Maori - The Book of 1st Samuel the Prophet

Page 1


1Hamuera

UPOKO1

1¶NateratetahitangatanoRamataimaTopimi,note whenuapukepukeoEparaima,koErekanatonaingoa,he Eparati,hetamanaIerohama,tamaaErihu,tamaaTohu, tamaaTupu:

2Atokoruaanawahine;koHanateingoaotetahi,ko Peninateingoaotetahi:nahetamarikiaPenina,kahoreia hetamarikiaHana.

3Ahaereatuaiteneitangataiiatau,iiatau,itonapakite koropiko,kitepatuwhakaherekiaIhowaongamano,ki Hiro.IreiraanongatamatokoruaaEri,aHoponirauako Pinehaha,ngatohungaaIhowa

4AkataekitewaitapaeaiaErekana,nahoatuanaeia etahiwahikiaPenina,kitanawahine,kianatamakatoa anohoki,kianatamahine;

5KiaHanaiaeruangawahiihoatueia;iarohahokiiaki aHana:heoikuatutakinatonakopueIhowa.

6Anuiatutewhakatoiaatonahoatauwhaingakiaia,a mamaenoaia,notemeakuatutakinatonakopueIhowa

7Penatonutatetanemahiiiatau,iiatau,ingahaerenga oteneikirunga,kitewhareoIhowa,apenatonutatera whakatoiitenei;nareiraitangiaiia,kihaihokiikai 8Nakameatanatahu,eErekanakiaia,EHana,heaha koeitangiai?heahakoetekaiai?heahahokiipouriai toungakau?kitauekoreianeiahauepaiatuitongatama kotahitekau?

9HeoikawhakatikaaHanaimuriiaratouikaiaiiHiro,i inuaihokiNakoEri,kotetohunga,irungaitona nohoanganohoai,itepouotetemeparaoIhowa.

10Aitinopouritengakauotera,kainoikiaIhowa,anui atutanatangi.

11Nakapuakitanakuputaurangi,imeaia,EIhowaonga mano,kiteatatitiromaikoekitemamaeotaupononga wahine,akamaharakiahau,akakoreewarewarekitau ponongawahine,akahoatuekoehetamakitaupononga wahine,na,kahoatuiaeahaukiaIhowaingarakatoae oraaiia,ekoreanoheheuepakitonamahunga

12Na,itemeaeinoitonuanaiaitearoarooIhowa,ka titiroaErikitonawaha

13NakoHana,ekoreroanaiairotoitonangakau;koona ngutukauekomemeana,kihaiiatonareoirangona:na reiraaEriimeaaiehaurangianaia

14NakameaaErikiaia,Kataeteroaotouhaurangi! whakarereaatutauwaina

15NakawhakahokiaHana,kamea,Kahore,etokuariki; hewahinengakaupouriahau:kahoreahauiinuitewaina, itewaiwhakahaurangiranei;engarieringihiaanaeahau tokungakaukitearoarooIhowa

16KauatauponongaekiiahetamahinenaPeriara:nate nuihokiotokumamae,otokupouri,eneikoreroaku

17KatahikautuaeEri,kameaia,Haeremarie:amate AtuaoIharairaehomaitaumeaiinoiaikoekiaia.

18Nakameatera,KiamanakohiatauponongaekoeNa kahaeretewahinera,kakai,amutuaketepouriotona mata.

19Nakamarangawaweratouiteata,akakoropikokite aroarooIhowa,ahokiana,haereanakitoratouwharei

Rama:nakamohioaErekanakiaHana,kitanawahine;a imaharaaIhowakiaia

20Na,katakangara,kahapuaHana,akawhanauhe tama;ahuainaihoeiatonaingoakoHamuera,imeahoki, NotemeaiinoiaiaeahauiaIhowa

21NakahaeretauatangataaErekanametonawharekatoa kirunga,kitepatuitewhakahereotetaukiaIhowa,me tanakitaurangihoki

22KoHanaiakihaiihaerekirunga;imeahokikitana tahu,Ekoreahauehaerekirunga,kiawhakamutuaraano tekaiuotetamaiti,koreiraahaukaweatuaiiaia,kia putaaiiakitearoarooIhowa,motonanohotonuatuki reira

23NakameaaErekanatanatahukiaia,Meatiatatou whakaaroepaiai;nohokiawhakamutuaraanotanakaiu; koIhowaanakeheiwhakapumauitanakupuHeoinoho anatewahine,whakangoteaanatanatama,awhakamutua raanotanakaiu.

24Nakawhakamutuatanakaiu,kamauriaeia,menga puruetoru,meteepaparaoa,meteipuwaina,akaweaana iakitewhareoIhowaiHiro:hetamarikirawahokite tamaiti

25Napatuaanaeratoutepuru,akaweaanatetamaitikia Eri.

26Akameaia,Etokuariki,kiaoratouwairua;etoku ariki,koahautewahineituitoutahaikoneinei,iinoira kiaIhowa.

27Koteneitamaititakuiinoiai;akuahomaieIhowaki ahautakumeaiinoiaiahaukiaia

28NareirakuatukuaatuneiiaeahaukiaIhowa;hemea tukuiakiaIhowaingarakatoaeoraaiiaakoropikoana iakiaIhowakireira.

UPOKO2

1¶NakakarakiaaHana,kamea,Ewhakamanamanaana tokungakaukiaIhowa,kuaaratokuhaonaiaIhowa;ka rahitokuwahakiokuhoariri;notemeakakoaahaukitau whakaoranga

2Kahorehemeatapu,koIhowaanake:kahorekeatu,ko koeanake:kahoreanohokihekamakaheiritemototatou Atua

3Katitekorerowhakapehapeha;keiputate whakapehapehaiokoutoumangai:heAtuamohiohokia Ihowa,akapaunatiaeiangamahi

Whatianangakopereatehungamarohirohi;kotehungai tutukitewaewae,kotekahaheiwhitikimoratou.

5Emahianaheiututarotehungaimakonaimua;amutu aketehungaimatekai:akatokowhituatepakokoi whanauai;akangoikoretewahinekuatokomahaneiana tamariki

6KoIhowaewhakamateana,akoiaewhakaoraana: manaeriroaikirarokitereinga,manaekakeaikirunga.

7KoIhowaheiwhakarawakore,koiaheiwhakawhiwhiki tetaonga:manaewhakaiti,manaanohokiewhakaara

8Ewhakaaraakeanaiaiterawakoreirotoitepuehu,e whakaaraakeanaitetangatarawakoreirotoitepuranga paru,kiawhakanohoiaaikirotokingarangatira,kia whakawhiwhiaairatoukitetoronaotekororia:naIhowa hokingapouotewhenua,ananaiwhakatuteaokirunga kiaratou

9Manangawaewaeotanahungatapuetiaki;kotehunga kinoiakanohopukuirotoitepouri;matekahahokie koreaitetahietoa

10MongamonganoangahoaririoIhowa;kapapamaitana whatitiriiterangikiaratou:kawhakawaaIhowamonga pitootewhenua;manaehomaihekahakitanakingi,e whakaaratehaonaotanaiwhakawahiai

11NakahaereaErekanakiRama,kitonawhare.Nai minitatauatamaitikiaIhowaitearoarootetohunga,o Eri

12NahetamanaPeriarangatamaaEri;kihairatoui mohiokiaIhowa

13Nakotetikangateneiangatohungairotoiteiwi,ka whakaekeaetetangatahepatungatapu,kahaeremaite tangataatetohunga,itemeaanoekohuatiaananga kikokiko,metemarauetoruonanihoitonaringa; 14Nakawerohiaeiakiteparaharaha,kitepataranei,ki tehopaneranei,kitekohuaranei;Kongameakatoairiro akeitemarau,itangohiaetetohungamana.Peratonuta ratouimeaaiiHirokingatamakatoaaIharairaihaereki reira

15Aera,itemeaanohokikahoreitahunanoatianga ngako,kahaeretetangataatetohunga,kameakite tangatananatewhakahere,Homaitetahiwahikikokia tunuamatetohunga;ekorehokiiaetangoioukikokiko kohua,engariitemata

16Akitekimaitetangatakiaia,Aianeiputahunaaie ratoutengako,aheireirakoetangoaiitatoungakauipai ai;katahiterakawhakahokikiaia,Kahore;engarime homaiekoeaianei:akitekahore,katangohiaeahau

17NanuiatuteharaoauataitamaitearoarooIhowa:no temeaiwhakariharihangatangatakitewhakaherea Ihowa

18KoHamueraiaiminitakitearoarooIhowa,he tamarikineiia,whitikirawatonaeporarinena

19Ihangaanohekotiitietonawhaeamona,akaweaana kiaiaiteneitau,iteneitau,iorauahaerengakotanatahu kitepatuitewhakahereotetau

20NakawhakapaiaEriiaErekanarauakotanawahine, kamea,MaIhowaehomaiheurikiakoeirotoitenei wahinemoteneikatukuaneikiaIhowaNahaereanaraua kitorauakainga

21NakatitiroaIhowakiaHana,akahapuanoia,ka whanau,tokotorungatama,tokoruangakotiroAtupuana tetamaiti,aHamuera,itearoarooIhowa

22NakuakorohekerawaaEri;irongohokikingamea katoaimeaaianatamakiaIharairakatoa;kitoraua takotorangahokikingawahineihuihuimaikitewhatitoka otetapenakaraotewhakaminenga

23Nakameaiakiaraua,Heahakoruaimahiaiienei mea?kuarongohokiahaukiakoutoumahikinokitenei iwikatoa.

24Katira,eakutama;eharahokiitepaitekoreroe rangonaneieahau:emeaanakoutouiteiwioIhowakia pekake

25Kiteharahetangatakitonahoa,mateAtuate whakawamona:tenakoteneikaharatetangatakiaIhowa, kowaiheikaiwawaomona?Heoikihairauairongokite reootorauapapa,notemeaipaiaIhowakiawhakamatea raua.

26Anuihaereanaanotauatamaiti,aHamuera,epaingia anaeIhowa,engatangata

27NakahaeremaitetahitangataateAtuakiaEri,kamea kiaia,KotekuputeneiaIhowa,Iputamaramaraneiahau kitewhareotoupapa,iaratouiIhipa,itewhareoParao?

28Kahoreraneiahauiwhiriwhiriiaiairotoingaiwi katoaoIharairaheitohungamoku,heiwhakaeke whakaherekirungakitakuaata,heitahuwhakakakara,hei kakahuiteeporakitokuaroaro?ahoatuanaeahaukite whareotoupapangawhakahereahikatoaangatamaa Iharaira?

29Aheahakoutouitakahiaiiokupatungatapu,ioku whakahere,ikiiaeahaumotokunohoanga;ka whakakororiatiaraneiautamakirungaakeiahau,aka tetereneikoutouingameapapaiongawhakaherekatoaa Iharaira,atakuiwi?

30NareirateneikupuaIhowa,ateAtuaoIharaira,He tikaimeaahau,kotouwharemetewhareotoumatuaka haereitokuaroaroaakeake:nakotaIhowakuputenei inaianei,Kahorerahoki;kawhakahonorehokiahauite hungaewhakahonoreanaiahau,kawhakaititiaanote hungaewhakahaweaanakiahau

31Nana,meakeputangaraetapahiaaieahautouringa, meteringaotewhareotoupapa,akoreihotetahi korohekeirotoitouwhare

32Akakitekoeitehoaririitokunohoanga,ingapai katoaehoatueteAtuakiaIharaira;ekoreanotouwharee whaikorohekeaakeake

33Na,kotetangataauekoreehautopeaatuitakuaata,ka aiiaheiwhakapaungamooukanohi,heiwhakamamaemo toungakau:whakakaumatuakauhokingawhanauhouo touwhare,kamateitoratoutaiohinga

34Kotetohuanoteneikiakoe,kaputakiautama tokorua,kiaHoponirauakoPinehaha;kotahianoterae mateairauatokorua

35Akawhakaarahiaakeeahauhetohungaponomaku, heimahiitatokungakau,itatokuhinengaroipaiai,maku anoehangahewharepumaumona;akahaereeretonuiai tearoarootakuewhakawahiai.

36Na,kongatangatakatoaetoeanakitouwhare,ka haeremai,kapikokiaiamotetahipihihiriwa,motetahi kongakongataro,kamea,Tena,homaiahaukitetahionga mahitohunga,kiakaiaiahauitetahikongakongataro

UPOKO3

1¶Naiteminitatetamaiti,aHamuera,kiaIhowaite aroarooEri.AhetaongamomohangatekupuaIhowai auara;kahorehewhakakitengatuwhera

2NaitauawakeitetakotoaEriitonawahi,kuatimata hokionakanohiteatarua,teaheiiatekiteatu;

3NakahoreanokiapiraunoateramaateAtuairotoite temeparaoIhowa,keireiraneiteaakaateAtua,aka takotoaHamueraemoeana;

4NakakarangaaIhowakiaHamuera;kameatera,Tenei ahau

5NakarereiakiaEri,kamea,Teneiahau;ikarangaake nahokikoekiahauNakameatera,Kihaiahauikaranga; takotoano.Nakahaereia,katakoto.

6NakakarangaanohokiaIhowa,EHamueraNaka whakatikaaHamuera,haereanakiaEri,kamea,Tenei ahau;ikarangaakenahokikoekiahau.Nakameatera, Kihaiahauikaranga,etakutama;takotoano

7NakahoreaHamueraimohionoakiaIhowa,kahoreano hokitekupuaIhowaiwhakapuakinanoatiakiaia.

8NakakarangaanoaIhowaiaHamuera,kotetuatoruo ngakarangatanga.Nakawhakatikaia,kahaerekiaEri,ka mea,Teneiahau;ikarangaakenahokikoekiahau.Naka mohioaErikoIhowaikarangarakitetamaiti

9NakameaaErikiaHamuera,Haerekitetakoto:akite karangaiakiakoe,kameaakekoe,KoreroeIhowa;e rongoanahokitauponongaHeoihaereanaaHamuera,a takotoanaitonawahi

10NakahaeremaiaIhowa,katu,kakaranga,kaperame erakarangatanga,EHamuera,eHamueraAnorako Hamuera,Korero;erongoanahokitaupononga.

11NakameaaIhowakiaHamuera,Nana,kamahiae ahauhemahiirotoiaIharaira,epaorooroaingataringae ruaotehungakatoaerangonaai.

12KoterangitenaeputaakeaiiahaumoEringamea katoaikorerotiaeahaumotonawhare:itetimatangaaki temutunga.

13Kuameaatunahokiahaukiaia,kawhakawakiatona whareeahauaakeake,motekinoimohiotianaeia;note meaiwareanatamakiaratouano,akihairatouipehiae ia

14NareiraioatiaiahaumotewhareoEri,Ekoreetaute patungatapu,tewhakaheretotokoreranei,heipuremote kinootewhareoEriaakeake

15NatakototonuaHamueraataenoakiteata,nauakina anaeiangatatauotewhareoIhowa.AiwehiaHamuera kitewhakaatukiaEriitemeaikiteaeia

16NakakarangaaErikiaHamuera,kamea,EHamuera, etakutama;Akameaia,Teneiahau.

17Nakameaia,TenakoatekupuikorerotiaeIhowakia koe?Kauaraehunakiahau:kiameatiateneieteAtuakia koemeetahiatumeaano,kitehunaekoeiahautetahio ngameakatoaikorerotiaeiakiakoe

18NakakorerotiangakupukatoaeHamuerakiaia,kihai hokiihunatetahimeaiaia.Nakameatera,KoIhowa tenei:manaemeatatonawhakaaroipaiai

19¶NawaiakakaumatuaaHamuera,anohoanaaIhowa kiaia,kihaihokitetahioanakupuitukuaeiakiatakaki tewhenua

20AimohiaIharairakatoa,oRanaataenoakiPeerehepa, kuawhakapumautiaaHamueraheiporopitimaIhowa.

21AiputamaianoaIhowaiHiro:iwhakaatuanohokia IhowaiaiakiaHamueraiHiro,hemeakoreromaina Ihowa.

UPOKO4

1¶NaputamaianatekupuaHamuerakiaIharairakatoa NakahaereaIharairakitewhawhaikingaPirihitini,aka nohoapunikitetahaoEpeneetere; 2NakawhakariteaengaPirihitiniaratoungohihei whawhaikiaIharaira:akahorapahaeretewhawhai,naka patuaaIharairaengaPirihitini:ewhamanotangataote opeipatuakiteparae

3A,notetaengaongatangatakitepuni,kameanga kaumatuaoIharaira,HeahatatouipatuaaieIhowa inaianeiitearoaroongaPirihitini?Metikiatukiatatoute aakaotekawenataaIhowaiHiro,kiataemaikirotoia tatou,heiwhakaoraiatatouiteringaootatouhoariri

4NakatonotangatateiwikiHiro,kitemaumaiireirate aakaotekawenataaIhowaongamanoenohoneii waenganuiongakerupima:ireiraanongatamatokoruaa Eri,aHoponirauakoPinehaha,iteaakaotekawenataate Atua.

5A,itetaengamaioteaakaotekawenataaIhowakite puni,kahamamaaIharairakatoa,henuitehamama,a ngaterianatewhenua.

6AkarongongaPirihitiniitereoehamamaana,kamea ratou,Hereoahateneienuineitehamamaitepunionga Hiperu?NakamohioratoukuataemaiteaakaaIhowaki tepuni

7NakawehingaPirihitini;imeahoki,KuataeteAtuaki rotoitepuniNakamearatou,Aue,tematemotatou! kahorehokihemeaperaimua

8Auetematemotatou!mawaitatouewhakaoraiteringa oeneiatuakaha?kongaatuaeneinanangawhiukatoai patuingaIhipianaitekoraha

9Kiamaia,whakataneiakoutou,engaPirihitini,kei whakataurerekatiakoutouengaHiperu,keiperatiame ratouiwhakataurerekatianaekoutou:mewhakatane koutou,mewhawhai.

10NakawhawhaingaPirihitini,apatuaanaaIharaira,a rereanakitonateneti,kitonateneti:hetinonuirawate parekua;etorutekaumanohokioIharairaihinga,he hungahaereraro

11NakuariroteaakaateAtua;aimatengatamatokorua aEri,aHoponirauakoPinehaha.

12NakaomatetahitangataoPineamineiteope,taetonu atukiHiroitauaraano,hemeahaehaeonakakahu,he oneonehokiirungaitonamatenga.

13A,notonataenga,naenohoanaaEriirungaite nohoangaitetahaoteara,etuteiatuana:hepawerahoki notonangakaumoteaakaateAtua.Akataetauatangata kitepa,kakorero,nakahamamakatoatepa

14AkarongoaEriitereoehamamaana,kameaia,He reoahateneiengangaunei?Nahohorotonutehaeremai tauatangata,kuakorerokiaEri

15NaeiwatekaumawarungatauoEri;heataruaona kanohi,teaheiiatekite.

16NakameatauatangatakiaEri,Koahauteneiiputa maiirotoiteope,ireretonumaiinaianeiiteopeNaka meatera,Heahatemahi,etakutama?

17Nakawhakahokitekarere,kamea,IrereaIharairaite aroaroongaPirihitini,henuihokiteparekuraoteiwi;a koautamatokorua,koHoponirauakoPinehaha,kuamate; 18A,notanawhakahuatangaiteaakaateAtua,hingaana kimuriirungaitenohoanga,kitetahaotekuwaha,a whatiihotonakaki,mateake:hekorohekehokiia,he taimahaNaewhatekaungatauiwhakariteaiiamo Iharaira

19Naehapuanatanahunaonga,tewahineaPinehaha, meakewhanau:a,itonarongongaiterongokuarirote aakaateAtua,kuamatehokitonahungawairauakotana tahu,kapikoihoia,kawhanau;kuatauhokionamamaeki aia

20Aiaiaewhakahemohemoana,kameangawahineetu anaitonataha,Kauaewehi;kuawhanauhokikoehetama Heoikihaiiaiwhakahokikupu,kihaiiangamai

21NahuainaihoeiatetamakoIkaporo,imea,Kuaheke tekororiaoIharaira:notemeakuariroteaakaateAtua, motonahungawaihokirauakotanatahu

22Imeaanoia,KuaheketekororiaoIharaira:kuarironei hokiteaakaateAtua.

UPOKO5

1¶Na,terakuariroteaakaateAtuaingaPirihitini,kua mauriaatuiEpeneeterekiAharoro

2NakamaungaPirihitinikiteaakaateAtua,akakawea eratoukitewhareoRakono,whakaturiaakekitetahao Rakono

3A,notemarangatangaakeongaAharoriiteaongaake, nakuataka,kuatapapaihoaRakonokitewhenuakimuai teaakaaIhowa.NakamauratoukiaRakono, whakanohoiaakeanokitonawahi

4Na,itoratoumarangatangaakeiteatatonuotetahira, nakuatakaaRakono,kuatapapakitewhenuakimuaite aakaaIhowa;kotematengaoRakonomengakapueruao onaringa,etakotomutuanairungaitepaepaeotetatau; kotetumuanakeoRakonoitoekiaia.

5KoiangatohungaoRakonometehungakatoaehaere anakitewhareoRakonotetakahiaikirungakitepaepae oRakonokiAharoro,amohoanoanei.

6KapehiaiangaAharorieteringaoIhowa,ahunaiho ratoueia;ipatuahokiratoueiakitepukupuku,araa Aharoromeonarohe.

7A,notekitengaongatangataoAharoroitauameatanga, kamearatou,EkoreteaakaateAtuaoIharairaenohoki atatou;

8Heoikaungatangataratouheihuihuiingarangatira katoaongaPirihitinikiaratouNakamea,Meahamatou kiteaakaateAtuaoIharaira?Nakamearatou,Mekawe teaakaateAtuaoIharairakiKataAkaweaanaeratoute aakaateAtuaoIharairakireira

9A,notekawengaatu,katahikapateringaoIhowakite pa,nuiatuteaitua:ipatuaanoeiangatangataotepa,te iti,terahi,ahepukupukuoratouwahingaro

10NakatukuaeratouteaakaateAtuakiEkerono.A,ite taengaatuoteaakaateAtuakiEkerono,nakakaranga ngaEkeroni,kamea,Kuakaweamaieratouteaakaate AtuaoIharairakiatatou,heiwhakamateiatatou,itotatou iwi

11Heoikatonotangataratou,kahuihuiingarangatira katoaongaPirihitini,akamea,UngaatuteaakaateAtua oIharairakiahokikitonawahi,keiwhakamateamatoume tomatouiwi:hematewhakamatehokikeitepakatoa;he taimaharawateringaoteAtuaireira.

12Na,kongatangatakihaiimate,ipatuakitepukupuku, akakeanateaueotepakiterangi.

UPOKO6

1¶AewhitungamaramaoteaakaaIhowakitewhenua ongaPirihitini

2NakakarangangaPirihitinikingatohungakarakiaratou kongatohungatuaahu,kamea,Meahaematouteaakaa Ihowa?whakaaturiamaikiamatoumateahaetukuaatu aikitonawahi.

3Nakamearatou,Kitetukuaatuekoutouteaakaate AtuaoIharaira,kauaetukuatahangatia;engarime whakahokiatuhewhakaheremotehe:koreirakoutouora ai,akamohionateahatonaringatenekeatuaiiakoutou

4Anorakoratou,Heahatewhakaheremotehehei whakahokingaatukiaia?Nakamearatou,Kiarimanga pukukoura,kiarimangakiorekoura,kiaritekite tokomahaongarangatiraongaPirihitini:kotahihokite mateokoutoukatoa,ookoutourangatira.

5Namehangaheahuanookoutoupuku,heahuaanonoa koutoukioreingaroaitewhenua;akahoatuhekororiaki teAtuaoIharaira:terapeaemamaihotonaringakia koutou,kiokoutouatua,kitokoutouwhenua

6Heahakoutouiwhakapakekeaiiokoutoungakau,ipera aimengaIhipianaratoukoParaoiwhakapakekeneiio ratoungakau?itanamahiwhakamiharoirotoiaratou, kihaiianeiratouitukuiteiwi,ahaereana?

7Na,tena,hangahekaatahou,tangohiahokikiaruanga kaukutetekahoreanoimauioka,kahereaiingakaukite kaata,amewhakahokimaiarauakuaoiarauakitewhare. 8NakatangoiteaakaaIhowa,kawhakatakotokirunga kitekaata;mehoatuanokitonatahangameakoura,ta koutouwhakaheremoteheheiwhakahokingaatukiaia; tukuaatukiahaere

9Nana,kitehaerenatearaotonarohekirunga,ki Petehemehe,nanateneikinonuiimeakiatatou:kite kahoreia,katahitatoukamohioeharatatouiteringai patuaaitatou;

10Naperaanaauatangata;Tikinaanaeratoungakau kuteteerua,ahereaanakitekaata,koarauakuaoiai tutakinakitewhare

11AwhakanohoiaanaeratouteaakaaIhowakirungaki tekaata,metepouaka,mengakiorekoura,mengaahuao oratoupuku

12AtikatonungakauitearakitehuarahikiPetehemehe; ihaererauaratehuanui,metetangihaere,kihaihokii pekakimatau,kimaui;akahaerengarangatiraonga Pirihitiniimuriiaratou,ataenoakiteroheoPetehemehe.

13NaitekokotiwitingatangataoPetehemeheiteraorao, a,kotemarangatangaakeooratoukanohi,kakiteite aaka,nakoaanaratouitekitengaatu.

14NakataetekaatakitemaraaHohua,atetahi Petehemehi,atuanaireira,keireiraanotetahikohatunui: natatangiaanaeratouterakauotekaata,awhakaekeaana ngakauheitahungatinanakiaIhowa

15ItangohiaihoengaRiwaititeaakaaIhowa,mete pouakaitetaha,irotoanongameakoura,a whakatakotoriaanakirungakitekohatunui:iwhakaeke tahungatinanaanohoki,ipatupatungatapungatangatao PetehemeheitauaraanokiaIhowa.

16A,notekitengaongarangatiratokorimaonga Pirihitini,hokianakiEkeronoitauarangiano.

17Akongapukukouraeneiiwhakahokiaatuneienga PirihitiniheiwhakaheremotehekiaIhowa;moAharoro kotahi,moKahakotahi,moAhakeronokotahi,moKata kotahi,moEkeronokotahi;

18Mengakiorekoura,ritetonukitemahaongapakatoa ongaPirihitini,noauarangatiratokorimanei,ongapa taiepamengapakoraha,taenoakitekohatunuioApera,i whakatakotoriaaiteaakaaIhowakireira:kotauakohatue mautonuneikitemaraaHohuaPetehemiataenoaki teneira

19NakapatuangatangataoPetehemehemoratouititiro kirotokiteaakaaIhowa;

20NakameangatangataoPetehemehe,Kowaiheituki tearoarooIhowa,oteneiAtuatapu?kiahaereakehokiiai rotoiatatoukiawai?

21KatahiratoukatonotangatakingatangataoKiriata Tearimi,heimea,KuawhakahokiamaiteaakaaIhowae ngaPirihitini;hekeiho,mauriaatukiakoutou

UPOKO7

1NakahaerengatangataoKiriataTearimikitetikiite aakaaIhowa,akaweaanaeratoukitewhareoApinarapa itepukepuke;iwhakatapuahokieratouaEreataratana tamaheitiakiiteaakaaIhowa.

2AitenohoangaoteaakakiKiriataTearimi,itemeakua mahangara;eruatekauhokingatau:nakatangitewhare katoaoIharairakiaIhowa.

3NakakoreroaHamuerakitewharekatoaoIharaira,ka mea,KitehokikatoaokoutoungakaukiaIhowa, whakarereangaatuakeirotoiakoutou,meAhataroto hoki,whakaangahiaokoutoungakaukiaIhowa,memahi anokiaiaanake,amanakoutouewhakaoraiteringao ngaPirihitini.

4KatahikawhakarereaengatamaaIharairangaPaarame Ahataroto,amahianakiaIhowaanake

5NakameaaHamuera,HuihuiamaiaIharairakatoaki Mihipa,akainoiahaukiaIhowamokoutou

6NakahuihuiratoukiMihipa,autuhiaanahewai, ringihiaanakitearoarooIhowa,inohopukuanohokii tauara,akameaireira,KuaharamatoukiaIhowaNaka whakawaaHamueramongatamarikiaIharairakiMihipa 7A,noterongongaongaPirihitinikuahuihuingatamaa IharairakiMihipa,kahaerengarangatiraongaPirihitiniki aIharairaA,iterongongaongatamaaIharaira,kawehi ratouingaPirihitini.

8NakameangatamaaIharairakiaHamuera,Kei whakamutuataukarangakiaIhowa,kitotatouAtua,mo matou,kiawhakaorangiamatouiteringaongaPirihitini.

9NatikinaanaeHamuerahereme,hemeangoteu,a whakaekeakatoatiaanaheitahungatinanakiaIhowaNa kakarangaaHamuerakiaIhowamoIharaira;akarongoa Ihowakiaia

10A,iaHamueraewhakaekeanaitetahungatinana,ka whakatatamaingaPirihitinikitewhawhaikiaIharaira: otiranuiatutepapatangaotaIhowawhatiriitauaraki rungakingaPirihitini,ahingaanaratou;akapatuaratoui tearoarooIharaira.

11NakaputangatangataoIharairairotoiMihipa,a whaiaanangaPirihitini,tukitukiaanaataenoakiraro,ki Petekara

12NakamauaHamuerakitetahikohatunui,a whakatakotoriaanakiwaenganuioMihipa,oHene,a huainaihotonaingoa,koEpeneetere; 13HeoikuataeangaPirihitini,kihaianoihaeremaiimuri kiteroheoIharaira:irungahokiingaPirihitiniteringao IhowaingarakatoaoHamuera

14NaiwhakahokiaatukiaIharairangapaitongohiae ngaPirihitiniiaIharaira,aEkeronotaenoakiKata;i tangohiahokingaroheoreiraeIharairairotoiteringao ngaPirihitiniAkamautaIharairarongokingaAmori

15AiwhakariteaHamueramoIharairaingarakatoaiora aiia

16Itaiawhiohaerehokiiaiteneitau,iteneitau,kiPeteere, kiKirikara,kiMihipa,iwhakariteanomoIharairaiaua wahikatoa

17AhokianakiRama;ireirahokitonawhare;iwhakarite anoiamoIharairakireira;ihangaanoeiatetahiaatama Ihowakireira

UPOKO8

1¶Na,kakoroheketiaaHamuera,kameingaeiaanatama heikaiwhakaritemoIharaira

2NakoteingoaotanamatamuakoHoera;koApiahokite ingoaotanatuarua:iwhakariterauakiPeerehepa.

3Nakihaianatamaitikaitonaara,engaripekakeanaki teapo,itangohokiitemoniwhakapati,awhakapeaua ketiaaketewhakawa.

4KatahikahuihuingakaumatuakatoaoIharaira,kahaere kiaHamuerakiRama

5Kameakiaia,Kuakoroheketiakoe,kahorehokiau tamaetikaiouhuarahi;

6OtiraikinotauakupukiaHamuera,moratouime, Homaihekingikiamatouheiwhakaritemomatou.Naka inoiaHamuerakiaIhowa

7NakameaaIhowakiaHamuera,Whakarongokitereo oteiwina,kingameakatoaikorerotiaeratoukiakoe: eharahokiratouitepaopaokiakoe,engarikoahauta ratouipaopaomaiai,keiwaihoahauheikingimoratou

8Eriteanakingamahikatoaimeaairatou,oteraanoi kaweamaiairatoueahauiIhipaataeanoatiateneira;

9Nawhakarongoaianeikitoratoureo:otiiakiakahate kauwhaukiaratou,whakaaturiahokingatikangaote kingiewhakakingitiamoratou

10NakakorerotiaeHamuerangakupukatoaaIhowakite hungaitonokingineiiaia.

11Kamea,Kotetikangateneiatekingiewhakakingitia mokoutou:Katangohiaeiaakoutoutama,kameinga mana,moanahariata,heitangataekehoihohokimana;ko etahiheiomaimuaianahariata

12Kameingahokieiaheirangatiramanomana,hei rangatiramongarimatekau;Akawaihoheingakiitana mara,heikokotiianawiti,heihangaianameamote whawhai,ianameamoanahariata

13Katangohiahokieiaakoutoutamahineheimahikeke, heitakakai,heitunutaro

14Meakoutoumara,akoutoukariwaina,akoutoukari oriwa,katangohiaeiangameapapai,akahoatukiana pononga

15Katangohiahokieiatewhakatekauoakoutou purapura,oakoutoukariwaina,akahoatukianaunaka, kianapononga

16Katangohiaanoeiaakoutouponongatane,akoutou ponongawahine,akoutoutaitamarikipapai,meakoutou kaihe,akawhakamahiakitanamahi

17Katangohiaanoeiangawhakatekauoakoutouhipi: kawaihoanohokikoutouheiponongamana

18Akatangikoutouitauaraitakoutoukingiiwhiriwhiri aimokoutou;ekoreanoaIhowaerongokiakoutouitaua ra

19Otirakihaiteiwiipaikiawhakarongokitereoo Hamuera;kamearatou,Kahore;engarimewhaikingi matou;

20Kiariteaihokimatoukingaiwikatoa;akawhakarite tomatoukingimomatou,kahaereatuhokiitomatou aroaro,heiwhawhaiiamatouwhawhai

21AkarongoaHamueraingakupukatoaateiwi, korerotiaanaeiakingataringaoIhowa.

22AkameaaIhowakiaHamuera,Whakarongoatukito ratoureo,whakariteahokihekingimoratouNakameaa HamuerakingatangataoIharaira,Haerekoutoukitonapa, kitonapa

UPOKO9

1¶NateratetahitangataoPineamine,koKihitonaingoa, hetamanaApiere,tamaaTeroro,tamaaPekorata,tamaa Apiaha,hePineamini,hetangatamarohirohi

2Hetamaanotana,kotonaingoakoHaora,hetaitama,he ataahua,heataahua,kahorehetangataongatamaa Iharairaiataahuaatuiaia;purerotonuonapokohiwiki rungaakeiteiwikatoa.

3NakuangarongakaiheaKihipapaoHaora;Nakamea aKihikiaHaora,kitanatama,Tangohiatetahionga tamarikiheihoamou,whakatika,haerekiterapuinga kaihe

4NakatikaianatewhenuapukepukeoEparaima,ahaere tonunatewhenuaoHariha,heoikahoreikitea:katahiraua katikanatewhenuaoSalima,akahorenoaiho:naka haereianatewhenuaongaPineamini,akahoreikitea 5A,notorauataengakitewhenuaoTupu,kameaa Haorakitanatangata,kitonahoa,Haeremai,tauakahoki; keiwhakarereaetokupapatetiakiingakaihe,aka manukanukakekiataua.

6Nakameaterakiaia,HetangatanateAtuateneikeite panei,hetangataewhakahonoretiaana;manapungamea katoaikoreroaiia:nakiahaeretauakireira;terapeae whakaaturiamaieiakiatauatearaehaereaitaua

7NakameaaHaorakitanatangata,Engari,kitehaere taua,heahatemeaemauatuaitauakitauatangata?kua hemoneihokitetaroirotoiamatouoko,akahorehe hakarikitetangataateAtua:heahatamatou?

8NakawhakahokitauatangatakiaHaora,kamea,Nana, kotewhakawhateneiotehekerehiriwakeitokuringa:me hoatueahaukitauatangataateAtua,kiawhakaaturiamai eiatotauaarakiataua.

9ImuahokiirotoiaIharaira,inahaeretetangatakiteui tikangaiteAtua,kotanakitenei,Haeremai,tauakahaere kitematakite:kotetangatahokiekiianeiheporopitii muaheMatakiteteingoa

10NakameaaHaorakitanatangata,Kapaitaukupu; haeremai,kahaeretatouNahaereanarauakitepakei reiraneitauatangataateAtua

11Iarauaepikianaitepukekitepa,katutakirauaki etahikotiroeputamaianakiteutuwai.Nakamearauaki aratou,Teneiraneitematakite?

12Nakawhakahokiratoukiaraua,kamea,Teneiano; nana,keimuaatuiakoena:hohoroatuinaianei,noteneira hokiiaitaemaiaikitepa;hepatungatapuhokitateiwi inaianeiitewahitiketike.

13Tomokaukoruakitepa,katuponokoruakiaiaite meakahoreanoipikinoakitewahitiketikekitekai:e korehokiteiwiekaikiataeaturaanoia;muriihokakai tehungaikarangatiaTenara,whakatika;koteneiwahoki kakiteaaiiaekorua

14Napikianarauakitepa;akauruaturauakitepa,ko Hamuerakuaputa;tutakitonukiaraua;epikianakite wahitiketike

15NakuakoreroaIhowakiaHamueraitonataringaite raimuaakeotetaengamaioHaora,kuamea, 16Kiapeneiapopokaungaatueahauhetangatakiakoe notewhenuaoPineamine,namewhakawahiiaekoehei rangatiramotakuiwi,moIharaira,amanaewhakaorataku iwiiteringaongaPirihitini:kuatitiroatuhokiahauki takuiwi,notemeakuataemaitaratoukarangakiahau 17A,notekitengaoHamueraiaHaora,kameaaIhowaki aia,Kotetangatateneiikorerotiaraeahaukiakoeko teneiheikingimotakuiwi.

18KatahikawhakatataaHaorakiaHamuera,kite kuwaha,kamea,Tenakoe,whakaaturiamaikiahau,kei heatewhareotematakite.

19NakawhakahokiaHamuerakiaHaora,kamea,Ko ahautematakite:pikiatuimuaiahaukitewahitiketike; kakaitahihokikoruaiahauaianei,aapopokatukuaatu koeeahau,kawhakaaturiahokikiakoengameakatoai toungakau

20Akoaukaihe,katoruneingaraengaroana,kauatou ngakauewhaikiera;kuakiteahokikeiawaihokite hiahiakatoaoIharaira?hetekaianeikeiakoe,keite wharekatoaanohokiotoupapa?

21NakawhakahokiaeHaora,kamea,Hetekaianeihe Pineaminiahau,noteitirawaongaiwioIharaira?kotoku hapuhokiteitirawaongahapukatoaoteiwioPineamine? heahakoeikoreropeneiaikiahau?

22NakamauaHamuerakiaHaorarauakotanatangata,a kaweaanakitewhare,ahoatuanaeiahenohoangakia rauairungaakeotehungaikarangatia;etorutekauano hokiratou

23NakameaaHamuerakitetuari,Homaitewahiihoatu eahaukiakoe,teraikiiaaturaeahaukiakoe,Kiatakoto tenakiakoe

24Nahapaingaanaetetuaritehuhameonaahanoa,a whakatakotoriaanakitearoarooHaoraAkameaa Hamuera,Nana,kotewahiimahueihowhakatakotoriaki touaroaro,kainga:hemearongoatonuhokimauataenoa maikiteneiwa,notakukianga,Kuakarangatiaeahaute iwiNakaianaaHaorarauakoHamueraitauara 25A,itoratouhekengaihoitewahitiketikekitepa,ka koreroaHamuerakiaHaorairungaitetuanui

26Nakamarangawaweratou:aitemeakaputaaketera, kakarangatiaaHaoraeHamuerakirungakitetuanui,i meaia,Whakatika,kiaungaatukoeeahauNaka whakatikaaHaora,aputaatuanarauatokorua,aiame Hamuerakiwaho

27A,iarauaehekeanakitepitootepa,kameaa HamuerakiaHaora,Meaatukitetangatarakiahaereki muaiataua,nakahaereia;

UPOKO10

1¶KatahikamauaHamuerakitepounamuhinu,ringihia anaeiakirungakitonamatenga;nakakihiiaiaia,ka mea,EharaianeiitemeanaIhowakoeiwhakawahihei rangatiramotonawahitupu?

2Kamaweheatukoeiahauaianei,katuponokoekietahi tangatatokoruaitetahaotetanumangaoRahera,iterohe oPineamine,iTereta;akameamairatoukiakoe,Kua

1Hamuera

kiteangakaiheihaerenakoekiterapu:na,kua whakarereaetoupapatetiakiingakaihe,akeitepouri anoiamokorua,kamea,Meahaahaukitakutama?

3Nakahaeretonukoeireira,akataekitemaniao Taporo,akatutakikiakoeetahitangatatokotoruehaere anakirungakiteAtuakiPeteere,etorungakuaokoatie kaweaanaetetahi,etorungataroemauanatetahi,ako tetahiemauanaiteipuwaina:

4Nakaoharatoukiakoe,kahomaianohokietahitaroe ruakiakoe;metangoekoeioratouringa

5MuriihokataekoekitepukeoteAtua,keireiraneinga hoiapupuriangaPirihitini:a,kataekoekireirakitepa, nakatutakikoekiteropuporopitiehekeihoanaitewahi tiketike,metehatere,metetimipera,meteputorino,mete hapa,imuaiaratou;akaporopitiratou

6NakaputamaitewairuaoIhowakirungakiakoe,aka poropititahikoutoumeratou,akaputatouahuahei tangatake

7Meireira,kiteputaenatohukiakoe,mahiaekoete meaetuponoatuaikoe;keiakoehokiteAtua

8Na,mehaerekoeimuaiahaukiKirikara;na,teneiahau tehaereatuneikirarokiakoe,kitewhakaekeinga tahungatinana,kitepatuingapatungamotepai:kia whitungaraetatariaikoekiataeaturaanoahaukiakoe, kawhakaatukiakoeitauemeaai.

9Koiaano,keitetahuritangaotonatuara,hemaweheatu iaHamuera,kahomaieteAtuahengakaukemona!aputa katoaanaauatohuitauarangiano.

10A,notorauataengakireira,kitepuke,nakotetahi ropuporopitikuatutakikiaia;akatauihoteWairuaote Atuakirungakiaia,akaporopitiiairotoiaratou.

11A,notekitengaotehungakatoaimohiokiaiaimua ake,nakeirotoiaingaporopitieporopitiana,katahika meateiwitetahikitetahi,Heahateneikuaputaneikite tamaaKihi?KeirotoanokoiaaHaoraingaporopiti?

12Nakawhakahokitetahiotauawahi,kamea,Ha,kowai toratoupapa?Nareiraiwaihoaiheiwhakatauki,Keiroto anoraneiaHaoraingaporopiti?

13A,itemutungaotanaporopiti,kahaereiakitewahi tiketike.

14NakameatematuakekeoHaorakiarauakotana tangata,Ihaerekoruakihea?Akakiatuia,Kiterapui ngakaihe:a,itomauakitengakahoreanoratouikitea, haereanamauakiaHamuera

15AnorakotematuakekeoHaora,Tenara,whakaaturia maikiahau,ipeheaaHamuerakiakorua.

16NakameaaHaorakitonamatuakeke,Iata whakaaturiamaieiakiamauakuakiteangakaihe.Kote meaiaotekingitanga,kotaHamueraikorerora,kihaii whakaaturiaeiakiaia

17KatahikakarangarangatiateiwieHamuerakiaIhowa kiMihipa;

18AkameakingatamaaIharaira,Kotekuputeneia Ihowa,ateAtuaoIharaira,NakuaIharairaikawemaii Ihipa,nakuhokikoutouiwhakaoraiteringaonga Ihipiana,iteringaanoongakingitangakatoa,otehunga hokiitukinoiakoutou.

19Nakuawhakakahoreneikoutouiteneirakitokoutou Atua,ewhakaoraneiiakoutouirotoiokoutouhekatoa,io koutoumate;akameakoutoukiaia,Engari,mewhakarite ekoehekingimomatouNa,metukoutouinaianeikite aroarooIhowa,okoutouiwi,okoutoumano

20KatahiaHamuerakameaingaiwikatoaoIharairakia whakatatamai,nakatangohiakoteiwioPineamine.

21NakameaiaiteiwioPineaminekiawhakatatamai, teneihapu,teneihapu,akatangohiakotehapuoMatari; nakatangohiakoHaora,tamaaKihi;

22NareirakauianoratoukiaIhowa,Tenaanoraneihe tangatakiataemaikikonei?AkawhakahokiaIhowa,Na, keirotoiaingameaepiriana.

23Nakotoratourerenga,katikinaatuiaireira:a,notona turangaiwaenganuiiteiwi,teiteiakeiaiteiwikatoa,i onapokohiwiahuake

24NakameaaHamuerakiteiwikatoa,Kiakitekoutoui taIhowaiwhiriwhiriai;kahorehokiheritemonaoteiwi katoaNakahamamateiwikatoa,kamea,Kiaoratekingi 25KatahikakorerotiaeHamuerakiteiwitetikangaote kingitanga,atuhituhiaanaeiakitepukapuka, whakatakotoriaanakitearoarooIhowaNakatonoae Hamuerateiwikatoakiahaerekitonawhare,kitona whare.

26MeHaoraanoihaereiakitonawharekiKipea;ihaere tahianomeiatetahiroputangataiwhakapakianeioratou ngakaueteAtua.

TeraanoiaetahitamaaPeriara,imea,Mepewheaeoraai tatouiteneitangata?Nawhakahaweatiaanaiaeratou, kihaianoikaweahehakarieratoukiaia.Otiiakihaiiai kiki

UPOKO11

1¶NakahaeremaiaNahahaAmonikitewhakapaei IapeheKireara.AkameangatangatakatoaoIapehekia Nahaha,Whakariteamaihekawenatakiamatou,aka mahimatoukiakoe

2NakameaaNahahaAmonikiaratou,Kotemeateneie whakaritekawenataaiahaukiakoutou,kiapokaiao koutoukanohimataukatoa;akawaihoeahauheitawai moIharairakatoa.

3AkameangakaumatuaoIapehekiaia,Tukuamaikoa kiamatoukiawhitungara,kiatonotangataaimatouputa noaingaroheoIharaira:akitekahorehetangatahei whakaoramomatou,nakaputaatumatoukiakoe

4KatahikahaerengakarerekiKipeaoHaora,akorerotia anaeneikorerokingataringaoteiwi:nanuiatutereoote iwikatoakitetangi

5¶NaehaeremaianateraaHaoraitemara,imuriinga kau;nakameaaHaora,Nateahateiwiitangiai?Naka korerotiakiaiangakoreroangatangataoIapehe

6IterongongaoHaoraieneikorero,nakotetinoputanga otewairuaoteAtuakirungakiaia,amurarawatonariri

7Nakamauiakitetahiongakau,atapatapahiaanaeia, tukuaanakingarohekatoaoIharairamateringaonga karere,kamea,Kitekoretetahieputamaikitewhaiia HaorarauakoHamuera,kaperaanokianakauNakatau tewehioIhowakirungakiteiwi,akaputamairatoui rungaitewhakaarokotahi

8NakatauaratoueiakiPeheke;etoruraumanongatama aIharaira,etorutekauhokimanongatangataoHura.

9Nakamearatoukingakarereihaeremaira,Kiapeneita koutoukiatukingatangataoIapeheKireara,Apopo,kia mahanatera,kaputahewhakaorangamokoutou.Naka haeremaingakarere,kawhakaatukingatangataoIapehe; akoaanaratou

10NareirakameangatangataoIapehe,Apopokaputa atumatoukiakoutou,amakoutouemeakiamatounga meaepaianakitokoutouwhakaaro

11HeoiiteaongaakekaweheaeHaorateiwikiatorunga ngohi.ahaereanakiwaenganuiotepuniitemataaratanga oteata,patuaihongaAmoniamahananoatera; 12NakameateiwikiaHamuera,Kowaiteneiimeanei, HeikingikoiaaHaoramotatou?kaweamaiauatangata kiawhakamateaematou

13AnorakoHaora,Ekoretetahiewhakamateaaianei;ko terahokiteneiiputaaitaIhowawhakaoramoIharaira

14KatahikameaaHamuerakiteiwi,Haeremai,tatouka haerekiKirikara,kireirawhakahouaiitekingitanga.

15NahaereanateiwikatoakiKirikara;awhakakingitia anaaHaorakireirakitearoarooIhowakiKirikara;a patuaanaeratoukireirahepatungamotepaikitearoaro oIhowa;anuiatutekoaoHaoraratoukongatangata katoaoIharairaireira

UPOKO12

1¶NakameaaHamuerakiaIharairakatoa,Nana,kua rongoneiahaukitokoutoureo,kingameakatoaikiiamai kiahau,kuawhakakingihokiitetahikingimokoutou

2Ina,tekingina,ehaereerenaitokoutouaroaro:koahau hoki,kuakoroheketiaahau,kuahina;akeiakoutouaku tama:notokutamarikitangaanohokiahauehaereereanai tokoutouaroaroataeanoatiateneira.

3Teneiahau:whakaaturiamaitokuheitearoarooIhowa, itearoaroanohokiotanatangataiwhakawahiai:itango raneiahauitekauatetahi?itangoraneiahauitekaihea wai?itinihangatiaraneieahaukiawai?itukinotiaeahau kiawai?itangoraneiahauiteutuwhakapatiatetahihei whakamatapoiokukanohi?akawhakahokiaeahaukia koe

4Anorakoratou,Kihaitetahimeaamatouiriroheiakoe, kihaihokikoeitukinoiamatou,kihaianohokiitangohia ekoetetahimeaatetangata

5Nakameaiakiaratou,KoIhowaheikaiwhakaatumota koutou;heikaiwhakaatuanohokiinaianeitanatangatai whakawahiai,kihaiimauiakoutoutetahimeaatoku ringaNakawhakahokiaeratou,Heikaiwhakaatuanoia

6NakameaaHamuerakiteiwi,NaIhowaiwhakatua MohirauakoArona,nanahokiokoutoumatuaikawemai itewhenuaoIhipa

7Na,tutonukoutou,akakorerotiaeahaukiakoutoukite aroarooIhowangamahitikakatoaaIhowaimahiaeiaki akoutou,kiokoutoumatuahoki.

8ItehaerengaatuoHakopakiIhipa,akatangiokoutou matuakiaIhowa,nakatonoaeIhowaaMohirauako AronaheiwhakaputamaiiokoutoumatuaiIhipa,hei whakanohohokiiaratoukiteneiwahi.

9AkawarewareratoukiaIhowa,kitoratouAtua,ka hokonaaturatoueiakiteringaoHihera,rangatiraoteope aHatoro,kiteringahokiongaPirihitini,kiteringahokio tekingioMoapa,awhawhaianaratoukiaratou

10AkatangiaturatoukiaIhowa,kamea,Kuaharamatou, iamatouiwhakarereneiiaIhowa,imahikingaPaara,ki aAhataroto:tenarawhakaorangiamatouiteringaoo matouhoariri,akamahimatoukiakoe.

11NakaungamaieIhowaaIerupaara,aPerana,aIepeta, aHamuera,awhakaorangiaanakoutouirotoingaringa

ookoutouhoaririitetahitaha,itetahitaha,anoho wehikorenoaihoanakoutou.

12A,notokoutoukitengaehaeremaianaaNahahakingi ongatamaaAmonakiakoutou,kameakoutoukiahau, Kahore;engarihekingiheikingimomatou,itemeako Ihowa,kotokoutouAtuatokoutoukingi

13Inaratekingiiwhiriwhirianeiekoutou,itonoaneie koutou!nana,kuahoatueIhowahekingimokoutou.

14KitewehikoutouiaIhowa,kitemahikiaia,kite whakarongokitonareo,kitekorehokietutukitekupua Ihowa,katahikoutoukotekingiekingianamokoutouka whaitonuiaIhowa,itokoutouAtua;

15EngarikitekorekoutouerongokitereooIhowa,aka tutuanokitekupuaIhowa,katahikaangamaikiakoutou teringaoIhowa,karitekitanakiokoutoumatua

16Tena,tutonukoutou,kiakitekoutouiteneimeanuika meatianeieIhowakitokoutouaroaro

17Eharaianeiteneiitekotingawitiinaianei?Kakaranga ahaukiaIhowa,akahomaieiahewhatitiri,heua;kia mohioaikoutou,kiakiteai,henuitokoutouheimeatia neiekoutouitearoarooIhowaiakoutouitonokinginei mokoutou.

18NakakarangaaHamuerakiaIhowa;ahomaianae Ihowahewhatitiri,heua,itauarangiano:anuiatutewehi oteiwikatoakiaIhowa,kiaHamuera.

19NakameateiwikatoakiaHamuera,Inoiatumoau ponongakiaIhowa,kitouAtua,keimatematou:kua tapiritiahokiomatouharakatoakiteneikino,kitamatou tonoitekingimomatou

20AnorakoHamuerakiteiwi,Kauaewehi:kuaotitenei kinokatoatemeaekoutou,kauaiaepekaatuitewhaia Ihowa;engarimewhakapauokoutoungakaukitemahiki aIhowa;

21Kauaanohokiepekaatu:koreirahokikoutouwhaiaii ngameatekatekanoa,ekoreemana,ekoreanohokie whakaora;hehorihorihokiratou

22EkorehokiaIhowaewhakarereitanaiwi,kamahara iakitonaingoanui;kuapaineihokiaIhowakitemeaia koutouheiiwimana

23Tenakoahau,kiaharaahaukiaIhowakiamututaku inoimokoutou!

24EngarikiawehiiaIhowa;whakapauahokiokoutou ngakaukitemahikiaiairungaitepono:whakaaroahoki ngameanunuiimeaaiiamokoutou

25Na,kitemahitonukoutouitehe,kangarongatahi koutoukotokoutoukingi.

UPOKO13

1¶KotahitetauikingiaiaHaora;ā,karuangātauikīngi aiiamōIharaira

2NakawhiriwhiriaeHaoraetahitangataoIharairamana, etorumano;AoauamanoeruaiaHaoraiMikimaha,i MaungaPeteere,kotahimanoiaHonatanaiKipeao Pineamine;

3NakapatuaeHonatanangahoiapupuriangaPirihitinii Kepa,arongoanangaPirihitini.Nakawhakatangihiae Haoratetetereputanoaitewhenuakatoa,akamea,Kia rongongaHiperu

4AkarongoaIharairakatoaitekorerokuapatuaeHaora ngahoiapupuriangaPirihitini,akuawhakariharihahokia

IharairakingaPirihitiniNakahuihuiateiwikitewhaiia HaorakiKirikara.

5NakahuihuingaPirihitinikitewhawhaikiaIharaira,e torutekaumanongahariata,eonomanongahoiaeke hoiho,mengatangataeriteanakiteonepuitetahaote moanatetini:nakahaeremairatou,kanohokiMikimaha, whakaterawhitioPeteawene

6A,itekitengaongatangataoIharairakeirotoratouite raru,(epourianahokiteiwi,)nakapiriteiwikirotoki ngaana,kingaurupuiarakau,kingakamaka,kingawahi tiketike,kingarua

7NateraetahiongaHiperuiwhitiatuiHoranokite whenuaoKara,oKireara.KoHaoraia,iKirikaraanoia;a whaiwirianateiwikatoaiaia

8Aewhitungaraitatariaiia;kotewahokiiai whakariteaeHamuera;kahoreiaaHamueraitaeki Kirikara;amararanoaatuteiwiitonataha

9NakameaaHaora,Kaweamaitetahungatinanakiahau, mengawhakaheremotepai.Nawhakaekeaanaeiate tahungatinana

10Akaotitanatahungatinanatewhakaeke,nakuaputaa Hamuera;ahaereanaaHaorakitewhakatauiaia,kite ohakiaia

11NakameaaHamuera,Hemahiahatau?Anorako Haora,Ikitehokiahaukuamararanoaatutokunuinga,a kahorekoeitaemaiingaraiwhakaritea,heoiehuihuiana ngaPirihitinikiMikimaha;

12Koiakameaahau,AkuaneingaPirihitinihaeremaiai kiahaukiKirikara,akahoreanoahaukiainoikiaIhowa: napehiaanaahaueahau,awhakaekeaanatetahunga tinana.

13NakotekiangaaHamuerakiaHaora,Hemahikuware tau:kihaineiipupuriitewhakahauaIhowa,atouAtuai whakahauaiiakiakoe:peneikuawhakapumautiaeIhowa aianeitoukingitangakiaIharairaaakeake

14Kotenei,ekoreetutoukingitanga:kuarapuaeIhowa tetahitangatamana,kotatonangakauipaiai,kuaotiano iatewhakahaueIhowaheirangatiramotanaiwi;

15NakawhakatikaaHamuera,ahaereatuanaiKirikara kiKipeaoPineamine.NakatauaeHaorangatangataipiri kiaia;tatatonuanakiteonongarau

16NaiKipeaoPineamineaHaorarauakotanatama,ko Honatana,metehungahokiipirikiaraua:iMikimaha anongaPirihitinienohoana

17NakaputangakaipahuaitepuniongaPirihitini,etoru ngangohi:kotahitengohiianganatehuarahikiOpora,ki tewhenuaoSuala

18KotetahingohiianganatehuarahikiPetehorono: kotahitengohiianganatehuarahikiteroheearoatuana kiteraoraooTepoimawhakatekoraha

19Nakahoreheparakimeteikiteaputanoaitewhenua katoaoIharaira:imeahokingaPirihitini,Keihangahe hoari,hetaoraneiengaHiperu

20HeoihaereanaaIharairakatoakiraro,kingaPirihitini kitewhakakoiitehea,itemaripiotanamaripi,itana maripi,itanatoki,itanako

21Hewhaipuanotaratoumongahea,mongamarau,mo ngamarau,mongatoki,heioroanohokimongawerokau

22Heoiiteraotepakangakahoreikiteahehoari,hetaoi rotoiteringaotetahiongatangataaHaorarauako Honatana:engariikiteaanokiaHaorarauakotanatama, koHonatana

23NakahaerengahoiapupuriangaPirihitinikite whakawhitingaatuoMikimaha.

UPOKO14

1¶NaitetahioauarakameaaHonatana,tamaaHaora, kitetaitamaemauanaianapatu,Haeremai,tauakawhiti atukingahoiapupuriangaPirihitiniitawahira.Heoi kihaiikorerotiaeiakitonapapa

2AiterapitooKipeaaHaoraenohoanairaroitetahi pamekaraneteiMikirono:tatatonuanatangatakiteono ngarau;

3MeAhiaanohoki,tamaaAhitupu,tuakanaoIkaporo, tamaaPinehaha,tamaaEritohungaaIhowaiHiro,kote kaikakahuiaoteeporaNakihaiteiwiimohiokuariroa Honatana.

4Na,iwaenganuiongawhitingaiwhaiaiaHonatanakia whitiatukingahoiapupuriangaPirihitini,teratetahi kohatukoiitetahitaha,hekohatukoiitetahitaha:kote ingoaotetahikoPotete,koteingoaotetahikoSene 5Iterakitetahiparietuana,iteritengaatuoMikimaha;i tetongatetahi,iteritengaatuoKipea.

6NakameaaHonatanakitetaitamaemauanaianapatu, Haeremai,tauakahaerekingahoiaoeneikokotikore:tera peaaIhowaemahimotaua:kahorehokihearaimoIhowa kitewhakaoramatetokomaha,matetokoitiranei

7Anorakotekaimauoanapatukiaia,Meatiangamea katoaepaingiaanaetoungakau:angaatu;na,keiakoe ahau,eriteanakitatoungakau

8AnorakoHonatana,Nana,mehaereatutauakinga tangatara,mewhakaputaatuhokikiaratou.

9Kitepeneimaitaratoukiataua,Tumarie,kiataeatura anomatoukiakorua;nametutauaitotauawahi,ekore anoepikiatukiaratou.

10Engarikitepeneitaratouki,Pikiakekiamatou;katahi tauakahaerekirunga,notemeakuahomairatoueIhowa kiotauaringa:akoteneiheitohukiataua.

11Nakaputarauatokoruakingahoiapupurianga Pirihitini:akameangaPirihitini,Nana,kongaHiperue putamaianairotoingaruaipiriairatou.

12NakaohongahoiapupurikiaHonatanarauakotana kaimaupatu,kamea,Pikiakekiamatoukiawhakakiteaai tetahimeaematoukiakorua.NakameaaHonatanakite kaimaupatu,Pikiakeimuriiahau;kuahomaihokiratoue IhowakiteringaoIharaira

13NakapikiatuaHonatana,hemeangokiatu,metana kaimaupatuimuriiaia:nahingaanaratouiaHonatana;a patuaanaiaetanakaimaupatu.

14Na,kotepatungatuatahiipatuaiaHonatanarauako tanakaimaupatu,tatatonukiteruatekaungatangata:ko tenuiotauawahi,metemeakeitehawheekawhenua

15Nakapatewirikitepuni,kieraiteparae,kiteiwi katoaanohoki:kongahoia,mengakaipahua,iwiriano hokiratou,iruanotewhenua:nuiatutewiri

16NakatitirongatuteiaHaoraiKipeaoPineamine;na, kuapapahoroteope,metepatukitetahikitetahi

17KatahiaHaorakameakiteiwiireira,iaia,Tatauria tatoukiakiteakowaikuariroA,nokatatauriaeratou,na kahoreaHonatanarauakotanakaimaupatuireira

18NakameaaHaorakiaAhia,Kaweamaiteaakaate AtuaIngatamahokiaIharairateaakaateAtuaitauawa

19A,iaHaoraekoreroanakitetohunga,katinonuihaere tengangauitepuniongaPirihitini:nakakiaHaorakite tohunga,Pepekeaketouringa

20NakahuihuiaHaoraratoukotonanuinga,ahaereana kitewhawhai:naeangamaianateratehoariatetahi,a tetahi,kitonahoa,kitonahoa:nuiatutepokaikaha 21Na,kongaHiperuirotoingaPirihitiniimua,ihaere tahiatuneimeratoukitepuniingawhenuaitetahitaha,i tetahitaha,ihokimaianokingatangataoIharaira,ia HaorarauakoHonatana

22NaperaanongatangatakatoaoIharairaipirineikite whenuapukepukeoEparaima,itoratourongongakua whatingaPirihitini,nakeitewhaihaereanohokiiaratoui rotoitepakanga

23HeoiwhakaorangiaanaaIharaira,itauaraeIhowa:a putakeanatewhawhaikiPeteawene.

24AihemanawangatangataoIharairaitauara:i whakaoatihokiaHaoraiteiwi,imea,Kitekaitetahi tangataitekaiaahiahinoa,kakangaia,kiawhaiutura anoahauiokuhoaririNakarekautetahioteiwiipakite kai

25Nakotehaerengaongatangatakatoaotewhenuaki tetahingahere;ahehonikeirungaitewhenua

26A,notetaengaoteiwikitengahere,naeturuturuiho anatehoni;otiiakihaiipateringaotetahitangatakitona mangai:iwehihokiteiwiiteoati

27KoHonatanaiakihaiirongoitewhakaoatiatonapapa iteiwi;akamaramaonakanohi.

28Katahikaohotetahioteiwi,akamea,Itino whakaoatitiateiwietoupapa;imeaia,Kiakangate tangataekaianaitetahikaiaianei;Nakahemoteiwi.

29KatahiaHonatanakamea,Raruanatewhenuaneii tokupapa:titirohoki,kuamaramaokukanohi,nokuikaii tetahiwahiitiotehoninei.

30Teranoaakemehemeapeaikainoaatuteiwiinaianeii ngameaipahuatiamaiioratouhoaririituponoatuairatou? hetekaianeikuanuinoaatuteparekuraongaPirihitini?

31NapatuaihoeratoungaPirihitiniitauarangii MikimahaatuataenoakiAitarono:aetinohemoanate iwi.

32Nakotererengaatuoteiwikingataonga;kamauki ngahipi,kingakau,kingakuaokau,patuaihokite whenua,kaingatahitiaanaeteiwimengatoto.

33KatahikakorerotiakiaHaorakameatia,Nana,kua harateiwikiaIhowa,ekaingatahitiaanataratoukaime ngatoto.Nakameaia,Hemahihetakoutou:hurihiamai hekohatunuikiahauaianei

34KameaanoaHaora,Tomotomoatukoutoukirotokite iwimeaatuhokikiaratou,Kaweamaikiahau,etera,e tera,tanakau,tanahipi,kapatuaikikoneiheikaima koutou;kauahokieharakiaIhowa,ekaingatahitiaanate toto.Katahikakaweamaieteiwikatoaitauapotekaua tena,atena,apatuaihokireira

35NakahangaeHaoraheaatamaIhowa:koteaata tuatahiteneiihangaeiamaIhowa

36NakameaaHaora,Tatoukahaerekiraro,kawhaii ngaPirihitiniitepo,kapahuaiaratouamaramanoateata; kauaanoewaihotetahitangataoratouNakamearatou, MeatiangameakatoaepaianakitautitiroNakameate tohunga,KiawhakatatatatoukiteAtua.

37NakatonowhakaaroaHaoraiteAtua,Mehaereranei ahaukiraro,kitewhaiingaPirihitini?ehomairaneiratou

ekoekiteringaoIharaira?Otiiakahorehekupui whakahokiakiaiaitauara.

38NakameaaHaora,Nekemai,engarangatirakatoaote iwi:kiamohioai,kiakiteaikoutounoheateneiharai teneira.

39Tatemea,eoraanaaIhowaewhakaoraneiiaIharaira, ahakoanotakutama,noHonatana,kamateia,materawa Otiiakahorehetangataoteiwikatoaheiwhakahokikupu kiaia

40KatahiiakameakiaIharairakatoa,Heitetahitaha koutou,heitetahitahamauakotakutama,koHonatana NakameateiwikiaHaora,Meatiatatouwhakaaroepai ai.

41KatahiaHaorakameakiaIhowa,kiteAtuaoIharaira, KiatikatehomaitangaoterotaNakamaukoHaoraraua koHonatana:imawhititeiwi.

42NakameaaHaora,Makaterotamomauakotakutama, koHonatanaNakamaukoHonatana

43KatahikameaaHaorakiaHonatana,Whakaaturiamai kiahau,iahakoeKatahikawhakaaturiaeHonatanakia ia,kamea,Hetikaiwhakamataukauatuahauitetahiwahi itiotehonikitepitootetokotokoitokuringa;na,kamate neiahau

44AnorakoHaora,KiameatiateneieteAtua,teraatu anohoki;kamaterawahokikoe,eHonatana.

45NakameateiwikiaHaora,KiamateaHonatananana neiteneiwhakaoranganuiirotoiaIharaira?Kahorerapea: eoraanaaIhowa,ekoretetahimakaweotonamatengae takakitewhenua;imahitahihokiiameteAtuaiteneira HeoiwhakaorangiaanaaHonatanaeteiwi,akihaiimate 46KatahikahokiaHaoraitewhaiingaPirihitini;ahaere anangaPirihitinikitoratounawahi

47HeoikariroiaHaoratekingitangaoIharaira,ka whawhaikionahoaririkatoaitetahitaha,itetahitaha,ki aMoapa,kingatamarikiaAmona,kiaEroma,kinga kingianooTopa,kingaPirihitini:awhakawhiuaanaratou eiakingawahikatoaitahuriaiia.

48Aiputatonatoa,apatuaanangaAmareki,aoraakeia iaaIharairaiteringaoonakaipahua

49NakongatamaaHaora,koHonatana,koIhui,ko Marikihua;koteingoaotematamuakoMerapa,kote ingoaotomurikoMikara:

50A,koteingoaotewahineaHaorakoAhinoama,he tamahinenaAhimaata:koteingoahokioterangatirao tanaopekoApanere,tamaaNerematuakekeoHaora

51KoKihihokitepapaoHaora;ahetamanaApierea NerepapaoApanere

52AhenuitewhawhaikingaPirihitiniingarakatoao Haora;akakiteaHaoraitetahimarohirohi,itetahimaia, nakatangohiaeiamana

UPOKO15

1¶NakameaaHamuerakiaHaora,Itonoamaiahaue Ihowakitewhakawahiiakoeheikingimotanaiwi,mo Iharaira:nawhakarongomaikitereoongakupuaIhowa 2KotekuputeneiaIhowaongamano,Emaharaanaahau kitaAmarekeimeaaikiaIharaira,kitanawhangangaia iaitearaitonahaerengamaiiIhipa

3Natikina,patuaaAmareke,whakangaromiarawatiaa ratoumeakatoa,kauahokiratouetohungia;engaripatua

1Hamuera

tetanemetewahine,tekohungahungametemeangoteu, tekaumetehipi,tekamerametekaihe.

4NakahuihuiateiwieHaora,atauaanaeiakiTeraima, eruaraumano,hehungahaereiraro,mengatangatahoki oHura,kotahitekaumano.

5NakotehaerengaatuoHaorakitepaoAmareke,a whakatakotopehipehianairotoiteawaawa

6NakameaaHaorakingaKeni,Haere,maweheatu, haerekiraroirotoingaAmareki,keihunatahitiakoee ahaumeratou:iputahokitokoutouarohakingatamariki katoaaIharairaitoratouhaerengamaiiIhipaNaka maweheatungaKeniirotoingaAmareki

7NatukitukiaanaeHaorangaAmarekiiHawiraatuatae noakoekiHuru,kiteritengaatuoIhipa

8HopukiaoratiaanahokieiaaAkakakingioAmareke, koteiwikatoahokiiwhakangaromiarawatiaeiakite mataotehoari

9OtiiaitohungiaeHaoraratoukoteiwiaAkaka,menga meapapaiongahipi,ongakau,ongameamomona,onga reme,mengameapaikatoa,akihairatouipaikia whakangaromiarawatia:engaringameakinokatoa,nga meawhakakeke,iwhakangaromiarawatiaeratou.

10KatahikaputatekupuaIhowakiaHamuera,kamea, 11KuaputakeokuwhakaaroimeingaaieahauaHaora heikingi;kuahokiatuhokiiaitewhaiiahau,akihaihoki iwhakamanaiakukupuNakapouriaHamuera;apau katoatauapoiaiaetangianakiaIhowa

12NakamarangawaweaHamuerakitewhakatauia Haoraiteata,nakakorerotiakiaHamuera,kameatia,I haeremaiaHaorakiKaramere,na,kuawhakaturiaeia tetahiwahimona,ahaereana,haereana,kuahekekiraro, kiKirikara

13NakataeatuaHamuerakiaHaora,akameaaHaora kiaia,KiamanaakitiakoeeIhowa,kuawhakamanae ahautekupuaIhowa

14NakameaaHamuera,Heaharateneitangiongahipii rotoneiiokutaringa,metetangiongakauerongonei ahau?

15AnorakoHaora,Hemeamaumaieratouinga Amareki:itohungiahokieteiwingameapapaiongahipi, ongakau,heimeapatungatapukiaIhowa,kitouAtua; kotetoenga,whakangaromiaihoematou

16KatahikameaaHamuerakiaHaora,Kati,kiakorerotia eahaukiakoetaIhowaimeaaikiahauiteneipoKamea iakiaia,Korero

17AkameaaHamuera,Iakoeeitianakitouwhakaaro, kihaiianeikoeimeingaheiupokomongaiwioIharaira,i whakawahiaeIhowaheikingimoIharaira?

18NakatonoaIhowaiakoekiahaere,kamea,Tikina, whakangaromiatehungahara,ngaAmareki,whawhaihoki kiaratouapotonoaratou

19HeahakoetewhakarongoaikitereooIhowa,iaurara atuaikingataongaparakete,imahiaiitekinoite tirohangaaIhowa?

20NakameaaHaorakiaHamuera,Iwhakarongoano ahaukitereooIhowa,ihaereitehuarahiiungaaiahaue Ihowa,kuakaweamaianohokieahauaAkakakingio Amareke;

21Nateiwihokiitangoetahiongataonga,ongahipi,o ngakau,ngameatinopapaiongameaewhakangaromia anaheimeapatungatapukiaIhowa,kitouAtua,ki Kirikara

22AnorakoHamuera,KitaIhowa,heperaraneite ahuarekaongatahungatinana,ongapatungatapu,mete whakarongokitereooIhowa?Nana,paiatute whakarongoitepatungatapu,tengakaumaharaitengako ongahipitoa.

23Ritetonuhokitetutukiteharamakutu;tewhakatuturi kitekino,kitekarakiawhakapakokoHewhakaparahako naukitekupuaIhowa,kawhakaparahakohokiiakiakoe heikingi

24NakakiaHaorakiaHamuera,Kuaharaahau,iahaui takahineiitekupuaIhowa,iaukupuanohoki:iwehi hokiahauiteiwi,iwhakarongokitoratoureo

25Tenara,whakarereanoatiaihotokuhara,kiahokiatu taua,kiakoropikoaiahaukiaIhowa

26AnorakoHamuerakiaHaora,Ekoreahauehokitahi taua;hemeahokikuawhakaparahakokoekitekupua Ihowa,akuawhakaparahakoaIhowakiakoeheikingimo Iharaira

27A,itetahuritangaoHamuerakitehaere,kamauteraki tepitootonakakahu,akuapakaru

28NakameaaHamuerakiaia,KuahaeamaieIhowa inaianeitoukingitangairotoiaIharaira,kuahoatukitou hoaepaiatuanaiakoe

29EkoreanohokiteKahaoIharairaeteka;

30Anorakotera,Kuaharaahau:otiiawhakahonoretia ahauaianeiitearoaroongakaumatuaotokuiwi,ite aroarooIharaira,kiahokitahitaua,kiakoropikoaiahauki aIhowa,kitouAtua.

31HeoihokianaaHamueraimuriiaHaora;akoropiko anaaHaorakiaIhowa

32NakameaaHamuera,KaweamaikiahauaAkaka kingioAmarekeNakaatahaereaAkakakiaiaAka meaaAkaka,Heponokuapahemoketengaukinoote mate.

33AnorakoHamuera,Natauhoariikoreaingaurionga wahine,kapenaanotouwhaeateurikoreirotoinga wahine.NahauaihoaAkakaeHamueraitearoaroo IhowaiKirikara

34KatahikahaereaHamuerakiRama;ahaereanaa Haorakirungakitonawhare,kiKipeaoHaora.

35KihaihokiaHamueraihaeremaianokiakiteiaHaora ataeanoatiateraimateaiia:heoitangihiaanaaHaorae Hamuera:iputakeanohokingawhakaarooIhowai meingaaieiaaHaoraheikingimoIharaira

UPOKO16

1¶NakameaaIhowakiaHamuera,Kiapeheaaketeroa otautangimoHaora,kuawhakakahoretianeihokiiae ahauheikingimoIharaira?Whakakiiatauhaonakitehinu, ahaere,katonoakoeeahaukiaHeheoPeterehema:kua kiteahokieahauhekingimakuirotoianatama.

2NakameaaHamuera,Mepeheaahauehaereai?kite rongoaHaora,kapatuaahaueiaKameaaIhowa,Kawea atuitouringatetahikuaokau,heitemea,ihaeremaiahau kitepatuwhakaherekiaIhowa

3MekarangahokiaHehekitepatungatapu,amakue whakaatukiakoetauemeaai:mewhakawahianoekoe makutetangataekoreroaiahaukiakoe

4NameatiaanaeHamuerataIhowaikoreroai,ahaere anakiPeterehemaNakawiringakaumatuaotepaitona

1Hamuera

taengamai,kamea,Ehaeremaianaraneikoeirungaite rangimarie?

5Anorakoia,Irungaiterangimarie:ihaeremaiahauki tepatuwhakaherekiaIhowa:whakatapuakoutou,ka haeretatoukitepatungatapu.Iwhakatapuaanoeiaa Heheratoukoanatama,akarangatiaanaratoueiakite patungatapu

6A,notoratoutaenga,nakatitiroatuiakiaEriapa,aka mea,HeponokeitearoarooIhowatanatangatae whakawahiai

7NakameaaIhowakiaHamuera,Kauaetitirokitona ahua,kitonaroaranei,iaiaetuna;notemeakua whakaparahakoahaukiaia:ekorehokieritetaIhowaki tatetangatatitiro;hetitirohokitatetangatakitekanohi, koIhowaiaheititirokitengakau

8KatahikakarangatiaeHeheaApinarapa,akameinga kiahaereatumatearoarooHamueraNakameaia,Ehara anoteneiitaIhowaiwhiriwhiriai

9KatahikameingaeHeheaHamahakiahaereatu.Naka meaia,EharaanoteneiitaIhowaiwhiriwhiriai

10NameingaanaeHeheanatamatokowhitukiahaereatu matearoarooHamuera.NakameaaHamuerakiaHehe, KihaieneiiwhiriwhiriaeIhowa

11NakameaaHamuerakiaHehe,Keikoneikatoaranei autamariki?Akameaia,Teneianotetahi,tomurirawa; nakeitetiakihipiiaNakameaaHamuerakiaHehe, Tonoaatuhetangatakitetikiiaia:ekorehokitatoue nohokiraro,kiataemairaanoiakikonei.

12Nakatonotangataatutera,atikinaanaiaNa,hekiri puwheroia,hekanohiataahua,hepaikitetitiroatuNaka meaaIhowa,Whakatika,whakawahiaia;koiahokitenei.

13KatahikamauaHamuerakitehaonahinu,a whakawahiaanaiairotoionatuakana:kotetinoputanga maiotewairuaoIhowakirungakiaRawiriitauarangi anoaahuakeneiNakawhakatikaaHamuera,ahaereana kiRama

14NakuamaweheatuiaHaoratewairuaoIhowa,aka takakinotiaonawhakaaroetetahiwairuakinonoIhowa

15AkameangatangataaHaorakiaia,Nana,hewairua kinonoteAtuatewhakararuneiiakoe.

16Na,kiakimaitomatouarikikiaupononga,keitou aroaronei,kiarapuahetangatamohiokitewhakatangi hapa:akataumaitewairuakinooteAtuakiakoe,ka whakatangiiakitonaringa,akamariekoe

17NakameaaHaorakianatangata,Tenara,tirohiatetahi kaiwhakatangipai,kakawemaikiahau.

18Katahikaohotetahiongapononga,kamea,Nana,kua kiteahauitetahitamaaHeheoPeterehema,hemohiokite whakatangi,hemarohirohi,hetoa,hetangatawhawhai,he mohiokingamea,hetangataataahua,keiaiaanoaIhowa

19HeoikatonotangataaHaorakiaHehe,heimea,Tenaa Rawiri,tautamaingahipina,tonoamaikiahau.

20NakamauaHehekitetahikaihe,hetarotepikaunga, metetahiipuwaina,metetahikuaokoati,aungaanakia kaweaetanatama,eRawiri,kiaHaora

21NakataeaRawirikiaHaora,atuanaitonaaroaro:a nuiatutearohaoterakiaia;akawaihoiaheikaimaupatu mana

22NakatonotangataaHaorakiaHeheheimeaatu, TukuaaRawirikiatuitokuaroaro;kuamanakohiahokiia eahau

23A,itewaiputamaiaitewairuakinoiteAtuakia Haora,kamauaRawirikitehapa,kawhakatangikitona ringa:akatatemanawaoHaora,kamarie,amahueakeia itewairuakino.

UPOKO17

1¶NakuahuihuingaPirihitiniiaratouopekitewhawhai, akawhakamineakiHokohooHura,nohoanaiwaenganui oHokoho,oAteka,iEpeheramime

2IhuihuianoaHaoraratoukongatangataoIharaira,i nohokiteraoraooEraha;akawhakatakotoiaratoungohi motewhawhaikingaPirihitini.

3NairungangaPirihitiniitemaungaiteneitahaetuana, meIharairaitemaungaiteratahaetuana:hewharuahoki iwaenganuioratou.

4Nakoteputangaotetahitangata,hepapatu,irotoite puniongaPirihitini,kotonaingoa,koKoriata,noKata,e onowhatiangakotahihokiwhangangaateringatonaroa.

5Aheparahitepotaeotonamatenga,hepukupukuunahi hokitonakakahu;kotetaimahaotekotierimamano hekereparahi.

6Hewhakapurutaoparahikeionawaewae,aiona pokohiwihetimataparahi

7Ritetonuhokikiterakauatekaiwhatutekakauotana taora;nakotetaimahaoteteteotanataoroaeonorau hekererino:imuaanoiaiatetahiemauanaite whakangungurakau.

8Nakatuia,akakarangakingangohiaIharaira,kamea kiaratou,Heahakoutouiputamaiaikitewhakatakotoia koutoungohi?eharaianeiahauitePirihitini,kokoutouhe pononganaHaora?whiriwhiriahetangatamakoutou,ka haeremaikirarokiahau

9Kitekahaiakitewhawhaikiahau,kitepatuiahau,na heiponongamatoumakoutou:kitekahaiaahaukite whawhaikiaia,kitepatuiaia,naheiponongakoutouma matou,amemahikoutoukiamatou.

10ImeaanotePirihitini,Teneitakuwhakatarainaianei mongangohiaIharaira;homaihetangatakiahau,kia whawhaitaua.

11A,iterongongaoHaoraratoukoIharairakatoakienei kupuatePirihitini,hopinoaihoratou,nuiatutewehi 12Na,hetamaaRawirinatauaEparatioPeterehemaHura, koHehetonaingoa;atokowaruanatama:aingarao Haorakuakoroheketiatauatangatairotoingatangata 13NakongakaumatuatokotoruaHeheihaere,iaruia Haorakitewhawhai:kongaingoahokioanatama tokotoruihaereneikitewhawhai,koEriapatematamua,i muriiaiakoApinarapa,akoHamahatetuatoru

14KoRawirihokitomurirawa:naaruanangamea kaumatuatokotoruiaHaora

15NahaereanaaRawiri,akahokiatuiaHaorakitetiaki ingahipiatonapapaiPeterehema

16Naiteata,iteahiahi,kawhakatatamaitauaPirihitini, kawhakaatuiaia,ewhatekaungara

17NakameaaHehekitanatama,kiaRawiri,Tena,maua atutetahiwahioteneiwitipahuhu,kiakotahiepa,maou tuakana,meeneitarokotahitekau,rereatukitepuni,kiou tuakana;

18Mauaatuhokieneitiihikotahitekaukitoratou rangatiramano,katirotiroatukeitepeheaoutuakana,ka tangomaiaiiaratoutohu

19NaiteraoraooErahaaHaorameratou,mengatangata katoahokioIharairaewhawhaianakingaPirihitini.

20NakamarangawaweaRawiriiteata,tukuaatuanae iangahipikitekaitiaki,amauriaanaauameaeia,haere ana;peraanaiametaHeheiwhakahauaikiaia;akatae kiteparepare,itemeaehaereatuanateopekitewhawhai, ehamamaanamotewhawhai

21KuaotihokiiaIharairaratoukongaPirihitiningangohi tewhakatakoto,teneingohiheiwhawhaikiterangohi

22NatukuaanaeRawiritanapikaungakiteringaote kaitiakiongapikaunga,arereanakitetaua,katae,kaoha kionatuakana

23Naiaiaekoreroanakiaratou,nakotepapatu,kote PirihitinioKata,koKoriatatonaingoa,ehaeremaianai rotoingangohiangaPirihitini,akakorerokoauakupu ano,akarongoaRawiri.

24A,itekitengaongatangatakatoaoIharairaitaua tangata,rereanaratouitonaaroaro,anuiatutoratouwehi 25NakameangatangataoIharaira,Ikiteraneikoutoui tauatangataihaeremainei?hewhakatarakiaIharairai haeremaiaiia:na,kotetangataepatuaaiia,henuinga taongaehomaietekingikiaia,kahomaianoeiatana tamahinekiaia,karangatiraanotewhareotonapapai rotoiaIharaira

26NakakoreroaRawirikingatangataetuanaitonataha, kamea,KapeheatiatetangataepatuaaiteneiPirihitini,e mutuaitetawaioIharaira?kowaihokiteneiPirihitini kokotikoreiwhakataraaiiakingangohiateAtuaora?

27Nakapeneitewhakahokiateiwikiaia,kamea,Ka peraanotehangakitetangata,epatuaaiia

28AkarongoaEriapa,tonatuakanamatamua,iaiae koreroanakiauatangata;kotetinomurangaoteririo EriapakiaRawiri,kameaiaHeahakoeihaeremaiai?i waihoanoekoekiawaieneihipitorutoruitekoraha?E mohioanaahaukitouwhakapehapeha,kitekinoanohoki otoungakau;hematakitakihokiitewhawhaiihaeremai aikoe.

29NakameaaRawiri,Iahakoiaahau?Kaorehetake?

30Nakatahuriatuiaiaiakitetahiatu,akakoreroatuko auakupuano;

31A,nokarangonangakupuikorerotiaeRawiri, korerotiaanaeratoukiaHaora;akatonoiakiatikinaia

32NakameaaRawirikiaHaora,Keihopitengakauo tetahikiaia;matauponongaehaerekitewhawhaiki teneiPirihitini

33NakameaaHaorakiaRawiri,Ekoreetaeaekoete haerekiteneiPirihitiniwhawhaiai:hetamarikineihoki koe,hetangatahapaipatuianotonatamarikitangaake.

34NakameaaRawirikiaHaora,Itetiakitauponongai ngahipiatonapapa;

35Nakaputaatuahaukitewhaiiaia,apatuaanaiae ahau:tangohiamaianahokiteremeirotoitonamangai:a, itonawhakatikangamaikiahau,hopukiaanaeahautona pahau,patuaihoia,whakamateaiho

36Ipatuaruruatiateraionametepeaetaupononga;aka riteteneiPirihitinikokotikorekitetahioraua;monai whakatarakingangohiateAtuaora.

37ImeaanoaRawiri,MaIhowanananeiahauiwhakaora itewaeoteraiona,itewaeotepea,manaahaue whakaoraiteringaoteneiPirihitini.NakameaaHaoraki aRawiri,Haere,heiakoeanoaIhowa

38NakawhakakakahuriaaRawirieHaorakionakakahu, ipotaeaanotonamatengaeiakitepotaeparahi;i whakakakahuriaanohokieiahepukupukurinokiaia

39AwhitikiriaanaeRawiritanahoarikiwahoakeoona kakahu;kaanga,kahaere;kahorehokiiwhakamatauriae iaNakameaaRawirikiaHaora,Ekoreetaeaeahaute haereienei;kahorehokiiwhakamatauriaeahauNa whakarereaatuanaeRawiri.

40Nakamauaatueiakotanatokotokoitonaringa;i whiriwhiriaanoetahikohatumaeneeneerimamanairotoi teawa,awhaowhinaanakirotokitanapekehepara,araki teputea;itonaringaanotanakotaha:nakawhakatataatu iakitePirihitini.

41AihaeretonumaitePirihitini,iwhakatatamaikia Rawiri;akotekaimauitewhakangungurakauihaerei muaiaia.

42A,notetirotirohangaotePirihitini,kakiteiaRawiri, whakahaweaanakiaia;hetaitamarikihokiia,hekiri puwhero,heataahuahoki.

43NakameatePirihitinikiaRawiri,Hekuriahauihaere maiaikoemengatokotokokiahau?NakakangaaRawiri etePirihitinikionaatua.

44ImeaanotePirihitinikiaRawiri,Haeremaikiahau,a kahoatueahauoukikokikomangamanuoterangi,ma ngakarareheoteparae.

45KatahiaRawirikameakitePirihitini,Ihaeremaikoe kiahaumetehoari,metetao,metewhakangungurakau: koahauiakahaereatukiakoeirungaiteingoaoIhowao ngamano,oteAtuaongatauaaIharaira,iwhakataraneie koe

46KoaianeikoehomaiaieIhowakitokuringa;aka patuakoeeahau,katangohiatouupokoiakoe;akahoatu eahauaianeingatinanaoteopeongaPirihitinimanga manuoterangi,mangakirehemohoaootewhenua;kia mohioaitewhenuakatoaheAtuaanotoIharaira

47Akamohioteneiwhakaminengakatoa,eharatehoari, tetaoroaranei,itaIhowameaheiwhakaora:naIhowa hokitewhawhai,amanakoutouehomaikiomatouringa 48NakawhakatikatePirihitini,kahaeremai,ka whakatatakitewhakatutakiiaRawiri,nakahohoroa Rawiri,arereanakitetauakiatutakikitePirihitini

49NakuatotoroihoteringaoRawirikirotokitepeke, keitetangoitetahikohatuiroto,piuaatuanaeia,nakua tuteraeotePirihitini,toremiatutekohatukirotokitona rae;atapapaanaiakitewhenua

50Heoihekotaha,hekohatutaRawiri,ahingaanaiaiate Pirihitini,patuaanaeiatePirihitini,materawa;otiia kahorehehoariiteringaoRawiri.

51KatahikarereaRawiri,atuanairungaitePirihitini, nakamaukitanahoari,unuhiaanaeiairotoite takotoranga,nawhakamateaanaia,atapahiaanatona upokokitauahoari.A,itekitengaongaPirihitinikua matetoratoutoa,karereratou

52NakawhakatikangatangataoIharairaratoukoHura, hamamaana,nawhaiaanaeratoungaPirihitiniataenoa koekiteraorao,kingakuwahaoEkeronoNahingaana ngameaipatuaongaPirihitiniitearakiHaaraimaatae noakiKata,kiEkerono

53NakahokingatamaaIharairaitewhaiingaPirihitini, nakeitepahuaitoratoupuni.

54NakamauaRawirikiteupokootePirihitini,akawea anakiHiruharama;engariiwaihoeiaanapatukitona teneti

55Na,itekitengaoHaoraiaRawiriehaereatuanakite tuitePirihitini,kameaiakiaApanere,kiterangatiraope, EApanere,hetamanawaitenatamaiti?Nakameaa Apanere,Eoraanatouwairua,etekingi,kahoreahaue mohio.

56Nakameatekingi,Uiatuhetamanawaitauatamaiti

57NaitehokingamaioRawiriitepatuitePirihitini,ka mauaApanerekiaia,akaweaanakitearoarooHaora, metepaneanootePirihitiniitonaringa 58NakameaaHaorakiaia,Etama,nawaikoetamaiti? AnorakoRawiri,Hetamaahaunataupononga,naHeheo Peterehema

UPOKO18

1¶AkamututanakorerokiaHaora,napiritonute wairuaoHonatanakitewairuaoRawiri,aarohaanaa Honatanakiaiametemeakotonawairuaake

2NakamauaHaorakiaiaitauara,kihaihokiiaitukua kiahokikitewhareotonapapa

3IwhakaritekawenataanoaHonatanarauakoRawiri;i arohainahokiiaeiametemeakotonawairuaake.

4IhuiaanoeHonatanatonakorokairungaiaia,ahoatu anakiaRawiri,meonakakahu,taenoakitanahoari,me tanakopere,metonawhitiki.

5NakahaereaRawirikingawahikatoaitonoaaiiae Haora,kamahitupato;

6Na,itoratoutaengamai,itehokingamaioRawiriite patuitePirihitini,kaputangawahineingapakatoao Iharaira,metewaiata,metekanikani,kitewhakatauia KingiHaora,mengatimipera,metekoa,mengamea whakatangi

7Nakawaiatawhakatenetenengawahineiaratouetakaro ana,kamea,NaHaoraanamanoipatu,naRawirikoana tekaumano

8NanuirawateririoHaora;Nakameaia,Tekauaratou manoihoatuaikiaRawiri,hemanokauneiaratoui homaineikiahau:koteahaakemanakitekahorete kingitanga?

9NawhakatauanatekanohioHaorakiaRawirinotauara tonuiho

10NaiteaongaakekaputamaitewairuakinoiteAtuaki rungakiaHaora,akaporopitiiaiwaenganuiotewhare,a kawhakatangihiaeRawiritetakarokitonaringa,perame muara:hetaoanokeiteringaoHaora.

11KotewerohangaaHaoraitetao;imeahokiia,Me patuaRawirieahau,kiatitirawakitepakitaraNaerua ngamawhititangaatuoRawiriitonaaroaro

12NakawehiaHaoraiaRawiri,notemeaiaiaaIhowa,a kuamaweheiaHaora

13KoiaiweheaatuaiiaeHaoraiaia,ameingaanaiaeia kotanarangatiramano;akahaereatuia,kahaeremaiite aroarooteiwi

14NatupatotonutewhakahaereaRawiriionaarakatoa;i aiaanoaIhowa

15A,itekitengaoHaorahetangatatupatorawaia,ka wehiiaiaia.

16AiarohaaIharairakatoaratoukoHurakiaRawiri,no temeaihaereatuia,ihaeremaiitoratouaroaro

17NakameaaHaorakiaRawiri,Nana,takutamahine matamua,aMerapa,mehoatueahauheiwahinemau,otiia kokoeheitoamaku,heiwhawhaiingawhawhaiaIhowa ImeahokiaHaora,Kauatokuringaepakiaia;engarikia pateringaongaPirihitinikiaia.

18NakameaaRawirikiaHaora,Kowaiahau?heaha hokitokuoranga,tehapuotokupapairotoiaIharaira,e meingaaiahauheihunaongamatekingi?

19ItewaiaehomaiaiaMerapa,tetamahineaHaorama Rawiri,nakahoatuiaheiwahinemaAtariereoMehora 20NaiarohaaMikara,tetamahineaHaorakiaRawiri,a kakorerotiakiaHaora,ahemeaahuarekatenakitona whakaaro.

21NakameaaHaora,Mehoatuiaeahaukiaiaaheirore iamonaepaaiteringaongaPirihitinikiaiaKoiaa HaoraimeaaikiaRawiri,Koaianeikoeheihunaonga makuitetahiotetokorua

22NakawhakahauaHaorakianatangata,Koreropukuki aRawiri,meaatu,Nana,ewhakaahuarekaanatekingikia koe,earohaanahokianatangatakatoakiakoe:nareira kokoeheihunaongamatekingi

23NakorerotiaanaauakupuengatangataaHaorakinga taringaoRawiriAkameaaRawiri,Hemeanoaihokoia kiakoutoukiameingaahauheihunaongamatekingi,he rawakoreneihokiahau,heware?

24NakakorerongatangataaHaorakiaia,kamea,ko ngakupueneiipuakimaiiaRawiri

25NakameaaHaora,KiapeneitakoutoukikiaRawiri, Kahoreotekingihiahiakitekaipakuha;engarikingakiri matamatakotahirauongaPirihitini:kiawhaiutuaiinga hoaririotekingi.KoHaoraiaiwhakaarokiahingaa RawiriiteringaongaPirihitini

26A,nokakorerotiaeanatangataeneikupukiaRawiri, ahuarekatonukiaRawirikiameingaiaheihunaongama tekingiAkahoreanongarakiarite

27NakawhakatikaaRawiri,ahaereanaratoukoana tangata,napatuaihoeiaongaPirihitinieruaraunga tangata;akaweaanaeRawirioratoukirimatamata;Naka homaieHaoraaMikara,tanatamahineheiwahinemana 28AikiteaHaora,imohio,keiaRawiriaIhowa;ai arohainaiaeMikaratamahineaHaora

29NakanuirawaatutewehioHaoraiaRawiri;hehoariri anoaHaorakiaRawiriingarakatoa.

30KatahikawhakaputangarangatiraongaPirihitini,ai ngawakatoaiwhakaputaairatou,nuiatutetikaote ngarahuaRawiriitangatangatakatoaaHaora;noreirai nuiaitonaingoa

UPOKO19

1NakakoreroaHaorakiaHonatana,kitanatama,ratou koanatangatakatoa,kiawhakamateaaRawiri.

2OtiianuiatutekoaoHonatana,tamaaHaorakiaRawiri; 3Akaputaahau,katukitetahaotokupapaitemarakei reiraneikoe,nakakorerotiakoeeahaukitokupapa;ako takuekitenei,makuekorerokiakoe

4NakakorerotiapaitiaaRawirieHonatanakitonapapa, kiaHaora;imeaiakiaia,Keiharatekingikitana pononga,kiaRawiri;notemeakahoreonaharakiakoe, henuirawahokitepaioanamahikiakoe.

5Iwhakamomoriatuhokiiakitemate,apatuaihoeiate Pirihitini,nahenuitewhakaorangaiwhakaoraaiaIhowa

1Hamuera

moIharairakatoa:ikitekoe,ikoahoki:heahakoekahara aikitetotoharakore,kawhakamatenoaiaRawiri?

6NakawhakarongoaHaorakitereooHonatana;aka oatiaHaora,EoraanaaIhowa,ekoreiaewhakamatea.

7NakakarangatiaaRawirieHonatana,awhakaaturiaana eHonatanaeneimeakatoakiaiaNakaweaanaaRawiri eHonatanakiaHaora,anohoanaiakitonaaroaro,pera memua.

8Nahewhawhaianotera:ahaereanaaRawirikite whawhaikingaPirihitini,apatuaihoratoueia,henuite parekura;aomaanaratouiaia

9NakuaputahewairuakinoiaIhowakiaHaora,iaiae nohoanaitonawhare,metanataoitonaringa;ako Rawiriiwhakatangiitehapakitonaringa

10NakawhaiaHaorakiawerohiaaRawirikitetao,kia titipukitepakitara;otiiaiwhakahipaiaitearoaroo Haora,aakinaanaeiatetaokitepakitara:koRawiriiai rere,imawhitiitauapo

11NakatonokarereaHaorakitewhareoRawiri,kite whangakiaia,kiawhakamateaiaiteata:nakakoreroa Mikara,tewahineaRawirikiaia,kamea,Kitekorekoee whakaoraiakoeiteneipo,apopokoewhakamateaai.

12HeoikatukuaihoaRawirieMikaranatematapihi:a kahaereia,karere,kaora

13NakamauaMikarakitetahiwhakapakoko,a whakatakotoriaanaeiakitemoenga,iwhakatakotoriaiho anoeiatetahiurungahuruhurukoatikitoteraurunga, hipokinaihokitekakahu.

14A,notetonongaaHaoraingatangatakitetikiia Rawiri,kameatera,Emateanaia

15NakatonoanoaHaoraingakarerekiakiteiaRawiri, kamea,Kaweamaikiahauirungaitemoenga,kia whakamateaiaeahau

16A,itetaengaatuongakarere,nakotewhakapakokoi temoenga,meteurungahuruhurukoatiitewahikitona pane

17NakameaaHaorakiaMikara,Nateahakoei tinihanganeikiahau,itukuneiitokuhoaririkiahaere,a mawhitiatuanaia?NakawhakahokiaeMikarakiaHaora, Ikimaiiakiahau,Tukuaahaukiahaere;kiawhakamatea koeheiaha?

18HeoikarereaRawiri,amawhitiatuana;taetonuatuki aHamuera,kiRama,akorerotiaanakiaiangameakatoai meaaiaHaorakiaiaNakahaererauakoHamuera,a nohoanarauakiNaioto

19AikorerotiatekorerokiaHaora,KoRawiriterakei NaiotaoRamaenohoana

20NakatonotangataaHaorakitehopuiaRawiri:na,ito ratoukitengaiteropuongaporopitieporopitiana,me Hamueraetuanaheirangatiramoratou,katauihote wairuaoteAtuakirungakingatangataaHaora,aporopiti anahokiratou.

21A,nokakorerotiakiaHaora,katonoiaietahiatu tangata,akaporopitianoratouNakotetoruonga tonongatangataanoaHaora,akaporopitianoratou

22KatahikahaerekoiahokikiRama,akataekitepuna nuiiHeku;akauiia,kamea,KeiheaaHamuerarauako Rawiri?Akameatetahi,Nana,keiNaiotooRamaratou

23Nakahaereiakireira,kiNaiotooRama;akatauihote wairuaoteAtuakiaiaanohoki;nakahaereia,mete poropitihaere,ataenoakiNaiotooRama

24Aihuiahokieiaonakakahu,aporopitianaanoiaite aroarooHamuera;atakototahangaanaiaitauarakatoa, metauapokatoaNareiraratouimeaai,Keirotoano raneiaHaoraingaporopiti?

UPOKO20

1¶NakarereaRawiriiNaiotooRama,akatae,ka korerokiaHonatana,Iahaahau?heahatokuhe?heaha hokitokuharaitearoarootoupapa,iwhaiaiiakia whakamateaahau?

2Nakameaterakiaia,Kahorerapea;ekorekoeemate: nana,ekoreemeatiaetokupapatetahimea,nui,iti,engari manaewhakaatumaikiahau:aheahateneimeaehunaai etokupapaiahaueharaitepera

3NakaoatianoaRawiri,kamea,Etinomohioanatou papakuamanakohiaahauekoe;akameaia,Keimohiotia teneieHonatana,keipouriia:otiiaeoraanaaIhowa,eora anahokitouwairua,hehikoingakotahinoatokumate.

4KatahiaHonatanakameakiaRawiri,Heahaneitemea ehiahiatiaanaetouwairua,kameatiatonutiaeahaumau

5NakameaaRawirikiaHonatana,Nana,apopote kowhitiaitemarama,akoahaukianohotahimetekingi kitekai:tukuaahaukiahaere,kiapiriaiahaukiteparaea tetoruongaraoteahiahi.

6Kiteuiiatoupapamotokungaro,koreirakoekakiatu, ItonokahaaRawirikiahaukiatukuaiakiarerekitonapa, kiPeterehema:keireirahokitepatungatapuotetaumate hapukatoa

7Kitepeneimaitanaki,Epaiana;kamauterongokitau pononga:enuirawaiatonariri,katahikoekamohiokua takototekinoiaia

8Nareirakiapaitaumahikitaupononga;nauhokiimea tauponongakiaurutauakitaIhowakawenata.Otiiakite meahekinotoku,mauahauewhakamate;kiakaweaatu hokiahauekoekitoupapaheiaha?

9NakameaaHonatana,Kauatenaemeatiakiakoe: engarikitemohiokauahaukuatakotoitokupapakia whakapakiahekinokiakoe,ekoreianeiekorerotiae ahaukiakoe?

10KatahiaRawirikameakiaHonatana,Mawaiekorero kiahau?kitepakeketekupuewhakahokiaetoupapakia koe?

11AnorakoHonatanakiaRawiri,Haeremai,tauaka haerekiteparaeNakahaereaturauatokoruakiteparae 12NakameaaHonatanakiaRawiri,EIhowa,eteAtuao Iharaira,katitiroahaukitokupapaapopo,itetoruraneio ngara,ina,kitemeahepaimoRawiri,aekoreahaue tonotangataatukiakoe,ewhakaatukiakoe; 13KiapenaanoaIhowakiaHonatana:engarikitepai tokupapakiatukinotiakoe,katahiahaukawhakaatukia koe,katukuatuaiiakoekiahaereirungaiterangimarie: akianohoaIhowakiakoe,kiaperameiainohokitoku papa

14Akauaewaihoiahauanoeoraanatearohanoao Ihowakiahau,keimateahau

15Kauakaanohokiehautopeaatutouarohakitokuwhare aakeake:kauakarawa,inahautopeaatueIhowanga hoaririkatoaoRawiriitemataotewhenua

16HeoikawhakaritekawenataaHonatanakitewhareo Rawiri,kamea,KiarapuutuanoaIhowaiteringaonga hoaririoRawiri

17AimeaaHonatanakiaoatianoaRawiri;hearohahoki nonakiaia:iarohahokiiakiaia,metemeakotearoha kitonawairuaake

18KatahiaHonatanakameakiaRawiri,Apopote kowhitiaitemarama;akakiteatoungaromanga,katakoto kauhokitounohoanga

19Akatoruouraenohoana,kiahohorotouhaerekiraro, akataekitewahiipiriaikoeiteraikorerotiaai,aka nohokitetahaoEterekohatu

20Amakuekopereetahiperekiatorukitonataha,anoe kopereanakitetahikoperengapere

21Nakatonoahauitetamaiti,Tikina,rapuangapereKi temeaatuahaukitetamaiti,Na,kongapere,keitenei tahaou,tikina;katahikoekahaeremai;kamauhokite rongokiakoe,kahorehokiherawa;eoraanaaIhowa

22Kitepeneiiatakukiatukitetamaiti,Na,kongapere, keituaatuiakoe;haere:naIhowahokikoeitonokiahaere 23Na,koteneimeaikorerotianeietaua,nana,kei waenganuiiatauaaIhowaaakeake.

24HeoipirianaaRawirikiteparae:a,itekowhititangao temaramakanohotekingikitekai

25Aitenohotekingikitonanohoangaomuaiho,kite nohoangaitepakitara:iwhakatikaanohokiaHonatana,a kanohoaApenerekitetahaoHaora;naetakotokauana toRawiriwahi.

26AhakoarakihaiipuakitetahikupuaHaoraitauara:i meahokiia,Kuapatetahimeakiaia,kahoreanokiakore noatonapoke;heponokahoreanokiama.

27Naiteaongaake,araiteruaongaraotemarama,e takotokauanatewahioRawiri,akameaaHaorakitana tama,kiaHonatana,HeahatetamaaHehetehaeremaiai kitekaiinanahi,inaianei?

28NakawhakahokiaHonatanakiaHaora,Itonokahaa RawirikiahaukiatukuaiakiahaerekiPeterehema.

29Nakameaia,Tukuaahaukiahaere;hepatungatapu hokitatomatouhapuitauapa;natokutunganehokiahau itonomaikianohokireira:nakitemeakuamanakohia ahauekoe,tukuaahaukiarereatukiakiteiokutuakana Koiaiatehaeremaiaikitetepuatekingi

30NakotemurangaoteririoHaorakiaHonatana,ka meakiaia,Etetamaatewahineparorike,tutu,kahore ahauimohiokuawhiriwhiriaekoetetamaaHeheheimea whakamamou,heiwhakamaanohokiitewahitakotokau otouwhaea?

31IngarakatoaeoraaitetamaaHehekirungakite whenua,ekorekoeetu,metourangatiratanga.Na,tono tangatakitetikiiaiakiahau,kuatinomatehokiia

32NakawhakahokiaHonatanakitonapapa,kameakia ia,Kiawhakamateaiamoteaha?heahatanaimeaai? NakotewerohangaaHaoraitetaokiaia,heipatumona KatahiaHonatanakamohiokuatakotoitonapapatemate moRawiri.

34HeoikawhakatikaatuaHonatanaitetepu,muratonu hokitonariri,kihaianoikaiiteruaongaraotemarama:i pourihokiiamoRawiri,monaimeingaetonapapakia whakama

35NaiteatakahaereaHonatanakiteparaeitewai whakariteakiaRawiri,rauakotetahitamaitinohinohi

36Nakameaiakitauatamaiti,Rereatukiterapuinga pereekopereaatuanaeahau.Kotererengaatuote tamaiti,nakopereaatuanaeiaheperekikonoaatuiaia

37A,notetaengaatuotetamaitikitewahiiteperei kopereaneieHonatana,kakarangaaHonatanaimuriite tamaiti,kamea,Kahoreianatepereikoatuiakoena?

38NakakarangaanoaHonatanaimuriitauatamaiti,Kia kakama,kiakakama,kauaetu.Nakohikohiaanangapere etetamaitiaHonatana,ahaeremaianakitonarangatira

39Otiiakihaitetahimeaimohiotiaetauatamaiti;engari koHonatanarauakoRawiriimohiokitauamea.

40NakahoatueHonatanaanapatukitanatamaiti,kamea kiaia,Haere,kaweaatukitepa

41A,notehaerengaotauatamaiti,kawhakatikamaia Rawiriitetahiwahikitetonga,akatapapakitewhenua,e toruhokionapikongaiho:nakakihirauaiaraua,katangi hokitetahikitetahi,anuinoaaRawiri

42NakameaaHonatanakiaRawiri,Haeremarie,kua oatihokitauairungaiteingoaoIhowa,iataua,imeara, KeiwaenganuiaIhowaiataua,iwaenganuihokiiokuuri, iouurihokiakeakeNawhakatikaanaia,haereana;ko Honatanahokiihaerekitepa.

UPOKO21

1¶KatahikataeaRawirikiNopokitetohungakia Ahimereke:akawehiaAhimerekeitetutakitangakia Rawiri,kameakiaia,Heahakoeikotahiai,kahorehoki hetangataiakoe?

2NakameaaRawirikitetohunga,kiaAhimereke,He meaiwhakahauamaietekingikiahau;

3Na,heahakeiraroitouringa?homaietahitarokitoku ringakiarima:etahiatumearaneikeikonei

4NakaututetohungakiaRawiri,kamea,Kahorehetaro noaitokuringa:engariteneitetarotapu;kitemeakua mataranoaatungataitamakitewahine

5NakawhakahokiaRawirikitetohunga,kameakiaia, Heponokuatutakinangawahinekiamatouieneirae toru,notokuhaerengamaikiwaho,hetapuhokingaokoa ngataitamariki,hemeanoaanotetaro,ahakoai whakatapuaiteneirairotoiteoko

6Nakahoatuetetohungahetarotapukiaia:kahorehoki oreirataro,heoianokotetaroaroaroitangohianeiite aroarooIhowa,kiawhakatakotoriaaihetaromahanaite raitangohiaai

7Na,ireiratetahiongatangataaHaoraitauara,e whakawareaanakitearoarooIhowa;kotonaingoako RoekeEromi,kotemeatinonuiongaheparaaHaora 8NakameaaRawirikiaAhimereke,Kahoreianeiikonei iraroitouringatetahitao,hoariranei?kihaihokiimaua maieahautakuhoarimeakupatu,notemeai whakahohorotiatemahiatekingi

9Anorakotetohunga,KotehoariaKoriata,atePirihitini, ipatuanaekoekiteraoraooEraha;NakakiaRawiri, Kahoreheritemotena;homaikiahau.

10KatahiaRawirikawhakatika,arereanaitauaraanoi tewehiiaHaora,ataetonuatukiaAkihikingioKata 11NakameangatangataaAkihikiaia,Eharaianeitenei iaRawiri,itekingiotewhenua?hetekaianeiiwaiata ratoutetahikitetahiingakanikani,imea,NaHaoraana manoipatu,naRawirikoanatekaumano?

12NamautonuihoeneikupuitengakauoRawiri,anui atutonawehiiaAkihikingioKata.

13Nakawhakaahuakeiakitoratouaroaro,aka whakahaurangiiaiairotoioratouringa;kahaehaehokii

1Hamuera

ngatatauotekuwaha,akatukuitonahuharekiatarereiho kitonakimikumi.

14KatahiaAkihikameakianatangata,Nana,kuakite koutouitetangataneiehaurangiana;heahaikaweamai aikiahau?

15Heongenoakutangatahaurangiikaweamaiaiteneie koutouheimahiingamahiatehaurangikiahau?mehaere mairaneiteneitangatakitokuwhare?

UPOKO22

1¶NakahaereatuaRawiriireira,arereanakiteanao Aturama:akarongoonatuakana,metewharekatoaotona papa,nakahaerekireira,kiaia

2Ihuihuianokiaiangatangatakatoaepehiaanaeteaha, eteaha,mengatangataiaratouneietahitaongatarewa, mengatangatakatoaepouriana;akoiaheirangatiramo ratou:tatatonukitewharaungatangataonahoa

3NakahaereatuaRawiriireirakiMihipaoMoapa,ka meakitekingioMoapa,Tukuatokupapametokuwhaea kiahaeremaikiakoutou,kiamohioraanoahaukitate Atuaemeaaikiahau.

4NakakawearauaeiakitearoarootekingioMoapa,a nohoanarauakiaiaingarakatoainohoaiaRawiriite pourewa.

5NakameaaKaraporopitikiaRawiri,Kauaenohokite pourewa;whakatika,haerekitewhenuaoHuraNaka haereaRawiri,akataekitengahereoHareta.

6A,noterongongaoHaorakuakiteaaRawiriratouko onahoa,(naiKipeaaHaoraenohoana,iraroitetahi rakauiRama,metanataoitonaringa,metetuanoana tangatakatoaitonataha;

7NakameaaHaorakianatangataetuanaitonataha, Whakarongomaikiahau,engaPinemini;ehomairaneie tetamaaHehehemarakiakoutoukatoa,hekariwaina,e meingaraneikoutoukatoaeiaheirangatiramano,hei rangatirarau;

8Iwhakatenetenemaiaikoutoukatoakiahau,akahorehe tangataheiwhakaatukiahaukuawhakaritekawenatataku tamakitetamaaHehe;

9NakaohoaRoekeEromi,hekaitohutohunongatangata aHaora,kamea,IkiteahauitetamaaHeheehaereanaki Nopo,kiaAhimereketamaaAhitupu.

10NauiaanaeterahetikangamanaiaIhowa;ihoatuano eiaheomona;kotehoarihokiaKoriataPirihitiniihoatu anoeiakiaia.

11Katahitekingikaungatangataatuheikarangaite tohungaiaAhimereketamaaAhitupuratoukotewhare katoaotonapapa,ingatohungaenohoanaiNopo,aka haerekatoamairatoukitekingi

12NakameaaHaora,Whakarongomai,etetamaa Ahitupu.Akameatera,Teneiahau,etokuariki.

13NakameaaHaorakiaia,Heahakoruakotetamaa Heheiwhakatenetenemaiaikiahau,ihoatuaiekoehe taromana,hehoari,auiaanaekoehetikangamanaite Atua,kiawhakatikamaiaiiakiahaukitewhanga,penei anometeneiinaianei?

14NakawhakahokiaAhimerekekitekingi,kamea,Ko waioautangatakatoateponoheiritemoRawiri,te hunaongaatekingi,ehaereanairungaitaukupu,e whakahonoretiaanairotoitouwhare?

15Noteneirakoiaitimataaiahaukiteuimeamanaite Atua?kauarawateneiewhakairiamaietekingikitana pononga,kitetahiraneiotewhareotokupapa:kahore hokitauponongaimohiokitetahiahaoeneimea,ahakoa iti,ahakoarahi.

16Nakameatekingi,Kotemateanakemou,e Ahimereke,mou,motewharekatoaanootoupapa 17Nakameatekingikingakaitiakietuanaitonataha, Tahuriatu,whakamateangatohungaaIhowa;notemea kooratouringakeiaRawiri;imohiohokiratouerereana ia,akihaiiwhakaatumaikiahauOtiiakihaiipainga tangataatekingikiatotoroatuoratouringa,kiarereki rungakingatohungaaIhowa.

18NakameatekingikiaRoeke,Tahuriatu,erereki rungakingatohungaNatahurianaaRoekeEromi,arere anakirungakingatohunga,aewarutekaumarimanga tangataipatuaeiaitauara,hehungakakahuiteepora rinena

19IpatuaanohokieiaaNopo,tepaongatohunga,kite mataotehoari,ngatanemengawahine,ngatamariki,nga meangoteu,ngakau,ngakaihe,ngahipi,kitemataote hoari.

20NaimawhititetahiongatamaaAhimereketamaa Ahitupu,koApiataratonaingoa;arereanakitewhaiia Rawiri.

21AnaApiataraikorerokiaRawiritaHaorapatungai ngatohungaaIhowa

22NakameaaRawirikiaApiatara,Imohioanoahaui tauaraiaRoekeEromiikona,kawhakaaturiaeiakia HaoraNakuimateaingatangatakatoaotewhareotou papa.

23Enohokoekiahau,kauaewehi:kotetangatahokie whaianakiawhakamateaahau,ewhaianakiamatekoe: keiahauiakatiakinakoe.

UPOKO23

1¶NakakorerotiatekorerokiaRawiri,Nana,keite whawhaingaPirihitinikiKeira,aepahuaanainga patungawiti.

2NareiraiuiaiaRawirikiaIhowa,imeaai,Mehaere raneiahaukitepatuieneiPirihitini?NakameaaIhowaki aRawiri,Haere,patuangaPirihitini,whakaorangiahokia Keira

3NakameangatangataaRawirikiaia,Nana,ewehinei tatouikoneiiHura,ateranoaakekitehaerekiKeira,ki ngatauaangaPirihitini

4KatahiaRawirikauianokiaIhowa;Nakawhakahokia Ihowakiaia,kamea,Whakatika,haerekiraro,kiKeira; kuahoatuhokieahaungaPirihitinikitouringa 5NahaereanaaRawiriratoukoanatangatakiKeira,a whawhaianakingaPirihitini,aaiamaianaeiaaratou kararehe,patuaihohokiratou,henuiteparekuraNa whakaorangiaanangatangataoKeiraeRawiri 6NaitererengaoApiataratamaaAhimerekekiaRawiri kiKeira,imauamaieiatetahieporaitonaringa 7AkakorerotiakiaHaora,kuataeaRawirikiKeira.Na kameaaHaora,KuahomaiiaeteAtuakitokuringa;kua tutakinahokiiakiroto,itonatomokangakitepawhaiketi, whaitutaki.

8NakakarangatiateiwikatoaeHaorakitewhawhai,kia haerekiraro,kiKeira,kitewhakapaeiaRawiriratouko anatangata

9NakuamohioaRawiriewhakatakotopukuanaaHaora itekinomona;akameaiakiaApiataratohunga,Kawea maiteepora

10KatahiaRawirikamea,EIhowa,eteAtuaoIharaira, kuatinorongotauponongaemeaanaaHaorakiahaere maikiKeirakitewhakangaroitepa,hemeamoku

11TeraraneietukuaahauengatangataoKeirakitona ringa?ehaeremairaneiaHaorakiraro,perametatau ponongairongoai?EIhowa,eteAtuaoIharaira,tenara, koreromaikitaupononga.NakameaaIhowa,Kahaere maianoia

12AnorakoRawiri,TeraraneingatangataoKeiraetuku iamatoukoakutangatakiteringaoHaora?Nakameaa Ihowa,Katukuakoeeratou

13KatahiaRawirikawhakatika,ratoukoanatangatame temeaeonorauahaereatuanaiKeira;Akakorerotiakia HaorakuarereatuaRawiriiKeira;amutuaketanahaere kiwaho

14NakanohoaRawirikitekoraha,kingapourewa,ka nohokitewhenuapukepukeitekorahaoTiwhiIrapuaia eHaoraingarakatoa;otiiakihaiiaitukuaeteAtuaki tonaringa.

15NakuakiteaRawirikuaputamaiaHaora,ewhaiana kiawhakamateaia;itekorahaanohokioTiwhiaRawiri,i rotoitengahere.

16NakawhakatikaaHonatanatamaaHaora,ahaereana kiaRawirikitengahere,awhakakahangiaanaeiatona ringairotoiteAtua.

17Imeahokiiakiaia,Kauaewehi;ekorehokiteringao Haora,otokupapaeponokiakoe;akokoeheikingimo Iharaira,koahauhokikimuriiakoe;emohiotiaanaano teneieHaora,etokupapa

18NawhakaritekawenataanarauaitearoarooIhowa:a nohoanaaRawiriitengahere,koHonatanahokiihaereki tonawhare

19KatahingaTiwhikahaerekiaHaorakiKipea,kamea, HetekaianeikeitepiriaRawiriirotoiamatou,inga pourewaitengahereiMaungaHakira,itetahakitetonga oHehimono?

20Na,tenara,etekingi,kuahiahiarawaneihokitou ngakaukitehaerekiraro;amatatoutetukuiaiakite ringaotekingi

21NakameaaHaora,KiamanaakitiakoutoueIhowa;i arohamaihokikoutoukiahau

22Nahaere,whakatikaiarawatia,kiamohiotia,kiakitea, tonawahiehaereereai,ikiteahokiiaewaikireira:e korerotiaanahokikiahauhetupatorawaia

23Moreiratirohiaatu,kiamohiohokikingapiringakatoa epiriaiia,kahokimaianokiahauinatinotika,akahaere tahiahauiakoutou:ateneiake,kitemeakeitewhenuaia, makuiaerapuirotoingamanokatoaoHura

24Nawhakatikaanaratou,haereanakiTiwhikimuaia Haora:itekorahaiaoMaonoaRawiriratoukoana tangata,itemaniaitetongaoHehimono.

25NakahaereaHaoraratoukoanatangatakiterapuiaia AkakorerotiakiaRawiri,nakahaereatuiakiraro,kite kamaka,anohoanaitekorahaoMaono.Akarongoa Haora,nakawhaiaeiaaRawiriitekorahaoMaono

26NaiteneitahaotemaungaaHaoraehaereana,itera tahahokiotemaungaaRawiriratoukoanatangata:aka hohoroaRawiritehaereatuitewehiiaHaora;ekarapotia anahokiaRawiriratoukoanatangataeHaoraratouko anatangatakitehopuiaratou.

27OtiiakotetaengamaiotekarerekiaHaoraheimea, Kiahohorotehaeremai;kuahuakimaihokingaPirihitini kitewhenua.

28HeoikahokiatuaHaoraitewhaiiaRawiri,ahaere anakitewhawhaikingaPirihitini;

29NahaereatuanaaRawiriireira,anohoanainga pourewaiEnekeri

UPOKO24

1¶A,notehokingaoHaoraitewhaiingaPirihitini,na kakorerotiatekorerokiaia,Nana,keitekorahaoEnekeri aRawiri

2NakatakiritiaeHaoraetahitangata,etorumano,he hungawhiriwhiriirotoiaIharairakatoa,ahaereanakite rapuiaRawiriratoukoanatangatakingakamakaonga koatimohoao.

3Akataekingataiepahipiiteara,heanakeireira;a haereanaaHaorakiteuhiionawaewae;ingatahaote anaaRawiriratoukoanatangataenohoana.

4NakameangatangataaRawirikiaia,Na,koteratenei imeaaiaIhowakiakoe,Nana,kahoatueahautouhoariri kitouringa,akameatiaekoekiaiatemeaepaianaki tautitiroKatahikawhakatikaaRawiri,atapahiapukutia anaeiatepitootekorokaoHaora

5AmuriihokawhakawiritengakauoRawiriirotoiaia, monaitapahiiteremuotekorokaoHaora

6Nakameaiakianatangata,MaIhowaahauearaikei meatiateneimeakitokuariki,kitaIhowaiwhakawahiai, kiatotoroatutokuringakiaia,kotaIhowahokiiai whakawahiai

7KongakupueneiaRawiriihaukotiaaieiaanatangata, akihaiitukuakiawhakatikakiaHaoraNawhakatikaana aHaorairotoiteana,ahaereanaitonaara

8KawhakatikaaRawiriimuri,aputaanaanoiteana,ka karangaimuriiaHaora,kamea,Etokuariki,etekingiA katitiroaHaorakimuriiaia,katuohutemataoRawiriki tewhenua,apikoana.

9NakameaaRawirikiaHaora,Heahakoeiwhakarongo aikingakupuatetangatainamea,KeiterapuaRawirii tehemou?

10NakuakiteneioukanohiiteneiraitaIhowa homaitangaiakoeinaianeikitokuringairotoiteana;ai kimaietahikiapatuakoe;imeaanoahau,Ekoreahaue totorotokuringakitokuariki;kotaIhowahokiiai whakawahiai

11Titiromaianohoki,etokupapa,aera,tirohiamaite pitootoukorokaitokuringanei:iahauhokiitapahiaiite pitootoukoroka,akahoreiwhakamateiakoe,kiamohio koe,kiakiteaikoe,kahorehekino,hetuturaneiitoku ringa,akahoreakuharakiakoe;heoiewhaiaanaekoe tokuwairuakiamau.

12MaIhowaewhakaritetatauawhakawa,meIhowaano erapuheutumokuiakoe:kotokuringaiaekoreepakia koe.

13Ekineihokitewhakataukionamata,notehungakino maitekino;kotokuringaiaekoreepakiakoe

14HewhaiiawaiiputamaiaitekingioIharaira?ka whaiaekoekowai?imuriitekurimate,imuriitepuruhi.

15MaIhowaewhakarongo,ewhakaritetatauawhakawa, manaetitiromai,etohetakutohe,ewhakaorahokiahaui rotoitouringa.

16¶A,itemutungaotaRawirikoreroieneikupukia Haora,kameaaHaora,Kotoureotena,etakutama,e Rawiri?NakapuakitereooHaorakitetangi.

17NakameaiakiaRawiri,Tikarawakoeiahau;hepai hokitauutukiahau,kotakuutuiakiakoehekino

18Kuawhakakiteamaineihokiekoeinaianeitepaiotau mahikiahau:itaIhowatukungaputangahokiiahaukitou ringa,nakihaikoeipatuiahau.

19Kitetuponohokitetangatakitonahoariri,teraraneiia etukuapaitiaatueiakiahaere?nareirakahomaieIhowa hepaikiakoeheiutumotaumahikiahauiteneira.

20Na,emohioanateneiahaukokoepuanoheikingi,a kapumaukitouringatekingitangaoIharaira

21NaoatitiamaiaIhowakiahauekoreehautopeaatue koeokuuriimuriiahau,ekoreanohokiehunaekoetoku ingoairotoitewhareotokupapa

22NakaoatiaRawirikiaHaora.NahaereanaaHaoraki tonawhare;koRawiriiaratoukoanatangataihaerekite pourewa

UPOKO25

1¶NakamateaHamuera;akahuihuiaIharairakatoaki tetangikiaia,atanumiaihoiakitonawharekiRamaNa kawhakatikaaRawiri,ahaereanakiraro,kitekorahao Parana.

2AiMaonotetahitangata,keiKaramereonataonga;he nuirawatauatangata,etorumanoanahipi,kotahimano ngakoati:keitekutikutianoiaianahipikiKaramere.

3NakoteingoaotauatangatakoNapara;koApikaira hokiteingoaotanawahine;notewhareanoiaoKarepe

4AkarongoaRawiriitekorahakeitekutikutiaNaparai anahipi

5NakaungaetahitaitamaeRawiri,kotahitekau:imea hokiaRawirikingataitama,HaerekirungakiKaramere, akahaerekiaNapara,kaohakiaia,metewhakahuaano itokuingoa;

6Kiapeneitakoutoukiatukiteraenohooramainei,Kia mauterongokiakoe,kiamauterongokitouwhare,kia mauterongokiaumeakatoa

7Nakuarongoneiahauhekaikutikutiau:na,auheparaia matoura,kihairatouiahatiaematou,kihairawahoki tetahioratouingaroingarakatoaoratoukiKaramere.

8Maueuikiautaitama,akakorerotiaeratoukiakoeNa kiamanakohiangataitamanaekoe;kuataemaihoki matouiterapai:tena,homaitatouringaituponoaikiau pononga,kitautamahoki,kiaRawiri.

9Na,itetaengaongatangataaRawiri,korerotiaanae ratoueneikupukatoakiaNapara,metewhakahuaanoite ingoaoRawiri,aheoianotaratou

10NakautuaNaparakitangatangataaRawiri,kamea, KowaiaRawiri?kowaihokitetamaaHehe?hetininga ponongaieneiraewhakarereanaitonarangatira,ia tangata

11Metangokoiaeahautakutaro,tokuwai,meakumea hokiipatuaneieahaumaakukaikutikuti,mehoatuma ngatangatakahoreneiimohiotiaeahaunohearaneiratou?

12NakatahuringatangataaRawirikitoratouara,ahoki ana,haereana,korerotiaanaeratoukiaiaeneimeakatoa. 13NakameaaRawirikianatangata,Whitikiriaakoutou hoari,etenei,etenei.Nawhitikiriaanaeratoutanahoari, tanahoari;iwhitikianoaRawiriitanahoari:nakahaere kirunga,kawhaiiaRawirimetemeaewharaunga tangata;eruarauinohokingataonga

14OtiiakakorerotetahiongataitamakiaApikaira wahineaNaparakamea,Nana,itonamaietahitangatae Rawiriitekoraha,kiteohakitomatourangatira;atawai anaiakiaratou

15Otiiaitinopaiauatangatakiamatou,kihaihokiiaha kiamatou,kihaianoingarotetahimeaamatouingara katoaihaereeretahiaimatoukiaratou,iamatouiteparae 16Hetaieparatoukiamatouitepo,iteao,ingarakatoa itataaimatoukiaratou,iamatouetiakianaingahipi.

17Tenara,mauewhakaaro,ewhakaarokitauemeaai; kuatakotohokihekinomotomatourangatira,ratouko tonawharekatoa:hetamahokiianaPeriara,kahoretetahi eaheitekorerokiaia

18NakahohoroaApikaira,kamaukingataroeruarau, kingaipuwainaerua,kingahipierimakuaotitetaka,ki ngamehuawitierima,kingatautaukarepemarokekotahi rau,kingakekepikieruarau,awhakawahaanakirunga kingakaihe.

19Nakameaiakianatangata,Hoakekimuaiahau;tenei ahautehaereatuneiimuriiakoeHeoikihaiikorerotiae iakitanatahu,kiaNapara.

20Naiaiaehaereatuanairungaitonakaihe,aehekeatu anaitewahiruruotemaunga,nakoRawiriratoukoana tangataehekemaiana,etikamaianakiaia;akatutakiia kiaraua

21HeoikuakiaRawiri,Maumautiakinoaahauingamea katoaateneikorokeitekoraha,kahorerawahokitetahio anameakatoaingaro;nautuamaianaeiatepaikitekino 22KiameatiateneieteAtuakingahoaririoRawirime etahimeaanohoki,kitewaihoeahauoanameakatoaite aongaakekiakotahineitamaititane

23Na,itekitengaoApikairaiaRawiri,hohorotonuia, marereanakiraroitekaihe,tapapaanaitearoaroo Rawiri,metepikoanokitewhenua

24Nakatakotokionawaewae,kamea,Heirungaiahau, etokuariki,heirungaiahauteneikino:nakiakorerotau ponongawahinekioutaringa,whakarongomaihokikinga kupuatauponongawahine

25Kauatengakauotokuarikiemeakiteneitangataa Periara,kiaNapara:kotonaingoahoki,koia,ritetahi:ko Naparatonaingoa;KoNaparatonaingoa,keiaiaanote wairangi:koahauia,kotauponongawahine,kihaiikitei ngataitamaatokuarikiiungaraekoe

26Na,etokuariki,eoraanaaIhowa,eoraanahokitou wairua,itemeakuakaiponuhianeikoeeIhowakeihaere kitewhakaheketoto,keirapuututouringaake,kiariteki aNaparaouhoariri,metehungaerapuanaitehemotoku ariki

27Na,koteneimanaakitangaikaweamaineietau ponongakitokuariki,tukuakiahoatukingataitamairaro ingawaewaeotokuariki

28Tenara,whakarereanoatiaihotekinoataupononga wahine;hemeakuatakotorawataIhowawhakapumauite whareotokuariki;ewhawhaianahokitokuarikiinga whawhaiaIhowa;aekoreemauheheouiourakatoa

29Ahakoawhakatikamaitetahitangatakitewhaiiakoe, kiterapuitouwairua:heoikapaihereatewairuaotoku arikikirotokitepaihereorakiaIhowa,kitouAtua;ko ngawairuaiaoouhoaririkapiuaatumetemeanowaenga puitekotaha.

30Ateneiake,keitaIhowamahikitokuarikiingamea katoaikorerotiaeiaheipaimou,akawhakaturiakoeeia heirangatiramoIharaira;

31Na,ekoreteneiewaihoheiwhakapourimou,hei whakararuraneimotengakauotokuariki,aratau whakahekenoaitetoto,terapuuturaneiatokuarikimona ake:engarikiapaitaIhowamahikitokuariki,nakia maharakitauponongawahine.

32NakameaaRawirikiaApikaira,Kiawhakapaingiaa Ihowa,teAtuaoIharaira,nananeikoeitonomaiiteneira kitewhakatauiahau.

33Kiawhakapaingiaanotouwhakaaro,kiawhakapaingia anokoe,mouipupuriiahauiteneirakeihaerekite whakaheketoto,iterapuutuhokiatokuringaake.

34Inara,eoraanaaIhowa,teAtuaoIharaira,nananei ahauipupurikeikinokiakoe,meikahorekoeihohorote haeremaikitewhakatauiahau,ina,kahorehemorehumo Naparaiteaongaakeoteata

35NakatangohiaeRawiriitonaringangameaikawea maieiakiaia,akameakiaia,Haeremariekirungaki touwhare;nana,kuawhakarongoahaukitoureo,kua whakapaikiakoe

36NakahaereaApikairakiaNapara;na,hehakariterai rotoitonawhare,koiaanokeitehakariatekingi;akoa anatengakauoNaparairotoiaia,henuihokitona haurangi:nakihaiikorerotiaeiakiaiatetahimea,ahakoa iti,ahakoarahi,amaramanoateata

37A,iteataitemeakakoreatutewainaiaNapara,na korerotiaanaetanawahinekiaiaeneimeakatoa;namate ihotonangakauirotoiaia,heoikuariteiakitekohatu

38A,katekaungara,kapatuaaNaparaeIhowa,aka mate.

39A,noterongongaoRawirikuamateaNapara,kamea ia,KiawhakapaingiaaIhowaitoheneiitetohekia Naparamotokutawainga;NakatonotangataaRawiriki tekorerokiaApikaira,kitetikiiaiaheiwahinemana

40A,itetaengaongatangataaRawirikiaApikairaki Karamere,kakorerokiaia,kamea,Itonoamaimatoue Rawirikitetikimaiiakoeheiwahinemana

41Nakawhakatikatera,apikoanatonamatakitewhenua, kamea,Teneitauponongaheiponongawahine,heihoroii ngawaewaeongatangataatokuariki

42NahohoroanaaApikaira,awhakatikaana,ekeanaki tekaihe;tokorimahokianakotiroihaeretahimeia;naka whaiiaingakarereaRawiri,akawaihoheiwahinemana

43ItangohiaanoeRawiriaAhinoamaoIetereere;aka waihorauatokoruaheiwahinemana.

44HeoikuahoatueHaoraaMikaratanatamahine,te wahineaRawiri,kiaParatitamaaRaihi,oKarimi

UPOKO26

1¶NakahaerengaTiwhikiaHaorakiKipea,kamea,He tekaianeikeitepiriaRawirikiMaungaHakira,kitewahi eangaanakiHehimono?

2KatahiaHaorakawhakatika,ahaereanakiraro,kite korahaoTiwhi,etoruhokimanoanatangata,hehunga

whiriwhiriirotoiaIharaira,kiterapuiaRawiriitekoraha oTiwhi.

3AinohoaHaorakiMaungaHakira,kiteraeangaanaki Hehimono,kitehuarahi;KoRawiriiainohoitekoraha;a kakiteiakuataeatuaHaorakitekorahakitewhaiiaia.

4NatonoaanaetahituteieRawiri,akamohioiahetino tikatehaerengamaioHaora

5NakawhakatikaaRawiri,akahaerekitewahiipuniai aHaora:nakatitiroaRawirikitetakotorangaoHaora rauakoApaneretamaaNere,koterangatiraotanaope; 6NakaohoaRawirikiaAhimerekeHitirauakoApihai tamaaTeruia,koteteinaoIoapa,kamea,Kowaiehaere heihoamokukiraro,kiaHaora,kitepunira?Nakamea aApihai,Kahaeretauakiraro

7NakotehaerengaoRawirirauakoApihaikiteiwiite po:na,koHaoraetakotoanairotoitewaikeri,metana taotitirawakitewhenuaiteurungaotonaurunga:itetahi tahaona,itetahitahaetakotoanaaApanereratoukote iwi.

8KatahiaApihaikameakiaRawiri,Kuatukuamaiete Atuatouhoaririinaianeikitouringa:nakiakotahitaku werohangaiaiaaianeikitetao,titipukitewhenua;e koreanoetuaruatia

9AnorakoRawirikiaApihai,Kauaiaewhakangaromia: kowaihokieharakorekitetotorotonaringakitaIhowai whakawahiai?

10ImeaanoaRawiri,EoraanaaIhowa,maIhowaiae patu;kataemairaneitonaraemateai;kahaereraneiiaki tewhawhaiakamate

11MaIhowaearaikeitotorotokuringakitaIhowai whakawahiai:engaritangohiatetaoitonaurunga,mete ipuwai,akiahaeretaua

12HeoitangohiaanaeRawiritetaometeipuwaiite urungaoHaora;ahaereatuanaratou,kihaihokitetahii kite,kihaiimohio,kihaihokiioho:itemoekatoahoki ratou;notemeakuatauihoratouitemoeautonuna Ihowa.

13¶KatahiaRawirikahaerekiterataha,atuanairungai tetihiotetahipukeitawhiti;hewaahinuikeiwaenganuii aratou:

14NakakarangaaRawirikiteiwi,kiaApanerehoki tamaaNere,kamea,EkoreraneikoeeomaieApanere? KatahikawhakahokiaApanere,kamea,Kowaikoee karangamainakitekingi?

15NakameaaRawirikiaApanere,Hetekaianeihetoa koe?kowaihokiheiritemouirotoiaIharaira?heahakoe tetiakiaiitouariki,itekingi?ihaereatuhokitetahiote iwikitewhakangaroitekingi,itouariki.

16EharateneiitemeapaiimeatianeiekoeEoraanaa Ihowa,katikatematemokoutou,kihaihokiitiakiito koutouariki,itaIhowaiwhakawahiaiNa,tirohiakeihea tetaoatekingi,meteipuwaiitonaurunga?

17NakuamohioaHaorakitereooRawiri,akamea,Nou tenareo,etakutama,eRawiri?AnorakoRawiri,Nokute reo,etokuariki,etekingi

18Imeaanoia,Nateahateneiwhaiatokuarikiitana pononga?iahahokiahau?heahahokiteheotokuringa?

19Na,tenara,kiarongotokuariki,tekingi,kingakupua tanaponongaKitemeanaIhowakoeiwhakaohokitehe moku,memanakomaiiakitewhakahere:tenakitemea hetamarikiratounatetangata,kiakangaratouitearoaroo Ihowa;kuapeianeihokiahaueratouiteneirakeinohoki

1Hamuera

toIhowawahitupu,motekimai,Haere,emahikinga atuake.

20Tenara,kauaokutotoemaringikitewhenuaite aroarooIhowa:ihaeremaihokitekingioIharairakite rapupuruhi,metemeakotetahiewhaianaitepatirii rungaingamaunga

21NakameaaHaora,Kuaharaahau:hokimai,etaku tama,eRawiri;

22NakawhakahokiaRawiri,kamea,Nana,tetaonei,e tekingi!kiahaeremaitetahiongataitamarikikitetiki

23MaIhowaehoatukiiatangata,kiiatangatatonatika metonapono:kuahomaineihokikoeeIhowaiteneiraki tokuringa,akihaiahauipaikiatotorotokuringakita Ihowaiwhakawahiai

24Nana,kuanuineitouorakitakutirohangaatuiteneira, kiaperaanohokitenuiotokuorakitaIhowatitiro,akia whakaorangiaahaueiaingamatekatoa

25KatahiaHaorakameakiaRawiri,Kiamanaakitiakoe, etakutama,eRawiri:kaotiraiakoengamahinunui,ahe ponokaputatoumanaHeoihaereanaaRawiriitonaara; ahokianaaHaorakitonawahi

UPOKO27

1¶NakameaaRawiriirotoitonangakau,Katahiahau kangaroiteringaoHaoraatetahira;akuangakaukorea HaorakiterapuanoiahauingarohekatoaoIharaira:aka mawhitiatuahauirotoitonaringa.

2NawhakatikaanaaRawiri,ahaereanaratoukoana tangataeonoraukiaAkihitamaaMaoko,kitekingio Kata.

3NakanohoaRawirikiaAkihikiKata,aiameana tangata,metewhareanootenei,otenei,aRawiriratouko anawahinetokorua,koAhinoamaoIetereere,koApikaira oKaramere,wahineaNapara

4AkakorerotiakiaHaora,kuarereaRawirikiKata,na mutuaketanarapuiaia.

5NakameaaRawirikiaAkihi,Kitemeakuamanakohia ahauekoe,kiahomaieratoutetahiwahikiahauirotoi tetahiongapaotewhenua,heinohoangamoku:heaha hokitauponongainohoaikiakoeirotoitepakingi?

6NakahomaieAkihikiaiaitauaraaTikiraka:nareira ngakingioHuraiwhiwhiaikiTikirakaamohoanoanei.

7Na,kotemahaongarainohoaiaRawirikitewhenuao ngaPirihitini,kotahitau,ewhamarama

8NakahaereaRawiriratoukoanatangatakirunga,ka whakaekeingaKehuri,ingaKireti,ingaAmareki:he hunganohoanohokiauaiwinomuaiho,itouhaerengaki HuruataenoakitewhenuaoIhipa

9NapatuaihoeRawiriterawhenua,kihaihokii whakaorangiatetahitane,wahineranei;atangohiaanaeia ngahipi,ngakau,ngakaihe,ngakamera,mengakakahu,a hokiana,haereanakiaAkihi

10NakameaaAkihi,Koheaiwhakaekeaekoutouitenei ra?AnorakoRawiri,KotetongaoHura,kotetongao ngaIerameeri,kotetongaongaKeni

11KihaihokiiwhakaorangiaeRawiritetahitane,wahine ranei,heikawekorerokiKata;

12NawhakaponotonuaAkihikitaRawiri,akamea,Kua tinomearawaiaiaiakiawhakariharihangiaetonaiwi,e Iharaira;nareiraheiponongaiamakuaketonuatu

UPOKO28

1¶NaiauarakuahuihuiaengaPirihitiniaratoutauamo tepakanga,heiwhawhaikiaIharaira.NakameaaAkihi kiaRawiri,Kiatinomohiokoemehaeretahitauakite whawhai,koutoukoautangata

2AnorakoRawirikiaAkihi,Mareirakoekamohioaiki ngamahiataupononga.NakameaaAkihikiaRawiri, Koiaahaukameaneiiakoeheitiakimotokuupokoinga rakatoa

3Na,kuamateaHamuera,kuauhungatiahokieIharaira katoa,kuatanumiakiRama,kitonapaakeKua whakakoreaatuhokieHaoraitewhenuatehungainga atuamaori,ingarapamaori

4NakahuihuingaPirihitini,ahaeremaiana,punianaki Huneme;ihuihuiaanoeHaoraaIharairakatoa,apuniana kiKiripoa

5A,notekitengaoHaoraitetauaangaPirihitini,kawehi, tuirirawatonangakau.

6Na,iteuingaaHaorakiaIhowa,horerawahekupua Ihowaiwhakahokiamaikiaia,engamoe,engaUrimi,e ngaporopitiranei.

7KatahiaHaorakameakianatangata,Rapuamakutetahi wahineheatuamaoritonakiahaereahaukiaiakiterapu tikangaiaia.Anorakoanatangatakiaia,Nana,tera tetahiwahineheatuamaoritona,keiEnoro

8NakawhakaahuakeaHaoraiaia,akakahuanaietahi kakahuke,haereanaiamengatangatatokorua,akataeki tewahineitepo:akameaia,Tenakoa,tohungiaahauki teatuamaori,akaweamaikiahautakuekoreroaikiakoe 9Nakameatewahinekiaia,Nana,kuamohiokoekita Haoraimeaai,kitanahautopengaatuitehungaatua maori,ingamatakite,itewhenua:heaharakoei whakatakotomahangaaimotokuorakiamateaiahau? 10NakaoatitiaaIhowaeHaorakiaia,imeaia,Eoraana aIhowa,ekoretetahiheepakiakoemoteneimea

11Katahitewahinekamea,Kowaikiawhakaputainaake eahaukiakoe?Akameaia,KoHamueratauewhakaputa akeaikiahau

12A,notekitengaotewahineiaHamuera,nuiatutona reokitehamama;akakorerotewahinekiaHaora,kamea, Heahakoeitinihangaaikiahau?koHaorahokikoe

13Nakameatekingikiaia,Kauaewehi:ikitehokikoei teaha?NakameatewahinekiaHaora,Ikiteahauietahi atuaehaereakeanaitewhenua

14Anorakoterakiaia,Heahuaahatona?Kameaia,He koroheketehaereakenei;hekorokahokitonakakahuNa kamohioaHaorakoHamuera,tuohuanatonamatakite whenua,pikoana

15NakameaaHamuerakiaHaora,Heahakoei whakaohoohoaiiahau,imeaaikiahaereakeahau?Ano rakoHaora,Nuiatutokupouri;ewhawhaianahokinga Pirihitinikiahau,akuamahueahauiteAtua,kahorehoki hekupuewhakahokiamaiengaporopitikiahau,enga poropitiranei,engamoeranei:koiaahauikarangaaikia koe,kiawhakaaturiamaiekoekiahautakuemeaai

16KatahiaHamuerakamea,Heaharakoeiuaikiahau, kuamahueneihokikoeiaIhowa,heihoaririanoiakia koe?

17NakuameatiaeIhowakiaiatanaiwhakapuakinae ahau:kuahaeaatuhokitekingitangaitouringa,kuahoatu kitouhoa,arakiaRawiri

18MoukihaiirongokitereooIhowa,kihaiiwhakaputai tonaririaritaritakiaAmareke,nareiraaIhowaimeaaii teneimeakiakoeiteneira

19Kotenei,kahoatuanoeIhowaaIharairamekoehoki kiteringaongaPirihitini,aapopokoutoukoautamatae akeaikiahau:akahoatueIhowatetauaaIharairakite ringaongaPirihitini

20¶KatahikahingatonuihoaHaora,tonaroakatoakite whenua,nuirawahokitonawehimongakupuaHamuera: kahoreanohekahairotoiaia;kihaihokiiaikaitaropau noatera,paunoatauapo

21NakahaeretewahinekiaHaora,akakiteitonatino raruraru,kameakiaia,Nana,kuawhakarongotau ponongawahinekitoureo,akuawhakamomoriahaukite mate,kuawhakarongoanoahaukiaukupuikorerotiamai naekoekiahau.

22Na,tena,whakarongomaihokiaianeikitereootau pononga,Kiawhakatakotoriaeahautetahiwahitarokitou aroaro;mekaianokoe,kiawhaikahaaikoeinahaereitou huarahi

23Otirakawhakakahoreia,kamea,EkoreahauekaiNa toheaanaiaeanatangataratoukotewahine;iwhakarongo anoiakitoratoureoNakawhakatikaakeiaitewhenua, kanohokirungaitemoenga

24Nahekuaokautatauawahineitewhare,hemea whangai;nahohorotonutanapatu,tikinaanaeiahe paraoa,pokepokeaana,tunuaihoeiaetahitaro rewenakore;

25KaweamaianaeiakitearoarooHaora,kitearoaro anooanatangata;akaianaratouNakawhakatikaratou,a haereanaitauapo.

UPOKO29

1¶NakahuihuiaengaPirihitiniaratoutauakatoaki Apeke,itenohohokiaIharairakitepunaiIetereere

2AkahaerengarangatiraongaPirihitinimeoratourau, meoratoumano,kahaereatuanoaRawiriratoukoana tangata,meAkihi,itehiku

3KatahingarangatiraongaPirihitinikamea,Heahata eneiHiperuikonei?NakameaaAkihikingarangatirao ngaPirihitini,EharaianeiteneiiaRawiri,itetangataa HaorakingioIharaira,inohoneikiahauieneira,ienei tauranei,akahoreanoimauiahautetahiheonanotona haerengamaikiahauamohoanoanei?

4NakariringarangatiraongaPirihitinikiaia;akamea ngarangatiraongaPirihitinikiaia,Whakahokiatenei tangatakiahokikitonawahiiwhakariteaekoemona,a kauaiaehaeretahitatoukirarokitewhawhai;heteka ianeimangaupokooeneitangata?

5EharaianeiteneiiaRawiriiwaiatararatoutetahiki tetahi,ingakanikani,imeara,NaHaoraanamanoipatu, naRawirikoanatekaumano?

6KatahiaAkihikakarangakiaRawiri,kameakiaia,E oraanaaIhowa,tikatonutau,paitonuhokikitakutitiro touhaerengaatumetouhaerengamaiiahauiteope; 7Nahokiatuaianei,haerehokiirungaiterangimarie,kei kinotaumahikitetitiroangarangatiraongaPirihitini

8NakameaaRawirikiaAkihi,Iahahokiahau?heaha hokitemeaikiteaekoeirotoitaupononga,oterainoho aiahaukiakoeataeanoatiateneira,kakoreaiahaue haerekitewhawhaikingahoaririotokuariki,otekingi?

9NakawhakahokiaAkihi,kameakiaRawiri,Emohio anaahauhepaikoekitakutitiro,ritetonukiteanaheraa teAtua:otiiakongarangatiraongaPirihitiniheikimai,E koreiaehaeretahitatoukitewhawhai.

10Heoimarangawaweiteata,mengatangataanoatou arikiihaeretahimaineikoutou,akamarangawawe koutouiteata,kamarama,haere

11HeoikamarangawaweaRawiri,ratoukoanatangata,a haereanaiteata,hokianakitewhenuaongaPirihitini HeoihaereanangaPirihitinikiIetereere

UPOKO30

1¶A,nokataeaRawiriratoukoanatangatakiTikirakai tetoruongara,nakuahuakingaAmarekikitetonga,ki Tikirakaano,patuaanaaTikirakaeratou,tahunaakekite ahi;

2Whakarauaanahokieratoungawahineoreira,terahi,te iti,engariikahakinaatu,ahaereanaitoratouara.

3Heoi,itetaengaoRawiriratoukoanatangatakitepa, kuaotitetahukiteahi;iwhakarauaatuaratouwahine,a ratoutama,aratoutamahine.

4KatahikapuakitereooRawiriratoukoanatangata, tangianaratou,akorenoaoratoukahakitetangi 5IrirowhakarauanongawahinetokoruaaRawiri,a AhinoamaoIetereere,rauakoApikairawahineaNaparao Karameri

6NanuiatutepourioRawiri;imamaehokitengakauote iwikatoa,otera,otera,kiaratoutama,kiaratoutamahine: koRawiriiaiwhakakahaiaiairotoiaIhowa,itonaAtua 7NakameaaRawirikiaApiataratohunga,tamaa Ahimereke,Tena,mauamaiteeporakiahauNakawea anaeApiatarateeporakiaRawiri

8NakauiaRawirikiaIhowa,kamea,Mewhairanei ahauiteneitaua?kamauraneiratouiahau?Anorakoia kiaia,Whaia:kamaupuhokiratouiakoe,akarirokatoa maiiakoe.

9HeoihaereanaaRawiriratoukoanatangataeonorau, kuataekiteawakiPehoro,kitewahiinohoaitehungai mahueiho.

10OtiiawhaitonuanaaRawiriratoukongatangataewha rau:eruahokingarauinohoimuri;iruharawahoki,te whitiaiiteawa,iPehoro.

11NakatuponoaturatoukitetahitangataoIhipaite parae,akaweaanaiakiaRawiriNakahoatuhetaro mana,akaianaia;kawhakainumiaiakitewai;

12Ihoatuanoeratoutetahiwahiotekekepikimeetahi tautaukarepeerua,nakakaiia,akahokitonawairuakia ia;

13NakameaaRawirikiaia,Nawaikoe?noheahoki koe?Anorakoia,HetaitamarikiahaunoIhipa,he pononganatetahiAmareki;iwhakarereaahauetokuariki, hematenokukatoruneingara

14IhuakinaematoutetongaongaKereti,metewahiia Hura,metetongaoKarepe;atahunaanaematoua Tikirakakiteahi

15NakameaaRawirikiaia,Etaearaneiahautekawee koekiraro,kiteopera?Akameaia,Oatimaikiahauki teAtua,ekoreahauewhakamateaekoe,ekorehokie tukuakingaringaotokuariki,akakaweakoeeahauki raro,kiteneiope

16A,notanakawengaiaiakiraro,na,kuatohatohanoa aturatoukitewhenuakatoa,ekaiana,einuana,e kanikaniana,mongataonganuikatoairiromaiiaratoui tewhenuaongaPirihitini,itewhenuahokioHura.

17NapatuaihoratoueRawiriitepuaotangaataeanoatia teahiahioteaongaake:kihaihokitetahioratouimawhiti, heoianokoetahitaitamarikiewharauiekekingakamera, arereana.

18IriroanohokiiaRawiringameakatoaitangohiaenga Amareki:iriroanoiaRawirianawahinetokorua

19Kihaihokiingarotetahimeaaratou,teiti,terahi,nga tama,ngatamahine,ngataongaparakete,ngameakatoai tangohiaeratou:ihokikatoamaiaRawiri.

20ImauanoiaRawiringahipikatoamengakahui;aka arahinaeratouimuaieraatukararehe,imea,Kotetaonga paraketeteneiaRawiri.

21NakataeaRawirikingatangataeruarauiruhanei,te whaiiaRawiri,iwhakanohoiaraeratoukiteawaki Pehoro:akahaereratoukitewhakatauiaRawiri,kite whakatauhokiitehungaiaia:akatataaRawirikiteiwi, kaohaiakiaratou

22Nakawhakahokingatangatakikinokatoa,menga tangataoPeriara,otehungaihaeretahimeRawiri,kamea, Notemeakihairatouihaeretahitatou,ekoreehoatue tatoukiaratoutetahiwahiongataongairiromaiiatatou, heoianokotanawahine,kotanawahine,koanatamariki, maratouearahiatu,akahaere

23KatahiaRawirikamea,Kauaepena,eokuteina,kita Ihowaihomaiaikiatatou;

24Kowaihokiheiwhakarongokiteneimeaakoutou? engarikotewahimanamotehaerekitewhawhai,kiarite anotewahimatetangataenohoanakingamea:kiarite tonutewahimaratou

25Nawaihotonuihoeiatenaheitikanga,heiritengamo Iharairanotauarangiatukuihokiteneira

26A,itetaengaoRawirikiTikiraka,katonoaeiaetahio ngataongakingakaumatuaoHura,kionahoa,akamea, Tenatetahimanaakimokoutounongataongaangahoariri oIhowa;

27KitehungaiPeteere,kierahokioRamotokitetonga, kierahokiiIatiri;

28KioAroere,kioHipimoto,kioEhetemoa;

29KioRakara,kiongapaongaIerameeri,kiongapao ngaKeni;

30KioHorema,kioKorahana,kioAtaka;

31KioHeperona,kiongawahikatoaihaereereaia Rawiriratoukoanatangata

UPOKO31

1¶NakuawhawhaingaPirihitinikiaIharaira,akawhati ngatangataoIharairaitearoaroongaPirihitini,ahinga ana,materawa,iMaungaKiripoa

2NakawhaiaengaPirihitiniaHaoraratoukoanatama;a patuaihoengaPirihitiniaHonatanaratoukoApinarapa, koMarikihua,ngatamaaHaora

3NakataikahahaeretewhawhaikiaHaora,akamauiai ngakaikopere;henuitonatungaingakaikopere

4KatahiaHaorakameakitanakaimaupatu,Unuhiatau hoari,werohiahokiahau;keihaeremaiteneihunga kokotikore,akaweroiahau,kawhakatupukinoiahau

Otiiakihaiipaitanakaimaupatu;itinowehihokiiaNa kamauaHaorakitanahoari,hingaihokirunga.

5A,notekitengaotanakaimaupatukuamateaHaora,ka hingahokiiakirungakitanahoari,amatetahianaraua. 6HeoikotahitonutematengaoHaoraratoukoanatama tokotoru,kotanakaimaupatu,meanatangatakatoaitaua raano

7A,notekitengaongatangataoIharairaiteratahaote raorao,iteratahaanooHorano,kuawhatingatangatao Iharaira,akuamateaHaoraratoukoanatama,whakarerea akeeratoungapa,arereana;akahaeremaingaPirihitini, anohoiaihoeratou

8¶A,iteaongaake,itehaerengamaiongaPirihitinikite muruitehungaipatua,na,kakiteaeratouaHaoraratou koanatamatokotoruehingaanairungaiMaungaKiripoa 9Natapahiaanaeratoutonaupoko,muruaanaanapatu, ungaanaeratoukiakaweaputanoaitewhenuaonga Pirihitiniatawhionoa,kiakauwhautiairotoitewhareoa ratouwhakapakoko,irotohokiiteiwi.

10Aiwhakatakotoriaeratouanapatukitewhareo Ahataroto,kotonatinanaiaititiaeratoukitetaiepao Petehana.

11A,karongongatangataoIapeheKirearakitanga PirihitiniimeaaikiaHaora;

12Kawhakatikangamarohirohikatoa,ahaereanapau noatauapokatoa;natangohiaihoeratoutetinanaoHaora, mengatinanaoanatamaitetaiepaoPetehana,ahaere anakiIapehe,tahunaanakireira.

13Imauahokioratouwhenuaeratou,atanumiaanaki raroitetahirakauiIapehe,aewhitungarainohopukuai

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.