Krio - The Proverbs of King Solomon

Page 1


Prɔvabs

CHAPTER1

1Sɔlɔmɔn,wenaDevidinpikin,wenakiŋnaIzrɛl,in prɔvabdɛn;

2Fɔnosɛnsɛntich;fɔnodiwɔddɛnwepɔsinkin ɔndastand;

3Fɔgɛtsɛns,fɔdutintret,fɔjɔj,ɛnfɔduwetinrayt;

4Fɔgisɛnstodiwandɛnwenɔgɛtsɛns,todiyɔŋmanno ɛngɛtsɛns

5Pɔsinwegɛtsɛnsgoyɛri,ɛnigolanmɔ;ɛnpɔsinwegɛt sɛnsgogɛtadvaysdɛnwegɛtsɛns

6Fɔɔndastandwanparebul,ɛndiweawdɛndeɛksplen am;diwɔddɛnwediwandɛnwegɛtsɛns,ɛndɛndakwɔd dɛn

7FɔfredPAPAGƆDnadibigininfɔno,bɔtfulmandɛn nɔdeteksɛnsɛntich.

8Mipikin,yɛriwetinyupapatɛlyufɔdu,ɛnnɔlɛfyu mamainlɔ

9Dɛngobifaynfayntinfɔyuedɛnchendɛngoderawnd yunɛk

10Mipikin,ifpipuldɛnwedesindemekyuwantfɔdu sɔntin,yunɔgrifɔdudat.

11Ifdɛnse,‘Kamwitwi,lɛwiwetfɔblɔd,lɛwiaydfɔdi wandɛnwenɔdunatinfɔnatin

12Lɛwiswɛladɛnlayflayfwanlɛkgrev;ɛnwɛl,lɛkdi wandɛnwedegodɔŋnadiol

13Wigofɛnɔldivalyutindɛn,wigoful-ɔpwiosdɛnwit tif.

14Putyulɔtbitwinwi;lɛwiɔlgɛtwanpɔs:

15Mipikin,nɔwakawitdɛnnarod;nɔmekyufutkɔmɔt nadɛnrod:

16Dɛnfutderɔngodubad,ɛndɛnderɔnblɔdkwikkwik wan

17Fɔtru,nafɔnatindinɛtdeskatanaɛnibɔdinyay.

18Ɛndɛndewetfɔdɛnyonblɔd;dɛnkinaydfɔdɛnyon layf

19Nasoɛnibɔdiwewantfɔgɛtmɔnikindu;wedetekdi wandɛnwegɛtaminlayf

20Waizdekraynado;idetɔkinvɔysnastrit.

21Idealanadibigplesusaypipuldɛnkingɛda,nadiget dɛnweopin

22Unawenɔgɛtsɛns,awlɔngunagolɛkfɔdutin?ɛndi wandɛnwedeprovokkingladifɔdiwandɛnwede provokdɛn,ɛndiwandɛnwenɔgɛtsɛnsetfɔno?

23Unatɔnunaweakɔrɛktuna,agotɔnmispirittouna,a gomekunanomiwɔddɛn

24Nabikɔsakɔl,bɔtunanɔgri;Adɔnesmian,ɛnnɔbɔdi nɔbisinbɔtam;

25Bɔtunanɔgrifɔtekɔlditindɛnweadɔntɛlunafɔdu, ɛnunanɔwantfɔkɔrɛktmi

26Misɛfgolaffɔyubadtin;Agoprovokweyufredkam;

27Weunafredgokamlɛkdawt,ɛnunadɔnawetanlɛk bigbigbriz;weprɔblɛmɛnpwɛlatgokampanuna

28Dɔndɛngokɔlmi,bɔtanɔgoansa;dɛngolukfɔmi kwikkwikwan,bɔtdɛnnɔgofɛnmi

29DɛnnɔbinlɛkfɔnobɔtGɔd,ɛndɛnnɔbindisaydfɔ fredPAPAGƆD.

30Dɛnnɔbingriwitɛniadvaysweabindetɛldɛn,dɛnnɔ bintekɔldikɔmɛntdɛnweabindekɔs

31Sodɛngoitdifrutwedɛndedu,ɛndɛngoful-ɔpwit wetindɛnwant

32Diweawpipuldɛnwenɔgɛtsɛnsgotɔndɛnbakpan dɛn,gokildɛn,ɛndiprɔfitwepipuldɛnwenɔgɛtsɛnsgo gɛtgodɔnawewitdɛn

33Bɔtɛnibɔdiwelisintomigodesef,ɛninɔgofredbad.

CHAPTER2

1Mipikin,ifyugrifɔtekmiwɔddɛn,ɛnaydmilɔdɛn wityu;

2Sodatyugoputyuyespansɛnsɛnputyuatfɔ ɔndastand;

3Yɛs,ifyualafɔno,ɛnesyuvɔysfɔɔndastand;

4Ifyudelukfɔamlɛksilvaɛnlukfɔamlɛkjɛntriweayd;

5DɔnyugoɔndastanddifredweyudefredPAPAGƆD, ɛnyugonobɔtGɔd

6PAPAGƆDdegisɛns,nainmɔtdekɔmɔtnainmɔtfɔ noɛnɔndastand

7Ideputgudsɛnsfɔdiwandɛnwededuwetinrayt,ɛni dekɔbadiwandɛnwedewakatret.

8Idekipdirodfɔjɔj,ɛnidekipdirodfɔinoliwandɛn 9Dɔnyugoɔndastandwetinrayt,fɔjɔj,ɛnfɔduwetin rayt;yes,evrigudrod.

10Wesɛnsgoinsayyuat,ɛnnotinfaynfɔyusol;

11Disɛnsgoprotɛktyu,ɛnɔndastandingokipyu

12Fɔsevyufrɔmdiwikɛdmaninwe,frɔmdimanwede tɔkbad

13Dɛndelɛfdiroddɛnwetinaptrangawan,fɔwakanadi roddɛnwedak;

14Dɛnkingladifɔdubad,ɛndɛnkingladifɔdibadwe awwikɛdpipuldɛndedubad;

15Dɛnroddɛnkrɔs,ɛndɛnderɔtinnadɛnrod

16Fɔsevyufrɔmdistrenjauman,frɔmdistrenjawede tɔkfayntoam;

17Ilɛfdipɔsinwedegaydamweiyɔŋ,ɛnfɔgɛtdi agrimɛntweinGɔdbinmek

18Inosdegofɔday,ɛninroddegotodayman.

19Nɔbɔdinɔgokambak,ɛnnɔoldiroddɛnwedegilayf 20Sodatyugowakanadirodwegudpipuldɛndewaka, ɛnkipdirodfɔdiwandɛnwededuwetinrayt.

21Diwandɛnwededuwetinraytgodenadiland,ɛndi wandɛnwepafɛktgodede

22Bɔtdɛngodɔnawewitdiwikɛdwandɛnnadiwɔl,ɛn dɛngopuldiwandɛnwededubad

CHAPTER3

1Mipikin,nɔfɔgɛtmilɔ;bɔtmekyuatduwetinatɛlyu fɔdu.

2Dɛngoadlɔngdez,lɔnglayf,ɛnpis

3Nɔmeksɔri-atɛntrutlɛfyu,taydɛnnayunɛk;raytdɛn naditebulnayuat.

4SoGɔdɛnmɔtalmangolɛkyuɛnɔndastandgudgudwan 5YufɔaboppanPAPAGƆDwitɔlyuat;ɛnnɔledɔmpan yuyonɔndastandin.

6Yufɔnoampanɔlyuwedɛn,ɛnnaingoshoyuroddɛn 7Nɔgɛtsɛnsnayuyonyay,fredPAPAGƆDɛnlɛffɔdu bad.

8Igobiwɛlbɔdifɔyunɛf,ɛnmarɔtoyubondɛn 9ƆnaPAPAGƆDwityuprɔpatiɛnwitdifɔsfrutfɔɔldi tindɛnweyudɔnplant.

10Nasoyustɔdɛngoful-ɔpwitbɔkubɔkuwayn,ɛnyu prɛsgobɔswitnyuwayn.

11Mipikin,nɔtekPAPAGƆDkɔrɛktpɔsin;ɛnnɔtayawe idekɔrɛktam:

12DiwanwePAPAGƆDlɛk,idekɔrɛkt;ivinlɛkpapa wenainpikinweigladifɔ

13Dipɔsinwedefɛnsɛnsɛndipɔsinwegɛtsɛns,gɛt gladi-at.

14Ditinwedɛndesɛl,bɛtɛpasditindɛnwedɛndesɛl witsilva,ɛndibɛnifitwedɛngɛtpasfayngold

15Ivalyupasrubi,ɛnɔlditindɛnweyuwantnɔfɔ kɔmpiatoam

16Lɔngdezdenainraytan;ɛnnainlɛftan,igɛtjɛntriɛn ɔnɔ

17Diweawidedutinnatindɛnwedemekigladi,ɛnɔl diroddɛnweidewakanakolat.

18Natikwedegilayftodiwandɛnweolam,ɛnɛnibɔdi wedekipamgɛtgladi-at

19PAPAGƆDinsɛnsdɔnmekdiwɔl;naweiɔndastand, imekdiɛvintinaptrangawan

20Nabikɔsinosedidipplesdɛndɔnbrok,ɛndiklawd dɛndedrɔpdɔŋdidyu.

21Mipikin,lɛdɛnnɔkɔmɔtniayuyay

22Nasodɛngobilayftoyusolɛngudnɛstoyunɛk

23Dɔnyugowakanayurodsefwan,ɛnyufutnɔgostɔp.

24Weyuledɔm,yunɔgofred,yugoledɔmɛnyuslipgo swit

25Unanɔfredfɔfredwantɛmwantɛm,ɛnnɔfreddiwikɛd pɔsinwegopwɛlweikam

26PAPAGƆDgomekyugɛtkɔnfidɛns,ɛnigoprotɛktyu futfɔmekdɛnnɔolyu.

27Nɔkipgudtinfrɔmdiwandɛnweifɔduam,weyuan gɛtpawafɔduam

28Nɔtɛlyunebase,‘Go,kambak,ɛntumaraagogi;we yugɛtamniayu

29Nɔmekbadtinfɔyukɔmpin,bikɔsideniayu

30Nɔtraywitpɔsinwenɔgɛtwanrizin,ifinɔduɛnibad tintoyu

31Nɔjɛlɔsdipɔsinwedemekyusɔfa,ɛnnɔpikɛniwan paninwedɛn.

32BikɔsPAPAGƆDetpɔsinwedemeklɛkseinɔwant, bɔtinsikritdewitdiwandɛnwededuwetinrayt

33PAPAGƆDinswɛdenadiwikɛdwaninos,bɔtide blɛsdiwandɛnwededuwetinrayt

34Fɔtru,ideprovokdiwandɛnwedeprovokam,bɔtide dugudtodiwandɛnweɔmbul.

35Diwandɛnwegɛtsɛnsgogɛtglori,bɔtshemgomek pipuldɛnwenɔgɛtsɛnsgobifo.

CHAPTER4

1Unapikindɛn,unafɔyɛriwetinpapadetɛluna,ɛnpe atɛnshɔntowetinunadeɔndastand

2Adetichunagudgudwan,unanɔfɔlɛfmilɔ

3Minabinmipapainpikin,abinrililɛkmiɛnmimama inwangrenbinlɛk

4Itichmibakɛntɛlmise:“Lɛyuatkɔntinyufɔtɔkwetin adetɔk

5Gɛtsɛns,gɛtsɛns,nɔfɔgɛtam;ɛnunanɔfɔgripandi wɔddɛnweadetɔknamimɔt.

6Nɔlɛfam,ɛnigoprotɛktyu,lɛkam,ɛnigokipyu

7Waiznadimentin;so,gɛtsɛns,ɛnwitɔlwetinyugɛt, gɛtsɛns.

8Esamɔp,ɛnigomekyuay,igomekyuɔnɔ,weyuɔg am.

9Igogiyuedfaynfayntin,igogiyukrawnwegɛtglori. 10Omipikin,yɛriwetinadetɔk;ɛndiiadɛnweyugoliv gobɔku

11Adɔntichyudiwewegɛtsɛns;Adɔnlidyunadirayt roddɛn

12Weyudego,yustɛpnɔgostrɛch;ɛnweyuderɔn,yu nɔgostɔp”

13Unaolditindɛnweyudelankwikkwikwan;lɛinɔgo: kipam;bikɔsnainnayulayf.

14Unanɔgonawikɛdpipuldɛnrod,ɛnnɔgonawikɛd pipuldɛnrod

15Avɔydam,nɔpasam,tɔnfrɔmam,ɛnpasam.

16Dɛnnɔdeslippasnɔmɔdɛndubad;ɛndɛnkinpuldɛn slip,pasnɔmɔdɛnmeksɔmpipuldɛnfɔdɔm

17Dɛndeitdibredwedemekwikɛdtin,ɛndrinkdiwayn wedemekpipuldɛndefɛt

18Bɔtdirodfɔdiwanwededuwetinrayttanlɛklaytwe deshayn,wedeshaynmɔɛnmɔtedidewepafɛkt.

19Diweawwikɛdpipuldɛndewakatanlɛkdaknɛs,dɛn nɔnowetindɛndestɔp

20Mipikin,peatɛnshɔntowetinadetɔk;putyuyespan wetinadetɔk

21Lɛdɛnnɔkɔmɔtniayuyay;kipdɛnnayuat

22Dɛnnalayftodiwandɛnwedefɛndɛn,ɛnnawɛlbɔdi fɔɔldɛnbɔdi

23Kipyuatwitɔlyuat;bikɔsnainsayde,ditindɛnwe deapinnalayfdekɔmɔt.

24Putyumɔtwedemekyuvɛks,ɛnputlipdɛnwenɔ fayn,wedefafrɔmyu

25Mekyuyaylukrayt,ɛnmekyuyaylidlukstretbifoyu.

26Tinkbɔtdirodweyufutdewaka,ɛnmekɔlyuroddɛn strɔng

27Nɔtɔntoyuraytanɔtoyulɛftan,pulyufutpanbadtin.

CHAPTER5

1Mipikin,peatɛnshɔntomisɛns,ɛnbutuyuyestomi ɔndastandin

2Sodatyugotektɛmtinkgudwan,ɛnyulipdɛngo kɔntinyufɔno

3Nastrenjaumaninlipdɛnkindrɔplɛkɔni,ɛninmɔtkin smɔlpasɔyl.

4Bɔtinɛndbitalɛkwomwud,shaplɛksɔdwegɛttuɛj

5Infutgodɔŋteiday;instɛpdɛndeolnaɛlfaya.

6Fɔmekyunɔtinkbɔtdirodwedegilayf,inroddɛnde muv,sodatyunɔgoebulfɔnodɛn

7Sounapikindɛn,lisintominaw,ɛnunanɔkɔmɔtbiɛn diwɔddɛnweadetɔk.

8Rimovyurodfafrɔmam,ɛnnɔkamniadidomɔtnain os

9Soyunɔgogiyuɔnɔtoɔdapipuldɛnɛnyuiatodiwan dɛnwededubad

10Sodatstrenjanɔgoful-ɔpwityujɛntri;ɛnyuwokdena strenjainos;

11Ɛnyudekraylas,weyubɔdiɛnyubɔdidɔn

12Ɛnunatɛlunase:“Adɔnetdiweawdɛndetichmi,ɛn miatnɔlɛkfɔkɔrɛktpɔsin;

13Ɛnanɔobemitichadɛnvɔys,ɛnanɔmekmiyestodi wandɛnwedetichmi!

14Ibinlɛfsmɔlfɔlɛadubadtinnadikɔngrigeshɔnɛndi kɔngrigeshɔn.

15Drinkwatanayuyonwatawɛl,ɛnwatawederɔnkɔmɔt nayuyonwɛl

16Mekyuwatawɛldɛnskataɔlsay,ɛnmekwatarivadɛn skatanadistritdɛn.

17Mekdɛnjɔsbiyuyon,ɛnlɛdɛnnɔbistrenjawityu

18Lɛblɛsinyuwatawɛl,ɛngladiwityuwɛfweyuyɔŋ

19Mekitanlɛkshipwegɛtlɔvɛnwedemekifayn;mek inbɔdisatisfayyuɔltɛm;ɛnbiravishedyuɔltɛmwitinlɔv 20Ɛnwetinmekmipikin,strenjaumangodumamiɛn dadibiznɛswityuɛnɔgstrenjainbɔdi?

21DiweawmɔtalmandewakadebifoPAPAGƆDinyay, ɛnidetinkbɔtɔlwetinidedu.

22Dibadtindɛnweidugotekdiwikɛdpɔsininsɛf,ɛn dɛngoolamwitinsindɛnkɔd

23Igodaywedɛnnɔtɛlamfɔduam;ɛnweiful-ɔpwit bɔkubɔkutindɛn,igorɔnawe

CHAPTER6

1Mipikin,ifyushɔfɔyupadi,ifyunakyuanwitstrenja, 2Yudetrapwitdiwɔddɛnweyudetɔk,yudetekyuwit diwɔddɛnweyudetɔk

3Dudisnaw,mipikin,ɛnsevyusɛfweyukamnayupadi inan;go,putyusɛfdɔŋ,ɛnmekshɔseyupadi.

4Nɔgiyuyayslip,ɛnnɔsliptoyuyaylid

5Sevyusɛflɛkswɛlinfrɔmdiɔntinmaninan,ɛnlɛkbɔd frɔmdipɔsinwedefɛnbɔdinan.

6Yuweslev,gotodiant;tinkbɔtinwedɛn,ɛngɛtsɛns:

7Dɛnnɔgɛtgaydman,ovasia,ɔrula

8Idegiamtinfɔitinsaydisɔmma,ɛnidegɛdaitweide avɛst

9Awlɔngyugoslip,Osleshman?ustɛmyugograpnayu slip?

10Bɔtslipsmɔl,slipsmɔl,ɛnfolyuandɛnsmɔlfɔslip

11Nasoyupogokamlɛkpɔsinwedetravul,ɛnyuwant gokamlɛkpɔsinwegɛtwɛpɔn.

12Pɔsinwenatin,wikɛdpɔsin,dewakawitmɔtwenɔde tɔk

13Idewinkwitinyay,idetɔkwitinfut,idetichwitin fingadɛn;

14Frɔdtindenainat,ideplanfɔdubadɔltɛm;ideplant wanwɔd.

15Soinbadtingokamwantɛmwantɛm;wantɛmwantɛm, dɛngobrokamwedɛnnɔgoebulfɔmɛnam.

16PAPAGƆDetdɛnsikstinya

17Naprawdluk,laylaytong,ɛnanwedetɔninosɛntblɔd 18Wanatwedemekwikɛdtindɛn,futwederɔnkwik kwikwanfɔdubadtin.

19Nalaylaywitnɛswedelayɛnwedeplantcham-mɔt bitwinbrɔdadɛn

20Mipikin,duwetinyupapatɛlyufɔdu,ɛnnɔlɛfyu mamainlɔ

21Taydɛnɔltɛmnayuat,ɛntaydɛnnayunɛk.

22Weyugo,naingolidyu;weyuslip,igokipyu;ɛnwe yuwek,igotɔktoyu

23Dilɔnalamp;ɛndilɔnalayt;ɛnfɔkɔrɛktpɔsinwede tichwi,nadiweawpɔsindelivinlayf

24Fɔprotɛktyufrɔmdiwikɛduman,frɔmdiflawawe strenjaumandetɔk.

25Nɔwantinfaynfayntindɛnnayuat;ɛnnɔmekitek yuwitinyaylid.

26NaumanwededumamiɛndadibiznɛsdiweawGɔd nɔwant,naumanwededumamiɛndadibiznɛsdiweaw Gɔdnɔwant,naindɛndeyuzfɔitwanbred

27Yutinksepɔsingotekfayanainbɔdiɛnnɔbɔninklos?

28Yutinksepɔsinkingopankolwewamɛnnɔbɔninfut?

29Soɛnibɔdiwegotoinkɔmpininwɛf;ɛnibɔdiwetɔch amnɔfɔduɛnitinwenɔdunatin

30Mɔtalmannɔdetekamsetifman,ifitiffɔsatisfayin layfweiangri;

31Bɔtifdɛnfɛnam,igogiambaksɛvintɛm;ifɔgiɔldi tindɛnwedenainos

32Bɔtɛnibɔdiwedumamiɛndadibiznɛswitumannɔgɛt sɛns

33Igogɛtwundɛnshem;ɛndibadweawibindeprovok nɔgodɔnawewitam.

34Fɔjɛlɔsnatinwepɔsinkinvɛks,soinɔgosɔrifɔamdi deweigoblemam

35Inɔgotekɛnifridɔm;ɛninɔgosatisfaypanɔlweyu degibɔkugiftdɛn

CHAPTER7

1Mipikin,kipmiwɔddɛn,ɛnkipmilɔdɛnwityu

2Unakipmilɔdɛnɛnliv;ɛnmilɔtanlɛkapulnayuyay. 3Taydɛnpanyufingadɛn,raytdɛnnayuattebul

4Tɛlyusɛnsse:“Yunamisista;ɛnkɔlyufambulfɔ ɔndastand.

5Sodatdɛngoprotɛktyufrɔmdistrenjauman,frɔmdi strenjawedemekyugladiwitwetinidetɔk 6Nadiwindanamiosabindeluktrumikes.

7Weasimiduldiwandɛnwenɔgɛtsɛns,asiwanyɔŋ manwenɔgɛtsɛns

8Ipasnadistritniainkɔna;ɛnigonainos,. 9Wediplesdak,ivintɛm,nanɛtweblakɛndak 10Wanumanwewɛrraregalklosɛnwenɔgɛtsɛns,mit am.

11(Ilawdɛntraŋa,infutnɔdenainos

12Nawidenado,nawidenastrit,ɛnideledɔmnaɔldi kɔnadɛn.”

13Sodiumanolamɛnkisam,ɛntɛlamwitfeswenɔgɛt wanrɛspɛktfɔamse:

14Agɛtpisɔfrinwitmi;disdeadɔnpemiprɔmis.

15Nadatmekakammityu,ɛnabindetraytrangawanfɔ lukfɔyufes,ɛnadɔnfɛnyu.

16Adɔndrɛsmibedwittindɛnwedɛnmekwittap,wit tindɛnwedɛnkɔtɛnwitfaynlininwedɛnmekwitIjipt

17Adɔnmeksɛntnamibedwitmira,aloe,ɛnsinamɔn

18Unakam,lɛwiful-ɔpwitlɔvtemɔnin,lɛwikɔrejwisɛf witlɔv

19Digudmannɔdenaos,idɔngofa

20Idɔnkɛrwanbagwegɛtmɔniwitam,ɛnigokambak naosdidewedɛndɔndisaydfɔam

21Imekigrifɔduwetinrayt,ɛnifosamwitdiflawawe inlipdɛnbindemek

22Idefalaamwantɛmwantɛm,lɛkawkawdegofɔkilɔ lɛkfulmanfɔkɔrɛktditikdɛn.

23Tilwandartgonainliva;jɔslɛkawbɔdkinrɔshfɔgo natrap,ɛninɔnosenafɔinlayf

24Sounapikindɛn,unalisintominaw,ɛnpeatɛnshɔnto diwɔddɛnweadetɔk.

25Nɔmekyuatlɛffɔduwetinidedu,nɔfɔrɔnawepan inroddɛn.

26Idɔntrowebɔkupipuldɛnwewund.

27Inosnadirodfɔgonaɛlfaya,ɛnidegodɔŋtodirum dɛnwedemekpɔsinday

CHAPTER8

1Yunɔtinksesɛnsdekray?ɛnɔndastandindemekin vɔys?

2Itinapɔpdiayplesdɛn,nadirodnadisaydɛnwedirod dɛnde

3Idealanadigetdɛn,nadisaywedɛndegoinsaydisiti, wedɛndekaminsaynadidomɔtdɛn.

4Omandɛn,adekɔluna;ɛnmivɔysdetomɔtalman pikindɛn

5Unawenɔgɛtsɛns,unaɔndastandsɛns,ɛnunawenɔgɛt sɛns,unagɛtsɛns

6Unayɛri;bikɔsagotɔkbɔtfaynfayntindɛn;ɛndiopin wemilipopingobirayttin.

7Mimɔtgotɔktru;ɛnwikɛdnɛsnatinwemilipdɛnet

8Ɔldiwɔddɛnweadetɔknadiraytwe;natinnɔdewe demekpɔsinfilbadɔwenɔdeduwetinrayt.

9Dɛnɔldetɔkkliawantodiwanweɔndastandɛnraytto diwandɛnwegɛtsɛns

10Unatekmiinstrɔkshɔn,nɔtosilva;ɛnnobɔttindɛnpas fɔgɛtgoldwedɛndɔnpik

11Bikɔssɛnsbɛtɛpasrubi;ɛnɔlditindɛnwepɔsinkin wantnɔfɔkɔmpiatoam.

12Misɛnsdelivwitsɛns,ɛnadenobɔttindɛnwegɛt sɛns

13FɔfredPAPAGƆDnafɔetbad,aetprawd,prawd,ɛn badwe,ɛnfɔtɔkbad

14Migɛtadvays,ɛnagɛtgudsɛnsAgɛttrɛnk

15Namikiŋdɛnderul,ɛnprinsdɛndedisaydfɔduwetin rayt

16Namibigmandɛnderul,ɛnbigmandɛn,ɔldijɔjdɛnna diwɔl.

17Alɛkdiwandɛnwelɛkmi;ɛndiwandɛnwedelukfɔ mialigofɛnmi

18Jɛntriɛnɔnɔdewitmi;yes,jɛntriwegodesotegoɛn wededuwetinrayt

19Mifrutbɛtɛpasgold,yɛs,pasfayngold;ɛnmirevenyu paschoicesilva.

20Adelidnadirodwededuwetinrayt,miduldiroddɛn wedejɔj.

21Soagomekdiwandɛnwelɛkmigɛtprɔpati;ɛnago ful-ɔpdɛnjɛntri

22PAPAGƆDbintekmiditɛmweibiginfɔwaka,bifo inwokdɛnweibindedutrade.

23Dɛnbindɔnmekmifrɔmsotego,frɔmdibiginin,ɔ ɛnitɛmwediwɔlbinde

24Wedipplesnɔbinde,dɛnbriŋmikɔmɔtnado;wenɔ bingɛtwataweful-ɔpwitwata

25Bifodimawntendɛnbindekam,bifodiildɛnbindɔn briŋmikɔmɔt

26Panɔlweinɔbindɔnmekdiwɔl,difamdɛn,ɔdidɔti weaypasɔlnadiwɔlyet.

27Weibinderɛdidiɛvin,abindede

28Weimekdiklawddɛnwedeɔp,strɔng,ɛnimekdi watawɛldɛnwedenadidipwatastrɔng.

29Weigidisiinlɔsediwatanɔfɔpaswetinitɛlamfɔ du.

30Dɔnabindeniaamlɛkawpɔsinwemɛnam,ɛnabin degladifɔamɛvride,ɛnabindegladiɔltɛmbifoam

31Unagladifɔdenadisaywepipuldɛnkindenainwɔl; ɛnmigladi-atbindewitmɔtalmanpikindɛn.

32Naw,unapikindɛn,unalisintomi,bikɔsdiwandɛn wedefalamiwegɛtblɛsin”

33Unayɛriditindɛnwedɛndetɛluna,unagɛtsɛns,ɛn unanɔgrifɔtekam

34Dipɔsinwedelisintomi,wedewachmigetdɛn ɛvride,wedewetnamidomɔtdɛn,gɛtblɛsin

35Ɛnibɔdiwesimigogɛtlayf,ɛnPAPAGƆDgogladifɔ am.

36Bɔtɛnibɔdiwesinagensmidedubadtoinyonlayf

CHAPTER9

1Waizdɔnbilinos,idɔnkɔtinsɛvinpiladɛn

2Idɔnkilinanimaldɛn;idɔnmiksinwayn;idɔnmekin tebulbak

3Idɔnsɛningyalpikindɛn,idealanadiayayplesdɛn nadisiti.

4Ɛnibɔdiwenɔkɔmɔn,lɛikamnaya,bɔtdipɔsinwenɔ gɛtsɛns,itɛlamse:

5Unakamitmibredɛndrinkdiwaynweamiks.

6Unalɛfdiwandɛnwenɔgɛtsɛns,ɛnliv;ɛngonadirod fɔɔndastand

7Ɛnibɔdiwedekɔndɛmpɔsinwedeprovok,ideshem insɛf,ɛnɛnibɔdiwedekɔndɛmwikɛdpɔsin,ideskata insɛf

8Nɔkɔrɛktpɔsinwedeprovokam,sodatinɔetyu.

9Unatichpɔsinwegɛtsɛns,igogɛtsɛnsmɔɛnmɔ,tich pɔsinwededuwetinrayt,ɛnigolanmɔ

10FɔfredPAPAGƆDnadibigininfɔsɛns,ɛnfɔnodioli tinnafɔɔndastand

11Namigomekyudebɔku,ɛndiiadɛnweyugolivgo bɔku.

12Ifyugɛtsɛns,yugogɛtsɛnsfɔyusɛf

13Umanwenɔgɛtsɛnskinmekalaala,inɔgɛtsɛnsɛni nɔnonatin.

14Isidɔmnadidomɔtnainos,nasidɔmplesnadiayples dɛnnadisiti

15Fɔkɔlpasenjadɛnwedegoraytnadɛnrod:

16Ɛnibɔdiwenɔkɔmɔn,lɛigonadisples,bɔtdipɔsinwe nɔgɛtsɛns,itɛlamse:

17Watawedɛntifkinswit,ɛnbredwepɔsinkinitsikrit kinfayn

18Bɔtinɔnosediwandɛnwedɔndaydede;ɛnsein gɔstdɛndenadidipdipplesdɛnnaɛlfaya.

CHAPTER10

1DiprɔvabdɛnweSɔlɔmɔnbinraytPikinwegɛtsɛnskin mekinpapagladi,bɔtbɔypikinwenɔgɛtsɛnskinatfɔin mama

2Dijɛntriwegɛtwikɛdtinnɔdebɛnifitnatin,bɔtfɔdu wetinraytdesevfrɔmday.

3PAPAGƆDnɔgoalawdiwandɛnwededuwetinrayt fɔangri,bɔtidetroweditindɛnwewikɛdwangɛt

4Ipopɔsinwededutinwitinanwenɔgɛtbɛtɛpawa,bɔt diwanwedewoktrangawandemekjɛntri.

5Ɛnibɔdiwedegɛdatindɛninsaydisɔmma,nabɔypikin wegɛtsɛns,bɔtdiwanwedeslipweideavɛst,nabɔy pikinwedemekpɔsinshem.

6Blɛsindepandiwandɛnwededuwetinrayt,bɔtfɛt-fɛt dekɔbadiwikɛdpɔsininmɔt

7Nablɛsinfɔmɛmbadiwandɛnwededuwetinrayt,bɔt diwikɛdwaninnemgorɔtin

8Diwanwegɛtsɛnsgogɛtlɔdɛn,bɔtpɔsinwenɔgɛtsɛns gofɔdɔm

9Ɛnibɔdiwedewakatret,dewakatrangawan,bɔtɛnibɔdi wedechenjinwe,pipuldɛngonoam.

10Ɛnibɔdiwedewinkwitinyaydemekpɔsinfilbad,bɔt pɔsinwenɔgɛtsɛnsgofɔdɔm

11Pɔsinwededuwetinraytinmɔtnawɛlwedegilayf, bɔtfɛt-fɛtdekɔbawikɛdpɔsininmɔt

12Wepɔsinetɔdapipuldɛn,datkinmekpipuldɛnde agyu,bɔtlɔvkinkɔbaɔldisindɛn.

13Nadiwanwegɛtsɛnsinlipdɛndesisɛns,bɔtstikdefɔ diwanwenɔgɛtsɛnsinbak

14Mandɛnwegɛtsɛnskinkipditindɛnwedɛnno,bɔtdi wandɛnwenɔgɛtsɛnsinmɔtdeniafɔdɔnawewitam

15Dijɛntrimaninjɛntrinainstrɔngsiti,ɛndipopipuldɛn depwɛldɛnpo.

16Diwokwediwandɛnwededuwetinraytdedude mekpɔsingɛtlayf,ɛndifrutwediwikɛdwandedude mekisin.

17Idefaladiweawidelivinlayf,bɔtdiwanwenɔgrifɔ kɔrɛktam,idemekmistek

18Ɛnibɔdiwedeaydfɔetwitlaylaylip,ɛndiwanwede tɔkbadbɔtGɔd,nafulman

19Panɔlwebɔkupipuldɛndetɔk,sinnɔnidfɔde,bɔt ɛnibɔdiwedestɔpinlipgɛtsɛns.

20Diwandɛnwededuwetinraytintɔŋtanlɛksilvawe fayn,ɛndiwikɛdpɔsininatnɔgɛtwanvalyu

21Diwandɛnwededuwetinraytinlipdeitbɔkupipul dɛn,bɔtfulishpipuldɛndedaybikɔsdɛnnɔgɛtsɛns

22NaPAPAGƆDinblɛsindemekpɔsinjɛntri,ɛninɔde adɛnisɔri-atwitam.

23Itanlɛkspɔttopɔsinwenɔgɛtsɛnsfɔdubad,bɔtpɔsin wegɛtsɛnsgɛtsɛns

24Diwikɛdpɔsingofredam,bɔtdiwanwededuwetin raytgowantam

25Jɔslɛkawbigbigbrizdepas,nasodiwikɛdwannɔde igen,bɔtdiwanwededuwetinraytnafawndeshɔnwego desotego

26Jɔslɛkawvinegadegonadititɛnlɛksmokwedenadi yay,nasodipɔsinweslefdedutodiwandɛnwedesɛn am

27WewidefredPAPAGƆDdemekilɔng,bɔtdiwikɛd pipuldɛniagoshɔt.

28Diopwediwandɛnwededuwetinraytgogɛtgladi-at, bɔtditinwewikɛdpipuldɛndeopfɔgodɔnawewitam

29PAPAGƆDinroddegitrɛnktodiwandɛnwededu wetinrayt,bɔtdiwandɛnwededubadgodɔnawewitam

30Dɛnnɔgopuldiwandɛnwededuwetinraytsotego, bɔtdiwikɛdwandɛnnɔgodenadiwɔl

31Dipɔsinwededuwetinraytinmɔtdemekpɔsingɛt sɛns,bɔtdipɔsinwedemeklɛkseinɔdetɔk,igokɔtin tɔŋ

32Dipɔsinwededuwetinraytinlipnowetinfayn,bɔtdi wikɛdpɔsininmɔtdetɔkbad.

CHAPTER11

1LaylaybalansnatinwePAPAGƆDet,bɔtwetwerayt natinweigladifɔ

2Weprawdkam,nadatɛmdeshemdekam,bɔtwitsɛns dewitdiwandɛnweɔmbul

3Diwandɛnwededuwetinraytgogayddɛn,bɔtdibad weawpipuldɛnwededuwetinraytgodɔnawewitdɛn 4Jɛntrinɔdebɛnifitdidewepɔsinvɛks,bɔtwepɔsinde duwetinrayt,idesevfrɔmday.

5Dipɔsinwepafɛktgoduwetinrayt,bɔtdiwikɛdpɔsin gofɔdɔmbikɔsɔfinwikɛdnɛs

6Diraytwediwandɛnwededuwetinraytgosevdɛn, bɔtdɛngotekdiwandɛnwededuwetinrayt

7Wewikɛdpɔsinday,ditinweideopfɔgodɔn,ɛndiop wepipuldɛnwenɔdeduwetinraytgodɔnawewitam.

8Diwanwededuwetinraytdekɔmɔtpantrɔbul,ɛndi wikɛdwandekaminples

9Pɔsinweipokritwitinmɔtdekilinkɔmpin,bɔtnadino weino,igosevdiwandɛnwededuwetinrayt

10Weigofaynfɔdiwandɛnwededuwetinrayt,disiti kingladi,ɛnwewikɛdpipuldɛnday,dɛnkinala.

11Nadiblɛsinwediwandɛnwededuwetinraytdegidi sitiɔp,bɔtdiwikɛdpɔsininmɔtdepwɛlam

12Ɛnibɔdiwenɔgɛtsɛnsdemekinkɔmpinnɔgɛtwan rɛspɛkt,bɔtpɔsinwegɛtsɛnsdemekinɔtɔknatin

13Pɔsinwedetɔkstorikinmekpɔsinnosikrit,bɔtpɔsin wegɛtfetfulspiritkinaydditin.

14Usaynoadvaysnɔde,dipipuldɛnkinfɔdɔm,bɔtif bɔkupipuldɛnwedeadvayspipuldɛn,sefde

15Ɛnibɔdiweshɔfɔstrenjagosmatfɔam,ɛnɛnibɔdiwe etfɔmekshɔseigɛtshɔ

16Umanwegɛtsɔri-atkingɛtɔnɔ,ɛnmandɛnwegɛt trɛnkkingɛtjɛntri.

17Pɔsinwegɛtsɔri-atdedugudtoinyonlayf,bɔtɛnibɔdi wewikɛdkinsɔfainyonbɔdi

18Diwikɛdpɔsindedulaylaywok,bɔtdiwanweplant wetinraytgogɛtblɛsinweigogɛt

19Jɔslɛkawpɔsinwededuwetinraytdemekpɔsingɛt layf,nasoɛnibɔdiwederɔnatabadderɔnataamteiday.

20PAPAGƆDetdiwandɛnwenɔgɛtwanwɔd,bɔtdi wandɛnwededuwetinraytnadɛnrod,naingladifɔdɛn 21Panɔlwedɛnanjɔynan,dɛnnɔgogɛtɛnipɔnishmɛnt fɔdiwikɛdman,bɔtdipikindɛnwededuwetinraytgosev 22Jɔslɛkgoldwedenasnot,nasofaynumanwenɔgɛt sɛnskindu

23Nagudtinnɔmɔdiwandɛnwededuwetinraytwant, bɔtditinwewikɛdwandeopfɔnawamat

24Wandewedeskata,bɔtstildebɔku;ɛnpɔsindewede kipmɔpaswetinpɔsinfɔdu,bɔtidemekpɔsinpo

25Dipɔsinwegɛtfri-angofat,ɛndiwanwedewatago watainsɛf

26Ɛnibɔdiwenɔgrifɔit,dipipuldɛngoswɛam,bɔt blɛsingodepandiwanwedesɛlamined.

27Ɛnibɔdiwedetraytrangawanfɔdugud,degɛtgudnɛs, bɔtɛnibɔdiwedetrayfɔdubad,igokamtoam

28Ɛnibɔdiweaboppaninjɛntrigofɔdɔm,bɔtdiwanwe deduwetinraytgogrolɛkbranch

29Ɛnibɔdiwedemɔnainyonosgogɛtdibriz,ɛndipɔsin wenɔgɛtsɛnsgobislevtodiwanwegɛtsɛns.

30Difrutwediwandɛnwededuwetinraytdeginatik wedegilayf;ɛnɛnibɔdiwewinsolgɛtsɛns.

31Luk,diwandɛnwededuwetinraytgogɛtblɛsinnadi wɔl

CHAPTER12

1Ɛnibɔdiwelɛkfɔtich,ilɛkfɔno,bɔtɛnibɔdiwenɔlɛkfɔ kɔrɛktpɔsinnawikɛdpɔsin

2PAPAGƆDgladifɔpɔsinwegud,bɔtigokɔndɛmpɔsin wededubad.

3Wikɛdnɛsnɔgomekpɔsintinaptrangawan,bɔtdiwan wededuwetinraytinrutnɔgomuf

4Gudumannakrawntoinman,bɔtdiwanwedeshem tanlɛkrɔtinnainbon

5Ditindɛnwediwandɛnwededuwetinraytdetinkdi raytwe,bɔtdiadvaysdɛnwediwikɛdpipuldɛndegina fɔfulpipuldɛn

6Diwikɛdpipuldɛnwɔdfɔlayfɔblɔd,bɔtdiwandɛnwe deduwetinraytinmɔtgosevdɛn.

7Dɛndɔnpuldiwikɛdwan,bɔtdɛnnɔde,bɔtdiwandɛn wededuwetinraytinosgotinap

8Dɛngoprezpɔsinjɔslɛkawigɛtsɛns,bɔtdɛnnɔgotek wanpɔsinwegɛtbadat

9Ɛnibɔdiwepipuldɛnnɔlɛkɛnwegɛtslev,bɛtɛpasdi wanwedeɔnɔinsɛfɛnwenɔgɛtbred.

10Pɔsinwededuwetinraytkintekinwaylanimalinlayf, bɔtdiwikɛdpɔsininsɔri-atkinrilibad

11Ɛnibɔdiwedewoknainlandgosatisfaywitbred,bɔtdi wanwedefalafɔnatinnɔgoebulfɔɔndastand

12Diwikɛdwanwantwikɛdpipuldɛnnɛt,bɔtdiwanwe deduwetinraytinrutdebiafrut.

13Diwikɛdpɔsindetrapbikɔsinlipdedubad,bɔtdiwan wededuwetinraytgokɔmɔtnatrɔbul

14Pɔsingosatisfaywitgudtinbaydifrutweinmɔtdegi am,ɛndiblɛsinwepɔsininangɛtgopeamtoam

15Diweawfulmandedutinraytnainyonyay,bɔt ɛnibɔdiwedelisintoadvays,gɛtsɛns.

16Wikinnosepɔsinwenɔgɛtsɛnskinvɛkskwik,bɔt pɔsinwegɛtsɛnskinkɔbashem

17Ɛnibɔdiwedetɔktrudeshoseideduwetinrayt,bɔtna laylaywitnɛsdefulpɔsin

18Pɔsindewedetɔklɛksɔd,bɔtpɔsinwegɛtsɛnsintɔŋ demekpɔsingɛtwɛlbɔdi.

19Ditrutlipgotinapsotego,bɔtlaylaylangwejnafɔ smɔltɛmnɔmɔ.

20Fɔfulpipuldɛndenadiatfɔdiwandɛnwedetinkbɔt bad,bɔtdiwandɛnwedeadvaysfɔmekpisdegladi

21Nobadtinnɔgoapintodiwanwededuwetinrayt,bɔt diwikɛdwangoful-ɔpwitbadtin.

22LaylaylipnatinwePAPAGƆDet,bɔtdiwandɛnwe dedutru,naingladi

23Pɔsinwegɛtsɛnskinaydfɔno,bɔtpɔsinwenɔgɛtsɛns kintɔkbɔtfulishtin

24Diwanwedewoktrangawaninangorul,bɔtdiwan dɛnwelesgogɛttaks

25Wepɔsininattranga,ikinmekibutu,bɔtweitɔkgud, ikinmekigladi.

26Pɔsinwededuwetinraytbɛtɛpasinkɔmpin,bɔtdiwe awdiwikɛdpipuldɛndedutindefuldɛn

27Pɔsinwedewoktrangawannɔderosditinweitekwe idefɛnanimal,bɔtdiprɔpatiwepɔsinwedewoktranga wangɛtvalyu

28Layfdenadirodwededuwetinrayt;ɛnnadirodwe dego,daynɔde.

CHAPTER13

1Pikinwegɛtsɛnskinyɛriwetininpapatɛlamfɔdu,bɔt pɔsinwedeprovoknɔdeyɛriwedɛndekɔrɛktam

2Pɔsingoitgudtinbayinmɔt,bɔtdiwandɛnwededu wetinraytgoitfɛt-fɛt

3Ɛnibɔdiwedekipinmɔtdekipinlayf,bɔtɛnibɔdiwe opininlipbigbigwangoday

4Pɔsinweslevwant,bɔtinɔgɛtnatin,bɔtdipɔsinwede woktrangawangofat.

5Pɔsinwededuwetinraytetlaylaytɔk,bɔtwikɛdmanet ɛnshem

6Raytdekipdiwanwetinaptrangawannarod,bɔtwikɛd depuldipɔsinwedesin

7Pɔsindewedemekinsɛfjɛntri,bɔtinɔgɛtnatin

8Difridɔmwepɔsingogiinlayfnainjɛntri,bɔtdipoman nɔdeyɛriwedɛndekɔsam

9Dilaytfɔdiwandɛnwededuwetinraytkingladi,bɔtdi wikɛdwandɛnlampgoɔt.

10Naprawdnɔmɔdemekcham-mɔtdekam,bɔtwitdi wandɛnwegɛtgudadvays,sɛnsde

11Dijɛntriwepɔsinkingɛtwenafɔnatin,gostɔp,bɔt ɛnibɔdiwedegɛdawokbayweidewoktrangawan,go bɔku

12Diopwepɔsinnɔgɛt,ikinmekpɔsininatsik,bɔtwe ditinwepɔsinwant,ikinbitikwedegilayf

13Ɛnibɔdiwenɔgɛtwanrɛspɛktfɔdiwɔdgodɔnawewit am,bɔtɛnibɔdiwedefreddilɔgogɛtblɛsin.

14Dilɔwediwandɛnwegɛtsɛnsdegi,nawatawedegi layf,fɔkɔmɔtniadaytrapdɛn

15Gudɔndastandindemekpɔsingladi,bɔtdiweawpipul dɛnwededubad,tranga

16Ɛnibɔdiwegɛtsɛnsdedutinwitsɛns,bɔtpɔsinwenɔ gɛtsɛnsdeshoseinɔgɛtsɛns.

17Wikɛdmɛsenjakinfɔdɔmpanbadtin,bɔtfetful ambasedɔkingɛtwɛlbɔdi

18Pɔsinwenɔgrifɔtichpɔsingopoɛnshem,bɔtɛnibɔdi wenɔdetinkgudwangoɔnɔam

19Ditinwepɔsinwantfɔdukinswittodisol,bɔtietfɔ fulmanfɔlɛffɔdubad.

20Ɛnibɔdiwedewakawitsɛnsmandɛngogɛtsɛns,bɔt pɔsinwenɔgɛtsɛnsgodɔnawewitam.

21Badderɔnatadiwandɛnwedesin,bɔttodiwandɛn wededuwetinrayt,dɛngopedɛngud

22Gudmankinlɛfinpikininpikindɛnprɔpati,ɛndɛnkin kipdijɛntriwedipɔsinwesingɛtfɔdiwandɛnwededu wetinrayt

23Plɛntiitdenadiwokwepopipuldɛndeplant,bɔtdɛn dewedɛndepwɛlbikɔsdɛnnɔgɛtjɔjmɛnt

24Ɛnibɔdiwelɛfinstiketinpikin,bɔtɛnibɔdiwelɛkam dekɔrɛktamɔltɛm.

25Pɔsinwededuwetinraytdeitsodatinlayfgosatisfay, bɔtdiwikɛdpɔsininbɛlɛgostɔp

CHAPTER14

1Ɛniumanwegɛtsɛnsdebilinos,bɔtdiwanwenɔgɛt sɛnskinkɔtamwitinan.

2ƐnibɔdiwedewakatretdefredPAPAGƆD,bɔtɛnibɔdi wenɔdeduwetinrayt,nɔdetekamsenain

3Napɔsinwenɔgɛtsɛnsinmɔtgɛtstikwedemekprawd, bɔtdiwandɛnwegɛtsɛnsinlipgoprotɛktdɛn.

4Usaykawnɔde,dibedkinklin,bɔtbɔkutinkinbɔku bikɔsdikawgɛttrɛnk

5Pɔsinwefetfulwitnɛsnɔgolay,bɔtlaylaywitnɛsgotɔk lay

6Pɔsinwedeprovokpɔsinkinlukfɔsɛns,bɔtinɔkinsi am,bɔtiizifɔdipɔsinweɔndastandfɔnosɔntin

7Unagobifopɔsinwenɔgɛtsɛns,weyunɔnodilipdɛn weideyuzfɔnosɔntin.

8Disɛnswepɔsinwegɛtsɛnsgɛtfɔɔndastandinwe,bɔt fɔfulpɔsinwenɔgɛtsɛnsnafɔfulpɔsin

9Fulmandɛnkinprovoksin,bɔtpipuldɛnwededuwetin raytkingladifɔdɛn

10Diatnoinyonbitabita;ɛnstrenjanɔdemikswitin gladiat.

11Dɛngopwɛldiwikɛdpipuldɛnos,bɔtditɛntfɔdiwan dɛnwededuwetinraytgoful-ɔp

12Wanroddewepɔsinkinsiseirayt,bɔtdiɛndnadirod dɛnwedemekpɔsinday

13Ivinwepɔsindelaf,inatkinfilbad;ɛndiɛndfɔda gladiatdenaebi.

14Pɔsinwedetɔnbakpaninatgoful-ɔpwitinyonwe, ɛngudmangosatisfaywitinsɛf

15Pɔsinwenɔgɛtsɛnskinbilivɛnitinweidetɔk,bɔt pɔsinwegɛtsɛnskinlukgudwanweidego

16Pɔsinwegɛtsɛnskinfredɛnikinlɛffɔdubad,bɔt pɔsinwenɔgɛtsɛnskinvɛksɛnikingɛtkɔnfidɛns.

17Ɛnibɔdiwevɛkskwik,dedutinwenɔgɛtsɛns,ɛndɛn etpɔsinwededubad

18Diwandɛnwenɔgɛtsɛnskingɛtfɔl,bɔtdiwandɛnwe gɛtsɛnskingɛtkrawnwitno

19Dibadpipuldɛndebutubifodigudwan;ɛndiwikɛd wandɛndenadigetdɛnfɔdiwandɛnwededuwetinrayt.

20Dipopɔsinkinetinkɔmpin,bɔtdijɛntrimangɛtbɔku padidɛn

21Ɛnibɔdiwenɔlɛkinkɔmpin,desin,bɔtɛnibɔdiwesɔri fɔpopɔsin,igɛtgladi-at

22Dɛnnɔtinksedɛndemekmistek?bɔtsɔri-atɛntrutgo defɔdiwandɛnwedeplangud.

23Ɛniwokwepɔsindewoktrangawan,bɛnifitde,bɔtdi tɔkwepɔsinkintɔkkinmekpɔsinnɔgɛtbɛtɛtinfɔit.

24Dikrawnfɔdiwandɛnwegɛtsɛnsnadɛnjɛntri,bɔtdi fulishwepɔsinwenɔgɛtsɛns,nafɔl

25Truwitnɛsdesevpipuldɛnlayf,bɔtpɔsinwedeful pipuldɛndetɔklay.

26IgɛtstrɔngkɔnfidɛnsfɔfredPAPAGƆD,ɛninpikin dɛngogɛtsayfɔrɔnawe

27FɔfredPAPAGƆDnawatawedegilayf,fɔkɔmɔtna daytrap

28Ifpipuldɛnbɔku,naindikiŋgɛtɔnɔ,bɔtwepipuldɛn nɔgɛtnatin,naindɛngodɔnawewitdiprins

29Ɛnibɔdiwenɔdevɛkskwik,igɛtbɔkusɛns,bɔtdiwan wederɔshfɔspiritdemekpɔsinwenɔgɛtsɛnsɔp. 30Gɛtatnalayffɔdibɔdi,bɔtyudejɛlɔsdibondɛnwe dɔnrɔtin

31Ɛnibɔdiwedemekposɔfa,deprovokdiWanwemek am,bɔtɛnibɔdiwedeɔnɔam,desɔrifɔdipowan.

32Dɛnkindrɛbdiwikɛdwanpaninwikɛdnɛs,bɔtdiwan wededuwetinraytgɛtopfɔinday.

33Wansɛnsdeinsaypɔsinwegɛtsɛns,bɔtidemekpipul dɛnnobɔtwetindeinsaypɔsinwenɔgɛtsɛns

34Wepɔsindeduwetinrayt,idemekwanneshɔnɔp,bɔt sindemekɛnibɔdinɔgɛtwanrɛspɛkt.

35Dikiŋingudnɛstoslevwegɛtsɛns,bɔtinvɛksteshɔn depandiwanwedemekpɔsinshem

CHAPTER15

1Wepɔsinansasafulsaful,ikinmekpɔsinvɛks,bɔtwɔd dɛnwedemekpɔsinvɛkskinmekpɔsinvɛks

2Diwandɛnwegɛtsɛnsdetɔkdiraytwe,bɔtdipɔsinwe nɔgɛtsɛnsinmɔtdetɔnfulishtin

3PAPAGƆDinyaydeɔlsay,ɛnidesidibadɛndigud 4Wepɔsindetɔkfayn,natikwedegilayf,bɔtwepɔsin detɔkbadtinwedeinsayde,datdemekpɔsininspiritnɔ ebulfɔtɔk

5Pɔsinwenɔgɛtsɛnsnɔdetekwetininpapatɛlamfɔdu, bɔtpɔsinwenɔdetinkgudwanfɔkɔrɛktam,gɛtsɛns

6Plɛntijɛntrideinsaydiwandɛnwededuwetinraytinos, bɔtnadimɔniwewikɛdpipuldɛndegɛt,trɔbulde.

7Diwandɛnwegɛtsɛnsdeskataditindɛnwepɔsinno, bɔtdipɔsinwenɔgɛtsɛnsnɔdedudat

8DisakrifayswewikɛdwandemeknatinwePAPAGƆD et,bɔtdipreawepɔsinwededuwetinraytdemekigladi

9DiweawwikɛddedutinnatinwePAPAGƆDet,bɔti lɛkdiwanwededuwetinrayt.

10Iatfɔkɔrɛktpɔsinwelɛffɔwaka,ɛnɛnibɔdiweetfɔ kɔrɛktpɔsingoday

11ƐlɛnpwɛlpwɛldebifoPAPAGƆD.

12Pɔsinwedeprovoknɔlɛkpɔsinwedekɔrɛktam,ɛni nɔgogotodiwanwegɛtsɛns

13Wanatwegladikinmekpɔsingladi,bɔtwepɔsinat pwɛl,inspiritkinbrok

14Pɔsinwegɛtsɛnsinatdetrayfɔnosɔntin,bɔtfulman inmɔtdeitfulishtin.

15Ɔldidedɛnwepɔsinwedesɔfakinde,nabadtin,bɔt ɛnibɔdiwegɛtgladiatkingɛtfɛstivalɔltɛm

16NasmɔltinwepɔsinfɔfredPAPAGƆDbɛtɛpasfɔgɛt bɔkujɛntriɛntrɔbul

17Ibɛtɛfɔitivintɛmitwitɔylusaylɔvde,pasɔkswedɔn stɔpɛnetam.

18Pɔsinwevɛkskinmekcham-mɔt,bɔtpɔsinwenɔde vɛkskwik,demekcham-mɔtnɔgɛtwanwɔd.

19Diweawpɔsinwelesdewakatanlɛkɛdwedɛnmek witchukchuk,bɔtdiwanwededuwetinraytinrodklia

20Pikinwegɛtsɛnskinmekinpapagladi,bɔtpɔsinwenɔ gɛtsɛnskintekinmama.

21Pɔsinwenɔgɛtsɛnskinmekpɔsingladi,bɔtpɔsinwe gɛtsɛnskinwakatret

22Ifpɔsinnɔgɛtadvays,wiatkinpwɛl,bɔtwebɔkupipul dɛnwedeadvayspipuldɛnkingɛtmaynd,dɛnkintinap trangawan.

23Pɔsinkingladiweiansainmɔt,ɛnweitɔkinsaydi rayttɛm,irilifayn!

24Diweawpɔsindelivinlayfdeɔptodiwandɛnwegɛt sɛns,sodatigokɔmɔtnaɛlfayawededɔŋ

25PAPAGƆDgopwɛldiosfɔdiwandɛnweprawd,bɔti gomekdibɔdafɔdiumanweinmandɔnday.

26DitindɛnwewikɛdpipuldɛndetinknatinwePAPA GƆDet,bɔtdiwɔddɛnwediwandɛnweklindetɔkna wɔddɛnwedemekpɔsingladi.

27Ɛnibɔdiwewantfɔgɛtmɔni,deambɔginyonos;bɔt ɛnibɔdiweetgiftgogɛtlayf

28Dipɔsinwededuwetinraytinatdestɔdifɔansa,bɔtdi wikɛdpɔsininmɔtdetɔnbadtin

29PAPAGƆDdefafrɔmdiwikɛdwan,bɔtideyɛridi preawediwandɛnwededuwetinraytdepre

30Dilaytwedenadiyaydemekpɔsininatgladi,ɛngud ripɔtdemekdibondɛnfat.

31Diyeswedeyɛridikɔrɛktweawpɔsindetɔktoam,de kɔntinyufɔdewitdiwandɛnwegɛtsɛns

32Ɛnibɔdiwenɔgrifɔlɛdɛntɛlamfɔdusɔntin,nɔlɛkin yonlayf

33FɔfredPAPAGƆDdetichpɔsinwegɛtsɛns;ɛnbifo ɔnɔ,nafɔputyusɛfdɔŋ.

CHAPTER16

1NaPAPAGƆDdemekpɔsininatrɛdiɛnintɔŋinansa 2Ɔldiweawmɔtalmandedutinklinnainyonyay;bɔt PAPAGƆDdewejdispiritdɛn.

3GiPAPAGƆDgiyuwok,ɛnyutinkgostrɔng

4PAPAGƆDmekɔltinfɔinsɛf

5ƐnibɔdiweprawdinatnasɔntinwePAPAGƆDet,pan ɔlweinandɛnjɔynan,dɛnnɔgopɔnisham

6Nasɔri-atɛntrutdeklindibad,ɛnnadifredwedɛnde fredPAPAGƆDdemekpipuldɛnlɛffɔdubad.

7WePAPAGƆDlɛkinwe,idemekivininɛnimidɛngɛt piswitam

8Smɔltinweyudeduraytbɛtɛpasfɔgɛtbɔkumɔniwe yunɔgɛtrayt

9Pɔsininatkinplanfɔduwetiniwant,bɔtPAPAGƆD deshoinstɛpdɛn.

10Divaynsɛntdenadikiŋinlip,inmɔtnɔdeduwetin raytweidejɔj

11PlɛntiwetɛnbalansnaPAPAGƆDinyon.

12Nabadtinfɔkiŋdɛnfɔdubad,bikɔsnawetinraytde mekditronstrɔng

13Lipweraytnatinwekinmekkiŋdɛngladi;ɛndɛnlɛk diwanwedetɔkrayt

14Kiŋinwamattanlɛkpɔsinwedesɛnday,bɔtpɔsinwe gɛtsɛnsgomekifilfayn.

15Nadilaytwedikiŋdesi,layfde;ɛninfayvtanlɛk klawdwedilasrenkinkam.

16Ibɛtɛfɔgɛtsɛnspasgold!ɛnfɔgɛtɔndastandinpasfɔ mekdɛnpikyupassilva!

17Dirodwepɔsinwededuwetinraytfɔlɛffɔdubad,ɛn ɛnibɔdiwededuwetiniwant,deprotɛktinlayf.

18Prawdgobifofɔpwɛlpɔsin,ɛnprawdspiritgobifo bifopɔsinfɔdɔm

19Ibɛtɛfɔɔmbulwitdiwandɛnwenɔgɛtwanvalyu,pas fɔshebditindɛnwewidɔntifwitdiwandɛnweprawd

20Ɛnibɔdiwededutinwitsɛnsgogɛtgudtin,ɛnɛnibɔdi weaboppanPAPAGƆDgogladi

21Dɛngokɔldiwanwegɛtsɛnsfɔtinkgudwan,ɛndi switweinlipswitdemekpɔsinlanmɔ.

22Ɔndastandindegilayftodiwanwegɛtam,bɔtfɔtich pipuldɛnwenɔgɛtsɛnsnafulishtin

23Pɔsinwegɛtsɛnsdetichinmɔt,ɛnidemekinlipdɛn lanmɔ.

24Plɛntiwɔddɛntanlɛkɔni,iswittodisol,ɛnwɛlbɔdito dibondɛn.

25Wanroddewepɔsinkinsiseirayt,bɔtdiɛndnadirod dɛnwedemekpɔsinday

26Ɛnibɔdiwedewoktrangawanfɔinsɛf;bikɔsinmɔt wantamfɔam.

27PɔsinwenɔdeduwetinGɔdwantkindigbadtin,ɛnna inlipdɛnkinsifayawedebɔn

28Pɔsinwedevɛkskinplantcham-mɔt,ɛnpɔsinwede wispakinshebbigpadidɛn

29Pɔsinwegɛtfɛt-fɛtkinfulinkɔmpinɛnkɛramgona rodwenɔfayn

30Ikinlɔkinyayfɔmektindɛnwenɔfayn,idemuvin lipdɛn,idemekbadtinapin.

31Diedwegɛtkɔlɔnakrawnwegɛtglori,ifdɛnsiamna dirodwededuwetinrayt

32Diwanwenɔdevɛkskwikpasdiwanwegɛtpawa;ɛn diwanwederulinspiritpasdiwanwedetekwansiti

33Dɛnkintrowedilɔtnadilap;bɔtɔlditindɛnwedɛn dedunaPAPAGƆDinyon.

CHAPTER17

1Wandrayitɛnkwayɛtwitambɛtɛpasosweful-ɔpwit sakrifayswitfɛt-fɛt

2Savantwegɛtsɛnsgorulinbɔypikinwedeshem,ɛni gogɛtpatpandibrɔdadɛn

3Difaynpɔtnafɔsilva,ɛndiɔfnanafɔgold,bɔtPAPA GƆDdetraydiat.

4Pɔsinwededuwikɛdkinpeatɛnshɔntolaylaylipdɛn; ɛnpɔsinwedelaykinyɛritonatin

5ƐnibɔdiwedeprovokpopɔsindeprovokdiWanwemek am,ɛnɛnibɔdiwegladiwebadtinapinnɔgogɛtɛni pɔnishmɛnt

6Pikinpikindɛnnaolmandɛnkrawn;ɛndiglorifɔpikin dɛnnadɛnpapadɛn

7Fɔtɔkfaynnɔkinbifulman,ɛnlaylaylipnɔkinbiprins

8Gifttanlɛkvalyustonnadiwanwegɛtaminyay,ɛn ɛnisayweitɔn,idegobifo

9Ɛnibɔdiwedekɔbainsin,delukfɔlɔv;bɔtɛnibɔdiwe deripitsɔntinkinshebinpadidɛn.

10Fɔkɔrɛktpɔsinwegɛtsɛnspasfɔlɛpɔsinwenɔgɛt sɛnsbitwanɔndrɛd

11WikɛdpɔsinkinjɔswantfɔtɔninbakpanGɔd,sodɛn gosɛnwankrukmɛsenjaagensam

12Mekbeawedɛntifinpikinmitman,pasfɔmitpɔsin wenɔgɛtsɛns

13Ɛnibɔdiwedeblɛsbadfɔgud,badnɔgokɔmɔtnainos

14Dibigininfɔfɛt-fɛttanlɛkwepɔsindelɛfwata,solɛf fɔfɛtbifoyuputanpanam.

15Ɛnibɔdiwedeshosediwikɛdpɔsindeduwetinraytɛn diwanwedekɔndɛmdiwanwededuwetinrayt,dɛnɔltu natinwePAPAGƆDet

16Wetinmekpɔsinwenɔgɛtsɛnsfɔgɛtsɛns,bikɔsinɔ gɛtwanatfɔduam?

17Padikinlɛkpɔsinɔltɛm,ɛnikinbɔnbrɔdafɔprɔblɛm 18Pɔsinwenɔebulfɔɔndastandkinnakinan,ɛnikinbi pɔsinwedemekshɔseinpadidebifo.

19Ilɛkfɔdubadwelɛkfɛt-fɛt,ɛnɛnibɔdiwedeesinget ɔpdetrayfɔdɔnawewitam

20Ɛnibɔdiwegɛtbadatnɔdesiɛnigud,ɛnɛnibɔdiwede tɔkbad,defɔdɔmpanbadtin.

21Ɛnibɔdiwebɔnfulmandeduamfɔmekifilbad,ɛndi papafɔfulmannɔgɛtgladi-at.

22Wanatwegladikindugudlɛkmɛrɛsin,bɔtspiritwe brokkindraydibondɛn

23Wikɛdmankintekgiftnainbɔdifɔmekinɔdejɔjigen

24Sɛnsdebifoɛnibɔdiwegɛtsɛns;bɔtpɔsinwenɔgɛt sɛnsinyaydenadiɛnddɛnnadiwɔl

25Pikinwenɔgɛtsɛnskinmekinpapafilbad,ɛndiwan webɔnamkinfilbad

26Ɛnfɔpɔnishdiwanwededuwetinraytnɔfayn,ɛnfɔ bitprinsdɛnfɔmekdɛnduwetinrayt.

27Ɛnibɔdiwegɛtsɛnsnɔdetɔkbɔtwetinidetɔk,ɛnpɔsin wegɛtsɛnsgɛtsɛns

28Ivinpɔsinwenɔgɛtsɛns,weinɔtɔknatin,dɛnkintek amseigɛtsɛns

CHAPTER18

1Naditinwepɔsinwant,weidɔnseparetinsɛf,idelukfɔ ɔldisɛns.

2Pɔsinwenɔgɛtsɛnsnɔkingladifɔɔndastand,bɔtnafɔ mekinatnobɔtinsɛf

3Wediwikɛdpɔsinkam,nadatɛmdepipuldɛngotekam senatinɛnshem

4Diwɔddɛnwepɔsinkintɔknainmɔttanlɛkdipwata, ɛndiwatawedekɔmɔtnasɛnslɛkwatawedeflɔd.

5Inɔfaynfɔtekdiwikɛdpɔsin,fɔpuldiwanwededu wetinraytfɔjɔj

6Fɔlmaninlipdɛnkinmekfɛt-fɛt,ɛninmɔtkinkɔlfɔlɛ pɔsindebitam

7Nafulmaninmɔtdepwɛlam,ɛninlipnatrapfɔinlayf

8Diwɔddɛnwepɔsinwederaytstorikintɔktanlɛk wund,ɛnikingodɔŋinsaydibɛlɛ

9Ɛnibɔdiwelesfɔduinwoknabrɔdatodiwanwede westbɔkutin.

10PAPAGƆDinnemnawanstrɔngtawa,diwanwede duwetinraytkinrɔngoinsayde,ɛninɔgosef

11Dijɛntrimaninjɛntrinainstrɔngsiti,ɛnitanlɛkaywɔl weidemekprawd

12Bifopɔsindɔnawewitinat,ikinprawd,ɛnbifoɔnɔ,i kinputinsɛfdɔŋ.

13Ɛnibɔdiweansasɔntinbifoiyɛri,nafɔlɛnshemfɔam

14Dispiritwepɔsingɛtgomekinɔgɛtwanwɔd;bɔtspirit wewundudatgoebulfɔbia?

15Diatwepɔsinwegɛtsɛnskingɛtfɔno;ɛndiwandɛn wegɛtsɛnsinyesdelukfɔno.

16Digiftwepɔsingidemekplesfɔam,ɛnidekɛramgo bifobigmandɛn

17Ɛnibɔdiwedefɔsfɔinsɛf,itanlɛkseideduwetinrayt; bɔtinnebakamlukam.

18Dilɔtdemekcham-mɔtstɔp,ɛndipawafulwandɛnde sheb

19Iatfɔwinbrɔdawevɛkspassitiwestrɔng,ɛndɛnfɛtfɛttanlɛkstikdɛnnakast

20Pɔsininbɛlɛgosatisfaywitdifrutweidekɔmɔtnain mɔt;ɛnweinlipdɛndebɔku,igoful-ɔp

21Dayɛnlayfdenadilangwejinpawa,ɛndiwandɛnwe lɛkamgoitdifrutwedekɔmɔtde.

22ƐnibɔdiwegɛtwɛfdefɛngudtinɛnPAPAGƆDgladi fɔam

23Dipopipuldɛnkingriwitwetindɛndetɔk;bɔtdi jɛntrimandɛnkinansaroughly.

24Pɔsinwegɛtpadidɛnfɔshoseinnapadi,ɛnpadidewe detaytpasbrɔda.

CHAPTER19

1Pɔsinwepowedewakawitɔlinat,bɛtɛpasdiwanwe nɔdeduwetinraytɛnwenɔgɛtsɛns

2Dɔnbak,fɔmekdisolnɔnonatin,inɔfayn;ɛnɛnibɔdi werɔshwitinfutdesin

3Mɔtalmaninfulishnɛsdemekinwenɔfayn,ɛninatde vɛkspanPAPAGƆD.

4Jɛntridemekbɔkupadidɛn;bɔtdipowandekɔmɔtnia inneba

5Pɔsinwedetɔklaylaywitnɛsnɔgogɛtɛnipɔnishmɛnt, ɛnɛnibɔdiwedelaynɔgosev

6Bɔkupipuldɛngogladifɔdiprins,ɛnɛnibɔdinapadito diwanwedegigift.

7Ɔldipobrɔdadɛnetam,awinpadidɛndegofafrɔm am?iderɔnatadɛnwitwɔddɛn,bɔtstildɛnnɔwantam

8Ɛnibɔdiwegɛtsɛns,lɛkinyonlayf,ɛndiwanwe kɔntinyufɔɔndastandgofɛngud

9Pɔsinwedetɔklaylaywitnɛsnɔgogɛtɛnipɔnishmɛnt, ɛnɛnibɔdiwedelaygoday.

10Gladiatnɔfaynfɔpɔsinwenɔgɛtsɛns;inɔgoizifɔ meksavantgɛtrulobaprinsdɛn

11Disɛnswepɔsingɛtkinmekinɔvɛkskwik;ɛnnain glorifɔpaspanpɔsinwenɔduwetinrayt

12Dikiŋinwamattanlɛklayɔnwedeala;bɔtinfayn fayntindɛntanlɛkdyupangras.

13Bɔypikinwenɔgɛtsɛnsnainpapainprɔblɛm,ɛndi agyumɛntweumankingɛtkinmekinɔgɛtprɔblɛmɔltɛm 14Osɛnjɛntrinapapadɛnprɔpati,ɛnumanwegɛtsɛns kɔmɔtfrɔmPAPAGƆD

15Wepɔsinslo,ikinmekpɔsinslipdipdipwan;ɛnpɔsin wenɔdedunatingosɔfawitangri.

16Ɛnibɔdiwededuwetindilɔse,dekipinyonlayf;bɔt ɛnibɔdiwenɔlɛkinwe,goday”

17Ɛnibɔdiwesɔrifɔpo,delɛntPAPAGƆD;ɛnwetini dɔngi,igopeambak

18Kɔsyupikinweopde,ɛnnɔmekyusolsɔrifɔdikray weidekray.

19Pɔsinwevɛksbadbadwangosɔfa,bikɔsifyusevam, yufɔduambak

20Lisintoadvaysɛntichyu,sodatyugogɛtsɛnsweyu godɔn

21Bɔkutindɛndewepɔsinkindunainat;bɔtnaPAPA GƆDinadvaysgotinap”

22Ditinwepɔsinwantnaingudnɛs,ɛnpopɔsinbɛtɛpas layman

23DifredfɔPAPAGƆDdemekpɔsingɛtlayf,ɛnɛnibɔdi wegɛtamgosatisfayinɔgokamwitbadtin

24Pɔsinweleskinaydinannainbɔdi,ɛninɔkinwantfɔ briŋambaknainmɔt

25Nakpɔsinwedeprovokam,ɛndiwanwenɔgɛtsɛns gotektɛm,ɛnkɔrɛktpɔsinwegɛtsɛns,ɛnigoɔndastand.

26Ɛnibɔdiwedewestinpapaɛndrɛbinmama,nabɔy pikinwedeshemɛnbriŋbadnem

27Mipikin,lɛffɔyɛridiinstrɔkshɔnwedemekpɔsin mistekpandiwɔddɛnwedemekpɔsinno

28WitnɛswenɔdeduwetinGɔdwant,deprovokdi jɔjmɛnt,ɛndiwikɛdpɔsininmɔtdeitbad.

29Dɛnkinrɛdijɔjmɛntfɔpipuldɛnwedeprovok,ɛn strɛchfɔfulmandɛnbak.

CHAPTER20

1Waynnapɔsinwedeprovok,strongdrinkdemekpɔsin vɛks,ɛnɛnibɔdiwedɛnfulam,nɔgɛtsɛns

2Difredwekiŋdefredtanlɛklayɔnwedeala,ɛnɛnibɔdi wemekivɛks,idesinagensinyonlayf

3Nabigbigɔnɔfɔmekpɔsinlɛffɔfɛt,bɔtɔlmanwenɔ gɛtsɛnsgoputanpanam.

4Dipɔsinweslevnɔgoplɔgbikɔsdipleskol;soigobeg weideavɛst,bɔtinɔgogɛtnatin

5Diadvayswedenamɔtalmanattanlɛkdipwata;bɔt pɔsinwegɛtsɛnsgopulamkɔmɔt

6Bɔkupipuldɛngoprichbɔtinyongud,bɔtnafetfulman wegoebulfɔfɛn?

7Dipɔsinwededuwetinraytdewakawitinyonlayf,ɛn inpikindɛngogɛtblɛsinaftaam

8Kiŋwesidɔmnaditronwedejɔj,deskataɔldibadtin dɛnwitinyay

9Udatgose,‘Adɔnmekmiatklin,adɔnklinfrɔmmisin?

10Difrɛnwetɛndifrɛnmɛzhɔ,dɛnɔltunatinwePAPA GƆDet

11Ivinpikinkinnobaywetinidedu,ifinwokklinɛnifi rayt.

12PAPAGƆDmekdiyeswedeyɛriɛndiyaywedesi

13Nɔlɛkslip,sodatyunɔgopo;opinyuyay,yugo satisfaywitbred.

14Dipɔsinwebayditinsenanatin,nanatin,bɔtweidɔn go,idebost

15Golddedeɛnbɔkubɔkurubidɛnde,bɔtdilipdɛnwe deshosepɔsinnonasɔntinwegɛtvalyu

16Unatekinkloswenafɔstrenja,ɛntekprɔmisfɔstrenja uman.

17Bredwedefulpɔsinkinswittopɔsin;bɔtaftadat,in mɔtgoful-ɔpwitgrɔn

18Ɔltinweyuwantfɔdu,nadiadvaysweyudegiyu,ɛn yudeyuzgudadvaysfɔfɛtwɔ

19Ɛnibɔdiwedewakawakalɛkpɔsinwedetɔkstori,de tɔksikritdɛn,sounanɔfɔmikswitdiwanwedetɔkfayn witinlip

20Ɛnibɔdiweswɛinpapaɔinmama,dɛngoɔtinlampna daknɛs.

21Dɛnkingɛtprɔpatikwikkwikwanfrɔmdibiginin;bɔt diɛndnɔgogɛtblɛsin.

22Nɔseyu,agopebaktobad;bɔtwetfɔPAPAGƆD,ɛn igosevyu”

23DifrɛnwetnatinwePAPAGƆDet;ɛnlaylaybalans nɔfayn.

24NaPAPAGƆDdeduwetinmɔtalmandedu;awman goɔndastandinyonweaftadat?

25Natrapfɔdipɔsinweitwetinoliɛnaftaidɔnprɔmisfɔ aksamkwɛstyɔn

26Kiŋwegɛtsɛnskinskatawikɛdpipuldɛn,ɛnikinbriŋ diwilobadɛn

27MɔtalmaninspiritnaPAPAGƆDinkandul,idelukɔl diinsaypatdɛnnadibɛlɛ.

28Sɔri-atɛntrutdeprotɛktdikiŋ,ɛnsɔri-atdesɔpɔtin tron

29Digloriweyɔŋmandɛngɛtnadɛntrɛnk,ɛndifaynwe olmandɛngɛtnadigreyed.

30Dibluwewunddeklindibadtin,nasodistrɛpwede insaydibɛlɛkinklin.

CHAPTER21

1DikiŋinatdenaPAPAGƆDinanlɛkdirivadɛnwede kɔmɔtnawata,idetɔnamɛnisayweiwant

2Ɛnitinwepɔsindeduraytnainyonyay,bɔtPAPAGƆD detinkgudwanbɔtwetinidedu

3Jiovagladifɔduwetinraytɛnjɔjpassakrifays

4Fɔlukay,ɛnprawdat,ɛnfɔplantdiwikɛdpipuldɛn,na sin

5Ditindɛnwediwandɛnwedewoktrangawankintink bɔt,kinjɔslɛkfɔdubɔkutin;bɔtfɔɛnibɔdiwederɔshfɔ jɔswant

6Fɔgɛtjɛntriwitlaylaylangwejnafɔnatinwediwan dɛnwedelukfɔdaydeswɛlaɛnkambak.

7Ditifwewikɛdpipuldɛndetifgodɔnawewitdɛn;bikɔs dɛnnɔgrifɔdujɔjmɛnt

8Diweawmɔtalmandedutinnatinwenɔizifɔdu,bɔt diwandɛnweklin,inwokrayt

9Ibɛtɛfɔdenakɔnanadios,pasfɔdewitumanwedefɛt nabigos.

10Pɔsinwewikɛdwantfɔdubad,ɛninkɔmpinnɔdesi ɛnigudtinnainyay

11Wedɛnpɔnishpɔsinwedeprovok,idemekpɔsinwe nɔgɛtsɛns,gɛtsɛns,ɛnwedɛntichpɔsinwegɛtsɛns,igo gɛtsɛns

12Pɔsinwededuwetinraytkintinkgudwanbɔtdiwikɛd pipuldɛnos,bɔtGɔdkinpuldiwikɛdwandɛnbikɔsdɛn wikɛd

13Ɛnibɔdiwestɔpinyeswepopɔsindekray,insɛfgo kray,bɔtdɛnnɔgoyɛriam

14Gigiftwepɔsinkingisikritkinmekpɔsinvɛks,ɛni kinmekpɔsinvɛksbadbadwannainbɔdi.

15Ikingladifɔdiwandɛnwededuwetinraytfɔjɔj,bɔt diwandɛnwededubadgodɔnawewitam

16Dimanwedewakawakanadirodfɔɔndastand,gode nadikɔngrigeshɔnfɔdiwandɛnwedɔnday

17Ɛnibɔdiwelɛkfɔɛnjɔyinsɛfgobipopɔsin,ɛnɛnibɔdi welɛkwaynɛnɔylnɔgojɛntri.

18Diwikɛdwangofridiwandɛnwededuwetinrayt,ɛn diwanwededubadfɔdiwandɛnwededuwetinrayt

19Ibɛtɛfɔdenadiwildanɛspasfɔdewitumanwede agyuɛnwevɛks

20Jɛntridewepɔsinkinwantɛnɔyldenadisaywedi wandɛnwegɛtsɛnsdede;bɔtpɔsinwenɔgɛtsɛnskin spɛnam

21Ɛnibɔdiwedefalawetinraytɛnsɔri-at,degɛtlayf,rayt, ɛnɔnɔ.

22Wanmanwegɛtsɛnskinskeldisitiwedipawaful pipuldɛnde,ɛnikintroweditrɛnkweigɛtkɔnfidɛns

23Ɛnibɔdiwedekipinmɔtɛnintɔŋdeprotɛktinlayf frɔmtrɔbul

24Innemnapɔsinweprawdɛnprawd,wedemekprawd vɛksteshɔn

25Ditinwepɔsinweleskinwant,kinkilam;bikɔsinan dɛnnɔgrifɔwok.

26Ikinwantɔltinfɔduɔldide,bɔtdiwanwededuwetin raytdegiɛnnɔdepefɔam

27Disakrifayswewikɛdpɔsinkinmek,natinwenɔfayn, igomɔsbiseidekamwitwikɛdmaynd?

28Laylaywitnɛsgoday,bɔtdipɔsinwedeyɛridetɔk ɔltɛm.

29Wikɛdmankinmekinfestranga,bɔtfɔdiwanwede duwetinrayt,ikinshoinrod

30Nɔbɔdinɔgɛtsɛnsɔɔndastandinɔadvaysnɔdeagens PAPAGƆD.

31Dɛndɔnrɛdidiɔsfɔfɛtdide,bɔtnaPAPAGƆDinyon sef

CHAPTER22

1Gudnembɛtɛpasfɔgɛtbɔkujɛntri,ɛnfɔlɛkpɔsinpas silvaɛngold

2Dijɛntrimanɛndipopipuldɛnkinmittogɛda,naPAPA GƆDmekdɛnɔl

3Pɔsinwegɛtsɛnskinsidibadtinbifotɛm,ɛnikinayd insɛf,bɔtdiwandɛnwenɔgɛtsɛnskinpas,ɛndɛnkin pɔnishdɛn

4WepɔsinɔmbulɛnfredPAPAGƆD,igɛtjɛntri,ɔnɔɛn layf.

5Chukchukɛntrapdenadirodfɔdiwanwedemeklɛk seinɔgɛtwanwɔd,ɛnɛnibɔdiwedekipinlayfgofafrɔm dɛn.

6Treninpikindirodweifɔgo,ɛnweidɔnol,inɔgo kɔmɔtde

7Dijɛntrimanderuldipowan,ɛndipɔsinwedelɛntna slevtodipɔsinwelɛntam

8Ɛnibɔdiwedeplantbad,goavɛstfɔnatin,ɛninstikwe demekivɛksgopwɛl.

9Ɛnibɔdiwegɛtbɔkuyaygogɛtblɛsin;bikɔsidegidipo wanpaninbred

10Unapuldipɔsinwedeprovokam,ɛnfɛt-fɛtgokɔmɔt; yes,fɛt-fɛtɛnkɔsgodɔn

11Ɛnibɔdiwelɛkfɔklininat,bikɔsdikiŋgobiinpadi

12PAPAGƆDinyaydekipditindɛnweino,ɛnidepul diwɔddɛnwedipɔsinwededuwetindilɔse

13Dimanwelesse:“Layɔndenado,dɛngokilmina strit.”

14Distrenjaumandɛnmɔtnadipol,ɛnɛnibɔdiwePAPA GƆDetgofɔdɔminsayde

15Fɔspɔsinkintaynapikininat;bɔtdistikfɔkɔrɛktam godrɛbamfafrɔmam

16Ɛnibɔdiwedemekpopipuldɛnsɔfafɔmekinjɛntri bɔku,ɛnɛnibɔdiwedegimɔnitodijɛntriman,gomɔsnɔ gɛtnatinfɔduwitam

17Butuyuyes,lisintodiwɔddɛnwediwandɛnwegɛt sɛnsdetɔk,ɛnyuzyuatfɔmekano

18Igofaynifyukipdɛninsayyu;dɛngofitwityunayu lip

19SodatyugoaboppanPAPAGƆD,adɔnmekyuno tide

20Anɔtinkseadɔnraytfaynfayntindɛntoyupan advaysɛnno

21Sodatagomekyunosediwɔddɛnwedetɔktrutru; sodatyugoansaditruwɔddɛntodiwandɛnwesɛntoyu?

22Unanɔfɔtifpɔsinwepo,bikɔsipo,ɛnnɔmekpɔsin wedesɔfasɔfanadiget

23PAPAGƆDgofɛtfɔdɛn,ɛnigotifdiwandɛnwetif dɛnlayf

24Nɔmekpadiwitpɔsinwevɛks;ɛnwitpɔsinwevɛks, yunɔfɔgo.

25Sodatyunɔgolanawidedutin,ɛnmektrapnayu layf.

26Nɔbiwanpandiwandɛnwedebitanɔpandiwandɛn wedepefɔdɛt

27Ifyunɔgɛtnatinfɔpe,wetinmekigopulyubedɔnda yu?

28Nɔpuldiollandmakweyugretgretgranpadɛnbindɔn mek

29Yusimanwedewoktrangawanfɔduinwok?igo tinapbifokiŋdɛn;inɔgotinapbifowikɛdpipuldɛn

CHAPTER23

1Weyusidɔmfɔitwitrula,tinkgudwanbɔtwetinde bifoyu

2Ɛnputnɛfnayutrot,ifyunapɔsinwewantfɔit

3Unanɔwantfɔittindɛnweideit,bikɔsnaitwedeful pipuldɛn

4Nɔwokfɔjɛntri,lɛffɔgɛtsɛns

5Yugoputyuyaypanwetinnɔde?bikɔsjɛntrikinmek insɛfwing;dɛnkinflaygolɛkiglfɔgonaɛvin

6Nɔitdibredfɔɛnibɔdiwegɛtwikɛdyay,ɛnnɔwantin faynfaynitdɛn.

7Jɔslɛkawidetinknainat,nasoidetink:Idetɛlyuse, itɛndrink;bɔtinatnɔdewityu

8Dismɔlsmɔltinweyuit,yugovɔmitɛnlɔsyuswitswit wɔddɛn

9Nɔtɔktopɔsinwenɔgɛtsɛns,bikɔsigotekdisɛnswe yudetɔk.

10Nɔpuldiollandmak;ɛnnɔgonadifamusaydɛnnɔ gɛtpapadɛnde

11Dipɔsinwefridɛngɛtpawa;igotɔkbɔtdɛnkeswityu.

12Putyuatfɔtich,ɛnputyuyespandiwɔddɛnwede shoseyunosɔntin

13Nɔgrifɔkɔrɛktdipikin,bikɔsifyubitamwitstik,inɔ goday

14Yugobitamwitdistik,ɛnsevinlayffrɔmɛlfaya 15Mipikin,ifyuatgɛtsɛns,miatgogladi,ivinmiyon. 16Yɛs,mireinsgogladi,weyulipdɛndetɔkrayttin 17Nɔmekyuatjɛlɔsdiwandɛnwedesin,bɔtyufɔfred PAPAGƆDɔldide.

18Fɔtru,ɛndde;ɛnditinweyubindeopfɔnɔgokɔt 19Mipikin,yɛriyuɛngɛtsɛns,ɛngaydyuatnadirod 20Nɔdewitpipuldɛnwededrinkwayn;bitwinpipuldɛn wedeitbifwitfɛt-fɛt:

21Dipɔsinwedechakɛndiwanwedeitgopo,ɛndi pɔsinwedeslipgomekpɔsinwɛrklos

22Lisintoyupapawebɔnyu,ɛnnɔtekyumamaweidɔn ol

23Bayditrut,ɛnnɔsɛlam;baksɛns,ɛntich,ɛn ɔndastandin

24Dipapawededuwetinraytgogladipasmak,ɛn ɛnibɔdiwebɔnpikinwegɛtsɛnsgogladifɔam 25Yupapaɛnyumamagogladi,ɛndiwanwebɔnyugo gladi.

26Mipikin,gimiyuat,ɛnmekyuyaywachmiwe

27Pipulwededumamiɛndadibiznɛswitɔdapɔsinna dipwata;ɛnstrenjumannasmɔlol.

28Ideledɔmbaklɛkseideitanimal,ɛnidemekdiwan dɛnwededubadbɔkupanmɔtalman

29Udatgɛtprɔblɛm?udatgɛtsɔri-at?udatgɛtagyumɛnt? udatgɛtbabbling?udatgɛtwundwenɔgɛtɛnirizin?udat gɛtrɛdyay?

30Diwandɛnwedetefɔdrinkwayn;diwandɛnwede golukfɔmikswayn.

31Nɔlukdiwaynweirɛd,weidegiinkɔlɔnadikɔp,we idemuvrayt

32Wedilastɛm,ikinbitlɛksnek,ɛnikinswɛtlɛksnek.

33Yuyaygosistrenjaumandɛn,ɛnyuatgotɔkbadtin dɛn

34Yɛs,yugotanlɛkdiwanwedeledɔmnadisi,ɔlɛkdi wanwedeledɔmpandimawnten

35Dɛndɔnbitmi,yugose,bɔtanɔbinsik;dɛndɔnbitmi, ɛnanɔfilam:ustɛmagowek?Agolukfɔamyetbak

CHAPTER24

1Nɔjɛlɔswikɛdpipuldɛn,ɛnnɔwantfɔdewitdɛn

2Dɛnatdestɔdibɔtpwɛlpwɛl,ɛndɛnlipdetɔkbɔtbad tin

3Nasɛnsdemekdɛnbilos;ɛnbaywedɛnɔndastandam, dɛnkinmekamtinaptrangawan:

4Ɛnbikɔsɔfno,dirumdɛngoful-ɔpwitɔldivalyuɛn faynjɛntri

5Pɔsinwegɛtsɛnsgɛttrɛnk;yes,manwesabidutinkin mekigɛtmɔtrɛnk

6Yugoyuzsɛnsfɔmekyufɛt,ɛnbɔkupipuldɛnwede advaysyugosef.

7Sɛnstuayfɔpɔsinwenɔgɛtsɛns,inɔdeopininmɔtna diget

8Dɛngokɔlɛnibɔdiwedeplanfɔdubad.

9Fɔtinkbɔtfulishtinnasin,ɛnpɔsinwedeprovokamna sɔntinwemɔtalmanet

10Ifyutayaweprɔblɛmde,yutrɛnksmɔl.

11Ifyunɔgrifɔsevdiwandɛnwedɛndedrɛsfɔdayɛn diwandɛnwerɛdifɔkil;

12Ifyuse,‘Luk,winɔbinno;diwanwedetinkbɔtinat nɔdetinkbɔtam?ɛnɛnibɔdiwedekipyulayf,inɔnoam? ɛnyunɔtinkseigopeɛnibɔdiakɔdintowetinidu?

13Mipikin,itɔnibikɔsifayn;ɛndiɔnikɔm,weswitfɔ yuteist

14Nasoyusolgonobɔtsɛns,weyudɔnfɛnam,yugo gɛtblɛsin,ɛnyunɔgodɔnawewitwetinyudeopfɔ.

15Owikɛdman,nɔwetfɔdisaywediwandɛnwededu wetinraytdede;nɔpwɛlinplesfɔrɛst:

16Pɔsinwededuwetinraytkinfɔdɔmsɛvintɛmɛngrap bak,bɔtdiwikɛdpɔsingofɔdɔmpanbadtin

17Nɔgladiweyuɛnimifɔdɔm,ɛnnɔmekyuatgladiwei stɔp

18SodatPAPAGƆDnɔgosiamɛnmekinɔgladi,ɛni nɔgomekivɛkspanam

19Nɔwɔrifɔwikɛdpipuldɛn,ɛnnɔjɛlɔsdiwikɛdpipul dɛn;

20Nɔbɔdinɔgogɛtɛniblɛsintodiwikɛdman;dikandul fɔdiwikɛdwandɛngoɔt

21Mipikin,fredPAPAGƆDɛndikiŋ

22Dɛnbadtingokamwantɛmwantɛm;ɛnudatnoawdɛn ɔltugopwɛl?

23DɛntinyabaknadiwandɛnwegɛtsɛnsInɔfaynfɔ gɛtrɛspɛktfɔpipuldɛnwewidejɔj.

24Ɛnibɔdiwetɛldiwikɛdmanse:“Yudeduwetinrayt” dipipuldɛngoswɛam,neshɔndɛngoetam

25Bɔtdiwandɛnwekɔrɛktamgogladi,ɛngudblɛsingo kampandɛn.

26Ɛnibɔdifɔkisinlipwedegiraytansa

27Pripiayuwoknado,ɛnmekamfaynfɔyusɛfnafil;ɛn aftadat,bilyuos.

28Nɔbiwitnɛsagensyunebawenɔgɛtɛnirizin;ɛnnɔful yuwityulip

29Nɔse,‘Agoduamtoamjɔslɛkawidɔndutomi.

30Abindegoniadifamwepipuldɛnwenɔdewok trangawande,ɛndivayngadinwedimanwenɔebulfɔ ɔndastand

31Ɛn,luk,ɔltingrowitchukchuk,ɛnnɛtbinkɔbadifes, ɛndistonwɔlbinbrok.

32Dɔnasiamɛntinkgudwan,alukamɛntɛlmi

33Bɔtslipsmɔl,slipsmɔl,ɛnfolyuansmɔlfɔslip

34Nasoyupogokamlɛkpɔsinwedetravul;ɛnyuwant lɛkpɔsinwegɛtwɛpɔn

CHAPTER25

1DisnaPrɔvabdɛnbakweSɔlɔmɔnbinrayt,wediman dɛnweƐzikayainkiŋnaJudainmandɛnbinkɔpi.

2NaGɔdinglorifɔaydsɔntin,bɔtdiɔnɔwekiŋdɛngɛt nafɔfɛnɔltin

3Diɛvinfɔay,ɛndiwɔlfɔdip,ɛndiatfɔkiŋdɛnnɔgo ebulfɔfɛnɔltin

4Tekdidɔtiwedenadisilva,ɛnwanbɔtulgokɔmɔtfɔdi wandɛnwefayn.

5Unapuldiwikɛdwanbifodikiŋ,ɛnintrongotinap trangawanfɔduwetinrayt

6Nɔputyusɛfbifodikiŋɛnnɔtinapbifobigmandɛn.

7Ibɛtɛfɔlɛdɛntɛlyuse,‘Kamɔpya;pasfɔputyudɔŋ bifodiprinsweyuyaydɔnsi

8Nɔgokwikfɔfɛt,sodatyunɔgonowetinfɔduweyu nebadɔnshemyu

9Unadeagyubɔtyunebainsɛf;ɛnnɔdiskɔbasikrittoɔda pɔsin:

10Sodatɛnibɔdiweyɛridisnɔmekyushem,ɛndibadwe awyudedutinnɔgotɔninbakpanam

11Wanwɔdwedɛntɔkfayn,tanlɛkapulwedɛnmekwit goldwedɛnmekwitsilva

12Jɔslɛkgoldiaringɛnfayngoldɔnamɛnt,nasopɔsinwe gɛtsɛnsdekɔrɛktpɔsinwedeobeyes.

13Jɔslɛkawsnokinkolditɛmwedɛndeavɛst,naso pɔsinwefetfulmɛsenjatodiwandɛnwesɛnamkindu, bikɔsikinmekinmastadɛngɛttrɛnk.

14Ɛnibɔdiwedebostbɔtlaylaygifttanlɛkklawdɛnbriz wenɔgɛtren.

15Naweidebiafɔlɔngtɛm,dɛnkinmekprinsbiliv,ɛn sɔfttɔŋkinbrokinbon

16Yudɔnfɛnɔni?itbɔkutinwegodufɔyu,sodatyunɔ goful-ɔpwitamɛnvɔmitam.

17Putyufutkɔmɔtnayunebainos;sodatinɔgotaya wityu,sodatinɔgoetyu

18Pɔsinwedetɔklaylaytɔkbɔtinkɔmpin,napɔsinwe gɛtsɔd,ɛnshaparo

19Fɔaboppanpɔsinwenɔfetfulweigɛtprɔblɛm,itan lɛkseintutbrok,ɛninfutdɔnkɔmɔtnainjɔyn

20Jɔslɛkpɔsinwedetekinkloswekol,ɛnlɛkvinegapan nitre,nasodipɔsinwedesiŋsiŋdɛnwegɛtebiat.

21Ifyuɛnimiangri,giambredfɔit;ɛnifitɔsti,giam watafɔdrink

22Yugogɛdafayanained,ɛnPAPAGƆDgoblɛsyu

23Dibrizwedeblonadinɔtdedrɛbren,sopɔsinwevɛks kinmekintɔŋwedetɔkbad

24Ibɛtɛfɔdenadikɔnanadios,pasfɔdewitumanwe defɛtɛnnaoswebig.

25Jɔslɛkkolwatatopɔsinwetɔsti,nasogudnyuzwe kɔmɔtfafakɔntrikinkam

26Pɔsinwededuwetinraytwedefɔdɔmbifowikɛdwan tanlɛkwatawɛlwedɔnrɔtinɛnwatawedɔnrɔtin

27Inɔfaynfɔitbɔkuɔni,sofɔmekmɔtalmanlukfɔdɛn yonglorinɔtoglori

28Ɛnibɔdiwenɔgɛtpawaobainyonspirittanlɛksitiwe dɔnpwɛlɛnwenɔgɛtwɔl.

CHAPTER26

1Jɔslɛkawsnokinkaminsaydisɔmma,ɛnrenwekin kamfɔavɛst,nasoɔnɔnɔfaynfɔpɔsinwenɔgɛtsɛns

2Jɔslɛkawbɔddewakawaka,jɔslɛkawswɛladeflay,na sodiswɛwenɔgɛtrizinnɔgokam

3Wipfɔɔs,bridfɔdɔnki,ɛnstikfɔdifulmaninbak

4Nɔansapɔsinwenɔgɛtsɛns,sodatyusɛfnɔgotanlɛk am

5Unaansapɔsinwenɔgɛtsɛnslɛkawiful,sodatinɔgo gɛtsɛnsweidemekprawd.

6Ɛnibɔdiwedesɛnmɛsejwitfulishandekɔtinfutɛn drinkbadbadtin

7Diwandɛnwenɔebulwakainfutnɔikwal,nasobakfɔ parebulwenɔgɛtsɛns

8Jɔslɛkpɔsinwetaystonnasling,nasodipɔsinwede ɔnɔpɔsinwenɔgɛtsɛns.

9Jɔslɛkawchukchukdegoɔpnapɔsinwedɔnchakinan, nasowanparebuldenapɔsinwenɔgɛtsɛns

10DibigGɔdwemekɔltindeblɛspɔsinwenɔgɛtsɛnsɛn blɛsdiwandɛnwededubad

11Jɔslɛkawdɔgdetɔnbaktoinvɔmit,nasofulmande tɔnbaktoinfulish.

12Yusimanwegɛtsɛnspaninsɛf?opdefɔfulmanpas am

13Dimanwelesse:“Layɔndenadirod;wanlayɔndena distritdɛn

14Jɔslɛkawdidomɔtdetɔnpaninhinjdɛn,nasodi pɔsinwelesdetɔnpaninbed.

15Pɔsinweleskinaydinannainbɔdi;idemekifilbad fɔbriŋambaknainmɔt

16Pɔsinweslevgɛtsɛnspassɛvinmandɛnweebulfɔgi rizin

17Ɛnibɔdiwedepasɛnmikspanfɛt-fɛtwenɔtoinyon, tanlɛkpɔsinweoldɔginyes

18Jɔslɛkpɔsinwedɔnkraywedetrowefaya,aro,ɛnday

19Soyutinksedimanwedefulinkɔmpinɛnse:“Anɔ deplespɔt?”

20Usaywudnɔde,nadefayakinɔt,sousaynɔbɔdinɔde wedetɔkstori,diagyumɛntkinstɔp

21Jɔslɛkawkolkintanlɛkkolwedebɔn,ɛnwudkintan lɛkfaya;nasopɔsinwedeagyufɔmekpipuldɛngɛt cham-mɔt.

22Diwɔddɛnwepɔsinwederaytstorikintɔktanlɛk wund,ɛnikingodɔŋinsaydibɛlɛ

23Lipwedebɔnɛnwikɛdattanlɛkpɔtwedɛnkɔbawit silvadɔti

24Ɛnibɔdiweet,demeklɛkseidedutinwitinlip,ɛnput laylaytindɛninsayam.

25Weidetɔkfayn,nɔbilivam,bikɔssɛvinbadtindɛnde nainat.

26Ɛnibɔdiweful-ɔpwitlaylaytinweiet,ɔlmannadi kɔngrigeshɔngoshoinwikɛdnɛs

27Ɛnibɔdiwedigolgofɔdɔm,ɛnɛnibɔdiwerɔlstongo kambakpanam.

28Laylaytɔketdiwandɛnwedesɔfawitam;ɛnmɔtwe demekpɔsingladi,ikinpwɛl

CHAPTER27

1Nɔbostbɔttumarabambay;bikɔsyunɔnowetinwande gobriŋkam

2Mekɔdapɔsinprezyu,nɔtoyuyonmɔt;strenja,ɛnnɔto yuyonlip

3Stonebi,ɛndisankinwet;bɔtfulmaninwamatpasdɛn ɔltu.

4Fɔvɛksbadbadwan,ɛnfɔvɛksbadbadwan;bɔtudat ebulfɔtinapbifomilɛ?

5Fɔkɔrɛktpɔsinbɛtɛpasfɔlɛkpɔsinnasikrit.

6Diwunddɛnwepadigɛtfetful;bɔtdikisweɛnimikin kisnafɔfulpɔsin

7Difulsoletɔnikɔm;bɔttodisolweangriɛvribitatin swit

8Jɔslɛkbɔdwedewakawakanainnɛst,nasomanwede wakawakanainplestanlɛk.

9Ɔntɛnsɛntkinmekpɔsininatgladi,ɛndiswitwepɔsin inpadikingɛtkinmekigladi

10Nɔlɛfyuyonpadiɛnyupapainpadi;nɔgonayubrɔda inosdidewebadtingoapintoyu,bikɔsnebawedenia yubɛtɛpasbrɔdawedefa”

11Mipikin,gɛtsɛnsɛnmekmiatgladi,sodatagoansadi wanwedekɔndɛmmi

12Pɔsinwegɛtsɛnskinsidibadtinbifotɛm,ɛnikinayd insɛf;bɔtdisimpulwandɛnkinpas,ɛndɛnkinpɔnishdɛn.

13Unatekinkloswenafɔstrenja,ɛntekprɔmisfɔstrenja uman

14Ɛnibɔdiweblɛsinpadiwitlawdvɔys,weigrapali mɔnin,dɛngotekamasswɛtoam

15Werendekamɔltɛmɛnumanwedefɛt-fɛtfiba

16Ɛnibɔdiweaydam,ideayddibrizɛndiɔntwedenain raytanwedeshayn

17Ayɔndeshapayɛn;somankinshapinpadiinfes

18Ɛnibɔdiwedekiafɔdifigtikgoitinfrut,soɛnibɔdiwe dewetfɔinmastagogɛtɔnɔ

19Jɔslɛkawwatadeansatofes,nasomɔtalmanatde ansatomɔtalman

20Ɛlɛnpwɛlpwɛlnɔdeɛvaful-ɔp;somɔtalmaninyaynɔ deɛvasatisfay

21Itanlɛkpɔtwedɛnkinyuzfɔmekfaynfayntindɛnfɔ silva,ɛnɔfnafɔgold;nasopɔsinkinprezam

22Panɔlweyudeyuzswɛlinfɔswɛfulmanwitmɔta,in fulishnɛsnɔgokɔmɔtpanam

23Yufɔtraytrangawanfɔnoawyushipdɛnde,ɛnluk gudwantoyushipdɛn.

24Dijɛntrinɔdesotego,ɛnyutinksedikrawndetetoɔl dijɛnɛreshɔndɛn?

25Digrasdeapia,ɛndigraswetanlɛkgrasdeshoinsɛf, ɛndigrasdɛnwedenadimawntendɛndegɛda

26Dishippikindɛnnafɔyuklos,ɛndigotdɛnnadiprayz fɔdifam.

27Yufɔgɛtgotmilkwegodufɔyuit,fɔitnayuos,ɛnfɔ kiafɔyutitidɛn.

CHAPTER28

1Diwikɛdwankinrɔnawewenɔbɔdinɔderɔnataam,bɔt diwandɛnwededuwetinraytkingɛtmayndlɛklayɔn

2Pipuldɛnwededubadnawanland,bɔkupipuldɛnnadi bigmandɛn,bɔtifpɔsinwegɛtsɛnsɛnnobɔtdikɔntri,i godefɔlɔngtɛm

3Pomanwedemekpopipuldɛnsɔfatanlɛkrenwede kamwenɔdelɛftinfɔit

4Diwandɛnwelɛffɔfaladilɔdeprezdiwikɛdwandɛn, bɔtdiwandɛnwededuwetindilɔse,deagyuwitdɛn.

5Wikɛdpipuldɛnnɔdeɔndastandjɔjmɛnt,bɔtdiwandɛn wedelukfɔPAPAGƆDdeɔndastandɔltin

6Pɔsinwepowedewakatretbɛtɛpasdiwanwenɔdedu wetinraytpanɔlweijɛntri

7Ɛnibɔdiwededuwetindilɔse,napikinwegɛtsɛns,bɔt ɛnibɔdiwedewitpipuldɛnwedemekfɛt-fɛtdemekin papashem

8Ɛnibɔdiwedetekmɔniɛnditindɛnweidegɛtwenɔ rayt,igogɛdaamfɔdiwanwegosɔrifɔdipowan.

9ƐnibɔdiwetɔninyesfɔlɛinɔyɛridiLɔ,ivininpreago bitinwenɔfayn

10Ɛnibɔdiwedemekpɔsinwededuwetinraytgonadi badrod,igofɔdɔmnainyonol,bɔtdiwanwededuwetin raytgogɛtgudtindɛn

11Dijɛntrimangɛtsɛnspaninsɛfsɛf;bɔtdipowanwegɛt sɛnsdelukfɔam

12Wepipuldɛnwededuwetinraytgladi,dɛnkingɛt bɔkuglori,bɔtwediwikɛdpɔsinrayz,ikinayd.

13Ɛnibɔdiwekɔbainsindɛnnɔgogobifo,bɔtɛnibɔdiwe kɔfesɛnlɛfdɛnsindɛngogɛtsɔri-at

14Dipɔsinwedefredɔltɛmgogladi,bɔtdiwanwemek inattrangagofɔdɔmpanbadtin

15Lɛklayɔnwedeala,ɛnbeawederɔn;nasowikɛdrula deobadipopipuldɛn.

16Diprinswenɔgɛtsɛns,napɔsinwedemekisɔfabad badwan,bɔtdiwanweetfɔwantfɔdusɔntingomekiliv lɔng.

17Pɔsinwedubadtoɛnibɔdiinblɔdfɔrɔnawegonadiol; nɔmekɛnibɔdistɔpam

18Ɛnibɔdiwedewakatretgosev,bɔtɛnibɔdiwenɔdedu wetinrayt,gofɔdɔmwantɛmwantɛm

19Ɛnibɔdiwedewoknainlandgogɛtbɔkubred,bɔtdi wanwedefalafɔnatingopo

20Pɔsinwefetfulgogɛtbɔkublɛsin,bɔtɛnibɔdiwerɔsh fɔjɛntrinɔgobipɔsinwenɔdunatin

21Inɔfaynfɔrɛspɛktpɔsin,bikɔsnawanbredwepɔsin deit,igodubad

22Ɛnibɔdiwerɔshfɔjɛntrigɛtbadyay,ɛninɔdetinkse pogokampanam

23Ɛnibɔdiwekɔrɛktpɔsinaftadat,gogɛtgudnɛspasdi wanwedetɔkbadbɔtinlangwej.

24Ɛnibɔdiwetifinpapaɔinmamaɛnse:“Inɔdedu wetinrayt;disemtinnadikɔmpinfɔpɔsinwedepwɛl

25Ɛnibɔdiwegɛtprawd,demekcham-mɔt,bɔtɛnibɔdiwe aboppanPAPAGƆDgofat

26Ɛnibɔdiweaboppaninyonatnafulman,bɔtɛnibɔdiwe dewakawitsɛns,igosevam.

27Ɛnibɔdiwedegiponɔgolɔs,bɔtɛnibɔdiweaydinyay gogɛtbɔkuswɛ.

28Wewikɛdpipuldɛnrayz,pipuldɛnkinayd,bɔtwedɛn day,diwandɛnwededuwetinraytkinbɔku

CHAPTER29

1Diwanwedɛndekɔsbɔkutɛmɛnwedemekinnɛk tranga,igodɔnawewitamwantɛmwantɛm,ɛninɔgo ebulfɔmɛnam

2Wediwandɛnwededuwetinraytgɛtpawa,dipipul dɛnkingladi,bɔtwediwikɛdwanderul,dipipuldɛnkin kray

3Ɛnibɔdiwelɛksɛnsdemekinpapagladi,bɔtɛnibɔdiwe dekipkɔmpinwitraregaldespɛninprɔpati

4Dikiŋdejɔjdiland,bɔtɛnibɔdiwegɛtgift,depwɛldi land.

5Pɔsinwedemekinkɔmpinfayn,ikinsprenɛtfɔinfut

6Wewikɛdpɔsindedubad,trapde,bɔtpɔsinwededu wetinraytdesiŋɛngladi.

7Diwanwededuwetinraytdetinkbɔtwetinpo,bɔtdi wikɛdpɔsinnɔdetinkbɔtam

8Pipuldɛnwedeprovokpipuldɛnkinmeksitinatrap,bɔt pipuldɛnwegɛtsɛnskintɔnwamat

9Ifpɔsinwegɛtsɛnsdeagyuwitpɔsinwenɔgɛtsɛns, ilɛksɛfivɛksɔlaf,inɔgorɛst.

10Diwandɛnwetɔstiblɔdetdiwandɛnwededuwetin rayt,bɔtdiwandɛnwededuwetinraytdelukfɔinlayf 11Pɔsinwenɔgɛtsɛnskintɔkɔlinmaynd,bɔtpɔsinwe gɛtsɛnskinkipamteaftadat

12Ifrulalisintolay,ɔlinsavantdɛnwikɛd

13Dipoɛndiwanwedefulpipuldɛnkinmittogɛda, PAPAGƆDdemekdɛnɔltulayt

14Dikiŋwefetfulwanfɔjɔjpopipuldɛn,introngotinap sotego.

15Distikɛnkɔrɛktpɔsindemekpɔsingɛtsɛns,bɔtpikin wedɛnlɛftoinsɛfdemekinmamashem

16Wediwikɛdpipuldɛnbɔku,pipuldɛnwededubadkin bɔku,bɔtdiwandɛnwededuwetinraytgosisedɛndɔn fɔdɔm

17Kɔrɛktyupikin,ɛnigogiyurɛst;yes,igomekyusol gladi

18Usayvishɔnnɔde,dipipuldɛndeday,bɔtɛnibɔdiwe defaladilɔgogladi.

19Slevnɔgokɔrɛktamwitwɔddɛn,bikɔspanɔlwei ɔndastand,inɔgoansa.

20Yusimanwedetɔkkwikkwikwan?opdefɔfulman pasam

21Ɛnibɔdiwedemɛninslevfrɔminpikin,gomekibiin pikinfɔlɔngtɛm.

22Pɔsinwevɛkskinmekcham-mɔt,ɛnpɔsinwevɛkskin dubad

23Wepɔsinprawd,igomekinɔgɛtwanwɔd,bɔtɔnɔgo mekdiwandɛnweɔmbulgɛtmaynd

24Ɛnibɔdiwededumamiɛndadibiznɛswittifman,etin yonlayf,ideyɛriswɛ,bɔtinɔdeswɛam

25Wepɔsindefredmɔtalman,idemektrap,bɔtɛnibɔdi weaboppanPAPAGƆDgosef.

26Bɔkupipuldɛndetrayfɔmekdirulagladifɔdɛn;bɔt ɔlmaninjɔjmɛntkɔmɔtfrɔmPAPAGƆD”

27Pɔsinwenɔdeduwetinraytnasɔntinwediwanwede duwetinraytet,ɛndiwanwededuwetinraytnarod,na tinwewikɛdwanet

CHAPTER30

1NadiwɔddɛnweAgu,wenaJekainpikin,bintɔk,nadi prɔfɛsi.

2Fɔtru,ariliwikɛdpasɛnibɔdi,ɛnanɔgɛtsɛnslɛk mɔtalman

3Anɔlansɛns,ɛnanɔnobɔtdiolitindɛn

4Udatdɔngoɔpnaɛvinɔkamdɔŋ?udatdɔngɛdadibriz nainan?udattaydiwatawitklos?udatdɔnmekɔldiɛnd dɛnnadiwɔl?wetinnainnem,ɛnwetinnainpikininnem, ifyuebulfɔno?

5ƐnitinweGɔdtɔkklin,inashildfɔdiwandɛnwede aboppanam

6Nɔadpanwetinitɔk,sodatinɔgokɔrɛktyu,ɛndɛngo siseyunalayman.

7Adɔnaksyututindɛn;nɔdinaymidɛnbifoaday:

8Unapulditindɛnwenɔgɛtwanmininɛnlaypanmi,nɔ gimipoɔjɛntri;fidmiwititweizifɔmi:

9Soanɔgoful-ɔpɛndinayyuɛnse,‘UdatnaPAPAGƆD? ɔsodatanɔgopo,ɛntif,ɛntekmiGɔdinnemfɔnatin

10Nɔaksslevtoinmasta,sodatinɔgoswɛyu,ɛndɛngo siseyugilti

11Wanjɛnɛreshɔndewedeswɛdɛnpapaɛnnɔdeblɛs dɛnmama.

12Wanjɛnɛreshɔndeweklinnadɛnyonyay,bɔtdɛnnɔ wasfrɔmdɛndɔtidɔtitindɛn

13Wanjɛnɛreshɔnde,Odɛnyayay!ɛndɛnyayliddɛnkin esɔp

14Wanjɛnɛreshɔndewedɛntittanlɛksɔd,ɛndɛnjawtit tanlɛknɛf,fɔitpowandɛnnadiwɔlɛndiwandɛnwenid ɛp

15Diɔsmangɛttugyalpikindɛnwedealase:“Gi,gi” Tritindewenɔdesatisfay,yes,4tinnɔdese,Idɔndufɔ am

16Digrev;ɛndibɛlɛwenɔgɛtpikin;diwɔlwenɔful-ɔp witwata;ɛndifayawenɔse,“Idɔndufɔam.”

17Diyaywedeprovokinpapaɛnwenɔdeobeinmama, direvɛndɛnnadivaligopikam,ɛndiyɔŋigldɛngoitam

18Tritindɛndewetuwɔndafulfɔmi,ɛn4tindɛndewea nɔno

19Diweawigldedunadiɛj;diweawsnekdewakapan ston;diweawshipdegonadimidulpatnadisi;ɛndiwe awmanwegɛtsavantumandedu

20Nasoumanwededumamiɛndadibiznɛswitɔdapɔsin kindu;ideitɛnwasinmɔtɛnse,“Anɔduɛnibadtin”

21Natritinmekdiwɔlwɔriɛnfɔ4tindɛnweinɔebulfɔ bia

22Naslevweiderul;ɛnfulmanweiful-ɔpwitit;

23Fɔumanweetweimared;ɛnwansavantwegogɛtdi prɔpatitoinmasta

24Fotindɛndewesmɔlnadiwɔl,bɔtdɛngɛtsɛns pasmak

25Antnapipuldɛnwenɔgɛttrɛnk,bɔtdɛnkinmekdɛnit insaydisɔmma;

26Dikɔnidɛnnajɔspipuldɛnwenɔgɛtbɛtɛtrɛnk,bɔt dɛndemekdɛnosdɛnnadirɔkdɛn;

27Dilokɔsdɛnnɔgɛtkiŋ,bɔtdɛnɔldegobaygrup; 28Spaydaolwitinan,ɛnidenakiŋdɛnosdɛn

29Tritindewedegofayn,4tindewefaynfɔdu

30Layɔnwetrɛnkpasanimaldɛnɛnwenɔdetɔnbakfɔ ɛnibɔdi;

31Wangreyhaund;ɛnigotbak;ɛnwankiŋ,wenɔbɔdinɔ degrapagensam.

32Ifyudufulweyuesyusɛfɔp,ɔifyutinkbad,leyuan panyumɔt

33Fɔtru,wepɔsindeswɛlamilk,idemekbɔta,ɛnwe pɔsindeswɛtnainnos,idemekblɔdkɔmɔt

CHAPTER31

1DiwɔddɛnwekiŋLɛmyulbintɔk,diprɔfɛsiwein mamabinticham

2Wetin,mipikin?ɛnwetin,dipikinwedenamibɛlɛ?ɛn wetin,dipikinweadɔnprɔmis?

3Nɔgiumandɛntrɛnk,ɛnnɔgiyuwetodiwandɛnwe depwɛlkiŋdɛn

4OLemuɛl,nɔtofɔkiŋdɛn,nɔtofɔkiŋdɛnfɔdrinkwayn; ɛnfɔprinsdɛnnɔfɔdrinkrɔm

5Sodatdɛnnɔgodrinkɛnfɔgɛtdilɔ,ɛnmekɛnibɔdiwe desɔfanɔjɔj.

6Unagitrɛnkdrinktodiwanwerɛdifɔday,ɛngiwaynto diwandɛnwegɛtebiat

7Lɛidrink,ɛnfɔgɛtinpo,ɛnnɔmɛmbainsɔfaigen.

8Opinyumɔtfɔmumufɔɔldiwandɛnwedɛndɔnpikfɔ pwɛl

9Opinyumɔt,jɔjdiraytwe,ɛnbegfɔdipowandɛnɛndi wandɛnwenidɛp

10Udatgoebulfɔfɛnguduman?bikɔsinprayzpasrubi fafawe.

11Inmaninatdeaboppanam,sodatinɔgonidfɔtif 12Igoduamgudɛninɔgoduambadɔlinlayf 13Idelukfɔwulɛnflaks,ɛnidewokwitinanwitɔlinat. 14Itanlɛkdibiznɛsmandɛnshipdɛn;ikinkamwitinit frɔmfa

15Idegrapbakwenɛtstilde,ɛngiinfamiliitɛngiin gyalpikindɛntinfɔit

16Idetinkbɔtwanfamɛnbayam,ɛnideplantvayn gadinwitdifrutweinangɛt.

17Idetayinloswittrɛnk,ɛnidemekinandɛnstrɔng 18Inoseinbiznɛsgud,inkandulnɔdeɔtnanɛt

19Ileinandɛntodispindle,ɛninandɛnoldistik.

20Iesinantodipowandɛn;yes,ideesinantodiwan dɛnwenidɛp

21Inɔdefreddisnofɔinos,bikɔsɔlinosdɛnwɛrrɛdrɛd klos

22Idemektinfɔkɔbainsɛfwittap;inklosnasilkɛn pepul

23Dɛnkinnoinmannadigetdɛnweisidɔmwitdiɛlda dɛnnadikɔntri

24Idemekfaynlininɛnsɛlam;ɛnikingidibiznɛsman dɛnbɛlɛ

25Igɛttrɛnkɛnɔnɔnainklos;ɛnigogladiinsayditɛm wegɛtfɔkam

26Ideopininmɔtwitsɛns;ɛninsayintɔŋ,dilɔwedesho gudgudwande.

27Idelukgudgudwanfɔdiweawinosdeliv,ɛninɔde itdibredweideduweinɔdedunatin

28Inpikindɛngrapɛnkɔlamblɛsin;inmansɛf,ɛnide prezam

29Bɔkugyalpikindɛndɔndugud,bɔtyupasdɛnɔl

30Fɔlɛkpɔsinnafɔfulpɔsin,ɛnfɔmekpɔsinfaynnafɔ natin,bɔtumanwedefredPAPAGƆD,dɛngoprezam. 31Unagiamdifrutweinangɛt;ɛnmekinyonwokprez amnadigetdɛn.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.