Maltese - The Book of Genesis

Ġenesi

KAPITOLU1

1Fil-biduAllaħalaqis-semaul-art.

2Ul-artkienetblagħamla,uvojta;udlamkienfuqwiċċ il-fond.Ul-Ispirtuta’Allamexafuqwiċċl-ilmijiet.

3UAllaqal,Ħajkunhemmid-dawl,ukienhemmid-dawl

4UAllarad-dawl,likientajjeb:uAllaqasamid-dawl mid-dlam.

5UAllasejjaħid-dawlJum,ud-dlamsejjaħLejl.U filgħaxijaufilgħodukienul-ewweljum

6UAllaqal,Ħajkunhemmfirmamentf’nofsl-ilmijiet,u ħallihatifredl-ilmijietmill-ilmijiet

7UAllagħamelil-firmament,uqasaml-ilmijietlikienu taħtil-firmamentmill-ilmijietlikienufuqil-firmament:u hekkkien

8UAllasejjaħil-firmamentĠennaUfilgħaxijaufilgħodu kienut-tienijum.

9UAllaqal,Ħajinġabrul-ilmijiettaʼtaħtis-semaf’post wieħed,uħallil-artniexfatidher:uhekkkien

10UAllasejjaħl-artniexfaDinja;ul-ġabrata’l-ilmijiet sejjaħIbħra,uAllaralikientajjeb

11UAllaqal,Ħallil-artiġġibil-ħaxix,il-ħaxixlijagħti żerriegħa,us-siġratal-frottlitagħtil-frottskondit-tip tiegħu,liż-żerriegħatagħhahijafihannifisha,fuql-art:u hekkkien

12Ul-artġabetħaxix,uħaxixlijagħtiżerriegħaskondittiptiegħu,us-siġralitagħtil-frott,liż-żerriegħatagħha kienetfihannifisha,skondit-tiptiegħu:uAllaralikienet tajba.

13Ufilgħaxijaufilgħodukienit-tieletjum

14UAllaqal,Ħajkunhemmdwalfil-firmamenttas-sema biexjifredil-jummil-lejl;uħajkunugħas-sinjali,ugħallistaġuni,ugħall-ġranet,us-snin:

15Uħallewhomikunubħaladwalfil-firmamenttas-sema biexjagħtud-dawlfuql-art:uhekkkien.

16UAllagħamelżewġdwalkbar;id-dawlakbarbiex jaħkemil-jum,ul-inqasdawlbiexjaħkemil-lejl:hu għamell-kwiekebukoll.

17UAllapoġġihomfil-firmamenttas-semabiexjagħtu d-dawlfuql-art,

18Ubiexjaħkemfuqil-jumufuqil-lejl,ubiexjifrediddawlmid-dlam:uAllaralikientajjeb

19Ufilgħaxijaufilgħodukienir-rabajum

20UAllaqal,Ħallil-ilmijietiġibul-ħlejqalitiċċaqlaqli għandhal-ħajja,utjurlijistgħujtirufuql-artfil-firmament miftuħtas-sema

21UAllaħalaqbalienikbar,ukullħlejqaħajjalitiċċaqlaq, lil-ilmijietġabuhomb’modabbundanti,skondit-tip tagħhom,ukulltjurbil-ġwienaħskondit-tiptiegħu:uAlla ralikientajjeb

22UAllaberikhom,uqal,Kunufrott,immultiplikaw,u imlewl-ilmijietfl-ibħra,uħallit-tjurjimmultiplikawfl-art. 23Ufilgħaxijaufilgħodukienil-ħamesjum.

24UAllaqal,Ħallil-artiġġibħlejqaħajjaskondit-tip tiegħu,bhejjem,utkaxkir,ubhejjemta'l-artskondit-tip tiegħu:uhekkkien

25UAllagħamelil-bhimatal-artskondit-tiptiegħu,ulbhejjemskondit-tiptagħhom,ukullħaġalitkaxkrufuqlartskondit-tiptiegħu:uAllaralikientajjeb

26UAllaqal,Ejjewnagħmlul-bniedemfuqxbiehatagħna, skondix-xebhtagħna:uħallihomjaħkmufuqil-ħuttalbaħar,ufuqit-tjurta'l-ajru,ufuqil-bhejjem,ufuql-art kollha,ufuqkullħaġalitkaxkrulititkaxkarfuql-art

27MelaAllaħalaqil-bniedemfuqxbiehatiegħu,fuqixxbiehata’Allaħalaqu;raġelumaraħalaqhom.

28UAllaberikhom,uAllaqalilhom:“Kuntufrott, immultiplikaw,uimlewl-art,uagħmluha,uħakmufuqilħuttal-baħar,ufuqit-tjurtal-ajru,ufuqkullħlejjaqħajjin. lijimxifuql-art

29UAllaqal:“Ara,jientajtkomkullħaxixalitagħmeliżżerriegħa,lihifuqwiċċl-artkollha,ukullsiġra,lifiha hemmfrotttaʼsiġralitagħtiżerriegħa;għaliktkungħallaħam

30Ulilkullbhimataʼl-art,ulilkulltjurtaʼl-ajru,ulil kullħaġalititkaxkarfuql-art,lifihahemmil-ħajja,tajt kullħaxixaħdargħall-laħam:uhekkkien

31UAllarakullħaġalikiengħamel,u,ara,kientajjeb ħafnaUfilgħaxijaufilgħodukienus-sittjum

KAPITOLU2

1Hekkintemmus-smewwietul-art,ul-armatakollha tagħhom.

2Ufis-seba’jumAllatemmix-xogħoltiegħulikien għamel;umistrieħafis-seba’jummix-xogħolkollutiegħu likiengħamel.

3UAllabierekis-sebajum,uqaddisu,għaxfihkienstrieħ mix-xogħolkollutiegħuliħalaqugħamelAlla 4Dawnhumal-ġenerazzjonijiettas-smewwietutal-art metanħolqu,fil-jumliĠeħovaAllagħamell-artussmewwiet,

5Ukullpjantataʼl-għalqaqabelmakienetfl-art,u kullħaxixataʼl-għalqaqabelmakibret,għaxAlla Ġeħovamakienxwassalbiexix-xitafuql-art,uma kienxhemmbniedembiexjaħdiml-art.

6Immatelgħetċparmill-art,uxeħetwiċċl-artkollu

7Ul-MulejAllasawwarlill-bniedemmit-trabtaʼl-art,u nefaħfimnieħrun-nifstal-ħajja;ul-bniedemsarruħħajja 8UĠeħovaAllaħawwelġnienlejnil-lvantfl-Għeden;u hemmpoġġar-raġellikienifforma.

9Umill-artil-MulejAllakabbarkullsiġralihipjaċevoli għad-dawlutajbagħall-ikel;is-siġratal-ħajjawkollf’nofs il-ġnien,us-siġratal-għarfientat-tajjebul-ħażin.

10Uħarġetxmaramill-Għedenbiextisraqil-ġnien;u minnhemminfirdet,usaretf’erba’irjus

11L-ewwelisemhuPisun:dakhulijdawwarl-artkollha taʼĦavilah,fejnhemmid-deheb;

12Ud-dehebtaʼdikl-arthutajjeb:hemmil-bdelljuulġeblataʼl-oniċi.

13Ul-isemtat-tienixmarahuĠiħon,l-istessli jdawrul-artkollhataʼl-Etjopja 14Ul-isemtat-tieletxmarahuwaĦiddekel:dikhilitmur lejnil-lvanttaʼl-AssirjaUr-raba’xmarahil-Ewfrat 15UĠeħovaAllaħalir-raġel,upoġġewhfil-ġnientalGħedenbiexjgħabbihujżommu.

16Ul-MulejAllaordnalir-raġel,uqal,“Minnkullsiġra tal-ġnientista’tiekolblaħlas;

17Immamis-siġratal-għarfientat-tajjebul-ħażin,ma tiekolxminnha,għaxfil-jumlitiekolminnhażgurlitmut 18Ul-MulejAllaqal:“Mhuxtajjeblil-bniedemikun waħdu;Senagħmellilugħajnunajiltaqa'miegħu.

Ġenesi

19Umill-artil-MulejAllasawwarkullbhimataʼl-għalqa ukulltjurtaʼl-ajru;uġabhomgħandAdambiexjarax’se jsejjaħilhom:ukullmasejjaħAdamlilkullħlejqaħajja, dakkienisimha.

20UAdamtal-ismijietlill-bhejjemkollha,ulit-tjurtaʼlajru,ulilkullbhimatal-għalqa;immagħalAdamma nstabxgħajnunalitissodisfagħalih

21UĠeħovaAllawassalgħalraqdaprofondafuqAdam,u raqad:uħawaħdamill-kustiljitiegħu,ugħalaqil-laħam minflokha;

22Ul-kustilja,liĠeħovaAllakienħamingħandir-raġel, għamelmara,uġabhagħandir-raġel

23UAdamqal:“Danissahugħadamtiegħi,ulaħamtaʼ ġismi;

24Għalhekkir-raġeliħallililmissieruulilommu,ujeħel ma’martu,ujkunuġisemwieħed.

25Ut-tnejnkienugħarwenin,ir-raġelumartu,umakinux mistħija

KAPITOLU3

1Issas-serpkieniktarsottiliminnkullbhimatal-għalqali kiengħamelĠeħovaAllaUqallill-mara:“Iva,qalAlla, M’għandekxtiekolminnkullsiġratal-ġnien?

2Ul-maraqaletlis-serp:“Nistgħunieklumill-frotttassiġartal-ġnien;

3Immamill-frotttas-siġralihemmf’nofsil-ġnien,Allaqal, Latiekluminnha,ulanqastmissu,biexmatmutu.

4Us-serpqallill-mara:“M’għandekxtmut;

5GħaxAllajaflidakinharlitiekluminnu,imbagħad jinfetħugħajnejkom,utkunubħalallat,litagħrfut-tajjebu l-ħażin

6Umetal-mararatlis-siġrakienettajbagħall-ikel,uli kienetpjaċevoligħall-għajnejn,usiġrata’minjixraqbiex tagħmilhomgħaref,ħadetmill-frotttagħha,kielet,utatha wkollir-raġelmagħha;uhukienjiekol

7Ul-għajnejntagħhomit-tnejninfetħu,ugħarfulikienu għarwenin;uħetuweraqtat-tinflimkien,ugħamlulilhom infushomfradal

8Usemgħuleħenil-MulejAllamiexifil-ġnienfilfrisktal-ġurnata,uAdamumartuħbewmillpreżenzataʼĠeħovaAllafostis-siġartal-ġnien

9Ul-MulejAllasejjaħlilAdamuqallu:“Fejnint?

10Uqal,Smajtleħnekfil-ġnien,ubżajt,għaxkont għarwien;uħbejtlilinnifsi

11Uqal,Minqalleklikontgħarwien?Kiltintmis-siġrali minnhaordnajtleklimatiekolx?

12Ur-raġelqal:“Il-maraliinttajtbiextkunmiegħi, tatnimis-siġra,ujienniekol

13UĠeħovaAllaqallill-mara:“Danligħamilt?Ul-mara qalet:Is-serpqarraqni,uniekol

14UĠeħovaAllaqallis-serp:“Għaxgħamiltdan,int misħutminnkullbhejjemuminnkullbhimatal-għalqa; fuqżaqqektmur,utiekoltrabil-jiemkollhata’ħajtek:

15Unpoġġil-għedewwabejnekul-mara,ubejnnisleku niselha;tbenġlekrasek,uinttbenġlugħarqub

16Lill-maraqal:“Jieninkabbarbil-kbirin-nikettiegħeku t-tnissiltiegħek;fid-dwejjaqtnisselit-tfal;ux-xewqa tiegħektkungħalżewġek,uhujaħkemfuqek

17UlilAdamqallu:“Għaxsmajtil-leħentaʼmartek,ukilt mis-siġra,lijienakkmandajtek,billigħidt:“Latiekolx minnha;fid-dwejjaqtiekolminnul-jiemkollhata’ħajtek;

18Ix-xewkut-tgħidukolliġiblek;utiekolil-ħaxixtalgħalqa;

19Fl-għaraqtaʼwiċċektiekolħobż,sakemmterġaʼluraflart;għaxminnuġejtmeħud:għaxtrabint,uluragħat-trab.

20UAdamsejjaħlilmartuEva;għaxkienetommkullħaj. 21LilAdamulilmartul-MulejAllagħamelilbiesitalġludulibeshom

22UĠeħovaAllaqal:“Ara,il-bniedemsarbħalwieħed minna,biexjagħrafit-tajjebul-ħażin;:

23Għalhekk,il-MulejAllabagħtumill-ġnientaʼlGħeden,biexiħaresl-artminnfejnittieħdet 24Għalhekkkeċċalir-raġel;upoġġafil-lvanttal-ġnientalGħedenkerubini,usejffjammalijdurminnkullnaħa,biex iżommit-triqtas-siġratal-ħajja

KAPITOLU4

1UAdamgħaraflilEvamartu;uħadetil-konċepiment,u welldetlilKajjin,uqalet:“Ksibtraġelmingħandil-Mulej”.

2UreġgħetwildetlilħuhAbelUAbelkieniħaresinnagħaġ,immaKajjinkienjħaresl-art

3Umaż-żmienġara,liKajjinġaboffertalill-Mulejmillfrotttal-art

4UAbelġabukollmill-ewweltfaltal-merħlatiegħuu mix-xaħamtagħha.Ul-MulejkellurispettlejnAbelulejn l-offertatiegħu:

5ImmalilKajjinulill-offertatiegħumakelluxrispettU Kajjinkienirrabjatħafna,uwiċċuwaqa’.

6Ul-MulejqallilKajjin:“Għaliexintirrabjat?ugħala waqa’wiċċek?

7Jekktagħmeltajjeb,matiġixaċċettat?ujekkma tagħmilxtajjeb,id-dnubjinsabfil-biebUlilektkunixxewqatiegħu,utħakemfuqu

8UKajjintkellemmaʼħuhAbel;

9Ul-MulejqallilKajjin:“FejnhuAbelħuk?Uqal,Ma nafx:Jienil-kustodjuta’ħu?

10Uqal,X’għamilt?leħenid-demmta’ħukjgħajjatlimillart

11Uissaintmisħutmill-art,lifetħetfommhabiextirċievi d-demmtaʼħukminnidejk;

12Metatħawwell-art,minnissa'lquddiemmatagħtixissaħħatagħha;maħrubuvagabondtkunufl-art

13UKajjinqallill-Mulej:“Il-kastigtiegħihuwaakbar millinistaʼnerfaʼ

14Ara,illumintkeċċitniminnwiċċl-art;uminnwiċċek inkunmoħbi;ujieninkunmaħrubuvagabondfl-art;ujiġri likullminisibnijoqtolni

15Ul-Mulejqallu:“GħalhekkkullminjoqtollilKajjin,ilvendettatingħatalusebaʼdarbietUl-Mulejpoġġamarka fuqKajjin,biexminisibhmajoqtluh

16UKajjinħareġminnquddiemil-Mulej,ujgħammarflarttaʼNod,fil-lvanttaʼl-Għeden.

17UKajjingħaraflilmartu;utnissel,uwildetlilĦenok:u hubenabelt,usejjaħil-belt,waraisemibnu,Ħenok

18UlilĦenoktwieledIrad:uIradnissellilMeħuġael:u MeħuġaelnissellilMetusael:uMetusaelnissellilLamek

19ULamekħażewġnisa:waħdakienetisimhaAda,uloħrajisimhaŻilla

20UAdawelldetlilĠabal:kienmissierdawklijgħammru fit-tinedudawkligħandhombaqar.

21UħuhkienjismuĠubal:kienmissierdawkkollhali jimmaniġġjawl-arpaul-orgni

Ġenesi

22UŻilla,wildetukolllilTubalkajin,għalliemtaʼkull artifiċjalitar-ramutal-ħadid:uoħtTubalkajinkienet Naħama

23ULamekqallin-nisatiegħu,AdauŻilla,Ismaʼleħni; intomnisata’Lamek,isma’d-diskorstiegħi,għaxjienqtilt raġelgħall-feritatiegħi,użagħżugħgħall-ħsaratiegħi

24JekkKajjinjiġivvendikatsebaʼdarbiet,tassewLamek sebgħausebgħindarbiet.

25UAdamreġa’għaraflilmartu;uwildetiben,u semmiehSet:GħaxAlla,qalethi,ħatarniniselieħor minflokAbel,liKajjinqatel

26UlilSet,liluwkolltwielediben;usejjaħluEnos: imbagħadin-niesbdewisejħul-isemtal-Mulej.

KAPITOLU5

1Danhul-ktiebtal-ġenerazzjonijietta’AdamFil-jumli Allaħalaqil-bniedem,fix-xebhta’Allagħamellilu; 2Raġelumaraħalaqhom;uberikhom,usejħilhomAdam, fil-jummetanħolqu

3UAdamgħexmijautletinsena,unisselibenfix-xbiha tiegħu,fuqix-xbiehatiegħu;usejjaħluSeth:

4Ul-jiemtaʼAdamwaralinissellilSetkienutmien mittsena,unisseluliedbniet

5Ul-jiemkollhaligħexAdamkienudisaʼmijautletin sena:umiet

6USetgħexmijauħamessnin,unissellilEnos:

7USetgħexwaralinissellilEnostmienmijausebaʼsnin, unisseluliedbniet:

8Ul-jiemkollhataʼSetkienudisaʼmijautnax-ilsena, umiet.

9UEnosgħexdisgħinsena,unissellilKajjin:

10UEnosgħexwaralinisselKajjintmienmijauħmistaxilsena,unisseluliedbniet:

11Ul-jiemkollhataʼEnoskienudisaʼmijauħamessnin: umiet

12UKajjingħexsebgħinsenaunissellilMahalaleel.

13UKajjingħexwaralinissellilMahalaleeltmienmijau erbgħinsena,unisseluliedbniet

14Ul-jiemkollhataʼKajjinkienudisaʼmijaugħaxar snin,umiet

15UMahalaleelgħexħamsausittinsena,unisselĠared

16UMahalaleelgħexwaralinisselĠaredtmienmijau tletinsena,unisseluliedbniet:

17Ul-jiemkollhataʼMahalaleelkienutmienmijau ħamsaudisgħinsena,umiet.

18UĠaredgħexmijausentejnusittin,unissellilĦenok:

19UĠaredgħexwaralinissellilĦenoktmienmittsena,u nisseluliedbniet:

20Ul-jiemkollhataʼĠaredkienudisaʼmijausentejnu sittin:umiet

21UĦenokgħexħamsausittinsena,unissellilMetusala.

22UĦenokmexam’AllawaralinissellilMetusalatliet mittsena,unisseluliedbniet:

23Ul-jiemkollhataʼĦenokkienutlietmijauħamsau sittinsena:

24UĦenokmexamaʼAlla:umakienx;għaxAllaħalilu.

25UMetusalemgħexmijasebgħautmeninsena,unissel lilLamek

26UMetusalemgħexwaralinissellilLamekseba’mijau tnejnutmeninsena,unisseluliedbniet:

27Ul-jiemkollhataʼMetusalakienudisaʼmijaudisaʼ usittinsena,umiet.

28ULamekgħexmijausentejnutmenin,unisseliben

29UsejjaħluNoè,uqal,“Dangħandujfarrġunadwarixxogħoltagħnaut-tbatijataʼidejna,minħabbal-art lil-Mulejsaħqet

30ULamekgħexwaralinissellilNoèħamesmijau ħamsaudisgħinsena,unisseluliedbniet:

31Ul-jiemkollhataʼLamekkienusebaʼmijausebgħa usebgħinsena,umiet

32UNoèkelluħamesmittsena,uNoènissellilSem,Ħam uĠafet

KAPITOLU6

1Uġara,metal-bnedminbdewjimmultiplikawfuqwiċċlart,utwieldulhombniet,

2LiwliedAllarawlill-bniettal-bnedminlikienuġusti;u ħaduhomnisaminndakkolluligħażlu.

3Ul-Mulejqal:“L-ispirtutiegħimhuxdejjemjiġġieled mal-bniedem,għaxhuwkolllaħam;

4Kienhemmġgantifl-artf’dawkil-jiem;uwkollwaradan, metawliedAlladaħlugħandil-bniettal-bnedmin,u wliedhomit-tfal,dawnsaruirġielsetgħanalikienuta’ qodma,irġielta’fama.

5UALLAralil-ħażental-bniedemkienkbirfl-art, ulikullimmaġinazzjonital-ħsibijiettaʼqalbukienetbiss ħażenkontinwament.

6Ul-Mulejnidemlikiengħamelil-bniedemfuql-art,u ddejjaqhf’qalbu

7Ul-Mulejqal:“Jienseneqredlill-bniedemliħlaqtminn wiċċl-art;kemmil-bniedem,kifukollil-bhima,ul-ħaġali tkaxkir,ut-tjurtal-ajru;għaxjindemliligħamilthom 8ImmaNoèsabgrazzjaf’għajnejnil-Mulej.

9Dawnhumal-ġenerazzjonijiettaʼNoè:Noèkien bniedemġustuperfettfil-ġenerazzjonijiettiegħu,uNoè mexamaʼAlla.

10UNoènisseltlietulied,Sem,Ħam,uĠafet

11L-artukollkienetkorrottaquddiemAlla,ul-artkienet mimlijabil-vjolenza.

12UAllaħareslejnl-art,u,ara,kienetkorrotta;għaxkull laħamkienkorrottatriqtufuql-art

13UAllaqallilNoè,It-tmiemtal-ġisemkolluwasal quddiemi;għaxl-arthijamimlijabil-vjolenzapermezz tagħhom;u,ara,seneqridhombl-art

14Agħmlekarkatal-injamtal-gopher;tagħmelkmamarflarka,upoġġihażiftġewwaubarra

15Udinhijal-modalitagħmlu:It-tultaʼl-arkajkuntliet mittkubitu,il-wisaʼtagħhaħamsinkubitu,ul-għolitagħha tletinkubitu

16Tieqatagħmell-arka,uf’kubitutlestihafuq;upoġġilbiebtal-arkafil-ġenbtagħha;bistejjeraktarbaxxi,it-tieni ut-tieletgħandektagħmilha

17U,ara,jien,jien,inġibdilluvjutaʼilmijietfuql-art, biexneqredkulllaħam,lifihhemmin-nifstal-ħajja,minn taħtis-sema;ukullħaġalihemmfl-artgħandhatmut 18Immamiegħeknistabbilixxil-patttiegħi;uinttidħolflarka,intuwliedek,umartekun-nisata’wliedekmiegħek 19Uminnkullħajtaʼkulllaħam,daħħaltnejnminnkull xortafl-arka,biexiżżommhomħajjinmiegħek;għandhom ikunumaskiliufemminili

Ġenesi

20Mit-tjurskondit-tiptagħhom,umill-bhejjemskondittiptagħhom,minnkullħaġalitkaxkartaʼl-artskondit-tip tiegħu,tnejnminnkullxortagħandhomjiġugħandek,biex iżommuhomħajjin.

21Uħugħandekminnkullikellijittiekel,utiġbor miegħek;ujkungħall-ikelgħalikugħalihom

22HekkgħamelNoè;skonddakkolluliordnaluAlla, hekkgħamelhu.

KAPITOLU7

1UĠeħovaqallilNoè:“Idħolintudarekkollhafl-arka; għaxintrajtġustquddiemif’dinil-ġenerazzjoni.

2Minnkullbhimanadifatieħulilekb’sebaʼsebgħa,irraġelul-maratiegħu;

3Ta’tjurta’l-ajruwkollb’sebgħa,ir-raġelul-mara;biex iżżommiż-żerriegħaħajjafuqwiċċl-artkollha

4Għalgħadasebatijiem,unagħmelix-xitafuql-art erbgħinjumuerbgħinlejl;ukullsustanzaħajjaligħamilt seneqredminnfuqwiċċl-art

5UNoègħamelskonddakkollulikkmandaluĠeħova

6UNoèkellusittmittsenametad-għargħartaʼl-ilmijiet kienfuql-art

7UNoèdaħalfl-arka,uwliedu,umartu,un-nisataʼ wliedumiegħu,minħabbal-ilmijiettad-dilluvju.

8Ta’bhejjemnodfa,uta’bhejjemlimhumiexnodfa,uta’ tjur,uta’kullħaġalititkaxkarfuql-art, 9KienhemmtnejnutnejngħandNoèfl-arka,ir-raġelulmara,kifAllakienikkmandalilNoè

10Uġarawarasebatijiem,lil-ilmijiettad-għargħarkienu fuql-art.

11Fis-sittmijatal-ħajjataʼNoè,fit-tienixahar,issbatax-iljumtax-xahar,l-istessjumtkissrulgwejjenkollhatal-fondkbir,unfetħut-twieqitassema

12Ux-xitakienetfuql-arterbgħinjumuerbgħinlejl

13Fl-istessjumdaħalfl-arkaNoè,uSem,uĦamuĠafet, uliedNoè,umartNoè,ut-tlietnisataʼwliedumagħhom;

14Huma,ukullbhimaskondit-tiptiegħu,ul-bhejjem kollhaskondit-tiptagħhom,ukullħaġalitkaxkrulititkax fuql-artskondit-tiptagħha,ukulltjurskondit-tiptiegħu, kullgħasfurtaʼkullxorta

15UdaħlugħandNoèfl-arka,tnejnutnejnminnkull laħam,lifihhemmin-nifstal-ħajja

16Udawklidaħlu,daħluraġelumarataʼkulllaħam,kif kienikkmandahAlla,ul-Mulejgħalqu.

17Ud-dilluvjukienerbgħinjumfuql-art;ul-ilmijiet żdiedu,ukixful-arka,udintgħollija'lfuqmill-art.

18Ul-ilmijietrebħu,użdieduħafnafuql-art;ul-arka marretfuqwiċċl-ilmijiet

19Ul-ilmijietrebħuħafnafuql-art;ul-għoljietkollha,li kienutaħtis-semakollu,kienumgħottijin.

20Ħmistax-ilkubitu’lfuqrebħul-ilmijiet;ul-muntanji kienumgħottija

21Umietkulllaħamlijiċċaqlaqfuql-art,kemmtat-tjur, kifukolltal-bhejjem,utal-bhima,utaʼkullħaġalitkaxkru lititkaxkarfuql-art,ukullbniedem:

22Kollhalifimnifsejntagħhomkienhemmn-nifstalħajja,ta’dakkollulikienfl-artniexfa,mietu

23Ukullsustanzaħajjalikienetfuqwiċċl-artġiet meqruda,kemmil-bniedemul-bhejjem,ut-tkaxkirut-tjur

tas-sema;uġewmeqrudamill-art,uNoèbaqa’ħajbiss,u dawklikienumiegħufl-arka.

24Ul-ilmijietdamufuql-artmijauħamsinjum

KAPITOLU8

1UAllaftakarf’Noè,uf’kullħlejjaqħajja,ufil-bhejjem kollhalikienmiegħufl-arka:uAllagħamelriħjgħaddi minnfuql-art,ul-ilmijiettbaxxew;

2Il-gwejjental-fondut-twieqitas-semawkolltwaqqfu,u x-xitamis-sematwaqqfet;

3Ul-ilmijietreġgħuluraminnfuql-artkontinwament,u warat-tmiemtal-mijauħamsinjuml-ilmijietnaqsu.

4Ul-arkastrieħetfis-sebaʼxahar,fis-sbatax-iljumtaxxahar,fuqil-muntanjitaʼArarat

5Ul-ilmijietnaqsukontinwamentsal-għaxarxahar:flgħaxarxahar,fl-ewweljumtax-xahar,dehrul-quċċatitalmuntanji

6Uġaralifitmiemerbgħinjum,Noèfetaħit-tieqatal-arka likiengħamel:

7Ubagħatraven,limar’ilquddiemu'lhawn,sakemmlilmijietnixefminnfuql-art.

8Barraminnhekkbagħatħamiemamingħandu,biexjara jekkl-ilmijietnaqsuxminnfuqwiċċl-art;

9Immal-ħamiemamasabetxmistrieħgħalqiegħsaqajha, ureġgħetluragħandufl-arka,għaxl-ilmijietkienufuq wiċċl-artkollha;lejhfl-arka

10Ubaqaʼsebatijiemoħra;ureġa’bagħatil-ħamiema barramill-arka;

11Ul-ħamiemadaħletgħandufilgħaxija;u,ara,f’ħalqha kienhemmwerqataż-żebbuġmaqtugħa,ugħalhekkNoè kienjaflil-ilmijietnaqsuminnfuql-art

12Ubaqaʼsebatijiemoħra;ubagħatil-ħamiema;lima reġgħuxluralejhaktar.

13Uġaralifis-sittmijaul-ewwelsena,fl-ewwelxahar,lewweljumtax-xahar,l-ilmijietnixefminnfuql-art,uNoè neħħal-għatataʼl-arka,uħares,u,ara,wiċċl-artkien niexef

14Ufit-tienixahar,fis-sebaʼul-għoxrinjumtax-xahar,lartkienetniexfa.

15UAllakellemlilNoè,uqal, 16Oħroġmill-arka,int,umartek,uwliedek,un-nisataʼ wliedekmiegħek.

17Oħroġmiegħekkullħajlihumiegħek,minnkulllaħam, kemmtaʼtjur,utaʼbaqar,utaʼkullħlejjaqlijitkaxkrufuq l-art;sabiexikunujistgħujitnisslub’modabbundantifl-art, ujkunuproduttivi,ujimmultiplikawfuql-art

18UNoèħareġ,uwliedu,umartu,un-nisataʼwliedu miegħu:

19Kullbhima,kullħaġalitkaxki,ukulltjur,ukullħaġali titkaxfuql-art,skondit-tiptagħhom,ħarġumill-arka

20UNoèbenaartallill-Mulej;uħaminnkullbhima nadifauminnkulltjurnadif,uoffrewsagrifiċċjital-ħruq fuql-artal

21Ul-Mulejxammriħaħelwa;ul-Mulejqalf’qalbu:“Ma nerġaxnisħetl-artaktarminħabbal-bniedem;għaxlimmaġinazzjonital-qalbtal-bniedemhijaħażinasaminn żgħożitu;anqassenerġa’noqgħodaktarkullħaġaħaj,kif għamiltjien

22Waqtlitibqaʼl-art,iż-żrigħul-ħsad,ulkesħaus-sħana,us-sajfux-xitwa,ul-jumullejlm’għandhomxjieqfu

KAPITOLU9

1UAllabiereklilNoèuliluliedu,uqalilhom:“Kunufrott, immultiplikaw,uimlewl-art.

2Ul-biżaʼminnkomul-biżaʼminnkomgħandhomikunu fuqkullbhimataʼl-art,ufuqkulltjurtaʼl-ajru,fuqdak kollulijiċċaqlaqfuql-art,ufuqil-ħutkollutal-baħar; f’idejkhumamwassla.

3Kullħaġalitiċċaqlaqlitgħixtkunlaħamgħalikom; bħalmal-ħaxixaħdartajtkomkollox

4Immalaħambil-ħajjatiegħu,lihud-demmtiegħu, m’għandekxtiekol

5Użgurlidemmkomtaʼħajjitkomseneħtieġ;f’idejnkull bhimanirrikjediha,uf’idejnil-bniedem;minnnaħata’ħu kullbniedemnirrikjedil-ħajjatal-bniedem

6Minixerredid-demmtal-bniedem,demmujixxerredbilbniedem,għaxfuqix-xbiehata’Allagħamelil-bniedem

7Uintom,kunufrott,uimmultiplikaw;iġibuħafnafl-art, ummultiplikafiha.

8UAllakellemlilNoè,uliluliedumiegħu,uqallu:

9Ujien,ara,nistabbilixxil-patttiegħimiegħek,uma’ niselkomwarajk;

10Umaʼkullħlejqaħajjalitkunmiegħek,mit-tjur,millbhejjem,uminnkullbhimataʼl-artmiegħek;minndawk kollhalijoħorġumill-arka,għalkullbhimatal-art.

11Ujiennistabbilixxil-patttiegħimiegħek;anqasillaħamkollum’għandujinqata’iktarbl-ilmijietta’għargħar; anqasm’għandujkunhemmaktargħargħarbiexjeqredlart

12UAllaqal:“Danhus-sinjaltal-pattlijiennagħmel bejniubejnekubejnkullħlejqaħajjalihimiegħek,għal ġenerazzjonijietgħaldejjem;

13Jienanpoġġil-pruwatiegħifis-sħaba,ujkunbħala simbolutaʼpattbejniul-art.

14Ujiġri,metanġibsħabafuql-art,lil-pruwatidherfissħaba:

15Uniftakaril-patttiegħi,lihemmbejniubejneku bejnkullħlejqaħajjataʼkulllaħam;ul-ilmijietmajsirux aktargħargħarbiexjeqredkulllaħam

16Ul-pruwatkunfis-sħaba;unħareslejha,biexniftakar fil-pattta’dejjembejnAllaukullħlejqaħajjata’kull laħamlihemmfuql-art

17UAllaqallilNoè:“Danhus-sinjaltal-patt,lijien waqqaftbejniubejnil-laħamkollulihufuql-art

18UwliedNoè,liħarġumill-arka,kienuSem,uĦam,u Ġafet:uĦamhumissierKangħan.

19Dawnhumat-tlietuliedNoè:uminnhomkienet mifruxal-artkollha.

20UNoèbedajkunraħħal,uħawwelgħalqatad-dwieli

21Uxorobmill-inbid,ukienfis-sakra;ukienmikxuf ġewwat-tindatiegħu

22UĦam,missierKangħan,ral-għewijataʼmissieru,u qallilżewġħutubarra

23USemuĠafetħaduilbies,uqiegħduhafuqiż-żewġt ispallejnhom,umarrulura,ukisbul-għebijataʼ missierhom;uwiċċhomkienlura,umarawxl-għewijataʼ missierhom.

24UNoèqammill-inbidtiegħu,ukienjafx’għamillu ibnuż-żgħir

25Uqal,MisħutKangħan;qaddejtal-qaddejjagħandu jkungħalħutu

26Uqal,Imbierekil-MulejAllata’Sem;uKangħanikun il-qaddejtiegħu.

27AllajkabbarĠafet,ujgħammarfit-tinedtaʼSem;u Kangħanikunil-qaddejtiegħu.

28UNoègħexwarad-dilluvjutlietmijauħamsinsena.

29Ul-jiemkollhataʼNoèkienudisaʼmijauħamsin sena,umiet

KAPITOLU10

1Issadawnhumal-ġenerazzjonijiettaʼwliedNoè,Sem, ĦamuĠafet:ulilhomtwielduwliedwarad-dilluvju

2UliedĠafet;Gomer,uMagog,uMadaj,uĠavan,u Tubal,uMesek,uTiras

3UwliedGomer;Askenaz,uRifat,uTogarma 4UwliedĠavan;Elija,uTarsis,Kittim,uDodanim.

5B’dawnġewmaqsumal-gżejjertal-Ġentilif’arthom;kull wieħedwarailsienu,waral-familjitagħhom,fil-ġnus tagħhom.

6UwliedĦam;Kus,uMisraim,uPhut,uKangħan 7UwliedKus;Seba,uĦavilah,uSabta,uRaama,u Sabteka:uwliedRaama;Sheba,uDedan.

8UKusnissellilNimrod:bedajkunwieħedqawwifl-art 9Kienkaċċaturqawwiquddiemil-Mulej; 10Ul-bidutas-saltnatiegħukienBabel,uErek,uAkkad, uKalne,fl-arttaʼSinar

11Minndikl-artħareġl-Assur,ubenaNinwe,ul-belt Reħobot,uKalah, 12UResenbejnNinweuKalah:l-istesshijabeltkbira 13UMisraimnissellilLudim,uAnamim,uLeħabim,u Naftuhim, 14UPatrusim,uKasluhim,(liminnhomħarġul-Filisti,)u l-Kaftorim

15UKangħannissellilSidonl-ewwelimwieledtiegħu,u Ħet, 16Ul-Ġebusin,ul-Amorin,ul-Girgasin, 17Ul-Ħivi,ul-Arki,us-Sini, 18Ul-Arvadi,uż-Żemari,ul-Ħamati,uwaranfirxulfamiljital-Kangħanin

19Ul-fruntieratal-KangħaninkienetminnSidon,kifġejt f’Ġerar,saGaża;kiftmur,lejnSodoma,uGomorra,u Adma,uŻebojm,saLasha

20DawnhumawliedĦam,skondil-familjitagħhom, skondilsienhom,f’pajjiżhom,ufil-ġnustagħhom

21LilSemukoll,missierit-tfalkollhataʼĦeber,ħuĠafet ix-xjuħ,lilutwieldut-tfal.

22UliedSem;Elam,uAssur,uArfaxad,uLud,uAram 23UwliedAram;Uz,uHul,uGether,uMash. 24UArfaxadnissellilSalaħ;uSalahnissellilEber 25UlilĦebertwieldużewġsubien:wieħedjismuPeleg; għaxfiżmienul-artkienetmaqsuma;uħuhkienjismu Ġoktan.

26UĠoktannissellilAlmodad,uXelef,uĦasarmavet,u Ġerah, 27UĦadoram,Użal,uDikla, 28UObal,uAbimael,uXeba, 29UOfir,uĦavilah,uĠobab:dawnkollhakienuwlied Ġoktan

30Ul-abitazzjonitagħhomkienetminnMesha,kifint sejjersaSefarmuntanjatal-lvant.

31DawnhumawliedSem,skondil-familjitagħhom, skondilsienhom,fl-artijiettagħhom,skondil-ġnus tagħhom

32Dawnhumal-familjitaʼwliedNoè,waralġenerazzjonijiettagħhom,fil-ġnustagħhom:ub’dawnilġnuskienumaqsuminfl-artwarad-dilluvju

KAPITOLU11

1Ul-artkollhakienettaʼlingwawaħdautaʼdiskors wieħed

2Uġarali,waqtlivjaġġawmil-lvant,sabupjanurafl-art taʼSinar;ukienujgħammruhemmhekk.

3Uqalulilxulxin:“Morru,ejjewnagħmlul-briks,u naħarquhomsewwaUkellhombriksbħalaġebel,uħama kellhombħalamehries.

4Uhumaqalu,Mur,ejjewnibnubeltutorri,lil-quċċata tagħhomtista'tilħaqsas-sema;uejjewnagħmluisem,biex mankunuximxerrdinfuqwiċċl-artkollha.

5Ul-Mulejniżelbiexjaral-beltut-torriliwliedilbnedminbnew

6Ul-Mulejqal:“Ara,in-nieshuwieħed,ukollha għandhomlingwawaħda;udanjibdewjagħmlu:uissa xejnmhusejiġimrażżanminnhom,lihumaimmaġinawli jagħmlu.

7Mur,ejjewninżlu,uhemmhekkinħawdul-lingwa tagħhom,biexmajifhmuxid-diskorstaʼxulxin

8Għalhekk,il-Mulejxerredhomminnhemmfuqwiċċlartkollha,utelqujibnul-belt

9GħalhekkisimhajissejjaħBabel;għaxhemmhekkilMulejħawwadil-lingwatal-artkollha,uminnhemmilMulejxerredhomfuqwiċċl-artkollha

10Dawnhumal-ġenerazzjonijiettaʼSem:Semkellumitt sena,unissellilArfaxadsentejnwarad-dilluvju;

11USemgħexwaralinissellilArfaxadħamesmittsena, unisseluliedbniet

12UArfaxadgħexħamesutletinsena,unisselSalaħ.

13UArfaxadgħexwaralinissellilSalaħerbaʼmijautliet snin,unisseluliedbniet

14USalahgħextletinsena,unissellilEber.

15USalahgħexwaralinissellilEbererbaʼmijautliet snin,unisseluliedbniet

16UĦebergħexerbgħautletinsena,unissellilPeleg.

17UĦebergħexwaralinissellilPelegerbaʼmijautletin sena,unisseluliedbniet

18UPeleggħextletinsenaunissellilReu.

19UPeleggħexwaralinissellilReumitejnudisaʼsena,u nisseluliedbniet.

20UReugħextletinsenautletinunissellilSerug

21UReugħexwaralinissellilSerugmitejnusebaʼsena, unisseluliedbniet

22USeruggħextletinsenaunissellilNaħor.

23USeruggħexwaralinissellilNaħormitejnsena,u nisseluliedbniet

24UNaħorgħexdisaʼugħoxrinsenaunissellilTeraħ

25UNaħorgħexwaralinisselTeraħmijaudsatax-ilsena, unisseluliedbniet.

26UTeraħgħexsebgħinsenaunissellilAbram,Naħoru Ħaran

27Issadawnhumal-ġenerazzjonijiettaʼTeraħ:Teraħ nissellilAbram,Naħor,uĦaran;uĦarannissellilLot

28UĦaranmietqabelmissieruTeraħfl-arttat-twelid tiegħu,f’Urtal-Kaldej.

29UAbramuNaħorħaduhomnisa:l-isemtaʼmartAbram kienSaraj;uisemmartNaħor,Milka,bintĦaran,missier MilkaumissierIska.

30ImmaSarajkienetgħerja;makellhaebdawild

31UTeraħħalilibnulilAbram,ulilLotbinĦaraniben ibnu,ulilSarajkunjatatiegħu,martibnuAbram;uħarġu magħhomminnUrtal-Kaldej,bieximorrufl-artta’ Kangħan;uġewĦaran,ujgħammruhemmhekk

32UjiemTeraħkienumitejnuħamessnin,uTeraħmiet f’Ħaran

KAPITOLU12

1IssaĠeħovakienqallilAbram:‘Oħroġminnpajjiżek, minnfamiljatiegħekuminndarmissierek,lejnartlijiena nurik

2Unagħmelminnekġenskbir,unbierkuk,unagħmel ismekkbir;uinttkunbarka:

3Unbiereklildawklijberikek,unisħetlilminjisħet,ufik ikunumbierkal-familjikollhatal-art.

4GħalhekkAbramtelaq,kifkienqalluĠeħova;uLotmar miegħu:uAbramkelluħamsausebgħinsenametatelaq minnĦaran.

5UAbramħalilSarajmartu,ulilLotbinħuh,ul-beni kollhatagħhomlikienuġabru,ul-erwieħlikienukisbu f’Ħaran;uħarġubieximorrufl-artta’Kangħan;uġewflartta’Kangħan

6UAbramgħaddamill-artlejnil-posttaʼSikem,salpjanurataʼMore.Ul-Kangħaninkienimbagħadfl-art.

7UĠeħovadeherlilAbramuqal:“Lilniseltiegħeknagħti dinl-art,uhemmhekkbenaartallill-Mulej,lideherlilu 8Uminnhemmtelaqlejnmuntanjalejnil-lvanttaʼBetel, uwaqqafit-tindatiegħu,b’Betelfuqil-punent,uĦajfuqillvant:uhemmhekkbenaartallill-Mulej,usejjaħisem Ġeħova..

9UAbramtelaqumexalejnin-nofsinhar

10Ukienhemmġuħfl-art:uAbramniżell-Eġittubiex joqgħodhemmhekk;għaxil-ġuħkienkbirfl-art.

11Uġarali,metawasalbiexjidħoll-Eġittu,qallilmartu Saraj:“Araissa,nafliintmarasabiħabiextħareslejha; 12Għalhekk,metal-Eġizzjanijarawk,jgħidu,Dinhimartu, ujoqtluni,immajsalvawkħaj

13Għid,nitlobk,intoħti,biexikuntajjebmiegħiminħabba għalik;uruħitgħixminħabbalilek.

14Uġarali,metaAbramġiel-Eġittu,l-Eġizzjanirawlillmaralikienetsabiħaħafna.

15Il-prinċpijiettal-Fargħunukollrawha,ufaħħruha quddiemil-Fargħun,ul-marattieħdetfid-dartal-Fargħun

16UhutalabtajjeblilAbramminħabbafiha:ukellu nagħaġ,ubqar,ul-ħmir,ul-qaddejja,ul-qaddejja,uhilħmirul-iġmla

17Ul-Mulejħakemlill-Fargħunulildarubikastigkbar minħabbamartSarajAbram

18Ul-FargħunsejjaħlilAbramuqal:“Danligħamiltli x’inhu?għaliexmaqaltlixlihimartek?

19Għaliexgħedt,Hioħti?għalhekkstajtħadthagħandi bħalamara:issaaralilmartek,ħudha,umurtriqtek

20Ul-Fargħunikkmandalill-irġieltiegħudwaru,u bagħtuh,umartu,udakkollulikellu

KAPITOLU13

1UAbramtelaʼmill-Eġittu,huumartu,udakkolluli kellu,uLotmiegħu,fin-nofsinhar.

2UAbramkiengħaniħafnafil-bhejjem,fil-fiddaufiddeheb

3Umarfil-vjaġġitiegħumin-nofsinharsaBetel,sal-post fejnkienetil-bidut-tindatiegħu,bejnBeteluĦaj; 4Sal-posttaʼl-artal,likiengħamelhemmhekkgħallewwel,uhemmhekkAbramsejjaħisemil-Mulej 5ULotukoll,likienmarmaʼAbram,kellumerħliet,u merħliet,utined

6Ul-artmasetgħetxiġorruhom,biexikunujistgħu jgħammruflimkien,għaxil-ġidtagħhomkienkbir,u għalhekkmasetgħuxjgħammruflimkien

7Ukienhemmġliedbejnir-rgħajjatal-bhejjemtaʼ Abramur-rgħajjatal-bhejjemtaʼLot:ul-KangħaninulPerizzinkienujgħammrudakiż-żmienfl-art

8UAbramqallilLot:“Ħallimajkunhemmebdaġlied, nitlob,bejniubejnek,ubejnir-rgħajjatiegħiur-rgħajja tiegħek;għaxaħnaaħwa

9Mhixl-artkollhaquddiemek?Ifridlilekinnifsek,nitlob, minni:jekktridtieħul-idix-xellugija,allurajienimmur fuqil-lemin;jewjekktitlaqlejnil-lemin,allurajienimmur fuqix-xellug.

10ULotgħollagħajnejh,ural-pjanurakollhatal-Ġordan, likienetimsaqqfasewkullimkien,qabelmaĠeħovaqered lilSodomauGomorra,bħall-ġnientaʼĠeħova,bħall-art tal-Eġittu,kifġejtlejnZoar

11ImbagħadLotgħażlul-pjanurakollhatal-Ġordan;uLot telaqlejnil-lvant:usseparawlilhominfushomminnxulxin.

12Abramkienjgħammarfl-arttaʼKangħan,uLotkien jgħammarfil-bliettal-pjanura,upoġġit-tinda tiegħulejnSodoma.

13Immal-irġieltaʼSodomakienuħżienaumidinbin quddiemĠeħovabil-kbir

14UĠeħovaqallilAbram,waraliLotinfiredminnu, Erfaʼgħajnejk,uħaresmill-postfejnintlejnit-tramuntana, un-nofsinhar,ul-lvantul-punent

15Għaxl-artkollhalitara,lileknagħtiha,ulilnisel tiegħekgħaldejjem

16Unagħmellin-niseltiegħekbħat-trabtaʼl-art, biexjekkbniedemikunjistaʼjgħoddit-trabtaʼl-art, alluranislekukolltiġimagħduda

17Qum,imxifl-artfit-tultagħhaufil-wisaʼtagħha;għax jiennagħtihlilek.

18ImbagħadAbramneħħat-tindatiegħu,uġieu jgħammarfil-pjanurataʼMamre,litinsabf’Ħebron,u hemmhekkbenaartallill-Mulej

KAPITOLU14

1UġarafiżmienAmrafel,sultantaʼSinar,Arjok,sultan taʼEllasar,Kedorlaomer,sultantaʼElam,uTidal,sultan tal-ġnus;

2LidawngħamlugwerramaʼBera,sultantaʼSodoma, maʼBirsa,sultantaʼGomorra,Sinab,sultantaʼAdma,u Semeber,sultantaʼŻebojm,us-sultantaʼBela,lihuŻoar

3Dawnkollhangħaqduflimkienfil-wiedtaʼSidim,lihu l-baħarmielaħ.

4Tnax-ilsenaqdewlilKedorlaomer,ufit-tlettax-ilsena rribellaw

5Ufl-erbatax-ilsenaġieKedorlaomer,us-slatenlikienu miegħu,uqatlulir-Refaimf’AsterotKarnajm,uliż-Żużim f’Ħam,ulill-Emimif’SaveKiriatajm,

6Ul-Horitifuqil-muntanjatagħhomSejr,saElparan,li jinsabmax-xagħri.

7Ureġgħulura,uwasluf’Enmishpat,lihuKades,ulaqtu l-pajjiżkollutaʼl-Amalekin,kifukolll-Amorin,likienu jgħammruf’Għażontamar.

8Uħarġus-sultantaʼSodoma,us-sultantaʼGomorra,ussultantaʼAdma,us-sultantaʼŻebojm,us-sultantaʼBela (l-istesshuŻoar;)ungħaqdumaʼbattaljamagħhomfilwiedtaʼSiddim;

9B’Kedorlaomeris-sultantaʼElam,uTidalsultantal-ġnus, uAmrafel,sultantaʼSinar,uArjok,sultantaʼEllasar;erba’ rejietb’ħamsa

10Ul-wiedtaʼSidimkienmimliħofor;us-slatenta’ SodomauGomorraħarbuuwaqgħuhemm;udawkli baqgħuħarbulejnil-muntanja

11Uħadul-oġġettikollhataʼSodomauGomorra,ulikelkollutagħhom,umarrufitriqthom

12UħadulilLot,ibenħuAbram,likienjgħammar f’Sodoma,ul-ġidtiegħu,utelqu.

13Uġiewieħedlikienħarab,uqallilAbraml-Ebrajk; għaxkienjgħammarfil-pjanurata’Mamrel-Amorrej,ħu Ħeskol,uħuAner:udawnkienumagħqudinma’Abram. 14UmetaAbramsemaʼliħuhinqabadfil-jasar,arma lill-qaddejjamħarrġatiegħu,litwielduf’darustess,tliet mijautmintax,uwarrabhomsaDan.

15Uqasmetkontrihom,huul-qaddejjatiegħu,bil-lejl,u saqthom,uwarrabhomsaĦoba,litinsabfuqix-xellugtaʼ Damasku.

16Uġablural-benikollha,uġablurawkolllilħuhLot, ul-oġġettitiegħu,un-nisawkollun-nies

17Us-sultantaʼSodomaħareġjiltaqaʼmiegħuwarali rritornamill-qatlataʼKedorlaomer,us-slatenlikienu miegħu,fil-wiedtaʼShave,lihul-valletas-sultan

18UMelkisedekis-sultantaʼSalemġabħobżuinbid:u kienil-qassistaʼAllal-għoli

19Ubierku,uqal,ImbierekAbrammill-Allal-għoli,li jkollus-semaul-art!

20UmbierekAllal-għoli,litalill-għedewwatiegħek f’idejkUtahl-għexieqta’kulħadd

21Us-sultantaʼSodomaqallilAbram:“Agħtinilpersuni,uħul-benigħalik

22UAbramqallis-sultantaʼSodoma:“Ngħollejtidi lejnĠeħova,l-Allal-għoli,lijippossjedis-semaulart,

23Limhuxsenieħuminnħajtlanqasgħalqaflataż-żarbun, ulimanieħuxejnlihutiegħek,biexmatgħidx,Jien għamiltlilAbramgħani;

24Ħliefdaklikieluż-żgħażagħ,ul-porzjontal-irġielli marrumiegħi,Aner,Eskol,uMamre;ħallihomjieħdulporzjontagħhom

KAPITOLU15

1Waradawnl-affarijiet,il-kelmatal-Mulejwasletgħand Abramf’viżjoni,uqalet:“Tibżax,Abram:jienit-tarka tiegħek,ul-premjukbirtiegħek

2UAbramqal:“MulejAlla,x’setagħtini,ladarbajien immurblatfal,ul-amministraturtaʼdarihudanElieżertaʼ Damasku?

Ġenesi

3UAbramqal:“Ara,m’intixtnislili:u,ara,wieħed imwieledf’darihul-werriettiegħi.

4Uara,il-kelmataʼĠeħovawasletlejh,uqallu:“Dan m’għanduxikunil-werriettiegħek;immadaklijoħroġ mill-imsarentiegħekikunil-werriettiegħek.

5Uġabu'lbarra,uqal:"Ħaresissalejnis-sema,ugħid lill-kwiekeb,jekktista'tgħaddihom;uqallu:"Allujkun nisel."

6Uemmenfil-Mulej;ugħoddhabħalaġustizzja

7Uqallu:“Jienil-MulejliħriġtekminnUrtal-Kaldej,biex nagħtikdinl-artbiextirtuha

8Uqal,MulejALLA,bihankunnaflisenirtu?

9Uqallu:“Ħudnigħoġlataʼtlietsnin,umogħżataʼtliet snin,umuntuntaʼtlietsnin,ugamiema,uħamiemżgħir

10Uħadawnkollhamiegħu,uqasmuf’nofshom,upoġġa kullbiċċawaħdamaʼoħra,immal-għasafarmaqasmux.

11Umetat-tjurniżlufuqil-karkassi,Abram keċċiehom

12Umetax-xemxkienettinżel,niżletrqadprofondfuq Abram;u,ara,orrurta'dlamkbirwaqa'fuqu

13UqallilAbram,Kunafb’ċertezzalinislektkunbarrani f’artlimhixtagħhom,ujaqdihom;ujolqtuhomerba’mitt sena;

14Uwkolldakil-ġens,lisejaqdu,jienseniġġudika:u warajoħorġub’sustanzikbar.

15Uintsetmurgħandmissirijietekfis-sliem;inttkun midfunfixjuħijatajba

16Immafir-rabaʼġenerazzjonijerġgħujiġuhawn,għax il-ħażentaʼl-Amoringħadhamhixsħiħa

17Uġarali,metaniżletix-xemx,udlam,arafornlijpejjep, ulampataħraqlitgħaddiminnbejndawkil-biċċiet.

18F’dakil-jum,ĠeħovagħamelpattmaʼAbram,uqal: “Lilniseltiegħekjientajtdinl-art,mix-xmarataʼlEġittusax-xmaral-kbira,ix-xmaraEwfrat; 19Il-Kenin,ul-Keniżin,ul-Kadmonin, 20Ul-Ħitti,ul-Perizitin,ur-Refaim, 21Ul-Amorin,ul-Kangħanin,ul-Girgasin,ul-Ġebusin.

KAPITOLU16

1IssamartSarajAbrammawilditlul-ebdaulied,ukellha qaddejja,Eġizzjana,lijisimhaĦagar

2USarajqallilAbram:“Araissa,Ġeħovażammnimilli nġarr;jista’jkunlinista’niksebtfalminnhaUAbram semaʼleħenSaraj

3UmartSarajAbramħadetlilĦagar,il-qaddejjatagħhalEġizzjana,waraliAbramkienjgħammargħaxarsninfl-art taʼKangħan,utathalilżewġhaAbrambħalamartu.

4UdaħalgħandĦagar,uhitnisslet;

5USarajqallilAbram:“Il-ħażintiegħijkunfuqek:jien tajtil-qaddejjatiegħifiġisemek;umetaratlikienettnisslet, kontdisprezzatf’għajnejha:il-Mulejjiġġudikabejniu bejnek

6ImmaAbramqallilSaraj:“Ara,il-qaddejjatiegħek f’idejk;agħmellilhakifjogħġobkUmetaSarajmatantx tittrattamagħha,ħarbetminnwiċċha

7Ul-anġlutaʼĠeħovasabhaħdejngħajntaʼl-ilmafiddeżert,ħdejnl-għajnfit-triqtaʼShur

8Uqal:“Ħagar,qaddejjataʼSaraj,minnfejnġejt?ufejn setmur?Uqalet,Naħrabminnwiċċis-sidtantiegħiSarai.

9Ul-anġlutal-Mulejqalilha:“Eraluragħandis-sid tiegħek,ussottomettiruħektaħtidejha

10Ul-anġlutaʼĠeħovaqalilha:“Jienankattarlilnislek bil-kbir,biexmatingħaddxgħall-kotra.

11Ul-anġlutaʼĠeħovaqalilha:“Ara,inttqal,usetwelled iben,ussejjaħluIsmael;għaxil-Mulejsema’t-tbatija tiegħek.

12Usejkunbniedemselvaġġ;idusejkunkontrakull bniedem,uidkullbniedemkontrih;ujgħammarquddiem ħutukollha.

13Usejħetisemil-Mulejlikellimha,“IntAllatarani,għax qalet,Jienhawnukollħaristgħaldaklijarani?

14Għalhekkil-birkienjissejjaħBeerlahairoi;ara,huwa bejnKadesuBered

15UĦagarwildetibenlilAbram,uAbramsejjaħismulil ibnu,liġabetĦagar,Ismael

16UAbramkelluerbgħinusittsena,metaĦagarwildetlil IsmaellilAbram.

KAPITOLU17

1UmetaAbramkelludisgħaudisgħasena,Ġeħovadeher lilAbramuqallu:“JienAllaliJistaʼKollox;imxi quddiemi,ukunperfett.

2Ujiensenagħmelil-patttiegħibejniubejnek,u nkattarekħafna

3UAbramwaqaʼfuqwiċċu,uAllatkellemmiegħu,u qallu:

4Jien,ara,il-patttiegħihumiegħek,uinttkunmissiertaʼ ħafnaġnus.

5Lanqasismekm’għandujissejjaħiktarAbram,imma ismekikunAbraham;għaxmissieriħafnaġnusgħamiltlek

6Unagħmellilekħafnafrott,unagħmelminnekġnus,u minnekjoħorġuslaten

7Ujiennistabbilixxil-patttiegħibejniubejnekubejn nislekwarajkfil-ġenerazzjonijiettagħhomgħalpatttaʼ dejjem,biexinkunAllagħalik,ugħan-niseltiegħekwarajk

8Unagħtililek,ulilnislekwarajk,l-artlifihaintbarrani, l-artkollhataʼKangħan,bħalaproprjetàtaʼdejjem;ujien inkunAllatagħhom

9UAllaqallilAbraham:“Għalhekkiżżommil-patttiegħi, intunislekwarajkfil-ġenerazzjonijiettagħhom.

10Danhul-patttiegħi,ligħandekiżżommu,bejniuintu nislekwarajk;Kullwildraġelfostkomgħandujkun ċirkonċiż.

11Utagħmluċirkonċiżil-laħamtal-prepuzjutiegħek;u jkunsinjaltal-pattbejniubejnek

12Umingħandutmintijiemgħandujiġiċirkonċiż fostkom,kulltifelfil-ġenerazzjonijiettagħkom,dak imwieledfid-dar,jewmixtribil-flustaʼxibarrani,lima jkunxminnnislek

13Mintwieledf’darek,udaklijinxtarabiflusek,iridikun ċirkonċiż,ul-patttiegħijkunf’ġisimkombħalapatttaʼ dejjem.

14Ut-tifelmhuxċirkonċiżlil-laħamtal-prepuzjutiegħu majkunxċirkonċiż,dikir-ruħtinqataʼmill-poplutiegħu; hukiseril-patttiegħi

15UAllaqallilAbraham:“Fil-każtaʼSaraj,martek, m’għandekxisimhaSaraj,immaSarajkunisimha.

16Unbierkuha,unagħtikbinhawkoll:iva,inbierku,u tkunommil-ġnus;slatentan-niesgħandhomikunutagħha 17ImbagħadAbrahamwaqaʼfuqwiċċu,daħaq,uqal f’qalbu:“Għandhatitwieledtifelligħandumittsena?u Sara,ligħandhadisgħinsena,għandhaġġorr?

18UAbrahamqallilAlla,OliIsmaeljgħixquddiemek!

19UAllaqal,Saramaratiegħeksetwelledibentassew;u ssejjaħluIżakk,unagħmelpatttiegħimiegħubħalapattta’ dejjem,uma’nisluwarajh.

20Uf’dakligħandux’jaqsammaʼIsmael,smajtek:Ara, jienbierek,unagħmlul-frott,unkattarhbil-kbir;se jnisseltnax-ilprinċep,unagħmelminnuġenskbir

21Immal-patttiegħisenistabbilixximaʼIżakk,liSara għandhaġġorrlekf’daniż-żmienstabbilitfis-senataʼ wara

22Uwaqaʼjitkellemmiegħu,uAllatelaʼminnfuq Abraham

23UAbrahamħalilibnuIsmael,ulildawkkollhali twielduf’daru,ulildawkkollhalinxtrawbil-flustiegħu, kullraġelfostl-irġieltaʼdarAbraham;uċirkonċiżil-laħam tal-prepuzjutagħhomfl-istessjum,kifAllakienqallu.

24UAbrahamkelludisgħaudisgħasena,metaġie ċirkonċiżfil-laħamtal-prepuzju

25UIshmaelibnukellutlettax-ilsena,metaġieċirkonċiż fil-laħamtal-prepuzju

26Fl-istessjumAbrahamġieċirkonċiż,uIshmaelibnu

27Ul-irġielkollhataʼdaru,imwieldafid-dar,umixtrija bil-flustal-barrani,ġewċirkonċiżimiegħu

KAPITOLU18

1Ul-Mulejdeherlufil-pjanurita’Mamre:upoġġa bilqiegħdafil-biebtat-tindafis-sħanatal-ġurnata; 2Ugħollagħajnejhuħares,u,ara,tlettirġielqamuħdejh: umetarahom,ġerajiltaqaʼmagħhommill-biebtat-tinda, umimlilejnl-art,

3Uqal,Mulejtiegħi,jekkissasibtgrazzjaquddiem għajnejk,titlaqx,nitlob,mill-qaddejtiegħek

4Nitlobkom,ħalluhomjiġbruftitilma,aħslusaqajkom,u strieħutaħtis-siġra:

5Usenġibbiċċaħobż,unfarraġlilqalbkom;waradan intomtgħaddu,għaxgħalhekkġejtugħandil-qaddej tiegħekUhumaqalu:“Alluagħmelkifgħedt

6UAbrahamgħaġġelfit-tindagħandSara,uqal:“Ħallej malajrtlietqisieniklafina,għaġnuha,uagħmlukejkijiet fuqil-fuklar

7UAbrahamġeralejnil-merħla,uħagħoġolteneruu tajjeb,utahlilżagħżugħ;ugħaġġeljilbisha.

8Uħal-butir,il-ħalib,ul-għoġollikienlibsa,u poġġiehomquddiemhom;uwaqafħdejhomtaħtis-siġra,u kielu.

9Uqalulu:“FejnhiSaramartek?Uqal:“Ara,fit-tinda 10Uqal,Jienaċertamentsenirritornalekskondiż-żmien tal-ħajja;uara,SaramartekikollhaibenUSarasemgħet fil-biebtat-tinda,likienwarajh

11IssaAbrahamuSarakienuxjuħumilqutinfl-età;uma baqgħetxtkunma’Saraskondil-modtan-nisa.

12GħalhekkSaradaħqetġofihannifisha,uqalet:“Warali nixjieħ,għandipjaċirnieħupjaċir,sidihuxjuħukoll?

13Ul-MulejqallilAbraham:“GħalfejndaħqetSara,u qalet:“Senistaʼnagħtitarbijalijienxjuħ?”

14Hemmxiħaġaiebsawisqgħall-Mulej?Fiż-żmien maħturnirritornagħandek,skondiż-żmiental-ħajja,uSara jkollhaiben

15ImbagħadSaraċaħdet,uqalet,Madħaktx;għaxkienet tibża’Uqal,Le;immaintdħakt

16Ul-irġielqamuminnhemm,uħarsulejnSodoma,u Abrahammarmagħhombiexiġibhomfit-triq.

17Ul-Mulejqal:“GħandinaħbiminnAbrahamdakli nagħmel;

18BillijaraliAbrahamżgurisirġenskbiruqawwi,ulġnuskollhataʼl-artgħandhomikunumbierkafih?

19Għaxjiennaflilu,lihujikkmandalilulieduulildaru warajh,uhumajżommut-triqtaʼĠeħova,biexjagħmlulġustizzjaul-ġudizzju;biexil-MulejiġibfuqAbrahamdak lihutkellemdwaru

20Ul-Mulejqal:“Għaxl-għajtataʼSodomauGomorra hijakbira,ugħaxid-dnubtagħhomhukbirħafna;

21Seninżelissa,unarajekkgħamluxgħalkolloxskondlgħajtatiegħu,liwasletlejja;ujekkle,inkunnaf

22Ul-irġieldawruwiċċhomminnhemmumarrulejn Sodoma,immaAbrahambaqaʼwieqafquddiemĠeħova.

23UAbrahamresaqqribuqal:“Tridteqredintukolllillġustimal-ħżiena?

24Forsijkunhemmħamsinġustfil-belt:intukollteqredu mataħlixil-postgħall-ħamsinġustlihemmfiha?

25Litkun'ilbogħodminneklitagħmelhekk,litoqtolilġustimal-ħżiena,ulil-ġustigħandhomikunubħall-ħażin, lijkun'ilbogħodminnek:L-Imħallefta'l-artkollha m'għanduxjagħmelis-sewwa?

26Ul-Mulejqal:“Jekkf’Sodomansibħamsinġustfil-belt, alluranħallil-postkolluminħabbafihom

27UAbrahamwieġebuqal:“Araissa,ħadtfuqibiex nitkellemlill-Mulej,lihutraburmied;

28Forsisejonqsuħamsamill-ħamsinġusti:seteqredilbeltkollhaminħabban-nuqqastaʼħamsa?Uqal:“Jekk insibhemmħamsauerbgħin,maneqridhiex”.

29Ureġa'kellemlilu,uqal,Forsisejinstabuerbgħin hemmhekkUqal,mhuxsenagħmeldanminħabbaerbgħin 30Uhuqallu:Oh,ħalluxil-Mulejjirrabjax,ujien nitkellem:ForsihemmtletinjinstabuhemmhekkUqal, jienmhuxsenagħmeldan,jekkinsibtletinhemmhekk 31Uqal:“Araissa,ħadtfuqibiexnitkellemlill-Mulej: ForsisejinstabugħoxrinhemmhekkUqal,mhuxse neqridhaminħabbagħoxrin

32Uhuqal,Ohħallal-Mulejmajirrabjax,ujiense nitkellemiżdadindarba:Forsigħaxrasejinstabu hemmhekkUqal,mhuxseneqridhaminħabbagħaxra 33Ul-Mulejtelaqfitriqtu,hekkkifkientelaqmaʼ Abraham,uAbrahamreġaʼluralejnpostu

KAPITOLU19

1UġewżewġanġliSodomafil-lejla;uLotpoġġa bilqiegħdafil-biebta’Sodoma:uLotrahomqamjiltaqa’ magħhom;unxteħetb’wiċċulejnl-art;

2Uqal:“Araw,sidientiegħi,nitlobkom,iduruf’darilqaddejtagħkom,ugħollul-lejlkollu,uaħsluriġlejkom,u intomtqumukmieniuimmorrufitriqtekUhumaqalu,Le; immanibqgħufit-triqil-lejlkollu

3Ugħafasfuqhomħafna;udarulejh,udaħluf’daru;u għamilhomfesta,uħamħobżblaħmira,ujieklu 4Immaqabelmajimteddu,l-irġieltal-belt,ankil-irġieltaʼ Sodoma,dawrud-dar,kemmix-xjuħukemmiż-żgħażagħ, in-nieskollhaminnkullnaħa;

5UsejħulilLotuqalulu:“Fejnhumal-irġiellidaħlu għandekdanil-lejl?ħarġuhomlilna,biexinkununafuhom 6ULotħareġħdejnil-bieb,ugħalaqil-biebwarajh,

7Uqal,Nitlobkom,ħuti,tagħmluxhekkħażin

8Araissa,għandiżewġtibnietlimajafuxraġel;ħalluni, nitlobkom,noħroġhomlilek,utagħmilhomkifinhutajjeb f’għajnejkom:lildawnl-irġielbissmatagħmluxejn;għax għalhekkġewtaħtid-delltas-saqaftiegħi.

9Uhumaqalu,Ibqa’luraUreġgħuqalu:“Danġiejgħix, ujridikunimħallef;Ugħafsufuqir-raġel,saħansitraLot,u resquqribbiexikissrul-bieb.

10Immal-irġieltefgħuidejhom,uġibdulilLotfiddargħalihom,ugħalqul-bieb

11Usaqtul-irġiellikienufil-biebtad-darbl-għama,kemm żgħarukbar,hekkligħajjienlilhominfushombiexisibulbieb.

12Ul-irġielqalulilLot:“Għandekhawnxiħaddbarra minnhekk?iben,uwliedek,ubniettiegħek,udakkolluli għandekfil-belt,oħroġhomminndanil-post:

13Għaxaħnaseneqirdudanil-post,għaxl-għajta tagħhomhijakbiraquddiemwiċċĠeħova;ul-Mulej bagħatnabiexneqirduha.

14ULotħareġ,ukellemliluliedu,liżżewġuliluliedu,u qal:‘Qum,oħorġuminndanil-post;għaxil-Mulejjeqred dinil-belt.Immahudeherbħalawieħedlijqarraqma’ wliedu

15Umetaqamfilgħodu,allural-anġliħaġġlulilLot,u qalu:“Qum,ħulilmartek,uż-żewġtibniettiegħek,li qegħdinhawn;biexmatinqeredxfil-ħażental-belt 16Uwaqtlidamgħaddej,l-irġielħakmufuqidu,ufuqid martu,ufuqidiż-żewġtibniettiegħu;il-Mulejħanin miegħu,uħarġuh,uħarġuhbarral-belt

17Uġarali,metaħarġuhombarra,huqal,Ħarabgħal ħajtek;latħaresxwarajk,latoqgħodxfil-pjanurakollha; ħarbalejnil-muntanja,biexmatispiċċax

18ULotqalilhom:Oh,mhuxhekk,Mulejtiegħi:

19Araissa,il-qaddejtiegħeksabgrazzjaf’għajnejk,u kabbartil-ħnienatiegħek,liwrejtmiegħibillisalvajtħajti; umanistaxnaħrablejnil-muntanja,biexmajeħodnixxi ħażen,ummut:

20Araissa,dinil-belthijaqribbiextaħrablejha,uhi waħdaċkejkna:Oh,ħallininaħrabhemm,(mhixżgħira?)u ruħitgħix.

21Uqallu:“Ara,jienaċċettajtekdwardinil-ħaġawkoll,li jienmanneħħixdinil-belt,ligħalihatkellimt

22Għaġla,aħrabhemm;għaxmanista’nagħmelxejn sakemmtasalhemmGħalhekkl-isemtal-beltkienjismu Żoar

23Ix-xemxtelgħetfuql-artmetaLotdaħalf’Żoar.

24Imbagħadil-Mulejxeħetix-xitafuqSodomaufuq Gomorra,fuqis-semaun-narmingħandil-Mulej mis-sema;

25Uwaqqadawkil-bliet,ul-pjanurakollha,ul-abitanti kollhatal-bliet,udaklikiberfuql-art

26Immamartuħarsetluraminnwarajh,usaretkolonna tal-melħ

27UAbrahamqamkmienifilgħodugħall-postfejnkien qiegħedquddiemĠeħova:

28UħareslejnSodomauGomorra,ulejnl-artkollhatalpjanura,ura,u,ara,id-duħħantal-pajjiżtelaʼbħalduħħan taʼforn

29Uġara,metaAllaqeredil-bliettal-pjanura,liAlla ftakarf’Abraham,ubagħatlilLotminnnofsit-twaqqigħ, metawaqqal-iblietlifihomkienjgħammarLot

Ġenesi

30ULottelaʼminnŻoarujgħammarfil-muntanja,użżewġtibniettiegħumiegħu;għaxbeża’lijgħammarf’Żoar, ujgħammarf’għar,huuż-żewġtibniettiegħu

31Ul-ewwelimwieledqalliż-żgħir:Missiernahuxjuħ,u m’hemmebdabniedemfl-artlijidħolgħandnaskondl-art kollha;

32Ejja,ejjewiġiegħlulilmissiernajixrobl-inbid,u nimteddumiegħu,biexinkununistgħunżommużżerriegħataʼmissierna

33Uġagħlulilmissierhomjixrobl-inbiddakil-lejl;uhu mandunaxmetamtedd,ulanqasmetaqamet

34Uġaralil-għada,l-ewwelimwieledqalliż-żgħira: “Ara,jienimteddil-bieraħmaʼmissieri;uidħolint,u timteddmiegħu,biexinkununistgħunżommunisel missierna

35Uġagħlulilmissierhomjixrobl-inbiddakil-lejlukoll; uhumandunaxmetamtedd,ulanqasmetaqamet

36Hekkit-tnejnbniettaʼLotkienujwellduminn missierhom.

37Ul-ewwelimwieledwildetiben,usejjaħluMowab: danhumissieril-Mowabinsal-lum

38Uż-żgħira,hiwkollwildetiben,usejħitluBenammi: danhumissieruliedAmmonsal-lum

KAPITOLU20

1UAbrahamtelaqminnhemmlejnil-pajjiżtan-Nofsinhar, ujgħammarbejnKadesuShur,ujoqgħodf’Ġerar.

2UAbrahamqaldwarSaramartu:“Hijaoħti;uAbimelek, sultantaʼGerar,bagħatuħalilSara

3ImmaAllawasalgħandAbimelekbil-lejl,uqallu:“Ara, intraġelmejjet,għall-maraliħadt;għaxhimarata’raġel 4ImmaAbimelekmakienxresaqħdejha,uqal,Mulej,int setoqtolukollġensġust?

5Humaqalli:Hioħti?uhi,ankihistessqalet,Huħui:blintegritàta’qalbiubl-innoċenzata’iddigħamiltdan

6UAllaqalluf’ħolma,Iva,nafligħamiltdanbl-integrità taʼqalbek;għaxjienukollżammejtekmillidnibkontrija: għalhekkħallejtekmatmisshiex

7Issarrestawralir-raġelmartu;għaxhuprofeta,ujitlob għalik,utgħix;

8GħalhekkAbimelekqamkmienifilgħodu,usejjaħlillqaddejjakollhatiegħu,uqaldankolluf’widnejnhom,ulirġielbeżgħuħafna

9ImbagħadAbimeleksejjaħlilAbrahamuqallu: “X’għamiltilna?ux’offendak,liintiġibtfuqiufuqissaltnatiegħidnubkbir?għamiltligħemejjelli m’għandhomxisiru.

10UAbimelekqallilAbraham:“X’rajtligħamiltdan?

11UAbrahamqal,Għaxjienħsibt,Żgurlil-biża'ta'Alla mhuxf'danil-post;ujoqtluniminħabbamarti

12Umadankollutassewhioħti;hibintmissieri,imma mhuxbintommi;usaretmarti

13Uġarali,metaAllaġġiegħlinitwerwerminndar missieri,jiengħedtilha:“Dinhil-qalbtajbatiegħekliint seturini;f'kullpostfejnsenaslu,għidfuqi,Huħu 14UAbimelekħan-nagħaġul-barri,ul-qaddejjau l-qaddejja,utahomlilAbraham,urrestawraluSara martu

15UAbimelekqal:“Ara,arttiegħiqiegħdaquddiemek: għammarfejnjogħġobk

16UlilSaraqal:“Ara,jientajtlilħukelfbiċċatal-fidda;

17GħalhekkAbrahamtalablilAlla,uAllafejjaqlil Abimelek,umartu,ul-qaddejjatiegħu;ukisbut-tfal.

18GħaxĠeħovakiengħalaqil-ġufkollutaʼdarAbimelek, minħabbaSara,martAbraham.

KAPITOLU21

1UĠeħovażarlilSarakifkienqal,uĠeħovagħamellil Sarakifkienqal

2GħaxSaratnissel,uwildetibenlilAbrahamfix-xjuħija tiegħu,fiż-żmienstabbilitliAllakienqallu

3UAbrahamsejjaħlilibnulitwieledlu,litwieldetluSara, Iżakk.

4UAbrahamċirkonċidalilibnuIżakklikellutmintijiem, kifkienikkmandahAlla

5UAbrahamkellumittsena,metatwieledluibnuIżakk.

6USaraqalet:“Allagħamilninidħaq,biexkullminjismaʼ jidħaqmiegħi

7Uhiqalet:“MinkienjgħidlilAbraham,liSarakellha treddgħetit-tfal?għaxjientwelidtuibenfix-xjuħija tiegħu

8Ut-tifelkiber,unfatmu,uAbrahamgħamelfestakbira fl-istessjumliIżakkkienmiftuma

9USararatlilbinĦagarl-Eġizzjan,likienettwieldetlil Abraham,iqarraq.

10GħalhekkhiqaletlilAbraham:“Keċċilildinilqaddejjaulilbinha,għaxbindinil-qaddejjam’għandux ikunwerrietmaʼibni,lanqasmaʼIżakk.

11Ul-ħaġakienetkorohħafnaf’għajnejnAbraham minħabbaibnu

12UAllaqallilAbraham:“Ħallixikuntaʼgħajb f’għajnejkminħabbat-tifeluminħabbal-qaddejjatiegħek; f’dakkolluliqaltlekSara,isma’leħnha;għaxf’Isakk tissejjaħin-niseltiegħek.

13Uwkollminnbinil-qaddejjanagħmelġens,għaxhu nislek

14UAbrahamqamkmienifilgħodu,uħal-ħobżuflixkun ilma,utahlilĦagar,poġġietufuqspallha,ufuqit-tifel,u bagħathata’Beerxeba

15Ul-ilmaintefaqfil-flixkun,utefgħetit-tifeltaħtwieħed mill-arbuxxelli

16Umarret,upoġġabilqiegħdafuqu’lbogħod,qishatir tal-pruwa,għaxqalet,Ħallixnaral-mewttat-tifel.U qagħdetbilqiegħdakontrih,ugħollileħinha,ubkiet

17UAllasemaʼleħenit-tifel;ul-anġluta’Allasejjaħlil Ħagarmis-semauqalilha:“X’għandek,Agar?tibżax;għax Allasema’leħenit-tifelfejnhu

18Qum,erfa’lit-tifel,użommuf’idejk;għaxjiense nagħmelminnuġenskbir

19UAllafetħilhagħajnejha,uratbirilma;umarret,imliet il-flixkunbl-ilma,utattixroblit-tifel

20UAllakienmat-tifel;ukiber,ujgħammarfid-deżert,u sararker

21Uhujgħammarfid-deżerttaʼParan:uommuħaditlu martumill-arttaʼl-Eġittu

22Uġaraf’dakiż-żmien,liAbimelekuPikol,il-kaptalarmatatiegħu,qalulilAbraham,uqalu:“Allahumiegħek f’dakkollulitagħmel;

23Issa,għalhekk,aħlefnihawnb’Allalim’intixsetittratta b’modfalzmiegħi,ulanqasmaibni,ulanqasmaibenibni: immaskondil-qalbtajbaligħamiltmiegħek,intgħandek tagħmelmiegħi,umaʼibnil-artlitgħajjatfiha

24UAbrahamqal,Jiensenaħlef

25UAbrahamċanfarlilAbimelekminħabbabirtaʼl-ilma, lil-qaddejjat’Abimelekkienuħadubil-vjolenti

26UAbimelekqal:“Manafmingħameldinil-ħaġa;

27UAbrahamħanagħaġunagħaġ,utahomlilAbimelek; ut-tnejnlihumagħamlupatt

28UAbrahampoġġasebaʼħrieftan-nagħaġtal-merħla waħedhom.

29UAbimelekqallilAbraham:“Xijfissrudawnis-sebaʼ ħrieftan-nagħaġliintipoġġietwaħedhom?

30Uqal,Għaxdawnis-sebaʼħriefin-nagħaġgħandek tieħuminnidi,biexikunuxhiedagħalija,lijienħafferdan il-bir.

31Għalhekksejjaħdakil-postBeerxeba;għaxhemmħalef it-tnejn

32Hekkgħamlupattf’Beerxeba:imbagħadAbimelekqam, uPikol,il-kaptal-armatatiegħu,ureġgħulurafl-arttalFilistin

33UAbrahamħawwelmasġarf’Beerxeba,uhemmhekk sejjaħisemĠeħova,Allataʼdejjem

34UAbrahambaqaʼjgħixfl-arttal-Filistingħalħafna jiem.

KAPITOLU22

1Uġaraliwaradawnl-affarijiet,AllatentalilAbraham,u qallu:“Abraham;uhuqal,Ara,hawnjien”

2Uqal:“Ħuissalilibnek,ibnekwaħdieniIżakk,liinti tħobb,uidħolfl-arttaʼMorija;uoffrihhemmhekkbħala sagrifiċċjutal-ħruqfuqwaħdamill-muntanjilijiena ngħidlek.

3UAbrahamqamkmienifilgħodu,sarluħmar,uħa miegħutnejnmiż-żgħażagħtiegħu,ulilibnuIżakk,uqataʼ l-injamgħall-sagrifiċċjutal-ħruq,uqamumarfil-post tiegħuAllakienqallu

4Imbagħadfit-tieletjumAbrahamgħollagħajnejhuralpost’ilbogħod.

5UAbrahamqalliż-żgħażagħtiegħu,Qmuhawnmalħmar;ujienut-tifelimmorruhemmhekkunqimu,u nerġgħuniġugħandkom.

6UAbrahamħal-injamtas-sagrifiċċjutal-ħruq,upoġġa fuqibnuIżakk;uħan-narf’idu,usikkina;umarrut-tnejn flimkien.

7UIżakkkellemlilmissieruAbrahamuqal:“Missieri!”u qal:“Hawnjien,ibni”Uqal:“Aran-narul-injam,imma fejnhul-ħarufgħas-sagrifiċċjutal-ħruq?

8UAbrahamqal:“Ibni,Allasejipprovdililunnifsuħaruf għall-offertatal-ħruq,ugħalhekkmarrut-tnejnflimkien.

9Uwaslufil-postliAllakienqallu;uAbrahambenaartal hemmhekk,upoġġal-injam,urabatlilibnuIżakk,u poġġiehfuql-artalfuql-injam

10UAbrahamfetaħidu,uħas-sikkinabiexjoqtollilibnu. 11Ul-anġlutal-Mulejsejjaħlumis-sema,uqal,Abraham, Abraham!

12Uqal:“Tpoġġixidejkfuqit-tifel,latagħmilluxejn; 13UAbrahamgħollagħajnejh,uħares,uarawarajh muntunmaqbudf’ħxunaminnqrunu,uAbrahammaruħa l-muntun,uoffrewhbħalaoffertatal-ħruqminflokibnu 14UAbrahamsejjaħdakil-postĠeħova,bħalmantqalsallum,“Fil-muntanjataʼĠeħovatidher.

15Ul-anġlutal-MulejsejjaħlilAbrahammis-semagħattienidarba,

Ġenesi

16Uqal:“Biegħinnifsiħleft,jgħidĠeħova,għaxgħax għamiltdinil-ħaġa,umażammejtxlilibnek,ibnek waħdieni

17Libil-barrikinbierkek,ub’multiplikazzjoninkabbarinniseltiegħekbħall-kwiekebtas-sema,ubħar-ramelli hemmfuqix-xatttal-baħar;uniseltiegħekgħandu jippossjedil-biebtal-għedewwatiegħu; 18Ubiżerriegħatiegħekgħandhomikunumbierkal-ġnus kollhatal-art;għaxintobdejtleħni

19GħalhekkAbrahamreġaʼluragħandiż-żgħażagħ tiegħu,uqamuumarruflimkienlejnBeerxeba;uAbraham jgħammarf’Beerxeba

20Uġarawaradawnl-affarijiet,liAbrahamqallu,“Ara, Milka,hiwkolltwieldetuliedlilħukNaħor;

21Ħużl-ewwelimwieledtiegħu,uBużħuh,uKemuel missierAram, 22UKesed,uĦażo,uPildas,uĠidlaf,uBetwel

23UBetwelnissellilRebekka:dawnit-tmienMilkaġabu lilNaħor,ħuAbraham.

24Ul-konkubinatiegħu,lijisimhaReuma,wildetukolllil Teba,uGħaħam,uTaħaxuMaaka

KAPITOLU23

1USarakellhamijausebgħaugħoxrinsena:dawnkienu s-snintal-ħajjataʼSara

2USaramietetf’Kirjatharba;l-istesshuĦebronfl-artta’ Kangħan:uAbrahamġiejibkigħalSaraujibkigħaliha.

3UAbrahamqamminnquddiemil-mejjettiegħu,ukellem liluliedĦetuqal:

4Jienbarraniubarranimiegħek:agħtinipussesstaʼpost tad-difnamiegħek,biexnidfenlill-mejtintiegħiminn quddiemi

5UwliedĦetwieġbulilAbrahamuqalulu:

6Ismagħna,sidi:intprinċepqawwifostna:fl-għażlatassepulkritagħnaidfnul-mejtintiegħek;ħaddminna m’għandujżommlekil-qabartiegħu,ħliefbiextidfenilmejtintiegħek

7UAbrahamqam,uinxellefquddiemin-niestalpajjiż,ankigħaluliedĦet.

8Uqalilhom:“Jekkmoħħkomlinidfnul-mejtintiegħi minnquddiemi;ismagħni,usejjaħgħalijalilEfronbin Żoħar,

9Biexjagħtinil-għarta’Makpela,ligħandu,lijinsabfittarftal-għalqatiegħu;għalkemmjiswewflushujagħtihom bħalapussessta’posttad-difnafostkom.

10UEfronjgħammarfostuliedĦet,uEfronil-Ħitwieġeb lilAbrahamfl-udjenzataʼwliedĦet,ankitaʼdawkkollha lidaħlufil-biebtaʼbeltu,uqal:

11Nay,sidi,ismagħni:l-għalqanagħtikom,ul-għarli hemmfiha,nagħtiha;quddiemuliedil-poplutiegħi nagħtiha:idfnul-mejtintiegħek.

12UAbrahaminxellefquddiemin-niestal-pajjiż

13UhukellemlilEfronfl-udjenzatan-niestal-pajjiż,uqal: “Immajekktagħtiha,nitlobkom,ismagħni:nagħtikil-flus għall-għalqa;ħudhaminni,ujiennidfenhemmil-mejtin tiegħi.

14UEfronwieġeblilAbraham,uqallu:

15Sidi,ismagħni:l-arttiswaerbamittxekeltal-fidda;dak lihubejniubejnek?midfunagħalhekkil-mejtintiegħek.

16UAbrahamsemaʼlilEfron;uAbrahamwieżenlilEfron il-fidda,likiensemmafl-udjenzata’wliedĦet,erba’mitt xekeltal-fidda,fluskurrentiman-negozjant

17Ul-għalqataʼEfron,likienetf’Makpela,likienet quddiemMamre,l-għalqa,ul-għarlikienhemmfiha,ussiġarkollhalikienufl-għalqa,likienufil-konfinikollhataʼ madwar,ġewżgurati

18LilAbrahambħalaproprjetàquddiemuliedĦet,qabel dakkollulidaħalfil-biebtal-belttiegħu

19Uwaradan,AbrahamdifenlilSaramartufl-għartalgħalqataʼMakpelaquddiemMamre:l-istesshuĦebronflarttaʼKangħan

20Ul-għalqa,ul-għarlihemmfiha,ġewassiguratilil Abrahamgħalpussesstaʼposttad-difnaminnuliedĦet

KAPITOLU24

1UAbrahamkienxjuħ,umilqugħsewfl-età,ul-Mulej kienbiereklilAbrahamf’kollox.

2UAbrahamqallill-qaddejil-kbirtiegħutaʼdaru,likien ħakemfuqdakkollulikellu,“Qiegħed,nitlob,idektaħtilkoxxa;

3Unġagħleknaħlefb’Mulej,Allatas-sema,uAllata’l-art, limatieħuxmaralilibnimill-bniettal-Kangħanin,li ngħammarfihom:

4Immaintsetmurf’pajjiżiugħandfamiljatiegħi,uħu maralilibniIżakk

5Ul-qaddejqallu:“Forsil-maramatkunxlestatimxi warajjaf’dinl-art;

6UAbrahamqallu:“Oqgħodattentlimaġġibxlilibni hemmhekk.

7Il-Mulej,Allatas-sema,liħaliminndarmissieri,umillarttaʼfamiljatiegħi,ulikellimni,uħaleflili,uqal,Lil niseltiegħeknagħtidinl-art;hujibgħatl-anġlutiegħu quddiemek,uminnhemmtieħumaralilibni

8Ujekkil-maramatkunxlestatimxiwarajk,alluratkun ċaraminndanil-ġuramenttiegħi:bissiġġibxlilibni hemmhekk

9Ul-qaddejpoġġaidutaħtil-koxxataʼsiduAbraham, uħalefliludwardikil-kwistjoni.

10Ul-qaddejħagħaxariġmlamill-iġmlataʼsidu,utelaq; għaxil-ħwejjeġkollhata’sidukienuf’idu,uqamumarilMesopotamja,fil-beltta’Naħor.

11Ugħamell-iġmlatiegħujinżlugħarkobbtejhombarralbeltħdejnbirtaʼl-ilmafil-ħintaʼfilgħaxija,saħansitralħinlin-nisajoħorġujiġbdul-ilma.

12Uqal,Mulej,AllataʼsidiAbraham,nitlobek,ibgħatni veloċitàtajballum,uuriqalbtajbamaʼsidiAbraham.

13Ara,jienqiegħedhawnħdejnil-birtal-ilma;ul-bniet tal-irġieltal-beltjoħorġujiġbdul-ilma:

14Uħajiġri,lin-nisalililhangħidilha,Niżżelil-karra tiegħek,nitlobkom,biexnixrob;uhitgħid,Ixrob,ujiena nagħtitixroblill-iġmlatiegħekukoll;ub’hekkinkunnafli intwejtqalbtajbama’sidi

15Uġara,qabelmatemmjitkellem,ara,ħarġetRebekka, litwieldetlilBetwel,binMilka,martNaħor,ħuAbraham, bil-magnatagħhafuqspallha.

16Ut-tfajlakienetsabiħaħafnabiextħareslejha,verġni,u lanqasħaddmakienjafha:uniżletlejnil-bir,imlietilpompautelgħet.

17Ul-qaddejġerajiltaqaʼmagħha,uqallu:“Ħallinixrob ftitilmamill-ġarartiegħek

18Uqalet,Ixrob,sidi!

19Umetaspiċċattixrob,qalet,Jienaniġbdul-ilmagħalliġmlatiegħekukoll,sakemmikunuspiċċawix-xorb 20Ugħaġġlet,ubattalil-qarestagħhafil-ħawt,ureġgħet ġrietlejnil-birbiextiġbedl-ilma,uġibdetgħall-iġmla kollhatiegħu

21Ur-raġellikienqedjistaqsidwarhażammsieku, jiġifierijekkĠeħovakienxgħamilxil-vjaġġtiegħu tajjebjewle

22Uġarali,hekkkifl-iġmlakienugħadhomjixorbu,irraġelħawidnejntad-dehebtaʼpiżtaʼnofsxekel,użewġ brazzulettigħalidejhataʼgħaxarxekeltaʼdeheb; 23Uqal,Bintminint?għidli,nitlobek:hemmspazjufiddarta’missierekbiexnilqgħu?

24Uhiqaltlu:“JienabintBetwel,binMilka,liwelldetlil Naħor.

25Barraminnhekk,qalet:“Għandnakemmit-tibenkif ukolll-għaxna,uspazjufejnnilqgħu

26Ur-raġelinxteħetrasuuqimalill-Mulej.

27Uqal,Imbierekil-Mulej,AllataʼsidiAbraham,lima ħallaxlilsidiblaħnienaul-veritàtiegħu:jienaqiegħed fit-triq,il-Mulejwassalnilejnid-dartaʼħutisidi.

28Uż-żagħżugħaġriet,uqaltilhomdawnl-affarijietdwar id-dart’ommha

29URebekkakellhaħu,ujismuLaban;

30Uġara,metaral-widnejnul-brazzulettif’idejhoħtu,u metasemaʼkliemoħtuRebekka,qal,“Hekkqallir-raġel;li wasalgħandir-raġel;u,ara,kienqiegħedħdejnl-iġmla ħdejnil-bir

31Uqal:“Idħol,imbierekmill-Mulej;għaliexintiqiegħed barra?għaxħejjejtid-dar,ul-kamragħall-iġmla.

32Ur-raġeldaħalid-dar:uneżal-iġmlatiegħu,utatibenu għalfgħall-iġmla,uilmabiexjaħslusaqajh,usaqajhlirġiellikienumiegħu.

33Ukienhemmlaħamquddiemubiexjiekol,immahuqal, Jienmhuxseniekol,sakemmIqalinkarigutiegħiUqal, Itkellemfuq.

34Uqal,Jienal-qaddejt’Abraham

35Ul-Mulejbierekbil-kbirlilsidi;usarkbir:utah imrieħel,umerħliet,ufidda,udeheb,uqaddejja,u qaddejja,uiġmlauħmir

36USara,martsidi,wildetibenlilsidimetakienetxjuħija, ulilutadakkolluligħandu.

37Usidiġegħlininaħlef,uqal,“Tieħuxmaralilibnilbniettal-Kangħanin,lif’arthomjienngħix;

38Immaintsetmurid-dartaʼmissieri,ugħandil-familja tiegħi,uħumaralilibni

39Ugħedtlilsidi,Forsil-maramatimxixwarajja.

40Uqalli,Il-Mulej,liquddiemunimxi,jibgħatl-anġlu tiegħumiegħek,ujmexxitriqtekil-ġid;utieħumaragħal ibniminnfamiljariuminndarmissieri

41Imbagħadinttkunċaraminndanil-ġuramenttiegħi, metatasalgħandil-familjatiegħi;ujekkmajagħtukx waħda,tkunċaramill-ġuramenttiegħi

42Ullumġejtħdejnil-bir,ugħedt,Mulej,Allata’sidi Abraham,jekkissatagħmeltajjebfit-triqtiegħilijien immur!

43Ara,jienaħdejnil-birtal-ilma;ujiġrilimetal-verġni toħroġbiextiġbedl-ilma,ujienngħidilha,Agħtini,nitlob, ftitilmamill-ġarartiegħekbiexnixrob;

Ġenesi

44Uhiqaltli,It-tnejnixrobint,ujienukollniġbdugħalliġmlatiegħek:ħatkunil-maraliĠeħovaħatargħaliben sidi

45Uqabelmaspiċċajttkellemf’qalbi,ara,Rebekkaħarġet bil-magnatagħhafuqspallha;uniżletfil-biruġibdetlilma,ujiengħedtilha:Ħanixrob,nitlobk

46Ugħaġġlet,niżletil-magnatagħhaminnfuqspallha,u qalet:“Xorb,unagħtitixroblill-iġmlatiegħekukoll;

47Ustaqsejtha,ugħidt,Bintminint?Uhiqalet:“Bint Betwel,binNaħor,liMilkarabtetlu;

48Unxejtrasi,uqimalill-Mulej,ubiereklilĠeħovaAlla ta’sidiAbraham,likienwassalnifit-triqit-tajbabiexnieħu lilbintuħusidigħandibnu.

49Uissajekktridutittrattawb’qalbtajbautassewma’sidi, għidli:ujekkle,għidli;biexnidawwarlejnil-lemin,jew lejnix-xellug.

50ImbagħadLabanuBetwelwieġbuuqalu:“Il-ħaġa ġejjamingħandil-Mulej:manistgħuxinkellmukħażin jewtajjeb.

51Ara,Rebekkatinsabquddiemek,ħudhaumur,uħalliha tkunmartbinsiduk,kifqalĠeħova

52Uġarali,metal-qaddejt’Abrahamsemaʼkliemhom, huqimalill-Mulej,ujmillejnl-art

53Ul-qaddejġabġawhartal-fidda,uġawhartad-dehebu lbies,utahomlilRebekka:tawkollaffarijietprezzjużilil ħuhaulilommha

54Ukieluuxorbu,huul-irġiellikienumiegħu,udamullejlkollu;uqamufilgħodu,uqal,Ibgħatnigħandsidu.

55Uħuhauommhaqalu,Ħalliż-żagħżugħatibqa’ magħnaftitjiem,mill-inqasgħaxra;waralihigħandha tmur.

56Uqalilhom:“Tfixkilnix,ladarbal-Mulejirnexxieli jirnexxili;ibgħatnibieximmurgħandsidu

57Uhumaqalu,Aħnasensejħul-għamsa,ujistaqsufuq fommha

58UsejħulilRebekka,uqalulha:“Tridtmurmaʼdanirraġel?Uqalet,Jiensemmur.

59UbagħtulilRebekkaliloħthom,ulill-infermiera tagħha,ulill-qaddejt’Abraham,ulill-irġieltiegħu

60UbierkulilRebekka,uqalulha:“Intoħtna,kunomm eluftaʼmiljuni,uħallinislektippossjedil-biebtaʼdawk lijobogħduhom

61URebekkaqametun-nisatagħha,urikbufuql-iġmla,u marruwaralir-raġel,ul-qaddejħalilRebekkaumar

62UIżakkġiemit-triqtal-birLahairoi;għaxkien jgħammarfil-pajjiżtan-nofsinhar.

63UIżakkħareġbiexjimmeditafl-għalqafilgħaxija:u għollagħajnejhura,uara,l-iġmlakienuġejjin.

64URebekkagħollietgħajnejha,umetaratlilIżakk, xegħletil-ġemel

65Għaxkienetqaletlill-qaddej:“Danliemaraġelhuli jimxifl-għalqabiexjiltaqaʼmagħna?Ul-qaddejkienqal: “Husidi;

66Ul-qaddejqallilIżakkdakkollulikiengħamel

67UIżakkdaħħalhafit-tindataʼommuSara,uħalil Rebekka,usaretmartu;uħabbha,uIżakkġiemfarraġ waral-mewtta’ommu.

KAPITOLU25

1ImbagħadAbrahamreġaħamara,ujisimhaKetura

Ġenesi

2UwilditlulilZimran,uĠoksan,uMedan,uMidjan,u Isbak,uSuwa.

3UĠoksannissellilXebaulilDedanUwliedDedan kienuAssurim,Letushim,uLeummim.

4UwliedMidjan;Efa,uEfer,uĦanok,uAbida,uEldaah. DawnkollhakienuwliedKetura

5UAbrahamtadakkollulikellulilIżakk

6Immaliluliedil-konkubinilikelluAbraham,Abraham tarigali,ubagħathomminnibnuIżakk,waqtlikiengħadu jgħix,lejnil-lvant,lejnil-pajjiżtal-lvant

7Udawnhumal-ġranettas-snintal-ħajja t’Abrahamligħex,mijausittinuħmistax-ilsena

8ImbagħadAbrahamtal-ispirtu,umietfixjuħijatajba, raġelxiħ,umimlisnin;unġabarmal-poplutiegħu

9UwlieduIżakkuIsmaeldifnuhfl-għartaʼMakpela,flgħalqataʼEfron,binŻoħaril-Ħittit,litinsabquddiem Mamre;

10L-għalqalixtaraAbrahamminnuliedĦet:hemmkien midfunAbraham,umartuSara.

11Uġarawaral-mewttaʼAbraham,liAllabiereklilibnu Iżakk;uIżakkjgħammarħdejnil-birLahairoi

12Issadawnhumal-ġenerazzjonijiettaʼIsmael,iben Abraham,liĦagarl-Eġizzjan,il-qaddejjataʼSara, rabtietlilAbraham:

13Udawnhumal-ismijiettaʼwliedIsmael,bl-ismijiet tagħhom,skondil-ġenerazzjonijiettagħhom:l-ewwel imwieledtaʼIsmael,Nebajoth;uKedar,uAdbeel,u Mibsam, 14UMisma,uDuma,uMassa, 15Ħadar,uTema,Ġetur,Nafis,uKedemah:

16DawnhumawliedIsmael,udawnhumaisimhom,skont l-iblietul-kastellitagħhom;tnax-ilprinċepskontil-ġnus tagħhom

17Udawnhumas-snintal-ħajjataʼIsmael,mijausebgħa utletinsena:uċedal-ispirtuumiet;unġabarmal-poplu tiegħu

18UgħexuminnĦavilahsaShur,jiġifieriquddiemlEġittu,waqtliintsejjerlejnl-Assirja,umietquddiemħutu kollha

19Udawnhumal-ġenerazzjonijiettaʼIżakk,binAbraham: AbrahamnissellilIżakk:

20UIżakkkelluerbgħinsenametamarlilRebekka,bint Betwelis-SirjantaʼPadanaram,oħtLabanis-Sirjan.

21UIżakktalablill-Mulejgħalmartu,għaxkienetgħeriela, ul-Mulejintalabminnu,umartuRebekkatnisslet 22Ut-tfaltħabtuflimkienfiħdanha;uqalet,Jekkikun hekk,għaliexjienhekk?Umarrettistaqsilill-Mulej

23Ul-Mulejqalilha:“Żewġġnushemmfil-ġuftiegħek,u żewġtipitaʼniesjinfirduminnimsarenek;ul-poplu wieħedgħandujkunaktarb'saħħtumill-poplul-ieħor;ulanzjanjaqdiliż-żgħir

24Umetantemmujiemhabiextitwieled,ara,kienhemm tewminf’ġufha

25Ul-ewwelħareġaħmar,kolluqisuilbiestax-xagħru;u sejħuluEsaw

26Uwaradanħareġħuh,uiduqabadfuqgħarqublilEsaw; ujismuĠakobb,uIżakkkellusittinsenametawildithom.

27Us-subienkibru:uEsawkienkaċċaturgħaqli,raġeltalgħalqa;uĠakobbkienraġelsempliċi,jgħammarfit-tined

28UIżakkkieniħobblilGħesaw,għaxkienjiekolmillġewwatiegħu,immaRebekkakienettħobblilĠakobb

29UĠakobbħal-poġġa’,uEsawġiemill-għalqa,u baqaʼħakej;

30UEsawqallilĠakobb:“Timgħuni,nitlobk,b’daklistesspotaġġaħmar;għaxjiendebboli,għalhekkismu jismuEdom.

31UĠakobbqal:“Ibigħlillumid-dritttat-twelidtiegħek 32UEsawqal:“Ara,jienwasalbieximmut;

33UĠakobbqal,Aħleflilillum;uħaleflilu,ubiegħiddritttat-twelidtiegħulilĠakobb

34ImbagħadĠakobbtaħobżuħobżtal-għadslilEsaw;u kieluxorbu,uqamutelaqfitriqtu

KAPITOLU26

1Ukienhemmġuħfl-art,minbarral-ewwelġuħlikienfi żmienAbraham.UIżakkmargħandAbimelek,sultantalFilistin,f’Ġerar

2Ul-Mulejdeherluuqal:“Inżelxl-Eġittu;jgħammarfl-art lijienangħidlek:

3Għaddif’dinl-art,ujieninkunmiegħek,unbierkek; għaxlilek,ulilniseltiegħek,nagħtidawnil-pajjiżikollha, unwettaqil-ġuramentliħleflilAbrahammissierek;

4Unagħmellilnislektitkattarbħall-kwiekebtas-sema,u nagħtililnislekdawnil-pajjiżikollha;ubin-niseltiegħek għandhomikunumbierkal-ġnuskollhatal-art;

5GħaxliAbrahamobdaleħni,użammit-tmexxijatiegħi, il-kmandamentitiegħi,l-istatutitiegħi,ul-liġijiettiegħi 6UIżakkjgħammarf’Ġerar:

7Ul-irġieltal-posttalbuhminnmartu;uqal:“Hijaoħti, għaxbeża’jgħid,Himarti;biex,qalhu,l-irġieltal-postma joqtlunigħalRebekka;għaxkienetġustalitħareslejha.

8Uġarali,metakieniluhemm,Abimelek,sultantalFilistin,ħareslejntieqa,ura,uara,Iżakkkienqedjimxi maʼmartuRebekka.

9UAbimeleksejjaħlilIżakk,uqal:“Ara,żgurlihimartek; uintkifgħedt,Hioħti?UIżakkqallu:“Għaxjiengħedt, biexmammutgħaliha”.

10UAbimelekqal:“Danx’għamiltilna?wieħedmin-nies seta’jkunħafifma’martek,usuppostiġġibil-ħtijafuqna 11UAbimelekordnalill-poplukollutiegħu,uqal,“Min imisslildanir-raġeljewlilmartużgurlijinqatel

12ImbagħadIżakkżeraʼf’dikl-art,ufl-istesssena rċievamittdarba,ul-Mulejbierku.

13Ur-raġelkiber,umar’ilquddiem,ukibersakemmsar kbirħafna:

14Għaxkellul-imrieħel,ul-merħliet,uħażnakbirataʼ qaddejja,ul-Filistinkienugħirah

15Għall-bjarkollhalil-qaddejjataʼmissierukienuħaffru fiżmienAbrahammissieru,il-Filistinkienuwaqfuhomu mlewhombl-art

16UAbimelekqallilIżakk:“Turminna;għaxintħafna iktarqawwiminna.

17UIżakktelaqminnhemm,uwaqqafit-tindatiegħufilwiedtaʼGerar,ujgħammarhemmhekk

18UIżakkreġaħafferil-bjartaʼl-ilma,likienuħaffrufi żmienAbrahammissieru;għaxil-Filistinkienu waqqfuhomwaral-mewtta’Abraham,uhusejjaħ isimhomskondl-ismijietlibihomkiensejħilhommissieru 19Ul-qaddejjataʼIżakkħaffrufil-wied,uhemmhekk sabubirtaʼl-ilmatan-nixxiegħa.

Ġenesi

20Ur-rgħajjataʼĠerartħabtumar-rgħajjataʼIżakk,uqalu, L-ilmahutagħna;usejjaħil-birEsek;għaxissieltumiegħu. 21Uħaffrubirieħor,ujissieltugħaldanukoll:usejjaħlu Sitnah.

22Utelaqminnhemm,uħafferbirieħor;ugħaldanma tħabtux,usejjaħluRehoboth;uqal,Għaxissal-Mulej għamillnapost,ungħollul-frottfl-art 23UminnhemmtelaʼlejnBeerxeba.

24Ul-Mulejdeherlufl-istesslejl,uqal:“JienAllataʼ Abrahammissierek:tibżax,għaxjienmiegħek,unbierkek, unkabbarnislekminħabbal-qaddejtiegħiAbraham 25Uhemmhekkbenaartal,usejjaħisemil-Mulej,upoġġi t-tindatiegħuhemmhekk,uhemmhekkil-qaddejjataʼ Iżakkħaffrubir

26ImbagħadAbimelekmargħanduminnĠerar,uAħusat wieħedmill-ħbiebtiegħu,uPikolil-kaptal-armatatiegħu.

27UIżakkqalilhom:“Għalfejnġejtugħandi,ladarba intomtobgħoduni,ubagħtuniminngħandkom?

28Uhumaqalu:“Aħnarajnalil-Mulejkienmiegħek;

29Limatagħmlilniexħsara,bħalmaaħnamamissitniex,u kifgħamilnilekxejnħliefġid,ubgħattilkomfis-sliem:int issal-imbierektal-Mulej.

30Ugħamlilhomfesta,uhumakieluuxorbu

31Uqamukmienifilgħodu,uħaleflilxulxin,uIżakk bagħathom,utelquminnufis-sliem.

32Uġarafl-istessjum,lil-qaddejjataʼIżakkġew,uqalulu dwaril-birlikienuħaffru,uqalulu:“Sibnal-ilma

33UsejjaħhaSeba,għalhekkl-isemtal-belthuBeerxeba sal-lum

34UEsawkelluerbgħinsenametaħagħalmaralilĠudit, bintBeeril-Ħit,ulilBasmat,bintElonil-Ħit;

35Likienutaʼnikettal-moħħgħalIżakkugħalRebekka

KAPITOLU27

1UġaralimetaIżakkkienxjuħ,ugħajnejhkienumċajpra, umasetaxjara,sejjaħlilEsawibnul-kbiruqallu:“Ibni!” uqallu:“Ara,hawnjien

2Uqal:“Ara,jienxjuħ,manafxil-jumtal-mewttiegħi;

3Melaissaħu,nitlob,l-armitiegħek,il-faxxatiegħekulpruwatiegħek,uoħroġfl-għalqa,uħudniftitċajv; 4Uagħmellililaħamħelu,bħalmanħobbjien,uġibni biexniekol;biexruħitbierkekqabelimmut.

5URebekkasemgħetmetaIżakkkellemlilibnuEsawU Esawmarl-għalqabiexjikkaċċagħall-ġirjaujġibha

6URebekkaqaletlilbinhaĠakobb,uqalet:“Ara,smajtlil missierekikellemlilħukEsawujgħidlu:

7Ġibnil-ġirja,uagħmilnilaħamsavun,biexniekol,u nbierkekquddiemil-Mulejqabelmewti

8Għalhekk,ibni,obdileħniskonddaklinikkmandak

9Issamurgħandil-merħla,uġibniminnhemmżewġitfal tajbintal-mogħoż;unagħmilhomlaħamħelugħal missierek,bħalmajħobbhu:

10Uġibhalilmissierekbiexjiekol,ujbierkekqabel mewtu

11UĠakobbqallilommuRebekka:“Ara,ħuEsawhuwa raġelxagħru,ujienraġelblaxkiel; 12Missieriforsijħossni,ujieninqislubħalaqarraq;unġib saħtafuqi,umhuxbarka

13Uommuqaltlu:"Fiitkunis-saħtatiegħek,ibni:biss jobdileħni,umuriġġiblili

14Umar,ġibhom,uġabhomgħandommu:uommu għamletlaħamsavore,bħalmakieniħobbmissieru.

15URebekkaħadetlbiessabiħtaʼbinhal-kbirEsaw,li kienumagħhafid-dar,ulbieshomlilĠakobbbinhaż-żgħir.

16Upoġġietil-ġludtal-gidiental-mogħożfuqidejhufuq il-lixxtaʼgħonqu;

17Utatil-laħamħeluul-ħobżlikienetippreparat,f’idejn binhaĠakobb.

18Umargħandmissieru,uqal,Missieri,uqal,Hawnjien; minint,ibni?

19UĠakobbqallilmissieru:“JienEsawl-ewwel imwieledtiegħek;Jiengħamiltkifgħamiltli:qum,nitlob, oqgħodutiekolmill-ġewwienitiegħi,biexruħektberikni. 20UIżakkqallilibnu:“Kifsibtuhekkmalajr,ibni?Uqal, Għaxil-Mulej,Allatiegħek,ġabli

21UIżakkqallilĠakobb:“Ejjew,nitlobkom,biex inħossok,ibni,kemmjekkintstessibniEsawjewle

22UĠakobbmarqribmissieruIżakk;uħasslilu,uqal, LeħenhuwaleħenĠakobb,immal-idejnhumaidejnEsaw. 23Umagħarafx,għaxidejhkienuxagħru,bħalidejhħuh Esaw,ugħalhekkberiku

24Uqal:“IntibniEsaw?Uqal,Jien.

25Uqal,Ġibhaqriblili,uniekolmill-ġewwienitaʼibni, biexruħitbierkekUresaqlejh,ukiel,uġablul-inbid,u xorob.

26UmissieruIżakkqallu:“Erċibissa,ubesuni,ibni 27Uresaqqribubewsu,uxammir-riħatal-ilbiestiegħu,u beriku,uqal:“Ara,ir-riħataʼibnihijabħalriħataʼgħalqa libierekĠeħova

28GħalhekkAllajagħtikmin-nidatas-sema,ux-xaħam tal-art,uħafnaqamħunbid:

29Ħan-niesjaqduk,ul-ġnusjitbaxxewlejk:kunsidfuq ħutek,uħalliwliedommokjitbaxxewlejk:misħutkullmin jisħetk,umbierekminibierek.

30Uġarali,malliIżakkspiċċajbiereklilĠakobb,u ĠakobbkiengħadumatantxħareġminnquddiemIżakk missieru,liħuhEsawdaħalmill-kaċċatiegħu.

31Ukienukollgħamellaħamsavur,uġabulilmissieru,u qallilmissieru:“Ħallimissierijqum,ujiekolmillġewwienitaʼibnu,biexruħektberikni.

32UIsaacmissieruqallu,Minint?Uqal:“Jienibnek,lewwelimwieledtiegħekEsaw

33UIżakktwerwerbil-kbir,uqal:“Min?fejnhuliħal-ġir uġabulili,ujienkiltminnkolloxqabelmaġejt,uberiktu? iva,ujkunimbierek

34UmetaEsawsemaʼl-kliemtaʼmissieru,għajjat b’għajtakbirauqarsa,uqallilmissieru:“Bennililiwkoll, missieri.

35Uqal,Ħukġieb’ħeffa,uneħħilekil-barka

36Uqal,M’huwiexġustamentjismuĠakobb?għaxhu ssostitwixxanidawniż-żewġdarbiet:ħalilid-dritttattwelid;u,ara,issaneħħilil-barka.Uhuqal:“Ma rriżervajtxbarkagħalija?

37UIżakkwieġebuqallilGħesaw:“Ara,għamiltlusidek, ulilħutukollhatajtlubħalaqaddejja;ubil-qamħul-inbid sostnuh:uissax’għandinagħmellilek,ibni?

38UEsawqallilmissieru:“Għandekbissbarkawaħda, missieri?berikni,jienukoll,OmissieriUEsawgħolla leħnuubeka

39UmissieruIżakkwieġebuqallu:“Ara,l-abitazzjoni tiegħektkunix-xaħamtal-art,un-nidatas-semaminnfuq;

Ġenesi

40Ubis-sejftiegħektgħix,utaqdililħuk;ujiġrilimeta jkollokil-ħakma,tkisseril-madmadtiegħuminnfuq għonqek

41UEsawkienjobgħodlilĠakobbminħabbal-barkali bihabierkumissieru,uEsawqalf’qalbu:“Il-jiemtal-biki għalmissierihumafil-qrib;imbagħadnoqtollilħuĠakobb

42Udanil-kliemtaʼEsawbinhal-kbirintqallilRebekka: uhibagħtetsejjaħlilĠakobblilbinhaż-żgħir,uqaltlu: “Ara,ħukEsaw,kifimissek,ifarraġlilunnifsu,bil-ħsiebli joqtolek

43Issa,ibni,obdileħni;uqum,aħrabintgħandLabanħuh Ħaran;

44Użommmiegħuftitjiem,sakemmil-furjataʼħuk titbiegħed;

45Sakemmir-rabjataʼħuktitbiegħedminnek,ujinsadak ligħamiltlu:imbagħadnibgħat,unġibekminnhemm: għaliexgħandinkunimċaħħadukollminnkomit-tnejn f’ġurnatawaħda?

46URebekkaqaletlilIżakk:“Jiengħajjienminnħajti minħabbal-bniettaʼĦet;?

KAPITOLU28

1UIżakksejjaħlilĠakobb,bierku,uordnahuqallu: “Tieħuxmaramill-bniettaʼKangħan.

2Qum,murPadanaram,fid-dartaBetwelmissierommok; uħukminnhemmmaramill-bnietta’Labanħuommok

3UAllaliJistaʼKolloxibierek,ujagħmillekfrott,u mmultiplikak,biextkunkotrataʼnies;

4Uagħtikil-barkat’Abraham,lilekulilnislekmiegħek; biextirretl-artlifihaintbarrani,liAllatalilAbraham.

5UIżakkbagħatlilĠakobb,umarPadanaramgħand Laban,binBetuelis-Sirjan,ħuRebekka,ommĠakobbu Esaw.

6MetaEsawraliIżakkkienbiereklilĠakobb,ubagħtu lejnPadanaram,biexjeħodlumartuminnhemm;uliwaqt liberiku,tahinkarigat,uqal,“Tieħuxmaramill-bnietta’ Kangħan;

7UliĠakobbobdalilmissieruulilommu,umar Padanaram;

8UEsawralil-bniettaʼKangħanmagħoġbuxlilmissieru Iżakk;

9ImbagħadEsawmargħandIsmael,uħaman-nisalikellu lilMahalat,bintIsmael,binAbraham,oħtNebajot,biex tkunmartu

10UĠakobbħareġminnBeerxebaumarlejnĦaran.

11Udametfuqċertupost,udamhemmil-lejlkollu,għax ix-xemxkienetinżel;uħamill-ġebelta’dakil-post,u poġġahomgħall-imħadedtiegħu,umteddf’dakil-postbiex jorqod

12Uħolom,uarasellumimqiegħedfuql-art,ul-quċċata tiegħulaħqetis-sema:ubeholdl-anġlita'Allajitilgħuu jinżlufuqu

13Uara,il-Mulejwaqaffuqu,uqal:“Jienil-Mulej,Alla taʼAbrahammissierek,uAllataʼIżakk; 14Uż-żerriegħatiegħektkunbħat-trabtal-art,uint tinfirexlejnil-punent,ulejnil-lvant,ulejnit-tramuntana,u lejnin-nofsinhar:ufikuf’niselekgħandhomil-familji kollhatal-l-arttkunimbierka

15U,ara,jienamiegħek,unżommokf’kullpostfejntmur, unġibekluraf’dinl-art;għaxmanħallikx,sakemm nagħmeldaklitkellimtbih

16UĠakobbqammill-irqadtiegħu,uqal,Żgurlil-Mulej qiegħedf’danil-post;ukontnaflile.

17Ubeżaʼ,uqal:“Kemmhutal-biżaʼdanil-post!dan mhuħaddħliefid-darta’Alla,udanhul-biebtas-sema.

18UĠakobbqamkmienifilgħodu,uħal-ġeblalikien poġġagħall-imħadedtiegħu,uwaqqafhabħalakolonna,u ferrażejtfuqha

19Usejjaħdakil-postBetel,immal-isemtaʼdikilbeltgħall-ewwelkienjismuLuz

20UĠakobbwegħdetwegħda,uqal,“JekkAllajkun miegħi,ujżommnib’danil-modlimmur,ujagħtiniħobż x’niekol,uilbiesx’nilbes, 21Hekklinerġa’niġifid-dartaʼmissierifis-sliem;allura l-MulejikunAllatiegħi:

22Udinil-ġebla,ligħamiltbħalakolonna,tkuniddartaʼAlla:uminndakkollulitagħtiniżgurli nagħtikoml-għaxra

KAPITOLU29

1ImbagħadĠakobbmaril-vjaġġtiegħu,udaħalfl-arttanniestal-lvant.

2Uħares,uarabirfl-għalqa,u,ara,kienhemmtliet merħliettaʼnagħaġmimdudinħdejh;għaxminndakil-bir kienujsaqqul-merħliet,uġeblakbirakienetfuqħalqil-bir.

3Uhemmhekkinġabrul-merħlietkollha:uxerrdul-ġebla minnħalqil-bir,usaqqgħun-nagħaġ,ureġgħupoġġewilġeblafuqħalqil-birf’postha.

4UĠakobbqalilhom:“Ħuti,minnfejnintom?Uhuma qalu,Ta’Ħaranaħna

5Uqalilhom:TafulilLabanbinNaħor?Uhumaqalu, Aħnanafuh

6Uqalilhom:“Huwatajjeb?Uhumaqalu:“Jienatajjeb!” uara,Rakelbintuġejjaman-nagħaġ.

7Uqal:“Ara,għadujumgħoli,ulanqaswasaliż-żmienli l-bhejjemgħandhomjinġabruflimkien;

8Uhumaqalu:“Manistgħux,sakemmil-merħlietkollha jinġabruflimkien,usakemmjirromblul-ġeblaminnħalq il-bir;imbagħadinsaqqun-nagħaġ

9Uwaqtlikiengħadutkellemmagħhom,Rakelġietmannagħaġtaʼmissierha,għaxkienetiżżommhom

10Uġarali,metaĠakobbralilRakel,bintLaban,ħu ommu,un-nagħaġtaʼLaban,ħuommu,Ġakobbresaqqrib, uxemmil-ġeblaminnħalqil-bir,uqaxxaril-merħlataʼ Labanommuħu

11UĠakobbbewsalilRakel,ugħollaleħnuubeka.

12UĠakobbqallilRakellihukienħumissierha,ulikien binRebekka,uhiġrietuqaletlilmissierha.

13Uġarali,metaLabansemaʼl-aħbartaʼibenoħtu Ġakobb,ġerabiexjiltaqaʼmiegħu,uħaddnu,ubewsu,u ġabuf’daruUqallilLabandawnl-affarijietkollha

14ULabanqallu:“Żgurliintgħadamuġismi.Udam miegħugħalżmienxahar

15ULabanqallilĠakobb:“Għaxintħu,għandektaqdini għalxejn?għidli,x'għandhatkunil-pagitiegħek?

16ULabankellużewġtibniet:il-kbirjisimhaLeah,uliżgħarjisimhaRakel.

17Leahkellhagħajnejhomteneri;immaRachelkienet sabiħaufavoritatajjeb

18UĠakobbkieniħobblilRakel;uqal:“Senaqdikseba’ sningħalRakel,bintekiż-żgħira

Ġenesi

19ULabanqal,Aħjarlinagħtihalilek,millinagħtihalil raġelieħor:ibqamiegħi.

20UĠakobbservasebaʼsningħalRakel;udehrulilubiss ftitjiem,għall-imħabbalikellulejha.

21UĠakobbqallilLaban:“Agħtinililmarti,għaxjiemi ntemmu,biexnidħolfiha

22ULabanġabarlill-irġielkollhatal-post,ugħamelfesta 23Uġarafilgħaxija,liħalilbintuLeahuġabhagħandu;u daħalfiha

24ULabantalilbintuLeahZilpaqaddejjatiegħubħala qaddejja

25Uġaralifilgħodu,ara,kienetLeah,uqallilLaban: “Danx’għamiltli?maqdijtxmiegħekgħalRakel?mela ghalfejntqarraqni?

26ULabanqal:“M’għanduxisirhekkf’pajjiżna,liż-żgħir jingħataqabell-ewwelimwieled.

27Issodisfal-ġimgħatagħha,uaħnanagħtukdanukoll għas-servizzliintsetaqdimiegħigħalsebaʼsninoħra

28UĠakobbgħamelhekk,uwettaqil-ġimgħatagħha,u tahRakelbintuwkollgħalmartu

29ULabantalilRakelbintuBilħal-qaddejjatiegħubiex tkunil-qaddejjatagħha.

30UdaħalukollgħandRakel,uħabbukolllilRakeliktar minnLea,uservamiegħusebaʼsninoħra

31UmetaĠeħovaraliLeakienetmibgħuda,fetaħġufha, immaRakelkienetgħerja

32ULeahtnissel,uwildetiben,usejħitluRuben,għax qalet,“ŻgurliĠeħovaħareslejnit-tbatijatiegħi;issa għalhekkir-raġeltiegħisejħobbni

33Ureġgħettnissel,uwildetiben;uqal:“Għaxil-Mulej sema’likontmibgħuda,għalhekktanidanl-ibenukoll,u sejjaħluSimegħon

34Ureġgħettnissel,uwildetiben;uqal:“Issadinid-darba żewġisejingħaqadmiegħi,għaxtwelidtutlettulied; għalhekkismujismuLevi

35Ureġgħettnissel,uwildetiben,uqalet:“Issanfaħħar lill-Mulej;għalhekksejjaħluĠuda;ul-bearingtax-xellug.

KAPITOLU30

1UmetaRakelratlimakellhal-ebdatfallilĠakobb, Rakelgħiraliloħtha;uqallilĠakobb:“Agħtinit-tfal,jew inkellammut”.

2Ur-rabjataʼĠakobbqabdetkontraRakel,uqal:“Jiena flokAlla,liżammejtlekil-frotttal-ġuf?

3Uqalet:“Ara,il-qaddejjatiegħiBilha,idħolfiha;uhi għandhaġġorrfuqirkopptejntiegħi,biexjienukollikollittfalminnha.

4Utatubil-qaddejjatagħhalilmartu,uĠakobbdaħal magħha

5UBilhatnissel,uwildetibenlilĠakobb

6URakelqalet:“Allaġġudikani,usemaʼwkollleħni,u taniiben;għalhekksejjaħluDan

7Ul-qaddejjataʼBilħaRakelreġgħettnisslet,uwildet it-tieniibenlilĠakobb

8URakelqalet:“B’lottikbarkontniġġieldumaʼoħti,u rbaħt,usejjaħluNaftali.

9MetaLearatlibaqgħettwelled,ħadetlilZilpa,ilqaddejjatagħha,utathalilĠakobbbħalamara

10Ul-qaddejjataʼZilpaLeawildetibenlilĠakobb.

11ULeaqalet:“Ġejjatruppi,usejjaħluGad

12Ul-qaddejjataʼZilpaLeawildetit-tieniibenlil Ġakobb.

13ULeaqalet:“Henjajien,għaxl-bnietsejsejħulihienja, usemmiehAxer.

14URubenmarfiżmienil-ħsadtal-qamħ,usab mandragorifl-għalqa,uġabhomgħandommuLea ImbagħadRakelqaletlilLea:“Agħtini,nitlob,millmandragorita’ibnek.

15Uhiqaltilha,Hijaħaġażgħiraliħadtlilżewġi?uint tneħħiwkollil-mandragolita’ibni?URakelqalet: “Għalhekkhujimteddmiegħekillejlagħall-mandragorita’ ibnek

16UĠakobbħareġmill-għalqafil-għaxija,uLea ħarġettiltaqaʼmiegħuuqalet,“Inttridtidħolgħandi;għax żgurkejjtekbil-mandragolita’ibniUhumteddmagħha dakil-lejl.

17UAllasemaʼlilLea,uhiħadetil-konċepiment,u wildetlilĠakobbil-ħamesiben

18ULeaqalet:“Allatanil-kiritiegħi,għaxjientajtixxebbatiegħililżewġi,usemmiehIssakar

19ULeahreġgħettnissel,uwildetis-sittibenlilĠakobb

20ULeaqalet:“Allagħoġninib’dotatajba;issażewġise jgħammarmiegħi,għaxjientwelidtusittulied,usejħitlu Żabulun

21Uwarakellhatifla,usejħithaDina.

22UAllaftakarf’Rakel,uAllasemagħha,ufetaħġufha

23Utnissel,uwildetiben;uqal,Allaneħħat-tmaqdir tiegħi;

24UsejjaħluĠużeppi;uqal:“Il-Mulejiżidmiegħiiben ieħor

25Uġarali,metaRakeltwieldetlilĠużeppi,Ġakobbqal lilLaban:“Ibgħatnibieximmurf’postiuf’pajjiżi

26Agħtinilin-nisatiegħiuliluliedi,ligħalihomqdijtlek,u ħallinimmur,għaxinttafis-servizztiegħiligħamiltlek.

27ULabanqallu:“Nitlobkom,jekksibtgrazzjaf’għajnejk, żomm,għaxb’esperjenzatgħallimtlil-Mulejberikni minħabbagħalik.

28Uqal,Aħtarnil-pagatiegħek,unagħtiha

29Uqallu:Inttafkifqdijt,ukifil-bhejjemtiegħekkienu miegħi.

30Għaxkienftitlikellekqabeljienġejt,uissażdied f’kotra;ul-Mulejbierekminnminduġejt:uissameta għandinaħsebukollgħaldartiegħi?

31Uqal,X’għandinagħtikom?UĠakobbqal:“Latagħtini xejn;

32Illumsengħaddiminnġol-merħlakollhatiegħek,u nneħħiminnhemmil-bhejjemkollhabit-tittikuttikek,ul-bhejjemkollhakannellafostin-nagħaġ,u l-bhejjembit-tikekut-tikekfostil-mogħoż;

33Hekkil-ġustizzjatiegħigħandhatwieġebgħalijafiżżmienliġej,metatiġigħall-kiritiegħiquddiemwiċċek: kullwieħedlimajkunxittikjatumnebbaħfostil-mogħoż, ukannellafostin-nagħaġ,ligħandujitqiesmisruqmiegħi 34ULabanqal:“Ara,nixtieqlijkunskondkelmtek

35Uneħħadakin-nharil-mogħożlikienuċriekiu mnebbaħ,ul-mogħożkollhalikienubit-titjiraubit-tikek, ukullwieħedlikellufihftitabjad,ul-kannellakollufost in-nagħaġ,utahomf’idejhomta’wliedu

36UgħameltlettijiemvjaġġbejnlilunnifsuuĠakobb,u Ġakobbragħalill-bqijatal-merħliettaʼLaban.

37UĠakobbqabadluviregtal-luqaħdar,utas-siġratalġellewżutal-ġestnu;uħarġetfihombiċċietbojod,udeher l-abjadlikienfil-vireg

38Upoġġal-qasbalikienġabarquddiemil-merħlietfilkanalifil-ħwattat-tisqijametal-merħlietġewbiex jixorbu,biexiħejjumetajiġujixorbu

39Ul-merħlietħarġunisaqabelil-vireg,uħarġulifratbiċ-ċrieket,it-tikekut-tikek.

40UĠakobbfetaħil-ħrief,upoġġietl-uċuħtal-merħliet lejniċ-ċrieket,ul-kannellakollhafil-merħlataʼLaban;u poġġal-merħliettiegħuwaħedhom,umapoġġihomxlillbhejjemta’Laban

41Uġara,kullmetal-bhejjemaktarb’saħħithomkienu jnisslu,Ġakobbpoġġietil-qasabquddiemgħajnejnilbhejjemfil-kanali,biexikunujistgħujitnisslufostilqasba.

42Immametal-bhejjemkienudgħajfin,huma daħħalhomxġewwa:allural-iktardgħajfakienutaʼLaban, ul-iktarb’saħħtutaʼĠakobb.

43Ur-raġelkiberħafna,ukelluħafnabhejjem,uqaddejja, uqaddejja,uiġmlauħmir

KAPITOLU31

1UsemaʼkliemuliedLabanjgħid:“Ġakobbħadakkollu likientaʼmissierna;uminndaklikienta’missiernakiseb dinil-glorjakollha

2UĠakobbral-wiċċtaʼLaban,uara,makienxlejhbħal qabel

3UĠeħovaqallilĠakobb:“Erġaʼlurafl-arttaʼ missirijietekuf’familjatiegħek;ujieninkunmiegħek.

4UĠakobbbagħatusejjaħlilRakeluLeafl-għalqamalmerħlatiegħu,

5Uqalilhom:“Jiennaral-wiċċtaʼmissierkom,li m’huwiexlejjabħalqabel;immaAllata’missierikien miegħi

6Uintomtafulibil-qawwakollhatiegħiqdejtlil missierkom

7Umissierekqarraqni,ubiddelil-pagagħaxardarbiet; immaAllaħallalimajweġġagħni.

8Jekkqalhekk,It-tikektkunil-pagitiegħek;imbagħadilbhejjemkollhamikxufa:ujekkqalhekk,Iċ-ċrieketikunilkiritiegħek;imbagħadmikxufil-baqarkollharingstraked.

9HekkAllaħal-bhejjemtaʼmissierkomutahomlili

10Uġaralifiż-żmienlil-bhejjemtnisslu,għolligħajnejja, urajtf’ħolma,u,ara,il-imtatenliqabżufuqil-baqarkienu skużati,ittikjati,umqaxxrin

11Ul-anġluta'Allakellimnif'ħolma,uqal,Ġakobb:U jiengħedt,Hawnjien

12Uhuqal,Erfaʼgħajnejk,uara,l-imtatenkollhali jaqbżufuqil-bhejjemhumaskużati,ittekjatiu mnebbgħin,għaxjienrajtdakkollulijagħmelLaban miegħek

13JienAllataʼBetel,fejnidlekil-kolonna,ufejnwegħdtli wegħda:issaqum,oħroġminndinl-art,uerġgħuluralejn l-arttaʼfamiljatiegħek

14URakeluLeawieġbuuqalulu:“Għadhemmxi porzjonjewwirtgħalinaf’darmissierna?

15M’aħniexmagħdudinminnubħalabarranin?għaxhu biegħilna,ubelgħuwkollflusna.

16Għaxl-għanakollhaliAllaħamingħandmissierna, jiġifieritagħna,uta’wliedna:issa,dakkolluliqallekAlla, agħmel

17ImbagħadĠakobbqam,upoġġalilulieduun-nisa tiegħufuql-iġmla;

18Uneħħal-bhejjemkollhatiegħu,ul-benikollha tiegħulikienkiseb,il-bhejjemtal-kisbatiegħu,likien kisebf’Padanaram,bieximurgħandIsaacmissierufl-art taʼKangħan

19ULabanmariqattaʼn-nagħaġtiegħu,uRakelkienet serqetix-xbihatlikienutaʼmissierha

20UĠakobbseraqblaħsieblilLabanis-Sirjan,peressli maqalluxliħarab.

21Għalhekkħarabb’dakkollulikellu;uqam,għadda minnfuqix-xmara,uxeħetwiċċulejnil-muntanjata’ Gilegħad.

22UkienqallilLabanfit-tieletjumliĠakobbkienħarab

23Uħamiegħulilħutu,ukomplawarajhvjaġġtaʼsebat ijiem;ulaħquhfil-muntanjata’Gilegħad.

24UAllaġiegħandLabanis-Sirjanf’ħolmabil-lejl,u qallu:“OqgħodattentlimatkellimxlilĠakobblatajjebu lanqasħażin.

25ImbagħadLabanlaħaqlilĠakobbIssaĠakobbkien qiegħedit-tindatiegħufuqil-muntanja,uLabanma’ħutu qagħdufuqil-muntanjata’Gilegħad.

26ULabanqallilĠakobb:“X’għamilt,lisraqtliblama rajt,uġarrejtlilibniettiegħi,bħalpriġunierimeħudinbissejf?

27Għalaħrabtbil-moħbi,usraqtminni;umaqallix,li stajtbgħattekbil-ferħ,ubl-għanjiet,bit-tabretubl-arpa?

28Umaħallejtnixnbewsliluliediuliluliedi?intiissa għamiltiblahmetagħamilthekk

29Huwaf’idilinagħmellekil-weġġa’,immaAllata’ missierekkellimlilbieraħ,uqalli,Oqgħodattentlima titkellimxlilĠakobblatajjebulanqasħażin

30Uissa,għalkemmtridtitlaq,għaxinttnikketid-dartaʼ missierek,immagħalaserqejtl-allattiegħi?

31UĠakobbwieġebuqallilLaban:“Għaxbżajt,għax għedt,Forsiintsetieħubil-forzalilibniettiegħek

32Ma’kullminissibl-allattiegħek,ħallihxjgħix: quddiemħutnaagħrafdaklihutiegħekmiegħi,uħud miegħekGħaxĠakobbmakienxjafliRakelkienet serqithom.

33ULabandaħalfit-tindataʼĠakobb,ufit-tindataʼLea,u fit-tinedtaż-żewġqaddejja;immasabhomleImbagħad ħareġmit-tindataʼLea,udaħalfit-tindataʼRakel.

34IssaRakelkienetħadetix-xbihat,poġġiethomflgħamaratal-ġemel,upoġġietfuqhom.ULabanfittexfittindakollha,immamasabhomx

35Uhiqaletlilmissierha:“Ħallimatogħġobxlilsidilima nistaxinqumquddiemek;għaxid-drawwatan-nisahija fuqi.Ufittex,immamasabxix-xbihat.

36UĠakobbirrabja,uqabadmaʼLaban;x'inhudnub tiegħi,liintitantħerqansegwitiwarajja?

37Filwaqtlifittxejtl-affarijietkollhatiegħi,x’sibtmillaffarijietkollhatad-dartiegħek?poġġihahawnquddiem ħutiuħutek,biexjiġġudikawbejnietnat-tnejn.

38Dawnl-għoxrinsenailnimiegħek;in-nagħaġtiegħeku l-mogħożtiegħekmatefgħuxiż-żgħartagħhom,ulimtatental-merħlatiegħekjienmakiltx.

Ġenesi

39Daklikienimqattaʼmill-bhejjemmaġibtlekx;Ibaretelfta'dan;minnidiħtiġitha,kemmjekkmisruqabinhar, jewmisruqabil-lejl

40Hekkkont;fil-jumin-nixfakkunsmatni,ul-ġlatabil-lejl; ul-irqadtiegħitelaqminngħajnejja.

41Hekkilnigħoxrinsenaf’darek;Qdijtekerbatax-ilsena għaż-żewġtibniettiegħek,usittsningħall-bhejjemtiegħek, ubdiltlil-pagagħaxardarbiet.

42Jekkl-Allataʼmissieri,l-AllataʼAbraham,ul-biżaʼ taʼIżakk,makienxmiegħi,żgurliintbgħattniissavojta Allarat-tbatijatiegħiux-xogħolta’idejja,uċanfarek ilbieraħfilgħaxija

43ULabanwieġebuqallilĠakobb:“Dawnil-bniethuma bniettiegħi,udawnit-tfalhumawliedi,udawnil-bhejjem humal-bhejjemtiegħi,udakkollulitarahutiegħi;lil uliedhomlitwieldu?

44Issaejjaint,ejjewnagħmlupatt,jienuint;uħajkunta’ xhiedabejniubejnek

45UĠakobbħaġeblauwaqqafhabħalakolonna.

46UĠakobbqallilħutu:Iġbrul-ġebel;uħadul-ġebel,u għamluborġ;

47ULabansejjaħluĠegarsaħadutha,immaĠakobb sejjaħluGaleed

48ULabanqal:“Danil-munzellhuxhiedabejniubejnek illum.GħalhekkkienjismuGaleed;

49UMispa;għaxqal,“Il-Mulejjgħassesbejniubejnek, metankunuassentililxulxin”

50Jekktnikketliluliedi,jewjekktieħunisaoħrabarra uliedi,ebdaraġelmajkunmagħna;ara,Allahuxhieda bejniubejnek

51ULabanqallilĠakobb:“Aradanil-munzell,uaradin il-kolonna,lijientefaʼbejniubejnek;

52Danil-munzelltkunxhieda,udinil-kolonnatkun xhieda,lijienmhuxsengħaddiminnfuqdanil-munzell lejk,ulimatgħaddixminnfuqdanil-munzudinil-pilastru għalija,għall-ħsara

53AllataʼAbraham,uAllataʼNaħor,Allataʼmissierhom, jiġġudikawbejnietnaUĠakobbħalefbil-biża’ta’missieru Iżakk

54ImbagħadĠakobboffrasagrifiċċjufuqil-muntanja,u sejjaħlilħutubiexjieklul-ħobż; 55ULabanqamkmienifilgħodu,ubewsalilulieduu bniet,uberikhom,uLabantelaqureġaʼluralejnpostu.

KAPITOLU32

1UĠakobbkomplafitriqtu,ul-anġlit’Allaltaqgħu miegħu.

2UmetarahomĠakobb,qal:“Dinhil-armatat’Alla;

3UĠakobbbagħatmessaġġieraquddiemulilħuhEsawflarttaʼSejr,il-pajjiżtaʼEdom

4Ukkmandahom,uqal,“HekktkellmulilsidiEsaw;IlqaddejtiegħekĠakobbjgħidhekk:Jienmortma’Laban,u bqajthemmsaissa

5Ujiengħandibhejjem,uħmir,imrieħel,uqaddejja,u qaddejja:ubgħattbiexngħidlilsidi,biexinsibgrazzja f’għajnejk.

6Ul-messaġġierareġgħuluragħandĠakobb,uqalulna: “ĠejnagħandħukEsaw,uhuwkollġejjiltaqaʼmiegħek,u miegħuerbaʼmittraġel.

7ImbagħadĠakobbbeżaʼumnikketħafna;

8Uqal:“JekkEsawjiġigħandil-gruppwieħedu jolqotha,allural-gruppl-ieħorlijibqaʼjaħrab.

9UĠakobbqal:“OAllataʼmissieriAbraham,uAllataʼ missieriIżakk,il-Mulejliqalli,Erġaʼluraf’pajjiżek,u għandfamiljatiegħek,unagħmeltajjebmiegħek; 10M’iniexdenjutaʼl-iżgħarmill-ħnienakollha,utalveritàkollha,liintwrejtlill-qaddejtiegħek;għaxbilbastuntiegħigħaddejtminnfuqdanil-Ġordan;uissajien sirtżewġbaned

11Eħlisni,nitlob,minnidħu,minnidGħesaw,għaxjien nibżaminnu,biexmajiġixjolqotlili,ul-ommbit-tfal

12Uintgħedt,Jienażgurlinagħmelil-ġidtiegħek,u nagħmellin-niseltiegħekbħar-rameltal-baħar,limajistax jingħaddminħabbal-kotra

13Uqagħadhemmhekkdakil-lejlstess;uħarigalminn dakliġief’idugħalħuhEsaw;

14Mitejnmogħża,ugħoxrinmogħoż,mitejnnagħġa,u għoxrinmuntun,

15Tletiniġmlatal-ħalibbil-frieħtagħhom,erbgħinqadd,u għaxarbarri,għoxrinħmar,ugħaxarfoals

16Utahomf’idejhomil-qaddejjatiegħu,kullsewqan waħdu;uqallill-qaddejjatiegħu:“Aqsbuquddiemi,u poġġispazjubejnsawkusaq

17Ukkmandalildaklikientaʼquddiemnett,uqal:“Meta ħuGħesawjiltaqaʼmiegħek,ujistaqsik,ujgħidlek,Inttaʼ min?ufejntmur?uta’minhumadawnquddiemek?

18Imbagħadtgħid,Humatal-qaddejtiegħekĠakobb; huwarigalmibgħutlilsidiEsaw:uara,huwkollwarajna.

19Uhekkikkmandalit-tieni,ut-tielet,ulildawkkollha likienusegwewil-qatgħat,uqalu:“B’danil-mod għandektkellemlilEsaw,metassibuh.

20Ugħiduwkoll,Ara,il-qaddejtiegħekĠakobbhuwa warajnaGħaxqal:“Nikkundannahbil-preżentlijmur quddiemi,uwaranarawiċċu;forsijaċċettaminni.

21Melamaril-preżentquddiemu:udakinharil-lejlbaqaʼ fil-kumpanija

22Uqamdakil-lejl,uħaliż-żewġnisatiegħu,uliżżewġqaddejjatiegħu,uħdax-ilibnu,ugħaddaminn fuqil-fordĠabbok

23Uqabadhom,ubagħathomfuqix-xmara,ubagħatdak likellu

24UĠakobbtħallawaħdu;uhemmraġeliġġieledmiegħu sal-bidutal-ġurnata.

25Umetaralimarebaħxkontrih,messil-vojtataʼkoxxa; ul-ħofrata’koxxata’Ġakobbkienetmaqtugħa,waqtli kieniġġieledmiegħu.

26Uqal,Ħallinimmur,għaxil-jumjiffaċċaUqal:“Ma nħallikxtmur,jekkmatberiknix.

27Uqallu,X’jisimk?Uqal,Ġakobb

28Uqal:"IsmekmhuxsejissejjaħaktarĠakobb,imma Iżrael,għaxbħalprinċepgħandekis-setgħam'Allaumalbnedmin,urebaħ."

29UĠakobbstaqsieh,uqal,Għidli,nitolbok,ismekUqal: “Għalfejninttistaqsigħalismi?Uhubierkuhemmhekk

30UĠakobbsejjaħdanil-postPeniel,għaxrajtlilAlla wiċċimb’wiċċ,uħajtitinżamm

31UhekkkifgħaddaminnfuqPenuelix-xemxtelgħet fuqu,uwaqaffuqkoxxa

32Għalhekk,uliedIżraelmajiekluxmis-sienliċċekken, lihufuqil-vojttal-koxxa,sal-lum:għaxmessil-vojttalkoxxataʼĠakobbfil-ġenbejnliċkien

KAPITOLU33

1UĠakobbgħollagħajnejhuħares,uara,Ġesawġie,u miegħuerbaʼmittraġel.Uqassamit-tfalma’Lea,uma’ Rakeluliż-żewġqaddejja.

2Upoġġalill-qaddejjauliluliedhomfuqquddiem,ulil Leauliluliedhawara,ulilRakelulilĠużeppiwara

3Ugħaddaminnquddiemhom,umimlimal-artsebaʼ darbiet,sakemmresaqqribħuh

4UEsawġerabiexjiltaqaʼmiegħu,ujħaddnu,uwaqaʼ fuqgħonqu,ubewsu,ubdewjibku

5Ugħollagħajnejh,uralin-nisaut-tfal;uqal,Minhuma dawkmiegħek?Uhuqal:L-uliedliAllabil-qalbtalillqaddejtiegħek

6Imbagħadresqul-qaddejjatal-idejn,humauwliedhom,u baqgħulura.

7ULeawkollmaʼwliedharesqetqrib,unxtegħlulilhom infushom;

8Uqal:“X’tfisserb’dinis-sewqankolluliltqajtmagħhom?

Uqal:Dawngħandhomisibugrazzjaf’għajnejnsidi

9UEsawqal,Għandibiżżejjed,ħu;żommdakligħandek għalikinnifsek.

10UĠakobbqal:“Le,nitlobk,jekkissasibtgrazzja f’għajnejk,melarċievir-rigaltiegħiminnidi,għax għalhekkrajtwiċċek,bħallikiekurajtwiċċAlla,uintkont kontkuntentmiegħi

11Ħu,nitlob,il-barkatiegħilinġiebetlilek;għaxAlla ħasebmiegħi,ugħaxgħandibiżżejjed.Uħeġġeġ,uħa.

12Uqal,Ejjanimxul-vjaġġtagħna,uejjewimmorru,u jienimmurquddiemek

13Uqallu:“Sidijaflit-tfalhumateneri,ul-merħlietulmerħlietbiż-żgħarhumamiegħi;

14Ħallisidi,nitlobek,jgħaddiminnquddiemil-qaddej tiegħu:ujieninmexxibil-mod,kifil-bhejjemlijmorru quddiemiut-tfalikunujistgħujissaportu,sakemmniġi għandsidif’Seir

15UEsawqal:“Issanħallimiegħekxiwħudmin-niesli humamiegħiUqal,X’għandubżonn?ħallininsibgrazzja f’għajnejnsidi

16Għalhekk,EsawdakinharmarlurafitriqtulejnSejr.

17UĠakobbtelaqlejnSukot,ubenaludar,ugħamillu kabinigħall-bhejjemtiegħu,għalhekkl-isemtal-post jissejjaħSukot.

18UĠakobbwasalShalem,belttaʼSikem,litinsabfl-art taʼKangħan,metaġieminnPadanaram;upoġġietit-tinda tiegħuquddiemil-belt.

19Uxtarabiċċagħalqa,fejnkienxerredit-tindatiegħu, minnidejnuliedĦamor,missierSikem,għalmittbiċċa flus

20Uwaqqafartalhemmhekk,usejjaħluElelohe-Iżrael

KAPITOLU34

1UDina,bintLea,liwelldetlilĠakobb,ħarġettaral-bniet tal-pajjiż

2UmetarahaSikem,binĦamoril-Ħivita,prinċeptalpajjiż,qabadhaumteddmagħhautniġġesha.

3UruħungħaqdetmaʼDina,bintĠakobb,uħabbliżżagħżugħa,ukellimhab’qalbtajba

4USikemkellemlilmissieruĦamor,uqal:“Għidlilildin iż-żagħżugħagħalmara

5UĠakobbsemaʼlikienimniġġeslilbintuDinah;

6UĦamor,missierSikem,ħareġgħandĠakobbbiex jitkellemmiegħu.

7UwliedĠakobbħarġumill-għalqametasemgħuha; liemaħaġam'għandhiexissir.

8UĦamorqalilhom,uqal:“IbniSikemtixxennqugħal bintek:Nitloblitagħtihabħalamartu

9Uagħmlużwiġijietmagħna,uagħtulilnal-bniet tagħkom,uħul-bniettagħnagħandkom.

10Uintomtagħmrumagħna:ul-arttkunquddiemkom; għammarukummerċfih,uġġibul-possedimentifih

11USikemqallilmissierhaulilħutha:“Ħallinsibgrazzja f’għajnejkom,udakligħandektgħidlinagħtih

12Qattitlobnidaqshekkdotaurigal,unagħtiskondkif għandektgħidli:immaagħtinil-maralill-mara

13UwliedĠakobbwieġbulilSikemulilmissieruĦamor bil-qerq,uqalu,għaxkienħassarlilDinaliloħthom:

14Uqalulhom:“Manistgħuxnagħmludan,linagħtulil oħtnalilwieħedmhuxċirkonċiż;għaxdankientmaqdir għalina:

15Immaf’dansenagħtul-kunsenstagħkom:Jekkintom tkunubħalna,likullraġelminnkomjiġiċirkonċiż;

16Imbagħadnagħtulilibniettagħnalilkom,unieħdulil ibniettagħkommagħna,ungħamrumiegħek,unsirupoplu wieħed

17Immajekkmatisimgħuxminna,tkunuċirkonċiżi; imbagħadsenieħdulilbintha,unkunumarret

18UkliemhomgħoġoblilĦamor,ulilSikembinĦamor

19Uż-żagħżugħmaqagħadxjagħmeldan,għaxkien jieħupjaċirb’bintĠakobb,ukienaktaronorevoliminndar kollhataʼmissieru

20UĦamoruibnuSikemwasluħdejnil-biebtal-belt tagħhom,uqalumal-irġieltal-belttagħhom,uqalu:

21Dawnl-irġielhumafil-paċimagħna;għalhekkħallihom jgħammrufl-art,ujinnegozjawfiha;għall-art,ara,hija kbirabiżżejjedgħalihom;ejjewnieħdulilbniettagħhom bħalanisa,uejjewnagħtuhoml-bniettagħna

22F’danbissl-irġielsejagħtul-kunsenstagħnalingħamru magħna,linkunupopluwieħed,jekkkullraġelfostnajiġi ċirkonċiż,bħalmahumaċirkonċiżi

23M’għandhomxikunutagħnal-bhejjemtagħhomul-ġid tagħhomukullbhimatagħhom?bissejjewnagħtulkunsenstagħhom,ujgħammrumagħna

24UlilĦamorulilSikemibnusemgħulildawkkollhali ħarġumill-biebtaʼbeltu;ukullraġelkienċirkonċiż,kull minħareġmill-biebtal-belttiegħu

25Uġarafit-tieletjum,metakienuuġigħ,litnejnminn uliedĠakobb,SimegħonuLevi,ħutDina,ħadukull wieħedis-sejftiegħu,uwaslufuqil-beltbil-kuraġġ,uqatlu lill-irġielkollha

26UqatlulilĦamorulilibnuSikemb’xiferis-sejf,uħadu lilDinaminndarSikemuħarġu

27UliedĠakobbġewfuqil-maqtulin,uħasrul-belt,għax kienumniġġsuliloħthom

28Ħadun-nagħaġtagħhom,il-barrin,ul-ħmirtagħhom,u daklikienfil-belt,udaklikienfl-għalqa,

29Ul-ġidkollutagħhom,uċ-ċkejkenkollhaunnisatagħhomħadul-jasar,uħasruankidakkolluli kienhemmfid-dar

30UĠakobbqallilSimegħonulilLevi:“Intinkwietni biexintennifostl-abitantitaʼl-art,fostil-KangħaninulPerizitin;;ujieninkunmeqrud,jienud-dartiegħi

31Uhumaqalu:“Għandujittrattamaʼoħtnabħalma’ prostituta?

KAPITOLU35

1UAllaqallilĠakobb:“Qum,itla’f’Betel,ugħammar hemmhekk;

2ImbagħadĠakobbqallildaru,ulildawkkollhalikienu miegħu:‘Neħħil-allatbarraninlihemmfostkom,ukun nadif,uibiddluħwejjeġkom;

3Uejjanqumu,ummorruBetel;uhemmhekknagħmel artallilAlla,liwieġebf’jumit-tbatijatiegħi,ukienmiegħi fit-triqlikontgħaddejt.

4UtawlilĠakobbl-allatstrambikollhalikienuf’idejhom, ul-imsieletkollhalikienuf’widnejhom;uĠakobb ħebahomtaħtil-ballutlikienħdejnSikem.

5Uvjaġġaw,ut-terrurtaʼAllakienfuqil-blietlikienu madwarhom,umaħarġuxwarauliedĠakobb

6MelaĠakobbwasalLuz,lihifl-arttaʼKangħan,jiġifieri Betel,huun-nieskollhalikienumiegħu

7Uhemmhekkbenaartal,usejjaħil-postElbetel,għax hemmhekkdeherluAlla,metaħarabminnwiċċħuh.

8Immal-infermierataʼDeboraRebekkamietet,u ndifnettaħtBeteltaħtballut,ul-isemtagħhakienjismu Allonbakuth.

9UAllareġadeherlilĠakobb,metaħareġminn Padanaram,ubierku

10UAllaqallu:"IsmekhuwaĠakobb;ismekm'għadux jissejjaħĠakobb,immaIżraelgħandujkunisimk;u sejjaħluIżrael"

11UAllaqallu:“JienAllaliJistaʼKollox;ġensugruppta’ ġnusgħandhomikunuminnek,uslatenjoħorġuminn ġenbek;

12Ul-artlitajtlilAbrahamulilIżakk,jienanagħtiha,u lilnislekwarajknagħtil-art

13UAllatelaʼminnfuqufil-postfejntkellemmiegħu

14UĠakobbwaqqafkolonnafil-postfejntkellemmiegħu, kolonnatal-ġebel:uferraoffertatax-xorbfuqha,uferra żejtfuqha

15UĠakobbsejjaħl-isemtal-postfejnAllatkellem miegħu,Betel

16UtelquminnBetel;ukienhemmftittriqbiextasal Efrata;

17Uġarali,metakienetqedtagħmelxogħoliebes,ilqablaqaltilha,Tibżax;jkollokdanl-ibenukoll

18Uġarali,hekkkifruħhakienetsejra,(għaxmietet) sejjaħluBenoni,immamissierusejjaħluBenjamin 19URakelmietet,undifnetfit-triqtaʼEfrata,lihija Betlehem

20UĠakobbpoġġapilastrufuqil-qabartagħha:dikhijalkolonnatal-qabartaʼRakelsal-lum

21UIsraeltelaq,uxerredit-tindatiegħulilhinnmit-torri taʼEdar

22UġaralimetaIżraelkienjgħammarf’dikl-art,Ruben marujimteddmaʼBilħa,il-konkubinataʼmissieru,u IsraelsemaʼIssawliedĠakobbkienutnax: 23UliedLea;Ruben,l-ewwelimwieledta’Ġakobb,u Simegħon,uLevi,uĠuda,uIssakar,uŻabulun: 24UliedRakel;Ġużeppi,uBenjamin: 25UwliedBilħa,il-qaddejjataʼRakel;Dan,uNaftali: 26UwliedZilpa,il-qaddejjataʼLea;GaduAxer:dawn humawliedĠakobb,litwielduluf'Padanaram

27UĠakobbwasalgħandIżakkmissieruf’Mamre,fil-belt taʼArba,lihijaĦebron,fejngħexuAbrahamuIżakk. 28UjiemIżakkkienumijauerbgħinsena

29UIżakktal-ispirtu,umiet,unġabarmal-poplutiegħu, xjuħumimlijiem,uwlieduEsawuĠakobbdifnuh.

KAPITOLU36

1Issadawnhumal-ġenerazzjonijiettaʼEsaw,lihu Edom

2Esawħalin-nisatiegħumill-bniettaʼKangħan;Ada,bint Elonil-Ħit,uAholibama,bintAna,bintSibegħonil-Ħivi; 3UBasmathbintIsmael,oħtNebajot.

4UAdawelldetlilEsawElifaz;uBashematgħedtlil Rewel;

5UAholibamawelldetlilĠewx,uĠalamuKoraħ:dawn humawliedGħesaw,litwieldulufl-arttaʼKangħan

6UEsawħan-nisatiegħu,uwliedu,ubniettiegħu,ulpersunikollhataʼdaru,ul-bhejjemtiegħu,ul-bhejjem kollhatiegħu,ul-benikollhatiegħu,likienkisebfl-arttaʼ Kangħan;umarfil-pajjiżminnwiċċħuĠakobb

7Għaxl-għanatagħhomkieniktarmillibiexjgħammru flimkien;ul-artlifihakienubarraninmasetgħetx iġorruhomminħabbal-bhejjemtagħhom

8HekkjgħammarGħesawfuqil-muntanjaSejr:Għesaw huEdom

9Udawnhumal-ġenerazzjonijiettaʼEsaw,missierlEdomin,fil-muntanjaSejr:

10Dawnhumal-ismijiettaʼwliedEsaw;ElifazbinAda, martEsaw,ReuelbinBasmat,martEsaw 11UwliedElifazkienuTeman,Omar,Żefo,uGatam,u Kenaz

12UTimnakienetkonkubinagħalibenElifazEsaw;u wildetlilElifazAmalek:dawnkienuwliedmartAdaEsaw. 13UdawnhumawliedReuel;Naħat,Żera,SammauMiża: dawnkienuwliedBasmat,martEsaw 14UdawnkienuwliedAholibama,bintAna,bint Sibegħon,martEsaw,uhiwildetlilEsawlilĠewx,Ġalam uKoraħ

15DawnkienudukitaʼwliedEsaw:uliedElifaz,l-ewwel imwieledbinEsaw;dukaTeman,dukaOmar,dukaZepho, dukaKenaz,

16DukaKorah,dukaGatam,dukaAmalek:dawnhumaddukiliġewminnElifazfl-arttaʼEdom;dawnkienuwlied Ada

17UdawnhumawliedRewel,binEsaw;dukaNaħat,duka Zerah,dukaShammah,dukaMizza:dawnhumad-dukili ġewminnRewelfl-artta’Edom;dawnhumawliedBasmat, martEsaw

18UdawnhumawliedAholibama,martEsaw;dukaĠewx, dukaĠalam,dukaKorah:dawnkienud-dukiliġewminn Aholibama,bintAna,martEsaw.

19DawnhumawliedEsaw,lihuEdom,udawnhumaddukitagħhom

20DawnhumawliedSejril-Ħorin,likienujgħixufl-art; Lotan,uXobal,uSibegħon,uAna, 21UDishon,uEżer,uDisan:dawnhumad-dukital-Horiti, uliedSejrfl-arttaʼEdom

22UwliedLotankienuĦoriuĦema;uoħtLotankienet Timna.

23UwliedSobalkienudawn;Alvan,uManaħat,uEbal, Xefo,uOnam

Ġenesi

24UdawnhumawliedSibegħon;kemmAja,kifukoll Ana:dankiendakAnalisabil-bgħulafid-deżert,waqtli kienjitmaʼl-ħmirtaʼmissieruSibegħon

25UwliedAnakienudawn;Dishon,uAholibama,bint Ana.

26UdawnhumawliedDishon;Ħemdan,uExban,uItran, uKeran

27UliedEżerhumadawn;Bilhan,uZaavan,uAkan.

28UliedDisanhumadawn;Uz,uAran

29Dawnhumad-dukiliġewmill-Ħoriti;dukaLotan,duka Shobal,dukaSibeon,dukaAna, 30DukaDishon,dukaEzer,dukaDishan:dawnhumaddukiliġewminnHori,fostid-dukitagħhomfl-arttaʼSejr.

31Udawnhumas-slatenlissaltanfl-arttaʼEdom,qabel makienhemmxisultanfuquliedIsrael

32UBela,binBegħor,issaltanf’Edom,ul-belttiegħu kienjisimhaDinhaba

33UBelamiet,uminflokusaltanĠobabbinZeraħtaʼ Bosrah.

34UĠobabmiet,uHusammill-arttaʼTemaniissaltan minfloku

35UĦusammiet,uminflokusaltanĦadadbinBedad,li ħabatlilMidjanfl-għalqataʼMowab,ul-belttiegħukien jisimhaAvit

36UHadadmiet,uSamlataʼMasrekaissaltanminfloku.

37USamlamiet,uSawltaʼReħobotħdejnix-xmara issaltanminfloku

38USawlmiet,uminflokuissaltanBagħalhananbin Akbor

39UBagħalhanan,binAkbor,miet,uminflokusaltan Ħadar:ul-belttiegħukienjisimhaPaw;umartukien jisimhaMehetabel,bintMatred,bintMezaħab

40Udawnhumal-ismijiettad-dukiliġewminnEsaw, skondil-familjitagħhom,skondil-postijiettagħhom, b’isimhom;dukaTimna,dukaAlvah,dukaJetheth, 41DukaAholibama,dukaElah,dukaPinon, 42DukaKenaz,dukaTeman,dukaMibsar, 43DukaMagdiel,dukaIram:dawnikunud-dukitaʼEdom, skondl-abitazzjonijiettagħhomfl-arttaʼpussesstagħhom: huEsawmissierl-Edomin.

KAPITOLU37

1UĠakobbjgħammarfl-artlifihamissierukienbarrani, fl-arttaʼKangħan

2Dawnhumal-ġenerazzjonijiettaʼĠakobb.Ġużeppi,li kellusbatax-ilsena,kienqedjirgħal-merħlama’ħutu;uttifelkienma’wliedBilħa,uma’wliedZilpa,in-nisata’ missieru,uĠużeppiġabir-rapportħażintagħhomlil missieru

3IssaIsraelkieniħobblilĠużeppiiktarminnliluliedu kollha,għaxkienibenix-xjuħijatiegħu,ugħamillukisja taʼħafnakuluri

4Umetaħuturawlimissierhomkieniħobbuiktarminn ħutukollha,kienujobogħduh,umasetgħuxjitkellmu miegħufil-paċi

5UĠużeppiħolomħolma,uqalhalilħutu,uhumakienu jobogħduhiktaruiktar

6Uqalilhom:Isimgħu,nitlobkom,dinil-ħolmaliħlomt;

7Għax,araw,konnanorbtul-għelieqifl-għalqa,u,ara,ilqatgħattiegħiqamet,uwkollqametwieqfa;u,araw,ix-

xwieġtiegħekqamumadwarhom,ugħoġbulejnix-xwieġ tiegħi.

8Uħutuqalulu:“Tassewintisaltanfuqna?jewtabilħaqq ikollokħakmafuqna?Ukienujobgħoduaktargħall-ħolm tiegħu,ugħalkliemu.

9Uħolomħolmaoħra,uqalhalilħutu,uqal:“Ara,ħlomt iktarħolma;u,ara,ix-xemxul-qamarul-ħdax-ilkewkba għoġbugħalija.

10Uqalhalilmissieruulilħutu,umissieruċanfar,uqallu: “X’inhidinil-ħolmaliħlomt?Jienauommokuħutek tassewniġubiexninxfuħdejklejnl-art?

11Uħutugħiralilu;immamissieruosserval-qal

12Uħutumarrujirgħul-merħlataʼmissierhomf’Sikem. 13UIsraelqallilĠużeppi:“Ħutkommajirgħuxil-merħla f’Sikem?ejja,unibgħatleklilhomUqallu,Hawnjien 14Uqallu:“Mur,nitlob,arajekkhuxtajjebmaʼħutek,u sewmal-merħliet;uerġa’daħħalnikelmaGħalhekk bagħtumill-wiedtaʼĦebron,uwasalSikem

15Usaburaġel,u,ara,kienmiexifl-għalqa,ur-raġel staqsieh,uqal,X’tfittex?

16Uqal,Jieninfittexlilħuti:għidli,nitlob,fejnjirgħulmerħliettagħhom.

17Ur-raġelqal,Humatelquminnhawn;għaxsmajthom jgħidu,EjjammorruDotanUĠużeppimarwaraħutuu sabhomf’Dotan.

18Umetarawh’ilbogħod,qabelmaresaqlejhom, konfoffawkontrihbiexjoqtluh

19Uqalulilxulxin:“Ara,ġejdanil-ħolmu.

20Ejja,mela,uejjewnoqtluh,unitfgħuhf’xiħofra,u ngħidu,Xibhimaħażinaħatlu,unarawx’sejsirmill-ħolm tiegħu.

21URubensemaʼ,uħelesminnidejhom;uqal,Ejjama noqtluhx

22URubenqalilhom:“Txerrduxdemm,immaitfahf’din il-ħofralihemmfid-deżert,utpoġġixidfuqu;biex jeħilsuminnidejhom,biexjerġa’jagħtihlilmissieru

23Uġarali,metaĠużeppiwasalgħandħutu,ħarġulil Ġużeppiminnfuqu,il-kisjatiegħutaʼħafnakulurilikien fuqu;

24Uħaduhutefgħuhġoħofra:ul-ħofrakienetvojta,ma kienxhemmilmafiha

25Uqagħdubilqiegħdabiexjieklul-ħobż,ugħollew għajnejhomuħarsu,u,ara,grupptaʼIsmaelinġewminn Gilegħadbl-iġmlatagħhomiġorruħwawar,balzmuu mirra,usejriniġorruhal-Eġittu

26UĠudaqallilħutu:“X’profittjekknoqtlulilħunau naħbudemmu?

27Ejja,uejjewinbigħuhlill-Ishmeelins,umanħallux idejnafuqu;għaxhuħunaulaħamnaUħutukienu kuntenti

28ImbagħadgħaddewnegozjantiMidjanin;uġibduu għollewlilĠużeppimill-ħofra,ubiegħulilĠużeppilillIżmeelingħalgħoxrinbiċċatal-fidda,uġabulilĠużeppilEġittu

29URubenreġaʼlurafil-ħofra;u,ara,Ġużeppimakienx fil-ħofra;ukeraħwejġu

30Umarluragħandħutu,uqal,It-tifelmhux;ujien,fejn għandimmur?

31Uħadul-ilbiestaʼĠużeppi,uqatlugidital-mogħoż,u għarful-ilbiesfid-demm;

32Ubagħtul-ilbiestaʼħafnakuluri,uġabuhalil missierhom;uqal,Dansibna:issakunafjekkhuxil-kisja ta’ibnekjewle

33Ukienjafha,uqal,Hijal-kowttaibni;bhimaħażina devouredlilu;Ġużeppibladubjujinkeraf’biċċiet.

34UĠakobbinkeraħwejġu,upoġġaxkoramaʼġenbejh,u bedajibkigħalibnugħalħafnajiem

35Uwlieduubnietkollhaqamubiexifarrġuh;immahu rrifjutalijiġikkonfortat;uqal,Għaxseninżelfil-qabar għandibniniketGħalhekkmissierubekagħalih

36Ul-Midjaninbiegħuhl-EġittulilPotifar,uffiċjaltalFargħun,ukaptal-gwardja

KAPITOLU38

1Uġaralif’dakiż-żmien,Ġudaniżelminnfuqħutu,u daħalgħandxiAdullam,likienjismuĦirah

2UĠudarahemmhekkbintwieħedKangħanin,lijismu Swaħ;uqabadhaudaħalfiha.

3Utnissel,uwildetiben;usejjaħluEr

4Ureġgħettnissel,uwildetiben;usejjaħluOnan 5Ugħaldarb’oħraħarġetil-konċepiment,uwildetiben;u sejjaħluXela;

6UĠudaħamaragħalErl-ewwelimwieledtiegħu,li jismuTamar.

7UEr,l-ewwelimwieledtaʼĠuda,kienħażinf’għajnejn Ġeħova;ul-Mulejqatlu

8UĠudaqallilOnan:“Durgħandmartħuk,iżżewwiġha, uqajjemnisellilħuk

9UOnankienjafliż-żerriegħam’għandhiextkuntiegħu; uġarali,metadaħalgħandmartħuh,xerredhamal-art, biexmajagħtixnisellilħuh

10Ul-ħaġaligħamelmagħoġbitxlill-Mulej,u għalhekkqatluwkoll.

11ImbagħadĠudaqallilTamaril-kunjatatiegħu:“Ibqa’ armlaf’darmissierek,sakemmibniSelajikber,għaxqal, “Jekkforsijmuthuwkoll,bħalmagħamluħutu.UTamar marrettgħammarf’darmissierha

12Umaż-żmienmietetbintSuwa,martĠuda;uĠuda tfarraġ,utelaʼgħanddawklijqasslun-nagħaġtiegħu Timnat,huuħabibtiegħuĦiral-Adullam

13UlilTamarqalilhom:“Aral-kunjattiegħekjitlaʼ Timnatbiexiqaxxarin-nagħaġtiegħu.

14Unqalgħetminnfuqhal-ilbiestar-armla,għattitha b’valu,utgeżwer,uqagħdetf’postmiftuħ,lihufit-triq taʼTimna;għaxratliXelakibret,umangħatatxlilubħala martu

15MetaĠudaraha,ħaseblikienetprostituta;għaxkienet għattietwiċċha

16Udaretlejhafit-triq,uqal:“Mur,nitlobk,ħallininidħol għandek;(għaxmakienxjaflikienetil-kunjatatiegħu)U qalet:“X’setagħtinibiextidħolgħandi?

17Uqal,Jienanibgħatlekgidimill-merħlaUqalet:“Trid tagħtinirahan,sakemmtibgħatha?

18Uqal,Liemarahansenagħtik?Uhiqalet:“Is-sinjal tiegħek,ul-brazzulettitiegħek,ul-bastuntiegħeklihemm f’idejk.Utaha,udaħalgħandha,uhitnisselbih.

19Uhiqamet,umarret,upoġġietil-valuminnfuqha,u libsetil-ħwejjeġtar-romoltagħha

20UĠudabagħatlill-gidipermezztaʼħabibtiegħulAdullam,biexjirċievil-rahantiegħuminnidejnil-mara, immamasabhiex

21Imbagħadstaqsalill-irġieltaʼdakil-post,uqal:“Fejnhi l-prostituta,likienetfil-miftuħfil-ġenbtat-triq?Uhuma qalu,Makienhemmebdaprostitutaf’danil-post

22UmarluralejnĠuda,uqal,Manistaxinsibha;uwkoll l-irġieltal-postqalu,limakienhemmebdaprostitutaf'dan il-post

23UĠudaqal:“Ħallihateħodhalilha,biexmaniġu mistħija:ara,jienbgħattdinit-tifel,umasibthiex.

24Uġaramadwartlietxhurwara,liqallulilĠuda,uqal, Tamaril-kunjatatiegħekgħamletil-prostituta;uwkoll,ara, hitqalbiprostituzzjoniUĠudaqal:“Oħroġha,uħalliha tinħaraq

25Metatnibbet,bagħtetgħandmissierha,utgħid:“Birraġel,lidawnhumadawn,jienqedintqal;ul-istaff

26UĠudagħarfethom,uqal,Hikienetiktarġustaminni; għaxjienmatajthalilibniXela.Ureġa’għarafhamhux aktar

27Uġaralifiż-żmiental-ħlastagħha,ara,tewminkienu fil-ġuftagħha.

28Uġarali,metaħadetil-ħlas,dakwieħedħareġidu,ulqablaħadeturabtetfuqiduħajtl-iskarlatina,uqalet:“Dan ħareġl-ewwel.

29Uġarali,kifġibedidulura,ara,ħuhħareġ,uhiqalet, “Kifħarġet?danil-ksurikunfuqek:għalhekkismujismu Fareż.

30Uwaraħareġħuh,likellul-ħajtl-iskarlatinafuqidu,u jismuŻara

KAPITOLU39

1UĠużeppiniżell-Eġittu;uPotifar,uffiċjaltal-Fargħun, kaptal-gwardja,Eġizzjan,xtrahminnidejnl-Iżmeelin,li kienuniżżluhemmhekk

2Ul-MulejkienmaʼĠużeppi,ukienraġelgħani;ukien fid-darta’sidul-Eġizzjan

3UsiduraliĠeħovakienmiegħu,uliĠeħovagħameldak kolluligħamelbiexjirnexxif’idu.

4UĠużeppisabgrazzjaf’għajnejh,uqdieh,ugħamillu indokraturfuqdaru,upoġġaf’idudakkollulikellu

5Uġaraliminnmetakiengħamilluindokraturf’daru,u fuqdakkollulikellu,liĠeħovabierekid-dartal-Eġizzjan minħabbaĠużeppi;ul-barkatal-Mulejkienetfuqdak kollulikellufid-darufl-għalqa.

6Uħalladakkollulikelluf’idejnĠużeppi;umakienjaf xejnlikellu,ħliefil-ħobżlikielUĠużeppikienbniedem tajjeb,ufavorittajjeb.

7Uġarawaradawnl-affarijiet,limartsiduxeħtet għajnejhafuqĠużeppi;uqalet,Gteddmiegħi.

8Immahurrifjuta,uqallilmartsidu:“Ara,sidimajafx x’hemmmiegħifid-dar,uwettaqdakkolluligħanduf’idi; 9F’dinid-darm’hemmħaddakbarminni;lanqasma żammluraminniħliefek,għaxintmartu:kifnista’ nagħmeldanil-ħażenkbirunidnibkontraAlla?

10Uġarali,kifkienettkellmetlilĠużeppijumwaralieħor,humasemgħuxbiexjimteddmagħha,jewbiexikun magħha

11Uġaramadwardaniż-żmien,liĠużeppidaħalid-dar biexjagħmelin-negozjutiegħu;umakienhemmħadd mill-irġieltad-darhemmhekkġewwa

12Uhiqabdetmal-ilbiestiegħu,uqal,Mimdudinmiegħi; 13Uġarali,metaratlihukienħallalbiesuf’idejha,u ħarab‘ilbarra,

14Lisejħetlill-irġieltaʼdarha,uqaltilhom,uqaltilhom: “Ara,ġabilnaEbrajkbiexiqarraqminna;daħalgħandibiex jimteddmiegħi,ujiengħajjatb’leħengħoli:

15Uġarali,metasemaʼligħollajtleħniugħajjat,ħalla lbiesumiegħi,ħarabuħarġu.

16Upoġġietħdejhal-ilbiestiegħu,sakemmsidudaħal id-dar

17Uhiqaltluskonddanil-kliem,uqalet,Il-qaddejEbrajk, liintiġibtilna,daħalgħandibiexiqarraqni;

18Uġarali,waqtligħollileħniugħajjat,huħallalbiesu miegħiuħarab‘ilbarra

19Uġarali,metasidusemaʼl-kliemtaʼmartu,lihiqaltlu, uqaltlu:“Hekkgħamelmiegħil-qaddejtiegħek;lir-rabja tiegħunqabdet

20UkaptanĠużeppiħaduupoġġietufil-ħabs,postfejnilpriġunieritas-sultankienumarbuta:ukienhemmfil-ħabs.

21Immal-MulejkienmaʼĠużeppi,uweraħniena,utah grazzjaquddiemil-kustodjutal-ħabs

22Ul-kustodjutal-ħabstaf’idejnĠużeppil-priġunieri kollhalikienufil-ħabs;ukulmagħamluhemmhekk,kien jagħmeldan

23Il-kustodjutal-ħabsmaħareslejnxiħaġalikientaħtidu; għaxil-Mulejkienmiegħu,udakligħamel,il-Mulej għamilhabiextirnexxi

KAPITOLU40

1Uġarawaradawnl-affarijiet,lil-butirtas-sultantaʼlEġittuul-furnartiegħukienuoffendietlilsidhomis-sultan taʼl-Eġittu

2Ul-Fargħunirrabjatkontratnejnmill-uffiċjali tiegħu,kontral-kaptal-butlersukontral-kaptalfurnara

3Upoġġihomfil-wardfid-dartal-kaptantal-gwardja, fil-ħabs,il-postfejnkienmarbutĠużeppi

4Ul-kaptal-gwardjainkarigalilĠużeppibihom,u jaqdihom,ubaqgħustaġunfil-ward.

5Uħolmuħolmat-tnejnlihuma,kullraġelħolmatiegħu f’lejlwieħed,kullraġelskondl-interpretazzjonital-ħolma tiegħu,il-butlerul-furnartas-sultantaʼl-Eġittu,likienu marbutafil-ħabs

6UĠużeppidaħalgħalihomfilgħodu,uħareslejhom,u, ara,kienumdejqin.

7Ustaqsalill-uffiċjalital-Fargħunlikienumiegħufilqasamtad-dartaʼsidu,uqalilhom:“Għalfejnintomillum daqshekkimnikktin?

8Uqalulu:“Ħolnaħolma,um’hemmebdainterpreti tagħha.UĠużeppiqalilhom:L-interpretazzjonijiet m’humiexta’Alla?għidilhom,nitlobkom

9Ul-kaptal-butlerqallul-ħolmatiegħulilĠużeppi,u qallu:“Fil-ħolmatiegħi,ara,dieljakienetquddiemi; 10Ufid-dieljakienhemmtlietfriegħi:ukienbħallikieku nibgħat,ul-fjurtagħhaħarġet;ul-għenebtiegħuġabu għenebmisjur:

11Ul-kalċital-Fargħunkienf’idi:uħadtl-għeneb,u għafsufil-kalċital-Fargħun,utajtil-kalċif’idil-Fargħun

12UĠużeppiqallu:“Dinhil-interpretazzjonitagħha:Ittlietfergħathumatlettijiem;

13Iżdafiżmientlettijiemil-Fargħungħandujgħollirasek ujerġaʼjpoġġikf’postek,utagħtil-tazzatal-Fargħun f’idejh,kifkienqabelmetakontil-butertiegħu

14Immaaħsebfijametasejkuntajjebgħalik,unitlobkom turiqalbtajbamiegħi,usemmilililill-Fargħunuoħroġni minndinid-dar

15Għaxtabilħaqqġejtmisruqamill-arttal-Lhud:uhawn ukollmagħamiltxejnbiexidaħħlunifil-maħfra.

16Metal-furnarprinċipaliralil-interpretazzjonikienet tajba,qallilĠużeppi,Jienukollkontfil-ħolmatiegħi,u, ara,kellitlietqfiefbojodfuqrasi;

17Ufil-qoffataʼfuqkienhemmtaʼkullxortataʼħami għall-Fargħun;ul-għasafarkilhommill-qoffafuqrasi

18UĠużeppiwieġebuqal:“Dinhit-tifsiratiegħu:It-tliet qfiefhumatlettijiem;

19Iżdafiżmientlettijiemil-Fargħunjerfaʼrasekminn fuqekujdendelekmaʼsiġra;ul-għasafarjieklulaħamek minnfuqek

20Uġaralit-tieletjum,likiengħeluqsninil-Fargħun, għamelfestalill-qaddejjakollhatiegħu,ugħollar-rastalkaptal-butirutal-kaptal-furnarfostil-qaddejjatiegħu

21Ureġaʼreġaʼreġaʼreġaʼdaħħallill-kaptal-butler;uta l-kalċif’idejnil-Fargħun:

22Immadendellill-furnarewlieni,kifkienqalilhom Ġużeppi.

23Iżdal-kaptal-butmaftakarxf’Ġużeppi,imma nsieh

KAPITOLU41

1Uġaralifitmiemsentejnsħaħ,il-Fargħunħolom:u,ara, waqafħdejnix-xmara

2U,ara,ħarġumix-xmarasebaʼvapurimgħottijinulaħmi ħoxnin;uhumamitmugħafil-mergħa.

3U,ara,sebaʼvapuroħratelgħuwarajhommix-xmara, qalbhomħażinudgħif;uqagħadħdejnil-qasabl-oħrafuq ix-xifertax-xmara.

4Us-sebaʼvapuriħżienaudgħifkielus-sebaʼvapuri mgħottijinuħoxninAllural-Fargħunqam

5Uraqaduħolomit-tienidarba:u,ara,sebaʼwidnejn telgħufuqzokkwieħed,rankutajbin

6U,ara,sebaʼwidnejnirqaqumifnijinbir-riħtal-lvant ħarġuwarajhom.

7Us-sebaʼwidnejnirqaqdevorawis-sebaʼwidnejnsħaħu sħaħUl-Fargħunqam,uara,kienetħolma

8Uġarafilgħodulil-ispirtutiegħukienimħasseb;u bagħatusejjaħlill-maġikollhatal-Eġittuulill-għorrief kollhatiegħu:ul-Fargħunqalilhomil-ħolmatiegħu;imma makienhemmħaddliseta’jinterpretahomlill-Fargħun.

9Imbagħadil-kaptal-butlerqallill-Fargħun,uqal,Illum niftakarid-difettitiegħi;

10Il-Fargħunirrabjamal-qaddejjatiegħu,upoġġinifilwardfid-dartal-kaptantal-gwardjan,kemmjienkifukoll il-kaptal-furnar:

11Uħlomnaħolmaf’lejlwieħed,jienuhu;ħlomnakull bniedemskondl-interpretazzjonital-ħolmatiegħu 12Ukienhemmmagħnażagħżugħ,Ebrej,qaddejtalkaptantal-gwardja;ugħednielu,uhuspjegalnal-ħolm tagħna;lilkullbniedemskondil-ħolmatiegħuinterpreta 13Uġara,kifspjegalna,hekkġara;lilireġgħuluragħallkarigatiegħi,uliluhuwamdendla

14Imbagħadil-FargħunbagħatusejjaħlilĠużeppi,u ħarġuhmill-għaġlamill-għaġla;

15Ul-FargħunqallilĠużeppi:“Ħolmtħolma,um’hemm ħaddlijistaʼjinterpretaha;

16UĠużeppiwieġeblill-Fargħunuqal:“Mhuxfija:Alla jagħtilill-Fargħuntweġibataʼsliem.

17Ul-FargħunqallilĠużeppi:“Fil-ħolmatiegħi,ara,jien qgħadtfuqix-xatttax-xmara;

18U,ara,ħarġumix-xmarasebaʼvapur,laħamħoxninu mgħottija;ujiekluf’mergħa:

19U,ara,telgħuwarajhomsebaʼvapuroħra,foqrau ħażinaħafnaudgħif,bħalmaqattmarajtfl-artkollhataʼlEġittugħall-ħażen;

20Ul-vapurdgħiful-qalbħażinakielul-ewwelsebaʼ vapurigrassi:

21Umetajkunukieluhom,masetaxikunmagħruflikienu kieluhom;iżdakienugħadhommhuxiffavoriti,bħalfilbiduAlluraqomt

22Urajtfil-ħolmatiegħi,u,ara,seba’widnejntelgħu f’zokkwieħed,mimlijinutajbin:

23U,ara,seba’widnejn,nixfin,irqaq,umifgħutabir-riħ tal-Lvant,nibtuwarajhom:

24Ul-widnejnirqaqdevorawis-sebaʼwidnejntajbin:u dangħedtlill-maġi;immamakienhemmħaddliseta’ jiddikjaralili

25UĠużeppiqallill-Fargħun:“Il-ħolmatal-Fargħun hijawaħda:Allaweralill-Fargħunx’sejagħmel

26Is-sebaʼvapuritajbinhumasebaʼsnin;us-seba’ widnejntajbinhumaseba’snin:il-ħolmahijawaħda.

27Us-sebaʼvapurirqaquħżienalitelgħuwarajhomhuma sebaʼsnin;us-seba’widnejnvojtamifnijinbir-riħtalLvantikunuseba’sninta’ġuħ.

28Dinhil-ħaġalikellimtlill-Fargħun:DakliAllase jagħmelhujurilill-Fargħun

29Ara,ġewseba’snintaʼabbundanzakbirafl-artkollha taʼl-Eġittu:

30Uwarajhomiqumusebaʼsnintaʼġuħ;ul-kotrakollha tkunminsijafl-artta’l-Eġittu;ul-ġuħjikkunsmal-art;

31Ul-ħafnam’għandhomxikunumagħrufafl-art minħabbadakil-ġuħliġej;għaxgħandujkunkbirħafna

32Ugħalhekkil-ħolmaġietirdoppjatalill-Fargħun darbtejn;huwagħaliexil-ħaġahijastabbilitaminnAlla,u Alladalwaqtsejseħħ

33Issa,ħal-Fargħuniħaresraġelgħaqliugħaqli,u jpoġġihfuql-arttaʼl-Eġittu

34Ħal-Fargħunjagħmeldan,uħajaħtaruffiċjalifuql-art, ujieħul-ħamespartimill-arttaʼl-Eġittufis-sebaʼsnin abbundanti

35Uħajiġbrul-ikelkollutaʼdawkis-snintajbinliġejjin, ujpoġġul-qamħirrumtaħtidil-Fargħun,uħallihom iżommul-ikelfil-bliet

36Udakl-ikelgħandujkungħall-ħażnagħall-artkontrassebaʼsnintaʼġuħ,lisejkunhemmfl-arttaʼl-Eġittu;lil-art matitħassarxbil-ġuħ

37Ul-ħaġakienettajbaf’għajnejnil-Fargħun,u f’għajnejnil-qaddejjakollhatiegħu.

38Ul-Fargħunqallill-qaddejjatiegħu:Nistgħunsiburaġel bħaldan,raġellifihhemml-Ispirtut’Alla?

39Ul-FargħunqallilĠużeppi:PeressliAllawriekdan kollu,m’hemmħadddaqshekkgħaqliugħarefdaqsek;

40Inttkunfuqdari,uskondkelmtekgħandujitmexxalpoplukollutiegħi:bissfit-troninkunakbarminnek

41Ul-FargħunqallilĠużeppi:“Ara,jienpoġġikfuql-art kollhataʼl-Eġittu.

42Ul-Fargħunneħħaċ-ċurkettminnidu,upoġġiehfuq iduĠużeppi,ulibesilbiestaʼbjankerijafin,upoġġielu katinatad-dehebmaʼgħonqu;

43Uġagħlujirkebfit-tienikarrulikellu;ugħajtu quddiemu,Mbaxxil-irkopptejn,ugħamilluħakkiemfuqlartkollhatal-Eġittu

44Ul-FargħunqallilĠużeppi:“Jienil-Fargħun,u mingħajrekħaddm’għandujgħolliidujewsiequfl-art kollhataʼl-Eġittu

45Ul-FargħunsejjaħlilĠużeppiĦafnatpanea;utahgħal martuAsenat,bintPotifera,qassista’OnUĠużeppiħareġ fuql-artkollhatal-Eġittu

46UĠużeppikellutletinsenametawaqaʼquddiemilFargħun,sultantaʼl-EġittuUĠużeppiħareġminn quddiemil-Fargħunumarmadwarl-artkollhatal-Eġittu 47Ufis-sebaʼsninabbundantil-artħarġetb’ponti.

48Uġabarl-ikelkollutas-sebaʼsnin,likienfl-arttaʼlEġittu,upoġġal-ikelfil-bliet:l-ikeltaʼl-għalqa,likien madwarkullbelt,poġġafiha.

49UĠużeppiġabarqamħirrumbħar-rameltal-baħar, ħafna,sakemmtelaql-għadd;għaxkienblanumru

50UlilĠużeppitwieldużewġuliedqabelmawaslussnintal-ġuħ,liAsenat,bintPotifera,qassistaʼOn,ġabitlu 51UĠużeppisejjaħl-ewwelimwieledManasse:Għax Alla,qalhu,ġegħelnininsal-ħidmatiegħikollha,ud-dar kollhataʼmissieri

52Ul-isemtat-tienisejjaħhuEfrajm:GħaxAllawassalni biexinħallil-frottfl-arttat-tbatijatiegħi.

53Untemmus-sebaʼsnintaʼabbundanza,likienhemm fl-arttaʼl-Eġittu

54Ubdewjiġus-sebaʼsnintaʼnuqqas,kifkienqal Ġużeppi:un-nuqqaskienfl-artijietkollha;immafl-art kollhata’l-Eġittukienhemmil-ħobż

55Umetal-artkollhataʼl-Eġittuspiċċatbil-ġuħ,ilpoplugħajjatlill-Fargħungħall-ħobż,ul-Fargħunqal lill-Eġizzjanikollha:“MurgħandĠużeppi;daklijgħidlek, agħmel.

56Ul-ġuħkienfuqwiċċl-artkollha:uĠużeppifetaħlimħażenkollha,ubiegħlill-Eġizzjani;ul-ġuħkiberfl-art tal-Eġittu.

57Ul-pajjiżikollhaġewl-EġittugħandĠużeppibiexjixtri l-qamħ;għaxlil-ġuħkiendaqshekkikrahfl-artijietkollha

KAPITOLU42

1IssametaĠakobbralikienhemmqamħfl-Eġittu, Ġakobbqalliluliedu:“Għaliexintomtħarsulejnxulxin?

2Uqal:“Ara,smajtlihemmqamħirrumfl-Eġittu;biex ngħixu,umammutux

3Ul-għaxaraħwataʼĠużeppiniżlubiexjixtrulqamħirrumfl-Eġittu

4ImmaBenjamin,ħuĠużeppi,Ġakobbmabagħatxmaʼ ħutu;għaxqal,biexforsijiġrilul-ħsara

5UwliedIsraelġewbiexjixtruqamħminndawkliġew, għaxil-ġuħkienfl-arttaʼKangħan

6UĠużeppikienil-gvernaturfuql-art,ukienhulibiegħ lill-poplukollutal-art:uħutĠużeppiġew,unxteħtu quddiemub’wiċċhomlejnl-art

7UĠużeppiralilħutu,ugħarafhom,immagħamellilu nnifsustrambigħalihom,ukellimhombl-aħrax;u qalilhom:“Minnġejtu?Uhumaqalu:Mill-artta’Kangħan biextixtril-ikel

8UĠużeppikienjaflilħutu,immahumamakinuxjafuh

9UĠużeppiftakarfil-ħolmliħolombihom,uqalilhom: “Intomspiji;biextaral-għebijatal-artintomġejtu

10Uqalulu:“Le,sidi,immal-qaddejjatiegħekjiġubiex jixtrul-ikel.

11Aħnalkolluliedbniedemwieħed;aħnairġielveri,ilqaddejjatiegħekmhumiexspiji

12Uqalilhom:“Mhux,immaġejtubiextarawil-ġewwieni tal-art

13Uhumaqalu:“Il-qaddejjatiegħekhumatnax-ilħu, uliedraġelwieħedfl-arttaʼKangħan;u,ara,l-iżgħarhuwa llumma’missierna,uwieħedmajkunx

14UĠużeppiqalilhom:“Danhulikellimtkom,u għedtilkom,Intomspiji;

15B’danintomtiġuppruvati:Bil-ħajjatal-Fargħunma toħroġxminnhawn,ħliefħukiż-żgħirmajiġihawn.

16Ibgħatwieħedminnkom,uħallihiġiblilħuk,uintom tinżammil-ħabs,biexkliemkomikunippruvat,jekk hemmxxiveritàfikom,jewinkellabil-ħajjatal-Fargħun żgurliintomspiji

17Upoġġihomkollhaflimkienfil-wardtlettijiem

18UĠużeppiqalilhomfit-tieletjum:Agħmludan,ugħixu; għaxjiennibża’minnAlla:

19Jekkintomirġielveri,ħalliwieħedminnħutkom jintrabatfid-dartal-ħabstagħkom:morru,iġorruqamħ għall-ġuħtaʼdjarkom;

20Immaġiblil-iżgħarħuk;hekkgħandujiġivverifikat kliemkom,uintommatmutux.Uhekkgħamlu.

21Uqalulilxulxin:“Aħnatassewħatjadwarħuna,għax rajnad-diqataʼruħu,metatalabna,umaridniexnisimgħu; għalhekkdinit-tbatijaġietfuqna.

22URubenwieġebuqal:“Makellimtkomx,ugħedtilkom, Tidinbuxkontrat-tifel;uintimatisimgħu?għalhekk,ara, demmuwkollhuwameħtieġ.

23UmakinuxjafuliĠużeppifehimhom;għaxkellimhom permezzta’interpretu

24Udawwarlilunnifsuminnfuqhom,ubeki;ureġa’mar luralejhom,uqalilhom,uħamingħandhomlilSimegħonu rabtuquddiemgħajnejhom

25ImbagħadĠużeppiordnabiexjimlewl-ixkejjer tagħhombil-qamħirrum,ujdaħħlulural-flustaʼkull bniedemfl-ixkoratiegħu,ujagħtuhomprovvedimentgħattriq,uhekkgħamelmagħhom.

26Ugħabbewil-ħmirtagħhombil-qamħ,utelquminn hemm

27Uhekkkifwieħedminnhomfetaħl-ixkoratiegħubiex jagħtil-ikelgħall-ħmartiegħufil-taverna,ral-flustiegħu; għax,araw,kienf’ħalql-ixkoratiegħu.

28Uqallilħutu,Il-flustiegħiġewrestawrati;u,ara,huwa saħansitrafl-ixkoratiegħi:uqalbhomnaqsethom,ubeżgħu, jgħidulilxulxin,X'inhudanliAllagħamelmagħna?

29UġewgħandĠakobbmissierhomfl-arttaʼKangħan,u qaluludakkolluliġratilhom;qal,

30Ir-raġel,lihusidl-art,kellimnaaħrax,uħadnabħala spijital-pajjiż

31Uaħnaqallu,Aħnairġielveri;aħnamhuxspiji: 32Aħnatnax-ilħu,uliedmissierna;wieħedmhux,uliżgħarhuwallumma’missiernafl-artta’Kangħan

33Ur-raġel,sidil-pajjiż,qalilna,B’daninkunnafliintom irġielveri;ħalliwieħedminnħutkomhawnmiegħi,uħulikelgħall-ġuħta’djarkom,umort

Ġenesi

34Uġibulilħukiż-żgħir:allurankunnafliintomm’intux spiji,immaliintomirġielveri;

35Uġaraliwaqtliżvojtawl-ixkejjertagħhom,ara,il-qatta tal-flustaʼkullbniedemkienetfl-ixkoratiegħu:umeta kemmhumakifukollmissierhomrawil-qatettal-flus, beżgħu

36UĠakobbmissierhomqalilhom:“Lilitneħħejtniminn uliedi:Ġużeppim’huwiex,uSimegħonm’huwiex,uintom tieħdulilBenjamin:dawnl-affarijietkollhahumakontrija

37URubenkellemlilmissieru,uqal:“Oqtolliż-żewġ uliedi,jekkmanġibuhxgħandi:agħtihf’idi,unerġa’nġibu lejk

38Uqal,Ibnim’għanduxjinżelmiegħek;għaxħuhmiet,u baqa’waħdu:jekkiġorrluxiħażenfit-triqlifihasejrin, imbagħadintomniżżluxagħaril-griżtiegħib’sogħbafilqabar.

KAPITOLU43

1Ul-ġuħkienikrahfl-art

2Uġarali,metakielul-qamħirrumlikienuġabumillEġittu,missierhomqalilhom:“Erġgħu,ixtrulnaftitikel.

3UĠudaqallu,“Ir-raġelipprotestasolennementmagħna, uqal,Intommatarawxwiċċi,jekkħukmajkunxmiegħek

4Jekkintitibgħatlilħunamagħna,aħnaninżlunixtruleklikel;

5Immajekkmatibagħtux,aħnamaninżlu,għaxir-raġel qalilna:“Matarawxwiċċi,jekkħukmajkunxmiegħek.

6UIżraelqal:“Għalfejngħamiltuħażinmiegħibiextgħid lir-raġeljekkgħadekxħu?

7Uhumaqalu:“Ir-raġelstaqsienasewwadwarl-istat tagħnaudwaril-qrabatagħna,uqal,Missierekgħaduħaj? għandekħuieħor?ugħidniluskondit-tenurta’danilkliem:nistgħużgurnafulikiensejgħidlu,Inżullilħuk?

8UĠudaqallilmissieruIsrael:“Ibgħatit-tifelmiegħi,u nqumuummorru;biexngħixu,umammutux,kemmaħna, kifukollint,uwkolliċ-ċkejknintagħna.

9Inkungaranzijagħalih;minniditirrikjedih:jekkma nġibhiexunpoġġihquddiemek,ħalluninġorrit-tortgħal dejjem.

10Għaxjekkmakonnandewmu,żgurliissakonnarġajna luradinit-tienidarba

11UmissierhomIsraelqalilhom:“Jekkiridikunhekkissa, agħmludan;ħumill-aqwafrottta’l-artfil-bastimenti tiegħek,uiġorrlir-raġelrigal,ftitbalzmu,uftitgħasel, ħwawar,umirra,ġewżulewż:

12Uħul-flusdoppjif’idejk;ul-fluslireġgħunġiebu f’fomml-ixkejjertagħkom,erġgħuiġorruhomf’idejkom; forsikienetsorveljanza:

13Ħuwkolllilħuk,uqum,erġamurgħandir-raġel:

14UAllaliJistaʼKolloxjagħtikħnienaquddiemirraġel,biexiwarrablilħukl-ieħor,ulilBenjamin.Jekk inkunimneħħiminnuliedi,inkunimneħħi

15Ul-irġielħadudakir-rigal,uħaduflusdoppjif’idejhom, uBenjamin;uqam,niżell-Eġittu,uqagħadquddiem Ġużeppi

16UmetaĠużeppiralilBenjaminmagħhom,qallillħakkiemtaʼdaru:Ġiblildawnl-irġielid-dar,uqatlu,u lesti;għaxdawnl-irġielgħandhomjieklumiegħi f’nofsinhar.

17Ur-raġelgħamelkifqalĠużeppi;ur-raġelġablillirġielfid-darta’Ġużeppi

Ġenesi

18Ul-irġielbeżgħu,għaxiddaħħluf’darĠużeppi;uqalu: “Minħabbal-flusliġewlurafl-ixkejjertagħnal-ewwel darbaaħnaddaħħlu;biexifittexokkażjonikontrana,ujaqa’ fuqna,ujeħodnagħall-jasarul-ħmirtagħna.

19Uresquħdejnl-amministraturtad-dartaʼĠużeppi,u kellmuhfil-biebtad-dar,

20Uqal,O,Sinjur,tassewinżilnal-ewweldarbabiex nixtrul-ikel:

21Uġarali,metawasalnal-taverna,ftaħnal-ixkejjer tagħna,u,ara,il-flustaʼkullbniedemkienuf’ħalql-ixkora tiegħu,il-flustagħnab’piżsħiħ:uerġajnaġibniehom f’idejna

22Uflusoħraġibnaf’idejnabiexnixtrul-ikel:ma nistgħuxngħiduminpoġġaflusnafl-ixkejjertagħna

23Uqal:“Is-sliemgħalikom,tibżgħux:Allatagħkom,u Allataʼmissierkom,takomteżorfl-ixkejjertagħkom:kelli fluskomUħareġlilhomlilSimegħon

24Ur-raġeldaħħallill-irġielfid-dartaʼĠużeppi,utahom l-ilma,ulaslusaqajhom;utahomil-ħmir.

25Uħejjewir-rigalkontraĠużeppiwasalf’nofsinhar, għaxsemgħulihemmgħandhomjiekluħobż

26UmetaĠużeppiwasalid-dar,ġabulul-rigallikien f’idejhomfid-dar,ubaqgħuluraquddiemusal-art

27Ustaqsiehomdwaril-ġidtagħhom,uqal,Missierkom tajjeb,ix-xjuħlitkellimtudwaru?Għaduħaj?

28Uhumawieġbu:“Il-qaddejtiegħekmissiernahu f’saħħtu,għaduħajUbaqgħujbaxxurashom,ugħoġbu

29Ugħollagħajnejh,uralilħuhBenjamin,ibenommu,u qal:“Danhuħukiż-żgħir,lidwarutkellimni?Uhuqal, Allajkunħaningħalik,ibni

30UĠużeppigħaġġel;għaxl-imsarentiegħukien jixxennqugħalħuh:uhufittexfejnjibki;udaħalfil-kamra tiegħu,uhemmjibki

31Uħaselwiċċu,uħareġ,użammruħu,uqal,Qiegħed fuqil-ħobż

32Uqabdugħalihwaħdu,ugħalihomwaħedhom,ugħallEġizzjani,likielumiegħu,waħedhom,għaxl-Eġizzjanima setgħuxjiekluħobżmal-Lhud;għaxdikhija abominazzjonigħall-Eġizzjani

33Uqagħduquddiemu,l-ewwelimwieledskondid-dritt tat-twelidtiegħu,ul-iżgħarskondiż-żgħożitutiegħu:ulirġielstagħġbulilxulxin

34Uħaubagħtilhommessminnquddiemu,immal-mess taʼBenjaminkienħamesdarbietdaqskullwieħed minnhomUxorbu,uferħaninmiegħu

KAPITOLU44

1Uordnalill-amministraturtad-dartiegħu,uqal,Imlalixkejjertal-irġielbl-ikel,kemmjistgħuiġorru,upoġġilflustaʼkullbniedemf’ħalql-ixkoratiegħu

2Upoġġit-tazzatiegħi,it-tazzatal-fidda,f’ħalql-ixkora tal-iżgħar,ul-flustal-qamħtiegħuUgħamelskondilkelmalikienqalĠużeppi

3Hekkkiffilgħodukiendawl,l-irġielntbagħtu,humaulħmirtagħhom

4Umetaħarġumill-belt,ugħadhommhux’ilbogħod, Ġużeppiqallill-amministraturtiegħu:“Qum,imxiwaralirġiel;umetataqbżuhom,għidilhom:“Għalfejnintom ippremjatil-ħażengħat-tajjeb?

5Mhixdanlijixrobsidi,ulibihtassewjidvina?għamiltu l-ħażenmetagħamiltuhekk

6Ulaħaqhom,uqalilhomdanl-istesskliem

7Uqalulu:“Għalaqalsididanil-kliem?Allaħareslilqaddejjatiegħekjagħmluskonddinil-ħaġa:

8Ara,il-flus,lisibnaf’ħalql-ixkejjertagħna,erġajna ġibnalilekmill-arttaʼKangħan:kifgħandnanisterqumiddartaʼsidekil-fiddajewid-deheb?

9Ma’kullwieħedmill-qaddejjatiegħek,ħajmutit-tnejn,u aħnawkollinkunul-qaddejjataʼsidi.

10Uqal:“Issawkollħajkunskondkliemkom:dakli miegħujinstabikunil-qaddejtiegħi;uintomtkunubla ħtija

11Imbagħadmalajrniżlukullraġell-ixkoratiegħufl-art,u kullwieħedfetaħl-ixkoratiegħu.

12Ufittex,ubedamill-kbir,utelaqmill-iżgħar:ul-kalċi nstabfl-ixkorataʼBenjamin

13Imbagħadjikruħwejġu,ujgħabbukullraġelħmar tiegħu,umarruluralejnil-belt

14UĠudauħutuġewid-dartaʼĠużeppi;għaxkiengħadu hemm:uwaqgħuquddiemufl-art.

15UĠużeppiqalilhom:“Danligħamiltux’inhu?matafx liraġelbħaljienċertamentnista’niddivina?

16UĠudaqal:“X’sengħidulilsidi?x'għandnanitkellmu? jewkifgħandnaniċċarawlilnanfusna?Allasabil-ħażen tal-qaddejjatiegħek:ara,aħnal-qaddejjata’sidi,kemm aħna,kifukolldaklimiegħujinstabil-kalċi.

17Uqal,Allaħareslinagħmelhekk:immar-raġellif’idu jinstabil-kalċi,hujkunil-qaddejtiegħi;uint,qumfissliemgħandmissierek.

18ImbagħadĠudaresaqlejhuqal:“O,sidi,ħallil-qaddej tiegħek,nitlob,jgħidkelmaf’widnejnsidi,utħallixir-rabja tiegħektaqbadkontral-qaddejtiegħek,għaxintbħal Fargħun

19Sidnistaqsalill-qaddejjatiegħu,uqal,Intomgħandek missierjewħu?

20Ugħidnalilsidi,Għandnamissier,raġelxiħ,utifeltaxxjuħijatiegħu,wieħedżgħir;uħuhmiet,uhubissfadal minnommu,umissierujħobbu.

21Uintgħedtlill-qaddejjatiegħek:Iġibuhlejja,biexinkun nistaʼnpoġġigħajnejjafuqu

22Ugħidnalilsidi,It-tifelmajistaxiħallililmissieru, għaxjekkiħallililmissieru,missierukienimut

23Uintgħedtlill-qaddejjatiegħek,"Jekkħukiż-żgħirma jinżelmiegħek,matarawxwiċċiaktar."

24Uġaralimetatlajnagħandmissieri,il-qaddejtiegħek, għednielul-kliemtaʼsidi

25Umissiernaqal,Erġamur,uaxtrilnaftitikel.

26Ugħidna:“Manistgħuxninżlu:jekkħunaż-żgħirikun magħna,alluraaħnaninżlu,għaxnistgħumanarawxwiċċ ir-raġel,jekkmajkunxmagħnaħuż-żgħir

27Ul-qaddejtiegħekmissieriqalilna:Intomtafulimarti wilditliżewġsubien;

28Ul-wieħedħareġminni,ujiengħedt,Żgurlihumqattaʼ biċċiet;umarajtuminndakiż-żmien:

29Ujekkintomtieħduminniwkolldan,ul-ħażentiġrilu, intomtniżżluxagħril-griżb’sogħbalejnil-qabar

30Issametaniġigħandmissieril-qaddejtiegħek,ut-tifel majkunxmagħna;jaraliħajtuhijamarbutafil-ħajjatal-lad;

31Iseħħ,metajaralit-tifelmajkunxmagħna,imut:ulqaddejjatiegħekjinżlux-xagħargriżtal-qaddejtiegħek missiernab’sogħbagħall-qabar.

32Għaxil-qaddejtiegħeksargaranzijagħat-tifellil missieri,uqal,“Jekkmanġibuhxgħandi,alluranġorrittortlilmissierigħaldejjem

33Issa,nitolbok,ħallil-qaddejtiegħekjibqaʼlsirtaʼsidi minflokit-tifel;uħallit-tifeljitla’ma’ħutu.

34Għaxkifsenitlagħandmissieri,ut-tifelmajkunx miegħi?biexforsinaral-ħażenligħandujiġifuqmissieri

KAPITOLU45

1ImbagħadĠużeppimasetaxiżommluraquddiemdawk kollhalikienuħdejh;ugħajjat,Ħallikullbniedemjoħroġ minni.Umakienhemmħaddmiegħu,waqtliĠużeppi għaraflilunnifsulilħutu

2Ubekab’leħengħoli,ul-Eġizzjaniud-dartal-Fargħun semgħu.

3UĠużeppiqallilħutu:“JienĠużeppi;missierigħadu jgħix?Uħutumasetgħuxiwieġbuh;għaxkienumnikkta bil-preżenzatiegħu.

4UĠużeppiqallilħutu:“Erjqulejja,nitlobkomUresqu qribUqal:“JienĠużeppiħukom,liintombiegħtuflEġittu.

5Għalhekk,latkunumnikktin,ulanqasirrabjawbikom infuskom,liintombiegħtnihawn,għaxAllabagħatni quddiemkombiexinżommil-ħajja.

6Għaxdawnis-sentejnil-ġuħkienfl-art,umadankollu hemmħamessnin,lifihomlajkunhemmwidgħaulanqas ħsad.

7UAllabagħatniquddiemkombiexnippreservakom posteritàfl-art,ubiexinsalvaħajjitkomb’ħelsienkbir

8Melaissamakontxintomlibgħattnihawn,immaAlla:u għamilnimissieril-Fargħun,usidtaʼdarukollu,u ħakkiemfl-artkollhataʼl-Eġittu

9G[a;;el,itlaqg[andmissieriugħidlu:“Hekkqalibnek Ġużeppi:Allagħamilnisidtal-Eġittukollu;

10Uinttgħammarfl-arttaʼGosen,utkunqribtiegħi,intu wliedek,uwliedekuwliedek,ul-merħliettiegħek,ulmerħliettiegħek,udakkolluligħandek:

11Uhemmhekkinnimmek;għaxgħadhemmħamessnin ta’ġuħ;ħalliint,ud-dartiegħek,udakkolluligħandek, tiġufil-faqar

12Uara,għajnejkomjaraw,ugħajnejnħuBenjamin Benjamin,lihufommilijkellimkom.

13Ulilmissieritgħidubil-glorjakollhatiegħifl-Eġittu,u dwardakkollulirajtu;uintomtgħaġġluutniżżlulil missierihawn.

14UwaqaʼfuqgħonqħuhBenjaminubeka;uBenjamin bekafuqgħonqu.

15Iktarminnhekkhubewslilħutukollhaubekifuqhom, uwaraħututkellmumiegħu

16Ul-famatiegħunstemgħetf’daril-Fargħun,uqal,ħut Ġużeppiġew;

17Ul-FargħunqallilĠużeppi:“Għidlilħutek,Agħmlu dan;ilbil-bhejjemtagħkom,umur,wassalkomlejnl-artta’ Kangħan;

18Uħulilmissierkomulilfamiljitagħkom,uejjagħandi: unagħtikomil-ġidtaʼl-arttaʼl-Eġittu,uintomtiekluxxaħamtaʼl-art

19Issaintordnat,agħmludan;ħudkomvagunimill-artta’ l-Eġittugħaż-żgħartagħkom,ugħan-nisatagħkom,uġibu lilmissierkomuejja

20Tqisxukolll-affarijiettiegħek;għaxil-ġidta’l-art kollhata’l-Eġittuhutiegħek.

21UwliedIsraelgħamluhekk:uĠużeppitahomvaguni, skondil-kmandamenttal-Fargħun,utahomprovvediment għat-triq.

22Lilhomkollhatalilkullbniedemtibdilfil-ħwejjeġ; immalilBenjamintatlietmittbiċċatal-fidda,uħames tibdilietta’ilbies.

23Ulilmissierubagħathekk;għaxarħmirmgħobbijabittajjebtal-Eġittu,ugħaxraħmirmgħobbijabil-qamħ,ilħobżul-laħamgħalmissierufit-triq

24Għalhekkbagħatlilħutu'lbogħod,utelqu,uqalilhom: "Arawlimataqgħuxfit-triq."

25Utelgħumill-Eġittu,uġewfl-arttaʼKangħangħand Ġakobbmissierhom,

26Uqallu,uqallu,Ġużeppigħaduħaj,uhugvernaturfuq l-artkollhataʼl-EġittuUqalbĠakobbbattħażin,għaxma emminhomx

27Uqalulul-kliemkollutaʼĠużeppi,likienqalilhom:u metaral-vaguniliĠużeppikienbagħtubiexiġorruh,lispirtutaʼĠakobbmissierhomħal-ħajja

28UIżraelqal,Huwabiżżejjed;Ġużeppiibnigħaduħaj: immurnarahqabelimmut

KAPITOLU46

1UIżraeltelaqil-vjaġġtiegħub’dakkollulikellu,uġie f’Beerxeba,uoffrasagrifiċċjililAllataʼmissieruIżakk.

2UAllakellemlilIsraelfil-viżjonijiettal-lejl,uqal, Ġakobb,Ġakobb!Uqal,Hawnjien

3Uqal:“JienAlla,Allataʼmissierek;għaxhemmhekkse nagħmelminnekġenskbir:

4Jienseninżelmiegħekfl-Eġittu;ujienukollżgurli nrabbik,uĠużeppijpoġġiidufuqgħajnejk.

5UĠakobbqamminnBeerxeba:uwliedIsraeliġorrulil Ġakobblilmissierhom,ulit-tfaltagħhom,un-nisa tagħhom,fil-karrijietlil-Fargħunkienbagħatbiexiġorruh.

6Uħadul-bhejjemtagħhomul-oġġettitagħhom,li kienukisbufl-arttaʼKangħan,udaħlufl-Eġittu, Ġakobb,un-niselkollutiegħumiegħu.

7Uliedu,uwliedumiegħu,ibniettiegħu,ubnietuliedu,u nislukolluġabmiegħul-Eġittu

8Udawnhumal-ismijiettaʼwliedIsrael,liġewl-Eġittu, Ġakobbuwliedu:Ruben,l-ewwelimwieledtaʼĠakobb 9UwliedRuben;Ħanok,uFallu,uĦesron,uKarmi 10UwliedSimegħon;Ġemwel,uĠamin,uOhad,uĠakin, uŻoħar,uSawlbinmaraKangħanija

11UwliedLevi;Gershon,Keħat,uMerari.

12UwliedĠuda;Er,uOnan,uXela,uFares,uŻera, immaEruOnanmietufl-arttaʼKangħanUwliedFareż kienuĦeżronuĦamul

13UwliedIssakar;Tola,uPhuvah,uĠob,uShimron. 14UwliedŻebulun;Sered,uElon,uJahleel 15DawnhumawliedLea,litwieldetlilĠakobb f’Padanaram,flimkienmaʼbintuDina:ir-ruħkollhataʼ wlieduuibniettiegħukienutlietautletin

16UwliedGad;Żifjon,uĦaġi,Shuni,uEżbon,Eri,u Arodi,uAreli

17UwliedAxer;Jimna,uIswah,uIswi,uBerija,uSerah oħthom:uwliedBerija;Ħeber,uMalkiel.

18DawnhumawliedZilpa,liLabantalilbintuLea,u dawnrabtietlilĠakobb,sittax-ilruħ

Ġenesi

19UliedRakel,martĠakobb;Ġużeppi,uBenjamin 20UlilĠużeppifl-arttaʼl-EġittutwielduManasseu Efrajm,liAsenat,bintPotifera,qassistaʼOn,rabtitu 21UwliedBenjaminkienuBela,uBeker,uAxbel,Ġera, uNagħaman,Eħi,uRox,Muppim,uĦupim,uArd.

22DawnhumawliedRakel,litwieldulilĠakobb:l-erwieħ kollhakienuerbatax

23UwliedDan;Hushim.

24UwliedNaftali;Ġaħsel,uGuni,uĠeżer,uSillem

25DawnhumawliedBilħa,liLabantalilbintuRakel,uhi rabtiethomlilĠakobb:l-erwieħkollhakienusebgħa 26L-erwieħkollhaliġewmaʼĠakobbfl-Eġittu,liħarġu minnfletttiegħu,minbarran-nisataʼwliedĠakobb,lerwieħkollhakienusittausittin;

27UwliedĠużeppi,litwieldulilufl-Eġittu,kienużewġt erwieħ:l-erwieħkollhatad-dartaʼĠakobb,liġewl-Eġittu, kienusebgħinugħaxra

28UbagħatlilĠudaquddiemugħandĠużeppi,biex imexxiwiċċulejnGosen;udaħlufl-artta’Gosen.

29UĠużeppiħejjal-karrutiegħu,utelaʼjiltaqaʼmaʼ missieruIsraelf’Gosen,uppreżentalilunnifsu;uwaqa’ fuqgħonqu,uftitjibkifuqgħonqu.

30UIsraelqallilĠużeppi:“Issaħallunimmut,peressli rajtwiċċek,għaxgħadekħaj

31UĠużeppiqallilħutuulid-dartaʼmissieru:“Jiennitla unurilill-Fargħun,ungħidlu,Ħuti,ud-dartaʼmissieri,li kienufl-arttaʼKangħan,ġewgħandi;

32Ul-irġielhumargħajja,għaxis-sengħatagħhomkienli jitimgħul-baqar;uġabul-merħliettagħhom,ul-merħliet tagħhom,udakkolluligħandhom

33Ujiġri,metal-Fargħunisejjaħlek,ujgħidlek,X’inhilimpjiegtiegħek?

34Biexintomtgħidu,In-negozjutal-qaddejjatagħkom kiendwaril-bhejjemsaminnżgħożitusaissa,kemmaħna kifukollmissirijietna,biexintomtgħixufl-arttaʼGosen; għaxkullragħajhuwamistkerhagħall-Eġizzjani

KAPITOLU47

1ImbagħadĠużeppiġieuqallill-Fargħunuqal:“Missieri uħuti,ul-merħliettagħhom,ul-merħliettagħhom,udak kolluligħandhom,ħarġumill-arttaʼKangħan;u,ara, qegħdinfl-artta’Gosen.

2Uħaxiwħudminnħutu,saħansitraħamesirġiel,u ppreżentahomlill-Fargħun

3Ul-Fargħunqallilħutu:“X’inhil-okkupazzjonitagħkom? Uhumaqalulill-Fargħun:Il-qaddejjatiegħekhumargħajja, kemmaħnakifukollmissirijietna.

4Barraminnhekkqalulill-Fargħun,Għaxġejnabiex noqogħdufl-art;għaxil-qaddejjatiegħekm’għandhomx mergħagħall-merħliettagħhom;għaxil-ġuħħarġetfl-artta’ Kangħan:issa,nitolbuk,ħallil-qaddejjatiegħekjgħammru fl-artta’Gosen

5Ul-FargħunqallilĠużeppi,uqallu,Missierekuħutek ġewgħandek;

6L-artta’l-Eġittutinsabquddiemek;fl-aqwatal-art agħmeljgħammarlilmissierekuħutek;fl-artta’Goshen ħallihomjgħammru:ujekktafxirġielta’attivitàfosthom, imbagħadagħmilhomħakkiemfuqil-bhejjemtiegħi

7UĠużeppidaħħallilmissierulilĠakobb,upoġġieh quddiemil-Fargħun,uĠakobbbiereklill-Fargħun

8Ul-FargħunqallilĠakobb:“Kemmgħandek?

9UĠakobbqallill-Fargħun:“Il-jiemtas-snintalpellegrinaġġtiegħihumamijautletinsena;missirijietifi żmienil-pellegrinaġġtagħhom

10UĠakobbbiereklill-Fargħun,uħareġminnquddiem il-Fargħun.

11UĠużeppipoġġalilmissieruulilħutu,utahom proprjetàfl-arttaʼl-Eġittu,fl-aqwataʼl-art,flarttaʼRamses,kifkienikkmandal-Fargħun.

12UĠużeppiramalilmissieru,ulilħutu,ulill-familja kollhataʼmissieru,bil-ħobż,skondil-familjitagħhom

13Umakienxhemmħobżfl-artkollha;għaxil-ġuħkien kbirħafna,tantlil-artta’l-Eġittuul-artkollhata’ Kangħanspiċċawħassħażinminħabbal-ġuħ.

14UĠużeppiġabaril-fluskollhalinstabufl-arttaʼlEġittuufl-arttaʼKangħan,għall-qamħirrumli xtraw,uĠużeppiġabil-flusfid-dartal-Fargħun.

15Umetanaqsul-flusfl-arttaʼl-Eġittuufl-art taʼKangħan,l-EġizzjanikollhaġewgħandĠużeppiu qalulu:“Agħtinal-ħobż,għaxgħalagħandnammutu quddiemek?għall-flusfalliment

16UĠużeppiqal:“Agħtul-bhejjemtiegħek;unagħtikom għall-baqartiegħek,jekkjonqsul-flus.

17Uġabul-bhejjemtagħhomgħandĠużeppi:uĠużeppi tahomħobżbiskambjugħaż-żwiemel,ugħall-merħliet,u għall-bhejjemtal-merħliet,ugħall-ħmir:utahombil-ħobż għall-bhejjemkollhatagħhomgħaldikis-sena

18Metantemmetdikis-sena,ġewgħandufit-tienisena,u qalulu:“Mhuxsenaħbuhminnsidi,kifintefquflusna;sidi għanduwkollil-merħliettagħnatal-baqar;mafadalxejn f’għajnejnsidi,ħliefġisimnauartijietna:

19Għaliexsemmutuquddiemgħajnejk,kemmaħnakif ukollarttagħna?Ixtrililnauartnagħall-ħobż,uaħnau artnankunuqaddejjatal-Fargħun,uagħtinaż-żerriegħa biexngħixu,umammutux,biexl-artmatkunxmitluqa.

20UĠużeppixtaral-artkollhataʼl-Eġittugħall-Fargħun; għaxl-Eġizzjanibiegħukullwieħedl-għalqatiegħu,għax il-ġuħħakmetfuqhom,ugħalhekkl-artsarettal-Fargħun.

21Un-nies,huneħħahomlejnblietminntarfwieħedtalfruntieritaʼl-Eġittusatarfl-ieħortiegħu

22L-arttal-qassisinbissmaxtratx;għaxil-qassisin kellhomporzjoninkarigatmill-Fargħun,ukielul-parti tagħhomlitahomil-Fargħun,ugħalhekkmabiegħux arthom.

23ImbagħadĠużeppiqallin-nies:“Araw,jienxtrajtkom illumuartkomgħall-Fargħun:ara,hawniż-żerriegħa għalikom,uintomtiżrgħul-art.

24Ujiġrilifiż-żieda,liintomtagħtul-ħamespartilillFargħun,uerba’partijietikunutiegħek,għaż-żerriegħatalgħalqa,ugħall-ikeltagħkom,ugħaldawkta’djarkom,u għall-ikelgħaż-żgħartiegħek

25Uhumaqalu,Intsalvajtħajjitna:ejjewinsibugrazzja f’għajnejnsidi,unkunul-qaddejjatal-Fargħun.

26UĠużeppigħamilhaliġifuql-arttaʼl-Eġittusal-lum,li l-Fargħunikollul-ħamesparti;ħliefl-arttal-qassisinbiss, limasaretxtal-Fargħun

27UIżraeljgħammarfl-arttaʼl-Eġittu,fil-pajjiżtaʼGosen; ukellhomproprjetàfiha,ukibru,ummultiplikawħafna. 28UĠakobbgħexfl-arttaʼl-Eġittusbatax-ilsena; 29Uwasaliż-żmienliIżraelkellujmut,usejjaħlilibnu Ġużeppiuqallu:“Jekkissasibtgrazzjaf’għajnejk,poġġi idektaħtkoxxa,uaqbadb’qalbtajbausewwamiegħi; Tidfnix,nitlobk,fl-Eġittu:

Ġenesi

30Immajiensetimteddmaʼmissirijieti,uintteħodnimillEġittu,umidfunnifil-posttad-difnitagħhom.Uqal,Jien nagħmelkifgħedtint

31Uqal,Aħleflili.Uħaleflilu.UIżraelmimlifuqrasissodda.

KAPITOLU48

1Uġaraliwaradan,wieħedqallilĠużeppi:“Ara, missierekmarid,uħamiegħuliż-żewġuliedu,Manasseu Efrajm

2UwieħedqallilĠakobb,uqal:“Ara,ibnekĠużeppiġej għandek;

3UĠakobbqallilĠużeppi:“AllaliJistaʼKolloxdeherli f’Luzfl-arttaʼKangħan,uberikni,

4Uqalli:“Ara,jiensenagħmelfrott,unkattark,uminnek senagħmelgħaddkbirtaʼnies;usetagħtidinl-artlilnisel tiegħekwarajkgħalpussessta’dejjem

5Uissaż-żewġuliedek,EfrajmuManasse,litwieldulek fl-arttaʼl-Eġittuqabelmaġejtgħandekl-Eġittu,huma tiegħi;bħalRubenuSimegħon,għandhomikunutiegħi

6Ul-ħruġtiegħek,litnissletwarajhom,tkuntiegħek,u għandhatissejjaħwaraisemħuthomfil-wirttagħhom

7Ujien,metaġejtminnPaddan,RakelmietetmiegħiflarttaʼKangħanfit-triq,metakiengħadfadalftittriqbiex niġilejnEfrata;l-istesshijaBetlem

8UIsraelraliluliedĠużeppi,uqal:“Dawnminhuma?

9UĠużeppiqallilmissieru:“Humawliedi,liAllatani f’danil-postUhuqal:Ġibhom,nitlob,unbierkuhom

10Issal-għajnejntaʼIżraelkienumċajpragħaxxjuħija,ugħalhekkmasetaxjara.Uġabhomħdejh;u bewshom,uħaddanhom

11UIsraelqallilĠużeppi:“Makontxħsibtlinarawiċċek, u,ara,Allawrieniwkollnislek.

12UĠużeppiħareġhomminnbejnirkopptejh,unxteħet b’wiċċulejnl-art

13UĠużeppiħadhomit-tnejn,lilEfrajmf’idul-leminija lejnix-xellugtaʼIsrael,ulilManassef’idux-xellugijalejn il-lemintaʼIsrael,uresaqlejh

14UIżraelkabbaridul-leminija,upoġġafuqrasEfrajm,li kieniż-żgħir,uidux-xellugijafuqrasManasse,uggwida idejhb’modxjentifiku;għaxManassekienl-ewwel imwieled.

15UbiereklilĠużeppi,uqal:“Alla,liquddiemumxew missirijietiAbrahamuIżakk,l-Allalitaniħajtikollhasallum, 16L-Anġlulifdieniminnkullħażen,biereklill-ġuvintur;u ħajissemmafuqhomismi,uisemmissirijietiAbrahamu Iżakk;uħallihomjikbruf’kotraf’nofsl-art 17UmetaĠużeppiralimissierupoġġaidul-leminijafuq rasEfrajm,danmagħoġbitlu,ugħollaidumissierubiex ineħħihaminnrasEfrajmgħalrasManasse.

18UĠużeppiqallilmissieru:“Mhuxhekk,missieri,għax danhul-ewwelimwieled;poġġiidekil-leminijafuqrasu 19Umissierurrifjuta,uqal,Nafdan,ibni,nafdan:hu wkollsejsirpoplu,uhuwkollgħandujkunkbir:imma tassewħuhiż-żgħirikunakbarminnu,unislussirgħadd kbirta’nazzjonijiet

20Uberikhomdakin-nhar,uqal,“FikIżraelibierek,uqal, AllajagħmlekbħalEfrajmuManasse;upoġġalilEfrajm quddiemManasse

21UIsraelqallilĠużeppi:“Ara,jienimmut,immaAlla jkunmiegħek,ujerġaʼjġibkomfl-arttaʼmissirijietkom. 22Iktarminnhekktajtekbiċċawaħdafuqħutek,liħadt minnidl-Amoreinbis-sejftiegħiubil-pruwatiegħi.

KAPITOLU49

1UĠakobbsejjaħlilulieduuqal:“Inġabruflimkien,biex inkunnista’ngħidilkomdakligħandujiġrilkomfl-aħħar jiem

2Inġabruflimkien,uisma’,uliedĠakobb;uisma’lil Iżraelmissierek

3Ruben,intl-ewwelimwieledtiegħi,il-qawwatiegħi,ulbidutas-saħħatiegħi,l-eċċellenzatad-dinjità,uleċċellenzatal-qawwa;

4Instabblibħall-ilma,mateċċellax;għaxtlajtfis-soddata’ missierek;imbagħadtniġġejtha:tela’fuqis-sufantiegħi

5SimegħonuLevihumaaħwa;strumentita’moħqrija jinsabufl-abitazzjonijiettagħhom.

6Oruħi,tidħolxfis-sigriettagħhom;Għaqqadxmalġemgħatagħhom,unurtiegħi,għaxfir-rabjatagħhomqatlu raġel,ubir-riedatagħhomħaffruħajt.

7Misħutatkunir-rabjatagħhom,għaxkienetħarxa;urrabjatagħhom,għaxkienetkrudili:Jienanaqsamhom f’Ġakobb,unxerridhomf’Iżrael.

8Ġuda,intdaklijfaħħruħutek:idektkunf’għonqlgħedewwatiegħek;uliedmissierekibaxxuquddiemek 9Ġudahufrieħtal-iljun:mill-priża,ibni,inttelgħet;min għandujqajmuh?

10Ix-xettrum’għanduxjitbiegħedminnĠuda,ulanqas minjagħtil-liġiminnbejnsaqajh,sakemmjiġiSilo;u għalihtkunil-ġabratan-nies

11jorbotil-ferrutiegħumad-dielja,ul-ħmartiegħumaddieljamagħżula;ħaselħwejġufl-inbid,uħwejġufid-demm tal-għeneb:

12Għajnejhikunuħomorbl-inbid,usnienubojodbil-ħalib 13Żabulunjgħammarfil-kenntal-baħar;ugħandujkun għalkenntal-bastimenti;ul-fruntieratiegħutkunsaSidon 14Issakarhuwaħmarb’saħħtumimdudbejnżewġpiżijiet:

15Uralil-mistrieħkientajjeb,ul-artkienetpjaċevoli;u xeħetspalltubiexiġorr,usarqaddejgħall-ġieħ

16Dangħandujiġġudikalill-poplutiegħu,bħalawieħed mit-tribujiettaʼIsrael.

17Danikunserpfit-triq,żarbunfil-mogħdija,lijigdem it-tkakentaż-żiemel,biexir-rikkiebtiegħujaqaʼlura 18Jienastennejtis-salvazzjonitiegħek,Mulej.

19Gad,truppagħandhategħleblilu,immahugħandu jegħlebfl-aħħar.

20MinnAxeril-ħobżtiegħujkunxaħam,ugħandujagħti ħelurjali

21Naftalihiċenbamaħlula:jagħtikliemtajjeb

22Ġużeppihuwaqasbalitagħtil-frott,saħansitrabiċċali tagħtil-frottħdejnbir;lil-fergħattagħhomjgħadduminn fuqil-ħajt:

23L-arċieriddejquhbil-kbir,sparawlu,ujobogħduh:

24Immal-pruwatiegħuqagħadfis-saħħa,ud-dirgħajntaʼ idejhsarub’saħħithomb’idejnl-AllaqawwitaʼĠakobb; (minnhemmir-ragħaj,il-ġeblata’Iżrael:)

25AnkeminnAllataʼmissierek,ligħandujgħinek;u minnDakliJista’Kollox,lijberikekbil-barkiettas-semata’ fuq,il-barkiettal-fondlijinsabtaħt,il-barkiettas-sideru tal-ġuf:

26Il-barkiettaʼmissierekqabżul-barkiettal-ġenituri tiegħisal-għoljiettaʼdejjem:għandhomikunufuqras Ġużeppi,ufuqil-kurunataʼrasdaklikienseparatminn ħutu.

27Benjamingħandujħarbatbħallupu:filgħodugħandu jiblaʼl-priża,ubil-lejlgħandujaqsamil-ħatt

28Dawnkollhahumat-tnax-iltribùtaʼIsrael:udanhuli missierhomqalilhom,uberikhom;kullwieħedskondilbarkatiegħuhuberikhom

29Uordnahom,uqalilhom:“Jienseniġborgħandil-poplu tiegħi:idfnunimaʼmissirijietifl-għarlihemmfl-għalqataʼ Efronil-Ħit;

30Fl-għarlihemmfl-għalqataʼMakpela,lihemm quddiemMamre,fl-arttaʼKangħan,liAbrahamxtara maʼl-għalqataʼEfronil-Ħittibħalapussesstaʼpost tad-difna.

31HemmhekkdifnulilAbrahamulilSaramartu; hemmhekkdifnulilIżakkulilmartuRebekka;uhemm midfunlilLeah.

32Ix-xirital-għalqautal-għarlihemmfihakienmingħand uliedĦet

33UmetaĠakobbspiċċajikkmandaliluliedu,ġabar saqajhfis-sodda,uċedal-ispirtu,unġabargħandil-poplu tiegħu

KAPITOLU50

1UĠużeppiwaqaʼfuqwiċċmissieru,bekifuqu,ubewsu.

2UĠużeppiordnalill-qaddejjatiegħulit-tobbabiex ibalzmawlilmissieru,ut-tobbaibbalzmawlilIżrael

3Uerbgħinjumtwettqugħalih;għaxhekkseħħewil-jiem ta’dawklihumaibbalzmati:ul-Eġizzjaninibkugħalihu sittinugħaxartijiem

4Umetagħaddewil-jiemtal-bikitiegħu,Ġużeppikellem lid-dartal-Fargħun,uqal:“Jekkissasibtgrazzjaf’għajnejk, kellem,nitlobkom,f’widnejnil-Fargħun,ugħid: 5Missieriġegħlininaħlef,uqal,“Ara,jienimmut;Issa ħalluninitla,nitlob,unifnililmissieri,unerġa’niġi

6Ul-Fargħunqal:“Tlaʼudifnulilmissierek,kifġegħlek taħlef.

7UĠużeppitelaʼbiexjindifenlilmissieru,umiegħu telgħul-qaddejjakollhatal-Fargħun,ix-xjuħtaʼ daru,ux-xjuħkollhataʼl-arttaʼl-Eġittu,

8Ud-darkollhataʼĠużeppi,uħutu,ud-dartaʼmissieru: bissit-tfalżgħartagħhom,ul-merħliettagħhom,ulmerħliettagħhom,ħallewfl-arttaʼGosen.

9Utelaʼmiegħukemmkarrijieturkieba:ukienetgrupp kbirħafna.

10Uwaslufid-dristaʼAtad,lihuwalilhinnmill-Ġordan, uhemmhekknikkub’bikikbiruikrahħafna:ugħamel niketgħalmissierusebatijiem

11Umetal-abitantitaʼl-art,il-Kangħanin,rawilbikifl-arttaʼAtad,humaqalu,“Danhuniketkbir għall-Eġizzjani;

12Uwliedugħamlulukifikkmandahomhu:

13Għaxulieduġarrbuhfl-arttaʼKangħan,udifnufl-għar taʼl-għalqataʼMakpela,liAbrahamxtaramaʼl-għalqa bħalapussesstaʼposttad-difnataʼEfronil-Ħittit,quddiem Mamre

14UĠużeppireġaʼlural-Eġittu,huuħutu,udawkkollha litelgħumiegħubiexjidfnulilmissieru,waralijkundifen lilmissieru

15UmetaħutĠużeppirawlimissierhomkienmejjet, humaqalu,Ġużeppiforsijogħġobna,użgurlijħallinalħażenkolluligħamilnalilu

16UbagħtumessaġġiergħandĠużeppi,uqallu,Missierek ikkmandaqabelmamiet,uqallu,

17MelagħidulilĠużeppi:“Aħfru,nitlobkissa,il-ħtijataʼ ħutek,ud-dnubtagħhom;għaxgħamlulekil-ħażen,uissa, nitolbuk,aħferil-ħtijatal-qaddejjata’Allata’missierek.U Ġużeppibekametatkellmumiegħu

18Uħutuwkollmarruuwaqgħuquddiemwiċċu;uqalu: “Ara,aħnal-qaddejjatiegħek”

19UĠużeppiqalilhom:Latibżgħux,għaxjienflokAlla? 20Immaint,ħsibtuħażinkontrija;immaAllariedhagħallġid,biexiseħħ,kifinhullum,biexisalvaħafnaniesħajjin 21Issa,għalhekk,tibżgħux:jienansostnililkom,uliċċkejknintagħkom.Ufaħħarhom,ukellimhombil-qalb. 22UĠużeppijgħammarfl-Eġittu,hu,ud-dartaʼmissieru: uĠużeppigħexmijaugħaxarsnin

23UĠużeppirauliedEfrajmtat-tieletġenerazzjoni:ulied Makir,binManasse,trabbewukollfuqirkopptejnĠużeppi 24UĠużeppiqallilħutu:“Jienimmut,uAllażgur iżurkom,ujoħroġkomminndinl-artlejnl-artliħaleflil Abraham,lilIżakkulilĠakobb

25UĠużeppiħal-ġuramentliluliedIsrael,uqal,Alla żgursejżurkom,uintomiġorrugħadmiminnhawn.

26GħalhekkmietĠużeppi,likellumijaugħaxarsnin,u ibbalzmawh,utpoġġaf’tebutfl-Eġittu