Javanese - The Book of Prophet Jeremiah

Page 1


Yeremia

BAB1

1PangandikaneNabiYeremiabinHilkia,sakaparaimam ingAnatotingtanahBenyamin:

2Wong-wongmauanapangandikanéPangérannalika jamanéYosiabinAmon,ratuingYéhuda,ingtaunkang kapingtelulaspaprentahané

3AnadeneingjamaneSangPrabuYoyakimbinYosia, ratuingYehuda,ngantitumekaingwekasanetaunkang kapingsawelasjamaneSangPrabuZedhekiabinYosia, ratuingYehuda,ngantiingsasikalimaYerusalem dibuwang.

4BanjuranapangandikaneSangYehuwahmarangaku mangkene:

5SadurungéAkunitahakékowéanaingweteng,Akuwis kenalkarokowé;lansadurungesampeyanmetusaka guwa-garba,Akuwisnucèkakékowé,lanAkuwis netepakesampeyannabikanggoparabangsa.

6Akubanjurmunjuk:“Dhuh,PangéranAllah!Lah,aku orabisangomong,amargaakuisihbocah

7NangingPangéranngandikamarangaku,"Ajakandha, Akuikibocah,awitkowébakallungamenyangsakèhé wongsingbakalDakutus,lanapasingDakdhawuhaké marangkowé,kowékudungomong."

8Ajawedimarangwong-wongmau,mergaIngsun nunggilkarosirakanggongluwarisira,mangkono pangandikaneSangYehuwah.

9PangeranYehuwahbanjurngacungakeastanelan ndemekcangkemkuPangeranYehuwahtumulingandika marangaku:Lah,Ingsunparingpangandikaing cangkemmu

10Lah,ingdinaikiIngsunndhawuhisiranguwasanipara bangsalankarajan,mbubrah,mbubrah,numpes,mbubrah, mbangunlannandur

11NangingpangandikaneSangYehuwahmarangaku mangkene:Yeremia,apasingkokdeleng?Akubanjur ngandika,Akuweruhrodsakawitalmond

12PangeranYehuwahtumulingandikamarangaku: “Padukasampunnyumurupikanthisae,awitdeneIngsun enggal-enggalnindakakenpangandikaningSun

13PangandikanéPangéranmarangakukangkaping pindhonémengkéné,"Apakowéweruh?"Akubanjur ngandika,Akuweruhpotseething;lanpasuryanemarep ingsisihlor.

14PangeranYehuwahbanjurngandikamarangaku:Saka ingsisihlorbakalanabilaimarangsakehewongkang manggoningnagaraiku.

15Amarga,lah,Ingsunbakalnimbalisakehingkulawarga ingkarajaningsisihlor,mangkonopangandikaneSang Yehuwah;Wong-wongmaubakalpadhatekalanpadha ngadegakedhamparedhewe-dheweanaingngarepe gapura-gapuraYerusalemlaningsakubengetembokelan sakehekuthaingYehuda.

16IngsunbakalndhatengakepaukumaningSunmarang wong-wongikutumrapsakehingpialane,kangwusnilar Ingsunlanngobongmenyanmarangallahliyanelan nyembahmarangpanggawenetanganedhewe

17Mulanésirasabukbangkekanlantangia,lan ndhawuhakémarangwong-wongmaukabèhapasing Dakdhawuhakémarangkowé;

18AwitingdinaikikowéDakdadèkakékuthabètèng,tugu wesilanbètèng-bètèngtembagakanggonglawansatanah kabèh,nglawanpararatuingYéhuda,nglawanpara panggedhé,nglawanparaimamlannglawanrakyating nagarakono

19Lanbakalpadhanglawankowé;nangingpadhaora bakalbisangalahakesampeyan;awitIngsunnunggilkaro sira,--mangkonopangandikaneSangYehuwah,kanggo ngluwarisira.

BAB2

1AnadenepangandikaneSangYehuwahmarangaku mangkene:

2Lungaalannguwuh-uwuhanaingkupingeYerusalem: MangkenepangandikaneSangYehuwah;Ingsunkelingan marangsira,kabecikaniranalikaisihanom,tresnaniraing jodhomu,nalikasiranututikawulaanaingara-arasamun, ingtanahkangoraditanduri

3IsraelikusucikagemPangeranYehuwah,lan pametuningpametuningPanjenengane;alabakalnekani wong-wongmau,mangkonopangandikaneSangYehuwah 4RungoknapangandikaneSangYehuwah,heturune YakublansakehingkulawarganeturuneIsrael!

5MangkenepangandikaneSangYehuwah:Paraleluhurira kangtinemukaluputaneapatumrapIngsun,denewongwongikupadhanyingkurmarangIngsun,tuwintumuttumutkangtanpagunalandaditanpaguna?

6Wong-wongmaupadhaorakandha,"Ingngendi Pangéran,singngiridkitametusakaingtanahMesir,sing nuntunkitaliwatingara-arasamun,ingtanahsingsepilan luweng,ingtanahsinggaringlaningayang-ayangépati, singoraanawongsingliwatilansingoraanawongsing manggon?"

7KowépadhaDakdadèkakélumebuingnagarakangakèh, supayapadhamanganwohélankabecikané;Nanging samangsakowepadhalumebu,kowepadhanajisake nagarakulanndadekakepusakakudadinistha.

8Paraimamorapadhamatur:“IngngendiPangeran Yehuwah?”lanwong-wongkangnindakakeanggeranggeringToretpadhaorawanuhmarangAku.

9MulaneIngsunbakalpadukarosira,mangkono pangandikaneSangYehuwah,sartaanak-anakirabakal Sungugat.

10AwitnyabrangpuloKitimlandelengen;lankongkonan menyangKedar,lannimbang-nimbangkanthitemenan, apaanasingkayangono.

11Apaanabangsasingnggantiallahe,singdurungdadi allah?nangingumatingSunwisngowahikamulyanedadi barangkangoraanagunane.

12Helangit,padhagumunmarangbabiku,lanpadhawedi banget,sirapadhasepibanget,mangkonopangandikane SangYehuwah.

13AwitumatingSunwisnglakonipialaloro;padha ninggalAku,sumberingbanyuurip,lanndhudhuksumur, sumurpecah,orabisaisibanyu.

14ApaIsraeldadibatur?apadhewekedadiabdiingomah? kokmanja?

15Singanompadhanggerolannguwuh-uwuh,sarta tanahepadhadirusak,kutha-kuthanepadhakobong,ora anakangmanggon

16Ugawong-wongingNoflanTahapanespadhangremuk sirahmu.

17Apakowéoranduwèniprekaraikikanggoawakmu dhéwé,mergakowéwisninggalPangéran,Allahmu,nalika Panjenenganénuntunkowéingdalan?

18Lansaikiapasingkudusampeyantindakakeingdalan menyangMesir,kanggongombebanyuSihor?utawaapa kangkudusiralakoniingdalanmenyangAsyur,kanggo ngombebanyukali?

19Kadursilanmudhewebakalndadèkakékowé,lan murtadmubakalndadèkakékowé

20AwitbiyènIngsunwusmbubrahpasanganiralan mbubrahingtalinira;lansampeyanngandika:Akuora bakalnerak;Nalikaingsabengunungdhuwurlaning sangisorewit-witansingijo,sampeyannglembara,laku jina.

21NangingsirawusSuntanduriwitanggurkangmulya, sakabehewijikangbener

22Sanadyansirangumbahisiranganggonitrelansira njupuksabunakeh,ewadenepialairatetepanaing ngarsaningSun,mangkonopangandikanePangeran Yehuwah.

23Kapriyeanggonmubisakandha:Akuoranajislanora nurutiBaal?Delengendalanmuanainglebak,ngertiaapa singwiskoklakoni.

24Kuldialassingwisbiyasamaraniara-arasamun,sing ngisepanginsakakesenengane;sapakangbisanyingkirake dheweke?sakehewongkangngupayadhewekeorabakal bosen;ingsasidhewekebakalketemudheweke

25Ajangelaksikilmu,lantenggorokanmusupayaora ngelak,nangingkowekandha:Oraanapangarep-arep! amargaakutresnamarangwongliya,lanakubakalnututi wong-wongmau

26Kayadenewongmalingkawiranganyenketemu, mangkonougaturuneIsraelkawirangan;padha,para ratune,parapanggedhene,paraimamlanparanabine, 27Kandhamarangsapi:Kowékuwibapakku;lanmarang watu:Padukasampunngentasakenkawula!

28Nangingingngendiallah-allahmusingkokgawe kanggokowe?Karebenpadhatangi,manawabisa nylametakekoweingmangsakarubedanmu;

29YagénékowépadhapadukaroAku?Kowékabèhwis padhanerakAku,pangandikanéPangéran.

30Tanpagunaanggonkunggebaganakmu;padhaora nampanipiwulang:pedhangmudhewengmangsanabimu, kayasingakangngrusak

31Héwongturunan,delengenpangandikanéPangéran Apaakuwisdadiara-arasamunkanggoIsrael?tanah pepeteng?mulaneumatingSunpadhacelathu:Ingsuniki gusti;Akuorabakaltekamaneh?

32Apaprawanbisalalimarangperhiasane,utawa panganggonepengantenwadon?NangingumatingSun padhalalimarangIngsuntanpawilangandina

33KengingpunapaanggenPadukambudidayalampah Padukasupadosngudikatresnan?mulanékowéugawis mulangmarangwongdurakabablakumu

34Ingrokmuugatinemugetihingnyawanewong-wong singoraluput,mulaakuoranemukanthindhelik,nanging kabehmau

35Nangingkowékandha:Akuoraluput,mulané bebendunébakalsirnasakaaku.Lah,Ingsunbakalgugat marangsira,awitsirakandha:Kawulabotendameldosa

36Yagénékowépadhangobah-obahlakumu?sirauga bakalkawiranganmargasakaMesir,kayadenesiraisin margasakaAsyur

37Ya,sampeyanbakallungasakaingngarsane,lantangan sampeyaningsirahmu,amargaSangYehuwahwisnampik pangandel-andelmu,lansampeyanorabakalsukses

BAB3

1Wong-wongpadhamuni:Manawaanawonglanang megatsomahe,banjurwongwadonmaulungasakawong lanangliya,apawonglanangmaubakalbalimaneh?tanah ikuapaorabakalnajisbanget?nangingkowéwislakujina karoakèhkekasih;nangingbaliamanèhmarangIngsun, mangkonopangandikaneSangYehuwah

2Padhatumengamarangtengger-tenggerpangurbanan,lan delengen,endisingdurungsiradhedhegIngmargi-margi PadukasampunPadukalenggahi,kadostiyangArab wonteningara-arasamun;sartasiranajisakenagara kalawanlakujinalanpialaira

3Mulanéudanéwisdiendheg,lanoraanaudanpungkasan; lansampeyanduwebathuksundel,sampeyanoragelem isin

4Apawiwitsaikikoweorasesambatmarangaku: Bapakku,koweikutuntunankunalikaisihenom?

5ApaPanjenenganebakalngreksabebenduneingsalawaslawase?Apadhewekebakaltetepngantipungkasan?Lah, kowéwisngomonglantumindakalakayasingbisa.

6IdaSangHyangWidiWasangandikaringtiangring jamaneSangPrabuYosia,sapuniki:“Apakowewus nyumurupiapakangkatindakakedeningwongIsraelkang murtad?dhewekemunggahingsabengunungdhuwurlan ingsangisorewit-witansingijo,laningkonolakujina

7Sakwisédhèwèkénindakkékuwimaukabèh,aku ngomong:‘KowémrénéamarangakuNangingdheweke orabaliLanYehudaadhinekangcidraweruhiku

8Lanakuweruh,nalikakabehsababewongIsraelkang murtadlakujina,akumegatdhewekelanmenehisurat pegatan;NangingYehuda,sadulurekangcidra,orawedi, malahbanjurlakujina.

9Lankelakonamargalakujinakangentheng,dheweke najisakenegaranelanlakujinanganggowatulankayu 10Nangingsanadyanmangkono,sadulureYehuda,kang cidra,oramratobatmarangIngsunkalawangumolonging atine,nangingmungngapusi,--mangkonopangandikane SangYehuwah

11Pangéranngandikamarangaku,"WongIsraèlsing murtadkuwimbenerakéawakédhéwéngungkuliYéhuda singcidra."

12Lungaalanwartaknapangandikaikiingsisihlorlan tutura:Balia,heIsraelkangmurtad,mangkono pangandikaneSangYehuwah!lanIngsunorabakal ndhatengakebebenduningSunmarangsira,awitIngsuniku welasasih,--mangkonopangandikaneSangYehuwah, sartaIngsunorabakalnahanbebenduingsalawas-lawase 13Mungngakonanapialamu,yaikunèkkowénerak Yéhuwah,GustiAllahmu,lanmbuyarkédalanmumarang wong-wongmancaingsangisoréwit-witansingijo,lan

Yeremia

kowéoranggugumarangdhawuh-Ku,”pangandikané Pangéran.

14Hebocah-bocahkangpadhamurtad,padhamratobata, mangkonopangandikaneSangYehuwah;AmargaIngsun wisomah-omahkarosira,sirabakalSunpundhutsijiing kuthasijilankulawargaloro,sartasirabakalSunirid menyangSion

15KowébakalDakparingipangon-pangonsingmanut kekarepan-Ku,singbakalngekèkipangertènlanpangertèn marangkowé

16Manawakowepadhatangkar-tumangkarlantangkartumangkaranaingtanahkono,ingwektuiku,mangkono pangandikaneSangYehuwah,wong-wongikuorabakal ngucapmaneh:PethiprasetyaneSangYehuwah!orabakal padhanekani;orabakalditindakakemaneh

17IngwektuikubakalpadhangaraniYerusalemdhampare SangYehuwah;lansakehebangsabakalpadha diklumpukakeanaingYerusalem,kanggoasmaneSang Yehuwah,lanorabakalpadhalumakumanehnurutiatiné kangala

18IngnalikaikuturuneYehudabakalpadhalumaku bebarengankaroturuneIsrael,lansakaingtanahlorpadha tekabebarenganmenyangingtanahkangwus Sunparingakemarangparaleluhuriradaditanahpusaka

19NangingAkubanjurngandika:KapriyeanggoningSun nglebokakekoweanaingantaraneparabocah-bocah,lan menehitanahkangendahmarangkowe,yaikutanah pusakaneparasakehingbangsa?Akubanjurngandika: KowébakalnyelukAku,Bapakku;lanorabakalnyingkur aku

20Satemenekayawongwadonkangcidraninggalbojone, mangkonougaanggonmupadhacidramarangIngsun,he turuneIsrael,mangkonopangandikaneSangYehuwah 21Ingtengger-tenggerpangurbanankeprunguswaratangis lanpanyuwunewongIsrael;

22He,bocah-bocahkangpadhamurtad,padhabalia,Aku bakalmarasakémurtadira.Lah,kawulasowaningngarsa Paduka;awitPadukapunikaPangeranYehuwah,Gusti Allahkawula

23Satemenetanpagunakarahayonkangdiarep-arepsaka ingtengger-tenggerlansakainggunung-gunungkangakeh banget;

24Awitkawiranganwisngentèkakérekasanéparaleluhur kitawiwitnom;wedhuslansapiné,lananglanwadon 25Kawulasamiambrukingkawirangan,saha kawiranganipunsamikatutupan,awitkawulasampunsami nglampahidosadhatengPangeranYehuwah,GustiAllah kita,kitadalahparaleluhurkita,wiwitnomtumeka saprene,sahabotenngestokakendhawuhipunPangeran Yehuwah,GustiAllahkita

BAB4

1HéwongIsraèl,manawakowébakalbalimarangAku, lanmanawakowébakalnyingkirakénisthamusakaing ngarsaningSun,kowéorabakallunga

2Kowékudusumpah:Pangéransingurip,ingkayektèn, ingkaadilanlankabeneran;lanparabangsabakal mberkahiawakedheweanaingPanjenengane,lanbakal padhagumunggunganaingPanjenengane.

3AmargamangkenepangandikaneSangYehuwahmarang wongYehudalanwongYerusalem:Lemahmupadha dibubrah,lanajanyebaringeri

4HewongYehudalanwongingYerusalem,padha nyunatiawakiralanpadhanyunatikulupatimu,supayaaja ngantibebenduningSunmetukayagenilanmurubnganti oraanakangbisanyirep,margasakatumindakirakangala 5SirawartaknaanaingYehudalanwartaknaanaing Yerusalem;lankandhaa:Padhangunekakekalasangkaana ingtanahkono,padhanguwuh-uwuh,nglumpuknalan kandhaa:Padhanglumpuk,ayopadhamenyangingkuthakuthabeteng

6PasangpanjimenyangSion,mundura,ajanginep, amargaIngsunbakalndhatengakebilaisakaingsisihlor lankarusakankanggedhe

7Singanjedhulsakainggrumbule,lankangngrusak bangsa-bangsaliyawisanaingdalan;Panjenenganéwis lungasakapanggonanéarepngrusaktanahmu;lankuthakuthamubakaldadijugrugan,oraanasingmanggon.

8Mulanékowépadhanganggoabagor,nangisalan sesambat,awitbebendunéPangéransingmulad-muladora bakalmundursakakita.

9Ingdinaiku,mangkonopangandikaneSangYehuwah, atineSangPrabulanparapanggedhebakalsirna;lanpara imambakalpadhagumun,lanparanabipadhagumun.

10Akubanjurmunjuk:Dhuh,PangéranAllah!Satemené kowéwisnasarakébangsaikilanYérusalèmbanget,kanthi ngucap:Sirabakalpadhatentrem;denepedhangtumeka ingnyawa

11Ingwektuikubakaldikandhakakemarangbangsaiki lanmarangYerusalemmangkene:Angingaringsaka tengger-tenggerpangurbananingara-arasamunmarang putriumatingSun,orakanggonyemirlanorakanggo ngresiki.

12Malahanginkencengsakaingpanggonan-panggonan ikubakalnekaniAku;

13Lah,dhewekebakalmunggahkayamega,lankretane kayaprahara,jaraneluwihcepettinimbangmanukgarudha Bilaikita!amargakitawisrusak

14HéYérusalèm,resikanaatimusakapiala,supayakowé bisaslametNgantipirasuweneangen-angenmukang tanpagunaikutetepanaingkowe?

15AmargaanaswarasakaDhan,lannyritakake kasangsaransakaingpagununganEfraim

16Padhanyritaknamarangparabangsa;Lah,wartakna marangYérusalèm,yènwong-wongsingnontontekasaka ingnegaraadohlanpadhasurak-surakmarangkutha-kutha ingYéhuda.

17Kayadenewongkangnjagapategalan,padhanglawan panggonaneingsakubenge;amargadhewekembalela marangIngsun,mangkonopangandikaneSangYehuwah 18Tindak-tandukmulantumindakmunjalariprekaraprekaraikimarangkowé;Ikidurakamu,amargapait, amargatekaningatimu

19Atiku,wetengku!Akusedhihbangetingatiku;atiku rameingaku;Kawulabotensagedmeneng,amargiPaduka sampunmiyarsa,dhuhnyawakawula,swaraning kalasangka,swaraningperang

20Kacilakannulidiuwuh-uwuh;awitsalumahingbumi wussirna,dumadakantarub-tarubkupadharusak,lan geberkuingsadhela

21Ngantipirasuweneanggonkundelengpanjilankrungu swaraningkalasangka?

22AmargaumatingSunikubodho,orawanuhmarang Ingsun;ikubocah-bocahkangbodholanoraduwe pangerten.

23Ingsunmirsanibumi,lahikutanpawujudlankosong; lanlangit,lanpadhaorapadhang

24Ingsunmirsanigunung-gunung,lahpadhagumeter,lan tengger-tenggerkabehpadhaobah

25Ingsunmirsani,lahoraanamanungsa,lansakehing manukingawang-awangpadhamlayu

26Ingsunmirsani,lah,papankangsuburikuwusdadiaraarasamun,lansakehekuthanepadhaambrukanaing ngarsaneSangYehuwah,sartamargasakabebendunekang murub

27AmargamangkenepangandikaneSangYehuwah: Sakabehenagarabakaldadisepimamring;Nangingaku orabakalmungkasi

28Mulanebumibakalsedhih,lanlangitingdhuwurbakal dadiireng,amargaAkuwisngandikaiku,Akuwis ngrancang,lanorabakalmratobat,lanorabakalmundur sakaiku.

29Kabèhkuthabakalpadhalumayumargasakaswarané prajuritjarananlanwongpanah;bakalpadhalumebuing grumbul-grumbulanlanmunggahinggunungparang;

30Lannèkkowédijarah-rayah,apasingbakalmbok lakoni?Sanadyansiramanganggolayung-layung, sanadyansirangragakakebarang-barangemas,sanadyan siranyuwek-nyuwekpasuryanirakalawanlukisan,tanpa gunaanggonirandadèkakérupamu;parakekasihmubakal ngremehakekowe,padhangupayanyawamu.

31Awitakukrunguswarakayaswaranéwongwadonsing laginglarani,lansedhihkayawongsingnglairakeanak mbarep,yaikuswaranéputriSion,singngegung-egungaké tangané,ngucap:Cilakaakusaiki!awitnyawakukesel margasakawong-wongkangpadhamatèni

BAB5

1Siralumayumrana-mreneanainglurung-lurunging Yerusalem,delengen,lanweruhalangolekanaanaing papan-papaningkono,manawakowebisanemoniwong, manawaanawongkangnindakakepangadilan,kang ngupayakayekten;lanakubakalngapura

2Lansanadyanpadhangucap:Pangéranurip;temenpadha sumpahgoroh.

3DhuhYehuwah,punapaPadukabotenmirsanikaleresan? Padukasampunngawonakentiyang-tiyangwau,nanging botensedhih;PadukasampunsamiPadukatumpes, nangingsamibotenpurunnampipangapuntenpadhaora gelembali

4Mulanéakukandha,"Satemenéwong-wongikipadha mlarat;padhabodho,amargapadhaorasumurupmarang dalaneSangYehuwahlanorangertikatetepaneGusti Allahe

5Kawulabadhésowandhatengparapanggedhé,saha badhéngandikadhatengtiyang-tiyangwau;amargapadha sumurupmarangdalaneSangYehuwahlankatetepane GustiAllahe,nangingkabehpadhambubrahrakitlan mbubrahtaline.

6Mulanébakaldipatènisingasakaingalas,landijarahrayahdéningasuajagingwayahsoré,macantutulbakal njagakutha-kuthané;

7Kadospundianggenkawulabadhengapuntendhateng panjenengan?Anak-anakmuwispadhaninggalAku,lan supaosdemiwong-wongsingduduallah

8Ingwayahesukpadhakayajaranpakan,sabenwong ngempet-empetngempetbojonepepadhane.

9ApaAkuorabakalnemoniprekaraiki?pangandikane SangYehuwah:lanapanyawakuorabakalmalesmarang bangsakangkayamangkeneiki?

10Padhamunggahamenyangtembokelangempura; nangingajangantirampung;awitikududukagungane SangYehuwah

11AmargaturuneIsraellanturuneYehudapadhanganiaya marangIngsun,mangkonopangandikaneSangYehuwah.

12Wong-wongmaupadhanyingkurmarangPangéranlan ngucap:“DuduPanjenengané;orabakalanapialamarang kita;kitaorabakalweruhpedhangutawapailan.

13Lanparanabibakaldadiangin,lanoraana pangandikane;

14MulanemangkenepangandikanePangeranYehuwah, Gustiningsarwadumadi:Amargakowepadhangucapake pangandikaiki,lahIngsunbakalndadekake pangandikaningSunanaingcangkemmudadigeni,lan bangsaikidadikayu,temahbakalnumpeswong-wongiku 15LahIngsunbakalndhatengakebangsakangadoh marangsira,heturuneIsrael,--mangkonopangandikane SangYehuwah--ikubangsakanggagahprakosa,bangsa kangkuna,bangsakangorakokweruhibasanelanora ngertiapakangdiucapake.

16Tapakpanahekayakuburansingmbukak,kabehpadha prawira

17Panènmulanpanganmubakalpadhadipangandéning anak-anakmulananglanwadon,wedhus-wedhusémulan sapimubakalpadhadipangan,witanggurmulanwit anjirmubakalkamangsadéningpedhang,kutha-kutha betengmusingkokpercayani

18Nangingingdinaiku,--mangkonopangandikaneSang Yehuwah--Ingsunorabakalnyirnakakesirakabeh.

19Manawakowépadhacelathu:YagenePangéranAllah kitanindakakésamubarangkabèhmarangkita?sira mangsulimangkene:Kayadeneanggonirapadhaninggal Ingsunlanngabektimarangallah-allahliyaneanaing tanahira,iyakayamangkonoanggonirapadhangabekti marangwongliyaanaingtanahkangdududuwekira.

20KandhananaikianaingturuneYakublanwartaknaana ingYehuda,mangkene:

21Rungoknaiki,hébangsasingbodholantanpapangertèn; kangduwemripat,nangingorandeleng;kangduwekuping, nangingorakrungu

22ApakowéorawedimarangAku?pangandikaneSang Yehuwah:Apasiraorabakalgumeteranaing ngarsaningSun,kangwusnetepakewedhiminangka watesingsegarakanthidhawuhkanglanggeng,supayaora bisangliwatiiku;sanadyanpadhanggero,nangingorabisa ngliwatiiku?

23Nangingbangsaikiduwéatinémbalelalanmbalela; padhambalelalanlunga

24Sanadyanorapadhangucapingsajroningatine:Ayo padhawedi-asihmarangPangeranYehuwah,GustiAllah kita,kangparingudan,ingmangsane,laningmangsane

25Kaluputanirakangnyingkirakeprakara-prakaraiku,lan dosa-dosanirakangnjalarisamubarangkangbeciksaka sira

26AwitingantaranéumatingSuntinemuwongduraka; padhamasangjebakan,padhanyekelwong.

27Kayadenekandhangkebakmanuk,mangkonouga omahekebakcidra,mulanepadhadadigedhelandadi sugih.

28Padhadadilemu,padhasumunar,malahngungkuli panggawenewongduraka;lanhakwongmlaratpadhaora ngadili

29ApaAkuorabakalninggalképrekara-prekaraiki? pangandikaneSangYehuwah:Apanyawaningsunora bakalmalesmarangbangsakangkayamangkeneiki?

30Anaprakarakangnggegirisilannggegirisianaing nagara;

31Paranabipadhamedharwangsitpalsu,lanparaimam padhamrentahkanthicara;lanumatingSunpadhaseneng kayamangkono,lanapakangbakalsiralakoniing wekasane?

BAB6

1HéwongBenyamin,padhanglumpukalumayusakaing kuthaYérusalèm,ngunèknakalasangkaanaingTekoalan ngedegnapratandhagenianaingBèthakèrèm,awitsaka ingsisihloranabilailankarusakankanggedhé

2PutriSionDakdadèkakékayawongwadonayulanalus.

3Parapangonkarowedhus-wedhusebakalpadhasowan ingngarsane;padhamasangtarubingsakubenge;saben wongbakalpadhamanganingpanggonane.

4Padhasiyagaperangnglawandheweke;tangia,ayo padhamunggahingwayahawanBilaikita!awitawanwis surup,ayang-ayangéwissurup.

5Ngadega,ayopadhalungaingwayahbengi,lanpayo padhangrusakkedhatone

6AmargamangkenepangandikaneSangYehuwahGustine sarwadumadi:Padhanugelwit-witanlangaweagununggunungkanggonglawanYerusalemingtengah-tengahe dhewekedadipenindasan.

7Kayadenebanyunenyembur,mulaneanggone nguncalakepialane;ingngarsaningSuntansahana kasusahanlantatu.

8DhuhYérusalèm,Padukamugikarsaaparingpiwulang, supadoskawulasampunngantosnilarPaduka;supaya kowéajaDakdadèkakésepimamring,tanahsingora dienggoni

9MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi:SisaneIsraelbakalpadhangumpulakesakabehe kayawitanggur;

10Sapasingbakaldakkandhanilandakpèngeti,supaya padhakrungu?Lah,kupingeoratetaklanorabisa ngrungokakepadhaoraseneng

11MulanéakukebakbebendunéPangéran;Kawulabosen anggenipunngempet,badhekawulatumpahakendhateng anak-anakingluarnegeri,sahadhatengpasamuwaning paranom-noman,amargiingkangkakungkaliyaningkang rabinipunbadhekapundhut,tiyangingkangsampunsepuh kaliyaningkangsampunwaras

12Omah-omahébakaldiobahakémarangwongliya,dalah pategalanlanbojoné,mergaIngsunbakalngacungaké

astaningSunmarangparakangmanggoningnagarakono,-mangkonopangandikanéPangéran.

13Awitsakawong-wongsingcilikngantisingpaling gedhé,sabenwongpadamèri.lanwiwitsakanabinganti tekanimamsabenwongpadhagoroh.

14Wong-wongmauuganambanilaraputribangsaku, kanthingucap:Tentrem!nalikaoraanatentrem

15Apapadhaisinnalikanindakakenistha?Ora,padhaora isinbabarpisanlanorabisaisin,mulanebakalpadhatiba ingantaranewong-wongsingtiba;

16MangkenepangandikaneSangYehuwah:Padha ngadegaanaingdalan-dalanlandelengen,lantakonana dalan-dalankanglawas,endidalankangbecik,lan lumakuaanaingkono,temahkowebakalolehkatentreman kanggonyawamuNangingwong-wongmaupadha mangsuli:Akuorabakallumakuingkono.

17Akuugandhawuhiwong-wongsingnjagamarangkowé, supayapadhangrungoknaswaranékalasangkaNanging wong-wongmaukandha,"Akuorabakalngrungokake."

18Mulanéparabangsa,rungokna,hépasamuwan,apasing anaingantarané

19Rungokna,hebumi!LahIngsunbakalndhatengake bilaimarangbangsaiki,yaikuwohingpanggalih,amarga padhaorangrungokakepituturingSunlananggeranggeringSun,nangingpadhanolak.

20PunapatujunipundhatengkawuladupasakingSyeba, sahatebuingkangwangisakingnagariingkangtebih? kurbanobaraniraorakepareng,lankurbaniraoradadi manistumrapIngsun

21MulanemangkenepangandikaneSangYehuwah:Lah, Ingsunbakalndhatengakesandhungananaingngarepe bangsaiki,lanparabapalananak-anakebakalpadha nempuhwong-wongmau;pepadhamulankancanebakal sirna.

22MangkenepangandikaneSangYehuwah:Lah,ana sawijiningbangsatekasakaingtanahlor,lanbakalana bangsagedhesakaingpojok-pojokingbumi.

23Padhanyekelpanahlantumbak;padhakejemlanora duwewelasasih;swaranégumuruhkayasegara;lanpadha nunggangjaran,diaturminangkaprajuritkanggoperang nglawansampeyan,heputriSion

24Kawulasampunsamimidhangetpawartosipun,tangan kawulasamilemes,kasangsaraningkangkitaraosaken,lan larakadostiyangèstriingkangnglairaken

25Ajalungamenyangara-aralanajalumakuingdalan; amargapedhangmungsuhlanwediingsabensisih.

26DhuhputriningbangsaningSun,siranganggoabagor, lanngubengiawakingawu.

27SirawusDakdadèkakémenaralanbètèngingantarané umatingSun,supayakowébisasumuruplannyobalakuné 28Kabehpadhambalelabanget,lumakukaromitenah: padhatembagalanwesi;kabehpadhakoruptor.

29Obong-obonganpadhakobong,timahpadhakamangsa inggeni;singngedegakeleburtanpaguna,amargawong durakaoradibuwang

30Wong-wongmaubakalngaranisalakanirlaba,amarga padhaditampikdeningSangYehuwah.

BAB7

1PangandikaneSangYehuwahmarangNabiYeremia mangkene:

2PadhangadegaanainggapuraningpadalemaneSang Yehuwahlanngundhangnapangandikaneanaingkonolan tutura:RungoknapangandikaneSangYehuwah,hesakehe wongYehuda,kangpadhalumebuinggapura-gapuraiki arepngabektimarangPangeranYehuwah.

3MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi,GustiAllaheIsrael:Padhandadèknalakumulan tindak-tandukmu,temahkowébakalDakluwarianaing panggonaniki

4Ajangandelmarangtembung-tembunggoroh,ujare: PadalemaneSangYehuwah,PadalemaneSangYehuwah, PadalemaneSangYehuwah,ikupadha

5Sababmanawakowepadhangowahilakumulan panggawemu,manawakowepadhanindakakepaukuman kanthitemen-temenantaranewonglanpepadhane;

6Yènkowéoranindheswongliya,bocahlolalanrandha, lanorangwutahakegetihwongsingorasalahanaing panggonaniki,lanorangetutkéallahliyasingbakal nglaranikowé.

7IngkonokowébakalDakparingimanggoning panggonaniki,ingtanahsingwisDakparingakémarang paraleluhurmu,ingsalawas-lawasé.

8Lah,kowépadhaprecayamarangtembung-tembung goroh,singoraanapaédahé

9Apakowébakalnyolong,matènilanlakujina,lan sumpahgoroh,lanngobongmenyankanggoBaal,lan ngetutkéallahliyasingorakokkenal?

10LanpadhasowanlanngadeganaingngarsaningSunana ingpadalemaniki,kangsinebutasmaningSun,lanngucap: Kitawuspadhakaluwaran,supayanindakakesakehing panggawenisthaiku?

11Apaomahiki,singdiaranijeneng-Ku,apawisdadi guwabegalanaingpaningalmu?Lah,Akuwisweruh, mangkonopangandikaneSangYehuwah.

12Nangingsaikikowépadhamenyangaing panggonaningSuningSilo,ingkonoIngsunndhatengake asmaningSuningwiwitan,landelengenapakang SuntindakakemarangikumargasakapialaneumatingSun Israel

13Lansaiki,mergakowéwisnindakakésakehing pakaryanmau,mangkonopangandikanéPangéran,lanAku wisngandikamarangkowé,tangiésuklanngandika, nangingkowéorakrungu.Akunimbalikowé,nanging kowéoramangsuli;

14MulaneIngsunbakalnindakakemarangpadalemaniki, kangsinebutasmaningSun,kangsiraandel-andel,lan marangpapankangwusSunparingakemarangsiralanpara leluhurira,kayakangwusSuntindakakemarangSilo.

15IngsunbakalnundhungisirasakaingngarsaningSun, kayadeneIngsunwusnundhungisadulurirakabeh,iya kabehturuneEfraim

16Mulanékowéajandedongakanggobangsaiki,lanaja nangisutawandedongakanggowong-wongmau,lanaja nyuwunpandongamarangAku,amargaAkuorabakal ngrungokakekowé

17Apasiraoraweruhapakangpadhadilakonianaing kutha-kuthaingYehudalaninglurung-lurunging Yerusalem?

18Anak-anakpadhangumpulakekayu,bapak-bapakpadha ngobonggeni,lanwong-wongwadonpadhauleniadonan kanggogawerotikagemratuningswarga,lankanggo

ngesokakekurbanunjukanmarangallahliyane,supaya padhagawegerahingpanggalihingSun.

19Apapadhagawegerahingatiku?pangandikaneSang Yehuwah:apapadhaoragawenesumarangawakedhewe?

20MulanemangkenepangandikanePangeranYehuwah; Lah,bebendulanbebenduningSunbakalkawutahakeing panggonaniki,marangmanungsa,kewan,wit-witaning ara-aralanwoh-wohan;lanbakalkobong,lanorabakal sirep

21MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi,GustiAllaheIsrael;Kurbanobonganirapadha saosnamarangkurbanira,lanmanganadaging

22AwitdeneIngsunorangandikamarangparaleluhurira lanoradhawuhmarangwong-wongikunalikaIngsun ngiridmetusakaingtanahMesirbabkurbanobaranutawa kurbansembelehan.

23NangingprekaraikipadhaDakdhawuhimangkene: RungoknadhawuhingSun,temahIngsunbakaldadi Allahira,lansirabakaldadiumatingSun,lanlumakuaing sakehingdalankangwusSunprentahakemarangsira, supayapadhakabegjan

24Nangingwong-wongmauorangrungokkélanora ngrungokkékupingé,nangingpadhangetutkénaséhatlan atinésingala,malahmundurlanoramaju

25Wiwitnalikaparaleluhurmupadhametusakaingtanah Mesirngantisaprene,IngsunngutusparaabdiningSunpara nabimarangsira,sabendinapadhatangiesuklanngutus

26Nangingwong-wongmaupadhaorangrungokake marangIngsunlanoranyerengakekupinge,nangingpadha mangkokakegulune;

27Mulanékowéndhawuhakékabèhtembungikimarang wong-wongmau;nangingwong-wongmauorabakal ngrungokakemarangkowenangingpadhaorabakal mangsulimarangkowé.

28Nangingsirakandhanana:Ikibangsakangora ngrungokakepangandikanePangeranYehuwah,Gusti Allahe,lanoragelemnampanipiwulang;

29DhuhYérusalèm,rambutiracukur,lanbuwangena,lan tanginapangadhuhanaingtengger-tenggerpangurbanan; amargaPangeranYehuwahwusnampiklannilarturune bebendune

30AwitdenewongYehudapadhanglakonipialaanaing ngarsaningSun,mangkonopangandikaneSangYehuwah, sartapadhamasangakenisthaanaingpadalemankang sinebutasmaningSun,kanggonajisakeiku

31Wong-wongmaupadhayasatengger-tengger pangurbananingTopet,kanganaingLebakHinom, kanggongobonganak-anakelananglanwadon;kangora Dakdhawuhilanoraanaingatiku

32Mulané,lah,bakaltumekaingwektuné,--mangkono pangandikanéPangéran,yènkuthamauorabakalkasebut TopetutawaLebakHinommanèh,nangingLembah Penyembelihan,amargabakalpadhakakuburanaing Topet,ngantioraanapanggonan

33Mayitebangsaikibakaldadipangankanggomanuking langitlankanggokewaningbumi;lanoraanakangbakal nggegirisi.

34Ingkutha-kuthaingYéhudalaninglurung-lurunging YérusalèmIngsunbakalnyirnakakéswaraningsurak-surak lansurak-suraksurak-surak,swaraningpengantenlanang lanpengantenwadon,mergatanahébakaldadisepi

1Ingwektuiku,--mangkonopangandikaneSang Yehuwah--bakalpadhangentasakebalungepararatuing Yehuda,balungeparapanggedhene,balungeparaimam, balungeparanabilanbalungeparawongingYerusalem, sakaingkuburane

2Wong-wongmaubakaldisebaringngarepesrengenge, rembulanlansakehingwadya-balaingswarga,kangpadha ditresnani,lankangpadhadiladeni,lankangpadha ditindakake,kangpadhadigoleki,lankangpadha disembah;padhadadireregedingbumi

3Lanpatitinimbanguripbakaldipilihdeningkabeh kekarenesakakulawargaalaiki,singisihanaingkabeh panggonansingbakalDakbuwang,mangkono pangandikaneSangYehuwahGustinesarwadumadi.

4Lansirakandhanana:MangkenepangandikaneSang Yehuwah;Apapadhatibalanoratangi?Apadheweke bakalnyingkurlanorabali?

5Yagenewong-wongingYerusalemikikokpadhamurtad ingsalawas-lawase?padhanyekelcidra,oragelembali

6Akungrungokkélanngrungokké,nangingtembungéora bener;sabenwongpadhamlayumenyangdalane,kaya jaransingmlayuingpaprangan

7Ya,bangauingswargangertiwektune;lankura-kuralan bangaulanmanukwaletpadhanggatekakewektutekane; nangingumatingSunorangertimarangdhawuheSang Yehuwah.

8Kapriyeanggonmukandha:Kitapadhawicaksana,lan angger-anggeringYehuwahanaingkita?Lah,muspra anggonenindakakeiku;kalamparaahliTorètikumuspra.

9Wongwicaksanapadhaisin,padhawedilankecekel;lan apakawicaksananingwong?

10MulanebojonebakalDakparingakemarangwongliya, lanpategalanemarangwongkangbakalolehwarisan, amargasabenwongkangcilikngantikanggedheikupadha srakah;

11Amargawong-wongmaumungnambanilaraputri bangsaku,kanthingucap:Tentrem!nalikaoraanatentrem 12Apapadhaisinnalikanindakakenistha?Ora,padhaora isinbabarpisan,lanorabisaisin,mulanebakalpadhatiba ingantaranewong-wongsingtiba;

13Ingsunmesthibakalnumpeswong-wongiku,-mangkonopangandikaneSangYehuwah--orabakalana wohangguringwitanggur,utawawohanjiringwitanjir, langodhongebakalalum;lanbarang-barangsingwis Dakparingakémarangwong-wongmaubakalsirna 14Yageneawakédhéwépadhalinggih?Padhanglumpuk, lanayopadhalumebuingkutha-kuthabeteng,lanayo padhamenenganaingkono,amargaPangeranYehuwah, GustiAllahkita,wismbikakkita,lanmaringikitangombe banyuuyah,amargakitawisgawedosamarangSang Yehuwah

15Kitapadhangarep-arepkatentreman,nangingoraana kabecikan;lankanggowektukesehatan,lanlahkasusahan!

16Srengengejaran-jaranepadhakeprungusakaingDhan; amargapadhatekalanngmangsabumidalahsaisine;kutha lanwong-wongsingmanggoningkono

17LahIngsunbakalngutusulaanaingtengahira,kangora bakalkenajimat,lanbakalpadhacokotansira,mangkono pangandikaneSangYehuwah

18Manawaakuarepnglipurawakkusakakasusahan,atiku semplah.

19LahanaswarapanjeritingputriningumatingSun,marga sakawongkangmanggoningtanahadoh:Pangeran YehuwahikurakanaingSion?apaduduratuneing dheweke?Yagenewong-wongmaupadhanesumarang Ingsunkalawanreca-recane,sartakalawanreca-recakang oraanagunane?

20Panenwisliwat,mangsapanaswisrampung,lankita padhaoraslamet

21AmargacilakaneputriumatingSun,akulara;Akuireng; Akugumun

22ApaoraanabalsamingGilead?Apaoraanadoktering kana?kengingpunapaderengsarasipunputribangsa kawula?

BAB9

1Muga-mugasirahkudadibanyu,lanmripatkudadi sumberingluh,ngantirinawengiakunangisipara putriningbangsaku!

2Saupamaakuanaingara-arasamunanapapan panginepankanggowongkanglelungan;supayaAkubisa nilarumatingSun,lanlungasakawong-wongmau!amarga kabehpadhalakujina,kumpulanewongcidra.

3Ilatepadhambengkongakekayagandhewakanggogoroh, nangingpadhaoragagahprakosaanaingbumi;amarga padhalumakusakapialamenyangpiala,lanpadhaora wanuhmarangIngsun,mangkonopangandikaneSang Yehuwah

4Padhangati-atimarangpepadhamu,lanajangandel marangsaduluresapawae,amargasabensadulurbakal padhasulaya,lansabenpepadhanebakaltumindakmitenah 5Wong-wongmaubakalngapusipepadhamu,lanora bakalngomongsingbener;

6Panggonaniraanaingsatengahingcidra;margasaka cidrapadhaoragelemwanuhmarangIngsun,mangkono pangandikaneSangYehuwah

7MulanemangkenepangandikaneSangYehuwahGustine sarwadumadi:Lah,Ingsunbakalnyawijilannyoba;Awit kapriyeanggoningSunnindakaketumrapputrining bangsaku?

8Ilatepadhakayapanah;ikungucapakecidra:wong ngucapaketentremmarangpepadhanekanthicangkeme, nangingingsajroningatinedhewekengenteni

9ApaAkuorabakalnekaniwong-wongmaumargasaka iku?pangandikaneSangYehuwah:Apanyawaningsunora bakalmalesmarangbangsakangkayamangkeneiki?

10Mergagunung-gunungIngsunbakalngadhuh-adhuhlan ngadhuh-adhuh,lanpapan-papaningara-arasamunbakal padhatangis,amargapadhakobong,ngantioraanawong kangbisangliwati;wongorabisakrunguswaranékewan; manukingawang-awanglankewanpadhamlayu;padha lunga

11YérusalèmbakalDakdadèkakégumpalan-gumpalanlan guwa-guwanénaga;lankutha-kuthaingYehudabakal Dakdadèkakésepimamring,oraanakangmanggon.

12Sapatawongwicaksanakangbisangertibabiku?Sapa takangwuskadhawuhakedeningcangkemeSang Yehuwah,supayabisawara-waraiku,awitdenetanahiku bakalsirnalankobongkayaara-arasamun,ngantioraana wongkangliwat?

13PangandikanéPangéran,"Amargapadhanyingkur angger-anggeringSun,singwisDakparingakémarang wong-wongmau,lanorangèstokakédhawuh-Kulanora nglakoni;

14Nangingwong-wongpadhangetutakéatinédhéwélan manutmarangBaal,singdiwulangakédéningparaleluhuré 15MulanemangkenepangandikaneSangYehuwah Gustinesarwadumadi,GustiAllaheIsrael.Lah,wongwongiki,malahbangsaiki,bakalDakparingiwêdakakêna, lanpadhadiwènèhibanyuapês

16Ingsunugabakalmbuyarakewong-wongikuanaing antaraneparabangsa,kangoraditepungideningpara leluhure,sartaIngsunbakalndhatengakepedhangnututi wong-wongmau,ngantiIngsuntumpes

17MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi:“Sirapadhaelingalanngundangwongwadon kangsesambat,supayapadhateka;lankongkonannimbali wongwadonsingpinter,supayapadhateka

18Karebenpadhaenggal-enggalpadhanangisikita, supayamripatkitapadhanjeblugluh,lantlapukaning tlapukankitapadhambludagbanyu

19AwitsakaingSionanaswarapanguwuh,pangandikane, “Kowepadharusak!kawulasamiwirangsanget,awit kawulasaminilarnagaripunika,awitkawulasamikabucal deningpanggenan.

20He,parawongwadon,rungoknapangandikaneSang Yehuwah,lankupingmupadhangrungoknapangandikane SangYehuwah,lananak-anakmuwadonpadhawulang tangislansambat-sambatmarangpepadhamu

21Amargapatiwismunggahingcendhelakita,lanlumebu ingkedhatonkita,kanggonyirnakakebocah-bocahsaka njabalanparanom-nomansakaingdalan

22Dhawuhamangkene:MangkenepangandikaneSang Yehuwah:Mayit-mayitmanungsabakaltibakayarabuk anaingara-ara,lankayasakepelsawisewongpanen,lan oraanasingnglumpukake

23MangkenepangandikaneSangYehuwah:“Wong wicaksanaajagumunggungmargasakakawicaksanane,lan wongprawiraajagumunggungmargasakakekuwatane, lanwongsugihajagumunggungmargasakakasugihane.

24Nangingsingsapangegung-egungake,ikukudu gumunggung,manawadhewekengertilanwanuhmarang Ingsun,yenIngsunikiYehuwah,kangnindakakesihkadarman,kaadilanlankabenerananaingbumi; 25Lah,bakaltumekaingwektune,--mangkono pangandikaneSangYehuwah--Ingsunbakalngukum sakehewongkangpadhatetakkarowongkangoratetak; 26Mesir,Yehuda,Edom,baniAmon,Moab,lansakehe wongkangmanggonanaingara-arasamun,kabehpadha manggoningara-arasamun;

BAB10

1RungoknapangandikaneSangYehuwahmarangkowe, heturuneIsrael!

2MangkenepangandikaneSangYehuwah:Ajapadha nyinaulakuneparabangsalanajawedimarangpratandhapratandhaninglangit;awitwongkapirpadhawedimarang wong-wongmau

3Amargaadat-tata-caranewong-wongikuoraanagunane, amargaanawongnebangwit-witaningalas,pakaryane tanganetukangnganggokapak

4Padhadihiasinganggoslakalanemas;diikatnganggo pakulanpalu,supayaoraobah.

5Padhajejegkayawitkurma,nangingorabisaguneman Ajawedimarangwong-wongmau;amargapadhaorabisa nindakakepiala,lanugaorabisanindakakekabecikan.

6DhuhYehuwah,botenwonteningkangkadosPaduka; Padukapunikaagung,sahaasmaPadukapunikaagunging kasektèn.

7Sapasingorawedimarangkowé,dhuhratuningbangsa? awitikukagunganPaduka,awitingantaranepara wicaksanaingantaraneparabangsalaningsakehing karajan,oraanakangkayasira

8Nangingwong-wongikupadhabodholanbodho;

9Slakasingdilapisipiring-piringdijupuksakaTarsis,lan emassakaUfas,pakaryanetukanglantanganetukang gawe,sandhanganebirulanwungu,kabehikupakaryane paraahli

10NangingPangeranYehuwahikuGustiAllahkangsejati, PanjenenganeikuGustiAllahkanggesanglanratukang langgeng;

11Kandhaamangkene:Paraallahkangoranitahakelangit lanbumi,ikubakalsirnasakaingbumilaningsangisore langitiki

12Panjenenganewusnitahakebumikalawanpangwaos, kangwusnetepakejagadmargasakakawicaksanane,sarta mbeberlangitkalawankawicaksanane

13NalikaPanjenenganengucapakeswarane,banyuakeh bangetinglangit,lannjeblugkebulsakaponcotingbumi; Panjenenganénindakakékilatkaroudan,lanngetokaké anginsakainggedhongé

14Sabenwongbodhoingkawruhe,sabenwong kawirangandeningrecaukir,amargarecacoranikugoroh lanoraanaambegan

15Wong-wongikutanpagunalanpakaryankaluputan; 16PandumaneYakuborakayawong-wongmau,amarga Panjenenganekangnitahakesamubarang;lanIsraeldadi tekenpusakane:PangeranYehuwahGustinesarwadumadi asmane

17Héwongkangmanggoningbètèng,klumpuknabarangbarangmusakaingtanah.

18AmargamangkenepangandikaneSangYehuwah:Lah, Ingsunbakalngumbulakeparakangmanggoningnagara ikuingwektuiki,lanIngsunbakalnandhangsusah,supaya padhabisanemoni

19Bilaiakuamargacilakaku!tatukularabanget 20Kémahkuwisrusak,lantali-talikuwispedhot,anakanakkuwispadhaoraana,lanoraanasingngedekké tarubkulanmasanggordhènku.

21Amargaparapangonwispadhabodholanorangupaya marangSangYehuwah,mulaneorabakalpadhamaju,lan wedhus-wedhusekabehpadhabuyar

22Lah,rame-rametekalanramebangetsakaingtanahlor, arepgawesepikutha-kuthaingYehudalanguwa-guwane naga

23DhuhYehuwah,kawulamangertos,bilihmargining manungsapunikabotenwonteningbadanipunpiyambak, sahabotenwonteningmanungsaingkanglumampah kanggembenerakenlampahipun

24DhuhYehuwah,Padukamugikarsaangadilikawula, nangingkanthiadil;ajamargasakabebendumu,supaya akuajangantisirna

25PadukamugikarsaanepsukakenbebenduPaduka dhatengparabangsaingkangbotenwanuhdhatengPaduka, tuwindhatengparakulawargaingkangbotennyebutasma Paduka,awitYakubsampundipunmangsak,tuwin katumpes,sahapapanpadununganipundadossepi.

BAB11

1PangandikaneSangYehuwahmarangNabiYeremia mangkene:

2Rungoknatembung-tembungsakaprejanjianiki,lan ndhawuhanamarangwongYehudalanmarangwong-wong ingYerusalem;

3Lansiratuturamarangwong-wongmau:Mangkene pangandikanePangeranYehuwah,GustiAllaheIsrael; Kenaaingipat-ipatwongkangoranetepipangandikane prajanjianiki,

4KangwusSundhawuhakemarangparaleluhuriranalika IngsunngiridmetusakaingtanahMesir,sakaingpawon wesi,pangandikane:RungoknadhawuhingSunlan lakonanamiturutsakehedhawuhingSunmarangsira

5SupayaIngsunbisanetepisupaoskangwus Sunprasetyakakemarangparaleluhurira,manawaIngsun bakalmaringitanahkanglubersusulanmadu,kayaing dinaiki.Akubanjurmangsuli,dhuhYehuwah.

6PangeranYehuwahbanjurngandikamarangaku:“Sira ngundhangnasakehingpangandikaikianaingkutha-kutha ingYehudalaninglurung-lurungingYerusalem, mangkene:Rungoknapangandikaneprajanjianikilan lakonana!

7AwitIngsunparingpitedahmarangparaleluhuriranalika IngsunngiridmetusakaingtanahMesir,ngantitumekaing dinaiki,kanthitangiesuklanmunjuk:Rungokna dhawuhingSun.

8Nangingwong-wongmaupadhaorangrungokakelanora nyerengakekupinge,nangingsabenwongpadhalumaku miturutangen-angeningatinekangala.nangingpadhaora nindakake

9PangandikanéPangéranmarangaku:“WongYehudalan wongYérusalèmanakomplotan.

10Wong-wongmaupadhabalimarangpialanépara leluhuré,singoragelemngrungokakepituturku;lanpadha ngetut-buriallahliyanekanggongabektimarangwongwongmau:turuneIsraellanturuneYehudapadhanerak prasetyaningSunkangwusSunanakakekaroparaleluhure 11MulanemangkenepangandikaneSangYehuwah:Lah, Ingsunbakalndhatengakebilaimarangwong-wongmau, kangorabakalbisaoncat;lansanadyanpadhasesambat marangAku,Akuorabakalngrungokake

12Ingkonokutha-kuthaingYéhudalanwong-wonging Yérusalèmbakalpadhalungalanpadhasesambatmarang allah-allahsingdiobongmenyan,nangingorabakalpadha nylametakéwong-wongmauingmangsakarubedan

13DhuhYehuda,allah-allahpanjenengansamicacahipun cacahipunkutha-kuthaniraLanmiturutcacahelurunglurungingYerusalem,sampeyanwisngedegakemisbyahmisbyahkanggobarangnisthaiku,yaikumisbyah-misbyah kanggongobongmenyankanggoBaal

14Mulaneajasirandedongakanggobangsaiki,lanaja nguwuh-uwuhutawapandongakanggowong-wongmau, amargaIngsunorabakalmiyarsakakewong-wongiku

nalikapadhasesambatmarangIngsunmargasaka kasusahane.

15Apakangkududitindakakekekasihkuanaingomahku, denedhewekewisnindakakénisthakarowongakèh,lan dagingkangsuciwussirnasakakowé?yensiratumindak ala,sirapadhabungah-bungah

16PangeranYehuwahnimbaliasmamu:Witjaitunkang ijo,wohekangapiklanapikbanget;

17AmargaPangeranYehuwahGustinesarwadumadi, kangnandurakesira,wusndhawuhakebilaitumrapsira, margasakapialaneturuneIsraellanturuneYehuda,kang wuspadhagawegerahingpanggalihingSun,srana nyaosakedupamarangBaal.

18PangeranYehuwahwusparingpangertenmarangaku, lanakungerti,mulakowepadhanyritakakepanggawene marangaku.

19Nangingakuikikayacempéutawasapisingdigawa kanggodisembelèh;Lanakuorangertiyenpadha ngrancang-ngrancangkanggonglawanaku,ujare:Ayo padhanyirnakakewit-witanlanwohe,lanpadha nyirnakakedhewekesakaingtanahewongurip,supaya asmaneoradieling-elingmaneh.

20NangingdhuhYehuwah,Gustiningsarwatumitah, ingkangngadilikanthiadil,ingkangniti-priksamanahlan manah,mugikarsaamirsanipiwalesPadukadhateng tiyang-tiyangwau,awitkawulasampunparingdhawuh dhatengPaduka

21MulanemangkenepangandikaneSangYehuwahtumrap wongAnatot,kangpadhangupayanyawamu:Ajamedhar wangsitatasasmaneSangYehuwah,supayakoweaja ngantimatimargasakatanganku.

22MulanemangkenepangandikaneSangYehuwah Gustinesarwadumadi:Lah,Ingsunbakalngukumwongwongmau,paranom-nomanbakalmatideningpedhang; anak-anakélananglanwadonbakalmatipailan

23Lanorabakalanakekarene,amargaIngsunbakal ndhatengakebilaimarangwongAnatot,yaikutaun anggonenekani

BAB12

1DhuhYehuwah,Padukapunikaadil,manawikawula gugatkaliyanPaduka,nangingkeparengakawulamatur dhatengPadukababpranatanPaduka:Yagenedalanewong durakaikubisakabegjan?Yagenewong-wongmaupadha senengbanget,yentumindakculika?

2Padukaingkangnanduri,inggihsampunoyod,thukullan metokakewoh;

3NangingPaduka,dhuhYehuwah,pirsadhatengkawula, Padukasampunmirsanikawula,sahanjagimanahkawula dhatengPaduka;

4Ngantipiralawasebumibakalsedhih,lantetuwuhaning sabenpategalanalum,margasakapialanewong-wong kangmanggonanaingkono?kewankewanlanmanuk; amargapadhangandika,Panjenenganéorabakalweruh pungkasankita

5Manawasiralumayubebarengankarowongkangmlaku, mangkawong-wongikupadhagawekesel,banjurkapriye anggonmunandhingijaran?Denemanawaingtanah tentremkangsiraandum-amanikupadhagawerekasasira, banjurkapriyeanggoniranindakakeingbengawanYarden?

6Malahsadulur-sadulurmulanbrayatébapakmu,padha tumindakcidramarangkowé;Ya,padhanyelukwongakeh kanggosampeyan;

7PadalemaningSunwusdaktinggal,pusaka-pusakakuwus daktinggal;Akuwismasrahakekekasihkumarangtangane mungsuhe

8Pusaka-Kukayasingaingalas;ikunguwuh-uwuh marangIngsun,mulaneIngsunsengitmarangiku.

9Pusaka-Kukayamanukbelang,manukingsakubenge padhanglawandheweke;ayo,klumpuknasakèhékewan ingara-ara,tekamangan

10Akehpangonkangpadhanyirnakakepakebonanku anggur,kangpadhangidak-idakpandumanku,sarta ndadekakepadununganingSundadiara-arasamun

11Ikuwuspadhadadisepimamring,landadisepi mamringmargasakaIngsun;tanahkabèhdadisepi mamring,amargaoraanawongsiji-sijiasingnggatèkaké

12Sakehingtengger-tenggerpangurbananingara-ara samunwispadhadijarah-rayah,amargapedhangeSang Yehuwahbakalngrusaksakaingpojokingbumitekaning pojokliyane,oraanamanungsakangbakaltentrem 13Wong-wongmaupadhanyebargandum,nanging ngenènieri,padhanandhanglara,nangingoraolèhbathi; 14MangkenepangandikaneSangYehuwahmarang sakehingpepadhaningSunkangala,kangnggepoktanah pusakakangwusSunparingakemarangumatingSunIsrael; Lah,Ingsunbakalnundhungwong-wongikusakaing tanahe,lanturuneYehudasakaingsatengahe.

15LansawuseIngsunnyabutwong-wongiku,Ingsun bakalbalimanehlanbakalmelasimarangwong-wongmau, lanbakalpadhabalimanehmenyangtanahpusakanelan ingtanahedhewe-dhewe

16Lanbakalkelakon,yenpadhasregepsinaucara umatingSun,lansumpahdemiasmaningSun:Pangéran singurip;nalikapadhamulangumatingSunsupatademi Baal;banjurpadhadibanguningsatengaheumatingSun

17Nangingmanawapadhaoramanut,bangsaikubakal SuncebutlanSunsirnakake,mangkonopangandikaneSang Yehuwah

BAB13

1MangkenepangandikaneSangYehuwahmarangaku: Lungaa,jupuknasabuklena,lanetrapnaingbangkekanmu, lanajadilebokakeingbanyu

2AkubanjurnjupuksabukmanutpangandikaneSang Yehuwah,banjurdakpasangingbangkekanku

3PangandikaneSangYehuwahmarangakukangkaping pindhonemangkene:

4Sabukkangwiskokgadhahi,singanaingbangkekanmu, jupuken,ngadegamenyangingEfrat,lanndhelikakeana ingbolonganingparang.

5AkubanjurlungalanndhelikakeingpinggirEfrat,kaya singdidhawuhakedeningPangeranYehuwahmarangaku

6Sawusepirang-pirangdina,PangeranYehuwahngandika marangaku:Ngadega,menyangingEfrat,sabukiku jupukensakaingkono,kangwusSunprentahakemarang sirasupayadidhelikakeanaingkono

7AkubanjurlungamenyangEfrat,ndhudhuklannjupuk sabuksakapanggonankangdakpendhem,lahsabukiku rusak,oraanagunane

8BanjuranapangandikaneSangYehuwahmarangaku mangkene:

9MangkenepangandikaneSangYehuwah:Kaya mangkonoanggoningSunbakalngrusakkaangkuhane YehudalangumunggungeYerusalem.

10Bangsakangalaiki,kangoragelemngrungokake pangandikaningSun,kanglumakumiturutangen-angening atine,lannurutiallahliyane,kanggongabektilannyembah marangiku,bakalpadhakayasabukiki,kangoraana gunane

11Sababkayasabukkangrumaketingbangkekaning wong,mangkonougaturuneIsraelkabehlanturune YehudakabehpadhaSunteguhakemarangIngsun, mangkonopangandikaneSangYehuwah;supayapadha dadiumat,lanjeneng,lanpinujilankamulyan,nanging padhaorangrungokake.

12Mulanékowéndhawuhakétembungikimarangwongwongmau;MangkenepangandikanePangeranYehuwah, GustiAllaheIsrael:Sabengendulkebakanggur; 13Nulisiratuturamarangwong-wongmau:Mangkene pangandikaneSangYehuwah:Lah,Ingsunbakalngebaki sakehewongingtanahkene,yaikupararatukanglenggah ingdhampareSangPrabuDawud,paraimam,paranabilan sakehewongingYerusalem,kanthimendem

14Wong-wongmaubakalDaktumpes,yaikubapak-bapak lananak-anaké,--mangkonopangandikanéPangéran, "Akuorabakalmelas,orangéman,utawamelasi,nanging bakalnumpeswong-wongmau."

15Rungoknalanrungokna!ajagumunggung,awit PangeranYehuwahwusngandika

16PadhangluhurakePangeranYehuwah,GustiAllahmu, sadurungePanjenenganendadekakepepeteng,lan sadurungesikilmukesandhunganainggunung-gunung kangpeteng,lansamangsakowepadhangupaya pepadhang,Panjenenganendadosakepepetengikudadi pepeteng

17Nangingmanawakowepadhaorangrungokake, nyawakubakalnangisanaingpandhelikanmargasaka angkuhmu;lanmripatkubakalnangiskelara-laralanluh, mergapepanthanéSangYehuwahpadhadibuwang.

18Kandhaamarangratulanratu:Padhaandhap-asor, linggiha!

19Kutha-kuthaingsisihkidulbakalditutup,lanoraana singmbukak;

20Padhatumenga,delengenwong-wongkangpadhateka sakaingsisihlor;

21ApakangbakalkokucapakenalikaPanjenenganebakal ngukumkowe?amargasirawismulangwong-wongmau dadipanggedhelandadipangarepingsira

22Lanmanawakowémuniingsajroningatimu:Yagéné akuikikedaden?Margasakagedhenepialamu,rokmu kebongkar,lantungkakmudadigundhul.

23ApawongEtiopiabisangowahikulite,apamacantutul bisangowahibelange?Mulanékowéugabisanglakoni kabecikan,singwisbiasatumindakala

24Mulanéwong-wongmaubakalDakbuyarakékaya gandumsingkaburinganginingara-arasamun.

25Yaikupandumanmu,yaikupandumanmusakaAku,-mangkonopangandikaneSangYehuwah;awitkowéwis lalimarangAkulanpretyayamaranggoroh.

26Mulanéakubakalnyumerepirokmuingraimu,supaya kawiranganmukaton

27Ingsunwusweruhlakunirairakangnistha,padha pasedhikanira,sartalakunirakangnisthaanaingtenggertenggeringara-araBilaikowé,héYérusalèm!Apakowé orabakaldiresiki?kapandadine?

BAB14

1PangandikaneSangYehuwahmarangNabiYeremiabab mangsapaceklik

2Yehudasedhih,langapuranepadhangremuk;padha irenginglemah;sambat-sambateYérusalèmmunggah

3Parapanggedhenepadhangutusanak-anakemenyanging banyu;padhabalikaropraunékosong;padhaisinlan wirang,padhanutupisirahe

4Amargalemaheambruk,amargaoraanaudaningbumi, wong-wongsingpadhamlukupadhaisin,padhanutupi sirahe

5Ya,wedhusugaanaingara-ara,landitinggal,amargaora anasuket.

6Kuldi-kuldialaspadhangadeganaingtengger-tengger pangurbanan,padhangisepanginkayanaga;mripatepadha lara,amargaoraanasuket.

7DhuhYehuwah,sanadyankaluputankawulasamidados seksinglawankawula,Padukamugikarsaanindakaken kagemasmaPaduka,awitsakingkathahingpanggalih kawula,kawulasampundosadhatengPaduka

8Dhuh,pangajeng-ajengipunIsrael,ingkangmitulungiing mangsakarubedan,punapaadenePadukakadostiyang nenekawonteningnagari,sahakadostiyanglelampahan ingkangnyimpangnginepsewengi?

9Yagenekowedadikayawonggumun,kayawonggagah prakosakangorabisamitulungi?NangingPaduka,dhuh Yehuwah,wonteningsatengahingkawula,sahakawula samisinebutasmaPaduka;ninggalkita.

10MangkenepangandikaneSangYehuwahmarangbangsa iki:Kayamangkonoanggonepadharemennglembara,ora ngendhegakesikile;Panjenenganébakalngéling-éling marangkaluputané,lannimbalidosané

11PangeranYehuwahbanjurngandikamarangaku:“Aja ndedongakanggobangsaiki,supayakabegjane.

12Manawapadhapasa,Ingsunorabakalmiyarsakake sesambate;Lanmanawapadhanyaosakekurbanobaranlan kurbansembelehan,ikuoraSunterima,nangingbakal Suntumpesdeningpedhang,pailanlanpageblug

13Akubanjurmunjuk:Dhuh,PangéranAllah!lah,para nabipadhakandhamarangwong-wongmau:Kowéora bakalweruhpedhanglanorabakalngalamipailan;nanging Ingsunbakalparingtentremrahayumarangsiraanaing panggonaniki

14PangeranYehuwahtumulingandikamarangaku:“Para nabiikupadhamedharwangsitgorohmargasaka asmaningSun.

15MulanemangkenepangandikanePangeranYehuwah tumrapparanabikangmedharwangsitatasasmaningSun, nangingoraSunutus,nangingpadhakandha:Pedhanglan pailanorabakalanaingtanahkene;Paranabiikubakal tumpesdeningpedhanglanpailan.

16Wong-wongsingpadhamedharwangsitbakal kabuwanganainglurung-lurungingYérusalèmmarga sakapailanlanpedhang;lanorabakalduwesingngubur wong-wongmau,bojone,anaklanangutawawadon,

amargabakalDakwutahakepialanemarangwong-wong mau.

17Mulanékowékudungandhaniwong-wongkuwi Mripatkurina-wengikarebennetesakeluh,lanajanganti kendhat,awitprawaningumatingSunpadharemukbanget, lannggegirisibanget

18Manawaakulungamenyangpategalan,lahwongkang padhadipatenideningpedhang!lanyenakulumebuing kutha,lahwong-wongpadhalarapailan!Ya,nabilan imamlungamenyangnegarasingoradingerteni 19ApasirawusnampikYehuda?Apanyawamusengit marangSion?PunapaadenePadukanggebagkawula,saha botenwonteningkangmarasaken?kitangarep-arep tentrem,nangingoraanasingapik;lankanggowektu marasakeawakmu,lanlahkasusahan!

20DhuhYehuwah,kawulasamingakenipiawonkawula sahakalepatanipunparaleluhurkawula,awitkawulasami saminglampahidosadhatengPaduka

21Kawulamugisampunngantosnistha,awitsakingasma Paduka,dhamparingkamulyanPadukasampunngala-ala 22Apaanaingantaranebarang-barangsingoraana gunane,singbisanurunakeudan?utawaapalangitbisa udan?duduPanjenengané,dhuhYehuwah,GustiAllah kawula?Mulanéakubakalngentènikowé,awitkowésing nitahkékuwikabèh.

BAB15

1PangeranYehuwahbanjurngandikamarangaku: “SanadyanNabiMusalanNabiSamueljumenenganaing ngarsaningSun,ewadeneIngsunorakersamarangbangsa iki

2Lanbakalkelakon,manawawong-wongpadhatakon marangkowé:Akuarepmenyangngendi?nulisira kandhananamangkene:MangkenepangandikaneSang Yehuwah;Kayakangkanggopati,kanggopati;lankang kanggopedhang,kanggopedhang;lankangkanggopailan, kanggopailan;lankangkanggopanangkaran,kanggo panangkaran

3Ingsunbakalndhatengakepatangjinis,--mangkono pangandikaneSangYehuwah:pedhangkanggomateni,asu kanggonyuwek-nyuwek,lanmanuk-manukingawangawanglankewan-kewaningbumi,bakalmanganlan nyirnakake

4Ingsunbakalndhatengakewong-wongikukabuyarake menyangsakehingkarajaningsalumahingbumi,marga sakaManasyebinHizkia,ratuingYehuda,margasakaapa kangditindakakeanaingYerusalem.

5Sapasingbakalmelasimarangkowé,heYérusalèm? utawasapakangbakalsesambatmarangkowe?utawasapa singbakalnyimpangareptakonapakabarmu?

6SirawusnilarIngsun,--mangkonopangandikaneSang Yehuwah--sirawusmundurAkubosenkaromratobat 7InggapuraningnagarabakalDaksisirnganggokipas angin;Ingsunbakalnyirnakakeanak-anake,Ingsunbakal nyirnakakeumatingSun,awitpadhaorabalisakaing dalane.

8Randha-randhanepadhasayatambahakehngungkuli wedhiingsagara,ingwayahawanIngsunndhatengake wong-wongkangpadhangrusakibuneparanom-noman; 9Wongwadonkangwisnglairakepituikungelus-elus; srengéngéwissurup,nalikaisihawan,dhèwèkéisinlan

Yeremia

nandhangwirang,lanturahanébakalSunpasrahkémarang pedhangmarangmungsuhé,--mangkonopangandikané Pangéran

10Bilaiaku,ibuku,denekowenglairakeakudadiwong padulanwongpaduanaingsalumahingbumi!Ingsunora natenyilihakeriba,lanoraanawongkangnyilihakeriba; Nangingsabenwongpadhangipat-ipatiAku

11PangandikanéPangéran,"Satemené,kekarenemubakal slamet;satemeneIngsunbakalnjalarimengsahnyuwun kanthibecikmarangsiraingmangsakasangsaranlaning mangsakasangsaran

12Apawesibakalngrusakwesilorlanwaja?

13Barang-barangmulanbandhamubakalDakparingi jarahantanparega,lanikubakalDakparingakekanggo sakehingdosamu,ingsakehingwilayahmu

14Ingsunbakalngiridsirabebarengankaromungsuhira menyangingnagarakangorasirasumurup,margasaka bebenduningSunmurubgeni,kangmurubmarangsira

15DhuhYehuwah,Padukaingkangnguningani;mugi karsaaparingpitedahdhatengkawula,awitsaking kasabaranPaduka

16PangandikaPadukasampuntinemu,lajengkawula dhahar;PangandikaPadukapunikadadoskabingahansaha kabingahanmanahkawula,awitsakingasmaPaduka,dhuh Yehuwah,Gustiningsarwatumitah.

17Akuoralungguhingpasamuwanéwongmoyokilanora bungah-bungah;Kawulalenggahpiyambakan,awitsaking astaPaduka,awitPadukasampundamelbebendukawula.

18Yagenelarakuorabisaditambani,lantatukuorabisa ditambani?Punapapanjenenganbadhedadostiyanggoroh sahakadostoyaingkangklentu?

19MulanemangkenepangandikaneSangYehuwah: Manawasirabali,Ingsunbakalngiridsiramaneh,lansira bakalngadeganaingngarsaningSun.nangingajasirabali marangwong-wongmau

20SirabakalDakdadèkakébètèngtembagasingdikubengi karobangsaiki,lanbakalnglawankowé,nangingora bakalbisangalahakekowé,amargaAkununggilkarokowé kanggomitulungilanngluwarikowé,--mangkono pangandikanéPangéran.

21Ingsunbakalngluwarisirasakaingtanganewong duraka,sartaIngsunbakalngluwarisirasakaingtangane wongkangala.

BAB16

1AnapangandikaneSangYehuwahmarangakumangkene: 2Kowéajambojo,lanajaduwéanaklanangutawawadon ingpanggonaniki

3AmargamangkenepangandikanePangeranYehuwah tumrapparaputranelananglanwadonkangpadhalairana ingkene,lanbabparaibunekangnglairakeanak-anakelan babparaleluhurekangnglairakeanak-anakeingtanah kene;

4Bakalpadhamatimargasakapatikangnggegirisi;padha orabakalkadhung;orabakalpadhakakubur;nanging bakalpadhakayareregedingsalumahingbumi;lanmayite bakaldadipangankanggomanukinglangitlankanggo kewaningbumi

5AmargamangkenepangandikaneSangYehuwah:Sira ajalumebuingpaseduluran,ajasiranangisiutawa sesambat;

6Wonggedhelanwongcilikbakalpadhamatianaing tanahkene,orabakaldikubur,orabakalanawongsing nangisi,orabakalnyukuriawakedhewelanorabakal bodho.

7Lanorabakalanawongnyuwek-nyuwekawakédhéwé kanggowong-wongmau,kanggonglipurwong-wongsing wismati;lanwongorabakalmenehiwongtuwung panglipurkanggongombekanggobapakneutawakanggo biyunge

8Kowéugaajamlebuingomahpésta,manganlan ngombékarowong-wongmau

9AmargamangkenepangandikaneSangYehuwahGustine sarwadumadi,GustiAllaheIsrael.Lah,Ingsunbakal nyirnakakesakaingpanggonanikiingmripatmu,laning dina-dinamu,swarabungah,swarabungah,swarasaka mantènlanang,lanswarasakaputri.

10Samangsasirandhawuhakemarangbangsaikisakehe pangandikaiku,banjurpadhamaturmarangsira:Yagene PangeranYehuwahkokndhatengakebilaikanggedheiki marangkita?utawaapapialakita?utawadosaapasingkita tindakakemarangPangeranYehuwah,GustiAllahkita?

11Nulisiratuturamarangwong-wongmau:Amargapara leluhurirapadhanyingkurIngsun,mangkonopangandikane SangYehuwah,lannurutiallahliyanelanngabektimarang wong-wongmau,lannyembahmarangwong-wongmau, lannyingkurmarangIngsunlanoranetepianggeranggeringSun;

12Lankowéwistumindakalatinimbangleluhurmu; Sabab,lah,sabenwongpadhalumakumanutangenangeningatinekangala,ngantipadhaorangrungokake marangIngsun.

13MulanékowébakalDaktundhungsakatanahiki menyangtanahsingorakowékenalkaroparaleluhurmu; Ingkonosirabakalpadhangabektimarangallahliyarina wengi;ingngendiakuorabakalparingsih-rahmatmarang kowe

14Mulané,lah,bakaltumekaingwektuné,--mangkono pangandikanéPangéran,--orabakalanatembungmanèh: Pangéranikuurip,singngiridwongIsraèlmetusakaing tanahMesir.

15Nangingmangkene:PangeranYehuwahkanggesang, kangngiridwongIsraelsakaingtanahlorlansakaing sakehingnagarakangdibuwangdeningPanjenengane; 16Lah,Ingsunbakalndhawuhinelayanakeh,--mangkono pangandikaneSangYehuwah,lanbakalpadhamancing; LansawiseikuIngsunbakalndhawuhiwong-wongkang padhamburuakeh,lanpadhamburusakaingsaben gunung,sakaingsabentenggerlansakaingbolonganing parang

17Awitmripatingsunmirsanisakehinglakune; 18MulanéAkubakalmalespialanélandosanétikelloro; amargapadhanajisaketanahku,lanngebakipusaka-Ku karobangkaibarang-barangekangnisthalannistha 19DhuhYehuwah,ingkangdadoskakiyatankawula,lan betengkawula,tuwinpangungsènkawulaingdina kasangsaran,parabangsasakaingponcotingbumibakal padhasowaningngarsaPaduka,sartapadhangucap: Sayekti,paraleluhurkitapadhatampawarisangoroh, tanpagunalanbarang-barangkangoraanagunane 20Apamanungsabisagaweallahkanggoawakedhewe, nangingikududuallah?

21Mulané,ingsapisanikiIngsunbakalparingsumurup marangwong-wongmau,Ingsunbakalnguningani astaningSunlankasantosaningSun;lanbakalpadha sumurupyenasmaningSunPangeranYehuwah.

BAB17

1DosaYehudaditulisnganggopulpenwesilaninteninten; 2Nalikaanak-anakepadhakelinganmarangmisbyahmisbyahlanbrahala-brahalaingsacedhakewit-witankang ijoingtengger-tenggerkangdhuwur

3Hégunungkuingara-ara,barang-barangmulan bandhamukabèhbakalDakdadèkakérampasan,lan tengger-tenggerpangurbananmukanggodosa,ingsakèhé wilayahmu

4Lankowédhéwébakalnyingkiriwarisansingwis DakparingakémarangkowélanIngsunbakalndadèkaké sirapadhangawulamarangmungsuhiraanaingtanahkang orasirasumurup,awitsirawusngobongibebenduningSun, kangmurubingsalawas-lawase

5MangkenepangandikaneSangYehuwah;Kenaaing laknatwongkangngendelakemanungsalanndadekake dagingdadilengen,lanatinenyingkurmarangPangeran Yehuwah

6Awitdenebakalkayagrumbulingara-arasamun,lanora bakalweruhmanawakabegjanteka;nangingbakal manggoningpanggonankanggaringingara-arasamun, ingtanahasinlanoradienggoni.

7RahayuwongkangkumandelmarangSangYehuwah, kangdadipangarep-arepmarangPangeranYehuwah

8Awitdeneikubakalkayawitkangditanduring pinggiringbanyu,kangnjebaroyodeingpinggirkali,lan orabakalweruhyentekanepanas,nanginggodhongebakal ijo;lanorabakalngati-atiingtaungaring,lanorabakal mandhegngasilakewoh

9Atiikucidrangluwihisamubarangkabeh,lanalabanget, sapasingbisangerti?

10Ingsun,Yehuwah,niti-priksamanah,Ingsunnyinaoni batin,supayasabenwongmaringakemanutpanggawene lanmanutwohingpanggawene.

11Kayadenemanukkura-kuranulimanganendhog, nangingoranetes;Dadiwongkangolèhkasugihan, nangingorakanthibener,ikubakalditinggalingtengahtengahingumure,laningpungkasanebakaldadibodho

12Damparkangluhurkangmulyawiwitwiwitanmula dadipapansucikita.

13DhuhYehuwah,pangajeng-ajengipunIsrael,sakehing tiyangingkangnilarPadukabadhekawirangan,sahatiyang ingkangnilarkawulabadhekaseratwonteningbumi,awit sampunnilarPangeranYehuwah,sumberingtoyagesang

14DhuhYehuwah,kawulamugiPadukapulihaken,temah kawulabadhewaras;Padukamugikarsaangluwarikawula, temahkawulabadhekapitulunganrahayu,awitPaduka punikapamujikawula

15Lah,wong-wongpadhatakonmarangaku:Ingngendi pangandikanéPangéran?ayotekasaiki

16Kawulabotenenggal-enggaldadospandhita,supados ndherekakenPaduka,sahabotenkersadhatengdinten ingkangawonSampeyanngerti:apasingmetusaka lambekuanaingngarepmu.

17Ajadadiwedimarangaku,kowedadipangarep-arepku ingdinabilai

18Tiyangingkangnganiayakawulamugisamiwirang, nangingkawulasampunngantoskawirangan,nanging kawulamugisampunngantoskawirangan

19MangkenepangandikaneSangYehuwahmarangaku; Lungaalanngadegaanainggapuranewong-wong,kang dilebonideningpararatuingYehudalaningsakehing gapuraneYerusalem;

20PararatuingYehudalansakehewongYehudalan sakehewongingYerusalem,padhangrungokna pangandikaneSangYehuwah,kangpadhalumebuing gapura-gapuraiki

21MangkenepangandikaneSangYehuwah;Padhangatiati,lanajanggawamomotaningdinaSabat,lanaja nglebokakeinggapuraYerusalem;

22Ajanggawamomotanmetusakaomahmuingdina Sabatlanajapadhanyambut-gawé,nangingpadha nucèkakédinaSabat,kayasingwisDakdhawuhakémarang paraleluhurmu

23Nangingwong-wongmaupadhaoramanutlanora manutkupingé,nangingpadhakakuguluné,supayaora krungulanoranampapiwulang

24Manawakowépadhatemen-temenngrungokake piwulangku,mangkonopangandikaneSangYehuwah, supayaingdinaSabatoranggawamomotanliwat gapuraningkuthaiki,nangingnucekakedinaSabatlanora nindakakepagaweaningsajroningdinaSabat

25Banjuringgapurakuthaikibakalanapararatulanpara panggedhekanglenggahingdhampareSangPrabuDawud, nitihkretalanjaran,padhalanparapanggedhene,wong YehudalanwongingYerusalem,lankuthaikibakaltetep anaingsalawas-lawase.

26Wong-wongmaubakaltekasakaingkutha-kuthaing Yéhudalansakakutha-kuthaingsakubengéYérusalèm, sakaingtanahBenyamin,sakaingLebak,sakaing pagununganlansakaingsisihkidul,nggawakurban obaran,kurbansembelehan,kurbandhaharanlanmenyan, sartapadhanyaosakékurbanpamujimarangpadalemaning Allah

27Nangingmanawakowepadhaorangrungokakemarang IngsunsupayanucekakedinaSabatlanoranindakake momotan,malahlumebuinggapuraneYerusalemingdina Sabat,IngkonoIngsunbakalngobongakegeniing gapurane,lanbakalngobongkedhaton-kedhatoning Yerusalem,lanorabakalsirep

BAB18

1PangandikaneSangYehuwahmarangNabiYeremia mangkene:

2Ngadegalanmudhunamenyangomahetukangkundhi, ingkanaIngsunbakalngrungokakepituturku

3Akubanjurmandhapmenyangomahétukangkundhi,lah wongénindakakégawéaningrodha

4Lanwadhahsingdigawesakalempungrusakingtangane tukangkundhi,muladhewekenggawewadhahliyane maneh,kayasingdisenengitukangkundhi

5BanjuranapangandikaneSangYehuwahmarangaku mangkene:

6HéturunéIsraèl,apakowéorabisaDaktindakakékaya kundhiiki?pangandikaneSangYehuwah.Lah,kaya lempungsinganaingtanganetukangkubah,semonouga sampeyananaingtanganku,heturuneIsrael

7IngwayahesukIngsunbakalngandikababsawijining bangsalankarajan,supayanjabutlanmbubrahlannumpes; 8ManawabangsakangDakdhawuhakeikumratobatsaka ingpialane,Ingsunbakalmratobatsakapialakangwus Suntemtokakemarangdheweke.

9LaningwayahesukIngsunbakalngandikababbangsa lankarajan,kanggombangunlannandur 10Manawawongikunglakonipialaanaing ngarsaningSun,ngantiorangestokakedhawuhingSun, Ingsunbakalmratobatsakakabecikan,kangwus SunparingakemarangIngsunbakalmenehimanfaat 11Mulané,siratuturamarangwongYehudalanmarang wongingYérusalèmmangkene:Mangkenepangandikane SangYehuwah;Lah,Ingsunngrancangpialatumrapsira, sartangrancangrancangantumrapsira;

12Wangsulanéwong-wongmau,"Oraanapangarep-arep, nangingkitabakalpadhanglakonikarepkudhéwé,lan sabenwongbakalnindakakérancanganéatinésingala"

13MulanemangkenepangandikaneSangYehuwah;Padha takonanaingantaraneparabangsa,sapasingwiskrungu prakarakayangono:prawanIsraelnindakakeperkarasing nggegirisibanget.

14ApaanawongbakalninggalsaljuinggunungLibanon singmetusakagunungparangingara-ara?utawabanyu adhemsingmetusakapanggonanliyabakalditinggal?

15AmargaumatingSunwislalimarangIngsun,padha ngobongdupakanggotanpaguna,lannjalarikesandhung ingdalanesakaingdalan-dalanlawas,lumakuanaing dalankangoraanaingdalan;

16supayatanahedadisepimamring,landadisesautaning salawas-lawase;sabenwongsingliwatkonobakalgumun lannggeleng-geleng

17Ingsunbakalmbuyarakewong-wongmaukayaangin wetananaingngarepemungsuh;Ingdinakacilakanbakal Daktuduhimburi,dudupasuryane

18Wong-wongmaupadhakandha,"Ayopadhangrancang perangnglawanNabiYeremia;awitangger-anggering Torètorabakalsirnasakaimam,utawapitutursakawong wicaksana,lanpangandikanénabiAyo,kitanggebugi nganggoilat,lanajanggatekaketembung-tembunge.

19DhuhYehuwah,Padukamugikarsaamidhangetaken dhatengkawula,sahamidhangetakenswaranipuntiyang ingkangpadukaliyankawula.

20Apaalabakaldiwaleskabecikan?amargapadha ndhudhukluwangankanggonyawakuÉlinga,yènIngsun jumenenganaingngarsaPaduka,badhéparingpitedah dhatengtiyang-tiyangwau,sahanyingkiribebenduPaduka

21Mulaneanak-anakepasrahnamarangpailan,langetihe diwutahakesaranapedhang;lanbojo-bojonepadha kelangananak-anakelandadirandha;lanwongepadha dipateni;karebenparanom-nomanpadhadipatenidening pedhangingpaprangan.

22Karebenkeprungupanjeritsakaingomahe,manawa sirandadakndhatengakewadya-bala,amargapadha ndhudhukluwangankanggonyekelKawula,lan ndhelikakekala-jiretkanggosikilku

23Nanging,dhuhYehuwah,Padukamirsasamukawis rancanganipuntumrapkawulasupadosmatenikawula prakaramangkonomarangwong-wongmauingmangsa bebenduPaduka.

BAB19

1MangkenepangandikaneSangYehuwah:Lungaa,jupuka gendulingkundhi,lannjupukaparapinituwaningbangsa lanparapinituwaneimam;

2LungaamenyanginglebakbaniHinom,kanganaing sacedhakegapurawetan,lanngumumnaanaingkono pangandikanekangbakalSunparingakemarangsira:

3HepararatuingYehudalanparawongingYerusalem padhangrungoknapangandikaneSangYehuwah! MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi,GustiAllaheIsrael;Lah,Ingsunbakal ndhatengakebilaimarangpanggonaniki,kangsapakang krungu,kupingebakalnggegirisi

4AmargapadhanyingkurIngsunlannyirnakake panggonanikilanngobongmenyananaingkonokanggo allah-allahliyane,kangoradiweruhideningparaleluhure lanpararatuingYehuda,sartangebakipanggonaniki kalawangetihewongkangorakaluputan;

5Wong-wongmauugapadhayasatengger-tengger pangurbanankanggoBaal,kanggongobonganak-anake minangkakurbanobarankonjukmarangBaal,kangora dakdhawuhakelanoradakkandhakake,lanoraanaing pikiranku

6Mulane,lah,bakaltumekadinane,--mangkono pangandikaneSangYehuwah--panggonankeneorabakal kasebutTopetmaneh,utawaLebakBaniHinom,nanging LebakPenyembelihan.

7IngkonoIngsunbakalmbatalakerancanganeYehudalan Yerusalemingkene;lanIngsunbakalndadèkakétiwasing pedhanganaingngarepémungsuhélaningtanganéwongwongkangpadhangupayanyawané;

8KuthaikibakalDakdadèkakésepimamringlandadi sesoyo;sabenwongsingliwatkonobakalgumunlan ngesesmargasakasakehingwewelake

9Ingsunbakalndhatengakewong-wongmaupadha mangandagingeanaklananglanwadon,lansabenwong bakalpadhamangandagingekancaneingsajroning pangepunganlankacilakan,kangbakalditindakakedening mungsuhelanwongkangngupayanyawane.

10Sawiséikukowékudunyuwil-nyuwilbotolanaing ngarepewong-wongkangpadhamèlukowé

11Lankandhaamarangwong-wongmau:Mangkene pangandikaneSangYehuwahGustinesarwadumadi; MangkonougaIngsunbakalnyirnakakebangsaikilan kuthaiki,kayadenewongmecahwadhahkundhi,kangora bisaditambanimaneh;

12MangkenepangandikaneSangYehuwahlanmarang wong-wongkangpadhamanggoningkono,lankuthaiki bakalDakdadèkakékayaTopet

13Omah-omahingYérusalèmlanomahépararatuing YéhudabakalnajiskayapanggonanéTofét,merga sakehingomahsingdiobongimenyankanggosakèhé wadya-balaingswargalanngesokakékurbanunjukan marangallahliyané

14SasampunepunikaDaneYeremiatumulirauhsaking Topet,sanesampunkatuangringIdaSangHyangWidi Wasamedharsabdabanjurjumenenganaingplataran padalemaneSangYehuwah;lanngandikamarangwong kabèh:

15MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi,GustiAllaheIsrael;Lah,Ingsunbakal

ndhatengakemarangkuthaikilanmarangsakehekuthane sakehingpialakangwusSunparingakemarangkuthaiku, amargapadhamangkokakegulune,ngantiorangrungokake pangandikaningSun.

BAB20

1PasyhurbinImer,imam,singugadadigubernuring PedalemanéAllah,krunguyènNabiYeremiamedhar wangsitmau

2PasyhurbanjurnggebagNabiYeremialandilebokake ingpandelenganinggapuraBenyaminkangdhuwur,kang anaingsacedhakepadalemaneSangYehuwah.

3EsukePasyhurngentasakeYeremiasakaingpakunjaran NabiYeremiatumulingandikamarangpanjenengane: “PangeranYehuwahoranyebutasmamuPasyhur,nanging Magormissabib

4AmargamangkenepangandikaneSangYehuwah:Lah, Ingsunbakalndadekakesiradadigiristumrapawakira dhewelanmarangsakehekanca-kancaira,temahbakal padhatiwasdeningpedhangingmungsuhe,lanmripatira bakalweruh,lankabehYehudabakalSunpasrahake marangingtanganeratuingBabil,lanbakalpadha diboyongmenyangBabillandipatenikalawanpedhang

5Ingsunbakalngulungakesakehingkakuwatanekuthaiki, sakehingpagaweanelansakehebarang-barangekangaji sartasakeheraja-brananepararatuingYehudabakal Sunpasrahakemarangingtanganeparamungsuhe,kang bakaldijarah-rayahlandicekellandigawamenyangBabil 6Kowé,Pasyhur,lansakèhéwongsingmanggoning omahmubakaldibuwang,lankowébakaltekaningBabil, anaingkanakowébakalmatilandikuburanaingkono, kowédalahkanca-kancamukabèh,singwiskokwangsitaké goroh.

7DhuhYehuwah,Padukasampunnasarakenkawula,saha kawulasamikasasar;

8Awitwiwitakungandika,akusesambat,akunguwuhuwuhpanganiayalanrampasan;amargapangandikane SangYehuwahikusabendinadadicacadtumrapakulan dipoyoki.

9Akubanjurngandika:Akuorabakalnyebutdhewekelan orabakalngomongmanehingasmaneNanging pangandikaneikuanaingatikukayagenimurubkang kakurungingbalungku,lanakukeselbangetanggone sabar,lanorabisamanggon

10Amargaakukrungupitenanewongakeh,wediing sabensisihLaporan,ujare,lankitabakaldilaporake Sakehingsanakkadangkupadhangati-atianggoneaku mandheg,pangucape:Mbokmenawadhewekebakal kesasar,lankitabakalbisangalahakedheweke,lankita bakalmalesmarangdheweke

11NangingSangYehuwahnunggilkaroakukayawong kangnggegirisi,mulanewong-wongkangnganiayaaku bakalkesandhunglanorabisangalahakeamargapadha orabakalsukses:kebingungansinglanggengorabakal dilalekake

12NangingdhuhYehuwah,Gustiningsarwatumitah, ingkangnyinaoniparatiyangmursid,sahamirsanimanah lanmanah,mugikarsaamirsanipiwalesPadukadhateng tiyang-tiyangwau,awitkawulasampunmunjukdhateng Paduka

13PadhangidungakonjukmarangSangYehuwah,padha saosapujimarangSangYehuwah,awitPanjenenganewus ngluwarinyawanewongmiskinsakaingtanganewong duraka.

14Kenaaingipat-ipatdinanalikaakulair,dinanalika ibukunglairakeaku,ajangantirahayu

15Kenaaingipat-ipatwongkangngabarakepawarta marangbapakku,mangkene:Siramiyosanaklanang; nggawedhewekesenengbanget

16Wongikukarebenpadhakayakutha-kuthakang katumpesdeningSangYehuwahlanoramratobat; 17Amargaakuoradipateniwiwitguwa-garba;utawa supayaibukudadikuburanku,languwa-garbanetansah gedheanaingaku

18Yageneakumetusakaguwa-garbakanggondeleng rekasalankasusahan,ngantidina-dinakubakalsirnakanthi wirang?

BAB21

1PangandikaneSangYehuwahmarangNabiYeremia, nalikaSangPrabuZedhekiangutusPasyhurbinMelkialan ImamZefanyabinMaaseyanemonipanjenengane, mangkene:

2SumanggakulaaturinyuwunpirsadhatengPangeran Yehuwahkanggekawulasadaya;amargaNebukadnezar, ratuingBabil,perangnglawankita;saupamaPangeran Yehuwahbakalndhatengakekitakayasakehingpakaryane kangnggumunake,supayaPanjenenganemangkatninggal kita

3NabiYeremiatumulingandikamarangwong-wongmau: “SirakandhamarangZedhekiamangkene:

4MangkenepangandikanePangeranYehuwah,Gusti AllaheIsrael;LahIngsunbakalmbalekakegegaman perangkanganaingtanganira,kangsiragunakakeperang nglawanratuingBabillanmarangwongKasdim,kang ngepungsiraanaingsajabaningtembok,sartaIngsunbakal nglempakakeanaingsatengahekuthaiki

5Ingsunpiyambakbakalperangnglawansiraklawanasta lantangankangkuwat,kanthinepsu,nepsulannepsu banget

6Wong-wongingkuthaikibakalDaktumpes,manungsa lankewan;

7Sawusemangkono,pangandikaneSangYehuwah:Sang PrabuZedhekia,ratuingYehuda,dalahparaabdinelan rakyatelanwong-wongkangisihkarianaingkuthaiki, bakalSunulungakesakapageblug,pedhanglanpailan, marangtanganeNebukadnezar,ratuingBabil,ingtangane mungsuhelaningtanganewong-wongkangpadha ngupayanyawane;Panjenenganéorabakalngémanwongwongmau,orabakalwelasasihutawawelasasih

8Lanmarangbangsaikisirakandhanana:Mangkene pangandikaneSangYehuwah;LahIngsunparingidalaning uriplandalaningpati

9Singsapamanggoningkuthaikibakalmatiingpedhang, pailanlanpageblug,nangingsingsapametulantibaing tanganwongKasdimkangngepungkowe,ikubakalurip, lannyawanebakaldadijarahan

10AwitdeneIngsunwusmadhepmarangkuthaikikanggo gawepiala,dudukanggokabecikan,mangkono pangandikaneSangYehuwah

11LanbabkulawarganératuingYehuda,tuturana: RungoknapangandikanéPangéran!

12HeturuneDawud,mangkenepangandikaneSang Yehuwah;Ingwayahesukpadhanglakonanapangadilan, lanngluwariwongkangdijarah-rayahsakaingtangane wongkangnindhes,supayabebenduningSunmulad-mulad kayageni,lanoraanakangbisanyirep,margasaka panggawenirakangala.

13Lah,Ingsunnglawansira,hewongkangmanggoning lebaklangunungparanginglebak,--mangkono pangandikaneSangYehuwah;kangmuni:Sapasingbakal tekanglawankita?utawasapakangbakallumebuing omahkita?

14NangingIngsunbakalngukumsiramiturutwohing panggawenira,--mangkonopangandikaneSangYehuwah --lanIngsunbakalngobongakegenianaingalas-alasiku, lansakehesakubengeikubakalkamangsa

BAB22

1MangkenepangandikaneSangYehuwah;Lungaa menyangingomahératuingYéhudalanngucapaingkana, 2Landhawuha:“DhuhratuingYehuda,Padukamugi karsaamiyarsakakenpangandikanipunSangYehuwah, ingkanglenggahingdhamparipunSangPrabuDawud, panjenengandalahparaabdidalemsahaparakawulanira ingkangsamilumebetinggapura-gapurapunika

3MangkenepangandikaneSangYehuwah;Nglakonana kaadilanlankabeneran,lanngluwariwongsingdijarahrayahsakatanganewongsingnganiaya,lanajatumindak ala,ajatumindakkasarmarangwongliya,bocahlolalan randha,lanajangwutahakegetihsingoraluputing panggonaniki

4Amargamanawakowenindakakeperkaraikikanthi temen-temen,bakalanaraja-rajakanglenggahing dhampareSangPrabuDawud,nunggangkretalanjaran, padhalumebuinggapuraningpadalemaniki,yaiku panjenenganedalahparaabdinelanrakyate

5Nangingmanawakowepadhaorangrungokake pangandikaneiki,IngsunsupaosdemiAkudhewe,-mangkonopangandikaneSangYehuwah--,yenpadaleman ikibakaldadisepimamring

6AmargamangkenepangandikaneSangYehuwahmarang kulawarganeratuingYehuda:SiraikutumrapingIngsun, siraikuGilead,lanpanggedheninggunungLibanon, nangingsiramesthiSundadèkakéara-arasamunlankuthakuthakangoraanapedunungé

7Ingsunbakalnyiapakewong-wongkangngrusaksira, sabenwongkalawangegamanedhewe-dhewe,sartabakal padhanegorwiterespilihaniralankacemplungakeinggeni

8Lanakehbangsabakalliwatingkuthaiki,lanpadha ngomongmarangpepadhane:YagenePangeranYehuwah tumindakmangkonomarangkuthagedheiki?

9Wong-wongmaubakalpadhamangsuli,"Amargapadha ninggalprasetyanéPangéran,Allahé,lannyembahallah liyalanngabektimarangiku"

10Ajanangisiwongmati,lanajanangisiwongsingwis mati,nangingtangisanabangetkanggowongsinglunga, amargaorabakalbalimanehlanorabakalweruhnegarane

11AmargamangkenepangandikaneSangYehuwahbab SalumbinYosia,ratuingYehuda,kangjumenengratu

nggentosiYosia,kangrama,kangwusmetusakaing panggonankene;Dhewekeorabakalbalimaneh.

12Nangingwongmaubakalmatianaingpanggonankang diboyong,lanorabakalweruhtanahikimaneh.

13Bilaiwongkangngedegakeomahekanthipiala,lan kamarekanthipiala;kangngladenipepadhanetanpaopahe, lanoramaringakepagaweane;

14Pangandikané:“Akubakalyasaomahsingambalan kamar-kamarsinggedhé,lancendhela-cendhelanébakal Dakgawé;landitutupikarokayueres,landicetnganggo warnaabang

15Apakowedadiratu,amargakowengempetkayueres? Apabapakmuoramanganlanngombé,lannglakoni kaadilanlankaadilan,lanbanjurdadiapik?

16Panjenenganéngadiliperkaranéwongmlaratlanmlarat; banjurbecikmarangdheweke:apaikiorangertiaku? pangandikaneSangYehuwah

17Nangingmripatlanatimuoramungkanggosrakah,lan kanggongwutahakegetihsingorasalah,lankanggo nindheslanpanganiaya,kanggonindakake

18MulanemangkenepangandikaneSangYehuwahtumrap SangPrabuYoyakimbinYosia,ratuingYehuda.Wongwongorabakalnangisiwongmau,karongomong:Ah, sedulurku!utawa,Ahmbakyu!wong-wongorabakal nangisidhèwèké,ngucap:DhuhGusti!utawa,Ah kamulyan!

19Wongmaubakaldikuburnganggokuburankuldi, ditariklandibuwangingnjabagapuraYérusalèm.

20LungaamenyangLibanonlannangisa;lansuraksurakamuanaingBasan,lannguwuh-uwuhsakaing papan-papan;

21Ingsunwusngandikamarangsira,nalikasirapadha makmur;nangingkowéngandika,Akuorabakalkrungu Kayamangkonoikupatrapmuwiwitnom-noman,dene koweorangestokakedhawuhku

22Sakehingpangonirabakalkamangsadeningangin,lan parakekasihirabakalpadhakabuwang,temahsirabakal kawiranganlankawiranganmargasakasakehingpialaira 23HéwongingLibanon,kanggawésusuhmuanaingwit eres,pira-piraanggonmubakalmèlu-mèlu,yènkowé padhanglarani,laranékayawongwadonkanglagi nglairake!

24DemiIngsunkanggesang,mangkonopangandikane SangYehuwah,sanadyanKonyabinYoyakim,ratuing Yehuda,ikudadicapkanganaingtangantengeningSun, nangingsirabakalSuncopotsakaingkono;

25SirabakalSunpasrahakemarangtanganewong-wong kangpadhangupayanyawaniralanmarangtanganewongwongkangsirawedii,yaikuingtanganeNebukadnezar, ratuingBabil,laningtanganewongKasdim

26KowélanibumusingnglairkékowébakalDaktundhung menyangnegaraliya,singdudulairmu.lananaingkono kowébakalpadhamati

27Nangingingtanahkangpadhakapenginbali,orabakal padhabalimrana

28ApawongKoniaikubrahalakangdiremehake?Apa wongikuwadhahkangorakasenengan?Yagenepadha dibuwang,dhewekelanturunane,landibuwangmenyang tanahsingoradingerteni?

29Hebumi,bumi,bumi,rungoknapangandikaneSang Yehuwah

30MangkenepangandikaneSangYehuwah:Tulisawong ikioraduweanak,wongsingorabakalsuksesingjamane, amargaoraanasiji-sijiasakaturunesingbakalsukses, lungguhingdhampareDawudlanmrentahmanehing Yehuda.

BAB23

1Bilaiparapangonkangpadhangrusaklanmbuyarake wedhus-wedhusepangonan-Ku!pangandikaneSang Yehuwah

2MulanemangkenepangandikanePangeranYehuwah, GustiAllaheIsrael,tumrapparapangonsingngengon umatingSun;Wedhus-wedhusSunpadhakokbuyarake,lan padhaorakoktekani;

3LanIngsunbakalnglumpukakekekarene pepanthaningSunsakaingsakehingnagarakangwus Sunbuwang,lanIngsunbakalnekakakemanehmenyang ingkandhange;lanbakalpadhabebranahanalantambah akeh

4Ingsunbakalndhatengakepangon-pangonkangbakal ngopeniwong-wongmau,temahorabakalpadhawedi maneh,orabakalkuciwalanorabakalkekurangan, mangkonopangandikaneSangYehuwah

5Lah,bakaltumekaingwektune,--mangkono pangandikaneSangYehuwah--Ingsunbakalnuwuhake CabangkangadilmarangSangPrabuDawud,lanSang Prabubakaljumenengrajalanmakmur,sartabakal nindakakékaadilanlankaadilananaingbumi

6IngdinanéYehudabakalkapitulunganrahayu,lanIsraèl bakalmanggonkalawanslamet,lanikiasmanékangbakal disebut:PangéranKangadilkita

7Mulané,lah,bakaltumekaingwektuné,--mangkono pangandikanéPangéran,--wong-wongorabakalngucap manèh:Pangéranikuurip,singngiridwongIsraèlmetu sakaingtanahMesir

8Nanging,"PangeranYehuwahkanggesang,kang mimpinlannuntunturuneIsraelsakaingtanahlorlansaka ingsakehingnagarakangwusSuntundhungi;lanbakal padhamanggoningtanahedhewe.

9Manahkawularemukmargasakaparanabi;kabeh balungkugoyang;Akuikikayawongmendem,lankaya wongsingdikalahakeanggur,margasakaSangYehuwah, lanmargasakapangandikanekangsuci

10Amargatanahikikebakwongjina;amargasakasumpah tanahnangis;papan-papankangendahingara-arasamun padhagaring,lakuneala,lankekuwataneorabener 11Awitnabilanimamikunajis;Ya,ingomah-KuAku nemupialane,mangkonopangandikaneSangYehuwah

12Mulanélakunébakaldadidalansinglunyuingpepeteng, lanbakalpadhadibuwanglantibaingkono,amargaIngsun bakalnekakakébilaimarangwong-wongmau,ingtaun kangdititipakaké,--mangkonopangandikaneSang Yehuwah

13Lanakuwisweruhkabodhoaningparanabiing Samaria;padhamedharwangsitbabBaal,lannjalari kesasarumatingSunIsrael.

14IngsunugaweruhingparanabiingYerusalemana prakarakangnggegirisi,yaikulakujinalangoroh,uga padhanguwat-uwatitanganewongduraka,supayaoraana wongkangbalisakapialane;

15MulanemangkenepangandikaneSangYehuwah Gustinesarwadumaditumrapparanabi.Lah,Ingsunbakal maringiwohapsinmarangwong-wongmau,lanbakal Sunparingingombebanyuempedu;

16MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi:“Ajapadhangrungokakepangandikaneparanabi kangmedharwangsitmarangkowe

17Wong-wongsingpadhangrèmèhakéAkuisihpadha kandha:Pangéranngandika,"Kowébakalpadhatentrem; lanpadhakandhamarangsabenwongkanglumakumiturut angen-angeningatinedhewe:Orabakalanabilaimarang kowe

18SapasingwisnetepipiwulangéYéhuwah,lanngertilan krungupangandikané?Sapasingwisnggatekake pangandikanelankrungu?

19Lah,praharaSangYehuwahmetuingbebendune, praharakangnggegirisi;

20BebendunéPangéranorabakalbali,nganti Panjenenganénindakakéapasingdikarepaké,lannganti Panjenenganénindakakéapasingdikarepakéingatiné; 21Akuorangutusnabi-nabiiki,nangingpadhamlayu, Akuorangandikamarangwong-wongmau,nangingpadha medharwangsit

22Nangingmanawawong-wongmaupadhanetepi pitedahingSunlannjalariumatingSunpadhangrungokake pangandikaningSun,mesthipadhanyingkursakalakune kangalalansakaingpanggawenekangala

23ApaIngsunikiAllahkangcedhak,--mangkono pangandikaneSangYehuwah,landuduAllahkangadoh?

24Apaanawongkangbisandhelikakeawakedhewe, ngantiorabakaldakdeleng?pangandikaneSangYehuwah. ApaAkuorangebakilangitlanbumi?pangandikaneSang Yehuwah

25Ingsunwuskrungupangandikaneparanabi,kangpadha medharwangsitgorohatasasmaningSun,mangkene: Ingsunngimpi,ngimpi

26Ngantipiralawaséparanabisingmedharwangsitgoroh? iya,padhadadinabisakacidraatinedhewe;

27Wong-wongsingpadhanganggepsupayaumatingSun lalimarangasmaningSunsranaimpèn-impènsing dicritakakésabenwongmarangpepadhané,kayapara leluhurépadhalalimarangasmaningSunmargasakaBaal 28Nabisingduweimpen,kudunyritakakeimpen;lansing sapanduwènipituturku,kudungucapképituturkukanthi setyaApagandumkanggogandum?pangandikaneSang Yehuwah.

29Apapangandikankududukayageni?pangandikane SangYehuwah;lankayapalusingngrusakwatu?

30Mulané,lahIngsunnglawanparanabi,--mangkono pangandikanéPangéran,kangpadhanyolongpitutur-Ku marangpepadhané

31Lah,Ingsunnglawanparanabi,--mangkono pangandikaneSangYehuwah,kangpadhangucapakeilat lanngucap:

32Lah,Ingsunbakalnglawanwong-wongkangmedhar wangsitpalsu,--mangkonopangandikaneSangYehuwah-lanIngsunparingdhawuhmarangwong-wongiku,sarta njalariumatingSunpadhakesasarmargasakagorohlan gampange;NangingIngsunorangutuslanorandhawuhi, mulanebangsaikioraanagunanebabarpisan,mangkono pangandikaneSangYehuwah

33Manawabangsaiki,utawanabiutawaimam,takon marangkowé,tembungé:ApabebanéYéhuwah?banjur takonmarangwong-wongmau:Apamomotan?Ingsun bakalninggalsira,mangkonopangandikaneSang Yehuwah.

34Lankanggonabi,imamlanrakyat,singbakalngucap: "KabecikansakaSangYehuwah,akubakalngukumwong ikulankulawargane."

35Sabenwongpadhakandhaamarangpepadhamulan marangsadulure:PunapawangsulanipunPangeran Yehuwah?lan,ApapangandikaneSangYehuwah?

36LanmomotanéPangéranorabakalkokucapakémanèh, awitsabenwongbakaldadimomotané;awitkowéwis padhanylewengaképangandikanéGustiAllahsingurip, PangéranKangMahakwasa,Allahkita

37Mangkenepangandikanemarangnabiiku:Apakang diparingakedeningPangeranYehuwahmarangkowe?lan, ApapangandikaneSangYehuwah?

38Nangingsarehnekowepadhacelathu:Ikimomotaning Yehuwah;mulanemangkenepangandikaneSangYehuwah; Amargakowepadhangucapmangkene:momotaning PangeranYehuwah,lanIngsunutusanmarangsira mangkene:Siraajangucap:momotaningYehuwah; 39Mulané,Ingsun,Ingsunbakalnglalekakesirababar pisan,sartaIngsunbakalnilarsiralankuthakangwus Sunparingakemarangsiralanparaleluhurira,sartasira bakalSuntundhungsakaingngarsaningSun

40Ingsunbakalndhatengakecacadkanglanggengmarang sira,tuwinkawirangankanglanggeng,kangorabakal dilalekake

BAB24

1SangYehuwahparingpirsamarangaku,lah,anawakul wohanjirloroanaingngarepepadalemaneSangYehuwah, sawuseSangPrabuNebukadnezar,ratuingBabil, mboyongYekhonyabinYoyakim,ratuingYehuda,lan parapanggedheneYehuda,karoparatukangkayulan tukangkayu,sakaingYerusalem,lanpadhadigawa menyangBabil.

2Kranjangsingsijiisinéwohanjirsingapikbanget,kaya wohanjirsingkawitanmateng,lankranjangsingliyané isinéwohanjirsingalabanget,singorakenadipangan, amargaalabanget

3PangeranYehuwahbanjurngandikamarangaku: “Yeremia,apakangkokdeleng?Akubanjurmatur:Ara; woharasingapik,apikbanget;lanala,alabanget,kang orakenadipangan,ikualabanget.

4PangandikaneSangYehuwahmarangakumaneh mangkene:

5MangkenepangandikaneSangYehuwah,GustiAllahe Israel;Kayadenewoharakangbecikiki,mangkonouga Ingsunbakalngakonimarangwong-wongkangpadha kabuwangsakaingYehuda,kangwusSuntundhungsaka ingkonomenyangingtanahKasdim,supayakabegjane

6AwitIngsunbakalnguninganimarangwong-wongmau supayapadhakabegjan,sartaIngsunbakalngiridbali menyangingnagaraiki,sartaIngsunbakalmbangun,ora bakalngrubuhaké;lanbakalSuntanem,lanorabakal Suncabut.

7Wong-wongmaubakalDakparingiatinékanggowanuh marangAku,yènAkuikiPangéran,lanwong-wongmau

bakaldadiumatingSunlanAkubakaldadiAllahé,lan bakalbalimarangAkuklawangumolongingatine.

8Lankayawohanjirkangala,kangorakenadipangan, ikualabanget;SatemenepangandikaneSangYehuwah mangkene:IngsunbakalmaringiZedhekia,ratuing Yehuda,dalahparapanggedhenesartakekarenewong Yerusalemkangisihkarianaingtanahkenelankang manggonanaingtanahMesir.

9Ingsunbakalngulungakewong-wongmausupaya dibuwangmenyangsakehingkarajaningbumimargasaka cilakane,dadicacadlanparibasan,panyenyahanlanipatipat,ingsakehingpanggonankangbakalSunbuwang 10Ingsunbakalndhatengakepedhang,pailanlanpageblug, ngantitumpessakaingtanahkangwusSunparingake marangwong-wongmaulanparaleluhure

BAB25

1PangandikakangkadhawuhakemarangNabiYeremia babsakehewongYehudaingtaunkangkapingpatjamane SangPrabuYoyakimbinYosia,ratuingYehuda,yaiku taunkangkapisaneSangPrabuNebukadnezar,ratuing Babil;

2PangandikaneNabiYeremiamarangsakehewong YehudalanmarangsakehewongingYerusalemmangkene: 3WiwittaunkangkapingtelulasejamaneSangPrabu YosiabinAmon,ratuingYehuda,ngantitumekaingdina iki,yaikutaunkangkapingtelulikur,pangandikaneSang Yehuwahmarangaku,lanIngsunwusngandikamarang sira,esuk-esuklanngandikanangingkowepadhaora ngrungokake.

4PangeranYehuwahwusngutusparaabdine,paranabi marangkowe,esuk-esuklanngutuswong-wongmau; nangingkowéorapadhangrungokkélanorangrungokké kupingmu

5Wong-wongmaupadhangucap,"Saikikowépadha mratobatasakalakumukangalalansakatumindakmukang ala,lanmanggonaingtanahsingdiparingakédéning Pangéranmarangkowélanparaleluhurmuingsalawaslawasé.

6Lanajapadhanurutiallahliyakanggongabektilan nyembahmarangiku,lanajagawegerahing panggalihingSunmargasakapakaryaningtanganira;lan akuorabakalnglaranikowé

7NangingkowepadhaorangrungokakemarangIngsun, mangkonopangandikaneSangYehuwah;supayakowe padhagawegerahingpanggalihingSunsranapanggawene tanganmukanggawecilakamudhewe.

8MulanemangkenepangandikaneSangYehuwahGustine sarwadumadi;Amargakowepadhaorangrungokake pangandikanku,

9Lah,Ingsunbakalngutuslannimbalisakehekulawarga ingsisihlor,--mangkonopangandikaneSangYehuwah, lanabdiningSunNebukadnezar,ratuingBabil,lanbakal ndhatengakewong-wongmaunglawantanahikilan marangwong-wongingkonolannglawansakehebangsa ingsakubenge,lanbakalnyirnakakewong-wongmau,lan ndadekakegumunlandadijugruganingsalawas-lawase 10Sakliyanéiku,Ingsunbakalnyingkirakéswaraning kabungahan,swaraningkabungahan,swaraningpanganten lanang,swaraningpangantènputri,swaraningwatu panggilinganlancahyaningdimar

11Tanahikikabèhbakaldadisepimamringlan nggumunké;lanbangsa-bangsaikibakalngawulamarang ratuingBabilpitungpuluhtaun

12Lanbakalkelakon,nalikapitungpuluhtaunwis rampung,AkubakalngukumrajaingBabillanbangsaiku, --mangkonopangandikaneSangYehuwah,--lantanah KasdimbakalDakdadèkakésepimamringingsalawaslawase.

13IngnagarakonoIngsunbakalndhatengakesakehing pangandikaningSunkangwusSunparingaketumraping kono,yaikusakehekangkatulisananaingkitabiki,kang diwedharakedeningYeremiatumrapsakehingbangsa

14Mergaakèhbangsalanraja-rajasinggedhébakalpadha ngawulamarangdhèwèké,lanAkubakalmaleswongwongmaumanutpanggawénélanmanutpanggawéné tanganédhéwé.

15AmargamangkenepangandikanePangeranYehuwah, GustiAllaheIsraelmarangaku;Tampananatuwung anggursakabebenduikisakaingtangan-Ku,lansupaya kabehbangsa,kangkanggowongkangSunutussira, kanggongombeiku

16Wong-wongmaubakalpadhangombé,gumeterlan edan,margasakapedhangkangbakalSunutusanaing tengahé

17AkubanjurnjupuktuwungsakaastaneSangYehuwah lanngombésakehingbangsa,kangdiutusdeningSang Yehuwahmarangaku

18YaikuYérusalèm,kutha-kuthaingYéhuda,pararatuné lanparapanggedhéne,supayapadhadadisepimamring, nggumunake,ngeseslanipat-ipat;kayaingdinaiki; 19SangPrabuPringon,ratuingMesir,dalahparaabdine, parapanggedhelanrakyatekabeh;

20Lansakehingbangsacampuran,lansakeheratuing tanahUs,lansakeheratuingtanahFilisti,Askelon,Aza, EkronlankekareneingAsdod 21Edom,MoablanbaniAmon,

22PararatuingTirus,pararatuingSidonlanpararatuing pulo-puloingsabrangingsagara, 23Dedan,Tema,Bus,lankabehsinganaingpojok-pojoke; 24lansakeheratuingtanahArablansakeheratubangsa campurankangmanggoningara-arasamun,

25LansakeheratuingZimri,sakeheratuingElamlan sakeheratuingMedes,

26Lansakeheratuingsisihlor,kangadohlancedhak,siji lansijine,lansakehingkarajaningsalumahingbumi,lan ratuingSesakhbakalngombésawiseiku.

27Mulanésirakandhanana:MangkenepangandikaneSang YehuwahGustinesarwadumadi,GustiAllaheIsrael; Padhangombealanmendem,muntaha,banjurtiba,lanaja tangimaneh,margasakapedhangkangbakalSunutusana ingtengahmu

28Lanmanawawong-wongmauoragelemnjupuktuwung sakatanganmukanggongombe,nulisiratuturamarang wong-wongmau:MangkenepangandikanePangeran YehuwahGustinesarwadumadiKowémesthibakal ngombé

29Sabab,lah,Ingsunwiwitndhatengakebilaimarang kuthakangsinebutasmaningSun,lanapasiraorakena diukumbabarpisan?Siraorabakalluputsakapaukuman, amargaIngsunbakalnimbalipedhangmarangsakehe wongkangmanggoningbumi,mangkonopangandikane SangYehuwahGustinesarwadumadi

30Mulanékowémedharawangsitmarangwong-wong maukabèhlankandhaa:Pangéranbakalnggerosakaing ngaluhurlanngumbarswaranésakaingpadalemanékang suci;dhewekebakalnggerobangetingomahe; Panjenenganebakalnguwuh-uwuh,kayakangngidak-idak anggur,marangsakehingwongingbumi

31Bakalanaramengantitekanponcotingbumi;Amarga SangYehuwahpadudonkaroparabangsa,Panjenengane bakalpadukarokabehmanungsa;Panjenenganebakal masrahakewongdurakamarangpedhang,mangkono pangandikaneSangYehuwah

32MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa tumitah:Lah,bilaibakalnjedhulsakabangsamenyang bangsa,lanpraharagedhebakalnjedhulsakaingpojokpojokingbumi

33Ingdinaikuwong-wongsingdipatènidéningPangéran bakalanaingponcotingbumisijingantitekanponcotbumi liyané;padhadadirabukinglemah

34Heparapangonpadhasesambatlannangis;lan ngubengiawakingawu,héparapanggedheningpepanthan, amargadina-dinanyembelèhlanbuyarwisrampung;lan sampeyanbakaltibakayawadhahsingnyenengake.

35Lanparapangonorabakalbisalumayu,lanpara pangonpadhaorabisaoncat

36Sambat-sambateparapangonlansesambatepara panggedheningwedhusbakalkeprungu,amargaPangeran Yehuwahwusngrusakpangonan-pangonane

37Lanpapan-papankangtentrempadhasirnamargasaka bebenduneSangYehuwahkangmulad-mulad

38Panjenenganenilarpapanpangungsenekayasinga, amargatanahedadisepi,margasakapanganiayanewong kangnindheslanbebendune

BAB26

1NalikawiwitanepaprentahaneSangPrabuYoyakimbin Yosia,ratuingYehuda,anapangandikaneSangYehuwah mangkene:

2MangkenepangandikaneSangYehuwah;Padhangadega anaingplataranpadalemaneSangYehuwah,lansiratutura marangsakehingkuthaingYehuda,kangpadhatekaarep ngabektianaingpadalemaneSangYehuwah,sakehing pangandikakangSunprentahakemarangsirasupayasira tutura;oranyudatembung:

3Manawawong-wongikupadhangrungokakélanpadha mratobatsakadalanékangala,supayaIngsunmratobat marangpiala,kangwusSuntetepakémarangwong-wong maumargasakapanggawénékangala.

4Lansirakandhanana:MangkenepangandikaneSang Yehuwah;Manawasirapadhaorangrungokakemarang Ingsunlanlumakumanutangger-anggeringSun,kang Sunparingakemarangsira, 5KanggongrungokakepangandikaneparaabdiningSun, paranabi,kangpadhaSunutusmarangkowe,padhatangi esuklanngutus,nangingkowepadhaorangrungokake 6IngsunbakalndadekakepadalemanikikayaSilo,lan kuthaikibakalDakdadèkakéipat-ipattumrapsakehing bangsaingbumi

7Paraimamlanparanabilanrakyatkabehpadhakrungu pangandikaneNabiYeremiaanaingpadalemaneSang Yehuwah

8BarengNabiYeremiarampunganggonenyritakake sakehingdhawuheSangYehuwahsupayadidhawuhake marangrakyatkabeh,paraimamlanparanabilanrakyat kabehpadhanyekelpanjenengane,kandha,“Kowemesthi bakalmati.

9YagenesiramedharwangsitatasasmaneSangYehuwah, mangkene:PadalemanikibakalkayaSilo,lankuthaiki bakaldadisepimamring,oraanakangmanggon?Wong sabangsakabehpadhanglumpuknglawanNabiYeremia anaingpadalemaneSangYehuwah

10BarengparapanggedheneYehudakrungubabiku, banjurpadhamangkatsakaingkadhatonmenyanging padalemaneSangYehuwahlanlenggahanainggapura anyaringpadalemaneSangYehuwah

11Paraimamlanparanabibanjurpadhamaturmarang parapanggedhelanrakyatkabeh,mangkene:“Wongiki pantesmati;amargawismedharwangsitnglawankuthaiki, kayasingwiskokrungunganggokupingmu

12NabiYeremiatumulingandikamarangsakehe panggedhelanmarangsakeherakyat:“PangeranYehuwah ngutusakusupayamedharwangsitnglawanpadalemaniki lannglawankuthaikisakehingpangandikakangkokrungu. 13Mulanésaikindadèkakélakumulanpanggawému,lan ngestokakédhawuhéPangéran,Allahmu;lanPangéran bakalmratobatsakapialasingdidhawuhakémarangkowé. 14Deneaku,lah,akuanaingtanganmu; 15Nangingkowepadhasumurup,manawakowemateni aku,kowemesthibakalnekakakegetihkangorakaluputan marangawakmudhewelanmarangkuthaikilanmarang wong-wongingkono,amargasatemenePangeran Yehuwahwusngutusakunemonikowesupayangucapake sakehepangandikamauanaingkupingmu

16Parapanggedhelanrakyatkabehpadhamaturmarang paraimamlanparanabi:Wongikiorapantesmati,amarga wisngandikamarangkitaatasasmaneSangYehuwah, GustiAllahkita

17Sawusemangkonobanjuranaparapinituwaningnagara sawatarakangpadhangadeglanmaturmarangpasamuwan kabeh,mangkene:

18Mikha,wongMorasti,medharwangsitnalikajamané Hizkia,ratuingYéhuda,lanngandikamarangwong-wong Yéhudakabèh,mengkéné:“MangkenepangandikaneSang YehuwahGustinesarwadumadi.Sionbakaldilukukaya pategalan,lanYerusalembakaldaditumpukan,lan gunungepadalemanbakaldaditengger-tenggeringalas 19ApaHizkia,ratuingYehudalankabehYehuda,apawis matenipanjenengane?Apadhewekeorawedimarang PangeranYehuwahlannyuwunmarangSangYehuwah, temahSangYehuwahmratobatmarangbilaikang didhawuhakemarangwong-wongmau?Mangkonokita bisanjalukpialagedhemarangnyawakita 20UgaanawongkangmedharwangsitatasasmaneSang Yehuwah,yaikuUriabinSemayasakaKiryat-Yearim, kangmedharwangsitnglawankuthaikilannglawan nagaraiki,miturutsakehingpangandikaneNabiYeremia 21BarengSangPrabuYoyakimdalahsakeheprawiralan parapanggedhenekrungupangandikane,SangPrabu banjurngupayakakesupayabisamatenipanjenengane, nangingSangPrabuUriamidhangetbabiku,banjurwedi banjurmlayumenyangMesir.

22SangPrabuYoyakimbanjurngutuswongmenyang Mesir,yaikuElnatanbinAkhbor,lanwong-wongkang padhamelumenyangMesir

23UriabanjurdigawametusakaingtanahMesirlan digawamenyangngarsaneSangPrabuYoyakim;sing matèniwongénganggopedhang,lannguncalkélayonéing kuburanéwongbiasa

24NangingtanganéAhikambinSafannunggilkaro Yeremia,supayadhèwèkéoradipasrahkémarangtangané rakyatsupayadipatèni

BAB27

1NalikawiwitaneSangPrabuYoyakimbinYosia,ratuing Yehuda,anapangandikaneSangYehuwahmarangNabi Yeremiamangkene:

2MangkenepangandikaneSangYehuwahmarangaku; Gaweabelenggulanrakit,lanpasangeninggulumu, 3Wong-wongmaupadhakirimakemarangratuingEdom, ratuingMoab,ratunebaniAmon,ratuingTiruslanratu ingSidon,lumantarparautusankangtekaingYerusalem marangSangPrabuZedhekia,ratuingYehuda; 4Landhawuhamarangbendarane:Mangkene pangandikanePangeranYehuwahGustinesarwadumadi, GustiAllaheIsrael;Mangkenepangandikaniramarang bendaranira;

5Ingsunwusnitahakebumi,manungsalankewankang anaingbumi,sranapangwasa-Kukanggedhelankalawan lengen-Kukangkacungake,sartawusSunparingake marangsapakangdadikarsaningSun

6Saikiakuwismasrahkékabèhnegaraikimarangtangané Nebukadnésar,ratuingBabil,abdiningSun;lankewankewaningara-araugaSunparingakemarangdheweke kanggongawulamarangdheweke.

7Sakehingbangsabakalpadhangabektimarang Panjenengane,putranelanputrane,ngantitumekaing mangsanenagarane;

8Lanbakalkelakon,yenbangsalankarajansingorabakal ngawulamarangNebukadnezar,ratuingBabil,lansingora bakalnggandhengguluneratuingBabil,bangsaikubakal Sunukumnganggopedhang,pailan,lanpageblug,nganti Ingsuntumpesingtangane

9Mulanéajapadhanggugumarangparanabimu,parajuru tenungmu,parajuruimpenmu,parajurusihirmulanpara jurutenungmu,singpadhangucapmarangkowé:Siraaja padhangabdimarangratuingBabil.

10Amargapadhamedharwangsitgorohmarangkowe, supayakowepadhaadohsakatanahmu;lanakukudu nundhungkowé,lankowébakalpadhatiwas

11Nangingbangsa-bangsasingnduwènigulunératuing BabillanngabektimarangPanjenengané,ikubakal Suntinggalingtanahédhéwé,--mangkonopangandikané Pangéranlanbakalpadhangolahlanmanggoningkono 12AkuugangandikamarangZedhekia,ratuingYehuda, miturutkabehpangandikaiki,mangkene:Gulungmupadha kawengkuingkukaneratuingBabil,lanngawulamarang dhewekelanrakyate,supayaurip.

13Yagenekowelanrakyatmupadhamatideningpedhang, pailanlanpageblug,kayakangwuskapangandikakake deningPangeranYehuwahtumrapbangsakangoragelem ngabektimarangratuingBabil?

14Mulané,ajapadhangrungokaképangandikanéparanabi singngandikamarangkowé:Siraajapadhangabdimarang ratuingBabil;

15AmargaAkuorangutuswong-wongmau,mangkono pangandikaneSangYehuwah,nangingpadhamedhar wangsitgorohatasasmaningSun;supayakowépadha Daktundhung,lankowépadhamati,lanparanabikang medharwangsitmarangkowé.

16Akuugangandikamarangparaimamlanmarangwongwongikikabeh,mangkene:MangkenepangandikaneSang Yehuwah;Ajapadhangrungokaképangandikanépara nabimukangmedharwangsitmarangkowé,mangkene: Lah,prabotingpadalemanéPangéranbakalenggal-enggal digawabalisakaBabil,amargapadhamedharwangsit gorohmarangkowé

17Ajapadhangrungokna;ngabektimarangratuingBabil, temahuripmu

18Nangingmanawapadhadadinabi,lanmanawaana pangandikaneSangYehuwahmarangwong-wongmau, padhanyuwunpandongamarangSangYehuwahGustine sarwadumadi,supayapiranti-pirantikangisihkarianaing padalemaneSangYehuwah,ingpadalemaneSangPrabu YehudalaningYerusalem,ajangantimenyangBabil

19AmargamangkenepangandikaneSangYehuwah Gustinesarwadumadibabtugu-tugutugu,segara,dhasardhasarlankekarenepraukangisihanaingkuthaiki

20KangoradijupukdeningNebukadnezar,ratuingBabil, nalikaYekhonyabinYoyakim,ratuingYehuda,diboyong sakaingYerusalemmenyangingBabil,lansakehe panggedheneYehudalanYerusalem 21MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi,GustiAllaheIsrael,babpiranti-pirantikangisih anaingpadalemaneSangYehuwahlaningpadalemane ratuingYehudalaningYerusalem.

22Wong-wongmaubakaldigawamenyangBabil,lan bakalanaingkanangantitekaningdinaneanggoningSun nekaniwong-wongmau,mangkonopangandikaneSang Yehuwah;Ingsunbakalngiridmunggahlanmbalekake menyangpanggonankene

BAB28

1Ingtaunikuuga,nalikawiwitanepaprentahaneSang PrabuZedhekia,ratuingYehuda,ingtaunkangkaping papat,ingsasikapinglima,NabiHananyabinAzur,saka ingGibeon,ngandikamarangakuanaingpadalemane SangYehuwah,anaingngarepeparaimamlanrakyat kabeh,mangkene:

2MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi,GustiAllaheIsrael,mangkene:Ingsunwus mbubrahpasanganeratuingBabil

3Sajronérongtaun,Ingsunbakalmbalèkakésakehing prabotingpadalemanéSangYehuwahmenyanging panggonaniki,kangdiboyongdéningNebukadnésar,ratu ingBabil,sakaingpanggonankonolandigawamenyang Babil

4LanIngsunbakalngiridmanehmenyangingpanggonan keneSangPrabuYekhonyabinYoyakim,ratuingYehuda, dalahsakehewongtawananingYehuda,kangpadha menyangingBabil,--mangkonopangandikaneSang Yehuwah--amargaIngsunbakalnyuwilpasanganeratu ingBabil

5NabiYeremiabanjurngandikamarangNabiHananya anaingngarepeparaimamlaningngareperakyatkabeh kangpadhangadeganaingpadalemaneSangYehuwah:

6MalahNabiYeremiangandika,"Amin!Pangeran Yehuwahmugamugakarsaa,PangeranYehuwahnetepi pangandikamukangkokwedharakeiku,babpraboting padalemaneSangYehuwahlansakehewongtawanansaka ingBabilmenyangingpanggonankenemaneh."

7Nangingsaikisirarungoknapangandikakang dakkandhakakeanaingkupingmulaningkupingewong kabeh;

8Paranabisadurungeakulansadurungekowepadha medharwangsitbabperang,pialalanpageblug.

9Nabikangmedharwangsitbabkatentreman,manawa pangandikanenabiikukelakon,banjurbakaldingerteni, yenPangeranYehuwahkangngutusdheweke.

10NabiHananyatumulimundhutkuksakaingguluné NabiYeremialandicuwil

11Hananyabanjurngandikaanaingngareperakyatkabeh: “MakatenpangandikanipunSangYehuwah;Mangkono ugaIngsunbakalnyuwilpasanganeNebukadnezar,ratuing Babil,sakainggulunekabehbangsasajronerongtaun. NabiYeremiabanjurtindak

12BanjuranapangandikanéPangéranmarangNabi Yeremia,sawuseNabiHananyamecahkuksakaguluné NabiYeremia,pangandikané:

13LungaalanmaturamarangHananyamangkene: MangkenepangandikaneSangYehuwah;Padukasampun nyuwilrakitkayu;nangingsiragawearakitwesi

14AmargamangkenepangandikaneSangYehuwah Gustinesarwadumadi,GustiAllaheIsrael.Ingsunwus ndhatengakepasanganwesiinggulunesakehebangsaiki, supayapadhangladeniNebukadnezar,ratuingBabil;lan wong-wongmaubakalpadhangawulamarang Panjenengané,lanugakewan-kewaningara-ara 15NabiYeremiabanjurngandikamarangNabiHananya: “HéHananya,rungokna!PangeranYehuwahorangutus kowe;nangingPadukandadosakenbangsapunikapitados dhatenggoroh

16MulanemangkenepangandikaneSangYehuwah;Lah sirabakalSunbucalsakaingsalumahingbumi:ingtauniki sirabakalmati,margasirawusmulangakembalelamarang PangeranYehuwah.

17NabiHananyabanjursédaingtaunikuingsasikapitu

BAB29

1IkipangandikaneNabiYeremiasakaingYerusalem marangparapinituwa,paraimam,paranabi,lanmarang sakehingbangsakangkaboyongakedeningNebukadnezar sakaYerusalemmenyangingBabil;

2(SawusemangkonoSangPrabuYekhonya,ratulanpara kasim,parapanggedheneYehudalanYerusalem,para tukangkayulanparatukangpadhabudhalsakaing Yerusalem;)

3SranaElasabinSafanlanGemaryabinHilkia,(kang dikirimdeningZedekia,ratuingYehudamenyangBabil, marangNebukadnezar,ratuingBabil)

4MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi,GustiAllaheIsrael,marangsakehewongtawanan, kangwusSunbuwangsakaingYerusalemmenyanging Babil;

5Padhagaweaomah-omahlanmanggonaingkono;lan gawekebonlanmanganwohe;

6Sirapadhambojo,landuweanaklananglanwadon;lan njupukagarwakanggoanaklanangmulananakmuwadon wenehnabojomu,supayapadhaduweanaklananglan wadon;supayakowepadhatangkar-tumangkaranaing kono,orasuda

7PadhangupayaakatentremaningkuthakangwusIngsun ndadèkakékowédaditawanan,lanndedongaamarang Pangéran,awitikubakalkatentreman

8AmargamangkenepangandikaneSangYehuwahGustine sarwadumadi,GustiAllaheIsraelParanabimulanpara jurutenungmu,singanaingtengahmu,ajangantinasaraké kowé,lanajangrungokkéimpenmusingkokimpèni

9Amargapadhamedharwangsitpalsumarangkowéatas asmaningSun;

10AmargamangkenepangandikaneSangYehuwah: SawisepitungpuluhtaunanaingBabil,Ingsunbakal nekanisiralanbakalnindakakepangandikakangbecik marangsira,supayasirapadhabalimenyangpanggonan kene

11AwitIngsunnguninganiapakangDakpikirtumrap marangsira,mangkonopangandikaneSangYehuwah, yaikurancangantentrem-rahayu,dudupiala,kangbakal paringpangarep-arepmarangsira.

12IngkonosirabakalpadhasesambatmarangIngsun, sartasirabakalpadhalungalanndedongamarangIngsun, sartaIngsunbakalngrungokakesira.

13KowébakalpadhanggolèkiAkulanketemuAku,yèn kowépadhanggolèkiAkuklawangumolongingatimu

14LanIngsunbakalketemukarosira,mangkono pangandikaneSangYehuwah,lanIngsunbakalmbucalsira kabeh,lanIngsunbakalnglumpukakesirasakaingsakehe bangsalansakaingngendi-endikangwusSuntundhungi sira,mangkonopangandikaneSangYehuwah;lankowé bakalDakbalèkakémanèhmenyangpanggonansingwis Dakdadèkakétawanan.

15Mergakowépadhangucap:Pangéranwus njumenengakénabikanggokitaanaingBabil;

16Padhasumurupa,mangkenepangandikaneSang YehuwahbabSangPrabukanglenggahingdhampare SangPrabuDawudlanbabsakehewongkangmanggon ingkuthakene,lanbabparasadulurmukangorabudhal menyangingtawanankarokowe;

17MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi;LahIngsunbakalndhatengakepedhang,pailan tuwinpageblug,sartaIngsunbakalndadekakewong-wong ikukayawoharakangala,kangorakenadipangan,kang alabanget

18Ingsunbakalnguya-uyakalawanpedhang,pailanlan pageblug,lanbakalSunulungakesupayapadhakabuwang menyangingsakehingkarajaningbumi,dadiipat-ipat, nggumunake,paseduluranlancacadanaingantaranepara bangsakangwusSunbuwang

19AmargapadhaorangrungokakepangandikaningSun,-mangkonopangandikaneSangYehuwah,kangSunutus lumantarparaabdiningSun,paranabi,padhatangiesuklan ngutuswong-wongmau;nangingkowépadhaoragelem ngrungokake,mangkonopangandikaneSangYehuwah

20MulanépadharungoknapangandikanéPangéran,hé sakehingwongbuwangan,kangwusSunutussakaing YérusalèmmenyangBabil

21MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi,GustiAllaheIsrael,babAhabbinKolayalan ZedhekiabinMaaseya,kangmedharwangsitgoroh marangkoweatasasmaningSun;Lah,Ingsunbakal ngulungakewong-wongmaumarangingtangane Nebukadnezar,ratuingBabil;lanbakaldipateniing ngarepmu;

22Sakaingantaranewong-wongmaubakaldiipat-ipati deningsakehingpambuwanganingYehudaingBabil, pangucape:PangeranYehuwahndadekakekowepadha kayaZedhekialanAhab,kangdipanggangdeningratuing Babilinggeni;

23AmargapadhanisthaanaingIsraellanlakujinakaro bojonepepadhane,sartangucapgorohatasasmaningSun, kangoraDakdhawuhake;MalahIngsunsumuruplandadi seksine,mangkonopangandikaneSangYehuwah.

24MangkonougasirakandhakaroSemaya,wong Nehelam,mangkene:

25MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi,GustiAllaheIsrael,mangkene:Amargakowewis ngirimlayangatasasmanemarangsakehewonging Yerusalem,marangImamZefanyabinMaaseyalan marangsakeheimam,mangkene:

26PangeranYehuwahwusnjumenengakekowedadi imamnggentosiImamYoyadha,supayakowepadhadadi panggedheanaingpadalemaneSangYehuwah,tumrap sabenwongkangedanlanngakudadinabi,mulanekowe kududilebokakeingpakunjaranlaningpakunjaran.

27Mulané,kenèngapakowékokoramèluYéremiasaka Anatot,singngakudadinabikanggokowé?

28AwitsakaikuPanjenenganéngutusmarangakukabèh anaingBabil,mangkene:“Pambuwanganikiwissuwélan gawekebonlanmanganwohe

29ImamZefanyabanjurmacalayangikianaingkupinge NabiYeremia

30SawusemangkonopangandikaneSangYehuwah marangNabiYeremiamangkene:

31Kirimnamarangwong-wongsingpadhapambuwangan, mangkene:MangkenepangandikaneSangYehuwah tumrapSemaya,wongNehelam.AmargaSemayawis medharwangsitmarangkowe,nangingakuorangutus dhewekelanndadekakekowepadhaprecayamaranggoroh 32MulanemangkenepangandikaneSangYehuwah;Lah IngsunbakalngukumSemaya,wongNehelamdalahturune; lanorabakalnyumurupikabecikankangbakal SuntindakakemarangumatingSun,mangkono pangandikaneSangYehuwah;amargawismulangake mbalelamarangPangeranYehuwah.

BAB30

1PangandikaneSangYehuwahmarangNabiYeremia mangkene:

2MangkenepangandikanePangeranYehuwah,Gusti AllaheIsrael,mangkene:Sakehingpangandikakangwus Sundhawuhakemarangsiratulisenanaingbuku 3Sabab,lahbakaltumekaingwektune,--mangkono pangandikaneSangYehuwah--Ingsunbakalmbalekake wong-wongingtawanan,yaikuIsraellanYehuda,-mangkonopangandikaneSangYehuwah,sartaIngsun bakalbalimenyangtanahkangwusSunparingakemarang paraleluhure,lanbakalpadhandarbeni

4IkipangandikaneSangYehuwahtumrapIsraellan Yehuda.

5AmargamangkenepangandikaneSangYehuwah;Kita wiskrunguswaragumeter,wedi,lanoratentrem.

6Saikitakonanalandelengenapawonglanangnglarani? Yageneakuweruhsabenwonglanangingbangkekan,kaya wongwadonsinglaginglairake,lankabehpasuryandadi pucet?

7Adhuh!amargadinaikugedhebanget,ngantioraana singkayaiku:malahdinaneYakubkasangsaran;nanging bakaldiluwarisakaingkono

8Amargaingdinaiku,--mangkonopangandikaneSang YehuwahGustinesarwadumadi--Ingsunbakalnyuwil pasanganesakainggulumu,lanIngsunbakalnyuwilnyuwiltalinira,lanwong-wongmancaorabakalngawula marangPanjenenganemaneh.

9Nangingwong-wongmaubakalpadhangabektimarang Pangéran,AllahélanmarangDawud,ratuné,singbakal Dakangkatkanggowong-wongmau.

10Mulanékowéajawedi,he,abdi-KuYakub,-mangkonopangandikanéPangéranHeIsraèl,ajapadha wedi,awitkowébakalDakluwarisakaingkadohanlan turunmusakaingtanahpambuwangan;lanYakubbakal bali,lanbakalayemlanayem,lanoraanasinggawewedi 11AwitdeneIngsunnunggilkarosira,mangkono pangandikaneSangYehuwah,kanggonylametakesira

12AmargamangkenepangandikaneSangYehuwah: Remukmuorabisaditambani,lantatumuabotbanget.

13Oraanawongsiji-sijiakangmbelaprakaramu,nganti kowediblenggu,koweoraduweobat-obatan

14Sakehingkekasihmupadhalalimarangkowe;padhaora nggolèkikowé;AwitdeneIngsunwusnandhangtatune mungsuh,kalawanpaukumanewongkangkejem,marga sakaakehepialamu;amargadosamutambahakeh.

15Yagenekowesesambatmargasakakasangsaranmu? sedhihmuikuorabisaditambanimargasakaakehepialamu; 16Mulanésakehingwongkangngmangsakowébakal padhakamangsa;lansakehemungsuhmu,sabenwong bakalpadhadibuwang;lanwong-wongsingnjarah-rayah kowébakaldadijarahan,lansakehewongsingngrebut kowébakalDakwènèhakédadirampasan

17AwitdeneIngsunbakalmulihakekawarasanmarangsira lansirabakalSunwarasakesakatatu-tatuira,mangkono pangandikaneSangYehuwah;Amargawong-wongpadha ngaranikowewongbuangan,ujare:IkiSion,singora digolekiwong.

18MangkenepangandikaneSangYehuwah;LahIngsun bakalmbalekaketarub-tarubipunYakub,sartaIngsunbakal paringsih-piwelasmarangpanggonane;lankuthabakal kabanguningtumpukandhewe,lankratonbakaltetep manutaturane

19Lansakawong-wongmaubakalmetusokurlan swaranewong-wongsingpadhasurak-surak;Akuuga bakalngluhurakewong-wongmau,lanorabakalcilik

20Anak-anakebakalpadhakayabiyen,lanpasamuwane bakalpadhangadeganaingngarsaningSun,lansakehe wongkangnindhespadhaSunukum.

21Parapanggedhenébakaldadisiji,langubernurbakal metusakaingtengahé;lanIngsunbakalnyedhaklanbakal nyedhakmarangIngsun;pangandikaneSangYehuwah.

22LankowébakaldadiumatingSun,lanAkubakaldadi Allahmu

23Lah,praharaSangYehuwahlumakukanthibebendu, praharakangterus-terusan;

24BendunéPangéransingmulad-muladorabakalbali, ngantiPanjenenganénindakaké,lanngantiPanjenengané nindakakékarsaningatiné;

BAB31

1Ingwektusingpadha,--mangkonopangandikaneSang Yehuwah--IngsunbakaldadiAllahesakehing kulawarganeIsrael,lanpadhadadiumatingSun

2MangkenepangandikaneSangYehuwah:Wongkang karipedhangpadhanemusih-rahmatanaingara-arasamun; malahIsrael,nalikaIngsuntindakarepngaso

3PangeranYehuwahwusngatingalmarangakuwiwit biyen,pangandikane:“Ingsuntresnamarangkowekalawan katresnankanglanggeng;

4Ingsunbakalmbangunmaneh,lansirabakaldibangun maneh,heprawanIsrael;

5Kowébakalnanduriwitangguringgunung-gununging Samaria,lanwong-wongsingpadhanandurbakalpadha nandur,lanbakalmanganwoh-wohansingbiasané.

6Amargabakalanadinaneparapengawalingpagunungan Efraimbakalnguwuh-uwuh:“Payopadhamunggaha menyangSionsowaningngarsanePangeranYehuwah, GustiAllahkita”

7AmargamangkenepangandikaneSangYehuwah;Padha surak-surakamargasakaYakub,lansurak-surakaanaing antaraneparapanggedheningparabangsa;

8Lah,Ingsunbakalngiridwong-wongikusakaingtanah lor,lanbakalpadhaSunklumpukakesakaingpojokpojokingbumi,sartawong-wongwutalanwongpincang, wongwadonkangngandheglankangnglairakeanak, bakalpadhabalimrana.

9Wong-wongmaubakalpadhatekakalawannangis,lan Ingsunbakalnuntunwong-wongmaukalawanpanyuwun, Ingsunbakalndhatengakewong-wongmaupadhalumaku anaingpinggiringkali-kaliingdalankanglurus,kangora bakalkesandhung;

10Heparabangsa,rungoknapangandikaneSangYehuwah, lanwartaknaanaingpulo-pulokangadoh,lantutura:Sing mbuyarakeIsraelbakalnglumpukakelanngreksa, kayadenepangonkangngengonwedhus-wedhuse.

11AmargaSangYehuwahwusngluwariYakublan ngluwarisakaingtanganekangluwihkuwattinimbang dheweke.

12Mulanéwong-wongmaubakalpadhatekalanpadha surak-surakanaingpagununganSion,lanpadhanglurug bebarengankanggokabecikanéPangéran,kanggogandum, anggurlanlenga,lankanggoanak-anakwedhuslansapi, lannyawanébakalkayakebonsingdisiramlanpadhaora bakalsedhihmenèh.

13Ingkonoparaprawanbakalpadhasurak-suraking njoget,nom-nomanlantuwa-tuwa,mergasesambatebakal Sunuripakedadikabungahan,lanbakalSunlipurlanpadha bungah-bungahsakakasusahane

14ParaimambakalDaksembadani,lanumatingSunbakal waregkarokabecikaningSun,mangkonopangandikane SangYehuwah

15MangkenepangandikaneSangYehuwah;Anaswara keprunguingRama,pasedihlantangispait;Rahelnangisi anak-anake,oragelemdilipurmergaanak-anakewisora

16MangkenepangandikaneSangYehuwah;Swaramuaja ngantinangis,lanmripatmuajangantinangis,amarga pakaryanmubakalolehganjaran,--mangkono pangandikaneSangYehuwah;lanbakalpadhabalisaka ingnegaramungsuh.

17Anadeneanapangarep-arepingwekasanira,-mangkonopangandikaneSangYehuwah--yenanakanakmubakalbalimenyangtanahedhewe-dhewe.

18SatemeneIngsunwuskrunguEfraimsesambatmarang awakedhewekayamangkono;KawulasampunPaduka dukani,nangingkawuladipunumpetaken,kadosdenesapi ingkangbotenbiyasanandukakenrakitawitPaduka punikaPangéranAllahkawula.

19Satemenesawuseakubali,akumratobat;lansawuse akudiwulangi,akunapukpupuku:akuisin,malah kewirangan,amargaakunandhangcacadnalikaisihenom.

20ApaEfraimikuanakkukangdaktresnani?apadheweke bocahsingnyenengake?Awitwiwitakunglawandhèwèké, akuisihkèlinganmarangdhèwèké.Ingsunmesthibakal melasimarangdheweke,mangkonopangandikaneSang Yehuwah

21Gaweatetengerdalan,gaweatumpukankangdhuwur; 22Heputrikangmurtad,ngantipirasuweneanggonmu lumaku?amargaSangYehuwahwusnitahakekanganyar ingbumi,wongwadonbakalngubengiwong.

23MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi,GustiAllaheIsrael;IngtanahYehudalaning kutha-kuthane,wong-wongmaubakalpadhangucapake pangandikaiki,nalikaIngsunmbalekakewong-wongiku sakaingtawanan;PangeranYehuwahmberkahikowe, dhuhpapankangadil,langunungkangsuci.

24IngYehudalaningkutha-kuthanebakalpadha manggonbebarengankarowongtanilanwong-wongkang padhanglurugiwedhus.

25AwitdeneIngsunwusnyukupinyawakangkesel,lan sabennyawakangsedhihIngsunngisimaneh

26Nalikaikuakutangilanweruh;lanturukuenakbanget.

27Lah,bakaltumekaingwektune,--mangkono pangandikaneSangYehuwah--Ingsunbakalnyebarake turuneIsraellanturuneYehudakanthiwijimanungsalan wijikewan

28KadiasapunikatalerkadiasapunikatalerIdaSang HyangWidiWasa,sanesampunngawasinanakepunika, kadiasapuniki:Ingsunbakalngreksawong-wongmau, supayapadhambangunlannandur,mangkono pangandikaneSangYehuwah.

29Ingwektuikuwong-wongorabakalkandhamanèh: Wongtuwapadhamanganwohanggurkecut,lanuntuné anak-anakepadhagogrog

30Nangingsabenwongbakalmatimargasakakaluputané dhéwé-dhéwé,sabenwongkangmanganwohanggurkecut, untunébakallinglung.

31Lahbakaltumekaingwektune,mangkono pangandikaneSangYehuwah,Ingsunbakalnganakake prajanjiananyarkaroturuneIsraellanturuneYehuda

32OrakayaprejanjiansingwisDakgawékaropara leluhuré,nalikaAkunyekeltanganéwong-wongmau kanggongiridmetusakaingtanahMesir;prajanjian-Ku padhadilanggar,sanajanAkudadibojone,--mangkono pangandikaneSangYehuwah.

33NangingikiprejanjiansingbakalDakgawékaroturuné Israèl;Sawuseiku,mangkonopangandikaneSang

Yehuwah,Ingsunbakalndhatengakeangger-anggeringSun anaingbatine,lanIngsunbakalnulisanaingatine;lan bakaldadiAllahé,lanbakaldadiumatingSun

34Lansabenwongorabakalmulangmarangpepadhane lansabensadulure,kanthingucap:Padhawanuhmarang PangeranYehuwah!

35MangkenepangandikaneSangYehuwah,kangmaringi srengengedadipepadhangingwayahawan,lanpranatanpranatanrembulanlanlintang-lintangdadipepadhanging wayahbengi,kangmbelahsegaranalikaombakegumuruh; PangeranYehuwahGustinesarwadumadiasmane:

36Manawapranatan-pranatanikuoraanaing ngarsaningSun,mangkonopangandikaneSangYehuwah, temahturuneIsraeliyabakalsirnadadibangsaanaing ngarsaningSuningsalawas-lawase

37MangkenepangandikaneSangYehuwah;Manawa langitingdhuwurbisadiukur,landhasaringbumiditliti ingngisor,Ingsuniyabakalnyirnakakesakeheturune Israelmargasakasakehingtumindake,mangkono pangandikaneSangYehuwah

38Lah,bakaltumekadinane,--mangkonopangandikane SangYehuwah--kuthaikubakalkabangunkagemSang Yehuwah,wiwitsakamenaraHananeelngantitekan gapurapojok

39TalipengukurisihbakalnyabranginggunungGarèb lanngubengiGoat

40Lansakehinglebakingmayitlanawulansakehe pategalanngantitekaningkaliKidron,tekanpojokan gapurajaraningsisihwetan,ikudadisucikagemPangeran Yehuwah;ikuorabakaldicabutlanoradibuwangmanèh ingsalawas-lawase.

BAB32

1PangandikaneSangYehuwahmarangNabiYeremiaing taunkangkapingsepuluhejamaneSangPrabuZedhekia, ratuingYehuda,yaikutaunkangkapingwolulasejamane Nebukadnezar

2Nalikaikuwadya-balaneratuingBabilngepung Yerusalem,lanNabiYeremiakakurunganaingplataraning pakunjaran,kanganaingkedhatoneSangPrabuYehuda 3AmargaSangPrabuZedhekia,ratuingYehuda,wis nguncidheweke,pangandikane:“Yagenekowekok medharwangsitlanngucapmangkene:Mangkene pangandikaneSangYehuwah:Lah,Ingsunbakal masrahakekuthaikimarangingtanganeratuingBabil,lan ikubakaldirebut;

4SangPrabuZedhekia,ratuingYehuda,orabakalbisa oncatsakaingtanganewongKasdim,nangingmesthi bakalkapasrahakemarangingtanganeratuingBabil,lan bakalomong-omongankarowongiku,lanmripatebakal weruhmripate;

5WongmaubakalngiridZedekiamenyangBabil,lan bakalanaingkonongantiAkunemonidheweke,-mangkonopangandikaneSangYehuwah--sanadyankowe padhaperangkarowongKasdim,koweorabakalpadha sukses.

6NabiYeremiatumulingandika:“AnapangandikaneSang Yehuwahmarangakumangkene:

7Lah,HanameèlbinSalum,pamanemu,bakalsowaning ngarsamulankandha,"PategalankusinganaingAnatotiku kowépadhatuku"

8Hanameèl,anaképamanku,maraniakuanaingplataran pakunjaran,miturutpangandikanéPangéran,lankandha marangaku,"Mugitumbaspategalankawulaingkang wonteningAnatot,ingtanahBenyamin.tukudhewe. BanjurakungertiyenikipangandikaneSangYehuwah.

9AkubanjurtukupalemahansakaHanameel,putrane pamane,kanganaingAnatot,banjurditimbangdhuwite, yaikupitulassekelsalaka.

10Dhuwitmaubanjurdakcekellandaksegel,banjur njupuksaksi,banjurnimbangdhuwitmauingtimbangan 11Akubanjurnjupukbuktituku,singdisegelmiturut hukumlanadat,lansingmbukak

12AkubanjurmènèhibuktitukubarangmarangBarukh binNeriabinMaaseya,anaingngarsanéHanameèl,anaké pamanku,lananaingngarepeparaseksikangpadhanulis bukutebusan,anaingngarepesakehingwongYahudikang padhalungguhanaingplataranpakunjaran

13AkubanjurndhawuhiBarukhanaingngarepewongwongmau:

14MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi,GustiAllaheIsrael;Njupukbuktiiki,ikibukti tuku,lorokangnutup,lanikibuktisingmbukak;lan dilebokakeingwadhahlempung,supayabisauripnganti pirang-pirangdina

15AmargamangkenepangandikaneSangYehuwah Gustinesarwadumadi,GustiAllaheIsraelOmahlan pategalanlanpakebonananggurbakaldiduwenimanehing tanahiki.

16SakwiséakumasrahkébuktitukunémarangBarukhbin Neria,akundedongamarangYéhuwah, 17Dhuh,GustiAllah!Delengen,Panjenengannitahake langitlanbumisranapangwaosPadukaingkangageng sartaastaPadukaingkangkaacungaken,lanbotenwonten ingkangawrattumrapPaduka.

18Padukaparingsih-kadarmandhatengtiyangewonan, sahaPadukaparingpiwalesdhatengkaluputanipunpara leluhurdhatengingpangkonipunanak-anake,inggih punikaasmanipuningkangMahaAgung,Allahingkang Mahakwasa,PangeranYehuwahGustinesarwadumadi

19Agungingpamrayogalankuwasaingpakaryan,amarga paningalPadukamirsanisakehinglakuningmanungsa, supayasabenwongparingpiwalesmanutpanggawenelan manutasilepanggawene.

20Ingkangsampunngawontenakenpratandhasaha mukjijatwonteningtanahMesir,tekanseprénipun,ing Israèllaningantaranémanungsa.lanwisnggawejeneng sampeyan,kayaingdinaiki;

21PadukasampunngiridumatPadukaIsraèlmedalsaking tanahMesirkanthipratandha-pratandha,mukjijat-mukjijat, sranaastaingkangrosa,astaingkangkaacung-acunglan nggegirisiingkangageng;

22LanPanjenenganewismaringitanahiki,singwis sampeyansupaosmarangparaleluhure,bakalmenehi dheweke,tanahsingmilisusulanmadu;

23Banjurpadhamlebulanndarbenitanahiku;nanging padhaorangestokakedhawuhPaduka,lanoranetepi angger-anggerPaduka;padhaoranindakakeapa-apasaka sakehingdhawuhPaduka,milaPadukandhatengakenbilai punika

24Lahgunung-gunungpadhatekaingkuthaarepngrebut; Kuthamaubanjurdipasrahakémarangtanganéwong Kasdim,kangpadhanglawankuthaiku,margasaka

pedhang,pailanlanpageblug;lan,lah,sampeyanndeleng iku.

25DhuhYehuwah,Padukasampunngandikadhateng kawula:PategalanPadukatukokakenkanthiarta,saha nyuwunseksi;awitkuthamauwisdipasrahkémarang tanganéwongKasdim

26BanjuranapangandikaneSangYehuwahmarangNabi Yeremiamangkene:

27LahIngsunikiYehuwah,GustiAllahesakabehing manungsa

28MulanemangkenepangandikaneSangYehuwah;Lah, kuthaikibakalSunpasrahakemarangtanganewong KasdimlanmarangtanganeNebukadnezar,ratuingBabil, lanbakaldirebut

29WongKasdimkangnglawankuthaikibakalpadhateka lanngobongkuthaikilanngobongikuthaikibebarengan karoomah-omah,kangpayonepadhanyaosakemenyan marangBaallanngesokakekurbanunjukanmarangallah liyane,kanggogawenepsuIngsun.

30AmargawongIsraellanwongYehudamungnindakake pialaanaingngarsaningSunwiwitnom,amargawong IsraelmunggawegerahingpanggalihingSunmargasaka pakaryaningtangane,mangkonopangandikaneSang Yehuwah

31AwitdenekuthaikitumrapingSundadigawenepsulan bebenduningSunwiwitnalikambangunngantisaprene; supayaakunyingkirakesakangarepku,

32MargasakasakehingpialanewongIsraellanwong Yehuda,kangwuspadhagawegerahingpanggalihingSun, yaikupararatune,parapanggedhene,paraimamlanpara nabine,wongYehudalanwong-wongingYerusalem.

33Wong-wongmaupadhambalikmarangIngsun,dudu wadana;

34Nangingwong-wongkangnisthaikupadhamasangake ingPadalemanSuci,kangsinebutasmaningSun,kanggo najisake

35Wong-wongmaupadhayasatengger-tengger pangurbananBaal,kanganaingLebakBaniHinom, supayaanak-anakelananglanwadonpadhanembusgeni marangMolokh;kangoraDakdhawuhakelanoraanaing panggalih-Ku,manawapadhanindakakenisthaiki,njalari Yehudanglakonidosa

36MulanésaikipangandikanéPangéran,AllahéIsraèl,bab kuthaiki,singkokkandhakake:Kuthaikibakaldiulungaké marangingtanganérajaBabilsranapedhang,pailanlan pageblug;

37Lah,Ingsunbakalnglumpukakewong-wongikusaka ingsakehingnagara,kangwusSuntundhungimargasaka bebenduningSunlanbebenduningSunlanbebenduningSun; Akubakalnggawawong-wongmaumenyangpanggonan iki,lanbakalpadhamanggontentrem

38LanpadhabakaldadiumatingSun,lanAkubakaldadi Allahe

39Wong-wongmaubakalDakparingisijiatilansijidalan, supayapadhawedimarangAkuingsalawas-lawase, kanggokabecikanélananak-anaké

40LanAkubakalnggaweprajanjianlanggengkarowongwongmau,supayaAkuorabakalnyimpangsakawongwongmaulannindakakekabecikan;nangingIngsunbakal ndhatengakerasawedimarangIngsun,supayaorapadha ninggalIngsun

41Ya,Ingsunbakalbungah-bungahmargasakawongwongmausupayapadhanindakakekabecikan,sartabakal Suntanemingtanahkenekalawangumolongingatilan gumolongingnyawaningSun.

42AmargamangkenepangandikaneSangYehuwah; KayadeneanggoningSunndhatengakesakehingpialakang gedhemarangbangsaiki,mangkonougaIngsunbakal nekakakesakehingkabecikankangwusSunjanjekake marangwong-wongmau

43Lanpategalanbakalditukuingtanahiki,sing kokkandhakake:Ikisepitanpamanungsautawakewan;iku kapasrahakemarangtanganewongKasdim 44Wong-wongbakaltukupategalankanggodhuwit,lan nulisbukti-bukti,disegel,lannjupukseksiingtanah Benyaminlaningkutha-kuthaingsakubengeYerusalem, ingkutha-kuthaingYehuda,ingkutha-kuthaing pagunungan,ingkutha-kuthainglebak,laningkuthakuthaingsisihkidul;

BAB33

1AnadenepangandikaneSangYehuwahmarangNabi Yeremiakangkapingpindhone,nalikaisihkakurungana ingplataranpakunjaran,pangandikane:

2MangkenepangandikaneSangYehuwah,kangnitahake iku,SangYehuwahkangawujudiku,kanggonetepakeiku; PangeranYehuwahikuasmane;

3NyebutamarangIngsun,Ingsunbakalparingwangsulan, sartasirabakalndhatengakeprakara-prakarakanggedhe lanrosa,kangorasirasumurup

4AmargamangkenepangandikaneSangYehuwah,Gusti AllaheIsrael,babomah-omahingkuthaikilanbabomahomahpararatuingYehuda,singdibubrahakedening gunung-gununglandeningpedhang;

5Wong-wongmaupadhatekaarepperangkarowong Kasdim,nangingarepngebakiwongmati,kangwus SunpatenimargasakabebenduningSunlan bebenduningSun,lanmargasakasakehingpialakangwus SunpendhemipasuryaningSunsakaingkuthaiki

6Lah,Ingsunbakalnekakakekawarasanlanwaras,sarta Ingsunbakalnambaniwong-wongmau,sartabakal Sunparingikatentremanlankayektenkangluber

7IngsunbakalmbalekakewongYehudalanwongIsrael kangpadhakabuwang,sartaIngsunbakalmbangunmaneh kayakangdhisik

8Ingsunbakalnucekakewong-wongmausakasakehing piala,kangwuspadhagawedosamarangIngsun;Lan Ingsunbakalngapurasakehingkaluputane,kangwus padhagawedosa,lankangwuspadhanerakmarang Ingsun

9Lanikubakaldadijenengkabungahan,pangalembana lanpakurmatananaingngarepesakehingbangsaingbumi, kangbakalngrungokakesakehingkabecikankang Suntindakakemarangwong-wongmau,temahbakalpadha wedilangumetermargasakasakehingkabecikanlan sakehingkaraharjankangSunparingakemarangdheweke 10MangkenepangandikaneSangYehuwah;Ing panggonanikibakalkeprungumanèh,singkokkandhakake bakalsepitanpamanungsalankewan,ingkutha-kuthaing Yehudalaninglurung-lurungingYérusalèm,singsepi, tanpamanungsa,tanpapedununglankewan

11Swarabungahlansurak-surak,swaraningpenganten lananglanpengantenputri,swaranéwong-wongsing ngucap:PadhamemujiamarangPangéranKang Mahakwasa!awitsih-kasetyanelanggengingsalawaslawase,lansakawong-wongkangpadhanyaosakekurban pamujimarangingpadalemaneSangYehuwahAwitdene Ingsunbakalmbalekakewong-wongkangpadha kabuwangingtanahkono,kayaingwiwitane,mangkono pangandikaneSangYehuwah

12MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi;Ingpanggonanikimaneh,kangsepitanpa manungsalantanpakewan,laningsakehekuthane,bakal anapangon-pangonkangngorokwedhus-wedhuse.

13Ingkutha-kuthaingpagunungan,ingkutha-kuthaing Lebak,ingkutha-kuthaingsisihkidul,ingtanahBenyamin, ingsakubengéYérusalèmlaningkutha-kuthaingYéhuda, wedhus-wedhusébakalpadhaliwatingtanganékang paringpituturmarangwong-wongmau,mangkono pangandikaneSangYehuwah.

14Lahbakaltumekaingwektune,--mangkono pangandikaneSangYehuwah--Ingsunbakalnindakake prakarakangbecikkangwusSunprasetyakakemarang turuneIsraellanturuneYehuda

15Ingdinaikulaningwektuiku,Ingsunbakalnuwuhake cabangkabeneranmarangDawud;Panjenenganébakal nindakakékaadilanlankabenerananaingnagarakono

16IngwektuikuYehudabakalkapitulunganrahayu,lan Yerusalembakalmanggonkalawantentrem,laniki jenengekangbakalkasebut:PangeranYehuwahkangadil kita

17AmargamangkenepangandikaneSangYehuwah; Dawudorabakalkelanganwonglanangkanggolenggah ingdhampareturuneIsrael;

18Paraimam,parawongLewi,orabakalkekurangan wongsijianaingngarsaningSun,kanggonyaosakekurban obaran,nyaosakekurbandhaharanlankurbansembelehan ingsalawas-lawase.

19PangandikanéPangéranmarangNabiYeremia mengkéné:

20MangkenepangandikaneSangYehuwah;Manawasira bisanyirnakakeprajanjianingSuningwayahawanlan prajanjianingSuningwayahbengi,lanoraanarinalan wengiingmangsane;

21IngkonougaprajanjianingSunbakaldilanggarkaro abdiningSunDawud,supayaoranduwéanaklanangsing bakaldadirajaingdhamparé;lankaroparaimamLèwi, paraabdidalem

22Kayadenewadya-balainglangitkangorakenakaetang, lanwedhiingsagaraorabisadiukur,mangkonougaturune SangPrabuDawudabdiningSunlanparawongLewikang padhangladeniIngsunbakalDakwuwuhake

23AnadenepangandikaneSangYehuwahmarangNabi Yeremiamangkene:

24Apakowéoranggatèkkéapasingdiomongkébangsaiki: KulawargalorosingdipilihYéhuwahmalahdibuwang? mangkonoikupadhangremehakeumatingSun,supaya padhaoradadibangsamanehsadurungedheweke.

25MangkenepangandikaneSangYehuwah;Manawa prajanjian-Kuoraanarinalanwengi,lanoranetepi pranatan-pranataninglangitlanbumi;

26IngsunbakalnyingkiraketuruneYakublanDawud, abdiningSun,temahturuneorabakalSunpundhutdadi

Yeremia panguwasaturuneAbraham,IskaklanYakub,awitdene Ingsunbakalmbalekakesakaingtawananlanbakalmelasi.

BAB34

1PangandikaneSangYehuwahmarangNabiYeremia, nalikaSangPrabuNebukadnezar,ratuingBabil,dalah sakehewadya-balanelansakehekarajaningbumikang dikuwasanilansakehingrakyat,padhaperangnglawan Yerusalemlansakehekuthane,pangandikane:

2MangkenepangandikaneSangYehuwah,GustiAllahe Israel;SiramaturamarangSangPrabuZedhekia,ratuing Yehuda,lanmatura:MangkenepangandikaneSang Yehuwah;Lah,kuthaikibakalDakpasrahakémarang tanganérajaingBabil,lanbakaldiobongnganggogeni

3Kowéorabakalbisaoncatsakaingtangané,nanging mesthibakalkecekellandipasrahakémarangtangané;lan mripatmubakalndelengmripateratuingBabil,lan dhewekebakalngomongkarosampeyancangkem,lan sampeyanbakalmenyangBabil

4He,Zedhekia,ratuingYehuda,rungoknapangandikane SangYehuwah!MangkenepangandikaneSangYehuwah tumrapkowe:Siraorabakalmatideningpedhang 5Nangingkowébakalmatikanthitentrem,lankaro obong-obongéparaleluhurmu,pararatubiyènsadurunge kowé,padhangobonggandanékanggokowé;lanbakal padhasesambatmarangkowé,matur:DhuhGusti!awit IngsunwusngucapakepangandikaneSangYehuwah.

6NabiYeremiabanjurngandikamarangSangPrabu Zedhekia,ratuingYehuda,anaingYerusalem

7Nalikawadya-balaneratuingBabilperangnglawan YerusalemlansakehekuthaingYehudakangisihkari, yaikuLakhislanAzeka;

8IkipangandikaneSangYehuwahmarangNabiYeremia, sawuseSangPrabuZedhekianganakakeprajanjiankaro sakeherakyatingYerusalem,arepmartakakekamardikan marangwong-wongmau;

9supayasabenwonglananglanbaturwadon,wongIbrani utawawongIbrani,kudumardika;supayaoraanawong singngabdimarangwong-wongmau,yaikuwongYahudi sadulure

10Nalikasakehepanggedhelanrakyatkabeh,kangpadha meluprajanjian,padhakrungu,yensabenbaturelananglan baturewadonpadhangluwari,supayaoraanakang ngladenimaneh,banjurpadhamanutlannglilanilunga

11Nangingsawusemangkonobanjurpadhamratobat,para baturtukonlanbaturwadon,kangpadhadiluwari,padha bali,lanpadhakatundukakedadibaturtukonlanbatur wadon

12MulanéanapangandikanéPangéranmarangNabi YeremiasakaSangYehuwah,mangkene:

13MangkenepangandikaneSangYehuwah,GustiAllahe Israel;Ingsunwusnganakakeprajanjiankaropara leluhuriranalikaIngsunngiridmetusakaingtanahMesir, sakaingomahebatur,pangandikane:

14Sawisépitungtaun,sabenwongnglilanilungané seduluréwongIbrani,singwisdidolmarangkowé.Dene manawawusnemtaunanggonengladenikowe,kowekudu ngluwari,nangingparaleluhurmupadhaorangrungokake marangIngsunlanoranglilanikupinge.

15Kowésaikipadhamratobatlantumindakbeneranaing ngarsaningSun,sabenwongmartakakékamardikanmarang

pepadhané;lankowéwispadhagawéprajanjiananaing ngarsaningSunanaingpadalemankangsinebut asmaningSun

16Nangingkowépadhamratobatlannajisaké asmaningSun,lansabenwongpadhabalimarangbaturé lanbaturwadon,kangwuspadhakokluwarimiturut karsanédhéwé,lanpadhakadadèkakébaturtukonlanbatur tukonmarangkowé.

17MulanemangkenepangandikaneSangYehuwah;Sira padhaorangrungokakemarangIngsun,nalikamartakake kamardikan,sabenwongmarangsadulure,lansabenwong marangpepadhanelanIngsunbakalndadèkakésira kabuyarakéingsakehingkarajaningbumi.

18Ingsunbakalmaringiwong-wongkangpadhanerak prasetyaningSun,kangoranetepiprasetyaningSun,kang wuspadhakatetepakeanaingngarsaningSun,nalikapadha ngethokpedhetdadilorolanngliwatiperangan-perangane; 19ParapanggedheningYehuda,parapanggedheing Yerusalem,parakasim,paraimam,tuwinsakehingrakyat ingnagara,kangpadhaliwatingantaranepedhet; 20Ingsunbakalmasrahakemarangtanganemungsuhelan marangtanganewongkangpadhangupayanyawane,lan mayitebakaldadipanganingmanukingawang-awanglan kewaningbumi

21SangPrabuZedhekia,ratuingYehudalanpara panggedhene,bakalSunpasrahakemarangingtangane mungsuhelaningtanganewong-wongkangngupaya nyawanelaningtanganewadya-balaneratuingBabil, kangwuspadhabudhalninggalkowe

22LahIngsunbakaldhawuh,--mangkonopangandikane SangYehuwah,sartaIngsunbakalbalimenyangkutha kene;lanbakalpadhaperangnglawaniku,landijupuklan diobonginggeni,lankutha-kuthaingYehudabakal Sundadisepitanpapendhudhuk.

BAB35

1PangandikaneSangYehuwahmarangNabiYeremia nalikajamaneSangPrabuYoyakimbinYosia,ratuing Yehuda,mangkene:

2LungaamenyangomahewongRekhablantuturana marangwong-wongmaulangawanenmenyang padalemaneSangYehuwah,ingsalahsawijiningkamar, lanwenehanangombeanggur

3AkubanjurnimbaliYaazaniabinYeremiabinHabazinia lanparasadulurelanparaputranelansaisinewongRekhab.

4Wong-wongmaubanjurdakgawamenyangPedalemané Allah,ingkamarébaniHananbinYigdalya,abdinéAllah, singanaingsandhingkamaréparapanggedhe,ing sandhuwurékamaréMaaseyabinSalum,penjagalawang

5IngngarepebaniRekhabakubanjurngaturakekuwali kangkebakisianggurlantuwung,banjurdakdhawuhi mangkene:Padhangombeaanggur!

6Nangingwong-wongmaupadhamangsuli,"Akuora bakalngombeanggur,amargaYonadabbinRekhab, leluhurku,wisndhawuhimarangaku:Siralananakanakmuajangantingombeangguringsalawas-lawase.

7Ajapadhagaweomah,ajanyebarwiji,ajanandur pakebonananggur,lanajaduweapa-apa,nangingsalawaslawasekowepadhamanggonanaingtarub;supayauripmu ngantipirang-pirangdinaanaingtanahsingdadiwong neneka

8Mangkonougaakupadhangestokakepangandikane YonadabbinRekhab,leluhurku,ingsakehingdhawuhe marangaku,supayaorangombeangguringsalawaslawase,akulanbojoku,anaklananglanwadon;

9Akuugaorambangunomahkanggodienggoni,ugaora duwepakebonananggur,utawapategalanutawawiji 10Nangingakupadhamanggonanaingkémah,padha ngestokakéapakangdidhawuhakédéningYonadab, leluhurkita

11NangingnalikaSangPrabuNebukadnezar,ratuing Babil,rawuhingtanahkono,akupadhamatur:Ayopadha menyangYerusalem,amargawedikarowadya-bala KasdimlanwongSiria,mulaakupadhamanggoning Yerusalem

12SawusemangkonopangandikaneSangYehuwah marangNabiYeremiamangkene:

13MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi,GustiAllaheIsrael;Lungaalanndhawuhana marangwongYehudalanmarangwongingYerusalem: Apakowepadhaoragelemngrungokakepituturku? pangandikaneSangYehuwah

14PangandikaneYonadabbinRekhab,yaikudhawuh marangparaputraneajangantingombeanggurAmarga ngantisaprenewong-wongmaupadhaorangombe, nangingpadhanetepidhawuhebapakne;nangingkowé padhaoranggugumarangAku

15IngsunugangutusparaabdiningSun,paranabimarang sira,esuk-esukpadhautusan,padhadidhawuhimangkene: Sirapadhabaliasakaingpanggawenirakangala,lanaja ngantinurutiallahliyalanngabektimarangiku,temahsira bakalmanggonanaingtanahkangwusSunparingake marangsiralanparaleluhurira,nangingsirapadhaora ngrungokakelanorangrungokakemarangIngsun

16AmargaparaputraneYonadabbinRekhabpadha nindakakedhawuhebapakne;nangingbangsaikiora nggugumarangAku

17MulanemangkenepangandikanePangeranYehuwah, Gustiningsarwadumadi,GustiAllaheIsrael;Lah,Ingsun bakalndhatengakemarangYehudalanmarangsakehe wongkangmanggoningYerusalemsakehingbilaikang Sunparingakemarangwong-wongmau,amargaIngsun wusngandikamarangwong-wongmau,nangingpadhaora ngrungokake;Lanakuwisnimbaliwong-wongmau, nangingpadhaoramangsuli

18NabiYeremiatumulingandikamarangkulawargane wongRekhab:“MangkenepangandikaneSangYehuwah Gustinesarwadumadi,GustiAllaheIsraelAmargakowe padhangestokakedhawuheYonadab,leluhurmu,lannetepi sakehedhawuhelannindakakeapakangdidhawuhake marangkowe

19MulanemangkenepangandikaneSangYehuwah Gustinesarwadumadi,GustiAllaheIsrael.Yonadabbin Rekhaborabakalkelanganwongsingngadeganaing ngarsaningSuningsalawas-lawase

BAB36

1IngtaunkangkapingpapatjamaneSangPrabuYoyakim binYosia,ratuingYehuda,anapangandikaneSang YehuwahmarangNabiYeremiamangkene: 2Siranjupukagulungankitab,lantuliseningkonosakehe pangandikakangSundhawuhakemarangsiratumrapIsrael,

Yehudalansakehingbangsa,wiwitnalikaIngsunngandika marangsira,wiwitjamaneYosiangantitumekaingdina iki

3BisaugaturuneYehudabakalngrungokakesakehing bilaikangwusSuntekakakemarangwong-wongmau; supayasabenwongbisabalisakadalanekangala;supaya Ingsunngapurakaluputanelandosane

4NabiYeremiatumulinimbaliBarukhbinNeria,lan BarukhbanjurnulissakapangandikaneNabiYeremia kabehinggulungankitab

5NabiYeremiabanjurdhawuhmarangBarukh:Akuora bisalumebuingpadalemaneSangYehuwah

6Mulanélungaalanwacaneninggulungansingwis koktulissakacangkemku,yaikupangandikanéPangéran ingkupingéwong-wongsinganaingPedalemanéAllah, ingdinapasa,lanugakududiwacaingkupingékabèh Yéhudasingmetusakakutha-kuthané

7Bisaugawong-wongmaubakalpadhangaturake panyuwuneanaingngarsaneSangYehuwah,lansaben wongpadhabalisakalakunekangala,amargabebendune lanbebendunegedhebangetkangkadhawuhakedening SangYehuwahmarangbangsaiki.

8BarukhbinNerianindakakeapasingdidhawuhake deningNabiYeremia,nalikamacapangandikaneSang YehuwahanaingkitabikuanaingpadalemaneSang Yehuwah

9IngtaunkangkapinglimajamaneSangPrabuYoyakim binYosia,ratuingYehuda,ingsasikapingsanga,padha ngundhangakepasaanaingngarsaneSangYehuwah marangsakehewongingYerusalemlanmarangsakehe wongkangpadhatekasakaingkutha-kuthaYehuda menyangYerusalem

10BanjurBarukhmacapangandikaneNabiYeremiaana ingPedalemanéAllah,anaingkamaréGemaryabinSafan, jurutulis,ingplataransingluwihdhuwur,inggapuraanyar ingPedalemanéAllah,supayadirungokakédéningrakyat kabèh.

11NalikaMikhabinGemaryabinSafanmidhangetsaka ingkitabikusakehingpangandikaneSangYehuwah, 12SasampunepunikaIdaSangPrabuSalomotumuli lumebetingkadhatonesangprabu,anaingkamarejuru tulis

13Mikhabanjurnyritakakémarangwong-wongmau sakehingpangandikakangdirungunalikaBarukhmaca kitabmauanaingkupingérakyat

14MulanésakehingpanggedhebanjurngutusYehudibin NetanyabinSelemyabinKusyinemoniBarukh,dhawuhe: “Siratampananagulungankitabkangwuskokwacaanaing ngarepewongakeh,banjurmranaBanjurBarukhbin Nerianjupukgulunganingtangane,lanmaraniwong-wong mau

15Wong-wongmaupadhamaturmarangPanjenengané, "Lungguhasaikilanwacaneningkupingkita"Banjur Barukhmacaingkupinge

16Barengkrungupangandikamaukabèh,padhawedisiji lansijiné,banjurmaturmarangBarukh:“Sakèhé pangandikamaukabèhbakaldakkandhakakémarangSang Prabu

17Wong-wongmaupadhatakonmarangBarukh, pangandikane:“Kawulamugikarsaaparingwangsulan: Kadospundianggenpanjenengannyeratsadayapangandika punikawonteningcangkemipun?

18Barukhbanjurmangsuli:"Panjenenganéngandika marangakukabèhkanthicangkemé,lanakunulisnganggo mangsiingbuku"

19ParapanggedhenulipadhamaturmarangBarukh:“Sira lungaa,ndhelikakesiralanYeremia;lanajangantiana wongngertingendipanggonanmu

20BanjurpadhasowanmarangingngarsaneSangPrabu ingplataran,nanginggulunganmaupadhadisimpenana ingkamarepaniteraElisama,sartanyritakakesakehe pangandikamauanaingkupingeSangPrabu

21SangPrabubanjurngutusYehudisupayanjupuk gulunganiku,lannjupuksakaingkamarepaniteraElisama IdaSangPrabuYehuditumulikawaosringayunIdaSang Prabumiwahparapanggedhesanewentenringsajeroning sangprabu

22NalikasasikasangaSangPrabulenggahanaing gedhongmangsa,lananagenikangmurubanaingngarepe 23BarengSangPrabuYehudimacagodhongteluutawa papat,banjurdiethoknganggopeso,banjurdicemplungake inggenisinganaingpawon,ngantikabehgulunganiku entekinggenikanganaingpawon

24Nangingwong-wongmauorawedilanoranyuweknyuwekpangagemané,rajalanparaabdinésingkrungu tembungkuwikabèh

25NangingElnatan,DelayalanGemaryapadhanyuwun pandongamarangSangPrabu,supayaajangantingobong gulunganiku,nangingoradirungokake

26NangingSangPrabudhawuhmarangYerahmeelbin SangPrabu,SerayabinAzriellanSelemyabinAbdeel, supayanyekeljurutulisBarukhlanNabiYeremia,nanging padhadidhelikakedeningSangYehuwah.

27SawuseSangPrabubanjurngobonggulunganmaulan dhawuheBarukhmarangNabiYeremia,pangandikane SangYehuwahmarangNabiYeremia,mangkene:

28Siranjupukagulunganliyanemaneh,lantulisening konosakehepangandikakanganainggulungankapisan, kangdiobongdeningSangPrabuYoyakim,ratuing Yehuda

29SirakandhaamarangSangPrabuYoyakim,ratuing Yehuda:MangkenepangandikaneSangYehuwah;Kowé wisngobonggulunganikilanngomong:Yagénékowé nulisingkonomangkene:RajaingBabilmesthibakalteka lannyirnakakétanahiki,lanbakalnyirnakakémanungsa lankewansakaingkono?

30MulanemangkenepangandikaneSangYehuwahtumrap SangPrabuYoyakim,ratuingYehuda:Panjenenganeora bakalduwesapa-sapakanglenggahingdhampareSang PrabuDawud;

31Ingsunbakalngukumwongmaulanturunelanpara abdinemargasakapialane;LanIngsunbakalndhatengake marangwong-wongmaulanmarangwong-wonging YerusalemlanmarangwongYehuda,sakehingbilaikang Sunparingakemarangdheweke;nangingpadhaora ngrungokake

32NabiYeremiatumulinjupukgulungankitabmaneh, diparingakemarangjurutuliseBarukhbinNeria;kang nulisingkonosakatutukeNabiYeremiasakehing pangandikaingkitabkangdiobongdeningSangPrabu Yoyakim,ratuingYehuda,lankatambahakehtembung kangkayamangkonoiku.

BAB37

1SangPrabuZedhekiabinYosiajumenengratunggenteni KonyabinYoyakim,kangkaangkatdadiratuingtanah YehudadeningNebukadnezar,ratuingBabil.

2Nangingwong-wongmau,paraabdinélanwong-wong ingnagarakonopadhaorangrungokaképangandikané PangéransingdidhawuhakélumantarNabiYeremia.

3SangPrabuZedhekiabanjurngutusYehukalbinSelemya lanImamZefanyabinMaaseyanemoniNabiYeremia, dhawuhe:“PadhandedongaamarangPangeranYehuwah, GustiAllahkita,kanggokita!

4SaikiYeremiamlebulanmetuingtengah-tengahrakyat, amargaoradilebokakeingpakunjaran

5Barengwadya-balaneSangPrabuPringonpadhametu sakaingtanahMesir,barengwongKasdimkangngepung Yerusalempadhakrungupawartababiku,banjurpadha budhalsakaingYerusalem

6SawusemangkonopangandikaneSangYehuwahmarang NabiYeremiamangkene:

7MangkenepangandikaneSangYehuwah,GustiAllahe Israel;MangkenepangandikaniramarangratuingYehuda, kangngutussirasowaningngarsaningSun,prelunyuwun pirsamarangIngsun;Lah,wadya-balaneSangPrabu Pringon,kangpadhatekanulungikowe,bakalpadhabali menyangMesirmenyangingtanahedhewe

8WongKasdimbakaltekamanehlannglawankuthaiki, direbutlandiobongnganggogeni.

9MangkenepangandikaneSangYehuwah;Ajapadha ngapusiawakedhewe,ujar:WongKasdimmesthibakal lungasakakita,amargaorabakallunga.

10SanadyansirawuspadhamatenisakehingwadyabalanewongKasdimkangnglawansira,lanmungana wongkangpadhatatu,nangingpadhangadeganaing tarubedhewe-dhewelanngobongkuthaikikalawangeni 11Barengwadya-balanewongKasdimpadhabudhalsaka ingYerusalemamargawedimarangwadya-balaneSang PrabuPringon,

12NabiYeremianulimetusakaingYerusalemarep menyangingtanahBenyamin,arepmisahsakaingkono anaingsatengahebangsaiku

13BarengwisanainggapuraBenyamin,anakomandhan jaga,jenengeIria,binSelemyabinHananya;banjurnyekel NabiYeremialanmatur,"Kowébakalnyingkiriwong Kasdim"

14NabiYeremiabanjurngandika:“Ikigoroh;Akuora nyerahmarangwongKasdimNangingSangPrabu Yeremiaoranggugu,mulaneIryatumulinjupukNabi Yeremialandigawamenyangngarsaneparapanggedhe 15MulaneparapanggedhepadhanepsumarangNabi Yeremia,banjurdigebugilandilebokakeingpakunjaran anaingomahesekretarisYonatan,amargaikupadhadadi pakunjaran

16NalikaNabiYeremialumebetingpakunjaranlaning gedhong-gedhong,lanYeremiawissuweanaingkono; 17SangPrabuZedhekiabanjurutusannimbali panjenenganemetu.Jawa1994:NangingYérémiabanjur ngandika,"Inggihwonten,awitpanjenenganipunbadhé kapasrahakendhatengingtanganipunratuingBabil" 18NabiYeremiatumulingandikamarangSangPrabu Zedhekia:“Punapakalepatankawuladhatengpanjenengan,

Yeremia punapadhatengparaabdidalemsahabangsapunika,dene panjenengandalemnglebokakenkulaingpakunjaran?

19Saikianaingngendinabi-nabimukangmedharwangsit marangkowe,mangkene:“RatuingBabilorabakal nempuhkowelannagaraiki?”

20DhuhgustikawulaSangPrabu,mugikarsaa miyarsakakenpanyuwunkawulasupayaakuorabali menyangomahejurutulisYonatan,supayaakuoramati anaingkana

21SangPrabuZedhekiabanjurdhawuhsupayaNabi Yeremiadilebokakeingplataraningpakunjaran,lansaben dinadiparingirotisairissakadalantukangroti,nganti sakeherotiingkuthaikuentek.DadiYeremiatetepanaing plataranpakunjaran

BAB38

1IngkonoSefacabinMatan,GedalyabinPasyhur,Yukal binSelemyalanPashurbinMalkia,krungupangandikane NabiYeremiamarangwongsabangsakabeh,mangkene: 2MangkenepangandikaneSangYehuwah:Singsapatetep anaingkuthaikibakalmatideningpedhang,pailanlan pageblug;amarganyawanebakaldadimangsa,lanbakal urip

3MangkenepangandikaneSangYehuwah:Kuthaiki mesthibakalkapasrahakemarangingtanganewadyabalaneratuingBabil,kangbakalbisangrebut

4MulanéparapanggedhemaupadhamaturmarangSang Prabu:“Kawulanyuwunpaduka,mugikarsaakapatrapan tiyangpunika,amargikadosmakatenpunikaanggènipun nglemahakentanganipunparawadyabalaingkangtetep wonteningkithapunika,sahatanganipuntiyangsabangsa sadaya,anggènipunngaturakenpangandikaingkangkados makatênpunika,amargitiyangpunikabotênngupadosi karahayonipunbangsapunika,nangingngupadosi kacilakan

5SangPrabuZedhekiabanjurngandika:“Lah,ikuanaing tanganmu,amargaSangPrabuikuorabisanindakakeapaapamarangkowe

6NabiYeremiabanjurdicepenglandicemplungake menyangkuburaneMalkiabinRaja,ingplataraning pakunjaranLaningpakunjaranoraanabanyu,nanging mbledhos;

7BarengEbèdmelekh,wongÉtiopia,salahsawijining priyayikadhatoningkraton,krunguyènNabiYeremia dilebokakeingpakunjaran;SangPrabubanjurlenggahing gapuraBenyamin;

8Ébèd-Mèlèkhbanjurmetusakaingkratonlanmatur marangSangPrabu:

9DhuhSangPrabu,tiyang-tiyangpunikasaminindakaken piawontumrapsamukawisingkangdipuntindakaken dhatengNabiYeremia,ingkangsampunkacemplungaken wonteningpakunjaranlankayawongmatikalirening panggonane,amargaingkuthawisoraanarotimaneh

10SangPrabubanjurdhawuhmarangÉbèd-Mèlèkh,wong Étiopia,mengkéné:“Siranjupukawongtelungpuluhsaka ingkono,lanNabiYeremiaangkatensakaingpakunjaran, sadurungépanjenenganéséda

11Ebèd-melekhbanjurngeterakéwong-wongmaulan lumebuingdalemésangprabuanaingsangisoringkas, njupukklambilawaslangomballawas,banjurdiudhunaké

menyangingpakunjaranmenyangingpakunjarannganggo tali.

12Ebed-MelekhwongÉtiopianulingandikamarangNabi Yeremia:“Saikileboknaklambisinglawaslangobloksing bosokikianaingsangisorelengenmuanaingsangisoretali. LanYeremianglakonimangkono

13NabiYeremiabanjurdicegatnganggotalilandigawa metusakaingpakunjaran.

14SangPrabuZedhekiabanjurutusannimbaliNabi YeremiamenyanginggapurakateluingPedalemanéAllah orandhelikakeapa-apasakaaku

15NabiYeremiatumulingandikamarangZedhekia: “Menawikulangaturiuningadhatengpanjenengan,punapa panjenenganmbotenbadhematenikula?lanyenaku menehipituturmarangkowe,apakoweorangrungokake marangaku?

16SangPrabuZedhekiabanjursupaoskanthindhelik marangNabiYeremia,pangandikane:“DemiPangeran Yehuwahkanggesang,kangnitahakenyawakitaiki, Ingsunorabakalmatenisiralanorabakalmasrahakesira marangingtanganewong-wongkangpadhangupaya nyawaira.

17NabiYeremiatumulingandikamarangZedhekia: “MangkenepangandikanePangeranYehuwah,Gusti Allahesarwadumadi,GustiAllaheIsrael.Manawasira maraniparapanggedheneratuingBabiltemenan, nyawamubakalurip,lankuthaikiorabakalkaobonging geni;lankowébakaluriplanomahmu.

18Nangingmanawasiraoramaraniparapanggedheneratu ingBabil,kuthaikibakalkapasrahakemarangingtangane wongKasdimlandiobongi,temahsiraorabakaloncatsaka ingtanganewong-wongmau

19SangPrabuZedhekiatumulingandikamarangNabi Yeremia:“AkuwedimarangwongYahudikangpadha nglurugiwongKasdim,supayaakuajangantidiulungake ingtanganelandipoyokiaku

20NangingYeremiamangsuli,"Kowéorabakaldiluwari."

PadukamugikarsaangestokakenpangandikanipunSang Yehuwah,ingkangsampunDakdhawuhakendhateng panjenengan,supadoskabegjanlangesangpanjenengan.

21Nangingmanawakoweoragelemlunga,iki pangandikaneSangYehuwahmarangaku:

22Lah,sakehewongwadonkangisihkarianaing kratoningratuingYehudabakaldigawamenyangngarsane parapanggedheneratuingBabil,lanwong-wongwadon maubakalpadhamuni:Kanca-kancamuwuspadha nglawankowe,lanpadhabisangalahakekowe

23Mulanekabehbojomulananak-anakmubakaldigawa metumenyangwongKasdim,lansampeyanorabakalbisa oncatsakaingtangane,nangingbakalkecekeldening tanganeratuingBabil,lankuthaikibakaldiobonginggeni

24ZedhekiabanjurngandikamarangNabiYeremia:“Aja ngantianawongsiji-sijiakangngertibabiki,supayakowe orabakalmati

25Nangingmanawaparapanggedhekrunguyenakuwis ngandikakarokowe,banjurpadhasowaningngarsamulan kandhamarangkowe:Kawulamugikarsaaparing wangsulandhatengkawulasadayapunapaingkangPaduka dhawuhakendhatengSangPrabu,ajandhelikakemarang aku,supayakoweorabakalmatenikowe.uga pangandikaneSangPrabumarangkowe:

26Wong-wongmaupadhasirakandhananamangkene: PanyuwunkumarangSangPrabu,supayaakuorabali menyangdalemeYonatanlanmatianaingkono

27Sakehingpanggedhenulipadhasowanmarangngarsane NabiYeremialantakonmarangNabiYeremia.Mulané wong-wongmaupadhaoraomong-omongankarodhèwèké; amargaprakaraikioradirasakake

28Yeremiabanjurtetepmanggonanaingplataran pakunjaranngantitekandinaneYérusalèmdirebut

BAB39

1IngtaunkangkapingsangajamaneSangPrabuZedhekia, ratuingYehuda,ingsasikasepuluh,SangPrabu Nebukadnezar,ratuingBabil,rawuheSangPrabu Nebukadnezar,ratuingBabil,lansakehewadya-balane nglurugiYerusalemlanngepungkuthaiku

2IngtaunkangkapingsawelasjamaneSangZedekia,ing sasikapingpapat,tanggalsangaingsasiiku,kuthaiku dirusak

3SakehepanggedheneratuingBabilpadhalumebulan lenggahanainggapuratengah,yaikuNergal-Sarezer, Samgarnebo,Sarsekhim,Rabsaris,Nergal-Sarezerlan Rabmag,dalahsakehepanggedheneratuingBabil

4BarengSangPrabuZedhekia,ratuingYehuda,ndeleng wong-wongmaulansakehingprajurite,banjurpadha mlayulanmetusakakuthaingwayahbengi,ingdalan menyangpatamananeSangPrabu,ingsacedhakegapura ingantaranetembokloro;

5NangingtentaraKasdimngoyakwong-wongmaulan nyedhakiZedekiaanainglebakYerikho;

6SangNataingBabilbanjurnyedaniparaputraneSang PrabuZedhekiaanaingRiblaanaingngarepe,sartapara panggedheneYehudakabehdipatenideningratuingBabil.

7Kajabaiku,mripateZedhekiadicekellandiranti,digawa menyangBabil

8WongKasdimbanjurngobongomahérajalanomahé rakyatnganggogeni,lantémbokéYérusalèmdirusak

9SawusemangkonoNebuzaradan,panggedheningwadyabalajaga,banjurmboyongakekekarenerakyatkangisih anaingkuthaiku,lanwong-wongkangpadhakecemplung ingkuthaBabil,dalahwong-wongliyanekangisihkari

10NangingNebuzaradan,panggedheningwadya-balajaga, padhaninggalwong-wongkangmlarat,kangoraduwe apa-apa,anaingtanahYehuda,banjurpadhadiparingi pakebonananggurlanpategalan.

11SangPrabuNebukadnezar,ratuingBabil,paring dhawuhmarangNebuzaradan,panggedheningwadya-bala, babYeremia:

12Tampananalantiwasanakanthibecik,ajangantigawe piala;nanginglakonanakayasingbakaldipangandikakake marangkowe.

13Nebuzaradan,panggedheningwadya-balawadya-bala lanNebushasban,Rabsaris,Nergal-Sarezer,Rabmaglan sakehepanggedheneratuingBabil;

14Wong-wongmaupadhautusannjupukYeremiametu sakaplataraningpakunjaranlandipasrahakemarang GedalyabinAhikambinSafan,supayadigawamulih, mulanebanjurmanggonanaingsatengaherakyat

15AnapangandikaneSangYehuwahmarangNabi Yeremia,nalikadhewekekakurunganaingplataran pakunjaran,pangandikane:

16LungaalankandhaamarangÉbèd-Melekh,wong Étiopia,mengkéné:PangéranKangMahakwasangandika, GustiAllahéIsraèlLah,Ingsunbakalndhatengake pituturingSunmarangkuthaikikanggopiala,dudukanggo kabecikan;lanikubakalrampungingdinaikusadurunge sampeyan

17NangingingdinaikuIngsunbakalngluwarisira,-mangkonopangandikaneSangYehuwah,lansiraorabakal kapasrahakemarangtanganewong-wongkangsirawedini 18AwitdeneIngsunbakalngluwarisira,temahsiraora bakaltiwasingpedhang,nangingnyawairabakaldadi jarahan,amargasirakumandelmarangIngsun,mangkono pangandikaneSangYehuwah.

BAB40

1PangandikaneSangYehuwahmarangNabiYeremia, sawuseSangNebuzaradan,panggedheningwadya-bala njaga,nglilanipanjenenganelungasakaRama,nalika panjenenganedicekelingranteingantaranesakehewong tawananingYerusalemlanYehuda,kangpadhakabuwang menyangingBabil.

2Panggedheningwadya-balabanjurnimbaliNabiYeremia sartangandika:“PangeranYehuwah,GustiAllahmu,wus ndhawuhakebilaiikitumrappanggonankene.

3SaikiPangeranYehuwahwusndhatengakelannindakake kayakangwuskapangandikakake,amargakowepadha gawedosamarangPangeranYehuwahlanorangestokake dhawuhe,mulaneprakaraikikedadenmarangkowe

4Lansaiki,lah,ingdinaikikowédakluculakésakaranté singanaingtanganmu.Manawipanjenengankarsaa ndhèrèkkuladhatengingBabil,sumangga;lanakubakal ngati-atimarangkowe:nangingyensampeyanrumangsa orasenengkaroakumenyangBabil,ajalali,lah,kabeh negaraanaingngarepmu

5Nalikapanjenenganedurungkondur,panjenengane ngandika:“MbalikamarangSangGedalyabinAhikambin Safan,kangwuskatetepakedeningratuingBabildadi gubernuringkutha-kuthaingYehuda,landedalemanaing satengahewong-wongiku,utawamenyangamenyanging ngendiwaekangkokkarepaketumrapsiraMulané komandhanpengawalmaudiwènèhisandangpanganlan ganjaran,nulidililanilunga.

6NabiYeremiabanjurnemoniGedalyabinAhikam menyangMizpa;lanmanggonbebarengankarowongwongsingisihkariingtanahkono.

7Nalikasakehepanggedheningwadya-balakanganaing ara-ara,yaikuwong-wongmaulanparaprajurite,padha krungu,yenSangPrabuingBabilwusnjumenengake GedalyabinAhikamdadigubernuringnagaraiku,sarta wusmasrahakemarangpanjenenganewonglanang,wong wadon,bocah-bocahlanwong-wongmiskiningtanah kono,yaikuwong-wongkangoradiboyongmenyangBabil; 8BanjurpadhasowanmarangingngarsaneGedalyaing Mizpa,yaikuIsmaelbinNetanya,YohananlanYonatan paraputraneKareah,SerayabinTanhumet,paraputrane Epai,wongNetofa,lanYezaniabinMaakha,padhakaro balane

9GedalyabinAhikambinSafanbanjursupaosmarang wong-wongmaulanmarangparaprajurite,pangandikane: “AjawedingawulamarangwongKasdim

10Deneaku,lah,akubakaldedalemanaingMizpa,arep ngladeniwongKasdim,kangbakalnekanikita; 11MangkonouganalikasakehewongYahudiingMoab, ingantaranebaniAmon,ingEdomlaningsakehingnagara, padhakrungu,yenratuingBabilwisninggalkekarene wongYehuda,lanbanjurnjumenengakeGedalyabin AhikambinSafan,dadipenggedhe

12Wong-wongYahudisakaingngendi-endipadha dibuwang,banjurpadhabalimenyangingtanahYehuda, sowanmarangingngarsaneSangGedalyaingMizpa,sarta nglumpukakeanggurlanwoh-wohaningmangsapanas akehbanget

13LanYohananbinKaréahlansakehingpanggedhening wadya-balakanganaingara-arapadhasowanmaranging ngarsaneGedalyaingMizpa

14Lanmaturmarangdheweke:"Apasampeyanngertiyen Baalis,ratunebaniAmon,ngutusIsmaelbinNetanya supayamatenisampeyan?NangingGedalyabinAhikam orangandelmarangwong-wongmau.

15YohananbinKaréahbanjurngandikamarangGedalya anaingMizpakanthidhedhegan:“KawulamugiPaduka parengakenmangkat,kulabadhemateniIsmaèlbin Netanya,nangingbotenwontentiyangingkangnyumurupi, punapadenepanjenenganipunbadhématenipanjenengan, supadossakehingtiyangYahudiingkangsaminglumpuk wonteningngarsapanjenengansamibuyar,tuwin kekarènipuningtanahYehuda?

16NangingGedalyabinAhikamkandhamarangYohanan binKaréah:“Kowéajanglakoniprekaraiki,mergakowé ngomonggorohbabIsmaèl

BAB41

1IngsasikapituIsmaèlbinNetanyabinÉlisama,saka turunanéraja,lanparapanggedhéningraja,sepuluhkaro panjenengané,padhasowanmarangingngarsaneGedalya binAhikamingMizpa;lananaingMizpapadhamangan rotibebarengan

2IsmaèlbinNetanyalanwongsepuluhsingndhèrèkaké banjurjumenenglanmatèniGedalyabinAhikambinSafan klawanpedhanglandipatèni,kangwuskaangkatdéning ratuingBabildadigubernurnagara

3IsmaèlugamatènisakèhéwongYahudisingndhèrèkaké, yaikuGedalyaingMizpa,lanwongKasdimkangtinemu anaingkonolanparaprajurit

4IngdinakapindhosawisématèniGedalya,oraanawong sijiwaésingngerti

5AnawongwolungpuluhsakaSikèm,SilolanSamaria, singdicukurjenggotlanpangagemanésuwèk-suwèk, nggawakurbanlanmenyan,digawamenyangPedalemané Allah

6IsmaèlbinNetanyabanjurmetusakaMizpamethukaké wong-wongmau,karonangissawayah-wayah

7Barengwistekaningsatengahingkutha,Ismaèlbin Netanyabanjurdipatènilandicemplungakéingsatengahé kuburan,dhèwèkélanparawongsingndhèrèkaké

8Nanginganawongsepuluhanaingantaranéwong-wong mau,lanmaturmarangIsmaèl:“Ajadipatèni,awitaku padhaduwébandhaingpategalan,yaikugandum,sair, lengalanmadu.Mulanéoradipatènianaingsatengahé paraseduluré

9AnadeneluwengpanggonaneIsmaelnguncalakemayite wong-wongkangdipatenideningSangPrabuGedalya,iku kangdigawedeningSangPrabuAsamargasakawedine marangSangPrabuBaesa,ratuingIsrael.

10Ismaèlbanjurmboyongsakehewongkanganaing Mizpa,yaikuparaputrinéSangPrabulansakehingwong kangisihkarianaingMizpa,kangdipasrahakédéning Nebuzaradan,panggedhéningwadya-balamarangGedalya binAhikam;

11NangingnalikaYohananbinKaréahlansakehe panggedheningwadya-balakangndherekakepanjenengane padhakrungubabsakehingpialakangkatindakakedening IsmaelbinNetanya,

12Wong-wongmaubanjurpadhanglurugperangnglawan IsmaèlbinNetanya,lanketemuanaingpinggirkaligedhé ingGibéon.

13BarengwongkabèhkangpadhandhèrèkakéIsmaèl weruhYohananbinKaréahlanparapanggedhéning wadya-balakangpadhandhèrèkaké,banjurpadhabungah.

14Wong-wongsingpadhadiboyongIsmaèlsakaMizpa banjurpadhamratobatlanbalilanmaraniYohananbin Karéah.

15NangingIsmaèlbinNetanyaoncatsakaYohanankaro wongwolu,lanlungamenyangAmon

16YohananbinKaréahlansakehepanggedheningwadyabalakangpadhandhèrèkaké,lansakehingkekarenerakyat kangwisdirebutsakaIsmaèlbinNetanyasakaMizpa, sawusematèniGedalyabinAhikam,paraprawira,para wongwadonlanbocah-bocah,lanparapriyayisakaing Gibéonuk

17Banjurpadhabudhallanmanggoningpanggonane Kimham,ingsacedhakeBetlehem,arepmenyangMesir

18AmargasakawongKasdim,amargapadhawedimarang wong-wongmau,amargaIsmaelbinNetanyawismateni GedalyabinAhikam,singdidadekakegubernuring negaranedeningratuingBabil

BAB42

1Sakehepanggedheningwadya-bala,lanYohananbin Kareah,lanYezaniabinHosaya,lansakeherakyat,saka kangcilikngantikanggedhe,padhasowan

2NabiYeremiangandikamarangNabiYeremia:“Paduka mugikarsaakabulakenpanyuwunkawula,sahandedonga dhatengPangeranYehuwah,GustiAllahpanjenengan, tumrapsadayakekarenepunika.(amargaakumungkari sathithiksakawongakeh,kayadenemripatmundelengaku:)

3SupayaPangeranYehuwah,GustiAllahmu,paring pitedahmarangakudalansingkududaklakonilanapasing kududaklakoni

4NabiYeremianulingandikamarangwong-wongmau: “Ingsunwusmiyarsakake;Lah,akubakalndedonga marangPangeranYehuwah,GustiAllahmu,miturut tembungmu;Lanbakalkelakon,apawaesingbakal diwangsulideningPangeranYehuwahmarangkowe,iku bakalSunparingakemarangkowe;Akuorabakalnyimpen apa-apasakasampeyan.

5BanjurpadhamaturmarangNabiYeremia:“Pangeran Yehuwahmugikarsaadadosseksiingkangsetyatuwin setyaingantawisipunkula,manawikulasamiboten nindakakenpunapa-punapaingkangkadhawuhakendening

PangeranYehuwah,GustiAllahpanjenengan,dhateng panjenengandhatengkula.

6Punapaingkangsae,punapaingkangawon,kawulasami badhengestokakendhawuhipunPangeranYehuwah,Gusti Allahkawula,ingkangkawulautusdhatengpanjenengan; supayakabegjankita,manawakitapadhangrungokake pangandikaneSangYehuwah,GustiAllahkita

7Sawisésepuluhdina,pangandikanéPangéranmarang NabiYeremia

8PanjenenganébanjurnimbaliYohananbinKaréahlan sakehingpanggedhéningwadya-balakangpadha ndhèrèkaké,lansakehingrakyat,sakakangciliknganti kanggedhé.

9Wong-wongmaupadhadipangandikani:“Mangkene pangandikanePangeranYehuwah,GustiAllaheIsrael, kangsirangutusakusupayangaturakepanyuwunira marangPanjenengane;

10Manawakowéisihtetepmanggonanaingtanahiki, kowébakalDakbangunlanorabakalDakrubuhaké,lan Akubakalnandurkowélanoranjabutkowé;

11AjawedikaroratuingBabil,singkokwediiAjawedi marangPanjenengane,mangkonopangandikaneSang Yehuwah,amargaIngsunnunggilkarosira,kanggo ngluwarilanngluwarisirasakaingastane

12Ingsunbakalparingsih-piwelasmarangsira,supaya Panjenenganeparingsih-piwelasmarangsiralansirabali menyangtanahira

13Nangingmanawakowepadhamuni:Akuorabakal manggoningtanahkenelanorangrungokake pangandikanePangeranYehuwah,GustiAllahmu, 14Pangandikané:Ora;nangingkitabakalpadhamenyang ingtanahMesir,ingkonoorabakalweruhperang,utawa krunguswaraningkalasangka,lanorabakalkalirenroti; laningkanakitabakalmanggon.

15Mulanésaiki,rungoknapangandikanéPangéran,hé kekarènéYéhuda!MangkenepangandikaneSangYehuwah Gustinesarwadumadi,GustiAllaheIsrael;Manawakowe kabehpadhamadhepmenyangingtanahMesirlanlereb anaingkono;

16Ingkonobakalkelakonyenpedhangkangpadhasira wediniikubakalnyepengisiraanaingtanahMesir,lan pailankangsirawediikubakalngetut-burisiraanaing tanahMesir.lananaingkonokowébakalpadhamati.

17Mangkonougakelakonesakehewonglanangkang padhamadhepmenyangingtanahMesirlanmanggoning kana;bakalpadhamatideningpedhang,pailanlan pageblug,lanoraanasiji-sijiakangbakalteteputawaoncat sakabilaikangbakalSuntekakakemarangdheweke.

18AmargamangkenepangandikaneSangYehuwah Gustinesarwadumadi,GustiAllaheIsraelKayadene bebenduningSunlanbebenduningSunwuskawutahake marangparakangmanggoningYerusalem;Mangkonouga bebenduningSunbakalkatetepakemarangsira,manawa siralumebuingtanahMesir;lankowéorabakalweruh panggonanikimanèh

19Pangéranwisngandikababkowé,hékekarènéYéhuda! AjalungamenyangMesir.

20Awitkowépadhangapusiingsajroningatimu,nalika kowéngutusakusowaningngarsanéPangéran,Allahmu, kanthimatur:AkupadhandedongamarangPangéranAllah kita;lanmiturutkabehsingbakaldidhawuhakedening

PangeranYehuwah,GustiAllahkita,mulanendhawuhake marangaku,lanbakaldaklakoni.

21LaningdinaikiAkuwisngandhanikowénanging kowépadhaorangestokakédhawuhéPangéran,Allahmu, lanapawaésingdiutusdéningPanjenenganémarangkowé. 22Mulanésaikikowépadhangertia,yènkowébakalmati déningpedhang,pailanlanpageblug,anaingpanggonan kangpadhakokkarepakékanggolereb.

BAB43

1BarengNabiYeremiarampunganggonengucapake marangrakyatkabehsakehingpangandikaneSang Yehuwah,GustiAllahe,kangdiutusdeningPangeran Yehuwah,GustiAllahe,marangwong-wongmau,yaiku sakehepangandikamau.

2BanjurAzaryabinHosayalanYohananbinKaréahlan sakehingwongkanggumunggungbanjurngandikamarang NabiYeremia:“Koweikugoroh,PangeranYehuwah, GustiAllahkita,orangutuskowekandhamangkene:Aja lungamenyangMesirlanmanggoningkana

3NangingBarukhbinNeriambujukkowénglawanaku, supayaakudiulungakémarangtanganéwongKasdim, supayakitadipatènilandiboyongmenyangBabil

4MulanéYohananbinKaréahlanparapanggedhéning wadya-balalanrakyatkabèhpadhaorangestokaké dhawuhéPangéran,supayapadhamanggoningtanah Yéhuda.

5NangingYohananbinKaréahlansakehing panggedhéningwadya-balapadhamboyongsakehing kekarenewongYehuda,kangpadhabalisakaingsakehing bangsakangpadhakabuwang,supayapadhamanggoning tanahYehuda

6Wonglanang,wongwadon,bocah-bocah,putri-putriraja, lansabenwongsingditinggalNebuzaradan, panggedheningwadya-bala,karoGedalyabinAhikambin Safan,nabiYeremialanBarukhbinNeria.

7BanjurpadhatekaningtanahMesir,amargapadhaora ngestokakedhawuheSangYehuwah,ngantitekaning Tahpanhes.

8SawusemangkonopangandikaneSangYehuwahmarang NabiYeremiaingTahpanhes,mangkene:

9Watu-watusinggedhe-gedhepadhanjupuka,lan ndhelikakeinglempungingpawonbata,singanaing ngarepeomaheSangPrabuPringoningTahpanhes,ing ngarepewongYehuda;

10Lantuturanamarangwong-wongmau:Mangkene pangandikaneSangYehuwahGustinesarwadumadi,Gusti AllaheIsrael;LahIngsunbakalutusannimbali Nebukadnezar,ratuingBabil,abdiningSun,sartaIngsun bakalnglenggahakedhamparemarangwatu-watukang Sunpendhemiki;lanPanjenenganébakalngebarakétarubé kratoningsandhuwuréwong-wongmau

11Yènwistekan,wongmaubakalnggebagtanahMesir lanngluwariwong-wongsingarepmatilankangkanggo panangkarankanggopanangkaran;lankangkanggo pedhangkanggopedhang.

12Ingsunbakalngobonggenianaingomaheparaallahing Mesir;Wong-wongmaubakaldiobonglandiboyongdadi tawanan,lanbakalnganggosandhanganingtanahMesir kayapangonsingnganggosandhangane;landheweke bakallungasakaingkonokanthitentrem

13Dhèwèkébakalnyirnakakéreca-recaBèt-Semessing anaingtanahMesir;lanomah-omahéallahéwongMesir bakaldiobongnganggogeni

BAB44

1PangandikakangkaparingakemarangNabiYeremiabab sakehewongYahudikangpadhamanggoningtanahMesir, kangpadhamanggoningMigdol,ingTahpanhes,ingNof laningtanahPatros,mangkene:

2MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi,GustiAllaheIsrael;Kowéwispadhanyumurupi sakehingbilaikangDaktindakakémarangYérusalèmlan sakehingkuthaingYéhuda;Lah,dinaikipadhadadisepi mamring,lanoraanawongkangmanggoningkono

3Margasakapialakangwuspadhakatindakakekanggo gawegerahingpanggalihingSun,yaikuanggonepadha ngobongmenyanlanngabektimarangallahliyane,kang padhaorasumurup,iyakowelanparaleluhurmu.

4NangingIngsunngutussakeheparaabdiningSun,para nabi,esuk-esuklanngutuswong-wongmau,matur:“Aja nindakakétumindaknisthakangIngsunsengitiku.

5Nangingwong-wongmaupadhaorangrungokakelanora nyepelekakekupingekanggonyingkiripialanelanora ngobongmenyanmarangallahliyane.

6MulanébebenduningSunlanbebenduningSun kawutahake,lanmulad-muladanaingkutha-kuthaing Yéhudalaninglurung-lurungingYérusalèm;lanpadha rusaklansepi,kayaingdinaiki

7MulanemangkenepangandikaneSangYehuwah,Gusti Allahesarwadumadi,GustiAllaheIsrael;Mulanékowé padhanglakonipialasinggedhéikimarangnyawamu, kanggonyirnakakéwonglananglanwadonsakaing antaramu,bocah-bocahlansingnyusoni,sakaingYéhuda, supayaoraanakangkarisijiwaé

8SatemenékowépadhagawégerahingAkusrana panggawéningtanganmu,yaikungobongmenyanmarang allah-allahliyanéingtanahMesir,singpadhakoktuju kanggomanggon,supayakowépadhanumpesawaké dhéwé,landadiipat-ipatlancacadanaingantarané sakehingbangsaingbumi?

9Apakowéwispadhalalimarangpialanéparaleluhurmu, pararatuingYéhuda,lanpialanéparagarwané,lanpialané pararabimu,singpadhadilakonianaingtanahYehudalan inglurung-lurungingYérusalèm?

10Tumekasaprenepadhaorangasorake,orawedilanora netepiangger-anggeringSunlankatetepaningSun,kang Sunparingakemarangsiralanparaleluhurira.

11MulanemangkenepangandikaneSangYehuwah Gustinesarwadumadi,GustiAllaheIsraelLah,Ingsun bakalnglawanmarangsiralanbakalnyirnakakesakehe Yehuda.

12IngsunbakalnimbalikekareneYehuda,kangwuspadha madhepmenyangingtanahMesirsupayamanggoning kana,temahbakalpadhatumpestumpeslantibaingtanah Mesir;malahbakalpadhakatumpesdeningpedhanglan pailan:padhabakalmati,sakacilikngantigedhe,dening pedhanglanpailan;

13AwitIngsunbakalngukumwongkangpadhamanggon ingtanahMesir,kayadeneIngsunwusngukumYerusalem, kalawanpedhang,pailanlanpageblug

14DadinékekarenewongYéhuda,singlungamenyang tanahMesirkanggomanggoningkana,oraanasingbisa oncatutawatetep,supayabalimenyangtanahYehuda,sing padhakepénginbalilanmanggoningkono,amargaoraana singbali,kajabamungwongsingbisaoncat.

15Sakehewonglanangkangpadhasumurup,yengarwane padhangobongmenyanmarangallahliyane,lansakehe wongwadonkangpadhangadeganaingkono,akehbanget, yaikusakehingrakyatkangmanggoningtanahMesiring Patros,padhamangsulimarangNabiYeremia:

16Mungguhpangandikakangkokucapakemarangaku atasasmaneSangYehuwah,akuorabakalngrungokake marangkowe.

17Nangingkitamesthibakalnindakakeapawaesingmetu sakacangkemkudhewe,yaikukanggongobongmenyan kanggoratuingswargalanngesokakekurbanunjukan marangdheweke,kayasingwisdaktindakake,akulanpara leluhurku,pararatulanparapanggedheku,anaingkuthakuthaYehudalaninglurung-lurungingYerusalem, amargaingwektuikuakupadhakebakpanganlanora ketamanpiala

18Nangingwiwitakuorangobongmenyanmarang ratuningswargalanngesokakekurbanunjukanmarang dheweke,akuwispadhakekurangansamubarangkabeh, lantiwasdeningpedhanglanpailan.

19Lannalikaakupadhangobongmenyankanggoratuning swargalanngesokakekurbanunjukanmarangdheweke, apaakupadhagawerotikanggonyembahmarangdheweke, apaakupadhangesokakekurbanunjukanmarangdheweke, tanpawonglanangku?

20NabiYeremiabanjurngandikamarangwongkabeh, marangwonglananglanwongwadonlanmarangwong kabehkangpadhamangsulimangkene:

21Menyankangpadhakokobonganaingkutha-kuthaing Yehudalaninglurung-lurungingYerusalem,kowelan paraleluhurmu,pararatumu,parapanggedhemulanrakyat ingnagaraiku,apaPangeranYehuwahorangengetilanora ngelingiiku?

22SatemahSangYehuwahoratahanmaneh,margasaka panggawenirakangalalanmargasakapanggawenirakang nistha;mulanetanahmudadisepimamring,gumunlan dadiipat-ipat,oraanakangmanggon,kayaingdinaiki

23Amargakowepadhangobongmenyanlangawedosa marangPangeranYehuwahlanorangestokakedhawuhe SangYehuwahlanoramanutmarangangger-anggere, pranatan-pranatanlanpepengene;mulanealaikikelakon marangkowe,kayaingdinaiki

24NabiYeremiabanjurngandikamarangwong-wong kabehlanmarangwongwadonkabeh:Rungokna pangandikaneSangYehuwah,hesakehingYehudakang anaingtanahMesir!

25MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi,GustiAllaheIsrael:Kowélanparagarwanépadha ngucapnganggocangkemmu,lanpadhanetepinganggo tanganmu,mangkene:Akumesthibakalnindakakénadar singwisdakprajanjikake,yaikungobongmenyankanggo ratuningswargalanngesokakékurbanunjukanmarang dheweke

26MulanépadharungoknapangandikanéPangéran,hé sakehingwongYehudakangmanggoningtanahMesir; LahIngsunwussupaosdemiasmaningSunkangagung, mangkonopangandikaneSangYehuwah,manawa

Yeremia

asmaningSunorabakaldisebutmanehanaingcangkeme wongYehudaingsatanahMesirkabeh,kanthingucap: PangeranYehuwahkanggesang

27LahIngsunbakalngawasiwong-wongmausupayaala, dudukanggokabecikan;

28Nangingwongcilikkangoncatsakapedhangbakal padhabalisakaingtanahMesirmenyangingtanahYehuda, lansakehingkekareneYehuda,kangpadhalerebanaing tanahMesirlanmanggonanaingkono,bakalpadha sumuruppangandikanesapakangbakalkelakon, tembungkuutawawong-wongmau

29Lanikibakaldadipratandhakanggokowé,-mangkonopangandikanéPangéran,yènAkubakalngukum kowéanaingpanggonaniki,supayakowépadhasumurup, yènpitutur-Kubakaldadipialamarangkowé

30MangkenepangandikaneSangYehuwah;Lah,Ingsun bakalmasrahakeFiraunHofra,ratuingMesir,marang tanganemungsuhelanmarangtanganewongkangpadha ngupayanyawane;kayadeneIngsunmasrahakeZedekia, ratuingYehudamarangtanganeNebukadnezar,ratuing Babil,mungsuhe,lankangngupayanyawane

BAB45

1PangandikakangkapangandikakakedeningNabi YeremiamarangBarukhbinNeria,nalikapanjenengane nulispangandikamauanaingkitabkang kapangandikakakedeningNabiYeremia,ingtaunkang kapingpapatjamaneSangPrabuYoyakimbinYosia,ratu ingYehuda,mangkene:

2MangkenepangandikanePangeranYehuwah,Gusti AllaheIsrael,marangkowe,heBarukh; 3Kowéwisngomong:“Bilaiakusaiki!amargaSang Yehuwahnambahisedhihku;Akusemaputingngempet, lanakuoranemokakeistirahat

4Mangkenepangandikanemarangdheweke:Pangeran Yehuwahngandikamangkene;Lah,apakangwus dakbangunbakalSunrubuhake,lanapakangwus SuntanduribakalSunculih,iyatanahikikabeh

5Lanapakowéngupayaprekara-prekarasinggedhé kanggoawakmudhéwé?ajapadhadigoleki,awitdenelah Ingsunbakalnekakakebilaimarangsakabehingmanungsa, mangkonopangandikaneSangYehuwah,nanging nyawamubakalSunparingakemarangsiradadijarahanana ingsakehingpanggonankangsiratindak

BAB46

1PangandikaneSangYehuwahmarangNabiYeremia tumrapbangsa-bangsaliya;

2nglawanwongMesir,nglawanwadya-balaneSangPrabu PringonNekho,ratuingMesir,kanganaingsapinggire bengawanEfratingKarkemis,kangdipatenideningSang PrabuNebukadnezar,ratuingBabil,ingtaunkangkaping papatjamaneSangPrabuYoyakimbinYosia,ratuing Yehuda

3Siratamenglantameng,lannyedhakingperang. 4Nganggojaran;he,paraprajuritjaranan,padhangadega nganggoketopongmu;tumbaktumbak,lannganggo brigandine.

5Yageneakundelengwong-wongmaupadhawedilan mundur?prawira-prawirapadhadigebugi,lumayukanthi

cepetlanoranolehmburi,amargaanaingsakubengewedi, mangkonopangandikaneSangYehuwah.

6Wonggelisajangantilumayu,lanparaprawiraaja ngantioncat;bakalkesandhunglantibaingsisihloring pinggirkaliEfrat.

7Sapatakangmbludagkayakali,kangbanyunemilikaya kali?

8Mesirnjedhulkayakali,lanbanyunemilikayakali;lan ngandika,Akubakalmunggah,lanbakalnutupibumi; Ingsunbakalnumpeskuthalanwong-wongingkono 9Hejaran,padhamunggaha;lanngamuk,hekreta;lan supayaparaprawirapadhametu;wongEtiopialanLibia, kangnyekeltameng;lanwongLydia,singnyekellan mlengkunggandhewo

10AmargaikidinanePangeranYehuwahGustinesarwa dumadi,dinanepiwales,supayaPanjenenganemales marangparamungsuhe;

11LungaamenyangingGileadlannjupukbalsem,he, putriMesir,tanpagunasampeyannggunakakeobat-obatan akeh;awitkowéorabakalmari

12Parabangsapadhakrungubabkawiranganmu,lan panjeritmungebakibumi,amargaparaprawirakesandhung nglawanparaprawira,banjurpadhaambrukbebarengan

13PangandikaneSangYehuwahmarangNabiYeremia, yaikuyenSangPrabuNebukadnezar,ratuingBabil,bakal rawuhlannggebagtanahMesir

14SirawartaknaanaingMesir,wartaknaanaingMigdol, lanwartaknaingNoflaningTahpanhes.amargapedhang bakalngubengikowe

15Yagénéparaprawiramukokpadhasirna?padhaora ngadeg,amargapadhaditundhungdeningSangYehuwah. 16Wong-wongmaupadhaambruk,siji-sijinepadha kacemplungake,banjurpadhakandha,"Payopadhabali menyangingtanahkelairankitadhewe,sakaingpedhang kangnindhes"

17Anaingkonopadhanguwuh-uwuh:“PrauningMesir ikumunggumuruh;sampunlumampahingwekdal ingkangsampunkatemtokaken

18DemiIngsunkanggesang,mangkonopangandikane SangPrabu,kangasmaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi,satemenekayaTaboranaingantaranegununggununglankayaKarmmelingpinggiringsagara,iya mangkonoikubakalrawuhe.

19Hé,putrisingmanggoningMesir,prabot-prabotanmu kanggopindhahmenyangpambuwangan,amargaMemphis bakaldadisepilansepi,oraanasingmanggon.

20Mesirikukayasapikangayubanget,nangingbakalana karusakan;ikumetusakalor.

21Wongopahugapadhaanaingsatengahekayasapilemu; amargapadhamundurlanlumayubebarengan,padhaora bisangadeg,amargadinakacilakanwistumekamarang wong-wongmau,lanwektunenemoniwong-wongmau.

22Swaranekayaula;amargabakalpadhalumakukaro wadya-bala,lanbakalnempuhdhewekenganggowadhuk kayadenepenebangkayu

23Alas-alasébakalditegor,senajanorabisaditlusuri;awit ikuluwihakehtinimbangwalang,lanorakaetung.

24PutriMesirbakalkawirangan;bakaldiulungakémarang tanganébangsalor

25PangeranYehuwahGustinesarwadumadi,GustiAllahe Israel,ngandika;LahIngsunbakalngukumwongakehing No,lanSangPrabuPringonlanMesir,dalahallahelan

pararatune;SangPrabuPringonlansakehewongkang padhakumandelmarangPanjenengane.

26Ingsunbakalngulungakewong-wongmaumarang tanganewong-wongkangpadhangupayanyawane,lan marangtanganeNebukadnezar,ratuingBabil,lanmarang paraabdine;

27Nangingsiraajawedi,heabdiningSunYakub,lanaja wedi,heIsrael,awitdeneIngsunbakalngluwarisirasaka ingkadohan,lanturunirasakaingtanahpambuwangan;lan Yakubbakalbali,lanbakalayemlanayem,lanoraana kanggawewedi

28Ajawedi,he,abdiningSunYakub,mangkono pangandikaneSangYehuwah,amargaIngsunnunggilkaro sira;AwitdeneIngsunbakalnumpessakehingbangsakang wusSuntundhungisira,nangingIngsunorabakaltumpes tumpes,nangingIngsunbakalnyirnakakesirakanthi ukuran;ewadenesiraorabakalSunparingipaukuman

BAB47

1PangandikaneSangYehuwahmarangNabiYeremia tumrapwongFilisti,sadurungeSangPrabuPringon ngalahakeGaza

2MangkenepangandikaneSangYehuwah;Lah,banyu metusakaingsisihlor,bakaldadibanjirgedhe,lannglebur tanahdalahsaisine;kuthadalahwong-wongsingmanggon ingkono,wong-wongmaubakalpadhasesambat,lan sakehingwongingtanahkonopadhasesambat.

3Margaswaranejaran-jaranekanggagahprakosa,krétané krétakanggumuruh,lanrodhanékluruk,parabapaora bakalnolehmaranganak-anaké,mergatanganépadha ringkih

4Amargadinasingbakaltekakanggongrampogsakehe wongFilistilannyirnakakesakaTiruslanSidonsakehing pambiyantukangisihana,amargaSangYehuwahbakal nyirnakakewongFilisti,yaikukekareneingtanahKaftor 5Gazawisbotak;Askelonwustumpeskarokekarene lebake;

6HépedhangéPangéran,ngantipiralawaséanggonmu meneng?lenggahaingkandhangmu,ngasolanmeneng.

7Kapriyebisatentrem,deneSangYehuwahwus ndhawuhakedhawuhmarangAskelonlaningpinggir sagara?anaingkonowuskatetepake.

BAB48

1TumrapMoabmangkenepangandikaneSangYehuwah Gustinesarwadumadi,GustiAllaheIsrael.BilaiNebo! amargawisrusak:Kiryataimkawiranganlankacekel; Misgabkawiranganlankaget

2Moabbakaloraanamaneh,ingHesybonwong-wong padhangrancangpialamarangdheweke;ayopadha nyingkirakebangsaikuKoweugabakaltugel,heMadmen; pedhangbakalngoyakkowé

3SakaHoronaimanaswarapanjerit,singngrusaklan karusakansinggedhe

4Moabwistumpes;alit-alitipunsampunkeprungutangis.

5AmargaingLuhitmunggahingLuhitbakalnangisterusterusan;AmarganalikamudhunsakaHoronaim,mungsuh padhakrungujeritkarusakan.

6Lungaa,slametnanyawamu,landadiakayagrumbuling ara-arasamun

7Awitdenesirangandelmarangpanggaweniralan bandhaira,mulanesiraiyabakalkacekel,deneKamos bakalkabuwangbebarengankaroparaimamlanpara panggedhene.

8Sabenkuthabakaldijarah-rayah,lanoraanakuthasing bisaoncat,lebakugabakalsirna,lanlebak-lebakbakal dirusak,kayasingwisdipangandikakakédéningPangéran 9Muga-mugaMoabwènèhnaswiwi,supayabisalumayu lanlunga,mergakutha-kuthanebakaldadisepimamring, oraanasingmanggoningkono

10KenaainglaknatwongkangnindakakepakaryaneSang Yehuwahkanthicidra,laninglaknatwongkang ngendhegakepedhangeorakenagetih.

11Moabwiwitnom-nomanuriptentremlanlereming wadhah,oradikosongakesakawadhahmenyangwadhah, lanoradibuwang,mularasanetetepanaingdheweke,lan gandaneoraowah

12Mulané,lahbakaltumekaingwektuné,--mangkono pangandikanéPangéran--Ingsunbakalndhawuhiwongwongkangnglambrang,kangbakalnjalaridhèwèké nglambranglanngosongakéwadhahélannyuwilgendulé

13WongMoabbakalkawiranganmargasakaKamos, kayadeneturuneIsraelkawiranganmargasakaBetel,kang dadipengandele

14Kepriyéanggonmupadhakandha:Akuikiwonggagah prakosalangagahprakosakanggoperang?

15Moabwisdijarah-rayahlanmetusakakutha-kuthane, lanparanom-nomanpilihanepadhamudhunmenyang mejahi,’mangkonopangandikaneSangPrabu,kang asmaneSangYehuwahGustinesarwadumadi

16BilaiMoabwiscedhak,lankasangsaranecepetbanget. 17Héwongkabèhsinganaingsakubengé,padha sesambata;Lankabehsingngertiasmane,padhangucap: Tekensingkuwattugellantekensingapik!

18HeputriingDibon,mudhunasakakamulyanira, lungguhaingngelak;amargawongsingngrusakMoab bakalnemonikowe,lanbakalngrusakbeteng-betengmu. 19HéwongAroer,padhangadegaanaingpinggirdalan lantelikna;takonmarangwongkanglumayulanwong wadonkangoncat,lantakonana:Apakangwisrampung? 20Moabkawirangan;amargawisrusak:sesambatlan nangis;kandhaaingArnon,yènMoabwisdijarah-rayah 21Lanpaukumantumekaingtanahlebak;marangHolon, lanmarangYahaza,lanmarangMefaat, 22LaningDibon,laningNebolaningBetdiblataim, 23Kiryataim,Bet-gamullanBet-Meon, 24Keriot,BozralansakehingkuthaingtanahMoab,adoh utawacedhak.

25SungunéMoabwistugellanlengenépedhot,mangkono pangandikanéPangéran

26Padhagaweawongmendem,amargadheweke ngegungakeawakedhewemarangPangeranYehuwah, Moabugabakalngempetmuntahake,landhewekebakal dadimoyoki

27ApaduduIsraèlsingdipoyokikowé?Apadheweke ditemokakeingantaranemaling?awitwiwitanggonmu ngandikababPanjenengané,kowémlumpatmargasaka bungahé

28HéparawongsingmanggoningMoab,padha ninggalnakutha-kuthalanmanggonainggunungparang, lanpadhakayamanukdarakangmasangsusuhanaing pinggiringguwa

29IngsunwuspadhakrungugumunggungeMoab,kang gumunggungbanget,gumunggung,gumunggunglan gumunggungatine

30Ingsunnguninganibebendune,mangkonopangandikane SangYehuwah;nangingorabakalmangkono;gorohora bakaldadiefek

31MulaneakubakalsesambatmargasakaMoab,lanaku bakalsesambatmargasakaMoabkabeh;atikubakalsedhih mergawongKirheres

32HéwitangguringSibma,akubakalnangisikowékaro tangisanYaézer:tanduranmuwisnyabrangsegara,tekan segaraYaézer;

33Lankabungahanlankabungahanwissirnasakaing pategalankangsuburlansakaingtanahMoab;lanIngsun ngilangakeanggursakapamipitananggur;bengok-bengok orabakaldadibengok-bengok.

34SakaingHesybonngantitekanElealelanYahas,padha ngucapakeswarane,wiwitsakaZoarngantitekan Horonaim,kayadenepedhetsapiumurtelungtaun,amarga banyuneNimrimugabakalsepi

35LanIngsunbakalnyirnakakeingMoab,--mangkono pangandikaneSangYehuwah,yaikuwongkangnyaosake kurbaningtengger-tenggerpangurbananlanwongkang ngobongmenyankanggoallahe

36MulanéatikumunikayasulingkanggoMoab,lanatiku munikayasulingkanggowongKirheres,amarga kasugihanéwissirna

37Amargasabensirahbakalgundhul,lansabenjenggot dicukur,ingtangankabehbakalanapotongan,laning bangkekananabagor

38SakehingpayoningMoablaninglurung-lurungebakal anatangisan,amargaIngsunngremukMoabkayawadhah kangoradisenengi,mangkonopangandikaneSang Yehuwah.

39Wong-wongbakalpadhanguwuh-uwuh,"Kokrusak! KokMoabmundurkanthiwirang!satemahMoabbakal dadipepoyokanlangawekagetesakehewonging sakubenge

40AmargamangkenepangandikaneSangYehuwah;Lah, dhewekebakalmaburkayamanukgarudha,lanngebarake swiwineingMoab

41Keriotwiskacekel,beteng-betengpadhakaget,laning wektuikuatineparaprawiraingMoabkayaatinewong wadonkanglaginglarani

42LanMoabbakalditumpesdadibangsa,amarga dhewekengluhurakeawakedhewenglawanPangeran Yehuwah

43Wedi,luwanganlankala-jiretbakalnekanisira,he wongMoab,--mangkonopangandikaneSangYehuwah

44Singsapamlayusakarasawedibakaltibaingluwangan; Singsapametusakaingkuburanbakalkejiretingkala-jiret, amargaIngsunbakalnekakakemarangMoab,taun anggonenekani,mangkonopangandikaneSangYehuwah

45Wong-wongkangpadhalumayupadhangadeganaing sangisoringayang-ayangéHesybonmargasakapasukané, nangingsakaingHesybonbakalmetugeni,lanmurubsaka ingtengahéSihon,lanmangsapojokingMoablanumbulumbulewongkanggegeran

46Bilaikowé,heMoab!bangsaKamospadhatiwas, amargaanak-anakmulanangpadhadaditawanan,lananakanakmuwadondaditawanan

47NangingIngsunbakalmbalekakewongMoabing wekasan,mangkonopangandikaneSangYehuwah.Nganti saikipaukumanéMoab

BAB49

1TumrapbaniAmon,mangkenepangandikaneSang Yehuwah;ApaIsraeloraduweanaklanang?Apadheweke oraduweahliwaris?YageneratunepadhandarbeniGad, lanrakyatepadhamanggonanaingkutha-kuthane?

2Mulane,lahbakaltumekaingwektune,--mangkono pangandikaneSangYehuwah--Ingsunbakalnggegirisi peranganaingRaba,bangsaAmon;lanbakaldadi tumpukansepi,lananak-anakewadonbakaldiobonging geni;

3Sesambat,heHesybon,mergaAiwisdijarah-rayah; sesambat,lanmlayumrana-mreneingpager;amarga ratunebakaldaditawanan,paraimamlanpara panggedhenebebarengan.

4Yagenekowengegung-egungakelembah-lembahmu,he putrikangmurtad?kangngendelakebandha-branane,karo ngucap:SapakangbakalmaraniAku?

5LahIngsunbakalnekakakerasawedimarangsira,-mangkonopangandikanePangeranYehuwahGustine sarwadumadi,sakasakehingwongkanganaing sakubengira;lansabenwongbakalditundhungmetu;lan oraanasingnglumpukakewongsingkesasar

6SawusemangkonoIngsunbakalmbalekakewongAmon maneh,mangkonopangandikaneSangYehuwah

7BabEdommangkenepangandikaneSangYehuwah Gustinesarwadumadi.Apawisoraanakawicaksananing Teman?apapituturwissirnasakawongwicaksana?apa kawicaksananewissirna?

8HeparawongingDedan,padhalumayu,balia!amarga IngsunbakalndhatengakebilaiEsapmarangdheweke, nalikaIngsunbakalnemonidheweke

9Manawawong-wongkangpadhanglumpukanggur padhanekanikowe,apaorabakalninggalakewoh-wohan kangthukul?yenmalingingwayahbengi,bakal nyirnakakenganticukup.

10NangingÉsauwisDakdadèkakégundhul,Akuwis mbukakpapan-papané,temahorabisandhelik;

11Titipnaanak-anakmulola,Akubakalnguripiwongwongmau;lanrandhamukarebenpadhakumandelmarang Aku

12AmargamangkenepangandikaneSangYehuwah;Lah, wong-wongsingorangombésakatuwungikumesthi padhamendem;lanapakowéikukangorabakaldiukum? Kowéorabakalluputsakapaukuman,nangingmesthi bakalngombé

13AmargaIngsunwussupaosdemiIngsunpiyambak,-mangkonopangandikaneSangYehuwah--yenBozra bakaldadisepimamring,cacad,sepilanipat-ipat;lan sakehekuthanebakaldadijugruganingsalawas-lawase

14AkukrungukabarsakaYéhuwah,lanutusandikirim menyangbangsa-bangsaliya,ujar:"Kowépadhanglumpuk lannglawandhewekelanmajuperang."

15Awitlah,kowébakalDakdadèkakécilikanaing antaranéparabangsa,landiremehakeingantarané manungsa.

16Sirakangnggegirisiikuwusngapusisiralan gumunggungingatimu,dhuh,kangmanggonanaingsela-

Yeremia selaninggunungparang,kangmanggoningdhuwure gunung; 17Edomugabakaldadisepimamring,sabenwongkang liwatingkonobakalpadhagumunlanngesesmargasaka wewelake.

18KayanalikaSodomlanGomoralankutha-kuthaing sakiwa-tengenédirusak,--mangkonopangandikaneSang Yehuwah,--mangkonopangandikaneSangYehuwah-oraanawongsiji-sijiakangmanggonanaingkonolanora anaanakingmanungsakangmanggoningkono

19Lah,kayasingasakaingbengawanYardenbakal munggahmenyangpanggonansingkuwat,nanging dumadakanbakalSunudanisakaingkono;kanggosapa singkayaaku?lansapasingbakalnemtokakewektu kanggoaku?lansapapangonsingbakalngadeganaing ngarepku?

20MulanérungoknapiwelingéPangéransingwis katindakakénglawanÉdom;lankarsanekangwus karancangtumrapwongingTeman:Satemenewedhuswedhusekangcilik-cilikikubakalpadhanyingkirake; 21Bumigonjang-ganjingmargasakaswaranetiba,marga sakasambat-sambate,swaranekeprunguanaingSegara Teberau

22Lah,bakalmunggahlanmaburkayamanukgarudha, lanngebarakeswiwineanaingBozra,laningdinaikuatine paraprawiraingEdombakalkayaatinewongwadonkang lagilara

23BabDamsyik.HamatlanArpadpadhakawirangan, amargapadhakrunguwartaala;anakasusahaningsegara; orabisasepi

24Damsyikwussayaringkih,lumayulumayu,lanwedi banget;

25Piyékuthakangpinujiikuoraditinggal,kutha kabungahanku!

26Mulanéparanom-nomanébakalpadhatiwasanaing lurung-lurungé,lansakèhéprejuritperangbakaltumpes ingdinaiku,mangkonopangandikaneSangYehuwah Gustinesarwadumadi

27IngsunbakalngobongakegeniingtembokDamsyik,lan bakalngobongkedhatonBenhadad.

28BabKedarlankarajanHazor,kangbakaldigempur deningNebukadnezar,ratuingBabil,mangkene pangandikaneSangYehuwah;Padhatangia,munggaha menyangKedar,rampasanawong-wongingsisihwetan

29Tarub-tarublanwedhus-wedhusebakaldijarah-rayah; lanbakalpadhanguwuh-uwuhmarangwong-wongmau: Ingsakubengepadhawedi

30He,parawongingHazor,padhamlayua,adoh-adoh, manggonaingjero-jeroningomah,mangkono pangandikaneSangYehuwah;AwitSangPrabu Nebukadnezar,ratuingBabil,wismbudidayanglawan kowelanngrancangnglawankowe.

31Padhangadega,mranamarangbangsakangsugih,kang manggontanpaati-ati,--mangkonopangandikaneSang Yehuwah--kangoraduwegapurautawapalang,kang manggonpiyambakan

32Unta-untabakaldadijarahan,lanraja-kayanéakèh bakaldijarah-rayahlanIngsunbakalndhatengakebilai sakaingsakubenge,mangkonopangandikaneSang Yehuwah.

33LanHazorbakaldadipapanpanggonanenagalansepi ingsalawas-lawase,orabakalanawongsiji-sijiakang

manggoningkonolanoraanaanakingmanungsakang manggoningkono.

34PangandikaneSangYehuwahmarangNabiYeremia marangElamnalikawiwitaneSangPrabuZedhekia,ratu ingYehuda,mangkene:

35MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi;Lah,IngsunbakaltugelgandhewaElam,kang utamakaprawirane.

36LanIngsunbakalnekakakéanginpapatsakapojok langitmarangÉlam,lanSunsebarakémarangsakèhéangin mau;lanorabakalanabangsasingorabakalditekaniwong Elamsingdibuwang

37AwitdeneIngsunbakalndhatengakeElamgumeterana ingngarepemungsuhelanmarangwongkangpadha ngupayanyawane,sartaIngsunbakalndhatengakebilai marangwong-wongmau,yaikubebenduningSunkang nggegirisi,mangkonopangandikaneSangYehuwah;lan Ingsunbakalndhatengakepedhangnututiwong-wongmau, ngantiIngsuntumpes.

38IngkonoIngsunbakalngastadhamparingSunanaing Elam,lansakaingkonoIngsunbakalnyirnakakerajalan parapanggedhene,mangkonopangandikaneSang Yehuwah

39Nangingingdina-dinawekasan,Ingsunbakal mbalekakewongElammaneh,mangkonopangandikane SangYehuwah

1PangandikaneSangYehuwahlumantarNabiYeremia babBabillannagaranewongKasdim.

2Padhawara-waraingantaraneparabangsa,wartakna,lan pasangapanji;ngumumna,lanajadidhelikake!brahalabrahalanepadhabingung,gambarepadharemuk.

3Amargasakaingsisihloranabangsakangnglurugi dheweke,kangbakalndadekaketanahedadisepimamring, lanoraanakangmanggoningkono;

4Ingdinaikulaningwektuiku,mangkonopangandikane SangYehuwah,wongIsraellanwongYehudabakalpadha tekabebarengankaronangis,padhalungangupaya PangeranYehuwah,GustiAllahe

5Wong-wongmaubakalpadhatakondalanmenyangSion kanthirainemadhepmrika,pangucape:Ayopadha manunggalmarangPangeranYehuwahanaingprajanjian kanglanggeng,kangorabakaldilalekake

6Umat-Kudadiwedhussingkesasar,pangon-pangon padhakesasar,dibuwanganainggunung-gunung;

7Sakehingwongkangnemoniwong-wongmaupadha kamangsa,lanparamungsuhepadhacalathu:“Kawula botensamikaluputan,awitsampunsaminglampahidosa dhatengPangeranYehuwah,papaningkaadilan,inggih punikaSangYehuwah,pangajeng-ajengipunpara leluhuripun

8PadhasumingkirasakaingsatengaheBabil,lanlungaa sakaingtanahKasdim,landadiakayawedhuslananging ngarepewedhus-wedhuse

9Amarga,lah,Ingsunbakalnjedhullanndhatengake sakelompokbangsa-bangsagedhesakaingsisihlor nglawanBabil;sakaingkonodhewekebakaldicekel: panahebakalkayawongsingahliwadya;oraanakangbali tanpaguna

BAB50

10Kasdimbakaldadijarahan,lansapasingngrampog bakalwareg,mangkonopangandikaneSangYehuwah.

11Amargakowépadhabungah-bungah,héwongkang ngrusakpusaka-Ku,amargakowépadhalemukayasapi ingsuket,lannggrundelkayasapi;

12Ibumubakalkawiranganbanget;kangnglairakekowe bakalkawirangan:lahingwekasaneparabangsabakaldadi ara-arasamun,tanahgaringlanara-arasamun.

13MargasakabebenduneSangYehuwahikuorabakal dienggoni,nangingbakaldadisepimamring;

14SirapadhatatananglawanBabilingsakubenge,sakehe wongkangmbengkongakegandhewa,panahnamarang dheweke,ajanyanapanah,amargadhewekewisgawedosa marangPangeranYehuwah

15Padhasurak-surakamarangdhewekeingsakubenge, dhewekewisnyerahaketangane,pondhasinepadharubuh, tembokepadharubuh,amargaikupiwaleseSangYehuwah; kayakangwuskatindakake,tindaknamarangdheweke

16SingnyebarwijisakaingBabillansingnyekelariting mangsapanentumpes,amargawedikaropedhangsing nindhes,sabenwongbakalbalimenyangbangsane,lan sabenwongbakalmlayumenyangnegarane.

17Israelikukayawedhuskangbuyar;Singapadha ditundhungi;lanpungkasanikiNebukadnezar,ratuing Babil,mecahbalunge.

18MulanemangkenepangandikaneSangYehuwah Gustinesarwadumadi,GustiAllaheIsraelLahIngsun bakalngukumratuingBabillannagarane,kayadene IngsunngukumratuingAsyur

19IngsunbakalngiridmanehwongIsraelmenyanging panggonane,lanbakalmanganingKarmellanBasan,lan bakalwareganaingpagununganEfraimlanGilead 20Ingdinaikulaningwektuiku,mangkonopangandikane SangYehuwah,pialaneIsraelbakaldigoleki,nangingora bakalana;landosaneYehuda,nangingorabakal ditemokake,amargaakubakalngapuramarangwongwongsingbakalDaktulungi.

21LungaanglawantanahMerataimlannglawanwongwongingPekod!

22Ingtanahkonoanaswaraningpapranganlankarusakan kanggedhe

23Piyépalunésalumahingbumiwustugellantugel!Kok Babilwisdadisepimamringingantaraneparabangsa!

24Ingsunwusmasangkala-jirettumrapsira,lansirauga kecekel,heBabil,nangingsiraorasumurup;

25PangeranYehuwahwusmbukakgegaman-gegamane lanngetokakégegamaningbebendune;

26Padhalumebuasakaingtapelwatese,gedhonggedhongepadhabukakna;

27Bantengékabèhpadhapatènana;karebenpadha mudhunmenyangpasembelehan:bilai!awitwistumeka dinane,wayaheteka.

28Swaranewong-wongkangpadhalumayulanoncatsaka ingtanahBabil,arepmartakakeanaingSionbabpiwalese PangeranYehuwah,GustiAllahkita,babpiwalesing padalemane

29ParapamanahpadhangundanganglawanBabil,sakehe wongkangpadhanglempitakepanah,padhalerebanaing sakubenge;ajangantianakangoncat;manutsakehing panggawene,lakonanamarangdheweke,amargadheweke angkuhmarangPangeranYehuwah,marangKang Mahasuci,GustiAllaheIsrael

30Mulanéparanom-nomanébakalpadhatiwasing lurung-lurung,lansakehingwadya-balanébakaltumpes ingdinaiku,--mangkonopangandikaneSangYehuwah 31Lah,Ingsunnglawansira,he,kanggumunggung,-mangkonopangandikanePangeranYehuwahGustine sarwadumadi,awitwustumekaingdinaira,ingwektune Ingsunbakalnemonisira

32Wongkanggumunggungbakalkesandhunglantiba,lan oraanakangnangekake;

33MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi;WongIsraellanwongYehudapadhaditindhes bebarengan,lansakehingwongtawananpadhadicekel padhaoragelemnglilanilunga.

34Panebuseikusantosa;PangeranYehuwahGustine sarwadumadiasmane;Panjenenganebakalmbelani prakaranekanthitemen-temen,supayabisaparing katentremanmarangnagaralangawereribetingwonging Babil

35PedhangbakalnyerangwongKasdim,mangkono pangandikaneSangYehuwah,lanmarangwongBabil, parapanggedhenelanparawongwicaksana

36Pedhangnempuhwonggoroh;lanbakalpadhabodho: pedhangnempuhparaprawira;lanbakalpadhawedi

37Jaran-jarananlankrétanélansakèhébangsacampuran singanaingtengahébakalditumpes;lanbakalpadhadadi kayawongwadon:pedhanganaingbandhane;lanbakal padhadirampok

38Banyunéanaingkahanangaringlankurangbanyu;lan bakalgaring,amargaikutanahrecaukir,lanpadhaedan marangbrahalane

39Mulanékéwan-kéwaningara-arasamunkarokewan galakingpulo-pulobakalpadhamanggoningkono,lan manukhantubakalpadhamanggoningkono,lanorabakal dienggonimanèhingsalawas-lawasé;lanorabakal dienggoniingturun-temurun

40KayadénéSodomlanGomoralankutha-kuthaing sakiwa-tengenépadhadirusakdéningAllah,--mangkono pangandikanéPangéranMangkonougaorabakalana wongsiji-sijiakangmanggoningkono,lanoraana anakingmanungsakangmanggoningkono.

41Lah,bakalanabangsasingtekasakaingsisihlor,lan bakalanabangsasinggedhe,lanakehraja-rajakangbakal jumenengsakaingpinggiringbumi.

42Padhanyekelgandhewolantombak,kejemlanora bakalwelasasih,swaranenggrurukkayasegara,nunggang jaran,sabenwongpadhatata-tata,kayawongkangarep perang,nglawansira,heputriingBabil

43SangratuingBabilmidhangetpawartababiku,tangane dadilemes;

44Lah,kayasingabakalmunggahsakaingbengawan Yardenmenyangpanggonankangkuwat,nangingbakal Daktutakendadaklumayusakaingkono;kanggosapasing kayaaku?lansapasingbakalnemtokakewektukanggo aku?lansapapangonsingbakalngadeganaingngarepku?

45MulanérungoknapiwelingéPangéransingwis ditindakkénglawanBabil;lankarsanekangwuskarancang nglawannagaranewongKasdim:Satemenewedhuswedhusekangcilik-cilikikubakalpadhadibuwang;

46MargasakaswaraneBabil,bumigonjang-ganjing,lan pasambatekeprunguanaingantaraneparabangsa.

1MangkenepangandikaneSangYehuwah;LahIngsun bakalndhatengakeanginkangngrusakBabillanmarang wong-wongkangpadhamanggoningsatengahewongwongkangpadhanglawanIngsun;

2Akubakalngutuswong-wongingBabil,singbakal ngobonglanngosongaketanahe,amargaingdina karubedanbakalnglawandhewekeingsakubenge

3Marangwongkangmbengkongakenpanah,kareben mbengkongakegandhewo,lanmarangwongkang ngegung-egungakesarirane;tumpeskabehwadyabalane

4Mangkonougawong-wongkangpadhadipatenibakal padhaambrukanaingtanahewongKasdim,lanwongwongkangkatusukanainglurung-lurunge

5AmargaIsraellanYehudaoraditinggaldeningGusti Allahe,PangeranYehuwahGustinesarwadumadi; sanadyantanahekebakdosamarangKangMahasuci,Gusti AllaheIsrael.

6PadhalumayusakaingsatengaheBabil,lansabenwong ngluwarinyawane;amargaikiwektuneSangYehuwah piwales;Panjenenganebakalparingpiwalesmarang dheweke

7BabilwusdadituwungemasanaingastaneSang Yehuwah,kanggawemabuksalumahingbumi;mulane bangsa-bangsapadhaedan

8Babildumadakanambruklanajur;njupukbalsem kanggolara,manawadhewekebisawaras.

9Babilkitakepénginmarasaké,nangingorawaras

10PangeranYehuwahwusndhatengakekabenerankita, ayopadhanyritakakepakaryaneSangYehuwah,Gusti AllahkitaanaingSion

11Padhapadhangakepanah;klumpuknatameng-tameng: SangYehuwahwuswungusemangatepararatuingMedia, amargarancanganenglawanBabilarepditumpes;awitiku piwaleseSangYehuwah,piwalesingpadalemane

12Pasangapanji-panjiingtembok-tembokBabil,jaga-jaga singkuat,jaga-jaga,pasangapendhita,amargaPangeran Yehuwahwusngrancanglannindakakeapakang didhawuhakemarangwongBabil.

13Dhuh,tiyangingkangdedalemwonteningtoyakathah, bandhaingkangkathahsanget,wekasanPadukasampun dumugi,sahaukuransrakahPaduka.

14PangeranYehuwahGustinesarwadumadiwussupaos demisariranepiyambak,pangandikane:Ingsunbakal ngebakisirakalawanmanungsakayauler;lanbakalpadha nguwuh-uwuhmarangkowé

15Panjenenganekangnitahakebumikalawanpangwasane, kangwusnyantosakakejagadkalawankawicaksanane, sartambeberlangitkalawanpangerten

16NalikaPanjenenganéngucapakéswarané,akèhbanyu inglangit;Panjenenganéndadèkakébledugmunggahsaka poncotingbumi,Panjenenganéndadèkakékilatkaroudan, lanngetokakéanginsakainggedhongé

17Sabenwongbodhomargasakakawruhe;Sabenwong kangngedegakepadhakawirangandeningrecaukir, amargarecacoranikugoroh,lanoraanaambegan. 18Ikutanpaguna,pakaryankaluputan; 19PandumaneYakuborakayawong-wongmau;Amarga Panjenenganekangnitahakesamubarangkabeh,lanIsrael ikutekenpusakane,asmanePangeranYehuwahGustine sarwadumadi

20SiraikukapakingperanglangegamaningSun,awit kalawansiraIngsunbakalnyirnakakeparabangsa,sarta kalawansiraIngsunbakalnyirnakakekarajan;

21KarosiraIngsunbakalngremukjaranlankang nunggang;KarosiraIngsunbakalnyirnakakekretalan kangnunggang;

22KarosiraIngsunbakalngremukwonglananglan wadon;karosiraIngsunbakalngremukwongtuwalan enom;lankarokoweakubakalngremuk-remukwong enomlanprawan;

23Ingsunugabakalnyirnakakepangonlanwedhuswedhusekarosira;KarosiraIngsunbakalnyirnakake wongtanilansapi-sapikangcacahe;lankarosiraIngsun bakalnyirnakakeparapanggedhelanparapanggedhe

24IngsunbakalmalesmarangBabillanmarangsakehe wongKasdimsakehingpialaneanaingSionanaing ngarepira,mangkonopangandikaneSangYehuwah

25Lah,Ingsunbakalnglawansira,hegunungkang ngrusak,--mangkonopangandikaneSangYehuwah,kang ngrusaksalumahingbumi,lanIngsunbakalngacungake astanemarangsira,sartaIngsunbakalnggulungakesira mudhunsakaingparang,sartaIngsunbakalndadekakesira dadigunungkangmurub

26Lanpadhaoranjupuksakasampeyanwatukanggo sudhut,utawawatukanggodhasar;nangingkowébakal dadisepiingsalawas-lawase,mangkonopangandikane SangYehuwah

27Padhangedegnapanjianaingnagara,ngunekake kalasangkaanaingantaraneparabangsa,nyiapanapara bangsakanggonglawandheweke,nglumpuknakarajan Ararat,MinilanAskenaskanggonglawandheweke;milih kaptennglawandheweke;njalarijaranpadhamunggah kayaulerkasar

28Padhanyiapanabangsa-bangsakanggonglawan dheweke,pararatunewongMedia,parapanggedhenelan sakehepanggedhenelansatanahpangwasane

29Tanahbakalpadhagumeterlansedhih,amargakabeh karsaneSangYehuwahbakalkaleksanantumrapBabil, yaikusupayatanahBabildadisepimamring,oraanakang manggon.

30ParaprawiraingBabilpadhaoranglawanperang, padhatetepanaingbeteng-betenge;padhadadikayawong wadon:padhangobongpanggonane;bardhewekerusak.

31Singsijibakalmlayunemoniutusanliyane,singsiji nemoniutusanliyane,kanggongandhaniratuingBabilyen kuthanewisdirebutingsisihsiji.

32Landalan-dalanpadhamandheg,lanalang-alangpadha diobonginggeni,lanparaprajuritpadhawedi.

33AmargamangkenepangandikaneSangYehuwah Gustinesarwadumadi,GustiAllaheIsraelPutriingBabil ikukayapapanpanuton,wektuneanggonengintal,mung karisadhelatekanmangsanepanen.

34Nebukadnezar,ratuingBabil,wisnguntalaku,wis ngremukaku,akudigawewadhahkosong,akudiuntal kayanaga,wetengediisenikaropangananku,aku dibuwangmetu

35Wong-wongingSionbakalngucap:langetihingSun marangwongKasdim,Yérusalèmbakalngandika

36MulanemangkenepangandikaneSangYehuwah;Lah, Ingsunbakalmbelaprakarairalanmalesmarangsira;lan Akubakalgaringsegara,lansumber-sumberebakalgaring

37Babilbakaldadigumpalan-gumpalan,papan panggonanenaga,nggumunakelanngeses,oraanakang manggon

38Padhanggerobebarengankayasinga,padhabengokbengokkayaanaksinga.

39Ingsajroningpanase,Ingsunbakalnganakakebujana, lanIngsunbakalndadekakewongmendem,supayapadha bungah-bungahlanturuingsalawas-lawase,lanoratangi, mangkonopangandikaneSangYehuwah

40Ingsunbakalnurunakewong-wongmaukayacempe kasembelihan,kayawedhusgembellanangkarowedhus berok

41KokSesakhkecekel!lannggumunakepangalembana ingsalumahingbumi!KokBabildadigumunanaing antaraneparabangsa!

42SegaratekaingBabil,ketutupanombakekangakeh banget

43Kutha-kuthanedadisepimamring,tanahgaringlanaraarasamun,tanahkangoradienggonimanungsa,lanoraana anakingmanungsakangliwati

44LanIngsunbakalngukumBelanaingBabil,lanIngsun bakalngetokakésakaingcangkeméapakangwisditelan; 45Umat-Ku,sumingkirasakaingsatengahe,lansaben wongngluwarinyawanesakabebenduneSangYehuwah kangmulad-mulad.

46Ajangantiatimusemplahlanwedimarangkabar-kabar kangkeprunguanaingtanahkono;setaunbakalanakabar, laningtaunliyanebakalanakabarlanpanganiayaing negara,panguwasanglawanpanguwasa

47Mulané,lah,bakaltumekaingwektunéAkubakal nindakaképaukumanmarangreca-recasingukir-ukiraning Babil;

48Langitlanbumidalahsaisinebakalpadhasurak-surak margasakaBabil,amargawong-wongkangngrusakbakal tekasakaingsisihlornemonidheweke,mangkono pangandikaneSangYehuwah

49KayadénéBabilndadèkakéwongIsraèlsingpadhamati, kayamengkonougawong-wongingBabilbakalpadha matiingsalumahingbumi

50Heparawongkangoncatsakaingpedhang,padha lungaa,ajapadhameneng

51Kawulasamiwirang,amargisampunmidhangetaken pamoyok,raikitakatutupankawirangan,awittiyang mancasamilumebetingpasucenipunpadalemanipunSang Yehuwah

52Mulané,lah,bakaltumekaingwektuné,--mangkono pangandikanéPangéran,--Akubakalnindakaképaukuman marangreca-recanéukir-ukiran,laningsatanahékabèh bakalpadhanggresah

53SanadyanBabilmunggahingswarga,lansantosaing dhuwurkakuwatane,nangingsakaingAkubakalngrusak dheweke,mangkonopangandikaneSangYehuwah.

54Sambat-sambatkeprungusakaingBabil,lankarusakan gedhesakaingtanahKasdim

55AmargaSangYehuwahwusngrusakBabillanngrusak swaranekanggedhesakaingkono;nalikaombake gumuruhkayabanyugedhe,swaranekeprungu.

56Amargawongkangngrusakwisnekanidheweke,yaiku ingBabil,lanparaprawirapadhakecekel,gandhewane padharemuk,amargaPangeranYehuwah,GustiAllah kangparingpiwalesmesthibakalmales

57Parapanggedhene,parawongwicaksana,para panggedhene,parapanggedhenelanparaprawirabakal Dakgawemendem,temahpadhaturuingsalawas-lawase lanorabakaltangi,mangkonopangandikaneSangPrabu, kangasmaneSangYehuwahGustinesarwadumadi.

58MangkenepangandikaneSangYehuwahGustinesarwa dumadi;Tembok-tembokBabilsingambabakaldirusak, langapuranesingdhuwurbakaldiobong;lanwong-wong bakaltanpaguna,lanwong-wonginggeni,lanbakalkesel 59PangandikakangkadhawuhakedeningNabiYeremia marangSerayabinNeriabinMaaseya,nalika panjenenganetindakbarengkaroSangPrabuZedhekia, ratuingYehudamenyangBabil,ingtaunkangkaping papatpamarentahaneLanSerayaikipangeransepi

60Yeremiabanjurnulisanaingkitabsakehingbilaikang bakalnekaniBabil,yaikusakehingpangandikakang katulistumrapBabil

61NabiYeremiatumulingandikamarangSeraya:“Yen siratekaningBabil,sirandelenglanwacakabeh pangandikaiki;

62Ingkonosirakandhaa:DhuhYehuwah,Padukasampun ngandikadhatengpanggenanpunika,supadosnyirnakaken papanpunika,supadosbotenwonteningkangtetepwonten ingngriku,manungsautawikewan,nangingbakaldadi sepimamringingsalawas-lawase.

63Sawisékowérampungmacabukuiki,watunékudu ditalenilandicemplungakéingtengahébengawanÉfrat 64Lansirabakalkandha:MangkeneBabilbakalambles lanorabakaltangimanehsakaingbilaikangbakal Suntekakakemarangdheweke,lanbakalpadhakesel NgantisaikipangandikaneYeremia.

BAB52

1NalikajumenengratuZedhekiayuswaselikurtaun,dene anggonengastapaprentahaningYerusalemlawasesewelas taun.IbunéasmaHamutal,anakéYérémiasakaLibna.

2Panjenenganenindakakeapakangalaanaing paningalingSangYehuwah,kayakangkatindakakedening SangPrabuYoyakim.

3AmargabebenduneSangYehuwahikukedadening YerusalemlanYehuda,ngantipadhaditundhungsakaing ngarsane,ZedhekiambalelamarangratuingBabil.

4Ingtaunkangkapingsangapaprentahane,ingsasi kasepuluh,tanggalsepuluhsasiiku,SangPrabu Nebukadnezar,ratuingBabil,rawuhlansakehewadyabalane,nglurugiYerusalem,banjurngepungkuthaikulan mbangunbeteng-betengingsakubenge.

5Kuthamaubanjurdikepungngantitumekaingtaunkang kapingsawelasjamaneSangPrabuZedhekia

6Ingsasikapingpat,tanggalsangaingsasiiku,paceklik bangetingkutha,ngantioraanarotikanggowonging negarakasebut

7Sawusemangkonokuthanedirusak,lansakeheprajurite padhalumayulanmetusakaingkuthaingwayahbengi, liwatdalangapurakanganaingantaranetemboklorokang anaingsacedhakepatamananeSangPrabu;(saikiwong Kasdimanaingsakubengekutha)lanpadhalumakuing dalanmenyanginglebak

8Nangingwadya-balanewongKasdimpadhangoyak SangPrabulannyusulSangPrabuZedhekiaanainglebak

Yerikho;lankabehwadyabalanepadhabuyarsakaing ngarsane.

9SangPrabubanjurdicepenglandigawamenyanging ngarsaneratuingBabilmenyangRiblaingtanahHamat; ingkonoPanjenenganeparingpaukumanmarangdheweke.

10SangPrabuingBabilbanjurnyedaniparaputraneSang PrabuZedhekiaanaingngarepe,lansakehepanggedhene YehudaanaingRibla.

11BanjurmripateZedekiadicolong;SangratuingBabil banjurdiranti,digawamenyangingBabillandilebokake ingpakunjaranngantitumekaingdinaseda

12Ingsasikalima,tanggalsepuluhsasi,yaikutaunkang kapingsangalasjamaneNebukadnezar,ratuingBabil, Nebuzaradan,panggedheningwadya-balapengawal,kang ngladeniratuingBabil,rawuhingYerusalem

13PedalemanéAllahlanpadalemanéSangPrabudiobong; SakehingomahingYerusalemlansakeheomahepara panggedhepadhadiobonginggeni

14Sakehingwadya-balanewongKasdimkangndherekake panggedheningwadya-balajagapadhambubrahtemboktembokingsakubengeYerusalem

15Nebuzaradan,panggedheningwadya-balajaga,banjur mboyongsawenèhingwongmlarat,tuwinkekarenerakyat kangisihanaingkuthakono,lanwong-wongkangpadha nglurugimarangratuingBabillanwong-wongliyané.

16NangingNebuzaradan,panggedheningwadya-balajaga, ngiwasawetarawongmiskiningnagaraikudaditukang kebonanggurlanwongtani.

17Tugu-tugutembagakanganaingpadalemaneSang Yehuwah,kreta-krekanelansegaratembagakanganaing padalemaneSangYehuwah,padhadirusakdeningwong Kasdim,lantembaganekabehpadhadigawamenyang Babil

18Kodhok,sodok,sodok,bokor-bokor,bokor-bokor,lan sakehingprabottembagakangdigunakakekanggo ngladeni,padhadiboyong

19Mangkok,kompor,bokor-bokor,bokor-bokor, padamaran,sendoklanmangkok;kangsakaemasingemas, lankangsakasalakaingsalaka,njupukpanggedhening wadya-bala.

20Cagakloro,segarasiji,lansapilanangrolastembaga kanganaingsangisorekreta-krekane,kangdigawedening SangPrabuSulemananaingpadalemaningSangYehuwah; 21Dhuwurécagaksijiwolulasasta;landawanerolasasta dikubengi;lankandelepapatdriji:ikukothong

22Ingsadhuwureanakudhungtembaga;Dhuwuréubin sijilimangasta,jaring-jaringlandelimaingsakubengé, kabèhdigawétembaga.Cagakkangkapindholanwit delimaikupadha

23Ingsisihkiwaanawitdelimasangangpuluhnem;lan kabehwohdelimaingjaringanikuwatarasatus

24Panggedheningwadya-balabanjurnimbaliImam AgungSeraya,ImamZefanya,imamnomerlorolan penjagagapuratelu

25Lansakaingkuthabanjurnjupukpriyayisiji,kangdadi pimpinansakaprajurit;lanwongpitusakawong-wong singcedhakkaroraja,singditemokakeingkutha;lanjuru tulisutamaingwadya-bala,kangnglumpukakerakyating tanah;lanwongsawidakpanunggalanewongingnagara kono,kangtinemuanaingsatengahekutha.

26SangPrabuNebuzaradan,panggedheningwadya-bala wadya-balabanjurpadhadicekellandigawamenyanging ngarsaneratuingBabilingRibla

27PararatuingBabilbanjurmatèniwong-wongmauana ingRiblaingtanahHamat.MangkonougaYehuda dibuwangsakaingtanahedhewe

28Ikiwong-wongsingdiboyongNebukadnezar:ingtaun kapituwongYahuditelungewutelulikur;

29IngtaunkangkapingwolulasjamaneNebukadnezar, wongwolungatustelungpuluhloropadhadiboyongsaka ingYerusalem

30IngtaunkangkapingtelulikurjamaneNebukadnezar, Nebuzaradan,panggedheningwadya-balapengawal,wong YahudipitungatuspatangpuluhlimawongYahudi diboyongdeningNebuzaradan,gunggungepatangewu nematus.

31IngtaunkangkapingtelungpuluhpitunalikaSang PrabuYoyakhin,ratuingYehuda,ingpambuwangan,ing sasirolas,ingdinakapinglimalimosasiiku, Evilmerodakh,ratuingBabil,ingtaunpisananjumenenge jumenengengangkatsiraheYoyakhin,ratuingYehuda,lan ngentasakedhewekemetusakapakunjaran.

32Panjenenganébanjurngandikamarangpanjenengané, landhamparédiluhurakéngungkulidhamparépararatu kangndhèrèkakéingBabil.

33Sandhanganpakunjarandiganti,lantansahmanganroti anaingngarsanesajegeurip

34Lankanggodhaharané,rajaingBabildiparingi dhaharansingajeg,sabendinangantitumekaingdinaséda, sajegéumuré

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.