Latin - The Book of Prophet Isaiah

Isaias

CAPUTI

1VisioIsaiaefiliiAmos,quamviditsuperIudamet JerusalemindiebusOziae,Joathan,AchazetEzechiae, regumIuda

2Audite,caeli,etauscultate,terra,quoniamDominus locutusestFiliosenutrivietexaltavi,ipsiautemspreverunt me

3Cognovitbospossessoremsuum,etasinuspraesepe dominisui;Israelautemnoncognovit,populusmeusnon intellexit

4Vægentipeccatrici,populoonustoiniquitate,semini nequam,filiissceleratis!dereliqueruntDominum,ad iracundiamprovocaveruntSanctumIsraël;abalienatisunt retrorsum.

5Quareultrapercutiemini,ultradesperabitis?omnecaput languidum,etomnecormœrens

6Aplantapedisusqueadverticem,nonestineosanitas; vulnus,etlivor,etplagatumens,nonestobducta,nec fasciacurata,nequeunguentomollita

7Terravestradesertaest,civitatesvestraeigniexustaesunt: regionemvestramcoramvobisalienidevorant,etdesolata estsicutinvastitatealieni

8EtderelictaestfiliaSionutcasainvinea,sicuttugurium inhortocucumerario,sicutcivitasobsessa

9NisiDominusexercituumreliquissetnobisreliquias, quasiSodomafuissemus,etquasiGomorrhasimiles fuissemus

10AuditeverbumDomini,principesSodomorum;auribus percipitelegemDeinostri,populusGomorrhæ.

11Quomihimultitudinemvictimarumvestrarum,dicit Dominus?Plenussumholocaustisarietum,etadipe agnorum,etsanguinetaurorum,etagnorum,ethircorum, nondelector

12Cumvenistisutveniatisanteconspectummeum,quis quaesivithaecdemanibusvestris,utambularetisinatriis meis?

13Neafferatisultrasacrificiumvanum;incensum abominatioestmihi;neomeniametsabbata,et convocationescoetusnonferam:iniquitasest,coetus quoquefestivus.

14Calendasvestrasetsollemnitatesvestrasodivitanima mea:factasuntmihimolesta;laboraviferensea

15Etcumextenderitismanusvestras,avertamoculosmeos avobis:etcummultiplicaveritisorationem,nonexaudiam: manusenimvestraesanguineplenaesunt

16Lavamini,mundiestote;aufertemalumcogitationum vestrarumaboculismeis:quiesciteamalitiavestra; 17Discitebenefacere;quaeriteiudicium,subvenite oppresso,iudicatepupillo,defenditeviduam.

18Venite,etarguiteme,dicitDominusSifuerintpeccata vestrautcoccinum,quasinixdealbabuntur;etsirubra fuerintquasivermiculus,utlanaerunt.

19Sivolueritisetaudieritis,bonaterraecomedetis: 20Quodsinolueritisetadiracundiamrebellaveritis,gladio devorabimini,osenimDominilocutumest.

21Quomodofactaestmeretrixcivitasfidelis,quaeplena eratiudicio,iustitiahabitabatinea,nuncautemhomicidae?

Argentumtuuminscoriasversumest,vinumtuummixtum estaqua:

23Principestuiinfideles,sociifurum;omnesdiligunt munera,sequunturpraemia;pupillononiudicant,etcausa viduaenonpervenitadeos

24PropterhocdicitDominus,Deusexercituum,Fortis Israël:Heu,consolaborsuperhostesmeosetvindicabode inimicismeis

25Etconvertammanummeaminte,etexpurgaboscorias tuaspuras,etauferamomnestannumtuum

26Etrestituamiudicestuosutabinitio,etconsiliariostuos sicutabinitio;posthaecvocaberiscivitasiustitiae,urbs fidelis

27Sioniudicioredimetur,etconversieiusiustitia

28Eteritperditioscelestorumetpeccatorumsimul;etqui derelinquuntDominumconsumentur

29Confundenturenimabquercubusquasdesideratis,et vosconfundeminiabhortisquoselegistis.

30eritisenimvelutquercuscuiusfoliumdefluit,etvelut hortussineaqua

31Eteritfortistamquamstuppa,etfacienseumtamquam scintilla;etardebuntambosimul,etnoneritquiextinguat eos.

CAPUTII

1VerbumquodviditIsaias,filiusAmos,superIudamet Jerusalem

2Eteritinnovissimisdiebus:eritmonsdomusDomini praeparatusinverticemontium,etelevabitursupercolles, etfluentadeumomnesgentes

3Etibuntpopulimulti,etdicent:Venite,etascendamusad montemDomini,etaddomumDeiJacob,etdocebitnos viassuas,etambulabimusinsemitiseius,quiadeSion exibitlex,etverbumDominideJerusalem.

4Etiudicabitgentes,etarguetpopulosmultos;et conflabuntgladiossuosinvomeres,etlanceassuasin falces:nonlevabitgenscontragentemgladium,neque exercebuntultrabellum

5DomusJacob,venite,etambulemusinlumineDomini

6proptereadereliquistipopulumtuumdomumIacob,quia repletisuntaborienteetaugureshabueruntutPhilistaeiet porticueruntseinfiliisalienigenorum

7Repletaestterraeorumargentoetauro,etnonestfinis thesaurorumeorum;repletaestterraeorumequis,etnon estfiniscurruumeorum

8Terraquoqueeorumrepletaestidolis;opusmanuum suarumadorant,quodfeceruntdigitieorum

9Etincurvavitsehomo,ethumiliatusestvir;noliergo ignoscereeis.

10Ingredereinpetram,etabscondereinpulverepropter timoremDomini,etproptergloriammajestatiseius

11Oculisublimeshominishumiliatierunt,etincurvabitur altitudovirorum;exaltabiturautemDominussolusindie illa

12DiesenimDominiexercituumsuperomnemsuperbum etexcelsum,etsuperomnemarrogantem;ethumiliabitur 13etsuperomnescedrosLibani,quaesuntaltaeeterectae, etsuperomnesquercusBasan, 14Etsuperomnesmontesexcelsos,etsuperomnescolles elevatos, 15Etsuperomnemturrimaltam,etsuperomnemmurum munitum,

16EtsuperomnesnavesTharsis,etsuperomnesimagines pulchras.

17Etincurvabitursublimitashominis,ethumiliabitur altitudovirorum;etexaltabiturDominussolusindieilla.

18Etidolapenitusabolēbit.

19etintroibuntinspeluncaspetrarum,etinspeluncas terrae,propterformidinemDominietproptergloriam majestatiseius,cumsurrexeritutpercutiatterram.

20Indieillaproicienthomoidolaargenteasuaet simulacraaureasua,quaefeceratsibiutadoraret,talpiset vespertilionibus;

21Etingrediturfissuraspetrarumetincacuminasaxorum, afacieformidinisDominietagloriamajestatiseius,cum surrexeritpercutereterram

22Quiesciteabhomine,cuiusspiritusinnaribuseiusest, quiaubiaestimabitur?

CAPUTIII

1EcceenimDominus,Dominusexercituum,auferetab JerusalemetaIudafulcimentumetvirgam,omne fulcimentumpanisetomnesiliculumaquae;

2fortemetvirumbellatoremiudicemetprophetamet prudensetsenem

3principemquinquagintasuperse,ethonorabilemvirum, etconsiliarium,etcallidumartificem,etoratorem eloquentem

4Etdabopuerosprincipeseorum,etinfantes dominabuntureis

5Etirruetpopulus,viradvirumsuum,etviradproximum suum:puercontrasenemsuperbesegeret,etignobilis contranobilem

6Apprehenderitvirfratremsuum,domesticumpatrissui, dicens:Vestimentumhabes,estoprincepsnoster,ruina autemhaecsubmanutuasit:

7Indieillaiurabit,dicens:Noneromedicus,etindomo meanonestpanisnequevestimentum:noliteme constituereprincipempopuli

8RuitenimJerusalem,etJudasconcidit,quialingua eorumetadinventioneseorumcontraDominumsunt,ut provocarentoculosmajestatiseius

9Agnitiovultuseorumtestimoniumperhibetcontraeos;et peccatumsuumquasiSodomapraedicaverunt,nec absconderuntVæanimæeorum,quoniamredditæsuntsibi malum!

10Diciteiustoquoniambeneestei,quoniamfructum adinventionumsuarumcomedet

11Væimpioinmalitiaeius:retributioenimmanuumeius reddeturei

12Populummeumautemopprimebantpueri,etmulieres dominantureisPopulusmeus,quitebeatificant,te decipiunt,etviamgressuumtuorumdissipant.

13StatadiudicandumDominus,etstatadiudicandos populos

14Dominusadiudiciumvenietcumsenioribuspopulisui etprincipibuseius;vosenimdepastiestisvineam,etrapina pauperumindomibusvestris.

15Quidvobisest,adpopulummeumcontritis,etfacies pauperumcommolitis?,dicitDominusDeusexercituum

16EthaecdicitDominus:Proeoquodsuperbaesuntfiliae Sionetambulantextentocolloetnutibusoculorum,

ambulantesetplaudentesambulantes,ettinnitumpedibus suisdeferentes, 17ProptereapercutietDominusverticemfiliarumSion scabie,etDominusrevelabitabsconditaearum.

18IndieillaauferetDominusgloriamornamentorum tintinnantiumdepedibuseorum,etaculeoseorum,et circuloseiusquasilunam; 19Catenae,etarmillae,etmitrae, 20Tibialiaetornamentacrurumetvittaecapitisettabulae etinaures

21Annulietgemmaenasi, 22Vestimentavariabilia,etpallia,etfibulae,etfibulae crispae, 23Vitra,etlintea,etcuculla,etvelamina

24Eteritprosuaviodorefoetor,etprozonascissa,etpro crinecrinicalvitium,etprofasciapectoralicingulumsacci, etpropulchritudineardens

25Virituigladiocadent,etfortestuiinbello

26Etmaerebuntatquelugebuntportaeeius,etdesolatain terrasedebit

CAPITULUMIV

1Etadprehendentseptemmulieresvirumunum,dicentes: Panemnostrumcomedemus,etvestimentisnostris operiemur:tantummodoinvoceturnomentuumsupernos, utauferasopprobriumnostrum

2IndieillaeritgermenDominiinsplendoreetgloria,et fructusterraesublimisetexsultanshisquisalvatifuerintde Israel

3Eterit:omnisquirelictusfueritinSion,etquiresiduus fueritinJerusalem,sanctusvocabitur,omnisquiscriptus eritintervivosinJerusalem

4CumablueritDominussordesfiliarumSionetsanguinem Jerusalemlaveritdemedioeius,spirituiudiciietspiritu ardoris

5EtcreabitDominussuperomnemlocummontisSionet superecclesiameiusnubemetfumumperdiem,et splendoremignisflammantispernoctem;superomnem enimgloriamproteget.

6Eterittabernaculuminumbraminterdiuabaestu,etin locumrefugiietlatibulumatempestateetapluvia

CAPUTV

Cantabodilectomeocanticumpatruelismeivineaesuae. Vineafactaestdilectomeoincolleuberi

2Etsepemcircumdediteam,etlapideselegitexea,et plantaviteamelectam,etaedificavitturriminmedioeius, ettorcularexstruxitinea;etexspectavitutfaceretuvas,et fecituvaslabruscas

3Etnunc,habitantesJerusalemetviriJuda,iudicateinter meetvineammeam

4Quidultrafecitvineaemeae,etnonfeciei?unde,cum exspectaviutfaceretuvas,uvaslabruscasprotulit?

5Etnuncabite,etostendamvobisquidegofaciamvineae meae:auferamsepemeius,eteritindevorationem;diruam maceriameius,eteritinconculcationem

6Etponameamdesertam;nonputabiturnequefodietur;et ascendentvepresetspinæ,etnubibusmandabonepluant supereamimbrem

7VineaenimDominiexercituumdomusIsraëlest,etvir Judagermendelectabileeiusest:etexspectaviiudicium,et ecceoppressio;etiustitiam,etecceclamor

8Væquidomumdomuiiungunt,agrumagrocopulantes usqueadterminumloci,uthabitarepossintsoliinmedio terrae!

9Inauribusmeissunt,dicitDominusexercituum:Certe domusmultaedesertaeerunt,grandesetpulchrae,sine habitatore

10Decemenimiugeravineaefacientbathumunum,et semenmodiifacientmodiumunum

11Væquisurgeruntmaneadebrietatemsequendam,et potationemperguntusqueadnoctem,donecvinumeos ardoremafferat!

12Cithara,etlyra,ettympanum,ettibia,etvinumin conviviiseorumsunt;etopusDomininonrespiciunt,nec operamanuumeiusconsiderat

13Proptereacaptivusductusestpopulusmeus,quianon habuitscientiam,etnobileseiusfameinterierunt,et multitudoeiussitiexaruit

14Proptereadilatavitinfernusseetaperuitossuumsine mensura,etdescendentgloriaeorum,etmultitudoeorum, etpompaeorum,etquiexsultant,ineam

15Ethumiliabiturhomo,ethumiliabiturfortis,etoculi sublimiumdeprimentur.

16Dominusautemexercituumexaltabituriniudicio;et Deussanctussanctificabituriniustitia

17Tuncagnipascentursecundummoremsuum,etdeserta pinguiumcomedentalieni

18Væquitrahuntiniquitatemfuniculisvanitatis,et peccatumquasifuneplaustri!

19quidicunt:Festinet,etcitoveniatopuseius,ut videamus;etappropinquetetveniatconsiliumSanctiIsraël, etsciemusillud!

20Væquimalumbonumdicunt,etbonummalum; ponentestenebraslucem,etlucemtenebras;ponentes amarumdulce,etdulceamarum!

21Vaequisapientessuntinoculissuis,etcoramseipsis prudentes!

22Væquipotentessuntadbibendumvinum,etvirifortes admiscendumebrietatem!

23Quiiustificatisimpiumpromuneribus,etiustitiamjusti aufertisabeo!

24Propterhoc,sicutignisdevoratstipulam,etflamma devoratpaleas,sicradixeorumeritquasiputredo,et germeneorumquasipulvisascendet;quiaabieceruntlegem Dominiexercituum,etverbumSanctiIsraelspreverunt

25IdeoiratusestfurorDominiinpopulumsuum,et extenditmanumsuamsupereum,etpercussiteum:et conturbatisuntmontes,etdiscerptasuntcadaveraeorumin medioplatearum:Inomnibushisnonestaversusfuroreius, sedmanuseiusadhucextenta.

26Etelevabitsignumnationibusprocul,etsibilabitadeum definibusterrae:eteccevenientvelocitervelociter:

27Nondeficietnequelaborabitineis;nondormitabit nequedormiet;nequesolveturcingulumlumborumeius, nequerumpeturcorrigiacalceorumeius.

28Sagittaeeorumacutae,etomnesarcuseorumextenti, ungulaeequorumeorumutsilexaestimabuntur,etrotae eorumquasiturbo;

29Rugituseiusutleonis,rugietutleonescatuli:etfrendet, etcapietpraedam,etamplexabitur,etnoneritquieruat

30Etindieillarugietsupereumsicutsonitusmaris:si aspiciasadterram,eccetenebraeettribulatio,etlux obtenebrabiturincaeloeius

CAPUTVI

1AnnoquomortuusestrexOzias,vidiDominum sedentemsupersoliumexcelsumetelevatum;etfimbriae eiusimplebanttemplum

2Seraphimstabantsuperillud:sexalaeuniquis;duabus velabantfaciemsuam,etduabusvelabantpedessuos,et duabusvolabat

3Etclamabantalteradalterum,etdicebant:Sanctus, sanctus,sanctusDominusexercituum;plenaestomnisterra gloriaeius!

4Etcommotasuntsuperliminariaianuæavoceclamantis, etdomusrepletaestfumo

5Etdixi:Væmihi,quiaperii,quiavirpollutuslabiisego sumetinmediopopulipollutuslabiishabito,etregem, Dominumexercituum,videruntoculimei

6Etvolavitadmeunusdeseraphim,habensinmanusua carbonemquemforcipetuleratdealtari.

7Etposuitilludsuperosmeum,etdixit:Eccetetigithoc labiatua,etablataestiniquitastua,etpeccatumtuum purgatumest.

8EtaudivivocemDominidicentis:Quemmittam,etquis ibitnobis?Etdixi:Ecceego,mitteme

9Etdixit:“Vade,etdicpopulohuic:Auditeaudientes,et noliteintellegere;etvidetevidentes,etnolitecognoscere” 10Obduracorpopulihuius,etaureseorumaggrava,et oculoseiusclaude,nefortevideatoculissuis,etauribus suisaudiat,etcordesuointelligat,etconvertaturetsanetur 11Etdixi:“Usquequo,Domine?”Etrespondit:“Donec desolenturcivitatessinehabitatore,etdomussinehomine, etterradesolatasit,

12EtlongeabstulitDominushomines,etmultaderelictio eritinmedioterrae.

13Etadhucineaeritdecimapars,etconverteturet comedetur,sicutnixteulaetsicutquercus,cuiusradixinse est,cumafflixeritfoliasua,semensanctumeritsubstantia eius

CAPUTVII

1FactumestautemindiebusAchazfiliiJoathamfilii OziaeregisIudae,utascenderintRasinrexSyriaeet PhaceefiliusRomeliaeregisIsraelinJerusalemad proeliandumcontraeam,etnonpotueruntsuperareeam. 2nuntiatumestdomuiDaviddicensiunxitSyriamfoedus cumEphraimetcommotumestcoreiusetcorpopulieius sicutmoventurlignasilvaeavento

3EtdixitDominusadIsaiam:EgredereinoccursumAchaz, tuetquiderelictusestJasub,filiustuus,adfinem aquæductuspiscinaesuperiorisinviaagrifullonis; 4etdicei:Caveetsileas;nolitimere,nequecortuum pertimescataduabuscaudistitionumfumigantiumhorum, propterirafurorisRasincumSyriaetfiliiRomeliae. 5eoquodSyria,Ephraim,etfiliusRomeliae,consilium inieruntcontratemalum,dicentes: 6AscendamuscontraJudam,etexpellamuseum,et faciamusnobisrupturaminea,etconstituamusregemin medioeiusfiliumTabeel

7HaecdicitDominusDeus:Nonstabit,nequeeritistud

8sedcaputSyriaeDamascus,etcaputDamasciRasin;et adhucsexagintaquinqueannosEphraimdesinetesse populus.

9etcaputEphraimSamaria,etcaputSamariaefilius Romeliae:nisicredideritis,nonstabiliemini

10EtaddiditDominusloquiadAchaz,dicens: 11PetetibisignumaDominoDeotuo,siveinprofundo, siveinexcelsissupra

12EtdixitAhaz:Nonpetam,etnontentaboDominum

13Etdixit:Auditeergo,domusDavid:Numparumvobis estmolestosessehomines,quiaetDeummeummolestus estis?

14PropterhocDominusipsedabitvobissignum:Ecce virgoconcipietetparietfilium,etvocabiturnomeneius Emmanuel.

15Butyrumetmelcomedet,utsciatrepudiaremalumet eligerebonum

16Priusquamenimsciatpuerrepudiaremalumeteligere bonum,terraquamdetestarisderelictaeritaduobusregibus suis

17AdducetDominussuperte,etsuperpopulumtuum,et superdomumpatristui,diesquinonveneruntadiequa separavitEphraimaJuda,regemAssyriorum

18Eteritindieilla:sibilabitDominusmuscaequaeestin extremofluminumAegypti,etapiquaeestinterra Assyriorum;

19Etvenient,etrequiescentomnesinvallibusdesertis,et incavernispetrarum,etsuperomnesfrutices,etsuper omnesfrutices

20IndieillaradetDominusnovaculaconductainhisqui transflumensunt,inregeAssyriorum,caputetpilos pedum,etbarbamquoquedevorabit

21Eteritindieilla:nutriethomovaccamboumetduas oves;

22Eterit,propterubertatemlactisquodfaciet,comedet butyrum;butyrumenimetmeledetomnisquirelictus fueritinterra

23Eteritindieilla:omnislocusubifueruntmillevites milleargenteis,invepresetinspinaserit.

24Cumsagittisetarcubusingredienturilluc,vepresenim etspinæeruntomnisterra

25Etsuperomnesmontesquiinsarculosarrientur,non venietilluctimorspinarumetveprium,eteritibiboves emittentes,etconculcatiopecorumhumilum

CAPITULUMVIII

1EtdixitDominusadme:“Sumetibivolumenmagnum,et scribeineostylohominisde‘Malersalalhashbaz’”

2Etadhibuimihitestesfideles,Uriamsacerdotem,et Zachariam,filiumBarachiae.

3Etaccessiadprophetissam,etconcepit,etpeperitfilium EtdixitDominusadme:Vocanomeneius,Accipiter exaltabitur,Hashbap

4Priusquamenimsciatpuerclamare:Patermeusetmater mea,auferenturopesDamascietspoliaSamariaecoram regeAssyriorum

5Dominusautemlocutusestadmeiterum,dicens: 6ProeoquodpopulusisteabjecitaquasSiloae,quaefluunt leniter,etgaudetinRasinetfilioRomeliae

7Propterhoc,ecceDominusadducetsupereosaquas fluminisfortesetmultas,regemAssyriorum,etomnem gloriameius,etascendetsuperomnesrivoseius,et transibitsuperomnesripaseius;

8EttransibitperIudam,inundans,ettransiens,usquead collumveniet:eteritextensioalarumeiusimplens latitudinemterraetuae,oEmmanuel

9Congregamini,populi,etconteremini;etauscultate, omnesquiproculhabitatisinterris:accingitevos,et conteremini;accingitevos,etconteretur

10Initeconsilium,etdissipabitur;loquiminiverbum,et nonstabit:quianobiscumDeusest

11QuiahaeclocutusestDominusadmeinmanuforti,et praecepitmihineireminviapopulihuius,dicens:

12Nondicatis,Conjuratio;omniaenimquaedicunt populusiste,Conjuratio,nontimebitistimoremeorum, nequepaveatis

13Dominumexercituumipsumsanctificate;sittibitimor, etsittibiterror;

14Eteritinsanctuarium,etinlapidemoffensionis,etin petramscandali,duabusdomibusIsrael,inlaqueumetin ruinamhabitantibusJerusalem.

15Etmultiexeisimpingent,etcadent,etconterentur,et laqueabuntur,etcapientur

16Ligatestimonium,signalegemindiscipulismeis.

17EtexspectaboDominumquiabsconditfaciemsuama domoJacob,etexspectaboeum

18EcceegoetpueriquosdeditmihiDominusinsignaet inportentuminIsraelaDominoexercituum,quihabitatin monteSion

19Etcumdixerintadvos:Quaeriteapythonibuseta divinisquisusurrantetmurmurant:numquidnonpopulusa Deosuorequiret,proviventibusamortuis?

20Adlegemetadtestimonium:sinondixerintiuxta verbumhoc,nonesteislux

21Ettransibitpeream,angustiaeafflictusetesuriens;et erit,cumesurierit,irascetur,etmaledicetregisuoetDeo suo,etsuspicietsursum

22Etadterramintuebitur;eteccetribulatioettenebrae, caligoangustiae;etadtenebrasimpellentur.

CAPITULUMIX

1Sednontaliseritcaligoqualisfuitinangustiaeius, quandoinitioleviterafflixitterramZabulonetterram Nephthali,etposteagraviusafflixiteaminviamaris,trans Iordanem,inGalilaeagentium

2Populusquiambulabatintenebrislucemmagnamvidit; habitantibusinregioneumbraemortis,luxortaesteis

3Multiplicastigentem,etnonmagnificastigaudium; exsultabuntcoramte,sicutquilætitiamhabentinmesse, sicutexsultantvictoresindivisionespoliae.

4Quoniamcontrivistiiugumoneriseius,etvirgamhumeri eius,virgamexactoriseius,sicutindieMadian 5Omnisenimproeliumbellatorumcumtumultu,et vestimentainsanguinemixta,sedhoceritcumardoreet cibusignis.

6Parvulusenimnatusestnobis,etfiliusdatusestnobis,et eritprincipatussuperhumerumeius:etvocabiturnomen eius,Admirabilis,Consiliarius,DeusFortis,Paterfuturiest, Princepspacis

7Multiplicabitureiusimperiumetpacisnoneritfinis; supersoliumDavidetsuperregnumeiusconfirmabitillud etcorroboretiniudicioetiustitia,adieillousquein aeternum:zelusDominiexercituumfaciethoc.

8VerbummisitDominusinJacob,etceciditsuperIsraël.

9Etscietomnispopulus,etEphraim,ethabitatorSamariae, quidicuntinsuperbiaetmagnitudinecordis:

10Lateresceciderunt,sedlapidibusquadratis aedificabimus;sycomorossuccisisunt,sedincedros immutabimuseos

11PropterhocDominusexaltabithostesRasinsupereum, etinimicoseiusinunumcongregabit

12Syriamaboriente,etPhilisthiimaboccidente;et devorabuntIsraëltotooreInomnibushisnonestaversus furoreius,sedmanuseiusadhucextenta

13Quiapopulusnonestreversusadpercutientemse,et Dominumexercituumnonrequisierunt

14EtdispergetDominusabIsraëlcaputetcaudam,ramum etarundinem,dieuna.

15Longævusethonorabilis,ipseestcaput;etpropheta docensmendacia,ipseestcauda

16Namducespopulihuiusseducunteos;etquiabipsis ducuntur,perierunt

17PropterhocnonlætabiturDominussuperiuvenibuseius, nequemiserebiturpupilliseiusetviduarum:quiaomnis hypocritaestetnequam,etomneoslocutumeststultitiam Inomnibushisnonestaversusfuroreius,sedmanuseius adhucextenta.

18Succensaestenimquasiignisimpietas,vepresetspinas vorabit,etsuccendeturindensitatesilvae,etascendetquasi fumuselevatus.

19IniraDominiexercituumobscurataestterra,eterit populusquasiescaignis;virfratrisuononparcet

20Etrapietaddexterametesuriet;etcomedetadsinistram etnonsaturabitur;unusquisquecarnembrachiisuicomedet 21ManassesEphraimetEphraimManassensimulcontra Iudaminomnibushisnonestaversusfuroreiussedmanus eiusadhucextenta

CAPITULUMX

1Vaeeisquistatuuntdecretainiqua,etscribuntiniqua quaeipsipraeceptahabent!

2Utdeclinarempauperesaiudicio,etiudiciumabducerem pauperespopulimei,utessentviduaepraedaeorum,et pupillosdiriperem!

3Quidigiturfacietisindievisitationisetvastitatisquaede longinquovenientis?Adquemconfugietisauxiliumetubi derelinquetisgloriamvestram?

4Sinemeincurvabuntursubcaptivis,etsubinterfectis cadentInomnibushisnonestaversusfuroreius,sed manuseiusadhucextenta.

5OAssur,virgafurorismei,etbaculusinmanueorum indignatiomea

6Adgentemfallacemmittameum,etcontrapopulum furorismeimandaboilli,utauferatspolia,etdiripiat praedam,etutconculceteosquasilutumplatearum.

7Ipseautemnonsicarbitratur,etcoreiusnonitaexistimat; sedadconterendumestcoreiusetadinternecionem gentiumnonpaucarum.

8Dicetenim:“Numnonprincipesmeisimulregessunt?

9NonneutCharchamis,sicChalnoest,etutArphad,sic Emath?etutDamascus,Samaria?

10Quomodoinvenitmanusmearegnaidoli,etsimulacra eorumsuperaverunteadeJerusalemetdeSamaria, 11Nonne,sicutfeciSamariaeetidoliseius,sicfaciam Jerusalemetsimulacriseius?

12Eterit,cumimpleveritDominustotumopussuumin monteSionetinJerusalem,visitabosuperfructum magnificicordisregisAssyriorumetsupergloriam sublimiumoculorumeius

13Dixitenim:Infortitudinemanusmeaefeci,etin sapientiamea,etprudenssum,etabstuliterminos populorum,etthesauroseorumdeprædatussum,etdetraxi habitantesquasivirfortis

14Etinvenitquasinidummanusmeafortitudinem populorum,etsicutcolligunturovaquaederelictasunt,sic universamterramcongregavi;etnonfuitquimoveret pennam,etaperiretos,etpipieret

15Numgloriabitursecuriscontraeumquisecatinea,aut exaltabiturserracontraeumquieamconcutit?Quomodosi agiteturvirgacontraelevantemeam,autsiexaltetur baculusquilignumnonsit.

16PropterhocmittetDominator,Dominusexercituum,in pinguibuseiustenuitatem,etsubgloriaeiussuccensaerit ardentiaquasicombustioignis.

17EteritlumenIsraëlinigne,etSanctuseiusinflamma; etsuccendeturetdevorabiturspinaeiusetvepreseiusin dieuna.

18Etconsumeturgloriasaltuseius,etagricarmelieius,ab animausqueadcorpus;eteritsicutdeficientevexillo 19Etreliquiaelignasaltuseiuseruntpauciores,utpuereas scribet

20Eteritindieilla:nonadjicietresiduumIsraël,ethiqui fugerintdedomoJacob,innitisupereumquipercussiteos; sedinnitisuperDominum,SanctumIsraël,inveritate 21Reliquiaeconvertentur,reliquiae,inquam,Jacobad Deumfortem.

22Sienimfueritpopulustuus,Israël,quasiarenamaris, reliquiærevertenturexeo;consummatioabbreviata inundabitjustitiam.

23ConsummationemenimetdecretumDominusDeus exercituumfacietinmedioomnisterrae

24PropterhochaecdicitDominusDeusexercituum:Noli timere,populusmeus,habitatorSion,abAssur:invirga percutiette,etbaculumsuumlevabitsuperte,invia Aegypti.

25Adhucenimmodicumettempusmodicum,et consumeturindignatioetfurormeussuperdeletionem eorum

26EtsuscitabiteiDominusexercituumflagellum,iuxta plagamMadianadpetramOreb:etvirgamsuamsuper mare,siclevabiteaminviaAegypti.

27Eteritindieilla,etonuseiusdeumerotuoauferetur,et iugumeiusdecollotuo,etiugumunctionisconfringetur

28VenietinAjath,transibitinMagron,apudMachmas commendabitvasasua

29Transieruntcursim,inGabaamanserunt;timebatRama, GabaaSaulisfugit

30Exaltavocemtuam,filiaGallim,attendeLaisa,misera Anathoth.

31TranslataestMadmena;habitantesGabimcongregati suntutfugerent

32AdhucdieillainNobcommorabitur;agitabitmanum suamsupermontemfiliaeSion,collemJerusalem.

33EcceDominator,Dominusexercituum,ramumin terroreamputabit;etexcelsistaturasuccidentur,et sublimeshumiliabuntur.

34Etcaedentcondensasaltusferro,etLibanusabexcelso cadet

CAPUTXI

1EtegredieturvirgadetruncoIesse,etflosderadicibus eiusascendet

2EtrequiescetsupereumspiritusDomini,spiritus sapientiaeetintellectus,spiritusconsiliietfortitudinis, spiritusscientiaeettimorisDomini;

3etfacieteumpromptumintellectuintimoreDomini;et nonsecundumvisionemoculorumiudicabit,neque secundumauditumauriumarguet;

4sediudicabitiniustitiapauperesetarguetinaequitatepro mansuetisterraeetpercutietterramvirgaorissuietspiritu labiorumsuoruminterficietimpium

5Eteritiustitiacingulumlumborumeius,etfides cingulumrenumeius

6Habitabitlupuscumagno,etparduscumhædocubabit; etvitulus,etleocatulus,etovissimulerunt,etpuer parvulusduceteos

7Vitulusetursuspascentur,simulaccubabuntcatuli eorum;etleoquasiboscomedetpaleas.

8Etlactensinfanssuperforamineaspidisludet,et ablactatusmanumsuamincavernabasiliscimittet

9Nonnocebuntnequeoccidentinuniversomontesancto meo,quiarepletaeritterrascientiaDomini,sicutaquae mareoperientes

10IndieillaeritradixJesse,quistatinsignumpopulorum; adeumgentesdeprecabuntur,eteritquieseiusgloriosa

11Eteritindieilla:Dominusiterumadmovebitmanum suamadrecuperandumreliquiaspopulisui,quirelictuserit abAssyria,etabÆgypto,etaPathro,etabÆthiopia,etab Ælam,etaSennaar,etabEmath,etabinsulismaris

12Etlevabitsignumnationibusetcongregabitprofugos IsraeletdispersosIudacolligetaquattuorplagisterrae

13EtaufereturzelusEphraim,ethostesIudaperibunt; EphraimnonaemulabiturIudam,etIudasnonpugnabit contraEphraim

14EtvolabuntinhumerosPhilisthiimadoccidentem, simulpraedabuntureosquiadorientemerunt:inEdomet Moabponentmanumsuam,etfiliiAmmonobedientes erunteis.

15EtdesolabitDominuslinguammarisAegypti,etlevabit manumsuamsuperflumeninspiritusuovehementi;et percutietilludinseptemrivis,itauttranseantpereum calceissicci.

16Eteritviareliquiispopulieiusquirelinqueturab Assyria,sicutfuitIsraëliindiequaascenditdeterra Aegypti

CAPITULUMXII

1[Etdicesindieilla:Confitebortibi,Domine,quoniam iratuserasmihi;conversusestfurortuus,etconsolatuses me]

2EcceDeussalvatormeus;confidam,etnontimebo:quia fortitudomeaetlausmeaDominusDeus,etfactusestmihi insalutem

3Ethaurietisaquasingaudiodefontibussalutis.

4Etdicetisindieilla:ConfiteminiDominoetinvocate nomeneius;notasfaciteinpopulisadinventioneseius; mementotequoniamexcelsumestnomeneius

5CantateDomino,quoniammagnificefecit:annuntiate hocinuniversaterra

6Exclamaetiubila,habitatioSion,quiamagnusinmedio tuiSanctusIsraël

CAPUTXIII

1OnusBabylonis,quodviditIsaias,filiusAmos

2Supermontemexcelsumlevatesignum,exaltatevocem adeos,levatemanum,etingredianturportasduces

3Egomandavisanctismeis,etvocavifortesmeosinira mea,exsultantesinaltitudinemea.

4Voxmultitudinisinmontibus,quasipopulifrequentis; voxsonitusregnorumgentiumcongregatarumDominus exercituumrecensetexercitumbelli.

5Veniuntdeterralonginqua,asummocaeli,Dominuset vasafuroriseius,utdisperdatomnemterram

6Ululate,quiapropeestdiesDomini;quasivastitasa Dominoveniet

7Propterhocomnesmanusdissolventur,etomniscor hoministabescet:

8Etconteretur,tortionesetdolorestenebunteos;dolebunt quasiparturiens;singulisuperseobstupescent,facies eorumflammaeerunt.

9EccediesDominivenit,crudelis,etindignationeplena,et irafuroris,adponendamterraminsolitudinem,et peccatoreseiusconterendosdeea.

10Quoniamstellæcaelietsplendorearumnonexpandent lumensuum;obtenebrabitursolinortusuo,etlunanon splendebitinluminesuo.

11Etvisitabosuperorbemproptermalumeorumetsuper impiospropteriniquitatemeorum;etquiescerefaciam superbiamsuperborum,etarrogantiamfortiumhumiliabo.

12Pretiosioreritvirauropuro,etvirplumboOphir

13Superhocegoturbabocaelos,etmovebiturterradeloco suo,propterindignationemDominiexercituum,etpropter diemiræfuroriseius

14Eteritquasidammafugiens,etquasiovisquamnon congreget.Unusquisqueadpopulumsuumconvertetur,et singuliinterramsuamfugient

15Omnisquiinventusfueritconfodietur,etomnisquieis adhaeseritgladiocadet

16Liberieorumallidenturinoculiseorum,domuseorum diripientur,etuxoreseorumstuprabuntur

17EcceegosuscitabosupereosMedos,quiargentumnon quaerant,necaurumdelectabuntur

18Sagittaeeorumiuvenesinterficient,etlactantibus ventrisnonmiserebuntur,etsuperfiliosnonparcetoculus eorum

19EtBabylon,gloriosaregnorum,inclytasuperbiae Chaldaeorum,eritsicutsubvertitDominusSodomamet Gomorrham

20Nonhabitabiturusqueinfinem,nequefundabiturusque adgenerationemetgenerationem;necponetibitentoria Arabs,necpastoresibicaveascollocabunt

21Sedrequiescentibibestiae,etreplebunturdomuseorum draconibus,ethabitabuntibistruthiones,etsirenæ saltabuntibi

22Etbestiaeinsularumclamabuntindomibusdesertis,et draconesindelubrissuis;etpropeestutveniattempuseius, etdieseiusnonelongabuntur

CAPITULUMXIV

MiserebiturenimDominusJacob,eteligetadhucIsraël,et requiescereeosfacietsuperterramsuam;adjungetur advenacumeis,etadhærebitdomuiJacob

2Etcapienteospopuli,etadducenteosinlocumsuum,et possidebiteosdomusIsraelsuperterramDominiinservos etancillas:etcapienteosquiseceperant,etdominabuntur oppressoribussuis.

3Eteritindieilla,quatibirequiemdetDominusadolore tuo,etatimoretuo,etaservitutedura,quaservituses, 4sumesparabolamhanccontraregemBabylonis,etdices: Quomodocessavitexactor,quieviturbsaurea?

5ContrivitDominusbaculumimpiorum,virgam dominantium.

6Caedentempopulosiniraplagacontinua,subvertentem gentesinira,persecutionempatiensetnemoprohibens

7Quievitetsiluitomnisterra,gavisaestlaudem.

8Abiesetiamlaetabuntursuperte,etcedriLibani:exquo dormivisti,nonascenditquisuccidatadnos

9Infernussubterconturbatusestinoccursumadventustui; suscitavittibimortuos,omnesprincipesterrae;suscitavit desoliissuisomnesregesnationum

10Omnesrespondebuntetdicenttibi:“Ettuvulneratuses sicutnos?Similisnosterfactuses?”

11Detractaestadinferossuperbiatua,etsonituslyrarum tuarum;subtertesterneturvermes,etoperimentumtuum eruntvermes

12Quomodocecidistidecaelo,Lucifer,filiaurorae? quomodocorruistiinterram,quifudistigentes?

13Quidixistiincordetuo:Incaelumascendam,super astraDeiexaltabosoliummeum;sedeboinmonte testamenti,inlateribusaquilonis;

14Ascendamsuperaltitudinemnubium,similisero Altissimo

15Verumtamenadinfernumdetraheris,adinferiores fossae

16Quiteviderint,aspicientte,etprospicientte,dicentes: Numisteestvirquiconturbavitterram,quiconcussitregna?

17Quiposuitorbemdesertumeturbeseiusdestruxit, vinctissuisnonaperuitcarcerem?

18Omnesregesgentiumuniversidormiuntingloria,virin domosua

19tuautemejectusesdesepulcrotuo,quasistirpsinutilis, etvestimentumoccisorum,quitransfixisuntgladio,et descenderuntadlapidesfoveae,quasicadaverconculcatum pedibus

20Nonconsociaberiscumeisinsepultura,quiaterram tuamdisperdisti,tupopulumtuumoccidisti:semen pessimorumnonnominabiturinaeternum.

21Paratefilioseiuscaedempropteriniquitatempatrum suorum:nonresurgentnequepossidebuntterramneque implebuntfaciemorbiscivitatibus.

22Etsurgamcontraeos,dicitDominusexercituum,et perdamBabylonisnomen,etreliquias,etsemen,et progeniem,dicitDominus

23Etponameaminpossessionemenaculae,etinstagna aquarum,etscopavastationisscopamdabo,dicitDominus exercituum

24JuravitDominusexercituum,dicens:Simodocogitavi, itaerit;etquomodocogitavi,itaeveniet.

25QuiaconteramAssyriuminterramea,etinmontibus meisconculcameum,etaufereturabeisjugumeius,et onuseiusabhumeriseorumtolletur

26Hocconsiliumquodcogitavisuperomnemterram;et haecestmanusextentasuperomnesgentes.

27Dominusenimexercituumdecrevit,etquispoterit infirmare;etmanuseiusextenta,etquisavertetillud?

28AnnoquomortuusestrexAchaz,factumestonusistud. 29Nolilætari,Philisthæaomnistu,quiavirgapercussoris tefractaest;deradiceenimcolubriegredieturbasiliscus,et fructuseiuseritabsorbensvolans.

30Etpascenturprimogenitipauperum,etpauperes fiducialiterrequiescent;etinterficiamfameradicemtuam, etreliquiastuasinterficiam.

31Ulula,porta;clama,civitas;prostrataesttu,Philisthæa omnis,quiaabaquilonefumusvenit,etnonestsolusin temporesuo.

32Quidergorespondebiturnuntiisgentis?QuiaDominus fundavitSion,etineasperabuntpauperespopulieius

CAPITULUMXV

1OnusMoab.QuianoctevastataestArMoab,conticuit; quianoctevastataestCirMoab,conticuit

2Ascenditdomus,etDibonadexcelsa,utplangat;super NaboetsuperMedabaululabit,Moabululabit;inomnibus capitibuseiuscalvitium,etomnisbarbarasaest

3Inplateiseiusaccinctisuntsacco;supertectadomorum eiusetinplateiseiusomnisululabit,fluvioflebunt.

4ClamabitHesebonetEleale,usqueadJasaauditaestvox eorum;superhocexpeditiMoabclamabunt,etvitaeius graviseritei.

5CormeumadMoabclamabit;profugieiususquead Segorfugent,vitulaconternans;perascensumenimLuhith flentesascendunt,etinviaOronaimclamoremcontritionis levabunt

6AquaeenimNemrimdesolataeerunt,quiaaruitfenum, defecitherba,viroromnisremansit.

7Proptereaabundantiamoperis,etthesaurizationemquam paraverunt,adtorrentemSalicemducent.

8QuoniamcircuivitclamorterminumMoab;usquead Eglaimululatuseius,etusqueadBeerelimclamoreius

9AquaeenimDimonrepletaesuntsanguine;ponamenim superDimonadditamenta,leonessupereosquifugerintde Moab,etsuperreliquiasterrae

CAPUTXVI

1Emittiteagnumdominatoriterraedepetradesertiad montemfiliaeSion

2Eterit:sicutavisvagans,etpullusabiectus,sicerunt filiæMoabintransfugiisArnon.

3Iniconsilium,faciudicium;ponequasinoctemumbram tuaminmeridie;abscondeprofugi,eteumquivagusestne prodas

4Habitabuntapudteprofugimei,Moab;estolatibulum eorumafacievastatoris:finitusestenimpraedator,cessavit vastator,defeceruntexactoresdeterra

5Etfirmabiturinmisericordiasolium,etsedebitsuper illudinveritateintabernaculoDavid,iudicansetquaerens iudicium,etfestinansquodrectumest

6AudivimussuperbiamMoab;superbusestvalde; superbiaeius,etarrogantiaeius,etfuroreius;sedmendacia eiusnonsicfiet

7IdcircoMoabululabitMoabadMoab,universusululabit; superfundamentamurifictilisplanctumeiusplorabo,certe plagatisunt

8QuoniamsuburbanaHesebondesertasunt,etvineam Sabamadominigentiumexciderunt:praecipuaflagellaeius usqueadJazerpervenerunt,erraveruntindeserto; propagineseiusextendisunt,transieruntmare.

9SuperhocploraboinfletuJazervineaeSabama;lacrima meainebriabote,HesebonetEleale,quoniamsuper vindemiamtuametsupermessemtuamclamorcecidit.

10EtaufereturlaetitiaetexsultatioderegioneCarmeli,et invineisnoneritlaetitianequeiubilatio:vinumintorculari noncalcabitquicalcareconatur;cessarefeciexsultationem vindemiaeeorum

11ProptereaventermeusadMoabquasicitharasonabit,et viscerameaadCirhares.

12Eterit:cumapparueritquodlaboraveritMoabin excelso,ingredieturadsanctuariumsuumutobsecret,et nonvalebit.

13HocestverbumquodlocutusestDominusadMoabex temporeillo

14EtnunclocutusestDominus,dicens:Intratresannos, quasiannosmercenarii,aufereturgloriaMoabsuperomni multitudineillamagna,etreliquiaeeruntvaldeparvaeet infirmi.

CAPUTXVII

1OnusDamasciEcceDamascusdesinetessecivitas,et eritsicutacervuslapiduminruinas

2DerelictaecivitatesAroërgregibuserunt,etaccubabunt, etnoneritquiexterreat

3EtcessabitmunitioabEphraimetregnumaDamasco,et reliquiaeSyriaesicutgloriafiliorumIsraelerunt,dicit Dominusexercituum

4Eteritindieilla:attenuabiturgloriaJacob,etpinguedo carniseiusmarcescet

5Eteritsicutcongregansinfrumento,etbrachiosuo spicasmetens,eteritsicutquicolligitspicasinvalle Rephaim.

6Etrelinqueturinearacemosetsicutexcutiooleaeduae veltresbaccaeinsummitaterami,quattuorvelquinquein ramisfructiferis,dicitDominusDeusIsraël

7Indieillarespiciethomoadfactoremsuum,etoculieius adSanctumIsraelrespicient.

8etnonrespicietadaras,opusmanuumeius;neque respicietadeaquaefeceruntdigitieius,lucosetdelubra

9Indieillaeruntcivitatesfortitudiniseiusderelictaesicut ramusetvirgultaquaederelictasuntafaciefiliorumIsrael; eteritdesolatio

10QuiaoblitusesDeisalvatoristui,etnonesrecordata Fortisadjutoristui,proptereaplantabisherbaspulchras,et poneseacumgerminealieno;

11dieplantamtuamgerminabit,etmanesementuum florebit;sederitmessisacervusindiedolorisetmiseriae.

12Væmultitudinipopulorummultorum,quisonitum faciuntutsonitusmaris;etsonitugentium,quisonitum exercetsicutsonitusaquarumvehementium!

13Sonabuntgentessicutsonitusaquaruminundantium,et increpabiteosDeus,etfugientprocul,etperpellentursicut paleamontiumafacieventi,etsicutturbocoramturbo 14Etecceintemporevespereturbatio,etantematutinum nonsubsistet.Haecestparseorumquivastaveruntnos,et sorseorumquidiripiuntnos

CAPITULUMXVIII

1Væterraeumbrosaealis,quæesttransfluminaÆthiopiæ! 2quimittitinmarelegatos,etinvasisiuncisuperaquas, dicentes:Ite,nuntiiveloces,adgentemdispersamet excoriatam,adpopulumterribilempostprimumtempus, gentemadaptatametconculcatam,cuiusdiripuerunt fluminaterrameius

3Omneshabitantesorbisterrarumetmoraminiinterra, videtecumelevatumfueritsignuminmontibus;cum clangettuba,audite

4QuiahaecdixitmihiDominus:Quiescametconsiderabo inlocomeosicutmeridianaluxortaherba,etsicutnubes rorisindiemessis

5Namantevindemiam,cumperfectafueritgerminatio,et acerbaevindemiaematurescant,etramiculosfalcibus amputabuntetpropaginesexcident

6Etrelinquentursimulavibusmontiumetbestiisterrae;et eruntaestatistemporesupereosaves,etomnesbestiae terraesupereoshiemabunt

7IntemporeillodefereturmunusDominoexercituuma populodispersoetdilacerato,apopuloterribilipostinitio suumusqueaddiem,agentedigitocalcabilietconculcata, cuiusdiripueruntfluminaterram,adlocumnominis Dominiexercituum,montemSion.

CAPITULUMXIX

1OnusAegyptiEcceDominusascendetsupernubem velocem,etingredieturÆgyptum,etcommovebuntur simulacraAegyptiafacieeius,etcorAegyptitabescetin medioeius

2EtconcurrerefaciamAegyptioscontraAegyptios;et pugnabitvircontrafratremsuum,etvircontraamicum suum,civitascontraurbem,etregnumcontraregnum

3EtspiritusAegyptideficietinmedioeius,etconsilium eiuspraecipitabo:etdirigentsimulacra,etmagos,et pyrotechnicos,etariolos

4EttradamÆgyptuminmanudominicrudelis,etrex fortisdominabitureorum,aitDominusDeusexercituum 5Etdeficientaquademari,etfluviusdesolabituratque siccabitur.

6Etdeficientfluminaaddefluendum,ettorrentes munimentorumdeficientetsiccabuntur;arescentetscampi arescent.

7Arundinespapyriiuxtarivos,quaeadostiumtorrentium sunt,etomniaquaeseminatasuntiuxtarivos,arescent,et evellentur,etnonerunt

8Etlugebuntpiscatores,etlugebuntomnesquiinflumina hamummittent;etquiexpanduntretesuperaquas languescent

9Confundenturquioperanturlinumsubtiliterettexunt retia.

10Etconterenturinoperibussuisomnesquifaciunt cataractasetstagnapiscibus

11StultiprincipesTaneos,sapientesconsiliariiPharaonis, consiliumineptumdederuntQuomododicetisPharaoni: Filiussapientiumego,filiusregumantiquorum?

12Ubisuntilli?ubisuntsapientestui?annuntienttibiet indicentquidcogitaveritDominusexercituumsuper Aegyptum.

13StultifactisuntprincipesTaneos,deceptisuntprincipes Mempheos;Ægyptumdeceperunt,robustiorestribuumeius

14Dominusmiscuitinmedioeiusspiritumperversitatis;et errarefeceruntÆgyptuminomnioperesuo,sicuterrat ebriusinvomitusuo

15EteritAegyptonullumopusquodfaciatcaputautcauda, ramusautscirpus

16IndieillaeritÆgyptusquasimulieres;etstupebuntet timebuntafaciecommotionismanusDominiexercituum, quamipsemovebitsupeream

17EteritterraIudaeAegyptoinpavorem;omnisquieius recordabiturpavebitinseipsopropterconsiliumDomini exercituum,quodipsecogitavitsupeream 18IndieillaeruntquinquecivitatesinterraAegypti loquenteslinguaChanaan,etiurantesperDominum exercituum:unavocabitur,CivitasExterminationis 19IndieillaeritaltareDominoinmedioterraeAegypti,et titulusDominoiuxtaterminumeius.

20EteritinsignumetintestimoniumDominoexercituum interraAegypti;clamabuntenimadDominumpropter tribulatores,etmitteteissalvatoremetpropugnatoremqui liberabiteos

21EtnotuseritDominusAegypto,etcognoscentAegyptii Dominumindieilla;etofferenthostiasetmuneres;et vovebuntvotumDominoetsolvent

22EtpercutietDominusÆgyptum;plagaetsanabiteam; etconvertenturadDominum,etplacabiliseieritetsanabit eos

23IndieillaeritviadeAegyptoinAssyriam,etintrabit AssyriusinAegyptum,etAegyptiusinAssyriam,et servientAegyptiiAssyriis

24IndieillaeritIsraeltertiuscumAegyptoetAssyriis, benedictioinmedioterrae

25cuibenedicetDominusexercituum,dicens:Benedictus populusmeusAegyptus,etAssyriusopusmanuum mearum,ethereditasmeaIsrael.

CAPUTXX

1AnnoquoingressusestThartaninAzotum,quomiserat eumSargon,rexAssyriorum,etpugnavitcontraAzotumet cepiteam,

2intemporeillolocutusestDominusinmanuIsaiae,filii Amos,dicens:Vade,etsolvesaccumdelumbistuis,et calceamentatuatolledepedibustuisEtfecitsic,ambulans nudusetdiscalceatus

3EtdixitDominus:[SicutambulavitservusmeusIsaias nudusetdiscalceatustriumannoruminsignumet portentumsuperAegyptumetsuperAethiopiam, 4SicducetrexAssyriorumcaptivitatemAegyptiet captivitatemAethiopiae,iuvenemetsenem,nudamet discalceatam,discoopertisnatibus,adignominiamAegypti 5EttimebuntetconfundenturabÆthiopiaspesua,etab Ægyptogloriasua.

6Etdicethabitatorinsulaehuiusindieilla:Eccehaecest spesnostra,illucconfugimusadauxilium,utliberemura regeAssyriorum:etquomodoeffugiemus?

CAPUTXXI

1OnusdesertimarisSicutturbinesabafricotranseunt,sic venitdedeserto,deterraterribili.

2Visioduranuntiataestmihi:infideliteragit,etqui vastatorvastatAscende,Elam;obside,Mede;omnem gemitumeiuscessarefeci.

3Propterearepletisuntlumbimeidolore;angustiaetenent mesicutangustiaparturientis;corruicumaudirem, conturbatussumcumviderem.

4Anhelavitcormeum,tremorterrevitme:Noctem voluptatismeaevertitmihiinterrorem

5Ponemensam,speculamcustodi,comedite,bibite: surgite,principes,ungitescutum

6HaecenimdixitmihiDominus:Vade,etpone speculatorem,etquodcumquevideritannuntiet.

7Etviditcurrumcumduosequites,currumasinorum,et currumcamelorum;etdiligenterattenditvaldeobservans

8Etclamavitleo:Dominemi,superspeculamegostans jugiterperdiem,etincustodiameastanstotisnoctibus

9Etecce,istevenitcurrusvirorumcumduobusequitibus; etrespondit,etdixit:Cecidit,ceciditBabylon,etomnia sculptiliadeorumeiuscontritasuntinterram

10Triturameaetfrumentumareæmeæ,quæaudivia Dominoexercituum,DeoIsraël,annuntiavivobis.

11OnusDumaAdmeclamatexSeir:Custos,quidde nocte?Custos,quiddenocte?

12Dixitcustos:Venitmaneetnox;siquaeritis,quaerite; convertimini,venite

13OnusinArabiamInsilvainArabiamanebitis,turmae Dedanim.

14AquamsitientiadferveruntquiincolaeterraeThemae praevenerunt;etfugientempanesuopraevenerunt

15Afacieenimgladiorumfugerunt,afaciegladiinudati, etabarcuextenso,etafaciegravisbelli

16QuoniamhaecdicitDominusadme:Adhucannum, quasiannosmercenarii,etdelebituromnisgloriaCedar

17EtreliquiaenumerisagittariorumfortiumdefiliisCedar imminuentur:DominusenimDeusIsraellocutusest

CAPITULUMXXII

1OnusvallisvisionisQuidtibinuncest,quiaascendistiet omnisdomos?

2Tuplenatumultus,urbsfrequens,civitasexsultans; interfectitui,noninterfectigladio,necmortuiinbello

3Cunctiprincipestuifugeruntsimul,sagittariivinctisunt; omnesquiinventisuntvinctisuntpariter;proculfugerunt.

4Proptereadixi:Recediteame;amareflebo;nolite incumbereutconsoleminimeproptervastitatemfiliae populimei

5diesenimtribulationisetconculcationisetfletusDomino DeoexercituuminvalleVisionis,visionisdestruendi murumetclamorisadmontes

6EtElamsustulitpharetramcumcurribusvirorumet equitum,etCirnudavitscutum.

7Eteritvallestuaeelectissimaeplenaecurribus,etequites ordinabuntseadportam

8EtrevelavitoperimentumIudae,etrespexistiindieilla adarmadomussilvae

9EtscissurascivitatisDavidvidistis,quiamultaesunt;et aquaspiscinaeinferioriscongregastis

10EtdomosJerusalemnumerastis,etdomosdestruxistis admuniendummurum.

11Etlacumfecistisinterduosmurosadaquampiscinæ veteris;etnonrespicistisadeumquifecerateam,neque respexistisadeumquieamdeincepsformavit.

12EtindieillavocavitDominusDeusexercituumad fletumetadplanctumetadcalvitiumetadcingulumsacci; 13Eteccegaudiumetlaetitia,occiderebovesetiugulare oves,comederecarnesetbiberevinum:comedamuset bibamus,crasenimmoriemur

14EtrevelatumestinauribusmeisaDominoexercituum: Sidimitteturiniquitashaecavobisdonecmoriamini,dicit DominusDeusexercituum

15HaecdicitDominusDeusexercituum:Vade,vadead huncquihabitatintabernaculo,adSobnam,praepositum templi,etdicei:

16Quidtibihic,etquemhichabes,utexcidistitibihic sepulcrum?Effodiuntinexcelsosepulcrum,etexcavantin petratabernaculumsibi

17EcceDominusasportaritefacietcaptivitatemagna;et quasiamictum,teproteget

18Coronamentocorrosionismittettequasipilaminterram latametspatiosam;ibimorieris,etibieruntcurrusgloriæ tuæ,ignominiadomusdominitui

19Etexpellamtedestationetua,etdestatutuodetrudam te.

20Eteritindieilla:vocaboservummeumEliachim, filiumHelciae,

21Etinduameumtunicatua,etcingulotuoconfortabo eum,etregnumtuumdaboinmanueius,eteritquasipater habitantibusJerusalemetdomuiJuda

22EtclavemdomusDavidponamsuperhumerumeius;et aperiet,etnonclaudet;etclaudet,etnonaperiet

23Etfigamillumpaxillusinlocofideli,eteritinsolium gloriosumdomuipatriseius

24Etsuspendentsupereumomnemgloriamdomuspatris eius;semenetprogenies,omnevasparvulum,avasis craterarumusqueadomnevasamphorarum.

25Indieilla,dicitDominusexercituum,aufereturpaxillus quifixuseratinlocofideli,etfrangetur,etcadet,etonus quoderatsupereumprunaerit,quiaDominuslocutusest

CAPUTXXIII

1OnusTyriUlulate,navesTharsis,quiavastataest,eo quodnonsitdomusundeintroirepossitis:deterraCethim revelatumesteis

2Tacete,quihabitatisininsula;negotiatoresSidonis,trans mare,repleveruntvos.

3InaquasmultassemenNili,messisfluminis,frugeseius: etfactusestmercatusgentium.

4Erubesce,Sidon,quiaaitmare,fortitudomaris,dicens: Nonparturivi,etnonpeperi,etnonenutriviiuvenes,nec enutrivivirgines

5SicutauditodeAegypto,dolebuntvehementerauditode Tyro

6TransiteTharsis,ululate,habitatoresinsulae!

7Numhaecestvestraurbslaetitiae,cuiusantiquitasa diebusantiquispositaest?pedeseiuslongeducenteamad habitandum.

8QuiscogitavithocsuperTyrumsublimem,cuius mercatoresprincipes,cuiusinstitoresinclytiterrae?

9Dominusexercituumdecrevithoc,utdetraheret superbiamomnisgloriæ,etutadignominiamdeduceret universosinclytosterrae

10Transiterramtuamquasiflumen,filiaTharsis!nonest ultrapraesidium

11Manumsuamextenditsupermare;conturbavitregna DominusmandavitadversuscivitatemChanaan,ut contereretforteseius

12Etdixit:Nonadjiciesultrautglorieris,virgocalumniata, filiaSidonis:surge,transgredeinCethim,ibiquoquenon eritrequiestibi

13EcceterraChaldæorum;talispopulusnonfuit,donec Assurfundaviteamhabitantibusindeserto:ipsierexit turreseius,exstruxeruntpalatiaeius,etredegerunteamin ruinam

14Ululate,navesTharsis,quiadevastataestfortitudo vestra]

15Eteritindieilla,oblivioneoblivionitradeturTyrus septuagintaannis,sicutdiesregisunius;postseptuaginta annosTyruscantabitsicutmeretrix

16Sumecitharam,circuicivitatem,meretrixoblivioni tradita;dulcedinemcelebra,multacanticumcanta,ut memoriatuasit

17Eteritpostseptuagintaannos:visitabitDominusTyrum, etreduceteamadmercedessuas,etfornicabiturcum universisregnisterraesuperfaciemterrae

18Eteruntnegotiatioeiusetmercedeseiussanctae Domino,noncondenturnequereponentur,quiaerit negotiatioeiushabitantibuscoramDomino,admanducent saturitatemetadvestiendumbene

CAPUTXXIV

EcceDominusdesertamfacitterrametdesolateamet affligiteametdispergithabitanteseam

2Eteritsicutpopulus,sicsacerdos;sicutservus,sic dominuseius;sicutancilla,sicdominaeius;sicutemptor, sicvenditor;sicutfaenerator,sicmutuarius;sicutaccipiens, sicdansei

3Dissipationevastabiturterra,etdireptionevastabitur; Dominusenimlocutusestverbumhoc

4Lugetterraetdefluxit,languescitorbisetdefluxit, languetsuperbuspopulusterrae

5Etterracontaminataestsubhabitatoribussuis,quia transgressisuntleges,mutaveruntius,dissipaveruntfœdus sempiternum

6Proptereamaledictiovoravitterram,etdesolatisunt habitanteseam;ideoqueimminutisuntcultoresterrae,et relictisuntviripauci

7Luxitvindemia,languescitvitis,ingemueruntomnesqui laetabanturcorde.

8Cessavitgaudiumtympanorum,cessavitsonitus laetantium,cessavitgaudiumcitharae

9Noncumcantuvinumbibent;amaraeritpotiobibentibus eam

10Attritaestcivitasperturbationis,clausaestomnisdomus, nullointroeunte

11Clamoreritsupervinoinplateis,obscuratumestomne gaudium,transactumestgaudiumterrae.

12Inurberelictaestsolitudo,etportaconculcataest

13Cumhoceruntinmedioterrae,inmediopopulorum, eritsicutexcutioolivaequaeremansitetcolligitio racemorumcumfueritfinitavindemia

14Tollentvocemsuam,laudabuntmaiestatemDomini, clamabuntdemari.

15PropterhocinignesglorificateDominum,ininsulis marisnomenDominiDeiIsraël

16Afinibusterraelaudesaudivimus,gloriamJusti.Etdixi: Maceritasmea,maceritasmea,vaemihi!Praevaricatisunt iniuste;immo,praevaricatisuntvalde

17Timor,etfovea,etlaqueussuperte,quihabitasterram.

18Eterit:quifugeritavoceformidiniscadetinfoveam,et quiascenderitdemediofoveaecapieturlaqueo:quia cataractaedeexcelsoapertaesunt,etconcutientur fundamentaterrae

19Confractioneconfringeturterra,universumconfractum estterra,vehementercommotaestterra.

20Vacillabitterrasicutebrius,etmovebiturquasi tabernaculum;etgraveeritsupereampeccatumeius,et cadet,etnonresurget.

21Eteritindieilla:visitabitDominussuperexercitum excelsoruminexcelso,etsuperregesterraequisuntsuper terram.

22Etcongregabuntursicutcaptiviinlacum,etclaudentur incarcere,etpostmultosdiesvisitabuntur

23Eterubescetluna,etconfundetursol,cumregnaverit DominusexercituuminmonteSionetinJerusalemetin conspectuseniorumsuorumgloriose

CAPUTXXV

Domine,Deusmeusestu;exaltabote,etconfitebornomini tuo,quoniamfecistimirabilia;consiliatuaantiquifidelitas etveritas.

2Quiaposuisticivitateminacervumlapidum,urbem munitaminruinam,domumalienorumnoneritcivitas,et nonconstrueturinaeternum

3Superhoclaudabittepopulusfortis;civitasgentium robustarumtimebitte

4Quiafactusesfortitudopauperi,spesegenoin tribulationesua,refugiumatempestate,umbraculumab aestu;spiritusrobustorumquasiturbopercutietparietem

5Sicutaestuminlocositi,tumultumalienorumimminues, etquasicaloremsubumbranebulae;ramusfortium humiliabitur

6EtfacietDominusexercituumomnibuspopulisinmonte hocconviviumpinguium,conviviumvinidecocti, pinguiummedullatorum,vinidecocti

7Etpraecipitabitinmontehocfaciemvinculiquod tegimenobtexitsuperomnespopulosetvelamenquod tenditsuperomnesnationes

8Praecipitabitmorteminvictoria;etabstergetDominus Deuslacrimamabomnibusfaciebus,etopprobriumpopuli suiauferetdeuniversaterra:quiaDominuslocutusest

9Etdiceturindieilla:EcceDeusnosteristeest, exspectavimuseum,etsalvabitnos;isteDominus, exspectavimuseum:exsultabimus,etlætabimurinsalutari eius

10QuiarequiescetmanusDominiinmonteisto,et conculcabiturMoabsubeo,sicutitrituranturpaleaein sterquilinium.

11Etextendetmanussuasinmedioeorumsicutextendit natansadnatandum:ethumiliabitsuperbiameorumcum praedamanuumeorum.

12Etmunitionemsublimiummurorumtuorumipse destruet,humiliabit,etdetrahetinterramusquead pulverem.

CAPUTXXVI

IndieillacantabiturcanticumistudinterraIuda:Urbs fortitudinisnostrae;salutemponetDeusmuroset antemurale.

2Aperiteportas,etingrediaturgensjusta,custodiens veritatem

3Cuiusmensintesperat,servabispacemperfectam;quia inteconfidit

4SperatisinDominoinsæculissæculi;quiainDominoest fortitudoperpetua.

5Quiahumiliabithabitantesinexcelso;civitatem sublimemhumiliabit,detraheteamusqueadterram, detraheteamusqueadpulverem.

6Conculcabiteampes,pedespauperis,gressusegenorum 7Viaiustirectaest;rectushomosemitamiustirespicit

8Etinsemitaiudiciorumtuorum,Domine,te exspectavimus:desideriumanimaenostraeinnominetuo etinmemoriatuaest

9Animameadesideravitenocte,sedetspiritumeoin praecordiismeismanequaesivite:cumfecerisiudiciatua interra,iustitiamdiscenthabitantesorbemterrarum

10Misereamurimpio,etnondiscetiustitiam;interra iustitiaeiniquaagit,etnonvidebitmaiestatemDomini

11Domine,exaltabiturmanustua,etnonvidebunt; videbunt,etconfundenturzelosuoinpopulum;etignis inimicorumtuorumdevoreteos

12Domine,tudabispacemnobis:quiaomniaoperanostra operatusesinnobis

13DomineDeusnoster,dominidominanturnobispraeter te:sedintesolomemorabimurnoministui

14Mortuisunt,etnonvivent;mortuisunt,etnon resurrecent:proptereavisitastietcontrivistieos,et perdidistiomnemmemoriameorum

15Indulsistigenti,Domine,indulsistigenti:glorificatuses: elongastieumusqueadterminosterrae

16Domine,intribulationevisitaveruntte,effuderunt precationemcumdisciplinatuaeosesset

17Sicutconcipit,cumappropinquaveritadpartum,doletet clamatindoloribussuis,sicfactisumusinconspectutuo, Domine

18Concepimus,dolemus,quasiventumpeperimus; salutemnonfecimusinterra,nequececideruntquiincolae orbisterrarum

19Viventmortuitui,cummortuismeisresurgent. Expergisciminietcantate,quihabitatisinpulvere,quiaros tuussicutroslucis,etterramortuosejicit

20Vade,populusmeus,intraincubiculatua,claudeostia tuasuperte,abscondetequasiadmomentum,donec pertranseatindignatio

21EcceenimDominusegredieturdelocosuo,utvisitet iniquitatemhabitantiumterraecontraeos;etterra sanguinemsuumrevelabit,etnonoperietultraoccisossuos

CAPITULUMXXVII

1IndieillavisitabitDominusgladiosuoduro,etmagno,et fortisuperLeviathan,serpentemvehementem,etsuper Leviathan,serpentemtortuosum;etoccidetdraconemqui inmariest.

2Indieillavineamericantateei

EgoDominusquiservoeam;semperirrigaboeam;nequis laedateam,nocteetdiecustodiameam. Indignationonestinme?Quisdabitmespinametvepres inproelio?Transibointereas,etcomburameaspariter?

5Autteneatfortitudinemmeam,utfaciatpacemmecum: pacemfacietmecum

6QuiingrediunturradicesmittetJacob,florebitet germinabitIsraël,etimplebitfaciemorbisfructibus.

7Numiuxtaplagampercutientissepercussiteum?Aut iuxtacaedeminterfectorumeiusoccisusest?

8Inmensura,cumseextendit,litigabiscumeo;sternit ventumsuumdurosindieventiaestus

9IdeoinhocdimitteturiniquitasJacob,ethicestomnis fructusadauferendumpeccatumeius,cumposueritomnes lapidesaltarissicutlapidescalcareoscontusos,luciet simulacranonstabunt

10Civitasenimmunitadesolataerit,habitaculumrelictum, etdimitteturquasidesertum;ibipasceturvitulus,etibi accubabit,etconsumetramoseius

11Arueruntramieius,etconterentur;mulieresvenientes, etcomburenteam;quiapopulusnonestprudentia: proptereanonmiserebitureorumquifeciteos,etqui formaviteosnonparceteis.

12Eteritindieilla:percutietDominuspercutietaquasab alveofluminisusqueadtorrentemAegypti;et congregabiminiunusetunus,filiiIsraël.

13Eteritindieilla:clangeturtubamagna,etvenientqui periturierantdeterraAssyriorum,etquiprofugierantde terraAegypti,etadorabuntDominuminmontesanctoin Jerusalem

CAPITULUMXXVIII

1Væcoronæsuperbiæ,ebriisEphraim,etfloridecidenti, gloriæexsultationiseorum,quierantinverticevallis pinguis,insanientisavino

2EcceDominusvalidusetrobustus;sicutimpetus grandinis,etturbovastans,sicutinundatioaquarum multaruminundantium,dejicietinterrammanu

3Pedibusconculcabiturcoronasuperbiae,ebriiEphraim; 4Etgloriaeexsultationis,quaeestsuperverticemvallis pinguis,eritflosdecidens,quasifructusfestinansante

autumnum:quod,cumaspiciet,dumadhucinmanuest, comedetillud.

5IndieillaeritDominusexercituumcoronagloriaeet sertumexsultationisresiduopopulisui;

6etspiritumiudiciisedentiiniudicioetrobur convertentibusbellumadportam

7Sedethipraevinoerraverunt,etpraeebrietateerraverunt; sacerdosetprophetapraeebrietateerraverunt,absorptisunt avino,erraveruntinviapraeebrietate;erraveruntin visione,titubantesiniudicio

8Omnesenimmensaeplenaesuntvomituetsordibus,ita utnonsitlocusmundus

9Quemdocebitscientiam,etquemintellegerefaciet doctrinam?ablactatosalacte,apulsosabuberibus

10Quiapraeceptumsuperpraeceptum,praeceptumsuper praeceptum;lineasuperlineam,lineasuperlineam;paulum hic,paulumillic

11Inlabiisenimbalbutientibusetlinguaalteraloqueturad populumistum.

12Cuidixit:Haecestrequiesmea,reficitelassum,ethoc estrefrigerium:etnolueruntaudire

13EteriteisverbumDomini:mandatumsupermandatum, mandatumsupermandatum,lineasuperlineam,lineasuper lineam,paulatimhic,paulatimillic;utvadant,etcadant retrorsum,etconterantur,etcapiantur,etpereant.

14PropterhocauditeverbumDomini,viriillusores,qui dominaminisuperpopulummeum,quiestinJerusalem

15Proeoquoddixistis:Percussimusfœduscummorte,et cuminfernopactumfecimus:cumtransieritflagellum inundans,nonvenietsupernos:quiaposuimusmendacium latibulumnostrum,etsubdoloabscondimusnos.

16ProptereahaecdicitDominusDeus:Ecceegoponamin Sioninfundamentolapidem,lapidemprobatum,lapidem angularempretiosum,infundamentofirmo;quicrediderit, nonfestinabit

17Etponamiudiciuminfuniculo,etiustitiamin perpendiculo;etsubvertetgrandospemmendacii,et latibulumaquaeinundabunt

18Etdelebiturfœdusvestrumcummorte,etpactum vestrumcuminfernononstabit:cumflagelluminundans transierit,tuncvosabeoconculcabimini

19Cumtemporeexierit,tolletvos,quoniaminmane diluculopertransibit,indieetinnocte;eteritvobis molestumtantummodointellegereauditum

20Breviusenimestlectusutquisseextendatsupereum,et angustiusvelamenutquisseinvolvatineo.

21QuiastabitDominussicutinmontePharasim,sicutin valleGabaonirascetur,utfaciatopussuum,alienumopus suum:utperficiatopussuum,alienumopussuum

22Etnuncnoliteilludere,neforteconstringanturvincula vestra;consummationemenimaudiviaDominoDeo exercituum,etabbreviationemsuperuniversamterram.

23Inclinateaurem,etauditevocemmeam;attendite,et auditeeloquiummeum

24Numquidtotadiearataransutseratautaperietet conficitglebasterraesuae?

25Cumaperueritfaciemeius,nonneseminabitgibbulam etcyminumsparget?etspargettriticumoptimumet hordeumdesignatumetortiuminlocissuis?

26ErudietenimeumDeussuusprudentiam,etdocebit eum

27Nonenimintrituratrituraturacicula,nequerotaplaustri supercyminumcircumit;sedinvirgaexcutituracicula,et cyminuminbaculo

28Frumentumpanisconteritur;quianontriturabitillud, nequerotaplaustricomminuetillud,nequeequitibussuis conteretillud

29EthocaDominoexercituumexivit,utmirabile consiliumhaberet,etexcelsumfaceret.

CAPITULUMXXIX

1VæAriel,Ariel,civitatiquamhabitavitDavid!addite annumadannum:mactentvictimas.

2EtcircumvallaboAriel,eterittristitiaetmœror,eterit mihiquasiAriel

3Etponamcastracircate,etjaciamcontrateaggere,et munimentaponaminobsidionemtuam

4Ethumiliaberis,etdeterraloqueris,etdepulvere humiliabitureloquiumtuum,etvoxtuaquasipyrophonicus deterraerit,eteloquiumtuumdepulveresusurrabit

5Eteritmultitudoalienorumtuorumsicutpulvistenuis,et multitudoeorumquicontratepraevalueruntsicutpalea pertransiens;eritquesubitoconfestim

6ADominoexercituumvisitaberisintonitruet commotioneterraeetvocemagna,turbineettempestateet flammaignisdevorantis

7Eteritsicutsomniumvisionisnocturnaemultitudo omniumgentiumquaedimicaveruntcontraAriel,etomnes quipugnaveruntadversuseametmunitionemeius,etqui praevalueruntadversuseam

8Eteritsicutsomniatesuriens,etcomedit,etpostquam expergefactusest,vacuaestanimaeius;etsicutsomniat sitiens,etbibit,etpostquamexpergefactusest,lassusest,et animaeiusvacuaest:siceritmultitudoomniumgentium quaepugnabuntcontramontemSion

9Sistisetobstupescite;clamateetclamate;inebriamini, sednonavino;titubamini,sednonabebrietate.

10QuoniameffuditsupervosDominusspiritumsoporis, claudetoculosvestros:prophetasetprincipesvestros,qui videntessunt,obtexit.

11Eteritvobisvisioomniumsicutverbalibrisignati, quemdederinthominiscientilitteras,dicente:Legeistum: etrespondebit:Nonpossum,signatusestenim.

12Etdabiturlibernescientilitteras,diceturque:Legehoc; etrespondebit:Nesciolitteras

13ProptereadicitDominus:Quiapopulushic appropinquatmihioresuo,etlabiissuismehonorat,cor autemsuumlongeabestame,ettimoreorumergame doctusestpraeceptohominum:

14Ideoecceegoaddamutmiraculumfaciampopulohuic, miraculoetmiraculo;peribitenimsapientiasapientumeius, etintellectusprudentiumeiusabscondetur.

15VaequiprofundequaeruntconsiliumaDomino, quorumsuntintenebrisopera,etdicunt:Quisvidetnos?et quisnovitnos?

16Eccequasilutumfiguliaestimabiturhaectuaeversione, quianumquidopusdicatfactorisuo:Nonmefecisti;aut opusfactumdicitfictorisuo:Nonintellexiteum?

17Nonneadhucmodicumetintempusmodicumerit,et Libanusinagrumcarmelumconvertetur,etagercarmeliin silvamreputabitur?

18Etindieillasurdiaudientverbalibri,etoculicaecorum detenebrisetdetenebrisvidebunt.

19EtmitesinDominoaddentlaetitia,etpaupereshomines inSanctoIsraëlexsultabunt.

20Quiainnihilumredigiturimpius,etdetrimentum accipiensconsumitur,etomnesquivideruntiniquitatem perierunt

21Quipeccarefacitishominempropterverbum,et arguentibusinportalaqueosponitis,etpropterfrustra decipitisiustum

22Propterhoc,haecdicitDominus,quiredemitAbraham addomumJacob:NonmodoconfundeturJacob,necmodo vultuseiuserubescet.

23Sedcumvideritfiliossuos,operamanuummearum,in mediosuisanctificabuntnomenmeum,etsanctificabunt SanctumJacob,etDeumIsraeltimebunt.

24Eterrantesspirituintellegent,etmussitatoresdiscent doctrinam

CAPUTXXX

1Væfiliisdesertoribus,dicitDominus,quifaciunt consilium,etnonexme,etoperiunttela,etnonper spiritummeum,utaddantpeccatumsuperpeccatum; 2quiambulantutdescendantinÆgyptum,etosmeumnon interrogaverunt;utauxiliumferantinfortitudinePharaonis, ethabeantfiduciaminumbraAegypti!

3EteritvobisfortitudoPharaonisinconfusionem,et fiduciaumbraeAegyptiinignominiam

4EranteniminTanisprincipeseius,etnuntiieiususquead Hanespervenerunt.

5Omnesconfundentursuperpopuloquieisnonprodesse potuit,nequeauxiliumnequeutilitatempraebuerunt,sedin pudoremetinopprobrium.

6OnusbestiarumaustriInterramtribulationisetangustiae, undevenitleoetleovetus,viperaetregulusvolans; portabuntsuperhumerosasinorumdivitiassuas,etsuper agminacamelorumthesaurossuos,adpopulumquieisnon proderit

7Ægyptusenimfrustraetvaneauxiliabitur;ideoclamavi superhoc;Quiesceredebetis,fortitudoeorum

8Nuncergovade,scribehoccorameisintabula,et exscribeilludinlibro,utsitindieventuroinaeternum usqueinsaeculum:

9Populusenimadiracundiamrebellabit,etfiliimendaces, filiiquilegemDomininoluntaudire:

10quidicuntvidentibus:Nolitevidere;etprophetis:Nolite prophetarenobiseaquaerectasunt;loquimininobis placentia,videtenobismendacia

11Aufertedevia,declinateasemita;cessetafacienostra SanctumIsraël

12ProptereahaecdicitSanctusIsraël:Proeoquod reprobastisverbumhoc,etconfidistisincalumniaetin perversione,etineoincumbitis:

13Proptereaeritvobisiniquitashaecsicutrupturacadens, etextollensinmuroexcelso,cuiuscontritiosubitoveniet

14Etcomminuetilludsicutconteriturvasfiguli confractum,quodconfractumestinfrusta;nonparcet,et noninvenieturinfracturaeiustestaadcapiendumignem defoco,autadhauriendumaquamdeputeo.

15QuiahaecdicitDominusDeus,SanctusIsrael:Si revertaminietquiescatis,salvieritis;inquieteetinspeerit fortitudovestra;etnoluistis

16Etdixistis:Non,sedadequosfugiemus,ideofugietis;et supervelocesequitabimus,ideoveloceseruntqui persequenturvos

17Millefugientafacieterrorisunius,etafacieterroris quinquefugietis,donecrelinquaminiquasisignumin verticemontis,etquasisignumsupercollem

18ProptereaexspectabitDominusutmisereaturvestri,et proptereaexaltabiturutmisereaturvestri,quiaDeusiudicii Dominus:beatiomnesquiexspectanteum

19PopulusenimSionhabitabitinJerusalem:plorabis nequaquamamplius:miserebiturtuivaldeadvocem clamoristui;cumaudierit,exaudiette

20EtenimdabitvobisDominuspanemangustiaeetaquam afflictionis,etnonadicienturultrainangulumdoctores vestri,etoculivestrividebuntmagistrosvestros

21Aurestuaeaudientverbumposttergummonentem: “Haecestvia;ambulateinea:”etcumdeclinaveritisad dexteram,etcumdeclinaveritisadsinistram

22Etpollueslaminamsculptiliumargentitui,et ornamentumconflatilisauritui,cumabjicieseasicut pannusmenstrualis,etdiceseis:Recedehinc

23Etdabitpluviamseminituo,quodseminaverisinterra, etpanemfrugumterraeerituberrimumetpinguis; pascenturinpascuistuisindieilloagnusspatiosus 24etbovesetpulliasiniquioperanturterramcomedent cibumpurum,quodinpalaetventilabrumest

25Eteritsuperomnemmontemexcelsum,etsuperomnem collemexcelsum,fluminaetcursusaquarum,indie occisionismagnae,cumceciderintturres

26Eteritluxlunaesicutluxsolis,etluxsoliseritseptuplo sicutluxseptemdierum,indiequaobligabitDominus fracturampopulisui,etsanatplagamvulneriseorum

27EccenomenDominivenitdelonginquo,ardensfuror eius,etonusgrave;labiaeiusplenasuntindignatione,et linguaeiusquasiignisdevorans

28Spirituseiusveluttorrensinundansusqueadmedium colliperveniet,adperdendasgentesincribrovanitatis,et frenumdecipiendieosinmaxillispopulorum

29Canticumeritvobissicutnoxcumsolemnitatem sanctamcelebratur,etlaetitiacordissicutquipergitcum tibiautintretinmontemDominiadFortemIsraël

30EtauditamfacietDominusvocemmajestatissuae,et ostendetignembrachiisuiinindignationefurorissui,etin flammaignisdevorantis,cumturbine,etgrandine

31AvoceenimDominipavebiturAssur,quiinvirga percusserit

32Etomnislocusubitransieritvirgafundata,quam requiescetDominussupereumeritcumtympaniset citharis;etinproeliocommotopugnabitcumea.

33PraeparataestenimabinitioTopheth,etregipraeparata, profundaetdilatata;fumuseius,ignisetlignamulta;flatus Dominisicuttorrenssulphurissuccendenseam

CAPUTXXXI

1VæquidescenduntinÆgyptumadauxilium,etequis confidunt,ethabentfiduciamincurribus,quiamultæsunt; etinequitibus,quiavalidissimisuntnimis;etnonsunt

respicientesadSanctumIsraël,etDominumnon requisierunt!

2Ipseautemsapiensest,etadducetmalum,etverbasua nonretractabit;etsurgetcontradomumimpiorum,et contraauxiliumeorumquiiniquitatemoperantur.

3Ægyptushomines,etnondeus,etequieorumcaro,et nonspiritus;cumDominusextenditmanumsuam,et corruetauxiliator,etcadetauxiliator,etomnessimul corruent

4QuiahaecdicitmihiDominus:Sicutleoetcatulusleonis rugienssuperpraedamsuam,etmultitudopastorumclamat contraeum,avoceeorumnontimebit,nequeaclamore eorumhumiliabitur:sicdescendetDominusexercituumut pugnetpromonteSionetprocolleeius

5Sicutavesvolantes,sicprotegetDominusexercituum Jerusalem,protegensetliberanseam,transiensetsalvans eam

6Convertiminiadeum,aquopenitusrecesseruntfilii Israel.

7Indieenimillaabicietviridolaargenteasuaetsimulacra auraesuae,quaefeceruntvobismanusvestraepropeccato 8TunccadetAssuringladiononviri,etgladiusnon hominisvorabiteum,etfugietafaciegladii,etiuveneseius conturbabuntur

9Ettransibitpraesidiumsuumpraeterrore,etpavebunt signumprincipeseius,dixitDominus,cuiusignisestin SionetcaminuseiusinJerusalem

CAPITULUMXXXII

1[Ecceiniustitiaregnabitrex,etprincipesiniudicio præerunt]

2Eteritvirsicutquiseabsconditavento,etlatibuluma tempestate;sicutriviaquaruminlocositi,sicutumbra petraemagnaeinterradeserta

3Noncaligabuntoculividentium,etauresaudientium diligenterauscultabunt.

4Corquoquetemerariumintellegetscientiam,etlingua balbutiorumpromptaeritadloquendumplane

5Nonvocabiturultraaegerliberalis,nequeineptuslargus.

6Improbusenimloqueturstultitiam,etcoreiusfaciet iniquitatem,utperficiatsimulationem,etcontraDominum loqueturfraudulenter,etutvacuamfaciatanimam esurientis,etpotumsitientisauferat

7Vasaquoquefraudulentipessimasunt;illeenim cogitationesconcinnavitadperdendospauperesverbis mendacibus,cumetiampauperloquereturiudicium

8Liberalisautemresliberalescogitat,etinliberalibus stabit

9Mulieresopulentae,surgite,etauditevocemmeam;filiae confidentes,percipiteauremadeloquiummeum

10Multisdiebusetannisvosconturbabimini,mulieres confidentes;consummataestenimvindemia,collectionon veniet

11Obstupescite,mulieresopulentae;conturbamini,securae; exuitevos,etnudamini;accingitevosciliciislumbos vestros.

12Superuberaplangent,superagrosdesiderabiles,super vineamfertilem

13Superterrampopulimeispinæetvepresascendent, immosuperomnesdomosgaudiicivitatisexultantis;

14Domusenimrelictaesunt,multitudourbisrelictaest, munitionesetpalpatioeruntinspeluncasusquein aeternum,gaudiumonagrorum,pascuagregum;

15DoneceffundatursupernosSpiritusdeexcelso,eterit desertumingramen,etagercarmeliinsilvamreputabitur.

16Ethabitabitindesertoiudicium,etiustitiaincarmel sedebit

17Eteritopusiustitiaepax,etfructusiustitiaesilentiumet securitasusqueinsempiternum

18Ethabitabitpopulusmeusinhabitaculotranquillo,etin locisfiduciis,etinrequieopulenta;

19Cumgrandocadetinsilvam,etcivitasdeorsumerit

20Beatiquiseminatissuperomnesaquas,quiimmittitis illucpedesbovisetasini

CAPUTXXXIII

1Væquiprædarisetnonprædaberis,etquispernis,cum nonipsedepraedaberis,depraedaberis:etcumfinieris agerecontemptui,depraedabunturtecum

2Domine,misererenostri,teexspectavimus:esto brachiumeorumomnimane,etsalusnostraintempore tribulationis

3Avocetumultuspopulifugerunt;etexaltationetua gentesdispersaesunt.

4Etcongregabunturspoliavestrasicutcolligitureruca, quasidiluviumcumlocustadiscedit

5ExaltatusestDominus,quoniamhabitatinexcelso: implevitSioniudicioetiustitia

6Eteritstabilitastemporumtuorumsapientiaetscientia,et divitiaesalutis;timorDominiipseestthesauruseius.

7Ecceforteseorumclamabuntforis;legatipacisamare flebunt

Dissipatæsuntviæ,viatorcessavit:rupitpactum,projecit civitates,nonaccepithominem

9Lugetetelanguitterra;confususestLibanus,etsuccisus est;factusestSaronsicutdesertum,etconcussitBasanet Carmelusfructussuos

10Nuncresurgam,dicitDominus;nuncexaltabor,nunc exaltabor.

11Concipietisstentum,parietisstipulam;spiritusvester quasiigniscomedetvos

12Eteruntpopuliquasiigniscinis;quasispinædissectae ignicomburentur

13Audite,quilongeestis,quaefecerim;etcognoscite,qui propeestis,fortitudinemmeam.

14ConterritisuntinSionpeccatores;tremoradprehendit hypocritas.Quishabitabitexvobiscumignedevorante? quishabitabitexvobiscumardoribussempiternis?

15Quiambulatiniustitiaetloquiturveritatem,quidespicit avaritiamexcalumnia,quiexcutitmanussuasabomni munere,quiobturatauressuasneaudiatsanguinem,et clauditoculossuosnevideatmalum

16Isteinexcelsishabitabit;munimentasaxorumsubdivo eiussunt;paniseidabitur,aquaeeiusfidelessunt

17Oculituiregemindecoresuovidebunt,prospicient terramdelonge.

18Cortuummeditabiturtimorem:ubiestscriba?ubiest tympanista?ubiestdigestorturres?

19Populumaudacemnonvidebis,populumaltiorilinguae quamintellegerenonpotes,etbalbutientelinguaquamnon intellegerepotes

20RespiceSion,civitatemsollemnitatumnostrarum:oculi tuividebuntJerusalem,habitationemopulentam, tabernaculumquodnequaquamdissipabitur;necauferetur unusexpaliseiusumquam,nequerumpeturunusex funibuseius.

21SedibieritnobisDominusmaiuslocusfluviorum latissimorumetrivorum;nontransibitibinavisremis agitata,nequenavisrobustatransgredieturpereum.

22Dominusenimiudexnoster,Dominuslegifernoster, Dominusrexnoster;ipsesalvabitnos

23Laxataesuntfunestui;malumsuumbene confirmaverunt,etvelatuanonexpanderunt:tuncdivisa estpraeda,spoliamulta;claudidiripiuntpraedam.

24Etnondicethabitator:Aegrotussum;populoquihabitat ineadimitteturiniquitaseius

CAPUTXXXIV

1Accedite,gentes,etaudite;etpopuli,attendite:audiat terra,etplenitudoeius;orbis,etomniaquaegerminantur exeo

2QuiaindignatioDominisuperomnesgentes,etfuror superuniversammilitiameorum:interfeciteos,etoccidit eos

3Interfectieorumprojicientur,etdecadaveribuseorum ascendetfœtor;tabescentmontesasanguineeorum

4Ettabescetomnismilitiacaelorum,etcomplicabuntur caelisicutliber;etomnismilitiaeorumdefluet,sicut defluitfoliumdevineaetsicutficusdeficerepotestdeficu

5Quoniaminebriatusestincaelogladiusmeus;eccesuper Edomdescendet,etsuperpopuluminterfectionismeae,ad iudicium

6GladiusDominirepletusestsanguine,incrassatusest adipe,sanguineagnorumethircorum,adiperenumarietum, quiasacrificiumDominiinBosra,etcaedesmagnainterra Edom

7Etdescendentunicorniicumeis,ettauricumtauris;et terraeorumsanguineinebriabitur,etpulviseorumadipe pinguisfiet

8QuiadiesultionisDomini,annusretributionumpro iudicioSion

9Etconvertenturfluminaeiusinpicem,etpulviseiusin sulphur,etterraeiuseritinpicemardentem.

10Nocteetdienonextinguetur,inaeternumascendet fumuseius,agenerationeingenerationemdesolabitur,in sæculumsæculinonerittransienspeream.

11Etpossidebunteamonocrotalusetanataria;onocrotalus etcorvushabitabuntinea:etextendetsupereamfuniculum confusionis,etlapidesdesolationis

12Nobileseiusadregnumvocabunt,etnoneruntibi;et omnesprincipeseiuseruntinnihilum

13Etorienturindomibuseiusspinae,urticae,etpaliuriin munitionibuseius;eteritcubiledraconum,etatria struthionum

14Etbestiaedesertiingredienturcumbestiisinsularum,et citrusclamabitadproximumsuum;ibicubabitbubo,et invenietsibirequiem.

15Ibifacietnidumericius,etenutrietsedes,etcatulos fovebit,etcongregabiturinumbrasua;ibicongregabuntur aquiles,unusquisquecumaltero.

16RequiritelibrumDomini,etlegite:Unumexhisnon deficiet,nequequaeretalteralterum;quiaosmeum mandavit,etspirituseiusipsecongregavitea

17Etipsemisiteissortem,etmanuseiusdivisiteamillis infuniculum:usqueinaeternumpossidebunteam,in generationemetgenerationemhabitabuntinea

CAPUTXXXV

1Laetabiturdesertumetsolitudinemsupereos,et exsultabitsolitudo,etflorebitquasililium

2Germinabit,etexsultabitlætitiaetlaudo:gloriaLibani dataestei,decorCarmelietSaron;videbuntgloriam Domini,etdecoremDeinostri

Confortaminimanusdissolutas,etgenuadebiliaroborate

4Dicitepusillanimis:Confortamini,etnolitetimere:ecce Deusvesterultionemadducet,etDeusretributionisipse veniet,etsalvabitvos

5Tuncaperienturoculicaecorumetauressurdorum revelabuntur

6Tuncsalietsicutcervusclaudus,etexclamabitlingua muti:quiarumpenturindesertoaquae,ettorrentesin deserto

7Eteritaridainstagnum,etsitiensinfontesaquarum;in cubilibusdraconum,ubisingulicubuerunt,eritgramen calamietiunci

8Eteritibisemitaetvia,etViasanctavocabitur;non transibitpereampollutus,ethaeceritillis:viatoresstulti nonerrentpeream

9Noneritibileo,nequebestiarapaxascendetpeream,nec invenieturibi;etambulabuntibiquiliberatisunt.

10EtredemptiaDominorevertentur,etvenientinSion cumlaude,etlætitiasempiternasupercapitaeorum: gaudiumetlaetitiamobtinebunt,etfugietdoloretgemitus.

CAPUTXXXVI

1EtfactumestinquartodecimoannoregisEzechiæ, ascenditSennacherib,rexAssyriorum,superomnes civitatesJudamunitas,etcepiteas.

2EtmisitrexAssyriorumRabsacendeLachisinJerusalem adregemEzechiamcumexercitumagno:etstetitiuxta aquampiscinæsuperiorisinviaagrifullonis.

3EtegressusestadeumEliacim,filiusHelciæ,quierat superdomum,etSobnascriba,etJoahe,filiusAsaph,a commentariis.

4EtdixitadeosRabsaces:DiciteEzechiae:Haecdicitrex magnus,rexAssyriorum:Quaeestistafiducia,qua confidis?

5Dico,inquis,sedverbavanasunt,quodmihiest consiliumetfortitudinemadbellum;superquemconfidis, quiarebelliscontrame?

6Ecceconfidisinbaculoarundinisconfractaeistius,super Ægyptum;siinnixusfuerithomo,intrabitinmanumeiuset perforabiteam:sicestPharaorexAegyptiomnibusqui confiduntineo

7Quodsidixerismihi:InDominoDeonostroconfidimus: nonneipseestcuiusexcelsaetarasEzechiasabstulitet dixitIudaeetJerusalem:Coramaltariistoadorabitis?

8Nuncigiturspondedominomeo,regiAssyriorum,et dabotibiduomiliaequorum,sipotestibipraebereequites supereos

9Quomodoergoavertasfaciemuniusducisdeservis dominimeiminimis?etconfidasinAegyptoproptercurrus etequites?

10Etnunc,numsineDominoascendiadterramhancut deleremeam?Dominusdixitmihi:Ascendeadterramhanc etdeleeam

11EtdixitEliacim,etSobna,etJoahadRabsacen: Loquereadservostuoslinguasyra,quiaintelligimus;etne loquarisadnoslinguaIudaica,inauribuspopuliquiest supermurum

12EtdixitRabsaces:“Numaddominumtuumetadte misitmedominusmeus,utloquererverbaista?Nonnead virosquisedentinmuro,misitme,utcomedantstercora suaetbibanturinamsuamvobiscum?”

13StetitautemRabsaces,etclamavitvocemagnalingua Iudaica,etdixit:Auditeverbaregismagni,regis Assyriorum!

14Haecdicitrex:NonvosseducatEzechias,quianon poteriteruerevos.

15NequeEzechiasvosconfidatsuperDominum,dicens: EruensliberabitnosDominus:nontradeturcivitashaecin manuregisAssyriorum.

16NoliteaudireEzechiam!Haecenimdicitrex Assyriorum:Facitemecumfoedusdonumetexiteadme: etcomediteunusquisquedevineasua,etunusquisquede ficusua,etbibetaquamdecisternasua

17Donecveniamettollamvosadterramquaesimilisest terraevestrae,terramfrumentietvini,terrampanumet vinearum

18NevosdecipiatEzechias,dicens:Dominusliberabitnos Numquidliberaveruntdiigentiumterramsuamdemanu regisAssyriorum?

19UbisuntdiiEmathetArphad?ubisuntdiiSepharvaim? numquidliberaveruntSamariamdemanumea?

20Quinamexomnibusdiisterrarumharumeruerunt terramsuamdemanumea,uteruatDominusJerusalemde manumea?

21Ettacuerunt,etnonresponderunteiverbum;siquidem praeceptumregisfuerat:"Nerespondeatisei"

22VenitqueEliachimfiliusHelciae,praepositusdomus,et Sobnascriba,etIoahfiliusAsaphacommentariis,ad Ezechiamscissisvestibus,etnuntiaverunteiverba Rabsacis.

CAPITULUMXXXVII

1Etfactumest,cumaudissetrexEzechias,scidit vestimentasua,etoperuitsesacco,ingressusqueest domumDomini

2EtmisitEliachimpraepositumdomus,etSobnam scribam,etsenesdesacerdotibusopertossaccis,adIsaiam prophetamfiliumAmos.

3Quidixeruntei:HaecdicitEzechias:Diestribulationiset correptionisetblasphemiaedieshaecest;filiienim veneruntusqueadpartum,etviresnonestpariendi

4SiforteaudiatDominusDeustuusverbaRabsacis,quem misitrexAssyriorumdominussuusadexprobrandum DeumviventemetarguendumverbaquaeaudivitDominus Deustuus;proptereaelevaorationemtuamproreliquiis quaerelinquuntur.

5VeneruntergoserviregisEzechiæadEsaiam

6EtdixitadeosIsaias:Sicdicetisdominovestro:Haec dicitDominus:Nolitimereafacieverborumquaeaudisti, quibusblasphemaveruntserviregisAssyriorumme

7Ecceegoimmittamineumspiritum,etaudietnuntium,et reverteturinterramsuam,etcorruereeumfaciamgladioin terrasua

8ReversusestergoRabsacesetinvenitregemAssyriorum expugnantemLobnam;audieratenimquodrecessissetde Lachis

9AudivitquedeTharhacaregeAethiopiae,dicentes: EgressusestutpugnetcontrateQuodcumaudisset,misit nuntiosadEzechiam,dicens:

10HaecdicetisEzechiaeregiIudae,loquentes:Nonte decipiatDeustuus,inquoconfidis,dicens:Nondabitur JerusaleminmanusregisAssyriorum

11EccetuaudistiquaefeceruntregesAssyriorumomnibus terris,quomodovastaverunteas:ettuliberaberis?

12Numliberaveruntdiigentiumquossubverteruntpatres mei,Gozanem,etHaranem,etReseph,etfiliosEdenqui erantinThelassar?

13UbiestrexEmath,etrexArphad,etrexurbis Sepharvaim,Anae,etAvae?

14EtaccepitEzechiasepistulamdemanununtiorumet legiteas,etascenditindomumDominietexpanditeas coramDomino.

15PrecatusestigiturEzechiasadDominum,dicens: 16Domineexercituum,DeusIsraël,quisedessuper cherubim,tuesDeussolusomniumregnorumterrae:tu fecisticaelumetterram

17Inclina,Domine,auremtuam,etaudi;aperi,Domine, oculostuos,etvide:etaudiomniaverbaSennacherib,quae misitadexprobrandumDeumviventem

18Vere,Domine,regesAssyriorumvastaveruntgentes omnes,etterrasearum,

19Etmiseruntdeoseoruminignem:nonenimerantdii, sedoperamanuumhominum,lignumetlapis,et perdiderunteos.

20Etnunc,DomineDeusnoster,salvanosdemanueius, utsciantomniaregnaterraequiatuesDominussolus

21MisitautemIsaiasfiliusAmosadEzechiam,dicens: HaecdicitDominusDeusIsrael:Proeoquodrogastimede SennacheribregeAssyriorum

22HocestverbumquodlocutusestDominusdeeo: Despexitteetsubsannavitte,virgofiliaSion;posttecaput movit,filiaJerusalem

23Cuiexprobrastietquemblasphemasti,etcontraquem exaltastivocemtuam,etelevastiinexcelsumoculostuos? contraSanctumIsraël?

24PerservostuosexprobrastiDomino,etdixisti:In multitudinecurruummeorumascendialtitudinemmontium, insummitatemLibani,etsuccidiexcelsacedroseius,et electasabieteseius,etintroiboaltitudinemterminorumeius, saltumCarmelieius

25Egofodietbibiaquam,etvestigiispedummeorum exsiccaviomniafluminaobsidionumlocorum

26Numquidnonaudistiolimquaesoquaesiverim,etex diebusantiquisegoplasmaviillud,etnuncadduxi,ut ruinasimponerescivitatesmunitasinacervosruinae?

27Proptereahabitantesearumhumilesmanu, contremueruntetconfusisunt;factisuntsicutfœnumagri, etherbavirens,etgramentectorum,quodarefactumest antequammaturescat

28Sedhabitationemtuam,etegressumtuum,etintroitum tuum,etintroitumtuum,etfuroremtuumcontrame cognovi

29Quiafurortuusinmeettumultustuusascenditinaures meas,ponamunculummeuminnarestuasetfrenummeum inlabiatua,etreducamteinviamperquamvenisti

30Ethocerittibisignum:comedehocannospontequae nascuntur,etinannosecundoquaespontenascuntur,porro inannotertioseminateetmetete,etplantatevineas,et comeditefructumearum

31EtquodreliquumfueritdedomoJuda,mittetradicem deorsum,etfacietfructumsursum;

32quiadeJerusalemexibuntreliquiae,etsalvatiode monteSion:zelusDominiexercituumfaciethoc

33ProptereahaecdicitDominusderegeAssyriorum:Non intrabitcivitatemhanc,necmittetibisagittam,nec appropinquabiteiclypeis,necmittetineamaggerem

34Perviamquavenit,pereamrevertetur,etcivitatem hancnoningredietur,dicitDominus.

35Egoenimprotegamcivitatemhancutsalvemeam propterme,etpropterservummeumDavid

36EgressusestautemangelusDomini,etpercussitin castrisAssyriorumcentumoctogintaquinquemiliaEt surrexeruntmane,etecceomnescadaveramortuorum

37EtegressusestetabiitetreversusestSennacheribrex AssyriorumethabitavitinNineve

38Etfactumest,cumadoraretintemploNesrochdeum suum,AdrammelechetSarasar,filiieius,percusserunteum gladio,fugsqueinterramArarat;etregnavitAsarhaddon, filiuseius,proeo

CAPITULUMXXXVIII

1IndiebusillisaegrotavitEzechiasusqueadmortem:et venitadeumIsaiasfiliusAmos,propheta,etdixitei:Haec dicitDominus:Disponedomuituae,quiamorieristu,et nonvives.

2TumEzechiasconvertitfaciemsuamadparietem,et oravitadDominum,

3etdixit:ObsecroDomine,memento,quaeso,quomodo ambulaverimcoramteinveritateetincordeperfecto,et quodbonumestinoculistuisfecerimFlevitqueEzechias fletumagno.

4TuncfactumestverbumDominiadIsaiam,dicens:

5Vade,etdicEzechiæ:HaecdicitDominusDeusDavid patristui:Audiviorationemtuam,vidilacrimastuas;ecce, egoaddamdiebustuisquindecimannos

6EtdemanuregisAssyriorumeruamteetcivitatemistam, etprotegamurbemistam

7EthoctibisignumaDomino,quiafacietDominus verbumhocquodlocutusest:

8Ecceegoreducamumbramgraduum,quaedescenderatin horologiosolisAchaz,retrorsumdecemgradibusEt reversusestsoldecemgradibus,quibusdescenderat

9ScripturaEzechiaeregisIudae,cumaegrotassetet convaluissetdeinfirmitatesua

10Egodixiindimidiodierummeorum:Vadamadportas inferi;privatissumresiduoannorummeorum

11Dixi:NonvideboDominumDominuminterra viventium;nonaspiciamhominemultraapudhabitantes orbisterrarum

12Generatiomeaablataest,etablataestamequasi tabernaculumpastorum.Praecisaestsicuttexensvitam meam;succiditmedumadhucmorior:amaneusquead noctemfiniesme.

13Expectabamusqueadmane;quoniamquasileocontrivit omniaossamea;amaneusqueadnoctemconsumesme

14Sicutgrusauthirundo,sicclamavi;meditabarut columba;defeceruntoculimei,suspicientesinsursum. Domine,virummeumaffligit:suscipeprome

15Quiddicam?Cumdixeritmihi,ipsefecit,transibo tacitusomnibusannismeisinamaritudineanimæmeæ

16Domine,inhisvivunthomines,etinhisomnibusvita spiritusmei:sicmesanabisetvivificabisme.

17Ecceinpaceamaritudomeamagnaest:tuautemin misericordiaanimaemeaeeruistieamdeputeopericuli, quiaproiecistiomniapeccatameaposttergumtuum.

18Quianoninfernusconfitebiturtibi,nequemorslaudem tuamafferet:nonexspectabuntquidescenduntinlacum veritatemtuam.

19Vivens,vivensipseconfitebiturtibi,sicutetegohodie; paterfiliisnotamfacietveritatemtuam

20ParatusestDominusadsalvandumme;etcanticum meumcantabimuscumcitharaomnibusdiebusvitae nostraeindomoDomini

21EtdixeratIsaias:Tollemassamficorum,etponatsuper vulnus,etsanabitur

22EtdixitEzechias:Quoderitsignumquiaascensurus sumindomumDomini?

CAPITULUMXXXIX

1IntemporeillomisitMerodachBaladan,filiusBaladan, rexBabylonis,litterasetmuneraadEzechiam:audiverat enimquodaegrotassetetconvaluisset.

2LætatusestautemsupereosEzechias,etostenditeis cellamthesaurorumsuorum,argentum,etaurum,et aromata,etunguentapretiosa,etuniversumapothecam armorumsuorum,etomniaquaeinventasuntinthesauris suis:nonfuitquidquamquodnonmonstrareteisEzechias indomosua,etinomnipotestatesua.

3VenitautemIsaiasprophetaadregemEzechiam,etdixit ei:Quiddixeruntviriisti?etundeveneruntadte?Cui responditEzechias:Deterralonginquaveneruntadme,de Babylone

4Etdixit:Quidvideruntindomotua?ResponditEzechias: Omniaquaesuntindomomeaviderunt;nonfuitresin thesaurismeisquodnonmonstraverimeis

5EtdixitIsaiasadEzechiam:AudiverbumDomini exercituum:

6Eccediesvenient,etomniaquaesuntindomotua,et quaecondideruntpatrestuiusqueaddiemhanc,in Babylonemauferentur;nonremanebitquicquam,dicit Dominus

7Etdefiliistuis,quiexibuntdete,quosgenerabis,tollent, eterunteunuchiinpalatioregisBabylonis

8EtdixitEzechiasadIsaiam:BonusestverbumDomini quodlocutuses.Etdixit:Eritenimpaxetveritasindiebus meis

CAPITULUMXL

1Consolamini,consolaminipopulummeum,dicitDeus vester.

2LoquiminiadcorJerusalem,etadvocateeam,quoniam completaestfortitudoeius,dimissaestiniquitaseius: accepitdemanuDominiduplumproomnibuspeccatissuis

3Voxclamantisindeserto:ParateviamDomini,rectas faciteinsolitudinesemitamDeonostro

4Omnisvallisexaltabitur,etomnismonsetcollis humiliabitur,eteruntpravaindirecta,etasperainvias planas:

5etrevelabiturgloriaDomini,etvidebitomniscaropariter quodosenimDominilocutumest

6Voxdixit:ClamaEtdixit:Quidclamabo?Omniscaro fœnum,etomnisgloriaeiusquasiflosagri:

7Exsiccatumestfœnum,etceciditflos,quiaspiritus Dominisufflavitineo;verefœnumestpopulus

8Exarescitfœnum,etfloscecidit;verbumautemDei nostrimanetinaeternum

9Inmontemexcelsumascende,Sion,quaeevangelizas; exaltainfortitudinevocemtuam,Jerusalem,quae evangelizas;exalta,nolitimere,diccivitatibusJuda:Ecce Deusvester!

10EcceDominusDeusinmanufortitudineveniet,et brachiumeiusdominabitur:eccemerceseiuscumeo,et opuseiuscoramillo

11Sicutpastorgregemsuumpascet,inbrachiosuo congregabitagnos,etinsinusuolevabit;fœtasleniter ducet

12Quismensusestaquaspugillosuo,etcaelospalmo expendit?etcomprehenditinmensurapulveremterrae,et liberavitinstateramontesetcollesinstatera?

13QuisadjuvitspiritumDomini?autquisconsiliariuseius fuit,etostenditilli?

14Cumquoiniitconsilium,etinstruxiteum,etdocuiteum semitamjustitiæ,etdocuiteumscientiam,etviam prudentiæostenditilli?

15Eccegentesquasiguttamsitulae,etquasipulvisstaterae reputantur;ecceinsulisquasiremexiguamextrahit.

16EtLibanusnonsufficietadsuccendendum,etanimalia eiusnonsufficientadholocaustum

17Omnesgentesquasinonsint,sicsuntcorameo,etquasi nihilumetinanereputanturei

18CuiergosimilemfecistiDeum?autquamimaginem ponetisei?

19Sculptumconflavitfaber,etaurifexauroobducitillud, etlaminasargenteasconflavit.

20Quipauperestutnonhabeatoblationemlignumquod nonputrescateligit,artificemdoctumquaeritutsculptat imaginem,quaenonmoveatur

21Numquidnescitis,autnonaudistis?autnon adnuntiatumestvobisabinitio?abfundamentisterrae intellegitis?

22Quisedetsupergyrumterrae,ethabitanteseiussunt quasilocustae;quiextenditcaelosvelutvelum,etexpandit eossicuttabernaculumadhabitandumineis.

23Quiprincipesadnihilumreducit,judicesterraevelut inanefecit

24Ettamennequeplantabuntur,nequesabuntur,neque radicabunturinterratruncuseorum;flabitineos,et arescent,etturboquasistipulamaufereteos

25Etcuiassimilabetisme,autadæquabitis?,dicitSanctus

26Levateinexcelsumoculosvestros,etvidetequiscreavit haec?quieducitinnumeromilitiameorum,etomnesex nominibusvocat;praemultitudinefortitudinissuae,quia potensestinfortitudine;nullusevenit.

27Quaredicis,Iacob,etloqueris,Israel:Absconditaestvia meaaDomino,etaDeomeoiudiciummeumtransiit?

28Numquidnescis,autnonaudisti?Deussempiternus Dominus,quicreavitterminosterrae:nondeficietneque laborabit,etnonestinvestigatioprudentiaeeius

29Quidatlassisvires,ethisquinonhabentfortitudinem auget

30Pueriquoquedeficientetlaborabunt,etiuvenespenitus cadent;

31QuiautemsperantinDomino,mutabuntfortitudinem, assumentpennassicutaquilae,currentetnonlaborabunt, ambulabuntetnondeficient

CAPUTXLI

Sileantantemeinsulæ,etpopulimutentfortitudinem: accedant,etloquantur;simuladiudiciumaccedamus.

2QuissuscitavitaborienteJustum,vocaviteumut sequereturse,dediteigentes,etregesconstituiteum? Davitquasipulveremgladioeius,etquasistipulamvento raptamarcuieius

3Persecutusesteos,ettransiitintuto;semitainquanon ieratpedibussuis.

4Quisoperatusestetperfecit,vocansgenerationesab initio?EgoDominus,primusetcumnovissimis,egoipse 5Videruntinsulae,ettimuerunt;finesterraeobstupuerunt, appropinquaverunt,etvenerunt

6Unusquisqueproximosuoauxiliabatur,etfratrisuo dicebat:“Animumhabe.”

7Confortavitfaberlignorumaurifabrum,etmalleolaevans eumquiincudemlaevabat,dicens:"Paratumestad fusuram!"etclavisconfixitutnonmoveretur.

8Tuautem,Israel,servemeuses,Jacobquemelegi,semen Abrahamamicimei

9tequemsumpsiabextremisterraeetvocavitede principibuseius,etdixitibi:Servusmeusestu,elegite,et nonabiecite

10Netimeas,quiatecumsumego;nedeclines,quiaego Deustuussum:confortabote,etauxiliabortibi,et sustentabotedexteraiustitiaemeae

11Ecceconfundentureterubescentomnesquiiracundi suntadversuste;eruntquasinonsint,etperibuntqui contradicunttibi.

12Quaereseos,etnoninvenieseos,quipugnaverunt tecum;eruntquasinihilumetquasinihilumhominesqui bellanttecum

13QuiaegoDominusDeustuus,apprehendensmanum tuam,dicenstibi:Netimeas;egoteadiuvabo

14Nolitimere,vermisJacob,etmortuiexIsraël:ego auxiliabortibi,dicitDominus,etredemptortuusSanctus Israël

15Ecceegofaciamtequasiplaustrumtrituratoriumnovum, acutum,habensdentaturas;triturabismontes,et comminueseos,etcollesquasistipulampones

16Ventilabiseos,etventusaufereteos,etturbodisperget eos;ettuexsultabisinDomino,etgloriaberisinSancto Israël

17Egenietpauperesaquamquaerunt,etnonsunt,lingua autemeorumsitideficiet.EgoDominusexaudiameos, DeusIsraelnonderelinquameos

18Aperiaminsupinisflumina,etinmediocamporum fontes;ponamdesertuminstagnaaquarum,etterram aridaminfontesaquarum

19Plantaboindesertocedrum,etabietem,etmyrtum,et lignumolei;ponamindesertoabietem,etulmum,et buxumsimul

20utvideantetsciantetrecogitentetintelligantsimulquia manusDominifecithoc,etSanctusIsraëlcreavitillud 21Proponiteiudiciumvestrum,dicitDominus;afferte rationesfortes,dicitrexJacob.

22Adducantea,etnuntientnobisquaecumqueventura sunt;priora,quaefuerint,nuntiate,etponemuscornostrum, etsciemusnovissimaeorum,etnuntiatenobisquaeventura sunt

23Annuntiatequaeventurasuntinfuturum,etsciemus quiadiiestisvos:sibenefacite,simale,etcontempsemur etvideamussimul

24Eccevosexnihiloestis,etopusvestrumexnihilo: abominatioestquivoselegit.

25Egosuscitaviabaquilone,etvenit;abortusolisvocabit nomenmeum,etvenietsuperprincipessicutlutum,etsicut figuluscalcatlutum.

26Quisadnuntiavitabinitioutsciamus,etaprincipiout dicamus:Iustusest?Nonestquiadnuntiet,nequeestqui adnuntiet,nequeestquiaudiatverbatua?

27PrimusadSiondicet:Ecce,ecce,etdaboJerusalem evangelizatorem

28Quoniamvidi,etnoneratvir,etinmediisistisnonerat consiliarius,quiinterrogavieosetresponderetverbo

29Ecceomnesinanes,vanaoperaeorum;ventuset confusionissimulacraeorum.

CAPITULUMXLII

1Ecceservusmeus,suscipiameum;electusmeus, complacuitsibiineoanimamea:dedispiritummeum supereum:iudiciumgentibusproferet.

2Nonclamabit,nequeexaltabit,nequeinplateisvocem suamaudirifaciet

3Calamumquassatumnonconfringet,etlinumfumigans nonextinguet;inveritateeducetiudicium

4Nonerittristisnequeturbulentus,donecponatinterra iudicium;etlegemeiusinsulæexspectabunt.

5HaecdicitDominusDeus,quicreavitcaelosetextendit eos,quiexpanditterrametquaegerminantexea,quidat flatumpopuloquiestsupereametspiritumambulantibus inea:

6EgoDominusvocaviteiniustitia,etapprehendam manumtuam,etcustodiamte;etdaboteinfoeduspopuli, inlucemgentium

7Utaperianturoculoscaecorum,eteducaturdecarcere vinctum,dedomocarcerissedentesintenebris

8EgoDominus,hocestnomenmeum;etgloriammeam alterinondabo,nequelaudemmeamsculptilibus.

9Eccequaepriorafuerunt,novaquoqueannuncio: antequamoriantur,praedicovobisea

10CantateDominocanticumnovum,laudemeiusab extremisterrae,quidescenditisinmare,etomniaquaein eosunt;insulae,ethabitantesearum

11Subleveturdesertumetcivitateseius,indomibusin quibushabitatCedar;clamabunthabitantespetrae;de verticemontiumclamabunt

12PonantDominogloriam,etlaudemeiusininsulis nuntient.

13Dominussicutfortisegredietur,sicutvirbellator suscitabitzelum;clamabit,etrugiet;praevalebitcontra inimicossuos.

14Tacuidiu,silui,etcontineome:nuncclamabosicut parturiens;dissipaboetdevorabosimul

15Desertosfaciammontesetcolles,etomnegramen eorumexsiccabo;etponamfluminaininsulas,etstagna exsiccabo.

16Etducamcaecosinviamquamnesciunt,etinsemitis quasnesciuntducameos;ponamtenebrascorameisin lucem,etpravainrecta:haecfaciameis,etnon derelinquameos

17Conversisuntretrorsum,confundenturvehementer,qui confiduntinsculptilibus;quidicuntconflatilibus:Vosdii nostri

18Surdiaudite,etcaeciintuemini,utvideatis

19Quiscaecus,nisiservusmeus,etsurdus,nisinuntius meus,quemmisi?Quiscaecus,nisiquivenundatusest?et quiscaecus,nisiservusDomini?

20Multavides,sednonobservas;aperiensaures,nonaudit.

21Dominusvultumsuumpropteriustitiamsuamexaltabit legemetglorificabiteam

22Ipseautempopulusdireptusetvastatus;laqueus speluncorumomnes,etindomibuscarcerumabsconditi sunt;factisuntindireptionem,necestquieripiat;in direptionem,etnonestquidicat:Reddite.

23Quisestinvobisquiaudiathoc,attendatetauscultetin futurum?

24QuisdeditJacobindireptionem,etIsraëllatronibus? NonneDominusipse,cuipeccavimus?Quianoluerunt ambulareinviiseius,etnonaudieruntlegemeius?

25Eteffuditsupereumindignationemfurorissui,et fortembellum;etcombussiteumincircuitu,etnon cognovit;etcombussiteum,etnonintellexit

CAPUTXLIII

1EtnunchaecdicitDominus,quicreavitte,Iacob,et formavitte,Israel:Nolitimere,quiaredemite,etvocavite nominetuo:meusestu

2Cumtransierisperaquas,tecumero,etfluminanon operientte;cumambulaverisperignem,noncombureris, nequeflammainteardebit.

3EgoenimsumDominusDeustuus,SanctusIsraël, salvatortuus:Aegyptumproredemptionetua,Aethiopiam etSabamprote

4Exquopretiosusfactusesinoculismeis,etgloriosuses, etdilexite,etdabohominesprote,etpopulosproanima tua

5Nolitimere,quiaegotecumsum;aborienteadducam sementuum,etaboccidentecongregabote

6Dicamaquiloni:Da,etmeridiei:Noliprohibere:affer filiosmeosdelonginquo,etfiliasmeasabextremisterrae

7Etomnisquiinvocatnomenmeum,adgloriammeam creavieum,formavieum,etegofecieum.

8Educforaspopulumcaecum,etoculoshabent;etsurdos, etaureshabent

9Omnesgentescongregantursimul,etcollectæsunt populi:quisineisannuntietistud,etquæprimasuntnobis nuntiaverit?Producanttestessuos,etjustificentur,et audiantetdicant:Veraest.

10Vostestesmeiestis,dicitDominus,etservusmeus quemelegi:utsciatis,etcredatismihi,etintelligatisquia egoipsesum;antemenonestformatusDeus,etpostme nonerit.

11Ego,egosumDominus,etextramenonestsalvator

12Egoannuntiavi,etsalvavi,etannuntiavi,cumnonfuerit invobisdeusalienus:vostestesmei,dicitDominus,etego sumDeus

13Etabinitioegoipse,etnonestquidemanumeaeruat. Operabor,etquisprohibebit?

14HaecdicitDominus,redemptorvester,SanctusIsrael: ProptervosmisiinBabylonemetdetraxivectesuniversos, etChaldaeosinnavibussuisclamoremeorum

15EgoDominus,Sanctusvester,creatorIsrael,Rexvester 16HaecdicitDominus,quideditinmariviametinaquis validissemitam;

17quieduxitcurrumetequum,agmenetrobustum;simul obdormibunt,nonresurgent;exstinctisunt,etextinctisunt quasistuppa

18Nolitememinissepriorum,nequeintueaminiquaeolim erant.

19Ecceegofacioremnovam,nuncorientur;numnon cognoscetiseam?Ponamindesertoviam,etininvio flumina.

20Glorificabitmebestiaagri,draconesetstruthiones,quia dediaquasindeserto,fluminaininvio,utdarempotum populomeo,electomeo.

21Populumhuncmihiformavi;laudemmeamnarrabunt 22Nonmeinvocasti,Jacob,sedlaborastiinme,Israël 23Nonobtulistimihiparvulaoblationesholocaustorum tuorum,nequehonorastimevictimistuis;nonteservire dedioblatione,nequelaboremtibiattulistiincenso 24Nonemistimihicalamumodoriferumpecunia,neque adipevictimarumtuaruminebriastime;sedservireme fecistipeccatistuis,laboremmihifecistiininiquitatibus tuis.

25Ego,egosumipsequideleoiniquitatestuaspropterme ipsum;peccatorumtuorumnonmemorabor

26Rememorame,etiudicemursimul;nuntiautjustificeris. 27Primuspatertuuspeccavit,etdoctorestuipraevaricati suntinme

28Proptereacontaminaviprincipessanctuarii,etdedi Iacobaddeletionem,etIsraelinopprobrium

CAPITULUMXLIV

1Etnuncaudi,Iacobservemeus,etIsrael,quemelegi: 2HaecdicitDominus,quicreavitteetformavitteabutero, auxiliatortuus:Nolitimere,servemeusIacob,ettu, Jesurun,quemelegi

3Effundamenimaquassupersitientem,etfluentasuper aridam;effundamspiritummeumsupersementuum,et benedictionemmeamsuperstirpemtuam; 4etgerminabuntquasiinterherbas,quasisalicesiuxta decursusaquarum

5Istedicet:Dominiegosum;ethicvocabitsenomine Jacob;ethicscribetmanusuaDomino,etvocabiturse nomineIsraël

6HaecdicitDominus,rexIsrael,etredemptoreius, Dominusexercituum:Egoprimus,etegonovissimus,et praetermenonestdeus

7Quissimilismihiest?Clamatetannuntiatetordinem mihipraebeat,exquoconstituipopulumantiquum;ventura etfuturaannuntienteis

8Nolitetimere,nequeconturbemini:extuncaudiretefeci, etannuntiavi?vosestistestesmei.EstneDeuspraeterme? etestdeusquemegononnoverim

9Plastaeidolorumomnesnihilsunt,etamantissimaeorum nonproderunteis;ipsisunttestessibi,quianonvident, nequeintellegunt,utconfundantur

10Quisformavitdeum,autsculptileconflavitadnihil prodest?

11Ecceomnesparticipeseiusconfundentur,fabriautemex hominibussunt:convenientomnes,stabunt;etpavebunt,et confundentursimul

12Faberfaberforcipeinprunisoperatur,etmalleisformat illud,etoperatusestilludinfortitudinebrachiorumsuorum; etesurit,etdeficietrobureius,nonbibitaquametlassescit

13Faberlignariusregulamsuamextendit,funiculo designatillud,politillud,etcircinotradetillud,etin formamvirifecitillud,iuxtaspeciemviri,utpermaneatin domo

14succiditcedros,tulitabietem,etquercum,stetitinter lignasaltus;plantavitpinum,quampluvianutrivit

15Eterithomoadigniendum;quiasumetexeoet calefacietse,etignitilludetcoxitpanes;deumfabricavitet adoravitillud,sculptilefecitetadoravitillud

16Mediumeiuscombussitigni,demedioeiuscarnes comedit;assatcarnes,etsaturatusest;etcalefactusest,et dicit:Vah,calefactussum,vidiignem

17Etreliquumeiusdeumfecitetsculptilesibi;curvatur anteillud,etadoratillud,etobsecrat,etdicit:Liberame, quiadeusmeusestu!

18Nescieruntnequeintellexerunt;clausitenimnevideant oculieorum,etneintelligantcordaeorum.

19Nonnecogitatincordesuo,nequescientiamneque sensumhabet,utdicat:Medietatemeiuscombussiigni,et supercarboneseiuscoxipanes,carnescoxietcomedi,et reliquiaseiusabominationemfaciam?Numsupertruncum ligniprocidam?

20Cinerempascit;corinsipiensdecepitillud,etnon liberabitanimamsuam:nequedicet:Nonnemendaciumest indexteramea?

21MementohorumJacob,etIsraël,quoniamservusmeus estu;formavite,servusmeusestu;Israël,nonoblivisceris ame.

22Deleviquasinubeminiquitatestuas,etquasinebulam peccatatua:revertereadme,quoniamteredemi

23Laudate,caeli,quoniamDominusfecit;iubilate, extrematerrae;resonate,montes,laudem,saltusetomne lignumeius,quoniamredemitDominusJacobetIsraël glorificabitur

24HaecdicitDominus,redemptortuusetformatortuusex utero:EgosumDominus,faciensomnia,extendenscaelos solus,expandensterramsolus; 25irritafacienssignamendaciumetariolosinfurorem vertens;convertenssapientesretrorsum,etscientiameorum stultamfaciens;

26confirmansverbumservisuietconsiliumnuntiorum suorumcomplens;quidicoJerusalem:Habitaberis,et civitatibusJuda:Ædificabimini,etdesertaeiussuscitabo; 27quidicoprofundo:Exsiccaberis,etfluminatuasiccabo; 28quidicoCyro:Pastormeusest,etomnemvoluntatem meamcomplebit;dicoJerusalem:Ædificaberis,ettemplo: Fundamentumtuumpones

CAPITULUM45

1HaecdicitDominuschristosuoCyro,cuiustenui dexteram,utsubiciamantefaciemeiusgentes,etdorsa regumdissolvam,etaperiamcorameoportasetportaenon claudentur;

2Egoanteteibo,etlocacurvarectaponam;portasaereas conteram,etvectesferreosconfringam.

3Etdabotibithesaurostenebrososetthesaurossecretos,ut sciasquiaegoDominus,quivoconomentuum,DeusIsraël 4PropterservummeumJacob,etIsraëlelectummeum,et vocavitenominetuo;designavite,etnoncognovistime 5EgoDominus,etnonestamplius;extramenonestdeus; accinxite,etnoncognovistime;

6utsciantabortusolisetaboccidente,quoniamnonest praetermenonest:EgoDominus,etnonestalius

7formanslucemetcreanstenebras,facienspacemet creansmalum:egoDominusfaciensomniahaec

8Stillate,caeli,desuper,etnubespluantiustitiam; aperiaturterra,etgerminetsalutem,etiustitiaoriatursimul: egoDominuscreavieam

9Væeiquicumfictoresuodisputat!testificabiturtesta cumtestibusterrae!Numquiddicetlutumfigulosuo:Quid facis,etopustuum:Manusnonhabet?

10Vaequidicitpatri:Quidgeneras?autmulieri:Quid peperisti?

11HaecdicitDominus,SanctusIsrael,etplasteseius: Venturainterrogatemedefiliismeisetdeoperemanuum mearummandatemihi.

12Egofeciterramethominemsupereamcreavi;ego manusmeæextenditcaelos,etomnimilitiaeeorum mandavi.

13Egosuscitavieuminiustitia,etomnesviaseiusdirigam; ipseaedificabitcivitatemmeam,etcaptivitatemmeam dimittet,nonpropretionequepromuneribus,dicit Dominusexercituum

14HaecdicitDominus:LaborAegyptietnegotiatio AethiopiaeetSabaeorum,virisublimes,adtetransebuntet tuierunt:posttepergent,incatenistransibunt,etadte adorabunt,etprecabunturte,dicentes:VereinteestDeus, etnonestalius:nonestDeus

15VeretuesDeusabsconditus,DeusIsraël,salvator 16Confusisunt,eterubescentomnes:simulabibuntin confusionemfabricatoresidolorum.

17IsraelautemsalvatusestinDominosaluteaeterna;non confundemininequeerubescetisinsæculumsæculi

18QuiahaecdicitDominuscreanscaelos,ipseDeus, formansterrametfacienseam;ipsefundaviteam;nonin vanumcreaviteam,sedadhabitandumformaviteam:Ego Dominus,etnonestalius

19Noninoccultolocutussum,inlocoterraetenebroso; nondixiseminiJacob:Frustraquaeriteme:EgoDominus loquensiustitiam,annuntiansrecta

20Congregamini,etvenite,etacceditesimulquisalvati estisexgentibus:nesciuntquilignumsculpturarumsuarum levant,etrogantdeumquinonpotestsalvare

21Annuntiate,etadduciteeos,etconsiliaminisimul.Quis auditumfecithocabinitio,extemporeillo?Nonneego sumDominus,etnonestultradeuspraeterme?Deus justus,etsalvator;nonestpraeterme

22Convertiminiadme,etsalvieritis,omnesfinesterrae, quiaegoDeus,etnonestalius

23Inmeipsoiuravi;etdeoremeoprocessitiustitia verbum,etnonrevertetur:quiamihiflecteturomnegenu, etiurabitomnislingua

24Verumtamen,dicet,inDominomeæsuntjustitiæet imperium;adeumvenient,etconfundenturomnesqui repugnantei

25InDominoiustificabituretlaudabituromnesemen Israël

CAPUT46

1incurvatusestBel,incurvatusestNabo;factasunt simulacraeorumbestiisetjumentis,oneravestragravia factasunt,onerajumentisdefatigatis

2Inclinatisunt,etincurvatisuntsimul;onusportarenon potuerunt,etipsiincaptivitatemabierunt.

3Auditeme,domusJacobetomneresiduumdomusIsraël, quiportaminiameoutero,quiportaminiameavulva

4Usqueadsenectutemvestramegoipse,etusquead canositatemegovosportabo:egocreavi,etegoferam;ego portabo,etliberabovos

5Cuiassimilastisme,etadæquabitis,etcomparastisme,et similessimus?

6Quiconfertisaurumdesacculo,etargentuminstatera ponderatis,conductisaurificemutfaciatdeum,et prosternunt,etadorant

7Portanteuminhumero,gestanteseum,etcollocantes euminlocosuo,etstabit;delocosuononmovebitur;sed clamabitadeum,nonrespondebit;detribulationeeiusnon liberabiteum

8Mementotehoc,etviriestote;rediteadmemoriam, praevaricatores

9Mementoteprioraantiqua,quoniamegosumDeus,et nonestalius;egosumDeus,etnonestsimilismihi.

10Annuntiansfinemabinitio,etabinitioquaenondum factasunt,dicens:Consiliummeumstabit,etomnis voluntasmeafiet:

11Vocansaborienteavem,etdeterralonginquavirum voluntatismeae;etlocutussum,etadducam;cogitavi,et faciam

12Auditeme,durocorde,quilongeestisaiustitia:

13Propefeciiustitiammeam,etnonelongabitur,etsalus meanonmorabitur;ponaminSionsalutem,etIsraëli gloriammeam

CAPITULUMXLVII

1[Descende,etsedeinpulvere,virgofiliaBabylonis;sede interra;nonestsolium,filiaChaldæorum,quianon vocaberisultramollisetdelicata

2Tollemolam,etmolefarinam;detegecomam,revelacrus, revelafemur,transiflumina

3Revelabiturnuditastua,etvidebituropprobriumtuum; ultionemexsequar,etnonresistettibihomo.

4Redemptornoster,Dominusexercituumnomeneius, SanctusIsrael.

5Sedetacens,etintraintenebras,filiaChaldæorum,quia nonvocaberisultradominaregnorum

6Iratussumsuperpopulummeum,contaminavi hæreditatemmeam,ettradidieosinmanumtuam:non posuistieismisericordiam;supersenemaggravastijugum tuumvalde

7Etdixisti:InaeternumerodominaNonposuistihaec supercortuum,nequerecordataesnovissimitui

8Etnuncaudihaec,delicata,ethabitansconfidenter,quae dicisincordetuo:Egosum,etnonestpraetermeamplius; nonsedebovidua,etnonignorabosterilitatem

9Venienttibiduohaecsubitoindieuna,sterilitaset viduitas:venientsuperteperfectaproptermultitudinem maleficiorumtuorumetproptermultitudinem incantationumtuarum.

10Quiaconfisaesinmalitiatua,dixisti:Nemomevidet: sapientiatuaetscientiatuatedecepit,etdixistiincordetuo: Egosum,etnonestaliuspraeterme.

11Ideovenietsupertemalum,etnesciesundeortumsit;et irruetsupertecalamitasquamnonpoterisexpellat;et venietsuperterepentecalamitasquamnescies.

12Stanunccumincantatoribustuisetcummultitudine maleficiorumtuorum,inquibuslaborastiaiuventutetua,si forteprodessepoteris,sifortepraevalebis.

13DefecistiinmultitudineconsiliorumtuorumStentnunc etsalventteastrologi,contemplatoresstellarum,et vaticinatoresmenstruales,abhisquaeventurasunttibi.

14Eccefactisuntquasistipula;igniseoscombussit;non liberabuntanimamsuamdemanuflammae;noneritpruna adcalefaciendum,nequeignisadsedendum.

15Sicfiunttibicumquibuslaborasti:negotiatorestuiab iuventutetua;singuliinviassuaserrabunt;noneritquite salvet.

CAPITULUMXLVIII

1Auditehaec,domusJacob,quivocamininomineIsraël, etdeaquisJudaexistis,quijuratisinnomineDomini,et DeiIsraëlmemoratis,noninveritatenequeiniustitia.

2Decivitateenimsanctavocatisunt,etsuperDeumIsraël confiditis:Dominusexercituumnomeneius

3Prioraabinitioannuntiavi,etexoremeoexierunt,et auditafeciea:subitofeciea,etfactasunt

4Scivienimtedurumesse,etnervumferreumcollum tuum,etfronstuaærea;

5Abinitioannuntiavitibi;antequamfieret,indicavitibi, nefortediceres:Idolameafecerunthaec,etsculptilemeum, etconflatiliummeummandaveruntista.

6Audisti,vidistiomniahaec,etnonneadnuntiabis?Audivi tibinovaextunc,etabscondita,quaenescisti

7Nunccreatasuntetnonabinitio;etantediemquonon audistiea,nefortedicas:Ecce,cognoviea

8Nequeaudisti,nequescivisti,nequeextuncapertaest auristua:scioenimquiapraevaricansesses,ettransgressor exuterovocatuses

9Propternomenmeumlongefaciamfuroremmeum,et propterlaudemmeaminfrenam,neteinterficiam

10Ecce,excoxite,sednonargento;elegiteincamino paupertatis.

11Proptermeipsum,proptermeipsumfaciam,quomodo enimviolabiturnomenmeum,etgloriammeamalterinon dabo.

12Audime,Jacob,etIsrael,vocatusmeus;egoipse,ego primus,etegonovissimus

13Manusquoquemeafundavitterram,etdexteramea caelosextendit;cuminvocaveroeos,steteruntsimul

14Congregaminiomnesvos,etaudite:quisdeeis annunciavithaec?Dominusdilexiteum;facietvoluntatem suaminBabylone,etbrachiumeiusinChaldaeis

15Ego,egolocutussum,etvocavieum;adduxieum,et prosperaeritviaeius

16Accediteadme,etauditehoc;nonabinitioin absconditolocutussum;exquotemporefactumest,ibi eram:etnuncDominusDeusmisitme,etspirituseius

17HaecdicitDominus,redemptortuus,SanctusIsrael: EgoDominusDeustuus,docensteutilia,ducensteinvia quaambulas

18Utinamattendissesmandatismeis!factaessetpaxtua sicutflumen,etiustitiatuasicutfluctusmaris: 19etfuissetquasiarenasementuum,etprogeniesuteritui quasilapillieius;noninteriissetnequedeletumesset nomeneiusafaciemea.

20EgrediminideBabylone,fugiteaChaldæis,invoce exsultationisannuntiate:praedicatehoc,efferteilludusque adextremumterrae;dicite:RedemitDominusservum suumJacob

21Nonsitieruntindeserto,cumeducereteos:aquamde petraproduxiteis,etsciditpetram,etfluxeruntaquae. 22Nonestpaximpiis,dicitDominus

CAPITULUMXLIX

Auditeme,insulæ,etattendite,populidelonge;Dominus abuterovocavitme,deventrematrismeærecordatusest nominismei

2Etposuitosmeumquasigladiumacutum,inumbra manussuaeprotexitme,etposuitmesagittamelectam,in pharetrasuaabsconditme

3Etdixitmihi:ServusmeusestuIsrael,quiainte glorificabor.

4Etegodixi:Invanumlaboravi,sinecausaetvane fortitudinemmeamconsumpsi:ergoiudiciummeumapud Dominum,etopusmeumapudDeummeum.

5EtnuncdicitDominus,quiformavitmeabuteroutsim sibiservum,utreducamJacobadeum,etsiIsraelnon congregabitur,glorificaborinoculisDomini,etDeusmeus eritfortitudomea

6Etdixit:Parumestutsismihiservusadsuscitandas tribusJacobetadconvertendossuperstitesIsraël:dedamte inlucemgentium,sissalususqueadextremumterrae

7HaecdicitDominus,redemptorIsrael,etSanctuseius,ei quemabiciunthomines,eteiquemabominataestgens, servoprincipum:"Regesvidebunt,etsurgentprincipes,et adorabunt,propterDominumfidelem,etSanctumIsrael,et ipseelegette"

8HaecdicitDominus:Intemporeacceptabiliexaudivite, etindiesalutisauxiliatussumte,etservabote,etdabote infoeduspopuli,utfundabisterram,ethereditatesdesertas tradas;

9utdicashisquivinctisunt:Exite,ethisquiintenebris sunt:Revelamini.Pascenturinviis,etinomnibusplanis pascuaeorum

10Nonesurientnequesitient,nequepercutieteosæstus nequesol,quiamiseratoreorumregeteos,etadfontes aquarumpotabiteos

11Etponamomnesmontesmeosinviam,etsemitaemeae exaltabuntur.

12Ecceistidelonginquovenient,etecceistiabaquilone etaboccidente,etistideterraSinim

13Laudate,caeli,etexsultate,terra;etexsultate,montes, laudem,quiaconsolatusestDominuspopulumsuum,et pauperumsuorummiserebitur.

14EtdixitSion:DereliquitmeDominus,etDominusmeus oblitusestmei

15Numobliviscipotestmulierinfantemsuum,utnon misereaturfiliouterisui?Etsioblitussit,egoautemnon obliviscartui

16Ecceinmanibusmeissculpsite;murituicorammesunt semper

17Festinantferitui;vastatorestuietvastatorestuiate exibunt.

18Levaoculostuosincircuitu,etvide:omnesisti congregatisunt,veneruntadteVivoego,dicitDominus, quiaomnibushisquasiornamentovestieris,etcircumdabis teeisquasisponsa

19quiadesertatuaetsolitudinestuae,etterraruinaetuae, nuncangustaeruntpraehabitatoribus;etlongefugabuntur quiabsorbebantte

20Filiiquinascenturpostorbamaegrotorum,dicent iteruminauribustuis:Angustusestmihilocus;damihi locumuthabitem

21Etdicesincordetuo:Quismihigenuithos?Egoorbata etsola,captivaettransmigratasum;etquisenutrivithos? Egoderelictasola;ubifuerantisti?

22HaecdicitDominusDeus:Eccelevaboadgentes manummeametadpopulosexaltabosignummeum;et afferentfiliostuosinulnissuis,etfiliastuassuperhumeros portabunt

23Eteruntregesnutricestuae,etreginaeeorumnutrices tuae;vultuinterramdemissoadorabuntte,etpulverem pedumtuorumlingent,etsciesquiaegosumDominus, quianonconfundenturquiexspectantme.

24Numtolleturpraedaaforti?autcaptivumalegitimo liberabitur?

25SedhaecdicitDominus:Equidemetcaptivitasfortis tolletur,etpraedarobustisalvabiturEosautemqui iudicabunttecum,egoiudicabo,etfiliostuossalvabo.

26Etcibaboopprimentestecarnesua,etsanguinesuo inebriabunturquasivinodulci;etscietomniscaroquiaego Dominussalvatortuus,etredemptortuus,FortisJacob

CAPITULUML

1[HæcdicitDominus:Ubiestlibellusrepudiimatris vestræ,quodimisieam?autquisestcreditorummeorum, cuivendidivos?Eccepropteriniquitatesvestras vendidistisvos,etproptersceleravestradimissaestmater vestra

2Quareveni,etnemoerat?Vocavi,etnemoeratqui responderet?Numquidabbreviataestmanusmea,utnon possitredimere?Autnonestinmevirtusadliberandum?

Ecceadincrepationemmeamexsiccavimare,ponoflumina indesertum;foetebuntpisceseorum,quianonsuntaquae, etmorientursiti

3Induamcaelostenebris,etsaccumponamvelameneorum.

4DominusDeusdeditmihilinguameruditam,utsciam proferreverbumopportunumeiquilassusestErigitmane, maneerigitauremmeam,utaudiamquasimagister

5DominusDeusaperuitmihiaurem,etnonrebellissum, nequerecessi

6Dorsummeumdedipercutientibus,etgenasmeas vellentibus;faciemmeamnonavertiabopprobrioet consputione

7DominusenimDeusauxiliatormeusest,ideonon confundar;ideoposuifaciemmeamutpetramdurissimam, etscioquoniamnonconfundar

8Propeestquiiustificatme;quiscontradicetmihi?Stemus simul;quisestadversariusmeus?Accedatmihi

9EcceDominusDeusauxiliatormeus;quisestqui condemnetme?Ecceomnesquasivestimentum conterentur;tineacomedeteos

10QuisexvobistimetDominum,audiensvocemservisui, quiambulatintenebrisetnonestlumenei,speretin nomineDominietinnitetursuperDeumsuum?

11Eccevosomnesaccendentesignem,quivosscintillis circumdatis,ambulateinlumineignisvestri,etinflammis quasaccendistis:demanumeaeritvobis;indolore dormietis

CAPITULUMLI

1Auditeme,quisequiminiiustitiam,etquaeritisDominum; attenditeadpetramundeexcisiestis,etadcavernam foveaedequaeffossiestis

2RespiciteadAbraham,patremvestrum,etadSaram, quaepeperitvos;quiasolumvocavieum,etbenedixiei,et multiplicavieum

3ConsolabiturenimDominusSion,etconsolabituromnes ruinaseius,etponetdesertumeiusquasiEden,et solitudinemeiusquasihortumDomini;gaudiumetlaetitia invenieturinea,gratiarumactioetvoxlaudis.

4Auditeme,populemeus,ettribusmea,meaudite,quia lexameexiet,etiudiciummeuminlucempopulorum requiescet.

5Propeestiustitiamea,egressusestsalvatormeus,et bracchiameapopulosiudicabunt;insulæexspectabuntme, etinbrachiomeosperabunt.

6Levateoculosvestrosincaelum,etvideteterram deorsum:quiacaelisicutfumusevanescent,etterrasicut vestimentumatteretur,ethabitantesineasicutperibunt; salusautemmeainaeternumerit,etiustitiameanon delebitur

7Auditeme,quiscitisiustitiam,populuscuiuslexmeaest incordeeorum:nolitetimereopprobriumhominum,neque metuatiscontumeliaseorum

8Sicutenimvestimentum,comedeteostinea,etsicut lanam,comedeteosvermis;iustitiaautemmeainaeternum erit,etsalusmeaingenerationemetgenerationem.

9Exsurge,exsurge,induerefortitudinem,brachium Domini;exsurgesicutindiebusantiquis,ingenerationibus saeculi.NonnetupercussistiRahab,vulnerastidraconem?

10Nonnetusiccastimare,aquamabyssimagni,qui posuistiprofundummarisviamuttransirentliberati?

11EtredemptiaDominorevertentur,etvenientinSion cumlaude,etlætitiasempiternasupercapitaeorum: gaudiumetgaudiumacquirent,etfugietdoloretgemitus 12Ego,egoipseconsolaborvos.Quisestu,uttimeresab hominemortali,etafiliohominisquiquasifœnumita arescet?

13EtoblitusesDomini,factoristui,quiextenditcaeloset fundavitterram,etformidastijugitertotadieafaciefuroris eiusquiteopprimebat,quasiparatussitaddelendum?Ubi estfurortribulantis?

14Festinatcaptusetextortusliberari,etnemoriaturin foveanequedeficiatpaniseius

15EgoautemsumDominusDeustuus,quiconturbavi mare,etintumescebantfluctuseius:Dominusexercituum nomeneius

16Posuiverbameainoretuoetinumbramanusmeae protexite,utplangamcaelosetponamfundamentumterrae etdicamSion:Populusmeusestu

17Evigila,eleva,surge,Jerusalem,quaebibistidemanu Dominicalicemiræeius;bibistiusqueadfaecescalicis soporis,etexprimistiusqueadfœdus

18Nonestquisustenteteamexomnibusfiliisquosgenuit; nequeestquiteneatmanumeiusexomnibusfiliisquos educavit

19Duohaecoccurrerunttibi;quisdolebitsuperte? Vastitas,etvastitas,etfames,etgladius;perquem consolaborte?

20Filiituidefecerunt,dormieruntincapiteomnium viarumsicuttaurusinrete;plenisuntfuroreDomini, increpationeDeitui

21Idcircoaudinunchaec,paupercula,etebria,sednona vino:

22HaecdicitDominustuusDominusetDeustuus,qui pugnatpropopulosuo:Eccetulidemanutuacalicem soporis,faecescalicisindignationismeae;nonadjiciesut bibasilludultra

23Etponamilludinmanueorumquiteafflixerunt,etqui dixeruntanimaetuae:Incurva,uttranseamus;etposuisti corpustuumquasiterram,etquasiviam,hisquitranseunt

CAPITULUMLII

1Consurge,suscita,induerefortitudinemtuam,Sion; induerevestimentisornatustui,Jerusalem,civitassancta, quianonadjicietultrautperveniatinteincircumcisuset immundus.

2Excutetedepulvere,surge,sede,Jerusalem;solve vinculacollitui,captivafiliaSion.

3QuiahaecdicitDominus:Gratisvendidistisvos,etsine pecuniaredimemini

4QuiahaecdicitDominusDeus:InÆgyptumdescendit populusmeusolim,utcolonusessetibi,etAssursinecausa calumniatusesteum

5Etnuncquidmihiesthic,dicitDominus,quoniam ablatusestpopulusmeusgratis?Quidominantureius ulularefaciunt,dicitDominus,etnomenmeum blasphematurjugiterquotidie.

6Propterhocscietpopulusmeusnomenmeum;propter hocscientindieillaquiaegoipsesumquiloquebar;ecce egosum.

7Quampulchrisupermontespedesannuntiantiset praedicantispacem;annuntiantisbonum,praedicantis salutem,dicentisSion:RegnabitDeustuus!

8Exaltabuntvocemspeculatorestui,simulclamabunt,quia oculoadoculumvidebuntcumreduceretDominusSion.

9Exsultateinlaetitia,etlaudatesimul,desertaeJerusalem, quiaconsolatusestDominuspopulumsuum,redemit Jerusalem.

10ParavitDominusbrachiumsanctumsuuminoculis omniumgentium,etvidebuntomnesfinesterraesalutare Deinostri

11Recedite,recedite,exiteinde,immundumnolitetangere; exitedemedioeius;mundamini,quifertisvasaDomini.

12Nonenimcumfestinationeexibitis,nequeinfuga properabitis;Dominusenimantevosmittitur,etDeus Israëleritpraemiumvestrum.

13Ecceservusmeusprudensaget,exaltabituretelevabitur, etsublimiseritvalde

14Sicutmultiobstupueruntsuperte,sicdeformiserat aspectuseiusinterhomines,etformaeiusinterfilios hominum

15Isteaspergetgentesmultas,etsupereumclaudentreges ossuum,quiaquodnonestnarratumeisviderunt,etquod nonaudieruntcontemplabuntur

CAPITULUMLIII

Quiscrediditaudituinostro,etbrachiumDominicui revelatumest?

2Etascendetsicutvirgultumcorameo,etsicutradixde terrasitienti:nonestspecieseinequedecor;etcum viderimuseum,nonestspeciesetdesiderabimuseum

3Despectusest,etnovissimumvirorum,virumdoloris,et scienteminfirmitatem,etquasiabscondimusfaciesnostras abeo;despectusest,etnonreputavimuseum

4Verelanguoresnostrosipsetulit,etdoloresnostrosipse portavit;etnosputavimuseumquasileprosum,et percussumaDeo,ethumiliatum

5Ipseautemvulneratusestpropteriniquitatesnostras, attritusestproptersceleranostra:disciplinapacisnostrae supereum,etlivoreeiussanatisumus

6Omnesnosquasioveserravimus,unusquisqueinviam suamdeclinavit:etposuitDominusineoiniquitatem omniumnostrum

7Oblatusest,etipseafflictusest,etnonaperuitossuum; sicutagnusadvictimamductusest,etquasioviscoram tonsoresuoobmutescit,etnonaperuitossuum

8Decarcere,etdeiudiciosublatusest:generationem autemeiusquisenarrabit?Deterraenimviventium abscissusestProptersceluspopulimeipercussusest

9Etdabitimpiosprosepulturam,etdivitespromortesua, quiainiquitatemnonfecit,nequedolusfuitinoreeius.

10EtDominusvoluitconterereeumindoloreSiposuerit animameiusoblationipropeccato,videbitsemen longævum,etvoluntasDominiinmanueiusdirigetur

11Proeoquodlaboravitanimasuavidebitetsaturabitur Inscientiasuajustificabitmultosjustusservusmeus,et iniquitateseorumipseportabit

12Proptereadispergameipartemcummagnis,etcum fortibusdividetspolia,proeoquodtradiditinmortem animamsuam,etcumsceleratisaestimatusest,etpeccata multorumportavit,etprosceleratisoravit

CAPITULUMLIV

1Lauda,sterilis,quaenonparis;erumpeinlaudem,et clama,quaenonparturisti:quiamultifiliidesertaefiliis virumhabentis,dicitDominus.

2Dilatalocumtentoriitui,etcortinastabernaculorum tuorumextende:neparcas,extendefuniculostuos,etpalos tuosfirma.

3Addexteramenimetadlaevamperforabis,etsemen tuumgenteshaereditabit,etcivitatesdesertasinhabitabit

4Nolitimere,quianonconfunderis,nequeerubesces,quia nonerubesces,quiaconfusionemadolescentiaetuae oblivisceris,etopprobriumviduitatistuaenonrecordaberis amplius

5Quienimfecitte,sponsustuuserit,Dominusexercituum nomeneius,etredemptortuus,SanctusIsrael;Deusomnis terraevocabitur

6Quiautmulieremderelictametmaerentemspiritu vocavitteDominus,etuxoremabadolescentiaabiectam, dixitDeustuus

7Admomentumparvumdereliquite,etinmagnis miserationibustecongregabo.

8Inmomentoindignationisabscondifaciemmeamateper momentum,etinmisericordiasempiternamisertussumtui, dixitredemptortuus,Dominus.

9SicutindiebusNoëistudmihiest,sicutjuravine incurreremaquasNoëultrasuperterram,sicjuraviutnon irascartibi,nequeincrepabote.

10Montesenimrecedent,etcollescontremiscent; misericordiaautemmeanonrecedetate,etfœduspacis meaenonmovebitur,dixitmiseratortuusDominus.

11Pauperca,tempestateconvulsa,sineconsolatione,ecce egosternamlapidestuosperpulchritudinem,et fundamentatuasapphirisponam.

12Etponamfenestrastuasexportisachatisetportastuas excarbunculisetomnesfinestuosexlapidibus desiderabilibus.

13EteruntomnesfiliituidoctiaDomino,etmultaeritpax filiistuis

14Iniustitiafundaberis;proculerisacalumnia,quianon timebis,etaterrore,quianonadpropinquabittibi

15Ecce,congregabunturcontrate,etnonpropterme; quicumqueconveneritadversuste,cadetpropterte.

16Ecce,egocreavifabrumsufflanteminignecarbones,et proferentemvasinopussuum;etegocreavivastatoremad destruendum.

17Omnevasquodfictumestcontratenonprosperabitur, etomnemlinguamquaeresistentemtibiiniudicio iudicabisHaecesthereditasservorumDomini,etiustitia eorumapudme,dicitDominus

CAPITULUMLV

1Omnessitientes,veniteadaquas,etquinonhabetis argentum,venite,emiteetcomedite;venite,emitesine argentoetsinepretiovinumetlac

2Quareexpenditispecuniamineoquodnonestpanis,et laboremvestrumineoquodnonestsaturitatis?Audite, auditeme,etcomeditebonum,etanimavestradelectabitur inpinguedine.

3Inclinateauremvestram,etveniteadme;audite,etvivet animavestra,etferiamvobiscumpactumaeternum, misericordiasDavidfideles

4Eccetestempopulisdedieum,ducemacpraeceptorem gentibus.

5Eccegentemquamnesciebasvocabis,etgentesquaete noncognoveruntadtecurrentpropterDominumDeum tuum,etpropterSanctumIsrael,quiaglorificavitte.

6QuaeriteDominumduminveniripotest;invocateeum dumpropeest

7Derelinquatimpiusviamsuam,etviriniquus cogitationessuas,etrevertaturadDominum,etmiserebitur eius,etadDeumnostrum,quoniamabundanterignoscet.

Nonenimcogitationesmeaecogitationesvestrae,neque viaevestraeviaemeae,dicitDominus

9Sicutenimexaltanturcaeliaterra,sicexaltanturviae meaeaviisvestris,etcogitationesmeaeacogitationibus vestris

10Sicutenimpluviaetnixdecaelodescendit,etnon revertiturilluc,sedinebriavitterrametgerminaviteam facit,etdatsemenserentietpanemcomedenti:

11Siceritverbummeum,quodegredieturdeoremeo;non reverteturadmevacuum,sedfacietquodvolui,et prosperabiturineoadquodmisiillud

12Quiacumlaetitiaegrediemini,etcumpacededucemini; montesetcollescantabuntcoramvobislaudem,etomnia lignaregionisplaudentmanu

13Prospinaascendetabies,etprovepreascendetmyrtus; eteritDominonominatum,signumaeternumquodnon peribit

CAPITULUMLVI

1[HæcdicitDominus:Custoditeiudicium,etfacite iustitiam,quiapropeestsalusmeautveniat,etiustitiamea utreveletur]

2Beatusvirquifacithoc,etfiliushominisquitenebitistud, custodienssabbatumnepolluatillud,custodiensmanum suamnefaciatomnemalum

3NecdicatfiliusalienigenaequiadhaeretDomino,dicens: SeparationedivisitmeDominusapopulosuo;nequedicat eunuchus:Ecceegolignumaridum

4QuiahaecdicitDominuseunuchisquisabbatamea custodiunteteliguntquaemihiplacentettenentfoedus meum

5Etdaboeisindomomeaetinmurismeislocumet nomenmeliusquamfiliisetfiliabus;nomenaeternumdabo eis,quodnonperibit.

6Etfiliiadvenæ,quiadhærentseDominoutservianteiet diligantnomenDominiutsinteiinservos;omnisqui custoditsabbatumnepolluatilludetteneatfœdusmeum; 7Etadducameosinmontemsanctummeum,etlaetificem eosindomoorationismeae;holocaustaeorumetvictimæ eorumplacebuntsuperaltarimeo,etdomusmeadomus orationisvocabituromnibuspopulis

8AitDominusDeus,quicongregatdispersosIsraël:Adhuc congregaboadeumpraetercongregatoseius.

9Omnesbestiaeagri,veniteaddevorandum,universae bestiaesilvae

10Speculatoreseiuscaecisunt,omnesnescierunt;universi canesmutinonvalenteslatrare;dormientes,iacentes,et amantesdormire

11Etcanesavarisunt,numquamsaturantur;etsunt pastoresnescientesintelligentiam:omnesinviamsuam declinaverunt,unusquisqueadavaritiamsuam,anovissimo 12Venite,inquiunt,afferamvinum,etimpleamurebrietate; etcraseritsicuthodie,etmultomaius.

CAPITULUMLVII

1Iustusperit,etnemoestquirecogitetincordesuo;etviri misericordestolluntur,quianemointelliget:afacie malitiaefuturaecollectusestiustus

2Venietinpacem;requiescetincubilibussuis,qui ambulabitindirectionesua.

3Vosautemacceditehuc,filiiauguratricis,semenadulteri etmeretricis

4Contraquemluditisautsuperquemdilatatisoset elongatislinguam?Nonnevosfiliiscelesti,semen mendacii,

5Quiaccendēsvosindiissubomnilignofrondoso, occidentesparvulosinvallibussubterrupespetrarum?

6Inlapidestorrentisparstua;ipsisuntsorstua:etipsis effudistilibamen,obtulistisacrificium.Numquidinhis consolabor?

7Supermontemexcelsumetsublimemposuisticubile tuum,etillucascendistiutimmolaressacrificia.

8Postianuasetpostesposuistimemorialetuum,quianon mihiostendistite,etascendisti;dilatasticubiletuum,et pepigistifœduscumeis;dilexististratumeorumubividisti.

9Etornataesregiunguento,etmultiplicastipigmentatua, etmisistilegatostuosprocul,ethumiliataesusquead inferos.

10Defecistiinmultitudineviætuæ;nondixisti:Quiescas: invenistivitammanustuae;proptereanondoluit

11Proquotimuistiauttimuisti,quiamentitaesetmeinon esrecordatanequecogitastiincordetuo?Nonnetacuiab initio,etmenontimuisti?

12Iustitiamtuametoperatuanarrabo,quiatibinon proderunt

13Cumclamaveris,liberenttecongregatitui,etomneseos auferetventus,tolleteosinania.Quiautemconfiditinme, possidebitterrametpossidebitmontemsanctummeum

14Etdicam:“Viamfacite,viamfacite,parateviam, auferteoffendiculadeviapopulimei.”

15QuiahaecdicitExcelsusetSublimis,habitatin aeternum,cuiusSanctusnomenest:Inlocoexcelsoet sanctohabito,etcumhumilietcontritospiritu,ut reviviscamspiritumhumilium,etreviviscamcor contritorum.

16Noneniminaeternumlitigabo,nequeusqueadfinem irascar,quiaspiritusafaciemeadeficiet,etanimaequas creavi

17Propteriniquitatemavaritiaeeiusiratussumetpercussi eum;abscondimeetiratussum;etabiitpravusinvia cordissui

18Viaseiusvidi,etsanavieum;etreduxieum,et consolationesipsietlugentibuseiusreddam

19Creavifructumlabiorum;pax,paxeiquilongeestet quiprope,dixitDominus,etsanaboeum

20Impiiautemsimilessuntmarifervido,quodquiescere nonpotest,cuiusredundantfluctuslutumetlutum.

21Nonestpaximpiis,dicitDeusmeus

CAPITULUMLVIII

1Clamafortitudine,necesses,quasitubaexaltavocem tuam,etnuntiapopulomeosceleraeorum,etdomuiJacob peccataeorum.

2Meautemquotidiequaerunt,etscireviasmeasvolunt, quasigensquaeiustitiamfecerit,etiudiciumDeisuinon dereliquerit.Rogantamejudiciaiustitiæ;appropinquare Deovolunt

3Quareieiunavimus,inquiunt,etnonaspexisti?affliximus animamnostram,etnescivisti?Ecceindieieiuniivestri invenitisvoluptates,etomneslaboresvestrosconvertimini

4Ecceadlitesetcontentionesieiunatis,etpercutitispugno impie:nonieiunabitissicuthodie,utaudiaturinexcelso voxvestra

5Numquidtaleestieiuniumquodelegi,autdiesaffligit hominemanimamsuam?numquidcontorquerequasi scirpumcaputsuum,etsaccumetcineremsterneresubse? numquidhocvocabisieiuniumetdiemacceptabilem Domino?

6Nonnehocestieiuniumquodelegi,utdissolvamvincula impietatis,sternimetgraviadeleam,dimittamoppressos liberos,etconfringamomneiugum?

7Nonnefrangisesurientipanemtuum,etegenoseiectos inducasindomumtuam,cumviderisnudum,operieum,et carnemtuamnonabsconderis?

8Tuncerumpetquasimanelumentuum,etsanitastua citiusorietur,etiustitiatuaanteibitte,etgloriaDominierit mercestua

9Tuncinvocabis,etDominusexaudiet;clamabis,etdicet: Ecceadsum.Siabstulerisdemediotuiiugum,extendere digitumetloquivanitatem, 10Cumeffuderisesurientianimamtuam,etanimam afflictamrepleveris,orieturintenebrisluxtua,ettenebræ tuæeruntsicutmeridies

11EtrequiemtepraebebitDominussemper,etreplebitin sitianimamtuam,etossatualiberabit;erisquequasihortus irriguus,etsicutfonsaquarumcuiusaquaenondeficient

12Etaedificabunturextedesertasæculorum,fundamenta generationisetgenerationissuscitabis;etvocaberis reparatorfracturæ,avertenssemitasadhabitandum

13Siaverterispedemtuumasabbato,nefaciasvoluntatem tuamindiesanctomeo,etvocaverissabbatumdeliciastuas, sanctumDominigloriosum,etglorificaveriseum,non faciendoviastuas,etnoninveniendovoluntatemtuam, nequeverbatualocutuses:

14TuncdelectaberissuperDomino,etsustollamtesuper altitudinesterrae,etcibabotehæreditateJacob,patristui; osenimDominilocutumest

CAPITULUMLIX

1EccenonestabbreviatamanusDomini,utsalvarenon possit;nequeaggravataestauriseius,utnonaudiat:

2SediniquitatesvestraediviseruntintervosetDeum vestrum,etpeccatavestraabsconderuntfaciemeiusavobis, neexaudiret.

3Manusenimvestraepollutaesuntsanguine,etdigiti vestriiniquitate;labiavestralocutasuntmendacium,lingua vestraperversafatur.

4Nonestquiinvocetiustitiam,nequeestquiiudicetvere: confiduntinvanitate,etloquunturmendacia;conceperunt dolorem,etpepereruntiniquitatem

Ovabasiliscorumruperunt,ettelasaranearumtexuerunt; quicomederitdeoviseorum,morietur;etquodconfoditur, erumpetinregulum

6Telaeeorumnoneruntinvestimentum,nequeoperientur operibussuis;operaeorumoperainiquitatissunt,etfacinus iniquitatisinmanibuseorum

7Pedeseorumadmalumcurrunt,etfestinantuteffundant sanguineminnocentem;cogitationeseorumcogitationes inutiles,vastitasetcontritioinviiseorum

8Viampacisnesciunt,etnonestiudiciumingressibus eorum;semitaseorumpravasposuerunt:omnisqui ambulatineis,nescietpacem

9Propterhocelongatumestiudiciumanobis,etnon adprehendetnosiustitia:exspectavimuslucem,etecce tenebrae;splendorem,etintenebrisambulamus

10Palpavimussicutcaeciparietem,etquasisineoculis attrectavimus:impegimusmeridiequasiinnocte;inlocis solitudinisquasimortuisumus

11Rugiemusquasiursiomnes,etquasicolumbae gememus:exspectavimusiudicium,etnonest;salutem,et longeestanobis

12Multiplicataesuntenimpeccatanostracoramte,et peccatanostraresponderuntnobis,quiasceleranostra nobiscumsunt,etiniquitatesnostrascognovimus

13PeccandoetmentiendocontraDominum,etaversi sumusaDeonostro,loquimurcalumniamet transgressionem,concipimusetproferimusdecordeverba mendacii.

14Etconversumestretrorsumiudicium,etiustitialonge stetit,quiaceciditveritasinplatea,etaequitasnonpotuit ingredi.

15Etenimveritasinoblivionemversaest,etquirecedita malopraedaeest;etviditDominus,etdisplicuitei,quia nonestiudicium.

16Etviditquianonestvir,etapprehensaest,quianonest quiintercedat;etsalvavitsibibrachiumsuum,etiustitia eiussustentaviteum.

17Indutusestenimiustitiautlorica,etgaleasalutisin capiteeius,etindutusestvestimentisultionispro vestimentis,etopertusestquasipalliozeli.

18Secundumoperaeorum,secundumretributionem, indignationemhostibussuis,etvicissitudineminimicissuis; insulisvicissitudinemreddet.

19EttimebuntquiaboccidentenomenDomini,etabortu solisgloriameius,cumveneritquasifluviusinimicus, SpiritusDominisignumelevabitcontraeum

20etveneritSionredemptor,eteisquiredeuntab iniquitateinJacob,dicitDominus

21Egoautemhocestfoedusmeumcumeis,dicitDominus: Spiritusmeus,quiestsuperte,etverbamea,quaeposuiin oretuo,nonrecedentdeoretuo,nequedeoreseministui, nequedeoreseministui,dicitDominus,abhoctemporeet usqueinaeternum

CAPUTLX

1Surge,illuminare,quiavenitlumentuum,etgloria Dominisuperteortaest

2Quiaeccetenebræoperientterram,etcaligopopulos; superteautemorieturDominus,etgloriaeiusinte videbitur

3Etvenientgentesadlumentuum,etregesadsplendorem ortustui.

4Levaincircuituoculostuos,etvide:omnesisti congregatisunt,venerunttibi;filiituidelongevenient,et filiaetuaeinlateretuolactentur.

5Tuncvidebis,etafflues,etmirabituretdilatabiturcor tuum:quandoconversaeritadtemultitudomaris;fortitudo gentiumvenienttibi

6Inundatiocamelorumoperiette,dromedariiMadianet Epha;omnesdeSabavenient,aurumetthusdeferentes,et laudesDominipraedicabunt

7OmniapecoraCedarcongregabunturtibi,arietes Nabaiothministrabunttibi:ascendentsuperaltaremeum cumplacabili,etdomumgloriaemeaeglorificabo 8Quisuntisti,quiutnubesvolant,etquasicolumbaead fenestrassuas?

9Certemeexspectantinsulae,etnavesTharsisinprincipio, utadducamfiliostuosdelonginquo,argentumsuumet aurumeorumcumeis,innomenDominiDeitui,etSancti Israel,quiaglorificavitte

10Etaedificabuntfiliiperegrinorummurostuos,etreges eorumministrabunttibi;iniraenimmeapercussite,etin reconciliationemeamisertussumtui

11Proptereaportaetuaejugiterapertaeerunt;dieacnocte nonclaudentur,utadducaturadtefortitudogentium,et regesearumadducantur

12Gensenimetregnumquodnonserviettibiperibit,et gentesillaeomninodesolabuntur.

13GloriaLibaniadteveniet,abies,etbuxus,etbuxus simuladornandumlocumsanctuariimei,etlocumpedum meorumglorificabo.

14Etvenientadtecurvifiliieorumquiteafflixerunt,et adorabuntvestigiapedumtuorumomnesquidetrahebantte, etvocabunttecivitatemDomini,SionSanctiIsraël.

15Proeoquodfuistiderelictaetodiohabita,etnonerat quipertetransiret,ponamteinsuperbiamsempiternam, gaudiumingenerationemetgenerationem.

16etsugeslacgentium,etmamillaregumlactaberis;et sciesquiaegoDominussalvatortuus,etredemptortuus, FortisJacob.

17Proaereafferamaurum,etproferroargentum,etpro lignisæs,etprolapidibusferrum:etponampraefectostuos pacem,etexactorestuosiustitiam.

18Nonaudieturampliusviolentiainterratua,vastitaset contritiointerministuis;etvocabissalutemmurostuos,et portastuaslaudem

19Nonerittibiampliussolinlucemperdiem,neque splendorlunaeilluminabitte;sederittibiDominusin lucemsempiternam,etDeustuusingloriamtuam.

20Soltuusnonoccidetamplius,etlunatuanonminuetur, quiaerittibiDominusinlucemsempiternam,et complebunturdiesluctustui

21Populusautemtuusomnesiustierunt;inperpetuum hæreditabuntterram;germenplantationismeae,opus manuummearumadglorificandum

22Parvuseritinmille,etparvulusingentemfortissimam EgoDominusfestinaboistudintemporeeius.

CAPUTLXI

SpiritusDominiDeisuperme,quiaunxitmeDominusad evangelizandummitibus,misitmeadsanandumcontritos corde,adpraedicandumcaptivisindulgentiam,etclausis apertionemcarceris; 2utpraedicaremannumplacabilemDominoetdiem ultionisDeonostro;utconsolaremuromneslugentes; 3utponeremlugentibusSion,etdaremeiscoronampro cinere,oleumgaudiiproluctu,palliumlaudisprospiritu mœroris;utvocarenturlignumiustitiae,plantatioDomini adglorificandum

4Etaedificabuntdesertaantiqua,etruinaspristinaserigent, etinstaurabuntcivitatesdesertas,vastationesgenerationis etgenerationis

5Etstabuntalienietpascentpecoravestra,etfilii peregrinorumaratoresvestrietvinitoresvestrierunt

6VosautemsacerdotesDominivocabimini:MinistriDei nostri,diceturvobis,fortitudinemgentiumcomedetis,etin gloriaearumsuperbiamaccipietis

7Proconfusionevestradupliciterfruetur,etpro confusionevestralaudabuntpartemsuam;proptereain terrasuadupliciterpossidebunt,laetitiasempiternaeriteis

8QuiaegoDominusdiligoiudicium,etodiohabeo rapinaminholocausto;etdirigemopuseoruminveritate, etfœdusperpetuumferiameis

9Etscientingentibussemeneorum,etgermeneorumin mediopopulorum;omnesquividerinteoscognoscenteos, quiaistisuntsemencuibenedixitDominus

10ExsultaboinDomino,etexsultabitanimameainDeo meo,quiainduitmevestimentissalutis,etvestimento justitiæcircumdeditme,quasisponsusornatusest ornamentis,etquasisponsaornataestmonilibussuis

11Sicutenimterraprofertgermensuum,etsicuthortus germinansfacit,sicDominusDeusgerminabitiustitiamet laudemcoramomnibusgentibus

CAPUTLXII

1PropterSionnontacebo,etpropterJerusalemnon quiescam,donecegrediaturutsplendoriustitiaeius,et salvatoreiusutlampasaccendatur

2Etvidebuntgentesiustitiamtuam,etcunctiregesgloriam tuam;etvocaberisnominenovo,quodosDomini nominabit

3EteriscoronagloriæinmanuDomini,etdiademaregni inmanuDeitui

NonvocaberisampliusDerelicta,etterratuanonvocabitur ampliusDesolata;sedvocaberisHephziba,etterratua Inhabitabilis,quiacomplacuitDominointe,etterratua inhabitabitur

5Sicutenimiuvenisuxoremducitcumvirgine,itaducent tefiliitui;etsicutgaudetsponsussupersponsam,ita gaudebitsuperteDeustuus

6Supermurostuos,Jerusalem,constituicustodes;totadie ettotanocteinperpetuumnontacebunt;quicommemoratis Dominum,nolitetacere, 7etnedetiseirequiem,donecstabiliatetdonecponat Hierosolymamlaudeminterra

8JuravitDominusindexterasuaetinbrachiofortitudinis suae:Nondedamtriticumtuumultracibuminimicistuis,et vinumtuuminquolaborastinonbibentfiliialieni:

9Quiaquicongregantillud,comedent,etlaudabunt Dominum;etquicongregaveruntillud,bibentilludinatriis sanctitatismeae

10Transite,transiteperportas,parateviampopulo; planumfaciteiter,eligitelapides,levatesignumpopulo.

11EcceDominusauditumfecitusqueadextremumterrae: DicitefiliaeSion:Eccesalvatortuusvenit;eccemerces eiuscumeo,etopuseiuscoramillo.

12Etvocabunteos,Populussanctus,RedemptiaDomino; ettuvocaberis,Quaesita,civitasnonderelicta

CAPUTLXIII

1Quisestiste,quivenitdeEdom,tinctisvestibusdeBosra? iste,formosusinstolasua,gradiensinmultitudine fortitudinissuae?Egoquiloquoriustitiam,etpropugnator sumadsalvandum

2Quarerubrumestindumentumtuum,etvestimentatua sicutcalcantiumintorculari?

3Torcularcalcavisolus,etdepopulisnonestmecum:et calcaboeosinfuroremeo,etconculcaboeosiniramea;et aspersusestsanguiseorumsupervestimentamea,etomnia indumentameainquinabo

4Diesenimultionisincordemeoest;annusredemptorum meorumvenit.

5Etvidi,etnoneratauxiliator;obstupui,etnoneratqui adjuvaret:etsalvavitmihibracchiummeum,etindignatio meaipsamesustentavit.

6Etconculcabopopulosiniramea,etinebriameosin indignationemea,etdetrahaminterramvirtutemeorum

7MemorabomisericordiasDominietlaudesDomini, secundumomniaquaededitnobisDominus,et multitudinembonidomuiIsrael,quamdediteissecundum misericordiassuasetsecundummultitudinem misericordiarumsuarum

8Etdixit:Verumtamenpopulusmeusest,filiinon negantes;etfactusesteissalvator.

9Inomnitribulationeeorumtribulatusest,etangelus facieieiussalvaviteos:indilectosuoetinindulgentiasua redemiteos,etportaviteos,etelevaviteosomnibusdiebus sæculi

10Ipsiautemadiracundiamprovocaverunt,etafflixerunt spiritumSanctieius:etconversusesteisininimicum,et debellaviteos

11EtrecordatusestdierumsæculiMoysi,etpopulisui Ubiestquieduxiteosdemaricumpastoribusgregissui? UbiestquiposuitinmedioeiusspiritumSanctisui?

12quieduxitaddexteramMosibrachiomajestatissuae; sciditaquasanteeos,utfaceretsibinomensempiternum; 13Quideduxiteosperabyssos,quasiequumindeserto, nonimpingentes?

14Quasianimalincampodescendit,spiritusDominiduxit eumutrequiesceretSicduxistipopulumtuum,utfaceres tibinomengloriosum

15Respicedecaelo,etvidedehabitaculosanctotuo,et gloriaetuaeUbiestzelustuus,etfortitudotua,multitudo viscerumtuorum,etmisericordiaetuaesuperme?Ubiest zelustuus,etfortitudotua?

16Tuenimpaternosteres;etAbrahamnescivitnos,et Israëlnonagnoscitnos:tu,Domine,paternoster, redemptornoster,asaeculonomentuum

17Quareerrarenosfecisti,Domine,deviistuis,et indurasticornostrumnetimeremuste?Converterepropter servostuos,tribushæreditatistuae

18Nihiltemporispossederuntpopulumsanctumtuum: hostesnostriconculcaveruntsanctuariumtuum.

19Tuifactisumusnos;nondominatuseseorumin aeternum,nequeinvocatumestnomentuumsupernos

CAPUTLXIV

Utinamdirumperescaelos,etdescenderes;montes defluerentafacietua;

2Sicutignisexustusest,aquasfervereigni,utnotumfiat nomentuuminimicistuis,afacietuagentesturbabuntur

3Cumfecerismirabilia,quaenonexspectavimus, descendisti,etmontesdefluxeruntafacietua.

4Abinitiomundinonaudierunthomines,nequeauris perceperunt,nequeoculusviditDeus,praeterte,quae praeparaviteiquisperatineum.

5Occurristilaetanti,quifacitiustitiam;hisquiinviistuis recordanturtuiEccetuiratuses,etpeccavimus;inipsisest perseverantia,etsalvierimus.

6Factisumusautemomnesnosutimmunditia,etuniversæ justitiænostræquasipannusimmundus,etomnesnos cecidimusquasifolium,etiniquitatesnostræquasiventus abstuleruntnos

7Etnonestquiinvocetnomentuum;quiseerigatetteneat te:abscondistifaciemtuamanobisetallisistinospropter iniquitatesnostras

8Etnunc,Domine,paternosterestu,noslutumettu figulusnoster,etoperamanuumtuarumomnesnos.

9Neirascaris,Domine,satis,nequememinerisiniquitatis inaeternum;ecce,respice,populustuusomnesnossumus

10CivitatesSanctituidesertafactaesunt,Siondeserta factaest,Jerusalemdesolataest

11Domussanctanostraetpulchranostra,ubilaudaverunt tepatresnostri,exustaestigni,etomniadesiderabilia nostraversasuntinvastationem

12Numquidsuperhiscontinebiste,Domine,numtacebis etaffligesnosvehementer?

CAPUTLXV

1Quaesitussumabiisquinoninterrogabantme;inventus sumabiisquinonquaesiveruntmeDixi:Ecceego,ecce ego,adgentemquaenoninvocabaturnomenmeum.

2Expandimanusmeastotadieadpopulumrebellem,qui ambulatvianonbonasecundumcogitationessuas;

3Populusquimeadiracundiamprovocatantefaciem meamsemper;quisacrificantinhortis,etaccendunt incensumsuperaraslateres;

4quihabitantinsepulcrisetindelubrisdormiunt;qui carnemsuillamcomedunt,etiusprofanuminvasiseorum; 5quidicunt:Staame,nonappropinquesmihi,quia sanctiorsumteIstifumussuntinnaribusmeis,ignis ardenstotadie

6Eccescriptumestcoramme:Nontacebo,sedretribuam, retribuaminsinumeorum,

7Iniquitatesvestrasetiniquitatespatrumvestrorumsimul, dicitDominus,quisacrificaveruntsupermontes,et exprobraveruntmihisupercolles;etremetiaropuseorum priusinsinueorum

8HaecdicitDominus:Quomodosiinveniaturgranumin racemis,etdicat:Nedissipesillud,quoniambenedictioin eoest,sicfaciampropterservosmeos,utnondissipet totum.

9EteducamdeJacobsemen,etdeJudaheredemmontium meorum;ethereditabunteamelectimei,etservimei habitabuntibi

10EteruntSaronincaulasgregum,etvallisAchorin cubilearmentorum,populomeoquiquaesiveruntme

11VosautemquidereliquistisDominum,oblitiestis montemsanctummeum,quiponitismensamcoetuiet fornicatislibamenplurimis

12Ideovosadgladiumnumerabo,etomnesadcaedem incurvabitis,proeoquodvocavi,etnonrespondistis; locutussum,etnonaudistis;sedfecistismalumcoram oculismeis,eteaquaedisplicebantelegistis.

13PropterhochaecdicitDominusDeus:Ecceservimei comedent,etvosesurietis;ecceservimeibibent,etvos sitietis;ecceservimeilaetabuntur,etvosconfundemini; 14Ecceservimeilaudabuntpraeexsultationecordis,et vosclamabitispraedolorecordis,etpraecontritione spiritusululabitis.

15Etdimittetisnomenvestruminmaledictionemelectis meis;quiaDominusDeusinterficietvos,etservossuos vocabitnominealio.

16Utquibenedicitsibiinterra,benedicatsibiinDeo veritatis,etquiiuratinterra,iuratinDeoveritatis,quia oblivionitraditaesuntangustiaepriores,etquia absconditaesuntaboculismeis

17Ecceenimegocreocaelosnovosetterramnovam,et prioranonmemoriaerunt,nequeascendentinmemoria.

18Sedgaudebitisetexsultateusqueinsempiternuminhis quaeegocreo;quiaecceegocreoJerusalemexsultationem etpopulumeiusgaudium.

19EtexsultaboinJerusalem,etgaudeboinpopulomeo,et nonaudieturineaultravoxfletusnequevoxclamoris

20Noneritibiampliusinfansdierum,nequesenexquidies suosnonimpleat,quoniampuercentumannorummorietur, peccatorautemcentumannorummaledictuserit

21Etaedificabuntdomos,ethabitabuntineis;et plantabuntvineas,etcomedentfructusearum

22Nonaedificabunt,etaliushabitabit;nonplantabunt,et aliuscomedet:secundumenimdieslignieruntdiespopuli mei,etelectimeiopusmanuumsuarumcomedent

23Nonlaborabuntfrustra,nequegenerabuntin conturbatione,quiasemenbenedictorumDominisunt,et nepoteseorumcumeis

24Eteritantequamclament,egoexaudiam;dumadhuc loquentur,egoaudiam

25Lupusetagnuspascentursimul,etleosicutbos comedetpaleas,etpulvisescaserpentieritNonnocebunt nequeoccidentinomnimontesanctomeo,dicitDominus.

CAPUTLXVI

1HaecdicitDominus:Caelumsedesmea,terraautem scabellumpedummeorum;ubiestdomusquam aedificabitismihi,etubiestlocusrequietismeae?

2Omniahaecmanusmeafecit,etfactasuntomniahaec, dicitDominus;adhuncautemaspiciam,adpauperemet contritumspiritu,ettrementemsermonemmeum

3Quiimmolatbovem,quasiocciditvirum;quimactat agnum,quasicervicemcanisabscindet;quioffert oblationem,quasisanguinemporcinumofferat;quiadolēt thus,quasibenedicatidolo.Etenimistiviassuaselegerunt, etanimaeorumdelectataestinabominationibussuis.

4Etegoeligamillusioneseorum,ettimoreseorum adducamsupereos;quiavocavi,etnonrespondit;locutus sum,etnonaudierunt;feceruntautemmalumcoramoculis meis,eteaquaedisplicebantelegerunt

5AuditeverbumDomini,quitremitisadverbumeius: Dixeruntfratresvestriquivosodieruntetabjecerunt propternomenmeum:GlorificeturDominus,etapparebit vobisingaudium;ipsiconfundentur.

6Voxstrepitusdecivitate,voxdetemplo,voxDomini reddentisretributioneminimicissuis

7Antequamparturiret,peperit;antequamveniretdoloreius, enixaestfiliummasculum

8Quisaudivitumquamtale,autquisvidittalia?Num parturietterraindieuna,autparieturgenssimul?Quia parturivitSion,etpeperitfiliossuos?

9Numquidego,quialiiparent,nonparerefacio,dicit Dominus?Numquidego,quialiiparent,vulvamclaudo? dicitDeustuus

10GaudetecumJerusalemetexsultateinea,omnesqui diligitiseam;gaudetecumeagaudio,omnesquilugetis supeream;

11utsugatisetrepleaminiabuberibusconsolationiseius; utmulgatisetdeliciisaffluatisabomnimodagloriaeeius.

12QuiahaecdicitDominus:Ecceegodeclinabosupeream quasifluviumpacem,etgloriamgentiumquasitorrentem inundantem,etsugetis,etportabiminisuperlateraeius,et fovebiminisupergenuaeius

13Quomodosiquemmaterconsolatur,itaegoconsolabor vos,etinJerusalemconsolabimini.

14Etvos,cumhaecvideritis,gaudebitcorvestrum,etossa vestraquasiherbagerminabunt:etcognosceturmanus Dominiserviseius,etindignatioeiusinimicissuis.

15EcceenimDominusinigneveniet,etquasiturbo curruumeius,utreddatinindignationefuroremsuumet increpationemsuaminflammaignis.

16QuiainigneetingladiosuoiudicabitDominuscum omnicarne;etmultieruntinterfectiaDomino

17Quisanctificantseetmundanturinhortispostunamin medioarboris,quicomeduntcarnemsuillamet abominationemetmurem,simulconsumentur,dicit Dominus.

18Egoenimoperaeorumetcogitationeseorumscio:venio utcongregem,cumomnibusgentibusetlinguis;etvenient, etvidebuntgloriammeam

19Etponamineissignum,etmittamexeisquisupersint adgentes,inTharsis,Phul,etLydiam,tendentesarcum,in Thubal,etGræciam,adinsulaslongedistantes,quænon audieruntdeme,nequevideruntgloriammeam;et annuntiabuntgloriammeamingentibus

20EtadducentomnesfratresvestrosdonumDominode omnibusgentibusinequis,etincurribus,etinlectis,etin mulis,etiniumentisvelocibus,admontemsanctummeum, Jerusalem,dicitDominus,sicutadferentfiliiIsraëldonum invasomundoindomumDomini

21EtassumamexeisinsacerdotesetLevitas,dicit Dominus

22Sicutenimcaelinovietterranova,quaeegofacio, stabuntcoramme,dicitDominus,sicstabitsemenvestrum etnomenvestrum

23Eteritamenseindiem,etasabbatoindiem,veniet omniscaroutadoretcoramme,dicitDominus.

24Etegredientur,etvidebuntcadaveravirorumqui praevaricatisuntinme,vermisenimeorumnonmorietur, nequeigniseorumextinguetur:eteruntabominatioomni carni