TaxxauDieċmi
Taxxa-kontribuzzjoniobbligatorjagħad-dħultal-istat,impostamill-gvernfuqid-dħultal-ħaddiema ul-profittitan-negozju,jewmiżjudamal-ispiżata'xioġġetti,servizziutranżazzjonijiet
Id-dieċmi-10%tal-prodottjewqligħannwali,liqabelkienjittieħedbħalataxxagħall-appoġġtalKnisjaul-kleru
Pentatewku
UjkunimbierekAllal-aktargħoli,liħelesl-għedewwatiegħekf’idejk.Utahl-għexurminnkollox. Ġenesi14:20
Ul-għaxrakollhatal-art,kemmmiż-żerriegħatal-art,kemmmill-frotttas-siġar,humatal-Mulej: humaqaddisalill-MulejUjekkraġeliridjifdixiħaġamill-għaxratiegħu,iżidmagħhal-ħamesparti tagħha.Udwarl-għaxratal-baqar,jewtan-nagħaġ,saħansitrata’kullmajgħadditaħtil-ħatar,lgħaxratkunqaddisalill-MulejLevitiku27:30-32
Immal-għexurta’wliedIżrael,lijoffrubħalaoffertalill-Mulej,tajtulil-Levitib’wirt:għalhekk għedtilhom,FostuliedIżraelmajkollhomxwirtHekkkellemlill-Leviti,ugħidilhom,Metatieħdu mingħanduliedIżraell-għexurlitajtkommingħandhombħalawirttagħkom,imbagħadgħandkom toffruoffertaminnhomlill-Mulej,jiġifierigħaxrapartimill-għexurHekkukollgħandkomtoffru offertalill-Mulejmill-għexurkollhatagħkom,litilqgħumingħanduliedIżrael;ugħandkom tagħtuhoml-offertatal-MulejlilAronil-qassis.Numri18:24,26,28
Uħudutaxxalill-Mulejmill-irġieltal-gwerraliħarġugħall-battalja:ruħwaħdaminnkullħamesmitt, kemmmill-bnedminkifukollmill-baqar,umill-ħmir,umin-nagħaġNumri31:28
Ut-tributtal-Mulejmin-nagħaġkiensittmijauħamsausebgħin.Ul-baqarkienusittautletinelf;li minnhomit-tributtal-MulejkientnaxusebgħinUl-ħmirkienutletinelfuħamesmitt;liminnhom it-tributtal-Mulejkienwieħedusittin.Ul-persunikienusittax-ilelf;liminnhomit-tributtal-Mulej kientnejnutletinruħUMosètat-tribut,likienl-offertatal-Mulej,lilEleazaril-qassis,kifil-Mulej kienordnalilMosèNumri31:37-41
Uhemmhekkgħandkomiġġibul-offertimaħruqatagħkom,us-sagrifiċċjitagħkom,ul-għexur tagħkom,ul-offertimqassmaminnidejkom,ul-wegħdiettagħkom,ul-offertivolontarjitagħkom,u l-ewwelfrieħtal-merħlietutan-nagħaġtagħkom:Imbagħadikunhemmpostlil-Mulej,Alla tagħkom,jagħżelbiexiqiegħedismuhemmhekk;hemmhekkgħandkomiġġibudakkolluli nikkmandalek;l-offertimaħruqatagħkom,us-sagrifiċċjitagħkom,l-għexurtagħkom,ul-offerti mqassmaminnidejkom,ul-wegħdietmagħżulakollhatiegħeklitwegħdulill-Mulej:Matistaxtiekol ġewwabwiebekl-għaxratal-qamħtiegħek,jewtal-inbidtiegħek,jewtaż-żejttiegħek,jewl-ewwel frieħtal-merħlietjewtan-nagħaġtiegħek,lanqasxiwaħdamill-wegħdiettiegħeklitwegħdu,lanqas l-offertivolontarjitiegħek,jewl-offertamqassmaminnidejk:Dewteronomju12:6,11,17
Inttassewgħandektagħtil-għaxramill-frottkollutaż-żerriegħatiegħek,lil-għalqatipproduċisena warasena.Ugħandektiekolquddiemil-Mulej,Allatiegħek,fil-postlijagħżelhubiexiqiegħedismu hemmhekk,l-għaxratal-qamħtiegħek,tal-inbidtiegħek,utaż-żejttiegħek,ul-ewwelfrieħtal-baqar utan-nagħaġtiegħek;biextitgħallemtibża’mill-Mulej,Allatiegħek,dejjemFitmiemit-tlietsnin għandekiġġibl-għaxrakollhatal-frotttiegħekta’dikis-sena,ugħandektaħżenhomġewwabwiebek.
...AgħtumelalilĊesaridaklihuta’Ċesari,ulilAlladaklihuta’Alla.Mattew22:21
Ul-Levita,(għaxm’għanduxsehemjewwirtmiegħek,)ul-barrani,ul-iltim,ul-armla,lijkunu ġewwabwiebek,għandhomjiġu,ujiekluujixbgħu;biexil-Mulej,Allatiegħek,ibierkekf’kull xogħolta’idejklitagħmel.Dewteronomju14:22-23,28-29
Ugħandekiżżommil-festatal-ġimgħatlill-Mulej,Allatiegħek,b’offertavolontarjaminnidejk,li għandektagħtilill-Mulej,Allatiegħek,skontkifikunbarkekil-Mulej,Allatiegħek:Dewteronomju 16:10
Metatersaqqribbeltbiextiġġieledkontriha,xandrul-paċililha.Ujekktwiġiblekil-paċiutiftaħlek il-bieb,il-poplukollulijinstabfihajkunqediħallaslekit-taxxa,ujaqdikDewteronomju20:10-11
Metatkunspiċċajttagħtil-għexurtal-qligħkollutiegħekfit-tieletsena,lihijas-senatal-għotitalgħexur,utagħtihomlill-Levita,lill-barrani,lill-iltim,ulill-armla,biexjiekluġewwabwiebek,u jimtlew;Dewteronomju26:12
Storja
Umakeċċewxlill-Kangħaninlikienujgħammruf’Geżer,iżdal-Kangħaningħadhomjgħixuf’nofs Efrajmsal-lum,ujġorrut-taxxaĠożwè16:10
Madankolluġarali,metawliedIżraelsarub’saħħithom,poġġewlill-Kangħaninf’taxxa,immama keċċewhomxgħalkolloxĠożwè17:13
Uġarali,metaIżraelsarb’saħħtu,poġġewlill-Kangħaningħaltribut,umakeċċewhomxgħalkollox LanqasŻebulunmakeċċalill-abitantita’Kitron,ulanqaslill-abitantita’Naħalol;immal-Kangħanin għammrufosthom,usarutributarjiLanqasNaftalimakeċċalill-abitantita’Bet-semes,ulanqaslillabitantita’Bet-anat;immagħammarfostil-Kangħanin,l-abitantital-art:madankollul-abitantita’ Bet-semesuta’Bet-anatsarutributarjigħalihom.Immal-Amurrinriedujgħammrufil-muntanja Ħeresf’Ajjalon,uf’Sagħalbim:madankolluididdarta’Ġużeppiħakmet,usarutributarjiImħallfin 1:28,30,33,35
UAdoramkienfuqit-tribut;uĠosafatbinAħiludkienir-reġistratur2Samwel10:24
UAħisarkienfuqid-dar,uAdonirambinAbdakienfuqil-ħlewwa1Slaten4:6
Liluliedhomlibaqgħuwarajhomfl-art,liwliedIżraellanqasmasetgħujeqirdugħalkollox,Salamun ġabfuqhomtributta’rbitsal-lum1Slaten9:21
Imbagħadis-sultanReħobogħambagħatlilAdoram,likienfuqit-taxxa;uIżraelkollutħaġġru,u miet.Għalhekkis-sultanReħobogħamħaffefbiexjitla’fuqil-karrutiegħu,biexjaħrablejn Ġerusalemm.1Slaten12:18
Ul-FargħunNekoħabsuf’Ribla,fl-artta’Ħamat,biexmajsaltanxf’Ġerusalemm;upoġġafuql-art tributta’mitttalentfiddautalentdeheb2Slaten23:33
UĠeħojakimtal-fiddaud-deheblill-Fargħun;immahuġabarit-taxxafuql-artbiexjagħtil-flus skontil-kmandamenttal-Fargħun;hueżegwixxal-fiddaud-dehebmingħandin-niestal-art, mingħandkullwieħedskontit-taxxatiegħu,biexjagħtihomlill-FargħunNeko.2Slaten23:35
...AgħtumelalilĊesaridaklihuta’Ċesari,ulilAlladaklihuta’Alla.Mattew22:21
Inkwantugħall-poplukollulikienfadalmill-Ħittiti,ul-Amoriti,ul-Perizziti,ul-Ħiwiti,ul-Ġebusiti, limakinuxminnIżrael,iżdaminnuliedhom,likienufadalwarajhomfl-art,liwliedIżraelmaqimux, lilhomSalamunġiegħelhomiħallsutributsallum.2Kronaki8:7-8
Imbagħadis-sultanReħobogħambagħatlilĦadoramlikienfuqit-tribut;uwliedIżraelħaġġruh,u miet.Immas-sultanReħobogħamħaffefbiexjitla’fuqil-karrutiegħu,biexjaħrablejnĠerusalemm. 2Kronaki10:18
Ul-biża’tal-Mulejwaqa’fuqis-saltnietkollhatal-artijietlikienumadwarĠuda,ub’hekkma għamluxgwerrakontraĠosafatUkollxiwħudmill-FilistinġabulilĠosafatrigali,utributtal-fidda; ul-Għarabġabulumerħliet,sebatelefuseba’mittmuntun,usebatelefuseba’mittmogħoż.U Ġosafatkiberbil-kbir;ubenaf’Ġudakastelli,ubliettal-ħażniet2Kronaki17:10-12
Umallixterdetil-kmandament,uliedIżraelġabub’abbundanzal-bikrifrotttal-qamħ,l-inbid,iż-żejt, l-għasel,ul-frottkollutar-raba’;uġabul-għaxrata’kolloxb’abbundanzaUdwaruliedIżraelu Ġuda,likienujgħammrufl-iblietta’Ġuda,ġabuwkolll-għaxratal-barrinun-nagħaġ,ul-għaxratalaffarijietimqaddsalikienukkonsagratilill-MulejAllatagħhom,uqegħduhomf’munzelliUġabuloffertiul-għaxraul-affarijietikkonsagratibil-fedeltà:lifuqhomkienmexxejKononijal-Levita,u Simgħiħuhkienit-tieni.2Kronaki31:5-6,12
Dinhijal-kopjatal-ittralibagħtululilArtasersis-sultan:“Il-qaddejjatiegħek,l-irġiellijgħixuf’din in-naħatax-xmara,f’dakiż-żmienKunafis-sultanlil-Lhudlitelgħumingħandekgħandnaġew Ġerusalemm,jibnul-beltribellużauħażina,ubnewis-swartagħhauwaħħlul-pedamentiKunafissultanlijekkdinil-belttinbenaus-swarjitwaqqfumill-ġdid,majħallsuxtaxxa,tributudazju,u b’hekktagħmelħsaralid-dħultas-slaten”Esdra4:11-13
L-ittralibgħattulnanqratquddiemib’modċar.Ujienordnajt,usarettfittxija,unstablidinil-belt minnżmienilugħamletirvellkontras-slaten,ulifihaseħħewribelljoniusedizzjoniKienhemm ukollslatenqawwijafuqĠerusalemm,liħakmufuql-artijietkollhalilhinnmix-xmara;utħallsu lilhomtaxxa,tribut,udazjuAgħtuissaordnibiexdawnl-irġieliwaqqfux-xogħol,ubiexdinil-belt matinbeniex,sakemmmajingħataxkmandieħormingħandi.Esdra4:18-21
Barraminnhekk,qednagħtiordnidwarx’għandkomtagħmlulix-xjuħta’dawnil-Lhudgħall-binita’ dinid-darta’Alla:limill-ġidtas-sultan,jiġifierimit-taxxalilhinnmix-xmara,jingħatawminnufihlispejjeżlildawnl-irġiel,biexmajitwaqqfuxEsdra6:8
Aħnangħarrfukomukolllidwarxiħaddmill-qassisinul-Leviti,il-kantanti,il-purtinari,in-Netinin, jewil-ministrita’dinid-darta’Alla,majistaxjiġiimpostfuqhomtaxxa,tribut,jewdazjuEsdra 7:24
Kienhemmukollminqal,“Isselfnaflusgħall-ħaraġtas-sultan,udanfuql-artijietud-dwielitagħna.” Neħemija5:4
Uligħandnanġibul-ewwelfrotttal-għaġinatagħna,ul-offertitagħna,ul-frottta’kullxortata’siġar, ta’nbiduta’żejt,lill-qassisin,fil-kmamartad-darta’Allatagħna;ul-għexurta’l-arttagħnalilLeviti,sabiexdawnil-Levitijkollhoml-għexurfl-iblietkollhatal-ħrittagħnaUl-qassis,binAron, għandujkunmal-Leviti,metal-Levitijieħdul-għexur:ul-Levitigħandhomiġibul-għexurtal-għexur fid-darta’Allatagħna,fil-kmamar,fid-dartat-teżorNeħemija10:37-38
...AgħtumelalilĊesaridaklihuta’Ċesari,ulilAlladaklihuta’Alla.Mattew22:21
Uf’dakiż-żmieninħatruxiwħudfuqil-kmamartat-teżori,għall-offerti,għall-ewwelfrott,ugħaddieċmi,biexjiġbrufihommill-għelieqital-blietil-porzjonijiettal-liġigħall-qassisinul-Leviti;għax Ġudaferaħgħall-qassisinul-Levitilikienuqedjaqdu.Neħemija12:44
Ukienħejjagħalihkamrakbira,fejnqabelkienujqiegħdul-offertital-qamħ,l-inċens,ul-bastimenti, ul-għexurtal-qamħ,l-inbidġdid,uż-żejt,likienordnatlijingħatalill-Leviti,ulill-kantanti,ulillgħassiesatal-bibien;ul-offertital-qassisinImbagħadĠudakolluġabl-għexurtal-qamħul-inbid ġdiduż-żejtfit-teżori.Neħemija13:5,12
Us-sultanAssweruimponatributfuql-artufuqil-gżejjertal-baħarEster10:1
Profeti
Imbagħadiqumfil-potertiegħuwieħedlijgħollit-taxxifil-glorjatas-saltna:immafiftitjiem jinqered,labir-rabjaulanqasfil-battalja.Danjel11:20
EjjewBetel,utiddevjaw;f’Gilgalikkomplut-trasgressjoni;uġibus-sagrifiċċjitagħkomkull filgħodu,ul-għexurtagħkomwaratlietsnin:Uoffrusagrifiċċjuta’raddil-ħajrbil-ħmira,uxandruu xandrul-offertiminnjeddkom:għaxdanjogħġobkom,OwliedIżrael,jgħidil-MulejAllaAmos 4:4-5
Jista’xiħaddjisraqlilAlla?MadankolluintomserqitniImmaintomtgħidu,‘Fejnserqitni?Flgħexurufl-offerti.Intommisħutinbis-saħta,għaxserqitni,danil-ġenskollu.Ġibul-għexurkollha fil-maħżen,biexikunhemmikelf’dari,uppruvawnib’dan,’jgħidil-Mulejta’l-eżerċti,jekkma niftħilkomxit-twieqitas-sema,unferragħkombarka,limajkunxhemmbiżżejjedbiextilqagħha.U jieninċanfarlilminjibilgħuminħabbafikom,umajeqridxil-frottta’artkom;lanqasid-dielja tagħkommatitlefil-frotttagħhaqabeliż-żmienfl-għalqa,’jgħidil-Mulejta’l-eżerċtiUl-ġnus kollhajsejħulekhenjin,għaxtkunuartsabiħa,’jgħidil-Mulejta’l-eżerċti.Malakija3:8-12
Evanġelji
UmetawasluKafarnahum,dawklikienujieħdul-flustat-taxxaresqulejnPietruuqalulu:“Sidekma jħallasxit-taxxa?”Huwawieġeb:“Iva”Umetadaħalfid-dar,Ġesùqabaduqallu:“X’taħseb,Xmun? Is-slatentad-dinjaminnminjieħdut-taxxajewit-taxxa?Minnuliedhomstessjewmill-barranin?” Pietruqallu:“Mill-barranin.”Ġesùqallu:“Melat-tfalhumaħielsa.Madankollu,biexma nfixkluhomx,murintħdejnil-baħar,itfa’sunnara,uaqbadl-ewwelħutalititla’;umetatiftaħlu ħalqu,issibmunita;ħudhauagħtihielhomgħalijaugħalik.”Mattew17:24-27
Imbagħadil-Fariżejmarrujiftiehmukifiqabbluhf’diskorstiegħu.Ubagħtuhlid-dixxiplitagħhom mal-Erodjaniuqalulu:“Mgħallem,nafuliintveru,utgħallemit-triqta’Allafis-sewwa,uma jimpurtakminnħadd,għaxmatħareslejnwiċċil-bniedemMelagħidilnax’taħseb?Huwapermessli tagħtil-ħaraġlilĊesarijewle?”ImmaĠesùgħarafil-ħażentagħhomuqal:“Għaliexqed tippruvawni,jaipokriti?Urunil-flustal-ħaraġ”UġabulusoldUqalilhom:“Ta’minhidinixxbiehaul-iskrizzjoni?”Qalulu:“Ta’Ċesari.”Imbagħadqalilhom:“MelaagħtulilĊesaridaklihu ta’Ċesari,ulilAlladaklihuta’Alla.”Mattew22:15-21
Ħażingħalikom,kittiebauFariżej,ipokriti!għaxtħallsul-għexurtan-nagħniegħutal-ħlewwautalkemmun,utħallubarral-ħwejjeġl-aktarimportantital-Liġi:il-ġustizzja,il-ħnienaul-fidiDawn kellkomtagħmluhom,ul-oħrajnmatħalluxhomxbarraMattew23:23
...AgħtumelalilĊesaridaklihuta’Ċesari,ulilAlladaklihuta’Alla.Mattew22:21
Umetaġew,qalulu,“Mgħallem,nafuliintveruumajimpurtakminnħadd,għaxmatħareslejnwiċċ il-bniedem,immatgħallemit-triqta’Allafis-sewwa.Huwaskondil-liġilitagħtil-ħaraġlilĊesari, jewle?Nagħtu,jewmanagħtux?”Immahu,billigħarafl-ipokrezijatagħhom,qalilhom,“Għaliex qedtippruvawni?Ġibulisold,ħallinaraha”UġabuhielhomUhustaqsiehom,“Ta’minhidinixxbiehaul-iskrizzjoni?”Uhumaqalulu,“Ta’Ċesari.”UĠesùwieġebuqalilhom,“AgħtulilĊesari daklihuta’Ċesari,ulilAlladaklihuta’Alla”UstagħġbubihMark12:14-17
UĠesùqagħadbilqiegħdabiswitit-teżor,urakifin-nieskienujitfgħul-flusfit-teżor:uħafnagħonja tefgħuħafnaUresqetwaħdaarmlafqira,utefgħetżewġmunitiżgħar,lijagħmlukwartUsejjaħ lid-dixxiplitiegħu,uqalilhom,“Tassewngħidilkom,lidinl-armlafqiratefgħetaktarminndawk kollhalitefgħufit-teżorGħaxkulħaddtefgħamill-abbundanzatiegħu;immahimill-bżonntagħha tefgħetkulmakellha,jiġifieril-għajxienkollutagħha.”Mark12:41-44
Uġaraf’dawkil-jiem,liħareġdigrietmingħandĊesariAwgustu,lid-dinjakollhakellhatiġi rreġistrata.(Udinir-reġistrazzjonisaretgħall-ewweldarbametaĊirenjukiengvernaturtas-Sirja.)U kulħaddmarbiexjiġirreġistrat,kullwieħedfil-belttiegħuUĠużeppiwkolltela’mill-Galilija,millbeltta’Nazaret,fil-Lhudija,fil-beltta’David,lijisimhaBetlehem;(għaxkienmid-darun-niselta’ David)biexjiġirreġistratflimkienma’Marija,martumgħarrsa,likienettqila.Luqa2:1-5
Immaħażingħalikom,Fariżej!għaxtagħtul-għexurmin-nagħniegħur-rutaukullxortata’ħxejjex aromatiċi,utinjorawil-ġustizzjaul-imħabbata’AllaDawnkellkomtagħmluhom,ul-oħrajnma tħalluxhomxmatagħmluhomxLuqa11:42
Żewġtirġieltelgħufit-tempjubiexjitolbu;wieħedkienFariżewul-ieħorkienpubblikanIl-Fariżew qamutalabhekkwaħdu:“Alla,nirringrazzjaklim’iniexbħall-oħrajnkollha,ħalliela,inġusti, adulteri,jewsaħansitrabħaldanil-pubblikan.Jieninsumdarbtejnfil-ġimgħa,nagħtil-għexurta’ kulmagħandi”Immal-pubblikan,wieqaf’ilbogħod,lanqasriedjerfa’għajnejhlejnis-sema,imma bedajħabbatfuqsidruujgħid:“Alla,ħaningħalija,għaxmidneb.”Luqa18:10-13
Ustaqsewhuqalulu:“Mgħallem,nafuliinttgħidutgħallemsew,umatagħmilxwiċċekma’ħadd, immatgħallemit-triqta’Allatassew.Huwapermessgħalinalinagħtul-ħaraġlilĊesarijewle?”
Iżdahugħarafil-makakkerijatagħhomuqalilhom:“Għaliexqedtippruvawni?UrunisoldTa’min għandhax-xbiehaul-iskrizzjoni?”Humawieġbu:“Ta’Ċesari.”Uhuqalilhom:“Melaagħtulil Ċesaridaklihuta’Ċesari,ulilAlladaklihuta’Alla”Luqa20:21-25
Urafa’għajnejh,uralill-għonjajitfgħul-għotjiettagħhomfit-teżor.Urawkollwaħdaarmlafqira titfa’żewġmunitiżgħarhemmhekkUqal,“Tassewngħidilkom,lidinl-armlafqiratefgħetiktar minnhomilkoll.Għaxdawnkollhamill-abbundanzatagħhomtefgħugħall-offertita’Alla;immahi mill-faqartagħhatefgħetdakkollulikellhagħall-għajxien”Luqa21:1-4
Ul-kotrakollhaqametuħaduhgħandPilatu.Ubdewjakkużawhujgħidu:“Sibnalildanir-raġel qiegħediħawwadlill-ġensujipprojbixxilijingħatat-taxxalilĊesari,għaxjgħidlihul-Messija, Sultan.”Pilatustaqsiehuqallu:“Intis-Sultantal-Lhud?”Uhuwieġeb:“Intqiegħedtgħidu.” ImbagħadPilatuqallill-qassisinil-kbarulin-nies:“Mansibl-ebdaħtijaf’danir-raġel.”Luqa23:1-4
WaradanqamĠudal-Galilijafiżmienl-għaddtal-kotba,uġibedħafnanieswarajh;huwkollmiet; udawkkollhaliobdewhxterduAtti5:37
...AgħtumelalilĊesaridaklihuta’Ċesari,ulilAlladaklihuta’Alla.Mattew22:21
Epistoli
Għaxgħalhekkħallsuwkollil-ħatra,għaxhumaministrita’Alla,lijieħduħsiebkontinwamentta’ dinil-ħaġaMelaagħtulilkulħadddaklihudovut:lilminħatra,ħatra;lilmindazju;lilminbiża’, biża’;lilminġieħ.Rumani13:6-7
UtassewdawklihumaminnuliedLevi,lijirċievul-uffiċċjutas-saċerdozju,għandhomkmandament lijieħdul-għexurmingħandil-popluskontil-liġi,jiġifierimingħandħuthom,għalkemmhumaġejjin mill-ġenbejnta’AbrahamImmadaklid-dixxendenzatiegħumhixminnhomirċieval-għexur mingħandAbraham,ubiereklildaklikellul-wegħdiet.Umingħajrebdakontradizzjonil-iżgħar jitbierekmill-aħjarUhawnin-nieslijmutujirċievul-għexur;immahemmjirċievilildawkli dwarhomhemmxhiedalijgħix.Ukifnista’ngħidhekk,Leviwkoll,lijirċievil-għexur,ħallaslgħexurf’Abraham.Lhud7:5-9
Apokrifi
Ul-popluħalilĠoħażabinĠosija,ugħamluhsultanminflokmissieruĠosija,metakellutlietau għoxrinsenaUsaltanfil-Lhudijauf’Ġerusalemmgħaltlietxhur:imbagħadis-sultantal-Eġittu neħħiehmillijsaltanf’Ġerusalemm.Uwaqqaftaxxafuql-artta’mitttalentfiddautalentdeheb.1 Esdra1:34-36
Lill-sultanArtexerxessidna,il-qaddejjatiegħek,Ratumul-kittiebtal-istejjer,uSemelljul-iskriba,u l-bqijatal-kunsilltagħhom,ul-imħallfinliqegħdinf’ĊelosirjauFeniċjaIkunmagħrufissalis-sultan sidlil-Lhudliġewminnekgħandna,waraliġewĠerusalemm,dikil-beltribellużauħażina,jibnusswieq,ujsewwul-ħitantagħhaujqiegħdul-pedamenttat-tempjuIssajekkdinil-beltul-ħitan tagħhajerġgħujinbnew,mhuxbissjirrifjutawlijagħtul-ħatra,iżdawkolljirribellawkontras-slaten 1Esdra2:17-19
Hekkukollgħaldawklimhumiexsuldati,umajagħmluxgwerer,immajużawir-raba’,metajkunu ħasdudaklijkunużergħu,iġibuhgħandis-sultan,ujġegħlulilxulxiniħallsut-taxxalis-sultan1 Esdra4:6
Barraminnhekkkitebgħal-Lhudkollhalitelgħumir-renjutiegħulejnil-Lhudija,dwaril-libertà tagħhom,lil-ebdauffiċjal,l-ebdaħakkiem,l-ebdalutenent,jewteżorier,magħandujidħolbil-forza minnbibienhom;Ulil-artkollhalijżommugħandhatkunħielsamingħajrtribut;ulil-Edomiti għandhomiċedul-irħulatal-Lhudlidakiż-żmienkellhom:Iva,ligħandhomjingħatawgħoxrin talentkullsenagħall-binitat-tempju,sakemmjinbena;Ugħaxartalentioħrakullsena,biex jinżammul-offertimaħruqafuql-artalkuljum,kifkellhomkmandamentlijoffrusbatax:Ulidawk kollhalitelquminnBabilonjabiexjibnul-beltgħandujkollhomlibertàħielsa,kifukollhumauddixxendentitagħhom,ul-qassisinkollhalitelqu1Esdra4:49-53
Ul-irġielhemmhekkkienumogħtijagħar-ribelljoniul-gwerra:ulikienhemmslatensetgħanau qalilaf’Ġerusalemm,likienujsaltanujitolbutributif’ĊelosirjauFeniċja.1Esdra2:27
Jienordnajtukolllitinbenamill-ġdidsħiħa;ulijfittxubir-reqqabiexjgħinulildawklihumamilljasartal-Lhud,sakemmid-dartal-Mulejtkunlesta:Umit-tributta’ĊelosirjauFeniċjaporzjonli jingħatabir-reqqalildawnl-irġielgħas-sagrifiċċjital-Mulej,jiġifieri,lilZorobabelil-gvernatur,għal barrin,umuntuni,uħrief;kifukollqamħ,melħ,inbid,użejt,udankontinwamentkullsena
...AgħtumelalilĊesaridaklihuta’Ċesari,ulilAlladaklihuta’Alla.Mattew22:21
mingħajraktarmistoqsija,skontkifil-qassisinlijkunuf’Ġerusalemmjindikawligħandujintefaq kuljum:BiexisiruoffertililAllal-aktargħoligħas-sultanugħaluliedu,ubiexjitolbugħalħajjithom 1Esdra6:28-31
Nordnalkomukolllimatitolbuxtaxxa,jewxiimpożizzjonioħra,mingħandxiqassisin,jewLeviti, jewkantantiqaddisin,jewpurtinari,jewministritat-tempju,jewmingħandxiħaddligħanduxogħol f’danit-tempju,uliħaddmajkollul-awtoritàlijimponixiħaġafuqhom1Esdra8:22
Fid-donazzjonijietkollhatiegħekuriwiċċferrieħi,uiddedikal-għexurtiegħekbil-ferħ.Koħèlet35:9
Uġabararmataqawwijauħakemfuqpajjiżi,uġnus,uslaten,lisarutributarjigħalih.1Makkabej 1:4
Uwaraligħaddewsentejn,is-sultanbagħatlill-kaptal-ġbirtat-tributitiegħulejnl-iblietta’Ġuda,u dawnġewĠerusalemmb’kotrakbira,uqalilhomkliemta’paċi,immakolloxkienqerq:għaxmeta tawhil-fiduċja,huwaqa’f’daqqafuqil-belt,uħabathaħażinħafna,uqeredħafnaniesminnIżrael.1 Makkabej1:29-30
Madankollu,metaralil-flustat-teżoritiegħukienunaqsuulit-tributifil-pajjiżkienużgħar, minħabbal-firdaul-pesta,likienġabfuql-artmetaneħħal-liġijietlikienuilhomjeżistuminnżmien il-qedem;Beża’limajkunxjista’jissaportiaktaril-ħlasijiet,ulanqasikolludawkl-għotjietx’jagħti b’tantliberalitàkifkienjagħmelqabel:għaxkienabbundantiaktarmis-slatenlikienuqablu Għalhekk,billikienimħassebħafnaf’moħħu,iddeċiedalijmuril-Persja,biexhemmhekkjieħuttributital-pajjiżi,ujiġborħafnaflus.1Makkabej3:29-31
Ġabuwkolll-ilbiestal-qassisin,ul-ewwelfrott,ul-għexur:uqajmulin-Nażinati,likienutemmew jiemhom.1Makkabej3:49
Ulikienurġielta’qalbukbira.Intqalluwkolldwaril-gwerertagħhomul-attinobblilikienugħamlu fostil-Galatin,ukifkienurebħuhom,uġabuhomtaħttribut;Ulibil-politikaul-paċenzjatagħhom kienurebħul-postkollu,għalkemmkien'ilbogħodħafnaminnhom;us-slatenukollliġew kontrihommill-aktartruftad-dinja,sakemmħarbtuhom,utawhomtelfakbira,tantlil-bqijatawhom tributkullsena:Ukifqabduhħaj,ugħamlupattlihuudawklisaltnuwarajhiħallsutributkbir,u jagħtuostaġġi,udaklikienmiftiehem,1Makkabej8:2,4,7
Issaneħleskom,uminħabbafikomneħleslill-Lhudkollhamit-tributi,umid-dazjital-melħ,umittaxxital-kuruna,Uminndaklijmisslililinirċievigħat-tieletpartijewiż-żerriegħa,unofsil-frott tas-siġar,neħlesminndanil-jum'ilquddiem,sabiexmajittieħduxmill-arttal-Lhudija,lanqasmittlietgvernijietlijiżdiedumagħhamill-pajjiżtas-Samarijaul-Galilija,minndanil-jum'ilquddiem għaldejjemĦatkunĠerusalemmukollqaddisauħielsa,bit-truftagħha,kemmmill-għaxrietkif ukollmit-tributi.1Makkabej10:29-31
Barraminnhekk,jienħelesbil-libertàlilkullwieħedmil-LhudlinġarrulsieraminnartĠudalejn kwalunkwepartitas-saltnatiegħi,urridlil-uffiċjalitiegħikollhajaħfrut-taxxianketal-bhejjem tagħhom.1Makkabej10:33
ImbagħadĠonatantalablis-sultanbiexjeħleslill-Lhudijamit-taxxa,kifukolllit-tlietgvernijiet,ularttas-Samarija;uwegħdutlietmitttalent1Makkabej11:28
...AgħtumelalilĊesaridaklihuta’Ċesari,ulilAlladaklihuta’Alla.Mattew22:21
Ufir-rigwardta’affarijietoħralihumatagħna,mid-dieċmiud-dazjiligħandhomx’jaqsmumagħna, kifukollil-bjartal-melħ,ut-taxxital-kuruna,lihumadovutililna,aħnanħallsuhomkollhabiex intaffuhom.1Makkabej11:35
Kullżballjewżballlisarsal-lum,naħfruh,kifukollit-taxxatal-kurunaliintomdovutulna;ujekk kienhemmxitributieħorimħallasf’Ġerusalemm,danmajitħallasxaktar.1Makkabej13:39
Issamelaagħtunil-blietliħadtu,ut-tributital-postijietliħadtuħakmubarramill-fruntieritalLhudija:Jewinkellaagħtunigħalihomħamesmitttalenttal-fidda;ugħall-ħsaraligħamiltu,uttributital-bliet,ħamesmitttalentieħor;jekkle,niġuuniġġieldukontrikom1Makkabej15:30-31
Nikanorħaħsieblijaqla’ammontta’flusmill-Lhudpriġunieri,biżżejjedbiexikoprit-tributta’ elfejntalentlis-sultankellujħallaslir-Rumani.2Makkabej8:10
Għalhekkhu,liħaf’idejhlijħallaslir-Rumanit-tributtagħhompermezzta’priġunierif’Ġerusalemm, xerredbarraminnMaltalil-LhudkellhomlilAllabiexjiġġieledgħalihom,ugħalhekkmasetgħux jiġumweġġgħin,għaxkienujsegwul-liġijietlitahom2Makkabej8:36
Ġaser
UKedorlaomer,sultanta’Elam,telaqmill-familjita’wliedHam,uġġieledmagħhomurażżanhom, umarfil-ħamesbliettal-pjanurauġġieledkontrihomurażżanhom,ukienutaħtil-kontrolltiegħuU qdewhgħaltnax-ilsena,utawhtaxxaannwali.Jasher11:10-11
Fil-ħamessenaliAbramkienjgħammarf’artKangħan,in-niesta’SodomauGomorraul-bliet kollhatal-pjanurarribellawminnKedorlaomer,sultanta’Elam;għaxis-slatenkollhatal-bliettalpjanurakienuqdewlilKedorlaomergħaltnax-ilsena,utawhtaxxakullsena,immaf’dawkil-jiem fit-tlettax-ilsena,irribellawkontrih.Ġasher13:11
Nafulihijad-drawwatas-slatenlijieħdutaxxaannwalimill-ħajjin,immaintmhuxbisstagħmeldan, immamill-mejtintitlobukolltaxxajumb'jum.Us-sultanwieġebuqallilRikajon,Majissejjaħx ismekaktarRikajonimmaFargħunikunismek,ladarbaintħadttaxxamill-mejtin;uhusemmieh Fargħun.URikajonil-Fargħunb'makakkerijaħatafil-gverntal-Eġittu,uħadttaxxamill-abitanti kollhatal-EġittuJasher14:19,27,31
UAbramukulmakientiegħutelgħumill-wiedta’Mitzrajmumarrul-Eġittu;ubilkemmkienudaħlu mill-bibiental-beltmetal-gwardjiqamuquddiemhomuqalulhom,Agħtul-għexurlis-sultanminn dakligħandkom,umbagħadtistgħutidħlufil-belt;uAbramudawklikienumiegħugħamluhekk.U Abramman-nieslikienumiegħuwaslul-Eġittu,umetawasluġabus-senduqlifihkienetmoħbija Sarajul-Eġizzjanirawis-senduq.Ul-qaddejjatas-sultanresqulejnAbramuqalulhom,X’għandek hawnf’danis-senduqlimarajniex?Issaiftaħis-senduquagħtil-għexurlis-sultanminndakkolluli fihĠust15:8-10
UwliedĠakobbħalfulilhomlimakinuxsejindaħlumagħhom,us-slatenkollhatal-Kangħanin ħalfuwkolllilhom,uwliedĠakobbgħamluhomtributarjiminndakinhar’ilquddiem.Ġasher40:48
Ul-Eġittukollukientaħtil-ħarsienta’Ġużeppi,uĠużeppigħamelgwerramal-għedewwakollhata’ madwaru,urażżanhom;ukolll-artkollhaul-Filistinkollha,sal-fruntierita’Kangħan,Ġużeppi rażżan,ukienulkolltaħtil-potertiegħuutawtaxxaannwalililĠużeppiUl-artijietkollhatal-
...AgħtumelalilĊesaridaklihuta’Ċesari,ulilAlladaklihuta’Alla.Mattew22:21
FilistinuKangħanuSidon,umin-naħal-oħratal-Ġordan,ġaburigalililĠużeppitulil-jiemkollha tiegħu,ul-pajjiżkollukienf’idejnĠużeppi,uġabulutributannwalikifkienirregolat,għaxĠużeppi kieniġġieledkontral-għedewwakollhata’madwaruurażżanhom,ul-pajjiżkollukienf’idejn Ġużeppi,uĠużeppiqagħadfis-sigurtàfuqit-trontiegħufl-Eġittu.Ġasher58:8,12
Uġarafit-tmeninuerbgħasena,jiġifieril-ħamsinsenatar-renjuta’Ħadad,binBedad,sultanta’ Edom,liĦadadġabarlit-tfalkollhata’Għesaw,uħejjal-armatakollhatiegħu,madwarerba’mittelf raġel,umexalejnartMowab,umarjiġġieledma’Mowabujagħmilhomtributarjigħalih.Umeta wliedMidjankollhamietufil-battalja,uwliedMowabħarbu,ĦadadgħamellilMowabkolludakiżżmientributarjugħalih,usarutaħtidejh,utawtaxxaannwalikifkienordnat,uĦadaddarluraumar luralejnartu.Jasher62:6,13
GħalhekkKikjanusħareġlejnAramuwliedil-lvant,uġġieledkontrihomuħabathom,ulkoll waqgħumidrubaquddiemKikjanusun-niestiegħu.Uħaħafnaminnhomilsierauġabhomtaħt sottomissjonibħalfil-bidu,ukkampjafuqarthombiexjieħut-tributmingħandhombħas-soltuU KikjanusġġieledkontraAramuwliedil-lvanturażżanhombħalqabel,utawhit-tributtas-soltu tagħhom,umarurritornalejnartuJasher72:4-5,11
Uwliedil-lvantkollhadaruluraurtiraw,ugħalhekkMosèuwliedKusmarruwarajhomu rażżnuhom,upoġġewtaxxafuqhom,kifkienetid-drawwatagħhomUAramukollġewrażżnuti minnMosèun-niesta’Kus,uwkollħallsut-taxxatas-soltutagħhom.Jasher73:43,46
UAbianuspoġġauffiċjalif’Edomuwliedkollhata’EdomsarusuġġettiutributarjigħalAbianus,u Abianusdarluralejnartustess,Kittim.Umatulir-renjutiegħuġabarmata,umaruġġieledkontralabitantita’BritanniauKernania,uliedEliżewbinJavan,urebaħfuqhomugħamilhomtributarji Jasher90:10,29
Ġublews
UĠakobbqamkmienifilgħodu,fl-erbataxta’danix-xahar,utagħaxraminnkullminġiemiegħu, kemmmill-irġielkifukollmill-bhejjem,kemmmid-dehebuminnkulloġġettulbies,iva,tagħaxra minnkolloxĠublews32:2
Uqassaml-għexurtal-annimalinodfakollha,ugħamelsagrifiċċjumaħruq,immal-annimalimhux nodfatahom(matahomx)lilLeviibnu,utahl-erwieħkollhatal-irġiel.ULeviwettaql-uffiċċju saċerdotalif’BethelquddiemmissieruĠakobbminflokgħaxarħutu,ukienqassishemmhekk,u Ġakobbtal-wegħdatiegħu:hekkqassammill-ġdidl-għexurlill-Mulejuqaddsu,usarqaddisgħalih Ugħaldinir-raġunihuwaordnatfuqit-twaveltas-semabħalaliġigħall-għaxurbiexjittiekel quddiemil-Mulejminnsenagħalsena,fil-postfejnikunmagħżulbiexjgħammarismu,ugħaldinilliġim’hemml-ebdalimituta’jiemgħaldejjem.Dinl-ordinanzahijamiktubabiextitwettaqminn senagħalsenabillijittiekelit-tienigħaxraquddiemil-Mulejfil-postfejnikunintgħażel,uxejnma jibqa’żejjedminnhaminndinis-senagħas-senata’waraĠublews32:8-11
Ul-għexurkollhatal-barrinutan-nagħaġikunuqaddisinlill-Mulej,ujkunutal-qassisintiegħu,li jiekluquddiemuminnsenagħalsena;għaxhekkhuordnatumnaqqaxdwarl-għexurfuqit-twavel tas-sema.Ġublews32:15
Urebaħhom,uimponafuqhomtributbiexiħallsuhtribut,ħamesprodottital-frottta’arthom,ubena RobeluTamnataresĠublews34:8
...AgħtumelalilĊesaridaklihuta’Ċesari,ulilAlladaklihuta’Alla.Mattew22:21
UĠakobbbagħatmessaġġliluliedubiexjagħmlupaċi,uhumagħamlupaċimagħhom,upoġġewilmadmadtal-jasarfuqhom,ub’hekkħallsul-ħarajtlilĠakobbuliluliedugħaldejjem.Ubaqgħu jħallsul-ħarajtlilĠakobbsal-jumliniżell-Eġittu.Ġublews38:12-13
KotbaMitlufatal-Bibbja
Uġaraliħareġdigrietmill-ImperaturAwgustu,lil-LhudkollhalikienuminnBetlehemfil-Lhudija kellhomjiġunnumeratiUĠużeppiqal,Jiensenieħuħsiebliwliedijiġunnumerati:immax’se nagħmelb’dinit-tfajla?Nistħilinkuninnumeratabħalamarti;ujekkninnumerahabħalabinti,Iżrael kollujkunjaflimhijiexbintiMetajasaliż-żmiental-ħatratal-Mulej,ħajagħmellijidhirlutajjebU sarġal-ħmar,utellgħahafuqu,uĠużeppiuXmunmarruwarajha,uwasluBetlehemfiżmientliet mili.Protevanġelju12:1-5
Fit-tlietmijaudisgħasenatal-erata’Alessandru,Awgustuppubblikadigrietlil-persunikollha kellhomimorrujiġuntaxxatif’pajjiżhomstessGħalhekkĠużeppiqam,uflimkienma’Marija, marruĠerusalemm,umbagħadwasalBetlehem,biexhuul-familjatiegħujiġuntaxxatifil-beltta’ missirijiethom.L-EwwelEvanġeljutat-Tfulijata’ĠesùKristu1:4-5
KotbaMinsijatal-Eden
Fiżmienmetamissirijietnagawdewpaċikbirapermezztal-osservanzadovutatal-Liġi,ukienu f’sitwazzjonikuntenta,tantliSelewkuNikanor,is-sultantal-Asja,issanzjonat-taxxagħas-servizz tat-tempju,urrikonoxxal-politikatagħna,preċiżamentdakil-ħin,ċertirġiel,liaġixxewb’mod faczjużkontral-konkordanzaġenerali,daħħlunaf’ħafnaudiversikalamitajiet4Makkabej2:10
Ilninixtieqnibnikastellbejnis-semaul-art,unixtieqlitibgħatliraġelgħaqliuintelliġentiminnek biexjibnihuli,ubiexiwieġebil-mistoqsijietkollhatiegħi,ubiexinkunnista’nħallasit-taxxiuddazjitad-dwanatal-Assirjagħaltlietsnin.Storjata’Aħikar4:2
Humapprovokawnaugħelbuna,uħafnamin-niesta’pajjiżnaħarbulejnl-Eġittuminħabbal-biża’ tat-taxxilis-sultantal-Eġittubagħatbiexjitlobmingħandna.Imbagħadqallis-sultan.‘Tinkorlax,sidi! Jienimmurl-Eġittu,unagħtit-tweġibietlill-Fargħun,unurihdinl-ittra,unwieġebdwarit-taxxi,u nibgħatluralildawkkollhaliħarbu;unxejjerl-għedewwatiegħekgħall-istħijabl-għajnunata’Alla l-Għoli,ugħall-henata’saltnatek.’Storjata’Aħikar5:5,7
Imma,sidis-sultan!dakligħedtfihdwarit-taxxital-Eġittugħaltlietsnin,issal-istabbiltàta’saltna hijaġustizzjastretta,ujekktirbaħuidimajkollhiexħilabiextwieġbek,allurasidis-sultanjibgħatlek it-taxxilisemmejt.Storjata’Aħikar5:24
Umetal-FargħunraliHaiqârkiengħelbu,urritornalut-tweġibiettiegħu,minnufihtqumeċċitat,u ordnalhomjiġbrulut-taxxita’tlietsnin,ujġibuhomluHaiqâr.Imbagħadis-sultanbedajistaqsihkif kienmarmal-Fargħunmill-ewwelwaslatiegħusakemmtelaqminnquddiemu,ukifkienwieġebilmistoqsijietkollhatiegħu,ukifkienirċievat-taxximingħandu,ul-bdiltal-ħwejjeġur-rigali.U
Sennacheribis-sultanferaħb’ferħkbir,uqallilHaiqâr,‘Ħudaklitixtieqminndanit-tribut,għax kolloxjinsabf’idejk’Storjata’Ahikar6:36,46-47
Umagħamilniehoml-ebdaħsara,usarutributarjigħalina,urritornajnihomil-priżatagħhom Testmentta’Ġuda1:49
...AgħtumelalilĊesaridaklihuta’Ċesari,ulilAlladaklihuta’Alla.Mattew22:21
Imbagħadtalbunaterminita’paċi;uwaraligħamilnaparirma’missierna,aċċettajnahombħala tributarji.Utawnaħamesmittkorqamħ,ħamesmittbatożejt,uħamesmittkejlinbid,sakemm wasalil-ġuħ,metaniżilnal-Eġittu.Testmentta’Ġuda2:8-9