Gutegekakwa kabiri
UMUTWEWA1
1AyaniyomagamboMoseyabwiyeAbisirahelibosebo hakuryayaYorodanimubutayu,mukibayakirihakurya y'inyanjaItukura,hagatiyaParani,naTopeli,Labani, HazerotinaDizahabu
2(Harihourugendorw'iminsicumin'umwekuvaHorebu unyuzekumusoziwaSeiruganaKadeshbarnea.)
3Mumwakawamirongoine,mukwezikwacumina rimwe,kumunsiwamberew'ukwezi,Moseabwira Abisirayeli,nk'ukoibyoUhorahoyariyaramuhayebyose abitegeka
4AmazekwicaSihoniumwamiw'Abamoriwariutuyei Heshiboni,naOgumwamiwaBashani,wariutuyei AstarotimuriEdereyi:
5KuruhanderwaYorodani,mugihugucyaMowabu, Moseatangiragutangazairitegeko,agiraati:
6UwitekaImanayacuyatubwiyeiHorebu,iti:“Mumaze igihekirekiremuriuyumusozi:
7Hindukira,ufateurugendorwawe,ujyekumusozi w'Abamori,nomutureretwosetwegereye,mukibaya,mu misozi,mukibaya,nomumajyepfo,nokunyanja,mu gihugucy'Abanyakanani,nomuriLibani,kugerakuruzi runini,uruzirwaEfurate
8Dorenshyizeigihuguimbereyawe,injirakandiutware igihuguUhorahoyarahiyebasogokuruza,Aburahamu, IsakanaYakobo,kugirangoabahen'urubyarorwabo
9Icyogihenababwiyenti:Sinshoborakwihanganira njyenyine:
10UwitekaImanayaweyagwije,dorekouyumunsiuri inyenyerizomuijurukubwinshi.
11(UwitekaImanayabasogokuruzaakugirainshuro igihumbiukouri,kandiaguheumugishank'uko yabisezeranije!)
12Nanjyeubwanjyenashoborantekwihanganira ubwitonzibwawe,n'umutwarowawe,n'amakimbirane yawe?
13Fataabanyabwenge,usobanukirwe,uzwimumiryango yawe,nanjyenzabakugiraumutware
14Uransubiza,uravugauti:'Ibyowavuzenibyizako dukora
15Ncantwaraumutwarew'imiryangoyawe, abanyabwenge,ndamenyekana,ndabayoborahejuruyawe, abatwareibihumbi,abatwarebarengaamajana,abatware barengamirongoitanu,abatwarebarengamirongo, abatwarebomumiryangoyawe.
16Icyogihenategetseabacamanzabawenti:'Umva impamvuziterabenewanyu,kandiucireimanzazitabera hagatiyaburimuntunamurumunawe,n'umunyamahanga urikumwenawe
17Ntukubaheabantumurubanza;arikomuzumvaabato n'abakuru;Ntuzatinyemumasoh'umuntu;kukourubanza ariurw'Imana:kandiicyakugoyecyane,uzanzanire,nanjye nzakumva
18Icyogihenabategetseibyomukorabyose.
19TuvuyeiHorebu,tunyuramuriubwobutayubunini kandibuteyeubwobamwabonyemunziray'umusozi w'Abamori,nk'ukoUwitekaImanayacuyabidutegetse; tugeraiKadeshbarnea
20Ndababwiranti:Mugezekumusoziw'Abamori, UhorahoImanayacuiduha.
21DoreUwitekaImanayaweyashyizeigihuguimbere yawe,uzamukeucyigarurirenk'ukoUwitekaImanayaba sogokuruzayabikubwiye.ntutinye,kandintucikeintege. 22Mwebwemwesemwegera,mvuganti:'Tuzohereza abantuimbereyacu,kandibazadushakiramugihugu, batubwirekandiinziratugombakuzamuka,nomumigi tuzaza
23Kandiiryojamboryaranshimishije,nukomfataabantu cuminababirimurimwe,umwemumuryango:
24Barahindukira,bazamukaumusozi,bageramukibaya cyaEsikoli,baragisaka
25Bamburaimbutoz'igihugumuntokizabo,barazimanura iwacu,bongerakutuzaniraijambo,baravugabati:“Ni igihugucyizaUwitekaImanayacuiduha
26Ntimwigezemuzamuka,ahubwomwigometseku itegekory'UwitekaImanayawe:
27Mwitotombamumahemayawe,muvugamuti:'Kubera koUwitekayatwanze,yatuvanyemugihugucyaEgiputa, kugirangoadutangemumabokoy'Abamori,kugirango aturimbure
28Tuzajyahe?abavandimwebacubaciyeintegeimitima yacu,baravugabati:Abantubaraturutakandibaturuta; imiginininikandiikikijwen'ijuru;ikindikanditwabonye abahungubaAnakimngaho
29Ndababwiranti'Ntimutinye,kandintimutinye
30UwitekaImanayaweigiyeimbereyawe,izakurwanirira, nk'ukoyagukoreyebyosemuMisiriimbereyawe
31Kandimubutayu,ahowabonyeukuntuUwitekaImana yaweyakubyaye,nk'ukoumuntuyabyayeumuhunguwe, munzirazosewanyuzemo,kugezaugezeahahantu.
32Nyamaramuriibyo,ntiwizeyeUwitekaImanayawe, 33Nindewagiyemunziraimbereyawe,kugirango agushakireahouzashingaamahemayawe,mumuriro nijoro,kugirangoakwerekeinziraugombakunyuramo,no mugicukumanywa.
34Uhorahoyumvaijwiry'amagamboyawe,ararakara, ararahiraati:
35Niukuri,ntan'umwemuriabobantubomuriiki gisekurukibiuzabonaigihugucyizanarahiriyeguhaba sogokuruza,
36KizaKalebumweneYefunne;Azayireba,kandi nzamuhaigihuguyakandagiyendetsen'abanabe,kuko yakurikiyeUwitekarwose
37Uhorahoyarandakariyekubwawe,ati:"Ntuzinjireyo."
38ArikoYozuwemweneNuniuhagazeimbereyawe, azajyayo:umutereinkunga,kukoazateraIsiraheli kuzaragwa.
39Byongeyekandi,abanabanyumwavuzekobagomba kubaumuhigo,kandiabanabanyu,uwomunsibakaba bataziubumenyihagatiy'icyizan'ikibi,bazajyayo,kandi nzabaha,kandibazabafite
40Nahowewe,hindukira,ujyanemubutayuunyuzemu nyanjaItukura.
41Hanyumauransubiza,urambwirauti:"Twacumuye Uwiteka,tuzamukaturwane,nk'ukoUwitekaImanayacu yadutegetsebyose."Mumazegukenyeraumuntuwese intwaroz'intambara,mwarimwiteguyekuzamukaumusozi
42Uhorahoarambwiraati“Babwireuti:Ntukajyehejuru, ntukarwanye.kukontarimurimwe;kugirangoudakubitwa imberey'abanzibawe
43Nababwiyerero;Ntimwabyumva,ahubwobigometse kuitegekory'Uwiteka,mazemwibwirakobazamuka umusozi
44Abamoribaribatuyekuriuriyamusozi,barasohoka bakurwanya,bakwirukanank'ukoinzukizibikora, barabatsembaiSeyiri,kugezaiHorma
45Uragaruka,uriraimberey'Uwiteka;arikoUhoraho ntiyakwumvaijwiryawe,cyangwangoagutegeugutwi
46GuturaiKadeshiiminsimyinshi,ukurikijeiminsi wabayemo.
UMUTWEWA2
1Hanyumaturahindukira,tujyamubutayutunyuramu nyanjaitukura,nk'ukoUwitekayambwiye,maze tuzengurukaumusoziwaSeyiriiminsimyinshi.
2Uhorahoarambwiraati:
3Uzengurutseuyumusoziigihegihagije:uhindukire uganamumajyaruguru.
4Kandiutegekeabantu,uvugauti'ugombakunyuraku nkombez'abavandimwebaweabanabaEsawubatuyei Seyiri.kandibazagutinya:nimwitondererero:
5Ntukivangenabo;kukontazaguhaigihugucyabo,oya, ntabwoariubugaribw'ikirenge;kukonahayeEsawu umusoziwaSeyiri.
6Uzabagurirainyamazazoamafaranga,kugirangomurye; kandiuzabaguriraamaziyabyoamafaranga,kugirango munywe.
7KukoUwitekaImanayaweyaguhayeimigishamu bikorwabyoseby'amabokoyawe:iziurugendorwawe muriububutayubunini:iyimyakamirongoineUwiteka Imanayaweyabanyenawe;ntacyowabuze
8IgihetwanyuragakubavandimwebacuabanabaEsawu batuyeiSeyiri,banyuramukibayacyaElathina Eziongaber,turahindukiratunyuramunziray'ubutayubwa Mowabu
9Uwitekaarambwiraati:NtutinyeAbamowabu,kandi ntukarwanyenabokurugamba,kukontazaguhaigihugu cyabokukonahayeArabanabaLotingobabitunge 10Abimimubabayemomubihebyashize,abantu bakomeye,benshi,kandimuremure,nkabaAnakim; 11Bikabakandibyabarwagaibihangange,nkabaAnakim; arikoAbanyamowabubabitaEmim.
12AbahiginabobabagaiSeirmbereyaho;arikoabanaba Esawubarabasimbura,igihebabatsembyeimbereyabo, bakabaturamucyimbocyabo;nk'ukoIsiraheliyagiriye igihugucye,Uhorahoabaha
13Navuzenti:Nonehohaguruka,nkurenzehejuru y'umugeziwaZeredi.TwambutseumugeziwaZered. UmwanyatwavuyeiKadeshbarneya,kugezaigihetugeze hejuruy'umugeziwaZeredi,wariimyakamirongoitatu n'umunani;kugezaigiheibisekuruzabyoseby'intambara byapfiriyemungabo,nk'ukoUwitekayabirahiye
15Kukomuby'ukuri,ukubokokw'Uwitekakwari kubarwanya,kugirangokurimburemungabo,kugeza igihezishiriye
16Abagabob'intambarabosebararimbukabapfamubantu, 17KoUhorahoyambwiyeati:
Uyumunsi,uzanyuramuriAr,kunkombezaMowabu, uyumunsi:
19Kandinimugerahafiy'abanabaAmoni,ntimubabuze amahwemo,kandintimwivange,kukontazaguhaigihugu cy'igihugucyaAmoni.kukonabihayeabanabaLotingo babitunge
20
21Abantubakomeye,benshi,kandibarebare,nkaba Anakim;arikoUhorahoarabatsembaimbereyabo; barabasimbura,baturamucyimbocyabo:
22NkukoyabigiriyeabanabaEsawuwabagaiSeyiri, igiheyarimburagaHorimuimbereyabo;barabasimbura, baturamucyimbocyabokugezanan'ubu:
23AbavimubabagaiHazerim,ndetsenomuriAzza,ba Kaporori,basohotseiCaphtor,barabatsemba,babaturamu cyimbocyabo.)
24Haguruka,fataurugendorwawe,unyurekuruzirwa Arunoni,dore,nahayeSihoniUmunyamori,umwamiwa Heshibonin'igihugucye,utangirekuyigarurira,maze uhanganenawekurugamba
25Uyumunsinzatangirakuguteraubwobanokugutera ubwobakumahangaarimunsiy'ijururyose,bazumva ibyawe,bahindaumushyitsi,kandibazababarakubera wowe
26NoherezaintumwamubutayubwaKedemotikwa SihoniumwamiwaHeshiboni,mvuganti:
27Nunyuremugihugucyawe:Nzanyuramunzirandende, ntabwonzahindukiriraiburyocyangwaibumoso.
28Uzangurishainyamakumafaranga,kugirangondye; umpeamaziy'amafaranga,kugirangonywe:gusa nzanyuramubirengebyanjye;
29(Nk'ukoabanabaEsawubatuyeiSeyiri,n'Abamowabu batuyemuriArbabigiriye;)kugezaigihenzambuka YorodanimugihuguUwitekaImanayacuiduha.
30ArikoSihoniumwamiwaHeshibonintiyanzeko tunyurairuhanderwe,kukoUwitekaImanayawe yakomantayekumutima,mazeumutimaweukinangira, kugirangoamutangemukubokokwawenk'ukobigaragara uyumunsi
31Uhorahoarambwiraati:“DorenatangiyeguhaSihoni n'igihugucyeimbereyawe,tangiragutunga,uzaragwa igihugucye
32Sihoninaweasohokakuturwanya,wen'abantubebose, kugirangobarwanenaJahaz
33UhorahoImanayacuimurokoraimbereyacu; Turamukubita,abahungube,n'abantubebose.
34Icyogihedufataimigiyeyose,turimburaburundu abagabo,abagore,n'abanabatobomumigiyose,nta n'umwetwasize:
35Amatungoyonyinetwajyanyekumuhigo,nogusahura imigitwafashe
36UhereyekuriAroer,urihafiy'uruzirwaArunoni,nomu mujyiurihafiy'uruzi,ndetseukagezaiGaleyadi,ntamujyi n'umwewariukomeyekuritwe:UwitekaImanayacu yaduhayebyose:
37Ntiwigezeujyamugihugucy'Abamonigusa,cyangwa ahantuhosemuruzirwaYaboki,cyangwamumigiyoku misozi,cyangwakukintucyoseUwitekaImanayacu yatubujije
UMUTWEWA3
1Hanyumaturahindukira,tuzamukatujyaiBashani,maze OgumwamiwaBashaniasohokakuturwanya,wen'abantu bebose,kugirangobarwaneiEderei.
2Uwitekaarambwiraati'Ntutinye,kukonzamutabara, ubwokobwebwose,n'igihugucye,mukubokokwawe kandiuzamugirirenk'ukowagiriyeSihoniumwami w'Abamori,wariutuyeiHeshiboni
3UwitekaImanayacureroyaduhayemumabokoyacuOg, umwamiwaBashani,n'abantubebose,mazeturamukubita kugezaubwontan'umwewasigaye
4Twafasheimigiyeyosemurikiriyagihe,ntamujyi twakuyemo,imigimirongoitandatu,akarerekoseka Argob,ubwamibwaOgmuriBashani
5Iyimigiyoseyariikikijwen'inkikendende,amarembo n'utubari;iruhanderw'imijyiidakingiwebenshicyane
6Turabatsembarwose,nk'ukotwagiriyeSihoniumwami waHeshiboni,turimburaburunduabagabo,abagore n'abanabomumigiyose
7Arikoinkazose,n'iminyagoyomumigi,twishakira umuhigo.
8Icyogihetwakuyemumabokoy'abamibombib'Abamori igihugucyarihakuryayaYorodani,kuvakuruzirwa ArunonikugerakumusoziwaHerumoni; 9(NindeHerumoniAbanyasidoniyabitaSirion;Abamori babyitaShenir;)
10Imigiyoseyomukibaya,naGaleyadiyose,naBashani yose,kugezaiSalikanaEderey,imigiy'ubwamibwaOgi Bashani
11KukoOgumwamiwaBashaniariwewenyine wasigayemubisigisigiby'ibihangange;dore,igitandacye cyariigitandacy'icyuma;simuriRabiy'abanabaAmoni?
Ubureburebwacyoicyenda,n'ubugaribwacyobugerakuri enye,nyumay'umukonow'umuntu
12Kandiikigihugutwaridufiteicyogihe,uhereyekuri Aroer,kuruzirwaArunoni,nokugicecyakabiri cy'umusoziwaGaleyadinomumigiyacyo,mpa Abanyarubenin'Abagadi
13AbandibosebaGaleyadi,naBashanibose,kuberako ariubwamibwaOg,mpaumuryangowakimwecyakabiri cy'iManase;akarerekosekaArgob,hamwenaBashan yose,yitwagaigihugucyibihangange.
14YayirimweneManase,ajyanaigihugucyosecya ArgobukunkombezaGoursenaMaachathi;maze abahamagarakuizinaryebwite,Bashanhavothjair,kugeza nan'ubu
15NahayeiGaleyadiMakiri.
16NahayeRubenin'AbagadinahayekuvaiGaleyadi, kugezakuruzirwaArunoniigicecy'ikibaya,ndetse umupakaukagezanokuruzirwaYaboki,arirworubibe rw'abanabaAmoni.
17IkibayanaYorodani,n'inkombezacyo,kuvai Chinneretikugezakunyanjayomukibaya,ndetse n'inyanjay'umunyu,munsiyaAshdoti,muburasirazuba
18Icyogihendagutegekanti:'UwitekaImanayawe yaguhayeikigihugukugirangoucyigarurire.
19Arikoabagorebawe,abanabawebato,n'amatungo yawe,kukonzikoufiteinkanyinshi,bazagumamumigi yawenaguhaye.
20KugezaigiheUwitekaazaruhukiraabavandimwebawe, kimwenawewe,ndetsekugezaigihebazababatunze
igihuguUwitekaImanayaweyabahayehakuryaya Yorodani,nibwouzasubizaumuntuwesemubyoatunze, ibyonabahaye
21IcyogihenategetseYozuwe,mvuganti:'Amasoyawe yabonyeibyoUhorahoImanayaweyakoreyeabobami bombi,nikoUwitekaazakoreraubwamibwose uzanyuramo
22Ntuzabatinye,kukoUhorahoImanayawe azakurwanirira
23NingingaUhorahoicyogihe,mvuganti:
24UwitekaMana,watangiyekwerekaumugaraguwawe ubukurubwawe,n'ukubokokwawegukomeye:kukoibyo Imanairihomwijurucyangwamwisi,ishoboragukora ukurikijeimirimoyawe,n'imbaragazawe?
25Ndagusabye,rekanambuke,ndebeigihugucyizakiri hakuryayaYorodani,uwomusozimwiza,naLibani.
26ArikoUhorahoyarandakariyekubwawe,ariko ntiyanyumva,Uwitekaarambwiraati:Birahagije Ntuzongerekumbwiraikikibazo.
27HagurukauzamukemumpingayaPisga,mazeuhanze amasoyawemuburengerazuba,nomumajyaruguru,mu majyepfo,nomuburasirazuba,mazeureben'amasoyawe, kukoutazarengaiyiYorodani
28ArikoushinjeYozuwe,umutereinkunga,umukomeze, kukoazarenganaimberey'abobantu,kandiazabatunga umurageuzabona
29TwiberamukibayahakuryayaBetepeor
UMUTWEWA4
1Nonehorero,yemweIsiraheli,nimwumveamategeko, n'imanzambigisha,kugirangomubikorekugirango mubeho,mwinjirekandimutwareigihuguUwitekaImana yabasogokuruzayaguhaye.
2Ntukongerekuijambongutegetse,kandintuzagabanye igikwiye,kugirangoukurikizeamategekoy'Uwiteka Imanayawengutegetse.
3AmasoyaweyabonyeibyoUwitekayakozekubera Baalipori,kukoabantubosebakurikiyeBaalpeor,Uwiteka Imanayaweyabatsembyemurimwe.
4Arikomwebwemwifatanijen'UwitekaImanayawe muzimaburiwesemurimweuyumunsi
5Dorenakwigishijeamategekon'imanza,nk'ukoUwiteka Imanayanjyeyantegetse,kugirangoubikoremugihugu ugiyekucyigarurira
6Komezarerokandiubikore;eregaubunibwobwenge bwawenogusobanukirwakwaweimberey'amahanga, azumvaayamategekoyose,akavugaati'Niukuriiri shyangarikomeyeniubwokobw'abanyabwengekandi bumva
7Niiriheshyangarikomeyecyane,nindeImanaibegereye, nk'ukoUwitekaImanayacuirimubintubyose tumuhamagarira?
8Kandiniiriheshyangarikomeyecyane,rifiteamategeko n'imanzabikiranukank'ayamategekoyosenashyize imbereyaweuyumunsi?
9Witonderewenyine,kandiukomezeumutimawawe ushishikaye,kugirangoutazibagirwaibintuamasoyawe yabonye,kugirangoatavamumutimawaweiminsiyose y'ubuzimabwawe,arikoubigisheabahungubawe n'abahungubawe
10By'umwiharikoumunsiwahagazeimberey'Uwiteka ImanayaweiHorebu,igiheUwitekayambwiragaati 'Nimuteranyirizehamweabantu,nanjyenzabumvisha amagamboyanjye,kugirangobamenyekuntinyaiminsi yosebazabahokuisi,kandibigisheabanababo.
11Mwegera,muhagararamunsiy'umusoziUmusozi utwikwan'umuriromuijuru,umwijima,ibicun'umwijima mwinshi.
12Uwitekaakuvugishaavuyemumuriro:wumviseijwi ry'amagambo,arikontubonank'ikigereranyo;gusa mwumviseijwi
13Yabamenyeshejeisezeranorye,yagutegetsegukora, ndetsen'amategekoicumi;abandikakumezaabiri y'amabuye
14IcyogiheUwitekayantegetsekukwigishaamategeko n'imanza,kugirangoubikoremugihuguujyamokugira ngoucyigarurire
15Nimwitondererero;kukoutigezeubonaibintunk'ibyo kumunsiUwitekayakubwiyeiHorebuavuyemumuriro:
16Kugirangomutazigiriranabi,bakakugiraishusho ishushanyije,igereranyaishushoiyoariyoyose, igereranyaigitsinagabocyangwaigitsinagore, 17Ishushoy'inyamaswaiyoariyoyoseirikuisi,isa n'inyonizosezifiteamababazigurukamukirere, 18Igisan'ikintucyosekinyererahasi,gisan'amafiayoari yoyosearimumaziyomunsiy'isi:
19Kugirangoutazamuraamasoyawengoujyemuijuru, kandiubonyeizuba,ukwezi,n'inyenyeri,ndetsen'ingabo zosezomuijuru,ntiwakwirukanwangoubasenge,kandi ubakorere,ibyoUwitekaImanayaweyagabanijeamahanga yosemunsiy'ijururyose.
20ArikoUwitekaaragukuramo,akuvanamuitanura ry'icyuma,ndetsenomuriEgiputa,kugirangoamubere ubwokobw'umuragenk'ukouriuyumunsi.
21Byongeyekandi,Uhorahoyarandakariyekubwawe, anarahirakontazambukaYorodani,kandikontazajyamuri kiriyagihugucyizaUhorahoImanayaweyaguhayengo kibeumurage:
22Arikongombagupfiramuriikigihugu,sinzambuka Yorodani,arikomuzambuka,mugireicyogihugucyiza.
23Witondere,kugirangoutazibagirwaisezerano ry'UwitekaImanayaweyagiranyenawe,ikakugiraishusho ishushanyije,cyangwaigasan'ikintuicyoaricyocyose UwitekaImanayaweyakubujije
24KukoUwitekaImanayaweariumuriroutwika,ndetse n'Imanaifuha.
25Nuzabyaraabana,n'abanab'abana,kandiuzagumaigihe kirekiremugihugu,kandiuzangirika,ukoreigishusho kibajwe,cyangwagisan'ikintuicyoaricyocyose,kandi uzakoreibibiimberey'UwitekaImanayawe,kugirango uburakari
26Ndahamagayeijurun'isikugirangonkubihamirizeuyu munsi,kugirangouzarimbukebidatinzeuvamugihugu uzajyahakuryayaYorodanikugirangouyigarurire; Ntuzongereiminsiyawekuriyo,ahubwouzarimburwa rwose
27Uhorahoazagutatanyamumahanga,kandiuzasigaraari bakemumahanga,ahoUhorahoazakuyobora
28Kandinihouzakoreraimana,imirimoy'amaboko y'abantu,ibitin'amabuye,atabona,atumva,atarya, cyangwaimpumuro
29Arikonibauvaaho,uzashakaUwitekaImanayawe, uzamubona,nushakan'umutimawawewosen'ubugingo bwawebwose
30Iyourimumakuba,kandiibyobyosebikugeraho, ndetsenomuminsiy'imperuka,nibauhindukiriyeUwiteka Imanayawe,ukumviraijwirye;
31(KukoUwitekaImanayaweariImanay'imbabazi;) ntazagutererana,ntazagusenya,cyangwangoyibagirwe isezeranoryabasogokuruzayabasezeranyije
32Mubazenonahaiminsiyashize,iyakubanjirije,kuva umunsiImanayaremyeumuntukuisi,hanyumamubaze kuvakuruhanderumwerw'ijurukugezakurundi,nibahari ikintucyigezekibahonk'ikikintugikomeye,cyangwa cyigezecyumvikanankacyo?
33Hariabantubigezebumvaijwiry'Imanarivugiramu muriro,nk'ukowabyumvise,ukabaho?
34CyangwaImanayemeyekujyakumujyanaishyanga hagatiyandimahanga,ibishuko,ibimenyetso,ibitangaza, intambara,n'ukubokogukomeye,ukubokokurambuye, n'ubwobabukomeye,ukurikijeibyoUwitekaImanayawe yagukoreyemuMisiriimbereyawe?
35Yerekanwekuriwewe,kugirangoumenyekoUwiteka ariImana;ntawundimuntuuriiruhanderwe
36Yakuvuyemuijurukugirangoyumveijwirye,kugira ngoakwigishe,mazeakwerekaumuriroweukomeyekuisi. wumvaamagamboyeavuyemumuriro
37Kuberakoyakundagabasokuruza,niyompamvu yahisemourubyarorwabonyumayabo,akuvanamumaso yen'imbaragazezikomeyezivamuMisiri;
38Kwirukanaamahangaimbereyawearushaimbaraga kandizikomeyekukurusha,kukuzana,kuguhaigihugu cyabongokibeumurage,nkukobimezeuyumunsi
39Nonehomenyauyumunsi,kandiubitekerezehomu mutimawawe,yukoUwitekaariImanamuijuruhejuru,no kuisimunsi:ntawundi
40Uzubahirizeamategekoye,n'amabwirizaye, ndagutegetseuyumunsi,kugirangobigendenezahamwe n'abanabawenyumayawe,kandiuzarambeiminsiyawe kuisi,UhorahoImanayaweiguhaitekaryose
41HanyumaMoseatandukanyaimigiitatuyohakuryaya Yorodaniyerekezaizubarirashe;
42Kugirangoumwicanyiahungireyo,ibyobikababyica umuturanyiweatabizi,kandiakamwangamubihe byashize;kandikoahungiramuriumwemuriiyomijyi ashoboragutura:
43IzinaryaBezerimubutayu,mugihugugisanzwe, cy'Abanyarubeni;naRamotiiGaleyadi,w'Abagadi;na GolanmuriBashan,baManassite.
44IriniryotegekoMoseyashyizeimberey'Abisirayeli: 45Ubunibwobuhamya,amategeko,n'imanzaMose yabwiyeAbisirayeli,bamazekuvamuMisiri,
46KuruhanderwaYorodani,mukibayakirihakuryaya Betepeor,mugihugucyaSihoniumwamiw'Abamori, wabagaiHeshiboni,Mosen'Abisirayelibakubita,bamaze kuvamuMisiri:
47Bigaruriraigihugucye,n'igihugucyaOgumwamiwa Bashani,abamibabirib'Abamori,barihakuryaya Yorodaniberekezaizubarirashe;
48KuvakuriAroer,kunkombez'umugeziwaArunoni, gushikakumusoziwaSiyoni,ariwoHerumoni,
49KandiikibayacyosekirihakuryayaYorodani iburasirazuba,ndetsekugerakunyanjayomukibaya, munsiy'amasokoyaPisga
UMUTWEWA5
1MoseahamagaraAbisirayelibose,arababwiraati:“Ewe Isirayeli,nimwumveamategekon'imanzamvugamu matwiuyumunsi,kugirangomubigire,mukomezekandi mubikore
2UwitekaImanayacuyagiranyenatweisezeranoiHorebu 3Uhorahontiyasezeranyenabasogokuruza,ahubwo yatugiranyenatwe,ndetsenatwetweseturihanoturi bazimauyumunsi
4Uhorahoyavuganyenaweimbonankubonekumusoziuri hagatiy'umuriro,
5(Icyogihenahagazehagatiy'Uwitekanawe,kugirango nkwerekeijambory'Uwiteka,kukomwatinyekubera umuriro,ntimuzamukaumusozi;)ndavuganti:
6NdiUwitekaImanayawe,yagukuyemugihugucya Egiputa,munzuy'ubucakara
7Ntayindimanauzagiraimbereyanjye.
8Ntuzaguhindureigishushokibajwe,cyangwango ugereranyen'ikintuicyoaricyocyosekirimuijuruhejuru, cyangwakirimuisimunsi,cyangwakirimumaziyo munsiy'isi:
9Ntukunamirecyangwangoubakorere,kukoariUwiteka Imanayawe,ndiImanaifuha,nsuraibicumurobyabase kubanakugezakugisekurucyagatatun'icyakane by'abanyanga,
10Kandiugirireimbabaziibihumbiby'abakundakandi bakurikizaamategekoyanjye
11Ntukifateubusaizinary'UwitekaImanayawe,kuko Uwitekaatazamufatank'icyahaufataizinaryeubusa.
Komezaumunsiw'isabatokugirangoweze,nk'uko UwitekaImanayaweyagutegetse
13Uzakoraiminsiitandatu,ukoreimirimoyaweyose:
14Arikoumunsiwakarindwiniisabatoy'UwitekaImana yawe:muriyontuzagireicyoukora,wowe,cyangwa umuhunguwawe,cyangwaumukobwawawe,cyangwa umujawawe,cyangwaumujawawe,cyangwainkayawe, indogobeyawe,cyangwaamatungoyawe,cyangwa umunyamahangawaweurimumaremboyawe;kugirango umugaraguwawen'umujawawebaruhukenkawe
15Kandiwibukekowariumugaragumugihugucya Egiputa,kandikoUwitekaImanayaweyagukuyeyo akoreshejeukubokogukomeyen'ukubokokurambuye,ni cyocyatumyeUwitekaImanayaweyagutegetsekubahiriza umunsiw'isabato
16Wubahesonanyoko,nk'ukoUwitekaImanayawe yagutegetse;Kugirangoiminsiyaweirambe,kandi bigendeneza,mugihuguUwitekaImanayaweyaguhaye.
17Ntukice
18Ntuzasambane
19Ntukibe
20Kandintuzashinjemugenziwaweibinyoma
21Ntukifuzeumugorewamugenziwawe,kandintukifuze inzuy'umuturanyiwawe,umurimawe,cyangwa umugaraguwe,cyangwaumujawe,inkaye,n'indogobeye, cyangwaikindikintuicyoaricyocyosecyamugenziwawe.
22AyamagamboUwitekayabwiyeintekozanyuzoseziri kumusoziurihagatiy'umuriro,mugicu,nomumwijima
w'icuraburindi,n'ijwirirenga,arikontiyongeraAbandika mumezaabiriy'amabuye,arabimpa.
23Ukimarakumvaijwirivamumwijima,(kukoumusozi watwitseumuriro),unyegera,ndetsen'abakurub'imiryango yaweyose,n'abakurubawe;
24Mwavuzemuti:DoreUwitekaImanayacuyatweretse icyubahirocyayon'ubukurubwayo,kanditwumviseijwi ryerivamumuriro:twabonyeuyumunsikoImanaivugana n'abantu,kandiikabaho
25Nonesekukitugombagupfa?kukouyumuriro ukomeyeuzatumara:nitwumvaijwiry'UwitekaImana yacuukundi,tuzapfa
26Nindeurimubantubose,wumviseijwiry'Imananzima rivugiramumurironk'ukonatwetwabayeho?
27Iyegere,wumveibyoUwitekaImanayacuazavuga byose,utubwireibyoUwitekaImanayacuizakubwira byosekandituzabyumva,kanditubikore
28Uwitekayumvaijwiry'amagamboyawe,igihe wambwiraga;Uhorahoarambwiraati:“Numviseijwi ry'amagamboy'abobantubakubwiye,bavuganezaibyo bavuzebyose
29Iyabamuriboharimoumutimank'uwo,bakantinya, bakubahirizaamategekoyanjyeyose,kugirangobibane neza,hamwen'abanababoubuziraherezo!
30Gendaubabwireuti:“Ongerawinjiremumahemayawe. 31Arikowowe,uhagararehanoiruhanderwanjye,nanjye nzakubwiraamategekoyose,amategeko,n'amateka uzabigisha,kugirangobabikoremugihugunabahaye kugirangobabigarurire
32Uzitegerezegukorank'ukoUwitekaImanayawe yagutegetse:ntuzahindukiraujyaiburyocyangwaibumoso. 33UzagendemunzirazoseUwitekaImanayawe yagutegetsekugirangoubeho,kandiubehoneza,kandi uzongereiminsiyawemugihuguuzagira.
UMUTWEWA6
1Noneho,ayoniyomategeko,amategeko,n'imanza, UwitekaImanayaweyategetsekukwigisha,kugirango ubikoremugihuguugiyekuhajyamo:
2KugirangoutinyeUwitekaImanayawe,kugirango ukurikizeamategekoyeyose,ayongutegetse,wowe n'umuhunguwawe,n'umuhunguwawe,iminsiyose y'ubuzimabwawe;kandiiminsiyaweirashoborakuramba 3Nonerero,Isiraheli,umvakandiwitonderekubikora; kugirangobibebyizakuriwewe,kandiwongereimbaraga nyinshi,nk'ukoUwitekaImanayabasogokuruza yagusezeranije,mugihugugitembaamatan'ubuki.
4EweIsiraheli,umva:UwitekaImanayacuniUwiteka umwe:
5KandiukundeUwitekaImanayawen'umutimawawe wose,n'ubugingobwawebwosen'imbaragazawezose.
6Ayamagambongutegetseuyumunsi,azabamumutima wawe:
7Kandiuzabigisheubigiranyeumweteabanabawe,kandi uzabaganireigiheuzabawicayemunzuyawe,n'igihe ugendamunzira,n'igiheuryamye,n'igiheuzamuka.
8Uzabahambireikimenyetsokukubokokwawe,kandi bizabank'imberehagatiy'amasoyawe
9Uzabyandikekunkikez'inzuyawenokumaremboyawe.
10KandiUwitekaImanayaweizabaikuzanyemugihugu yarahiriyebasogokuruza,kuriAburahamu,Isakana
Yakobo,kugirangoiguheimigimininikandimyiza utubatse, 11Amazuyuzuyemoibintubyizabyoseutuzuza,n'amariba yacukuye,utigezeucukura,imizabibun'ibitiby'imyelayo, utabibye;igiheuzabaumazeguhaga;
12WitonderekugirangoutazibagirwaUwitekawagukuye mugihugucyaEgiputa,akavamunzuy'ubucakara 13UzatinyeUwitekaImanayawe,uyikorere,kandi uzarahiraizinarye
14Ntuzakurikireizindimana,z'imanaz'abantu bakuzengurutse;
15(KukoUwitekaImanayaweariImanaifuhamurimwe) kugirangouburakaribw'UwitekaImanayawe butakurwanya,bukurimburekuisi
16NtuzageragezeUwitekaImanayawe,nk'uko wamugeragejeiMassa.
17Uzubahirizeumweteamategekoy'UwitekaImanayawe, n'ubuhamyabwe,n'amategekoyeyagutegetse
18Kandiuzakoreicyizan'icyizaimberey'Uwiteka,kugira ngobibebyiza,kandiwinjirekandiutungeigihugucyiza Uhorahoyarahiyebasogokuruza,
19Kwirukanaabanzibaweboseimbereyawe,nk'uko Uhorahoyabivuze
20Igiheumuhunguwaweazakubazamugihekizaza, akavugaati'Ubuhamya,amategeko,n'imanza,Uwiteka Imanayacuyagutegetsebisobanuraiki?
21Nonehouzabwireumuhunguwaweati:Twariimbataza FarawomuMisiri;UwitekaadukuramuriEgiputa akoreshejeukubokogukomeye:
22Uhorahoagaragazaibimenyetson'ibitangaza,bikomeye kandibibabaza,muMisiri,kuriFarawonokumuryango wewose,imbereyacu
23Aratuvanaaho,kugirangoatuzane,aduheigihugu yarahiyebasogokuruza.
24Uwitekaadutegekagukoraayamategekoyose,kugira ngodutinyeUwitekaImanayacu,kubw'inezayacuiteka, kugirangoadukizeubuzimank'ukobimezemuriikigihe.
25Kandinituzabagukiranukakwacu,nitwubahiriza gukurikizaayamategekoyoseimberey'UwitekaImana yacu,nk'ukoyabidutegetse.
UMUTWEWA7
1IgiheUwitekaImanayaweizakuzanamugihuguujyamo kugirangouyigarurire,kandiyirukanyeamahangamenshi imbereyawe,Abaheti,Abakirigasi,Abamori, Abanyakanani,Abaperezi,n'Abahebusi,ibihugubirindwi bikurutakandibikomeye;
2KandiigiheUwitekaImanayaweizabakizaimbereyawe; Uzabakubite,ubatsembyerwose;Ntuzagiranaamasezerano nabo,cyangwangoubagirireimbabazi:
3Ntuzashyingiranwanabo;umukobwawawentuzaha umuhunguwe,cyangwaumukobwawawentuzajyana umuhunguwawe
4Kukobazokwangaumuhunguwawengoankurikire, kugirangobakorereizindimana,nikouburakari bw'Uwitekabuzakongoka,bakakurimburagiturumbuka.
5ArikoreronikomuzobakoreraUzasenyaibicaniro byabo,umenagureibishushobyabo,utemyeibitibyabo, kandiutwikeamashushoyabo.
6KukouriubwokobwerakuriUwitekaImanayawe: UwitekaImanayaweyagutoyengoubeubwokobwihariye kuriwe,kurutaabantubosebarikuisi
7Uhorahontiyagushizehourukundo,cyangwango aguhitemo,kukowarimwinshikurutaabantubose;kuko warimutomubantubose:
8ArikokuberakoUwitekayagukunze,kandikuberako azubahirizaindahiroyariyararahiyebasogokuruza,niko Uwitekayagusohokanyeukubokogukomeye,akabakura munzuy'abacakara,mumabokoyaFarawoumwamiwa Egiputa
9MenyarerokoUwitekaImanayawe,ariImana,Imana yizerwa,ikomezaisezeranon'imbabazihamwe n'abamukundakandibakubahirizaamategekoyayo ibisekuruzaigihumbi;
10Kandiabishuraabamwangamumasoyabo,kugirango abatsembe,ntazatindakumwanga,azamwishuramumaso 11Uzakurikizereroamategeko,amategeko,n'imanza ngutegetseuyumunsi,kugirangoubikore.
12Niyompamvu,nimwumviraizomanza,mugakurikiza kandimukabishyiramubikorwa,kugirangoUwiteka Imanayaweizagukomezaisezeranon'imbabaziyarahiyeba sogokuruza:
13Kandiazagukunda,aguheumugisha,kandiakugwize, kandiazahaumugishaimbutozomundayawe,n'imbuto zomugihugucyawe,ibigoribyawe,vinoyawe,n'amavuta yawe,ubwiyongerebw'inkazawe,n'imikumbiy'intama zawe,mugihuguyarahiriyebasogokuruzakuguha.
14Uzahirwakurutaabantubose:ntihazabeingumba y'abagabocyangwaigitsinagoremurimwe,cyangwamu matungoyawe.
15Uwitekaazagukurahoindwarazose,kandintan'imwe izaguteraindwarambizomuriEgiputaarikoizabashyira kubakwangabose.
16KandiuzatsembaabantuboseUwitekaImanayawe izagukiza;ijishoryawentirizigiriraimpuhwe:kandi ntuzakorereimanazabo;kukoibyobizakuberaumutego.
17Nibauvuzemumutimawawe,ayamahangaaranduta; Nigutenshoborakubirukana?
18Ntuzabatinye,arikouzibukenezaibyoUwitekaImana yaweyakoreyeFarawonomuMisiriyose;
19Ibigeragezobikomeyeamasoyaweyabonye, n'ibimenyetso,ibitangaza,n'ukubokogukomeye, n'ukubokokurambuye,ahoUwitekaImanayawe yagusohokaga,nikoUwitekaImanayaweizagiriraabantu boseutinya.
20Byongeyekandi,UwitekaImanayaweizohereza ihembemuribo,kugezaigiheabasigayebakwihisha, barimbutse
21Ntukababaze,kukoUwitekaImanayaweirimurimwe, Imanaikomeyekandiiteyeubwoba
22UwitekaImanayaweizirukanaayomahangaimbere yawegahorogahoro,ntushoborakuyaryaicyarimwe, kugirangoinyamaswazomugasozizitakwiyongera
23ArikoUwitekaImanayaweizabashyikiriza,kandi izabatsembabikabije,kugezaigihebizarimbukira
24Azashyiraabamibabomukubokokwawe,kandi uzatsembaizinaryabomuijuru,ntamuntuuzashobora guhagararaimbereyawe,kugezaigiheuzabatsemba
25Ibishushobibajweby'imanazabouzabitwikaumuriro: ntukifuzeifezacyangwazahabubirikuriyo,cyangwango
ubijyane,kugirangoutagwamuriyo,kukoariikizira UwitekaImanayawe.
26Ntuzaneikiziramunzuyawe,kugirangoutazabaikintu kivumwenkacyo,arikouzabyangarwose,kandi uzabyangarwose;kukoariikintukivumwe.
UMUTWEWA8
1Amategekoyosengutegetseuyumunsi,uzayubahirize kugirangoubeho,ugwire,winjirekandiutwareigihugu Uhorahoyariyarahiriyebasogokuruza
2KandiuzibukeinzirazoseUwitekaImanayawe yakuyoboyemuriiyimyakamirongoinemubutayu, kugucishabugufi,nokukwereka,kumenyaibirimu mutimawawe,nibawakurikizaamategekoye,cyangwa oya.
3Aragucishabugufi,akugirirainzara,akugaburiramanu utariuzi,ndetsenabasokuruzaKugirangoakumenyeshe koumuntuatabahoatunzwen'umugatigusa,ahubwoni ijamboryoserivamukanwak'Uwitekaumuntuabaho 4Imyambaroyawentiyashajekuriwewe,kandiikirenge cyawenticyabyimbye,muriiyimyakamirongoine.
5Uzirikanekandimumutimawaweko,nk'ukoumuntu ahanaumuhunguwe,nikoUwitekaImanayaweiguhana
6Nicyogitumauzakurikizaamategekoy'UwitekaImana yawe,ukagenderamunzirazayo,kandiukamutinya
7KukoUwitekaImanayaweikuzanamugihugucyiza, igihugucy'imigeziy'amazi,amasokon'ubujyakuzimubiva mumibandenomumisozi;
8Igihugucy'ingano,nasayiri,imizabibu,n'ibitiby'imitini, n'amakomamanga;igihugucy'amavutayaelayo,n'ubuki;
9Igihuguuzaryaimigatintabugufi,ntuzabureikintuna kimwekirimo;igihugugifiteamabuyey'icyuma,kandimu misoziyaweushoboragucukuraimiringa.
10Iyoumazekuryanoguhaga,uzahimbazeUwiteka Imanayawekugihugucyizayaguhaye
11WitonderekutibagirwaUwitekaImanayawe,mu kutubahirizaamategekoye,imanzazayo,n'amategekoye, ibyongutegetseuyumunsi:
12Kugirangoutaryaukuzura,ukubakaamazumeza, ukayaturamo
13Iyoamashyoyawen'amashyoyawebigwiriye,ifeza yawenazahabuyawebikagwira,kandiibyoufitebyose bikagwira;
14Nonehoumutimawaweuzamuke,wibagirweUwiteka ImanayaweyagukuyemugihugucyaEgiputa,munzu y'ubucakara;
15Nindewakuyoboyemuriubwobutayubuninikandi buteyeubwoba,ahoinzokazakaumuriro,sikorupiyo n'amapfa,ahontamaziyariafite;Nindewagukuyeamazi murutarerwaflint;
16Nindewakugaburiyemubutayuhamwenamanu,ba sogokuruzabawebatazi,kugirangoagucishebugufi,kandi akwereke,kugirangoagukorereibyizakumperukayawe yanyuma;
17Uravugamumutimawawe,'Imbaragazanjye n'imbaragazanjyezampayeubwobutunzi.
18ArikouzibukeUwitekaImanayawe,kukoariweuguha imbaragazokubonaubutunzi,kugirangoashinge isezeranoyariyarahiriyebasogokuruzank'ukobimezeuyu munsi
19Kandibizaba,nimwibagirwanagatoUwitekaImana yawe,mugakurikiraizindimana,mukabakorera, mukabasenga,ndabashinjauyumunsikouzarimbuka
20NkukoamahangaUhorahoazatsembaimbereyawe, nikomuzarimbuka.kukomutarikumviraijwiry'Uwiteka Imanayawe
UMUTWEWA9
1EregaIsiraheli,umvauyumunsi,ugombakwambuka Yorodaniuyumunsi,kugirangowinjiremumahangaufite imbaragazikomeyekandizikomeyekurushawowe ubwawe,imigimininikandiikikijwen'ijuru, 2Ubwokobukomeyekandiburebure,abanabaAnakimu, uwouzi,kandiwigezewumvabavugabati:Ninde ushoboraguhagararaimberey'abanabaAnaki!
3NonehouyumunsiwumvekoUwitekaImanayaweari weujyaimbereyawe;Azabarimburank'umurirouzimya, kandiazabamanuraimbereyawe,bityoubirukanekandi ubatsembevubank'ukoUwitekayakubwiye
4Ntukavugemumutimawawe,nyumay'ibyoUwiteka Imanayaweyabirukanyeimbereyawe,avugaati:“Kuko gukiranukakwanjyeUwitekayanzanyekugirangontunge ikigihugu,arikokuberaububibw'ayomahangaUhoraho abazirukanaimbereyawe.
5Ntabwoariukuberagukiranukakwawe,cyangwa gukiranukak'umutimawawe,ntuzajyakwigaruriraigihugu cyabo,arikokuberaububibw'ayomahangaUwitekaImana yaweyabirukanyeimbereyawe,kugirangoasohoze ijamboUwitekayarahiyebasogokuruza,Aburahamu, IsakanaYakobo.
6SobanukirwarerokoUwitekaImanayaweitaguhayeiki gihugucyizacyokugitungakuberagukiranukakwawe; kukouriubwokobwinangiye.
7Wibukekandintuzibagirwe,ukuntuwarakajeUwiteka Imanayaweuburakarimubutayu:kuvaumunsiwavuye mugihugucyaEgiputa,kugezaigiheuzageraahahantu, wigometsekuUwiteka
8KandiiHorebu,urakariraUhorahouburakari,kuburyo Uwitekayakurakariyengoakurimbure.
9Ubwonazamutsekumusozikwakiraamezay'amabuye, ndetsen'amezay'isezeranoUwitekayagiranyenawe,nuko nturakumusoziiminsimirongoinen'amajoromirongoine, sinaryaumugaticyangwangonyweamazi:
10Uhorahoampaamezaabiriy'amabuyeyanditseho urutokirw'Imana;Kandikuribohanditswehoamagambo yoseUhorahoyavuganyenawekumusoziuvuyemu murirokumunsiw'iteraniro.
11Nyumay'iminsimirongoinen'amajoromirongoine, Uhorahoampaamezaabiriy'amabuye,ndetsen'ameza y'isezerano
12Uhorahoarambwiraati“Haguruka,manukavubavuba. kukoubwokobwawewavanyemuriEgiputabwangiritse; bahitabahindukirirainziranabategetse;babigizeishusho yashongeshejwe
13Byongeyekandi,Uwitekaarambwiraati:Nabonyeaba bantu,dorekoariabantubinangiye:
14Rekandeke,kugirangondimbure,mpanagureizina ryabomunsiy'ijuru,kandinzakugiraishyangarikomeye kandirikuruta.
15Ncandahindukira,ndamanukamvakumusozi,umusozi urashya,kandiamezaabiriy'isezeranoyarimubiganza byanjyebibiri
16Nitegereje,nsangawacumuyeUwitekaImanayawe, ukakugirainyanaishongeshejwe.
17Nafasheamezaabiri,ndayakuramumabokoyanjye yombi,ndayavunikamumasoyawe
18Nikubitaimberey'Uwiteka,nk'ukobyaribimezembere, iminsimirongoinen'amajoromirongoine,sinigezendya umutsima,cyangwangonywaamazi,kuberaibyaha byanyubyosewacumuye,mugukoraibibiimbere y'Uwiteka,kugirangondakazeuburakari
19Kukonatinyagauburakarin'umujinyamwinshi,aho UhorahoyariyarakariyekukurimburaArikoicyogihe Uwitekaanyumva
20UhorahoarakariraAronicyanekoyamurimbuye,kandi nasenzeAroniicyarimwe
21Nafasheicyahacyawe,inyanamwarimwarayikoze, ndayitwikaumuriro,ndayikandagira,ndayiterekahasi cyane,kugezaigiheyarintoya,mazenjugunya umukunguguwawomumugeziwamanutsekumusozi
22KandiiTabera,noiMassa,noiKibrothhattaava, urakazaUhorahouburakari
23Muriubwoburyonyene,igiheUwitekayagutumaga avuyeiKadeshbarneya,akavugaati'Uzamukeutware igihugunaguhaye;hanyumamwigomekakuitegeko ry'UwitekaImanayawe,arikontimwamwemera,cyangwa ngoyumveijwirye.
24WigometsekuUwitekakuvaumunsinakumenye
25Ngukoukonaguyeimberey'Uhorahoiminsimirongo inen'amajoromirongoine,nk'ukonaguyembere.kuko Uhorahoyariyavuzekoazagusenya
26NasenzereroUwitekanti:'UwitekaMana, ntimurimbureubwokobwawen'umuragewawe,ibyo wacunguyekuberaubukurubwawe,ibyowavanyemuri Egiputaukubokogukomeye
27Ibukaabagaragubawe,Aburahamu,IsakanaYakobo; Ntukitekukunangirakw'ababantu,cyangwakububi bwabo,cyangwakubyahabyabo:
28Kugirangoigihuguwatugejejehokivugango:Kubera koUwitekaatashoboyekubazanamugihugu yabasezeranije,kandikuberakoyabangaga,yabasohoye kugirangoabiciremubutayu.
29Nyamaraniubwokobwawen'umuragewawe,ibyo wabikuyekumbaragazawezikomeyen'ukubokokwawe kurambuye.
UMUTWEWA10
1Muriicyogihe,Uwitekaarambwiraati“Nkwereke amezaabiriy'amabuyeamezenk'ayambere,hanyumauze ahondikumusozi,nkugireinkugey'ibiti.
2Kandinzandikakumezaamagamboyarimumezaya mberewavunaguye,uzayashyiramunkuge
3Nkorainkugey'ibitibyashitimu,nkoraamabuyeabiri y'amabuyeamezenk'ayambere,ndazamukanjyakumusozi, mfiteamezaabirimuntoki.
4Yandikakumeza,nk'ukobyanditswembere,amategeko icumiUwitekayakubwiyekumusoziavuyemumuriro hagatiy'umunsiw'iteraniro,Uwitekaarabimpa.
5Ndahindukira,manukakumusozi,nshyiraamezamu nkugenarinarakoze.kandinihobari,nk'ukoUhoraho yantegetse
6AbayisrahelibafataurugendobavaiBeerotiy'abanaba YakakanibajyaiMosera,nihoAroniyapfiriye, arahambwanaEleyazariumuhunguweyakoragamubiro byapadirimucyimbocye
7Bahava,bajyaiGudgoda;KuvaiGudgodakugerai Yotati,igihugucy'inzuziz'amazi
8Muriicyogihe,Uwitekayatandukanijeumuryangowa Lewi,gutwaraisandukuy'isezeranory'Uwiteka, guhagararaimberey'Uwitekakugirangoamukorere,kandi ahaumugishamuizinarye,kugezanan'ubu.
9NicyocyatumyeLewiatagiraumugabanecyangwa umuragehamwenabarumunabe;Uhorahoniumuragewe, nk'ukoUwitekaImanayaweyamusezeranije.
10Nagumyekumusozi,nkurikijeubwambere,iminsi mirongoinen'amajoromirongoineUwitekaaranyumva icyogihe,kandiUwitekantiyagusenya.
11Uwitekaarambwiraati“Haguruka,fataurugendo rwaweimberey'abantu,kugirangobinjirekandibigarurire igihugunasezeranijebasekuruzangonzabaha.
12Noneho,Isiraheli,niikiUwitekaImanayaweigusaba, arikogutinyaUwitekaImanayawe,kugenderamunzira zayozose,nokumukunda,nogukoreraUhorahoImana yawen'umutimawawewosen'ubugingobwawebwose, 13Kugirangonkurikizeamategekoy'Uwiteka n'amategekoye,ndagutegetseuyumunsikubw'inyungu zawe?
14Doreijurun'ijurubyomuijuruniImanay'Uwiteka Imanayawe,isinayoirimon'ibirimobyose.
15Uwitekaniwewenyinewishimiyeabakuramberebawe kubakunda,ahitamourubyarorwabonyumayabo,ndetse naweurutaabantubose,nk'ukobimezeuyumunsi.
16Gukenyerarerouruhurw'umutimawawe,kandi ntuzongeregukomera
17KukoUwitekaImanayaweariImanay'imana, n'Umutwarew'abatware,Imanaikomeye,umunyambaraga kandiuteyeubwobautitakubantu,cyangwangouhabwe ibihembo:
18Azasohozaurubanzarw'impfubyin'umupfakazi,kandi akundaumunyamahanga,amuhaibiryon'imyambaro
19Kundareroumunyamahanga,kukomwari abanyamahangamugihugucyaEgiputa
20UzatinyeUhorahoImanayawe,uzamukorere,kandi uzomwizirikaho,urahireizinarye.
21Niweshimweryawe,kandiniImanayawe,yagukoreye ibyobintubikomeyekandibiteyeubwoba,amasoyawe yabonye
22BasogokuruzabamanukamuriEgiputahamwen'abantu mirongoitandatun'abantuicumi;noneUwitekaImana yaweyakugizeinyenyerizomwijurukubantubenshi.
UMUTWEWA11
1NiyompamvuuzakundaUwitekaImanayawe,ukomeze ibyoashinzwe,amategekoye,imanzazayo,n'amabwiriza ye
2Kandimumenyeuyumunsi,kukontavuganan'abana banyubatazi,kandibatabonyeigihanocy'UwitekaImana yawe,ubukurubwe,ikiganzacyegikomeye,n'ukuboko kwekurambuye,
3Ibitangazabyen'ibikorwabyeyakoreyehagatiya EgiputakwaFarawoumwamiwaEgiputanomugihugu cyecyose
4IbyoyakoreyeingabozaEgiputa,amafarasiyabo n'amagareyabo.ukoyaremyeamaziyomunyanjaItukura kugirangoarengerenk'ukobagukurikiye,n'uburyo Uwitekayabatsembyekugezanan'ubu;
5Ibyoyagukoreyemubutayu,kugezaigiheuzageraaha hantu;
6IbyoyakoreyeDataninaAburamu,abahungubaEliyabu mweneRubeni:ukoisiyakinguyeumunwa,ikamira bunguri,ingozabo,amahemayabo,n'ibintubyosebari bafite,hagatiyaIsiraheliyose:
7Arikoamasoyaweyabonyeibikorwabyoseby'Uwiteka yakoze
8Nicyogitumyemukurikizaamategekoyosengutegetse uyumunsi,kugirangomukomere,mwinjirekandimutware igihugu,ahomugiyekucyigarurira
9KugirangouzongereiminsiyawemugihuguUwiteka yarahiyebasogokuruzakugirangoabahen'urubyaro rwabo,igihugugitembaamatan'ubuki
10Kukoigihuguujyamokugirangokibitware,ntabwoari nk'igihugucyaEgiputa,ahowavuye,ahowabibyeimbuto zawe,ukayuhiraikirengecyawe,nk'ubusitanibw'ibyatsi: 11Arikoigihugu,ahouzajyakukigarurira,niigihugu cy'imisozin'ibibaya,kandikinywaamaziy'imvurayomu ijuru:
12IgihuguUwitekaImanayaweyitaho:amasoy'Uwiteka Imanayaweahorakuriyo,guheramuntangiriroz'umwaka kugezamumperaz'umwaka
13Kandinimuzumviramwitonzeamategekoyanjye ngutegetseuyumunsi,gukundaUwitekaImanayawe,no kumukoreran'umutimawawewosen'ubugingobwawe bwose,
14Kugirangonzaguheimvurayomugihugucyawemu gihecyagenwe,imvurayamberen'imvuraiheruka,kugira ngoukoranyirizemubigoribyawe,vinoyawen'amavuta yawe
15Nzoherezaibyatsimumirimayaweamatungoyawe, kugirangouryekandiuhaze.
16Witonderekugirangoumutimawaweutayobywa,maze uhindukire,ukorereizindimana,ubasenge;
17Ubwouburakaribw'Uwitekabugurumana,akingaijuru, kugirangoimvuraitagwa,kandiigihugunticyeimbuto kugirangomutarimbukavubamugihugucyizaUwiteka aguhaye.
18Nicyogitumauzashyiraayamagamboyanjyemu mutimawawenomubugingobwawe,uyahambire ikimenyetsokukubokokwawe,kugirangobibenk'imbere hagatiy'amasoyawe
19Kandiuzabigishaabanabawe,ubavugeigiheuzaba wicayemunzuyawe,n'igiheugendamunzira,iyo uryamye,n'igiheuzamuka
20Uzabyandikekumuryangow'inzuyawenokumarembo yawe:
21Kugirangoiminsiyaweigwire,n'iminsiy'abanabawe, mugihuguUwitekayarahiyebasogokuruzangoabahe, nk'iminsiy'ijurukuisi
22Kukonimukurikizaumweteayomategekoyose ngutegetse,kuyakurikiza,gukundaUwitekaImanayawe, kugenderamunzirazayozosenokuyizirikaho;
23UbwonibwoUwitekaazirukanaayomahangayose imbereyawe,kandiuzagiraamahangaakomeyekandi akomeyekurimwebwe
24Ahantuhoseibirengebyawebizakandagirahazaba ibyawe:kuvamubutayunomuriLibani,kuvakuruzi, uruzirwaEfurate,ndetsenokunyanjakugerakunkombe zawe
25Ntamuntun'umweuzashoboraguhagararaimbereyawe, kukoUwitekaImanayaweizaguteraubwobanokugutinya mugihugucyoseuzakandagirank'ukoyabikubwiye
26Dorenshyizeimbereyaweuyumunsiumugisha n'umuvumo;
27Umugisha,nimwumviraamategekoy'UwitekaImana yawe,ibyongutegetseuyumunsi:
28Kandiumuvumo,nimutumviraamategekoy'Uwiteka Imanayanyu,ahubwomurekeinzirangutegetseuyumunsi, ukurikireizindimanautariuzi
29KandiUwitekaImanayaweizakuzanamugihuguugiye kujyamo,uzashyiraumugishakumusoziwaGerizimu, n'umuvumokumusoziwaEbali
30NtibarihakuryayaYorodani,munziraizubarirenga, mugihugucy'Abanyakanani,batuyemugikombecyo kurwanyaGiligali,hafiy'ibibayabyaMoreh?
31EregauzambukaYorodanikugirangowinjiremu gihuguUwitekaImanayaweiguha,kandiuzagitungakandi ugituremo
32Kandimwubahirizegukurikizaamategekoyose n'imanzanashyizeimbereyaweuyumunsi.
UMUTWEWA12
1Ayaniyomategekon'imanza,muzubahirizagukorera mugihugu,UhorahoImanayabasogokuruzabaguhaye kugitunga,iminsiyoseubahokuisi.
2Uzasenyaburunduahantuhoseamahangauzatunga yakoreragaimanazabo,kumisozimiremire,kumisozi,no munsiy'ibitibyosebibisi:
3Kandiuzasenyaibicanirobyabo,umenagureinkingizabo, utwikeimirimayaboumuriro;kandiuzasenyaibishusho bibajweby'imanazabo,urimbureamazinayabyoahohantu. 4NtuzabigirireUwitekaImanayawe
5ArikoahoUwitekaImanayaweizatoranyamumiryango yaweyosekugirangoishyirehoizinaryayo,ndetse uzashakishaahoatuye,kandinihouzazira
6Ahonihouzazanaamaturoyaweyoswa,n'ibitambo byanyu,icyacumi,kandimutangeibitamboby'intoki zanyu,indahirozanyu,n'amaturoyawekubushake, n'imfuraz'imikumbiyawen'amashyoyawe:
7Ahonihomusangiriraimberey'UwitekaImanayawe, kandimuzishimiraibyomwashyizeukubokokwanyu, ndetsen'imiryangoyawe,ahoUwitekaImanayawe yaguhayeumugisha.
8Ntimukorenyumay'ibyodukorabyoseuyumunsi, umuntuweseigikwiriyemumasoye
9KukomutarageramubindibyosenomumurageUwiteka Imanayaweiguha
10ArikonimunyuramuriYorodani,mugaturamugihugu UwitekaImanayaweyaguhayengouzaragwe,kandiigihe azabaaruhutseabanzibawebosebakikikije,kugirango muturemumutekano;
11NonehohazobaahantuUwitekaImanayaweizahitamo gutumaizinaryayoribanihouzazanaibyongutegetse
byose;Amaturoyaweyoswa,n'ibitambobyawe,icyacumi, n'amaturoy'ibiganzabyawe,n'amasezeranoyaweyose wahiriyeUwiteka:
12Kandimuzishimeimberey'UwitekaImanayawe, mwebwe,abahungubanyu,abakobwabanyu,n'abaja banyu,n'abajabanyun'Abalewibarimumaremboyanyu; kuberakontaruharecyangwaumurageafite
13Witonderekudatangaamaturoyaweyoswaahantuhose ubona:
14ArikoahoUwitekaazahitamomumuryangowawe,ni houzatambiraamaturoyaweyoswa,kandinihouzakorera ibyongutegetsebyose
15Nubwoushoborakwicaukaryainyamamumarembo yaweyose,ibyoumutimawawewifuzabyose,ukurikije umugishaw'UwitekaImanayaweyaguhaye:abanduye n'abezabarashoborakuyarya,nkokugikona,nokucyuma.
16Gusantimuzaryaamaraso;uzayisukakuisink'amazi
17Ntushoborakuryamumaremboyaweicyacumi cy'ibigoribyawe,cyangwavinoyawe,cyangwaamavuta yawe,cyangwaimfurazomumashyoyawecyangwa umukumbiwawe,cyangwaindahirozawezose wasezeranye,cyangwaamaturoyawey'ubushake,cyangwa ituroryinshiry'ukubokokwawe:
18Arikougombakubaryaimberey'UwitekaImanayawe ahantuUwitekaImanayaweizahitamo,wowen'umuhungu wawe,n'umukobwawawe,n'umujawawe,n'umujawawe, n'umulewiurimumaremboyawe,kandiuzishimaimbere y'UwitekaImanayawemubyoushyiramubiganzabyawe byose
19WitonderekoutazirekaUmulewiigihecyoseuzabaku isi.
20UwitekaImanayaweniyaguraimbibizawe,nk'uko yagusezeranije,ukavugauti'nzaryainyama,kukoumutima wawewifuzakuryainyama;urashoborakuryainyama, icyoumutimawawewifuzacyose
21NibaahantuUwitekaImanayaweyahisemogushyira izinaryayoarikurecyaneyawe,uzicaubushyobwawe n'ubushyobwawe,ibyoUwitekayaguhayenk'uko nabitegetse,kandiuzaryamumaremboyaweicyoumutima wawewifuzacyose.
22Nkakuryainkongoronahart,nikouzabarya:abanduye n'abezabazabaryakimwe
23Gusamenyanezakoutaryaamaraso,kukoamarasoari ubuzima;kandintushoborakuryaubuzimahamwe numubiri
24Ntukarye;Uzayisukakuisink'amazi.
25Ntukarye;kugirangobigendenezakuriwewe,hamwe n'abanabawenyumayawe,igiheuzakoraibikwiriye imberey'Uwiteka
26Gusaibintubyawebyeraufite,n'indahirozawe,uzafata, ujyeahoUwitekaazahitamo:
27Kandiuzatambireibitambobyawebyoswa,umubiri n'amaraso,kugicanirocy'UwitekaImanayawe,kandi amarasoy'ibitambobyaweazasukwakugicaniro cy'UwitekaImanayawe,uryeumubiri
28Witegerezewumveayamagamboyosengutegetse, kugirangobigendenezakuriwewe,hamwen'abanabawe bakurikiyeubuziraherezo,igiheuzakoraicyizan'icyiza imberey'UwitekaImanayawe
29IgiheUwitekaImanayaweizatsembaamahangaimbere yawe,ahouzajyakubatunga,ukazabasimbura,ukabamu gihugucyabo
30Witonderekugirangoutazagwamumutegoubakurikira, nyumayokurimbukaimbereyawe;kandikoutabaza imanazabo,ukavugauti'Ayamahangayakoreyeateimana zabo?ndetsenanjyenzabikora.
31NtukagirireUwitekaImanayawe,kukoibizirabyose Uwitekayanga,babigiriyeimanazabokukon'abahungu babon'abakobwababobatwitseimanazabo
32Niikihekintucyosengutegetse,witonderekubikora: ntuzongereho,cyangwangougabanye
UMUTWEWA13
1Nibahavutseumuhanuzi,cyangwaurotainzozi,akaguha ikimenyetsocyangwaigitangaza,
2Ikimenyetsocyangwaigitangazakirasohoka,akubwira ati:"Rekadukurikireizindimanautigezeumenya,reka tubakorere;
3Ntuzumveamagamboy'uwomuhanuzi,cyangwauwo waroseinzozi,kukoUwitekaImanayaweirabigaragaza, kugirangoumenyenibaukundaUwitekaImanayawe n'umutimawawewosen'ubugingobwawebwose
4UzagendeukurikiraUwitekaImanayawe,uyitinye, ukurikizeamategekoye,wumvireijwirye,namwe uzamukorera,ukomerekuriwe
5Kandiuwomuhanuzi,cyangwainzoziz'inzozi,azicwa; kukoyavuzekoyaguhinduyeUwitekaImanayawe yagukuyemugihugucyaEgiputa,ikagucunguramunzu y'ubucakara,kugirangoikwirukanemunziraUwiteka ImanayaweyagutegetsekugenderamoUbworero uzakurahoikibihagatiyawe
6Nibaumuvandimwewawe,umuhunguwanyoko, cyangwaumuhunguwawe,cyangwaumukobwawawe, cyangwaumugorewigituzacyawe,cyangwainshutiyawe, nkubugingobwawebwite,aragushukarwihishwa,ati: "Rekatujyegukoreraizindimanautariuzi,wowe, cyangwabasogokuruza
7Nukuvuga,mumanaz'abantubakuzengurutse, bakwegereye,cyangwakureyawe,kuvakumperay'isi kugezakumperay'isi;
8Ntuzemera,cyangwangoumwumve.kandiijishoryawe ntirizamugiriraimpuhwe,ntanubwouzarinda,kandi ntuzamuhisha:
9Arikouzamwicerwose.Ukubokokwawekuzabanza kumwica,hanyumaukubokokwabantubose
10Uzamutereamabuye,apfe;kukoyashakaga kukwirukanaUwitekaImanayaweyagukuyemugihugu cyaEgiputa,munzuy'ubucakara
11Abisirahelibosebazumva,batinye,kandintibazongera gukoraububink'ubwoburimurimwe
12Nibawumvabavugamumujyiwawe,ibyoUwiteka Imanayaweyaguhayengoubeyo,uvugauti:
13Abagabobamwe,abanabaBeliya,barasohotsemuri mwebwe,bakuramoabatuyemumujyiwabo,baravuga bati:“Rekatugendedukorereizindimana,mutazi; 14Nonehouzabaza,ushake,ubazeushishikaye;kandi, nibaariukuri,kandiikinturunaka,koayomahano akorerwamurimwe;
15Ntuzaburarwosegukubitaabatuyeuwomujyiinkota, ukayirimburaburundu,n'ibiyirimobyosen'inkazayo, bakoreshejeinkota.
16Uzegeranirizeiminyagoyabwoyosemumuhanda wacyo,kandiuzatwikaumujyi,n'iminyagoyabwoyose,
kukoUwitekaImanayawe,kandiizabaikirundocy'iteka ryose.ntizongerakubakwa.
17Kandintakintunakimwekizakurahoikiganza cyavumwemukubokokwawe,kugirangoUwiteka ahindukireavuyekuburakaribukaze,akugirireimbabazi, akugirireimpuhwe,akugwizenk'ukoyarahiyeba sogokuruza
18Uzumvaijwiry'UwitekaImanayawe,kugirango ukurikizeamategekoyeyosengutegetseuyumunsi,kugira ngoukoreibikwiriyemumasoy'UwitekaImanayawe
UMUTWEWA14
1Muriabanab'UwitekaImanayanyu:ntimukice,cyangwa ngomwogosheumusatsimumasoyawekubapfuye
2KukouriubwokobwerakuriUwitekaImanayawe,kandi Uwitekayagutoyengoubeubwokobwihariyekuriwe, kurutaamahangayoseyokuisi
3Ntukaryeikintucyosegiteyeishozi.
4Izinizonyamaswauzarya:inka,intaman'ihene, 5Inyenzi,impongo,impongo,n'iheneyomugasozi,na pygari,n'inkayomugasozi,nachamois.
6Kandiinyamaswazosezigabanyaibinono,zigacamo ibicebibiri,zikaryainyamaswamunyamaswakugirango urye.
7Nyamarantimuzaryeabaryaigikoma,cyangwaabo bagabanainzarank'ingamiya,urukwavu,n'inkwavu:kuko bahekenya,arikontibagabanyeibinono;niyompamvu bahumanyekuriwewe
8Ingurubenazo,kukozigabanyaibinono,arikontizinyoye, zirahumanyekurimwe:ntimuzaryekumubiriwabo, cyangwangomukorekuntumbiyaboyapfuye
9Ibyouzabaryabyosebirimumazi,ibyomuryabyose bifiteamababan'ibipimo.
10Kandiikintucyoseudafiteamababan'umunzani, ntushoborakurya;birahumanyekuriwewe 11Munyonizosezisukuyeuzarya.
12Arikoabonibomutazarya:kagoma,naosifrage,na ospray,
13Kandiglede,akana,n'ibisiganyumay'ubwokobwe, 14Kandiigikonacyosegikurikiraubwokobwe, 15Igihunyira,ninjoroyanijoro,inkongoro,nanyoni nyumay'ubwokobwe,
16Igihunyiragito,n'igihunyirakinini,n'ingurube, 17Pelikani,nakagomanini,nacormorant, 18Ingurube,naheronnyumayubwokobwe,nogukubita nogukubita
19Kandiikintucyosegikururukakigurukakirahumanye kurimwe,ntibazarya
20Arikomunyonizosezisukuyeurashoborakurya
21Ntuzaryekukintuicyoaricyocyosecyipfaubwacyo: uzagihaumunyamahangaurimumaremboyawe,kugira ngoarye;cyangwaurashoborakuyigurisha umunyamahanga,kukouriubwokobwerakuriUwiteka ImanayaweNtushoborakubonaumwanamumataya nyina
22Uzatangaicyacumicyongeraimbutozawezose, umurimauzanaumwakautaha
23Uzaryeimberey'UwitekaImanayawe,ahoazahitamo gushyiraizinarye,icyacumicy'ibigoribyawe,vinoyawe, n'amavutayawe,n'imfuraz'amatungoyawen'amashyo yaweKugirangowigegutinyaUwitekaImanayaweiteka
24Nibainziraarindendekuriwewe,kuburyoudashobora kuyitwara;cyangwanibaahohantuarikureyawe,Uwiteka Imanayaweizahitamogushyiraizinaryayo,igiheUwiteka Imanayaweyaguhayeumugisha:
25Nonehouzahindureamafaranga,uhambireamafaranga mukubokokwawe,ujyeahoUwitekaImanayawe izahitamo:
26Kandiuzatangaayomafrangakubyoumutimawawe wifuzabyose,ibimasa,intama,vino,cyangwaibinyobwa bisindisha,cyangwaicyoumutimawawewifuza,kandi uzaryeyoimberey'UwitekaImanayawe,uzishima,wowe n'urugorwawe,
27Umulewiurimumaremboyawe;Ntuzamutererane; kukontamugabanecyangwaumurageafite
28Iyoimyakaitatuirangiye,uzabyaraicyacumicyawe cyongereweumwakaumwe,uzagishyiremumarembo yawe:
29KandiUmulewi,(kukoadafiteumugabanecyangwa umuragenawe,)n'umunyamahanga,impfubyi, n'umupfakazibarimumaremboyawe,bazazakurya, bahaze;kugirangoUwitekaImanayaweiguheumugisha mubikorwabyosewamabokoyaweukora.
UMUTWEWA15
1Iyomyakairindwiirangiye,urekure
2Kandiubunibwoburyobwokurekurwa:Umwenda weseugurizamugenziweagombakurekura;ntashobora kubisabaumuturanyiwe,cyangwaumuvandimwewe; kuberakobyitwakurekurwakwaNYAGASANI
3Ushoborakongerakubisobanuriraumunyamahanga, arikoibyawenamurumunawaweukubokokwawe kurekura;
4Uzigameigihentamukeneuzabamurimwe;kuko UwitekaazaguhaimigishamyinshimugihuguUwiteka Imanayaweyaguhayeumuragewokugitunga:
5Gusanimwumviranezaijwiry'UwitekaImanayawe, kugirangomwubahirizeayomategekoyosengutegetse uyumunsi
6KukoUwitekaImanayaweiguhaumugishank'uko yabisezeranije,kandiuzagurizaamahangamenshi,ariko ntuzaguzakandiuzategekaamahangamenshi,ariko ntibazagutegeka.
7Nibamurimwehariumukeneumwemuribenewanyu mumaremboyoseyomugihugucyanyuUwitekaImana yaweiguhaye,ntuzinangiraumutimawawe,cyangwango ufungeikiganzacyaweumuvandimwewawew'umukene: 8Arikouzamwugururiraukubokokwawe,kandirwose uzamugurizabihagijeibyoakeneye,mubyoashaka
9Witonderekohatabahoigitekerezomumutimawawe mubi,ukavugango:Umwakawakarindwi,umwakawo kurekura,wegereje;kandiijishoryaweribikurimurumuna wawew'umukene,kandintacyowamuhayeatakambira Uhorahoakurwanya,kandiniicyahakuriwewe
10Ntakabuzauzamuha,kandiumutimawawentuzababara igiheuzamuha,kukoicyoaricyocyoseUwitekaImana yaweizaguhaumugishamumirimoyaweyose,nomubyo washyizeukubokokwawe
11Kukoabakenebatazigerabavamugihugu,nicyo gitumyengutegekanti:'Uzakinguriraikiganzacyawe umuvandimwewawe,abakenebawe,n'abatishoboyebawe mugihugucyawe
12Nibamurumunawawe,umugabowigiheburayo, cyangwaumugorewigiheburayo,akugurishijwe, akagukoreraimyakaitandatu;nonehomumwakawa karindwiuzamurekureakureho.
13Nimumwoherezahanzeyawe,ntuzamurekengoagende ubusa:
14Uzamuhaubuntumubushyobwawe,mubutakabwawe, nomurwabyarwadivayi.IbyoUwitekaImanayawe yaguhayebyoseuzamuha
15KandiuzibukekowariimbatamugihugucyaEgiputa, kandiUwitekaImanayaweyagucunguye,nicyogitumye ngutegekauyumunsi
16Kandinikoakubwiraati'Sinzagendakureyawe;kuko agukundan'inzuyawe,kukoamezeneza; 17Nonehoufateaul,uyijugunyemugutwikugeraku muryango,azakuberaumugaraguubuziraherezo.Uzagire utyon'umujawawe
18Ntabwobizakugora,igiheumwoherejekureyawe;kuko yagukwiriyekugukorerainshuroebyiri,kugukoreraimyaka itandatu:kandiUwitekaImanayaweizaguhaumugisha mubyoukorabyose
19Abagabobosebamberebavamubushyobwawenomu mukumbiwawe,uzezezeUwitekaImanayawe,ntukagire icyoukorakuitungoryamberery'inkayawe,cyangwango ukemureintamazawe.
20Uzaryeimberey'UwitekaImanayaweukoumwaka utashye,ahoUhorahoazahitamo,wowen'urugorwawe
21Kandinibahariinengezirimo,nk'icumbagira,cyangwa impumyi,cyangwaseinengeiyoariyoyose, ntuzayitambireUwitekaImanayawe
22Uzaryemumaremboyawe:uwanduyen'umuntu usukuyeazayaryakimwe,nk'igisimba,nahart 23Gusantuzaryeamarasoyacyo;Uzayisukahasink'amazi
UMUTWEWA16
1WizihizeukwezikwaAbib,kandiuzizihizePasika UwitekaImanayawe,kukomukwezikwaAbibUwiteka ImanayaweyagukuyemuMisirinijoro
2UzatambirereroPasikaUwitekaImanayawe,umukumbi n'ubushyo,ahoUwitekaazahitamogushyiraizinaryeaho 3Ntuzaryehamwen'umugatiudasembuye;Uzaryeiminsi irindwiimigatiidasembuye,ndetsen'umugatiw'imibabaro; kukowavuyemugihugucyaEgiputawihuta,kugirango wibukeumunsiwaviriyemugihugucyaEgiputaiminsi yosey'ubuzimabwawe.
4Kandintamugatiuzasigaraubonananawekunkombe zawezoseiminsiirindwi;ekakandintakintunakimwe c'umubiriwatanzeigitambokumunsiwambere nimugoroba,ntikizogumaijororyosegushikamugitondo
5Ntushoboragutambirapasikamumaremboyaweayoari yoyoseUwitekaImanayaweiguha:
6ArikoahoUwitekaImanayaweizahitamogushyiraizina ryayo,nihouzatambiraPasikanimugoroba,izubarirenze, mugiheuzasohokeramuMisiri
7UzotsauryeahantuUwitekaImanayaweizahitamo, uzahindukiramugitondo,ujyemumahemayawe. Uzamaraiminsiitandatuuryeimigatiidasembuye,kandi kumunsiwakarindwiuzaberaiteranirory'UhorahoImana yawe,ntuzagireicyoukora.
9Uzakubaraibyumwerubirindwi:tangiraubare ibyumwerubirindwiuhereyeigiheutangiriyegushyira umuhoromubigori
10Uzakomezaumunsimukuruw'ibyumwerukuriUwiteka Imanayaweumusorow'igitambocyawecy'ubuntu,ibyo uzahaUwitekaImanayawenk'ukoUwitekaImanayawe yaguhayeumugisha:
11Kandiuzishimeimberey'UwitekaImanayawe,wowe n'umuhunguwawe,n'umukobwawawe,n'umujawawe, n'umujawawe,n'umulewiurimumaremboyawe, umunyamahanga,impfubyi,n'umupfakaziurimurimwe, ahantuUwitekaImanayaweyahisemogushyiraizinarye aho.
12KandiuzibukekowariimbatamuriEgiputa,kandi uzubahirizeayomategeko
13Uzizihizaiminsimikuruy'amahemaiminsiirindwi, nyumayokwegeranyamubigoribyawenadivayiyawe: 14Kandiuzishimiraibiroribyawe,wowen'umuhungu wawe,n'umukobwawawe,n'umujawawe,n'umujawawe, n'Abalewi,umunyamahanga,impfubyi,n'umupfakazibari mumaremboyawe
15UzakomezaiminsimikuruUhoraho,Imanayawe,aho Uwitekaazahitamo,kukoUwitekaImanayaweizaguha imigishamubyouzamurabyose,nomumirimoyaweyose, bityouzishimerwose.
16Inshuroeshatumumwaka,abagabobawebose bazagaragaraimberey'UwitekaImanayaweahoazahitamo; mumunsimukuruw'imigatiidasembuye,nomuminsi mikuruy'ibyumweru,nomuminsimikuruy'ihema:kandi ntibazagaragaraimberey'Uwitekaubusa:
17Umuntuweseazatangaukoashoboye,akurikije imigishay'UwitekaImanayaweyaguhaye
18Abacamanzan'abagaragubazakugiramumarembo yaweyoseUwitekaImanayaweiguhamumiryangoyawe yose,kandibazaciraabantuurubanzaruboneye
19Ntuzahinyureurubanza;Ntukubaheabantu,cyangwa ngoufateimpano,kukoimpanoihumaamaso abanyabwenge,kandiigorekaamagamboy'intungane 20Ibyobyoseuzabikurikizabyose,kugirangoubeho, uzaragwaigihuguUwitekaImanayaweyaguhaye.
21Ntuzaguteraigiticy'igitiicyoaricyocyosecyegereye igicanirocy'UwitekaImanayawe,icyouzakugira
22Ntuzagushirehoishushoiyoariyoyose;UwitekaImana yaweyanga
UMUTWEWA17
1NtugatambireUwitekaImanayaweikimasacyose, cyangwaintama,zifiteinenge,cyangwaikibicyose,kuko ariikiziraUwitekaImanayawe
2Nihagiramurimwebwe,mumaremboyaweUhoraho Imanayaweyaguhaye,umugabocyangwaumugore, wakozeibibiimberey'UwitekaImanayawe,mukurenga kumasezeranoye, 3Yagiyegukoreraizindimana,arazisenga,izuba,ukwezi, cyangwan'umwemungabozomuijuruntategetse; 4Kandibakubwire,urabyumvise,ubazaubigiranye umwete,dorekoariukuri,kandiniukuri,koayomahano akorerwamuriIsiraheli:
5Nonehouzaneuwomugabocyangwauwomugore wakozeicyokibikumaremboyawe,ndetsen'uwomugabo
Gutegekakwakabiri
cyangwauwomugore,kandiuzabateraamabuyekugeza bapfuye.
6Mukanwak'abatangabuhamyababiri,cyangwa abatangabuhamyabatatu,uwakwiriyegupfaazicwa;ariko kumunwaw'umuhamyaumwe,ntazicwa.
7Amabokoy'abatangabuhamyaazabanzakumwica, hanyumaamabokoy'abantuboseUzashyireikibimuri mwe.
8Nibahavutseikibazogikomeyekuriwewemuguca imanza,hagatiy'amarason'amaraso,hagatiyokwinginga nokwinginga,nohagatiyastrokenastroke,bibayeimpaka mumaremboyawe:nonehouzahaguruka,ujyaneahantu UwitekaImanayaweizahitamo;
9UzegereabatambyiAbalewi,n'umucamanzauzabamuri iyominsi,ubazebazakwerekaigihanocy'urubanza:
10Kandiuzabikoraukurikijeinteruro,ahoUwiteka azahitamobazakwerekakandiuzitegerezegukora ukurikijeibyobakumenyeshabyose:
11Ukurikijeinteruroy'amategekobazakwigisha,kandi ukurikijeurubanzabazakubwira,uzabikora:ntuzangakuva kugihanobazakwereka,iburyocyangwaibumoso
12Kandiumuntuuzakoraubwibone,kandintazatega amatwiumutambyiuhagararagukoreraimberey'Uwiteka Imanayawe,cyangwaumucamanza,kugirangouwo muntuapfe,kandiuzakurahoibibimuriIsiraheli.
13Abantubosebazumva,batinye,ntibazongera kwiyemera
14NugeramugihuguUwitekaImanayaweiguhaye, ukagitunga,ukagituramo,ukavugauti'Nzashyiraumwami hejuruyanjye,kimwen'amahangayosearihafiyanjye; 15Uzamushiremubwengeubwoaribwobwose uzamugireumwamikuriwewe,uwoUwitekaImanayawe izatoranya:uzashyireumwamimuribenewanyu,kugira ngoudashyirahoumunyamahangakuriwewe,atari umuvandimwewawe
16Arikontazigwizahoamafarashi,cyangwangoatume abantubasubiramuMisiri,kugirangoagwizeamafarashi: nk'ukoUwitekayakubwiyeati:"Ntuzongerakugaruka ukundi"
17Ntazagwizaabagorekuriwe,kugirangoumutimawe udahindukira,kandintazigwizacyaneifezan'izahabu 18Igiheazabayicayekuntebey'ubwamibw'ubwamibwe, azamwandikirakopiy'iritegekomugitabocyanditswe imberey'abatambyiAbalewi:
19Kandibizabananawe,kandiazabisomeraiminsiyose y'ubuzimabwe,kugirangoyigegutinyaUwitekaImanaye, kubahirizaamagamboyosey'iritegekon'ayamategeko, kugirangoabikore:
20Kugirangoumutimaweutazamurwahejuruya barumunabe,kandingontahindukirekuitegeko,iburyo, cyangwaibumoso:kugirangoarambeiminsiyemubwami bwe,wen'abanabe,hagatiyaIsiraheli.
UMUTWEWA18
1AbaherezabitamboAbalewin'umuryangowose w'Abalewi,ntibazagiraumugabanecyangwaumuragemuri Isiraheli:bazaryaamaturoy'Uwitekayatanzwen'umuriro n'umuragewe
2Niyompamvubatazagiraumuragemuribenewabo: Uhorahoniumuragewabonk'ukoyababwiye
3Kandiibyobizabaumutambyiukomokamubantu,ku batambaigitambo,cyabainkacyangwaintama;Bazaha padiriigitugu,imisayayombi,namaw
4Imbutozambere,n'ibigoribyawe,vinoyawe,n'amavuta yawe,n'ubwamberebw'ubwoyabw'intamazawe,uzamuha.
5KukoUwitekaImanayaweyamutoyemumiryangoyawe yose,kugirangoahagararemuizinary'Uwiteka,we n'abahungubeubuziraherezo.
6NibakandiUmulewiavuyemumaremboyaweyose muriIsiraheliyose,ahoyariatuye,akazaafiteibyifuzobye byoseahoUwitekaazahitamo
7Hanyumaazakoreramuizinary'UwitekaImanaye, nk'ukoabavandimwebeboseb'Abalewibakora,bahagaze imberey'Uwiteka
8Bazagiraibyokurya,iruhanderw'igurishary'umutungo we.
9NugeramugihuguUwitekaImanayaweiguhaye,ntuziga gukoranyumay'amahanoy'ayomahanga
10Ntihazabonekamurimweutumaumuhunguwe cyangwaumukobwaweanyuramumuriro,cyangwa ukoreshakuraguza,cyangwaindorereziy'ibihe,cyangwa umurozi,cyangwaumurozi,
11Cyangwaigikundiro,cyangwaumujyanamaufite imyukaimenyerewe,cyangwaumupfumu,cyangwa umukunzi.
12EregaabakoraibyobyoseniikizirakuriUhoraho,kandi kuberaayomahanoUwitekaImanayaweibirukanaimbere yawe.
13Uzabeintunganen'UwitekaImanayawe
14Eregaayomahangauzabaufite,yumviye abakurikiranirahafiibihen'abapfumu,arikowewe, UwitekaImanayawentiyakubabaje
15UwitekaImanayaweizaguhagururiraumuhanuzihagati yawe,n'abavandimwebawe,nkanjye;Muzamwumva.
16UkurikijeibyowifuzagaUwitekaImanayaweiHorebu kumunsiw'iteraniro,ukavugauti'Ntukongerekumvaijwi ry'UwitekaImanayanjye,kandisinzongerakubonauyu muriroukomeye,kugirangontazapfa
17Uhorahoarambwiraati'Bavuzenezaibyobavuze
18Nzabahagurutsaumuhanuzimuribenewabo,nkawe, nzashyiraamagamboyanjyemukanwaAzababwiraibyo nzamutegekabyose
19Kandiumuntuweseutazumviraamagamboyanjye azavugamuizinaryanjye,nzabimusaba
20Arikoumuhanuzi,uzibwirakoavugaijambomuizina ryanjye,ntamutegetsekuvuga,cyangwauzavugamuizina ry'izindimana,ndetsen'uwomuhanuziazapfa
21Nibauvuzemumutimawawe,Tumenyaduteijambo Uwitekaatavuze?
22Iyoumuhanuziavugiyemuizinary'Uwiteka,nibaibyo bidakurikijwe,cyangwangobibeho,icyonicyoUwiteka atavuze,arikoumuhanuziyabivuzeabibwiraati: Ntuzamutinye
UMUTWEWA19
1IyoUwitekaImanayaweimazegutsembaamahanga, igihugucyayoUwitekaImanayaweiguha,ukabasimbura, ukabautuyemumigiyabonomungozabo; 2Uzagutandukanyaimigiitatuhagatiyawemugihugu cyawe,UwitekaImanayaweiguhangouyigarurire
3Uzagutegureinzira,ugabanyeinkombez'igihugucyawe, UwitekaImanayaweiguhaumuragemoibicebitatu, kugirangoumwicanyiweseahungireyo
4Kandiibyonikobimezekumwicanyiuzahungirayo, kugirangoabeho:Umuntuwesewisheumuturanyiwe atabizi,uwoyanzemubihebyashize;
5Nkahoumuntuyinjiyemuishyambahamwenamugenzi wegutemainkwi,ukubokokwekuzanainkoniishoka kugirangoatemyeigiti,mazeumutweuranyererauvakuri helve,ucanaumuturanyiwe,arapfa;Azahungiramuri umwemuriiyomigi,ature:
6Kugirangouwihoreraw'amarasoakurikiraneumwicanyi, mugiheumutimaweushyushye,ukamurenga,kukoinzira arindende,ukamwica;mugiheatariakwiriyegupfa, kuberakoyamwangagaatarikera
7Nicyogitumyengutegekanti:'Uzagutandukanyaimigi itatu
8NibaUwitekaImanayaweyaguyeinkombezawe,nk'uko yarahiyebasogokuruza,ikaguhaigihugucyose yasezeranijeguhabasogokuruza
9Nibaukurikizaayamategekoyosekugirango uyakurikize,ndagutegetseuyumunsi,gukundaUwiteka Imanayawe,kandiugenderemunzirazayo;hanyuma uzongerehoindimigiitatukuriwewe,kuruhanderwibi bitatu:
10Ayomarasoy'inzirakarenganentamenekemugihugu cyawe,UwitekaImanayaweiguhaumurage,bityoamaraso akakubaho.
11Arikonihagiraumuntuwangamugenziwe,akaryama amutegereje,akamuhagurukira,akamukubitakugeza apfuye,ahungiramuriumwemuriiyomigi:
12Hanyumaabakurub'umugiwebazoherezabamuzane aho,bamushyikirizeikiganzacy'umuhoraw'amaraso, kugirangoapfe.
13Ijishoryawentirizamugiriraimpuhwe,ariko uzahanagurehoicyahacy'amarasoy'inzirakarenganemuri Isiraheli,kugirangobigendeneza.
14Ntuzakurehoikirangantegocy'umuturanyiwawe,ibyo bakababarabishyizemumuragewawe,ibyouzabigwamu gihuguUwitekaImanayaweyaguhayengouyigarurire.
15Umutangabuhamyaumwentashoboraguhagurukira umuntukubw'icyahaicyoaricyocyose,cyangwaku cyahaicyoaricyocyose,mucyahaicyoaricyocyose yacumuye:kumunwaw'abatangabuhamyababiri,cyangwa kumunwaw'abatangabuhamyabatatu,icyokibazo kizashyirwaho.
16Nibaumutangabuhamyaw'ikinyomayahagurukiye umuntuuwoariwewesekugirangoamushinjeibibi; 17Hanyuma,abobagabobombihagatiyabo,bazahagarara imberey'Uwiteka,imberey'abatambyin'abacamanza, bazabamuriiyominsi
18Abacamanzabazakoraipererezabashishikaye:kandi, nibaumutangabuhamyaariumutangabuhamyaw'ikinyoma, kandiakabayarashinjagamurumunaweibinyoma; 19Nonehouzamugirirenk'ukoyariyatekerejekugirira umuvandimwewe,bityouzakureikibimurimwe
20Abasigayebazumva,batinye,kandintibazongera gukoraikibink'icyomurimwe
21Kandiijishoryawentirizigiriraimpuhwe;ariko ubuzimabuzajyamubuzima,ijishoryijisho,iryinyoryinyo, ukubokokubiganza,ikirengekubirenge
UMUTWEWA20
1Iyougiyekurwanan'abanzibawe,ukabonaamafarasi, amagare,n'abantukukurusha,ntubatinye,kukoUwiteka Imanayaweirikumwenawe,yagukuyemugihugucya Egiputa
2Kandinimugerahafiy'urugamba,umutambyiazegera avuganan'abantu, 3Bababwirebati:'Umva,Isiraheli,wegereyeuyumunsi kugirangourwanen'abanzibawe:ntimugacikeintege, ntimutinye,kandintimugahindaumushyitsi,kandi ntimugireubwobakuberabo;
4KukoUwitekaImanayaweariweujyananawe,kugira ngoarwanireabanzibawe,agukize
5Abatwarebazavugananarubandabati:“Nindemuntu wubatseinzunshya,arikoakabaatayiyeguriye?reka agendeasubireiwe,kugirangoatazapfakurugamba,undi mugaboakabitangira
6Kandinindemuntuwateyeuruzabibu,akabaatarurya? rekanaweasubireiwe,kugirangoatazapfakurugamba, undimuntuakarya
7Kandiniuwuhemugabowasezeranyeumugore,ariko akabaatamujyanye?Murekeasubireiwe,kugirango atazapfakurugamba,undimugaboakamujyana
8Abatwarebazongerakubwirarubanda,barabazabati'Ni ndemuntuuhariufiteubwobakandiufiteubwoba?Mureke asubireiwe,kugirangoabavandimwebebadacogora kimwen'umutimawe.
9Abatwarenibarangizakuvugananarubanda,bazagira abatwareb'ingabokugirangobayoborerubanda
10Iyougezehafiy'umujyiwokuwurwanya,uzabwire amahoro
11Kandinibisubizaigisubizocyamahoro,bikugururire, nibwoabantubosebasangamobazakuberaimigezi,kandi bazagukorera
12Nibaitazagiranaamahoronawe,arikoikakurwanya,ni bwouzagota:
13UwitekaImanayaweniyayishyikirizamumabokoyawe, uzakubitaabagabobayoboseinkota
14Arikoabagore,abanabato,amatungo,n'ibirimumujyi byose,ndetsen'iminyagoyabyobyose,uzabijyaneUzarya iminyagoy'abanzibawe,UhorahoImanayaweyaguhaye 15Ukorereroimijyiyoseirikureyawe,itariiy'imijyi y'amahanga
16Arikomumigiy'ababantu,UwitekaImanayaweiguha umurage,ntuzakizamuzimaikintucyosegihumeka: 17Arikouzabatsembarwose;niukuvugaAbaheti, n'Abamori,Abanyakanani,n'AbanyaPerizite,Abahivi n'Abayebusi;nk'ukoUhorahoImanayaweyagutegetse: 18Kobakwigishakudakoranyumay'amahanoyaboyose, ibyobakoreyeimanazabo;Ukwiyererogucumura UwitekaImanayawe.
19Iyouzagotaumujyiigihekirekire,mukurwananawo kugirangoufate,ntuzarimbureibitibyacyoubahatira ishoka,kukoushoborakubirya,kandintuzabicishe(kuko igiticyomumurimaariubuzimabw'umuntu)kugirango ubakoreshemukugota: 20Gusaibitiuzikoatariibitibyinyama,uzabisenya ukabitema;kandiuzubakainkikez'umujyiurwananawe, kugezaigiheuzatsindirwa.
UMUTWEWA21
1NibaumuntuabonetseyiciwemugihuguUwitekaImana yaweyaguhayengouyigarurire,aryamyemugasozi,kandi ntihazamenyekanauwamwishe:
2Abakurubawen'abacamanzabawebazasohoka,bapime imigiikikijeuwiciwe:
3Kandiumujyiuzabauriiruhanderw'uwiciwe,ndetse n'abakurub'uwomujyibazafatainyanaitarakozwe, itarashushanyijemungogo;
4Abakurub'uwomujyibazamanurainyanamukibaya kitarimoamatwicyangwangokibe,kandibazakubitaijosi ry'inkaahomukibaya:
5AbaherezabitamboabahungubaLewibazegera;kuribo UwitekaImanayaweyahisemokumukorera,noguha umugishamuizinary'Uwiteka;n'ijamboryabo,impaka zosen'inkonizosebizaburanishwa:
6Abakurubosebomuriuwomujyi,iruhanderw'umuntu wishwe,bazakarabaintokikunyanayaciwemukibaya:
7Bazasubizabati:"Amabokoyacuntabwoyamennyeaya maraso,ntan'amasoyacuyabibonye"
8Uwiteka,ugirireimbabaziubwokobwawebwaIsiraheli, uwowacunguye,kandintukamennyeamaraso y'inzirakarenganeubwokobwawebwaIsiraheliAmaraso azabababarirwa.
9Ubworero,uzakurehoicyahacy'amaraso y'inzirakarenganemurimwe,igiheuzakoraibikwiriye imberey'Uwiteka.
10Iyougiyekurwanan'abanzibawe,kandiUwitekaImana yaweyabashyizemumabokoyawe,ubajyanamubunyage, 11Kandiubonemubanyagwaumugoremwiza,kandi umwifuriza,kowamugiriraumugorewawe;
12Uzamuzaneiwemunzuyawe;azogosheshaumusatsi, yitegureimisumari.
13Amwambureumwambarow'uburetwa,agumemunzu yawe,aborozesenanyinaukwezikose,hanyuma uzamwinjiremo,ubeumugabowe,azakuberaumugore.
14Kandibizaba,nibautamwishimiye,uzamurekeajyane ahoashaka;arikontuzamugurishanagatoamafaranga, ntuzamugurishaibicuruzwa,kukowamwicishijebugufi.
15Nibaumugaboafiteabagorebabiri,umweakundwa, undiakangwa,bakamubyariraabana,abakundwa n'abangwa;kandinibaumuhunguw'imfuraariuwe wanzwe:
16Ubwonibwoazabayarahinduyeabahungube kuzunguraibyoafite,kugirangoatazagiraumuhungu w'imfurayakundagaimberey'umuhunguwangwa,akaba ariimfura:
17Arikoazemeraumuhunguwangwakumfura,amuha umugabanewikubyekabirimubyoatunzebyose,kukoari intangiriroyimbaragaze;uburenganzirabw'imfuraniibye
18Nibaumuntuafiteumuhunguwinangiyekandi wigometse,utazumviraijwiryase,cyangwaijwiryanyina, kandikonibamarakumuhana,atazabategaamatwi:
19Nonehosenanyinabazamufata,bamusohorekubasaza bomumujyiwe,nokuirembory'ahantuhe
20Bazabwiraabakurub'umugiwebati'Uyumwanawacu niintagondwakandiyigometse,ntazumviraijwiryacu;ni umunyamururumba,n'umusinzi
21Abantubosebomumujyiwebazamuteraamabuye kugirangoapfe,bityouzakureikibimurimweAbisirayeli bosebazumvakandibafiteubwoba
22Kandinihagiraumuntuukoraicyahagikwiriyegupfa, akicwa,ukamumanikakugiti: 23Umubiriwentuzararakugiti,arikouzashyingurwauwo ariweweseuwomunsi.(kukouwamanitsweabaavumwe n'Imana;)kugirangoigihugucyawekidahumanye, UwitekaImanayaweiguhaumurage
UMUTWEWA22
1Ntuzabonainkayamurumunawawecyangwaintamaze zayobye,kandiubihishemuribo,ukobyagendakose uzongerakubizaniramurumunawawe
2Kandinibaumuvandimwewaweatakwegereye,cyangwa nibautamuzi,uzabizanemurugorwawe,kandibizabana nawekugezaigiheumuvandimwewaweazabishakira, ukongeraukamugarura.
3Muriubwoburyo,uzakoran'indogobeye;Ukorerero imyambaroye;hamwenibintubyosebyatakayebya murumunawawe,ibyoyabuze,kandiwabibonye,nawe uzabikora,ntushoborakwihisha
4Ntuzabonaindogobeyamurumunawawecyangwainka yeigwamunzira,kandiwihishemuribo:rwose uzamufashakongerakubazamura
5Umugorentashoborakwambaraibyerekeyeumugabo, ntan'umugaboyambaraumwambarow'umugore,kuko ibyobyoseariamahanokuriUwitekaImanayawe
6Nibaicyaricy'inyonigifiteamahirweyokubaimbere yawemunziraigitiicyoaricyocyose,cyangwahasi, cyabaarigito,cyangwaamagi,n'urugomerorwicayeku rubuto,cyangwakumagi,ntuzajyanaurugomerohamwe n'abana:
7Arikouzarekeubwengeubwoaribwobwoseureke urugomerorugende,ujyaneabatokuriwewe;kugirango bibebyizakuriwewe,kandiuzongereiminsiyawe.
8Iyowubatseinzunshya,uzakoraurugambarwohejuru y'inzuyawe,kugirangoutazanaamarasokunzuyawe, nihagiraumuntuugwaaho.
9Ntuzabibeuruzabiburwawen'imbutozitandukanye: kugirangoimbutoz'urubutorwawewabibyen'imbuto z'imizabibuyawezihumanye.
10Ntugahingehamwen'inkan'indogobe
11Ntukambareumwendautandukanye,nk'ubwoya bw'ubwoyan'ubwoya.
12Uzagukoreraimpandeenyez'imyambarireyawe,aho wihishe
13Umuntuweseafataumugore,akamusanga,akamwanga, 14Kandiutangeibihebyokumutuka,umuzanireizinaribi, mazeuvugenti'Nafasheuyumugore,ngezeahoari, nsangaatariumuja:
15Nonehosew'uwomukobwananyinabazajyana abakuzeb'umujyikuirembo,bazaneibimenyetso by'ubusugibw'umukobwa.
16Sew'umukobwaazabwiraabakuruati:"Namuhaye umukobwawanjyeuyumugabo,aramwanga"
17Dorekoyagiyeamuhaamagamboyokuvugaati: 'Sinabonyeumukobwawaweumuja;kandinyamaraibi nibimenyetsobyubusugibwumukobwawanjye. Bazakwirakwizaumwendaimberey'abakurub'umujyi 18Abakurub'uwomujyibazajyanauwomuntubamuhane; 19Bazamuhambiramurishekeliijanaz'ifeza,babahase w'umukobwa,kukoyazanyeizinaribikuisugiyaIsiraheli,
Gutegekakwakabiri
kandiazabaumugorewe;ntashoborakumwirukanaiminsi yeyose.
20Arikonibaikikintuariukuri,kandiibimenyetso by'ubusugintibibonekekumukobwa:
21Bazasohokanan'umukobwakumuryangow'inzuyase, mazeabantubomumujyiwebazamuteraamabuyeapfa, kukoyakozeubupfapfamuriIsiraheli,kugirangoakore indayamunzuyase,bityouzakureikibimurimwe.
22Nusangaumugaboaryamanyen'umugorewashakanye n'umugabo,bombibapfabombi,umugabowariaryamanye n'umugore,ndetsen'umugore,bityouzakureikibimuri Isiraheli
23Nibaumukobwaw'isugiyasezeranijwen'umugabo, umugaboakamusangamumujyi,akaryamananawe;
24Ubworeromuzabavanabombikuirembory'uwomujyi, kandimuzabateraamabuyebapfa.umukobwa,kukoatarize, arimumujyi;Umugabo,kukoyicishijebugufimuka mugenziwe,bityouzakureikibimurimwe
25Arikonihagiraumuntuubonaumukobwawasezeranye mugasozi,umugaboakamuhatira,akaryamananawe, nonehoumugaboaryamanyenaweazapfa:
26Arikontacyouzakoreraumukobwa.ntamukobwanta cyahagikwiyegupfa,kukonk'igiheumuntuyahagurukiye kurwanyamugenziweakamwica,nikobimezenokuriiki kibazo:
27Kukoyamusanzemugasozi,umukobwawasezeranye ararira,ntan'umwewamukiza
28Nibaumugaboabonyeumukobwaw'isugi utarasezeranye,akamufata,akaryamananawe,bakaboneka; 29Umugaboaryamanyenaweazahasew'umukobwa shekelimirongoitanuy'ifeza,amubereumugore.kuko yamwicishijebugufi,ntashoborakumwirukanaiminsiye yose
30Umugabontashoboragufataumugorewase,cyangwa ngoavumbureumwendawase
UMUTWEWA23
1Umuntuwakomerekejwen'amabuye,cyangwauwaciwe n'umunyamuryangowewihariye,ntashoborakwinjiramu itorerory'Uwiteka
2Umupfayongontashoborakwinjiramuitorerory'Uwiteka; ndetsenomugisekurucyecyacumi,ntazinjiramuitorero ry'Uwiteka
3AbamonicyangwaAbanyamowabuntibashobora kwinjiramuitorerory'Uhoraho;Ntibazinjiramuitorero ry'Uhorahoubuziraherezo:
4Kuberakomutaguhuyenumugatin'amazimunzira,ubwo mwavagamuriEgiputa;kandikuberakobaguhayeakazi, BalamumweneBeoriwaPetoriwaMezopotamiya,ngo agutuke
5NyamaraUwitekaImanayawentiyumvaBalamu;ariko UwitekaImanayaweyaguhinduyeumuvumo,kuko UwitekaImanayaweyagukunze
6Ntuzashakeamahoroyabocyangwaiterambereryabo iminsiyaweyoseubuziraherezo
7NtukangeumunyaEdomu;kukoariumuvandimwewawe: ntukangeUmunyamisiri;kukowariumunyamahangamu gihugucye
8Abanabababyayebazinjiramuitorerory'Uwitekamu gisekurucyabocyagatatu
9Igiheingabozagiyekurwanyaabanzibawe,ikurinde ibintubibibyose.
10Nibamurimwehariumuntuudafiteisukukubera umwandawamucishijenijoro,nibwoazajyamumahanga avuyemunkambi,ntazinjiramunkambi:
11Bugorobye,nimugorobaniyogeshaamazi,izubarirenze, azongerakwinjiramunkambi
12Uzagiraumwanyakandiudafiteingando,ahouzajya hanze:
13Kandiuzagiraintokikuntwaroyawe;kandibizaba, igiheuzabaworohejemumahanga,uzacukuramo, hanyumausubireinyumautwikireibivamuriwewe:
14KukoUwitekaImanayaweigendagendamungando yawe,kugirangoigukize,kandiitangeabanzibaweimbere yaweNiyompamvuinkambiyaweizabaiyera,kugira ngoitabonaikintugihumanyemuriwowe,ngo ikuhindukire
15Ntuzashyikirizeshebujaumugaraguwacitsekuri shebuja:
16Azabananawe,ndetsenomurimwe,ahoazahitamomu iremboryanyu,ahorimukundacyane,ntuzamurenganya
17Ntandayay'abakobwabaIsiraheliizabaho,cyangwa sodomuy'abanabaIsiraheli
18Ntuzazanemunzuy'UwitekaImanayaweindaya y'indaya,cyangwaigicirocy'imbwa,ngoniindaya,kuko ibyoariamahanokuriUhorahoImanayawe
19Ntukagurizeumuvandimwewaweinyungu;inyungu y'amafaranga,inyunguy'ibiryo,inyungukukintuicyoari cyocyosecyatijwekunyungu:
20Ushoborakugurizaumunyamahanga;arikontukagurize umuvandimwewawe,kugirangoUwitekaImanayawe iguheimigishamubyoutunzebyosemugihuguugiye kugituramo
21IyouzasezeranaUwitekaImanayawe,ntuzatinda kuyishyura,kukoUwitekaImanayaweizagusabarwose kandibyabaariicyahamuriwewe
22Arikonirindakurahira,ntacyahakizabamuriwewe.
23Ibivamuminwayaweuzabigumanekandiubikore; ndetsen'amaturoatabishaka,nkukowasezeranijeUwiteka Imanayawe,ibyowasezeranijeakanwakawe.
24Iyowinjiyemuruzabiburwamugenziwawe,noneho ushoborakuryainzabibuzuzuyeukowishakiye;ariko ntuzashyireikintunakimwemucyombocyawe.
25Iyougezemubigoribihagazebyamugenziwawe, nonehoushoboragukuramoamatwiukubokokwawe;ariko ntuzimureumuhoromubigoribyamugenziwaweuhagaze.
UMUTWEWA24
1Umugaboamazegufataumugore,akamurongora, bikamuberabyiza,kukoyamusanzehoumwanda,noneho amwandikirefagitirey'ubutane,amuhemuntoki, amwirukanemunzuye
2Iyoasohotsemunzuye,ashoborakujyakubaumugore w'undimugabo
3Nibaumugabowanyumaamwanze,akamwandikira fagitirey'ubutane,akayimuhamuntoki,akamwirukanamu nzuye;cyangwanibaumugabowanyumaapfuye, byamujyanyekubaumugorewe;
4Umugabowewahozeariwewamwirukanye,ntashobora kongerakumutwarangoamubereumugore,nyumayuko yanduye;kukoibyoariamahanoimberey'Uwiteka,kandi
Gutegekakwakabiri
ntuzatezeigihuguicyaha,UwitekaImanayaweyaguhaye umurage.
5Umugaboamazegushakaumugoremushya,ntazajyaku rugamba,kandintan'umweazaryozwaumurimouwoari wowose,arikoazabaafiteumudendezomurugoumwaka umwe,kandiazanezezaumugorewe
6Ntamuntuushoboragufataurushunduracyangwaibuye ryohejurukugirangoasezeranye,kukoyambuyeubuzima bw'umuntu
7Nihagiraumuntuwibaumuvandimwewewomu Bisirayeli,akamucuruza,cyangwaakamugurisha;icyogihe umujuraazapfa;kandiuzashireikibimurimwebwe
8Witondereicyorezocy'ibibembe,witegerezeubigiranye umwete,kandiukoreibyoabatambyib'Abalewi bazakwigishabyose,nk'ukonabitegetse,niko muzabitegereza.
9WibukeibyoUwitekaImanayaweyakoreyeMiriyamu munzira,nyumayukouvamuMisiri
10Iyougurijeumuvandimwewaweikintuicyoaricyo cyose,ntuzinjiramunzuyengouzaneingwate
11Uzahagararemumahanga,kandiumuntuuzaguriza azakuzaniraingwatemumahanga.
12Kandinibauwomugaboariumukene,ntusinzire umuhigowe:
13Ibyoaribyobyose,uzongerakumuhaumuhigoizuba rirenze,kugirangoasinziremumyambaroye,aguhe umugisha,kandibizakuberaubutaberaimberey'Uwiteka Imanayawe.
14Ntugakandamizeumugaraguwahaweakaziukennye kandiukennye,yabauw'abavandimwebawe,cyangwa abanyamahangabarimugihugucyawemumaremboyawe: 15Kumunsiwe,uzamuhaumushaharawe,kandiizuba ntirizarengakukoariumukene,akayishyirahoumutimawe, kugirangoatakuririraUwiteka,bikakuberaicyaha.
16Basontibashoborakwicwakubana,ekakandiabana ntibokwicirwabase:umuntuweseazokwicwakubera icahaciwe.
17Ntuzagorekeurubanzarw'umunyamahanga,cyangwa urw'impfubyi;ekakandintugafateumwambaro w'umupfakazi.
18ArikouzibukekowariimbatamuriEgiputa,kandi UwitekaImanayaweyagucunguyeaho,ndagutegetse gukoraikikintu.
19Iyougabanijeumusarurowawemumurimawawe, ukabawibagiweigitimumurima,ntuzongeregusubira kukizana:kizabaicy'umunyamahanga,icy'impfubyi n'umupfakazi,kugirangoUwitekaImanayaweiguhe umugishamumirimoyosey'amabokoyawe.
20Iyoukubiseigiticyawecy'umwelayo,ntuzongera kurengakumashami:bizaberaumunyamahanga,impfubyi, n'umupfakazi
21Iyoukusanyijeinzabibuz'uruzabiburwawe, ntuzarusarurenyuma:ruzaberaumunyamahanga,impfubyi, n'umupfakazi
22KandiuzibukekowariimbatamugihugucyaEgiputa, nicyogitumyengutegekagukoraikikintu
UMUTWEWA25
1Nibahariimpakahagatiy'abantu,bakazagucaurubanza, kugirangoabacamanzababacireurubanza;nibwo bazatsindishirizaabakiranutsi,kandibazamaganeababi
2Kandinibaumuntumubiakwiriyegukubitwa, umucamanzaazamuterakuryama,nogukubitwaimbereye, akurikijeamakosaye,kumubarerunaka
3Imirongomirongoineirashoborakumuha,kandintirenze: kugirango,nibaarenze,akamukubitahejuruy’imigozi myinshi,murumunawaweakakuberamubi
4Ntuzacecekesheikimasaigiheakandagiraibigori
5Nibaabavandimwebabana,umwemuriboagapfa, akagiraumwana,umugorew'abapfuyentazashyingiranwa n'undimuntuutazi:murumunaw'umugaboweazamusanga, amujyanekumugore,kandiasohozeinshinganoza murumunaw'umugabo
6Kandiimfurayabyayeizasimburaizinaryamurumuna wewapfuye,kugirangoizinaryeritazavamuriIsiraheli
7Nibakandiumugaboadashakakujyanaumugorewa murumunawe,rekaumugorewamurumunaweazamuke agezekuiremboaganakubasaza,mazeavugeati 'Umuvandimwew'umugabowanjyeyanzeguha umuvandimweweizinamuriIsiraheli,ntazakora inshinganozamurumunaw'umugabowanjye
8Abakurub'umugiwebazamuhamagara,bavuganenawe, aramutseahagararanye,akavugaati'Sinshakakumujyana; 9Umugorewamurumunaweazazaahoariimbere y'abakuru,mazeakureinkwetomubirenge,amucira amacandwemumaso,aramusubizaati:'Nikobizakorerwa uwomuntuutazubakainzuyamurumunawe
10KandiizinaryerizitwaIsiraheli,Inzuy'umuntu wambayeinkweto.
11Iyoabagabobaharaniyehamwe,kandiumugore w'umwearegerakugirangoakureumugabowemukuboko k'uwamukubise,aramburaukuboko,amufatan'amabanga: 12Nonehouzamucaikiganza,ijishoryawentirizamugirira impuhwe
13Ntuzagiremumufukawaweuburemerebutandukanye, bunininabuto
14Ntuzagireinzuyaweingerozinyuranye,nininininini 15Arikouzagirauburemerebutunganyekandibutabera, uzagiraigipimocyuzuyekandigikwiyekugirangoiminsi yaweirambemugihuguUwitekaImanayaweyaguhaye 16Kukoabakoraibintunk'ibyo,n'abakoraibidakwiye,ari ikizirakuriUhorahoImanayawe
17WibukeibyoAmalekiyagukoreyemunzira,igihe wavagamuMisiri;
18Ukuntuyahuyenawemunzira,agakubitainyumayawe, ndetsen'integenkezoseziriinyumayawe,igihewari unaniwekandiunaniwe;kandintiyatinyagaImana.
19Nicyogitumye,UwitekaImanayaweiguhaye ikiruhukokubanzibawebosebagukikije,mugihugu UwitekaImanayaweyaguhayeumuragewokugitunga, uzahanagurakwibukaAmalekimunsiy'ijuru; Ntuzibagirwe
UMUTWEWA26
1KandiuzabawinjiyemugihuguUwitekaImanayawe yaguhayeumurage,ukagitunga,ukagituramo 2Kugirangoufateiyamberemumbutozosezokuisi, uzazanamugihugucyaweUwitekaImanayaweiguhe, uzishyiremugitebo,ujyeahoUwitekaImanayawe izahitamogushyiraizinaryayoaho.
3Uzajyekwapadiriuzabamuriiyominsi,umubwirenti: UyumunsimbwiraUwitekaImanayawe,konajemu gihuguUwitekayarahiyebasogokuruzangoaduhe 4Umutambyiakuraigitebomukubokokwawe,agishyire imberey'urutambirorw'UwitekaImanayawe.
5Uzavugireimberey'UwitekaImanayawe,Umusiriya witeguyekurimbukanidata,nukoamanukamuMisiri, ahaturahamwenabake,ahaturaishyangarikomeye, rikomeye,rifiteabantubenshi:
6Abanyamisiriibibibaratwinginga,baratubabaza, badushirahouburetwabukomeye:
7IgihetwatakambiragaUwitekaImanayabasogokuruza, Uwitekayumviseijwiryacu,yitegerezaimibabaroyacu, imirimoyacu,n'agahatokacu:
8UhorahoatuvanamuriEgiputaakoreshejeukuboko gukomeye,n'ukubokokurambuye,n'ubwobabwinshi, n'ibimenyetson'ibitangaza:
9Yatuzanyeahahantu,aduhaikigihugu,ndetsen'igihugu gitembaamatan'ubuki.
10Nonehodorenazanyeimbutozomugihugu,Uwiteka wampayeUzabishyireimberey'UwitekaImanayawe, usengeimberey'UwitekaImanayawe:
11KandiuzishimiraibyizabyoseUwitekaImanayawe yaguhaye,n'inzuyawe,wowen'Abalewi, n'umunyamahangaurimurimwe.
12Iyourangijeicyacumi,icyacumicyawecyongereye umwakawagatatu,ariwomwakaw'icumi,ukagiha Abalewi,umunyamahanga,impfubyi,n'umupfakazi,kugira ngobaryemumaremboyawe,bakuzure;
13Nonehouzabwireimberey'UwitekaImanayawe, 'Nakuyeibintubyeramunzuyanjye,kandinabihaye Umulewi,n'umunyamahanga,impfubyi,n'umupfakazi, nk'ukoamategekoyaweyosewabimbwiye,sinigeze ndengakumategekoyawe.
14Sinigezendyamucyunamocyanjye,kandisinakuyeho ikintucyosengokibeikintucyosegihumanye,cyangwa ngompabweabapfuye,arikonumviseijwiry'Uwiteka Imanayanjye,kandinkoraibyowategetsebyose
15Rebahasiahoutuye,uvamuijuru,kandiuheumugisha ubwokobwawebwaIsiraheli,n'igihuguwaduhaye,nk'uko wabirahiyebasogokuruza,igihugugitembaamatan'ubuki 16Uyumunsi,UwitekaImanayaweyagutegetsegukora ayamategekonogucaimanza:uzayubahirizekandi uyakoren'umutimawawewosen'ubugingobwawebwose 17UyumunsiwahamagariyeUwitekakubaImanayawe, nokugenderamunzirazayo,nogukurikizaamategekoye, amategekoye,n'imanzazayo,nokumviraijwirye: 18UyumunsiUwitekayaguhamagariyekubaubwokobwe bwihariye,nk'ukoyabikubwiye,kandikougomba kubahirizaamategekoyeyose
19Kandiagushyirahejuruy'amahangayoseyaremye,mu guhimbaza,muizina,nomucyubahiro;Kugirangoube ubwokobwerakuriUwitekaImanayawenk'ukoyabivuze
UMUTWEWA27
1Mosearikumwen'abakurub'Abisirayeli,ategekaabantu ati:'Kurikizaamategekoyosengutegetseuyumunsi
2KandikumunsiuzambukaYorodaniukajyamugihugu UwitekaImanayaweiguhaye,uzagushirahoamabuye manini,uyashyiremumajwi:
3Uzabandikirehoamagamboyosey'iritegeko,igiheuzaba urenze,kugirangowinjiremugihuguUwitekaImanayawe iguhaye,igihugugitembaamatan'ubuki;nk'ukoUhoraho Imanayabasogokuruzayagusezeranije.
4NicyogitumauzambukahakuryayaYorodani,nibwo uzashyirahoayamabuyengutegetseuyumunsi,kumusozi waEbali,uzayashyirehoumubyimba
5KandiuzubakeigicaniroUwitekaImanayawe,igicaniro cy'amabuye,ntuzabateruraigikoreshocy'icyuma
6Uzubakaigicanirocy'UwitekaImanayaweamabuye yose,kandiuzayitambireUwitekaImanayaweibitambo byoswa
7Kandiuzatambireamaturoy'amahoro,uryeyo,wishimire UwitekaImanayawe
8Kandiuzandikakumabuyeamagamboyosey'iritegeko neza.
9Mosen'abaherezabitamboAbalewibabwiraIsirayeliyose, baravugabati:'Witondere,umva,Isiraheli!uyumunsi ubayeubwokobwUwitekaImanayawe.
10Uzumvireijwiry'UwitekaImanayawe,ukurikize amategekoyen'amategekoye,ibyongutegetseuyumunsi 11UwomunsiMoseategekaabantuati:
12AbazahagararakumusoziwaGerizimukugirangobahe umugishaabantu,nimugerakuriYorodani;Simeyoni,Lewi, Yuda,Isakari,YozefunaBenyamini:
13KandiabobazahagararakumusoziwaEbalikugirango bavume;Rubeni,GadinaAsheri,naZebuluni,Dan,na Nafutali.
14Abalewibazavuga,babwiraAbayisrahelibosen'ijwi rirenga,
15Havumweumuntuukoraigishushoicyoaricyocyose cyashushanyijehocyangwagishongeshejwe,ikizira Uwiteka,umurimow'amabokoy'umukorikori,ukagishyira ahantuhihishe.Abantubosebazasubizabati:Amen.
16Havumweuwashizehoumucyonasecyangwanyina Abantubosebazavugabati:Amen
Havumweuwakuyehoikirangaumuturanyiwe.Abantu bosebazavugabati:Amen
18HahirwauhinduraimpumyikuzereramunziraAbantu bosebazavugabati:Amen.
19Havumweuwagoretseurubanzarw'umunyamahanga, impfubyi,n'umupfakaziAbantubosebazavugabati:Amen
20Havumweuryamanyen'umugorewase;kukoahishura umwendawaseAbantubosebazavugabati:Amen
21HavumweuryamyeinyamaswazoseAbantubose bazavugabati:Amen.
22Havumweuryamanyenamushikiwe,umukobwawase, cyangwaumukobwawanyina.Abantubosebazavugabati: Amen
23HavumweuryamanananyirabukweAbantubose bazavugabati:Amen
24Havumweuwakubisemugenziwerwihishwa.Abantu bosebazavugabati:Amen
25Hahirwauwabonaibihembobyokwicainzirakarengane Abantubosebazavugabati:Amen
26Havumweuwemezaamagamboyosey'iritegeko kubikora.Abantubosebazavugabati:Amen.
UMUTWEWA28
1Kandinimwumviramwijwirirengaijwiry'Uwiteka Imanayawe,kugirangomwubahirizekandimukore
Gutegekakwakabiri
amategekoyeyosengutegetseuyumunsi,kugirango UwitekaImanayaweizagushyirahejuruy'amahangayose yokuisi:
2Kandiiyomigishayoseizazakuriwewe,irakugereho, nimwumvaijwiry'UwitekaImanayawe.
3Uzahirwamumujyi,kandiuzahirwamumurima
4Hahirwaimbutoz'umubiriwawe,n'imbutoz'ubutaka bwawe,n'imbutoz'inkazawe,ubwiyongerebw'inkazawe, n'imikumbiy'intamazawe
5Hahirwaigitebocyawen'ububikobwawe
6Uzahirwaiyowinjiye,kandiuzahirwaigiheuzasohokera
7Uwitekaazatumeabanzibawebahagurukirakukurwanya bakubiteimbereyawe,bazasohokabakurwanyainzira imwe,bahungeimbereyaweinzirazirindwi
8Uwitekaazagutegekaumugishamububikobwawe,no mubyoutunzebyose.Azaguhaumugishamugihugu UwitekaImanayaweiguhaye
9Uwitekaazagushirahoubwokobwera,nk'ukoyakurahiye, nibaukurikizaamategekoy'UwitekaImanayawe, ukagenderamunzirazayo
10AbatuyeisibosebazabonakowitiriweUwiteka; Bazagutinya.
11Uhorahoazakugwizaibintubyinshi,mumbuto z'umubiriwawe,nomumbutoz'amatungoyawe,nomu mbutoz'ubutakabwawe,mugihuguUwitekayarahiyeba sogokuruzangobaguhe
12Uwitekaazagukinguriraubutunzibwebwiza,ijururihe imvuraigihugucyawemugihecye,kandiahaumugisha imirimoyosey'amabokoyawe,kandiuzagurizaamahanga menshi,kandintuzaguza
13Uhorahoazakugiraumutwe,ntabwoariumurizo;kandi uzabahejurugusa,kandintuzabemunsiyacyo;niba wumviraamategekoy'UwitekaImanayawe,ndagutegetse uyumunsi,kuyubahirizanokuyakurikiza:
14Ntuzavekumagamboayoariyoyosengutegetseuyu munsi,iburyocyangwaibumoso,ngoukurikireizindi manakugirangoubakorere.
15Arikonimutumviraijwiry'UwitekaImanayawe,ngo mwubahirizeamategekoyeyosen'amabwirizaye ngutegetseuyumunsi;koiyomivumoyoseizakuzaho, ikakugereho:
16Uzabaumuvumomumujyi,kandiuzabaumuvumo uzabamugasozi.
17Havumweigitebocyawen'ububikobwawe
18Havumweimbutoz'umubiriwawe,n'imbutoz'igihugu cyawe,ubwiyongerebw'inkazawe,n'imikumbiy'intama zawe
19Uzabaumuvumoiyowinjiye,kandiuzabaumuvumo iyousohotse
20Uwitekaazagutumahoumuvumo,uburakari,no gucyaha,mubyoutunzebyosekugirangoukore,kugeza igiheuzarimbukira,kugezaigiheuzarimbukiravuba; kuberaububibw'ibyoukora,ahowantaye
21Uwitekaazagukomeretsaicyorezo,kugezaigihe azagukurahomugihugu,ahouzajyakugitunga
22Uwitekaazakubitishaibyokurya,umuriro,umuriro, n'umurirougurumana,inkota,inkota,ibisasu,n'indwara; Bazagukurikiranakugezaurimbutse
23Ijururyaweririhejuruy'umutwewawerizabaimiringa, n'isiirimunsiyaweizabaicyuma.
24Uwitekaazagushaimvuray'ifuy'umukungugu n'umukungugu,izagwakuriijuru,kugezaigihe uzarimbukira
25Uwitekaazaguteragukubitwaimberey'abanzibawe, uzasohokerainziraimweubarwanya,uhungeinzirandwi imbereyabo,uzakurwamubwamibwosebwokuisi
26Kandiumurambowaweuzabainyamakunyonizosezo mukirere,nokunyamaswazokuisi,kandintamuntu uzabatandukanya
27UwitekaazagukubitainkoniyomuMisiri,hamwe n'ibisohoka,n'igisebe,hamwen'ikibabi,udashoboragukira 28Uhorahoazagukubitaibisazi,ubuhumyi,n'umutima utangaye:
29Uzakandagirakumanyway'ihangu,nk'ukoimpumyi zigendazijimyemumwijima,kandintuzateraimberemu nzirazawe,kandiuzarenganywagusakandiwangiritse ubuziraherezo,kandintamuntuuzagukiza
30Uzasezeranan'umugore,undimugaboaryamanenawe: uzubakainzu,kandintuzayituramo:uzaterauruzabibu, ntuzateranyeinzabibu
31Inkazawezizicwaimberey'amasoyawe,ntuzarye: indogobeyaweizakurwamumasoyawe,kandi ntizakugarurwaIntamazawezizahabwaabanzibawe, kandintan'umweuzabatabara
32Abahungubawen'abakobwabawebazahabwaabandi bantu,amasoyaweazareba,ananirwenokubifuzaumunsi wose,kandintambaragauzabamukubokokwawe
33Imbutoz'igihugucyawe,n'imirimoyaweyose,bizaba ishyangautazikurya;kandiuzarenganywagusakandi ujanjagurweburigihe:
34Kugirangouzasarakuberaamasoyaweuzabona.
35Uwitekaazagukubitaamavi,n'amaguru,akoresheje igisebekidashoboragukira,kuvakukirengecyawekugeza kumutwewawe.
36Uwitekaazakuzaniran'umwamiwaweuzashyirahejuru yawe,mumahangawowecyangwabasogokuruzabatazi kandinihouzakoreraizindimana,ibitin'amabuye.
37Uzahindukaigitangaza,umuganin'ijambo,mumahanga yoseUwitekaazakuyobora
38Uzajyanaimbutonyinshimumurima,uzegeranyaariko bike;kukoinzigezizayirya
39Uzateraimizabibu,uyambare,arikontuzanywevino, cyangwangoukusanyirizeinzabibu.kukoinyozizayarya.
40Uzagiraibitiby'imyelayokunkombezawezose,ariko ntuzisigeamavuta;kukoimyelayoyaweizeraimbuto
41Uzabyaraabahungun'abakobwa,arikontuzabyishimira. kukobazajyamubunyage
42Inzigezawezosen'imbutozomugihugucyawe.
43Umunyamahangaurimuriwoweazahagurukahejuru yawe;kandiuzamanukahasicyane
44Azaguriza,kandintuzamuguriza:azabaumutwe,kandi uzabaumurizo.
45Byongeyekandi,iyimivumoyoseizazakuriwewe, iragukurikirana,iragukurikirana,kugezaigihe uzarimbukira;kukoutumviyeijwiry'UwitekaImanayawe, ngoukurikizeamategekoyen'amategekoyeyagutegetse: 46Bazakuberaikimenyetso,igitangaza,n'urubyarorwawe ubuziraherezo
47KuberakoutakoreyeUwitekaImanayaweumunezero, n'ibyishimobivuyekumutima,kuberaibintubyinshi; 48NicyogitumauzakoreraabanzibaweUwiteka azagutumaho,ushonje,ufiteinyota,wambayeubusa,kandi
ukennyebyose,kandiazagushiraingogoy'icyumamuijosi, kugezaigiheazakurimburira.
49Uhorahoazazanaishyangakukurwanyakurecyane, kuvakumperay'isi,ryihutankakagomaiguruka;ishyanga utazumvaururimi;
50Ihangarifiteisuraikaze,ititakumuntuwakera, cyangwangoitoneshaabakiribato:
51Azaryaimbutoz'amatungoyawen'imbutoz'igihugu cyawe,kugezaigiheuzarimbukira,nabyontibizagusiga ibigori,vino,cyangwaamavuta,cyangwaubwiyongere bw'inkazawe,cyangwaimikumbiy'intamazawe,kugeza igiheazakurimbura
52Azakugotamumaremboyaweyose,kugezaigiheinkike zawendendekandizizitiyeizamanuka,ahowizeye,mu gihugucyawecyose,kandiazagugotamumaremboyawe yosemugihugucyawecyose,UhorahoImanayawe yaguhaye
53Kandiuzaryaimbutoz'umubiriwawe,inyama z'abahungubawen'abakobwabawe,ibyoUwitekaImana yaweyaguhaye,mukugota,nomunzitizi,abanzibawe bazakubabaza
54Kugirangoumuntuufiteubwuzumurimwekandiufite ubwuzu,ijishoryerizabaribikurimurumunawe,noku mugorew'igituzacye,nokubasigayemubanabeazasiga: 55Kugirangoatazahan'umwemuriboinyamaz'abanabe azarya,kukontakintunakimweyamusizemukugota,no mukaga,ahoabanzibawebazakubabazamumarembo yaweyose.
56Umugoreufiteubwuzukandiwujeubwuzumurimwe, udashakagushiraikirengecyehasikubwokuryoherwano kugiraubwuzu,ijishoryerizabaribikumugabow'igituza cye,kumuhunguwenokumukobwawe,
57Kandikumwanaweusohokahagatiy'ibirengebyeno kubanabeazabyara,kukoazabaryakuberaibintubyose rwihishwamukugotwanomukaga,ahoumwanziwawe azakubabazamumaremboyawe
58Nibaudashakakubahirizaamagamboyosey'iritegeko yanditsemuriikigitabo,kugirangoutinyeirizinaryiza kandiriteyeubwoba,UwitekaImanayawe;
59Uwitekaazahinduraibyorezobyawebihebuje, n'ibyorezoby'urubutorwawe,ndetsen'ibyorezobikomeye, byogukomeza,n'indwarazikomeye,kandibikomeze
60KandiazakuzaniraindwarazosezomuMisiri, watinyaga;bazakwizirikaho
61Kandiindwarazose,n'icyorezocyosekitanditswemu gitabocy'iritegeko,Uwitekaazakuzanira,kugezaigihe uzarimbukira
62Muzasigaraarimbarwa,mugihemwarink'inyenyerizo muijurukubwinshi;kukoutazumviraijwiry'Uwiteka Imanayawe
63KandiUwitekayishimiyekoagukoreraibyiza, akakugwira.bityoUwitekaazishimirakoazakurimbura, akakuzaniraubusa;kandiuzakurwamugihuguugiye kucyigarurira
64Uhorahoazagutatanyamubantubose,uhereyeku mperay'isiukagezakurundikandinihouzakoreraizindi mana,wowecyangwabasogokuruza,ndetsen'ibiti n'amabuye
65Kandimuriayomahangantuzabonaubworoherane, kandiikirengecyawentikizaruhuka,arikoUwiteka azaguhayoumutimauhindaumushyitsi,udahumyeamaso, n'agahindakomumutima:
66Kandiubuzimabwawebuzashidikanywahoimbere yawe;kandiuzatinyaamanywan'ijoro,kandintuzagira ibyiringiroby'ubuzimabwawe:
67Mugitondouzavugauti:"IyabaImanabyarikuba! ndetsenimugorobauzavugauti:"IyabaImanayari mugitondo!kuberaubwobabw'umutimawaweuzatinya, nokubonaamasoyaweuzabona
68UwitekaazakuzanamuriEgiputan'amato,munzira nakubwiyenti:Ntuzongerakubibonaukundi,kandiniho uzagurishwan'abanzibawengoubeimbatan'abaja,kandi ntamuntuuzakugura
UMUTWEWA29
1Ayaniyomagamboy'isezeranoUhorahoyategetseMose kugiranan'AbisirayelimugihugucyaMowabu,iruhande rw'isezeranoyagiranyenaboiHorebu
2MoseahamagaraAbisirayelibose,arababwiraati: “MwabonyeibyoUwitekayakozebyosemumasoyawe mugihugucyaEgiputakwaFarawo,n'abagaragubebose n'igihugucyecyose
3Ibigeragezobikomeyeamasoyaweyabonye,ibimenyetso, n'ibitangazabikomeye:
4NyamaraUwitekantiyaguhayeumutimawokumva, n'amasoyokubona,n'amatwiyokumva,kugezanan'ubu.
5Nkuyoboramumyakamirongoinemubutayu:imyenda yawentabwoishaje,kandiinkwetozawentizishajeku birengebyawe.
6Ntimwariyeumugati,cyangwangomunywevino cyangwaibinyobwabikomeye,kugirangomumenyeko ndiUwitekaImanayawe.
7Mugezeahahantu,SihoniumwamiwaHeshiboninaOg mwamiwaBashani,barasohokabaturwanyakurugamba, turabakubita.
8Twamburaigihugucyabo,tubahaumurage w'Abanyarubeni,n'Abagadi,n'umuryangowakimwecya kabiricyaManase.
9Komezareroamagamboy'irisezerano,kandiuyakore, kugirangoutereimberemubyoukorabyose
10Uyumunsiurahagazemweseimberey'UwitekaImana yawe;abatwareb'imiryangoyawe,abakurubawe, n'abagaragubawe,hamwen'abisirahelibose,
11Abanabanyu,abagorebanyu,n'umunyamahangawawe munkambiyawe,kuvakugiticyawekugezakucyuzi cy'amaziyawe:
12Kugirangougiraneamasezeranon'UwitekaImanayawe, n'indahiroyeUhorahoImanayaweyagiranyenaweuyu munsi:
13Kugirangoagushirirehoabantukumunsi,kandi akubereImanank'ukoyakubwiye,kandink'ukoyarahiye basogokuruza,Aburahamu,IsakanaYakobo
14Ntabwonasezeranyenawegusairisezeranon'iyi ndahiro;
15Arikohamwen'uhagararahanohamwenatweuyu munsiimberey'UwitekaImanayacu,ndetsen'utarikumwe natweuyumunsi:
16(KukomuziukotwatuyemugihugucyaEgiputa; n'ukuntutwanyuzemumahangamwanyuzemo;
17Kandimwabonyeamahanoyabo,n'ibigirwamanabyabo, ibitin'amabuye,ifezanazahabubyarimuribo:)
18Kugirangohatabahokubahomurimweumugabo, umugore,umuryango,cyangwaumuryango,umutima
Gutegekakwakabiri
wabouhindukirirauyumunsiUwitekaImanayacu,ngo ajyegukoreraimanaz'ayamahanga;kugirangohatabaho murimweumuziweraibitin'inzoka;
19Amazekumvaamagamboy'uyumuvumo,ahezagiramu mutimaweati:'Nzagiraamahoro,nubwongendamu bitekerezoby'umutimawanjye,kugirangonongere ubusinzikunyota:
20Uwitekantazamurinda,arikouburakaribw'Uwiteka n'ishyariryebizamwicauwomuntu,kandiimivumoyose yanditsemuriikigitaboizamuryamaho,kandiUwiteka azahanaguraizinaryemuijuru
21Uwitekaazamutandukanyan'ikibimumiryangoyoseya Isiraheli,akurikijeimivumoyosey'isezeranoryanditswe muriikigitabocy'amategeko:
22Kugirangoab'igihekizazamubanabawebazahaguruka nyumayawe,n'umunyamahangauzavamugihugucyakure, bazavuga,nibabonaibyorezoby'icyogihugu,n'indwara Uwitekayashyizeho
23Kandiigihugucyacyocyosekibaariamabuyey'agaciro, n'umunyu,kandibirashya,kugirangobitabibwe,cyangwa ngobibye,cyangwaibyatsibyosebimeramuribyo,nko guhirikaSodomu,naGomora,AdmanaZebowimu, Uwitekaakurahouburakaribwen'uburakaribwe:
24Ndetsen'amahangayoseazavugaati'Niikigitumye Uwitekaakoreraikigihugu?'bisobanuraikiubushyuhe bwububurakaribukomeye?
25Abantubazavugabati:“Kuberakobaretseisezerano ry'UwitekaImanay'abasekuruzababo,yagiranyenabo igiheyabakuragamugihugucyaEgiputa:
26Kukobaragendabakoreraizindimana,barabasenga, imanabatazi,kandiaboyabahaye:
27Uburakaribw'Uwitekabugurumanakuriikigihugu, kugirangokivehoimivumoyoseyanditsemuriikigitabo: 28Uhorahoarabakuramugihugucyabo,afiteuburakari n'umujinya,n'uburakaribwinshi,abajugunyamukindi gihugunk'ukobimezeuyumunsi
29Ibintubyihisheniiby'UwitekaImanayacu,arikoibyo bihishurwaniibyacundetsen'abanabacuubuziraherezo, kugirangodukoreamagamboyosey'iritegeko
UMUTWEWA30
1Ibyobyosenibizakubaho,umugishan'umuvumo nabashyizeimbereyawe,kandiuzabibutsamumahanga yose,ahoUwitekaImanayaweyakwirukanye, 2UzagarukiraUwitekaImanayawe,kandiuzumviraijwi ryenkurikijeibyongutegetseuyumunsi,wowen'abana bawe,n'umutimawawewosen'ubugingobwawebwose.
3KugirangoUwitekaImanayaweiguhindureimbohe, ikugirireimpuhwe,izagarukaigukusanyirizemumahanga yose,ahoUwitekaImanayaweyagutatiye
4Nihagiran'umwemurimwewirukanwamumpandezose z'ijuru,nihoUwitekaImanayaweizaguteranyiriza,kandi nihoizakuzanira
5UwitekaImanayaweizakuzanamugihuguba sogokuruzabawebaribafite,kandiuzagitunga Azagukoreraibyiza,akugwizehejuruyabasogokuruza.
6KandiUwitekaImanayaweizakeberaumutimawawe, n'umutimaw'urubyarorwawe,kugirangoukundeUwiteka Imanayawen'umutimawawewosen'ubugingobwawe bwose,kugirangoubeho
7UwitekaImanayaweizashyiraiyomivumokubanzi bawe,nokubakwangabagutoteza.
8Uzagarukawumvireijwiry'Uwiteka,ukoreamategekoye yosengutegetseuyumunsi.
9KandiUwitekaImanayaweizakugwizabyinshimu mirimoyaweyose,mumbutoz'umubiriwawe,nomu mbutoz'amatungoyawe,nomumbutoz'igihugucyawe,ku bw'ibyiza,kukoUwitekaazongerakukwishimiraibyiza, nk'ukoyishimiyebasogokuruza:
10Nibawumviraijwiry'UwitekaImanayawe,kugirango ukurikizeamategekoyen'amategekoyeyanditswemuriiki gitabocy'amategeko,kandiuhindukiriraUwitekaImana yawen'umutimawawewosen'ubugingobwawebwose.
11Eregairitegekongutegetseuyumunsi,ntabworyihishe, kandintirikure
12Ntabwoarimuijuru,nihowagirango'Ninde uzadusangamuijuru,akatuzanira,kugirangotwumve, kanditubikore?
13Ntanubwoarihakuryay'inyanja,kugirangouvugeuti 'Nindeuzanyurahejuruy'inyanjaakatuzanira,kugirango tuyumve,kandituyikore?
14Arikoiryojamborirakwegereyecyane,mukanwakawe nomumutimawawe,kugirangoubikore
15Dorenshyizeimbereyaweuyumunsiubuziman'ibyiza, n'urupfun'ikibi;
16NicyogitumyengutegekauyumunsigukundaUwiteka Imanayawe,kugenderamunzirazayo,nogukurikiza amategekoye,amategekoyen'imanzazayo,kugirango ubehokandiugwire,kandiUwitekaImanayaweizaguha umugishamugihuguugiyekuhajyamo
17Arikonibaumutimawaweuhindukiye,kugirango utazumva,ahubwouzanyagwa,usengeizindimana, ubakorere;
18Uyumunsindakwamagana,kouzarimbukarwose, kandikoutazongeraiminsiyawekugihugu,aho wambukiranyaYorodanikugirangoujyane
19Ndahamagayeijurun'isikugirangobandikeuyumunsi kukurwanya,konabashyizeimberey'ubuziman'urupfu, umugishan'umuvumo:hitamoreroubuzima,wowe n'urubyarorwawe.
20KugirangoukundeUwitekaImanayawe,kugirango wumvireijwirye,kandiuzamugumane,kukoariwe buzimabwawe,n'igihecy'iminsiyawe,kugirangoubemu gihuguUwitekayarahiyebasogokuruza,Aburahamu, IsakanaYakobokugirangoabahe
UMUTWEWA31
1Mosearagenda,abwiraAbisirayeliboseayomagambo 2Arababwiraati:Uyumunsimfiteimyakaijanana makumyabiriSinkibashagusohokangoninjire:Uwiteka arambwiraati:NtuzambukeiyiYorodani.
3UwitekaImanayawe,azakunyuraimbereyawe,kandi azarimburaayomahangaimbereyawe,kandiuzayigarurira Yozuwenaweazakunyuraimbereyawenk'ukoUhoraho yabivuze
4Uwitekaazabakorerank'ukoyagiriyeSihoninaOg, abamib'Abamori,ndetsen'igihugucyabo,aboyarimbuye 5Uwitekaazabahebaimbereyawe,kugirangomubakore nkurikijeamategekoyosenabategetse.
6Komerakandiushireamanga,ntutinye,cyangwango ubatinye,kukoUwitekaImanayawe,ariweujyananawe; ntazagutererana,cyangwangoagutererane
7MoseahamagaraYozuwe,aramubwiraati:"Mukomere kandimutinyuke,kukomugombakujyanan'ababantumu gihuguUwitekayarahiyebasekuruzakugirangoabahe" kandiuzabaterakuzungura
8Uhoraho,niweuzajyaimbereyawe.azabananawe, ntazakunanira,ntazagutererana:ntutinye,cyangwango uhagarikeumutima
9Moseyandikairitegeko,arishyikirizaabatambyi abahungubaLewi,bitwajeisandukuy'isezerano ry'Uwiteka,n'abakurubaIsirahelibose.
10Mosearabategeka,arababwiraati:“Iyomyakairindwi irangiye,mugihecy'umwakawokurekurwa,muminsi mikuruy'ihema,
11IgiheAbisirayelibosebazazakwitabaUwitekaImana yaweahoazahitamo,uzasomeiritegekoimbereya Isiraheliyosemugihecyabo.
12Nimuteranyirizehamweabantu,abagabo,abagore, abana,n'umunyamahangaurimumaremboyawe,kugira ngobumve,bigekandibatinyeUwitekaImanayawe,kandi witonderegukoraamagamboyosey'iritegeko:
13Kandikugirangoabanababobatigezebamenyaikintu nakimwe,bumve,kandibigegutinyaUwitekaImanayawe, igihecyoseuzabautuyemugihuguuzajyahakuryaya Yorodanikugirangouyigarurire
14UwitekaabwiraMoseati“Doreiminsiyaweyegereje kougombagupfa:hamagaraYozuwe,mazewitangemu ihemary'ibonaniro,kugirangondamuregaMosena Yozuwebaragenda,biyerekanamuihemary'ibonaniro.
15Uhorahoagaragaramuihemaryemunkingiy'igicu, inkingiy'igicuihagararakumuryangow'ihema
16UhorahoabwiraMoseati:“Doreuryamanenaba sokuruzakandiababantubazahaguruka,bajyegusambana bakurikiraimanaz'abanyamahangabomugihugu,aho bagiyekujyamuribo,bakantererana,bakicaamasezerano nagiranyenabo
17Uwomunsi,uburakaribwanjyebuzabatwika,nanjye nzabatererana,kandinzabahishamumasohanjye,kandi bazarya,kandiibibibyinshin'amakubabizabageraho kugirangobazavugeuwomunsibati:"Ibibibintibitubaho, kukoImanayacuitarimuritwe?
18Kandiuwomunsinzahishamumasohanjyeibibibyose bazababakoze,kukobahindukiriyeizindimana 19Nonehorero,iyandikireiyindirimbo,uyigishe Abayisraheli:uyishyiremukanwakabo,kugirangoiyi ndirimboibeumuhamyakubanabaIsiraheli.
20Eregaubwonzabazanamugihugunarahiyebasekuruza, gitembaamatan'ubuki;Bazarya,buzure,n'ibinure by'ibishashara;nibwobazahindukiriraizindimana, bakabakorera,bakandakaza,bakicaamasezeranoyanjye.
21Kandiiyobibayebibi,nibibibazobyinshi,iyindirimbo izabashinjank'umuhamya;kukobitazibagiranamukanwa kabo,kukonziibitekerezobyabobigenda,ndetsen'ubu, mbereyukombizanamugihugunarahiriye
22Mosereroyandikaiyindirimbouwomunsi,ayigisha abanabaIsiraheli
23AhaYosuwamweneNun,amubwiraati:“Komera kandiutinyuke,kukouzazanaAbisirayelimugihugu nabasezeranije,kandinzabananawe
24Mosearangijekwandikaamagamboy'iritegekomu gitabo,kugezaarangije,
25KoMoseyategetseAbalewibitwajeisanduku y'isezeranory'Uwiteka,baravugabati: 26Fataikigitabocy'amategeko,ugishyiremuisanduku y'isezeranory'UwitekaImanayawe,kugirangokibe gihamya
27Kukonziubwigomekebwawe,n'ijosiryawerikaze: dorenkirimuzimanaweuyumunsi,mwigometseku Uwiteka;kandinangahenyumay'urupfurwanjye?
28Nimuteranyirizehamweabakurubosebomumiryango yawe,n'abagaragubawe,kugirangomvugeayomagambo mumatwiyabo,mpamagareijurun'isikugirango mbibamagane
29Kukonzikonyumay'urupfurwanjyemuzaborarwose, kandimuvemunziranabategetse;kandiibibibizakubaho muminsiy'imperuka;kukouzakoraibibiimberey'Uwiteka, kugirangoumurakarireubikeshejeimirimoy'amaboko yawe.
30Moseavugiramumatwiy'itoreroryoseryaIsiraheli amagamboy'iyindirimbo,kugezaarangiye
UMUTWEWA32
1Ewemwijuru,utegeugutwi,nanjyendavuga.umvaisi, amagamboyomukanwakanjye
2Inyigishozanjyezizagwank'imvura,ijamboryanjye rizagabanukank'ikime,nk'imvurantokucyatsikibisi, kandink'imvuraigwakubyatsi:
3Kuberakonzatangazaizinary'Uwiteka:MwitirireImana yacuubukuru.
4NiUrutare,umurimoweuratunganye,kukoinziraziwe zoseariurubanza:Imanay'ukurikandintagukiranirwa,ni umukiranutsin'ukuri.
5Barononekaye,umwanyawabontabwoariabanabe:ni ibisekuruzabigoramyekandibigoramye
6NoneseurasabaUwiteka,yemwebantub'injijikandi mutagiraubwenge?sisoyakuguze?Ntiyakuremye, ikagushiraho?
7Ibukaiminsiyashize,tekerezaimyakay'ibisekurubyinshi: bazaso,azakwereka;bakurubawe,bazakubwira
8Isumbabyoseigabanijeamahangaumuragewabo,igihe yatandukanyagaabahungubaAdamu,yashyizehoimipaka y'abantuakurikijeumubarew'Abisirayeli
9Kukoumugabanew'Uwitekaariubwokobwe;Yakoboni wemugabanewe.
10Yamusanzemubutayu,nomubutayuburiraubutayu; amuyoborahafi,aramutegeka,amugumanankapome yijishorye
11Nkakagomaikanguraicyaricyayo,ikandagirahejuru y’abanabayo,ikwirakwizaamababayayomumahanga, ikayifata,ikayatwarakumababaye:
12Uhorahoniwewenyinewamuyoboye,kandintayindi manaidasanzweyarikumwenawe
13Yamuteyekugenderaahantuhirengeyeh'isi,kugirango aryeimirimayiyongera;amutumagukuramoubukimu rutare,n'amavutaavamurutare;
14Amavutay'inka,n'amatay'intama,hamwen'ibinure by'intama,n'intamazomubwokobwaBashani,n'ihene, hamwen'amavutay'impyikoz'ingano;kandiwanyoye amarasomezayinzabibu
15ArikoYeshurunyabyibushye,arateraimigeri:uri ibinure,urabyibushye,wuzuyeibinure;nonehoyaretse Imanayamuremye,kandiyubahacyaneUrutarerw'agakiza kayo.
16Bamuteyeishyarin'imanazidasanzwe,kandiamahano yaramurakaje
17Batambiyeamashitani,ntibatambiyeImana;kumana batazi,kumananshyazazamutsevuba,basogokuruza batatinyaga
18Murutarerwakubyayentiwibagirwa,kandiwibagiwe Imanayakuremye
19Uhorahoabibonyearabanga,kuberauburakari bw'abahunguben'abakobwabe.
20Naweati:"Nzabahishamumasohanjye,nzareba iherezoryaboKukoariibisekuruzabitagiraingano,abana batizera."
21Banteyeishyarin'ibitariImana;barandakariyeuburakari bwabo,kandinzabasunikiraishyarin'abatariubwoko; Nzabaterauburakarihamwenigihugucyubupfu.
22Kukoumurirowanjyewatwitseuburakaribwanjye, kandiuzatwikaikuzimu,kandiuzatwikaisiniyongera, kandiutwikeurufatirorw'imisozi.
23Nzabarundaibibi,Nzabakoreshaimyambiyanjye
24Bazatwikwan'inzara,batwarwen'ubushyuhebukabije, kandibarimburwebikabije:Nzabohererezaamenyo y'inyamaswa,n'uburozibw'inzokazomumukungugu
25Inkotaidafite,n'iterabwobabiriimbere,bizarimbura umusoren'inkumi,bonsakandin'umusatsiwumusatsi.
26Navuzenti:Nzabatatanyirizamumfuruka,nzabibutsa guhagarikaabantu:
27Iyabantatinyagauburakaribw'umwanzi,kugirango abanzibabobatitwaranabi,kugirangobatavugabati: "Ukubokokwacunihejuru,kandiUhorahontiyabikoze byose."
28Kukoariishyangaridafiteinama,ntan'ubwumvikane bukemuribo
29Iyabaabanyabwenge,kobabisobanukiwe,bakareba iherezoryaboryanyuma!
30Niguteumuntuyakwirukanaigihumbi,babiri bagahungaibihumbiicumi,keretseurutarerwabo rwabigurishije,kandiUwitekayariyarabafunze?
31Kukourutarerwaborutamezenk'urutarerwacu,ndetse n'abanzibacuubwabonibobacamanza.
32Kukoumuzabibuwaboariuw'umuzabibuwaSodomu, nomumirimayaGomora:imizabibuyaboniinzabibuza gali,imirimayaboirasharira:
33Divayiyaboniuburozibw'ikiyoka,n'uburozibwa ubugomebwaasps.
34Ibintibibitswehamwenanjye,bigashyirwaho ikimenyetsomubutunzibwanjye?
35Niukwihorera,noguhanwaIkirengecyabokizanyerera mugihegikwiye,kukoumunsiw'amakubaarihafi,kandi ibizabagerahobihuta
36KukoUwitekaazaciraimanzaubwokobwe,akicuza abagaragube,abonyekoimbaragazabozashize,kandinta n'umweufunze,cyangwangoasigare
37Azavugaati'imanazabozirihe,urutarerwabobizeye, 38Nindewariyeibinureby'ibitambobyabo,akanywavino y'ibitambobyabo?nibabyukebagufashe,kandibakubere uburinzi.
39Rebanonehokonanjye,arinjye,ariwe,kandintayindi manairikumwenanjye:Ndica,kandinzima;
Nakomerekeje,kandindakiza:ntan'umweushoboragukiza ukubokokwanjye.
40Kukonzamuraukubokokwanjyemuijuru,nkavuganti: Ntuyeiteka.
41Ninkubitainkotayanjyeirabagirana,ukubokokwanjye gufatiraurubanza;Nzihoreraabanzibanjye,kandi nzabagororeraabanga
42Umwambiwanjyeuzanywan'amaraso,inkotayanjye izaryainyama;kandikon'amarasoy'abiciwen'abajyanywe bunyago,kuvaintangiriroyokwihorerakumwanzi
43Yemwemahanga,nimwishime,hamwen'abantube, kukoazahoreraamarasoy'abagaragube,kandiazahorera abanzibe,kandiazagiriraimbabaziigihugucye,n'ubwoko bwe
44Mosearaza,abwiraabantuboseamagamboy'iyi ndirimbo,wenaHosheyamweneNun.
45MosearangizakubwiraayomagamboyoseIsiraheli yose:
46Arababwiraati:'Shyiraumutimawawekumagambo yosempamyamurimweuyumunsi,ibyomuzategeka abanabanyukubahiriza,amagamboyosey'iritegeko
47Eregasiikintucy'ubusakuriwewe;kukoariubuzima bwawe:kandimuriikikintuuzongeraiminsiyawemu gihugu,ahouzajyahakuryayaYorodanikugirango uyigarurire.
48UhorahoabwiraMoseuwomunsi,avugaati:
49UzamukeujyekuriuyumusoziAbarimu,kugeraku musoziwaNebo,urimugihugucyaMowabu,hakuryaya YerikoDoreigihugucyaKanani,nahayeAbisirayelingo kibatunge:
50Kandiupfekumusoziahouzamukiye,ukoranire hamwen'abantubawenk'ukoAroniumuvandimwewawe yapfiriyekumusoziwaHor,akoranyirizwamubwokobwe: 51KuberakowangiriyenabimuBisirayelikumaziya Meribah-Kadeshi,mubutayubwaZin;kukomutanyejeje hagatiy'Abisirayeli
52Nyamarauzabonaigihuguimbereyawe;Ariko ntuzajyayomugihugunahayeAbisiraheli
UMUTWEWA33
1Kandiuyuniwomugisha,ahoMoseumuntuw'Imana yahayeumugishaAbisirahelimberey'urupfurwe.
2Naweati:“UwitekayavuyekuriSinayi,arahagurukaava iSeyiriyamuritsekumusoziwaParan,azanan'abera ibihumbiicumi:uhereyeiburyobwehajyahoitegekoryaka umuriro
3Yego,yakundagaabantu;aberabebosebarimukuboko kwawe,nukobicarakubirengebyaweUmuntuwese azakiraamagamboyawe
4Moseyadutegetseamategeko,ndetsen'umuragew'itorero ryaYakobo.
5KandiabaumwamiiYeshuruni,igiheabatware b'imiryangon'imiryangoyaIsirahelibaribateraniye hamwe
6Rubeniabeho,ntupfe;kandiabantubentibabebake 7Uyuniwomugishaw'uBuyuda,aravugaati:"Umva, Uwiteka,ijwiryaYuda,mazeuzanemubwokobwe: amabokoyeamuhagije;kandiubeumufashauturutseku banzibe.
8NaLewiati:"RekaThummimwawenaUrimuwawe babanen'umutagatifuwawe,uwowagaragarijeiMassa, kandiuwowarwaniyekumaziyaMeriba; 9Abwirasenanyinaati:“Sinigezembona;Ntiyigeze yemeraabavandimwebe,cyangwangoamenyeabanabe bwite,kukobubahirijeijamboryawe,bakubahiriza isezeranoryawe
10BazigishaYakoboamategekoyawe,naIsiraheli amategekoyawe:bazashyiraimibavuimbereyawe, n'ibitambobyoswabyosekugicanirocyawe
11Mugisha,Uwiteka,ibintubye,kandiwemereimirimo y'amabokoye:ukubitemurukenyerero rw'abamuhagurukira,n'abamwanga,kugirangobatazuka.
12NaBenyaminiavugaati:“Umukundwaw'Uwiteka azomuturamumutekano;Uhorahoazamupfukaumunsi wose,kandiazagumahagatiy'ibitugubye.
13Yozefunaweavugaati:“HahirwaUwitekaigihugucye, ibintuby'agacirobyomuijuru,ikime,n'ikuzimumunsi yacyo,
14Kandikumbutoz'agacirozizanwan'izuba,nokubintu by'agacirobyashyizwekukwezi,
15Kandikubintuby'ingenziby'imisoziyakera,noku bintuby'agaciroby'imisoziirambye,
16Kandikubintuby'agacirobyokuisinokuwuzura,no kubushakebw'uwatuyemugihuru:umugishauzaku mutwewaYozefu,nokumutwew'umutwe watandukanijwenabarumunabe
17Icyubahirocyenink'ikimasacy'ikimasacye,kandi amahembeyeamezenk'amahembey'ihembe:hamwenabo azahurizahamweabantukugezakumperay'isi,kandini ibihumbiicumibyaEfurayimu,kandiniibihumbiby'i Manase
18NaZebuluniati:"IshimireZebuluni,mugenda;na Isakari,mumahemayawe.
19Bazahamagaraabantukumusozi;Ahoniho bazatambiraibitambobyogukiranuka,kukobazanyunyuza ubwinshibw'inyanja,n'ubutunzibwihishemumucanga.
20NaGadiati:"HahirwauwaguyeGadi,abank'intare, kandiashishimuraukubokoakoreshejeikamba ry'umutwe."
21Kandiyihaigicecyamberekuriwe,kukoahoyari yicayemugicecy'uwashinzweamategekoAzanaimitwe y'abantu,asohozaubutaberabw'Uwiteka,n'imanzayena Isiraheli
22Dannaweati:Danniigarery'intare:azasimbuka Bashani.
23NaNafutaliaravugaati:“Nafutali,unyuzwen'ubutoni, kandiwuzuyeimigishay'Uwiteka,utungeiburengerazuba n'amajyepfo
24NaAsheriati:"Asheriahabweabana;niyemererwena barumunabe,kandiyinjizeikirengemumavuta
25Inkwetozawezizabaicyuman'umuringa;kandi nk'iminsiyawe,n'imbaragazawezizaba
26Ntawundiuhwanyen'ImanayaYeshurun,igenderaku ijurumumfashanyoyawe,nomubwizabwebwomuijuru
27Imanaihorahoniubuhungirobwawe,kandimunsi y'intwarozidashira,kandiizirukanaumwanziimbereyawe. akazavugaati'Mubarimbure
28Isirahelireroizaturamumutekanowenyine:isokoya Yakoboizabakugihugucy'ibigorinadivayi;Ijururye rizagwaikime
29Urahirwa,yeweIsiraheli,umezenkawe,yemwebantu bakijijwen'Uwiteka,ingaboy'ingobokayawe,kandininde nkotay'icyubahirocyawe!kandiabanzibawebazasanga bakubeshya.Uzakandagiraahantuhirengeye.
UMUTWEWA34
1MosearazamukaavamukibayacyaMowabu,ajyaku musoziwaNebo,mumpingayaPisga,hakuryayaYeriko UwitekaamwerekaigihugucyosecyaGaleyadi,kugeza Dan,
2Nafutaliyose,igihugucyaEfurayimunaManase, n'igihugucyosecy'uBuyuda,kugerakunyanjayaruguru, 3Amajyepfo,n'ikibayacy'ikibayacyaYeriko,umujyi w'ibitiby'imikindo,kugeraiZowari
4Uwitekaaramubwiraati:"Ikinicyogihugunarahiriye Aburahamu,IsakanaYakobo,nti:"Nzaguhaurubyaro rwawe,nicyocyatumyenkubonan'amasoyawe,ariko ntuzajyayo."
5Moseumugaraguw'Uwitekaapfiraahomugihugucya Mowabu,nk'ukoijambory'Uwitekaribivuga
6AmushyinguramukibayakirimugihugucyaMowabu, hakuryayaBetepeor,arikokugezaubuntamuntun'umwe uziimvaye
7Moseapfaafiteimyakaijananamakumyabiri:ijishorye ntiryariryijimye,cyangwaimbaragazakamere zaragabanutse
8AbayisrahelibaririraMosemukibayacyaMowabu iminsimirongoitatu,nukoiminsiyokuriranokuririra Moseirangiye
9YozuwemweneNunyariyuzuyeumwukaw'ubwenge; kukoMoseyariyaramurambitsehoibiganza,Abisirayeli baramwumva,bakorank'ukoUhorahoyategetseMose 10NtihabonekaumuhanuzikuvamuriIsirahelinkaMusa, Uhorahoyariaziimbonankubone, 11Mubimenyetson'ibitangazabyoseUwiteka yamwoherejegukoreramugihugucyaEgiputakwa Farawo,kubagaragubebosenomugihugucyecyose, 12Kandimuriukokubokokwosegukomeye,nomu bwobabukomeyeMoseyerekanagaimbereyaIsiraheli yose