KAPITOLU 1
Żabulun, is-sitt iben taʼ Ġakobb u Lea. Linventur u filantropu. Dak li tgħallem bħala riżultat tal-plott kontra Ġużeppi.
1 Il-kopja tal-kliem taʼ Żabulun, li hu ordna lil uliedu qabel ma miet fil-mija u erbatax-il sena taʼ ħajtu, sentejn wara l-mewt taʼ Ġużeppi.
2 U qalilhom: Isimgħuni, intom ulied Żebulun, agħtu attenzjoni għall-kliem taʼ missierkom.
3 Jien, Żabulun, twelidt rigal tajjeb għallġenituri tiegħi.
4 Għax meta twelidt jien missieri żdied ħafna ħafna, kemm fil-merħliet kif ukoll filmerħliet, meta bil-vireg mifruxa kellu ssehem tiegħu.
5 M’iniex konxju li dnibt il-jiem kollha tiegħi, ħlief fil-ħsieb.
6 Lanqas ma niftakar li għamilt xi ħażen, ħlief id-dnub tal-injoranza li għamilt kontra Ġużeppi; għax għamilt patt ma’ ħuti li ma ngħidx lil missieri x’kien sar.
7 Imma bkijt bil-moħbi għal ħafna jiem minħabba Ġużeppi, għax bżajt minn ħuti, għax ilkoll qablu li jekk xi ħadd jiddikjara ssigriet, jinqatel.
8 Imma meta xtaqu joqtluh, għidthom ħafna bid-dmugħ biex ma jkunux ħatja ta’ dan iddnub.
9 Għax Simegħon u Gad ġew kontra Ġużeppi biex joqtluh, u qalilhom bid-dmugħ: Ħasra minni, ħuti, ħniena mill-imsaren taʼ Ġakobb missierna: tpoġġix fuqi idejk biex inxerred demm innoċenti, għax jien ma dinnibx kontrik.
10 U jekk tabilħaqq dnibt, ikkastiguni bilkastig, ħuti, imma tpoġġix fuqi idejkom, minħabba Ġakobb missierna,
11 U hekk kif qal dan il-kliem, nibki hekk kif għamel hekk, ma stajtx inġorr illamentazzjonijiet tiegħu, u bdejt nibki, u lfwied tiegħi tferraʼ, u s-sustanza kollha talimsaren tiegħi ġiet maħlula.
12 U bkijt maʼ Ġużeppi u qalbi ddoqq, u lġogi taʼ ġismi tregħdu, u ma stajtx nibqaʼ bil- wieqfa.
13 U meta Ġużeppi rani nibki miegħu, u kienu ġejjin kontrih biex joqtluh, ħarab warajni u talabhom.
14 Imma sadattant Ruben qam u qal: Ejjew, ħuti, ejjew ma noqtluhx, imma ejjew nitfgħuh f’wieħed minn dawn il-ħofor niexfa, li missirijietna ħaffru u ma sabu lebda ilma.
15 Għax għalhekk il-Mulej ipprojbixxi li lilma jitlaʼ fihom sabiex Ġużeppi jiġi ppreservat.
16 U hekk għamlu, sakemm biegħuh lillIshmaelins.
17 Għax fil-prezz tiegħu ma kellix sehem, uliedi.
18 Imma Simegħon u Gad u sitta oħra minn ħutna ħadu l-prezz taʼ Ġużeppi, u xtraw sandlijiet għalihom, għan-nisa tagħhom u għal uliedhom, u qalu:
19 M’aħniex se nieklu minnu, għax hu lprezz tad- demm taʼ ħuna, imma żgur li se nkissruh taħt riġlejn, għax qal li kien se jkun sultan fuqna, u għalhekk ejjew naraw x’se jsir mill- ħolm tiegħu.
20 Għalhekk hemm miktub fil-kitba tal-liġi taʼ Mosè, li kull min ma jqajjimx nisel lil ħuh, is-sandlija tiegħu tinfetaħ, u jibżgħu f’wiċċu.
21 U ħut Ġużeppi ma xtaqux li ħuhom jgħix, u l-Mulej ħeles minnhom is-sandlija li libsu kontra Ġużeppi ħuhom.
22 Għax meta daħlu l-Eġittu ġew maħlula mill-qaddejja taʼ Ġużeppi barra l-bieb, u għalhekk għoġbu lejn Ġużeppi bl-istess mod tas-Sultan Fargħun.
23 U mhux biss għollu lejh, imma nbżqu fuqu wkoll, u waqgħu quddiemu minnufih, u għalhekk kienu mistħija qabel. l-Eġizzjani.
24 Għax wara dan l-Eġizzjani semgħu lħażen kollu li kienu għamlu lil Ġużeppi.
25 U wara li nbiegħ ħuti qagħdu jieklu u jixorbu.
26 Imma jien, minħabba ħasra għal Ġużeppi, ma kellix, imma rajt il- ħofra, ladarba Ġuda
beżaʼ li Simegħon, Dan, u Gad ma jaħlux u joqtluh.
27 Imma meta raw li ma niekolx, poġġewni nħaresh, sakemm inbiegħ lill-Iżmajlin.
28 U meta Ruben ġie u semaʼ li waqt li kien 'il bogħod Ġużeppi kien inbiegħ, kera ħwejġu, u jibki, qal:
29 Kif għandi nħares lejn wiċċ missieri Ġakobb? U ħa l-flus u ġera wara nnegozjanti iżda peress li naqas milli jsibhom reġa’ mnikket.
30 Imma n- negozjanti kienu telqu mit- triq wiesgħa u mxew mit- Trogloditi b’qasir qasir.
31 Imma Ruben kien imnikket, u dakinhar ma kielx.
32 Dan għalhekk ġie għandu u qal: La tibki, la tnikket; għax sibna dak li nistgħu ngħidu lil missierna Ġakobb.
33 Ejja noqtlu gidi tal-mogħoż, u ngħaddsu fih il-kisja taʼ Ġużeppi; u ejjew nibagħtuha lil Ġakobb, billi ngħidulu: Kun af, dan hu lilbies ta’ ibnek?
34 U hekk għamlu. Għax neżgħu lil Ġużeppi l-ilbies tiegħu meta kienu qed ibigħuh, u libsu fuqu libsa ta’ lsir.
35 Issa Simegħon ħa l-kowt, u ma riedx iċedi, għax xtaq jinqatagħha bis-sejf, peress li kien irrabjat li Ġużeppi għex u li ma kienx qatlu.
36 Imbagħad ilkoll qomna u qalulu: Jekk ma taqtax il-kowt, ngħidu lil missierna li int biss għamilt din il-ħaġa ħażina f’Iżrael.
37 U għalhekk tahom, u għamlu bħalma kien qal Dan.
KAPITOLU 2
Huwa jħeġġeġ is-simpatija umana u l-fehim tal-irġiel sħabu.
1 U issa tfal, jien intom biex iżżommu lkmandi tal-Mulej, u nuru ħniena malproxxmu tagħkom, u jkollkom mogħdrija ma’ kulħadd, mhux mal-bnedmin biss, imma wkoll mal-bhejjem.
2 Minħabba dan kollu, il-Mulej berikni, u meta ħuti kollha kienu morda, ħarabt
mingħajr mard, għax il-Mulej jaf l-iskopijiet taʼ kull wieħed.
3 Mela, ikollkom mogħdrija f’qalbkom, uliedi, għax bħalma bniedem jagħmel malproxxmu, hekk ukoll jagħmel miegħu lMulej.
4 Għax ulied ħuti kienu jimirdu u kienu qed imutu minħabba Ġużeppi, għax ma wrewx ħniena f’qalbhom; imma wliedi ġew ippreservati mingħajr mard, kif tafu.
5 U meta kont fl- art taʼ Kangħan, ħdejn ilkosta tal- baħar, għamilt qabda taʼ ħut għal missieri Ġakobb; u meta ħafna kienu fgat fil-baħar, bqajt bla ħsara.
6 Jien kont l-ewwel li għamilt dgħajsa biex tbaħħar fuq il-baħar, għax il-Mulej tani fehim u għerf fiha.
7 U nżilt tmun warajh, u ġibt qlugħ fuq biċċa injama wieqfa oħra fin-nofs.
8 U nbaħħru fih tul ix-xtut, naqbad il-ħut għad-dar taʼ missieri sakemm wasalna lEġittu.
9 U bil- mogħdrija qsamt il- qabda tiegħi maʼ kull barrani.
10 U jekk raġel kien barrani, jew marid, jew xjuħ, jien għalli l-ħut, u libsejthom tajjeb, u offrihom lill-bnedmin kollha, kif kull bniedem kellu bżonn, imnikket bihom u ħniena għalihom.
11 Għalhekk ukoll il-Mulej issodisfani b’abbundanza ta’ ħut meta nqabad il-ħut; għax min jaqsam mal-proxxmu jirċievi ħafna iktar mill-Mulej.
12 Għal ħames snin qbadt il- ħut u tajtha lil kull raġel li rajt, u kien biżżejjed għad- dar kollha taʼ missieri.
13 U fis-sajf kont qbadt il-ħut, u fix-xitwa kont inżamm nagħaġ ma’ ħuti.
14 Issa se nistqarrilkom dak li għamilt.
15 Jiena rajt raġel f’diffikultà minħabba lgħira fix-xitwa, u ħassejtu mogħdrija, u seraq ilbies bil-moħbi mid-dar taʼ missieri, u tajtu lil dak li kien f’diffikultà.
16 Intom, għalhekk, uliedi, minn dak li Alla jagħtikom, juru mogħdrija u ħniena mingħajr tfixkil mal-bnedmin kollha, u agħtu lil kull bniedem b’qalb tajba.
17 U jekk ma jkollkomx x’tagħtu lil min għandu bżonn, ikollkom mogħdrija għalih fil- imsaren tal- ħniena.
18 Naf li idi ma sabx il-biex nagħti lilu dak li kellu bżonn, u imxejt miegħu nibki għal sebaʼ stadji, u l-imsaren tiegħi jixxennqu lejh b’mogħdrija.
19 Ikollkom, għalhekk, infuskom ukoll, uliedi, mogħdrija ma’ kull bniedem bilħniena, biex il-Mulej ukoll ikollu mogħdrija u ħniena minnkom.
20 Għax ukoll fl-aħħar jiem Alla jibgħat ilmogħdrija Tiegħu fuq l-art, u kulfejn isib imsaren ta’ ħniena jgħammar fih.
21 Għax fil-grad li fih bniedem għandu mogħdrija għall-ġirien tiegħu, fl-istess grad għandu wkoll il-Mulej fuqu.
22 U meta ninżlu l-Eġittu, Ġużeppi ma ġarrab ebda ħtija kontra tagħna.
23 Lil min tagħti kas, agħmlu intom ukoll, uliedi, tapprovaw lilkom infuskom mingħajr mali, u ħobbu lil xulxin; u tawx kont, kull wieħed minnkom, ħażen kontra ħuh.
24 Għax dan ikisser l-għaqda u jifred ilfamilja kollha, u jfixkel ir-ruħ, u jegħleb ilwiċċ.
25 Osserva, għalhekk, l- ilmijiet, u kun af meta jgħumu flimkien, jiknes tul ġebel, siġar, art, u affarijiet oħra.
26 Imma jekk jinqasmu f’ħafna nixxigħat, lart tiblagħhom, u jisparixxu.
27 Hekk tkunu intom ukoll jekk tkunu maqsumin. Tkunx, għalhekk, maqsuma f'żewġt irjus għal dak kollu li għamel ilMulej, għandu biss ras waħda, u żewġ spallejn, żewġ idejn, żewġ saqajn, u lmembri kollha li fadal.
28 Għax bil-kitba taʼ missirijieti tgħallimt li intom tkunu maqsumin f’Iżrael, u timxu wara żewġ slaten, u tagħmlu kull abominazzjoni.
29 U l-għedewwa tagħkom iwasslukom filjasar, u intom tkunu mħeġġa ħażin fost ilĠentili, b’ħafna dgħufijiet u tribulations.
30 U wara dawn l-affarijiet intom tiftakru fil-Mulej u tindem, u Hu jkollu ħniena minnkom, għax Hu ħanin u mogħdrija.
31 U ma jagħtix kont tal-ħażen kontra wlied il-bnedmin, għax huma laħam, u huma mqarrqa bl-għemejjel ħżiena tagħhom stess.
32 U wara dawn l-affarijiet se jqum għalikom il-Mulej innifsu, id-dawl talġustizzja, u intom tirritornaw lejn artkom.
33 U intom taraw lilu f’Ġerusalemm, minħabba ismu.
34 U għal darb’oħra bil-ħażen taʼ lgħemejjel tagħkom tqanqluh għar-rabja, 35 U intom tiġu mkeċċija minnu sa żmien il- konsum.
36 U issa, uliedi, ittnikktux li jien qed immut, u lanqas titwaqqaʼ għax ġejt fi tmiemi.
37 Għax jien se nqum mill-ġdid f’nofskom, bħala ħakkiem f’nofs uliedu; u nifraħ f’nofs it-tribù tiegħi, dawk li jżommu l-liġi talMulej u l-kmandamenti ta’ missierhom Żabulun.
38 Imma l-Mulej iġib in-nar ta’ dejjem fuq il-ħażin, u jeqridhom fil-ġenerazzjonijiet kollha.
39 Imma jien issa qed nitgħaġġel lejn ilmistrieħ tiegħi, bħalma għamlu wkoll missirijieti.
40 Imma tibżgħu mill-Mulej Alla tagħna bil-qawwa kollha tagħkom il-jiem kollha taʼ ħajtek.
41 U meta qal dawn l-affarijiet raqad, fi xjuħija tajba.
42 U wliedu poġġewh ġo tebut tal-injam. U wara tellgħuh u difnu f’Ħebron, ma’ missirijietu.