UPOKO 1
Ko Hepurona, ko te tuaono o nga tama a Hakopa raua ko Rea. Ko te kaihanga me te tangata atawhai. Ko nga mea i akohia e ia mo te whakaaro mo Hohepa.
1 Ko nga kupu o nga kupu a Hepurona, i whakahaua e ia ki ana tama i mua ake o tona matenga i te rau kotahi tekau ma wha o nga tau o tona oranga, e rua nga tau i muri i te matenga o Hohepa.
2 A ka mea ia ki a ratou, Whakarongo ki ahau, e nga tama a Hepurona, whakarongo ki nga kupu a to koutou papa.
3 Ko ahau, ko Hepurona, i whanau he taonga pai ki oku matua.
4 I toku whanautanga hoki, i te nui rawa o toku papa i te kahui hipi, i te kahui kau: i a ia ano te wahi i nga rakau whakahekeheke.
5 Kahore ahau e mahara kua hara ahau i oku ra katoa, heoi ano ko te whakaaro.
6 A kahore ano ahau e mahara kua mahia e ahau tetahi he, heoi ano ko te hara pohehe i hara ai ahau ki a Hohepa; i fafau hoki ahau ki oku tuakana kia kaua e korerotia ki toku papa nga mea i mahia.
7 Engari he maha nga ra i tangi puku ai ahau mo Hohepa, no te mea i wehi ahau i oku tuakana, no te mea kua whakaae katoa ratou ki te whakapuaki tetahi i te mea ngaro, ka patua ia.
8 Otira, ia ratou e whai ana kia whakamatea ia, i whakaoati ahau i a ratou me te tangi ano, kia kaua e whai hara tenei hara.
9 I haere mai hoki a Himiona raua ko Kara ki a Hohepa ki te patu ia ia, a ka mea ki a ratou me te tangi ano, Kia aroha ki ahau, e oku tuakana, tohungia te kopu o Hakopa, o to tatou papa: kaua e pa o koutou ringa ki ahau ki te whakaheke i te toto harakore; kahore i hara ki a koe.
10 A ki te mea kua hara ahau, pakia ahau, e oku teina;
11 E a parau ai oia i teie nei mau parau, ma te aue a na reira ’i oia, aita i tia ia ’u ia faaoromai i ta ’na oto, e ua haamata a‘era vau i te ta‘i, e ua niniihia to ’u ate, e ua matara te mau tao‘a atoa o to ’u nei opu.
12 Na ka tangi ahau ki a Hohepa, ka tangi toku ngakau, ka wiri nga hononga o toku tinana, kihai ahau i kaha ki te tu.
13 A, i te kitenga o Hohepa i ahau e tangi tahi ana me ia, i te haerenga mai o ratou ki te patu ia ia, ka rere ia ki muri i ahau, ka inoi ki a ratou.
14 Na ka whakatika a Reupena, ka mea, Haere mai, e oku teina, kaua ia e patu ia ia; engari me maka ia ki roto ki tetahi o enei poka maroke i keria e o tatou matua, a kahore i kitea he wai.
15 No reira te Ariki i arai ai kia puta ake he wai i roto i a ratou kia ora ai a Hohepa.
16 Na pera ana ratou, a hokona noa ia ki nga Ihimaeri.
17 Kare hoki he wahi i utua e ahau ki a ia, e aku tamariki.
18 Na ka tango a Himiona raua ko Kara me etahi atu oo tatou tuakana tokoono ki te utu mo Hohepa, a ka hokona e ratou he hu mo ratou, me a ratou wahine, me a ratou tamariki;
19 E kore matou e kai i tena mea: he utu hoki tena mo te toto o to tatou teina: engari ka takatakahia e tatou, mona i ki ko ia hei kingi mo tatou: a kia kite tatou i te tukunga iho o ana moe.
20 No reira i papaihia ’i i roto i te ture a Mose e, o te ore e faatupu i te huaai no to ’na taeae, ia matara to ’na tiaa, e tuha hoi i to ’na mata.
21 A kihai nga tuakana o Hohepa i pai kia ora to ratou tuakana, a wetekina ana e Ihowa ia ratou nga hu i kakahuria e ratou mo to ratou tuakana, mo Hohepa.
22 I to ratou taenga hoki ki Ihipa, ka tukua atu ratou e nga tangata a Hohepa ki waho o te kuwaha: a ka piko ki a Hohepa, ka pera me te ahua o Kingi Parao.
23 A ehara i te mea ko te piko noa iho ki a ia, ka tuwhaina ano hoki, ka takoto tonu ki tona aroaro: na ka whakama ratou ki mua. nga Ihipiana.
24 Muri iho i enei mea ka rongo nga Ihipiana ki nga kino katoa i meatia e ratou ki a Hohepa.
25 A ka oti ia te hoko, ka noho oku teina ki te kai, ki te inu.
26 Ko ahau ia, i aroha ki a Hohepa, kihai ahau i kai, engari i titiro ahau ki te poka;
27 A, i to ratou kitenga kihai ahau i kai, ka meinga ahau e ratou kia tiakina, kia hokona ra ano ia ki nga Ihimaeri.
28 Na ka tae mai a Reupena;
29 Me pehea e titiro ai ahau ki te mata o toku papa, o Hakopa? Na ka mau ia ki te moni, a oma ana ki te whai i nga kaihokohoko, heoi, no te korenga i kitea e ia, ka hoki pouri ano ia.
30 Ua faarue râ te feia hoo tao‘a i te e‘a aano, e ua haere na roto i te mau Troglodites na te tahi vahi poto.
31 Na ka pouri a Reupena, a kihai i kai i tetahi kai i taua ra.
32 Na ka haere a Rana ki a ia, ka mea, Kaua e tangi, kaua e pouri; kua kitea hoki e matou ta matou e korero ai ki to matou matua, ki a Hakopa.
33 Ka patua e tatou tetahi kuao koati, ka tuku i te koti o Hohepa ki roto; A me hoatu e tatou ki a Hakopa, ka mea atu, Kia mohio koe, ko te koti ranei tenei o tau tama?
34 A pera ana ratou. I huia atu hoki e ratou tona koti o Hohepa i a ratou e hoko ana, a whakakakahuria ana ia ki te kakahu pononga.
35 Na ka tango a Himiona i te koti ra, a kihai i pai ki te tuku, i mea hoki kia haea e ia ki tana hoari: i riri hoki ia mo Hohepa e ora ana, a kihai ia i whakamate ia ia.
36 Na ka whakatika matou katoa, ka mea ki a ia, Ki te kore e tukua e koe te koti, katahi ka korerotia e matou ki to matou papa, Nau anake tenei mea kino i roto ia Iharaira.
37 Na ka hoatu e ia ki a ratou, a rite tonu ta ratou i mea ai ki ta Rana i korero ai.
UPOKO 2
E akiaki ana ia i te aroha me te mohio o te tangata ki ona hoa tangata.
1 ¶ Na, e aku tamariki nonohi, kia pupuri ahau i nga whakahau a te Ariki, kia mahi tohu ki o koutou hoa tata, kia atawhai hoki ki nga tangata katoa, ehara i te mea ki te tangata anake, engari ki te kararehe ano hoki.
2 No tenei mea katoa i manaakitia ai ahau e te Ariki, a, i te mate o oku teina katoa, ka ora ahau ma te matekore, no te mea e mohio ana te Ariki ki nga whakaaro o ia tangata.
3 Na, arohaina o koutou ngakau, e aku tamariki nonohi;
4 I te mamae hoki nga tama a oku tuakana, ka mate mo Hohepa, mo ratou kihai i tohungia o ratou ngakau; ko aku tama ia i ora, kahore hoki he mate, e matau na koutou.
5 A, i ahau i te whenua o Kanaana, i te taha o te moana, ka haoa e ahau he ika ma toku papa, ma Hakopa; a he tokomaha i parea ki te moana, kare tonu ahau i mamae.
6 Ko ahau te tuatahi i hanga he poti hei rere ki runga i te moana: na Ihowa hoki i homai he matauranga ki ahau, he whakaaro nui mo reira.
7 I tukua iho e ahau he urungi i muri i a ia, a whakamarokia ana e ahau te ra ki runga ki tetahi atu rakau, tika tonu i waenganui.
8 Na ka rere ahau i reira i te taha o te takutai, ka hopu ika ma te whare o toku papa, a tae noa matou ki Ihipa.
9 Na te aroha i hoatu e ahau aku hao ki nga tangata ke.
10 A, ki te mea he manene te tangata, he turoro ranei, he koroheke ranei, i kohuatia e ahau te ika, taka ana, hoatu ana ma nga tangata katoa, i te mea e matea ana e ia tangata, e pouri ana, e aroha ana ki a ratou.
11 Na reira ano i whakamakonatia ai ahau e Ihowa ki te maha o nga ika, ina mau i te ika; ko te tangata hoki e tuwha ana ki tona hoa, ka nui noa atu nga mea e riro mai ana i te Ariki.
12 E rima hoki nga tau i mau ai ahau i te ika, a hoatu ana e ahau ki nga tangata katoa i kite ai ahau, a makona ana mo te whare katoa o toku papa.
13 Na i te raumati ka mau ahau i te ika, a i te hotoke he mea tiaki hipi ahau me oku teina.
14 Na, maku e whakaatu ki a koutou taku i mea ai.
15 I kite ahau i tetahi tangata e pouri ana, e noho tahanga ana i te wa o te hotoke, a ka aroha ahau ki a ia, a tahaetia ana e ahau tetahi kakahu i roto i te whare o toku papa, hoatu ana ki te tangata e pehia ana e te pouri.
16 E tena na, e au mau tamarii, ia faaite outou i te aroha e te aroha ore i te mau taata atoa i te mea ta te Atua i horoa mai ia outou, e ia horoa i te taata atoa ma te aau maitai.
17 A ki te kahore a koutou mea hei hoatutanga ki te tangata rawakore, arohaina ia i runga i te ngakau tohu tangata.
18 Ua ite au e, aita to ’u rima i ite i te mea e horoa ’tu na tei ere, e ua haere atoa vau e o ’na ma te oto e hitu patera, e ua oto tau aau ia ’na ma te aroha.
19 No reira, kia aroha ano hoki koutou, e aku tamariki, ki nga tangata katoa, kia tohungia hoki koutou e te Ariki.
20 Ina hoki a nga ra whakamutunga ka tohungia e te Atua tona aroha ki te whenua, a ka noho ia i roto ia ia i nga wahi katoa e kite ai ia.
21 Ko te aroha hoki o te tangata ki ona hoa tata, he pera ano to te Ariki ki a ia.
22 I to tatou haerenga ki raro ki Ihipa, kihai a Hohepa i kino ki a tatou.
23 Kia tupato ki a ia, e aku tamariki, kia mahara hoki ki a koutou, kia kaua e kino, kia aroha tetahi ki tetahi; kaua hoki e whakaaro he kino ki tona teina, ki tona teina.
24 Na tenei ka wawahi i te kotahitanga, ka wehewehe i nga hapu katoa, ka pouri te wairua, a ka pouri te mata.
25 Na, tirohia nga wai, kia mohio ka rere tahi, ka tahia nga kohatu, nga rakau, te whenua, me era atu mea.
26 Tena ki te wahia kia maha nga awa, ka horomia e te whenua, ka ngaro.
27 Ka pera ano koutou ki te wehewehea. Na, kaua koutou e wehewehea kia rua nga mahunga mo nga mea katoa i hanga e te Ariki, kotahi ano te matenga, e rua nga pakihiwi, e rua nga ringa, e rua nga waewae, me nga wahi katoa e toe ana.
28 I akona hoki e ahau ki te tuhituhi a oku matua, ka wehewehea koutou i roto ia Iharaira, ka whai i nga kingi tokorua, a ka mahi i nga mea whakarihariha katoa.
29 A ka whakaraua atu koutou e o koutou hoariri, a ka whakatupuria kinotia koutou i roto i nga tauiwi, he maha hoki nga ngoikoretanga me nga mate.
30 E i muri a‘e i teie nei mau mea, e haamana‘o outou i te Fatu e e tatarahapa outou, e e aroha mai Oia ia outou, no te mea e mea aroha oia e te aroha.
31 E kore ano e whakairia e ia he kino mo nga tama a te tangata, no te mea he kikokiko ratou, kua mamingatia e a ratou mahi kino.
32 Na, i muri i enei mea, ka ara ake a Ihowa ake ki a koutou, te marama o te tika, a ka hoki koutou ki to koutou whenua.
33 A ka kite koutou ia ia i Hiruharama, he whakaaro ki tona ingoa.
34 Na ka whakapataritari ano koutou i a ia ki te kino oa koutou mahi kia riri;
35 A ka maka atu koutou e ia a taea noatia te wa o te mutunga.
36 Na inaianei, e aku tamariki, kaua e pouri moku ka tata te mate.
37 No te mea ka ara ano ahau i roto ia koutou hei rangatira i roto i ana tamariki; a ka koa ahau i roto i toku iwi, i te hunga katoa e pupuri ana i te ture a Ihowa, i nga whakahau ano a Hepurona, i to ratou papa.
38 Engari ka kawea mai e Ihowa ki runga ki te hunga karakiakore he ahi pumau tonu, e whakangaromia ai ratou i nga whakatupuranga katoa.
39 Ko ahau ia ka hohoro ki te okioki, ka pera me oku matua.
40 Engari kia whakapaua o koutou kaha ki te wehi ki a Ihowa, ki to tatou Atua, i nga ra katoa e ora ai koutou.
41 Na ka korerotia enei mea e ia, ka moe, he pai hoki tona koroheketanga.
42 Na ka whakatakotoria ia e ana tama ki roto ki te kawhena rakau. Na, muri iho ka kawea ia ki runga, a tanumia ana ki Heperona ki ona matua.