Ilocano - The Book of 1st Kings

1Ar-ari

KAPITULO1

1ItaniAriDavidlakayenkennatayen;ketinabbonganda isunaitikawes,ngemawantipudotna.

2Gapunadagitiadipennakinunadakencuana,Sapulen komatiapokngaaritimaysangaagtutuboabirhen:ket agtakderkomaitisangoanantiari,ketipatpategnaisuna, ketagiddakomaitibarukongmo,tapnotiapokngaari makaalaitipudot.

3Gapunanagsapuldaitinapintasabalasangitiamina beddengtiIsrael,ketnasarakandaniAbisagaSunamita, ketimpandaitiari.

4Napintasunaytibalasang,ketipatpategnatiari,ken nagserbikenkuana:ngemsaanngaam-ammotiari 5Kalpasanna,intan-okniAdoniasngaanakniHaggitti bagina,akunkunana,Siaktiagbalinngaari:ket insagananakenkuanadagitikaruaheakaruaheken kumakabalio,kenlimapuloalallakingaagtarayiti sanguananna

6Ketniamanasaannaapinagsalungasingkenkuanaiti aniamanakanitoitipanagkunana,Apayngainaramidmoti kasta?ketisumettinasayaatunayatao;ketimpasngayni inanakalpasanniAbsalom

7KetnakiumankenJoabngaanacniZeruiakenniAbiatar apadi:kettinulongandaasimmurotkenAdoniyas

8NgemniSadokapadi,kenBenaiasngaanakniJehoiada, kenpropetaNatan,Simei,Rei,kendagitinabilegalallakia kukuaniDavid,awandakenAdoniyas

9KetniAdoniasnangpapataykadagitikarnerokenbaka kennalukmegabakaitiasidegtibatotiZohelet,ngaadda itiasidegtiEnrogel,ketinayabannaamindagitikakabsatna ngaannaktiari,kenaminalallakitiJudangaadipentiari.

10NgemsaanngainayabanniNatanapropeta,ken Benaias,kendagitinabilegalallaki,kenniSolomona kabsatna.

11ApayanakisaoniNatankenBatsebangainani Solomon,akunkunana,Dimokadinangngegngaagturay niAdoniyasngaanakniHaggit,ketsaanngaammoni Davidngaapotayo?

12Itangarudumayka,bay-am,dawatekkenka,tapno maisalakanmotibiagmo,kentibiagniSolomonnga anakmo

13InkasumrekkakenAriDavid,ketkunaemkenkuana, ‘Apok,Oari,saankadiasikatinagsapataitiadipenmoa babai,akinunam,SiguradongaaritoniSolomonnga anakmoasumarunokaniak,ketagtugawtoititronok?apay ngarudngaagturayniAdoniyas?

14Adtoy,bayatamakisarsaritakapaysadiayitiari, sumrekakmetasumurotkenka,ketpatalgedakdagiti sasaom.

15KetniBatsebasimrekitiariitisiled:kettiarilumakay unay;ketniAbisagaSunamitanagserbiitiari

16KetnagruknoyniBatseba,ketnagruknoyitiari.Ket kinunatiari,Aniatikayatmo?

17Ketkinunanakencuana,Apoc,insapatamitiAPOa Diosmoitiadipenmo,akinunam,Siguradongaaritoni Solomonngaanakmoasumarunokaniak,ketagtugawtoiti tronok

18Ketita,adtoy,agturturayniAdoniyas;ketita,apoknga ari,saanmongaammo

19Ketnangpapatayitibakakennalukmegabakaken karneroitinawadwad,ketinayabannaamindagitiannakti ari,kenniAbiatarapadi,kenniJoabakapitantibuyot: ngemniSolomonngaadipenmosaannangainayaban.

20Ketsika,apok,Oari,addakenkadagitimatatiisuamin ngaIsrael,tapnoibagamkadakuadanosiasinotiagtugaw ititronotiapokngaarikalpasankenkuana.

21Tanosaan,mapasamakto,intonmaturogniapoknga ariakaduanadagitiammana,maibilangkamikenni Solomonngaanakkoanakabasol.

22Ket,adtoy,bayatamakisarsaritapaylaengitiari, simrekmetniNatanamammadto

23Ketimbagadaitiari,akunkunada,AdtoyniNatana mammadtoKetidisimrekitisangoanantiari,nagruknoy itisangotiariatirupanaitidaga

24KetniNatankinunana,Apoc,Oari,kinunamkadi, AgturaytoniAdoniasitisumarunokaniak,ketagtugawto ititronok?

25Tabimmabaisunaitangaaldaw,ketnangpapatay kadagitibakakennalukmegabakakenkarneroiti nawadwad,ketinayabannaaminngaannaktiari,ken dagitikapitantibuyot,kenniAbiatarapadi;ket,adtoy, mangankenuminumdaitisanguananna,ketkunada,ti DiosisalakannaniariAdoniyas

26Ngemsiak,siakngaadipenmo,kenniZadokapadi, kenniBenaiasngaanakniJehoiada,kenniadipenmoani Solomon,saannangainayaban

27Inaramidkadidaytoyabanagbabaentiapokngaari, ketsaanmongaimpakaammoitiadipenmo,arumbengnga agtugawititronotiapokngaarikalpasankenkuana?

28Kalpasanna,simmungbatniAriDavidketkinunana, AwagannakitiBatsebaKetimmayisunaitisangoananti ari,ketnagtakderitisangoanantiari.

29Kettiarinagsapata,ketkinunana,KasitiAPOsibibiag, anangsubbotitikararuakmanipuditiisuaminarigat;

30KasitiinsapatakkenkaitiAPOaDiostiIsrael,a kunkunak,SiguradongaaritoniSolomonngaanakmo kalpasankaniak,ketagtugawtoititronokakasukatko;uray kastasiguradongaaramidekitangaaldaw.

31Kalpasanna,nagruknoyniBat-sebaitirabawtidaga, ketnagraemitiari,ketkinunana,Agbiagkomaniapoknga ariDaviditiagnanayon.

32KinunaniAriDavid:“AyabannakniZadokapadiken niNatanamammadtokenBenaiasngaanakniJehoiada” Ketimmaydaitisangoanantiari.

33Kinunamettiarikadakuada,Ikuyogyodagitiadipenti apoyo,ketpagsakayenyoniSolomonngaanakkoiti bukodkoamulo,ketibabayoidiayGihon.

34KetniZadokapadikenniNatanamammadto pulotannaisunasadiayngaaritiIsrael:ketpuyotenyoti trumpeta,ketkunaenyo,TiDiosisalakanniariSolomon.

35Kalpasanna,sumang-atkaytoasumurotkenkuana,tapno umaykenagtugawititronok;taisuntotiariakasukatko: ketdinutokanngaagbalinngaagturayitiIsraelkenitiJuda.

36KetniBenaiasngaanakniJehoiadasimmungbatitiari, ketkinunana,Amen:niJehovaaDiostiapokngaari ibaganametticasta.

37KasitiAPOanakikaduaitiapokngaari,kastamet komakenSolomon,ketpagbalinennaadakdakkelti trononangemtitrononiapokngaariDavid.

38GapunaniSadokapadi,kenniNatanamammadto,ken niBenaiasngaanakniJehoiada,kendagitiKereteo,ken dagitiPeleteo,simmalogda,ketpinagsakaydaniSolomon itimuloniAriDavid,ketimpandaidiayGihon.

39KetniSadokapadinangalaitisaratilanamanipuditi tabernakulo,ketpinulotannaniSolomonKetpinuyotdati trumpeta;ketkinunadagitiaminatattao,“Diosti mangisalakankenariSolomon.”

40Ketsimmang-atdagitiaminngaumiliasimmurot kenkuana,ketdagititattaonagtubokadagititubo,ket nagrag-odaitikastaunayarag-o,itikastatidaga nagpisanggapuitiunidagitoy

41NangngegniAdoniyaskendagitiaminasangailia kaduanabayatanalpasdantipannanganKetidinangngeg niJoabtiunititangguyob,kinunana,Apayngaumarariwawadaytoyngaarimbangawtisiudad?

42Ketbayatngaagsasaopaylaeng,adtoy,immayni JonatanngaanacniAbiatarapadi:ketkinunaniAdoniyas kencuana,Sumrekka;tamaysakaamaingelatao,ket mangiyegkaitinaimbagadamag

43KetniJonatansimmungbatketkinunanakenAdoniyas, PudnongainaramidniapotayongaariDavidniSolomon ngaari

44KettiariimbaonnaakaduananiZadokapadi,kenni Natanamammadto,kenniBenaiasngaanakniJehoiada, kendagitiKereteo,kendagitiPeleto,ketpinagsakaydaiti mulotiari

45KetniZadokapadikenniNatanamammadto pinulotandaisunangaariidiayGihon:ketsimmang-atda manipudsadiayngaagrag-o,itikastanagunimanenti siudad.Daytoytiarimbangawanangngegyo.

46KenkastametngaagtugtugawniSolomonititronoti pagarian

47Ketdimtengdagitiadipentiaritapnobendisionandani apotayongaAriDavid,akunkunada,“TiDios pagbalinennaanasaysayaattinaganniSolomonngemti naganmo,ketpagbalinennaadakdakkeltitrononangemti tronom”Ketnagruknoytiariitikama

48Ketkastamettikinunatiari,BenditokomaniYahweh aDiostiIsrael,anangteditimaysangaagtugawititronok itangaaldaw,amakitapaydagitimatak

49NagbutengdagitiaminasangailiakaduaniAdoniyas, kettimmakderda,ketnapandatitunggalmaysaitidalanna.

50NagbutengniAdoniasgapukenSolomon,ket timmakder,ketnapan,kettiniliwnadagitisaratialtar

51KetnaibagakenSolomon,akunkunana,Adtoy, mabutengniAdoniaskenAriSolomon:ta,adtoy, iniggamannadagitisaratialtar,akunkunana,Agsapata komakaniakniAriSolomonitangaaldawadina papatayentiadipennababaentikampilan

52KetkinunaniSolomon,Noipakitanatibaginaa maikariatao,awantotiuraymaysaabuoknaamatnagiti daga:ngemnotikinadakesmasarakankenkuana,matayto”

53Gapuna,nangibaonniAriSolomon,ketimbabada manipuditialtarKetimmayketnagruknoykenAri Solomon:ketkinunaniSolomonkenkuana,Mapankaiti balaymo.

KAPITULO2

1Itaasidegential-aldawniDavidamatay;ketbinilinnani Solomonngaanakna,akunkunana,

2Mapanakitidalantiisuaminadaga:agpigsacangarud, ketipakitamtibagimatao; 3KetsalimetmetamtibilinitiAPOaDiosmo,amagna cadagitidalanna,tapnosalimetmetamdagitialagadenna, kendagitibilbilinna,kendagitipangngeddengna,ken dagitipammaneknekna,kasnaisuratitiLintegniMoises, tapnorumang-aykaitiisuaminngaaramidem,ken sadinomantipagturongam.

4TapnomaituloyniYahwehtisaonangainsaona maipanggepcaniac,akunkunana,Nodagitiannakmo agannaddaitidalanda,tapnomagnadaitisanguanakiti kinapudnoitiaminapusodakenitiaminakararuada, saantoamapaaykenka(kinunana)timaysaataoititronoti Israel

5Maysapay,ammommetnoaniatiinaramidkaniakni JoabngaanakniZeruia,kentiinaramidnakadagitiduaa kapitantibuyottiIsrael,kadaAbnerngaanakniNer,ken AmasangaanakniJeter,apinatayna,kennangibukbokiti daratigubatasitatalna,keninkabilnatidaratigubatiti barikesnangaaddaitiasidegdagitilomona,kenkadagiti sapatosnangaaddakadagitisakana

6Aramidemngarudtimayannurotitikinasiribmo,ketsaan komaabumabaasitatalnaititanem

7Ngemipakitamtikinamanangngaasicadagitiannacni BarzillaiaGalaadita,ketmaibilangdakomacadagiti manganitilamisaanmo:tacastatiimmaydacaniacidi nagtalawacgapukenAbsalomakabsatmo

8Ket,adtoy,addakencaniSimeingaanacniGera,maysa aBenjamitaataga-Bahurim,anangilunodcaniacitinakaro alunoditialdawidinapanakidiayMahanaim:ngem bimmabatapnosabtennacidiayJordan,ketinsapatak kencuanaitiAPO,akunkunana,Dicantopapatayenbabaen tikampilan

9Ita,saanmongarudngaibilangngaawanbasolna:ta masiribkaatao,ketammomnoaniatirebbengnga aramidemkenkuana;ngemtinatangkenngaulonaibabaca ititanembuyogentidara.

10GapunanakiturogniDavidkadagitiammana,ket naitabonidiaySiudadniDavid

11KettialdawapanagturayniDaviditiIsraeluppata puloatawen:pitoatawenanagturayidiayHebron,ken tallopulokettalloatawenanagturayidiayJerusalem 12Kalpasanna,nagtugawniSolomonititrononiDavid ngaamana;ketnaipasdekitinaindaklantipagarianna

13KetniAdoniasngaanakniHaggitimmayidiayBatseba ngainaniSolomon.Ketkinunana,Umaykakadiasitatalna? Ketkinunana,Sitatalna

14Kinunanapay,Addaibagakkenka.Ketkinunana, Ibagam

15Ketkinunana,Ammomakukuaktipagarian,kettiamin ngaIsraelinkabildadagitirupadakaniak,ngaagturayak: nupaykastatipagariannabaliktad,ketnagbalinenakukua tikabsatko:takukuanadaytamanipuditiAPO

16Ketitadumawatakitimaysaadawatkenka,dinak ilibakKetkinunanakencuana,Ibagam

17Ketkinunana,AgsaokakenSolomonngaari,(ta saannakangaibagaasaan,)ngaitednakaniakniAbisaga Sunamitangaasawa

18KetkinunaniBatseba,Bueno;Agsaoaktoparakenkaiti ari.

19NapanngarudniBatsebakenniAriSolomon,tapno makisaritakenkuanamaipaaykenAdoniyasKet

timmakdertiaritapnosabtenna,ketnagruknoykenkuana, ketnagtugawititronona,ketnangikabilititugawparaiti inatiari;ketnagtugawitimakannawanngaimana

20Kalpasanna,kinunana,Tarigagayaktimaysaabassita dawatkenka;Idawdawatkokenka,ibagamkaniakasaan. Ketkinunatiarikenkuana,Agkiddawka,inak:tadiakto ibagakenkaasaan

21Ketkinunana,MaitedkomaniAbisagaSunamitaken Adoniyasakabsatmongaasawana

22KetniAriSolomonsimmungbatketkinunanakenni inana,KetapayadawatemkenAdoniyasniAbisaga Sunamita?dawatemmetkenkuanatipagarian;taisuti inaunaakabsatko;parakenkuana,kenniAbiatarapadi, kenniJoabngaanakniZeruia

23Kalpasanna,nagsapataniAriSolomonitiAPO,a kunkunana,“AramidentiDioskaniak,kenad-addapay,no saanasinaoniAdoniyasdaytoyasaomaibusoriti bukodnaabiag”

24Itangarud,kassibibiagniJehova,anangpabilegkaniak, kennangikabilkaniakititrononiDavidngaamak,ken nangaramidkaniakitibalay,kasinkarina,mapapataytoni Adoniyasitangaaldaw.

25KetniAriSolomonnangibaonbabaentiimaniBenaias ngaanakniJehoiada;ketnatnagkenkuanaanatay

26KetniAbiatarapadikinunanatiari,Mapankaidiay Anatot,itibukodmoatalon;tamaikarikaitiipapatay: ngemsaankantoapatayenitidaytoyatiempo,gaputa inawitmotilakasaniApoaDiositisangoananniDavid ngaamak,kengaputanaparigatankaitiamina nakaiparigatanniamak

27GapunapinaruarniSolomonniAbiatarngaagbalina padiitiAPO;tapnomatungpalnatisaoniYahweh,nga imbaganamaipanggepitibalayniEliidiaySilo

28IdindimtengtidamagkenJoab:tasimmurotniJoab kenAdoniya,nupaysaanasimmurotkenAbsalomKet nagtalawniJoabititabernakuloniJehova,kettiniliwna dagitisaratialtar.

29KetnaibagakenariSolomonanagtalawniJoabiti tabernakuloniJehova;ket,adtoy,addaitiabaytialtar Kalpasanna,imbaonniSolomonniBenaiasngaanakni Jehoiada,akunkunana,Inka,matnagkakenkuana

30KetniBenaiasimmayititabernakuloniJehova,ket kinunanakencuana,Kastoytikinunatiari,Rummuarka. Ketkinunana,Saan;ngemmatayakditoyKetniBenaias inyegnamanentiari,akunkunana,Kastoytikinunani Joab,ketkastoytisungbatnakaniak.

31Kettiarikinunanakencuana,Aramidemtiimbagana, ketmatnagmokencuana,ketitabonmo;tapnoikkatemti awanbasolnaadara,ngainbukbokniJoab,manipud kaniak,kenitibalayniamak

32KetniJehovaisublintotidaranaitibukodnangaulo,a natnagitiduaalallakingaad-addaanalintegken nasaysayaatngemisu,ketpinataynaidaitikampilan,ni amakaDaviddinaammodayta,akayatnaasawen,ni AbnerngaanakniNer,kapitantibuyottiIsrael,ken AmasangaanakniJeter,kapitantibuyottiJuda

33AgsublintongarudtidaradaitiuloniJoabkenitiuloti bin-inaitiagnanayon:ngemkenDavid,kenitibin-ina,ken itibalayna,kenititronona,addantotalnangaagnanayon manipudkenJehova.

34IticastaniBenaiasngaanakniJehoiadasimmang-at, ketnadungparna,ketpinatayisuna:ketnaitaboniti bukodnaabalayidiaylet-ang

35KettiariinkabilnaniBenaiasngaanakniJehoiadaiti silednangaaywanantibuyot:ketniSadokapadiinkabilti ariitisiledniAbiatar

36KettiarinangibaonketinayabannaniSimei,ket kinunanakencuana,Mangbangonkaitibalayidiay Jerusalem,ketagtaengkasadiay,ketdikarummuariti sadinoman

37Tamapasamaktongaitialdawarummuarken lumasatkaitiwaigtiKidron,maammoamtoasiguradoa mataykanto:tidaramaddantoitibukodmongaulo.

38KetniSimeikinunanaitiari,Nasayaattisao:casiti kinunatiapokngaari,castatiaramidentiadipenmoKet nagnaedniSimeiidiayJerusalemitiadungaaldaw.

39Ketnaaramiditingudotitalloatawen,tiduakadagiti adipenniSimeitinagtaraykenAquisngaanakniMaaca ngaaritiGat.KetimbagadakenSimei,akunkunada, AdtoydagitiadipenmoidiayGat

40KettimmakderniSimei,ketsinilianatiasnona,ket napanidiayGatidiayAquistapnosapulennadagiti adipenna:ketniSimeinapan,ketinyegnadagitiadipenna manipudGat

41KetnaibagakenSolomonanapanniSimeimanipud JerusalemidiayGat,ketnagsubli

42KettiarinangibaonketinayabannaniSimei,ket kinunanakencuana,SaancakadiapinagsapataitiAPO,ket nagprotestakenca,akunkunana,Ammuemapudno,iti aldawarummuarca,kenmagnakaitisadinoman,a siguradoamataykanto?ketkinunamkaniak,Naimbagti saoanangngegko

43ApayngarudasaanmoatinungpaltisapataniJehova, kentibilinngaimbilinkokenka?

44KinunapaytiarikenSimei,Ammomtiamina kinadakesngainaramidmokenDavidngaamak:gapunaiti APOisublinantotikinadakesmoitibukodmongaulo;

45MabendisionantoniAriSolomon,kettitrononiDavid maipasdektoitisanguananniJehovaitiagnanayon

46Itikasta,binilintiariniBenaiasngaanakniJehoiada;a rimmuar,ketnatnagkenkuana,anatayKetnaipasdekti pagarianitiimaniSolomon

KAPITULO3

1KetniSolomonnakidennakenFaraonngaaritiEgipto, ketinnalanatianakababainiFaraon,ketimpanisunaiti siudadniDavid,aginggaanagpatinggati panangibangonnaitibukodnaabalay,kentibalayni Jehova,kentipadertiJerusalemitiaglawlaw

2Dagitilaengtattaotinagdatonkadagitinangatoadisso, agsipudtaawantibalayanaibangonitinaganniYahweh, aginggakadagidingaaldaw

3KetniSolomoninayatnatiAPO,anagnakadagiti alagadenniDavidngaamana:isulaengtinagidatonken nangpuoritiinsensokadagitinangatoadisso

4KetnapantiariidiayGabaontapnoagidatonsadiay;ta daytatidakkelanangatoadisso:sangaribuadatona mapuorantiindatonniSolomonitidaytangaaltar

5IdiayGabaonnagparangniJehovakenSolomoniti tagtagainepitirabii:ketkinunatiDios,Dawatemnoaniati itedkokenca

6KetkinunaniSolomon,Impakitamkenadipenmoa Davidngaamaktidakkelngaasi,kasitipannagnanaiti sanguanamitikinapudno,itikinalinteg,kenitinalintega pusoakaduam;ketintalimengmodaytoynaindaklana kinamanangngaasi,ngaintedmokenkuanatimaysanga anakalalakingaagtugawititronona,akasitidaytoynga aldaw

7Ketita,OAPOaDiosco,inaramidmotiadipenmonga ariimbesaniDavidngaamak:ketubingaklaeng:diak ammonokasanotirummuarwennosumrek

8Kettiadipenmoaddaititengngadagititattaomapinilim, maysaanaindaklanngaili,asaanamabilangwenno mabilanggapuitikinaadu.

9Ikkamngaruditiadipenmotimannakaawatapusoa mangukomkadagitiilim,tapnomailasinkotinaimbagken dakes:tasiasinotimakabaelamangukomitidaytoya naindaklanngailim?

10Kettipanagsaonaay-ayoitiApo,taindawatni Solomondaytoyabanag.

11KettiDioskinunanakencuana,Agsipudtakiniddawmo daytoyabanag,ketsaanmoakiniddawtibagimitinapaut apanagbiag;saanmometanagkiddawitikinabaknangpara itibagim,wennodimawattibiagdagitikabusormo;ngem kiniddawmoitibagimtipannakaawattapnomailasinti panangukom;

12Adtoy,inaramidkoamaibataykadagitibalikasmo: adtoy,intedkokenkatimasiribkenmannakaawatapuso; itikastaawantikaskenkasakbaykenka,wennokalpasan kenka,awantotitumakderakaskenka

13Ketintedkometkenkatisaanmoakiniddaw,agpadpada tikinabaknangkendayaw:tapnoawantotiasinoman kadagitiar-ariakaskenkaitiaminngaal-aldawmo 14Ketnomagnakakadagitidalanko,tapnosalimetmetam dagitialagadenkenbilbilinko,akasitipannagnaniamam aDavid,nokasta,paatiddogektodagitial-aldawmo

15KetnariingniSolomon;ket,adtoy,maysadaytaa tagtagainep.KetimmayisunaidiayJerusalem,ket nagtakderitisangotilakasatitulagniYahweh,ket nangidatonkadagitidatonamapuoran,kennangidaton kadagitidatonapakikappia,kennangaramiditipiesta kadagitiaminngaadipenna

16Kalpasanna,immaytiduaababbai,abalangkantis,iti ari,ketnagtakderdaitisanguananna.

17Ketkinunatimaysaababai,Oapok,agnanaedkamiken daytoyababaiitimaymaysaabalay;ketnaipasngayakiti maysangaubingakaduanaitibalay.

18Ketnaaramiditimaikatlongaaldawkalpasanti pannakayanakko,naipasngaymetdaytoyababai:ket nagkakaduakami;awantiganggannaetakaduamiitibalay, malaksidkadakamiaduaitibalay

19Ketnataytianakdaytoyababaiitirabii;gaputaisuti nangkabilitidayta.

20Kettimmakderititengngatirabii,ketinnalanati anakkomanipuditisibayko,bayatamatmaturogti adipenmo,ketinkabilnaitibarukongna,ketinkabilnati natayngaanaknaitibarukongko

21Ketidibimmangonakitibigattapnosusoektianakko, adtoy,natayen:ngemidinapanunotkodaytaitibigat,adtoy, saanngaanakko,ngainpasngayko

22Kinunatisabaliababai,Saan;ngemtisibibiagisuti anakko,kentinatayisutianakmoKetkinunadaytoy,

Saan;ngemtinatayketanakmo,kentisibibiagisuti anakko.Kastatipanagsaodaitisangoanantiari.

23Idinkinunatiari,Timaysakunana,Daytoytianakkoa sibibiag,kettianakmoisutinatay.ngemtianakmoti natay,kettianakkotisibibiag.

24Kinunatiari,MangyegkayokaniakitikampilanKet nangiyegdaitikampilanitisangoanantiari

25Ketkinunatiari,Biningayyotisibibiagngaubingiti dua,ketitedtikaguduaitimaysa,kenkaguduaitisabali

26Kalpasanna,nagsaoitiaritibabaiatisibibiagnga anakna,agsipudtail-iliwentibitukanatianakna,ket kinunana,Oapok,itedmokenkuanatisibibiagngaubing, ketsaanmoapulosapatayen.Ngemkinunatisabali,“Saan komaakukuakwennokukuam,nodiketbingayem”

27Kalpasanna,simmungbattiariketkinunana,Itedmo kenkuanatisibibiagngaubing,ketsaanmoapulosa patayen

28KetnangngegtiaminngaIsraeltipanangukomnga inkeddengtiari;ketnagbutengdaitiari:tanakitadanga addakenkuanatisiribtiDios,tapnoagaramiditi panangukom

KAPITULO4

1IsungaariniAriSolomonitiinterongaIsrael.

2Ketdagitoydagitiprinsipengaaddakenkuana;Ni AzariasngaanakniSadokapadi,

3DaElihorefkenAhias,annakniSisa,eskriba;Ni JehosafatngaanakniAhilud,timanagsurat

4KetniBenaiasngaanakniJehoiadatimangidadauloiti buyot:ketdaZadokkenAbiatartipapadi.

5KetniAzariasngaanakniNatantimangidadaulo kadagitiofisiales:ketniZabudngaanakniNatanti kangrunaanngaopisial,kengayyemtiari.

6KetniAhisartimangimatonitisangakabbalayan:ketni AdoniramngaanakniAbdatimangimatonitibuis

7KetniSolomonaddaanidiitisangapuloketduanga ofisialesitiinterongaIsrael,anangipaayititaraonparaiti arikenitisangakabbalayanna:tunggalmaysatibulannaiti makatawenketnangaramidititaraon.

8Ketdagitoytinagnaganda:TianakniHur,idiaybantay Efraim

9TianakniDecar,idiayMakaz,kenSaalbim,kenBetsemes,kenElonbet-hanan

10TianakniHesed,idiayArubot;kukuanatiSoco,kenti interoadagatiHefer.

11TianakniAbinadab,itiinteroarehiontiDor;a nangasawakenTafatngaanakababainiSolomon.

12NiBaanangaanakniAhilud;kencuanatiTaanacken Megiddo,kentiinteroaBet-sean,ngaaddaitiasidegti ZartanaitibabatiJezreel,manipudBet-seanaginggaiti Abelmehola,aginggaitilugarngaaddaitilabestiJocneam.

13TianakniGeber,idiayRamot-gilead;kencuanadagiti iliniJairngaanakniManases,ngaaddaidiayGalaad; nairamanmetkenkuanatirehiontiArgob,ngaaddaidiay Basan,pitoadadakkelasiudadngaaddaankadagitipader kengambangabaluten.

14NiAhinadabngaanakniIddoketaddaankenni Mahanaim

15AddaidiniAhimaazidiayNeftali;inasawanametni BasmatngaanakniSolomon

16NiBaanangaanakniHusaiaddaidiayAserkenidiay Alot.

17NiJehosafatngaanakniParua,idiayIsacar

18NiSimeingaanakniEla,idiayBenjamin.

19AddaidiniGeberngaanakniUriitipagiliantiGalaad, itidaganiSihonngaaridagitiAmoreokenniOgngaariti Basan;ketisulaengtiopisialngaaddaitidaga

20AdutiJudakenIsrael,kasitidaratngaaddaitiigidti baybayitikaadu,amangmangankenumin-inum,ken agragragsak

21KetniSolomonnagturaykadagitiaminapagarian manipuditikarayanaginggaitidagadagitiFilisteo,ken aginggaitibeddengtiEgipto:nangiyegdakadagitisagut, ketnagserbidakenSolomonitiaminngaal-aldawti panagbiagna

22KettitaraonniSolomonitimaysangaaldawket tallopuloarukodtinapinongaarina,ken65arukodti harina

23Sangapuloanalukmegabaka,kenduapuloabaka manipudkadagitipagpaaraban,kensangagasutakarnero, malaksidkadagitiarko,kenurbon,kenfallowdeer,ken nalukmegatumatayab.

24Taisuaddaanitipanangiturayitiaminarehioniti daytoyabangirtikarayan,manipudTifsaaginggaitiAzza, kadagitiaminngaariitidaytoyabangirtikarayan:ket addaanititalnaitiaminabangiritiaglawlawna

25KettiJudakenIsraelnagnaeddaasitatalged,tunggal maysaitisiroktiubasnakenitisiroktikayonaahigos, manipudDanaginggaitiBeerseba,itiaminngaal-aldawni

Solomon

26KetaddaanniSolomonitiuppatapuloaribuakulyeti kabalioparakadagitikaruahena,kensangapuloketduaa ribuakumakabalio

27Ketdagidiofisialesnangipaaydaititaraonmaipaayken AriSolomon,kenkadagitiaminngaimmayitilamisaanni AriSolomon,tunggalmaysaitibulanna:awanti nagkuranganda.

28Dagitimetsebadakengaramiamaipaaykadagiti kabaliokendromedarioinyegdaitilugarngaayandagiti ofisiales,tunggalmaysasigunitibilinna.

29KettiDiosinikkannaniSolomonitisiribken pannakaawatitinalabes,kenkinalawatipuso,akasiti daratngaaddaitiigidtibaybay.

30KettisiribniSolomonketnalablabesngemtisirib dagitiaminngaannaktidayaapagilian,kenaminasiribti Egipto.

31Tanasirsiribngemitiaminatattao;ngemniEtannga Esdraita,kenHeman,kenCalcol,kenDarda,annakni Mahol:kettikinalataknaaddaitiaminanasioniti aglawlaw

32Ketnagsaoisunaititalloribuaproverbio:ketdagiti kantanaketsangaribuketlima.

33Ketnagsaomaipapankadagitikayo,manipuditikayoa sedrongaaddaidiayLibanoaginggaitihisoponga agtubtubomanipuditipader:nagsaometmaipapan kadagitianimal,kentumatayab,kendagitiagkarkarayam, kenikan.

34Ketimmaydagitiaminatattaoadumngegitisiribni Solomon,manipudkadagitiaminngaar-ariitidaga,a nakangngegitikinasiribna.

KAPITULO5

1KetniHiramngaaritiTiroimbaonnadagitiadipenna kenSolomon;tanangngegnaapinulotandangaariitisiled niamana:taniHiramketkanayonamanagayatkenDavid. 2KetniSolomonnangibaonkenHiram,akunkunana

3AmmomnokasanoasaanamakabangonniDavidnga amakitibalayamaipaayitinaganniYahwehaDiosna maipaaykadagitigubatitiaglawlawnaitiaminabangir, aginggangainkabilidaniYahwehitisirokdagitidapan dagitisakana

4NgemitaniJehovaaDioskoinikkannakitipanaginana itiaminabangir,itikastaawantikabusorwennodakesa pasamak

5Ket,adtoy,panggepkotimangbangonitimaysaabalaya maipaayitinaganniJehovaaDiosko,kaskinunatiAPO kenniDavidngaamak,akunkunana,‘Anakmo,nga isaadkoititronomitisiledmo,mangbangontoitibalaya maipaayitinaganko.

6Itangarudibilinmoapukisandakaniakdagitikayoa sedromanipudLibano;ketdagitiadipenko makikaduadantokadagitiadipenmo:ketkencaitedkontoiti tangdanparakadagitiadipenmoamaitunositiamina itudingmo:taammomngaawankadakamitiasinomana makalaingngaagpukanititrosoakaskadagititagaSidonio.

7Ketnaaramid,idinangngegniHiramdagitisasaoni Solomon,nagrag-ounay,ketkinunana,Benditokomani Jehovaitangaaldaw,anangtedkenDaviditimasiribnga anakamangiturayitidaytoynaindaklanngaili

8KetnangibaonniHiramkenSolomon,akunkunana, Inusigkodagitibanbanagngaibaonmokaniak:ket aramidektotiaminatarigagaymomaipanggepkadagiti trosoasedro,kenmaipapankadagititrosongaabeto

9DagitiadipenkoibabadantoidamanipudLibanoagingga itibaybay:ketidanonkoidababaentibaybaybabaen kadagitiagtaytayabaginggaitilugarapangitudingam kaniak,ketiparuarkoidasadiay,ketawatemida:ket tungpalemtotitarigagayko,itipanangipaaymoititaraon maipaayitisangakabbalayanko

10Gapuna,intedniHiramkenSolomondagitikayoa sedrokenabetosigunitiaminatarigagayna

11KetniSolomonintednakenHiramtiduapuloaribua rukodtitrigoataraonitisangakabbalayanna,kenduapulo arukodtipuroalana:itikastaintednaniSolomonken Hiramititinawen

12KetniJehovaintednakenSolomontisirib,kasinkarina: ketaddatalnaitinagbaetandaHiramkenSolomon;ket naggigiddandaaduaanangaramiditiliga.

13NangurnongniAriSolomonitibuismanipuditiintero ngaIsrael;kettallopuloaribualallakitibuis

14KetimbaonnaidaidiayLibano,sangapuloaribuiti kadabulansigunitikurso:maysaabulanaddadaidiay Libano,kenduaabulanitipagtaenganda:ketniAdoniram timangimatonitibuis

15NaaddaanniSolomonitipitopuloketsangapuloaribu ngaagaw-awititiawit,kenpitoaribungaagpukaniti bantay;

16MalaksiditipanguluendagitiopisialniSolomona mangimatmatonititrabaho,talloribukettallogasut,a nangituraykadagititattaongaagtartrabahoititrabaho.

17Ketimbilintiari,ketnangiyegdakadagitidadakkela bato,nanginaabato,kennapukanabato,tapnomaipasdek tipundasiontibalay

18KetdagitiagibangbangonniSolomonkendagiti agibangbangonniHiramtinukitdaida,kendagitiagararamiditibato:iticastainsaganadadagititrosokenbatoa mangbangonitibalay

KAPITULO6

1Ketnaaramiditimaika-uppatagasutketwalopuloa tawenkalpasanarimmuardagitiannactiIsraelmanipuditi dagatiEgipto,itimaikapatatawentipanagturayni SolomonitiIsrael,itibulantiZif,ngaisutimaikaduaa bulan,arinugiannangaimbangontibalayniJehova

2KettibalayngaimbangonniAriSolomonmaipaayken Jehova,tikaatiddognapitopuloakasiko,kentikaakabana duapuloakasiko,kentikangatonatallopuloakasiko

3Kettiberandaitisangoanantitemplotibalay,duapuloa kasikotikaatiddogna,sigunitikalawatibalay;ket sangapuloakasikotikaakabanaitisangotibalay

4Ketparaitibalayinaramidnadagititawakadagitiakikid asilaw

5Ketitididingtibalaynangaramidkadagitisilediti aglawlaw,kadagitipadertibalayitiaglawlaw,agpadpada titemplokentiorakulo:ketnangaramidkadagitisilediti aglawlaw

6Limaakasikotikaakabanatimakin-abagatanasiled,ket innemakasikotikaakabanatimakintengnga,ketpitoa kasikotikaakabanatimaikatlo:taitiruaritididingtibalay inaramidnadagitinailetapaginanaanitiaglawlaw,tapno saanamaikapetdagitibeddengkadagitididingtibalay

7Kettibalay,idimabangbangon,naibangonitibatoa naisaganasakbayanaiyegsadiay:itikastaawantimartilio wennowasaywennoaniamanngaalikamenalandoka nangngegitibalay,bayattipannakabangonna

8Tiruanganparaitimakintengngaasiledaddaidiiti makannawantibalay:ketsimmang-atdababaenkadagiti agsikkosikkongaagdanngaagturongitimakintengngaa siled,kenrimmuarititengngaaginggaitimaikatlo.

9Gapuna,binangonnatibalay,ketnalpasna;ket inalubannatibalaykadagitibangkagkentablaasedro

10Ketkalpasannanangaramidkadagitisiledamaibusoriti aminabalay,limaakasikotikangatona:ketnaginanadaiti rabawtibalaybabaenkadagititrosoasedro

11KettisaoniJehovaimmaykenSolomon,akunkunana.

12Maipapanitidaytoyabalayngaibangbangonmo,no magnakakadagitialagadenko,kentungpalemdagiti pangngeddengko,kentungpalemdagitiaminabilinkoa magnakadagitoy;kalpasannatungpalektotisaokkenka, ngaimbagakkenDavidngaamam

13KetagtaengaktoititengngadagitiannactiIsrael,ket diaktobaybay-antiilikngaIsrael

14Gapuna,binangonniSolomontibalay,ketnalpasna

15Ketbinangonnadagitipadertibalayitiunegbabaen kadagititablaasedro,agpadpadatisuelotibalay,ken dagitididingtisilo:ketinalubannaidaitiunegitikayo, keninalubannatisuelotibalaykadagititablangaabeto

16Ketnangibangonitiduapuloakasikoitisikigantibalay, agpadpadatisuelokendagitipaderbabaenkadagititablaa sedro:binangonnapaydagitoyparaitiuneg,uraypaypara itiorakulo,uraypayparaitikasasantuanadisso

17Kettibalay,kayatnaasawen,titemploitisanguananna, uppatapuloakasikotikaatiddogna.

18Kettisedrotiunegtibalaynaikitikitkadagitimurdong kensilulukatasabsabong:aminketsedro;awantinakitaa bato.

19Kettioraculoinsagananaitiunegtibalay,tapno ikabilnasadiaytilakasatitulagniJehova

20Kettioraculoitisangoketduapuloakasikoti kaatiddogna,kenduapuloakasikotikaakabana,ken duapuloakasikotikangatona:ketkinalupkopannadaytoy itipuroabalitok;ketkastatipanangabbongnaitialtara naaramiditisedro

21IticastaniSolomonkinalupkopannatiunegtibalayiti puroabalitok:ketnangaramiditipagbibingayanbabaen kadagitikawarabalitokitisangotiorakulo;ket kinalupkopannaitibalitok.

22Kettiinteroabalaykinalupkopannaitibalitok,agingga analpasnatiinteroabalay:kastamettiinterongaaltarnga addaitiabaytiorakulokinalupkopannaitibalitok.

23Ketitiunegtiorakuloinaramidnatiduaakerubina kayongaolibo,tunggalmaysasangapuloakasikoti kangatona.

24Ketlimaakasikotimaysaapayaktikerubin,kenlima akasikotisabaliapayaktikerubin:manipuditiungtoti maysaapayakaginggaitiungtotisabalisangapuloa kasiko

25Sangapuloakasikotisabaliakerubin:agpadaa maymaysatirukodkenkadakkeldagitikerubin.

26Sangapuloakasikotikangatotimaysaakerubin,ken kastamettisabaliakerubin

27Ketinsaadnadagitikerubinitiunegtimakin-unega balay:ketinyunnatdadagitipayakdagitikerubin,itikasta tipayaktimaysasinagidnatimaysaadiding,kentipayak tisabaliakerubinsinagidnatisabaliadiding;ketnagsagid dagitipayakdaititengngatibalay

28Ketkinalupkopannadagitikerubinitibalitok

29Ketinkitikitnaaminadidingtibalayitiaglikmut kadagitikinitikitanapiguradagitikerubinkenkayoa palmakensilulukatasabong,itiunegkenruar

30Kettisuelotibalaykinalupkopannaitibalitok,itiuneg kenruar

31Ketmaipaayitiiseserrektiorakuloinaramidnadagiti ruanganitikayongaolibo:tilintekenbangkoitisikigan ketkakalimaapasettipader

32Tiduaaruanganketnaaramidmetitikayongaolibo; ketinkitikitnakadakuadadagitikitikitdagitikerubinken kayoapalmakensilulukatasabsabong,ket kinalupkopannaidaitibalitok,keninwarasnatibalitok kadagitikerubin,kenkadagitikayoapalma

33Kastametngainaramidnadagitipostetiruanganti temploitikayongaolibo,akakapattipader

34Kettiduaaruanganketnaaramiditikayongaabeto:ti duaabulongtimaysaaruanganketagtimbukel,kentidua abulongtisabaliaruanganketagtimbukel

35Ketinkitikitnaitidaytadagitikerubinkenkayoapalma kensilulukatasabsabong:ketinalubannaidaitibalitoka naikapetitikinitikitanngaobra.

36Ketbinangonnatimakin-unegaparaanganbabaenti tallongaintartinapukanabato,kenmaysangaintara sedro.

37Itimaikapatatawennaipasdektipundasiontibalayni Jehova,itibulanaZif

38Ketitimaikasangapuloketmaysaatawen,itibulana Bul,ngaisutimaikawaloabulan,nalpastibalayitiamina pasetna,kenmaitunositiaminngausonaKastamettipito atawenapanangibangonnaitidayta.

KAPITULO7

1NgemniSolomonketmangbangbangonitibukodnaa balayitisangapulokettalloatawen,ketnalpasnaamina balayna

2BinangonnamettibalaytikabakirantiLibano;ti kaatiddognasangagasutakasiko,kentikaakabanaket limapuloakasiko,kentikangatonatallopuloakasiko,iti uppatngaintardagitiadigiasedro,ngaaddaankadagiti bangkagasedrokadagitiadigi

3Ketnaabbungotanitisedroitingatoitirabawdagiti bangkag,anaiparabawitiuppatapuloketlimangaadigi, sangapuloketlimangaagsasaruno

4Ketaddadagititawaititallongaintar,kentilawagket maibusoritilawagititalloaranggo

5Ketamindagitiruangankenpostekuadrado,agraman dagititawa:kettilawagmaibusoritilawagititalloa ranggo

6Ketnangaramiditiberandangaadigi;tikaatiddogna limapuloakasiko,kentikaakabanatallopuloakasiko:ket tiberandaaddaitisanguanda:ketdagitidaddumapaynga adigikentinapuskolabaldosaaddadaitisangoanda

7Kalpasanna,nangaramiditiberandaparaititronoa pangukomna,tiberandatipanangukom:ketnaabbungotan itisedromanipuditimaysaasikigantisueloaginggaiti sabali.

8Kettibalaynaanagnaedannaaddasabaliaparaanganiti unegtiberanda,ngaisumetlaengtiaramidnaNangaramid metniSolomonitibalayparaitianakababainiFaraon, ngainasawana,akasitidaytoyaberanda

9Amindagitoyketnagastosabato,kasmayannurotiti rukoddagitinakutkotabato,anagarawbabaenkadagiti lagari,itiunegkenruar,uraypaymanipuditipundasion aginggaitikabal,kenkastametitiruarngaagturongiti dakkelaparaangan.

10Kettipundasionketnaaramidkadagitinanginaabato, uraydagitidadakkelabato,batoasangapuloakasiko,ken batoawaloakasiko.

11Ketitingatoaddadagitinanginaabatbato,akasiti rukoddagitinapukanabato,kensedro

12Kettidakkelaparaanganitiaglikmutketaddaaniti tallongaintardagitinapukanabato,kenmaysangaintarti sedro,agpadpadaamaipaayitimakin-unegaparaanganti balayniJehova,kenparaitiberandatibalay

13NangibaonniAriSolomonkenniHirammanipudTiro

14AnaktibaloababaiititribuniNeftali,kettiamanaket lalakiatagaTiro,agtartrabahoitigambang:ketnapnoiti sirib,kenpannakaawat,kennasikapamangaramiditiamin ngaaramiditigambangKetimmaykenAriSolomon,ket inaramidnaaminngaaramidna

15Tanangikabilitiduangaadigiagambang,asangapulo ketwaloakasikotikangatotitunggalmaysa:ketmaysaa taliasangapuloketduaakasikotinanglikmutitiasinoman kadakuada

16Ketnangaramiditiduaakapituloitinarunawa gambang,tapnomaipatakderkadagitituktokdagitiadigi:ti

kangatotimaysaakapitulolimaakasiko,kentikangatoti sabaliakapitulolimaakasiko.

17Keniketanaaramiditidakulap,kendagitikoronaa naaramiditikawar,parakadagitikapitulongaaddaiti tuktokdagitiadigi;pitoparaitimaysaakapitulo,kenpito paraitisabaliakapitulo

18Ketinaramidnadagitiadigi,kenduangaintariti aglikmutitimaysangaiket,tapnoabbongannadagiti kapitulongaaddaitingato,kadagitigranada:ketkastamet tiinaramidnamaipaayitisabaliakapitulo

19Ketdagitikapitulongaaddaitituktokdagitiadigiket naaramiditilirioitiberanda,uppatakasiko

20Ketdagitikapituloitirabawtiduangaadigiaddaanda metkadagitigranadaitingato,itisangotitianngaaddaiti asidegtiiket:ketduagasutanagsasarunodagitigranadaiti aglawlawtisabaliakapitulo.

21Ketimpasdeknadagitiadigiitiberandatitemplo:ket impasdeknatimakannawanngaadigi,ketpinanagananna itiJaquin:ketimpasdeknatimakannigidngaadigi,ket pinanaganannaitiBoaz

22Ketitituktokdagitiadigiaddaliriongaaramid:kasta metanalpastitrabahodagitiadigi.

23Ketnangaramiditinarunawabaybay,sangapuloa kasikomanipuditimaysangaigidaginggaitisabali: naglikmutdaytaitiinterongaaglikmut,kentikangatona limaakasiko:ketmaysaataliatallopuloakasikoti nanglikmutitidaytaitiaglawlaw

24Ketitisiroktimurdongnaaddadagitirangkisa nanglikmutitidayta,sangapuloitimaysaakasiko,a manglikmutitibaybayitiaglawlaw:dagitigurong naibellengdaitiduangaintar,idinaitapuak.

25Nagtakderdaytaitisangapuloketduaabaka,talloti kumitkitaitiamianan,kentallotikumitkitaitilaud,ken tallotikumitkitaitiabagatan,kentallotikumitkitaitidaya: kettibaybaynaisaaditingatokadakuada,ketamina makinlikudapasetdaaddaitiuneg

26Ketmaysangaimatikapuskolna,kettimurdongna naaramidakasitimurdongtikopa,ngaaddaankadagiti sabongtilirio:naglaonitiduaribuapagdigusan

27Ketnangaramiditisangapuloabatayagambang;uppat akasikotikaatiddogtimaysaabatay,kenuppatakasikoti kaakabana,kentalloakasikotikangatona

28Kettiaramiddagitibatayketkastoyawagas:addaanda kadagitibeddeng,kendagitibeddengaddadaitinagbaetan dagitipanid

29Ketkadagitibeddengngaaddaitinagbabaetandagiti rangkisaddadagitileon,baka,kenkerubin:ketitirabaw dagitibeddengaddabatayitingato:ketitibabadagitileon kenbakaaddasumagmamanoanainayonanaaramiditi naingpisngaaramid

30Kettunggalbatayaddaandaitiuppatagambangapilid, kenpinanidagambang:ketdagitiuppatasulinaaddaanda kadagitipagkargaan:itisiroktilabanaddadagitinarunaw apagkargaan,itisikigantitunggalnainayon

31Kettingiwatnaitiunegtiulokenitingatoketmaysaa kasiko:ngemtingiwatnanagtimbukelakasitiaramidti batay,maysaketkaguduaakasiko:kenkastametiti ngiwatnaketaddadagitikitikitngaaddaankadagiti beddengda,uppatakuadrado,saananagtimbukel

32Ketitisirokdagitibeddengaddauppatapilid;ketdagiti ehedagitipilidnaisilpodaitipagbatayan:kettikangatoti maysaapilidketmaysaakasikokenkaguduaakasiko

33Kettiaramiddagitipilidketkasitiaramidtipilidti karuahe:dagitikayotieheda,kendagitipusoda,kendagiti kakaduada,kendagitirayosda,narunawdaamin

34Ketaddauppatabatayitiuppatasulitimaysaa pagbatayan:ketdagitibataynagtauditimismoabatay.

35Ketitituktoktibatayaddanagtimbukelakompasa kaguduaakasikotikangatona:ketitituktoktibatay agpapadadagitipingirnakendagitibeddengna.

36Takadagitipinaniddagitipingirnakenkadagiti beddengna,inkitikitnadagitikerubin,leon,kenkayoa palma,sigunitikaadutitunggalmaysa,kennainayoniti aglawlaw

37Kalpasandaytoyapamay-aninaramidnadagiti sangapuloabatay:amindagitoyaddaandaitimaymaysaa pagibelleng,maysaarukod,kenmaysaakadakkel

38Kalpasanna,inaramidnatisangapuloalapaagambang: timaysaalabanketnaglaonitiuppatapuloapagdigusan: kettunggallabanuppatakasiko:ketititunggalmaysa kadagitisangapuloapagbatayanmaysaapagdigusan.

39Ketinkabilnatilimaabatayitimakannawantibalay, kenlimaitikannigidasikigantibalay:ketinsaadnati baybayitimakannawanabangirtibalayngaagpadayaa sumangoitiabagatan

40KetniHiraminaramidnadagitipagdigusan,kenpala, kenpalanggana.Itikasta,inleppasniHiramtiaminnga aramidngainaramidnakenariSolomonparaitibalayni Yahweh

41Tiduangaadigi,kentiduaamalukongdagitikapitulo ngaaddaitituktoktiduangaadigi;kendagitiduangaiket, amangabbongitiduaamalukongdagitikapitulongaadda itituktokdagitiadigi;

42Ketuppatagasutagranadamaipaayitiduangaiket, duangaintartigranadamaipaayitimaysangaiket,a mangabbongitiduaamalukongdagitikapitulongaaddaiti rabawdagitiadigi;

43Kendagitisangapuloabatay,kensangapuloa pagdigusankadagitibatay;

44Ketmaysaabaybay,kensangapuloketduaabakaiti siroktibaybay;

45Ketdagitikaldero,kenpala,kenpalanggana:kenamin dagitoyngaalikamen,ngainaramidniHiramkenAri SolomonmaipaayitibalayniJehova,naaramiddaiti naraniagagambang.

46ItitanaptiJordantiariinwarasnaida,itidamiliadaga itinagbaetantiSuccotkenZartan

47Ketbinaybay-anniSolomondagitiaminabasehasadi natimbeng,agsipudtaaduunaydagitoy:kensaanmeta naammuantikadagsentigambang.

48KetinaramidniSolomondagitiaminngaalikamena mainaigitibalayniJehova:tialtarabalitok,kenti lamisaanabalitok,anakaisaadantitinapayamaipakita,

49Ketdagitikandeleroapuroabalitok,limaitikannawan asikigan,kenlimaitikannigid,itisangotiorakulo, agramandagitisabong,kenpagsilawan,kendagitisilita balitok,

50Kendagitimalukong,kendagitisnuffer,kendagiti palanggana,kendagitikutsara,kendagitiinsensoapuroa balitok;kendagitibisagraabalitok,agpadpadapara kadagitiruangantimakin-unegabalay,tikasasantuana disso,kenparakadagitiruangantibalay,kayatnaasawen, titemplo

51Kastatinagpatinggatiaminatrabahongainaramidni AriSolomonmaipaayitibalayniJehova.Ketinyegni SolomondagitibanbanagngaindatonniDavidngaamana; uraydagitipirak,kenbalitok,kendagitibasehas,inkabilna kadagitigamengtibalayniJehova.

KAPITULO8

1Kalpasanna,inummongniSolomondagitipanglakayenti Israel,kenaminngaulodagititribu,dagitipanguluen dagitiammadagitiannactiIsrael,kenAriSolomonidiay Jerusalem,tapnoiyegdatilakasatitulagniJehova manipuditisiudadniDavid,ngaisutiSion.

2KetamindagitilallakitiIsraelnaguummongdakenAri SolomonitipiestaitibulantiEtanim,ngaisutimaikapitoa bulan.

3KetimmaydagitiaminapanglakayentiIsrael,ket innaladadagitipapaditilakasa

4Ketinsang-atdatilakasaniJehova,kentitabernakuloti gimong,kenaminanasantuanngaalikamenngaaddaiti tabernakulo,uraydagidiayinsang-atdagitipapadiken dagitiLevita.

5KetniAriSolomon,kentiaminagimongtiIsrael,a naguummongkenkuana,addadakenkuanaitisanguananti lakasa,amangidatdatonkadagitikarnerokenbaka,asaan amaibagawennomabilanggapuitikinaadu

6KetdagitipapadiinyegdatilakasatitulagniJehovaiti lugarna,itioraculotibalay,itikasasantuanadisso,uray payitisirokdagitipayakdagitikerubin

7Tadagitikerubininwarasdatiduaapayakdaitirabawti lugartilakasa,ketdagitikerubininabbongantilakasaken dagitisarukodnaitingato

8Ketinruardadagitisarukod,tapnodagitimurdongdagiti sarukodnakitadaitinasantuanadissoitisangotiorakulo, ketsaandaamakitaitiruar:ketaddadasadiayaginggaita ngaaldaw

9Awantianiamanitilakasamalaksiditiduaatapitibato, ngainkabilniMoisessadiayHoreb,idinakitulagniJehova kadagitiannactiIsrael,idirimmuardaitidagatiEgipto

10Ketnaaramidngaidirimmuardagitipapadimanipuditi nasantoanadisso,tiuleppinunnonatibalayniJehova

11Itikastasaanamakatakderdagitipapadingaagserbi gapuitiulep:tatidayagniJehovapinunnonatibalayni Jehova

12Kalpasanna,kinunaniSolomon:“ImbaganiJehovanga agtaengitinapuskolasipnget.”

13Pudnoanangibangonakkenkaitibalayapagnaedam, maysaapagnaedanapagnaedamitiagnanayon.

14Kettiaritimmaliawitirupana,ketbinendisionannati aminagimongtiIsrael:(ketnagtakdertiaminagimongti Israel;)

15Ketkinunana,BenditokomaniJehovaaDiostiIsrael,a nagsaoitingiwatnakenDavidngaamak,ketintungpalna babaentiimana,akunkunana

16ManipuditialdawapanangiruarkoitiilikngaIsrael manipudEgipto,awantinapiliakasiudadmanipud kadagitiaminatributiIsraelamangbangonitibalay, tapnoaddasadiaytinaganko;ngempinilikniDavida mangimatonitiilikngaIsrael

17KetaddaitipusoniDavidngaamakamangbangoniti balaymaipaayitinaganniJehovaaDiostiIsrael

18KetniJehovakinunanakenDavidngaamak,Idintota addaitipusomamangbangonitibalayamaipaayiti naganco,nasayaattiinaramidmotaaddaitipusom 19Nupaykasta,saanmontoabangonentibalay;ngemti anakmoarummuaritilomom,isutimangbangonitibalay amaipaayitinaganko

20KettiAPOtinungpalnatisaonangaimbagana,ket timmacderacitisiledniDavidngaamak,ketagtugawakiti tronotiIsrael,casinkariitiAPO,ketnangbangonitibalay maipaayitinaganniJehovaaDiostiIsrael

21Ketnangikabilaksadiayitilugaramaipaayitilakasa, ngaayantitulagniJehova,ngainaramidnakadagidi ammatayo,idiinruarnaidaitidagatiEgipto.

22KetniSolomonnagtakderitisangotialtarniJehovaiti sangoanantiaminagimongtiIsrael,ketinyunnatnadagiti imanangaagturongitilangit.

23Ketkinunana,APOaDiostiIsrael,awantiDiosacas kenca,idiaylangit,wennoditoydagaitibaba,a mangtungpalititulagkenasicadagitiadipenmoa magmagnaitisanguanambuyogentiaminapusoda

24NatungpalmokenadipenmoaniDavidngaamakti inkarimkenkuana:nagsaokametitingiwatmo,ket tinungpalmodaytababaentiimam,akasitangaaldaw

25Ngarudita,APOaDiostiIsrael,tungpalemken adipenmoaniDavidngaamakngainkarimkenkuana,a kunkunamo,‘Awantotimaysaataoitiimatangkonga agtugawititronotiIsrael;isungaagannaddagitiannakmo itidalanda,tapnomagnadaitisanguanakakasiti panagdaliasatmoitisanguanak

26Ketita,ODiostiIsrael,mapaneknekankomatisaom, pangngaasim,ngaimbagamkenadipenmoaniDavidnga amak

27NgempudnongatangaagtaengtiDiosditoydaga? adtoy,saannakaamalaontilangitkenlangitdagitilangit; kasanoabasbassitdaytoyabalayabinangonko?

28Kaskasdiararaememtikararagtiadipenmo,kenti ararawna,OAPOaDiosko,tapnodumngegkaitiikkisken tikararag,ngaikarkararagtiadipenmoitisanguanamita ngaaldaw

29Tapnodagitimatamsilulukatdaitidaytoyabalayiti rabiikenaldaw,urayitidissoaimbagam,‘Addantosadiay tinaganko:tapnodumngegkaitikararagngaaramidenti adipenmongaagturongitidaytoyalugar.

30Ketdenggemtiararawtiadipenmo,kentiilimnga Israel,intonagkararagdangaagturongitidaytoyadisso: ketdenggemidiaylangittipagnaedam:ketinton dumngegka,pakawanem

31Notisiasinomanagsalungasingitikaarrubana,ket maipaaykenkuanatisapataamangisapatakenkuana,ketti sapataumayitisanguanantialtarmoitidaytoyabalay

32Kalpasanna,dumngegkaidiaylangit,ketaramidem,ket ukomemdagitiadipenmo,amangkondenaritinadangkes, tapnoiyegnatidalannaitiulona;kenpanangipalintegiti nalinteg,tapnoitednaamaitunositikinalintegna

33IntonmaparmektiilimngaIsraelitisangoananti kabusor,agsipudtanagbasoldakenka,ketagsublidanto kenka,ketipudnodatinaganmo,ketagkararagda,ken agpakaasidakenkaitidaytoyabalay

34Kalpasanna,dumngegkaidiaylangit,ketpakawanemti basoltiilimngaIsrael,ketisublimidaitidagangaintedmo kadagidiammada

35Intonnaserraantilangit,ketawantitudo,agsipudta nagbasoldakenka;noagkararagdangaagturongitidaytoy adisso,ketipudnodatinaganmo,kettallikudandati basolda,intonparigatemida.

36Kalpasanna,dumngegkaidiaylangit,ketpakawanemti basoldagitiadipenmo,kentiilimngaIsrael,nga isuromontokadakuadatinasayaatadalanapagnaan,ket mangtedkaititudoitidagam,ngaintedmokadagitiilimkas tawid

37Noaddabisinitidaga,noaddaangol,panagbettak, amag,balang,wennonoaddauleg;notikabusorda lakubennaidaitidagadagitisiudadda;aniamanasaplit, aniamanasakitngaadda;

38Aniamanakararagkenararawtianiamanngaaramiden tisiasinoman,wennotiaminngailimngaIsrael,a makaammoitisaplittibukodnaapuso,keniyunnatna dagitiimanaitidaytoyabalay

39Kalpasanna,denggemidiaylangittipagnanaedam,ket pakawanem,kenaramidem,ketitedmoititunggalmaysaa maitunoskadagitidalanna,ngaammomtipusona;(tasika, uraysikalaeng,tiammomtipusodagitiaminngaannakti tao;)

40Tapnoagbutengdakenkaitiaminngaaldawnga agbiagdaitidagangaintedmokadagidiammami

41Maysapaymaipapanitiganggannaet,asaananagtaud itiilimngaIsrael,nodiketrumrummuaritiadayoa pagilianmaigapuitinaganmo;

42(Tamangngegdantotinaindaklananaganmo,kenti napigsangaimam,kentinaiyunnatatakiagmo;)inton umaykenagkararagngaagturongitidaytoyabalay;

43Denggemidiaylangittipagnanaedam,ketaramidemti maitunositiisuaminngaawagankenkatiganggannaet: tapnoaminatattaoitidagamaammoandatinaganmo, tapnoagbutengdakenka,kasitiar-aramidentiilimnga Israel;kettapnomaammuandaadaytoyabalay,a binangonko,ketnaawaganitinaganmo

44Nodagitiilimrummuardaamakigubatitikabusorda, sadinomantipangibaonamkadakuada,ketagkararagdaken Jehovangaagturongitisiudadapinilim,kenitibalaynga imbangonkomaipaayitinaganmo.

45Kalpasanna,denggemidiaylangittikararagdakenti ararawda,ketsalimetmetamtipanggepda

46Noagbasoldakenka,(taawantitaoasaanngaagbasol,) ketagpungtotkakadakuada,ketitedmoidaitikabusor,iti kastaipandaidaabaluditidagatikabusor,adayoman wennoasideg;

47Kaskasdinopanunotendatibagbagidaitidagaa nakaibaluanda,ketagbabawida,kenagpakaasidakenkaiti dagadagidiaynangawitkadakuadaakasbalud,a kunkunada,Nagbasolkami,keninaramidmitinakillo, nakaaramidkamiitikinadakes;

48Ketitikastaagsublikakenkaitiaminapusoda,keniti isuaminakararuada,itidagadagitikabusorda,a nangiturongkadakuadaanakautibo,ketagkararagkakenka ngaagturongitidagada,ngaintedmokadagitiammada,ti siudadapinilim,kentibalayngaimbangonkoparaiti naganmo;

49Kalpasanna,denggemtikararagdakentiararawdaidiay langitapagnanaedam,kettaginayonemtipanggepda

50Ketpakawanemdagititattaomanagbasolkenka,ken aminasalungasingdaanakabasoldakenka,ketikkamida

itiasiitisangodagitinangawitkadakuadaabalud,tapno maasiandakadakuada.

51Taisudatiilim,kentawidmo,ngainruarmomanipud Egipto,manipudititengngatiurnoalandok.

52Tapnodagitimatamsilulukatdaitiararawtiadipenmo, kenitiararawdagititattaomngaIsrael,tapnodumngegka kadakuadaitiaminngaawagandakenka

53Tainlasinmoidaititengngadagitiaminatattaoitidaga, tapnoagbalinatawidmo,kasitiimbagambabaenitiimani Moisesngaadipenmo,idiinruarmodagitiammami manipudEgipto,OApoaDios

54Ketnaaramid,ngaidinalpasniSolomonti panagkararagnaamindaytoyakararagkenararawken Jehova,timmakdermanipuditisanguanantialtarniJehova, manipuditipanagparintumengnakadagititurodnaadagiti im-imanaketnakaukradidiaylangit.

55Nagtakderketbinendisionannatiaminagimongti Israelitinapigsaatimek,akunkunana 56MadaydayawkomatiAPO,anangteditiinanaitiilina ngaIsrael,kasmayannurotitiaminngainkarina:awanti uraymaysaasaoitiaminanaimbagakarina,ngainkarina babaenitiimaniMoisesngaadipenna.

57NiJehovaaDiostayoaddakomacadatayo,casidi cadagidiammatayo:dinataykomabaybay-an,wenno baybay-antayo.

58Tapnomaiturongnadagitipusotayokenkuana,tapno magnakadagitiaminadalanna,kentungpalendagiti bilinna,kendagitialagadenna,kendagitipangngeddengna, ngaimbilinnakadagitiammatayo

59Ketdagitoyasasaok,anangipakaasiakitisanguananni Jehova,umasidegkomakenJehovaaDiostayoitialdaw kenrabii,tapnosalimetmetannatipanggeptiadipenna,ken tipanggeptiilinangaIsraelitiaminatiempo,kas kalikagumantibanag.

60Tapnoamindagititattaoitidagamaammoandaani JehovaisutiDios,ketawanentisabali

61Ngarud,naan-anaykomatipusoyoitiAPOaDiostayo, tapnomagnakadagitialagadenna,kensalimetmetanyo dagitibilinna,kasitidaytoyngaaldaw

62Kettiari,kentiinterongaIsraelakaduana, nangidatondaitidatonitisanguananniJehova

63KetniSolomonnangidatonitidatonapakikappia,nga indatonnakenJehova,duapuloaribuabaka,ken sangagasutduapuloaribuakarneroIsungaindedikarti arikendagitiaminngaIsraelitatibalayniYahweh

64Itidaytametlangaaldaw,tiariinsagradonatitengnga tiparaanganngaaddaitisangoanantibalayniJehova:ta sadiaynangidatonkadagitidatonamapuoran,kendatona karne,kentitabadagitidatonapakikappia:agsipudtati altaragambangngaaddaitisanguananniJehovaketbassit unaytapnoumawatkadagitidatonamapuoran,kendatona karne,kentitabadagitidatonapakikappia.

65KetitidaytaatiemponangangayniSolomonitimaysa apiesta,kentiinterongaIsraelakaduana,maysaadakkel agimong,manipuditiiseserrektiHamataginggaiti karayantiEgipto,itisanguananniJehovaaDiostayo,pito ngaaldawkenpitongaaldaw,uraypaysangapuloket uppatngaaldaw

66Itimaikawalongaaldawpinapanawnadagititattao:ket binendisionandatiari,ketnapandakadagititoldadaa siraragsakkennaragsakitipusodagapuitiamina

kinaimbagngainaramidniJehovamaipaaykenDavidnga adipenna,kenitiIsraelngailina.

KAPITULO9

1Ketnaaramid,idinalpasniSolomontipanagbangonti balayniJehova,kentibalaytiari,kentiaminatarigagay niSolomonanaay-ayongaaramidenna.

2NagparangniJehovakenSolomonitimaikaduaa gundaway,kasitipanagparangnakenkuanaidiayGabaon 3KettiAPOkinunanakencuana,Nangngegcoti kararagmokentiararawmo,ngainaramidmoitisanguanak: Nasantocandaytoyabalay,abinangonmo,tapnoikabilko tinagankosadiayitiagnanayon;ketdagitimatakkenti pusokaddantosadiayitiagnanayon

4Ketnomagnakaitisanguanak,acasitipannagnani Davidngaamam,itikinatarnawtipusokenkinalinteg, tapnoaramidemtimaitunositiaminngaimbilinkokenka, ketsalimetmetamdagitialagadenkokendagiti pangngeddengko

5Kalpasanna,ipasdekkontotitronotipagariamitiIsraeliti agnanayon,kasinkarikkenDavidngaamam,akunkunak, AwantotimaysaataoititronotiIsrael

6Ngemnotallikudanyoapulostisumurotkaniak,dakayo wennodagitiannakyo,ketsaanyoatungpalendagiti bilinkokendagitialagadekngaintedkokadakayo,nodiket mapankayoagserbikadagitisabaliadidiosen,ket agdayawkayokadakuada.

7Kalpasanna,pukawektotiIsraelmanipuditidaganga intedkokadakuada;ketdaytoyabalay,anasantuanko maipaayitinaganko,ibellengkontoitiimatangko;ketti Israelagbalintoaproverbiokenmaysaabalikaskadagiti aminatattao:

8Ketitidaytoyabalay,anangato,tunggalmaysaa lumabasitidaytamasdaawto,ketagsisilpo;ketkunadanto, ApayngainaramidniYahwehtikastoyitidaytoyadaga kenitidaytoyabalay?

9Ketsumungbatdanto,Gaputabinaybay-andaniJehovaa Diosda,anangiruarcadagidiammadamanipuditidagati Egipto,kennangpetpetcadagitisabaliadidios,ket nagdaydayawdacadacuada,kennagservicadacuada: gapunaitiAPOinyegnacadacuadaamindaytoya kinadakes.

10Ketnaaramiditingudotiduapuloatawen,idibinangon niSolomontiduaabalbalay,tibalayniJehovakenti balaytiari.

11(ItaniHiramngaaritiTiroinikkannaniSolomon kadagitikayoasedrokenkayongaabeto,kenbalitok,kas mayannurotitiaminatarigagayna,)ngaidinniAri SolomonintednakenHiramtiduapuloasiudaditidagati Galilea

12KetrimmuarniHirammanipudTirotapnokitaenna dagitisiudadngaintedkenkuananiSolomon;ketsaandaa naay-ayokenkuana

13Ketkinunana,Aniadagitisiudaddagitoyngaintedmo kaniak,kabsatko?KetinawagannaidaitidagatiCabul aginggaita.

14KetnangipatulodniHiramitiinnemapuloatalentoa balitokitiari

15KetdaytoytimakagapuitibuisngainaramidniAri Solomon;tamangbangonitibalayniYahweh,kenti

1Ar-ari

bukodnaabalay,kenMilo,kentipadertiJerusalem,ken Hasor,kenMegiddo,kenGezer.

16TaniFaraonngaaritiEgiptosimmang-at,ketinnalana tiGezer,ketpinuorannaitiapuy,ketpinataynadagiti Canaanitangaagnanaeditisiudad,ketintednaakassagut itibalasangna,ngaasawaniSolomon 17KetniSolomonbinangonnatiGezer,kenBet-horonti makin-uneg,.

18KetniBaalat,kenTadmoritilet-ang,itidaga, 19Ketamindagitisiudadapagidulinanngaaddaken Solomon,kendagitisiudadamaipaaykadagitikaruahena, kensiudadamaipaaykadagitikumakabalio,kendagiti tinarigagayanniSolomonabangonenidiayJerusalem,ken itiLibanon,kenitiinteroadagaapagturayanna 20DagitiaminatattaoanabatikadagitiAmoreo,Heteo, Perezeo,Heveo,kenJebuseo,asaananagtauditiannakti Israel

21Dagitiannakdaanabatikalpasandaitidaga,asaanmet anaan-anayadadaelendagitiannactiIsrael,nangipaulog niSolomonitibuiskasadipenaginggaitangaaldaw

22NgemcadagitiannactiIsraelawantiinaramidni Solomonngaadipen:nodiketlallakidaamannakigubat, kendagitiadipenna,kendagitiprinsipena,kendagiti kapitanna,kendagitiagtuturaykadagitikaruahena,ken dagitikumakabaliona.

23Limagasutketlimapulodagitoytipanguluendagiti opisialngaagay-aywanititrabahoniSolomon,a nangituraykadagititattaongaagtartrabahoititrabaho.

24Ngemsimmang-attianakababainiFaraonmanipuditi siudadniDaviditibalaynangaimbangonniSolomonpara kenkuana:kalpasannabinangonnatiMilo.

25KetnamitloitimakatawenanangidatonniSolomon kadagitidatonamapuorankendatonapakikappiaitirabaw tialtarngaimbangonnakenJehova,ketnangpuoriti insensoitirabawtialtarngaaddaitisanguananniJehova Isuanalpasnatibalay

26NangaramidniAriSolomonitibuyotdagitibarkoidiay Eziongeber,ngaaddaitiasidegtiElot,itiigidtiNalabagaa Baybay,itidagatiEdom

27KetniHiramnangibaonitiarmadadagitiadipenna, dagitibarkongaaddaanpannakaammoitibaybay,agraman dagitiadipenniSolomon

28KetdimtengdaidiayOfir,ketnangaladaitibalitok, uppatagasutduapuloatalento,ketinyegdakenAri Solomon

KAPITULO10

1KetidinangngegtireynatiSebatikinalatakniSolomon maipanggepitinaganniYahweh,immaytapnosubokenna isunababaenkadagitinarigatasaludsod

2KetimmayisunaidiayJerusalemngaaddaanitidakkel unayatren,akaduanadagitikameliongaagaw-awit kadagitirekado,kenaduunayabalitok,kennapategabato: ketidinakadanonidiaySolomon,nakisaritakenkuana maipapanitiaminngaaddaitipusona

3KetniSolomonimbaganakenkuanaaminasaludsodna: awantianiamananailemmengitiari,adinaimbaga kenkuana

4KetidinakitatireynatiSebatiisuaminasiribni Solomonkentibalayngaimbangonna

5Kettitaraontilamisaanna,kentipanagtugawdagiti adipenna,kentipanagaywandagitiministrona,kenti kawesda,kendagitiagaw-awititikopa,kentiisasang-atna asimmang-atitibalayniJehova;awanentiespiritu kenkuana.

6Ketkinunanaitiari,Pudnoanangngegkoitidagak maipapankadagitiaramidmokentikinasiribmo

7Nupaykastadiakpinatidagitisasao,agingganga immayak,ketnakitadagitimatak:ket,adtoy,saana naibagakaniaktikagudua:tisiribkenkinarang-aymo nalablabesngemtikinalatakanangngegko

8Naragsakdagititattaom,naragsakdagitoyngaadipenmo, akanayonngaagtaktakderitisanguanam,ken dumdumngegitisiribmo

9MadaydayawkomaniJehovaaDiosmo,anaragsakan kenca,anangisaadkencaititronotiIsrael:agsipudtani JehovainayatnatiIsraelitiagnanayon,ngarud pinagbalinnacangaari,tapnoaramidennatipanangukom kenkinahustisia.

10Ketinikkannaitiaritisangagasutduapuloatalentoa balitok,kendagitirekadoadakkelunayapagidulinan,ken napategabato:awanentidimtenganawadwadarekadoa kaskadagitoyngaintedtireynatiSebakenAriSolomon 11KettiarmadaniHiram,anangisangpetitibalitok manipudOfir,nangiyegmanipudOfiritiaduakayonga almug,kennapategabato

12Kettiariinaramidnacadagiticayotialmugdagitiadigi amaipaayitibalayniJehova,kenmaipaayitibalaytiari, dagitiarpakensalteriaamaipaaykadagitikumakanta: awantidimtengacastaacayotialmug,wennonakita aginggaita.

13KetniAriSolomonintednaitireynatiSebatiamina tarigagayna,aniamanakiddawna,malaksiditiintedni Solomonkenkuanaitinaarianakinaparaburna.Isua nagsubliketnapanitibukodnaapagilian,isukendagiti adipenna

14ItatikadagsentibalitokadimtengkenSolomoniti maysaatawenketinnemagasutpitopuloketinnema talentoabalitok

15Malaksiditidaytaaddakadagitikomersiante,kenti panaglakokadagitiaglaklakoitirekado,kenkadagitiamin ngaaritiArabia,kenkadagitigobernadortipagilian

16KetnangaramidniAriSolomonitiduagasutapuntiria anapigketabalitok:innemagasutasikloabalitokti napanitimaysaapuntiria

17Ketnangaramidititallogasutakalasaganapigketa balitok;talloakiloabalitoktinapanitimaysaakalasag: kettiariinkabilnaidaitibalaytikabakirantiLibano.

18Nangaramidtiariitidakkelatronoitimarfil,ket kinalupkopannaitikasayaatanabalitok

19Titronoaddaanitiinnemngaagdan,kettituktokti trononagtimbukelitilikudan:ketaddadagitibangkoiti agsumbangirasikiganitilugartitugaw,kenduaaleonti agtaktakderitiabaydagitipagbatayan

20Ketsangapuloketduaaleontinagtakdersadiayiti maysaabangirkenitisabalikadagitiinnemngaagdan: awantikastoyanaaramiditianiamanapagarian.

21KetaminngainumenniAriSolomonketbalitok,ken aminngaalikamenitibalaytikabakirantiLibanoketpuro abalitok;awantipirak:awantinaibilangidikaaldawanni Solomon

22TatiariaddaanidiitibaybaytibuyottiTarsisakadua tibuyottiHiram:maminsanitikadatalloatawenumayti buyottiTarsis,amangiyegitibalitok,pirak,marfil,ken uleg,kenpaboreal.

23Nalab-awanniAriSolomontiaminngaariitidaga gapuitikinabaknangkensirib

24KettiinteroadagasinapuldaniSolomon,tapno mangngegdatisiribna,ngainkabiltiDiositipusona.

25Ketinyegdatitunggalmaysatisagutna,dagitiaruatena pirak,kenalikamenabalitok,kenkawes,kenkabal,ken rekado,kabalio,kenmulo,atinawenarate

26InummongniSolomondagitikaruahekenkumakabalio: ketaddaanitisangaribuketuppatagasutakaruahe,ken sangapuloketduaaribuakumakabalio,ngaintedna kadagitisiudadkaskaruahe,kenitiariidiayJerusalem

27KettiariinaramidnatipirakngaaddaidiayJerusalema kaskadagitibato,kendagitisedropinagbalinnaakas kadagitikayoasikomorongaaddaitiginget,gapuiti kinaruay.

28KetniSolomonaddakabalioanairuarmanipudEgipto, kenliensoasinulid:dagitikomersiantetiariinawatdati liensoasinuliditigatad.

29Kettimaysaakaruahesimmang-atketrimmuaridiay Egiptoitiinnemagasutasikloapirak,kenmaysaa kabalioitisangagasutketlimapulo:ketkastametpara kadagitiaminngaaridagitiHeteo,kenkadagitiar-ariti Siria,inruardaidababaenkadagitikabaelanda

KAPITULO11

1NgeminayatniAriSolomontiaduaganggannaeta babbai,agramantianakababainiFaraon,babbaia Moabita,Ammonita,Edomita,Sidoniano,kenHeteo;

2KadagitinasionamaipapanitiAPOkinunanacadagiti annactiIsrael,Dicayosumrekcadacuada,wennosumrekda cadacayo:tasiguradoatallikudandantotipusoyoa sumurotcadagitididiosda:NiSolomonkimpetcadacuada itiayat

3Ketaddaanitipitogasutngaassawa,prinsesa,kentallo gasutakamalala:ketdagitiassawanaintallikuddatipusona.

4Tanapasamak,idilakayenniSolomon,inyadayodagiti assawanatipusonaitisabaliadidios:kettipusonasaana naan-anayitiAPOaDiosna,kasitipusoniDavidnga amana

5TasinurotniSolomonniAstoretadiosadagitiSidon, kenniMilcomamakarimondagitiAmmonita.

6KetnagaramidniSolomonitidakesitiimatangniJehova, ketsaananaan-anayasinurotniJehova,akaskenDavid ngaamana

7Kalpasanna,nangibangonniSolomonitinangatoadisso parakenKemos,timakarimonalugartiMoab,ititurod ngaaddaitisangotiJerusalem,kenparakenMolec,ti makarimonngaannakniAmmon

8Ketkastamettiinaramidnaparakadagitiamina ganggannaetngaassawa,amangpuoritiinsiensoken agidatonkadagitididiosda

9KetniJehovanakapungtotkenSolomon,agsipudtati pusonatimmaliawkenJehovaaDiostiIsrael,anamindua anagparangkencuana

10Ketimbilinnakencuanamaipanggepitidaytoyabanag, asaanasumurotitisabaliadidios:ngemsaannaa tinungpaltiimbilinitiAPO

11GapunaniJehovakinunanakenSolomon,“Gaputa maaramiddaytoykenka,ketsaanmoatinungpaltitulagko kendagitialagadenko,ngaimbilinkokenka,siguradoa ikkatektotipagariankenka,ketitedkontoitiadipenmo.

12Nupaycastacadagitial-aldawmosaancongaaramiden daytamaigapukenDavidngaamam:nodiketikkatecto daytaitiimatianakmo

13Nupaykastadiaktoikkatentiaminapagarian;ngem itedmotimaysaatribuitianakmomaigapukenDavidnga adipenko,kengapuitiJerusalemapinilik

14KettiAPOrinugiannatimaysaakabusorkenSolomon, niHadadngaEdomita:isunagtauditibin-itiariidiay Edom.

15Tanapasamak,idiaddaniDavididiayEdom,kenni Joabapanguluentibuyotsimmang-attapnoitabonna dagitinapapatay,kalpasanakinabilnatitunggallalaki idiayEdom;

16(InnemabulananagtalinaedsadiayniJoabakaduanati interongaIsrael,aginggaanaputednatitunggallalaki idiayEdom)

17NagtalawniHadad,isukentisumagmamanonga Edomitakadagitiadipenniamana,tapnomapanidiay Egipto;NiHadadabassitpayngaubing

18KettimmakderdamanipudMidian,ketimmaydaidiay Paran:ketnakikuyogdakadagitilallakimanipudParan,ket immaydaidiayEgipto,kenFaraonngaaritiEgipto;a nangtedkenkuanaitibalay,kennangtedkenkuanakadagiti taraon,kennangtedkenkuanaitidaga.

19NakasarakniHadaditidakkelapaboritiimatangni Faraon,isungaintednangaasawatikabsatnaababai,ti kabsatniTahpenesareyna.

20KettikabsatababainiTahpenesimpasngayna kenkuananiGenubatngaanakna,apinasusoniTahpenes idiaybalayniFaraon:ketniGenubataddaidiiti sangakabbalayanniFaraonititengngadagitiannakni Faraon

21IdinangngegniHadadidiayEgiptoanaturogniDavid akaduanadagitiammana,kennatayenniJoabakapitanti buyot,kinunaniHadadkenFaraon:“Palubosannaka pumanaw,tapnomapanakitibukodkoapagilian.”

22IdinniFaraonkinunanakencuana,Ngemaniati kinakurangmokaniak,a,adtoy,sapsapulemtimapaniti bukodmoapagilian?Ketinsungbatna,Awan:nupaykasta, palubosannakasumrekitianiamanapamay-an

23KettiDiospinarnuaynatisabalipayakabusorna,ni RezonngaanakniEliada,anagtalawitiaponaani HadadezerngaaritiZoba

24Ketinummongnadagitilallakikencuana,ketnagbalina kapitantibunggoy,idipinatayidaniDavididiayZoba:ket napandaidiayDamasco,ketnagnaeddasadiay,ket nagturaydaidiayDamasco

25KetisumaysaakabusortiIsraelitiaminngaal-aldaw niSolomon,malaksiditikinadakesngainaramidniHadad: ketkinaguranatiIsrael,ketnagturayitiSiria

26KetniJeroboamngaanakniNebat,maysangaEfrateo ataga-Zereda,adipenniSolomon,atiinanaketZerua, maysaabaloababai,intag-aynatiimanamaibusoritiari.

27Ketdaytoytigapunangaintag-aynatiimanamaibusor itiari:BinangonniSolomontiMilo,kettinarimaanna dagitirebbektisiudadniDavidngaamana.

28KettilalakianiJeroboammaysaanabilegalalaki:ket idinakitaniSolomontiagtutuboalalakingaisuket

nagaget,isupinagbalinnangaagturayitiaminnga annongentibalayniJose.

29Ketnaaramiditidaydiatiempoidirimmuarni JeroboammanipudJerusalem,nimammadtoAhiasa Silonitanasarakanisunaitidalan;ketinkawesnatibagina itibaroakawes;ketagmaymaysadaaduaititalon 30KetniAhiasinnalanatibaroakawesngaadda kenkuana,ketpinigisnaitisangapuloketduaapedaso.

31KetkinunanakenJeroboam,Alaemtisangapuloa pedaso:tacastoytikunaniJehova,tiDiostiIsrael,Adtoy, ikkatektotipagarianmanipuditiimaniSolomon,ket itedkontokenkatisangapuloatribu

32(Ngemmaaddaantoitimaymaysaatribumaigapuken adipenkoaDavidkengapuitiJerusalem,tisiudadapinilik manipudkadagitiaminatributiIsrael)

33Gaputabinaybay-andak,ketnagdaydayawdaken AstoretadiosadagitiSidoniano,kenKemosadiosdagiti Moabita,kenMilcomadiosdagitiannacniAmmon,ket saandaanagnakadagitidalanko,tapnoaramidendati umisokadagitimatak,kentapnosalimetmetandadagiti alagadenkokendagitipangngeddengko,kaskenniDavid ngaamana.

34Nupaykastadiaktoalaentienteroapagarianmanipud itiimana:ngempagbalinektoaprinsipeitiaminngaalaldawtipanagbiagnamaigapukenDavidngaadipenko,a pinilik,agsipudtatinungpalnadagitibilbilinkokendagiti paglintegak

35Ngemalaektotipagarianitiimatianakna,ketitedko kenka,uraysangapuloatribu

36Ketitianaknaitedkontotimaysaatribu,tapnokanayon ngaaddalawagniDavidngaadipenkoitisanguanakidiay Jerusalem,tisiudadapiniliktapnoikabilkotinaganko sadiay

37Ketalaenkanto,ketagturaykantoamaitunositiamina tarigagayantikararuam,ketagbalinkantongaariitiIsrael

38Ketmapasamakto,nodumngegkaitiaminngaibilinko kenka,ketmagnakakadagitidalanko,ketaramidemti nalintegitiimatangko,tapnotungpalemdagitipaglintegak kenbilbilinko,kasitiinaramidniDavidngaadipenko;nga addaaktokenka,ketmangbangonakkenkaitinatalgeda balay,akasitipanangibangonkoparakenDavid,ket itedkokenkatiIsrael

39Ketkayatkoaparigatentibin-iniDavid,ngemsaannga agnanayon

40InkagumaanngarudniSolomonapatayenniJeroboam KettimmakderniJeroboam,ketnagtalawidiayEgipto,ken niSisacngaaritiEgipto,ketaddaidiayEgiptoaginggaiti ipapatayniSolomon.

41Kettidaddumapayngaar-aramidniSolomon,ken aminngainaramidnakentisiribna,saankadianaisuratiti librodagitiar-aramidniSolomon?

42KettitiempoapanagturayniSolomonidiayJerusalem itiinterongaIsraelketuppatapuloatawen

43KetniSolomonnaturogakaduanadagitiammana,ket naitabonidiaySiudadniDavidngaamana:ketni Rehoboamngaanaknanagturayakasukatna

KAPITULO12

1KetniRehoboamnapanidiaySiquem:taimmaytiamin ngaIsraelidiaySiquemtapnopagbalinendangaari

2Ketnaaramid,idinangngegniJeroboamngaanakni Nebat,ngaaddapaylaengidiayEgipto,(taisunaglibasiti sangoniAriSolomon,ketnagnaedniJeroboamidiay Egipto;

3Ngaimbaondakeninayabanda.KetniJeroboamkenti aminagimongtiIsraelimmayda,ketnakisaritadaken Rehoboam,akunkunada

4Napalalotisangolniamam:itangarudpagbalinema nalag-antinadagsenapanagserbiniamam,kenti nadagsenasangolnangainkabilnakadakami,ket agserbikamikenca

5Ketkinunanakadakuada,Pumanawkayopayititallonga aldaw,kalpasannaumaykayomanenkaniak.Ket pimmanawdagititattao

6KetniAriRehoboamnakiumankadagitilallakay,a nagtakderitisanguananniSolomonngaamanabayatti panagbiagna,ketkinunana,Kasanotipanangbalakadyo tapnomasungbatakdagitoyatattao?

7Ketnagsaodakencuana,akunkunada,Noagbalincanga adipencadagitoyatattaoitangaaldaw,ketagservica cadacuada,kensungbatancadacuada,kenagsaocadacuada itinaimbagasasao,isudantotiad-adipenmoitiagnanayon.

8Ngembinaybay-annatipammagbagadagitilallakay,nga inteddakenkuana,ketnakiumankadagitiagtutuboalallaki adimmakkelkenkuana,kennagtakderitisanguananna.

9Ketkinunanakadakuada,Aniatipammagbagayotapno masungbatanmidagitoyatattao,anakisaritakaniak,a kunkunada,Pagbalinemanalaglag-antisangolngainkabil kadakaminiamam?

10Ketdagitiagtutuboalallakiadimmakkelkencuana nagsaodakencuana,akunkunada,Kastoytotisawem cadagitoyilianagsaokenca,akunkunada,Pinadagsenni amamtisangolmi,ngempalag-anemcadacami;kastoyti ibagamkadakuada,Napuspuskoltotibassitaramayko ngemdagitilomoniamak

11Ketita,idintoaniamaktinangibaklaykenkaiti nadagsenasangol,inayonkontoitisangolmo:tiamakti nangdusakenkababaenkadagitisaplit,ngem dusaennakantobabaenkadagitimanggagama

12Gapuna,immayniJeroboamkendagitiaminngaumili kenRehoboamitimaikatlongaaldaw,kasinkeddengtiari, akunkunada,“Umaykamanenkaniakitimaikatlonga aldaw.”

13Ketsimmungbattiarikadagititattaoasiuulpit,ket binaybay-annatipammagbagadagitilallakayngaintedda kenkuana;

14Ketnagsaocadacuadasigunitipammagbagadagiti agtutuboalallaki,akunkunana,Pinadagsenniamakti sangolyo,ketinayonkontoitisangolyo:dinusametniamak babaenkadagitisaplit,ngemdusaenkaytobabaenkadagiti manggagama

15Gapunasaanadimngegtiarikadagititao;tatigapuna naggapukenJehova,tapnomatungpalnatisasaona,nga imbaganiYahwehbabaenkenAhiasaSilonitaken JeroboamngaanakniNebat

16Gapuna,idinakitatiinterongaIsraelasaannga impangagidatiari,insungbatdagititattaoitiari,a kunkunada,AniatibingaytayokenDavid?awanmetti tawidmiitianakniJesse:kadagititoldam,OIsrael:ita kitaemtibukodmoabalay,David.Isuapimmanawti Israelkadagititoldada

17NgemnomaipapankadagitiannactiIsraelnga agnanaedkadagitisiudadtiJuda,niRehoboamtinagturay kadakuada

18Kalpasanna,imbaonniariRehoboamniAdoram,a mangimatmatonitibuis;ketaminngaIsraelbinutoanda isunaitibato,isuanatayGapuna,pinapartakniari Rehoboamasumang-atkenkuanaitikaruahena,tapno agtalawidiayJerusalem.

19Itikasta,nagrebeldetiIsraelitibalayniDavidagingga ita

20Ketnaaramid,idinadamagtiisuaminngaIsraelnga immaymanenniJeroboam,imbaondakeninayabandaiti gimong,ketpinagbalindangaariitiinterongaIsrael:awan tisimmurotitibalayniDavid,nodilaengtitribuniJuda

21KetididimtengniRehoboamidiayJerusalem, inummongnatiinteroabalaytiJuda,agramantitribuni Benjamin,sangagasutketuppataribuanapilialallaki,a mannakigubat,tapnomakirangetdaitibalaytiIsrael,tapno isublidatipagariankenRehoboamngaanakniSolomon.

22NgemdimtengtisaotiDioskenniSemaiasataoti Dios,akunkunana

23AgsaokenniRehoboam,ngaanakniSolomon,ngaari tiJuda,kenitiisuaminabalaytiJudakenBenjamin,ken kadagitinatdakadagititattao,akunaem

24KastoytikunaniJehova,Dicaytosumang-at,wenno makirangetcadagiticacabsatyongaannactiIsrael:agsubli titunggalmaysaitibalayna;tadaytoyabanagketnaggapu kaniak.ImmdengdangaruditisaoniYahweh,ket nagsublidaapumanaw,kasmayannurotitisaoniYahweh 25Kalpasanna,binangonniJeroboamtiSiquemitibantay tiEfraim,ketnagnaedsadiay;ketrimmuarmanipudsadiay, ketbinangonnatiPenuel

26KetniJeroboamkinunanaitipusona,Itaagsublintoti pagarianitibalayniDavid.

27Nosumang-atdaytoyngailitapnoagdatonitibalayni JehovaidiayJerusalem,agsublintongarudtipusodagitoy ngailiitiapoda,kenniRehoboamngaaritiJuda,ket patayendakto,ketmapandamanenkenRehoboamngaariti Juda

28Iticasta,nagtulagtiari,ketnangaramiditiduaaurbona bakaabalitok,ketkinunanacadacuada,Nalabescadacayo tisumang-atidiayJerusalem:adtoydagitididiosmo,O Israel,anangisang-atkencamanipuditidagatiEgipto.

29KetinsaadnatimaysaidiayBethel,kettisabali inkabilnaidiayDan

30Ketdaytoyabanagnagbalinabasol:tadagititattao napandanagdaydayawitisangoanantimaysa,agingga idiayDan.

31Ketnangaramiditibalayanangatoadisso,ken nangaramiditipapadikadagitikababaankadagitiumili,a saananagtauditiannakniLevi

32NangordenanniJeroboamitimaysaapiestaiti maikawaloabulan,itimaikasangapuloketlimangaaldaw tibulan,akasitipiestangaaddaidiayJuda,ketindatonna itirabawtialtarKastamettiinaramidnaidiayBethel,a nangidatonkadagitiurbonabakangainaramidna:ket inkabilnaidiayBetheldagitipapadidagitinangatoadisso ngainaramidna

33Itikastaindatonnaitirabawtialtarngainaramidna idiayBethelitimaikasangapuloketlimangaaldawti maikawaloabulan,itimismoabulanapinanggepna manipuditibukodnaapuso;ketnangordenanitimaysaa

piestacadagitiannactiIsrael:ketnangidatonitirabawti altar,kennangpuoritiinsenso.

KAPITULO13

1Ket,adtoy,immaytimaysaataotiDiosmanipudJuda babaentisaoniJehovaidiayBethel:ketniJeroboam nagtakderitiasidegtialtartapnomangpuoritiinsenso.

2KetimpukkawnatialtaritisaoniJehova,ketkinunana, Oaltar,altar,kastoytikunaniJehova;Adtoy,mayanakto timaysangaubingitibalayniDavid,tinagannaaJosias; ketidatonnakenkadagitipapadidagitinangatoadissoa mangpuorkenkaitiinsienso,ketmapuorantokenkadagiti tulangdagititattao

3Ketnangteditipagilasinanitidaytametlangaaldaw,a kunkunana,DaytoytipagilasinanngainsaoniJehova; Adtoy,mapisangtotialtar,ketmaibukboktodagitidapo ngaaddaitirabawna

4Ketnaaramid,idinangngegniAriJeroboamtisaotitao tiDios,anangipukkawitialtaridiayBethel,inyunnatnati imanamanipuditialtar,akunkunana,“Iggamamisuna” Kettiimana,ngainyunnatnaamaibusorkenkuana, nagmaga,isuasaannaamaguyodmanenkenkuana

5Napigismettialtar,ketnaibukboktidapomanipuditi altar,kasmayannurotitipagilasinanngaintedtitaotiDios babaentisaoniJehova

6KetsimmungbattiariketkinunanaititaotiDios, DawatemitatirupaniJehovaaDiosmo,ketikararagmo kaniak,tapnomaisublitiimakKettitaotiDios nagpakaasikenJehova,kettiimatiarinaisublikenkuana, ketnagbalinakasidi.

7KinunatiariititaotiDios,Kumuyogkakaniaknga agawid,ketbang-aremtibagim,ketitedkontokenkati gunggona.

8KinunatitaotiDiositiari,Noitedmokaniaktikagudua tibalaymo,diaktosumrekkenka,wennomanganiti tinapaywennouminumitidanumitidaytoyalugar.

9TakastatibilinkaniakbabaentisaoniJehova,a kunkunana,Dikamanganititinapay,wennouminumiti danum,wennoagsubliitiisumetlaengadalannga immayka

10Itikastanagturongitisabaliadalan,ketsaananagsubli itidalanngaimmayidiayBethel.

11Ita,agnanaedtimaysaalakayamammadtoidiayBethel; ketimmaydagitiannacnaalallakiketimbagadakencuana amindagitiaramidngainaramidtitaotiDiositidaytanga aldawidiayBethel:dagitisasaongaimbaganaitiari,isuda imbagadametitiamada.

12Ketkinunatiamadakadakuada,Aniaadalanti nagnaanna?Tanakitadagitiannaknanoaniatinagnaanti taotiDios,anaggapuidiayJuda

13Ketkinunanacadagitiannacna,Sialdacitiasno.Isunga insilladakenkuanatiasno:ketnagsakayitidayta,

14KetsimmurotititaotiDios,ketnasarakannaa situtugawitisiroktimaysaakayo:ketkinunanakencuana, SicakadititaotiDiosanaggapuidiayJuda?Ketkinunana, Siak.

15Kalpasanna,kinunanakenkuana,Kumuyogkakaniak ngaagawid,ketmangankaititinapay

16Ketkinunana,Diakmabalintiagsubliakumuyogkenca, wennosumrekkenca

17TanaibagakaniakbabaentisaoniYahweh,Dikanto manganititinapaywennouminumitidanumsadiay, wennoagsubliamapanitidalanngaimmayka

18Kinunanakenkuana,Maysaakmetapropetaakas kenka;ketnagsaokaniaktimaysangaanghelbabaentisao niYahweh,akunkunana,Isublimisunaitibalaymo,tapno manganititinapaykenuminumitidanumNgemnagulbod kenkuana.

19Isuakimmuyogkenkuana,ketnanganititinapayiti balayna,kenimminumitidanum

20Ketnaaramid,bayattipanagtugawdaitilamisaan,tisao niJehovadimtengitimammadtoanangisublikencuana

21KetimpukkawnaititaotiDiosanaggapuidiayJuda,a kunkunana,KastoytikunaniJehova,Agsipudta sinukirmotingiwatniJehova,ketsaanmoatinungpalti bilinngaimbilinkenkaniJehovaaDiosmo, 22Ngemnagsubli,ketnanganititinapaykenimminumiti danumitilugar,amaipapanitidaytakinunaniJehova kenka,Dikamanganititinapay,kendikayuminumiti danum;saantongaumaytibangkaymoititanemdagiti ammam

23Ketnapasamak,kalpasantipannangannaititinapay, kenkalpasantipanaginumna,insillaannatiasno,a maipaayitimammadtongainsublina

24Ketidiawanen,sinabattimaysaaleonitidalanket pinatayna:kettibangkaynanaitapuakitidalan,kettiasno nagtakderitiabayna,tileonnagtakdermetitiabayti bangkay.

25Ket,adtoy,limmabasdagititattao,ketnakitadati bangkayanaitapuakitidalan,kentileonasitatakderiti abaytibangkay:ketimmaydaketinsalaysaydadaytaiti siudadanagnaedantilakayamammadto 26Ketidinangngegtimammadtoanangisublikencuana manipuditidalan,kinunana,DaytatitaotiDios,a simmukiritisaoniJehova:gapunaniJehovainyawatnaiti leon,anangpisangkencuana,kennangpapataykencuana, casmayannurotitisaoniJehova,ngaimbaganakencuana.

27Ketkinunanacadagitiannacna,akunkunana,Sialdaciti asnoKetsinialda

28Ketnapanketnasarakantibangkaynaanaitapuakiti dalan,kentiasnokentileonasitatakderitiabayti bangkay:tileondinakinnantibangkay,wennonapigisti asno.

29KettimammadtoinnalanatibangkaytitaotiDios,ket inkabilnaitiasno,ketinsublina:kettilakayamammadto immayitisiudad,tapnoagladingitkentapnoitabonna.

30Ketinkabilnatibangkaynaitibukodnaatanem;ket nagdung-awdakenkuana,akunkunada,Ay,kabsatko!

31Ketnapasamak,kalpasantipanangitabonnakenkuana, kinunanakadagitiannakna,akunkunana,Intonnatayak, itabonnakititanemanakaitanemantitaotiDios; iparabawkodagititulangkoitiabaydagititulangna:

32TatisaongaimpukkawnababaentisaoniJehova maibusoritialtaridiayBethel,kenmaibusorkadagitiamin abalbalaydagitinangatoadissongaaddakadagitisiudad tiSamaria,siguradoamapasamakto

33KalpasandaytoyabanagsaananagsubliniJeroboam manipuditidakesadalanna,nodiketpinagbalinnamanen dagitikababaankadagititattaoapapadikadagitinangatoa disso:siasinomanamayat,isuinkonsagrarna,ketnagbalin amaysakadagitipapadikadagitinangatoadisso

34Ketdaytoyabanagnagbalinabasolitibalayni Jeroboam,amangputedkenmangdadaelitirabawtidaga.

KAPITULO14

1ItidaytaatiemponagsakitniAbiasngaanakni Jeroboam

2KetniJeroboamkinunanaitiasawana,Bumangonka, pangngaasim,ketagkaweska,tapnosaankanamaammoan ngaasawaniJeroboam;ketmapankaidiaySilo:adtoy, addaniAhiasapropeta,anangibagakaniakasiakti agbalinngaarikadagitoyatattao

3Ketmangalakaitisangapuloatinapay,kentinapay,ken saggaysaadiro,ketmapankencuana:ibaganakencano aniatimapasamakitiubing

4InaramidtiasawaniJeroboam,kettimmakder,ketnapan idiaySilo,ketdimtengitibalayniAhiasNgemsaana makakitaniAhias;tadagitimatananaisaadgapuitiedadna 5KetniJehovakinunanakenAhias,Adtoy,tiasawani Jeroboamumaydumawatkencaitimaysaabanagmaipaay itianakna;tamasakit:castoykencastoytisaomkencuana: tamapasamakto,intonsumrek,ngaagpammarangtoa sabaliababai

6KetidinangngegniAhiastiunidagitisakana,bayatti iseserreknaitiruangan,isuakinunana,“Sumrekka,sika ngaasawaniJeroboam;apayngaagpammarangkaasabali? tanaibaonakkenkangaaddaanitinadagsenadamag 7Inka,ibagamkenJeroboam,KastoytikunaniYahweha DiostiIsrael,Gaputaintan-okkamanipudititengnga dagitiumili,ketpinagbalinkaaprinsipeitiilikngaIsrael 8KetikkatemtipagarianmanipuditibalayniDavid,ket intednakenka:ketkaskasdiadikanagbalinakasken adipenkoaDavid,anangtungpalkadagitibilbilinko,ken simmurotkaniakitiaminapusona,tapnoaramidennati nalinteglaengkadagitimatak;

9Ngemnagaramidkaitidakesngemitiaminngaimmununangemsika:tanapankaketnangaramidkenkaitisabali adidiosen,kendagitinarunawaladawan,tapno pungtotnak,ketintapuaknakitilikudam

10Ngarud,adtoy,iyegkontotidakesitibalayniJeroboam, ketputdektokenJeroboamdaydiayagpispisitipader,ken daydiaynaserraankennabaybay-anidiayIsrael,ket ikkatektodagitinatdaitibalayniJeroboam,akasiti panangalatitaoitiibleng,aginggaamapukawamin

11TimataykenJeroboamitisiudadkanentodagitiaso;ket timatayititay-akkanendantodagititumatayabiti tangatang:taniJehovasinaonadayta

12Tumakdercangarud,mapancaitibalaymo:ketinton sumrekdagitisakamitiili,mataytotiubing

13KettiisuaminngaIsraelagladladingittokencuana,ket itabondanto:taisulaengkenJeroboamtiumayititanem, agsipudtakencuanaaddanaimbagabanagamaipaayken JehovaaDiostiIsraelitibalayniJeroboam

14MaysapayniJehovamangbangontokencuanaitimaysa ngaariitiIsrael,amangpukantoitibalayniJeroboamiti daytangaaldaw:ngemania?urayita

15TaniJehovakabilennantotiIsrael,akasitimaysaa runongaagtayyekitidanum,ketramutennantotiIsrael manipuditidaytoynaimbagadaga,ngaintednakadagidi ammada,ketiwarasnaidaitilabestikarayan,agsipudta inaramiddadagitikabakiran,amangrurodkenJehova

16KetitednantotiIsraelgapuitibasbasolniJeroboam,a nagbasol,kennangaramiditiIsrael.

17KettiasawaniJeroboamtimmakder,ketpimmanaw, ketdimtengidiayTirza:ketididimtengitiruanganti ruangan,nataytiubing;

18Ketintabondaisuna;ketisuaminngaIsraelnagdungawdakenkuana,kasmayannurotitisaoniYahweh,nga insaonababaenitiimaniadipennangaAhiasamammadto.

19KettidaddumapayapasamakniJeroboam,nokasano tipannakigubatna,kennokasanotipanagturayna,adtoy, naisuratdaitilibrodagitikronikadagitiar-aritiIsrael

20KetdagitialdawapanagturayniJeroboamduapuloket duaatawen:ketnaturogakaduanadagitiammana,ketni Nadabngaanaknanagturayakasukatna

21KetniRehoboamngaanakniSolomonnagturayidiay Juda.UppatapuloketmaysatitawenniRehoboamidi nangrugingaagturay,ketnagturayitisangapuloketpitoa tawenidiayJerusalem,tisiudadapiniliniYahweh manipudkadagitiaminatributiIsrael,tapnoikabilna sadiaytinagannaKettiinanaketNaamangaAmmonita

22KetnagaramidtiJudaitidakesitiimatangniJehova, ketpinag-imondaisunababaenkadagitibasbasoldanga inaramidda,anangnangrunangemitiaminngainaramid dagidiammada

23Tabinangondametidakadagitinangatoadisso,ken ladawan,kenkakaykaywan,ititunggalnangatoaturod, kenitisiroktitunggalberdeakayo

24Ketaddametdagitisodomitaitidaga:ketinaramiddaa maitunositiaminamakarimonngaar-aramiddagitinasion apinaruarniJehovaitisanguanandagitiannactiIsrael

25KetnaaramiditimaikalimaatawenniAriRehoboam, simmang-atniSisacngaaritiEgiptomaibusoriti Jerusalem

26KetinnalanadagitigamengtibalayniJehova,ken dagitigamengtibalaytiari;inikkatnapayamin:ket innalanaamindagitikalasagabalitokngainaramidni Solomon.

27KetnangaramidniAriRehoboamkadagitigambanga kalasagakasukatda,ketinyawatnaidakadagitiimati panguluendagitiguardia,amangbanbantayitiruanganti balaytiari

28Ketnaaramid,idisimrektiariitibalayniJehova,inawit idatiguardia,ketinsublinaidaitisiledtiguardia.

29ItatidaddumapayapasamakniRehoboamkenamin ngainaramidna,saankadianaisuratdaitilibroti Pakasaritaandagitiar-aritiJuda?

30AddagubatdaRehoboamkenJeroboamitiaminngaalaldawda.

31KetniRehoboamnaturogakaduanadagitiammana,ket naitabonakaduanadagitiammanaidiaySiudadniDavid KettiinanaketNaamangaAmmonitaKetniAbiamnga anaknatinagturayakasukatna.

KAPITULO15

1ItimaikasangapuloketwaloatawenniAriJeroboamnga anakniNebatnagturayniAbiamitiJuda.

2TalloatawenanagturayisunaidiayJerusalemKetti inanaketniMaaca,ngaanakniAbisalom

3Ketnagnaisunacadagitiaminabasbasolniamana,nga inaramidnaitisanguananna:kettipusonasaananaan-anay kenJehovaaDiosna,acasitipusoniDavidngaamana

4Nupaykasta,gapukenDavid,inikkanniYahweha DiosnaitipagsilawanidiayJerusalem,tapnomaipasdekna tianaknaasumarunokenkuana,kentapnomapatibkernati Jerusalem.

5AgsipudtainaramidniDavidtiumisoitiimatangni Jehova,ketsaanasimminaitianiamanngaimbilinna kenkuanaitiaminngaal-aldawtipanagbiagna,malaksid laengitibanagniUriasaHeteo.

6AddagubatdaRehoboamkenJeroboamitiaminnga aldawtipanagbiagna

7Saankadianaisuratitilibrodagitikronikadagitiar-ariti Judatidaddumapayngaar-aramidniAbiamkenaminnga inaramidna?KetaddagubatitinagbaetandaAbiamken Jeroboam

8KetniAbiamnaturogakaduanadagitiammana;ket intabondaisunaidiaySiudadniDavid:ketniAsanga anaknanagturayakasukatna

9KetitimaikaduapuloatawenniJeroboamngaariti IsraelnagturayniAsaitiJuda.

10Ketuppatapuloketmaysaatawenanagturayisuna idiayJerusalemKettiinanaketniMaaca,ngaanakni Abisalom.

11InaramidniAsatiumisoitiimatangniJehova,kasken Davidngaamana

12Ketinnalanadagitisodomitaitidaga,ketinikkatna aminngaidolongainaramiddagidiammana

13KenkastametniMaacangainana,urayisuinikkatnaiti panagbalinnaareyna,gaputanagaramiditiidoloitimaysa akabakiran;ketdinadaelniAsatiidolona,ketpinuoranna itiigidtiwaigtiKidron

14Ngemsaananaikkatdagitinangatoadisso:nupaykasta tipusoniAsanaan-anaykenJehovaitiaminngaalaldawna

15Ketinserreknadagitibanbanagngaindedikarniamana, kendagitibanbanagngaindedikarna,itibalayniJehova, pirak,balitok,kenaruaten

16AddagubatitinagbaetandaAsakenBaasangaariti Israelitiaminngaal-aldawda

17KetniBaasangaaritiIsraelsimmang-atabumusoriti Juda,ketbinangonnatiRama,tapnosaannangaipalubosti asinomanarummuarwennosumrekkenAsangaariti Juda

18Kalpasanna,innalaniAsatiaminapirakkenbalitoka nabatikadagitigamengtibalayniJehova,kendagiti gamengtibalaytiari,ketinyawatnaidaitiimadagiti adipenna:ketniAriAsaimbaonnaidaidiayBenhadad,nga anakniTabrimon,ngaanakniHesion,ngaaritiSiria,nga agnanaedidiayDamasco,akunkunana,

19Addaligaitinagbaetanmikenka,kenitinagbaetanti amakkenamak:adtoy,nangipatulodakkenkaitisaguta pirakkenbalitok;umaykaketburakemtitulagmokenni BaasangaaritiIsrael,tapnopumanawkaniak.

20GapunadimngegniBenhadadkenniAriAsa,ket imbaonnadagitikapitandagitibuyotngaaddakenkuana maibusorkadagitisiudadtiIsrael,ketkinabilnatiIjon,Dan, kenAbelbet-maaca,kentiinteroaCinerot,agramanti interoadagatiNeftali.

21Ketnaaramid,idinangngegniBaasa,insardengnati panagbangonitiRama,ketnagnaedidiayTirza

22Kalpasanna,nangiwaragawagniAriAsaitiinteroa Juda;awantinailaksid:ketinikkatdadagitibatotiRama,

kendagititrosona,abinangonniBaasa;ketniAriAsa nangibangonkadakuadatiGebatiBenjamin,kenMizpa.

23Tidaddumapayngaar-aramidniAsa,kenamina pigsana,kenaminngainaramidna,kendagitisiudada binangonna,saankadianaisuratdaitilibrodagitikronika dagitiar-aritiJuda?Nupaykastaidipanawenti kinalakaynaisuketnagsakitkadagitisakana

24KetniAsanaturogakaduanadagitiammana,ket naitabonakaduanadagitiammanaitisiudadniDavidnga amana:ketniJehosafatngaanaknanagturayakasukatna

25KetniNadabngaanakniJeroboamnangruginga agturayitiIsraelitimaikaduaatawenniAsangaaritiJuda, ketnagturayitiIsraelitiduaatawen.

26KetnagaramiditidakesitiimatangniJehova,ketnagna itidalanniamana,kenitibasolnaapinagbasolnaitiIsrael

27KetniBaasangaanakniAhias,itibalayniIsacar, nakikumplotmaibusorkenkuana;ketkinabilniBaasaidiay Gibbeton,akukuadagitiFilisteo;talinakubniNadabken tiinterongaIsraeltiGibbeton.

28UrayidimaikatloatawenniAsangaaritiJuda,pinatay niBaasaketnagturayakasukatna

29Ketnaaramidngaidinagturay,kinabilnatiaminabalay niJeroboam;saannaabinaybay-ankenJeroboamti asinomanngaagang-anges,aginggaadinadaelna,kasiti saoniYahweh,ngainsaonababaenitiadipennangaAhias aSilonita

30GapuitibasbasolniJeroboamanagbasol,ken pinagbasolnaitiIsrael,babaenitipanangrurodnaken JehovaaDiostiIsrael

31ItatidaddumapayapasamakniNadabkenaminnga inaramidna,saankadianaisuratdaitilibrotiPakasaritaan dagitiar-aritiIsrael?

32AddagubatitinagbaetandaAsakenBaasangaariti Israelitiaminngaal-aldawda.

33ItimaikatloatawenniAsangaaritiJudarinugiannani BaasangaanakniAhiasngaagturayitiinterongaIsrael idiayTirza,duapuloketuppatatawen.

34KetnagaramiditidakesitiimatangniJehova,ketnagna itidalanniJeroboam,kenitibasolnaapinagbasolnaiti Israel.

KAPITULO16

1IdintisaoniJehovadimtengkenJehungaanakni HananimaibusorkenBaasa,akunkunana

2Gaputaintan-okkamanipudititapok,ketpinagbalinkaa prinsipeitiilikngaIsrael;ketnagnakaitidalanni Jeroboam,ketpinagbasolmodagititaokngaIsrael,tapno pungtotnakbabaenkadagitibasbasolda;

3Adtoy,ikkatektotikaputotanniBaasa,kentikaputotanti balayna;ketpagbalinennantotibalaymoakasitibalayni JeroboamngaanakniNebat.

4TimataykenBaasaitisiudadkanentodagitiaso;ketti mataymanipudkenkuanaititalonkanentodagiti tumatayabititangatang

5ItatidaddumapayapasamakniBaasa,kentiinaramidna, kentipigsana,saankadianaisuratdaitilibrotiPanawen dagitiar-aritiIsrael?

6ItikastanaturogniBaasaakaduanadagitiammana,ket naitabonidiayTirza:ketniElangaanaknanagturaya kasukatna

7KetbabaenmetitiimanimammadtoJehungaanakni HananiimmaytisaoniJehovamaibusorkenBaasa,ken maibusoritibalayna,uraypayitiaminakinadakesnga inaramidnaitiimatangniJehova,itipanangrurodna kenkuanaitiaramiddagitiimana,itipanagbalinnaakasiti balayniJeroboam;kengaputapinatayna

8ItimaikaduapuloketinnematawenniAsangaaritiJuda nangrugingaagturayniElangaanakniBaasaitiIsrael idiayTirza,duaatawen

9KettiadipennaaniZimri,akapitantikaguduadagiti karuahena,nagkukumplotkenkuana,bayatngaaddaidiay Tirza,ngaumin-inumitibaginaanabartekitibalayniArza amayordomotibalaynaidiayTirza.

10KetsimrekniZimriketkinabilna,ketpinatayna,iti maikaduapuloketpitoatawenniAsangaaritiJuda,ket nagturayakasukatna.

11Ketnaaramidngaidinangrugingaagturay,apamana nagtugawititronona,pinataynatiaminabalayniBaasa: awantiimbatinakencuanatimaysaamangipis-ititipader, uraykadagitikakabagianna,wennodagitigagayyemna 12KastoytipanangdadaelniZimriitiisuaminabalayni Baasa,maitunositisaoniJehova,asinaonamaibusorken BaasababaenkenJehuamammadto

13GapuitiaminabasbasolniBaasa,kendagitibasbasol niElangaanakna,agapuitidaytanagbasolda,kengapuiti daytapinagbasoldatiIsrael,itipanangruroddaitiAPOa DiostiIsraelbabaenkadagitikinaubbawda

14SaanayaanaisuratitilibrotiPanawendagitiar-ariti Israeltidaddumapayngaar-aramidniElakenaminnga inaramidna?

15ItimaikaduapuloketpitoatawenniAsangaaritiJuda, nagturayniZimriitipitongaaldawidiayTirzaKet nagkampodagititattaoamaibusoritiGibbeton,akukua dagitiFilisteo.

16Ketnangngegdagititattaoanagpakarsoakinunada, NagkukumplotniZimri,ketpinataynamettiari:gapunati aminngaIsraelpinagbalindaniOmri,tikapitantibuyot, ngaariitiIsraelitidaytangaaldawitikampo

17Ketsimmang-atniOmrimanipudGibeton,kentiintero ngaIsraelakaduana,ketlinakubdatiTirza.

18Ketnaaramid,idinakitaniZimrianaalatisiudad, simrekitipalasiotibalaytiari,ketpinuorannatibalayti ariitirabawnaitiapuy,ketnatay.

19Gapukadagitibasolnaanagbasolitipanangaramidnaiti dakesitiimatangniJehova,itipannagnaitidalanni Jeroboam,kenitibasolnangainaramidna,tapnoagbasolti Israel

20Itatidaddumapayngaar-aramidniZimrikenti panangliputna,saankadianaisuratdaitilibrotiPanawen dagitiar-aritiIsrael?

21Kalpasanna,nabingaydagititattaotiIsraelitiduaa paset:tikaguduakadagititattaosimmurotdakenniTibni ngaanakniGinat,tapnoaramidendangaari;ketkagudua tisimmurotkenOmri

22NgemdagititattaoasimmurotkenOmrinaparmekda dagititattaoasimmurotkenniTibningaanakniGinat:iti kastanatayniTibni,ketnagturayniOmri.

23ItitallopuloketmaysaatawenniAsangaaritiJuda nangrugingaagturayniOmriitiIsrael,sangapuloketduaa tawen:innematawenanagturayidiayTirza.

24KetginatangnatiturodaSamariatiSemeritiduaa talentoapirak,ketnangibangonitirabawtiturod,ket

pinanaganannatisiudadabinangonna,itinaganniSemer, makinkukuaititurod,itiSamaria.

25NgeminaramidniOmritidakesitiimatangniJehova, ketnakarkarotiinaramidnangemitiaminngaimmun-una ngemisu.

26TanagnaitiaminadalanniJeroboamngaanakni Nebat,kenitibasolnaapinagbasolnaitiIsrael,tapno pungtotennaniJehovaaDiostiIsraelbabaenkadagiti kinaubbawda

27Itadagitidaddumapayngaar-aramidniOmringa inaramidna,kentipigsanangaimpakitana,saankadia naisuratdaitilibrodagitikronikadagitiar-aritiIsrael?

28ItikastanaturogniOmriakaduanadagitiammana,ket naitabonidiaySamaria:ketniAcabngaanaknanagturaya kasukatna

29KetitimaikatallopuloketwaloatawenniAsangaariti JudarinugiannaniAcabngaanakniOmringaagturayiti Israel:ketniAcabngaanakniOmrinagturayitiIsrael idiaySamariaitiduapuloketduaatawen.

30KetniAcabngaanakniOmriinaramidnatidakesiti imatangniJehovangemitiaminngaimmun-unangemisu

31Ketnapasamak,akaslanalag-anabanagparakenkuana tipannagnakadagitibasbasolniJeroboamngaanakni Nebat,ketinasawananiJezebelngaanakniEtbaalngaari dagitiSidoniano,ketnapannagserbikenBaal,ket nagdaydayawkenkuana

32KetnangibangonitialtarparakenBaalitibalayniBaal, ngaimbangonnaidiaySamaria.

33KetnangaramidniAcabitimaysaakakaykaywan;ket ad-adutiinaramidniAcabamangruroditiAPOaDiosti IsraelngemkadagitiaminngaaritiIsraelngaimmun-una ngemisu

34Itikaaldawanna,binangonniHielaBethelitatiJerico: impasdeknatipundasionnakenAbiramngainaunanga anakna,ketimpasdeknadagitiruanganitiinaudinga anaknaaniSegub,maitunositisaoniJehova,ngainsaona babaenkenJosuengaanakniNun.

KAPITULO17

1KetniEliasaTisbita,akaputotandagitiagnanaediti Galaad,kinunanakenAhab,KassibibiagniJehovaaDios tiIsrael,asitatakderakitisanguananna,awantotilinnaaw wennotudokadagitoyatawen,nodiketmaitunositisaok

2KettisaoniJehovaimmaykencuana,akunkunana, 3Umadayokaditoy,ketagsublikaitidaya,ket aglemmengkaitiigidtiwaigaCherit,ngaaddaiti sangoanantiJordan.

4Ketmapasamakto,ngauminumkantoitiwaig;ket binilinkodagitiuwakataraonandakasadiay

5IticastanapanketinaramidnaticasitisaoniJehova:ta napankennagnaeditiigidtiwaigtiKerit,ngaaddaiti sangoanantiJordan

6Ketdagitiuwakinyegdakenkuanatitinapaykenlasagiti agsapa,kentinapaykenlasagitirabii;ketimminumiti waig

7Ketnapasamakkalpasantiapagbiit,nagmagatiwaig, agsipudtaawantitudoitidaga

8KettisaoniJehovaimmaykencuana,akunkunana, 9Bumangonka,umaykaidiaySarepta,akukuatiSidon, ketagtaengkasadiay:adtoy,binilinkotimaysaabaloa babaisadiayamangsustinerkenka

10GapunatimmakderketnapanidiaySareptaKetidi dimtengitiruangantisiudad,adtoy,tibaloababaiadda sadiayngaagur-urnongkadagitisarukod:ketinayabanna, ketkinunana,Mangyegkakaniakitibassitadanumiti banga,tapnouminumak.

11Idimapanmangala,inayabanna,ketkinunana,Iyegnak, pangngaasim,itimaysaasangkabassitatinapayitiimam 12Ketkinunana,KassibibiagitiAPOaDiosmo,awanti tinapay,nodiketmaysaadakulapaharinaitibariles,ken bassitalanaitimaysaakruse:ket,adtoy,mangururnongakitiduaasarukod,tapnosumrekakketikawesko daytaparakaniakkenitianakko,tapnokanentayo,ket mataytayo.

13KetniEliaskinunanakencuana,Dicaagbuteng;inka ketaramidemtiimbagam:ngemmangaramidkakaniakiti bassitatinapayngaumuna,ketiyegmokaniak,ket kalpasannaaramidemparakenkakenparaitianakmo

14TakastoytikunaniYahwehaDiostiIsrael:Tibariles tiharinasaantoamadadael,kensaantoamapukawtikruso tilana,aginggaitialdawapanangibaonniJehovaititudo itidaga

15KetnapanketinaramidnaticassaoniElias:ketisu,ken isu,kentibalayna,nangandaitiadungaaldaw

16Kettibarilestiharinasaananadadael,kensaana nadadaeltikrusotilana,kasitisaoniJehova,ngainsaona babaenkenElias

17Ketnapasamakkalpasandagitoyabanbanag,nagsakitti anaktibabai,tiamotibalay;ketnakarotisakitna,nga awanentinabatingaangeskenkuana

18KetkinunanakenElias,Aniatipakainaigakkenka,O taotiDios?immaykakadikaniaktapnoipalagipmoti basolko,kentapnopatayemtianakko?

19Ketkinunanakencuana,ItedmocaniactianakmoKet inruarnaisunaitibarukongna,ketimpanisunaitimaysaa loft,anagnaedanna,ketimpaiddanaitibukodnaa pagiddaan

20KetimpukkawnaitiAPO,ketkinunana,OAPOa Diosko,inyegmokadimettidakesitibaloababaia kadagusiak,babaentipanangpapataymoitianakna?

21Ketinyunnatnatibaginaitiubingitinamitlo,ket impukkawnakenJehova,ketkinunana,OAPOaDiosko, pangngaasim,umaykomamanenkenkuanatikararua daytoyngaubing.

22KetnangngegniJehovatitimekniElias;kettikararua tiubingimmaymanenkenkuana,ketnagbiag

23KetniEliasinnalanatiubing,ketimpababanamanipud itisileditibalay,ketinyawatnakeninana:ketkinunani Elias,Kitaem,sibibiagtianakmo.

24KettibabaikinunanakenElias,Itababaenitidaytoy, ammokamaysakaataotiDios,kentisaoniJehovaiti ngiwatmoketkinapudno

KAPITULO18

1Ketnaaramidkalpasantiadungaaldaw,tisaoniJehova dimtengkenEliasitimaikatloatawen,akunkunana,Inka, ipakitamtibagimkenAcab;ketmangibaonaktoititudoiti rabawtidaga

2KetnapanniEliastapnoipakitanatibaginakenAcab KetaddanakaroabisinidiaySamaria.

3KetniAcabinawagannaniAbdias,ngaisutigobernador tibalayna(Ita,nagbutengunayniAbdiasitiAPO

4TacastaidipinagputedniJezebeldagitimammadtoni Jehova,innalaniAbdiastisangagasutamammadto,ket inlemmengnaidaitilimapuloitimaysaarukib,ket pinakannaidaititinapaykendanum.)

5KetniAcabkinunanakenAbdias,Incaitidaga,itiamin ngaubbogtidanum,kenitiaminawaig:nalabit makasaraktayoitiruotamangisalakankadagitikabalioken muloasibibiag,tapnosaantayoamapukawtiaminnga animal

6Gapuna,biningaydatidagaitinagbaetandatapno lumasatdaitiintero:NiAcabnagmaymaysa,ketniAbdias nagmaymaysa

7KetidiaddaniAbdiasitidalan,adtoy,sinabatniElias: ketnaam-ammona,ketnagrukob,ketkinunana,Sikakadi daydiapokngaElias?

8Ketinsungbatnakenkuana,Siak:inka,ibagamitiapom, Adtoy,niElias

9Ketkinunana,Aniatibasolko,ngainyawatmoti adipenmoitiimaniAcab,tapnopatayennak?

10KassibibiagitiAPOaDiosmo,awantinasionwenno pagarian,asaananangibaontiapokamangsapulkenca: ketidikinunada,Isuawansadiay;insapatanatipagarian kennasion,tapnosaandakaanasarakan

11Ketitakunam,Inka,ibagamitiapom,AdtoyniElias

12Ketmaaramidto,apamanapumanawackenca,ti EspirituniJehovaipandacantoitisaancongaam-ammo; ketitikastaintonumayacketibagakkenAcab,ket saannakaamasarakan,papatayennakto:ngemsiaknga adipenmoagbutengakitiAPOmanipudkinaagtutubok

13Saankadianaibagaitiapoknoaniatiinaramidkoidi pinatayniJezebeldagitimammadtoniJehova,nokasano ngainlemmengkotisangagasutalallakikadagiti mammadtoniJehovaitilimapuloitimaysaakueba,ket pinakankoidaititinapaykendanum?

14Ketitakunam,Inka,ibagamitiapom,AdtoyniElias, ketpatayennak

15KetkinunaniElias,KassibibiagniJehovadagiti buybuyot,asitatakderakitisanguananna,siguradonga ipakitaktotibagikkenkuanaitangaaldaw

16GapunanapanniAbdiassinabatniAcab,ketimbagana kenkuana:ketniAcabnapansinabatniElias

17IdinakitaniAcabniElias,kinunaniAcabkenkuana, SikakaditimangrirriribukitiIsrael?

18Ketinsungbatna,DiakriniribortiIsrael;ngemsika,ken tibalayniamam,gaputabinaybay-amdagitibilinni Yahweh,ketsinurotmodagitiBaal.

19Ita,ibaonmo,ketummongemkaniaktiinterongaIsrael idiaybantayCarmelo,kendagitimammadtoniBaaliti uppatagasutketlimapulo,kendagitimammadtoiti Kabakiranitiuppatagasut,amangmanganitilamisaanni Jezebel

20NangibaonngarudniAcabkadagitiaminngaannacti Israel,ketinummongnadagitimammadtoidiaybantay Carmelo

21KetniEliasimmayitiaminatattao,ketkinunana, Kasanokabayagtipanagsardengyoitinagbaetantiduaa kapanunotan?noniYahwehisutiDios,surotenyo:ngem noniBaal,surotenyongarudKetsaanasimmungbat dagititattaokenkuanaitiuraymaysaasao

22Kalpasanna,kinunaniEliaskadagititattao,Siak,siak laeng,agtalinaedakapropetaniJehova;ngemuppata gasutketlimapuloalallakidagitimammadtoniBaal

23Ikkandatayongaruditiduaabaka;ketagpilidakomaiti maysaabakaparaitibagbagida,ketputdendaitipedaso, ketikabildaitikayo,ketsaanngaikabiltiapuyitisirokna: ketkawesaktisabaliabaka,ketikabilkoitikayo,ketsaan ngaikabiltiapuyitisirokna.

24Ketumawagcayoitinagandagitididiosyo,ket umawagaktoitinaganniYahweh:kettiDiosasumungbat babaentiapuy,isukomatiDios.Ketsimmungbatamin dagititattaoketkinunada,Nasayaattisaodaytoy

25KetniEliaskinunanacadagitimammadtoniBaal, Pilienyotimaysaatoroabakamaipaayitibagbagiyo,ket kawesyongaumuna;taadukayo;ketumawagkayoiti nagandagitididiosyo,ngemdikayikabiltiapuyitisirokna.

26Ketinnaladatibakaanaitedcadacuada,ketinkabilda, ketinawagandatinaganniBaalmanipudagsapaagingga ititengngatialdaw,akunkunada,OBaal,denggennakami. Ngemawantitimek,wennosimmungbatKetnagluganda itialtaranaaramid

27Ketnaaramidititengngatialdaw,inuyawidaniElias, ketkinunana,Agpukkawkayoitinapigsa:taisuketmaysa adios;wennoagsasao,wennoagkamkamat,wennoaddaiti panagdaliasat,wennonalabitmatmaturog,ketmasapula mapukaw

28Ketnagpukkawdaitinapigsa,ketpinuteddati bagbagidakasitiugalidababaenkadagitikutsilioken lanceta,aginggaanagdissotidarakadakuada

29Ketnaaramid,idilimmabastitengngatialdaw,ket nagipadtodaaginggaititiempotipannakaidatontidatoniti rabii,ngaawantitimek,wennoasinomanasumungbat, wennouraysiasinomanamangmatmatmat

30KinunaniEliaskadagitiaminatattao,Umasidegkayo kaniakKetimmasidegkenkuanadagitiaminatattaoKet tinarimaannatialtarniJehovaanadadael

31KetnangalaniEliasitisangapuloketduaabato,sigun itibilangdagititributiannakniJacob,adimtengtisaoni Jehova,akunkunana,Israeltinaganmo

32Ketbabaenkadagitibato,nangbangonitialtaritinagan niJehova:ketnangaramidititrinseraitiaglawlawtialtar,a kaskadakkeltiaglaonitiduaarukodtibukel

33Ketinurnosnatikayo,ketpinutednatibaka,ket impaiddanaitikayo,ketkinunana,Punnuemtiuppata barilesitidanum,ketibuyatmodaytaitidatonamapuoran kenitikayo.

34Ketkinunana,Aramidenyodaytaitimaikaduaa gundawayKetinaramiddadaytaitimaikaduaagundaway Ketkinunana,Aramidenyodaytoyitimaikatloagundaway. Ketinaramiddadaytaitimaikatloagundaway

35Kettidanumnaglikmutitialtar;ketpinunnonametti trinseraitidanum

36Ketnaaramidititiempotipannakaidatontidatoniti rabii,immasidegniEliasamammadtoketkinunana,APO aDiosniAbraham,Isaac,kentiIsrael,maipakaammo komaitangaaldawasikatiDiositiIsrael,kensiakti adipenmo,ketinaramidkoamindagitoyabanbanagsigun itisaom

37Denggem,OAPO,denggennak,tapnomaammuan dagitoyngailiasikatiAPOaDios,ketinsublimmanenti pusoda

38Kalpasanna,natinnagtiapuyniJehova,ketinuramnati datonamapuoran,kentikayo,kendagitibato,kentitapok, ketdildilannatidanumngaaddaititrinsera

39Ketidinakitaamindagititattao,nagrukobda:ket kinunada,NiJehova,isutiDios;niJehova,isutiDios.

40KinunaniEliaskadakuada,Alaenyodagitimammadto niBaal;awankomatimaysakadakuadaamakalibas.Ket innaladaida:ketimbabaidaniEliasitiwaigtiKison,ket pinataynaidasadiay

41KinunaniEliaskenAcab,Bumangonka,manganken uminumka;taaddaunitinawadwadatudo.

42Isuasimmang-atniAcabtapnomangankenuminum Ketsimmang-atniEliasitituktoktiCarmelo;ket imbellengnatibaginaitidaga,ketinkabilnatirupanaiti nagbaetandagititumengna,

43Ketkinunanaitiadipenna,Sumalogkaita,kumitaiti baybayKetsimmang-at,ketkimmita,ketkinunana,Awan tianiamanKetkinunana,Inkamanenitimamimpito

44Ketnaaramiditimaikapitoagundaway,kinunana, Adtoy,tumakdertibassitngaulepmanipuditibaybay,a kasitiimatimaysaataoKetkinunana,Sumang-atka, ibagamkenAcab,Isaganamtikaruahem,ketbumabaka, tapnosaannakaapasardengentitudo

45Ketnapasamakitikabayatan,nangisittilangitgapu kadagitiulepkenangin,ketnagtudoitidakkel.Ket nagsakayniAcab,ketnapanidiayJezreel

46KettiimaniJehovaaddakenElias;ketinbarikesna dagitilomona,ketnagtarayngaimmun-unangemniAcab aginggaitipagserkantiJezreel

KAPITULO19

1KetniAcabimbaganakenJezebeltiaminngainaramid niElias,kenwithalnokasanoapinataynaamindagiti mammadtobabaentikampilan

2KalpasannanangibaonniJezebelitimensaherokenElias, akunkunana,“Kastatiaramidendagitididiosenkaniak, kenad-addapay,nodiakpagbalinentibiagmoakasiti biagtimaysakadakuadaintonbigatitidaytoyatiempo”

3Ketidinakitanadayta,timmakder,ketnapantapno maisalakantibiagna,ketdimtengidiayBeerseba,akukua tiJuda,ketpinanawannasadiaytiadipenna

4Ngemisumetlaengnapanitimaysangaaldawa panagdaliasatidiaylet-ang,ketimmayketnagtugawiti siroktikayoajuniper:ketindawatnaparaitibaginaa matay;ketkinunana,Umdasen;ita,OAPO,ikkatemti biagko;tasaanakanasaysayaatngemkadagidiammak

5Ketbayatanakaiddakenmatmaturogitisiroktikayoa juniper,adtoy,sinagidtimaysangaanghel,ketkinunana kenkuana,Bumangonkaketmanganka

6Ketkimmita,ket,adtoy,addatinapayanalutokadagiti beggang,kenmaysaakrusotidanumitiulonaKetnangan kenimminum,ketimpaiddanamanen

7KettianghelniJehovaimmaymanenitimaikaduaa daras,ketsinagidna,ketkinunana,Bumangonkaket manganka;gaputadakkelunaytipanagdaliasatparakenka

8Kettimmakder,ketnangankenimminum,ketnapaniti pigsadaytaataraonitiuppatapulongaaldawkenuppata puloarabiiidiayHorebabantaytiDios

9Ketimmaysadiayitimaysaarukib,ketnagdagussadiay; ket,adtoy,immaykenkuanatisaoniYahweh,ket kinunanakenkuana,Aniatiar-aramidemditoy,Elias?

10Ketkinunana,NaimonunayitiAPOaDiostibuybuyot: tadagitiannactiIsraelbinaybay-andatitulagmo, rinebbadadagitialtarmo,kenpinataydadagitimammadto

babaentikampilan;ketsiak,uraysiaklaeng,nabati;ket sapsapulendatibiagko,tapnoalaenda.

11Ketkinunana,Rummuarka,ketagtakderkaitibantayiti sangoananniJehova.Ket,adtoy,limmabasniJehova,ket tinapigsakennapigsangaanginpinigisnadagitibantay, ketpinagpisinadagitibatoitisangoananniYahweh;ngem niJehovaawanidiitiangin:ketkalpasantianginmaysaa ginggined;ngemawanidiniJehovaitiginggined.

12Ketkalpasantigingginedaddaapuy;ngemniJehova awanidiitiapuy:ketkalpasantiapuymaysaanaulimeka timek

13IdinangngegniElias,inbalkotnatirupanaitibadona, ketrimmuar,ketnagtakderitipagserkantirukib.Ket, adtoy,immaytitimekkenkuana,ketkinunana,Aniatiararamidemditoy,Elias?

14Ketkinunana,NaimonunayitiAPOaDiostibuybuyot: gaputadagitiannactiIsraelbinaybay-andatitulagmo, rinebbadadagitialtarmo,kenpinataydadagitimammadto babaentikampilan;ketsiak,uraysiaklaeng,nabati;ket sapsapulendatibiagko,tapnoalaenda

15KetniJehovakinunanakencuana,Inca,agsublicaitiletangtiDamasco:ketintondumtengca,pulotankenHazael ngaagbalinngaariitiSiria

16KetniJehungaanakniNimsipulotanmongaagbalin ngaariitiIsrael:kenniEliseongaanakniSafatti Abelmeholapulotanmongaagbalinamammadtoiti siledmo

17KetmaaramidtoatimakalisiitikampilanniHazael papatayennantoniJehu:kettimakalibasitikampilanni JehupapatayentoniEliseo

18KaskasdianabatiakitipitoribuidiayIsrael,amindagiti tumengasaananagruknoykenniBaal,kentunggal ngiwatasaanngainagkan

19Isuapimmanawsadiay,ketnasarakanniEliseonga anakniSafat,ngaagar-aradongaaddaanitisangapuloket duaasangoltibakaitisanguananna,kenisuakaduanati maikasangapuloketdua:ketlimmasatniEliaskenkuana, ketinwarasnatibadona

20Ketpinanawannadagitibaka,kettinaraynaasimmurot kenElias,ketkinunana,Bay-amngaagepankoniamak kenniinak,ketkalpasannasurotendakaKetkinunana kencuana,Agsublika:taaniatiinaramidkokenka?

21Ketnagsublimanipudkenkuana,ketnangalaitisangol dagitibaka,ketpinataynaida,ketpinabureknatilasagda babaenkadagitialikamendagitibaka,ketintednakadagiti tao,ketnanganda.Kalpasanna,timmakder,ketsinurotnani Elias,ketnagserbikenkuana

KAPITULO20

1KetniBenhadadngaaritiSiriainummongnaamina buyotna:ketaddatallopuloketduangaariakaduana,ken kabalio,kenkaruahe:ketsimmang-atketlinakubnati Samaria,ketnakigubatitidayta

2KetnangibaonkadagitimensaherokenAcabngaariti Israelidiaysiudad,ketkinunanakenkuana,Kastoyti kinunaniBenhadad.

3Tipirakmokentibalitokmokukuak;dagitiassawammet kendagitiannakmo,uraydagitikasayaatan,kukuak

4KetsimmungbattiaritiIsraelketkinunana,Apok,Oari, kasmayannurotitiimbagam,Siaktikukuam,kenaminnga addakaniak

5Ketimmaymanendagitimensahero,ketkinunada, KastoytipanagsaoniBenhadad,akunkunana,Nupay nangibaonakkenka,akunkunana,‘Itedmontokaniakti pirakmo,kenbalitokmo,kendagitiassawam,kendagiti annakmo;

6Kaskasdiibaonkontodagitiadipenkokenkaintonbigatiti agarupdaytoyatiempo,ketsukimatendantotibalaymo, kendagitibalaydagitiadipenmo;ketmapasamakto,ati aniamanamakaay-ayokadagitimatam,ikabildantoiti imada,ketalaenda

7Kalpasanna,inayabantiaritiIsraeldagitiamina panglakayenitidaga,ketkinunana,Marcos,pangngaasim, ketkitaemnokasanoasapsapulendaytoyataoti kinadakes:tanangibaonkaniakmaipaaykadagitiassawak, kendagitiannakko,kenparaitipirak,kenparaitibalitok; ketdiakinlibakisuna.

8Ketamindagitipanglakayenkenaminatattaokinunada kencuana,Dicadumngegkencuanawennoumanamong 9Gapuna,kinunanacadagitimensaheroniBenhadad, Ibagamitiapokngaari,Aminngaimbaonmoitiadipenmo ididamoaramidekto:ngemdaytoyabanagdiakmabalin ngaaramiden.Ketpimmanawdagitimensahero,ket inyegdamanenkenkuanatidamag

10KetniBenhadadnangibaonkencuana,ketkinunana, Dagitididiosaramidendaticastacaniac,kenad-addapay, notitapoktiSamariaketmakaanayitidakulapdagitiamin atattaoasumursurotcaniac

11KettiaritiIsraelsimmungbatketkinunana,Ibagam kencuana,Daydiaymangbarikesitiharotnasaannakoma ngaipagpannakkeltibaginaakasitidaydiaymanguksob itidayta.

12KetnaaramidngaidinangngegniBenhadaddaytoya mensahe,bayattipanaginumna,isukendagitiarikadagiti pavilion,ketkinunanakadagitiadipenna,Agsaganakayo. Ketnagsasarunodaabumusoritisiudad

13Ket,adtoy,immaytimaysaamammadtokenAcabnga aritiIsrael,akunkunana,KastoytikunaniYahweh, Nakitamkadiamindagitoydakkelabunggoy?adtoy, itedkontoitiimamitangaaldaw;ketmaammuamtoasiak niYahweh.

14KetkinunaniAcab,Babaenitisiasino?Ketkinunana, KastoytikunaniYahweh,Uraybabaenkadagitiagtutubo alallakidagitiprinsipedagitiprobinsia.Kalpasanna, kinunana,Siasinotimangibilinitigubat?Ketinsungbatna, Sika!

15Kalpasanna,binilangnadagitiagtutuboalallakidagiti prinsipedagitiprobinsia,ketduagasuttallopuloketduada: ketkalpasankadakuadabinilangnaamindagititattao,amin dagitiannactiIsrael,apitoribuda

16KetrimmuardaititengngatialdawNgemagin-inumni Benhadadanabartekkadagitipavilion,isukendagitiari, dagititallopuloketduangaariatimmulongkenkuana.

17Ketimmunaarimmuardagitiagtutuboalallakidagiti prinsipedagitiprobinsia;ketnangibaonniBenhadad,ket imbagadakenkuana,akunkunada,“Addalallakiarimmuar manipudSamaria”

18Ketkinunana,Uraynorummuardagapuititalna,alaem idaasibibiag;wennonorummuardaamakigubat,alaenyo idaasibibiag

19Gapuna,rimmuardagitoyngaagtutuboalallaki kadagitiprinsipedagitiprobinsia,kentibuyotasimmurot kadakuada

20Ketpinapataydatitunggalmaysatitaona:ketdagiti Sirionagtalawda;ketkinamatidatiIsrael:ketniBenhadad ngaaritiSirianaglibasanakasakayitikabalioakaduana dagitikumakabalio.

21KetrimmuartiaritiIsrael,ketkinabilnadagitikabalio kenkaruahe,ketpinataynadagitiSirioitidakkela panangpapatay

22KettimammadtoimmayitiaritiIsrael,ketkinunana kencuana,Inka,papigsaemtibagim,ketmarkaam,ket kitaemnoaniatiar-aramidem:taitipanagsublititawen umaytotiaritiSiriaabumusorkenka

23KetdagitiadipentiaritiSiriakinunadakencuana, Dagitididiosdadidiosendagititurod;ngarudnapigpigsada ngemdatayo;ngemmakirangettayokadakuadaititanap, ketsiguradoanapigpigsatayongemkadakuada

24Ketaramidenyodaytoyabanag:Ipanawyodagitiari, tunggalmaysamanipuditilugarna,ketmangikabilkayo kadagitikapitankadagitisiledda

25Ketbilangemtibuyot,casitibuyotanapukawmo, kabalioitikabalio,kenkaruaheitikaruahe:ket makirangetkamikadakuadaititanap,ketsiguradoa napigpigsakamingemkadakuada.Ketimpangagnati timekda,ketinaramidnatikasta

26Ketnaaramiditipanagsublititawen,binilangni BenhadaddagitiSirio,ketsimmang-atidiayAfek,tapno makigubatitiIsrael

27KetdagitiannactiIsraelnabilangda,ketaddadaamin, ketnapandaabumusorcadacuada:ketdagitiannactiIsrael nagkampodaitisangoandaacasitiduaababassitapangen tiurbon;ngempinunnodagitiSiriotipagilian

28KetimmaytimaysaataotiDios,ketnagsaoitiariti Israel,ketkinunana,KastoytikunaniJehova,Agsipudta kinunadagitiSiriano,NiJehovaisutiDiosdagititurod, ngemsaanaDiosdagitiginget,isungaitedkoamin dagitoydakkelabunggoyitiimam,ketmaammuanyontoa siakniJehova

29Pitongaaldawanagpipinnataydaitimaysaabumusor. Ketcastatinapasamak,ngaitimaikapitongaaldaw naitipontigubat:ketdagitiannactiIsraelpinapatayda cadagitiSirianotisangagasutaribuamagmagnaitimaysa ngaaldaw

30NgemdagitidaddumanagtalawdaidiayAfek,itisiudad; ketnatinnagsadiaytimaysaapaderitiduapuloketpitoa ribukadagitilallakianabatiKetnagtalawniBenhadad, ketimmayitisiudad,itimaysaamakin-unegasiled

31Ketdagitiadipennakinunadakencuana,Adtoyita, nangngegtayoadagitiaritibalaytiIsraelnaasingaar-ari: dawatentayo,mangikabiltayoitinakersangalupotkadagiti lomotayo,kentalikadagitiulotayo,ketrummuartayoitiari tiIsrael:nalabitisalakannantotibiagmo

32Gapunainbarikesdatinakersangalupotkadagiti lomoda,ketnangikabildakadagititaliitiuloda,ket immaydaitiaritiIsrael,ketkinunada,Kunaniadipenmoa niBenhadad,Pangngaasim,bay-andakngaagbiagKet kinunana,Sibibiagpaykadi?isutikabsatko

33Itadagitilallakisipapasnekdaapaliiwennoaddaagtaud kencuana,ketsidadarasdaanatiliwan:ketkinunada, CabsatmoaniBenhadadKalpasanna,kinunana,Inkayo, iyegyoisunaKalpasanna,rimmuarniBenhadadkenkuana; ketpinasang-atnaitikaruahe.

34KetniBenhadadkinunanakencuana,Isublintodagitiili ngainnalaniamakkenamam;ketmangaramidkanto

kadagitikalsadaparakenkaidiayDamasco,kasiti inaramidniamakidiaySamaria.Kalpasanna,kinunani Acab,PapanawenkantoitidaytoyatulagIsuanakitulag kenkuana,ketpinapanawna.

35Kettimaysaalalakicadagitiannacdagitimammadto kinunanaitikaarrubanaitisaoniJehova:Kabilennak, pangngaasimKetnagkedkedtilalakiamangkabil kenkuana.

36Idinkinunanakencuana,Gaputasaancaanagtulnogiti timecniJehova,adtoy,apamanapumanawcacaniac, maysaaleontimangpapataykencaKetapamana pimmanawkenkuana,nakasarakkenkuanatimaysaaleon ketpinatayna.

37Kalpasanna,nakasarakitisabalialalaki,ketkinunana, Kabilennak,pangngaasimKetkinabiltilalakiisuna,isua nasugatanitipanangkabilnakenkuana.

38Pimmanawngarudtimammadtoketinur-uraynatiari itidalan,ketnagkawesitidapoitirupana

39Ketidilumabastiari,impukkawnaitiari:ketkinunana, Rimmuartiadipenmoititengngatigubat;ket,adtoy,ti maysaataotimmallikud,ketinyegnatimaysaataokaniak, ketkinunana,Idulinmodaytoyatao:noitianiamana pamay-anisuketawan,ngarudtibiagmoketmaipaayiti biagna,tanosaan,agbayadkaitimaysaatalentoapirak

40Ketbayatngaokupadotiadipenmoditoykensadiay, awanenKetkinunatiaritiIsraelkenkuana,Kastati panangukommo;sikaamismotinangikeddengitidayta

41Ketnagdardaras,ketinnalanatidapoitirupana;ket nabigbigtiaritiIsraelanagtaudkadagitiprofeta

42Ketkinunanakencuana,KastoyticunaitiAPO, Agsipudtapinalubosamitiimamtimaysaataoa dinutokanamangdadael,ngarudtibiagmomaipaayiti biagna,kendagitiilimmaipaayitiilina

43KettiaritiIsraelnapanitibalaynaanadagsenkensaan amakaay-ayo,ketdimtengidiaySamaria

KAPITULO21

1Ketnapasamakkalpasandagitoyabanbanag,adda kaubasanniNabotaJezreelita,ngaaddaidiayJezreel, natangkenitiasidegtipalasioniAcabngaaritiSamaria

2KetniAcabnagsaokenNabot,akunkunana,Itedmo caniactikaubasam,tapnomaaddaanakitidaytoya minuyongantiruot,agsipudtaasidegdaytoyitibalayko: ketitedkontokencamaipaayitidaytoyitinasaysayaata kaubasanngemitidayta;wenno,nokaslanasayaatkenka, itedkokenkatigatadnaitikuarta

3KetniNabotkinunanakenAcab,IparitniJehova,nga itedkokencatitawiddagidiammac

4KetniAcabsimrekitibalaynaanadagsenkensaana naay-ayogapuitisaongainsaokenkuananiNabota Jezreel:takinunana,Diaktoitedkenkatitawiddagiti ammakKetimpaiddanaitipagiddaanna,kettinallikudanna tirupana,ketdinakayatakanentitinapay

5NgemimmasidegkenkuananiJezebelngaasawana,ket kinunanakenkuana,Apayanalidaytiespiritum,ket saanmoakanentitinapay?

6Ketkinunanakencuana,Agsipudtanakisaritaakken NabotaJezreelita,ketkinunakkencuana,Itedmocaniacti kaubasamamaipaayitikuarta;wennonosaan,nomaayayokenca,itedkokencaitisabaliakaubasanamaipaayiti daytoy:ketinsungbatna,Diaktoitedkencatikaubasan

7KetniJezebelngaasawanakinunanakencuana, IturayanmokadiitatipagariantiIsrael?tumakderka,ket mangankaititinapay,ketagrag-okomatipusom:itedko kenkatikaubasanniNabotaJezreelita.

8IsuanagsuratitinaganniAcab,ketsinelioannaida babaentiseliona,ketimpatulodnadagitisuratkadagiti panglakayenkenkadagitinatan-okngaaddaitisiudadna,a nakipagnaedkenNabot.

9Ketinsuratnacadagitisurat,akunkunana,Iwaragawagyo tipanagayunar,ketikabilyoniNabotitinangatoititengnga dagititattao

10Ketnangikabilkaitiduaalallaki,annakniBelial,iti sanguananna,amangsaksimaibusorkenkuana,a kunkunada,TabbaawanmotiDioskentiariKet kalpasanna,iruarmo,ketbato,tapnomatay

11Ketdagitilallakitisiudadna,uraydagitipanglakayen kennatan-okngaagnanaeditisiudadna,inaramiddatikas itiimpatulodniJezebelkadakuada,kenkasnaisurat kadagitisuratngaimpatulodnakadakuada.

12Inwaragawagdatipanagayunar,ketinsaaddaniNabot itinangatoititengngadagititattao

13Ketsimrektiduaalallaki,annacniBelial,ket nagtugawdaitisanguananna:ketdagitilallakitiBelial nagsaksidamaibusorkencuana,amaibusorkenNabot,iti imatangdagititattao,akunkunada,NatabbaawniNabotti DioskentiariKalpasanna,innaladaisunamanipuditi siudad,ketbinutoandaisunaitibatbato,isuanatay 14Kalpasanna,nangibaondakenJezebel,akunkunada, NabatoniNabotketnatayen

15IdinangngegniJezebelanabatoniNabotketnatayen, kinunaniJezebelkenAcab,Bumangonka,tagikuaemti kaubasanniNabotaJezreelita,adinakayatngaitedkenka gapuitikuarta:tasaanasibibiagniNabot,nodiket natayen.

16KetnaaramidngaidinangngegniAcabanatayenni Nabot,timmakderniAcabtapnosumalogitikaubasanni NabotaJezreelita,tapnotagikuaennadayta.

17KettisaoniJehovadimtengkenEliasaTisbita,a kunkunana

18Tumakderka,sumalogkatapnosabtenmoniAcabnga aritiIsrael,ngaaddaidiaySamaria:adtoy,addaiti kaubasanniNabot,asimmalogannatapnotagikuaenna

19Ketagsaocantokencuana,akunkunayo,Kastoytikuna tiAPO,Pinataycakadi,kentinagikuammet?Ket agsaocantokencuana,acuna,castoyticunaniJehova,Iti dissoanangdildildilaandagitiasoitidaraniNabot, dilpatantodagitiasotidaram,uraytidaram

20KinunaniAcabkenElias,Nasarakannakkadi,O kabusorko?Ketinsungbatna,Nasarakanka:agsipudta inlakomtibagimngaagaramiditidakesitiimatangni Yahweh

21Adtoy,iyegkontotidakeskenka,ketikkatektoti kaputotam,ketputdektokenAhabtiagpigpigergeriti pader,kendaydiaynaserraankennabaybay-anidiayIsrael, 21

22KetpagbalinemtotibalaymoakasitibalayniJeroboam ngaanakniNebat,kenkasitibalayniBaasangaanakni Ahias,gapuitipannakarurodmoapinagpungtotnak,ken pinagbasolmotiIsrael

23KetniJezebelnagsaometitiAPO,akunkunana, KanentodagitiasoniJezebelitiasidegtipadertiJezreel

24TimataykenAcabitisiudadkanentodagitiaso;ketti matayititalonkanentodagititumatayabititangatang.

25NgemawantikaskenAcab,anangilakoitibagina tapnoagaramiditikinadakesitiimatangniJehova,a pinarnuayniJezebelngaasawana.

26Nakarimonunaytiinaramidnaitipanangsurotkadagiti didiosen,maitunositiaminabanagakasitiinaramid dagitiAmoreo,apinaruarniJehovaitisanguanandagiti annactiIsrael

27Ketnaaramidnga,idinangngegniAcabdagitaasasao, pinigisnadagitikawesna,ketinkawesnatinakersanga lupotitilasagna,ketnagayunar,kennagiddaitinakersang alupot,ketnapanasiuulimek.

28KettisaoniJehovadimtengkenEliasaTisbita,a kunkunana

29MakitamkadinokasanotipanagpakumbabaniAcabiti sanguanak?gaputaagpakumbabaitisanguanak,diakto iyegtikinadakesitialdawna:ngemitialdawtianakna iyegkontotikinadakesitibalayna.

KAPITULO22

1Ketnagtultuloydaititalloatawenngaawangubatiti nagbaetantiSiriakenIsrael

2Ketnaaramiditimaikatloatawen,simmalogniJehosafat ngaaritiJudaitiaritiIsrael

3KetkinunatiaritiIsraelkadagitiadipenna,Ammoyo kadiakukuamitiRamotidiayGalaad,ketagtalnakami,ket saanmingaalaendaytaitiimatiaritiSiria?

4KetkinunanakenJehosafat,Kumuyogkakadikaniaka makigubatidiayRamot-gilead?KetkinunaniJehosafatiti aritiIsrael,Siaktikaskenka,dagitiilikakasitiilim, dagitikabalioakaskadagitikabalio

5KetniJehosafatkinunanaitiaritiIsrael,Saludsodem, pangngaasim,tisaoniJehovaitangaaldaw

6Kalpasanna,inummongtiaritiIsraeldagitimammadto, agarupuppatagasutalallaki,ketkinunanakadakuada, MapanakkadiamakigubatitiRamot-gilead,wenno baybay-ak?Ketkinunada,Sumang-atka;taitedtotiApoiti imatiari.

7KetkinunaniJehosafat,“Awankadiditoytimammadto itiAPOmalaksiditidayta,tapnoagsaludsodkami kenkuana?

8KettiaritiIsraelkinunanakenJehosafat,“Addapay maysaatao,niMicaiasngaanakniImla,amabalintayoa pagsaludsodankenJehova:ngemkagurakisuna;tasaan ngaagipadtoitinaimbagmaipanggepkaniak,nodiket dakes.KetkinunaniJehosafat,“Saankomangaibagatiari tikasta”

9Kalpasanna,inayabantiaritiIsraeltimaysangaopisial ketkinunana,DagusyoditoyniMicaiasngaanakniImla

10KettiaritiIsraelkenniJehosafatngaaritiJuda nagtugawdatunggalmaysaititronona,anakasuotda kadagitipagan-anayda,itiawanapulosalugariti pagserkantiruangantiSamaria;ketamindagitiprofeta nagipadtodaitisanguananda

11KetniZedekiasngaanacniKenaananangaramid kencuanacadagitisaraalandok:ketkinunana,Kastoyti cunaniJehova,BabaenkadagitoyiduronmontodagitiSirio, aginggaamaibusmoida.

12Ketamindagitimammadtoimpadtodaticasta,a kunkunada,Sumang-atcaidiayRamot-gilead,ketrumangayca:taniJehovaitednantoitiimatiari

13KettimensaheroanapannangayabkenMicaiasnagsao kencuana,akunkunana,Adtoyita,dagitisasaodagiti mammadtoideklaradatinaimbagitiaribabaenti maymaysaangiwat:tisaom,pangngaasim,agbalinkomaa kasitisaotimaysakadakuada,ketsawemtinaimbag.

14KetniMicaiaskinunana,KassibibiagitiAPO,tisawen itiAPOcaniac,isutisawekto

15IsungaimmayitiariKetkinunatiarikenkuana, Micaias,mapantayokadiamakigubatitiRamot-Galaad, wennoagsardengtayo?Ketsimmungbatkencuana,Inka, ketrumang-ayka:taniJehovaitednantoitiimatiari

16Kettiarikinunanakencuana,Manoadarasngaisapatak kencangaawantiibagamcaniacnoditipudnoitinaganni Jehova?

17Ketkinunana,NakitaktiisuaminngaIsraela naiwarawaracadagititurturod,acaskarnerongaawanti pastor:ketkinunaniJehova,Awantiapodagitoy: agsublidacomaitibalaynaasitatalna

18KettiaritiIsraelkinunanakenJehosafat,Saankadinga imbagakenkangaawantinaimbagngaipadtonamaipapan kaniak,nodiketdakes?

19Ketkinunana,DenggemngarudtisaoniJehova: NakitakniJehovaasitutugawititronona,kenaminabuyot tilangitasitatakderitisibaynaitimakannawanken makannigidna.

20KetniJehovakinunana,Siasinotimangallukoyken Acab,tapnosumang-atkenmatnagidiayRamot-gilead?

Ketmaysatinagsaoitikastoyawagas,kensabalitinagsao itikastaawagas

21Ketrimmuartimaysangaespiritu,ketnagtakderiti sanguananniJehova,ketkinunana,Allukoyektoisuna.

22KetniJehovakinunanakencuana,Ania?Ketkinunana, Rummuarak,ketagbalinaktongaulbodngaespirituiti ngiwatdagitiaminamammadtona.Ketkinunana, Allukoyemto,ketagballigikamet:rummuarkaket aramidemdaytoy

23Itangarud,adtoy,niJehovanangikabilitiulbodnga espirituitingiwatdagitoyaminamammadto,ketniJehova nagsaoitidakesmaipanggepkenka

24NgemimmasidegniZedekiasngaanakniKenana,ket kinabilnatipingpingniMicaia,ketkinunana,Aniaadalan tinaggapukaniaktiEspirituniJehovatapnomakisarita kenka?

25KetkinunaniMicaias,Adtoy,makitamtoitidaytanga aldaw,intonsumrekkaitimakin-unegasiledtapno aglemmengka

26KinunatiaritiIsrael,AlaenyoniMicaiasketisubliyo kenAmonagobernadortisiudadkenniJoasngaanakti ari;

27Ketibagam,Kastoytikinunatiari,Ikabilmodaytoya taoitipagbaludan,ketpakanenititinapaytirigatken danumtirigat,aginggangaumayakasitatalna

28KetkinunaniMicaias,Noagsublikaasitatalna,saana nagsaoniJehovababaenkaniak.Ketkinunana, Dumngegkayo,Otattao,tunggalmaysakadakayo

29GapunatiaritiIsraelkenniJehosafatngaaritiJuda simmang-atdaidiayRamot-gilead.

30KettiaritiIsraelkinunanakenJehosafat, “Agkawesaktoketsumrekakitigubat;ngemisuotmoti

pagan-anaymoKettiaritiIsraelnagbalkot,ketnapaniti gubat.

31NgemimbilintiaritiSiriakadagititallopuloketduaa kapitannaamangiturturaykadagitikaruahena,akunkunana, Dikaymakirangetkadagitibabassitwennodadakkel, malaksidlaengitiaritiIsrael

32Ketnaaramidngaidinakitadagitikapitandagiti karuaheniJehosafat,kinunada,PudnongaisutiaritiIsrael. Kettimmaliawdaamakigubatkenkuana:ketnagikkisni Jehosafat

33Ketnapasamak,idinabigbigdagitikapitandagiti karuaheasaanngaisutiaritiIsrael,nagsublidamanipud panangkamatkenkuana.

34Ketaddamaysaataoanangguyoditipanaitimaysaa gannuat,ketkinabilnatiaritiIsraelitinagbaetandagiti nagsasaiptikaruahe:gapunakinunanaitimangmanehoiti karuahena,Iturongmotiimam,ketiruarnakitibuyot;ta nasugatak

35Ketimmadutigubatitidaytangaaldaw:kettiari nagbatiitikaruahenaamaibusorkadagitiSirio,ketnatay itirabii:kettidararimmuarmanipuditisugataginggaiti tengngatikaruahe.

36Ketaddamaysaadeklarasionitiinteroabuyot maipapanitiilelennektiinit,akunkunana:“Tunggal maysaitisiudadna,kentunggalmaysaitibukodnaa pagilian”

37Natayngarudtiari,ketnaipanidiaySamaria;ket intabondatiariidiaySamaria.

38Ketmaysatinangbuggoitikaruaheitidan-awti Samaria;ketdilpatandagitiasotidarana;ketbinugguanda tikabalna;mayannurotitisaoniJehovangaimbagana.

39ItatidaddumapayapasamakniAcab,kenaminnga inaramidna,kentimarfilabalayngainaramidna,kenamin asiudadngaimbangonna,saankadianaisuratdaitilibro dagitikronikadagitiar-aritiIsrael?

40ItikastanaturogniAcabakaduanadagitiammana;ket niAcoziasngaanaknanagturayakasukatna.

41KetniJehosafatngaanakniAsanangrugingaagturay itiJudaitimaikapatatawentipanagturayniAcabngaari tiIsrael.

42TallopuloketlimatitawenniJehosafatidinangruginga agturay;ketnagturayisunaitiduapuloketlimaatawen idiayJerusalem.KettinagantiinanaketAzubangaanak niSilhi

43KetnagnaitiaminadalanniAsangaamana;saana simminaitidayta,ngainaramidnatinalintegitiimatangni Yahweh:nupaykastasaananaikkatdagitinangatoadisso; tadagititattaonangidatonkennangpuordaitiinsensopay laengkadagitinangatoadisso

44NakikappianiJehosafatitiaritiIsrael

45Itatidaddumapayngaar-aramidniJehosafat,kenti pigsanangaimpakitana,kennokasanotipannakigubatna, saankadianaisuratdaitilibrodagitikronikadagitiar-ariti Juda?

46Ketdagitinatdakadagitisodomita,anagtalinaedidialaldawniamanaaniAsa,innalanaitidaga

47AwaniditiariidiayEdom:maysaadiputadotiari.

48NangaramidniJehosafatkadagitibarkomanipudTarsis amapanidiayOfirngaagsapulitibalitok:ngemsaandaa napan;tanaburakdagitibarkoidiayEziongeber.

49Kalpasanna,kinunaniOcoziasngaanakniAhabken Jehosafat:“Bay-amakumuyogdagitiadipenkokadagiti barko”NgemsaanakayatniJehosafat

50KetniJehosafatnaturogakaduanadagitiammana,ket naitabonakaduanadagitiammanaidiaySiudadniDavid ngaamana:ketniJehoramngaanaknanagturaya kasukatna

51NiAcoziasngaanakniAcabnangrugingaagturayiti IsraelidiaySamariaitimaikasangapuloketpitoatawenni JehosafatngaaritiJuda,ketnagturayitiduaataweniti Israel

52KetnagaramiditidakesitiimatangniJehova,ketnagna itidalanniamana,kenitidalanniinana,kenitidalanni JeroboamngaanakniNebat,anangaramiditiIsrael

53TanagserbikenBaal,ketnagdaydayawkenkuana,ken pinagpungtotnaniYahwehaDiostiIsrael,kasmayannurot itiaminngainaramidniamana