Konkani - The Book of 2nd Chronicles

२ इतिहास अध ाय 1 १ दावीदाचो पूि सोलोमन िाचा राजाय ि बळगे मेळळे आनी िाचो दे व सव्वर िाचे वाय गडा आतिलो आनी िाका खूब वड केलो. २ िेदनाय सोलोमनान सगळा इजायलाक, हजाराय नी आनी िेककाय नी लोकाय चा सेनापिीक य आनी नायायीिाय क आनी सगळा इजायलाय िंा सगळा राजपालाय क, बापायचा मुखेंाय क उलयलो. ३ िेदनाय सोलोमन आनी िाचे वाय गडा सगळो लोक तगतबयोनाय िंा उय च जागार गेले. तकताक थयय दे वाचो मेळपाचो ियबू आतिलो, जो सव्वराचो सेवक मोयजेसान रानाय ि केलो. ४ पूण दावीदान तकरयाि-जेअरीम थावन िाचे खािीर ियार केला जागार दे वाचो कोि व्न दवरलो, कारण िाणे जेरसलेमाय ि िाचे खािीर ियबू उबारलो. ५ आनी हराचो पूि उरीचो पूि बेझालील हाणे ियार केली तपिळे ची वेदी िाणे सव्वराचा मयडपा मुखार दवरली आनी सोलोमन आनी सभा िाका सोदले. ६ सोलोमन थयय चडून सभाघराचा मुखार आतिला तपिळे चा वेदी कडे न वचून िाचेर हजार होमबळी तदले. ७ ता रािी दे व सोलोमनाक पगर जालो आनी िाका मळे : हाय व िुका तकिे तदिलोय िे माग. ८ सोलोमनान दे वा कडे न मळे : “िुवे मजा बापाय दावीदाक वडली दया केंा आनी िाचे सुवािेर माका राज केलो. ९ आिाय हे सव्वर दे वा, मजा बापाय दावीदाक तदले उिर िुजे खरे जावयक जाय, तकताक िुवे माका यि्रेचा युल सारके लोकाय चेर राजा केला. १० आिाय माका बुदी आनी तगनान तदव, हाय व भायर स् य क आनी हा लोकाय मुखार तभिर स् य क िकिा, तकताक िुजा हा लोकाय मुखार कोण नाय तदवयक िकिा? ११ दे वान सोलोमनाक मळे : “िुजा काळजाय ि हे आसले आनी िुवे तगरे सकाय, तगरे सकाय, मान, िुजा दु सानाचो जीव मागलो ना आनी अजून दीघ् आयुश मागूय ना; पूण हाय वे िुका राजा केला मजा लोकाय चो नाय करयक िुजा खािीर बुदी आनी तगनान मागलाय . १२ िुका बुदी आनी तगनान मेळळाय; िुजा आदी य खययचाच राजाक मेळूयक ना, ि​िी तगरे सकाय, तगरे सकाय आनी मान हाय व िुका तदिलोय आनी िुजा उपराय िचा कोणाकूच मेळचो ना. १३ िेदनाय सोलोमन आपंा पवासाय िंान तगतबयोनाय िंा उय च जागार जेरसलेमाय ि, सभाघराचा मुखार आयलो आनी इजायलाचेर राज केलो. १४ सोलोमनान रथ आनी घोकार बसपी लोक एकठाय य केले आनी िाचे कडे न हजार चारिे रथ आनी बारा हजार घोकाचे सैतनक आतिले आनी िाय णी रथ िाराय नी आनी जेरसलेमाय ि राजा वाय गडा दवरले. १५ राजान जेरसलेमाय ि रपे आनी भाय गर फािराय सारके भरपूर केले आनी दे वदार झाडाय िाणे दे गणाय ि आतिला तसकोमोर झाडाय सारके भरपूर केले. १६ सोलोमनान इतजपाय िंान घोडे आनी िागडे चे सुि हाडले आनी राजाचा वेपाऱयाय क िागडे चे सुि मोलादीक मेळळे .

१७ िाय णी इतजपाय िंान सिे िेकेल रुाचो रथ आनी ियबर पनास िेकेल इतजपाय िंान एक घोडो हाडलो आनी अिे िरे न सगळा तहती राजाय क आनी तसररयाचा राजाय क घोडे हाडले. अध ाय 2 १ सोलोमनान सव्वराचा नाय वाक घर आनी आपंा राजाक घर बाय दपाचे थारायले. २ सोलोमनान साठ हजार मनिाय क भार सोयसपाक आनी दोयगराय ि कापणी करपाक साठ हजार लोकाय क आनी िाय चेर दे खरे ख दवरपाक िीन हजार सिे लोकाय क साय गले. ३ सोलोमनान सोराचो राजा हरामाक याडून मळे : “िुवे मजा बापायक दावीदाक वागले आनी िाका थयय रावपाक घर बाय दपाक दे वदाराची य झाडाय याडली,य ि​िीच य माकाय वाग. ४ पळे याि, हाय व मजा दे वा सव्वराचा नाय वाक एक घर बाय दिाय , िे िाका समतप्ि करयक आनी िाचे मुखार गोड यूप लावपाक आनी सि​ि दाखोवपा खािीर आनी होमबळी य खािीर सकाळी य आनी साय जवेळार, सबाथाक आनी अमावसा तदसा आनी आमचा दे व सव्वराचा गयभीर उतवाय नी. इजायलाक हो सदाय काळ एक अधादे ि. ५ आनी हाय व बाय दिाय िे घर वडले, तकताक आमचो दे व सगळा दे वाय परस वडलो. ६ पूण िाका घर बाय दपाक कोण सकम आसा, पूण सगा् चो सग् आनी सग् िाका आडावयक िकना? िाचे मुखार बळी तदवप सोडून िाका घर बाय दपाक हाय व कोण? ७ आिाय माका एक मनीस याड, जो भाय गर, रपे, तपिळे , लोखण, जाय बळे , तकरतमजी आनी तनळे कपडे काम करपाक यूि्, आनी मजा बापायन दावीदान माका जुदा आनी जेरसलेमाय ि मजे वाय गडा आतिला यूि् मनिाय वाय गडा कबर करपाक कुिळ आसा. ८ लेबनानाय िंान दे वदार, दे वदार आनी आलम झाडाय माका याड, तकताक िुजा नोकराय क लेबनानाय ि लाय कूड कापपाक कुिळ आसा हे माका खबर आसा; आनी पळे , मजे नोकर िुजा नोकराय वाय गडा आसिले. ९ माका भरपूर लाय कूड ियार करयक, तकताक हाय व बाय दपाक सोदिाय िे घर अद् भुि वड जािले . १० आनी पळे , िुजा नोकराय क, लाय कूड कापपी लोकाय क, वीस हजार माप गयव आनी वीस हजार माप जव, वीस हजार बाथ सोरो आनी वीस हजार बाथ िेल तदिलोय. ११ िेदनाय सोलोमनाक यातडला सोराचो राजा हरामान बरोवन जाप तदली: सव्वरान आपंा लोकाय चो मोग केलान िुका िाय चो राजा केला. १२ हरामान मळे : “सग् आनी यि्री ियार केला इजायलाचो दे व सव्वर, जाय णी राजा दावीदाक एक बुदीमान पूि तदलो, िो बुदी आनी समजणी आतिलो, जो सव्वराक घर बाय दूयक िकिा आनी िाचा राजाक घर बाय दूयक िकिा. १३ आनी आिाय हाय वे मजा बापायचो हरामाचो एक यूि् मनीस याडला. १४ दानाचा युवाय िंा बायलेचो पूि आनी िाचो बापूय सोरचो मनीस, भाय गर, रपे, तपिळे , लोखण, फािर आनी लाय कड, जाय बळे , तनळे आनी बारीक िागडे आनी तकरतमजी रय गाय ि काम करपाक कुिळ आतिलो. ि​िेच, िुजा यूि् मनिाय कडे न आनी िुजा बापायचा मजा सामी दावीदाचा यूि् मनिाय कडे न िाका तकिेय युकीवाद घालिले िे सोदू न काडप.

२ इतिहास

१५ आिाय मजा सामीन साय तगलो गयव, जव, िेल आनी सोरो िाणे आपंा नोकराय क याडचो. १६ आनी िुका जाय ति​िले आमी लेबनानाय िंान लाय कूड कापून काडरले आनी िे आमी िुका दयाय ि वाय वून जोपाक हाडरले. आनी िूय िे जेरसलेमाय ि व्न वचिलो. १७ सोलोमनान इजायल दे िाय िंा सगळा परकी लोकाय ची सयखा िाचा बापायन दावीदान मेजंा पमाणे मेजली. आनी िे एक लाख पनास हजार िीन हजार सिे मेळळे . १८ आनी िािूयिंा साठ हजार लोकाय क भार वरपाक आनी दोयगराय ि साठ हजार लोकाय क आनी लोकाय क काम करपाक िीन हजार सिे दे खरे ख करपी दवरले. अध ाय 3 १ िेदनाय सोलोमनान जेबूसी ओना् नाचा मळणीि य दावीदान ियार केला जागार मोररया पव्िाचेर जेरसलेमाय ि सव्वराचे घर बाय दपाक सुरवाि केली. २ दु सर् या मयनाचा दु सऱया तदसा, आपंा राजवरीचा चवथा वसा् िाणे बाय दकाम करपाक सुरवाि केली. ३ दे वाचे घर बाय दपाक सोलोमनाक तिकवण तदली तो हो गजाली. पयंा मापा उपराय ि हािाय नी लाय बाय साठ हाि आनी रयदाय वीस हाि आतिली. ४ घराचा मुखार आतिलो वणीचो लाय बाय घराचा रयदाये पमाण वीस हाि आनी उय चाय ियबर वीस हाि आनी तभिरंान िुधद भाय गरान याय पलो. ५ वडंा घराक िाणे फर झाडान बाय दून िाचेर बारीक भाय गर घालून माड आनी साखळी घांो. ६ आनी सोभीिकाये खािीर िाणे घराक मोलादीक फािराय नी सजयले आनी भाय गर पव्माचे भाय गर आतिले. ७ िाणे घर, खाय बे, खाय बे आनी वणी आनी दाराय भाय गरान लायली;य आनी वणीच य ेर करब कोराय तिले. ८ िाणे सगळाय ि पतवत घर, िाची लाय बाय घराचा रयदाये पमाण, वीस हाि आनी रयदाय वीस हाि बाय दली आनी िाचेर सिे िालेर इिंा बारीक भाय गरान ने सयले. ९ खखळाय चे वजन पनास िेकेल भाय गराचे आतिले. आनी िाणे वयंा कोठाय क भाय गरान याय पले. १० आनी सगळाय ि पतवत घराय ि िाणे पतिमाय चे दोन करब ियार केले आनी िाय काय भाय गरान याय पले . ११ करबाय ची य पाखाय वीस हाि लाय ब आतिली,य एका करबाचे एक पाय ख घराचा वणीक पावपी पाय च हाि आनी दु सरे पाय खे ि​िेच पाय च हाि आनी दु सऱया करबाचा पाय खाय मेरेन पाविाले. १२ दु सर् या करबाचे एक पाय ख घराचा वणीक पावपी पाय च हाि आनी दु सरे पाय ख पाय च हाि आनी दु सऱया करबाचा पाय खाक जोडून आतिले. १३ हा करबाय ची य पाय खाय वीस हाि पािळळी य आनी िीय पाय याय चेर उबे रावली य आनी िाय ची य िोयडाय तभिरंान आतिली.य १४ िाणे तनळे , जाय बळे , तकरतमजी आनी बारीक िागडे चे पडदे ियार केले आनी िाचेर करब ियार केले. १५ ि​िेच िाणे घरा मुखार पयिीस हाि उय चायेचे दोन खाय ब ियार केले आनी दर एका खाय बाचेर पाय च हाि आतिलो खाय ब. १६ िाणे ओरे कलाय िले भिेन साखळी ियार क्न खाय बाय चा िकलेर घांो; िाणे ियबर अळमी ियार क्न साखळीच य ेर घाले.

१७ िाणे दे वळा मुखार एक उजवे वरे न आनी दु सरो दावे वरे न खाय ब उबारले. आनी उजवा हािाक याकीन आनी उजवा हािाक बोआज नाय व तदले. अध ाय 4 १ िाणे तपिळे ची एक वेदी ियार केली, तिची लाय बाय वीस हाि आनी रयदाय वीस हाि आनी उय चाय या हाि. २ िाणे एक तवितळलो दया् ियार केलो, िो या हाि काय ठा थावन काय ठा मेरेन, होकामाक वारकुळो आनी िाची उय चाय पाय च हाि; आनी िीस हािाय ची ओळ िाचे भोयविणी य भोयविाली. ३ िाचे सकयल बैलाय चे सारकेपण आतिले, जे िाका भोयविणी य भोयविाले, या एक हािाय ि दया् क भोयविाले. बैलाय ची दोन वळी उडयिाली, िेना िी उडयिाली. ४ िे बारा बैलाय चेर उबे आतिले, िीन उतरे वरे न आनी िीन असयिेवरे न, िीन दतकणेकडे न आनी िीन उदे िेवरे न पळयिाले. ५ िाची दार एक हाि रयदायेची आनी िाची काय ठ पेंाचा काय ठाचा कामा सारकी आनी कुमुदाय ची य फुलाय आतिली;य आनी िाका िीन हजार नाण मेळळे आनी िािूयि नावप जाले. ६ िाणे या कूडय ियार केले आनी िािूयि युवयक उजवा हािाक पाय च आनी डावा हािाय ि पाय च घाले. पूण दया् याजकाय क युयवपा खािीर आतिलो. ७ िाणे भाय गराचो या मेणवािी िाय चा रपा पमाण ियार क्न दे वळाय ि दवरंो, पाय च उजवे वरे न आनी पाय च उजवे वरे न. ८ िाणे या मेजाय ियार क्न दे वळाय ि पाय च उजवे वरे न आनी पाय च उजवे वरे न दवरली.य आनी िाणे भाय गराचे ियबर कोयड ियार केले. ९ िे भायर िाणे याजकाय चे आय गण, वड आय गण आनी आय गणाची य दाराय ियार केली य आनी िाय ची य दाराय तपिळे न लायली.य १० िाणे दया् उदे ि िोयकाक उजवे वरे न आनी दतकणे वरे न दवरलो. ११ हरामान माियो, फावको आनी कुडयो ियार केंो. हरामान सोलोमन राजाक दे वाचा घरा खािीर करपाचे काम पुराय केले; १२ मळार दोन खाय बे, पोयमे आनी दोन खाय बाय चा माथार आतिली य खाय बयो आनी खाय बाय चा माथार आतिला दोन खाय बाय क वापून दवरपाक दोन माळ; १३ आनी दोन माळाय चेर चारिे अळमी; दर एका माळाचेर दोन अळमीयचो वळी, खाय बाय चेर आतिला अधायाय चा दोन पोमेलाय क वापून दवरपाखािीर. १४ िाणे िळयो ियार केंो आनी िाळयेचेर िाणे मडयो ियार केंो; १५ एक दया् आनी िाचे सकयल बारा बैल. १६ िाचा बापायन हरामान राजा सोलोमनाक उजवाड तपिळे चा घरा खािीर माियो, फावको, माय साचो हरको आनी िाय ची य सगळीय वादाय ियार केली.य १७ जॉड् नाचा मळार राजान िीय सुकोि आनी जेरेदाथाचा मजगिीय माियेचा जमनीयि उडयली.य १८ अिे सोलोमनान हीय सगळीय आयदनाय वड पमाणाय ि ियार केली,य तकताक तपिळे चे वजन कळूय क िकले ना. १९ सोलोमनान दे वाचा घरा खािीर आतिली य सगळीय आयदनाय , भाय गराची वेदी आनी भाकरी घालपाची य मेजाय ियार केली.य २० आनी िाचा तदवाय सयि दीवळीय, िुधद भाय गराचीय.

२ इतिहास

२१ फुलाय, तदवे आनी तचमरी िाणे भाय गर आनी िे पररपूण् भाय गर ियार केले; २२ िुधद भाय गराचे युमिेणाय , चमचे आनी यूपपात, आनी घराय िली पवेिेार, सगळाय ि पतवत सुवािेक तभिरली य दाराय आनी दे वळाचा घराची य दाराय भाय गराचीय आतिली.य अध ाय 5 १ अिे सोलोमनान सव्वराचा घरा खािीर केले सगळे काम सोयपले आनी सोलोमनान आपंा बापायन दावीदाक समतप्ि केली य सगळीय वसू हाडली; आनी रपे, भाय गर आनी सगळीय सायनाय िाणे दे वाचा घराय िंा खतजनाय मदी य दवरली.य २ िेदनाय सोलोमनान इजायलाचा जाण्ाय क आनी इजायल लोकाय चा बापायचा मुखेंाय क आनी सगळा वयिाय चा मुखेंाय क जेरसलेमाय ि एकठाय य क्न दावीदाचा िारा थावन मणंार तसयोनाय िंान सव्वराचा कराराचो कोि हाडलो. ३ िाका लागून इजायलाय िले सगळे मनीस सािवा मयनाय ि जावपी फेसाय ि राजा कडे न जमले. ४ इजायलाचे सगळे जाणे आयले ; लेवी लोकाय नी िारवरी उखलून घेिली. ५ िेदनाय िाणी य िारवरी आनी सभाघर आनी मयडपाय ि आतिली य सगळीय पतवत आयदनाय वयर हाडलीय. ६ ि​िेच राजा सोलोमन आनी िाचा मुखार जहाजा मुखार जमून आतयला सगळा इजायल मयडळान मेंराय आनी बैलाय बळी तदली, जी य लोकाय ची सयखा साय गूयक जायनातिली आनी िाय ची सयखा मेजूयक मेळनातिली. ७ आनी याजकाय नी य सव्वराचा कराराची कोि िाचा जागार, घराचा वचनाय ि, सगळाय ि पतवत सुवािेर, करबाय चा पाय खाय सकयल हाडली. ८ करबाय नी आपलीय पाय खाय िारवाचा जागार पािळळी य आनी करबाय नी िारवरी आनी िाचा दाय काय क वयर वापून दवरली.य ९ िाणी य िारवाची य दाय काय काडली य आनी िारवाय चे िोयक वचनाचा मुखार िारवाय िंान तदसूयक लागले. पूण िाय काय भायर तदसूयक नातिले. आनी आयज मेरेन थययच आसा. १० इतजपाय िंान भायर सरिना इजायल लोकाय कडे न सव्वरान करार केलो िेना मोयजेसान होरे बाय ि घालीय दोन फळयो सोडंार जहाजाय ि काय यच नातिले. ११ िेदनाय याजक पतवत जागा थावन भायर सरले उपराय ि, (कारण हाजीर आतिले सगळे याजक पतवत जाले आनी िे उपराय ि वार पळोवयक नातिले. १२ ि​िेच लेवी जे गायक आतिले, िे सगळे आसाफचे, हे मानचे, जेदुथूनचे, िाय चे पूि आनी भाव, यवा िागकाय ि घालून, झाय जो आनी सोताय आनी वीणा घेवन वेदीचा उदे ि िोयकाक उबे रावले आनी िाय चे वाय गडा ियबर वीस याजक िुरही वाजोवन उबे रावले . १३ िुरही वाजोवपी आनी गायक एकेच सारके आसले ि​िे, सव्वराची सुिी आनी उपकार मानून एक आवाज आयकूयक लागलो. जेना िाय णी िुरही, झाय झ आनी वाद वादाय नी आवाज वाडयलो आनी सव्वराची सुिी केली आनी “िो बरो आसा; तकताक िाची दया सदाय काळ तिगून उरिा, िेनाय घर मेघान भररले, सव्वराचे घर; १४ िाका लागून मेघाक लागून याजक सेवा करयक उबे रावयक िकले नाि, तकताक दे वाचा घराय ि सव्वराची मतहमा भ्न गेली.

अध ाय 6 १ िेदनाय सोलोमनान मणले, “िो दार काळखाय ि राविलोय मण सव्वरान साय गलाय .” २ पूण िुका रावपाचे घर आनी िुजा रावपाक सदाय काळ घर बाय दलाय . ३ राजान िोयड वळू न सगळा इजायल मयडळाक आिीवा् द तदलो आनी इजायलाची सगळी मयडळी उबी रावली. ४ िाणे मणले, “इजायलाचो दे व सव्वर, िाणे मजा बापाय दावीदाक िोयडान साय तगले िे आपंा हािान पुराय केलाय . ५ मजा लोकाय क इतजपाचा दे िाय िंान भायर कातडला तदसा सावन हाय वे इजायलाचा सगळा वयिाय िंान घर बाय दपाक कसलेच िार वेचून काडले ना, मजे नाय व थयय आसचे; मजा इजायल लोकाय चेर राजकिक जावयक हाय वे कोणाकूच वेचून काडलो ना. ६ पूण मजे नाय व थयय आसचे महण हाय वे जेरसलेम वेचून काडलाय ; आनी मजा इजायल लोकाय चेर दावीदाक वेचून काडला. ७ इजायलाचा दे वा सव्वराचा नाय वा खािीर घर बाय दपाचे मजा बापाय दावीदाचा काळजाय ि आतिले . ८ पूण सव्वरान मजा बापायक दावीदाक मळे : “मजा नाय वाक घर बाय दपाचे िुजा काळजाय ि आतिले, िे िुजा काळजाय ि आतिलान िुवे बरे केले. ९ िरी िुवे घर बाय दचे ना; पूण िुजा कमराय िंान भायर सरपी िुजो पूि मजा नाय वा खािीर घर बाय दिलो. १० िाका लागून सव्वरान साय तगले उिर पाळळाय , तकताक हाय व मजा बापाय दावीदाचा कुडीि य उठून इजायलाचा तसयहासनाचेर बसलाय , सव्वरान उिर तदला पमाणे आनी इजायलाचा दे वाचा नाय वा खािीर घर बाय दलाय . ११ आनी िािूयि हाय वे इजायल लोकाय कडे न केलो करार सव्वराचो करार आसा, िािूयि हाय वे दवरला. १२ इजायलाचा सगळा मयडळा मुखार िो सव्वराचा वेदी मुखार उबो रावलो आनी हाि पसरले . १३ सोलोमनान पाय च हाि लाय ब आनी पाय च हाि रयद आनी िीन हाि उय चायेची तपिळे ची पाळणी ियार केली आनी िी आय गणाचा मदी य दवरली आनी िाचेर िो उबो रावलो आनी सगळा इजायल मयडळा मुखार माय डयो घालून सगा् र हाि पसरलो. १४ िाणे मणले, “हे इजायलाचो दे वा सव्वर, िुजा सारको दे व सगा् र आनी पृथीचेर ना; जे करार पाळराि आनी िुजा नोकराय क दया करिाि, जे िुजा मुखार सगळा काळजान चलिाि. १५ िुजा सेवकाक मजो बापूय दावीद, िुवे िाका तदले उिर पाळळे ; आनी िुजा िोयडान उलयले आनी आयज जािा ि​िे िुजा हािान िे पुराय केलाय. १६ आिाय , हे इजायलाचो दे व सव्वर, िुजा सेवकाक मजो बापूय दावीद, िुजा सेवकाक िुवे तदले उिर पाळ, मजा नदरे क इजायलाचा तसयहासनाचेर बसपाक एकूय मनीस चुकचो ना. िरी िुजा भुग्​्ा्ा्य नी मजा कायदाय ि चलचा वारे क सादू र रावचे, जिे िूय मजे आदी य चलिालो. १७ आिाय , हे इजायलाचो दे वा सव्वर, िुजा सेवका दावीदाक साय तगले िुजे उिर खरे जावयक जाय. १८ पूण दे व खऱयाय नीच पृथीचेर मनिाय वाय गडा राविलो काय? पळय, सग् आनी सगा् चो सग् िुका घेवयक िकना; तकिले उणे हे घर जे हाय वे बाय दलाय !

२ इतिहास

१९ िुजा नोकराचा मागणे आनी िाची तवनवणी, मजा दे वा सव्वर, िुजा सेवकान िुजा मुखार मागणे केले रडप आनी मागणे आयकून घेवचे. २० हा घराचेर, िुवे िुजे नाय व घालिले अिे साय तगला जागार, िुजे दोळे राि-राि उके उरिले; िुजो सेवक हा जागा कडे न जे मागणे करिा िे आयकुपाक. २१ िुजा नोकराची आनी िुजा इजायल लोकाय ची तवनवणी आयकून घे. आनी आयकून माफ कर. २२ कोणेय आपंा िेजाऱयाचेर पािक क्न िाका सोपूि घेिलो आनी सोपूि हा घराय िंा िुजा वेदी मुखार आयंार; २३ मागीर िूय सगा् थावन आयक, आनी कर आनी िुजा सेवकाय चो नाय कर, वायरकाराक िाची बदला तदवन, िाचाच िकलेचेर िाची वार तदवन; आनी तनिीमान मनिाक तनिीमान थारावन, िाचा नीतिमानपणा पमाणे िाका तदवन. २४ िुजा लोक इजायल िुजे आड पािक केलान दु साना मुखार वायर तदसंार; आनी परि येिलो आनी िुजे नाय व कबूल करिलो आनी हा घराय ि िुजा मुखार मागणे करिलो आनी तवनवणी करिलो; २५ मागीर िूय सगा् थावन आयक आनी िुजा इजायल लोकाय चे पािक माफ कर आनी िुवे िाय काय आनी िाय चा बापाययक तदला दे िाय ि िाय काय परि हाड. २६ जेनाय सग् बयद जािा आनी पावस पडना, तकताक िाय णी िुजे आड पािक केलाय ; िरी िे हा जागा कडे न मागणे करिाि आनी िुजे नाय व कबूल करिाि आनी िूय िाय काय तास तदिना आपंा पािकाय िंान पयस राविाि जांार; २७ मागीर िूय सगा् थावन आयक आनी िुजा सेवकाय क आनी िुजा इजायल लोकाय चे पािक माफ कर, जेनाय िूय िाय काय चलपाक जाय असो बरो माग् तिकयलो. आनी िुजा लोकाय क वारसो महण तदला िुजा दे िाचेर पावस घाल. २८ दे िाय ि उणाव जांार, महामारी, सोर वा फळफळ, रोळ, वा सुयगर; िाय चा दु सान आपंा दे िाय िंा िाराय नी िाय काय वेंा घालिाि जांार; जे तकिे दु खप वा खययचेय दु येस आसंार: २९ मागीर दरे कंाक आपले दु खप आनी आपले दु ख कळळे आनी हा घराय ि हाि पस्न कोणाक वा िुजा सगळा इजायल लोकाय कडंान कसली मागणे वा खययचीय तवनवणी जािली. ३० मागीर िुजे रावपाचे थळ सगा् थावन आयक आनी माफ कर आनी दर एका मनिाक िाचा सगळा मागाय पमाणे फारीक कर, जाचे काळीज िुका खबर आसा. (कारण फकि मनिाचा भुरगाय ची य काळजाय िूय जाणाि.) ३१ िुवे आमचा बापाययक तदला दे िाय ि िे तजयेिले िे िुजा वाराय नी चलपाक िुका तभयेिले . ३२ िुजा इजायल लोकाय मदलो नय, पूण िुजा वडंा नाय वा खािीर, िुजा बतळश हािाक आनी िुजा िाणून दवरला भुजाक लागून पयस दे िाय िंान आतयला परकी मनिा तविीय; हा घराय ि येवन मागणे करिाि जांार; ३३ मागीर िुजा रावपाचा जागा थावन सगा् थावन आयक आनी परकी मनीस िुका आपयिा िे सगळे कर; िुजा लोक इजायल लोकाय पमाणे िुजे नाय व कळचे आनी िुका तभयेवयक आनी हाय वे बाय तदले हे घर िुजा नाय वान मणलाय हे कळचे. ३४ िुजा लोकाय नी दु साना आड झुजपाक भायर सरंार, िुवे वेचून कातडला हा िारा कडे न आनी िुजा नाय वा खािीर हाय वे बाय तदला घरा कडे न िुका मागणे केंार;

३५ मागीर िूय सगा् थावन िाय ची मागणे आनी िाय ची तवनवणी आयक आनी िाय ची गजाल साय बाळ. ३६ जर िे िुजेर पािक करिाि, (कारण पािक कररनातिलो कोणूच ना) आनी िूय िाय चेर राग आयलो आनी िाय काय दु साना मुखार सोडलो आनी िे िाय काय बयदखणीि य व्न पयस वा लागीच य ा दे िाय ि वरिाि. ३७ िरी िे आपंाक बयदखणीि य वरिाि ता दे िाय ि तवचार करिाि आनी आपंा बयदखणीि य ंा दे िाय ि िुका मागणे करिाि, “आमी पािक केलाय , आमी वायर केलाय आनी वायर वागलाय . ३८ जर िे आपंा बयदखणीि य ंा दे िाय ि, जयय िाय काय बयदखणीि य व्न दवरंाि, ता दे िाय ि पुराय काळजान आनी सगळा तजवान िुजे कडे न परिून येवन, िुवे िाय चा बापाययक तदला िाय चा दे िा कडे न आनी िुवे वेचून कातडला िारा कडे न आनी िुजा नाय वा खािीर हाय वे बाय तदला घरा कडे न मागणे केंार. ३९ मागीर िूय सगा् थावन, िुजा रावपाचा जागा थावन िाय ची मागणे आनी िाय ची तवनवणी आयक आनी िाय ची गजाल साय बाळ आनी िुजा आड पािक केला िुजा लोकाय क माफ कर. ४० आिाय मजा दे वा, हाय व िुका तवनवणी करिाय , िुजे दोळे उके आसूय आनी हा जागार जावपी मागणे करपाक िुजे कान लक तदवचे. ४१ आिाय , हे सव्वर दे वा, िुजा तवसव जागार आनी िुजा बळगाचा जहाजाय ि उठ, िुजा याजकाय क, हे सव्वर दे वा, मोकाची वसाय घालून िुजा सयिाय क बऱयापणाय ि खोिी जावयक जाय. ४२ हे सव्वर दे वा, िुजा अतभतिक मनिाचे िोयड वळोवयक नाका, िुजा सेवक दावीदाचा दयाळपणाय चो उगडास कर. अध ाय 7 १ सोलोमनान मागणे सोयपयिकच, उजो सगा् थावन दे वलो आनी होमबळी आनी बळी जळळे ; आनी सव्वराची मतहमा घराय ि भ्न गेली. २ सव्वराचा घराय ि सव्वराची मतहमा भ्न गेलान याजकाय क सव्वराचा घराय ि तभिर स् य क िकले नाि. ३ उजो कसो दे वलो आनी घराचेर सव्वराची मतहमा किी दे वली िे पळोवन सगळा इजायल लोकाय नी फुरपाथाचेर जमनीर िोयड क्न उपासना केली आनी सव्वराची सुिी केली आनी मणले: “िो बरो आसा. तकताक िाची दया सदाय काळ तिगून उरिा. ४ िेदनाय राजा आनी सगळा लोकाय नी सव्वरा मुखार बळी तदले. ५ आनी राजा सोलोमनान बावीस हजार बैल आनी एक लाख वीस हजार मेंराय बळी तदले आनी राजा आनी सगळा लोकाय नी दे वाचे घर समतप्ि केले. ६ आनी याजक आपंा पदाय चेर वार पळयि रावले , लेवीय राजा दावीदान सव्वराची सुिी करयक केली य वादाय घेवन, कारण िाची दया सदाय काळ तिगून उरिा, जेना दावीदान िाय चा सेवेिंान सुिी केली. आनी याजकाय नी िाय चे मुखार िुरही वाजयले आनी सगळो इजायल उबो रावलो. ७ आनी सोलोमनान सव्वराचा घरा मुखार आतिला आय गणाचा मदंा भागाक पतवत केलो, कारण सोलोमनान केला तपिळे चा वेदीक होमबळी आनी अनबळी आनी चरबी मेळूयक नातिलान िाणे थयय होमबळी आनी मेलबळीच य ी चरबी अप्ण केली.

२ इतिहास

८ ताच वेळार सोलोमनान साि दीस आनी सगळो इजायल, एक बरीच वडली मयडळी साि दीस परब मनयलो. ९ आठवा तदसा िाय णी एक वड सभा केली, तकताक िाय णी साि दीस वेदीचे उप्ण केले आनी साि दीस परब पाळळे . १० सािवा मयनाचा िीन तवसावा तदसा िाणे लोकाय क िाय चा ियबूयि याडले, सव्वरान दावीदाक, सोलोमनाक आनी िाचा लोकाय क इजायलाक केला बऱयापणा खािीर खोिी आनी खोिी जावन. ११ अिे सोलोमनान सव्वराचे घर आनी राजाचे घर सोयपयले आनी सोलोमनाचा काळजाय ि जे जे सव्वराचा घराय ि आनी िाचाच घराय ि ियार करयक आयले िे सगळे िाणे बरे केले. १२ रािचा वेळार सव्वर सोलोमनाक पगर जालो आनी िाका मळे : “िुजी मागणे आयकलाय आनी ही सुवाि बळी तदवपाचे घर महण वेचून काडलाय .” १३ पावस पडचो नय महण सग् बयद केंार वा रोळाय क दे ि खावयक आजा तदंार वा मजा लोकाय मदी य महामारी याडंार; १४ मजा नाय वान आपयले मजे लोक नम जावन मागणे करयक आनी मजे िोयड सोदंार आनी आपंा वायर मागाय थावन वळळे जांार; मागीर हाय व सगा् थावन आयकिलोय आनी िाय चो पािक माफ करिलोय आनी िाय चो दे ि बरे करिलोय. १५ आिाय मजे दोळे उके आसिले आनी मजे कान हा जागार जावपी मागणे करपाक आयकिले. १६ तकताक आिाय हाय वे हे घर वेचून काडून पतवत केलाय , मजे नाय व सदाय काळ थयय उरचे आनी मजे दोळे आनी मजे काळीज सदाय काळ थयय आसिले. १७ िुजो बापूय दावीद चलिालो िसो िूय मजे मुखार वचूयक जाय आनी हाय वे िुका साय तगले सगळे करयक जाय जांार आनी मजा नेमाय क आनी मजा नेमाय क पाळो तदलो जांार; १८ मागीर िुजा बापायक दावीदा कडे न केला करारा पमाणे िुजा राजाचे तसयहासन सापन करिलोय, “िुका इजायलाय ि राजकिक जावयक एक मनीस चुकचो ना.” १९ पूण िुमी पयस वचून, हाय वे िुमचे मुखार दवररली य मजी य नेमाय आनी मजी य आजा सोडून तदवन वचून हे र दे वाय ची सेवा क्न िाय ची पुजा केंार; २० मागीर हाय व िाय काय तदला मजा दे िाय िंान मुळाय घालून उडून काडरलो; आनी मजा नाय वा खािीर हाय वे पतवत केले हे घर हाय व मजा नदरे क काडून उडयिलोय आनी सगळा राश् ाय मदी य मणी आनी उपिब करयक तदिलोय. २१ आनी हे ऊयच घर, थययचान वचपी दरे कंाक तवसयकारक थारिले; दे खून िो मणरलो: हा दे िाक आनी हा घराक सव्वरान अिे तकताक केलाय? २२ िाका जाप मेळरली: “िाय काय इतजपाचा दे िाय िंान भायर कातडला आपंा बापायचो दे व सव्वर सोडून हे र दे वाय क य्न िाय ची पुजा क्न िाय ची सेवा केलान, िाका लागून िाणे हे सगळे वायर िाय काय हाडलाय .

४ िाणे रानाय ि िादमोर आनी हमथाय ि बाय तदली य सगळीय साठवण िाराय बाय दली.य ५ िाणे वयलो बेथहोरोन आनी सकयलो बेथहोरोन, कुिीक बाय दून दवररली य िाराय बाय दली,य िािूयि वणी य, दाराय आनी खाय बे बाय दली;य ६ बालाि आनी सोलोमनाक आतिली य सगळीय साठवण िाराय , रथ िाराय , घोकाचेर बसपी िाराय आनी सोलोमनान जेरसलेमाय ि, लेबनानाय ि आनी आपंा राजाय िंा सगळा दे िाय नी बाय दपाक जाय आतिली य सगळीय िाराय. ७ इजायलाय िले नातिले तहती, अमोरी, पेरीजी, तहवी आनी जेबूसी लोक उररले सगळे लोक. ८ पूण इजायलाचा लोकाय नी िाय चो नाि क् य क नातिला िाय चा भुग्​्ा्ा्य थावन आयज मेरेन कर भरलो. ९ पूण सोलोमनान आपंा वावराक लागून इजायल लोकाय चो कोणूच नोकर केलो ना; पूण िे झुजारी, िाचा सेनापिीच य े मुखेली आनी िाचा रथाय चे आनी घोकाचे सरदार आतिले . १० आनी हे सोलोमन राजाचे मुखेली, दोनिे पनास, जे लोकाय चेर राज करिाले. ११ सोलोमनान फारोचा चलयेक दावीदाचा िारा थावन आपंा खािीर बाय तदला घराय ि व्न वे ली, कारण िाणे मळे : “मजी बायल इजायलाचो राजा दावीदाचा घराय ि रावची ना, कारण िीय सुवािी पतवत आसाि, जयय सव्वराची कोि आयंा. १२ सोलोमनान वणी मुखार बाय तदला सव्वराचा वेदीचेर सव्वराक होमबळी तदले. १३ दर तदसा मोयजेसाचा आजा पमाणे, सबाथा, अमावसा आनी उतवाचा तदसाय नी, वसा् क िीन फावरी,य खमीर नातिला भाकरीचा उतवाय ि, सपकाय चा उतवाय ि आनी ियबूचा उतवाय ि, अप्ण करिाि. १४ िाणे आपंा बापाय दावीदाचा आजा पमाणे, याजकाय चा पयगडाय पमाणे, आनी लेवी लोकाय क िाय चा कामा पमाण, याजकाय ची सुिी आनी सेवा करयक, दर तदसा गरजे पमाणे , दरवाजेचा दाराय क िाय चा पयगडा पमाणे , तकताक दे वाचो मनीस दावीदान अिी आजा केली. १५ िे राजान याजकाय क आनी लेवीक य तदला आजा थावन कसंाच गजाली तविीय वा खतजना तविीय भायर सरले नाि. १६ सोलोमनाचे सगळे काम सव्वराचा घराचा बुनादीचा तदसा मेरेन आनी िे पुराय जायसर ियार जाले. दे खून सव्वराचे घर पररपूण् जाले. १७ सोलोमन एदोम दे िाय िंा दया् दे गेर एतझयोयगेबर आनी एलोथ हाय गा गेलो. १८ हरामान िाका आपंा नोकराय चा हािाय नी आनी दया् ची जाणतवकाय आतिला नोकराय चा हािाय िंान िारवाय याडली. िे सोलोमनाचा नोकराय वाय गडा ओफीराय ि गेले आनी थययचान चारिे पनास िालेर भाय गर काडून सोलोमन राजा कडे न हाडले.

अध ाय 8

१ िेबाची राणी सोलोमनाची नामना आयकून जेरसलेमाय ि सोलोमनाक कठीण प्ाय नी सोलोमनाची खास करयक आयली, एक भोव वड सयघरने वाय गडा, मसालो, भरपूर भाय गर आनी मोलादीक फािर घेवन सोलोमनाक सोलोमनाची चवकिी करयक आयली आनी सोलोमनाक पाविकच तिणे आपंा काळजाय िंा सगळा गजाली य तविीय िाचे कडे न सयवाद सादलो.

१ सोलोमनान सव्वराचे घर आनी सिाचे घर बाय दून आतयला वीस वसाय चा िेवराक जाले. २ हरामान सोलोमनाक परिून तदलो िाराय सोलोमनान बाय दली य आनी इजायल लोकाय क थयय रावपाक लायली.य ३ सोलोमन हमातोबाक गेलो आनी िाचेर जैि मेळयले.

अध ाय ९

२ इतिहास

२ सोलोमनान तिका तिची य सगळीय प्ाय साय गली य आनी सोलोमनान तिका साय गूयक नातिले काय यच तलपलाय ना. ३ िेबाचे राणीन सोलोमनाची बुदी आनी िाणे बाय तदले घर पळयले. ४ िाचा मेजाराचे जेवण, िाचा नोकराय चे बसप, िाचा सेवकाय ची सेवा आनी िाय चो वस; िाचे ुालो आनी िाय चे कपडे ; आनी िाचा चडपाय िंान िो सव्वराचा घराय ि चडलो; तिचाय ि आनीक आतो नातिलो. ५ तिणे राजाक मळे : “िुजा किु्बाची आनी िुजा बुदीची खरी खबर हाय वे मजा दे िाय ि आयकंा. ६ पूण हाय व येवन मजा दोळाय नी पळे ले बगर िाय चा उिराय चेर तवसास दवरलो ना आनी पळे , िुजा बुदीचा अदक भाग माका साय गूयक ना. ७ िुजे मनीस सुखी आनी िुजा सेवकाय क सुखी, जे िुजा मुखार सदाय च उबे राविाि आनी िुजी बुदी आयकिाि. ८ िुजा दे वा खािीर राजा जावयक िुका आपंा तसयहासनाचेर बसयलो, िुजा दे वाचो उपकार जा, तकताक िुजा दे वान इजायलाचो मोग केलो, िाय काय सदाय काळ सापन करयक, िाका लागून िाणे िुका िाय चेर राजा केलो, नाय आनी नाय करयक. ९ तिणे राजाक एकिे वीस िालेर भाय गर आनी भरपूर मसालो आनी मोलादीक फािर तदले आनी िेबाची राणी सोलोमन राजाक तदलो मसालो ना. १० हरामाचा नोकराय नी आनी ओफीराय िंान भाय गर हाडपी सोलोमनाचा नोकराय नीय आलम झाडाय आनी मोलादीक फािर हाडले. ११ राजान आलुम झाडाय थावन सव्वराचा घराक आनी राजाचा राजवाकाक आनी गायकाय क वीणा आनी सोताय बाय दली य आनी जुदाचा दे िाय ि पळे ले ना. १२ राजा सोलोमनान िेबाचा राणयेक तिणे मागलाय िे सगळे , तिणे राजाक हातडले सोडून तदले. दे खून िी वळू न तिचा नोकराय नी आपंाच दे िाय ि गेली. १३ सोलोमनाक एका वसा् क आतयला भाय गराचे वजन सिे साठ िालेर भाय गर आतिले; १४ चॅपमेन आनी वेपाऱयाय नी हातडला वसूय भायर. अरबसानाय िले सगळे राजा आनी दे िाय िले राजपाल सोलोमनाक भाय गर आनी रपे हाडले. १५ आनी राजा सोलोमनान दोनिे मोजे मा्न उडयले आनी सिे िेकेल मारलेले भाय गर एका लकाक गेले. १६ िाणे मा्न उडयला भाय गराचो िीनिे ंाल ियार केंो आनी एका ंालीक िीनिे िेकेल भाय गर गेले. राजान िाय काय लेबनानाचा रानाय िंा घराय ि दवरले. १७ िेच राजान हखसदय िाय िंान एक वडले तसयहासन ियार केले आनी िाचेर िुधद भाय गर घाले . १८ तसयहासनाक स पावलाय आतिली,य भाय गराचो पाय यिणो, तसयहासनाक बाय दून दवरलो आनी बसपाचा जागाचा दरे क वरे न दोन िीवय उबे आतिले. १९ आनी स पावलाय चेर एके वरे न आनी दु सरे वरे न बारा िीवय उबे आतिले. खययचाच राजाय ि अिे ियार जावयक नातिले. २० सोलोमन राजाची य सगळीय तपवपाची य आयदनाय भाय गराचीय आनी लेबाननाचा रानाय िंा घराय िलीय सगळीय आयदनाय िुधद भाय गराचीय. सोलोमनाचा काळाय ि िाची कसलीच तहिोब नातिली.

२१ राजाची य िारवाय हरामाचा नोकराय सयि ि​ि्िाक विाली य आनी दर िीन वसाय नी एक पावरीय िारिीची य िारवाय भाय गर, रपे, हखसदय ि, वाग आनी मोर हाडराली.य २२ सोलोमन राजा सयवसाराय िंा सगळा राजाय क तगरे सकायेन आनी बुदीन घेवन गेलो. २३ दे वान िाचा काळजाय ि घाली बुदी आयकुपाक सयवसाराय िले सगळे राजा सोलोमनाचा मुखार सोदले. २४ िे दरे कंाक आपलीय भेरवसू, रुाची य आयदनाय , भाय गराचीय आयदनाय , कपडे , हारसो, मसालो, घोडे आनी खचर, वसा् क वस् दरान हाडराले. २५ सोलोमनाचे चार हजार घोडे आनी रथ आनी बारा हजार घोकाचे सैतनक आतिले; िाका िाणे रथ िाराय नी आनी जेरसलेमाय ि राजा वाय गडा दान केलो. २६ नय य थावन पतलसीच य ा दे िा मेरेन आनी इतजपाचा तिमेमेरेन िो सगळा राजाय चेर राज करिालो. २७ राजान जेरसलेमाय ि रुाक फािराय सारके केले आनी दे वदार झाडाय िाणे उणा मळाय वयंा खडपाय सारके केले. २८ इतजपाय िंान आनी सगळा दे िाय िंान घोडे सोलोमनाक हाडले. २९ सोलोमनाची य उररलीय कृताय , पयली िे तनमाणी,य नाथान सयदेष्ाचा पुसकाय ि आनी तिलोनी अतहयाचा भाकीिाय ि आनी इदो दष्ान नबािाचा पुिा यारोबामा आड केला दि्नाय ि बरयली य नाि? ३० सोलोमनान जेरसलेमाय ि सगळा इजायलाचेर चाळीस वसाय राज केले. ३१ सोलोमन आपंा बापाय कडे न खनतदलो आनी िाका िाचा बापायचा दावीदाचा िाराय ि पुरलो आनी िाचे सुवािेर िाचो पूि रोबोआम राज जालो. अध ाय १० १ रोबोआम िेकेमाय ि गेलो, तकताक सगळे इजायल िाका राजा करयक िेकेमाय ि आयले . २ सोलोमन राजा मुखार पळू न गेला इतजपाय ि आतिला नबािाचो पूि जेरोबोआमान हे आयकून जेरोबाम इतजपाय िंान परिलो. ३ आनी िाणे िाका आपयलो. िेदनाय जेरोबाम आनी सगळो इजायल येवन रोबोआमाक मळे . ४ िुजा बापायन आमचो जूयव तास तदलो, आिाय िुजा बापायची तासदायक गुलामतगरी आनी िाणे आमचेर घाले िाचे जड जूयव थोडे सोयपे कर आनी आमी िुजी सेवा करिले . ५ िाणे िाय काय मळे : िीन तदसाय नी परि मजे कडे न येयाि. आनी लोक गेले. ६ िेदनाय राजा रोबोआमान आपंा बापाय सोलोमन तजयेिाना मुखार उबो आतिला जाण्ाय कडे न सलो घेिलो आनी मळे : “हा लोकाय क जाप तदवयक िुमी माका तकिे सलो तदिाि? ७ िे िाका मळे : “िुमी हा लोकाय कडे न दयाळू जावन िाय काय खोिी केंार आनी िाय काय बरी य उिराय उलयंार िे सदाय काळ िुजे सेवक जािले.” ८ पूण जाण्ाय नी िाका तदलो सलो सोडून िाणे आपंा मुखार उबे आतिला आपंा वाय गडा वाडला िरणा्ाय कडे न सलो घेिलो.

२ इतिहास

९ िाणे िाय काय मळे : “िुजा बापायन आमचेर घालो जूयव थोडोसो सुरका कर?” १० िाचे वाय गडा वाडला िरणा्ाय नी िाका मळे : “िुजा बापायन आमचो जूयव जड केलो, पूण िूय आमकाय थोडो हळु वो कर; अिे िूय िाय काय मणरलो, मजे लान बोर मजा बापायचा कमरा परस दार जािले. ११ तकताक मजा बापायन िुजेर जड जूयव घालो, हाय व िुजा जूवाक चड घालिलोय, मजा बापायन िुका चाबकान तिस तदली, पूण हाय व िुका तबचू मारिलोय. १२ िेदनाय राजान साय तगले पमाणे, तिसऱया तदसा यारोबाम आनी सगळे लोक रोबोआमा कडे न गेले आनी मळे : तिसऱया तदसा परि मजे कडे न ये . १३ राजान िाय काय खरखरीि जाप तदली; आनी राजा रोबोआमान जाण्ाय चो सलो सोडून गेलो. १४ िरणा्ाय चा सला पमाणे िाय काय जाप तदली, “मजा बापायन िुजा जूवाक जड केलो, पूण हाय व िािूयि आनीक भर घालिलोय. १५ िेदनाय राजान लोकाय चे आयकले ना, तकताक सव्वरान तिलोनी अतहयाचा हािान नबािाचा पूि यारोबामाक साय तगले उिर पाळूय क दे वा कडंान जाले. १६ िेदनाय सगळा इजायलान राजान िाय चे आयकूयक ना मण पळे ले िेना लोकाय नी राजाक जाप तदली: “दावीदाय ि आमचो तकिलो वाय रो आसा?” जेसेचा पुिाक आमकाय कोणूच वारसो ना: हे इजायल, दरे कंान िुजा ियबूयक, आनी आिाय दावीद, िुजाच घराक पळय. दे खून सगळे इजायल आपंा ियबूयि गेले. १७ पूण जुदाचा िाराय नी रावपी इजायल लोकाय चेर रोबोआम राज करिालो. १८ िेदनाय रोबोआमान राजान हदोरामाक कराचेर कामगाराय क याडलो; आनी इजायल लोकाय नी िाका फािराय नी मारलो आनी िाका मरण आयले. पूण राजा रोबोआमान िाका आपंा रथाचेर व्न जेरसलेमाय ि पळू न वचपाक वेग केलो. १९ इजायल आयज मेरेन दावीदाचा घराणाचेर बयड केले.

११ िाणे तकले तकले बाय दले आनी िािूयि सेनापिी दवरले आनी अन, िेल आनी सोऱयाचो साय ठो दवरलो. १२ दर एका िाराय नी िाणे ंाल आनी भाले घालून िाय काय खूब बतळश केले आनी िाचे कुिीक जुदा आनी बेजातमन आसले. १३ आनी सगळा इजायलाय िले याजक आनी लेवी लोक आपंा सगळा वाठाराय िंान िाचे कडे न आदा्न गेले. १४ लेवी लोक आपलीय िेिाय आनी आपलीय वसिी सोडून जुदा आनी जेरसलेमाय ि आयली,य कारण जेरोबोआम आनी िाचा पुिाय नी िाय काय सव्वराचा याजकपणाय िंान भायर काडले. १५ िाणे िाका ऊयच सुवािीय खािीर, भुिाय खेिाय खािीर आनी िाणे ियार केला वासराय खािीर याजक नेमले. १६ आनी इजायलाचा सगळा वयिाय िंान जे इजायलाचा दे वाचो सोद घेवयक आपले काळीज दवरले िे जेरसलेमाय ि आयले आनी आपंा बापायचा दे वा सव्वराक बळी तदवपाक आयले . १७ िाका लागून िाय णी जुदाचा राजाक बळगे तदले आनी सोलोमनाचा पूि रोबोआमाक िीन वसाय बळगे तदले आनी िीन वसाय दावीद आनी सोलोमनाचा मागा् न चलले. १८ रोबोआमान िाका दावीदाचो पूि जेररमोिाची यूव महलि आनी जेसेचो पूि एतलयाबाची यूव अबीहायल हाय काय घेवन गेले. १९ िािूयिंान िाका भुरगी य जालीय; जेयूि, िमाररया आनी जहाम. २० तिचे उपराय ि िाणे अबसालोमाची यूव माका तहका घेिली; िािूयिंान िाका अतबया, अताय, झीजा आनी िेलोमीि जाले. २१ रोबोआमान आपंा सगळा बायलाय परस आनी उपपती य परस अबसालोमाची यूव माकाक मोग केलो. २२ िेदनाय रोबोआमान माकाचो पूि अतबयाक आपंा भावाय मदी य मुखेली केलो. २३ िाणे बुदीन वागले आनी आपंा सगळा भुरगाय क जुदा आनी बेजातमनाचा सगळा दे िाय नी, कुिीचा िाराय नी तियपडयले आनी िाय काय भरपूर अन तदले. आनी िाका जायतो बायलो इता आतिलो.

अध ाय 11

१ रोबोआमान राज सापन केले आनी िाका बळगे मेळयले िेना िाणे सव्वराचो कायदो सोडून तदलो आनी िाचे वाय गडा सगळो इजायल. २ िेदनाय इतजपचो राजा रोबोआम ति​िाक राजाचा पाय चवा वसा् जेरसलेमाचेर आयलो, कारण िाय णी सव्वराचेर उलयघन केले. ३ बारािे रथ आनी साठ हजार घोकाचे सैतनक आनी िाचे वाय गडा इतजपाय िंान आतयले लोक अगतणि आतिले. लुबीम, सुकीम आनी इतथओतपयन लोक. ४ िाणे जुदाचा कुिीचा िाराय क घेवन जेरसलेमाय ि पावलो. ५ िेदनाय िेमाया सयदेषो रोबोआमाक आनी ति​िाकाक लागून जेरसलेमाय ि एकठाय य जाला जुदाचा मुखेंाय कडे न गेलो आनी िाय काय मळे : सव्वर अिे मणरा, िुमी माका सोडून गेले आनी दे खून हाय व िुमकाय य ति​िाकाचा हािाय ि सोडून गेले. ६ िेदनाय इजायलाचे सरदार आनी राजा नम जाले; िाणी य मणले: सव्वर तनिीमान. ७ िे नम जांाि िे पळे वन सव्वराचे उिर िेमायाक आयले : “िे नम जांाि; दे खून हाय व िाय काय नाि करचो ना, पूण िाय काय थोडी सुरका तदिलोय; आनी मजो राग ति​िाकाचा हािान जेरसलेमाचेर ओिचो ना.

१ रोबोआम जेरसलेमाय ि पावलो िेना िाणे जुदा आनी बेजातमनाचा घराणाय िंान एक लाख चौिी हजार वेचून काडलेले, जे झुजारी आतिले , िे इजायला आड झुजपाक, रावबामाक राज परि हाडपाक. २ पूण दे वाचो मनीस िेमायाक सव्वराचे उिर आयले. ३ जुदाचो राजा सोलोमनाचो पूि रे होबामाक आनी जुदा आनी बेजातमनाय िंा सगळा इजायलाक साय गाि. ४ सव्वर अिे मणरा, िुमी वयर वचूयक नाकाि आनी िुमचा भावाय क झुजूयक नाकाि. िे सव्वराचीय उिराय पाळळीय आनी जेरोबामा आड वचून परिले . ५ रोबोआम जेरसलेमाय ि रावलो आनी जुदाय ि राखणे खािीर िाराय बाय दली.य ६ िाणे बेथलेहेम, एिाम आनी िेकोआ बाय दले. ७ बेथसूर, िोको आनी अदु लाम. ८ गाथ, मारे िा आनी झीफ. ९ अदोरायम, लाकीि आनी अझेका. १० आनी सोरा, आयजालोन आनी हे बोन, जे जुदाय ि आनी बेजातमनाय िंा कुयकाय चा िाराय नी आसाि.

अध ाय 12

२ इतिहास

८ िरी िे िाचे सेवक जािले; मजी सेवा आनी दे िाय िंा राजाय ची सेवा िाय काय कळची मणून. ९ िेदनाय इतजपचो राजा ति​िाक जेरसलेमाचेर वचून सव्वराचा घराय िलो खतजनो आनी राजाचा घराय िलो खतजनो घेवन गेलो. िाणे सगळे घेिले आनी सोलोमनान ियार केली य भाय गराचीय ंालीय य िाणे व्न वे ली य. १० िाचे बदला राजा रोबोआमान तपिळे ची य ंाल ियार क्न राजाचा घराचा पवेिदाराचेर राखणदाराय चा मुखेंाचा हािाय ि तदली. ११ राजा सव्वराचा घराय ि तभिर सरलो िेना राखणदार येवन िाय काय हाडून राखणे कुडीि य परि हाडले. १२ िो नम जालो िेना िाका पुरायपणान नाि करयक जायना महण सव्वराचो राग िाचे कडंान गेलो आनी जुदाय िय बरे जाले. १३ िेदनाय रोबोआम राजा जेरसलेमाय ि बळगे तदलो आनी राज केलो, कारण रोबोआम राज करपाक लागलो िेना िो एक चाळीस वसाय चो आतिलो आनी िो जेरसलेमाय ि सिरा वसाय राज केलो, जे िार सव्वरान इजायलाचा सगळा वयिाय िंान वेचून कातडले िार थयय आपले नाय व दवरपाक. िाचे आवयचे नाय व नामा अमोनी बायल. १४ िाणे वायर केले, तकताक िाणे आपले काळीज सव्वराक सोदपाक ियार क् य क ना. १५ रोबोआमाची य कृताय पयली िे तनमाणी,य िेमाया सयदेष्ाचा आनी इदो दष्ाचा पुसकाय ि वयिावळी य तविीय बरयली य नाि? रोबोआम आनी जेरोबाम हाय चे मदी य सि​ि झुजाय चालूच आतिली.य १६ िेदनाय रोबोआम आपंा बापाय कडे न खनतदलो आनी िाका दावीदाचा िाराय ि पुरलो आनी िाचे सुवािेर िाचो पूि अतबया राजा जालो. अध ाय 13 १ राजा यारोबामाचा अठरावा वसा् अतबयान जुदाचेर राज करपाक सुरवाि केली. २ िाणे जेरसलेमाय ि िीन वसाय राज केले. िाचे आवयचे नाय वूय तगबाचा उरीएलाची यूव तमखाया. आनी अतबया आनी यारोबामा मदी य झूज जाले. ३ आनी अतबयान चार लाख वेचून कातडला पराकमी झुजाऱयाय चा सैना वाय गडा झुजाक सुरवाि केली आनी जेरोबामानय आठ लाख वेचून कातडला मनिाय सयि आपंा आड झुजपाक सुरवाि केली. ४ अबीया एफायम पव्िाचेर आतिला झमरायम पव्िाचेर उबो रावून मळे : “यरोबाम आनी सगळो इजायल, माका आयक; ५ इजायलाचा दे वा सव्वरान इजायलाचेर राज सदाय काळ दावीडाक, िाका आनी िाचा पुिाय क मीठाचा करारा वरवीय तदले हे िुमकाय कळूय क जायना? ६ िरी दावीदाचो पूि सोलोमनाचो सेवक नबािाचो पूि जेरोबाम उठून आपंा सामी आड बयड केला. ७ आनी िाचे कडे न बेलीयाचे भुरगे वथ् मनीस एकठाय य केंाि आनी रोबोआम लान आनी कोमल काळजाचो आसिना िाय काय िोयड तदवयक िकलो ना िेना सोलोमनाचा पूि रे होबामा आड िाय काय बळगे मेळळाय . ८ आिाय िुमी दावीदाचा पुिाय चा हािाय िंा सव्वराचा राजाक आडावयक तवचारिाि; िुमी वड गद् जािाि आनी िुमचे वाय गडा

भाय गराचे वासर आसाि, जे यारोबामान िुमकाय दे वाय खािीर ियार केले. ९ िुमी सव्वराचा याजकाय क, आ्ॅ रोनाचा पुिाय क आनी लेवीक य भायर काडून, हे र दे िाय िंा राश् ाय चा पदिी पमाणे िुमकाय याजक केंाि ना? िाका लागून जो कोण एक बाळ आनी साि मेंराय घेवन सिाक पतवत करपाक येिा, िो दे व नातिला लोकाय चो याजक जावयक िकिा. १० पूण आमकाय, सव्वर आमचो दे व, आनी आमी िाका सोडून तदवयक ना; आनी सव्वराची सेवा करपी याजक आरोनाचे पूि आनी लेवी लोक आपंा कामाक वार पळयिाि. ११ िे दर तदसा सकाळी य आनी दर साय जवेळार जळयले बळी आनी गोड यूप सव्वराक जळयिाि आनी िुधद मेजार िाय काय माय डून दवरिाि. आनी भाय गराची मेणवािी आनी िाचा तदवाय वाय गडा दर तदसा साय जवेळार जळोवयक, तकताक आमी आमचा दे वा सव्वराचो आजा पाळराि; पूण िुमी िाका सोडून गेला. १२ पळे , आमचा सेनापिी खािीर दे व सिा आमचे वाय गडा आसा आनी िाचे याजक िुजे आड भयय वाजोवयक िुरही वाजोवन आसाि. हे इजायल लोक, िुमचा बापायचा दे वा सव्वरा आड िुमी झुजूयक नाकाि; तकताक िुमकाय येस मेळचे ना. १३ पूण जेरोबामान िाय काय फारंान एक घाि घालो आनी िे जुदाचा मुखार आतिले आनी िाय काय फारंान घाि घालो. १४ जुदान फारीय पळे ले िेनाय पळे ले, झूज मुखार आनी फारंान चलिाले आनी िाय णी सव्वराक रडले आनी याजकाय नी िुरही वाजोवयक सुरवाि केली. १५ िेदनाय जुदाचा लोकाय नी बोवाळ केलो आनी जुदाचा लोकाय नी बोवाळ केलो िेना दे वान जेरोबामाक आनी सगळा इजायलाक अतबया आनी जुदाचा मुखार मारले. १६ इजायल लोक जुदाचा मुखार पळू न गेले आनी दे वान िाय काय िाय चा हािाय ि तदले. १७ अबीया आनी िाचा लोकाय नी िाय काय वड मा्न उडयले आनी इजायलाय िले पाय च लाख वेचून कातडले मनीस मा्न उडयले. १८ अिे िरे न ता काळार इजायल लोकाय चो िेक हाडलो आनी जुदाचा लोकाय नी आपंा बापायचा दे वा सव्वराचेर आदा्न रावून जैि मेळयले. १९ अतबयान जेरोबामा फारंान याय वलो आनी िाचे कडंान िाराय , बेथेल आनी िाची य िाराय , येिाना आनी िाची य िाराय एफेन आनी िाची य िाराय घेिली.य २० अतबयाचा काळार जेरोबामाक परिून बळ मेळूयक ना आनी सव्वरान िाका मारलो आनी िो मेलो. २१ पूण अतबयान बतळश जावन चवदा बायलाय क लग केले आनी िाका बावीस पूि आनी सोळा चलयो जांो. २२ आनी अतबयाची य उररलीय कृताय , िाची य मागाय आनी िाची य उिराय इदो सयदेष्ाचा काणयेि बरयंाय ि. अध ाय 14 १ अबीया आपंा बापाय कडे न तनदलो आनी िाय णी िाका दावीदाचा िाराय ि पुरलो आनी िाचो पूि आसा िाचे सुवािेर राज केलो. िाचा काळाय ि िी भूयय या वसाय िाय ि आतिली. २ आसान आपंा दे वा सव्वराचा नदरे क बरे आनी बरोबर केले.

२ इतिहास

३ िाणे परकी दे वाय ची य वेदी आनी उय च सुवािी काडून घेिली य आनी मुि् मोडून उडयली य आनी झाडाय कापून उडयली य. ४ आनी जुदाक आपंा बापायचो दे वा सव्वर सोदपाक आनी कायदो आनी आजा पाळपाची आजा तदली. ५ िाणे जुदाचा सगळा िाराय नी ऊयच सुवािी आनी मूि् काडून उडयंो आनी िाचे मुखार राज िाय ि जाले. ६ िाणे जुदाय ि कुिीक बाय तदली य िाराय बाय दली,य तकताक दे िाक सुिेग मेळळो आनी ता वसाय नी िाका झूज जाले ना. तकताक सव्वरान िाका तवसव तदलो. ७ िाका लागून िाणे जुदाक मळे : “आमी य हीय िाराय बाय दून, िाय चे भोयविणी य वणी, गोपुराय , दाराय आनी आडखळी य करयक जाय; आमी आमचा दे वा सव्वराक सोदला, िाका सोदला आनी िाणे आमकाय सगळा वराय नी तवसव तदला. दे खून िाय णी बाय दकाम केले आनी समृधद जाले. ८ आसाक लक आनी भाले घेवन वचपी मनिाय चे सैन जुदाय िंान िीन लाख लोक आतिले; आनी ंाली घेवन यनुय्र काडपी बेजातमनाय िले दोनिे साठ हजार लोक, हे सगळे पराकमी आतिले. ९ इतथओतपयाचो जेरा एक हजार हजार सैन आनी िीनिे रथ घेवन िाय चे आड भायर सरलो. आनी मारे िाक आयलो. १० िेदनाय आसा िाचे आड भायर सरलो आनी िाय णी मारे िा हाय गाचा सफाथाचा दे गणाय ि झुजाक सुरवाि केली. ११ आसान आपंा दे वा सव्वराक रडून मळे : “पभु, जायताय क वा िक नातिलाय क आदार करयक िुका काय यच ना. तकताक आमी िुजेर आराम करिाि आनी िुजा नाय वान आमी हा लोकाय आड विाि. हे सव्वर, िूय आमचो दे व; मनिान िुजेर जैि मेळोवयक नाकाि. १२ िेदनाय सव्वरान आसा आनी जुदा मुखार इतथओतपयनाय क मारले. आनी इतथओतपयन लोक पळू न गेले. १३ आसा आनी िाचे वाय गडा आतिले लोक िाय चो फारोफार गेरार मेरेन गेले आनी इतथओतपयाचे लोक परिून उडोवयक िकले नाि. तकताक िे सव्वरा मुखार आनी िाचा सैना मुखार नश जाले; आनी िाय णी खूब लुरमार व्न वे ली. १४ िे उपराय ि गेरारा भोयविणचा सगळा िाराय क हार घाली; तकताक िाय काय सव्वराची तभराय ि आयली आनी िाय णी सगळीय िाराय लुरून घेिली;य कारण िािूयि चड लुरमार आतिली. १५ िाय णी गोरवाय चा ियबूक मा्न उडयले आनी भरपूर मेंराय आनी उय र व्न जेरसलेमाय ि परिले.

६ दे वान िाय काय सगळा सयकशाय न तास तदलो मणून राष् आनी िाराचो नाि जालो. ७ दे खून िुमी बळवयि जावचे आनी िुमचे हाि दु बळे जावयक नाकाि, तकताक िुमचा वावराक इनाम मेळरले. ८ आसान हीय उिराय आनी ओदे द सयदेष्ाची भाकीि आयकून िाणे यैय् मेळयले आनी जुदा आनी बेजातमनाचा सगळा दे िाय िंान आनी एफायम पव्िाय िंान घेतिला िाराय िंान घृणावद मूि् काडून उडयली आनी सव्वराचा वणी मुखार आतिली सव्वराची वेदी नवी केली. ९ िाणे सगळो जुदा आनी बेजातमन आनी एपायम आनी मनिे आनी तिमोनाय िंान परकी लोकाय क एकठाय य केलो, कारण िाचो दे व सव्वर िाचे वाय गडा आसा हे पळोवन िे इजायलाय िंान िाका भरपूर पडले. १० िेदनाय आसाचा राजवरीचा पयदरावा वसा् तिसऱया मयनाय ि जेरसलेमाय ि जमले. ११ ताच वेळार िाय णी हातडला लुरमाराय िंान साि​िे बैल आनी साि हजार मेंराय सव्वराक अप्ण केली.य १२ आनी सगळा काळजान आनी सगळा तजवान आपंा बापायचा दे वा सव्वराक सोदपाचो करार केलो. १३ इजायलाचा दे वा सव्वराक सोदना कोणाक लान वा वड, दादलो वा बायल, िाका मरण येवयक जाय. १४ िेदनाय मोठा आवाजान, बोवाळाय नी, िुरही आनी कुरकाय नी सव्वराची सोपूि घेिली. १५ ता सोपूिाचेर सगळो जुदा खोिी जालो, तकताक िाय णी सगळा काळजान सोपूि घेतिलो आनी सगळा इतेन िाका सोदलो. िाय काय िो मेळळो आनी सव्वरान िाय काय भोयविणी य तवसव तदलो. १६ आनी आसा राजाची आवय माका तविीय िाणे तिका राणी पसून काडून उडयली, कारण तिणे एका रानाय ि एक मूि् ियार केली आनी आसान तिची मूि् कापली आनी तिची मुहर मारली आनी िी तकदोन वाळाय ि जळयली. १७ पूण ऊयच सुवािी इजायलाय िंान काडून उडयली ना, िरी लेगीि आसाचे काळीज िाचा सगळा तदसाय नी पररपूण् आतिले . १८ िाचा बापायन अप्ण केली य वसू आनी िाणे सिा समतप्ि केली य वसू, रपे, भाय गर आनी आयदनाय िाणे दे वाचा घराय ि हाडलीय. १९ आसाचा राजवरीचा पाय च िीसवा वसा् मेरेन आनीक झूज जाले ना.

अध ाय १५

अध ाय 16

१ आनी ओदे दाचो पूि अझाररयाचेर दे वाचो आतो आयलो. २ िो आसा​ाक मेळोवयक भायर सरलो आनी िाका मळे : “आसा आनी सगळो जुदा आनी बेजातमन माका आयक; िुमी िाचे वाय गडा आसिना सव्वर िुमचे वाय गडा आसा; िुमी िाका सोदिाि जांार िो िुमकाय मेळरलो; पूण िुमी िाका सोडून तदंार िो िुमकाय सोडून वचिलो. ३ आिाय बऱयाच काळा थावन इजायल खऱया दे वा बगर, तिकोवपी याजक नासिना आनी कायदा बगर रावला. ४ पूण सयकशाय ि येवन इजायलाचा दे वा सव्वरा कडे न वचून िाका सोदलो िेनाय िो िाय काय मेळळो. ५ ता काळार भायर सरलाक आनी तभिर सरलाक िाय िी नासली, पूण सगळा दे िाय िंा लोकाय क वड तास जाले.

१ आसाचा राजवरीचा स िीसवा वसा् इजायलाचो राजा बािा जुदाचेर वचून रामा बाय दलो, जाका लागून िाणे कोणाकूच जुदाचा राजा आसा कडे न भायर स् य क वा तभिर स् य क तदवयक ना. २ िेदनाय आसान सव्वराचा घराणाय िंा आनी राजाचा घराणाय िंा खतजनाय िंान रपे आनी भाय गर काडून दमाससाय ि रावपी तसररयाचा बेनहदादाक याडलो. ३ मजा बापाय आनी िुजा बापाय मदे एक लीग आसा, िसोच मजे आनी िुजा मदी य एक लीग आसा, पळे , िुका रपे आनी भाय गर याडलाय ; जा, इजायलाचो राजा बािा कडे न िुजो सयबयद मोडून िो मजे कडंान पयस वचूयक िकिा.

२ इतिहास

४ बेनहदादान आसा राजाचे आयकून िाचा सैनाचा सेनापिीक य इजायल िाराय आड याडले. िाय णी इजोन, दान, आबेलमायम आनी नफालीचा सगळा साय ठाचा िाराय क जैि मेळयले. ५ बािान हे आयकून िाणे रामा बाय दप सोडले आनी आपले काम बयद केले. ६ िेदनाय आसा राजान सगळो जुदाक यरलो; बािा बाय दिाले िे रामाचे फािर आनी िाची य लाय कडाय व्न व्न व्न व्न वे ली य; िाका लागून िाणे गेबा आनी तमवा बाय दली. ७ ता वेळार हनानी दषा जुदाचो राजा आसा हाचे कडे न येवन िाका मळे : “िुवे तसररयाचा राजाचेर आदा्न रावलो आनी िुजा दे वा सव्वराचेर आदा्न रावलो ना, दे खून तसररयाचा राजाचे सैन िुजा हािाय िंान सुरले. ८ इतथओतपयन आनी लुबीम लोक एक वड सैन नय, िािूयि खूब रथ आनी घोकार बसपी लोक आतिले ? िरी, िूय सव्वराचेर आदा्न रावलो मणून िाणे िाय काय िुजा हािाय ि तदले. ९ तकताक सव्वराचे दोळे पुराय पृथीचेर भोयविाि आनी िाचे कडे न पररपूण् काळीज आतिलाय खािीर आपूण बळवयि दाखोवयक. हािूयि िुवे मूख्पण केलाय , दे खून आिाय सावन िुका झुजाय जािली.य १० िेदनाय आसा ता दष्ाचेर राग आयलो आनी िाका बयदखणीि य घालो. कारण हा गजालीक लागून िो िाचे कडे न रागान भररलो. आनी आसान ताच वेळार काय य लोकाय चेर जुलूम केलो. ११ आनी पळे , आसाची य कृताय पळे वन तनमाणे जुदा आनी इजायल राजाय चा पुसकाय ि बरयंाय ि. १२ आसा िाचा राजवरीचा णववीसवा वसा् िाचा पाय याय क दु येस जाले आनी िाचो रोग चड वाडलो. १३ आसा आपंा बापाय कडे न खनतदलो आनी िाचा राजवरीचा एका चाळीसवा वसा् िाका मरण आयले. १४ आनी िाणे दावीदाचा िाराय ि िाणे सिा खािीर ियार केला िाचाच कबराय नी िाका पुरलो आनी वखदाय तवकपी लोकाय चा कलेिंान ियार केला गोड वासाय नी आनी तवयगड तवयगड पकारचा मसांाय नी भररला खारीर िाका दवरलो आनी िाका खूब वडलो लासलो.

७ िाचा राजवरीचा तिसऱया वसा् िाणे आपंा मुखेंाय क बेनहायल, ओबतडया, जकया् ह, नथनील आनी मीकाया हाय काय जुदाचा िाराय नी तिकवयक याडलो. ८ िाचे वाय गडा िाणे लेवी लोकाय क याडले, िे लेवी, िेमाया, नथतनया, जेबातदया, असाहे ल, िेमीरामोि, जोनाथान, अदोतनया, िोतबया आनी िोबादोतनया हे लेवी. आनी िाचे वाय गडा एलीिामा आनी योराम याजक. ९ िे जुदाय ि तिकयिाले आनी सव्वराचे कायदाचे पुसक आपंा वाय गडा आतिले आनी जुदाचा सगळा िाराय नी भोयवून लोकाय क तिकयिाले. १० जुदाचा भोयविणचा सगळा दे िाय चेर सव्वराची तभराय ि पडली आनी िाय णी जोिाफारा आड झूज केले ना. ११ ि​िेच काय य पतलसीन जेहोिाफािाक भेरवसू आनी कर रपे हाडून तदले. अरबी लोकाय नी िाका साि हजार साि​िे मेंराय आनी साि हजार साि​िे बोकको हाडंो. १२ येहोिाफाि वड वड जालो; जुदाय ि िाणे वाडे आनी साय ठेची य िाराय बाय दली.य १३ जुदाचा िाराय नी िाचो खूब वेवसाय आतिलो आनी झुजारी, पराकमी मनीस जेरसलेमाय ि आतिले. १४ आनी िाय चा बापायचा घराणाय पमाण िाय ची सयखा अिी: जुदाचे हजाराय नीयचे सरदार; अदना मुखेल आनी िाचे वाय गडा िीन लाख पराकमी मनीस. १५ िाचे कुिीक सरदार योहानान आनी िाचे वाय गडा दोन लाख चौिी हजार लोक आतिले . १६ आनी िाचे उपराय ि तजकीचो पूि अमातसया, िाणे आपंाक सेचेनूच सव्वराक अप्ण केलो. आनी िाचे वाय गडा दोन लाख पराकमी पराकमी मनीस. १७ आनी बेजातमनाचो; एतलयादा एक पराकमी मनीस आनी िाचे वाय गडा यनुय्र आनी ंाल आतिले दोन लाख. १८ िाचे उपराय ि जोजाबाद आनी िाचे वाय गडा झुजाक ियार आतिले एक लाख चौिी हजार लोक. १९ राजान सगळा जुदाचा कुयकाय चा िाराय नी दवरला लोकाय भायर िे राजाक वार पळयि रावले.

अध ाय 17

१ येहोिाफािाक भरपूर तगरे सकाय आनी मान आतिलो आनी िो आहाबा कडे न सयबयद जोडलो. २ काय य वसाय उपराय ि िो आहाबा कडे न सामररयाक गेलो. आहाबान िाका आनी आपंा वाय गडा आतिला लोकाय खािीर भरपूर मेंराय आनी बैल मारले आनी आपंा वाय गडा रमोितगलादाय ि वचपाक िाका समजायले. ३ इजायलाचो राजा आहाबान जुदाचो राजा जोिाफािाक मळे : “िुमी मजे वाय गडा रामोितगलादाक वचूयक सोदिाि?” िाणे िाका जाप तदली: “हाय व िुजा सारको आनी मजी लोक िुजा लोकाय सारकी; आनी आमी िुजा बरोबर झुजाय ि आसिले. ४ िेदनाय जोिाफािान इजायल राजाक मणले: “आयज सव्वराचा उिराची चवकिी कर.” ५ िेदनाय इजायलाचा राजान सयदेष्ाय क चारिे मनिाय क एकठाय य क्न िाय काय मळे : आमी रमोितगलादाक झुजाक वचूयक जाय काय हाय व सोडून तदिलोय? िाय णी मणले: वयर वच; तकताक दे व िे राजाचा हािाय ि तदिलो.

१ िाचा जागार िाचो पूि जोिाफािान राज केलो आनी इजायलाचेर बळगे तदलो. २ िाणे जुदाचा सगळा कुयकाय चा िाराय नी सैन दवरले आनी जुदाचा दे िाय ि आनी िाचा बापायन आसा हाणे घेिला एफायम िाराय नी सैन दवरले. ३ जेहोिाफारा वाय गडा आसलो, कारण िो आपंा बापाय दावीदाचा पयंा मागाय नी चलिालो आनी बाअलीम सोदलो ना. ४ पूण आपंा बापायचा दे वा सव्वराक सोदलो आनी िाचा आजाय पमाण चललो आनी इजायलाचा किु्बाय क पाळो तदवयक ना. ५ दे खून सव्वरान राज आपंा हािाय ि सीर केले ; आनी सगळो जुदान जोिाफाराक भेरवसू हाडलो; आनी िाका भरपूर तगरे सकाय आनी मान आतिलो. ६ िाचे काळीज सव्वराचा मागाय नी उबे जाले आनी िाणे जुदाय िलीय ऊयच सुवािी आनी झाडाय काडून उडयली.य

अध ाय 18

२ इतिहास

६ पूण जोिाफािान मणले, “आमी िाची चवकिी करयक हाय गासर सव्वराचो सयदेषो ना?” ७ इसाएलाचा राजान जोिाफाराक मणले, “आिाय एक मनीस आसा, जाचे वरवीय आमी सव्वराची चवकिी करयक िकिाि, पूण हाय व िाचो दु सास करिाय ; तकताक िाणे माका केनाच बरे भाकीि केले ना, पूण सदाय च वायर. येहोिाफािान मणले, “राजान अिे मणूय नाकाि.” ८ इसाएलाचा राजान आपंा एका अतयकाऱयाक आपयलो आनी मळे : “इमाचो पूि मीकाया बेगीन हाड.” ९ इजायलाचो राजा आनी जुदाचो राजा जोिाफाि िाय चो एकलोय आपंा तसयहासनाचेर बसून, आपले कपडे घालून, सामररयाचा दाराचा पवेिदारा कडे न ररकामे सुवािेर बसले. आनी सगळा सयदेष्ाय नी िाय चे मुखार भाकीि केले. १० कनानाचो पूि तसदे तकयान िाका लोखणाची य तियगाय ियार क्न मळे : सव्वर अिे मणरा, हाय वरवी य िूय तसररयाक नाि जायसर यको तदिलो. ११ सगळा सयदेष्ाय नी अिे भाकीि केले, “रामोितगलादाय ि वचून येस मेळचे, तकताक सव्वर िे राजाचा हािाय ि तदिलो.” १२ तमकायाक आपोवयक गेला दू िान िाका मळे : “पळे , सयदेष्ाय ची य उिराय राजाक एकमिान बरे साय गिाि; दे खून िुजे उिर िाय चा एका मनिा सारके जावयक जाय आनी िूय बरे उलोवयक जाय. १३ िेदनाय मीकायान मणले, “ सव्वर तजयेिा िसो मजो दे व साय गिा िेच हाय व उलयिाय.” १४ राजा कडे न पाविकच राजान िाका मळे : मीकाया, आमी रमोितगलादाक झुजाक वचूयक जाय काय हाय व सोडून तदिलोय? िाणे मळे : “िुमी वयर वचून येससी जािले आनी िे िुमचा हािाय ि तदिले.” १५ राजान िाका मळे , “िुका तकिले फावरी य सोपूि तदिलोय की िूय माका सव्वराचा नाय वान सत सोडून हे र तकिेच उलोवयक ना?” १६ िेना िाणे मळे , “सगंा इजायलाक दोयगराय चेर तियपडून गेले पळयले, गोठाण नातिला मेंराय भिेन. दे खून दरे कंान िाय िीपणान आपंा घरा परि येवयक जाय. १७ इजायलाचा राजान जोिाफाराक मणले, “िो माका बरे भाकीि करयक ना, पूण वायर भाकीि करिलो मण हाय वे िुका साय गूयक ना? १८ िाणे परि मळे : दे खून सव्वराचे उिर आयक; हाय वे पळयले की सव्वर आपंा तसयहासनाचेर बसला आनी िाचा उजवा हािाय ि आनी उजवा हािाय ि सगा् चे सगळे सैन उबे आतिले. १९ आनी सव्वरान मळे , “इजायलाचो राजा आहाब रामाितगलादाय ि वचून पडूयक कोण लोभयिलो? एकंान अिे मणले आनी दु सर् यान अिे मणले. २० िेदनाय एक आतो भायर सरलो आनी सव्वरा मुखार उबो रावून मणले: “हाय व िाका लोभयिलोय.” आनी सव्वरान िाका मळे : तकताक? २१ िाणे मळे : “हाय व भायर स्न िाचा सगळा सयदेष्ाय चा िोयडाय ि फरीचो आतो जािलोय.” आनी सव्वरान मणले, “िुमी िाका लोभयिले आनी िूय जैतिवयि जािलो. २२ आिाय पळे , सव्वरान हा िुजा सयदेष्ाय चा िोयडाय ि फरीचो आतो घाला आनी सव्वरान िुजे आड वायर उलयलाय . २३ िेदनाय कनानाचो पूि तसदे तकया लागी य पावलो आनी िाणे मीकायाचा गालाचेर मा्न मळे : “िुजे कडे न उलोवपाक सव्वराचो आतो मजे कडंान खययचा वारे न गेलो?

२४ िेदनाय मीकायान मणले, “पळे , ता तदसा िुका पळयिले की िूय तभिरंा कोठयेि तलपून रावपाक वचिलो.” २५ िेदनाय इजायलाचा राजान मणले, “मीकायाक घेवन िाका िाराचो राजपाल आमोन आनी राजाचो पूि योआिा कडे न व्न वर; २६ आनी मणाि, राजा अिे मणरा, हा मनिाक बयदखणीि य घालून िाका तासाची भाकरी आनी दु खाचे उदक तदवचे, हाय व िाय िीपणान परि येयसर. २७ मीकायान मणले, “िुमी िाय िीपणान परि येि जांार, सव्वर मजे वरवीय उलोवयक ना.” िाणे मणले: “िुमी सगळे लोक, आयकाि.” २८ इजायलाचो राजा आनी जुदाचो राजा योिाफाि रामोितगलादाक गेले. २९ इजायलाचा राजान जोिाफािाक मणले, “हाय व वेिभूिा क्न झुजाक वचिलोय; पूण िुजा वसाय घाल. दे खून इजायलाचो राजा वेिभूिा केलो; आनी िे झुजाक गेले. ३० तसररयाचा राजान आपंा वाय गडा आतिला रथाय चा सरदाराय क आजा केली: “िुमी लान वा वडंा लोकाय कडे न झूज करचे नय, फकि इजायल राजा कडे न सोडून. ३१ रथाय चा सरदाराय नी जोिाफािाक पळे लो िेना िाय णी मणले: “िो इजायलाचो राजा.” दे खून िाय णी िाचे भोयविणी य झुजपाक भोयवडी केली, पूण जोिाफािान रडलो आनी सव्वरान िाका आदार केलो; आनी दे वान िाय काय िाचे कडंान पयस वचपाक पेरण तदले. ३२ इजायलाचो राजा नय हे रथाय चा सेनापिीक य कळळे िेनाय िे िाचो फारोफार करपाक फारीय सरले. ३३ एका मनिान यनुय्र काडून इजायल राजाक हाया् चा साय धाय मदी य मारलो, दे खून िाणे आपंा रथ मनिाक मणले, “िुजो हाि घुयवडा, माका सैनाय िंान भायर वरपाक. तकताक हाय व जखमी जालाय . ३४ ता तदसा झूज वाडले , पूण इजायल राजा साय जवेळा मेरेन आपंा रथाय ि तसररयाय आड रावलो आनी सुया् स जावपाचा सुमाराक िो मेलो. अध ाय १९ १ जुदाचो राजा जोिाफाि िाय िीपणान जेरसलेमाय ि आपंा घरा परिलो. २ हाननीचो पूि जेह िाका मेळोवयक भायर सरलो आनी राजा जोिाफाराक मळे : “िुवे अभकाय क आदार करयक जाय आनी सव्वराचो दु सास करपी लोकाय चो मोग करयक जाय काय?” दे खून िुजेर सव्वराचा मुखार राग येिा. ३ िरी िुजाय ि बरी गजाल मेळरा, िुवे दे िाय िलीय झाडाय काडून उडयली य आनी दे वाचो सोद घेवयक िुजे काळीज ियार केलाय . ४ जेहोिाफाि जेरसलेमाय ि रावलो आनी िो परिून लोकाय मदंान बेि्बा थावन एफायम पव्िाचेर भायर सरलो आनी िाय काय परिून िाय चा बापायचा दे वा सव्वरा कडे न हाडलो. ५ िाणे ता दे िाय ि जुदाचा सगळा कुयकाय चा िाराय नी, िारान िाराय नी नायायीि दवरले. ६ आनी नायायीिाय क मणले, “िुमी तकिे करिाि िाची जिनाय घेयाि, तकताक िुमी मनिाय खािीर नय, पूण नायाचा वेळार िुमचे वाय गडा आतिला सव्वरा खािीर नाय तदिाि.

२ इतिहास

७ दे खून आिाय सव्वराची तभराय ि िुमचेर आसूय; जिनाय घेयाि आनी िे कराि, तकताक आमचा दे वा सव्वरा कडे न वायरपण ना, मनिाय चो आदर ना आनी दान घेवप ना. ८ जेरसलेमाय ि जेरसलेमाय ि लेवी, याजक आनी इजायलाचा बापायचा मुखेंाय क जेरसलेमाय ि परि येिकच सव्वराचा नाया खािीर आनी वादाय खािीर वेचून काडले . ९ िाणे िाय काय आजा केली: “िुमी सव्वराचा भययान तवसासूपणान आनी पररपूण् काळजान अिे कर. १० िुमचा िाराय नी रावपी िुमचा भावाय क, रगि आनी रगि, कायदो आनी आजा, नेम आनी नाय हाय चे मदी य तकिेय कारण िुमकाय येिले जांार, िे सव्वराचेर उलयघन कररनाि आनी असो राग िुमचेर आनी िुमचा भावाय चेर येवचो नय महण िुमी िाय काय तिरकावणी तदिले . ११ आनी पळे , अमररया मुखेल याजक सव्वराचा सगळा गजालीन य ी िुमचेर आसा; आनी राजाचा सगळा गजाली य खािीर जुदाचा घराणाचो मुखेली इसायलाचो पूि जेबतदया आनी लेवी िुमचे मुखार अतयकारी आसिले. यैरान वाग, आनी सव्वर बऱया लोकाय वाय गडा आसिलो. अध ाय २० १ हाचे उपराय ि मोआबचे लोक, अमोनाचे लोक आनी अमोनी लोकाय भायर हे र लोक जेहोिाफारा आड झुजपाक आयले . २ िेदनाय काय य जाण येहोिाफािाक साय गले आनी मणपाक लागले, “तसररयाचा पलिडी य दया् पलिडी य िुजे आड वड लोक येिा; आनी पळे , िे हाजाझोयिमाराय ि आसाि, जे एय गेदी आसा. ३ येहोिाफाि तभयेलो आनी सव्वराक सोदपाक लागलो आनी पुराय जुदाय ि उपास जाहीर केलो. ४ जुदा सव्वराचो आदार मागपाक जमले आनी जुदाचा सगळा िाराय थावन िे सव्वराक सोदपाक आयले. ५ जेहोिाफाि जुदा आनी जेरसलेमाचा सभाघराय ि, सव्वराचा घराय ि, नवा आय गणा मुखार उबो रावलो. ६ िाणे मणले: “हे आमचा बापायचो दे वा सव्वर, िूय सगा् र दे व नय?” आनी िूय सगळा तवयम् राजाय चेर राज करीना? िुजा हािाय ि बळ आनी बळगे ना, जाका लागून िुका कोणूच आडावयक िकना? ७ िुजा इजायल लोकाय मुखार हा दे िाय िंा लोकाय क याय वडावन घालून िुजा इश अबाहमाचा सयि​िीक य सदाय काळ तदलो, िूय आमचो दे व नय? ८ िे थयय रावले आनी िुजा नाय वा खािीर िुका पतवतसान बाय दला. ९ जेनाय वायर आमचेर िलवार, नाय, महामारी वा दु कळ सारके येिले, िेनाय आमी हा घरा मुखार आनी िुजा मुखार उबे राविाि आनी आमचा सयकशाय ि िुका रडराि जांार िूय आयकून आदार तदिलो. १० आनी आिाय पळे , अमोन आनी मोआब आनी सेयर दोयगर, इतजपाय िंान भायर सरिना इजायलाक िुमी घुरी घालूयक तदवयक नातिले, पूण िाय काय फारीय सरले आनी िाय चो नाि केलो ना. ११ पळय, िुवे आमकाय वारसो मेळोवयक तदला िुजा िाबाय िंान आमकाय भायर काडपाक येवन िे आमकाय किे इनाम तदिाि. १२ हे आमचा दे वा, िूय िाय चो नाय करचो ना? तकताक आमचे आड येवपी हा वडंा पयगडा आड आमकाय बळ ना; आनी आमकाय तकिे करचे िे कळना, पूण आमचे दोळे िुजेर आसाि.

१३ सगळो जुदा आपंा लान भुरगी,य बायलो आनी भुरगी य घेवन सव्वरा मुखार उबो रावलो. १४ िेदनाय जकया् हाचो पूि जाहाजीएल, बेनायाचो पूि, जेयलाचो पूि, माितनयाचो पूि, आसाफचा पुिाय चो लेवी, सभा मदे सव्वराचो आतो आयलो. १५ िाणे मळे : “िुमी सगळे जुदा आनी जेरसलेमाय िले रावपी आनी येहोिाफाि राजा, आयकाि, सव्वर िुमकाय अिे मणरा, हा वडंा लोकाय चो भयय वा तभयेना; तकताक झूज िुजे नय, पूण दे वाचे. १६ फांाय िुमी िाय चे आड दे विाि, पळय, िे झीझचा फािराय िंान वयर सरिाि; आनी वाळाचा िेवराक, जेरएलाचा रानाचा मुखार िुमकाय िीय मेळरली.य १७ हा झुजाय ि िुमकाय झुजपाची गरज पडची ना, िुमी उबे रावून उबे रावून, हे जुदा आनी जेरसलेम, िुमचे वाय गडा सव्वराची मोक पळोवची; फांाय िाय चे आड भायर सराि, तकताक सव्वर िुमचे वाय गडा आसिलो. १८ िेदनाय जोिाफािान आपली िकली जमनीक वळयली आनी सगळे जुदा आनी जेरसलेमाय िले लोक सव्वराची उपासना क्न सव्वराचा मुखार पडले. १९ कोहाि आनी कोरी लोकाय िले लेवी लोक इजायलाचा दे वा सव्वराची वड आवाजान सुिी करयक उबे रावले. २० िे सकाळी य पयलीयच उठून िेकोआचा रानाय ि गेले आनी भायर सरिना जोिाफाि उबो रावून मळे : “हे जुदा आनी जेरसलेमाय िले लोक, माका आयकाि; िुमचा दे वा सव्वराचेर तवसास दवराि, अिे िुमी सीर जािले ; िाचा सयदेष्ाय चेर तवसास दवराि, अिे िुमकाय येस मेळरले. २१ आनी लोकाय कडे न तवचार क्न िाणे सैना मुखार वचून पतवतिायेची सोबीिकाय सुिी करपाक आनी “दे वाची सुिी कराि; तकताक िाची दया सदाय काळ तिगून उरिा. २२ िे गावयक आनी सुिी करयक लागले उपराय ि सव्वरान जुदाचेर आतयला अमोन, मोआब आनी सेईर दोयगराचा लोकाय आड घाि घाले . आनी िाय काय मार पडलो. २३ अमोन आनी मोआब लोक सेईर पव्िाचेर रावपी लोकाय आड उबे रावले आनी िाय काय मा्न उडोवपाक आनी नाि करपाक लागले आनी सेईराय िंा लोकाय क सोयपयिकच दरे कंान दु सऱयाक नाि करपाक आदार केलो. २४ जुदा रानाय िंा पहरण गोपुरा कडे न पावलो िेना िाय णी लोकाय कडे न पळयले आनी पळे ले, िीय यि्रेचेर पडली य मडीय आतिली य आनी कोणूच सुरलो ना. २५ जेहोिाफाि आनी िाचे लोक िाय ची लुरमार वरपाक आयले िेना िाय काय मेला कुडी य सयि तगरे सकाय आनी मोलादीक रताय मेळळी,य जी य िाय णी सिा खािीर काडून घेिली,य िीय वरपाक मेळपा परस चड. २६ चवथा तदसा िे बेराकाचा दे गणाय ि जमले. तकताक थयय िाय णी सव्वराचो आतिवा् द तदलो, दे खून ताच जागाक आयज मेरेन बेराका दे गण अिे नाय व तदले. २७ िेदनाय जुदा आनी जेरसलेमाय िले दरे कले मनीस आनी जोिाफाि मुखार येवन जेरसलेमाय ि खोिीन परि गेले. तकताक सव्वरान िाय काय दु सानाचेर खोिी केले. २८ िे उपराय ि सोताय , वीणा आनी िुरही घेवन जेरसलेमाय ि सव्वराचा घरा पावले. २९ सव्वर इजायलाचा दु सानाय आड झुजिा मण आयकून ता दे िाय िंा सगळा राजाय नी दे वाचो भयय जालो.

२ इतिहास

३० िेदनाय जोिाफाराचे राज िाय ि जाले, तकताक िाचा दे वान िाका भोयविणी य तवशाय िी तदली. ३१ जेहोिाफािान जुदाचेर राज केले आनी िो राज करपाक लागलो िेना िो पसीस वसाय चो आतिलो आनी जेरसलेमाय ि िो पयचवीस वसाय राज केलो. िाचे आवयचे नाय व तिलीची यूव अझुबा. ३२ िो आपंा बापायचा आसाचा मागा् न चललो आनी सव्वराचा नदरे क बरे करयक ना. ३३ पूण ऊयच सुवािी काडून घेवयक ना, तकताक लोकाय नी अजून आपंा बापायचा दे वा खािीर आपलीय काळजाय ियार क् य क नातिलीय. ३४ येहोिाफािाचो उररलो कथा, पयलीय िे तनमाणो, इजायल राजाय चा पुसकाय ि उलेख केला हनानीचा पूि येहचा पुसकाय ि बरयंाि. ३५ िाचे उपराय ि जुदाचो राजा जोिाफाि इजायलाचो राजा अहतजया हाचे कडे न जोडलो आनी िाणे खूब वायर केले. ३६ िाचे वाय गडा िाि्साक वचपाक िारवाय ियार करपाक लागलो आनी िाय णी एतझयोयगेबराय ि िारवाय ियार केली.य ३७ िेदनाय मारे िाचा दोदावाचो पूि एलीजेर हाणे जोिाफारा आड भाकीि क्न मळे : “िुमी अहतजया कडे न जोडंा मणून, सव्वरान िुजी य किु्बाय मोडंाय ि. िारवाय मोडून ि​ि्िाक वचूयक िकली ना. अध ाय 21 १ जेहोिाफाि आपंा बापाय कडे न खनतदलो आनी िाका दावीदाचा िाराय ि आपंा बापाय वाय गडा पुरलो. िाचे सुवािेर िाचो पूि योराम राज जालो. २ िाका जोिाफाराचे पूि, अझाररया, यहीएल, जकया् ह, अझाररया, मायकेल आनी िेफतियाचे पूि आतिले. ३ िाय चा बापायन िाय काय रपे, भाय गर आनी मोलादीक वसूयची य वड दानाय तदलीय, जुदाय ि कुिीक बाय दून दवरली य िाराय ; कारण िो पयलो जललो. ४ जेहोराम आपंा बापायचा राजाय ि वयर सरलो आनी िाणे आपंाक बळगे मेळयले आनी आपंा सगळा भावाय क आनी इजायलाचा मुखेंाय कय िलवारीन मारले. ५ जेहोराम राज करपाक लागलो िेना िो बतीस वसाय चो आतिलो आनी िो जेरसलेमाय ि आठ वसाय राज केलो. ६ िो आहाबाचा घराणा सारको इजायल राजाय चा मागा् न चलिालो, तकताक िाका आहाबाची यूव बायलेक मेळळी आनी िाणे सव्वराचा नदरे क वायर केले. ७ पूण दावीदा कडे न केला कराराक लागून आनी िाका आनी िाचा पुिाय क सदाय काळ उजवाड तदवपाचे उिर तदला पमाणे, सव्वरान दावीदाचे घरगुिी नाि करयक ना. ८ िाचा काळार एदोमी लोक जुदाचा िेकािळा थावन बयड क्न सिाक राजा केलो. ९ िेदनाय जेहोराम आपंा मुखेंाय वाय गडा आनी आपले सगळे रथ घेवन भायर सरलो आनी रािचा वेळार उठून िाका भोयविणचा एदोमी लोकाय क आनी रथाय चा सरदाराय क मारले. १० िेदनाय एदोमी लोक जुदाचा हािाय िंान आयज मेरेन बयड केले. ताच वेळार तलबनानय िाचा हािाय िंान बयड केले; तकताक िाणे आपंा बापायचो दे व सव्वर सोडून तदलो.

११ िाणे जुदाचा दोयगराय नी ऊयच सुवािी बाय दून जेरसलेमाय िंा लोकाय क वतभचार करपाक लायले आनी जुदाक िाका सकी केली. १२ िेदनाय एतलया सयदेष्ा कडंान िाका एक बरप आयले , “िुजा बापायचो दावीदाचो दे व सव्वर अिे मणरा, िुजा बापायचा जोिाफािाचा मागाय नी वा जुदाचो राजा आसाचा मागाय नी चलूयक ना. १३ पूण इजायल राजाय चा मागा् न चलून, आहाबाचा घराणाय िंा वेशावृती पमाण जुदाक आनी जेरसलेमाय िंा लोकाय क वेशावृती करपाक लायंाि आनी िुजा बापायचा घराणाय िंा िुजा भावाय कय मारले, जे िुजा परस बरे आतिले. १४ पळय, सव्वर िुजा लोकाय क, िुजा भुरगाय क, िुजा बायलाय क आनी िुजा सगळा मालमतेक वड पमाणाय ि मा्न उडयिलो. १५ आनी तदसान दीस दु येसाक लागून िुजी आय िकको भायर पडरले मेरेन िुका िुजा आय िककाय चा दु येसाक लागून वड दु येस जािले. १६ आनी इतथओतपयाचा लागी य आतिला तफलीसीन आनी अरबी लोकाय चो आतो जेहोरामाचेर सव्वरान उलो मारलो. १७ िेदनाय जुदाय ि वचून िािूयि तभिर स्न राजाचा घराय ि मेतळली सगळी वसू आनी िाचे पूि आनी िाची य बायलाय व्न व्न व्न वे ली.य िाका लागून िाचा पुिाय मदलो याकरो जोआहाज सोडंार िाका केनाच पूि उरलो ना. १८ हा सगळा उपराय ि सव्वरान िाचा आय िककाय नी एक अपुरबायेचो रोग मारलो. १९ दोन वसाय सोयपिकच िाची य आय िकको दु येसाक लागून भायर पडली य आनी िाका खर दु येसाय नी मरण आयले. िाचा बापायचा जळपा सारके िाचा लोकाय नी िाका जळोवयक ना. २० िो राज करयक लागलो िेना िो बतीस वसाय चो आतिलो आनी िो जेरसलेमाय ि आठ वसाय राज केलो आनी इता कररनासिना गेलो. पूण िाय णी िाका दावीदाचा िाराय ि पुरलो, पूण राजाय चा थडगाय नी पुरलो ना. अध ाय 22 १ जेरसलेमाय िंा लोकाय नी िाचा जागार िाचो याकरो पूि अहतजयाक राजा केलो, कारण अरबी लोकाय वाय गडा तितबराय ि आतयला मनिाय चा पयगडान सगळा वडंाय क मा्न उडयले. िेना जुदाचो राजा योरामाचो पूि अहतजया राज जालो. २ अहातजया राज करपाक लागलो िेना िो बाचाळीस वसाय चो आनी िो जेरसलेमाय ि एक वस् राज केलो. िाचे आवयचेय नाय व ओमरीची यूव अथतलया. ३ िो आहाबाचा घराणाय िंा मागाय नीय चलिालो, तकताक िाची आवय िाका वायर करपाक सलागार आतिली. ४ िाका लागून िाणे आहाबाचा घराणाय सारके सव्वराचा नदरे क वायर केले, तकताक िाचा बापायचा मरणा उपराय ि िाचो नाि करयक िे िाचे सलागार आतिले. ५ िो िाय चा सला पमाणे चललो आनी इजायल राजा आहाबाचो पूि जोराम हाचे वाय गडा रामोितगलादाय ि तसररयाचा राजा हजाएलाचेर झुजपाक गेलो आनी अरामी लोकाय नी योरामाक मारलो. ६ िो तसररयाचा राजा हजाएल कडे न झगडलो िेना रामा हाय गा िाका जाला जखमाय क लागून िो जेजरे लाय ि बरे जावयक परिलो.

२ इतिहास

जुदाचो राजा यहोरामाचो पूि अझाररया आहाबाचो पूि जोराम दु येि आतिलान िो जेजरे लाय ि िाका मेळपाक दे वलो. ७ अहातजयाचो नाि योरामाक येवन दे वा कडंान जालो, तकताक िो येिकच िो जेहोराम वाय गडा तनमिीचा पुिा जेह आड गेलो, जाका सव्वरान आहाबाचे घर कापून उडोवपाक अतभिेक केलो. ८ जेह आहाबाचा घराणाचेर खास करिालो आनी जुदाचा मुखेंाय क आनी आहातजयाचा भावाय चा पुिाय क मेळळे , जे आहातजयाची सेवा करिाले, िेना िाणे िाय काय मारले. ९ िाणे अहातजयाक सोदलो आनी िाय णी िाका यरलो, (िो सामररयाय ि तलपून आतिलो) आनी िाका जेह कडे न हाडलो आनी िाका मा्न उडयलो आनी िाका पुरलो: तकताक िो जोिाफाराचो पूि, जो सगळा काळजान सव्वर सोदिालो. दे खून आहातजयाचा घराणाक राज सीर दवरपाचो अतयकार नातिलो. १० पूण अहतजयाची आवय अथतलयान आपलो पूि मेलो पळोवन उठून जुदाचा घराणाय िंा सगळा राजवयिाय चो नाि केलो. ११ पूण राजाची यूव जोिाबेिान अहातजयाचो पूि जोआिाक व्न राजाचा मा्न उडयला पुिाय मदंान िाका चो्न वे लो आनी िाका आनी िाची पोसवणदार एका खनदपाचा कुडीि य दवरली. िेदनाय येहोयादा याजकाची बायल राजा यहोरामाची यूव जोिाबेिान (कारण िी अहतजयाची भयण आतिली) िाका अथतलयाक तलपोवन दवरलो, जाका लागून तिणे िाका मारलो ना. १२ स वसाय िो दे वाचा घराय ि तलपून िाय चे वाय गडा रावलो आनी अथतलया ता दे िाचेर राज करिालो. अध ाय 23 १ सािवा वसा् जेहोयादान बळगे मेळयले आनी जेरोहामाचो पूि अझाररया, जोहानानाचो पूि इसायल, ओबेदचो पूि अझाररया, अदायाचो पूि मासेया आनी तजकीचो पूि एलीिाफाि हाय काय िाचे कडे न करार केलो. २ िे जुदाय ि भोयवून जुदाचा सगळा िाराय िंान लेवी लोकाय क आनी इजायलाचा बापायचा मुखेंाय क एकठाय य क्न जेरसलेमाय ि पावले . ३ आनी सगळा सभान दे वाचा घराय ि राजा कडे न करार केलो. िाणे िाय काय मळे : “दावीदाचा पुिाय तविीय सव्वरान साय तगले पमाणे, पळे याि, राजाचो पूि राज करिलो.” ४ हे िुमी करयक जाय; सबाथाक तभिर सरपी िुमचाय िलो एक िृिीयाय ि भाग, याजक आनी लेवी दाराय चे दारदार आसिले; ५ आनी तिसरो भाग राजाचा घराय ि आसिलो; आनी तिसरो भाग बुनादीचा दाराय ि आनी सगळे लोक सव्वराचा घराचा आय गणाय नी आसिले. ६ पूण याजक आनी लेवी लोकाय ची सेवा करपी सोडून कोणूच सव्वराचा घराय ि येवयक नाकाि. िे तभिर वचिले, तकताक िे पतवत आसाि, पूण सगळे लोक सव्वराची पळोवणी करिले . ७ लेवी लोक राजाक भोयविणी य भोयवडायिले, दरे कंान हािाय ि आपलीय िसाय घेवन. आनी कोण घराय ि तभिर सरिा िाका मरण येवयक जाय, पूण राजा तभिर सरिाना आनी भायर सरिा िेना िुमी िाचे वाय गडा रावाि. ८ लेवी आनी सगळो जुदान जेहोयादा याजकान साय तगला पमाणे सगळे केले आनी सबाथा तदसा तभिर सरपी आपंा मनिाय

वाय गडा सबाथाचा तदसा भायर सरपी लोकाय वाय गडा दरे कंान घेवन गेले. ९ ि​िेच, याजक योयादान दे वाचा घराय ि आतिली य िेककाय नी भाले, बकले आनी ंाल, दावीद राजाचे सेनापिीच य ा सेनापिीक य तदले. १० आनी सगळा लोकाय क, दरे कंाक आपले िस हािाय ि घेवन, दे वळाचा उजवा बाजू थावन दे वळाचा उजवा बाजूक, वेदी आनी दे वळा कडे न, राजा कडे न भोयविणी य दवरलो. ११ मागीर िाय णी राजाचा पुिाक भायर हाडून िाचेर मुकूर घालो आनी िाका गवाय तदवन िाका राजा केलो. जेहोयादा आनी िाचा पुिाय नी िाका अतभिेक केलो आनी मळे : दे वान राजाक वाचवयक. १२ लोक याय वून राजाची सुिी करपी आवाज आयकून अथतलया लोकाय क सव्वराचा घराय ि आयली. १३ िी पळे ली आनी पळे ले, राजा तभिर सरिाना िाचा खाय बार उबो रावलो आनी राजकुयवर आनी िुरही राजाचा कुिीक उबो रावलो आनी दे िाय िले सगळे लोक खोिी जाले आनी िुरही वाजयले, ि​िेच गायकाय नी वाद वाजोवन आनी सुिी गावपाक तिकयलेले अिे िरे चे वाद वाजयले. िेना अथतलयान आपले कपडे भाडले आनी मणले, दे िदोह, दे िदोह. १४ िेदनाय यहोयादा याजकान सैनाचेर बसला िेककाय नी लोकाय चा सरदाराय क भायर काडले आनी िाय काय मळे : “तिका वळवळाय िंान भायर काड; तकताक याजकान मळे : “दे वाचा घराय ि तिका मा् य क नाका.” १५ मणून िाय णी तिचेर हाि घाले; राजाचा घरालागी य घोकाचा दाराचा पवेिदाराचेर पावली िेना िाय णी तिका थययच मारली. १६ जेहोयादान िाचे आनी सगळा लोकाय मदी य आनी राजा मदी य एक करार केलो की िे सव्वराचे लोक जावचे. १७ उपराय ि सगळे लोक बाळाचा घरा गेले आनी िे मोडून उडयले आनी िाची य वेदी आनी िाची य पतिमा मोडून उडयली य आनी बाळाचा याजक मिानाक वेदी य मुखार मारलो. १८ ि​िेच दावीदान सव्वराचा घराय ि वाय रून तदला लेवी याजकाय चा हािान, मोयजेसाचा कायदाय ि बरयला पमाणे , दावीदान थारातयला पमाणे, खोिीन आनी गायनान, सव्वराचे होमबळी अप्ण करचे. १९ आनी कोणाकय अिुधद आसलो िो तभिर सरचो नय महण िाणे सव्वराचा घराचा दाराय क दाराय क दवरले. २० िाणे िेककाय नी सेनापिी, कुलीन, लोकाय चा राजपालाय क आनी सगळा दे िाय िंा लोकाय क घेवन राजाक सव्वराचा घराय िंान सकयल दे वयले आनी िे उय च दाराय िंान राजाचा घराय ि तभिर सरले आनी राजाक राजाचा तसयहासनाचेर बसयलो. २१ ता दे िाय िले सगळे लोक खोिी जाले आनी अथतलयाक िलवारीन मारंा उपराय ि िार िाय ि जाले. अध ाय 24 १ जोआस राज करयक लागलो िेनाय िो साि वसाय चो आतिलो आनी िो जेरसलेमाय ि चाळीस वसाय राज केलो. िाचे आवयचे नाय वूय बेि्बाचो तसतबया. २ येहोयादा याजकाचा सगळा तदसाय नी जोआसान सव्वराचा नदरे क बरे केले. ३ जेहोयादान िाका दोन बायलो घेिंो; िाका पूि आनी युवो जांो.

२ इतिहास

४ िे उपराय ि योआसाक सव्वराचे घर दु रस करपाची इता जाली. ५ िाणे याजक आनी लेवी लोकाय क एकठाय य क्न िाय काय मळे : “जुदाचा िाराय नी वचून वसा् क वस् िुमचा दे वाचे घर दु रस करपाक सगळा इजायलाय िंान पयिे एकठाय य कराि आनी िुमी बेगीन हे काम करिाि िे पळोवचे. पूण लेवी लोकाय नी िे बेगीन केले ना. ६ राजान मुखेंाक येहोयादाक आपयलो आनी िाका मळे : “िुवे लेवी लोकाय क तकताक मागले ना, सव्वराचो सेवक मोयजेस आनी इजायल मयडळाचा आजा पमाणे, साकीदाराचा ियबू खािीर जुदाचा आनी जेरसलेमाय िंान एकठाय य हाडपाक? ७ तकताक ता दु श बायल अथतलयाचा पुिाय नी दे वाचे घर मोडून उडयले; ि​िेच, सव्वराचा घराची य सगळीय उबा् केली य वसू िाय णी बाळमाय क तदली. ८ राजाचा आजे पमाण िाय णी एक पेरी ियार केली आनी िी भायर सव्वराचा घराचा दाराय ि दवरली. ९ दे वाचो सेवक मोयजेसान रानाय ि इजायलाक तदलो सयगह सव्वराक हाडपाक िाय णी जुदा आनी जेरसलेमाय िंान एक घोिणा केली. १० आनी सगळे मुखेली आनी सगळे लोक खोिी जाले आनी िाय चो िेवर जायसर छािीि य हाडून उडयले. ११ लेवी लोकाय चा हािान िी पेरी राजाचा पदाचेर हाडली आनी िाय काय खूब पयिे आसाि िे पळोवन राजाचो तलतपक आनी मुखेल याजकाचा अतयकाऱयान येवन िी पेरी ररिी केली आनी िी घेवन परिून आपंा जागार वे ली. अिे िे तदसान दीस करिाले आनी भरपूर पयिे एकठाय य करिाले. १२ राजा आनी योयादान िी दे वाचा घराची सेवा करपी लोकाय क तदली आनी सव्वराचा घराची दु रसी करपाक कोयकाचा आनी सुिाराय क भाकान तदले आनी ि​िेच लोखण आनी तपिळे ि काम करपी लोकाय नीय दे वाचे घर सुदारपाक तदले. १३ िेदनाय कामगाराय नी वावर केलो आनी िाय चो वावर पुराय जालो आनी िाय णी दे वाचे घर िाचा अवसेि दवरले आनी िाका बळगे तदले. १४ आनी िे सोयपिकच िाय णी उररले पयिे राजा आनी जोयादा हाय चे मुखार हाडले, िािूयिंान सव्वराचा घरा खािीर आयदनाय ियार केली,य सेवा करपाक, चमचे, चमचे आनी भाय गर आनी रुाची य आयदनाय . जेहोयादाचा सगळा तदसाय नी िे सदाय च सव्वराचा घराय ि होमबळी अप्ण करिाले. १५ पूण जोयादा जाणो जालो आनी िो मेलो िेना िो दीस भ्न गेलो. िो मेलो िेना िो एकिे िीस वसाय चो आतिलो. १६ िाणे दावीदाचा िाराय ि राजाय मदी य पुरलो, कारण िाणे इजायलाय ि दे वा कडे न आनी आपंा घरा कडे न बरे केले. १७ जोयादाचा मरणा उपराय ि जुदाचे मुखेली आयले आनी राजाक नमसार केलो. िेना राजान िाय चे आयकले. १८ िे आपंा बापायचा दे वा सव्वराचे घर सोडून रखाय ची आनी मूि्ची सेवा केली आनी हा गुनाय वाक लागून जुदा आनी जेरसलेमाचेर राग आयलो. १९ िरी िाणे िाय काय परिून सव्वरा कडे न हाडपाक सयदेष्ाय क याडले. आनी िाय णी िाय चे आड गवाय तदली, पूण िाय णी कान तदवयक ना. २० िेदनाय दे वाचो आतो जेहोयादा याजकाचो पूि जकया् याचेर उबो रावलो आनी िाय काय मळे : दे वान अिे मणरा, िुमी सव्वराचा आजाय चे उलयघन तकताक करिाि आनी िुमकाय

यिसी जावयक मेळना? िुमी सव्वराक सोडून गेले मणून िाणे िुमकाय सोडून गेले. २१ िेदनाय िाय णी िाचे आड कर क्न राजाचा आजा पमाणे , सव्वराचा घराचा आय गणाय ि िाका फािराय नी मारलो. २२ अिे राजा योआिाक िाचा बापायन योयादान केला दयाळपणाची याद जाली ना, पूण िाणे आपंा पुिाक मारलो. िो मेलो िेना िाणे मळे : सव्वर िाका पळय आनी िाची मागणी करची. २३ वसा् चा िेवराक तसररयाचे सैन िाचे आड आयले आनी िाय णी जुदा आनी जेरसलेमाय ि येवन लोकाय चा सगळा मुखेंाय क लोकाय मदंान नाि केलो आनी िाय ची सगळी लूर दमाससाचा राजा कडे न याडली. २४ तकताक अरामी लोकाय चो सैन थोका मनिाय चो पयगड घेवन आयले आनी िाय णी आपंा बापायचो दे व सव्वर सोडून तदलान, सव्वरान एक वड सैन िाय चा हािाय ि तदले. दे खून िाय णी जोआसाक खास फमा् यली. २५ जेनाय िे िाचे कडंान पयस गेले आनी िाका वड दु येसाय ि सोडून गेले उपराय ि िाचाच नोकराय नी योयादा याजकाचा पुिाय चा रगिाक लागून िाचेर कर केलो आनी िाचा खारीर मारलो आनी िो मेलो आनी िाका दावीदाचा िाराय ि पुरलो, पूण राजाय चा कबराय नी पुरलो ना. २६ आनी िाचे आड कर करपी हे च; अमोनी बायल तिमेिाचो पूि जबाद आनी मोआबीची तिमरीिचो पूि जोझाबाद. २७ िाचा पुिाय तविीय आनी िाचेर घाला भाराची वडलीिी आनी दे वाचा घराची दु रसी करपाची गजाल पळे , राजाय चा पुसकाय िंा काणयेि बरयंा. िाचे सुवािेर िाचो पूि अमातझया राज जालो. अध ाय 25 १ अमातझया राज करपाक लागलो िेनाय िो पयचवीस वसाय चो आतिलो आनी िो जेरसलेमाय ि णववीस वसाय राज करिालो. िाचे आवयचे नाय व जेरसलेमचो योआदान. २ िाणे सव्वराचा नदरे क बरे केले, पूण पररपूण् काळजान नय. ३ राज सापन जािकच िाणे आपंा बापायक राजाक मा्न उडयला आपंा नोकराय क मारले. ४ पूण िाणे िाय चा भुरगाय क मारले नाि, पूण मोयजेसाचा पुसकाय ि कायदाय ि बरयले ि​िे केले, जयय सव्वरान आजा केंा, “बापूय भुरगाय खािीर मरचे नाि, भुरगी य बापाय खािीर मरची य नाि, पूण दरे कलो आपंा पािकाक लागून मरिलो. ५ अमातझयान जुदाक एकठाय य क्न िाय काय सगळा जुदा आनी बेजातमनाय ि िाय चा बापायचा घरा पमाण हजाराय नी आनी िेककाय नी सेनापिी केले आनी िाय काय वीस वसाय तपरायेचा आनी िाचे परस चड तपरायेचे लोक मेजले आनी िाय काय भालो आनी ंाल हािाळपाक िकपी िीन लाख वेचून आतयले मनीस मेळळे . ६ िाणे इजायलाय िंान एक लाख पराकमी मनिाय क ियबर िालेि रुा खािीर कामाक घेिले. ७ पूण दे वाचो एक मनीस िाचे कडे न येवन मळे : “हे राजा, इजायलाचा सैनाक िुजा वाय गडा वचूयक तदवचे नय; तकताक सव्वर इजायला वाय गडा ना, मणंार सगळा एफायम लोकाय कडे न.

२ इतिहास

८ पूण िुका जाय जांार कर, झुजा खािीर बळवयि जा, दे व िुका दु साना मुखार पडरलो, तकताक दे वा कडे न आदार करपाची आनी सकयल उडोवपाची िाय क आसा. ९ अमातझयान दे वाचा मनिाक मळे , “पूण हाय वे इजायलाचा सैनाक तदला ियबर िालेिाय खािीर आमी तकिे करयक जाय?” दे वाचा मनिान जाप तदली: “हा परस चड िुका सव्वर तदवयक िकिा.” १० िेदनाय अमातझयान िाय काय वेगळे केले , मणंार एफायमाय िंान आपंा कडे न आतयला सैनाक परि घरा वचपाक. ११ अमातझयान आपंाक बळगे तदलो आनी आपंा लोकाय क व्न मीठाचा दे गणाय ि गेलो आनी सेईरचा भुरगाय क या हजार लोकाय क मारले. १२ आनी आनीक या हजार तजवे उररले जुदाचा लोकाय नी िाय काय बयदखणीि य व्न फािराचा माथार हाडून फािराचा माथारंान सकयल उडयले आनी सगळे कुडके जाले. १३ पूण अमातझयान आपंा वाय गडा झुजाक वचूयक नाका महण परिून यातडला सैनाचा सैतनकाय नी सामररया थावन बेथहोरोन मेरेन जुदाचा िाराय चेर पडून िाय काय िीन हजार लोकाय क मारले आनी खूब लुरमार केली. १४ अमातझया एदोमी लोकाय क मा्न आयंा उपराय ि सेईर लोकाय चा दे वाय क हाडून िाय काय आपले दे व महण उबा्न िाय काय नमसार केलो आनी िाय काय यूप जळयलो. १५ तकताक सव्वराचो राग अमातझयाचेर पेरलो आनी िाणे िाचे कडे न एक सयदेषो याडलो आनी िाका मळे : “िुजा हािाय िंान आपंा लोकाय क सोडवयक िकले नािला लोकाय चा दे वाय क िुवे तकताक सोदलो? १६ िाचे कडे न उलयिना राजान िाका मळे : “िुका राजाचा सलान ियार जाला?” सोयसून घेवप; िुका तकताक मारपाक जाय? मागीर सयदेष्ान नयकार तदलो आनी मणले: “िुवे हे केलाय आनी मजा सलाचे आयकूयक ना मणून दे वान िुका नाि करयक थारायलाय हे माका खबर आसा.” १७ िेदनाय जुदाचो राजा अमातझयान सलो घेिलो आनी इजायलाचो राजा येहचो पूि जोआहाजाचो पूि जोआसाक याडलो आनी मळे : “येयाि, आमी एकामेकाय क िोयड पळे वया.” १८ इजायलाचो राजा योआसान जुदाचा राजा अमातझयाक याडून मळे : “लेबनानाय िंा दे वदाराक लेबनानाय िंा दे वदाराक याडून साय गले, िुजा चलयेक मजा पुिाक बायलेक तदव. १९ िूय मणरा, पळय, िुवे एदोम लोकाय क मारले. आनी िुजे काळीज िुका अतभमान बाळगूयक उबारिा, आिाय घराय ि राव; िूय िुजा दु खाक तकताक हसकेप करयक जाय, िूय आनी जुदा िुजा वाय गडा पडूयक जाय? २० पूण अमातझयाक आयकूयक ना; तकताक िे दे वा कडंान आयले, िाय काय दु सानाचा हािाय ि तदवयक, कारण िे एदोमाचा दे वाय क सोदिाले. २१ िेदनाय इजायलाचो राजा योआि चडलो; जुदाचा बेि​िेमेिाक िाणे आनी जुदाचो राजा अमातझया दोगाय यनी एकामेकाय क िोयडार पळयले. २२ जुदाक इजायलाचा मुखार वायर जालो आनी िे दरे कलो आपंा ियबूयि पळू न गेले. २३ इजायलाचो राजा योआिान जोआहाजाचो पूि जोआिाचो पूि जुदाचो राजा अमातझयाक बेि​िेमेिाय ि व्न जेरसलेमाय ि

हाडलो आनी जेरसलेमाची वणी एफायमाचा दाराय िंान कोनिाचा दारा मेरेन चारिे हाि मोडली. २४ उपराय ि िाणे सगळे भाय गर आनी रपे आनी ओबेदेदोमा वाय गडा दे वाचा घराय ि मेतळली य सगळीय आयदनाय आनी राजाचा घराय िले खतजनो, बययक घेवन सामररयाक परिलो. २५ जुदाचो राजा योआहासाचो पूि अमातझया पयदरा वसाय तजयेलो. २६ अमातझयाची य उररलीय कृताय, पयली िे तनमाणी,य पळे , िीय जुदा आनी इजायल राजाय चा पुसकाय ि बरयली य नाि? २७ अमातझयान सव्वराचा पारंान पयस गेले उपराय ि जेरसलेमाय ि िाचे आड कर केलो; िो लाकीिाक पळू न गेलो, पूण िाय णी िाचा फारंान लाकीिाक याडलो आनी थययच िाका मारलो. २८ िाका घोकाचेर बसून व्न िाचा बापाय वाय गडा जुदाचा िाराय ि पुरलो. अध ाय 26 १ िेदनाय जुदाचा सगळा लोकाय नी सोळा वसाय तपरायेचा उख्याक य्न िाचा बापायचा अमातझयाचा कुडीि य राजा केलो. २ िाणे एलोथ बाय दलो आनी िो जुदाक परिून तदलो आनी उपराय ि राजा आपंा बापाय कडे न खनतदलो. ३ उख्या राज करपाक लागलो िेना िो सोळा वसाय चो आतिलो आनी िो जेरसलेमाय ि बावन वसाय राज करिालो. िाचे आवयचेय नाय व जेरसलेमचो जेकोतलया. ४ िाचा बापायचा अमातझयान केला सगळाय पमाणे िाणे सव्वराचा नदरे क बरे केले. ५ दे वाचा दि्नाय िंान समजून घेवपी जकया् हाचा काळार िो दे वाचो सोद लागलो आनी जो मेरेन िो सव्वर सोदिालो िे मेरेन दे वान िाका उबे केलो. ६ िाणे भायर स्न पतलसीनाय आड झुजले आनी गाथची वणी, जाबनेची वणी आनी अशदोदची वणी मोडून उडयली आनी अशदोदा भोयविणी आनी तफतलसीनाय मदी य िाराय बाय दली य. ७ पतलसीनाय आड, गुरबालाय ि रावपी अरबी आनी मेहनी लोकाय आड दे वान िाका आदार केलो. ८ अमोन लोकाय नी उख्याक भेरवसू तदली आनी िाचे नाय व इतजपाय ि तभिर सरपा मेरेन पािळळे ; कारण िाणे सिाक खूब बळगे तदले. ९ उख्यान जेरसलेमाय ि कोनिाचा दाराय ि, दे गणाचा दाराय ि आनी वणीचा वळीक गोपुराय बाय दून िाय काय तकले बाय दले. १० ि​िेच िाणे वाळवयराि गोपुर बाय दले आनी जायतो बाय यो खणंो, तकताक िाचे कडे न सकयंा वाठाराय नी आनी मळार जायिी य गोरवाय आतिली,य ि​िेच िेिकार आनी दोयगराय नी आनी काम्लाय ि दाकवेली कापपी, तकताक िाका िेिकामाचो मोग आतिलो. ११ उख्याक झुजारी सैनाचो एक पयगड आतिलो आनी िो राजाचो एक सेनापिी हनातनया हाचा हािाय ि िासज जेयल आनी राजकिक मासेया हाय चा हािान आपंा तहिोबाचा सयखे पमाण पयगडाय नी झुजाक भायर सरिाले. १२ पराकमी पराकमीयचा बापायचा मुखेंाय ची सगळी सयखा दोन हजार सिे आतिली.

२ इतिहास

१३ आनी िाय चा हािाय ि िीन लाख साि हजार पाय चिे सैन आतिले, िे दु साना आड राजाक आदार करयक बळवयि बळगान झुजिाले. १४ उख्यान िाय काय सगळा सैनाय ि ंाली, भाले, तिरसाण, हबर, यनुय्र आनी फािर उडोवपाक गोफणी ियार केले. १५ िाणे जेरसलेमाय ि यूि् मनिाय नी सोदू न कातडली य इय तजनाय ियार केली य, िीय गोपुराय चेर आनी बुलाराय चेर आसचीय आनी बाण आनी वड फािर मारपाक. आनी िाचे नाय व पयस पयस पािळळे ; तकताक िाका बळवयि जायसर िाका अद् भुि आदार मेळळो. १६ पूण िो बळवयि जालो िेनाय िाचे काळीज िाचा नािाक उबारले, कारण िाणे आपंा दे वा सव्वराचेर उलयघन केले आनी यूप वेदीचेर यूप लावपाक सव्वराचा दे वळाय ि गेलो. १७ अझाररया याजक िाचा फारंान तभिर सरलो आनी िाचे वाय गडा सव्वराचे साठ याजक, िे पराकमी मनीस गेले. १८ िेदनाय उख्या राजाक आडखळू न िाका मळे : “उख्या, िुजे दे वाक यूप पेरवयक ना, पूण यूप जळोवयक पतवत केला आ्ॅ रोनाचा पुिाय चा याजकाय क, पतवतसानाय िंान भायर सर. तकताक िुवे गुनाय व केला; आनी िो सव्वर दे वा कडंान िुजा मानाक मेळचो ना. १९ िेदनाय उख्याक राग आयलो आनी िाचा हािाय ि यूप जळोवयक यूपपात आतिलो आनी िो याजकाय चेर रागान भररलो आसिना, यूप वेदीचा कुिीकंान सव्वराचा घराय िंा याजकाय मुखार िाचा कपलाक कुशठरोग उबो जालो. २० िेदनाय मुखेल याजक अझाररया आनी सगळे याजक िाचे कडे न पळे ले आनी िाचा कपलाक कुशठरोग आतिलो आनी िाय णी िाका थययचान भायर काडलो. होयय, िोय बेगीन भायर सरलो, कारण सव्वरान िाका मारलो. २१ उख्या राजा मरणाचा तदसा मेरेन कुशठरोगी आतिलो आनी िो कुशठरोगी जावन जायता घराय नी राविालो. तकताक िो सव्वराचा घरा थावन काडून उडयलो आनी िाचो पूि योिाम राजाचा घराबाचा मुखेंान ता दे िाय िंा लोकाय चो नाय करिालो. २२ आमोजाचो पूि इजायास सयदेष्ान उख्याची उररली कृिी, पयली िे तनमाणे बरयली. २३ िेदनाय उतजया आपंा बापाय कडे न खनतदलो आनी िाय णी िाका िाचा बापाय वाय गडा राजाय चा पुरपाचा िेिाय ि पुरलो. तकताक िाय णी मणले, िो कुशठरोगी. अध ाय 27 १ जोिाम राज करयक लागलो िेनाय िो पयचवीस वसाय चो आतिलो आनी िो जेरसलेमाय ि सोळा वसाय राज केलो. िाचे आवयचे नाय वय जेरिा, सादोकाची यूव. २ िाचा बापायचा उख्यान केला सगळाय पमाणे िाणे सव्वराचा नदरे क बरे केले , पूण िो सव्वराचा दे वळाय ि तभिर सरलो ना. आनी लोकाय नी अजून भशपणान केले. ३ िाणे सव्वराचा घराचे ऊयच दार बाय दले आनी ओफेलाचा वणीचेर िाणे खूब बाय दले. ४ िाणे जुदाचा दोयगराय नी िाराय बाय दली य आनी रानाय नी वाडे आनी गोपुराय बाय दली.य ५ िाणे अमोनी राजा कडे न झूज केले आनी िाय काय जैि मेळयले. अमोनाचा लोकाय नी ताच वसा् िाका ियबर िालेर रपे, या हजार

माप गयव आनी या हजार जव तदले. अमोनाचा लोकाय नी िाका दु सर् या वसा् आनी तिसऱया वसा् इिले फारीक केले . ६ िेदनाय योिाम आपंा दे वा मुखार आपली वार ियार केलान बतळश जालो. ७ जोिामाची य उररलीय कृताय , िाची य सगळीय झुजाय आनी िाची य मागाय पळे , िीय इजायल आनी जुदाचा राजाय चा पुसकाय ि बरयंाय ि. ८ िो राज करपाक लागलो िेना िो पाय चवीस वसाय चो आतिलो आनी जेरसलेमाय ि सोळा वसाय राज केले. ९ िेदनाय योिाम आपंा बापाय कडे न खनतदलो आनी िाय णी िाका दावीदाचा िाराय ि पुरलो आनी िाचो पूि आहाज िाचे सुवािेर राज केलो. अध ाय 28 १ आहाज राज करयक लागलो िेनाय िो वीस वसाय चो आतिलो आनी िो जेरसलेमाय ि सोळा वसाय राज करिालो, पूण िाचा बापाय दावीदा सारके िाणे सव्वराचा नदरे क बरे केले ना. २ िो इजायल राजाय चा मागाय नी चलिालो आनी बाअलीम खािीरय तवितळली य मूि् ियार करिालो. ३ िेच िाणे तहनोमाचा पुिाचा दे गणाय ि यूप जळयली आनी आपंा भुरगाय क उजाय ि लासली, जेहोवान इजायल लोकाय मुखार याय वडावन घाला राष्ाय चा घृणावद गजाली य पमाण. ४ ऊयच सुवािीयनी, दोयगुलाय चेर आनी दर एका पाचवा झाडा सकयल बळी तदिालो आनी यूप जळयिालो. ५ िाका लागून िाचा दे वान सव्वरान िाका तसररयाचा राजाचा हािाय ि तदलो; िाय णी िाका मा्न उडयलो आनी िाय काय बऱयाच लोकाय क बयदखणीि य व्न दमाससाक वे ले. ि​िेच िाका इजायल राजाचा हािाय ि तदलो आनी िाणे िाका वड मा्न उडयलो. ६ रे मातलयाचो पूि पेकान जुदाय ि एकाच तदसा एक लाख वीस हजार लोकाय क मारले. तकताक िाय णी आपंा बापायचो दे व सव्वर सोडून तदलो. ७ एफायमचो एक पराकमी तजकी हाणे राजाचो पूि मासेया, घराचो राजपाल अझरीकाम आनी राजाचा कुिीक आतिला एलानाक मारले . ८ इजायल लोकाय नी आपंा भावाय क दोन लाख बायलो, पूि आनी युवो बयदखणीि य वे ले आनी िाय चे कडंान खूब लुरून घेिले आनी लुरमार सामररयाक हाडली. ९ पूण थयय सव्वराचो एक सयदेषो आतिलो, िाचे नाय व ओदे द आतिले आनी िो सामररयाक आतयला सैना मुखार भायर स्न िाय काय मळे : “पळे याि, िुमचा बापायचो दे वा सव्वर जुदाचेर राग आतयलान िाणे िाय काय िुमचा हािाय ि तदले आनी िुमी िाय काय सगा् र मेरेन पावपी रागान मारले. १० आिाय िुमी जुदाचा आनी जेरसलेमाचा भुरगाय चा हािाय ि िुमकाय गुलाम आनी गुलाम मणून दवरपाचो तवचार करिाि, पूण िुमचा दे वा आड पािक िुमचा वाय गडा ना? ११ आिाय मजे आयकून, िुमी िुमचा भावाय क बयदखणीि य दवरला बयतदसाय क परिून सोडय, तकताक सव्वराचो खर राग िुमचेर आसा. १२ िेदनाय एफायमचा मुळाय िले काय य मुखेली, योहानानाचो पूि अझाररया, मेतिलेमोिचो पूि बेरेकीया आनी िालुमाचो पूि येतहजतकया आनी हदलायचो पूि अमासा, झुजाय िंान आतयला लोकाय आड उबे रावले .

२ इतिहास

१३ आनी िाय काय मळे : “िुमी बयतदसाय क हाय गा हाडचे नय, तकताक आमी पयलीयच सव्वराचेर गुनाय व केला, िरी आमचा पािकाय ि आनी आमचा पािकाय ि आनीक भर घालपाचो िुमी तवचार करिाि, तकताक आमचो गुनाय व वड आसा आनी इजायलाचेर खर राग येिा. १४ िेदनाय सिस लोकाय नी बयतदस आनी लुरमार मुखेंाय मुखार आनी सगळा मयडळा मुखार सोडले. १५ आनी नाय वान साय तगले मनीस उठून बयतदसाय क यरले आनी लुरीि य ंान आपंा मदंा सगळा नगाय क कपडे घालून िाय काय कपडे घाले आनी पाय यिणाय घालून िाय काय खावपाक आनी तपवपाक तदलो आनी िाय काय अतभिेक केलो आनी सगळा दु बळाय क गांवाय चेर व्न माडाय चा िाराय ि जेरीकोक आपंा भावाय क हाडले सामररयाक परिलो. १६ ता वेळार राजा आहाजान िाका आदार करयक अशूराचा राजाय क याडलो. १७ तकताक एदोमी लोकाय नी परिून येवन जुदाक मा्न उडयले आनी बयदखणीि य व्न वे ले. १८ पतलसीनाय नीय सकयंा दे िाय िंा आनी जुदाचा दतकणेकडंा िाराय नी घुरी घालून बेि​िेमेि, अजालोन, गेदेरोि, िोको आनी िाचे गाय व, तिमा आनी िाचे गाय व, तगमझो आनी िाचे गाय व घेवन थयय रावले . १९ इजायलाचो राजा आहाजाक लागून सव्वरान जुदाक उणाक केलो; तकताक िाणे जुदाक नग केलो आनी सव्वराचेर खर उलयघन केले . २० अतसररयाचो राजा तिलगथतपलनेसर िाचे कडे न येवन िाका तास तदलो, पूण िाका बळगे तदवयक ना. २१ तकताक आहाजान सव्वराचा घराय िंान, राजाचा घराय िंान आनी मुखेंाय चो एक भाग काडून अशूराचा राजाक तदलो, पूण िाणे िाका आदार केलो ना. २२ सयकशाचा वेळार िाणे सव्वराचेर आनीक गुनाय व केलो: हो राजा आहाज. २३ तकताक िाणे िाका मा्न उडयला दमाससाचा दे वाय क बळी तदलो आनी िाणे मळे : “तसररयाचा राजाय चे दे व िाय काय आदार करिाि, दे खून िाय काय माका आदार करयक हाय व िाय काय बळी तदिलोय.” पूण िे िाचो आनी सगळा इजायलाचो नाि जाले. २४ आहाजान दे वाचा घराय िलीय आयदनाय एकठाय य क्न दे वाचा घराय िलीय आयदनाय कुडके केली य आनी सव्वराचा घराची य दाराय बयद केली य आनी जेरसलेमाचा सगळा कोनिाय नी िाका वेदी ियार केंो. २५ जुदाचा दर एका िाराय नी िाणे हे र दे वाय क यूप लावपाक उय च सुवािी ियार केंो आनी आपंा बापायचा दे वा सव्वराचेर राग हाडलो. २६ िाची य उररलीय किु्बाय आनी िाची य सगळीय मागाय , पयली िे तनमाणे पळे , िीय जुदा आनी इजायल राजाय चा पुसकाय ि बरयंाय ि. २७ आहाज आपंा बापाय कडे न खनतदलो आनी िाय णी िाका जेरसलेम िाराय ि पुरलो, पूण िाय णी िाका इजायल राजाय चा कबराय ि हाडलो ना आनी िाचो पूि तहजतकया िाचे सुवािेर राज केलो.

अध ाय 29 १ तहजतकया पाय च वीस वसाय चो आसिना राज करपाक लागलो आनी जेरसलेमाय ि णववीस वसाय राज केले. िाचे आवयचे नाय व जकया् हाची यूव अतबया. २ िाचा बापायन दावीद केला पमाणे िाणे सव्वराचा नदरे क बरे केले. ३ िाणे आपंा राजवरीचा पयंा वसा् पयंा मयनाय ि सव्वराचा घराची य दाराय उकी य क्न िीय दु रस केली य. ४ िाणे याजक आनी लेवी लोकाय क हाडून उदे िे वरे नचा रसार एकठाय य केले. ५ आनी िाय काय मळे : “हे लेवी, माका आयकाि, आिाय िुमी पतवत कराि आनी िुमचा बापायचा दे वा सव्वराचे घर पतवत कराि आनी पतवत सुवािेरंान गयदगी वराि. ६ आमचा बापायनी आमचा दे वा सव्वराचा नदरे क वायर केले आनी िाका सोडून गेले आनी सव्वराचा रावपाचा जागा थावन आपले िोयड वळयलाय आनी फारीय वळयलाय . ७ ि​िेच िाय णी वणीची य दाराय बयद केंाय ि आनी तदवे बयद केंाि आनी इजायलाचा दे वा खािीर पतवत सुवािेर यूप पेरयले नाि आनी होमबळी तदवयक नाि. ८ दे खून सव्वराचो राग जुदा आनी जेरसलेमाचेर आयलो आनी िाणे िाय काय सयकशाय ि, तवखसि करपाक आनी तिसकिी करपाक सोडयले, जिे िुमी दोळाय नी पळयिाि. ९ तकताक, पळे , आमचे बापाय िलवारीन पडंाि आनी आमचे पूि, युवो आनी आमचीय बायलो हाचे खािीर बयदखणीि य आसाि. १० आिाय इजायलाचा दे वा सव्वरा कडे न करार करप मजा काळजाय ि आसा, िाचो खर राग आमचे कडंान पयस जावचो. ११ मजा पुिाय , आिाय बेपवा् करयक नाकाि, तकताक सव्वरान िुमकाय िाचे मुखार उबे रावून िाची सेवा करयक आनी िाची सेवा करयक आनी यूप जळोवयक वेचून काडंाि. १२ िेदनाय लेवी लोक उठले, अमासायचो पूि महि आनी अझाररयाचो पूि योएल, कोहािी य मदलो आनी मेरारीचा पुिाय िलो अबीचो पूि कीि आनी यहालेलेचो पूि अझाररया आनी गेिकनी लोकाय मदलो. तजमाचो पूि योआ आनी जोयाचो पूि एदे न. १३ एतलझाफानाचा पुिाय मदंान; तिमरी आनी जेयल आनी आसाफाचा पुिाय चो; जकया् ह आनी मततनया: १४ आनी हे मानाचा पुिाय चो; येहीएल आनी तिमेई आनी जेदुथूनाचा पुिाय चो; िेमाया आनी उ्ीएल. १५ िेदनाय िे आपंा भावाय क एकठाय य क्न पतवत जाले आनी राजाचा आजा पमाणे सव्वराचा उिराय पमाणे सव्वराचे घर तनवळ करयक आयले. १६ उपराय ि याजक सव्वराचा घराचा तभिरंा भागाय ि वचून िे तनवळ करपाक गेले आनी सव्वराचा दे वळाय ि मेतळली सगळी अिुधदिाय सव्वराचा घराचा आय गणाय ि हाडली. लेवी लोकाय नी िी तकदोन वाळाय ि व् य क वे ली. १७ पयंा मयनाचा पयंा तदसा िाय णी पतवत करयक सुरवाि केली आनी मयनाचा आठवा तदसा िे सव्वराचा वणीर पावले आनी आठ तदसाय नी सव्वराचे घर पतवत केले . आनी पयंा मयनाचा सोळावा तदसा िाय चो िेवर जालो. १८ िेदनाय िे राजा तहजतकया हाचे कडे न वचून मळे : “आमी सव्वराचे सगळे घर, होमबळीची वेदी, िाची य सगळीय आयदनाय , भाकरी मेज आनी िाची य सगळीय आयदनाय तनवळ केंाय ि.

२ इतिहास

१९ आहाज राजान आपंा राजवरीि य आपंा उलयघनान उडयली य सगळीय आयदनाय आमी ियार क्न पतवत केंाि आनी पळे , िीय सव्वराचा वेदी मुखार आसाि. २० िेदनाय राजा तहजतकया पयलीयच उठलो आनी िाराचा मुखेंाय क एकठाय य क्न सव्वराचा घरा गेलो. २१ राजा खािीर, पतवतसाना खािीर आनी जुदा खािीर पािकबळी महण िाय णी साि बैल, साि मेंराय, साि कोयबडे आनी साि बोकको हाडंो. िाणे आरोणाचा पुिाय क याजकाय क सव्वराचा वेदीचेर अप्ण करयक आजा केली. २२ िेदनाय िाय णी बैलाय क मारले आनी याजकाय नी िे रगि घेिले आनी वेदीचेर तियपडले, ि​िेच मेंराय मा्न िे रगि वेदीचेर तियपडले आनी कोयबाय क मारले आनी वेदीचेर रगि तियपडले. २३ िे उपराय ि पािकबळी खािीर बोकको राजा आनी सभा मुखार हाडंो. िाय णी िाय चेर हाि घाले. २४ आनी याजकाय नी िाय काय मा्न उडयले आनी सगळा इजायलाक पायखयचि करयक वेदीचेर आपंा रगिाय ि समेर केलो, कारण राजान सगळा इजायला खािीर होमबळी आनी पािक बळी तदवपाची आजा तदली. २५ िाणे लेवी लोकाय क दावीद आनी राजाचो गद आनी नाथान सयदेष्ाचा आजा पमाणे झाय जो, सोताय आनी वीणा घेवन सव्वराचा घराय ि दवरले , तकताक सव्वराची आजा िाचा सयदेष्ाय कडंान अिीच आतिली. २६ लेवी दावीदाचीय वादाय घेवन आनी याजक िुरही घेवन उबे रावले. २७ तहजतकयान होमबळी वेदीचेर अप्ण करपाची आजा तदली. होमबळी सु् जािकच, िुरही आनी इजायलाचो राजा दावीदान थारातयला वादाय नीय सव्वराचे गीि सु् जाले. २८ सगळा लोकाय नी उपासना केली आनी गायकाय नी गायन केले आनी िुरही वाजोवयक लागले आनी होमबळी सोयपसर हे सगळे चालूच उरले. २९ अप्ण सोयपिकच राजा आनी िाचे वाय गडा आतिला सगळाय नी नमसार क्न उपासना केली. ३० िेच तहजतकया राजा आनी मुखेंाय नी लेवी लोकाय क दावीद आनी दषा आसाफ हाय चा उिराय नी सव्वराची सुिी गावपाची आजा तदली. आनी िे खोिीन सुिी गायिाले आनी िकली नमसार क्न उपासना करिाले. ३१ िेदनाय तहजतकयान जाप तदली: “आिाय िुमी सव्वराक पतवत जांाि, लागी य येयाि आनी सव्वराचा घराय ि बळी आनी उपकाराची बळी हाडून घेयाि. आनी सभा बळी आनी उपकाराची अप्ण हाडली; आनी मुक काळजाचे जे तकिले लोक होमबळी तदिाि. ३२ आनी सभान हातडला होमबळीच य ो आय कडो या बैल, ियबर मेंराय आनी दोनिे कोयबडे आसलो. ३३ पतवत वसू सिे बैल आनी िीन हजार मेंराय आतिली.य ३४ पूण याजक उणे जाले आनी िाय काय सगळा होमबळीच य ी काि काडूयक मेळळी ना, दे खून काम सोयपसर आनी हे र याजकाय नी सिाक पतवत करयक जायसर िाय चो भाव लेवी िाय काय आदार केलो, कारण लेवी लोक याजकाय परस सिाक पतवत करयक काळजान चड उबे आतिले. ३५ ि​िेच होमबळीच य ी चरबी आनी दर एका होमबळी खािीर पेय बळी भरपूर आतिले. दे खून सव्वराचा घराय िली सेवा वेवसीि जाली.

३६ दे वान लोकाय क ियार केंाि महण तहजतकया आनी सगळे लोक खोिी जाले. अध ाय ३० १ तहजतकयान सगळा इजायल आनी जुदाक याडलो आनी एफायम आनी मनिेकय पताय बरयली,य जेरसलेमाय िंा सव्वराचा घराय ि येवन इजायलाचा दे वा सव्वराक पासाचो उतव मनोवयक. २ राजान आनी िाचा मुखेंाय नी आनी जेरसलेमाय िंा सगळा मयडळान दु सर् या मयनाय ि पासाचो उतव मनोवयक सलो घेतिलो. ३ ता वेळार याजकाय नी फावो ता पमाणाय ि पतवत जावयक नातिलान आनी लोक जेरसलेमाय ि एकठाय य जावयक नातिलान िाय काय िे पाळूय क मेळळे ना. ४ िेदनाय राजाक आनी सगळा मयडळाक खोिी जाली. ५ िेनाय िाय णी बेि्बा थावन दान मेरेन सगळा इजायलाय ि जेरसलेमाय ि इजायलाचा दे वा सव्वराक पासो मनोवयक येवयक एक हकूम काडलो, कारण िाय णी बरयला पमाणे बरोच िेप केले ना. ६ िेना सगळा इजायल आनी जुदाय ि राजा आनी िाचा मुखेंाय ची य पताय घेवन आनी राजाचा आजा पमाणे, “हे इजायल लोक, अबाहम, इसहाक आनी इजायल हाय चा दे वा सव्वरा कडे न परिून वचाि आनी िो िुमचा उररला लोकाय कडे न परि येिलो, जे अतसररयाचा राजाय चा हािाय िंान सुरले . ७ िुमी िुमचा बापाय सारके आनी िुमचा भावाय सारके जावयक नाकाि, जे आपंा बापायचा दे वा सव्वराचेर गुनाय व केंाि आनी िाका लागून िाय काय उधस करपाक सोडले, िुमी पळयिाि. ८ आिाय िुमी िुमचा बापाय सारके िाठ जावयक नाकाि, पूण सव्वराक सोडून िाचा पतवतसानाय ि तभिर सराि, जे िाणे सदाय काळ पतवत केलाय, आनी िाचा रागाची खरसाण िुमचे कडंान पयस उरची महण िुमचा दे वा सव्वराची सेवा कराि. ९ तकताक िुमी परि सव्वरा कडे न वळले जांार, िुमचा भावाय क आनी िुमचा भुरगाय क िाय काय बयदखणीि य ंान वरपी लोकाय मुखार दया येिली आनी िे हा दे िाय ि परि येिले, तकताक िुमचो दे व सव्वर कृपाळू आनी दयाळ आसा आनी िुमी िाचे कडे न परि आयंार िो िुमचे कडंान िोयड वळोवचो ना. १० िेदनाय एपैम आनी मनशेचा दे िाय िंान जबुलोन मेरेन िाराय िाराय नी त्​्ा्ा्य त्​्ोन गेले, पूण िाय काय तिरसार क्न हाय सून िाय काय फकाणाय केली य. ११ िरी आिेर, मनशे आनी जबूलूनाय िले लोक नम जावन जेरसलेमाय ि आयले . १२ ि​िेच जुदाय ि दे वाचा हािान िाय काय एक काळीज तदवचे आतिले, िे सव्वराचा उिरान राजा आनी मुखेंाय ची आजा पाळूय क. १३ आनी दु सर् या मयनाय ि खमीर नातिला भाकरीची परब मनोवयक जेरसलेमाय ि खूब लोक जमले. १४ िे उठून जेरसलेमाय िली य वेदी काडून घेिली य आनी यूप घालपाची य सगळीय वेदी व्न तकदोन वाळाय ि उडयली.य १५ उपराय ि दु सर् या मयनाचा चवदावा तदसा पासो मारलो आनी याजक आनी लेवी लोक लजले आनी पतवत जाले आनी होमबळी सव्वराचा घराय ि हाडले.

२ इतिहास

१६ दे वाचा मनिाचा मोयजेसाचा कायदा पमाणे िे आपंा जागार उबे रावले आनी लेवीच य ा हािाय िंान मेतळले रगि याजकाय नी तियपडले . १७ तकताक पतवत जावयक नातिले जायिे जाण मयडळीयि आतिले, दे खून लेवी लोकाय नी तनवळ नातिला दरे कंाक पासाय मारपाचो वावर केलो आनी िाय काय सव्वराक पतवत करयक जाय. १८ तकताक, एफायम, मनशे, इसाकार आनी जबुलूनाय िले जायिे लोक सिाक िुधद क् य क नातिले, िरी लेगीि िाय णी बरयला परस हे र िरे न पासाचो परब जेवलो. पूण तहजतकयान िाय चे खािीर मागणे केले, “बरे सव्वर सगळाय क माफ कर.” १९ पतवतसानाचा िुधदीकरणा पमाणे िो िुधद जावयक नासलो िरी िो आपंा बापायचो दे व सव्वर सोदपाक आपले काळीज ियार करिा. २० आनी सव्वरान तहजतकयाचे आयकले आनी लोकाय क बरे केले. २१ जेरसलेमाय ि आतयला इजायल लोकाय नी साि दीस खमीर नातिला भाकरीची परब मनयली आनी लेवी आनी याजकाय नी तदसान दीस मो्ान वादाय नी सव्वराची सुिी केली. २२ िेदनाय तहजतकयान सव्वराचे बरे तगनान तिकयला सगळा लेवी लोकाय क सोयीचे उलयले आनी िे साि दीस फेसाक जेवले, िाय िी बळी तदवन आनी आपंा बापायचा दे वा सव्वराक कबुली तदली. २३ आनी सगंा लोकाय नी आनीक साि दीस पाळपाचो सलो घेिलो आनी आनीक साि दीस खोिीन दवरले . २४ जुदाचो राजा तहजकीयान सभा कडे न हजार बैल आनी साि हजार मेंराय तदली; आनी मुखेंाय नी सभाक हजार बैल आनी या हजार मेंराय तदलीय आनी वड पमाणाय ि याजकाय नी सिाक पतवत केलो. २५ जुदाची सगळी मयडळी, याजक आनी लेवी, इजायलाय िंान भायर सरपी सगळी मयडळी आनी इजायल दे िाय िंान भायर सरपी आनी जुदाय ि रावपी परकी लोक खोिी जाले. २६ जेरसलेमाय ि वड खोस जाली, तकताक इजायलाचो राजा दावीदाचो पूि सोलोमनाचा काळासावन जेरसलेमाय ि ि​िीच खोस नातिली. २७ लेवी याजक उठून लोकाय क आिीवा् द तदलो आनी िाय चो आवाज आयकलो आनी िाय ची मागणे िाचा पतवत रावपाचा सुवािेर सगा् र पावली. अध ाय 31 १ हे सगळे सोयपिकच, सगळो इजायल जुदाचा िाराय नी गेलो आनी मुि्चे कुडके कुडके क्न, झाडाय कापून उडयले आनी सगळा जुदा आनी बेजातमन, एफायम आनी मनशेिंा उय च सुवािी आनी वेदी उडयले आनी सगळाय चो नाि जाय मेरेन उडयले. उपराय ि सगळे इजायल लोक आपंा घराय ि, आपंाच िाराय नी परिले . २ आनी तहजतकयान याजक आनी लेवीच य ा पयगडाय पमाण दरे कंाक आपंा सेवे पमाणे , याजक आनी लेवी लोकाय क होमबळी आनी िाय िी बळी तदवपा खािीर, सेवा करपाक आनी उपकार मानपाक आनी सव्वराचा ियबूचा दाराय ि सुिी करपाक नेमले.

३ िाणे राजान आपंा सयपतीचो वाय रो होमबळी य खािीर, मळार सकाळी य आनी साय जवेळाय होमबळी य खािीर आनी सबाथ, अमावसा आनी थारावीक मेजवानी खािीर होमबळी य खािीर थारायलो, अिे सव्वराचा कायदाय ि बरयलाय . ४ जेरसलेमाय ि रावपी लोकाय क िाणे याजक आनी लेवीच य ो वारो तदवपाची आजा तदली, जाका लागून िाय काय सव्वराचा कायदाय ि उबा् मेळरली. ५ आजा भायर आयले बरोबर इजायल लोकाय नी यान, सोरो, िेल, मोयव आनी िेिाय िंा सगळा तपकाय चे पयले फळ भरपूर हाडले. आनी सगळा वसूयचो दिमाय ि िाय काय भरपूर हाडलो. ६ जुदाचा िाराय नी रावपी इजायल आनी जुदाचा लोकाय तविीय बैल आनी मेंराय चे दिमाय ि आनी पतवत वसूयचे दिमाय ि हाडून िाय काय रास क्न दवरले. ७ तिसऱया मयनाय ि िाय णी रािीच य ी बुनाद घालपाक सुरवाि केली आनी सािवा मयनाय ि िीय पुराय केली. ८ तहजतकया आनी मुखेंाय नी येवन रािी य पळे ली य िेनाय िाय णी सव्वर आनी िाचा इजायल लोकाय क आतिवा् द तदलो. ९ िेदनाय तहजतकयान याजकाय क आनी लेवीक य रािी य तविीय प् तवचारले. १० आनी सादोकाचा घराणाचो मुखेल याजक अझाररयान िाका जाप तदलो आनी मणले: “लोकाय नीय पसाद सव्वराचा घराय ि हाडपाक सुरवाि केंा उपराय ि आमकाय खावपाक जाय आनी भरपूर उरलाय , तकताक सव्वरान आपंा लोकाय क आिीवा् द तदला. आनी जे उरलाय िे हो वडलो साय ठो. ११ िेदनाय तहजतकयान सव्वराचा घराय ि कोठयो ियार करपाची आजा तदली; आनी िाय णी िीय ियार केली,य १२ आनी िाणे अप्णाय , दिमाय ि आनी समतप्ि केली य वसू तनशठावान हाडलीय, िाय चेर लेवी कोनोतनया आनी िाचो भाव तिमेय फुडे आतिलो. १३ राजा तहजतकया आनी दे वाचा घराय िलो सरदार अझाररया हाय चा आजे पमाण येहीएल, अझातजया, नहाि, असाहे ल, जेररमोि, जोझाबाद, एलीएल, इसातकया, महि आनी बेनाया हे तनररकक आतिले. १४ उदे िेवरे न इमना लेवीचो पूि कोरे , दे वाचा इतेचा बळीयचेर आनी सगळाय ि पतवत वसू वाय रपाक, दे वाचा मुकी बळीयचेर दे खरे ख दवरिालो. १५ आनी िाचे उपराय ि एदे न, तमतनयामीन, जेिू, िेमाया, अमररया आनी िेकातनया, याजकाय चा िाराय नी, आपंा भावाय क, वडंाय क आनी लान लोकाय क तदवपा खािीर, िाय चा पदाय चेर आतिले. १६ िाय चा वयिावळीक सोडून, िीन वसाय थावन िाचे वयर, सव्वराचा घराय ि तभिर सरपी दरे कंाक, िाय चो दीसपटो वारो, िाय चो दादंाय चा कामा पमाण, िाय चा कामा पमाण; १७ याजकाय चा वयिावळीक िाय चा बापायचा घराणाय पमाण आनी वीस वसाय थावन िाचे परस चड तपरायेचा लेवीच य ा वयिावळीक िाय चा वाय रे पमाण; १८ सगळा लान भुरगी,य बायलाय , पुि आनी युवाय ची वयिावळ सगळा मयडळा मदंान, तकताक िाय णी आपंा पदाचेर पतवतपणान पतवत केले. १९ ि​िेच आ्ॅ रोनाचा पुिाय चो याजक, जे आपंा िाराय िंा िेिाय नी, दर एका िाराय नी, नाय वान साय तगले दादले, याजकाय िंा सगळा दादंाय क आनी लेवी लोकाय मदंा वयिावळीक मेजला सगळाय क वाय रे तदवपाक.

२ इतिहास

२० तहजतकयान सगळा जुदाय ि अिे केले आनी आपंा दे वा मुखार बरे आनी बरोबर आनी सत केले. २१ दे वाचा घराचा सेवेि, कायदाय ि आनी आजाय नी, आपंा दे वाचो सोद घेवयक िाणे सु् केला दर एका कामाय ि िाणे िे पुराय काळजान केले आनी िाका उबा् मेळळी. अध ाय 32 १ हा गजाली य उपराय ि आनी िाची सापणूक जाले उपराय ि अशूराचो राजा सनाहे रीब आयलो आनी जुदाय ि तभिर सरलो आनी कुिीचा िाराय आड िळ घालो आनी िाय काय सिा खािीर तजखपाचो तवचार केलो. २ तहजतकयान पळे ले की, सेनाहे रीब आयला आनी जेरसलेमा आड झुजपाचो आराखडो आसा. ३ िारा भायर आतिला झऱयाय चा उदकाक आडावयक िाणे आपंा मुखेंाय कडे न आनी आपंा पराकमी मनिाय कडे न सलो घेिलो आनी िाय णी िाका आदार केलो. ४ िेदनाय जायिे लोक जमले आनी िे सगळे फवारे आनी दे िाचा मये वाय वपी वाळ आडायले आनी मणपाक लागले: “अतसररयाचे राजा तकताक येवन चड उदक मेळोवयक जाय?” ५ िाणे सिाक बळगे तदलो आनी मोडून पडली सगळी वणी बाय दली आनी िी गोपुराय मेरेन आनी भायंान दु सरी वणी उबारली आनी दावीदाचा िाराय िंा तमलोची दु रसी केली आनी भरपूर बाण आनी ंाल ियार केंो. ६ िाणे लोकाय चेर झुजारी सेनापिी बसयले आनी िाय काय िाराचा दाराचा रसार आपंा कडे न एकठाय य क्न िाय काय सोयीसरपणान उलयले. ७ बळवयि आनी यैर राव, अशूराचा राजाक वा िाचे वाय गडा आतिला सगळा लोकाय खािीर तभयेवयक नाका आनी तभयेूयक नाकाि, तकताक िाचे परस आमचे कडे न चड आसा. ८ िाचे वाय गडा मासाचो एक बाजू आसा; पूण आमचो दे व सव्वर आमकाय आदार करयक आनी आमचा झुजाय क झुजपाक आमचे वाय गडा आसा. जुदाचो राजा तहजतकयाचा उिराय चेर लोकाय नी आराम केलो. ९ हाचे उपराय ि अशूराचो राजा सनाहे रीबान आपंा नोकराय क जेरसलेमाक याडले , (पूण िाणे सिा लाकीिाक आनी िाचे वाय गडा आपली सगळी सतेक वेंा घाली) जुदाचो राजा तहजतकया आनी जेरसलेमाय िंा सगळा जुदाक मळे . १० अशूराचो राजा सनाहे रीब अिे मणरा: जेरसलेमाय ि वेंा घालून रावपाक िुमी खययचा तवसासाय ि दवरिाि? ११ ‘आमचो दे व सव्वर आमकाय अशूराचा राजाचा हािाय िंान सोडयिलो’ अिे मणि, दु कळ आनी िान मा्न मरपाक तहजतकया िुमकाय समजायना? १२ ताच तहजतकयान आपलीय उय च सुवािी आनी िाची य वेदी काडून, जुदा आनी जेरसलेम हाय काय आजा तदवयक ना, “िुमी एकाच वेदी मुखार उपासना करयक आनी िाचेर यूप लावयक?” १३ हाय व आनी मजा बापायनी हे र दे िाय िंा सगळा लोकाय क तकिे केलाय िे िुमकाय खबर ना? ता दे िाय िंा राश् ाय चा दे वाय क मजा हािाय िंान आपलीय दे िाय सोडोवयक मेळळी य काय? १४ मजा बापायन पुरायपणान नाि केला ता राश् ाय चा सगळा दे वाय मदी य कोण आसलो, जो आपंा लोकाय क मजा हािाय िंान सोडवयक िकिालो आनी िुजा दे वान िुका मजा हािाय िंान सोडवयक िकिलो?

१५ आिाय तहजतकयान िुमकाय फरोवयक नाकाि, आनी अिे िरे न िुमकाय समजावयक नाकाि, आनी अजून िाचेर तवसास दव् य क नाकाि, तकताक खययचाच राष्ाचो वा राजाचो खययचोच दे व आपंा लोकाय क मजा हािाय िंान आनी मजा बापायचा हािाय िंान सोडवयक िकलो ना. १६ िाचा सेवकाय नी दे वा सव्वर आनी िाचा सेवक तहजतकया आड आनीक उलयले. १७ िाणे इजायलाचा दे वा सव्वराचेर गाळी घालपाक आनी िाचे आड उलोवपाक पताय बरयली:य “जिे हे र दे िाय िंा राश् ाय चा दे वाय नी आपंा लोकाय क मजा हािाय िंान सोडयले नाि, ि​िे तहजतकयाचो दे व आपंा लोकाय क मजा हािाय िंान सोडवचो ना. १८ िेदनाय जू लोकाय चा उलोवपाय ि वणीचेर आतिला जेरसलेमाय िंा लोकाय क तभयेवपाक आनी िाय काय तास तदवपाक मोठा आवाजान रडले. िाय काय िार घेवयक मेळचे मणून. १९ िे जेरसलेमाचा दे वा आड उलयले, जिे मनिाचा हािाचा कामा​ाय ि, पृथीचा लोकाय चा दे वाय आड उलयले. २० आनी िाका लागून राजा तहजतकया आनी आमोजाचो पूि इजायास सयदेषो मागणे क्न सगा् र रडले. २१ आनी सव्वरान एक दे वदू ि याडलो आनी िाणे सगळा पराकमी मनिाय क आनी अशूराचा राजाचा तितबराय िंा मुखेंाय क आनी सरदाराय क कापून उडयले. दे खून िो िोयडाक लज क्न आपंाच भुययेर परिलो. िो आपंा दे वाचा घराय ि पावलो िेना िाचा आय िककाय नी भायर सरला लोकाय नी िाका िलवारीन मारलो. २२ अिे िरे न सव्वरान तहजतकया आनी जेरसलेमाय िंा लोकाय क अशूराचो राजा सनहे रीबाचा हािाय िंान आनी हे र सगळाय चा हािाय िंान वारायले आनी िाय काय सगळा वराय नी माग्दि्न केले. २३ आनी जायता जाणाय नी जेरसलेमाय ि सव्वराक भेरवसू आनी जुदाचो राजा तहजकीयाक भेरवसू हाडली आनी िेनासावन िो सगळा राश् ाय चा नदरे क वड जालो. २४ ता तदसाय नी तहजकीया मरणा मेरेन दु येि पडलो आनी िाणे सव्वराक मागणे केले आनी िाणे िाचे कडे न उलयलो आनी िाणे िाका एक तचनाय तदली. २५ पूण तहजतकयान आपंाक केला फायदा पमाणे परिून फारीक क् य क ना; तकताक िाचे काळीज उबे जाले, िाका लागून िाचेर आनी जुदा आनी जेरसलेमाचेर राग आयलो. २६ जरी तहजतकयान आपंा काळजाचा अतभमानाक लागून आनी जेरसलेमाय िंा लोकाय नी सिाक नम केलो आनी तहजतकयाचा काळार सव्वराचो राग िाय काय आयलो ना. २७ तहजतकयाक खूब तगरे सकाय आनी मान आतिलो आनी िाणे रपे, भाय गर, मोलादीक फािर, मसालो, ंाल आनी सगळा िराय चा सुखद रताय खािीर खतजनो ियार केलो. २८ मको, सोरो आनी िेल वाडोवयक साय ठो; आनी सगळा िराय चा जनावराय क सॉल आनी कळपाय क कोरी. २९ िाणे िाका िाराय आनी कळप आनी कळपाय ची भरपूर सयपती तदली, तकताक दे वान िाका खूब सयपती तदली. ३० हाच तहजतकयान तगहोनाचो वयलो उदकाचो वाळय थाय बयलो आनी िो सरळ दावीद िाराचा असयिेक वे लो. आनी तहजकीयाक आपंा सगळा किु्बाय नी उबा् मेळळी. ३१ पूण, ता दे िाय ि घतडला अजापाची चवकिी करयक िाचे कडे न यातडला बातबलोनाचा राजकुयवराय चा राजदू िाय चा

२ इतिहास

वेवसायाय ि, िाचा काळजाय िले सगळे कळूय क जाय मणून िाची पररका घेवयक दे वान िाका सोडलो. ३२ तहजतकयाचीय उररलीय कृताय आनी िाचे बरे पण पळे याि, िीय आमोजाचो पूि इजायास सयदेष्ाचा दि्नाय ि आनी जुदा आनी इजायल राजाय चा पुसकाय ि बरयंाय ि. ३३ िेदनाय तहजतकया आपंा बापाय कडे न खनतदलो आनी िाय णी िाका दावीदाचा पुिाय चा वडंा कबराय ि पुरलो आनी िाचा मरणा वेळार सगळा जुदा आनी जेरसलेमाय िंा लोकाय नी िाचो मान केलो. िाचे सुवािेर िाचो पूि मनशे राज जालो. अध ाय 33 १ मनिेन राज करयक लागलो िेनाय िो बारा वसाय चो आतिलो आनी जेरसलेमाय ि िाणे पयचवन वसाय राज केले. २ पूण सव्वरान इजायल लोकाय मुखार याय वडावन घाला राष्ाय चा घृणावद गजाली य सारके, सव्वराचा नदरे क वायर केले . ३ िाचा बापायन तहजतकयान मोडून उडयली य ऊयच सुवािी िाणे परिून बाय दली य आनी बाळी य खािीर वेदी उबारली य आनी गोव ियार केले आनी सगाय िंा सगळा सैनाची पुजा केली आनी िाय ची सेवा केली. ४ िाणे सव्वराचा घराय ि वेदी बाय दली, जाचे तविीय सव्वरान साय तगले: जेरसलेमाय ि मजे नाय व सदाय काळ आसिले. ५ िाणे सव्वराचा घराचा दोन आय गणाय नी सगंा सगा् चा सैना खािीर वेदी बाय दंो. ६ िाणे आपंा भुरगाय क तहनोमाचा पुिाचा दे गणाय िंा उजाय ि घालून तदलो, ि​िेच िाणे काळ पाळळे आनी मयतमुम केलो आनी जादू रोणो केलो आनी वळखीचा आताक आनी जादू गाराय क वागलो, िाका राग हाडपाक िाणे सव्वराचा मुखार खूब वायर केले. ७ िाणे एक कोराय तिली पतिमा, िाणे ियार केली मूि्, दे वाचा घराय ि दवरली, जी दे वान दावीद आनी िाचा पुिा सोलोमनाक साय तगले: हा घराय ि आनी जेरसलेमाय ि, जे हाय वे इजायलाचा सगळा वयिाय मुखार वेचून काडलाय , हाय व मजे नाय व सदाय काळ घालिलोय. ८ िुमचा बापाय खािीर हाय वे थारातयला दे िाय िंान हाय व इजायलाचो पाय य आनीक काडचो ना; िाका लागून मोयजेसाचा हािाय िंान मेतळला सगळा कायदा पमाणे आनी नेमाय क आनी नेमाय क लागून हाय वे िाय काय साय तगले सगळे पाळपाक िे लक तदिले. ९ िेदनाय मनिेन जुदाक आनी जेरसलेमाय िंा लोकाय क चुकीचे केले आनी इजायलाचा लोकाय मुखार सव्वरान नाि केला राष्ाय परस वायर केले. १० िेदनाय सव्वर मनशेक आनी िाचा लोकाय कडे न उलयलो, पूण िाय णी आयकले ना. ११ दे खून सव्वरान अशूराचा राजाचा सैनाचा सेनापिीक य िाय चेर हाडले आनी िाय णी मनिेक काय ्ाय मदे व्न िाका बेडी बाय दून बातबलोनाक व्न दवरलो. १२ सयकशाय ि येिकच िाणे आपंा दे वा सव्वराक तवनवणी केली आनी आपंा बापायचा दे वा मुखार खूब नम जालो. १३ िाणे िाका मागणे केले आनी िाणे िाची तवनवणी आयकली आनी िाका जेरसलेमाय ि आपंा राजाय ि हाडलो. िेना मनिेक कळळे की िो सव्वर दे व.

१४ उपराय ि िाणे दावीद िारा भायर तगहोनाचा असयिेक दे गणाय ि, नुसाचा दाराय िंान तभिर सरपा मेरेन वणी बाय दली आनी ओफेलाक भोयवडी केली आनी िी खूब उय चायेचेर उबारली आनी जुदाचा सगळा कुिीक आतिला िाराय नी झुजारी सेनापिी दवरले. १५ िाणे परकी दे वाय क, सव्वराचा घराय िली मूि् आनी िाणे सव्वराचा घराचा दोयगराय ि आनी जेरसलेमाय ि बाय तदली य सगळीय वेदी काडून िाराय िंान भायर काडली.य १६ आनी िाणे सव्वराची वेदी दु रस केली आनी िाचेर िाय िी बळी आनी उपकार बळी तदले आनी जुदाक इजायलाचा दे वा सव्वराची सेवा करयक आजा केली. १७ िरी लोक उय चंा सुवािीयनी बळी तदिाले, िरी लेगीि फकि आपंा दे वा सव्वराक. १८ मनशेची य उररलीय कृताय , िाचा दे वा कडे न केली मागणी आनी िाका इजायलाचा दे वा सव्वराचा नाय वान साय तगला दष्ाय ची य उिराय पळे , िीय इजायल राजाय चा पुसकाय ि बरयंाय ि. १९ िाची मागणे, दे वान िाचे तविीय किी तवनवणी केली, िाचे सगळे पािक, िाचो गुनाय व आनी िाणे उय च सुवािी बाय दून, ्ख आनी कोरीव मुि् उबा्न दवरली य सुवािी, िाका नम जावचे पयलीय, पळे , िीय दष्ाय चा उलोवपाय मदी य बरयली य आसाि. २० िेदनाय मनशे आपंा बापाय कडे न खनतदलो आनी िाय णी िाका िाचाच घराय ि पुरलो आनी िाचो पूि आमोन िाचे सुवािेर राज केलो. २१ आमोन राज करपाक लागलो िेना िो दोन वसाय चो आतिलो आनी जेरसलेमाय ि दोन वसाय राज केले. २२ पूण िाचा बापायचा मनिेन केला पमाणे िाणे सव्वराचा नदरे क वायर केले, तकताक आमोनान आपंा बापायन मनिेन ियार केला सगळा कोराय तिला मूि्क बळी तदलो आनी िाय ची सेवा केली. २३ िाचा बापायन मनशेन नम केलो िसो िो सव्वरा मुखार नम जालो ना; पूण आमोन चडाय ि चड अतिकमण करिालो. २४ िाचा नोकराय नी िाचे आड कर क्न िाका िाचाच घराय ि तजवेिी य मारलो. २५ पूण ता दे िाय िंा लोकाय नी आमोन राजा आड कर केला सगळाय क मारले. आनी ता दे िाय िंा लोकाय नी िाचो पूि जोतसयाक िाचे सुवािेर राजा केलो. अध ाय 34 १ जोतसयास राज करयक लागलो िेनाय िो आठ वसाय चो आतिलो आनी िो जेरसलेमाय ि िीस वसाय राज केलो. २ िाणे सव्वराचा नदरे क बरे केले आनी िाचा बापाय दावीदाचा मागाय नी चललो आनी उजवा हािाक वा दावा हािाक दे वलो ना. ३ तकताक िाचा राजवरीचा आठवा वसा् , िो अजून लान आसिना, िाणे आपंा बापायचा दावीदाचा दे वाचो सोद घेवयक सुरवाि केली आनी बारावा वसा् िाणे जुदा आनी जेरसलेम उय चंा सुवािीयनी, रानाय िंान, कोराय तिलीय मूि् आनी तवितळली य मूि् िुधद करपाक सुरवाि केली. ४ आनी िाचा मुखार बालीमाचो वेदी मोडून उडयंो; आनी िाय चेर ऊयच आतिलो पतिमा िाणे कापून उडयंो; आनी झाडाय , कोराय तिलीय पतिमा आनी तवितळली य पतिमा िाणे मोडून िाय चो

२ इतिहास

युल ियार केलो आनी िाय काय बळी तदला लोकाय चा थडगाय चेर उडयलो. ५ िाणे याजकाय ची य हाडाय िाय चा वेदीच य ेर लासून जुदा आनी जेरसलेम तनवळ केले. ६ मनशे, एफायम, तिमोन, नफाली मेरेनचा िाराय नी िाणे भोयविणी य िाय चो खाय बो केलो. ७ वेदी आनी झाडाय मोडून, कोरीव मुि्क तपठो क्न, सगळा इजायल दे िाय िंा सगळा मूि्क कापून उडयंा उपराय ि िो जेरसलेमाय ि परिलो. ८ िाचा राजवरीचा अठरावा वसा् िाणे दे ि आनी घर िुधद क्न, िाचा दे व सव्वराचे घर दु रस करपाक िाणे अजातलयाचो पूि िाफान आनी िाराचो राजपाल मासेया आनी नोयदणी करपी योआहाजाचो पूि जोहाक याडलो. ९ आनी मुखेल याजक तहखलया कडे न पाविकच, दार राखपी लेवी लोकाय नी मनिे आनी एफायम आनी सगळा इजायल उररला लोकाय कडंान आनी सगळा जुदा आनी बेजातमनाचा हािाय िंान एकठाय य केले पयिे दे वाचा घराय ि हाडले. िे जेरसलेमाय ि परिले . १० आनी िे सव्वराचा घराचेर दे खरे ख दवरपी कामगाराय चा हािाय ि दवरले आनी घराची दु रसी आनी दु रसी करपाक सव्वराचा घराय ि काम करपी कामगाराय क तदले. ११ कारागीर आनी बाय दकाम करुाय क लेगीि िे तदले, कापलेले फािर आनी जोडणीय खािीर लाय कूड तवकिे घेवयक आनी जुदाचा राजाय नी मोडून उडयली य घराय माळयेर दवरयक. १२ ता मनिाय नी िे काम तनशठावान केले आनी िाय चो पळोवणी मेरारीचा पुिाय चो लेवी जाहाि आनी ओबतदया; आनी कोहािीच य ा पुिाय मदलो जकया् ह आनी मेिुलाम, िाका मुखार वरपाक; आनी हे र लेवी लोकाय क, सयगीि वादाय ची कुिळराय आतिली सगळी. १३ ि​िेच िे भार वरुाय चेर आनी खययचाय सेवेि काम करपी सगळाय चे दे खरे खीदार आतिले आनी लेवी लोकाय मदी य िासज, अतयकारी आनी दार राखपी आतिले. १४ जेनाय िाय णी सव्वराचा घराय ि हातडले पयिे भायर काडले िेना तहखलया याजकाक मोयजेसान तदले सव्वराचा कायदाचे पुसक मेळळे . १५ तहखलयान जाप तदली आनी िाफानाक िासजाक मणले: माका सव्वराचा घराय ि कायदाचे पुसक मेळळाय . आनी तहखलयान िे पुसक िाफानाक पावयले. १६ िाफानान िे पुसक राजा कडे न व्न राजाक परिून साय गले, “िुजा नोकराय क तदले सगळे िे पाळराि.” १७ आनी सव्वराचा घराय ि मेतळले पयिे एकठाय य क्न िे दे खरे ख करुाय चा हािाय ि आनी कामगाराय चा हािाय ि तदले. १८ िेदनाय िाफानान राजाक साय गले, “तहखलया याजकान माका एक पुसक तदलाय .” िाफानान िे राजा मुखार वाचले. १९ िेदनाय राजान कायदाची य उिराय आयकून आपले कपडे फाडले. २० आनी राजान तहखलया, िाफानाचो पूि अतहकाम, मीकाचो पूि अबोन, िासी िाफान आनी राजाचो नोकर असाय हाय काय आजा केली. २१ वचून मजे खािीर आनी इजायलाय ि आनी जुदाय ि उररला लोकाय खािीर मेतळला पुसकाय िंा उिराय तविीय सव्वराची चवकिी कर, तकताक आमचा बापायन हा पुसकाय ि बरयले सगळे करपाक सव्वराचे उिर पाळूय क नातिलान आमचेर सव्वराचो राग वड आसा.

२२ तहखलया आनी राजान नेतमले लोक, तरकाथाचो पूि िलूम, हसराचो पूि, वस राखपी हुा सयदेष्ा कडे न गेले. (आिाय िी जेरसलेमाय ि कॉलेजीि य राविाली:) आनी िाय णी तिचे कडे न अिे उलयले. २३ तिणे िाय काय जाप तदली: “इजायलाचो दे व सव्वर अिे मणरा, िुमकाय मजे कडे न यातडला मनिाक साय गाि. २४ सव्वर अिे मणरा, पळे , हाय व हा जागार आनी थयय रावपी लोकाय चेर वायर हाडरलो, िाय णी जुदाचा राजा मुखार वाचला पुसकाय ि बरयले सगळे िाप. २५ तकताक िाय णी माका सोडून, आपंा हािाचा सगळा किु्बाय नी माका राग हाडचो महण हे र दे वाय क यूप लायंाि; दे खून मजो राग हा जागार ओि​िलो आनी िो तनवळचो ना. २६ िुका सव्वराची चवकिी करयक याडला जुदाचा राजाक, िुवे आयकला उिराय तविीय इजायलाचो दे व सव्वर अिे मणरा; २७ तकताक िुजे काळीज कोमल जाले आनी हा जागा आड आनी थययचा लोकाय आड िाची य उिराय आयकून िुवे दे वा मुखार नम जाले आनी मजे मुखार नम जाले आनी िुजे कपडे फाडले आनी मजे मुखार रडले; िुजे लेगीि आयकलाय , अिे सव्वर साय गिा. २८ पळे , हाय व िुका िुजा बापाय कडे न एकठाय य करिलोय आनी िुका िाय िीपणान िुजा थडगाय ि एकठाय य जािलोय आनी हाय व हा जागार आनी ताच रावपी लोकाय चेर हाडरले िे सगळे िुजा दोळाय क तदसचे ना. दे खून िाय णी राजाक परिून उिर हाडले. २९ िेदनाय राजान याडून जुदाचा आनी जेरसलेमाय िंा सगळा जाण्ाय क एकठाय य केलो. ३० राजा, जुदाचे सगळे मनीस, जेरसलेमाय िले लोक, याजक, लेवी आनी सगळे वडले वडले लोक, सव्वराचा घराय ि गेलो आनी िाणे सव्वराचा घराय ि मेतळला कराराचा पुसकाय िली य सगळीय उिराय िाय चा कानाय ि वाचली. ३१ राजा आपंा जागार उबो रावलो आनी हा पुसकाय ि बरयली य कराराचीय उिराय पाळुय क, सव्वराचा फारंान चलपाक आनी िाची य आजा, िाची य गवाय आनी नेम, पुराय काळजान आनी सगळा तजवान पाळपाक, सव्वरा मुखार एक करार केलो. ३२ जेरसलेम आनी बेजातमनाय िंा सगळाय क िाणे उबे रावले . जेरसलेमाय िंा लोकाय नी आपंा बापायचा दे वाचा दे वाचा करारा पमाणे केले . ३३ आनी जोतसयान इजायल लोकाय चा सगळा दे िाय िंान सगळे घृणावद वसू काडून उडयले आनी इजायलाय िंा सगळाय क िाय चा दे वाची सेवा करपाक लायले . िाचा सगळा तदसाय नी िे आपंा बापायचो दे व सव्वराचा फारंान वचूयक ना. अध ाय 35 १ आनी जोतसयासान जेरसलेमाय ि सव्वराक पासो मनयलो आनी पयंा मयनाचा चवदावा तदसा िाय णी पासो मारलो. २ िाणे याजकाय क िाय चा कामाक बसयले आनी िाय काय सव्वराचा घराचा सेवेि उबा् तदले. ३ आनी सव्वराक पतवत आतिला सगळा इजायलाक तिकवपी लेवी लोकाय क मळे : “इजायलाचो राजा दावीदाचो पूि सोलोमनान बाय तदला घराय ि पतवत जहाज घाल; िो िुमचा

२ इतिहास

खाय दार भार जावचो ना: आिाय िुमचा दे वा सव्वराची आनी िाचा लोक इजायलाची सेवा कराि. ४ आनी इजायलाचो राजा दावीदाचा बरपावळी पमाणे आनी िाचो पूि सोलोमनाचा बरपावळी पमाणे िुमचा बापायचा घरा पमाणे िुमी ियार रावाि. ५ िुमचा भावाय चा बापायचा घराणाय चा तवभागा पमाणे आनी लेवी लोकाय चा कुळाय चा वाय रे पमाण पतवत जागार उबे रावचे. ६ दे खून पासो माराि आनी िुमी सिाक पतवत कराि आनी िुमचा भावाय क ियार कराि, मोयजेसाचा हािाय िंान सव्वराचा उिरा पमाणे करपाक. ७ आनी जोतसयान लोकाय क, कळपाय िंान, कोयबडे आनी तपलाय क, पासोचा बळीय खािीर, सगळाय क िीस हजार आनी िीन हजार बैल तदले. ८ िाचा मुखेंाय नी लोकाय क, याजकाय क आनी लेवीक य सेचेनूच तदले: दे वाचा घराचे राजकि् तहखलया आनी जकया् ह आनी येहीएल हाय णी पासाचा अप्णाय खािीर याजकाय क दोन हजार सिे लान गोरवाय आनी िीनिे बैल तदले. ९ कोनतनया आनी िाचे भाव िेमाया आनी नथनील आनी लेवी लोकाय चो मुखेली हािातबया आनी जेयल आनी जोझाबाद हाय णी लेवी लोकाय क पासा खािीर पाय च हजार लान गोरवाय आनी पाय चिे बैल तदले. १० िेदनाय सेवा ियार जाली आनी राजाचा आजा पमाणे याजक आनी लेवी लोक आपंा पयगडाय ि उबे रावले. ११ िाणी य पासोक मारलो आनी याजकाय नी िाय चा हािाय िंान रगि तियपडले आनी लेवी लोकाय नी िाय ची काि काडली. १२ मोयजेसाचा पुसकाय ि बरयला पमाणे, लोकाय चा घराणाय चा तवभागा पमाणे तदवचे मणून िाय णी होमबळी काडून उडयले. आनी बैलाय कडे नय ि​िे केले . १३ िाय णी पासाचो दीस उजाय ि भाजून घेिली,य पूण हे र पतवत अप्णाय नी िाय काय कुयकाय नी, कडकाय नी आनी कंईि घालून बेगोबेग सगळा लोकाय मदी य वाय रून घेिले. १४ उपराय ि िाय णी सिा खािीर आनी याजकाय क ियार केले, कारण आ्ॅ रोनाचे पूि याजक राि मेरेन होमबळी आनी चरबी बळी तदवपाक वस आतिले . दे खून लेवी लोकाय नी आपंा खािीर आनी याजकाय खािीर आहाराचे पूि ियार केले. १५ दावीद, आसाफ, हे मान आनी राजाचो दषा जेदुथून हाय चा आजा पमाणे आसाफचे पूि गायक आपंा जागार आतिले. आनी दरवाजेदार दर एका दाराय ि वार पळयि रावले; िे आपंा सेवेिंान पयस वचूयक िकनाि; िाय चा भावाय क लेवी लोकाय नी िाय चे खािीर ियार केले. १६ िेदनाय ताच तदसा पासो मनोवयक आनी राजा जोतसयाचा आजा पमाणे सव्वराचा वेदीचेर होमबळी अप्ण करयक सव्वराची सगळी सेवा ियार जाली. १७ ता वेळार हाजीर आतिले इजायल लोक साि दीस पासो आनी खमीर नातिला भाकरीची परब मनयले. १८ सामुयेल सयदेष्ाचा काळा थावन इजायलाय ि पासा सारको ना. ि​िेच जोतसयान, याजक, लेवी, सगळा जुदा आनी इजायल आनी जेरसलेमाय ि रावपी लोकाय नी इजायलाचा सगळा राजाय नी पासो मनयलो ना. १९ जोतसयाचा राजवरीचा अठरावा वसा् हो पासो मनयलो. २० हा सगळाय उपराय ि जोतसयान दे वूळ ियार केंा उपराय ि इतजपचो राजा नेको युफेरीसाचा वाठाराय ि काक्तमिा आड झुजपाक वयर सरलो आनी जोतसयान िाचे आड भायर सरलो.

२१ पूण िाणे िाचे कडे न दू ि याडून तवचारले: “िुजे कडे न माका तकिे सयबयद आसा, जुदाचो राजा? हाय व आयज िुजे आड नय, पूण हाय व झुजिा ता घरा आड येिाय , तकताक दे वान माका बेगीन करयक आजा केंा, िुका नाि करयक ना मण मजा साय गािा आतिला दे वा कडे न हसकेप करयक िुका सोयस. २२ िरी जोतसयान िाचे कडंान िोयड वळोवयक ना, पूण िाचे कडे न झुजपाक वेिभूिा केली आनी दे वाचा िोयडािंान नेकोचीय उिराय आयकली ना आनी मेतगदो दे गणाय ि झुजपाक आयलो. २३ यनुय्राय नी राजा जोतसयाक गोळीबार केलो; राजान आपंा नोकराय क मणले, “माका घेवन वच; तकताक हाय व खर जखमी जालाय . २४ िाचा नोकराय नी िाका ता रथाय िंान काडून िाचे कडे न आतिला दु सऱया रथाय ि बसयलो. िाय णी िाका जेरसलेमाय ि हाडलो आनी िो मेलो आनी िाचा बापायचा एका कबराय ि पुरलो. सगळे जुदा आनी जेरसलेम जोतसयासाचो िोक केलो. २५ जेरेमीयान जोतसया खािीर तवलाप केलो आनी सगळे गायक दादले आनी गायक बायलो आयज मेरेन आपंा तवलापाय ि जोतसया तविीय उलयले आनी िाय काय इजायलाय ि एक तवयी केलो आनी पळे याि, िे तवलापाय ि बरयंाि. २६ जोतसयासाची य उररलीय कृताय आनी िाचे बरे पण, सव्वराचा कायदाय ि बरयला पमाणे. २७ िाची य किु्बाय पयलीय आनी तनमाणी य पळे , िीय इजायल आनी जुदाचा राजाय चा पुसकाय ि बरयंाय ि. अध ाय 36 १ िेदनाय दे िाय िंा लोकाय नी जोतसयासाचो पूि यहोआहाजाक यरलो आनी जेरसलेमाय ि िाचा बापायचा जागार िाका राजा केलो. २ जोआहाज राज करपाक लागलो िेना िो िेवीस वसाय चो आतिलो आनी िो जेरसलेमाय ि िीन मयने राज केलो. ३ इतजपाचा राजान िाका जेरसलेमाय ि दवरलो आनी ियबर िालेर रपे आनी एक िालेर भाय गर तदवन ता दे िाचो खास तदलो. ४ इतजपाचा राजान आपलो भाव एतलयाकीमाक जुदा आनी जेरसलेमाचेर राजा केलो आनी िाचे नाय व योयाकीम दवरले. नेकोन आपलो भाव जोआहाजाक व्न इतजपाय ि वे लो. ५ जोयाकीम राज करयक लागलो िेनाय िो पयचवीस वसाय चो आतिलो आनी िो जेरसलेमाय ि इकरा वसाय राज करिालो आनी िाणे आपंा दे वा सव्वराचा नदरे क वायर केले. ६ िाचे आड बातबलोनाचो राजा नबूकदनेसर वयर सरलो आनी िाका बातबलोनाक वरपाक बेकाय नी बाय दलो. ७ नबूकदनेसरान सव्वराचा घराय िलीय आयदनाय बातबलोनाक व्न बातबलोनाय िंा आपंा दे वळाय ि दवरली.य ८ जेहोयाकीमाची य उररलीय कृताय आनी िाणे केली य घृणावद कामाय आनी िािूयि मेतळली य कामाय , पळे िाय , िीय इजायल आनी जुदाचा राजाय चा पुसकाय ि बरयंाय ि आनी िाचे सुवािेर िाचो पूि योयाकीन राज केलो. ९ जोयाचीन राज करयक लागलो िेनाय िो आठ वसाय चो आतिलो आनी िो जेरसलेमाय ि िीन मयने आनी या दीस राज केलो आनी िाणे सव्वराचा नदरे क वायर केले.

२ इतिहास

१० वस् सोयपिकच नबूकदनेसर राजान याडून िाका सव्वराचा घराय िंा बऱया आयदनाय सयि बातबलोनाक हाडलो आनी आपलो भाव तसदे तकयाक जुदा आनी जेरसलेमाचेर राजा केलो. ११ तसदे कीया राज करपाक लागलो िेना िो वीस वसाय चो आतिलो आनी िो जेरसलेमाय ि इकरा वसाय राज केलो. १२ िाणे आपंा दे वा सव्वराचा नदरे क वायर केले आनी जेरेमीया सयदेष्ा मुखार सव्वराचा िोयडािंान उलयिना नम जालो ना. १३ आनी िाका दे वाचो सोपूि घेवपी नबूकदनेसर राजा आडय िाणे बयड केले, पूण िाणे आपली मान िाठ केली आनी इजायलाचा दे वा सव्वरा कडे न वळपाक आपले काळीज कठीण केले. १४ आनी सगळा याजकाय चे मुखेली आनी लोकाय नी तवयम् लोकाय चा सगळा घृणावद कामाय उपराय ि खूब उलयघन केले. जेरसलेमाय ि िाणे पतवत केले सव्वराचे घर दू ति​ि केले. १५ आनी िाय चा बापायचो दे वान सव्वरान आपंा दू िाय वरवीय िाय काय याडलो आनी वेळोवेळ उठून याडलो; तकताक िाका आपंा लोकाय ची आनी आपंा रातबताची दया आयली. १६ पूण िाय णी दे वाचा दू िाय ची फकाणाय केली,य िाचा उिराय चो िुच केलो आनी िाचा सयदेष्ाय चो गैरवापर केलो, जो मेरेन सव्वराचो राग िाचा लोकाय चेर उरलो आनी िाचेर उपाय नासिना. १७ िाका लागून िाणे खाुी लोकाय चो राजा िाय चेर हाडलो आनी िाणे िाय चा पतवतसानाचा घराय ि आपंा िरणा्ाय क िलवारीन मा्न उडयले आनी िरणा्ा वा कुमाररकेची, जाणे ची वा तपरायेन कुिीक सरपी मनिाची दया नातिली आनी िाणे िीय सगळीय आपंा हािाय ि तदली. १८ आनी दे वाचा घराय िलीय सगळीय लान वड आयदनाय आनी सव्वराचा घराय िले खतजनो आनी राजाचो आनी िाचा मुखेंाय चो खतजनो; हीय सगळीय िाणे बातबलोनाक हाडलीय. १९ िाय णी दे वाचे घर जळयले आनी जेरसलेमाची वणी मोडली आनी िाचे सगळे राजवाडे उजान लासले आनी िाची य सगळीय बरी य आयदनाय नश केली य. २० आनी िलवारीि य ंान सुरून आतयला लोकाय क िाका बातबलोनाक व्न वे लो; फारसाचा राजाचा काळामेरेन िे िाचे आनी िाचा पुिाय चे सेवक आतिले . २१ जेरेतमयाचा िोयडान सव्वराचे उिर पुराय करयक, दे िाय ि आपले सबाथ भोगले मेरेन, तकताक िी उधस जाली िे मेरेन िी सबाथ पाळराली आनी साठ वसाय पुराय केली. २२ फारसाचा राजा सायरसाचा पयंा वसा् जेरेतमयाचा िोयडान साय तगले सव्वराचे उिर पुराय जावचे मणून, पति्याचा राजा सायरसाचा आताक िाणे आपंा सगळा राजाय ि एक घोिणा केली आनी िी बरयली: २३ फारसचो राजा सायरस अिे मणरा, “पृथीची य सगळीय राजाय सगा् चा दे वा सव्वरान माका तदंाय ि; जेरसलेमाय ि, जुदाय ि िाका घर बाय दपाची आजा िाणे माका तदंा. िाचा सगळा लोकाय मदी य िुमचाय िलो कोण आसा? िाचो दे व सव्वर िाचे वाय गडा आसूय आनी िाका वयर वचूयक तदवचो.