਣੀਮਤਦਸਦਨਸਿਰਪਾਪਾਿੋਾ।

14ਪਭਤਡਰਨਾਸਿਆਣਪਦੀਸਰਆਤਹ:ਅਤਇਹਿਖਸਿਚ ਿਫਾਦਾਰਾਦਨਾੋਬਣਾਇਆਸੋਆਿੀ।

15ਉਿਨਮਨਖਾਦਨਾੋਇਿਿਦੀਿੀਨੀਹਬਣਾਈਹ,ਅਤਉਹਉਨਾ ਦੀਅਿਨਾੋਜਾਰੀਰਹੋੀ।

16ਿਹਿਾਹਤਡਰਨਾਸਿਆਣਪਦੀਭਰਪਰਤਾਹ,ਅਤਮਨਖਾਨ ਆਪਣਫੋਾਨਾੋਭਰਸਦਦੀਹ।

17ਉਹਉਨਾਦਿਾਰਾਰਨਮਨਭਾਉਦੀਆਿਿਤਆਨਾੋਭਰਸਦਦੀਹ, ਅਤਆਪਣਿਾਧਨਾੋਇਿਠਾਿਰਦੀਹ।

18ਪਭਦਾਡਰਬਧੀਦਾਤਾਜਹ,ਸਾਤੀਅਤਿਪਰਨਸਿਹਤਨਿਧਣਫੋਣੋਈ;ਦਿਜਪਰਮਸਰਦਤਹਫਹਨ:ਅਤਇਹਉਹਨਾਦੀਖਸੀ ਨਿਧਾਉਦਾਹਜਉਿਨਸਪਆਰਿਰਦਹਨ।

19ਸਿਆਣਪਿਸੋਤਾਅਤਿਮਝਦਾਰੀਦਸੋਆਨਦੀਬਰਿਾਤਿਰਦੀ ਹ,ਅਤਉਹਨਾਨਉਚਾਿਰਦੀਹਜਉਿਨਫੜੀਰਖਦਹਨ।

20ਬਧਦੀਜੜਿਹਿਾਹਤਡਰਨਾਹ,ਅਤਉਿਦੀਆਟਸਹਣੀਆਦੀ ਉਮਰੋਬੀਹ।

21ਿਹਿਾਹਦਾਡਰਪਾਪਾਨਦਰਿਰਸਦਦਾਹ,ਅਤਸਜਥਇਹਮਜਦਹ, ਇਹਿਧਨਦਰਿਰਸਦਦਾਹ।

22ੋਿਿਾੋਆਦਮੀਨਧਰਮੀਨਹੀਠਸਹਰਾਇਆਜਾਿਿਦਾ।ਸਿਉਸਿ ਉਿਦਿਸਹਰਦਾਬੋਬਾੋਾਉਿਦੀਤਬਾਹੀਹਿੋੀ।

23ਇਿਧੀਰਜਿਾਨਆਦਮੀਇਿਿਮੋਈਅਥਰਹਜਾਿੋਾ,ਅਤਉਿ ਤਬਾਅਦਖਸੀਉਿਸਿਚਉੋਆਿੋੀ।

24ਉਹਿਝਿਮੋਈਆਪਣੀਆੋੋਾਨੋਿਾੋਿੋਾ,ਅਤ ਬਹਸਤਆਦਬੋਆਪਣੀਬਧੀਦਾਿਰਣਨਿਰਨੋ।

25ਸੋਆਨਦਸਦਸਟਾਤਬਧਦਖਜਾਨਸਿਚਹਨ,ਪਰਪਾਪੀੋਈ ਭੋਤੀਸਾਣਾਉਣੀਹ।

26ਜਤਸਿਆਣਪਚਾਹਦਾਹ,ਤਾਹਿਮਾਦੀਪਾੋਨਾਿਰ,ਅਤਪਭਤਨ ਉਹਦਦਿੋਾ।

27ਸਿਉਸਿਪਭਦਾਭਬਧੀਅਤਉਪਦਸਹ,ਅਤਸਿਸਿਾਿਅਤ ਮਿਿੀਨਾਉਿਦੀਪਿਨਤਾਹਨ।

28ਜਦਤਿੀਿੋਾੋਹਤਾਿਹਿਾਹਦਡਰਉਤਭਰਿਾਨਾਿਰ,ਅਤ ਦੋੋਸਦੋਨਾੋਉਿਿੋਨਾਆਓ।

29ਮਨਖਾਦਿਾਮਣਪਖਡੀਨਾਬਣਅਤਜਿਝਤਿੀਬੋਦਹਉਿ ਿੋਸਧਆਨਸਦਓ।

30ਆਪਣਆਪਨਉਚਾਨਾਿਰ,ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਤਿੀਸਡੋਪਿ ਅਤਆਪਣੀਜਾਨਉਤਬਇਜਤੀਸੋਆਓਅਤਇਿਤਰਾਪਰਮਸਰ ਤਹਾਡਭਤਨਜਾਣੋਿ,ਅਤਤਹਾਨਮਡੋੀਦਸਿਚਿਾਰਿਟਦਿ, ਸਿਉਸਿਤਿੀਿਚਾਈਸਿਚਪਭਦਡਰੋਈਨਹੀਆਏ,ਪਰਤਹਾਡਸਦੋ ਸਿਚਧਖਨਾੋਭਸਰਆਹਇਆਹ।

ਅਧਿਆਏ2

1ਮਰਪਤਰ,ਜਤਿੀਪਭਦੀਿਿਾਿਰਨੋਈਆਏਹ,ਤਾਆਪਣੀ ਆਤਮਾਨਪਰਤਾਿੋਈਸਤਆਰਿਰ।

2ਆਪਣਸਦੋਨਠੀਿਰਖ,ਅਤਿਦਾਧੀਰਜਰਖ,ਅਤਮਿੀਬਤਦਿਮ ਜੋਦੀਨਾਿਰ।

3ਉਿਨਾੋਜੜਰਹ,ਅਤਦਰਨਾਜਾਓ,ਤਾਜਤਿੀਆਪਣਅਤੋ ਅਤਸਿਚਿਧਜਾਿ।

4ਜਿਝਤਹਾਡਉਤਸੋਆਇਆਸੋਆਹਉਿਨਖਸੀਨਾੋੋਓ,ਅਤ ਜਦਤਿੀਇਿਨੀਿੀਜਾਇਦਾਦਸਿਚਬਦੋਜਾਦਹਤਾਧੀਰਜਰਖ। 5ਸਿਉਜਿਨਾਅੋਸਿਚਪਰਸਖਆਜਾਦਾਹ,ਅਤਮਿੀਬਤਦੀਭਠੀ ਸਿਚਿਬਸੋਆਜਾਦਾਹ।

6ਉਿਸਿਚਸਿਸਿਾਿਿਰ,ਅਤਉਹਤਹਾਡੀਮਦਦਿਰੋਾ;ਆਪਣਰਾਹ ਨਠੀਿਿਰ,ਅਤਉਿਸਿਚਭਰਿਾਿਰ। 7ਤਿੀਸਜਹੜਿਹਿਾਹਤਡਰਦਹ,ਉਿਦੀਸਮਹਰਦੀਉਡੀਿਿਰ।ਅਤ ਇਿਪਾਿਨਾਜਾਓ,ਸਿਤਤਿੀਸਡੋਨਾਜਾਓ। 8ਤਿੀਸਜਹੜਪਭਤਡਰਦਹ,ਉਿਸਿਚਸਿਸਿਾਿਿਰ।ਅਤਤਹਾਡਾ ਇਨਾਮਅਿਫੋਨਹੀਹਿੋਾ।

9ਤਿੀਸਜਹੜਿਹਿਾਹਤਡਰਦਹ,ਭਸੋਆਈਅਤਿਦੀਪਿਅਨਦ ਅਤਦਇਆਦੀਆਿਰਖਦਹ।

10ਪਰਾਣੀਆਪੀੜੀਆਿੋਿਖ,ਅਤਿਖ;ਿੀਿਦਪਭਉਤਭਰਿਾ ਿੀਤਾ,ਅਤਸਰਸਮਦਾਹਇਆ?ਜਾਿੀਿਈਉਿਦਡਰਸਿਚਸਰਹਾ,ਅਤ ਉਿਨਛਡਸਦਤਾਸੋਆ?ਜਾਉਿਨਿਦਸਿਿਨਤਛਜਾਸਣਆ,ਸਜਿਨ ਉਿਨਬੋਾਇਆ?

11ਸਿਉਸਿਪਭਦਇਆਅਤਦਇਆਨਾੋਭਰਪਰ,ਧੀਰਜਿਾਨਅਤ ਬਹਤਹੀਤਰਿਿਾਨਹ,ਅਤਪਾਪਾਨਮਾਫਿਰਦਾਹ,ਅਤਸਬਪਤਾਦ ਿਮਸਿਚਬਚਾਉਦਾਹ।

12ਹਾਇਭਭੀਤਸਦੋਾਉਤ,ਅਤਿਮਜਰਹਥਾਉਤ,ਅਤਪਾਪੀਉਤਜ ਦਰਾਹਾਨਜਾਦਾਹ!

13ਹਾਇਉਿਉਤਜਬਹਸਹ!ਸਿਉਸਿਉਹਸਿਸਿਾਿਨਹੀਿਰਦਾ। ਇਿੋਈਉਿਦਾਬਚਾਅਨਹੀਿੀਤਾਜਾਿੋਾ।

14ਤਹਾਡਉਤਹਾਏਸਜਹੜਧੀਰਜੋਆਚਿਹਨ!ਅਤਤਿੀਿੀਿਰੋ ਜਦਪਭਤਹਾਨਸਮੋਣਆਿੋਾ?

15ਸਜਹੜੋਿਪਭਤਡਰਦਹਨਉਹਉਿਦਬਚਨਦੀਉੋਾਣਾਨਹੀ ਿਰਨੋ।ਅਤਸਜਹੜਉਿਨਸਪਆਰਿਰਦਹਨਉਹਉਿਦਰਾਹਾਦੀ ਪਾੋਣਾਿਰਨੋ।

16ਸਜਹੜੋਿਪਭਤਡਰਦਹਨ,ਉਹਉਿਨਪਿਨਿਰਨੋਈਚੋੀ ਚੀਜਦੀਭਾੋਿਰਨੋ।ਅਤਸਜਹਡਉਿਨਸਪਆਰਿਰਦਹਨਉਹਸਰਾ ਨਾੋਭਰਜਾਣੋ।

17ਸਜਹੜਿਹਿਾਹਦਾਭਮਨਦਹਨ,ਉਹਆਪਣਸਦੋਾਨਸਤਆਰ ਿਰਨੋ,ਅਤਆਪਣੀਆਜਾਨਾਨਉਿਦਅੋਸਨਮਰਿਰਨੋ, 18ਇਹਆਖਿ,ਅਿੀਮਨਖਾਦਹਥਾਸਿਚਨਹੀ,ਿੋਪਭਦਹਥਾਸਿਚ ਜਾਿਾੋ,ਸਿਉਸਿਸਜਿਉਹਦੀਮਸਹਮਾਹ,ਸਤਿਹੀਉਹਦੀਦਿਾਹ।

ਅਧਿਆਏ3

1ਹਬਸਚਓ,ਮਨਆਪਣਸਪਤਾਦੀਿਣਅਤਇਿਤਬਾਅਦਿਰ,ਤਾਜ ਤਿੀਿਰਸਖਅਤਰਹ।

2ਸਿਉਸਿਪਭਨਸਪਤਾਨਪਤਰਾਉਤਆਦਰਸਦਤਾਹ,ਅਤਪਤਰਾਉਤ ਮਾਦਅਸਧਿਾਰਨਪਿਾਿੀਤਾਹ।

3ਸਜਹੜਾਆਪਣਸਪਤਾਦਾਆਦਰਿਰਦਾਹਉਹਆਪਣਪਾਪਾਦਾ ਪਾਿਸਚਤਿਰਦਾਹ।

4ਅਤਸਜਹੜਾਆਪਣੀਮਾਦਾਆਦਰਿਰਦਾਹਉਹਉਿਿਰੋਾਹਜ ਖਜਾਨਾਇਿਠਾਿਰਦਾਹ।

5ਸਜਹੜਾਿੀਆਪਣਸਪਤਾਦਾਆਦਰਿਰਦਾਹ,ਉਹਆਪਣਬਸਚਆਨ ਖਸੀਦਿੋਾ।ਅਤਜਦਉਹਪਾਰਥਨਾਿਰਦਾਹ,ਉਿਦੀਿਣੀਜਾਿੋੀ। 6ਸਜਹੜਾਸਿਅਿਤੀਆਪਣਸਪਤਾਦਾਆਦਰਿਰਦਾਹਉਹੋਮੀਉਮਰ ਭੋੋਾ।ਅਤਸਜਹੜਾਪਭਦਾਆਸੋਆਿਾਰਹਉਹਆਪਣੀਮਾੋਈ ਸਦੋਾਿਾਹਿੋਾ।

7ਸਜਹੜਾਪਭਤਡਰਦਾਹਉਹਆਪਣਸਪਤਾਦਾਆਦਰਿਰੋਾ,ਅਤ ਆਪਣਮਾਤਾ-ਸਪਤਾਦੀਿਿਾਿਰੋਾ,ਸਜਿਆਪਣਮਾੋਿਾਦੀ। 8ਆਪਣਸਪਤਾਅਤਮਾਤਾਦਹਾਦਾਬਚਨਅਤਿਮਸਿਚਆਦਰਿਰ, ਤਾਜਉਨਾਤਤਹਾਡਉਤਬਰਿਤਆਿ।

9ਸਿਉਸਿਸਪਤਾਦੀਅਿੀਿਬਸਚਆਦਾਰਾਨਿਥਾਸਪਤਿਰਦੀਹ।ਪਰ ਮਾਦਾਿਰਾਪਨੀਹਨਜੜਪਟਸਦਦਾਹ।

10ਆਪਣਸਪਤਾਦਾਸਨਰਾਦਰਨਾਿਰ।ਸਿਉਸਿਤਰਸਪਤਾਦੀਬਇਜਤੀ ਤਰੀਿਈਿਸਡਆਈਨਹੀਹ।

11ਸਿਉਸਿਮਨਖਦੀਮਸਹਮਾਉਿਦਸਪਤਾਦਆਦਰਤਹਦੀਹ।ਅਤ ਬਇਜਤੀਿਾੋੀਮਾਬਸਚਆੋਈਬਦਨਾਮੀਹ।

12ਮਰਪਤਰ,ਆਪਣਸਪਤਾਦੀਉਿਦੀਉਮਰਸਿਚਿਹਾਇਤਾਿਰ,ਅਤ ਸਜਨਾਸਚਰਉਹਸਜਉਦਾਹਉਿਨਉਦਾਿਨਾਿਰ।

13ਅਤਜਿਰਉਿਦੀਿਮਝਸਿਚਿਮੀਆਉਦੀਹ,ਤਾਉਿਦਨਾੋ ਧੀਰਜਰਖ।ਅਤਉਿਨਤਛਨਾਿਮਝਜਦਤਿੀਆਪਣੀਪਰੀਤਾਿਤ ਸਿਚਹ।

14ਸਿਉਸਿਤਹਾਡਸਪਤਾਦੀਰਾਹਤਨਭੋਾਇਆਨਹੀਜਾਿੋਾ:ਅਤ ਪਾਪਾਦੀਬਜਾਏਇਹਤਹਾਨਮਜਬਤਿਰਨੋਈਜਸੜਆਜਾਿੋਾ। 15ਤਰਸਬਪਤਾਦਸਦਨਇਹਿਾਦਿੀਤਾਜਾਿੋਾ।ਤਹਾਡਪਾਪਿੀ ਸਪਾੋਜਾਣੋ,ਸਜਿਸਿੋਰਮਮਿਮਸਿਚਬਰਫ।

16ਸਜਹੜਾਸਿਅਿਤੀਆਪਣਸਪਤਾਨਸਤਆੋਦਾਹਉਹਿਫਰਿਾੋ ਹ।ਅਤਸਜਹੜਾਆਪਣੀਮਾਨੋਿਿਰਦਾਹਉਹਿਰਾਸਪਆਜਾਦਾਹ: ਪਰਮਸਰਦਾ। 17ਮਰਪਤਰ,ਸਨਮਰਤਾਨਾੋਆਪਣਾਿਾਰਬਾਰਜਾਰੀਰਖ।ਇਿੋਈ ਤਿੀਉਿਦਸਪਆਰਹਿੋਜਪਿਾਨਹ।

18ਤਿੀਸਜਨਾਿਡਾਹਿੋ,ਓਨਾਹੀਸਨਮਰਹਿੋ,ਅਤਤਿੀਪਭਅੋ ਸਿਰਪਾਪਾਓੋ।

19ਬਹਤਿਾਰਉਚਿਥਾਨਾਸਿਚਹਨ,ਅਤਪਸਿਧਹਨ,ਪਰਸਨਮਰ ੋਿਾੋਈਭਤਪੋਟਹਦਹਨ।

20ਸਿਉਸਿਪਭਦੀਸਿਤੀਮਹਾਨਹ,ਅਤਉਹੋਰੀਬਾਦਾਿਸਤਿਾਰ ਿਰਦਾਹ।

21ਉਨਾਚੀਜਾਦੀਖਜਨਾਿਰਸਜਹੜੀਆਤਹਾਡੋਈਬਹਤਔਖੀਆ ਹਨ,ਨਾਉਨਾਚੀਜਾਦੀਖਜਿਰਜਤਹਾਡੀਤਾਿਤਤਉਪਰਹਨ।

22ਪਰਤਹਾਨਜਹਿਮਸਦਤਾਸੋਆਹ,ਉਿਉਤਸਰਧਾਨਾੋਿਚ, ਸਿਉਸਿਤਹਾਡੋਈਇਹਜਰਰੀਨਹੀਹਸਿਤਿੀਆਪਣੀਆਅਖਾਨਾੋ ੋਪਤੋੋਾਨਿਖ।

23ਬੋੜੀਆੋੋਾਸਿਚਉਤਿਿਨਾਹਿ,ਸਿਉਸਿੋਿਸਜਨਾਿਮਝਦ ਹਨਉਿਤਿਧਚੀਜਾਤਹਾਨਸਿਖਾਈਆਜਾਦੀਆਹਨ।

24ਸਿਉਸਿਬਹਤਿਾਰਆਪਣਹੀਸਿਅਰਥਸਿਚਾਰਾਦਆਰਾਧਖਾਖਾਦ ਹਨ;ਅਤਇਿਦਸਟਿਦਹਨਉਹਨਾਦਸਨਰਣਨਉੋਟਾਸਦਤਾਹ।

25ਅਖਾਤਸਬਨਾਤਿੀਰਸਨੀਚਾਹਦਹ,ਇਿੋਈਉਿਸੋਆਨਦਾ ਦਾਅਿਾਨਾਿਰਜਤਹਾਡਿੋਨਹੀਹ।

26ਇਿਸਜਦੀਸਦੋਅਤਸਿਚਬਰਾਈਨਦਰਿਰੋਾ;ਅਤਖਤਰਨ ਸਪਆਰਿਰਨਿਾੋਾਉਿਸਿਚਨਾਸਹਜਾਿੋਾ।

27ਇਿਸਜਦੀਸਦੋਦਖਾਨਾੋਭਸਰਆਹਿੋਾ;ਅਤਦਸਟਆਦਮੀ ਪਾਪਉਤਪਾਪਦਾਢਰੋੋਾਦਿੋਾ।

28ਹਿਾਰੀਦੀਿਜਾਸਿਚਿਈਉਪਾਅਨਹੀਹ;ਸਿਉਸਿਦਸਟਤਾਦਾ ਬਟਾਉਿਸਿਚਜੜਫੜਚਿਾਹ।

29ਿਝਿਾਨਦਾਸਦੋਸਦਸਟਾਤਨਿਮਝੋਾ।ਅਤਸਧਆਨਦਣਿਾੋਾ ਿਨਇਿਬਧੀਮਾਨਆਦਮੀਦੀਇਛਾਹ।

30ਪਾਣੀਬੋਦੀਅੋਨਬਝਾਦਿੋਾ;ਅਤਦਾਨਪਾਪਾੋਈਪਾਿਸਚਤ ਿਰਦਾਹ।

31ਅਤਉਹਜਚੋਮੜਾਦਾਬਦੋਾਸਦਦਾਹਉਹਭਸਿਖਸਿਚਆਉਣ ਿਾੋੀਆਚੀਜਾਬਾਰਚਤਨਹਦਾਹ;ਅਤਜਦਉਹਸਡੋਦਾਹ,ਉਹ ਠਸਹਰੋਾ।

ਅਧਿਆਏ4

1ਮਰਪਤਰ,ੋਰੀਬਾਨਉਹਦਜੀਿਨਦਾਧਖਾਨਾਦ,ਅਤੋੜਿਦਾ ਦੀਆਅਖਾਨਉਡੀਿਨਾਿਰ।

2ਭਖਪਾਣਨਉਦਾਿਨਾਿਰ;ਨਾਹੀਇਿਆਦਮੀਨਉਿਦਦਖਸਿਚ ਉਿਿਾਉਦਾਹ।

3ਦਖੀਸਦੋਨਹਰਮਿੀਬਤਨਾਪਾਓ।ਅਤੋੜਿਦਨਦਣਸਿਚਸਢੋ ਨਾਸਦਓ। 4ਦਖੀਆਦੀਬਨਤੀਨਰਦਨਾਿਰ;ਸਿਿੋਰੀਬਆਦਮੀਤਆਪਣਾ ਮਹਨਾਮੜ।

5ੋੜਿਦਤਆਪਣੀਅਖਨਾਮੜ,ਅਤਉਿਨਤਹਾਨਿਰਾਪਦਣਦਾ ਮਿਾਨਾਸਦਓ।

6ਸਿਉਸਿਜਉਹਆਪਣੀਜਾਨਦੀਿੜਤਣਸਿਚਤਨਿਰਾਪਦਿ,ਤਾ ਉਿਦੀਪਾਰਥਨਾਉਿਦੋਈਿਣੀਜਾਿੋੀਸਜਿਨਉਿਨਬਣਾਇਆ ਹ।

7ਆਪਣਆਪਨਮਡੋੀਦਾਸਪਆਰਪਾਪਤਿਰ,ਅਤਇਿਮਹਾਨ ਮਨਖਨਆਪਣਾਸਿਰਝਿਾਓ।

8ੋਰੀਬਾਦਅੋਆਪਣਾਿਨਝਿਾਉਣਅਤਉਿਨਸਨਮਰਤਾਨਾੋ ਦਿਤਾਨਾਜਿਾਬਦਣਸਿਚਤਹਾਨਉਦਾਿਨਾਹਿ।

9ਸਜਹਡਾਬਰਾਈਝੋਦਾਹ,ਉਿਨਜਾੋਮਦਹਥਛਡਾਓ।ਅਤਜਦ ਤਿੀਸਨਰਣਸਿਚਬਠਹਤਾਸਨਰਾਸਨਾਹਿ।

10ਅਨਾਥਾੋਈਸਪਤਾਿਾੋਬਣ,ਅਤਉਨਾਦੀਮਾੋਈਪਤੀਦੀ ਬਜਾਏ:ਤਿੀਅਤਮਹਾਨਦਪਤਰਿਾੋਹਿੋ,ਅਤਉਹਤਹਾਨਤਹਾਡੀ ਮਾਨਾੋਿਧਸਪਆਰਿਰੋਾ।

11ਸਿਆਣਪਆਪਣਬਸਚਆਨਉਚਾਿਰਦੀਹ,ਅਤਉਹਨਾਨਫੜ ੋਦੀਹਜਉਿਨਭਾੋਦਹਨ।

12ਸਜਹੜਾਸਿਅਿਤੀਉਿਨਸਪਆਰਿਰਦਾਹਉਹਜੀਿਨਨਸਪਆਰ ਿਰਦਾਹ।ਅਤਸਜਹੜੋਿਉਿਨਛਤੀਭਾੋਦਹਨਉਹਖਸੀਨਾੋ ਭਰਜਾਣੋ।

13ਸਜਹੜਾਉਿਨਫੜੀਰਖਦਾਹਉਹਮਸਹਮਾਦਾਿਾਰਿਹਿੋਾ।ਅਤ ਸਜਥਿੀਉਹਪਿਸਿਰੋੀ,ਪਭਅਿੀਿਦਿੋਾ।

14ਸਜਹੜਉਿਦੀਿਿਾਿਰਦਹਨਉਹਪਸਿਤਰਪਰਖਦੀਿਿਾਿਰਨੋ ਅਤਸਜਹੜਉਿਨਸਪਆਰਿਰਦਹਨਪਭਸਪਆਰਿਰਦਹਨ।

15ਜਿਈਉਿਿੋਸਧਆਨਸਦਦਾਹਉਹਿਮਾਦਾਸਨਆਿਰੋਾ,ਅਤ ਉਹਜਉਿਿੋਸਧਆਨਸਦਦਾਹਉਹਿਰਸਖਅਤਢੋਨਾੋਿਿੋਾ।

16ਜਿਰਿਈਸਿਅਿਤੀਆਪਣਆਪਨਉਿਦਨਾੋਿਪਸਦਦਾਹ,ਤਾ ਉਹਉਿਦਾਿਾਰਿਹਿੋਾ।ਅਤਉਿਦੀਪੀੜੀਉਿਨਆਪਣਿਬਜਸਿਚ ਰਖੋੀ।

17ਸਿਉਸਿਪਸਹੋਾਤਾਉਹਉਿਦਨਾੋਟਢਰਾਹਾਨਾੋਚੋੋੀ,ਅਤ ਉਿਉਤਡਰਅਤਡਰਸੋਆਏੋੀ,ਅਤਆਪਣੀਤਾੜਨਾਨਾੋਉਿਨ ਤਿੀਹਦਿੋੀ,ਜਦਤਿਉਹਉਿਦੀਆਤਮਾਉਤਭਰਿਾਨਾਿਰੋਿ, ਅਤਉਿਦਿਾਨਨਾਦਆਰਾਉਿਦੀਪਰਖਨਾਿਰ।

18ਫਰਉਹਉਿਦਿੋਸਿਧਾਰਾਹਮੜੋੀ,ਉਿਨਸਦੋਾਿਾਦਿੋੀ, ਅਤਉਿਨਉਿਦਭਤਦਿੋੀ।

19ਪਰਜਉਹੋੋਤਹਜਾਦਾਹ,ਤਾਉਹਉਿਨਸਤਆੋਦਿੋੀ,ਅਤ ਉਿਨਉਿਦੀਤਬਾਹੀਦਹਿਾੋਿਰਦਿੋੀ।

20ਮਿਦਾਸਧਆਨਰਖ,ਅਤਬਰਾਈਤਖਬਰਦਾਰਰਹ;ਅਤਸਰਸਮਦਾ ਨਾਹਿਜਦਇਹਤਹਾਡੀਜਾਨਬਾਰਹਿ।

21ਸਿਉਸਿਇਿਸਰਮਹਜਪਾਪਸੋਆਉਦੀਹ।ਅਤਇਿਸਰਮਹਜ ਮਸਹਮਾਅਤਸਿਰਪਾਹ।

22ਸਿਿਨਆਪਣੀਜਾਨਦਸਿਰਧਿਬੋਨਾਿਰ,ਅਤਸਿਿਮਨਖਦੀ ਇਜਤਤਹਾਨਨਾਸਡੋਣਸਦਓ।

23ਅਤਜਦਚੋਾਿਰਨਦਾਮਿਾਹਿਤਾਬੋਣਤਪਰਹਜਿਰ,ਅਤ ਆਪਣੀਸਿਆਣਪਨਉਿਦੀਿਦਰਤਾਸਿਚਨਾਛਪਾ।

24ਸਿਉਸਿਸਿਆਣਪਬੋਣਨਾੋਜਾਣੀਜਾਦੀਹ,ਅਤਜਬਾਨਦਬਚਨ ਦਆਰਾਸਿਖੀਜਾਦੀਹ।

25ਸਿਿਿੀਤਰਾਿਚਦਸਿਰਧਨਾਬੋ;ਪਰਆਪਣੀਅਸੋਆਨਤਾਦੀ ੋੋਤੀਤਦਖੀਹਿ।

26ਆਪਣਪਾਪਾਦਾਇਿਰਾਰਿਰਨੋਈਸਰਸਮਦਾਨਾਹਿ;ਅਤਨਦੀ ਦਰਿਤਨਮਜਬਰਨਾਿਰ।

27ਆਪਣਆਪਨਇਿਮਰਖਆਦਮੀਦਾਸਸਿਾਰਨਾਬਣਾਓ।ਨਾਹੀ ਸਿਤੀਸਾੋੀਦਸਿਅਿਤੀਨਿਿੀਿਾਰਿਰ

28ਮਤਤਿਿਚਾਈੋਈਜਤਨਿਰ,ਅਤਪਭਤਹਾਡੋਈੋੜੋਾ।

29ਆਪਣੀਜਬਾਨਸਿਚਿਾਹੋੀਨਾਿਰ,ਅਤਆਪਣਿਮਾਸਿਚਸਢੋ ਅਤਸਢੋਨਾਹ।

30ਆਪਣਾਰਸਿਚਸਰਿਾੋਨਾਬਣ,ਨਾਆਪਣਿਿਿਾਸਿਚ ਾਬਰਾਹਟਹਿ।

31ੋਣੋਈਆਪਣਾਹਥਨਾਿਧਾਓ,ਅਤਜਦਤਹਾਨਿਾਪਿਿਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾਹਤਾਬਦਿਰਸਦਓ।

ਅਧਿਆਏ5

1ਆਪਣਾਸਦੋਆਪਣਮਾੋਉਤਨਾੋੋਾਓ;ਅਤਨਾਿਹ,ਮਰਿੋ ਮਰੀਸਜਦੋੀੋਈਿਾਫੀਹ।

2ਆਪਣਮਨਅਤਆਪਣੀਤਾਿਤਦਮੋਰਨਾਚੋ,ਆਪਣਮਨਦ ਰਾਹਾਉਤਚੋ।

3ਅਤਇਹਨਾਿਹ,ਮਰਿਮਾੋਈਿਣਮਨਿਾਬਿਰੋਾ?ਸਿਉਸਿ ਿਹਿਾਹਤਹਾਡਹਿਾਰਦਾਜਰਰਬਦੋਾੋਿੋਾ। 4ਇਹਨਾਆਖ,ਮਪਾਪਿੀਤਾਹ,ਅਤਮਰਾਿੀਨਿਿਾਨਹਇਆਹ? ਸਿਉਸਿਪਭਧੀਰਜਿਾਨਹ,ਉਹਤਹਾਨਸਿਿਿੀਹਾੋਤਸਿਚਜਾਣਨਹੀ ਦਿੋਾ।

5ਪਾਿਸਚਤਦਿਬਧਸਿਚ,ਪਾਪਸਿਚਪਾਪਨਜੜਨਤਡਰਨਾਰਹ: 6ਅਤਇਹਨਾਿਹਸਿਉਿਦੀਦਿਾਮਹਾਨਹ।ਉਹਮਰਬਹਤਿਾਰ ਪਾਪਾੋਈਸਾਤਹਜਾਿੋਾ:ਦਿਾਅਤਿਧਉਿਦਿੋਆਉਦਾਹ,ਅਤ ਉਿਦਾਿਧਪਾਪੀਆਉਤਸਟਿਦਾਹ।

7ਿਹਿਾਹਿੋਮੜਨਸਿਚਿਈਸਢੋਨਾੋਾ,ਅਤਸਦਨ-ਸਦਨਟਾੋਨਾ ਦ,ਸਿਉਜਿਹਿਾਹਦਾਿਧਅਚਨਚਤਆਿੋਾ,ਅਤਤਹਾਡੀਿਰਸਖਆ ਸਿਚਤਿੀਤਬਾਹਹਜਾਿੋ,ਅਤਬਦੋਾੋਣਦਸਦਨਸਿਚਨਾਿਹ ਜਾਿੋ।

8ਬਇਨਿਾਫੀਨਾੋਪਾਪਤਿੀਤੀਆਿਿਤਆਉਤਆਪਣਾਸਦੋਨਾ ੋੋਾ,ਸਿਉਸਿਉਹਸਬਪਤਾਦਸਦਨਤਰਾਿਈੋਾਭਨਹੀਿਰਨੋ।

9ਹਰਹਿਾਨਾੋਨਾਸਜਤ,ਅਤਹਰਰਿਤਸਿਚਨਾਜਾਓ,ਸਿਉਸਿ ਅਸਜਹਾਪਾਪੀਸਜਹਦੀਦਹਰੀਜੀਭਹ।

10ਆਪਣੀਿਮਝਸਿਚਸਦੜਰਹ;ਅਤਤਹਾਡਾਬਚਨਇਿਸਜਹਾਹਿ।

11ਿਣਨਸਿਚਤਜਹਿ;ਅਤਤਹਾਡਾਜੀਿਨਿਚਾਹਿ;ਅਤਧੀਰਜ ਨਾੋਜਿਾਬਸਦਓ।

12ਜਤਨਿਮਝਹ,ਤਾਆਪਣੋਆਢੀਨਜਿਾਬਦ।ਜਨਹੀ,ਤਾ ਆਪਣਾਹਥਆਪਣਮਹ'ਤਰਖ।

13ਇਜਤਅਤਸਰਮੋੋਾਸਿਚਹਨ,ਅਤਮਨਖਦੀਜਬਾਨਉਿਦਾ ਪਤਨਹ।

14ਫਿਫਿਿਾਰਨਾਿਹ,ਅਤਆਪਣੀਜੀਭਨਾੋੋਟਨਾਹਿ,ਸਿਉਸਿ ਚਰੋਈਸਰਮਨਾਿਸਰਮਹ,ਅਤਦਹਰੀਜੀਭਉਤਬਰੀਸਨਸਦਆਹ। 15ਸਿਿਿੀਛਟੀਜਾਿਡੀੋੋਤਅਣਜਾਣਨਾਬਣ।

ਅਧਿਆਏ6

1ਦਿਤਦੀਬਜਾਏਦਸਮਣਨਾਬਣ;ਸਿਉਸਿਇਿਤਰਾਤਿੀਇਿ ਬਦਨਾਮ,ਸਰਮਅਤਬਦਨਾਮੀਦਿਾਰਿਹਿੋ:ਇਿਤਰਾਇਿਪਾਪੀ ਸਜਿਦੀਦਹਰੀਜੀਭਹ।

2ਆਪਣਮਨਦੀਿੋਾਹਸਿਚਆਪਣੀਿਸਡਆਈਨਾਿਰ।ਤਾਜਤਰੀ ਆਤਮਾਇਿੋਭਟਿਣਿਾੋਬੋਦਿਾੋਟਿੜਨਾਹਜਾਿ।

3ਤਆਪਣਪਤਖਾਜਾਿੋਾ,ਅਤਆਪਣਾਫੋੋਆੋਿੋਾ,ਅਤ ਆਪਣਆਪਨਿਿਰਖਿਾੋਛਡਦਿੋਾ।

4ਇਿਦਸਟਆਤਮਾਉਿਨਤਬਾਹਿਰਦਿੋੀਸਜਹਦਿੋਇਹਹ, ਅਤਉਿਨਆਪਣਿਰੀਆਦਾਮਜਾਿਉਡਾਿੋਾ।

5ਸਮਠੀਭਾਸਾਸਮਤਰਾਨਿਧਾਏੋੀ:ਅਤਚੋੀਬੋਣਿਾੋੀਜਬਾਨ ਸਪਆਰਭਰਸਭਿਾਮਨਾਿਾਨਿਧਾਏੋੀ।

6ਬਹਸਤਆਨਾੋਸਾਤੀਸਿਚਰਹ,ਪਰਹਜਾਰਾਸਿਚਇਿਿੋਾਹਿਾਰ ਹ।

7ਜਿਰਤਹਾਨਿਈਦਿਤਸਮੋਣਾਹ,ਤਾਪਸਹੋਾਉਿਨਿਾਬਤਿਰ ਅਤਉਿਨਸਿਹਰਾਦਣਸਿਚਜੋਦਬਾਜੀਨਾਿਰ।

8ਸਿਉਜਿਈਮਨਖਆਪਣਮਿੋਈਸਮਤਰਹ,ਅਤਤਰਸਬਪਤਾਦ ਸਦਨਸਿਚਨਹੀਰਹੋਾ।

9ਅਤਇਿਸਮਤਰਹ,ਜਦਸਮਣੀਿੋਮਸੜਆਜਾਸਰਹਾਹ,ਅਤਝੋੜ ਤਰੀਸਨਸਦਆਨਖਜਣੋ।

10ਫਰ,ਿਈਸਮਤਰਮਜਉਤਇਿਿਾਥੀਹ,ਅਤਤਹਾਡਦਖਦਸਦਨ ਸਿਚਨਹੀਰਹੋਾ।

11ਪਰਤਰੀਖਸਹਾੋੀਸਿਚਉਹਤਰਿਰੋਾਹਿੋਾ,ਅਤਤਰਿਿਿਾ ਉਤਦੋਰਹਿੋਾ।

12ਜਤਨੀਿਾਿੀਤਾਜਾਦਾਹ,ਤਾਉਹਤਰਸਿਰਧਹਿੋਾ,ਅਤਆਪਣ ਆਪਨਤਰਮਹੋਿਾੋਿੋਾ।

13ਆਪਣਆਪਨਆਪਣਿਰੀਆਤਿਖਿਰ,ਅਤਆਪਣਦਿਤਾਦਾ ਸਧਆਨਰਖ।

14ਇਿਿਫਾਦਾਰਸਮਤਰਇਿਮਜਬਤਬਚਾਅਹਦਾਹ,ਅਤਸਜਿਨ ਅਸਜਹਾਇਿੋਸਭਆਹਉਿਨਇਿਖਜਾਨਾਸਮਸੋਆਹ।

15ਿਈਿੀਚੀਜਿਫਾਦਾਰਦਿਤਦਾਮਿਾਬੋਾਨਹੀਿਰਦੀ,ਅਤਉਿ ਦੀਮਹਾਨਤਾਅਨਮੋਹ।

16ਇਿਿਫਾਦਾਰਦਿਤਜੀਿਨਦੀਦਿਾਈਹ;ਅਤਿਹਿਾਹਤਡਰਨ ਿਾੋਉਿਨੋਭੋਣੋ।

17ਸਜਹੜਾਪਭਤਡਰਦਾਹਉਹਆਪਣੀਦਿਤੀਨਿਹੀਿਰੋਾ, ਸਿਉਸਿਸਜਿਉਹਹ,ਉਿਤਰਾਉਿਦਾੋਆਢੀਿੀਹਿੋਾ।

18ਮਰਪਤਰ,ਆਪਣੀਜਆਨੀਤਸਿਸਖਆਪਾਪਤਿਰ,ਇਿਤਰਾਤਨ ਬਢਾਪਤਿਸਿਆਣਪਸਮੋੋੀ।

19ਹੋਿਾਹਣਿਾੋੀਅਤਬੀਜਣਿਾੋੀਔਰਤਿਾੋਉਿਿੋਆਓ ਅਤਉਿਦਚੋਫੋਾਦੀਉਡੀਿਿਰ,ਸਿਉਸਿਤਿੀਉਿੋਈਬਹਤ ਸਮਹਨਤਨਹੀਿਰੋ,ਪਰਤਿੀਜੋਦੀਹੀਉਿਦਫੋਖਾਓੋ।

20ਉਹਅਣਪੜਾੋਈਬਹਤਦਖਦਾਈਹ:ਉਹਸਜਹੜਾਿਮਝਤਬਾਹਰ ਹਉਹਉਿਦਨਾੋਨਹੀਰਹੋਾ।

21ਉਹਉਿਉਤਅਜਮਾਇਸਦਇਿਸਿਤੀਸਾੋੀਪਥਰਿਾੋੋਟ ਜਾਿੋੀ।ਅਤਉਹਉਿਨੋਮਾਿਮਾਹਣਤਪਸਹੋਾਉਿਦਿੋਿਟ ਦਿੋਾ।

22ਸਿਉਸਿਸਿਆਣਪਉਿਦਨਾਮਅਨਿਾਰਹ,ਅਤਉਹਬਹਸਤਆੋਈ ਪੋਟਨਹੀਹਦੀ।

23ਹਮਰਪਤਰ,ਿਨੋਾ,ਮਰੀਿੋਾਹਮਨ,ਅਤਮਰੀਿੋਾਹਨਨਾ ਮਨ, 24ਅਤਆਪਣਪਰਉਹਦੀਆਬੜੀਆਸਿਚਅਤਆਪਣੀੋਰਦਨਨ ਉਹਦਜਜੀਰਾਸਿਚਪਾਦ।

25ਆਪਣਮਢਨਝਿਾਓ,ਅਤਉਿਨਝੋ,ਅਤਉਿਦਬਧਨਾਸਿਚ ਉਦਾਿਨਾਹਿ।

26ਆਪਣਪਰਸਦੋਨਾੋਉਿਦਿੋਆਓ,ਅਤਆਪਣੀਪਰੀਸਿਤੀ ਨਾੋਉਿਦਰਾਹਾਦੀਪਾੋਣਾਿਰ। 27ਖਜਅਤਖਜਿਰ,ਅਤਉਹਤਹਾਨਦਿਸਦਤੀਜਾਿੋੀ,ਅਤਜਦ ਤਿੀਉਿਨਫੜਸੋਆਹ,ਉਿਨਜਾਣਨਾਸਦਓ। 28ਸਿਉਜਅਤਸਿਚਤਿੀਉਿਦਾਆਰਾਮਪਾਓੋ,ਅਤਇਹਤਹਾਡੀ ਖਸੀਸਿਚਬਦੋਜਾਿੋਾ।

29ਤਦਉਹਦੀਆਬੜੀਆਤਰੋਈਇਿਮਜਬਤਿਰਸਖਆਹਣੋੀਆ, ਅਤਉਹਦੀਆਜਜੀਰਾਮਸਹਮਾਦਾਚੋਾਹਿੋਾ। 30ਸਿਉਜਉਹਦਉਤਇਿਿਨਸਹਰੀੋਸਹਣਾਹ,ਅਤਉਹਦੀਆ ਪਟੀਆਬੋਣੀਸਿਨਾਰੀਦੀਆਹਨ।

31ਤਉਿਨਆਦਰਦਚੋਿਾੋਪਸਹਨਾਿੋਾ,ਅਤਉਿਨਖਸੀਦ ਤਾਜਿਾੋਆਪਣਆੋ-ਦਆੋਪਾਿੋਾ।

32ਮਰਪਤਰ,ਜਤਚਾਹਤਾਤਨਸਿਖਾਇਆਜਾਿੋਾ,ਅਤਜਤ ਆਪਣਾਮਨੋੋਾਿੋਾ,ਤਾਤਿਮਝਦਾਰਹਿੋਾ।

33ਜਤਿੀਿਣਨਾਪਿਦਿਰਦਹ,ਤਾਤਿੀਿਮਝਪਾਪਤਿਰੋ,ਅਤਜ ਤਿੀਆਪਣਿਨਝਿਾਓ,ਤਾਤਿੀਬਧਿਾਨਹਿੋ, 34ਬਜਰੋਾਦੀਭੀੜਸਿਚਖੜਹਿ;ਅਤਉਿਨਾੋਜੜਰਹਜ ਸਿਆਣਾਹ।

35ਹਰਈਸਿਰੀਭਾਸਣਿਣਨੋਈਸਤਆਰਰਹ;ਅਤਿਮਝਦ ਸਦਸਟਾਤਤਬਚਣਨਾਸਦਓ।

36ਅਤਜਤਿੀਸਿਿਿਮਝਦਾਰਆਦਮੀਨਿਖਦਹ,ਤਾਪਸਹੋਾਤਹੀ ਉਿਿੋਜਾਓਅਤਆਪਣਪਰਾਨਉਿਦਦਰਿਾਜਦੀਆਪੜੀਆ ਪਸਹਨਣਸਦਓ।

37ਤਰਾਮਨਪਭਦਹਿਮਾਉਤਸਟਸਿਆਰਹਅਤਉਿਦਹਿਮਾਸਿਚ ਸਨਰਤਰਸਧਆਨੋੋਾਿ,ਉਹਤਰਸਦੋਨਿਸਥਰਿਰੋਾ,ਅਤਤਨ ਆਪਣੀਇਛਾਅਨਿਾਰਬਧਦਿੋਾ।

ਅਧਿਆਏ7

1ਿਈਬਰਾਈਨਾਿਰ,ਇਿੋਈਤਹਾਨਿਈਨਿਿਾਨਨਹੀਹਿੋਾ 2ਿਧਰਮੀਆਤਦਰਹਜਾ,ਅਤਬਦੀਤਥਦਰਹਜਾਿੋੀ। 3ਮਰਪਤਰ,ਿਧਰਮਦਖਭਾਉਤਨਾਬੀਜ,ਅਤਤਉਨਾਨਿਤੋਣਾ ਨਾਿਢੀ।

4ਪਭਦੀਸਭਾਨਾਭਾੋ,ਨਾਹੀਰਾਜਦੀਇਜਤ।

5ਪਭਅੋਆਪਣਆਪਨਧਰਮੀਨਾਠਸਹਰਾਓ।ਅਤਰਾਜਦਿਾਮਣ ਆਪਣੀਸਿਆਣਪਉਤਸਖੀਨਾਮਾਰ।

6ਸਨਰਣਾਿਰਨਦੀਿਸਸਸਨਾਿਰ,ਸਿਉਸਿਉਹਬਰਾਈਨਦਰਨਹੀ ਿਰਿਿਦ;ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਤਿੀਸਿਿਿੋਿੀਿਰਬੀਰਦਬਦਤ ਡਰ,ਜਤਹਾਡਧਰਮਦਰਾਹਸਿਚਇਿਠਿਰਹ।

7ਸਿਿਸਸਹਰਦੀਭੀੜਦਸਿਰਧਨਾਰਾਜਨਾਹਿ,ਅਤਸਫਰਤਿੀਆਪਣ ਆਪਨੋਿਾਸਿਚਹਠਾਨਾਿਟ।

8ਇਿਪਾਪਨਦਜਉਤਨਾਬਨ;ਸਿਉਸਿਇਿਸਿਚਤਹਾਨਿਜਾਨਹੀ ਸਮੋੋੀ।

9ਇਹਨਾਆਖ,ਪਰਮਸਰਮਰੀਆਭਟਾਦੀਭੀੜਨਿਖੋਾ,ਅਤਜਦਮ ਅਤਮਹਾਨਪਰਮਸਰਨਚੜਾਿਾੋਾ,ਤਾਉਹਉਿਨਿਿੀਿਾਰਿਰੋਾ। 10ਜਦਤਿੀਪਾਰਥਨਾਿਰਦਹਤਾਸਨਰਾਸਨਾਹਿ,ਅਤਦਾਨਦਣਸਿਚ ਅਣੋਸਹੋੀਨਾਿਰ।

11ਿਈਮਨਖਆਪਣੀਜਾਨਦੀਿੜਤਣਸਿਚਸਾਣਾਉਣੋਈਨਾਹਿ, ਸਿਉਸਿਇਿਅਸਜਹਾਹਜਸਨਮਾਣਾਅਤਉਚਾਿਰਦਾਹ।

12ਆਪਣਭਰਾਦਸਿਰਧਝਠਨਾਬੋ।ਨਾਹੀਆਪਣਦਿਤਨਪਿਦ ਿਰ

13ਸਿਿਿੀਤਰਾਦਾਝਠਨਾਬੋ,ਸਿਉਸਿਇਿਦੀਰੀਤਚੋੀਨਹੀਹ।

14ਬਜਰੋਾਦੀਭੀੜਸਿਚਬਹਤਸਬਦਨਾਿਰਤ,ਅਤਜਦਤਿੀ ਪਾਰਥਨਾਿਰਤਾਬਹਤੀਬਿਿਾਿਨਾਿਰ।

15ਨਾਸਮਹਨਤਦਿਮਨਾੋਨਫਰਤਿਰ,ਨਾਪਾੋਣ-ਪਸਣਸਜਿਨ ਅਤਮਹਾਨਨਠਸਹਰਾਇਆਹ।

16ਆਪਣਆਪਨਪਾਪੀਆਦੀਭੀੜਸਿਚਨਾਸੋਣ,ਪਰਿਾਦਰਖਸਿ ਿਧਸਜਆਦਾਦਰਨਹੀਸਟਿੋਾ।

17ਆਪਣਆਪਨਬਹਤਸਨਮਰਿਰ,ਸਿਉਸਿਦਸਟਾਦਾਬਦੋਾਅੋ ਅਤਿੀੜਹਨ।

18ਸਿਿਿੀਤਰੀਿਨਾੋਸਿਿਿੀਚੋੋਈਇਿਦਿਤਨਨਾਬਦੋ; ਨਾਓਫੀਰਦਿਨੋਈਿਈਿਫਾਦਾਰਭਰਾ।

19ਇਿਬਧੀਮਾਨਅਤਚੋੀਔਰਤਨਸਤਆੋਨਾਿਰ,ਸਿਉਸਿਉਿਦੀ ਸਿਰਪਾਿਨਤਉਪਰਹ।

20ਜਦਸਿਤਹਾਡਾਿਿਿਿਚਮਚਿਮਿਰਦਾਹ,ਉਿਨਬਰਾਈਨਾ ਸਦਉ,ਨਾਹੀਉਹਮਜਦਰਜਤਹਾਡੋਈਆਪਣਆਪਨਪਰੀਤਰਾ ਪਦਾਨਿਰਦਾਹ.

21ਤਰੀਜਾਨਇਿਚੋਨਿਰਨਸਪਆਰਿਰ,ਅਤਉਿਨਅਜਾਦੀ ਨਾੋਧਖਾਨਾਦਿ।

22ਿੀਤਰਿੋਪਸਹਨ?ਉਨਾਉਤਨਜਰਰਖਅਤਜਿਰਉਹਤਹਾਡ ੋਾਭੋਈਹਨ,ਤਾਉਨਾਨਆਪਣਿੋਰਖ।

23ਿੀਤਹਾਡਬਚਹਨ?ਉਹਨਾਨਉਪਦਸਸਦਓ,ਅਤਉਹਨਾਦੀ ੋਰਦਨਉਹਨਾਦੀਜਿਾਨੀਤਝਿਾਓ।

24ਿੀਤਰਿੋਧੀਆਹਨ?ਉਨਾਦਿਰੀਰਦਾਸਧਆਨਰਖ,ਅਤ ਆਪਣਆਪਨਉਨਾਿੋਖਸਨਾਸਦਖਾਓ।

25ਆਪਣੀਧੀਦਾਸਿਆਹਿਰ,ਅਤਇਿਤਰਾਤਿੀਇਿਭਾਰਾਿਮ ਿੀਤਾਹ,ਪਰਉਿਨਸਿਿਿਮਝਦਾਰਆਦਮੀਨਦਸਦਓ।

26ਿੀਤਰਮਨਦੀਪਤਨੀਹ?ਉਿਨਨਾਸਤਆੋ,ਪਰਆਪਣਆਪਨ ਸਿਿਹੋਿੀਔਰਤਦਹਿਾੋਨਾਿਰ।

27ਆਪਣਸਪਤਾਦਾਆਪਣਪਰਸਦੋਨਾੋਆਦਰਿਰ,ਅਤਆਪਣੀ ਮਾਤਾਦਦਖਾਨਨਾਭੋ। 28ਿਾਦਰਖਸਿਤਿੀਉਨਾਸਿਚਪਦਾਹਏਿੀ;ਅਤਤਿੀਉਨਾਨਉਨਾ ਿਮਾਦਾਬਦੋਾਸਿਿਦਿਿਦਹਜਉਨਾਨਤਹਾਡੋਈਿੀਤਹਨ? 29ਆਪਣੀਿਾਰੀਜਾਨਨਾੋਿਹਿਾਹਤਡਰ,ਅਤਉਿਦਜਾਜਿਾਦਾ ਆਦਰਿਰ।

30ਉਿਨਸਪਆਰਿਰਸਜਿਨਤਹਾਨਆਪਣੀਪਰੀਤਾਿਤਨਾੋ ਬਣਾਇਆਹ,ਅਤਉਿਦਿਿਿਾਨਨਾਸਤਆੋ।

31ਿਹਿਾਹਤਡਰਅਤਜਾਜਿਦਾਆਦਰਿਰ।ਅਤਉਿਨਉਿਦਾ ਸਹਿਾਸਦਓ,ਸਜਿਸਿਇਹਤਹਾਨਹਿਮਸਦਤਾਸੋਆਹ।ਪਸਹੋਾਫੋ, ਅਤਦਸਦੀਭਟ,ਅਤਮਢਦੀਭਟ,ਅਤਪਸਿਤਰਿਰਨਦੀਬੋੀ,ਅਤ ਪਸਿਤਰਿਿਤਆਦਾਪਸਹੋਾਫੋ।

32ਅਤੋਰੀਬਾਿੋਆਪਣਾਹਥਿਧਾ,ਤਾਜਤਰੀਅਿੀਿਿਪਰਨ ਹਿ।

33ਇਿਤਹਫਸਿਚਹਰਿਜੀਸਿਤਮਨਖਦੀਨਜਰਸਿਚਸਿਰਪਾਹਦੀ ਹ।ਅਤਮਰੋਈਇਿਨਨਜਰਬਦਨਾਿਰ

34ਰਣਿਾਸੋਆਦਨਾੋਨਾਰਹ,ਅਤਿੋਿਰਨਿਾਸੋਆਦਨਾੋ ਨਾਰਹ।

35ਸਬਮਾਰਾਨਸਮੋਣੋਈਸਢੋਨਾਿਰਸਿਉਸਿਇਹਤਹਾਨਸਪਆਰਾ ਬਣਾਦਿੋਾ।

36ਜਿੀਤਿੀਹਥਸਿਚੋਦਹ,ਅਤਨਿਾਦਰਖ,ਅਤਤਿੀਿਦਿੀ ੋੋਤਨਹੀਹਿੋ।

ਅਧਿਆਏ8

1ਸਿਿਿਰਮਨਾੋੋੜਾਈਨਾਿਰ,ਸਿਤਤਉਹਦਹਥੀਨਾਪਜਾਿ। 2ਸਿਿਅਮੀਰਆਦਮੀਨਾੋਮਤਭਦਨਾਿਰ,ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਉਹ ਤਹਾਡਉਤਭਾਰਹਜਾਿ,ਸਿਉਸਿਿਨਨਬਹਸਤਆਨਤਬਾਹਿਰਸਦਤਾ ਹ,ਅਤਰਾਸਜਆਦਸਦੋਾਨਸਿੋਾੜਸਦਤਾਹ।

3ਸਜਹਦੀਜਬਾਨਭਰੀਹਈਹ,ਉਿਨਾੋੋੜਾਈਨਾਿਰ,ਅਤਅੋ ਉਤੋਿੜਾਦਾਢਰਨਾੋੋਾਓ।

4ਸਿਿਿਠਰਆਦਮੀਨਾੋਮਜਾਿਨਾਿਰ,ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਤਹਾਡ ਪਰਸਖਆਦੀਬਇਜਤੀਿੀਤੀਜਾਿ।

5ਉਿਮਨਖਨਬਦਨਾਮਨਾਿਰਜਪਾਪਤਮੜਦਾਹ,ਪਰਿਾਦਰਖਸਿ ਅਿੀਿਾਰਿਜਾਦਿੋਹਾ।

6ਬਢਪਸਿਚਮਨਖਦਾਸਨਰਾਦਰਨਾਿਰਸਿਉਸਿਿਾਡਸਿਚਿੀਿਈ ਬਢਹਜਾਦਹਨ।

7ਆਪਣਿਭਤਿਡਦਸਮਣਦਮਰਨਤਖਸਨਾਹਿ,ਪਰਿਾਦਰਖ ਸਿਅਿੀਿਾਰਮਰਦਹਾ।

8ਬਧਿਾਨਾਦਭਾਸਣਨਤਛਨਾਿਮਝ,ਿੋਉਨਾਦੀਆਿਹਾਿਤਾਤ ਜਾਣਹਿ,ਸਿਉਜਤਿੀਉਨਾਤਉਪਦਸਸਿਖੋ,ਅਤਮਹਾਨਮਨਖਾਦੀ ਿਿਾਆਿਾਨੀਨਾੋਸਿਿਿਰਨੀਹ।

9ਬਜਰੋਾਦਭਾਸਣਨਨਾਭੋ,ਸਿਉਸਿਉਨਾਨਿੀਆਪਣਸਪਉਦਾਸਦਆਤਸਿਸਖਆਿੀ,ਅਤਤਿੀਉਨਾਤਿਮਝਸਿਖੋ,ਅਤੋੜ ਅਨਿਾਰਜਿਾਬਦਣਾਸਿਖੋ।

10ਪਾਪੀਦਿਸੋਆਨਨਾਜੋਾਓ,ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਤਿੀਉਿਦੀ ਅੋਦੀੋਾਟਨਾੋਿੜਜਾਿੋ।

11ਸਿਿਜਖਮਦਿਾਮਣੋਿਸਿਚਨਾਉਠ,ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਉਹ ਤਹਾਨਤਹਾਡੀਆੋੋਾਸਿਚਫਿਾਉਣਦੀਉਡੀਿਸਿਚਸਪਆਰਹ।

12ਉਿਨਉਧਾਰਨਾਸਦਓਜਤਹਾਡਨਾੋਸਿਤੀਸਾੋੀਹ।ਸਿਉਸਿਜ ਤਿੀਉਿਨਉਧਾਰਸਦਦਹ,ਤਾਇਿਨਸੋਣਪਰੋਆਚਸੋਆਹ

13ਆਪਣੀਸਿਤੀਤਿਧਜਮਾਨਤਨਾਬਣ,ਸਿਉਸਿਜਤਿੀਜਮਾਨਤ ਹ,ਤਾਇਿਦਾਭੋਤਾਨਿਰਨਦਾਸਧਆਨਰਖ।

14ਸਿਿਜਜਿੋਮਿਦਮਾਨਾਿਰ;ਸਿਉਸਿਉਹਉਿਦਿਨਮਾਨਦ ਅਨਿਾਰਉਿਦੋਈਸਨਆਿਰਨੋ।

15ਸਿਿਦੋਰਸਿਅਿਤੀਦਨਾੋਰਿਤਸਿਚਨਾਿਫਰਿਰ,ਅਸਜਹਾ ਨਾਹਿਸਿਉਹਤਹਾਡੋਈਦਖੀਹਜਾਿ,ਸਿਉਸਿਉਹਆਪਣੀਮਰਜੀ ਅਨਿਾਰਿਰੋਾ,ਅਤਤਿੀਉਿਦੀਮਰਖਤਾਦਿਾਰਨਉਿਦਨਾੋਨਾਸ ਹਜਾਿੋ।

16ੋਿਿਾੋਮਨਖਨਾੋਝੋੜਾਨਾਿਰ,ਅਤਉਿਦਨਾੋਸਿਿ ਇਿਾਤਸਿਚਨਾਜਾਿ,ਸਿਉਸਿੋਹਉਹਦੀਸਨੋਾਹਸਿਚਿਝਿੀਨਹੀ ਹ,ਅਤਸਜਥਿਈਿਹਾਇਤਾਨਹੀਹ,ਉਹਤਹਾਨਤਬਾਹਿਰਦਿੋਾ। 17ਮਰਖਨਾੋਿੋਾਹਨਾਿਰ;ਸਿਉਸਿਉਹਿੋਾਹਨਹੀਰਖਿਿਦਾ।

18ਸਿਿਅਜਨਬੀਦਿਾਮਣਿਈੋਪਤੋੋਨਾਿਰ;ਸਿਉਸਿਤਿੀ ਨਹੀਜਾਣਦਸਿਉਹਿੀਪਦਾਿਰੋਾ। 19ਹਰਮਨਖੋਈਆਪਣਾਸਦੋਨਾਖੋ,ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਉਹ ਤਹਾਨਚੋਾਿੀਨਾੋਬਦੋਾਦਿ।

ਅਧਿਆਏ9

1ਆਪਣੀੋਦਦੀਪਤਨੀਉਤਈਰਖਾਨਾਿਰ,ਅਤਉਹਨਆਪਣ ਸਿਰਧਬਸਰਆਈਦਾਿਬਿਨਾਸਿਖਾ।

2ਆਪਣੀਆਤਮਾਸਿਿਔਰਤਨਨਾਸਦਓਜਆਪਣਪਦਾਰਥਉਤ ਆਪਣਾਪਰਰਖ।

3ਸਿਿਿਜਰੀਨਾੋਨਾਸਮੋ,ਸਿਤਤਉਹਦਫਦਸਿਚਨਾਫਿਜਾਿ। 4ਉਿਔਰਤਦੀਿੋਤਦਾਬਹਤਾਉਪਿੋਨਾਿਰਜਇਿੋਾਇਿਹ, ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਤਿੀਉਿਦੀਆਿਸਸਸਾਨਾੋਫੜਜਾਓ। 5ਸਿਿਨਿਰਾਣੀਿੋਨਾਤਿ,ਭਈਤਿੀਉਨਾਿਿਤਆਨਾੋਨਾਸਡੋ ਸਜਹੜੀਆਉਿਸਿਚਹਨ।

6ਆਪਣੀਜਾਨਿਜਰੀਆਨਨਾਸਦਓ,ਤਾਜਤਿੀਆਪਣਾਸਿਰਿਾਨਾ ੋਆਓ।

7ਸਸਹਰਦੀਆੋੋੀਆਸਿਚਆਪਣਆੋ-ਦਆੋਨਾਝਾਤੀਮਾਰ,ਨਾ ਉਿਦਇਿਾਤਥਾਸਿਚਭਟਿਣਾ।

8ਇਿਿਦਰਔਰਤਤਆਪਣੀਅਖਹਟਾ,ਅਤਸਿਿਹਰਦੀਿਦਰਤਾ ਿੋਨਾਦਖ।ਬਹਤਿਾਰੋਿਇਿਔਰਤਦੀਿਦਰਤਾਦਆਰਾਧਖਾਖਾ ੋਏਹਨ;ਸਿਉਸਿਇਿਨਾੋਸਪਆਰਅੋਿਾੋਬੋਦਾਹ। 9ਸਿਿਹਰਆਦਮੀਦੀਪਤਨੀਨਾੋਸਬੋਿੋਿੀਨਾਬਠ,ਨਾਹੀਉਿ ਨਾੋਆਪਣੀਆਬਾਹਾਸਿਚਬਠ,ਅਤਆਪਣਪਿਉਿਨਾੋਸਰਾਬ'ਤ ਖਰਚਨਾਿਰ।ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਤਰਾਸਦੋਉਿਿੋਝਿਜਾਿ,ਅਤ ਇਿਤਰਾਤਹਾਡੀਇਛਾਦਿਾਰਨਤਿੀਤਬਾਹੀਸਿਚਪਜਾਓ। 10ਪਰਾਣਸਮਤਰਨਨਾਛਡ;ਸਿਉਸਿਨਿਾਉਿਨਾੋਤੋਨਾਿੋਨਹੀ ਹ:ਇਿਨਿਾਦਿਤਨਿੀਸਰਾਬਿਰੋਾਹ;ਜਦਇਹਬਢਾਹਜਾਿੋਾ, ਤਾਤਿੀਇਿਨਖਸੀਨਾੋਪੀਓੋ। 11ਪਾਪੀਦੀਮਸਹਮਾਨਾੋਈਰਖਾਨਾਿਰ,ਸਿਉਸਿਤਿੀਨਹੀਜਾਣਦਸਿ ਉਿਦਾਅਤਿੀਹਿੋਾ।

12ਉਿਚੀਜਸਿਚਖਸੀਨਾਿਰਸਜਿਸਿਚਦਸਟੋਿਪਿਨਹਦਹਨ। ਪਰਿਾਦਰਖਸਿਉਹਆਪਣੀਿਬਰਤਿਸਬਨਾਿਜਾਦਨਹੀਜਾਣੋ। 13ਤਹਾਨਉਿਆਦਮੀਤਦਰਰਖਸਜਿਿੋਮਾਰਨਦੀਸਿਤੀਹ। ਇਿੋਈਤਿੀਮਤਦਡਰਉਤਸਿਨਾਿਰ:ਅਤਜਤਿੀਉਿਿੋ ਆਏ,ਤਾਿਈਦਸਨਾਿਰ,ਨਹੀਤਾਉਹਇਿਿੋਤਹਾਡੀਜਾਨੋ ੋਿੋਾ:ਿਾਦਰਖਸਿਤਿੀਫਸਦਆਸਿਚਜਾਰਹਹ,ਅਤਤਿੀਸਸਹਰ ਦੀਆੋੜਾਈਆਉਤਚੋਦਹ।

14ਸਜਨਾਨੜਤਿੀਿਰਿਿਦਹ,ਆਪਣੋਆਢੀਦਾਅਨਮਾਨੋੋਾਓ, ਅਤਬਧੀਮਾਨਾਨਾੋਿੋਾਹਿਰ।

15ਤਰੀੋੋਬਧਿਾਨਾਨਾੋਹਿ,ਅਤਤਰੀਿਾਰੀੋੋਬਾਤਅਤ ਮਹਾਨਦੀਸਬਿਿਥਾਸਿਚਹਿ।

16ਅਤਧਰਮੀਆਦਮੀਆਨਤਹਾਡਨਾੋਖਾਣ-ਪੀਣਸਦਓ।ਅਤ ਤਹਾਡੀਮਸਹਮਾਿਹਿਾਹਦਡਰਸਿਚਹਿ।

17ਿਾਰੀੋਰਦਹਥਦਿਮਦੀਤਾਰੀਫਿੀਤੀਜਾਿੋੀ,ਅਤੋਿਾਦਾ ਬਧੀਮਾਨਹਾਿਮਆਪਣੀਬੋੀੋਈ।

18ਇਿਸਬਮਾਰਜੀਭਿਾੋਾਆਦਮੀਆਪਣਸਸਹਰਸਿਚਖਤਰਨਾਿਹ; ਅਤਸਜਹੜਾਸਿਅਿਤੀਆਪਣੀੋੋਸਿਚਿਾਹੋੀਿਰਦਾਹਉਿਨ ਨਫਰਤਿੀਤੀਜਾਿੋੀ।

ਅਧਿਆਏ10

1ਇਿਬਧੀਮਾਨਜਜਆਪਣੋਿਾਨਸਹਦਾਇਤਦਿੋਾ;ਅਤਇਿ ਿਮਝਦਾਰਆਦਮੀਦੀਿਰਿਾਰਨਚੋੀਤਰਾਹਿਮਸਦਤਾਸੋਆਹ। 2ਸਜਿੋਿਾਦਾਸਨਆਿਾਰਖਦਹ,ਉਿਤਰਾਉਿਦਅਸਧਿਾਰੀਿੀਹਨ; ਅਤਸਸਹਰਦਾਹਾਿਮਸਿਹਸਜਹਾਹ,ਉਹਿਾਰਸਜਹੜਉਥਰਸਹਦਹਨ।

3ਇਿਬਿਮਝਰਾਜਾਆਪਣੋਿਾਨਤਬਾਹਿਰਸਦਦਾਹ।ਪਰਉਨਾ ਦੀਿਝ-ਬਝਨਾੋਸਜਹੜਅਸਧਿਾਰਸਿਚਹਨਸਸਹਰਆਬਾਦਹਿੋਾ।

4ਧਰਤੀਦੀਸਿਤੀਪਭਦਹਥਸਿਚਹ,ਅਤਿਮਸਿਰਉਹਉਿਉਤ ਇਿੋਾਭਿਾਰੀਨਸਬਠਾਿੋਾ।

5ਪਰਮਸਰਦਹਥਸਿਚਮਨਖਦੀਖਸਹਾੋੀਹ,ਅਤਉਹੋਥੀਦਉਤ ਆਪਣਾਆਦਰਰਖੋਾ।

6ਹਰਗੋਤੀੋਈਆਪਣੋਆਢੀਨਾੋਨਫਰਤਨਾਿਰ।ਅਤ ਹਾਨੀਿਾਰਿਅਸਭਆਿਾਦਆਰਾਿਝਿੀਨਾਿਰ।

7ਹਿਾਰਪਰਮਸਰਅਤਮਨਖਦਿਾਹਮਣਸਾਣਾਉਣਾਹ,ਅਤਦਹਾ ਦਆਰਾਹੀਿਈਬਰਾਈਿਰਦਾਹ।

8ਿਧਰਮਦਿਮਾ,ਿਟਾਅਤਧਖਨਾੋਪਾਪਤਿੀਤਧਨਦਿਾਰਨ,ਰਾਜ ਇਿਤਦਜੋਿਾਸਿਚਬਦਸੋਆਜਾਦਾਹ।

9ਧਰਤੀਅਤਰਾਖਸਿਉਾਮਡੀਹਨ?ਇਿੋਭੀਮਨਖਤਿਧਹਰਿਈ ਭੜੀਚੀਜਨਹੀਹ।ਸਿਉਸਿਜਦਤਿਉਹਸਜਉਦਾਹਉਹਆਪਣੀਆ ਅਤੜੀਆਨਦਰਿਰਦਾਹ।

10ਿਦਇਿੋਬੀਸਬਮਾਰੀਨਿਟਦਾਹ;ਅਤਸਜਹੜਾਅਜਦਾਰਾਜਾਹ, ਉਹਿੋਮਰਜਾਿੋਾ।

11ਸਿਉਸਿਜਦਇਿਆਦਮੀਮਰਜਾਦਾਹ,ਤਾਉਹਰੀੋਣਿਾੋੀਆ ਚੀਜਾ,ਜਾਨਿਰਾਅਤਿੀਸੜਆਦਾਿਾਰਿਹਿੋਾ।

12ਹਿਾਰਦੀਸਰਆਤਉਦਹਦੀਹਜਦਿਈਪਰਮਸਰਤਦਰਹਜਾਦਾ ਹ,ਅਤਉਿਦਾਸਦੋਉਿਦਸਿਰਜਣਹਾਰਤਦਰਹਜਾਦਾਹ। 13ਸਿਉਸਿਹਿਾਰਪਾਪਦੀਸਰਆਤਹ,ਅਤਸਜਿਿੋਇਹਹਉਹ ਸਾਣਾਉਣੀਚੀਜਨਿਹਾਉਦਾਹ:ਅਤਇਿੋਈਪਭਨਉਨਾਉਤ ਅਜੀਬਸਬਪਤਾਿਾਸੋਆਦੀਆ,ਅਤਉਨਾਨਪਰੀਤਰਾਤਬਾਹਿਰ ਸਦਤਾ।

14ਿਹਿਾਹਨਹਿਾਰੀਿਰਦਾਰਾਦਸਿਾਾਿਣਨਢਾਹਸਦਤਾਹ,ਅਤ ਉਨਾਦੀਥਾਮਿਿੀਨਾਨਸਬਠਾਇਆਹ।

15ਿਹਿਾਹਨਹਿਾਰੀਿਮਾਦੀਆਜੜਾਪਟਸਦਤੀਆ,ਅਤੋਰੀਬਾਨ ਉਹਨਾਦਿਥਾਨਉਤੋਾਇਆ।

16ਿਹਿਾਹਨਿਮਾਦਦਸਾਨਤਬਾਹਿਰਸਦਤਾ,ਅਤਉਨਾਨਧਰਤੀ ਦੀਆਨੀਹਾਤਿਤਬਾਹਿਰਸਦਤਾ।

17ਉਿਨਉਨਾਸਿਚਿਈਆਨਖਹਸੋਆਅਤਉਨਾਦਾਨਾਿਿਰ ਸਦਤਾਅਤਉਨਾਦੀਿਾਦੋਾਰਧਰਤੀਤਖਤਮਿਰਸਦਤੀ।

18ਆਦਮੀਆੋਈਹਿਾਰਨਹੀਿੀਤਾਸੋਆ,ਨਾਹੀਉਨਾੋਈਜਇਿ ਔਰਤਤਜਮਹਨੋਿਸਿਚਿਨ।

19ਸਜਹੜੋਿਪਭਤਡਰਦਹਨਉਹਇਿਪਿਾਬੀਜਹਨ,ਅਤਸਜਹੜ ਉਿਨਸਪਆਰਿਰਦਹਨਉਹਇਿਆਦਰਿੋਬੀਜਹਨ:ਸਜਹੜੋਿ ਿਾਨਨਨਨਹੀਮਨਦਉਹਇਿਬਈਮਾਨਬੀਜਹਨ।ਹਿਮਾਦੀ ਉੋਾਣਾਿਰਨਿਾੋਇਿਧਖਬਾਜਬੀਜਹਨ। 20ਭਰਾਿਾਸਿਚਉਹਜਪਧਾਨਹਿਸਤਿਾਰਿੋਹ।ਇਿਤਰਾਉਹਹਨ ਜਿਹਿਾਹਦੀਸਨੋਾਹਸਿਚਡਰਦਹਨ।

21ਪਭਦਾਡਰਅਸਧਿਾਰਪਾਪਤਿਰਨਤਪਸਹੋਾਜਾਦਾਹ,ਪਰ ਖਰਦਰੀਅਤਹਿਾਰਉਿਨੋਆਸਦਦਾਹ।

22ਭਾਿਉਹਅਮੀਰਹਿ,ਨਿਹਿਜਾੋਰੀਬ,ਉਨਾਦੀਮਸਹਮਾ ਿਹਿਾਹਦਾਡਰਹ।

23ਿਮਝਦਾਰੋਰੀਬਆਦਮੀਨਤਛਜਾਣਨਾਿੋਨਹੀਹ।ਨਾਹੀਇਹ ਇਿਪਾਪੀਆਦਮੀਨਿਸਡਆਉਣੋਈਿਸਿਧਾਜਨਿਹ

24ਮਹਾਨਆਦਮੀਆ,ਜਜਾਅਤਤਾਿਤਿਰਾਦਾਿਨਮਾਨਿੀਤਾਜਾਿੋਾ; ਪਰਿਹਿਾਹਤਡਰਨਿਾੋਨਾੋਿਡਾਿਈਨਹੀਹ।

25ਬਧਿਾਨਨਿਰਦੀਿਿਾਿਰਨਿਾੋਅਜਾਦਹਨ,ਅਤਸਜਿਿੋ ਸੋਆਨਹ,ਜਦਉਹਿਧਾਸਰਆਜਾਦਾਹਤਾਉਹੋਿਨਹੀਿਰੋਾ।

26ਆਪਣਿਾਰਬਾਰਸਿਚਅਿਿੋਨਾਹਿ।ਅਤਆਪਣਸਬਪਤਾਦਿਮ ਆਪਣਆਪਨਸਖੀਨਾਮਾਰ।

27ਉਿਨਾੋਚੋਾਹਜਸਮਹਨਤਿਰਦਾਹਅਤਹਰਚੀਜਸਿਚਭਰਪਰ ਹਦਾਹ,ਉਿਨਾੋਜਆਪਣਆਪਨਸਖੀਮਾਰਦਾਹਅਤਰਟੀਚਾਹਦਾ ਹ।

28ਹਮਰਪਤਰ,ਆਪਣੀਆਤਮਾਨਸਨਮਰਤਾਸਿਚਿਸਡਆਈਦ,ਅਤ ਇਿਨਉਿਦਮਾਣਦਅਨਿਾਰਆਦਰਦ।

29ਿਣਉਿਨਧਰਮੀਠਸਹਰਾਿੋਾਜਆਪਣੀਜਾਨਦਸਿਰਧਪਾਪ ਿਰਦਾਹ?ਅਤਿਣਉਿਦਾਆਦਰਿਰੋਾਜਆਪਣੀਜਾਨਦਾ ਸਨਰਾਦਰਿਰਦਾਹ?

30ਗਰੀਬਆਦਮੀਦਾਉਿਦਹਨਰੋਈਆਦਰਿੀਤਾਜਾਦਾਹ,ਅਤ ਅਮੀਰਆਦਮੀਨਉਿਦੀਦੋਤੋਈਿਨਮਾਸਨਤਿੀਤਾਜਾਦਾਹ। 31ਸਜਹੜਾੋਰੀਬੀਸਿਚਆਦਰਪਾਪਤਿਰਦਾਹ,ਉਹਧਨਸਿਚਸਿਨਾ ਿਧਹ?ਅਤਸਜਹੜਾਧਨਸਿਚਬਇਜਤਹ,ਉਹੋਰੀਬੀਸਿਚਹਰਸਿਨਾ ਿਹ?

ਅਧਿਆਏ11

1ਸਿਆਣਪਉਿਮਨਖਦਾਸਿਰਉਚਾਿਰਸਦਦੀਹਜਸਨਮਨਦਰਜਦਾ ਹ,ਅਤਉਿਨਮਹਾਪਰਖਾਸਿਚਸਬਠਾਉਦਾਹ।

2ਆਦਮੀਦੀਉਿਦੀਿਦਰਤਾੋਈਤਾਰੀਫਨਾਿਰ;ਨਾਹੀਉਿਦ ਬਾਹਰੀਸਦਖੋਈਇਿਆਦਮੀਨਨਫਰਤ

3ਮਖੀਿਰੋੀਮਖੀਥੜੀਹਦੀਹ;ਪਰਉਿਦਾਫੋਸਮਠੀਆਚੀਜਾਦਾ ਮਖਹ।

4ਆਪਣਿਪਸੜਆਅਤਿਪਸੜਆਦੀਸਖੀਨਾਮਾਰ,ਅਤਆਦਰਦ ਸਦਨਆਪਣਆਪਨਉਚਾਨਾਿਰ,ਸਿਉਸਿਪਭਦਿਮਅਚਰਜਹਨ, ਅਤਉਹਦਿਮਮਨਖਾਸਿਚੋਿਹਏਹਨ।

5ਬਹਤਿਾਰਰਾਜਜਮੀਨਉਤਬਠੋਏਹਨ;ਅਤਇਿਸਜਿਬਾਰਿਦ ਿਸਚਆਿੀਨਹੀਿੀ,ਨਤਾਜਪਸਹਸਨਆਹ।

6ਬਹਤਿਾਰਿਰਬੀਰਾਨਬਹਤਬਇਜਤਿੀਤਾਸੋਆਹ;ਅਤਇਜਤਨ ਦਜਆਦਮੀਆਦਹਥਾਸਿਚਿਪਸਦਤਾਸੋਆ।

7ਿਚਾਈਦੀਜਾਚਿਰਨਤਪਸਹੋਾਦਸਨਾੋੋਾਓ:ਪਸਹੋਾਿਮਝ, ਅਤਸਫਰਸਝੜਿ।

8ਇਿਤਪਸਹੋਾਜਿਾਬਨਾਸਦਓਸਿਤਿੀਿਾਰਨਿਣਸੋਆਹ:ਨਾਹੀ ਆਦਮੀਆਨਉਨਾਦੀਆੋੋਾਦਸਿਚਿਾਰਰਿ। 9ਉਿਮਾਮੋਸਿਚਿਾਰਸਨਾਿਰਸਜਿਦਾਤਹਾਨਿਈਿਬਧਨਹੀਹ। ਅਤਪਾਪੀਆਦਨਾੋਸਨਆਸਿਚਨਾਬਠ।

10ਮਰਪਤਰ,ਬਹਤਿਾਰਮਾਮਸੋਆਸਿਚਦਖੋਨਾਦ,ਸਿਉਸਿਜਿਰ ਤਿੀਬਹਤਸਜਆਦਾਦਖੋਅਦਾਜੀਿਰਦਹ,ਤਾਤਿੀਸਨਰਦਸਨਹੀ ਹਿੋ;ਅਤਜਿਰਤਿੀਉਿਦਾਸਪਛਾਿਰੋ,ਤਾਤਹਾਨਪਾਪਤਨਹੀ ਹਿੋਾਅਤਨਾਹੀਤਿੀਭਜਿਬਚਿਿੋ।

11ਇਿਅਸਜਹਾਹਜਸਮਹਨਤਿਰਦਾਹ,ਦਖਝੋਦਾਹ,ਅਤਜੋਦੀ ਿਰਦਾਹ,ਅਤਬਹਤਸਪਛਹ।

12ਫਰ,ਇਿਹਰਹਜਧੀਮਾਹ,ਅਤਸਜਿਨਮਦਦਦੀੋੜਹ,ਿੋਤਾ ਦੀੋੜਹ,ਅਤੋਰੀਬੀਨਾੋਭਸਰਆਹਇਆਹ;ਤਾਿੀਿਹਿਾਹਦੀ ਅਖਨਉਿਉਤਭੋੋਈਿਸਖਆ,ਅਤਉਿਨਉਿਦੀਨੀਿੀ ਜਾਇਦਾਦਸਿਚਖੜਾਿੀਤਾ,

13ਅਤਦਖਤਆਪਣਾਸਿਰਉਚਾਿੀਤਾ;ਇਿੋਈਬਹਤਿਾਰੋਿਾਨ ਉਿਨਦਸਖਆ।

14ਖਸਹਾੋੀਅਤਮਿੀਬਤ,ਜੀਿਨਅਤਮਤ,ੋਰੀਬੀਅਤਅਮੀਰੀ,ਪਭ ਿੋਆਉਦੀਆਹਨ।

15ਸਿਆਣਪ,ਸੋਆਨਅਤਸਬਿਿਥਾਦੀਿਮਝਪਭਤਹਨ:ਸਪਆਰ ਅਤਚੋਿਮਾਦਾਰਾਹਉਿਤਹਨ।

16ੋੋਤੀਅਤਹਨਰਦੀਸਰਆਤਪਾਪੀਆਨਾੋਹਈਿੀ,ਅਤਬਰਾਈ ਉਨਾਦਨਾੋਪਰਾਣੀਹਜਾਿੋੀਜਉਿਸਿਚਮਾਣਿਰਦਹਨ। 17ਪਭਦੀਦਾਤਧਰਮੀਦਿੋਰਸਹਦੀਹ,ਅਤਉਿਦੀਸਿਰਪਾਿਦਾ ੋਈਖਸਹਾੋੀਸੋਆਉਦੀਹ।

18ਉਥਉਹਹਜਆਪਣੀਿਚਤਤਾਅਤਚਟਿੀਨਾੋਅਮੀਰਹਦਾਹ, ਅਤਇਹਉਿਦਇਨਾਮਦਾਸਹਿਾਹ: 19ਜਦਉਹਆਖਦਾਹ,'ਮਨਅਰਾਮਸਮੋਸੋਆਹ,ਅਤਹਣਮ ਆਪਣਾਮਾੋਹਮਸਾਖਾਿਾੋਾ।ਅਤਸਫਰਿੀਉਹਨਹੀਜਾਣਦਾਸਿਉਿ

ਉਤਿੀਿਮਾਆਿੋਾ,ਅਤਉਿਨਇਹਚੀਜਾਦਸਜਆੋਈਛਡਿਮਰ ਜਾਣਾਚਾਹੀਦਾਹ।

20ਆਪਣਨਮਸਿਚਸਦੜਰਹ,ਅਤਉਿਸਿਚਿਮਝਦਾਰਹਿ,ਅਤ ਆਪਣਿਮਸਿਚਪਰਾਣਹਿ।

21ਪਾਪੀਆਦਿਮਾਤਹਰਾਨਨਾਹਿ;ਪਰਪਭਸਿਚਭਰਿਾਰਖ,ਅਤ ਆਪਣੀਸਮਹਨਤਸਿਚਿਾਇਮਰਹ,ਸਿਉਸਿਇਿੋਰੀਬਆਦਮੀਨ ਅਚਾਨਿਅਮੀਰਬਣਾਉਣਾਪਭਦੀਸਨੋਾਹਸਿਚਇਿਆਿਾਨੋੋਹ। 22ਿਹਿਾਹਦੀਅਿੀਿਧਰਮੀਦਇਨਾਮਸਿਚਹ,ਅਤਉਹਅਚਾਨਿ ਆਪਣੀਬਰਿਤਨਿਧਾਉਦਾਹ।

23ਇਹਨਾਿਹ,ਮਰੀਿਿਾਦਾਿੀੋਾਭਹ?ਅਤਇਿਤਬਾਅਦਮਨ ਸਿਹੜੀਆਚੋੀਆਚੀਜਾਸਮੋਣੋੀਆ?

24ਫਰ,ਇਹਨਾਿਹ,ਮਰਿੋਿਾਫੀਹ,ਅਤਬਹਤਿਾਰੀਆਚੀਜਾਦਾ ਮਾੋਿਹਾ,ਅਤਇਿਤਬਾਅਦਮਨਿੀਬਰਾਹਿੋਾ?

25ਖਸਹਾੋੀਦਸਦਨਦਖਦੀਭੋਹਦੀਹ:ਅਤਸਬਪਤਾਦਸਦਨ ਖਸਹਾੋੀਦੀਿਈਿਾਦਨਹੀਰਸਹਦੀ।

26ਸਿਉਸਿਮਤਦਸਦਨਇਿਆਦਮੀਨਉਿਦਚਾੋ-ਚੋਣਅਨਿਾਰ ਇਨਾਮਦਣਾਪਭੋਈਇਿਆਿਾਨੋੋਹ।

27ਇਿਾੜੀਦੀਸਬਪਤਾਮਨਖਨਖਸੀਨਭੋਾਸਦਦੀਹ,ਅਤਉਿਦ ਅਤਸਿਚਉਿਦਿਮਾਦਾਪਤਾੋੋਜਾਿੋਾ।

28ਉਿਦੀਮਤਤਪਸਹੋਾਸਿਿਨਿੀਅਿੀਿਨਹੀਸਦਤੀੋਈਿੀ, ਸਿਉਸਿਇਿਆਦਮੀਆਪਣਬਸਚਆਸਿਚਜਾਸਣਆਜਾਿੋਾ।

29ਹਰਇਿਆਦਮੀਨਆਪਣਾਰਸਿਚਨਾਸੋਆਓ,ਸਿਉਸਿਧਖਬਾਜ ਆਦਮੀਿੋਬਹਤਿਾਰੀਆੋਡੀਆਹਨ।

30ਸਜਿਸਤਤਰਚਿਿਸਪਜਰਸਿਚਰਸਖਆਜਾਦਾਹ,ਉਿਤਰਾਹਿਾਰੀ ਦਾਸਦੋਹ;ਅਤਇਿਜਾਿਿਿਾੋ,ਉਹਤਹਾਡਪਤਨੋਈਦਖਦਾਹ:

31ਸਿਉਸਿਉਹਉਡੀਿਸਿਚਸਪਆਰਸਹਦਾਹ,ਅਤਚਸੋਆਈਨ ਬਸਰਆਈਸਿਚਬਦੋਦਾਹ,ਅਤਉਿਤਤਦਿੋਚੀਜਾਸਿਚਤਹਾਡ ਉਤਦਸੋਾਇਆਜਾਿੋਾ।

32ਅੋਦੀਚਸੋਆੜੀਸਿਚਿਸੋਆਦਾਢਰਭੜਿਦਾਹ,ਅਤਇਿ ਪਾਪੀਮਨਖੋਹਦੀਉਡੀਿਿਰਦਾਹ। 33ਇਿਸਰਾਰਤੀਆਦਮੀਤਸਧਆਨਰਖ,ਸਿਉਸਿਉਹਬਸਰਆਈ ਿਰਦਾਹ।ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਉਹਤਹਾਡਉਤਇਿਿਦੀਿੀਦਾੋ ਸੋਆਿ।

34ਇਿਅਜਨਬੀਨਆਪਣਾਰਸਿਚੋਜਾਓ,ਅਤਉਹਤਹਾਨ ਪਰਸਾਨਿਰੋਾ,ਅਤਤਹਾਨਤਹਾਡਆਪਣਸਿਚਬਾਹਰਿਢਦਿੋਾ।

ਅਧਿਆਏ12

1ਜਦਤਿੀਚੋਾਿਰਨਾਚਾਹਦਹਤਾਤਿੀਜਾਣਦਹਸਿਤਿੀਇਹ ਸਿਿਨਾੋਿਰਦਹ;ਇਿੋਈਤਹਾਡੋਾਭਾੋਈਤਹਾਡਾਧਨਿਾਦ ਿੀਤਾਜਾਿੋਾ।

2ਧਰਮੀਮਨਖਦਾਭੋਾਿਰ,ਅਤਤਹਾਨਬਦੋਾਸਮੋੋਾ;ਅਤਜਿਰ ਉਿਤਨਹੀ,ਪਰਅਤਮਹਾਨਤ।

3ਸਜਹੜਾਿਦਾਬਦੀਸਿਚਰਸਝਆਰਸਹਦਾਹ,ਉਿਦਾਭੋਾਨਹੀਹ ਿਿਦਾਅਤਨਾਹੀਉਿਨਸਜਹੜਾਦਾਨਨਹੀਸਦਦਾ।

4ਧਰਮੀਮਨਖਨਸਦਓ,ਅਤਪਾਪੀਦੀਿਹਾਇਤਾਨਾਿਰ।

5ਜੋਰੀਬਹਉਿਦਾਭੋਾਿਰ,ਪਰਦਸਟਨਨਾਸਦਓ:ਆਪਣੀਰਟੀ ਰਿਿਰਖ,ਅਤਉਿਨਨਾਸਦਓ,ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਉਹਇਿਨਾੋ ਤਹਾਡਉਤਹਾਿੀਹਜਾਿ:ਨਹੀਤਾਤਹਾਡਿੋਸਜਨੀਆਿੀ ਚਸੋਆਈਆਹਨ,ਉਿਤਦੋਣੀਬਰਾਈਤਹਾਨਸਮੋੋੀ।ਉਿਨ ਿੀਤਾ

6ਸਿਉਜਅਤਮਹਾਨਪਾਪੀਆਨਨਫਰਤਿਰਦਾਹ,ਅਤਦਸਟਾਨ ਬਦੋਾਦਿੋਾ,ਅਤਉਹਨਾਨਉਹਨਾਦੀਿਜਾਦਮਹਾਨਸਦਨਦਸਿਰਧ

ਰਖਦਾਹ।

7ਚੋਨਸਦਓ,ਅਤਪਾਪੀਦੀਮਦਦਨਾਿਰ।

8ਖਸਹਾੋੀਸਿਚਇਿਦਿਤਨਨਹੀਜਾਸਣਆਜਾਿਿਦਾ:ਅਤਇਿ ਦਸਮਣਨਸਬਪਤਾਸਿਚੋਿਾਇਆਨਹੀਜਾਿਿਦਾ।

9ਮਨਖਦੀਖਸਹਾੋੀਸਿਚਦਸਮਣਉਦਾਿਹਣੋ,ਪਰਉਿਦੀਸਬਪਤਾ ਸਿਚਇਿਸਮਤਰਿੀਦਰਹਜਾਿੋਾ। 10ਆਪਣਦਸਮਣਉਤਿਦਭਰਿਾਨਾਿਰ,ਸਿਉਸਿਸਜਿੋਹਨ ਜੋਾੋੋੋਜਾਦਾਹ,ਉਿਤਰਾਉਹਦੀਦਸਟਤਾਹ।

11ਭਾਿਉਹਆਪਣਆਪਨਸਨਮਰਿਰਦਾਹ,ਅਤਝਿਦਾਹਇਆ ਜਾਦਾਹ,ਪਰਚੋੀਤਰਾਸਧਆਨਰਖਅਤਉਿਤਖਬਰਦਾਰਰਹ,ਅਤ ਤਿੀਉਿੋਈਅਸਜਹਾਹਿੋਸਜਿਤਿੀਇਿਸੀਸਨਪਸਝਆਹ,ਅਤ ਤਿੀਜਾਣੋਸਿਉਹਦਾਜੋਾੋਸਬੋਿੋਨਹੀਸਮਸਟਆਹ। 12ਉਿਨਆਪਣਿੋਨਾਰਖ,ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਜਦਉਹਤਹਾਨ ਉਖਾੜਦਿੋਾ,ਤਾਉਹਤਹਾਡਿਥਾਨਤਖੜਾਹਜਾਿੋਾ।ਨਾਹੀਉਿਨ ਤਹਾਡਿਜਪਾਿਬਠਣਸਦਓ,ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਉਹਤਹਾਡੀਿੀਟੋਣ ਦੀਿਸਸਸਿਰ,ਅਤਤਿੀਅਤਸਿਚਮਰਸਬਦਿਾਦਿਰੋ,ਅਤਉਿ ਨਾੋਚਭ।

13ਿਪਦਡੋਹਣਿਾੋਮਨਮਹਣਉਤ,ਜਾਜੋੋੀਜਾਨਿਰਾਿਰੋ ਸਿਿਉਤਤਰਿਿਣਿਰੋਾ?

14ਇਿੋਈਸਜਹੜਾਇਿਪਾਪੀਿੋਜਾਦਾਹ,ਅਤਉਹਦਪਾਪਾਸਿਚ ਉਹਦਨਾੋਅਸਧਹਦਾਹ,ਿਣਤਰਿਿਰੋਾ?

15ਉਹਥੜਸਚਰੋਈਤਰਨਾੋਰਹੋਾ,ਪਰਜਤਸਡੋਣਾਸਰਿਰੋਾ, ਤਾਉਹਸਟਿੋਾਨਹੀ।

16ਇਿਦਸਮਣਆਪਣਬੋਾਨਾੋਸਮਠਾਬੋਦਾਹ,ਪਰਆਪਣਸਦੋ ਸਿਚਉਹਿਚਦਾਹਸਿਸਿਿਤਨਇਿਟਏਸਿਚਿਟੋਾ:ਉਹਆਪਣੀਆ ਅਖਾਨਾੋਰਿੋਾ,ਪਰਜਉਿਨਮਿਾਸਮੋ,ਤਾਉਹਖਨਨਾੋਰਜੋਾ ਨਹੀ।

17ਜਿਰਤਹਾਡਉਤਿਈਮਿੀਬਤਆਉਦੀਹ,ਤਾਤਿੀਉਿਨਪਸਹੋਾ ਉਥਪਾਓੋ।ਅਤਭਾਿਉਹਤਹਾਡੀਮਦਦਿਰਨਦਾਸਦਖਾਿਾਿਰਦਾਹ, ਪਰਉਹਤਹਾਨਿਮਜਰਿਰੋਾ।

18ਉਹਆਪਣਾਸਿਰਸਹੋਾਿੋਾ,ਤਾੜੀਆਿਜਾਿੋਾ,ਅਤਬਹਤਿਝ ਬੋੋਾ,ਅਤਆਪਣਾਮਹਬਦੋੋਾ।

ਅਧਿਆਏ13

1ਸਜਹੜਾਿੀਟਏਨਛਹਦਾਹਉਹਇਿਨਾੋਅਸਧਹਜਾਿੋਾ।ਅਤ ਸਜਹਡਾਇਿਹਿਾਰੀਆਦਮੀਨਾੋਿੋਤਰਖਦਾਹਉਹਉਿਿਰੋਾ ਹਿੋਾ।

2ਜਦਤਿਤਿੀਸਜਉਦਹ,ਆਪਣਆਪਨਆਪਣੀਸਿਤੀਤਉਪਰਨਾ ਚਿ;ਅਤਉਿਨਾੋਿਈਿਾਝਨਾਰਖਜਤਹਾਡਨਾੋਸਿਤੀਸਾੋੀਅਤ ਅਮੀਰਹ:ਿਤੋੀਅਤਸਮਟੀਦਭਾਡਇਿਠਸਿਿਹਨ?ਸਿਉਸਿਜਿਰ ਇਿਦਜਉਤਮਾਸਰਆਜਾਿ,ਤਾਇਹਟਟਜਾਿੋਾ।

3ਅਮੀਰਆਦਮੀਨੋੋਤਿਮਿੀਤਾਹ,ਅਤਸਫਰਿੀਉਹਧਮਿੀ ਸਦਦਾਹ:ੋਰੀਬਨਾੋਬਇਨਿਾਫੀਿੀਤੀਜਾਦੀਹ,ਅਤਉਿਨਬਨਤੀਿੀ ਿਰਨੀਚਾਹੀਦੀਹ।

4ਜਿਰਤਿੀਉਿਦੋਾਭੋਈਹ,ਤਾਉਹਤਹਾਨਿਰਤੋਾ,ਪਰਜ ਤਹਾਡਿੋਿਝਨਹੀਹ,ਤਾਉਹਤਹਾਨਸਤਆੋਦਿੋਾ। 5ਜਤਰਿੋਿਈਚੀਜਹ,ਤਾਉਹਤਰਨਾੋਰਹੋਾ:ਹਾ,ਉਹਤਨ ਨੋਾਿਰਦਿੋਾ,ਅਤਉਿੋਈਪਛਤਾਿਾਨਹੀਿਰੋਾ। 6ਜਉਿਨਤਹਾਡੀੋੜਹ,ਤਾਉਹਤਹਾਨਧਖਾਦਿੋਾ,ਅਤਤਹਾਡ'ਤ ਮਿਿਰਾਏੋਾ,ਅਤਤਹਾਨਉਮੀਦਸਿਚਰਖੋਾ;ਉਹਤਨਚੋਾਬੋੋਾ ਅਤਆਖੋਾ,ਤਿੀਚਾਹਦਾਹ?

7ਅਤਉਹਤਹਾਨਆਪਣਮਾਿਨਾੋਸਰਸਮਦਾਿਰੋਾ,ਜਦਤਿਉਹ ਤਹਾਨਦ-ਸਤਨਿਾਰਿਿਾਨਾੋਿ,ਅਤਅਤਸਿਚਉਹਤਹਾਨਮਜਾਿ ਿਰਨੋਈਹਿੋਾ,ਜਦਉਹਤਹਾਨਿਖੋਾ,ਉਹਤਹਾਨਸਤਆੋ ਦਿੋਾ,ਅਤਤਹਾਡਿੋਆਪਣਾਸਿਰਸਹੋਾਦਿੋਾ 8ਿਾਿਧਾਨਰਹਸਿਤਿੀਧਖਾਨਾਖਾਓਅਤਆਪਣਅਨਦਸਿਚਹਠਾ ਨਾਆਜਾਓ।

9ਜਿਰਤਨਸਿਿਬੋਿਾਨਆਦਮੀਿੋਿਸਦਆਸੋਆਹ,ਤਾਆਪਣ ਆਪਨਸਪਛਹਟਜਾਓ,ਅਤਉਹਤਹਾਨਹਰਿੀਿਦਾਦਿੋਾ।

10ਉਿਉਤਨਾਦਬਾਓ,ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਤਿੀਸਪਛਹਟਜਾਿੋ।ਦਰ ਨਾਖੋ,ਸਿਤਤਨਭੋਨਾਜਾਏ।

11ੋੋ-ਬਾਤਸਿਚਉਿਦਬਰਾਬਰਨਾਬਣ,ਅਤਉਿਦੀਆਬਹਤ ਿਾਰੀਆੋੋਾ'ਤਸਿਸਿਾਿਨਾਿਰ,ਸਿਉਸਿਉਹਤਹਾਨਬਹਤਿਾਰੀਆ ੋੋਾਨਾੋਪਰਤਾਏੋਾ,ਅਤਤਹਾਡ'ਤਮਿਿਰਾਉਣਨਾੋਤਹਾਡਭਤ ਬਾਹਰਸਨਿੋਜਾਣੋ:

12ਪਰਉਹਬਰਸਹਮੀਨਾੋਤਹਾਡੀਆੋੋਾਨਉਜਾੋਰਿਰੋਾ,ਅਤ ਤਹਾਨਦਖੀਿਰਨਅਤਤਹਾਨਿਦਸਿਚਪਾਉਣਸਿਚਿਈਿਿਰਨਹੀ

ਛਡੋਾ।

13ਸਧਆਨਰਖ,ਅਤਚੋੀਤਰਾਸਧਆਨਰਖ,ਸਿਉਸਿਤਿੀਆਪਣ ਉਜਾੜਦਖਤਰਸਿਚਚੋਰਹਹ:ਜਦਤਿੀਇਹੋੋਾਿਣਦਹ,ਤਾ ਆਪਣੀਨੀਦਸਿਚਜਾੋਜਾਓ।

14ਆਪਣੀਿਾਰੀਉਮਰਿਹਿਾਹਨਸਪਆਰਿਰ,ਅਤਆਪਣੀਮਿਤੀ ੋਈਉਿਨਪਿਾਰ।

15ਹਰਇਿਜਾਨਿਰਆਪਣਿਰੋਾਸਪਆਰਿਰਦਾਹ,ਅਤਹਰਇਿ ਆਪਣੋਆਢੀਨਸਪਆਰਿਰਦਾਹ।

16ਿਾਰਿਰੀਰਇਿਸਿਿਮਦਅਨਿਾਰਇਿਠਹਦਹਨ,ਅਤਇਿ ਆਦਮੀਆਪਣਿਮਾਨਨਾੋਜਸੜਆਰਹੋਾ.

17ਬਸਾਆੜਦੀੋੋਨਾੋਿੀਿਾਝਹ?ਇਿੋਈਧਰਮੀਦਨਾੋ ਪਾਪੀ

18ਹਾਇਨਾਅਤਿਤਸਿਚਿਾਰਿੀਿਮਝਤਾਹ?ਅਤਅਮੀਰਅਤੋਰੀਬ ਸਿਚਿਾਰਿੀਸਾਤੀਹ?

19ਸਜਿਜੋੋੀਖਤਾਉਜਾੜਸਿਚਸਰਦਾਸਸਿਾਰਹਦਾਹ,ਉਿਤਰਾ ਅਮੀਰੋਰੀਬਾਨਖਾਜਾਦਹਨ।

20ਸਜਿਾਮਡੀਸਨਮਰਤਾਨਨਫਰਤਿਰਦਾਹ,ਉਿਤਰਾਅਮੀਰ ੋਰੀਬਾਨਨਫਰਤਿਰਦਾਹ।

21ਇਿਅਮੀਰਆਦਮੀਸਡੋਣੋੋਦਾਹਉਿਦਦਿਤਾਨਉਿਨਫੜ ਸੋਆਹ,ਪਰਇਿੋਰੀਬਆਦਮੀਨਉਿਦਦਿਤਾਦਆਰਾਧਿਾਸਦਤਾ ਜਾਦਾਹ।

22ਜਦਇਿਅਮੀਰਆਦਮੀਸਡੋਦਾਹ,ਉਿਦਬਹਤਿਾਰਿਹਾਇਿ ਹਦਹਨ:ਉਹਉਹੋੋਾਿਰਦਾਹਜਬੋਣੋਈਨਹੀਹ,ਅਤਸਫਰਿੀ ੋਿਉਿਨਧਰਮੀਠਸਹਰਾਉਦਹਨ:ੋਰੀਬਆਦਮੀਸਫਿਸੋਆ,ਅਤ ਉਹਨਾਨਉਿਨਿੀਸਝੜਸਿਆ;ਉਿਨਿਮਝਦਾਰੀਨਾੋੋੋਿੀਤੀ, ਅਤਉਿਦੀਿਈਥਾਨਹੀਿੀ।

23ਜਦਇਿਅਮੀਰਆਦਮੀਬੋਦਾਹ,ਤਾਹਰਿਈਆਪਣੀਜੀਭਨ ਫੜੋਦਾਹ,ਅਤਿਖ,ਉਹਿੀਆਖਦਾਹ,ਉਹਉਿਨਬਦੋਾਿੋ ਿਸਡਆਉਦਹਨ,ਪਰਜੋਰੀਬਬੋਦਾਹ,ਤਾਉਹਆਖਦਹਨ,ਇਹ ਸਿਹੜਾਮਨਖਹ?ਅਤਜਿਰਉਹਠਿਰਖਾਿ,ਤਾਉਹਉਿਨਪਛਾੜਨ ਸਿਚਮਦਦਿਰਨੋ।

24ਧਨਉਿੋਈਚੋਾਹਸਜਿਦਾਿਈਪਾਪਨਹੀਹ,ਅਤੋਰੀਬਦ ਮਹਸਿਚੋਰੀਬੀਬਰਾਹ।

25ਆਦਮੀਦਾਸਦੋਆਪਣਾਸਚਹਰਾਬਦੋਦਾਹ,ਭਾਿਉਹਚੋਜਾ ਬਰੋਈਹਿ,ਅਤਇਿਪਿਨਸਦੋਇਿਖਸਹਾੋਸਚਹਰਾਬਣਾਉਦਾ ਹ।

26ਇਿਖਸਹਾੋਸਚਹਰਾਇਿਸਦੋਦਾਪਤੀਿਹਜਖਸਹਾੋਹ;ਅਤ ਸਦਸਟਾਤਦਾਪਤਾੋੋਾਉਣਾਮਨਦੀਥਿਾਿਟਿਾੋੀਸਮਹਨਤਹ।

ਅਧਿਆਏ14

1ਧਨਹਉਹਮਨਖਸਜਹਨਆਪਣਮਹਨਾੋਸਤੋਸਿਆਨਹੀ,ਅਤ ਪਾਪਾਦੀਭੀੜਨਾੋਚਸਿਆਨਹੀਹ।

2ਧਨਹਉਹਸਜਿਦੀਜਮੀਰਨਉਹਨਦਸੀਨਹੀਠਸਹਰਾਇਆ,ਅਤ ਸਜਹੜਾਪਭਸਿਚਆਪਣੀਆਿਤਨਹੀਸਡਸੋਆ। 3ਧਨ-ਦੋਤਇਿਿਠਰੋਈਚੋਾਨਹੀਹ,ਅਤਇਿਈਰਖਾਿਰਨ ਿਾੋਨਪਿਨਾੋਿੀਿਰਨਾਚਾਹੀਦਾਹ?

4ਸਜਹੜਾਆਪਣੀਜਾਨਨਧਖਾਦਿਇਿਠਾਿਰਦਾਹ,ਉਹਦਿਸਰਆ ੋਈਇਿਠਾਿਰਦਾਹ,ਜਆਪਣਾਮਾੋਦੋਨਾੋਖਰਚਦਾਹ।

5ਸਜਹੜਾਆਪਣੋਈਬਰਾਹ,ਉਹਸਿਿੋਈਚੋਾਹਿੋਾ?ਉਹ ਆਪਣਮਾੋਸਿਚਆਨਦਨਹੀਮਾਣੋਾ।

6ਉਿਤਭੜਾਿਈਨਹੀਹਜਆਪਣਆਪਨਈਰਖਾਿਰਦਾਹ।ਅਤ ਇਹਉਿਦੀਦਸਟਤਾਦਾਬਦੋਾਹ।

7ਅਤਜਿਰਉਹਚੋਾਿਰਦਾਹ,ਤਾਉਹਅਣਚਾਹਿਰਦਾਹ।ਅਤ ਅਤਸਿਚਉਹਆਪਣੀਬਰਾਈਦਾਐੋਾਨਿਰੋਾ।

8ਈਰਖਾਿਰਨਿਾੋਦੀਅਖਬਰੀਹਦੀਹ।ਉਹਆਪਣਾਮਹਮੜੋਦਾ ਹ,ਅਤਮਨਖਾਨਤਛਜਾਣਦਾਹ।

9ੋਭੀਮਨਖਦੀਅਖਆਪਣਸਹਿਨਾੋਰਜਦੀਨਹੀ।ਅਤਦਸਟਦੀ ਬਦੀਉਿਦੀਆਤਮਾਨਿਿਾਸਦਦੀਹ।

10ਇਿਬਰੀਅਖਆਪਣੀਰਟੀਨਾੋਈਰਖਾਿਰਦੀਹ,ਅਤਉਹ ਆਪਣੀਮਜਉਤਇਿਿਠਰਹ।

11ਹਮਰਪਤਰ,ਆਪਣੀਿੋਤਾਅਨਿਾਰਆਪਣਾਭੋਾਿਰ,ਅਤ ਿਹਿਾਹਨਉਿਦੀਉਸਚਤਭਟਦ।

12ਿਾਦਰਖਸਿਮਤਆਉਣਸਿਚਦਰਨਹੀਹਿੋੀ,ਅਤਇਹਸਿ ਿਬਰਦਾਨਮਤਹਾਨਨਹੀਦਰਿਾਇਆਸੋਆਹ।

13ਮਰਨਤਪਸਹੋਾਆਪਣਸਮਤਰਦਾਭੋਾਿਰ,ਅਤਆਪਣੀਿਮਰਥਾ ਅਨਿਾਰਆਪਣਾਹਥਿਧਾਿਉਿਨਦ।

14ਚੋਸਦਨਤਆਪਣਆਪਨਧਖਾਨਾਸਦਓ,ਅਤਚੋੀਇਛਾਦਾ ਸਹਿਾਤਹਾਡਉਤਨਾਪਿ।

15ਿੀਤਆਪਣੀਆਔਿੜਾਸਿਿਹਰੋਈਨਹੀਛਡੋਾ?ਅਤ ਤਹਾਡੀਆਸਮਹਨਤਾਨੋਾਟਨਾੋਿਸਡਆਜਾਿੋਾ?

16ਸਦਓ,ੋਓਅਤਆਪਣੀਆਤਮਾਨਪਸਿਤਰਿਰ;ਸਿਉਸਿਿਬਰ ਸਿਚਿਈੋਾੋਚਦੀਮੋਨਹੀਹ।

17ਿਾਰਮਾਿਿਪੜਿਾੋਪਰਾਣਹਜਾਦਹਨ,ਸਿਉਸਿਮਢਤਨਮਹ, ਤਮਤਮਰੋਾ।

18ਸਜਿਿਾਣਰਖਦਹਰਪਤ,ਿਝਸਡੋਦਹਨਅਤਿਝਿਧਦਹਨ; ਇਿਤਰਾਮਾਿਅਤੋਹਦੀਪੀੜੀਹ,ਇਿਦਾਅਤਹਦਾਹ,ਅਤਦਜਾ ਜਨਮੋਦਾਹ।

19ਹਰਿਮਿੜਜਾਦਾਹਅਤਿੜਜਾਦਾਹ,ਅਤਉਿਦਾਿਮਿਰਨ ਿਾੋਾਿਮਿਰਦਾਹ।

20ਧਨਹਉਹਮਨਖਸਜਹੜਾਬਧਨਾੋਚੋੀਆੋੋਾਦਾਸਿਮਰਨ ਿਰਦਾਹ,ਅਤਜਆਪਣੀਿਮਝਨਾੋਪਸਿਤਰੋੋਾਦਾਸਿਚਾਰਿਰਦਾ ਹ।

21ਸਜਹੜਾਉਿਦਰਾਹਾਨਆਪਣਸਦੋਸਿਚਸਿਚਾਰਦਾਹ,ਉਹਉਿਦ ਭਤਾਸਿਚਿੀਿਮਝਪਾਿੋਾ।

22ਉਿਦਸਪਛਤਰਸਜਿਉਹਦਾਪਤਾੋਾਉਦਾਹ,ਅਤਉਿਦਰਾਹਾ ਸਿਚਉਡੀਿਸਿਚਸਪਆਰਸਹਦਾਹ।

23ਸਜਹੜਾਉਿਦੀਆਸਖੜਿੀਆਸਿਚਜਾਿਬਠਦਾਹ,ਉਹਉਿਦ ਦਰਿਾਸਜਆਨਿੀਿਣੋਾ।

24ਸਜਹੜਾਉਿਦਾਰਦਨੜਠਸਹਰਦਾਹ,ਉਹਉਿਦੀਆਿਧਾਸਿਚ ਇਿਸਪਨਿੀਬਨੋਾ।

25ਉਹਉਿਦਨੜਆਪਣਾਤਬੋਾਿੋਾ,ਅਤਉਿਥਾਸਿਚਠਸਹਰੋਾ ਸਜਥਚੋੀਆਚੀਜਾਹਣ।

26ਉਹਆਪਣਬਸਚਆਨਉਿਦੀਸਰਨਸਿਚਰਖੋਾ,ਅਤਉਿਦੀਆ ਟਾਹਣੀਆਦਹਠਾਠਸਹਰੋਾ।

27ਉਿਦਆਰਾਉਹੋਰਮੀਤਢਸਿਆਜਾਿੋਾ,ਅਤਉਹਦੀਮਸਹਮਾ ਸਿਚਿਿੋਾ।

ਅਧਿਆਏ15

1ਸਜਹੜਾਪਭਦਾਭਰਖਦਾਹਉਹਚੋਾਿਰੋਾ,ਅਤਸਜਿਿੋ ਸਬਿਿਥਾਦਾਸੋਆਨਹਉਹਉਿਨਪਾਪਤਿਰੋਾ।

2ਅਤਇਿਮਾਦਰਪਸਿਚਉਹਉਿਨਸਮੋਣੋ,ਅਤਉਿਨਇਿ ਿਆਰੀਦੀਸਿਆਹੀਹਈਪਤਨੀਿਾੋਿਿੀਿਾਰਿਰੋੀ। 3ਿਮਝਦੀਰਟੀਨਾੋਉਹਉਿਨਖਆਿੋੀ,ਅਤਉਿਨਬਧੀਦਾਪਾਣੀ ਪੀਣੋਈਦਿੋੀ।

4ਉਹਉਿਉਤਠਸਹਸਰਆਰਹੋਾ,ਅਤਸਹੋਾਇਆਨਹੀਜਾਿੋਾ;ਅਤ ਉਿਉਤਭਰਿਾਿਰੋਾ,ਅਤਸਰਸਮਦਾਨਹੀਹਿੋਾ।

5ਉਹਉਿਨਆਪਣੋਆਢੀਆਨਾੋਉਚਾਿਰੋੀ,ਅਤਮਡੋੀਦ ਸਿਚਿਾਰਉਹਦਾਮਹਖੋੋੀ।

6ਉਹਖਸੀਅਤਖਸੀਦਾਤਾਜਪਾਿੋਾ,ਅਤਉਹਉਿਨਇਿਿਦੀਿੀ ਨਾਮਦਿਾਰਿਬਣਾਿੋੀ।

7ਪਰਮਰਖੋਿਉਿਨਪਾਪਤਨਹੀਿਰਨੋ,ਅਤਪਾਪੀਉਿਨਨਹੀ ਿਖਣੋ।

8ਸਿਉਸਿਉਹਹਿਾਰਤਦਰਹ,ਅਤਝਠੋਿਉਿਨਚਤਨਹੀਰਖ ਿਿਦ।

9ਪਾਪੀਦਮਹਸਿਚਉਿਤਤਚੋੀਨਹੀੋੋਦੀ,ਸਿਉਸਿਇਹਉਿਨ ਪਭਿੋਨਹੀਭਸਜਆਸੋਆਿੀ।

10ਸਿਉਜਉਿਤਤਸਿਆਣਪਨਾੋਿੀਤੀਜਾਿੋੀ,ਅਤਪਭਇਿਨ ਿਫੋਿਰੋਾ।

11ਤਿੀਇਹਨਾਆਖਸਿਮਪਭਦਰਾਹੀਦਰਹਸੋਆਹਾ,ਸਿਉਸਿ ਤਹਾਨਉਹਿਮਨਹੀਿਰਨਚਾਹੀਦਸਜਨਾਨਉਹਨਫਰਤਿਰਦਾਹ।

12ਇਹਨਾਿਹਸਿਉਿਨਮਨੋੋਤੀਸਦਤੀਹ,ਸਿਉਸਿਉਿਨਪਾਪੀ ਆਦਮੀਦੀਿਈੋੜਨਹੀਹ।

13ਿਹਿਾਹਿਾਰਸਾਣਾਉਣਿਮਾਨਨਫਰਤਿਰਦਾਹ।ਅਤਪਰਮਸਰ ਤਡਰਨਿਾੋਇਿਨਸਪਆਰਨਹੀਿਰਦ।

14ਉਿਨਆਪਹੀਮਨਖਨਮਢਿਾਸਜਆ,ਅਤਉਿਨਆਪਣੀਿੋਾਹ ਦਹਥਸਿਚਛਡਸਦਤਾ।

15ਜਤਹਿਮਾਦੀਪਾੋਨਾਿਰਨਾਅਤਮਨਣਿੋਿਫਾਦਾਰੀਨਾੋ ਿਰਨਾਚਾਹਦਾਹ।

16ਉਿਨਤਰਅੋਅੋਅਤਪਾਣੀਰਸਖਆਹ:ਆਪਣਾਹਥਉਿਿੋ ਿਧਾਜਤਚਾਹ।

17ਮਨਖਦਅੋਜੀਿਨਅਤਮਤਹ;ਅਤਿੀਉਹਪਿਦਿਰਦਾਹ ਉਿਨਸਦਤਾਜਾਿੋਾ।

18ਸਿਉਸਿਪਭਦੀਬਧਮਹਾਨਹ,ਅਤਉਹਸਿਤੀਸਿਚਬੋਿਾਨਹ, ਅਤਿਭਿਝਿਖਦਾਹ:

19ਅਤਉਿਦੀਸਨੋਾਹਉਨਾਉਤਹਜਉਿਤਡਰਦਹਨ,ਅਤਉਹ ਮਨਖਦਹਰਿਮਨਜਾਣਦਾਹ।

20ਉਿਨਸਿਿਮਨਖਨਬਸਰਆਈਿਰਨਦਾਹਿਮਨਹੀਸਦਤਾ,ਨਾਹੀ ਉਿਨਸਿਿਮਨਖਨਪਾਪਿਰਨਦਾਅਸਧਿਾਰਸਦਤਾਹ।

ਅਧਿਆਏ16

1ਬਹਤਿਾਰਸਨਿਮਬਸਚਆਦੀਿਾਮਨਾਨਾਿਰ,ਨਾਹੀਅਧਰਮੀਪਤਰਾ ਦੀਇਛਾਿਰ।

2ਭਾਿਉਹਿਧਜਾਣ,ਉਨਾਸਿਚਅਨਦਨਾਹਿ,ਪਰਪਭਦਾਡਰਉਨਾ ਦਨਾੋਹਿ।

3ਤਿੀਉਨਾਦਜੀਿਨ'ਤਭਰਿਾਨਾਿਰ,ਨਾਹੀਉਨਾਦੀਭੀੜਦਾ ਆਦਰਿਰ:ਸਿਉਸਿਇਿਹਜਾਰਾਨਾੋਚੋਾਹ;ਅਤਬਔੋਾਦਮਰਨਾ ਸਬਹਤਰਹ,ਇਿਨਾੋਸਿਉਨਾਦਨਾੋਸਜਹੜਅਧਰਮੀਹਨ। 4ਸਿਉਸਿਇਿਿਮਝਦਾਰਦਆਰਾਸਸਹਰਭਸਰਆਜਾਿੋਾ,ਪਰਦਸਟਾ ਦਪਸਰਿਾਰਜੋਦੀਹੀਸਿਰਾਨਹਜਾਣੋ।

5ਇਹਸਜਹੀਆਬਹਤਿਾਰੀਆੋੋਾਮਆਪਣੀਆਅਖਾਨਾੋਦਖੀਆ ਹਨ,ਅਤਮਰਿਨਾਨਇਹਨਾਨਾੋਿਡੀਆੋੋਾਿਣੀਆਹਨ। 6ਅਧਰਮੀਦੀਮਡੋੀਸਿਚਅੋਬੋਦੀਰਹੋੀ।ਅਤਇਿਬਾੋੀਿਮ ਸਿਚਿਧਨਅੋੋੋਾਈਜਾਦੀਹ।

7ਉਹਪਰਾਣਦਤਾਤਸਾਤਨਹੀਹਇਆ,ਜਆਪਣੀਮਰਖਤਾਈਦਬੋ ਸਿਚਸਡੋਪਏਿਨ।

8ਨਾਹੀਉਿਨਉਿਥਾਨਬਚਾਇਆਸਜਥੋਤਰਸਹਦਾਿੀ,ਿੋਉਨਾ ਦਹਿਾਰਦਿਾਰਨਉਨਾਨਨਫਰਤਿਰਦਾਿੀ। 9ਉਿਨਤਬਾਹੀਦੋਿਾਉਤਤਰਿਨਹੀਿੀਤਾ,ਸਜਹੜਉਨਾਦਪਾਪਾ ਸਿਚਖਹੋਏੋਏਿਨ।

10ਨਾਹੀਛੋਖਪਦੋ,ਸਜਹੜਆਪਣਸਦੋਾਦੀਿਠਰਤਾਸਿਚਇਿਠ ਹਏਿਨ।

11ਅਤਜਿਰੋਿਾਸਿਚਇਿਿਠਰਸਿਅਿਤੀਹ,ਤਾਇਹਹਰਾਨੀਦੀ ੋੋਹਸਿਉਹਸਬਨਾਿਜਾਦਬਚਜਾਦਾਹ,ਸਿਉਸਿਦਿਾਅਤਿਧ ਉਿਦਨਾੋਹਨ।ਉਹਮਾਫਿਰਨ,ਅਤਨਾਰਾਜੋੀਡੋਣੋਈ ਸਿਤੀਸਾੋੀਹ।

12ਸਜਿਉਿਦੀਦਿਾਮਹਾਨਹ,ਉਿਤਰਾਉਿਦੀਤਾੜਨਾਿੀਹ:ਉਹ ਮਨਖਦਾਉਿਦਿਮਾਦਅਨਿਾਰਸਨਆਿਰਦਾਹ

13ਪਾਪੀਆਪਣੀੋਟੋਿਨਹੀਬਚੋਾ,ਅਤਧਰਮੀਦਾਧੀਰਜ ਸਨਰਾਸਨਹੀਹਿੋਾ।

14ਦਿਾਦਹਰਿਮੋਈਰਾਹਬਣਾਓ,ਸਿਉਸਿਹਰਮਨਖਆਪਣਿਮਾ ਅਨਿਾਰੋਭੋਾ।

15ਿਹਿਾਹਨਸਫਰਰਨਨਿਠਰਿੀਤਾਸਿਉਹਉਿਨਨਾਜਾਣ,ਤਾਜ ਉਹਦਸਿਤੀਸਾੋੀਿਮਿਿਾਰਨਜਾਣਜਾਣ।

16ਉਿਦੀਦਇਆਹਰਪਾਣੀੋਈਪੋਟਹ;ਅਤਉਿਨਇਿ ਅਡੋਤਾਨਾੋਆਪਣੀਰਸਨੀਨਹਨਰਤਿਖਿਰਸੋਆਹ।

17ਤਇਹਨਾਆਖ,ਮਆਪਣਆਪਨਿਹਿਾਹਤਛਪਾੋਿਾੋਾ,ਿੀ ਿਈਮਨਉਪਰਚਤਿਰੋਾ?ਇਨਿਾਰੋਿਾਸਿਚਮਨਿਾਦਨਹੀ ਿੀਤਾਜਾਿੋਾ:ਇਨਬਅਤਜੀਿਾਸਿਚਮਰੀਆਤਮਾਿੀਹ?

18ਿਖ,ਅਿਾਸਅਤਅਿਾਸਦਾਅਿਾਸ,ਡਾਾਈਅਤਧਰਤੀਅਤਜ ਿਝਉਿਸਿਚਹ,ਸਹੋਜਾਿੋਾਜਦਉਹਦਰਸਨਿਰੋਾ।

19ਪਰਬਤਅਤਧਰਤੀਦੀਆਨੀਹਾਿਬਦੀਆਹਨ,ਜਦਿਹਿਾਹਉਨਾ ਨਿਖਦਾਹ।

20ਿਈਿੀਸਦੋਇਨਾੋੋਾਬਾਰਚੋੀਤਰਾਨਹੀਿਚਿਿਦਾ,ਅਤ ਿਣਉਿਦਰਾਹਾਦੀਿੋਪਨਾਿਰਿਿਦਾਹ?

21ਇਹਇਿਤਫਾਨਹਸਜਿਨਿਈਿੀਮਨਖਨਹੀਦਖਿਿਦਾ,ਸਿਉਸਿ ਉਿਦਬਹਤਿਮੋਿਹਏਹਨ।

22ਉਹਦਸਨਆਦਿਮਾਨਿਣਦਿਿਿਦਾਹ?ਜਾਿਣਉਨਾਨਿਸਹ ਿਿਦਾਹ?ਸਿਉਸਿਉਿਦਾਨਮਬਹਤਦਰਹ,ਅਤਿਾਰੀਆਚੀਜਾਦੀ ਪਰਖਅਤਸਿਚਹ।

23ਸਜਹੜਾਿਮਝਚਾਹਦਾਹ,ਉਹਸਿਅਰਥੋੋਾਬਾਰਿਚਦਾਹ,ਅਤ ਇਿਮਰਖਆਦਮੀਮਰਖਤਾਦੀਿੋਪਨਾਿਰਦਾਹ।

24ਮਰਪਤਰ,ਮਰੀੋੋਿਣ,ਸੋਆਨਸਿਖ,ਅਤਮਰਬਚਨਾਨ ਆਪਣਸਦੋਨਾੋਸਚਸਨਤਿਰ।

25ਮਉਪਦਸਨਭਾਰਸਿਚਪੋਟਿਰਾੋਾ,ਅਤਉਿਦਸੋਆਨਨਿਹੀ ਤਰਾਦਿਾੋਾ।

26ਪਭਦਿਮਸਰਤਹੀਸਨਆਨਾੋਿੀਤਜਾਦਹਨ,ਅਤਜਦਤ ਉਿਨਉਨਾਨਬਣਾਇਆਿੀ,ਉਿਨਉਿਦਭਾੋਾਦਾਸਨਪਟਾਰਾਿੀਤਾ। 27ਉਿਨਆਪਣਿਮਾਨਿਦਾੋਈਿਜਾਇਆ,ਅਤਉਿਦਹਥਸਿਚ ਿਾਰੀਆਪੀੜੀਆੋਈਉਹਨਾਦਾਮਖੀਹ:ਉਹਨਾਤਾਸਮਹਨਤਿਰਦ ਹਨ,ਨਾਥਿਦਹਨ,ਨਾਹੀਆਪਣਿਮਾਤਰਿਦਹਨ।

28ਉਨਾਸਿਚਿਈਿੀਦਜਨਰਿਦਾਨਹੀ,ਅਤਉਹਿਦਿੀਉਿਦ ਬਚਨਦੀਉੋਾਣਾਨਹੀਿਰਨੋ।

29ਇਿਤਬਾਅਦਿਹਿਾਹਨਧਰਤੀਉਤਸਨੋਾਹਮਾਰੀਅਤਇਿਨ ਆਪਣੀਆਅਿੀਿਾਨਾੋਭਰਸਦਤਾ।

30ਉਿਨਹਰਤਰਾਦੀਆਿਜੀਿਚੀਜਾਦਾਮਹਢਸਿਆਹਇਆਹ। ਅਤਉਹਇਿਸਿਚਮੜਆਉਣੋ।

ਅਧਿਆਏ17

1ਿਹਿਾਹਨਧਰਤੀਦਮਨਖਨਿਾਸਜਆ,ਅਤਉਿਨਮੜਉਿਸਿਚ ਬਦੋਸਦਤਾ। 2ਉਿਨਉਨਾਨਥੜਸਦਨਅਤਥੜਾਿਮਾਸਦਤਾਅਤਉਨਾਚੀਜਾਉਤ ਸਿਤੀਿੀਸਦਤੀ।

3ਉਿਨਉਨਾਨਆਪਣਆਪਸਿਚਤਾਿਤਨਾੋਿਹਾਸਰਆ,ਅਤਉਨਾ ਨਆਪਣਿਰਪਦਅਨਿਾਰਬਣਾਇਆ,

4ਅਤਮਨਖਦਾਡਰਿਾਰਿਰੀਰਾਉਤਪਾਸਦਤਾ,ਅਤਉਿਨਜਾਨਿਰਾ ਅਤਪਛੀਆਉਤਰਾਜਸਦਤਾ।

5ਉਹਨਾਨਪਭਦਪਜਿਾਰਜਾਦੀਿਰਤਪਾਪਤਹਈ,ਅਤਛਿਿਥਾਨ ਸਿਚਉਿਨਉਹਨਾਨਿਮਝਪਦਾਨਿੀਤੀ,ਅਤਿਤਿਭਾਸਣਸਿਚ, ਉਹਨਾਦਿਿੋਪਾਦਾਅਨਿਾਦਿ।

6ਉਿਨਉਨਾਨਿਮਝਾਉਣੋਈਿੋਾਹ,ਜਬਾਨ,ਅਖਾ,ਿਨਅਤ ਸਦੋਸਦਤਾ।

7ਉਿਨਉਨਾਨਿਮਝਦਾਰੀਦਸੋਆਨਨਾੋਭਰਪਰਿੀਤਾ,ਅਤਉਨਾ ਨਭੋਬਰਦੀਸਿਆਸਖਆਿੀਤੀ।

8ਉਿਨਉਨਾਦਸਦੋਾਉਤਆਪਣੀਅਖਰਖੀਤਾਜਉਹਉਨਾਨ ਆਪਣਿਮਾਦੀਮਹਾਨਤਾਸਿਖਾਿ।

9ਉਿਨਉਨਾਨਆਪਣਅਚਰਜਿਮਾਸਿਚਿਦਾੋਈਮਸਹਮਾਸਦਤੀ, ਤਾਜਉਹਿਮਝਨਾੋਉਿਦਿਮਾਦਾਿਰਣਨਿਰਨ।

10ਅਤਚਣਹਏੋਿਉਿਦਪਸਿਤਰਨਾਮਦੀਉਿਤਤਿਰਨੋ।

11ਇਿਤਇੋਾਿਾਉਿਨਉਨਾਨਸੋਆਨਅਤਸਿਰਾਿਤੋਈਜੀਿਨ ਦਾਿਾਨਨਸਦਤਾ।

12ਉਿਨਉਨਾਨਾੋਿਦੀਪਿਨਮਬਸਨਆ,ਅਤਉਨਾਨਆਪਣ ਸਨਆਉਸਿਖਾਏ।

13ਉਨਾਦੀਆਅਖਾਨਉਹਦੀਮਸਹਮਾਦਾਪਰਤਾਪਦਸਖਆ,ਅਤਉਨਾ ਦਿਨਾਨਉਹਦੀਮਸਹਮਾਦੀਅਿਾਜਿਣੀ।

14ਸਿਿਨਉਨਾਨਸਿਹਾ,“ਿਾਰਿਧਰਮਤਿਾਿਧਾਨਰਹ।ਅਤਉਿਨ ਹਰਇਿਨਉਿਦੋਆਢੀਬਾਰਹਿਮਸਦਤਾ।

15ਉਨਾਦਰਾਹਿਦਾਉਿਦਅੋਹਨ,ਅਤਉਹਦੀਆਅਖਾਤਓਹੋ ਨਹੀਹਣੋ।

16ਹਰਇਿਆਦਮੀਆਪਣੀਜਿਾਨੀਤਹੀਬਰਾਈਿੋਜਾਦਾਹ।ਨਾ ਹੀਉਹਪਥਰੀੋਈਆਪਣੋਈਮਾਿਿਾੋਸਦੋਬਣਾਿਿਦਿਨ।

17ਸਿਉਸਿਿਾਰੀਧਰਤੀਦੀਆਿਮਾਦੀਿਡਸਿਚਉਿਨਹਰਿੋਿਾ ਉਤਇਿਹਾਿਮਸਨਿਿਤਿੀਤਾ।ਪਰਇਿਰਾਏੋਿਹਿਾਹਦਾਸਹਿਾਹ:

18ਸਜਿਨਉਹਆਪਣਾਜਠਾਹਣਿਰਿ,ਅਨਸਾਿਨਨਾੋਪਾੋਦਾਹ, ਅਤਉਿਨਆਪਣਸਪਆਰਦਾਚਾਨਣਦਣਨਾੋਉਿਨਸਤਆੋਦਾ ਨਹੀਹ।

19ਇਿੋਈਉਨਾਦਿਾਰਿਮਉਿਦਿਾਮਣਿਰਜਿਾੋਹਨ,ਅਤ ਉਿਦੀਸਨੋਾਹਿਦਾਉਨਾਦਰਾਹਾਉਤਹ।

20ਉਨਾਦਾਿਈਿੀਬਰਾਿਮਉਿਤੋਸਿਆਨਹੀ,ਪਰਉਨਾਦਿਾਰ ਪਾਪਪਭਦਿਨਮਖਹਨ।

21ਪਰਪਭਸਿਰਪਾੋਹਿਅਤਆਪਣੀਿਾਰੀੋਰੀਨਜਾਣਦਾਹਇਆ, ਨਾਤਾਉਨਾਨਛਸਡਆਅਤਨਾਸਤਆਸੋਆ,ਿੋਉਨਾਨਬਖਸਸਆ।

22ਮਨਖਦੀਦਾਨਉਿਦਨਾੋਇਿਸਨਸਾਨੀਿਾੋਹ,ਅਤਉਹਮਨਖ ਦਚੋਿਮਾਨਅਖਦਿਬਿਾੋਰਖੋਾ,ਅਤਆਪਣਪਤਰਾਅਤ ਧੀਆਨਤਬਾਿਰੋਾ।

23ਇਿਤਬਾਅਦਉਹਉਠੋਾਅਤਉਨਾਨਇਨਾਮਦਿੋਾਅਤਉਨਾ ਦਸਿਰਾਉਤਉਨਾਦਾਬਦੋਾਦਿੋਾ।

24ਪਰਉਨਾਨਸਜਹੜਤਬਾਿਰਦਹਨ,ਉਿਨਉਨਾਨਿਾਪਿੀਸਦਤੀ, ਅਤਉਨਾਨਸਦੋਾਿਾਸਦਤਾਜਧੀਰਜਸਿਚਅਿਫੋਰਹ।

25ਿਹਿਾਹਿੋਮੜ,ਅਤਆਪਣਪਾਪਾਨਸਤਆੋਸਦਓ,ਉਿਦਅੋ ਪਾਰਥਨਾਿਰ,ਅਤਾਟਨਾਰਾਜਹਿ।

26ਅਤਮਹਾਨਿੋਮੜ,ਅਤਬਦੀਤਦਰਹਜਾਓ,ਸਿਉਜਉਹਤਨ ਹਨਰਸਿਚਿਢਿਸਿਹਤਦਚਾਨਣਸਿਚੋਜਾਿੋਾ,ਅਤਸਾਣਾਉਣ ਿਮਾਤਸਾਣਿਰਦਾਹ।

27ਉਨਾਦੀਥਾਸਜਹੜਜੀਉਦਹਨਅਤਧਨਿਾਦਿਰਦਹਨਿਬਰਸਿਚ ਅਤਮਹਾਨਦੀਉਿਤਸਤਿਣਿਰੋਾ?

28ਸਿਰੋਜਾਰਮਰਸਦਆਸਿਚਨਾਿਹਜਾਦਾਹ,ਸਜਿਸਿਇਿਨਹੀਹ: ਸਜਉਦਾਅਤਸਦੋਸਿਚਅਡੋਪਭਦੀਉਿਤਤਿਰੋਾ।

29ਿਹਿਾਹਿਾਡਪਰਮਸਰਦੀਦਿਾਸਿਨੀਮਹਾਨਹ,ਅਤਉਿਦੀ ਦਇਆਉਨਾਉਤਜਪਸਿਤਰਤਾਸਿਚਉਿਿੋਮੜਦਹਨ!

30ਸਿਉਸਿਿਭਿਝਮਨਖਾਸਿਚਨਹੀਹਿਿਦਾ,ਸਿਉਸਿਮਨਖਦਾ ਪਤਰਅਮਰਨਹੀਹ।

31ਿਰਜਨਾੋਚਮਿਦਾਰਿੀਹ?ਪਰਇਿਦੀਰਸਨੀਖਤਮਹਜਾਦੀਹ; ਅਤਮਾਿਅਤੋਹਬਰਾਈਦੀਿੋਪਨਾਿਰਨੋ। 32ਉਹਅਿਾਸਦੀਉਚਾਈਦੀਸਿਤੀਨਿਖਦਾਹ;ਅਤਿਾਰੋਿ ਸਿਰਫਧਰਤੀਅਤਰਾਖਹਨ।

ਅਧਿਆਏ18

1ਸਜਹੜਾਿਦਾੋਈਜੀਉਦਾਹਉਿਨਿਾਰੀਆਚੀਜਾਨਿਾਧਾਰਨਰਪ ਸਿਚਬਣਾਇਆਹ।

2ਿਿੋਪਭਹੀਧਰਮੀਹ,ਉਿਤਸਬਨਾਹਰਿਈਨਹੀ, 3ਜਆਪਣਹਥਦੀਹਥੋੀਨਾੋਿਿਾਰਨਰਾਜਿਰਦਾਹ,ਅਤਿਭ ਿਝਉਿਦੀਮਰਜੀਨਮਨਦਾਹ,ਸਿਉਸਿਉਹਿਭਨਾਦਾਰਾਜਾਹ, ਆਪਣੀਸਿਤੀਨਾੋਪਸਿਤਰਿਿਤਆਨਅਸਧੀਆਤਿਡਦਾਹ। 4ਉਿਨਆਪਣਿਮਾਦਾਐੋਾਨਿਰਨਦੀਸਿਤੀਸਿਿਨਸਦਤੀਹ? ਅਤਉਿਦਚੋਿਮਾਨਿਣੋਭੋਾ?

5ਉਿਦੀਮਸਹਮਾਦਬੋਨਿਣਸੋਣੋਾ?ਅਤਿਣਉਿਦੀਦਇਆਨ ਿੀਦਿਿਿਦਾਹ?

6ਪਭਦਅਚਰਜਿਮਾੋਈ,ਉਨਾਤਿਝਿੀਨਹੀਸੋਆਜਾਿਿਦਾ, ਨਾਉਨਾਨਿਈਚੀਜਸਦਤੀਜਾਿਿਦੀਹ,ਨਾਉਨਾਦੀਜਮੀਨਦਾਪਤਾ ੋੋਾਇਆਜਾਿਿਦਾਹ।

7ਜਦਇਿਆਦਮੀਨਿੀਤਾਹ,ਤਦਉਹਸਰਿਰਦਾਹ;ਅਤਜਦਉਹ ਛਡਦਾਹ,ਤਦਉਹਸਿੀਹਜਾਿੋਾ।

8ਮਨਖਿੀਹ,ਅਤਉਹਸਿਥਿਿਾਿਰਦਾਹ?ਉਿਦਾਭੋਾਿੀਹ,ਅਤ ਉਿਦੀਬਰਾਈਿੀਹ?

9ਮਨਖਦਸਦਨਾਦੀਸੋਣਤੀਿਧਤਿਧਿਿਾੋਹ।

10ਿਮਦਰਿੋਪਾਣੀਦੀਇਿਬਦਿਾੋ,ਅਤਰਤਦਮਿਾਬੋਇਿ ਬਜਰੀ;ਇਿਤਰਾਿਦੀਿੀਸਦਨਾਤਹਜਾਰਿਾੋਹਨ।

11ਇਿੋਈਪਰਮਸਰਉਨਾਨਾੋਧੀਰਜਰਖਦਾਹ,ਅਤਉਨਾਉਤ ਆਪਣੀਸਮਹਰਡੋਦਾਹ।

12ਉਿਨਦਸਖਆਅਤਉਨਾਦਾਅਤਬਰਾਿਮਸਝਆ।ਇਿੋਈਉਿਨ ਆਪਣੀਹਮਦਰਦੀਿਧਾਸਦਤੀ।

13ਮਨਖਦੀਦਇਆਆਪਣੋਆਢੀਉਤਹਦੀਹ।ਪਰਿਹਿਾਹਦੀ ਦਿਾਿਾਰਿਰੀਰਾਉਤਹ।

14ਉਹਉਨਾਉਤਦਿਾਿਰਦਾਹਸਜਹੜਅਨਸਾਿਨਪਾਪਤਿਰਦਹਨ, ਅਤਜਉਿਦਸਨਆਉਨੋੋਨਨਾੋਭਾੋਦਹਨ।

15ਮਰਪਤਰ,ਆਪਣਚੋਿਮਾਨਦਸਨਾਦ,ਅਤਜਦਤਿੀਿਈ ਚੀਜਸਦਦਹਤਾਬਅਰਾਮੀਿਾੋਸਬਦਨਾਿਰਤ।

16ਿੀਤੋੋਰਮੀਨਨਹੀਿਢਦਿੋੀ?ਇਿੋਈਇਿਸਬਦਇਿ ਤਹਫਨਾੋਸਬਹਤਰਹ।

17ਿਖ,ਿੀਇਿਸਬਦਤਹਫਨਾੋਿਧੀਆਨਹੀਹ?ਪਰਦਿਇਿ ਸਦਆੋਆਦਮੀਦਨਾੋਹਨ।

18ਇਿਮਰਖਮਰਖਤਾਨਾੋੋਾੋਾਿਢਦਾਹ,ਅਤਈਰਖਾੋਦੀਦਾਤ ਅਖਾਨਖਾਜਾਦੀਹ।

19ਬੋਣਤਪਸਹੋਾਸਿਖ,ਅਤਿਰੀਰਿਿਰਤਿਰਜਾਤਿੀਿਦ ਸਬਮਾਰਹਿ।

20ਸਨਆਤਪਸਹੋਾਆਪਣਆਪਦੀਜਾਚਿਰ,ਅਤਿਜਾਦਸਦਨ ਤਹਾਨਦਇਆਸਮੋੋੀ।

21ਆਪਣਆਪਨਸਬਮਾਰਹਣਤਪਸਹੋਾਸਨਮਰਬਣਾ,ਅਤਪਾਪਾਦ ਿਮਤਬਾਸਦਖਾ।

22ਤਹਾਡੀਿਖਣਾਨਿਮਸਿਰਪਰਾਿਰਨਸਿਚਤਹਾਨਿਈਰਿਾਿਟ ਨਾਪਾਿ,ਅਤਮਤਨਧਰਮੀਠਸਹਰਾਉਣਤਿਟਾੋਨਾਦਿ। 23ਪਾਰਥਨਾਿਰਨਤਪਸਹੋਾ,ਆਪਣਆਪਨਸਤਆਰਿਰ;ਅਤਪਭ ਨਪਰਤਾਉਣਿਾੋਿਾੋਨਾਬਣ। 24ਉਿਿਧਬਾਰਿਚਸਜਹੜਾਅਤਸਿਚਹਿੋਾ,ਅਤਬਦੋਾੋਣਦ ਿਮਬਾਰ,ਜਦਉਹਆਪਣਾਮਹਮੜੋਿੋਾ। 25ਜਦਤਹਾਡਿੋਿਾਫੀਹ,ਭਖਦਿਮਨਿਾਦਰਖ:ਅਤਜਦਤਿੀ ਅਮੀਰਹ,ੋਰੀਬੀਅਤੋੜਬਾਰਿਚ.

26ਿਿਰਤੋਿਸਾਮਤਿਿਮਾਬਦਸੋਆਜਾਦਾਹ,ਅਤਿਾਰੀਆ ਚੀਜਾਜੋਦੀਹੀਿਹਿਾਹਦਿਨਮਖਹਜਾਦੀਆਹਨ।

27ਸਿਆਣਾਆਦਮੀਹਰੋੋਸਿਚਡਰਦਾਹ,ਅਤਪਾਪਿਰਨਿਾੋ ਸਦਨਉਹਅਪਰਾਧਤਖਬਰਦਾਰਰਹੋਾ,ਪਰਮਰਖਿਮਦੀਪਾੋਣਾ ਨਹੀਿਰੋਾ।

28ਹਰਇਿਬਧੀਮਾਨਆਦਮੀਸਿਆਣਪਨਜਾਣਦਾਹ,ਅਤਉਿਦੀ ਉਿਤਤਿਰੋਾਸਜਿਨਉਿਨਪਾਇਆਹ।

29ਉਹਸਜਹੜੋੋਾਸਿਚਿਮਝਦਾਰਿਨ,ਉਹਆਪਿੀਸਿਆਣਬਣ ੋਏਅਤਉਤਮਸਦਸਟਾਤਿਣਾਏ।

30ਆਪਣੀਆਿਾਮਨਾਿਾਦਮੋਰਨਾਚੋ,ਿੋਆਪਣੀਆਭਖਾਤ ਆਪਣਆਪਨਦਰਿਰ।

31ਜਤਿੀਆਪਣੀਆਤਮਾਨਉਹਇਛਾਿਾਸਦਦਹਜਉਿਨਪਿਨ ਿਰਦੀਆਹਨ,ਤਾਉਹਤਹਾਨਤਹਾਡਦਸਮਣਾੋਈਹਾਿਦਾਪਾਤਰ ਬਣਾਿੋੀਜਤਹਾਨਬਦਨਾਮਿਰਦਹਨ।

32ਬਹਤੀਖਸੀਦਾਆਨਦਨਾਮਾਣ,ਨਾਹੀਉਿਦਖਰਚਨਾੋਬਨ।

33ਉਧਾਰੋਿਦਾਅਿਤਿਰਿਸਭਖਾਰੀਨਾਬਣ,ਜਦਤਹਾਡਿੋ ਤਹਾਡਬਟਏਸਿਚਿਝਨਹੀਹ,ਸਿਉਸਿਤਿੀਆਪਣੀਜਾਨਦੀਉਡੀਿ ਸਿਚਪਏਰਹੋ,ਅਤੋੋਿੀਤੀਜਾਿੋੀ।

ਅਧਿਆਏ19

1ਇਿਸਮਹਨਤੀਆਦਮੀਸਜਿਨAਸਰਾਬੀਬਣਾਇਆਜਾਦਾਹਅਮੀਰ ਨਹੀਹਿੋਾ:ਅਤਉਹਜਛਟੀਆਚੀਜਾਦੀਸਨਸਦਆਿਰਦਾਹਉਹ ਥੜਾ-ਥੜਾਸਡੋਜਾਿੋਾ।

2ਦਾਖਰਿਅਤਤੀਿੀਆਿਮਝਦਾਰਆਦਮੀਆਨਦਰਿਰਦਣੋ,ਅਤ ਸਜਹੜਾਿਜਰੀਆਨਾੋਜਸੜਆਰਸਹਦਾਹਉਹਬਈਮਾਨਬਣਜਾਿੋਾ।

3ਿੀੜਅਤਿੀੜਉਹਨਸਿਰਾਿਤਸਿਚਸਮੋਣੋ,ਅਤਇਿਦੋਰ ਆਦਮੀਖਹਸੋਆਜਾਿੋਾ।

4ਸਜਹੜਾਉਧਾਰਦਣੋਈਿਾਹੋੀਿਰਦਾਹਉਹਹੋਿਾਸਦਮਾੋਹ; ਅਤਸਜਹੜਾਪਾਪਿਰਦਾਹਉਹਆਪਣੀਜਾਨਦਸਿਰਧਅਪਰਾਧ ਿਰੋਾ।

5ਜਿਈਬਰਾਈਸਿਚਅਨਦੋਦਾਹ,ਉਹਦਸੀਠਸਹਰਾਇਆਜਾਿੋਾ, ਪਰਉਹਜਅਨਦਦਾਸਿਰਧਿਰਦਾਹਉਹਆਪਣੀਸਜਦੋੀਦਾਤਾਜ ਪਾਉਦਾਹ।

6ਸਜਹੜਾਸਿਅਿਤੀਆਪਣੀਜਬਾਨ'ਤਰਾਜਿਰਿਿਦਾਹ,ਉਹ ੋੜਾਈ-ਝੋੜਤਰਸਹਤਰਹੋਾ।ਅਤਸਜਹੜਾਸਿਅਿਤੀਬਿਿਾਿਨਾੋ ਨਫਰਤਿਰਦਾਹਉਿਿੋਾਟਬਰਾਈਹਿੋੀ।

7ਜਿਝਤਹਾਨਦਸਿਆਸੋਆਹ,ਉਿਨਹਰਅੋਨਾਿਣ,ਅਤਤਿੀ ਿਦਿੀਇਿਤਭੜਾਨਹੀਹਿੋ।

8ਭਾਿਇਹਦਿਤਹਿਜਾਦਸਮਣ,ਦਸਜਆਦੀਸਜਦੋੀਬਾਰੋੋਨਾ ਿਰ;ਅਤਜਿਰਤਿੀਸਬਨਾਸਿਿਅਪਰਾਧਦਿਰਿਿਦਹ,ਤਾਉਹਨਾ ਨਪੋਟਨਾਿਰ।

9ਸਿਉਸਿਉਿਨਤਹਾਨਿਸਣਆਅਤਦਸਖਆਹ,ਅਤਜਦਿਮਾ ਆਿੋਾਤਾਉਹਤਹਾਨਨਫਰਤਿਰੋਾ।

10ਜਤਿੀਇਿਸਬਦਿਸਣਆਹ,ਤਾਇਿਨਤਹਾਡਨਾੋਮਰਨਸਦਓ; ਅਤਦੋਰਬਣ,ਇਹਤਹਾਨਫਟਨਹੀਿਰੋਾ।

11ਇਿਮਰਖਇਿਬਚਨਨਾੋਦਖੀਹਦਾਹ,ਸਜਿਇਿਬਚਨਜਨਮ ਦਣਿਾੋੀਔਰਤ.

12ਸਜਿਇਿਤੀਰਮਨਖਦਪਟਸਿਚਸਚਪਿਦਾਹ,ਉਿਤਰਾਇਿ ਸਬਦਮਰਖਦਸਢਡਸਿਚਹ।

13ਇਿਦਿਤਨਨਿੀਹਤਸਦਓ,ਹਿਿਦਾਹਸਿਉਿਨਇਹਨਹੀਿੀਤਾ ਹ:ਅਤਜਿਰਉਿਨਇਹਿੀਤਾਹ,ਤਾਉਹਇਿਨਹਰਨਾਿਰ। 14ਆਪਣਸਮਤਰਨਨਿੀਹਤਦਿ,ਹਿਿਦਾਹਸਿਉਿਨਇਹਨਾ ਸਿਹਾਹਿ,ਅਤਜਉਿਿੋਹ,ਤਾਉਹਇਿਨਦਬਾਰਾਨਾਬੋ। 15ਇਿਦਿਤਨਨਿੀਹਤਿਰ:ਿਈਿਾਰਇਹਇਿਸਨਸਦਆਹ,ਅਤ ਹਰਿਹਾਣੀ'ਤਸਿਸਿਾਿਨਾਿਰ

16ਇਿਅਸਜਹਾਸਿਅਿਤੀਹਜਆਪਣੀੋੋਸਿਚਸਤੋਿਦਾਹ,ਪਰ ਉਿਦਸਦੋਤਨਹੀ;ਅਤਉਹਿਣਹਸਜਿਨਆਪਣੀਜੀਭਨਾੋ ਨਾਰਾਜਨਾਿੀਤਾਹਿ?

17ਆਪਣੋਆਢੀਨਧਮਿੀਦਣਤਪਸਹੋਾਉਿਨਤਾੜਨਾਸਦਓ।ਅਤ ੋਿਨਾਹਿ,ਅਤਮਹਾਨਦਿਾਨਨਨਥਾਸਦਓ।

18ਿਹਿਾਹਦਾਭਉਿਨਿਿੀਿਾਰਿਰਨਦਾਪਸਹੋਾਿਦਮਹ,ਅਤ ਬਧੀਉਿਦਸਪਆਰਨਪਾਪਤਿਰਦੀਹ।

19ਪਭਦਹਿਮਾਦਾਸੋਆਨਜੀਿਨਦਾਸਿਧਾਤਹ:ਅਤਸਜਹੜਉਹ ਿਮਿਰਦਹਨਜਉਿਨਪਿਨਿਰਦਹਨ,ਅਮਰਤਾਦਰਖਦਾਫੋ ਪਾਪਤਿਰਨੋ।

20ਿਹਿਾਹਦਾਡਰਹੀਿਾਰੀਸਿਆਣਪਹ।ਅਤਿਾਰੀਸਿਆਣਪਸਿਚ ਿਾਨਨਦੀਿਾਰੋਜਾਰੀ,ਅਤਉਿਦੀਿਰਿਸਿਤੀਮਾਨਤਾਦਾਸੋਆਨ ਹ।

21ਜਿਰਿਈਨਿਰਆਪਣਮਾੋਿਨਿਹ,ਮਉਹੀਨਹੀਿਰਾੋਾਜ ਤਨਚੋਾੋੋਦਾਹ।ਭਾਿਬਾਅਦਸਿਚਉਹਅਸਜਹਾਿਰਦਾਹ,ਪਰ ਉਹਉਿਨਿਸਧਤਿਰਦਾਹਜਉਿਨਪਾੋਦਾਹ।

22ਬਸਰਆਈਦਾਸੋਆਨਸਿਆਣਪਨਹੀਹ,ਨਾਹੀਸਿਿਿਮਪਾਪੀਆ ਦੀਿੋਾਹ।

23ਇਥਇਿਬਰਾਈਹ,ਅਤਉਹੀਇਿਸਾਣਾਉਣੀਹ;ਅਤਇਿਮਰਖ ਹਜਸਿਆਣਪਸਿਚਿਮੀਨਾਹ।

24ਉਹਸਿਅਿਤੀਸਜਿਿੋਥੜੀਸਜਹੀਿਮਝਹਅਤਉਹਪਰਮਸਰਤ ਡਰਦਾਹ,ਉਹਉਿਸਿਅਿਤੀਨਾੋਸਬਹਤਰਹਸਜਿਿੋਬਹਤ ਸਿਆਣਪਹ,ਅਤਅਤਮਹਾਨਦੀਸਬਿਿਥਾਦੀਉੋਾਣਾਿਰਦਾਹ।

25ਇਿਸਾਨਦਾਰਿਖਮਤਾਹ,ਅਤਉਹੀਬਇਨਿਾਫੀਹ;ਅਤਇਿ ਅਸਜਹਾਹਜਸਨਰਣਨਪੋਟਿਰਨੋਈਇਿਪਾਿਹਜਾਦਾਹ।ਅਤ ਇਿਸਿਆਣਾਆਦਮੀਹਜਸਨਰਣਸਿਚਿਹੀਠਸਹਰਾਉਦਾਹ। 26ਇਿਦਸਟਆਦਮੀਹਜਉਦਾਿਹਿਆਪਣਾਸਿਰਝਿਾਉਦਾਹ। ਪਰਅਦਰਉਹਧਖਨਾੋਭਸਰਆਹਇਆਹ, 27ਉਹਆਪਣਾਮਹਨੀਿਾਿਰਦਾਅਤਇਿਤਰਾਿਰਦਾਸਜਿਉਿਨ ਿਸਣਆਹੀਨਹੀ:ਸਜਥਉਹਜਾਸਣਆਨਹੀਜਾਦਾ,ਉਹਤਹਾਨਪਤਾ ੋੋਣਤਪਸਹੋਾਹੀਇਿਬਰਾਈਿਰੋਾ।

28ਅਤਜਿਰਸਿਤੀਦੀਇਛਾਿਰਿਉਿਨਪਾਪਿਰਨਤਰਸਿਆ ਜਾਦਾਹ,ਤਾਿੀਜਦਉਿਨਮਿਾਸਮੋਦਾਹਤਾਉਹਬਰਾਈਿਰੋਾ।

29ਜਦਤਿੀਉਿਨਸਮੋਦਹ,ਇਿਆਦਮੀਉਿਦਰਪਤ,ਅਤਇਿ ਿਮਝਦਾਰਉਿਦਸਚਹਰਤਜਾਸਣਆਜਾਿਿਦਾਹ।

30ਇਿਆਦਮੀਦਾਪਸਹਰਾਿਾ,ਬਹਤਸਜਆਦਾਹਾਿਾ,ਅਤਚਾੋ, ਸਦਖਾਉਦਹਨਸਿਉਹਿੀਹ।

ਅਧਿਆਏ20

1ਇਿਸਝੜਿਹਜਠੀਿਨਹੀਹ:ਫਰ,ਿਈਸਿਅਿਤੀਆਪਣੀਜੀਭ ਫੜਦਾਹ,ਅਤਉਹਬਧੀਮਾਨਹ।

2ੋਿਸਿਚੋਿਹਣਨਾੋਤਾੜਨਾਬਹਤਿਧੀਆਹ:ਅਤਸਜਹੜਾ ਆਪਣੀੋੋਤੀਮਨਦਾਹ,ਉਹਦਖੀਹਣਤਬਸਚਆਰਹੋਾ।

3ਇਹਸਿਨਾਚੋਾਹ,ਜਦਤਹਾਨਤਾੜਨਾਿੀਤੀਜਾਦੀਹ,ਤਾਜਤਬਾ ਿਰਨੀਹਿ!ਇਿੋਈਤਿੀਜਾਣਬਝਿਿੀਤਪਾਪਤਬਚਜਾਿੋ। 4ਸਜਿਇਿਖਿਰਦੀਇਿਿਆਰੀਨਫੋਣਦੀੋਾੋਿਾਹਦੀਹ;ਇਿ ਤਰਾਉਹਹਜਸਹਿਾਨਾੋਸਨਆਿਰਦਾਹ। 5ਇਿਅਸਜਹਾਹਜਚਪਰਸਹਦਾਹ,ਅਤਇਿਸਿਆਣਾਪਾਇਆਜਾਦਾ ਹ,ਅਤਿਈਹਰਬਹਤਬਿਿਾਿਿਰਿਨਫਰਤਿਰਦਾਹ। 6ਿਈਆਪਣੀਜੀਭਫੜੀਰਖਦਾਹ,ਸਿਉਸਿਉਿਿੋਜਿਾਬਨਹੀਹ, ਅਤਿਈਆਪਣਾਿਮਾਜਾਣਿਚਪਰਸਹਦਾਹ। 7ਇਿਸਿਆਣਾਆਦਮੀਆਪਣੀਜੀਭਨਉਦਤਿਫੜੀਰਖੋਾਜਦ ਤਿਉਹਮਿਾਨਾਿਖ,ਪਰਬਿਿਾਿਿਰਨਿਾੋਾਅਤਮਰਖਿਮਦੀ ਪਰਿਾਹਨਹੀਿਰਦਾ।

8ਸਜਹੜਾਸਿਅਿਤੀਬਹਤਿਾਰਸਬਦਿਰਤਦਾਹਉਿਨਨਫਰਤਿੀਤਾ ਜਾਿੋਾ।ਅਤਸਜਹੜਾਉਿਸਿਚਅਸਧਿਾਰਰਖਦਾਹ,ਉਿਨਨਫਰਤ ਿੀਤੀਜਾਿੋੀ।

9ਉਥਇਿਪਾਪੀਹਜਬਰੀਆੋੋਾਸਿਚਚੋੀਿਫੋਤਾਪਾਪਤਿਰਦਾ ਹ;ਅਤਇਿੋਾਭਹਜਨਿਿਾਨਸਿਚਬਦੋਜਾਦਾਹ।

10ਇਿਦਾਤਹਜਤਹਾਨੋਾਭਨਹੀਦਿੋੀ;ਅਤਇਿਤਹਫਾਹ ਸਜਿਦਾਬਦੋਾਦੋਣਾਹ।

11ਿਸਡਆਈਦਿਾਰਨਇਿਸਰਮਨਾਿਹ;ਅਤਉਥਹਜਇਿਨੀਿੀ ਜਾਇਦਾਦਤਆਪਣਾਸਿਰਉਚਾਿਰਦਾਹ।

12ਅਸਜਹਾਹਜਥੜਸਜਹਬਦੋਬਹਤਿਝਖਰੀਦਦਾਹ,ਅਤਿਤ ੋਣਾਮੜਦਾਹ।

13ਇਿਸਿਆਣਾਆਦਮੀਆਪਣਬਚਨਾਦਆਰਾਉਿਨਸਪਆਰਾ ਬਣਾਉਦਾਹ,ਪਰਮਰਖਾਦੀਆਸਿਰਪਾਿਾਡੋਸਦਤੀਆਜਾਣੋੀਆ।

14ਮਰਖਦਾਤਹਫਾਤਹਾਡਾਿਈਭੋਾਨਹੀਿਰੋਾਜਦਤਹਾਡਿੋ ਇਹਹ।ਨਾਹੀਅਜਤਿਉਿਦੀੋੜੋਈਈਰਖਾਹ,ਸਿਉਸਿਉਹਇਿ ੋਈਬਹਤਿਾਰੀਆਚੀਜਾਪਾਪਤਿਰਨਾਚਾਹਦਾਹ।

15ਉਹਥੜਾਸਦਦਾਹ,ਅਤਬਹਤਿਝਸਦਦਾਹ।ਉਹਰਣਿਾੋਿਾੋ ਆਪਣਾਮਹਖੋਦਾਹ।ਅਜਉਹਉਧਾਰਸਦਦਾਹ,ਅਤਿੋਨਉਹ ਦਬਾਰਾਮੋੋਾ:ਅਸਜਹਸਿਅਿਤੀਨਰਬਅਤਮਨਖਦਆਰਾਨਫਰਤ ਿੀਤੀਜਾਦੀਹ

16ਮਰਖਆਖਦਾਹ,ਮਰਾਿਈਸਮਤਰਨਹੀਹ,ਮਰਿਾਰਚੋਿਮਾ ੋਈਮਰਾਿਈਧਨਿਾਦਨਹੀਹ,ਅਤਜਮਰੀਰਟੀਖਾਦਹਨਉਹਮਰ ਬਾਰਬਰਾਬੋਦਹਨ।

17ਉਹਸਿਨੀਿਾਰ,ਅਤਸਿਨੀਆੋੋਾਦਾਮਜਾਿਉਡਾਇਆਜਾਿੋਾ!

ਸਿਉਸਿਉਹਨਹੀਜਾਣਦਾਸਿਇਹਿੀਹ।ਅਤਇਹਿਭਉਿਦੋਈ ਇਿਹਸਜਿਸਿਉਿਦਿੋਨਹੀਿੀ।

18ਫਟਪਾਥਉਤਸਤੋਿਣਾਜੀਭਨਾੋਸਤੋਿਣਨਾੋਚੋਾਹ,ਇਿ ੋਈਦਸਟਦਾਪਤਨਜੋਦੀਹਜਾਿੋਾ।

19ਮਰਖਾਦਮਹਸਿਚਇਿਬਮਿਮੀਿਹਾਣੀਹਮਸਾਰਹੋੀ।

20ਇਿਬਧੀਮਾਨਿਾਿਨਰਦਿਰਸਦਤਾਜਾਿੋਾਜਦਇਹਇਿਮਰਖ ਦਮਹਸਿਚਸਨਿੋਦਾਹ;ਸਿਉਸਿਉਹਿਮਸਿਰਇਹਨਹੀਬੋੋਾ।

21ਉਥਉਹਹਜਿਮੀਦਿਾਰਨਪਾਪਿਰਨਤਰਿਦਾਹ:ਅਤਜਦ ਉਹਆਰਾਮਿਰਦਾਹ,ਉਹਪਰਸਾਨਨਹੀਹਿੋਾ।

22ਿਈਅਸਜਹਾਹਜਸਰਮਨਾੋਆਪਣੀਜਾਨਨਨਸਟਿਰਦਾਹ, ਅਤੋਿਾਨਿਿੀਿਾਰਿਰਿਆਪਣਆਪਨਪਛਾੜਸਦਦਾਹ।

23ਇਹਹਸਿਸਰਸਮਦੋੀਉਿਦਸਮਤਰਨਾੋਿਾਅਦਾਿਰਦੀਹ,ਅਤ ਉਿਨਬਿਾਰਉਿਦਾਦਸਮਣਬਣਾਸਦਦੀਹ।

24ਝਠਇਿਆਦਮੀਸਿਚਇਿੋਧੋਾਧਬਾਹ,ਪਰਇਹਅਨਪੜਾਦ ਮਹਸਿਚਿਦਾਰਸਹਦਾਹ।

25ਇਿਚਰਉਿਆਦਮੀਨਾੋਚੋਾਹਜਝਠਬੋਣਦਾਆਦੀਹ, ਪਰਉਨਾਦਹਾਦੀਸਿਰਾਿਤਸਿਚਤਬਾਹੀਹਿੋੀ।

26ਝਠਦਾਿਭਾਅਬਇਜਤਹਦਾਹ,ਅਤਉਹਦੀਸਰਮਉਿਦਨਾੋ ਿਦਾਰਸਹਦੀਹ।

27ਇਿਸਿਆਣਾਆਦਮੀਆਪਣਸਬਦਾਨਾੋਆਪਣਆਪਨ ਿਸਤਿਾਰਸਦਦਾਹ,ਅਤਿਮਝਿਾੋਾਮਹਾਨੋਿਾਨਖਸਿਰਦਾਹ। 28ਸਜਹੜਾਆਪਣੀਜਮੀਨਿਾਹਦਾਹਉਹਆਪਣਢਰਨਿਧਾਏੋਾ, ਅਤਜਮਹਾਨਮਨਖਾਨਖਸਿਰਦਾਹ,ਉਿਨਬਦੀਦੀਮਾਫੀਸਮੋੋੀ। 29ਤਹਫਅਤਤਹਫਬਧਿਾਨਦੀਆਅਖਾਨਅਨਾਿਰਸਦਦਹਨ,ਅਤ ਉਿਦਾਮਹਬਦਿਰਸਦਦਹਨਸਜਿਨਉਹਤਾੜਨਾਨਹੀਿਰਿਿਦਾ। 30ਸਿਆਣਪਸਜਹੜੀੋਿੀਹਈਹ,ਅਤਜਖਜਾਨਾਇਿਠਾਿੀਤਾ ਹਇਆਹ,ਉਨਾਦਹਾਸਿਚਿੀੋਾਭਹ?

31ਉਿਆਦਮੀਨਾੋਜਆਪਣੀਮਰਖਤਾਈਨੋਿਾਉਦਾਹ,ਉਹਚੋਾ ਹਜਆਪਣੀਸਿਆਣਪਨੋਿਾਉਦਾਹ। 32ਪਭਦੀਭਾੋਸਿਚਧੀਰਜਰਖਣਾਉਿਨਾੋਸਬਹਤਰਹਜਸਬਨਾ ਮਾਰੋਦਰਸਿਦਜੀਿਨਦੀਅੋਿਾਈਿਰਦਾਹ।

ਅਧਿਆਏ21

1ਮਰਪਤਰ,ਿੀਤਪਾਪਿੀਤਾਹ?ਅਸਜਹਾਹਰਨਾਿਰ,ਪਰਆਪਣ ਪਰਾਣਪਾਪਾੋਈਮਾਫੀਮੋ।

2ਪਾਪਤਿਪਦਮਹਤਭਜ,ਸਿਉਸਿਜਤਿੀਇਿਦਨੜਆਿੋ,ਤਾ ਉਹਤਹਾਨਡੋਮਾਰੋਾ:ਉਹਦਦਦਸਰਦਦਦਾਿਾੋਹਨ,ਮਨਖਾ ਦੀਆਜਾਨਾਨਮਾਰਦਹਨ।

3ਿਾਰੀਬਦੀਦਧਾਰੀਤੋਿਾਰਿਾੋਹ,ਉਹਜਖਮਸਜਨਾਦਭਰਨਹੀ ਜਾਿਿਦ।

4ਭਭੀਤਿਰਨਅਤਗੋਤਿਮਿਰਨਨਾੋਧਨਦੀਬਰਬਾਦੀਹਿੋੀ, ਇਿਤਰਾਹਿਾਰੀਮਨਖਾਦਾਾਰਸਿਰਾਨਹਜਾਿੋਾ।

5ਇਿੋਰੀਬਆਦਮੀਦਮਹਸਿਚਇਿਪਾਰਥਨਾਪਰਮਸਰਦਿਨਾ ਤਿਪਹਚਦੀਹ,ਅਤਉਿਦਾਸਨਆਜੋਦੀਆਉਦਾਹ।

6ਸਜਹੜਾਸਿਅਿਤੀਸਨਸਦਆਜਾਣਨਨਫਰਤਿਰਦਾਹਉਹਪਾਪੀਆਦ ਰਾਹਸਿਚਹ,ਪਰਸਜਹੜਾਪਭਤਡਰਦਾਹਉਹਆਪਣਸਦੋਤਤਬਾ ਿਰੋਾ।

7ਇਿਚਿਤਆਦਮੀਦਰਅਤਨੜਜਾਸਣਆਜਾਦਾਹ;ਪਰਿਮਝਦਾਰ ਆਦਮੀਜਾਣਦਾਹਸਿਉਹਿਦਸਫਿੋਦਾਹ।

8ਸਜਹੜਾਆਪਣਾਾਰਦਿਸਰਆਦਪਿਨਾੋਬਣਾਉਦਾਹ,ਉਹਉਿ ਿਰੋਾਹਜਆਪਣੀਿਬਰੋਈਪਥਰਇਿਠਿਰਦਾਹ।

9ਦਸਟਾਦੀਮਡੋੀਇਿਟਏਿਾੋਹ,ਅਤਉਹਨਾਦਾਅਤਉਹਨਾਨ ਤਬਾਹਿਰਨੋਈਅੋਦੀੋਾਟਹ।

10ਪਾਪੀਆਦਾਰਾਹਪਥਰਾਨਾੋਿਾਫਿੀਤਾਸੋਆਹ,ਪਰਉਿਦਅਤ ਸਿਚਨਰਿਦਾਟਆਹ।

11ਸਜਹੜਾਪਭਦੀਸਬਿਿਥਾਦੀਪਾੋਨਾਿਰਦਾਹਉਹਉਿਦੀਿਮਝ ਪਾਪਤਿਰਦਾਹ,ਅਤਪਭਦਡਰਦੀਿਪਰਨਤਾਬਧੀਹ।

12ਸਜਹੜਾਬਧਿਾਨਨਹੀਹ,ਉਿਨਸਿਖਾਇਆਨਹੀਜਾਿੋਾ,ਪਰਇਿ ਸਿਆਣਪਹਜਿੜਤਣਨਿਧਾਸਦਦੀਹ।

13ਇਿਬਧੀਮਾਨਦਾਸੋਆਨਹੜਿਾੋਿਧੋਾ,ਅਤਉਿਦੀਿੋਾਹ ਜੀਿਨਦਸਧਚਸਮਿਰੋੀਹ।

14ਮਰਖਦਅਦਰੋਸਹਿਟਟਹਏਭਾਡਿਾੋਹਦਹਨ,ਅਤਸਜਨਾ ਸਚਰਉਹਸਜਉਦਾਹਿਈਸੋਆਨਨਹੀਰਖਦਾ।

15ਜਿਰਿਈਸਨਪਨਮਨਖਇਿਬਧੀਮਾਨਬਚਨਿਣਦਾਹ,ਤਾਉਹ ਉਿਦੀਤਾਰੀਫਿਰੋਾਅਤਇਿਸਿਚਹਰਿਾਧਾਿਰੋਾ,ਪਰਜਦਿਈ ਿਮਝਦਾਰਸਿਅਿਤੀਇਿਨਿਣਦਾਹ,ਤਾਇਹਉਿਨਨਾਰਾਜਿਰਦਾਹ, ਅਤਉਹਇਿਨਆਪਣੀਸਪਠਸਪਛਿਟਸਦਦਾਹ।

16ਮਰਖਦੀੋੋਰਾਹਸਿਚਇਿਬਝਿਰੋੀਹ,ਪਰਬਧਿਾਨਦਬੋਾ ਸਿਚਸਿਰਪਾਹਦੀਹ।

17ਉਹਮਡੋੀਦਬਧਿਾਨਮਨਖਦਮਹਪਛਦਹਨ,ਅਤਉਹਦੀਆ ੋੋਾਨਆਪਣਮਨਸਿਚਸਿਚਾਰਨੋ।

18ਸਜਿਇਿਾਰਤਬਾਹਹਜਾਦਾਹ,ਉਿਤਰਾਇਿਮਰਖੋਈ ਸਿਆਣਪਹ,ਅਤਮਰਖਦਾਸੋਆਨਬਿਮਝੋੋਾਿਾੋਹ।

19ਮਰਖਾੋਈਉਪਦਸਪਰਾਸਿਚਬੜੀਆਿਾੋਹ,ਅਤਿਜਹਥਸਿਚ ਿਠਰੀਆਿਰੋਾਹ।

20ਇਿਮਰਖਹਾਿਨਾੋਆਪਣੀਅਿਾਜਉਚੀਿਰਦਾਹ।ਪਰਇਿ ਸਿਆਣਾਆਦਮੀਥੜਾਸਜਹਾਮਿਿਰਾਉਦਾਹ।

21ਸੋਆਨਿਾਨਮਨਖੋਈਸਿਸਖਆਿਨਦੋਸਹਣਿਾੋਹ,ਅਤ ਉਿਦੀਿਜੀਬਾਹਉਤਇਿਿੋਣਿਾੋਹ। 22ਇਿਮਰਖਆਦਮੀਦਾਪਰਛਤੀਹੀਉਿਦੋਆਢੀਦਾਰਸਿਚ ਪਦਾਹ,ਪਰਅਨਭਿੀਆਦਮੀਉਿਤਸਰਸਮਦਾਹਦਾਹ। 23ਇਿਮਰਖਾਰਦਦਰਿਾਜਸਿਚਝਾਿੋਾ,ਪਰਸਜਿਦਾਪਾੋਣ ਪਸਣਿੀਤਾਸੋਆਹਉਹਬਾਹਰਖੜਾਹਿੋਾ। 24ਦਰਿਾਜਉਤਿਣਨਾਇਿਆਦਮੀਦੀਬਈਮਾਨੀਹ,ਪਰਇਿ ਸਿਆਣਾਆਦਮੀਬਇਜਤੀਨਾੋਉਦਾਿਹਿੋਾ। 25ੋੋਾਿਰਨਿਾਸੋਆਦਬੋਅਸਜਹੀਆੋੋਾਿਸਹਣੋਜਉਨਾਦ ਨਾੋਨਹੀਹਨ,ਪਰਸਜਹੜਿਮਝਦਾਰਹਨਉਨਾਦੀਆੋੋਾਨਤੋੀਏ ਸਿਚਤਸੋਆਜਾਦਾਹ।

26ਮਰਖਾਦਾਸਦੋਉਹਨਾਦਮਹਸਿਚਹਦਾਹ,ਪਰਬਧਿਾਨਾਦਾਮਹ ਉਹਨਾਦਸਦੋਸਿਚਹਦਾਹ।

27ਜਦਅਧਰਮੀਸਤਾਨਨਿਰਾਪਸਦਦਾਹ,ਤਾਉਹਆਪਣੀਜਾਨਨ ਿਰਾਪਸਦਦਾਹ।

28ਫਰਨਾਮਾਰਨਿਾੋਾਆਪਣੀਜਾਨਨਸਭਸਟਿਰਦਾਹ,ਅਤਸਜਥ ਸਿਤਿੀਉਹਰਸਹਦਾਹਉਿਨਾੋਨਫਰਤਿੀਤੀਜਾਦੀਹ। ਅਧਿਆਏ22

1ਇਿਆੋਿੀਆਦਮੀਦੀਤੋਨਾੋਦਪਥਰਨਾੋਿੀਤੀੋਈਹ,ਅਤ ਹਰਿਈਉਿਦੀਬਇਜਤੀੋਈਉਿਨਚੀਿਦਾਹ।

2ਇਿਆੋਿੀਆਦਮੀਦੀਤੋਨਾੋਬਰਦੀੋਦੋੀਨਾੋਿੀਤੀੋਈ ਹ:ਹਰਿਈਸਜਹੜਾਇਿਨਚਿਦਾਹਆਪਣਾਹਥਸਹੋਾਿੋਾ। 3ਇਿਦਸਟਮਨਖਆਪਣਸਪਤਾਦੀਬਇਜਤੀਹਸਜਿਨਉਿਨਜਨਮ ਸਦਤਾਹ,ਅਤਇਿਮਰਖਧੀਉਿਦਨਿਿਾਨੋਈਜਮਦੀਹ।

4ਇਿਸਿਆਣੀਧੀਆਪਣਪਤੀੋਈਸਿਰਾਿਤਸੋਆਿੋੀ,ਪਰਸਜਹੜੀ ਬਈਮਾਨੀਨਾੋਸਜਉਦੀਹਉਹਆਪਣਸਪਤਾੋਈਭਾਰਹ। 5ਸਜਹੜੀਦੋਰਹਉਹਆਪਣਸਪਤਾਅਤਪਤੀਦਹਾਦਾਸਨਰਾਦਰ ਿਰਦੀਹ,ਪਰਉਹਦਿਉਿਨਤਛਜਾਣਣੋ।

6ਰਤਤਬਾਹਰਦੀਿਹਾਣੀਿੋਸਿਚਿੋੀਤਿਾੋਹ,ਪਰਧਾਰੀਆਅਤ ਬਧੀਦੀਤਾੜਨਾਿਦਿੀਿਮਤਬਾਹਰਨਹੀਹਦੀ। 7ਸਜਹੜਾਇਿਮਰਖਨਉਪਦਸਸਦਦਾਹਉਹਉਿਿਰੋਾਹਜਇਿ ਭਾਡਨਸਚਪਿਾਉਦਾਹ,ਅਤਉਿਿਰੋਾਹਜਇਿਨਨੀਦਤ ਜੋਾਉਦਾਹ।

8ਸਜਹੜਾਇਿਮਰਖਨਿਹਾਣੀਿਣਾਉਦਾਹਉਹਨੀਦਸਿਚਇਿਨਾੋ ੋੋਿਰਦਾਹ,ਜਦਉਹਆਪਣੀਿਹਾਣੀਿਣਾਉਦਾਹ,ਉਹਆਖਦਾਹ, ਿੀੋੋਹ?

9ਜਿਰਬਚਇਮਾਨਦਾਰੀਨਾੋਸਜਉਦਹਨ,ਅਤਉਨਾਿੋਿਝਿੀਹ, ਤਾਉਹਆਪਣਮਾਸਪਆਦੀਬਿਬਰੀਨਢਿਦਣੋ।

10ਪਰਬਚ,ਹਿਾਰੀਹਿ,ਨਫਰਤਅਤਪਾੋਣ-ਪਸਣਦੀੋਾੋਿਾ ਦਆਰਾਆਪਣਸਰਸਤਦਾਰਾਦੀਿੋੀਨਤਾਨਦਾੋਸਦਦਹਨ।

11ਮਰਸਦਆੋਈਰਿ,ਸਿਉਸਿਉਿਨਰਸਨੀੋਆਸਦਤੀਹ:ਅਤ ਮਰਖੋਈਰਿ,ਸਿਉਸਿਉਹਿਮਝਚਾਹਦਾਹ:ਮਰਸਦਆੋਈਥੜਾਰਿ, ਸਿਉਸਿਉਹਅਰਾਮਸਿਚਹ,ਪਰਮਰਖਦੀਸਜਦੋੀਮਤਨਾੋਬਰੀਹ। 12ਿਤਸਦਨੋਿਮਰਹਏੋਈਿੋਿਰਦਹਨ।ਪਰਇਿਮਰਖਅਤ ਇਿਅਧਰਮੀਆਦਮੀੋਈਉਿਦੀਿਾਰੀਉਮਰ। 13ਮਰਖਨਾੋਬਹਤੀੋੋਨਾਿਰ,ਅਤਉਿਿੋਨਾਜਾਓਸਜਿਨ ਿਈਿਮਝਨਹੀਹ:ਉਿਤਖਬਰਦਾਰਰਹ,ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਤਹਾਨ ਮਿੀਬਤਪਿ,ਅਤਤਿੀਉਹਦਮਰਖਾਨਾੋਿਦਪੋੀਤਨਾਹਿ:ਉਿਤ ਦਰਹਜਾਓ,ਅਤਤਹਾਨਆਰਾਮਸਮੋੋਾ,ਅਤਿਦਨਹੀਹਿੋਾ ਪਾੋੋਪਨਨਾੋਪਰਸਾਨ

14ਿੀਿਨਾੋਭਾਰਾਿੀਹ?ਅਤਇਿਦਾਨਾਮਿੀਹ,ਪਰਇਿਮਰਖ?

15ਰਤ,ੋਣ,ਅਤੋਹਦਾਇਿਪਜ,ਸਬਨਾਿਮਝਿਾੋਮਨਖਨਾੋ ਿਸਹਣਾਿਖਾਹ।

16ਸਜਿਤਰਾਇਮਾਰਤਸਿਚੋਿੜਦੋਟਅਤਬਨਹਏਨਸਹੋਣ ਨਾੋਨਹੀਖਸੋਆਜਾਿਿਦਾ,ਉਿਤਰਾਉਹਸਦੋਜਿੋਾਹਨਾੋ ਿਸਥਰਹਦਾਹਿਦਿੀਡਰਦਾਨਹੀਹ।

17ਿਮਝਦਸਿਚਾਰਉਤਸਟਸਿਆਹਇਆਸਦੋਇਿੋੋਰੀਦੀਿਧ ਉਤਇਿਸਨਰਪਖਪੋਾਿਟਰਿਾੋਹ।

18ਇਿਉਚਿਥਾਨਤਸਬਠਾਇਆਹਇਆਪੋਿਿਦਿੀਹਿਾਦ ਿਾਮਣਨਹੀਖੜਾਹਿੋਾ,ਇਿੋਈਇਿਮਰਖਦੀਿੋਪਨਾਸਿਚ ਡਸਰਆਹਇਆਸਦੋਸਿਿਡਰਦਸਿਰਧਨਹੀਖੜਾਹਿਿਦਾਹ। 19ਸਜਹੜਾਅਖਨਚਭਦਾਹਉਹਹਝਿੋਾਉਦਾਹ,ਅਤਸਜਹੜਾਸਦੋ ਨਚਭਦਾਹਉਹਆਪਣਾਸੋਆਨਸਦਖਾਉਣੋਈਬਣਾਉਦਾਹ। 20ਸਜਹੜਾਪਛੀਆਉਤਪਥਰਮਾਰਦਾਹ,ਉਹਉਨਾਨਭਜਾਸਦਦਾਹ, ਅਤਸਜਹੜਾਆਪਣਸਮਤਰਨੋਾੋਾਿਢਦਾਹ,ਉਹਦਿਤੀਤੜਦਾਹ।

21ਭਾਿਤਿੀਆਪਣਸਮਤਰਉਤਤੋਿਾਰਚੋਾਈਹ,ਪਰਸਨਰਾਸਨਾ ਹਿ,ਸਿਉਸਿਇਥਸਿਰਪਾਹਿਿਦੀਹ।

22ਜਿਰਤਿੀਆਪਣਦਿਤਦਸਿਰਧਆਪਣਾਮਹਖਸੋਆਹ,ਤਾਡਰ ਨਾ।ਸਿਉਸਿਇਥਇਿਿੋਾਹਿਿਦੀਹ:ਸਿਿਾਏਹੋਾਰ,ਜਾਹਿਾਰ,ਜਾ ਭਤਦਾਖੋਾਿਾਿਰਨ,ਜਾਇਿਧਖਬਾਜਜਖਮਤ:ਇਹਨਾਚੀਜਾੋਈ ਹਰਦਿਤਸਿਦਾਹਜਾਿੋਾ

23ੋਰੀਬੀਸਿਚਆਪਣੋਆਢੀਦਪਤੀਿਫਾਦਾਰਬਣ,ਤਾਜਤਿੀ ਉਿਦੀਖਸਹਾੋੀਸਿਚਖਸਹਿ:ਉਿਦਮਿੀਬਤਦਿਮਉਿਦਨਾੋਰਹ, ਤਾਜਤਿੀਉਿਦੀਸਿਰਾਿਤਸਿਚਉਿਦਨਾੋਿਾਰਿਹਿ:ਇਿਮਾਮੋੀ ਜਾਇਦਾਦਹਮਸਾਤਛਨਹੀਹਦੀ:ਨਾਹੀਅਮੀਰਜਮਰਖਹਪਸਿਾਸਿਚ ਹਣਾਚਾਹੀਦਾਹ

24ਸਜਿਭਠੀਦੀਭਾਫਅਤਧਆਅੋਦਅੋਜਾਦਾਹ;ਇਿੋਈਖਨ ਅੋਬਦਨਾਮ.

25ਮਸਿਿਦਿਤਦਾਬਚਾਅਿਰਨਸਿਚਸਰਸਮਦਾਨਹੀਹਿਾੋਾ;ਨਾਹੀ ਮਉਿਤਆਪਣਆਪਨੋਿਾਿਾੋਾ।

26ਅਤਜਿਰਉਿਦਆਰਾਮਰਨਾੋਿਈਬਰਾਈਿਾਪਰਦੀਹ,ਤਾਹਰ ਿਈਜਿਣਦਾਹਉਿਤਖਬਰਦਾਰਰਹੋਾ।

27ਿਣਮਰਮਹਅੋਪਸਹਰਾਦਿੋਾ,ਅਤਮਰਬੋਾਉਤਸਿਆਣਪਦੀ ਮਹਰੋਾਿੋਾ,ਸਿਮਉਨਾਤਅਚਨਚਤਸਡੋਨਾਜਾਿਾ,ਅਤਮਰੀਜੀਭ ਮਨਨਾਿਨਾਿਰਦਿ?

ਅਧਿਆਏ23

1ਹਪਭ,ਸਪਤਾਅਤਮਰੀਿਾਰੀਉਮਰਦਰਾਜਪਾੋ,ਮਨਉਨਾਦੀਆ ਿੋਾਹਾਉਤਨਾਛਡ,ਅਤਮਨਉਨਾਦਅਧੀਨਨਾਹਣਸਦਓ। 2ਿਣਮਰੀਆਿਚਾਉਤਿੜਪਾਿੋਾ,ਅਤਮਰਮਨਉਤਬਧੀਦੀ ਤਾੜਨਾ?ਸਿਉਹਮਰੀਆਅਸੋਆਨਤਾਿਾੋਈਮਨਨਹੀਬਖਸਦ,ਅਤ ਇਹਮਰਪਾਪਾਦਆਰਾਨਹੀੋਾਦਾ:

3ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਮਰੀਅਸੋਆਨਤਾਿਧਜਾਿ,ਅਤਮਰਪਾਪਮਰ ਸਿਨਾਸਨਿਧਜਾਣ,ਅਤਮਆਪਣਸਿਰਧੀਆਦਅੋਸਡੋਜਾਿਾ, ਅਤਮਰਾਿਰੀਮਰਉਤਅਨਦਿਰ,ਸਜਿਦੀਆਿਤਰੀਰਸਹਮਤਤਦਰ ਹ।

4ਹਪਭ,ਸਪਤਾਅਤਮਰਜੀਿਨਦਪਰਮਸਰ,ਮਨਹਿਾਰੀਰਪਨਾਦਹ, ਪਰਆਪਣਿਿਿਾਤਿਦਾਹਿਾਰੀਮਨਨਮੜੋ।

5ਸਿਅਰਥਆਿਾਅਤਮਨਮਤਾਨਮਰਤਦਰਿਰ,ਅਤਤਿੀਉਿਨ ਫੜੀਰਖੋਜਹਮਸਾਤਹਾਡੀਿਿਾਿਰਨਦੀਇਛਾਰਖਦਾਹ। 6ਸਢਡਦਾੋਾੋਚਅਤਿਰੀਰਦੀੋਾੋਿਾਮਨਨਾਫੜ।ਅਤਆਪਣ ਿਿਿਨਇਿਬਿਿਫਮਨਸਿਚਮਰਉਤਨਾਿਪ।

7ਹਬਸਚਓ,ਮਹਦੀਤਾੜਨਾਿਣ:ਸਜਹੜਾਇਿਦੀਪਾੋਨਾਿਰਦਾਹ ਉਹਿਦਿੀਆਪਣਬੋਾਸਿਚਨਹੀਸੋਆਜਾਿੋਾ।

8ਪਾਪੀਆਪਣੀਮਰਖਤਾਈਸਿਚਛਡਸਦਤਾਜਾਿੋਾ:ਦਸਟਬੋਣਿਾੋਾ ਅਤਹਿਾਰੀਦਿਇਿਨਾੋਸਡੋਣੋ।

9ਆਪਣਮਹਨੋਾੋਾਿਢਣਦੀਆਦਤਨਾਪਾਓ।ਨਾਹੀਆਪਣ ਆਪਨਪਸਿਤਰਪਰਖਦਨਾਮੋਈਿਰਤ।

10ਸਿਉਸਿਇਿਨਿਰਦਰਪਸਿਚਜੋੋਾਤਾਰਿਸਟਆਜਾਦਾਹ, ਨੀੋਰੋਦਸਨਸਾਨਤਸਬਨਾਨਹੀਹਿੋਾ:ਇਿੋਈਉਹਸਜਹੜਾਿਹ ਖਾਦਾਹਅਤਿਦਾਪਰਮਸਰਦਾਨਾਮੋਦਾਹ,ਉਹਸਨਰਦਸਨਹੀ ਹਿੋਾ।

11ਸਜਹੜਾਮਨਖਬਹਤੀਿਹਖਾਦਾਹ,ਉਹਬਦੀਨਾੋਭਰਜਾਿੋਾ, ਅਤਬਿਾਿਦਿੀਉਿਦਾਰਨਹੀਹਟੋੀ;ਜਉਹਪਾਪਿਰਦਾਹ,ਤਾ ਉਹਦਾਪਾਪਉਹਦਉਤਹਿੋਾ,ਅਤਜਉਹਆਪਣਪਾਪਨਨਹੀ ਮਨਦਾ,ਤਾਉਹਦਹਰਾਅਪਰਾਧਿਰਦਾਹ:ਅਤਜਿਰਉਹਸਿਅਰਥਿਹ ਖਾਿ,ਤਾਉਹਸਨਰਦਸਨਹੀਹਿੋਾ,ਪਰਉਿਦਾਾਰਸਬਪਤਾਨਾੋ ਭਸਰਆਹਿੋਾ।

12ਇਥਇਿਸਬਦਹਜਮਤਨਾੋਢਸਿਆਹਇਆਹ:ਪਰਮਸਰਬਖਸ ਸਿਇਹਿਾਿਬਦੀਸਿਰਾਿਤਸਿਚਨਾਪਾਇਆਜਾਿ;ਸਿਉਸਿਅਸਜਹੀਆ

ਿਾਰੀਆਚੀਜਾਧਰਮੀਤਦਰਹਣੋੀਆ,ਅਤਉਹਆਪਣਪਾਪਾਸਿਚ ਨਹੀਡਬਣੋ।

13ਆਪਣਮਹਨਿਹਖਾਣੋਈਨਾਿਰਤ,ਸਿਉਸਿਇਿਸਿਚਪਾਪਦਾ ਬਚਨਹ।

14ਆਪਣਸਪਤਾਅਤਆਪਣੀਮਾਤਾਨਚਤਰਖ,ਜਦਤਿੀਮਹਾਪਰਖਾ ਸਿਚਬਠਦਹ।ਉਨਾਦਅੋਭੋਨਾਜਾ,ਅਤਇਿੋਈਤਿੀਆਪਣੀ ਰੀਤਨਾੋਮਰਖਬਣਜਾਦਹ,ਅਤਚਾਹਦਹਸਿਤਿੀਨਾਜਮਹਦ,ਅਤ ਆਪਣਜਨਮਦਸਦਨਨਿਰਾਪਸਦਦਹ.

15ਸਜਹੜਾਮਨਖਅਪਮਾਨਜਨਿਸਬਦਾਦਾਆਦੀਹ,ਉਹਿਾਰੀਉਮਰ ਿਦਿੀਨਹੀਿਧਰੋਾ।

16ਦਤਰਾਦਮਨਖਪਾਪਨਿਧਾਉਦਹਨ,ਅਤਤੀਜਾਿਧਸੋਆਉਦਾ ਹ:ਇਿੋਰਮਮਨਬੋਦੀਅੋਿਰੋਾਹ,ਇਹਿਦਿੀਬਸਝਆਨਹੀ ਜਾਿੋਾਜਦਤਿਉਹਭਿਮਨਹੀਹਜਾਦਾ:ਇਿਸਿਭਚਾਰੀਆਪਣ ਿਰੀਰਸਿਚਿਦਿੀਨਹੀਰਿਦਾਜਦਤਿਉਹਅੋਨਾੋਾਿ।ਅੋ

17ਹਰਰਟੀਸਿਭਚਾਰੀੋਈਸਮਠੀਹ,ਉਹਮਰਨਤਿਨਹੀਛਡੋਾ।

18ਇਿਆਦਮੀਸਜਹੜਾਸਿਆਹਤੜਦਾਹ,ਆਪਣਮਨਸਿਚਇਹ ਆਖਦਾਹ,ਮਨਿਣਿਖਦਾਹ?ਮਹਨਰਨਾੋਸਾਸਰਆਹਇਆਹਾ, ਿਧਾਮਨਢਿਦੀਆਹਨ,ਅਤਿਈਿਰੀਰਮਨਨਹੀਦਖਦਾ;ਮਨਡਰਨ ਦੀਿੀੋੜਹ?ਅਤਮਹਾਨਮਰਪਾਪਾਨਿਾਦਨਹੀਿਰੋਾ:

19ਅਸਜਹਾਮਨਖਸਿਰਫਮਨਖਾਦੀਆਅਖਾਤਡਰਦਾਹ,ਅਤਇਹ ਨਹੀਜਾਣਦਾਸਿਪਭਦੀਆਅਖਾਿਰਜਨਾੋਦਿਹਜਾਰੋਣਾ ਚਮਿਦਾਰਹਨ,ਜਮਨਖਾਦਿਾਰਰਾਹਾਨਿਖਦੀਆਹਨ,ਅਤੋਪਤ ਅੋਾਨਿਖਦੀਆਹਨ।

20ਉਹਿਭਿਝਜਾਣਦਾਿੀਜਦਤਉਹਬਣਾਏੋਏਿਨ;ਇਿਤਰਾ ਜਦਉਹਿਪਰਨਹੋਏਤਾਉਿਨਉਨਾਿਾਸਰਆਿੋਦਸਖਆ। 21ਇਿਆਦਮੀਨਸਸਹਰਦੀਆੋੋੀਆਸਿਚਿਜਾਸਦਤੀਜਾਿੋੀ, ਅਤਸਜਥਉਿਨਸਿਨਾਹਿ,ਉਿਨਸੋਜਾਇਆਜਾਿੋਾ। 22ਇਿਤਰਾਉਿਪਤਨੀਨਾੋਿੀਚੋਣਾਚਾਹੀਦਾਹਜਆਪਣਪਤੀਨ ਛਡਸਦਦੀਹਅਤਸਿਿਹਰਨਿਾਰਿਬਣਾਉਦੀਹ।

23ਪਸਹੋਾ,ਉਿਨਅਤਮਹਾਨਦਿਾਨਨਦੀਉੋਾਣਾਿੀਤੀਹ;ਅਤ ਦਜਾ,ਉਿਨਆਪਣਹੀਪਤੀਦਸਿਰਧਅਪਰਾਧਿੀਤਾਹ;ਅਤਤੀਜਾ, ਉਿਨਸਿਭਚਾਰਸਿਚਿਸਿਾਖਡੀਹ,ਅਤਸਿਿਹਰਆਦਮੀਦਆਰਾ ਬਚਸੋਆਏਹਨ।

24ਉਿਨਿੋੀਸਿਿਾਸਿਚਸੋਆਇਆਜਾਿੋਾ,ਅਤਉਿਦਬਸਚਆਦੀ ਪਛਸੋਛਿੀਤੀਜਾਿੋੀ।

25ਉਹਦਬਚਜੜਨਾਪਾਉਣੋ,ਅਤਉਹਦੀਆਟਸਹਣੀਆਫੋਨਹੀ ਦਣੋੀਆ।

26ਉਹਆਪਣੀਿਾਦਨਿਰਾਪਜਾਣੋਈਛਡਦਿੋੀ,ਅਤਉਿਦੀ ਬਦਨਾਮੀਸਮਟੀਨਹੀਜਾਿੋੀ।

27ਅਤਸਜਹੜਬਾਿੀਰਸਹਦਹਨਉਹਜਾਣੋਣੋਸਿਪਭਦਡਰਤ ਿਧੀਆਹਰਿਝਨਹੀਹ,ਅਤਇਹਸਿਪਭਦਹਿਮਾਿੋਸਧਆਨਦਣ ਨਾੋਹਰਿਈਸਮਠਾਨਹੀਹ।

28ਪਭਦਾਅਨਿਰਣਿਰਨਾਬਹਤਮਸਹਮਾਦੀੋੋਹ,ਅਤਉਿਤ ਪਾਪਤਹਣਾੋਬੀਉਮਰਹ।

ਅਧਿਆਏ24

1ਸਿਆਣਪਆਪਣੀਉਿਤਤਿਰੋੀ,ਅਤਆਪਣੋਿਾਦਸਿਚਿਾਰ ਮਸਹਮਾਿਰੋੀ।

2ਅਤਮਹਾਨਦੀਮਡੋੀਸਿਚਉਹਆਪਣਾਮਹਖੋੋੀ,ਅਤਉਿਦੀ ਸਿਤੀਦਅੋਸਜਤਪਾਪਤਿਰੋੀ।

3ਮਅਤਮਹਾਨਦਮਹਸਨਿਸੋਆ,ਅਤਧਰਤੀਨਬਦੋਿਾੋਢਿ ਸਦਤਾ।

4ਮਉਚਿਥਾਨਾਸਿਚਿਸਿਆ,ਅਤਮਰਾਸਿਾਾਿਣਇਿਬਦੋੀਥਮ ਸਿਚਹ।

5ਮਇਿੋਹੀਅਿਾਸਦਚਿਰਨਾਸਰਆ,ਅਤਡਾਾਈਦਤੋਸਿਚ ਚਸੋਆ।

6ਿਮਦਰਦੀਆੋਸਹਰਾਸਿਚਅਤਿਾਰੀਧਰਤੀਸਿਚ,ਅਤਹਰਿੋਿਾ ਅਤਿਮਸਿਚ,ਮਇਿਅਸਧਿਾਰਪਾਪਤਿੀਤਾ।

7ਇਨਾਿਭਨਾਨਾੋਮਅਰਾਮਭਾਸੋਆ,ਅਤਮਸਿਿਦੀਸਿਰਾਿਤਸਿਚ ਰਹਾੋਾ?

8ਇਿੋਈਿਭਨਾਿਿਤਾਦਸਿਰਜਣਹਾਰਨਮਨਹਿਮਸਦਤਾ,ਅਤ ਸਜਿਨਮਨਬਣਾਇਆਮਰਡਹਰਨਅਰਾਮਸਦਤਾ,ਅਤਆਸਖਆ,ਤਰਾ ਸਨਿਾਿਿਾਿਬਸਿਚਹਿ,ਅਤਤਰੀਸਮਰਾਿਇਿਰਾਏੋਸਿਚਹਿ। 9ਉਿਨਮਨਸਰਤਹੀਦਨੀਆਦਿਾਮਣਬਣਾਇਆਹ,ਅਤਮਿਦ ਿੀਅਿਫੋਨਹੀਹਿਾੋਾ।

10ਪਸਿਤਰਤਬਸਿਚਮਉਿਦਿਾਮਣਿਿਾਿੀਤੀ;ਅਤਇਿਤਰਾਮ ਿੀਿਨਸਿਚਿਥਾਸਪਤਹਇਆਿੀ।

11ਇਿਤਰਾਉਿਨਸਪਆਰਸਸਹਰਸਿਚਮਨਆਰਾਮਸਦਤਾ,ਅਤ ਿਰਸੋਮਸਿਚਮਰੀਸਿਤੀਿੀ।

12ਅਤਮਇਿਇਜਤਿਾੋੋਿਾਸਿਚਜੜਫੜਸੋਆ,ਇਥਤਿਸਿ ਪਭਦੀਸਿਰਾਿਤਦਸਹਿਸਿਚਿੀ।

13ਮਸੋਬਾਨਿਸਿਚਸਦਆਰਿਾੋਅਤਹਰਮਨਦਪਹਾੜਾਉਤਇਿ ਿਾਈਪਿਦਰਖਿਾੋਉਚਾਿੀਤਾਸੋਆਿੀ।

14ਮਏਨ-ੋਦੀਸਿਚਖਜਰਦਸਬਰਛਿਾੋਉਚਾਹਇਆ,ਅਤਿਰੀਹ ਸਿਚੋੋਾਬਦਬਟਿਾੋ,ਇਿਿਹਾਿਣਖਤਸਿਚਜਤਨਦਰਖਿਾੋ, ਅਤਪਾਣੀਦਿਢਇਿਤੋਦਰਖਿਾੋਿਸਧਆਹਾ।

15ਮਦਾੋਚੀਨੀਅਤਅਿਪੋਾਥਿਿਰੋੀਸਮਠੀਿੋਧਸਦਤੀ,ਅਤਮ ਿਭਤਿਧੀਆੋਧਰਿ,ੋੋਬਨਮ,ਓਸਨਿਿਅਤਸਮਠਿਟਰਿਿ ਿਰੋੀਿੋਧਸਦਤੀ,ਅਤਡਹਰਸਿਚੋਬਾਨਦੀਧਣੀਿਾੋ। 16ਤਾਰਪੀਨਦਰਖਿਾੋਮਆਪਣੀਆਟਸਹਣੀਆਨਫੋਾਇਆਹ, ਅਤਮਰੀਆਟਸਹਣੀਆਆਦਰਅਤਸਿਰਪਾਦੀਆਟਸਹਣੀਆਹਨ। 17ਸਜਿਅੋਰੀਿੋਨਮਨਿੋਧਸਦਤੀ,ਅਤਮਰਫੋਇਜਤਅਤ ਧਨਦਾਫੋਹਨ।

18ਮਸਨਰਪਖਸਪਆਰ,ਡਰ,ਸੋਆਨ,ਅਤਪਸਿਤਰਉਮੀਦਦੀਮਾਹਾ: ਇਿੋਈ,ਮਿਦੀਿੀਹਿ,ਮਰਿਾਰਬਸਚਆਨਸਦਤਾਸੋਆਹਜ ਉਿਦਨਾਮਹਨ

19ਹਿਾਰੋਿ,ਮਰਿੋਆਓਅਤਮਰਫੋਾਨਾੋਭਰ।

20ਸਿਉਸਿਮਰੀਿਾਦੋਾਰਸਸਹਦਨਾੋਸਮਠੀਹ,ਅਤਮਰੀਸਿਰਾਿਤ ਸਸਹਦਨਾੋਸਮਠੀਹ।

21ਸਜਹੜਮਨਖਾਦਹਨਉਹਅਜਿੀਭਖਰਸਹਣੋ,ਅਤਸਜਹੜਮਨ ਪੀਦਹਨਉਹਅਜਿੀਸਪਆਿਹਣੋ।

22ਸਜਹੜਾਮਰਾਹਿਮਮਨਦਾਹਉਹਿਦਿੀਸਰਸਮਦਾਨਹੀਹਿੋਾ, ਅਤਸਜਹੜਮਰਦਆਰਾਿਮਿਰਦਹਨ,ਉਹਿਦਿੀੋੋਤਨਹੀ ਹਣੋ।

23ਇਹਿਾਰੀਆੋੋਾਅਤਮਹਾਨਪਰਮਸਰਦਨਮਦੀਪਥੀਹਨ,ਉਹ ਸਬਿਿਥਾਿੀਸਜਿਦਾਮਿਾਨਿਾਿਬਦੀਆਿੋੀਸਿਿਾਿਾਨਸਿਰਾਿਤ ਦਣਦਾਹਿਮਸਦਤਾਿੀ।

24ਪਭਸਿਚਤਿੜਨਾਹਿ;ਤਾਜਉਹਤਹਾਡੀਪਸਟੀਿਰ,ਉਿਨਾੋ ਜੜਰਹ:ਸਿਉਸਿਿਰਬਸਿਤੀਮਾਨਪਭਇਿੋਾਪਰਮਸਰਹ,ਅਤਉਿ ਤਸਬਨਾਿਈਹਰਮਿਤੀਦਾਤਾਨਹੀਹ।

25ਉਹਆਪਣੀਸਿਆਣਪਨਾੋਿਭਿਝਭਰਸਦਦਾਹ,ਨਿਫੋਾਦ ਿਮਸਿਚਸਫਿਨਅਤਟਾਈੋਸਰਿਿਾੋ।

26ਉਹਿਮਝਨਫਰਾਤਿਾਙਅਤਿਾਢੀਦਿਮਿਰਦਨਿਾੋਿਧਾਉਦਾ ਹ।

27ਉਹਸੋਆਨਦਸਿਧਾਤਨਚਾਨਣਦਰਪਸਿਚ,ਅਤਸਿਿਟਜਦਿਮ ਸਿਚਸਜਓਨਦਰਪਸਿਚਪੋਟਿਰਦਾਹ।

28ਪਸਹੋਾਆਦਮੀਉਿਨਪਰੀਤਰਾਨਹੀਜਾਣਦਾਿੀ:ਿਈਿੀਆਖਰੀ ਉਿਨਨਹੀੋਭਿਿੋਾ। 29ਸਿਉਜਉਹਦਸਿਚਾਰਿਮਦਰਨਾੋਿਧਹਨ,ਅਤਉਹਦੀਆ ਿੋਾਹਾਡਾੀਆਡਾੀਆਨਾੋਡਾੀਆਹਨ।

30ਮਿੀਨਦੀਦਨਾੋਿਾੋ,ਅਤਬਾੋਸਿਚਇਿਨਦੀਿਾੋਬਾਹਰ ਆਇਆ।

31ਮਆਸਖਆ,ਮਆਪਣਿਭਤਚੋਬਾੋਨਪਾਣੀਸਦਆੋਾ,ਅਤ ਆਪਣਬਾੋਦਸਬਿਤਰਨਭਰਪਰਪਾਣੀਸਦਆੋਾ,ਅਤਿਖ,ਮਰੀਨਦੀ ਨਦੀਬਣੋਈ,ਅਤਮਰੀਨਦੀਿਮਦਰਬਣੋਈ। 32ਮਅਜਿੀਉਪਦਸਨਿਿਰਿਾੋਚਮਿਾਿਾੋਾ,ਅਤਉਿਦੀਰਸਨੀ ਨਦਰਦਰਭਜਾੋਾ।

33ਮਅਜਿੀਉਪਦਸਨਅੋਮਿਾਿਦਤਰਤਡੋਾੋਾ,ਅਤਇਿਨ ਿਦਾੋਈਿਾਰਿੋਾੋਈਛਡਸਦਆੋਾ।

34ਿਖ,ਮਸਿਰਫਆਪਣੋਈਹੀਨਹੀ,ਿੋਉਨਾਿਭਨਾੋਈਜ ਸਿਆਣਪਨਭਾੋਦਹਨ,ਸਮਹਨਤਿੀਤੀਹ।

ਅਧਿਆਏ25

1ਸਤਨਚੀਜਾਸਿਚਮਨਿਦਰਬਣਾਇਆਸੋਆਿੀ,ਅਤਪਰਮਸਰਅਤ ਮਨਖਾਦਿਾਹਮਣਿਦਰਖੜਾਹਇਆ:ਭਰਾਿਾਦੀਏਿਤਾ,ੋਆਢੀਆ ਦਾਸਪਆਰ,ਇਿਆਦਮੀਅਤਇਿਪਤਨੀਜਇਿਠਿਸਹਮਤਹਨ।

2ਸਤਨਤਰਾਦਮਨਖਾਨਮਰੀਜਾਨਨਫਰਤਿਰਦੀਹ,ਅਤਮਉਨਾਦ ਜੀਿਨਤਬਹਤਦਖੀਹਾ:ਇਿੋਰੀਬਆਦਮੀਜਹਿਾਰੀਹ,ਇਿਅਮੀਰ ਆਦਮੀਜਝਠਾਹ,ਅਤਇਿਬਢਾਸਿਭਚਾਰੀਜਦਸਟਹ।

3ਜਤਆਪਣੀਜਆਨੀਸਿਚਿਝਇਿਠਾਨਹੀਿੀਤਾ,ਤਾਤਆਪਣੀ ਉਮਰਸਿਚਿਝਸਿਿੋਭਿਿਦਾਹ?

4ਹਿੋਟੀਿਾੋਾਦਾਸਨਆ,ਅਤਪਾਚੀਨਮਨਖਾੋਈਿੋਾਹਜਾਣਨਾ ਸਿਨਾਿਹਣਾਹ!

5ਹਬਸਢਆਦੀਸਿਆਣਪਸਿਨੀਿਹਣੀਹ,ਅਤਆਦਰਿਾੋੋਿਾ ੋਈਿਮਝਅਤਿੋਾਹਹ।

6ਬਹਤਾਅਨਭਿਬਸਢਆਦਾਤਾਜਹ,ਅਤਪਰਮਸਰਦਾਡਰਉਨਾਦੀ ਮਸਹਮਾਹ।

7ਇਥਨੋੋਾਹਨਜਮਆਪਣਸਦੋਸਿਚਖਸਹਣੋਈਸਨਰਣਾ ਿੀਤੀਆਹਨ,ਅਤਦਿਿੀਮਆਪਣੀਜੀਭਨਾੋਿਹਾੋਾ:ਇਿਆਦਮੀ ਸਜਿਨਆਪਣਬਸਚਆਦੀਖਸੀਹ;ਅਤਉਹਜਆਪਣਦਸਮਣਦ ਪਤਨਨਿਖਣੋਈਸਜਉਦਾਹ:

8ਭੋਾਉਹਹਜਿਮਝਦਾਰਪਤਨੀਨਾੋਰਸਹਦਾਹ,ਅਤਸਜਿਨ ਆਪਣੀਜੀਭਨਹੀਾਟੀਹ,ਅਤਸਜਿਨਆਪਣਨਾੋਿਧਅਿੋ ਆਦਮੀਦੀਿਿਾਨਹੀਿੀਤੀਹ:

9ਚੋਾਹਉਹਸਜਿਨਸਿਆਣਪਪਾਇਆ,ਅਤਉਹਜਿਣਨਿਾਸੋਆ ਦਿਨਾਸਿਚਬੋਦਾਹ।

10ਹਉਹਸਿਨਾਮਹਾਨਹਸਜਿਨਸਿਆਣਪਸਮੋਦੀਹ!ਪਰਿਹਿਾਹ ਤਡਰਨਿਾੋਾਉਿਤਉਪਰਿਈਨਹੀਹ।

11ਪਰਪਭਦਾਸਪਆਰਹਰਚੀਜਨਰਸਨੀੋਈਛਡਸਦਦਾਹ:ਸਜਹੜਾ ਇਿਨਫੜੀਰਖਦਾਹ,ਉਿਦੀਤੋਨਾਸਿਿਨਾੋਿੀਤੀਜਾਿ?

12ਪਭਦਾਡਰਉਿਦਸਪਆਰਦੀਸਰਆਤਹ:ਅਤਸਿਸਿਾਿਉਿਦ ਨਾੋਜੜਰਸਹਣਦੀਸਰਆਤਹ।

13ਮਨਿਈਸਬਪਤਾਸਦਓ,ਪਰਸਦੋਦੀਸਬਪਤਾ:ਅਤਿਈਿੀਬਰਾਈ, ਪਰਇਿਔਰਤਦੀਬਰਾਈ।

14ਅਤਿਈਿੀਮਿੀਬਤ,ਪਰਉਨਾਤਜਮਨਨਫਰਤਿਰਦਹਨ,ਅਤ ਿਈਿੀਬਦੋਾ,ਪਰਦਸਮਣਾਦਾਬਦੋਾ।

15ਿਪਦਸਿਰਤਉਪਰਿਈਸਿਰਨਹੀਹਦਾ;ਅਤਦਸਮਣਦਿਧਤ ਉਪਰਿਈਿਧਨਹੀਹ।

16ਮਇਿਦਸਟਤੀਿੀਨਾੋਾਰਰਖਣਨਾੋਸਰਅਤਅਜੋਰਨਾੋ ਰਸਹਣਾਪਿਦਿੀਤਾ।

17ਇਿਤਰੀਦੀਬਸਰਆਈਉਿਦਾਸਚਹਰਾਬਦੋਸਦਦੀਹ,ਅਤਉਿਦ ਮਹਨਤਪੜਿਾੋਿਾੋਾਿਰਸਦਦੀਹ।

18ਉਿਦਾਪਤੀਆਪਣੋਆਢੀਆਸਿਚਬਠਣਾਚਾਹੀਦਾਹ।ਅਤਜਦ ਉਹਿਣਦਾਹਤਾਉਹਿੜਾਸਜਹਾਿਾਹੋਿੋਾ। 19ਿਾਰੀਦਸਟਤਾਇਿਔਰਤਦੀਦਸਟਤਾਤਥੜੀਸਜਹੀਹ:ਇਿਪਾਪੀ ਦਾਸਹਿਾਉਿਉਤਆਜਾਿ।

20ਸਜਿਰਤੋਰਿਤਉਤਚੜਨਾਸਿਆਸਣਆਦਪਰਾਤਿਪਹਚਦਾਹ, ਉਿਤਰਾਇਿਸਾਤਆਦਮੀੋਈਇਿਪਤਨੀਸਬਦਨਾੋਭਰਪਰਹ।

21ਤੀਿੀਦੀਿਦਰਤਾਤਠਿਰਨਾਖਾਓ,ਅਤਉਿਦਅਨਦਦੀਿਾਮਨਾ ਨਾਿਰ।

22ਇਿਔਰਤ,ਜਉਹਆਪਣਪਤੀਨਿਭਾੋਦੀਹ,ਤਾੋਿ,ਬਈਮਾਨੀ ਅਤਬਹਤਬਦਨਾਮੀਨਾੋਭਰੀਹਈਹ।

23ਇਿਦਸਟਔਰਤਸਹਮਤਨਾਟਾਸਦਦੀਹ,ਇਿਭਾਰਾਸਚਹਰਾਅਤ ਇਿਜਖਮੀਸਦੋਬਣਾਉਦੀਹ:ਇਿਔਰਤਜਆਪਣਪਤੀਨਦਖਸਿਚ ਸਦੋਾਿਾਨਹੀਸਦਦੀ,ਿਮਜਰਹਥਅਤਿਮਜਰੋਡਬਣਾਉਦੀਹ। 24ਔਰਤਤਹੀਪਾਪਦੀਸਰਆਤਹਈਅਤਅਿੀਿਾਰਉਿਦਰਾਹੀ ਮਰਦਹਾ।

25ਪਾਣੀਨਿਈਰਾਹਨਾਸਦਓ;ਨਾਹੀਇਿਦਸਟਔਰਤਨਸਿਦਸ ਸਿਚੋਦਿਰਨਦੀਆਜਾਦੀਹ।

26ਜਿਰਉਹਤਹਾਡੀਇਛਾਅਨਿਾਰਨਹੀਜਾਦੀਹ,ਤਾਉਿਨਆਪਣ ਿਰੀਰਸਿਚਿਟਸਦਓਅਤਉਿਨਤੋਾਿਦਾਸਬੋਦਸਦਓਅਤਉਿਨ ਜਾਣਸਦਓ।

ਅਧਿਆਏ26

1ਧਨਹਉਹਆਦਮੀਸਜਿਦੀਨਿਪਤਨੀਹ,ਸਿਉਸਿਉਹਦਸਦਨ ਦੋਣਹਣੋ।

2ਇਿਨਿਇਿਤਰੀਆਪਣਪਤੀਨਅਨਦਿਰਦੀਹ,ਅਤਉਹਆਪਣ ਜੀਿਨਦਿਾੋਸਾਤੀਨਾੋਪਰਿਰੋੀ।

3ਇਿਚੋੀਪਤਨੀਇਿਚੋਾਸਹਿਾਹ,ਜਪਭਤਡਰਨਿਾਸੋਆਦ ਸਹਿਸਿਚਸਦਤਾਜਾਿੋਾ।

4ਮਨਖਭਾਿਅਮੀਰਹਿਭਾਿੋਰੀਬ,ਜਉਹਦਾਮਨਪਭੋਈਚੋਾ ਹ,ਤਾਉਹਹਰਿੋਖਸੀਨਾੋਖਸਰਹੋਾ। 5ਸਤਨਚੀਜਾਹਨਸਜਨਾਤਮਰਾਸਦੋਡਰਦਾਹ;ਅਤਚਥੋਈਮਬਹਤ ਡਸਰਆਹਇਆਿੀ:ਇਿਸਸਹਰਦੀਬਦਨਾਮੀ,ਇਿਬਿਾਬਭੀੜਦਾ ਇਿਠਾਹਣਾ,ਅਤਇਿਝਠਾਇੋਜਾਮ:ਇਹਿਭਮਤਤਿੀਭੜਹਨ। 6ਪਰਸਦੋਅਤਉਦਾਿਦੀਇਿਔਰਤਇਿਔਰਤਹਜਸਿਿਹਰ ਔਰਤਉਤਈਰਖਾਿਰਦੀਹ,ਅਤਜਬਾਨਦਾਇਿਿੜਾਹਜਿਭਨਾ ਨਾੋਿਚਾਰਿਰਦੀਹ।

7ਇਿਦਸਟਪਤਨੀਸਹਸੋਆਹਇਆਜੋਾਹ,ਸਜਿਨਉਿਨਫਸੜਆ ਹਉਹਇਿਸਬਛਿਾੋਹ।

8ਇਿਸਰਾਬੀਅਤਪਰਦਿਦੀੋਦੀਔਰਤਬਹਤਿਧਪਦਾਿਰਦੀਹ, ਅਤਉਹਆਪਣੀੋਾਜਨਹੀਢਿੋੀ।

9ਔਰਤਦੀਸਿਭਚਾਰਉਿਦਹਿਾਰੀਰਪਅਤਪੋਿਾਤਜਾਣੀਜਾਦੀ ਹ।

10ਜਤਰੀਧੀਬਸਰਮਹ,ਤਾਉਿਨਤੋਿਰਿਰਖ,ਅਸਜਹਾਨਾਹਿ ਸਿਉਹਬਹਤਸਜਆਦਾਅਜਾਦੀਦਆਰਾਆਪਣਆਪਦਾਦਰਸਿਿਹਾਰ ਿਰ।

11ਬਿਿਫਅਖਉਤਨਜਰਰਖ,ਅਤਅਚਰਜਨਾਹਿਜਉਹਤਹਾਡ ਸਿਰਧਅਪਰਾਧਿਰ।

12ਉਹਸਪਆਿਮਿਾਸਫਰਿਾੋਆਪਣਾਮਹਖੋੋੀ,ਜਦਉਿਨਇਿ ਚਸਮਾਸਮੋੋਾ,ਅਤਉਿਦਨੜਹਰਪਾਣੀਪੀਿੋੀ,ਉਹਹਰਇਿਬਾੜ ਸਿਚਬਠਜਾਿੋੀ,ਅਤਹਰਤੀਰਦਸਿਰਧਆਪਣਾਤਰਿਸਖੋੋੀ। 13ਪਤਨੀਦੀਸਿਰਪਾਉਿਦਪਤੀਨਪਿਨਿਰਦੀਹ,ਅਤਉਿਦੀ ਿਮਝਦਾਰੀਉਿਦੀਆਹਡੀਆਨਮਟਾਿਰੋੀ।

14ਇਿਚਪਅਤਸਪਆਰਿਰਨਿਾੋੀਔਰਤਪਭਦਾਤਹਫਾਹ;ਅਤ ਇਥਇਨੀਿੀਮਤਿਾੋੀਿਈਚੀਜਨਹੀਹਸਜਨੀਚੋੀਤਰਾਸਿਖਾਇਆ ਸੋਆਹ

15ਇਿਸਰਮਨਾਿਅਤਿਫਾਦਾਰਔਰਤਇਿਦਹਰੀਸਿਰਪਾਹ,ਅਤ ਉਿਦਮਹਾਦੀਪਦਮਨਦੀਿਦਰਨਹੀਿੀਤੀਜਾਿਿਦੀ। 16ਿਰਜਿਾੋਜਦਇਹਉਚਅਿਾਸਸਿਚਉਠਦਾਹ;ਇਿਤਰਾਇਿ ਚੋੀਪਤਨੀਦੀਿਦਰਤਾਉਿਦਾਰਦੀਸਿਿਿਥਾਸਿਚਹ। 17ਸਜਿਸਿਪਸਿਤਰਮਮਬਤੀਉਤਿਪਸਟਰਸਨੀਹ;ਉਮਰਸਿਚਸਚਹਰ ਦੀਿਦਰਤਾਿੀਇਿਤਰਾਹ।

18ਸਜਿਿਨਦਥਮਚਾਦੀਦੀਆਚੀਥੀਆਉਤਹਨ;ਇਿਤਰਾਇਿ ਸਨਰਤਰਸਦੋਿਾੋਸਨਰਪਖਪਰਹਨ।

19ਮਰਪਤਰ,ਆਪਣੀਉਮਰਦਫੋਨਆਿਾਜਸਿਚਰਖ;ਅਤ ਅਜਨਬੀਆਨਆਪਣੀਤਾਿਤਨਾਸਦਓ।

20ਜਦਤਿੀਿਾਰਖਤਸਿਚਇਿਫੋਦਾਇਿਿਬਜਾਪਾਪਤਿਰਸੋਆ ਹ,ਤਾਆਪਣਭਡਾਰਦੀਚਸੋਆਈਉਤਭਰਿਾਰਖਦਹਏਇਿਨ ਆਪਣਬੀਜਨਾੋਬੀਜ।

21ਇਿੋਈਤਹਾਡੀਨਿੋਸਜਿਨਤਿੀਛਡਦਹਿਸਡਆਇਆ ਜਾਿੋਾ,ਉਨਾਦਚੋਿਸਦਾਭਰਿਾਰਖਦਹਏ

22ਇਿਿਜਰੀਨਥਸਿਆਸੋਸਣਆਜਾਿੋਾ।ਪਰਇਿਸਿਆਹੀਔਰਤ ਆਪਣਪਤੀੋਈਮਤਦਸਿਰਧਇਿਬਰਜਹ।

23ਇਿਦਸਟਔਰਤਇਿਦਸਟਆਦਮੀਨਇਿਸਹਿਿਜਸਦਤੀਜਾਦੀ ਹ,ਪਰਇਿਧਰਮੀਔਰਤਉਿਨਸਦਤੀਜਾਦੀਹਜਿਹਿਾਹਦਾਭ ਮਨਦਾਹ।

24ਇਿਬਈਮਾਨਔਰਤਸਰਮਨਨਫਰਤਿਰਦੀਹ,ਪਰਇਿ ਇਮਾਨਦਾਰਔਰਤਆਪਣਪਤੀਦਾਆਦਰਿਰੋੀ। 25ਇਿਬਸਰਮਔਰਤਨਇਿਿਤਦਰਪਸਿਚਸੋਸਣਆਜਾਿੋਾ;ਪਰ ਸਜਹੜੀਸਰਸਮਦਾਹਉਹਿਹਿਾਹਤਡਰੋੀ।

26ਇਿਔਰਤਜਆਪਣਪਤੀਦਾਆਦਰਿਰਦੀਹ,ਉਿਦਾਿਭਤ ਸਿਆਣਾਸਨਰਣਾਿੀਤਾਜਾਿੋਾ।ਪਰਉਹਜਆਪਣਹਿਾਰਸਿਚਉਿਦਾ ਸਨਰਾਦਰਿਰਦੀਹਉਹਿਭਨਾਸਿਚਅਧਰਮੀਸੋਣੀਜਾਿੋੀ। 27ਦਸਮਣਾਨਭਜਾਉਣੋਈਉਚੀ-ਉਚੀਰਣਿਾੋੀਤੀਿੀਅਤਸਝੜਿਾ ਦੀਭਾੋਿੀਤੀਜਾਿੋੀ।

28ਦਚੀਜਾਹਨਜਮਰਸਦੋਨਉਦਾਿਿਰਦੀਆਹਨ;ਅਤਤੀਜਾਮਨ ੋਿਸਿਚਸੋਆਉਦਾਹ:ਇਿੋੜਾਿਆਦਮੀਜੋਰੀਬੀਦਾਸਸਿਾਰਹ। ਅਤਿਮਝਿਾੋੋਿਜਦਆਰਾਸਨਰਧਾਰਤਨਹੀਿੀਤੋਏਹਨ;ਅਤ ਉਹਸਜਹੜਾਧਰਮਤਪਾਪਿੋਮੜਦਾਹ।ਿਹਿਾਹਅਸਜਹਸਿਅਿਤੀਨ ਤੋਿਾਰੋਈਸਤਆਰਿਰਦਾਹ।

29ਇਿਿਪਾਰੀਆਪਣਆਪਨੋੋਤਿਮਿਰਨਤਬਚਾਿਿਦਾਹ; ਅਤਇਿਹਿਿਟਰਪਾਪਤਮਿਤਨਹੀਹਿੋਾ।

ਅਧਿਆਏ27

1ਬਹਸਤਆਨਛਟੀਸਜਹੀੋੋੋਈਪਾਪਿੀਤਾਹ;ਅਤਜਬਹਤਾਤਦੀ ਭਾੋਿਰਦਾਹ,ਉਹਆਪਣੀਆਅਖਾਨਮੜੋਿੋਾ।

2ਸਜਿਇਿਮਖਪਥਰਾਦਜੜਾਦਸਿਚਿਾਰਤਜੀਨਾੋਸਚਪਿਦਾਹ; ਇਿੋਈਪਾਪਖਰੀਦਣਅਤਿਚਣਸਿਚਿਾਰਨੜਰਸਹਦਾਹ। 3ਜਦਤਿਿਈਮਨਖਆਪਣਆਪਨਿਹਿਾਹਦਭਸਿਚਨਹੀਰਖਦਾ, ਉਹਦਾਾਰਛਤੀਹੀਤਬਾਹਹਜਾਿੋਾ। 4ਸਜਿਿਈਛੋੀਨਾੋਛਾਣਦਾਹ,ਿੜਾਰਸਹਜਾਦਾਹ।ਇਿੋਈਉਿ ਦਭਾਸਣਸਿਚਮਨਖਦੀੋਦੋੀ

5ਭਠੀਾਸਮਆਰਦਭਾਸਡਆਨਿਾਬਤਿਰਦੀਹ;ਇਿੋਈਮਨਖਦੀ ਪਰਖਉਿਦਤਰਿਸਿਚਹ।

6ਫੋਦਿਦਾਹਸਿਿੀਰਖਨਪਸਹਸਨਆਸੋਆਹ;ਇਿਤਰਾਮਨਖਦ ਸਦੋਸਿਚਇਿਹਿਾਰਦਾਬੋਹ।

7ਸਿਿਿੀਸਿਅਿਤੀਦੀਉਿਤਤਨਾਿਰ,ਇਿਤਪਸਹੋਾਸਿਤਿੀਉਿਨ ਬੋਦਿਣ।ਸਿਉਸਿਇਹਮਨਖਾਦੀਪਰਖਹ।

8ਜਤਧਾਰਸਮਿਤਾਦਾਅਨਿਰਣਿਰੋਾ,ਤਾਤਉਹਨਪਾਪਤਿਰੋਾ, ਅਤਉਹਨਸਾਨਦਾਰੋਬਚੋਿਾੋਪਸਹਨੋਿੋਾ।

9ਪਛੀਆਪਣਿਰੋਦਾਿਹਾਰਾੋਣੋ;ਇਿਤਰਾਿਚਾਈਉਹਨਾਨ ਿਾਪਿਆਜਾਿੋੀਜਉਿਸਿਚਅਸਭਆਿਿਰਦਹਨ।

10ਸਜਿਸਰਸਸਿਾਰਦੀਉਡੀਿਸਿਚਸਪਆਰਸਹਦਾਹ;ਇਿੋਈਉਨਾ ੋਈਪਾਪਿਰਸਜਹੜਬਦੀਿਰਦਹਨ। 11ਇਿਧਰਮੀਮਨਖਦਾਭਾਸਣਹਮਸਾਬਧੀਨਾੋਹਦਾਹ;ਪਰਇਿ ਮਰਖਚਦਿਾੋਬਦੋਦਾਹ।

12ਜਤਿੀਅਿੋਮਦਾਸਿਚਹ,ਤਾਿਮਦੀਪਾੋਣਾਿਰ;ਪਰਹਮਸਾ ਿਮਝਦਾਰੋਿਾਸਿਚਰਹ।

13ਮਰਖਾਦਾਭਾਸਣੋਿਿਾੋਾਹਦਾਹ,ਅਤਉਨਾਦੀਖਡਪਾਪਦੀ ਬਚਨੀਹਦੀਹ।

14ਸਜਹੜਾਸਿਅਿਤੀਬਹਤੀਿਹਖਾਦਾਹ,ਉਿਦੀੋੋਸਿਰਦਿਾੋਾ ਨਖੜੀਿਰਸਦਦੀਹ।ਅਤਉਨਾਦਝੋੜਇਿਦਿਨਬਦਿਰਸਦਦ ਹਨ।

15ਹਿਾਰੀਆਦਾਝੋੜਾਖਨ-ਖਰਾਬਾਹ,ਅਤਉਨਾਦੀਸਨਸਦਆਿਨਾ ੋਈਦਖਦਾਈਹ।

16ਜਿਈਭਤਖਜਦਾਹਉਹਆਪਣਾਉਧਾਰੋਆੋਦਾਹ;ਅਤਿਦ ਿੀਆਪਣਮਨਦਾਸਮਤਰਨਹੀੋਭੋਾ।

17ਆਪਣਸਮਤਰਨਸਪਆਰਿਰ,ਅਤਉਿਪਤੀਿਫਾਦਾਰਰਹ,ਪਰਜ ਤਿੀਉਿਦਭਤਨਧਖਾਸਦਦਹ,ਤਾਉਿਦਸਪਛਨਾਚੋ।

18ਸਿਉਸਿਸਜਿਇਿਆਦਮੀਨਆਪਣਦਸਮਣਨਤਬਾਹਿਰਸਦਤਾ ਹ;ਇਿੋਈਤਿੀਆਪਣੋਆਢੀਦਾਸਪਆਰੋਆਸਦਤਾਹ।

19ਸਜਿਇਿਪਛੀਨਆਪਣਹਥਜਾਣਸਦਦਾਹ,ਉਿਤਰਾਤਿੀਆਪਣ ੋਆਢੀਨਛਡਸਦਤਾਹ,ਅਤਉਹਨਦਬਾਰਾਪਾਪਤਨਹੀਿਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ।

20ਉਿਦਮੋਰਨਾਚੋ,ਸਿਉਸਿਉਹਬਹਤਦਰਹ।ਉਹਫਦਸਿਚ ਬਚਹਏਰਿਿਾੋਹ।

21ਇਿਜਖਮੋਈ,ਇਹਬਸਨਆਜਾਿਿਦਾਹ;ਅਤੋਾੋਾਿਢਣਤ ਬਾਅਦਿੋਾਹਿਿਦੀਹ,ਪਰਸਜਹੜਾਸਿਅਿਤੀਭਤਨਧਖਾਸਦਦਾਹ ਉਹਆਿਤਰਸਹਤਹ।

22ਸਜਹੜਾਸਿਅਿਤੀਅਖਾਮੀਚਦਾਹ,ਉਹਬਰਿਮਿਰਦਾਹ,ਅਤ ਸਜਹੜਾਉਿਨਜਾਣਦਾਹ,ਉਹਉਿਤਦਰਹਜਾਿੋਾ।

23ਜਦਤਿੀਹਾਜਰਹਿੋ,ਤਾਉਹਸਮਠਾਬੋੋਾ,ਅਤਤਹਾਡੀਆ ੋੋਾਦੀਪਸਿਾਿਰੋਾ,ਪਰਅਤਸਿਚਉਹਆਪਣਾਮਹੋਪਟੋਾ, ਅਤਤਹਾਡੀਆੋੋਾਨਬਦਨਾਮਿਰੋਾ।

24ਮਬਹਤਿਾਰੀਆਚੀਜਾਨਨਫਰਤਿਰਦਾਹਾ,ਪਰਉਿਿਰੋਾਿਝ ਨਹੀ।ਸਿਉਸਿਿਹਿਾਹਉਿਨਨਫਰਤਿਰੋਾ। 25ਜਿਈਉਚੀਜਾਤਉਤਪਥਰਿਟਦਾਹ,ਉਹਆਪਣਸਿਰਉਤਪਥਰ ਮਾਰਦਾਹ।ਅਤਇਿਧਖਬਾਜਿਟਰਿਜਖਮਿਰਦਿੋਾ

26ਸਜਹੜਾਟਆਪਟਦਾਹ,ਉਹਉਿਸਿਚਸਡੋੋਾ,ਅਤਸਜਹੜਾਜਾੋ ਸਿਛਾਉਦਾਹ,ਉਹਉਿਸਿਚਫਿਜਾਿੋਾ।

27ਜਿਈਬਰਾਈਿਰਦਾਹ,ਉਹਉਿਉਤਸਡੋੋਾ,ਅਤਉਹਨਹੀ ਜਾਣੋਾਸਿਇਹਸਿਥਆਉਦੀਹ।

28ਮਖੋਅਤਬਦਨਾਮੀਹਿਾਰੀਤਹਨ;ਪਰਬਦੋਾ,ਸਰਿਾੋ,ਉਹਨਾ ਦੀਉਡੀਿਸਿਚਪਏੋਾ।

29ਸਜਹੜੋਿਧਰਮੀਦਸਡੋਣਤਖਸਹਦਹਨ,ਉਹਫਦਸਿਚਫਿ ਜਾਣੋ।ਅਤਦਖਉਨਾਨਮਰਨਤਪਸਹੋਾਭਿਮਿਰਦਿੋਾ। 30ਬਰਾਈਅਤਿਧ,ਇਹਿੀਸਾਣਾਉਣਿਮਹਨ;ਅਤਪਾਪੀਆਦਮੀ ਿੋਇਹਦਿਹਣੋ।

ਅਧਿਆਏ28

1ਸਜਹੜਾਬਦੋਾੋਿੋਾਉਹਿਹਿਾਹਤਬਦੋਾੋਿੋਾ,ਅਤਉਹ ਜਰਰਆਪਣਪਾਪਾਨਚਤਰਖੋਾ।

2ਆਪਣੋਆਢੀਨਮਾਫਿਰਜਉਿਨਤਹਾਡਨਾੋਿੀਤਾਹ,ਇਿ ਤਰਾਤਹਾਡਪਾਪਿੀਮਾਫਿੀਤਜਾਣੋਜਦਤਿੀਪਾਰਥਨਾਿਰੋ। 3ਇਿਆਦਮੀਦਜਨਾੋਨਫਰਤਿਰਦਾਹ,ਅਤਿੀਉਹਪਭਤਮਾਫੀ ਚਾਹਦਾਹ?

4ਉਹਆਪਣਿਰੋਾਮਨਖਉਤਿਈਰਸਹਮਨਹੀਿਰਦਾਅਤਿੀਉਹ ਆਪਣਹੀਪਾਪਾਦੀਮਾਫੀਮੋਦਾਹ?

5ਜਿਰਉਹਸਿਰਫਮਾਸਿਿਹਤਾਨਫਰਤਨਪਾੋਦਾਹ,ਿਣਉਿਦ ਪਾਪਾਦੀਮਾਫੀੋਈਬਨਤੀਿਰੋਾ?

6ਆਪਣਅਤਨਚਤਰਖ,ਅਤਦਸਮਣੀਨਖਤਮਿਰਸਦਓ; ਸਭਸਟਾਚਾਰਅਤਮਤਨਿਾਦਰਖ,ਅਤਹਿਮਾਦੀਪਾੋਣਾਿਰ। 7ਹਿਮਾਨਚਤਰਖ,ਅਤਆਪਣੋਆਢੀਨਾੋਿਈਬਰਾਈਨਾਿਰ: ਿਰਿਉਚਦਨਮਨਿਾਦਰਖ,ਅਤਅਸੋਆਨਤਾਸਿਚਅਖਮਾਰ।

8ਝੋੜਤਦਰਰਹ,ਅਤਤਿੀਆਪਣਪਾਪਾਨਾਟਾਸਦਓੋ,ਸਿਉਸਿ ਇਿੋਿਿਾੋਾਆਦਮੀਝੋੜਾਭੜਿਾਉਦਾਹ, 9ਇਿਪਾਪੀਮਨਖਸਮਤਰਾਨਪਰਸਾਨਿਰਦਾਹ,ਅਤਸਾਤੀਰਖਣ ਿਾਸੋਆਸਿਚਬਸਹਿਿਰਦਾਹ।

10ਸਜਿਅੋਦਾਮਾਮੋਾਹ,ਉਹਉਿਤਰਾਿੜਦੀਹ,ਅਤਸਜਿਮਨਖ ਦੀਤਾਿਤਹ,ਉਿਤਰਾਉਿਦਾਿਧਹ।ਅਤਉਿਦੀਦੋਤਅਨਿਾਰ ਉਿਦਾਿਧਿਧਦਾਹ।ਅਤਸਜਨਤਿੜਉਹੋੜਦਹਨ,ਓਨਹੀ ਸਜਆਦਾਉਹਭੜਿਜਾਣੋ।

11ਿਾਹੋੀਝੋੜਾਅੋਨਭੜਿਾਉਦਾਹ,ਅਤਜੋਦੀੋੜਾਈਖਨ ਿਹਾਉਦੀਹ।

12ਜਿਰਤਿੀਚਸੋਆੜੀਨਫਿ,ਤਾਉਹਿੜਜਾਿੋੀ,ਜਿਰਤਿੀ ਇਿਉਤਥਿੋ,ਤਾਉਹਬਝਜਾਿੋੀਅਤਇਹਦਿਤਹਾਡਮਹਸਿਚ ਸਨਿੋਣੋ।

13ਾਿਰ-ਮਿਰਿਰਨਿਾੋਅਤਦੋੋਬੋਣਿਾੋਨਿਰਾਪਸਦਓ, ਸਿਉਸਿਅਸਜਹੋਿਾਨਬਹਸਤਆਨਤਬਾਹਿਰਸਦਤਾਹਜਸਾਤੀਸਿਚ

ਿਨ।

14ਇਿੋਾੋਿਢਣਿਾੋੀਜਬਾਨਨਬਹਸਤਆਨਪਰਸਾਨਿੀਤਾ,ਅਤ ਉਹਨਾਨਇਿਿਮਤਦਜਿਮਸਿਚਭਜਾਸਦਤਾ,ਉਹਨਮਜਬਤਸਸਹਰਾ ਨਢਾਹਸਦਤਾ,ਅਤਮਹਾਨਮਨਖਾਦਾਰਾਨਢਾਹਸਦਤਾ।

15ਇਿੋਾੋਿਢਣਿਾੋੀਜੀਭਨਨਿਔਰਤਾਨਬਾਹਰਿਢਸਦਤਾ, ਅਤਉਹਨਾਦਿਮਤਿਾਝਿਰਸਦਤ।

16ਸਜਹੜਾਇਿਨਿਣਦਾਹ,ਉਹਿਦਅਰਾਮਨਹੀਪਾਿੋਾ,ਅਤਿਦ ਿੀਸਾਤਨਹੀਹਿੋਾ।

17ਿਰੜਦੀਿਟਮਾਿਸਿਚਸਨਸਾਨਬਣਾਉਦੀਹ,ਪਰਜੀਭਦੀਿਟ ਹਡੀਆਨਤੜਸਦਦੀਹ।

18ਬਹਤਿਾਰਤੋਿਾਰਦੀਧਾਰਨਾੋਸਡੋਹਨ,ਪਰਐਨਨਹੀਸਜਨ ਜੀਭਨਾੋਸਡੋਹਨ।

19ਚੋਾਹਉਹਹਜਇਿਦਜਸਹਰਦਆਰਾਬਚਾਇਆਜਾਦਾਹ;ਸਜਿ ਨਨਾਉਿਦਾਜੋਾਸਖਸਚਆਹ,ਨਾਉਿਦੀਆਪਟੀਆਸਿਚਬਸਨਆ ਹਇਆਹ।

20ਸਿਉਜਉਹਦਾਜੋਾੋਹਦਾਜੋਾਹ,ਅਤਉਹਦੀਆਪਟੀਆ ਸਪਤੋਦਹਨ।

21ਉਿਦੀਮਤਬਰੀਮਤਹ,ਿਬਰਇਿਨਾੋਚੋੀਿੀ।

22ਪਰਮਸਰਦਾਭਮਨਣਿਾਸੋਆਉਤਇਹਰਾਜਨਹੀਿਰੋਾ,ਨਾ ਉਹਉਿਦੀੋਾਟਨਾੋਿਾਸੜਆਜਾਿੋਾ।

23ਪਭਨਛਡਣਿਾੋਇਿਸਿਚਸਡੋਜਾਣੋ;ਅਤਇਹਉਨਾਸਿਚ ਿੜਜਾਿੋਾ,ਅਤਬਸਝਆਨਹੀਜਾਿੋਾ।ਇਹਉਹਨਾਉਤਸਰਿਾੋ ਾਸੋਆਜਾਿੋਾ,ਅਤਉਹਨਾਨਚੀਤਿਾੋਖਾਜਾਿੋਾ।

24ਿਖਸਿਤਆਪਣੀਮੋਿੀਅਤਨਿਸਡਆਨਾੋਬਨੋਿ,ਅਤ ਆਪਣੀਚਾਦੀਅਤਿਨਨਬਨੋਿ, 25ਅਤਆਪਣਬਚਨਾਨਤੋੀਏਸਿਚਤੋਅਤਆਪਣਮਹੋਈਇਿ ਦਰਿਾਜਾਅਤਪਟੀਬਣਾ।

26ਿਾਿਧਾਨਰਹ,ਤਿੀਇਿਤਨਾਸਖਿਿ,ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਤਿੀਉਿ ਦਅੋਸਡੋਜਾਓਜਉਡੀਿਸਿਚਸਪਆਹ।

ਅਧਿਆਏ29

1ਸਜਹੜਾਦਇਆਿਾਨਹਉਹਆਪਣੋਆਢੀਨਉਧਾਰਦਿੋਾ;ਅਤ ਸਜਹੜਾਆਪਣਾਹਥਮਜਬਤਿਰਦਾਹਉਹਹਿਮਾਦੀਪਾੋਨਾਿਰਦਾ ਹ।

2ਆਪਣੋਆਢੀਨਉਿਦੀੋੜਿੋਉਧਾਰਦ,ਅਤਆਪਣੋਆਢੀ ਨਿਮਸਿਰਉਧਾਰਦ।

3ਆਪਣਬਚਨਦੀਪਾੋਣਾਿਰ,ਅਤਉਿਨਾੋਿਫਾਦਾਰੀਨਾੋਪਸ ਆਓ,ਅਤਤਹਾਨਹਮਸਾਉਹਚੀਜਸਮੋੋੀਜਤਹਾਡੋਈਜਰਰੀਹ। 4ਬਹਸਤਆਨ,ਜਦਉਨਾਨਿਈਚੀਜਉਧਾਰਸਦਤੀੋਈ,ਤਾਉਿਨ ੋਭਸੋਆਸੋਆ,ਅਤਉਨਾਨਮਿੀਬਤਸਿਚਪਾਸਦਤਾਜਉਨਾਦੀ ਮਦਦਿਰਦਾਿੀ।

5ਜਦਤਿਉਹਪਾਪਤਨਹੀਿਰੋਦਾ,ਉਹਇਿਆਦਮੀਦਾਹਥ ਚਮਦਾਰਹੋਾ;ਅਤਆਪਣੋਆਢੀਦਪਿੋਈਉਹਅਧੀਨਤਾਨਾੋ ਬੋੋਾ:ਪਰਜਦਉਿਨਿਾਪਿਿਰਨਾਚਾਹੀਦਾਹ,ਤਾਉਹਿਮਾ ਿਧਾਏੋਾ,ਅਤਉਦਾਿੀਦਸਬਦਿਾਪਿਿਰੋਾ,ਅਤਿਮਦੀਸਸਿਾਇਤ ਿਰੋਾ

6ਜਉਹਸਜਤਦਾਹ,ਤਾਉਹਮਸਸਿੋਨਾੋਅਧਾਪਾਪਤਿਰੋਾ,ਅਤ ਉਹਇਿਤਰਾਸੋਣੋਾਸਜਿਉਿਨਇਹਸਮਸੋਆਿੀ:ਜਨਹੀ,ਤਾ ਉਿਨਉਿਨਉਿਦਪਿਤਿਾਝਾਿਰਸਦਤਾਹ,ਅਤਉਿਨਸਬਨਾਿਾਰਨ ਉਿਨਇਿਦਸਮਣਬਣਾਸੋਆਹ:ਉਹਉਿਨਿਰਾਪਦਿਭੋਤਾਨ ਿਰਦਾਹਰਸੋੋ;ਅਤਿਨਮਾਨੋਈਉਹਉਿਨਬਇਜਤਿਰੋਾ। 7ਇਿੋਈਬਹਤਿਾਰੋਿਾਨਧਖਾਧੜੀਦਡਰ,ਦਜਆਦਮੀਆਦ ਮਾੜਿਮਾੋਈਉਧਾਰਦਣਤਇਨਿਾਰਿਰਸਦਤਾਹ।

8ਤਾਿੀਤੋਰੀਬਜਾਇਦਾਦਿਾੋਮਨਖਨਾੋਧੀਰਜਰਖ,ਅਤਉਿ ਉਤਰਸਹਮਿਰਨਸਿਚਦਰੀਨਾਿਰ।

9ਹਿਮਦਿਾਰਨੋਰੀਬਦੀਿਹਾਇਤਾਿਰ,ਅਤਉਿਦੀੋਰੀਬੀਦ ਿਾਰਨਉਿਨਨਾਮੜ।

10ਆਪਣਭਰਾਅਤਆਪਣਸਮਤਰੋਈਆਪਣਾਪਿਾੋਆਸਦਓ, ਅਤਇਿਨਸਿਿਪਥਰਦਹਠਾਜੋਾੋਨਾਹਣਸਦਓ।

11ਅਤਮਹਾਨਦਹਿਮਾਅਨਿਾਰਆਪਣਾਖਜਾਨਾਰਖ,ਅਤਇਹ ਤਹਾਨਿਨਨਾੋਿਧੋਾਭਦਿੋਾ।

12ਆਪਣਭਡਾਸਰਆਸਿਚਦਾਨਬਦਿਰ,ਅਤਇਹਤਹਾਨਿਾਰਦਖਾ ਤਬਚਾਿੋਾ।

13ਇਹਤਹਾਡੋਈਇਿਸਿਤੀਸਾੋੀਢਾੋਅਤਮਜਬਤਬਰਛਨਾੋ ਤਹਾਡਦਸਮਣਾਨਾੋੋੜੋਾ।

14ਇਿਇਮਾਨਦਾਰਆਦਮੀਆਪਣੋਆਢੀਦਾਜਮਾਨਤਹਦਾਹ,ਪਰ ਸਜਹੜਾਬਈਮਾਨਹਉਿਨਸਤਆੋਦਿੋਾ।

15ਆਪਣੀਜਮਾਨਤਦੀਦਿਤੀਨਨਾਭੋ,ਸਿਉਸਿਉਿਨਤਹਾਡੋਈ ਆਪਣੀਜਾਨਸਦਤੀਹ।

16ਇਿਪਾਪੀਆਪਣੀਜਮਾਨਤਦੀਚੋੀਜਾਇਦਾਦਨਤਬਾਹਿਰ ਦਿੋਾ:

17ਅਤਸਜਹੜਾਨਾਸਿਰਮਨਦਾਹਉਹਉਿਨਖਤਰਸਿਚਛਡਦਿੋਾ ਸਜਿਨਉਿਨਛਡਾਇਆਿੀ।

18ਿਰਸਖਆਨਬਹਤਿਾਰੀਆਚੋੀਆਜਾਇਦਾਦਾਨਖਤਮਿਰਸਦਤਾ ਹ,ਅਤਉਨਾਨਿਮਦਰਦੀੋਸਹਰਿਾੋਸਹੋਾਸਦਤਾਹ:ਸਿਤੀਸਾੋੀ ਆਦਮੀਆਨਇਿਨਉਨਾਦਾਰਾਤਬਾਹਰਿਢਸਦਤਾਹ,ਤਾਜਉਹ ਅਜਨਬੀਿਮਾਸਿਚਭਟਿਦਰਹ।

19ਇਿਦਸਟਆਦਮੀਜਪਭਦਹਿਮਾਦੀਉੋਾਣਾਿਰਦਾਹਉਹ ਜਮਾਨਤਸਿਚਫਿਜਾਿੋਾ,ਅਤਸਜਹੜਾਸਿਅਿਤੀੋਾਭੋਈਦਜ ਮਨਖਾਦਾਿਾਰਬਾਰਿਰਦਾਹਅਤਉਿਦਾਅਨਿਰਣਿਰਦਾਹ,ਉਹ ਮਿਦਮਸਿਚਪਜਾਿੋਾ।

20ਆਪਣੀਸਿਤੀਦਅਨਿਾਰਆਪਣੋਆਢੀਦੀਿਹਾਇਤਾਿਰ,ਅਤ ਖਬਰਦਾਰਰਹਸਿਤਿੀਆਪਣਆਪਸਿਚਫਿਨਾਜਾਓ।

21ਜੀਿਨੋਈਮਖਚੀਜਪਾਣੀ,ਰਟੀ,ਿਪੜਾਅਤਸਰਮਨਢਿਣ ਿਾੋਾਾਰਹ।

22ਗਰੀਬਆਦਮੀਦੀਝਪੜੀਸਿਚਜੀਿਨਦਜਆਦਮੀਦਾਰਸਿਚ ਨਾਜਿਸਿਰਾਏਨਾੋਚੋਾਹ।

23ਭਾਿਥੜਾਜਾਬਹਤ,ਤਿੀਿਤਸਟਰਹਸਿਤਿੀਆਪਣਾਰਦੀ ਬਦਨਾਮੀਨਾਿਣ।

24ਸਿਉਸਿਾਰ-ਾਰਜਾਣਾਇਿਦਖਦਾਈਜੀਿਨਹ,ਸਿਉਸਿਸਜਥਤਿੀ ਪਰਦਿੀਹ,ਉਥਆਪਣਾਮਹਖੋਣਦੀਸਹਮਤਨਹੀਿਰਦ।

25ਤਮਨਰਜਨਿਰੋਾਅਤਦਾਅਿਤਿਰੋਾ,ਅਤਿਈਧਨਿਾਦਨਹੀ ਿਰੋਾ,ਇਿਤਇੋਾਿਾ,ਤਿੀਿੜਬੋਿਣੋ: 26ਹਅਜਨਬੀਆ,ਇਿਮਜਸਤਆਰਿਰਅਤਜਤਸਤਆਰਿੀਤਾਹ, ਉਿਸਿਚਮਨਖਆ।

27ਹਪਰਦਿੀ,ਇਿਇਜਤਦਾਰਆਦਮੀਨਥਾਸਦਓ;ਮਰਾਭਰਾਠਸਹਰਨ ੋਈਆਇਆਹ,ਅਤਮਨਮਰਾਰਦੀੋੜਹ।

28ਇਹੋੋਾਿਮਝਦਾਰਆਦਮੀੋਈਦਖਦਾਈਹਨ।ਾਰਦਿਮਰਨ ਉਚਾਚਿਣਾ,ਅਤਉਧਾਰਦਣਿਾੋਦੀਬਦਨਾਮੀ

ਅਧਿਆਏ30

1ਸਜਹੜਾਆਪਣਪਤਰਨਸਪਆਰਿਰਦਾਹਉਹਉਿਨਡਡਦਾ ਅਸਹਿਾਿਿਰਿਾਉਦਾਹ,ਤਾਜਅਤਸਿਚਉਹਉਿਤਅਨਦਹਿ।

2ਸਜਹੜਾਆਪਣਪਤਰਨਤਾੜਦਾਹ,ਉਹਉਿਸਿਚਅਨਦਹਿੋਾ, ਅਤਆਪਣਜਾਣਿਾਰਾਸਿਚਉਿਤਅਨਦਹਿੋਾ।

3ਸਜਹੜਾਆਪਣਪਤਰਨਸਿਖਾਉਦਾਹ,ਉਹਦਸਮਣਨਉਦਾਿਿਰਦਾ ਹ,ਅਤਆਪਣਦਿਤਾਦਿਾਹਮਣਉਹਉਿਤਖਸਹਿੋਾ।

4ਭਾਿਉਿਦਾਸਪਤਾਮਰਸੋਆ,ਪਰਉਹਇਿਤਰਾਹਸਜਿਉਹਮਸਰਆ ਨਹੀਿੀ,ਸਿਉਸਿਉਿਨਆਪਣਸਪਛਇਿਨਛਡਸਦਤਾਹਜਆਪਣ ਿਰੋਾਹ।

5ਜਦਉਹਸਜਉਦਾਿੀ,ਉਿਨਉਿਨਿਸਖਆਅਤਅਨਦਿੀਤਾ:ਅਤ ਜਦਉਹਮਰਸੋਆ,ਉਹਉਦਾਿਨਹੀਿੀ।

6ਉਿਨਆਪਣਸਪਛਆਪਣਦਸਮਣਾਦਸਿਰਧਇਿਬਦੋਾੋਣ ਿਾੋਾ,ਅਤਇਿਸਜਹੜਾਆਪਣਦਿਤਾਉਤਦਿਾਦਾਬਦੋਾੋਿੋਾ ਛਡਸਦਤਾਹ।

7ਸਜਹੜਾਸਿਅਿਤੀਆਪਣਪਤਰਨਬਹਤਸਜਆਦਾਿਰਦਾਹ,ਉਹ ਉਿਦਜਖਮਾਨਬਨਦਿੋਾ।ਅਤਉਿਦੀਆਆਦਰਾਹਰਰਣਤਦਖੀ ਹਜਾਣੋੀਆ।

8ਸਜਹੜਾਾੜਾਨਾਟਸਟਆਹਇਆਹਉਹਮਜਬਤਬਣਜਾਦਾਹ,ਅਤ ਇਿਬਚਾਆਪਣਆਪਨਛਡਸਦਤਾਜਾਦਾਹ।

9ਆਪਣਬਚਨਿਿੜਿਰ,ਅਤਉਹਤਹਾਨਡਰਾਿੋਾ:ਉਿਨਾੋਖਡ, ਅਤਉਹਤਹਾਨਬਝਸਿਚਸੋਆਿੋਾ।

10ਉਿਨਾੋਨਾਹਿ,ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਤਿੀਉਿਨਾੋਉਦਾਿਹਿ, ਅਤਅਤਸਿਚਤਿੀਆਪਣਦਦਪੀਿੋ।

11ਉਿਨਜਿਾਨੀਸਿਚਅਜਾਦੀਨਾਸਦਓ,ਅਤਉਿਦੀਆਮਰਖਤਾਿਾ ਉਤਅਖਨਾਮਾਰ।

12ਜਦਉਹਜਿਾਨਹਤਾਉਿਦੀੋਰਦਨਨਝਿਾਓ,ਅਤਜਦਉਹ ਬਚਾਹਤਾਉਿਨਪਾਸਿਆਤਿਟ,ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਉਹਸਜਦੀਹ ਜਾਿਅਤਤਹਾਡੋਈਅਣਆਸੋਆਿਾਰੀਹਜਾਿ,ਅਤਤਹਾਡਸਦੋ ਸਿਚਉਦਾਿੀਸੋਆਿ।

13ਆਪਣਪਤਰਨਤਾੜ,ਅਤਉਿਨਸਮਹਨਤਿਰਨੋਈਰਿ, ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਉਿਦਾੋਦੀਸਿਿਹਾਰਤਹਾਡੋਈਅਪਰਾਧਨਾ ਹਿ।

14ਗਰੀਬਦਾਮਜਬਤਅਤਿਸਿਧਾਨਦਾਮਜਬਤਹਣਾਉਿਅਮੀਰ ਆਦਮੀਨਾੋਚੋਾਹਜਆਪਣਿਰੀਰਸਿਚਦਖੀਹ।

15ਸਿਹਤਅਤਿਰੀਰਦੀਚੋੀਜਾਇਦਾਦਿਾਰਿਨਤਉਪਰਹ,ਅਤ ਇਿਮਜਬਤਿਰੀਰਬਅਤਧਨਤਉਪਰਹ।

16ਤਦਰਿਤਿਰੀਰਤਉਪਰਿਈਧਨਨਹੀ,ਅਤਸਦੋਦੀਖਸੀਨਾੋ ਿਈਅਨਦਨਹੀਹ।

17ਿੜੀਸਜਦੋੀਜਾੋੋਾਤਾਰਬੀਮਾਰੀਆਨਾੋਮਤਸਬਹਤਰਹ।

18ਮਹਬਦਿਰਿਡਸੋਆਹਇਆਿਆਦਿਬਰਉਤਰਖਮਾਿਦੋਦ ਿਾੋਹ।

19ਮਰਤੀਨਚੜਾਿਾਚੜਾਉਣਦਾਿੀੋਾਭਹ?ਸਿਉਸਿਇਹਨਾਤਾਖਾ ਿਿਦਾਹਅਤਨਾਹੀਿਾਿਿਦਾਹ।

20ਉਹਆਪਣੀਆਅਖਾਨਾੋਿਖਦਾਹਅਤਹਉਿਾਭਰਦਾਹ,ਸਜਿ ਇਿਖਿਰਾਿਆਰੀਨੋੋੋੋਾੋਦਾਹਅਤਿਾਹੋਦਾਹ।

21ਆਪਣਮਨਨਭਾਰਨਾਿਰ,ਅਤਆਪਣੀਹੀਿੋਾਹਸਿਚਆਪਣ ਆਪਨਦਖੀਨਾਿਰ।

22ਮਨਦੀਖਸੀਮਨਖਦਾਜੀਿਨਹ,ਅਤਮਨਖਦੀਖਸੀਉਿਦਸਦਨਾ ਨੋਮਾਿਰਦੀਹ।

23ਆਪਣੀਜਾਨਨਸਪਆਰਿਰ,ਅਤਆਪਣਸਦੋਨਸਦੋਾਿਾਸਦਓ, ਆਪਣਤਉਦਾਿਦਰਿਰ,ਸਿਉਸਿਉਦਾਿੀਨਬਹਸਤਆਨਮਾਰਸਦਤਾ ਹ,ਅਤਉਿਸਿਚਿਈੋਾਭਨਹੀਹ।

24ਈਰਖਾਅਤਿਧਜੀਿਨਨਛਟਾਿਰਦਾਹ,ਅਤਿਾਿਧਾਨੀਿਮਤ ਪਸਹੋਾਉਮਰਸੋਆਉਦੀਹ।

25ਇਿਪਿਨਅਤਨਿਸਦੋਆਪਣਮਾਿਅਤਭਜਨਦਾਸਧਆਨ ਰਖੋਾ।

ਅਧਿਆਏ31

1ਧਨ-ਦੋਤਦੀਉਡੀਿਿਰੀਰਨਖਾਜਾਦੀਹ,ਅਤਉਿਦੀਸਚਤਾਨੀਦ ਨਦਰਿਰਸਦਦੀਹ।

2ਸਧਆਨਰਖਣਨਾੋਮਨਖਨਨੀਦਨਹੀਆਉਣਸਦਤੀਜਾਿੋੀ,ਸਜਿ ਸਿਇਿਦਖਦਾਈਸਬਮਾਰੀਨੀਦਨਤੜਸਦਦੀਹ,

3ਅਮੀਰੋਿਾਨਧਨਇਿਠਾਿਰਨਸਿਚਬਹਤਸਮਹਨਤਿਰਨੀਪਦੀ ਹ।ਅਤਜਦਉਹਆਰਾਮਿਰਦਾਹ,ਤਾਉਹਆਪਣਿਆਦਾਨਾੋਭਰ ਜਾਦਾਹ।

4ੋਰੀਬਆਪਣੀੋਰੀਬਜਾਇਦਾਦਸਿਚਮਜਦਰੀਿਰਦਾਹ;ਅਤਜਦ ਉਹਛਡਸਦਦਾਹ,ਉਹਅਜਿੀੋੜਿਦਹ।

5ਸਜਹੜਾਿਨਨਸਪਆਰਿਰਦਾਹਉਹਧਰਮੀਨਹੀਠਸਹਰਾਇਆ ਜਾਿੋਾ,ਅਤਜਸਭਸਟਾਚਾਰਦੀਪਾੋਣਾਿਰਦਾਹਉਿਿੋਇਿੋਈ ਿਾਫੀਹਿੋਾ।

6ਿਨਾਬਹਸਤਆਦੀਬਰਬਾਦੀਹਇਆਹ,ਅਤਉਨਾਦੀਤਬਾਹੀਮਜਦ ਿੀ।

7ਇਹਉਹਨਾੋਈਇਿਠਿਰਹਜਇਿਨਬੋੀਦਾਨਿਰਦਹਨ,ਅਤ ਹਰਮਰਖਇਿਨਾੋਸੋਆਜਾਿੋਾ।

8ਧਨਹਉਹਧਨੀਸਜਹੜਾਬਦਾੋਪਾਇਆਜਾਦਾਹ,ਅਤਿਨਦਮੋਰ ਨਹੀੋੋਾਹਦਾ।

9ਉਹਿਣਹ?ਅਤਅਿੀਉਿਨਧਨਿਹਾੋ,ਸਿਉਸਿਉਿਨਆਪਣ ੋਿਾਸਿਚਸਾਨਦਾਰਿਮਿੀਤਹਨ।

10ਸਿਿਨਇਿਦਆਰਾਅਜਮਾਇਆਸੋਆਹ,ਅਤਿਪਰਨਪਾਇਆ ਸੋਆਹ?ਸਫਰਉਿਨਮਸਹਮਾਸਦਉ।ਿਣਨਾਰਾਜਹਿਿਦਾਹ,ਅਤ ਨਾਰਾਜਨਹੀਿੀਤਾ?ਜਾਬਰਾਿੀਤਾਹ,ਅਤਨਹੀਿੀਤਾ?

11ਉਿਦਾਮਾੋਿਾਇਮਿੀਤਾਜਾਿੋਾ,ਅਤਮਡੋੀਉਿਦਦਾਨਦਾ ਐੋਾਨਿਰੋੀ।

12ਜਿਰਤਿੀਇਿਭਰਪਰਮਜਉਤਬਠਦਹ,ਤਾਉਿਉਤੋਭੀਨਾ ਹਿਅਤਇਹਨਾਿਹਸਿਇਿਸਿਚਬਹਤਿਾਰਾਮਾਿਹ।

13ਿਾਦਰਖਸਿਇਿਬਰੀਅਖਇਿਬਰੀਚੀਜਹ:ਅਤਇਿਅਖਨਾੋ ਿਧਦਸਟਿੀਬਣਾਇਆਸੋਆਹ?ਇਿੋਈਇਹਹਰਮਿ'ਤਰਦਾ ਹ।

14ਆਪਣਾਹਥਉਧਰਨਾਪਿਾਰਸਜਿਪਾਿਉਹਸਦਿਦਾਹ,ਅਤਉਿ ਨਿਟਰਸਿਚਨਾਿਟ।

15ਆਪਣੋਆਢੀਦਾਸਨਰਣਾਆਪਣਆਪਨਾਿਰਅਤਹਰੋੋ ਸਿਚਿਮਝਦਾਰਬਣ।

16ਸਜਿਮਨਖਬਣਜਾਿ,ਉਹਚੀਜਾਖਾਓਸਜਹੜੀਆਤਹਾਡਅੋ ਰਖੀਆੋਈਆਹਨ।ਅਤਸਧਆਨਰਖ,ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਤਹਾਨ ਨਫਰਤਿੀਤੀਜਾਿ।

17ਸਸਸਟਾਚਾਰਦੀਖਾਤਰਪਸਹੋਾਛਡ;ਅਤਅਿਤਸਟਨਾਹਿ,ਨਹੀਤਾ ਤਿੀਨਾਰਾਜਹਿ।

18ਜਦਤਿੀਬਹਸਤਆਸਿਚਬਠ,ਤਾਿਭਤਪਸਹੋਾਆਪਣਾਹਥਨਾ ਿਧਾਓ।

19ਚੋਪਾੋਣਪਿਣਿਾੋਮਨਖੋਈਥੜਾਹੀਿਾਫੀਹ,ਅਤਉਹ ਆਪਣਸਬਿਤਰਉਤਆਪਣੀਹਿਾਨਾਟਨਹੀਿਰਦਾ।

20ਚੋੀਨੀਦਮਧਮਖਾਣਨਾੋਆਉਦੀਹ:ਉਹਜੋਦੀਉਠਦਾਹ,ਅਤ ਉਿਦੀਬਧੀਉਿਦਨਾੋਹ,ਪਰਦਖਣਦਾਦਰਦ,ਹਜਾਅਤਸਢਡਦੀਆ ਪੀੜਾ,ਇਿਅਿਤਸਟਆਦਮੀਦਨਾੋਹਨ.

21ਅਤਜਿਰਤਹਾਨਖਾਣੋਈਮਜਬਰਿੀਤਾਸੋਆਹ,ਉਠ,ਬਾਹਰ ਜਾਓ,ਉੋਟੀਿਰ,ਅਤਤਹਾਨਆਰਾਮਸਮੋੋਾ।

22ਹਮਰਪਤਰ,ਮਰੀੋੋਿਣਅਤਮਨਤਛਨਾਜਾਣ,ਅਤਅਤਸਿਚ ਸਜਿਮਤਨਸਿਹਾਿੀਤਪਾਿੋਾ:ਤਰਿਾਰਿਮਾਸਿਚਛਤੀਹਜਾ,ਤਾ ਤਨਿਈਬੀਮਾਰੀਨਾਆਿ।

23ਸਜਹੜਾਆਪਣਮਾਿੋਈਉਦਾਰਹ,ੋਿਉਿਬਾਰਚੋਾਬੋਣੋ। ਅਤਉਿਦੀਚੋੀਹਾਰਿਿੀਸਪੋਦੀਸਰਪਰਟ'ਤਸਿਸਿਾਿਿੀਤਾ ਜਾਿੋਾ।

24ਪਰਸਜਹੜਾਸਿਅਿਤੀਆਪਣਮਾਿਦੀਸਨਖਧੀਿਰਦਾਹ,ਿਾਰਾ ਸਸਹਰਉਿਸਿਰਧਬੜਬੜਾਿੋਾ।ਅਤਉਿਦੀਿਠਰਤਾਦੀਆ ੋਿਾਹੀਆ'ਤਸਿਨਹੀਿੀਤਾਜਾਿੋਾ।

25ਮਅਸਿਚਆਪਣੀਬਹਾਦਰੀਨਾਸਦਖਾਓ;ਸਿਉਸਿਿਾਈਨਨਬਹਤ ਿਾਰੋਿਾਨਤਬਾਹਿਰਸਦਤਾਹ।

26ਭਠੀਡਬਿਸਿਨਾਰਨਿਾਬਤਿਰਦੀਹ,ਇਿਹੀਸਰਾਬੀਹਿ ਹਿਾਰੀਆਦਸਦੋਾਨਮਅਿਰਦੀਹ।

27ਿਾਈਨਮਨਖੋਈਜੀਿਨਸਜਨੀਚੋੀਹ,ਜਇਹਮਧਮਰਪਸਿਚ ਪੀਤੀਜਾਿ:ਤਾਇਿਆਦਮੀੋਈਜਸਰਾਬਤਸਬਨਾਹਿੀਜੀਿਨਹ?

ਸਿਉਸਿਇਹਮਨਖਾਨਖਸਿਰਨੋਈਬਣਾਇਆਸੋਆਿੀ।

28ਸਰਾਬਪੀਤੀਹਈਅਤਰਤਸਿਚਮਨਦੀਖਸੀਅਤਮਨਦੀਖਸੀ ਸੋਆਉਦੀਹ।

29ਪਰਸਜਆਦਾਸਰਾਬਪੀਣਨਾੋਮਨਦੀਿੜਤਣ,ਝੋੜਾਅਤ ਝੋੜਾਹਦਾਹ।

30ਸਰਾਬੀਮਰਖਦੋਿਨਉਦਤਿਿਧਾਉਦਾਹਜਦਤਿਉਹਨਾਰਾਜ ਹਜਾਦਾਹ,ਇਹਤਾਿਤਨਾਟਾਉਦਾਹ,ਅਤਜਖਮਬਣਾਉਦਾਹ। 31ਆਪਣੋਆਢੀਨਦਾਖਰਿਸਿਚਨਾਸਝੜਿ,ਅਤਉਿਦਅਨਦ ਸਿਚਉਿਨਤਛਨਾਿਮਝ;ਉਿਨਬਿਿਫੀਦੀਆੋੋਾਨਾਸਦਓ,ਅਤ ਉਿਨਪੀਣੋਈਜਰਦਿਉਿਉਤਦਬਾਅਨਾਪਾਓ।

ਅਧਿਆਏ32

1ਜਿਰਤਇਿਸਤਉਹਾਰਦਾਮਾੋਿਬਣਾਇਆਜਾਦਾਹ,ਤਾਆਪਣ ਆਪਨਉਚਾਨਾਿਰ,ਪਰਬਾਿੀਆਸਿਚਇਿਿਾੋਹਜਾ।ਉਹਨਾਦੀ ਪਰੀੋੋਨਨਾੋਦਖਭਾੋਿਰ,ਅਤਇਿੋਈਬਠ। 2ਅਤਜਦਤਿੀਆਪਣਾਿਾਰਾਿਮਪਰਾਿਰੋਓ,ਆਪਣੀਜੋਾੋ ੋਓ,ਤਾਜਤਿੀਉਨਾਨਾੋਅਨਦਮਾਣ,ਅਤਸਤਉਹਾਰਦਤਹਾਡ ਿਧੀਆਪਬਧੋਈਇਿਤਾਜਪਾਪਤਿਰ।

3ਤਸਜਹੜਾਬਜਰੋਹ,ਬੋ,ਸਿਉਸਿਇਹਤਨਬਣਦਾਹ,ਪਰਿਹੀ ਸਨਰਣਨਾੋ;ਅਤਿੋੀਤਸਿਚਰਿਾਿਟਨਾਪਿ।

4ਸਜਥਿਈਿੋੀਤਿਾਰਹਿ,ਉਥਸਬਦਨਾਬੋ,ਅਤਿਮਤਸਿਆਣਪ ਨਾਸਦਖਾਓ।

5ਿਾਈਨਦੀਦਾਅਿਤਸਿਚਿੋੀਤਦਾਇਿਿਮਾਰਹਿਨਸਿਚਿਜਾਏ ੋਏਿਾਰਬਿੋਦਸਨਸਾਨਦਰਪਸਿਚਹ।

6ਸਜਿਿਨਦੀਰਚਨਾਸਿਚਪਨਦੀਸਨਸਾਨੀਹ,ਉਿਤਰਾਿਹਾਿਣੀ ਸਰਾਬਨਾੋਿੋੀਤਦੀਧਨਹ।

7ਜਿਾਨਆਦਮੀ,ਬੋ,ਜਤਹਾਡੀੋੜਹ:ਅਤਸਫਰਿੀਬਹਤਾਟਜਦ ਤਹਾਨਦਿਾਰਪਸਛਆਜਾਦਾਹ।

8ਤਹਾਡੀਬੋੀਛਟੀਹਿ,ਥੜਸਬਦਾਸਿਚਬਹਤਿਝਿਮਝਣਿਾੋੀ ਹਿ।ਉਿਿਾੋਬਣਜਜਾਣਦਾਹਅਤਸਫਰਿੀਆਪਣੀਜੀਭਨਫੜੀ ਰਖਦਾਹ।

9ਜਿਰਤਿੀਮਹਾਨਮਨਖਾਸਿਚਹ,ਤਾਆਪਣਆਪਨਉਨਾਦ ਬਰਾਬਰਨਾਬਣਾਓ।ਅਤਜਦਪਾਚੀਨੋਿਉਥਹਦਹਨ,ਬਹਤਿਾਰ ਸਬਦਨਾਿਰਤ

10ਇਿਤਪਸਹੋਾਸਿੋਰਜਸਬਜੋੀਚਮਿ;ਅਤਇਿਸਰਸਮਦਾ ਆਦਮੀਅੋਸਮਹਰਬਾਨੀਿਰੋਾ 11ਪਸਹੋਾਉਠ,ਅਤਆਖਰੀਨਾਬਣ;ਪਰਸਬਨਾਦਰੀਿੀਤਤਹਾਨਾਰ ਪਹਚਾਓ।

12ਉਥਆਪਣਾਮਨਰਜਨਿਰ,ਅਤਜਤਿੀਚਾਹਦਹਿਰ,ਪਰਹਿਾਰ ਨਾੋਪਾਪਨਾਿਰ।

13ਅਤਇਨਾੋੋਾੋਈਉਿਨਅਿੀਿਸਦਓਸਜਿਨਤਹਾਨਬਣਾਇਆ ਹ,ਅਤਤਹਾਨਆਪਣੀਆਚੋੀਆਚੀਜਾਨਾੋਭਰਸਦਤਾਹ। 14ਸਜਹੜਾਸਿਅਿਤੀਪਭਤਡਰਦਾਹ,ਉਹਉਿਦਾਅਨਸਾਿਨਪਾਪਤ ਿਰੋਾ।ਅਤਸਜਹੜੋਿਉਿਨਛਤੀਭਾੋਦਹਨਉਹਨਾਨਸਿਰਪਾ ਸਮੋੋੀ।

15ਸਜਹੜਾਸਿਅਿਤੀਸਬਿਿਥਾਦੀਖਜਿਰਦਾਹ,ਉਹਇਿਨਾੋਭਰ ਜਾਿੋਾ,ਪਰਿਪਟੀਇਿਨਾੋਨਾਰਾਜਹਿੋਾ।

16ਸਜਹੜਿਹਿਾਹਤਡਰਦਹਨ,ਉਹਸਨਆਨਪਾਪਤਿਰਨੋ,ਅਤ ਸਨਆਉਨਚਾਨਣਿਾੋਜੋਾਉਣੋ।

17ਇਿਪਾਪੀਮਨਖਨਤਾਸੜਆਨਹੀਜਾਿੋਾ,ਪਰਉਹਆਪਣੀਇਛਾ ਅਨਿਾਰਬਹਾਨਾੋਭਦਾਹ।

18ਿੋਾਹਦਣਿਾੋਾਸਿਅਿਤੀਸਿਚਾਰਿਾਨਹਿੋਾ;ਪਰਇਿਅਜੀਬ ਅਤਹਿਾਰੀਆਦਮੀਡਰਨਾੋਨਹੀਡਰਦਾ,ਭਾਿਉਿਨਆਪਣਆਪਤ ਸਬਨਾਿੋਾਹਦਿੀਤਾਹਿ।

19ਿੋਾਹਤਸਬਨਾਿਝਨਾਿਰ;ਅਤਜਦਤਿੀਇਿਿਾਰਿਰਚਿਹ, ਤਬਾਨਾਿਰ।

20ਅਸਜਹਰਾਹਨਾਜਾਸਜਿਸਿਚਤਸਡੋਪਿ,ਅਤਪਥਰਾਸਿਚਠਿਰ ਨਾਖਾ।

21ਿਾਦਢੋਨਾੋਭਰਿਾਨਾਰਖ।

22ਅਤਆਪਣਬਸਚਆਤਖਬਰਦਾਰਰਹ।

23ਹਰਚੋਿਮਸਿਚਆਪਣੀਜਾਨਉਤਭਰਿਾਰਖ।ਸਿਉਸਿਇਹ ਹਿਮਾਦੀਪਾੋਣਾਹ।

24ਸਜਹੜਾਪਭਸਿਚਸਿਸਿਾਿਿਰਦਾਹ,ਉਹਹਿਮਦੀਪਾੋਣਾਿਰਦਾ ਹ।ਅਤਸਜਹੜਾਉਿਸਿਚਭਰਿਾਰਖਦਾਹਉਹਿਦਿੀਬਰਾਨਹੀ ਹਿੋਾ।

ਅਧਿਆਏ33

1ਿਹਿਾਹਤਡਰਨਿਾੋਨਾੋਿਈਬਰਾਈਨਹੀਹਿੋੀ।ਪਰਪਰਤਾਿ ਸਿਚਿੀਉਹਉਿਨਬਚਾਿੋਾ।

2ਇਿਸਿਆਣਾਆਦਮੀਿਾਨਨਨਨਫਰਤਨਹੀਿਰਦਾ।ਪਰਸਜਹੜਾ ਸਿਅਿਤੀਉਿਸਿਚਪਖਡੀਹਉਹਤਫਾਨਸਿਚਜਹਾਜਿਾੋਹ। 3ਇਿਿਮਝਦਾਰਸਿਅਿਤੀਨਮਸਿਚਭਰਿਾਰਖਦਾਹ।ਅਤਿਾਨਨ ਉਿੋਈਿਫਾਦਾਰਹ,ਇਿਉਪਦਸਦਰਪਸਿਚ

4ਿੀਿਸਹਣਾਹਸਤਆਰਿਰ,ਅਤਇਿਤਰਾਤਹਾਡੀਿਣੀਜਾਿੋੀ:ਅਤ ਸਹਦਾਇਤਨਬਨ,ਅਤਸਫਰਉਤਰਸਦਓ।

5ਮਰਖਦਾਸਦੋੋਡਿਾੋਹਦਾਹ;ਅਤਉਿਦਸਿਚਾਰਇਿਰਸੋੋ ਐਿਿੋਟਰੀਿਾੋਹਨ.

6ਾੜਿਿਾਰਾੜਾਮਖੋਿਰਨਿਾੋਸਮਤਰਿਾੋਹ,ਉਹਆਪਣਉਤ ਬਠਣਿਾੋਹਰਇਿਦਅਧੀਨਹ।

7ਇਿਸਦਨਦਜਨਾੋਉਤਮਸਿਉਹ,ਜਦਸਿਿਾੋਸਿਚਹਰਸਦਨਦੀ ਿਾਰੀਰਸਨੀਿਰਜਦੀਹ?

8ਪਭਦਸੋਆਨਦਆਰਾਉਹਿਖਰਿਨ:ਅਤਉਿਨਰਤਾਅਤ ਸਤਉਹਾਰਾਨਬਦੋਸਦਤਾ।

9ਉਨਾਸਿਚਿਈਆਨਉਿਨਉਚਸਦਨਬਣਾਏਹਨ,ਅਤਉਨਾਨ ਪਸਿਤਰਿੀਤਾਹ,ਅਤਉਨਾਸਿਚਿਈਆਨਆਮਸਦਨਬਣਾਇਆਹ। 10ਅਤਿਾਰਮਨਖਧਰਤੀਤਹਨ,ਅਤਆਦਮਧਰਤੀਤਬਣਾਇਆ ਸੋਆਿੀ:

11ਬਹਤਸੋਆਨਸਿਚਪਭਨਉਨਾਨਿਸਡਆਹ,ਅਤਉਨਾਦਰਾਹਾ ਨਿਖ-ਿਖਰਾਬਣਾਇਆਹ।

12ਉਨਾਸਿਚਿਈਆਨਉਿਨਅਿੀਿਸਦਤੀਅਤਉਚਾਿੀਤਾਅਤ ਉਨਾਸਿਚਿਈਆਨਪਸਿਤਰਿੀਤਾਅਤਆਪਣਨੜਠਸਹਰਾਇਆ,ਪਰ ਉਨਾਸਿਚਿਈਆਨਉਹਨਿਰਾਪਸਦਤਾਅਤਨੀਿਾਿੀਤਾ,ਅਤਆਪਣ ਿਥਾਨਾਤਮੜੋਏ।

13ਸਜਿਸਮਟੀਾਸਮਆਰਦਹਥਸਿਚਹਦੀਹ,ਉਿਨਆਪਣੀਮਰਜੀ ਅਨਿਾਰਬਣਾਉਣੋਈ,ਉਿਤਰਾਮਨਖਉਿਦਹਥਸਿਚਹਸਜਿਨ

ਉਿਨਬਣਾਇਆਹ,ਉਹਉਹਨਾਨਉਿਿਰੋਾਿਭਤਿਧੀਆਦਣ ੋਈ।

14ਚਸੋਆਈਨਬਰਾਈਦਸਿਰਧ,ਅਤਜੀਿਨਨਮਤਦਸਿਰਧਰਸਖਆ ਸੋਆਹ:ਇਿਤਰਾਧਰਮੀਪਾਪੀਦਸਿਰਧਹ,ਅਤਪਾਪੀਧਰਮੀਦ ਸਿਰਧਹ।

15ਇਿੋਈਅਤਮਹਾਨਦਿਾਰਿਮਾਿੋਸਧਆਨਸਦਓ।ਅਤਦਅਤ ਦਹਨ,ਇਿਦਜਦਸਿਰਧ।

16ਮਿਭਤਅਖੀਰਸਿਚਜਾਸੋਆ,ਸਜਿਸਿਅੋਰਾਦਮੋਰਇਿਠਾ ਹਦਾਹ,ਮਿਹਿਾਹਦੀਅਿੀਿਨਾੋੋਾਭਪਾਪਤਿੀਤਾ,ਅਤਅੋਰਾਦ ਇਿਠਿਰਨਿਾੋਿਾਙਆਪਣਚਬਾਰਨਪੀਤਾ।

17ਸਧਆਨਸਦਓਸਿਮਸਿਰਫਆਪਣੋਈਨਹੀ,ਿੋਉਨਾਿਾਸਰਆ ੋਈਸਮਹਨਤਿੀਤੀਜਸਿਖਣਦੀਿਸਸਸਿਰਦਹਨ।

18ਹੋਿ,ਮਰੀਿਣ,ਅਤਿੋੀਸਿਿਾਦਹਾਿਮ,ਆਪਣਿਨਾਨਾੋ ਿਣ।

19ਆਪਣਪਤਰਅਤਪਤਨੀ,ਆਪਣਭਰਾਅਤਸਮਤਰਨ,ਜਦਤਿ ਤਿੀਸਜਉਦਹ,ਆਪਣਉਤਸਿਤੀਨਾਸਦਓ,ਅਤਆਪਣਾਮਾੋਸਿਿ ਹਰਨਨਾਸਦਓ:ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਇਹਤਹਾਨਤਬਾਿਰਅਤਤਿੀ ਦਬਾਰਾਉਿੋਈਬਨਤੀਿਰ।

20ਸਜਨਾਸਚਰਤਸਜਉਦਾਹਅਤਤਰਸਿਚਿਾਹਹ,ਆਪਣਆਪਨ ਸਿਿਦਹਿਾੋਨਾਿਰ।

21ਸਿਉਸਿਇਹਸਬਹਤਰਹਸਿਤਹਾਡਬਚਤਹਾਨਭਾੋਣ,ਇਿਨਾੋ ਸਿਤਿੀਉਨਾਦਸਸਸਟਾਚਾਰਨਾੋਖੜਰਹ।

22ਆਪਣਿਾਰਿਮਾਸਿਚਆਪਣਆਪਨਪਮਖਰਖ।ਆਪਣ ਿਨਮਾਨਸਿਚਿਈਦਾੋਨਾਛਡ।

23ਜਦਤਿੀਆਪਣਸਦਨਖਤਮਿਰੋ,ਅਤਆਪਣੀਸਜਦੋੀਨਪਰਾ ਿਰੋ,ਆਪਣੀਸਿਰਾਿਤਨਿਡ।

24ਚਾਰਾ,ਇਿਛੜੀਅਤਬਝ,ੋਧੋਈਹਨ;ਅਤਰਟੀ,ਤਾੜਨਾ,ਅਤ ਿਮ,ਇਿਨਿਰੋਈ.

25ਜਤਿੀਆਪਣਿਿਿਨਸਮਹਨਤਿਰਨੋਈਸਬਠਾਉਦਹ,ਤਾ ਤਹਾਨਆਰਾਮਸਮੋੋਾ,ਪਰਜਤਿੀਉਿਨਸਿਹੋਾਛਡਸਦਓ,ਤਾਉਹ ਅਜਾਦੀਦੀਭਾੋਿਰੋਾ।

26ਜੋਾਅਤਿਾੋਰੋਰਦਨਨਝਿਾਉਦਹਨ,ਇਿਤਰਾਇਿਦਸਟ ਿਿਿੋਈਤਿੀਹਅਤਿਸਟਹਨ।

27ਉਿਨਮਜਦਰੀਿਰਨੋਈਭਜਤਾਜਉਹਸਿਹੋਾਨਾਰਹ।ਸਿਉਸਿ ਆੋਿਬਹਤਬਰਾਈਸਿਖਾਉਦਾਹ।

28ਉਿਨਿਮਉਤੋੋਾਓ,ਸਜਿਉਹਦੋਈਿੋਹ:ਜਉਹ ਆਸੋਆਿਾਰੀਨਹੀਹ,ਤਾਹਰਭਾਰੀਬੜੀਆਪਾਓ।

29ਪਰਸਿਿਨਾੋਿਧੀਿੀਨਾਿਰ।ਅਤਸਿਿਿਤਸਬਨਾਿਝਨਹੀ ਿਰਦ।

30ਜਿਰਤਹਾਡਿੋਿਈਨਿਰਹ,ਤਾਉਹਤਹਾਡੋਈਆਪਣ ਿਰੋਾਹਿ,ਸਿਉਸਿਤਿੀਉਿਨਿੀਮਤਦਿਖਰੀਸਦਆਹ। 31ਜਤਹਾਡਾਿਈਨਿਰਹ,ਤਾਉਿਨਭਰਾਿਾੋਬਨਤੀਿਰ,ਸਿਉਸਿ ਤਹਾਨਉਿਦੀਆਪਣੀਜਾਨਦੀੋੜਹ;ਜਿਰਤਿੀਉਿਨਬਰਾਿਮਝ ਅਤਉਹਤਹਾਡਿੋਭਜਜਾਿ,ਤਾਤਿੀਉਿਨੋਭਣੋਈਸਿਿਰਾਹ ਜਾਿੋ?

ਅਧਿਆਏ34

1ਬਿਮਝਮਨਖਦੀਆਆਿਾਸਿਅਰਥਅਤਝਠੀਆਹਨ,ਅਤਿਪਨ ਮਰਖਾਨਉਭਾਰਦਹਨ।

2ਸਜਹੜਾਿਪਸਨਆਨਿਖਦਾਹਉਹਉਿਿਰੋਾਹਜਪਰਛਾਿਨ ਫੜਦਾਹ,ਅਤਹਿਾਦਾਸਪਛਾਿਰਦਾਹ। 3ਿਪਸਨਆਦਾਦਰਸਣਇਿਚੀਜਨਾੋਦਿਰੀਚੀਜਦਾਿਮਾਨਤਾਹ, ਸਜਿਸਿਇਿਸਚਹਰਦੀਿਮਾਨਤਾ।

4ਅਸਧਚੀਜਤਿੀਸਧਿੀਤਾਜਾਿਿਦਾਹ?ਅਤਉਿਚੀਜਤਜਝਠ ਹਿੀਿਚਆਿਿਦਾਹ?

5ਭਸਿਖਬਾਣੀਆ,ਭਸਿਖਬਾਣੀਆ,ਅਤਿਪਨਸਿਅਰਥਹਨ:ਅਤਸਦੋ ਦਖੀਔਰਤਦਸਦੋਿਾੋਿਚਦਾਹ।

6ਜਿਰਉਹਤਹਾਡਦਰਸਨਸਿਚਅਤਮਹਾਨਤਨਹੀਭਜਜਾਦ,ਤਾ ਉਨਾਉਤਆਪਣਾਸਦੋਨਾੋੋਾਓ।

7ਸਿਉਸਿਿਪਸਨਆਨਬਹਸਤਆਨੋਮਰਾਹਿੀਤਾਹ,ਅਤਉਨਾਸਿਚ ਭਰਿਾਰਖਣਿਾੋਅਿਫੋਹਏਹਨ।

8ਸਬਿਿਥਾਝਠਤਸਬਨਾਿਪਰਨਪਾਈਜਾਿੋੀ,ਅਤਿਫਾਦਾਰਮਹੋਈ ਸਿਆਣਪਿਪਰਨਤਾਹ।

9ਇਿਆਦਮੀਸਜਿਨਿਫਰਿੀਤਾਹਉਹਬਹਤਿਾਰੀਆੋੋਾਜਾਣਦਾ ਹ।ਅਤਸਜਿਿੋਬਹਤਾਅਨਭਿਹਉਹਸਿਆਣਪਦਾਐੋਾਨ ਿਰੋਾ।

10ਸਜਿਿੋਿਈਅਨਭਿਨਹੀਹਉਹਬਹਤਾਟਜਾਣਦਾਹ,ਪਰ ਸਜਿਨਿਫਰਿੀਤਾਹਉਹਸਿਆਣਪਨਾੋਭਰਪਰਹ।

11ਜਦਮਿਾਤਰਾਿੀਤੀ,ਮਬਹਤਿਾਰੀਆਚੀਜਾਿਖੀਆ;ਅਤਮਉਿ ਤਿਧਿਮਝਦਾਹਾਸਜਨਾਮਸਬਆਨਿਰਿਿਦਾਹਾ।

12ਮਿਈਿਾਰਮਤਦਖਤਰਸਿਚਿੀ,ਪਰਮਇਨਾੋੋਾਦਿਾਰਨ ਛਡਾਇਆਸੋਆਿੀ।

13ਿਹਿਾਹਤਡਰਨਿਾਸੋਆਦਾਆਤਮਾਸਜਉਦਾਰਹੋਾ।ਸਿਉਸਿ ਉਨਾਦੀਉਮੀਦਉਿਸਿਚਹਜਉਨਾਨਬਚਾਉਦਾਹ।

14ਸਜਹੜਾਪਭਤਡਰਦਾਹ,ਉਹਨਾਡਰਦਾਹਅਤਨਾਹੀਡਰਦਾਹ। ਸਿਉਸਿਉਹਉਿਦੀਉਮੀਦਹ।

15ਧਨਹਉਿਦੀਜਾਨਜਪਭਤਡਰਦਾਹ,ਉਹਸਿਿਿੋਿਖਦਾਹ? ਅਤਉਿਦੀਤਾਿਤਿਣਹ?

16ਸਿਉਸਿਪਭਦੀਆਨਜਰਾਉਨਾਉਤਹਨਜਉਿਨਸਪਆਰਿਰਦ ਹਨ,ਉਹਉਨਾਦੀਸਿਤੀਸਾੋੀਿਰਸਖਆਅਤਮਜਬਤਠਸਹਰਨ,ੋਰਮੀ ਤਬਚਾਅ,ਅਤਦਪਸਹਰਨਿਰਜਤਢਿਣ,ਠਿਰਤਬਚਾਅਅਤ ਸਡੋਣਤਿਹਾਇਤਾਹ।

17ਉਹਆਤਮਾਨਉਚਾਿਰਦਾਹ,ਅਤਅਖਾਨਰਸਨੀਸਦਦਾਹ:ਉਹ ਸਿਹਤ,ਜੀਿਨਅਤਅਿੀਿਸਦਦਾਹ।

18ਸਜਹੜਾਸਿਅਿਤੀਗੋਤਤਰੀਿਨਾੋਪਾਪਤਿੀਤੀਚੀਜਦਾ ਬੋੀਦਾਨਸਦਦਾਹ,ਉਿਦੀਭਟਹਾਿਹੀਣੀਹ।ਅਤਬਈਮਾਨਆਦਮੀਆ ਦਤਹਫਿਿੀਿਾਰਨਹੀਿੀਤਜਾਦਹਨ।

19ਅਤਮਹਾਨਪਰਮਸਰਦਸਟਾਦੀਆਭਟਾਤਪਿਨਨਹੀਹਦਾ।ਨਾਹੀ ਉਹਬੋੀਦਾਨਾਦੀਭੀੜਦਆਰਾਪਾਪੋਈਸਾਤਹਇਆਹ। 20ਜਿਈੋਰੀਬਾਦਮਾੋਦੀਭਟਸੋਆਉਦਾਹਉਹਉਿਤਰਾਿਰਦਾ ਹਜਆਪਣਸਪਤਾਦੀਆਅਖਾਦਿਾਮਣਪਤਰਨਮਾਰਦਾਹ। 21ੋੜਿਦਾਦੀਰਟੀਉਹਨਾਦਾਜੀਿਨਹ:ਸਜਹੜਾਉਿਨਧਖਾਸਦਦਾਹ ਉਹਖਨੀਮਨਖਹ।

22ਸਜਹੜਾਆਪਣੋਆਢੀਦੀਜਾਨਖਹੋਦਾਹਉਹਉਿਨਮਾਰਸਦਦਾ ਹ।ਅਤਸਜਹੜਾਸਿਅਿਤੀਆਪਣਮਜਦਰਨਾੋਧਖਾਿਰਦਾਹਉਹ ਖਨੀਹ।

23ਜਦਇਿਬਣਾਉਦਾਹਅਤਦਜਾਢਾਹਦਾਹ,ਤਾਉਹਨਾਨਸਮਹਨਤ ਤਸਬਨਾਿੀੋਾਭਹਦਾਹ?

24ਜਦਇਿਪਾਰਥਨਾਿਰਦਾਹਅਤਦਜਾਿਰਾਪਸਦਦਾਹ,ਤਾਪਭ ਸਿਿਦੀਅਿਾਜਿਣੋਾ?

25ਸਜਹੜਾਮਰਦਨਛਹਣਤਬਾਅਦਆਪਣਆਪਨਧੋਦਾਹ,ਜ ਉਹਉਿਨਦਬਾਰਾਛਹੋਦਾਹ,ਤਾਉਿਦਧਣਦਾਿੀੋਾਭਹਦਾਹ?

26ਤਾਿੀਇਿਆਦਮੀਨਾੋਅਸਜਹਾਹਦਾਹਜਆਪਣਪਾਪਾੋਈ ਿਰਤਰਖਦਾਹ,ਅਤਮੜਜਾਦਾਹਅਤਉਹੀਿਰਦਾਹ:ਉਿਦੀਪਾਰਥਨਾ ਿਣਿਣੋਾ?ਜਾਉਿਦੀਸਨਮਰਤਾਉਿਨਿੀੋਾਭਸਦਦੀਹ?

ਅਧਿਆਏ35

1ਸਜਹੜਾਸਬਿਿਥਾਦੀਪਾੋਨਾਿਰਦਾਹਉਹਿਾਫੀਚੜਾਿਾਸੋਆਉਦਾ ਹ;ਸਜਹੜਾਹਿਮਨਮਨਦਾਹਉਹਸਾਤੀਦੀਭਟਚੜਾਉਦਾਹ। 2ਸਜਹੜਾਚੋਾਮੜੋਦਾਹਉਹਮਦਾਚੜਾਉਦਾਹ।ਅਤਜਦਾਨਸਦਦਾ ਹਉਹਉਿਤਤਿਰਦਾਹ।

3ਦਸਟਤਾਤਦਰਹਣਾਪਭਨਚੋਾੋੋਦਾਹ;ਅਤਿਧਰਮਨ ਸਤਆੋਣਾਇਿਪਾਿਸਚਤਹ।

4ਤਪਭਅੋਖਾੋੀਨਹੀਜਾਿੋਾ।

5ਸਿਉਜਇਹਿਾਰੀਆੋੋਾਹਿਮਦਿਾਰਨਹਣੀਆਹਨ।

6ਧਰਮੀਦੀਭਟਜੋਿਦੀਨਮਟਾਿਰਦੀਹ,ਅਤਉਿਦੀਸਮਠੀਿੋਧ ਅਤਮਹਾਨਦਅੋਹ।

7ਧਰਮੀਮਨਖਦੀਿਰਬਾਨੀਿਬੋਹਦੀਹ।ਅਤਇਿਦੀਿਾਦੋਾਰਨ ਿਦਨਹੀਭੋਾਇਆਜਾਿੋਾ।

8ਿਹਿਾਹਨਚੋੀਅਖਨਾੋਉਿਦਾਆਦਰਿਰ,ਅਤਆਪਣਹਥਾਦ ਪਸਹੋਫੋਨਾਟਨਾਿਰ।

9ਤਰੀਆਿਾਰੀਆਦਾਤਾਸਿਚਖਸਨਮਾਸਚਹਰਾਸਦਖਾਉਦਾਹ,ਅਤ ਆਪਣਦਿਿਧਨਖਸੀਨਾੋਿਮਰਸਪਤਿਰਦਾਹ।

10ਅਤਮਹਾਨਨਸਦਓਸਜਿਉਿਨਤਹਾਨਅਮੀਰਿੀਤਾਹ।ਅਤਸਜਿ ਤਿੀਪਾਪਤਿੀਤਾਹ,ਖਸੀਭਰੀਅਖਨਾੋਸਦਓ

11ਸਿਉਸਿਿਹਿਾਹਬਦੋਾਸਦਦਾਹ,ਅਤਤਹਾਨਿਤੋਣਾਦਿੋਾ।

12ਤਹਸਫਆਨਾੋਸਭਸਟਿਰਨਬਾਰਨਾਿਚ;ਅਸਜਹੋਈਉਹਪਾਪਤ ਨਹੀਿਰੋਾ:ਅਤਿਧਰਮਬੋੀਦਾਨਾ'ਤਭਰਿਾਨਾਿਰ।ਸਿਉਸਿਪਭ ਸਨਆਿਾਰਹ,ਅਤਉਿਿੋੋਿਾਦੀਿਈਇਜਤਨਹੀਹ।

13ਉਹੋਰੀਬਆਦਮੀਦਸਿਰਧਸਿਿਸਿਅਿਤੀਨਿਿੀਿਾਰਨਹੀ ਿਰੋਾ,ਪਰਮਜੋਮਾਦੀਪਾਰਥਨਾਿਣੋਾ।

14ਉਹਿਤੀਮਾਦੀਬਨਤੀਨਤਛਨਹੀਿਮਝੋਾ;ਨਾਹੀਸਿਧਿਾ,ਜਦ ਉਹਆਪਣੀਸਸਿਾਇਤਡੋਦੀਹ।

15ਿੀਸਿਧਿਾਦੀਆੋੋਾਤਹਝਨਹੀਿੋਦ?ਅਤਿੀਉਿਦੀਦਹਾਈ ਉਿਦਸਿਰਧਨਹੀਹਜਉਨਾਨਸਡੋਦਾਹ?

16ਸਜਹੜਾਪਭਦੀਿਿਾਿਰਦਾਹਉਹਸਿਰਪਾਨਾੋਿਿੀਿਾਰਿੀਤਾ ਜਾਿੋਾ,ਅਤਉਿਦੀਪਾਰਥਨਾਬਦੋਾਤਿਪਹਚਜਾਿੋੀ।

17ਸਨਮਰਦੀਪਾਰਥਨਾਬਦੋਾਨਸਿਨਦੀਹ,ਅਤਜਦਤਿਇਹਨੜ ਨਹੀਆਉਦੀ,ਉਿਨਸਦੋਾਿਾਨਹੀਸਮੋੋਾ।ਅਤਉਦਤਿਨਹੀਹਟੋਾ, ਜਦਤਿਿਰਿਉਚਧਰਮੀਸਨਆਿਰਨਅਤਸਨਆਿਰਨੋਈਨਹੀ ਦਖਦਾ।

18ਸਿਉਸਿਪਭਸਢੋਨਹੀਿਰੋਾ,ਨਾਹੀਸਿਤੀਮਾਨਉਨਾਦਪਤੀ ਧੀਰਜਰਖੋਾ,ਜਦਤਿਉਹਬਰਸਹਮੋਿਾਦੀਿਮਰਸਿਚਨਹੀਮਾਰਦਾ, ਅਤਿਮਾਨਬਦੋਾਨਹੀਸਦਦਾ;ਜਦਤਿਉਹਹਿਾਰੀੋਿਾਦੀਭੀੜਨ ਦਰਨਹੀਿਰੋਦਾ,ਅਤਿਧਰਮੀਦਰਾਜਦਡਨਤੜਨਹੀਸਦਦਾ। 19ਜਦਤਿਉਹਹਰਿਮਨਖਨਉਿਦਿਮਾਦਅਨਿਾਰਅਤਮਨਖਾ ਦਿਮਾਦਾਉਹਨਾਦੀਆਜੋਤਾਅਨਿਾਰਫੋਨਾਦਿ।ਜਦਤਿਉਹ ਆਪਣੋਿਾਦਿਾਰਨਾਦਾਸਨਰਣਾਨਹੀਿਰੋਦਾ,ਅਤਉਨਾਨ ਆਪਣੀਦਇਆਸਿਚਅਨਦਨਹੀਿਰਦਾ।

20ਸਬਪਤਾਦਿਮਦਇਆਮਿਮੀਹ,ਸਜਿਿਿਦਿਮਮੀਹਦਬਦੋ।

ਅਧਿਆਏ36

1ਹਪਭਿਹਿਾਹ,ਿਾਡਉਤਦਿਾਿਰ,ਅਤਿਾਨਿਖ। 2ਅਤਆਪਣਾਭਉਨਾਿਾਰੀਆਿਮਾਉਤਭਜਜਤਰਾਸਪਛਾਨਹੀ ਿਰਦੀਆ।

3ਪਰਾਈਆਿਮਾਉਤਆਪਣਾਹਥਚਿ,ਅਤਉਨਾਨਤਰੀਸਿਤੀ ਿਖਣਸਦਓ।

4ਸਜਿਤਉਨਾਦਿਾਮਣਿਾਡਸਿਚਪਸਿਤਰਿੀਤਾਸੋਆਿੀ,ਉਿਤਰਾ ਹੀਤਉਨਾਸਿਚਿਾਡਿਾਮਣਿਸਡਆਇਆਜਾ।

5ਅਤਉਹਤਨਜਾਣਦਣ,ਸਜਿਅਿੀਤਨਜਾਣਦਹਾ,ਸਿਹਪਰਮਸਰ, ਿਿੋਤਹੀਿਈਪਰਮਸਰਨਹੀਹ।

6ਨਿੀਆਸਨਸਾਨੀਆਸਿਖਾਓ,ਅਤਹਰਅਜੀਬਅਚਭਸਦਖਾਓ:ਆਪਣ ਹਥਅਤਆਪਣੀਿਜੀਬਾਹਦੀਿਸਡਆਈਿਰ,ਤਾਜਉਹਤਹਾਡ ਅਚਰਜਿਮਾਨਪੋਟਿਰਨ।

7ਿਧਨਉਠਾਓ,ਅਤਿਧਡੋਸਦਓ,ਸਿਰਧੀਨਦਰਿਰ,ਅਤਦਸਮਣ ਨਨਾਿਿਰ।

8ਥੜਿਮੋਈ,ਨਮਨਿਾਦਰਖ,ਅਤਉਨਾਨਤਹਾਡਅਚਰਜਿਮਾ ਦਾਿਰਣਨਿਰਨਸਦਓ। 9ਸਜਹੜਾਬਚਜਾਦਾਹਉਿਨਅੋਦਿਧਦਆਰਾਭਿਮਿੀਤਾਜਾਿ। ਅਤਉਹਨਾਨਨਾਿਹਣਸਦਓਜੋਿਾਉਤਜੋਮਿਰਦਹਨ।

10ਪਰਾਈਆਿਮਾਦਹਾਿਮਾਦਸਿਰਾਦਹਠਾਮਾਰ,ਜਆਖਦਹਨ, ਿਾਡਤਸਬਨਾਹਰਿਈਨਹੀਹ।

11ਿਾਿਬਦਿਾਰੋਤਾਨਇਿਠਾਿਰ,ਅਤਉਨਾਦਾਿਾਰਿਹ,ਸਜਿ ਸਿਮਢਤਹ।

12ਹਿਹਿਾਹ,ਉਨਾੋਿਾਉਤਸਜਹੜਤਰਨਾਮਨਾੋਿਦਜਾਦਹਨ, ਅਤਇਿਰਾਏੋਉਤਸਜਨਾਦਾਨਾਮਤਆਪਣਜਠਦਾਨਾਮਰਸਖਆਹ, ਦਿਾਿਰ।

13ਹਿਰਸੋਮਉਤਸਮਹਰਬਾਨਹ,ਤਰਪਸਿਤਰਸਸਹਰ,ਤਰਆਰਾਮ ਦੀਥਾ।

14ਿੀਓਨਨਆਪਣਅਖਤੀਬਚਨਾਨਾੋ,ਅਤਆਪਣੋਿਾਨ ਆਪਣੀਮਸਹਮਾਨਾੋਭਰ:

15ਉਨਾਨੋਿਾਹੀਸਦਓਜਤਹਾਡਿੋਮਢਤਹ,ਅਤਤਹਾਡਨਾਮ ਸਿਚਨਬੀਆਨਖੜਾਿਰ।

16ਸਜਹੜਤਹਾਡੀਉਡੀਿਿਰਦਹਨਉਨਾਨਇਨਾਮਸਦਓ,ਅਤਤਹਾਡ ਨਬੀਿਫਾਦਾਰਹਣਸਦਓ।

17ਹਿਹਿਾਹ,ਹਾਰਨਦੀਬਰਿਤਦਅਨਿਾਰਆਪਣੋਿਾਉਤ ਆਪਣਿਿਿਾਦੀਪਾਰਥਨਾਿਣ,ਤਾਜਧਰਤੀਉਤਰਸਹਣਿਾੋਿਾਰ ਜਾਣੋਣਸਿਤਿਹਿਾਹ,ਿਦੀਿੀਪਰਮਸਰਹ।

18ਸਢਡਿਾਰਾਮਾਿਖਾਜਾਦਾਹ,ਪਰਇਿਮਾਿਦਜਨਾੋਚੋਾਹ।

19ਸਜਿਤਾੋਿਨ-ਿਿਨਹਰਨਦਾਿਆਦੋਦਾਹ,ਉਿਤਰਾਝਠੀਆ ੋੋਾਨਿਮਝਣਿਾੋਾਸਦੋਿੀਹਦਾਹ।

20ਇਿਿਝਾਸਦੋਭਾਰਾਹਦਾਹ,ਪਰਅਨਭਿੀਆਦਮੀਉਿਨਬਦੋਾ ਦਿੋਾ।

21ਇਿਔਰਤਹਰਿਆਦਮੀਨਪਾਪਤਿਰੋੀ,ਪਰਇਿਧੀਦਜੀਨਾੋ ਚੋੀਹ।

22ਔਰਤਦੀਿਦਰਤਾਸਚਹਰਨਰਸਨਿਰਦੀਹ,ਅਤਆਦਮੀਇਿਤ ਿਧੀਆਹਰਿਝਨਹੀਸਪਆਰਿਰਦਾ।

23ਜਉਹਦੀਜਬਾਨਸਿਚਦਇਆ,ਮਮਤਾਅਤਸਦੋਾਿਾਹਿ,ਤਾਉਹ ਦਾਪਤੀਹਰਨਾਮਨਖਾਿਰੋਾਨਹੀਹ।

24ਸਜਹੜਾਸਿਅਿਤੀਪਤਨੀਨਪਾਪਤਿਰਦਾਹ,ਉਹਇਿਮੋਿੀਅਤ, ਆਪਣੋਈਇਿਿਹਾਇਤਾਅਤਆਰਾਮਦਾਥਮਸਰਿਰਦਾਹ।

25ਸਜਥਿਈਿਾੜਨਹੀਹ,ਉਥਿਬਜਾੋਸਟਆਜਾਦਾਹ,ਅਤਸਜਿਦੀ ਿਈਪਤਨੀਨਹੀਉਹਿੋਿਰਦਾਸਫਰਦਾਹ।

26ਉਿਚਰਉਤਿਣਭਰਿਾਿਰੋਾ,ਸਜਹੜਾਇਿਸਸਹਰਤਦਜਸਸਹਰ ਨਜਾਦਾਹ?ਇਿੋਈਿਣਉਿਆਦਮੀਉਤਸਿਸਿਾਿਿਰੋਾਸਜਿਦਾ ਿਈਾਰਨਹੀਹ,ਅਤਉਹਸਜਥਿੀਰਾਤਨੋਜਾਿਉਥਠਸਹਰੋਾ?

ਅਧਿਆਏ37

1ਹਰਦਿਤਆਖਦਾਹ,ਮਿੀਉਿਦਾਸਮਤਰਹਾ,ਪਰਇਿਸਮਤਰਹ,ਜ ਸਿਰਫਨਾਮਸਿਚਹੀਸਮਤਰਹ।

2ਿੀਇਹਮਤਦਾਿੋਨਹੀਹ,ਜਦਇਿਿਾਥੀਅਤਸਮਤਰਦਸਮਣ ਬਣਜਾਦਾਹ?

3ਹਭੜੀਿੋਪਨਾ,ਤਧਰਤੀਨਛੋਨਾੋਢਿਣੋਈਸਿਥਆਇਆ ਹ?

4ਇਿਿਾਥੀਹ,ਜਆਪਣਸਮਤਰਦੀਖਸਹਾੋੀਸਿਚਅਨਦਹਦਾਹ, ਪਰਮਿੀਬਤਦਿਮਉਿਦਸਿਰਧਹਿੋਾ।

5ਇਿਿਾਥੀਹ,ਜਸਢਡੋਈਆਪਣਸਮਤਰਦੀਮਦਦਿਰਦਾਹ,ਅਤ ਦਸਮਣਦਸਿਰਧਬਿੋਾਚਿਦਾਹ। 6ਆਪਣਸਮਤਰਨਆਪਣਮਨਸਿਚਨਾਭੋ,ਅਤਆਪਣਧਨਸਿਚ ਉਿਤਬਪਿਾਹਨਾਹਿ। 7ਹਰਿੋਾਹਿਾਰਿੋਾਹਦੀਤਾਰੀਫਿਰਦਾਹ;ਪਰਿਝਅਸਜਹਾਹਜ ਆਪਣੋਈਿੋਾਹਸਦਦਾਹ।

8ਿੋਾਹਿਾਰਤਿਾਿਧਾਨਰਹ,ਅਤਉਿਨਿੀੋੜਹਇਿਤਪਸਹੋਾ ਜਾਣ।ਸਿਉਸਿਉਹਆਪਣੋਈਿੋਾਹਿਰੋਾ;ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿ ਉਹਤਹਾਡਉਤੋਣਾਪਾਦਿ, 9ਅਤਤਨਆਖ,ਤਰਾਰਾਹਚੋਾਹ,ਅਤਉਿਤਬਾਅਦਉਹਦਜਪਾਿ ਖੋਤਾਹ,ਇਹਿਖਣੋਈਸਿਤਰਨਾੋਿੀਿਾਪਰਦਾਹ। 10ਉਿਨਾੋਿੋਾਹਨਾਿਰਜਤਹਾਡ'ਤਸਿਿਰਦਾਹ,ਅਤਆਪਣੀ ਿੋਾਹਨਅਸਜਹੋਿਾਤੋਿਾਓਜਤਹਾਨਈਰਖਾਿਰਦਹਨ। 11ਨਾਹੀਉਿਔਰਤਨਾੋਿੋਾਹਿਰਸਜਿਨਾੋਉਹਈਰਖਾਿਰਦੀ ਹਿ।ਨਾਹੀਿਧਦਮਾਮਸੋਆਸਿਚਡਰਪਿਨਾੋ;ਨਾਹੀਿਟਾਦਰਦ ਿਬਧਸਿਚਸਿਿਿਪਾਰੀਨਾੋ;ਨਾਹੀਿਚਣਦਖਰੀਦਦਾਰਨਾੋ;ਨਾਹੀ ਸਿਰੋਜਾਰਦਇਿਈਰਖਾਿਾੋਆਦਮੀਨਾੋ;ਨਾਹੀਦਇਆਨ ਛਹਣਿਾੋਇਿਬਰਸਹਮਆਦਮੀਨਾੋ;ਨਾਹੀਸਿਿਿਮੋਈਿਿਤ ਨਾੋ;ਨਾਹੀਿਮਨਪਰਾਿਰਨਦਇਿਿਾੋੋਈਸਿਰਾਏ'ਤ;ਅਤਨਾ ਹੀਬਹਤਿਮਦਇਿਸਿਹੋਨਿਰਨਾੋ:ਿੋਾਹਦਸਿਿਿੀਮਾਮੋ ਸਿਚਇਹਨਾਦੀੋੋਨਾਿਣ

12ਪਰਇਿਧਰਮੀਮਨਖਦਨਾੋਿਦਾਰਹ,ਸਜਿਨਤਿੀਪਭਦ ਹਿਮਾਦੀਪਾੋਣਾਿਰਨਾਜਾਣਦਹ,ਸਜਿਦਾਮਨਤਹਾਡਮਨਦ ਅਨਿਾਰਹ,ਅਤਜਤਿੀੋਰਭਪਾਤਿਰੋਤਾਤਹਾਡਨਾੋਦਖੀ ਹਿੋ।

13ਅਤਆਪਣਮਨਦੀਿੋਾਹਨਿਾਇਮਰਸਹਣਸਦਓ,ਸਿਉਸਿਇਿਤ ਿਧਿਈਿੀਤਹਾਡੋਈਿਫਾਦਾਰਨਹੀਹ।

14ਸਿਉਸਿਮਨਖਦਾਮਨਿਦ-ਿਦਾਈਉਿਨਿਤਪਸਹਰਦਾਰਾਤਿਧ ਦਿਣਾਚਾਹਦਾਹ,ਜਉਚਬਰਜਸਿਚਬਠਹਨ।

15ਅਤਿਭਤਿਧ,ਅਤਮਹਾਨਨਪਾਰਥਨਾਿਰ,ਸਿਉਹਿਚਾਈਸਿਚ ਤਰਾਮਾਰੋਦਰਿਾਿ।

16ਹਰਉਦਮਤਪਸਹੋਾਤਰਿਨਜਾਣਸਦਓ,ਅਤਹਰਿਮਤਪਸਹੋਾ ਿੋਾਹਸਦਓ।

17ਸਚਹਰਾਸਦੋਦਬਦੋਣਦੀਸਨਸਾਨੀਹ।

18ਚਾਰਤਰਾਦੀਆਚੀਜਾਸਦਖਾਈਸਦਦੀਆਹਨ:ਚੋੀਆਅਤ ਬਰਾਈਆ,ਜੀਿਨਅਤਮਤ:ਪਰਜੀਭਉਨਾਉਤਸਨਰਤਰਰਾਜਿਰਦੀ ਹ।

19ਇਿਅਸਜਹਾਸਿਅਿਤੀਹਜਸਿਆਣਾਹਅਤਬਹਸਤਆਨ ਸਿਖਾਉਦਾਹ,ਪਰਆਪਣੋਈੋਾਭਦਾਇਿਨਹੀਹ।

20ਇਿਅਸਜਹਾਸਿਅਿਤੀਹਜਸਬਦਾਸਿਚਸਿਆਣਪਨਦਰਿਾਉਦਾ ਹ,ਅਤਨਫਰਤਿਰਦਾਹ:ਉਹਿਾਰਭਜਨਤਮਨਾਿਬਹਿੋਾ।

21ਸਿਉਸਿਉਿਨਪਭਿੋਸਿਰਪਾਨਹੀਸਦਤੀੋਈ,ਸਿਉਸਿਉਹਿਾਰੀ ਸਿਆਣਪਤਿਾਝਾਹ।

22ਦਿਰਾਆਪਣੋਈਸਿਆਣਾਹ;ਅਤਿਮਝਦਫੋਉਿਦਮਹਸਿਚ ਸੋਾਾਾਿੋਹਨ।

23ਇਿਸਿਆਣਾਆਦਮੀਆਪਣੋਿਾਨਉਪਦਸਸਦਦਾਹ।ਅਤ ਉਿਦੀਿਮਝਦਾਫੋਅਿਫੋਨਹੀਹਦਾ।

24ਇਿਸਿਆਣਾਆਦਮੀਬਰਿਤਨਾੋਭਰਪਰਹਿੋਾ;ਅਤਿਾਰ ਸਜਹੜਉਿਨਦਖਦਹਨਉਿਨਖਸਿਮਝਣੋ।

25ਮਨਖਦਜੀਿਨਦਸਦਨਸੋਣਜਾਿਿਦਹਨ,ਪਰਇਿਰਾਏੋਦ ਸਦਨਅਣਸੋਣਤਹਨ।

26ਇਿਸਿਆਣਾਆਦਮੀਆਪਣੋਿਾਸਿਚਮਸਹਮਾਦਾਿਾਰਿਹਿੋਾ, ਅਤਉਿਦਾਨਾਮਿਦੀਿੀਰਹੋਾ।

27ਮਰਪਤਰ,ਆਪਣਜੀਿਨਸਿਚਆਪਣੀਜਾਨਦੀਪਰਖਿਰ,ਅਤ ਿਖਸਿਇਿਸਿਚਿੀਬਰਾਈਹ,ਅਤਇਿਨਨਾਸਦਓ।

28ਸਿਉਜਿਾਰੀਆਿਿਤਆਿਭਨਾਮਨਖਾੋਈੋਾਭਦਾਇਿਨਹੀ ਹਨ,ਨਾਹੀਹਰਇਿਚੀਜਸਿਚਹਰਇਿਜੀਅਪਿਨਹਦਾਹ।

29ਸਿਿਿੀਸਮਠੀਚੀਜਸਿਚਅਿਤਸਟਨਾਬਣ,ਨਾਹੀਮਾਿਉਤਬਹਤ ੋਭੀਹਿ।

30ਸਿਉਸਿਬਹਤਸਜਆਦਾਮਾਿਬੀਮਾਰੀਆਸੋਆਉਦਾਹ,ਅਤ ਿਰਫਾਈਸਟੋਿਾੋਰਸਿਚਬਦੋਜਾਿੋੀ।

31ਿਰਫਸਟੋਦਆਰਾਬਹਤਿਾਰਮਾਰੋਏਹਨ;ਪਰਸਜਹੜਾਸਿਅਿਤੀ ਸਧਆਨਰਖਦਾਹਉਹਆਪਣੀਉਮਰੋਬੀਿਰਦਾਹ।

ਅਧਿਆਏ38

1ਇਿਿਦਦਾਆਦਰਿਰਜਉਿਦਉਪਿੋਾੋਈਉਿਦਿਾਰਨਹ, ਸਿਉਸਿਪਭਨਉਿਨਬਣਾਇਆਹ।

2ਸਿਉਸਿਅਤਮਹਾਨਤਚੋਾਹਦਾਹ,ਅਤਉਹਰਾਜਦਾਆਦਰਪਾਪਤ ਿਰੋਾ।

3ਹਿੀਮਦਾਹਨਰਆਪਣਾਸਿਰਉਚਾਿਰੋਾ,ਅਤਮਹਾਨਮਨਖਾ ਦੀਆਨਜਰਾਸਿਚਉਹਪਸਿਾਸਿਚਹਿੋਾ।

4ਿਹਿਾਹਨਧਰਤੀਤਦਿਾਈਆਬਣਾਈਆਹਨ;ਅਤਸਜਹੜਾਬਧਿਾਨ ਹਉਹਉਨਾਨਨਫਰਤਨਹੀਿਰੋਾ।

5ਿੀਪਾਣੀਨੋਿੜੀਨਾੋਸਮਠਾਨਹੀਬਣਾਇਆਸੋਆਿੀ,ਤਾਜਉਹ ਦੀਨਿੀਦਾਪਤਾੋੋਿਿ?

6ਅਤਉਿਨਮਨਖਾਨਹਨਰਸਦਤਾਹ,ਤਾਜਉਹਆਪਣਅਚਰਜਿਮਾ ਸਿਚਿਸਤਿਾਸਰਆਜਾਿਿ।

7ਇਿਤਰਾਉਹਮਨਖਾਨਚੋਾਿਰਦਾਹ,ਅਤਉਹਨਾਦਦਖਦਰ ਿਰਦਾਹ।

8ਅਸਜਹਸਿਚਅਥਾਰਟੀਇਿਸਮਠਾਈਬਣਾਉਦੀਹ;ਅਤਉਿਦਿਮਾਦਾ ਿਈਅਤਨਹੀਹ।ਅਤਉਿਤਿਾਰੀਧਰਤੀਉਤਸਾਤੀਹ, 9ਮਰਪਤਰ,ਆਪਣੀਸਬਮਾਰੀਸਿਚੋਾਪਰਿਾਹੀਨਾਿਰ,ਪਰਪਭਅੋ ਪਾਰਥਨਾਿਰ,ਅਤਉਹਤਨਚੋਾਿਰੋਾ।

10ਪਾਪਤਦਰਹ,ਅਤਆਪਣਹਥਾਨਠੀਿਿਰ,ਅਤਆਪਣਸਦੋਨ ਿਾਰੀਬਸਰਆਈਤਸਧਿਰ।

11ਇਿਸਮਠੀਿੋਧ,ਅਤਮਦਦੀਇਿਿਾਦੋਾਰਸਦਓ;ਅਤਇਿ ਚਰਬੀਦੀਭਟਿਰ,ਨਾਹਣਦਤਰਤ.

12ਫਰਹਿੀਮਨਥਾਸਦਓ,ਸਿਉਸਿਪਭਨਉਿਨਬਣਾਇਆਹ:ਉਿਨ ਤਹਾਡਿੋਨਾਜਾਣਾਚਾਹੀਦਾਹ,ਸਿਉਸਿਤਹਾਨਉਿਦੀੋੜਹ।

13ਇਿਿਮਾਅਸਜਹਾਹਦਾਹਜਦਉਨਾਦਹਥਾਸਿਚਚੋੀਿਫੋਤਾ ਹਦੀਹ।

14ਸਿਉਸਿਉਹਪਭਅੋਿੀਪਾਰਥਨਾਿਰਨੋ,ਸਿਉਹਉਿਨ ਖਸਹਾੋਿਰ,ਜਉਹਜੀਿਨਨੋਮੀਿਰਨੋਈਆਿਾਨੀਅਤਉਪਾਅ ੋਈਸਦਦਹਨ।

15ਸਜਹੜਾਆਪਣਸਿਰਜਣਹਾਰਦਅੋਪਾਪਿਰਦਾਹ,ਉਹਿਦਦ ਹਥਸਿਚਆਜਾਿ।

16ਮਰਪਤਰ,ਮਰਸਦਆਉਤਹਝਸਡੋਣਸਦਓ,ਅਤਸਿਰੋਾਪਿਰਨਾ ਸਰਿਰ,ਸਜਿਸਿਤਿੀਆਪਣਆਪਨਬਹਤਨਿਿਾਨਪਹਚਾਇਆਹ; ਅਤਸਫਰਉਿਦਿਰੀਰਨਰੀਤੀ-ਸਰਿਾਜਅਨਿਾਰਢਿ,ਅਤਉਿਦ ਦਫਨਾਉਣਦੀਅਣਦਖੀਨਾਿਰ

17ਫਟ-ਫਟਿਰਿ,ਉਚਾਸਿਰੋਾਪਿਰ,ਅਤਸਿਰੋਾਪਿਰ,ਸਜਿਸਿ ਉਹਿੋਹ,ਅਤਇਿਜਾਦਸਦਨ,ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਤਹਾਡਬਾਰਬਰਾ ਬਸੋਆਜਾਿ:ਅਤਸਫਰਆਪਣਭਾਰੋਈਆਪਣਆਪਨਸਦੋਾਿਾ ਸਦਓ।

18ਸਿਉਸਿਭਾਰੀਪਨਤਮਤਆਉਦੀਹ,ਅਤਸਦੋਦਾਭਾਰਾਪਣਤਾਿਤ ਨਤੜਸਦਦਾਹ।

19ਸਬਪਤਾਸਿਚਿੀਦਖਰਸਹਦਾਹ,ਅਤੋਰੀਬਦਾਜੀਿਨਸਦੋਦਾ ਿਰਾਪਹ।

20ਸਦੋਉਤਿਈਭਾਰਨਾੋਓ:ਇਿਨਦਰਿਰ,ਅਤਅਤਮਸਿਰਨ ਮਬਰਬਣਾਓ।

21ਇਿਨਨਾਭੋ,ਸਿਉਸਿਇਥਮੜਿਿਈਮੜਨਹੀਹ:ਤਿੀਉਿ ਦਾਭੋਾਨਾਿਰ,ਪਰਆਪਣਆਪਨਨਿਿਾਨਪਹਚਾਓ।

22ਮਰਸਨਆਨਚਤਰਖ,ਸਿਉਸਿਤਹਾਡਾਿੀਅਸਜਹਾਹੀਹਿੋਾ।ਿੋ ਮਰੋਈ,ਅਤਅਜਤਹਾਡੋਈ।

23ਜਦਮਰਦਾਅਰਾਮਿਰਦਾਹ,ਤਾਉਿਦੀਿਾਦਨਆਰਾਮਸਦਉ।ਅਤ ਉਿੋਈਸਦੋਾਿਾਪਾਪਤਿਰ,ਜਦਉਿਦਾਆਤਮਾਉਿਤਦਰਹਜਾਦਾ ਹ।

24ਇਿਸਿਦਿਾਨਦੀਸਿਆਣਪਸਿਹੋਦਮਿਨਾੋਆਉਦੀਹ:ਅਤ ਸਜਿਿੋਛਟਾਿਾਰਬਾਰਹਉਹਸਿਆਣਾਬਣਜਾਿੋਾ।

25ਉਹਸਿਆਣਪਸਿਿਪਾਪਤਿਰਿਿਦਾਹਜਹੋਫੜਦਾਹ,ਅਤਜ ਬੋਸਿਚਮਾਣਿਰਦਾਹ,ਜਬੋਦਾਨਚੋਾਉਦਾਹ,ਅਤਉਹਨਾਦਿਮ ਸਿਚਰਸਝਆਹਇਆਹ,ਅਤਸਜਿਦੀੋੋਬੋਦਾਦੀਹ?

26ਉਹਆਪਣਾਮਨਫੋਾਬਣਾਉਣੋਈਸਦਦਾਹ।ਅਤਿਾਇਨਚਾਰਾ ਦਣੋਈਸਮਹਨਤੀਹ।

27ਇਿੋਈਹਰਤਰਖਾਣਅਤਿਾਰੀੋਰ,ਜਸਦਨਰਾਤਸਮਹਨਤ ਿਰਦਾਹ:ਅਤਉਹਸਜਹੜਿੀੋਾਨਿਟਦਅਤਿਬਰਾਨਿਟਦਹਨ, ਅਤਬਹਤਸਿਿਮਾਬਣਾਉਣੋਈਸਮਹਨਤੀਹਨ,ਅਤਆਪਣਆਪਨ ਨਿੋੀਸਚਤਰਾਨਿਪਦਹਨ,ਅਤਿਮਨਪਰਾਿਰਨੋਈਦਖਦਹਨ:

28ੋਹਾਰਿੀਨਾੜੀਦਿੋਬਠਾਹ,ਅਤੋਹਦਿਮਨਿਖਦਾਹ, ਅੋਦੀਭਾਫਉਹਦਮਾਿਨਬਰਬਾਦਿਰਸਦਦੀਹ,ਅਤਉਹਭਠੀਦੀ ਤਪਸਨਾੋੋੜਦਾਹ,ਹਥੜਅਤਨਾੜੀਦੀਅਿਾਜਉਹਦਿਨਾਸਿਚਹ, ਅਤਉਹਦਅਖਾਉਿਚੀਜਦਨਮਨਨਦਖਦੀਆਹਨਜਉਹ ਬਣਾਉਦਾਹ;ਉਹਆਪਣਾਿਮਪਰਾਿਰਨੋਈਆਪਣਾਮਨੋੋਾ ੋਦਾਹ,ਅਤਇਿਨਪਰੀਤਰਾਪਾਸੋਸਿਰਨੋਈਦਖਦਾਹ:

29ਇਿਤਰਾਾਸਮਆਰਆਪਣਿਮ'ਤਬਠਾਹ,ਅਤਆਪਣਪਰਾਨਾੋ ਪਹੀਏਨਾਮਾਉਦਾਹ,ਜਹਮਸਾਸਧਆਨਨਾੋਆਪਣਿਮ'ਤੋੋਾ ਰਸਹਦਾਹ,ਅਤਆਪਣਿਾਰਿਮਨਸੋਣਤੀਦਅਨਿਾਰਬਣਾਉਦਾਹ। 30ਉਹਆਪਣੀਬਾਹਨਾੋਸਮਟੀਨਾੜਦਾਹ,ਅਤਆਪਣੀਤਾਿਤਨ ਆਪਣਪਰਾਅੋਝਿਾਉਦਾਹ।ਉਹਇਿਦੀਅੋਿਾਈਿਰਨੋਈ ਆਪਣਆਪਨੋਾੋਿਰਦਾਹ;ਅਤਉਹਭਠੀਨਿਾਫਿਰਨੋਈ ਸਮਹਨਤੀਹ:

31ਇਹਿਭਆਪਣਹਥਾਉਤਭਰਿਾਰਖਦਹਨ,ਅਤਹਰਿਈਆਪਣ ਿਮਸਿਚਸਿਆਣਾਹ।

32ਇਨਾਤਸਬਨਾਿਈਸਸਹਰਆਬਾਦਨਹੀਹਿਿਦਾ,ਅਤਉਹਸਜਥ ਚਾਹਣਉਥਨਹੀਿਿਣੋ,ਨਾਹੀਉਪਰ-ਉਤਰਨੋ।

33ਉਹਜਨਤਿਿੋਾਹੋਈਨਹੀਮੋਜਾਣੋ,ਨਾਹੀਿੋੀਸਿਿਾਸਿਚ ਉਚਬਠਣੋ:ਉਹਜਜਾਦੀਿੀਟ'ਤਨਹੀਬਠਣੋ,ਨਾਹੀਸਨਰਣਦੀ ਿਜਾਨਿਮਝਣੋ:ਉਹਸਨਆਅਤਸਨਰਣਦਾਐੋਾਨਨਹੀਿਰਿਿਦ; ਅਤਉਹਨਹੀਸਮੋਣੋਸਜਥਸਦਸਟਾਤਬੋਜਾਦਹਨ। 34ਪਰਉਹਿਿਾਰਦਰਾਜਨਿਾਇਮਰਖਣੋ,ਅਤਉਹਨਾਦੀਿਾਰੀ ਇਛਾਉਹਨਾਦਿਮਸਿਚਹ। ਅਧਿਆਏ39

1ਪਰਸਜਹੜਾਆਪਣਾਮਨਅਤਮਹਾਨਦੀਸਬਿਿਥਾਨਸਦਦਾਹ,ਅਤ ਉਿਦਸਿਮਰਨਸਿਚਰਸਝਆਹਇਆਹ,ਉਹਿਾਰਪਾਚੀਨੋਿਾਦੀ ਬਧੀਦੀਖਜਿਰੋਾ,ਅਤਭਸਿਖਬਾਣੀਆਸਿਚਰਸਝਆਹਇਆਹ।

2ਉਹਨਾਮਿਰਆਦਮੀਆਦੀਆੋੋਾਨਮਨੋਾ:ਅਤਸਜਥਾਟੀਆ ਸਦਸਟਾਤਹਨ,ਉਹਉਥਿੀਹਿੋਾ।

3ਉਹੋਭੀਰਿਾਿਾਦਭਤਨਖਜੋਾ,ਅਤਹਨਰਸਦਸਟਾਤਾਸਿਚਜਾਣ ਹਿੋਾ।

4ਉਹਮਹਾਨਆਦਮੀਆਸਿਚਿਿਾਿਰੋਾ,ਅਤਰਾਜਿਮਾਰਾਦਿਾਮਣ ਪਸਹਿੋਾ:ਉਹਅਜੀਬਦਸਾਸਿਚਦੀਿਾਤਰਾਿਰੋਾ;ਸਿਉਸਿਉਿਨ ਮਨਖਾਸਿਚਚੋਅਤਬਰਦੀਿਸਸਸਿੀਤੀਹ।

5ਉਹਆਪਣਮਨਨਉਿਪਭਦਾਿਹਾਰਾੋਣੋਈਦਿੋਾਸਜਿਨ ਉਿਨਬਣਾਇਆਹ,ਅਤਅਤਮਹਾਨਦਅੋਪਾਰਥਨਾਿਰੋਾ,ਅਤ ਪਾਰਥਨਾਸਿਚਆਪਣਾਮਹਖੋੋਾ,ਅਤਉਿਦਪਾਪਾੋਈਬਨਤੀ ਿਰੋਾ।

6ਜਦਮਹਾਨਪਭਚਾਹੋਾ,ਉਹਿਮਝਦੀਭਾਿਨਾਨਾੋਭਰਜਾਿੋਾ: ਉਹਬਧੀਮਾਨਿਾਿਬੋੋਾ,ਅਤਆਪਣੀਪਾਰਥਨਾਸਿਚਪਭਦਾ ਧਨਿਾਦਿਰੋਾ।

7ਉਹਆਪਣੀਿੋਾਹਅਤਸੋਆਨਨਿਧਦਿੋਾ,ਅਤਉਹਆਪਣ ਭਤਾਸਿਚਸਿਚਾਰਿਰੋਾ।

8ਜਿਝਉਿਨਸਿਸਖਆਹ,ਉਹਪੋਟਿਰੋਾ,ਅਤਪਭਦਨਮਦੀ ਸਬਿਿਥਾਸਿਚਮਾਣਿਰੋਾ।

9ਬਹਤਿਾਰੋਿਉਿਦੀਿਮਝਦੀਤਾਰੀਫਿਰਨੋ।ਅਤਸਜਨਾਸਚਰ ਿਿਾਰਿਾਇਮਰਹੋਾ,ਇਹਸਮਟਾਇਆਨਹੀਜਾਿੋਾ;ਉਹਦੀਿਾਦੋਾਰ ਨਹੀਹਟਜਾਿੋੀ,ਅਤਉਿਦਾਨਾਮਪੀੜੀਦਰਪੀੜੀਸਜਉਦਾਰਹੋਾ। 10ਿਮਾਉਹਦੀਸਿਆਣਪਸਿਖਾਉਣੋੀਆ,ਅਤਿੋੀਸਿਿਾਉਹਦੀ ਉਿਤਤਿਣਾਉਣੋੀਆ।

11ਜਉਹਮਰਦਾਹ,ਤਾਉਹਹਜਾਰਾਨਾੋਿਡਾਨਾਛਡੋਾ,ਅਤਜ ਉਹਸਜਉਦਾਹ,ਤਾਉਹਇਿਨਿਧਾਿੋਾ।

12ਮਰਿੋਹਰਿੀਿਸਹਣੋਈਹ,ਸਜਿਬਾਰਮਿਸਚਆਹ;ਸਿਉਸਿ ਮਚਨਿਾੋਭਸਰਆਹਇਆਹਾ।

13ਹਪਸਿਤਬਸਚਓ,ਮਰੀੋੋਿਣਅਤਖਤਦਨਾੋਉਤਉੋਦ ੋੋਾਬਿਾੋਉੋਜਾਓ।

14ਅਤਤਿੀੋਬਾਨਿਾੋਸਮਠੀਿੋਧਸਦਓ,ਅਤਸੋੋੀਿਾੋਫੋ, ਿੋਧਭਜ,ਅਤਉਿਤਤਦੋੀਤੋਾਓ,ਪਭਨਉਿਦਿਾਰਿਮਾਸਿਚ ਅਿੀਿਸਦਓ।

15ਉਹਦਨਾਮਦੀਿਸਡਆਈਿਰ,ਅਤਆਪਣਬੋਾਦੋੀਤਾਅਤ ਰਬਾਸਬਆਨਾੋਉਹਦੀਉਿਤਤਿਰ,ਅਤਉਿਦੀਉਿਤਤਸਿਚਤਿੀ ਇਿਤਰਾਆਖ:

16ਪਭਦਿਾਰਿਮਬਹਤਚੋਹਨ,ਅਤਜਿੀਉਹਹਿਮਸਦਦਾਹ ਉਹਿਮਸਿਰਪਰਾਿੀਤਾਜਾਿੋਾ।

17ਅਤਿਈਨਾਿਹ,ਇਹਿੀਹ?ਇਹਸਿਉਹ?ਸਿਉਸਿਿਸਿਧਾਜਨਿ ਿਮਤਉਹਨਾਿਾਸਰਆਦੀਭਾੋਿੀਤੀਜਾਿੋੀ:ਉਿਦਹਿਮਨਾੋਪਾਣੀ ਇਿਢਰਿਾੋਖੜਾਿੀ,ਅਤਉਿਦਮਹਦਸਬਦਾਉਤਪਾਣੀਆਦ ਭਡਾਰਿਨ। 18ਉਿਦਹਿਮਅਨਿਾਰਜਉਿਨਚੋਾੋੋਦਾਹਉਹਿੀਤਾਜਾਦਾ ਹ।ਅਤਿਈਨਹੀਰਿਿਿਦਾ,ਜਦਉਹਬਚਾਿੋਾ।

19ਿਾਰਿਰੀਰਾਦਿਮਉਿਦਿਨਮਖਹਨ,ਅਤਿਝਿੀਉਿਦੀਆ ਅਖਾਤੋਸਿਆਨਹੀਰਸਹਿਿਦਾ।

20ਉਹਅਨਾਸਦਤਅਨਾਸਦਤਿਿਖਦਾਹ;ਅਤਉਿਦਿਾਮਣਿਝਿੀ ਸਾਨਦਾਰਨਹੀਹ।

21ਆਦਮੀਨਇਹਿਸਹਣਦੀੋੜਨਹੀਸਿਇਹਿੀਹ?ਇਹਸਿਉਹ? ਸਿਉਸਿਉਿਨਿਭਿਝਉਹਨਾਦਉਪਿੋੋਈਬਣਾਇਆਹ।

22ਉਿਦੀਬਰਿਤਨਿਿੀਧਰਤੀਨਨਦੀਿਾੋਢਿਸਦਤਾ,ਅਤਉਿ ਨਹੜਿਾੋਸਿਸਜਆ।

23ਸਜਿਉਿਨਪਾਣੀਨਖਾਰਾਬਣਾਸਦਤਾਹ,ਉਿਤਰਾਿਮਾਨਉਿਦ ਿਧਦਿਾਰਿਹਣੋ।

24ਸਜਿਉਿਦਮਾਰੋਪਸਿਤਰੋਿਾੋਈਿਾਦਹਨ।ਇਿਤਰਾਉਹ ਦਸਟਾੋਈਠਿਰਦਾਿਾਰਨਹਨ।

25ਸਿਉਸਿਚੋੀਆਚੋੀਆਚੀਜਾਸਰਤਬਣਾਈਆੋਈਆਹਨ,ਅਤ ਪਾਪੀਆੋਈਬਰੀਆਚੀਜਾਹਨ।

26ਮਨਖਦੀਿਾਰੀਸਜਦੋੀੋਈਮਖਚੀਜਾਪਾਣੀ,ਅੋ,ੋਹਾਅਤ ਨਮਿ,ਿਣਿਦਾਆਟਾ,ਸਸਹਦ,ਦਧ,ਅੋਰਦਾੋਹ,ਤੋਅਤਿਪੜ ਹਨ।

27ਇਹਿਾਰੀਆੋੋਾਧਰਮੀੋਿਾੋਈਭੋੋਈਹਨ,ਇਿੋਈ ਇਹਪਾਪੀਆੋਈਬਸਰਆਈਸਿਚਬਦੋਜਾਦੀਆਹਨ।

28ਅਸਜਹੀਆਆਤਮਾਿਾਹਨਜਬਦੋਾੋਣੋਈਬਣਾਈਆੋਈਆ ਹਨ,ਜਆਪਣਿਸਹਰਸਿਚਦਖਦਾਈਿਟਾਉਤਪਈਆਹਨ;ਤਬਾਹੀਦ ਿਮਸਿਚਉਹਆਪਣੀਤਾਿਤਡੋਸਦਦਹਨ,ਅਤਉਿਦਿਧਨਸਾਤ ਿਰਦਹਨਸਜਿਨਉਹਨਾਨਬਣਾਇਆਹ।

29ਅੋ,ੋੜ,ਿਾੋਅਤਮਤ,ਇਹਿਭਬਦੋਾੋਣੋਈਬਣਾਏੋਏ ਿਨ;

30ਜੋੋੀਜਾਨਿਰਾਦਦਦ,ਅਤਸਬਛ,ਿਪ,ਅਤਤੋਿਾਰਜਦਸਟਾਨ ਤਬਾਹੀਦੀਿਜਾਸਦਦਹਨ।

31ਉਹਉਿਦਹਿਮਸਿਚਖਸਹਣੋ,ਅਤੋੜਪਣ'ਤਧਰਤੀਉਤ ਸਤਆਰਰਸਹਣੋ।ਅਤਜਦਉਨਾਦਾਿਮਾਆਜਾਿੋਾ,ਉਹਉਿਦ ਬਚਨਦੀਉੋਾਣਾਨਹੀਿਰਨੋ।

32ਇਿੋਈਮਸਰਤਹੀਸਦੜਿੀਅਤਮਇਨਾੋੋਾਬਾਰਿਸਚਆ ਅਤਉਨਾਨਸੋਖਤੀਰਪਸਿਚਛਡਸਦਤਾ।

33ਪਭਦਿਾਰਿਮਚੋਹਨ:ਅਤਉਹਹਰੋੜੀਦੀਚੀਜਨਿਮਸਿਰ ਦਿੋਾ।

34ਤਾਜਿਈਮਨਖਇਹਨਾਿਸਹਿਿ,ਇਹਇਿਤਿੀਭੜਾਹ, ਸਿਉਸਿਿਮਦਬੀਤਣਨਾੋਉਹਿਾਰਪਿਾਨਹਣੋ।

35ਅਤਇਿੋਈਤਿੀਪਰਸਦੋਅਤਮਹਨਾੋਪਭਦੀਉਿਤਸਤਿਰ ਅਤਪਭਦਨਾਮਨਮਬਾਰਿਆਖ।

ਅਧਿਆਏ40

1ਹਰਿਮਨਖੋਈਿਡੀਮਿੀਬਤਪਦਾਿੀਤੀੋਈਹ,ਅਤਆਦਮਦ ਪਤਰਾਉਤਇਿਭਾਰੀਜੋਾਹ,ਸਜਿਸਦਨਤਉਹਆਪਣੀਮਾਦੀਿਖ ਸਿਚਸਨਿੋਦਹਨ,ਉਿਸਦਨਤੀਿਜਦਤਿਉਹਿਭਿਿਤਆਦੀਮਾਤਾ ਿੋਮੜਨੋ।

2ਆਉਣਿਾੋੀਆਚੀਜਾਬਾਰਉਨਾਦੀਿੋਪਨਾ,ਅਤਮਤਦਸਦਨ, ਉਨਾਦਸਿਚਾਰਾਨਪਰਸਾਨਿਰਦਹਨ,ਅਤਸਦੋਸਿਚਡਰਪਦਾਿਰਦ ਹਨ;

3ਉਿਤਸਜਹੜਾਮਸਹਮਾਦਸਿਾਾਿਣਉਤਬਠਾਹ,ਉਿੋਈਜਧਰਤੀ ਅਤਰਾਖਸਿਚਨੀਿਾਹਇਆਹ;

4ਉਿਤਸਜਹੜਾਬੋਣੀਅਤਤਾਜਪਸਹਨਦਾਹ,ਉਿੋਈਸਜਿਨ ਸੋਨਨਦਫਰਿਪਸਹਨਹਏਹਨ।

5ਿਧ,ਈਰਖਾ,ਮਿੀਬਤਅਤਅਸਾਤੀ,ਮਤਦਾਡਰ,ਿਧਅਤਝੋੜਾ, ਅਤਉਿਦਸਬਿਤਰਉਤਆਰਾਮਿਰਨਦਿਮਉਿਦੀਰਾਤਦੀਨੀਦ, ਉਿਦਸੋਆਨਨਬਦੋਸਦਦਹਨ।

6ਥੜਾਜਾਿਝਿੀਉਹਦਾਆਰਾਮਨਹੀਹ,ਅਤਬਾਅਦਸਿਚਉਹ ਆਪਣੀਨੀਦਸਿਚਹ,ਸਜਿਪਸਹਰਦਸਦਨਸਿਚ,ਆਪਣਮਨਦਦਰਸਣ ਸਿਚਾਬਰਾਸੋਆ,ਸਜਿਉਹੋੜਾਈਸਿਚਬਚਸੋਆਹਿ।

7ਜਦਿਭਿਝਿਰਸਖਅਤਹ,ਉਹਜਾੋਦਾਹ,ਅਤਹਰਾਨਹਦਾਹਸਿ ਡਰਿਝਿੀਨਹੀਿੀ।

8ਇਹਸਜਹੀਆੋੋਾਮਨਖਾਅਤਜਾਨਿਰਾਦਹਾਨਾੋਿਾਪਰਦੀਆ ਹਨ,ਅਤਇਹਪਾਪੀਆਉਤਿਤੋਣਾਿਧਹ। 9ਮਤ,ਅਤਖਨ-ਖਰਾਬਾ,ਝੋੜਅਤਤੋਿਾਰ,ਸਬਪਤਾ,ਿਾੋ,ਸਬਪਤਾ ਅਤਸਬਪਤਾ;

10ਇਹਚੀਜਾਦਸਟਾੋਈਰਚੀਆੋਈਆਹਨ,ਅਤਉਨਾਦੀਖਾਤਰ ਹੜਆਇਆ।

11ਧਰਤੀਦੀਆਿਾਰੀਆਿਿਤਆਧਰਤੀਿੋਮੜਜਾਣੋੀਆਅਤਜ ਪਾਣੀਦਾਹਉਹਿਮਦਰਸਿਚਮੜਜਾਿੋਾ।

12ਿਾਰੀਸਰਸਿਤਖਰੀਅਤਬਇਨਿਾਫੀਸਮਟਾਸਦਤੀਜਾਿੋੀ,ਪਰਿਚਾ ਿਦਾਿਦਾੋਈਿਾਇਮਰਹੋਾ।

13ਬਈਮਾਨਾਦਾਮਾੋਨਦੀਿਾੋਿਿਜਾਿੋਾ,ਅਤਮੀਹਸਿਚਿਡੀ ੋਰਜਿਾੋਸਰਨਾੋਅੋਪਹਜਾਿੋਾ।

14ਜਦਉਹਆਪਣਾਹਥਖੋਦਾਹਤਾਉਹਅਨਦਹਿੋਾ,ਇਿਤਰਾ ਅਪਰਾਧੀਨਾਿਹਜਾਣੋ।

15ਅਧਰਮੀਦਬਚਬਹਤੀਆਟਸਹਣੀਆਨਹੀਪਦਾਿਰਨੋ,ਪਰਉਹ ਿਖਤਚਟਾਨਉਤਅਸਧਜੜਾਿਾੋਹਨ।

16ਨਦੀਦਹਰਪਾਣੀਅਤਿਢਉਤਉੋਦੀਬਟੀਨਿਾਰਾਾਹਦਅੋ ਪਸਟਆਜਾਿੋਾ।

17ਸਦਆੋਤਾਿਭਤਿਧਫੋਦਾਰਬਾਗਿਰੋੀਹ,ਅਤਦਿਾਿਦਾ ੋਈਿਾਇਮਰਸਹਦੀਹ।

18ਸਮਹਨਤਿਰਨੀਅਤਉਿਸਿਚਿਤਸਟਰਸਹਣਾਇਿਸਮਠਾਜੀਿਨਹ, ਪਰਸਜਿਨਿਈਖਜਾਨਾਸਮੋਦਾਹਉਹਦਹਾਤਉਪਰਹ।

19ਬਚਅਤਇਿਸਸਹਰਦੀਇਮਾਰਤਇਿਆਦਮੀਦਾਨਾਮਜਾਰੀ ਰਖਦਹਨ:ਪਰਇਿਸਨਰਦਸਪਤਨੀਦਿਾਤਉਪਰਸੋਣੀਜਾਦੀਹ 20ਮਅਅਤਿੋੀਤਸਦੋਨਖਸਿਰਦਹਨ,ਪਰਬਧੀਦਾਸਪਆਰਦਹਾ ਤਉਪਰਹ।

21ਸਪਪੋਅਤਝੋਾਸਮਠਾਧਨਬਣਾਉਦਹਨ,ਪਰਇਿਸਮਠੀਜੀਭ ਦਹਾਦਉਪਰਹ।

22ਤਰੀਅਖਸਮਹਰਬਾਨੀਅਤਿਦਰਤਾਨੋਚਦੀਹ,ਪਰਹਰਹਣਦ ਬਾਿਜਦਮਿੀਨਾੋਿਧ।

23ਇਿਦਿਤਅਤਿਾਥੀਿਦਿੀੋੋਤਨਹੀਹਦ:ਪਰਦਿਾਤਉਪਰ ਇਿਪਤਨੀਆਪਣਪਤੀਨਾੋਹ।

24ਭਰਾਅਤਮਦਦਮਿੀਬਤਦਿਮਦਸਿਰਧਹਨ,ਪਰਦਾਨਉਨਾਦਿਾ ਨਾੋਿਧਪਦਾਨਿਰੋਾ।

25ਿਨਾਅਤਚਾਦੀਪਰਾਨਿਸਥਰਬਣਾਉਦਹਨ,ਪਰਿੋਾਹਦਹਾਤ ਉਚੀਹਦੀਹ।

26ਦੋਤਅਤਤਾਿਤਸਦੋਨਉਚਾਚਿਦਹਨ,ਪਰਪਭਦਾਡਰਦਹਾ ਤਉਪਰਹ:ਪਭਦਡਰਸਿਚਿਈਿਮੀਨਹੀਹ,ਅਤਇਿਨਮਦਦੋਣ ਦੀੋੜਨਹੀਹ

27ਿਹਿਾਹਦਾਭਇਿਫੋਦਾਰਬਾਗਹ,ਅਤਉਿਨਿਾਰੀਮਸਹਮਾਤ ਢਿਦਾਹ।

28ਮਰਪਤਰ,ਇਿਸਭਖਾਰੀਦੀਸਜਦੋੀਨਾਜੀਓ;ਭੀਖਮੋਣਨਾੋ ਮਰਨਾਸਬਹਤਰਹ।

29ਸਜਹੜਾਸਿਅਿਤੀਦਜਆਦਮੀਦੀਮਜਉਤਸਨਰਭਰਿਰਦਾਹ,ਉਿ ਦੀਸਜਦੋੀਨਜੀਿਨੋਈਨਹੀਸੋਸਣਆਜਾਣਾਚਾਹੀਦਾਹ।ਸਿਉਸਿ ਉਹਦਸਜਆਦਮਾਿਨਾੋਆਪਣਆਪਨਪੋੀਤਿਰਦਾਹ,ਪਰਇਿ ਸਿਆਣਾਆਦਮੀਇਿਤਿਚਤਰਹੋਾ।

30ਬਸਰਮਦਮਹਸਿਚਭੀਖਮੋਣੀਸਮਠੀਹ,ਪਰਉਹਦਸਢਡਸਿਚ ਅੋਬੋਦੀਹ।

ਅਧਿਆਏ41

1ਹਮਤ,ਤਰੀਿਾਦਉਿਆਦਮੀੋਈਸਿਨੀਿੜੀਹਜਆਪਣੀ ਜਾਇਦਾਦਸਿਚਅਰਾਮਨਾੋਜੀਉਦਾਹ,ਉਿਆਦਮੀੋਈਸਜਿਨ ਪਰਸਾਨਿਰਨੋਈਿਝਨਹੀਹ,ਅਤਸਜਿਿੋਿਾਰੀਆਚੀਜਾਸਿਚ ਖਸਹਾੋੀਹ:ਹਾ,ਉਿੋਈਜਅਜਪਾਪਤਿਰਨਦਿੋਹਮਾਿ! 2ਹਮਤ,ਤਰੀਿਜਾੋੜਿਦਾੋਈ,ਅਤਉਿੋਈਸਜਿਦੀਤਾਿਤ ਖਤਮਹੋਈਹ,ਜਹਣਅਤਮਉਮਰਸਿਚਹ,ਅਤਿਾਰੀਆਚੀਜਾਤ ਦਖੀਹ,ਅਤਉਿੋਈਜਸਨਰਾਸਹ,ਅਤਧੀਰਜੋਆਚਿਾਹ!

3ਮਤਦੀਿਜਾਤਨਾਡਰ,ਉਨਾਨਿਾਦਰਖਜਤਹਾਡਤਪਸਹੋਾਹਨ ਅਤਜਬਾਅਦਸਿਚਹਨ;ਸਿਉਸਿਇਹਿਾਰਿਰੀਰਾੋਈਪਭਦਾਿਾਿ ਹ।

4ਅਤਤਿੀਅਤਮਹਾਨਦੀਪਿਨਤਾਦਸਿਰਧਸਿਉਹ?ਿਬਰਸਿਚ ਿਈਪਛਸੋਛਨਹੀਹ,ਭਾਿਤਿੀਦਿ,ਜਾਿ,ਜਾਇਿਹਜਾਰਿਾੋਜੀਏ ਹ

5ਪਾਪੀਆਦਬਚਸਾਣਾਉਣਬਚਹਨ,ਅਤਉਹਸਜਹੜਦਸਟਾਦ ਸਨਿਾਿਸਿਚਰਸਹਦਹਨ।

6ਪਾਪੀਆਦਬਸਚਆਦਾਸਿਰਿਾਨਾਿਹਜਾਿੋਾ,ਅਤਉਨਾਦ ਉਤਰਾਸਧਿਾਰੀਆਦੀਿਦਾੋਈਬਦਨਾਮੀਹਿੋੀ।

7ਬਚਇਿਅਧਰਮੀਸਪਤਾਦੀਸਸਿਾਇਤਿਰਨੋ,ਸਿਉਸਿਉਿਦ ਿਾਰਨਉਨਾਨਬਦਨਾਮਿੀਤਾਜਾਿੋਾ।

8ਹਦਸਟਮਨਖ,ਤਹਾਡਉਤਹਾਏ,ਸਜਨਾਨਅਤਮਹਾਨਪਰਮਸਰਦੀ ਸਬਿਿਥਾਨਸਤਆੋਸਦਤਾਹ!ਸਿਉਸਿਜਤਿੀਿਧੋ,ਤਾਇਹਤਹਾਡੀ ਤਬਾਹੀਹਿੋੀ।

9ਅਤਜਿਰਤਿੀਜਮਦਹ,ਤਾਤਿੀਇਿਿਰਾਪੋਈਪਦਾਹਿੋ,ਅਤ ਜਿਰਤਿੀਮਰਜਾਦਹ,ਤਾਇਿਿਰਾਪਤਹਾਡਾਸਹਿਾਹਿੋਾ। 10ਧਰਤੀਦਿਾਰੋਿਮੜਧਰਤੀਿੋਮੜਨੋ,ਇਿੋਈਦਸਟੋਿ ਿਰਾਪਤਤਬਾਹੀਿੋਜਾਣੋ।

11ਮਨਖਾਦਾਿੋਉਨਾਦਿਰੀਰਾਬਾਰਹ,ਪਰਪਾਪੀਆਦਾਇਿਬਰਾ ਨਾਮਸਮਟਾਸਦਤਾਜਾਿੋਾ।

12ਆਪਣਨਾਮਦਾਸਧਆਨਰਖ;ਸਿਉਸਿਇਹਿਨਦਹਜਾਰਾਿਡ ਖਜਾਸਨਆਤਉਪਰਤਹਾਡਨਾੋਜਾਰੀਰਹੋਾ।

13ਇਿਚੋੀਸਜਦੋੀਸਿਚਥੜਹੀਸਦਨਹਦਹਨ,ਪਰਇਿਚੋਾਨਾਮ ਿਦਾੋਈਿਾਇਮਰਸਹਦਾਹ।

14ਹਮਰਬਸਚਓ,ਸਾਤੀਨਾੋਅਨਸਾਿਨਸਿਚਰਹ,ਸਿਉਜਬਧਜ ੋਿੀਹਈਹਅਤਇਿਖਜਾਨਾਜਨਜਰਨਹੀਆਉਦਾ,ਦਹਾਸਿਚਿੀ ੋਾਭਹ?

15ਸਜਹੜਾਮਨਖਆਪਣੀਮਰਖਤਾਈਨਛਪਾਉਦਾਹ,ਉਹਉਿਮਨਖ ਨਾੋਚੋਾਹਸਜਹੜਾਆਪਣੀਸਿਆਣਪਨਛਪਾਉਦਾਹ।

16ਇਿੋਈਮਰਬਚਨਦਅਨਿਾਰਸਰਸਮਦਾਹਿ,ਸਿਉਸਿਿਾਰੀ ਸਰਸਮਦੋੀਨਬਰਿਰਾਰਰਖਣਾਚੋਾਨਹੀਹ।ਨਾਹੀਇਹਹਰਚੀਜ ਸਿਚਪਰੀਤਰਾਮਨਜਰਹ।

17ਸਪਤਾਅਤਮਾਤਾਦਿਾਮਣਸਿਭਚਾਰਤਸਰਸਮਦਾਹਿ:ਅਤਇਿ ਰਾਜਿਮਾਰਅਤਇਿਸਿਤੀਸਾੋੀਆਦਮੀਦਿਾਹਮਣਝਠਬੋਣੋਈ;

18ਜਜਅਤਸਾਿਿਦਿਾਹਮਣਇਿਜਰਮਦਾ;ਿੋੀਸਿਿਾਅਤੋਿਾ ਦਿਾਮਣਬਦੀਦਾ;ਆਪਣਿਾਥੀਅਤਦਿਤਦਿਾਹਮਣਬਇਨਿਾਫੀ ਿਰਨਦਾ;

19ਅਤਉਿਥਾਦੀਚਰੀਬਾਰਸਜਥਤਿੀਰਸਹਦਹ,ਅਤਪਰਮਸਰਅਤ ਉਿਦਨਮਦੀਿਚਾਈਦਿਬਧਸਿਚ;ਅਤਮਾਿਉਤਆਪਣੀਿਹਣੀ ਨਾੋਝਿਣਾ;ਅਤਦਣਅਤੋਣੋਈਸਾਣਾਉਣੀ;

20ਅਤਉਨਾਦਿਾਮਣਜਤਹਾਨਸਭਿਾਮਨਾਿਾਸਦਦਹਨ,ਚਪਰਹ। ਅਤਇਿਿਜਰੀਨਿਖਣੋਈ;

21ਅਤਆਪਣਸਰਸਤਦਾਰਾਤਆਪਣਾਮਹਮੜਨੋਈ;ਜਾਿਈਸਹਿਾ ਜਾਤਹਫਾਖਹਣੋਈ;ਜਾਸਿਿਹਰਆਦਮੀਦੀਪਤਨੀਨਿਖਣੋਈ 22ਜਾਆਪਣੀਨਿਰਾਣੀਨਾੋਬਹਤਸਜਆਦਾਰਝਹਏ,ਅਤਉਿਦ ਸਬਿਤਰਦਨੜਨਾਆਉਣਾ;ਜਾਦਿਤਾਦਿਾਮਣਅਪਰਸਡੋਭਾਸਣਾ ਦਾ;ਅਤਤਹਾਡਦਣਤਬਾਅਦ,ਸਝੜਿਨਾ।

23ਜਾਜਤਿੀਿਸਣਆਹਉਿਨਦਹਰਾਉਣਾਅਤਦਬਾਰਾਬੋਣਾ;ਅਤ ਭਦਪੋਟਿਰਨਦ

24ਇਿੋਈਤਿੀਿਚਮਚਸਰਸਮਦਾਹਿੋਅਤਿਾਰਮਨਖਾਦਅੋ ਸਿਰਪਾਪਾਓੋ।

ਅਧਿਆਏ42

1ਇਨਾੋੋਾਤਸਰਸਮਦਾਨਾਹਿ,ਅਤਸਿਿਿੀਸਿਅਿਤੀਨਇਿ ਨਾੋਪਾਪਿਰਨੋਈਿਿੀਿਾਰਨਾਿਰ:

2ਅਤਮਹਾਨਦੀਸਬਿਿਥਾ,ਅਤਉਿਦਨਮਦਾ;ਅਤਅਧਰਮੀਨਧਰਮੀ ਠਸਹਰਾਉਣੋਈਸਨਰਣਦਾ;

3ਆਪਣਿਾਥੀਆਅਤਿਾਤਰੀਆਨਾੋਸਹਿਾਬਦਾ;ਜਾਦਿਤਾਦੀ ਸਿਰਾਿਤਦਤਹਫਦਾ;

4ਿਤੋਨਅਤਿਜਨਦੀਸਧਤਾ;ਜਾਬਹਤਜਾਾਟਪਾਪਤਿਰਨਦਾ;

5ਅਤਿਪਾਰੀਆਦੀਉਦਾਿੀਨਸਿਿਰੀ;ਬਸਚਆਦੀਬਹਤਸਜਆਦਾ ਤਾੜਨਾ;ਅਤਇਿਦਸਟਨਿਰਦਾਪਖੋਹਿਹਾਉਣੋਈ 6ਿਿੀਨੀਤਰ'ਤਰਖਣਾਚੋਾਹ,ਸਜਥਇਿਬਰੀਪਤਨੀਹ;ਅਤਬਦ ਿਰ,ਸਜਥਬਹਤਿਾਰਹਥਹਨ

7ਸੋਣਤੀਅਤਭਾਰਸਿਚਿਾਰੀਆਚੀਜਾਪਦਾਨਿਰ;ਅਤਉਹਿਭ ਸੋਖਜਤਿੀਸਦਦਹ,ਜਾਪਾਪਤਿਰਦਹ।

8ਅਿੋਮਦਾਅਤਮਰਖਾਨਦਿਣੋਈਸਰਸਮਦਾਨਾਹਿ,ਅਤਅਤ ਬਢਜਜਿਾਨਾਨਾੋੋੜਦਹਨ,ਇਿਤਰਾਤਿੀਿਚਮਚਸਿਖਹਏ ਹਿੋ,ਅਤਿਾਰਜੀਉਦਮਨਖਾੋਈਪਿਾਸਨਤਹਿੋ।

9ਸਪਤਾਧੀੋਈਜਾੋਦਾਹ,ਜਦਿਈਨਹੀਜਾਣਦਾ;ਅਤਉਿਦੀ ਦਖਭਾੋਉਿਦੀਨੀਦਨਦਰਿਰਸਦਦੀਹ:ਜਦਉਹਜਿਾਨਹਦੀਹ, ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਉਹਆਪਣੀਉਮਰਦਫੋਨੋਆਦਿ।ਅਤ ਸਿਆਹਤਾਹਣਾ,ਤਾਜਉਿਨਾੋਨਫਰਤਿੀਤੀਜਾਿ:

10ਉਿਦਿਆਰਪਣਸਿਚ,ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਉਹਅਸਧਹਜਾਿਅਤ ਆਪਣਸਪਤਾਦਾਰਸਿਚਬਚਦਨਾੋਪਾਪਤਿੀਤੀਜਾਿ;ਅਤਇਿ ਪਤੀਹਣਾ,ਤਾਜਉਹਆਪਣਆਪਨਦਰਸਿਿਹਾਰਨਾਿਰ।ਅਤਜਦ ਉਹਸਿਆਹੀਜਾਦੀਹ,ਤਾਸਿਉਹਬਾਝਨਾਰਹ। 11ਬਸਰਮਧੀਦਾਸਧਆਨਰਖ,ਅਸਜਹਾਨਾਹਿਸਿਉਹਤਨਤਰ ਿਰੀਆੋਈਮਜਾਿਦਾਪਾਤਰਨਾਬਣਾਿ,ਅਤਸਸਹਰਸਿਚਉਪਦਸ

ਅਤੋਿਾਸਿਚਬਦਨਾਮੀਦਾਿਾਰਨਬਣ,ਅਤਭੀੜਦਅੋਤਨ ਸਰਸਮਦਾਨਾਿਰਦਿ।

12ਹਰਿਰੀਰਦੀਿਦਰਤਾਨਨਾਿਖ,ਅਤਔਰਤਾਦਸਿਚਿਾਰਨਾ ਬਠ।

13ਸਿਉਸਿਿਪਸੜਆਤਿੀੜਾਸਨਿੋਦਾਹ,ਅਤਔਰਤਾਤਬਰਾਈ। 14ਇਿਨਿਇਿਤਰੀਨਾੋ,ਇਿਆਦਮੀਦੀਬਇਜਤੀਚੋੀਹ,ਇਿ ਔਰਤ,ਮਆਖਦਾਹਾ,ਜਸਰਮਅਤਬਦਨਾਮੀਸੋਆਉਦੀਹ। 15ਮਹਣਿਹਿਾਹਦਿਮਾਨਿਾਦਿਰਾੋਾ,ਅਤਉਨਾਚੀਜਾਦਾ ਿਰਣਨਿਰਾੋਾਜਮਿਖੀਆਹਨ:ਪਭਦਸਬਦਾਸਿਚਉਿਦਿਮਹਨ। 16ਿਰਜਜਰਸਨੀਸਦਦਾਹਿਭਿਝਦਖਦਾਹ,ਅਤਉਿਦਾਿਮਪਭ ਦੀਮਸਹਮਾਨਾੋਭਰਪਰਹ।

17ਪਭਨਿਤਾਨਆਪਣਿਾਰਅਦਭਤਿਮਾਦੀਾਸਣਾਿਰਨਦੀ ਸਿਤੀਨਹੀਸਦਤੀਹ,ਸਜਨਾਨਿਰਬਸਿਤੀਮਾਨਪਭਨਸਦੜਤਾਨਾੋ ਸਨਪਟਾਇਆਹ,ਤਾਜਜਿਝਿੀਹਉਿਦੀਮਸਹਮਾੋਈਿਥਾਸਪਤਿੀਤਾ ਜਾਿਿ।

18ਉਹਡਾਾਈਅਤਸਦੋਦੀਖਜਿਰਦਾਹ,ਅਤਉਹਨਾਦੀਆ ਚੋਾਿੀਆਨਿਖਦਾਹ,ਸਿਉਸਿਪਭਿਭਿਝਜਾਣਦਾਹਜਜਾਸਣਆਜਾ ਿਿਦਾਹ,ਅਤਉਹਿਿਾਰਦੀਆਸਨਸਾਨੀਆਨਿਖਦਾਹ।

19ਉਹਬੀਤੀਆਅਤਆਉਣਿਾੋੀਆੋੋਾਦਾਿਰਣਨਿਰਦਾਹ, ਅਤੋਿੀਆਹਈਆਚੀਜਾਦਿਦਮਾਨਪੋਟਿਰਦਾਹ।

20ਿਈਿੀਸਿਚਾਰਉਿਤਬਚਨਹੀਿਿਦਾ,ਨਾਿਈਬਚਨਉਿਤ ੋਸਿਆਹਇਆਹ।

21ਉਿਨਆਪਣੀਸਿਆਣਪਦਸਾਨਦਾਰਿਮਾਨਿਜਾਇਆਹ,ਅਤ ਉਹਅਨਾਸਦਤਅਨਾਸਦਤਿਹ:ਉਿਦੋਈਿਝਿੀਜਸੜਆਨਹੀਜਾ ਿਿਦਾ,ਨਾਉਿਨਾਟਾਇਆਜਾਿਿਦਾਹ,ਅਤਉਿਨਸਿਿਿੋਾਹਿਾਰ ਦੀੋੜਨਹੀਹ।

22ਹਾਏਉਹਦਿਾਰਿਮਸਿਨਮਨਭਾਉਦਹਨ!ਅਤਇਹਸਿਇਿ ਆਦਮੀਇਿਚਸੋਆੜੀਤਿਿੀਦਖਿਿਦਾਹ।

23ਇਹਿਾਰੀਆਿਿਤਾਸਜਉਦੀਆਹਨਅਤਹਰਿਰਤੋਈਿਦਾੋਈ ਰਸਹਦੀਆਹਨ,ਅਤਇਹਿਭਆਸੋਆਿਾਰੀਹਨ।

24ਿਾਰੀਆਚੀਜਾਇਿਦਜਦਸਿਰਧਦਹਰਹਨ:ਅਤਉਿਨਿਝਿੀ ਅਪਰਣਨਹੀਬਣਾਇਆਹ।

25ਇਿਚੀਜਚੋੀਜਾਦਿਰੀਨਿਥਾਸਪਤਿਰਦੀਹ:ਅਤਉਿਦੀ ਮਸਹਮਾਨਦਖਿਿਣਭਰਜਾਿੋਾ?

ਅਧਿਆਏ43

1ਉਚਾਈਦਾਹਿਾਰ,ਿਪਸਟਅਿਮਾਨ,ਿਿਰੋਦੀਿਦਰਤਾ,ਉਿਦ ਸਾਨਦਾਰਪਦਰਸਨਨਾੋ;

2ਿਰਜਜਦਪੋਟਹਦਾਹ,ਆਪਣਚੜਨਿੋਇਿਅਦਭਤਿਾਧਨ, ਅਤਮਹਾਨਦਾਿਮਦਿਦਾਹ:

3ਦਸਪਹਰਿੋਉਹਦਿਨਿਿਦਾਹ,ਅਤਿਣਉਿਦੀਬੋਦੀੋਰਮੀ ਨਿਸਹਿਿਦਾਹ?

4ਇਿਆਦਮੀਭਠੀਿਜਾਉਦਾਹ,ਪਰਿਰਜਸਤਨੋਣਾਿਧਪਹਾੜਾਨ ਿਾੜਦਾਹ।ਅੋਦੀਆਿਾਸਪਾਨਿਾਹੋਣਾ,ਅਤਚਮਿਦਾਰਸਿਰਨਾ ਨਬਾਹਰਭਜਣਾ,ਇਹਅਖਾਨਮਧਮਿਰਸਦਦਾਹ।

5ਿਹਿਾਹਮਹਾਨਹਸਜਿਨਇਿਨਬਣਾਇਆਹ;ਅਤਉਿਦਹਿਮ'ਤ ਿਾਹੋੀਨਾੋਦੜਦਾਹ।

6ਉਿਨਚਦਨਿੀਿਮਦੀਾਸਣਾਅਤਿਿਾਰਦੀਸਨਸਾਨੀੋਈਉਿ ਦਮਿਮਸਿਚਿਿਾਿਰਨੋਈਬਣਾਇਆ।

7ਚਦਰਮਾਤਸਤਉਹਾਰਾਦਾਸਚਨਹ,ਇਿਰਸਨੀਜਉਿਦੀਿਪਰਨਤਾ ਸਿਚਾਟਦੀਹ।

8ਮਹੀਨਨਉਿਦਨਾਮਤਬੋਾਇਆਜਾਦਾਹ,ਉਿਦਬਦੋਣਸਿਚ ਅਦਭਤਿਾਧਾਹਦਾਹ,ਉਪਰੋੀਆਿਨਾਿਾਦਾਇਿਿਾਧਨਬਣਿ, ਿਿਰੋਦਅਿਮਾਨਸਿਚਚਮਿਦਾਹ;

9ਅਿਾਸਦੀਿਦਰਤਾ,ਤਾਸਰਆਦੀਮਸਹਮਾ,ਪਭਦਉਚਿਥਾਨਾਸਿਚ ਰਸਨੀਦਣਿਾੋਾੋਸਹਣਾ।

10ਪਸਿਤਰਪਰਖਦਹਿਮਉਤਉਹਆਪਣਹਿਮਸਿਚਖੜਹਣੋ, ਅਤਿਦਿੀਆਪਣੀਆਾੜੀਆਸਿਚਬਹਸਨਹੀਹਣੋ।

11ਿਤਰੋੀਪੀਾਿੋਦਖ,ਅਤਉਿਦੀਉਿਤਸਤਿਰਸਜਿਨਇਿਨ ਬਣਾਇਆਹ;ਬਹਤਿਦਰਇਹਇਿਦੀਚਮਿਸਿਚਹ।

12ਇਹਅਿਾਸਨਇਿਸਾਨਦਾਰਚਿਰਨਾੋਾਰਦਾਹ,ਅਤਅਤ ਮਹਾਨਦਹਥਾਨਇਿਨਮਸੜਆਹਇਆਹ।

13ਉਹਆਪਣਹਿਮਨਾੋਬਰਫਨਥਾ-ਥਾਸਡੋਦਾਹ,ਅਤਆਪਣ ਸਨਆਦੀਆਸਬਜੋੀਆਨਤਜੀਨਾੋਭਜਦਾਹ।

14ਇਿਰਾਹੀਖਜਾਨਖੋਜਾਦਹਨ:ਅਤਬਦੋਪਛੀਆਿਾੋਉਡਦ ਹਨ।

15ਉਹਆਪਣੀਮਹਾਨਸਿਤੀਨਾੋਬਦੋਾਨਪਿਾਿਰਦਾਹ,ਅਤ ੋਸੜਆਨਛਟਾਿਰਸਦਦਾਹ।

16ਉਹਦਿਖਸਦਆਪਹਾੜਸਹੋਜਾਦਹਨ,ਅਤਉਹਦੀਇਛਾ ਅਨਿਾਰਦਖਣਦੀਹਿਾਿੋਦੀਹ।

17ੋਰਜਦਾਸਰਧਰਤੀਨਿਬਦਾਹ,ਇਿਤਰਾਉਤਰੀਤਫਾਨਅਤ ਹਨਰੀਿੀਆਉਦੀਹ,ਸਜਿਪਛੀਉਡਦਹਨ,ਉਹਬਰਫਨਸਖੋਾਰਦਾਹ, ਅਤਉਿਦਾਸਡੋਣਾਸਟਡੀਆਦੀਰਸਨੀਿਾੋਹ।

18ਅਖਉਿਦੀਸਚਟੀਦੀਿਦਰਤਾਨਿਖਿਹਰਾਨਹਜਾਦੀਹ,ਅਤ ਮਨਉਹਦਮੀਹਤਹਰਾਨਹਦਾਹ।

19ੋਣਦਰਪਸਿਚਖਰਦਬੀਨਿੀਉਹਧਰਤੀਉਤਡੋਦਾਹ,ਅਤ ਜਮਾਹਿਸਤਖਿੋਾਦਉਪਰਸਪਆਰਸਹਦਾਹ।

20ਜਦਉਤਰਦੀਠਡੀਹਿਾਿੋਦੀਹ,ਅਤਪਾਣੀਬਰਫਸਿਚਜਮਾਹ ਜਾਦਾਹ,ਤਾਇਹਪਾਣੀਦਹਰਇਿਇਿਠਉਤਸਟਿੀਰਸਹਦੀਹ,ਅਤ ਪਾਣੀਨਿੀਨਿਾੋਪਸਹਨਦੀਹ।

21ਇਹਪਹਾੜਾਨਭਿਮਿਰਸਦਦਾਹ,ਉਜਾੜਨਿਾੜਸਦਦਾਹ,ਅਤ ਾਾਹਨਅੋਿਾੋਭਿਮਿਰਸਦਦਾਹ।

22ਿਭਦਾਇਿਿਰਤਮਾਨਉਪਾਅਇਿਧਦਹਜਤਜੀਨਾੋਆਉਦੀ ਹ,ਇਿਤੋਜੋਰਮੀਤਬਾਅਦਆਉਦੀਹਤਾਜੋੀ.

23ਉਹਆਪਣੀਿੋਾਹਨਾੋਡਾੋਿਾਨਸਾਤਿਰਦਾਹ,ਅਤਉਿ ਸਿਚਟਾਪਆਨਬੀਜਦਾਹ।

24ਉਹਸਜਹੜਿਮਦਰਉਤਚੜਦਹਨ,ਉਹਉਿਦਖਤਰਬਾਰਦਿਦ ਹਨ।ਅਤਜਦਅਿੀਇਿਨਆਪਣਿਨਾਨਾੋਿਣਦਹਾ,ਤਾਅਿੀ ਹਰਾਨਹਦਹਾ।

25ਸਿਉਜਉਿਸਿਚਅਜੀਬਅਤਅਚਰਜਿਮਹਨ,ਹਰਸਿਿਮਦ ਜਾਨਿਰਅਤਿੋਾਦੀਰਚਨਾਿੀਤੀੋਈਹ।

26ਉਿਦਆਰਾਉਨਾਦਅਤਸਿਚਿਫੋਤਾਪਾਪਤਹਦੀਹ,ਅਤਉਿਦ ਬਚਨਸਿਚਿਾਰੀਆਚੀਜਾਸਾਮੋਹਦੀਆਹਨ।

27ਅਿੀਬਹਤਿਝਬੋਿਿਦਹਾ,ਪਰਸਫਰਿੀਾਟਆਿਿਦਹਾ: ਇਿੋਈਿੋਸਮੋਾਿ,ਉਹਿਭਿਝਹ।

28ਅਿੀਉਿਦੀਿਸਡਆਈਸਿਿਿਰਿਿਾੋ?ਸਿਉਸਿਉਹਆਪਣ ਿਾਰਿਮਾਤਮਹਾਨਹ।

29ਿਹਿਾਹਸਭਆਨਿਅਤਬਹਤਮਹਾਨਹ,ਅਤਉਿਦੀਸਿਤੀ ਅਦਭਤਹ।

30ਜਦਤਿੀਪਭਦੀਮਸਹਮਾਿਰਦਹ,ਤਾਸਜਨਾਹਿਿਉਿਨਉਚਾ ਿਰ।ਸਿਉਸਿਅਜਿੀਉਹਬਹਤਸਜਆਦਾਿਧਜਾਿੋਾ:ਅਤਜਦਤਿੀ ਉਿਨਉਚਾਿਰੋ,ਤਾਆਪਣੀਪਰੀਤਾਿਤੋੋਾਸਦਓਅਤਨਾਥਿ। ਸਿਉਸਿਤਿੀਿਦਿੀਿਾਫੀਦਰਨਹੀਜਾਿਿਦ।

31ਸਿਿਨਉਿਨਿਸਖਆਹ,ਤਾਜਉਹਿਾਨਦਿਿਿ?ਅਤਿਣ ਉਿਦੀਿਸਡਆਈਿਰਿਿਦਾਹਸਜਿਉਹਹ?

32ਇਨਾਤਿਡੀਆਿਡੀਆੋੋਾਅਜਿੀੋਿੀਆਹਈਆਹਨ, ਸਿਉਸਿਅਿੀਉਿਦਿਝਿਮਾਨਹੀਦਸਖਆਹ।

33ਸਿਉਸਿਪਭਨਿਾਰੀਆਚੀਜਾਬਣਾਈਆਹਨ।ਅਤਉਿਨਧਰਮੀ ਨਬਧਸਦਤੀਹ।

ਅਧਿਆਏ44

1ਆਓਹਣਅਿੀਮਸਹਰਆਦਮੀਆਅਤਿਾਡਸਪਉ-ਦਾਸਦਆਦੀ ਉਿਤਤਿਰੀਏਸਜਨਾਨਿਾਨਜਨਮਸਦਤਾ।

2ਪਭਨਸਰਤਹੀਆਪਣੀਮਹਾਨਸਿਤੀਦਆਰਾਉਨਾਦਆਰਾਮਹਾਨ ਮਸਹਮਾਿੀਤੀਹ।

3ਸਜਿਸਿਉਨਾਦਰਾਜਾਸਿਚਰਾਜਿੀਤਾ,ਆਪਣੀਸਿਤੀੋਈਮਸਹਰ, ਆਪਣੀਿਮਝਨਾੋਿੋਾਹਦਣਅਤਭਸਿਖਬਾਣੀਆਦਾਐੋਾਨਿਰਨ ਿਾੋੋਿ:

4ੋਿਾਦਆੋਆਪਣੀਆਿੋਾਹਾਨਾੋ,ਅਤਸਿਖਣਦਸੋਆਨ ਦਆਰਾੋਿਾਨਸਮੋਦਹਨ,ਬਧੀਮਾਨਅਤਿਾਿਫਉਨਾਦੀਆ ਹਦਾਇਤਾਹਨ:

5ਸਜਿਸਿਿੋੀਤਦੀਆਧਨਾੋਭੀਆ,ਅਤਸੋਖਤੀਰਪਸਿਚਛਦਾਦਾ ਪਾਠਿੀਤਾ:

6ਅਮੀਰਆਦਮੀਿਾਬੋੀਅਤਨਾੋੋਿ,ਆਪਣੀਆਬਿਤੀਆਸਿਚ ਸਾਤੀਨਾੋਰਸਹਦਹਨ:

7ਇਹਿਭਉਨਾਦੀਆਪੀੜੀਆਸਿਚਿਸਤਿਾਰੋਏ,ਅਤਆਪਣ ਿਸਮਆਦੀਸਾਨਿਨ।

8ਉਨਾਸਿਚਿਈਿੀਹ,ਸਜਨਾਨਆਪਣਸਪਛਇਿਨਾਮਛਸਡਆਹ,ਤਾ

ਜਉਨਾਦੀਉਿਤਤਿੀਤੀਜਾਿ।

9ਅਤਿਝਅਸਜਹਿੀਹਨਸਜਨਾਦੀਿਈਿਾਦੋਾਰਨਹੀਹ।ਸਜਹੜ ਨਾਸਹੋਏਹਨ,ਸਜਿਸਿਉਹਿਦਨਹੀਿਨ;ਅਤਉਹਬਣੋਏਹਨ ਸਜਿਸਿਉਹਿਦਪਦਾਹੀਨਹੀਹਏਿਨ;ਅਤਉਹਨਾਦਬਾਅਦਉਹਨਾ ਦਬਚ।

10ਪਰਇਹਸਦਆੋਮਨਖਿਨ,ਸਜਨਾਦੀਧਾਰਸਮਿਤਾਨਭਸੋਆਨਹੀ ਸੋਆ।

11ਉਨਾਦੀਅਿਨਾੋਹਮਸਾਚੋੀਸਿਰਾਿਤਬਣੀਰਹੋੀ,ਅਤਉਨਾ ਦਬਚਨਮਦਅਦਰਹਨ।

12ਉਨਾਦੀਅਿਮਜਬਤਹ,ਅਤਉਨਾਦਬਚਉਨਾਦੀਖਾਤਰ।

13ਉਨਾਦੀਅਿਿਦਾੋਈਰਹੋੀ,ਅਤਉਨਾਦੀਮਸਹਮਾਸਮਟੀਨਹੀ ਜਾਿੋੀ।

14ਉਨਾਦੀਆੋਾਸਾਨਸਾਤੀਨਾੋਦਫਨਾਇਆਜਾਦਾਹ;ਪਰਉਨਾਦਾ ਨਾਮਿਦਾੋਈਸਜਉਦਾਰਹੋਾ।

15ੋਿਆਪਣੀਸਿਆਣਪਦਾਿਰਣਨਿਰਨੋ,ਅਤਮਡੋੀਆਪਣੀ ਉਿਤਤਪੋਟਿਰੋੀ।

16ਹਨਿਨਪਭਨਪਿਨਿੀਤਾ,ਅਤਅਨਿਾਦਿੀਤਾਸੋਆ,ਿਾਰੀਆ ਪੀੜੀਆੋਈਤਬਾਦੀਸਮਿਾੋਬਣਿ।

17ਨਹਿਪਰਣਅਤਧਰਮੀਪਾਇਆਸੋਆਿੀ;ਿਧਦਿਮਸਿਚਉਹ ਿਿਾਰਦਬਦੋਸਿਚਸੋਆਸੋਆਿੀ;ਇਿੋਈਉਿਨਧਰਤੀਉਤ ਬਿੀਏਿਾੋਛਡਸਦਤਾਸੋਆਿੀ,ਜਦਹੜਆਇਆਿੀ।

18ਉਿਨਾੋਇਿਿਦੀਿੀਨਮਬਸਨਆਸੋਆਿੀ,ਸਿਿਾਰਮਾਿਹੜ ਦਆਰਾਨਾਿਨਾਹਣ।

19ਅਬਰਾਹਾਮਬਹਤਿਾਰੋਿਾਦਾਮਹਾਨਸਪਤਾਿੀ:ਮਸਹਮਾਸਿਚ ਉਿਦਿਰੋਾਿਈਨਹੀਿੀ।

20ਸਜਿਨਅਤਮਹਾਨਦੀਸਬਿਿਥਾਦੀਪਾੋਣਾਿੀਤੀ,ਅਤਉਿਨਾੋ ਨਮਸਿਚਿੀ:ਉਿਨਆਪਣਿਰੀਰਸਿਚਨਮਨਿਥਾਸਪਤਿੀਤਾ;ਅਤ ਜਦਉਹਿਾਬਤਹਇਆ,ਤਾਉਹਿਫਾਦਾਰਪਾਇਆਸੋਆ। 21ਇਿੋਈਉਿਨਿਹਖਾਿਉਿਨਭਰਿਾਸਦਤਾਸਿਉਹਆਪਣੀ ਅਿਸਿਚਿਮਾਨਅਿੀਿਦਿੋਾ,ਅਤਉਹਉਿਨਧਰਤੀਦੀਧੜਿਾੋ ਿਧਾਿੋਾ,ਅਤਉਹਦੀਅਿਨਤਾਸਰਆਿਾੋਉਚਾਿਰੋਾ,ਅਤਉਹਨਾ ਨਿਮਦਰਤਿਮਦਰਤਿਿਾਰਿਬਣਾਿੋਾ,ਅਤਨਦੀਤੋਿਧਰਤੀ ਦਸਿਰਤਿ।

22ਇਿਹਾਿਦਨਾੋਉਿਨਆਪਣਸਪਤਾਅਬਰਾਹਾਮਦੋਈਿਾਰ ਮਨਖਾਦੀਬਰਿਤਅਤਨਮਨਿਾਇਮਿੀਤਾ,ਅਤਇਿਨਿਾਿਬਦ ਸਿਰਉਤਸਟਿਾਸਦਤਾ।ਉਿਨਉਿਨਆਪਣੀਅਿੀਿਸਿਚਿਿੀਿਾਰ ਿੀਤਾ,ਅਤਉਿਨਇਿਸਿਰਾਿਤਸਦਤੀ,ਅਤਉਿਦਸਹਿਿਡਸਦਤ; ਉਿਨਉਨਾਨਬਾਰਾੋਤਾਸਿਚਿਡਸਦਤਾ।

ਅਧਿਆਏ45

1ਅਤਉਿਨਉਿਸਿਚਇਿਦਇਆਿਾਨਮਨਖਿਸਢਆ,ਸਜਿਨਿਾਰ ਿਰੀਰਾਦੀਸਨੋਾਹਸਿਚਸਮਹਰਬਾਨੀਪਾਪਤਹਈ,ਅਰਥਾਤਮਿਾ, ਪਰਮਸਰਅਤਮਨਖਾਦਾਸਪਆਰਾ,ਸਜਿਦੀਿਾਦੋਾਰਮਬਾਰਿਹ। 2ਉਿਨਉਹਨਪਰਤਾਪਿਾੋਿਤਾਿਰੋਾਬਣਾਇਆ,ਅਤਉਹਦੀ ਿਸਡਆਈਿੀਤੀ,ਤਾਜਉਹਦਿਰੀਉਿਤਡਰਦਰਸਹਣ। 3ਉਿਨਆਪਣਬਚਨਾਨਾੋਅਚਭਨਬਦਿਰਸਦਤਾ,ਅਤਉਿਨ ਉਿਨਰਾਸਜਆਦੀਆਨਜਰਾਸਿਚਮਸਹਮਾਮਈਬਣਾਇਆ,ਅਤਉਿਨ ਆਪਣੋਿਾੋਈਇਿਹਿਮਸਦਤਾ,ਅਤਉਿਨਆਪਣੀਮਸਹਮਾਦਾ ਸਹਿਾਸਿਖਾਇਆ।

4ਉਿਨਉਿਨਆਪਣੀਿਫਾਦਾਰਅਤਸਨਮਰਤਾਸਿਚਪਸਿਤਰਿੀਤਾ, ਅਤਉਿਨਿਾਰਮਨਖਾਸਿਚਚਸਣਆ।

5ਉਿਨਉਿਨਆਪਣੀਅਿਾਜਿਣਾਈ,ਅਤਉਿਨਹਨਰਬਦੋ ਸਿਚਸੋਆਇਆ,ਅਤਉਿਨਉਿਦਸਚਹਰਦਿਾਮਣਹਿਮਸਦਤ, ਅਰਥਾਤਜੀਿਨਅਤਸੋਆਨਦੀਸਬਿਿਥਾ,ਤਾਜਉਹਿਾਿਬਨ ਆਪਣਨਮਅਤਇਿਰਾਏੋਨਆਪਣਸਨਆਉਸਿਖਾਿ।

6ਉਿਨੋਿੀਦੋਤਸਿਚਹਾਰਨਨਉਚਾਿੀਤਾ,ਇਿਪਸਿਤਰਆਦਮੀ, ਜਉਿਦਿਰੋਾਿੀ,ਉਿਦਭਰਾਨਿੀ।

7ਇਿਿਦੀਪਿਨਮਜਉਿਨਉਿਦਨਾੋਿੀਤਾਅਤਉਿਨੋਿਾਸਿਚ ਜਾਜਿਦੀਪਦਿੀਸਦਤੀ;ਉਿਨਉਿਨਿਦਰੋਸਹਸਣਆਨਾੋਿਜਾਇਆ, ਅਤਉਿਨਮਸਹਮਾਦਾਚੋਾਪਸਹਨਾਇਆ।

8ਉਿਨਉਿਉਤਪਰੀਮਸਹਮਾਪਾਈ।ਅਤਉਿਨਅਮੀਰਬਿਤਰਾ ਨਾੋ,ਬਰਿਾਨਾੋ,ੋਬਚੋਨਾੋਅਤਏਫਦਨਾੋਮਜਬਤਿੀਤਾ।

9ਅਤਉਿਨਉਿਨਅਨਾਰਾਨਾੋਅਤਆੋ-ਦਆੋਬਹਤਿਾਰੀਆ ਿਨਸਹਰੀਾਟੀਆਨਾੋਾਸਰਆ,ਤਾਜਜਦਉਹਜਾਦਾਿੀਤਾਇਿ ਅਿਾਜਅਤਇਿਰੋਾਹਦਾਹਜਮਦਰਸਿਚਿਸਣਆਜਾਿਿਦਾਿੀ, ਉਿਦੋਿਾਦਬਸਚਆਦੀਿਾਦੋਾਰੋਈ;

10ਇਿਪਸਿਤਰਬਿਤਰਦਨਾੋ,ਿਨਅਤਨੀੋਰਸਮਅਤਬੋਣੀ ਨਾੋ,ਿਢਾਈਦਿਮਦਨਾੋ,ਸਨਰਣਦਿੀਨਦਨਾੋ,ਅਤਰਰੀਮਅਤ ਥਮੀਮਦਨਾੋ;

11ਮਰੜਸਿਰਮਚੀਰੋਦਚਤਰਿਾਰੀੋਰਦਾਿਮ,ਿੀਮਤੀਪਥਰਾ ਨਾੋਮਹਰਾਿਾਙਉਿਸਰਆਹਇਆਅਤਿਨਸਿਚਜਸੜਆਹਇਆ, ਜਹਰੀਦਾਿਮ,ਇਿਰਾਏੋਦੋਤਾਦੀਸੋਣਤੀਦਅਨਿਾਰ,ਇਿ ਿਾਦੋਾਰੋਈਉਿਰੀਹਈਸੋਖਤਨਾੋ।

12ਉਿਨਸਮਤਉਤਿਨਦਾਇਿਮਿਟਰਸਖਆ,ਸਜਿਸਿਚਪਸਿਤਰਤਾ, ਿਨਮਾਨਦਾੋਸਹਣਾ,ਇਿਮਸਹੋਿਮ,ਅਖਾਦੀਆਇਛਾਿਾ,ਨਿਅਤ ਿਦਰਉਿਰੀਆਹਈਆਿਨ।

13ਉਿਤਪਸਹੋਾਅਸਜਹਾਿਈਨਹੀਿੀ,ਨਾਿਦਸਿਿਅਜਨਬੀਨ ਉਨਾਨਪਸਹਨਾਇਆਿੀ,ਪਰਸਿਰਫਉਿਦਬਚਅਤਉਿਦਬਸਚਆਦ ਬਚਿਦਾੋਈਿਨ।

14ਉਨਾਦੀਆਬੋੀਆਨਹਰਰਜੋੋਾਤਾਰਦਿਾਰਭਿਮਿੀਤਾ ਜਾਣਾਚਾਹੀਦਾਹ।

15ਮਿਾਨਉਿਨਪਸਿਤਰਿੀਤਾਅਤਉਿਨਪਸਿਤਰਤੋਨਾੋਮਿਹ ਿੀਤਾ:ਇਹਉਿੋਈਇਿਿਦੀਿੀਨਮਦਆਰਾਸਨਿਿਤਿੀਤਾਸੋਆ ਿੀ,ਅਤਉਿਦੀਅਿੋਈ,ਜਦਤਿਅਿਾਸਬਸਣਆਰਹ,ਉਹਉਿਦੀ ਿਿਾਿਰਨ,ਅਤਜਾਜਿਾਦਅਹਦਨਚੋਾਉਣ,ਅਤਉਿਦਨਾਮਸਿਚ ੋਿਾਨਅਿੀਿਸਦਓ।

16ਉਿਨਉਿਨਿਹਿਾਹੋਈਬੋੀਆਚੜਾਉਣੋਈ,ਧਪਅਤ ਿੋਧਦਣੋਈ,ਇਿਿਾਦੋਾਰਿਜ,ਆਪਣੋਿਾੋਈਿੋਾਿਰਨ ੋਈਿਾਰਜੀਉਦਮਨਖਾਸਿਚਚਸਣਆ।

17ਉਿਨਉਹਨਆਪਣਹਿਮਅਤਸਨਆਉਦੀਆਸਬਧੀਆਸਿਚ ਅਸਧਿਾਰਸਦਤਾ,ਸਿਉਹਿਾਿਬਨੋਿਾਹੀਆਸਿਖਾਿ,ਅਤਇਿਰਾਏੋ ਨਉਹਦਿਾਨਨਾਦੀਜਾਣਿਾਰੀਦਿ।

18ਅਜਨਬੀਆਨਸਮੋਿਉਹਦਸਿਰਧਿਾਸਜਸਰਚੀ,ਅਤਉਜਾੜ ਸਿਚਉਿਨਬਦਨਾਮਿੀਤਾ,ਇਥਤਿਸਿਦਾਥਾਨਅਤਅਬੀਰਨਦਪਖ ਦਆਦਮੀਆਅਤਿਰਦੀਮਡੋੀਨ,ਿਧਅਤਿਧਨਾੋ।

19ਿਹਿਾਹਨਇਹਿਸਖਆਅਤਉਿਨਨਾਰਾਜਿੀਤਾ,ਅਤਉਹ ਆਪਣਿਧਸਿਚਭਿਮਹੋਏ,ਉਿਨਉਨਾਉਤਅਚਭਿੀਤ,ਭੜਿਦੀ ਅੋਨਾੋਉਨਾਨਭਿਮਿਰਸਦਤਾ।

20ਪਰਉਿਨਹਾਰਨਨਹਰਿੀਆਦਰਿੋਬਣਾਇਆਅਤਉਿਨਇਿ ਸਿਰਾਿਤਸਦਤੀਅਤਉਿਨਿਾਧਦਾਪਸਹੋਾਫੋਿਡਸਦਤਾ।ਖਾਿਿਰਿ ਉਿਨਭਰਪਰਮਾਤਰਾਸਿਚਰਟੀਸਤਆਰਿੀਤੀ:

21ਸਿਉਸਿਉਹਪਭਦੀਆਬੋੀਆਸਿਚਖਾਦਹਨ,ਜਉਿਨਉਿਨ ਅਤਉਿਦੀਅਿਨਸਦਤੀਆਿਨ।

22ਪਰਪਰਜਾਦਦਿਸਿਚਉਹਦੀਿਈਸਿਰਾਿਤਨਹੀਿੀਅਤਨਾਹੀ ੋਿਾਸਿਚਉਿਦਾਿਈਸਹਿਾਿੀ,ਸਿਉਜਪਭਆਪਉਿਦਾਸਹਿਾਅਤ ਸਿਰਾਿਤਹ।

23ਤੀਿਰਾਮਸਹਮਾਸਿਚਅੋਆਜਾਰਦਾਪਤਰਫੀਨਿਹ,ਸਿਉਸਿਉਹ ਿਹਿਾਹਦਭਸਿਚਜਸਰਖਦਾਿੀ,ਅਤਸਦੋਦੀਚੋੀਦੋਰੀਨਾੋ ਖੜਾਿੀ:ਜਦੋਿਿਾਪਿਮੜਅਤਇਿਰਾਏੋੋਈਿੋਾਿੀਤੀ। 24ਇਿੋਈਉਿਨਾੋਸਾਤੀਦਾਇਿਰਾਰਨਾਮਾਿੀਤਾਸੋਆਿੀ,ਸਿ ਉਹਪਸਿਤਰਅਿਥਾਨਅਤਆਪਣੋਿਾਦਾਮਖੀਹਣਾਚਾਹੀਦਾਹ,ਅਤ ਉਹਅਤਉਿਦਉਤਰਾਸਧਿਾਰੀਆਨਿਦਾੋਈਪਜਾਰੀਦਾਮਾਣਹਣਾ ਚਾਹੀਦਾਹ:

25ਿਹਦਾਹਦੋਤਦਿਿੀਦਪਤਰਦਾਰਦਨਾੋਿੀਤੋਏਨਮਦ ਅਨਿਾਰ,ਰਾਜਦੀਸਮਰਾਿਸਿਰਫਉਿਦਉਤਰਾਸਧਿਾਰੀਨਹਣੀਚਾਹੀਦੀ ਹ,ਇਿਤਰਾਹਾਰਨਦੀਸਿਰਾਿਤਿੀਉਿਦੀਅਿਨਹਣੀਚਾਹੀਦੀਹ। 26ਪਰਮਸਰਤਹਾਨਆਪਣੋਿਾਦਾਧਰਮਨਾੋਸਨਆਿਰਨੋਈ ਤਹਾਡਸਦੋਸਿਚਬਧਦਿ,ਤਾਜਉਨਾਦੀਆਚੋੀਆਚੀਜਾਨਖਤਮ ਨਾਿੀਤਾਜਾਿਅਤਉਨਾਦੀਮਸਹਮਾਿਦਾੋਈਿਾਇਮਰਹ।

ਅਧਿਆਏ46

1ਸਿਿਨਿਦਾਪਤਰਿਧਾਸਿਚਬਹਾਦਰਿੀ,ਅਤਅੋਮਿਾਿਾਸਿਚ ਮਿਾਦਾਉਤਰਾਸਧਿਾਰੀਿੀ,ਸਜਿਨਉਹਦਨਾਮਦਅਨਿਾਰਪਰਮਸਰ ਦਚਣਹਏੋਿਾਨਬਚਾਉਣਅਤਉਹਨਾਦਸਿਰਧਉਠਦਸਮਣਾਤ ਬਦੋਾੋਣੋਈਮਹਾਨਬਣਾਇਆਸੋਆਿੀ।ਤਾਜਉਹਇਿਰਾਏੋ ਨਉਨਾਦੀਸਿਰਾਿਤਸਿਚਰਖ।

2ਜਦਉਹਨਆਪਣਹਥਉਚਿੀਤਅਤਸਸਹਰਾਦਸਿਰਧਆਪਣੀ ਤੋਿਾਰਚੋਾਈਤਾਉਹਸਿਨੀਿਡੀਮਸਹਮਾਸਿਚਿੀ!

3ਉਿਤਪਸਹੋਾਿਣਇਿੋਈਖੜਾਿੀ?ਸਿਉਸਿਿਹਿਾਹਨਆਪ ਆਪਣਦਸਮਣਾਨਉਿਦਿੋਸੋਆਇਆਿੀ।

4ਿੀਿਰਜਆਪਣਿਾਧਨਾਨਾੋਿਾਪਿਨਹੀਸੋਆ?ਅਤਇਿਸਦਨਦ ਸਜਨਾੋਮਾਨਹੀਿੀ?

5ਉਿਨਿਭਤਉਚਪਭਨਪਿਾਸਰਆ,ਜਦਦਸਮਣਾਨਉਿਨਹਰ ਪਾਸਿਓਦਬਾਇਆ;ਅਤਮਹਾਨਪਭਨਉਿਨਿਸਣਆ।

6ਅਤਬੋਿਤਸਿਤੀਦੋਸੜਆਨਾੋਉਿਨੋੜਾਈਨਿਮਾਉਤ ਭਾਰੀਮਾਸਰਆਅਤਬਤ-ਹਰਨਦਉਤਰਸਿਚਉਿਨਸਿਰਧਿਰਨ ਿਾਸੋਆਨਨਾਿਿੀਤਾ,ਤਾਜਿਮਾਉਹਨਾਦੀਿਾਰੀਸਿਤੀਨਜਾਣ ੋਣਸਿਉਜਉਹਿਹਿਾਹਦੀਸਨੋਾਹਸਿਚੋਸੜਆਿੀ।,ਅਤਉਿਨ ਸਿਤੀਮਾਨਦਾਅਨਿਰਣਿੀਤਾ। 7ਮਿਾਦਿਮਸਿਚਿੀਉਿਨਅਤਿਫਨਦਪਤਰਿਾੋਬਨਦਇਆ ਦਾਿਮਿੀਤਾ,ਸਜਿਸਿਚਉਨਾਨਿੋੀਸਿਿਾਨਰਸਿਆਅਤੋਿਾਨ ਪਾਪਤਰਸਿਆ,ਅਤਦਸਟਬੜਬੜਿਰਨਿਾੋਨਸਾਤਿੀਤਾ। 8ਅਤਪਦੋਛੋਖੋਿਾਸਿਚ,ਉਹਦਨਾਨਸਿਰਾਿਤਸਿਚਸੋਆਉਣ ੋਈ,ਇਥਤਿਸਿਦਧਅਤਸਸਹਦਨਾੋਿੋਣਿਾੋੀਧਰਤੀਸਿਚ ਸੋਆਉਣੋਈਿਰਸਖਅਤਰਸਖਆਸੋਆਿੀ। 9ਿਹਿਾਹਨਿਾੋਬਨਿੀਤਾਿਤਸਦਤੀ,ਜਉਿਦੀਬਢਾਪਤਿਉਿਦ ਨਾੋਸਰਹਾ:ਤਾਜਉਹਧਰਤੀਦਉਚਿਥਾਨਾਸਿਚਦਾਖੋਹਇਆ,ਅਤ ਉਿਦੀਅਿਨਇਿਨਸਿਰਾਿਤਸਿਚਪਾਪਤਿੀਤਾ: 10ਤਾਜਇਿਰਾਏੋਦਿਾਰੋਿਇਹਿਖਣਸਿਿਹਿਾਹਦਾ ਅਨਿਰਣਿਰਨਾਚੋਾਹ।

11ਅਤਸਨਆਈਆਦਬਾਰਸਿਚ,ਹਰਇਿਨਾਮਦਾ,ਸਜਨਾਦਸਦੋ ਸਿਚਸਿਭਚਾਰਨਹੀਿੀ,ਨਾਪਭਤਦਰਹਇਆ,ਉਨਾਦੀਿਾਦਮਬਾਰਿ ਹਿ।

12ਉਹਨਾਦੀਆਹਡੀਆਉਹਨਾਦਿਥਾਨਤਉੋਣਅਤਉਹਨਾਦਾ ਨਾਮਉਹਨਾਦਬਸਚਆਉਤਬਸਣਆਰਹ।

13ਿਮਏੋ,ਿਹਿਾਹਦਨਬੀ,ਆਪਣਪਭਦਸਪਆਰ,ਨਇਿਰਾਜ ਿਥਾਸਪਤਿੀਤਾ,ਅਤਆਪਣੋਿਾਉਤਮਿਹਿੀਤਹਏਿਰਦਾਰਾਨ ਚਸਣਆ।

14ਿਹਿਾਹਦੀਸਬਿਿਥਾਦਆਰਾਉਹਮਡੋੀਦਾਸਨਆਿਰਦਾਿੀ,ਅਤ ਿਹਿਾਹਿਾਿਬਦਾਆਦਰਿਰਦਾਿੀ।

15ਆਪਣੀਿਫਾਦਾਰੀਦਆਰਾਉਹਇਿਿਚਾਨਬੀਪਾਇਆਸੋਆ, ਅਤਉਿਦਬਚਨਦਆਰਾਉਹਦਰਸਣਸਿਚਿਫਾਦਾਰਿਜਜਾਸਣਆ ਸੋਆ।

16ਉਿਨਬੋਿਤਿਹਿਾਹਨਪਿਾਸਰਆ,ਜਦਉਹਦਿਰੀਆਨਉਿ ਉਤਹਰਪਾਸਿਓਜਰਪਾਇਆ,ਜਦਉਿਨਚਿਣਿਾੋੋੋਨ ਚੜਾਇਆ।

17ਅਤਿਹਿਾਹਨਅਿਾਸਤੋਰਸਜਆਅਤਿਡੀਅਿਾਜਨਾੋ ਆਪਣੀਅਿਾਜਿਣਾਈਸਦਤੀ।

18ਅਤਉਿਨਿਰਦਹਾਿਮਾਅਤਫਸੋਿਤੀਆਦਿਾਰਿਰਦਾਰਾਨ ਤਬਾਹਿਰਸਦਤਾ।

19ਅਤਆਪਣੀੋਮੀਨੀਦਤਪਸਹੋਾਉਿਨਿਹਿਾਹਅਤਉਿਦ ਮਿਹਿੀਤਹਏਦਿਨਮਖਸਿਰਧਿੀਤਾ,ਮਸਿਿਮਨਖਦਾਿਮਾਨਨਹੀ ਸੋਆ,ਇਿਜਤੀਸਜਨਾਿੀ:ਅਤਸਿਿਨਉਿਉਤਦਸਨਹੀ ੋੋਾਇਆ।

20ਅਤਉਿਦੀਮਤਤਬਾਅਦਉਿਨਭਸਿਖਬਾਣੀਿੀਤੀ,ਅਤਰਾਜਨ ਉਿਦਾਅਤਸਿਖਾਇਆ,ਅਤੋਿਾਦੀਦਸਟਤਾਨਸਮਟਾਉਣੋਈ, ਭਸਿਖਬਾਣੀਸਿਚਧਰਤੀਤਆਪਣੀਅਿਾਜਉਚੀਿੀਤੀ।

ਅਧਿਆਏ47

1ਅਤਉਿਤਬਾਅਦਨਾਥਾਨਦਾਰਦਦਿਮਸਿਚਅੋਮਿਾਿਿਰਨ ੋਈਉਸਠਆ।

2ਸਜਿਿਖ-ਿਾਦਦੀਭਟਸਿਚਚਰਬੀਉਤਾਰਸਦਤੀਜਾਦੀਹ,ਉਿਤਰਾ ਦਾਰਦਨਇਿਰਾਏੋੀਆਸਿਚਚਸਣਆਸੋਆਿੀ। 3ਉਹਬਸਚਆਿਾੋਸਰਾਨਾੋਅਤੋਸੋਆਿਾੋਸਰਛਾਨਾੋਖਡਦਾ ਿੀ।

4ਉਿਨਇਿਦਤਨਨਹੀਮਾਸਰਆ,ਜਦਉਹਅਜਜਿਾਨਿੀ?ਅਤਿੀ ਉਿਨੋਿਾਤਬਦਨਾਮੀਦਰਨਹੀਿੀਤੀ,ਜਦਉਿਨੋੋੋਸਿਚਪਥਰ ਨਾੋਆਪਣਾਹਥਉਚਾਿੀਤਾਅਤੋਸੋਅਥਦਸਖੀਨਮਾਸਰਆ?

5ਸਿਉਸਿਉਿਨਅਤਮਹਾਨਪਭਨਪਿਾਸਰਆਿੀ।ਅਤਉਿਨਉਿਨ ਆਪਣਿਜਹਥਸਿਚਤਾਿਤਸਦਤੀਸਿਉਹਉਿਸਿਤੀਸਾੋੀਿਧਨ ਮਾਰਿਿ,ਅਤਆਪਣੋਿਾਦਸਿੋਨਖੜਾਿਰਿਿ।

6ਇਿੋਈੋਿਾਨਉਿਨਦਿਹਜਾਰਾਨਾੋਿਨਮਾਸਨਤਿੀਤਾ,ਅਤ ਿਹਿਾਹਦੀਆਅਿੀਿਾਸਿਚਉਿਦੀਉਿਤਤਿੀਤੀ,ਇਿਸਿਚਉਿਨ ਉਿਨਮਸਹਮਾਦਾਮਿਟਸਦਤਾ।

7ਸਿਉਜਉਿਨਿਰੀਆਨਹਰਪਾਸਿਓਨਾਿਿੀਤਾ,ਅਤਫਸੋਿਤੀਆ ਨਆਪਣਸਿਰਧੀਆਨਨਾਿਿਰਸਦਤਾ,ਅਤਅਜਦਸਦਨਤਿਉਨਾਦ ਸਿੋਾਨਤੜਸਦਤਾ।

8ਉਿਨਆਪਣਿਾਰਿਮਾਸਿਚਮਸਹਮਾਦਸਬਦਾਨਾੋਪਸਿਤਰਪਰਖ ਦੀਉਿਤਤਿੀਤੀ।ਆਪਣਪਰਸਦੋਨਾੋਉਿਨੋੀਤੋਾਏ,ਅਤ ਉਿਨਸਪਆਰਿੀਤਾਸਜਿਨਉਿਨਬਣਾਇਆ।

9ਉਿਨੋਾਉਣਿਾਸੋਆਨਿੀਜੋਿਦੀਦਅੋਖੜਾਿੀਤਾ,ਤਾਜ ਉਹਆਪਣੀਅਿਾਜਨਾੋਸਮਠੀਧਨਬਜਾਉਣਅਤਸਨਤਆਪਣੋੀਤਾ ਸਿਚਉਿਤਤੋਾਉਣ।

10ਉਿਨਉਨਾਦਸਤਉਹਾਰਾਨਿਸਸਭਤਿੀਤਾ,ਅਤਅਤਤੀਿਪਸਿਤਰ ਿਸਮਆਨਸਿਿਿਸਥਤਿੀਤਾ,ਤਾਜਉਹਉਿਦਪਸਿਤਰਨਾਮਦੀ ਉਿਤਤਿਰਨ,ਅਤਿਿਰਤਹਿੋੋਜਣ।

11ਿਹਿਾਹਨਉਿਦਪਾਪਦਰਿੀਤ,ਅਤਉਿਦਸਿੋਨਿਦਾੋਈ ਉਚਾਿੀਤਾ:ਉਿਨਉਿਨਰਾਸਜਆਦਾਨਮਅਤਇਿਰਾਏੋਸਿਚਮਸਹਮਾ ਦਾਸਿਾਾਿਣਸਦਤਾ। 12ਉਿਤਬਾਅਦਇਿਬਧੀਮਾਨਪਤਰਉਸਠਆ,ਅਤਉਿਦੀਖਾਤਰ ਉਹਿਡਾਹਇਆ।

13ਿੋਮਾਨਨਸਾਤੀਪਰਣਿਮਸਿਚਰਾਜਿੀਤਾ,ਅਤਉਿਨ ਿਨਮਾਸਨਤਿੀਤਾਸੋਆ;ਸਿਉਸਿਪਰਮਸਰਨਉਿਦਆੋ-ਦਆੋਿਭ ਿਝਚਪਿਰਸਦਤਾ,ਤਾਜਉਹਉਿਦਨਾਮਸਿਚਇਿਾਰਬਣਾਿ,ਅਤ ਉਿਦਾਪਸਿਤਰਅਿਥਾਨਿਦਾੋਈਸਤਆਰਿਰ।

14ਤਆਪਣੀਜਆਨੀਸਿਚਸਿਨਾਸਿਆਣਾਿੀਅਤਹੜਿਾੋਿਮਝ ਨਾੋਭਰਪਰਿੀ!

15ਤਰੀਜਾਨਨਿਾਰੀਧਰਤੀਨਢਿਸੋਆਹ,ਅਤਤਉਿਨਹਨਰ ਸਦਸਟਾਤਾਨਾੋਭਰਸਦਤਾਹ।

16ਤਰਾਨਾਮਟਾਪਆਤਿਦਰਤਿਚੋਾਸੋਆ;ਅਤਤਹਾਡੀਸਾਤੀ ੋਈਤਿੀਸਪਆਰਿੀ।

17ਦਿਤਰੋੀਤਾ,ਿਹਾਿਤਾ,ਸਦਸਟਾਤਾਅਤਸਿਆਸਖਆਿਾੋਈਤਰ ਉਤਹਰਾਨਹਏ।

18ਿਹਿਾਹਪਰਮਸਰਦਨਾਮਨਾੋ,ਸਜਹੜਾਇਿਰਾਏੋਦਾਿਹਿਾਹ ਪਰਮਸਰਅਖਿਾਉਦਾਹ,ਤਿਨਾਟੀਨਦਬਰਾਬਰਇਿਠਾਿੀਤਾਅਤ ਚਾਦੀਨਿੀਿਿਾੋਿਧਾਇਆ।

19ਤਇਿਤਰੀਆਅੋਝਸਿਆ,ਅਤਆਪਣਿਰੀਰਦਆਰਾਤਨ ਅਧੀਨਿੀਤਾਸੋਆ।

20ਤਆਪਣੀਇਜਤਨਿੋਸਿਤਿੀਤਾ,ਅਤਆਪਣੀਅਿਨਪੋੀਤ ਿੀਤਾ,ਤਾਜਤਆਪਣਬਸਚਆਉਤਿਧਸੋਆਇਆ,ਅਤਆਪਣੀ ਮਰਖਤਾਈੋਈਉਦਾਿਹਇਆ।

21ਇਿੋਈਰਾਜਿਸਡਆਸੋਆਅਤਇਫਰਾਈਮਸਿਚਇਿਬਾਗੀ ਰਾਜਉਤਰਾਜਿੀਤਾ।

22ਪਰਿਹਿਾਹਆਪਣੀਦਿਾਨਿਦਨਾਛਡੋਾ,ਨਾਉਹਦਿਮਦਾ ਿਈਨਾਿਨਹੀਹਿੋਾ,ਨਾਉਹਆਪਣਚਣਹਏੋਿਾਦੀਿਤਾਨਨ ਖਤਮਿਰੋਾ,ਅਤਉਿਦੀਿਤਾਨਨਜਉਿਨਸਪਆਰਿਰਦਾਹਉਹ ਨਹੀਖਹੋਾ,ਇਿੋਈਉਿਨਿਾਿਬਨਇਿਬਿੀਆਸਦਤਾ,ਅਤਉਿ ਸਿਚਦਾਰਦੋਈਇਿਜੜ

23ਇਿਤਰਾਿੋਮਾਨਨਆਪਣਸਪਉ-ਦਾਸਦਆਦਨਾੋਆਰਾਮਿੀਤਾ, ਅਤਆਪਣੀਅਿਸਿਚਰਬਆਮਨਆਪਣਸਪਛਛਡਸਦਤਾ,ਉਹੋਿਾ ਦੀਮਰਖਤਾਈ,ਅਤਉਹਸਜਿਨਿਈਿਮਝਨਹੀਿੀ,ਸਜਿਨਆਪਣੀ ਿੋਾਹਨਾੋੋਿਾਨਦਰਿੀਤਾ।ਨਬਾਟਦਾਪਤਰਿਾਰਾਬਆਮਿੀਿੀ, ਸਜਿਨਇਜਰਾਈੋਨਪਾਪਿਰਿਾਇਆ,ਅਤਇਫਰਾਈਮਨਪਾਪਦਾ ਰਾਹਸਿਖਾਇਆ:

24ਅਤਉਨਾਦਪਾਪਇਨਿਧੋਏਸਿਉਨਾਨਦਸਸਿਚਬਾਹਰਿਢ ਸਦਤਾਸੋਆ।

25ਸਿਉਜਉਹਿਾਰੀਦਸਟਤਾਨਭਾੋਦਰਹ,ਜਦਤਿਉਨਾਉਤ ਬਦੋਾਨਾਸੋਆਸੋਆ।

ਅਧਿਆਏ48

1ਤਦਏੋੀਿਾਹਨਬੀਅੋਿਾੋਖੜਾਹਇਆਅਤਉਹਦਾਬਚਨਦੀਿ ਿਾੋਬੋਦਾਸਰਹਾ।

2ਉਿਨਉਨਾਉਤਸਭਆਨਿਿਾੋਸੋਆਇਆ,ਅਤਆਪਣਜਸਨਾੋ ਉਨਾਦੀਸੋਣਤੀਾਟਾਸਦਤੀ।

3ਿਹਿਾਹਦਬਚਨਨਾੋਉਿਨਅਿਾਸਨਬਦਿਰਸਦਤਾ,ਅਤਸਤਨ ਿਾਰੀਅੋਿੀਹਠਾਸੋਆਦੀ।

4ਹਏੋੀਿਾਹ,ਤਆਪਣਅਚਰਜਿਮਾਸਿਚਸਿਨਾਆਦਰਪਾਪਤਿੀਤਾ! ਅਤਿਣਤਰਿਰੋਾਮਸਹਮਾਿਰਿਿਦਾਹ!

5ਸਜਿਨਅਤਮਹਾਨਦਬਚਨਦਆਰਾਇਿਮਰਦਨਮਤਤ,ਅਤ ਉਿਦੀਆਤਮਾਨਮਰਸਦਆਦਿਥਾਨਤਸਜਿਾਸੋਆ:

6ਸਜਿਨਰਾਸਜਆਨਨਾਿਿੀਤਾ,ਅਤਿਸਤਿਾਰਿੋਆਦਮੀਆਨ ਉਨਾਦਸਬਿਤਰਤ

7ਸਜਿਨਿੀਨਈਸਿਚਿਹਿਾਹਦੀਸਝੜਿਿਣੀ,ਅਤਹਰਬਸਿਚ ਬਦੋਾੋਣਦੀਿਜਾਿਣੀ।

8ਸਜਿਨਬਦੋਾੋਣੋਈਰਾਸਜਆਨਚਸਣਆ,ਅਤਨਬੀਆਨਉਿ ਤਬਾਅਦਿਫੋਹਣੋਈ:

9ਸਜਿਨਅੋਦਿਾਿਰੋਸਿਚਅਤਅੋਦਾਸੜਆਦਰਥਸਿਚ ਚਸਿਆਸੋਆਿੀ।

10ਸਜਨਾਨਉਨਾਦਿਸਮਆਸਿਚਤਾੜਨਾੋਈਸਨਿਿਤਿੀਤਾਸੋਆ ਿੀ,ਪਭਦਸਨਆਉਦਿਧਨਸਾਤਿਰਨੋਈ,ਇਿਤਪਸਹੋਾਸਿਉਹ ਿਧਸਿਚਭੜਿਉਠ,ਅਤਸਪਤਾਦਸਦੋਨਪਤਰਿੋਮੜਦਣ,ਅਤ ਿਾਿਬਦੋਤਾਨਬਹਾੋਿਰਨੋਈ।

11ਧਨਹਨਉਹਸਜਨਾਨਤਨਦਸਖਆ,ਅਤਸਪਆਰਸਿਚਿੋਏ। ਸਿਉਸਿਅਿੀਜਰਰਜੀਿਾੋ।

12ਇਹਏੋੀਿਾਿਿੀ,ਜਇਿਿਾਿਰੋਨਾੋਢਸਿਆਹਇਆਿੀ:ਅਤ ਏੋੀਸਿਅਿਉਿਦੀਆਤਮਾਨਾੋਭਰਸੋਆ:ਜਦਤਿਉਹਸਜਉਦਾਿੀ, ਉਹਸਿਿਿੀਰਾਜਿਮਾਰਦੀਮਜਦੋੀਤਪਸਰਤਨਹੀਿੀ,ਨਾਹੀਿਈ ਉਿਨਅਧੀਨਿਰਿਿਦਾਿੀ।

13ਿਈਿੀਸਬਦਉਿਉਤਿਾਬਨਾਪਾਿਸਿਆ।ਅਤਉਿਦੀਮਤਤ ਬਾਅਦਉਿਦਿਰੀਰਨਭਸਿਖਬਾਣੀਿੀਤੀ।

14ਉਿਨਆਪਣਜੀਿਨਸਿਚਅਚਰਜਿਮਿੀਤਅਤਉਿਦੀਮਤਿੋ ਉਿਦਿਮਅਚਰਜਿਨ।

15ਇਿਿਭਿਝਦਿਾਰਨੋਿਾਨਨਾਤਬਾਿੀਤੀ,ਨਾਆਪਣਪਾਪਾਤ ਉਨਾਨਛਸਡਆ,ਜਦਤਿਉਹੋਟੋਏਅਤਉਨਾਦਦਿਸਿਚਬਾਹਰ ਨਾਿਢੋਏਅਤਿਾਰੀਧਰਤੀਸਿਚਸਖਡੋਏ,ਪਰਦਾਰਦਦਾਰਾਣ ਸਿਚਇਿਥੜਸਜਹੋਿਅਤਇਿਹਾਿਮਸਰਹਾ।:

16ਸਜਨਾਸਿਚਿਈਆਨਉਹਿਮਿੀਤਾਜਪਰਮਸਰਨਚੋਾੋੋਦਾ ਿੀਅਤਿਈਆਨਪਾਪਾਨਿਧਾਸਦਤਾ।

17ਸਹਜਿੀਿਾਹਨਆਪਣਸਸਹਰਨਮਜਬਤਿੀਤਾ,ਅਤਉਿਦ ਸਿਚਿਾਰਪਾਣੀਸੋਆਇਆ:ਉਿਨੋਹਨਾੋਿਖਤਚਟਾਨਪਸਟਆ ਅਤਪਾਣੀੋਈਖਹਬਣਾਏ।

18ਉਿਦਿਮਸਿਚਿਨਹਰੀਬਨਚੜਾਈਿੀਤੀਅਤਰਬਿਿਨਭਸਜਆ ਅਤਿੀਓਨਦਸਿਰਧਆਪਣਾਹਥਉਚਾਿੀਤਾਅਤਹਿਾਰਿੀਤਾ।

19ਤਦਉਨਾਦਸਦੋਅਤਹਥਿਬੋਏ,ਅਤਉਹਦਰਦਸਿਚਿਨ, ਸਜਿਜਣਨਦੀਆਔਰਤਾਿਨ।

20ਪਰਉਨਾਨਿਹਿਾਹਨਪਿਾਸਰਆਜਸਮਹਰਬਾਨਹ,ਅਤਆਪਣ ਹਥਉਿਿੋਿਧਾਏ,ਅਤਉਿਿੋਪਸਿਤਰਪਰਖਨਉਨਾਦੀਿਰੋਤ ਿਣੀਅਤਏਿਦੀਿਿਿਾਈਦਆਰਾਉਨਾਨਛਡਾਇਆ।

21ਉਿਨਅਸਰੀਆਦੀਫਜਨਮਾਸਰਆਅਤਉਿਦਦਤਨਉਨਾਨ ਤਬਾਹਿਰਸਦਤਾ।

22ਸਿਉਸਿਸਹਜਿੀਿਾਹਨਉਹਿਮਿੀਤਾਜਿਹਿਾਹਨਪਿਨਿਰਦਾ ਿੀਅਤਉਹਆਪਣਸਪਤਾਦਾਰਦਦਰਾਹਾਸਿਚਤਿੜਾਿੀ,ਸਜਿਸਿ ਏਿਾਿਨਬੀ,ਜਆਪਣਦਰਸਣਸਿਚਮਹਾਨਅਤਿਫਾਦਾਰਿੀ,ਨ ਉਿਨਹਿਮਸਦਤਾਿੀ।

23ਉਿਦਿਮਸਿਚਿਰਜਸਪਛਾਹਿੋਚੋਾਸੋਆਅਤਉਿਨਰਾਜ ਦੀਉਮਰਿਧਾਸਦਤੀ।

24ਉਿਨਇਿਸਾਨਦਾਰਆਤਮਾਦਆਰਾਿਸਖਆਸਿਅਤਸਿਚਿੀ ਿਾਪਰਨਾਹ,ਅਤਉਿਨਿੀਿਨਸਿਚਿੋਿਰਨਿਾਸੋਆਨਸਦੋਾਿਾ ਸਦਤਾ।

25ਉਿਨਸਦਖਾਇਆਸਿਿੀਹਮਸਾੋਈਿਾਪਰਨਾਹ,ਅਤੋਪਤੋੋਾ ਜਾਉਹਿਦਿੀਆਉਣੋੀਆ।

ਅਧਿਆਏ49

1ਿਿੀਅਿਦੀਿਾਦਉਿਅਤਰਦੀਰਚਨਾਿਰੋੀਹਜਅਤਰਦੀਿੋਾ ਦਆਰਾਬਣਾਈੋਈਹ:ਉਹਿਾਰਮਹਾਸਿਚਸਸਹਦਿਰੋਾਸਮਠਾਹ, ਅਤਮਅਦੀਦਾਅਿਤਸਿਚਿੋੀਤਿਰੋਾਹ। 2ਉਿਨੋਿਾਦਧਰਮਪਸਰਿਰਤਨਸਿਚਆਪਣਆਪਨਸਿਧਾਿੀਤਾ, ਅਤਬਦੀਦਸਾਣਾਉਣਿਮਾਨਦਰਿਰਸਦਤਾ।

3ਉਿਨਆਪਣਮਨਨਪਭਿੋਿਸਧਤਿੀਤਾ,ਅਤਅਧਰਮੀਦਿਮ ਸਿਚਉਿਨਪਰਮਸਰਦੀਉਪਾਿਨਾਨਿਥਾਸਪਤਿੀਤਾ।

4ਦਾਰਦਅਤਸਹਜਿੀਿਾਹਅਤਿਿੀਿਾਿਨਛਡਿਿਾਰਨਿਿਦਾਰ ਿਨ,ਸਿਉਸਿਉਨਾਨਅਤਮਹਾਨਦੀਸਬਿਿਥਾਨਸਤਆੋਸਦਤਾ, ਿਹਦਾਹਦਰਾਜਿੀਅਿਫੋਰਹ।

5ਇਿੋਈਉਿਨਉਨਾਦੀਸਿਤੀਦਿਸਰਆਨਸਦਤੀ,ਅਤਉਨਾਦੀ ਮਸਹਮਾਇਿਅਜੀਬਿਮਨਸਦਤੀ।

6ਉਨਾਨਪਸਿਤਰਅਿਥਾਨਦਚਣਹਏਸਸਹਰਨਿਾੜਸਦਤਾ,ਅਤ ਸਿਰਸਮਿਾਿਦੀਭਸਿਖਬਾਣੀਦਅਨਿਾਰੋੋੀਆਨਸਿਰਾਨਿਰਸਦਤਾ। 7ਸਿਉਸਿਉਨਾਨਉਿਨਾੋਬਰਾਿੋਿਿੀਤਾ,ਜਸਿਇਿਨਬੀਿੀ, ਆਪਣੀਮਾਦੀਿਖਸਿਚਪਸਿਤਰਿੀਤਾਸੋਆਿੀ,ਤਾਜਉਹਜੜਪਟ ਿਿਦਾਹ,ਦਖੀਅਤਤਬਾਹਿਰਿਿਦਾਹ।ਅਤਉਹਿੀਉਿਾਰਿਿਦਾ ਹ,ਅਤਬੀਜਿਿਦਾਹ।

8ਇਹਸਹਜਿੀਏੋਹੀਿੀਸਜਿਨਸਾਨਦਾਰਦਰਸਣਦਸਖਆ,ਜਉਿਨ ਿਰਬੀਆਦਰਥਉਤਸਦਖਾਇਆਸੋਆਿੀ।

9ਸਿਉਸਿਉਿਨਮੀਹਦਸਚਤਰਦਹਠਾਦਸਮਣਾਦਾਸਜਿਰਿੀਤਾ,ਅਤ ਉਨਾਨਿਹੀਮਾਰੋਦਰਸਨਿੀਤਾ।

10ਅਤਬਾਰਾਨਬੀਆਸਿਚਿਾਦੋਾਰਨਮਬਾਰਿਹਿ,ਅਤਉਹਨਾ ਦੀਆਹਡੀਆਉਹਨਾਦਿਥਾਨਤਮੜਿਿਧਣਸਦਓ,ਸਿਉਸਿਉਹਨਾ ਨਿਾਿਬਨਸਦੋਾਿਾਸਦਤਾ,ਅਤਉਹਨਾਨਪਿੀਉਮੀਦਨਾੋ ਛਡਾਇਆ। 11ਅਿੀਜਰਬਾਬੋਦੀਿਸਡਆਈਸਿਿਿਰੀਏ?ਇਥਤਿਸਿਉਹਿਜ ਹਥਉਤਇਿਸਨਸਾਨਦਰਪਸਿਚਿੀ:

12ਇਿਤਰਾਿਿਦਿਦਾਪਤਰਸਿਿਿੀ:ਸਜਿਨਆਪਣਿਮਸਿਚਾਰ ਬਣਾਇਆ,ਅਤਪਭੋਈਇਿਪਸਿਤਰਮਦਰਬਣਾਇਆ,ਜਿਦੀਿੀ ਮਸਹਮਾੋਈਸਤਆਰਿੀਤਾਸੋਆਿੀ।

13ਅਤਚਣਹਏੋਿਾਸਿਚਨੀਸਮਆਿਿੀ,ਸਜਿਦੀਪਸਿਧੀਬਹਤਹ, ਸਜਿਨਿਾਡੋਈਢਸਹ-ਢਰੀਹਈਆਿਧਾਨਖੜਾਿੀਤਾ,ਫਾਟਿਾਅਤ ਬਾਰਾਨਖੜਾਿੀਤਾ,ਅਤਿਾਡਖਡਰਨਦਬਾਰਾਖੜਾਿੀਤਾ।

14ਪਰਧਰਤੀਉਤਹਨਿਿਰੋਾਿਈਮਨਖਨਹੀਬਣਾਇਆਸੋਆ ਿੀ।ਸਿਉਸਿਉਿਨਧਰਤੀਤਸੋਆਸੋਆਿੀ।

15ਨਾਤਾਿਿਫਿਰੋਾਿਈਜਆਨਜਸਮਆ,ਜਉਿਦਭਰਾਿਾਦਾ ਰਾਜਪਾੋ,ੋਿਾਦਾਠਸਹਰਨਿਾੋਾ,ਸਜਿਦੀਆਹਡੀਆਨਪਭਦਾ ਮਨਣਾਿੀ।

16ਿਮਅਤਿਥਮਨਖਾਸਿਚਬਹਤਆਦਰਸਿਚਿਨ,ਅਤਇਿਤਰਾ ਆਦਮਸਿਸਟੀਸਿਚਹਰਜੀਿਤਚੀਜਨਾੋਉਚਾਿੀ।

ਅਧਿਆਏ50

1ਸਮਰਨਪਧਾਨਜਾਜਿ,ਓਸਨਆਿਦਾਪਤਰ,ਸਜਿਨਆਪਣਜੀਿਨ ਸਿਚਾਰਦੀਦਬਾਰਾਮਰਮਤਿੀਤੀ,ਅਤਆਪਣਸਦਨਾਸਿਚਮਦਰਨ ਮਜਬਤਿੀਤਾ:

2ਅਤਉਿਦਦਆਰਾਨੀਹਤਦੋਣੀਉਚਾਈ,ਮਦਰਦਆੋਦਆੋ ਿਧਦਾਉਚਾਸਿੋਾਬਣਾਇਆਸੋਆਿੀ:

3ਉਿਦਸਦਨਾਸਿਚਪਾਣੀੋਣਿਾੋਾਟਆ,ਿਮਦਰਿਾੋਿਪਾਿਸਿਚ ਿੀ,ਸਪਤੋਦੀਆਪੋਟਾਨਾੋਢਸਿਆਹਇਆਿੀ:

4ਉਿਨਮਦਰਦੀਦਖ-ਭਾੋਿੀਤੀਸਿਉਹਸਡੋਨਾਜਾਿ,ਅਤਸਸਹਰ ਨਾਰਾਪਾਉਣੋਈਮਜਬਤਿੀਤਾ। 5ਪਸਿਤਰਅਿਥਾਨਤਬਾਹਰਆਉਣਿੋਉਹੋਿਾਦਸਿਚਿਾਰਸਿਿ ਿਸਤਿਾਸਰਆਸੋਆਿੀ!

6ਉਹਬਦੋਾਦਸਿਚਿਾਰਿਿਰਦਤਾਰਿਰੋਾਿੀ,ਅਤਪਰਚਨਿਾੋ ਿੀ:

7ਸਜਿਿਰਜਅਤਮਹਾਨਦਮਦਰਉਤਚਮਿਦਾਹ,ਅਤਿਤਰੋੀਪੀਾ ਿਾੋਚਮਿਦਬਦੋਾਸਿਚਰਸਨੀਸਦਦਾਹ:

8ਅਤਿਾੋਦੀਬਿਤਸਿਚੋੋਾਬਦਫੋਾਿਾੋ,ਪਾਣੀਦੀਆਨਦੀਆ ਦਿਢਸੋੋੀਿਾੋ,ਅਤੋਰਮੀਆਸਿਚੋਬਾਨਦਰਖਦੀਆ ਟਸਹਣੀਆਿਾੋ:

9ਸਜਿਧਪਦਾਨਸਿਚਅੋਅਤਧਪ,ਅਤਹਰਤਰਾਦਿੀਮਤੀਪਥਰਾ ਨਾੋਿਢਹਏਿਨਦਭਾਡਿਾੋ:

10ਅਤਇਿਿਦਰਜਤਨਦਰਖਿਾੋਜਫੋਸਦਦਾਹ,ਅਤਇਿ ਿਾਈਪਿਦਰਖਿਾੋਜਬਦੋਾਤਿਿਧਦਾਹ।

11ਜਦਉਹਨਆਦਰਦਾਚੋਾਪਸਹਸਨਆਅਤਪਰਤਾਪਦਿਪਰਨਤਾ ਨਪਸਹਸਨਆ,ਜਦਉਹਪਸਿਤਰਜੋਿਦੀਉਤਚਸੜਆ,ਤਾਉਿਨ ਪਸਿਤਰਿਿਤਰਨਆਦਰਿੋਬਣਾਇਆ।

12ਜਦਉਿਨਜਾਜਿਾਦਹਥਾਸਿਚਸਹਿਾਸੋਆ,ਤਾਉਹਖਦਜੋਿਦੀ ਦਚੋਿੋਖੜਾਿੀ,ਸੋਬਾਨਿਸਿਚਇਿਜਿਾਨਸਦਆਰਿਾੋਾਸਰਆ ਹਇਆਿੀ।ਅਤਖਜਰਦਰਖਾਦਰਪਸਿਚਉਨਾਨਉਿਨਦਆੋਾਰ ਸੋਆ।

13ਇਿਤਰਾਹਾਰਨਦਿਾਰਪਤਰਆਪਣੀਮਸਹਮਾਸਿਚਿਨਅਤ ਇਿਰਾਏੋਦੀਿਾਰੀਮਡੋੀਦਿਾਮਣਿਹਿਾਹਦੀਆਭਟਾਆਪਣਹਥਾ ਸਿਚਿਨ।

14ਅਤਜੋਿਦੀਦੀਿਿਾਪਰੀਿੀਤੀਤਾਜਉਹਅਤਮਹਾਨਿਰਬ ਸਿਤੀਮਾਨਦੀਭਟਨਸਸੋਾਰਨ, 15ਉਿਨਆਪਣਾਹਥਸਪਆੋਿੋਿਧਾਇਆ,ਅਤਅੋਰਾਦਾੋਹ ਡਸੋਆ,ਉਿਨਜੋਿਦੀਦਪਰਾਸਿਚਿਭਤਉਚਰਾਜੋਈਇਿ ਸਮਠੀਿੋਧਡੋਸਦਤੀ।

16ਤਦਹਾਰਨਦਪਤਰਾਨਰੋਾਪਾਇਆਅਤਚਾਦੀਦੀਆਤਰੀਆ ਿਜਾਈਆਅਤਅਤਮਹਾਨਦਅੋਿਾਦਿਰਨੋਈਇਿਿਡਾਰੋਾ ਪਾਇਆ।

17ਤਦਿਾਰੋਿਇਿਠਹੋਏਅਤਆਪਣਪਭਿਰਬਸਿਤੀਮਾਨ, ਅਤਮਹਾਨਦੀਉਪਾਿਨਾਿਰਨੋਈਮਹਦਭਾਰਧਰਤੀਉਤਸਡੋ ਪਏ।

18ੋਾਇਿਾਨਿੀਆਪਣੀਆਅਿਾਜਾਨਾੋਉਿਤਤੋਾਇਨਿੀਤਾ, ਅਨਿਸਿਿਮਦੀਆਆਿਾਜਾਨਾੋਸਮਠੀਧਨਬਣਾਈੋਈ।

19ਅਤੋਿਾਨਅਤਮਹਾਨਿਹਿਾਹਦਅੋਬਨਤੀਿੀਤੀਜ ਸਮਹਰਬਾਨਹ,ਜਦਤਿਸਿਪਭਦੀਪਸਿਤਰਤਾਪਰੀਨਹੀਹਜਾਦੀਅਤ ਉਹਉਿਦੀਿਿਾਪਰੀਿਰਚਿਿਨ। 20ਤਦਉਹਹਠਾਸੋਆਅਤਇਿਰਾਏੋੀਆਦੀਿਾਰੀਮਡੋੀਉਤ ਆਪਣਹਥਚਿਤਾਜਉਹਆਪਣਬੋਾਨਾੋਿਹਿਾਹਦੀਅਿੀਿਦਿ ਅਤਉਹਦਨਾਮਸਿਚਅਨਦਿਰ।

21ਅਤਉਨਾਨਦਿਰੀਿਾਰਮਥਾਟਿਣੋਈਮਥਾਟਸਿਆਤਾਜਉਹ ਅਤਮਹਾਨਤਅਿੀਿਪਾਪਤਿਰਿਿਣ।

22ਇਿੋਈਹਣਤਿੀਿਾਸਰਆਦਪਰਮਸਰਨਮਬਾਰਿਆਖ,ਜਹਰ ਥਾਸਿਰਫਅਚਰਜਿਮਿਰਦਾਹ,ਜਿਾਡਸਦਨਾਨਿਖਤਉਚਾਿਰਦਾ ਹ,ਅਤਆਪਣੀਦਇਆਦਅਨਿਾਰਿਾਡਨਾੋਪਸਆਉਦਾਹ।

23ਉਹਿਾਨਸਦੋਦੀਖਸੀਸਦਦਾਹ,ਅਤਇਿਰਾਏੋਸਿਚਿਾਡਸਦਨਾ ਸਿਚਿਦਾੋਈਸਾਤੀਰਹ।

24ਤਾਜਉਹਿਾਡਉਤਆਪਣੀਦਿਾਦੀਪਸਟੀਿਰ,ਅਤਿਾਨਆਪਣ ਿਮਉਤਛਡਾਿ!

25ਦਤਰਾਦੀਆਿਮਾਹਨਸਜਨਾਨਮਰਾਸਦੋਨਫਰਤਿਰਦਾਹ,ਅਤ ਤੀਜੀਿਈਿਮਨਹੀਹ:

26ਉਹਸਜਹੜਿਾਮਸਰਿਾਦਪਰਬਤਉਤਬਠਹਨ,ਅਤਉਹਸਜਹੜ ਫਸੋਿਤੀਆਸਿਚਿਿਦਹਨ,ਅਤਉਹਮਰਖੋਿਜਸਿਿਮਸਿਚਿਿਦ ਹਨ।

27ਿਰਸੋਮਦਸਿਰਾਿਦਪਤਰਸਿਿਨਇਿਪਥੀਸਿਚਿਮਝਅਤ ਸੋਆਨਦਾਉਪਦਸਸੋਸਖਆਹ,ਸਜਿਨਆਪਣਸਦੋਸਿਚਸਿਆਣਪ ਡੋਸਦਤੀ।

28ਧਨਹਉਹਸਜਹੜਾਇਨਾੋੋਾਸਿਚਅਸਭਆਿਿਰੋਾ।ਅਤ ਸਜਹੜਾਉਨਾਨਆਪਣਸਦੋਸਿਚਰਖਦਾਹਉਹਸਿਆਣਾਬਣ ਜਾਿੋਾ।

29ਸਿਉਸਿਜਉਹਉਨਾਨਪਰਾਿਰਦਾਹ,ਤਾਉਹਿਭਿਝਿਰਨੋਈ ਬੋਿਾਨਹਿੋਾ,ਸਿਉਸਿਪਭਦਾਚਾਨਣਉਿਦੀਅੋਿਾਈਿਰਦਾਹ, ਜਧਰਮੀਨਬਧਸਦਦਾਹ।ਪਭਦਾਨਾਮਿਦਾੋਈਮਬਾਰਿਹਿ। ਆਮੀਨ,ਆਮੀਨ।

ਅਧਿਆਏ51

1ਸਿਰਾਚਦਪਤਰਸਿਿਦੀਪਾਰਥਨਾ।ਹਪਭਅਤਰਾਜਾ,ਮਤਰਾ ਧਨਿਾਦਿਰਾੋਾ,ਅਤਹਮਰਮਿਤੀਦਾਤਾ,ਮਤਰੀਉਿਤਤਿਰਾੋਾ:ਮ ਤਰਨਾਮਦੀਉਿਤਤਿਰਦਾਹਾ:

2ਸਿਉਜਤਮਰਾਰਾਖਾਅਤਿਹਾਇਿਹ,ਅਤਮਰਿਰੀਰਨਤਬਾਹੀਤ, ਅਤਬਦਖਈਜੀਭਦਫਦਤ,ਅਤਝਠਬੋਣਿਾੋਬੋਾਤਬਚਾਇਆ ਹ,ਅਤਮਰਸਿਰਧੀਆਦਸਿਰਧਮਰਾਿਹਾਇਿਹਇਆਹ:

3ਅਤਆਪਣਨਾਮਦੀਦਿਾਅਤਮਹਾਨਤਾਦੀਭੀੜਦਅਨਿਾਰਮਨ ਉਨਾਦਦਦਾਤਜਮਨਸਨੋੋਣੋਈਸਤਆਰਿਨ,ਅਤਉਨਾਦਹਥਾ ਤਜਮਰੀਜਾਨਦਚਾਹਿਾਨਿਨ,ਅਤਿਈਤਰਾਦਦਖਾਤਮਨ ਛਡਾਇਆਹ।ਮਰੀਿੀ,ਮਰਿੋਿੀ;

4ਹਰਪਾਿਅੋਦਾਟਣਤ,ਅਤਉਿਅੋਦਸਿਚਿਾਰਸਜਹੜੀਮ ਨਹੀਜੋਾਈਿੀ;

5ਨਰਿਦਸਢਡਦੀਡਾਾਈਤ,ਅਸਧਜੀਭਤ,ਅਤਝਠੀਆੋੋਾਤ। 6ਇਿਿਧਰਮਦੀਜਬਾਨਦਰਾਜਉਤਇੋਜਾਮਨਾੋਮਰੀਜਾਨਮਤ ਦਨੜਪਹਚੋਈ,ਮਰਾਜੀਿਨਹਠਾਨਰਿਦਨੜਿੀ।

7ਉਨਾਨਮਨਹਰਪਾਸਿਓਾਰਸੋਆ,ਅਤਮਰੀਿਹਾਇਤਾਿਰਨ ਿਾੋਾਿਈਨਹੀਿੀ:ਮਮਨਖਾਦੀਿਹਾਇਤਾੋਈਭਾੋਿੀਤੀ,ਪਰਿਈ ਨਹੀਿੀ।

8ਤਦਮਤਰੀਦਿਾਉਤ,ਹਿਹਿਾਹ,ਅਤਤਰਪਰਾਣਿਮਾਉਤਿਸਚਆ, ਸਿਤਉਹਨਾਨਸਿਿਛਡਾਉਦਾਹਜਤਰੀਉਡੀਿਿਰਦਹਨ,ਅਤ ਉਹਨਾਨਿਰੀਆਦਹਥਛਡਾਉਦਹਨ।

9ਤਦਮਧਰਤੀਤਆਪਣੀਆਬਨਤੀਆਨਚਿਸੋਆ,ਅਤਮਤਤ ਛਟਿਾਰਾਪਾਉਣੋਈਪਾਰਥਨਾਿੀਤੀ।

10ਮਆਪਣਪਭਦਸਪਤਾਪਭਨਪਿਾਸਰਆਸਿਉਹਮਨਮਰਦਖਾਦ ਸਦਨਾਸਿਚ,ਅਤਹਿਾਰਦਿਮਸਿਚ,ਜਦਿਈਿਹਾਇਤਾਨਹੀਿੀ,ਮਨ ਨਾਛਡੋਾ। 11ਮਿਦਾਤਰਨਾਮਦੀਉਿਤਤਿਰਾੋਾ,ਅਤਧਨਿਾਦਨਾੋਉਿਤਤ ੋਾਿਾੋਾ।ਅਤਇਿਤਰਾਮਰੀਪਾਰਥਨਾਿਣੀੋਈ: 12ਸਿਉਜਤਮਨਤਬਾਹੀਤਬਚਾਇਆ,ਅਤਬਰਿਮਤਮਨ ਛਡਾਇਆ,ਇਿੋਈਹਪਭ,ਮਧਨਿਾਦਿਰਾੋਾ,ਤਰੀਉਿਤਤਿਰਾੋਾ, ਅਤਉਨਾਦਨਾਮਨਮਬਾਰਿਆਖਾੋਾ।

13ਜਦਮਅਜਜਿਾਨਿੀ,ਜਾਮਿਦਪਰਦਿਸੋਆ,ਮਆਪਣੀ ਪਾਰਥਨਾਸਿਚਖੋਆਮਬਧਦੀਇਛਾਿੀਤੀ।

14ਮਮਦਰਦਿਾਮਣਉਿਦੋਈਪਾਰਥਨਾਿੀਤੀ,ਅਤਅਤਤਿ ਉਿਨੋਭਾੋਾ।

15ਫੋਤੋਿਅੋਰਦਪਿਣਤੀਿਮਰਾਮਨਉਿਸਿਚਪਿਨਸਰਹਾ, ਮਰਾਪਰਿਹੀਰਾਹਤਸਰਆ,ਜਿਾਨੀਤਮਉਹਨਭਾੋਦਾਸਰਹਾ। 16ਮਆਪਣਾਿਨਥੜਾਸਜਹਾਝਿਾਇਆ,ਅਤਉਿਨਿਿੀਿਾਰਿੀਤਾ, ਅਤਬਹਤਿਝਸਿਸਖਆ।

17ਮਨਉਿਸਿਚੋਾਭਹਇਆ,ਇਿੋਈਮਉਿਦੀਮਸਹਮਾਿਰਾੋਾ ਜਮਨਬਧਸਦਦਾਹ।

18ਸਿਉਸਿਮਉਿਤਬਾਅਦਿਰਨਦਾਇਰਾਦਾਿੀਤਾਿੀ,ਅਤਮਸਦੋ ਉਿਦਾਅਨਿਰਣਿੀਤਾਜਚੋਾਹ।ਇਿੋਈਮਸਰਸਮਦਾਨਹੀ ਹਿਾੋਾ।

19ਮਰੀਜਾਨਨਉਹਦਨਾੋਿਸਤੀਿੀਤੀਹ,ਅਤਮਆਪਣਿਮਾ ਸਿਚਿਚਾਿੀ:ਮਆਪਣਹਥਉਪਰਅਿਾਸਿੋਿਧਾਏ,ਅਤਉਹਦ ਬਾਰਆਪਣੀਆਅਣਜਾਣਤਾਿਾਨਰਇਆ।

20ਮਆਪਣੀਆਤਮਾਨਉਿਿੋਿਸਧਤਿੀਤਾ,ਅਤਮਉਿਨਸਧਤਾ ਸਿਚਪਾਇਆ:ਮਸਰਤਹੀਆਪਣਾਸਦੋਉਿਨਾੋਜਸੜਆਹ,ਇਿ ੋਈਮਨਸਤਆਸੋਆਨਹੀਜਾਿੋਾ।

21ਮਰਾਸਦੋਉਹਦੀਭਾੋਸਿਚਦਖੀਿੀ,ਇਿੋਈਮਇਿਚੋੀ ਜਾਇਦਾਦਪਾਪਤਿੀਤੀਹ। 22ਿਹਿਾਹਨਮਰਇਨਾਮੋਈਮਨਇਿਜੀਭਸਦਤੀਹ,ਅਤਮਇਿ ਨਾੋਉਿਦੀਉਿਤਤਿਰਾੋਾ। 23ਹਅਣਪੜ,ਮਰਨੜਆਓਅਤਸਿਸਦਆਦਾਰਸਿਚਿਿ।

24ਤਿੀਸਿਉਸਢੋਹਅਤਤਿੀਇਨਾੋੋਾਨਿੀਿਸਹਦਹ?

25ਮਆਪਣਾਮਹਖਸੋਆਅਤਆਸਖਆ,ਉਹਨਸਬਨਾਪਿਦਆਪਣ ੋਈਖਰੀਦੋ।

26ਆਪਣੀੋਰਦਨਨਜੋਦਹਠਾਰਖ,ਅਤਆਪਣੀਜਾਨਨਉਪਦਸ ਪਾਪਤਿਰਨਸਦਓ:ਉਹੋਭਣਾਮਸਿੋਹ।

27ਆਪਣੀਆਅਖਾਨਾੋਿਖ,ਸਿਮਰਿੋਥੜੀਸਜਹੀਸਮਹਨਤਹ, ਅਤਮਨਬਹਤਆਰਾਮਸਮਸੋਆਹ।

28ਬਹਤਿਾਰਪਿਨਾੋਸਿਖ,ਅਤਉਿਦਆਰਾਬਹਤਿਾਰਾਿਨਾ ਪਾਪਤਿਰ।

29ਤਰੀਜਾਨਉਿਦੀਦਿਾਸਿਚਅਨਦਹਿ,ਅਤਉਿਦੀਉਿਤਤਤ ਸਰਸਮਦਾਨਾਹਿ।

30ਆਪਣਿਮਨਿਮਸਿਰਿਰ,ਅਤਉਿਦਿਮਸਿਚਉਹਤਹਾਨ ਤਹਾਡਾਫੋਦਿੋਾ।