Maori - The Book of the Acts of the Apostles

Page 1


NgaMahianga Apotoro

UPOKO1

1Kotepukapukaomuahemeatuhituhinaku,eTeopira, mongameakatoaitimataaiaIhutemahi,teako; 2Taenoakiteraitangohiaatuaiia,imuriihoitate WairuaTapuhoatutangaingaturekingaapotoroi whiriwhiriaeia:

3Iwhakakiteanohokiiaiaiakiaratouimuriitona mamaetangaiteora,hemahangatohuekoreehe,ikitea eratouingaraewhatekau,ikoreroaiingameaote rangatiratangaoteAtua.

4A,iaratoukahuihuitahimeratou,kawhaikupuiakia kauaratouehaereatuiHiruharama,akatatarikitemeai korerotiaimuaeteMatua,irongorakoutoukiahau.

5IiriirihokiaHoanikitewai;engariekoreemahaake ngarakairiiriakiteWairuaTapu

6Noreira,iaratoukatamene,kauiratoukiaia,EteAriki, kotewaianeiteneiewhakahokiaikoeiterangatiratanga kiaIharaira?

7Nakotanameatangakiaratou,Eharamakoutoute mohiokingataima,kingataimaranei,kuawhakariteaete Matuamanaaketetikanga

8Otirakarirohekahaiakoutou,inahaeremaiteWairua Tapukirungakiakoutou:aheikaiwhakaatukoutoumoku kiHiruharama,kiHuriakatoa,kiHamariahoki,ataenoa kitepitowhakamutungaotewhenua.

9A,nokamututanakoreroieneimea,iaratouanoe titiroana,katangohiaatuia;natekapuaikopakiatuio ratoukanohi.

10A,iaratouetitiromatatauatuanakiterangi,iaiae haereana,nakongatangatatokoruaetuanaitoratoutaha, hemangakakahu;

11Emeaana,EngatangataoKariri,heahatakoutouetu, ematakitakiatunakiterangi?koteneiIhuanokua tangohiaatunaiakoutoukiterangi,kaperaanotona haerengamaimekoutouikiteitonahaerengakiterangi

12NahokianaratoukiHiruharamaitemaungaekiianei koOriwa,hewahietataanakiHiruharama,hehaerenga hapati

13Akatomoratoukiroto,kakakekitetahirumairunga,i reirainohoaiaPita,aHemi,aHoani,aAnaru,aPiripi,a Tamati,aPatoromu,aMatiu,aHemitamaaArapiu,a HaimonaHeretikoHurateinaoHemi

14Koeneikatoakotahitonutewhakaaroiuaikiteinoi, kitekarakia,mengawahine,meMerihokiwhaeaoIhu, meonateina.

15IauarakawhakatikaaPitaiwaenganuiongaakonga, kamea,(Metemeakotahiraueruatekautetokomahao ngaingoa;

16Eokuteina,itikaanokiariteteneikaraipiture,tate WairuaTapuikorerotiaraimuaetemangaioRawirimo Hura,motekaiarahiitehungananaihopuaIhu

17Ihuihuiatahitiahokiiakiatatou,iaiaanotetahiwahi oteneimahiminita

18Nakahokonaetauatangatahemarakiteutuotekino; nakahingatuohu,kapakaruiwaenganui,putakatoaana onawhekaukiwaho.

19Imohiotiateneietehungakatoaenohoanai Hiruharama;noreiraihuainaaitauamarakitoratoureo, koAkelarama,ara,Kotemaraotetoto.

20KuaotihokitetuhituhikitepukapukaongaWaiata, Kiaururatiatonanohoanga,kauahokitetahienohokireira: metangoanotanamahitirotiroitetahiatu.

21Na,koeneitangataihaeretahineimetatouingawa katoaihaereeremaiaiteAriki,aIhu,irotoiatatou;

22KatimataiteiriiringaaHoaniataenoakiterai tangohiaatuaiiaiatatou,mewhakatutetahiheihoamo tatouheikaiwhakaatumotonaaranga

23Atokoruaaratouiwhakariteai,koHohepaihuainanei koPahapa,kotetahioonaingoakoHutuha,rauako Matiaha

24Nakainoiratou,kamea,Kokoe,eteAriki,emohio anakingangakauongatangatakatoa,whakaaturiamaiko tauiwhiriwhiriaioeneitokorua;

25Kiauruaiiakiteneimahiminita,kitemahiapotoro hoki,itakaaiaHurairungaitehe,kiahaereaiiakitona wahi.

26Nakahoatueratouoratourota;nakatauterotakia Matiaha;auruanaiakingaapotorotekaumatahi

UPOKO2

1¶A,nokatakamaiteraotePetekoha,enohotahiana ratoukatoaitewahikotahi

2Naputawhakareremaianaheharurunoterangi,anohe haunuiekeriana,akikatoatewhareinohoairatou.

3Heoiputamaianakiaratouetahiarerohemea manganga,anoheahi,atauihoanakirungakitenei,ki teneioratou.

4NakitonuratoukatoaiteWairuaTapu,akatimatate korero,rerekeanangareo,ritetonukitateWairuaihoatu aikiaratoukiakorerotia.

5IHiruharamaanoenohoanaetahiHurai,hehunga whakaaro,nongaiwikatoairarooterangi

6Naitewairangonaaiteneiharuru,kawhakarapopotote mano,kapororaru,notemeakarangonaetera,eteratona reoekorerotiaanaeratou

7Nakaohoratoukatoa,kamiharo,kameatetahikitetahi, Na,eharaianeieneikatoaekoreroneiitehunganoKariri?

8Naheahatatoukarongonei,iatangata,iatangata,io tatoureoototatouwhanautanga?

9NgaPatia,mengaMeri,mengaErama,metehungae nohoanaiMehopotamia,iHuria,iKapadokia,iPonoto,i Ahia;

10IPirikia,iPamapuria,iIhipa,ingawahioRipiae patataanakiHairini,mengamaneneoRoma,ngaHurai, mengaporohiraiti;

11EngaKariti,engaArapi,erongoanatatoukiaratoue koreroanaiotatoureongamahiwhakamiharoateAtua

12Amiharoanaratoukatoa,poheheana,kameatetahiki tetahi,Heahatenei?

13Koetahiitawai,imea,Ekianaeneitangataitewaina hou.

14NakawhakatikaaPitametetekaumatahi,kaaratona reo,kameakiaratou,EngatangataoHuria,mekoutou katoaenohoanaiHiruharama,kiamohiokoutoukitenei, kiarongohokikiakukupu

15Eharahokieneiitehaurangimetakoutouewhakaaro nei,kotetoruanakehokiteneiongahaoraotera.

16EngarikotemeateneiikorerotiaeHoeraporopiti;

17Ateneiakekeingarawhakamutunga,eaitateAtua,ka ringihiaeahautokuWairuakingakikokikokatoa:aka poropitiakoutoutama,akoutoutamahine,kakitehokia koutoutaitamarikiingakitenga,kamoemoeahokio koutoukaumatua.:

18IauaraanokaringihiaeahautokuWairuakiaku ponongatane,kiakuponongawahine;akaporopitiratou

19Kawhakakiteaanoeahaungameawhakamiharoite rangiirunga,mengatohukitewhenuairaro;hetoto,he kapura,hekohupaowa:

20Kahuriteraheipouri,temaramahokiheitoto,imuao tetaengamaiotauaranui,rongonuioIhowa

21Na,teneiake,kongatangatakatoaekarangaanakite ingoaoteArikikaora

22EngatangataoIharaira,whakarongokieneikupu;Ko IhuoNahareta,hetangataiwhakamatauriaeteAtuakia koutouirungaingamerekara,ingameawhakamiharo,i ngatohuimahiaeteAtuamarotoiaiaiwaenganuiia koutou,emataunaanokoutou.

23Hemeatukuiairungaitewhakaaronui,itoteAtua mohioimua,hopukiaanaekoutou,ripekatiaana, whakamateaihoengaringakino.

24NateAtuaiaiwhakaaraake,nanaiwewetengamamae otemate:notemeaekoreiaetaeatepupurietauamate

25KotaRawirikorerohokimona,IkiteahauiteArikii ngarakatoakitokuaroaro,keitokuringamatauneiia,e koreaiahauewhakakorikoria

26Koiaikoaaitokungakau,ikoaaitokuarero;kaokioki anookukikokikoirungaitetumanako

27Notemeaekoreewaihoekoetokuwairuaitereinga, ekoreanoetukuatauMeaTapukiakiteitepirau.

28Kuawhakakiteaekoekiahaungahuarahioteora;ka meingaekoekiakitonutokukoaitoumata

29Eokuteina,etikaanakiaaronuihekupukiakoutou motetupunaneimoRawiri,kuamateia,kuatanumia,kei atatouanotonaurupa,ataeanoatiateneira

30Na,itemeaheporopitiia,aimohiokuaoatiteAtuai teoatikiaia,kawhakaputainaaketetahi,hehuanotona hope,heinohokirungakitonatorona;

31Ikiteiaiteneiimua,korerotiaanaeiatearangaote Karaiti,arakihaitonawairuaiwaihoitereinga,kihaiano tonakikokikoikiteitepirau

32KuawhakaarahiaaketeneiIhueteAtua:komatou katoangakaiwhakaatu

33Na,kaotineitewhakanuieteringamatauoteAtua,a kariromaiiteMatuateWairuaTapuikorerotiaimua, kuaringihiamaieiateneiekitenei,erongoneikoutou

34KahorehokiaRawiriikakekiterangi;heoiemeaana ia,ImeaaIhowakitokuAriki,heitokumataukoenohoai

35Kiameingaraanoeahauouhoaririheiturangawaewae mou

36NoreirakakiamatauputewharekatoaoIharaira,kua meingaeteAtuaheiAriki,heiKaraiti,tauaIhuiripekatia naekoutou.

37Notoratourongonga,kaweroweroirotoioratou ngakau,kameakiaPitaratoukoeraatuapotoro,Enga tuakana,meahamatou?

38NakotemeatangaaPitakiaratou,Ripeneta,kiairiiria tenatangata,tenatangataokoutouirungaiteingoaoIhu

Karaiti,motemurungahara,akariroiakoutoutemea homai,arateWairuaTapu.

39Kiakoutouhokitekupuwhakaari,kiakoutoutamariki, kitehungakatoaanootawhiti,kingameaekarangatiae teAriki,etotatouAtua.

40Hemahaatuanongakupuikoreroai,ikauwhauaiia,i meaai,Mewhakaorakoutouiakoutouitenei whakatupurangaparorike.

41Na,kotehungaipaikitetangoitanakupuiiriiria:me temeaetorumanongawairuaihonoamaikiaratouitaua ra

42Aiutonuratoukitewhakaakorangaangaapotoro,kite kotahitanga,kitewhawhatitaro,akiteinoi.

43Tauihoanatewehikingawairuakatoa:hemahahoki ngameawhakamiharomengatohuimahiaengaapotoro

44Inohotahianotehungawhakaponokatoa,ihuihuia anohokiaratoumeakatoa;

45Ihokonaatuhokiaratourawameoratoutaonga, tuwhainaanamatekatoa,ritetonukitemateotenei,o tenei

46Ahaeretonuanaratouiteneira,iteneira,kotahitonu tewhakaaroirotoitetemepara,itewhawhatitaroitenei whare,iteneiwhare,ikaiiaratoukaiirungaitekoa,ite ngakautapatahi

47EwhakamoemitianakiteAtua,epaingiaanahokiete iwikatoaAhonoamaianaeteArikikitehahiitenara,i tenara,itenara,tehungaewhakaorangiaana

UPOKO3

1¶NaehaeretahiatuanaaPitarauakoHoanikite temeparaitehaorainoi,iteiwaongahaora

2Nakakaweamaitetahitangatakopanotekopumaiano otonawhaea,hemeawhakatakotoiteneira,iteneira,ki tekuwahaotetemeparaihuainaneikoAtaahua,kitetono meamanaitehungaetomoanakitetemepara;

3NotonakitengaiaPitarauakoHoanimeaketomokite temepara,katonoiaitetahimeamana

4NakawhakamauatungakanohioPitarauakoHoaniki aia,kamea,Titiromaikiamaua.

5Kawhakarongoiakiaraua,huanoaeriromaitetahi meaaraua

6AnorakoPita,Kotehiriwametekourakahoreiahau; kotemeaiakeiahaukahoatueahaukiakoe:Irungaite ingoaoIhuKaraitioNahareta,whakatika,haere

7Katahiiakamaukitonaringamataukawhakaaraakeia ia:ireiratonukuawhaikahaonawaewaemengapona

8A,kotonamawhititangaake,katu,kahaere,tomotahi anamerauakitetemepara,ehaereana,etupekeana,e whakamoemitianakiteAtua

9Aikiteteiwikatoaiaiaehaereana,ewhakamoemiti anakiteAtua.

10Kamohioratoukoiaanoterainohorakitetatau Ataahuaotetemepara,tonomeaaimana:nanuiatuto ratoumiharometeihiihikitauameaipakiaia

11ItemeaepupurianatekopaiwhakaorangiarakiaPita rauakoHoani,kaomaatuteiwikatoakiaratouite whakamahauihuainaneikotaHoromona,nuirawate miharo

12A,itekitengaoPita,kawhaikupuatuiakiteiwi,E ngatangataoIharaira,heahatakoutouemiharoneiki tenei?heahahokikoutoukatitiropumaiaikiamaua,me

temeanatomauakaha,natomauatapuraneiimeaai teneitangatakiahaere?

13NateAtuaoAperahama,oIhaka,oHakopa,nateAtua ootatoumatua,iwhakakororiatanaTamaaIhu;itukua atuneiekoutou,iwhakakahoretiaitearoarooPirato,i tonawhakaarokiatukuaia

14OtirawhakakahoretiaanaekoutouteMeaTapu,teMea Tika,tonoaanakotetangatakohurukiahomaikiakoutou; 15PatuaanahokiekoutouteRangatiraoteora,i whakaarahianeieteAtuaitehungamate;komatouhei kaiwhakaatu

16Anatonaingoaiwhakakahangiateneitangata,nate whakaponokitonaingoa,ekitenei,ematauneikoutou; 17Na,eokuteina,emaharaanaahaunatekuwaretena mahiakoutou,peraitaokoutourangatira

18Na,kongameaateAtuaiwhakakiteaimuaete mangaioanaporopitikatoa,moteKaraitikiamamae,kua riteeneiiaia

19Noreira,ripeneta,tahurimai,kiamuruaokoutouhara, kiaputamaiaingawawhakahauoraitearoarooteAriki; 20AkatonoamaieiaaIhuKaraiti,ikauwhautiarakia koutouimua.

21Kuatakototetikangakianohoiakiterangiataea noatiangawaotewhakahokingamaiongameakatoa,i koreroaiteAtuakitemangaioanaporopititapunote timatangaraanooteao

22ImearahokiaMohi,MateAriki,mateAtua,e whakaaraakeheporopitimokoutouirotoiokoutouteina, hepeneianomeahau;koiatakoutouewhakarongoaii ngameakatoaemeaaiiakiakoutou

23Ateneiake,kongawairuakatoaekoreewhakarongo kitauaporopiti,kawhakamatearawatiairotoiteiwi

24Aera,kongaporopitikatoaoHamueraihoano,meo muriiho,kotehungakatoaikorero,iwhakaatuanohoki ratouieneira

25Kokoutoungatamarikiangaporopiti,atekawenata hokiiwhakatakotoriaeteAtuakiotatoumatua,imeara iakiaAperahama,Matouurikamanaakitiaaingahapu katoaotewhenua

26Mokoutouitetuatahi,itanawhakaarangaakeaiitana Tama,tetonongamaineiateAtuaiaiakiakoutouhei manaakiiakoutou,heiwhakatahuriitenei,iteneio koutouiokoutoukino.

UPOKO4

1¶A,iarauaekoreroanakiteiwi,kataemainga tohunga,terangatiraotetemepara,mengaHaruki,kia raua

2Hepourihokimotarauaakoiteiwi,motekauwhau hokiirungaiaIhuitearangamaiitehungamate

3Nakamauoratouringakiaraua,meingaanakiatiakina kiaaoraanotera,itemeakuaahiahi

4Otirahetokomahaotehungairongoitekupui whakapono;akotetokomahaongatangatametemeae rimamano

5Naiteaongaakekatuoratourangatira,ongakaumatua, ongakaraipi

6Na,kotetinotohunga,koAnaha,koKaiapa,koHoani, koArehanera,mengawhanaungakatoaotetohunganui, kahuihuikiHiruharama

7A,nokawhakaturiarauakiwaenganui,kauiratou,Tena koatemana,teingoaranei,imeatiaaiteneiekorua?

8Na,kuakiaPitaiteWairuaTapu,kameakiaratou,E ngarangatiraoteiwi,engakaumatuaoIharaira; 9Kiteuiuiatatouaianeimotemahipaiimahiakite turoro,ipeheatiaaiiaioraai; 10Kiamohiokoutoukatoa,meteiwikatoaoIharaira,na teingoaoIhuKaraitioNahareta,iripekatianaekoutou,i whakaarahiaakeneieteAtuaitehungamate,nanatenei tangataituoraaiitokoutouaroaro

11Kotekohatuteneiiwhakakahoretiaekoutou,enga kaihanga,akuameinganeiheiupokomotekokonga 12Kahorehokiheoraitetahiatu:kahorehokiheingoake atuirarooterangikuahomaikingatangata,eoraaitatou

13NakakiteratouitemaiaoPitarauakoHoani,aka mataukiarauaeharaitemeawhakaako,engarihehunga kuware,kamiharoratou;akamohioratoukeiaIhuano ratou

14Kakitehokiitetangataiwhakaorangiaetutahianame ratou,kahorerawaitaeatetahikupuwhakahemaratou

15Otirakamearatoukiahaerekiwahooterunanga,ka korerorerokiaratouano, 16Kamea,Meahaetatoueneitangata?kakiteaneihoki hemerekaranuikuameinganeierauakitehungakatoae nohoanaiHiruharama;aekoreetaeaematoute whakakahore

17Otira,kiakauaaiehorapaatukirotokiteiwi,kiakaha tatatouwhakawehiiaraua,keikorerokitetahitangataa muriakeneiirungaiteneiingoa

18Akarangatiaanarauaeratou,kameakiakauarawae korero,kiakauaewhakaakoirungaiteingoaoIhu.

19NakawhakahokiaPitarauakoHoanikiaratou,ka mea,Whakaaroaekoutou,katikaraneikitearoaroote Atuakokoutoukiawhakarangona,kauakiteAtua?

20Ekorehokieaheikiakauaekorerotiaemauangamea ikiteai,irongoaimatou

21Heoiwhakawehianaanoratouiaraua,atukuaanakia haere,kihaihokiikiteahemeaewhiuaairaua,iwehiite iwi:iwhakakororiakatoaneingatangataiteAtuamotaua meaimeatia.

22Notemeakuanekeatuitewhatekaungatauote tangataimeinganeikiaiateneimerekarawhakaora

23Akaotirauatetuku,kahaerekiorauahoa,akorerotia anangameakatoaikoreroaingatohunganuimenga kaumatuakiaraua

24A,itoratourongongaitenei,kakarangaakeratoukite Atuakotahitonutereo,kamea,EteAriki,kokoeteAtua, nananeiihangaterangi,tewhenua,temoana,mengamea katoaoroto;

25Nautekupuikorerotiaetemangaiotaupononga,o Rawiri,Heahakananaaingatauiwi,kawhakaarohorihori aingaiwi?

26Iwhakatikaakengakingiotewhenua,ihuihuinga rangatira,kitewhawhaikiteArikirauakotanaKaraiti

27HeponohokikuahuihuitahiaHerorarauakoPonotio PiratomengaTauiwi,meteiwioIharaira,kitauTama tapu,kiaIhuiwhakawahianeiekoe;

28Kitemeaitatouringa,itatouwhakaaroiwhakatakoto aiimuakiameatia

29Na,titiromai,eteAriki,aianeikiaratoukupu whakawehi:tukuamaihokikiauponongakiatinomaiate koreroitaukupu;

30Kokoeetotoromaianatouringakitewhakaora;kia mahiahokingatohumengameawhakamiharoirungaite ingoaotauTamatapu,oIhu

31A,kamututaratouinoi,kangaueuetewahiihuihuiai ratou;akikatoaratouiteWairuaTapu,amaianoaratou kitekoreroitekupuateAtua

32Kotahianongakau,kotahianowairuaotemanoote hungawhakapono:kihaianotetahioratouimea,manaake tetahioanataonga;engarihemeahuihuiaratoumeakatoa

33Anuiatutekahaiwhakapuakinaaiengaapotorote arangaoteAriki,oIhu:henuianotearohanoairungaia ratoukatoa

34Karehokitetahioratouihapa;

35Awhakatakotoriaanakingawaewaeongaapotoro:na katuwhainamaiatangata,maiatangata,hemeawhakarite kitemateoiatangata.

36AkoHohi,ihuainaengaapotorokoPanapa,kote tikangateneiinawhakamaoritia,Kotetamaate whakamarietanga,heRiwaiti,noKaiperutewhenua; 37Hewhenuatoratou,nahokonaatuana,mauriaananga moni,whakatakotoriaanakingawaewaeongaapotoro

UPOKO5

1NakotetahitangatakoAnaniateingoa,rauakotana wahine,koHapaira,ihokoatuitetahiwhenua;

2Apuritiaanaeiatetahiwahioteutu,kotanawahine hokiimohiokitauamea,mauriaanatetahiwahi, whakatakotoriaanakingawaewaeongaapotoro

3NakotemeatangaatuaPita,EAnania,nateahai whakakiiaaitoungakaueHatanakiatekakoekiteWairua Tapu,kiapuritiaatuaitetahiwahioteutuotewhenua?

4Itemeaetoeana,hetekaianeinauake?aimuriite hokonga,hetekaianeiiakoeano?heahateneimeai whakaaroaaiekoeirotoitoungakau?kahorekoeitekaki tetangata,engarikiteAtua

5A,noterongongaoAnaniaieneikupu,hingaanakiraro, materawa:henuianotewehiitaukitehungakatoai rongoieneimea

6Nakawhakatikangataitamariki,takaianaiaia,amaua atuanaiakiwaho,tanumiaana

7Ametemeaetorungahaoraimuriiho,katomomai tanawahine,kihaihokiimohioheahatemeakuameatia.

8NakotemeatangaaPitakiaia,Koreromaikiahau,ko teuturaneiteraihokonaatuaiekoruatewhenua?Anora kotera,Aera,motera.

9KameaaPitakiaia,heahakoruaiwhakaarotahiaiki tewhakamatautauiteWairuaoteAriki?nana,keite kuwahangawaewaeotehungaitanuitautane,maratou koeekawekiwaho

10Nahingatonuihoiakionawaewae,hemorawa:a,ko tetomongamaiongataitamariki,rokohangamaikuamate, nakaweaanaiakiwaho,tanumiaanakitetahaotanatane

11Anuiatutewehiotehahikatoa,otehungakatoaanoi rongoieneimea

12Anangaringaongaapotoroimahingatohumaha,me ngameawhakamiharo,irotoiteiwi;(inohotahianoratou katoaitewhakamahauoHoromona

13Aoeraatukihaitetahiimaiakitewhakaurumaikia ratou:otirawhakanuiaanaratoueteiwi.

14AihonoamaianotehungawhakaponokiteAriki,tona tini,tetane,tewahine

15Nareirahokikamauriaeratoungaturorokingaara, whakatakotoriaanakirungaingamoenga,ingawhariki, mekorenoaetaumarumaruihokiteatarangioPitatetahi oratouehaereana.

16Ihuikatoamaianotemanoingapakatoaepatataana kiHiruharama,metemaumaiingaturoro,itehungae whakaporeareatiaanaengawairuapoke;awhakaorangia anaratoukatoa.

17Nakawhakatikatetohunganuiratoukoonahoakatoa, aratetitorehangakingaHaruki,kitonuratouiteriri

18Nakapaoratouringakingaapotoro,makaanaratouki tewharehereherenui

19OtiranateanaheraateArikiiuakinangatatauote whareherehereitepo;

20Haere,etuirotoitetemepara,kakorerokiteiwiinga kupukatoaoteneiora.

21Akarongoratouitenei,katomokitetemeparaite atatu,kawhakaakoNakotehaerengamaiotetino tohungaratoukoonahoa,karangatiaanakiahuihuite runangamengakaumatuakatoaongatamaaIharaira,a tonotangataanakitewhareherehereheitikiiaratou

22Otira,notetaengaatuongakatipa,kihaiikiteairotoi tewhareherehere,kahokimai,kakorero,

23Kamea,Rokohinaatuematouetutakitonuanate whareherehereutonu,mengakaitiakietuanaiwahoo ngatatau;notewhakatuwheratanga,kahorehetangatai kiteaematouiroto

24A,nokarongotetohunganui,terangatiraotetemepara, mengatohunganuikieneimea,kapoheheratouheahara tetukungaihooteneimea

25Nakotehaerengamaiotetahi,kakorerokiaratou,ka mea,Nana,kotehungaimakaraekoutoukitewhare herehere,etumaineiitetemepara,ewhakaakoanaite iwi.

26Katahikahaereterangatiraratoukongakatipa,a arahinamaianaratou,otirakihaiitakakinotia;iwehihoki ratouiteiwi,keiakinaratoukitekohatu.

27A,kaotiratoutearahimai,kawhakaturiakimuaite runanga:nakauitetohunganuikiaratou,

28Kamea,Kihaiianeimatouiatawhakatupatoiakoutou kiakauaewhakaakoirungaiteneiingoa?na,kuakineia Hiruharamaitakoutouwhakaakoranga,aemeaanakoutou kiawhakairiangatotooteneitangatakirungakiamatou.

29NakawhakahokiaPitaratoukongaapotoro,kamea, MewhakarongoramatoukiteAtua,kauakitetangata

30NateAtuaootatoutupunaiwhakaaraakeaIhu,i whakamateanaekoutou,hemeawhakairikirungakite rakau.

31KuaotiiatewhakanohoeteringamatauoteAtuaki runga,heiPiriniha,heiKaiwhakaora,heihomaiite ripeneta,itemurungaharakiaIharaira

32Komatouanoonakaiwhakaatumoeneimea;hepera anoteWairuaTapu,ihomaineieteAtuakitehungae rongoanakiaia

33Na,itoratourongongaitenei,tutonukioratoungakau, akawhakaarokiawhakamatearatou

34NakawhakatikatetahiongaParihiirotoiterunanga, koKamarierateingoa,hekaiwhakaakoiteture,hetangata emohiotiaanaeteiwikatoa,kamea,kianekehiaatunga apotorokiwahomotetahiwapotonei;

35Nakotanameatangakiaratou,EngatangataoIharaira, kiatupatokitakoutouemeaaikieneitangata

36IngarakimurikawhakatikaakeaTeura,mete whakahuaiaiahetangatanui;ipirikiaiaetahitangata, patatakitewharau:napatuaihoia;akotehungakatoai ngohengohekiaia,whakamararatiaatuana,koreake.

37AmuriihoitauatangatakawhakatikaakekoHurao Kaririingaraotetatauranga,akumeaatuanaeiaetahio teiwikitewhaiiaia;akotehungakatoaingohengoheki aia,whakamararatiaatuana.

38Nakotakukuputeneikiakoutou,Katitemeakienei tangata,waihonoaihoratou;

39OtirakitemeanateAtua,ekorerawaetaeaekoutou tewhakakahore;keikiteaewhawhaianakoutoukiteAtua 40Awhakaaeanaratoukiaia:nakakarangatianga apotorokiaratou,kawhiua,kawhakatupatoriakiakaua rawaekoreroirungaiteingoaoIhu,atukuaanaratoukia haere.

41Heoihaerehariatuanaratouitearoarooterunanga, moratoukuameingaepaianakiawhakataurekarekatiamo tonaingoa.

42A,ingarakatoa,irotoitetemepara,ingawharekatoa, kahoreemututewhakaako,tekauwhauiaIhuKaraiti

UPOKO6

1¶Naiauara,itemeakatokomahahaerengaakongaka amuamungaHuraiKarikikingaHiperu,notemeai mahueoratoupouaruingatuwhangameaoteneira,o teneira.

2Katahikakarangatiaetetekaumaruatemanoonga akonga,kamea,Ekoreepaikiawhakarereaematoute kupuateAtua,akiamahitepu.

3Noreira,eokuteina,tirohiamaiirotoiakoutoukia tokowhitungatangataekorerotiapaitiaana,ekianaite WairuaTapu,itematauranga,amamatouratouewhakatu kiteneimahi

4Komatouiakautonukiteinoi,kitemahiitekupu

5Apaitonutekoreroatemanokatoa:akawhiriwhiriae ratouaTepene,hetangatakitonuitewhakapono,ite WairuaTapu,koPiripi,koPorokoro,koNikanora,ko Timona,koParemena,koNikoraheporohiraitino Anatioka

Nawhakaturiaanaratoukitearoaroongaapotoro:ka mututeinoi,kawhakapaioratouringakirungakiaratou.

7HeoitupuanatekupuateAtua;tinonuihaereanate tokomahaongaakongaiHiruharama;hetokomahaano hokiongatohungaingohengohekitewhakapono.

8AkoTepene,kitonuitewhakapono,itemana,nuiatu ngamerekaramengamerekaraimeatiaeiairotoiteiwi.

9Nakawhakatikaetahiotewharekarakia,ekiianeikote wharekarakiaongaRiperetini,mengatangataoHairini,o Arehanaria,otehungahokioKirikia,oAhia,katotoheki aTepene.

10Heoikihaiitaeaeratoutetuatukitonamataurangame tewairuaikoreroaiia

11Nakawhakakikiratouietahitangataheimea,Irongo matouiaiaekorerokohukohuanamoMohi,moteAtua anohoki.

12Nakawhakaohokiaeratouteiwi,ngakaumatua,me ngakaraipi,nakamauiakiaia,hopukiaana,kaweaatu anakiterunanga.

13Awhakaturiaanaeratouetahikaiwhakaatuteka,imea, Kahoreemututekorerokohukohuateneitangatamotenei wahitapu,moteture

14Irongohokimatoukiaiaemeaana,MateneiIhuo Naharetaewhakangaroteneikainga,ewhakaputakehoki ngaritengaihomaieMohikiatatou

15A,kotehungakatoaenohoanaiterunanga,katitiro pukiaia,kakiteitonamata,anohematanoteanahera.

UPOKO7

1¶Katahikameatetohunganui,Heponoraneieneimea? 2Nakameaia,Engatuakana,eokumatua,whakarongo mai;IputamaiteAtuaotekororiakitotatoumatua,kia Aperahama,iaiaiMehopotamia,akianoinohokiHarana, 3Kameakiaia,Haereatuitouwhenua,iouwhanaunga, ahaerekitewhenuaewhakaaturiaeahaukiakoe

4NahaeremaianaiaitewhenuaongaKarari,nohoana kiHarana:a,notematengaotonapapa,kawhakahekea maiiaeiaireirakiteneiwhenuaenohoneikoutou

5Akihaiihoatuhekaingamonaireira,kahorerawa, ahakoaheturangawaewaenoa:heoiioatiiakahoatua reiraeiaheikaingamona,moonaurihokiimuriiaia,ite meakahoreanoanatamariki

6AipeneitekoreroateAtua,Teratonaurienoho manenekitewhenuake;kawhakataurekarekatiahoki,ka tukinotiaeratou,ewharautau

7Na,koteiwiemeingaairatouheipononga,ka whakawakiaeahau,eaitateAtua:muriihoiteneikaputa mairatou,akamahikiahauiteneiwahi

8Aihomaianoeiakiaiatekawenataotekotinga:a whanauaketaAperahamakoIhaka,aitewaruongaraka kotia;naIhakakoHakopa;naHakopangatupunakotahi tekaumarua.

9Nakahaengatupuna,ahokonaanaaHohepakiIhipa: otiraiaiateAtua;

10Nanaiaiwhakaoraionamatengakatoa,ahoatuanaki aiahepai,hemataurangaitearoarooParaokingioIhipa; ameingaanaiaeiaheikawanamoIhipa,motonawhare katoa.

11NakaputahematekaikitewhenuakatoaoIhipa,o Kanaana,ahematenui:kihairawaikiteaheorangaeo tatoumatua.

12A,iterongongaoHakopa,hewitikeiIhipa,katonoae iaotatoumatua,kotetonongatuatahi

13A,notetonongatuarua,kawhakamohiotiaaHohepaki onatuakana;akamohiotiaeParaotewhanauoHohepa 14NakatonotangataaHohepakitekarangaitonapapa, iaHakopakiaia,meonahuangakatoa,ewhitutekauma rimangawairua

15NakahekeaHakopakiIhipa,akamate,aiameotatou matua.

16AkaweaatuanaratoukiHekeme,whakatakotoriaana kiteurupaihokonamairaeAperahama,hemonihiriwate utu,ingatamaaHamoraiHekeme

17A,nokatatamaitewamotekupuwhakaari,ioatiaite AtuakiaAperahama,katuputeiwi,katinihaerekiIhipa; 18Ataenoakitewhakatikangaakeotetahiatukingi, kihaineiimohiokiaHohepa

19Koiatemeananaitinihangaotatouwhanaunga,i whakatupukinootatoumatua,imeatiaaikiamakaatua ratoutamarikikeiora

20NotauawakawhanauaMohi,hetangataataahua; 21A,kamakaatuia,katangohiaakeiaetetamahinea Parao,aatawhaitiaanaheitamaitiakemana NaiatawhakaakonaaMohikingameakatoaote mataurangaongaIhipiana;ahemanarawaia,itekupu,i temahi

23A,katataonataukitewhatekau,kaurumaite whakaarokitonangakaukiahaereiakionatuakana,ki ngatamaaIharaira

24A,itonakitengaitetahioratouetukinotiaana,ka awhinatiaiaeia,akawhaiutumotetangataitukinotiara, patuaihoteIhipiana;

25HuanoaemohioonatuakanamatonaringaanoteAtua ewhakaoraairatou:heoikihairatouimohio

26Naiteaongaakekaputaatuiakiaratouiarauae whawhaiana,kameakiahouhiaraua,kamea,Emarama, hetuakana,heteina;heahakoutoukaheaitetahikitetahi?

27Otirapeiaatuanaiaetetangatananatehekitonahoa;i meaia,Nawaikoeimeaheirangatira,heikaiwhakawamo maua?

28Emeaanakoekitewhakamateiahau,mekoei whakamateraiteIhipianainanahi?

29NakatahutiaMohiitauakorero,anohomaneneanai Miriana;atokoruaanatamaiwhanaukireira

30A,nokatutukingatauewhatekau,kaputakiaia tetahianaheraateArikiitekorahaoMaungaHinai,iroto itemuraahiiterakau

31A,notekitengaoMohi,kamiharokitaua whakakitenga:a,iaiakawhakatataatukitematakitaki,ka putamaitereooIhowakiaia;

32Kamea,KoahauteAtuaooumatua,teAtuao Aperahama,teAtuaoIhaka,teAtuaoHakopaNawiri anaaMohi,kihaiimaiakitetitiroatu

33NakameateArikikiaia,Wetekinaouhuiouwaewae: kotewahihokietunakoeheoneonetapu

34Kuakiteahau,kuakitehokiitemateotokuiwienoho neiiIhipa,kuarongohokiitaratouaue,akuahekeihonei ahaukitewhakaoraiaratouNahaeremai,katonoakoee ahaukiIhipa

35NakotauaMohiiwhakakahoretiaraeratou,imeara ratou,nawaikoeimeaheirangatira,heikaiwhakawa?ko iaanoitonoaeteAtuaheirangatira,heikaiwhakaora,he meanateringaoteanaheraiputamairakiaiaiterakau.

36Naiaratouiarahimai,imuriihoitanamahingainga meawhakamiharo,ingatohu,kitewhenuaoIhipa,kite MoanaWhero,kitekorahahokiingatauewhatekau.

37KotauaMohioanoteneiimeaaturakingatamarikia Iharaira,MateAriki,mateAtua,ewhakaaraakehe poropitimokoutouirotoiokoutouteina,hepeneianome ahau;koiatakoutouewhakarongoai

38Koiaanoteneiitehahiitekoraharauakoteanaherai korerorakiaiaiMaungaHinai,kootatoumatuahoki:i riromaiiaiangakupuoraheihomaikiatatou

39Kihaineiotatoumatuaipaikitewhakarongokiaia, heoipeiaatuanaiaeratou,ahokianaoratoungakauki Ihipa;

40AimearatoukiaArona,Hangaetahiatuamotatouhei haerekimuaiatatou:koteneiMohihokiiarahinamainei tatouitewhenuaoIhipa,kahoretatouemohiokuaahatia raneiia.

41Heoihangaanaeratouhekuaokauiauara,tapaeaana hepatungatapumatauawhakapakoko,akoaanaoratou ngakaukingamahiaoratouringa

42NakatahuriketeAtua,tukuaatuanaratoukiakarakia kiteopeoterangi;kotemeahokiiaituhituhiakite pukapukaangaporopiti,EtewhareoIharaira,ihomai raneiekoutoukiahaungapatungatapumengapatunga tapuingatauewhatekauitekoraha?

43NakuamaukoutoukitetapenakaraoMoroko,kite whetuotokoutouatuaoReipana,kingawhakapakokoi hangaekoutouheikoropikoatu;na,makukoutouekawe atukitawahioPapurona

44Iotatoumatuatetapenakaraotewhakaaturangaite koraha,tanahokiiwhakariteai,imeaaikiaMohikia hangaeia,kiaritekitetauiraikiteaiia

45AimauriamaieotatoumatuaimurineimeIhukite kaingaongaTauiwi,ipeianeieteAtuaitearoarooo tatoumatua,ataeanoatiangaraoRawiri;

46IpaingianeiiaeteAtua,aiinoihokimanaerapuhe nohoangamoteAtuaoHakopa

47NaHoromonaiaihangahewharemona

48Heahakoara,ekoreteRungaRawaenohokinga whareihangaeteringa;kotateporopitiikiai,

49Koterangitokutorona,kotewhenuatokuturanga waewae:hewharepeheatakoutouehangaaimoku?eaita Ihowa:koteaharaneitewahieokiokiaiahau?

50Eharaianeiitokuringananaeneimeakatoaihanga?

51Etehungakakimaro,kahoreneiikotiatengakaume ngataringa,hewhakakeketonutakoutoukiteWairua Tapu:ritetonukitaokoutoumatuatakoutoumahi

52Koteheaongaporopitikihaiiwhakatupuriakinotiaeo koutoumatua?patuaihoeratoutehungaikoreroimuai tehaerengamaioteMeaTika;kokoutouneionakaituku, onakaikohuru.

53Kotehungakuariroiaratouteture,itangaanaherai whakatakotomaiai,heoikahoreimaukiaratou

54Karongoratoukieneimea,turawakirotokioratou ngakau,teteaanaoratounihokiaia

55Otiiakoia,kitonuiteWairuaTapu,titiromatatauatu anakiterangi,kakiteitekororiaoteAtua,iaIhuhokie tuanaiteringamatauoteAtua;

56Akamea,Nana,ekiteanaahauingarangietuwhera ana,akoteTamaatetangataetuanaiteringamatauote Atua

57Nahenuitoratoureokitehamama,kapuruioratou taringa,akotahitonuteomatangaatukiaia.

58Kamakaiakiwahootepa,aakinaanakitekohatu:ko ngakaititiroiwhakatakotooratoukakahukingawaewaeo tetahitaitamariki,koHaorateingoa

59HeoiakinaanaeratouaTepenekitekohatu,meiae karangaanakiteAtua,emeaana,EteAriki,eIhu,toku wairuakiakoe.

60Katahiiakatuturikiraro,kakaranga,henuitereo,Ete Ariki,kauateneimeaewhakairiakiaratouKamutuenei koreroana,kamoeia

UPOKO8

1¶AireiraaHaoraewhakaaeanakitonamatengaNai tauawakaohohewhakatoinganuikitehahiiHiruharama; amararakatoaanaratoukingawahikatoaoHuria,o Hamaria;

2AnatehungawhakaaroaTepeneitana,ahenuitaratou tangihangamona.

3KoHaoraia,tahoroaanaeiatehahi,tomoanakitena whare,kitenawhare,toiaatungatanemengawahine, hoatuanakirotokitewhareherehere.

4Noreirakoratoutonu,kongameaiwhakamararatiara,i haereerekitekauwhauitekupu

5NakoPiripiihekeatukitepaoHamaria,akauwhauana iateKaraitikiaratou

6Nakotahitonutewhakaarootemanokitewhakarongo kingameaikoreroaiaPiripi,iaratouerongoana,ekite anaingamerekaraimeaaiia

7Iputamaihokingawairuapokeirotoitetiniongamea enohoiaana,henuitereokitekaranga:hetokomahaano ngapararutiki,ngakopaiwhakaorangia

8Anuiatutekoaotauapa.

9Naireiratetahitangata,koHaimonateingoa,hemahi makututanaimuairotoitauapa,amiharoanateiwio Hamaria,imeahokiiaiahetangatanui.

10Iwhakarongokatoakiaiateitimeterahi,imea,Kote kahanuioteAtuateneitangata

11Aiwhakarongoratoukiaia,notemeakuaroakeratou emiharoanakingamahimakutu

12A,noratoukawhakaponokiaPiripiekauwhauanai ngameaoterangatiratangaoteAtua,moteingoahokio IhuKaraiti,kairiiriaratou,ngatanemengawahine

13KoHaimonatonuiwhakapono:akairiiria,kapiritahi kiaPiripi;a,notonakitengaingamerekaramengatohui mahia,kamiharo

14A,terongongaongaapotoroiHiruharamakuatangoa HamariaitekupuateAtua,katonoaatueratouaPitaraua koHoanikiaratou

15Na,itoratoutaengakiraro,kainoimoratou,kiariro maiteWairuaTapuiaratou.

16(Kahoreanohokiiaitaunoakitetahioratou:iiriiria anoratouirungaiteingoaoteAriki,oIhu)

17Meireirakawhakapakiaihooratouringakirungakia ratou,akariromaiteWairuaTapuiaratou

18A,notekitengaoHaimonanatewhakapangaonga ringaringaongaapotoroihomaiaiteWairuaTapu,ka hoatuhemonikiaratou;

19Kamea,Homaianohokiteneimanakiahau,kiariroai teWairuaTapuitetangataewhakapakiaatuaieahaunga ringakirunga

20NakotemeatangaaPitakiaia,Kiapiraungatahikorua kotaumoni,inakoekawhakaaromatemonikawhiwhiai kitemeahomainoaateAtua

21Kahorehewahimau,kahorehetaungamouiteneimea: kahorehokiitikatoungakauitearoarooteAtua

22Na,ripenetatiateneikinoou,ainoikiteAtua,mekore emuruatewhakaarootoungakau

23Kuakitehokiahaukeirotokoeiteaukawa,keitehere otekino

24NakawhakahokiaHaimona,kamea,Makoruaeinoi mokukiteAriki,keipakiahautetahiongameakua korerotiamainaekorua

25A,kamututarauawhakaatu,tarauakauwhauitekupu ateAriki,kahokikiHiruharama,hemahahokingakainga ongaHamariikauwhautiaaierauaterongopai

26NakakoreroteanaheraateArikikiaPiripi,kamea, Whakatika,haerekitetonga,kitearaehekeatuanai HiruharamakiKaha;hekorahatera

27Whakatikaanaia,haereana:nakotetahitangatao Etiopia,heunaka,hetangatanuinaKanarahi,kuinionga Etiopiana,kotekaitiakiiaoanataongakatoa,ihaereki Hiruharamakitekarakia;

28Ehokimaiana,enohoanairungaitonahariata,e koreroanaiaIhaiaporopiti

29NakameateWairuakiaPiripi,Whakatataatu,ka haereatukoekitehariatara.

30NakaomaatuaPiripikiaia,karongoiaiaekorero anaiaIhaiaporopiti,kameaatu,Ematauanaraneikoeki tauekorerona?

31Anorakoia,Mepeheakoia,kitekoretetahiheiarataki iahau?NakameaiakiaPiripikiaekekirungakianoho tahimeia

32Na,kotewahiotekaraipitureekoreroneiia,kotenei, Iarahinaiaanohehipikiapatua;a,meteremeewahangu anaitearoarootonakaikutikuti,kihaiikuihitonawaha 33Ionawhakaitingaiwhakakoreahewhakawamona:ma waihokitonawhakatupurangaekorero?kuatangohiaatu hokitonaoraitewhenua

34NakawhakahokiteunakakiaPiripi,kamea,Tenakoa, mowaiteneikoreroateporopiti?monaake,motetahiatu tangataranei?

35NakapuakitemangaioPiripi,akatimataitaua karaipiture,kakauwhauiaIhukiaia.

36A,iarauaehaereanaitehuarahi,kataeaturauaki tetahiwai,kameateunaka,Na,hewaitenei;heahatemea ekoreaiahaueiriiria?

37AnorakoPiripi,Kitewhakaponotoungakaukatoa,e aheianokoeNakawhakahokiia,kamea,Ewhakapono anaahaukoIhuKaraititeTamaateAtua.

38Katahiiakawhakahauitehariatakiatu:kahaereatu rauatokoruakirotoitewai,aPiripirauakoteunaka;na kairiiriaeia.

39A,itorauaputangaakeitewai,kahakinaatuanaa PiripieteWairuaoteAriki:amututonutekitengaatuote unakaiaia:heoihaerehariatuanaiaitonaara.

40KoPiripiiaikiteakiAhota:a,iaiaehaereana, kauwhauanaiakingapakatoa,ataenoakiHiharia

UPOKO9

1HeoikeitepuakianoiaHaoratekupuwhakawehi,te patumongaakongaateAriki,ahaereanakitetohunga nui;

2Keitetonopukapukaiaiakingawharekarakiaki Ramahiku,kitekiteatetahinotehuarahi,ahakoatane, wahineranei,kiamauriahereheretiamaieiaki Hiruharama

3Naiaiaehaereana,kawhakatataiakiRamahiku:na, kuawhitiwhakareremaikiaiahemaramanoterangia tawhionoa.

4Ahingaanaiakitewhenua,karongoitereoemeaana kiaia,EHaora,eHaora,heahatauewhakatoineiiahau?

5Kameaia,Kowaikoe,eteAriki?KameateAriki,Ko Ihuahauewhakatoianeiekoe:hepakekerawatauwhana kingakoikoi.

6Nawirianaia,ihiihiana,kamea,EteAriki,kiaaha ahau?NakameateArikikiaia,Whakatika,haerekitepa, akakorerotiakiakoetauemeaai.

7Na,kongatangataihaeretahimeia,tureokoreana, rongokauanakitereo,kahoreiaikitetangata

8NakawhakatikaakeaHaoraitewhenua;a,ite tuwheratangaoonakanohi,karerawaiaikitetangata:na kaarahinaaringatiaiaeratou,kakaweakiRamahiku 9Aetoruonaraekoreanaekite,kihaihokiikai,kihaii inu.

10¶NaiRamahikutetahiakonga,koAnaniateingoa;ka meateArikikiaia,hekite,EAnaniaAkameatera, Teneiahau,eteAriki.

11NakameateArikikiaia,Whakatika,haerekitearae kiianeikoTorotika,kauiirotoitewhareoHuramo tetahikoHaorateingoa,noTarahu:na,keiteinoiia

12Akuakiteiaitetahitangata,koAnaniateingoa,etomo maiana,ewhakapaanaionaringakiaia,kiakiteaiia.

13NakawhakahokiaAnania,EteAriki,hetokomaha ahauirongokiteneitangata,kitenuiotekinoimeaaiia kitauhungatapuiHiruharama;

14Ateneianokeiaiahemananangatohunganuikite hereitehungakatoaekarangaanakitouingoa

15NakameateArikikiaia,Haere:hemeawhiriwhiri hokiiamaku,heimauitokuingoakitearoaroonga Tauiwi,ongakingi,ongatamaaIharaira; 16Kawhakakiteahokieahaukiaiatenuiongamamaee mamaeaiiamotokuingoa

17NahaereanaaAnania,tomoanakirotokitewhare;ka whakapaionaringakirungakiaia,kamea,Etokuteina, eHaora,nateAriki,naIhu,iputamairakiakoeitearai haeremainakoe,itonoamaiahauekoe,kiakiteaikoe, kiakiaihokiiteWairuaTapu.

18Namareretonuihoetahimea,anoheunahi,iona kanohi,akitetonuia,kawhakatika,kairiiria

19Nakakaiia,kawhaikaha.NanohoanaaHaorakinga akongaiRamahikumoetahira

20AreiratonukauwhautiaanaeiaateKaraitiirotoinga wharekarakia,koteTamaiaateAtua.

21Amiharokatoatehungairongokiaia,kamea;Heteka ianeikoiateneinanaiwhakangarotehungaikarangaki teneiingoaiHiruharama,ahaeremaianakikonei,kia hereaairatoueiakingatohunganui?

22KoHaoraiakanuihaerekeatutekaha,a whakapororarutiaanaeiangaHuraienohoanai Ramahiku,iaiaewhakakiteanakoteKaraititenei 23A,kamahangarakapahure,karunangangaHuraikia whakamateaia;

24HeoiimatauaHaorakitaratouwhakapapangamona Awhangaanaratoukingatatauiteao,itepo,kia whakamateaia.

25Nakamaungaakongakiaiaitepo,tukuaihoanae ratouratetaiepairotoitekete.

26A,itetaengaoHaorakiHiruharama,kawhaiiakiauru atuiakingaakonga:heoiwehikatoaanaratouiaia,kihaii whakaponoheakongaia

27NakamauaPanapakiaia,aarahinaanaiakinga apotoro,korerotiaanaeiakiaratoutonakitengaiteAriki iteara,tanakorerotangakiaia,metanamaiakite kauwhauiRamahikuirungaiteingoaoIhu

28Nakanohoiakiaratou,haereeremai,haeremaianai Hiruharama.

29AmaiatonutanakoreroirungaiteingoaoteAriki,o Ihu,totoheanakingaKariki:otirakawhairatoukia whakamateaia.

30Notemohiotangaongatuakana,kamauriaiaeratouki rarokiHiharia,atonoaatuanaiakiTarahu

31Nakawhaitangamanawatehahi,putanoaiHuria katoa,iKariri,iHamaria,atupuana;haereanairungaite wehioteAriki,itewhakamarietangahokiateWairua Tapu,nokawhakatupuake.

32Na,iaPitaehaereereanaputanoangawahikatoa,ka taeihohokiiakitehungatapuenohoanaiRaira

33KakiteaeiaireiratetahitangatakoIniateingoa,kua waruonatauetakotoanairungaitonamoenga;he pararutikihokiia

34NakotemeatangaaPitakiaia,EInia,kaorakoeia IhuKaraiti:whakatika,wharikitiatoumoengaNa whakatikatonuakeia

35IkitekatoahokiiaitehungaenohoanaiRaira,i Harona,atahurianakiteAriki

36¶NateratetahiakongaiHopaenohoana,koTapitate ingoa,kotewhakamaoritangakoRoka:hewahineteneii arokingamahipai,kingamahiatawhairawakore

37Aiauarakaturorotiaia,kamate:akaotiiatehoroie ratou,kawhakatakotoriaiakitetahirumairunga.

38Na,itemeaetataatuanaaRairakiHopa,karongonga akongakeireiraaPita,akatonoaeratoutokoruanga tangatakiaia,heimea,Kauaewhakaroatehaeremaikia ratou

39NawhakatikaanaaPita,haereanaiarauaItonataenga atu,kamauriaiakitetahirumairunga:nakatunga pouarukatoaitonatahaetangiana,ewhakaatuanainga koti,ingakakahuihangaeRoka,iaiaenohoanaiaratou

40OtiiakatonoaratoukatoaePitakiwaho,katukuiai onaturi,kainoi;katahuriakeiakitetupapaku,kamea, Tapita,earaNakatitiroonakanohi:a,itonakitengaia Pita,kanohoiakirunga.

41Nakahoatueiatonaringakiaia,kawhakaaraakeia ia;akarangatiaanaeiatehungatapumengapouaru,a tukuaoratiaatuanaia.

42AimohiotiateneimeaputanoaiHopakatoa;ahe tokomahaiwhakaponokiteAriki

43AhemahaonarainohoaiiakiHopa,kiaHaimona kaimahihiako

UPOKO10

1NaiHihariatetahitangata,koKoroniriateingoa,he keneturionotepuikiiakotoItari;

2Hetangatakarakiaia,ewehianaiteAtua,ratoukotona wharekatoa,hemahaanamahiatawhaikiteiwi,mete inoitonukiteAtua.

3Ikitenuiia,hewhakakitenga,itemeakatatakiteiwao ngahaoraotera,itetahianaheraateAtua,ehaeremaiana kiaia,emeaanahokikiaia,EKoroniria

4Nakatitiromatatauatuiakiaia,kawehi,kamea,he aha,eteAriki?Kameaterakiaia,Kuataeakeauinoime aumahiatawhai,heiwhakamaharakitearoarooteAtua.

5NatonoaaianeihetangatakiHopa,kitetikiiaHaimona, koteruaneioonaingoakoPita

6HemanuhiriianaHaimonakaimahihiako,itetahaneio temoanatonawhare:manaekorerokiakoetauemeaai 7A,noterirongaatuoteanaheraikoreroneikia Koroniria,kakarangatiaeiatokoruaoanaponongatane, metetahihoiakarakianotehungaemahitonuanakiaia; 8A,kaotieneimeakatoatekorerokiaratou,katonoa ratoueiakiHopa

9Iteaongaake,iaratouehaereana,ewhakatataatuana kitepa,kakakeaPitakirungakitetuanuikiteinoiite onoongahaora

10Nakapakiaiatematekai,kameakitekai:otiraia ratouetakamaiana,katauihotewairuamatakitekiaia.

11Akakiteiterangietuwheraana,metetahimeaeheke ihoanakiaia,anohekakahunuitemeaihereakingapito ewha,katukuihokitewhenua;

12Ireirangamomokararehewaewaewhakatoaote whenua,ngakararehemohoao,ngameangokingoki,me ngamanuoterangi

13Ireirakaputamaihereokiaia,Whakatika,ePita; patua,kainga.

14KoPitaiaimea,Kahore,eteAriki;kahorehokiahaui kaiitemeanoa,itemeapokeranei

15Kakoreromaianotereokiaia,katuaruatia,Koate Atuaimeaaikiama,kauaekiiaekoehenoa

16Etorumeatangaotenei:katangohiaatuanotauamea kiterangi.

17Na,iaPitaewhakaaroaroanairotoiaiaanoheahate tikangaoteneiwhakakitengaikiteaiia,na,kongatangata itonoamaieKoroniria,kuauikitewhareoHaimona,etu anaimuaitekuwaha;

18Nakakarangamai,kaui,keireiraraneienohoanaa Haimona,teruaneioonaingoakoPita.

19A,iaPitaewhakaaroanamotauawhakakitenga,ka meateWairuakiaia,Nana,tokotorueneitangataerapu anaiakoe.

20Nawhakatika,hekeatu,haeretahikoutou,keiruarua; nakuhokiratouitonomai

21NakahekeatuaPitakingatangataitonoamaikiaiae Koroniria;kamea,Nana,koahauteneierapuneikoutou: heahatetakeihaeremaiaikoutou?

22Nakamearatou,KoKoroniriatekeneturio,hetangata tika,ewehianaiteAtua,ekorerotiapaitiaanaeteiwi katoaongaHurai,iwhakatupatohiaeteAtuaeteanahera tapukiatikinakoekitonawhare,kiarongoaiia.kupunau.

23Nakarangatiaanaratoueiakirotoheimanuhirimana AiteaongaakekahaeretahiratoukoPita,koetahiteina noHopaihaeretahimeia.

24AaoakekatomoratoukiHihariaNakoKoroniriae tatarianakiaratou,kuakarangatiahokionawhanaunga meonahoatupu.

25A,nokatomoatuaPita,katutakiaKoroniriakiaia,ka hingakionawaewae,kakoropikokiaia

26OtirakawhakaaraakeaPitaiaia,kamea,Etukirunga; Hetangataanoahau

27Na,iaiaekoreroanakiaia,katomoatuiakiroto,ka kitehetokomahakuahuihui

28Kameaiakiaratou,Ematauanakoutouekoreetika kianohotahitetangataHurai,kiahaereaturaneikitetahi iwike;engarikuawhakakiteamaieteAtuakiahaukia kauaekiiaeahauhenoa,hepokeranei

29Koiaahauihaeremaiai,kihaiiahaitetikingaakei ahau:na,kauineiahau,heahatetakeitikinaakeaiahaue koutou?

30KameaaKoroniria,Kawhangarainaianeitaemaiki teneihaora;aiteiwaongahaorakainoiahauirotoitoku whare,na,kotetangataetuanaitokuaroaro,kanapatonu tekakahu.

31Emeaana,EKoroniria,kuarangonatauinoi,ae maharatiaanaaumahiatawhaiitearoarooteAtua

32Na,tonotangatakiHopa,kitetikiiaHaimona,terua neioonaingoakoPita;hemanuhiriiairotoitewhareo Haimonakaimahihiako,itetahaotemoana;

33Ireiratonukatonotangataatuahaukiakoe;hepai hokitohaerengamai.Noreirakeikoneikatoamatouite aroarooteAtua,whakarongoaikingameakatoai whakahauaeteAtuakiakoe

34NakapuakitemangaioPita,kamea,Heponokakite ahauekoreteAtuaewhakapaikanohi

35Otiiairotoingaiwikatoakotetangataewehianakia ia,aemahianaitetika,kapaingiaeia

36KotekupuitukuamaieteAtuakingatamarikia Iharaira,hekauwhauiterangimarienaIhuKaraiti:(koia teArikiongameakatoa;

37Kotenakupu,emeaanaahau,ematauanakoutou,i kauwhautiaraputanoaiHuriakatoa,itimatamaiiKariri, imuriiteiriiringaikauwhautiaeHoani;

38ArakoIhuoNaharetatateAtuawhakawahingaiaiaki teWairuaTapu,kitekaha:ahaereereanaiakitemahiite pai,kitewhakaoraitehungakatoaipehiaeterewera;ia iahokiteAtua

39Komatouhokingakaiwhakaatuongameakatoaimea aiiakitewhenuaongaHurai,kiHiruharamahoki;ipatua eratou,taronatiaanakirungakiterakau

40IwhakaarahiaakeiaeteAtuaitetoruongara,a whakakiteanuitiaanaia;

41Eharaitemeaeteiwikatoa,engarietehungai whiriwhiriaimuaeteAtua,araematou,ikaitahinei,i inutahineimeia,imuriitonaarangaakeitehungamate

42Iwhaikupuanoiakiamatoukiakauwhaukiteiwi,kia whakaatu,koiatateAtuaiwhakariteaiheikaiwhakawa mongatangataora,mongatangatamate

43Hekaiwhakaatungaporopitikatoamona,aramatona ingoakawhiwhiaikitemurungaharangatangatakatoae whakaponoanakiaia

44IaPitaanoekoreroanaieneikupu,katauihote WairuaTapukitehungakatoaewhakarongoanakite kupu

45A,kotehungaotekotingaiwhakapononei,konga meaihaeretahimaimePita,miharoananotemeakua ringihiatahitiaihoteWairuaTapukingaTauiwi

46Irongohokiratoukingareoikoreroairatou,i whakanuiaiiteAtua.NakawhakahokiaPita,kamea, 47Eaheiraneitewhakakahoreetetahitewaikeiiriiria eneikuawhiwhitahineimetatoukiteWairuaTapu?

48Nakawhakahauiakiairiiriaratouirungaiteingoaote ArikiNakatoheratoukiaiakianohomoetahira

UPOKO11

1¶AkarongongaapotoromengatuakanaiHuria,kua tangohokingaTauiwitekupuateAtua.

2A,notetaengaakeoPitakiHiruharama,katautohetohe tehungaotekotingakiaia;

3Imeaia,Ihaerekoekirotokingatangatakihaiikotia,i kaitahimeratou

4KoPitaiaikoreroitetimatanga,iwhakamaramaatukia ratou,imea,

5Itepaahau,iHopa,einoiana:akakitemoemoeaahaui tetahiwhakakitenga,Kotetahimeaehekeihoana,anohe kakahunui,hemeatukuihoiterangimangapitoewha;a kuataemaianokiahau

6Notewhakamaungaatuookukanohikitauamea,ka whakaaroahau,akakiteingakararehewaewaewhaote whenua,mengakararehemohoao,mengameangokingoki, mengamanuoterangi.

7Akarongoahauhereoemeamaianakiahau, Whakatika,ePita;patuakakai

8Otirakakiatuahau,Kahore,eteAriki:kianohokitetahi meanoa,pokeranei,itapokonoakitokumangai.

9Nakawhakahokimaianohereonoterangi,Koate Atuaimeaaikiama,kauaekiiaekoehenoa

10Etorungameatangaotenei:kahutiakatoatiaatuanoki terangi

11Naitauawaanokuatungatangatatokotorukimuaite whareinohoaiahau,hemeatonomainoHihariakiahau

12NakameateWairuakiahaukiahaeretahimatou,kia kauaahaueruarua.Ihaeretahianoiahaueneiteina tokoono,atomoanamatoukitewhareotauatangata:

13Nakakorerotiaeiakiamatoutonakitengaitetahi anaherairotoitonawhareetuana,kameakiaia,Tonoa etahitangatakiHopa,kitetikiiaHaimona,koteruaneio onaingoakoPita;

14Manaekorerokiakoeetahikupu,eoraaikoutouko touwharekatoa

15Akatimataahaukitekorero,katauihoteWairuaTapu kirungakiaratou,kaperaanomekiatatouitetimatanga.

16KatahiahaukamaharakitekupuateAriki,kitanai meaai,iiriiriraaHoanikitewai;engarikairiiriakoutou kiteWairuaTapu.

17Na,ritetonukitateAtuameaihomaiaikiaratouki tanaihomaiaikiatatou,itehungaiwhakaponokite Ariki,kiaIhuKaraiti;heahaahau,iwhakakekeaiahauki teAtua?

18A,karongoratoukieneimea,mutuputaratoukorero, kawhakakororiaiteAtua,kamea,Koiaano,kuahomai hokieteAtuakingaTauiwiteripenetaeoraai

19Na,kotehungaiwhakamararatiaatuirungaite whakatoiiputaakemoTepene,haereanaratouataenoa kiPinikia,kiKaiperu,kiAnatioka,metekauwhauite kupukingaHuraianake,kahorekitetahi

20KoetahioratouhetangatanoKaiperu,noHairini,ito ratoutaengakiAnatioka,kakorerokingaKariki,ka kauwhauiteAriki,iaIhu

21KoteringahokioteArikiiaratou:ahetokomaharawa iwhakapono,itahurikiteAriki

22Nakataetoratourongokingataringaotehahii Hiruharama:akatonoaeratouaPanapakiahaereki Anatioka

23Notonataengaatu,kakiteitearohanoaoteAtua,ka hari,kawhakahauiaratoukatoakiautengakau,kiapiri kiteAriki

24Hetangatapaihokiia,kitonuiteWairuaTapu,ite whakapono:henuianotehungaihonoakiteAriki.

25KatahikahaereatuaPanapakiTarahu,kiterapuia Haora

26A,nokakiteaiaeia,kakaweamaiiaeiakiAnatioka Akotahitinotauihuihuiairatoukitehahi,ahenuite tangataiwhakaakona.Kongaakongaihuainahe KaraitianaitetuatahiiAnatioka

27¶NaiauarakahaeremaietahiporopitiiHiruharamaki Anatioka.

28Akatuaketetahioratou,koAkaputeingoa,ka whakakite,hemeanateWairua,terakapahematenuiite

matekaikitewhenuakatoa:iputaanoteneiingarao Karauria.

29Uaopuaa‘eratemaupǐpǐiteauita’naenehenehee horoaitetauturuitemautaeaeiparahiiIudeara.

30Peraanahokiratou,tukuaatuanakingakaumatuama teringaoPanaparauakoHaora

UPOKO12

1¶NaitauawakatotoroatungaringaoKingiHeroraki tetukinoietahiotehahi

2AwhakamateaanaeiakitehoariaHemi,tetuakanao Hoani.

3A,notonakitengaepaianakingaHurai,kaangaiakite hopuhokiiaPita(Nakongaraotetarorewenakore)

4A,nokamauia,kamakakitewhareherehere,katukua kingahoiakotahitekaumaonokiatiakina;Kote whakaaromomuriihooteArangakawhakaputainamaiia kiteiwi.

5NakapuritiaaPitakirotokitewhareherehere:otiia kihaiimutumututeinoiatehahikiteAtuamona

6A,nokameaaHerorakiawhakaputainamaiiakiwaho, itauapoemoeanaaPitaiwaenganuiongahoiatokorua, hemeaherekingamekamekaerua:mengakaitiakiimua itetatauetiakianaitewhareherehere.

7Na,kuatumaitetahianaheraateArikikiaia,atiaho anatemaramairotoitewhareherehere:nakapapakiiai tekaokaooPita,kawhakaaraiaia,kamea,Eara,hohoro. Amarereanaonamekamekaionaringa

8Kameaatuanoteanaherakiaia,Whitikiiakoe,kahere iouhu.Nakaperaanoia.Kameaanokiaia,Kakahuria toukakahu,arumaiiahau

9Nakahaereiakiwaho,kaaruiaia;akihaiimohiohe ponotateanaheraimeaai;engariiwhakaaroiahe whakakitengatanaikiteai

10A,nokamahueiarauatetuatahi,tetuaruaonga kaitiaki,kataerauakitetataurinoiteputangaatukitepa; ihuakinoaatukiaratou:kaputaaturatou,kahaerena tetahiara;amawehetonuatuteanaheraiaia

11A,itehokingaakeotewhakaarooPita,kameaia, Katahiahaukatinomohio,kuatonomaiteArikiitana anahera,heiwhakaoraiahauiteringaoHerora,ite tumanakokatoaanohokiateiwiongaHurai.

12A,nokawhakaaroaroiakitauamea,kahaereiakite whareoMeriwhaeaoHoani,koteruaneioonaingoako Maka;hetokomahahokiihuihuikiteinoi.

13A,notepatototangaaPitaitetatauotekuwaha,katae maitetahikotirokitewhakarongo,koRorateingoa.

14A,nokamohioiakitereooPita,kihaiiuakinatetatau itehari,heoiomaanakiroto,kitekorerokeitetataua Pitaetuana

15Nakamearatoukiaia,Ehaurangianakoe.Engariikii tonuiaheperaanoNakamearatou,Kotonaanahera

16MetepatukitonuanoteraaPita:a,itaratouuakanga, kakiteiaia,kamiharo

17Nakapepehiatutonaringaiaratoukiakauaekuihi,ka korerotiakiaratoutonawhakaputangamaieteArikiite whareherehereKamea,Haere,korerotiaeneimeakia HemiratoukongateinaNakaputaia,ahaereanaki tetahiatuwahi.

18Naiteaongaakeanootera,kihaiiititepororaruonga hoia,iahatiaraneiaPita

19NakarapuaHeroraiaia,a,notekorengaikitea,ka whakawaingakaitiaki,kawhakahaukiawhakamatea.Na kahaereatuiaiHuriakirarokiHiharia,anohoanaireira 20NakanuiteririoHerorakitehungaoTaira,oHairona: otirakahuihuimairatoukiaia,a,itoratouhoaaParatuha, tekaitiakirumaotekingi,katonokiamauterongo;note meahemeawhangaitoratouwhenuaitotewhenuaote kingi.

21AitetahiraiwhakariteakakakahuaHeroraitekakahu kingi,kanohokirungakitetorona,awhakatuanakia ratou

22Nakotekarangatangaateiwi,hereoatua,eharaitote tangata.

23IreirapuanokapatuaiaeteanaheraateAriki,note meakihaiihoatueiatekororiakiteAtua:akaingaanaia etekutukutu,hemoake.

24KotekupuiaateAtuaitupu,inuihaere

25NakahokiaPanaparauakoHaoraiHiruharama,ite otingaotarauamahi,kamauriaaHoani,koteruaneio onaingoakoMaka

UPOKO13

1¶NaitehahiiAnatiokaetahiporopitimeetahi kaiwhakaako;koPanapa,koHimionaihuainaneiko Nikera,koRukianoHairini,koManaena,iwhakatupuria tahitiameHeroratetaraki,meHaora

2A,iaratouekarakiaanakiteAriki,enohopukuana,ka meateWairuaTapu,MotuhiamaikiahauaPanaparaua koHaorakitemahiikarangatiaairauaeahau

3Na,kamututaratounohopukumeteinoi,akapopoki ihoioratouringakiaraua,katonoaaturauakiahaere 4Na,katonoaneirauaeteWairuaTapu,kahaereki Herukia;arereatuanaireirakiKaiperu.

5Na,iarauaiHarami,kakauwhautiaerauatekupuate AtuairotoingawharekarakiaongaHurai:iarauaanoa Hoaniheikaimahi.

6A,notoratouhaerengaatuitemotukiPapaho,kakitea tetahitangatamakutu,heporopititeka,heHurai,ko Paraihuteingoa.

7Itetinokawanaia,iaHerekiuPaora,hetangatamahara; AkarangatiaanaeratouaPanaparauakoHaora,ihiahia kiarongoitekupuateAtua.

8OtiraitautohekiarauaaErimatetohungamakutu(kote whakamaoritangahokiteneiotonaingoa),imeakiatahuri ketetinokawanaitewhakapono.

9NakoHaora,ekiianeikoPaora,kitonuiteWairua Tapu,katitirokiaia;

10Akamea,Etetangatakitonuingahiangakatoa,inga mahinanakia,etetamaaterewera,hoaririongamahitika katoa,ekoreianeikoeemutukitewhakaputakeingaara tikaoteAriki?

11Nana,teneitepaoteringaoteArikikiakoe,ka matapotiakoe,ekoreekiteiteraatakanoatetahiwaNa takatonuihokiaiahekohumetepouri;ahaereereanaia kiterapuitetahiheiarahiiaia

12A,notekitengaotekawanaitauameatanga,ka whakaponoia,imiharohokikiteakoateAriki

13NakarereatuaPaoraratoukoonahoaiPapaho,kau kiPerekaiPamapuria:awhakarereanaaHoaniiaraua, hokianakiHiruharama

14¶KorauaiahaereatuanaiPereka,taetonuatuki AnatiokaiPihiria,atomoanakitewharekarakiaitera hapati,nohoana

15Akamututekorerotangaoteture,ongaporopiti,ka tonotangatangarangatiraotewharekarakiakiaraua,ka mea,Ehoama,kitemeahekupuwhakahautakoruakite iwi,korerotia

16NakatuaPaorakirunga,katawhiritonaringa,kamea, EngatangataoIharaira,etehungaewehianakiteAtua, whakarongomai

17NateAtuaoteneiiwioIharairaiwhiriwhiriotatou matua,awhakanuiaanaeiateiwiiaratouenohomanene anaitewhenuaoIhipa,irungaanoteringai whakaputainamaiairatoueiaireira

18Nametemeaewhatekaungatauiwhakamanawanui aikitoratouahuaitekoraha.

19Akawhitungaiwiiwhakangaromiaeiaitewhenuao Kanaana,kaweheweheaeiatoratouwhenuamaterota 20Amuriihokahoatueiahekaiwhakawamoratou,me temeaewharauerimatekautau,taeanoatiaaHamuera poropiti

21Amuriihokatonoratoukitetahikingi:ahoatuanaete AtuakiaratouaHaora,tamaaKihi,hetangatanotepuo Pineamine,aewhatekaungatau

22Akaotiiatewhakataka,kawhakaarahiaakeeiaa Rawiriheikingimoratou;iwhakaaturiahokiiaeia,imea, KuakiteaeahauaRawiritamaaHehe,hetangataepai anakitokungakau,kamahiaeiangameakatoaepaiai ahau

23HeurinoteneitangatatateAtuaihomaiaikiaIharaira, heKaiwhakaora,koIhu;

24NomuaitonataengamaitekauwhautangaaHoaniite iriiriripeneta,kiteiwikatoaoIharaira

25AkatutukiaHoanikitonatutukitanga,kameaia,Ko waikoiaahaukitokoutouwhakaaro?eharaahauiaia Engariteratehaeremaineitetahiimuriiahau,koonahu oonawaewaeekoreahauetauheiwewete.

26Eokutuakana,engatamaotekaweioAperahama,ete hungairotoiakoutouewehianakiteAtua,kuahomaite kupuoteneiorakiahomaikiakoutou.

27Na,kotehungaenohoanaiHiruharama,meoratou rangatira,itemeakahoreratouimohiokiaia,kingareo anohokiongaporopitiekorerotiaanaingahapatikatoa, naratouiwhakariteauareo,iaratouewhakaheanaiaia

28Ahakoakihaiikiteaeratouhemeaemateaiia,katohe ratoukiaPiratokiawhakamateaia.

29A,nokariteiaratoungameakatoaituhituhiamona, tangohiaihoanaiaiterakau,whakatakotoriaanakirotoki teurupa

30NateAtuaiaiwhakaaraakeitehungamate:

31Ahemahangaraikiteaaiiaetehungaihaeretahime iaiKaririkiHiruharama,koratouneingakaiwhakaatu monakiteiwi

32Nahekoreropaitamatoukiakoutou,kotekupu whakaariikorerotiakingatupuna

33NateAtuateneiimanakiatatou,kiaratoutamariki,i aiaiwhakaaraneiiaIhu;kotemeahokiituhituhiaite ruaongawaiata,KokoetakuTama,nonaianeikoei whakatupuriaaieahau

34Kotanakoreroanoteneimonaiwhakaarahianeieiai tehungamate,tehokianokitepirauimuriiho,kahoatue

ahaukiakoutoungameatapu,ngamanaakitangaponoo Rawiri.

35Koiahokiiaimeaaiitetahiatuwaiata,Ekorekoee tukuitauMeaTapukiakiteitepirau.

36NaRawirihokiimahiitateAtuaipaiai,imuriitana mahikitonawhakatupurangaake,amoeiho, whakatakotoriaanakionamatua,kiteanaitepirau

37KoteneiiaiwhakaarahiaakeneieteAtua,kihaiiai kiteitepirau

38Nakiamohiokoutou,eokuteina,nateneitangatate murungaharaekauwhautianeikiakoutou;

39Manahokingatangatakatoaewhakaponoanaka whakatikaiaaiingameakatoa,ekoreneikoutoue whakatikaiairungaitetureaMohi

40Nakiatupatokeipakiakoutoutemeaikorerotiarae ngaporopiti;

41Titiromai,etehungawhakahawea,kamiharoai,a whakangaromiaiho:kamahiahokieahauhemahiio koutoura,hemahiekoreewhakaponohiaekoutou,kite whakapuakinaetetangatakiakoutou

42Na,iaratoueputaanakiwahootewharekarakia,ka tohengaTauiwikiakauwhautiaanoeneikupukiaratoui tomuriihohapati

43Heoikapakarukarutehuihui,hetokomahangaHurai mengaporohiraitikarakiaiaruiaPaorarauakoPanapa:a kakorerorauakiaratou,kaakokiamautonuratoukite arohanoaoteAtua

44Naitomuriihohapatikahuihuimai,metemeakote pakatoa,kitewhakarongokitekupuateAtua

45NotekitengaiaongaHuraiitehuihui,kakiratouite hae,kawhakakahorekingameaikorerotiaePaora,ka whakateka,kakohukohu

46NakamaiaaPaorarauakoPanapa,kamea,Itakotote tikangakiamatuakorerotiatekupuateAtuakiakoutou: otirakawhakarereaneiekoutou,akawhakaarokoutoue korekoutouetaumoteoratonu,na,katahuriatumauaki ngaTauiwi..

47IpeneihokiteakoateArikikiamatou,Kuawaihokoe eahauheimaramamongaTauiwi,kiaaikoeheioranga putanoaingapitootewhenua.

48Na,iterongongaongaTauiwi,kahari,ka whakakororiaitekupuateAriki:kawhakaponoanote hungairitemoteoratonu.

49ApakuanatekupuateArikiputanoaitauawhenua

50OtiraiwhakaohokiaengaHuraingawahinekarakia, rangatira,mengatangatanunuiotepa,aaraanaiaratou hewhakatoimoPaorarauakoPanapa,peiaanarauaio ratouwahi.

51Heoiruiaatuanaerauatepuehuoorauawaewaekia ratou,ahaereanakiIkoniuma

52Nakitonungaakongaitehari,iteWairuaTapu

UPOKO14

1¶NaiIkoniumakahaeretahirauakirotokitewhare karakiaongaHurai,akakorero,nokawhakaponotona tiniongaHurai,ongaKariki.

2NangaHuraiwhakatekaiaiwhakaoho,iwhakakinonga ngakauongaTauiwikingateina

3NahemahangarainohomaiaairauairotoiteAriki,i whakaatuneiitekupuotonaarohanoa,ahomaianaeia

ngatohumengameawhakamiharokiamahiaeoraua ringa.

4Otiraiweheweheangatangataotepa:koetahiiukinga Hurai,koetahikingaapotoro.

5A,itewhakaekengaongaTauiwi,ongaHurai,meo ratourangatira,kitetukinoiaraua,kiteakinahokikite kohatu;

6Katupatoraua,arereanakiRaihitara,kiRerepe,kinga paoRaikaonia,kingatakiwatataatuanohoki

7Akauwhautiaanaerauaterongopaikireira

8IRaihitarahokienohoanatetahitangatawaewae ngoikore,hekopanotekopumaiotonawhaea,kahorei haereimua;

9IrongoteneiiaPaoraekoreroana:kotetirohanga putangaatuoterakiaia,kakitehewhakaponotonaeora ai;

10Henuinoaatutonareokitekarangaatu,Etuou waewaekirungaNakamokowhitiia,kahaere

11NotekitengaongatangataitaPaoraimeaai,kaarato ratoureo,kameaitereooRaikaonia,Kuahekeihonga atuakiatatou,notetangatateahua

12AhuainaanaeratouaPanapakoHupita;koPaora,ko Merekurai,notemeakoiatepukorero

13NakakaweamaietetohungaoHupita,itengutuneio toratoupa,hekau,hetuparekingakuwaha,kameakia patuahewhakahereeratoukongatangata

14Noterongongaongaapotoro,aPanaparauakoPaora, kahaehaeiorauakakahu,aomaanakirotokiteiwi,ka karangaake,

15Kamea,Emarama,heahakoutoukameaaiieneimea? Hetangataanomatouheritetahitengakaukiakoutou,e kauwhauanahokikiakoutou,kiatahurikeatukoutoui eneimeahorihorikiteAtuaora,nananeiihangaterangi metewhenua,temoana,mengameakatoaoroto:

16Ingawaonamataitukuaiingaiwikatoakiahaereio ratouakeara

17Otiiakihaiitukuaeiakiakahorehekaiwhakaatumona, imahipaiia,ihomaianoeiakiatatouteuaoterangi,me ngapohua,iwhakakiiaaiotatoungakaukitekai,kite koa.

18Akakorerotiaeneikupu,nawhakauauaiarauatearaii ngatangatakeipatuwhakaheremaraua

19NakahaeremaietahiHuraiiAnatioka,iIkoniuma:a kawhakakikiratouingamanoaakinaanaaPaorakite kohatu,toiaanakiwahootepa,huanoakuamate 20Otiiaingaakongaetuanaitonataha,kawhakatikaia, haereanakirotokitepa:aiteaongaakekahaererauako PanapakiRerepe.

21A,kaotiiarauatekauwhauiterongopaikitauapa,a hetokomahakawhakaakona,kahokikiRaihitara,ki Ikoniuma,kiAnatioka;

22Whakauanaingawairuaongaakonga,whakahauana iaratoukiamautonukitewhakapono,kuatakotohokite tikangakuatakototetikanga,menarungaingamatenga mahahearaatumotatoukiterangatiratangaoteAtua 23A,nokawhakariteaerauahekaumatuamoratouitenei hahi,iteneihahi,meteinoianoraua,metenohopuku,ka tukuaaturatouerauakiteAriki,iwhakapononeiratou 24NakakahaererauanawaenganuioPihiria,kataeki Pamapuria.

25AkaotitekauwhauerauatekupukiPereka,kahaere kirarokiAtaria

26ArereatuanaireirakiAnatioka,kitewahiitukuaai rauakitearohanoaoteAtua,motemahikaotineiiaraua.

27Nakataeraua,kahuihuiatehahi,kakorerotiangamea imahitahiaiteAtuameraua,kotanauakangahokiite tatauotewhakaponokingaTauiwi.

28Ahemahangarainohoairauaireirakingaakonga

UPOKO15

1¶NakataeihoetahitangataiHuriakawhakaakoinga teina,Kitekorekoutouekotia,kiaritekitaMohi,ekore koutouetaeatewhakaora

2NakihaiiititewhawhaimetetautohetoheaPaoraraua koPanapakiaratou,kawhakariteakoPaora,koPanapa, meetahiatuoratou,ehaerekingaapotorokinga kaumatuakiHiruharama,moteneiputake.

3Heoiarahinaanaratouetehahi,haereanaraPiniki,ra Hamaria,koreroanaitetahuritangaongaTauiwi:ahoatu anaerauaheharinuikingateinakatoa.

4A,notorauataengakiHiruharama,kawhakamanuhiritia rauaetehahi,engaapotorohokiratoukongakaumatua, kakorerotiangameaimahitahiaiteAtuameraua.

5Nakotewhakatikangaoetahitangatawhakapononote titorehangakingaParihi,kamea,Mekokotiratou,meako hokikiawhakariteatetureaMohi.

6Nakahuihuingaapotororatoukongakaumatuakite whakaarokiteneimea

7Akanuitetautohetohe,kawhakatikaaPita,kameakia ratou,Ehoama,ematauanakoutoukitateAtua whiriwhiringaimuaiatatou,kiarongongaTauiwikitoku mangaiitekupuoterongopai;metewhakapono.

8IwhakaaehokikiaratouteAtuaematauneikinga ngakau,iaiaihoatuaiiteWairuaTapukiaratou,ritetahi kitanakiatatou;

9Kahorehokiiputaketonawhakaarokiatatou,kiaratou, ioratoungakaukuamairungaitewhakapono

10Kotenei,heahakoutoukawhakamatautauaiiteAtua, kawhakatakotoiokaaikitekakiongaakonga,hemea kihaineiitaeatemaueotatoumatua,etatouranei?

11Otirakawhakaponotatou,teratatoueorairungaite arohanoaoteAriki,oIhuKaraiti,kaperaanomeratou

12Nanohopukuanatemanokatoa,whakarongoanakia PanaparauakoPaoraekoreroanaingatohu,ingamea whakamiharo,imeaaiteAtuakiamahiaerauairotoinga Tauiwi

13Akamututarauanohopuku,kawhakahokiaHemi,ka mea,Engatuakana,whakarongomaikiahau;

14KuakorerotiaeHimionatateAtuatirohangamaiimua, tanatangohangaitetahiiwiirotoingaTauiwimotona ingoa

15Eriteanaanokiteneingakupuangaporopiti;kuaoti tetuhituhi, 16Imurioeneimeakahokimaiahau,kahangaanoe ahautetapenakaraoRawiri,kuahinganei;kahangaanoe ahauonawahikuaururuatia,akawhakaarahiaeahau

17KiarapuaingatoengaongatangatakiteAriki,menga Tauiwikatoa,ihuainaneitokuingoakirungakiaratou,e aitateAriki,nananeieneimeakatoaimahi

18EmohiotiaanaeteAtuaanamahikatoanotetimatanga raanooteao.

19Nakotakukuputenei,kiakauatatouewhakararurarui tehungaetahurimaianairotoingaTauiwikiteAtua

20Engarikiatuhituhiatutatoukiaratou,kiamaweheatu ratouingameapokeongawhakapakoko,itemoetahae,i temeakuanotiatekaki,itetoto

21NongarahokiomuangakaikauwhauiaMohiitenei pa,iteneipa,hemeakoreroirotoingawharekarakiai ngahapatikatoa

22Katahikapaingaapotororatoukongakaumatuamete hahikatoa,kiawhiriwhiriaetahitangatairotoiaratou,kia tonoaheihoamoPaorarauakoPanapakiAnatioka;a Hura,ihuainaneikoPanapa,rauakoHira,hetinotangata irotoingateina

23Akoeneitikangataratouituhituhiaihepukapuka;Na ngaapotororatoukongakaumatuamengatuakanateoha atuneikingateinaongaTauiwiiAnatioka,iHiria,i Kirikia;

24Irongohokimatou,koetahiihaereatuirotoiamatou iwhakararuraruiakoutoukingakupu,iwhakapoheheio koutouwairua,imea,Mekokotikoutou,kiamaukiteture; 25Ipaimatou,itomatouhuihuingatahitanga,kiatonoa atuetahitangatawhiriwhirikiakoutouheihoamoto matouhoaaroha,aPanaparauakoPaora;

26Hehungaitukuneiiaratoukitematemoteingoaoto tatouAriki,oIhuKaraiti

27NakuatonoaatuneiematouaHurarauakoHira,ma rauaekoreroakupuatuauameaano.

28IpaihokikiteWairuaTapu,kiamatouhoki,kiakauae utainakiakoutoutetahiatuwhakataimaha,koeneimea tikaanake;

29Kiamawehekoutouingameaepatuaanamanga whakapakoko,itetoto,itemeakuanotiatekaki,itemoe tahae:katiakikoutouiakoutouieneimea,kapaita koutoumahiKiaorakoutou

30A,notoratoutukungaatu,kahaerekiAnatioka:naka huihuiatemano,kahoatutepukapuka.

31Akaotitekorero,kakoaratoumotekupu whakahauora

32NahemahangakupuaHurarauakoHiraiwhakahau ai,iwhakauaiingateina;heporopitihokiraua

33A,karoaihorauakireira,katukuarauaengateinai rungaiterangimariekingaapotoro.

34HeoiipaiaHirakianohokireira

35KoPaorahokirauakoPanapainohoiAnatioka,i whakaako,ikauwhauitekupuateAriki,ratoutahikotera atutokomaha

36NamuriihoietahirakakiatuaPaorakiaPanapa, Tauakahoki,katirotiroingateinaingapakatoai kauwhautiaaietauatekupuateAriki,itoratou peheatanga.

37AkawhakaaroaPanapakiamauriaaHoani,koterua neioonaingoakoMaka

38OtiiakihaiaPaoraipaikiahaereitorauatiratetangata iwhakarereraiarauaiPamapuria,kihaihokiihaeretahi merauakitemahi

39Heoinuiatutorauangangare,imaweheairauaiaraua: amauriaanaePanapaaMaka,rereanakiKaiperu; 40NatangoanaaPaoraiaHira,haereana,hemeatukuki tearohanoaoteAtuaengateina.

41AhaereanaiaraHiria,raKirikia,whakauanainga hahi

UPOKO16

1NakataeatuhokiiakiRerepe,kiRaihitara:a,ireira tetahiakonga,koTimotiteingoa,hetamanatetahiwahine whakapono,heHurai;kotonapapaiaheKariki.

2HepaitekoreromonaangateinaiRaihitara,iIkoniuma

3ImeaaPaorakiahaereiaheihoamona;atangohiaana ia,kotiaana,hemeahokimongaHuraienohoanaiaua wahi:imohiohokiratouheKarikitonapapa

4A,iaratouehaereereanaingapa,katukuaeratouhei pupurimaratoungatikangaiwhakariteaengaapotoro,e ngakaumatua,iHiruharama

5Nakawhakaukiangahahikitewhakapono,kanuihaere hokiiteneira,iteneira

6NahaereanaratounawaenganuiotewhenuaoPirikia,o Karatia,kuaaraiahokieteWairuaTapukeikoreroite kupukiAhia;

7ItetaengaatukiMaihia,kawhakamatauratoukite haerekiPitinia:heoikihaiitukuaeteWairua.

8NakapeaanaMaihia,kahaerekiToroa

9NakakiteaePaorahekitengaitepo;Hetangatano Makeroniaetuana,etoheanakiaia,emeaana,Whiti maikiMakeronia,awhinatiamatou

10A,nokakiteatekitenga,kameatonumatoukiahaere kiMakeronia,iwhakaarohokinateArikimatouikaranga kitekauwhauiterongopaikiaratou

11Heoi,karereatumatouiToroa,katikatonumatouki Hamotarakia,aaoaketerakiNeapori;

12IreiraatukiPiripai,kotepanuiiaotauawahio Makeronia,hekoroni:anohoanamatouitauapaataka noaetahira.

13Naiterahapatikahaerematoukiwahootepa,kite tahaotetahiawa,hewhakaarokotewahiterahei karakiatanga;akanohomatou,kakorerokingawahinei haeremaikireira

14NakawhakarongotetahiwahinekoRiriateingoa,he kaihokopapura,notepaoTaiataira,hetangatakarakiaki teAtua:hemeawhakapuaretonangakaueteAriki,i whakarongoaiiakingameaikorerotiaePaora

15A,nokaotiiateiriiri,ratoukotonawhare,katoheia, kamea,Kitemeakuawhakaarokoutouheponotakumahi kiteAriki,tomomaikoutoukitokuwhare,enohokireira Nakatoheiaiamaua.

16Na,iamatouehaereanakiteinoi,katutakikiamatou tetahikotiro,hewairuamatakitetona,henuitetaongai riromaiionarangatira,itemahimakutu.

17KaaruiaiamatoukoPaora,kakaranga,kamea,He ponongaeneitangatanateAtua,nateRungaRawa,e whakaatumaianaitearaoteorakiatatou

18NahemahangaraimeaaiiaiteneiNakapouria Paora,katahuri,kameakitewairua,Kotakukuputeneiki akoeirungaiteingoaoIhuKaraiti,putamaiirotoiaia. Nakaputamaiitauahaoraano

19A,notekitengaoonarangatirakuakorehemonima ratou,kamaukiaPaorarauakoHira,katoiakitekainga hokohokokingarangatira;

20Akakawearauakingakaiwhakawa,kamea,Koenei tangata,heHurainei,etinowhakararuraruanaitotatoupa;

21Ewhakaakoanahokiingaritengaekoreneietikakia riro,kiamahiaetatou,engatangataoRoma.

22Nakotewhakatikangaotemanokiaraua;kahuhuao rauakakahuengakaiwhakawa,kameakiawhiua

23A,kamahaorauawhiungaeratou,kamakarauakite whareherehere,katohutohukitekaitiakiherehere,kia mautanapupuriiaraua

24Noterirongaiaiaotauakupu,kamakarauakite whareherehereirotorawa,kawhakauriaorauawaewaeki terakau

25NaiwaenganuipokainoiaPaorarauakoHira,ka waiataatukiteAtua,metewhakarongoanongaherehere kiaraua

26Nakapawhakarereherunui,ingarueaingaturangao tewhareherehere:apuaretonuatungatataukatoa, whakakorokoroaanangaherengaongatangatakatoa

27Akaohotekaitiakiherehereitemoe,kakiteinga tatauotewhareherehereepuareana,nakaunuitana hoari,kameakitepatuiaiaano,huanoakuaomanga herehere.

28NakanuitereooPaorakitekaranga,kamea,Kauaka tetahimeakinoemeatiakiakoe:inatonuhokimatou katoa.

29Akarangatiaanaeiaherama,karerekiroto,kahaere wiri,katakotokitearoarooPaorarauakoHira

30Nakaarahinaaturauakiwaho,kamea,Emarama,me ahakaoraaiahau?

31Kamearaua,MewhakaponokiteAriki,kiaIhu Karaiti,kaoraaikoe,koutoutahikotouwhare.

32NakakorerotiatekupuateArikikiaia,kingatangata katoaanoirotoitonawhare

33Akamauriarauaeiaitauahaoraotepo,kahoroiao rauawhiunga;nairiiriatonutiaiho,aiameonatangata katoa

34Akaarahinarauakitonawhare,kawhakatakotoriahe kaikimuaiaraua,anuiatutonahari,metonawharekatoa, itemeakuawhakapononeikiteAtua

35Iteaongaakeanootera,katonoangakatipaenga kaiwhakawa,imea,Tukuaauatangatakiahaere

36Nakakorerotiaeterangatiraotewharehereheretenei kupukiaPaora,Kuatonotangatamaingakaiwhakawa, kiatukuakorua:tenaraputamai,haereirungaite rangimarie

37NakotekingaatuaPaora,Kuawhiuanuitianeimauae ratou,ahakoakahoreiwhakawakia,hetangatahokino Roma,akuamakamauakitewhareherehere;akapeia pukutiaatumauaeratouinaianei?karera;engarimaratou anoehaeremaikitewhakaputaiamauakiwaho

38Nakakorerotiaeneikupuengakatipakinga kaiwhakawa:akawehi,itoratourongonganoRomaraua.

39Nakahaeremairatou,katohekiaraua,aarahinaana rauakiwaho,kameakiahaereaturauaitepa.

40Akaputaaturauaitewhareherehere,katomokite whareoRiria:a,nokakiterauaingateina,kawhakamarie iaratou,kahaere

UPOKO17

1Na,kahaereererauaiAmapipori,iAporonia,kataeki Teharonika;

2AkatomoatuaPaorakiaratou,kotanahangahokitera, aetorungahapatiikoreroreroaikiaratouirotoinga karaipiture

3Iwhakapuakiai,ikoreroai,kuatakotohokitetikanga kiamamaeateKaraiti,kiaaramaihokiitehungamate;a

koteneiIhuekauwhautianeieahaukiakoutou,kote Karaitiia.

4Nakawhakaponoetahioratou,kapirihokikiaPaora rauakoHira;hetokomahahokiongaKarikikarakia,kihai hokiitokoitingawahinerangatira.

5OtirakahaengaHuraikihaineiiwhakapono,katangoki aratouietahitangatapuremuotehungaware,ahuihuia anateope,whakaohokiaanaeratoutepakatoa,huakiana itewhareoHahona,iwhaikiawhakaputainaratouki wahokiteiwi

6A,notekorengaikitearaua,katoiaeratouaHahona ratoukoetahiteinakingarangatiraotepa,kakaranga, Kuataemaikikoneingatangataiwhakatutungiaaiteao; 7KuapuritiahokieHahona:etikakeanangamahiaenei katoaingatureaHiha,emeaanateraatutetahikingi,ko Ihu.

8Na,karongotemanoratoukongarangatiraotepaki eneimea,kapororaru

9NakatangoratouietahimonipupuriiaHahonaratouko eraatu,atukuaatuanaratou

10NatonoatonutiaatuengateinaaPaorarauakoHirai tepokiPeria:itorauataengaatu,kahaerekitewhare karakiaongaHurai

11Engarieneiinuiatuteahuarangatiraitongatangatao Teharonika,ihohorotonuratoutetangoitekupu,aitenei ra,iteneirairapuirotoingakaraipitureitetikangaoenei mea

12Nahetokomahaoratouiwhakapono;mengawahine rangatiraongaKariki,mengatane,kihaihokiitokoiti

13Otira,itemohiotangaongaHuraioTeharonika,terate kupuateAtuatekauwhautiaanaePaorakiPeria,kahaere hokiratoukireirakitewhakararuraruiteiwi

14NatonoatonutiaatuengateinaaPaorakiahaeretae noakitemoana:koHiraiarauakoTimotiinohokireira.

15NakakaweaaPaoraeonakaiarahikiAtena:a,kariro hekupukiaHirarauakoTimotikiahohorotehaerekiaia, kahokiratou.

16¶Na,iaPaoraetatarianakiarauaiAtene,kaohotona wairuairotoiaia,itanakitengaitepaekianaitekarakia whakapakoko.

17NatotoheanaiairotoitewharekarakiakingaHurai ratoukongatangatakarakia,itekaingahokohokohokii ngarakatoakingatangataiponokiaia.

18AkangangarekiaiaetahitohungaongaEpikureana,o ngaToikaKoetahiimea,Heahatateneitangata koreroreroemeanei?ietahi,Metemeahekaiwhakapuaki iaingaatuake:ikauwhauhokiiaiaIhukiaratou,ite aranga.

19Nakamauratoukiaia,kakaweakiAreopaka,kamea, Kiamohiomatou,heaharaneiteneiakohouekorerotia neiekoe?

20Pokakehokingameaemauriamaineiekoekio matoutaringa:koiamatouimeaaikiamohio,heahaenei mea

21(HekorenoahokitangatangataoAtenemenga maneneenohoanaireira,kotekoreroanake,kote whakarongoraneikitetahimeahou.)

22NakatuaPaoraiwaenganuioAreopaka,kamea,E ngatangataoAtene,ingameakatoakakiteahauhehunga whakaponokorekoutou.

23Iahauhokiehaereereana,ematakitakianaingameae karakianeikoutou,kakiteahauitetahiaataituhianeii

runga,KITEATUANGAROKotakoutouekarakia kuwarenei,koiatakuewhakaatuneikiakoutou.

24KoteAtua,nananeiihangateaomengameakatoai roto,koianeiteArikioterangi,otewhenua,ekoreiae nohokingawhareihangaeteringa;

25Ekoreanoemahiahemeamanaeteringatangata,me temeahematenonakitetahiaharanei,koiahokihei homaiiteora,itemanawa,ingameakatoa,kingatangata katoa;

26Kotahianotetotoihangaaieiangaiwikatoaonga tangata,heinohokitematakatoaotewhenua,nanahokii whakatakotongawaiwhakariteaimua,mengaroheoto ratounohoanga;

27KiarapuairatouiteAriki,mekoreewhawha,ekiteia ia,ahakoarakahoreiaimataraatuiatatoukatoa:

28Nanahokitatouioraai,ikorikoriai,inohoai;ipera anotekoreroaetahiookoutoukaitito,Heurihokitatou nana

29Na,heuritatounateAtua,ekoreetikakiameatatou heriteteAtuakitekoura,kitehiriwa,kitekohatu,i whakairoaetemohio,etewhakaarootetangata

30NaiwhakaaroaeteAtuangawaotekuaretanga; inaianeiiakuawhakahauiaingatangatakatoaongawahi katoakiaripeneta

31Kuaritehokiiaiaheraewhakawaaiiaiteaoirungai tetika,aramatetangatakuawhakariteaneieia;hepono kuatukuamaineieiakingatangatakatoa,itana whakaarahangaiaiaitehungamate.

32Nakarongoratoukitearangaotehungamate,katawai etahi;koetahiimea,Taihoamatouewhakarongoanoki teneimeaiakoe.

33HeoimaweheatuanaaPaoraiwaenganuiiaratou

34Koetahitangataiaipirikiaia,iwhakapono:irotoia ratouaRionaihianoAreopaka,kotetahiwahinekoRamari teingoa,ratoukoetahiatu

UPOKO18

1¶MuriihoieneimeakahaereatuaPaoraiAtene,katae kiKoriniti;

2NakakiteiaitetahiHuraikoAkuirateingoa,iwhanau kiPonoto,hemeataehoumaiiItari,rauakotanawahine, koPirihira;imeahokiaKarauriakiahaereatungaHurai katoaiRoma:akahaereiakiaratou

3A,notemeakotahitaratoumahi,kanohoiakiaraua, kamahiratou:hetuitenetihokitarauamahi.

4Nakakoreroreroiairotoitewharekarakiaingahapati katoa,etoheanakingaHurairatoukongaKariki.

5NotetaengamaiiaoHirarauakoTimotiiMakeronia, katakaretengakauoPaora,kawhakapuakikingaHurai koIhuteKaraiti

6Na,iaratoukawhakatika,kakohukohu,karuiaeiaona kakahu,kameakiaratou,heirungaiokoutoumatengao koutoutoto;kamaahau:maiiteneiwakahaereahauki ngaTauiwi

7Nakahaereatuiaireira,katomokitewhareotetahi tangata,koHutuhateingoa,hetangatakarakiakiteAtua, kotonawhareitatatonukitewharekarakia

8NakawhakaponoaKirihipu,terangatiraotewhare karakia,metonawharekatoakiteAriki;hetokomahahoki ngaKoriniti,itoratourongonga,iwhakapono,iiriiria hoki

9NakakoreromoemoeateArikikiaPaoraitepo,Kauae wehi,engarimekorero,keinohopuku; 10Keiakoeneihokiahau,ekorehokitetahitangataepa kiakoe,etukinoiakoe:henuihokiakutangataiteneipa. 11Nakotahitetaueonomaramainohoaiiaireira,i whakaakoaiitekupuateAtuairotoiaratou

12Na,iaKariotekawanamoAkaia,kotahitonute whakaaroongaHuraikitewhakatikakiaPaora,akawea anaiakitenohoangawhakawa;

13Kamea,Ekukumeanateneiingatangatakitekarakia kiteAtuaepokakeanaitateture

14A,iaPaoraemeaanakitepuakitemangai,kameaa KariokingaHurai,Kitemeahekinotenei,hekinoranei, engaHurai,epaianakiaatahangaeahaukiakoutou

15Koteneihetotohekorero,hemeakingaingoa,kita koutouture,keiakoutoutewhakaaro;ekorehokiahaue whakawamoeneimea

16Napeiaatuanaratoueiaitenohoangawhakawa

17NakamaungaKarikikatoakiaHotene,rangatiraote wharekarakia,awhiuaanaiaimuaotenohoanga whakawaKihaiaKarioiwhakaarokitetahioeneimea

18A,kamahangarainohoaiaPaora,kaporoporoakiia kingateina,arereanakiHiria,ratoukoPirihirakoAkuira; hemeamoremoretonaiKenekerea:hekitaurangihoki nana.

19AkataekiEpeha,kamahuerauaiaiakireira:koiai tomokitewharekarakia,koreroreroaikingaHurai 20A,itaratoumeatangakiaroaatutewaenohoaiiakia ratou,kihaiiaiwhakaae;

21Heoiporoporoakianakiaratou,kamea,Ehokimai anoahaukiakoutou,kitepaiteAtua.Rereatuanaiai Epeha

22A,nokauiakiHiharia,kahaereatukaohakitehahi,a haereanakiAnatioka.

23A,roaroaihokireira,kahaere,ahaereereamarietiaana eiatewhenuaoKaratia,oPirikia,metewhakauinga akongakatoa.

24NakahaeremaitetahiHuraikiEpeha,koAporote ingoa,iwhanaukiArehanaria,hepukorero,hetangata kahakingakaraipiture.

25IwhakaakonateneitangatakitearaoteAriki;he tangataiaetokotonuakeanatengakau,kakoreroia,ka atawhakaakoingameaoteAriki,koteiriiringaaHoani anaketanaimatauai

26Kaangaiakakoreronuiirotoitewharekarakia:note rongongaoAkuirarauakoPirihirakiaia,kamauratouki aia,kaatawhakaatukiaiaitearaoteAtua

27A,nokameaiakiahaerekiAkaia,katuhituhingateina, kawhakahauingaakongakiamanakomaikiaia:notona taengamai,kaawhinatiaeiatehungaimeingaetearoha noakiawhakapono

28Kaharawahokitanawha-kaaroingaHuraiimuatonu iteiwi,whakaaturiaanaeiatangakaraipiturekoIhute Karaiti

UPOKO19

1¶IaAporoiKoriniti,kaputaatuaPaoranangawahio runga,kataekiEpeha:arokohangaatueiaetahionga akonga.

2Kameaiakiaratou,IriroraneiteWairuaTapuia koutouitokoutouwhakaponotanga?Kamearatoukiaia, KianomatouirongonoamehemeaterateWairuaTapu 3Kameaiakiaratou,Iiriiriaotikoutoukirotokiteaha? Kamearatou,KitaHoaniiriiri.

4NakameaaPaora,KotaHoaniiriiriheiriiriripenetaI meaiakiteiwi,kiawhakaponoratoukitetahiehaeremai anaimuriiaia,arakiaKaraitiIhu.

5A,karongoratouitenei,kairiiriairungaiteingoaote Ariki,oIhu

6NakaotitewhakapaePaoraonaringakirungakia ratou,kataemaiteWairuaTapukirungakiaratou;aka koreroratouingareo,kaporopiti.

7Nakongatangatakatoametemeakotahitekaumarua 8Nakatomoiakitewharekarakia,kakoreromaiaatu,e torungamaramaikoreroreroai,ikukumeaikingameao terangatiratangaoteAtua

9Otirakawhakapakeketiaetahi,kareiwhakapono,ka kohukohuratoumotauahuarahiitearoarootemano,ka maweheatuiaiaratou,kaweheaatungaakonga,ka koreroreroiteneira,iteneira,irotoitekuraotetahio Tairanu.

10Naeruangatauipeneiai;akarongokatoatehungae nohoanaiAhiaitekupuateAriki,aIhu,ngaHurai,nga Kariki.

11UaraveteAtuaitemausemeiotaaênarotoiterimao Paulo

12Imauriaatuhokingataueramengataueraitonatinana kitehungamate,amutuakeoratoumate,aputaatuana ngawairuakinoirotoiaratou

13KatahikaangaetahiongaHuraihaereerenoa,hehunga peirewera,kitekarangaiteingoaoteAriki,oIhu,ki rungakitehungaingawairuakino,kamea,Hewhakaoati namatoukiakoutouiaIhu,ikauwhautianeiePaora.

14NaiperaanongatamatokowhituatetahiHurai,a Hewa,hetohunganuiia

15Nakawhakahokitewairuakino,kamea,Emohioana ahaukiaIhu,ematauanakiaPaora;engarikowaikoe?

16Nakotetupeketangaotetangataiaianeitewairua kinokirungakiaratou,kuakahaiaratou,taeaanaratoue ia,nokaomatahangaratou,kaomamamaeatuitaua whare

17AkamohiotiateneiengaHuraikatoaratoukonga KarikienohoanaiEpeha;akatautewehikiaratoukatoa, awhakanuiaanateingoaoteAriki,oIhu

18Ahetokomahaotehungawhakaponoihaeremai,i whaki,iwhakakiteiaratoumahi

19Hetokomahaanootehungaimahiingamahi tinihanga,ihuihuiiaratoupukapuka,atahunaanaite aroarootekatoa:akatauangautuoauapukapuka,ka kiteaerimatekaumanohiriwa

20KoiatenuiotetupuotekupuateAtua,tekaha.

21A,nokariteeneimea,kameaaPaorairotoitona wairua,kiatikanaMakeronia,naAkaia,kiahaereki Hiruharama;

22AtokoruaanaitonoaikiMakeroniaotehungaemahi anakiaia,koTimotirauakoEratu;koiaiainohokiAhia motetahiwa

23Naitauawakihaiinohinohitengangauiputaakemo tauaAra.

24TerahokitetahitangatakoRimitiriuteingoa,he kaimahihiriwa,nananeiihangangatemeparahiriwao

Riana,kihaihokiinohinohingautuitikamaiitanamahi kingakaimahi;

25Nakawhakaminearatoueiameerakaimahiongapera, akamea,Emarama,ematauanakoutou,noteneimahia tatourawa.

26Akakite,karongokoutou,eharaitemeaiEpehaanake, engarietataanakiAhiakatoa,iwhakakikitauaPaora,i whakapoheheiteiwimaha,imeaai,ehararatouiteatuai hangaeteringa;

27Naeharaitemeakoteneianaketatatoumahikatatate korenoaiho;engarikiawhakahaweatiatewhareoteatua nuioRiana,kiawhakangaromiaanohokitonanui,e karakiatianeieAhiakatoa,eteao.

28A,notoratourongongaieneikupu,akakiiteriri,ka karangaake,kamea,HenuiaRianaongaEpehi 29Nakatututepuehuotepakatoa:a,kaotitehopue ratouaKaiurauakoAritaku,hetangatanoMakeronia,he hoahaerenoPaora,nakotahitonutaratoukokiritangaki tewharematakitaki.

30A,iaPaoraemeaanakiatomokirotokiteiwi,kihaiia itukuaengaakonga

31NakaungatangatamaietahiongarangatiraoAhia,i paineikiaia,kameakiakauaiaetukuiaiakirotokite wharematakitaki

32Heoiputaketekarangaaetahi,putakeaetahi:tino raruraruhokitauawhakaminenga;kotenuingahokikihaii mohiokitemeaihuihuiairatou

33NakamauriaeratouaArehanarairotoitehui,nanga HuraiiaimeakiawhakatikaatuAkatawhiriteringao Arehanera,imeahokikiakoreroiakiteiwi

34HeoikamatauratouheHuraiia,kotahitonutereoote katoakitekaranga,atatanoakiteruangahaora,Henuia RianaongaEpehi

35A,kamarietemanoitekaituhituhi,kameaia,Enga tangataoEpeha,kowaitetangatakahoreemohiohe tangatakarakiatepaongaEpehakiteatuanuiaRiana,ki tewhakapakokohokiitakaihoiaHupita.?

36Na,kakoreneieneimeaetaeatewhakakorekore,heoi kiaatanoho,kauahokiehikakatemahi

37Kuakaweamaineihokiekoutoueneitangatakikonei, eharaneiitehungatahaehahi,eharaanohokiitehunga kohukohukitokoutouatua

38Na,kitemeahekuputaRimitiriuratoukoonahoa mahimotetahitangata,etuwheraanateture,ateneiano ngakawana:maratouratouewhakawa

39Nakitemeahemeaketakoutouewhaina,waihoma terunangatikateritenga

40Terapeatatouewhakawakiamoteneingangautanga inaianei,kahoreneihetakeetikaaitatatoukoreromo teneihuihuinga

41A,nokapuakieneikupuana,katonoaatueiate whakaminenga.

UPOKO20

1¶A,notemutungaotengangau,kakarangatiaePaora ngaakonga,katohutohuiaratou,kaporoporoaki,aturia atuanaeia,haereanakiMakeronia

2Akahaereereaeiaauawahi,metewhakahauiaratouki ngakupumaha,kahaereiakiKariki;

3AetorungamaramainohoaikireiraA,ingaHuraie whakatakotowhakaaroanamona,iaiameakererekiHiria, kameaiakiahokimaMakeronia

4AihaeretahiiaiataenoakiAhia,aHopateoPeria;o Teharonika,koAritakurauakoHekunu;koKaiuoRerepe, koTimoti;oAhia,koTikikurauakoToropimu

5Kuahaereatueneiimua,aetatarimaianakiamatoui Toroa.

6Naitemutungaongaraotetarorewenakorekarereatu matouiPiripai,aporimakataeatukiaratoukiToroa;e whitungarainohoaimatoukireira

7Naiteratuatahiotewiki,itemeakuahuihuinga akongakitewhawhatitaro,kakauwhauaPaorakiaratou, emeaanahokikitehaereiteaongaake;ikoreroanoiaa waenganuipo

8Ahemahangaramaiterumairunga,itewahiihuihui airatou

9Naitematapihienohoanatetahitaitama,koEutikute ingoa,kuatinoparangiaetemoe:akaroaaPaoraekorero ana,kapehiaetemoe,katakaihoitetoruongaruma, tangohiaakeanakuamate

10NakahekeihoaPaora,ahingaanakirungakiaia, awhianaiaia,kamea,keingangaukoutou;keirotohokii aiatonaoranga

11Nakakakeatuanoia,kawhawhatitaro,kakai,akaroa rawatekoreroapuaonoa,kahaere

12Heoiarahinaoratiaatuanaeratoutauataitama,kihai hokiinohinohitekoa.

13Nakomatoukuariroimuakitekaipuke,arereanaki Aho,imeakiautainaaPaoraireira:nanahokiiwhakarite, imeahokikoiamerauta.

14AkatutakikiamatoukiAho,kautainaia,arereana matoukiMitirini

15Rereatuanamatouireira,aiteaongaakekataeate ritengaatuoKio;aoaketerakaukiHamo,kanohoki Torokilium;aoaketerakaumatoukiMiretu

16ImeahokiaPaorakiarereiwahoakeoEpeha,keiroa iakiAhia:iporangihokimekoreetaekiHiruharamaite raotePetekoha

17NakatonotangataatuiaiMiretukiEpeha,heitikii ngakaumatuaotehahi

18A,itoratoutaengamaikiaia,kameaiakiaratou,E matauanakoutou,oteratuatahiitaemaiaiahaukiAhia, kitakunohokiakoutouingawakatoa;

19KatoatengakaupapakukitemahikiteAriki,menga roimatamaha,mengawhakamatautaurangaipamaiki ahauitewhangaongaHurai;

20Kihaihokiikaiponuhiaeahautetahimeapaimo koutou,engarikuawhakakiteaatueahaukiakoutou,i akonanuitiakiakoutou,iteneiwhare,iteneiwhare;

21IkauwhautiahokikingaHurai,kingaKarikianohoki, teripenetakiteAtua,metewhakaponokitotatouAriki,ki aIhuKaraiti

22Na,teneiahautehaereneikiHiruharama,he hereherenganatewairua,kahorehokiemohiokingamea epakiahauireira

23HeoianotateWairuaTapuewhakaatuneiiteneipa,i teneipa,emeaana,keitemaumaingaheremenga mamaekiahau

24Otirakarerawaahauewhakakorikoriitetahioenei mea,ekoreanoekiiaeahauhetaongakitokuora,kia tutukiaitakuomairungaitehari,metemahiminitairiro

maiiahauiteAriki,iaIhu,heiwhakaatuiterongopaiote arohanoaoteAtua..

25Naemohioanateneiahau,heoianokitengaotoku mataetetahiokoutou,etehungaikauwhauhaereneiahau iterangatiratangaoteAtuairotoiakoutou.

26Koiaahaukawhakaatuneikiakoutouiteneira,kahore okupokeingatotoongatangatakatoa

27Kihaihokiahauimanawapakitewhakapuakikia koutouingawhakaarokatoaoteAtua

28Nakiatupatokiakoutouano,kitekahuikatoaanoi meingaaikoutoueteWairuaTapuheikaitirotiro, whangaiatehahiateAtua,ihokonaneieiakionaaketoto

29Emohioanahokiahaukiteneikariroahau,teraeputa maikiakoutouhewuruhinanakia,ekoreneietohuite kahui

30Akawhakatikaakeetahitangatairotoiakoutouano, koreroaiingameaparorike,heikukumeingaakongakia whaiiaratou

31Nareira,kiamataara,kiamaharaanokingatauetoru kihaineiahauimangerekitewhakatupatoitenei,iteneio koutou,itepo,iteao,metetangianoahau

32Na,eokuteina,katukuaatukoutoueahaukiteAtua, kitekupuhokiotonaarohanoa,ekahaneikitehangaake iakoutou,kitehoatuhokiitetahiwahimokoutouirotoi tehungakatoakuaotitewhakatapu.

33Kihaiihiahiatiaeahautehiriwa,tekoura,tekakahu raneiotetahi

34Aera,emohioanaanokoutou,naeneiringaimahinga meaimateaeahau,eokuhoahoki

35Kuawhakakiteaeahaukiakoutoungameakatoa,kia peneitakoutoumahikiaatawhaiitehungangoikore,me temaharaanokingakupuateAriki,aIhu,imeara,Kote hoatu,nuiatutehariitetango

36Itemutungaoteneikoreroana,katukuaonaturikiraro, kainoitahimeratoukatoa

37Henuihokitetangioratoukatoa;hingaihoratouki rungakitekakioPaora,kakihiiaia.

38Itinomamaepuhokiratouitekupuimeaaiia,heoi anotoratoukitengaitonamataNakamauriaiaeratouki tekaipuke.

UPOKO21

1Nakaomamaimatouiaratou,karere,katikatonuatu kiKoo,aaoaketerakiRoro,ireirakiPatara

2Nakarokohangatetahikaipukeewhakawhitiatuanaki Piniki,aekeanamatoukirunga,rereana

3AkakiteaKaiperu,kamahueakeitetahakimaui,ka rereatumatoukiHiria,akaukiTaira:heireirahokite kaipukerukeaiitonautanga

4Akakiteangaakonga,ewhitungarainohoaimatouki reira:kakorerohokiratoukiaPaora,hemeanateWairua, kiakauaiaehaerekiHiruharama

5Akariteauaraomatou,kaputaatumatou,kahaere;me tekaweanoratoukatoa,mengawahine,mengatamariki, iamatouawahoraanootepa:nakatukuaomatouturiki tetahatai,kainoi.

6Nakaporoporoakimatoutetahikitetahi,aekeana matoukitekaipuke;ahokianaratoukitekainga

7AkamututomatourerengaatuiTaira,kataeki Toromai,nakaohaatukingateina,akotahiterainohoai kiaratou

8Iteaongaakekaturiaatuematou,kahaerekiHiharia:a tomoanakitewhareoPiripikaikauwhau,koianeitetahio ngatokowhitu;akanohokiaia

9Natokowhangatamahineatauatangata,hewahine,he poropiti.

10Akamahaomatourainohoai,kahaeremaitetahi poropitiiHuria,koAkaputeingoa

11A,notonataengamaikiamatou,kamaukitewhitikio Paora,hereaanaeiaonaringameonawaewaeake,kamea, KotekuputeneiateWairuaTapu,Kapenaanotehereo ngaHuraiiHiruharamaitetangatanonateneiwhitiki,aka hoatukiaiangaringaongaTauiwi

12Heoi,itomatourongongaieneimea,katohematouko ngatangataotauawahi,kiakauaiaehaerekiHiruharama 13NakotewhakahokingaaPaora,heahatakoutoue tangi,ewhakangakaukoreneiiahau?kuapaihokiahau, eharaitemeakotehereanake,engarikotemateanohoki kiHiruharama,moteingoaoteAriki,oIhu

14A,notonakorengairongo,kamututamatou,kamea, KiameatiatateArikiepaiai

15¶Akapahemoeneira,katakaimatouiamatoumea,a haereanakiHiruharama.

16IhaeretahianoiamatouetahiongaakongaoHiharia, naratouimauakeaNahonaoKaiperu,heakongatawhito heitukungaatumomatou.

17A,itomatoutaengakiHiruharama,kakoangateinaki amatou

18IteaongaakekahaeretahimatoukoPaorakiaHemi;i reiraanongakaumatuakatoa

19Nakaohaiakiaratou,kakorerotiatakitahitiangamea imeaaiteAtuakiamahiaeiairotoingaTauiwi.

20Notoratourongonga,kawhakakororiaiteAriki,ka meakiaia,Kuakitekoe,etomatouteina,ingamanotini ongaHuraikuawhakapononei;heuauakatoahokiratou kiteture

21Kuarongoanokoekiaratou,ewhakaakoanakoeinga HuraikatoairotoingaTauiwikiawhakarereaaMohi,e meaanakiakauaekotiaaratoutamariki,kiakauaanoe haereirungaingaritenga

22Na,heahatena?mehuihuitemano:karongohoki ratoukuataemaikoe

23Na,memeaekoeteneiekorerotianeiematoukiakoe: Tokowhaomatoutangata,hekuputaurangitaratou; 24Tangohiaetahi,kiapureangatahitiakoe,mauanoeutu heutumoratou,kiaheuaaioratoumahunga:akamohio katoahekorenoaihongameaikorerotiamou;engarikia tikatauhaere,kiamauhokikiteture

25NamongaTauiwikuawhakapono,kuatuhituhiatu matou,kuawhakaaro,kiakauaratouemaukieneimea, engarikiatupatoratouingameaepatuaanamanga whakapakoko,itetoto,itemeakuanotiatekaki,itemoe tahae.

26NakamauaPaorakiauatangata,aiteaongaakeka puretahiiaia,katomokitetemepara,heiwhakaatukarite ngaramotepurenga,kiatapaearaanohewhakaheremo tenei,moteneioratou

27Akatatangaraewhitutetaka,kakitengaHuraio Ahiaiaiairotoitetemepara,kawhakaohoteiwikatoa,a kapaoratouringakiaia

28Kakaranga,EngatangataoIharaira,awhinatiamai:Ko tetangatateneiewhakaakoneiingatangatakatoaonga wahikatoakitewhakaheiteiwi,iteture,iteneiwahi:i

kaweamaianohokieiangaKarikikirotokitetemepara, akawhakapokeaeiateneiwahitapu.

29Ikitehokiratouimuameiairotoitepa,koToropimu oEpeha,huanoaratoukuamauriamaiiaePaorakirotoki tetemepara.

30Nakaohokatoatepa,kaomangatangata:akamau ratoukiaPaora,toiaanaiakiwahootetemepara:tutakina tonutiaatungatatau.

31Naiaratouewhaianakiapatuaia,kataeterongokite rangatiramanootehoia,kuatututepuehuiHiruharama katoa

32Nahohorotonutanamaukietahihoia,kietahi keneturio,aomaihoanakiaratou:a,notoratoukitengai terangatiramano,ingahoiahoki,kamututepatuiaPaora

33Nakawhakatatamaiterangatiramano,katangoiaia, kameakiahereaiakingamekamekaerua;kauikowaiia, iahahokiia

34Nahekarangaanotaetahi,hekarangaanotaetahi,i rotoitemano:nakihaiiaimohiokitetinotikanga,ite ngangauhoki,awhakahauaanakiaarahinaiakitepa

35A,notonataengakitepikitanga,kahikitiaiaengahoia itetaututetutengaanohokiateiwi.

36Iaruhokitehuihuioteiwi,metekaranga, Whakamateaia

37A,nokawhanoaPaoratekaweakirotokitepa,ka meaiakiterangatiramano,Epaianaraneikiakoreroahau kiakoe?Nawaiimea,Emohioanakoekitekorero Kariki?

38EharaotikoeiteIhipiana,nananeiiwhakatuputetutu imuaakera,amauriaanaeiangatangatakohuruewha manokitekoraha?

39KameaaPaora,HeHuraiahau,noTarahu,oKirikia, hetangatatupunotauapa,eharahokiitepaingoakore:na kotakuinoiteneikiakoe,tukuaahaukiakorerokiteiwi.

40Natukuaanaeia,atuanaaPaorakitepikitanga,ka tawhiritonaringakiteiwiNamutuputeturituri,ka koreroia,nongaHiperutereo,kamea,

UPOKO22

1Eokutuakana,eokumatua,whakarongokiteneikorero akukiakoutou

2(A,karongoratoukotereoHiperutanaikoreroaikia ratou,katahikamuturawatekiki:akameaia,)

3HetangataHuraianoahau,iwhanaukiTarahu,kitetahi paiKirikia,iwhakatupuriaanoirotoiteneipainga waewaeoKamariera,iwhakaakonairungaitetino tikangaotetureongamatua,ingakaunuianokiteEte Atua,kiapeneianomekoutoukatoaiteneira

4Awhakatoiaanaeahaungatangataoteneitikanga,tae noakitemate;

5Nakotetohunganuiheikaiwhakaatumoku,ratouko ngakaumatuakatoa;

6Na,iahauehaereana,ewhakatataanakiRamahiku,ite poutumarotanga,kawhitiwhakareremaikiahauhe maramanuinoterangi

7Ahingaanaahaukitewhenua,karangonahereoemea anakiahau,EHaora,eHaora,heahatauewhakatoineii ahau?

8Nakawhakahokiaeahau,Kowaikoe,eteAriki?Ka meamaiiakiahau,KoIhuahauoNahareta,ewhakatoia neiekoe

9Ikiteanookuhoaitemarama,awehiana;heoikihai ratouirongoitereooteraikoreromaikiahau.

10Kameaahau,Meahaahau,eteAriki?Nakameate Arikikiahau,Whakatika,haerekiRamahiku;aka korerotiakiakoeireirangameakatoakuawhakariteakia mahiaekoe

11Heoi,itemeakahoreahauikite,natekororiahokio tauamarama,kaarahinaaringatiaahaueokuhoahaere,ka taekiRamahiku

12NakotetahitangatakoAnania,hetangatakarakiai rungaitateture,ekorerotiapaitiaanaengaHuraikatoae nohoanaireira;

13Haeremaianakiahau,atuana,kameamaikiahau,E tokuteina,eHaora,titiroakeAitauahaoraanokatitiro akeahaukiaia

14Imeaanoia,NateAtuaootatoumatuakoei whiriwhiri,kiamataukitanaepaiai,kiakiteiteTika,kia rongohokiitereootonamangai

15Notemeakokoeheikaiwhakaatumanakingatangata katoamongameaikiteai,irongoaikoe

16Naheahatauewhakaroanei?whakatika,kiairiiriakoe, kiahoroiaouhara,metekarangaanokiteingoaoteAriki. 17A,notokuhokingamaikiHiruharama,iahaueinoiana irotoitetemepara,kaputatengakaumatakitekiahau; 18Akakiteahauiaiaemeamaianakiahau,Eahua,kia hohorotehaereatuiHiruharama:ekorehokiratouetango itaukoreromoku

19Nakameaahau,EteAriki,ematauanaratoukuamau ahaukitewhareherehere,iwhiuahokiirotoingawhare karakiakatoatehungaiwhakaponokiakoe;

20A,itewhakahekengaongatotootoukaiwhakaatu,o Tepene,ireiraahauetuana,ewhakaaeanakitona matenga,etiakianahokiingakakahuoonakaiwhakamate 21Nakameaiakiahau,Haere:kaungahokikoeeahauki tawhitikingaTauiwi

22Awhakarongoanaratoukiaiataeanoatiateneikupu, nakahamamaratou,kamea,Whakamateaatutekoroke neiirungaitewhenua:ekorehokiepaikiaoraia

23Na,iaratouekarangaana,erukerukeanaioratou kakahu,eakirianaitepuehukiterangi;

24Kawhakahauterangatiramanokiakaweaiakitepa,ka meakiawhiua,kiauia;kiamohioaiiakiteaharatoui karangaaikiaia.

25A,iaratouehereanaiaiakingahere,kameaaPaora kitekeneturioetuanaireira,Hemeatikaraneikiawhiua ekoutoutetangatanoRoma,akahoreanoimautehe?

26A,noterongongaotekeneturio,kahaere,kakoreroki terangatiramano,kamea,Kiamaharakitauemeaai:no Romahokitetangatanei

27Nakahaeremaiterangatiramano,kameakiaia, Koreromaikiahau,noRomakoe?Kameaia,Ae

28Nakawhakahokiterangatiramano,Natemoninuii whiwhiaiahaukiteneitikangaherekoreKameaaPaora, Koahauiaiwhanaurangatira

29Nawhakarereatonutiaihoiaetehungaemeaanakite uikiaia:imatakuhokiterangatiramano,itonamohiono Romaia,monahokiihereiaia.

30Iteaongaake,itonahiahiakiamataukitetinomeai whakawakiaaiiaengaHurai,kawetekinaiaionahere,ka meakiahaeremaingatohunganuimetoratourunanga katoa,aarahinaihoanaaPaora,whakaturiaanakitoratou aroaro

1¶NakatitiropuaPaorakiterunanga,kamea,Eoku tuakana,tikatonukitokumaharatakuwhakahaereite aroarooteAtua,ataeanoatiateneira.

2NakameaaAnaniatohunganuikitehungaetuanai tonataha,kiapakiatonamangai

3KameaaPaorakiaia,KapakiakoeeteAtua,ete pakitarakuaotitepanikiteparuma:keitenohokoekite whakawaiahauirungaiteture,metekimaianokiapatua ahau,hemeaekoreeritekitateture?

4Nakameatehungaetutataana,Ewhakamanumanuana koekitetohunganuiateAtua?

5AnorakoPaora,Kihaiahauimatau,eokuteina,koiate tohunganui:kuaotihokitetuhituhi,Kauaekorerotia kinotiaterangatiraotouiwi.

6OtirakamohioaPaoraheHarukitetahiwahi,koetahihe Parihi,kakarangaiairotoiterunanga,Ehoama,he Parihiahau,hetamanateParihi:kotetumanako,kote arangaotehungamatekuahuainaahauirotoitepatai 7A,notanakorerotangaitenei,katohetohengaParihi ratoukongaHaruki:kawahiruahokitemano.

8EmeaanahokingaHaruki,kahorehearanga,kahorehe anahera,hewairuaranei:kongaParihiiaewhakaaeanaki auameaerua.

9Nakanuitehamama:akawhakatikangakaraipionga Parihi,katotohe,kamea,Kahoreheheoteneitangatai mauiamatou:tenakitekorerotetahiwairua,tetahi anaheraraneikiaia,kauatatouewhawhaikiaiateAtua 10A,nokanuitengangau,kamatakuterangatiramano keimotumotuhiaaPaoraeratou,naungaanaeiangahoia kiahekeatu,kitetangomaiiaiairotoiaratou,kia arahinahokikitepa

11AitauapokatuteArikikitonataha,kamea,Kiamaia, ePaora:kiapenaiakoeiwhakaatunamokuiHiruharama, tauwhakaatuhokikiRoma

12¶Aoaketera,kahuihuietahiongaHurai,kamakaoati kiaratouano,kamea,kiakauaratouekai,kiakauaeinu, kiawhakamatearaanoeratouaPaora

13Anekeatuitewhatekaungatangatananatenei oatitanga

14Nakahaereratoukingatohunganuiratoukonga kaumatua,kamea,Kuaoatimatouitetahioatinui,kia kauaekaingatetahimea,kiamateraanoaPaoraiamatou 15Na,kokoutoukoterunangakitekiatukiterangatira manokiaarahinaihoiakiakoutouapopo,metemeaeata uiaanoekoutoutetahimeamona:komatouia,itemeaka tatamaiia,kanohoritekitewhakamateiaia.

16KarongotetamaatetuahineoPaorakitoratou whakaarowhakapapa,kahaereia,katomokitepa,ka korerokiaPaora

17KatahikakarangaaPaorakitetahikeneturio,kamea, Arahinaatutetamaitineikiterangatiramano:hekorero hokitanakiaia

18Nakamauiakiaia,kaarahinakiterangatiramano,ka mea,Ikarangateherehere,aPaora,iahau,imeakia arahinamaiteneitamaitikiakoe,hekorerohokitanakia koe

19Nakamauterangatiramanokitonaringa,kahaereki tahaki,kauikiaia,Heahatauekoreromaiaikiahau?

20Anorakotera,KuawhakatakokowhakaarongaHurai kiameakiakoekiaarahinaihoaPaoraapopokite runanga,anoeatauiaanoekoetetahiatumeamona 21Kauaraerongokiaratou:ewhatekauhokingatangata oratouewhangaanamona,kuaoatikiaratouano,ekore ratouekai,ekoreeinu,kiamateraanoiaiaratou:nakua riteratouinaianeierapuanaitekupuwhakaariiakoe

22Katahikatukuaatutauatamaitieterangatiramanokia haere,kameaia,Kauaekorerotiakitetahitau whakaaturangamaiieneimeakiahau

23Nakakarangatiaeiakiaruangakeneturio,kamea, WhakanohoiaetahihoiakiaruarauheihaerekiHiharia, mengakaiekehoihokiawhitutekau,mengakaimau matiakiaruarau,itetoruongahaoraotepo;

24Kiaritemaihekararehemaratou,heiwhakanohoanga ihomoPaorakirunga,kiakaweaoratiaaiiakiaPirika,ki tekawana

25Nakatuhituhiiaitetahipukapuka,koeneikupu

26NaKarauriaRaihiakiaPirikatekawanapairawa,tena koe

27IhopukiateneitangataengaHurai,akatatate whakamateaeratou,kahaeremaiahaumengahoia,a tangohiamaianaia;irongohokiahaunoRomaia

28Eiaiteauitetumuipariairatouia’na,uaarataiatura vauia’nairapaeauitoratourururaa.

29Nakakiteahauhetautohenotoratouturei whakawakiaaiia,otirakahoreonaheitikaaitemate,te hereranei.

30A,notewhakaaturangamaikiahau,keitewhangamai ngaHuraimotetangatanei,tonoatonutiaiaeahaukia koe,imeahokiahaukionakaiwhakapae,kiakorerotiakia koengameamonaPoroporoaki

31NakamaungahoiakiaPaora,kaperametemeai korerotiakiaratou,aarahinaanaiaitepokiAnatipatari.

32Iteaongaakekawaihongakaiekehoihokiahaeretahi meia,ahokianakitepa

33A,notoratoutaengakiHiharia,kahoatutepukapuka kitekawana,awhakaturiaanaaPaorakitonaaroaro

34A,notetirohangaihootekawanaitepukapuka,kaui, noteheakawanatangaia?AkarongoianoKirikia;

35Kameaia,Kawhakarongoahaukiakoe,inataemai anohokioukaiwhakapaeNakawhakahauia,kiatiakina iairotoitewharewhakawaoHerora.

UPOKO24

¶Nakapahurengaraerima,kahaereatuaAnania,te tohunganuiratoukongakaumatua,kotetahikaikorero hoki,koTereturu,whakakiteaiingaheoPaorakite kawana

2A,kaotiiatekaranga,katimataaTereturutewhakapae kiaia,kamea,Nauhokimatouiteatanoho,hepaihoki ngamahikiteneiiwinau;

3Kawhakaaetiaematouingawakatoa,ingawahikatoa, ePirika,etetangatapairawa,nuiatutewhakawhetai 4Otiiaekoreenuiatutakuwhakawareiakoe,kainoiatu ahaukiakoekiawhakarongomaikoekietahikupu torutoruamatou

5Ikiteahokiematouteneitangatahetangatamateuruta, hewhakaohoingaHuraikatoaiteaokatoa,koiahokite tinorangatiraotetitorehangakingaNahareta

6Imeaanoiakitewhakanoaitetemepara:nakamau matoukiaia,kameakiawhakawakiaiakitatomatouture.

7OtiraihaeremaiterangatiramanoaRaihiakiamatou,a kahakinaatuanaiaiomatouringa;

8Iwhakahauionakaiwhakapaekiahaeremaikiakoe: maueuikiakoe,kiamohioaikoekieneimeakatoae whakawakianeiiaematou

9AiwhakaaeanongaHurai,imea,Koiaanoeneimea.

10Na,katawhiriatutekawanakiaiakiakorero,kakiatu aPaora,Itemeaemohioanaahauhemahangatauituai koeheikaiwhakawamoteneiiwi,inuirawaatutokukoa kitewhakahokikupumoku

11Kiamatauaikoe,kotahitonutekaumaruangarao tokuhaerengakiHiruharamakitekarakia

12Kihaianoahauikiteaeratouirotoitetemeparae totoheanakitetahi,ewhakaohoanaiteiwi,kahoreirotoi ngawharekarakia,kahoreanoitepa;

13Ekoreanoetaeaeratoutewhakaatungameae whakawakianeiahaueratouinaianei.

14Otiramewhakiteneieahaukiakoe,kotehuarahie kiianeieratouhetitorehanga,kotakutenaiahauekarakia neikiteAtuaookumatua,ewhakaponoanakingamea katoakuaotitetuhituhiirotoiteture,itangaporopiti

15EtumanakoanakiteAtua,kitaratouanohokie whakaaenei,terakaaratehungamate,tehungatika,te hungahe

16Teneianotakuewhainei,kiaharakoretonutoku hinengaroitearoarooteAtua,ongatangata.

17Na,itemutungaongatauemaha,kahaeremaiahauki tekawemaiingameaatawhairawakorekitokuiwi,me ngawhakahere.

18IkiteaahauireiraeetahiHuraioAhia,epureaanai rotoitetemepara,kahorehehuihui,kahorehengangau

19Kotemeatikakiataemairatoukitouaroarokite whakahemai,mehemeataratoumoku 20Akitekahore,maeneianoekimai,meikiteaeratou tetahiheoahau,iahauetuanaimuaiterunanga; 21Heoianokoteneireokotahiikarangaaiahau,iahaue tuanaiwaenganuiiaratou,Kotearangaotehungamate teneiewhakawakianeiahauekoutouinaianei.

22Na,iterongongaoPirikakieneimea,henuiatutona mohiokitauahuarahi,kaungaeia,kamea,Kiataemaia Raihia,terangatiramano,katinomohioahaukingamea katoa

23NakameaiakitekeneturiokiatiakinaaPaora,kia waihonoaanoia,kiakauahokieririaonahoakitemahi kiaia

24Namuriihoietahira,kataemaiaPirikarauakotana wahinekoRuruhira,heHurai,kameaiakiatikinaaPaora, akawhakarongokiaiakitewhakaponokiateKaraiti 25A,iaiaekoreroanakingameaotetika,kitehiahiakia pehia,kitewhakawakangakeitehaeremai,kawiria Pirika,kamea,Haereaianei;kawapaiahau,kakaranga ahaukiakoe

26ItumanakohokiiakahoatukiaiahemoniePaorakia wetekinaaiia:koiaihonoaitetikiatuiaia,tekorerokia ia.

27Otirakapahurengatauerua,kawhakakapiaaPirikae PorohiaPetuha:a,itonahiahiakitewhakamanawarekai ngaHurai,kawaihoePirikaaPaorakiahereana.

UPOKO25

1¶NotetaengamaioPetuhakitekawanatanga,katoru ngara,kahaereatuiaiHihariakiHiruharama.

2NakakorerotetohunganuimengarangatiraongaHurai kiaiamoPaora,katohekiaia,

3Akainoikiaiakiapaingiaia,kiatikinaatuiaki Hiruharama,hewhangahokitoratoukitearakia whakamateaia

4OtirakawhakahokiaePetuha,keiHihariaaPaorae pupuriana,ateraehohorotonahaerekireira

5Imeaanoia,Mehaeretahianoiahaukirarongameao koutouewhaimanaana,kitewhakawaiteneitangata,ki temeahekinotona

6Akanohoiairotoiaratoumongaramongatekau,na kahaerekirarokiHiharia;aoaketerakanohokite nohoangawhakawa,kameakiaarahinamaiaPaora

7A,notonataengaatu,etuanaterangaHuraiihaeremai iHiruharama,hemaha,henuingaheiwhakapangiae ratoukiaPaora;heoikihaiiutaratou

8Akautuaeia,Kahorerawaahauiharakitetureanga Hurai,kahorehokikitetemepara,kahoreanokiaHiha.

9HeoikameaaPetuhakiaPaora,itonahiahiakiapaingia engaHurai,EpaianaraneikoekiahaerekiHiruharama, kireirawhakawakiaaimoeneimeakitokuaroaro?

10AnorakoPaora,Etuanaahaukitenohoangawhakawa oHiha,heireiratonuahauwhakawakiaai:kahoreokuhe kingaHurai,kuatinokiteanahokiekoe.

11Mehemeahokihetangataharaahau,kuamahiraneii tetahimeaetikaaitemate,ekoreahauepaikiamate:tena kotetahioeneimeaewhakawakianeiahaueratou,ekore ahauetukuaetetahikiaratouKakarangaahaukiaHiha 12NakakoreroreroaPetuhakiterunanga,akamea,Kua karangakoekiaHiha?mehaerekoekiaHiha.

13Amuriihoietahira,kataeatuaKingiAkaripa,rauako PerenikikiHiharia,akaohakiaPetuha

14Akamahaorauaraireira,kakorerotiaePetuhakite kingitetakeoPaora,kamea,Teneitetahitangataiwaiho ihoePirikaehereana;

15A,iahauiHiruharama,kakorerotiamaiiakiahaue ngatohunganuimengakaumatuaongaHurai,katono ratoukiawhakawakiaia

16Na,kotakuwhakahokingaatukiaratou,Eharaite tikanganangatangataoRomatetukuitetahitangatakia mate,itemeakianotetangataiwhakawakia,hekanohiki tekanohiongakaiwhakapae,akawhaiwahianokite whakahokikupumonamoteheiwhakawakiaaiia

17Noreira,itoratoutaengamaikikonei,kihaiahaui whakaroa;aoaketerakanohoahaukitenohoanga whakawa,kameakiaarahinamaitauatangata

18A,itewhakatikangaongakaiwhakapae,kihaitetahio ngameaikorerotiaeahaukiaratou.

19Heoihekuputautohetohenotaratoukarakiataratoui meaaikiaia,motetahiIhuimate,ekiiaanahokiePaora keiteora

20Heoipohewanoaihoahaukitauatautohe,kauiahau mekoreiaepaikiahaerekiHiruharama,kireira whakawakiaaimoeneimea

21NotekarangatangaaPaorakiawaihoiakia whakarangonaaAugustus,kawhakahauaeahaukia puritiaia,kiatukuaraanoiaeahaukiaHiha

22KameaaAkaripakiaPetuha,Ehiahiaanaanoahau kiarongoitauatangata.Kameaia,apopokoerongoaikia ia

23Na,iteaongaake,kataeatuaAkariparauakoPereniki, metewhakanuiiaia,atomoanakitewharewhakarongo, ratoukongarangatiramano,kongatangatanunuiotepa,i tewhakahauaPetuha,kaarahinamaiaPaora

24NakameaaPetuha,EKingiAkaripa,engatangata katoaenohoneitatou,kakitekoutouiteneitangatai tukinotiaaiahauetehuihuikatoaongaHurai,i Hiruharama,ikoneianohoki,itekaranga,ekoreetikaora ake

25Otirakakiteahau,kahoreanamahietikaaitemate,a nanaanoikarangakiaAkuhata,kameaahaukiaungaatu ia

26Kahoreiaakutinomeaetuhituhiatuaiahaukitoku arikiKoiaahaukaarahimaineiiaiakiakoutou,kiakoe rawaano,eKingiAkaripa,kiawhaimeaaiahauhei tuhituhingaatu,inamututeuiui.

27Kitakuhokihemeahekiaungaheherehere,akiakaua hokiekorerotiatemeaiwhakawakiaaiia

UPOKO26

1NakotemeatangaaAkaripakiaPaora,Eaheianakoe kiakoreroiaukoreroKatahikatotoroteringaoPaora,ka koreromona

2Eharianaahau,eKingiAkaripa,notemeakakorerotia eahaukiakoeaianeingameakatoaiwhakawakiaaiahau engaHurai:

3Emohioanahokiahauhemohiokoekingaritengakatoa, kingatautohehokiangaHurai:nareirakiapaikoekite whakarongomariekiahau

4Kotakuwhakahaeremaiotokutamarikitanga,note timatangaraanoirotoitokuiwiiHiruharama,emohio anangaHuraikatoa;

5Imohioratoukiahauomua,meipairatoukite whakaatu,iwhaiParihiahauitetitorehangapakekerawao totatoukarakia

6Na,teneiahautetunei,kawhakawakiamotetumanako kitekupuwhakaariateAtuakiotatoumatua;

7Etumanakoneiotatouiwikotahitekaumaruakiatae maikiaia,emahitonuneikiteAtuaiteao,itepo.Kote meateneietumanakohiaatunei,eKingiAkaripa,i whakawakiaaiahauengaHurai

8Heahakoekakoreaiewhakaponohia,kawhakaaraake teAtuaitehungamate?

9Koahaunei,iwhakaaroahaukiamahangameaemahia eahauheipehimoteingoaoIhuoNahareta

10ImeatiaanoteneieahaukiHiruharama:hetokomaha anotehungatapuiuakinaeahaukingawhareherehere,he meatukumaihokingatikanganangatohunganuikiahau; akapatuaratou,kapuakitokureokiaratou

11Hemahaanoakuwhiungaiaratouirotoingawhare karakiakatoa,imeingaanoratoueahaukiakohukohu;a nuiatutokuririkiaratou,whakatoiaanaratoueahau,a taeanoatiangapaowaho.

12Na,iahauehaereanakiRamahikuirungaitemaname tewhakahauangatohunganui,

13Itepoutumarotanga,etekingi,kakiteaeahauiteara hemaramanoterangietiahoanakiahau,kiokuhoahaere ano,teraatuitemaramaotera

14Heoihingaanamatoukatoakitewhenua,karongo ahauitereoekoreroanakiahau,nongaHiperuanohoki tereo,emeaana,EHaora,eHaora,heahatauewhakatoi neiiahau?heuauatauwhanakingakoikoi.

15Anorakoahau,Kowaikoe,eteAriki?Kameaia,Ko Ihuahauewhakatoianeiekoe

16Otirawhakatika,etuouwaewaekirunga:kotemea teneiiputaaiahaukiakoe,kiameingakoeheiminita,hei kaiwhakaatumoeneimeaikiteneikoe,mongameaanoe putaaiahaukiakoe;

17Kawhakaorangiakoeeahauiteiwi,ingaTauiwi,ka tonoaneikoeeahaukiaratou;

18Heiwhakakiteioratoukanohi,heiwhakatahuriia ratouitepourikitemarama,itekahaoHatanakiteAtua, kiawhiwhiairatoukitemurungahara,kitetahiwahiano hokiirotoitehungakuaotitewhakatapuetewhakapono kiahau

19Noreira,eteariiAgeripa,aitavauifaaroooreite oramanotera‘ira.

20HeoiikoreroahaukitehungaoRamahikuitetuatahi, kiHiruharama,kingarohekatoaanooHuria,kinga Tauiwihoki,kiaripeneta,kiatahurikiteAtua,metemahi anoingamahitikaoteripeneta

21NoreirangaHuraiihopuaiiahauitetemepara,iwhai aikitewhakamateiahau.

22Na,itemeakaawhinatiamaiahaueteAtua,kanoho tonuahauataeanoatiateneira,ewhakaatuanakiteiti,ki terahi,kahorehekupukeatuitangaporopitirauako Mohiikoreroaikaputa

23KiamamaeteKaraiti,koiahokitetuatahiotearanga akeitehungamate,manahokiewhakaatutemaramakite iwi,kingaTauiwi

24Iaiaekoreroanaieneimea,nuiatutereooPetuhaki tekaranga,EPaora,hehaurangikoe;henuiteakoka haurangikoe

25Anorakoia,Kahoreokuhaurangi,ePetuha,ete tangatapairawa;engarimekorerongakupuponomete whaiwhakaaro

26Ematauanahokitekingikieneimea,imaiaaiahauki tekorerokiaia:emeaanahokiahau,kahoretetahioenei meaingaroiaia;kahorehokiteneimeaimahiaite kokonga

27EKingiAkaripa,ewhakaponoanakoekingaporopiti? Emohioanaahauewhakaponoanakoe

28NakotemeatangaaAkaripakiaPaora,Wahiitikua riroahaukiakoeheiKaraitiana.

29NakameaaPaora,EpaianaahaukiteAtua,kiakaua kokoeanake,engarikotehungakatoaewhakarongomai neikiahauiteneira,kiatata,kiatinoritekiahau:koenei hereanake

30A,nokamutueneikoreroana,kawhakatikatekingi, metekawana,mePereniki,metehungainohotahiratou; 31Na,iaratoukaweheke,kakorerorerokiaratouano,ka mea,Kahorehemahiateneitangataetikaaitemate,te hereranei

32KatahikameaaAkaripakiaPetuha,Katukuatenei tangatakiahaere,meikauaiatekarangakiaHiha.

1¶A,nokatakototetikangakiarerematoukiItari,ka tukuaaPaora,meeraatuhereherekitetahikeneturio,ko Huriuteingoa,notehapuoAkuhata.

2NakaekematoukitetahikaipukeoAtaramituma,etika anarangakaingaoAhia,rereanamatou;koAritaku,no Teharonika,noMakeronia,tomatouhoa.

3IteaongaakekaumatoukiHaironaNakangawarite mahiaHuriukiaPaora,katukuaeiakiahaerekionahoa kiaatawhaitia

4Rereatuanamatouireira,kamirihaerematouitetahao Kaiperu,notemeaihetehau.

5WhitianamatouitemoanaoKirikia,oPamapuria,kau kiMaira,hepanoRaikia

6Nakamauitekeneturiohekaipukekireirano Arehanaria,erereanakiItari;awhakanohoiaanamauae iakiroto

7A,kapomahaipuhoiaiterere,kawhitiwhakauauakite ritengaatuoHiniru,a,tetukuamatouetehau,kamiri haerematouitetahaoKaritiiteritengaatuoHaramone;

8Akapahemowhakauauaareira,kaumatoukitetahi kainga,koKokoruAtaahuateingoa;etataanakireirate paoRahia

9Akamahangataimakapahemo,nakuakinotererenga, notemeakuapahemoketenohopuku,kawhakatupatoa Paora;

10Kameakiaratou,Emarama,ekiteanaahauitekino, itenuiotemate,eharaitemeakoteutangaanakemete kaipuke,engarikootatouorangaanohoki

11Otiranuikeatutewhakaponootekeneturiokite kapenerauakotetangatanonatekaipukeitaPaorai koreroai

12A,itemeakihaitauakokoruipaiheitungaitehotoke, kameatetokomahakiarereatuanoireira,mekoreeuki Pinikia,kireiratuaiitehotoke;hekokoruianoKariti,e angaanakitehauaurukitetongametehauaurukiteraki.

13Akaparekarekatetonga,kamearatoukuataeata ratouiwhakaaroai,kamarereireira,amirihaereanai Kariti.

14Nakihaiiroakaputahehaunuiwhakaharahara,ko Urokaraironateingoa

15Akakahakinatekaipuke,tengongokitehau,naka tukuaematoukiaia

16Nakamiriiraroitetahimotu,koKaraurateingoa,ka whakauauamaitepotikiamatou.

17Akahutiaake,kahangakitewhakau,meatiaheawhi motetangereotepuke;nakamatakukeitakakitekirikiri, kawerohiatera,akapaea

18A,nokatinoakinamatouetetupuhi,iteaongaakeka amamaratouitekaipuke;

19Aitetoruongarakamakaatueomatouringanga meaakeotekaipuke

20Ahemahangaraikoreaieputateramengawhetu,a kihaiiititetupuhiiakinaaimatou,katahikamahuekatoa tomatouwhakaarokiteora

21Heoikaroatenohopuku,katuaPaoraiwaenganuio ratou,kamea,Emarama,engarimeirongokoutouki ahau,kiakauaereremaiiKariti,keipamaiteneikino, teneimate.

22Nakotakukuputeneikiakoutou,Kiamarama:ekore hokiematetetahiokoutou,kotekaipukeanake

23ItuhokikitokutahaiteneipoheanaheranateAtua, nananeiahau,koiatakuekarakiaatunei;

24Imeamai,Auaemataku,ePaora;metukoekite aroarooHiha:nana,kuahoatukiakoeeteAtuatehunga katoaereretahianamekoe.

25Nakiamaramatengakau,emarama:ewhakaponoana hokiahaukiteAtua,eriteanokitanaikoreromaiaiki ahau.

26Otirakuatakototetikangakiaeketatoukitetahimotu

27Naitetekaumawhaongapo,iamatouekahakihakina anaiAria,iwaenganuipokameangaheramanakeite whakatataratoukitetahiwhenua;

28Nakawhakatatuturatou,kakiteeruatekaumaro:aka neketataatu,kawhakatatutuano,kakitekotahitekauma rimamaro

29Nakamatakukeipaeamatoukingatoka,katukuanga pungaewhaitekei,kahiahiakiteawatea

30A,ingakaiekekaipukeemeaanakiteomaatuite kaipuke,katukuaihotepotikitemoana,metemeae makaanangapungaiteihu

31KameaaPaorakitekeneturioratoukongahoia,Kite koreeneienohokitekaipuke,ekorekoutouetaeate whakaora

32Katahikatapahiaengahoiangatauraotepoti,atukua anakiatakaatu.

33Aitemeameakepuaotera,katoheaPaorakiaratou katoakiakai,kamea,Kotetekaumawhateneiongarae tatarineikoutou,enohopukunei,teotekai.

34Koiaahaukatoheneikiakoutoukiakai:hemeahoki teneieoraaikoutou:ekorehokiengahorotetahimakawe otemahungaotetahiokoutou.

35A,notanakorerotangaieneikupu,kamaukitetaro,ka whakawhetaikiteAtuaitearoarooratoukatoa:aka whawhati,katimatatekai.

36Nakamaramatengakauoratoukatoa,kakaianoratou 37Naeruarauewhitutekaumaonomatoukatoaite kaipuke.

38A,nokamakonaitekai,kawhakamamaratouite kaipuke,kaakiritiatewitikitemoana

39Akaaoterakihairatouimohiokiterawhenua:engari ikiteratouitetahikokoruheonetoreira,akamearatou mekoreeaheiteakiatuitekaipukekiroto

40Nakatangohiaeratoungapunga,tukuaanakite moana,iwhakakorokoroangahereoteurungi,kahutia anoteramatuakitehau,katikaatukiuta

41A,kaputaatukitetahiwahi,hetaipapakirua,ka whakaekeatekaipuke;tititonuteihu,mautonu,kote tuaraipakaruitekahaotengaru.

42A,kitangahoiawhakaaromewhakamatengaherehere, keikautetahikiuta,keioma

43KotekeneturioiaimeakiawhakaorangiaaPaora, kihaihokiitukuakitaratouiwhakaaroai;nakameaia, kotehungaematauanakitekau,kiamatuapekekite moana,kiaukiuta

44Koeraatu,koetahiirungaingapapa,koetahiirungai ngameaotekaipukeNakamawhitikatoaratoukiuta

UPOKO28

1¶Akaoramatou,katahikamohiokoMeritateingoao temotu

2Nakihaiinohinohiteatawhaiangatangatamaorikia matou:katahunahekapura,whakamanuhiritiaanamatou katoa,notemeaeuaanateua,notemataohoki

3NakakohikohiaePaorahepupuwahie,amakaanaeia kitekapura:heoiputamaianahenekeitewera,kamauki tonaringa

4A,notekitengaongatangataiwikeitekararehe whakamateetautauanakitonaringa,kameakiaratou ano,Heponohekaikohuruteneitangata,kaoraneiiaite moana,heoiekoreetukuaeterapuutukiaora

5Heoiiruiaatueiatengararakitekapura,akihaiiai mate,kihaiiaha

6Otiraititiroratoukuatetereia,kuahingaohorereranei, kuamate:heoikaroatoratoutatari,akakitekahorehehe ipakiaia,kaputakeoratouwhakaaro,kameaheatuaia

7Itauawahitekaingaotetinorangatiraotemotu,ko Pupiriuteingoa;nanamatouiwhakamanuhiri,etorunga raiatawhaitiaaimatou

8NaitetakototepapaoPupiriu,emateanaitekirika,ite koripi:katomoaPaorakiaia,kainoi,kawhakapaiona ringakirungakiaia,aoraakeia

9A,itemeatangaotenei,nakahaeremaianoetahiote motuhemateoratou,awhakaorangiaana

10Nuiatuanotehonoreiwhakahonoretiaaimatoueratou; a,itomatouhaerenga,kautainamaieratoungameaetika ana

11Amuriihoingamaramaetoru,karerematouirungai tetahikaipukeoArehanaria,ituneikitauamotuite hotoke,koKatororauakoPorukutetohu

12NakaukiHairakuha,aetoruomatourainohoaiki reira.

13Nakataiawhiomatouireira,kaukiRekiuma:kapo tahikapupuhitetonga,aaoakekaukiPuteoli

14Akakiteaematouetahiteinaireira,katoheamatoukia nohokiaratou,kiawhitungara:nakahaerematouki Roma

15Akarongongatuakanaoreirakiamatou,kahaeremai kitewhakatauiamatoukiApiu,kiWharetoru:itekitenga oPaoraiaratou,kawhakawhetaikiteAtua,kaorate ngakau.

16Na,kataematoukiRoma,kahoatungaherehereete keneturiokiterangatirahoia:koPaoraiaitukuakianoho motukerauakotetahihoiaheitiakiiaia.

17A,muriihoingaraetorukakarangatiaePaoranga rangatiraongaHurai:akamineratou,kameaiakiaratou, Eokutuakana,ahakoakahoreakuharakiteiwi,kinga ritengaraneiaotatoumatua,heoiitukuahereheretia ahauiHiruharamakingaringaongatangataoRoma.

18A,itaratouwhakawakangaiahau,imeakiatukuaahau, notemeakahorehetakeemateaiahau

19HeoikawhakahetonungaHurai,etaeahokiteahakia karangaahaukiaHiha;eharaitemeaetikaanakia whakawakiaeahautokuiwi

20Koiaahauikarangaaiiakoutoukiakite,kiakorerokia koutou:notemeakotaIharairaetumanakoneitemeai hereaaiahaukiteneimekameka

21Nakotaratoumeatangakiaia,kahorehepukapuka mouitaemaikiamatouiHuria,kahoreanotetahionga tuakanaihaeremaineiikoreromai,ikoreromairaneii tetahikinomou.

22Otiraemeaanamatoukiarongokiakoekiou whakaaro:emohioanahokimatoukiteneiwehenga,e korerotiakinotiaanaingawahikatoa

23A,kaotitewhakariteherakiaia,hetokomahaihaere maikiaiakitonawhare;Awhakaaturiaanaeiakiaratou, whakaaturiaanaterangatiratangaoteAtua,metekukume iaratoukingameaoIhu,irotoitetureaMohi,itanga poropiti,noteataaahiahinoa.

24Koetahiiwhakaponokingameaikorerotia,koetahi kihaiiwhakapono

25A,kakoreratouiritekiaratouano,kahaere,imuriite korerotangaaPaoraitetahikupu,Hetikatekoreroate WairuaTapuiaIhaiaporopitikiotatoumatua; 26Imeanei,Haerekiteneiiwi,meaatu,Rongonoa koutou,ekoreematau;titironoakoutou,ekoreekite

27Kuamatotoruhokitengakauoteneiiwi,kuapuhoinga taringakitewhakarongo,kongakanohikuawhakamoeae ratou;keikiteoratoukanohi,keirongongataringa,kei matautengakau,akatahuriratou,akawhakaorangiae ahau

28Nakiamohiokoutou,katukuatewhakaorangaate AtuakingaTauiwi,akarongoratou.

29Akamutueneikoreroana,kahaerengaHurai,henui hokitaratoutautohetohekiaratouano

30AeruatinotauinohoaiaPaorairotoitonawhareutu, ariroanaiaiatehungakatoaehaereanakiaia; 31Amaiatonuiakitekauwhauiterangatiratangaote Atua,kitewhakaakoingameaoteAriki,oIhuKaraiti, kihaihokiiririaetetahi

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.