2Slaten
KAPITLU1
1ImbagħadMowabirribellakontraIżraelwaral-mewtta’ Aħab.
2UAħażijawaqa’minnġol-kannizzatafil-kamrata’fuq tiegħulikienetf’Samarija,umarad;ubagħatmessaġġiera, uqalilhom:“Morru,staqsulilBagħal-żebub,l-allata’ Ekron,jekkinfiqxminndinil-marda”
3Immal-anġlutal-MulejqallilElijat-Tishbita:“Qum,itla’ iltaqa’mal-messaġġieratas-sultanta’Samarija,u għidilhom,‘Mhuxgħaxm’hemmxAllaf’Iżrael,litmorru tistaqsulilBagħal-żebub,l-allata’Għekron?’”
4Issagħalhekkhekkqalil-Mulej:“Intmatinżilxmissoddalitlajtfuqha,immażgurlitmut”UElijatelaq 5Umetal-messaġġierareġgħuluragħandu,huqalilhom: “Għaliexġejtuluraissa?”
6Uqalulu:“Raġeltela’jiltaqa’magħnauqalilna:‘Morru, erġgħuluragħandis-sultanlibagħatkom,ugħidulu:‘Hekk qalil-Mulej:‘Mhuxgħaxm’hemmxAllaf’Iżrael,liqed tibgħattistaqsililBagħal-żebub,l-allata’Għekron? Għalhekkmatinżilxminnfuqis-soddalitlajtfuqha,imma żgurlitmut’”
7Uqalilhom:“X’tipta’raġelkiendaklitela’jiltaqa’ magħkomuqalilkomdanil-kliem?”
8Uhumawieġbu:“Kienraġelxagħri,umżejjenb’ċinturin tal-ġildamadwarġenbejh”Uhuqal:“DanElijat-Tishbita” 9Imbagħadis-sultanbagħatlukaptanta’ħamsinbilħamsintiegħuUtela’għandu:u,ara,kienbilqiegħdafuq il-quċċatata’għoljaUqallu:“Bniedemta’Alla,is-sultan qalli:Inżel.”
10UElijawieġebuqallill-kaptantal-ħamsin:“Jekkjien raġelt’Alla,ħajinżelnarmis-semaujikkonsmalilekulillħamsintiegħek.”Uniżelnarmis-semaukkonsmaliluu lill-ħamsintiegħu
11Reġa’bagħatlukaptanieħorta’ħamsinruħbil-ħamsin ruħtiegħu.Udanwieġebuqallu:“Obniedemta’Alla, hekkqalis-sultan:‘Inżelmalajr’”
12UElijawieġebuqalilhom:“Jekkjienraġelt’Alla,ħa jinżelnarmis-semaujikkonsmalilekulill-ħamsintiegħek” Un-nart’Allaniżelmis-semaukkonsmaliluulill-ħamsin tiegħu.
13Ureġa’bagħatkaptantat-tieletħamsinbil-ħamsin tiegħuUt-tieletkaptantal-ħamsintela’,uġieunxteħet għarkupptejhquddiemElija,utalbubil-ħniena,uqallu:“O bniedemta’Alla,nitolbok,ħalliħajti,uħajtdawnilħamsinqaddejjatiegħek,tkunprezzjużaf’għajnejk” 14Ara,niżelnarmis-semauħaraqliż-żewġkaptanitalħamsinijietta’qabelflimkienmal-ħamsinijiettagħhom: għalhekkħatkunprezzjużaħajtif’għajnejk 15Ul-anġlutal-MulejqallilElija:“Inżelmiegħu:tibżax minnu”Uqamuniżelmiegħugħandis-sultan 16Uqallu:“Hekkqalil-Mulej,‘Intbgħattmessaġġiera biextistaqsulilBagħal-żebub,allata’Għekron,mhuxgħax m’hemmxAllaf’Iżraelbiextistaqsihkelmtu?Għalhekkint matinżilxminnfuqis-soddalitlajtfuqha,immażgurli tmut.’”
17Għalhekkmietskontil-kelmatal-MulejlikienqalElija UĠeħorambedajsaltanminflokufit-tienisenata’ ĠeħorambinĠosafat,sultanta’Ġuda;għaxmakelluxiben.
18Issal-bqijatal-attita’Aħażijaligħamel,mhumiex miktubafil-ktiebtal-kronakitas-slatenta’Iżrael?
KAPITLU2
1Uġarali,metal-Mulejkiensejtella’lilElijas-semaf’riħ qawwi,Elijatelaqma’EliżewminnGilgal
2UElijaqallilEliżew:“Oqgħodhawn,jekkjogħġbok, għaxil-MulejbagħatniBetel.”UEliżewwieġeb:“Daqs kemmhuħajil-Mulej,udaqskemmhiħajruħek,jienma nitilqekx”GħalhekkniżluBetel
3Uwliedil-profetilikienuf’BetelħarġugħandEliżew,u qalulu:“Tafintlil-Mulejsejieħulilsidekminnquddiem rasekillum?”Uhuwieġeb:“Iva,naf;ibqa’sieket”
4UElijaqallu:“Eliżew,oqgħodhawn,jekkjogħġbok, għaxil-MulejbagħatniĠeriko”Uhuwieġeb:“Daqs kemmhuħajil-Mulej,udaqskemmhiħajruħek,jienma nitilqekx.”GħalhekkwasluĠeriko.
5Uwliedil-profetilikienuf’ĠerikoresqulejnEliżewu qalulu:“Taflil-Mulejsejneħħileklilsidekminnfuqrasek illum?”Uhuwieġeb:“Iva,naf;ibqa’sieket.”
6UElijaqallu:“Oqgħodhawn,jekkjogħġbok,għaxilMulejbagħatnilejnil-Ġordan.”Uhuwieġeb:“Daqskemm huħajil-Mulej,udaqskemmhiħajruħek,manitilqekx.” Ut-tnejnlihumakomplewsejrin
7Uħamsinraġelminnuliedil-profetimarru,uwaqfufilbogħodbiexjarawhom:ut-tnejnwaqfuħdejnil-Ġordan.
8UElijaħal-mantelltiegħu,keffnu,ulaqatl-ilmijiet,u nqasmuminnnaħagħall-oħra,ut-tnejnlihumagħaddew fuqartniexfa
9Uġarali,metagħaddew,ElijaqallilEliżew:“Itlobni x’nagħmelgħalikqabelmanittieħedminnquddiemek.”U Eliżewqal:“Nitolbok,ħatkunfuqiporzjondoppjutalispirtutiegħek”
10Uhuwieġeb:“Inttlabtħaġadiffiċli:madankollu,jekk taranimetanittieħedminnħdejnek,hekkisirlek;imma jekkle,majsirlekx”
11Uġarali,waqtlikienugħadhommexjin’ilquddiem, deherkarrutan-nar,użwiemeltan-nar,ufirduhomit-tnejn; uElijatela’s-semaf’żiffaqawwija
12UEliżewradan,ugħajjat:“Missieri,missieri,il-karru ta’Iżrael,ur-rikkiebatiegħu!”Umarahxaktar:uqabad ħwejġustess,uqasamhomf’żewġbiċċiet
13Huwarefa’wkollil-mantellta’Elijalikienwaqa’minn fuqu,umarlura,uwaqafħdejnix-xatttal-Ġordan;
14Uħal-mantellta’Elijalikienwaqa’minnfuqu,ulaqat l-ilmijiet,uqal:“Fejnhul-Mulej,Allata’Elija?”Umeta laqatukolll-ilmijiet,dawninfirduminnnaħagħall-oħra:u Eliżewqasam
15Umetawliedil-profetilikienuĠerikorawh,qalu:“Lispirtuta’ElijaqedjistrieħfuqEliżew”Umarrujiltaqgħu miegħuunxteħtufl-artquddiemu
16Uqalulu:“Ara,issahemmmal-qaddejjatiegħekħamsin raġelb’saħħtu;nitolbuk,ħallihomimorrujfittxulilsidek:li majkunxhemml-Ispirtutal-Mulejrefgħuuxeħtufuqxi muntanjajewf’xiwied.”Uhuwieġeb:“Tibagħtux.”
17Umetainsistewmiegħusakemmbedajistħi,qallu: “Ibgħat”Għalhekkbagħtuħamsinraġel;ufittxewhgħal tlettijiem,immamasabuhx.
18Umetareġgħuġewgħandu,(għaxkienbaqa’Ġeriko,) qalilhom:“Magħedtilkomxjien,Tmorrux?”
19Ul-irġieltal-beltqalulilEliżew:“Ara,jekkjogħġbok, is-sitta’dinil-belthuwasabiħ,kifjarasidi;immal-ilma mhuxejn,ul-arthisterili”
20Uqalilhom:“Ġibuliġarraġdida,upoġġil-melħfiha.” Uġabuhielu.
21Uħareġħdejnl-għajntal-ilma,uxeħetil-melħ hemmhekk,uqal:“Hekkqalil-Mulej:‘Jienafejjaqtdawn l-ilmijiet;minnhemmmajkunxhemmaktarmewtjewart sterili’”
22Għalhekkl-ilmijietfiequsal-lum,skontil-kelmaliqal Eliżew
23Utela’minnhemmlejnBetel:uhekkkifkientiela’fittriq,ħarġutfalżgħarmill-belt,ubdewjiddieħkubih,u jgħidulu,“Itla’,jarasqargħi!Itla’,jarasqargħi!”
24Udarlura,uħareslejhom,umisħuthomf’isemil-Mulej Uħarġużewġorsininisamill-bosk,uqatgħutnejnu erbgħintifelminnhom
25Utelaqminnhemmlejnil-muntanjaKarmel,uminn hemmirritornalejnSamaria.
KAPITLU3
1IssaĠeħorambinAħabbedajsaltanfuqIżraelf’Samarija fit-tmintax-ilsenata’Ġosafat,sultanta’Ġuda,udam isaltantnax-ilsena.
2Ugħamelil-ħażenf’għajnejnil-Mulej;immamhuxbħal missieru,ubħalommu:għaxneħħax-xbiehata’Bagħalli kiengħamelmissieru.
3Madankollubaqa’jżommmad-dnubietta’Ġerobogħam binNebat,libihomġiegħellilIżraeljidneb;mawarrabx minnhom.
4UMesa,is-sultanta’Mowab,kienragħajtan-nagħaġ,u kienjagħtilis-sultanta’Iżraelmittelfħarufumittelf muntun,bis-suftagħhom.
5Immaġarali,metamietAħab,is-sultanta’Mowab irribellakontras-sultanta’Iżrael
6Us-sultanĠeħoramħareġminnSamariafl-istessżmien, ugħaddlilIsraelkollu
7UmarubagħatlilĠosafat,is-sultanta’Ġuda,jgħidlu: “Is-sultanta’Mowabirribellakontrija.Setiġimiegħi kontraMowabgħall-battalja?”Uhuwieġeb:“Jiennitla’ Jienbħalek,il-poplutiegħibħalek,uż-żwiemeltiegħi bħalek.”
8Uqal,“Minnliematriqgħandnanitilgħu?”Uhuwieġeb, “Mit-triqmid-deżertta’Edom”
9Għalhekk,is-sultanta’Iżraeltelqu,us-sultanta’Ġuda,u s-sultanta’Edom,umxewdawrata’sebatijiemvjaġġ;u makienxhemmilmagħall-kampugħall-bhejjemlikienu warajhom
10Us-sultanta’Iżraelqal:“Aħsra!lil-Mulejsejjaħlil dawnit-tlietslatenflimkienbiexjagħtihomf’idejn Mowab!”
11ImmaĠosafatqal:“M’hemmxhawnxiprofetatalMulej,biexnistgħunistaqsulill-Mulejpermezztiegħu?”U wieħedmill-qaddejjatas-sultanta’Iżraelwieġebuqal: “HawnEliżew,binSafat,liferral-ilmafuqidejnElija”
12UĠosafatqal:“Il-kelmatal-Mulejhimiegħu.” Għalhekk,is-sultanta’IżraeluĠosafatus-sultanta’Edom niżlugħandu
13UEliżewqallis-sultanta’Iżrael:“X’għandix’naqsam jienmiegħek?Murgħandil-profetita’missierekugħand il-profetita’ommok”Us-sultanta’Iżraelwieġeblilu:“Le,
għaxil-Mulejsejjaħlildawnit-tlietslatenflimkienbiex jagħtihomf’idejnMowab.”
14UEliżewwieġeb:“Daqskemmhuħajil-Mulejta’leżerċti,liquddiemujienqiegħed,żgurlikiekumakontx inħareslejnĠosafat,is-sultanta’Ġuda,makontxinħares lejkulanqasnarak”
15Issaġibulikantant”Uġarali,metal-kantantbeda jdoqq,idil-Mulejniżletfuqu.
16Uqal,“Hekkqalil-Mulej,Imlewdinil-wiedb’ħofor” 17Għaxhekkjgħidil-Mulej,“Matarawxriħ,ulanqasxita, iżdadikil-wiedtimtelabl-ilma,biextixorbuintomulbhejjemtagħkomul-bhejjemtagħkom”
18Udinhijaħaġaħafifaf’għajnejnil-Mulej:husejagħti lill-Mowabinukollf’idejk
19Uintomgħandkomtolqtukullbeltimdawrabis-swar,u kullbeltmagħżula,ugħandkomtwaqqgħukullsiġratajba, ugħandkomtagħlqul-bjarkollhatal-ilma,ugħandkom tħassrukullbiċċaarttajbabil-ġebel
20Uġarafilgħodu,metakienetqedtoffril-offertatalqamħ,ara,ġiel-ilmamit-triqta’Edom,ul-pajjiżimtelablilma
21Umetal-Mowabitikollhasemgħulis-slatenkienu telgħubiexjiġġieldukontrihom,ġabrulildawkkollhali setgħujilbsul-armatura,udawk'ilfuq,uwaqfufilfruntiera.
22Uqamukmienifilgħodu,ux-xemxiddietfuql-ilma,u l-Mowabitirawl-ilmafuqin-naħal-oħraaħmarbħaddemm:
23Uqalu,“Danhudemm:is-slatenżgurlinqatlu,uħatfu lilxulxin:issamela,Mowab,għall-priża”
24Umetawaslufil-kampta’Israel,l-Israelinqamuu ħabtulill-Mowabin,ub’hekkħarbuminnquddiemhom; immahumamxew’ilquddiemuħabtulill-Mowabin, saħansitraf’arthom.
25Uħarbtul-bliet,ufuqkullbiċċaarttajbakullraġeltefa’ l-ġeblatiegħu,umlewha;ugħalqul-bjarkollhatal-ilma,u qaċċtus-siġartajbinkollha:f’Kir-Ħarasetbissħallewilġebeltagħha;madankollul-isnajjartal-iżbandolamxew madwarha,uħarbuha
26Umetas-sultanta’Mowabralil-battaljakienetwisq ħarxagħalih,ħamiegħuseba’mittraġellikienujisiltuxxwabel,biexjidħlusaħdejnis-sultanta’Edom;immama setgħux.
27Imbagħadħalilibnul-kbirlikellujsaltanminfloku,u offriehbħalaoffertatal-ħruqfuqis-surUkienhemmrabja kbirakontraIżrael:utelquminnu,ureġgħuluralejn arthom
KAPITLU4
1Issamaramin-nisata’wliedil-profetigħajtetlilEliżew, tgħidlu:“Żewġi,il-qaddejtiegħek,miet;uinttaflil-qaddej tiegħekkienjibża’mill-Mulej;ul-krediturġiebiexjieħu għanduż-żewġuliedisubienbiexikunulsiera”
2UEliżewstaqsieha:“X’għandinagħmelgħalik?Għidli, x’għandekfid-dar?”Uhiwieġbet:“Il-qaddejjatiegħek m’għandhaxejnfid-darħliefbormażejt.”
3Imbagħadqallu:“Mur,issellefmingħandil-ġirienkollha tiegħekxiħaġaoħra,xiħaġavojta;tissellefxftit”
4Umetatidħol,agħlaqil-biebwarajkuwarawliedek,u ferra’f’dawkil-konteniturikollha,upoġġifil-ġenbdakli jkunmimli
5Għalhekk,telqetminnħdejhugħalqetil-biebwarajhau warawliedha,liġabulhal-kontenituri;uhiferrgħet.
6Uġarali,metal-ġararimtlew,qaletlilbinha:“Ġibli ġararieħor.”Uhuwieġeb:“Mafadalxġararieħor.”Użżejtbaqa’.
7Imbagħadmarrettgħidlill-bniedemta’Alla,uhuqallu: “Mur,bigħiż-żejt,uħallasid-dejntiegħek,ugħixintu wliedekbil-bqija.”
8UġaradarbawaħdaliEliżewgħaddalejnSunem,fejn kienhemmmarakbira;uhiġegħlitujiekolil-ħobżUġara likullmetakienjgħaddiminnhemm,kienidurhemmbiex jiekolil-ħobż
9Uqaletlilżewġha:“Ara,issaqednifhemlidanhuraġel qaddista’Alla,lijgħaddiminnħdejnal-ħinkollu”
10Ejjanagħmlulukamrażgħira,nitolbok,fuqil-ħajt;u ejjewinpoġġugħalihhemmsodda,umejda,ubanketta,u gandlier;umetajiġigħandna,għandujidħolhemm 11Uġaralidarbaminnhomwasalhemm,udaħalfilkamratas-soddauqagħadhemmmimdud.
12UqallilGeħażil-qaddejtiegħu:“SejjaħlildinisSunamita”Umetasejħilha,hiwaqfetquddiemu
13Uqallu:“Għidilha,‘Ara,intħsibtħafnagħalinab’dan il-ħsiebkollu;x’għandujsirgħalik?Tridtitkellemdwarek mas-sultanjewmal-kaptantal-armata?”Uhiwieġbet: “Jienngħammarfostniesi.”
14Uhuqal,“X’għandujsirgħaliha?”UGeħażiwieġeb, “Tabilħaqqm’għandhiextfal,użewġhaxiħ”
15Uqalilha,“Sejjaħilha.”Umetasejħilha,hibaqgħetfilbieb
16Uhuqalilha:“Madwardaniż-żmien,skontil-ħajja,int setgħannaqiben.”Uhiwieġbet:“Le,sidi,bniedemta’ Alla,tigdibxlill-qaddejjatiegħek”
17Ul-maraħarġettqila,uwildetibenf’dakiż-żmienli kienqalilhaEliżew,skontiż-żmiental-ħajja.
18Umetat-tifelkiber,ġaralidarbawaħdaħareġgħand missieru,għandil-ħassada
19Uqallilmissieru,“Rastiegħi,rastiegħi.”Uqallil wieħedmit-tfal,“Ħudugħandommu”
20Umetaħaduuġabugħandommu,ubaqa’bilqiegħda fuqirkopptejhasanofsinhar,umbagħadmiet.
21Utelgħet,upoġġietufuqis-soddatal-bniedemta’Alla, ugħalqetil-biebwarajh,uħarġet
22Usejħetlilżewġhauqaltlu:“Ibgħatli,jekkjogħġbok, wieħedmiż-żgħażagħuwieħedmill-ħmir,ħalliniġrigħand il-bniedemta’Allaunerġa’lura”
23Uhuqallu:“Għaliexsetmurgħandullum?Laqamar ġdidulanqasSabat”Uhiwieġbet:“Kolloxikuntajjeb”
24Imbagħadgħamletsarġgħalħmar,uqaletlill-qaddej tagħha,“Saquibda;tittardjaxmillitirkebgħalija,sakemm mangħidlekxjien”
25Għalhekk,marretuwasletgħandil-bniedemta’Alla fuqil-muntanjaKarmel.Uġarali,metal-bniedemta’Alla rahamill-bogħod,qallilGeħażil-qaddejtiegħu:“Ara, hemmhidikis-Sunamita:
26Issa,jekkjogħġbok,iġribiextiltaqa’magħha,u għidilha,“Inttajba?Żewġektajjeb?It-tifeltajjeb?”Uhi wieġbet,“Kolloxtajjeb.”
27Umetawasletgħandil-bniedemta’Allafuql-għolja, qabdituminnsaqajh:immaGeħażiresaqqribbiexikeċċiha Ul-bniedemta’Allaqallu:“Ħalliha;għaxruħhamnikkta fiha:ul-Mulejħebaminni,umaqallix”
28Imbagħadqalet:“Xtaqtjienibenmingħandsidi?Ma għedtxjien,“Tqarraqnix?”
29ImbagħadqallilGeħażi:“Irbitġenbejk,uħul-bastun tiegħif’idejk,umurfitriqtek.Jekktiltaqa’ma’xiħadd,la ssellmulux;ujekkxiħaddisellmek,latweġiblux:upoġġi l-bastuntiegħifuqwiċċit-tifel”
30Uommit-tifelqalet:“Daqskemmhuħajil-Mulej,u daqskemmhiħajruħek,jienmanitilqekx.”Uqamumar warajha
31UGeħażigħaddaquddiemhom,upoġġal-bastunfuq wiċċit-tifel;immamakienhemmlaleħenulanqassmigħ Għalhekkreġa’marjiltaqa’miegħu,uqallu,“It-tifelma qamx.”
32UmetaEliżewdaħalfid-dar,ara,it-tifelkienmejjet,u mimdudfuqsoddtu
33Għalhekkdaħal,għalaqil-biebwarajhomit-tnejn,u talablill-Mulej
34Utela’umteddfuqit-tifel,upoġġaħalqufuqħalqu,u għajnejhfuqgħajnejh,uidejhfuqidejh:umeddruħufuq it-tifel;ulaħamit-tifelsaħħan
35Imbagħadreġa’luraubedajimxifid-dar’lhemmu’l hawn;tela’umteddfuqu;ut-tifelgħatasseba’darbiet,uttifelfetaħgħajnejh
36UsejjaħlilGeħażi,uqallu:“Sejjaħlildinis-Sunamita” Uhusejħilha.Umetadaħletgħandu,huqallu:“Ħulil ibnek”
37Imbagħaddaħletġewwa,unxteħtetf’riġlejh,umielet mal-art,uqabdetlilbinha,uħarġet.
38UEliżewreġa’luraGilgal:ukienhemmġuħfl-art;u wliedil-profetikienubilqiegħdaquddiemu:uqallillqaddejtiegħu:“Poġġil-bormal-kbira,usajjaril-borom għaluliedil-profeti”
39Uwieħedħareġfl-għalqabiexjiġboril-ħxejjex aromatiċi,usabdieljaselvaġġa,uġabarqargħaselvaġġa minnhaumimliħwejġu,uġieuqattagħhomfil-bormatattaħwir:għaxmakinuxjafuhom
40Għalhekkferrgħulill-irġielbiexjieklu.Uġarali,waqtli kienuqedjieklumill-pottage,għajtuuqalu:“Jabniedemta’ Alla,hemmil-mewtfil-borma”Umasetgħuxjieklu minnha.
41Immahuqal,“Melaġibudqiq”Uxeħtufil-borma;u qal,“Ferrgħulin-nies,ħallijieklu”Umakienhemmxejn ħażinfil-borma.
42UġieraġelminnBaal-salisa,uġablir-raġelta’Alla ħobżmill-ewwelfrott,għoxrinħobżatax-xgħir,uwidnejn sħaħtal-qamħfil-qoxratagħha.Uqallu:“Agħtilin-nies, biexjieklu”
43Ul-qaddejtiegħuqallu:“X’senpoġġidanquddiemmitt raġel?”Uhuwieġeb:“Agħtilin-niesbiexjieklu,għaxhekk qalil-Mulej:“Jiklu,ujibqa’”
44Għalhekk,poġġiehquddiemhom,ukielu,ufadalminnu, skontil-kelmatal-Mulej.
KAPITLU5
1IssaNagħman,il-kaptantal-armatatas-sultanta’Sirja, kienraġelkbirma’sidu,uonorat,għaxpermezztiegħulMulejkiental-ħelsienlis-Sirja;kienukollraġelsetgħan fil-qlubija,immakienimġiddem
2Us-Sirjanikienuħarġuf’gruppi,ukienuġabumagħhom ilsieraminnartIżraeltfajlażgħira;udinkienettaqdilil martNagħman
3Uqaletlilsidha:“Likiekusidikienmal-profetalihemm f’Samarija!Għaxkiekujfejjaqlumil-lebbratiegħu.”
4Uwieħedminnhomdaħaluqallilsidu,uqallu:“Hekku hekkqaletit-tfajlalihiminnartIżrael.”
5Us-sultantas-Sirjaqallu:“Mur,mur,ujiennibgħatittra lis-sultanta’Iżrael”Utelaq,uħamiegħugħaxartalenti tal-fidda,usittelefbiċċadeheb,ugħaxarħwejjeġoħra
6Uġabl-ittralis-sultanta’Iżrael,uqalilha:“Metawaslet dinl-ittragħandek,ara,jienbgħattleklilNagħam,il-qaddej tiegħi,biextfejjaqlul-lebbratiegħu”
7Uġarali,metas-sultanta’Israelqaral-ittra,qatta’ ħwejġuuqal:“JienAllabiexnoqtolunagħtil-ħajja,biex danir-raġeljibgħatlibiexinfejjaqraġelmil-lebbratiegħu? Għalhekk,jekkjogħġbok,ikkunsidrawuarawkifqed ifittexxiħaġakontrija”
8UġaralimetaEliżew,il-bniedemta’Alla,sama’lissultanta’Iżraelkienqata’ħwejġu,bagħatjgħidlulis-sultan: “Għaliexqtajtħwejġek?Ħajiġigħandi,ujkunjaflihemm profetaf’Iżrael.”
9GħalhekkNagħmanġiebiż-żwiemeltiegħuubil-karru tiegħu,uwaqafħdejnil-biebtad-darta’Eliżew
10UEliżewbagħatlumessaġġieruqallu:“MurinħaselfilĠordanseba’darbiet,uġismekjerġa’luraf’ġismuussir nadif”
11ImmaNagħmanirrabjaħafnautelaq,uqal:“Ara,jien ħsibt,żgurlijoħroġgħandi,ujieqaf,ujsejjaħisemilMulej,Allatiegħu,ujolqotil-postb’idu,ujfejjaqlilllebbruż.”
12MhumiexAbanauParpar,ix-xmajjarta’Damasku, aħjarmill-ilmijietkollhata’Iżrael?Manistaxninħasel fihom,unsirnadif?”Għalhekkdarutelaqbir-rabjakollha. 13Ul-qaddejjatiegħuresqulejhukellmuhuqalulu: “Missier,kiekul-profetaqallektagħmelxiħaġakbira,ma kontxtagħmilha?Kemmaktarmetaqallek,‘Inħaselutsir nadif!’”
14Imbagħadniżelugħodosseba’darbietfil-Ġordan,skont il-kelmatal-bniedemta’Alla;uġismureġa’sarbħalġisim ta’tifelżgħir,usarnadif
15Ureġa’luragħandil-bniedemta’Alla,huulkumpanijakollhatiegħu,uġie,uwaqafquddiemu,uqallu: “Ara,issanaflim’hemml-ebdaAllafid-dinjakollha,ħlief f’IsraelIssagħalhekk,nitolbok,ħubarkamingħandilqaddejtiegħek.”
16Immahuwieġeb:“Daqskemmhuħajil-Mulej,li quddiemujiennaqdi,manirċievixejn”Uinsistamiegħu biexjieħdu;immahurrifjuta.
17UNagħmanqal:“Mela,jekkjogħġbok,m’għandux jingħatalill-qaddejtiegħektagħbijata’żewġbgħula ħamrija?Għaxil-qaddejtiegħekminnissa’lquddiemma joffrixoffertamaħruqajewsagrifiċċjulilallatoħra,ħlief lill-Mulej”
18F’danil-ħaġal-Mulejjaħferlill-qaddejtiegħek,limeta sidijidħolfid-darta’Rimmonbiexiqimhemmhekk,u jistrieħfuqidi,ujieninxteħetfid-darta’Rimmon:meta nxteħetfid-darta’Rimmon,il-Mulejjaħferlill-qaddej tiegħekf’dinil-ħaġa
19Uqallu:“Murfil-paċi.”Utelaqminnħdejhftit’il bogħod
20ImmaGeħażi,il-qaddejta’Eliżew,il-bniedemta’Alla, qal:“Ara,sidiħafirlulilNagħman,danis-Sirjan,billima aċċettaxminnidejhdakliġabImma,daqskemmhuħajilMulej,jienseniġriwarajhunieħuxiħaġamingħandu”
21Għalhekk,GeħażimarwaraNagħmanUmeta Nagħmanrahjiġriwarajh,niżelmill-karrubiexjiltaqa’ miegħu,uqallu:“Kolloxsew?”
22Uhuwieġeb:“Kolloxsew.Sidibagħatnijgħidli,‘Ara, issaġewgħandiżewġżgħażagħminnuliedil-profetimillmuntanjata’EfrajmAgħtuhom,jekkjogħġbok,talent fiddaużewġtibdilietta’ħwejjeġ”
23UNagħmanqallu:“Kuntenta,ħużewġtalenti.”Uhu insistieh,urabtetżewġtalentital-fiddaf’żewġboroż, b’żewġtibdilietta’ħwejjeġ,uqegħedhomfuqżewġ qaddejjatiegħu;uhumaġarrewhomquddiemu 24Umetawasalħdejnit-torri,ħahomlhomminnidejhomu poġġiehomfid-dar;imbagħadbagħatlill-irġiel,utelqu. 25ImmahudaħaluwaqafquddiemsiduUEliżew staqsieh:“Minnfejnġejt,Geħażi?”Uhuwieġeb:“Ilqaddejtiegħekmamarimkien.”
26Uqallu:“Makinitxqalbimiegħekmetar-raġeldarmillkarrutiegħubiexjiltaqa’miegħek?Huważmienlitieħulflus,ulitieħuħwejjeġ,uġonnataż-żebbuġ,udwieli,u nagħaġ,ubarrin,uqaddejjarġiel,unisa?”
27Għalhekk,il-lebbrata’Nagħmantibqa’miegħekuma’ nislekgħaldejjem.”Uħareġminnquddiemulebbrużabjad bħas-silġ
KAPITLU6
1Uwliedil-profetiqalulilEliżew:“Ara,il-postfejnqed ngħammrumiegħekhudejjaqwisqgħalina.”
2Ejjewimmorru,nitolbuk,sal-Ġordan,unieħduminn hemmkullwieħeduwaħdaminntravu,uħanagħmlupost għalinahemmhekk,fejnnistgħungħammru.”Uhuwieġeb: “Morru”
3Uwieħedminnhomqal:“Jekkjogħġbok,kunkuntentu murmal-qaddejjatiegħek.”Uhuwieġeb:“Jienimmur.”
4Għalhekk,telaqmagħhomUmetawasluħdejnilĠordan,qatgħul-injam
5Immawaqtliwieħedminnhomkienqedjaqta’travu,ilpontatal-mannarawaqgħetfl-ilma:uhugħajjatuqal, “Aħjar,sid!għaxissellefha”
6Ul-bniedemta’Allastaqsa:“Fejnwaqa’?”UwriehilpostUqata’zokkuxeħtuhemmhekk;ul-ħadidbeda jgħum
7Għalhekkqallu,“Ħudhagħandek.”Umeddiduu qabadha
8Imbagħadis-sultantas-SirjaggwerrakontraIżrael,uħa parirmal-qaddejjatiegħu,uqalilhom:“F’dakil-postu f’dakil-postsejkunil-kamptiegħi”
9Ul-bniedemta’Allabagħatjgħidlis-sultanta’Israel: “Oqgħodattentlimatgħaddixminnpostbħaldan,għax hemmhekkniżlus-Sirjani”
10Us-sultanta’Israelbagħatfil-postliqallul-bniedemta’ Allauwissiehdwaru,usalvalilunnifsuhemmhekk,mhux darbaulanqasdarbtejn
11Għalhekk,qalbis-sultantas-Sirjakienetimħassbaħafna minħabbadinil-ħaġa;usejjaħlill-qaddejjatiegħuu qalilhom:“Maturinixminminnahufavuris-sultanta’ Iżrael?”
12Uwieħedmill-qaddejjatiegħuwieġeb:“Le,sidi,O sultan:immaEliżew,il-profetaliqiegħedf’Iżrael,jgħid lis-sultanta’Iżraelil-kliemlitgħidfil-kamratas-sodda tiegħek”
13Uqallu:“Murarafejnhu,ħallinibgħatunġibu”U qalulu:“Ara,qiegħedf’Dotan.”
14Għalhekkbagħathemmżwiemel,ukarrijiet,uarmata kbira;uwaslubillejl,udawrul-belt.
15Umetal-qaddejtal-bniedemta’Allaqamkmieniu ħareġ,ara,armatadawral-beltbiż-żwiemelul-karrijietU l-qaddejtiegħuqallu:“Aħsra,sidi!Kifsenagħmlu?”
16Uhuwieġeb:“Tibżax:għaxdawkliqegħdinmagħna humaaktarmillidawkliqegħdinmagħhom”
17UEliżewtalabuqal:“Mulej,nitolbok,iftaħlugħajnejh ħallijara”Ul-Mulejfetaħgħajnejniż-żagħżugħ,udanra: u,ara,il-muntanjakienetmimlijażwiemelukarrijiettannarmadwarEliżew.
18Umetaniżlugħandu,Eliżewtalablill-Mulejuqallu: “Jekkjogħġbok,agħmalildanil-poplu”Uhulaqathom b’għamaskontil-kelmata’Eliżew.
19UEliżewqalilhom:“Dinmhixit-triq,ulanqasdinmhix il-belt:imxuwarajja,ujieninwassalkomgħandir-raġelli qedtfittxu.”Immahumexxiehomlejnis-Samarija.
20Uġarali,metadaħlufis-Samarija,Eliżewqal:“Mulej, iftaħgħajnejndawnl-irġiel,ħallijaraw”Ul-Mulejfetaħ għajnejhom,uraw;u,ara,kienuf’nofsis-Samarija.
21Us-sultanta’IżraelqallilEliżew,metarahom: “Missier,għandinolqothom?għandinolqothom?”
22Uhuwieġeb:“Matolqothomx:setolqotlildawkliħadt priġunieribis-sejfubil-pruwatiegħek?Poġġil-ħobżulilmaquddiemhom,biexjiekluujixorbu,umbagħadimorru għandsidhom.”
23Uħejjaikelkbirgħalihom:uwaralikieluuxorbu, bagħathom,umarrugħandsidhomGħalhekk,il-qtajja’ tas-Sirjamadaħluxaktarf’artIżrael.
24Uġarawaradan,liBenħadad,is-sultantas-Sirja,ġabar l-armatakollhatiegħu,utela’uassedjalilSamarija
25Ukienhemmġuħkbirfis-Samarija:u,ara,assedjawha, sakemmrasta’ħmarinbiegħetgħaltmeninbiċċatal-fidda, ukwartta’kabudemeltal-ħamiemgħalħamesbiċċiettalfidda.
26Uhekkkifis-sultanta’Israelkiengħaddejminnfuqissur,maragħajtetluuqaltlu:“Għinni,sidi,Osultan”
27Uqallu:“Jekkil-Mulejmajgħinekx,minnfejnnista’ ngħinekjien?Mill-arttal-maħżen,jewmill-magħsartalinbid?”
28Us-sultanstaqsieha:“X’għandek?”Uhiwieġbet:“Din il-maraqaltli,‘Agħtinililibnek,biexniekluhillum,u nieklulilibnigħada’”
29Għalhekkgħallejnalilibniukilnieh:ugħedtilhalgħada,“Agħtinililibnek,ħalliniekluh”Uhiħbietlil binha.
30Uġarali,metas-sultansama’kliemil-mara,qatta’ ħwejġuugħaddaminnfuqis-sur,un-niesraw,uara,kellu libsatal-ixkejjerminnġewwafuqġismu
31Imbagħadqal,“JagħmilliAllahekkuaktar,jekkras EliżewbinSafattibqa’fuqullum”
32ImmaEliżewkienbilqiegħdaf’daru,ux-xjuħqagħdu miegħu;us-sultanbagħatraġelminnqablu:immaqabel mal-messaġġierwasalgħandu,huqallix-xjuħ:“Qedtaraw kifdanbinqattielbagħatbiexjoqtlulirasi?Araw,meta jasalil-messaġġier,agħlqul-bieb,użommuhsewħdejnilbieb:mhuxil-ħossta’saqajnsiduwarajh?”
33Uwaqtlikiengħadujitkellemmagħhom,ara,ilmessaġġierniżelgħandu,uqallu:“Ara,danil-ħażenġej mill-Mulej;x’għandinistennaiktarmill-Mulej?”
KAPITLU7
1ImbagħadEliżewqal:“Isimgħul-kelmatal-Mulej:Hekk jgħidil-Mulej:“Għada,f’danil-ħin,kejldqiqfinjinbiegħ għalxekel,użewġkejlxgħirgħalxekel,fil-biebta’ Samarija”
2Imbagħadwieħedmill-kapijietlifuqidukienimxaqleb is-sultanwieġeblir-raġelta’Allauqallu:“Ara,kiekulMulejjagħmeltwieqifis-sema,jista’daniseħħ?”Uhu wieġeb:“Ara,intsetarahb’għajnejk,immamatiekolx minnu”
3Ukienhemmerbatirġiellebbrużifid-daħlatal-bieb:u qaluwieħedlilieħor,“Għaliexnoqogħduhawnsakemm immutu?”
4Jekkngħidu,“Senidħlufil-belt,”allural-ġuħikunfilbelt,ummutuhemm;ujekknoqogħdukwietihawn, immutuwkollIssamelaejjew,uejjewnaqgħufil-kamp tas-Sirjani:jekkiħallunaħajjin,ngħixu;ujekkjoqtluna, immutubiss.”
5Uqamufid-dlambieximorrulejnil-kamptas-Sirjani;u metawaslufit-tarftal-kamptas-Sirjani,ara,makienhemm ħaddhemmhekk.
6Għaxil-Mulejkienġiegħellill-kamptas-Sirjanijisma’ ħossta’karrijiet,uħossta’żwiemel,ħossta’kampkbir;u qaluwieħedlilieħor:“Ara,is-sultanta’Iżraelkera kontrinas-slatental-Ħittius-slatental-Eġizzjani,biexjiġu fuqna”
7Għalhekkqamuuħarbufid-dlam,uħallewit-tined tagħhom,uż-żwiemeltagħhom,ul-ħmirtagħhom, saħansitral-kampkifkien,uħarbubiexisalvawħajjithom 8Umetadawnil-lebbrużiwaslufl-aħħarpartital-kamp, daħluf’tindawaħda,ukieluuxorbu,uħaduminnhemm fidda,udeheb,uħwejjeġ,umarruuħbewhom;ureġgħu ġew,udaħluf’tindaoħra,uħaduminnhemmukoll,u marruuħbewhom
9Imbagħadqaluwieħedlilieħor:“M’aħniexnagħmlu tajjeb:illumjumta’aħbartajba,uaħnanibqgħusiekta. Jekknistennewsadawlta’filgħodu,xiħsaratiġifuqna: issamelaejjew,ħallimmorrungħidulid-dartas-sultan”
10Għalhekkmarruusejħulill-gwardjantal-biebtal-belt,u qalulhom:“Wasalnafil-kamptas-Sirjani,uara,makien hemmħaddhemmhekk,lanqasleħenta’bniedem,ħlief żwiemelmarbutauħmirmarbuta,ut-tinedkifkienu.”
11Usejjaħlill-għassiesatal-bibien;udawnqaluhlid-dar tas-sultanġewwa
12Us-sultanqambillejluqallill-qaddejjatiegħu:“Issase nurikx’għamlulnas-SirjaniJafuliaħnabil-ġuħ;għalhekk ħarġumill-kampbiexjinħbewfir-raba’,uqalu:“Meta joħorġumill-belt,naqbduhomħajjinunidħlufil-belt”
13Uwieħedmill-qaddejjatiegħuwieġebuqal:“Ħajieħdu xiwħud,jekkjogħġbok,ħamsamiż-żwiemellifadal,li baqgħufil-belt,(ara,humabħall-kotrakollhata’Israelli fadalfiha:ara,ngħidjien,humasaħansitrabħall-kotra kollhata’Israellinqerdet):”uħanibagħtunaraw” 14Għalhekkħadużewġżwiemeltal-karrijiet;us-sultan bagħatwaral-kamptas-Sirjani,uqalilhom:“Morruaraw” 15Umarruwarajhomsal-Ġordan:u,ara,it-triqkollha kienetmimlijaħwejjeġuoġġetti,lis-Sirjanikienutefgħu fl-għaġlatagħhomUl-messaġġierareġgħulura,uqalulissultan.
16Ul-popluħareġuserqal-għerejjextas-Sirjani Għalhekk,kejldqiqfininbiegħgħalxekel,użewġkejl xgħirgħalxekel,skontil-kelmatal-Mulej
17Us-sultanħatarlis-sidlifuqidukienjistrieħbiexjieħu l-għassatal-bieb;un-niesgħaqduhfil-bieb,umiet,kifkien qalil-bniedemta’Alla,litkellemmetas-sultanniżel għandu
18Uġaralihekkkifil-bniedemta’Allakienqallis-sultan, uqallu:“Għadamadwardanil-ħin,żewġkejlxgħirikunu għalxekel,ukejldqiqfingħalxekel,ikunufil-biebta’ Samarija”
19Us-sinjurwieġeblir-raġelta’Allauqallu:“Ara,kieku l-Mulejjagħmeltwieqifis-sema,jista’jkunliħaġabħaldin isseħħ?”Uhuwieġeb:“Ara,intsetarahb’għajnejk,imma matiekolxminnu”
20Uhekkġralu:għaxin-niesgħaqluhfil-bieb,umiet.
KAPITLU8
1ImbagħadEliżewkellemlill-maralikiental-ħajjalil binha,uqalilha:“Qum,murintudarek,ugħixfejntista’, għaxil-Mulejsejjaħil-ġuħ,udansejiġifuql-artgħalseba’ snin”
2Ul-maraqametugħamletskontkifqalilhal-bniedemta’ Alla;umarrethiudarha,ugħamletbarranijaf’artilFilistingħalseba’snin
3Uġaralimetagħaddewis-seba’snin,il-mararritornat minnartil-Filistin;uħarġettitloblis-sultangħad-dar tagħhaugħall-arttagħha
4Us-sultantkellemma’Geħażi,il-qaddejtal-bniedemta’ Alla,uqallu:“Għidli,jekkjogħġbok,l-affarijietkbar kollhaligħamelEliżew”
5Uġarali,waqtlikienqedjirrakkontalis-sultankifkien tal-ħajjalilġisemmejjet,il-mara,likiental-ħajjalilbinha, għajtetlis-sultangħaldarhaugħalarthaUGeħażiqal: “Sidi,Osultan,dinhil-mara,udanhubinha,liEliżewta l-ħajja.”
6Umetas-sultanstaqsalill-mara,hiqaltluGħalhekk,issultanħatarilhauffiċjal,uqalilha:“Irritornakulmakien tagħha,ul-frottkollutar-raba’minndakinharlitelqetmillart,saissa”
7UEliżewwasalDamasku;uBenħadad,is-sultantas-Sirja, kienmarid;uqalulu,jgħidulu,“Il-bniedemta’Allaġie hawn”
8Us-sultanqallilĦażael:“Ħurigalf’idejk,umuriltaqa’ mar-raġelta’Alla,ustaqsilill-Mulejpermezztiegħu,u għidlu:‘Senfiqminndinil-marda?’”
9Għalhekk,Ħażaelmarjiltaqa’miegħu,uħamiegħurigal, saħansitraminnkullħaġatajbata’Damasku,tagħbijata’ erbgħinġemel,uġieuwaqafquddiemu,uqallu:“Ibnek Benħadad,is-sultantas-Sirja,bagħatnigħandek,jgħidlek, ‘Senfiqminndinil-marda?’”
10UEliżewqallu:“Mur,għidlu,‘Żgurlitista’tfiq’ Madankollu,il-Mulejurieniliżgursejmut”
11Ubaqa’kalmsakemmbedajistħi,ul-bniedemta’Alla beka
12UĦażaelqal:“Għaliexqedjibkisidi?”Uhuwieġeb: “Għaxnafil-ħażenlisetagħmelliluliedIsrael:intse taqbadil-fortifikazzjonijiettagħhom,ul-irġielżgħażagħ tagħhomsetoqtolbis-sejf,usetfarrakliluliedhom,use taqta’lin-nisatqaltagħhom”
13UĦażaelqal:“Immax’inhukelbil-qaddejtiegħek,biex jagħmelħaġadaqshekkkbira?”UEliżewwieġeb:“IlMulejurieniliintsetkunsultanfuqis-Sirja”
14Għalhekk,telaqminnħdejnEliżewumargħandsidu,u danstaqsieh:“X’qallekEliżew?”Uhuwieġeb:“Qallili żgursetfiq”
15Uġaral-għadaliħadrappoħxon,għaddsufl-ilma,u firxufuqwiċċu,umiet;uĦażaelbedajsaltanminfloku.
16Ufil-ħamessenata’ĠorambinAħab,sultanta’Iżrael, metadakiż-żmienĠosafatkiensultanta’Ġuda,beda jsaltanĠorambinĠosafat,sultanta’Ġuda
17Kellutnejnutletinsenametabedajsaltan;udamisaltan tmiensninf’Ġerusalemm.
18Umexafit-triqtas-slatenta’Iżrael,bħad-darta’Aħab, għaxbintAħabkienetmartu,ugħamelil-ħażinf’għajnejn il-Mulej.
19Madankollul-MulejmariedxjeqredlilĠudaminħabba David,qaddejtiegħu,kifkienwiegħdulijagħtihdawlgħal dejjem,uliluliedu.
20FiżmienuEdomirvellaminntaħtidejnĠuda,ugħamel sultanfuqunnifsu
21Għalhekk,JorammarlejnŻajr,ul-karrijietkollha miegħu:uqambillejl,uħabatlill-Edomitilikienudawruh, ulill-kaptanital-karrijiet:un-niesħarablejnit-tined tagħhom.
22MadankolluEdomirvellaminntaħtidejnĠudasal-lum ImbagħadLibnarrivellatfl-istessżmien
23Ul-bqijatal-ġrajjietta’Joram,ukulmagħamel, mhumiexmiktubafil-ktiebtal-kronakitas-slatenta’Ġuda?
24UJoramraqadma’missirijietu,undifenma’ missirijietufil-beltta’David:uAħażija,ibnu,bedajsaltan minfloku
25Fit-tnax-ilsenata’ĠorambinAħab,sultanta’Iżrael, bedajsaltanAħażija,binĠoram,sultanta’Ġuda.
26Aħażijakellutnejnugħoxrinsenametabedajsaltan;u damisaltansenaf’ĠerusalemmUommukienjisimha Għatalija,bintOmri,is-sultanta’Iżrael.
27Umexafit-triqtad-darta’Aħab,ugħamelil-ħażin f’għajnejnil-Mulej,bħalmagħamletid-darta’Aħab;għax kienir-raġelta’binid-darta’Aħab.
28Umarma’JorambinAħabgħall-gwerrakontraĦażael, sultantas-Sirja,f’Ramot-Gilead;us-SirjaniferulilJoram 29Us-sultanĠorammarlurabiexifejjaqf’Ġeżraelmillġrieħilikienutawhis-Sirjanif’Rama,metaġġieledkontra Ħażael,sultantas-SirjaUAħażija,binĠoram,sultanta’ Ġuda,niżelbiexjaralilĠoram,binAħab,f’Ġeżrael,għax kienmarid
KAPITLU9
1UEliżewil-profetasejjaħlilwieħedminnuliedil-profeti, uqallu:“Ilbesġenbejk,uħudinil-kaxxataż-żejtf’idek,u murRamot-Gilead”
2Umetatasalhemm,aralilĠeħubinĠosafat,binNimsi, uidħol,uqajmuminnfostħutu,uħuduf’kamrata’ġewwa; 3Imbagħadħul-kaxxataż-żejt,uferragħhafuqrasu,u għid,“Hekkqalil-Mulej,‘JiendilkteksultanfuqIsrael.’ Imbagħadiftaħil-bieb,uaħrab,utittardjax
4Għalhekk,iż-żagħżugħ,iż-żagħżugħil-profeta,mar Ramot-gilgħad.
5Umetawasal,ara,il-kaptanital-armatakienubilqiegħda; uqal,“Għandimessaġġgħalik,Jakaptan.”UĠeħustaqsa, “Lilminminnalkoll?”Uhuwieġeb,“Lilek,Jakaptan”
6Uqamudaħalfid-dar,uferraż-żejtfuqrasuuqallu: “Hekkqalil-Mulej,Allata’Israel:‘Jiendilkteksultanfuq il-poplutal-Mulej,fuqIsrael’”
7Uintgħandektolqotid-darta’Aħabsidek,biexjien nivvendikad-demmtal-qaddejjatiegħil-profeti,ud-demm tal-qaddejjakollhatal-Mulej,minnidĠeżabel
8Għaxid-darkollhata’Aħabsetgħib:ujiensenaqta’ minnAħablilkullminjagħmell-awrinamal-ħajt,ulilkull minhumsakkarumitluqf’Iżrael
9Usenagħmelid-darta’Aħabbħad-darta’Ġerobogħam binNebat,ubħad-darta’BagħasabinAħija:
10Ul-kliebsejiklulilĠeżabelfil-partita’Ġeżragħel,u majkunhemmħaddlijidfniha.”Ufetaħil-biebuħarab.
11ImbagħadĠeħuħareġgħandil-qaddejjata’sidu,u wieħedminnhomqallu:“Kolloxsew?Għaliexġiegħandek danil-miġnun?”Uhuqalilhom:“Tafuhlildanir-raġelu x’qedjgħid”
12Uhumawieġbu:“Huwafalz;għidilnaissa”Uhuqal: “Hekkuhekkqalli,uqalli,‘Hekkqalil-Mulej:‘Jien dilkteksultanfuqIżrael’”
13Imbagħadgħaġġlu,ukullwieħedħal-libsatiegħu,u qegħduhataħtufuqnetttat-taraġ,udaqqewit-trombi,u għidu:“Ġeħuhus-sultan”
14Għalhekk,Ġeħu,binĠosafat,binNimsi,ikkonspira kontraĠoram.(IssaĠoramkienżammlilRamot-Gilead, huuIsraelkollu,minħabbaĦażael,sultantas-Sirja 15Immas-sultanĠoramkienirritornabiexifejjaq f’Ġeżragħelmill-ġrieħilikienutawhis-Sirjani,meta ġġieledma’Ħażael,sultantas-Sirja)UĠeħuqal:“Jekk hekkhuf’qalbkom,ħamajoħroġxumajaħrabxmill-belt bieximurjgħidx’ġaraf’Ġeżragħel.”
16Għalhekk,ĠeħurikebfuqkarruumarĠeżrel;għax ĠoramkienmimdudhemmhekkUAħażija,is-sultanta’ Ġuda,kienniżelbiexjaralilĠoram.
17Ukienhemmgħassieswieqaffuqit-torrif’Ġeżragħel,u lemaħil-gruppta’Ġeħuhekkkifkienġej,uqal,“Qednara grupp.”UĠoramqal,“Ħurikkiebfuqiż-żiemel,uibgħatu jiltaqgħumagħhom,uħajgħidilhom,“Huwapaċi?”
18Għalhekk,wieħedfuqżiemelmarjiltaqa’miegħuu qallu:“Hekkqalis-sultan:‘Hijal-paċi?’UĠeħuwieġeb: “X’għandekx’taqsammal-paċi?Durwarajja”Ul-għassies irrapportauqal:“Il-messaġġierġiegħandhom,immama ġiexlura.”
19Imbagħadbagħatieħorfuqżiemel,liġieħdejhomu qalilhom:“Hekkqalis-sultan:‘Hijas-sliem?’UĠeħu wieġeb:“X’għandekx’taqsammas-sliem?Durwarajja” 20Ul-għassiesqal,“Ġabelmagħhom,umaġiexlura;ussewqanhubħas-sewqanta’ĠeħubinNimsi;għaxisuq b’modfurijuż.”
21UJoramqal,“Iħejju”Ul-karrutiegħutħejjaUJoram, is-sultanta’Israel,uAħażija,is-sultanta’Ġuda,ħarġu, kullwieħedfil-karrutiegħu,uħarġujiltaqgħuma’Ġeħu,u ltaqgħumiegħufl-għalqata’Nabotil-Ġeżraelit
22Uġarali,metaJoramralilĠeħu,staqsa:“Paċihi, Ġeħu?”Uhuwieġeb:“X’paċi,sakemmiż-żínata’ommok Ġeżabelus-sħaħartagħhagħadhomdaqshekkkbar?”
23UĠoramdawwaridejh,uħarab,uqallilAħażija: “Hemmtradiment,Aħażija”
24UĠeħuġibedil-qawsb’saħħtukollha,ulaqatlil Ġeħorambejndirgħajh,ul-vleġġaħarġetf’qalbu,uwaqa’ fil-karrutiegħu
25ImbagħadĠeħuqallilBidkar,il-kaptantiegħu:“Aqbad uarmihfil-partital-għalqata’Nabotil-Ġeżragħeli.Għax ftakarmetajienuintrikbnaflimkienwaraAħabmissieru, il-Mulejpoġġafuqudinil-piż;
26“Żgurlilbieraħrajtid-demmta’Nabotud-demmta’ wliedu,”jgħidil-Mulej,“unħallaslekf’danil-post,”jgħid il-Mulej“Issagħalhekkħuduuarmihfil-post,skontilkelmatal-Mulej”
27ImmametaAħażija,is-sultanta’Ġuda,radan,ħarab mit-triqtad-dartal-ġnien.UĠeħumarwarajhuqal: “Oqtluhukollfil-karru”Ugħamluhekkfit-telgħata’Gur, lihiħdejnIbleamUħarablejnMegiddoumiethemmhekk 28Ul-qaddejjatiegħuġarrewhfuqkarrulejnĠerusalemm, udifnuhfil-qabartiegħuma’missirijietufil-beltta’David 29Ufil-ħdax-ilsenata’JorambinAħabbedajsaltanfuq Ġuda.
30UmetaĠeħuwasalĠeżreel,Ġeżabelsemgħetbiha;u żebgħetwiċċha,umlibbsetrasha,uħarsetminntieqa 31UhekkkifĠeħudaħalmill-bieb,hiqalet:“Kienfil-paċi Żimri,liqatellilsidu?”
32Urafa’wiċċulejnit-tieqa,uqal:“Minhufuqin-naħa tiegħi?Min?”Użewġewnukijewtlietaħarsulejh.
33Uqal,“Ixħtuha’lisfel”Għalhekk,xeħtuha’lisfel:u ftitmid-demmtagħhatbexxexfuqil-ħajtufuqiż-żwiemel: uhugħaqashataħtsaqajh.
34Umetadaħal,kieluxrob,uqal:“Mur,aralildinilmaramisħuta,uidfnuha,għaxhibintsultan”
35Umarrujidfnuha:immamasabuxejnminnhaħliefilkranju,us-saqajn,ul-palita’idejha
36GħalhekkreġgħuġewuqaluluUhuqal:“Dinhijalkelmatal-Mulejliqalpermezztal-qaddejtiegħuElijatTishbita,metaqal:‘Fl-artta’Ġeżragħelil-kliebjieklullaħamta’Ġeżabel’”
37Ul-katavruta’Ġeżabelikunbħaldemelfuqwiċċlgħalqafil-partita’Ġeżrael;ugħalhekkmajgħidux,‘Dinhi Ġeżabel’”
KAPITLU10
1UAħabkellusebgħinuliedf’Samarija.UĠeħukitebittri, ubagħathomlejnSamarija,lill-ħakkiemata’Ġeżragħel, lix-xjuħ,ulildawklirabbewliluliedAħab,jgħidulhom: 2Issahekkkiftasalgħandekdinl-ittra,ladarbawliedsidek qegħdinmiegħek,uhemmmiegħekkarrijietużwiemel, beltimdawrab’fortifikazzjonijietukoll,uarmatura; 3Fittexl-aqwaul-aktarwieħedxieraqminnuliedsidek,u poġġihfuqit-tronta’missieru,uiġġieldugħad-darta’ sidek
4Immabeżgħuħafna,uqalu:“Araw,żewġslatenma setgħuxjirreżistuh:kifmelanistgħunirreżistuaħna?”
5Udaklikienfuqid-dar,udaklikienfuqil-belt,ix-xjuħ ukoll,udawklikienuqedirabbewlit-tfal,bagħtulilĠeħu, jgħidulu:“Aħnal-qaddejjatiegħek,unagħmlukulma tgħidilna;mhuxsenagħmlusultan:agħmelintdakli jidhirlektajjeb”
6Imbagħadkitbilhomittragħat-tienidarba,uqalilhom: “Jekkintomtiegħi,ujekktisimgħuminnleħni,ħudurjuslirġieluliedsidkom,uejjewgħandif’Ġeżragħelgħada
f’danil-ħin”Issawliedis-sultan,sebgħinruħ,kienumalkbarattal-belt,lirabbewhom.
7Uġarali,metawasletl-ittragħandhom,ħaduliluliedissultanuqatluhomsebgħinruħ,upoġġewrashomf’qfief,u bagħtuhomlulejnĠeżrel.
8Uġiemessaġġieruqallu:“Ġiburjusuliedis-sultan”U qallu:“Poġġuhomf’żewġmunzellifid-daħlatal-biebsalgħadafilgħodu.”
9Uġarafilgħoduliħareġ,qagħadbilwieqfauqallin-nies kollha:“Intomġusti!Ara,jienikkonfoffajtkontrasidi,u qtiltu:immaminqatellildawnkollha?”
10Kunuafuissalixejnmill-kelmatal-Mulej,lil-Mulej qaldwarid-darta’Aħab,majaqa’mal-art,għaxil-Mulej għameldakliqalpermezztal-qaddejtiegħuElija
11Għalhekk,Ġeħuqatellilkullminkienfadalmid-darta’ Aħabf’Ġeżragħel,ul-kbaratkollhatiegħu,uqrabatu,ulqassisintiegħu,sakemmmaħallalilħaddħaj
12Uqamutelaq,uwasalSamariaUwaqtlikienħdejn id-dartal-qerdatan-nagħaġfit-triq, 13Ġeħultaqa’ma’ħutAħażija,sultanta’Ġuda,u staqsiehom:“Minintom?”Uhumawieġbu:“Aħnaħut Aħażija;useninżlunsellmuliluliedis-sultanuliluliedirreġina”
14Uqalilhom:“Ħuduhomħajjin”Uqabduhomħajjin,u qatluhomħdejnil-birtad-dartal-qerriegħatan-nagħaġ, tnejnuerbgħinraġel;umaħallalilħaddminnhom 15Umetatelaqminnhemm,iltaqa’ma’Ġeħonadabbin Rekabġejjiltaqa’miegħu;usellmuuqallu:“Qalbektajba, bħalmaqalbihitajbama’qalbek?”UĠeħonadabwieġeb: “IvaJekkiva,agħtiniidek”Utahidu;utellgħugħandu fuqil-karru.
16Uqal,“Ejjamiegħi,uaraż-żelutiegħigħall-Mulej” Għalhekk,tellgħuhfuqil-karrutiegħu
17UmetawasalSamarija,qatellilkullminkienfadal waraAħabf’Samarija,sakemmqerdu,skontil-kelmalilMulejkienqallilElija
18UĠeħuġabaril-poplukolluflimkien,uqalilhom: “AħabservalilBaalftit;immaĠeħusejaqdihħafna”
19Issagħalhekksejħulil-profetikollhata’Bagħal,ilqaddejjakollhatiegħu,ul-qassisinkollhatiegħu;ħama jonqosħadd:għaxgħandisagrifiċċjukbirx’nagħmellil Bagħal;kullminjonqosmajgħix”ImmaĠeħugħamilha b’qerq,bl-intenzjonilijeqredlill-qieghdinta’Bagħal.
20UĠeħuqal:“IpproklamawlaqgħasolennigħalBaal” Uxandruha
21UĠeħubagħatmessaġġililIsraelkollu,ul-adoraturi kollhata’Bagħalġew,umabaqaxraġellimaġiexU daħlufid-darta’Bagħal,ud-darta’Bagħalkienetmimlija minntarfsatarfieħor
22Uqallildaklikienfuqil-vestwarju:“Oħroġilbies għall-qieghdinkollhata’Bagħal”Uhuħariġhomilbies
23UĠeħumar,uĠeħonadabbinRekab,fid-darta’Baal, uqallill-qieghdinta’Baal,“Fittex,uarawlim’hemmħadd mill-qaddejjatal-Mulejmagħkom,immal-qieghdinta’ Baalbiss”
24Umetadaħlubiexjoffrusagrifiċċjiuoffertimaħruqa, Ġeħuħatartmeninraġelbarra,uqalilhom:“Jekkjaħrabxi ħaddmill-irġielliġibtf’idejkom,miniħallihjitlaq,ħajtu tkungħalħajtu”
25Uġarali,mallitemmjoffril-offertatal-ħruq,Ġeħuqal lill-gwardjaulill-kaptani:“Idħluuoqtluhom;ħamajoħroġ ħadd”Uhumaqatluhomb’xiferis-sejf;ul-gwardjaul-
kaptanitefgħuhom’ilbarra,umarrulejnil-belttad-darta’ Bagħal.
26Uħarġux-xbihatmid-darta’Baal,uħarquhom 27Ukisrux-xbiehata’Baal,uġarrfud-darta’Baal,u għamluhadartal-ilmatax-xitasal-lum.
28B’hekkĠeħuqeredlilBaalminnIżrael
29Madankollumid-dnubietta’ĠerobogħambinNebat,li ġiegħellilIżraeljidneb,Ġeħumatelaqxminnwarajhom, jiġifierimill-għoġġielatad-deheblikienuf’Betel,uli kienuf’Dan
30Ul-MulejqallilĠeħu:“Talligħamilttajjebbilliwettaqt daklihusewwaf’għajnejja,ugħamiltlid-darta’Aħab skontkulmakienf’qalbi,uliedeksar-raba’ġenerazzjonise joqogħdufuqit-tronta’Israel”
31ImmaĠeħumaqagħadxattentlijimxifil-liġital-Mulej, Allata’Israel,b’qalbukollha;għaxmawarrabxmiddnubietta’Ġerobogħam,libihomġiegħellilIsraeljidneb
32F’dawkil-jiemil-Mulejbedajqatta’lilIżrael:uĦażael ħabathomfl-artkollhata’Iżrael;
33Mill-Ġordanlejnil-lvant,l-artkollhata’Gilegħad,ilGaditi,ur-Rubeniti,ul-Manassiti,minnAroer,litinsab ħdejnix-xmaraArnon,jiġifieriGilegħaduBasan.
34Issal-bqijatal-ġrajjietta’Ġeħu,ukulmagħamel,ulqawwakollhatiegħu,mhumiexmiktubafil-ktiebtalkronakitas-slatenta’Israel?
35UĠeħuraqadma’missirijietu,udifnuhf’SamarijaU ibnuĠeħowaħażbedajsaltanminfloku
36Uż-żmienliĠeħudamisaltanfuqIżraelf’Samarija kientmienjaugħoxrinsena
KAPITLU11
1UmetaGħatalija,ommAħażija,ratlibinhakienmejjet, qametuqerdetin-niselkollutar-re.
2ImmaĠeħoseba,bintis-sultanĠoram,oħtAħażija,ħadet lilĠowasbinAħażija,userqituminnfostuliedis-sultanli kienunqatlu;uħbewh,liluul-infermieratiegħu,fil-kamra tas-soddaminnGħatalija,ub’hekkmanqatilx
3Ubaqa’magħhamoħbifid-dartal-MulejgħalsittsninU Atalijakienetissaltanfuql-art.
4Ufis-seba’senaĠeħojadabagħatuġabil-kapijiettalmijiet,mal-kaptaniul-gwardji,uġabhomgħandufid-dar tal-Mulej,ugħamelpattmagħhom,uħalefminnhomfiddartal-Mulej,uwriehomlilbinis-sultan
5Uordnalhom,uqalilhom:“Danhuligħandkomtagħmlu: Terzminnkomlijidħlufis-Sabatgħandhomikunu għassiesatad-dartas-sultan;
6Uterzikunħdejnil-biebta’Sur;uterzikunħdejnil-bieb waral-għassa:ugħalhekkgħandkomiżżommul-għassa tad-dar,biexmatitkissirx
7Użewġpartijietminnkomilkolllitoħorġufis-Sabat, humagħandhomjagħmlul-għassatad-dartal-Mulej madwaris-sultan
8Uddurumadwaris-sultan,kullraġelbl-armitiegħuf’idu; uminjidħolfil-kampijiettal-għassa,ħajinqatel;ukunu mas-sultanmetajoħroġumetajidħol
9Ul-kaptanifuqil-mijietgħamluskontdakkolluliordna Ġeħojadal-qassis:uħadukullwieħedlill-irġieltiegħuli kellhomjidħlufis-Sabat,ma’dawklikellhomjoħorġufisSabat,uġewgħandĠeħojadal-qassis.
10Ulill-kaptanital-mijietil-qassistal-lanezut-tarkitassultanDavid,likienufit-tempjutal-Mulej
2Slaten
11Ul-gwardjikienuwieqaf,kullraġelbl-armitiegħuf’idu, madwaris-sultan,mill-kantunieratal-lemintat-tempjusalkantunieratax-xellugtat-tempju,tull-artalut-tempju
12Uħareġlilbinis-sultan,upoġġielul-kuruna,utahittestimonjanza;ugħamluhsultan,udilkuh;uċċapċpu idejhom,uqalu,Allajsalvas-sultan
13UmetaAtalijasemgħetl-istorbjutal-gwardjautan-nies, daħletħdejnin-niesfit-tempjutal-Mulej.
14Umetaħarset,ara,is-sultankienwieqafħdejnkolonna, kifkienetid-drawwa,ul-prinċpijietut-trombieraħdejnissultan,un-nieskollhatal-pajjiżferħuudaqqewit-trombi: uAtalijaqasmetħwejjiġhaugħajtet:“Tradiment, tradiment!”
15ImmaĠeħojada,il-qassis,takmandlill-kaptanitalmijiet,l-uffiċjalital-armata,uqalilhom:“Oħorġuha’lbarra mill-iskwadrital-gwardji,ulilminjiġiwarajhaoqtolhom bis-sejf”Għaxil-qassiskienqal:“Tħallihiextinqatelfiddartal-Mulej”
16Uqabduha;umarretmit-triqliminnhadaħluż-żwiemel fid-dartas-sultan:uhemmhekkinqatlet
17UĠeħojadagħamelpattbejnil-Mulejus-sultanulpoplu,lihumagħandhomikunul-poplutal-Mulej;bejnissultanukollul-poplu
18Un-nieskollhatal-pajjiżdaħlufid-darta’Baal,u kisruha;l-artaliux-xbihattiegħukisruhomgħalkollox,u qatlulilMattan,il-qassista’Baal,quddieml-artaliUlqassisħataruffiċjalifuqid-dartal-Mulej
19Uħal-kapijiettal-mijiet,ul-kaptani,ul-gwardji,unnieskollhatal-pajjiż;uniżżlulis-sultanmid-dartal-Mulej, udaħlumit-triqtal-biebtal-gwardjigħad-dartas-sultanU qagħadfuqit-trontas-slaten.
20Un-nieskollhatal-pajjiżferħu,ul-beltbaqgħetkwieta: uqatlulilAtalijabis-sejfħdejnid-dartas-sultan 21Seba’sninkelluĠeħowasmetabedajsaltan.
KAPITLU12
1Fis-seba’senata’Ġeħu,Ġeħowasbedajsaltan;udam isaltanf’ĠerusalemmgħalerbgħinsenaUommukien jisimhaSibjaminnBirxeba.
2UĠeħowasgħameldaklihusewwaf’għajnejnil-Mulej il-jiemkollhatiegħulifihomĠeħojada,il-qassis,għallmu 3Immal-postijietgħoljinmatneħħewx:in-niesbaqgħu joffrusagrifiċċjiujaħarqul-inċensfil-postijietgħoljin
4UĠeħowasqallill-qassisin:“Il-fluskollhatal-affarijiet konsagratilijinġiebufid-dartal-Mulej,il-flusta’kullmin jgħaddil-kont,il-fluslikullbniedemikunstmatgħalihom, ul-fluskollhalixiħaddikolluf’moħħulijġibfid-dartalMulej,
5Ħajeħduhal-qassisin,kullraġellijafhu,uħajsewwulksurfid-dar,kullfejntinstabxiksur
6Immaġaralifit-tlietaugħoxrinsenatas-sultanĠeħowas il-qassisinmakinuxirranġawil-ksurfid-dar
7Imbagħadis-sultanĠeħowassejjaħlilĠeħojadal-qassis, ulill-qassisinl-oħra,uqalilhom:“Għaliexmassewwuxilħsarafid-dar?Issagħalhekktaċċettawxaktarflus mingħanddawklitagħmlutafu,immaagħtuhomgħallħsarafid-dar”
8Ul-qassisinqablulimajirċievuxaktarflusmingħandilpoplu,ulanqaslijsewwul-ksurfid-dar.
9ImmaĠeħojada,il-qassis,ħakaxxa,uħaffertoqbaflgħatutagħha,upoġġiehaħdejnl-artal,fuqin-naħatal-
leminkifwieħedjidħolfid-dartal-Mulej;ul-qassisinli kienugħassatal-biebpoġġewfihal-fluskollhalikienu jinġiebufid-dartal-Mulej 10Uġarali,metarawlikienhemmħafnaflusfis-senduq, l-iskribatas-sultanul-qassisil-kbirtelgħu,upoġġewhom f’boroż,ugħadddul-fluslinstabufid-dartal-Mulej 11Utawil-flus,kifintqalilhom,f’idejndawklikienuqed jagħmlux-xogħol,likienujieħduħsiebid-dartal-Mulej;u qassmuhomlill-mastrudaxxiul-bennejja,likienuqed jaħdmufid-dartal-Mulej,
12Ulill-bennejjaulill-qatta’l-ġebel,ubiexjixtrul-injam ul-ġebelimnaqqaxbiexisewwul-ksurfid-dartal-Mulej,u għalkullmakienhemmbżonngħad-darbiextissewwa. 13Madankollu,mill-fluslikienujinġiebufid-dartal-Mulej, masaruxbwieqital-fidda,imqassijiet,baċiri,trombi,ebda oġġetttad-deheb,jewoġġetttal-fiddagħad-dartal-Mulej. 14Immatawhlill-ħaddiema,ubihirranġawid-dartalMulej
15Barraminnhekk,maħallewxil-kontijietma’dawklirġiellif’idejhomtawil-flusbiexjingħatawlill-ħaddiema, għaxhumaħadmubil-fedeltà
16Il-flustal-ħtijaul-flustad-dnubietmakinuxjiddaħħlu fid-dartal-Mulej:kienutal-qassisin
17ImbagħadĦażael,is-sultantas-Sirja,tela’uġġieled kontraGat,uħadha:uĦażaelddeċiedalijitla’lejn Ġerusalemm
18UĠowas,is-sultanta’Ġuda,ħal-affarijietkollha kkonsagratilikienuddedikawĠosafat,uĠoram,uAħażija, missirijietu,slatenta’Ġuda,ul-affarijietikkonsagrati tiegħustess,ud-dehebkollulinstabfit-teżoritad-dartalMulej,ufid-dartas-sultan,ubagħathomlilĦażael,issultanta’Sirja:udantelaqminnĠerusalemm
19Ul-bqijatal-ġrajjietta’Ġowas,ukulmagħamel, mhumiexmiktubafil-ktiebtal-kronakitas-slatenta’Ġuda?
20Ul-qaddejjatiegħuqamuugħamlukonspirazzjoni,u qatlulilĠowasfid-darta’Millo,litinżellejnSilla
21GħaxĠożakarbinSimegħat,uĠeħożabadbinSomer, il-qaddejjatiegħu,qatluh,umiet;udifnuhma’missirijietu fil-beltta’David:uAmasija,ibnu,bedajsaltanminfloku
KAPITLU13
1Fit-tlietaugħoxrinsenata’ĠowasbinAħażija,sultanta’ Ġuda,ĠeħowaħażbinĠeħubedajsaltanfuqIżrael f’Samarija,udamisaltansbatax-ilsena
2Ugħameldaklihuħażinf’għajnejnil-Mulej,umexa warad-dnubietta’ĠerobogħambinNebat,liġiegħellil Iżraeljidneb;maħariġxminnhom.
3Ul-korlatal-MulejxegħletkontraIżrael,urrilaxxahom f’idejnĦażael,sultanta’Aram,uf’idejnBenħadadbin Ħażael,għalħajtukollha
4UĠeħowaħażtalablill-Mulej,ul-Mulejsama’,għaxra l-oppressjonita’Iżrael,minħabbalis-sultanta’Sirjakien qedjagħfashom
5(Ul-MulejtasalvaturlilIżrael,ub’hekkħarġuminntaħt idejnis-Sirjani:uwliedIżraelgħammrufit-tinedtagħhom, bħalqabel.
6Madankollumatbiegħduxmid-dnubiettad-darta’ Ġerobogħam,liġiegħellilIżraeljidneb,iżdamxewfihom: ubaqgħetukolll-asteraf’Samarija.)
7LanqasmaħallalilĠeħowaħażmill-popluħliefħamsin rikkiebfuqiż-żiemel,ugħaxarkarrijiet,ugħaxartelef
suldatbil-mixi;għaxis-sultantas-Sirjakienqeredhom,u kiengħamilhombħat-trabtat-tħin.
8Issal-bqijatal-ġrajjietta’Ġeħowaħaż,ukulmagħamel,u l-qawwatiegħu,mhumiexmiktubafil-ktiebtal-kronakitasslatenta’Israel?
9UĠeħowaħażraqadma’missirijietu;udifnuhf’Samarija: uĠowasibnubedajsaltanminfloku
10Fis-seba’utletinsenata’Ġowas,sultanta’Ġuda, ĠowasbinĠeħowaħażbedajsaltanfuqIżraelf’Samarija,u damisaltansittax-ilsena
11Ugħameldaklihuħażinf’għajnejnil-Mulej;ma warrabxmid-dnubietkollhata’ĠerobogħambinNebat,li ġiegħellilIżraeljidneb;iżdamexafihom.
12Ul-bqijatal-ġrajjietta’Ġowas,ukulmagħamel,ulqawwatiegħulibihaġġieledkontraAmażija,sultanta’ Ġuda,mhumiexmiktubafil-ktiebtal-kronakitas-slatenta’ Iżrael?
13UĠowasraqadma’missirijietu;uĠerobogħamqagħad fuqit-trontiegħu:uĠowasndifenf’Samarijamas-slatenta’ Iżrael
14IssaEliżewmaradbil-mardatiegħulibihamietU Ġowas,is-sultanta’Iżrael,niżelgħanduubekafuqwiċċu, uqallu:“Missier,missieri,il-karruta’Iżraelur-rikkieba tiegħu!”
15UEliżewqallu:“Ħul-qawsul-vleġeġ.”Uhuħal-qaws ul-vleġeġ
16Uqallis-sultanta’Iżrael:“Poġġiidekfuqil-pruwa”U hupoġġaidufuqha:uEliżewpoġġaidejhfuqidejnissultan
17Uqallu:“Iftaħit-tieqalejnil-lvant”Ufetaħha ImbagħadEliżewqal:“Ispara.”Uspara.Uqallu:“Ilvleġġatal-ħelsiental-Mulej,ul-vleġġatal-ħelsienmisSirja:għaxintsetolqotlis-Sirjanif’Afek,sakemm teqridhom.”
18Uqallu:“Ħul-vleġeġ”UħahomUqallis-sultanta’ Iżrael:“Aħbatmal-art”Udanlaqattlietdarbiet,uwaqaf 19Ul-bniedemta’Allarrabjamiegħuuqallu:“Messu kellektolqotħamesjewsittdarbiet;kiekukonttolqotlisSirjasakemmqeredtha:waqtliissasetolqotlis-Sirjatliet darbietbiss.”
20UEliżewmiet,udifnuhUl-qtajja’ta’Mowabinvadew l-artfil-bidutas-sena
21Uġarali,waqtlikienuqedjidfnuraġel,lemħugruppta’ rġiel,utefgħulir-raġelfil-qabarta’EliżewMetar-raġel niżżelumessl-għadamta’Eliżew,qammill-ġdid,uqam fuqsaqajh.
22ImmaĦażael,is-sultantas-Sirja,oppressalilIżraeliljiemkollhata’Ġeħowaħaż.
23Ul-Mulejkienħaninmagħhom,ukelluħniena għalihom,uħareslejhom,minħabbal-patttiegħuma’ Abraham,Iżakk,uĠakobb,umariedxjeqridhom,lanqas makeċċiehomminnquddiemwiċċus’issa.
24GħalhekkmietĦażael,is-sultantas-Sirja;uBenħadad, ibnu,bedajsaltanminfloku
25UĠowasbinĠowaħażħaluraminnidBenħadadbin Ħażaelil-blietlikienħaminnidĠowaħażmissierubilgwerra.Ġowasgħelbutlietdarbiet,ureġa’ħalural-blietta’ Iżrael
KAPITLU14
1Fit-tienisenata’ĠowasbinĠeħoaħaż,sultanta’Iżrael, bedajsaltanAmasija,binĠowas,sultanta’Ġuda.
2Kelluħamsaugħoxrinsenametabedajsaltan,udam isaltandisgħaugħoxrinsenaf’ĠerusalemmUommukien jisimhaĠeħoddanminnĠerusalemm
3Ugħameldaklikiensewwaf’għajnejnil-Mulej,iżda mhuxbħalDavidmissieru:għamelskontl-affarijietkollha ligħamelmissieruĠowas
4Madankollul-postijietgħoljinmatneħħewx:sadakiżżmienin-nieskienugħadhomjoffrusagrifiċċjiujaħarqulinċensfuqil-postijietgħoljin.
5Uġarali,mallis-saltnassaħħaħf’idu,qatellill-qaddejja tiegħulikienuqatlulis-sultanmissieru
6Immaliluliedil-qattielamaqatilx,skontdaklihu miktubfil-ktiebtal-liġita’Mosè,fejnil-Mulejikkmanda,u qal:“Missirijietmajinqatluxminħabbawliedhom,ulanqas uliedmajinqatluminħabbamissirijiethom;kullraġel jinqatelgħad-dnubtiegħustess”
7HuqatellilgħaxartelefminnEdomfil-wiedtal-melħ,u ħalilSelahbil-gwerra,usemmiehaĠokteelsal-lum.
8ImbagħadAmażijabagħatmessaġġieralilĠeħowas,bin Ġeħowaħaż,binĠeħu,sultanta’Iżrael,jgħidlu:“Ejja,ħa narawlilxulxinwiċċimbwiċċ.”
9UĠeħowas,is-sultanta’Iżrael,bagħatjgħidlilAmasija, is-sultanta’Ġuda:“Ix-xewklikienfil-Libanubagħatjgħid liċ-ċedrulikienfil-Libanu:‘Agħtililbinteklilibni b’mara’”Ugħaddaannimalselvaġġlikienfil-Libanuu għaqadix-xewk
10InttassewqeredtlilEdom,uqalbekrefgħetek:glorja b’dan,uibqa’d-dar!Għaxgħaliexgħandektindaħalfilħsaratiegħek,biextaqa’,ankeint,uĠudamiegħek?
11ImmaAmasijamasemax.GħalhekkĠeħowas,is-sultan ta’Iżrael,tela’;uhuuAmasija,is-sultanta’Ġuda,ħarsu wiċċimbwiċċf’Bet-xemes,litappartjenililĠuda
12UĠudaġiemegħlubminnIżrael;uħarabkullwieħed lejnit-tinedtiegħu
13UĠeħowas,is-sultanta’Iżrael,ħalilAmasija,is-sultan ta’Ġuda,binĠeħowas,binAħażija,f’Bet-semes,uġie Ġerusalemm,ukiseris-swarta’Ġerusalemmmill-biebta’ Efrajmsal-biebtal-kantuniera,erba’mittkubitu
14Uħad-dehebul-fiddakollha,ul-oġġettikollhali nstabufid-dartal-Mulej,ufit-teżoritad-dartas-sultan,u ostaġġi,umarluralejnSamaria
15Issal-bqijatal-attita’Ġeħowasligħamel,ul-qawwa tiegħu,ukifiġġieledkontraAmażija,sultanta’Ġuda, mhumiexmiktubafil-ktiebtal-kronakitas-slatenta’Iżrael?
16UĠowasraqadma’missirijietu,undifenf’Samarija mas-slatenta’Iżrael;uĠerobogħamibnubedajsaltan minfloku
17UAmażija,binĠowas,sultanta’Ġuda,għexħmistax-il senawaral-mewtta’Ġowas,binĠowaħaż,sultanta’ Iżrael
18Ul-bqijatal-attita’Amażijamhumiexmiktubafil-ktieb tal-kronakitas-slatenta’Ġuda?
19Issagħamlukonspirazzjonikontrihf’Ġerusalemm:u ħarablejnLakis;immabagħtuwarajhlejnLakis,uqatluh hemmhekk
20Uġabuhfuqiż-żwiemel:undifenf’Ġerusalemmma’ missirijietufil-beltta’David
21Ul-poplukolluta’ĠudaħalilAżarija,likellusittax-il sena,ugħamluhsultanminflokmissieruAmażija.
22HubenaElat,ureġġagħhaluralilĠuda,waralis-sultan raqadma’missirijietu.
23Fil-ħmistax-ilsenata’AmażijabinĠowas,sultanta’ Ġuda,ĠerobogħambinĠowas,sultanta’Iżrael,beda jsaltanf’Samarija,udamisaltanwieħeduerbgħinsena
24Ugħameldaklihuħażinf’għajnejnil-Mulej:ma warrabxmid-dnubietkollhata’ĠerobogħambinNebat,li ġiegħellilIżraeljidneb
25Huwarrestawral-kostata’Iżraelmid-daħlata’Ħamat sal-baħartal-pjanura,skontil-kelmatal-Mulej,Allata’ Iżrael,likienqalpermezztal-qaddejtiegħuĠona,bin Ammittaj,il-profeta,likienminnGat-efer
26Għaxil-Mulejrat-tbatijata’Iżrael,likienettassew morra:għaxmakienhemmħaddmagħluq,jewħadd mitluq,uħaddmakienjgħinlilIżrael
27Ul-MulejmaqalxlisejħassarisemIżraelminntaħtissema:immasalvahompermezzta’idĠerobogħambin Ġowas
28Issal-bqijatal-attita’Ġerobogħam,ukulmagħamel,u l-qawwatiegħu,kifiggwerra,ukifreġa’ħaluraDamasku uĦamat,likienuta’Ġuda,għalIżrael,mhumiexmiktuba fil-ktiebtal-kronakitas-slatenta’Iżrael?
29UĠerobogħamraqadma’missirijietu,mas-slatenta’ Iżrael;uŻakkarija,ibnu,bedajsaltanminfloku
KAPITLU15
1Fis-seba’ugħoxrinsenata’Ġerobogħam,sultanta’ Iżrael,bedajsaltanGħażarija,binAmażija,sultanta’Ġuda.
2Sittax-ilsenakellumetabedajsaltan,udamisaltantnejn uħamsinsenaf’ĠerusalemmUommukienjisimha ĠekolijaminnĠerusalemm.
3Ugħameldaklikiensewwaf’għajnejnil-Mulej,skont dakkollulikiengħamelmissieruAmażija;
4Ħlieflil-postijietgħoljinmatneħħewx:in-niesbaqgħu joffrusagrifiċċjiujaħarqul-inċensfuqil-postijietgħoljin
5Ul-Mulejlaqatlis-sultan,ubaqa’bil-lebbrusal-jumta’ mewtu,ubaqa’jgħammarf’darseparata.UJotam,binissultan,kienfuqid-dar,ukienjiġġudikalin-niestal-pajjiż
6Ul-bqijatal-ġrajjietta’Ażarija,ukulmagħamel, mhumiexmiktubafil-ktiebtal-kronakitas-slatenta’Ġuda?
7Għalhekk,Ażarijaraqadma’missirijietu;udifnuhma’ missirijietufil-beltta’David;uibnuJotambedajsaltan minfloku.
8Fit-tletinutletinsenata’Għażarija,sultanta’Ġuda, Żakkarija,binĠerobogħam,saltanfuqIżraelf’Samarija għalsittxhur
9Ugħameldaklihuħażinf’għajnejnil-Mulej,bħalma kienugħamlumissirijietu;mawarrabxmid-dnubietta’ ĠerobogħambinNebat,liġiegħellilIżraeljidneb. 10USallumbinĠabesikkonspirakontrih,uħabatmiegħu quddiemil-poplu,uqatlu,ubedajsaltanminfloku 11Ul-bqijatal-attita’Żakkarija,ara,humamiktubafilktiebtal-kronakitas-slatenta’Iżrael
12Dinkienetil-kelmalil-MulejqallilĠeħu,metaqallu: “Uliedekjoqogħdufuqit-tronta’Israelsar-raba’ ġenerazzjoni”Uhekkġara
13SallumbinĠabesbedajsaltanfid-disgħautletinsenata’ Użżija,sultanta’Ġuda;udamisaltanxaharsħiħ f’Samarija
14GħaxMenahembinGaditela’minnTirsauġieSamaria, uqatellilSallumbinĠabesf’Samaria,uqatlu,ubeda jsaltanminfloku
15Ul-bqijatal-ġrajjietta’Sallum,ul-konspirazzjonili għamel,ara,humamiktubafil-ktiebtal-kronakitas-slaten ta’Israel
16ImbagħadMenahemħabatlilTifsah,ulilkulmakien fiha,ul-inħawitagħhaminnTirsa:għaxmafetħulux, għalhekkħabatha;uqatagħhalin-nisakollhalikienutqal fiha
17Fid-disgħautletinsenata’Għażarija,sultanta’Ġuda, bedajsaltanMenahembinGadifuqIżrael,udamisaltan għalgħaxarsninf’Samarija.
18Ugħameldaklihuħażinf’għajnejnil-Mulej:ma tbiegħedxmid-dnubietta’ĠerobogħambinNebat,li ġiegħellilIżraeljidnebtulħajjithomkollha.
19UPul,is-sultantal-Assirja,ġiekontral-art;uMenaħem talilPulelftalenttal-fidda,biexidutkunmiegħubiex isaħħaħis-saltnaf’idu.
20UMenahemġabaril-flusta’Israel,mingħandl-irġiel kollhasetgħanausinjuri,mingħandkullraġelħamsin xekeltal-fidda,biexjagħtuhomlis-sultantal-Assirja. Għalhekk,is-sultantal-Assirjadarlura,umabaqaxhemm fil-pajjiż
21Ul-bqijatal-ġrajjietta’Menahem,ukulmagħamel, mhumiexmiktubafil-ktiebtal-kronakitas-slatenta’Israel? 22UMenahemraqadma’missirijietu;uPekaħija,ibnu, bedajsaltanminfloku.
23Fil-ħamsinsenata’Għażarija,sultanta’Ġuda,Pekaħija, binMenaħem,bedajsaltanfuqIżraelf’Samarija,udam isaltansentejn.
24Ugħameldaklihuħażinf’għajnejnil-Mulej:ma warrabxmid-dnubietta’ĠerobogħambinNebat,liġiegħel lilIżraeljidneb.
25ImmaPekaħ,binRemalija,kaptantiegħu,ikkonspira kontrih,uqatluf’Samarija,fil-palazztad-dartas-sultan, flimkienma’ArgobuArija,umiegħuħamsinraġelmillGileadin;uqatlu,ubedajsaltanminfloku
26Ul-bqijatal-ġrajjietta’Pekaħija,ukulmagħamel,ara, humamiktubafil-ktiebtal-kronakitas-slatenta’Israel.
27Fit-tnejnuħamsinsenata’Għażarija,sultanta’Ġuda, Pekaħ,binRemalija,bedajsaltanfuqIżraelf’Samarija,u damisaltangħalgħoxrinsena.
28Ugħameldaklihuħażinf’għajnejnil-Mulej:ma warrabxmid-dnubietta’ĠerobogħambinNebat,liġiegħel lilIżraeljidneb.
29FiżmienPekaħ,is-sultanta’Iżrael,ġieTiglat-pileser, is-sultantal-Assirja,uħalilIjon,Abel-bet-magħa, Ġanogħa,Kedes,Ħasor,Gilead,uGalilija,l-artkollhata’ Naftali,uġarrhomfil-jasarlejnl-Assirja
30UĦoseabinElagħamelkonspirazzjonikontraPekaħ binRemalija,uħabatmiegħuuqatlu,ubedajsaltan minfloku,fl-għoxrinsenata’ĠotambinUżżija
31Ul-bqijatal-ġrajjietta’Pekaħ,ukulmagħamel,ara, humamiktubafil-ktiebtal-kronakitas-slatenta’Israel
32Fit-tienisenata’Pekaħ,binRemalija,sultanta’Iżrael, bedajsaltanĠotam,binUżżija,sultanta’Ġuda.
33Ħamsaugħoxrinsenakellumetabedajsaltan,udam isaltansittax-ilsenaf’ĠerusalemmUommukienjisimha Ġerusa,bintSadok.
34Ugħameldaklikiensewwaf’għajnejnil-Mulej: għamelskontdakkollulikiengħamelmissieruUżżija
35Madankollul-postijietgħoljinmatneħħewx:in-nies baqgħujoffrusagrifiċċjiujaħarqul-inċensfil-postijiet għoljinHubenal-biebta’fuqtad-dartal-Mulej
36Issal-bqijatal-ġrajjietta’Jotam,ukulmagħamel, mhumiexmiktubafil-ktiebtal-kronakitas-slatenta’Ġuda?
37F’dawkil-jiemil-MulejbedajibgħatkontraĠudalil Reżin,is-sultanta’Sirja,ulilPekaħ,binRemalija
38UJotamraqadma’missirijietu,undifenma’ missirijietufil-beltta’Davidmissieru:uAħaż,ibnu,beda jsaltanminfloku
KAPITLU16
1Fis-sbatax-ilsenata’Pekaħ,binRemalija,bedajsaltan Aħaż,binJotam,sultanta’Ġuda
2Aħażkellugħoxrinsenametabedajsaltan,udamisaltan sittax-ilsenaf’Ġerusalemm,umagħamilxdaklihusewwa f’għajnejnil-Mulej,Allatiegħu,bħalDavidmissieru
3Immamexafit-triqtas-slatenta’Israel,iva,ugħaddalil ibnumin-nar,skontl-abominazzjonijiettal-ġnus,lil-Mulej keċċaminnquddiemuliedIsrael
4Uoffrasagrifiċċjiuħaraqinċensfil-postijietgħoljin,u fuql-għoljiet,utaħtkullsiġraħadra
5ImbagħadReżin,is-sultantas-Sirja,uPekaħ,bin Remalija,is-sultanta’Iżrael,telgħuĠerusalemmgħallgwerra;uassedjawlilAħaż,immamasetgħuxjegħlbuh
6Dakiż-żmienReżin,is-sultantas-Sirja,irkupraElatlisSirja,ukeċċal-LhudminnElat:us-SirjaniġewElat,u għammruhemmsal-lum
7GħalhekkAħażbagħatmessaġġieralilTiglat-pileser, sultantal-Assirja,uqallu:“Jienal-qaddejtiegħekuibnek: itla’,usalvaniminnidis-sultanta’Sirjauminnidis-sultan ta’Iżrael,liqamukontrija”
8UAħażħal-fiddaud-deheblikienujinstabufid-dartalMulejufit-teżoritad-dartas-sultan,ubagħathombħala rigallis-sultantal-Assirja
9Us-sultantal-Assirjasema’minnu:għaxis-sultantalAssirjatela’kontraDamasku,uħadha,uġarrlin-nies tagħhafil-jasarlejnKir,uqatellilReżin
10Us-sultanAħażmarDamaskubiexjiltaqa’ma’Tiglatpileser,sultantal-Assirja,uraartallikienhemm f’Damasku:us-sultanAħażbagħatlilUrijal-qassisiddisinntal-artal,ul-mudelltiegħu,skontix-xogħolkollu tiegħu
11UUrijal-qassisbenaartalskontdakkollulis-sultan AħażkienbagħatminnDamasku:hekkUrijal-qassis għamluqabelmas-sultanAħażġieminnDamasku 12Umetas-sultanġieminnDamasku,is-sultanral-artal: us-sultanresaqlejnl-artal,uoffraoffertifuqu
13Uħaraql-offertatal-ħruqtiegħuul-offertatal-ikel tiegħu,uferral-offertatax-xorbtiegħu,uraxxid-demm tal-offertita’sliemtiegħufuql-artal.
14Uġibukolll-artaltal-bronż,likienquddiemil-Mulej, minnquddiemid-dar,minnbejnl-artalud-dartal-Mulej,u poġġiehfuqin-naħatat-tramuntanatal-artal
15Us-sultanAħażordnalilUrijal-qassis,uqallu:“Fuqlartalil-kbiraħraql-offertamaħruqata’filgħoduul-offerta tal-ikelta’filgħaxijaus-sagrifiċċjumaħruqtas-sultanuloffertatal-ikeltiegħu,flimkienmal-offertamaħruqatalpoplukollutal-artul-offertatal-ikeltagħhomul-offerti tax-xorbtagħhom;uroxxfuqud-demmkollutal-offerta
maħruqaud-demmkollutas-sagrifiċċjuUl-artaltal-bronż ikungħalijabiexnistaqsibih.”
16HekkgħamelUrijal-qassis,skontkulmaordnas-sultan Aħaż.
17Us-sultanAħażqata’t-truftal-bażijiet,uneħħal-baċir minnfuqhom;uniżżelil-baħarminnfuqil-barrintal-bronż likienutaħtu,upoġġiehfuqpavimenttal-ġebel
18Ul-kenntas-Sabatlikienubnewfid-dar,ud-daħlatassultanminnbarra,neħħamid-dartal-Mulejminħabbassultantal-Assirja
19Issal-bqijatal-attita’Aħażligħamel,mhumiex miktubafil-ktiebtal-kronakitas-slatenta’Ġuda?
20UAħażraqadma’missirijietu,undifenma’missirijietu fil-beltta’David:uĦeżekija,ibnu,bedajsaltanminfloku
KAPITLU17
1Fit-tnax-ilsenata’Aħaż,sultanta’Ġuda,bedajsaltan ĦoseabinElaf’SamarijafuqIżraelgħaldisa’snin.
2Ugħameldaklihuħażinf’għajnejnil-Mulej,imma mhuxbħas-slatenta’Israellikienuqablu
3Salmaneser,is-sultantal-Assirja,tela’kontrih;uĦosea saril-qaddejtiegħu,utahrigali
4Us-sultantal-Assirjasabkonspirazzjonif’Ħosea:għax kienbagħatmessaġġieragħandSo,is-sultantal-Eġittu,u maġabl-ebdarigallis-sultantal-Assirja,bħalmakien jagħmelsenawarasena;għalhekkis-sultantal-Assirja għalquurabtufil-ħabs.
5Imbagħadis-sultantal-Assirjatela’mal-artkollha,utela’ Samarija,uassedjahagħaltlietsnin
6Fid-disa’senata’Ħosea,is-sultantal-Assirjaħalil Samarija,uġarrlilIżraellejnl-Assirja,uqiegħedhom f’Ħalahuf’Ħaborħdejnix-xmarata’Gozan,ufil-bliettalMedi.
7GħaxhekkġaraliwliedIżraelkienudinbukontralMulej,Allatagħhom,likienħariġhomminnartl-Eġittu, minntaħtidejnil-Fargħun,sultantal-Eġittu,ukienu beżgħuminnallatoħra
8Umxewfl-istatutital-ġnuslil-Mulejkienkeċċaminn quddiemuliedIżrael,utas-slatenta’Iżrael,likienu għamlu
9UwliedIżraelgħamlubil-moħbiaffarijietlimakinux sewwakontral-MulejAllatagħhom,ubnewpostijiet għoljingħalihominfushomfil-blietkollhatagħhom,mittorrital-għassiesasal-beltimdawrabis-swar
10Uwaqqfugħalihominfushomxbihatuasturif’kull għoljagħolja,utaħtkullsiġraħadra:
11Uhemmhekkħarqul-inċensfil-postijietgħoljinkollha, bħall-ġnuslil-Mulejkienġarrminnquddiemhom;u għamluaffarijietħżienabiexjipprovokawlill-Mulejgħallkorla:
12Għaxkienujaqdul-idoli,lidwarhomil-Mulejkien qalilhom:“Latagħmluxdan”
13Madankollul-MulejxehedkontraIżraelukontraĠuda permezztal-profetikollhaupermezztal-veġġentikollha,u qalilhom:“Duruluraminntriqatkomil-ħżiena,użommulkmandamentiul-istatutitiegħi,skontil-liġikollhali ordnajtlilmissirijietkomulibgħattilkompermezztalqaddejjatiegħil-profeti”
14Madankollumasemgħux,iżdatwebbsurashom,bħal għonqmissirijiethom,limaemmnuxfil-MulejAlla tagħhom
15Uċaħdul-istatutitiegħu,ul-patttiegħuligħamelma’ missirijiethom,ux-xhiedatiegħulixehedkontrihom;u mxewwaral-frugħa,usarufiergħin,umxewwaral-ġnusli kienumadwarhom,lidwarhomil-Mulejkienordnalhomli majagħmluxbħalhom.
16Utelqul-kmandamentikollhatal-Mulej,Allatagħhom, ugħamlugħalihomxbihatimdewba,żewġgħoġiela,u għamluastura,uqiemulill-armatakollhatas-sema,uqdew lilBagħal
17Ugħaddewliluliedhomsubienubnietmin-nar,uużaw it-teħbirus-seħer,ubiegħulilhominfushombiexjagħmlu l-ħażenf’għajnejnil-Mulej,biexjipprovokawhgħall-korla
18Għalhekkil-Mulejinkorlaħafnama’Iżrael,u keċċiehomminnquddiemwiċċu:mabaqa’ħaddħliefittribùta’Ġudabiss
19LanqasĠudamażammil-kmandamentital-Mulej,Alla tagħhom,immamexafl-istatutiligħamluIżrael
20Ul-Mulejċaħadlin-niselkolluta’Iżrael,uaffliġġiehom, utelaqhomf’idejndawklijħarbtuhom,sakemmkeċċiehom minnquddiemgħajnejh
21Għaxhuqata’lilIżraelminndarDavid;ugħamlulil ĠerobogħambinNebatsultan:uĠerobogħamkeċċalil Iżraelmillijimxiwaral-Mulej,uġegħelhomjidnebdnub kbir
22GħaxuliedIżraelmxewfid-dnubietkollhaligħamel Ġerobogħam;maħarġuxminnhom;
23Sakemmil-MulejneħħalilIżraelminnquddiemwiċċu, bħalmakienqalpermezztal-qaddejjatiegħukollhalprofetiHekkkienIżraelmeħudfl-eżiljuminnartustess lejnl-Assirjasallum
24Us-sultantal-AssirjaġabirġielminnBabilonja,uminn Kuta,uminnAva,uminnĦamat,uminnSefarvajim,u qiegħedhomfil-blietta’SamarijaminflokuliedIżrael:u ħaduf’idejhomlilSamarija,ugħammrufil-bliettagħha.
25Uhekkġarafil-bidulibdewjgħammruhemmhekk,li mabeżgħuxmill-Mulej;għalhekkil-Mulejbagħatiljuni fosthom,liqatlulilxiwħudminnhom.
26Għalhekkkellmulis-sultantal-Assirjauqalulu:“Il-ġnus liintġarrejtuqiegħedtfil-blietta’Samarijamajafuxkif imurAllatal-art;għalhekkbagħatiljunifosthom,u,ara, joqtluhom,għaxmajafuxkifimurAllatal-art”
27Imbagħadis-sultantal-Assirjaordna,qal:“Ħuduhemm wieħedmill-qassisinliġibtuminnhemm;uħajmorruu jgħammruhemm,uħajgħallimhomil-modkifimurAlla tal-pajjiż”
28Imbagħadwieħedmill-qassisinlikienuġarrewminn Samarijaġieubedajgħammarf’Betel,ugħallimhomkif għandhomjibżgħumill-Mulej.
29Madankollukullġensgħamell-allattiegħu,u poġġiehomfid-djartal-postijietgħoljinlikienugħamlusSamaritani,kullġensfil-bliettiegħufejnkienjgħammar
30Ul-irġielta’BabilonjagħamlulilSukkot-benot,ulirġielta’KutgħamlulilNergal,ul-irġielta’Ħamat għamlulilAżima,
31Ul-AwitigħamlulilNibħazuTartak,us-Sefarwini ħarquliluliedhomfin-narlilAdrammelekuAnamelek,lallatta’Sefarvajim.
32Għalhekkbeżgħumill-Mulej,ugħamlugħalihom infushommill-aktarbaxximinnhomqassisintal-postijiet għoljin,likienujoffrusagrifiċċjigħalihomfid-djartalpostijietgħoljin
33Humabeżgħumill-Mulej,uqdewl-allattagħhomstess, skontid-drawwatal-ġnuslikienueżiljawminnhemm.
34Sal-lumgħadhomjagħmlul-istessdrawwietta’qabel: majibżgħuxmill-Mulej,ulanqasmajimxuskontl-istatuti tagħhom,jewid-digrietitagħhom,jewskontil-liġiulkmandamentlil-MulejtaliluliedĠakobb,lisemmieh Iżrael;
35Magħhomil-Mulejkiengħamelpatt,uordnalhom, qalilhom,“Latibżgħuxminnallatoħra,latmiluhom,la taqduhomx,ulanqastoffrulhomsagrifiċċji:
36Immal-Mulej,litellagħkomminnartl-Eġittub’qawwa kbiraudriegħmiftuħ,lilugħandkomtibżgħu,ulilu għandkomtqimu,ulilugħandkomtagħmlusagrifiċċji.
37Ul-istatuti,ul-ordinanzi,ul-liġi,ul-kmandament,li kitebgħalikom,għandkomtħarsuhombiextagħmluhom għaldejjem;um’għandkomxtibżgħuminnallatoħra.
38Ul-pattligħamiltmagħkomlatinsewhx;ulanqas tibżgħuminnallatoħra
39Immamill-Mulej,Allatagħkom,għandkomtibżgħu;u hujeħliskomminnidejnl-għedewwakollhatagħkom
40Madankollumasemgħux,iżdagħamlukifkienu jagħmluqabel.
41Għalhekkdawnil-ġnusbeżgħumill-Mulej,uqdewixxbihatimnaqqxatagħhom,kemmuliedhomkifukollulied uliedhom:bħalmagħamlumissirijiethom,hekkjagħmlu sal-lum
KAPITLU18
1Issaġarafit-tieletsenata’ĦoseabinEla,sultanta’Iżrael, liĦeżekijabinAħaż,sultanta’Ġuda,bedajsaltan.
2Ħamsaugħoxrinsenakellumetabedajsaltan;udam isaltandisgħaugħoxrinsenaf’ĠerusalemmOmmukien jisimhaAbi,bintŻakkarija.
3Ugħameldaklikiensewwaf’għajnejnil-Mulej,skont dakkollulikiengħamelDavidmissieru
4Huneħħal-postijietgħoljin,ukisserix-xbihat,uqata’lasteri,ukisserf’biċċietis-serptal-bronżlikiengħamel Mosè:għaxsadakinharuliedIżraelkienujaħarqululinċens:usemmiehNeħustan.
5Hufadafil-Mulej,Allata’Iżrael;uwarajhmakien hemmħaddbħalufostis-slatenkollhata’Ġuda,ulanqas fostdawklikienuqablu.
6Għaxbaqa’mwaħħalmal-Mulej,umatelaqxmillijimxi warajh,immażammil-kmandamentitiegħu,lil-Mulejkien ordnalilMosè.
7Ul-Mulejkienmiegħu;urnexxakullfejnmar;urribella kontras-sultantal-Assirja,umaservahx.
8Huħabatlill-FilistinsaGażaul-inħawitagħha,mit-torri tal-għassiesasal-beltimdawrabis-swar
9Uġarafir-raba’senatas-sultanĦeżekija,likienetis-seba’ senata’ĦoseabinEla,sultanta’Iżrael,liSalmaneser, sultantal-Assirja,tela’kontraSamarijauassedjaha
10Ufitmiemtlietsninħaduha:fis-sittsenata’Ħeżekija, jiġifierid-disa’senata’Ħosea,sultanta’Iżrael,Samarija nħatfet
11Us-sultantal-AssirjaeżiljalilIżraellejnl-Assirja,u qiegħedhomf’Ħalahuf’Ħaborħdejnix-xmarata’Gozan, ufil-bliettal-Medi:
12Għaxmaobdewxleħenil-Mulej,Allatagħhom,imma kisrul-patttiegħuukullmakkmandaMosè,il-qaddejtalMulej,umasemgħuhomxulanqasgħamluhom
13Issafl-erbatax-ilsenatas-sultanĦeżekija,Sennakerib, sultantal-Assirja,tela’kontral-blietkollhamdawra b’fortifikazzjonijietta’Ġuda,uħatafhom
14UĦeżekija,is-sultanta’Ġuda,bagħatlis-sultantalAssirjaf’Lakis,jgħidlu:“Jiendnibt;erġa’luraminni:dak litpoġġifuqinġorr”Us-sultantal-Assirjaħatarlil Ħeżekija,is-sultanta’Ġuda,tlietmitttalenttal-fiddau tletintalenttad-deheb.
15UĦeżekijatahil-fiddakollhalinstabetfid-dartalMulejufit-teżoritad-dartas-sultan
16Dakiż-żmienĦeżekijaqata’d-dehebmill-bibientattempjutal-Mulejumill-pilastriliĦeżekija,is-sultanta’ Ġuda,kienkesa,utahomlis-sultantal-Assirja.
17Us-sultantal-AssirjabagħatlilTartanuRabsarisu RabshakehminnLakisgħandis-sultanĦeżekijab’armata kbirakontraĠerusalemm.UtelgħuuwasluĠerusalemm. Umetatelgħu,wasluuwaqfuħdejnil-kanaltal-għadirata’ fuq,lihemmfit-triqewlenijatal-għalqatal-ħsil
18Umetasejħulis-sultan,ħarġugħandhomEljakimbin Ħilkija,likienjieħuħsiebid-dar,uSebnal-iskriba,u ĠowabinAsafir-reġistratur
19URabshakeqalilhom:“KellemlilĦeżekija,hekkqalissultanil-kbir,is-sultantal-Assirja:X’fiduċjagħandekdin?
20Inttgħid,(immadanhukliemfiergħa,)ligħandil-parir us-saħħagħall-gwerra.Issaf’mintafda,biextirribella kontrija?
21Issa,ara,inttafdafil-bastunta’dinil-qasbambenġla, iva,fl-Eġittu,lijekkraġeljistrieħfuqha,tidħolluf’iduu tinfidhielu:hekkhul-Fargħun,sultantal-Eġittugħaldawk kollhalijafdawfih
22Immajekktgħiduli,‘Aħnanafdawfil-Mulej,Alla tagħna’,mhuxdanhulil-postijietgħoljinul-artalitiegħu Ħeżekijaneħħa,uqallilĠudaulilĠerusalemm, ‘Għandkomtqimuquddiemdanl-artalf’Ġerusalemm?’
23Issa,mela,nitolbok,agħmelwegħdietlilsidis-sultan tal-Assirja,ujiennagħtikżewġelfejnżiemel,jekktista’ min-naħatiegħekissibrikkiebafuqhom.
24Kifmelaseddawwarwiċċkaptanwieħedmill-iżgħar qaddejjata’sidi,utpoġġil-fiduċjatiegħekfl-Eġittugħallkarrijietur-rikkiebataż-żwiemel?
25Issa,tlajtjienkontradanil-postmingħajril-parirtalMulejbiexneqirdu?Il-Mulejqalli:“Itla’kontradinl-art,u qerdha.”
26ImbagħadEljakim,binĦilkija,uSebna,uĠowa,qalu lilRabsake:“Tkellem,jekkjogħġbok,lill-qaddejjatiegħek bil-lingwaSirjana;għaxnifhmuha;utitkellimniexbillingwaLhudijaf’widnejnin-niesliqegħdinfuqis-sur”
27ImmaRabshakeqalilhom:“Sidibagħatnigħandsideku għandekbiexngħidlekdanil-kliem?Mabagħatnixgħand l-irġielliqegħdinfuqis-sur,biexjieklul-ħmieġtagħhom stessujixorbul-awrinatagħhomstessmagħkom?”
28ImbagħadRabshakehqambilwieqfaugħajjatb’leħen għolibl-ilsienLhudi,uqal,“Isimgħul-kelmatas-sultanilkbir,is-sultantal-Assirja:
29Hekkjgħidis-sultan:“ĦalliĦeżekijamajqarraqx bikom,għaxmajkunxjista’jeħliskomminnidu”
30UħalliĦeżekijamajġagħalkomxtafdawfil-Mulej,billi jgħidilkom,‘Il-Mulejżgurlijeħlisna,udinil-beltma tingħataxf’idejnis-sultantal-Assirja’
31TisimgħuxlilĦeżekija:għaxhekkqalis-sultantalAssirja,Agħmlupattmiegħib’rigal,uejjewgħandi,u mbagħadtieklukullwieħedmid-dieljatiegħustess,ukull
wieħedmis-siġratat-tintiegħu,utixorbukullwieħedmillilmatal-birtiegħu.
32Sakemmniġiuneħodkomf’artbħalartkom,arttalqamħul-inbid,arttal-ħobżud-dwieli,arttaż-żejttażżebbuġutal-għasel,biextgħixuumatmutux:utismagħx lilĦeżekija,metajqarraqbikom,ujgħid,Il-Mulejjeħlisna 33Hemmxiwieħedmill-allattal-ġnusliħeleslilartu kollhaminnidis-sultantal-Assirja?
34Fejnhumal-allatta’Ħamatuta’Arpad?Fejnhumalallatta’Sefarvajim,ta’Ħenauta’Iva?Ħelsuhumalil Samarijaminnidejja?
35Minhumafostl-allatkollhatal-pajjiżiliħelsu pajjiżhomminnidejja,biexil-MulejjeħleslilĠerusalemm minnidi?
36Immal-poplubaqa’sieketumawieġebxkelma,għax il-kmandtas-sultankienjgħid:“Tweġbuhx.”
37ImbagħadEljakimbinĦilkija,likieninkarigatmid-dar, uSebnal-iskriba,uĠowabinAsafir-reġistratur,marru għandĦeżekijabiħwejjiġhomimċarrtin,uqalulukliem Rabsake
KAPITLU19
1Uġarali,metas-sultanĦeżekijasama’dan,qatta’ ħwejġu,kesaruħub’libsatax-xkejjerudaħalfid-dartalMulej
2UbagħatlilEljakim,likienfuqid-dar,ulilSebnaliskriba,ulix-xjuħtal-qassisin,lebsinilbiestax-xkora, għandIsaijal-profetabinAmos
3Uqalulu:“HekkqalĦeżekija,‘Danil-jumhujumta’ niket,ta’ċanfira,uta’dagħa:għaxit-tfalwaslugħall-ħin tat-twelid,um’hemmxsaħħabiextiled’”
4Jista’jkunlil-Mulej,Allatiegħek,jisma’l-kliemkolluta’ Rabsake,lis-sultantal-Assirjasidubagħatbiexjgħajjarlil Allal-ħaj;ujċanfaril-kliemlisama’l-Mulej,Allatiegħek: għalhekkerfa’t-talbatiegħekgħall-fdallifadal
5Għalhekk,il-qaddejjatas-sultanĦeżekijamarrugħand Isaija
6UIsaijaqalilhom:“Hekkgħandkomtgħidulilsidek, ‘Hekkjgħidil-Mulej:‘Tibżaxmill-kliemlismajt,libih iddiżappuntawnil-qaddejjatas-sultantal-Assirja’”
7Ara,jiensenibgħatmewġafuqu,ujisma’xniegħa,u jerġa’luralejnartu;ujiensenġiegħlujaqa’bis-sejff’artu stess
8Għalhekk,Rabsakerritorna,usablis-sultantal-Assirja jiġġieledkontraLibna:għaxkiensama’likientelaqminn Lakis
9Umetasama’lilTirħaka,is-sultantal-Etjopja,“Ara, ħareġjiġġieledkontrik,”reġa’bagħatmessaġġieralil Ħeżekija,jgħidlu:
10HekkgħandkomtgħidulilĦeżekija,sultanta’Ġuda, “TħallixlilAllatiegħek,lifihtafda,iqarraqbik,billi jgħidlek,‘Ġerusalemmmatingħataxf’idejnis-sultantalAssirja’”
11Ara,intsmajtx’għamlus-slatental-Assirjalill-artijiet kollha,billiqerduhomgħalkollox:usetiġimeħlus?
12L-allattal-ġnusħelsuhomlildawkliqerdumissirijieti, bħalGozan,Ħaran,Reżef,uwliedGħedenlikienu f’Telasar?
13Fejnhus-sultanta’Ħamat,us-sultanta’Arpad,ussultantal-beltta’Sefarvajim,ta’Ħena,uta’Iva?
14UĦeżekijarċieval-ittraminnidil-messaġġiera,u qaraha:uĦeżekijatela’fid-dartal-Mulej,ufirexha quddiemil-Mulej
15UĦeżekijatalabquddiemil-Mulejuqal:“Mulej,Alla ta’Israel,litgħammarbejnil-kerubini,intwaħdekAllatassaltnietkollhatad-dinja;intgħamiltis-semaul-art”
16Mulej,inżelwidnejkuisma’:iftaħgħajnejk,Mulej,u ara:uisma’kliemSanħerib,libagħtubiexjgħajjarlilAlla l-ħaj
17Tassew,Mulej,is-slatental-Assirjaqerdul-ġnusu artijiethom, 18Utefgħul-allattagħhomfin-nar:għaxmakinuxallat, immaxogħolidejnil-bniedem,injamuġebel:għalhekk qerduhom
19Issamela,MulejAllatagħna,nitolbok,salvanaminn idu,biexis-saltnietkollhatad-dinjajkunujafuliintilMulejAlla,intwaħdek
20ImbagħadIsaijabinAmosbagħatjgħidlilĦeżekija: “Hekkqalil-Mulej,Allata’Iżrael:‘Smajtdaklitlabtlili kontraSanħerib,sultantal-Assirja
21Dinhijal-kelmaliqalil-Mulejdwaru:“Ix-xebba,bint Sijon,stmerrietk,udaħqetbik;bintĠerusalemmxeħtet rashalejk”
22Lilmingħajjartugħajjejt,ukontramingħollejtleħnek, urefajtgħajnejk’ilfuq?Kontral-Qaddista’Iżrael.
23Permezztal-messaġġieratiegħekintżeblaħtlill-Mulej, ugħedt,Bil-kotratal-karrijiettiegħitlajtsal-għolitalmuntanji,sal-ġnubtal-Libanu,unaqta’s-siġartwaltaċċedrutiegħu,ul-isbaħsiġartal-prinjoltiegħu:unidħolflgħixiental-konfinitiegħu,ufil-forestatal-Karmeltiegħu
24Ħaffartuxrobtilmijietbarranin,ub’qiegħsaqajja nixxefix-xmajjarkollhatal-postijietassedjati
25Masmajtxminnżmienilukifgħamiltha,uminn żminijietimgħoddijalisawwartha?Issagħamiltha,biexint tkuntridtħarbatblietimdawrinb’fortifikazzjonijiet f’munzellita’ħerba
26Għalhekkl-abitantitagħhomkienużgħarfil-qawwa, tħawduutħawdu;kienubħall-ħaxixtar-raba’,ubħallħaxixaħdar,bħall-ħaxixfuqil-bjut,ubħall-qamħmaħruq qabelmajikber.
27Immajiennaffejntoqgħod,ufejntoħroġufejntidħol, ufejntirrabjakontrija
28Peresslil-korlatiegħekkontrijaul-għagħatiegħek telgħetf’widnejja,għalhekksenpoġġil-ganċtiegħi f’imnieħrek,ul-ilħnatiegħif’xufftejk,usenerġa’ nreġġgħekluramit-triqliminnhaġejt.
29Udanikunsinjalgħalik,Dinis-senatiekludaklijikber waħdu,ufit-tienisenadaklijinbetminnu;ufit-tieletsena tiżrgħuutaħsdu,utħawludwieliutieklul-frotttagħhom
30Ul-fdallijkunħarabmid-darta’Ġudajerġa’jtella’lgħeruq’lisfel,ujagħmelil-frott’ilfuq
31GħaxminnĠerusalemmjoħroġfdal,udawklijaħarbu mill-muntanjaSijon:il-ħeġġatal-Mulejta’l-eżerċti tagħmeldan
32Għalhekkhekkjgħidil-Mulejdwaris-sultantal-Assirja: “Majidħolxf’dinil-belt,ulanqasjisparavleġġa hemmhekk,ulanqasmajiġiquddiemhabit-tarka,ulanqas majtella’xiħitankontriha”
33Mit-triqliġieminnha,minnhajerġa’lura,umajidħolx f’dinil-belt,jgħidil-Mulej.
34Għaxjienseniddefendidinil-belt,biexinsalvaha, minħabbafijannifsi,uminħabbal-qaddejtiegħiDavid
35Uġaraf’dikil-lejllil-anġlutal-Mulejħareġuqatelfilkamptal-Assirjanimijauħamsautmeninelf.Umeta qamukmienifilgħodu,ara,kienulkollkatavrimejta
36Għalhekk,Sennakerib,is-sultantal-Assirja,telaq,umar urritorna,ubaqa’jgħammarf’Ninwe.
37Uġarali,waqtlikienqediqimfid-darta’Nisrok,alla tiegħu,AdrammelekuSareżerulieduqatluhbis-sejf:u ħarbulejnl-arttal-Armenja.UEsarħaddon,ibnu,beda jsaltanminfloku
KAPITLU20
1F’dawkil-jiemĦeżekijamaradgħall-mewt.Ul-profeta IsaijabinAmosmargħanduuqallu:“Hekkqalil-Mulej: ‘Agħmelordnigħaldarek,għaxintsetmutumatgħixx’”
2Imbagħaddawwarwiċċulejnil-ħajtutalablill-Muleju qal:
3Nitolbok,Mulej,ftakarissakifimxejtquddiemekbilveritàub’qalbsħiħa,ugħamiltdaklihutajjebf’għajnejk.” UĦeżekijabekabil-qalb
4UġaraliqabelmaIsaijakienħareġfil-bitħatan-nofs,ilkelmatal-Mulejġietlu,tgħidlu:
5Erġa’lura,ugħidlilĦeżekija,il-kaptantal-poplutiegħi, “Hekkqalil-Mulej,Allata’Davidmissierek:‘Smajtittalbatiegħek,rajtid-dmugħtiegħek.Ara,jiensenfejjaqek. Fit-tieletjumtitla’lejnid-dartal-Mulej
6Unżidma’jiemekħmistax-ilsena;uneħleslilekulildin il-beltminnidis-sultantal-Assirja;uniddefendidinil-belt minħabbafijannifsi,uminħabbal-qaddejtiegħiDavid
7UIsaijaqal,“Ħudubiċċatin”Uħaduhaupoġġewhafuq l-għerq,uhufieq.
8UĦeżekijaqallilIsaija:“X’sejkunis-sinjallil-Mulej ifejjaqni,ulinitla’fid-dartal-Mulejfit-tieletjum?”
9UIsaijaqal:“Danis-sinjalsejkollokmingħandil-Mulej, lil-Mulejsejagħmeldakliqal:Id-dellgħandujimxi’l quddiemgħaxargradi,jewjerġa’luragħaxargradi?”
10UĦeżekijawieġeb:“Ħaġaħafifalid-delljinżelgħaxar gradi;le,immaħajmurluragħaxargradi”
11Ul-profetaIsaijagħajjatlill-Mulej,udanġibedid-dell luragħaxargradi,libihomkienniżelfil-arloġġta’Aħaż. 12Dakiż-żmienBerodakbaladan,binBaladan,sultanta’ Babilonja,bagħatittriurigallilĦeżekija,għaxkiensama’ liĦeżekijakienmarad.
13UĦeżekijasemagħhom,uwriehomid-darkollhatalaffarijietprezzjużitiegħu,il-fidda,ud-deheb,ul-ħwawar, ul-ingwentprezzjuż,ud-darkollhatal-armaturatiegħu,u kulmakienjinstabfit-teżoritiegħu:makienhemmxejn f’daru,ulanqasfid-dominjukollutiegħu,liĦeżekijama wriehomx
14Imbagħadil-profetaIsaijamargħandis-sultanĦeżekija, ustaqsieh:“X’qaludawnl-irġiel?Uminnfejnġew għandek?”UĦeżekijawieġeb:“Ġejjinminnartimbiegħda, minnBabilonja”
15Uqal,“X’rawf’darek?”UĦeżekijawieġeb,“Rawkull mahemmf’dari;m’hemmxejnfostit-teżoritiegħilima wrejthomx
16UIsaijaqallilĦeżekija:“Isma’l-kelmatal-Mulej.”
17Ara,jiġuż-żminijiet,metakulmahemmf’darek,udak limissirijietekġabrusal-lum,sejinġarrlejnBabilonja: xejnmajibqa’,jgħidil-Mulej.
18Uminnuliedeklijoħorġuminnek,lisetnissel,se jieħdumagħhom;ujkunuewnukifil-palazztas-sultanta’ Babilonja
19ImbagħadĦeżekijaqallilIsaija:“Tajbahil-kelmatalMulejligħedt.”Uhuwieġeb:“Mhuxtajjeblijkunhemm il-paċiul-veritàfiżmieni?”
20Ul-bqijatal-ġrajjietta’Ħeżekija,ul-qawwakollha tiegħu,ukifgħamelgħadiraukanal,uġabl-ilmafil-belt, mhumiexmiktubafil-ktiebtal-kronakitas-slatenta’Ġuda?
21UĦeżekijaraqadma’missirijietu:uManassiibnubeda jsaltanminfloku
KAPITLU21
1Manassikellutnax-ilsenametabedajsaltan,udam isaltanħamsauħamsinsenaf’Ġerusalemm.Uommukien jisimhaĦefżiba
2Ugħameldaklihuħażinf’għajnejnil-Mulej,skontlabominazzjonijiettal-ġnuslil-Mulejkienkeċċaminn quddiemuliedIżrael
3Għaxreġa’benal-postijietgħoljinlikienqeredmissieru Ħeżekija;ubenaartaligħalBagħal,ugħamelasturatassema,bħalmagħamelAħab,sultanta’Iżrael;uqiemlillarmatakollhatas-sema,uservahom
4Ubenaaltarifid-dartal-Mulej,lidwarhal-Mulejqal: “F’Ġerusalemmsenqiegħedismi”
5Ubenaartarigħall-armatakollhatas-semafiż-żewġ btieħitad-dartal-Mulej.
6Ugħaddalilibnumin-nar,uosservaż-żminijiet,uużasseħer,uttrattama’spirtilijbigħul-bibienus-saħħara: għamelħafnaħażenf’għajnejnil-Mulej,biexjipprovokah għall-korla
7Uqiegħedxbiehaminquxatal-bosktas-saliblikien għamelfid-dar,lidwarhal-MulejkienqallilDavidulil ibnuSalamun:“F’dinid-daruf’Ġerusalemm,lijiengħażilt mit-tribujietkollhata’Iżrael,senpoġġiismigħaldejjem”
8LanqasmasenġiegħelsaqajnIsraeljiċċaqalquaktar’il barramill-artlitajtlilmissirijiethom;bissjekkjoqogħdu attentilijagħmluskontdakkolluliordnajthom,uskontilliġikollhaliordnalhomil-qaddejtiegħiMosè.
9Immahumamasemgħux;uManassiqarraqbihombiex jagħmluaktarħażinmill-ġnuslil-Mulejqeredqabelulied Israel.
10Ul-Mulejtkellempermezztal-qaddejjatiegħul-profeti, uqal:
11GħaxManassi,is-sultanta’Ġuda,għameldawnlabominazzjonijiet,ugħameliktarħażinminndakkolluli għamlul-Amoritilikienuqablu,uġiegħellilĠudawkoll jidnebbl-idolitiegħu:
12Għalhekkhekkjgħidil-Mulej,Allata’Iżrael:“Ara,jien senġibħażenfuqĠerusalemmuĠuda,likullmin jismagħha,iż-żewġwidnejhsejħossulhomtnemnim.”
13UsenferrexfuqĠerusalemmil-ħabelta’Samarija,ullivelltad-darta’Aħab:usenimsaħlilĠerusalemmbħalma raġeljimsaħplatt,jimsaħha,ujdawwarhata’taħtfuq 14Ujiensenabbandunal-fdalta’wirttiegħi,unagħtihom f’idejnl-għedewwatagħhom;ujsirupriżauħutagħallgħedewwakollhatagħhom;
15Għaxgħamludaklihuħażinf’għajnejja,urrabjawni, minndakinharlimissirijiethomħarġumill-Eġittu,sallum.
16Barraminnhekk,Manassixerreddemminnoċenti b’abbundanzakbira,sakemmmelalilĠerusalemmminn
tarfsatarfieħor;minbarrad-dnubtiegħulibihġiegħellil Ġudajidneb,billigħameldaklihuħażinf’għajnejnilMulej
17Issal-bqijatal-ġrajjietta’Manasse,ukulmagħamel,u d-dnublidineb,mhumiexmiktubafil-ktiebtal-kronakitasslatenta’Ġuda?
18UManasseraqadma’missirijietu,undifenfil-ġnienta’ daru,fil-ġnienta’Uzza;uAmon,ibnu,bedajsaltan minfloku
19Amonkellutnejnugħoxrinsenametabedajsaltan,u damisaltansentejnf’ĠerusalemmUommukienjisimha Mesullemet,bintĦarużminnJotba
20Ugħameldaklihuħażinf’għajnejnil-Mulej,bħalma għamelmissieruManassi
21Umexafit-triqkollhalimexafihamissieru,uservalidolilikienjaqdimissieru,uqiemhom:
22Utelaqlill-Mulej,Allata’missirijietu,umamexiexfittriqtal-Mulej
23Ul-qaddejjata’Amonikkonspirawkontrih,uqatlulissultanf’darustess
24Un-niestal-pajjiżqatlulildawkkollhalikienu kkonspirawkontras-sultanAmon;un-niestal-pajjiż għamlulilibnuĠosijasultanminfloku
25Issal-bqijatal-attita’Amonligħamel,mhumiex miktubafil-ktiebtal-kronakitas-slatenta’Ġuda?
26Undifenfil-qabartiegħufil-ġnienta’Uzza:uĠosija, ibnu,bedajsaltanminfloku
KAPITLU22
1Ġosijakellutmiensninmetabedajsaltan,udamisaltan wieħedutletinsenaf’ĠerusalemmUommukienjisimha Ġedida,bintAdajaminnBoskat
2Ugħameldaklikiensewwaf’għajnejnil-Mulej,umexa fit-triqkollhata’Davidmissieru,umadarxlejnil-lemin jewlejnix-xellug
3Uġarafit-tmintax-ilsenatas-sultanĠosija,lis-sultan bagħatlilSafanbinAżalija,binMesullam,l-iskriba,fiddartal-Mulej,uqallu:
4Itla’għandĦilkija,il-qassisil-kbir,biexjiġboril-fiddali nġiebetfid-dartal-Mulej,lil-għassiesatal-biebġabru mingħandil-poplu
5Uħajagħtuhf’idejndawklijagħmlux-xogħol,li għandhoml-inkarigutad-dartal-Mulej:uħajagħtuhlil dawklijagħmlux-xogħollihemmfid-dartal-Mulej,biex isewwul-ksurfid-dar,
6Lill-mastrudaxxi,lill-bennejja,ulill-bennejja,ubiex jixtrul-injamul-ġebelimnaqqaxbiexisewwud-dar.
7Madankollumasarilhoml-ebdakonttal-fluslingħataw f’idejhom,għaxaġixxewbil-fedeltà
8UĦilkija,il-qassisil-kbir,qallilSafan,l-iskriba:“Sibt il-ktiebtal-liġifid-dartal-Mulej.”UĦilkijatal-ktieblil Safan,uhuqrah
9USafan,l-iskriba,margħandis-sultanuġablul-aħbar lis-sultan,uqallu:“Il-qaddejjatiegħekġabrul-flusli nstabufid-darutawhomf’idejndawklijagħmlux-xogħol, dawkligħandhoml-inkarigutad-dartal-Mulej.”
10USafan,l-iskriba,qallis-sultan:“Ħilkija,il-qassis,tani ktieb”USafanqrahquddiemis-sultan
11Uġarali,metas-sultansama’l-kliemtal-ktiebtal-liġi, qatta’ħwejġu
12Us-sultantakmandlilĦilkijal-qassis,ulilAħikambin Safan,ulilAkborbinMikaja,ulilSafanl-iskriba,ulil Asajaqaddejtas-sultan,uqalilhom:
13Morru,staqsulill-Mulejgħalija,għall-poplu,ugħal Ġudakollu,dwaril-kliemta’danil-ktieblinstab:għax kbirahil-korlatal-Mulejlixegħletkontrina,għax missirijietnamasemgħuxil-kliemta’danil-ktieb,biex jagħmluskontdakkollulihumiktubdwarna.
14Għalhekk,Ħilkijal-qassis,uAħikam,uAkbor,uSafan, uAsaja,marrugħandĦuldal-profeta,martSallumbin Tikva,binĦarħas,il-kustodjutal-ħwejjeġ;(issahikienet toqgħodf’Ġerusalemmfil-kulleġġ;)utkellmumagħha
15Uhiqaltilhom:“Hekkqalil-Mulej,Allata’Israel, ‘Għidulir-raġellibagħatkomgħandi, 16Hekkjgħidil-Mulej,“Araw,jiensenġibħażenfuqdan il-postufuqdawklijgħammrufih,il-kliemkollutal-ktieb liqaras-sultanta’Ġuda
17Għaxtelquni,uħarqul-inċenslilallatoħra,biex jipprovokawnigħall-korlab’għemejjelkollhata’idejhom; għalhekkil-korlatiegħisetinxtegħelkontradanil-post,u matintefax
18Immalis-sultanta’ĠudalibagħatkomtistaqsulillMulej,hekkgħandkomtgħidulu,“Hekkjgħidil-Mulej, Allata’Israel,Dwaril-kliemlismajt;
19Billiqalbekkienetimħassba,uumiljajtruħekquddiem il-Mulejmetasmajtx’għedtkontradanil-postukontralabitantitiegħu,likellhomisiruħerbausaħta,uqsamt ħwejġekubkejtquddiemi,jienukollsmajtek,jgħidilMulej
20Ara,għalhekk,jienniġborekma’missirijietek,u tinġabarfil-qabartiegħekfis-sliem;ugħajnejkmajarawx il-ħażenkollulisenġibfuqdanil-post”Uhumatawlaħbarlis-sultan
KAPITLU23
1Us-sultanbagħat,uġabrugħandux-xjuħkollhata’Ġuda uta’Ġerusalemm
2Us-sultantela’fid-dartal-Mulej,ul-irġielkollhata’ Ġudaul-abitantikollhata’Ġerusalemmmiegħu,ulqassisin,ul-profeti,ul-poplukollu,miż-żgħarsal-kbar;u qaraf’widnejhomil-kliemkollutal-ktiebtal-pattlinstab fid-dartal-Mulej.
3Us-sultanqagħadbilwieqfaħdejnkolonna,ugħamelpatt quddiemil-Mulej,biexjimxiwaral-Mulej,ubiexiħaresilkmandamentitiegħuut-testimonjanzitiegħuul-istatuti tiegħub’qalbhomkollhaub’ruħhomkollha,biexiwettaq il-kliemta’danil-pattlikienumiktubaf’danil-ktieb.Ulpoplukollubaqa’jżommmal-patt
4Us-sultanordnalilĦilkija,il-qassisil-kbir,ulill-qassisin tat-tieniordni,ulill-għassiesatal-bieb,biexjoħorġumittempjutal-Mulejl-oġġettikollhalikienusarugħalBagħal, ugħall-Asċer,ugħall-eżerċtikollhatas-sema;uħaraqhom barraĠerusalemmfl-għelieqita’Kedron,uġarrl-irmied tagħhomlejnBetel
5Uneħħal-qassisinidolatri,lis-slatenta’Ġudakienu ħatrubiexjaħarqul-inċensfil-postijietgħoljinfil-blietta’ Ġuda,ufil-postijietmadwarĠerusalemm;ukolldawkli kienujaħarqul-inċenslilBagħal,lix-xemx,ulill-qamar,u lill-pjaneti,ulill-armatakollhatas-sema.
6Uħareġl-aseramid-dartal-Mulej,barraminn Ġerusalemm,lejnil-wiedta’Kidron,uħaraqhafil-wiedta’
Kidron,ugħaffġuhagħaltrab,uxeħetit-trabtagħhafuqloqbrata’wliedil-poplu.
7Uġarrafid-djartas-sodomiti,likienuħdejnid-dartalMulej,fejnin-nisakienujinsġupurtierigħall-Astura.
8Uġabil-qassisinkollhamill-blietta’Ġuda,uniġġesilpostijietgħoljinfejnil-qassisinkienuħarqul-inċens,minn GebasaBeersheba,ukisseril-postijietgħoljintal-bibienli kienufid-daħlatal-biebta’Ġożwèl-gvernaturtal-belt,li kienufuqix-xellugta’raġelħdejnil-biebtal-belt
9Madankollul-qassisintal-postijietgħoljinmatelgħux ħdejnl-artaltal-Mulejf’Ġerusalemm,immakienujieklu mill-ħobżblaħmirafostħuthom
10UniġġeslilTofet,liqiegħedfil-wiedta’wliedĦinnom, biexħaddmaseta’jgħaddililibnujewlilbintumin-narlil Molek
11Uneħħaż-żwiemellis-slatenta’Ġudakienutawlixxemx,fid-daħlatad-dartal-Mulej,ħdejnil-kamrata’ Natan-melek,il-kamarlier,likienetfil-periferija,uħaraqilkarrijiettax-xemxbin-nar.
12Ul-artalilikienufuqil-kamrata’fuqta’Aħaż,likienu għamlus-slatenta’Ġuda,ul-artaliliManassikiengħamel fiż-żewġbtieħitad-dartal-Mulej,is-sultanqeredhom,u kissirhomminnhemm,uxeħetit-trabtagħhomfil-wiedta’ Kedron
13Ul-postijietgħoljinlikienuquddiemĠerusalemm,li kienufuqil-lemintal-muntanjatat-taħsir,liSalamun,issultanta’Iżrael,kienbenagħalAstarte,l-abominazzjoni tas-Sidonjani,ugħalKemos,l-abominazzjonital-Mowabin, ugħalMilkom,l-abominazzjonita’wliedGħammon,issultankaxxehom
14Ukisserix-xbihat,qata’l-asteri,umelal-postijiet tagħhombl-għadamtal-bnedmin
15Barraminnhekk,l-artallikienf’Betel,ul-postgħolili kiengħamelĠerobogħambinNebat,liġiegħellilIżrael jidneb,kemmdakl-artalkifukollil-postgħolihukisser,u ħaraqil-postgħoli,ugħamilhatrab,uħaraqil-bosktassema.
16UhekkkifĠosijadar,lemaħl-oqbralikienuhemmfuq il-muntanja,ubagħat,uħal-għadammill-oqbra,u ħaraqhomfuql-artal,uniġġsu,skontil-kelmatal-Mulejli ħabbaril-bniedemta’Alla,liħabbardawnil-kelmiet 17Imbagħadqal,“X’titluhudakliqednara?”Un-niestalbeltqalulu,“Huwal-qabartal-bniedemta’Alla,liġieminn Ġuda,uħabbardawnl-affarijietligħamiltkontral-artalta’ Betel”
18Uqal,“Ħalluhwaħdu;ħaħaddmajċaqlaqlugħadmu.” Għalhekkħallewhwaħduflimkienmal-għadamtal-profeta likienħareġminnSamarija.
19Ud-djarkollhatal-postijietgħoljinlikienufil-blietta’ Samarija,lis-slatenta’Iżraelkienugħamlubiexjirrabjaw lill-Mulej,Ġosijaħahom,ugħamlilhomskontl-attikollha likiengħamelf’Betel.
20Uqatellill-qassisinkollhatal-postijietgħoljinlikienu hemmfuql-artali,uħaraqgħadamtal-irġielfuqhom,u reġa’luralejnĠerusalemm
21Us-sultanordnalill-poplukolluuqallu:“AgħmlulGħidlill-Mulej,Allatagħkom,kifhumiktubfil-ktiebta’ danil-patt”
22ŻgurlimakienxhemmGħidbħaldanminnżmienlimħallfinlikienujiġġudikawlilIżrael,ulanqasfil-jiem kollhatas-slatenta’Iżrael,ulanqastas-slatenta’Ġuda;
23Immafit-tmintax-ilsenatas-sultanĠosija,metadanlGħidġieċċelebratlill-Mulejf'Ġerusalemm.
24Barraminnhekk,Ġosijakeċċiehomlildawklikienu jaħdmubl-ispirtilijfabbrikawl-imħabba,lis-sħaħar,lixxbihat,lill-idoli,ulill-affarijietabominabblikollhalikienu nstabufl-artta’Ġudauf’Ġerusalemm,sabiexiwettaqilkliemtal-liġilikienumiktubafil-ktieblil-qassisĦilkija sabfid-dartal-Mulej.
25Ubħalumakienhemml-ebdasultanqablulidarlejnilMulejb’qalbukollha,b’ruħukollha,ub’saħħatiegħu kollha,skontil-liġikollhata’Mosè;lanqaswarajhmaqam xiħaddbħalu
26Madankollul-Mulejmadawwarxluramill-korlakbira tiegħu,libihaxegħelir-rabjatiegħukontraĠuda, minħabbal-provokazzjonijietkollhaliManassikienqanqlu bihom.
27Ul-Mulejqal:“JiensenneħħililĠudawkollminn quddiemgħajnejja,bħalmaneħħejtlilIżrael,usenwarrab dinil-beltta’Ġerusalemmligħażilt,ud-darlidwarha għedt,‘Ismisejkunhemm’”
28Issal-bqijatal-attita’Ġosija,ukullmagħamel, mhumiexmiktubafil-ktiebtal-kronakitas-slatenta’Ġuda?
29Fiżmienu,il-FargħunNeko,sultantal-Eġittu,tela’ kontras-sultantal-Assirjaħdejnix-xmaraEwfrat;ussultanĠosijamarkontrih;uqatluf’Megiddo,mallikien lemħu
30Ul-qaddejjatiegħuġarrewhf’karrumejjetminn Megiddo,uġabuhĠerusalemm,udifnuhfil-qabartiegħu stessUn-niestal-pajjiżħadulilĠeħogħaħażbinĠosija,u dilkuh,ugħamluhsultanminflokmissieru
31Ġeħowaħażkellutlietaugħoxrinsenametabedajsaltan; udamisaltantlietxhurf’ĠerusalemmUommukien jisimhaĦamutal,bintĠeremijaminnLibna
32Ugħameldaklihuħażinf’għajnejnil-Mulej,skontdak kollulikienugħamlumissirijietu
33Ul-FargħunNekopoġġiehf’ktajjenf’Riblafl-artta’ Ħamat,biexmajsaltanxf’Ġerusalemm;upoġġal-art f’tariffata’mitttalentfidda,utalentdeheb
34Ul-FargħunNekogħamellilEljakim,binĠosija,sultan minflokĠosijamissieru,ubiddelismugħalĠeħojakim,u ħalilĠeħowaħażmiegħu:udanmarl-Eġittu,umiet hemmhekk
35UĠeħojakimtal-fiddaud-deheblill-Fargħun;immahu ġabarit-taxxafuql-artbiexjagħtil-flusskontilkmandamenttal-Fargħun:hueżegwixxal-fiddaud-deheb mingħandin-niestal-art,mingħandkullwieħedskontittaxxatiegħu,biexjagħtihomlill-FargħunNeko
36Ġeħojakimkelluħamsaugħoxrinsenametabeda jsaltan;udamisaltanħdax-ilsenaf’ĠerusalemmUommu kienjisimhaŻebuda,bintPedajaminnRuma
37Ugħameldaklihuħażinf’għajnejnil-Mulej,skontdak kollulikienugħamlumissirijietu.
KAPITLU24
1Fiżmienutela’Nebukadnessar,is-sultanta’Babilonja,u Ġeħojakimsarqaddejtiegħugħaltlietsnin:imbagħaddar urribellakontrih
2Ul-Mulejbagħatkontrihgruppita’Kaldin,gruppita’ Sirjani,gruppita’Mowabin,ugruppita’wliedAmmon,u bagħathomkontraĠudabiexjeqirduh,skontil-kelmatalMulej,likienqalpermezztal-qaddejjatiegħul-profeti
3Żgurlibil-kmandtal-MulejġaradanfuqĠuda,biex ineħħihomminnquddiemwiċċu,minħabbadnubiet Manassi,skontdakkolluligħamel;
4Uwkollgħad-demminnoċentilixerred:għaxmelalil Ġerusalemmb’demminnoċenti;lil-Mulejmariedx jaħfirlu
5Issal-bqijatal-ġrajjietta’Ġeħojakim,ukulmagħamel, mhumiexmiktubafil-ktiebtal-kronakitas-slatenta’Ġuda?
6GħalhekkĠeħojakimraqadma’missirijietu:uibnu Ġeħojakinbedajsaltanminfloku
7Us-sultantal-Eġittumaħareġxaktarminnartu:għaxissultanta’Babilonjakienħamix-xmaratal-EġittusaxxmaraEwfratkulmakientas-sultantal-Eġittu.
8Ġeħojakinkellutmintax-ilsenametabedajsaltan,udam isaltanf’ĠerusalemmgħaltlietxhurUommukienjisimha Neħusta,bintElnatanminnĠerusalemm.
9Ugħameldaklihuħażinf’għajnejnil-Mulej,skontdak kollulikiengħamelmissieru
10Dakiż-żmienil-qaddejjata’Nebukadnessar,sultanta’ Babilonja,telgħukontraĠerusalemm,ul-beltġiet assedjata
11UNebukadnessar,sultanta’Babilonja,ġiekontral-belt, ul-qaddejjatiegħuassedjawha
12UĠeħojakin,is-sultanta’Ġuda,ħareġgħandis-sultan ta’Babilonja,huuommu,ul-qaddejjatiegħu,ulprinċpijiettiegħu,ul-uffiċjalitiegħu;us-sultanta’ Babilonjaħadlufit-tmiensenatar-renjutiegħu
13Uħaminnhemmit-teżorikollhatad-dartal-Mulejutteżoritad-dartas-sultan,uqatta’f’biċċietl-oġġettikollha tad-dehebliSalamun,is-sultanta’Iżrael,kiengħamelfittempjutal-Mulej,kifkienqalil-Mulej.
14UħamiegħulilĠerusalemmkollha,ul-prinċpijiet kollha,ul-irġielqalbeninkollha,saħansitragħaxartelef priġunier,ul-ħaddiematas-sengħaul-ħadidkollha:ħadd mabaqa’,ħliefl-ifqarniestal-pajjiż
15UġarrlilĠeħojakinlejnBabilonja,ulilommis-sultan, ulin-nisatas-sultan,ulill-uffiċjalitiegħu,ulis-setgħanin tal-pajjiż,lildawnġarrhomfil-jasarminnĠerusalemmlejn Babilonja
16Ul-irġielkollhasetgħana,saħansitrasebatelef,u sengħauħaddiefaelf,kollhomlikienub’saħħithomu adattigħall-gwerra,ankelilhomis-sultanta’Babilonja ħahomilsieralejnBabilonja.
17Us-sultanta’BabilonjagħamellilMattanija,ħu missieru,sultanminfloku,ubiddelismugħalSedekija
18Sedekijakelluwieħedugħoxrinsenametabedajsaltan, udamisaltanħdax-ilsenaf’ĠerusalemmUommukien jisimhaĦamutal,bintĠeremijaminnLibna.
19Ugħameldaklihuħażinf’għajnejnil-Mulej,skontdak kollulikiengħamelĠeħojakim
20Għaxminħabbal-korlatal-Mulejġaraf’Ġerusalemmu f’Ġuda,sakemmkeċċiehomminnquddiemwiċċu,li Sedekijarribellakontras-sultanta’Babilonja
KAPITLU25
1Uġarafid-disa’senatar-renjutiegħu,fl-għaxarxahar,flgħaxarjumtax-xahar,liNebukadnessar,sultanta’ Babilonja,ġie,hu,ul-armatakollhatiegħu,kontra Ġerusalemm,uwaqqafil-kampmadwarha;ubnewfortizzi madwarhamadwar
2Ul-beltkienetassedjatasal-ħdax-ilsenatas-sultan Sedekija.
3Ufid-disa’jumtar-raba’xaharil-ġuħbedajaħkemil-belt, umakienxhemmħobżgħan-niestal-pajjiż.
4Ul-beltġietimfarraka,ul-irġieltal-gwerrakollhaħarbu bil-lejlmit-triqtal-biebbejnżewġswar,likienħdejnilġnientas-sultan:(issal-Kaldinkienukontral-beltminn madwarha):us-sultantelaqmit-triqlejnil-pjanura.
5Ul-armatatal-Kaldejġrietwaras-sultan,ulaħqitufilpjanurita’Ġeriko;ul-armatakollhatiegħuxterdetminnu
6Għalhekkqabdulis-sultanutellgħuhgħandis-sultanta’ Babilonjaf’Ribla;utawhsentenza
7UqatluliluliedSedekijaquddiemgħajnejh,uneħħewlu għajnejnSedekija,urabtuhb’ktajjental-bronż,uġarrewh lejnBabilonja
8Ufil-ħamesxahar,fis-seba’jumtax-xahar,likieniddsatax-ilsenatas-sultanNebukadnessar,sultanta’ Babilonja,ġieĠerusalemmNebużaradan,kaptantalgwardji,qaddejtas-sultanta’Babilonja.
9Uħaraqid-dartal-Mulej,ud-dartas-sultan,ud-djar kollhata’Ġerusalemm,uħaraqbin-narkulldarta’raġel kbir.
10Ul-armatakollhatal-Kaldej,likienetmal-kaptantalgwardji,kissretis-swarta’Ġerusalemmminnmadwarha 11Issal-bqijatan-nieslikienufadalfil-belt,ul-maħrubin lintrabtumas-sultanta’Babilonja,flimkienmal-fdaltalkotra,Nebuzaradan,il-kaptantal-gwardji,ħaduhfl-idejn 12Immal-kaptantal-gwardjaħallamill-foqratal-artbiex ikunubdiewaubdiewatad-dwieli
13Ul-pilastrital-bronżlikienufid-dartal-Mulej,ulbażijiet,ul-baħartal-bronżlikienfid-dartal-Mulej, kisruhomil-Kaldejnf’biċċiet,uġarrewil-bronżtagħhom lejnBabilonja
14Ul-borom,ul-pali,ul-imqassijiet,ul-mgħaref,uloġġettikollhatar-ramlibihomkienujaqdu,ħaduhom
15Ul-fuklar,ul-iskutelli,ukullħaġalikienettad-deheb, fid-deheb,utal-fidda,fil-fidda,il-kaptantal-gwardjaħadha miegħu
16Iż-żewġkolonni,il-baħarwieħed,ul-bażijietliSalamun kiengħamelgħad-dartal-Mulej;il-bronżta’dawnl-oġġetti kollhamakienxjiżen
17L-għolita’kolonnawaħdakientmintax-ilkubitu,ulkapitlufuqukiental-bronż:ul-għolital-kapitlutlietkubiti; ux-xogħolimdawwar,ur-rummienfuqil-kapitlumadwaru, kollhatal-bronż:ubħaldawnkellut-tienikolonna b’xogħolimdawwar.
18Ul-kaptantal-gwardjiħalilSerajal-qassisil-kbir,ulil Sofonijat-tieniqassis,ulit-tlietgħassiesatal-bieb.
19Umill-beltħauffiċjallikieninkarigatmill-irġieltalgwerra,uħamestirġielminndawklikienufil-preżenza tas-sultan,linstabufil-belt,ul-iskribaewlienital-armata,li kienjiġborlin-niestal-pajjiż,usittinirġielmin-niestalpajjiżlinstabufil-belt
20UNebuzaradan,il-kaptantal-gwardji,ħalildawn,u ġabhomgħandis-sultanta’Babilonjaf’Ribla:
21Us-sultanta’Babilonjalaqathomuqatelhomf’Riblaflartta’Ħamat.UĠudattieħedfl-eżiljuminnarthom.
22Udwarin-nieslibaqgħuf’artĠuda,liNebukadnessar, sultanta’Babilonja,saħansitrafuqhomgħamelħakkiemlil Gedalija,binAħikam,binSafan.
23Umetal-kaptanikollhatal-armati,humaul-irġiel tagħhom,semgħulis-sultanta’Babilonjakiengħamellil
Gedalijagvernatur,ġewgħandGedalijaf’Mispa,jiġifieri IsmaelbinNetanija,uĠoħananbinKareja,uSerajabin Tanħumetin-Netofati,uĠażanijabinMaħati,humaulirġieltagħhom.
24UGedalijaħaleflilhomulill-irġieltagħhom,uqalilhom: “Tibżgħuxlitkunulsieratal-Kaldin:għammrufl-art,u aqdulis-sultanta’Babilonja;ujkollkomġid”
25Immaġarafis-seba’xahar,liIsmaelbinNetanija,bin Elisama,min-niselirjali,ġie,ugħaxarirġielmiegħu,u qatlulilGedalija,umiet,umietukollil-Lhudul-Kaldinli kienumiegħuf’Mispa
26Ul-poplukollu,kemmiż-żgħirkifukollil-kbir,ulkaptanital-armati,qamuumarrul-Eġittu,għaxkienu jibżgħumill-Kaldej
27Uġarafis-seba’utletinsenatal-jasarta’Ġeħojakin, sultanta’Ġuda,fit-tnax-ilxahar,fis-sebgħaugħoxrinjum tax-xahar,liEvilmerodak,sultanta’Babilonja,fis-senali bedajsaltan,refa’rasĠeħojakin,sultanta’Ġuda,mill-ħabs; 28Ukellimlub’qalbtajba,uqiegħedit-trontiegħu’lfuq mit-trontas-slatenlikienumiegħuf’Babilonja;
29Ubiddelil-ħwejjeġtal-ħabstiegħu:ubaqa’jiekolilħobżkontinwamentquddiemul-jiemkollhata’ħajtu.
30Ul-għotitiegħukiengħotikontinwumogħtililumissultan,ratata’kuljumgħalkulljum,il-jiemkollhata’ħajtu