Maltese - The Book of Deuteronomy

Dewteronomju

KAPITOLU1

1Danhul-kliemliMosèqallilIsraelkolluminndininnaħatal-Ġordanfid-deżert,fil-pjanurabiswitil-baħarlAħmar,bejnParan,uTofel,uLaban,uĦażerot,uDiżaħab.

2(Hemmvjaġġtaʼħdax-iljumminnĦorebmit-triqtalmuntanjaSejrsaKadesbarnea)

3Uġarafl-erbgħinsena,fil-ħdax-ilxahar,fl-ewweljum tax-xahar,liMosèkellemliluliedIsrael,skonddakkolluli Ġeħovakientahbikmandamentlilhom;

4WaraliqatellilSiħon,is-sultantaʼl-Amorin,likien jgħammarf’Ħesbon,ulilOg,is-sultantaʼBasan,likien jgħammarf’Astarotf’Edrej;

5Min-naħal-oħral-Ġordan,fl-arttaʼMowab,Mosèbeda jiddikjaradinil-liġi,uqal:

6Il-Mulej,Allatagħna,kellimnaf’Ħoreb,uqal:“Intom ilkomtgħixubiżżejjedfuqdinil-muntanja;

7Dawwarkom,uħul-vjaġġtiegħek,umurfuqil-muntanja tal-Amorin,ulejnil-postijietkollhaqribtagħha,fil-pjanura, fl-għoljiet,ufil-wied,ufin-nofsinhar,uħdejnil-baħar,lejn l-arttal-Kangħanin,ulejnil-Libanu,sax-xmaral-kbira,ixxmaraEwfrat

8Ara,jienpoġġietl-artquddiemkom:idħoluidejkl-artli Ġeħovaħaleflilmissirijietkom,Abraham,IżakkuĠakobb, lijagħtihomlilhomulilniselhomwarajhom

9Uf’dakiż-żmienkellimtkom,għidt,jienamanistax inġarrkomwaħdi;

10Il-MulejAllatagħkomkabbarkom,uara,intomillum bħall-kwiekebtas-semagħall-kotra.

11(Il-Mulej,Allata’missirijietkom,jagħmlekelfdarba iktarbħalmaint,ujberikkom,kifwiegħedkom!)

12Kifnistaʼjienwaħdinġorril-piżtiegħek,ut-tagħbija tiegħek,ul-ġliedtiegħek?

13Ħudukomirġielgħorrief,ugħarfien,umagħrufafostittribujiettagħkom,unagħmelhomħakkiemfuqkom.

14Uintomwieġbuni,ugħidtu,Il-ħaġalitkellimthijatajba linagħmlu.

15Għalhekkħadtil-kapijiettat-tribujiettagħkom,rġiel għorriefumagħrufa,ugħamilthomkapijietfuqkom, kaptanifuqeluf,kaptanifuqmijiet,ukaptanifuq ħamsinijiet,ukaptanifuqgħexieren,uuffiċjalifostittribujiettagħkom

16Ujienordnajtlill-imħallfintagħkomf’dakiż-żmien, billigħidt,Isimgħul-kawżibejnħutkom,uimħallefsewwa bejnkullbniedemuħuh,ul-barranilijkunmiegħu

17M'għandekxtirrispettalill-persunifil-ġudizzju;imma intomtisimgħuliż-żgħarkifukolllill-kbar;matibżgħux minnwiċċil-bniedem;għaxil-ġudizzjuhuta’Alla; 18Ujienordnajtilkomdakiż-żmiendakkolluligħandek tagħmel

19UmetatlaqnaminnĦoreb,għaddejnaminndakiddeżertkbiruterribblikollu,lirajtufit-triqtal-muntanjataʼ l-Amorin,kifikkmandanaĠeħovaAllatagħna;uwasalna Kadesbarnea

20Ugħedtilkom,Intomġejtufuqil-muntanjataʼlAmorin,liĠeħovaAllatagħnajagħtina

21Ara,ĠeħovaAllatiegħekpoġġal-artquddiemek:itlau idejha,kifqallekĠeħovaAllataʼmissirijietek;tibżax,la jaqtgħuqalbhom

22Uintomħriġtulejjakullwieħedminnkom,uqalu: “Aħnanibagħturġielquddiemna,ujfittxunal-art,u jġibulnakliemmill-ġdidb’liematriqirridunitilgħu,u f’liemablietsenaslu

23Udanil-kliemgħoġobni:uħadttnax-ilraġelminnkom, wieħedminntribù:

24Udaruutelgħufuqil-muntanja,uwaslufil-wiedtaʼ Ħeskol,ufittxewha

25Uħadumill-frotttaʼl-artf’idejhom,uniżżluha lilna,uqalulnamill-ġdid,uqalu:“Hijaarttajbali jagħtinaĠeħovaAllatagħna

26Minkejjadan,maridtuxtitlaʼ,immarribellajtukontralkmandamenttaʼĠeħovaAllatagħkom:

27Uintomtgħajjatfit-tinedtagħkom,ugħidtu:“Minħabba l-Mulejjobgħodna,ħareġnamill-arttaʼl-Eġittu,biex jeħlisnaf’idejnl-Amorin,biexjeqridna

28Fejnsenitilgħu?ħutnaqatgħuqalbna,uqalu,In-nieshu akbaruogħlaminna;l-ibliethumakbarumsaħħansassema;ubarraminnhekkrajnaliluliedl-Anakim hemmhekk

29Imbagħadgħedtilkom,Tibżgħux,latibżgħuminnhom.

30Il-Mulej,Allatiegħek,lijimxiquddiemek,jiġġieled għalik,skonddakkolluligħamelgħalikfl-Eġittuquddiem għajnejk;

31Ufid-deżert,fejnrajtkifil-Mulej,Allatiegħek,ġarrek, bħalmabniedemiġorrlilibnu,fit-triqkollhaliħadtu, sakemmġejtuf’danil-post.

32Iżdaf’danil-ħaġamaemmintxlill-MulejAlla tagħkom,

33Minmarquddiemek,biexifittexpostfejnipoġġit-tined tiegħek,bin-narbil-lejl,biexjurikomminnliematriq għandektimxi,ufisħababinhar.

34UĠeħovasemaʼleħenkliemek,urrabja,ħalef,uqal, 35Żgurliħaddminndawnl-irġieltaʼdinilġenerazzjoniħażinam’għandujaradikl-arttajba,li ħleflisenagħtililmissirijietkom,

36ĦliefKaleb,binĠefunne;jaraha,ulilunagħtil-artli mexafuqha,uliluliedu,għaxhumexabis-sħiħlill-Mulej.

37Il-Mulejukollirrabjatmiegħiminħabbafikom,uqal, “Intukollmatidħolxhemmhekk

38ImmaĠożwè,binNun,liqiegħedquddiemek,jidħol hemmhekk:iħeġġuh,għaxhujġiegħellilIsraeljirtuh

39Barraminnhekk,iċ-ċkejknintagħkom,liintomgħidtu ligħandhomikunupriża,uwliedek,lif’dakil-jumma kellhomxgħarfienbejnit-tajjebul-ħażin,jidħlu hemmhekk,ujienanagħtihalilhom,ugħandhom jippossjeduha.

40Immaint,dawwarkom,uħul-vjaġġtiegħekfid-deżert fit-triqtal-baħarl-Aħmar

41Imbagħadintomwieġbuuqaluli:“DnibnakontralMulej,senitlauniġġieldu,skonddakkolluliordnalna ĠeħovaAllatagħnaUmetaintomilbufuqkullbniedemlarmital-gwerratiegħu,kontulestibiextitla’fuql-għoljiet.

42Ul-Mulejqalli,Għidilhom,Titlax,latiġġieldu;għax jienmhuxfostkom;biexmatintlaqtuxquddiemlgħedewwatagħkom.

43Għalhekkkellimtkom;umaridtuxtisimgħu,imma rribellajtukontral-kmandamenttal-Mulej,utlajtbi prużunzjonifuql-għoljiet.

44Ul-Amorin,likienujgħammruf’dikil-muntanja, ħarġukontrik,ukasrukom,bħalmajagħmlun-naħal,u qerdukomf’Sejr,saĦorma.

45Urritornajtuubkituquddiemil-Mulej;immal-Mulej mariedxjisma’leħnek,ulanqasjagħtiwidnejk.

46Alluraintombqajnaf’Kadeshgħalħafnajiem,skondiljiemliqagħduhemmhekk.

KAPITOLU2

1Imbagħaddorna,utlaqnafid-deżertfit-triqtal-baħarlAħmar,kifqalliĠeħova,uddejnal-muntanjaSejrgħal ħafnajiem

2UĠeħovaqalli,

3Intomimdawwartubiżżejjeddinil-muntanja: dawwarkomlejnit-tramuntana.

4Uordnalill-poplu,ugħid,“Intomtgħaddumill-kostataʼ ħutkomuliedEsaw,lijgħammruf’Seir;ujibżgħu minnkom:għalhekkoqogħduattentigħalikominfuskom:

5Tfixkilxmagħhom;għaxjienmhuxsenagħtikomminn arthom,le,mhuxdaqswisa’sieq;għaxtajtil-muntanja SejrlilEsawbħalaproprjetà.

6Intomtixtruminnhombiflusbiextieklu;utixtru minnhomukolll-ilmagħall-flus,biextixorbu

7GħaxĠeħovaAllatiegħekbierekf’kullgħemejjeltaʼ idejk;manieqesekxejn

8UmetagħaddejnaminnħutnawliedEsaw,likienu jgħammruf’Seir,mit-triqtal-pjanuraminnElat,uminn Eżjongaber,dornaugħaddejnamit-triqtad-deżerttaʼ Mowab

9Ul-Mulejqalli,Tfixkilxlill-Mowabin,ulanqastiġġieled magħhomfil-battalja,għaxjienmhuxsenagħtikminn arthombħalaproprjetà;għaxtajtlilArliluliedLotbħala proprjetà.

10L-Emimikienujgħammrufihfiżminijietpassati,poplu kbir,ħafna,ugħoli,bħall-Anakim;

11Liwkollkienumeqjusabħalaġganti,bħall-Anakim; immal-MowabinisejħulhomEmims

12L-Ħorimkienujgħammruwkollf’Seirqabeliż-żmien; immawliedEsawwarajhom,metaqerduhomminn quddiemhom,ujgħammruminflokhom;bħalmagħamel Israelmal-artta’pussesstiegħu,litahomil-Mulej 13Issaqum,għidtjien,uqabeżix-xmaraZered.Umorna minnfuqix-xmaraZered

14Ul-ispazjulifihġejnaminnKadesbarnea,sakemm wasalnafuqix-xattŻered,kientmienjautletinsena; sakemmil-ġenerazzjonikollhata’l-irġieltal-gwerrantilfu minnfostl-armata,kifħaleflilhomil-Mulej 15GħaxtabilħaqqidĠeħovakienetkontrihom,biex teqridhomminnfostl-armata,sakemminqatlu 16Hekkġara,metal-irġieltal-gwerrakollhaġew ikkonsmatiumejtaminnfostin-nies, 17LiĠeħovaqalli,uqalli, 18IntsetgħaddiminnAr,il-kostata’Mowab,illum; 19UmetatersaqlejnuliedGħammon,tfixkilhomx,u lanqastindaħalmagħhom,għaxjienmanagħtikoml-ebda proprjetàmill-arttaʼwliedGħammon;għaxtajtuhalilulied Lotbħalaproprjetà

20(Dakukollkienetmeqjusabħalaarttal-ġganti:il-ġganti kienujgħammrufihafl-antik;ul-Għammonitijsejħulhom Żamżummim;

21Poplukbir,ħafna,ugħoli,bħall-Anakim;immal-Mulej qeridhomquddiemhom;uħaduhomwarajhom,u jgħammruminflokhom:

22BħalmagħamelmaʼwliedGħesaw,likienujgħammru f’Seir,metaqeredlill-Ħorimminnquddiemhom;u ħaduhomwarajhom,ujgħammruflokhomsal-lum:

23Ul-Avimilikienujgħammruf’Għażerim,saAzza,ilKaftori,liħarġuminnKaftor,qerduhom,ujgħammru minflokhom)

24Qumintom,ħul-vjaġġtiegħek,uaqsbuminnfuqixxmaraArnon:ara,jientajtf’idejklilSiħonl-Amorrej,issultantaʼĦesbon,ul-arttiegħu:ibdewħaduha,uħabbru miegħufil-battalja

25Danil-jumsenibdanpoġġil-biżaʼminnekul-biżaʼ minnekfuqil-ġnuslihumataħtis-semakollu,lijisimgħu r-rapportitiegħek,ujitriegħdu,ujitnikktuminħabbalilek.

26Ubgħattmessaġġieramid-deżerttaʼKedemotgħand Siħon,is-sultantaʼĦesbon,bikliemtaʼpaċi,ungħid, 27Ħangħaddiminnartek:semmurfit-triql-għolja,la ndurlejnil-leminulanqaslejnix-xellug

28Inttbigħlilaħamgħall-flus,biexniekol;uagħtinil-ilma għall-flus,biexnixrob:jienbissngħaddiminnufuqsaqajja; 29(BħalmagħamlumiegħiwliedEsawlijgħammruf’Sejr, ul-Mowabinlijgħammruf’Ar;)sakemmngħaddil-Ġordan lejnl-artlijagħtinaĠeħovaAllatagħna.

30ImmaSiħon,is-sultantaʼĦesbon,mariedxngħaddu minnħdejh,għaxĠeħovaAllatiegħekwebbil-ispirtu tiegħu,ugħamillurasu,biexjagħtihf’idejk,kifjidher illum

31Ul-Mulejqalli:“Ara,bdejtnagħtililSiħonuarttiegħu quddiemek:ibdaħul-pussess,biextkuntistaʼtirretartu.

32ImbagħadSiħonħareġkontratagħna,huul-poplukollu tiegħu,biexjiġġielduf’Ġaħaż

33UĠeħovaAllatagħnaħelsuquddiemna;uqtilnalilu,u liluliedu,ulill-poplukollutiegħu

34Uħadnal-iblietkollhatiegħuf’dakiż-żmien,uqridna għalkolloxl-irġiel,in-nisa,uċ-ċkejknin,minnkullbelt,u maħallejnaħaddbiexjibqaʼ;

35Bissil-bhejjemħadnabħalapriżagħalinanfusna,ulħuttal-blietliħadna.

36MinnAroer,litinsabf’xiferix-xmarata’Arnon,umillbeltlitinsabmax-xmara,saGilegħad,makienhemmebda beltwaħdab’saħħithawisqgħalina:ĠeħovaAllatagħna ħelesnakollox

37Bissmaġejtxfl-arttaʼwliedAmmon,laf’xiposttaxxmaraĠabbok,ulanqasfil-blietfil-muntanji,ulanqasgħal kullħaġaliĠeħovaAllatagħnażammilna

KAPITOLU3

1Imbagħaddorna,utlajnat-triqlejnBasan,uOgis-sultan taʼBasanħareġkontratagħna,huul-poplukollutiegħu, biexjiġġieledf’Edrej

2Ul-Mulejqalli:“Tibżaxminnu,għaxjienanagħtililu, lill-poplukollutiegħuulilartu,f’idejk;utagħmellilu bħalmagħamiltlilSiħon,sultanta’l-Amorin,likien jgħammarf’Ħesbon

3Għalhekk,ĠeħovaAllatagħnataf’idejnawkolllilOg, is-sultantaʼBasan,ulill-poplukollutiegħu,uqtilnih sakemmmabaqaluħadd.

4Uħadnal-blietkollhatiegħuf’dakiż-żmien,makienx hemmbeltlimaħadniexminnhom,sittinbelt,ir-reġjun kollutaʼArgob,is-saltnataʼOgf’Basan.

5Dawnil-blietkollhakienumdawrab’ħitangħoljin, bibien,uvireg;ħdejnblietblaħitanħafna

Dewteronomju

6Uqridnahomgħalkollox,bħalmagħamilnalilSiħon,issultantaʼĦesbon,uqridnagħalkolloxlill-irġiel,nisautfal taʼkullbelt

7Immal-bhejjemkollha,ul-ħuttal-bliet,ħadnabħala priżagħalinanfusna.

8Uf’dakiż-żmienħadnaminnidejniż-żewġslaten taʼl-Amorinl-artlikienetfuqin-naħatal-Ġordan, mix-xmarataʼArnonsal-muntanjaĦermon;

9(LiĦermonis-SidonjanijsejħulhaSirjon,ul-Amorin isejħuluXenir;)

10Il-blietkollhatal-pjanura,uGilgħadkollu,uBasan kollu,saSalkauEdrei,bliettas-saltnataʼOgf’Basan

11GħaxOgsultantaʼBasanbissbaqaʼmill-fdaltalġganti;behold,bedsteadtiegħukienbedsteadtal-ħadid; mhuxf’Rabbathta’wliedGħammon?Disa’kubitikienet it-tultagħha,uerba’kubitiwisaʼ,warakubituta’bniedem. 12Udinl-art,likellnaf’dakiż-żmien,minnAroer,li tinsabmax-xmaraArnon,unofsil-muntanjaGilegħad,ulbliettagħha,tajtlilRubeninulill-Gadin.

13Ul-bqijataʼGilegħad,uBasankollu,bħalas-saltnataʼ Og,tajtlin-nofstribùtaʼManasse;ir-reġjunkolluta’ Argob,ma’Basankollu,likienettissejjaħl-arttal-ġganti.

14ĠajrbinManasseħal-pajjiżkollutaʼArgobsax-xtut taʼGesuriuMaakati;usejjaħhomwaraismustess, Bashanhavothjair,sal-lum.

15UtajtlilGilegħadlilMakir

16UlilRubeninulill-GadintajtminnGilegħadsax-xmara Arnonnofsil-wied,ul-fruntierasax-xmaraĠabbok,lihija l-fruntierataʼwliedAmmon;

17Il-pjanurawkoll,ul-Ġordan,ul-kostatiegħu,minn Kinneretsal-baħartal-pjanura,il-baħarmielaħ,taħt Asdotpisgalejnil-lvant

18Ujienordnajtilkomf’dakiż-żmien,billigħedtilkom:

“Il-Mulej,Allatiegħek,takomdinl-artbiex tippossjeduha;

19Imman-nisatagħkom,uċ-ċkejknintagħkom,ulbhejjemtagħkom,(għaxnafligħandkomħafnabhejjem), jibqgħufil-bliettagħkomlijientajtkom;

20Sakemmil-Mulejikuntal-mistrieħlilħutkom,kif ukolllilkom,usakemmhumawkolljippossjedul-artli ĠeħovaAllatagħkomtahomlilhinnmill-Ġordan,u mbagħadterġaʼlurakullbniedemgħall-pussesstiegħu, lijientajtkom.

21Uf’dakiż-żmienordnajtlilĠożwè,ugħedt:“Għajnejk rawdakkolluliĠeħovaAllatiegħekgħamellildawniżżewġslaten;

22Tibżgħuxminnhom:għall-MulejAllatagħkomhu jiġġieledgħalikom.

23Uf’dakiż-żmientlabtlill-Mulej,ugħedt:

24OMulejALLA,bdejtturilill-qaddejtiegħekil-kobor tiegħek,uideksetgħana:għaxx’hemmAllafis-semajew fl-art,lijistaʼjagħmelskondl-għemejjeltiegħekuskond is-setgħatiegħek?

25Nitolbok,ħallinimmur,unaral-artit-tajbalihijalil hinnmill-Ġordan,dikil-muntanjasabiħa,ul-Libanu

26Immal-Mulejirrabjatmiegħiminħabbatagħkom,uma riedxjismagħni;tkellimnixiktardwardinil-kwistjoni.

27Itlaʼfil-quċċatatal-Pisga,uerfaʼgħajnejklejnilpunent,it-tramuntana,un-nofsinharul-lvant,uaraha b’għajnejk,għaxmatgħaddixminnfuqdanil-Ġordan.

28ImmaordnalilĠożwè,ukuraġġuh,usaħħuh,għaxhu jmurquddiemdanil-poplu,ujġiegħelhomjirtul-artliint setara

29Melakonnanoqogħdufil-wiedkontraBetpegħor.

KAPITOLU4

1Għalhekk,issa,ismaʼ,OIżrael,l-istatutiul-ġudizzjili jienangħallimkom,biextagħmluhom,biextgħixu,utidħol utieħul-artlijagħtikĠeħovaAllataʼmissirijietkom 2M’għandekxiżżidmal-kelmalinikkmandalkom,ula tnaqqsuxejnminnha,biextkunutistgħużżommulkmandamentita’ĠeħovaAllatagħkomlijien nikkmandalkom

3Għajnejkrawx’għamelĠeħovaminħabbaBagħalpegħor: għall-irġielkollhalikienuwaraBagħalpegħor,Ġeħova Allatiegħekqeridhomminnfostkom

4ImmaintomlirbtumaʼĠeħovaAllatagħkom,illumilġurnatakollhatagħkom.

5Ara,jiengħallimkoml-istatutiul-ġudizzji,kif ikkmandaniĠeħovaAllatiegħi,biextagħmluhekkfl-art fejntmurbiextippossjeduha.

6Żommugħalhekkuagħmluhom;għaxdanhul-għerf tiegħekul-fehimtiegħekquddiemil-ġnus,ligħandhom jisimgħudawnl-istatutikollha,ujgħidu,Żgurlidanilġenskbirhupoplugħarefulijifhem

7Għaxliemaġenshemmdaqshekkkbir,ligħandulilAlla daqshekkqribtagħhom,bħalmahuĠeħovaAllatagħna f’kullħaġalinsejħugħalih?

8Uliemaġenshemmdaqshekkkbir,ligħandustatutiu ġudizzjiġustibħaldinil-liġikollha,lijieninpoġġi quddiemkomillum?

9Oqgħodattentgħalikinnifsek,użommruħekb’mod diliġenti,biexmatinsal-affarijietlirawgħajnejk,ubiex majitilquxminnqalbekil-jiemkollhataʼħajtek:imma għallimhomliluliedek,uliluliedek;

10B’modspeċjalil-jumliintiqgħadtquddiemĠeħova Allatiegħekf’Ħoreb,metaĠeħovaqalli,Iġbornil-poplu flimkien,unġagħilhomjisimgħukliemi,biexjitgħallmu jibżgħuminnil-jiemkollhaligħandhomjgħixufuql-art,u biexjgħallemliluliedhom

11Uqrobtuubqajtutaħtil-muntanja;ul-muntanjaħarqet bin-narsanofsis-sema,bidlam,sħabudlamħoxnin.

12Ul-Mulejkellimkomminnnofsin-nar:smajtul-leħen tal-kliem,immamarajtuebdatixbiha;intombisssmajtu leħen.

13Uddikjaralkomil-patttiegħu,lihuordnalkombiex twettaq,saħansitragħaxarkmandamenti;ukitebhomfuq żewġimwejjedtal-ġebel

14Ul-Mulejikkmandanif’dakiż-żmienbiex ngħallimkoml-istatutiul-ġudizzji,biextagħmluhom fl-artfejntmurbiextippossjeduha.

15Mela,oqogħduattentilejkominfuskom;għaxmarajtu ebdaxebhfil-jumlil-Mulejkellimkomf’Ħorebminnnofs in-nar

16biexmatħassruxlilkominfuskom,utagħmlukom xbiehamnaqqxa,tixbihata’xifigura,tixbihata’raġeljew mara,

17Ix-xebhtaʼkullbhimalihifuql-art,ix-xebhtaʼkulltjur bil-ġwienaħlijtirfl-arja,

18Tixbihata’kullħaġalititkaxkarfl-art,tixbihata’kull ħutalitkunfl-ilmijiettaʼtaħtl-art:

19Ubiexmatgħollixgħajnejklejnis-sema,umetataraxxemx,ul-qamar,ul-kwiekeb,l-armatakollhatas-sema, għandhomjiġumisjuqabiexiqimuhomutaqdihom,li ĠeħovaAllatiegħekqasamlill-ġnuskollhataħtis-sema kollha.

20Immal-Mulejħakkom,uħareġkommill-forntalħadid,mill-Eġittu,biextkunugħalihpoplutaʼwirt, bħalmaintomillum.

21Barraminnhekk,Ġeħovakienirrabjatmiegħi minħabbatagħkom,uħaleflimangħaddixil-Ġordan,uli manidħolxf’dikl-arttajba,liĠeħovaAllatiegħekjagħtik bħalawirt

22Immajienrridimmutf’dinl-art,m’għandixngħaddilĠordan,immaintomtaqru,utippossjedudikl-arttajba

23Oqogħduattentigħalkominfuskom,biexmatinsewxilpatttaʼĠeħovaAllatagħkom,ligħamelmiegħek,u tagħmlukomxbiehamnaqqxa,jewxebhtaʼxiħaġa,li ĠeħovaAllatiegħekikunprojbejtkom

24Għaxil-Mulej,Allatiegħek,hunarlijikkunsma, saħansitraAllagħira

25Metatnissluwlieduwliedulied,utkunutibqgħugħal żmientwilfl-art,utħassrulilkominfuskom,utagħmlu xbiehamnaqqxa,jewxebhtaʼxiħaġa,utagħmlul-ħażen f’għajnejnĠeħovaAllatiegħek,biexiqanqlugħar-rabja:

26Illuminsejjaħis-semaul-artbiexjixhdukontrik,li dalwaqttispiċċawgħalkolloxminnfuql-artlifihataqsrulĠordanbiextippossjeduha;m'għandekxittawlujiemkom fuqha,immatinqerdugħalkollox.

27Ul-Mulejixerredkomfostil-ġnus,uftitintom titħallewfostil-ġnus,fejnil-Mulejimexxikom

28Uhemmhekktaqduallat,xogħolidejnil-bnedmin, injamuġebel,lilajaraw,lajisimgħu,lajieklu,ulanqas iqumu

29ImmajekkminnhemmtfittexlilĠeħovaAllatiegħek, issibu,jekktfittexlilub’qalbekkollhaub’ruħekkollha

30Metatkunfit-tribulazzjoni,udawnl-affarijietkollha jiġufuqek,ankifl-aħħarjiem,jekkiddurlejnĠeħovaAlla tiegħek,utobdilejnleħnu;

31(GħaxĠeħovaAllatiegħekhuAllaħanin;)humhuxse jabbandunak,lajeqridek,ulanqasjinsal-patttaʼ missirijietekliħalefmagħhom

32Għaxissastaqsimill-jiemligħaddew,likienuqabelek, mill-jumliAllaħalaqil-bniedemfuql-art,ustaqsiminn naħagħall-oħratas-sema,jekkkienxhemmxiħaġabħal dinil-ħaġakbira,jewinstemgħetxbħalha?

33Qattin-niessemgħuleħenAllajitkellemminnnofsinnar,kifsmajtint,uħaj?

34JewAllapprovajmurjeħodluġensminnnofsġens ieħor,bit-tentazzjonijiet,bis-sinjali,ul-għeġubijiet, ubil-gwerra,ub’idqawwija,ub’driegħmiġbud,u b’terrurkbir,skonddakkolluliĠeħovaAllatiegħek għamelgħalikfl-Eġittuquddiemgħajnejk?

35Intwerietlilek,biextkuntaflil-MulejhuAlla;m'hemm ħaddieħorħdejh

36Mis-semaġagħlektismaleħnu,biexjgħallemk:ufuqlartwerakin-narkbirtiegħu;usmajtkliemuminnnofsinnar.

37Uperessliħabblilmissirijietek,għalhekkgħażelinniselhomwarajhom,uħarġekquddiemgħajnejhbil-qawwa qawwijatiegħumill-Eġittu;

38Biexikeċċiġnusminnquddiemekakbarusetgħanin milliint,biexidaħħluk,biextagħtikarthombħalawirt,kif inhillum

39Kunaf,għalhekk,illumil-ġurnata,uikkunsidraha f’qalbek,lil-MulejhuAllafuqis-sema,ufuql-arttaħt: m’hemmħaddieħor

40Għalhekkiżżomml-istatutitiegħuul-kmandamenti tiegħu,lijiennikkmandakillum,biexikuntajjebgħaliku għaluliedekwarajk,ubiexittawwaljiemekfuql-art,li ĠeħovaAllatiegħekjagħtik,għaldejjem

41ImbagħadMosèqataʼtlietblietfuqin-naħatal-Ġordan lejnit-tlugħix-xemx;

42Biexil-qattieljaħrabhemmhekk,ligħandujoqtollillproxxmublamajinduna,umajobgħodxfl-imgħoddi;u biexjaħrablejnwaħdaminndawnil-blietjgħix:

43Jiġifieri,Bezerfid-deżert,fil-pjanura,tar-Rubenin;u Ramotf’Gilegħad,mill-Gadin;uGolanf’Basan,talManassin

44Udinhil-liġiliMosèpoġġaquddiemuliedIsrael:

45Dawnhumax-xhieda,ul-istatuti,ul-ġudizzji,liMosè qalliluliedIsrael,waraliħarġumill-Eġittu,

46Min-naħal-oħral-Ġordan,fil-wiedtaʼquddiem Betpegħor,fl-arttaʼSiħon,is-sultantaʼl-Amorin,likien jgħammarf’Ħesbon,liMosèuwliedIsraelqatluh,warali ħarġumill-Eġittu:

47Uħadul-pussesstaʼartu,ul-arttaʼOgsultantaʼ Basan,żewġslatentaʼl-Amorin,likienufuqin-naħatalĠordanlejnit-tlugħix-xemx; 48MinnAroer,litinsabħdejnix-xmaraArnon,salmuntanjaSijon,lihijaĦermon, 49Ul-pjanurakollhaminndinin-naħatal-Ġordanlejnillvant,sal-baħartal-pjanura,taħtl-għejuntaʼPisga

KAPITOLU5

1UMosèsejjaħlilIżraelkolluuqalilhom:“Ismaʼ,Iżrael, l-istatutiul-ġudizzjilijienngħidf’widnejkillum,sabiex titgħallmuhom,iżżommuhomuagħmluhom

2ĠeħovaAllatagħnagħamelpattmagħnaf’Ħoreb

3Il-Mulejm’għamilxdanil-pattma’missirijietna,imma magħna,aħna,liaħnalkollhawnħajjinillum

4Il-Mulejtkellemmiegħekwiċċimbwiċċfuqil-muntanja minnnofsin-nar,

5(Dakiż-żmienkontqiegħedbejnil-Mulejuint,biex nurikil-kelmatal-Mulej,għaxintombżajtumin-nar,uma tlajtxfuqil-muntanja;)għidt:

6Jienal-Mulej,Allatiegħek,liħriġtekmill-arttal-Eġittu, mid-dartal-jasar.

7Majkollokebdaallatieħorquddiemi

8Latagħmlekxbihamnaqqxa,jewxebhta’xiħaġali hemmfis-semata’fuq,jewlihemmfl-arttaħt,jewlitkun fl-ilmijiettaħtl-art;

9Latmilxlejhom,ulanqastaqdihom,għaxjienil-Mulej, Allatiegħek,jienAllagħira,linżuril-ħażental-missirijiet fuql-uliedsat-tieletur-rabaʼġenerazzjonitaʼdawkli jobogħduni,

10Unuruħnienalilelufminndawklijħobbuniujżommu l-kmandamentitiegħi

11Tieħuxisemil-MulejAllatiegħekgħalxejn,għaxilMulejmhuxsejżommublaħtijalilminjieħuismu għalxejn

12Żommjumis-Sibtbiextqaddsu,kifikkmandakĠeħova Allatiegħek.

13Sittijiemtaħdem,uagħmelix-xogħolkollutiegħek:

14Immas-sebaʼjumhus-SibttaʼĠeħovaAllatiegħek:fih matagħmlul-ebdaxogħol,int,laibnek,labintek,lalqaddejjatiegħek,lal-qaddejjatiegħek,lal-barritiegħek,la l-ħmartiegħek,laxiħaddmill-bhejjemtiegħek,ulanqasilbarranitiegħeklijkunġewwabibientiegħek;biexilqaddejjatiegħekul-qaddejjatiegħekjistrieħudaqsek

15Uftakarliintkontqaddejfl-arttaʼl-Eġittu,uli ĠeħovaAllatiegħekħareġekminnhemmb’idqawwijau b’driegħmiġbud:għalhekkĠeħovaAllatiegħek ikkmandakbiexiżżommis-Sibt.

16Onoralilmissierekulilommok,kifikkmandakĠeħova Allatiegħek;biexjiemekjittawlu,ujmurtajjebgħalik,flartlijagħtikĠeħovaAllatiegħek.

17Latoqtolx

18Latagħmilxadulterju

19Latisraqx.

20Lanqasmatagħtixhiedafalzakontral-proxxmutiegħek

21Latridul-maratal-proxxmu,latixxennqud-dartalproxxmu,l-għalqajewil-qaddejtiegħu,jewil-qaddejja tiegħu,il-barritiegħu,jewil-ħmartiegħu,jewxiħaġali hijatal-proxxmutiegħek

22Danil-kliemil-Mulejqallill-ġemgħakollhatagħkom fuqil-muntanjaminnnofsin-nar,is-sħabaud-dlamoħxon, b’leħenkbir:umażiedxiktarUkitebhomf’żewġtwavel tal-ġebel,utahomli.

23Uġarali,metasmajtul-leħenminnnofsid-dlam,(għax il-muntanjaħarqetbin-nar),liġejtuqribtiegħi,ankilkapijietkollhatat-tribujiettagħkom,ux-xjuħtagħkom;

24Uintomgħidtu:“Ara,ĠeħovaAllatagħnawrienalglorjatiegħuul-kobortiegħu,usmajnaleħnuminnnofs in-nar:illumrajnaliAllajitkellemmal-bniedem,uhuħaj.

25Issagħalhekkgħalagħandnammutu?għaxdanin-nar kbirsejaħraqna:jekknisimgħuaktarleħenil-MulejAlla tagħna,alluraaħnammutu.

26Għaxminhemmminnkulllaħam,lisemaʼleħenAllalħajjitkellemminnnofsin-nar,bħalmagħandna,ugħex?

27Murqrib,uismadakkolluliĠeħovaAllatagħna għandujgħid:ugħidilnadakkolluliĠeħovaAllatagħna għandujkellimkom;unisimgħuha,unagħmluha

28Ul-Mulejsemaʼleħenkliemkom,metatkellimtu miegħi;ul-Mulejqalli,Smajtil-kliemta’danil-poplu,li qallek:qalusewdakkolluliqalu

29Olikienhemmfihomqalbbħaldin,lijibżgħuminni,u jżommudejjemil-kmandamentitiegħikollha,biexikun tajjebgħalihomugħaluliedhomgħaldejjem!

30Murgħidilhom,Erġa’daħħalkomfit-tinedtagħkom

31Immaint,qiegħedhawnħdejk,ujieninkellimekilkmandamentikollha,ul-istatuti,ul-ġudizzji,li tgħallimhom,biexjagħmluhomfl-artlinagħtihombiex jippossjeduha

32Għandektosservawlitagħmlugħalhekkkif ikkmandakomĠeħovaAllatagħkom:matitwarrbuxlejnilleminjewix-xellug

33Intomtimxubil-modikollhaliĠeħovaAllatagħkom ikkmandakom,biextgħixu,utkunutajjebgħalikom,ubiex ittawlujiemkomfl-artlisetippossjedu

KAPITOLU6

1Issadawnhumal-kmandamenti,l-istatuti,ul-ġudizzji,li ĠeħovaAllatiegħekikkmandabiexjgħallimkom,biex tagħmluhomfl-artfejntmurbiextippossjeduha: 2BiextibżaʼminnĠeħovaAllatiegħek,biexiżżommlistatutiul-kmandamentitiegħukollha,lijiennikkmandak, intuibnek,uibnek,tulħajtekkollha;ubiexjiemek jittawlu

3Isma’għalhekk,OIżrael,uosservalitagħmeldan;biex ikuntajjebgħalik,ubiexintomtikberbil-qawwa,kif wiegħedekil-Mulej,Allata’missirijietek,fl-artlitgħaddi l-ħalibul-għasel.

4Isma’,Iżrael:Il-Mulej,Allatagħna,huwaMulejwieħed: 5UtħobblilĠeħovaAllatiegħekb’qalbekkollha,b’ruħek kollha,ub’qawwakollhatiegħek.

6Udanil-kliem,lijiennikkmandakillum,għandujkun f’qalbek:

7Utgħallimhomb’moddiliġentililuliedek,utitkellem dwarhommetatoqgħodbilqiegħdaf’darek,umetatimxi fit-triq,umetatimtedd,umetatqum

8Utorbothombħalasinjalfuqidejk,ujkunubħalnaħattaʼ quddiembejngħajnejk

9Utiktebhomfuql-arblitaʼdarekufuqil-bibien tiegħek.

10Ujkun,metaĠeħovaAllatiegħekikundaħħalekfl-art liħaleflilmissirijietek,lilAbraham,lilIżakkulilĠakobb, lijagħtikblietkbarutajbin,liintmabnejtx,

11Udjarmimlijabil-ġidkollu,liintmamlietx,ubjarli tħaffritx,limatħaffritx,dwieliusiġartaż-żebbuġ,lima ħawwiltx;metatkuntiekolutkunmimli;

12Imbagħadoqgħodattentlimatinsaxlill-Mulej,li ħareġekmill-arttaʼl-Eġittu,mid-dartal-jasar

13InttibżaʼminnĠeħovaAllatiegħek,utaqdih,utaħlef b’ismu

14M'għandekxtmurwaraallatoħra,mill-allattan-niesli humamadwarkom;

15(Għaxil-Mulej,Allatiegħek,huAllagħirafostkom) ħallir-rabjatal-Mulej,Allatiegħek,tixgħelkontraku jeqridekminnfuqwiċċl-art.

16M’għandekxtħajjarlilĠeħovaAllatagħkom,bħalma ttantajtuf’Massa

17Intomgħandekiżżommub’diliġenzal-kmandamentitaʼ ĠeħovaAllatagħkom,ux-xhiedatiegħu,ul-istatutitiegħu, lihuordnalkom

18Ugħandektagħmeldaklihutajjebutajjebf’għajnejn Ġeħova,biexikuntajjebgħalik,ubiextidħolutieħul-art tajbaliĠeħovaħaleflilmissirijietek,

19Biextkeċċil-għedewwatiegħekkollhaminnquddiemek, kifqalil-Mulej

20Umetaibnekjistaqsikfiż-żmienliġej,ujgħidlek, X’ifissrux-xhieda,l-istatuti,ul-ġudizzji,likkmandak ĠeħovaAllatagħna?

21Imbagħadtgħidlilibnek,“Konnal-ilsieratal-Fargħun fl-Eġittu;ul-Mulejħareġnamill-Eġittub’idqawwija:

22UĠeħovawerasinjaliugħeġubijiet,kbarumwiegħra, fuql-Eġittu,fuqil-Fargħunufuqdarukollha,quddiem għajnejna:

23Uħariġnaminnhemm,biexidaħħalna,biexjagħtinalartliħaleflilmissirijietna.

24Ul-Mulejikkmandanabiexnagħmludawnlistatutikollha,biexnibżgħuminnĠeħovaAllatagħna,

għall-ġidtagħnadejjem,biexiżommnaħajjin,bħalma inhullum.

25Utkunis-sewwatagħna,jekknoqogħduattentili nagħmludawnil-kmandamentikollhaquddiemĠeħova Allatagħna,kifikkmandanahu.

KAPITOLU7

1MetaĠeħovaAllatiegħekidaħħalekfl-artfejnsejjerbiex tippossjediha,ukeċċiquddiemekħafnaġnus,il-Ħitti,ulGirgasin,ul-Amorin,ul-Kangħanin,ul-Periżżin,ulĦivini,ul-Ġebusin,sebaʼġnusakbaruaktarqawwija minnek;

2UmetaĠeħovaAllatiegħekjeħlishomquddiemek; toqtolhom,uteqridhomgħalkollox;matagħmilxpatt magħhom,ulanqasmaturiħnienamagħhom:

3Latagħmlużwiġijietmagħhom;lilbintumatagħtixlil ibnu,ulanqaslilbintumatieħulilibnu

4Għaxsejwarrbulilibnekmillijimxiwarajja,biexjaqdu allatoħra,hekktinxtegħelir-rabjatal-Mulejkontratiegħek, ujeqirdukf’daqqa

5Immahekkgħandektittrattawmagħhom;intomteqirdulaltaritagħhom,utkissrux-xbihattagħhom,utaqtgħulimsaġartagħhom,utaħarqux-xbihatimnaqqxatagħhom bin-nar.

6GħaxintpopluqaddisgħalĠeħovaAllatiegħek:Ġeħova Allatiegħekgħażlekbiextkunpopluspeċjaligħalihinnifsu, fuqin-nieskollhalihumafuqwiċċl-art.

7Il-Mulejmapoġġaxmħabbtufuqkom,ulanqas għażilkom,għaxintomkontiktarminnkullpoplu;għax intomkontl-inqasfostin-nieskollha:

8ImmaperessliĠeħovaħabbkom,ugħaxkiensejżomm il-ġuramentlikienħaleflilmissirijietkom,Ġeħova ħareġkomb’idqawwija,ufdienkommid-dartaʼlilsiera,minnidil-Fargħun,sultantaʼl-Eġittu

9Kunaflil-Mulej,Allatiegħek,huAlla,Allafidil,li jżommil-pattul-ħnienamaʼdawklijħobbuhujżommulkmandamentitiegħugħalelfġenerazzjoni;

10Ujħallasluralildawklijobogħduhgħalwiċċhom,biex jeqirduhom;

11Għalhekkgħandekiżżommil-kmandamenti,ul-istatuti, ul-ġudizzji,lijiennikkmandakillum,biextagħmilhom 12Għalhekk,jekktisimgħudawnil-ġudizzji,u żżommuhomutagħmluhom,ĠeħovaAllatiegħekiżomm miegħekil-pattul-ħnienaliħaleflilmissirijietkom:

13Ujħobbok,ujbierkek,ujimmultiplikak:ibierekukoll il-frotttaʼġufek,ul-frotttaʼartek,il-qamħirrumtiegħek, ul-inbidtiegħek,uż-żejttiegħek,iż-żjiedatal-qasab tiegħek,ul-merħliettan-nagħaġtiegħek,fl-artliħalefli tagħtililmissirijietek

14Inttkunmbierkafuqin-nieskollha:majkunxhemm raġeljewmarafostkom,jewfostil-bhejjemtiegħek.

15UĠeħovajneħħiminnekil-mardkollu,umajpoġġilebdamardħażintaʼl-Eġittu,liinttaf,fuqek;immase tpoġġihomfuqdawkkollhalijobogħdek

16Uintsetikkonsmal-poplukolluliĠeħovaAllatiegħek għandujeħlis;għajnejkmajkollokxħnienagħalihom:la taqdil-allattagħhom;għaxdakikunnassagħalik

17Jekktgħidf’qalbek,Dawnil-ġnushumaiktarminni;kif nista'nneħħihom?

18Latibżaxminnhom,immaftakarsewx’għamelĠeħova Allatiegħeklill-Fargħunulill-Eġittukollu;

19It-tentazzjonijietkbarlirawgħajnejk,us-sinjali,ulgħeġubijiet,ul-idqawwija,ud-driegħmiġbud,libihom ĠeħovaAllatiegħekħarġek:hekkgħandujagħmelĠeħova Allatiegħekmal-poplukolluliintitibża’minnhom.

20Iktarminnhekk,ĠeħovaAllatiegħeksejibgħatil-ħrun fosthom,sakemmjinqerdudawklijibqgħu,ujinħbew minnek

21Tibżaxbihom,għaxĠeħovaAllatiegħekhufostkom, Allaqawwiuterribbli

22UĠeħovaAllatiegħeksejkeċċilildawkil-ġnus quddiemekftituftit:matikkunsmahomxmill-ewwel,ħalli l-bhejjemtal-għalqajiżdiedufuqek

23ImmaĠeħovaAllatiegħekjagħtihomlilek,ujeqridhom b’qerdaqawwija,sakemmjinqerdu

24Ugħandujagħtis-slatentagħhomf’idejk,uintteqred isimhomminntaħtis-sema:ebdabniedemmajkunjistaʼ joqgħodquddiemek,sakemmqerduhom

25Ix-xbihatimnaqqxintaʼl-allattagħhomtaħraqxbin-nar: matridxil-fiddajewid-deheblijkunhemmfuqhom,u lanqastiħuhlilek,biexmatinqabadxfihom,għaxhi stmerrijagħalĠeħovaAllatiegħek

26Laddaħħalxxiħaġamistkerraf’darek,biexmatkunxxi ħaġamisħutabħalha:immatiddejjaqhagħalkollox,u tistmerrhagħalkollox;għaxhiħaġamisħuta

KAPITOLU8

1Il-kmandamentikollhalijiennikkmandakillumgħandek tosservawlitagħmlu,biextgħixu,timmultiplikaw,utidħlu utippossjedul-artliĠeħovaħaleflilmissirijietkom

2Ugħandektiftakarit-triqkollhalil-Mulej,Allatiegħek, mexxakf’dawnl-erbgħinsenafid-deżert,biexummilk,u biextipprovak,biextkuntafx’kienhemmf’qalbek,jekk intseżżommxil-kmandamentitiegħu,jewle.

3Uhuumiltek,uħallejtekil-ġuħ,ubagħtekil-manna,li makontxtaf,ulanqasmissirijietekmakienujafu;biex jagħraflil-bniedemmhuxbil-ħobżjgħixbiss,immab’kull kelmalitoħroġminnfommil-Mulejjgħixil-bniedem 4Il-ħwejjeġtiegħekmaxeħtuxfuqek,ulanqassaqajk nefħet,dawnl-erbgħinsena.

5Taħsebukollf’qalbek,li,bħalmabniedemjikkastigalil ibnu,hekkĠeħovaAllatiegħekjikkastigik

6Għalhekkgħandekiżżommil-kmandamentitaʼĠeħova Allatiegħek,biextimxifitriqattiegħuutibżaʼminnu

7GħaxĠeħovaAllatiegħekiġibekf’arttajba,arttaʼ xmajjartaʼilma,taʼgħejunufondlijoħorġumill-widienu mill-għoljiet;

8Arttal-qamħ,uxgħir,udwieli,usiġartat-tin,urummien; arttaż-żejttaż-żebbuġa,ugħasel;

9Artlifihatiekolħobżblaskarsezza,majonqoshaxejn fiha;artlil-ġebeltagħhahuwaħadid,uminnfuql-għoljiet tagħhatista’tħafferir-ram.

10Metatkuntiekolutkunmimli,imbagħadbiereklillMulejAllatiegħekgħall-arttajbalitak

11OqgħodattentlimatinsiexlilĠeħovaAllatiegħek,billi mażżommxil-kmandamentitiegħu,ul-ġudizzjitiegħu,u l-istatutitiegħu,lijiennikkmandakillum:

12biexmetatkuntiekolutkunmimli,ubnejtdjartajbin,u tgħammarfihom;

13Umetal-merħliettiegħekul-merħliettiegħekjitkattru, ul-fiddaud-dehebtiegħekjitkattru,udakkolluligħandek jitkattar;

14Imbagħadqalbektittellaʼ,utinsalill-Mulej,Alla tiegħek,liħareġekmill-arttaʼl-Eġittu,mid-dartal-jasar; 15Minmexxiekminndakid-deżertkbiruterribbli,fejn kienhemmsrieptan-nar,uskorpjuni,unixfa,fejnma kienxhemmilma;liġabekl-ilmamill-blattaż-żnied;

16Litmagħkfid-deżertbil-manna,limissirijietekma kinuxjafu,biexibaxxik,ubiexjipprovak,biexjagħmillek il-ġidfl-aħħartiegħek;

17Uinttgħidf’qalbek,Il-qawwatiegħiul-qawwata’idi kisbunidanil-ġid

18Immaftakarf’MulejAllatiegħek,għaxhulijagħtikissetgħalitiksebil-ġid,biexiwaqqafil-patttiegħuliħaleflil missirijietek,bħalmahullum.

19Ujkun,jekktinsalilĠeħovaAllatiegħek,utimxiwara allatoħra,utaqdihomutqimahom,jienanixhedkontrik illumliżgurtitilfu.

20Bħalmal-ġnusliĠeħovajeqredquddiemwiċċkom, hekkintomtitilfu;għaxmatkunxubbidjentilejnleħenilMulej,Allatagħkom.

KAPITOLU9

1Isma’,OIżrael:Intsetgħaddiminnfuqil-Ġordanillum, biextidħolbiextippossjediġnusikbarusetgħaninminnek innifsek,blietkbarumagħluqinsas-sema,

2Poplukbirugħoli,uliedl-Anakim,liintitafhom,uli dwarhomsmajtjgħidu,Minjistaʼjoqgħodquddiemulied Anak!

3Ifhemgħalhekkillum,liĠeħovaAllatiegħekhudakli jgħaddiminnquddiemek;bħalnarlijaħraqjeqridhom,u jniżżelhomquddiemwiċċek:hekkinttkeċċihom,u teqridhommalajr,kifqallekil-Mulej

4Tkellimxf’qalbek,waraliĠeħovaAllatiegħekkeċċihom minnquddiemek,ugħid,Għaxis-sewwatiegħilMulejġabnibiexniksebdinl-art,immaminħabbalħażentaʼdawnil-ġnusĠeħovajkeċċihomminn quddiemek.

5Mhuxminħabbas-sewwatiegħek,jewminħabbassewwataʼqalbek,intitmurbiextieħul-arttagħhom, immaminħabbal-ħażentaʼdawnil-ġnusĠeħovaAlla tiegħekikeċċihomminnquddiemek,ubiexiwettaqilkelmaliĠeħovaħaleflilmissirijietek,Abraham,Iżakku Ġakobb.

6Ifhemgħalhekk,liĠeħovaAllatiegħekmajagħtikxdin l-arttajbabiextippossjedihagħall-ġustizzjatiegħek;għax intpoplub’għonquiebes.

7Ftakar,utinsiex,kifqajjtulill-MulejAllatiegħekgħarrabjafid-deżert:minndakinharlitlaqtmill-arttaʼl-Eġittu, sakemmġejtuf’danil-post,intomirrebelejtukontra Ġeħova

8F’Ħorebukollqajjtulill-Mulejgħar-rabja,ub’hekk Ġeħovakienirrabjatmiegħekbiexqeridkom.

9Metatlajtfuqil-muntanjabiexnirċievil-imwejjed tal-ġebel,saħansitral-imwejjedtal-pattlil-Mulej għamelmiegħek,imbagħadbqajtfuqil-muntanja erbgħinjumuerbgħinlejl,lakiltħobżulanqasxrobilma; 10Ul-Mulejwassalliżewġtwaveltal-ġebelmiktubin b’subgħajhAlla;ufuqhomkienmiktubskondil-kliem kollu,lil-Mulejkellimkomfuqil-muntanjaminnnofsinnarf’jumil-ġemgħa.

11Uġarafitmiemerbgħinjumuerbgħinlejl,liĠeħova taniż-żewġtwaveltal-ġebel,saħansitral-imwejjedtal-patt

12Ul-Mulejqalli:“Qum,inżelmalajrminnhawn;għaxilpoplutiegħekliintħriġtmill-Eġittuħassarlilunnifsu; malajrjitwarrbumit-triqlikkmandajthomjien;għamluhom xbiehamdewba.

13Barraminnhekk,Ġeħovaqalli,“Rajtdanil-poplu,uara, hupoplutaʼgħonquiebes;

14Ħalliniwaħdi,biexinkunnistaʼneqridhom,unħassar isimhomminntaħtis-sema,unagħmelminnekġensiktar qawwiuakbarminnhom

15Alluradawwartuniżletminnfuqil-muntanja,ulmuntanjanħarqetbin-nar,uż-żewġtwejjedtalpattkienuf’idejja

16Uħarist,uara,intomdnibukontraĠeħovaAlla tagħkom,ugħamiltukgħoġolimdewweb;

17Uħadtiż-żewġimwejjed,ukeċċiehomminnidi,u qassejthomquddiemgħajnejkom.

18Ujienninżelquddiemil-Mulej,bħall-ewwel, erbgħinjumuerbgħinlejl:lakiltħobż,ulanqasxrobilma, minħabbadnubietkomkollhalidnibu,billigħamiltulħażenf’għajnejnil-Mulej,biexiqanqlugħar-rabja

19Għaxkontnibżaʼmir-rabjaul-dispjaċirjaħraqli bihomil-Mulejirrabjatkontrikbiexjeqridkom.ImmalMulejsemagħnif’dakiż-żmienukoll

20Ul-MulejirrabjaħafnamaʼAronbiexqerdu,ujien tlabtgħalAronukollfl-istessħin.

21Uħadtid-dnubtiegħek,l-għoġolligħamiltu,uħarqu bin-nar,uttimbratu,uerħitluċkejkenħafna,saħansitra sakemmkienżgħirdaqsit-trab:umitfugħit-trabtiegħufilnixxiegħaliniżletmill-muntanja

22Uf’Tabera,uf’Massa,uf’Kibrothhattaava,intomqajjtu lill-Mulejgħar-rabja.

23Bl-istessmod,metaĠeħovabagħatkomminn Kadexxbarnea,jgħidlek,Itluuħul-artlitajtkom; imbagħadintomirribellajtukontral-kmandamenttal-Mulej, Allatagħkom,umaemmnuhx,ulanqassmajtuminnleħnu 24Intomkonturibellużikontral-Mulejminndakinharli kontgħarafkom.

25B’hekkinżelquddiemil-Mulejerbgħinjumuerbgħin lejl,bħalmawaqajtl-ewwel;għaxil-Mulejkienqallise jeqridkom.

26Għalhekktlabtlill-Mulej,ugħedt,MulejAlla,teqredx lill-poplutiegħekulill-wirttiegħek,liintifdejtbil-kobor tiegħek,liintħriġtmill-Eġittub’idqawwija.

27Ftakarfil-qaddejjatiegħek,Abraham,Iżakk,uĠakobb; tħarisxlejnl-ebusijata’danil-poplu,lalejnil-ħażen,u lanqaslejnid-dnubtiegħu:

28biexl-artminnfejnħriġtnatgħid,GħaxĠeħovama setaxidaħħalhomfl-artliwiegħedhom,ugħaxkien jobgħodhom,ħareġhombiexjoqtluhomfid-deżert

29Iżdahumal-poplutiegħekul-wirttiegħek,liintħriġt bil-qawwaqawwijatiegħekub’driegħekmiġbud

KAPITOLU10

1F’dakiż-żmienil-Mulejqalli:“Aqtagħlekżewġimwejjed tal-ġebelbħall-ewwel,uitlaʼgħandifuqil-muntanja,u agħmlekarkatal-injam.

2Uniktebfuql-imwejjedil-kliemlikienfl-ewwel imwejjedlibsejt,upoġġihomfl-arka

3Ugħamiltarkataʼl-injamtas-ċittim,uqtajtżewġ imwejjedtal-ġebelbħall-ewwel,utlajtfuqil-muntanja, b’żewġtimwejjedf’idi

4Ukitebfuql-imwejjed,skondl-ewwelkitba,l-għaxar kmandamenti,liĠeħovaqalilkomfuqil-muntanjaminn nofsin-narf’jumil-ġemgħa:uĠeħovatahomlili

5Udawwartruħiuniżletminnfuqil-muntanja,upoġġejt l-imwejjedfl-arkalikontgħamilt;uhemmikunu,kif ikkmandanil-Mulej

6UwliedIsraelħadul-vjaġġtagħhomminnBeerottaʼ wliedĠakangħalMosera:hemmhekkAronmiet,uhemm kienmidfun;uibnuElegħażarservafl-uffiċċjutal-qassis minfloku

7MinnhemmvjaġġawlejnGudgoda;uminnGudgodasa Jotbath,arttaʼxmajjartaʼilmijiet

8F’dakiż-żmien,Ġeħovafetaħlit-tribùtaʼLevi,biexiġorr l-arkatal-patttaʼĠeħova,biexjoqgħodquddiemĠeħova biexjaqdih,ujbierekf’ismu,sal-lum

9GħalhekkLevim’għandul-ebdapartiulanqaswirtma’ ħutu;il-Mulejil-wirttiegħu,kifwiegħedil-Mulej,Alla tiegħek

10Ubqajtfuqil-muntanja,skondl-ewweldarba,erbgħin jumuerbgħinlejl;ul-Mulejsemagħnif’dakiż-żmien ukoll,ul-Mulejmariedxjeqridek

11Ul-Mulejqalli:“Qum,ħul-vjaġġtiegħekquddiem in-nies,biexjidħluujieħdul-artliħleftlil missirijiethomlinagħtihom

12Uissa,Iżrael,ĠeħovaAllatiegħekx’jeħtieġminnek, ħlieflitibżaʼminnĠeħovaAllatiegħek,litimxifitoroq kollhatiegħu,ulitħobbu,ulitaqdililĠeħovaAllatiegħek b’qalbekkollhaub’ruħekkollha,

13Biexiżommil-kmandamentital-Mulej,ul-istatuti tiegħu,lijiennikkmandakillumgħall-ġidtiegħek?

14Ara,is-semaus-sematas-smewwiethumaAllatiegħek tal-Mulej,l-artukoll,b’dakkollulihemmfiha

15Il-Mulejbissħapjaċirf’missirijietekbiexiħobbhom,u għażelin-niseltagħhomwarajhom,intomfuqil-poplu kollu,kifinhillum

16Iċ-ċirkonċiżigħalhekkil-prepuzjutaʼqalbkom,u tkunuxiktargħonquiebes.

17GħaxĠeħovaAllatiegħekhuAllataʼl-allat,uSidilMulej,Allakbir,qawwiutal-biża’,limajqisxlill-persuni, ulimajieħuxpremju;

18Hujwettaqil-ġudizzjutal-blamissierutal-armla,u jħobblill-barrani,billijagħtihl-ikelul-ilbies

19Melaħobbul-barrani,għaxkontubarraninfl-arttalEġittu

20InttibżaʼminnĠeħovaAllatiegħek;lilutaqdi,ulilu taqbad,utaħlefb’ismu.

21Hut-tifħirtiegħek,uhuAllatiegħek,ligħamelgħalik dawnl-affarijietkbaruterribblilirawgħajnejk.

22Missirijietekniżlul-Eġittub’sittinugħaxarpersuna;u issal-MulejAllatiegħekgħamilkombħall-kwiekebtassemagħall-kotra

KAPITOLU11

1GħalhekkinttridtħobblilĠeħovaAllatiegħek,u żżommil-ħilatiegħu,ul-istatutitiegħu,ul-ġudizzjitiegħu, ul-kmandamentitiegħu,għaldejjem.

2Uafullum,għaxjienmanitkellimxmaʼwliedkomlima għarfux,ulimarawxil-kastigtaʼĠeħovaAllatagħkom, il-kobortiegħu,l-idusetgħanatiegħu,ud-driegħmiġbud tiegħu,

3Ul-miraklitiegħu,ul-għemejjeltiegħu,ligħamel f’nofsl-Eġittulill-Fargħun,is-sultantaʼl-Eġittu,ulil artukollha;

4Ux’għamellill-armatatal-Eġittu,liż-żwiemeltagħhomu lill-karrijiettagħhom;kifgħamell-ilmatal-Baħarl-Aħmar iferrihomhekkkifkienujsegwuwarajk,ukifil-Mulej qeridhomsal-lum;

5Udakligħamilkomfid-deżert,sakemmġejtuf’danilpost;

6Ux’għamellilDatanuAbiram,uliedElijab,binRuben: kifl-artfetħetfommha,ubelgħetlilhom,ud-djartagħhom, ut-tinedtagħhom,ul-benikollhalikellhomfil-pussess tagħhom,f’nofsIsraelkollu:

7Immagħajnejkomrawl-għemejjelkbarkollhataʼ Ġeħovaligħamel

8Għalhekk,iżżommul-kmandamentikollhalijien nikkmandalkomillum,biextkunub’saħħithom,utidħluu tippossjedul-art,fejnsejrinbiextippossjeduha;

9Ubiexintomittawlujiemkomfl-art,liĠeħovaħaleflil missirijietkomlisetagħtihomlilhomulilniselhom,artli tgħaddibil-ħalibul-għasel

10Għaxl-art,fejntidħolbiextippossjediha,mhixbħall-art taʼl-Eġittu,minnfejnħriġtu,fejnżrigħtuż-żerriegħa tiegħek,usaqtithab’riġlejk,bħalġniental-ħxejjex;

11Immal-art,fejntmurbiextippossjeduha,hijaarttaʼ għoljietuwidien,utixrobl-ilmamix-xitatas-sema:

12ArtliĠeħovaAllatiegħekjieħuħsiebha:għajnejn ĠeħovaAllatiegħekhumadejjemfuqha,mill-bidutassenasatmiemis-sena

13Ujiġrilijekktisimgħub’diliġenzal-kmandamenti tiegħilijiennikkmandakomillum,biextħobbulilĠeħova Allatagħkom,utaqduhb’qalbkomkollhaub’ruħkom kollha,

14Linagħtikomix-xitataʼartkomfl-istaġuntiegħu,lewwelxitaul-aħħarxita,biextiġboril-qamħirruntiegħek, l-inbidtiegħekuż-żejttiegħek

15Unibgħatil-ħaxixfl-għelieqitiegħekgħallbhejjemtiegħek,biextiekolutkunmimlija

16Oqogħduattentigħalkominfuskom,liqalbkommatiġix imqarrqa,utitwarrbu,utaqduallatoħra,utqimuhom; 17Umbagħadtinxtegħelkontrakomir-rabjataʼĠeħova,u jagħlaqis-sema,biexmajkunxhemmxita,ubiexl-artma tagħtixil-frotttagħha;ubiextispiċċawmalajrminnfuqlartit-tajbalijagħtikomil-Mulej

18Għalhekkgħożżudawnil-kliemtiegħif’qalbkomu f’ruħkom,ugħaqqduhombħalasinjalfuqidejk,biexikunu bħalafrontletsbejngħajnejkom

19Utgħallmuhomliluliedek,billititkellmudwarhom metatoqgħodbilqiegħdaf’darek,umetatimxifit-triq, metatimtedd,umetatqum

20Uiktebhomfuql-arblital-bibienta’darek,ufuqilbibientiegħek:

21Biexjiemkomikunumultiplikati,ujiemuliedkom,flartliĠeħovaħaleflilmissirijietkomlijagħtihom,bħalljiemtas-semafuql-art

22Għaxjekkiżżommub’diliġenzadawnil-kmandamenti kollhalijiennikkmandakom,biextagħmluhom,biex tħobbulilĠeħovaAllatagħkom,timxufitoroqkollha tiegħu,użommumiegħu;

23Imbagħadil-Mulejikeċċilildawnil-ġnuskollha minnquddiemkom,uintomikollkomġnusakbaruiktar qawwijaminnkominfuskom

Dewteronomju

24Kullpostlifuquqigħanriġlejksejjerikuntiegħek:middeżertul-Libanu,mix-xmara,ix-xmaraEwfrat,sal-aħħar baħartkunix-xatttiegħek

25Ħaddm’għandujkunjistaʼjoqgħodquddiemkom,għax ĠeħovaAllatagħkomgħandujpoġġil-biżaʼminnkomulbiżaʼminnkomfuql-artkollhaliintsetimxufuqha,kif qalilkomhu

26Ara,illuminpoġġiquddiemkombarkausaħta; 27Barka,jekktobdul-kmandamentitaʼĠeħovaAlla tagħkom,lijiennikkmandalkomillum:

28Usaħta,jekkmatobduxil-kmandamentitaʼĠeħova Allatagħkom,immatwarrbumit-triqlijien nikkmandakomillum,biextimxuwaraallatoħra,lima tafux

29Ujiġrili,metaĠeħovaAllatiegħekdaħħalekfl-artfejn sejjerbiextippossjediha,inttpoġġil-barkafuqilmuntanjaĠeżim,us-saħtafuqil-muntanjaEbal

30M’humiexdawnin-naħal-oħratal-Ġordan,fit-triq fejntinżelix-xemx,fl-arttal-Kangħanin,lijgħammru fix-xampanjaquddiemGilgal,ħdejnil-pjanuritaʼMore?

31Għaxintomtgħadduminnfuqil-Ġordanbiextidħol biextieħul-artlijagħtikomĠeħovaAllatagħkom,u tagħmluhautgħammrufiha

32Ugħandektosservawlitagħmell-istatutiul-ġudizzji kollhalijieninpoġġiquddiemkomillum.

KAPITOLU12

1Dawnhumal-istatutiul-ġudizzji,ligħandektosservaw biextagħmelfl-art,liĠeħovaAllata’missirijietkom jagħtikombiextippossjeduha,il-jiemkollhalitgħixufuqlart

2Intomteqirdugħalkolloxil-postijietkollha,lifihomilġnusliintomserikollkomjaqdul-allattagħhom,fuqilmuntanjil-għoli,ufuql-għoljiet,utaħtkullsiġraħadra;

3Uintomtaqlbul-artalitagħhom,utkissrul-pilastri tagħhom,utaħqul-imsaġartagħhombin-nar;uintom taqtgħux-xbihatimnaqqxatal-allattagħhom,uteqredlismijiettagħhomminndakil-post

4MatagħmluxhekklilĠeħovaAllatagħkom.

5Immalejnil-postliĠeħovaAllatagħkomsejagħżel minnfostit-tribujietkollhatagħkombiexipoġġiismu hemmhekk,inttfittxusafejnjoqgħodu,uhemmhekktiġi;

6Uhemmhekkiġibus-sagrifiċċjital-ħruqtagħkom,ussagrifiċċjitagħkom,ud-deċmitagħkom,ul-offertita’ idejk,ul-wegħdiettagħkom,ul-offertita’volontarjat tagħkom,ul-ewweluliedtal-merħliettagħkomutalmerħliettagħkom:

7UhemmhekktiekluquddiemĠeħovaAllatagħkom,u tifraħb’dakkollulitpoġġiidejkom,intomudjarkom,lifih il-MulejAllatiegħekbierek

8M’għandekxtagħmluwaradakkollulinagħmlullum hawn,kullbniedemikundakkollulihusewwaf’għajnejh

9Għaxgħadm’intixġejtgħall-bqijaugħall-wirt,li jagħtikomĠeħovaAllatagħkom

10Immametataqsbul-Ġordan,utgħammrufl-artli ĠeħovaAllatagħkomjagħtikombiextirtu,umetajagħtik il-mistrieħmill-għedewwatagħkomkollhataʼ madwarkom,biextgħixufis-sigurtà; 11ImbagħadikunhemmpostliĠeħovaAllatiegħek għandujagħżelbiexjagħmelismujgħammarhemmhekk; hemmhekkiġibudakkollulinikkmandakom;is-sagrifiċċji

tal-ħruqtagħkom,us-sagrifiċċjitagħkom,id-deċmitiegħek, ul-offertata’idejk,ul-wegħdietkollhatagħkomliintom wegħdulill-Mulej:

12UintomtifirħuquddiemĠeħovaAllatagħkom,intom, uwliedek,ubniettagħkom,ul-qaddejjatagħkom,ulqaddejjatagħkom,ul-Levitalihuġewwabibientagħkom; peresslim’għandul-ebdasehemulanqaswirtmiegħek 13Oqgħodattentgħaliklimatoffrixis-sagrifiċċjital-ħruq tiegħekf’kullpostlitara;

14Immafil-postlil-Mulejjagħżelf’wieħedmit-tribujiet tiegħek,inttoffris-sagrifiċċjital-ħruqtiegħek,u hemmhekktagħmeldakkollulinikkmandakjien

15Minkejjadan,tistaʼtoqtolutiekollaħamf’biebek kollha,kullmatridruħekwara,skondil-barkataʼĠeħova Allatiegħeklihutak:il-mniġġesul-nadifjistgħujieklu minnu,bħall-qaddisul-qarn.

16Intombissmatiekluxid-demm;intomtferruhfuql-art bħall-ilma

17Matistaxtiekolġewwabibientiegħekid-deċmitalqamħirrumtiegħek,jewtal-inbidtiegħek,jewtaż-żejt tiegħek,jewl-ewweluliedtal-merħliettiegħekjewtalmerħlatiegħek,laebdawegħdatiegħekliintwegħdet,la offertiminnjeddek,jewgħollijal-offertataʼidejk:

18ImmatridtiekolhomquddiemĠeħovaAllatiegħekfilpostlijagħżelĠeħovaAllatiegħek,int,uibnek,u bintek,ul-qaddejtiegħek,ul-qaddejjatiegħek,ulLevitalihuġewwabibientiegħek,utifraħquddiem ĠeħovaAllatiegħekb’dakkollulitpoġġiidejk.

19Oqgħodattentgħalikinnifseklimatitlaqxlil-Levita sakemmtgħixfuql-art

20MetaĠeħovaAllatiegħekikabbaril-fruntieratiegħek, kifwiegħdek,utgħid,Jienseniekollaħam,għaxruħektrid tiekollaħam;tista’tiekolil-laħam,tkunxitkuntridruħek wara.

21Jekkil-postliĠeħovaAllatiegħekgħażelbiexipoġġi ismuhemmhekkikunwisq’ilbogħodminnek,alluratoqtol il-merħlatiegħekul-merħlatiegħek,liĠeħovatak,kif ordnalkomjien,utiekolf’bibientiegħekkullmatridruħek 22Bħalmajittiekelil-qaddisul-cerb,hekktiekolhom:ilmhuxnadiful-nadifgħandhomjiekluminnhombl-istess mod

23Bisskunżgurlimatiekolxid-demm,għaxid-demmhu l-ħajja;umatistaxtiekolil-ħajjabil-laħam.

24Latiekolx;ferragħhafuql-artbħall-ilma

25Latiekolx;bieximurtajjeblilekuliluliedekwarajk, metatagħmeldaklihusewwaf’għajnejnil-Mulej.

26Tieħubissl-affarijietqaddisatiegħekligħandek,ulwegħdiettiegħek,umurfil-postlijagħżelĠeħova:

27Uinttoffril-offertital-ħruqtiegħek,il-laħamuddemm,fuql-artaltaʼĠeħovaAllatiegħek:ud-demmtassagrifiċċjitiegħekjitferraʼfuql-artaltaʼĠeħovaAlla tiegħek,utiekolil-laħam.

28Osservauismaʼdanil-kliemkollulijiennikkmandak, bieximurtajjebgħalikugħaluliedekwarajkgħaldejjem, metatagħmeldaklihutajjebusewwaf’għajnejnĠeħova Allatiegħek

29MetaĠeħovaAllatiegħekjaqtaʼl-ġnusminn quddiemek,fejnintitmurbiextippossjedihom,uint warajhom,utgħammarf’arthom;

30Oqgħodattentgħalikinnifseklimatinqabadxbillitimxi warajhom,waralijinqerduminnquddiemek;ulima

tistaqsixwaral-allattagħhom,utgħid,Dawnil-ġnuskif qdewl-allattagħhom?ankehekksenagħmell-istess.

31Matagħmilxhekklill-Mulej,Allatiegħek,għaxkull stmerrijalill-Mulejlijobgħod,għamlulill-allattagħhom; għaxankewliedhomubniethomħarqufin-narlill-allat tagħhom

32Kullħaġalinikkmandakom,osservawbiextagħmluha: mażżidxmagħha,ulanqastnaqqasminnha.

KAPITOLU13

1Jekkiqumfostkomprofeta,jewjoħlombil-ħolm,u jagħtiksinjaljewmeravilja,

2Useħħis-sinjaljewl-għaġeb,lidwaruqallek,uqal,Ejja mmorruwaraallatoħra,limakontxtafhom,uejjew naqduhom;

3Latismaʼl-kliemtaʼdakil-profeta,jewtaʼdakli joħlombil-ħolm,għaxĠeħovaAllatiegħekjagħtikprova, biextkuntafjekktħobbxlill-ĠeħovaAllatiegħek b’qalbekkollhaub’ruħkomkollha

4Intomtimxuwaral-Mulej,Allatagħkom,utibżgħu minnu,użżommul-kmandamentitiegħu,utobduleħnu,u taqduhużommumiegħu

5Udakil-profeta,jewdaklijoħlombil-ħolm,għandu jinqatel;għaxqalbiexibegħdekmill-Mulej,Allatiegħek,li ħareġkommill-artta’l-Eġittu,ufdienekmid-dartal-jasar, biexikeċċikmit-triqlil-MulejAllatiegħekikkmandak biextimxifiha.Hekkinttneħħil-ħażenminnġonofsek.

6Jekkħuk,ibenommok,jewibnek,jewbintek,jewilmarataʼġismek,jewħabibtiegħek,lihuwabħalruħek stess,iħajjarkbil-moħbi,billijgħidlek,Ejjammorrunaqdu allatoħra,liintmakontxtafhom,intulanqasmissirijietek; 7Jiġifieri,mill-allattan-nieslihumamadwarek,qribek, jew’ilbogħodminnek,minntarfwieħedtaʼl-artsat-tarf l-ieħortaʼl-art;

8M'għandekxtagħtil-kunsenstiegħu,ulanqastismagħlu; lagħajnejktħennminnu,lataħbih,lataħbih:

9Immaintżgurtoqtollilu;idejktkunl-ewwelfuqubiex tpoġġihgħall-mewt,uwaraidil-poplukollu

10Utħaġġruhbil-ġebel,bieximut;għaxfittexlijkeċċik mill-Mulej,Allatiegħek,liħarġekmill-arttal-Eġittu,middartal-jasar

11UIżraelkollujismaʼujibżaʼ,umajagħmilxiktarħażen bħaldanfostkom

12Jekktismaʼtgħidf’waħdamill-bliettiegħek,liĠeħova Allatiegħektakbiextgħammarhemmhekk,tgħid:

13Xirġiel,uliedBelial,ħarġuminnfostkom,urtirawlillabitantital-belttagħhom,uqalu,Ejjammorruunaqduallat oħra,liintommatafux;

14Imbagħadinttistaqsi,utagħmeltfittxija,uitlobbilħerqa;u,ara,jekktkunil-verità,ul-ħaġaċerta,litali abominazzjonissirfostkom;

15Żgurlitoqgħodb’xiferis-sejflill-abitantitaʼdikil-belt, uteqredhagħalkollox,udakkollulihemmfiha,ulbhejjemtagħha,b’xiferis-sejf

16Utiġborit-tħassirkollutagħhaf’nofsit-triqtagħha,u taħraqbin-naril-belt,ul-priżakollhatagħhakollha,għal ĠeħovaAllatiegħek;m'għanduxjerġa'jinbena

17Um’għandujaqbadxejnmill-ħaġamisħutaf’idejk, biexĠeħovajdawwarmill-ħarxatar-rabjatiegħu,u jurikħniena,ujkollumogħdrijaminnek,ujkattarek, bħalmaħaleflilmissirijietek;

18Metatismaʼl-leħentaʼĠeħovaAllatiegħek,biex iżżommil-kmandamentikollhatiegħulijien nikkmandakillum,biextagħmeldaklihusewwa f’għajnejnĠeħovaAllatiegħek.

KAPITOLU14

1IntomuliedĠeħovaAllatagħkom:mataqtgħux infuskom,ulanqastagħmluqargħijabejngħajnejkom għall-mejtin

2GħaxintpopluqaddisgħalĠeħovaAllatiegħek,u Ġeħovagħażlekbiextkunpoplupartikolarigħalihinnifsu, fuqil-ġnuskollhalihumafuql-art.

3Latiekolebdaħaġaabominabbli

4Dawnhumal-bhejjemlitieklu:il-barri,in-nagħaġulmogħoż, 5Il-ħerb,uċ-ċriev,uċ-ċrievmhuxmaħdum,ul-mogħoż selvaġġ,ul-pigarg,ul-barriselvaġġ,ul-kamoxxa

6Ukullbhimalitaqsamid-difer,utaqsamil-qasma f’żewġdwiefer,utomgħodil-ħarmafostil-bhejjem, tieklu

7Madankolludawnmatiekluxminndawklijomogħdulħarta,jewminndawklijaqsmud-difermaqsum;bħallġemel,ul-liebru,ul-ġewż,għaxjomogħdul-ħarsa,imma d-difermajaqsmux;għalhekkhumamhuxnodfagħalikom. 8Ul-majjal,peresslijaqsamid-difer,iżdamajomogħdux, majkunxnadifgħalikom; 9Dawnintomtiekluminndakkollulihemmfl-ilmijiet: kulmagħandux-xewkul-imwieżengħandektiekol: 10Ukulmam’għanduxxewkuskalenmatistgħuxtieklu; humhuxnadifgħalikom.

11Mill-għasafarnodfakollhatieklu

12Immadawnhumadawklimatiekluminnhom:l-ajkla,u l-ossifrage,ul-ospray, 13Ul-glede,ul-astun,ul-avultunskondit-tiptiegħu, 14Ukullravenskondit-tiptiegħu, 15Ul-kokka,ul-wawktal-lejl,ul-cuckow,ul-fawkskond it-tiptiegħu, 16Il-kokkaċkejkna,ul-kokkal-kbira,uċ-ċinju, 17Ul-pellikan,ul-ajklaġer,ul-margun, 18Uċ-ċikonja,ul-heronskondit-tiptagħha,ul-għożża,u l-friefetil-lejl

19Ukullħaġalitkaxkirlittirmhixnadifagħalikom: m’għandhomxjittieklu

20Immamit-tjurnodfakollhaintomtistgħutieklu

21M’għandektiekluminnxiħaġalitmutminnhanfisha: tagħtihalill-barranilijkunfibibientiegħek,biexjieklu; jewtista’tbigħhalilbarrani,għaxintpopluqaddisgħallMulejAllatiegħekM'għandekxtferraħgidifil-ħalibta 'ommu

22Tassewgħaqqadiż-żjiedakollhataż-żerriegħatiegħek, lil-għalqatipproduċisenab’sena.

23UtridtiekolquddiemĠeħovaAllatiegħek,fil-postlihu jagħżelbiexipoġġiismuhemmhekk,id-deċmitalqamħirruntiegħek,tal-inbidtiegħek,utaż-żejttiegħek,ulewweltfaltal-merħliettiegħekutal-merħliettiegħek;biex titgħallemtibża’mill-MulejAllatiegħekdejjem.

24Ujekkit-triqtkuntwilawisqgħalik,biexmatkunx tistaʼġġorrha;jewjekkil-postikunwisq'ilbogħodminnek, lil-MulejAllatiegħekjagħżelbiexipoġġiismuhemmhekk, metal-Mulej,Allatiegħek,bierek:

25Imbagħadtibdilhafiflus,utorbotil-flusf’idejk,utmur fil-postliĠeħovaAllatiegħekgħandujagħżel:

26Utagħtidawkil-flusgħalkullħaġalitridruħek,għallbarrin,jewgħan-nagħaġ,jewgħall-inbid,jewgħax-xorb qawwi,jewgħalkullħaġalitridruħek:utiekolhemmhekk quddiemĠeħovaAllatiegħek,utifraħ,intud-dartiegħek, 27Ul-Levitalihemmġewwabibientiegħek;ma tabbandunahx;għaxm’għandul-ebdapartiulanqaswirt miegħek

28Fitmiemtlietsninġġibid-deċmikollhataż-żieda tiegħekfl-istesssena,upoġġihġewwabibienek: 29Ul-Levita,(għaxm’għandul-ebdapartiulanqaswirt miegħek),ul-barrani,ul-blamissier,ul-armla,lihuma ġewwabibientiegħek,għandhomjiġu,ujiekluujiftħu; biexil-MulejAllatiegħekibierekf’kullxogħolta’idejkli tagħmel.

KAPITOLU15

1Fitmiemkullsebaʼsnintagħmelħelsien

2Udanhul-modtal-ħelsien:Kullkrediturlijsellefxiħaġa lill-proxxmugħandujeħles;m’għanduxjeżiġihamillproxxmujewminnħuh;għaxtissejjaħil-ħelsiental-Mulej

3Minnbarranitistaʼterġaʼtitlobha,immadaklihutiegħek maʼħukidekteħles;

4Ħliefmetamajkunxhemmfoqrafostkom;għaxil-Mulej ibierekbil-kbirfl-artlil-MulejAllatiegħekjagħtikbħala wirtbiextippossjediha.

5Bissjekktismaʼbir-reqqal-leħentaʼĠeħovaAlla tiegħek,biextosservalitwettaqdawnil-kmandamenti kollhalijiennikkmandakillum.

6GħaxĠeħovaAllatiegħekibierkek,kifwiegħdek:u sselleflilħafnaġnus,immamatissellefx;uintisaltanfuq ħafnaġnus,immadawnmajsaltnuxfuqek.

7Jekkfostkomikunhemmraġelfqirminnwieħedminn ħutekf’xibiebekf’arteklijagħtikĠeħovaAllatiegħek,int matwebbisxqalbek,ulanqastagħlaqidekminnħukil-fqir; 8Immainttiftaħidekwiesaʼgħalih,użgurissilfuh biżżejjedgħall-bżonntiegħu,f’daklijrid

9Oqgħodattentlimajkunxhemmħsiebf’qalbekmillagħar,litgħid,Is-seba’sena,is-senatal-ħelsien,waslet;u għajnektkunħażinakontraħukfqir,umatagħtihxejn;u jgħajjatlill-Mulejkontrik,ujkunid-dnubgħalik.

10Żgurlitagħtih,uqalbekmatitnikketxmetatagħtih, għaxgħaldinil-ħaġal-Mulej,Allatiegħek,ibierkekf’kull għemejjeltiegħekuf’dakkollulitpoġġiidekfuqu.

11Għaxil-foqram’għandhomqattjieqfumill-art: għalhekknikkmandak,billingħidlek,Iftaħidekwiesgħa għalħuk,għall-fqirtiegħekugħall-bżonntiegħek,f’artek

12Ujekkħuk,raġelEbrajk,jewmaraEbrajka,jinbiegħ lilek,ujaqdiksittsnin;imbagħadfis-seba’senatħallih jitlaqminnek.

13Umetatibgħatuħielesmingħandek,matħallihximur vojt:

14Tagħtihb’modliberalimill-merħlatiegħek,mill-art tiegħekumill-magħsartaʼl-inbidtiegħek:tagħtihdakli bihil-MulejAllatiegħekbierek.

15Ugħandektiftakarliintikontqaddejfl-arttaʼl-Eġittu, uĠeħovaAllatiegħekfdienek;

16Ujkun,jekkjgħidlek,jienmhuxsenitbiegħedminnek; għaxiħobblilekulildarek,għaxhutajjebmiegħek;

17Imbagħadgħandektieħuaul,udaħħalhaminnwidnejh sal-bieb,ujkunil-qaddejtiegħekgħaldejjem.Uwkolllillqaddejjatiegħektagħmell-istess

18Majidhirlekxiebsa,metaintitibgħatlilubogħod minnek;għaxhukienjiswaqaddejdoppjumikrijagħalik, metajaqdiksittsnin,ul-Mulej,Allatiegħek,ibierekf’dak kollulitagħmel

19L-ewwelirġielkollhaliġejjinmill-merħlatiegħeku mill-merħlatiegħektqaddsulilĠeħovaAllatiegħek:ma tagħmilxxogħolmal-ewwelwildtal-barritiegħek,ulanqas taqsgħul-ewwelwildtan-nagħaġtiegħek

20TiekluquddiemĠeħovaAllatiegħeksenawarasenafilpostlil-Mulejjagħżel,intudarek.

21Ujekkhemmxitbajjafiha,bħallikiekutkunzoppa,jew agħma,jewgħandekxitbajjaħażina,intma tissagrifikahiexlilĠeħovaAllatiegħek.

22Tiekolhaġewwabibientiegħek:il-mniġġesul-bniedem nadifgħandhomjiekluhbl-istessmod,bħall-barbun,ulkerb.

23Bissmatiekolxid-demmtiegħu;ferragħhafuql-art bħall-ilma

KAPITOLU16

1Osservax-xaharta’Abib,uagħmelil-Qbiżlill-Mulej, Allatiegħek,għaxfix-xaharta’Abib,ĠeħovaAllatiegħek ħareġekmill-Eġittubil-lejl

2Intgħalhekkssagrifikal-GħidlilĠeħovaAllatiegħek, tal-merħlautal-merħla,fil-postliĠeħovajagħżelbiex ipoġġiismuhemmhekk

3Matiekolxħobżbil-ħmirabiha;sebatijiemtiekolħobż blaħmiramiegħu,ankil-ħobżtat-tbatija;għaxintħriġt mill-arttal-Eġittubil-għaġla,biextiftakaril-jumlifihħriġt mill-arttal-Eġittutulil-jiemta’ħajtekkollha.

4Umajkunhemml-ebdaħobżbil-ħmiramajidher miegħekfil-kostakollhatiegħeksebatijiem;ul-ebdaħaġa tal-laħam,liintissagrifikajtl-ewweljumfil-għaxija,ma tibqa’l-lejlkollusafilgħodu

5Matistaʼtissagrifikal-Qbiżġewwaxibiebek,lijagħtik ĠeħovaAllatiegħek:

6Immafil-postliĠeħovaAllatiegħekgħandujagħżel biexiqiegħedismufih,intssagrifikal-Qbiżfil-għaxija, f’inżulix-xemx,fiż-żmienliħriġtmill-Eġittu.

7Uixwiutieklufil-postlijagħżelĠeħovaAllatiegħek,u ddurfilgħoduumurfit-tinedtiegħek

8Sittijiemtiekolħobżblaħmira;

9Ingħaddleksebaʼġimgħat:ibdangħaddis-sebaʼġimgħat minndakinharlitibdatpoġġil-minġelmal-qamħ.

10Ugħandekiżżommil-festatal-ġimgħatlill-Mulej,Alla tiegħek,bitributta’offertaminnidejk,litagħtililĠeħova Allatiegħek,kifbierekĠeħovaAllatiegħek:

11UinttifraħquddiemĠeħovaAllatiegħek,int,uibnek, ubintek,ul-qaddejjatiegħek,ul-qaddejjatiegħek,ulLevitalihemmġewwabibientiegħek,ul-barrani,ul-bla missier,ul-armla,lihumafostkom,fil-postliĠeħovaAlla tiegħekgħażelbiexipoġġiismuhemmhekk

12Utiftakarlikontqaddejfl-Eġittu,utosservautagħmel dawnl-istatuti

13Tagħmelil-festatat-tabernaklisebatijiem,waralitkun ġabretil-qamħirrumtiegħekul-inbidtiegħek:

14Uinttifraħbil-festatiegħek,int,uibnek,ubintek,ulqaddejjatiegħek,ul-qaddejjatiegħek,ul-Levita,il-barrani, ul-blamissier,ul-armla,lihumaġewwabibienek 15SebatijiemgħandekiżżommfestasolennililĠeħova Allatiegħekfil-postlil-Mulejjagħżel,għaxĠeħovaAlla tiegħeksejberikekf’kullżiedatiegħek,uf’kullgħemejjel taʼidejk,għalhekkżgurlitifraħ

16Tlietdarbietfis-senal-irġieltiegħekkollhajidhru quddiemĠeħovaAllatiegħekfil-postlihujagħżel;filfestatal-ħobżblaħmira,ufil-festatal-ġimgħat,ufil-festa tat-tabernakli:umajidhruxquddiemil-Mulejvojta; 17Kullbniedemgħandujagħtikifjistaʼ,skondil-barkataʼ ĠeħovaAllatiegħeklitak.

18Imħallfinuuffiċjalitagħmlekfil-bibienkollhatiegħek, lijagħtikĠeħovaAllatiegħek,fit-tribujiettiegħek,u humajiġġudikawlill-poplub’ġudizzjuġust.

19Lataqlebxil-ġudizzju;Latirrispettaxlill-persuni,ula tieħuxrigal,għaxrigaljagħmagħajnejnl-għorrief,u jxekkelkliemil-ġusti.

20Daklihugħalkolloxġustgħandektimxi,biextgħix,u tirretl-artlijagħtikĠeħovaAllatiegħek

21Tħawwilkommasġartaʼxisiġarħdejnl-artaltaʼ ĠeħovaAllatiegħek,liinttagħmlek

22Latpoġġikebdaxbieha;lil-MulejAllatiegħekjobgħod

KAPITOLU17

1Tagħmelsagrifiċċjulill-MulejAllatiegħekebdabarri jewnagħaġ,lifihomxitbajja,jewxiħeġġaħażina,għax dikhijastmerrijagħalĠeħovaAllatiegħek

2Jekkhemmfostkom,ġewwaxibiebtiegħeklijagħtik ĠeħovaAllatiegħek,raġeljewmara,liwettaqil-ħażen f’għajnejnĠeħovaAllatiegħek,billikiseril-patttiegħu,

3Umaruservaallatoħra,uqimahom,jewix-xemx,jew il-qamar,jewxiħaddmill-armatatas-sema,lijienma ordnajtx;

4Uqalulek,usmajtbiha,ustaqsejtb’moddiliġenti,uara, huveru,ul-ħaġaċerta,litaliabominazzjonissirf’Iżrael;

5Imbagħadintġġiblildakir-raġeljewlildikil-mara,li jkunuwettqudikil-ħaġaħażina,f’bibientiegħek,ankilil dakir-raġeljewlildikil-mara,utħaġġarhombil-ġebel, sakemmimutu

6Fuqfommżewġxhieda,jewtlietxhieda,għandujinqatel minjistħoqqlul-mewt;immafuqfommxhudwieħed m’għanduxjinqatel

7Idejnix-xhiedagħandhomikunul-ewwelfuqubiex joqtluh,uwaraidejnil-poplukolluAlluratneħħil-ħażen minnfostkom.

8Jekktinqalaʼxiħaġaiebsawisqgħalikfil-ġudizzju,bejn id-demmud-demm,bejnit-talbaut-talba,ubejnildaqqaul-ħarta,litkunkwistjonitaʼkontroversjafiħdan il-bibientiegħek,imbagħadtqum,utitlaʼfil-postli ĠeħovaAllatiegħekgħandujagħżel;

9Utersaqgħandil-qassisinil-Leviti,ugħandl-imħallefli jkunf’dawkil-jiem,ustaqsi;ujurukis-sentenzatalġudizzju:

10Ugħandektagħmelskondis-sentenzalijurukhuma minndakil-postlijagħżelĠeħova;utosservalitagħmel dakkollulijgħarrfuk:

11Skondis-sentenzatal-liġiligħandhomjgħallmuk,u skondil-ġudizzjuligħandhomjgħidulek,intgħandek

tagħmel:matiċħadxmis-sentenzaligħandhomjuruk,lejn il-lemin,ulanqaslejnix-xellug.

12Ur-raġellijagħmelbiprużunzjoni,umajagħtixwiden lill-qassisliqiegħedbiexjaqdihemmquddiemĠeħova Allatiegħek,jewlill-imħallef,dakir-raġelimut,uint tneħħil-ħażenminnIżrael

13Un-nieskollhajisimgħu,jibżgħu,umajagħmluxaktar biprużunzjoni.

14Metatasalfl-artlijagħtikĠeħovaAllatiegħek,utieħu l-pussesstagħha,utgħammarfiha,utgħid,Jiensenpoġġi sultanfuqi,bħall-ġnuskollhataʼmadwari;

15Thoub’kullgħaqaltpoġġihsultanfuqek,liĠeħovaAlla tiegħekjagħżel:wieħedminnfostħutektpoġġisultan fuqek:matistaxtpoġġibarranifuqek,limajkunxħuk

16Immahum’għanduxikabbariż-żwiemelgħalihinnifsu, ulanqasiwassallin-niesjerġgħuluralejnl-Eġittu,biex ikattruż-żwiemel,peressliĠeħovaqalilkom,“M’għadx terġaʼluraf’dikit-triq”

17Lanqasm’għandujkattarnisagħalihinnifsu,biexqalbu matitbiegħedx,ulanqasm’għandujkattargħalihinnifsu fiddaudeheb

18Ujkun,metajpoġġibilqiegħdafuqit-trontas-saltna tiegħu,jiktebkopjataʼdinil-liġifiktiebminndaklijkun hemmquddiemil-qassisinil-Leviti:

19Ugħandujkunmiegħu,ujaqrafihil-jiemkollhataʼ ħajtu,biexjitgħallemjibżaʼminnĠeħovaAllatiegħu,biex iżommil-kliemkollutaʼdinil-liġiudawnl-istatuti,biex iwettaqhom:

20Biexqalbumatittellax‘ilfuqminnħutu,ulima jitwarrabxmill-kmandament,lejnil-lemin,jewlejnixxellug:biexitawwaljiemufis-saltnatiegħu,huuwliedu, f’nofsIsrael

KAPITOLU18

1Il-qassisinil-Leviti,ut-tribùkolluta’Levi,m’għandu jkollhoml-ebdapartijewwirtma’Israel:humagħandhom jieklul-offertital-Mulejmagħmulinbin-nar,ul-wirttiegħu 2Għalhekkm’għandhoml-ebdawirtfostħuthom:il-Mulej huwal-wirttagħhom,kifqalilhom.

3Udangħandujkundovutgħall-qassismill-poplu,minn dawklijoffrusagrifiċċju,sewjekkhuxbarrijewnagħaġ;u jagħtulill-qassisl-ispalla,uż-żewġħaddejn,ul-mawra.

4Agħtihukolll-ewwelfrotttal-qamħirrumtiegħek,talinbidtiegħekutaż-żejttiegħek,ul-ewwelfrotttan-nagħaġ tiegħek.

5GħaxĠeħovaAllatiegħekgħażlumit-tribujietkollha tiegħek,biexjibqaʼjaqdif’isemil-Mulej,liluuuliedugħal dejjem

6UjekkLevitajiġiminnxibiebtiegħekminnIżraelkollu, fejnmarbarrani,ujiġib’kullxewqataʼmoħħufil-postli Ġeħovajagħżel;

7Imbagħadjaqdif’isemĠeħovaAllatiegħu,bħalma jagħmluħutul-Levitikollha,lijinsabuhemmquddiem Ġeħova

8Ikollhoml-istessporzjonijietx’jieklu,minbarradaklijiġi mill-bejgħtal-patrimonjutiegħu.

9Metatkunġejtfl-artlijagħtikĠeħovaAllatiegħek,ma titgħallimxtagħmelwaral-miċkerataʼdawkil-ġnus

10M’għandujkunhemmfostkomħaddlijġiegħellilibnu jewlilbintujgħaddimin-nar,jewlijużat-tħaffir,jewli josservaż-żminijiet,jewsaħħar,jewsaħħara,

11Jewcharmer,jewkonsulentbispirtifamiljari,jew wizard,jewnecromancer.

12Għaxkullminjagħmeldawnl-affarijiethuwata’ mistkerragħalĠeħova,uminħabbadawnlabominazzjonijietĠeħovaAllatiegħekikeċċihomminn quddiemek

13Inttkunperfettmal-MulejAllatiegħek

14Għaxdawnil-ġnus,liintsetippossjedi,tawwidengħal dawklijosservawiż-żminijiet,ugħaldawklijgħallmu, immaint,ĠeħovaAllatiegħekmaħalliekxtagħmelhekk 15Il-Mulej,Allatiegħek,iqajjimlekProfetaminnnofsek, minnħutek,bħali;lilutisimgħu;

16SkonddakkollulixtaqtlilĠeħovaAllatiegħekf’Ħoreb f’jumil-ġemgħa,billitgħid:“Manismaʼleħenil-Mulej Allatiegħimill-ġdid,laħalliniiktarnaradanin-narkbir, biexmammutx.

17Ul-Mulejqalli:“Kellmusewdakliqalu

18JienanqajjemhomProfetaminnfostħuthom,bħalek,u npoġġikliemif’fommu;ujkellimhomdakkolluli nikkmandah

19Ujiġrilikullminmajismaxkliemilisejitkellemf’ismi, jienanitolbuh.

20Immal-profeta,ligħandujippreżumilijitkellemkelma f’ismi,lijienmaordnajtxlijitkellem,jewligħandu jitkellemf’isemallatoħra,ankidakil-profetagħandujmut.

21Ujekktgħidf’qalbek,Kifsenkununaful-kelmalilMulejmaqalx?

22Metaprofetajitkellemf’isemil-Mulej,jekkil-ħaġama ssegwix,ulanqasisseħħ,dikhijal-ħaġaliĠeħovamaqalx, immal-profetaqalhab’modpresuntuż:matibżaxminnu

KAPITOLU19

1MetaĠeħovaAllatiegħekjaqtaʼl-ġnuslijagħtikarthom ĠeħovaAllatiegħek,uintitieħuposthom,utgħammarfilbliettagħhomufid-djartagħhom;

2Inttifredlektlietblietf’nofsartek,liĠeħovaAllatiegħek jagħtikbiextippossjediha

3Inttippreparaktriq,utaqsamil-kostitaʼartek,liĠeħova Allatiegħekjagħtikbiextirtu,fitlietpartijiet,biexkull qattieljaħrabhemmhekk

4Udanhul-każtal-qattiel,lijaħrabhemmhekk,biexikun jistaʼjgħix:Minjoqtollill-proxxmutiegħub’injoranza,lilu makienjobgħodxfil-passat;

5Bħalmetabniedemimurfl-injammal-proxxmubiex jaqtaʼl-injam,uidujġibdaqqabil-mannarabiexjaqtaʼssiġra,ur-rastiżloqmill-ħaksa,utħaffeflill-proxxmu,biex imut;hujaħrablejnwaħdaminndawkil-blietujgħix:

6biexil-vendeturtad-demmmajsegwixlill-qattiel,waqtli qalbutisħon,ujaqbżuh,għaxit-triqhijatwila,ujoqtluh; billimakienxdenjutal-mewt,peresslikienjobgħodu mhuxfil-passat.

7Għalhekknikkmandak,billingħidlek,Inttifredtlietbliet għalik

8UjekkĠeħovaAllatiegħekkabbarlekkosta,kifħaleflil missirijietek,ujagħtikl-artkollhaliwiegħedlijagħtilil missirijietek;

9Jekkiżżommdawnil-kmandamentikollhabiex twettaqhom,lijiennikkmandakillum,biextħobblil ĠeħovaAllatiegħek,utimxidejjemfitriqattiegħu; imbagħadżidtlietblietoħragħalik,minbarradawnit-tlieta:

10Lidemminnoċentimajixxerxxf’artek,liĠeħovaAlla tiegħekjagħtikbħalawirt,uhekkid-demmikunfuqek. 11Immajekkxiħaddjobgħodlill-proxxmutiegħu,u jgħammargħalih,ujqumkontrih,ujolqotbil-mewtujmut, ujaħrabf’waħdaminndawnil-bliet:

12Imbagħadix-xjuħtal-belttiegħugħandhomjibagħtuu jġibuhminnhemm,ujagħtuhf’idejnil-vendeturtad-demm, bieximut.

13Għajnekm’għandekxħasraminnu,immatneħħil-ħtija tad-demminnoċentiminnIżrael,bieximurtajjebgħalik

14Tneħħixil-punttaʼqarital-proxxmu,lihumataʼżmien il-qodmaqiegħdufil-wirttiegħek,liintsetirretfl-artli ĠeħovaAllatiegħekjagħtikbiextippossjediha.

15Xhudwieħedm’għanduxiqumkontrabniedemgħalxi ħażen,jewgħalxidnub,f’xidnublijidneb:fuqfomm żewġxhieda,jewfuqfommtlietxhieda,għandhatiġi stabbilital-kwistjoni

16Jekkxhudfalziqumkontraxibniedembiexjixhed kontrihdaklihuħażin;

17Imbagħadiż-żewġirġiel,libejniethomikunhemmilkontroversja,għandhomjoqogħduquddiemĠeħova, quddiemil-qassisinul-imħallfin,lijkunuf’dawkil-jiem; 18Ul-imħallfingħandhomjagħmluinkwiżizzjonidiliġenti: u,ara,jekkix-xhudikunxhudfalz,uxehedfalzkontraħuh;

19Imbagħadtagħmlulilu,kifkienħasebligħamellilħuh: hekktneħħil-ħażenminnfostkom

20Udawklijibqgħujisimgħu,jibżgħu,uminnissa’l quddiemmajagħmluxiktarħażenbħaldanfostkom.

21Ugħajnekmaħasrax;immal-ħajjatmurgħall-ħajja, għajnb’għajn,sinnab’sinna,idb’id,sieqb’sieq

KAPITOLU20

1Metatoħroġgħall-ġliedakontral-għedewwatiegħek,u tarażwiemel,ukarrijiet,upopluiktarminnek,tibżax minnhom,għaxil-Mulej,Allatiegħek,humiegħek,li ħarġekmill-arttaʼl-Eġittu.

2Umetatkunuqribil-battalja,il-qassisjersaqujkellem lin-nies,

3Ujgħidulhom:Isma,Iżrael,illumressqubiextiġġieldu kontral-għedewwatagħkom; 4GħaxĠeħovaAllatiegħekhulijmurmiegħek,biex jiġġieledgħalikkontral-għedewwatagħkom,biexisalvak.

5Ul-uffiċjaligħandhomjitkellmuman-nies,ujgħidu, Liemaraġelhemmlibenadarġdida,umaddedikahiex? ħallihimurluralejndaru,biexmajmutxfil-battalja,u raġelieħorjiddedikaha

6Uliemabniedemhuliħawwelgħalqatad-dwieliu għadumakielxminnha?ħallihukollimurluralejndaru, biexmajmutxfil-battalja,ujiekolraġelieħorminnha

7Uliemaraġelhemmgħarajjesmartu,umaħadithiex? ħallihimurluralejndaru,biexmajmutxfil-battalja,u raġelieħorjeħodha

8Ul-uffiċjaligħandhomikomplujitkellmuman-nies,u jgħidu,Liemabniedemhemmlijibża’uqalbħażin?ħallih imurujerġa’luralejndaru,ħalliqalbħutumajonqosxkif ukollqalbu.

9Ugħandujkun,metal-uffiċjalijkunuspiċċawjitkellmu man-nies,ligħandhomjagħmlukaptanital-armatibiex imexxul-poplu.

10Metatersaqqribbeltbiextiġġieledkontriha,imbagħad ipproklamal-paċililha

11Ujkun,jekkiġġiegħlektwieġebtaʼsliem,utiftaħ għalik,allurajkun,lin-nieskollhalijinstabuhemmhekk ikunutributarjigħalik,ujaqduk

12Ujekkmajagħmilxpaċimiegħek,immasejagħmel gwerrakontrik,imbagħadtassedjaha;

13UmetaĠeħovaAllatiegħektahaf’idejk,taqbadlilkull raġeltiegħub’xiferis-sejf

14Imman-nisa,uċ-ċkejknin,ul-bhejjem,udakkolluli hemmfil-belt,ankil-poterkollutagħha,għandektieħu għalik;utiekolit-tħassirta’l-għedewwatiegħek,litak ĠeħovaAllatiegħek

15Hekkgħandektagħmelmal-blietkollhalihuma’l bogħodħafnaminnek,limhumiexmill-bliettaʼdawnilġnus

16Immamill-bliettaʼdawnin-nies,liĠeħovaAllatiegħek jagħtikbħalawirt,massalvaħajxejnlijieħun-nifs.

17Immaintteqridhomgħalkollox;jiġifieri,il-Ħitti,ulAmorin,il-Kangħanin,ul-Perizitin,il-Ħiviniul-Ġebusin; kifikkmandakil-MulejAllatiegħek:

18Lijgħallmukombiexmatagħmluxwaralabominazzjonijietkollhatagħhom,ligħamlulill-allat tagħhom;hekkgħandektidinbukontral-MulejAlla tagħkom

19Metatassedjabeltgħalżmientwil,metatagħmelgwerra kontrihabiexteħodha,mateqredxis-siġartagħhabilli ġġiegħelmannarakontrihom,għaxtistaʼtiekolminnhom,u mataqtaxhom(għaxis-siġrataʼl-għalqahijal-ħajjatalbniedem)biextimpjegahomfl-assedju;

20Bissis-siġarliinttaflimhumiexsiġargħall-laħam, teqredhomutaqtgħuhom;utibnibastikontral-beltli tagħmelil-gwerramiegħek,sakemmtiġimrażżna.

KAPITOLU21

1Jekkjinstabxiħaddmaqtulfl-artliĠeħovaAllatiegħek jagħtikbiextippossjediha,mimdudfl-għalqa,umajkunx magħrufminqatlu;

2Imbagħadjoħorġux-xjuħtiegħekul-imħallfintiegħek,u jkejlusal-blietlihemmmadwaril-maqtul:

3Ujkun,lil-beltlitkunħdejnil-maqtul,ankil-anzjanitaʼ dikil-beltgħandhomjieħdugħoġla,limatkunxġiet maħdumabiha,ulimatkunxġibdetil-madmad;

4Ux-xjuħtaʼdikil-beltgħandhomjinżlul-għoġolf’wied mhuxmaħdum,lilajindiemulanqasjinżera’,ujaqtgħu għonqil-għonqhemmhekkfil-wied:

5Ul-qassisinuliedLevijersquqrib;għalihomgħażelilMulejAllatiegħekbiexjaqdih,ujbierekf'isemil-Mulej;u bil-kelmatagħhomgħandhatiġippruvatakullkontroversja ukulldaqqa:

6Ux-xjuħkollhataʼdikil-belt,lijkunuħdejnir-raġel maqtul,għandhomjaħsluidejhomfuqil-għoġlalititqattaʼ rasfil-wied:

7Ugħandhomiwieġbuujgħidu,Idejnamaxerrduxdaniddemm,ulanqasgħajnejnamarawh

8Kunħniena,OMulej,mal-poplutiegħekIsrael,liinti fdejt,utpoġġixdemminnoċentilill-poplutiegħektaʼIsrael Ud-demmikunmaħfurhom.

9Alluratneħħil-ħtijatad-demminnoċentiminnfostkom, metatagħmeldaklihusewwaf’għajnejnil-Mulej

10Metatoħroġgħall-gwerrakontral-għedewwatiegħek,u ĠeħovaAllatiegħektahomf’idejk,uħadthomfil-jasar,

11Uarafostil-priġunierimarasabiħa,ujkollokx-xewqa tagħha,litkuntridhalilmartek;

12Imbagħadintġġibhaf’darek;utqaxxarrasha,utqaxxar id-dwiefer;

13Uhigħandhatneħħil-ilbiestal-jasartagħhaminnfuqha, utibqa'f'darek,utbejtalilmissierhaulilommhaxahar sħiħ,uwaralitidħolfiha,tkunżewġha,uhitkunmartek 14Ujkun,jekkmajkollokxpjaċirfiha,alluratħallihatmur fejntrid;immamatbigħhaxejngħall-flus,matagħmilha merkanzija,għaxumiljejtha

15Jekkraġelikollużewġnisa,waħdamaħbuba,uoħra mibgħuda,utwielduluwlied,kemmil-maħbubkifukollilmibegħda;ujekkl-ewwelibenimwieledikuntagħhali kienmibegħda:

16Imbagħadikun,metajġiegħelliluliedujirtudakli għandu,biexmajagħmilxlilibenil-maħbubl-ewwel imwieledqabelbinil-mibegħdu,lihutassewl-ewwel imwieled:

17Immahugħandujagħraflilbinil-mibegħdagħallewwelimwieled,billijagħtihporzjondoppjuminndak kolluligħandu:għaxhul-bidutas-saħħatiegħu;id-dritt tal-ewwelimwieledhuwatiegħu.

18Jekkraġelikolluibeniebsauribelluż,limajobdix leħenmissieru,jewleħenommu,uli,metajkabbruh,ma jisimgħux:

19Imbagħadmissieruuommugħandhomjaħkmufuqu,u joħorġuhgħandix-xjuħtal-belttiegħuulejnil-biebtaʼ postu;

20Ugħandhomjgħidulix-xjuħtal-belttiegħu,Danibnna huwaiebsauribelluż,mhuxsejobdileħna;huwaglutton,u sakra.

21Ul-irġielkollhatal-belttiegħujħaġġruhbil-ġebel,biex imut:alluratneħħil-ħażenminnfostkom;uIżraelkollu jisma’ujibża’.

22Ujekkbniedemikungħameldnublijistħoqqlul-mewt, ujridjinqatel,uddendlufuqsiġra:

23Ġismum’għanduxjibqaʼl-lejlkollufuqis-siġra,imma inttidfenhf’dakil-jum;(għaxminhumdendelhumisħut minnAlla;)biexl-arttiegħekmatitniġġesx,lil-MulejAlla tiegħekjagħtikbħalawirt.

KAPITOLU22

1Lataraxil-barrita’ħukjewin-nagħaġtiegħujiżvijaw,u taħbililekinnifsekminnhom;

2Ujekkħukmajkunxqribtiegħek,jewjekkmatkunxtaf lilu,imbagħadġibhaf’darek,utkunmiegħeksakemmħuk ifittex,uterġaʼtagħtihlura.

3Bl-istessmodgħandektagħmelmal-ħmartiegħu;uhekk tagħmelbil-ħwejjeġtiegħu;ub'kullħaġamitlufata'ħuk,li hutilef,ulisibt,tagħmell-istess:matistaxtaħbililek innifsek.

4Lataraxil-ħmartaʼħukjewil-barritiegħujaqaʼfit-triq, utaħbililekinnifsekminnhom:żgurlitgħinujerġaʼ jgħollihom

5Il-maram’għandhiextilbesdaklijappartjenigħalraġel,u lanqasraġelm’għandujilbeslibsataʼmara,għaxkullmin jagħmelhekkhumistmerragħalĠeħovaAllatiegħek 6Jekkbejtataʼgħasfurċanslitkunquddiemekfit-triqf’xi siġra,jewfl-art,sewjekkikunużgħar,jewbajd,ud-diga bilqiegħdafuqiż-żgħar,jewfuqil-bajd,matieħuxid-diga maż-żgħar:

7Immaintb’kullg[aqda[allid-digatmur,utie[u]-]g[ira g[andek;biexikuntajjebgħalik,ubiexttawwaljiemek.

8Metatibnidarġdida,imbagħadtagħmelmertgħas-saqaf tiegħek,biexmaġġibxdemmfuqdarek,jekkxiħaddjaqaʼ minnhemm.

9MatiΩraxl-gesstad-dwielitiegekb’diversiΩrieraga, biexmajitni©©ixil-frotttaΩ-ΩrieratiegekliΩraejt,ulfrotttal-galjatad-dwielitiegek.

10Lataħritxbil-barriul-ħmarflimkien

11Latilbesilbiestaʼdiversitipi,bħaltas-sufutalbjankerijaflimkien

12Inttagħmelit-truffuql-erbaʼkwartital-libsatiegħek,li bihomtgħattililekinnifsek.

13Jekkxiħaddjieħumaraujidħolfihaujobgħodha, 14Uagħtiokkażjonijiettaʼdiskorskontriha,uqajjemisem ħażinfuqha,ugħid,ħadtlildinil-mara,umetaġejtlejha, masibthiexqaddejja;

15Imbagħadmissieriż-żagħżugħa,uommha,għandhom jieħduujġibus-sinjalital-verġinitàtaż-żagħżugħalillanzjanital-beltfil-bieb:

16Umissieriż-żagħżugħajgħidlix-xjuħ,“Jientajtlilbinti lildanir-raġelbħalamara,uhujobgħodha;

17U,ara,hutaokkażjonijiettaʼdiskorskontriha,uqal, Masibtxlilbintekqaddejja;umadankolludawnhumattokenstal-verġinitàta’binti.Ugħandhomixerrdud-drapp quddiemix-xjuħtal-belt

18Ux-xjuħtaʼdikil-beltgħandhomjieħdulildakir-raġel ujikkastigawh;

19Ugħandhomjaqbduhf’mittxekeltal-fidda,u jagħtuhomlilmissieriż-żagħżugħa,għaxqajjemisem ħażinfuqverġnitaʼIsrael:uhitkunmartu;majistax iwarrabhal-jiemkollhatiegħu

20Immajekkdinil-ħaġatkunvera,us-sinjalital-verġinità majinstabuxgħall-ġuvinturja:

21Imbagħadjoħorġulill-żagħżugħalejnil-biebtad-dar taʼmissierha,ul-irġieltal-belttagħhajħaġġruhabil-ġebel biexhitmut:għaxf’Iżraelwettqetil-bluha,biextilgħabilprostitutaf’darmissierha:hekktneħħil-ħażenminn fostkom

22Jekkjinstabraġelmimdudmaʼmaramiżżewġalilraġel, allurat-tnejnlihumagħandhomimutu,kemmir-raġelli jimteddmal-mara,kifukollil-mara:hekktneħħil-ħażen minnIżrael.

23Jekkżagħżugħalihijaverġnitiġigħarusamaʼraġel,u raġelisibhafil-beltujimteddmagħha;

24Imbagħadħarġuhomit-tnejnlejnil-biebtaʼdikil-belt,u tħaġġruhombil-ġebelbieximutu;il-damsel,għaxhima cried,tkunfil-belt;ur-raġel,għaxumiljalill-maratalproxxmu,hekktneħħil-ħażenminnfostkom

25Immajekkraġelisibraġelgħarusafl-għalqa,ur-raġel jisforzahaujimteddmagħha,allurar-raġelbisslijimtedd magħhagħandujmut:

26Immamatagħmluxejnliż-żagħżugħa;mahemmfiddammielal-ebdadnublijistħoqqlul-mewt,għaxbħalmeta raġeliqumkontral-proxxmuujoqtol,hekkukollhijadin il-kwistjoni:

27Għaxsabhafl-għalqa,uż-żagħżugħagħarusatgħajjat,u makienhemmħaddlijsalvaha

28Jekkraġelisibżagħżugħalihiverġni,limhixgħarusa, ujaħtafha,ujimteddmagħha,ujinstabu;

29Imbagħadir-raġellijimteddmagħhagħandujagħtilil missieriż-żagħżugħaħamsinxekeltal-fidda,uhitkun

martu;għaxhuumiljaha,majistaxiwarrabhal-jiemkollha tiegħu.

30Raġelm’għanduxjieħulilmartmissieru,ulanqas jiskoprid-dubletttaʼmissieru.

KAPITOLU23

1Minikunmidrubfil-ġebel,jewlil-partitiegħumaqtugħa, majidħolxfil-ġemgħatal-Mulej

2Bastardm’għanduxjidħolfil-ġemgħatal-Mulej;salgħaxarġenerazzjonitiegħumajidħolxfil-ġemgħatalMulej

3AmmonitjewMowabmajidħolxfil-ġemgħataʼĠeħova; sal-għaxarġenerazzjonitagħhommajidħluxfil-ġemgħa tal-Mulejgħaldejjem;

4Għaxmaltaqgħumagħkomxbil-ħobżubl-ilmafit-triq, metaħriġtumill-Eġittu;ugħaxqabdukontriklilBalgħam binBeorta’Petortal-Mesopotamja,biexjisħetek

5Madankollu,ĠeħovaAllatiegħekmariedxjismaʼminn Balgħam;immal-MulejAllatiegħekbiddelis-saħta f’barkagħalik,għaxil-MulejAllatiegħekħabbek

6Tfittexxil-paċitagħhomulanqasil-prosperitàtagħhom jiemekkollhagħaldejjem

7LatistmerrxlilEdomit;għaxhuħuk:matistmerrxlil Eġizzjan;għaxkontbarranif’artu.

8It-tfallijitnissluminnhomgħandhomjidħlufilkongregazzjonitaʼĠeħovafit-tieletġenerazzjonitagħhom 9Metal-armatatoħroġkontral-għedewwatiegħek,allura żommokminnkullħaġaħażina

10Jekkikunhemmfostkomxiraġellimajkunxnadif minħabbanuqqastaʼndafalijġibmiegħubil-lejl, imbagħadjoħroġbarramill-kamp,majidħolxfil-kamp; 11Imma,metajasalfilgħaxija,jaħselbl-ilma:umetatinżel ix-xemx,jerġa’jidħolfil-kamp.

12Ikollokpostukollbarral-kamp,fejntoħroġbarra: 13Ujkollokqadfafuql-armatiegħek;ujkun,metatħaffef barraminnpajjiżek,tħafferbiha,uddurlurautgħattidakli ġejminnek

14GħaxĠeħovaAllatiegħekjimxif’nofsil-kamptiegħek, biexjeħlisekubiexjagħtikquddiemekl-għedewwatiegħek; għalhekkil-kamptiegħekikunqaddis,biexmajaraxejnfik, ujitbiegħedminnek

15Tagħtixlilsidul-qaddejlijkunħarabminnsidulilek: 16Hugħandujgħammarmiegħek,ankifostkom,f’dakilpostlijagħżelf’wieħedmill-bibientiegħek,fejnjogħġbuh l-aktar:matagħsrux.

17M’għandujkunhemml-ebdaprostitutamill-bniettaʼ Iżrael,ulanqasmajkunhemmnisasodomitataʼwlied Israel

18Laddaħħalxil-kerataʼprostituta,jewil-prezztaʼkelb, fid-dartaʼĠeħovaAllatiegħekgħalebdawegħda,għax dawnit-tnejnhumamistmerragħalĠeħovaAllatiegħek.

19Issellefxb’użuralilħuk;użuratal-flus,użuratal-ikel, usurata’kullħaġalitiġimislufafuqużura:

20Lilbarranitistaʼssellefb’użura;immalilħuktislefxblużura,biexil-Mulej,Allatiegħek,ibierekf’dakkolluli tpoġġiidejkfuql-artfejntmurbiextippossjediha.

21MetatwiegħedwegħdalilĠeħovaAllatiegħek,ma tiddejjaqxtħallasha,għaxĠeħovaAllatiegħekżgur jeħtieġhaminnek;ujkunid-dnubfik.

22Immajekkmatibqaxwegħda,majkunhemmebda dnubfik

23Daklijkunħareġminnxofftejkgħandekiżżommu twettaq;Saħansitraoffertaminnjeddhom,kifwiegħedlillMulejAllatiegħek,liwiegħedb’fommek

24Metatidħolfil-għalqatad-dwielital-proxxmutiegħek, alluratista’tiekoll-għeneblitimlatiegħekbipjaċirtiegħek; immamatpoġġixejnfil-bastimenttiegħek

25Metatidħolfil-qamħirrumwieqfatal-proxxmu,allura tistaʼtaqtaʼl-widnejnb’idejk;immamatmexxixminġel lejnil-qamħwieqaftal-proxxmutiegħek

KAPITOLU24

1Metaraġelħamaraujiżżewweġha,uġaralimassibx pjaċirf’għajnejh,għaxsabxinuqqastaʼndafafiha; 2Umetatitlaqminndaru,tistaʼtmurutkunmartraġel ieħor.

3Ujekkir-raġeltal-aħħarjobgħodha,ujiktebhapolzataddivorzju,ujagħtihaf’idejha,ujibgħathaminndaru;jew jekkimutir-raġeltal-aħħar,liħaduhabħalamartu; 4Ir-raġeltaʼqabeltagħha,libagħatha,majistaxjerġaʼ jeħodhabiextkunmartu,waralitkunimniġġsa;għaxdik hijamistkerraquddiemil-Mulej,uintmatagħmilxid-dnub lill-artlil-MulejAllatiegħekjagħtikbħalawirt

5Metaraġelħamaraġdida,m’għanduxjoħroġgħallgwerra,ulanqasm’għandujiġiinkarigatb’xinegozju, immagħandujkunħielesid-darsena,ujferraħlilmartuli jkunħa

6Ħaddmagħandujieħul-ġeblatal-mitħnataʼtaħtjewtaʼ fuqbħalarahan,għaxjieħuħajtubħalarahan

7JekkjinstabxiraġeljisraqlilxiħutuminnuliedIsrael,u jagħmelmerkanzijaminnu,jewibigħuh;imbagħaddakilħallielimut;utneħħil-ħażenminnfostkom

8Oqogħduattentifil-mardatal-lebbra,litosservawb’mod diliġenti,uagħmluskonddakkollulijgħallmukomilqassisinil-Leviti:kifordnajthomjien,hekkgħandek tosservawlitagħmel

9Ftakarx’għamelĠeħovaAllatiegħeklilMirjamfit-triq, waraliħriġtumill-Eġittu

10Metassellefxiħaġalilħuk,matidħolxf’darubiex tiġborir-rahantiegħu.

11InttoqgħodbarraminnMalta,ur-raġellililhassellef għandujoħroġlekir-rahanbarraminnpajjiżek

12Ujekkir-raġelikunfqir,matorqodxbir-rahantiegħu:

13F’kullkażerġa’jerġgħutagħtihir-rahanmetatinżelixxemx,biexjorqodbil-ħwejjeġtiegħustess,ujbierkek,u tkunġustizzjagħalikquddiemĠeħovaAllatiegħek.

14Lataħsirxqaddejmikrijalihufqirufil-bżonn,kemm jekkhuminnħutek,sewjekkmill-barranintiegħeklihuma f’artekġewwabibienek;

15Fil-jumtiegħutagħtihil-kiritiegħu,ulanqasix-xemx matinżelfuqu;għaxhufqir,ujpoġġiqalbufuqu,biexma jgħajjatxkontriklill-Mulej,ujkundnubgħalik.

16Il-missirijietm’għandhomxjinqatluminħabbal-ulied,u l-uliedmagħandhomxjinqatlugħall-missirijiet:kull bniedemgħandujinqatelgħad-dnubtiegħustess

17Tħaffefxil-ġudizzjutal-barrani,ulanqastal-bla missier;ulanqastieħuilbiesta’armlabiexiwiegħed: 18Immaftakarlikontqaddejfl-Eġittu,uĠeħovaAlla tiegħekfdienekminnhemm:għalhekkjiennikkmandak tagħmeldan.

19Metataqtaʼl-ħsadtiegħekfl-għalqatiegħek,u tinsamarġafl-għalqa,materġaxtmuriġġibha:ikun

għall-barrani,għall-blamissierugħall-armla,biex ĠeħovaAllatiegħekibierkekf’kullxogħoltaʼidejk.

20Metatħabbatis-siġrataż-żebbuġtiegħek,materġax tgħaddiminnfuqil-friegħi:tkungħall-barrani,għall-bla missierugħall-armla.

21Metatiġborl-għenebtal-għalqatad-dwielitiegħek,ma tiġborxwara:tkungħall-barrani,għall-blamissierugħallarmla.

22Ugħandektiftakarliintikontqaddejfl-arttaʼl-Eġittu: għalhekkjiennikkmandaktagħmeldan

KAPITOLU25

1Jekkikunhemmkontroversjabejnil-bnedmin,ujaslu għall-ġudizzju,biexl-imħallfinikunujistgħu jiġġudikawhom;imbagħadjiġġustifikawlill-ġust,u jikkundannawlill-ħżiena

2Ujkun,jekkir-raġelmill-agħarikundenjulijissawwat,li l-imħallefiġġiegħlujimtedd,ujissawwatquddiemwiċċu, skondit-torttiegħu,b’ċertunumru

3Jistgħujagħtiherbgħinstrixxi,umajaqbżux,biexjekk jaqbeż,ujħabbatfuqhomb’ħafnastrixxi,alluraħuk jidhirlekvili

4Tagħmelgeddumxil-barrimetajqaxxaril-qamħ

5Jekkl-aħwajgħammruflimkien,uwieħedminnhomimut, umajkolluxwild,il-maratal-mejtamatiżżewweġbarra ma’barrani:ħużewġhagħandujidħolgħaliha,ujeħodha għandubħalamartu,ujaqdid-dmirtaʼħuraġellejha.

6Ugħandujkun,lil-ewwelimwieledlihijkollhatirnexxi f’isemħuhlihumejjet,biexismumajitneħħaxminnIżrael

7Ujekkir-raġeljixtieqlimajeħodxlilmartħuh,allura ħallimartħututitlaʼlejnil-biebgħandl-anzjani,ujgħid: “Ħużewġijirrifjutalijqajjemisemlilħuhf’Iżrael,ma jaqdixid-dmirtaʼħużewġi.

8Imbaghadix-xjuhtal-belttieghujsejhuluujkellmuh:u jekkjoqghodlejh,ujghid,manixtieqxniehuha;

9Imbagħadil-marataʼħuhtiġigħanduquddiemuquddiem ix-xjuħ,utħolliż-żarbunminnfuqsiequ,ubeżquf’wiċċu, utwieġebutgħid,“Għalhekkisirlildakir-raġellimhuxse jibnid-dartaʼħuh.

10Uismugħandujissejjaħf’Iżrael,Id-dartaʼdakli għanduż-żarbunmaħlul

11Metal-irġieljissieltuflimkien,ul-marataʼwieħed tersaqqribbiexteħleslilżewġhaminniddaklijoqtol,u teħodhaidejhauteħodhabis-sigrieti:

12Imbagħadinttaqtaʼidejha,għajnejkmaħasraxminnha.

13Majkollokxfil-borżatiegħekpiżijietdiversi,kbaru żgħar.

14Majkollokxf’darekdiversikejlijiet,kbarużgħar

15Immajkollokpiżperfettuġust,kejlperfettuġust ikollok,biexjiemekjittawlufl-artlijagħtikĠeħovaAlla tiegħek.

16Għaxdawkkollhalijagħmludawnl-affarijiet,udawk kollhalijagħmlul-inġustizzja,humamistmerragħal ĠeħovaAllatiegħek

17Ftakarx’għamillekAmalekfit-triq,metaħriġtumillEġittu;

18Kifiltaqa’miegħekfit-triq,uqatellildawkta’warajk, ankilildawkkollhadgħajfinwarajk,metakontdgħajjefu għajjien;umabeżaxminnAlla.

19Għalhekk,metaĠeħovaAllatiegħekjagħtikil-mistrieħ mill-għedewwatiegħekkollhamadwar,fl-artliĠeħova

Allatiegħekjagħtikbħalawirtbiextippossjediha,int tħassarit-tifkirataʼAmalekminntaħtis-sema;matinsihiex.

KAPITOLU26

1Ujkun,metaintitidħolfl-artliĠeħovaAllatiegħek jagħtikbħalawirt,utippossjediha,utgħammarfiha;

2Litieħumill-ewwelmill-frottkollutaʼl-art,lise ġġibminnarteklijagħtikĠeħovaAllatiegħek,utpoġġiha f’qoffa,utmurfil-postliĠeħovaAllatiegħekgħandu jagħżelbiexipoġġiismuhemmhekk

3Utmurgħandil-qassislijkunf’dawkil-jiem,ugħidlu, IllumnistqarrlilĠeħovaAllatiegħek,liġejtfil-pajjiżli Ġeħovaħaleflilmissirijietnabiexjagħtina

4Ul-qassisjieħul-qoffaminnidejkujpoġġihquddiemlartaltaʼĠeħovaAllatiegħek.

5UinttitkellemugħidquddiemĠeħovaAllatiegħek, Sirjanlestbiexjitħassarkienmissieri,uniżell-Eġittu,u baqaʼhemmhekkbiftit,uhemmhekksarġenskbir,qawwi upopolat;

6Ul-Eġizzjanitalbunal-ħażin,uħarġuna,ugħamlulna jasariebes;

7UmetagħajjatlilĠeħovaAllataʼmissirijietna,Ġeħova semaʼleħinna,ural-għaqdatagħna,ux-xogħol tagħna,ul-oppressjonitagħna.

8Ul-Mulejħareġnamill-Eġittub’idqawwija,b’driegħ miftugħ,ubiterribblikbir,ub’sinjali,ub’għeġubijiet:

9Udaħħalnaf’danil-post,utanadinl-art,artlitgħaddi bil-ħalibul-għasel

10Uissa,ara,jienġibtl-ewwelfrotttaʼl-artliint, Mulej,tajtni.Upoġġihaquddiemil-MulejAllatiegħek,u qimaquddiemil-MulejAllatiegħek

11Uinttifraħb’kullħaġatajbaliĠeħovaAllatiegħekta lilek,ulildarek,int,il-Levitaul-barranilijkunfostkom.

12Metatkunspiċċajtid-deċmi,id-deċmikollhatiegħek jiżdiedufit-tieletsena,lihijas-senatad-deċmi,utajtulilLevita,lill-barrani,lill-blamissierulill-armla,biexjieklu ġewwabibienek,ujimtlew;

13ImbagħadgħandektgħidquddiemĠeħovaAllatiegħek, Jienġibtl-affarijietimqaddesminndartiegħi,uwkoll tajthomlil-Levita,ulill-barrani,lill-ortiulill-armla,skond il-kmandamentikollhatiegħekliintiordnajtni:Jienma kisirxil-kmandamentitiegħek,ulanqasmansejthom:

14Jienmakiltxminnufil-bikitiegħi,laħadtminnugħal xiużumhuxnadif,ulanqastajtminnugħall-mejtin, immasmajtil-leħentaʼĠeħovaAllatiegħi,ugħamilt skonddakkolluliordnajtliint

15Ħares'lisfelmill-postqaddistiegħek,mis-sema,u biereklill-poplutiegħekIsrael,ul-artlitajtna,bħalmaħleft lilmissirijietna,artlitgħaddibil-ħalibul-għasel

16Illumil-MulejAllatiegħekikkmandakbiextagħmel dawnl-istatutiul-ġudizzji;

17Illumil-ġurnataintavvajtlill-MulejlijkunAllatiegħek, ulijimxifitriqattiegħu,ulijħaresl-istatutitiegħu,ulkmandamentitiegħu,ul-ġudizzjitiegħu,ulijismaʼleħnu;

18Ul-Mulejillumwiegħeklitkunil-poplupartikolari tiegħu,kifwiegħedek,uligħandekiżżommilkmandamentikollhatiegħu;

19Ubiexjagħmillekgħolifuqil-ġnuskollhaligħamel,bi tifħir,ufl-isem,ufl-unur;ubiextkunpopluqaddisgħallMulejAllatiegħek,kifqalhu

KAPITOLU27

1UMosèflimkienmax-xjuħtaʼIsraelordnalill-poplu,u qalilhom:“Ħarsul-kmandamentikollhalijien nikkmandalkomillum.

2Ujkundakinharlitgħaddil-Ġordanlejnl-artlijagħtik ĠeħovaAllatiegħek,liintittellaʼġebelkbir,utħollhom bil-ġibs.

3Uiktebfuqhomil-kliemkollutaʼdinil-liġi,metatgħaddi minnfuqhom,biextidħolfl-artlijagħtikĠeħovaAlla tiegħek,artlitgħaddibil-ħalibul-għasel;kifwegħdekilMulejAllata’missirijietek

4Għalhekk,metatgħaddul-Ġordan,intomtqiegħdudawn il-ġebel,lijiennikkmandalkomillum,fuqil-muntanjaEbal, utgħaqqadhombil-ġibs

5UhemmtibniartallilĠeħovaAllatiegħek,artaltalġebel:matgħollixgħoddatal-ħadidfuqhom

6Inttibnil-artaltal-Mulej,Allatiegħek,bil-ġebelsħiħ,u toffrisagrifiċċjital-ħruqfuqulilĠeħovaAllatiegħek:

7Uinttoffrioffertitaʼpaċi,utiekolhemmhekk,utifraħ quddiemĠeħovaAllatiegħek

8Utiktebfuqil-ġebelil-kliemkollutaʼdinil-liġib’mod ċarħafna

9UMosèul-qassisinil-LevitikellmulilIsraelkollu,u qalu:“Oqgħodattentuisma,OIżrael;illumintsaretilpoplutal-MulejAllatiegħek

10Intgħalhekktobdileħenil-Mulej,Allatiegħek,u agħmelil-kmandamentiul-istatutitiegħu,lijien nikkmandakillum

11UMosèordnalin-niesfl-istessjum,uqal, 12Dawngħandhomjoqogħdufuqil-muntanjaGħeriżim biexibierkulill-poplu,metatkunuqasmul-Ġordan; Simeon,uLevi,uĠuda,uIssakar,uĠużeppi,uBenjamin: 13Udawngħandhomjoqgħodufuqil-muntanjaEbalbiex jisħet;Ruben,Gad,uAxer,uŻabulun,DanuNaftali 14Ul-Levitijitkellmu,ujgħidulill-irġielkollhataʼIsrael b’leħengħoli,

15Misħutil-bniedemlijagħmelxixbiehamnaqqxajew imdewweb,mistkerragħall-Mulej,xogħoltaʼl-idejntassengħa,ujpoġġihaf’postsigriet.Un-nieskollhajwieġbuu jgħidu,Amen

16MisħutminjagħtidawllilmissierujewlilommuUnnieskollhajgħidu,Amen.

17Misħutminineħħil-immarkartal-proxxmuUn-nies kollhajgħidu,Amen

18Misħuthulijġiegħellill-għomjajiġġerrabmit-triq.Unnieskollhajgħidu,Amen

19Misħutminiħassaril-ġudizzjutal-barrani,tal-bla missierutal-armlaUn-nieskollhajgħidu,Amen

20Misħutminjimteddmaʼmartmissieru;għaxjikxefiddublettta’missieruUn-nieskollhajgħidu,Amen

21Misħutminjimteddmaʼkullxortataʼbhima.Un-nies kollhajgħidu,Amen

22Misħutminjimteddmaʼoħtu,bintmissieru,jewbint ommuUn-nieskollhajgħidu,Amen

23MisħutminjimteddmaommuUn-nieskollhajgħidu, Amen.

24Misħutminjolqotlill-proxxmubil-moħbiUn-nies kollhajgħidu,Amen

25Misħutminjieħupremjubiexjoqtolpersunainnoċenti. Un-nieskollhajgħidu,Amen

26Misħutminmajikkonfermaxil-kliemkolluta’dinilliġibiexjagħmelhom.Un-nieskollhajgħidu,Amen.

KAPITOLU28

1Ujiġrilijekktismaʼb’moddiliġentileħenĠeħovaAlla tiegħek,biextosservautwettaqil-kmandamentikollha tiegħulijiennikkmandakillum,liĠeħovaAllatiegħek ipoġġikfil-għolifuqil-ġnuskollhatal-art;

2Udawnil-barkietkollhajiġufuqek,ujolqtuk,jekk tismaʼleħenĠeħovaAllatiegħek

3Mbierkatkunfil-belt,umbierkatkunfl-għalqa

4Imbierkatkunil-frotttaʼġiskom,ul-frotttaʼl-art tiegħek,ul-frotttal-bhejjemtiegħek,iż-żjiedatal-qasab tiegħekul-merħliettan-nagħaġtiegħek

5Imbierkatkunil-qoffaul-maħżentiegħek.

6Mbierkatkunmetatidħol,umbierkatkunmetatoħroġ

7Il-Mulejgħandujikkawżal-għedewwatiegħeklijitilgħu kontratiegħekbiexjinħattuquddiemwiċċek:għandhom joħorġukontratiegħekmodwieħed,ujaħarbuquddiemek seba'modi

8Il-Mulejgħandujikkmandal-barkafuqekfl-imħażen tiegħek,uf’dakkollulitagħmelidek;ujbierekfl-artli jagħtikĠeħovaAllatiegħek

9Il-MulejgħandujistabbilixxililkomPopluMqaddeslejh innifsu,kifhuħaleflilek,jekkintiżżommil-kmandamenti tal-MulejAllatiegħek,utimxifil-moditiegħu

10Un-nieskollhataʼl-artjarawliintimsejjaħblisemtaʼĠeħova;ujibżgħuminnek

11UĠeħovajagħmlekb’ħafnaġid,fil-frotttaʼġismek,u fil-frotttal-bhejjemtiegħek,ufil-frotttaʼl-arttiegħek, fl-artliĠeħovaħaleflilmissirijieteklijagħtik

12Il-Mulejgħandujiftaħlilekit-teżortajjebtiegħu,issemabiexjagħtix-xitalejnl-arttiegħekfl-istaġuntiegħu,u biexibierekix-xogħolkolluta'l-idejntiegħek:uintissellef lilħafnanazzjonijiet,um'għandekxtissellef

13Ul-Mulejjagħmillekir-ras,umhuxid-denb;uinttkun fuqbiss,umatkunxtaħt;jekkintitisma’l-kmandamenti tal-Mulej,Allatiegħek,lijiennikkmandakillum,biex tosservahomutwettaqhom:

14Umatitwarrabxminnxikliemlijiennikkmandakillum, lejnil-lemin,jewlejnix-xellug,biextmurwaraallatoħra biextaqdihom.

15Immajiġri,jekkmatismaxleħenĠeħovaAllatiegħek, biextosservalitwettaqil-kmandamentikollhatiegħuulistatutitiegħulijiennikkmandakillum;lidawnis-saħtiet kollhajiġufuqekujolqtuk:

16Misħuttkunfil-belt,umisħuttkunfl-għalqa.

17Misħutil-qoffatiegħekul-maħżentiegħek

18Misħutikunil-frotttaʼġismek,ul-frotttaʼartek,iżżjiedatal-nagħaġtiegħek,ul-merħliettan-nagħaġtiegħek

19Misħutintmetatidħol,umisħuttkunmetatoħroġ.

20Il-Mulejjibgħatfuqeksaħta,tgħajjiruċanfira,f’dak kollulitagħmelidekbiextagħmel,sakemmtinqered,u sakemmtitħassarmalajr;minħabbal-ħażenta'għemil tiegħek,libihaintiabbandunajtlili

21Il-Mulejgħandujagħmelil-pestilenzajinqata'lejk, sakemmikunikkunsmalilekminnbarral-art,minnfejn tmurbiexikollok

22Il-Mulejjolqtekb’ħerqa,ub’deni,ub’infjammazzjoni, ub’ħruqkbir,ubis-sejf,ub’tixjir,ubil-moffa;ujsegwuk sakemmtitħassar

23Us-sematiegħeklihifuqrasektkunram,ul-artlitkun taħtektkunħadid.

24 : ")24 ")

24Il-Mulejjagħmelix-xitataʼl-art tiegħektrabutrab:mis-sematinżelfuqek,sakemm tinqered)

25Il-Mulejgħandujġiegħellilkomjiġusmittenquddiemlgħedewwatiegħek:inttmurtriqwaħdakontrihom,utaħrab seba'modiquddiemhom:ujitneħħewfir-renjikollhataddinja

26Ul-karkassatiegħektkunlaħamgħat-tjurkollhataʼlajruugħall-bhejjemtaʼl-art,uebdabniedemm’għandu jneħħihom

27Il-Mulejsejolqtekbil-ħruxijataʼl-Eġittu,ublemered,ubil-qoxra,ubil-ħakk,liminnhommatistaxtiġi fieqet

28Il-Mulejsejolqtekbil-ġenn,ul-għama,ul-istagħġib tal-qalb:

29Utgħajjatf’nofsinhar,bħalmal-għomjatgħawweġfiddlam,umatirnexxixfitriqtek:utkunbissmaħqurinu mħassragħaldejjem,uħaddmajsalvak.

30Inttgħarreġmara,uraġelieħorjimteddmagħha:tibni dar,umatgħammarxfiha:tħawwelgħalqatad-dwieli,u matiġborxl-għenebtagħha.

31Il-barritiegħekgħandujinqatelquddiemgħajnejk,uma tiekolxminnu:il-ħmartiegħekgħandujittieħedb’mod vjolentiminnquddiemwiċċek,um’għanduxjiġirrestawrat lilek:in-nagħaġtiegħekgħandhomjingħatawlillgħedewwatiegħek,umajkollokxminisalvahom

32Uliedekubniettiegħekgħandhomjingħatawlilpoplu ieħor,ugħajnejkgħandhomiħarsu,ujonqsubix-xenqa għalihomil-ġurnatakollha,umajkunhemmebdasaħħa f'idejk.

33Il-frotttaʼl-arttiegħek,ul-ħidmietkollhatiegħek, għandujiekolġenslimatafx;uinttkunbissmagħqudu mgħaffeġgħaldejjem:

34Sabiextkunmiġnungħall-vistataʼgħajnejklitara

35Il-Mulejgħandujitnissellilekfl-irkopptejn,ufir-riġlejn, bil-botchfil-griżmejnlimajistaxjitfejjaq,mill-lingwata tas-sieqtiegħeksal-partita'fuqtar-rastiegħek

36Il-Mulejgħandujġiblilkom,us-sultantiegħekliint issettjafuqek,lejnnazzjonlilaintulanqasil-missirijiet tiegħekmajafu;uhemmtaqdiallatoħra,injamuġebel

37Uintissiristagħġib,qawl,ukliemieħor,fostil-ġnus kollhafejnil-Mulejimexxik.

38Intiġorrħafnażerriegħafl-għalqa,utiġborftit;għaxilħarrubjikkunsmawh.

39Tħawwelgħelieqitad-dwieli,uħsibhom,immalatixrob mill-inbid,ulanqastiġborl-għeneb;għaxid-dud għandhomjiekluhom

40Ikolloksiġartaż-żebbuġtulix-xtutkollhatiegħek, immamatidlekxlilekinnifsekbiż-żejt;għaxiż-żebbuġ tiegħekjitfa’l-frotttiegħu

41Intnisseluliedbniet,immamatgawdihomx;għax għandhomimorrufil-jasar

42Is-siġarkollhatiegħekul-frotttaʼl-arttiegħekse tikkonsmal-ħarrub

43Il-barranilijkunfikgħandujqumfuqekgħoliħafna;u tinżelbaxxħafna.

44Hugħandujselleflilek,uintmatislifxlilu:hugħandu jkunir-ras,uintitkunid-denb

45Barraminnhekk,dawnis-saħtietkollhajiġufuqek,u jsegwuk,ujeħduk,sakemmtinqered;għaxmasmajtxminn leħenil-Mulej,Allatiegħek,biexiħaresil-kmandamenti tiegħuul-istatutitiegħulihukmandak.

46Ujkunufuqekbħalasinjalubħalameravilja,ufuq nislekgħaldejjem

47Għaxmaqdijtxlill-MulejAllatiegħekbil-ferħ,ubilferħtal-qalb,għall-abbundanzataʼkollox;

48Għalhekkinttaqdilill-għedewwatiegħeklil-Mulej jibgħatkontrik,bil-ġuħ,ul-għatx,ufl-għeriem,ufinnuqqastaʼkollox:ujpoġġimadmadtal-ħadidfuqgħonqek, sakemmjeqredek

49Il-Mulejgħandujġibnazzjonkontratiegħekmillbogħod,mit-tmiemtad-dinja,malajrdaqsl-ajkla;ġensli lsienumatifhimx;

50Ġenstaʼwiċċħarxa,lim’għanduxiħareslejnil-persuna tax-xjuħ,ulanqasmajurifavurliż-żgħażagħ:

51Ujiekolil-frotttal-bhejjemtiegħek,ul-frotttaʼ artek,sakemmtinqered:liwkollmajħalliklaqamħirrum, inbid,jewżejt,jewiż-żiedatal-bhejjemtiegħek,jew il-merħliettan-nagħaġtiegħek,sakemmikunqerduk

52Ujassedjakfil-bibienkollhatiegħek,sakemmjinżlulħitangħoljinuċnuttiegħek,lifdajtfihom,madwarl-art kollhatiegħek:ujassedjakfil-bibienkollhatiegħekfl-art kollhatiegħek,liĠeħovaAllatiegħektak.

53Utiekolil-frotttaʼġiskomstess,il-laħamtaʼwliedeku bniettiegħek,liĠeħovaAllatiegħektak,fl-assedju,ufittbatija,libihoml-għedewwatiegħekgħandhomibatuk:

54Sabiexir-raġellihutenerifostkom,udelikatħafna, għajnejhtkunħażinalejnħuh,ulejnmartu,ulejnil-fdal taʼwlieduligħandujħalli:

55Sabiexmajagħtililħaddminnhommill-laħamtaʼ wlieduligħandujiekol,għaxxejnmaħalliehfl-assedju,u fl-istrettezza,libihoml-għedewwatiegħekgħandhom ibatukfil-bibienkollhatiegħek

56Il-marateneraudelikatafostkom,limakinitxavventura tpoġġiqiegħsieqhafuql-artgħaldelikatezzautenerezza, għajnejhatkunħażinalejnir-raġeltaʼbużha,ulejnbinha,u lejnbintha,

57Ulejniż-żgħirtagħhalijoħroġminnbejnsaqajha,u lejnuliedhalihiseġġorr,għaxhisetiekolhomminħabba n-nuqqastaʼkolloxbil-moħbifl-assedjuul-iebsa,libihom l-għadutiegħekifixkelekfil-bibientiegħek.

58Jekkmatosservaxlitagħmelil-kliemkollutaʼdinilliġilihemmmiktubf’danil-ktieb,biextibżaʼminndanlisemglorjużutal-biżaʼ,IL-MulejALLATEK;

59ImbagħadĠeħovajagħmelil-kastigtiegħektaʼlgħaġeb,ul-kastigtaʼniseltiegħek,saħansitrakastig kbir,ulijdumufit-tul,umardikrah,ulijibqaʼfit-tul

60Iktarminnhekkhujġibfuqekil-mardkollutaʼl-Eġittu, liintkonttibżaʼminnu;ujingħaqdumiegħek

61Ukoll,kullmardukullkastig,limhuxmiktubfil-ktieb taʼdinil-liġi,Ġeħovajġibhomfuqek,sakemmtinqered

62Uintomsertitħallewftitfin-numru,filwaqtlikontu bħall-kwiekebtas-semagħall-kotra;għaxmakontxtobdi leħenil-Mulej,Allatiegħek

63Ujiġrilibħalmal-Mulejferaħbikombiexjagħmillekilġidubiexikattarkom;għalhekkil-Mulejjifraħbikli jeqridkomujġibekfix-xejn;uintomtitneħħewminnfuqlartfejntmurbiextieħuha.

64Ul-Mulejixerredekfostin-nieskollha,minntarfl-art sal-ieħor;uhemmhekktaqdiallatoħra,lilaintulanqas missirijietekmagħarfu,ankil-injamul-ġebel

65Ufostdawnil-ġnusmassibl-ebdafaċilità,ur-riġlejn majkollokxmistrieħ,immaĠeħovajagħtikhemmqalb tregħid,għajnejnjonqsu,unikettal-moħħ

66Uħajtekgħandhatistrieħfid-dubjuquddiemek;utibża’ lejlunhar,umajkollokebdaassigurazzjonita’ħajtek: 67Fil-g[odutg[id,KiekuAllakienfil-lejla!ufilgħaxija tgħid,J’Allalifilgħodu!għall-biża’ta’qalbeklibihatibża’, ugħall-vistata’għajnejklitara

68Ul-Mulejjerġaʼjġibekl-Eġittubil-vapuri,bit-triqli bihakellimtlek,materġaxtarah:uhemmhekktkunu mibjugħalill-għedewwatagħkombħalaqaddejjau qaddejja,uħaddmajixtrikom

KAPITOLU29

1Danhul-kliemtal-patt,liĠeħovaordnalilMosè biexjagħmelmaʼwliedIsraelfl-arttaʼMowab, minbarral-pattligħamelmagħhomf’Ħoreb

2UMosèsejjaħlilIżraelkolluuqalilhom:“Intomrajtu dakkolluligħamelĠeħovaquddiemgħajnejkomfl-arttaʼ l-Eġittulill-Fargħun,ulill-qaddejjakollhatiegħuulil artukollha;

3It-tentazzjonijietkbarlirawgħajnejk,is-sinjali,udawk il-miraklikbar:

4Iżdal-Mulejmatakomxqalbbiextaraw,ugħajnejnbiex tara,uwidnejnbiextisimgħu,sal-lum

5Ujienwassalkomerbgħinsenafid-deżert:ħwejjiġkom m’humiexqodmafuqek,uż-żarbuntiegħekmajkunx qodmafuqsaqajk

6Intommakiltuxħobż,laxrobtunbidjewxorbqawwi, biextkunutafulijienil-MulejAllatagħkom.

7Umetaġejtuf’danil-post,Siħon,is-sultantaʼĦesbon,u Og,is-sultantaʼBasan,ħarġukontratagħnagħall-battalja, uqtilnihom.

8Uħadnaarthom,utajnahabħalawirtlilRubenin,ulil Gad,ulin-nofstribùtaʼManasse

9Għalhekk,żommul-kliemtaʼdanil-patt,uagħmluhom, biextirnexxuf’dakkollulitagħmlu

10Intomillumqegħduintomilkollquddiemil-Mulej,Alla tagħkom;il-kaptanitagħkomtat-tribujiettagħkom,ix-xjuħ tagħkom,ul-uffiċjalitagħkom,mal-irġielkollhata’Iżrael, 11Iċ-ċkejknintagħkom,in-nisatagħkom,ul-barrani tiegħekliqiegħedfil-kamptiegħek,minnminjaqtaʼlinjamtiegħeksadaklijiġbedl-ilmatiegħek:

12Biexinttidħolf’pattma’ĠeħovaAllatiegħek,ufilġuramenttiegħu,liĠeħovaAllatiegħekjagħmelmiegħek illum:

13Biexillumjistabilikbħalapoplugħalihinnifsu,ubiex ikunAllagħalik,kifqallek,ukifħaleflilmissirijietek,lil Abraham,lilIżakkulilĠakobb

14Lamagħkombissmanagħmeldanil-pattudanilġurament;

15Immamaʼdakliqiegħedhawnmagħnallumquddiem ĠeħovaAllatagħna,uwkollmaʼdaklillumm’huwiex magħna;

16(Għaxintomtafukifgħexnafl-arttaʼl-Eġittu,ukif ġejnamill-ġnusliintomgħaddejtminnhom;

17Urajtul-abominazzjonijiettagħhom,ul-idolitagħhom, injamuġebel,fiddaudeheb,likienufosthom:)

Dewteronomju

18biexmajkunxhemmfostkomraġel,jewmara,jew familja,jewtribù,lillumqalbhomtitbiegħedminnĠeħova Allatagħna,bieximurjaqdil-allattaʼdawnil-ġnus;biex majkunxhemmfostkomgħerqlijġorril-marraraulassenzju;

19Uġarali,metajismaʼl-kliemtaʼdinis-saħta,ibierek lilunnifsuf’qalbu,billijgħid:“Ikollis-sliem,għalkemm nimxifl-immaġinazzjonitaʼqalbi,biexinżidis-sokor mal-għatx;

20Il-Mulejmhuxsejeħles,immambagħadir-rabjatalMulejul-għiratiegħutixgħelkontradakir-raġel,us-saħta kollhalihemmmiktubaf’danil-ktiebjinbtufuqu,ulMulejiħassarismuminntaħtis-sema.

21UĠeħovajifridhgħall-ħażenmit-tribujietkollhataʼ Israel,skondis-saħtakollhatal-pattlihemmmiktubaf’dan il-ktiebtal-liġi:

22Hekklil-ġenerazzjoniliġejjataʼwliedeklisejqumu warajk,ul-barranilijiġiminnartimbiegħda,għandhom jgħidu,metajarawil-kastigtaʼdikl-art,ul-mardliĠeħova poġġafuqha;

23Ulil-artkollhatagħhahijażraġ,umelħ,uħruq,lima tinżerax,ulanqasiġorr,ulanqasmajikberħaxixfiha, bħall-qlibtaʼSodoma,uGomorra,AdmauŻebojm,li Ġeħovawaqqaʼbir-rabjatiegħuufir-rabjatiegħu:

24Saħansitral-ġnuskollhagħandhomjgħidu,GħalalMulejgħamelhekkma’dinl-art?xitfisseris-sħanata’din ir-rabjakbira?

25Imbagħadil-bnedminjgħidu:“Għaxabbandunawil-patt taʼĠeħovaAllataʼmissirijiethom,ligħamelmagħhom metaħareġhommill-arttaʼl-Eġittu;

26Għaxmarruujaqduallatoħra,uqimuhom,allatlima kinuxjafu,ulihumakienxtahom:

27Ur-rabjataʼĠeħovanqabdetkontradinl-art,biexiġib fuqhas-saħtakollhalihemmmiktubaf’danil-ktieb:

28UĠeħovaneħħahomminnarthomb’rabja,ub’rabja,u b’rabjakbira,uxeħethomf’artoħra,bħalmahillum

29L-affarijietsigrietijappartjenulilĠeħovaAllatagħna, immadawklihumarivelatihumatagħnautaʼwliednagħal dejjem,biexinkununistgħunagħmlul-kliemkollutaʼdin il-liġi.

KAPITOLU30

1Ujseħħ,metajiġufuqekdawnl-affarijietkollha,il-barka us-saħta,lijienpoġġiekquddiemek,ussejħithom f’moħħokfostil-ġnuskollha,fejnil-MulejAllatiegħek keċċik,

2UterġaʼluragħandĠeħovaAllatiegħek,utobdileħnu skonddakkollulijiennikkmandakillum,intuwliedek, b’qalbekkollhaub’ruħekkollha;

3LialluraĠeħovaAllatiegħekidawwaril-jasartiegħek, ujkollumogħdrijaminnek,ujerġaʼluraujiġborekmillġnuskollha,fejnil-MulejAllatiegħekxerredek

4Jekkxiħaddminnekjiġimkeċċisal-iktarpartijiet imbiegħdatas-sema,minnhemmhekkjiġborekĠeħova Allatiegħek,uminnhemmiġibek;

5UĠeħovaAllatiegħeksejdaħħalekfl-artlikellhom missirijietek,uinttieħul-pussesstagħha;ujagħmillekilġid,ujkattarekaktarminnmissirijietek

6UĠeħovaAllatiegħekiċ-ċirkonċiżiqalbekuqalbnislek, biextħobblilĠeħovaAllatiegħekb’qalbekkollhau b’ruħekkollha,biextgħix

7UĠeħovaAllatiegħeksejpoġġidawnis-saħtakollha fuql-għedewwatiegħek,ufuqdawklijobogħdek,li ppersegwitawk

8Uterġaʼlurautobduleħenil-Mulej,uagħmelilkmandamentikollhatiegħulijiennikkmandakillum.

9UĠeħovaAllatiegħekjagħmlekb’ħafnaf’kullxogħol taʼidejk,fil-frotttaʼġismek,ufil-frotttal-bhejjem tiegħek,ufil-frotttaʼartek,għat-tajjeb,għaxĠeħova jerġaʼjifraħbikgħat-tajjeb,bħalmahuferaħfuq missirijietek:

10Jekktismaʼl-leħentaʼĠeħovaAllatiegħek,biex iżżommil-kmandamentitiegħuul-istatutitiegħuli humamiktubinf’danil-ktiebtal-liġi,ujekkiddurlejn ĠeħovaAllatiegħekb’qalbekkollhaub’ruħekkollha

11Għaxdanil-kmandamentlijiennikkmandakillum, mhuwiexmoħbiminnek,ulanqasmhu’lbogħod.

12Mhuwiexfis-sema,liintigħandektgħid,Mingħandu jitlagħalinas-sema,ujġibulilna,biexinkununistgħu nisimgħuha,unagħmluha?

13Lanqashulilhinnmill-baħar,ligħandektgħid,Min għandujmurminnfuqil-baħargħalina,ujġibulilna,biex nisimgħuhunagħmluh?

14Immal-kelmahijaviċinħafnagħalik,f’ħalqeku f’qalbek,biextkuntistaʼtagħmlu

15Ara,illumpoġġejtquddiemekil-ħajjaut-tajjeb,ulmewtul-ħażen;

16BillijiennikkmandakillumbiextħobblilĠeħovaAlla tiegħek,timxifitoroqtiegħu,użżommil-kmandamenti tiegħuul-istatutitiegħuul-ġudizzjitiegħu,biextgħixu timmultiplika,uĠeħovaAllatiegħekibierkekfl-artfejn tmurbiextippossjediha.

17Immajekkqalbektitbiegħed,biexmatisimgħux,imma tiġimiġbud’ilbogħod,uqimaallatoħrautaqdihom;

18Jienaniddenunzjakomillum,liżgurtitilfu,ulima ttawluxjiemkomfuql-art,fejntgħaddiminnfuqil-Ġordan biextmurtieħupussessha

19Jienansejjaħis-semaul-artbiexjirreġistrawdanil-jum kontratiegħek,lijienpoġġejtquddiemekil-ħajjaul-mewt, il-barkaus-saħta;

20BiextħobblilĠeħovaAllatiegħek,utobdileħnu,u tkuntistaʼtingħaqadmiegħu,għaxhuħajtek,ut-tultaʼ jiemek,biextgħammarfl-artliĠeħovaħaleflil missirijietek,lilAbraham,lilIżakkulilĠakobb,li tagħtihom

KAPITOLU31

1UMosèmaruqaldanil-kliemlilIsraelkollu.

2Uqalilhom:Illumgħandimijaugħoxrinsena;Manistax iktarnoħroġunidħol;ukollqallil-Mulej,“Tgħaddixminn danil-Ġordan

3 3Il-Mulej,Allatiegħek),imurminn quddiemek,ujeqredlildawnil-ġnusminnquddiemek,u inttieħuhomfil-pussesstagħhom:uĠożwèjmur quddiemek,kifqalĠeħova

4UĠeħovajagħmelmagħhombħalmagħamellilSiħonu lilOg,slatentaʼl-Amorin,ulill-arttagħhomliqeredhom.

5UĠeħovajagħtihomquddiemwiċċkom,biex tagħmluhomskondil-kmandamentikollhalijien ikkmandajkom.

6Kunb’saħħtuutaʼkuraġġ,tibżax,utibżaxminnhom: għaxĠeħovaAllatiegħekhulijmurmiegħek;humhuxse jonqosek,ulanqasjabbandunak

7UMosèsejjaħlilĠożwèuqalluquddiemIżraelkollu: “Kunb’saħħtuutaʼkuraġġtajjeb,għaxtridtmurmaʼdan il-poplufl-artliĠeħovaħaleflilmissirijiethomli tagħtihom;uġġiegħelhomjirtuha

8Ul-Mulejhulijmurquddiemek;hujkunmiegħek,ma jonqoskx,lajabbandunak:tibżax,latitnikket

9UMosèkitebdinil-liġi,utahalill-qassisinulied Levi,liġarrbul-arkatal-patttaʼĠeħova,ulix-xjuħ kollhataʼIsrael

10UMosèkkmandahom,uqal:“Fitmiemkullsebaʼsnin, fis-solennitàtas-senatal-ħelsien,fil-festatat-tabernakli, 11MetaIsraelkollujiġibiexjidherquddiemĠeħovaAlla tiegħekfil-postlijagħżelhu,inttaqradinil-liġiquddiem Iżraelkollufis-smigħtagħhom

12Iġborin-nies,irġiel,nisa,utfal,ul-barranitiegħeklihu ġewwabibientiegħek,biexjisimgħu,ujitgħallmu,u jibżgħuminnĠeħovaAllatiegħek,ujosservawlijagħmlu l-kliemkollutaʼdinil-liġi:

13Ubiexuliedhom,limajafuxejn,jisimgħu,ujitgħallmu jibżgħuminnĠeħovaAllatagħkom,sakemmintomtgħixu fl-artfejntaqsrul-Ġordanbiextħaddmuha

14UĠeħovaqallilMosè:“Ara,jiemekjoqrobutridtmut: sejjaħlilĠożwè,uppreżentawruħkomfit-tabernaklutalkongregazzjoni,biexnagħtihinkariguUMosèuĠożwè marru,uppreżentawruħhomfit-tabernaklutalkongregazzjoni

15Ul-Mulejdeherfit-tabernakluf’kolonnatas-sħaba:ulkolonnatas-sħabakienetfuqil-biebtat-tabernaklu.

16UĠeħovaqallilMosè:“Ara,torqodmaʼmissirijietek; udanil-poplujqum,imuriqarraqwaral-allattal-barranin tal-art,fejnimorrubiexikunufosthom,ujabbandunaniu jikseril-patttiegħiligħamiltmagħhom

17Imbagħadir-rabjatiegħitinxtegħelkontrihomf’dakiljum,unabbandunahom,unaħbiwiċċiminnhom,u jinbelgħuhom,uħafnaħażenuinkwietjaqgħufuqhom; biexf’dakil-jumjgħidu:“Danil-ħażenm’humiexġew fuqna,għaxAllatagħnamhuxfostna?

18Użgurlisenaħbiwiċċif’dakil-jumgħall-ħażen kollulijkunugħamlu,billijinbidlulejnallatoħra 19Issaiktebdinl-għanjagħalikom,ugħallmuhalilulied Israel:poġġihaf’ħalqhom,biexdinl-għanjatkunxhieda għalijakontrawliedIsrael

20Għaxmetanġibhomfl-artliħleftlilmissirijiethom,li tgħaddibil-ħalibul-għasel;ujkunukieluumlewlilhom infushom,uxaħamtax-xama’;imbagħadidurulejnallat oħra,ujaqduhom,ujqanqluni,ujiksrul-patttiegħi

21Ujiġrili,metajinqalgħuħafnaħażenuinkwiet,dinlgħanjatixhedkontrihombħalaxhieda;għaxmajintesax minnfommżerriegħatagħhom:għaxjienanaflimmaġinazzjonitagħhomlihumagħaddejjin,ankiissa, qabelmadaħħalthomfl-artliħalef

22GħalhekkMosèkitebdinl-għanjafl-istessjum,u għallimhaliluliedIsrael

23UtaordnililĠożwè,binNun,uqal:“Kunb’saħħteku taʼkuraġġtajjeb,għaxintseddaħħalliluliedIsraelfl-artli ħleftilhom,ujieninkunmiegħek

24Uġara,metaMosèkienspiċċajiktebil-kliemtaʼdinilliġifiktieb,sakemmspiċċaw,

25LiMosèordnalil-Leviti,liġarrbul-arkatal-patttaʼ Ġeħova,uqalu:

26Ħudanil-ktiebtal-liġi,upoġġihfil-ġenbtal-arkatalpatttaʼĠeħovaAllatiegħek,biexikunhemmbħalaxhieda kontrik.

27Għaxjiennafir-ribelljonitiegħek,ugħonqekiebsa: araw,waqtligħadniħajmiegħekillum,intomkontu ribellużikontral-Mulej;ukemmaktarwaramewti?

28Iġbormiegħil-anzjanikollhatat-tribujiettagħkom,uluffiċjalitagħkom,biexinkunnista’ngħiddanil-kliem f’widnejnhom,unsejjaħis-semaul-artbiexjirreġistraw kontrihom

29Għaxjiennafliwaramewtiintomsetikkorruinkom għalkollox,utitwarrbumit-triqlijienordnajtilkom;ulħażensejasalfuqekfl-aħħarjiem;għaxintomtagħmlulħażenf’għajnejnil-Mulej,biextqanqlugħar-rabja b’xogħolidejkom

30UMosèqalf’widnejnil-ġemgħakollhataʼIsraelilkliemtaʼdinl-għanja,sakemmspiċċaw.

KAPITOLU32

1Agħtuwidnejn,Osmewwiet,ujiennitkellem;uisma’, art,il-kliemta’fommi

2Id-duttrinatiegħitinżelbħax-xita,id-diskorstiegħi jiddistillabħan-nida,bħax-xitaċkejknafuqil-ħaxixa ħanina,ubħax-xitafuqil-ħaxix:

3Għaxsenippubblikal-isemtal-Mulej:agħtul-koborlil Allatagħna

4Hul-Blata,ix-xogħoltiegħuhuwaperfett:għaxit-toroq kollhatiegħuhumaġudizzju:Allatal-veritàumingħajr ħażen,ġustusewwahu

5Tħassrulilhominfushom,il-posttagħhommhuwiexilpostta’wliedu:humaġenerazzjoniperversaumgħawġa.

6Intomhekktħallsulill-Mulej,Opoplubluhaumhux għaqli?mhuxmissiereklixtrak?magħamillekx,u waqqafk?

7Ftakarfil-jiemtal-qedem,ikkunsidras-snintaʼħafna ġenerazzjonijiet:staqsililmissierek,uhujurik;ix-xjuħ tiegħek,ujgħidulek.

8Metal-Għoliqasamil-wirttagħhomlill-ġnus,meta sseparaliluliedAdam,hustabbilixxal-konfinital-poplu skondin-numrutaʼwliedIsrael.

9Għaxis-sehemtal-Mulejhul-poplutiegħu;Ġakobb huwal-partital-wirttiegħu

10Sabuf’artdeżert,ufid-deżertħelujgħajjat;humexxa lilumadwar,huwastruzzjonijietlilu,huważammlilubħala l-tuffieħta'għajntiegħu.

11Bħalmaajklatqanqalil-bejtatagħha,tgerrebfuq żgħażagħtagħha,tifrexġwienaħha,teħodhom,iġorrhom fuqġwienaħha;

12Għalhekkil-Mulejwaħdumexxah,umakienhemm ebdaallabarranimiegħu

13Ġegħlujirkebfuql-għoljiettaʼl-art,biexjiekoliżżiedataʼl-għelieqi;uġegħlujerdgħal-għaselmill-blat,u ż-żejtmill-blattaż-żnied; 14Butirtan-nagħaġ,uħalibtan-nagħaġ,bix-xaħamtalħrief,ul-imtatentar-razzata’Basan,ul-mogħoż,bixxaħamtal-kliewital-qamħ;uintxrobid-demmsafitalgħeneb.

15ImmaĠeshurunxaħam,utadaqqataʼsieq;imbagħad ħallalilAllaligħamellilu,uħammarbil-ħfiefil-Blatatassalvazzjonitiegħu

16Humaqanqluhgħall-għirab’allatbarranin,b’għerrejja qanqluhgħar-rabja.

17Humassagrifikawlix-xjaten,mhuxlilAlla;lilallatli makinuxjafu,lilallatġoddaliħarġuġodda,li missirijietkommabeżgħux.

18Tal-Blatalinisletintmatiftaħx,unsejtlilAllali ffurmak

19UmetaradanĠeħova,stmagħhom,minħabbaliwliedu uibniettiegħutqanqlu

20Uqal,Jienanaħbiwiċċiminnhom,senarax'għandu jkunit-tmiemtagħhom:għaxhumaġenerazzjonita'ġewwa ħafna,uliedlifihomm'hemmxfidi

21Humaqanqlunigħall-għirama’daklimhuxAlla; qajmunigħar-rabjabil-vanitajiettagħhom:unqanqalhom għall-għirama’dawklimhumiexpoplu;Jiena nipprovokahomgħar-rabjama’ġensiblah.

22Għaxnarjinxtegħelfir-rabjatiegħi,ujaħraqsal-iktar infernbaxx,ujikkunsmal-artbiż-żiedatagħha,ujqabbad il-pedamentital-muntanji.

23Jiensenġemgħal-inkwietfuqhom;Jiensejonfoqilvleġeġtiegħifuqhom

24Humagħandhomjinħarqubil-ġuħ,udevouredbis-sħana taħraq,ubiqerdaqarsa:Jienukollsenibgħatis-snienta 'bhejjemfuqhom,bil-velenuta'srieptat-trab

25Ix-xablaminnbarra,ut-terrurġewwa,għandhom jeqirdukemmiż-żagħżugħkifukollix-xebba,it-treddigħ ukollmar-raġeltaʼxagħargriż

26Jiengħedt,inxerredhomfil-kantunieri,nagħmelittifkiratagħhomtieqafminnfostil-bnedmin;

27Kiekumabżajtxmir-rabjataʼl-għadu,biexlavversarjitagħhommajġibuxruħhomb’modstrambi,u biexmajgħidux,Idejnahigħolja,ul-Mulejmagħamilx dankollu

28Għaxhumaġensblaparir,ulanqasmahemmxifehim fihom

29Olikiekukienugħaqlin,lifehmudan,likienujqisuttmiemtagħhom!

30Kifwieħedgħandujiġruwaraelf,utnejnjaħarbu għaxartelef,jekkil-Blatatagħhommatkunxbiegħethom, ul-Mulejjagħlaqhom?

31Għaxil-blatatagħhommhixbħall-Blatatagħna,ankilgħedewwatagħnastesshumamħallfin

32Għaxid-dieljatagħhomhijamid-dieljataʼSodoma,u mill-għelieqitaʼGomorra:l-għenebtagħhomhuwagħeneb tal-marrara,l-għenebtagħhomhumamorr;

33L-inbidtagħhomhuwal-velenutad-draguni,ul-velenu krudilital-asps

34Mhuxdanmiżmummiegħi,ussiġillatfostit-teżori tiegħi?

35Lilihijal-vendetta,ut-tpattija;saqajhomtiżżerżaqfiżżmiendebitu,għaxil-jumtal-kalmatagħhomhuwafil-qrib, ul-affarijietlijiġufuqhomjgħaġġlu

36Għaxil-Mulejgħandujiġġudikalill-poplutiegħu,u jindemgħall-qaddejjatiegħu,metajaralil-qawwa tagħhomtkunspiċċat,umajkunhemmħaddmagħluq,jew xellug

37Ujgħid:Fejnhumal-allattagħhom,il-blatatagħhomli fdawfih,

38Minkielix-xaħamtas-sagrifiċċjitagħhom,uxorbulinbidtal-offertitax-xorbtagħhom?ħallihomiqumuu jgħinuk,utkunil-protezzjonitiegħek

39Araissalijien,jien,hu,um’hemmebdaallamiegħi: noqtol,unagħmelil-ħajja;Iferita,unfejjaq:anqas m'hemmxiħaddlijista'jeħlesminnidi

40Għaxngħolliidilejnis-sema,ungħid,Ngħixgħal dejjem.

41Jekknagħmelix-xablatiegħilititleqq,uidinieħulġudizzju;Jienanagħmelvendettalill-għedewwatiegħi,u nippremjalildawklijobogħduni

42Senagħmelil-vleġeġtiegħifis-sakrabid-demm,uxxablatiegħijiblaʼl-laħam;udakbid-demmtal-maqtulau tal-jasar,mill-bidutat-tpattijafuql-għadu

43Ifirħu,Oġnus,mal-poplutiegħu:għaxhujvendikaddemmtal-qaddejjatiegħu,ujagħtivendettalill-avversarji tiegħu,ujkunħaningħalartuugħall-poplutiegħu

44UMosèġieuqalil-kliemkollutaʼdinl-għanja f’widnejnil-poplu,hu,uHosheabinNun.

45UMosètemmjgħiddanil-kliemkollulilIsraelkollu: 46Uqalilhom:“Qiegħduqlubkomgħall-kliemkolluli jienanixhedfostkomillum,liintomtikkmandawlil uliedkombiexjosservawbiexjagħmlu,il-kliemkollutaʼ dinil-liġi

47Għaxmhixxiħaġagħalxejngħalikom;għaxhiħajtek:u b’danil-ħaġaintomittawlujiemkomfl-art,fejntaqsrulĠordanbiextaqbduha

48UĠeħovadakinharstessqallilMosè,uqal, 49Itlaʼfuqdinil-muntanjaAbarim,fuqil-muntanja Nebo,litinsabfl-arttaʼMowab,lihijabiswitĠeriko;u aral-artta’Kangħan,lijiennagħtililuliedIżraelbħala proprjetà:

50Uimutufuqil-muntanjafejntitla,uinġabargħandilpoplutiegħek;bħalmaAronħukmietfuqil-muntanjaĦor, unġabargħandil-poplutiegħu

51GħaxintomħtejtnifuqifostuliedIsraelfl-ilmijiettaʼ Meriba-Kades,fid-deżerttaʼŻin;għaxintomma qdustuniexf’nofsuliedIsrael

52Iżdaintsetaral-artquddiemek;immaintmatmurx hemmhekkfl-artlijiennagħtililuliedIżrael.

KAPITOLU33

1Udinhijal-barkalibihaMosèl-bniedemtaʼAlla bierekliluliedIsraelqabelmewtu

2Uqal:“Il-Mulejġiemis-Sinaj,uqamgħalihomminn Sejr;dillamill-muntanjaParan,uġiema’għaxartelufta’ qaddisin:minnidul-leminijamarretliġitan-nargħalihom.

3Iva,ħabblin-nies;il-qaddisinkollhatiegħuhumaf'idejk: upoġġewbilqiegħdaf'riġlejk;kullwieħedgħandujirċievi minnkliemek

4Mosèordnalnaliġi,saħansitral-wirttal-kongregazzjoni taʼĠakobb

5Ukiensultanf’Ġeshurun,metal-kapijiettan-niesu t-tribujiettaʼIsraelinġabruflimkien

6ĦalliRubenjgħix,umajmutx;ul-irġieltiegħuma jkunuxftit.

7Udinhil-barkataʼĠuda:uqal:“Ismaʼ,Mulej,il-leħen taʼĠuda,uġibugħandil-poplutiegħu:idejhikunu biżżejjedgħalih;ukunta’għajnunagħalihmill-għedewwa tiegħu

8UtaʼLeviqal:“Ħat-Thummimtiegħekul-Urim tiegħekikunumal-qaddistiegħek,liintippruvajtf’Massa, ulimiegħutħabtufl-ilmijiettaʼMeriba; 9Liqallilmissieruulilommu:Marajtux;lagħaraflil ħutu,ulanqasgħarafliluliedustess,għaxhumaosservaw kelmtekużammewil-patttiegħek

10JgħallmulilĠakobbil-ġudizzjitiegħek,ulilIżraelilliġitiegħek;

11Ibierek,Mulej,il-ġidtiegħu,uaċċettax-xogħoltaʼ idejh:ħabbatġenbejndawklijqumukontrih,udawkli jobogħduh,biexmajqumux

12UminnBenjaminqal,Il-maħbubtal-Mulejjgħammar bis-sigurtàmiegħu;ul-Mulejjgħattihil-ġurnatakollha,u jgħammarbejnspallejh

13UtaʼĠużeppiqal:Imbierkamill-Mulejarttiegħu, għall-affarijietprezzjużitas-sema,għan-nidaugħall-fondli jinsabtaħtu,

14Ugħall-frottprezzjużlijoħroġmix-xemx,ugħallaffarijietprezzjużilijoħroġmill-qamar,

15Ugħall-affarijietewlenintal-muntanjital-qedem,u għall-affarijietprezzjużital-għoljietdejjiema,

16Ugħall-affarijietprezzjużita'l-artul-miljatagħha,u għar-riedatajbata'daklijgħammarfl-arbuxxell:ħallilbarkatiġifuqrasĠużeppi,ufuqwiċċta'rasta'daklikien mifrudminnħutu.

17Il-glorjatiegħuhijabħall-ewwelwildtal-barritiegħu,u l-qruntiegħuhumabħall-qruntal-unicorns:bihomgħandu jimbottalin-niesflimkiensatrufl-art:uhumal-għaxart eluftaʼEfrajm,uhumal-eluftaʼManasse 18UtaʼŻebulunqal:“Ifirħu,Żabulun,bil-ħruġtiegħek;u, Issakar,fit-tinedtiegħek.

19Għandhomisejħun-niesfuqil-muntanja;hemmhekk joffrusagrifiċċjita’tjieba,għaxjerdgħumill-abbundanza ta’l-ibħra,utat-teżorimoħbijafir-ramel.

20UminnGadqal,ImbierekdaklijkabbarlilGad: jgħammarbħaliljun,ujċarratid-driegħbil-kurunatar-ras 21Upprovdal-ewwelpartigħalihinnifsu,għax hemmhekk,f’partitaʼminjagħtil-liġi,kienbilqiegħda;u ġiemal-kapijiettal-poplu,wettaqil-ġustizzjatal-Mulej,ulġudizzjitiegħuma’Iżrael.

22UtaʼDanqal:“Danhutarbijataʼljun; 23UminnNaftaliqal,ONeftali,sodisfattbil-grazzja,u mimlibil-barkataʼĠeħova:ħul-punentun-nofsinhar.

24UtaʼAxerqal:“ĦaAxerikunimbierekbit-tfal;ħajkun aċċettabbligħalħutu,uħallihidaħħalsiequfiż-żejt 25Żrabentiegħekikunutal-ħadidutar-ram;ubħaljiemek, hekktkunil-qawwatiegħek

26M’hemmħaddbħalAllataʼĠeshurun,lijirkebfuqissemafl-għajnunatiegħek,ufl-eċċellenzatiegħufuqissema

27Allataʼdejjemhul-kenntiegħek,utaħthemmiddirgħajntaʼdejjem;ujgħidu,Eqridhom.

28Iżraelimbagħadjgħammarfis-sigurtàwaħdu:l-għajn taʼĠakobbtkunfuqarttaʼqamħunbid;ukollis-smewwiet tiegħujinżlun-nida

29Hieniint,Iżrael:minhubħalek,poplusalvatmill-Mulej, tarkatal-għajnunatiegħek,uminhux-xablatal-eċċellenza tiegħek!ul-għedewwatiegħekjinstabugiddiebgħalik;u inttfarrakfuql-għolitagħhom

KAPITOLU34

1UMosètelaʼmill-pjanuritaʼMowabsal-muntanjataʼ Nebo,sal-quċċatataʼPisga,lihijabiswitĠeriko.UlMulejwriehl-artkollhata’Gilegħad,saDan, 2UlilNaftalikollha,ul-arttaʼEfrajm,uManasse,ul-art kollhataʼĠuda,sal-baħarl-agħar,

3Un-nofsinhar,ul-pjanuratal-wiedtaʼĠeriko,il-belttassiġartal-palm,saŻoar

4UĠeħovaqallu:“Dinhil-artliħleftlilAbraham,lil IżakkulilĠakobb,uqallu:“Nagħtihalilniseltiegħek; 5Għalhekk,Mosè,il-qaddejtaʼĠeħova,miet hemmhekkfl-arttaʼMowab,skondil-kelmataʼ Ġeħova

6Udifnuf’wiedfl-arttaʼMowab,quddiemBetpegħor, immaħaddmajafbil-qabartiegħusal-lum.

7UMosèkellumijaugħoxrinsenametamiet:għajnejh mabaqgħetx,ulanqasil-qawwanaturalitiegħunaqset 8UwliedIsraeljibkugħalMosèfil-pjanuritaʼMowab tletinjum,ugħalhekkspiċċawil-jiemtal-bikiulbikigħalMosè

9UĠożwè,binNun,kienmimlibl-ispirtutaʼl-għerf;għax Mosèkienpoġġaidejhfuqu,uwliedIżraelsemgħuh,u għamlukifikkmandal-MulejlilMosè

10Uqattmaqamprofetaf’IżraelbħalMosè,liĠeħova kienjafwiċċimbwiċċ,

11Fis-sinjaliul-għeġubijietkollhaliĠeħovabagħtu jagħmelfl-arttaʼl-Eġittulill-Fargħun,lill-qaddejjakollha tiegħuulilartukollha,

12Uf’dikl-idsetgħanakollha,ufil-terrurkbirkollu liweraMosèf’għajnejnIsraelkollu.