Kazakh - The Book of Deuteronomy

Заңдықайталау

1-тарау

1МұсаИорданныңосыжағында,шөлдалада,Қызыл теңіздіңжағасында,Паран,Топел,Лабан,Хазеротжәне ДизахабарасындағыжазықтабүкілИсраилгеайтқан сөздеріосыболды

2(ХорибтенСеиртауыарқылыҚадеш-Барнеяғадейін онбіркүндікжолбар.)

3Қырқыншыжылы,онбіріншіайдыңбіріншікүні МұсаИсраилхалқынаЖаратқанИеніңөздерінеберген өсиеттерініңбарлығынасайсөйледі

4ОлХешбондатұратынаморлықтардыңпатшасы СихондыжәнеЕдірейдегіАстароттатұратынБашан патшасыОгтыөлтіргенненкейін:

5МоабжеріндегіИорданныңосыжағындаМұсаосы заңдыжариялап,былайдеді:

6ҚұдайымызЖаратқанИебізгеХорибтебылайдеді: «Сендеросытаудажеткіліктіұзақтұрдыңдар 7Бұрылып,жолғашығып,аморлықтардыңтауына жәнеоғанжақынжерлерге,жазықтарға,төбелерге, аңғарларға,оңтүстіккежәнетеңізжағасына, қанахандықтардыңжерінежәнеЛиванға,ұлыөзен Евфратөзенінебарыңыз.

8Міне,менжердісеніңалдыңақойдым:кіріп, ЖаратқанИеата-бабаларыңЫбырайым,Ысқақжәне Жақыпқаоларғажәнеолардыңұрпақтарынаберемін депантеткенжергеиелікетіңдер

9Солкездеменсендергебылайдедім:Менсені жалғызкөтереалмаймын.

10ҚұдайларыңЖаратқанИесендердікөбейтті,міне, сендербүгінаспандағыжұлдыздардайкөпсіңдер

11(Ата-бабаларыңныңҚұдайыЖаратқанИесендерді мыңесекөбейтіп,Өзіуәдееткендейжарылқасын!)

12Сеніңауыртпалығыңды,ауыртпалығыңдыжәне жанжалыңдықалайжалғызөзімкөтеремін?

13Өзруларыңныңарасындатанымал,дана,ақылды адамдардықабылдаңдар,менолардыөздеріңебилеуші етемін.

14Сондасендермағанбылайдепжауапбердіңдер: «Айтқандарыңбізгежақсы»,деді

15Сондықтанменруларыңыздыңкөсемдерін, данышпандардыжәнеатақтыадамдардыалып,оларды мыңбасылар,жүзбасылар,елубасылар,онбасылармен рубасыларыңыздыңбастықтарыетіптағайындадым.

16Солкездеменсендердіңбилеріңдібылайдеп бұйырдым:«Бауырларыңныңарасындағыдауды тыңдаңдаржәнеәрадамменоныңбауырымен қасындағыбөтенніңарасындаәділтөрелікжасаңдар 17Үкімшығаратынадамдардысыйламаңдар.бірақ кішініде,үлкендідеестисің;Сізадамныңбетінен қорықпайсыз;ӨйткеніүкімҚұдайдікі,алсендергетым ауыріс,онымағанжеткізіңдер,менонытыңдаймын. 18Солкездеменсендергенеістеукеректігін бұйырдым

19БізХорибтенжолғашыққанда,Құдайымыз ЖаратқанИебізгебұйырғандай,аморлықтардыңтауы жолындакөргензорәріқорқыныштышөлдаланың бәрінаралапшықтық.БізКадешбарнеяғакелдік.

21Міне,ҚұдайларыңЖаратқанИежердісеніңалдыңа

түспесін

22Әрқайсыларыңмағанжақындап:«Біздің алдымызданадамжібереміз,оларбіздіжердітінтіп, қайжолменбарукеректігінжәнеқандайқалаларға баратынымыздыайтыпбереді»,–дедіңдер

23Бұлсөзмағанұнады:менсендерденонекіадамды, біррудыңбіріналдым

24Оларбұрылып,тауғашығып,Ешколаңғарынакеліп, онызерттеді.

25Оларсолжердіңжемісінқолдарынаалып,бізге түсірдіде,бізгетағыдахабарберіп:«Бұл ҚұдайымызЖаратқанИебізгеберіпжатқанжақсы жер»,деді

26Бірақсендербарғыларыңкелмей,Құдайларың ЖаратқанИеніңөсиетінеқарсышықтыңдар.

27Сізшатырларыңыздакүңкілдедіңіздер:“Жаратқан Иебіздіжеккөргендіктен,біздіаморлықтардың қолынатапсыруүшін,қыруүшінМысыржеріненалып шықты

28Бізқайдабарамыз?Бауырларымыз:«Халықбізден үлкенәрібиік»депжүрегіміздіренжітті.қалаларүлкен жәнеаспанғадейінқоршалған;Оныңүстінебіз анакимдердіңұлдарынсондакөрдік

29Сондаменсендергеайттым:оларданқорықпаңдар жәнеқорықпаңдар

30АлдыңдакележатқанҚұдайларыңЖаратқанИе Мысырдасендердіңкөзалдарыңданеістегенінесай, сендерүшінсоғысады

31Осыжергекелгенше,жүріпөткенжолдарыңызда, ҚұдайларыңЖаратқанИеніңсеніадамбаласын көтергендейтуыпбергеніншөлдаладакөрдің

32АлайдаҚұдайларыңЖаратқанИегесенбедіңдер.

33Шатырларыңдытігуүшінтүндеотта,қайжолмен жүрукеректігінкөрсетуүшін,алкүндізбұлттаніздеу үшінсененбұрынжолғашыққан.

34ЖаратқанИесөздеріңдіестіп,ашуланып,антетіп: 35Осызұлымұрпақтыңбірде-біреуіата-бабаларыңа беругеантеткенжақсыжердікөрмейді.

36ЕфуннеұлыХалептіқұтқарыңызОлмұныкөреді, меноғанжәнеоныңбалаларынатапталғанжерді беремін,өйткеніолЖаратқанИегетолықтай мойынсұнды

37Сондай-ақЖаратқанИесендерүшінмаған ашуланып:“Сендеолжаққакірме!”деді.

38АлсеніңалдыңдатұрғанНұнұлыЕшуасонда барады,оныжігерлендір,өйткеніолИсраилдімұра етіпалады.

39Сондай-ақөздеріңолжадепайтқанбалаларыңда, солкүніжақсылықпенжамандықтыбілмеген

40Алсенболсаң,бұрылып,Қызылтеңізжолыменшөл

41Сондасендермағанбылайдепжауапбердіңдер:

соғысамызӘрқайсыңныңбелбеулеріңеқару-жарақ таққансоң,төбегешығуғадайынболдыңдар.

42СондаЖаратқанИемағанбылайдеді:Оларғаайт: Бармаңдар,соғыспаңдар.Өйткеніменараларыңда емеспін;Жауларыңныңалдындажеңіліпқалмасүшін.

43МенсендергеосылайайттымАлсендертыңдамай, ЖаратқанИеніңөсиетінеқарсышығып,менмендікпен төбегешықтыңдар.

44Солтаудатұратынаморлықтарсағанқарсышығып, араларсияқтықуыпжетіп,сеніСеирде,тіптіХормаға дейінқырыпсалды

45Сендерқайтыпкеліп,ЖаратқанИеніңалдында жыладыңдар.БірақЖаратқанИесеніңдаусыңақұлақ аспады,құлақаспады

46ОсылайшаКадештеболғанкүндеріңізгесәйкес,көп күнтұрдыңыз.

2-тарау

1ЖаратқанИемағанайтқандай,бізбұрылып,Қызыл теңізжолыменшөлдалағажолтарттықБізСеир тауынкөпкүнараладық.

2ЖаратқанИемағанбылайдеді:

3Сендербұлтаудыжеткіліктіұзақайналыпөттіңдер: солтүстіккебұрылыңдар.

4Халыққамынаныбұйыр:“СендерСеирдетұратын бауырларыңЕсауұрпақтарыныңжағасынанөтіңдер Сондаоларсендерденқорқады.Сондықтанөздеріңе мұқиятболыңдар

5Оларменараласпа;Өйткеніменсендергеолардың жеріненбірфутжердібермеймін.СебебіменСеир тауынЕсауғабердім

6Оларданетінақшағасатыпал,сондажейсіңСондайақоларданақшағасусатыпал,сондаішесің.

7ӨйткеніҚұдайларыңЖаратқанИесеніңқолыңмен жасағанбарлықістеріңдіжарылқадыОлсеніңосыұлы шөлдаладажүргеніңдібіледі.Осықырықжылбойы ҚұдайларыңЖаратқанИесеніменбіргеболдысаған ештеңежетпейді

8БізСеирдетұратынбауырластарымызЕсаудың ұрпақтарынанЕлатпенЕсион-Габерденөтетінжазық жоларқылыөтіпбаражатып,бұрылып,Моабшөлінің жолыменөттік.

9ЖаратқанИемағанбылайдеді:«Моабтықтарды қинама,оларменшайқаспа,өйткеніменсағанолардың жеріниелікетіпбермеймін.ӨйткеніменАрдыЛуттың ұрпақтарынаиелікетіпбердім

10Бұрынғыкездебұлжердеанакимдіктерсияқты үлкен,көпжәнеұзынбойлыЭмимдермекендеген 11Олардаанақтықтарсияқтыалыптарсаналдыбірақ моабтықтаролардыЭмимдердепатайды

12ХоримдердебұрынСеирдетұратын.БірақЕсау ұрпақтарыолардыөзалдынанжойып,олардыңорнына қоныстанғансоң,олардыңорнынбасыпалды ИсраилдіңЖаратқанИеніңөздерінеберген меншігіндегіжерінежасағанысияқты 13Ендітұрыңдар,дедіммен,сеніЗередөзенінен

15Расындада,ЖаратқанИеніңқолыолардыәскердің

16Сөйтіп,халықарасынанбарлықжауынгерлер қырылып,өлді.

17ЖаратқанИемағанбылайдеді: 18БүгінсенМоабтыңАржағалауынанөтесің 19Аммондықтардыңқасынажақындағанда,оларды мазаламажәнеоларғаараласпа,өйткеніменсаған аммондықтардыңжеріненешбіриелікбермеймін ӨйткеніменоныЛұттыңұрпақтарынаменшікке бердім

20(Олдаалыптареліболыпесептелді:ондаертеде алыптармекендеген,аммондықтароларды замзуммимдердепатаған

21Анақтықтарсияқтыүлкен,көпжәнеұзынхалық БірақЖаратқанИеолардыңкөзіншеолардыжойды. Оларолардыңорнынбасып,олардыңорнына қоныстанды

22ОлСеирдетұратынЕсаудыңұрпақтарынолардың алдындағыхоримдердіжойғанындайістедіОлар олардыңорнынбасып,бүгінгікүнгедейінолардың орнындатұрыпжатыр.

23Хазеримде,тіптіАззағадейінтұратынавимдер, Капторданшыққанкапторлықтаролардыжойып, олардыңорнынақоныстанды.)

24Тұрыңдар,жолғашығып,Арнонөзеніненөтіңдер Міне,менХешбонпатшасыаморлықСихондыжәне оныңжерінсеніңқолыңатапсырдым.Оныиемденіп, оныменшайқасқакірісіңдер

25Бүгінменбүкіласпанастындағыхалықтардысенен қорқытып,сененқорқатынболамын.

26МенКедемотшөліненХешбонпатшасыСихонға елшілердіжіберіп:

27Мағансеніңжеріңненөтугерұқсатет:менүлкен жолменжүремін,оңғада,солғадабұрылмаймын

28Мағанақшағаетсатасың,сондаменжеймінМаған ақшағасубер,менішемін,текменғанааяқпенөтемін. 29МенИорданарқылыөтіп,ҚұдайымызЖаратқанИе бізгеберіпжатқанжергежеткенше,Сеирдетұратын ЕсаудыңұрпақтарыменАрдатұратынмоабтықтар мағансолайістеді

30БірақХешбонпатшасыСихонбіздіоныңқасынан өткізугерұқсатетпеді,өйткеніҚұдайларыңЖаратқан Иеонысеніңқолыңатапсыруүшіноныңрухын қатайтып,жүрегінқыңыретті

31СондаЖаратқанИемағанбылайдеді:«Міне,мен Сихондыжәнеоныңжерінсеніңалдыңаберебастадым Оныңжеріниемденуүшіниеленугекіріс.

32СихонбүкілхалқыменЯхазғасоғысуүшінбізге қарсышықты

33ҚұдайымызЖаратқанИеоныбіздіңалдымызда аманалыпқалды.Оныда,ұлдарында,бүкілхалқында қырыптастадық

34Солкездебізоныңбарлыққалаларынбасыпалып,

37Сентекаммондықтардыңжерінеде,Яббокөзенінің ешбіржерінеде,таудағықалаларғада,Құдайымыз ЖаратқанИетыйымсалғанешбіржергедекелген жоқсың.

3-ТАРАУ

1Соданкейінбізбұрылып,Башанғақарайбеталдық. СондаБашанпатшасыОгбүкілхалқыменбірге Едірейгесоғысуүшінбізгеқарсышықты

2СондаЖаратқанИемағанбылайдеді:«Одан қорықпа,өйткеніменоны,оныңбүкілхалқын,жерін сеніңқолыңатапсырамын.Хешбондатұратын аморлықтардыңпатшасыСихонғанеістесең,оғанда солайісте

3ҚұдайымызЖаратқанИеБашанпатшасыОгтыжәне оныңбүкілхалқынбіздіңқолымызғатапсырдыБіз оныешкімқалдырмайынша,өлтірдік 4Солкездебізоныңбарлыққалаларынбасыпалдық, алпысқаланы,Аргобтыңбүкілаймағын,БашандағыОг патшалығын,бізоларданалмағанқалақалмады 5Бұлқалалардыңбарлығыбиікқабырғалармен, қақпаларменжәнеторларменқоршалғанқоршалмаған қалалардыңжанындаөтекөп

6ХешбонпатшасыСихонғаістегеніміздей,бізоларды дабіржолажойып,әрқаланыңеркектерін,әйелдерін жәнебалаларынқырыптастадық

7Бірақбарлықмалдыжәнеқалалардыңолжасын өзімізгеолжаалдық

8СолкездебізАрнонөзеніненХермонтауынадейінгі Иорданныңосыжағындағыжердіаморлықтардыңекі патшасыныңқолынантартыпалдық

9(СидондықХермондыСириондепатайды,ал аморлықтарШенирдепатайды;)

10БасандағыОгпатшалығыныңқалаларыСалха менЕдрейгедейінгіжазықтағыбарлыққалалар,бүкіл ҒилақаджәнебүкілБашан.

11ӨйткеніалыптардыңтамтығынанБашанпатшасы Огғанақалдықарашы,оныңтөсегітеміркереует болды;АммондықтардыңРаббатқаласындаемеспе? Оныңұзындығытоғызшынтақ,аленітөртшынтақ болды

12АрнонөзенініңбойындағыАроерденжәнеҒилақад тауыныңжартысыменоныңқалаларынсолкездебіз иемденгенжердіменрубендіктерменғадтықтарға бердім.

13ҒилақадтыңқалғанбөлігінжәнеОгпатшалығының бүкілБашанжерінМанасаруыныңжартысынабердім. АлыптарелідепаталғанбүкілБашанменбірге Аргобтыңбүкілаймағы

14МанасаұлыЖайырбүкілАргобелінГешуримен Маахатижағалауларынаалыпкетті.жәнеолардыосы күнгедейінөзатымен,Башанхавотжайрдепатады

15ҒалақадтыМахиргебердім

16АлрубендіктерменғадтықтарғаҒилақадтанАрнон өзенінедейінгіалқаптыңжартысынжәне аммондықтардыңшекарасыболыптабылатынЯббок өзенінедейінгішекараныбердім 17Сондай-ақжазық,Иорданжәнеоныңжағалауы,

қалаларыңдатұрады

20ЖаратқанИебауырларыңада,сендергеде тыныштықсыйламайыншажәнеҚұдайларың ЖаратқанИеИорданныңарғыжағындаоларғаберген жердіолардаиемденгенше

21СолкездеменЕшуағабылайдепбұйырдым: «ҚұдайларыңЖаратқанИеніңосыекіпатшағане істегенінсеніңкөзіңкөрді

22Оларданқорықпаңдар,өйткеніҚұдайларың ЖаратқанИесендерүшінсоғысады.

23СолкездеменЖаратқанИегежалбарынып:

24Уа,ТәңірТәңірИе,сенқұлыңаұлылығыңмен құдіреттіқолыңдыкөрсетебастадың,өйткенісенің істеріңменкүш-қуатыңақарайістейалатынкөктене жердеҚұдайдыңнесібар?

25Өтінемін,мағанөтіп,Иорданныңарғыжағындағы жақсыжерді,солтамашатаудыжәнеЛивандыкөрейін 26БірақЖаратқанИесендерүшінмағанашуланып, менітыңдамады.Ендімағанбұлтуралыайтпа.

27Писганыңбасынакөтеріліп,батысқа,солтүстікке, оңтүстіккежәнешығысқақара,оныөзкөзіңменкөр, өйткенісеносыИорданнанөтпейсің.

28БірақЕшуағабұйрықберіп,оныжігерлендіріп, нығайтабер,өйткеніолосыхалықтыңалдынанөтіп, сенкөретінжердіоларғаиелікетеді.

29ОсылайшабізБетпеорғақарсыалқаптатұрдық

4-ТАРАУ

1Ендеше,уа,Исраил,ендіменсендергеүйретіп жатқанжарлықтарменүкімдергеқұлақсал,сондаөмір сүріп,ата-бабаларыңныңҚұдайыЖаратқанИе сендергеберіпжатқанжергекіріп,иелікетеаласыңдар 2МенсендергебұйырғанҚұдайларыңЖаратқанИенің өсиеттерінорындауларыңүшін,менсендергебұйырған сөзгеқосымшақоспаңдаржәнеоданешкемітпеңдер 3ЖаратқанИеніңБағал-Пеорүшіннеістегенін көздеріңкөрді,өйткеніБағал-Пеордыңсоңынанерген барлықадамдар,ҚұдайларыңЖаратқанИеоларды араларыңнанжойды.

4БірақҚұдайларыңЖаратқанИегешынберілгендер, бүгіндебәріңдетірісіңдер.

5Міне,ҚұдайымЖаратқанИемағанбұйырғандай,мен сендергезаңдарменүкімдердіүйреттім,олариеленуге баратынжердесолайістеулеріңкерек

6Сондықтанолардысақтаңдаржәнеорындаңдар; Өйткенібұлжарлықтардыңбәрінтыңдап,«Бұлұлы

сеніңжүрегіңненкетпесүшін,өзжаныңдымұқият сақта.

10Әсіресе,сенХорибтеҚұдайларыңЖаратқанИенің алдындатұрғанкүні,ЖаратқанИемаған:“Маған халықтыжина,сондаМеноларғасөздерімдіестимін, сондаоларжербетіндеөмірсүретінбарлықкүндері Мененқорқудыүйренсін,әрібалаларынатәлімберсін 11Сендержақындаптаудыңастындатұрдыңдар.Тау көктіңортасынадейінөртеніп,қараңғылық,бұлтжәне қоюқараңғылықболды

12ЖаратқанИесендергеоттыңарасынанбылайдеді: сендерсөздердіңдаусынестідіңдер,бірақмысалды көрмедіңдер.тексенғанадауыстыестідің.

13ОлсендергеорындаудыбұйырғанӨзініңкелісімін, онөсиеттіжарияладыОлолардыекітасүстелгежазды

14СолкездеЖаратқанИесендергезаңдармен үкімдердіүйретудібұйырды

15Сондықтанөздеріңемұқиятболыңдар;Өйткені ЖаратқанИеХорибтеоттыңарасынансендергеайтқан күніешбірмысалдыкөрмедіңдер

16Өздеріңдібұзып,өздеріңдіеркекпенәйелгеұқсатып, бейнеленгенмүсінгеайналдырмауларыңүшін.

17Жербетіндегікезкелгенаңғаұқсайды,ауада ұшатынкезкелгенқанаттықұсқаұқсайды

18Жербетіндежорғалайтынкезкелгеннәрсеге,жер астындағысудағыкезкелгенбалыққаұқсайды

19Көзіңдікөккекөтеріп,күнді,айдыжәне жұлдыздардыкөргенде,бүкіласпанәлеміоларға табынуғажәнеҚұдайларыңЖаратқанИебүкіласпан астындағыбарлықхалықтарғабөлгенсоларғақызмет етугеитермелеулеріңүшін.

20БірақЖаратқанИеөздеріңебүгінгідеймұралық халықболуүшінсендердіалып,темірпештен,тіпті Мысырданалыпшықты.

21Сондай-ақЖаратқанИесендерүшінмаған қаһарланып,Иорданөзеніненөтпеймін,Құдайларың ЖаратқанИесағанмұраретіндеберіпжатқансол жақсыжергебармаймындепантетті

22Бірақменосыелдеөлуімкерек,менИордан өзеніненөтпеймін,бірақсендерөтіп,солжақсыжерді иеленесіңдер

23ҚұдайларыңЖаратқанИеніңсендерменжасасқан келісімінұмытып,ҚұдайларыңЖаратқанИесендерге тыйымсалғанмүсінгенемесебасқанәрсегеұқсап кетпесүшінсақболыңдар

24ӨйткеніҚұдайларыңЖаратқанИежалмап кететінот,тіптіқызғаншақҚұдай

25Балатуып,балалыболып,елдеұзақтұрып, азғындап,мүсіннемесекезкелгеннәрсегеұқсатып, ҚұдайларыңЖаратқанИеніңалдындазұлымдықжасап, Оныашуландыратынболсаңдар

26Бүгінменсендергеқарсыкуәболуүшінкөкпен жердішақырамын,сондықтанИордандыиемденуүшін өтіпбаражатқанжеріңненжақынарадажойылып кетесіңдерОндакүндеріңдіұзартпайсыңдар,бірақ мүлдежойыласыңдар

27СондаЖаратқанИесендердіхалықтардыңарасына шашыратыпжібереді,алсендерЖаратқанИеапаратын

31(СебебіҚұдайларыңЖаратқанИемейірімдіҚұдай); олсенітастамайды,сеніқұртпайды,ата-бабаларыңның оларғаантеткенкелісімінұмытпайды

32Құдайжербетіндеадамдыжаратқанкүнненбастап, сененбұрынғыөткенкүндертуралысұражәнекөктің біршетіненекіншішетінедейіносыұлынәрсеболды ма,әлдеолсияқтыестілгенбе?

33Өзіңестігендей,оттыңарасынансөйлейтін Құдайдыңдаусынадамдарестіп,тіріқалдыма?

34НемесеҚұдайЖаратқанИеніңкөзалдыңда Мысырдасендерүшіністегенінесай,азғыруларымен, белгілерімен,кереметтерімен,соғыстарымен,құдіретті қолдарымен,созылғанқолдарыменжәнезор үрейлеріменбасқахалықтыңарасынанбірхалықты алыпкетугеҚұдайбарудыойладыма?

35ЖаратқанИеніңҚұдайекенінбілуіңүшінсағанбұл айтылғанболатыноданбасқаешкімжоқ

36СағантәлімберуүшінкөктенӨзініңдаусынестіртті ЖербетіндеОлсағанөзініңұлыотынкөрсетті.Сен оныңсөздеріноттыңарасынанестідің

37Олсеніңата-бабаларыңдыжақсыкөргендіктен, соларданкейінгіұрпақтарынтаңдапалып,сеніөзінің құдіреттікүшіменМысырданалыпшықты

38Алдыңнанөзіңнендекүштірекхалықтардықуып, сеніәкеліп,бүгінгідейжерінмұрағаберуүшін.

39Сондықтанбүгінбіліп,жүрегіңменойлан:Жаратқан Иежоғарыдакөктеде,төмендежердедеҚұдай, басқаешкімжоқ.

40ҚұдайларыңЖаратқанИеніңсағанберіпотырған жербетіндеөміріңұзағырақболуыүшін,өзіңеде, сененкейінгібалаларыңадажақсыболуыүшіноның бүгінменсағанбұйырғанзаңдарыменөсиеттерін орында

41СоданМұсаИорданныңосыжағында,күншығысқа қарайүшқаланыбөліптастады

42Бұрынғыкездеоныжеккөрмегенкөршісін абайсыздаөлтіретінөлтірушісондақашыпкетуіүшін; Осықалалардыңбірінеқашып,өмірсүруімүмкін

43Рубендіктердіңшөлдаладағы,жазықдаладағы Безер;ҒадтықтарданҒалақадтағыРамот;және МанасилердіңБашандағыГолан

44Мұсаисраилдіктердіңалдынақойғанзаңымынау: 45БұларМұсаныңИсраилдіктерМысырдан шыққаннанкейіноларғаайтқанкуәліктері,жарғылары менүкімдері

46Иорданныңосыжағында,Бетпеорғақарсыаңғарда, МұсаменИсраилұлдарыМысырданшыққаннанкейін,

5-ТАРАУ

1МұсабүкілИсраилдішақырыпалып,оларғабылай деді:«Уа,Исраил!

2ҚұдайымызЖаратқанИебізбенХорибтекелісім жасасты

3ЖаратқанИебұлкелісімдіата-бабаларымызбенемес, бізбен,бүгіндебәрімізтіріжүргенбізбенжасады.

4ЖаратқанИесендерментаудаоттыңарасынанбетпебетсөйлесті

5(ОлкездеменЖаратқанИеніңсөзінсендергежеткізу үшінЖаратқанИеекеуіңніңараларыңдатұрдым Өйткенісендероттанқорқып,тауғашықпадыңдар.)

6МенсеніМысыржерінен,құлдықүйіненалып шыққанҚұдайыңЖаратқанИемін

7Меніңалдымдасеніңбасқақұдайларыңболмайды.

8Өзіңеешбірмүсінжасама,нежоғарыдағыкөкте,не астындағыжерде,нежерастындағысулардағыешбір нәрсегеұқсама.

9Оларғатағзыметпе,оларғақызмететпе,өйткеніМен сеніңҚұдайларыңЖаратқанИе,қызғаншақҚұдаймын, меніжеккөретінүшіншіжәнетөртіншіұрпақтары үшіната-бабаларыныңкүнәларынжазалаймын 10Меніжақсыкөріп,өсиеттерімдіорындайтын мыңдағанадамдарғамейірімділіктанытамын.

11ҚұдайларыңЖаратқанИеніңатынбекератама, өйткеніЖаратқанИеоныңесімінбекерайтатын адамдыайыпсызқалдырмайды.

12ҚұдайларыңЖаратқанИесағанбұйырғандай, Демалыскүнінқасиеттіетуүшінсақта

13Алтыкүнеңбекетіп,барлықжұмысыңдыісте.

14АлжетіншікүнҚұдайларыңЖаратқанИенің Демалыскүні:ондасенде,ұлыңда,қызыңда,күңіңде, күңіңде,өгізіңде,есегіңде,малыңда,жатжердегілер деешбіржұмысістемеңдерКүңіңізбенкүңіңізөзіңіз сияқтыдемалсын

15Мысыржеріндеқызметшіболғаныңдыжәне ҚұдайларыңЖаратқанИеніңсеніқұдіреттіқолымен созылғанбілегіарқылыалыпшыққанынұмытпа СондықтанҚұдайларыңЖаратқанИесағанДемалыс күнінсақтаудыбұйырды

16ҚұдайыңЖаратқанИесағанбұйырғандай,әкешешеңдіқұрметте.ҚұдайларыңЖаратқанИеніңсаған бергенжеріндеөміріңұзағырақболсын

17Өлтірме

18Некеадалдығынбұзба.

19Сендеұрлама

20Көршіңеқарсыжалғанкуәлікберме.

21Көршіңніңәйеліндеқалама,көршіңніңүйінеде, оныңегінінеде,күңінеде,күңінеде,өгізінеде,есегіне де,көршіңніңешбірзатынадакөзартпа

22БұлсөздердіЖаратқанИетаудағыбүкілқауымыңа оттың,бұлттыңжәнеқоюқараңғылықтыңарасынан қаттыдауыспенайттыОлолардыекітастақтаға жазып,мағантапсырды

23Қараңғылықтыңарасынаншыққандауыстыестіген

25Ендешенегеөлуімізкерек?Өйткенімынаүлкенот

26Бізсияқтыоттыңішіненсөйлептұрғантірі Құдайдыңдаусынестіп,өмірсүргенбарлық адамдарданкімбар?

27Жақынбарып,ҚұдайымызЖаратқанИенің айтқандарыныңбәрінтыңдажәнебізмұныестіп, орындаймыз

28МағанайтқансөздеріңдіЖаратқанИеестіді ЖаратқанИемағанбылайдеді:Менбұлхалықтың сағанайтқансөздерінестідім

29Уа,олардыңжүрегіосындайболса,оларМенен қорқып,барлықөсиеттерімдіүнеміорындап,өздеріне де,балаларынадамәңгіжақсыболсын!

30Барып,оларға:“Шатырларыңақайтакіріңдер”, депайт.

31Алсенболсаң,осындаменіңжанымдатұр,сонда меноларғамениеленугебергенжердесоларды орындауларыүшінсеноларғаүйрететінбарлық өсиеттерді,жарлықтарменүкімдердіайтамын

32СондықтанҚұдайларыңЖаратқанИесендерге бұйырғандайорындаңдар:оңғада,солғада бұрылмаңдар

33ҚұдайларыңЖаратқанИесендергебұйырған жолдарменжүріңдер,сондаөмірсүріңдер,өздеріңе жақсыболуыңдаржәнеиелікететінелдеұзақөмір сүріңдер

6-ТАРАУ

1ҚұдайларыңЖаратқанИеніңөздеріңиеленуге баратынжердеорындауларыңүшінсендергеүйретуді бұйырғанөсиеттер,жарлықтарменүкімдермыналар: 2ҚұдайларыңЖаратқанИеденқорқып,менсаған бұйыратынбарлықжарлықтарыменөсиеттерінөзіңде, ұлыңда,ұлыңдаөмірбойыұстансынжәнесенің күндеріңұзағырақболсын.

3Ендеше,уа,Исраил,тыңдажәнемұныістеудісақта! Сүтпенбалағыпжатқанелдеата-бабаларыңның ҚұдайыЖаратқанИеуәдееткендей,сендерге жақсылықжасап,күш-қуатыңдыарттыруүшін

4Тыңда,уа,Исраил,ҚұдайымызЖаратқанИебір ЖаратқанИе!

5СенҚұдайыңЖаратқанИенішынжүрегіңмен,бар жаныңменжәнебаркүш-қуатыңменсүй.

6Бүгінсағанбұйырғанмынасөздерсеніңжүрегіңде болады:

7Олардыбалаларыңамұқиятүйретіп,үйіңде отырғандада,жолдажүргендеде,жатқандада, тұрғандадаолартуралысөйлес 8Сенолардықолыңдағыбелгіретіндебайлапал,сонда

11Өзіңтолтырмағанбарлықжақсынәрселергетолы үйлер,қазбағанқұдықтар,сенекпегенжүзімдіктермен зәйтүнағаштары;жеп,тойғанкезде;

12Сондасақбол,сеніМысыржерінен,құлдықүйінен алыпшыққанЖаратқанИеніұмытыпкетпе.

13ҚұдайыңЖаратқанИеденқорқып,Оғанқызметет, Оныңесіміменантет

14Айналаңдағыхалықтыңтәңірлерінеермеңдер.

15ҚұдайларыңЖаратқанИеніңсендергеқаһары тұтанып,жербетіненжойылыпкетпеуіүшін (ҚұдайларыңЖаратқанИеараларыңдағықызғаншақ Құдай)

16ҚұдайларыңЖаратқанИеніМассадасынағандай сынамаңдар

17ҚұдайларыңЖаратқанИеніңсендергебұйырған өсиеттерін,куәліктеріменжарлықтарынмұқият орындаңдар

18ЖаратқанИеніңалдындадұрысәріжақсынәрсені істе,сондаолсағанжақсыболып,ЖаратқанИеатабабаларыңаантеткенжақсыжергекіріп,иелікетесің 19ЖаратқанИеайтқандай,барлықжауларыңды алдыңнанқуыпшығуүшін.

20Ұлыңалдағыуақыттасенен:Құдайымыз ЖаратқанИеніңсағанбұйырғанкуәліктері,жарғылары менүкімдеріненібілдіреді?

21Сондасенұлыңамынаныайт:«БізМысырда перғауынныңқұлдарыедікЖаратқанИебізді құдіреттіқолыменМысырданалыпшықты.

22ЖаратқанИебіздіңкөзалдымыздаМысырға, перғауынғажәнеоныңбүкіләулетінекереметтермен кереметтеркөрсетті.

23Ата-бабаларымызғаантеткенжердіберуүшінбізді әкелуүшінбіздісолжерденалыпшықты

24ЖаратқанИебізгеосыережелердіңбәрін орындауды,ҚұдайымызЖаратқанИеденқорқуды бұйырдыБізгеәрқашанигілігімізүшін,олбүгінгідей аманқалуүшін.

25ҚұдайымызЖаратқанИебізгебұйырғандай,осы өсиеттердіңбарлығынорындасақ,бұлбіздіңәділдігіміз болады.

7-тарау

1ҚұдайларыңЖаратқанИесеніиеленуүшінбаратын елгеәкеліп,сеніңалдыңнанкөптегенхалықтарды: хеттерді,гиргаштарды,аморлықтарды, қанахандықтарды,периздіктерді,хивиліктердіжәне ебустықтардықуыпшығарғанда

2ҚұдайларыңЖаратқанИеолардысеніңалдыңда құтқарадыСенолардыұрып-соғып,мүлдеқұртасың; Сеноларменкелісімжасама,оларғамейірімділік танытпа.

3Олармендеүйленбеқызыңдыоныңұлынаберме, оныңқызынұлыңаберме

4Өйткеніоларбасқатәңірлергеқұлшылықетуүшін ұлыңдыменіңжолымнантайдырадыОсылайша

6ӨйткенісенҚұдайларыңЖаратқанИеүшінкиелі

7ЖаратқанИесендергесүйіспеншіліктанытпады, таңдамады,өйткенісендербасқахалықтарданкөп болдыңдарӨйткенісенадамдардыңеңазыедің

8БірақЖаратқанИесендердіжақсыкөргендіктен жәнеата-бабаларыңабергенантынаберік болғандықтан,Ехобасендердіқұдіреттіқолыменалып шығып,Мысырпатшасыперғауынныңқолынанқұлдар үйіненқұтқарды

9СондықтанҚұдайларыңЖаратқанИеніңҚұдай екенін,Өзінсүйетіндерменкелісімменмейірімгетолы адалҚұдайекенінжәнеОныңөсиеттерінмыңұрпаққа сақтайтынынбіліңдер.

10Оныжеккөретіндергеолардыңбетінқайтарып, олардықұртуүшінқайтарады

11Сондықтанбүгінсағанбұйырғанөсиеттерді, жарлықтарменүкімдердіорында,солардыорындау үшін

12Сондықтан,егеросыүкімдергеқұлақасып,ұстанып, орындасаңдар,ҚұдайларыңЖаратқанИеатабабаларыңаантеткенкелісімменрақымынсендермен сақтайтынболады.

13Олсенісүйіп,батасынберіп,көбейеді,сондай-ақ әкелеріңеберугеантеткенелдеқұрсағындағыжемісіне, жеріңніңжемісіне,дәніңе,шарапыңа,майыңа,сиырың менқойларыңабатасынбереді

14Сенбарлықадамдардандажарылқасын:араларыңда немесемалдарыңдабедеуеркекнемесеәйелболмайды.

15ЖаратқанИесененбарлықаурудыалыптастап, Мысырдыңөздеріңбілетінжамандерттерінің ешқайсысынбасыңасалмайды.бірақолардысеніжек көретіндердіңбәрінежүктейді

16ҚұдайларыңЖаратқанИесеніқұтқаратынбарлық халықтықұртасың.Сеніңкөзіңолардыаямайды, олардыңтәңірлерінеқұлшылықетпеӨйткенібұл сағантұзақболады

17Жүрегіңде:«Бұлхалықтармененартық»десең,мен олардықалайиемденугеболады?

18Сеноларданқорықпа,бірақҚұдайларыңЖаратқан ИеніңперғауынғажәнебүкілМысырғанеістегенін ұмытпа

19Сеніңкөзіңкөргензорсынақтар,белгілер, кереметтер,ҚұдайларыңЖаратқанИеніңсеніалып шыққанқұдіреттіқолыжәнесозылғанқолдары: ҚұдайларыңЖаратқанИесенқорқатынбарлық халыққасолайжасайды

20Сондай-ақҚұдайларыңЖаратқанИеолардың арасынамүйіздімүйіздіқұсжібереді,сондаоларсенен

22ҚұдайларыңЖаратқанИесолхалықтардысенің

24Ололардыңпатшаларынсеніңқолыңатапсырады, алсенолардыңатынаспанастынанжоясың.Сен олардыжоймайынша,ешкімсеніңалдыңдатұра алмайды.

25Олардыңтәңірлерініңмүсіндерінотқажағыңдар: олардағыкүміспеналтындықаламаңдар,тұзаққатүсіп қалмауүшіноныөздеріңеалмаңдар 26Сондай-ақүйіңежексұрыннәрсенікіргізбе,сонда олсияқтықарғысқаұшырайсыңөйткенібұлқарғыс нәрсе

8-ТАРАУ

1Менбүгінсендергебұйырғанөсиеттердіңбәрін орындаңдар,сондаөмірсүріп,көбейіп,ЖаратқанИе ата-бабаларыңаантеткенжергекіріп,иелікетіңдер.

2ҚұдайларыңЖаратқанИеніңсенікішірейтуүшін, сынауүшін,оныңөсиеттерінорындайсыңба,жоқпа, жүрегіңденебарекенінбілуүшіншөлдаладақырық жылбойыжүргізгенжолдыесіңеал 3Олсенібасынтып,аштыққақалдырдыжәне маннаментамақтандырды,онысенде,әкелеріңде білмегенедіОлсағанадамныңнанменғанаөмір сүрмейтінін,ЖаратқанИеніңаузынаншыққанәрбір сөзіарқылыөмірсүретінінбілуіүшін.

4Осықырықжылбойыкиіміңде,аяғыңдаісінгенжоқ

5Адамбаласынқалайтәрбиелесе,Құдайларың ЖаратқанИедесенісолайтәрбиелейтінінжүрегіңде ойла

6СондықтанҚұдайларыңЖаратқанИеніңөсиеттерін орындап,Оныңжолыменжүріп,оданқорқыңдар.

7ӨйткеніҚұдайларыңЖаратқанИесеніжақсыжерге, аңғарларментөбелерденағатынбұлақтары,бұлақтары ментереңдігібарелгеәкелді.

8Бидай,арпа,жүзім,інжірағаштарыменанарөсетін жер;майлызәйтүнжәнебалелі;

9Нандытапшылықсызжейтінел,ондаешнәрседенкем болмайсыңТастарытемір,төбелеріненжезқазатын жер

10Тамақтанып,тойыпболғансоң,Құдайларың ЖаратқанИенісағанбергенжақсыжерүшін мадақтаңдар

11Сақбол,менбүгінсағанбұйырғанҚұдайларың ЖаратқанИеніңөсиеттеріменүкімдерімен жарлықтарынорындамай,оныұмытпа 12Тамақтанып,тойып,жақсыүйлерсалып,сонда тұрыпқалмассың

13Отарларыңменотарларыңкөбейіп,алтынкүмістеріңкөбейіп,барбайлығыңкөбейгенде; 14Сондажүрегіңкөтеріліп,сеніМысыржерінен, құлдықүйіненалыпшыққанҚұдайыңЖаратқанИені ұмытасың.

15Олсеніоттыжыландар,шаяндаржәнесусыз қуаңшылықжайлағансолүлкенәріқорқыныштышөл даладаалыпөттіКімсенішақпақтастансушығарды; 16Сенібағындыруүшінжәнесенісынауүшін,ақыр

міндеттітүрдежойыласыңдар

20ЖаратқанИекөзалдыңдақырыптастағанхалықтар сияқтысендердеқұрыпкетесіңдер.Өйткені ҚұдайларыңЖаратқанИеніңдаусына мойынсұнбадыңдар

9-ТАРАУ

1Тыңда,уа,Исраил,сенбүгінИорданарқылыөтіп, өзіңнендекүштіхалықтарды,көккедейінқоршалған ұлықалалардыиеленуүшінбарасың.

2Өзіңбілетін,өздеріңестігенанақтықтардыңұлдары: «Анақтықтардыңалдындакімтұраалады!

3АлдыңнанөтіпбаражатқанҚұдайларыңЖаратқан ИеекенінбүгінтүсініңдерЖаратқанИеніңсаған айтқанындай,олардыжалмаптұрғаноттайқырып, сеніңалдыңдатүсіреді.

4ҚұдайларыңЖаратқанИеолардысеніңалдыңнан қуыпжібергенсоң:“ЖаратқанИеменіосыжерді иеленуүшінәділдігімүшіналыпкелді,бірақосы халықтардыңзұлымдығыүшінЖаратқанИеоларды

5Өзіңніңәділдігіңүшіннемесежүрегіңніңтазалығы үшінемес,олардыңжеріниемденугебарасың,бірақ ҚұдайларыңЖаратқанИеосыхалықтардың зұлымдығыүшінолардысеніңалдыңнанқуыпжіберіп, ЖаратқанИеніңата-бабаларыңЫбырайым,Ысқақ жәнеЖақыпқаантеткенсөзінорындауүшінқуып жібереді.

6СондықтанҚұдайларыңЖаратқанИеніңбұлжақсы жердіәділдігіңүшіниеленуүшінбермегенін түсініңдер.Өйткенісенқаталхалықсың.

7Есіңдеболсын,ҚұдайларыңЖаратқанИенішөл даладақалайқаһарландырғаныңдыұмытпа

8Сондай-ақХорибтеЖаратқанИеніашуландырдың, сондықтанЖаратқанИесендердіқұртуүшін ашуланды

9ЖаратқанИесендерменжасасқанкелісімүстелдерін, таскестелердіалуүшінтауғашыққанымда,қырықкүн, қырықтүнтаудаболдым,нандажемедім,суда ішпедім.

10ЖаратқанИемағанҚұдайдыңсаусағыменжазылған екітастақтаныберді.ОлардаЖаратқанИеніңқауым күнітаудаоттыңішіндесендерменайтқансөздерінің бәріжазылған

11Қырықкүн,қырықтүнніңсоңындаЖаратқанИе

12ЖаратқанИемағанбылайдеді:“Тұр,бұлжерден тезтүсӨйткеніМысырданалыпшыққанхалқың азғындапкеттіОларМенбұйырғанжолдантез

13БұданкейінЖаратқанИемағанбылайдеді:Мен

15Менбұрылып,таудантүстім,сондатауөртеніп кетті.

16Сондаменқарасам,сендерҚұдайларыңЖаратқан Иегеқарсыкүнәжасап,өздеріңдібалқытылғанбұзауға айналдырдыңдар:ЖаратқанИебұйырғанжолдантез бұрылыпкеттіңдер

17Менекіүстелдіалып,екіқолымнанлақтырып жібердімде,көздеріңшесындырдым.

18МенЖаратқанИеніашуландырып,оныңалдында зұлымдықжасап,күнәларыңыздыңбәрінжасағаныңыз үшін,қырықкүн,қырықтүндеболғандай,Жаратқан Иеніңалдынажығылдым

19МенЖаратқанИеніңсендердіқұртуүшінқаһарына ұшырағанқаһарыменызасынанқорықтымБірақсол кездеЖаратқанИеменідетыңдады

20ЖаратқанИеҺарондыөлтіргеніүшінқатты ашуланды,менсолкездеҺаронүшіндедұғаеттім

21Менкүнәларыңды,өздеріңжасағанбұзаудыалып, оныотқажағып,штамптап,ұсақтап,тіптішаңдай ұсақтаптастадым

22Таберада,МассадажәнеКибротхаттаудаЖаратқан Иеніашуландырдың.

23ЖаратқанИесендердіҚадеш-Барнеяданжіберіп: «Барып,менбергенжердіиемденіңдер!Сондасендер ҚұдайларыңЖаратқанИеніңөсиетінеқарсышығып, оғансенбедіңдер,даусынтыңдамадыңдар

24МенсендердібілгенкүнненбастапЖаратқанИеге қарсышықтыңдар.

25ОсылайшаменЖаратқанИеніңалдындақырықкүн, қырықтүнқұладымӨйткеніЖаратқанИесені құртамындепайтқанболатын.

26СондықтанменЖаратқанИегежалбарынып:“Уа, ТәңірИе,Мысырданқұдіреттіқолыңменалыпшыққан ұлылығыңарқылысатыпалғанхалқыңменмұраңды жойма!”дедім

27ӨзіңніңқызметшілеріңЫбырайым,Ысқақжәне Жақыптыесіңеал.Бұлхалықтыңқыңырлығынада, зұлымдығынада,күнәсінедеқарама

28Сенбіздіалыпшыққанел:“ЖаратқанИеоларды уәдееткенжергекіргізеалмағандықтан,олардыжек көргендіктен,шөлдаладаөлтіруүшіналыпшықты”, демасын

29Бірақоларсеніңхалқыңжәнесеніңмұраларың.Оны өзіңніңқұдіреттікүшіңменжәнесозылғанқолыңмен алыпшықтың

10-ТАРАУ

1СолкездеЖаратқанИемағанбылайдеді: «Біріншідегідейекітастанойып,мағантауғашығып, ағаштансандықжаса»

2Менүстелдергесенсындырғаналғашқыкестелердегі сөздердіжазамын,алсенолардыкемегесал

3Менбоқағашынансандықжасап,біріншісісияқты екітастақтайойып,екіүстелдіқолымдаұстап,тауға шықтым

4Олүстелдергебіріншіжазбағасәйкес,Жаратқан Иеніңқауымкүнітаудаоттыңарасынансендерге айтқанонөсиетінжаздыжәнеЖаратқанИеоларды мағанберді.

5Менбұрылып,таудантүстімде,үстелдердіөзім

6ИсраилдіктерЯақанұрпақтарыныңБеероттан Мосерағажолтартты.Һаронсондаөліп,сонда жерлендіОныңорнынаұлыЕлазардіниқызметкер болды

7ОларсолжерденГудгодағабеталды.Гудгодадан Жотбатқадейін,өзендеріағыпжатқанел

8СолкездеЖаратқанИеЖаратқанИеніңКелісім сандығыналыпжүруүшін,Ехобаныңалдындатұрып, оғанқызмететіп,оныңатынанбатаберуүшінлеуі руынбөлді.

9СондықтанЛеуініңбауырларыменбіргеешқандай үлесіде,мұрасыдажоқҚұдайларыңЖаратқанИе оғануәдееткендей,ЖаратқанИеоныңмұрасы.

10Ментаудабіріншіретбойыншақырықкүн,қырық түнболдымСолкездедеЖаратқанИеменітыңдады, ЖаратқанИесеніжойғысыкелмеді.

11СондаЖаратқанИемағанбылайдеді:“Тұр, халықтыңалдынабар,сондаолармената-бабаларына беремдепантеткенжердіиемденіпалады.

12Аленді,Исраил,ҚұдайларыңЖаратқанИесененне талапетеді?

13СенигілігіңүшінбүгінсағанбұйырғанЖаратқан Иеніңөсиеттеріменжарлықтарынорындауүшінбе?

14Міне,аспанменкөктіңкөктегіҚұдайларың ЖаратқанИе,жерде,ондағыныңбәрі.

15ТекЖаратқанИеғанасеніңата-бабаларыңның олардыжақсыкөретінінұнатып,соларданкейінгі ұрпақтарын,бүгінгікүндегідейсендердідебарлық адамдарданартықтаңдады

16Сондықтанжүрегіңніңтерісінсүндеткеотырғыз, ендіқаталболма.

17ӨйткеніҚұдайларыңЖаратқанИетәңірлердің Құдайы,ТәңірлердіңИесі,ұлыҚұдай,құдіреттіәрі қорқынышты,оладамдарғақарамайдыжәнесыйда алмайды

18Олжетімменжесіргеүкімшығарады,бөтенадамды жақсыкөреді,оғантамақпенкиімбереді.

19Сондықтанбөтенадамдысүйіңдер,өйткенісендер Мысыржеріндебөтенболдыңдар

20ҚұдайларыңЖаратқанИеденқорқыңдар.сеноған қызметет,жәнеоғанжабысып,оныңатыменантет 21Олсеніңмақтауың,сеніңкөзіңкөргеносыұлыжәне қорқыныштыістердіжасағанҚұдайың.

22Ата-бабаларыңжетпісонадамменМысырғакетті АлендіҚұдайларыңЖаратқанИесенікөптеп аспандағыжұлдыздардайетіпжаратты

11-тарау

1СондықтансенҚұдайыңЖаратқанИенісүй,Оның жарлықтарын,жарлықтарын,үкімдеріменөсиеттерін

4ОныңМысырәскеріне,олардыңаттарымен арбаларынанеістегені;Оларсендердіқуыпкеле жатқанда,Қызылтеңіздіңсуынқалайтолтырып жібергенінжәнеЖаратқанИеолардыосыкүнгедейін қалайжойыпжібергенін;

5Осыжергекелгенше,олшөлдаладасендергене істеді;

6ОныңРубенұлыЕлиаптыңұлдарыДатанмен Абирамғанеістеді:жераузынашып,оларды,олардың үйлерін,шатырларынжәнебүкілИсраилдіңортасында иелігіндегібарлықдүние-мүлкінжұтыпқойды 7БірақЖаратқанИеніңбарлықұлыістерінкөздерің көрді.

8Сондықтанбүгінменсендергебұйырғанбарлық өсиеттердіорындаңдар,сондакүш-қуаттарыңаие болыңдар,сондабарып,иеленуүшінбаратынжерді иемденіңдер

9ЖаратқанИеата-бабаларыңаөздерінежәнеолардың ұрпақтарынабереміндепантеткенсүтпенбалағып жатқанжердеөмірлеріңдіұзартуүшін 10Өйткенісеноныиемденуүшінкіргенжерсендер шыққан,тұқымсеуіп,аяғыңменсуарғанМысыр жеріндейемес,шөпөсетінбақсияқтыемес

11Алсендериемденуүшінбарғанжерқыраттар менаңғарлыелжәнекөктегіжаңбырдыңсуынішеді.

12ҚұдайларыңЖаратқанИеқамқорболатынел:Жыл басынанжылдыңаяғынадейінҚұдайларыңЖаратқан Иеніңкөзіосында.

13Егербүгінсендергебұйырғанөсиеттерімдімұқият тыңдасаңдар,ҚұдайларыңЖаратқанИенісүюгежәне Оғаншынжүректенжәнебүкілжан-тәндеріңмен қызмететуге,

14Өзуақытыңдажеріңежауғанжаңбырды,бірінші жаңбырменсоңғыжаңбырдыберемін,сондасен егініңе,шарабыңажәнемайыңдыжинайсың

15Менсеніңегістіктеріңемалдарыңүшіншөп жіберемін,сондасенжеп,тоқболасың.

16Өздеріңесақболыңдар,сондажүрегіңалдамшы болып,терісайналып,басқатәңірлергеқызмететіп, оларғатабынбасын.

17СондаЖаратқанИесендергеқаһарланып,жаңбыр жауып,жерөзжемісінбермеуүшінаспандыжауып тастады.ЖаратқанИебергенжақсыжердентезқұрып кетпесүшін

18Сондықтанменіңосысөздерімдіжүрегіңежәне жаныңдасақтаңдаржәнеолардықолдарыңабелгі ретіндебайлапқойыңдар,сондаоларкөздеріңнің арасысияқтыболсын.

19Үйіңдеотырғандада,жолдажүргендеде,жатқанда да,тұрғандадаолартуралыайтып,балаларыңдыүйрет 20Олардыүйіңніңесіктеріменқақпаларыңажаз: 21ЖаратқанИеата-бабаларыңабереміндепантеткен жердесендердіңкүндеріңде,балаларыңныңкүндеріде жердегікөктегікүндерсияқтыеселенеберсін

22Егерменсендергебұйырғаносыөсиеттердіңбәрін мұқияторындасаңдар,олардыорындаңдар, ҚұдайларыңЖаратқанИенісүйіңдер,Оныңбарлық

еңшеткітеңізгедейінжағаларың

25Ешкімсеніңалдыңдатұраалмайды,өйткені ҚұдайларыңЖаратқанИесендергеайтқанындай, сендербасатынбүкілелдесендерденқорқып, үрейлендіреді

26Міне,менбүгінсендергебатаменқарғысұсынамын. 27ҚұдайларыңЖаратқанИеніңбүгінменсендерге бұйырғанөсиеттерінемойынсұнсаңдар,олбақыт

28ЕгерҚұдайларыңЖаратқанИеніңөсиеттеріне мойынсұнбай,бүгінменсендергебұйырғанжолдан тайып,өздеріңбілмейтінбасқақұдайларғаерулерің керекболса,қарғыс!

29ҚұдайларыңЖаратқанИесеніиеленугебаратын елгеәкелгенде,Геризимтауынжарылқап,Ебалтауын қарғысқаұшырататынболасыңдар

30ОларИорданныңарғыжағында,күнбатқанжолдың бойында,Морежазығынажақынжерде,Ғылғалға қарсыжорықтатұратынқанахандықтардыңжерінде емеспе?

31ӨйткеніҚұдайларыңЖаратқанИесендергеберген жердіиеленуүшінИорданөзеніненөтесіңдер,сонда оныиемденіп,сондатұрасыңдар

32Бүгінменсендергеқойғанбарлықжарлықтармен үкімдердіорындаңдар

12-тарау

1Ата-бабаларыңныңҚұдайыЖаратқанИеоны иеленугеберіпотырғанелдеөмірсүріпжатқан кездеріңдеорындайтынзаңдарменүкімдермыналар 2Биіктауларментөбелердегіжәнеәрбіржасыл ағаштыңастындағыөздеріңеиелікететінхалықтар өздерініңтәңірлерінеқұлшылықеткенжерлерді біржолақиратасыңдар

3Олардыңқұрбандықошақтарынқиратып, бағаналарынсындырып,тоғайларынотқажағыңыз Солжерденолардыңқұдайларыныңмүсіндерінойып алып,олардыңесімдерінжойыңдар.

4ҚұдайларыңЖаратқанИегеолайістемеңдер

5БірақҚұдайларыңЖаратқанИебарлықруларыңның арасынанөзініңесімінқоюүшінтаңдапалатынжерге, оныңмекенінеіздеп,сондабарасыңдар

6Солжергетүгелөртелетінқұрбандықтарыңды, құрбандықтарыңды,ондықүлестеріңді,қолдарыңдағы тартуларыңды,анттарыңды,еріктітартуларыңды,ірі қараларыңменұсақмалдарыңныңтұңғыштөлдерін әкеліңдер

7СолжердеҚұдайларыңЖаратқанИеніңалдында тамақішіп,өздеріңде,әулеттеріңдеҚұдайларың

11СондаҚұдайларыңЖаратқанИеөзесімінсолжерде мекенетуүшінтаңдайтынжерболады.Менсендерге бұйырғанныңбәрінсондаәкеліңдерөртелетін құрбандықтарың,құрбандықтарың,ондықтарың, қолдарыңдағытартуларыңдыжәнеЖаратқанИеге бергенанттарыңныңбарлығын:

12ҚұдайларыңЖаратқанИеніңалдындаөздеріңде, ұлдарыңда,қыздарыңда,құлдарыңда,күңдеріңде, қақпаларыңдағылеуіліктердеқуанадыСебебіоның сіздеешқандайүлесіде,мұрасыдажоқ

13Өзіңекөзжеткізгенжердетүгелөртелетін құрбандықтарыңдышалмауүшінсақбол 14БірақЖаратқанИеруларыңныңбіріндетаңдап алатынжердеөртелетінқұрбандықтарыңдышалып, менсағанбұйырғанныңбәрінсолжердеорында 15БірақҚұдайларыңЖаратқанИеніңсағанберген батасынасай,барлыққақпаларыңдажаныңдықалаған нәрсеніөлтіріп,етінжейаласың

16Текқанақандыжеугеболмайды.Оныжербетіне судайтөгесің

17Егіннің,шараптың,майдыңоннанбірбөлігін, малдарыңныңнемесеотарларыңныңалғашқытөлдерін, сондай-ақантеткенанттарыңныңешқайсысын,ерікті тартуларыңдынемесеқолыңдағыжоғарытартуларды өзқақпаларыңдажеугеболмайды.

18Бірақсенде,ұлыңда,қызыңда,күңіңде,күңіңде, қақпаларыңдағылеуіліктердеҚұдайларыңЖаратқан ИетаңдайтынжердеолардыҚұдайларыңЖаратқан Иеніңалдындажеулеріңкерек

19Жербетіндеөмірсүріпжатқанда,леуіліктерді тастапкетпеуүшінабайбол.

20ҚұдайларыңЖаратқанИесағануәдееткендей,сенің шекараңдыкеңейткенде,сен:«Менетжеймін,өйткені сеніңжаныңетжегісікеледі»,–дейсің.Жаныңнені қаласа,етжейаласың

21ҚұдайларыңЖаратқанИеніңатынқоюүшін таңдағанжерсенентымалысболса,менсаған бұйырғандай,ЖаратқанИебергенотарларыңмен отарларыңдысойып,жаныңқалағанныңбәрін қақпаларыңдажейберіңдер.

22Елікпенқарақұйрықжегенсияқты,сендеоларды же:тазаемеспентазаадамбірдейжейді

23Текқанақандыжемеукерек,өйткеніқан–өмір.Ал сенөмірдітәніменбіргежеугеболмайды

24ОныжемеСенонысудайжергетөгесің

25Оныжеме.ЖаратқанИеніңалдындадұрыснәрсені істегенде,сағанда,сененкейінгібалаларыңадажақсы болуыүшін.

26Өзіңдебарқасиеттінәрселерменанттарыңдығана алып,ЖаратқанИетаңдағанжергебар

27ҚұдайларыңЖаратқанИеніңқұрбандықүстелінде өртелетінқұрбандықтарыңды,етпенқаныңдыұсын,ал құрбандықтарыңныңқаныҚұдайларыңЖаратқан Иеніңқұрбандықүстелінетөгіліп,оныңетінжейсің 28ҚұдайларыңЖаратқанИеніңалдындажақсыәрі

31ҚұдайларыңЖаратқанИегеолайістеме,өйткені оларЖаратқанИегеОлжеккөретінкезкелген жиіркеніштіістерінөздерініңтәңірлерінежасады.Тіпті ұлдарыменқыздарындақұдайларынаарнапотқа өртепжіберді

32Сағаннебұйырсам,соныорында:оғанқосылма, кемітпе

13-тарау

1Араларыңнанбірпайғамбарнемесетүскөруші шығып,сендергебірбелгінемесетаңғажайыпкөрініс көрсетсе,

2Сондаолсаған:«Өзіңбілмейтінбасқақұдайлардың соңынанеріп,оларғақызмететейік»депайтқан кереметнемесетаңғажайыпоқиғаболды

3Олпайғамбардыңнемесетүскөретінтүскөрушінің сөздерінеқұлақаспа,өйткеніҚұдайларыңЖаратқан ИесендердіҚұдайларыңЖаратқанИенішын жүрегіңмен,бүкілжан-тәндеріңменжақсы көретіндеріңдібілуүшінсынапжатыр

4ҚұдайларыңЖаратқанИеніңжолыменжүріңдер, оданқорқыңдар,өсиеттерінорындаңдар,даусын тыңдаңдар,сондаОғанқызмететіп,оғанжабысыңдар 5Солпайғамбарнемесетүскөрушіөлімжазасына кесіледі;ӨйткеніолсеніМысыржеріненалыпшыққан жәнеқұлдықүйіненқұтқарғанҚұдайларыңЖаратқан Иеденбастартуды,ҚұдайларыңЖаратқанИесаған жүрудібұйырғанжолданқуыпшығарудыайтты. Осылайшаішіңнензұлымдықтыкетір 6Егерсеніңағаң,шешеңніңұлы,неұлың,неқызың, некөкіректіңәйелі,неөзжаныңдайдосыңсені жасырынтүрдеазғырып:“Жүріңдер,сенде,әкелерің детанымайтынбасқақұдайларғақызмететейік

7Атапайтқанда,айналаңда,сағанжақыннемесесенен алыс,жердіңбіршетіненекіншішетінедейін орналасқанхалықтыңқұдайлары;

8Оныменкеліспе,онытыңдама.Көзіңоныаяма,оны аяма,жасырма

9БірақсеноныміндеттітүрдеөлтіресіңОныөлтіру үшіналдыменсеніңқолың,соданкейінбүкіл халықтыңқолыболады

10Сенонытаспенұрыпөлтір,сондаолөледі.Өйткені олсеніМысыржерінен,құлдықүйіненалыпшыққан ҚұдайларыңЖаратқанИеденаластатқысыкелді 11БүкілИсраилтыңдап,қорқып,ендіараларыңдағы

15Сенсолқаланыңтұрғындарынсемсердіңжүзімен қырып,оны,ондағыбарлықмалдыжәнемалын семсердіңжүзіменқырыптастайсың 16Оныңбарлықолжасынкөшеніңортасынажинап, қаланыжәнеоныңбарлықолжасынҚұдайларың ЖаратқанИеүшінөртепжіберолқайтасалынбайды 17Олсеніңқолыңақарғысқаұшырағаннәрсенің ешқайсысынұстамайды:ЖаратқанИеөзініңқаһарлы қаһарынанбастартып,сағанмейірімділіктанытып, сағанжанашырлықтанытып,ата-бабаларыңаант еткендей,сенікөбейтсін

18СенҚұдайларыңЖаратқанИеніңсөзінеқұлақасып, бүгінсағанбұйырғанбарлықөсиеттерінорындап, ҚұдайларыңЖаратқанИеніңкөзалдындадұрыс нәрсеніісте

14-тарау

1СендерҚұдайларыңЖаратқанИенің балаларысыңдар:өлілерүшінөз-өздеріңдікеспеңдер, көздеріңдітақырқылмаңдар

2ӨйткенісенҚұдайларыңЖаратқанИеүшінкиелі халықсыңдар,ЖаратқанИесеніжербетіндегібарлық халықтардыңүстіненөзінеғанатәнхалықболуүшін таңдады.

3Ешқандайжексұрыннәрсеніжеме

4Жейтінаңдармыналар:өгіздер,қойларменешкілер

5Қарлығаш,елік,елік,жабайыешкі,пигар,жабайы өгізжәнекүмбір

6Тұяғыжарылып,жілігінекітырнақшағабөлетінжәне аңдардыңарасындакепшіктішайнайтынәрбіраңды жеугеболады

7Соғанқарамастанбұлардысүтшайнайтындардыда, тұяқтыбөлетіндердідежемеңдер.Түйе,қоянжәне конуссияқты:оларкепшіктішайнайды,бірақтұяқты бөлмейді;сондықтаноларсендерүшінарам

8Алшошқатұяғынбөлетін,бірақкепшесін шайнамайтындықтан,олсендерүшінарам:олардың етінжемеңдер,өліөлекселерінеқолтигізбеңдер

9Судағылардыңбарлығынанмыналардыжейсіңдер, қанаттарыменқабыршықтарыбарлардыңбәрін жейсіңдер

10Қанаттарыменқабыршақтарыжоқнәрсеніжеуге болмайдыолсендерүшінарам

11Барлықтазақұстардыжейсің

12Бірақмыналардыжеугеболмайтындар:бүркіт, сүйектіжәнеқарақұйрық

13Сондай-ақаққұба,батпырауықжәнеөзтүрінен кейінгілашын,

14Әрқарғаөзтүрінеқарай, 15Сондай-ақүкі,түнгіқаршыға,көкірекжәнеқаршыға, 16Кішкентайжапалақ,үлкенүкіжәнеаққу, 17Сондай-аққұс,бүркітжәнеқарақат,

18Сондай-ақләйлек,оныңтұқымыбойыншақұтан, ителгіжәнежарғанат

19Ұшатынжорғалаушылардыңбәрісендерүшінарам: олардыжеугеболмайды.

20Алтазақұстардыңбарлығынжеугеболады

21Өздігіненөлетінештеңеніжемеңдер:оныөз

22Жылсайынегістікөнімберетінтұқымыңныңоннан

23ҚұдайларыңЖаратқанИеніңалдында,олөзінің есімінқоюүшінтаңдағанжерде:астығыңның, шарапыңның,майыңныңоннанбірбөлігін,малдарың менотарларыңныңалғашқытөлдерінже.Құдайларың ЖаратқанИеденәрқашанқорқудыүйренесің

24Жолыңұзақболып,оныкөтереалмасаң;немесе ҚұдайларыңЖаратқанИесағанбатасынбергенде, ҚұдайларыңЖаратқанИеөзатынқоюүшінтаңдайтын жерсенентымалысболса.

25Соданкейіноныақшағаайналдырып,ақшаны қолыңабайлап,ҚұдайларыңЖаратқанИетаңдайтын жергебар.

26Бұлақшаныжаныңқалағаннәрсеге:өгізге,қойға, шарапқа,алкогольдісусынғанемесежаныңқалаған нәрсегебер.СолжердеҚұдайларыңЖаратқанИенің алдындажеп,өздеріңде,үйлеріңдеқуанасың

27Алсеніңқақпаларыңдағылеуіліктер;сеноны

жина.

29Алсеніңқақпаларыңдағылеуілік(сеніңқасыңда оныңүлесіде,мұрасыдажоқ)жәнебөтен,жетімжәне жесірәйелкеліп,жеп,тойыпқалады.Құдайларың ЖаратқанИесеніңқолыңменістепжатқанбарлық істеріңдіжарылқасын

15-тарау

1Әржетіжылдыңсоңындабостандыққашығукерек. 2Босатутәсілімынада:көршісінеқарызбергенәрбір несиеберушіоныбосатуыкерек;Олоныкөршісіненде, ағасынандаталапетпеуікерек;ӨйткенібұлЖаратқан Иеніңбосатуыдепаталады

3Шетелдіктенқайтаталапетеаласың,бірақ бауырыңныңқолындағыныбосат.

4Текараларыңдакедейлерболмаса;Өйткені ҚұдайларыңЖаратқанИеніңиеленугемұраретінде бергенжеріндеЖаратқанИесағанбатасынбереді.

5ЕгерсенҚұдайларыңЖаратқанИеніңдаусынмұқият тыңдасаң,бүгінсағанбұйырғаносыөсиеттердіңбәрін орында.

6ӨйткеніҚұдайларыңЖаратқанИесағануәде еткендейбатасынберіпжатыр.Сенкөптеген халықтарғақарызбересің,біраққарызалмайсыңСен көпхалықтарғапатшалықетесің,бірақоларсаған билікжүргізбейді

10Сеноғанміндеттітүрдебересіңжәнеоғанбергенде жүрегіңмұңаймайды,өйткеніҚұдайларыңЖаратқан Иесенібарлықістеріңдежәнеқолыңдықойғанбарлық істеріңдежарылқайды.

11Кедейлерелденешқашанкетпейді,сондықтанмен сағанбұйырамын:өзжеріңдегібауырыңа,кедейіңе жәнемұқтажыңақолыңдыкеңаш

12Егерсеніңбауырыңеврейеркекнемесееврейәйел сағансатылып,алтыжылқызмететсе;жетіншіжылы оныөзіңненбосат

13Оныөзқолыңнанбосатыпжібергенде,оныбос жіберме

14Оныөзотарыңнан,едендеріңненжәнежүзім сығымдағыштарыңнанмолынанқамтамасызетіңдер: ҚұдайларыңЖаратқанИесағанбатасынбергенсоны оғанбер.

15Мысыржеріндеқұлболғаныңды,Құдайларың ЖаратқанИесенісатыпалғанынесіңеал

16Егеролсаған:«Менсененкетпеймін»десе,солай боладыСебебіолсеніде,үйіңдідежақсыкөреді, өйткеніолсеніменжақсы

17Сондасенбірауылдыалып,оныңқұлағынанесікке апар,сондаолсеніңмәңгілікқызметшісіңболадыСен декүңіңедесолайісте

18Оныөзіңненбосатыпжіберсең,сағанқиынболып көрінбейдіӨйткеніолсағаналтыжылқызмететіп,екі еселенгенжалданбалықызметшіболды

19Отарларыңменотарларыңныңбарлықтұңғыш төлдерінҚұдайларыңЖаратқанИегебағышта: бұқаларыңныңбіріншітөліменжұмысжасамаңдар, қойларыңныңбіріншітөлінқырқпаңдар.

20ОныжылсайынҚұдайларыңЖаратқанИенің алдындаүйлеріңменбіргеЖаратқанИетаңдағанжерде жейберіңдер.

21Егероныңішіндеақсақ,соқырнемесеауыр кемістігібарболса,оныҚұдайларыңЖаратқанИеге құрбандыққашалма.

22Оныөзқақпаларыңдажейсің:оныарамда,таза адамдаеліксияқтыжейді

23Теконыңқанынжеме.Сенонысудайжергетөгесің. 16-ТАРАУ

1ӘбибайынсақтажәнеҚұдайларыңЖаратқанИенің Құтқарылумейрамынтойлаңдар,өйткеніҚұдайларың ЖаратқанИесеніМысырдантүндеАбибайындаалып шықты

2СондықтанҚұдайларыңЖаратқанИегеҚұтқарылу мейрамынЖаратқанИеөзініңесімінқоюүшін таңдағанжергеқойменіріқараданшал

3ОныменашытылғаннанжемеОныменжетікүн ашытқысызнан,тіптіазапшегунанынже.Өйткенісен Мысыржеріненасығысшықтың:Мысыржерінен шыққанкүніңдіөмірбойыестесақтауүшін

4Жетікүнбойысеніңжаныңдаашытылғаннан болмайдыСондай-ақбіріншікүнікешкешалғанетіңіз

ҚұдайларыңЖаратқанИегеарнапсалтанаттыжиын өткіз,ондаешбіржұмысістеме

9Жетіаптанысанаукерек:егінгеорақсалабастаған кезденбастапжетіаптанысанаукерек

10Сондай-ақҚұдайларыңЖаратқанИегебатасын бергендей,ҚұдайларыңЖаратқанИегееріктітарту ретіндеберетіналымретіндеҚұдайларыңЖаратқан Иегеарнапапталармерекесінөткізіңдер.

11Өзіңде,ұлыңда,қызыңда,күңіңде,күңіңде, қақпаларыңдағылеуіліктерде,бөтенде,жетімде, жесірдеЖаратқанИеөзітаңдағанжерде ҚұдайларыңЖаратқанИеніңалдындақуанасың

12Мысырдақұлболғаныңдыесіңетүсіріп,осы ережелердіорындап,орында.

13Киелішатырлармерекесінжетікүнөткіз,содан кейінастығыңменшарабыңдыжинапал

14Өзіңде,ұлыңда,қызыңда,күңіңде,күңіңде, леуілік,бөтен,жетім,жесірәйелде,мейрамыңда қуанасың

15ЖаратқанИетаңдағанжердеҚұдайларыңЖаратқан Иегеарналғансалтанаттымейрамдыжетікүн

16ЖылынаүшретеркектеріңҚұдайларыңЖаратқан Иетаңдағанжердеоныңалдынабарсын.Ашытқысыз нанмейрамында,апталықмейрамдажәнешатырлар мейрамындажәнеоларЖаратқанИеніңалдынабос келмеді.

17ҚұдайларыңЖаратқанИеніңсағанбергенбатасына сайәркімшамасыкелгеншеберсін

18ҚұдайларыңЖаратқанИеніңсағанберетінбарлық қақпаларыңныңішіндеруларыңныңішіндебилермен басшылардытағайында,олархалықтыәділсоттайды 19Үкімшығаруғатырыспа.Сенадамдардысыйлама, сыйлықалма,өйткенісыйлықдананыңкөзінсоқыр етеді,әділдердіңсөзінбұрмалайды

20Өмірсүріп,ҚұдайларыңЖаратқанИеніңсаған беріпотырғанжерінеиеболуүшін,соныорында 21ӨзіңежасайтынҚұдайларыңЖаратқанИенің құрбандықүстелініңқасынаешбірағаштантоғай отырғызба

22Өзіңеешбірмүсінорнатпа.ҚұдайларыңЖаратқан Иежеккөреді

17-тарау

1ҚұдайларыңЖаратқанИегекемістігібарбұқаларды немесеқойлардықұрбандыққашалмаңдар,өйткенібұл

4Сағанайтылғандай,сенбұлтуралыестіп,мұқият зерттедің,жәнебұлрас,жәнеИсраилдемұндай жиіркеніштіістержасалыпжатқаныанық

5Сосынзұлымдықжасағанеркектінемесеәйелді,тіпті солеркектінемесеәйелдіөзқақпаларыңаәкеліп, өлгеншетаспенұрыпөлтір

6Өлімжазасыналайықадамекікуәгердіңнемесеүш куәгердіңайтуыбойыншаөлімжазасынакесілукерек пе?бірақбіркуәгердіңайтуыбойыншаолөлім жазасынакесілмейді

7Оныөлтіруүшіналдыменкуәгерлердіңқолдары, соданкейінбүкілхалықтыңқолдарыболуыкерек Сондықтанараларыңдағызұлымдықтыалыптаста.

8Егерсоттасенүшінтымауыр,қанменқан,өтінумен өтіну,ұрып-соғужәнеұрып-соғуарасындадау туындаса,ондасентұрып,ҚұдайыңЖаратқанИе таңдайтынжергебар

9Солкездегідіниқызметкерлерлеуіліктермен төрешілергебарып,сұрастыр.Оларсағанүкімді көрсетсін

10ЖаратқанИетаңдағанжердіңөздерісаған көрсететінүкімгесайәрекетет.Сенолардың айтқандарынасайәрекетет 11Оларсағанүйрететінзаңныңүкімінжәнесаған айтқанүкімінорында:оларсағанкөрсететінүкімнен оңғада,солғадабастартпа

12Алменмендікжасап,ҚұдайларыңЖаратқанИенің алдындақызмететуүшінтұрғандіниқызметкердіде, төрешінідетыңдамайтынадамөледі

13Бүкілхалықестіп,қорқып,бұданбылайменмендік жасамайды.

14ҚұдайларыңЖаратқанИесағанберіпжатқанжерге келіп,оныиемденіп,сондатұрып:«Маған айналамдағыбарлықхалықтарсияқтыпатша тағайындаймын

15Қалайболғандада,ҚұдайларыңЖаратқанИе таңдайтыноныөзіңепатшаетіптағайындайсың.Өзіңе бауырларыңныңарасынанбіреуінпатшаетіп тағайындайсың

16Бірақолжылқылардыкөбейтпейді,халықты Мысырғақайтармайды,өйткеніолжылқыларды көбейтпейді

17Жүрегіненбастартпауүшінолөзінеәйелді көбейтпесін,күміспеналтындыдакөбейтпейді

18Олөзпатшалығыныңтағынаотырғанда,леуілік діниқызметкерлердіңалдындатұрғанкітапқаосы заңныңкөшірмесінжазыпберуікерек

19ОлөзініңҚұдайыЖаратқанИеденқорқуды,осыЗаң менжарлықтардыңбарлықсөздерінұстанудыжәне олардыорындаудыүйренуіүшінөмірініңбарлық күндеріндеоныоқиды

20Оныңжүрегібауырластарынанжоғарыболмауы үшінжәнеөсиеттерденоңғада,солғадабұрылмауы үшін:олөзпатшалығында,өзіде,балаларыда Исраилдіңортасындаұзақөмірсүруіүшін 18-тарау

1ДіниқызметкерлерлеуіліктерменбүкілЛеуіруы Исраилгетиесіліүлескеде,мұрағадаиеболмайды: оларЖаратқанИегеөртелетінтартуларменоның мұрасынжейді

2Сондықтанолардыңбауырластарыарасындамұрасы

Діниқызметкергежауырын,екіжақжәнеиығынбереді 4Оғанастығыңның,шарапыңның,майыңныңжәне қойыңныңжүнініңбіріншіөнімінбер.

5ӨйткеніҚұдайларыңЖаратқанИеонысеніңбарлық руларыңныңішінентаңдапалды,олЖаратқанИенің атыменмәңгілікқызмететуүшін,олжәнеоның ұлдары

6ЕгербірлеуілікбүкілИсраилденөзітұрыпжатқан қақпаларыңызданкеліп,ЖаратқанИетаңдағанжерге барқалауыменкелсе

7СондаолЖаратқанИеніңалдындатұрғанлеуілік бауырларысияқтыҚұдайыЖаратқанИеніңатынан қызмететсін

8Оныңмұрасынсатудантүскенненбасқа,олардың жейтінсыбағасыболады

9ҚұдайларыңЖаратқанИесағанберіпжатқанелге келгенде,солхалықтардыңжиіркеніштіістеріністеуді үйренбе

10Араларыңнанбаласыннемесеқызыноттыңарасына өткізетін,көріпкелдікжасайтын,неуақытты бақылаушы,несиқыршы,несиқыршытабылмайды 11Немесесүйкімді,немесетанысрухтарыбаркеңесші, немесесиқыршынемесенекромансер.

12ОсыныістегендердіңбәріЖаратқанИеүшін жиіркенішті,ҚұдайларыңЖаратқанИеолардыосы жиіркеніштіістеріүшінсеніңалдыңнанқуыпжібереді.

13ҚұдайларыңЖаратқанИеніңалдындакемелді боласыңдар

14Өйткенісениеленетінбұлхалықтаруақытты бақылаушыларменкөріпкелдердіңайтқанынтыңдады, бірақҚұдайларыңЖаратқанИесағанолайетуге рұқсатбермеді.

15ҚұдайларыңЖаратқанИесеніңараларыңнанмен сияқтыбауырларыңнанбірпайғамбардышығарады Оғанқұлақасыңдар;

16ЖиналыскүніХорибтеҚұдайларыңЖаратқан Иедентілеп:«ҚұдайымЖаратқанИеніңдаусынбұдан былайестімейін,осыүлкеноттыбұданбылай көрмеймін,өліпқалмайын!»дептілейтінедің

17СондаЖаратқанИемағанбылайдеді:Олар айтқандарынжақсыайтты.

18Меноларғаөзбауырларыныңарасынансенсияқты пайғамбаршығарамынжәнесөздерімдіоныңаузына саламынМеноғанбұйырғаннәрселердіңбәрінол оларғаайтады

19Кімменіңатымнанайтатынсөздерімеқұлақаспаса, меноныоданталапетемін.

20Бірақменоғанбұйырмағансөздіменіңатымнан

19-ТАРАУ

1ҚұдайларыңЖаратқанИесендергежерінберіп жатқанхалықтардықырыптастағанда,сенолардың орнынбасып,олардыңқалаларыменүйлерінде тұрасың

2ҚұдайларыңЖаратқанИеніңиеленугеберген жеріңненөзіңүшінүшқалабөліпбер.

3Өзіңежолдайындап,ҚұдайларыңЖаратқанИесаған мұраетіпбергенжеріңніңшеттерінүшкебөл,сонда әрбірөлтірушісолжаққақашсын

4Тіріқалуүшінсолжаққақашатынөлтірушінің жағдайымынау:Кімөзкөршісінбілместікпенөлтірсе, бұрыноныжеккөрмеген;

5Бірадамкөршісіменбіргеағашшабуүшінағашқа кіріп,ағаштыкесуүшінқолыбалтаменұрғанда,басы шұңқырдансырғып,көршісінежарықтүсіргенде,ол өледі;олсолқалалардыңбірінеқашып,тіріқалады

6Қанныңкекшілжүрегіқызыптұрғанда,өлтірушіні қуыпжетіп,жолұзақболғандықтан,онықуыпжетіп, өлтіріпкетпесінАлолбұрыноныжеккөрмегендіктен, өлімгелайықемеседі.

7Сондықтанменсағанбұйырамын:«Сенөзіңүшінүш қаланыбөліпал

8ЕгерҚұдайларыңЖаратқанИеата-бабаларыңаант еткендей,сеніңжеріңдікеңейтіп,ата-бабаларыңа береміндепуәдееткенжердіңбәрінсағанберсе 9Менбүгінсағанбұйырғанөсиеттердіңбәрін орындасаң,ҚұдайларыңЖаратқанИенісүюлеріңжәне ОныңжолдарыменжүрулеріңкерекСоданкейіносы үшқаладанбасқатағыүшқалақос.

10ҚұдайларыңЖаратқанИесағанмұраретіндеберген жеріңдежазықсызқантөгілмесін,сондықтанқансенің мойныңдаболсын.

11Алегеркімде-кімкөршісінжеккөріп,оныаңдып, оғанқарсыкөтеріліп,оныөлтіріптастаса,олөліп,осы қалалардыңбірінеқашыпкетсе.

12Сондаоныңқаласыныңақсақалдарыкісіжіберіп, онысолжерденәкеліп,қандыкекалушыныңқолына тапсырсын,сондаолөледі.

13Көзіңоныаяма,бірақИсраилдіңжазықсызқанының айыбынсейілтесің,сондаолсағанжақсыболады 14ҚұдайларыңЖаратқанИеніңиеленугеберген жеріндемұрагерлікететінкөршіңніңежелгі

мұрагерлігіңдебелгілегенбелгісінжойма

15Біркуәгерадамғаешбірзаңсыздықнемесекүнә үшін,олжасағанкүнәүшінқарсышықпауыкерек:екі куәгердіңнемесеүшкуәгердіңаузыменісанықталуы керек

16Егержалғанкуәгербіреугеқарсышығып,оған жамандықтуралыкуәлікетсе; 17АраларындадаутуыпжатқанекіадамдаЖаратқан Иеніңалдында,солкүндеріболатындіни қызметкерлерменбилердіңалдындатұрсын

18Судьялармұқияттексеружүргізсін

19Сондасендеоған,олөзбауырынаістедідеп ойлағандайісте,араларыңдағызұлымдықтыосылай арылтыңдар

20Алқалғандарыестіп,қорқып,ендіараларыңда мұндайжамандықжасамайды.

21Көзіңаямайдыбірақөміргеөмір,көзгекөз,тіскетіс,

20-тарау

1Жауларыңменсоғысуғашыққанда,аттармен

оларданқорықпа,өйткенісеніМысыржеріненалып шыққанҚұдайыңЖаратқанИесеніменбірге 2Соғысқажақындағанкезде,діниқызметкер жақындап,халықпенсөйлеседі.

3Оларғамынаныайт:«Тыңдаңыз,уа,Исраил!

4ӨйткеніҚұдайларыңЖаратқанИесендермен біргежауларыңменсоғысып,құтқаруүшін

5Сондатәртіпсақшыларыхалыққа:«Жаңаүйсалып, оныбағыштамағанкімбар?»депсұрайды.Ол шайқастаөліпқалмасүшінжәнеоныбасқабіреу бағыштапкетпесүшін,олбарып,үйінеқайтсын

6Жүзімдікотырғызып,оданәліжепкөрмегенкім?Ол дабарып,үйінеқайтсын,шайқастаөліпқалмасүшін, оданбасқабіреужепқалмасын

7Аләйелінеқұдатүсіп,оныалмағанкімбар?Ол шайқастаөліпқалмасүшінжәнеоныбасқабіреу тартыпалмасүшін,олбарып,үйінеқайтсын

8Әскериқызметшілерхалыққаәріқарайсөйлеп,олар: «Қорқынышпенжүрегітайраңдағанкімбар?»деп сұрайдыОлбарып,үйінеқайтсын,ағайындарыныңда жүрегідеталыпқалмасын.

9Басшылархалықпенсөйлесудіаяқтағаннанкейін, халықтыбасқаруүшінәскербасыларынтағайындайды 10Бірқалағаоныменсоғысуүшінжақындағанкезде, оғантыныштықжарияла

11Егеролсағантыныштықпенжауапберіп,саған ашықболса,ондаолжердегібарлықхалықсаған құйылып,сағанқызметететінболады

12Егеролсеніменбітімжасамай,сағанқарсы соғысатынболса,ондасенонықоршайсың.

13ҚұдайларыңЖаратқанИеонықолдарыңатапсырған кезде,оныңбарлықеркектерінсемсерменөлтіріңдер 14Аләйелдерді,балаларды,малдардыжәнеқаладағы барлықнәрселерді,тіптіоныңбарлықолжасынөзіңеал ҚұдайларыңЖаратқанИеніңсағанберген жауларыңныңолжасынжейсің.

15Осыхалықтардыңқалаларынажатпайтын,өзіңнен өтеалысорналасқанбарлыққалаларғадасолайісте 16БірақҚұдайларыңЖаратқанИесағанмұраретінде беріпжатқаносыхалықтыңқалаларынантыныс алатынешбірнәрсенітіріқалдыраалмайсың 17Бірақсенолардымүлдеқұртасың.атапайтқанда, хеттіктер,аморлықтар,қанахандықтаржәне периздіктер,хивиліктержәнеебустықтар;Құдайларың ЖаратқанИесағанбұйырғандай:

18Оларөздерініңтәңірлерінежасағанбарлық жиіркеніштіістеріненкейінсендердідеістемеуді

21-тарау

1ҚұдайларыңЖаратқанИеніңиеленугеберген жеріндедаладажатқанбіреудіөлтіріптапса,бірақоны кімөлтіргенібелгісізболса.

2Сондаақсақалдарыңментөрешілеріңшығып, өлтірілгенніңайналасындағықалалардыөлшейтін болады.

3Өлгенадамныңқасындағықала,тіптісолқаланың ақсақалдарыдаөңделмегенжәнеқамытынаілінбеген сиырдыалады

4Солқаланыңақсақалдарысиырдықұлағыда, егілмейтінідежоқойпатқатүсіріп,солалқапта құнажынныңмойныншауыптастасын

5Леуіұрпақтарыдіниқызметкерлержақындапкеледі ОларүшінҚұдайларыңЖаратқанИеөзінеқызмететіп, ЖаратқанИеніңатынанжарылқауүшінтаңдадыжәне олардыңсөздерібойыншабарлықдауларменәрбір соққыларсыналады.

6Алөлгенадамныңқасындағысолқаланыңбарлық ақсақалдарыалқаптабасыкесілгенсиырдыңүстіне қолдарынжусын.

7Олар:«Бұлқандыбіздіңқолымызтөккенжоқ,көзіміз декөргенжоқ»,–депжауапбереді

8Уа,ЖаратқанИе,ӨзіңсатыпалғанхалқыңИсраилге рақымет,Исраилхалқынажазықсызқантөкпе Олардыңқаныкешіріледі

9ЖаратқанИеніңалдындадұрыснәрсеніістегенде, араларыңдағыжазықсызқанныңайыбынанарылыңдар 10Жауларыңменсоғысуғааттанғанда,Құдайларың ЖаратқанИеолардықолыңатапсырып,тұтқынға алдың

11Тұтқындардыңарасынанәдеміәйелдікөріп,оны әйеліңеалғыңкеледі.

12Сосыноныүйіңе,үйіңеәкелОлшашынқырып, тырнағынашады

13Олтұтқындаболғанкиіміншешіпалып,сенің үйіңдеқаладыжәнетолықайәкесіменанасын жоқтайды,соданкейінсеноғанкіріп,оныңкүйеуібол, олсеніңәйеліңболады.

14Егерсеноныұнатпасаң,онықалағанжерінежібер Бірақсеноныақшағасатпа,саудажасама,өйткенісен онытөмендеттің.

15Егербіреудіңсүйіктіжәнежеккөретінекіәйелі болсажәнеолароғансүйіктіде,жеккөретіндебалалар туыпберсе;Алегержеккөретінтұңғышұлоныкі болса:

16Сондаолөзұлдарыниелігіндемұраетіпалғанкезде, олжеккөретінұлының,шынмәнінде,тұңғышының алдындасүйіктісініңтұңғышынтудырмауыкерек 17Бірақолжеккөретінұлдытұңғышыүшінмойындап, оғанқолындағыбарнәрсесініңекіеселенгенүлесін беруікерек,өйткеніолоныңкүшініңбастауы тұңғыштыңқұқығыоныкі

18Егербіреудіңәкесініңде,шешесініңдесөзінеқұлақ аспайтын,әріоныжазалағанда,тыңдамайтынқыңыр әрібүлікшілбаласыболса.

19Сондаәкесіменшешесіоныұстапалып,өз қаласыныңақсақалдарынажәнеөзжерініңқақпасына апарады.

20Оларөзқаласыныңақсақалдарына:“Бұлбіздің ұлымызқыңырәрібүлікші,біздіңсөзімізгеқұлақ аспайдыолтойымпаз,маскүнем

21Қаласыныңбарлықадамдарыонытаспенатқылап өлтіреді.БүкілИсраилестіп,қорқады.

22Алегерадамөлімгелайықкүнәжасап,олөлім жазасынакесілсе,сеноныағашқаіліпқой

23Оныңденесітүнібойыағаштақалмайды,бірақоны солкүніжерлейсің(Өйткенідарғаасылғанадам Құдайдыңқарғысынаұшырады;)Құдайларың ЖаратқанИесағанмұраретіндебергенжерің арамдамасын

22-тарау

1Ағаңныңөгізініңде,қойыныңдаадасқанын көрмейсіңжәнеоларданжасырынба,қалайболғандада бауырыңақайтар

2Егерсеніңбауырыңсағанжақынболмасанемесеоны танымасаң,оныөзүйіңеалыпкел,алағаңоныіздеп тапқанша,онықайтақайтарыпбер

3Сендеоныңесегіменсолайісте.Оныңкиімінде солайісте;Бауырыңныңжоғалтқанжәнесентапқан барлықжоғалғанзаттарыменбіргесендесолай істейсің:жасырма.

4Жолдаағаңныңесегіде,өгізідеқұлапжатқанын көрмейсіңде,оларданжасырынып,онықайтадан көтеругеміндеттісің.

5Әйелеркектіңкиімінкимесін,еркекәйелдіңкиімін кимесін,өйткеніҚұдайларыңЖаратқанИеніңалдында мұныңбәріжиренішті.

6Егерқұстыңұясыжолбойындакезкелгенағашта немесежерде,мейліолжасболсын,мейліжұмыртқа болсын,албөгеттөлдердіңнемесежұмыртқалардың үстіндеболса,бөгеттітөлдерменбіргеалма 7Бірақсізбөгеттібосатып,жасбалалардыөзіңізге алыпкетіңіз.Сағанжақсыболуыүшінжәнеөміріңді ұзартуүшін

8Жаңаүйсалғанкезде,егеролжерденбіреуқұлап кетсе,үйіңніңүстінеқантөгіпалмасүшінтөбеңе жабынжаса

9Жүзімдігіңдіәртүрлітұқымдарменекпе,сондасенің еккентұқымыңменжүзімбағыңныңжемісікірленіп кетпесін

10Өгізменесекпенбіргежержыртпа

11Жүнмензығырданжасалғанәртүрлікиімдердікиме. 12Киіміңдіжабатынтөртбөлігінешашақтаржаса 13Егербіреуәйелалып,оғанкіріп,оныжеккөрсе, 14Сондай-ақоғанқарсысөздерайтып,оныжаман аттыетіп:«Менбұләйелдіалдым,бірақоған келгенімдеоныңкүңболмағанынкөрдім

15Сондақыздыңәкесіменшешесіқыздыңпәктігінің

16Қыздыңәкесіақсақалдарғабылайдейді:«Мен

19Олароныжүзшекелкүміскебағалап,қыздың әкесінебереді,өйткеніолИсраилдіңпәкқызынжаман атпенатадыОлоныңәйеліболадыолоныкүнібойы қалдырмауымүмкін.

20Алегербұлрасболсажәнеқыздыңпәктігінің белгілерітабылмаса,

21Соданкейіноларқыздыәкесініңүйініңесігінің алдынаалыпшығады,алоныңқаласыныңадамдары онытаспенатыпөлтіреді,өйткеніоләкесініңүйінде азғындықойнауүшінИсраилдеақымақтықжасады

22Егереркеккүйеуіменәйелменжатқаныанықталса, екеуіде,әйелменжатқанеркекте,әйелдеөлсін 23Егерпәкқызкүйеуінеқұдатүсіп,онықаладан тауыпалып,оныменжатса;

24Сосынекеуіндесолқаланыңқақпасынаапарып, таспенұрыпөлтіріңдер.Қызқаладажыламағандықтан; жәнеолкөршісініңәйелінтөментүсіргендіктен, араларыңдағызұлымдықтыкетіріңдер 25Алегербіреудаладакүйеуқыздытауыпалып,оны күштеп,оныменжатса,ондаоныменжатқанадамғана өледі

26Алқызғаештеңеістеме.Қыздаөлімгелайықкүнә жоқ,өйткеніадамкөршісінеқарсышығып,оны өлтіргендейболады

27Олоныдаладатауыпалғанкезде,күйеуқыз айқайлады,біраққұтқаратынешкімболмады

28Егерерадамкүйеугекелмегенпәкқыздытауып алып,оныұстапалып,оныменжатса,олартабылса;

29Сосыноныменжатқанжігітқыздыңәкесінеелу шекелкүмісбереді,алолоныңәйеліболадыОлоны басынтқандықтан,оныөмірбойықалдырмауымүмкін.

30Еркекәкесініңәйеліналмайды,әкесініңетегіне кірмесін

23-тарау

1Таспенжараланғаннемесежақынмүшесінкесіп алғанадамЖаратқанИеніңқауымынакірмесін

2БейбақЖаратқанИеніңқауымынакірмейдіОның оныншыұрпағынадейінолЖаратқанИеніңқауымына кірмейді

3АммондықнемесемоабтықтарЖаратқанИенің қауымынакірмеуікерек.Оныншыұрпаққадейінолар ЖаратқанИеніңқауымынамәңгіліккекірмейді

4ӨйткеніМысырданшыққанда,оларсендердіжолда нанменсуменкездестірмеген.Оларсағанқарғысайту үшінМесопотамиядағыПетордыңұлыБеорұлы Балағамдыжалдады.

5АлайдаҚұдайларыңЖаратқанИеБалағамғақұлақ аспадыБірақҚұдайларыңЖаратқанИесені сүйгендіктенқарғыстыжарылқады

6Сенөмірбойыолардыңтыныштығында,гүлденуін деіздеме

7ЕдомдықтыжеккөрмеӨйткеніолсеніңбауырың, мысырлықтыжеккөрмеСебебісеноныңеліндежат адамедің

8ОлардантуғанбалаларүшіншіұрпағындаЖаратқан Иеніңқауымынакіреді

9Әскержауларыңақарсыаттанғанда,сенібарлық зұлымдықтансақта.

10Егерараларыңдатүндекездейсоқарамдық салдарынантазаемесбіреуболса,олқосыннаншығып

11Бірақкешбатқанда,олсуменжуынсын,күн батқандақосқақайтакеледі.

12Сеніңдеқоныстантысжерде,аттанатынжерің болады

13Қару-жарағыңдақалақболады.Өзіңдіжеңілдеткен кезде,оныменқазып,керібұрылып,өзіңненшыққан нәрсеніжауыптаста

14ӨйткеніҚұдайларыңЖаратқанИесеніқұтқарып, жауларыңдыалдыңдатапсыруүшінқосыңның ортасындажүреді.Сондықтансеніңқосыңкиелі болады,олсененешбірарамнәрсенікөрмей,сененбас тартады

15Қожайынынанқашыпқұтылғанқұлдықожайынына берме

16Олсеніменбірге,тіптіараларыңдада,сендердің қақпаларыңныңбіріндеөзітаңдағанжерде,өзіне ұнайтынжердетұрады:оғанқысымжасама

17Исраилқыздарыныңбірде-біржезөкшесі,Исраил ұлдарыныңбірде-біреркелігіболмасын.

18ЕшбірантүшінҚұдайларыңЖаратқанИеніңкиелі үйінежезөкшеніңақысыннемесеиттіңқұнынкіргізбе, өйткенібұлекеуідеҚұдайларыңЖаратқанИеүшін жиіркенішті

19Бауырыңаөсімқорлықпенқарызбермеақша өсімқорлығы,азық-түлікөсімқорлығы,өсімқорлыққа берілгенкезкелгеннәрсеніңөсімі:

20Бөтенадамғаөсімқорлықпенқарызбереаласың Бірақсенбауырыңаөсімқорлықберме,Құдайларың ЖаратқанИеиеленугебаратынелдеқолыңды созғанныңбәріндежарылқасын

21ҚұдайларыңЖаратқанИегеантбергенде,оны орындауғаасықпаңдар,өйткеніҚұдайларыңЖаратқан Иемұнысененталапетедіжәнебұлсенүшінкүнә болареді.

22Алегерантберуденбастартсаң,бұлсеніңкүнәң емес

23Аузыңнаншыққандысақтажәнеорында. ҚұдайларыңЖаратқанИегеантетіп,ауызбенуәде еткендейеріктітартуетіңдер

24Көршіңніңжүзімдігінекіргенде,өзқалауың бойыншажүзімнентойыпжейаласыңБірақыдысыңа ешбірзаттысалма

25Көршіңніңтұрғанегінінекелгенде,қолыңмен масақтардыжұлабірақкөршіңніңегінінеораққозғама 24-тарау

1Егерадамәйелалып,оғанүйленіп,әйелоныңкөз

ЖаратқанИеніңалдындажиіркеніштііс,әрі ҚұдайларыңЖаратқанИесағанмұраетіпбергенжерді күнәғабатырма

5Егерадамжаңаәйелалғанболса,олсоғысқа бармайдыжәнеоғанешқандайжұмысжүктелмейді, бірақолбіржылүйдебосболадыжәнеалғанәйелінің көңілінкөтереді

6Ешкімдиірменніңастыңғынемесежоғарғытасын кепілгеалмайды,өйткеніолкепілгеадамныңөмірін алады

7ЕгербіреуИсраилдіктердіңөзбауырларыныңбіреуін ұрлап,оғантауаржасапнемесесатса;сондаәлгіұры өледі;Сенараларыңнанзұлымдықтыжоясың.

8Алапесдертіненсақболыңдар,ұқыптылықпен сақтаңдаржәнелеуілікдіниқызметкерлерсендерге үйрететіннәрселердіңбарлығынорындаңдар.Мен оларғабұйырғанымдыорындаңдар

9МысырданшыққаннанкейінҚұдайларыңЖаратқан ИеніңМәриямғанеістегенінесіңеал.

10Бауырыңабірдеңеберсең,оныңкепіліналуүшін оныңүйінекірме

11Сенсырттатұрасың,алсенкімгеқарызберсең,сол адамсағанкепілгебереді

12Егерадамкедейболса,оныңкепіліменұйықтама

13Қалайболғандада,күнбатқанда,олөзкиімімен ұйықтап,сағанбатасынберуіүшіноғанкепілдіқайта бересің

14Бауырларыңнанболсын,өзжеріңдетұратын келімсектерденболсын,кедейәрімұқтажжалдамалы қызметшігеқысымжасама

15Солкүнісеноғанжалақысынбер,оғанкүн батпайдыӨйткеніолкедей,жүрегінсоғанарнайды: ЖаратқанИегежалбарынып,сағанкүнәболмасүшін

16Әкелерібалаларыүшін,балаларыдаәкелеріүшін өлтірілмеуікерек:әркімөзкүнәсіүшінөлімжазасына кесілсін

17Бөтенніңде,жетімніңдешешімінбұзба.Кепілге жесірәйелдіңкиіміналмаңыз:

18БірақсенМысырдақұлболғаныңдыжәне ҚұдайларыңЖаратқанИесенісолжерденсатып алғаныңдыесіңеал

19Егістікжеріңдеегіндішауып,даладабірбауды ұмытыпкетсең,оныалуғақайтабарма,олбөтенгеде, жетімгеде,жесірәйелгедеберіледі

20Зәйтүнағашынұрғанкезде,бұтақтардықайта айналыпөтпе:олбөтенгеде,жетімгеде,жесіргеде болады

21Жүзімдікбағыңыздыңжүзімінжинағансоң,оны термеңіз:олбөтенгеде,жетімгеде,жесіргедеберіледі 22Мысыржеріндеқұлболғаныңдыесіңеал, сондықтанменсағаносыныістеудібұйырамын 25-тарау

1Егерадамдарарасындадаутуындап,оларүкім шығаратынболса,ондабилеролардысоттайалады Сондаоларәділдердіақтап,зұлымдардыайыптайды.

2Алегерзұлымадамұруғалайықболса,сотоны жатқызып,оныңкінәсібойыншаоныңкөзіншеұрыпсоғуыкерек.

3Олоғанқырықсоққыберсін,бірақоданасырмасын

5Егерағайындыларбіргетұрып,олардыңбіреуіөліп,

7Алегерерадамағасыныңәйеліналмаудыұнататын болса,ондаоныңағасыныңәйеліақсақалдарға қақпаныңалдынабарып:“Меніңкүйеуімніңағасы Исраилдегіағасыныңесімінкөтеруденбастартты,ол күйеуімніңінісініңміндетінорындамайды”депайтсын 8Сондақаланыңақсақалдарыонышақырыпалып, сөйлеседі.

9Сондаағасыныңәйеліақсақалдардыңкөзіншеоған келіп,аяғындағыаяқкиіміншешіп,бетінетүкіріп, былайдепжауапбереді:«Ағасыныңүйінтұрғызбаған адамғасолайістелсін»

10ОныңесіміИсраилде,«Аяқкиіміншешкенніңүйі» депаталады.

11Адамдарбір-біріменталасқандажәнебіреудіңәйелі күйеуінұрып-соғушыныңқолынанқұтқаруүшін жақындап,қолынсозып,құпиясынұстағанда:

12Сондасеноныңқолынкес,көзіңоныаямайды

13Сеніңсөмкеңдеүлкенде,кішідеәртүрлісалмақ болмайды.

14Үйіңдеүлкенді-кішіліөлшеуіштерболмайды

15БірақҚұдайларыңЖаратқанИеніңсағанберіп жатқанжеріндеөміріңұзағырақболуыүшін,сенде толықжәнеәділсалмақ,кемелдіжәнеәділөлшем болуыкерек

16ӨйткеніҚұдайларыңЖаратқанИегемұндайжәне әділетсізістержасайтындардыңбәріжиіркенішті 17Мысырданшыққандарыңдаамалектілердіңсағанне істегенінесіңеал.

18Сенәлсіреп,қажығанкезіңдеолсеніжолданкүтіп алып,артыңдағыбарлықәлсіздердідесоққығажыққан жәнеолҚұдайданқорықпады.

19СондықтанҚұдайларыңЖаратқанИесеніиеленуге мұраетіпбергенжердеайналаңдағыбарлық жауларыңнантыныштықбергенде,аспанастындағы амалектіескеалудыөшіресіңсеноныұмытпайсың

26-тарау

1ҚұдайларыңЖаратқанИесағанмұраетіпберген жергекеліп,оныиемденіп,сондақоныстанғанкезде болады

2ҚұдайларыңЖаратқанИесағанбергенжеріңнен алыпкелетінжердіңбарлықжемістерініңбіріншісін

3Солкүндеріболатындіниқызметкергебарып,оған

Мысырғабарып,солжердеазғанаадамдарменбірге тұрып,сондаүлкен,күштіжәнехалқыкөпхалық болды

6Мысырлықтарбізгезұлымдықжасап,қиналып,бізді ауырқұлдыққатүсірді.

7Бізата-бабаларымыздыңҚұдайыЖаратқанИеге жалбарынғанымызда,ЖаратқанИебіздіңдаусымызды естіп,қайғы-қасіретімізге,еңбегімізбен зұлымдығымызғақарады

8ЖаратқанИебіздіМысырданқұдіреттіқолымен, созылғанбілегімен,зорқорқынышпен,белгілермен жәнекереметтерарқылыалыпшықты

9Олбіздіосыжергеәкеліп,бізгеосыжерді,сүтпен балағыпжатқанжердіберді

10Енді,міне,мен,уа,ЖаратқанИе,мағанберген жердіңалғашқыжемісінәкелдім.ОныҚұдайларың ЖаратқанИеніңалдынақойып,ҚұдайларыңЖаратқан Иеніңалдындағибадатетіңдер

11ҚұдайларыңЖаратқанИеніңсаған,үйіңебергенигі істерінеқуанасың,сенде,леуіліктерде,араларыңдағы жатжұртта

12Үшіншіжылы,яғниондықжылынаяқтап,оны леуіліктерге,бөтенге,жетімдергежәнежесірлерге бердіңіз,сондаоларсіздіңқақпаларыңыздатамақтанып, тойыпжүрсін.

13СондасенҚұдайларыңЖаратқанИеніңалдында мынаныайт:«Менөзүйімненкиелінәрселердіалып шықтым,сондай-ақлеуіліктерге,бөтенге,жетімдер менжесірлергесенмағанбұйырғанбарлықөсиеттерің бойыншабердім

14Меназатұтқандаоданжегенжоқпын,арам мақсатқажегенімжоқ,өлілергедебергенімжоқ

15Өзіңніңқасиеттімекеніңнен,көктентөменқарап, халқыңИсраилгежәнеата-бабаларымызғаант еткендей,сүтпенбалағыпжатқанжергесенбізге бергенжергебатасынбер

16БүгінҚұдайларыңЖаратқанИесағанмына жарлықтарменүкімдердіорындаудыбұйырды: сондықтансенолардышынжүрегіңменжәнебар жаныңменорындажәнеорында.

17СенбүгінЖаратқанИегеҚұдайыңболуды,оның жолдарыменжүруді,жарлықтарын,өсиеттерінжәне үкімдерінорындаудыжәнеоныңдаусынақұлақасуды тапсырдың

18ЖаратқанИебүгінсағануәдееткендей,өзінің ерекшехалқыболуғажәнеоныңбарлықөсиеттерін орындауғашақырды

19Сенімадақтаумен,есіміменжәнеқұрметіменөзі жаратқанбарлықхалықтарданжоғарықоюүшін; ҚұдайларыңЖаратқанИеайтқандай,оныңкиеліхалқы болуларыңүшін

27-тарау

1МұсаИсраилақсақалдарыменбіргехалыққабылай депбұйырды:«Бүгінменсендергебұйырған

олардысылақпенсылаптастаңдар

5СолжердеҚұдайларыңЖаратқанИегеарнаптастан құрбандықүстелінтұрғыз,олардыңүстінеешбіртемір аспаптыкөтерме

6ҚұдайларыңЖаратқанИеніңқұрбандықүстелін тұтастастардантұрғызып,оныңүстінеҚұдайларың ЖаратқанИегеарнаптүгелөртелетінқұрбандықтарды ұсыныңдар.

7Татулыққұрбандықтарынұсынып,солжерде тамақтанып,ҚұдайларыңЖаратқанИеніңалдында қуан.

8Осызаңныңбарлықсөздерінтастарғаанықжаз

9МұсаменлеуілікдіниқызметкерлербүкілИсраилге сөйлеп:«Уа,Исраил,сақболыңдар,тыңдаңдар!Бүгін сенҚұдайларыңЖаратқанИеніңхалқыболдың 10СондықтансенҚұдайларыңЖаратқанИеніңсөзіне құлақасып,менбүгінсағанбұйырғанОныңөсиеттері менжарлықтарынорында

11СолкүніМұсахалыққабылайдепбұйырды:

12Иорданөзеніненөткенде,олархалықтыжарылқау үшінГеризимтауындатұрадыШимон,Леви,Яһуда, Исахар,ЖүсіпжәнеБунямин

13ОларқарғысайтуүшінЕбалтауындатұрады.Рубен, Ғад,Ашир,Забулун,ДанжәнеНафтали

14Леуіліктербүкілисраилдіктергедауыстапсөйлеп: 15ШебердіңқолынаншыққанЖаратқанИеге жиіркеніштімүсіндердінемесебалқытылған мүсіндердіжасап,оныжасырынжергеқоятынадам қарғысатсын!Сондабүкілхалық:«Әумин!»депжауап береді

16Әкесінемесешешесіарқылыжарықтүсіргенқарғыс атсын!Сондабүкілхалық:Әумин!

17Көршісініңбелгісіналыптастағанқарғысатсын! Сондабүкілхалық:Әумин!

18Соқырлардыжолданадастыруғақарғысатсын! Сондабүкілхалық:Әумин!

19Бөтеннің,жетімменжесірдіңүкімінбұрмалаған қарғысатсын!Сондабүкілхалық:Әумин!

20Әкесініңәйеліменжатқандықарғысатсын!Өйткені оләкесініңетегініңшымылдығынаштыСондабүкіл халық:Әумин!

21Кезкелгенжануарменжатушықарғысатсын!Сонда бүкілхалық:Әумин!

22Әпкесімен,әкесініңқызыменнемесешешесінің қызыменжатқанғақарғысатсын!Сондабүкілхалық: Әумин!

23Қайыненесіменжатқанадамғақарғысатсын!Сонда бүкілхалық:Әумин!

24Көршісінжасырынұрғанқарғысатсын!Сондабүкіл халық:Әумин!

25Жазықсызадамдыөлтіруүшінсыйалғанғақарғыс атсын!Сондабүкілхалық:Әумин!

26Осызаңныңбарлықсөздерінорындамайтындар қарғысатсын!Сондабүкілхалық:Әумин!

28-тарау

1ЕгерсенҚұдайларыңЖаратқанИеніңдаусынабар ынтаменқұлақасып,оныңменбүгінсағанбұйырған барлықөсиеттерінорындап,орындасаңдар, ҚұдайларыңЖаратқанИесеніжербетіндегібарлық халықтардыңүстіненбиікқояды

2ҚұдайларыңЖаратқанИеніңдаусынтыңдасаң,осы баталардыңбәрісағантиіп,сағанжетеді

3Қалададабақыттысың,далададабақыттысың

4Тәніңіздіңжемісі,жеріңіздіңжемісі,малыңыздың жемісі,сиырыңызбенқойларыңызберекеліболады

5Себептеріңменқоймаларыңбақыттыболсын.

6Ішкекіргендеде,шыққандадабақыттыболасың

7ЖаратқанИесағанқарсыкөтерілгенжауларыңды сеніңалдыңдаталқандайды:оларсағанқарсыбір жолменшығып,алдыңнанжетіжолменқашады

8ЖаратқанИесеніңқоймаларыңдажәнеқолыңды ұстағанныңбәріндесағанбатасынбереді.Құдайларың ЖаратқанИесағанбергенжердеолсағанбатасын береді

9ҚұдайларыңЖаратқанИеніңөсиеттерінорындап, Оныңжолыменжүрсеңдер,ЖаратқанИесағанант еткендей,сеніӨзінеарналғанқасиеттіхалықетеді

10ЖербетіндегібарлықадамдарсеніңЖаратқан ИеніңатыменаталғанынкөредіОларсененқорқады 11ЖаратқанИеата-бабаларыңаантетіпберген жеріңдесенідүние-мүлкіңді,денеңніңжемісін, малыңныңжемісінжәнежеріңніңжемісінмолетеді

12ЖаратқанИесеніңжеріңемезгіліндежаңбыржауып, қолыңныңбарлықісінжарылқауүшінсағанөзініңигі қазынасын,көктіашады

13ЖаратқанИесеніқұйрықемес,бастыетедіСізтек жоғарыдаболасыз,алтөмендеболмайсыз;Егерсен ҚұдайларыңЖаратқанИеніңбүгінсағанбұйырған өсиеттерінеқұлақасып,олардыорындап, орындасаңдар!

14Бүгінменсағанбұйырғансөздердіңешқайсысынан бастартпа,басқақұдайларғақызмететуүшіноңғада, солғадажүрме.

15БірақегерсенҚұдайларыңЖаратқанИеніңсөзіне құлақаспасаң,оныңбарлықөсиеттерімен жарлықтарынорындап,бүгінсағанбұйырған болатынмынОсықарғыстардыңбәрісағантүсіп,саған жетеді

16Қаладақарғысқаұшырайсың,даладақарғысқа ұшырайсың

17Қоржыныңызбенқоймаңызқарғысатсын.

18Денеңніңжемісі,жеріңніңжемісі,сиырларыңмен қойларыңқарғысатсын

19Кіргенкездеқарғысқаұшырайсың,алшыққанда қарғысқаұшырайсың.

20ЖаратқанИесағанқарғыс,ашу-ызаменсөгіс жібереді,сеннеістесеңде,сенжойылмайынша,тез құрдымғакетпейіншеӨзіңніңзұлымістеріңүшінмені тастапкеттің

21ЖаратқанИесеніиеленугебаратынелденқырып тастамайынша,індеттіжаулайды

22ЖаратқанИесеніаурумен,қызбамен,қабынумен, қаттыкүйікпен,семсермен,жаруменжәнекөгерумен жазадыСенөлгеншеоларсеніқуады

23Басыңдағыаспаныңжез,астыңдағыжеріңтемір

24ЖаратқанИесеніңжеріңніңжаңбырынұнтақпен

көктенжауады.

25ЖаратқанИесеніжауларыңныңалдындажеңеді: сеноларғақарсыбіржолменшығып,олардыңалдында жетіжолменқашып,жербетіндегібарлық патшалықтарғажойыласың

26Алсеніңөлексеңаспандағыбарлыққұстарменжер бетіндегіаңдарүшінетболадыжәнеолардыешкім тоздырмайды

27ЖаратқанИесеніМысырдыңдертімен,қышқылмен, қотырменжәнесенжазылмайтынқышуменжазады

28ЖаратқанИесеніессіздікпен,соқырлықпенжәне жүрегіңдітаңқалдырады.

29Түстесоқырдыңқараңғыдақолқусырыпотыратыны сияқты,сендеөзжолдарыңдатабысқажетеалмайсың, текмәңгілікезіліп,талан-таражғатүсесің,сеніешкім құтқараалмайды

30Сенәйелалып,оныменбасқакүйеуболады:үй

жүзімінжинамайсың

31Өгізіңдікөзалдыңдасойып,оныжеугеболмайды: есегіңсеніңалдыңнанзорлық-зомбылықпеналынып тасталадыжәнесағанқайтарылмайды:қойларың жауларыңаберіледі,алсендеолардықұтқаратын ешкімболмайды.

32Ұлдарыңменқыздарыңбасқахалыққаберіледі,ал сеніңкөзіңқарап,күнібойыоларғасағынышпен қарайды,қолыңдакүшболмайды.

33Сеніңжеріңніңжемісіменбарлықеңбегіңдісен білмегенхалықжемейдіӘрқашантекқанаезіліп, езіліпкетесің.

34Осылайшасенөзкөзіңменкөретінкөзіңе ашуланасың

35ЖаратқанИесеніңтізеңменаяғыңды,аяғыңнан басыңадейінжазылмайтынжараменұрады

36ЖаратқанИесеніжәнеөзіңтағайындайтын патшаңдыөзіңде,ата-бабаларыңдабілмегенелге апарадысондасенбасқақұдайларға,ағашпентасқа қызмететесің

37ЖаратқанИесенібасқаратынбарлықхалықтардың арасындатаңқалдыратын,мақал-мәтеләріаталысөзге айналасың

38Егіскекөпдәндіалып,азырақжинайсың.Өйткені шегірткеоныжейді

39Жүзімдікотырғызып,олардыотырғыз,бірақ шараптыдаішпе,жүзімдідежинамаӨйткеніоларды құрттаржейді

40Жағаларыңдазәйтүнағаштарыболады,бірақ майменмайлама.өйткенісеніңзәйтүнжемісінтөгеді. 41Ұл-қыздартуасың,бірақоларданрахаттана алмайсыңӨйткеніолартұтқынғатүседі

42Шегірткелерсеніңбарлықағаштарыңменжеріңдегі жемістердіжейді

43Ішіңдегібөтенадамсененжоғарыкөтеріледі.Сен өтетөментүсесің

44Олсағанқарызбереді,алсеноғанбермейсің:олбас

45Сондай-ақосықарғыстардыңбәрісағантүсіп,

ҚұдайларыңЖаратқанИеніңөсиеттерімен жарлықтарынорындап,оныңайтқанынақұлақаспадың.

46Оларсендежәнесеніңұрпағыңдамәңгілікбелгімен ғажайыпболады.

47ӨйткенісенҚұдайларыңЖаратқанИегеқуанышпен жәнешынжүректенқызмететпедің,өйткенібарлық нәрсеніңмолдығыүшін

48СондықтанЖаратқанИесағанқарсыжіберетін жауларыңааштықта,шөлде,жалаңаштажәнебарлық нәрсегемұқтажболыпқызмететесің

49ЖаратқанИесағанқарсыалысжерден,жердің шетіненқыранқұстайжүйрікхалықтышығарадытілін түсінбейтінхалық;

50Қартқанемқұрайлықарамайтын,кішігемейірім көрсетпейтінқаталхалық

51Сенжойылмайынша,олсеніңмалыңныңжемісінде, жеріңніңжемісіндежейдіОлсеніқұртыпалмайынша, егіндіде,шараптыда,майдыда,сиырыңдыда, қойларыңдыдақалдырмайды.

52Олбүкілеліңдесенгенбиікжәнеқоршалған дуалдарыңқұлағаншасенібарлыққақпаларыңды қоршапалады.

53Жауларыңқоршауменқыспаққатүскенде, ҚұдайларыңЖаратқанИесағанбергенөзденеңнің жемісін,ұлдарыңменқыздарыңныңетінжейсің.

54Осылайшаараларыңдағынәзікәріөтенәзік адамныңкөзіағасына,көкіректегіәйелінежәне балаларыныңқалдырғанқалғандарынажаманболады.

55Осылайшаолжейтінбалаларыныңетінолардың ешқайсысынабермеуүшін,өйткеніжауларыңсені барлыққақпаларыңдықоршаудажәнетаршылықта қалдырғанжоқ

56Араларыңдағынәзіктікпеннәзіктікүшінтабанын жергеқоюдыжөнкөрмейтіннәзікәрінәзікәйелдіңкөзі көкіректегікүйеуінеде,ұлынада,қызынадажаман болады

57Оныңаяғыныңарасынаншыққанбаласынажәнеөзі туатынбалаларына,өйткеніолқоршаумен таршылықтажасырынтүрдебәрінжоқшылықтанжеп қояды,сондажауыңсеніқақпаларыңдақыспаққа алады

58Осызаңныңосыкітаптажазылғансөздерінің барлығынорындамасаң,осыдаңқтыдақорқынышты есімнен,ҚұдайларыңЖаратқанИеденқорқуүшін

59СондаЖаратқанИесеніңіндеттеріңді,ұрпағыңның індеттерін,тіптіұзаққасозылатын,ауырдерттермен ұзаққасозылатыніндеттердікеремететеді

60Сондай-ақолсағанМысырдыңсенқорқатын барлықауруларынжібередіОларсағанжабысады

61Сондай-ақосыЗаңкітабындажазылмағанбарлық ауруларменіндеттердіЖаратқанИесен жойылмайынша,басыңатүсіреді.

62Аспандағыжұлдыздардайкөпболғаныңмен,сендер азқалдыңдарӨйткенісенҚұдайларыңЖаратқан Иеніңдаусынтыңдамайсың

63ЖаратқанИесендергежақсылықжасап,сендерді көбейткеніүшінқуанғандайболады.ЖаратқанИе

жәнеоныиеленуүшінбарғанжеріңізденжұлып

64ЖаратқанИесеніжердіңбіршетіненекіншішетіне

де,ата-бабаларыңдабілмейтінбасқақұдайларға,тіпті ағашпентасқадақызмететесің.

65Бұлхалықтардыңарасындасендетыныштық таппайсың,табаныңдатыныштықтаппайды.

66Алсеніңөміріңкүдіктенеді.Күндізде,түндеде қорқасың,өзөміріңесенімдіболмайсың

67Таңертең:«Құдайжақсыболармаеді!»деАл кешкісінсен:«Тәңір,таңатармаеді!»–дейсің.Өзің қорқатынжүрегіңніңқорқынышыжәнесенкөретін көзіңніңкөрінісіүшін

68СондаЖаратқанИесеніқайықтарменМысырға қайтарады,менсаған:«Бұныендікөрмейсіңдер»деп айтқанжолымбойынша,сондасендержауларыңа күңдерменкүңдерболыпсатыласыңдар,ешкімсені сатыпалмайды

29-ТАРАУ

1БұлЖаратқанИеніңМұсағаМоабжеріндеИсраил ұлдарыменХорибтежасасқанкелісіміненбасқа бұйырғанкелісімініңсөздері

2МұсакүлліИсраилдішақырыпалып,оларғабылай деді:ЖаратқанИеніңМысыржеріндеперғауынға, оныңбарлыққызметшілерінежәнеоныңбүкілелінене істегенінсендеркөзалдыңдакөрдіңдер.

3Сеніңкөзіңкөргенұлыазғырулар,белгілермен кереметкереметтер:

4АлайдаЖаратқанИесендергебүгінгедейінкөретін жүрек,көретінкөз,еститінқұлақбергенжоқ

5Менсеніқырықжылшөлдаладажүргіздім: киімдеріңде,аяқкиімдеріңдеескіргенжоқ.

6МеніңҚұдайларыңЖаратқанИеекенімдібілуүшін нанжегенжоқсыңдар,шарапта,күштісусында ішпедіңдер.

7Осыжергекелгенде,ХешбонпатшасыСихонмен БашанпатшасыОгбізгеқарсышайқасқашықты,біз олардыталқандадық.

8Бізолардыңжеріналып,рубендіктерге,ғадтықтарға жәнеМанасаруыныңжартысынамұрағабердік

9Ендеше,осыкелісімніңсөздерінорындаңдаржәне барлықістеріңдетабысқажетулеріңүшіноларды орындаңдар

10БүгінбәріңҚұдайларыңЖаратқанИеніңалдында тұрасыңдаррубасыларың,ақсақалдарың,әміршілерің, Исраилдіңбарлықерлеріменбірге

11Кішкентайларың,әйелдеріңжәнеқосыңдағыбөтен адамыңағашшабушыдансудыңтартпасынадейін 12ҚұдайларыңЖаратқанИеніңсеніменжасасқан антынажәнебүгіндеҚұдайларыңменкелісім жасасуларыңүшін

13Олсенібүгіндехалықетіпбекітіп,олсаған

15БірақҚұдайымызЖаратқанИеніңалдындабүгін

17Сондай-ақолардыңжиіркеніштіістерін,пұттарын, ағашпентасты,күміспеналтындыкөрдіңіздер.

18Араларыңдаосыхалықтардыңтәңірлеріне құлшылықетуүшінҚұдайымызЖаратқанИеденбас тартқанеркек,әйел,әулетнемесеруболмасын. Араларыңдаөтпенжусанөсіретінтамырболмасын;

19Бұлқарғыссөздерінестігенде,олөзжүрегінде батасынберіп:«Шөлдеугемастықтықосуүшін жүрегімніңқиялындажүрсемде,ментыныштыққаие боламын

20ЖаратқанИеоныаямайды,бірақолкісігеЖаратқан Иеніңқаһарыменқызғаныштарытұтанады,осы кітаптажазылғанбарлыққарғысоғантүседі,Жаратқан Иеоныңесімінкөктенөшіреді

21ЖаратқанИеоныосыЗаңкітабындажазылған келісімніңбарлыққарғыстарынасәйкесИсраилдің барлықруларыныңарасынанзұлымдыққажібереді

22Осылайшасененкейінгіұрпақтарыңда,алыселден келгенжатжұрттықтасолелдіңіндеттерімен ЖаратқанИеніңоғансалғандерттерінкөргенде,былай дейтінболады

23ЖаратқанИеніңқаһарыменқаһарыменқұлатқан Содомды,Ғомораны,АдмаменСабоимді талқандағандай,оныңбүкілжерікүкірт,тұзжәне жаныптұрғанын,егілмейтінін,өспейтінін,ешбіршөп өспейтінінайтты

24Тіптібарлықхалықтар:“НегеЖаратқанИебұлелге осылайетті?Бұлүлкенашудыңқызуыненібілдіреді?

25Сондаадамдар:«Өйткеніоларата-бабаларының ҚұдайыЖаратқанИеніңМысыржеріненалып шыққандаоларменжасағанкелісіміненбастартты.

26Өйткеніоларбасқатәңірлергебарып,құлшылық етіп,өздерібілмейтінжәнеҚұдайбермегенқұдайларға табынатын.

27СондаЖаратқанИеніңқаһарыосыелгелаулап,осы кітаптажазылғанқарғыстардыңбәріноғанжаулады

28ЖаратқанИеолардықаһарлы,қаһарлыжәнеқатты қаһарменөзжеріненқуыпжібердіде,бүгінгідейбасқа елгелақтырды

29ҚұпиянәрселерҚұдайымызЖаратқанИегетиесілі, алашылғандарбізгежәнебіздіңбалаларымызға мәңгілік,сондабізосызаңныңбарлықсөздерін орындайаламыз.

30-тарау

1Осыныңбәрісеніңалдыңақойғанбатаменқарғыс басыңакелгенде,ҚұдайларыңЖаратқанИесеніқуып жібергенбарлықхалықтардыңарасындаолардыеске түсіресің

2ҚұдайларыңЖаратқанИегеқайтаоралып,бүгін сағанбұйырғандарымныңбәрінесай,сенде, балаларыңда,шынжүрегіңменжәнежан-тәніңмен Оныңсөзінеқұлақасасың

3СондаҚұдайларыңЖаратқанИетұтқындарыңнан қайтарып,сағанжанашырлықтанытып,қайтыпкеліп, ҚұдайларыңЖаратқанИесенішашыратыпжіберген барлықхалықтардыңарасынанжинайды

4Араларыңнанбіреуаспанныңшетінеқуылыпкетсе,

5ҚұдайларыңЖаратқанИесеніата-бабаларың

6ҚұдайларыңЖаратқанИесеніңжүрегіңдіжәнесенің ұрпағыңныңжүрегінсүндеткеотырғызып,Құдайларың ЖаратқанИенібүкілжүрегіңмен,жан-тәніңмен сүюлеріңменөмірсүреаласыңдар.

7ҚұдайларыңЖаратқанИеосықарғыстыңбәрін жауларыңажәнесеніқудалағансеніжеккөретіндерге жаулайды

8Сенқайтыпоралып,ЖаратқанИеніңсөзіне мойынсұнып,бүгінсағанбұйырғанбарлықөсиеттерін орында

9ҚұдайларыңЖаратқанИесеніңәрбірісіңде, денеңніңжемісінен,малыңныңжемісінен,жеріңнің жемісіненигіліккемолшылықбереді

10ҚұдайларыңЖаратқанИеніңсөзінеқұлақасып,осы Заңкітабындажазылғанөсиеттеріменжарлықтарын ұстансаңдаржәнеҚұдайларыңЖаратқанИегешын жүрегіңмен,бүкілжандүниеңменбетбұрсаңдар 11Менбүгінсағанбұйырғанбұлөсиетсағанжасырын емес,әріалысемес

12«Кімбізүшінкөккекөтеріліп,оныбізгежеткізеді, бізестіп,орындаймыз?»депайтукөктеемес.

13Теңіздіңарғыжағындада:«Бізүшінтеңіздіңарғы бетіненөтіп,оныбізгекімәкеледі,бізестіп,мұны істейміз?»–депайтуыңкерекемеспе?

14Бірақбұлсөзсағанөтежақын,сеніңаузыңдажәне жүрегіңде,оныорындауғаболады

15Міне,менсеніңалдыңабүгінөмірменжақсылықты, өліммензұлымдықтықойдым

16МенбүгінсағанҚұдайларыңЖаратқанИенісүюді, Оныңжолдарыменжүруді,Оныңөсиеттерімен жарлықтарыменүкімдерінсақтаудыбұйырамын, сондасенөмірсүріп,көбейесің

17Алегержүрегіңбұрылып,тыңдамай,қайта тартылып,басқатәңірлергетабынып,оларғақызмет етсең;

18Бүгінгікүнісендергеашықайтамын,сендер міндеттітүрдеқұрыпкетесіңдержәнеИорданды иемденуүшінбаратынжердеөмірлеріңді ұзартпайсыңдар.

19Осыкүндісендергеқарсыжазуүшінкөкпенжерді шақырамын,менсендергеөмірменөлімді,батамен қарғыстықойдым.Сондықтанөзіңде,ұрпағыңдаөмір сүруүшінөмірдітаңда

20ҚұдайларыңЖаратқанИенісүюлеріңүшін,Оның сөзінеқұлақасуларыңүшінжәнеОғанжабысуларың үшін,өйткеніолсеніңөміріңжәнесеніңөміріңнің ұзақтығы,ЖаратқанИеата-бабаларыңЫбырайыммен Ысқаққаантетіпбергенелдетұруыңүшін. 31-тарау

1Мұсабарып,бүкілИсраилгеосысөздердіайтты

3ҚұдайларыңЖаратқанИесеніңалдыңнанөтіп,бұл

етесіңЕшуа,ЖаратқанИеайтқандай,олсенің алдыңнанөтеді.

4ЖаратқанИеоларғадааморлықтардыңпатшалары СихонменОгқажәнеөзіжойыпжібергенжерінесолай істейді.

5Менсендергебұйырғанөсиеттердіңбарлығынасай әрекететулеріңүшінЖаратқанИеолардысенің алдыңдабереді.

6Күштідебатылбол,оларданқорықпа,қорықпа, өйткеніҚұдайларыңЖаратқанИесеніменбіргежүреді Олсенітастамайды,сенітастамайды

7МұсабүкілИсраилдіңалдындаЕшуанышақырып алып,оғанбылайдеді:«Күштіәрібатылбол!Сен оларғаонымұраетіпбер

8АлЖаратқанИе,сеніңалдыңнанбарадыОлсенімен біргеболады,сеніқалдырмайды,сенітастамайды: қорықпа,үрейленбе

9Мұсабұлзаңдыжазып,оныЖаратқанИеніңкелісім сандығынкөтеріпжүргенЛеуініңұрпақтарыдіни қызметкерлергежәнеИсраилдіңбарлықақсақалдарына тапсырды

10Мұсаоларғабылайдепбұйырды:«Әржетіжылдың соңында,киелішатырлармейрамында,бостандыққа шыққанжылы,

11БүкілИсраилхалқыҚұдайларыңЖаратқанИенің алдына,Олтаңдайтынжергекелугекелгенде,осы заңдыбүкілИсраилхалқытыңдапоқыпшық

12Халықты:ерлер,әйелдер,балаларжәнеөз қақпаларыңдағыжатжерлестеріңдіжинапал,сонда оларестіп,білімалып,ҚұдайларыңЖаратқанИеден қорқып,осызаңныңбарлықсөздерінорындапжүр.

13ЕштеңенібілмейтінбалаларыИордандыиемдену үшінөтіпбаражатқанжердетұрыпжатқанда, ҚұдайларыңЖаратқанИеденқорқудыүйренсін.

14СондаЖаратқанИеМұсағабылайдеді:«Міне, сеніңөлетінкүндеріңжақындапқалдыЕшуаны шақырыпалып,киелішатырғакеліңдер,меноған тапсырмаберемінМұсаменЕшуабарып,киелі шатырғажиналды

15ЖаратқанИекиелішатырдабұлтбағанасында көріндіБұлтбағанасыкиелішатырдыңесігініңүстінде тұрды

16ЖаратқанИеМұсағабылайдеді:«Міне,сенатабабаларыңменұйықтайсыңСондабұлхалықкөтеріліп, солелдегікелімсектердіңқұдайларынаазғындық жасап,олардыңарасынабарадыда,менітастап, оларменжасасқанкелісімімдібұзады 17Сондаменіңқаһарымсолкүніоларғақарсы тұтанады,менолардытастап,бетімдіолардан жасырамын,сондаоларжалмап,көптеген зұлымдықтарменқасіреттергеұшырайдыСолкүні олар:«БіздіңҚұдайымызарамыздаболмағандықтан, бұлзұлымдықтарбіздіңбасымызғакелдіемеспе?»депайтатынболады

18Солкүніменолардыңбасқатәңірлергебетбұрған

елгеәкелгенгедейіннеменайналысатынынқазірде білемін.

22СолкүніМұсабұлжырдыжазып,Исраилдіктерге үйретті

23ОлНұнұлыЕшуағабұйрықберіп,былайдеді: «Күштіәрібатылбол,өйткенісенИсраилұлдарын Меноларғаантеткенелгеапарасың,менсеніменбірге боламын»

24Мұсаосызаңныңсөздерінкітапқажазудыаяқтаған кезде,олараяқталғанша, 25МұсаЖаратқанИеніңкелісімсандығынкөтеріп жүргенлеуіліктергебылайдепбұйырды:

26Мыназаңкітабыналып,ҚұдайларыңЖаратқан Иеніңкелісімсандығыныңбіржағынасал,сондаол сағанқарсыкуәболуыүшін

27Өйткеніменсеніңбүлікшілдігіңменқатал мойыныңдыбілемінМіне,бүгінментірікезімде, сендерЖаратқанИегеқарсышықтыңдармен өлгенненкейінтағықанша?

28Мағанруларыңныңақсақалдарыменәміршілерін жинапал,менолардыңқұлағынаосысөздердіайтып, оларғақарсыжазуүшінкөкпенжердішақырамын.

29Өйткеніменөлгенненкейінсендерөздеріңдімүлде азғындайтыныңдыжәнеМенсендергебұйырған жолданбұрылыпкететіндеріңдібілемін.соңғыкүндері сендергезұлымдықкеледі;ӨйткенісенЖаратқан Иеніңалдындазұлымдықжасап,қолдарыңныңісімен Оныашуландырасың.

30МұсабұләнніңсөздерінИсраилдіңбүкілқауымы біткеншеайтыпберді

32-тарау

1Құлаққойыңыздар,көктер,менсөйлеймін.О,жер, аузымнаншыққансөздердітыңда

2Меніңілімімжаңбырдайтөгіледі,сөзімшықсияқты, нәзікшөпкежауғаншағынжаңбырдайжәнешөпке жауғаннөсердейағыпкетеді

3СебебіменЖаратқанИеніңесімінжариялаймын: Құдайымызғаұлылықтанытыңдар.

4ОлЖартас,Оныңісікемелді,өйткеніОның барлықжолдарыәділдік,Олақиқатпенәділетсіз, әділәріәділҚұдай

5Оларөздеріназғындады,олардыңдақтарыоның балаларыныңдақтарыемес,олар–бұзық,қисықұрпақ 6Уа,ақымақжәнеданахалық,ЖаратқанИеніосылай жазалайсыңба?Сенісатыпалғанәкеңемеспе?Олсені

7Бұрынғыкүндердіесіңеал,көпұрпақтыңжылдарын

10Олонышөлдаладажәнеқаңырапжатқаншөл даладатапты.жетелепжүрді,үйретті,көзінің қарашығындайсақтады

11Қыранқұсұясынқоздырғандай,балапандарының үстіндеқалықтап,қанаттарынжайып,олардыалып, қанатындакөтеріпжүреді

12СондықтаноныжалғызЖаратқанИебасқарды, оныңжанындабөтенқұдайболмады.

13Олоныжердіңбиікжерлерінемінгізді,ол егістіктердіжеуүшін;Олоныжартастанбал,шақпақ тастанмайсорғызды;

14Сиырдыңмайыменқойсүті,қозылардың,Башан тұқымдықошқарлардыңжәнеешкініңмайы,бидай бүйрегімайы;Алсенжүзімніңтазақаныніштің

15БірақЕшурунсеміртіп,тепкілепжіберді:сен балауыздайсемізсің,қалыңболыпкеткенсің, семіргенсіңсоданкейінолөзінжаратқанҚұдайды тастап,құтқарушыжартасқажеңілбағаберді 16Олароныбөтентәңірлергеқызғаныштырды, жиіркеніштіістеріменашуландырды 17ОларҚұдайғаемес,жындарғақұрбандықшалды өздерібілмейтінқұдайларға,ата-бабаларың қорықпағанжаңаданпайдаболғанжаңақұдайларға

18ӨзіңдітудырғанЖартасқасенбейхабарсың,алсені жаратқанҚұдайдыұмыттың.

19ЖаратқанИемұныкөргенде,ұлдарыменқыздарын ашуландырып,олардыжеккөрді

20Ол:«Меноларданжүзімдіжасырамын,олардың ақырынеболатынынкөремін,өйткеніоларөтеұятсыз ұрпақ,сеніміжоқбалалар»,-деді

21ОларменіҚұдайғажатпайтыннәрсемен қызғанышқаитермеледіОларменіөзбоссөздерімен ашуландырды,менолардыхалықеместермен қызғанамын.Менолардыақымақхалыққа

ашуландырамын

22Өйткеніменіңқаһарымнанотжағылып,еңтөменгі тозаққадейінөртеніп,жердіөзөсіміменжалмап, таулардыңіргетасынөртепжібереді

23Менолардыңбасыназұлымдықжасаймын,Мен жебелерімдісоларғажұмсаймын.

24Олараштықтанөртеніп,күйіп-жанып,ащы қырғынғаұшырайдыМеноларғааңдардыңтістерін, шаңжыландарыныңуынжіберемін.

25Сырттағысемсер,іштегіқорқынышжасжігіттіде, қыздыда,емізулібаланыдаақшаштыжігітпенбірге құртады.

26Мен:«Менолардыбұрыш-бұрышқашашыратып жіберередім,адамдарарасындаолардыескеалуды тоқтатамын»дедім

27Жаулардыңқаһарынанқорықпасам,олардың жауларыоғашәрекетжасап,«Біздіңқолымызжоғары, мұныңбәрінЖаратқанИеістемеді»деуімүмкінемес. 28Өйткеніоларақыл-кеңесіжоқхалық,олардатүсінік тежоқ

29Ей,оларданаболсағой,сонытүсінсе,ақыреттерін ойласағой!

30Бірмыңдықуыпжетіп,екеуіонмыңдықашырды, егеролардыңжартастарыолардысатыпжібермесе,ал ЖаратқанИеолардыжауыптастамаса?

31Өйткеніолардыңжартастарыбіздіңжартасымыздай емес,тіптіжауларымыздыңөзідетөреші

32ӨйткеніолардыңжүзімбұтасыСодомжүзімінен

33Олардыңшарабы–айдаһардыңуы,құланның қатыгезуы.

34Бұлмағансақталып,қазыналарымныңарасында мөрленгенемеспе?

35КекпенөтеуМендікі;Олардыңаяқтарыөз уақытындасырғыпкетеді,өйткеніолардыңапатқа ұшырайтынкүніжақын,алоларғакелетіннәрселер асығады

36ӨйткеніЖаратқанИеөзхалқынсоттайды, құлдарыныңкүш-қуатытаусылғанын,ешкім жабылмағаныннемесеқалмағанынкөргенде,өкінеді

37Сондаол:«Олардыңтәңірлері,сенгенжартасы қайда?

38Қайсысыолардыңқұрбандықтарыныңмайынжеп, сусындарыныңшараптарынішті?Оларкөтеріліп,саған көмектесіп,қорғанышболсын.

39Қараңдаршы,мен,Менмін,меніменбіргеҚұдайжоқ Менөлтіремін,тірілемінМенжараладым,емдедім: Қолымнанқұтқаратынешкімдежоқ.

40Өйткеніменқолымдыкөккекөтеріп,«Мәңгілікөмір сүремін»деймін

41Жарқырағансемсерімдісілкіп,қолымнанүкім шығарсам;Жауларымнанкекаламын,Меніжек көретіндердісыйлаймын

42Жебелерімдіқанғамасқыламын,семсеріметті жалмапқоядыжәнежауданкекалудыңбасынан бастапөлтірілгендерментұтқындардыңқанымен 43Уа,халықтар,оныңхалқыменбіргеқуаныңдар!

44Мұсакеліп,осыәнніңбарлықсөздерінөзіде,Нұн ұлыОшиядахалыққұлағынажеткізді

45МұсакүлліИсраилгеосысөздердіайтыпаяқтады:

46Ололарғабылайдеді:«Бүгінараларыңда куәландыратынсөздердіңбарлығына,балаларыңа орындаудыбұйыратыносыЗаңныңбарлықсөздеріне көңілбөліңдер

47ӨйткенібұлсендерүшінбекеремесӨйткенібұл сендердіңөмірің;осыарқылыИордандыиемденуүшін өтетінелдеөмірсүретінболасыңдар

48СолкүніЖаратқанИеМұсағабылайдеді: 49ОсыАбарымтауына,Иерихонғақарсыорналасқан МоабжеріндегіНеботауынакөтерілМенИсраил ұрпақтарынаиеліккеберіпжатқанҚанаханжерін қараңыз.

50Өзіңшыққантаудаөліп,халқыңныңқасынажинал! СеніңағаңҺаронХортауындаөліп,халқынажиналды. 51ӨйткеніЗиншөліндегіМериба-Кадешсуларында исраилдіктердіңарасындамағанқарсықылмыс жасадыңызӨйткенісенменіИсраилұрпақтарының

1ҚұдайдыңадамыМұсаөлмесбұрынИсраил

2Олбылайдеді:ЖаратқанИеСинайданкеліп,

онмыңәулиелерменбіргекелді:Оныңоңқолынан оларғажалындызаңшықты.

3Иә,оладамдардыжақсыкөрді;Оныңбарлық әулиелерісеніңқолыңда,оларсеніңаяғыңаотырды. Әркімсеніңсөздеріңдіқабылдайды.

4Мұсабізгезаң,тіптіЖақыпқауымыныңмұрасы туралыөсиететті

5Исраилхалқыменруларыныңбасшыларыжиналған кезде,олЕшурундапатшаболды

6Рубенөлмесін,тіріболсын!жәнеоныңадамдарыаз болмасын

7Яһуданыңбатасымынау:«Уа,Ием,Яһуданың даусынтыңдап,оныөзхалқынажеткіз!Сеноған жауларынанкөмекшібол

8Леуітуралыолбылайдеді:«ТуммимменУримиң Массадасынапкөрген,Мерибасуларындаонымен күрескенкиеліҚұдайыңменбіргеболсын

9Оләкесіменшешесіне:«Меноныкөргенжоқпын Олөзініңбауырларында,өзбалаларындатанымады, өйткеніоларСеніңсөзіңдіорындап,келісіміңді сақтады

10ОларЖақыпқасеніңүкімдеріңді,Исраилгесенің заңыңдыүйретсін,алдыңахошиістізаттармен құрбандықүстеліңетүгелөртелетінқұрбандықты қояды.

11ЖаратқанИе,оныңдүние-мүлкінжарылқап, қолыныңісінқабылет!

12Буняминтуралы:«ЖаратқанИеніңсүйіктісіоның қасындақауіпсізжердетұрадыЖаратқанИеоныкүні бойыжауып,екіиығындатұрады

13Жүсіптуралыолбылайдеді:ЖаратқанИеоның еліүшінжарылқасын!

14Сондай-ақкүнөсіретінбағалыжемістерменайдың бағалыөнімдеріүшін,

15Ежелгітаулардағыеңмаңыздызаттарменмәңгілік төбелердегібағалызаттарүшін,

16Жердегіқұндыдүниелерменоныңтолықтығыүшін жәнебұтадатұратынадамныңізгіниетіүшін:Жүсіптің басынажәнеоныңбауырларынанбөлектұрған басыныңбасынабатаболсын.

17Оныңдаңқыбұқасыныңтұңғыштөліндей,мүйіздері бірмүйіздімүйіздердей,оларменбіргехалықтыжердің шетінедейінитеріпжібереді,оларЕфремніңон мыңдары,оларМанасаныңмыңдары

18ОлЗабулунтуралыбылайдеді:Забулун, шыққаныңүшінқуан!жәнеИсахар,шатырларыңда.

19ОлархалықтытауғашақырадыОндаоларәділдік құрбандықтарынұсынатынболады,өйткеніолар теңіздердіңмолшылығынжәнеқұмдажасырылған қазынанысоратынболады

20Ғадтуралыолбылайдеді:Ғадтыүлкейтуші бақытты!

21Олбіріншібөлігінөзіүшінқамтамасызетті,өйткені олсолжердезаңшығарушыныңбірбөлігіндеотырды Олхалықбасшыларыменбіргекеліп,ЖаратқанИенің әділдігінжәнеИсраилгеқатыстыүкімдерінорындады

22Дантуралы:«Дан–арыстандай,олБашаннан секіреді

23Нафталитуралы:«Уа,Нафтали,ЖаратқанИенің рақымыменбатасынақанықты!

24АлАширтуралы:«Аширбалалыболсын! бауырларынаұнасын,аяғынмайғамалсын

25АяқкиімдеріңтемірменжезденболсынСенің

26Сеніңкөмегіңменкөккемініп,көктегіұлылығымен ЕшурунныңҚұдайынаұқсайтынешкімжоқ.

27МәңгілікҚұдайсеніңпанаң,Оныңастында мәңгілікқолдарыңбар«Олардықұрт!»–дейді

28СондаИсраилқауіпсізжердеөмірсүреді: Жақыптыңбұлағыегінменшараптыжердеболады. Оныңаспанынандашықжауады

29Уа,Исраил,сенбақыттысың!Уа,ЖаратқанИе құтқарғанхалық,сеніңкөмегіңніңқалқаны,сенің ұлылығыңныңсемсерікім!Жауларыңсағанөтірікші болыпшығады.Сенолардыңбиікорындарын таптайсың

34-тарау

1МұсаМоабжазығынанНеботауына,Иерихонға қарсыорналасқанПисгашыңынашықты.ЖаратқанИе оғанбүкілҒалақаджерін,Данғадейінкөрсетті 2БүкілНафтали,Ефремжері,Манасажәнебүкіл Яһудажерітеңіздіңтүбінедейін.

3ОңтүстігіменИерихонаңғарыныңжазығы,Соарға дейінгіпальмаларқаласы

4ЖаратқанИеоғанбылайдеді:«Бұлмен Ыбырайымға,ЫсқаққажәнеЖақыпқа:«Онысенің ұрпағыңаберемін»депантеткенжерім

5ЖаратқанИеніңсөзінесай,ЖаратқанИенің қызметшісіМұсасолжердеМоабжеріндеқайтыс болды

6ОныМоабжеріндегіБетпеорғақарсыалқапқа жерледі,бірақоныңқабірітуралыәліешкімбілмейді 7Мұсақайтысболғандажүзжиырмажастаеді:оның көзібұлыңғыремес,табиғикүшідеәлсірегенжоқ.

8ИсраилдіктерМоабжазығындаМұсаүшінотызкүн жылады,осылайшаМұсаүшінжылап,жоқтаукүндері аяқталды.

9НұнұлыЕшуаданалыққатолыедіӨйткеніМұса оныңүстінеқолынқойғанболатынИсраилдіктероған құлақасып,ЖаратқанИеніңМұсағабұйырғаныністеді. 10ИсраилдеЖаратқанИежүзбе-жүзбілетінМұса сияқтыбірде-бірпайғамбаршыққанжоқ 11ЖаратқанИеоныМысыржеріндеперғауынға,оның барлыққызметшілерінежәнебүкілелінекөрсетуүшін жібергенбарлықбелгілерменкереметтерүшін 12МұсаныңбүкілИсраилдіңкөзалдындакөрсеткен құдіреттіқолындажәнебарлықзорқорқынышында