2Падышалар
1-ГЛАВА
1Ахапөлгөндөнкийин,мааптыктарЫсрайылгакаршы көтөрүлүштү.
2АхазайСамариядагыөзүнүнүстүнкүбөлмөсүндөгү тордонжыгылып,оорупкалдыда,элчилеринжиберип, аларгамындайдеди:«Баргыла,Экрондункудайы Баалзебулдансурагыла,менбулооруданайыгамбы?»–деди.
3БирокТеңирдинпериштеситишбиликИлияска:«Тур, Самарияпадышасынынкабарчыларынажолугуп, аларгамындайдепайт:«ЫсрайылдаКудайжок болгондуктан,ЭкрондункудайыБаалзебулдусураш үчүнбаражатасыңбы?
4ОшондуктанТеңирмындайдейт:“Сенжаткан төшөктөнтүшпөй,өлөсүңОшондоИлияскетти 5Кабарчыларагакайрылыпкелишкенде,алаларга: «Эмнеүчүнарткакайттыңар?
6Аларагамындайдешти:«Биздиналдыбызгабир кишичыгып,бизгемындайдеди:“Баргыла,сени жибергенпадышагакайракайрылып,агамындайдеп айт:Теңирмындайдейт:“Экрондункудайы Баалзебулдусурашүчүн,ЫсрайылдаКудайжок болгондуктанбы?Ошондуктансенжаткантөшөктөн түшпөй,сөзсүзөлөсүң
7ОшондоЫйсааларга:«Силердиналдынанчыгып, булсөздөрдүайтканалкандайадамэле?
8Аларага:«Алтүктүү,белиндебулгаарыкур курчанганадамэле»,–депжоопбериштиАл:«Бул тишбиттикИлияс»,–деди.
9Падышаагаэлүүбашымененэлүүбашчысын жөнөттү.Алагабарды,албирдөбөнүнчокусунда отурганэкен.Алага:«Кудайдынадамы,падыша: «Түшүпкел!»деди
10Илиясэлүүбашыгамындайдепжоопберди:«Эгер менКудайдынкишисиболсом,андаасманданот түшүп,сенида,элүүңдүдажалмапкетсин»,–деди Асманданоттүшүп,аныэлүүкишисимененкошо жалмапкетти
11Ананагадагыбирэлүүбашымененэлүүкишини жиберди.Алага:«Оо,Кудайдынкишиси,падыша мындайдеди:«Тезирээктүш»,–депжоопберди 12Илиясаларга:«ЭгердеменКудайдынкишиси болсом,андаасманданоттүшүп,сенида,элүүңдүда жалмапкетсин»,–депжоопбердиОшондоасмандан Кудайдынотутүшүп,аныжанаанынэлүүкишисин жалмапкетти.
13Ананүчүнчүэлүүбашымененэлүүбашчысындагы жөнөттүҮчүнчүэлүүбашыбарып,Илиястыналдына чөгөлөпжыгылып,агажалынып:«Оо,Кудайдын адамы!
14Мына,асманданоттүшүп,мурункуэлүүлөрдүнэки башчысынэлүүлөрүмененкошоөрттөпжиберди.
15ОшондоТеңирдинпериштесиИлияска:«Аныменен биргетүш,анданкоркпо»,–дедиАлордунантуруп, анымененбиргепадышагажөнөдү.
16Алагамындайдеди:«Теңирмындайдейт:
2-ГЛАВА
1ТеңирИлиястыбороонмененасмангаалыпкетерде, ИлиясГилгалданЭлишамененжөнөдү
2ИлиясЭлишагамындайдеди:«Булжердекал АнткениТеңирмениБейтелгежиберди.Элишаага: «Теңиртирүү,сенинжаныңтирүү!Менсени таштабайм»,–дедиОшентип,аларБейтелгетүшүштү 3БейтелдегипайгамбарлардынуулдарыЭлишага
«Ооба,менмунубилем.тынчтургула.
4Илиясага:«Элиша,булжердекалАнткениТеңир мениЖерихонгожиберди.Ал:«Теңиртирүү,сенин
аларЖерихогокелишти
5ОшондоЖериходогупайгамбарлардынуулдары Элишагакелип,ага:«Теңирсенинмырзаңдыбүгүн сенинбашыңданалыпкетеринбилесиңби?Ал:«Ооба, билемтынчтургула
6Илиясага:«БулжердекалАнткениТеңирмени ИордангажибердиАл:«Теңиртирүү,сенинжаның тирүү!Менсениташтабайм»,–деди.Ананэкөө жөнөштү
7Пайгамбаруулдарынанэлүүкишибарып,алыстан караптурушту,экөөИордандынжанындатурушту.
8Илиясөзүнүнчепкениналып,ороп,сууларды талкалады,аларары-бериэкигебөлүнүп,экөөтең кургакжергеөтүпкетишти.
9Аларөтүпбаратканда,ИлиясЭлишага:«Менисенден тартыпалаэлекте,сенүчүнэмнекылышымдысура»,–деди.Элиша:«Сенинрухуңдунэкиэселенгенбөлүгү магаболсун»,–деди
10Алмындайдеди:«Сеноорнерсенисурадыңбирок андайболбосо,андайболбойт.
11Алардагыэлежүрүп,сүйлөшүпжатышканда,мына, оттууарабамененоттууаттарпайдаболуп,экөөнүтең бөлүштү.Илияскуюнмененасмангакөтөрүлдү.
12Элишамунукөрүп:«Атам,атам,Ысрайылдын арабасыжанаанынатчандары»,–депкыйкырдыАл эмианыкөргөнжок,алөзүнүнкийиминкармап,экиге бөлүпжарды
13АлИлиястынөзүнөнтүшкөнкийиминдаалдыда, арткакайтып,Иордандынжээгиндетурду.
14АнаналИлиястынүстүнөнтүшкөнкийиминалып,
2Падышалар
ТеңирдинРухуаныкөтөрүпалып,тоогожеөрөөндө ыргытыпжибербешимүмкүн.Ал:«Жибербегиле»,–деди
17Ошондоалараныуялганчасуранышканда,ал: «Жибер»,–деди.Аларэлүүкишинижиберишти.Алар үчкүниздешти,бироктаппайкоюшту
18Аларагакайракелгенде,(алЖериходокалып,) аларга:«Менсилерге:“Барбагыла”депайтпадымбеле?
19ШаардынтургундарыЭлишага:«Мырзамкөрүп тургандай,булшаардынабалыжагымдуу,бироксуусу жок,жерикакыраган»,–дешти
20Ал:«Магажаңыидишалыпкелип,агатузсал»,–деди.Алараныагаалыпкелишти.
21Ананалсуулардынбулагыначыгып,туздуошол жергеташтап,мындайдеди:«Теңирмындайдейт: “Менбулсуулардыайыктым.Анданарыөлүмда, какыраганжердаболбойт
22Элишанынайтканыбоюнча,сууларушулкүнгө чейинайыгыпкелген.
23АнаналжерденБейтелгежөнөдүАлжолдо баратып,шаарданкичинекейбалдарчыгып,аны шылдыңдап:«Бар,тазбаш!өйдөчык,тазбаш.
24Алартынабурулуп,алардыкарап,Теңирдинатынан каргадыЖыгачтанэкиаюучыктыда,алардынкырк экибаласынтаратты.
25АнаналжерденКармелтоосуначыгып,андан Самариягакайтыпкелди
3-ГЛАВА
1АхаптынуулуЖорамЖүйүтпадышасыЖошапаттын башкаруусунунонсегизинчижылындаСамарияда Ысрайылгападышаболуп,онэкижылпадышалык кылды.
2АлТеңирдинкөзалдындажамаништердикылды Бирокатасымененапасындайэмес,анткениалатасы жасаганБаалдынбурканынжоккылды.
3БирокалНебаттынуулуЖаробамдынЫсрайылды күнөөгөбатырганкүнөөлөрүнөжабышыпкалдыал жерденкеткенжок.
4МааппадышасыМешакойкайтаруучуболуп, Ысрайылпадышасынажүзмиңкозу,жүзмиңкочкорду жүнмененкошоберди.
5Ахапөлгөндө,МааппадышасыЫсрайыл падышасынакаршыкозголоңчыгарды 6ОшолэлеучурдаЖорампадышаСамарияданчыгып, бүтЫсрайылдысанапчыкты 7Албарып,ЖүйүтпадышасыЖошапаткакиши жиберип:«МааппадышасымагакаршычыктыСен менимененМаапкакаршысогушканыбарасыңбы?»
Ал:«Менкетем,сендеймин,элимсенинэлиңдей, менинаттарымсенинаттарыңдай»,–деди. 8Ал:«Кайсыжолмененбаралы?Ал:«Эдомчөлүндөгү жол»,–депжоопберди
9Ошентип,Ысрайылпадышасы,Жүйүтпадышасы жанаЭдомпадышасыжөнөпкетишти,аларжети күндүкжолжүрүшүчүнкомпасалыпкелишти. 10Ысрайылпадышасы:«Ой!Теңирбулүчпадышаны Мааптынколунасалыпберишүчүнчакырды!
12Жошапат:«Теңирдинсөзүаныменен»,–деди
13ЭлишаЫсрайылпадышасына:«Менинсагаэмне
пайгамбарларынабар.Ысрайылпадышасыага:«Жок, анткениТеңирбулүчпадышаныМааптынколуна салыпберишүчүнчакырды»,–деди
14Элишамындайдеди:«МеналдындатурганСебайот Теңиртирүү!Чынында,Жүйүтпадышасы Жошапаттынбарэкенинбилбесем,сеникарабайм, сеникөрбөйтэлем»
15БироказырмагаобончуалыпкелАңгыча ойногондо,агаТеңирдинколутийди.
16Алмындайдеди:«Теңирмындайдейт:“Бул өрөөндүарыктаргатолтур
17АнткениТеңирмындайдейт:“Силершамалды көрбөйсүңөр,жамгырдыкөрбөйсүңөрБирокалөрөөн суугатолот,силерда,малдарыңарда,малдарыңарда ичесиң.
18БулТеңирдинкөзалдындажеңилнерсе:Ал мааптыктардысенинколуңасалыпберет
19Арбиртосулганшаарды,арбиртандалганшаарды талкалайсыңар,арбиржакшыдарактардыкуласыңар, бардыксуукудуктарынтоктотосуңар,бардыкжакшы жердиташтармененталкалайсыңар.
20Эртеңмененнанкурмандыгычалыпжатканда, Эдомжолунансуукелип,жерсуугатолупкалды 21Бүтмааптыктарпадышалардыналарменен согушканыкелгенинукканда,курал-жарагын кийгендердинбаарынчогултуп,чекарагатурушту 22Аларэртеңмененэртетуруп,суунунүстүнөкүн тийди,мааптыктараркыөйүздөгүсуунукандай кызарыпкөрүштү
23Алар:«Булкан,падышаларбири-биринөлтүрүштү, бири-биринталкалашты,эми,Маап!
24Аларысрайылдыктардынкошуунунакелгенде, ысрайылдыктаркөтөрүлүп,мааптыктардыталкалашты, аларалардыналдынанкачыпкетишти,бирокалар өздөрүнүнжериндемааптыктардыкырышты 25Аларшаарлардыталкалап,арбиржакшыжерине ташыргытып,анытолтуруштуАларбардык кудуктардыжаап,бардыкжакшыдарактарды кыйышты,таштарынКирхарасеттеганакалтырышты. Бироксалмоорчулараныкөздөйжөнөштү
алды,бирокаларкылаалышканжок 27Ананалөзүнүнордунападышаболушукерек
2Падышалар
2Элишаага:«Сенүчүнэмнекылайын?Айтчы,үйдө эмнебар?Ал:«Күңүңдүнүйдөбиридишмайданбашка эчнерсесижок»,–деди
3Ананалмындайдеди:«Бар,бардыккошуналарыңдан идиштерди,бошидиштердидакарызгаал.азэмес карыз
4Киргениңде,өзүңөжанауулдарыңаэшиктижаап, ошолидиштердинбаарынакуюп,толгондуташта.
5Ошентип,аланынжанынанчыгып,идиштердиалып келгенагажанаанынуулдарынаэшиктижаапкойду жанаалтөктү
6Идиштертолупкалганда,алуулуна:«Магадагыбир идишалыпкел»,–деди.Алага:«Дагыбирдаидиш жок»,–дедиЖанамайкалды
7Ананаялкелип,Кудайдынкишисинеайтыпберди Ал:«Бар,майдысатып,карызыңдытөлө,калгандарына өзүңда,балдарыңдажаша»,–деди 8БиркүнүЭлишачоңаялжашаганШунемгекелдиАл агананжегенгетыюусалды.Ошентип,алжанынан өтүпбараткандананжешүчүношолжаккабурулду 9Алкүйөөсүнөмындайдеди:«Мына,менбул Кудайдыныйыккишисиэкенин,ардайымжаныбыздан өтүпбаратканынтүшүндүм»,–деди 10Дубалдынүстүндөкичинекейбөлмөжасайлы Келгиле,агакеребет,үстөл,отургучжанашамчырак коёлу
11Биркүнүалжаккакелип,бөлмөгөбурулуп,ошол жердежатты.
12АлөзүнүнкулуГехазиге:«Мунушунемдикти чакыр»,–дедиАланычакырганда,аланыналдына турду.
13Ананагамындайдеди:«Агамындайдепайт: «Мына,сенбизүчүнушунчакамкөрүпжатасыңсен үчүнэмнекылуукерек?Сенжөнүндөпадышагаже аскербашчысынаайтышатбеле?Ал:«Менөзэлимдин арасындажашайм»,–депжоопберди
14Ал:«Аныэмнекылышкерек?Гехази:«Чындыгында, анынбаласыжок,күйөөсүкарыпкалды»,–депжооп берди
15Ал:«Анычакыр»,–деди.Аланычакырганда,ал эшиктиналдындатурду
16Алмындайдеди:«Ушулмезгилгежараша,сен уулдууболосуң»,–деди.Ал:«Жок,мырзам,Кудайдын кишиси,күңүңөкалпайтпа»,–деди
17Аялдынбоюнабүтүп,Элишаайткандай,өмүрбою уултөрөдү.
18Балачоңоюпкалганда,биркүнүатасына, орукчуларгажөнөдү.
19Алатасына:«Башым,менинбашым»,–дедиАл биржигитке:«Аныапасынаалыпбар»,–деди 20Аныалып,энесинеалыпкелгенде,алтүшкөчейин анынтизебүгүпотурду,ананөлдү.
21Албарып,аныКудайдынкишисининтөшөгүнө жаткырып,эшиктижаап,сырткачыкты 22Ананалкүйөөсүнчакырып:«Магажигиттердин биринжанаэшектердинбиринжибер,менКудайдын кишисинечуркапбарып,кайракелейин»,–деди. 23Ал:«Бүгүнэмнеүчүнагабарасың?»–дедиБул жаңыайда,ишембидаэмесАл:«Жакшыболот»,–деди.
24Ананалэшектиээртокуп,кулуна:«Айдап,алдыга жөнөбер.Менсагабуйруккылмайынча,менүчүн минүүңдүтоктотпо 25Ананалбарып,КармелтоосунаКудайдын кишисинекелди.Кудайдынкишисианыалыстанкөрүп, кулуГехазигемындайдеди:«Мына,тигишунемдик 26Эмичурка,аныналдынанчыгып,ага: “Жакшысыңбы?күйөөңмененжакшыбы?баламенен жакшыбы?Ал:«Жакшы»,–депжоопберди
27АлдөбөгөКудайдынкишисинекелгенде,аны бутунанкармапалды,бирокГехазианыкуупжиберүү үчүнжакындапкелдиОшондоКудайдынкишиси: «Аныжайынакойгула.Анткенианынжаныкыйналып жатат,Теңирмунуменденжашырды,бирокмага айтканжок
28Ананал:«Менмырзамдынуулункааладымбеле? «Мениалдаба»дебедимбеле?
29АнаналГехазигемындайдеди:«Белгиңдибайла, менинтаягымдыколуңаалда,барабер.Кимсага саламайтса,агажоопбербе,менинтаягымдыбаланын бетинекой
30Баланынэнеси:«Теңиртирүү,сенинжаныңтирүү! Менсениташтабайм»,–дедиАлордунантуруп,анын артынанжөнөдү
31Гехазиалардыналдынанөтүп,таяктыбаланын бетинекойдуБирокүнда,угуудаболгонжок Ошондоалдагыжолугуп,ага:«Балаойгоноэлек»,–деди.
32Элишаүйгөкиргенде,балаөлүп,төшөгүндөжаткан экен
33Алкирип,экөөнөэшиктижаап,Теңиргесыйынды.
34Ананбарып,баланынүстүнөжатып,оозунанын оозуна,көзүнанынкөздөрүнө,колунколдорунакойду Алэмибаланынэтижылууболупкалды.
35Ананкайракайтыпкелип,үйдөнары-берибасып жүрдүАнанжетижолучүчкүрүп,көзүначты
36АнанГехазиничакырып:«Мунушунемдикти чакыргыла»,–дедиОшентип,аланычакырдыАял агакиргенде:«Уулуңдуал»,–деди
37Ананаялкирип,анынбутунажыгылдыда,жерге таазимкылдыда,уулункөтөрүпчыгыпкетти
38ЭлишакайраГилгалгакелди,алжердеачарчылык өкүмсүрдү.Аныналдындапайгамбарлардынуулдары отурганэле,алкулуна:«Чоңказангакоюп, пайгамбарлардынуулдарынаказанкайнат»,–деди 39Бирөөчөптерүүүчүнталаагачыгып,биржапайы жүзүмсабагынтаап,анынтизесинентолгонжапайы бактардычогултуп,келип,идишкуюлганидишке майдалапсалды,анткениаларалардыбилишкенэмес 40Ошентип,аларкишилерүчүнтамактаныштыАлар
2Падышалар
«Элгебергиле,аларжесин,анткениТеңирмындай дейт:“Аларжешет,анданкетишет.
44Ошентип,алтамактыалардыналдынакойду,алар Теңирдинсөзүбоюнчажеп,таштапкетишти.
5-ГЛАВА
1СирияпадышасынынаскербашчысыНааман кожоюнунуналдындаулуужанакадыр-барктуукиши эле,анткениТеңирСирияныаларкылуукуткарганАл эржүрөк,эржүрөк,бирокпесоорулууэле
2Сириялыктартоп-топболупчыгып,Ысрайыл жериненбиркичинекейкүңдүтуткундапалып кетиштиАлНаамандынаялынкүттү
3Алөзүнүнкожойкесине:«МырзамКудай Самариядагыпайгамбармененбиргеболсобеле! Анткениаланыпесоорусунанайыктырат
4Бирикирип,кожоюнуна:«Ысрайылжериненкелген күңминтипайтты»,–депайтты.
5Сирияпадышасы:«Бар,бар,менЫсрайыл падышасынакатжөнөтөм»,–дедиАлжолгочыгып, өзүмененкошоонталанткүмүш,алтымиңалтын тыйынжанаоналмаштырылганкийималыпкетти
6АлкаттыЫсрайылпадышасынаалыпкелип,мындай деди:«Булкатсагакелгенде,менөзүмдүнкулум Наамандыпесоорусунанайыктырышыңүчүн,сага жибердим»
7Ысрайылпадышасыкаттыокуганданкийин, кийиминайрып,мындайдеди:«Менөлтүрүп,тирилте турганКудаймынбы?Ошондуктанойлонупкөр,ал магакаршыкантипурушупжатканынкөргүлө.
8КудайдынкишисиЭлишаЫсрайылпадышасынын кийиминайрыпсалганынукканда,падышагакиши жиберип:«Эмнеүчүнкийимиңдиайрыпкойдуң?Мага келсин,ошондоалЫсрайылдапайгамбарбарэкенин билет
9Нааманаттарыжанаарабаларымененкелип, Элишанынүйүнүнэшигининалдындатурду
10Элишаагакабарчысынжиберип:«Барып,Иорданга жетижолужуун,ошондосенинденеңсагакайтып келет,ошондотазаболосуң»,–деди 11БирокНааманачууланып,кетип,мындайдеди: «Мына,алмагачыгып,туруп,өзүнүнКудайТеңирининатынчакырып,колуношолжергечаап,пес оорусунанайыгат»,–депойлогом 12ДамасктынАбанамененФарпардарыялары Ысрайылдынбардыксууларынанартыкэмеспи? Аларгажуунуп,тазаболсомболобу?Ошентип,ал бурулуп,ачууланыпкетти
13Анынкулдарыжакындапкелип,ага:«Атам,эгер пайгамбарсагабирчоңиштибуйруса,аныкылбайт белең?»–дешти.Анданкөрөалсага:“Жуу,тазабол” дегениканча?
14Ананалтүшүп,Кудайдынкишисининсөзүбоюнча, Иордангажетижолучөмүлдү 15АнаналбүтчөйрөсүмененКудайдынкишисине кайтыпкелип,аныналдынакелип:«Мына,мен ЫсрайылданбашкаКудайжокэкениназырбилем, ошондуктаназыркулуңданбатаал»,деди 16Бирокал:«МеналдындатурганТеңиртирүү!Анан аныалдепүндөдү;бирокалбаштартты
17Нааман:«Анда,кулуңаэкикачыржүгүберилбейби?
18Теңиркулуңдукечир,анткенименинмырзам Римондунүйүнөтабынууүчүнбарганда,алменин колумажөлөнүп,менРимондунүйүндөтаазим кылганда,менРимондунүйүндөтаазимкылганымда, Теңиркулуңдубулүчүнкечирет
19Алага:«Тынчтыкмененбар»,–дедиОшентип,ал анданбиразалыстапкетти
20БирокКудайдынкишисиЭлишанынкулуГехази мындайдеди:«Мына,менинмырзамбулсириялык Наамандыаяды,анынколунаналыпкелгениналбай койду,бирокТеңиртирүү!
21ГехазиНаамандынартынанжөнөдү.Наамананын артынанчуркапкележатканынкөрүп,анытосупалуу үчүнарабагатүшүп:«Баарыжакшыбы?»деди 22Ал:«Баарыжакшы»,–деди.Мырзамменижиберип, мындайдепайтты:«Мына,азырэлемагаЭпрайым тоосунанпайгамбаруулдарынанэкижигиткелди 23Нааман:«Канаткыл,экиталантал»,–деди.Анан аныүндөп,экиталанткүмүштүэкибаштыккаэки алмаштырылганкийиммененбайлап,экикулуна салды.Алардыаныналдынаалыпчыгышты.
24Алмунарагакелгенде,алардыколунаналып,үйгө киргизди
25Бирокалкирип,кожоюнунуналдынатурду.Элиша ага:«Сенкайданкелдиң,Гехази?Ал:«Кулуңэчжакка кеткенжок»,–деди
26Ошондоалага:«Адамарабасынанкайтып,сени тосупалганда,менинжүрөгүмсенимененбарбады беле?Акчаалатурганубакбеле,кийим-кече,зайтун бактары,жүзүмзарлар,койлор,өгүздөр,кулдаржана күңдөр?
27Ошентип,Наамандынпесоорусусагажанасенин тукумуңатүбөлүккөжабышат.Анананыналдынан аппаккардайпесоорулуучыкты
6-ГЛАВА
1ПайгамбарлардынуулдарыЭлишага:«Мына,биз сенимененжашаганжербизгетарболупкалды»,–дешти
2Жүргүлө,Иордангабаралы,алжерденарбирибизге бирденустуналып,ошолжердежашайтурганжер кылыпберелиАл:«Баргыла»,–депжоопберди 3Бири:«Меныраазыбол,кулдарыңмененбар»,–деди. Ал:«Менкетем»,–депжоопберди
4Ошентип,алалармененжөнөдүАларИорданга келгендеотункыйышты
5Бириустункыйыпжатканда,балтанынбашысууга түшүпкеттиАл:«Ой,устат!анткениалкарызга алынган
6Кудайдынкишиси:«Булкайдатүштү?»–депсурады
9КудайдынкишисиЫсрайылпадышасынакиши жиберип,мындайдепайтты:«Сакбол,андайжерден өтпөАнткенисириялыктарошолжаккатүшүп келишти.
10ЫсрайылпадышасыКудайдынкишисиайтканжана эскерткенжергекишижиберип,алжердебирэмес,эки жолуэмес,өзүнкуткарды
11Ошентип,Сирияпадышасынынжүрөгүушундан уламкатуутынчсыздандыАнанкулдарынчакырып алып,аларгамындайдеди:«Биздинкимибиз Ысрайылдынпадышасыэкенибиздикөрсөтпөйсүңөрбү?
12Анынкулдарынынбиримындайдеди:«Эчким, мырзам,падышам!
13Ошондоал:«Барып,анынкайдажүргөнүн чалгындагыла,менжиберип,алыпкелейин»,–деди Ошондоага:«Мына,алДотанда»,–депайтышты.
14Ошентип,алалжаккааттарды,майданарабаларды жаначоңкошуундужөнөттү,алартүничиндекелип, шаардыайланыпөтүштү.
15Кудайадамынынкулуэртетуруп,сырткачыкканда, шаардыаттармененарабалармененбиркошуун курчапалды.Кулуага:«Ой,мырзам!кантипкылабыз?
16Алмындайдепжоопберди:«Коркпо,анткенибиз мененболгондоралармененболгондоргокараганда көбүрөөк.
17Элишасыйынып,мындайдеди:«Теңир!Ошондо ТеңиржигиттинкөзүначтыАлкөрдү:мына,тоо Элишанынтегерегинеоттууаттаргажанамайдан арабаларгатолду
18Аларагатүшүпкелишкенде,ЭлишаТеңирге сыйынып:«Булэлдисокуркылыпөлтүр»,–деди.Анан Элишанынсөзүбоюнча,алардысокуркылыпөлтүрдү 19Элишааларгамындайдеди:«Булжолэмес,бул шаардаэмес.БирокалардыСамариягаалыпбарды.
20АларСамариягакелишкенде,Элишамындайдеди: «Теңир,буладамдардынкөзүнач,аларкөрүшсүн»,–деди.Теңиралардынкөзүначты,аларкөрүштү.Мына, аларСамариянынортосундаэкен
21ЫсрайылпадышасыалардыкөргөндөЭлишага: «Ата,меналардыөлтүрөйүнбү?»–деди.меналарды урайынбы?
22Алмындайдепжоопберди:«Сеналардыурба,өзүң туткундапалгандардыкылычыңменен,жааңменен чабасыңбы?Алардыналдынананмененсуукоюп, жеп-ичип,кожоюнунабарышсын
23Алаларгачоңтамак-ашдаярдап,жеп-ичкенсоң, алардыкоёберди,аларкожоюнунажөнөштүОшентип, СириянынаскерлериЫсрайылжеринекирбей калышты
24ОшондонкийинСирияпадышасыБенадатбүт аскерлеринчогултуп,Самарияныкурчоогоалды
25Самариядакатууачарчылыкболуп,эшектинбашы сексенкүмүштыйынга,көгүчкөндүнтезегинин төрттөнбирбөлүгүбешкүмүштыйынгасатылганга чейин,алараныкурчапалышты
26Ысрайылпадышасыдубалдынжанынанөтүпбара жатканда,бираялага:«Мырзампадыша,жардам берчи»,–депкыйкырды
27Ал:«Теңирсагажардамбербесе,менсагакайдан жардамберейин?»–деди.сарайданбыжежүзүм сыктоочужайданбы?
28Падышаага:«Сагаэмнеболду?Алмындайдеп жоопберди:«Булаялмага:“Уулуңдубер,бүгүнаны жейли,эртеңуулумдужейбиз”,–деди
29Ошентип,бизуулумдукайнатып,жедик,эртеси күнүменага:“Уулуңдубер,жейли”,–дедим,алуулун жашырыпкойду
30Падышааялдынсөзүнукканда,кийиминайрып жиберди.Алдубалдынжанынанөтүпбаражатып,эл караса,анынденесиндезумбалбарэкен
31Ошондоал:«ЭгердеШапаттынуулуЭлишанын башыбүгүнанынүстүндөтурса,Кудаймагаошондой жанаандандакөптүкылсын»,–деди
32Элишаанынүйүндөотурду,анымененаксакалдар отуруштуПадышааныналдынанкишижиберди, бироккабарчыагакелеэлекте,алаксакалдарга: «Көрүдүңөрбү,булканкордунуулуменинбашымды алууүчүнкантипжиберди?Карачы,кабарчыкелгенде, эшиктижаап,аныэшиктиналдындабекемкармаптур: анынартындакожоюнунунбуттарынынүнүугулуп жатканжокпу?
33Алалармененсүйлөшүпжатканда,кабарчыага түшүпкелип:«Мына,булжамандыкТеңирден. Теңирдимынданарыэмнекүтүшүмкерек?
7-ГЛАВА
1ОшондоЭлишамындайдеди:«Теңирдинсөзүн уккула.Теңирмындайдейт:“Эртеңушулубакта Самариянындарбазасындабирөлчөмэңжакшыунбир шекелге,экиөлчөмарпабиршекелгесатылат 2ПадышаколунатаянганкожоюнКудайдынкишисине мындайдепжоопберди:«Мына,Теңирасманга терезелердижасатса,булэмнеболот?Ал:«Мына,сен аныөзкөзүңмененкөрөсүң,бироканданжебейсиң»,–деди
3Дарбазанынкиреберишиндепесоорулуутөрткиши барэле,аларбири-бирине:«Өлгүчөбулжердеэмнеге отурабыз?»–дешти
4«Шааргакиребиз»десек,шаардаачарчылыкболуп жатат,бизошолжердеөлөбүз,булжердетынчотурсак, биздаөлөбүзЭмикелип,сириялыктардынкошуунуна кулайлыЭгердеаларбиздиөлтүрүшсө,бизөлөбүз 5Аларсириялыктардынкошуунунабарышүчүн күүгүмкиргендетурушту
6АнткениТеңирсириялыктардынкошуундарына арабалардынүнүн,аттардындабышын,атүгүлчоң кошуундундабышынуктурганэле,аларбири-бирине: «Мына,Ысрайылпадышасыбизгекаршы ХеттиктердинпадышаларынжанаМисир падышаларынжалдапалды
7Ошонүчүналартуруп,күүгүмкиргендекачып
2Падышалар
отурабыз:таңаткангачейинкармасак,башыбызга жамандыккелет.
10Аларкелип,шаардындарбазачысынчакырып, мындайдешти:«Бизсириялыктардынкошуунуна келдик,алжердеэчкимжок,адамүнүжок.
11АнандарбазачылардычакырдыМунупадышанын үйүнүничиндегилергеайтышты
12Падышатүничиндетуруп,кулдарынамындайдеди: «Сириялыктарбизгеэмнекылганыназырайтып берейин»Аларбиздиначкаэкенибиздибилишет; Ошондуктаналар:«Аларшаарданчыкканда,биз алардытирүүкармап,шааргакиребиз»,–деп,талаага жашынышүчүнконуштанчыгыпкетишти.
13Ошондоанынкулдарынынбири:«Шаардакалган бешжылкыныбирөөлөралыпкетсин,(мына,алар ысрайылдыктардынбүтүндөйкырылыпжатканындай, менайтам,аларысрайылдыктардынбүтүндөй кырылыпжатканындай)Бизжиберип,карапкөрөлү», –деди.
14Ошентип,аларэкиарабаатыналыштыПадыша сириялыктардынкошуунунунартынанкишижиберип: «Барыпкөргүлө»,–деди.
15АлардынартынанИордангажөнөштү,бирок жолдунбаарысириялыктаршашылыштүрдөыргытып жибергенкийимдермененидиштергетолду. Чабармандаркайтыпкелип,падышагаайтышты
16Ошондоэлчыгып,сириялыктардынчатырларын тонопкетишти.Ошентип,Теңирдинсөзүбоюнча,эң жакшыунбиршекелге,экиөлчөмарпабиршекелге сатылды
17Падышаагажөлөнүптурганкожоюнунадарбазаны кайтаруугадайындады,эланыдарбазаныналдынан басыпкирди,алКудайдынкишисиайткандай,падыша агатүшүпкелгенде,өлгөн.
18Кудайдынкишисипадышагамындайдепайтканэле: «ЭртеңушулубактаСамариядарбазасындабир шекелгеэкиөлчөмарпа,биршекелэңжакшыунболот.
19ОшондоалТеңирКудайдынкишисинемындайдеп жоопберди:«Эгерде,Теңирасмандатерезелерди жасаса,ушундайболотбеле?Ал:«Мына,сенаныөз көзүңмененкөрөсүң,бироканданжебейсиң»,–деди 20Ошентип,агакаршычыкты,анткениэланы дарбазаданбасыпкирип,алөлдү.
8-ГЛАВА
1АнанЭлишауулунтирилткенаялгамындайдеди: «Турда,үй-бүлөңмененбар,каалаганжериңдежаша, анткениТеңирачарчылыктычакырдыАлжергежети жылкелет
2Аялордунантуруп,Кудайдынкишисинин айткандарынаткардыда,үй-бүлөсүмененбарып, пелиштиликтердинжериндежетижылжашады 3Жетижылөткөндөнкийин,аялпелиштиликтердин жериненкайтыпкелдида,падышагаөзүйүмененжери үчүнкыйкырганыжөнөдү
4ПадышаКудайдынкишисининкулуГехазименен сүйлөшүп,мындайдеди:«МагаЭлишакылганулуу иштердинбаарынайтыпберчи
5Алпадышагаөлүктүкантиптирилткенинайтып
падыша,булаял,буланынЭлишатирилткенуулу»,–
деди
7ЭлишаДамасккакелди.СирияпадышасыБенадат оорупкалдыОшондоага:«БулжергеКудайдын кишисикелди»,–депайтышты
8ПадышаХазаелге:«Колуңабелекалып,Кудайдын кишисинежолугуп,аларкылууТеңирден:“Бул ооруданайыгыпкетейинби?”–депсура.
9Хазаеланытосупалып,анымененбиргеДамасктын бардыкжакшынерселериненкырктөөжүгүналып, келип,аныналдынакелип,мындайдеди:«Сирия падышасысенинуулуңБенадатменисагажиберип, мындайдеди:“Булооруданайыгайынбы?
10Элишаагамындайдеди:«Барып,ага:“Айыгып кетесиң”,–депайт,бирокТеңирмагаанынөлөөрүн көрсөттү”,–деди
11Ошондоалуялгангачейинжүзүнтиктептурду, Кудайдынкишисиыйлапжиберди
12Хазаел:«Мырзамэмнегеыйлапжатат?Алмындай депжоопберди:«Ысрайылуулдарынаэмне кыларыңдыбилем,анткенисеналардынчептерин өрттөөсүң,жигиттеринкылычмененөлтүрөсүң, алардынбалдарынкырасың,аялдарынбалалуу кыласың»
13ОшондоХазаел:«Мына,сенинкулуңитпи,ушундай чоңиштикылабы?»–деди.Элиша:«СенинСирияга падышаэкениңдиТеңирмагакөрсөттү»,–депжооп берди
14АлЭлишаданчыгып,кожоюнунакелди.Кимага: «Элишасагаэмнедеди?Ал:«Алмагасенин айыгышыңкеректигинайтты»,–депжоопберди
15Эртесикүнүалкалыңчүпүрөкалып,анысууга малып,бетинежайды,ошондоалөлдү,анынордуна Хазаелпадышаболду
16ЫсрайылпадышасыАхаптынуулуЖорамдын башкаруусунунбешинчижылындаЖүйүтпадышасы ЖошапаттынуулуЖорампадышалыккылабаштады 17Алтаккаотурганда,отузэкижаштаэле.Ал Иерусалимдесегизжылпадышачылыккылды 18Ахаптынтукумусыяктууэле,алЫсрайыл падышаларынынжолумененжүрдү,анткениАхаптын кызыанынаялыболчу,алТеңирдинкөзалдында жамаништердикылды.
19БирокТеңирагажанаанынуулдарынаардайым жарыкберемдепубадакылгандай,өзкулуДөөтүүчүн Жүйүттүжоккылганжок 20АнынкүндөрүндөЭдомЖүйүттүнколастынан чыгып,өздөрүнөпадышакойду
21ЖорамбүтмайданарабаларымененЗаиргежөнөдү, алтүничиндетуруп,аныкурчаптурганэдомдуктарды
23Жорамдынкалгаништерижанаанынбардык иштериЖүйүтпадышаларынынтарыхкитебинде жазылганэмеспи?
24Жорамата-бабаларынакошулуп,Дөөттүншаарына, ата-бабаларынакоюлду,анынордунауулуАхазай падышаболду
25ЫсрайылпадышасыАхаптынуулуЖорамдын башкаруусунунонэкинчижылындаЖүйүтпадышасы ЖорамдынуулуАхазайпадышалыккылабаштады
26Ахазайтаккаотурганда,жыйырмаэкижаштаэле АлИерусалимдебиржылпадышачылыккылдыАнын энесининатыАталеяболчу,Ысрайылпадышасы Омрининкызы.
27АлАхаптынүйүнүнжолумененжүрүп,Ахаптын үйүндөгүдөйболуп,Теңирдинкөзалдындажаман иштердикылды,анткениалАхаптынүйүндөгүкүйөө болчу
28АлАхаптынуулуЖораммененРамот-Гилатка СирияпадышасыХазаелмененсогушуугажөнөдү. сириялыктарЖорамдыжарадаркылышты 29ЖорампадышаСирияпадышасыХазаелгекаршы согушупжатканда,сириялыктарРамадаалган жараатынайыктырууүчүнИзреелгекайтыпкелди ЖүйүтпадышасыЖорамдынуулуАхазайооруп жаткандыктан,АхаптынуулуЖорамдыкөргөнү Изреелгежөнөдү
9-ГЛАВА
1Элишапайгамбарпайгамбарлардынуулдарынын биринчакырыпалып,агамындайдеди:«Белгиңди байлап,колуңамайкуюлганкутучаныалда,Гилаттын Рамотунабар
2Алжаккакелгенде,НимшининуулуЖошапаттын уулуЖейунукарада,агакирип,аныбир туугандарынынарасынантургузуп,ичкибөлмөгөалып бар.
3Ананмайкуюлганкутунуалып,анынбашынакуюп, мындайде:Теңирмындайдейт:“МенсениЫсрайылга падышакылыпмайладым.Ананэшиктиачып,качып кет,токтобо
4Ошентип,жашжигит,алтургай,жашпайгамбарда, Рамот-Гилаткакетти.
5Алкелгенде,аскербашчыларыотурганэкенАл: «Менинсагатапшырмамбар,капитан»,–дедиЖейу: «Биздинкимибизге?Ал:«Сага,капитан»,–деди.
6Алтуруп,үйгөкирдиАнынбашынамайкуюп,ага мындайдеди:«ЫсрайылдынКудай-Теңиримындай дейт:“МенсениТеңирдинэлине,Ысрайылгападыша кылыпмайладым
7МенИзабелдинколунанөзкулдарым, пайгамбарларымдын,Теңирдинбардыккулдарынын каныүчүнөчалышымүчүн,мырзаңАхаптынүйүн талкала
8АнткениАхаптынбүтүйүжокболот,МенАхаптан дубалгатиштегендида,Ысрайылдакамалып,калганды дажоккылам.
9АхаптынүйүнНебаттынуулуЖаробамдынүйүндөй, АхиянынуулуБаашанынүйүндөйкылам 10ИзебелдиИзреелдинбөлүгүндөиттержешет,аны
11ОшондоЖехумырзасынынкулдарыначыгып,
«Алмагамындайдеди:“Теңирмындайдейт:“Мен сениЫсрайылгападышакылыпмайладым” 13Ананаларшашып,аркимисиөзкийиминалып, тепкичтинүстүнөкийгизиштида,сурнайтартып: «Жейупадыша»,–депайтышты
14Ошентип,НимшининуулуЖошапаттынуулуЖейу Жорамгакаршыкутумуюштурду(ЖорамСирия падышасыХазаелдинайынанбүтысрайылдыкменен Рамот-Гилаттысактапкалганэле
15БирокЖорампадышаСирияпадышасыХазаел мененсогушкандасириялыктаралганжараатын айыктырууүчүнИзреелгекайтыпкелишти)Жейу:
үчүнэчкимчыкпасын,шаарданкачыпкетпесин»,–деди
16Жехуарабагатүшүп,ИзреилгежөнөдүАнткени
17ИзреелдегимунаранынүстүндөкүзөтчүтурганАл Жехунункележаткантобункөрүп:«Менбиртоп көрүпжатам»,–дедиЖорам:«Атчаналып,аларды тосупалуугакишижиберип,«Тынчтыкпы?»деп айтсын»,деди.
18Ошондоаныалдынанатчанбирөөчыгып:«Падыша мындайдейт:“Тынчтыкпы?Жейу:«Сенинтынчтык мененэмнеишиңбар?артымданкайтар.Күзөтчү: «Аларгакабарчыкелди,бироккайракелгенжок»,–деди
19Ананэкинчиатчанкишинижиберди,алаларга келип:«Падышамындайдейт:“Тынчтыкпы?Жейу: «Сенинтынчтыкмененэмнеишиңбар?артымдан кайтар.
20Күзөтчү:«Алалардынжанынакелди,бироккайра келгенжокАнткениалкатууайдайт
21Жорам:«Даярбол»,–деди.Анынарабасыдаяр болдуЫсрайылпадышасыЖораммененЖүйүт падышасыАхазайарбириөзарабаларымененчыгып, Жехугакаршычыгыштыда,аныизрейелдикНаботтун бөлүгүнөнтосупалышты
22ЖорамЖехунукөргөндө:«Тынчтыкпы,Жеху?Ал мындайдепжоопберди:«ЭнеңИзабелдинбузукулугу жанасыйкырчылыгыушунчалыккөпболсо,анда кандайтынчтык?
23Жорамколунбуруп,качыпкеттида,Ахазайга:«Оо, Ахазай,чыккынчылыкболупжатат»,–деди
24Жейубүткүчүмененжаатартып,Жорамдыэки колунунортосуначапты,жебеанынжүрөгүнөтийип, арабасымененчөгүпкетти 25ОшондоЖейуөзүнүнбашчысыБидкаргамындай
2Падышалар
артынанээрчип:«Аныарабададаургула»,–деди АларИблемдинжанындагыГургачыккандаушундай кылыштыАлМегидогокачыпбарып,ошолжерде өлдү.
28Анынкулдарыаныарабагасалып,Иерусалимге алыпбарыштыда,аныДөөттүншаарындагыатабабаларынынмүрзөсүнөкоюшту
29АхаптынуулуЖорамдынбашкаруусунунон биринчижылындаАхазаяЖүйүткөпадышаболду
30ЖехуИзреелгекелгенде,Изабелбултууралууукту албетинбоёп,башынчарчатып,терезеникарады
31Жехударбазаданкиргенде,ал:«Кожоюнун өлтүргөнЗимритынчтыктабы?
32Анантерезегежүзүнкөтөрүп:«Кимментарапта?»–депсурадыБүткүлдүйнөлүксаламаттыксактооуюму? Ананагаэки-үчэбнухкараптурду.
33Ал:«Аныжергеташта»,–дедиОшентип,алараны жергеыргытышты,анынканыдубалгажанааттарга чачылды.
34Алкирипкелгенде,ичип-жеп:«Барып,булкаргыш тийгенаялдыкөрүп,көмгүлө,анткениалпадышанын кызы»,–деди.
35Алараныкөмүүгөбарышты,бироканынбаш сөөгүнөн,буттарынанжанаалакандарынанбашкаэч нерсетаппады.
36Ошондоалардагыкелип,ЫйсагаайтыштыАл мындайдеди:«БулТеңирдинөзүнүнкулутишбилик Илиясаркылууайткансөзү:“Изебелдинэтин Изреелдинбөлүгүндөиттержешет
37ИзабелдинөлүгүИзреелдинүлүшүндөгүталаа бетиндегикыктайболот.Алар:“БулИзабел”,–деп айтышпасын
10-ГЛАВА
1АхаптынСамариядажетимишуулуболгонЖеху Самарияга,Изреелдинбашчыларына,аксакалдарга жанаАхаптынбалдарынтарбиялапжаткандаргакат жазып,мындайдепайттырды:
2Булкатсагакелерименен,мырзаңдынуулдары жаныңдаэкенин,майданарабаларыңмененаттарыңды, ошондойэлетосулганшаардыжанакурал-жарактарды көрдүм.
3Кожоюнуңдунуулдарыныничиненэңмыктысын,эң мыктысынкарап,аныатасынынтактысынаотургуз, мырзаңдынүйүүчүнкүрөш.
4Бирокаларабданкоркуп:«Мына,аныналдындаэки падышатурганжок.
5Үйдүнбашчысы,шаардынбашчысы,аксакалдар жанабалдардытарбиялоочуларЖехугакишижиберип: «Бизсенинкулдарыңбыз,эмнениайтсаң,ошонун баарынкылабыз.Бизэчкимдипадышакылбайбыз, өзүңөжаккандыкыл 6Ананэкинчижолуаларгакатжазып,мындайдеди: «ЭгердесилерМеникиболсоңоржанаменинүнүмдү уксаңар,андамырзаңардынуулдарынынбашыналгыла да,эртеңушулжолумагаИзреилгекелгиле». Падышанынжетимишуулдарышаардынчоң кишилеримененбиргеболуп,алардытарбиялап жатышты.
7Каталаргакелгенде,аларпадышанынуулдарын кармап,жетимишкишиниөлтүрүп,баштарын
8Ошондобиркабарчыкелип,ага:«Падышанын уулдарынынбаштарыналыпкелишти»,–деди.Ал: «Алардыэртеңмененкигечейиндарбазанынкире беришинеэкиүйүпжаткыла»,–деди
9Эртеңмененалчыгып,туруп,бүтэлгемындайдеди: «Силерадилсыңар!
10Билгиле,ТеңирдинАхаптынүйүжөнүндөайткан сөздөрүнөнэчнерсежергетүшпөйт,анткениТеңир өзүнүнкулуИлиясаркылууайткандарынкылды 11Ошентип,ЖейуАхаптынүйүнөнИзреилде калгандардынбаарын,анынбардыкулуукишилерин, туугандарын,ыйыккызматкылуучуларынөлтүрүп,ага эчкимдикалтырганжок.
12Алтуруп,жолгочыктыда,СамариягакелдиАл жолдокыркуучужайдажүргөндө,
13ЖехуЖүйүтпадышасыАхазиянынбир туугандарынажолугуп:«Силеркимсиңер?Алар:«Биз АхазиянынбиртуугандарыбызБизпадышанын балдарымененханышанынбалдарынасаламбергени барабыз
14Анан:«Алардытирүүлөйалгыла»,–дедиАларды тирүүлөйкармап,кырктынчуңкурундакыркэки кишиниөлтүрүштүалардынбириндакалтырганжок 15Алжерденкетип,анытосупалганыкележаткан РехаптынуулуЖонадапкакүйүп,агасаламайтып: «Менинжүрөгүмсеникидейэле,сениндажүрөгүң туурабы?Жонадап:«Болуптур»,–депжоопберди Андайболсоколуңдубер.Алагаколунберди.Аланы арабагаалыпбарды
16Ананал:«Менимененкел,Теңиргеболгон ынтамдыкөр»,–деди.Ошентип,алараныарабасына отургузушту
17АлСамариягакелгенде,ТеңирдинИлияскаайткан сөзүбоюнча,АхапСамариядакалганынынбаарын өлтүрүпсалды
18Жейубүтэлдичогултуп,аларгамындайдеди: «АхапБаалгабиразкызматкылды.Жехуагакөп кызматкылат
19ЭмимагаБаалдынбардыкпайгамбарларын,анын бардыккулдарынжанабардыкыйыккызмат кылуучуларынчакыргылаЭчкимкаалабасын,анткени менинБаалгачоңкурмандыкчалышымкерекКим кааласа,алтирүүкалбайт.БирокЖехумунуБаалга табынгандардыжоккылууүчүн,айла-амалкылды 20Жейу:«Баалгаарналгансалтанаттуужыйын өткөргүлө»,–дедиАлармунужарыялашты 21ЖехубүтЫсрайылдыкыдырыпжиберди,ошондо Баалгатабынгандардынбаарыкелишти,ошондуктан
2Падышалар
24Аларкурмандыктардыжанабүтүндөйөрттөлүүчү курмандыктардычалгангакиргенде,Жехусырттан сексенкишинидайындап,мындайдеди:«Эгермен сенинколуңаалыпкелгенкишилерденкимдирбирөө кутулупкетсе,аныкоёбергенадаманынөмүрүүчүн өлөт»,–деди
25Бүтүндөйөрттөлүүчүкурмандыктычалыпбүтөрү менен,Жейусакчыларгажанааскербашчыларына: «Кирип,алардыөлтүргүлөэчкимчыкпасынАларды кылычтынмизимененөлтүрүштүСакчыларменен аскербашчыларыалардыкуупчыгып,Баалдынүйүнүн шаарынажөнөштү
26АларБаалдынүйүнөнбуркандардыалыпчыгып, өрттөштү
27АларБаалдынбурканынталкалашты,Баалдынүйүн талкалап,аныбүгүнкүкүнгөчейинчатырүйүкылып коюшту
28Ошентип,ЖехуЫсрайылданБаалдыжоккылды
29БирокЫсрайылдыкүнөөгөбатырганНебатуулу ЖаробамдынкүнөөлөрүнөнЖехуБейтелдегижана Дандагыалтынторпоктордунартынанээрчигенжок
30ОшондоТеңирЖейугамындайдеди:«Сенменин көзалдымдатуураиштердикылып,жакшыиш кылганыңүчүн,Ахаптынүйүнөменинжүрөгүмдө эмнеболсо,ошонунбаарынкылганыңүчүн,сенин төртүнчүмуундагыуулдарыңЫсрайылдынтактысына отурушат»
31БирокЖейуЫсрайылдынКудай-Теңиринин мыйзамыбоюнчабүтжүрөгүмененжүрүүгөкөңүл бурганжок,анткениалЖаробамдынЫсрайылды күнөөгөбатырганкүнөөлөрүнөнчеттегенжок.
32ОшолкүндөрдөТеңирЫсрайылдыкыскарта баштады,ХазаелалардыЫсрайылдынбүтжеринде кырды.
33ИорданданчыгыштыкөздөйбүтГилатжери, Гаттыктар,РубейиндиктержанаМенашеликтер,Арнон дарыясынынбоюндагыАроерден,Гилатменен Башандан
34Жейунункалгаништери,кылгаништери,бүткүчү жөнүндөЫсрайылпадышаларынынтарыхкитебинде жазылганэмесбеле?
35Жехуата-бабаларынакошулду,анынсөөгүн Самариягакоюшту.АнынордунауулуЖаахазпадыша болду
36ЖехуСамариядаЫсрайылгажыйырмасегизжыл падышачылыккылды.
11-ГЛАВА
1АхазайдынэнесиАталеяуулунунөлгөнүнкөрүп, ордунантуруп,падышанынтукумунунбаарынжок кылды.
2БирокАхазиянынкарындашыЖорампадышанын кызыЖошебаАхазиянынуулуЖааштыалып, падышанынөлтүрүлгөнуулдарынынарасынануурдап кеттиАныөлтүрүпалбашүчүн,аныда,эмчегинда Аталияданкеребетбөлмөсүнөжашырыпкоюшту.
3АлалтыжылТеңирдинүйүндөжашынып,аныменен
6ҮчүнчүбөлүгүСурдарбазасыныналдындаболот Үчүнчүбөлүгүнкүзөтчүнүнартындагыдарбазанын жанында.
7Ишембикүнүчыккандардынбаарыңардынэки бөлүгүпадышагаТеңирүйүнүнкүзөтүндөболушсун 8Арбириңерколдорундакурал-жарактарыменен падышанытегеретекурчапалгыла,алэмикырдан келгенадамөлтүрүлсүн,падышачыгыпжаткандада, киргендедаанымененбиргеболгула
9ЖүзбашыларыйыккызматкылуучуЖойат айткандайкылып,ишембикүнүкелетурган кишилерин,ишембикүнүчыгатурганкишилериналып, ыйыккызматкылуучуЖойаткакелишти
10ДинкызматчыДөөтпадышанынТеңирдин ийбадатканасындатурганнайзаларынжана калкандарынжүзбашыларгаберди
11Күзөтчүлөрколдорундакурал-жарактарыменен падышанытегеректеп,ийбадаткананыноңбурчунан солбурчуначейин,курмандыкчалынуучужайменен ийбадаткананынжанындатурушту.
12Алпадышанынуулунтөрөп,агатаажыкийгизип, агакүбөлөндүрдүАлараныпадышакылып,майлашты Аларколчаап:«Кудайпадышанысактасын»,–дешти. 13Аталеясакчылармененэлдинүнүнукканда, Теңирдинийбадатканасынаэлдинжанынакелди 14Ананалкараса,падыша,адаттагыдайэлемамынын жанындатурду,төрөлөрмененсурнайчылар падышанынжанындатурду,алжердинбүтэли кубанып,сурнайтартты,Аталеяанынкийиминайрып: «Чыккынчылык,чыккынчылык»,–депкыйкырды 15ЫйыккызматкылуучуЖойадажүзбашыларга, аскербашчыларынабуйрукберип,аларгамындайдеди: «Анычекарасызалыпкеткиле,анынартынан ээрчигендикылычмененөлтүргүлө»Анткениыйык кызматкылуучу:«АныТеңирдинүйүндөөлтүрбөгүлө», –депайтканболчу
16АларанынүстүнөколкоюштуАлпадышанын үйүнөаттаркиргенжолмененбаратып,ошолжерде өлтүрүлгөн
17ЖойатТеңирмененпадышанынжанаэлдин ортосундакелишимтүздү,аларТеңирдинэлиболсун. падышамененэлдинортосунда 18ОшондожердинбүтэлиБаалдынүйүнөкирип,аны талкалаштыАнынкурмандыкчалынуучужайлары мененбуркандарыталкаланып,Баалдыныйыккызмат
21Жааштаккаотурганда,жетижаштаэле
12-ГЛАВА
1ЖейунунбашкаруусунунжетинчижылындаЖааш падышалыккылабаштадыАлИерусалимдекыркжыл падышачылыккылдыАнынэнесининаты БеершебалыкСибияболчу.
2ЖаашыйыккызматкылуучуЖойатайткандай,өмүр боюТеңирдинкөзалдындатуураиштердикылды
3Бирокбийикжерлералыныпсалынганжок,элдагы элебийикжерлердекурмандыкчалып,жыпаржыттуу заттүтөтүпжатышты.
4ОшондоЖаашыйыккызматкылуучуларгамындай деди:«Теңирдинүйүнөалыныпкелингеныйык нерселердентүшкөнакчанынбаарын,эсеп-чоттон өткөндөрдүнакчасын,арбирадамкойгонакчаны, Теңирдинүйүнөалыпкелүүүчүнарбирадамдын жүрөгүнөтүшкөнакчанынбаарын.
5Ыйыккызматкылуучулараныөздөрүнүнтаанышбилиштеринеалыпбарышсын,үйдүнтешиктерин оңдошсун.
6БирокЖааштынпадышачылыгынынжыйырма үчүнчүжылындадинкызматчыларүйдүнтешиктерин оңдогонжок.
7ОшондоЖаашпадышаыйыккызматкылуучу Жойаттыжанабашкадинкызматчылардычакырып алып,аларга:«Эмнеүчүнүйдүнтешиктериноңдобой жатасыңар?Эмитаанышыңдынакчасыналбай,үйдү бузганыүчүнбер
8Динкызматчылардагыэлденакчаалбагысыкелип, үйдүнтешиктериноңдоогомакулболушту
9ЫйыккызматкылуучуЖойатсандыктыалып,анын капкагынтешип,Теңирүйүнөкиргенде,курмандык чалынуучужайдыноңжагынакойду
10Аларсандыктакөпакчабарэкенинкөрүшкөндө, падышанынкатчысымененбашкыыйыккызмат кылуучукелип,баштыктаргасалып,Теңирдинүйүнөн табылганакчаныайтыпберишти
11АнаналаракчаныТеңирдинүйүнкөзөмөлдөгөн иштиаткаргандардынколунабериштида,Теңирдин үйүнкурганжыгачусталармененкуруучуларга беришти.
12Алэмиташташуучуларга,ташжаруучуларга, Теңирдинүйүнүнтешиктериноңдооүчүн,жыгачтарды жанаоюлганташтардысатыпалууүчүн,ошондойэле үйдүоңдооүчүнбөлүнгөннерселердинбардыгыүчүн 13БирокТеңирдинүйүнөалыныпкелингенакчадан Теңирдинүйүүчүнкүмүшчөйчөктөр,чөйчөкчөлөр, сурнайлар,алтынидиштержекүмүшидиштер жасалганэмес
14Бирокалараныжумушчуларгаберип,Теңирдин үйүноңдопберишти
15Аларжумушчуларгаберилетурганакчаныкимдин колунатапшырышканымененэсептешпеди,анткени аларишенимдүүболушту
16АйыпүчүнжанакүнөөүчүнакчаТеңирдинүйүнө киргизилгенэмес,булыйыккызматкылуучулардыкы 17СирияпадышасыХазаелбарып,Гаткакаршы согушуп,аныбасыпалды.ХазаелИерусалимге
19Жааштынкалгаништерижанаанынбардыкиштери Жүйүтпадышаларынынтарыхкитебиндежазылган. 20Анынкулдарытуруп,келишимтүзүп,Жаашты СиллагабарчуМилонунүйүндөөлтүрүштү
21АнткенианынкулдарыШиметтинуулуЖозахар мененШомердинуулуЖехозабаданыөлтүрүштү,ал өлдү.АнынсөөгүнДөөттүншаарына,ата-бабаларына коюштуАнынордунауулуАматсияпадышаболду
13-ГЛАВА
1ЖүйүтпадышасыАхазиянынуулуЖааштын башкаруусунунжыйырмаүчүнчүжылындаЖейунун уулуЖаахазСамариядаЫсрайылгападышаболуп,он
2АлТеңирдинкөзалдындажамаништердикылды, НебатуулуЖаробамдынЫсрайылдыкүнөөгө
жок.
3ОшондоТеңирдинЫсрайылгакаарыкайнап,аларды өмүрбоюСирияпадышасыХазаелдинжанаХазаелдин уулуБенадаттынколунасалыпберди.
4ЖаахазТеңиргежалыныпжалбарды,Теңираныукту, анткениСирияпадышасыалардыэзгендиктен, Ысрайылдынэзилипжатканынкөрдү.
5(ЖахабаЫсрайылгакуткаруучуберди,алар сириялыктардынколунанчыгыпкетишти,Ысрайыл уулдарымурункудайэлечатырларындажашашты.
6БирокаларЫсрайылдыкүнөөгөбатырган Жаробамдынүйүнүнкүнөөлөрүнөнчеттебей,аларда жүрүштү,Самариядадатокоюбарэле.)
7АлЖаахазгаэлденбашкаэлүүатчан,онмайдан арабаныжанаонмиңжөөкишиникалтырдыАнткени Сирияпадышасыалардыкырып,чаңгаайланткан. 8Жаахаздынкалгаништери,анынбардыккылган иштери,анынкүчүжөнүндөЫсрайылпадышаларынын тарыхкитебиндежазылганэмеспи?
9Жаахазата-бабаларынакошулдуАнынсөөгүн СамариягакоюштуАнынордунауулуЖааштакка отурду.
10ЖүйүтпадышасыЖааштынбашкаруусунунотуз жетинчижылындаЖаахаздынуулуЖаашСамарияда Ысрайылгападышаболуп,оналтыжылпадышачылык кылды
11АлТеңирдинкөзалдындажамаништердикылды
14Элишаөзүнүноорусунанкатууооруп,алөлүп калды.ЫсрайылпадышасыЖаашанынжанынакелип, ыйлап:«Атам,атам,Ысрайылдынарабасыжанаанын атчандары.
15Элишаага:«Жаамененжебелердиал»,–деди.Ал агажаамененжебелердиалды
16АнаналЫсрайылпадышасына:«Колуңдужаага кой»,–деди.Алколунанынүстүнөкойду,Элиша падышанынколдорунаколункойду
17Анан:«Терезеничыгыштарапкаач»,–дедиАнан аныачтыОшондоЭлиша:«Ат»,–дедиЖанаалатты Алмындайдеди:«Теңирдинкуткаруужебеси, Сирияданкуткаруужебе,анткенисенсириялыктарды Апектекырыпжоккылгангачейинөлтүрөсүң» 18Ал:«Жебелердиалгыла»,–дедиАнаналардыалды АлЫсрайылпадышасына:«Жердичап»,–деди.Алүч жолучаап,калыпкалды
19ОшондоКудайдынкишисиагаачууланып:«Сен беш-алтыжолуурмаксың.андасенСирияны талкалагангачейинталкаладың,эмиСирияныүчжолу ганаталкалайсың
20Элишаөлүп,анынсөөгүнкоюшту.Жылдын башындамааптыктардынкошуундарыжердибасып алышты
21Биркишиникөмүпжатканда,аларбиртопкишини аңдыпкалыштыАнаналкишиниЭлишанын мүрзөсүнөыргытыштыАлжергетүшүп,Элишанын сөөктөрүнөколунтийгизгенде,алтирилип,ордунан турду
22СирияпадышасыХазаелболсоЖаахаздынтушунда Ысрайылдыэзиптурду.
23Ыбрайым,ЫскакжанаЖакыпменентүзгөн келишимиүчүнТеңираларгаырайымкылып, боорукердикмененмамилекылып,урматтап-сыйлады, алардыжоккылгысыкелгенжок,алардыӨзүнүн алдынанкуупчыкканжок
24Ошентип,СирияпадышасыХазаелөлдү.Анын ордунауулуБенадатпадышаболду
25ЖаахаздынуулуЖаашсогуштаатасыЖахаздын колунантартыпалганшаарлардыХазаелдинуулу БенадаттынколунанкайратартыпалдыЖаашаныүч жолусабап,Ысрайылдыншаарларынкайтарыпалды
14-ГЛАВА
1ЫсрайылпадышасыЖаахаздынуулуЖааштын башкаруусунунэкинчижылындаЖүйүтпадышасы ЖааштынуулуАматсияпадышаболду.
2Алтаккаотурганда,жыйырмабешжаштаэле, Иерусалимдежыйырматогузжылпадышачылык кылдыАнынэнесининатыИерусалимденкелген Жоадданэле.
3АлТеңирдинкөзалдындатуураиштердикылды, бирокатасыДөөтүдөйболгонжокАлбаарынатасы Жаашкылгандайкылды
4Бийикжерлералыныпсалынганжок,бирокэлбийик жерлердекурмандыкчалып,жыпаржыттуузаттүтөтүп
5Падышалыканынколундабекемделээрименен,ал
8ОшондоАматсияЫсрайылпадышасы,Жехунунуулу ЖаахаздынуулуЖаашка:«Жүргүлө,бири-бирибиздин жүзүбүзгөкарайлы»
9ЫсрайылпадышасыЖаашЖүйүтпадышасы Амазиягамындайдепайттырыпжиберди:«Левандагы тикенекЛебанондогукедрдарагына:“Кызыңдыменин уулумааялдыккабер”,–депжиберди.
10СенЭдомдуталкаладың,жүрөгүңсеникөтөрдү:бул үчүндаңктанып,үйүңдөкал,анткенисенэмнеүчүнөз зыяныңдыкелтирип,өзүңда,Жүйүтдасенименен биргекулайсың?
11БирокАматсияукпайкойдуОшондоЫсрайыл падышасыЖаашбарды.ЖүйүтпадышасыАматсия экөөЖүйүтжериндегиБет-Шемештебири-бирин карапкалышты
12ЖүйүтЫсрайылдыналдындаогобетероорабалга
келди
15Жааштынкалгаништери,анынкүчү,Жүйүт падышасыАматсиямененкандайсогушканыжөнүндө Ысрайылпадышаларынынтарыхкитебиндежазылган 16Жаашата-бабаларынакошулду,анынсөөгү Самарияда,Ысрайылпадышаларынынжанынакоюлду. АнынордунауулуЖаробампадышаболду
17ЖүйүтпадышасыЖааштынуулуАматсияЫсрайыл падышасыЖаахаздынуулуЖаашөлгөндөнкийинон бешжылжашады
18АматсиянынкалгаништериЖүйүтпадышаларынын тарыхкитебиндежазылганэмеспи?
19АларИерусалимдеагакаршыкутумуюштурушту, алЛакишкекачыпкеттиБирокаларанынартынан Лакишкекишижиберип,ошолжердеөлтүрүштү.
20Аныаттаргамингизипалыпкелишти,анынсөөгү Иерусалимдеата-бабаларынынжанына,Дөөттүн шаарынакоюлду
21ЖүйүттүнбүтэлионалтыжаштагыАзарияны
2Падышалар
сөзүбоюнча,алЫсрайылдынжээгинХаматтынкире беришинентүздүкдеңизинечейинкалыбынакелтирди.
26АнткениТеңирЫсрайылдынкайгысынкөрүп,анын абданачууболгонункөрдү,анткениЫсрайылга камалганда,калганыда,жардамчысыдаболгонэмес.
27Теңирысрайылдыктардынатынасманастынанжок кыламдепайтканжок,бирокалардыЖааштынуулу Жаробамдынколумененкуткарды.
28Жаробамдынкалгаништери,кылгаништери,күчү, кандайчасогушканы,ЖүйүтжериндегиДамаскты жанаХаматтыЫсрайылүчүнкайтарыпалганы Ысрайылпадышаларынынтарыхкитебинде жазылганбы?
29Жаробамата-бабаларына,Ысрайылпадышаларына кошулдуАнынордунауулуЗахарияпадышаболду
15-ГЛАВА
1ЫсрайылпадышасыЖаробамдынбашкаруусунун жыйырмажетинчижылындаЖүйүтпадышасы АматсияуулуАзариятаккаотурду
2Алтаккаотурганда,оналтыжаштаэле,ал Иерусалимдеэлүүэкижылпадышачылыккылды АнынэнесининатыИерусалимдикЖехолияэле
3АлатасыАматсиякылгандай,Теңирдинкөзалдында туураиштердикылды
4Бийикжерлералыныпсалынбаганыүчүн,элбийик жерлердекурмандыкчалып,жыпаржыттуузаттүтөтүп жатышты
5Теңирпадышаныөлтүргөндүктөн,алөлгөнгөчейин песоорулууболуп,бирнечеүйдөжашады. ПадышанынуулуЖотамүйдүбашкарып,алжердин элинбашкарыптурган
6Азариянынкалгаништерижанаанынбардыкиштери Жүйүтпадышаларынынтарыхкитебиндежазылган эмеспи?
7Ошентип,Азарияата-бабаларынакошулду.Анын сөөгүнДөөттүншаарына,ата-бабаларынакоюшту АнынордунауулуЖотампадышаболду
8ЖүйүтпадышасыАзариянынбашкаруусунунотуз сегизинчижылындаЖаробамдынуулуЗахария СамариядаЫсрайылгаалтыайпадышачылыккылды 9Алата-бабаларынаокшоп,Теңирдинкөзалдында жамаништердикылды,Ысрайылдыкүнөөгөбатырган НебатуулуЖаробамдынкүнөөлөрүнөнчеттегенжок 10ЖабештинуулуШалумагакаршыкутумуюштуруп, аныэлдинкөзүнчөталкалап,өлтүрүп,анынордуна падышалыккылды.
11ЗахариянынкалгаништериЫсрайыл падышаларынынтарыхкитебиндежазылган 12ТеңирдинЖехугаайткансөзүбул:«Сенин уулдарыңтөртүнчүмуунгачейинЫсрайылдын тактысындаотурушат»Ошентип,булишкеашты
13ЖабештинуулуШалумЖүйүтпадышасыУзиянын башкаруусунунотузтогузунчужылындатаккаотурду АлСамариядатолукбирайпадышачылыккылды 14ГадининуулуМенахемТирсаданчыгып,Самарияга
Ысрайылгападышаболуп,Самариядаонжыл падышачылыккылды 18АлТеңирдинкөзалдындажамаништердикылды:
Жаробамдынкүнөөлөрүнөнөмүрбоючеттегенжок 19ОшондоАшурпадышасыПулбулжергекаршы келди,МенахемПулгамиңталанткүмүшберди,анын колуанынпадышачылыгынбекемдөөүчүн,аныменен биргеболсун
20МенахемАшурпадышасынаберүүүчүн, Ысрайылдынбардыккүчтүүкишилеринен,арбиринен элүүкүмүшшекелденакчаалдыАшурпадышасы арткабурулуп,алжердекалганжок
21Менахемдинкалгаништерижанаанынбардык иштериЫсрайылпадышаларынынтарыхкитебинде жазылганэмеспи?
22Менахемата-бабаларынакошулду.Анынордуна уулуПекахиятаккаотурду
23ЖүйүтпадышасыАзариянынбашкаруусунун элүүнчүжылындаМенахемдинуулуПекахия СамариядаЫсрайылгападышаболуп,экижыл падышачылыккылды
24АлТеңирдинкөзалдындажамаништердикылды, ЫсрайылдыкүнөөгөбатырганНебатуулу Жаробамдынкүнөөлөрүнөнчеттегенжок
25БироканынбашчысыРемалиянынуулуПекаага каршыкутумуюштуруп,аныСамарияда,падышанын сарайында,АргопмененАрьенижанаанымененбирге гилаттыктардынэлүүкишисинөлтүрдү,аланы өлтүрүп,өзбөлмөсүндөпадышалыккылды
26Пекахиянынкалгаништерижанаанынбардык иштериЫсрайылпадышаларынынтарыхкитебинде жазылган
27ЖүйүтпадышасыАзариянынбашкаруусунунэлүү экинчижылындаРемалиянынуулуПекаСамарияда Ысрайылгападышаболуп,жыйырмажылпадышалык кылды
28АлТеңирдинкөзалдындажамаништердикылды, ЫсрайылдыкүнөөгөбатырганНебатуулу Жаробамдынкүнөөлөрүнөнчеттегенжок 29ЫсрайылпадышасыПекахтынтушундаАшур падышасыТиглатпилесеркелип,Напталыжеринин бардыгынИжонду,Абел-Мааханы,Янойаны,Кедешти, Хазорду,ГилаттыжанаГалилеяныбасыпалып, Ашургатуткундапкетти 30ЭланынуулуОшуяРемалиянынуулуПекагакаршы
34АлТеңирдинкөзалдындатуураиштердикылды, атасыУзиякандайкылса,ошонунбаарынкылды.
35Бийикжерлеркөтөрүлгөнжок,элдагыэлебийик жерлердекурмандыкчалып,жыпаржыттуузаттүтөтүп жатты.АлЖахабанынүйүнүнбийикдарбазасынкурду.
36Жотамдынкалгаништерижанаанынбардык иштериЖүйүтпадышаларынынтарыхкитебинде жазылганэмеспи?
37ОшолкүндөрүТеңирЖүйүткөСирияпадышасы РезинмененРемалиянынуулуПекахтыжибере баштады
38Жотамата-бабаларынакошулду,сөөгүатасы Дөөттүншаарынакоюлду,анынордунауулуАхаз падышаболду
16-ГЛАВА
1Пекахтынбашкаруусунунонжетинчижылында ЖүйүтпадышасыЖотамдынуулуАхазРемалияуулу падышалыккылабаштады 2Ахазтаккаотурганда,жыйырмажаштаэле, Иерусалимдеоналтыжылпадышачылыккылды, бирокатасыДөөткөокшоп,өзүнүнКудай-Теңиринин көзалдындатуураиштердикылганжок
3БирокалЫсрайылпадышаларынынжолуменен жүрүп,ТеңирЫсрайылуулдарыныналдынанкууп чыкканэлдердинжийиркеничтүүиштерибоюнча уулуноткоөткөрдү.
4Бийикжерлерде,адырлардажанаарбиржашыл дарактынтүбүндөкурмандыкчалып,жыпаржыттуу заттүтөттү.
5СирияпадышасыРезинмененЫсрайылпадышасы РемалиянынуулуПекахИерусалимгесогушканы келишти,Ахаздыкурчоогоалышты,бироканыжеңе алышканжок
6ОшолубактаСирияпадышасыРезинЭлатты Сириягакайтарыпалып,жүйүттөрдүЭйлаттанкууп чыкты
7ОшондоАхазАшурпадышасыТиглатпилесерге кабарчыларынжөнөтүп,мындайдепайттырды:«Мен сенинкулуңмун,сенинуулуңмун
8АхазТеңирдинүйүнөнжанападышасарайынын казынасынантабылганалтын-күмүштөрдүалып,Ашур падышасынабелеккежөнөттү
9Ашурпадышасыагакулаксалды,анткениАшур падышасыДамасккакаршычыгып,аныбасыпалдыда, анынэлинКиргетуткундапкетти,Резиндиөлтүрдү 10АхазпадышаАшурпадышасыТиглатпилесерди тосупалууүчүнДамасккабарып,Дамасктагы курмандыкчалынуучужайдыкөрдүАхазпадыша ыйыккызматкылуучуУриягакурмандыкчалынуучу жайдынүлгүсүнжанаанынжасалгасыбоюнчаанын үлгүсүнжөнөттү
11ЫйыккызматкылуучуУрияАхазпадыша Дамасктанжибергендердинбардыгынаылайык курмандыкчалынуучужайкурдуОшентип,дин кызматчыУрийДамасктанкелгенАхазпадышага каршыкурду
12ПадышаДамасктанкелгенде,падышакурмандык чалынуучужайдыкөрдү. 13Ананалбүтүндөйөрттөлүүчүкурмандыгынжана
15АхазпадышаыйыккызматкылуучуУриягамындай
16ЫйыккызматкылуучуУрияАхазпадыша буйругандайкылды.
17Ахазпадышатепкичтердинчектеринкесип, алардынүстүнөнжуугучтуалыпсалдыАнын астындагыжезөгүздөрдүнарасынандеңиздитүшүрүп, таштротуардынүстүнөкойду
18Ишембикүнүаларүйгөкурганжабуунужана падышанынкиреберишининсыртынанАшур падышасыүчүнТеңирдинүйүнөнбурулду
19АхаздынкалгаништериЖүйүтпадышаларынын тарыхкитебиндежазылганэмеспи?
20Ахазата-бабаларынакошулуп,Дөөттүншаарына, ата-бабаларынакоюлду,анынордунауулуХиския падышаболду.
17-ГЛАВА
1ЖүйүтпадышасыАхаздынбашкаруусунунонэкинчи жылындаЭланынуулуОшуяСамариядаЫсрайылга тогузжылпадышачылыккылды.
2АлТеңирдинкөзалдындажамаништердикылды, бирокөзүнөчейинкиЫсрайылпадышаларындайэмес 3АгаАшурпадышасыШалманесерчыкты.Ошуяанын кулуболуп,агабелектердиберди
4АшурпадышасыОшуяданкутумтапты,анткениал МисирпадышасыСогокабарчыларынжиберип,Ашур падышасынажылданжылгабелекалыпкелгенжок, ошондуктанАшурпадышасыаныкамап,түрмөгө камады.
5ОшондоАшурпадышасыбүтжердибасыпалып, Самариягабарып,аныүчжылкурчоогоалды.
6Ошиянынпадышачылыгынынтогузунчужылында АшурпадышасыСамарияныбасыпалып, ысрайылдыктардыАшургаалыпкетти,алардыГозан
2Падышалар
тартыптосулганшааргачейинкибардыкшаарларына бийикжерлердикурушту.
10Алардыарбирбийикдөбөгө,арбиржашыл дарактынтүбүнөбуркандармененбактарды орнотушту.
11Теңиралардыналдынанкуупчыкканэлдердейэле, аларошолжердебардыкбийикжерлердежыпарзат түтөтүштү.Теңирдикаардантууүчүнжамаништерди кылды
12АнткениаларТеңираларга:«Мунукылбагыла»,–депайтканбуркандаргатабынышты
13БирокТеңирЫсрайылга,Жүйүткөкаршы,бардык пайгамбарлар,бардыккөрөгөчтөраркылуумындайдеп күбөлөндүрдү:“Мената-бабаларыңардыосуяткылган жанаөзкулдарым,пайгамбарлараркылуусилерге жибергенмыйзамымдынбардыгынаылайык,жаман жолдоруңарданкайткыла,Мениносуяттарымдыжана көрсөтмөлөрүмдүаткаргыла 14Бирокаларуккусукелбей,өздөрүнүнКудайТеңиринеишенбегената-бабаларынынмойнундай болуп,моюндарынкатаалдатыпжиберишти 15АларАнынмыйзамдарын,ата-бабаларыменен түзгөнкелишиминжанааларгакаршыкүбөлөндүргөн көрсөтмөлөрүнчеткекагыштыАларубаракерчиликти ээрчип,убараболуп,Теңираларгаокшопжүрбөсүн депбуйругантегеректегиэлдердинартынанжөнөштү 16АларөздөрүнүнКудай-Теңирининбардык осуяттарынташтап,аларгаэригенбуркандарды,эки торпокжасашты,токоюп,асманкошуундарына табынып,Баалгакызматкылышты 17Аларуул-кыздарыноткоөткөрүштү,төлгөачып, сыйкырчылыккылышты,Теңирдинкөзалдында жамандыккылып,Аныначуусункелтиришти
18ОшондоТеңирысрайылдыктаргаабданкаарданып, алардыӨзүнүнкөзалдынанкетирди,Жүйүтуруусунан башкаэчкимкалганжок
19ЖүйүттөрдаөздөрүнүнКудай-Теңиринин осуяттарынаткарышканжок,Ысрайылдыналар чыгарганмыйзамдарыбоюнчажүрүштү
20ОшондоТеңирЫсрайылдынбардыктукумунчетке кагып,алардыкыйратты,алардыөзкөзүнөнкууп чыккангачейин,талап-тоноочулардынколунасалып берди.
21АнткениалЫсрайылдыДөөттүнүйүнөнбөлүпалды АларНебаттынуулуЖаробамдыпадышакылып коюшту,ЖаробамысрайылдыктардыТеңирдинжолун жолдоп,алардычоңкүнөөгөбатырышты
22АнткениЫсрайылуулдарыЖаробамкылганбардык күнөөлөрүнүнүстүндөжүрүштүалараларданкеткен жок;
23ТеңирӨзүнүнбардыккулдары,пайгамбарлар айткандай,ЫсрайылдыӨзүнүнкөзалдындажок кылгангачейинОшентип,Ысрайылөзжеринен Ашургакөчүрүлдү
24АшурпадышасыБабылдан,Кутадан,Авадан, ХаматтанжанаСефарваимденкишилердиалыпкелип, ЫсрайылуулдарынынордунаСамариянын шаарларынажайгаштырды,аларСамарияныээлеп,
мына,аларалардыөлтүрүпжатышат,анткениалар жердинКудайынынмүнөзүнбилишпейт».
27ОшондоАшурпадышасымындайдепбуйруду: «Силералжактаналыпкелгендинкызматчылардын бириношолжаккаалыпбаргылаАларбарып,ошол жердежашашсын,аларгажердинКудайынынкулкмүнөзүнүйрөтсүн.
28ОшондоаларСамарияданалыпкеткендин кызматчылардынбирикелип,Бейтелдежашап,аларга Теңирденкантипкоркушкеректигинүйрөттү.
29Бирокарбирэлөзкудайларынжасап,аларды самариялыктаржасаганбийикжерлердегиүйлөргө,ар бирэлжашаганшаарларынакоюшту.
30БабылдыктарСукотбенотту,Куттунтургундары Нергалды,ХаматтыктарАшиманыжасашты
31АвиликтерНибхазмененТартактыжасашты,
32Ошентип,аларТеңирденкоркуп,өздөрүнөэң
33АларТеңирденкоркуп,алжерденкуупчыккан элдергеокшоп,өзкудайларынакызматкылышты
34АларТеңирденкоркпойт,өздөрүнүнмыйзамдарына, көрсөтмөлөрүнө,ТеңирЖакыптынЫсрайылдеп атагануулдарынабуйруккылганмыйзамменен осуяттанкоркпой,ушулкүнгөчейинкылышат.
35Теңиралармененкелишимтүзүп,аларгамындай депбуйруган:«Башкакудайларданкоркпогула,аларга таазимкылбагыла,аларгакызматкылбагыла,аларга курмандыкчалбагыла
36БироксилердиМисиржеринензоркүчжана сунулганбилекмененалыпчыкканТеңирденкорккула, Агатабынгыла,агакурмандыкчалгыла
37Алсилерүчүнжазганмыйзамдарды,көрсөтмөлөрдү, мыйзамдыжанаосуяттардытүбөлүккөсактагыла.жана башкакудайларданкоркпогула
38Менсилерменентүзгөнкелишимимди унутпайсыңар.Башкакудайларданкоркпогула.
39БирокКудай-ТеңириңденкорккулаАлсенибардык душмандарыңдынколунанкуткарат.
40Бирокаларукпайкоюшту,бирокмурункудай кылышты
41Ошентип,булэлдерТеңирденкоркуп,өздөрүнүн
2Падышалар
кылдыАнынэнесининатыдаАбиболчу,Захариянын кызы.
3АлатасыДөөтүгөокшоп,Теңирдинкөзалдында туураиштердикылды.
4Албийикжерлердижоккылды,буркандарды талкалады,бактардыкыйды,Мусажасаганжез жыландыталкалады,анткениЫсрайылуулдарыошол күндөргөчейинагажыпаржыттуузаттүтөтүп келишкен,аныНехуштандепаташкан
5АлЫсрайылдынКудай-ТеңиринетаяндыОшондон кийинЖүйүтпадышаларынынарасындада,андан мурункулардынэчкимисиагаокшошболгонжок
6АнткениалТеңиргебашийди,Аныээрчигенжок, ТеңирМусагабуйруганАныносуяттарынаткарды
7ТеңиранымененболдуАлкайдабарбасын, ийгиликкежетип,Ашурпадышасынакаршычыгып, агакызматкылганжок
8АлпелиштиликтердиГазагачейинжанаанынчек арасынкүзөтчүлөрмунарасынантартыптосулган шааргачейинкырды
9Хискияпадышанынбашкаруусунунтөртүнчү жылында,ЫсрайылпадышасыЭланынуулуОшуянын башкаруусунунжетинчижылындаАшурпадышасы ШалманесерСамариягакаршычыгып,аныкурчоого алды.
10Үчжылдынаягындаалараныбасыпалышты: Хискиянынбашкаруусунуналтынчыжылында, башкачаайтканда,ЫсрайылпадышасыОшуянын башкаруусунунтогузунчужылындаСамарияалынды 11АшурпадышасыысрайылдыктардыАшургаалып кетип,ГозандарыясынынбоюндагыХалага,Хаборго жанаМадайдыншаарларынажайгаштырды
12АнткениаларөздөрүнүнКудай-Теңирининүнүн укпай,Анынкелишимин,ТеңирдинкулуМуса буйругандардынбардыгынбузушту,алардыукпай коюшту,аткарышканжок
13Хискияпадышанынбашкаруусунунонтөртүнчү жылындаАшурпадышасыСенхейрипЖүйүттүн бардыктосулганшаарларынакаршычыгып,аларды басыпалды.
14ЖүйүтпадышасыХискияАшурпадышасына Лакишкекишижиберип,мындайдепайттырды:«Мен күнөөкылдым.Менденкайт,эмненимагажүктөсөң, ошонукөтөрөмАшурпадышасыЖүйүтпадышасы Хискиягаүчжүзталанткүмүшжанаотузталанталтын дайындады.
15ХискияагаТеңирдинүйүнөнжанападыша сарайынынказынасынантабылганбардыккүмүштөрдү берди
16ОшолубактаХискияТеңирдинийбадаткананын эшиктериндегижанаЖүйүтпадышасыХискиякаптап койгонмамылардагыалтындыкесип,Ашур падышасынаберди
17АшурпадышасыЛакиштенТартанды,Рабсарисин жанаРапшактыХискияпадышагакөпкошуунменен ИерусалимгежөнөттүАларбарып,Иерусалимге келишти.Аларкелип,толгонталаанынчоңжолунда жайгашканүстүнкүкөлмөнүнөткөргүчүнүнжанына
20Сенайтасың,(бирокаларкурулайсөздөр:)Менде согушүчүнкеңешжанакүчбар.Эмикимгетаянып, магакаршычыгасың?
21Мына,сенбулсынганкамыштынтаягына,Мисирге таянасың,эгеркимдирбирөөтаянса,аланынколуна кирип,анытешипкетет
22Эгердесилермага:“БизКудай-Теңирибизге таянабыз”,–десеңер,андаХискиябийикжерлерин жанакурмандыкжайларынталкалап,Жүйүтменен Иерусалимге:“Иерусалимдегиушулкурмандык жайыныналдынатабынгыла”,–депайтканэмеспи?
23Ошондуктан,суранам,мырзамАшурпадышасына күрөөбер,менсагаэкимиңжылкыберем,эгерсен аларгаминеалсаң
24Кантипсенменинмырзамдынэңкичине кулдарынынбирбашчысынынжүзүнбуруп,арабалар мененатчанаскерлерүчүнМисиргетаянасың?
25МенбулжердиталкалашүчүнТеңирдиналдында келдимби?Теңирмага:«Булжергебар,аныжоккыл», –деди
26ХилкиянынуулуЭлиаким,ШебнажанаЖоах Рапшакка:«Кулдарыңмененсириялыктилиндесүйлө. Анткенибизмунутүшүнөбүз,дубалдынүстүндө
сүйлөбөгүлө.
27БирокРапшакаларга:«Мырзамменисенинмырзаңа жанасагаушулсөздөрдүайтууүчүнжибердиби?Мени дубалдынүстүндөотурганкишилергежибербедибеле, аларсенимененбиргеөзтезегинжеп,өзсийдигин ичсин?
28ОшондоРапшактуруп,жүйүттилиндекатууүн мененкыйкырып:«Улуупадышанын,Ашур падышасынынсөзүнуккула
29Падышамындайдейт:«СилердиХискияалдабасын, анткениалсилердиөзүнүнколунанкуткараалбайт 30Хискияда:“Теңирбиздикуткарат,булшаарАшур падышасынынколунасалыныпберилбейт”,–деп,сени Теңиргеишендирбесин
31Хискияныукпагыла,анткениАшурпадышасы мындайдейт:“Менимененкелишимтүзүп,мага чыккыла,ананарбириңерөзүңөрдүнжүзүмсабагынан, анжирдарагынанжегиле,анынкудугунаничкиле 32Менкелип,сениөзжериңдейжерге,эгинменен
2Падышалар
37ОшондоүйбашчысыХилкиянынуулуЭлиаким, катчыШебнажанажазуучуАсаптынуулуЖаах кийимдериайрылганХискиягакелип,Рапшактын сөздөрүнайтыпберишти.
19-ГЛАВА
1Хискияпадышамунуукканда,кийиминайрып,таар жамынып,Теңирдинүйүнөкирди
2АлүйбашчысыЭлиакимди,катчыШебнаныжана тааржамынгандинкызматчылардынаксакалдарын АмостунуулуЫшаяпайгамбаргажиберди
3Аларагамындайдешти:«Хискиямындайдейт:“Бул күн–кыйынчылыктын,ашкерелөөнүнжанаКудайга акараткелтирүүчүкүн,анткенибалдартөрөлөтурган болду,бироктөрөткөкүчжок.
4Балким,сенинКудай-ТеңириңРапшактынбардык сөздөрүнугатОшондоКудай-Теңириңуккансөздөрдү ашкерелейт.
5Ошентип,ХискияпадышанынкулдарыЫшаяга келишти
6ОшондоИсаияаларгамындайдеди:«Мырзаңарга мындайдепайткыла:Теңирмындайдейт:“Ашур падышасынынкулдарыменижамандап,уккан сөздөрүңдөнкоркпо.
7Мына,Менагакатуусоккуурам,алушакугат,өз жеринекайтыпкелетМенаныөзжериндекылычтан өлтүрөм.
8Рапшаккайтыпкелип,АшурпадышасынынЛибнага каршысогушупжатканынкөрдү,анткениаланын Лакиштенкеткенинукту.
9АлЭфиопиянынпадышасыТирхакажөнүндө: «Мына,алсагакаршысогушканыкелди,алХискияга кайраэлчилеринжиберип:
10ЖүйүтпадышасыХискиягамындайдепайткыла: “СенишенгенКудайың:“ИерусалимАшур падышасынынколунасалыныпберилбейт”,–депсени алдабасын
11Мына,сенАшурпадышаларынынбардыкжерлерди биротолоталкалап,эмнекылганынуктуңбу,ошондо сенкуткарыласыңбы?
12Менината-бабаларымжоккылганэлдердин кудайларыкуткарышсын.ТеласардагыГозан,Харан, РезефжанаЭйденуулдарысыяктуу?
13Хаматтынпадышасы,Арпаттынпадышасы, Сефарбаимшаарынын,ХенамененИбанынпадышасы кайда?
14Хискияпериштелердинколунанкелгенкаттыалып, окупбердиХискияТеңирдинүйүнөбарып,Теңирдин алдынажайды
15ХискияТеңиргесыйынып,мындайдеди:«Оо, керуптардынортосундажашаганЫсрайылдынКудайТеңири!Сенасманмененжердижараттың
16Теңир,кулагыңдыэңкей,ук,Теңир,көзүңдүач,көр, тирүүКудайдыжеккөрүүгөжибергенСенхейриптин сөздөрүнук
17Чындыгында,Теңир,Ашурпадышаларыэлдерди жанаалардынжерлеринкыйратышты 18Алардынкудайларыноткоыргытышты,анткени аларкудайэмес,адамдынколунанжаралганжыгач жанаташболгон,ошондуктаналардыжоккылышты
19Ошондуктан,Кудай-Теңирибиз,Сенденсуранам,
20ОшондоАмостунуулуЫшаяХискиягамындайдеп
“АшурпадышасыСанхейрипкекаршымага сыйынганыңдыуктум.
21БулТеңирдиналжөнүндөайткансөзүСионкызы сенижеккөрүп,шылдыңдапкүлдүИерусалимкызы сагабашынчайкады
22Сенкимдишылдыңдап,кимдижамандапжатасың? Сенкимгекаршыүнүңдүбийиккөтөрүп,көзүңдү бийиккөтөрдүң?атүгүлЫсрайылдынЫйыгынакаршы 23СенөзүңдүнкабарчыларыңаркылууТеңирди кордоп,мындайдедиң:“Менкөпарабаларымменен тоолордунбийиктигине,Лебанондункапталдарына чыгам,анынбийиккедрдарагын,анынэңтандалган карагайынкыйам,анынүйлөрүнө,анынчекарасына, машинасынакирем
24Менчоочунсуулардыказдым,ичтим,курчоодо калгандарыялардынбаарынбутумдунтаманымменен кургаттым
25Менмунукантипкылганымдыжанааныбайыркы убактажаратканымдыукканжоксуңбу?Сенээн шаарлардыурандыгаайландырышыңүчүн,менмуну кылдым
26Ошондуктаналардынтургундарынынкүчүазэле, үрөйүучуп,үрөйүучтуАларталаадагычөптөй, жашылчөптөй,үйдүнтөбөсүндөгүчөптөй,өсөэлекте жарылганжүгөрүдөйэле.
27Бирокменсенинтурганжериңди,чыкканыңды, киргениңдижанамагакаарыңдыбилем
28Магаболгонкаарың,ызы-чууңкулагыма жеткендиктен,менсенинмурдуңаилгичимди, ооздугумдуоозуңасалам,сенибарганжолуңменен арткакайтарам.
29Булсагажышаанболот:«Быйылөзүңөрдүн өскөндөрүнжейсиңер,экинчижылычыкканын жейсиңер.үчүнчүжылыэгип,оруп,жүзүмзарларды отургузуп,анынжемиштеринжегиле
30Жүйүтүйүнүнаманкалганкалдыктарыдагыылдый тарапкатамыржайып,жогоружемишберет.
31АнткениИерусалимденкалдыкжанаСионтоосунан качыпкутулгандарчыгатМунуСебайотТеңирдин ынтызарлыгыкылат.
32ОшонүчүнТеңирАшурпадышасыжөнүндө мындайдейт:“Албулшааргакирбейт,алжердежебе атпайт,аныналдынакалканмененкирбейт,агатосмо салбайт
33Алкелгенжолумененкайтыпкелет,булшаарга келбейт,–дейтТеңир.
34АнткениМенбулшаардысактапкалууүчүн,өзүм
2Падышалар
аныкылычмененчаап,Арменияжеринекачып кетишкен.АнынордунауулуАсархадонтаккаотурду.
20-ГЛАВА
1ОшолкүндөрүХискияөлүмгөдуушарболгон АмостунуулуЫшаяпайгамбарагакелип,мындайдеди: «Теңирмындайдейт:“Үйүңдүиреткекелтир.Анткени сенөлөсүң,жашабайсың
2Анандубалгажүзүнбуруп,Теңиргесыйынды: 3Оо,Теңир,менСениналдыңдачынжүрөктөн,таза жүрөкмененжүргөнүмдү,Сениналдыңдажакшы иштердикылганымдыазырэстейкөр.Хискиякатуу ыйлады
4Исаияортокороогочыгаэлектеэле,агаТеңирденсөз келип,мындайдеди:
5Кайракайрылып,элимдинбашчысыХискиягаайт: “АтаңДөөттүнКудайыТеңирмындайдейт:“Мен сенинсыйынуңдууктум,көзжашыңдыкөрдүм:мына, менсениайыктырам,үчүнчүкүнүТеңирдинүйүнө барасың
6Менсенинөмүрүңөонбешжылкошом.Менсени жанабулшаардыАшурпадышасынынколунан куткарамМенбулшаардыөзүмүчүнжанакулумДөөт үчүнкоргойм.
7Исаия:«Анжирденбиркесекал»,–дедиАлараны алып,кайнактынүстүнөкоюшту,алайыгыпкетти 8ХискияИсаияга:«Теңирмениайыктыратжана үчүнчүкүнүТеңирдинүйүнөбарарымдынбелгиси кандайболот?
9ОшондоЫшайамындайдеди:«Теңирдинайтканын аткаратдегенТеңирденмындайжышаанболот:көлөкө онградусалдыгажылабыжеонградусарткакетеби?
10Хискиямындайдепжоопберди:«Көлөкөнүнон градускаылдыйтүшүшүжеңилнерсе
11ОшондоЫшаяпайгамбарТеңиргежалынып жалбарды,алкөлөкөнүонградусарткажылдырды.
12ОшолубактаБабылпадышасыБаладандынуулу БеродакбаладанХискиягакатжанабелекжөнөттү, анткениалХискияныноорупжатканынуккан.
13Хискияаларгакулаксалып,өзүнүнүйүнүнбардык баалуубуюмдарын,күмүштөрүн,алтындарын,жыпар жыттуумайларын,кымбатбаалуумайларын,анын бардыккурал-жарагынжанаанынказынасынан табылганнерселердинбардыгынкөрсөттү
14ОшондоЫшайапайгамбарХискияпадышагакелип, андан:«Булкишилерэмнедешти?Аларсагакайдан келишти?Хиския:«Аларалыскыөлкөдөн,Бабылдан келишкен»,–деди
15Ал:«Сенинүйүңдөэмненикөрүштү?Хиския мындайдепжоопберди:«Менинүйүмдөэмнебар болсо,ошонунбардыгынкөрүштү. 16ИсаияХискияга:«Теңирдинсөзүнук»,–деди
17Мына,сенинүйүңдөэмнеболсо,ошонунбаары, ата-бабаларыңушулкүнгөчейинчогултканнерселери Бабылгаалыпкететурганкүндөркележатат,–дейт Теңир.
18Сендентөрөйтургануулдарыңдытартыпалышат АларБабылпадышасынынаксарайындаэбнух болушат.
19ХискияИсаияга:«СенайтканТеңирдинсөзү жакшы»,–деди.Ал:«Менинкүндөрүмдөтынчтык
20Хискиянынкалгаништери,бүткүчү,көлмө,суу өткөргүчжасап,шааргасууалыпкелгениЖүйүт падышаларынынтарыхкитебиндежазылган
21Хискияата-бабаларынакошулду,анынордунауулу Менашетаккаотурду.
21-ГЛАВА
1Менашетаккаотургандаонэкижаштаэле, Иерусалимдеэлүүбешжылпадышалыккылды.Анын энесининатыХепзибаболчу
2АлТеңирдиналдындажамаништердикылды,Теңир Ысрайылуулдарыныналдынанкуупчыкканэлдердин жийиркеничтүүиштеринкылды
3АнткениалатасыХискияталкалаганбийикжерлерди
4АлТеңирдинүйүнө:«Менөзысымымды Иерусалимгекоём»,–депайтканкурмандыкжайларын курду.
5АнанТеңирүйүнүнэкикороосунаасман кошуундарыүчүнкурмандыкчалынуучужайларды курду.
6Алуулуноткоөткөрдү,мезгилдердикөрсөттү, сыйкырлардыколдонду,таанышрухтарменен сыйкырчылармененмамилекылды.
7Ананалүйгөжасагантокоюнуноюпжасалган бурканынорнотту,алжөнүндөТеңирДөөткөжана анынуулуСулаймангамындайдеди:«Мен Ысрайылдынбардыкурууларынантандапалганушул үйдөжанаИерусалимдеөзысымымдытүбөлүккө калтырам.
8Меналардыната-бабаларынабергенжерден Ысрайылдынбуттарынмынданарыжылдырбайм Эгердеаларменаларгабуйруганымдынбардыгын жанакулумМусабуйруганбардыкмыйзамды аткарышса
9Бирокаларукпайкоюшту,МенашеалардыТеңир Ысрайылуулдарыныналдындажоккылганэлдерден дажамандыккаазгырды
10ТеңирӨзүнүнкулдарыпайгамбарлараркылуу мындайдеди:
11АнткениЖүйүтпадышасыМенашемындай жийиркеничтүүиштердикылды,өзүнөнмурунболгон аморлуктардынбаарынандажамандыккылды, Жүйүттүдаөзүнүнбуркандарымененкүнөөгө
12ОшондуктанЫсрайылдынКудай-Теңиримындай
2Падышалар
14Менөзмурасымдынкалдыгынташтап,аларды душмандарынынколунасалыпберем.Аларбардык душмандарынаолжожанаолжоболушат
15Анткениаларата-бабаларыМисирденчыккан күндөнбаштап,ушулкүнгөчейинменинкөзалдымда жамаништердикылып,меникаардантыпкелишет 16МенашеИерусалимдибирчетиненэкинчичетине чейинтолтургуча,күнөөсүзканынкөптөктү.Алөз күнөөсүнөнтышкары,Теңирдинкөзалдындажаман иштердикылып,Жүйүттүкүнөөгөбатырды
17Менашенинкалгаништери,анынбардыккылган иштери,кылганкүнөөлөрүЖүйүтпадышаларынын тарыхкитебиндежазылганэмесбеле?
18Менашеата-бабаларынакошулду,сөөгүөзүйүнүн бакчасына,Узабагынакоюлду,анынордунауулу Амонпадышаболду.
19Амонтаккаотурганда,жыйырмаэкижаштаэле,ал ИерусалимдеэкижылпадышачылыккылдыАнын энесининатыМешулеметболчу,ЖотбалыкХаруздун кызы
20АлатасыМенашедейболуп,Теңирдинкөзалдында жамаништердикылды.
21Алатасыкандайжолмененжүрдү,ошондойэле атасыкызматкылганбуркандаргакызматкылып, аларгатаазимкылды.
22Алата-бабаларынынКудай-Теңиринташтап, Теңирдинжолумененжүргөнжок
23Амондункулдарыагакаршысүйлөшүп,падышаны өзүйүндөөлтүрүштү
24ОшолжердинэлиАмонпадышагакаршыкутум уюштургандардынбаарынөлтүрүштү.Алжердинэли анынордунауулуЖошияныпадышакылыпкоюшту
25АмондункалгаништериЖүйүтпадышаларынын тарыхкитебиндежазылганэмеспи?
26АнынсөөгүУзабагындагымүрзөгөкоюлду,анын ордунауулуЖошияпадышаболду
22-ГЛАВА
1Жошиятаккаотургандасегизжаштаэле,ал Иерусалимдеотузбиржылпадышачылыккылды АнынэнесининатыЖедидаболчу,албоскаттык Адаянынкызыболчу.
2АлТеңирдинкөзалдындатуураиштердикылды, атасыДөөттүнжолумененжүрдү,оңгода,солгода бурулганжок.
3Жошияпадышанынбашкаруусунунонсегизинчи жылындападышаАзалиянынуулу,Мешуламдынуулу, катчыШапандыТеңирдинүйүнөжиберип,мындай деди:
4БашкыыйыккызматкылуучуХилкиягабар,ал Теңирдинүйүнөалыныпкелингенкүмүштөрдү чогултушүчүн,эшиккайтаруучуларэлденчогулткан 5АлараныТеңирдинүйүнкөзөмөлдөөчүиштерди жасагандардынколунаберишсин,Теңирдинүйүндөгү иштердижасагандарга,үйдүнтешиктериноңдооүчүн беришсин.
6Жыгачусталарга,куруучуларга,ташташтоочуларга, үйдүоңдооүчүнжыгачмененкыйылганташсатып
7Бирокаларөздөрүнүнколунатүшкөнакчаныэсепке
8БашкыыйыккызматкылуучуХилкиякатчыШапанга:
9КатчыШапанпадышагакелип,падышагадагыбир
табылганакчанычогултуп,Теңирүйүнүнишин көзөмөлдөгөндөрдүнколунасалыпберишти.
10КатчыШапанпадышага:«ДинкызматчыХилкия магакитепберди»,–дедиШапананыпадышанын алдындаокупберди
11Падышамыйзамкитебиндегисөздөрдүуккандан кийин,кийиминайрыпжиберди.
12ПадышаыйыккызматкылуучуХилкияга,Шапан уулуАхикамга,МихейдинуулуАкборго,катчы ШапангажанападышанынкулуАсахиягамындайдеп буйрукберди:
13Баргыла,менүчүн,элүчүнжанабүтЖүйүтэли үчүнбулкитептинсөздөрүжөнүндөТеңирден сурагыла,анткениТеңирдинбизгекаарыкатуу, анткенибиздината-бабаларыбызбулкитептин сөздөрүнукпай,бизжөнүндөжазылгандардын
14Ошентип,ыйыккызматкылуучуХилкия,Ахикам, Акбор,ШапанжанаАсахиякийимкайтаруучу Хархастынуулу,ТикванынуулуШалумдунаялы
15Аялаларгамындайдеди:«ЫсрайылдынКудайТеңиримындайдейт:“Силердимагажибергенкишиге айткыла.
16Теңирмындайдейт:«Мына,Менбулжергежана анынтургундарынажамандыкалыпкелем,Жүйүт падышасыокуганкитептинбардыксөздөрүн.
17Анткениалармениташтап,башкакудайларга жыпаржыттуузаттүтөтүштүОшондуктанбулжерге менинкаарымкайнап,өчпөйт.
18БирокТеңирденсурашүчүнсенижибергенЖүйүт падышасынамындайдепайт:“ЫсрайылдынКудайТеңиримындайдейт:“Сенуккансөздөрүңүчүн. 19Жүрөгүңназикболгондуктан,булжердижанаанын тургундарынакаршыайтканымдыукканда,Теңирдин алдындамоюнсунгансың,аларээнкалат,каргышка калат,кийимиңдиайрып,мениналдымдаыйладың Мендасениуктум,–дейтТеңир
20Мына,Менсениата-бабаларыңачогултам,сен болсобейпилдикмененкөрүңөчогултуласыңМенбул жергеалыпкелетурганжамандыктынбаарынсенин көзүңкөрбөйтАларпадышагадагыбиржолукабар беришти
23-ГЛАВА
1Падышакишижиберди,аларагаЖүйүтменен
2Падышалар
3Падышамамынынжанындатуруп,Теңирдиээрчип жүрүшүчүн,Аныносуяттарын,Анынкөрсөтмөлөрүн жанакөрсөтмөлөрүнбүтжүрөгү,бүтжаныменен аткарышүчүн,булкитептежазылганбулкелишимдин сөздөрүнаткарууүчүнТеңирдиналдындакелишим түздүОшондобүтэлкелишимгетурушту 4ПадышабашкыыйыккызматкылуучуХилкияга, экинчидаражадагыыйыккызматкылуучуларгажана эшиккайтаруучуларгаТеңирдинийбадатканасына Баалга,токоюнажанабүтасманкошуундарына жасалганидиштердинбаарыналыпчыгуунубуйруду, алардыИерусалимдинсыртында,Кидрон талааларындаөрттөпжиберди,алардыБетон талаасынаташтады
5АлЖүйүтпадышаларыЖүйүтшаарларындагыбийик жерлердежанаИерусалимдинтегерегиндегижерлерде жыпаржыттуузаттүтөтүүнүбуйруганбурканга табынгандинкызматчылардыкыйраттыБаалга,күнгө, айга,планеталаргажанабүтасманкошуундарына жыпарзаттүтөгөндөр
6АлТеңирдинүйүнөндарыяныИерусалимдин сыртындагыКидронөзөнүнөалыпчыгып,Кидрон өзөнүнөөрттөп,анымайдалап,майдалап,анын порошокунэлуулдарынынмүрзөлөрүнөчачты 7АнаналТеңирүйүнүнжанындагысодомдуктардын үйлөрүнталкалады,алжердеаялдартокоюүчүн асмалардытокупжатты
8АлЖүйүтшаарларынанбардыкыйыккызмат кылуучулардыалыпчыгып,ГебаданБейер-Шебага чейиныйыккызматкылуучуларжыпарзаттүтөткен бийикжерлердибулгады,шаардынбашкаруучусу Жашыянындарбазасынынкиреберишиндеги,шаардын дарбазасынынжанындагыадамдынсолжагындагы дарбазалардынбийикжерлеринталкалады.
9БирокбийикжерлердегидинкызматчыларТеңирдин Иерусалимдегикурмандыкчалынуучужайына келишкенжок,аларбиртуугандарынынарасында ачыткысызнанжешти
10ЭчкимөзүнүнуулунжекызынМолеккеотко өткөрбөшүчүн,Иномуулдарынынөрөөнүндөгү Топеттибулгады
11АлЖүйүтпадышаларыкүнгөбергенжылкыларды Теңирүйүнүнкиреберишинде,тегерек-четтеги камакчыНатанмелектинбөлмөсүнүнжанынаналып кетип,күндүнмайданарабаларынөрттөпжиберди
12ЖүйүтпадышаларыАхаздынүстүнкүбөлмөсүнүн үстүндөгүкурмандыкчалынуучужайлардыжана ТеңирүйүнүнэкикороосунаМенашежасаган курмандыкчалынуучужайлардыпадышаталкалап, алардыталкалап,алардынчаңынКидрондарыясына чачты
13ЫсрайылпадышасыСулаймансидондуктардын жийиркеничтүүишиАшторетүчүн,мааптыктардын жийиркеничтүүишиКемошүчүнжанаамондуктардын жийиркеничтүүишиМилкомүчүнкурган Иерусалимдиналдындагы,бузулгантоонуноң жагындагыбийикжерлердидефилдикпадышакылды. 14Албуркандардыталкалап,бактардыкыйып,
17Ананал:«Менкөрүптурганбулкандайнаам? Шаардынкишилериага:«БулЖүйүтжеринен келген,Бейтелдегикурмандыкчалынуучужайга каршыкылганыңдыжарсалганКудайдынкишисинин мүрзөсү»,–дешти
18Ал:«Аныжайынакойгулаэчкимдинсөөктөрүн кыймылдатпасын.Ошентип,анынсөөгүнСамариядан чыкканпайгамбардынсөөктөрүмененбирге калтырышты
19ЫсрайылпадышаларыТеңирдикаардантууүчүн, Самарияныншаарларындагыбийикжерлердинбардык үйлөрүнЖошиятартыпалып,Бейтелдекылган иштерининбаарынкылды.
20Ананалжердегибийикжерлердегиыйыккызмат кылуучулардынбаарынкурмандыкчалынуучу жайлардынүстүндөөлтүрүп,адамдардынсөөктөрүн өрттөп,Иерусалимгекайтыпкелди
21Падышабүтэлгемындайдепбуйрукберди:«Бул келишимкитебиндежазылгандай,Кудай-Теңириңе арналганПасахмайрамынөткөргүлө
22Ысрайылдысоттогонбийлердинубагындада,
даубагындамындайПасахмайрамыболгонэмес 23БирокЖошияпадышанынбашкаруусунунон сегизинчижылындабулПасахИерусалимдеТеңирге арналыпөткөрүлдү
24ЫйыккызматкылуучуХилкияТеңирдинүйүнөн тапканкитептежазылганмыйзамдынсөздөрүнаткаруу үчүн,ЖошияЖүйүтжериндежанаИерусалимде чалгындалганрухийкызматчыларды,сыйкырчыларды, буркандарды,буркандардыжанабардык жийиркеничтүүнерселердижоккылды
25АныналдындаМусанынмыйзамыбоюнча,бүт жүрөгү,бүтжаны,бүткүчүмененТеңиргекайрылган падышадайболгонэмесАнданкийиндаагаокшош болгонжок
26БирокТеңирЖүйүткөкаарыкайнаганкатуу каарынанкайтканжок,анткениМенашеаныаркандай кыжырданткан
27ОшондоТеңирмындайдеди:«Ысрайылдыкандай кыйратсам,Жүйүттүдакөзалдымданжоккылам,Мен тандапалганбулшаардыжана«Менинысымымошол жердеболот»,–депайтканүйдүкулатам
28Жошиянынкалгаништерижанаанынбардык иштериЖүйүтпадышаларынынтарыхкитебинде
29АнынкүндөрүндөМисирпадышасыфараоннехо
2Падышалар
атыХамуталэле,алЛибналыкЖеремиянынкызы болчу.
32Алата-бабаларыкылгандай,Теңирдинкөзалдында жамаништердикылды.
33Фараон-НехоИерусалимдепадышачылыккылбашы үчүн,аныХаматжериндегиРибладегенжергетоп кылыпкойдуЖердижүзталанткүмүшжанабир таланталтынсалыккакоюңуз.
34ФараоннехоЖошиянынуулуЭлиакимдиатасы Жошиянынбөлмөсүнөпадышакылып,анынатын Жаякимдепатадыда,Жаахаздыалыпкетти,ал Мисиргекелип,ошолжердекөзжумду
35Жаякимкүмүшмененалтындыфараонгоберди. Бирокфараондунбуйругубоюнча,алжердисалыкка салып,фараондунбуйругубоюнча,алжердинэлинин алтын-күмүштөрүнфараон-Нехогоберишүчүн,ар бириненөзсалыктарынажарашаөндүрүпалды 36Жаякимтаккаотургандажыйырмабешжаштаэле АлИерусалимдеонбиржылпадышачылыккылды. АнынэнесининатыЗебудаболчу,РумалыкПедаянын кызы
37Алата-бабаларыкылгандай,Теңирдинкөзалдында жамаништердикылды
24-ГЛАВА
1АнынкүндөрүндөБабылпадышасыНебухаданасар келип,Жаякимагаүчжылкулболуп,агакаршы
козголоңчыгарды
2Теңирагакаршыказдимдиктердин,сириялыктардын, мааптыктардынжанаамондуктардынкошуундарын жиберип,ТеңирдинӨзкулдары,пайгамбарлар аркылууайткансөзүбоюнча,алардыЖүйүткөкаршы жиберди.
3Теңирдинбуйругубоюнча,Менашенинкылган бардыккүнөөлөрүүчүнЖүйүттүанынкөзалдында жоккылышүчүн,булишболду.
4Алтөккөнжазыксызканүчүнда,анткениал ИерусалимдижазыксызкангатолтурганМунуТеңир кечирбейт.
5Жаякимдинкалгаништерижанаанынбардык иштериЖүйүтпадышаларынынтарыхкитебинде жазылганэмеспи?
6Жаякимата-бабаларынакошулду,анынордунауулу Жаякинпадышаболду
7Мисирпадышасыдагыөзжериненчыкканжок, анткениБабылпадышасыМисирдарыясынанЕвфрат дарыясыначейинМисирпадышасынатиешелүү нерселердинбардыгынтартыпалган
8Жаякинтаккаотурганда,онсегизжаштаэле,ал ИерусалимдеүчайпадышачылыккылдыАнын энесининатыНехуштаболчу,алИерусалимдик Элнатандынкызыболчу
9Алатасыкылгандай,Теңирдинкөзалдындажаман иштердикылды
10ОшолубактаБабылпадышасыНебухаданасардын кулдарыИерусалимгекаршычыгышты,шааркурчоого алынды
11БабылпадышасыНебухаданасаршааргакаршы келип,анынкулдарыаныкурчоогоалышты. 12ЖүйүтпадышасыЖаякинөзү,энеси,кулдары,
талкалапсалды
14АлбүтИерусалимди,бардыктөрөлөрдү,бардыкэр жүрөккишилерди,онмиңтуткундарды,бардык усталармененусталардыалыпкетти
15АлЖаякиндиБабылга,падышанынэнесин, аялдарын,анынаскербашчыларын,алжердин күчтүүлөрүн,ИерусалимденБабылгатуткундап кеткендердиалыпкетти
16Бабылпадышасыбардыккүчтүүкишилерди,жети миңкишини,усталармененусталардынмиңдегенин, күчтүүжанасогушкажарактуулардынбаарынБабылга туткундапкетти 17Бабылпадышасыанынордунаатасынынбир тууганыМатанияныпадышакылып,анынатынСиткия депөзгөрттү
18Ситкиятаккаотурганда,жыйырмабиржаштаэле, алИерусалимдеонбиржылпадышачылыккылды АнынэнесининатыХамуталэле,алЛибналык Жеремиянынкызыболчу.
19АлЖаякимкылгандай,Теңирдинкөзалдында жамаништердикылды
20АнткениТеңирдинкаарымененСиткияИерусалим мененЖүйүттүӨзүнүналдынанкуупчыккангачейин, Бабылпадышасынакаршыкозголоңчыгарды
25-ГЛАВА
1Анынбашкаруусунунтогузунчужылы,онунчу айдынонунчукүнү,БабылпадышасыНебухаданасар бүткошуунумененИерусалимгекелип,агакаршы согушту.Аларанынтегерегинечептердикурушту.
2ШаарСиткияпадышанынбашкаруусунунон биринчижылыначейинкурчоогоалынган
3Төртүнчүайдынтогузунчукүнүшаардаачарчылык өкүмсүрүп,алжердинэлиненанжокболду
4Шаарталкаланып,бардыкжоокерлертүничинде падышанынбакчасынынжанындагыэкидубалдын ортосундагыдарбазажолумененкачыпжөнөштү 5Каздимдердинаскерлерипадышанынартынанкууп жетип,аныЖерихонунтүздүгүнөнкуупжетип барышты,анынбүтаскерианданчачырапкетти 6Ошентип,аларпадышаныкармап,Риблага,Бабыл падышасынаалыпбарыштыАларагаөкүм чыгарышты
10Сакчылардынбашчысымененболгонказдимдердин бүтаскерлериИерусалимдиндубалдарынтегерете талкалашты
11ШаардакалганэлдижанаБабылпадышасынын колунатүшүпкалганкачкындарды,элдинкалдыгы мененсакчылардынбашчысыНебузараданалыпкетти 12Алэмисакчылардынбашчысыошолжердин жакырларынанжүзүмчүлүкмененбагбанчылыкка калтырды
13Теңирүйүндөгүжезмамыларды,Теңирүйүндөгү жезмамыларды,жездеңиздиказдимдерталкалап, алардынжездеринБабылгаалыпкетишти
14Аларкызматкылганказандарды,күрөктөрдү, кашыктарды,кашыктардыжанабардыкжезидиштерди алыпкетишти
15Ошондосакчылардынбашчысыотказандарды, табактардыжанаалтындан,күмүштөн,күмүштөн жасалганбуюмдардыалыпкетти
16СулайманТеңирдинүйүүчүнжасаганэкимамы, бирдеңизжанатамандарыбулидиштердин бардыгынынжезсалмагыжокболчу
17Бирмамынынбийиктигионсегизчыканак,анын үстүнкүкапчыгыжезденболгонАлэмигүлчамбарлар, тегерететегеретежезденжасалгананарлар 18Сакчылардынбашчысыбашкыыйыккызмат кылуучуСераяны,экинчидинкызматчыСепанияны жанаэшиктинүчкароолчусуналды 19Ананалшаарданаскербашчыларынадайындалган бираскербашчыныжанашаардантабылган падышаныналдындагыбешкишини,алжердинэлин чогултканкошуундунбашкыкатчысынжанашаарда табылганжердинэлиненалтымышкишиниалды 20СакчылардынбашчысыНебузараданбулардыалып, БабылпадышасынаРиблагаалыпкелди.
21БабылпадышасыалардыХаматжериндегиРибла дегенжердекырыпсалдыОшентип,Жүйүтөз жериненсүрүлүпкетти.
22БабылпадышасыНебухаданасарЖүйүтжеринде калганэлдердинүстүнөнШапандынуулу,Ахикамдын уулуГедалияныбашчыкылыпкойду.
23БабылпадышасыГедалияныбашкаруучукылып койгонунбүтаскербашчылары,аларжанаалардын кишилериугушканда,ГедалиягаНетаниянынуулу Ысмайыл,КареахтынуулуЖоханан,нетопаттык ТанхуметтинуулуСераяжанаалардынЯазахтынуулу СераяжанаалардынкишилериМиспагакелишти. 24Гедалияаларгажанаалардынкишилеринеантберип, мындайдеди:«Каздимдердинкулуболупкалуудан коркпогулаБулжердежашап,Бабылпадышасына кызматкылгылажанасагажакшыболот
25ЖетинчиайдападышанынтукумунанЭлишама уулу,НетаниянынуулуЫсмайылонкишисименен келип,ГедалияныжанаанымененбиргеМиспада жүргөнжүйүттөрдүжанаказдимдердиөлтүрдү
26Бүтэл,кичинесида,чоңуда,аскербашчылары, каздимдерденкоркуп,ордунантуруп,Мисирге келишти.
27ЖүйүтпадышасыЖаякинтуткунгатүшкөнүнүн отузжетинчижылы,онэкинчиайдынжыйырма