Maori - The Book of Genesis

Page 1


Genesis

UPOKO1

1HemeahanganateAtuaitetimatangaterangimete whenua

2Akahoreheahuaotewhenua,itakotokau;hepouriano arungaitemataoterireNakawhakapahoteWairuaote Atuairungaitekareongawai

3AkakiteAtua,Kiamarama:nakamarama.

4AkakiteteAtuaitemarama,hepai:akaweheaete Atuatemaramaitepouri

5NakahuainaeteAtuatemaramakoteAwatea,akote pouriihuainaeiakotePoAkoteahiahi,koteata,hera tuatahi

6¶NakameateAtua,Kiawhaikikorangiawaenganuio ngawai,heiweheiwaenganuiongawai

7NakahangaeteAtuatekikorangi,kaweheaeianga waiirarootekikorangiingawaiorungaotekikorangi:a kaoti

8NakahuainatekikorangieteAtuakoteRangiAkote ahiahi,koteata,heratuarua.

9¶NakameateAtua,Kiahuihuiangawaiiraroiterangi kiakotahitewahi,akiaputatetuawhenua:akaoti

10NakahuainaeteAtuatetuawhenuakoteWhenua;a kotehuihuingaongawaiihuainaeiakongaMoana:aka kiteteAtua,hepai

11NakameateAtua,Kiapihiaketetarutaruitewhenua, teotaotawhaipurapura,meterakauhua,kirungakite whenua,ehuaanaonahua,hemearitetonukiaia,kei rotoneiiaiaonapurapura:akaoti.

12Nakawhakaputainaetewhenuatetarutaru,teotaota hokiehuaanaonapurapurahemearitetonukiaia,mete rakauwhaihua,keirotoneiiaiaonapurapurahemearite tonukiaia:akakiteteAtua,hepai

13Akoteahiahi,koteata,heratuatoru

14¶NakameateAtua,Kiawhaimeawhakamaramate kikooterangi,heiweheiteawatea,itepo;mewaihoano heitohu,heitaima,heira,heitau.

15Heiwhakamaramaauameaitekikooterangi,hei whakamaramaitewhenua:akaoti

16NakahangaeteAtuangameawhakamaramanuierua; kotewhakamaramanuiheitohutohumoteawatea,kote whakamaramatuaitiheitohutohumotepo:ihangaanoe iangawhetu

17AwhakanohoiaanaauameaeteAtuakitekikoote rangi,heiwhakamaramaitewhenua;

18Heitohutohuiteawatea,itepo,heiwehehokiite marama,itepouri:akakiteteAtua,hepai

19Akoteahiahi,koteata,heratuawha

20NakameateAtua,Kiangahueakeirotoingawaite meaoraengokiana,kiarereanohokitemanuirungaake itewhenuaitemataotekikooterangi

21NakahangaeteAtuangatohoranunui,mengamea orakatoa,ngameangokingoki,ingahueakeneiirotoi ngawaioiaahua,oiaahua,mengamanuwhaiparirau katoaoiaahua,oiaahua:akakiteteAtua,hepai.

22NakamanaakiteAtuaiaratou,kamea,Kiahuakoutou, kiatini,kiakapihokingawaiongamoanaiakoutou,kia tinianohokingamanukirungakitewhenua.

23Akoteahiahi,koteata,heratuarima

24NakameateAtua,Kiawhakaputainaetewhenuate meaoraoiaahua,oiaahua,tekararehemetemea ngokingokimetekireheotewhenuaoiaahua,oiaahua:a kaoti

25NakahangaeteAtuatekireheotewhenuaoiaahua,o iaahua,metekarareheoiaahua,oiaahua,mengamea ngokingokikatoaotewhenuaoiaahua,oiaahua:aka kiteteAtua,hepai

26NakameateAtua,Kiahangatatouitetangatakiarite kiatatou,heitotatouanoteahua:akiawaihokoratouhei rangatiramoteikaotemoana,motemanuoterangi,mo ngakararehehoki,motewhenuakatoa,motewhenua katoangameangokingokikatoaengokingokianairunga itewhenua

27NakahangaeteAtuatetangataritetonukiaia;i hangaiaeiakiaritekiteAtua;ihangarauahetane,he wahine

28NakamanaakiteAtuaiaraua,akameateAtuakia raua,Kiahua,kiatini,kiakapihokitewhenuaiakorua, kiamatehokikiraro;enekehaereanairungaitewhenua 29AkameateAtua,Na,kuaotitehoatueahaukiakorua ngaotaotakatoaewhaipurapuraanairungaitemataote whenuakatoa,meterakaukatoa,hehuarakautonaewhai purapuraana;heikaitenamakoutou.

30Akuahoatueahaungaotaotamatomatokatoaheikai mangakirehekatoaotewhenua,mangamanukatoaote rangi,mangameakatoahokiengokingokianairungaite whenuakeirotoneiiaratouheoranga:akaoti 31AkakiteteAtuaingameakatoakuahanganeieia,na, paiwhakaharaharaAkoteahiahi,koteata,heratuaono

UPOKO2

1¶Nakaotiterangimetewhenuameoreiramanokatoa 2AnotewhituongaraiotiaiiteAtuatanamahiimahi ai;akaokiokiiterawhituianamahikatoaimahiaeia.

3NakawhakapaingiaeteAtuaterawhitu,whakatapua anahokieia:monaiokiokiitauaraianamahikatoaiotii teAtuatehanga

4Kongawhakatupurangaeneioterangi,otewhenua,ite hangangaai,iteraihangaaieIhowa,eteAtua,tewhenua meterangi;

5Mengaotaotakatoaoteparaeimuaatuitewhenua,me ngaotaotakatoaoteparaekianoitupunoa:kahorehokia Ihowa,teAtua,imeakiauakirungakitewhenua,a kahorerawahetangataheimahiiteoneone

6Engariipupuakehekohuitewhenua,nareirai whakamakukutematakatoaoteoneone

7NakawhakaahuatiatetangataeIhowa,eteAtua,he puehunoteoneone,awhakahangiaanaeiakirotokiona pongaihutemanawaora;akanohotetangataheiwairua ora

¶NakawhakatokiaeIhowa,eteAtua,tetahikarikite tahakiterawhiti,kiErene;awhakanohoiaihoeiakireira tetangataihangaeia

9AiwhakatupuriaeIhowa,eteAtua,irotoiteoneone ngarakaukatoahemeaahuarekakitetitiro,hepaihoki heikai;terakauhokioteorakiwaenganuiotekari,mete rakauotemataurangakitepai,kitekino.

10IreremaianoheawaiEreneheiwhakamakukuitekari; aireirakaweheakiawhangamahunga

11KoteingoaotetuatahikoPihona:koiateraetaiawhio raitewhenuakatoaoHawira,hekourakeireira;

12Hepaihokitekouraotauawhenua:keireirateteriuma metekohatuonika.

13KoteingoaoteruaongaawakoKihona:koiaterae taiawhioraitewhenuakatoaoEtiopia.

14KoteingoaotetoruongaawakoHirekere;kotemea teraerereraiterawhitioAhiriaKoUparatitewhaonga awa

15NakatangoaIhowa,teAtua,itetangata,a whakanohoiaanaeiakitekarioErene,heingaki,heitiaki hokireira

16NakaakoaIhowa,teAtua,kitetangata,kamea,Me kainoaatuekoengahuaongarakaukatoaotekari:

17Koterakauiaotemataurangakitepai,kitekino,kaua ekaingatetahioonahua;koteraekaiaikoeitetahioona hua,kamatekoe,materawa

18NakameaaIhowa,teAtua,Ekoreepaikianohote tangatakoiaanake;makuehangahehoapaimona

19NahemeawhakaahuamainaIhowa,nateAtua,irotoi teoneonengakirehekatoaoteparae,mengamanukatoao terangi;akaweaanamaikiaArama,kiakiteaaiteingoae huainaeiakiaratou:akoaAramaihuaaikingameaora katoa,heiingoaeramoratou.

20NakahuainaeAramaheingoamongakararehekatoa, mongamanuoterangi,mongakirehekatoahokiote parae;koAramaiakihaiikiteahehoapaimona.

21NakameaaIhowa,teAtua,kiaparangiaaAramaete moe,amoeanaia:natangohiaanaeiatetahioonarara,a whakatutakinaatuanatekikokikoheiwhakakapimoreira; 22NakahangaaIhowa,teAtua,iteraraitangohiamaira eiairotoiaAramaheiwahine,akaweaanaeiakia Arama.

23AkameaaArama,Katahianokiteneitewheuaoroto ookuwheua,metekikokikoorotoookukikokiko:me huaiakoteWahine,nonahokiitangohiamaiirotoite Tangata

24Nokoneitetangatakawhakarereitonapapametona whaea,akapirikitanawahine:aheikikokikokotahiraua.

25Aetutahangaanarauatokorua,tetangatametana wahine,kihaihokiiwhakama

UPOKO3

1¶Nakotenakahihemohiorawaingakirehekatoaote paraeihanganeieIhowa,eteAtuaNakotanameatanga kitewahine,Ae,imeaanoteAtua,Kauaekaingaekorua ngahuaongarakaukatoaotekari?

2Nakameatewahinekitenakahi,Ekaianomauainga huaongarakauotekari;

3Kongahuaiaoterakauiwaenganuiotekari,kuamea maiteAtua,Kauakoruaekaiitetahioonahua,kauaano hokiepakireira,keimatekorua

4Nakotemeatangaatenakahikitewahine,Ekorekorua ematerawa;

5EmohioanahokiteAtuakoteraekaiaikoruaitetahio onahua,katahikamaramaokoruakanohi,akaritekorua kiteatua,kamohiokitepai,kitekino

6A,itekitengaotewahinehepaiterakauheikai,he ahuarekakitetitiroatu,herakauhokieminaminatiahei whakamohio,katangoiaietahioonahua,kakai,kahoatu anokiaia.tanemeia;akaianaia.

7Nakamaramaorauakanohitahi,kamohiorauakeitetu tahangaraua;nakatuiaerauangaraupiki,kahangahei araimaraua

8AkarongorauaitereooIhowa,oteAtua,ehaereere anaitekariitehauhautangaotera:akapiriaAramaraua kotanawahineitearoarooIhowa,oteAtua,kirotokinga rakauotekari

9NakakarangaaIhowa,teAtua,kiaArama,kameakia ia,Keiheakoe?

10Akameaia,Irongoahaukitoureoitekari,awehiana ahau,nokuitutahanga;ahunaanaahau

11Nakameaia,Nawaiimeakiakoeetutahangaana koe?Kuakaingaraneiekoeetahiongahuaoterakaui kiiaaturaeahaukiakoe,Kauaonahuaekainga?

12Nakameatetangatara,Natewahineihomaineiekoe heihoamoku,nanaihomaietahiongahuaoterakauki ahau,akaingaanaeahau

13NakameaaIhowa,teAtua,kitewahine,Heahatenei kuameatianeiekoe?Kameatewahine,Natenakahiahau imaminga,akaianaahau

14NakameaaIhowa,teAtua,kitenakahi,Moteneimahi aunuiatutekangamouiongakararehekatoa,ionga kirehekatoaoteparae;kotoukopuheihaeremou,kote puehuheikaimauingarakatoaeoraaikoe:

15Kawhakatupuriahokieahauhepakangamakoruako tewahine,matouuriratoukotonauri;kamarutou matengaiaia,kamaruiakoetonarekereke

16Kameaiakitewahine,Kawhakanuiarawatiaeahau toumamae,metouhaputanga;kawhanautamarikiirunga itepouri;akahiahiakoekitotahu,koiaanohokihei rangatiramou.

17AkameaiakiaArama,Motourongongakitereoo tauwahine,motaukaingahokiitehuaoterakauikiiaatu eahaukiakoe,imeatiaatura,Kauaekaingaetahioona hua:kaotiteoneonetekangamokoe;kakaingaekoeona huairungaitepouriingarakatoaeoraaikoe;

18Hetataramoaanohoki,hetumatakuruanaewhakatupu akeaimau;akakaikoeiteotaotaoteparae;

19Mateweraweraotoumataekaiaikoeitetaro,ahoki noakoekiteoneone;itangohiamaineihokikoeireira:he puehuhokikoe,akahokianokitepuehu

20AihuainaeAramateingoaotanawahinekoIwi;note meakoiatewhaeaongameaorakatoa.

21NakahangaeIhowa,eteAtua,etahikakahuhiakomo Aramarauakotanawahine,awhakakakahuriaanaraua 22NakameaaIhowa,teAtua,Nana,kuaritetetangataki tetahiotatou,temohiokitepai,kitekino:nakeitotoro tonaringaaianei,keitangoitetahiongahuaoterakauo teora,keikai,akaoratonu:

23KoiaitonoaatuaiiaeIhowa,eteAtua,itekario Ereneheingakiiteoneoneitangohiamaineiiaireira

24Heoipeiaanaeiatetangata;awhakanohoiaanakite tahakiterawhitiotekarioErenetetahiKerupima,me tetahihoarimura,hemeapiupiutonukitetahitaha,ki tetahitaha,heitiakiitehuarahikiterakauoteora

UPOKO4

1¶NakamohioaAramakiaIwi,kitanawahine;aka hapuia,akawhanauaKaina;nakameaia,Kua whakawhiwhiamaiahaueIhowakitetahitangata

2Nakawhanauanotonateina,aAperaNahekaiwhangai hipiaApera,koKainaiahengakiiteoneone.

3¶A,itemutungaoetahirangi,kakaweaeKainaetahio ngahuaotewhenuaheiwhakaherekiaIhowa.

4MeAperahoki,ikaweaeiaetahiongawhanau matamuaotanakahui,ooratoungakohokiAkaaroa IhowakiaApera,kitanawhakahere:

5KihaiiaiarokiaKaina,kitanawhakahere.Ahenui rawateririoKaina,awhakapoururuanatonamata

6¶NakameaaIhowakiaKaina,Heahakoeiririai?he ahahokiiwhakapoururuaitoumata?

7Ekoreianeikoeekakekitemahikoeitepai?akite kahorekoeemahiitepai,keitekuwahateharaetakoto anaNakokoetanaehiahiaai,kokoeanohokihei rangatiramona

8NakakoreroaKainakiaApera,kitonateina:a,iarauai teparae,kawhakatikaaKainakiaApera,kitonateina,a patuaiho

9¶KatahiaIhowakameakiaKaina,KeiheaaApera,tou teina?Kameaia,KahoreahauemohioKoahauraneite kaitiakiotokuteina?

10Nakameaia,Hemahiahateneiau?etangimaianate reootetotootouteinakiahauirotoitewhenua

11Nakakangakoeirungaitewhenua,ihamamaneitona wahaheirerengaatumotetotootouteinaiwhakahekea neietouringa;

12Kangakikoeiteoneone,ekoreetukuatonakahaa muriakeneikiakoe;kawaihokoeheitangatahaereere noa,heimaneneirungaitewhenua

13NakameaaKainakiaIhowa,Henuirawatewhiumo tokukino,ekoreetaeaeahau.

14Titirohoki,kapeiaahauekoeinaianeiitemataote whenua;akangaroahauitouaroaro;akawaihoahauhei tangatahaereerenoa,heimaneneirungaitewhenua;a teneiake,kitekitetetahiiahau,kapatuaahaueia

15NakameaaIhowakiaia,Nareirakitepatutetahiia Kaina,ewhitungautuerapuaiaia.NakahomaieIhowa hetohukiaKaina,keipatuaiaetetahitangatainatutakiki aia

16NakahaereatuaKainaitearoarooIhowa,anohoana itewhenuaoNoro,itetahakiterawhitioErene

17NakamohioaKainakitanawahine;akahapuia,aka whanauaEnoka:nakahangaiaitetahipa,ahuainaihote ingoaotepakoEnokateingoaotanatama

18AwhanauaketaEnokatamakoIrara:naIrarako Mehutaere:taMehutaerekoMetuhaere:taMetuhaereko Rameka

19NakatangohiaeRamekaetahiwahinetokoruamana: koArahateingoaotetahi,koTiratotetahi

20NakawhanautaArahatamakoIapara:koiatematuao tehunganohoteneti,ratoukongatangatawhangai kararehe.

21AkoteingoaotonateinakoIupara:koiatematuao ngamearahurahukitehapa,kiteokana

22MeTiraanohoki,whanauaketanakoTuparakaina,he kaihangaiaingameatapahikatoaitemeaparahi,itemea rino:akoNaamatetuahineoTuparakaina.

23NakameaaRamekakianawahine;eAraharauako Tira,Whakarongomaikitokureo;engawahineaRameka, kiawhaitaringamaikitakukupu:kuapatuahokihe tangataeahaumokuimotu,hetaitamarikihokimokui maru:

24NakitemeaewhitungautumoKaina,ina,kiawhitu tekaumawhitumoRameka.

25AimohioanoaAramakitanawahine;akawhanauhe tama,huainaihotonaingoakoHeta:Imeahokiia,Karite maineiiteAtuatetahiatuurimokuheiwhakakapimo AperaipatuaneieKaina

26MeHetaanohoki,iwhanautanatama;ahuainaanaeia tonaingoakoEnoha:noreiraitimataaitetangatate karangakiteingoaoIhowa

UPOKO5

1¶KotepukapukateneiongawhakatupurangaoArama.I teraihangaaitetangataeteAtua,ihangaiaeiakiarite kiteAtua;

2Ihangarauahetane,hewahine;imanaakihokiiaraua,i huainahokitorauaingoakoArama,iteraihangaairaua

3AkakotahiraukatorutekaungatauioraaiaArama,na kawhanautanatama,nonateahua,ritetonukiaia;a huainaanatonaingoakoHeta;

4AkongaraoAramaimuriitewhanautangaoHetae warurautau:akawhanauhetama,hetamahinemana:

5NakongarakatoaioraaiaAramaeiwarauetorutekau tau:akamateia

6AkotahiraumarimangatauioraaiaHeta,naka whanautanatama,aEnoha:

7AewarurauewhitungatauioraaiaHetaimuriihoite whanautangaotanatama,oEnoha,akawhanauhetama, hetamahinemana:

8NakongarakatoaoHetaeiwaraukotahitekaumarua tau:akamateia.

9AkaiwatekaungatauioraaiaEnoha,nakawhanau tanatamaaKainana:

10Aewaruraukotahitekaumarimangatauioraaia Enohaimuriihoitewhanautangaotanatama,oKainana, akawhanauhetama,hetamahinemana:

11NakongarakatoaoEnohaeiwaraumarimatau:aka mate

12AkawhitutekaungatauioraaiaKainana,naka whanautanatama,aMaharareere:

13AewarurauewhatekaungatauioraaiaKainanai muriihoitewhanautangaotanatama,oMaharareere,aka whanauhetama,hetamahinemana:

14NakongarakatoaoKainanaeiwaraukotahitekautau: akamate

15AkaonotekaumarimangatauioraaiaMaharareere, nakawhanautanatama,aIarere:

16AewarurauetorutekaungatauioraaiaMaharareere imuriitewhanautangaotanatama,oIarere,akawhanau hetama,hetamahinemana:

17AkongarakatoaoMaharareereewaruraueiwatekau marimatau:akamate.

18AkotahiraueonotekaumaruangatauioraaiaIarere, akawhanautanatama,aEnoka:

19AewaruraungatauioraaiaIarereimuriihoite whanautangaotanatama,oEnoka,akawhanauhetama, hetamahinemana:

20AkongarakatoaoIarereeiwaraueonotekaumarua tau:akamate

21AeonotekaumarimangatauioraaiaEnoka,naka whanautanatama,aMatuhara:

22AetoruraungatauihaereeretahiaiaEnokaiteAtuai muriihoitewhanautangaotanatama,oMatuhara,aka whanauhetama,hetamahinemana:

23NakongarakatoaoEnokaetoruraueonotekauma rimatau:

24AihaereeretahiaEnokaiteAtua:akuakahorenoa ihoia;nateAtuahokiiaitango

25Akotahirauewarutekaumawhitungatauioraaia Matuhara,nakawhanautanatama,aRameka:

26Aewhiturauewarutekaumaruangatauioraaia Matuharaimuriihoitewhanautangaotanatama,o Rameka,akawhanauhetama,hetamahinemana:

27AkongarakatoaoMatuharaeiwaraueonotekauma iwatau:akamate

28Akotahirauewarutekaumaruangatauioraaia Rameka,nakawhanautanatama:

29AhuainaanaeiatonaingoakoNoa;imeahokiia,Ma teneiewhakahauoraotatoungakauiatatoumahi,iteruha hokiootatouringa,iteoneonekuaotineitekangae Ihowa

30Aerimaraueiwatekaumarimangatauioraaia Ramekaimuriitewhanautangaotanatama,oNoa,aka whanauhetama,hetamahinemana:

31AkongarakatoaoRamekaewhiturauewhitutekau mawhitu:akamateia.

32AkarimaraungatauoNoa,nakawhanaungatamaa Noa,koHema,koHama,koIapeta

UPOKO6

1Nakatimatatetangatatetinihaerekirungakitematao tewhenua,akawhanauaratoutamahine, 2KakitengatamaateAtuaingatamahineatetangata,he ataahua;akatangoiaratouipaiaioratoukatoahei wahinemaratou

3NakameaaIhowa,Ekoretokuwairuaewhakawatonui tetangata,hekikokikoneianohokiia:nakiakotahirau kiaruatekautauonara

4Heroroangatangataotewhenuaiauara;amuriiho,ite haerengaongatamaateAtuakingatamahineatetangata, akawhanauaratoutamariki,koratoungamarohirohio mua,hetangatawhaiingoa

5AkakiteteAtuahenuitekinootetangatairungaite whenua,hekinohokingatokongaakekatoaonga whakaarootonangakauingawakatoa

6NakaputaketewhakaarooIhowaihangaaieiate tangatakirungakitewhenua,akapouritonangakau

7NakameaaIhowa,Kawhakangaromiaatueahauite mataotewhenuatetangataihangaeahau;tetangata,te kararehe,temeangokingoki,mengamanuoterangi;kua putakehokitokuwhakaaroihangaairatoueahau

8KoNoaiaimanakohiaeIhowa.

9KongawhakatupurangaeneioNoa:koNoahetangata tika,hengakautapatahiionawhakatupuranga:ihaereere tahiaNoaiteAtua

10AwhanauakengatamaaNoatokotoru,koHema,ko Hama,koIapeta.

11NakuakinotewhenuaitearoarooteAtua,kuaki katoahokitewhenuaitetutu

12NakatitiroteAtuakitewhenua,kuakino;kuahehoki tearaongakikokikokatoaorungaotewhenua

13NakameateAtuakiaNoa,Kuataemaikitokuaroaro temutungaongakikokikokatoa;kuakihokitewhenuai tetutunaratou;na,kawhakangaromiaratoutahikote whenuaeahau.

14Hangatetahiaakamoukiterakaukopera;Mehangae koeetahirumakirotoiteaaka,kapaniaikitewareoroto, owaho

15Akiapeneitauhangaitauamea:Kiatorurau whatiangateroaoteaaka,kiarimatekauwhatiangate whanui,koteteiteikiatorutekauwhatianga

16Mehangaekoehematapihimoteaaka,kiakotahite whatiangakiraroihoitetuanui,ewhakaotiaaiekoe;ko tetatauoteaakamewhakanohoekoekitonataha;me hangaekoehepapaoraro,tuarua,tuatoru

17Na,koahau,teneiahautetukuatuneiitewaipukeki rungakitewhenua,heiwhakangaroingakikokikokatoae whaimanawaoraanairaroiterangi;akamatengamea katoaotewhenua

18Otiiakawhakamanaeahautakukawenatakiakoe;me haerekoekirotokiteaaka,koutoutahikoautama,kotau wahine,mengawahineaautama

19Memauekoekirotokiteaakaetahiongameaora katoaongakikokikokatoa,kiaruaoiaahua,oiaahua,kia oratahiaimekoe;hetane,hewahine

20Koetahiongamanuoiaahua,oiaahua,onga karareheoiaahua,oiaahua,ongameangokingokikatoa otewhenuaoiaahua,oiaahua,kiaruaoiaahuaehaere maikiakoe,kiaoraai.

21Tangohiamaihokimauetahiongakaikatoaekainga ana,meamenemaikiakoe;aheikaitenamau,maratou hoki.

22UanareiraNoa;ritetonukingameakatoaiwhakahaua maieteAtuakiaiatanaimeaai

UPOKO7

1¶NakameaaIhowakiaNoa,haeremaikoutoukotou wharekatoakirotokiteaaka;kuakitehokiahauiakoehe tikakitokuaroaroiteneiwhakatupuranga

2Metangoekoeetahiongakirehepokekore,kia takiwhitu,tetoametanauha:ongakararehepokehoki, kiatakirua,tetoametanauha

3Mengamanuanohokioterangi,kiatakiwhitu,tetoa meteuha;kiaoraaingapurapurairungaitemataote whenuakatoa

Kiawhituakehokingarakameatiaeahaukiauateuaki rungakitewhenua,kiawhatekaungara,kiawhatekau ngapo;akawhakangaromiaatueahauirungaitematao tewhenuangameaorakatoaihangaeahau

5AritetonutaNoaimeaaikingameakatoaiwhakahaua eIhowakiaia

6NaeonoraungatauoNoaiteputangamaiotewaipuke kirungakitewhenua

7NakatomoaNoaratoutahikoanatama,kotanawahine, kongawahinehokiaanatama,kirotokiteaaka,itewehi ingawaiotewaipuke

8Meetahiongakararehepokekore,ongakararehe pokekore,ongamanu,ongameakatoahokiengokingoki anairungaitewhenua;

9IhaeretatakiruaratoukirotokiteaakakiaNoa,tetoa meteuha,iperatonumetateAtuaiwhakahauaikiaNoa

10Naimuriihoingaraewhitukaputamaingawaiote waipukekirungakitewhenua.

11NoteonorauongatauoteorangaoNoa,noteruao ngamarama,notetekaumawhituongaraotemarama, notauarangianoipakarumaiaingamatapunakatoaote rirenui,akatuwherangamatapihioterangi

12Aewhatekaungara,ewhatekaungapoiuaaiteuaki rungakitewhenua.

13NotauarangipuanoitomoaiaNoa,ratoukoHema, koHama,koIapeta,ngatamaaNoa,ratoukotewahinea Noa,kongawahinetokotoruanohokiaanatama,kiroto kiteaaka;

14Koratoumengakirehekatoaoiaahua,oiaahua,me ngakararehekatoaoiaahua,oiaahua,mengamea ngokingokikatoaengokingokianairungaitewhenuaoia ahua,oiaahua,mengamanukatoaoiaahua,oiaahua,o iaahua,oiaahua

15NakahaerekirotokiteaakakiaNoa,tatakiruaonga kikokikokatoa,ongameawhaimanawaora.

16Kongameaihaerekiroto,ihaerehetoaheuhaonga kikokikokatoa,heperatonumetateAtuaiwhakahauaiki aia:atutakinaanaiaeIhowakiroto.

17Aewhatekaungaraotewaipukekirungakite whenua;akanuihaerengawai,kawhakamanutiaakete aaka,akamaiangiakekirungaitewhenua.

18Nakakahangawai,akatinonuihaerekirungakite whenua;akahaereteaakairungaitekareongawai

19Nakuatinokaharawangawaikirungakitewhenua;a kataupokinangapuketeiteikatoairaroiterangi,aputa noa

20Kotahitekaumarimangawhatiangaipariakeainga wai;ataupokinaanangamaunga

21Nakamatengakikokikokatoaikorikoriirungaite whenua,ngamanu,ngakararehe,ngakararehe,ngamea ngokingokikatoaengokingokianairungaitewhenua,me ngatangatakatoa;

22Kongameakatoakeirotoneioratoupongaihute manawaora,ongameakatoaitetuawhenua,imate 23Angaroihongameaorakatoairungaitemataote whenua,tetangata,tekararehe,ngameangokingoki,mete manuoterangi;iwhakangaromiaaturatouirungaite whenua:atoeakekoNoaanake,meonahoa,irotoite aaka.

24Akotahirauerimatekaungaraihuriaingawaiki rungakitewhenua

UPOKO8

1NakamaharateAtuakiaNoa,kingameaorakatoa,me ngakararehekatoaanohokiiaiairotoiteaaka:nakamea teAtuakiatikaatutetahihauirungaitewhenua,aka mariringawai;

2Akatutakinaatungamatapunaoteriremengamatapihi oterangi,kawhakamutuaanohokiteuaoterangi;

3Nakahokihaerengawaiirungaitewhenua:aite paungaongarakotahirauerimatekaukuaitiihongawai

4Aitauihoteaakaitewhituongamarama,itetekauma whituongaraotemarama,kirungakingamaungao Ararata

5Metehekehaeretonuongawai,ataeanoatiatetekauo ngamarama:notetekauongamarama,noteratuatahio temarama,kakiteangatihiongamaunga

6A,itemutungaongaraewhatekau,nakauakinaeNoa tematapihioteaakaihangaeia.

7Akatukuaatueiaheraweni,akakopikoatu,kakopiko mai,amarokenoangawaiirungaitewhenua.

8Nakatukuaatuanoeiahekukupa,kiakiteaaikuaiti ihoraneingawaiirungaitemataotewhenua;

9Akihaiikiteaetekukupatetahiokiokingamotekapuo tonawaewae,akahokimaikiaiakirotokiteaaka:i rungahokingawaiitemataotewhenuakatoa:naka totoroatutonaringa,ahopukiaanaia,kumeaanakiroto kiaiakirotokiteaaka

10Nakatatarianoia,ewhituatuanongara;akatukua atuanoeiatekukupairotoiteaaka;

11Aiteahiahikareremaitekukupakiaia;na,irotoi tonawahaherauoriwa,hemeakorarimai;akamohioa Noakuaitiihongawaiirungaitewhenua.

12Nakatatarianoia,ewhituatuanongara;atukuaatu anaeiatekukupa;kihaineiihokimaianokiaiaimuri iho.

13Anoteonoraumatahiongatau,notemaramatuatahi, noteratuatahiotemarama,kamarokengawaiirungaite whenua:nakahurahiaeNoatehipokioteaaka,akatitiro, nanana,kuamaroketemataotewhenua

14Anoteruaongamarama,noteruatekaumawhituo ngaraotemarama,imarokeaitewhenua.

15NakakoreroteAtuakiaNoa,kamea, 16Putamaikoeiteaaka,koutoutahikotauwahine,koau tama,mengawahineaautama.

17Kiaputatahimaimekoengameaorakatoaiakoena, ngakikokikokatoa,ngamanu,ngakararehe,mengamea ngokikatoaengokingokianairungaitewhenua;kianui aitoratouurikirungakitewhenua,kiahua,kiatiniki rungakitewhenua

18NakahaereaNoaratoutahikoanatama,kotana wahine,mengawahineaanatama

19Kaputakiwahooteaakangakirehekatoa,ngamea ngokingokikatoa,ngamanukatoa,mengameangoki katoairungaitewhenuaoiaahua,oiaahua

20NakahangaeNoatetahiaatamaIhowa;akatangoi etahiongakararehepokekorekatoa,ongamanupokekore katoa,awhakaekeatinanatiaanakirungakiteaata 21NakahongiaIhowaitekakarareka;Nakameaa Ihowairotoitonangakau,Ekoreahauekangaanoite oneoneamuriakeneimongamahiatetangata;hekino hokingatokongaakeotengakauotetangatanotona tamarikitangaakeano;ekoreanoahauepatuanoinga meaorakatoaamuriakenei,epeneimetakuimeanei 22Emauanatewhenua,ekoreemututeporuimetepo kokoti,temaekemetemahana,teraumatimetehotoke,te aometepo

UPOKO9

1NakamanaakitiaaNoaratoukoanatamaeteAtua 2Akotokoutouwehi,kotokoutouwhakamataku,katau kirungakingakirehekatoaotewhenua,kingamanu katoaoterangi,kingameakatoaengokingokianairunga itewhenua,kingaikakatoaanohokiotemoana;kua hoaturatoukitouringa Heikaimakoutoungameakorikorikatoa,ngameaora; ritetonukitakuhoatutangaingaotaotamatomatotaku hoatutangaingameakatoakiakoutou

4Otiiakauaekaingaekoutoutekikokikometonaora,ara koonatoto.

5Naheponokarapuaeahauheutumookoutoutotoe oranei;karapuutuanoahauiteringaongakararehe katoa,iteringaanootetangata;iteringaanooteteinao iatangata,oiatangata,karapuaeahauhematemote tangata

6Koiaewhakahekeingatotootetangata,matetangata anoonatotoewhakaheke:noteAtuahokiteahuaihanga aieiatetangata

7Akokoutou,kiahua,kiatini;kianuitowhanaukirunga kitewhenua,kiatinikireira

8NakakoreroteAtuakiaNoaratoukoanatama,kamea, 9Koahaunei,nana,kawhakapumauahauitakukawenata kiakoutou,kiokoutouuriimuriiakoutou;

10Kingameaorakatoahokiiakoutou,kitemanu,kite kararehe,kingakirehekatoahokiotewhenuaenohoana iakoutou;maiingameakatoaiputamaiiteaaka,taenoa kingakirehekatoaotewhenua.

11Akapumauiahautakukawenatakiakoutou;ekore anoehatepeaatungakikokikokatoaamuriakeneienga waiotewaipuke;ekoreanoeputamaihewaipukeamuri akeneiheiwhakangaroitewhenua

12NakameateAtua,Kotetohuteneiotekawenatae whakatakotorianeieahaukiwaenganuioku,okoutoume ngameaorakatoaiakoutou,mongawhakatupuranga mutungakore:

13Kawhakatakotoriaeahautakukoperekitekapua,aka waihoheitohumotekawenataiwaenganuioku,ote whenua

14Teneiakeano,kitekaweaeahauhekapuakirungaki tewhenua,kakiteatekopereitekapua;

15Akamaharaahaukitakukawenataiwaenganuioku,o koutoumengameaorakatoa,arangakikokikokatoa;e korengawaieriroamuriakeneiheiwaipukehei whakangaroingakikokikokatoa

16Akapiritekoperekitekapua;akatitiroatuahauki tauamea,kiamaharaaiahaukitekawenatamautonui waenganuioteAtuamengameaorakatoaongakikokiko katoairungaitewhenua.

17NakameateAtuakiaNoa,Kotetohuteneiote kawenataewhakapumautianeieahaukiwaenganuioku,o ngakikokikokatoairungaitewhenua.

18NakongatamaaNoa,iputamaineiirotoiteaaka,ko Hema,koHama,koIapeta:akoHamatematuaoKanaana

19KongatamatokotorueneiaNoa:anaeneiikapiaite whenuakatoa

20NakatimataaNoatengakiwhenua,awhakatokiaanae iahemarawaina

21Akainumiaeiatewaina,kahaurangi;akatakoto tahangaiairotoitonateneti

22A,itekitengaoHama,otematuaoKanaana,itona matuaetakototahangaana,kakorerotiaeiakiona tuakanatokoruaiwaho

23NakatangoaHemarauakoIapetaitetahikakahu, makaihoerauakirungakiorauapokohiwi,nakahaere whakatuaraaturaua,ahipokinaanatewahitakotokauoto rauapapa;meteahuanoorauamatakimuri,akihairauai kiteitorauapapaetakototahangaana

24NakamarangaakeaNoaitanawaina,kamohiokita tanapotikiimeaaikiaia

25Nakameaia,KakangaaKanaana;kawaihoiahei ponongamaonatuakana.

26Imeaanoia,KiawhakapaingiaaIhowa,teAtuao Hema;akawaihoaKanaanaheiponongamana.

27KameingaaIapetaeteAtuakiatohatohanoaatu,kia nohohokiiakingatenetioHema;akawaihoaKanaana heiponongamana

28AetorurauerimatekaungatauioraaiaNoaimurii tewaipuke

29AkongarakatoaoNoaeiwarauerimatekautau:aka mateia

UPOKO10

1¶NakongawhakatupurangaeneiongatamaaNoa,o Hema,oHama,oIapeta:iwhanauhokihetamamaratoui muriitewaipuke

2KongatamaaIapeta;koKomere,koMakoka,koMarai, koIawana,koTupara,koMeheke,koTiraha.

3AkongatamaaKomere;koAhekenata,koRipata,ko Tokarama

4NakongatamaaIawana;koErihaha,koTarahihi,ko Kitimi,koTotanimi

Naeneingamotuongatauiwiiweheputanoaioratou whenua;tera,tera,tonareo,tonahapu,tonahapu,oratou iwi

6AkongatamaaHama;koKuhu,koMitiraima,koPutu, koKanaana.

7KongatamaaKuhu;koTepa,koHawira,koHapata,ko Raama,koHapateka:a,kongatamaaRaama;koHepa,ko Rerana.

8NaKuhukoNimirota:nanaitimatatewhakatangatanui kirungakitewhenua

9HemaiaiaitearoarooIhowakitewhaikirehemohoao: noreiratekupunei,HeperameNimirotatemaiaite aroarooIhowakitewhaikirehemohoao

10AiPaperatetimatangaotonakingitanga,iEreke,i Akara,iKarane,itewhenuaoHinara

11IhaereatuitauawhenuakiAhiria,ahangaanaeiaa Ninewe,metepa,meRehopoto,meKara;

12MeRehenahoki,iwaenganuioNinewe,oKara:hepa nuiia

13NaMitiraimakoRurimi,koAnamime,koRehapimi,ko Napatuhimi;

14KongaPataruhimi,kongaKaheruhimi,iputamaihoki ienangaPirihitini,akongaKapatorimi.

15AwhanauaketaKanaanakoHaironatanamatamua, rauakoHete;

16MeteIepuhi,meteAmori,meteKirikahi;

17MeteHiwi,meteAraki,meteHini;

18MeteArawari,meteTemari,meteHamati:amuriiho kamararanoaatungahapuongaKanaani.

19IHaironahokiterohekingaKanaani,keitouhaerenga atukiKerara,kiKaha;itouhaerengakiHoroma,ki Komora,kiArema,kiTepoimi,ataenoakiRaha

20KongatamaeneiaHama,teratoronga,teratorongao ratou,terareo,terareooratou,meoratouwhenua,meo ratouiwi

21MeHemaanohoki,metepapaongatamarikikatoaa Epere,tetuakanaoIapeta,iwhanauanohokihetamariki mana

22KongatamaaHema;koErama,koAhura,ko Arapahata,koRuru,koArame.

23AkongatamaaArame;koUhu,koHuru,koKetere, koMaha.

24NaArapahatakoHaraha;taHarahakoEpere.

25TokoruangatamaaEpere:koPereketeingoaotetahi; notonarahokiiweheaaitewhenua;koIoketanateingoa otonateina.

26NaIoketanakoAramotata,koHerepe,ko Hataramaweta,koIera;

27KoHatorama,koUtara,koTikera; 28KoOpara,koApimaera,koHepa; 29KoOpira,koHawira,koIopapa:hetamakatoaeneina Ioketana

30KeiMehahokitoratounohoanga,ataenoakoeki Hepara;hemaungaiakeiterawhiti.

31KongatamaeneiaHema,tonahapu,tonahapu,tona reo,tonareo,oratouwhenua,meoratouiwi

32KongahapueneiongatamaaNoa,ioratou whakatupuranga,meoratouiwi:anaeneiiweheamainga iwiotewhenuaimuriihoitewaipuke

UPOKO11

1¶Nakotahitonutereootewhenuakatoa,ritetonuano ngakorero

2A,iaratouehaereanawhakaterawhiti,nakakiteratoui tetahimaniaitewhenuaoHinara;anohoanaratouireira.

3Nakamearatoukitonahoa,kitonahoa,Tena,tatouka hangapereki,meatatahumarireanohokiNakameingae ratouheperekiheikohatu,heukuhokitaratoumoata.

4Nakamearatou,Tena,tatoukahangaitetahipame tetahipourewa,akiatutukiarungakiterangi;kiawhai ingoahokitatou,keimararanoaatutatoukitemataote whenuakatoa

5NakahekeihoaIhowakiakiteitepametepourewa,i hanganeiengatamaatetangata.

6AkameaaIhowa,Nana,kotahitonuteiwinei,kotahi anohokitoratoureo;akatimataratoukitemahiitenei:e koreanoratouetaeatepupurimaiitetahimea,kitaratoui whakaaroaikiamahia

Tena,tatoukahekeatu,kawhakapoauauioratoureoi reira,kiakoreairatouematau,iatangata,iatangatakite reootonahoa

8NawhakamararatiaatuanaratouireiraeIhowakirunga kitemataotewhenuakatoa:amahueakeiaratoutehanga itepa

9NakonaihuainaaitoreiraingoakoPapera;notemeai whakapoauautiaeIhowaireiratereootewhenuakatoa: noreiraanotewhakamararatangaaIhowaiaratoukite mataotewhenuakatoa

10KongawhakatupurangaeneioHema:kakotahiraunga tauoHema,nakawhanauaArapahataiteruaongataui muriitewaipuke

11AerimaraungatauioraaiaHemaimuriite whanautangaoArapahata,kawhanauanatamameana tamahine.

12AkatorutekaumarimangatauioraaiaArapahata,na kawhanauaHaraha:

13AewharauetorungatauioraaiaArapahataimurii tewhanautangaoHaraha,kawhanauanatamameana tamahine

14AkatorutekaungatauioraaiaHaraha,nakawhanau aEpere:

15AewharauetorungatauioraaiaHarahaimuriite whanautangaoEpere,kawhanauanatamameana tamahine.

16AkatorutekaumawhangatauioraaiaEpere,naka whanauaPereke:

17EwharauetorutekaungatauioraaiaEpereimurii tewhanautangaotanatama,oPereke,akawhanauana tamameanatamahine

18AkatorutekaungatauioraaiaPereke,nakawhanau aReu:

19AeruaraumaiwangatauioraaiaPerekeimuriite whanautangaoReu,kawhanauanatamameanatamahine

20AkatorutekaumaruangatauioraaiaReu,naka whanauaHeruka:

21AeruaraumawhitungatauioraaiaReuimuriite whanautangaoHeruka,kawhanauanatamameana tamahine.

22AkatorutekaungatauioraaiaHeruka,nakawhanau aNahora:

23AeruaraungatauioraaiaHerukaimuriite whanautangaoNahora,kawhanauanatamameana tamahine

24AeruatekaumaiwangatauioraaiaNahora,naka whanautanatamaaTeraha:

25Akotahiraukotahitekaumaiwangatauioraaia NahoraimuriitewhanautangaoTeraha,kawhanauana tamameanatamahine

26AkawhitutekaungatauioraaiaTeraha,naka whanauaAperama,aNahora,ratoukoHarana.

27Na,kongawhakatupurangaeneioTeraha:naTeraha koAperama,koNahora,ratoukoHarana;naHaranako Rota.

28AimateaHaranaiteorangaanootonapapaoTerahai tewhenuaiwhanauaiia,iUruongaKarari

29NakatangoaAperamarauakoNahoraietahiwahine maraua:koteingoaotewahineaAperamakoHarai;Ko teingoahokiotewahineaNahorakoMirekatamahinea Harana,papaoMireka,papaanohokioIheka.

30HepakokoiaaHarai;kahoreanatamariki

31NakatangoaTerahaiaAperamaitanatama,rauako RotatamaaHarana,kotetamaatanatama,ratoukotana hunaonga,koHaraiwahineatanatamaaAperama;a whakatikatahianaratouiUruongaKarari,haereanakite whenuaoKanaana;akataekiHarana,anohoanaireira. 32AkongaraoTerahaeruaraumarimatau:nakamate aTerahakiHarana.

UPOKO12

1NakameaaIhowakiaAperama,Haereatuitouwhenua, iouwhanaunga,itewhareanohokiotoupapa,kite whenuaewhakaaturiaeahaukiakoe: 2Akameingakoeeahauheiiwinui,kamanaakitiaano koeeahau,kawhakanuiaanohokitouingoa;akawaiho koeheimanaakitanga: 3Akamanaakiahauitehungaemanaakianaiakoe,ka kangahokiitetangataekangaanoiakoe:amauka manaakitiaaingahapukatoaotewhenua.

4NahaereanaaAperama,peraanametaIhowaikorero aikiaia;ihaeretahianoaRotaiaia:aewhitutekauma rimangatauoAperamaitonahekengamaiiHarana

5NakatangoaAperamaiaHarai,itanawahinerauako Rotatamaatonateina,ioratourawakatoaiwhakaemiai,i ngameaorakatoaiwhiwhiairatoukiHarana;ahaereana ratoukitehaerekitewhenuaoKanaana;akataekite whenuaoKanaana.

6NakatikaaAperamanawaenganuiotewhenuakite wahioHekeme,kiteokiiMoreItauawhenuaanote Kanaaniitauawa

7NakaputaaIhowakiaAperama,kamea,Kahoatue ahauteneiwhenuakitouuri:akahangaeiatetahiaataki reiramaIhowaiputamaineikiaia

8Nakanekeatuiaireirakitemaungaiterawhitio Peteere,akawhakatuitonateneti;koPeteerekitehauauru, koHaikiterawhiti:ihangaanoeiatetahiaatamaIhowa kireira,akakarangakiteingoaoIhowa

9NakaturiaatueAperama,metenekehaerewhakate tonga

10Ahematekaitotewhenua:akahaereaAperamaki raro,kiIhipa,kireiranohoai;hetinonuihokitematekaio tewhenua

11A,iaiakatatatetaekiIhipa,kameaiakiaHarai,ki tanawahine,Nana,kuamohioahauhewahineataahuakoe kitetitiroatu;

12Na,akuanei,keitekitengaongaIhipianaiakoe,kamea ratou,Kotanawahinetenei:akapatuaahaueratou,ka whakaorahokiiakoe

13Mekikoe,ne,hetuahinekoenoku:kiawhiwhiaiahau kitepaiiakoe;akaoratokuwairuaiakoe.

14¶A,itetaengaoAperamakiIhipa,katitironga Ihipianakitewahine,hetinoataahua

15KakitehokingarangatiraaParaoiaia,kakorero whakamihimonakiaParao:akakaweatewahinerakite whareoParao

16NakaatawhaiiaiaAperama,hemeahokimotewahine: akariroiiahehipi,hekau,hekaihetoa,heponongatane, heponongawahine,hekaiheuha,hekamera

17NakawhiuaeIhowaaParaoratoukotonawhare,he nuingapakinga,moHaraiwahineaAperama

18NakakarangaaParaokiaAperama,kamea,Heaha teneimahiaukiahau?heahakoetekoreromaiaikiahau kotauwahineia?

19Nateahakoeimeaai,Kotakutuahineia?itangoai ahauiaiaheiwahinemaku:na,tauwahine,tangohia,haere. 20NakawhakatupatoaParaokingatangata,keiahaatuki aia:atukuaatuanaiaeratou,metanawahine,meana meakatoa

UPOKO13

1¶NakahaeremaiaAperamaiIhipa,kitetonga,rauako tanawahine,meanameakatoa,meRotahoki

2Henuirawahokingakararehe,tehiriwametekourakia Aperama

3NakahaeremaiiaitetongaataenoakiPeteere,kite wahiituaitonatenetiitetimatanga,iwaenganuioPeteere, oHai;

4Kitewahiiteaataihangaeiakireiraitetimatanga:na kakarangaaAperamaireirakiteingoaoIhowa

5NakoRota,ihaeretahineiiaAperama,hehipianoana, hekau,heteneti.

6Akihaiinuitewhenuamoraua,heinohoangatahitanga moraua:henuihokiorauarawa,teaheirauatemohotahi.

7NakatautohekiaratoungaheparaaAperamamenga heparaaRota;naitauawhenuaenohoanateKanaanime tePerihiitauawa

8NakameaaAperamakiaRota,Kauaratauae whakatetekiataua,kauahokiatauaheparaewhakateteki aratou;hetuakanahokitaua

9Kahoreianeitewhenuakatoaitouaroaro?tenara,wehe atukoeiahau:kiteangakoekimaui,kaahuahauki matau;kitehaerekoekimatau,kaahuahaukimaui.

10NakaangaakengakanohioRota,katitirokitemania katoaoHorano,hemakukukatoa,itemeakahoreanokia whakangaromianoatiaaHoroma,aKomoraeIhowa,he peraanometekariaIhowa,metewhenuahokioIhipa,i touhaerengamaikiToara

11NakawhiriwhiriaeRotakotemaniakatoaoHorano mana;nakahaereaRotawhakaterawhiti:akaweheraua iaraua

12KoAperamainohokitewhenuaoKanaana,koRotai nohokingapaotemania,awhakaturiaanaeiatonateneti kiHoroma

13NahekinongatangataoHoroma,hehungahararawa kitearoarooIhowa

14NakameaaIhowakiaAperama,imuriitewehenga atuoRotaiaia,Tenara,angaakeoukanohi,titiroatu hokiitewahietunakoekiteraki,kitetonga,kite rawhiti,kitehauauru:

15Kotewhenuakatoahokiekiteatunakoe,kahoatue ahaukiakoe,kiouurihokiaketonuatu

16Kameingahokieahauouurikiaritekitepuehuote whenua:akiteaheiitetahitangatatetatauitepuehuote whenua,etauaanohokiouuri

17Whakatika,haereereatewhenua,tonaroa,tonawhanui; kahoatuhokieahaukiakoe.

18NanekehiaanatonatenetieAperama,ahaereana, nohoanakingaokiiMamere,kieraiHeperona,ahanga anaeiatetahiaatamaIhowakireira.

UPOKO14

1¶Na,ingaraoAmarapera,kingioHinara,oArioka, kingioEratara,oKeroraoma,kingioErama,oTirarahoki, kingioKoimi;

2KawhawhaieneikiaPerakingioHoroma,ratouko Pireta,kingioKomora,koHinapakingioArema,ko Hemepera,kingioTepoimi,kotekingihokioPera,arao Toara

3IhuihuikatoaeneikiteraoraoiHirimi,arakiteMoana Tote.

4Kotahitekaumaruangatauimahiairatoukia Keroraoma,aitetekaumatoruongataukawhakakeke ratou

5Naitetekaumawhaongataukahaeremaia Keroraoma,ratoukongakingiiaia,apatuaihoeratou ngaRepaimaiAhaterotoKaranaima,ratoukongaTutimii Hama,mengaEmimeiHaweKiriataima;

6MengaHoriitoratoumaungaHeira,ataenoaki Ereparana,kitetahaotekoraha

7Nakahokiratou,akataekiEnimihipata,arakiKarehe, apatuakatoatiaanaeratoutewhenuaongaAmareki, ratoukongaAmoriinohoraiHatetonatamara

8NakahaereatutekingioHoroma,ratoukotekingio Komora,kotekingioArema,kotekingioTepoima,kote kingioPera,arakoToara;Hirimi;

9KiaKeroraoma,kingioErama,kiaTirara,kingionga tauiwi,kiaAmarapera,kingioHinara,ratoukoArioka, kingioEratara;tokowhangakingitokorima

10Na,kitonuteraoraoiHirimiitepokauku;Nakawhati ngakingioHoromarauakoKomora,akahingakireira;a rereanangamorehukitemaunga

11NamuruaanaeratoungataongakatoaoHoroma,o Komora,mearatoukaikatoa,ahaereana

12ImauriaanoeratouaRota,tetamaateteinao Aperama,meonataonga,ahaereana;iHoromahokiiae nohoana

13Nakataehemorehu,kakorerokiaAperamaHiperu;i tenohohokiiaingaokioMamereAmori,teinaoEhekora, heteinaanohokinoAnera:kotahianotoratouwhakaaro koAperama

14A,iterongongaoAperamakuaherehereaatutona iramutu,takiritiaanaeiaanatangatamohio,ngameai whanaukitonawhare,etoruraukotahitekaumawaru,a whaiaanaratoukiRana.

15Nawahiaanaratoukoanatangatakiaruangamatua, heiwhakaekemoratouitepo,apatuaanaratoueia,whaia ana,ataenoakiHopaha,kitetahakimauioRamahiku.

16Awhakahokiamaianaeiangataongakatoa, whakahokiamaianaanohokitonairamutu,aRota,meona taonga,mengawahineanohoki,mengatangata.

17NakaputamaitekingioHoromakitewhakatauiaiai tonahokingamaiitepatuiaKeroraomaratoukoonahoa, kongakingikiteraoraooHawe,arakiteRaoraoote Kingi

18AimauamaieMerekihereke,etekingioHarema,he taro,hewaina:hetohungaanohokiianoteAtua,note RungaRawa

19Nakamanaakiiaiaia,kamea,Kiawhakapaingiaa AperamaeteAtuaoteRungaRawa,nonaneiterangime tewhenua

20KiawhakapaingiaanoteAtua,teRungaRawa,nananei itukumaiouhoaririkitouringa.Akahoatueiakiaia ngawhakatekauongameakatoa

21NakameatekingioHoromakiaAperama,Homainga tangatakiahau,kongataongaiatangohiamou.

22NakameaaAperamakitekingioHoroma,Kuatotoro atutokuringakiaIhowa,kiteAtua,kiteRungaRawa, nonaneiterangimetewhenua;

23Ekoreahauetangoitetahimiro,ahakoaiteherehu,e korehokietangohiaitetahimeaau,keikikoe,Nakui whaitaongaaAperama;

24Katianoiangataitamaikaiai,metewahianga tangataihaeretahineimatou,aAnera,ratoukoEhekora, koMamere;maratouetangotewahi

UPOKO15

1Muriihoieneimeakaputamoemoeamaitekupua IhowakiaAperama,kamea,Kauaewehi,eAperama:ko ahautouwhakangungurakau,touutunuiwhakaharahara

2NakameaaAperama,EteAriki,eIhowa,koteahae homaiekoekiahau,ehaereurikoreneiahau,akote taungaotokuwhareheiteneiErieteraoRamahiku?

3ImeaanoaAperama,Titirohoki,kahoreneiihomaie koeheurikiahau:aakuanei,keitetahitamaitiiwhanauki tokuwharetemahuetangaihoookutaonga

4Na,kuaputamaitekupuaIhowakiaia,imeaia,Ekore emahueihooutaongamotena;engarikamahueihomo tetahieputamaiirotoiouwhekau

5Nakakaweaiaeiakiwaho,akameamai,Tenatirohia atuterangi,tauahokingawhetu,kitetaeaenaekoete tatau:akameaiakiaia,Kaperatouuri

6AiwhakaponoiakiaIhowa;akawhakairiakiaiahei tika

7Imeaanoiakiaia,KoIhowaahau,nananeikoeikawe maiiUruongaKarari,kiahoatuaikiakoeteneiwhenua heikaingapumau

8Anorakoia,EteAriki,eIhowa,mateahakamohioai ahaukariromaiteneiiahau?

9Nakameaiakiaia,Tikinatetahikaumaku,heitetau toru,metetahikoatiuha,heitetautoru,metetahihipitoa, heitetautoru,metetahikukupa,metetahipikukupa.

10Nakamauiakieneimeakatoa,atapahiaanai waenganui,whakatakotoriaanangawahikiaritemaikia raua:kongamanuiakihaiitapahiaeia.

11Akarereihongamanukingatinana,kaaiaatue Aperama

12¶Na,itererengaotera,kaparangiaaAperamaete moe;nakotewehiotepourikerekereetauihoanakiaia 13AkameaiakiaAperama,Kiatinomohiokoe,kanoho manenetouurikitetahiwhenuaeharaneiiaratou,aka mahikiaratou;aewharaungatauewhakatupuriakinotia airatou;

14Kawhakawakiaanoeahauteiwiewhakamahiaai ratou:amuriihokaputamairatoumengataongamaha 15Kokoeiakahaeremariekioumatua;kapaitou koroheketangakatanumiakoe.

16Keitewhaiaangawhakatupurangakahokimairatou kikoneinotemeakahoreanokiatutukinoateharaonga Amori.

17Naitetongaotera,nokapouri,na,koteoumupaowa, meteramaekaana,etikaanaiwaenganuioaua porohanga.

18ItauarangianokawhakariteaeIhowahekawenatakia Aperama,kamea,Kuahoatueahauteneiwhenuakiouuri, maiteawaoIhipaataenoakiteawanui,kiteawa,ki Uparati;

19KongaKeni,kongaKeniti,kongaKaramoni; 20MengaHiti,mengaPerihi,mengaRepaima; 21MengaAmori,ngaKanaani,ngaKirikahi,menga Iepuhi

UPOKO16

1¶NakahoreaHarai,tewahineaAperama,iwhai tamarikimana;naheponongawahinetana,noIhipa,ko Hakaratonaingoa.

2NakameaaHaraikiaAperama,Nana,kuatutakinanei ahaueIhowakeiwhanautamariki:mauehaerekiroto,ki takupononga;manapeaahauewhaitamariki.Naka whakarongoaAperamakitereooHarai

3NakatangoaHarai,wahineaAperamaiaHakara,itana ponongawahine,iteIhipiana,itemutungaotekotahi tekauongatauoAperamainohoaiitewhenuaoKanaana, ahoatuanaeiakiaAperama,kitanatahu,heiwahine mana.

4Nakahaereiakiroto,kiaHakara,akahapuia:a,no tonakitengakuahapuia,kaititonarangatirawahineki tanatitiro.

5NakameaaHaraikiaAperama,Heirungaiakoetenei tutukiahau:ihoatueahautakuponongawahinekitou uma;a,notonakitengakuahapuia,kaitiahaukitana titiro:maIhowaewhakaritetatauawhakawa

6NakameaaAperamakiaHarai,Ha,keitouringaano taupononga;meatiakiaiatauepaiaiNakawhakatupu kinoaHaraiiaia,arereanaiaitonaaroaro

7AkakiteaiaeteanaheraaIhowaitetahipunawaiite koraha,itepunaitehuarahikiHuru

8Kamea,EHakara,eteponongaaHarai,ihaeremaikoe ihea?akahaerekoekihea?Akameaia,Erereanaahau iaHarai,itokurangatira

9NakameateanaheraaIhowakiaia,Hokiatukitou rangatira,kiawhakaririkahokikoeiraroionaringa.

10KameaanoteanaheraaIhowakiaia,Kawhakanuia rawatiaeahauouuri,aekoreetaeatetatau,itetinihoki

11ImeaanoteanaheraaIhowakiaia,Nana,ehapuana koe,akawhanauhetama,mehuaekoetonaingoako Ihimaera;notemeakuarongoaIhowakitoutangihanga 12Akariteiakitekaihemohoao;kaaratonaringakite katoa,meteringaotekatoakiaia;akanohoiaitearoaro oonateinakatoa

13NakahuainaeiateingoaoIhowaikoreroneikiaia, HeAtuakoeekiteana:imeahokiia,Ititiroraneiahaui koenikimuriitokukaititiromai?

14KoiaihuainaaitauapunakoPeererahairoi;na,kei waenganuioKarehe,oPerere

15NakawhanautetamaaHakararauakoAperama:a huainaanaeAperamateingoaotanatama,iwhanauneiia Hakara,koIhimaera

16NaewarutekaumaonongatauoAperamaite whanautangaoIhimaeratamaaHakararauakoAperama.

UPOKO17

1¶A,itemeakaiwatekaumaiwangatauoAperama,ka putamaiaIhowakiaAperama,kameakiaia,Koahaute AtuaKahaRawa;haereimuaiahau,kiatapatahihokikoe.

2Akawaihoeahautakukawenatakiwaenganuiiataua, katinowhakanuirawaanoahauiakoe.

3NakakupapatekanohioAperama:akakoreroteAtua kiaia,kamea,

4Nakoahau,keiakoetakukawenata,akamatuakoemo ngaiwimaha.

5Ekorehokitouingoaehuainaamuriakeneiko Aperama,engarikoAperahamateingoamou;kuameinga hokikoeeahauheimatuamongaiwimaha

6Kameingaanokoeeahaukiatinohuarawa,kameinga koeeahauheitakemongaiwi,akaputamaingakingii rotoiakoe

7Akawhakapumautiaeahautakukawenatakiwaenganui oku,okoutoukoouuriimuriiakoe,otera whakatupuranga,oterawhakatupurangaoratou,hei

kawenatamautonu,aheiAtuaahaumou,moouurihokii muriiakoe.

8Akahoatueahaukiakoe,kiouurihokiimuriiakoe,te whenuaenohomanenenakoe,tewhenuakatoaoKanaana, heikaingapumau;akoahauheiAtuamoratou.

9ImeaanoteAtuakiaAperahama,Ina,mewhakaritee koetakukawenata,ekoutoukoouuriimuriiakoe,etera whakatupuranga,eterawhakatupurangaoratou.

10Kotakukawenatateneiheiwhakaritengamakoutoui waenganuioku,okoutoukoouuriimuriiakoe;Me kokotiakoutoutanekatoa

11Mekokotiekoutoutokoutoukirimatamata;akawaiho tenaheitohumotekawenataiwaenganuioku,okoutou.

12Mekokotiekoutoungatamarikiinawarungara,nga tanekatoaotenawhakatupuranga,otenawhakatupuranga okoutou,ngameaiwhanauirotoitewhare,ihokona raneikitemoniitetahitangatake,eharaneiiteurinou

13Mekokotitonutetangataiwhanauirotoitouwhare,i hokonaraneikitaumoni,akamautakukawenatakio koutoukikokiko,heikawenatamautonu

14A,kotetanekihaiikotia,kihaineiikotiatonakiri matamata,kahatepeaatutenawairuairotoitonaiwi;kua whakatakaeiatakukawenata

15AkameateAtuakiaAperahama,KoHarai,kotau wahine,kauaehuainatonaingoakoHarai,engarikoHara heingoamona

16Akomanaakiahauiaia,kahoatuanohokiitetahitama kiakoeirotoiaia:ina,kamanaakiahauiaia,aheiwhaea iamongaiwi;kaputamaiiaiangakingiongaiwi

17NakakupapatekanohioAperahamakiraro,akakata ia,kameahokiirotoitonangakau,Teraraneiewhanau hetamamatetangatakuakotahirauneionatau?ewhanau tamarikiraneiaHara,kuaiwatekauneionatau?

18NakameaaAperahamakiteAtua,Kiaoranoaotia Ihimaerakitouaroaro!

19NakameateAtua,KawhanautakoruatamakoHara;a mehuaekoetonaingoakoIhaka:akawhakapumauahaui takukawenatakiaia,kionaurihokiimuriiaia,hei kawenatamautonu

20KoIhimaeraia,na,kuawhakarongoahaukiakoe:nana, kuaotiiatemanaakieahau,akameingaiaeahaukiahua, kiatinonuirawahoki;kawhanauanahearikikotahitekau marua,akameingaiaeahauheiiwinui.

21KawhakapumautiaiaeahautakukawenatakiaIhaka, kawhanauneiiakoruakoHaraatetaimaeriteanaki teneiotetauehaereakenei.

22Akamututanakorerokiaia,amaweheatuanateAtua iaAperahamakirunga.

23NakatangoaAperahamaiaIhimaeraitanatama,ratou kongameakatoaiwhanauirotoitonawhare,mengamea katoaihokonakitanamoni,ngatanekatoairotoinga tangataotewhareoAperahama;akotiaanaeiatoratou kirimatamataitauarangipuano,iperametateAtuai koreroaikiaia

24NaeiwatekaumaiwangatauoAperahamaite kotingaotonakirimatamata

25Kotahitekaumatoruhokingatauotanatamao Ihimaeraitekotingaotonakirimatamata

26NotauarangipuanoikotiaaiaAperahama,rauako tanatama,koIhimaera.

27Akongatangatakatoaotonawhare,kongameai whanauirotoitewhare,mengameaihokonakitemonii tetangataiwike,ikotiangatahitiameia

UPOKO18

1¶AkaputaanoaIhowakiaiaingaokioMamere,iaia enohoanaitekuwahaotetenetiitetikakatangaotera;

2Nakaangaakeonakanohi,katitiro,nakongatangata tokotoruetuanaitonataha:a,notonakitengaatu,karere atuiaitekuwahaotetenetikitewhakatauiaratou,aka pikokitewhenua;

3Akamea,EtokuAriki,kitemeakuamanakohiamai ahauekoe,tenara,kauaewhakarereataupononga

4Kiatikinamaihewaiiti,kahoroiiokoutouwaewae,ka okiokiaiiraroiterakau.

5Amakuetikitetahiwahitaroheiorangamookoutou ngakau;muriihokahaere:hemeahokikuataemainei koutoukitakoutoupononga.Nakamearatou,Meatiataui kimaina

6NakahohoroaAperahamakitetenetikiaHara,aka mea,Kiahohorotepokepokeitetahiparaoapai,kiatoru ngamehua,kahangaietahikeke

7NakarereaAperahamakitekahui,ahopukiaanaeia tetahikuaokau,hekiringawari,hemeapai,ahoatuanae iakitetahitaitamariki;ahohorotonutanakakahu

8Nakatikinaeiahepata,hewaiu,metekuaoiraweketia eia,awhakatakotoriaanakitoratouaroaro;atuanaiaito ratoutahairaroiterakau,akakairatou

9Nakamearatoukiaia,KeiheaaHara,tauwahine?A kameaia,Na,keiteteneti.

10Nakameaia,Heponokahokimaianoahaukiakoea tehuringamaianootewa;akawhaitamatauwahine,a Hara.NakarongoatuaHaraitekuwahaoteteneti,imuri iaia

11Na,kuakorohekerawaaAperahamarauakoHara,kua mahaorauara;akamutuaHarateperametewahine.

12NakakataaHarairotoiaia,kamea,Karuruhitianei ahau,teraraneiahauewhaikoa,hekorohekeneianohoki tokuariki?

13NakameaaIhowakiaAperahama,HeahaaHarai kataai,imeaai,Hepono,kawhanautamarikiraneiahau, heruruhineihokiahau?

14HepakekerawaraneitetahimeakiaIhowa?Keite taimaiwhakaritea,keitehurihangamaiotewa,kahoki maiahaukiakoe,akawhaitamaaHara.

15NakawhakawarewareaHara,kamea,Kihaiahauikata; iwehihokiia.Akameaia,Kahore;engariikatakoe.

16Nakawhakatikaatungatangataraireira,akatitiroki teritengamaioHoroma:ihaereanoaAperahamaiaratou, kitetukuiaratoukiahaere

17AkameaaIhowa,MehunaraneieahauiaAperahama takuemeaai;

18KameinganeihokiaAperahamaheiiwinui,heiiwi kaha,amanakamanaakitiaaingaiwikatoaoteao?

19Emohioanahokiahaukiaia,heimeakiawhakahaua ihoaieiaanatamariki,metonawhare,imuriiaia,akia whakariteaeratoutearaoIhowa,kamahihokiitetika,i tewhakawa;kiakaweamaiaieIhowakirungakia Aperahamangameaikorerotiaeiamona.

20NakameaaIhowa,itemeahenuitekarangao Horoma,oKomora,hetaimaharawahokiorauahara;

21Mehaereteneiahaukiakitehemeariteraneitaraua mahikitonakarangakuataeakeneikiahau;akitekahore, kamohioahau

22Nakatahuringatangataraireira,akaahukiHoroma: koAperahamaiaitutonuitearoarooIhowa.

23NakawhakatataaAperahama,kamea,Ka whakangaromiaanohokiekoetetangatatikarauakote tangatakino?

24Akuaneipeaerimatekaungatangatatikairotoitepa: kawhakangaromiaraneiekoe,ekoreraneikoeetohui tauawahimongatangatatikaerimatekauiroto?

25Kauaratenaewaihoheitikangamotaumahi,te whakamatengatahiitetangatatikarauakotetangatakino; 26NakameaaIhowa,KitekiteaeahauiHoromaerima tekaungatangatatikairotoitepa,katohungiaeahautena wahikatoa,kawhakaarohokikiaratou.

27NakawhakahokiaAperahama,kamea,Na,kuatimata neiahautekorerokiteAriki,hepuehuneiahau,he pungarehu:

28Terapeaekoretetokorimaoterimatekauotehunga tikakakoretetokorima,ewhakangaroraneikoeitepa katoa?Kameaia,Kitekiteaeahauireiraewhatekauma rima,ekoreewhakangaromiaeahau

29Nakakoreroatuanoiakiaia,kamea,Terapeaekitea ewhatekaukeireira.Kameaia,Kawhakaaroahaukite whatekau,aekoreemeatiaeahau

30Anorakoia,KauaraeririteAriki,akakoreroahau: Terapeaekiteaetorutekaukeireira.Kameaia,Ekoree meatiaeahau,kitekiteaeahauetorutekaukeireira

31Akameaia,Na,kuawhakapakarineiahaukitekorero kiteAriki:Terapeaekiteaeruatekaukeireira.Kameaia, Kawhakaaroahaukiteruatekau,aekoree whakangaromiaeahau

32Nakameaia,KauaeririteArikikitekoreroahau,heoi anokoteneikorerotanga:Terapeaekiteakotahitekaukei reiraKameaia,Kawhakaaroahaukitetekaukotahi,ae koreewhakangaromiaeahau.

33NakahaereaIhowaitemutungaotanakorerokia Aperahama:ahokianaaAperahamakitonawahi

UPOKO19

1¶NakahaeremaingaanaheratokoruakiHoromaite ahiahi;akoRotaitekuwahaoHoromaenohoana:aka kiteaRotaiaraua,kawhakatikakitewhakatauiaraua;a kapikotonamatakitewhenua;

2Kameaia,Nana,eokuariki,pekamaikitewhareota koruapononga,ne?Kamearatou,Kahore;engarikanoho matoukitehuarahiitepo

3Nakakahatanatohekiaratou;apekaatuanaratoukia ia,haereanakirotokitonawhare;nakatakaeiahehakari maratou,katunuhokiietahitarorewenakore,akakai ratou

4Otiiakianorauaitakoto,kakarapotiatewhareenga tangataotepa,engatangataoHoroma,tekoroheke,mete taitamariki,eteiwikatoaongawahikatoa

5AkakarangaratoukiaRota,kameakiaia,Keiheaaua tangataihaeremaineikiakoeiteponei?whakaputaina maikiamatou,kiamohioaimatoukiaratou

6NakaputaatuaRotakiaratoukitekuwaha,metana tutakianoitetatauimuriiaia

7Kamea,Tenara,eokuteina,kauaemahiatekino

8Nana,tokoruaakutamahine,kahoreneiimohionoakite tane;mewhakaputaaturauaeahaukiakoutou,ama koutouemeakiaratoutemeaepaianakitakoutoutitiro: otiiakauaemeatiakieneitangata;nareirahokirauai haeremaiaiiraroitetaumarumarutangaihootokutuanui.

9Nakamearatou,TuatuAkameaanoratou,Ihaeremai teneikorokekotahikikoneinohoia,aewhaianakiamana ewhakaritetikanga:akuaneitoumateiamatounuiatuito rauaNakaakirawaratoukitauatangata,kiaRota,aka whakatatakitewahiitetatau

10Otirakatotoroatuteringaoauatangata,akumeaanaa Rotakiarauakirotokitewhare,atutakinaanaerauate tatau.

11Nakawhiuaerauangatangataitekuwahaotewhare, teiti,terahi,kitematapotanga:angengenoaratouite rapungaitetatau.

12NakameaauatangatakiaRota,Kahoreaturaneiou tangataikonei?metehunaonga,meautama,meau tamahine,meaumeakatoairotoitepa,mauriaatuitenei wahi

13Kawhakangaromiahokiteneiwahiemaua,notemea kuanuitoratoukarangakitearoarooIhowa;kuaunga maihokimauaeIhowakitewhakangaro

14NakahaereaRota,kakorerokianahunaonga: marenatianeikianatamahine,kamea,Whakatika,haere atuikonei;kawhakangaromiahokieIhowateneipaOtiia iriteiakitetangatawhakahikitaanahunaonga 15¶A,itehuakangaakeoteata,kaakiakingaanaheraia Rota,kamea,Whakatika,hariatauwahine,meenei tamahinetokoruaau;keingarokoeirotoitekinootepa 16Otiraiwhakaroaia,nakahopuauatangatakitonaringa, kiteringaotanawahine,kingaringaoanatamahine tokorua;NakaarohaaIhowakiaia:akaweaatuanaiae rauakiwaho,kawaihokiwahootepa.

17Akaotiratoutekaweatuerauakiwaho,kameaia, Rereatukiaoraaikoe;kauaetitirokimuriiakoe,kaua hokietukitemaniakatoa;rereatukitemaunga,keingaro koe

18NakameaaRotakiaraua,Kauaraepena,etokuAriki; 19Nana,kuamanakohianeitauponongaekoe,kua whakanuiaanoekoetouarohaiwhakaputainaneiekoeki ahau,iakoeiwhakaoraneiitokuwairua;aekoreetaeae ahautererekitemaunga,keimauahauitetahikino,aka mate

Titirohoki,etataanateneipaheirerengaatu,hemea nohinohinoanei:Kiarereahaukireirane?eharaianeiite meanohinohi?akaoratokuwairua

21Anorakoiakiaia,Na,kuawhakaaeanohokiahauki teneimeatangaau,kiakauaehunaeahauteneipaikorero mainakoe

22Kiahohoro,rereatukireira;ekorehokietaeaeahau tetahimea,kiataeraanokoekireira.Nareiraihuainaai teingoaotauapakoToara

23Kuarewaterakirungakitewhenua,kataeaRotaki Toara

24¶KatahikauainaeIhowakiHoroma,kiKomora,he whanariki,heahinaIhowa,noterangi; 25Ahurihiaihoeiaauapa,metemaniakatoa,menga tangatakatoaongapa,mengameaetupuanaitewhenua

26Naititirotanawahinekimuriiaia,ameingaanahei poutote

27NakamarangawaweaAperahamaiteatakitewahii tuaiiaitearoarooIhowa:

28NakotonatirohangaatukiteritengaoHoroma,o Komora,kitewhenuakatoahokiotemania,kakite,na,e kakeanatepaowaotewhenuametemeahepaowaoumu.

29Na,itewhakangaromangaaIhowaingapaotemania, kamaharateAtuakiaAperahama,atonoaanaeiaaRota irotoitehurihangaitanahurihangaingapainohoaia Rota

30NakapikiatuaRotaiToara,kanohokitemaunga, ratoutahikoanatamahinetokorua;iwehihokiiakite nohoiToara:akanohoirotoiteana,aiameana tamahinetokorua.

31Nakameatetuakanakitomuri,Kuakoroheketotaua papa,akahorehetangataotewhenuaheihaeremaikia taua,heiperametotewhenuakatoatikanga:

32Tena,tauakawhakainuitotauapapakitewaina,ka takotoaitauakiaia,kiatupuaiiatauatetahiurimoto tauapapa.

33Nakawhakainurauaitorauapapakitewainaitauapo; akihaiiaimohiokitonatakotorangaiho,kitona whakatikangaake.

34Aiteaongaakekameatetuakanakitomuri,Nana,i takotoahauinapokitokupapa:tauaanokawhakainuiaia kitewainaiteneipo;amauehaerekiroto,etakotokiaia, kiatupuaiiatauatetahiurimototauapapa

Nakawhakainuanorauaitorauapapakitewainaitaua po:akawhakatikatomuri,katakotokiaia;akihaiiai mohiokitonatakotorangaiho,kitonawhakatikangaake

36NakahapungatamahinetokoruaaRotaitorauapapa

37Akawhanautatetuakana,hetama,ahuainaanaeia tonaingoakoMoapa:koiatepapaongaMoapi,ataenoa kiteneira

38Metomuri,whanauakeanotana,hetama,ahuainaiho eiatonaingoakoPenami:koiatepapaongatamaa Amona,ataenoakiteneira

UPOKO20

1¶NakaturiaatueAperahamaireirakitewhenuaite tonga,akanohokiwaenganuioKarehe,oHuru,akanoho iakiKerara,henohomanene

2NakoHara,kotanawahine,kakiiaeAperahama,Ko tokutuahineia:akatonoamaieApimerekekingioKerara, tangohiaatuanaaHara

3NakaputamoemoeamaiteAtuakiaApimerekeitepo, kameakiaia,Nana,kamatekoemotewahineitangohia neiikoe;hewahinehokiianatetane.

4KahoreanoiaaApimerekekiatatanoakiaia;akamea ia,EteAriki,kawhakamateanoraneikoeiteiwitika?

5Kahoreraneiiaimeamaikiahau,Kotokutuahineia? metewahinehoki,imeamaianoia,Kotokutunganeia: hetapatahitokungakau,heharakorehokiokuringaimea aiahauiteneimea

6AkakoreromoemoeamaiteAtuakiaia,Aera,imohio tonuahauhetapatahitoungakauiakoeimeaaiitenei mea;ipupurihokiahauiakoekeiharakoekiahau:na reirakoetetukuaiiakoekiapakiaia

7Na,whakahokiaakuaneitewahineatenatangata;he poropitihokiia,amanaeinoimou,akaorakoe:kitekore ewhakahokiaekoe,kiamohiokoe,katinomatekoe, koutoukongameakatoaiakoe

8NaiteatatukamarangaaApimereke,karangatiaana anatangatakatoa,akorerotiaanaeneimeakatoakioratou taringa:anuiatutewehioauatangata

9NakakarangaaApimerekekiaAperahama,kameakia ia,Hemahiahateneiaukiamatou?aheahatokuharakia koe,itakinamaiaiekoeheharanuikiahau,kitoku kingitangaanohoki?kuamahiaekoehemahikiahau kahoreneiitikakiamahia.

10AkameaanoaApimerekekiaAperahama,Ikitekoei teahaimeatiaaiteneimeaekoe?

11NakameaaAperahama,Imaharahokiahau,Hepono, kahoretewehioteAtuaiteneiwahi;akapatuaahaue ratoumotakuwahine.

12Heponoanohetuahineianoku;hetamahineianatoku papa,otiiaeharaitetamahinenatokuwhaea;akawaihoia heiwahinemaku.

13A,itateAtuameatangaiahaukiakopikohaereakeite whareotokupapa,kameaahaukiaia,Kotouarohatenei, kiawhakaputainamaiekoekiahau;Ingawahikatoaetae aitaua,koreromoku,Kotokutuakanaia

14NakatikinaeApimerekehehipi,hekau,hepononga tane,heponongawahine,ahoatuanaeiakiaAperahama, awhakahokiaanaeiaaHara,tanawahine,kiaia 15AkameaaApimereke,Nana,keitouaroarotoku whenua:nohoiaekoetewahiepaianakitautitiro.

16AkiaHaraimeaia,Nana,kuahoatueahuakitou tunganekotahimanongahiriwa:na,heiuhitenamoou kanohikingatangatakatoaiakoe;

17KatahikainoiaAperahamakiteAtua:nakuaoraite AtuaaApimereke,ratoukotanawahine,koanapononga wahine;akawhanautamariki.

18KuatutakinarawatiahokieIhowangakopukatoaote whareoApimereke,moHara,motewahineaAperahama

UPOKO21

1¶NakatirohiamaiaHaraeIhowa,kaperatiametanai koreroai,aritetonukitanakuputaIhowaimeaaikia Hara

2NakahapuaHara,akawhanauhetamamaAperahama itonakoroheketangaitewaanoiwhakariteaeteAtuakia ia

3NakahuainaeAperahamateingoaotanatamaiwhanau neimana,iwhanaumaineiiaHara,koIhaka

4A,kawaruonara,kakotiaeAperahamaaIhaka,tana tama,kaperatiametateAtuaiwhakahauaikiaia.

5AkotahiraungatauoAperahamaitewhanautangao tanatama,oIhaka.

6NakameaaHara,KuameingaahaueteAtuakiakata;a kakatatahimatoukongatangataerongomaiana

7Aimeaanoia,KowaiomuaheimeakiaAperahama, teraewhakangotetamarikiaHara?kuawhanauhokii ahauhetamamanaitonakoroheketanga

8Nakatuputetamaitira,akawhakamutuatanakaiu:na katukuaeAperahamatetahihakarinuiiterai whakamutuaaitengoteuaIhaka

9AkakiteaHaraitetamaaHakara,atewahineoIhipa,i whanauneiiarauakoAperahama,ekatawhakahaweaana

10NakameaiakiaAperahama,Peiaatuteneiwahine ponongametanatama:ekorerawatetamaateneiwahine ponongaetutahimetakutama,meIhaka,inga whakarerengaiho

11AkotauameaheherawakitetitiroaAperahama,ko tanatamahokiia.

12KameateAtuakiaAperahama,Keikinotenakitau titiro,kauaewhakaarokitetamaitirauakotaupononga wahine;ingameakatoaikoreroaiaHarakiakoe, whakarongoatukitonareo;keiaIhakahokite whakaingoatangamoouuri

13Na,kotetamaateponongawahine,kameingaiae ahauheiiwi,notemeaheuriianou

14NakamarangawaweaAperahamaiteata,kamauki tetahitaro,kitetahawai,ahoatuanaeiakiaHakara, whakawahaanakirungakitonapokohiwi,metetamaiti hoki,atonoaatuana:nahaereanaia,kopikopikoanaite korahaoPeerehepa

15Akaupautewaiirotoitetaha,nawhakarereaihoeia tetamaitiiraroitetahirakauiti.

16Nakahaereia,akanohomaiitawhiti,meteanganui maianokiaia,heperatematarametetaungapere:imea hokiia,Keikiteahauitematengaotetamaiti.Nakanoho iameteangaanokiaia,akapuakitonareokitetangi 17AkarongoteAtuakitereootetamaiti;akakaranga maiteanaheraateAtuakiaHakarairungaiterangi,ka meakiaia,Heahakeiakoe,eHakara?kauaewehi;kua rongohokiteAtuakitereootetamaitiiaiaenohoana

18Whakatika,hapaingaaketetamaiti,puritiahokikitou ringa;kameingahokiiaeahauheiiwinui

19NakawhakatirohiaeteAtuaonakanohi,akakiteiai tetahipunawai;Nakahaereia,kawhakakiitetahakite wai,awhakainumiaanatetamaiti

20AinohoteAtuakitetamaiti;akatupuia,kanohokite koraha,akariroheikaikopere.

21NakanohoiakitekorahaoParana:akatikinaatue tonawhaeahewahinemanaitewhenuaoIhipa 22AitauawakakoreroaApimerekerauakoPikora,kote rangatiraotanaopekiaAperahama,kamea,Nakeiakoe teAtuaingameakatoaemeaaikoe:

23TenaoatitiamaiteAtuakiahau,ekorekoeetekaki ahau,kitakutama,kitetamaraneiatakutama:engarika ritekitearohaiwhakaputainaeahaukiakoetaumahiki ahau,kitewhenuainohomanenenakoe.

24NakameaaAperahama,Kaoatiahau

25NakawhakawaaAperahamaiaApimerekemotetahi punawaiimuruaengatangataaApimereke.

26NakameaaApimereke,Kahoreahauemohionawai raneiteneimahi:kihaihokikoeikoreromaikiahau,a kihaiahauirongo,noteneiratonu.

27NakatikinaeAperahamahehipi,hekau,kahoatukia Apimereke;akawhakaritekawenataraua.

28NakaweheaeAperahamakitahakiewhitungareme uhaongahipi

29AkameaaApimerekekiaAperahama,Heahate tikangaoeneiremeuhaewhituiweheaneiekoekitahaki?

30Kameaia,Koeneiremeuhaewhitumetangoekoei tokuringa,kiaaieneimeaheiwhakaatumaku,nakuikeri teneipoka

31NareiraihuainaaieiatauawahikoPeerehepa;ioati hokirauakireira.

32HeoiwhakariteaanaerauatekawenataiPeerehepa:a kawhakatikaaApimerekerauakoPikora,koterangatirao tanaope,ahokianakitewhenuaongaPirihitini.

33NakawhakatokiaeAperahamaherakau,hetamarihi, kiPeerehepa,akakarangaireirakiteingoaoIhowa,ote Atuaoratonu

34AkanohoaAperahamakitewhenuaongaPirihitini mongaramaha.

UPOKO22

1¶NaimuriieneimeakawhakamatauteAtuaia Aperahama,kameakiaia,EAperahama:kameaia,Tenei ahau

2Nakameaia,Kaweaatutautamaiti,tauhuatahi,taue arohanei,aIhaka,ahaerekitewhenuaoMoria;ka whakaekeiaiakireiraheitahungatinanakirungaki tetahiongamaungaekoreroaiahaukiakoe

3NakamarangawaweaAperahamaiteata,a whakanohoiaanaeiatanakaihe,amauriaanaeiaetahio anataitamarikiheihoamona,meIhakahoki,metanatama, atatangiaanaeiangawahiemotetahungatinana,a whakatikaana,haereanakitewahiihaereaiiaNate Atuaikorerokiaia

4IteratuatorukamarangangakanohioAperahama,aka kiteiaitauawahiitawhiti

5NakameaaAperahamakianataitamariki,Enohokorua ikoneikitekaihe;akahaeremauakotetamaitineikiko, kitekoropiko,kahokimaiaikiakorua

6NakatangoaAperahamaitewahiemotetahungatinana, awhakawahaanaeiakiaIhaka,kitanatama;akamauria eiaheahiitonaringametetahimaripi;ahaeretahiana raua

7NakakoreroaIhakakiaAperahama,kitonapapa,ka mea,Etokumatua:kameaia,Teneiahau,etakutamaA kameaia,Nana,koteahimengawahie:keiheaiatereme heitahungatinana?

8KameaaAperahama,KeiteAtuatewhakaaro,etaku tamaiti,kitetahirememanaheitahungatinana:nakahaere tahiraua.

9AkataerauakitewahiikoreroaiteAtuakiaia;aka hangaeAperahamatetahiaatakireira,awhakapapatiaana eiangawahie,nakahereaeiaaIhaka,tanatama, whakatakotoriaihokirungakiteaata,kirungakinga wahie

10NakatotoroatuteringaoAperahama,kamaukite maripiheipatumotanatama

11NakotekarangatangamaiateanaheraaIhowakiaiai rungaiterangi,kamea,EAperahama,eAperahama:ka meaia,Teneiahau

12Nakameaia,Kauaetotorotouringakitetamaiti,kaua anohokitetahimeaemeatiakiaia:katahihokiahauka mohioewehianakoeiteAtua,iakoekihaineiikaiponui tautamaiti,itauhuatahi,kiahau

13NakamarangaakengakanohioAperahama,katitiroia, nakotetahihipitoaimuriiaia,emauanaonahaonai rotoitepuiarakau:nakahaereaAperahama,katangoite hipira,awhakaekeaanaeiaheitahungatinana,hei whakakapimotanatama

14NakahuainaeAperahamateingoaotauawahiko Ihowatire:ekorerotianeiinaianei,KeitemaungaoIhowa tekiteaia

15NakakarangaanoteanaheraaIhowakiaAperahamai terangi,koteruaongakarangatanga,

16Kamea,Kuawaihoahaueahauanoheioati,eaita Ihowa,mouimeaiteneimea,mouanohokikihaii kaiponuitautama,itauhuatahi;

17Na,kamanaakitiarawatiakoeeahau,akawhakanuia rawatiaeahauouurikiaperamengawhetuoterangi,me teonepuhokiitetahatikaotemoana;akariroiouurite kuwahaoonahoariri; 18Matouurianohokikamanaakitiaaingaiwikatoaote whenua;mokoeiwhakarongomaikitokureo 19NakahokiaAperahamakianataitamariki,awhakatika anaratou,haeretahianakiPeerehepa;akanohoa AperahamakiPeerehepa

20NaimuriieneimeakakorerotiakiaAperahama,ka meatia,Nana,kuawhanautamarikianoaMirekarauako Nahora,kotouteina;

21KoHututanamatamua,rauakoPutu,kotonateina,me Kemuerahoki,matuaoArame;

22KoKehere,koHato,koPiretata,koIrirapa,koPetuere 23AwhanauaketaPetuerekoRipeka:koeneitokowaru tewhanauaMirekarauakoNahora,teinaoAperahama 24Akotanawahineiti,tonaingoaneikoReuma,i whanauanoana,koTeparatoukoKahama,koTahaha,ko Maaka

UPOKO23

1¶Akotahiraueruatekaumawhitungatauioraaia Hara:kongataueneiioraaiaHara.

2NakamateaHarakiKiriataArapa;koHeperonaiaite whenuaoKanaana:akahaereaAperahamakiteuhunga kiaHara,kitetangihokikiaia.

3NakawhakatikaaAperahamaitearoarootona tupapaku,kakorerokingatamaaHete,kamea, 4Hemaneneahau,henohonoaihoirotoiakoutou:homai tetahiwahikiahauheitanumangairotoiakoutou,kia tanumiaaieahautokutupapaku,kiangaroaiitaku tirohanga.

5NakawhakahokingatamarikiaHetekiaAperahama,ka meakiaia, Whakarongokiamatou,etokuariki:herangatiranuikoei rotoiamatou:whiriwhiriaekoetetahioomatouurupa,ka tanuaiitoutupapaku;ekoreekaiponuhiaetetahiomatou tanaurupaiakoe,heitanumangamotoutupapaku.

7NakawhakatikaaAperahama,kapikokitetangata whenua,kingatamaaHete

8Nakakoreroiakiaratou,kamea,Kitepaikoutoukia tanumiaeahautokutupapakukiangaroatuitaku tirohanga;whakarongokiahau,toheatuhokikiaEperona tamaaToharamaku,

9Kiahomaieiakiahautanaana,aMakapera,itepitoo tanamara;kiahomaieiakiahauheiurupairotoiakoutou ingamonieriteanakitonautu.

10NakoEperonairotoingatamaaHeteenohoana:na kawhakahokiaEperonaHitikiaAperahama,mete whakarongoanongatamaaHete,mengatangatakatoai tomoitekuwahaotonapa,kamea, 11Kahore,etokuariki,whakarongokiahau:kahoatue ahautenawahikiakoe,meteanaireira,kahoatueahau kiakoe;kahoatueahauitearoaroongatamaotokuiwi: tanumiatoutupapaku.

12NakatuohuaAperahamaitearoaroongatangata whenua

13KakorerokiaEperona,metewhakarongoanonga tangatawhenua,kamea,Erangikitehomaiekoe, whakarongokiahau:kahoatueahauhemonimotaua wahikiakoe;tangohiamaiiahau,akatanumiaeahau tokutupapakukireira.

14NakawhakahokiaEperonakiaAperahama,kameaki aia, 15Etokuariki,whakarongomaikiahau:hewahiwhenua ewharaungahekerehiriwatonautu;heahatenai waenganuiiataua?tanumiatoutupapaku

16NakawhakarongoaAperahamakiaEperona;a paunatiaanaeAperahamakiaEperonatehiriwai korerotiaeiaitearoaroongatamaaHete,ewharaunga hekerehiriwa,nongamonietangohiaanaenga kaihokohoko

17Na,kotemaraaEperonaiMakapela,iteritengaatuo Mamere,teparae,meteanaireira,mengarakaukatoao teparae,ingatahakatoaatakanoa,iwhakapumautia

18HeiwahimoAperahama,itetirohangaangatamaa Hete,itearoaroongatangatakatoaitomoitekuwahao tonapa

19AmuriihoiteneikatanumiaeAperahamaaHara,tana wahine,kirotokiteana,itewahiiMakaperaiteritengao Mamere,araoHeperonaitewhenuaoKanaana

20HeoiwhakapumautiaanaengatamaaHetetauawahi meteanaireiramoAperahama,kiapuritiaheitanumanga

UPOKO24

1¶NakuakoroheketiaaAperahama,Akuamaharawa onara:aimanaakiaIhowaiaAperahamaingameakatoa.

2NakameaaAperahamakitanatangatamatamuairotoi tonawhare,kiterangatiraoanameakatoa,Tena, whakapakiamaitouringakirarokitokuhuha:

3AmewhakaoatikoeeahaukiaIhowa,kiteAtuaote rangi,kiteAtuahokiotewhenua,kiakauakoeetango wahinematakutamairotoingatamahineangaKanaanie nohoneiahauirotoiaratou

4Engarimehaerekoekitokuwhenua,kiokuwhanaunga, katangomaiaiitetahiwahinematakutama,maIhaka.

5Nakameateponongakiaia,Akuaneipeakakoreepai tewahinekitewhaimaiiahaukiteneiwhenua:me whakahokiraneieahautautamakitewhenuaihaeremai neikoeireira?

6KameaaAperahamakiaia,Kiatinomohiokoe,kei whakahokiaekoetakutamakireira.

7KoIhowa,koteAtuaoterangi,nananeiahauitango maiitewhareotokupapa,itewhenuahokiiwhanauai ahau,ikorerokiahau,ioatihokikiahau,Kahoatueahau teneiwhenuakiouuri;manaetonomaitanaanaheraki muaiakoe,akatangomaikoeitetahiwahinemataku tamaireira.

8A,kitekahoretewahineepaikitewhaimaiiakoe, katahikoekawateaiteneioatiaku:otiiakauae whakahokiaekoetakutamakireira

9Nakawhakapakiaeteponongatonaringakiraroite huhaoAperahama,otonaariki,akaoatikiaiamotaua mea

10Nakatangohiaeteponongaetahikamerakotahitekaui rotoingakameraatonaariki,ahaereana;keitonaringa hokingataongakatoaatonaariki:awhakatikaanaia, haereanakiMehopotamia,kitepaoNahora

11Nakameaiaianakamerakiatuturikitetahaotepuna waiiwahootepaiteahiahi,itewaeputamaiainga wahinekiteutuwai

12Akameaia,EIhowa,eteAtuaotokuariki,o Aperahama,kiawhaiwahiahauakuanei,whakaputaina hokihearohakitokuariki,kiaAperahama

13Teneiahautetuneiitetahaotepunawai;akahaere maingatamahineangatangataotepakiteutuwai.

14A,kotekotiroemeaaiahaukiaia,Tukuaihotauoko kiainuaiahau;akameamaiia,Einu,mewhakainuanoe ahauaukamera:kiariteiaiakoemataupononga,ma Ihaka;mareirakamohioaiahauiwhakaputaarohamai koekitokuariki.

15Heoikianoimutunoatanakorero,na,kuaputamaia Ripeka,tamahineaPetuere,tamaaMireka,atewahinea Nahora,teinaoAperahama,metanaokoirungaitona pokohiwi

16Nakotekotirorahetinoataahuakitetitiroatu,he wahina,kahoreanotetahitanekiamohionoakiaia:naka hekeatuiakitepuna,kawhakakiitanaoko,akahaere ake

17Nakarereteponongarakitewhakatauiaia,kamea, Homaihewaimoku,ne,otauokokiaitinei;

18Akameaia,Einu,etokuariki:nakahohoroia,ka tukuihoitanaokokirungakitonaringa,awhakainumia anaia

19Akamututanawhakainuiaia,kameaia,Meutuano hokieahaumoaukamera,kiapotoraanoratouteinu.

20Nahohorotonutanariringiatuitewaiotanaokoki rotokitewaka,arereanaanokitepunakiteutu,autuhia maianaeiamoanakamerakatoa.

21Kotauatangataiamatatautonutanatitirokiaia,kihai hokiihamumu,kiamohioiakawhakatikaiaraneieIhowa tonaara,kahoreranei.

22Akamututeinuongakamera,nakatikinaetaua tangatatetahiwhakakaikoura,hehawhehekeretona taimaha,mengaporoporoeruamoonaringa,kotahitekau ngahekerekouratetaimaha;

23Akamea,Nawaikoetamahine?tena,koreromaiki ahau:hewahiraneikeitewhareotoupapaheimoengamo matou?

24Nakameaiakiaia,HetamahineahaunaPetuere,tama aMireka,iwhanauneiiarauakoNahora.

25Akameaanoiakiaia,Henuiamatoukakauwiti,me amatouotaotaheikai,metetahiwahihokiheimoenga 26Nakatuohutauatangata,kakoropikokiaIhowa.

27Akameaia,KiawhakapaingiaaIhowa,teAtuaotoku ariki,oAperahama,kihaineiimahueitokuarikitona arohametonapono:naIhowaahauiarahimaiitearakite whareongateinaotokuariki

28Nakaomatekotirora,kakoreroieneimeakitewhare otonawhaea.

29Na,hetunganetoRipeka,koRapanatonaingoa;naka rereaRapanakitauatangata,kiwaho,kitepuna

30Na,itonakitengaitewhakakaimengaporoporoinga ringaotonatuahine,akarongohokikingakupuaRipeka, atonatuahine,imeara,Ipeneingakoreroatauatangata kiahau;kataekitauatangata;na,itetahaiaongakamera etuanaitepuna

31Akamea,Tomomai,etemanaakitangaaIhowa;he ahakoeituaiiwaho?kuaotihokiiahautewharete whakapai,metetahiwahimongakamera

32Nakahaeretauatangatakitewhare,awetekinaanaeia ngameaoanakamera,ihomaianoeiahekakauwitime tetahiotaotaheikaimangakamera,metewaiheihoroi moonawaewae,mongawaewaehokioonahoa.

33Nakawhakatakotoriahekaikitonaaroaro;otiiakamea ia,Ekoreahauekai,kiakorerotiaraanoeahautakuhaere Akameaia,Korero 34Nakameaia,HeponongaahaunaAperahama.

35AkuamanaakitiarawatiatokuarikieIhowa;akuanui ia:akuahoatukiaiahehipi,hekau,hehiriwa,hekoura, heponongatane,heponongawahine,hekamera,hekaihe 36AkuawhanauhetamamatokuarikiiaHara,ite wahineatokuariki,iaiakuaruruhitia:akuahoatueiaana meakatoakiaia

37Naiwhakaoatitokuarikiiahau,imeamai,Kei tangohiaekoehewahinematakutamairotoinga tamahineangaKanaani,enohoneiahauitoratouwhenua

38Engarimehaerekoekitewhareotokupapa,kioku whanaungakatangoaiitetahiwahinematakutama.

39Anorakoahaukitokuariki,Ekorepeatewahinee whaimaiiahau

40Akameamaiiakiahau,MaIhowa,keitonaaroaronei tokuhaereerenga,manaetonotanaanaheraheihoamou, manahokiewhakatikatouara;akatangomaikoeitetahi wahinematakutamairotoiokuwhanaunga,irotohokii tewhareotokupapa:

41Katahikoekawateaitakuoati,kitehaerekoekioku whanaunga;akitekahoreehomaieratoukiakoe,ka wateakoeitakuoati

42Ihaeremaiahauiteneirakitepuna,akameaahau,E Ihowa,eteAtuaotokuariki,oAperahama,kitemeae whakatikaanakoeitokuaraehaereneiahau;

43Na,teneiahautetuneiitetahaotepunawai;a,ite haerengamaiotewahinekiteutu,akameaahaukiaia, Homaihewaimokuirotoitauokokiainuahau;

44Akameamaiiakiahau,Einu,ameutuanoeahaumo aukamera:kiariteiaiaIhowamatetamaatokuariki.

45Heoikianoimutunoatakukoreroirotoitokungakau, na,kuaputamaiaRipekametanaokoirungaitona pokohiwi;nakahekeatuiakitepunakiteutuwai:naka meaahaukiaia,Tukuaahaukiainu

46Nakahohoroia,katukuitanaokoitonapokohiwi,a kameamai,Einu,mewhakainuanoeahauaukamera:na inuanaahau,aiwhakainumiaanohokieiangakamera

47Nakauiahaukiaia,Hetamahinekoenawai?Aka meamaiia,HetamahinenaPetuere,tamaaNahora,i whanauneimarauakoMireka:nakuhuaanaeahaute whakakaikitonamata,mengaporoporokionaringa.

48Nakatuohuahau,kakoropikokiaIhowa,kawhakapai hokiiaIhowa,iteAtuaotokuariki,oAperahama,monai arahiiahauitehuarahitikakitetikimaiitetamahineate teinaotokuarikimatanatama.

49Na,kitemeahearohatokoutou,hemahiponokitoku ariki,koreromaikiahau:kitekahore,koreromai;kia tahuriatuaiahaukimatau,kimauiranei

50NakawhakahokiaRapanarauakoPetuere,kamea,I putamaiteneimeaiaIhowa:ekoreetaeaemauatekorero kiakoetepai,tekinoranei

51Nana,keitouaroaroaRipeka,tangohia,haere,akia meingaiaheiwahinematetamaatouariki,heiperameta Ihowaikoreroai

52AkarongoteponongaaAperahamaiarauakorero,na koropikoanaiakiaIhowa,metepikokitewhenua.

53Nakatangohiaakeeteponongahemeahiriwa,hemea koura,hekakahu,ahoatuanaeiakiaRipeka:aihoatueia etahimeatinopapaikitonatunganerauakotonawhaea.

54Nakakairatou,kainu,ratoutahikoonahoahaere,a moeihoitepo;akaohoratouiteata,kameaia,Tukua ahaukiahaerekitokuariki.

55Nakameatonatunganerauakotonawhaea,Waihote kotiroiamatoumoetahiratorutoru,kiakotahitekaupea; muriihokahaere

56Nakameaiakiaraua,Kauaahauewhakawarea,kua whakatikaianeihokitokuaraeIhowa;tukuaahaukia haerekitokuariki

57Nakamearaua,Mekarangaemauatekotiro,kauiai kitonamangai.

58NakakarangatiaerauaaRipeka,kameakiaia,Ka haereraneikoeitetangatanei?Akameatera,Kahaere ahau.

59NatukuaanaeratouaRipeka,toratoutuahine,ratouko tonakaiwhakangote,koteponongahokiaAperahama,me anatangata.

60NakamanaakiratouiaRipeka,kameakiaia,Eto matoutuahine,kiameingakoeheiwhaeamongamanotini, akiariroiouuritekuwahaooratouhoariri.

61NakawhakatikaaRipeka,ratoukoanakotiro,aeke anakirungakingakamera,aruanaitauatangata:na,ka mauriaetauaponongaaRipeka,ahaereana.

62NakahokimaiaIhakaitehaereiPeererahairoi;inoho hokiiaitewhenuakitetonga

63AkaputaatuaIhakakiteparaeitetuahiahikite whakaaroaro:nakamarangaakeonakanohi,katitiro,na kongakameraehaeremaiana

64AkawhakaaraakeaRipekaionakanohi,a,notona kitengaiaIhaka,kamarereiakiraroitekamera

65Akameaatuiakitepononga,Kowaiteneitangatae haeremaineiiteparaekitewhakatauiatatou?Kameate pononga,Kotokuarikitena:nakamauiakitetahiarai,ka hipokiiaia

66NakakorerotiaeteponongakiaIhakangameakatoai meaaiia

67NakakaweaiaeIhakakitetenetiotonawhaea,oHara, atangohiaanaeiaaRipeka,akanohoiaheiwahinemana; akaarohaiakiaia:akawhaitangamanawaaIhakai muriitematengaotonawhaea

UPOKO25

1¶NakatangohiaeAperahamatetahiwahineano,ko Keturatonaingoa

2AwhanauakearauakoTimirana,koIokohana,ko Merana,koMiriana,koIhipaka,ratoukoHuaha. 3AwhanauaketaIokohanakoHepa,koReranaAkonga tamaaReranakoAhurimi,koRetuhimi,koReumime 4KongatamaaMiriana;koEpa,koEpere,koHanoka,ko Apira,koEreraahaHetamaeneikatoanaKetura 5AihoatueAperahamaanameakatoakiaIhaka. 6KingatamaiaangawahineitiaAperahamaihoatueia etahitaonga,atonoaatuanaeiaiaiaanoeoraanakia mataraatuiaIhaka,itanatama,whakaterawhiti,kite whenuaiterawhiti

7KongaraeneiongatauoteorangaoAperahamaioraai ia,kotahirauewhitutekaumarimangatau.

8NakahemoaAperahama,akamate,hepaihokitona koroheketanga,hekaumatua,kuaatatutukionatau;aka kohiakitonaiwi.

9AkatanumiaiaeanatamaeIhakarauakoIhimaerakite anaoMakapera,kitewahioEperonatamaaToharaHiti,i teritengaoMamere;

10KitewahiihokonaraeAperahamaingatamaaHete:i tanumiakireiraaAperahama,rauakoHara,kotana wahine

11¶AmuriihoitematengaoAperahamakamanaakitiae teAtuaaIhaka,tanatama;akanohoaIhakaitetahaote punaRahairoi

12NakongawhakatupurangaeneioIhimaeratamaa Aperahama,iwhanauneimaAperahamaiaHakara,ite wahineoIhipa,iteponongawahineaHara:

13AkongaingoaeneiongatamaaIhimaera,oratou ingoaioratouwhakatupuranga:taIhimaeramatamuako Nepaioto;KoKerara,koAtapeere,koMipihama; 14KoMihima,koRuma,koMaha;

15KoHarara,koTema,koIeturu,koNapihi,koKerema; 16KongatamaeneiaIhimaera,kooratouingoahokienei ioratoupa,ioratoupuni;kotahitekaumaruangarangatira ooratouiwi.

17AkongataueneioteorangaoIhimaera,kotahiraue torutekaumawhitungatau:nakahemoia,akamate;aka kohiakitonaiwi.

18AkooratounohoangaiHawiraataenoakiHuru,ite ritengaoIhipainahaerekoekiAhiria:aimateiakite aroarooonateinakatoa.

19NakongawhakatupurangaeneioIhakatamaa Aperahama:naAperahamakoIhaka:

20NaewhatekaungatauoIhakaitanatangohangaia Ripeka,tamahineaPetuereHirianioParanaarama,tuahine oRapanaHiriani,heiwahinemana

21NakainoiaIhakakiaIhowamotanawahine,note meahepakokoia:akawhakaaeaIhowakiaia,akahapu aRipeka,tanawahine

22Akatakatakahingatamarikiiarauairotoiaia;aka meaia,Kitemeakotenei,heahaahauipeneiai?Nahaere anaiakiteuiiaIhowa

23AkameaaIhowakiaia,eruangaiwikeirotoitou kopu,aeruangaiwieweheamaiirotoiouwhekau;aka kahatetahiiwiitetahiiwi;kawaihotetuakanaheipapa moteteina.

24Akariteonaraewhanauaiia,na,hemahangakeiroto itonakopu.

25Nakaputamaitetuatahi,hewhero,ritekatoaiakite kakahuhuruhuru;ahuainaanaeratoutonaingoakoEhau

26Amuriihokaputamaitonateina,metepupuriano tonaringaiterekerekeoEhau;ahuainaihotonaingoako Hakopa:aeonotekaungatauoIhakaitoraua whanautanga

27Nakatupungatamarikira:koEhauhetangatamohio kitehopukirehemohoao,hetangatanohokoraha;ko Hakopaiahetangataatanoho,hetangatanohoteneti.

28NaiarohaaIhakakiaEhau,hekainonaianaihopuai: koRipekaiarohakiaHakopa

29NakakohuatiahekaieHakopa,akahaeremaiaEhaui tekoraha,aehemoanaia

30AkameaaEhaukiaHakopa,E,homaihekaimakui tauameawheroewherona,ne?ehemoanahokiahau: koiaihuainaaitonaingoakoEroma

31NakotemeatangamaiaHakopa,Hokonamaikiahaui teneiratoumatamuatanga.

32NakameaaEhau,Na,kuatataahautemate:aheaha tehuaotematamuatangakiahau?

33AkameaaHakopa,Oatimaikiahauaianei;nakaoati iakiaia:akahokonaatueiatonamatamuatangakia Hakopa

34KatahikahoatueHakopahetarokiaEhaumengapii kohuatiara;Nakakaiia,kainu,kawhakatika,haereana: nawhakahaweatiaanaeEhautonamatamuatanga.

UPOKO26

1¶Nakamatekaitewhenua,haungatematekaituatahii putamaiingaraoAperahamaNakahaereaIhakakia Apimereke,kingiongaPirihitini,kiKerara.

2NakaputamaiaIhowakiaia,kamea,Kauaehaereki raro,kiIhipa;enohokitewhenuaekoreroaiahaukiakoe:

3Enohoiteneiwhenua,akatataahaukiakoe,ka manaakihokiiakoe;kahoatuneihokieahaueneiwhenua katoakiakoutoukoouuri,akawhakamanaeahauteoati ioatiaiahaukiaAperahama,kitoupapa; 4Akawhakanuiaeahauouurikiaperamengawhetuote rangi,kahoatuhokieahaueneiwhenuakatoakiouuri;a matouurikamanaakitiaaingaiwikatoaotewhenua;

5NotemeairongoaAperahamakitokureo,imaukiaku ako,kiakuwhakahau,kiakutikanga,kiakuture

6NakanohoaIhakaiKerara:

7Akauingatangataotauawahikitanawahine;akamea ia,Kotokutuahineia:iwehihokiia,temeaai,Kotaku wahine;imeaia,keipatuaahauengatangataoteneiwahi moRipeka;heataahuahokiiakitetitiroatu

8Akamahaonarakireira,katitiroatuaApimereke, kingiongaPirihitini,itematapihi,akakite,na,koIhakae takaroanakiaRipeka,kitanawahine

9NakakarangatiaeApimerekeaIhaka,kamea,Koiaano, kotauwahinetonuia:nateahakoeimeaia,Kotaku tuahineia?NakameaaIhakakiaia,Imeahokiahau,Kei mateahaumona

10NakameaaApimereke,Heahateneimahiaukia matou?kuatakotonoatetahioteiwikitauwahine,akua takinamaiekoeheharakirungakiamatou

11NakawhakatupatoaApimerekekitonaiwikatoa,ka mea,Kotetangataepakiteneitangata,kitanawahine ranei,heponokamateia.

12¶NairuiaIhakakitauawhenua,akotahiraungahuai riroiaiaitauatau:imanaakitiahokiiaeIhowa

13Nakakaketauatangata,katinonuihaere,nokatino nuinoaatu:

14Akawhiwhiiaingakahuihipi,ingakahuikau,itetini otepononga:akahaengaPirihitinikiaia

15Nakongapokakatoaikeriaengaponongaatonapapa ingaraoAperahama,otonapapa,itanumiaenga Pirihitini,iwhakakiiahokikiteoneone.

16NakameaaApimerekekiaIhaka,Haereatuirotoia matou;hekaharawahokikoeiamatou

17NakahaereatuaIhakaireira,awhakaturiaanaeia tonatenetikiteawaawaoKerara,anohoanaireira

18NakakeriaanoeIhakangapokawaiikeriaraingara oAperahama,otonapapa;itanumiahokiengaPirihitinii muriitematengaoAperahama:ahuainaanaeiaheiingoa moratoukongaingoaihuainaihoetonapapa.

19NakakeringaponongaaIhakakiteawaawa,akakitea eratouireirahepunamanawawhenua

20NakatautohengaheparaoKerarakingaheparaa Ihaka,kamea,Namatouteneiwai:ahuainaanaeiate ingoaotepokakoEheke;moratouitotohekiaia

21Nakakeriratouitetahiatupoka,katautohetiaanotera eratou:ahuainaihoeiatonaingoakoHitina

22Nakanekeatuiaireira,akakeriitetahiatupoka;a kihairatouitautohemotena:nahuainaihoeiatonaingoa koRehopoto;imeaanoia,KatahineihokiaIhowaka whakawateaitetahinohoangamotatou,akahuatatouki rungakitewhenua.

23Nakahaereatuiaireirakirunga,kiPeerehepa 24AkaputamaiaIhowakiaiaitauapoano,kamea,Ko ahauteAtuaoAperahama,otoupapa:kauaewehi,keia koeneihokiahau,akamanaakiahauiakoe,kawhakanui hokiiouuri,hewhakaarokitakupononga,kia Aperahama.

25Nakahangaeiaheaatakireira,akakarangakite ingoaoIhowa,awhakaturiaanahokieiatonatenetiki reira:akakeriatetahipokakireiraengaponongaaIhaka.

26NakahaeremaiaApimerekeiKerarakiaia,ratouko Ahutatakotetahioonahoa,koPikorahoki,koterangatira otanaope.

27AkameaaIhakakiaratou,Ihaeremaikoutoukiahau kiteaha,inahokikuakinokoutoukiahau,kuapeihokii ahauirotoiakoutou?

28Akamearatou,Ikitemaramamatou,keiakoeaIhowa: koiamatouimeaai,Kiatakotoaianeiheoatikiwaenganui iatatou,kiwaenganuiomatou,ou,kiawhakaritekawenata hokimatoukiakoe;

29Kiakauakoeetukinoiamatou,kiapeneimematou kihaineiipakiakoe,kihaihokiiahakiakoe,heoikote paianake,iatatukuanoiakoe:inaianeikokoete manaakitangaaIhowa

30Nakatukuaeiahehakarimaratou,akakairatou,ka inu

31Nakamarangawaweratouiteata,kaoatiratoutetahi kitetahi:atukuaanaratoueIhakakiahaere,ahokimarie atuanaratouiaia

32AitauarangianokahaeremaingaponongaaIhaka,ka korerokiaiaitepokaikeriaeratou,akameakiaia,Kua kiteaematouhewai

33AhuainaihoeiatauapokakoHepaha:nokonateingoa otenapakoPeerehepa,amohoanoanei

34NakawhatekaungatauoEhaukatangoiaiaIuriti tamahineaPeeriHiti,heiwahinemana,rauakoPahemata tamahineaEronaHiti;

35AkawaihorauaheimeapourikingangakauoIhaka rauakoRipeka

UPOKO27

1¶Na,iaIhakakuakoroheketia,kuaataruahokiona kanohi,ikoreaiiaekite,kakarangatiaeiaaEhau,tana tamamatamua,kameakiaia,Etakutama:akameaiaki aia,Teneiahaukoahau

2Nakameaia,Nana,kuakorohekeahau,kahoreahaue mohiokiteraemateaiahau: 3Nareiramauriaekoeaupatu,taupapaperemetau kopere,kahaerekiteparaekitehopukaimaku; 4Katakaaiitetahikairekamaku,heitakuipaiai,kamau maiaikiahaukiakaiahau;kiamanaakiaitokuwairuaia koeimuaotokumatenga

5AirongoaRipekaitekorerotangaaIhakakiaEhau,ki tanatamaNakotehaerengaoEhaukiteparaekitehopu kaiheimaumai

6NakakoreroaRipekakiaHakopa,kitanatama,kamea, Nana,irongoahauitoupapaekoreroanakiaEhau,kitou tuakana,emeaana,

7Mauriamaihekaimaku,katakaaiitetahikairekamaku, kiakaiahau,kiamanaakiaiahauiakoeitearoaroo Ihowakeimateahau.

8Na,whakarongokitokureo,etakutama,kiaritekitaku ewhakahauneikiakoe

9Haereinaianeikitekahui,kamaumaikiahauireirakia ruangakuaopapaiongakoati;amakuenaetakaheikai rekamatoupapa,heiperametanaepaiai

10Amauekawekitoupapa,kiakaiia,kiamanaakiaiiai akoekeiwhamateia

11NakameaaHakopakiaRipeka,kitonawhaea,Nako Ehau,kotokutuakana,hetangatapuhuruhuru,koahauia hekirimaheni:

12Terapeatokupapaewhawhaiahau,akitanakarite ahaukitetangatatinihanga;ahekangatemeaeriromaii ahau,kahorehemanaaki

13Nakotemeatangaatonawhaeakiaia,Heirungai ahautoukanga,etakutama:whakarongomaiiakitoku reo,haere,tikinaauameakiahau

14Nakahaereia,katikina,kamauriamaikitonawhaea: akatakaetonawhaeahekaireka,heperametatonapapa ipaiai

15NakatikinaeRipekangakakahupapaioEhau,otana tamamatamua,iaiahokiauameairotoitewhare;

16Nakawhakatakotoriaeiangahiakoongakuaokoatiki onaringa,kitewahimaeneenehokiotonakaki: 17Nakahoatueiatekairekametetaroimahiaeiakite ringaoHakopa,otanatama

18Nakataeiakitonapapa,kamea,Etokumatua:aka meaa,Teneiahau;kowaikoe,etakutama?

19NakameaaHakopakitonapapa,KoEhauahau,kotau matamua;kuamahiaeahautauikimaiaikiahau:tenara, whakatika,nohokitekaiitekaiihopukianeieahau,kia manaakiaitouwairuaiahau

20AkameaaIhakakitanatama,Nateahaihohoroaite kiteaekoe,etakutama?Kameaia,NaIhowahoki,natou Atua,ihomaikiahau

21AkameaaIhakakiaHakopa,Nukumaineina,kia whawhaahaukiakoe,etakutama,kotakutamatonu raneikoe,koEhau,kahoreranei

22NakanekeatuaHakopakiaIhaka,kitonapapa;Aka whawhaterakiaia,kamea,Kotereo,noHakopatereo, kongaringaia,noEhaungaringaringa

23Akihaiiaimohiokiaia,notemeahehuruhuruona ringa,iritekingaringaoEhau,otonatuakana:naka manaakiiaiaia

24Akamea,Kotakutamapuraneikoe,koEhau?Aka meaia,Koahautenei

25Nakameaia,Kaweamaikiatatakiahau,kiakaiahaui tekaiihopukiaetakutama,kiamanaakiaitokuwairuaia koeNakaweaatuanaeiakiaia,akakaiia:imauriaatu anoeiahewainakiaia,ainuanaia.

26NakameaaIhaka,tonapapa,kiaia,Nukumainei,ka kihiiahau,etakutama

27Nakawhakatataia,kakihiiaia:akahongiiaite haungaotonakakahu,kamanaakiiaia,kamea,Titiro, ritetonutehaungaotakutamakitehaungaoteparaei manaakitiaeIhowa

28MokoneikahomaieteAtuakiakoetetomairangiote rangi,metemomonatangaotewhenua,kianuianohokite witimetewaina.

29Kiamahingatangatakiakoe,kiapikoihohokinga tauiwikiakoe:heirangatirakoemooutuakana,akiapiko ihokiakoengatamaatouwhaea:kiakangatetangatae kangaanaiakoe,akiamanaakitiatetangataemanaaki anaiakoe

30A,mutuanatemanaakiaIhakaiaHakopa,putakauatu anoaHakopaitearoarooIhaka,otonapapa,nakatae maiaEhau,tonatuakana,itanahopukirehemohoao

31Itakaanoeiahekaireka,akaweaanakitonapapa,na kameakitonapapa,Kiaaraaketokupapakitekaiite meaihopukiamaietanatama,kiamanaakiaitouwairuai ahau.

32NakameaaIhaka,tonapapa,kiaia,Kowaikoe?Aka meaia,Kotautamaahau,koEhau,kotaumatamua

33NatinowirirawaanaaIhaka,kamea,Kowai?keihea tetangataihopukianeieiahekai,akaweaanamaiki ahau,akaingakatoatiaanaeahauitemeakahoreanokoe itaemai,amanaakitiaanaiaeahau?aera,kamanaakitia anoia

34A,iterongongaoEhauingakupuatonapapa,katangi ia,hetanginui,hetangitiwerawera,akameakitonapapa, Manaakitiaahau,aera,ahauanohoki,etokupapa

35Akameaia,Ihaeretinihangamaitouteina,ariroana toumanaakiiaia.

36Nakameaia,KatikahatetapangaiaiakoHakopa? kuaruaneihokiokumamingatangaeia:kotoku matamuatangakuatangohiaeia;ainaianeikuarirotoku manaakiiaiaKameaia,Kahoreraneiimahueatukiakoe tetahimanaakimoku?

37NakawhakahokiaIhaka,kameakiaEhau,Na,kua waihoiaeahauheirangatiramou,kuahoatuhokiona tuakanakatoakiaiaheiapa;kuawhakaukiahokiiaeahau kitewiti,kitewaina:aheaharamauheimeatangamaku, etakutama?

38NakameaaEhaukitonapapa,Kotahitonuiatau manaaki,etokupapa?manaakitiaahau,aera,ahauano hoki,etokupapaNakapuakitereooEhaukitetangi

39NakawhakahokiaIhaka,tonapapa,kameakiaia,Na, notemomonatangaotewhenuatenohoangamou,note tomairangihokioterangiirunga;

40Matauhoarihokieoraaikoe,memahianokoekitou teina;ateneiake,keitoukakengaheirangatira,naka wahiaatuekoetanaiokaitoukaki

41NakamauaharaaEhaukiaHakopamotemanaakii manaakitiaaiiaetonapapa;akameaaEhauirotoitona ngakau,Etataanangaraeuhungatiaaitokupapa;koreira ahaupatuaiitokuteina,iaHakopa.

42NakakorerotiakiaRipekangakupuaEhau,atana tamamatamua:akatonotangataiakitekarangaia

Hakopa,itanatamaomuri,kameakiaia,Na,teneitou tuakana,aEhau,tewhakamarieneimokoe,temeaneiki tepatuiakoe

43Noreira,etakutama,whakarongokitokureo; Whakatika,ererekiaRapana,kitokutungane,kiHarana; 44Heiaiakoenohoaimoetahira,kiatahuriaturaanote aritaritaotoutuakana;

45Kiatahurikeaturaanoiakoeteririatoutuakana,kia warewarehokiiaiatauimeaaikiaia:katahiahauka tonotangatakitetikiatuiakoeireira:heahakiatangohia atuaikoruatokoruaiahauiterakotahi?

46NakameaaRipekakiaIhaka,Keitehohaahaukite oraingatamahineaHete:kitetangoaHakopaitetahi wahinemanairotoingatamahineaHete,epeneianame eneiongatamahineotewhenuanei,heiahaaketepaio tokuora.?

UPOKO28

1¶NakakarangaaIhakaiaHakopa,kamanaakiiaia,ka tohutohukiaia,akameakiaia,Kauakoeetangowahine ongatamahineoKanaana.

2Whakatika,haerekiParanaaramakitewhareoPetuere, papaotouwhaea;katangomaiireiraitetahiwahinemau ongatamahineaRapana,tunganeotouwhaea.

3AmateAtuaKahaRawakoeemanaaki,manakoee meakiahua,kianui,kiameingahokiheihuihuingaiwi; 4ManaehomaikiakoetemanaakioAperahama,kia koutoutahikoouuri;kiariroaiiakoetewhenuaenoho maneneneikoe,ihomaineieteAtuakiaAperahama 5NatonoaatuanaaHakopaeIhaka:ahaereanaiaki ParanaaramakiaRapana,kitetamaaPetuereHiriani,kite tunganeoRipeka,whaeaoHakoparauakoEhau

6AkakiteaEhaukuamanaakiaIhakaiaHakopa,kua tonohokiiaiakiParanaaramakitetikiwahinemanai reira;a,iaiaemanaakianaiaia,kaakoiakiaia,kamea, KauakoeetangowahineongatamahineoKanaana;

7AkuarongoaHakopakitonapaparauakotonawhaea, kuarirohokikiParanaarama;

8AkakiteaEhauekinoanangatamahineoKanaanakite titiroaIhaka,atonapapa;

9NakahaereaEhaukiaIhimaera,atangohiaanamaieia kirotokianawahineaMaharata,tetamahineaIhimaera, tamaaAperahama,tetuahineoNepaioto,heiwahinemana 10NakaturiaatueHakopaiPeerehepa,ahaereanaki Harana.

11Akaponoatuiakitetahiwahi,kamoeireira,kuato hokitera;nakatikinaatueiaetahiongakohatuotaua wahi,awaihoanaheiurungamona,katakotoiaitaua wahi,kamoe

12Namoeihoia,kotetahiarawhataetuanairungaite whenua,kotonapitoitutukikiterangi:na,kongaanahera ateAtuaepikiana,ehekeanairungaitauamea 13Na,koIhowaetuanairungaakeitauamea,emeaana, KoIhowaahau,koteAtuaoAperahama,otoupapa,kote AtuahokioIhaka:kotewhenuaetakotonakoekahoatue ahaukiakoe,kiouurianohoki;

14Akariteouurikitepuehuotewhenua,katohatohaatu koekitehauauru,kiterawhiti,kiteraki,kitetonga:akei akoe,keitouurihokingahapukatoaotewhenua.kia whakapaingiatewhenua

15Na,keiakoeteneiahau,katiakiahauiakoeingawahi katoaehaereaikoe,kawhakahokimaianoahauiakoeki teneiwhenua;ekorehokiahauewhakarereiakoe,kiaoti raanotakuikiatuaikiakoe.

16NakaohoakeaHakopaitanamoe,kamea,Hepono keiteneiwahiaIhowa;akihaiahauimohio

17Nakawehiia,kamea,Anotewehioteneiwahi!ehara teneiitemeakeatukotewhareoteAtua,kotekuwaha anoteneikiterangi

18NakaarawaweaHakopaiteata,akamaukitekohatu iwaihoraheiurungamona,whakaturiaanaeiaheipou, ringihiaihoeiahehinukirunga

19AhuainaihoeiateingoaotauawahikoPeteere:ko Rutuiateingoaotauapaimua

20NakapuakitekuputaurangiaHakopa,kamea,Kite meakatatamaikiahauteAtua,akatiakinaahaueiai teneihuarahiehaereneiahau,akahomaieiahetarohei kaimaku,metekakahuheikakahu;

21Akahokimaiahauirungaiterangimariekitewhareo tokupapa;nakoIhowaheiAtuamoku

22A,koteneikohatuiwhakaturianeieahauheipou,ka waihoheiwharemoteAtua;a,ongameakatoaehomaie koekiahau,kahoatueahaukiakoengawhakatekau

UPOKO29

1¶NakaturiaatueHakopa,kahaerekitewhenuaonga tangataoterawhiti.

2Nakatitiroatuia,akakiteitetahipokaiteparae,na,ko etahikahuihipietoruetakotoanaitetaha;iwhakainumia hokingakahuieratoukitewaiotauapoka:henuihokite kohatuitewahaotepoka

3Ihuihuiahokikireirangakahuikatoa:awhakatakaatu anaeratoutekohatuitewahaotepoka,kiawhakainumia aingahipi,nakawhakahokiaanoeratoutekohatukite wahaotepoka,kitonawahi

4NakameaaHakopakiaratou,Eokutuakana,nohea koutou?Akamearatou,NoHaranamatou

5Nakameaiakiaratou,Emohioanaianeikoutoukia Rapana,tamaaNahora?Kamearatou,Emohioanamatou.

6Akameaiakiaratou,Eoraanaraneiia?Kamearatou, Eoraanaano:koRaheraanotenei,kotanatamahinete haeremaineimengahipi.

7Nakameaia,Nana,henuianotera,eharateneiitewa heihuihuingamaimongakararehe:whakainumiangahipi, haerehokikitewhangai.

8Nakamearatou,Ekoreetaeaematou,kiahuihuiamai raanongakahuikatoa,kiawhakatakahokieratoute kohatuitewahaotepoka;katahikawhakainumatouinga hipi

9Iaiaanoekoreroanakiaratou,kaputamaiaRahera mengahipiatonapapa:koiahokitekaiwhangai.

10A,notekitengaoHakopaiaRaheratamahineaRapana, tunganeotonawhaea,mengahipiaRapana,tunganeo tonawhaea,nakahaereaHakopa,awhakatakaatuanaeia tekohatuitewahaotepoka,whakainumiaanangahipia Rapanaatonawhaea.teina.

11NakakihiaHakopaiaRahera,anuiatutonareokite tangi

12NakawhakaaturiaeHakopakiaRaherakoiate iramutuotonapapa,hetamahokinaRipeka:akarereiaki tekorerokitonapapa

13Na,itetaengaatukiaRapanaoterongooHakopa, tamaatonatuahine,karereiakitewhakatauiaia,kaawhi iaia,kakihihokiiaia,akaweaanakitonawhareAka korerotiaeiaeneimeakatoakiaRapana.

14NakameaaRapanakiaia,Heponokotokuwhenua, kotokukikokikokoeAkotahitemaramainohoaiiakia ia

15NakameaaRapanakiaHakopa,Notemeakotaku iramutukoe,memahinoaanokoekiahau?koreromaiki ahau,meahaheutumou?

16NatokoruangatamahineaRapana:koteingoaote tuakanakoRea,koteingoahokioteteinakoRahera

17HepapahewangakanohioRea;hemeaataahuaa Rahera,heataahuahokikitetitiroatu

18NaiarohaaHakopakiaRahera;akamea,Kiawhitu ngatauemahiaiahaukiakoemoRahera,motau tamahineomuri

19NakameaaRapana,Engaritehoatueahaukiakoe, keihoatukitetangatake:enohokiahau.

20NaewhitungatauimahiaiaHakopamoRahera;ahe rangitorutorunoaaketeahuaoauameakitanatitiro,i tonaarohakiaia.

21NakameaaHakopakiaRapana,Homaitakuwahine, kuariteneihokiokura,kiahaereahaukiroto,kiaia

22NakahuihuiamaieRapanangatangatakatoaotaua wahi,atukuaanaeiahehakari

23A,iteahiahikamauiakiaReakitanatamahine,a kaweaanaiakiaia;ahaereanaiakiroto,kiaia.

24AihoatueRapanaaTiripa,tanaponongawahine,hei ponongamaRea,matanatamahine

25A,iteata,na,koReaia:akameaiakiaRapana,He ahateneimahiaukiahau?hetekaianeimoRaheratakui mahiaiahaukiakoe?heaharakoeitinihangaaikiahau?

26NakotemeatangaaRapana,Eharateneiitetikangao tomatouwhenua,kiahoatuteteinakimuaotetuakana

27Whakatutukitiatewikimotenei,akahoatuanohoki teraematoukiakoemotemahiemahiaikoekiahaui etahiatutauewhitu

28AperaanaaHakopa,awhakatutukitiaanaeiatewiki motenei:akahomaieiaaRahera,tanatamahine,kiaia heiwahinemana

29IhomaianoeRapanaaPiriha,tanaponongawahine,ki aRahera,kitanatamahine,heiponongamana.

30Nakahaereanohokiiakiroto,kiaRahera,anuiatu tonaarohakiaRaheraitonakiaRea;ewhituatuanonga tauimahiaiiakiaia.

31AkakiteaIhowaekinongiaanaaRea,ka whakatuwheratiaeiatonakopu:hepakokoiaaRahera.

32NakahapuaRea,akawhanauhetama,ahuainaanae iatonaingoakoReupena:imeahokiia,MoIhowahokii titiromaikitokutangihanga;noreirakaarohatakutahuki ahau.

33Nakahapuanoia,akawhanauhetama;akamea,I rongohokiaIhowaekinongiaanaahau,koiaihomaiai hokieiateneikiahau:ahuainaanaeiatonaingoako Himiona

34Nakahapuanoia,akawhanauhetama;akameaia, Katahianotakutahukapirimaikiahau,notemeahokika tokotoruamauatamakawhanau;nareiraihuainaaieia tonaingoakoRiwai.

35Nakahapuanoia,akawhanauhetama;akameaia, KatahiahaukawhakamoemitikiaIhowa:koiaihuainaai eiatonaingoakoHura;metemauimaui

UPOKO30

1¶A,notekitengaoRaherakahoreiwhanautetahitama marauakoHakopa,kahaeaRaherakitonatuakana;aka meakiaHakopa,Kiawhaitamarikiahau,kitekahore,ka mateahau

2NakamuraaketeririaHakopakiaRahera:kameaia, Koteatuaraneiahauekaiponuatuneiitehuamotou kopu?

3Nakameatera,Natakuponongawahine,aPiriha,haere kiroto,kiaia;akawhanauiakirungakiokuturi,amana kawhaitamarikiaiahau.

4NakahomaieiaaPiriha,tanaponongawahine,kiaia heiwahine,akahaereatuaHakopakiroto,kiaia 5NakahapuaPiriha,akawhanautarauatamakoHakopa.

6NakameaaRahera,KuawhakariteteAtuaitaku whakawakanga,kuarongoanokitokureo,kuahomaihoki eiatetahitamakiahau:nareiraihuainaaieiatonaingoa koRana

7NakahapuanoaPiriha,teponongawahineaRahera,a kawhanauteruaoarauatama,koHakopa.

8NakameaaRahera,Nuiwhakaharaharanga nonoketangainonokeaimauakotokutuakana,ataeaana iaeahau:nahuainaihoeiatonaingoakoNapatari.

9ItekitengaoReakamutuiatewhanaukatangoiaia Tiripa,itanaponongawahine,ahoatuanaeiakiaHakopa heiwahine.

10NakawhanautetamaaHakoparauakoTiripa, ponongaaRea

11AkameaaRea,Hewaimarie!Nahuainaanaeiatona ingoakoKara

12NakawhanauteruaongatamaaHakoparauako Tiripa,ponongaaRea.

13AkameaaRea,Eharianaahau,kakiianeihokiahaue ngatamahinehemeahari:ahuainaanaeiatonaingoako Ahera.

14NakahaereaReupenaingaraotekotingawiti,aka kiteietahimanitarekiitekoraha,akaweaanaeiakiaRea, kitonawhaea.AkameaatuaRaherakiaRea,Tenakoa makuetahiongamanitarekiatautama

15Nakotemeatangaaterakiaia,Hemeanohinohiianei tautangohangaitakutahu?ametangoanoekoenga manitarekiatakutama?AkameaatuaRahera,Na,me takotoiakiakoeiteneipoheiutumongamanitarekiatau tama

16Aiteahiahika,haeremaiaHakopaitemara,naka putaatuaReakitewhakatauiaia,kamea,Mehaeremai koekiahau;kuaotihokikoetehokoeahaukinga manitarekiatakutamaNakatakotoiakiaiaitauapo

17IwhakarongohokiteAtuakiaRea,akahapuia,aka whanautetokorimaoarauatamakoHakopa

18NakameaaRea,KuahomaieteAtuatokuutu,mokui hoatuitakuponongakitakutahu:ahuainaanaeiatona ingoakoIhakara

19NakahapuanoaRea,akawhanautetokoonooaraua tamakoHakopa.

20NakameaaRea,HepaitehakariihomaineieteAtua kiahau;katahitakutahukanohokiahau,mote

whanautangaoamauatamatokoono:ahuainaanaeia tonaingoakoHepurona.

21Amuriihokawhanauhekotiro,ahuainaanaeiatona ingoakoRina.

22AimaharateAtuakiaRahera,iwhakarongohokite Atuakiaia,awhakatuwheratiaanaeiatonakopu

23Nakahapuia,akawhanauhetama;kamea,Kua whakamutuaeteAtuatokutawainga:

24NahuainaanaeiatonaingoakoHohepa;akamea,Ka tapiritiamaieIhowatetahiatutamamaku

25Na,kawhanauraaHohepaiaRahera,kameaaHakopa kiaRapana,Tukuaahau,kiahaereaiahaukitokuake wahi,kitokuwhenua.

26Homaiakuwahinemeakutamarikiimahiaiahaukia koe,akahaereahau:emohioanahokikoekitakumahii mahiaiahaukiakoe.

27NakameaaRapanakiaia,Kitemeaemanakohiaana anauekoe,enoho:kuakitehokiahaunauimanaakitiaai ahaueIhowa.

28Imeaanoia,Whakariteakiahauteutumou,akahoatu eahau

29Akameaiakiaia,Emohioanakoekitakumahingaki akoe,kiaukararehehokiiahau,toratoupeheatanga

30Imuaatuhokiiahauheitiaumea,nakuanuinoaatu tenei;akuamanaakitiakoeeIhowaimuriitokutaenga mai:naaheaahaumeaaianohokiitetahimeamotoku akewhare?

31Akameatera,Koteahatakuehoatuaikiakoe?Aka meaaHakopa,Kauaehomaitetahimeakiahau:kite meatiamaiekoeteneimeaaku,kawhangaianoahau,ka tiakiiauhipi.

32Katikaahaunawaenganuiitaukahuikatoaakuanei,a kaweheaireirangameawhaitongitongikatoa,ngamea purepure,mengameapakakakatoairotoingahipi,me ngapurepure,mengameawhaitongitongiirotoinga koati:akoeraheiutumoku

33Peneikawhakatikaiaahauetokutikaangaraehaere akenei,inataemaiheutumokukitouaroaro:kongamea katoakahorehetongitongi,kahorehepurepureirotoinga koati,kahorehepakakairotoingahipi,hemeatahaetena naku

34NakameaaRapana,Ae,paitonukiapenametauiki maina.

35Nakaweheaeiaitauarangingakoatitoa,ngamea whakahekeheke,mengameapurepure,mengakoatiuha katoaewhaitongitongiana,mengameapurepure,menga meahematetahiwahi,mengameapakakaongahipi,a hoatuanakiteringa.oanatama.

36Nakawhakatakiwatiaeiahetakiwaiwaenganuiiaia, iaHakopa,kiatorungaraehaereaai;akawhangaia HakopaingahipiaRapanaimahueiho

37¶KatahikatikinaeHakopaetahirakaumana,hepapara mata,hearamona,hepereni;atihoreaanaeiaetahi tihorengamaoauamea,akakiteatemaongarakau

38Aiwhakaturiaeiaauarakauitihorearakirotokinga hake,kirotokingawakawai,kiatauritemaikingahipi, inahaerengahipikiteinu;iwhakahaputiahokiite haerengakiteinu

39Nakawhakahaputiangakahuikimauingarakau,ahe whakahekeheke,hemeatongitongi,hepurepurengakuaoi whanau

40NakaweheaatungaremeeHakopa,awhakaangahia anaeiangakanohiongakahuikingameawhakahekeheke, kingameapakakakatoairotoitekahuiaRapana;nako anaakekahuiiweheaeiakitahaki,kihaihokiitukuaki rotokitekarareheaRapana.

41Na,ingawakatoaewhakahaputiaaingameakahaote kahuikawhakatakotoriaeHakopangarakaukite tirohangaatekahui,kirotokingahake,kiawhakahaputia airatoukiwaengaingarakau

42Akitemeahengoikoretekahui,kihaiiwhakaturiaeia: naiaRapanangameangoikore,aiaHakopangameakaha 43Nakatinonuihaererawaatutauatangata,akawhai kahuinunuianoia,mengaponongawahine,menga ponongatane,mengakamera,mengakaihe

UPOKO31

1¶AirongoiaingakupuangatamaaRapana,ekiana, KuariroiaHakopangameakatoaatotatoupapa;nanga meahokiatotatoupapaiwhiwhiaiiakiteneikororia katoa

2AkatitiroaHakopakitemataoRapana,na,kihaiipera kiaiametoerarangiake

3AkameaaIhowakiaHakopa,Ehokikitewhenuaoou matua,kiouwhanaungahoki;akanohoahaukiakoe.

4NakatonotangataaHakopaheikarangaiaRaheraraua koReakitanakahuikiteparae

5Akameaiakiaraua,Ekiteanaahauitemataotokorua papa,kahoreeperamaikiahaumetoerarangiake;engari itatamaikiahauteAtuaotokupapa

6Emohioanaanokorua,ipotokatoaatutokukahakitaku mahikitokoruapapa

7Kotokoruapapaiaitinihangakiahau,katekaurawa anawhakaputangaketangaiokuutu;heoikihaiiaitukuae teAtuakiatukinoiahau

8Mehemeaikoreropeneiia,Heingameawhaitongitongi teutumou;nahemeatongitongikatoangawhanauonga kahui:akitepeneitanakorero,Heingamea whakahekehekeheutumou;katahikawhanaungakau katoahewhakahekeheke.

9KoiaitangohiaaieteAtuangahipiatokoruapapa,a homaianakiahau

10Na,itewaiwhakahaputiaaitekahui,kamarangaake okukanohi,akakitemoemoeaahau,kongatoaiekengia aingakahui,hewhakahekeheke,hemeawhaitongitongi, hemeakotingotingo.

11IkoreromoemoeamaianoteanaheraateAtuakiahau, EHakopa:akameaatuahau,Teneiahau.

12Nakameaia,Tenara,whakaarahiaakeoukanohi,ka titirokingahipitoakatoaeekeekeanaingakahui,he whakahekeheke,hewhaitongitongi,hekotingotingohoki: kuakitehokiahauingameakatoaimeaneiaRapanakia koe

13KoahauteAtuaoPeteere,otewahiiwhakawahina koeitepou,ipuakiaihokitaukuputaurangikiahau:kati, whakatika,haereatuiteneiwhenua,hokiatukitewhenua iwhanauaikoe.

14NakawhakahokiaRaherarauakoRea,kameakiaia, Teraatuanoraneitetahiwahi,tetahitaongatupuraneimo mauairotoitewhareotomauapapa?

15Kahoreianeimauaitekiiaeiahewahinekenoaatu? kuahokonaneihokimauaeia,kuapaurawaanoiaiaa mauamoni

16Motatouneihoki,moatatoutamarikingataongakatoa itangohianeieteAtuaitomauapapa:na,tena,meatia ngameakatoaikiiaeteAtuakiakoe

17NakawhakatikaaHakopa,awhakaekeaanaeiaana tamarikimeanawahinekirungakingakamera; 18Akahariaatueiaanakararehekatoa,meonataonga katoaiwhiwhiaiia,ngakarareheiwhiwhiaiia,iwhiwhi aiiakiParanaarama,kiahaereaikiaIhaka,kitonapapa, kitewhenuaoKanaana

19NakoRapanakuarirokitekutikutiianahipi:katahika tahaetiaeRaherangawhakapakokoatonapapa

20NatahutianaaHakopaiaRapanaHiriani,kihaihokii whakaaturiatonaomangakiaia.

21Nakaomaia,meanameakatoa;nakawhakatikaia,ka whitiiteawa,iahuhokitonamatakitemaungaoKireara 22AitetoruongarakakorerotiakiaRapana,kuaomaa Hakopa

23Nakatangoiaionateinaheihoamona,akawahiiaia, ewhitungarakiteara;amauatuiaiaratoukiMaunga Kirera

24NakaputamoemoeateAtuakiaRapanaHirianiitepo, kameakiaia,KiatupatokeikorerokoekiaHakopa, ahakoapai,ahakoakino

25NakamauaHakopaiaRapanaNakuawhakaturiae Hakopatonatenetikitemaunga:heoiwhakaturiaanahoki eRapanaratoukoonateinakiMaungaKirera

26NakameaaRapanakiaHakopa,Hemahiahatau,i tahutimaineikoeiahau,ikahakimaineihokiiaku tamahine,anoheparaunatehoari?

27Heahaihunaaiekoetouomanga,itahutimaiaiiahau; akihaikoeikoreromaikiahau,kiatukuaaikoeeahaui rungaitehari,ingawaiata,itetimipera,itehapa?

28Kihaianoahauitukuaekoekiakihiiakutama,iaku tamahine?kuamahipoauaukoeinaianei.

29Hekahakeitokuringaheiwhakatupukinoiakoutou: otiiakuakoreromaiteAtuaotokoutoupapakiahauinapo, kuameamai,Kiatupatokeikoreroatukoe,ahakoapai, ahakoakino,kiaHakopa

30Na,ahakoaiwhakamateaekoetouhaere,notemeai koroaekoetewhareotoupapa,heaharakoeitahaeaii okuatua?

31NakawhakahokiaHakopa,kameakiaRapana,Note meahokiiwehiahau:imeahokiahau,Keitangohiaekoe autamahineiahau

32Kotetangataekiteaekoeouatuaiaia,kauaiae whakaorangia:tirohiaihoekoeitearoaroootauateinako eheameaaukeiahau,katangoatuaimauKihaihokia HakopaimohiokuatahaetiaauameaeRahera

33NakahaereaRapanakitetenetioHakopa,kiteteneti hokioRea,kitetenetianohokiongaponongawahine tokorua;heoikihaiikiteaAkaputaatuiaitetenetioRea, akatomoatukitetenetioRahera

34NaterakuatikinangawhakapakokoeRahera,kua whaongiakirotokitenohoangakamera,anohoiaihoeia. NakarapuaeRapanatetenetikatoa,akihaiikitea

35Nakameaiakitonapapa,Keiririmaitokuarikimoku ekoreeaheitewhakatikaakekitouaroaro;notemeako totewahinetikangateneikeiahauNarapunoaia,kihaii kiteangawhakapakoko

36NakaririaHakopa,kangangarekiaRapana:akaoho aHakopa,kameakiaRapana,Heahatokuhara?heaha tokuhara,iwhaiamaiaikoekiahau?

37Kuawhawhakianeiekoeakumeakatoa,heahatemea ikiteaekoeongameakatoaotouwhare?Homaikikonei kitearoaroookuteina,oouteina,maratouewhakariteta tauawhakawa

38Karuatekaueneitauokukiakoe;kihaiiwhanau whanauauhipi,aukoati,kihaianoikaingaeahaungahipi toaotaukahui

39Kotemeaihaeaengakirehemohoaokihaiikaweae ahaukiakoe;Nakuimate;irapuutuanokoemotenai tokuringa,ahakoamotemeaitahaetiaiteawatea,mote mearaneiitahaetiaitepo

40Koahautenei;iteawateaipauahauitematewai,ite poitehuka;aturereatuanatakumoeiokukanohi.

41Karuatekaueneitauokukitouwhare;Kotahitekauma whangatauimahiaiahaukiakoemoautamahine tokorua,eonotauhokimoaukararehe:akatekauau whakaputangaketangaingautumoku

42MeikahoreitatamaikiahauteAtuaotokupapa,te AtuaoAperahama,teWehihokioIhaka,inakuatonoa kautiamaiahauekoeIkitemaiteAtuaitokutukinotanga, itemahihokiaokuringa,iririaaikoeeiainapo

43NakotewhakahokingaaRapana,kameakiaHakopa, Hetamahinenakueneitamahine,hetamarikinakuenei tamariki,hekahuihokinakueneikahui,anakungamea katoaekiteneikoe:aheahatakuemeaaiinaianeikienei tamahineaku,kiaratoutamarikiiwhanauai?

44Na,haeremai,kiawhakaritekawenatataua,akoeme ahau;akawaihoheikaiwhakaatukiataua.

45NakatikinatetahikohatueHakopa,awhakaarahiaake eiaheipou

46AkameaaHakopakionateina,Kohiamaihekohatu; Nakatikinaatueratouetahikohatu,kahangahepuranga: akaianaratoukireirakirungakitepuranga

47AhuainaihotauameaeRapanakoIekarahaharuta:na HakopaiaihuakoKareere

48NakameaaRapana,Heikaiwhakaatuteneipurangai teneirakiataua.NareiraihuainaaitonaingoakoKareere; 49KoMihipahoki;imeahokiia,MaIhowaetitiromaiki ataua,inamataraatutaua

50Kitetukinokoeiakutamahine,kitetangoraneiietahi wahinekeatuiakutamahine,kahorehetangataiataua; nana,heikaititiroteAtuakiataua

51ImeaanoaRapanakiaHakopa,Titirokiteneipuranga, atitirohokikiteneipouiwaihoihoneieahauiwaenganui iataua;

52Heikaiwhakaatuteneipuranga,heikaiwhakaatuano hokiteneipou,mokukeihaerekituaatuoteneipurangaki akoe,mouhokikeihaereakekiahaukituaotenei puranga,oteneipouhoki,motekino.

53MateAtuaoAperahama,mateAtuahokioNahora, mateAtuaotorauapapa,ewhakaritetatauawhakawa NakaoatiaHakopaitewehiotonapapa,oIhaka

54NapatuaanaeHakopahepatungatapukirungakite maunga,akarangatiaanaeiaonateinakitekaitaro:naka kaitaroratou,akamoekitemaunga

55AkamarangawaweaRapanaiteata,kakihiianatama, ianatamahine,kamanaakihokiiaratou:nahaereanaa Rapana,hokianakitonawahi

UPOKO32

1¶NahaereanaaHakopaitonahuarahi,akatutakikiaia ngaanaheraateAtua.

2AkameaaHakopaitonakitengaiaratou,Koteope teneiateAtua:nahuainaihoeiateingoaotenawahiko Mahanaima

3NakatonotangataatuaHakopakimuaiaiakiaEhau, kitonatuakana,kitewhenuaoHeira,kitewhenuao Eroma

4Kaakohokiiakiaratou,kamea,Kiapeneihekoreroatu makoutoukitokuariki,kiaEhau;Epeneianatekupua taupononga,aHakopa,IaRapanaahauenohoanaatae maikinaianei:

5Hekauanoaku,hekaihe,hehipi,heponongatane,he ponongawahine:akuatonotangataneiahaukitekorero kitokuariki,kiamanakohiaaiahauekoe

6NakahokimaingakarerekiaHakopa,kamea,Itaeatu matoukitoutuakana,kiaEhau,ateneianoiatehaeremai neikitewhakatauiakoe,ratoutahikongatangataewha rau

7NahenuitewehioHakopa,kamanukanuka;naka weheaeiaonatangata,mengahipi,mengakau,menga kamera,kiaruangaropu;

8Imeahokiia,KitetaemaiaEhaukiteroputuatahi,aka patuaeia,na,kamawhititeropuimahue

9NakameaaHakopa,EteAtuaotokupapa,o Aperahama,eteAtuaotokupapa,oIhaka,naIhowaiki maikiahau,Hokiatukitouwhenua,kiouwhanaunga hoki,akapaiahaukiakoe;

10Heitirawaahau,henuiauarohatangakatoa,mete ponokatoahokiiwhakaputainamaiekoekitaupononga; iwhitimaihokiahaumetokutokotokoiteneiHorano;a inaianeikuaruaokuropu.

Tenara,whakaorangiaahauiteringaotokutuakana,ite ringaoEhau;ewehianahokiahauiaia,keihaeremaiia kitepatuiahau,itewhaearatoutahikongatamariki.

12Imeamaineihokikoe,Ina,kapaitakumahikiakoe,a kameingaeahauouurikiaritekiteonepuotemoana,e koreneietaeatetatauitetini.

13Aimoeiakireiraitauapo;itangohiahokieiairotoi ngameaiponokitonaringahehakarimaEhau,matona tuakana;

14Eruaraukoatiuha,eruatekaungakoatitoa,eruarau hipitoa,eruatekaungahipitoa,

15Etorutekaungakamerawhaiwaiu,mearatoukuao,e whatekaungakau,kotahitekaungapuru,eruatekaunga kaiheuha,mengakuaohokikotahitekau.

16Akahoatueiakingaringaoanaponongateneikahui, teneikahui,motumoturawa;akameakianatangata, Haereimuaiahau,kiawhaitakiwatetahikahui,tetahi kahui.

17Iakoanoiaitetuatahi,imea,EtutakiaEhau,toku tuakana,iakoe,emea,Nawaikoe?aehaereanakoeki hea?anawaieneiitouaroaro?

18Nakameaatukoe,Nataupononga,naHakopa;ihomai eiaheihakarimatokuariki,maEhau:ateneianohokiia keimuriiamatou

19Heperaanotanaakokitetuarua,kitetuatoruhoki,ki tehungakatoaanoiwhaiingakahui,imea,Kiapeneita koutoukorerokiaEhau,inatutakikiaia

20Amekiatuekoutou,Na,teneianohokitaupononga,a Hakopa,keimuriiamatou.Imeahokiia,Mewhakamarie iaeahaukitehakariehaereanaimuaiahau,a,muriiho kakiteahauitonakanohi;terapeaiaemanakokiahau.

21Nakahaereatutehakariimuaiaia:akoiaimoeitaua poitepuni

22Aiwhakatikaiaitauapo,itangohokiianawahine tokorua,meanawahineponongatokorua,meanatamariki tekaumatahi,akawhitiitewhitingaiIapoko

23Aitangoiaiaratou,imeahokikiawhitiiteawa,ai tukunaatueiakiawhitingameaiaia

24AimahueihoaHakopakoiaanake;anonokeanaraua kotetahitangataatakirinoateata.

25A,notekitengaoterakihaiiaitaeaeia,kapaiakite ateatengaotonahuha;akatakokiteateatengaotehuhao Hakopaiarauaenonokeana.

26Nakameaia,Tukuaahau,kuatakirihokiteataAka meaia,Ekorekoeetukuaeahau,kiamanaakitiaraano ahauekoe.

27Akameaiakiaia,Kowaitouingoa?Akameaia,E Hakopa

28Akameaia,HeoianokiangakoHakopatouingoa, engarikoIharaira:notemeakuatohekoekiteAtua,kite tangatahoki,aiakoeanotemutunga

29NakauiaHakopa,kamea,Tenakoa,korerotiamaitou ingoaAnorakoia,Heahatokuingoaiuiaaiekoe?Naka manaakiiaiaiaireira

30NahuainaanaeHakopateingoaotauawahikoPeniere: ititirohokiahaukiteAtua,hekanohi,hekanohi,akeite oraneiahau

31AitaramaiterakiaiaiaiakawhitiiPenuere,keite toitotianotonahuha

32KoiangatamaaIharairatekaiaiiteuauaimemenge, araiteraiteateatengaotehuha,ataeanoatiateneira:no temeaipaiakiteateatengaotehuhaoHakopa,kiteuaua imemenge

UPOKO33

1¶AkamarangaakengakanohioHakopa,nakatitiroatu ia,akoEhauehaeremaiana,ratoukongatangataewha rauNakaweheaeiangatamarikikiaRea,kiaRahera,ki ngaponongawahinehokitokorua.

2Imakaanoeiangaponongawahinemearauatamariki kimua,koRearatoukoanatamarikikimurimai,ako RaherarauakoHohepakimurirawa.

3Nakoiaihaerekimuaiaratou,aewhituonapikongaki tewhenua,awhakatatanoaiakitonatuakana.

4NakarereaEhaukitewhakatauiaia,akaawhiiaia,ka hingahokikirungakitonakaki,kakihiiaia:nakatangi raua

5Nakamarangaonakanohi,kakiteiaingawahine,ratou kongatamariki;kamea,Kowaieneiiakoenei?Akamea ia,Kongatamariki,kongaohaohatangaateAtuakitau pononga

6Nakawhakatatangaponongawahine,rauakoaraua tamariki,akapikoiho.

7NakawhakatatahokiaRea,ratoukoanatamariki,aka pikoiho:amuriihokawhakatataaHoheparauakoRahera, akapikoihoraua.

8Akameaia,Heiahamauteneikahuikatoaitutakineiki ahau?Anorakoia,Kiamanakohiamaiaiahauetokuariki

9AkameaaEhau,Henuikeiahau,etokutuakana;puritia aumeamau.

10AnorakoHakopa,Katira,kitemeakuamanakohia maiahauekoe,na,metangoekoetakuhakariatokuringa: kakitehokiahauitoumata,metemeaetitiroatuanaahau kitekanohioteAtua,akokoeanoipaikiahau

11Tangohiaratakumanaakiikaweaatunakiakoe;kua atawhaimaineihokiteAtuakiahau,akuamakonaahau. Natoheanaterakiaia,akamauia

12Nakameaia,Hapainga,kahaere,mehaereanoahaui muaiakoe

13Akameaiakiaia,Emohioanatokuarikihekahakore ngatamariki,akeiahauhokingakahuimengakauwhai kuao:kiakotahinoarangieakiakinaanaratou,nakamate katoangakahui

14Tukuatokuarikikiahaereimuaitanapononga:aka atahaereahau,kaperamengakarareheehaereanaimuai ahau,mengatamarikianohoki,kiataeraanoahaukitoku arikikiHeira.

15NakameaaEhau,Kati,mewaihoeahaukiakoeetahi ongatangataiahauneiAkameaia,Heiahamau?kia manakohiamaiahauetokuariki.

16¶NakahokiaEhauitauarangiano,kahaerekiHeira 17AkaturiaatueHakopakiHukota,kahangaeiatetahi wharemona,ihangaanohokieiaetahitihokahokamoana kararehe:nareiraihuainaaiteingoaotauawahiko Hukota

18AkataeaHakopakiHareme,kitetahipaoHekeme,ki tewhenuaoKanaana,itonahaerengamaiiParanaarama;a whakaturiaanaeiatonatenetikimuaitepa

19Nakahokonaeiatetahiwahiotemaraituaitona tenetiiteringaongatamaaHamora,papaoHekeme,ki ngamonikotahirau

20Nakawhakaturiaeiatetahiaatakireira,ahuainaihoe iakoEreeroheIharaira

UPOKO34

1¶NakahaereatuaRina,tamahineaRea,iwhanauneiia rauakoHakopa,kiakiteingatamahineotewhenua.

AkakiteaHekeme,tamaaHamoraHiwi,rangatiraotaua whenua,iaia;akahopukiaiaeia,akatakotokiaia,ka whakapokeaia.

3NakapiritonawairuakiaRina,tamahineaHakopa,a kaarohaiakitekotirora,kawhakamariehokiitengakau otauakotiro.

4NakakoreroaHekemekiaHamora,kitonapapa,ka mea,Tikinatekotironeiheiwahinemaku.

5NairongoaHakopakuapokeaaRina,tanatamahine,e ia;aiteparaeanatama,ianakararehe:nakawhakarongo pukuaHakopa,kiataemairaanoratou

6NakahaereaHamorapapaoHekemekiaHakopakite korerokiaia

7NakahaeremaingatamaaHakopaiteparae,itoratou rongonga,akamatangerengereauatangata,katinoriri hoki,motanamahiwairangiirotoiaIharaira,iaiaitakoto rakitetamahineaHakopa;koteheameaekoreetikakia mahia

8NakakoreroaHamorakiaratou,kamea,KoHekeme, kotakutama,piritonutonawairuakitakoutoutamahine: homaiiakiaiaheiwahine

9Akiamarenatiatatoukiatatou,mehomaiakoutou tamahinekiamatou,ametangohokiamatoutamahinema koutou

10Amenohokoutoukiamatou:akatakotoatute whenuaitokoutouaroaro;enohokoutou,hokohokoi konei,kawhairawamakoutouireira

11AkameaaHekemekitonapaparatoukoonatungane, Kiamanakohiamaiahauekoutou,akotakoutouekimai aikiahaukahoatueahau

12Kauarawaeinoiahetapakuhametetahihakarikiahau, akahoatueahautakoutouekimaiaikiahau:otirahomai tekotiroheiwahinemaku

13NakawhakahokitinihangangatamaaHakopakia HekemerauakoHamora,kotonapapa,imea,MoRina,i whakapokeaeiatoratoutuahine;

14Kamearatoukiaraua,Ekoreteneimeaetaeaematou temea,tehoatuitomatoutuahinekitetangatakahorei kotia;hetawaingahokitenamomatou

15Teneiiatemeaewhakaaeaimatoukiakoutou:Kite peneitiakoutoumematou,kitekotiaokoutoutanekatoa; 16Katahikahoatuematouamatoutamahinekiakoutou, katangohiamaihokiakoutoutamahinemamatou,aka nohomatouirotoiakoutou,akameingatatouheiiwi kotahi

17Kitekahoreiakoutouerongokitamatou,kiakotia koutou;katahimauakatangoitamauatamahine,kahaere 18NaipaiaratoukupukiaHamora,kiaHekemehoki,ki tetamaaHamora.

19Akihaiiwhakaroatauatamaitikitemeaitauamea,he matenuihokinonakitetamahineaHakopa:henuiatuano iaingatangatakatoaotewhareotonapapa.

20NakahaereaHamorarauakoHekeme,kotanatama,ki tekuwahaotorauapa,akakorerokingatangataotoraua pa,kamea,

21Hehungaatanohoeneikiatatou;noreirakianoho ratoukiterawhenua,kiahokohokokikonei;kotewhenua hoki,nana,henuinoaatumoratou;metangomaietatoua ratoutamahineheiwahinematatou,kahoatuhokiiatatou tamahinekiaratou

22Heoianotemeaewhakaaemaiaiauatangatakiatatou, kianohokiatatou,kiawaihoheiiwikotahi,kitekotiao tatoutanekatoa,kiteperatiameratoukuakotianei

23Koaratoukararehe,koaratoutaonga,mearatou kirehekatoa,ekoreianeienaeriromaiiatatou?engarime whakaaeatutatoukiaratou,akanohoratoukiatatou

24AiwhakarongokiaHamorarauakoHekeme,kotana tama,ngatangatakatoaihaereatuitekuwahaotonapa;a ikotiakatoatiangatane,ngatangatakatoaihaereatuite kuwahaotonapa

25Aitetoruongara,iaratouemamaeana,nakatango ngatamatokoruaaHakopa,aHimionarauakoRiwai,nga tunganeoRina,itanahoari,itanahoari,ahaeremaiaana kitepa,apatuaihoeratoungatanekatoa

26IpatuaanohokierauaaHamorarauakoHekeme,ko tanatamakitemataotehoari,atangohiaanaerauaaRina irotoitewhareoHekeme,ahaereana

27NakahaerengatamaaHakopakitehungaipatua,a pahuatiaanaeratoutepa,motoratoutuahinei whakapokeaeratou

28Itangohiaeratouaratouhipi,aratoukau,aratoukaihe, mengameaitepa,mengameaanohokiitemara;

29Mearatoutaongakatoa,awhakarauaanaaratou kohungahungakatoa,mearatouwahine,ipahuatiaano hokingameakatoairotoitewhare

30NakameaaHakopakiaHimionarauakoRiwai,Ka raruahauiakorua,kameingakiapiroirotoingatangata whenua,irotoingaKanaaniratoukongaPerihi:aka huihuimairatoukiahau,kitehungatorutoru,akapatua ahau.;akangaroahau,ahaumetokuwhare.

31Akamearaua,Kiaperatiakoiaeiatomatoutuahine metewahinekairau?

UPOKO35

1¶NakameateAtuakiaHakopa,Whakatika,haereake kiPeteere,kireiranohoai;kahangahokikireiraitetahi aatamateAtuaiputamaineikiakoe,itourerengamaii tearoarooEhau,otoutuakana

2KatahikameaaHakopakitonawhare,kionatangata katoaanohoki,Whakarereaatungaatuakeirotoia koutou,kiama,akakahuriaetahikakahukemokoutou:

3Awhakatikatatou,kahaereakekiPeteere;akahangae ahaukireiratetahiaatamateAtuaiwhakahokikupumai kiahauiteraipouriaiahau,itataanohokikiahauite huarahiihaereaiahau

4NakahomaieratoukiaHakopangaatuakekatoairoto itoratouringa,mengawhakakaiioratoutaringa;aka hunaeHakopakiraroiteokiiHekeme

5Nakaturiaatueratou:irungaanotewehioteAtuai ngapaitetahitahaitetahitahaoratou,akihairatouiwhai ingatamaaHakopa

6HeoikataeaHakopakiRutu,kiterahokiitewhenuao Kanaana,arakiPeteere,aiametonanuingakatoa

7Akahangaeiaheaatakireira,ahuainaihoeiataua wahikoErepeteere:notemeahokiiputamaiteAtuakia iaireira,itonarerengaitearoarootonatuakana

8NakamateaTeporakaiwhakangoteoRipeka,aka tanumiakiraroiPeteere,kiraroiteoki;akahuainato reiraingoakoAronipakuta

9IputamaianoteAtuakiaHakopaitonahaerengamaii Paranaarama,imanaakihokiaia.

10AkameateAtuakiaia,KoHakopatouingoa:ekore touingoaehuainakoHakopaamuriakenei,engariko Iharairaheiingoamou:nahuainaanaeiatonaingoako Iharaira

11ImeaanoteAtuakiaia,KoahauteAtuaKahaRawa: kiahuakoe,kiatini;kiaputaheiwi,hehuingaiwiano hokiirotoiakoe,kiaputamaianohokingakingiirotoi touhope;

12KotewhenuahokiihoatueahaukiaAperahamaraua koIhaka,kahoatuanoeahaukiakoe,kahoatuanohokie ahautenawhenuakiouuriimuriiakoe

13NakamaweheatuteAtuaiaiakirunga,itewahii koreroaiiakiaia

14NakawhakaturiaeHakopahepoukitewahiikoreroai iakiaia,hepoukohatu:akaringihiaeiaheringihangaki runga,airingihiahokieiahehinukirunga

15AhuainaihoeHakopateingoaotewahiikoreroaite Atuakiaia,koPeteere

16NakahapaingaatueratouiPeteere;ahewahiitineika taekiEparata:nakawhakawhanauaRahera,ka whakauauahokitonawhanautanga

17A,itemeakawhakauauatonawhanautanga,kameate kaiwhakawhanaukiaia,Kauaewehi;kawhaitamaano koe

18Na,itemeakahaeretonawairua,imatehokiia,ka huainaeiatonaingoakoPenoni:natonapapaiaihuako Pineamine

19NakamateaRahera,katanumiakitearakiEparata, koianeiaPeterehema.

20AkawhakaturiaeHakopahepoukirungakitonarua: kotepouiaoteruaoRaheraataenoakiteneira

21NakaturiaatueIharaira,akawhakaarahiaeiatona tenetikituaatuitepourewaiErara

22A,iaIharairaenohoanaitauawhenua,nakahaerea ReupenakatakotokiaPirihawahineitiatonapapa:aka rongoaIharairaNakotahitekaumaruangatamaa Hakopa:

23KongatamaaRea;koReupena,kotematamuaa Hakopa,koHimiona,koRiwai,koHura,koIhakara,ko Hepurona:

24KongatamaaRahera;koHoheparauakoPineamine:

25KongatamaaPiriha,ponongawahineaRahera;ko Rana,koNapatari:

26KongatamaaTiripa,ponongawahineaRea;koKara rauakoAhera:kongatamaeneiaHakopaiwhanaunei manakiParanaarama.

27NakuataeaHakopakiaIhaka,kitonapapa,ki Mamere,kitepaoArapa,arakiHeperona,kitewahihoki inohoaiaAperahamarauakoIhaka.

28AkotahirauewarutekautaungaraoIhaka

29NakahemoaIhaka,kamate,kakohiaatukitonaiwi, hekoroheke,kuamahahokionara:anaanatama,naEhau rauakoHakopaiaitanu

UPOKO36

1NakongawhakatupurangaeneioEhau,araoEroma

2ItangohiaanawahineeEhauirotoingatamahineo Kanaana;koAraha,tamahineaEronaHiti,rauako Ahoripama,tamahineaAnaha,tamahineaTipeonaHiwi;

3RatoukoPahemata,tamahineaIhimaera,tuahineo Nepaioto

4AwhanauaketaAraharauakoEhaukoEripata;whanau aketaPahematakoReuere;

5AwhanauakeaAhoripama,koIeuhu,koIaarama,ko Koraha:kongatamaeneiaEhauiwhanauneimanakite whenuaoKanaana.

6NakatangohiaeEhauanawahine,anatama,ana tamahine,ngatangatakatoaotonawhare,anakararehe, anakirehekatoa,anataongakatoaiwhiwhiaiiakite whenuaoKanaana;ahaereanakitewhenuaitearoaroo tonateina,oHakopa

7Henuirawahokinoarauataonga,tenohotahiairaua; kihaihokitewhenuainohomaneneneiratouinuihei nohoangamoratou,iaratoukararehehoki

8NakanohoaEhaukiMaungaHeira:koEromaaEhau

9AkongawhakatupurangaeneiaEhaupapaongaEromi iMaungaHeira:

10KongaingoaeneiongatamaaEhau;KoEripatatama aArahawahineaEhau,koReueretamaaPahemata wahineaEhau.

11AkongatamaaEripata,koTemana,koOmara,ko Tepo,koKatama,koKenaha

12NakoTiminahewahineitinaEripatatamaaEhau;a whanauaketarauakoEripata,koAmareke:kongatama eneiaArahawahineaEhau

13KongatamahokieneiaReuere;koNahata,koHeraha, koHamaha,koMiha:kongatamaeneiaPahematawahine aEhau

14NakongatamaeneiaAhoripamatamahineaAnaha, tamahineaTipeona,atewahineaEhau:awhanauakea rauakoEhaukoIeuhu,koIaarama,koKoraha

15KoeneiongatamaaEhauiwaihoheiariki:konga tamaaEripatamatamuaaEhau;koarikiTemana,koariki Omara,koarikiTepo,koarikiKenaha, 16KoKorahaariki,koKatamaariki,koAmarekeariki:na EripataeneiarikiitewhenuaoEroma;kongatamaeneia Araha

17AkongatamaeneiaReueretamaaEhau;KoNahata ariki,koHerahaariki,koHamahaariki,koMihaariki:na ReuereeneiarikiitewhenuaoEroma;kongatamaeneia PahematawahineaEhau.

18KongatamahokieneiaAhoripama,wahineaEhau;ko Ieuhuariki,koIaaramaariki,koKorahaariki:na Ahoripamaeneiariki,natetamahineaAnaha,nate wahineaEhau

19KongatamaeneiaEhau,araaEroma,akoeneianoo ratouariki.

20KongatamaeneiaHeiraHori,kongatangatawhenua hoki;koRotana,koHopara,koTipeona,koAnaha; 21KoRihona,koEtere,koRihana:kongaarikieneionga Hori,kongatamahokiaHeiraitewhenuaoEroma 22KongatamaaRotana,koHori,koHemama;ako TiminatetuahineoRotana.

23KongatamahokieneiaHopara;koArawana,ko Manahata,koEpara,koHepo,koOnama

24KongatamahokieneiaTipeona;koAiaharauako Anaha:natauaAnahateneiikitengamueraitekoraha,ia iaewhangaianaingakaiheaTipeona,atonapapa 25KongatamahokieneiaAnaha;koRihona,ko AhoripamatamahineaAnaha

26AkongatamaeneiaRihona;koHemerana,ko Ehepana,koItirana,koKerana.

27KongatamaeneiaEtere;koPirihana,koTaawana,ko Akana

28KongatamaeneiaRihana;koUhurauakoArana.

29NongaHorieneiariki;koarikiRotana,koarikiHopara, koarikiTipeona,koarikiAnaha,

30KoRihonaariki,koEtereariki,koRihanaariki:nonga Horieneiariki,norotoioratouarikiitewhenuaoHeira 31KongakingieneiikingineikitewhenuaoEroma,ite meakahoreanohekingiongatamaaIharaira

32AkoPeratamaaPeorotekingioEroma:akoRinihapa teingoaotonapa

33NakamateaPera,akoIopapatamaaTeraoPotorate kingiimuriiaia

34NakamateaIopapa,akoHuhamaotewhenuao Temanitekingiimuriiaia

35NakamateaHuhama,akoHararatamaaPerara,nana neiipatuaMirianakiteparaeoMoapa,tekingiimuriia ia,akoAwititeingoaotonapa

36NakamateaHarara,akoHamaraoMaharekatekingii muriiaia.

37NakamateaHamara,akoHaoraoRehopotoitetahao teawatekingiimuriiaia

38NakamateaHaora,akoPaarahanana,kotetamaa Akaporo,tekingiimuriiaia.

39NakamateaPaarahananatamaaAkaporo,akoHarara tekingiimuriiaia:akoPauteingoaotonapa;ko Mehetapeereteingoaotanawahine,hetamahinena MatareretamahineaMetahapa

40Nakongaingoaeneiongaariki,naEhau,otonahapu, otonahapu,otonakainga,tonakainga,tonaingoa,tona ingoa;koarikiTimina,koarikiArawa,koarikiIetete;

41KoArikiAhoripama,koArikiEraha,koArikiPinona; 42KoarikiKenaha,koarikiTemana,koarikiMipitara;

43KoMakatiereariki,koIramaariki:noEromaeneiariki, meoratounohoangaitewhenuainohoiaeratou:koEhau iakotepapaongaEromi

UPOKO37

1¶AinohoaHakopaitewhenuainohomaneneaitona papa,itewhenuaoKanaana.

2KongawhakatupurangaeneioHakopaKotahitekauma whitungatauoHohepa,aitewhangaihipiia,ratoukoona tuakana;itetahaanoongatamaaPirihatauatamaiti,inga tamaaTiripa,angawahineatonapapa:akakaweae Hohepatekorerokinomoratoukitonapapa

3NaiarohainanuitiaaHohepaeIharairaianatamakatoa, notemeakotetamaiaotonakoroheketanga:akahangae iatetahikotipurepuremona

4Akakiteonatuakanaearohatianuitiaanaiaetoratou papaionatuakanakatoa,nakakinoratoukiaia,kihaiano hokiiaheiteatakorerokiaia

5NakamoeaHohepaitetahimoe,akakorerotiaeiaki onatuakana;kanuihaereanotoratoukinokiaia

6Aimeaiakiaratou,Tenara,whakarongokiteneimoei moeneiahau:

7Nana,itepaiherewititatouiwaengamara,naka whakatikaaketakupaihere,akatu;na,kotetumaioa koutoupaihereatakanoa,keitepikomaikitakupaihere.

8Nakameaonatuakanakiaia,Koiaraneikokoehei kingimomatou?heirangatiraanoraneikoemomatou?Na kanuihaereanotoratoukinokiaiamoanamoe,moana kupu

9Aimoeanoiaitetahiatumoe,akakorerotiaeiakiona tuakana,kameaia,Nana,teneianohokitetahimoeimoe aiahau;na,kotera,kotemarama,mengawhetukotahi tekaumatahi,epikomaianakiahau

10Akakorerotiaeiakitonapaparatoukoonatuakana:na kawhakatupehupehutonapapakiaia,kameakiaia,He ahateneimoeimoeneikoe?Teraraneimatou,kotou whaea,kooutuakana,ehaeremaikitepikokiakoe,kite whenua?

11Nakahaeonatuakanakiaia;engariimautonapapaki tauakupu.

12Nakahaereonatuakanakitewhangaiingahipiato ratoupapaiHekeme

13AkameaaIharairakiaHohepa,Kahoreianeiou tuakanaitewhangaihipiiHekeme?haeremai,metono koeeahaukiaratou.Akameaiakiaia,Teneiahau.

14Nakameaiakiaia,Tena,haere,tirohia,keiteora raneioutuakana,keiteoraanoraneingahipi;whakahokia maihekorerokiahau.Nakatonoaatuiaeiaiteraoraoo Heperona,akahaereiakiHekeme

15Akatutakitetahitangatakiaia,epoheheanahokiiai teparae,akauitauatangatakiaia,Heahatauerapuna?

16Nakameaia,Erapuanaahauiokutuakana:tenakoa, whakaaturiamaikiahau,keihearatouewhangaianaite kahui.

17Kameatauatangata,Kuariroaturatouikonei;irongo hokiahauiaratouekiana,KiahaeretatoukiRotanaNa kahaereaHohepakitewhaiionatuakana,akakitearatou eiakiRotana

18Nakakitemairatouiaiaitawhiti,a,itemeakahore anoiaitatanoakiaratou,kawhakatakotowhakaaroratou monakiawhakamatea

19Akamearatoutetahikitetahi,Nana,kotemoemoea teneitehaeremainei

20Tena,tatoukahaere,kapatuiaia,kamakahokiiaiaki tetahipoka,akameatatou,Natetahimohoaonanakiaiai kai:akakitetatouitetukungaihooanamoe

21NairongoaReupena,akawhakaorangiaiaeiairoto ioratouringa;kamea,Kauaepatuaetatou.

22KameaanoaReupenakiaratou,Kauaewhakahekea hetoto;makaatuiakirotokiteneipokaitekorahanei, kauahokitetahiringaepakiaia;kiawhakaoraaiiaiaiai rotoioratouringa,kiawhakahokiaaiiakitonapapa 23¶A,itetaengaoHohepakionatuakana,kahuiaeratou tekotioHohepa,tekotipurepureemauanaiaia; 24Amauriaanaia,makaanaeratoukitepoka:he tuwherakauanotepoka,kahorehewaioroto

25Nakanohoratoukitekaitaro:akaangaakeoratou kanohi,katitiro,nakotetahiropuongaIhimaeriehaere maianaiKirearamearatoukamera,hewahaingamea kakara,itepama,itemaira,ehaereanakitekawekiraro, kiIhipa

26NakameaaHurakionatuakanaratoukoonateina,He ahatepaiotatatoupatuitotatouteina,otehunahokii onatoto?

27Tatoukahaere,kahokoiaiakingaIhimaeri,akauao tatouringaepakiaia;kototatouteinahokiia,kototatou kikokikoAkapaionatuakana

28NakahaereatuetahitangatahokohokooMiriana;aka hutiaakeeratouaHohepairotoitepoka,akahokonaatu aHohepaeratoukingaIhimaerikingahiriwaeruatekau: akakaweaaHohepaeratoukiIhipa

29AkahokimaiaReupenakitepoka;na,kahorea Hohepairotoitepoka;ahaeaanaeiaonakakahu

30Nakahokiiakionateina,kamea,Kahoreneitetamaiti; akoahau,mehaereahaukihea?

31NakatangoratouitekotioHohepa,akapatuahekoati toa,katukuahokitekotikitetoto;

32Nakahoatutekotipurepurekiakaweakitoratoupapa; kamea,Ikiteateneiematou:tena,tirohiakotekotiraneio tautama,ehararanei

33Akamohiotiaeia,akameaia,Kotekotiteneiotaku tama;kuakaingaiaetekirehenanakia;Kuahaearawatiaa Hohepa

34NakahaeaeHakopaonakakahu,kakakahuriaeiatona hopekitekakahutaratara,ahemahangaraiuhungatiaai eiatanatama.

35Kawhakatikahokianatamakatoameanatamahine katoakitewhakamarieiaia;heoikihaiiaipaikia whakamarietia;akameaia,Engarikaheketangiatuahau kitakutamakitepoNakatangihiaiaetonapapa

36NakahokonaatuiaengaMirianikiIhipakia Potiwhara,kitetahiongatangatanuiaParao,kite rangatiraongakaitiaki

UPOKO38

1¶ItauawakamaunuatuaHuraIrotoionatuakana,a pekaanakitetahiAturami,koHiratonaingoa.

2AkiteaanaeHuraireiratetamahineatetahiKanaani, koHuahatonaingoa;akamauiakiaia,kahaerekiroto, kiaia

3Nakahapuia,akawhanauhetama;ahuainaihotona ingoakoEre.

4Nakahapuanoia,akawhanauhetama;ahuainaanae iatonaingoakoOnana

5Nakahapuanoia,akawhanauhetama;ahuainaiho tonaingoakoHeraha:iKetipihokitetaneitona whanautanga

6NakatangohiaeHurahewahinemaEre,matana matamua,kotonaingoakoTamara

7HetangatakinoaErematamuaaHurakitaIhowatitiro; awhakamateaanaiaeIhowa.

8NakameaaHurakiaOnana,Haerekiroto,kitewahine atoutuakana,heiwhakakapimotewhawharua,kiawhai uriaitoutuakana.

9ImohioanoaOnanaekoreewaihoteurimona;a,itona haerengakitewahineatonatuakana,nakaringihiaeiaki tewhenua,keihoatueiaheurikitonatuakana.

10HekinohokitanamahikitaIhowatitiro:naka whakamateahokiia

11KatahikameaaHurakiaTamara,kitanahunaonga, Menohopouarukoekitewhareotoupapa,kiakaumatua raanoaHeraha,takutama:imeahokiia,Keimateano hokiia,keiperameonatuakana.NakahaereaTamara,a nohoanaitewhareotonapapa

12A,kamahangara,kamatetetamahineaHuaha,te wahineaHura;akamarieaHura,akahaererauakotona hoakoHiraAturamikirunga,kiTiminata,kiana kaikutikutihipi

13AkakorerotiakiaTamara,kameatia,Kotouhungawai teneitehaereakeneikiTiminata,kitekutikutiianahipi

14Nakawhakarereaatueiaonakakahupouaru,kahipoki iaiakitonaarai,roropitonukiaia,akanohoitehuarahi kitehuarahikiTiminata;ikitehokiiakuakaumatuaa Heraha,akahoreanoiaihoatuheiwahinemana 15Na,kakiteaHuraiaia,huanoaiahewahinekairau;no temeaihipokinaeiatonamata

16Nakapekaiakitearakiaia,kamea,Tukuaatuahau, ne?kiahaereatukiakoe;(kahorehokiiaimohiokotana hunaongaia)Akameatera,Heahatauehomaiaikiahau, kiahaeremaiaikoekiahau?

17Akameaia,Katukuaatueahautetahikuaokoatiote kahuiAkameaia,Kahomairaneiekoetetahitaunahaki ahau,kiatukuamairaanotauameaekoe?

18Akameaia,Heahatetaunahaehoatueahaukiakoe? Kameaia,Kotouhiri,meouporoporo,metautokotokoi touringa.Nakahoatueiakiaia,akahaereatukiaia,a kahapuiaiaia

19Nakawhakatikaia,ahaereana,whakarereaanaeia tonaarai,akakahuriaihoonakakahupouaru.

20NakahoatutekuaokoatieHurakiakaweaetonahoae teAturami,kitetikiitetaunahaiteringaotewahine;a kihaiiaikitea

21Akauiiakingatangataotauawahi,kamea,Keiheate wahinekairauiEnaimaneiitetahaoteara?Akamea ratou,Kahorehewahinekairauiteneiwahi

22NakahokiiakiaHura,kamea,Kahoreiaikiteae ahau;imeaanongatangataotauawahi,kahorehewahine kairauiteneiwahi

23NakameaaHura,Tukuakiatangohiaeia,keitawaia taua:titirohoki,kuatukuaatuneieahautekuaonei,a kihaiiaikiteaekoe

24Akatorungamarama,nakakorerotiakiaHura,ka meatia,KuakairauaTamara,tauhunaonga;kuahapuano hokiiaitemoepukuNakameaaHura,Kaweakiwaho, kiatahuna.

25A,kakaweaiakiwaho,katonotangataiakitona hungawai,kamea,Natetangatananaeneiihapuaiahau:i meaanoia,Tenara,tirohianawaienei,tehiri,menga poroporo;mengakaimahi

26NakamohiotiaeHura,akameaia,Nuiatutonatikai toku;notemeakihaiiaihoatueahaukiaHeraha,kitaku tamaAmutuaketanamohiokiaia

27Akatakakitewaewhanauaiia,na,hemahangakei rotoitonakopu.

28A,itonawhanautanga,nakatoronateringaotetahi:na kamautekaiwhakawhanaukitemirowhero,ahereaana kitonaringa,kamea,Koteneiiputamaiimua.

29A,itanawhakahokingaatuitonaringa,nakaputamai tonatuakana;akameaia,Kataetoupakarumai!heirunga iakoeteneipakaru:koiaihuainaaitonaingoakoParete.

30Amuriihokaputatonateina,ihereaneitonaringaki temirowhero:akahuainatonaingoakoTeraha

UPOKO39

1¶AikaweaihoaHohepakiIhipa;nakahokonaiae Potiwhara,hetangatanuinaParao,herangatiranonga kaitiaki,heIhipiana,irotoingaringaongaIhimaeri,nana neiiaikawekireira.

2NaiaHohepaaIhowa,ahetangatawhairawaia;iroto anoiaitewhareotonaariki,oteIhipiana

3AikitetonaarikikeiaiaaIhowa,ponotonuhokiia Ihowangamahikatoaatonaringa

4NakamanakohiaaHohepaeia,kamahiiakiaia:aka waihoiaheikaitirotiromotonawhare,akahomaieiaana meakatoakitonaringa

5A,iaiakawaihoneiheikaitirotiromotonawhare,mo anameakatoa,nakamanaakitiaeIhowatewhareote IhipianahewhakaarokiaHohepa;irungaanoianamea katoatemanaakiaIhowa,itewhare,itemara

6IwaihohokieiaiteringaoHohepaanameakatoa;a kihaiiaimohiokitetahimea,heoianokotetaroikaiaiia NahetangataataahuaaHohepa,heataahuahokikitetitiro atu

7¶A,imuriieneimea,kaangangakanohiotewahinea tonaarikikiaHohepa;akameaia,Takototaua.

8Akawhakakahoreia,kameahokikitewahineatona ariki,Na,ekoretokuarikiemohiokoteahakeiahaui rotoitewhare,kuahomaineihokieiaanameakatoaki tokuringa;

9Kahoretetahiirotoiteneiwhareenuiakeiahau;kahore anohokiikaiponuhiaeiatetahimeakiahau,kokoeanake, notemeakotanawahinekoe:namepeheaemahiaiahau iteneikinonui,kaharaaikiteAtua?

10HeoikoreronoaiakiaHohepaiteneira,iteneira,a kihaiiairongokiaia,kiatakototahiraua,kianohotahi raua

11NaitauawakahaereaHohepakitewharekitemahii tanamahi;akahoretetahiongatangataotewhareireirai roto

12Nakahopukiaiaeia,aratonakakahu,kamea,Takoto taua:nakawhakarereaeiatonakakahukitonaringa,a rereana,putaanakiwaho.

13A,itonakitengakuawhakarereaeiatonakakahuki tonaringa,akuaomakiwaho;

14Nakakarangaiakingatangataotonawhare,kakorero kiaratou,kamea,Titiro,kuakaweamaieiatetahiHiperu heihangarauiatatou;ihaeremaiiakiahaukiatakoto maua,anuiatutokureokitehamama:

15A,karongoiaherahitokureokitehamama,naka whakarereaeiatonakakahukiahau,arereana,putaanaki waho.

16Nakawaihoeiatonakakahukitonataha,kiahokimai raanotonaarikikitonawhare

17Akakorerotiaeiakiaiaeneikupu,kamea,Ihaeremai kiahauteponongaHiperu,ikaweamaineiekoekia matou,kitehangarauiahau

18A,karahitokureokitehamama,nakawhakarereaeia tonakakahukiahau,arereanakiwaho

19A,karongotonaarikiingakupuatanawahineikorero aiiakiaia,imeaai,Kongameaeneiimeaaitaupononga kiahau;imuraaitonariri

20AkamautearikioHohepakiaia,amakaanaiakite whareherehere,kitewahiihereaaingaherehereatekingi: anohoanaiaireira,itewhareherehere

21OtiiaiaHohepaaIhowa,kaputaanotonaarohakiaia, akahoatukiaiakiamanakohiaiaeterangatiraotewhare herehere

22Aitukuaeterangatiraotewharehereherekiteringao Hohepangahereherekatoairotoitewhareherehere;ako ngameakatoaimahiaeratouireira,nanaimahi

23Kihaiterangatiraotewhareherehereititirokitetahio ngameaitonaringa;notemeaiaiaaIhowa,imeaanoa Ihowakiaponotanaimeaai

UPOKO40

1¶Na,imuriieneimeakaharatekaiwhakainuatekingi oIhipa,rauakotanakaihangataro,kitorauaariki,kite kingioIhipa

2AkaririaParaokianakaitohutohutokorua,kitetino kaiwhakainurauakotetinokaihangataro.

3Nakahomairauaeiakiapuritiakitewhareote rangatiraongakaitiaki,kitewhareherehere,kitewahii hereaaiaHohepa

4AkameingaaHohepaeterangatiraongakaitiakihei kaititiromoraua,akamahiiakiaraua;akapuritiarauai etahira

5Nakamoerauaiarauamoe,kotahianotepoimoemoea aitetahi,tetahi,metetikangaanootanamoe,te kaiwhakainurauakotekaihangataroatekingioIhipa,i hereaneirauairotoitewhareherehere

6A,itetaengaatuoHohepakiarauaiteata,katitiroia kiaraua,naepourianaraua.

7NakauiiakiauakaitohutohuaParao,ipuritiatahitianei meiaitewhareotonaariki,kamea,Heahai whakapoururuaiokoruakanohiinaianei?

8Akamearauakiaia,Imoemauaitetahimoe,akahore hekaiwhakaatuitonatikangaNakameaaHohepakia raua,EharaianeiteAtuaitekaiwhakaatu?tena,korerotia maikiahau

9Nakakorerotiaetetinokaiwhakainutanamoekia Hohepa,akameakiaia,Moeihoahau,na,kotetahi wainaitokuaroaro;

10Naetorungapekaotewaina;aeahuapihiana,aka koheraonapuawai;aehuaanangatautaukarepemaoa

11NakotekapuaParaoitokuringa:akamauahauki ngakarepe,atauiaanaeahaukitekapuaParao,ahoatu anaeahautekapukiteringaoParao

12NakameaaHohepakiaia,Kotonatikangatenei:Ko auapekaetoru,etorungara;

13KiatoruakerakawhakaaraakeaParaoitoumatenga, kawhakahokianoiakoekitouwahi:akahoatuekoete kapuaParaokitonaringa,kaperamemua,iakoee kairiringiwainaana

14Otirakiawhakaaromaikoekiahauinaponotepaikia koe,kiaputaanotouarohakiahau,korerotiahokiahauki aParao,kiaputaatuaiahauiteneiwhare

15ItahaetiaputiamaihokiahauitewhenuaongaHiperu; akahoreakumahiikoneiimakaaiahaueratoukite whareherehere

16A,kakitetetinokaihangatarohepaitetikanga,kamea iakiaHohepa,Moeihohokiahau,na,etorungaketemai rungaitokumatenga

17AitorungaketekongamomokaikatoamaParao;a kaingaanaengamanuirotoiteketeirungaitoku mahunga

18NakawhakahokiaHohepa,kamea,Kotonatikanga tenei:Koauaketeetoru,etorungara:

19Kiatoruakengara,katangohiaakeeParaotouupokoi rungaiakoe,akawhakairihiakoekirungakiterakau;a kakaingamanuioukikokikoirotoiakoe.

20¶A,itetoruongara,iterawhanauoParao,naka tukuaeiahehakarimaanatangatakatoa:awhakaarahia akeanaeiatematengaotetinokaiwhakainu,mete matengaotetinokaihangataro,iwaenganuiianatangata 21Nakawhakahokiaeiatetinokaiwhakainukitanamahi whakainu;ahoatuanaeiatekapukiteringaoParao.

22Kotetinokaihangataroiaiwhakairihiaakeeia:i peratiametaHohepaiwhakaatuaikiaraua.

23OtiiakihaitetinokaiwhakainuimaharakiaHohepa;

UPOKO41

1¶A,katakangatauerua,kamoeaParao:na,itetahaia oteawaetuana

2Na,koteputangaakeongakauewhituirotoiteawa, heahuapai,ewhaikikoana;akaianaratouirotoinga wiwi.

3Na,koteputangaakeanooetahikauewhituimuriia ratouirotoiteawa,heahuakino,hekikokore;atuana ratouitetahaoerakauitepareparengaoteawa.

4Nakakaingaengakauahuakino,kikokore,ngakau ahuapaiewhitu,ngameamomonaNakaohoakeaParao

5Akaparangiaanoia,na,koteruaoanamoe:na,kote putangaakeongapukuwitiewhitu,kotahianohokite kakau,hemeawhaikiko,hepai 6Na,kongapukuewhituetupuakeanaimuriiera,he meakikokore,hemeangingioitemarangai.

7Ahoromiaakengapukuwhaikikoewhitu,ngamea whaikai,engapukukikokoreewhituAkamarangaakea Parao,na,hemoe.

8A,iteata,kapororarutonawairua;Nakatonotangataia kitekarangaingatohungamaorikatoaoIhipa,menga tangatamohiokatoaoreira:akorerotiaanaeParaotana moekiaratou;heoikahorehetangataheiwhakaatuite tikangaoauameakiaParao.

9NakakorerotetinokaiwhakainukiaParao,kamea,Ka maharaahauinaianeikiokuhe

10IririmaiaParaokianapononga,aitukuiahaukia tiakinakitewhareoterangatiraongakaitiaki,ahaumete tinokaihangataro

11Aimoemauaitetahimoeitepokotahi,ahau,aia;i moemaua,iatangata,metetikangaanooanamoe

12NaireiraiamauatetahitaitamaHiperu,heponongana terangatriaongakaitiaki;akakorerotiaemauakiaia,a whakaaturiamaianaeiatetikangaoamauamoekia maua;ritetonutanawhakaatukiaia,kitanamoe

13Atikatonutanaiwhakaatuaikiamaua;koahaui whakahokiaeiakitakumahi,koteraitaronatia

14NakatonotangataaParao,heikarangaiaHohepa,aka hohororatoutemaumaiiaiairotoitewhareherehere:na kaheuiaiaia,katangoietahikakahukemona,ahaere anakiaParao

15NakameaaParaokiaHohepa,Imoeahauitetahimoe, akahorehetangataheiwhakaatuitonatikanga:nakuatae maitourongokiahauekorerotiaana,kataeaekoete mohiokitemoeheiwhakaatuitonatikanga.

16NakawhakahokiaHohepakiaParao,kamea,Eharai ahau:mateAtuaewhakahokitekupupaikiaParao

17NakameaaParaokiaHohepa,Iahauemoeana,na,e tuanaahauitepareparengaoteawa:

18Na,kaputaakeiteawangakauewhitu,hemeawhai kiko,heahuapai;akaianaratouirotoingawiwi.

19Na,koteputangaakeoetahiatukauewhituimurii era,hehiroki,heahuakinonoaiho,hehiroki,kahoreahau ikiteitoratouritetekinoitewhenuakatoaoIhipa.

20Nakakaingaengakauhiroki,engameaahuakino,nga kaumomonaewhituomua:

21A,itoratoutoremitangakirotoiaratou,ekoree mohiotiakuatoremiratoukirotoiaratou;heoihemau tonutoratouahuakino,heperametotetimatanga.Naka ohoahau

22Ikiteanoahauirotoitakumoe,na,koteputangaakeo ngapukuewhitukitekakaukotahi,hemeawhaikiko,he pai.

23Na,kongapukuewhituetupuakeanaimuriiera,he meamaroke,hekikokore,ingingioneiitehaumarangai

24Ahoromiaakengapukupapaiewhituengapuku kikokore:nakakorerotiaeahaukingatohungamaori; heoikahorehetangataheiwhakaatumaikiahau.

25NakotemeatangaaHohepakiaParao,Kotemoea Paraokotahitonu:ewhakaaturiaanaeteAtuakiaParao ngameaemeatiaanaeia.

26Kongakaupaiewhitu,ewhitungatau;kongapuku papaiewhitu,ewhitungatau:kotahianotemoe

27Akongakauhirokiewhitu,kongameakinoiputaake raimuriiaratou,ewhituenangatau;akongapukuwitie whitu,hemeangingioitemarangai,ewhitungatau matekai.

28KotemeateneiikorerotiaeahaukiaParao:kotate AtuaemeaaiewhakakiteaanaeiakiaParao

29Nana,ewhitungatauehaeremaineienuiaitehuao tewhenuakatoaoIhipa:

30Aewhitungataumatekaiearaakeimuriiera;aka warewaretiangahuakatoaitewhenuaoIhipa;akapaute whenuaitehemokai;

31Aekoretauahuaemohiotiaetewhenua,itaua matekaihokiomuri;notemeakatinomamaerawa.

32NaituaruatiaaitemoeaParao;notemeahemea pumaunateAtua,kahohoroanotewhakatutukieteAtua 33Nareira,metitiroeParaotetahitangatamihio,whai whakaaro,kiatukuaeiangatikangaotewhenuaoIhipaki aia

34KiameatiateneieParao,kiawhakariteahokieiaetahi kaitirotiromotewhenua,akiatangohiaeiaterimaonga wahiotewhenuaoIhipaingatauhuaewhitu

35Kiakohiahokingakaikatoaoeneitaupaiehaereake nei,kiaamitiamaihokihewitikiraroiteringaoParao, kiatohungiaanohokihekaiirotoingapa

36Nakapaetauakaimatewhenuamongataumatekaie whitueputamaianakitewhenuaoIhipa;keimatete whenuaitematekai

37AhepaitauameakitetitiroaParaokitetitirohokia anatangatakatoa

38NakameaaParaokianatangata,Ekitearaneietatou hepenei,hetangatakeiaianeiteWairuaoteAtua?

39AkameaaParaokiaHohepa,Natemeakua whakakiteaneieteAtuaeneimeakatoakiakoe,kahore hetangataheiritemou,temohio,temohio;

40Kokoeheirangatiramotokuwhare,amataukuputoku iwikatoaetohutohu:kotetoronaanaketemeaenuiakeai ahauiakoe.

41AkameaaParaokiaHohepa,Titiro,kuawaihonei koeeahauheirangatiramotewhenuakatoaoIhipa

42NakatangohiaeParaotonamowhitiitonaringa,a kuhuaanaeiakiteringaoHohepa,iwhakakakahuriahoki iaeiakingakakahurinenapai,awhakanohoiaanahehei kourakitonakaki;

43Iwhakaekeaanoiaeiakirungakitetuaruaoona hariata;akakarangaratouitonaaroaro,Kiapikoteturi: kawaihoiaeiaheirangatiramotewhenuakatoaoIhipa.

44ImeaanoaParaokiaHohepa,KoParaoahau,akite kahorekoe,ekoreearaaketeringa,tewaewaeraneio tetahiitewhenuakatoaoIhipa

45NakahuainaeParaoteingoaoHohepako Tawhanatapaneaha;aihomaianoeiaheiwahinemana,a Ahenata,tamahineaPotiwhera,tohungaoOno.Naka haereaHohepaaputanoaitewhenuakatoaoIhipa

46EtorutekaungatauoHohepaitonaturangaitearoaro oParao,otekingioIhipaNakaputaatuaHohepaite aroarooParao,akahaereaputanoaitewhenuakatoao Ihipa.

47A,ingatauhuaewhitu,metemeaheaohanganate ringatehuaotewhenua

48Nakakohiaeiangakaikatoaongatauewhituiputa kitewhenuaoIhipa,arongoatiaanatekaikirotokinga

pa:kotekaiotemaraitetahitaha,itetahitahaotepa,i rongoatiaeiakitauapaano.

49HeoiamitiaanaeHohepahewiti,metemeakote onepuotemoana,hehirawhakaharahara;ekorehokie taeatetatau.

50NakawhanaungatamatokoruaaHohepa,itemea kahoreanokiaputanoangataumatekai,iwhanauhokiia rauakoAhenatatamahineaPotiwheratohungaoOno.

51AihuainaeHohepateingoaotematamuakoManahi: Notemea,ekianaia,kuameingaahaueteAtuakia warewarekitakumahinuikatoa,kitewharekatoaano hokiotokupapa

52AihuainaeiateingoaotetuaruakoEperaima:i meingahokiahaueteAtuakiahuakitewhenuaotoku tangihanga

53Nakatakangatauhuaewhituiputamairakite whenuaoIhipa

54Akatimatangataumatekaiewhituteputaake,kapera hokimetaHohepaikoreroai:aingawhenuakatoate matekai;engarihetarototewhenuakatoaoIhipa

55Na,itematengaotewhenuakatoaoIhipaitekai,ka tangiteiwikiaParaokitetaromaratou:akameaaParao kingaIhipianakatoa,HaerekiaHohepa;kotanaemeaai kiakoutou,meatia

56Nairungaitematakatoaotewhenuatematekai:aka wahiaeHohepangatoakatoa,ahokonaanaeiakinga Ihipiana;akatinonuitematekaiitewhenuaoIhipa

57AkahaerengawhenuakatoakiIhipa,kiaHohepa,ki tehokowiti;henuirawahokitematekaiongawhenua katoa

UPOKO42

1¶NakakiteaHakopahewitikeiIhipa,kameaaHakopa kianatama,Heahakoutouitirotiroaikiakoutouano?

2Imeaanoia,Nana,kuarongoahauhewitikeiIhipa: haereihokireira,kitehokomatatouireira;kiaoraai tatou,keimate

3NakahaerengatuakanakotahitekauoHohepakiraro, kiIhipa,kitehokowiti.

4KoPineamineia,teinaoHohepa,kihaiitonoaeHakopa irotoionatuakana;imeahokiia,Keiponotetahiaituaki aia.

5AkahaerengatamaaIharairakitehokowitiirotoite hungaihaere:hematekaihokitotewhenuaoKanaana

6NakoHohepatekawanaotewhenua,koiatekaihokoki ngatangatakatoaotewhenua:nakahaeremainga tuakanaoHohepa,akapikooratoukanohikitewhenuai tonaaroaro

7A,itekitengaoHohepaionatuakana,kamohioiakia ratou,otiiakawhakatangatakeiakiaratou,kakorero whakatumakiaratou;kameaiakiaratou,Ihaeremai koutouihea?Akamearatou,ItewhenuaoKanaanakite hokokai

8AimohioaHohepakionatuakana,koratouiakihaii mohiokiaia

9NakamaharaaHohepakingamoeimoeaiiamoratou, akameakiaratou,Hetuteikoutou;hewhakatakiite wateatangaotewhenuaihaeremaiaikoutou

10Akamearatoukiaia,Kahore,etokuariki,engarii haeremaiauponongakitehokokai

11Hetamakatoamatounatetangatakotahi;hetangata ponomatou,eharaauponongaitetutei.

12Akameaiakiaratou,Kahore,engarihewhakatakiite wateatangaotewhenuaihaeremaiaikoutou.

13Akamearatou,Kotahitekaumaruaaupononga,he teina,hetuakanamatou,hetamanatetangatakotahi,note whenuaoKanaana;kotewhakaotingakeitomatoupapa inaianei,kotetahikuakahore.

14NakotemeatangaaHohepakiaratou,Koiatakui koreroaikiakoutou,imeaai,Hetuteikoutou; 15Makoneikamohiotiaaikoutou:eoraanaaParaoe korekoutouehaereatuikonei,kitekahoretokoutou whakaotingaehaeremaikikonei.

16Tonoaatutetahiokoutoukitetikiitokoutouteina,ko koutouhokikapupuriitewhareherehere,kiamohiotiaai akoutoukorero,heponoraneitakoutou:kitekahore,e oraanaaParao,ina,hetuteikoutou

17Nakahuihuiaratoukatoaeiakiatiakina,etorungara 18AitetoruongarakameaaHohepakiaratou,Ko teneitakoutouemeaaikiaoraaikoutou;ewehianahoki ahauiteAtua

19Kitemeahehungaponokoutou,meheretetahioo koutoutuakanairotoitewhareihereaaikoutou:haereki tekawewitimotematekaiookoutouwhare:

20Amekawemaitokoutouteina,tewhakaotinga,kiahau; kawhakatikaiaakoutoukupu,aekorekoutouemateA peraanaratou

21Akamearatoutetahikitetahi,Heponokuawhaihara tatouitotatouteina;ikitehokitatouitemamaeotona wairua,iaiaiinoiaikiatatou,akihaitatouiwhakarongo atu;nareiraiputamaiaiteneihekiatatou.

22NakawhakahokiaReupenakiaratou,kamea,Kahore ianeiahauikiatukiakoutou,imea,Kauaeharakite tamaiti;akihaikoutouirongo?na,koonatotoanohokite whakatakinanei

23AkihairatouimohioerongoanaaHohepa;he kaiwhakamaorihokitanaikoreroaikiaratou.

24Nakatahurikeatuiaiaratou,akatangi;kahokianoki aratou,kakorerokiaratou,katangohokiiaHimionai rotoiaratou,ahereaanakitoratouaroaro.

25NakawhakahauaHohepakiawhakakiiaaratoupeke kitewiti,kiawhakahokiaatungamoniatenei,atenei,kia ratoupeke,kiahoatuanohokikiaratouheokiteara;na peraanaiakiaratou

26Nakautainaeratouaratouwitikiaratoukaihe,a haereatuanaireira.

27A,itewhakatuwheratangaatetahioratouitanapeke kiahoatuhekaimatanakaiheitewharetira,kakiteaeia tanamoni;na,keitewahatonuotanapeke

28Akameaiakionatuakana,Kuawhakahokiamaitaku moni;ateneianokeirotoitakupeke:nakoreakeoratou ngakau,akamatakuratou,kameatetahikitetahi,Hemahi ahateneiateAtuakiatatou?

29NakataeratoukiaHakopa,kitoratoupapa,kite whenuaoKanaana,akakorerotiakiaiangameakatoai ponokiaratou;kamea,

30Ikorerowhakatumamaiterangatiraotewhenuakia matou;ikiiaanomatoueiahetuteimotewhenua

31Akameamatoukiaia,Hetangataponomatou;ehara matouitetutei:

32Kotahitekaumaruamatou,hetuakana,heteina,he tamanatomatoupapa;kotahikuakahore,keitomatou

papahokitewhakaotingainaianei,keitewhenuao Kanaana.

33Nakotemeatangamaiatauatangata,aterangatiraote whenua,kiamatou,Mateneiemohioaiahauhehunga ponokoutou;Waihotetahiookoutoutuakanakiahau,a memauatuekoehekaimotematekaiookoutouwhare,a kahaere:

34Amekawemaitokoutouteina,tewhakaotinga,kiahau: kiamohioaiahaueharakoutouitetutei,engarihehunga ponokoutou:peneikahoatueahautokoutoutuakanakia koutou,akahokohokokoutoukiteneiwhenua

35A,iaratoueringiringianaiaratoupeke,na,kote puteamoniatenei,atenei,irotoiaratoupeke:akakite ratoukotoratoupapaingaputeamoni,kawehi

36NakameaaHakopa,toratoupapa,kiaratou,Ka whakapaniaahauekoutou:koHohepakuakahore,ko Himionahokikuakahore,akatangohianeiekoutoua Pineamine:hepehimokueneimeakatoa

37NakakoreroaReupenakitonapapa,kamea, Whakamateaakutamatokorua,kitekahoreiaekaweamai eahaukiakoe:homaiiakitokuringa,amakuiae whakahokimaikiakoe.

38Akameaia,Ekoretakutamaehaeretahiiakoutouki raro;kuamatehokitonatuakana,akoiaanakekamahue nei:kiteponoheaituakiaiaitearaehaereneikoutou, katahikameingaekoutoukiaheketangiatutoku koroheketangakitepo

UPOKO43

1¶Ahetinonuitematekaiotewhenua.

2A,kapautewitiimauamaieratouiIhipa,nakameato ratoupapakiaratou,Hokiatukitehokoitetahiwahikai matatou.

3AkakoreroaHurakiaia,kamea,Itinowhakatupato tauatangataiamatou,imea,Ekorekoutouekiteitoku matakitekahoretokoutouteinaiakoutou.

4Kitetukuaekoetomatouteinaheihoamomatou,ka haerematoukirarokitehokokaimau:

5Kitekoreiaetukuaekoe,ekorematouehaerekiraro:i meamaihokitauatangatakiamatou,Ekorekoutouekite itokumatakitekahoretokoutouteinaiakoutou

6NakameaaIharaira,Heahakoutouingarahukinoaiki ahau,iwhakaatuaikitauatangataheteinaanotokoutou?

7Akamearatou,Itinouitauatangatakiomatouahua,ki omatouwhanaungahoki,imeamai,Eoraanaanoraneito koutoupapa?heteinaanoanotokoutou?aritetonukienei kuputamatoukorerokiaia:itinomohioraneimatouka kimaiia,Kaweamaitokoutouteinakiraronei?

8NakameaaHurakitonapapa,kiaIharaira,Tukuate tamaitikiahau,akawhakatikamatou,kahaere;kiaoraai tatou,keimatetahihokimatoumekoe,meamatoupotiki.

9Koahauheiutumona;merapuiaekoeitokuringa:kite kahoreahauekawemaiiaiakiakoe,ewhakatuhokiia iakitouaroaro,na,heiwhakahengaahauingarakatoa: 10Meikahorehokimatouiroanei,kuaruaeneihokinga maiomatouinaianei.

11KatahikameaaIharaira,toratoupapakiaratou,Kite mearahepeneitehanga,koteneitakoutouemeaai;maua atuetahiongahuapapaiotewhenuairotoiakoutouoko, kaweaatuhokihehakarimatauatangatakiraro,tetahi

wahipama,metetahiwahihoni,ngameakakara,mete maira,tenati,metearamona:

12Kiatakiruahokingamoniemauaatuirotoiokoutou ringa;kotemonihokiiwhakahokiamaiitewahaoa koutoupeke,mewhakahokiatuanotenairotoiokoutou ringa;hepohehepea

13Tangohiahokitokoutouteina,awhakatika,hokianoki tauatangata;

14AmateAtuaKahaRawaetukumaikiakoutoukia arohainamaietauatangata,kiatonoamaianoeiatera tuakanaokoutou,rauakoPineamineKitewhakapania ahauiakutamariki,kuawhakapaniaahau

15Nakamauauatangatakitauahakari,eruahokinga moniimauaatueratouioratouringa,mePineamine;a whakatikaana,haereanakiraro,kiIhipa,akatukite aroarooHohepa.

16A,kakiteaaPineamineeHohepairotoiaratou,naka meaiakitekaitohutohuotonawhare,Kaweaenatangata kitewhare,patuahekai,takahoki;kakaitahihokimatou koeneitangataitepoutumarotanga

17NakameatiaetauatangatataHohepaikiai;aka kaweaauatangataetauatangatakitewhareoHohepa. 18Nakawehiauatangata,moratouikaweakitewhareo Hohepa;akamearatou,Motemoniiwhakahokiairotoia tatoupekeitehaerengatuatahiikaweamaiaitatou;kia whaitakemaiaiiakiatatou,motanareremaikiatatou, katangoaiiatatouheiponongameatatoukaihe

19Nakawhakatataratoukitekaitohutohuotewhareo Hohepa,kakorerokiaiaitekuwahaotewhare;

20Kamea,Ekara,ihaeremaianomatouimuakitehoko kai;

21A,notomatoutaengakitewharetira,ka whakatuwheratiaematouamatoupeke,na,kotemonia tenei,atenei,itewahaotanapeke,tamatoumoni,rite tonutetaimaha:akuawhakahokiamaiematouiomatou ringa

22Kuakaweamaianoematouirotoiomatouringaetahi atumoniheihokokai:kahorematouemohionawairaneii makaamatoumonikiamatoupeke

23Akameaia,Kiatauterangimariekiakoutou,kauae wehi:natokoutouAtua,nateAtuahokiotokoutoupapai homaihetaongakiakoutoukirotokiakoutoupeke:i ahauanotakoutoumoni.NakakaweaeiaaHimionakia ratou

24Nakakawetauatangataiauatangatakitewhareo Hohepa,kahoatueiahewaiheihoroimooratouwaewae; ihoatuanoeiahekaimaaratoukaihe

25NakatakaeratoutehakarimotetaengamaioHohepa iteawatea:irongohokiratoumekaitaroratoukireira

26A,itetaengamaioHohepakitewhare,kakaweae ratoukiaiatehakariaoratouringakitewhare,akapiko kiaiakitewhenua.

27Nakauiiakiaratoukitepai,kamea,Keitepairanei tokoutoupapa,tekorohekeikorerotiamairaekoutou? Keiteoraanoia?

28Akamearatou,Keitepaitaupononga,tomatoupapa, eoraanaanoia.Nakatuohuratou,kapikoiho.

29Kamarangatonakanohi,kakiteiaiaPineamine,itona teina,itetamaatonawhaea,akamea,Kotokoutouteina tenei,kotewhakaotingaikorerotiaraekoutoukiahau?I meaanoia,KiaarohateAtuakiakoe,etakutama

30NakahohoroaHohepa;hetokongaakehokinotona ngakauarohakitonateina:akarapuaeiatewahihei tangihanga;ahaereanaiakirotokitonaruma,tangianai reira.

31Nakahoroiaeiatonamata,kaputakiwaho,ka whakamanawanui,kamea,Whakatakotoriahetaro 32Nakawhakatakotoriaeratoumanakiaiaanake,ma ratoukiaratouanake,mangaIhipiana,ikaitahimeia,ki aratouanake:ekorehokieaheiingaIhipianatekaitaro tahimengaHiperu;hemeawhakariharihahokitenakinga Ihipiana

33Nakanohoratoukitonaaroaro,tomuaritetonuanoki tonamuanga,tomuriritetonuanokitonamuringa;a miharoanaauatangatatetahikitetahi

34Nakatuwhainaatueiaetahiongawahiitonaaroaro maratou:henuirawaiatewahiiaPineamine;mei takirimatiatewahiatetahioratoukuaritekitanaNaka inuratou,kakoatahimeia

UPOKO44

1Nakawhakahauiakitekaitohutohuotonawhare,ka mea,Whakakiiangapekeaauatangatakingakaietaeate whawhaokiroto,memakaanotemoniatenei,atenei,ki tewahaotanapeke.

Whaowhinahokitakukapu,tekapuhiriwa,kitewahaote pekeatewhakaotinga,metemonianomotanawitiNa ritetonutanaimeaaikitaHohepakupuikiai.

3A,kamaramateata,katonoaatuauatangata,ratoumea ratoukaihe

4A,notoratouhaerengaatuitepa,kihaiimatara,kamea aHohepakitekaitohutohuotonawhare,Whakatika, whaiaauatangata;a,kamauratouiakoe,kameakia ratou,Heahaiutuaaiekoutoutepaikitekino?

5Eharaianeiteneiitemeaeinuaitokuariki,itanahokie kitetohuaiia?hekinotakoutoumahi

6Nakamauratouiaia,akorerotiaanaeiaauakupuano kiaratou

7Akamearatoukiaia,Heahaeneikupuikorerotiaaie tokuariki?Aue,kiameatiateneimeaeaupononga!

8Nana,kotemoniikiteaematouitewahaoamatou peke,iwhakahokiamaiematoukiakoeitewhenuao Kanaana:na,metahaematouitehiriwametekourairoto itewhareotouariki?

9Kitemeakakiteatauameakitetahioaupononga,kia mateia,kiawaihoanomatouheiponongamatokuariki.

10Akameaia,Kiariteanohokiaianeikitakoutouimea ai:ekiteatauameakitetahi,heiponongaiamaku;aka korekoutoueekengiaetekupu

11Nahohorotonutaratoutukuihoitanapeke,itanapeke, kitewhenua,awhakatuwheratiaanaeratoutanapeke, tanapeke.

12Nakarapuia,timataitematamuaawhakamutukite whakaotinga:akakiteatekapuirotoitepekeaPineamine

13Nakahaeaeratouoratoukakahu,awhakawahaanae ratoutanakaihe,tanakaihe,hokianakitepa

14NakahaereaHuraratoukoonatuakana,koonateina, kitewhareoHohepa;ireiratonuhokiia:atapapaanaki tewhenuaitonaaroaro

15NakameaaHohepakiaratou,Heahateneimeai meatianeiekoutou?kahorekoutouimohiohetangata matakitetepeneimeahaunei?

16NakameaaHura,Heahatamatouemeaaikitoku ariki?heahatatatouekoreroai?mepeheahokikamaai? KuakiteaeteAtuatekinooaupononga;na,teneimatou heiponongamatokuariki,matoutahihokikotetangatai kiteaneitekapukiaia.

17Anorakoia,Engari,kiameatiateneieahau!Kote tangataikiteaneitekapukiaia,koiaheiponongamaku; kokoutouia,haeremariekirungakitokoutoupapa.

18KatahikawhakatataaHurakiaia,kamea,Tukuatau pononga,etokuariki,kiakoreroitetahikupukinga taringaotokuariki,keimurahokitouririkitaupononga: kokoruahokikoParaoritetahi

19Iuimaitokuarikikianapononga,imea,Hepaparanei tokoutou,heteinaranei?

20Akameamatoukitokuariki,Hepapaanotomatou,he koroheke,metetahitamaotonakoroheketanga,hemeaiti; kuamatehokitonatuakana,akoiaanakeimahueotona whaea,earohaanahokitonapapakiaia

21Nakameamaikoekiaupononga,Kaweamaiiakiraro nei,kiahau,kiatauatuaiokukanohikiaia

22Katahimatoukameakitokuariki,Ekoreeaheikia whakarereatonapapaetauatamaiti:notemeakamate tonapapakitemahueiaia

23Nakameakoekiaupononga,Kitekahoretokoutou teina,tewhakaotinga,ehaeretahimaiiakoutoukiraronei, ekorekoutouekiteitokukanohiamuriakenei

24A,itomatouhaerengakirunga,kitaupononga,kitoku papa,nakakorerotiaematoungakupuatokuarikikiaia.

25Akameamaitomatoupapa,Hokiatukitehokoi tetahiwahikaimatatou

26Nakameamatou,Ekoreeaheikiahaerekiraro:kite meakeiamatoutomatouteina,tewhakaotinga,naka haerematoukiraro:notemeaekoreeaheikiakitematou itekanohiotauatangata,kitekahoretomatouteina,te whakaotinga,iamatou

27Nakameataupononga,tokupapa,kiamatou,Emohio anakoutoukuawhanaungatamatokoruaatakuwahine; 28Aihaereatutetahiitokutaha,imeahokiahau,He ponokuahaeaputiaia;akahoreahauikiteiaiaamohoa noanei:

29Kitetangohiaanohokiteneiekoutouiahau,akapono heaituakiaia,katahikameingaekoutoukiaheketangi atutokukoroheketangakitepo.

30Heoi,kitehaereatuahaukitaupononga,kitokupapa, akahoretauatamaitiiamatou;kuatakaiahokitonaoraki teorangaotetamaiti;

31Na,keitonakitengakuakoreteneitama,kamateia:a kameingaematou,eaupononga,tekoroheketangaotau pononga,otomatoupapa,kiaheketangiatukitepo

32Iwaihohokitauponongaheiutumoteneitamakitoku papa,imeaahau,Kitekahoreiaekaweamaieahaukia koe,na,heiwhakahengaahaumatokupapaingarakatoa.

33Heoikianohoratauponongaaianeiheiutumotenei tama,heiponongamatokuariki;akiahaeretahitetamaiti meonatuakanakirunga

34Mepeheahokiahauehaereaikirunga,kitokupapa,ki tekahoretetamaiahau?keikiteahauitekinoepakitoku papa

1¶NakihaiitaeaeHohepatewhakamanawanuiite aroarootehungakatoaetuanaitonataha;akakarangaia, Haerekatoaatungatangataitokutaha.Akahorehe tangataituitonataha,iaHohepaewhakaatuanaiaiaki onatuakana

2Nahenuitonareokitetangi:akarongongaIhipiana,ka rongoanohokitewhareoParao

3NakameaaHohepakionatuakana,KoHohepaahau;e oraanaanoraneitokupapa?Akihaionatuakanaiaheite whakahokikupukiaia;iohorerehokiitonaaroaro 4AkameaaHohepakionatuakana,Whakatatamairaki ahauNakawhakatatamairatouAkameaia,KoHohepa ahau,kotokoutouteinaihokonaneiekoutoukiIhipa 5Na,kauaraepouri,kauahokiemumuraokoutoukanohi, mokoutouihokoiahaukikonei:notemeahemeatono maiahaueteAtuakimuaiakoutouheiwhakaoratangata 6Karuahokieneitauotematekaikitewhenua:keimuri anoetahiatutauerima,ekoreaieparau,ekoreaiekokoti 7KuatonoamaineihokiahaueteAtuakimuaiakoutou kiawhaiputangaaikoutoukitewhenua,kiaoraaihoki koutouirungaitewhakaoranganui

Ina,eharaiakoutounanaahauitonomaikikonei,engari nateAtua;kuawaihohokiahaueiaheimatuakiaParao, heiarikianomotonawharekatoa,heikawanahokimote whenuakatoaoIhipa

9Hohoro,haerekirunga,kitokupapa,meaatukiaia,He peneitekupuatautamaaHohepa,Kuameingaahauete AtuaheiarikimoIhipakatoa;haeremaikiahau,kauae whakaroa;

10AmenohokoekitewhenuaoKohena,akatatakoeki ahau,koutoukoautamariki,kongatamarikiaautamariki, meauhipi,meaukau,meaumeakatoa;

11Akaatawhaiahauiakoekireira;erimahokieneitau matekaikeimurinei;keirawakoretiakoemetouwhare, meaumeakatoa.

12Na,kakiteneiokoutoukanohi,mengakanohiotoku teina,oPineamine,kotokuwahateneitekoreroneikia koutou.

13Amakoutouekorerokitokupapatokukororiakatoai Ihipa,mengameakatoaikiteneikoutou;kiahohoroano takoutoukawemaiitokupapakiraronei.

14NakahingaiakirungakitekakioPineamine,otona teina,akatangi;akatangiaPineamineirungaitonakaki 15Akakihiiaionatuakanakatoa,katangihokikiaratou: amuriihokakoreroonatuakanakiaia

16NakataeterongokitewhareoParao,kakorerotia, KuataemaingatuakanaoHohepa:hemeapaianotenaki tewhakaarooParao,oanatangatahoki

17NakameaaParaokiaHohepa,Korerokioutuakana, Koteneitakoutouemeaai;whakawahaakoutoukararehe, ahaere,haerekitewhenuaoKanaana;

18Tikinahokitokoutoupapa,mengatangataookoutou whare,ahaeremaikiahau:akahoatueahaukiakoutou ngameapapaiotewhenuaoIhipa,akakaikoutouite momonatangaotewhenua.

19Na,kuawhakahauaneikoe,meatiateneiekoutou; mauriaatuetahikaatamakoutouitewhenuaoIhipamoa koutoutamariki,moakoutouwahine,akaweamaito koutoupapa,haeremaihoki

20Akauaewhakaarokiakoutoumea;makoutouhoki ngameapaiotewhenuakatoaoIhipa.

21NakaperangatamaaIharaira:akahomaihekaatae Hohepakiaratou,kaperametaParaoikiai,ihomaiano eiaheomoratoukiteara.

22Ihomaianohokieiakiaratoukatoahewhakatakirua mongakakahuotetahi,otetahi;kiaPineamineiaihomai eiaetorurauhiriwa,takirimaanohokingakakahu.

23Akongameateneiihoatueiakitonapapa;kotahi tekaungakaiheewahaanaingameapapaioIhipa,me ngakaiheuhakotahitekau,kotaratoukawengahewiti,he taro,hekaimatonapapakiteara

24Nakatonoaatueiaonatuakana,ahaereanoratou:ka meahokiiakiaratou,Keingangaukoutoukiteara

25NakahaeremairatouiIhipakirunga,akataekite whenuaoKanaana,kiaHakopa,kitoratoupapa;

26Akakorerokiaia,kamea,EoraanaanoaHohepa,ko iahokitekawanaotewhenuakatoaoIhipaNakahemote ngakauoHakopa,kihaihokiiaiwhakaponokiaratou.

27NakakorerotiaeratoukiaiangakupukatoaaHohepa ikoreroaiiakiaratou:akakiteiaingakaataitukuamai eHohepaheitikimaiiaia,nakaoraaketewairuao Hakopa,otoratoupapa

28AkameaaIharaira,Heoiano;Eoraanaanotakutama, aHohepa:kahaereahaukiakiteiaiakeimateahau.

UPOKO46

1¶NakaturiaeIharairameanameakatoa,akataeki Peerehepa,akapatuaeiaetahipatungatapumateAtuao tonapapa,oIhaka.

2NakakoreromoemoeateAtuakiaIharairaitepo,ka mea,EHakopa,eHakopaAkameaia,Teneiahau

3Akameaia,KoteAtuaahau,koteAtuaotoupapa: kauaewehikitehaerekiraro,kiIhipa;kameingahoki koeeahauheiiwinuikireira

4Kahaeretahiahauiakoekiraro,kiIhipa;makuanokoe ewhakahokimaikirunganei:amateringaoHohepae pehioukanohi

5NakawhakatikaatuaHakopaiPeerehepa,akakaweaa Hakopa,toratoupapa,engatamaaIharaira,mearatou tamariki,mearatouwahine,irungaingakaataitukuamai eParaoheitikiatuiaia.

6Nakamauriaeratouaratoukararehe,mearatoutaonga iwhiwhiaikitewhenuaoKanaana,ahaereanakiIhipa,a Hakoparatoukoonaurikatoa.

7Koanatama,mengatamaaanatama:koanatamahine, mengatamahineaanatama,meonaurikatoaikaweaeia kiIhipa

8NakongaingoaeneiongatamaaIharaira,ihaereneiki Ihipa,koHakoparatoukoanatama:koReupena,matamua aHakopa.

9KongatamaaReupena;koHanoka,koParu,ko Heterono,koKarami

10KongatamaaHimiona;koIemuere,koIamini,ko Ohara,koIakini,koTohara,ratoukoHauru,kotetamaa tetahiwahineKanaani.

11KongatamaaRiwai;koKerehona,koKohata,ko Merari

12KongatamaaHura;koEre,koOnana,koHeraha,ko Parete,koTaraha:koEreiarauakoOnanaimatekite

whenuaoKanaanaKongatamaaParetekoHeteronoraua koHamuru.

13KongatamaaIhakara;koTora,koPuwa,koHopa,ko Himirono.

14KongatamaaHepurona;koHerete,koErono,ko Iahateere

15KongatamaeneiaRea,iwhanauneiiarauako HakopakiParanaarama,ratoukotanatamahine,koRina:e torutekaumatorungawairuakatoaoanatama,oana tamahine

16KongatamaaKara;koHipiona,koHaki,koHuni,ko Etepono,koEri,koArori,koAreri

17KongatamaaAhera;koImina,koIhua,koIhui,ko Peria,ratoukoHeratoratoutuahine:mengatamaaPeria; koHepere,koMarakiere

18KongatamaeneiaTiripa,ateraihomaineieRapana kiaRea,kitanatamahine,iwhanauneiiarauakoHakopa; kotahitekaumaonongawairua

19KongatamaaRahera,wahineaHakopa;koHohepa rauakoPineamine

20AwhanauakeaHohepaitewhenuaoIhipa,koManahi rauakoEparaima,hewhanaueneinarauakoAhenata, tamahineaPotiwheratohungaoOno 21KongatamaaPineamine;koPeraha,koPekere,ko Ahapere,koKera,koNaamana,koEhi,koRoho,ko Mupimi,koHupimi,koArare

22KongatamaeneiaRahera,iwhanauneimaHakopa: kongawairuakatoakotahitekaumawha.

23KongatamaaRana;Huhimi

24KongatamaaNapatari;koIahateere,koKuni,ko Ietere,koHireme.

25KongatamaeneiaPiriha,ateraihomaineieRapana kitanatamahine,kiaRahera,awhanauakeeneiiaraua koHakopa:ewhituauawairuakatoa.

26KongawairuakatoaihaeretahineiiaHakopakiIhipa, iputamaineiirotoitonahope,eonotekaumaononga wairuakatoa;haungangawahineangatamaaHakopa; 27KongatamaaHohepa,iwhanauneimanakiIhipa,e ruangawairua:ewhitutekaungawairuakatoaotewhare oHakopaihaereneikiIhipa.

28NakatonoaeiaaHurakimuaiaia,kiaHohepa,hei arahiiaiakiKohena;akataekitewhenuaoKohena 29NakawhakanohoiaeHohepatonahariata,ahaereana kitewhakatauitonapapa,iaIharaira,kiKohena,akatae atukitonaaroaro;nakahingaiakirungakitonakaki,ahe roatanatangiirungaitonakaki.

30NakameaaIharairakiaHohepa,Hepaikitemate ahauaianei,nokuhokikakiteitoumata,notemeaeora anaanokoe

31NakameaaHohepakionatuakana,kitewhareano hokiotonapapa,Kahaereahaukirunga,kitekorerokia Parao,kitemeakiaia,Kuataemaikiahauokutuakana, metewhareotokupapa,inohoraitewhenuaoKanaana; 32Naheheparaauatangata,hehungawhangaikararehe ratou;kuakaweamaianoeratouaratouhipi,aratoukau, mearatoumeakatoa

33A,kakarangaaParaoiakoutou,kamea,Heahata koutoumahi?

34Mekiatuekoutou,Hehungawhangaikarareheau pononga,otomatoutaitamarikitangaakeamohoanoanei, matou,meomatoumatua:kianohoaikoutoukitewhenua

oKohena;hemeawhakariharihahokikingaIhipiananga heparakatoa.

UPOKO47

1¶NakahaereaHohepa,kakorerokiaParao,kamea, Kuataemaitokupapameokutuakana,mearatoukahui,a ratoukau,aratoumeakatoa,itewhenuaoKanaana;na, keitewhenuaratouoKohena

2Nakatangoiaietahioonatuakana,tokorima,a whakaturiaanaratoueiakitearoarooParao

3AkameaaParaokionatuakana,Heahatakoutouna mahi?AkamearatoukiaParao,Heheparaaupononga, matoumeomatoumatua

4ImeaanoratoukiaParao,Henohokiteneiwhenuai haeremaiaimatou;notemeakahorehekaimaaratou kahuiaaupononga;henuihokitematekaiotewhenuao Kanaana:tenara,kianohoauponongakitewhenuao Kohena.

5NakakoreroaParaokiaHohepa,kamea,Kuataemai neitoupapameoutuakanakiakoe;

6KeitouaroarotewhenuaoIhipa;whakanohoiaekoetou papameoutuakanakitewahipaiotewhenua;kianoho ratoukitewhenuaoKohena:akitemohiotiaekoeetahi tangatapakariirotoiaratou,meingaratouheirangatira moakukararehe

7NakakaweamaiaHakopa,tonapapa,eHohepa,ka whakaturiakitearoarooParao;akamanaakiaHakopaia Parao

8AkameaaParaokiaHakopa,Kahiaoutau?

9NakameaaHakopakiaParao,Kongaraongatauo tokunohomanenekakotahirauetorutekautau;oku matuaingaraotoratoumanene

10NakamanaakiaHakopaiaParao,aputaatuanaite aroarooParao

11NakawhakanohoiaeHohepatonapapameonatuakana, ahoatuanaeiakiaratouhekaingaitewhenuaoIhipa,i tewahipairawaotewhenua,itewhenuaoRamehehe, perametaParaoiwhakahauai

12NakaatawhaiaHohepaitonapapa,ratoukoona tuakana,kotewharekatoaanohokiotonapapakitetaro, hemeawhakaritekioratouhapu

13Akahorehetarootewhenuakatoa;henuirawahokite matekai,ahemonoatewhenuaoIhipaitematekai,mete whenuakatoaoKanaana

14AkohiaanaeHohepatemonikatoaikiteakite whenuaoIhipa,kitewhenuahokioKanaana,motewitii hokonaeratou:akaweaanaeHohepatemonikitewhare oParao

15A,notepotootemoniotewhenuaoIhipa,ote whenuahokioKanaana,nakahaerengaIhipianakatoaki aHohepa,kamea,Homaihetarokiamatou:kiamatehoki matoukitouaroaroheiaha?kuakorehokitemoni

16NakameaaHohepa,Homaiakoutoukararehe;aka hoatueahauheiutumoakoutoukararehe,kitepotote moni

17NakakaweamaieratouaratoukararehekiaHohepa: ahoatuanaeHohepahetarokiaratouheiutumonga hoiho,mongakahuihipi,mongakahuikau,mongakaihe: awhangaiaanaratoueiakitetaromoaratoukararehe katoaitauatau

18A,notetakangaotauatau,kahaeremairatoukiaiai teruaongatau,kameakiaia,Ekoreehunaematoui tokuariki,kuapototemoni;keitokuarikihokiamatou kahuikararehe;kahorehemeaetoeanaheitirohangama tokuariki,koomatoutinanaanake,meomatouoneone: 19Kiamatematoukitouaroaroheiaha?matoutahihoki metomatouoneone?hokonamatoumetomatouoneone kitetaro,akariromatoumetomatouoneoneheipononga maParao:homaianohokihepurapurakiamatou,kiaora aimatou,keimate,keiururuatiatewhenua

20NakahokonaeHohepatewhenuakatoaoIhipamo Parao;ihokonahokiengaIhipianatanamara,tanamara; 21Tenakongatangata,iwhakawhitiwhitiaeiakingapa,i tetahipitoongaroheoIhipaaputanoakitetahipitoo reira

22Koteoneoneanakeiaongatohungakihaiihokonaeia; iwhakariteahokitetahiwahieParaomangatohunga,ai kairatouitaratouwahiihomaieParaomaratou:koiate hokonaaieratouoratouoneone.

23AkameaaHohepakiteiwi,Nana,kuahokonanei koutoueahauinaianei,metokoutouoneone,maParao:na, hepurapuramakoutou,ruiatewhenua.

24A,teneiake,kamahangahua,mehoatuekoutoute rimaongawahikiaParao,amakoutouewhangawahi, heipurapuraotemara,heikaimakoutou,matehunga hokiookoutouwhare,heikaihokimoakoutoupotiki

25Akamearatou,Kaoramatouiakoe:kiamanakohia matouetokuariki,heiponongamatoumaParao.

26NakawhakatakotoriatetikangaeHohepamote whenuaoIhipaamohoanoanei,maParaoterimaonga wahi;haungaiatewhenuaongatohunga,kihaihokitenai riroiaParao

27NakanohoaIharairakitewhenuaoIhipa,kite whenuaoKohena;akawhaikaingaratoukireira,katupu, kanuiwhakaharahara

28AkotahitekaumawhitungatauioraaiaHakopakite whenuaoIhipa:akotahirauewhatekaumawhitungatau oteorangaoHakopa

29NakatatangaraemateaiaIharaira:akakarangai tanatama,iaHohepa,kameakiaia,Na,kitemeaka manakohiaahauekoe,tena,whakapakiamaitouringaki raroitokuhuha,akiaatawhai,kiaponomeahau;kauara ahauetanumiakiIhipa:

30Engarikiatakotoahaukiokumatua,amekaweatu ahauekoeiIhipa,metanuhokikitoratouurupaNaka meaia,Kariteiahautauikimaina.

31Akameaia,OatimaikiahauNakaoatiiakiaiaNa kapikoihoaIharairakirungakitematengaotemoenga.

UPOKO48

1¶Na,imuriieneimea,kakorerotiakiaHohepa,Nana,e mateanatoupapa:akatangoiaianatamarikitokorua,ia ManahirauakoEparaima,heihoamona

2AkakorerotiakiaHakopa,kameatia,Na,koHohepa, kotautama,teneitehaeremaineikiakoe:naka whakakahaakeaIharairaiaia,akanohokirungaite moenga

3NakameaaHakopakiaHohepa,IputamaiteAtua KahaRawakiahauiRutu,itewhenuaoKanaana,i manaakiiahau;

4Imeaanokiahau,Na,kameingakoeeahaukiahua,ka whakanuiahauiakoe,kameingahokikoeeahauhei huingaiwi;akahoatueahauteneiwhenuakiouuriimuri iakoeheikaingapumau.

5Na,koautamatokorua,koEparaimarauakoManahi,i whanauneimaukitewhenuaoIhipaimuaakeotoku taengamaikiakoe,kiIhipa,makuena;karitekia ReupenarauakoHimiona,kariromairauaiahau.

6A,kotauwhanauewhanaumauimuriiaraua,mauena; kahuainakiaratouteingoaooratoutuakanaitoratou kaingapumau

7Koahauhoki,itokuhaerengamaiiParana,kamatea Raherakitokutaha,kitewhenuaoKanaana,kiteara,he wahiitineitehaerengaatukiEparata:atanumiaanae ahaukireirakitearakiEparata;koPeterehemataua 8AkakiteaIharairaingatamaaHohepa,kamea,Kowai enei?

9AkameaaHohepakitonapapa,Koakutamaeneii homaieteAtuakiahauiteneiwahi.Nakameaia,Tena, kaweamaikiahau,kiamanaakiaiahauiaraua

10NaheataruangakanohioIharaira,natekorohekehoki, kihaiiaiaheitekiteatu.Nakawhakatataiaiarauakiaia; akakihiiaiaraua,kaawhiiaraua

11NakameaaIharairakiaHohepa,Kihaiahauimeaka kiteahauitoumata:kuawhakakiteamaineianohokiete Atuaouurikiahau

12NakanekehiaaturauaeHohepairotoionaturi,aka pikotonamatakitewhenua.

13NakapuritiarauaeHohepa,aEparaimaetonaringa mataukitemauioIharaira,aManahietonamauikite matauoIharaira,akawhakatataatuiaiarauakiaia.

14NakatoronaeIharairatonaringamatau,a whakatakotoriaanaeiakirungakitematengaoEparaima, koiahokiteteina,metonaringamauikirungakite matengaoManahi,heatawhakatakotohokinanaiona ringa;koManahihokitematamua

15NakamanaakiiaiaHohepa,kamea,EteAtua,i haereereneiokumatua,aAperahamarauakoIhakaitona aroaro,mateAtuananaahauiwhangaiitokuorangakatoa ataeanoatiateneira;

16Mateanaheranananeiahauiwhakaorairotoingahe katoa,emanaakieneitamariki;akiahuainatokuingoakia raua,meteingoahokiookumatua,oAperahamarauako Ihaka;akiatinonuihaereratouiwaenganuiitewhenua 17A,notekitengaoHohepakuawhakatakotoriaetona papatonaringamataukirungakitematengaoEparaima, kakinokitanatitiro:nakahapaingaakeeiateringao tonapapa,kianekehiaatuitematengaoEparaimaki rungakitematengaoManahi

18AkameaaHohepakitonapapa,Kauaepena,etoku papa;kotetuakanahokitenei;whakatakotoriatoumatau kirungakitonamatenga.

19Nakawhakakahoretonapapa,kamea,Emohioana ahau,etakutama,emohioanaahau:kawaihoanoiahei iwi,kanuianohokiia:otiiakanuiatutonateinaiaia,aka waihoonauriheitupuakehetiningaiwi

20Nakamanaakiiaiarauaitauara,kamea,Kokoeta Iharairamanaakitanga,akakorerotia,Kiameingakoeete AtuakiaritekiaEparaima,kiaritehokikiaManahi:naka makaeiaaEparaimakimuaiaManahi.

21NakameaaIharairakiaHohepa,Kamateteneiahau: heiakoutouiateAtua,manahokikoutouewhakahokiki tewhenuaookoutoumatua

22Nakotahitewahikahoatuneieahaumou,ehiraakeai itooutuakana,kotakuhokiitangoaiingaAmorikitaku hoari,kitakukopere

UPOKO49

1¶NakakarangaaHakopakianatamariki,kamea, Huihuimai,akakorerotiaeahaukiakoutoungameae ponokiakoutouingaraomuri

Huihuimai,whakarongohoki,engatamaaHakopa; whakarongohokikiaIharaira,kitokoutoupapa

3EReupena,kokoetakumatamua,tokupakaritanga,me tetimatangaotokukaha;tehirangaakeotehonore,te hirangaakehokiotekaha:

4Hemeapokarekare,anohewai,ekorekoeekaka;mo toupikitangaitemoengaotoupapa;whakapokeaihoe koe:ipikitiaeiatokumoenga

5Hetuakana,heteina,aHimionarauakoRiwai;hepatu nanakiakeioratounohoanga.

6Kauaetomo,etokuwairua,kitorauawahingaro;kauae huihuia,etokuhonore,kitorauawhakaminenga:ipatu tangatahokirauaiarauaeririana,ahehikakanorauai wahiaaitetaiepa

7Kiakangatorauariri,ikahanei;metorauaaritarita,no temeahenanakia:kaweheaaturauaeahaukirotokia Hakopa,kawhakamararatiahokirauakirotokiaIharaira 8EHura,kokoeewhakamoemititiaeoutuakana,eou tuakana:kautouringakitekakioouhoariri;kapikokia koengatamaatoupapa

9HekuaoraionaaHura:ikakeatukoe,etakutama,ite haenga:ipiko,itapapaia,iperameteraiona,iperahoki meteraionakatua;mawaiiaewhakaoho?

10EkoreeriroketehepetaiaHura,metetokotokoote kawanaiwaenganuioonawaewae,kiataemairaanoa Hiro;akiaiatehuihuingaoteiwi

11Kahereaeiatanakuaokitewaina,tetamahokiatana kaihekitewainapairawa;kahoroiaeiaonakakahukite waina,onakakahuhokikitetotootekarepe

12Kamumurahokionakanohiitewaina,kamaonaniho itewaiu.

13KanohoaHepuronakitewahapuotemoana;hei wahapuanoiamongakaipuke;kataeanotonaroheki Hairona.

14HekaihekahaaIhakara,etapapaanaiwaenganuionga pikaungaerua:

15A,itonakitengaiteokiokingahepai,itewhenuahoki heahuareka;nakatukuaihotonapokohiwikitepikaunga, ameingaanaiaheiponongahomaitakoha

16KawhakawaaRanaitonaiwi,kaperaanometetahio ngaiwioIharaira

17HeinakahiaRanakiteara,heinekehokikitehuarahi, engauaiiterekerekeotehoiho,akatakawhakamuritona kaieke

18Kuatatariatuahaukitauwhakaoranga,eIhowa.

19KoKara,kaakiteopekirungakiaia:otiiakaakiiaki toratourekereke

20KotaAhera,kamomonatanataro,ahekaikingiona hua

21KoNapatari,hehatakuatukuakiahaere:ehomaianae iangakupupapai.

22KoHohepahepekahua,hepekahuaitetahaotepuna; kooratoumangaerereanakirungaitepakitara.

23Imamaerawangakaikopereiaia,iperemaihokikia ia,ikinohokikiaia

24Otiiaimautanakopereirungaitekaha,ai whakakahangiangatakakauoonaringaengaringaote MeaNuioHakopa;(noreiratehepara,tekamakao Iharaira:)

25AraeteAtuaotoupapa,manakoeeawhina;Mate KahaRawahoki,manaetukumaikiakoengamanaakio terangiirunga,ngamanaakioterireetakotoanairaro, ngamanaakiongau,otekopu

26Hiraakengamanaakiatoupapaingamanaakiaoku tupuna,taenoaatukingapitorawaongapukepuketu tonu:katauihoenakirungakitemahungaoHohepa,kite tumuakihokionaimotuhiaatuionatuakana

27KahaehaeaPineamineanohewuruhi:kakaingaeiate tupapakuiteata,aiteahiahikatuwhainaeiangataonga parakete

28KoeneikatoangaiwikotahitekaumaruaoIharaira:ko tekorerohokiteneiatoratoupapakiaratou,kotana manaakiiaratou;ritetonukitonamanaakitanamanaakii aratou.

29Iwhakahauanoiaiaratou,imeakiaratou,Kakohia atuahaukitokuiwi:tanumiaahaukiokumatuakirotoki teanaiteparaeoEperonaHiti;

30KiteanaiteparaeoMakapera,iteritengaoMamere,i tewhenuaoKanaana,ihokonameteparaeeAperahama iaEperonaHiti,kiapuritiaheitanumanga.

31ItanumiaaAperahamarauakoHara,kotanawahine,ki reira;itanumiaaIhakarauakoRipeka,kotanawahine,ki reira;atanumiaanaeahauaReakireira.

32IhokonateparaemeteanaireiraingatamaaHete 33A,kamututewhakahauaHakopakianatama,ka pepekeakeonawaewaekirotokitemoenga,akahemo, kakohiaatukitonaiwi

UPOKO50

1NakahingaaHohepakirungakitemataotonapapa,a katangiirungaiaia,kakihihokiiaia.

2NakawhakahauaHohepaianatangata,ingakairongoa, kiawhakapakokotiatonapapa:nawhakapakokotiaanaa Iharairaengakairongoa.

3Nakatutukionaraewhatekau;eriteanahokingara motehungaewhakapakokotiaana:aewhitutekaungarai uhungatiaaiiaengaIhipiana

4Akapahemongaraeuhungatiaaiia,kakoreroa HohepakitewhareoParao,kamea,Na,kitemeakua manakohiaahauekoutou,tena,koreroatukingataringao Parao,meaatu,

5Iwhakaoatitokupapaiahau,imea,Kamateteneiahau: heirotoitakutanumangaikeriaeahaumokukitewhenua oKanaana,heireiraahautanumiaaiekoeNatukuaahau kiahaereaianeikirungakitetanuitokupapa,kahokimai ai

6NakameaaParao,Haerekirungakitetanuitoupapa, kiaritekitanaiwhakaoatiaiiakoe.

7NakahaereaHohepakirungakitetanuitonapapa,i haeretahianoiaiangaponongakatoaaParao,nga

kaumatuaotonawhare,mengakaumatuakatoaote whenuaoIhipa;

8MetewharekatoaanohokioHohepa,ratoukoona tuakana,metewhareanohokiotonapapa:koaratou tamarikianake,mearatouhipi,mearatoukauimahueia ratouitewhenuaoKohena

9Ihaeretahianoiaiangahariatamengakaiekehoiho:he nuiwhakaharaharatetira.

10NakataeratoukitepatungawitiaAtara,itawahio Horano,ahetinonuiwhakaharaharatetangihangaitangi airatoukireira:ewhituhokingaraiuhungatiaaieiatona papa

11A,kakitengatangatawhenua,ngaKanaani,iteuhunga itepatungawitiaAtara,kamearatou,Hetanginuitenei nangaIhipiana:nareiraihuainaaiteingoaoreirako Aperemitiraima,keiteratahaoHorano.

12Aritetonukitanaiwhakahauaikiaratoutaanatamai meaaikiaia

13IkaweahokiiaeanatamakitewhenuaoKanaana,a tanumiaanakiteanaiteparaeoMakapera,ihokona tahitianeieAperahamameteparaeiaEperonaHiti,kia puritiaheitanumanga,iteritengaoMamere.

14NahokianaaHohepakiIhipa,ratoutahikoona tuakana,kongatangatakatoaanohokiihaeretahiiaiaki rungakitetanuitonapapa,itemutungaotanatanuitona papa

15Na,itekitengaongatuakanaoHohepakuamateto ratoupapa,kamearatou,TerapeaekinomaiaHohepaki atatou,akautuamaieiaatatoukinokatoaimeatiae tatoukiaia

16NakatonotangataratoukiaHohepaheimea,Natou papaiwhakahauimuaitonamatenga,imea,

17KiapeneitakoutoukupukiaHohepa,Tena, whakarereateheooutuakana,metoratouhara;hekino hokitaratoumahikiakoe:na,tenara,whakarereanoatia ihoteheongaponongaateAtuaotoupapaNakatangia Hohepaiaratouekoreroanakiaia.

18Nakahaereonatuakana,katapapakitonaaroaro;aka mearatou,Teneimatouheiponongamau

19AkameaaHohepakiaratou,Kauaewehi:he kaiwhakakapiotiahaumototeAtuawahi?

20Kokoutouia,iheokoutouwhakaarokiahau;hepaiia tewhakaarooteAtua,kiapeneiaimeteneiinaianei,kia oraaingatangatatokomaha

21Heoikauaewehi:makukoutoueatawhai,koutoukoa koutoupotiki.Akawhakamarieiaiaratou,kakoreropai kiaratou

22NakanohoaHohepakiIhipa,ratoukotewhareotona papa:akotahiraukotahitekaungatauioraaiaHohepa

23AikiteaHohepaitetuatoruongawhakatupurangao ngatamarikiaEparaima:iwhakatupuriaanohokinga tamarikiaMakiri,tamaaManahi,kirungakingaturio Hohepa

24NakameaaHohepakionatuakana,Kamateahau:aka atatirohiakoutoueteAtua,akakaweaatukoutoueiai teneiwhenuakitewhenuaioatiaiiakiaAperahama,kia Ihaka,kiaHakopa.

25NakawhakaoatitiangatamaaIharairaeHohepa,ka meaia,Katikinamaikoutou,kaatatirohiaeteAtua,ame kaweatuekoutouokuiwiikoneikirunga.

26NakamateaHohepaitekotahirauitekotahitekauo onatau:akawhakapakokotiaeratou,kawhakatakotoria hokikitekawhenaiIhipa

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.