Igbo - The Book of 2nd Kings

Page 1


2Ndịeze

ISINKE1

1MoabwenupuisimegideIsraelmbeọnwuEhabgasiri.

2Ehazaiawedasiten'ihe-idọba-oriọnankeime-ulo-elu-ya nkedinaSameria,weriaọria:owezigandi-ozi,siha, Jenu,juaBealzebọb,búchiEkron,asemam'gādiken'ọria nka

3Mamọ-ozinkeJehovawesiElaija,búonyeTisbe,Bilie, rigoruendi-oziezeSameria,siha,Ọbughin'ihinaọdighi Chinekedin'Israel,naununējeijuBealzebub,búchi Ekron,ase?

4MaubuaotúakaJehovasiri,Igaghi-esin'ihe-ndinaahu nkeirigoron'elurida,kamaighaghiinwuElaijawepua 5Ndi-oziahuwelaghachikuruya,siha,N'ìhiginikwaka unuonwe-unulaghachiri?

6Hawesiya,Otùnwokewerigoizuteayi,siayi,Jenu, laghachikuruezenkezitereunu,siya,OtúakaJehovasiri, Ọbughin'ihinaọdighiChinekedin'Israel,nainēzigaiju Bealzebub,búchiEkron,ase?yamereigaghi-esin'ihendinaahunkeirigoron'elurida,maighaghiinwu 7Ọsiha,Òlemadubuonyerigoroizuteunu,gwaunu okwundia?

8Hawezaya,si,Nwokeahubuaji-aji,ekewo-kwa-raiheọkikéakpukpọn'úkwù-ya.Ọsi,ỌbuElaijaonyeTisbe.

9Ezewezigarayaonye-isiọgundi-aghaabuanairiyana ọgundi-aghaabuanairi-yaOwerigokuruya:ma,le,ọ nānọdun'eluugwu.Ọsiya,GionyenkeChineke,eze asiwo,Ridata

10Elaijaweza,sionye-isiọgundi-aghaabuanairi,Ọ burunaonyenkeChinekekam’bu,kaọkusikwan’eluigweridata,ripiaginaọgundi-aghaabuanairigiỌkuwe sin'elu-igweridata,ripiayanaọgundi-aghaabuanairiya. 11Ọzọ,ozigarayaonye-isiọgundi-aghaabuanairiọzọ, yanaọgundi-aghaabuanairiyaỌzara,siya,Onyenke Chineke,otúakaezesiri,Ridataọsọsọ.

12Elaijaweza,siha,ỌburunaonyenkeChinekeka m’bu,kaọkusin’elu-igweridata,ripiaginaọgundi-agha abuanairigiỌkunkeChinekewesin'elu-igweridata, ripiayanaọgundi-aghaabuanairiya 13Owezigakwaonye-isinkeọgundi-aghaabuanairi ahuọzọ,yanaọgundi-aghaabuanairi-ya.Maonye-isi nke-atọnkeọgundi-aghaabuanairiwerigo,bia,dan'alayan'alan'iruElaija,riọya,siya,OnyenkeChineke,biko, kandumnanduọgundi-orù-giabuanairindiadiokéọnuahian'anya-gi

14Le,ọkusirin'elu-igweridata,rechapundi-isiabuanke ọgundi-aghaabuanairiahunaọgundi-aghaabuanairi-ha: maubuakandumdiokéọnu-ahian'anya-Gi

15Mọ-ozinkeYHWHwesiElaija,Soroyarida:atula egwuya.Owebilie,soroyaridakurueze.

16Ọsiya,OtúakaJehovasiri,N'ihinaizigawondi-ozi ijuBealzebub,búchiEkron,ase,ọbughin'ihinaọdighi Chinekedin'Israelijuaseokwu-Ya?yamereigaghi-esi n'ihe-ndinaahunkeirigoron'elurida,maighaghiinwu 17OwenwuadikaokwuJehovasidinkeElaijakwuru Jehoramweburuezen'ọnọduyan'arọnke-abuanke JehoramnwaJehoshafat,búezeJuda;n'ihinaonweghi nwa-nwoke

18MaokwuEhazaiankefọdurunkeomere,èdeghiihe ahun'akwukwọiheemeren'ubọchinkendi-ezeIsrael?

ISINKE2

1Orue,mbeYHWHgajeiwereElaijaban'elu-igwen'oké ifufe,naElaijasirinaGilgalje,yanaElaisha 2ElaijawesiElaisha,Biko,nọdun'ebea;n'ihinaJehova ezitewomijeruBet-el.Elaishawesiya,YHWHnādindu, nankpuru-obi-ginādikwandu,m'gaghi-arapugiHawee gbadaaBetel

3Umu-ndikomndi-amumandinọnaBet-elwepukuru Elaisha,siya,ÌmawonaJehovagēwezugaonye-nwe-gi n'isi-gita?Ọsi,E,amawomya;danunkiti

4Elaijawesiya,Elaisha,biko,nọdun'ebea;n'ihina JehovaezitewomijeruJerikoỌsi,YHWHnādindu,na nkpuru-obi-ginādindu,m'gaghi-arapugiHaweebịarute Jeriko.

5Umu-ndikomndi-amumandinọnaJerikowebiakute Elaisha,siya,ÌmawonaJehovagēwezugaonye-nwe-gi n'isi-gita?Ọsi,E,amawomya;danunkiti.

6Elaijawesiya,Biko,nọdun'ebea;n'ihinaJehova ezitewomnaJọdan.Ọsi,YHWHnādindu,nankpuru-obiginādindu,m'gaghi-arapugi.Haabuawegan'iru.

7Ọgundikomabuanairisiteren'umundi-amumaweje, guzon'ebedianyan'iru:haabuaweguzon'akukuJọdan 8Elaijawewereuwe-nwuda-ya,kekọtaya,tiemiriahu, ewekewarahairunairu,haabuawegabigan'ala-akọrọ

9Orue,mbehagabigara,naElaijasiriElaisha,Riọihe m'gēmeregi,tutuewepumn'arugiElaishawesi,Biko,ka òkèabuankemọ-gidikwasim

10Ọsi,Ihesiriikekairiọworo:maọburunaihummbe anānapumn'ebeinọ,ọgādi-kwa-ragiotúa;maọbụrụnaọ bụghị,ọgaghịadịotúahụ

11Orue,mbehanāgan'irunēkwuokwu,na,le,ubọ-ala ọkunainyinyaọku,nēkesahaabua;Elaijawewereoké ifuferigorueelu-igwe

12Elaishawehuya,tienkpu,si,Nnam,nnam,ubọ-ala Israelnandi-inyinya-yaỌhughikwayaọzọ:owejide uwe-ya,dọwahan'ọbubọabua

13Ọchirikwauwe-nwudaElaija,nkedaworon'aruya, laghachi,guzon'akukuJọdan;

14Owechiriuwe-nwudaElaijankedapuruya,tiemiri ahu,si,ÒleebeYHWH,búElohimElaijanọ?mambeo tiburumiriahu,hawekewaotuanaebeọzọ:Elaishawe gabiga

15Umu-ndikomndi-amumandinēleanyanaJerikowehu ya,si,MọnkeElaijanādakwasiElaishaHawebiaizuteya, kpọisialanyeya

16Hawesiya,Biko,le,ọgundikomabuanairidiike nọyerendi-orù-gi;biko,kahaje,chọonye-nwe-gi:eleghi anyaMọnkeJehovaeweliwoya,tubàyan'otùugwu,maọbun'otùndagwurugwu.Ọsi,Unuezila-kwa-la.

17Hawerugideyaruembeiheremereya,Ọsi,ZigaHa wezigaọgundikomabuanairi;hawechọubọchiatọ,ma haachọtaghiya.

18Hawebiakuteyaọzọ,(n'ihinaọnēguzonaJeriko,)Ọ siha,Àsighmunu,Unualala?

19NdikomobodoahuwesiElaisha,Biko,le,ọnọdu obodoadinma,dikaonye-nwemnāhu:mamiriahu abughiihe-efu,alaadighikwaihe-ndabere

20Ọsi,Wetaranumiteọhu,tiyennúnimeya.Hawe wetarayaya

2NdịEze

21Ọpuajen'isi-iyimiriahu,tubànnún'ebeahu,si,Otúa kaJehovasiri,Emewomkamiriadiike;ọnwuagaghi-adi kwaọzọsiten'ebeahuọzọ,ma-ọbualatọbọrọn'efu 22Ewemekamiriahudiikerueta,dikaokwuElaishasi dinkeokwuru.

23Osin'ebeahurigorueBet-el:mambeọnārigon'uzọ, umu-ntakirisirin'obodoahuputa,kwayaemò,siya,Rigo, onye-isi-nkwọcha;rigo,giisinkwọcha.

24Owechigharia,lehaanya,kọchahan'ahaJehovaBea abuawesin'okéọhiaputa,dọkaọguumu-ndikomabuana abuanimeha

25Osin'ebeahujerueugwuKamel,sin'ebeahulaghachi naSameria.

ISINKE3

1MaJehoramnwaEhabmalitereibuezeIsraelnime Samerian'arọnke-iri-na-asatọnkeJehoshafat,búezeJuda, weburuezearọirinaabua.

2Omeihejọrọnjọn'anyaJehova;maọbughidikanna-ya, nadikanne-ya:n'ihinaokpochapuruarusiBealnkennayamere.

3Otúọdi,ọraparananmehienilenkeJeroboamnwa Nebat,nkeojirimekaIsraelmehie;osighinayapua

4MaMisha,búezeMoab,buonye-ọzùzùìgwèewuna aturu,owenyeezeIsraelotùorúnnùumu-aturuabuana ọguiri,naorúnnùebuluabuanaọguiri,hanaajiaji 5Maorue,mbeEhabnwuru,naezeMoabwenupuisi n'okpuruezeIsrael

6Eze,búJehoram,wesinaSameriapuanambeahu, gukọtaIsraelnile.

7Oje,zigaraJehoshafat,búezeJuda,ozi,si,EzeMoab enupuwoisimegidem:ìgēsomjekuruMoabibuagha?Ọsi, M'gārigo:Muonwemdikagi,ndimdikwakandi-gi, inyinyamdikwakainyinya-gi

8Ọsi,Òleuzọkaayigēsirigo?Ọsi,UzọnkeọzaraEdom

9EzeIsraelweje,yanaezeJuda,naezeEdom:haweba buruburuibuijeubọchiasa:maọdighimiridiriọmumaulo-ikwūahu,di-kwa-raanu-ulondinēsoha

10EzeIsraelwesi,Ewó!naJehovakpọkọtaraezeatọndia, inyehan'akaMoab

11Jehoshafatwesi,Ọdighionye-amumaJehovanọn'ebe a,kaayiwejuaJehovaasen'aka-ya?Otùnimendi-orùeze Israelweza,si,Le,ElaishanwaShefat,búonyewusiri mirin'akaElaija

12Jehoshafatwesi,OkwuJehovadiyereya.EzeIsraelna JehoshafatnaezeEdomweridakuruya

13ElaishawesiezeIsrael,Ginikamunaginwekọrọ? jekurundi-amumanna-gi,jekurukwandi-amumanne-gi EzeIsraelwesiya,É-è:n'ihinaJehovaakpọwoezeatọ ndiainyehan'akaMoab

14Elaishawesi,YHWHnkeusunilenkendi-aghanādi ndu,Onyemuonwemnēguzon'iruYa,n'ezie,ọbughina m'huruiruJehoshafat,búezeJuda,n'anya,m'gaghi-elegide anyan'ebeinọ,m'gaghi-ahukwagi

15MaubuawetaranumotùukweOrue,mbeunenākpọ, naakaJehovawedikwasiya.

16Ọsi,OtúakaJehovasiri,Mendagwurugwuakaọju ebemiri-iyi

17N'ihinaotúakaJehovasiri,Unuagaghi-ahuifufe,unu agaghi-ahukwamiri-ozuzo;mandagwurugwuahu

gējuputanamiri,kaunuweṅua,maunu,naanu-ulo-unu, naanu-ulo-unu.

18Mankabunáníihenfen'anyaJehova:Ọgēnyekwa Moabn'aka-unu.

19Unugētibukwaobodoọbulaewusiriike,naobodoọ bulaarọputaraarọputa,unugātukwaeziosisiọbula, kwuchikwaisi-iyimirinile,werenkumemebieeziòkèala ọbula.

20Orue,n'ututu,mbeanēsureonyinye-inata-iru-ọma,na, le,mirinēsin'uzọEdombia,alaahuwejuputanamiri 21NdiMoabnilewenunandi-ezearigotawoibusoha agha,hawechikọtandinilenēkeihe-agha,werigo,guzo n'ókè-ala.

22Hawebilien'isi-ututu,anyanwuwemuan'elumiriahu, ndiMoabwehumiriahun'ofèọzọkaọnāchaọbara-ọbara dikaọbara.

23Hawesi,Nkabuọbara:aghaghiibundi-eze,haewe tibueonwe-ha:maubua,Moab,latan'ihe-nkwata

24Hawebiarueọmuma-ulo-ikwūIsrael,umuIsraelwe bilie,tibueMoab,hawebalagan'iruha:mahagaran'iru nētibuMoab,bún'ala-ha

25Hakwatueobodonile,tubàkwan'eziòkè,nwokeọbula nkume-yankume,mejuya;hanēkpuchikwaolùlù-miri nilenkemiri,butueziosisinile:nánínaKia-harasetkaha rapurunkume-yanile;mandi-àbènāgayaburuburu,tibue ya

26MaezeMoabwehunaaghaahudiarọkariya,owe chirinnùndikomasanaọguirindināmiputamma-agha, iwebakuruezeEdom:mahaapughi

27Owekuruọkpara-yankegābuezen'ọnọduya,sureya kaọburuàjà-nsure-ọkun'elumbidi.Iwewediukumegide Israel:hawesin'ebeọnọwezugaonwe-ha,laghachin'alaha

ISINKE4

1Maotùnwayisiterenandinyomumundi-amuma kpọkuruElaisha,si,Orù-gi,búdim,anwuwo;iwemarana orù-ginātuegwuJehova:maonye-nbinyeabiawoiburuya umumndikomabuakahaburundi-orù.

2Elaishawesiya,Ginikam’gēmeregi?gwam,ginikai nweren'ulo?Ọsi,Ọdighiiheọbulaorù-ginwayinwere n'ulo,ma-ọbughiitemanu.

3Ọsi,Je,bataihen'èzín'akaabata-obi-ginile,búiheefu; ibiriọbụghịolenaole

4Mambeibatara,mechibidogionwe-gi,mechibidokwa umu-gindikom,uzọ,wukwasin'iheahunile,debeihe juputaran'uju.

5Owesin'ebeọnọpua,mechibidoyauzọ,mechibido kwaumu-yandikom,ndinēwetarayaiheahu;owewupu

6Orue,mbeihejurueju,naọsirinwa-yanwoke,buterem iteọzọ.Ọsiya,Ọdighikwaiteọzọ.Mammanụahụ nọgidere

7OwebiagosionyenkeChinekeỌsi,Je,remanuahu, kwughachiiheiji,gionwe-ginaumu-ginkefọdurudindu 8Orue,n'ubọchi,naElaishagabigararueShunem,maotù nwayiukunọ;owerugideyakaorienri.Owerue,mbeọ bulaọnāgabiga,ọnābàn'ebeahuirinri

9Ọsidi-ya,Biko,le,amawomnaonyedinsọnkeChineke kankabu,onyenāgabigan'akukuayimbenile.

10Biko,kaayimeotùime-ulontàn'elumbidi;kaayi dọba-kwa-raYaihe-ndinan'ebeahu,natable,naihe-

2NdịEze

nkpudo,naihe-idọba-oriọna:ogērukwa,mbeọbiakutere ayi,naọgālaban'ebeahu.

11Orue,n'ubọchi,naọbiaruruebeahu,ban'ime-uloahu, dinan'ebeahu.

12ỌsiGihezi,búorù-ya,KpọnwayiShunemnka.Owe kpọya,oweguzon'iruya

13Ọsiya,Biko,siya,Le,ileziworoayianyan'iheanile; ginikaagēmeregi?Àgāgwagiokwubayereeze,ma-ọbu onye-isiusu-ndi-agha?Ọsi,N'etitindimkam'biworo

14Ọsi,Ginikwakaagēmeya?Giheziwesi,N'ezieọ nweghinwa,di-yaaghọwokwaagadi

15Ọsi,KpọyaOwekpọya,oweguzon'ọnu-uzọ

16Ọsi,Nadikambea,dikambenkendusidi,igābaku nwa-nwokeỌsi,É-è,onye-nwem,gionyenkeChineke, agwalaorù-ginwayiokwu-ugha

17Nwayiahuweturuime,muanwa-nwokenambeahu nkeElaishagwaraya,dikambeebighi-ebisidi

18Mambenwataahutolitere,owedan'ubọchi,naọ puakurunna-yajekurundinēweiheubi.

19Ọsinna-ya,Isim,isimỌsinwa-okoro,Kuruyajekuru nne-ya

20Owekuruya,mekaọbiakutenne-ya,owenọdu n'ikperè-yaabuarueetiti-ehihie,wenwua

21Owerigo,dọbayan'ihe-ndinankeonyenkeChineke, mechibidoyauzọ,pua.

22Owekpọdi-yaòkù,si,Biko,ziteremotùnimeumuokorọbia,naotùnimeinyinya-ibu,kam'webakuruonye nkeChineke,laghachi.

23Ọsi,N'ìhiginikaigālakuruyata?ọbughiọnwaọhu,ọ bughikwaubọchi-izu-ikeỌsi,Ọgādinma

24Owejikwainyinya-ibu,sinwa-okorọbia-ya,Ba,pua; adalatalainyinya-gin'arum,maọburunaasimgi

25OwejebiakuteonyenkeChineke,rueugwuKamelO rue,mbeonyenkeChinekehuruyan'ebedianya,naọsiri Gihezi,búorù-ya,Le,nwayiShunemahu;

26Biko,baọsọizuteya,siya,Ọdiginma?ọdi-kwa-ra di-ginma?ọdịmmananwataahụ?Ọsi,Ọdinma.

27Orue,mbeọbiakutereonyenkeChinekerueugwu, jideyan'ukwu-ya:maGihezibiarurunsoichupuyaOnye nkeChinekewesi,Rapuya;n'ihinankpuru-obi-yadiilu nimeya:maJehovaezonaririmya,maOgosighm

28Ọsi,Ọbunwa-nwokenkeonye-nwemkam'riọrọ?ọ bughimuonwem,Aghọbulam?

29ỌsiGihezi,Keihe-ọkikén'úkwù,werenkpa-n'akam n'aka-gi,je:ọburunaizuteonyeọbula,ekelelaya;maọ burunaonyeọbulaekelegi,azalayaọzọ:tukwasikwa nkpa-n'akamn'irunwataahu

30Nnenwa-ntakiriahuwesi,YHWHnādindu,na nkpuru-obi-ginādikwandu,m'gaghi-arapugiOwebilie, soya

31Giheziwegabigan'iruha,tukwasinkpa-n'akaahun'iru nwataahu;maọdighiolu,ma-ọbuọnudi.Owejeọzọ izuteya,gosiya,si,Nwatakiriahuadighi-eteta

32Elaishaweban'ulo,ma,le,nwa-okoroahuanwuwo, dinan'ihe-ndina-ya

33Oweba,mechibidohaabuauzọ,kpereYHWH

34Owerigo,dinakwasinwataahu,tukwasiọnu-yan'ọnuya,naanya-yaabuan'anya-ya,naaka-yaabuan'aka-ya abua:owesetipuonwe-yan'arunwataahu;anu-arunwata ahuwediọku.

35Owelaghachi,jegharian'ulo;owerigo,setipuonwe-ya n'aruya:nwataahuweuzeubòasa,nwataahuwesaghe anya-ya

36ỌkpọGihezi,si,KpọnwayiShunemnka.Yamereọ kpọrọya.Nwayiahuwebakuruya,si,Kurunwa-gi.

37Owebanime,dan'alan'ukwu-ya,kpọisiala,kuru nwa-yanwoke,pua

38ElaishawelaghachinaGilgal:okéunwuwedin'alaahu; umu-ndikomndi-amumawenọdualan'iruya:ọsinwaokorọbia-ya,Tukwasiiteukuahu,sieumundi-amumaite 39Otùonyewepuaban'ọhiaichikọihe-ọkukú,ọhuta osisivineọhia,chikọtaafu-ọhianimeyan'apata-ukwu-ya nile,bia,tipiahan'iteofe:n'ihinahaamaghiha.

40HawewukwasindikomahukaharieOrue,mbeha nēriufọdu,nahatirinkpu,si,OnyenkeChineke,ọnwudi n'iteahu.Haapughikwairinimeya.

41Maọsiri,WetakwautuọkaOwetubàyan'iteahu;ọ si,WusierendiIsrael,kahawerieỌdịghịkwaiheọjọọdị n’iteahụ.

42MaotùnwokesirinaBeal-shalishabia,buteonyenke Chinekeachichankenkpurumbu,orúobeachichabarley, naọkazuruokèn'akpa-ya.Ọsi,NyendiIsraelkaharie.

43Orù-yawesi,Gini,kam'gēdonkan'iruọgundikomise? Ọsikwa,Nyendim,kaharie:n'ihinaotúakaJehovasiri, Hagēri,rapukwanimeya.

44Owedọbayan'iruha,harie,rifọkwa,dikaokwu Jehovasidi

ISINKE5

1MaNeaman,búonye-isiusu-ndi-aghankeezeSiria,bu nwokediukun'ebeonye-nwe-yanọ,búonyeanāsọpuru, n'ihinasiten'aka-yakaYHWHnyereSirianbaputa:ọzọ kwa,ọbudikebudìnkpà,maọbuonye-ekpenta.

2MaSiriaapuwon'usunile,hawesin'alaIsraeldọta n'agha;owenēchenwunyeNeaman

3Ọsinwayi-nwe-ya,Ọgādimnọnmamaasinaonyenwemgānọyereonye-amumankenọnaSameria!n'ihina Ọgānaputayan'ekpenta-ya

4Otùonyeweba,gosionye-nwe-ya,si,Otúanaotúaka nwa-abọghọahunkesiteren'alaIsraelsiri

5EzeSiriawesi,Je,je,m'gēziga-kwa-raezeIsrael akwukwọ.Oweje,chirin'aka-yatalentọla-ọchairi,na nnùọla-edonnùise,nauwenbanweiri

6OwewetaakwukwọahunsoezeIsrael,si,Mambe akwukwọabiakuteregi,le,mgaworomsitenayazigara giNeaman,búorùm,kaiwemekaọbaputan'ekpenta-ya

7Orue,mbeezeIsraelguruakwukwọahu,naọdọwara uwe-yanile,si,ỌbuChinekekam'bu,imekamadunwua naimekadindu,nanwokeanēzigaozikam'wemeka nwokesin'ekpenta-yadindu?n'ihinka,biko,lezienuanya, huotúọnāchọise-okwumegidem.

8Orue,mbeElaisha,búonyenkeChineke,nurunaeze Israeldọwarauwe-yanile,naozigaraezeozi,si,N'ìhigini kaidọwarauwe-gi?ubuakaọbiakutem,ọgāmakwana onye-amumadin'Israel

9Neamanwebia,yanainyinya-yanaubọ-ala-ya,guzo n'ọnu-uzọuloElaisha

10Elaishawezigarayaonye-ozi,si,Je,saarunaJọdan ubòasa,anu-aru-gigālaghachikutekwagi,iwediọcha.

11MaNeamanweweiwe,je,si,Le,m'siri,Ọghaghi putakurum,guzo,kpọkueahaJehova,búChineke-ya,tie aka-yan'eluebeahu,mekaonye-ekpentaahudiike

12AbananaFapa,búosimiriDamaskọs,hàadighinma karimiriIsraelnile?m'gaghi-asaarunimeha,dikwaọcha?

Owechigharia,lan'ọnuma

13Ndi-orù-yawebiakuteyanso,gwayaokwu,si,Nnam, ọburunaonye-amumagāsigikaimeiheuku,ọbughiya kaimeworo?Ùnugēsikwaaṅakari,mbeỌnāsigi,saaru, dikwaọcha?

14Ọridakwa,ruonwe-yanaJọdanubòasa,dikaokwu onyenkeChinekesidi:anu-aru-yawelatadikaanu-aru nkenwatakiri,owediọcha.

15ỌwelaghachikuruonyenkeChineke,yaonwe-yana nzukọ-yanile,bia,guzon'iruya:ọsi,Le,amawomubua naọdighiChinekedin'uwanile,ma-ọbughin'Israel:ma ubua,biko,narangọzin'akaorù-gi

16Maọsiri,YHWHnādindu,Onyem'guzoworon'iruYa, m'gaghi-anataiheọbula.Ọwerugideyakaowereya;ma ọjụrụ

17Neamanwesi,Ọbukwa,biko,agaghi-enyeorù-giibu ájáinyinyamuleabua?n'ihinaorù-giagaghi-echuruchi ọzọàjà-nsure-ọkuma-ọbuàjàọzọ,ma-ọbughiichuru Jehova

18N'okwuakaYHWHbagharaorù-gi,nambeonyenwemgābàn'uloRimonikpọisialan'ebeahu,ọwedabere n'akam,m'wekpọisialan'uloRimon:mbem'kpọrọisiala n'uloRimon,kaYHWHbagharaorù-gin'ihea.

19Ọsiya,Jen'udoOwesin'ebeọnọwezugaonwe-ya n'uzọntà

20MaGihezi,búorùElaisha,búonyenkeChineke,siri, Le,onye-nwemebochiwo-kwa-raNeamanonyeSiriaa ebere,n’igharainaran’aka-yaiheowetara:ma,YHWH nādindu,m’gābasoyan’azu,wereufọdunimeya.

21GiheziwesoNeamanNeamanwehuyakaọnābasoya, owesin'ubọ-ala-yaridaizuteya,si,Ọdinma?

22Ọsi,Ọdinma.Onye-nwemezitewom,si,Le,ọbuná ubuaumu-okorọbiaabuasiteren'umundi-amumaesiwo n'ugwuEfraimbiakutem:biko,nyehaotùtalentọla-ọcha, nauwenbanweabua.

23Neamanwesi,Biko,weretalentabuaOwerugideya, ketalentọla-ọchaabuan'akpaabua,nauwenbanweabua, tukwasihan'arundi-orù-yaabua;haweburuhan'iruYa.

24Owebiarueulo-eluahu,naputahan'aka-ha,tiyeha n'ulo:owezilagandikomahu,hawepua

25Maọbatara,guzon’iruonye-nwe-ya.Elaishawesiya, Òleebeisiribia,Gihezi?Ọsi,Orù-giagaraghiebeọbula

26Ọsiya,Ọbughiobimnọyeregi,mbenwokeahusiri n'ubọ-ala-yachighariaizutegi?Ọbuogeinaraego,na inarauwe,naubi-olive,naubi-vine,naaturu,naìgwèehi, naorùndikom,nandinyomnējeozi?

27YamereekpentaNeamangāraparan'arugi,nan'aru nkpuru-giruembeebighi-ebiOwesin'iruyapua,onyeekpentadiọchadikasnow

ISINKE6

1Umu-ndikomndi-amumawesiElaisha,Biko,le,ebeayi bin'aka-gidinkpakariayi

2Biko,kaayijerueJọdan,weren'ebeahu,nwokeọbula otùntuhie,me-kwa-raayiotùeben'ebeahu,ebeayigēbi Ọsi,Jenu

3Otùonyewesi,Biko,kwere,sorondi-orù-gijeỌsi, M'gāla.

4OwesorohajeHawebiarueJọdan,butuosisi

5Mambeotùonyenēbutuosisi,isianyu-ikeahuwedabà namiri:owetienkpu,si,Ewó,onye-nwe-ayi!n'ihina ewerewoya

6OnyenkeChinekewesi,Òleebeọdara?Owegosiya ebeahu.Ọbutukwaotùosisi,tubàyan'ebeahu;ígwèahụ weegwuommiri

7Yamereọsiri,BulieyanyegiOwesetipuaka-ya,were ya

8EzeSiriawebusoIsraelagha,mekandi-orù-yabaọdu, si,N'ebediotúakaọmuma-ulo-ikwūmgādi.

9OnyenkeChinekewezigaraezeIsraelozi,si,Lezie onwe-gianyakaigharaigabigaebediotúa;n'ihinan'ebe ahukaSiriaaridawo.

10EzeIsraelwezigaozin'ebeahunkeonyenkeChineke gwarayadọkwayaakananti,wezọputaonwe-yan'ebe ahu,ọbughiotùubòma-ọbuubòabua.

11N'ihinkaobiezeSirianābaujọbayereihea;owekpọ ndi-orù-ya,siha,Ùnuagaghi-egosimonyenimeayinke diriezeIsrael?

12Otùnimendi-orù-yawesi,Ọdighionye-nwem,eze: kamaElaisha,búonye-amumankenọn'Israel,nēgosieze Israelokwunilenkeinēkwun'ime-ulo-ndina-gi.

13Ọsi,Je,ledoebeọnọ,kam'wezigakutayaEwegosi ya,si,Le,ọnọnaDotan

14Owezigainyinya,naubọ-ala-ya,naokéusu-ndi-agha n'ebeahu:hawebian'abali,baobodoahuburuburu

15MaorùonyenkeChinekenēbilin'isi-ututu,pua,ma,le, usu-ndi-aghanābaobodoahuburuburu,hanainyinyana ubọ-alaOrù-yawesiya,Ewó,onye-nwem!kedukaanyị ga-esimee?

16Ọsi,Atulaegwu:n'ihinandiayinahanọdiọtutukari ndihanahanọ

17Elaishawekpeekpere,si,YHWH,biko,sagheanya-ya abua,kaọwehu.Jehovawesagheanyanwa-okorọbiaahu; ọwehu:ma,le,ugwuahujuputaran'inyinyanaubọ-ala ọku,buruburuElaisha

18Haweridakuruya,ElaishawekpereJehova,si,Biko, wereìsìtiendinkaOwewereìsìtibueha,dikaokwu Elaishasidi

19Elaishawesiha,Nkaabughiuzọ,nkaabughikwa obodo:jesonum,m'gēmekwakaunubiakutenwokeahu onyeununāchọMaoduuruhajeruoSameria

20Orue,mbehabataranaSameria,naElaishasiri,Jehova, sagheanyandikomndia,kahawehuJehovawesaghe anya-ha,hu;ma,le,hanọn'etitiSameria.

21EzeIsraelwesiElaisha,mbeọhuruha, Nnam,m'gātibueha?m'gātibuha?

22Ọsi,Etibuha:ìgētibundiiweremma-agha-ginautagidọtan'agha?dọbaachichanamirin'iruha,kahawerie ṅukwa,jekuruonye-nwe-ha

23Owedozierehaokéihe-oriri:mbehaririiheṅukwa,o wezilagaha,jekuruonye-nwe-haNdịaghaSiria abataghịkwan'alaIzrelọzọ

24Orue,mbeihendiagasiri,naBen-hedad,búezeSiria, chikọtarausu-ndi-agha-yanile,rigo,nọchi-kwa-raSameria n'agha

25OkéunwuwedinaSameria:ma,le,hanānọchigideya n'agha,ruembeerereisiinyinya-ibuọguọla-ọchaanọ,na

2NdịEze

otùuzọn'uzọanọnkeotùkabn'ifendurun'egoọla-ọcha ise.

26MambeezeIsraelnāgabigan'elumbidi,otùnwayiwe tikueya,si,Nyeaka,onye-nwem,eze.

27Ọsi,ỌburunaYHWHyereghigiaka,òleebem'gēsi zọputagi?siten'eluala-ọba,ma-ọbusiten'ebe-nzọchankpuru-vine?

28Ezewesiya,Gininēmegi?Ọsi,Nwayiasirim,Nye nwa-ginwoke,kaayiwerieyata,maayigērinwam nwokeechi

29Ayiwesienwamnwoke,rieya:m'wesiyan'echi-ya, Nyenwa-ginwoke,kaayirieya:owezonanwa-yanwoke 30Orue,mbeezenuruokwunilenkenwayiahu,naọ dọwarauwe-yanile;owegabigan'elumbidi,ndiIsraelwe hu,ma,le,ákwà-nkpekaoyirin'aru-yan'ime

31Ọsi,Chinekememotúa,mekwamiheọzọotúa,ọ burunaisiElaishanwaShefatgēguzon'aruyata

32MaElaishanānọdun’ulo-ya,ndi-okenyewenọdu n’akukuya;ezewesin'iruyazigaotùnwoke:matutu onye-oziahuabiakuteya,ọsindi-okenye,Ùnuahuwona nwaobu-maduaezitewokaewezugaisim?le,mbeonyeozigābia,mechieuzọ,jidesieyaiken'ọnu-uzọ:ọbughiolu ukwunkeonye-nwe-yan'azuya?

33Mambeọnākpayerehauka,le,onye-oziahu nāridakuruya:ọsi,Le,iheọjọasiteren'akaJehova;gini kam'gēcherekwaJehovaọzọ?

ISINKE7

1Elaishawesi,NurunuokwuJehova;OtúakaJehovasiri, Echidikambea,agēreotùmbéutuọkaflourotùshekel,na mbébarleyabuaotùshekel,n'ọnu-uzọ-amaSameria 2Maotùonye-nwe,onyeezenādaberen'aka-yazaonye nkeChineke,si,Le,ọburunaYHWHgēmewindown'eluigwe,ihea,ọgādi?Ọsi,Le,igēwereanya-giabuahuya, maigaghi-erinimeya

3Mandi-ekpentaanọnọn'oghereọnu-uzọ-ama:hawe siritaonwe-ha,N'ìhiginikaayinānọdualan'ebearuembe ayigānwu?

4Ọburunaayiasi,Ayigābàn'obodo,okéunwuahuwedi n'obodo,ayigānwukwan'ebeahu:maọburunaayinọdu alan'ebea,ayigānwukwaMaubua,bia,kaayidabà n'ọmuma-ulo-ikwūSiria:ọburunahaazọpụtaayindu,ayi gādindu;maọburunahaegbuayi,ayigānwu

5Hawebilien'anyasi,ibàn'ọmuma-ulo-ikwūSiria:ma mbehabiarurunansọtuọmuma-ulo-ikwūSiria,ma,le,ọ dighinwokedin'ebeahu

6N'ihinaYHWHmereusu-ndi-aghaSiriakahanuolu ubọ-ala,naoluinyinya,naoluọmuma-ulo-ikwū:hawe siritaibe-ha,Le,ezeIsraelgoroezendiHetnandi-ezeIjipt, imegideayi,kahabiakwasiayi

7Hawebiliebalagan'ururuchi,rapuulo-ikwū-ha,na inyinya-ha,nainyinya-ibu-ha,ọbunáọmuma-ulo-ikwū-ha dikaọdi,balagan'ihindu-ha

8Ndi-ekpentandiawebiaruensọtuọmuma-ulo-ikwū,ba n'otùulo-ikwū,rieiheṅukwaihe-ọṅuṅu,sin'ebeahubu ọla-ọchanaọla-edonauwe,jezobeya;owebiaọzọ,ba n'ulo-ikwūọzọ,burukwan'ebeahu,jezobeya

9Hawesiritaonwe-ha,Ayiemeghinke-ọma:tabuubọchi oziọma,ayibankiti:ọburunaayinọdurueìhèututu,ihe ọjọgādakwasiayi:maubuabia,kaayijegosiuloeze

10Hawebia,kpọonye-ọnu-uzọ-amaobodoahuòkù:ha wegosiha,si,Ayibiaruruọmuma-ulo-ikwūSiria,ma,le,ọ dighionyeọbuladin'ebeahu,ma-ọbuolumadu,maọbughiinyinyaekereekeekereeke,nainyinya-ibueburu ebu,naulo-ikwūniledikahanọ.

11Ọwekpọndi-ọnu-uzọ-ama;hawegosiyanyeuloeze n'ime

12Ezewebilien'abali,sindi-orù-ya,Biko,kam'gosiunu iheSiriameworoayiHamaaranaagụụna-agụanyị;n'ihi nkakahasirin'ọmuma-ulo-ikwūpuaizoonwe-han'ọhia, si,Mbehasirin'obodoputa,ayigējidehanandu,ba n'obodo

13Otùnimendi-orù-yaweza,si,Biko,kaufọduchiri inyinyaisefọduru,nkefọdurun'obodo,(le,hadikaìgwè madunilenkeIsraelfọdurunimeya:le,asim,hadika ìgwènilenkeumuIsraelndiemeworon'iyì:)kaayiziga wehu

14Hawechiriinyinyaubọ-alaabua;ezewezigan'azu ọmuma-ulo-ikwūSiria,si,Jenu,hu.

15Hawejesohan'azurueJọdan:ma,le,uzọnilejuputara n'uwenaihe,nkendiSiriatufurunangwangwahaNdioziahuwelaghachi,gosieze.

16NdiIsraelwepua,lutaulo-ikwūnilenkeSiriaEwerie otùọtùtùutuọkaflourotùshekel,nambébarleyabuaotù shekel,dikaokwuJehovasidi.

17Ezeweguzoonye-nwe-ya,búonyeọnādaberen'aka-ya kaọburuonye-nlekọtankeọnu-uzọ-ama:ndiIsraelwe zọkwasiyan'ọnu-uzọ,owenwua,dikaonyenkeChineke kwuru,búonyekwurumbeezeridakuruya

18Orue,mbeonyenkeChinekegwaworoezeokwu,si, Mbébarleyabuaotùshekel,naotùmbéutuọkaflourotù shekel,gādidikambeaechin'ọnu-uzọ-amaSameria: 19Onye-nweahuwezaonyenkeChineke,si,Ubua,le,ọ burunaYHWHmewindown'elu-igwe,ọgādiotúa?Ọsi, Le,igēwereanya-giabuahuya,maigaghi-erinimeya 20Owedakwasiya:n'ihinandiIsraelzọkwasiyaukwu n'ọnu-uzọ-ama,owenwua.

ISINKE8

1Elaishawegwanwayiahuokwu,búnwayiomereka nwa-yanwokedindu,si,Bilie,la,gionwe-ginaulo-gi,nọ dikaọbìan'ebeọbulaigānọdikaọbìa:n'ihinaJehova akpọwookéunwu;maọgābiakwasikwaalaahuarọasa 2Nwayiahuwebilie,medikaokwuonyenkeChinekesi di:oweje,yanaulo-ya,nọdikaọbìan'alandiFilistiaarọ asa

3Orue,n'ọgwugwuarọasaahu,nanwayiahusirin'alandi Filistialata:owepuaitikuezenkpubayereulo-yanaalaya

4EzewegwaGihezi,búorùonyenkeChinekeokwu,si, Biko,gosimiheukunilenkeElaishameworo.

5Orue,mbeọnēgosiezeotúomeworokaonyenwuru anwudindu,na,le,nwayiahu,nkeomerekanwa-ya nwokedindu,tikuruezeòkùbayereulo-yanaala-ya Giheziwesi,Onye-nwem,eze,nkabunwayiahu,nkabu kwanwa-yanwoke,onyeElaishamerekaọdindu.

6Ezewejuanwayiahu,gosiyaEzewenyeyaotùonye nējeozi,si,Nyeghachiyaihenileonwere,naihe-omume nilenkeubisiten'ubọchiọrapurualaahu,werueubua.

7ElaishawebiarueDamaskọs;maBen-hedad,búezeSiria, nāriaọria;ewegosiya,si,OnyenkeChinekeabiawon'ebe a 8EzewesiHazael,Wereonyinye-inata-iru-ọman'aka-gi, jeizuteonyenkeChineke,juaYHWHasen'aka-ya,si, M'gādirindun'ọrianka?

9Hazaelwejeizuteya,wereonyinye-inata-iru-ọman'akaya,búufọdunimeeziiheọbulankeDamaskọs,ọgucamel abuanēbu,ọbiaguzon'iruya,si,Nwa-giBen-hedad,bú ezeSiria,ezitewombiakutegi,si,M'gādirin'ọrianka?

10Elaishawesiya,Je,siya,Ighaghiidindu:maYHWH emewokam'hunaọghaghiinwu

11Owecheiru-yaguzosieike,ruembeiheremereya: onyenkeChinekewekwaákwá

12Hazaelwesi,Ginimereonye-nwemnākwaákwá?Ọsi, N'ihinaamawomiheọjọahunkeIgēmeumuIsrael:ebe ewusiriikenilehakaIgēsureọku,maumu-okorọbia-haka igējimma-aghabue,tipiakwaumu-ha,dọkakwa ndinyom-hadiime.

13Hazaelwesi,Maginikaorù-gibunkita,naọgēmeihe ukua?Elaishawesi,Jehovaemewokam'hunagionwe-gi gābuezeSiria.

14Owesin'ebeElaishabulieije,biakuteonye-nwe-ya; ònyewesiya,GinikaElaishasirigi?Ọsi,Ọsirimnai ghaghiidindu.

15Orue,n'echi-ya,naọchiriákwà-nbokwasi,tiyeyana miri,basayan'iru-ya,owenwua:Hazaelweburueze n'ọnọduya.

16Man'arọnke-isenkeJoramnwaEhab,búezeIsrael, mbeJehoshafatbuezeJuda,kaJehoramnwaJehoshafat, búezeJuda,malitereibueze.

17Orúarọnairinaabuakaọbarambeọmalitereibueze; oweburuezearọasatọnaJerusalem

18Ojeijen'uzọndi-ezeIsrael,dikauloEhabmere:n'ihi naọbunwa-nwayiEhabnanwunye:owemeihejọrọnjọ n'anyaJehova

19MaJehovaekweghiibibiJudan'ihiDevid,búorù-Ya, dikaỌkwereyankwainyeyaoriọnambenile,nyekwa umu-ya

20N'ubọchi-yakaEdomsirin'okpuruakaJudajehie,mekwa-raonwe-haeze

21JoramwegabigarueZaia,yanaubọ-ala-yanile:owe bilien'abali,tibueEdomndinābayaburuburu,nandi-isi ubọ-alanile:ndiIsraelwebalagan'ulo-ikwū-ha

22MaEdomsirin'okpuruakaJudajehie,ruetaLibnawe nupuisin'otùmbeahu.

23MaokwuJoramnilenkefọduru,naihenileomere, èdeghiiheahun'akwukwọiheemeren'ubọchinkendi-eze Juda?

24Joramwesonna-ya-hàdinan'ọnwu,elìeyan'ebeelìri nna-ya-hàn'obodoDevid:Ehazaianwa-yaweburueze n'ọnọduya.

25N'arọnke-iri-na-abuankeJoramnwaEhab,búeze Israel,kaEhazaianwaJehoram,búezeJuda,malitereibu eze

26OrúarọnaabuakaEhazaiabarambeọmalitereibueze; oweburuezeotùarọnaJerusalem.Ahanne-yabuAtalaia, nwa-nwayiỌmri,búezeIsrael

27Ojeijen'uzọuloEhab,meihejọrọnjọn'anyaJehova, dikauloEhabmere:n'ihinanwauloEhabkaọbu.

28OwesoroJoramnwaEhabibusoHazael,búezeSiria, aghanimeRemot-gilead;ndiSiriawetibueJoram

29Maeze,búJoram,welaghachikaagwọyanimeJezreel, bayerentibunkeSiriatiburuyanaRema,mbeonēbuso Hazael,búezeSiria,aghaEhazaianwaJehoram,búeze Juda,weridaizuteJoramnwaEhabnimeJezreel,n'ihinaọ nāriaọria.

ISINKE9

1Elaisha,búonye-amuma,wekpọotùnimeumundiamuma,siya,Keeihe-ọkikén’úkwù-gi,wereitemanua n’aka-gi,jerueRemot-gilead;

2Mambeibiaran'ebeahu,leanyaJihunwaJehoshafat nwaNimshin'ebeahu,ba,mekaosin'etitiumu-nne-ya bilie,mekaọban'ime-ulo;

3Werekwaikomanuahuwukwasin'isi-ya,si,Otúaka Jehovasiri,EtewomimanuibuezeIsrael.Mbeahu meghereuzọ,balaga,unueguzola;

4Nwa-okorọbiaahu,búnwa-okorọbiaahu,búonyeamuma,wejerueRemot-gilead.

5Owebia,le,ndi-isiusu-ndi-aghanānọduala;ọ si, ggiokwu-ọlu, onye-isi.Jihuwesi,Ònyenimeayinile?Ọsi,Nyegi, onye-isi

6Owebilie,ban'ulo;ọwukwasimanuahun'isi-ya,siya, OtúakaJehova,búChinekeIsrael,siri,Etewomimanu ibuezendiJehova,búIsrael

7IgētibukwauloEhab,búonye-nwe-gi,kam'webọọbọ ọbarandi-orùm,búndi-amuma,naọbarandi-orùnilenke YHWH,n'akaJezebel

8N'ihinauloEhabnilegālan'iyì:M'gēbipukwan'aru Ehabonyenēweiwemegidembidi,naonyeebochiri ebochinaonyearapuruarapun'Israel;

9M'gēmekwauloEhabkaọdikauloJeroboamnwa Nebat,dikwakauloBeashanwaAhaija;

10NkitagērikwaJezebeln'òkè-ala-ubiJezreel,ọdighi kwaonyenēlìyaOwemegheuzọ,balaga

11Jihuweputakurundi-orùonye-nwe-ya:otùonyewesi ya,Ọdinma?ginimereonye-araarankabiakuteregi?Ọ siha,Unumaranwokeahunaokwu-ya

12Hawesi,Ọbuokwu-ugha;gwaanyiugbua.Ọsi,Otúa naotúakaọgwaram,si,OtúakaJehovasiri,Etewomi manuibuezeIsrael

13Hawemengwa,chiri,nwokeọbulauwe-ya,tiyeya n'okpuruyan'eluihe-nrigo,fùaopì-ike,si,Jihubueze

14JihunwaJehoshafatnwaNimshiwekekọtamadu imegideJoram.(MaJoramdebereRamot-gilead,yaonweyanaIsraelnile,n'ihiHazael,búezeSiria

15Maeze,búJoram,welatakaagwọyanimeJezreel,bú ntibunkeSiriatiburuya,mbeonēbusoHazael,búeze Siria,agha)Jihuwesi,Ọburunaọdiunun'obi,kaonyeọ bulagharakwaipu,ọdighikwaonyebapuruabapu n'obodoijeigosiyanimeJezreel.

16Jihuwenọkwasin'ubọ-ala,jeJezreel;n'ihinaJoram nēdinaalan'ebeahuEhazaia,búezeJuda,weridataihu Joram

17Maonye-ncheweguzon'eluulo-elunkeJezreel,hu nzukọJihumbeọnābia,si,otùusukam'nāhu.Joramwesi, Wereonye-inyinya,zigaizuteha,kaọsi,Ọbuudo?

18Otùonyewejeijeizuteya,si,Otúakaezesiri,Ọbu udo?Jihuwesi,Ginikaginaudonwekọrọ?chighariagi n'azumOnye-nchewegosi,si,Onye-oziahubiakutereha, maọbiaghiọzọ

2NdịEze

19Owezigaonye-ọzọnke-abuankenọkwasin'inyinya,o webiakuteha,si,Otúakaezesiri,Ọbuudo?Jihuwesi, Ginikaginaudonwekọrọ?chighariagin'azum

20Onye-nchewegosi,si,Ọbiakuterehaọbuná,maọ laghachighi:maichu-anyaahudikainyinyaJihunwa Nimshi;n'ihinaọnēwereiwenākwọụgbọala

21Joramwesi,JikereEwedozieubọ-ala-yaJoram,bú ezeIsrael,naEhazaia,búezeJuda,wepua,nwokeọbula n'ubọ-ala-ya,puaizuteJihu,zuteyan'òkè-alaNebotonye Jezreel

22Orue,mbeJoramhuruJihu,naọsiri,Ọdiudo,Jihu?Ọ si,Ginibuudo,maọburunaikwa-ikonilenkenne-gi Jezebelnandi-dibia-yanābauba?

23Joramwechighariaaka-ya,balaga,siEhazaia,Nghọbu di,Ehazaia

24Jihuwebautan'ike-yanile,tieJehoramn'etitiogweaka-yaabua,àkúahuweputan'obi-ya,dan'ubọ-ala-ya

25JihuwesiBidka,búonye-isi-agha-ya,Bulie,tubàya n'òkè-alankeubiNebot,búonyeJezreel:n'ihinachetana, mbemunaginọchiriinyinyasoroEhab,búnna-ya,na YHWHtukwasiriyaibua;

26N'ezieahuwomọbaraNebot,naọbaraumu-yandikom, ọbuihesin'ọnuJehovaputa;M'gākwughachikwagi n'òkè-ala-ubia,ọbuihesin'ọnuJehovaputaMaubua, were,tubàyan'osimirinkealaahu,dikaokwuJehovasidi.

27MaEhazaia,búezeJuda,hurunka,owebalagan’uzọ uloubiabaraogigeJihuwesosoyan'azu,si,Tibu-kwa-nu yan'ubọ-ala-ya.Hawemeotúan'uzọ-nrigoGua,nkedi n'akukuIbleamỌwebalaganaMegido,nwuan'ebeahu

28Ndi-orù-yaweburuyan'ubọ-ala-yajeJerusalem,hawe lìeyan'ílì-yan'ebeelìrinna-ya-hàn'obodoDevid.

29Man'arọnke-iri-na-otùnkeJoramnwaEhabkaEhazaia malitereibuezeJuda

30JihuwebiarueJezreel,Jezebelwenuya;oweteiru-ya, mekaisi-yadiike,leanyanawindow

31Jihuweban'ọnu-uzọ-ama,ọsi,Zimri,búonyetiburu onye-nwe-ya,ọdiudo?

32Owelieiru-yalewindow,si,Ònyediyerem?WHO?

Mandi-onoziabuama-ọbuatọlepuruyaanya

33Ọsi,Tudayan'ala.Hawetudaya:ewefesaufọdunime ọbara-yan'elumbidi,nan'eluinyinya-ya:owezọdaya n'okpuruukwu

34Owebata,rieihe,ṅukwaihe-ọṅuṅu,si,Je,biko,hu nwayiaanābuọnu,lìeya:n'ihinanwa-nwayiezekaọbu

35Hawejeilìya:mahaachọtaghiiheọbulanimeyamaọbughiokpokoro-isi,naukwu-yaabua,naọbu-aka-yaabua.

36Yamerehabiaghachiri,gosiyaỌsi,Nkabuokwu Jehova,nkeOkwurun'akaorù-Ya,búElaija,búonye Tisbe,si,N'òkè-alaJezreelkankitagērianu-aruJezebel;

37MaozuJezebelgādikaǹsí-anun'eluọhian'òkè-ala-ubi Jezreel;kahawegharaisi,NkabuJezibel

ISINKE10

1MaEhabnwereọguumu-ndikomatọnairinimeSameria Jihuwedeakwukwọ,zigaraSameria,zigarandi-isiJezreel, zigarandi-okenyenandināzùumuEhab,si, 2Mambeakwukwọabiakutereunu,ebeumu-ndikom onye-nwe-ununọyereunu,maubọ-alanainyinya,obodo ewusiriikenaihe-aghadikwan'aka-unu;

3Le-kwa-nuanyankekachasinmanankekachasinma nkeumu-ndikomonye-nwe-unu,tukwasiyan'oche-eze nna-ya,bu-kwa-nuuloonye-nwe-unuagha

4Mahaturuujọnke-uku,si,Le,ezeabuaeguzoghin'iru ya:àyigēsikwaaṅaguzo?

5Maonye-isiulo,naonye-isiobodo,nandi-okenye,na ndināzùumu-ntakiri,wezigaraJihuozi,si,Ndi-orù-gika ayibu,ayigēmekwaihenilenkeigēnyeayi;ayiagaghiemeeze:gimeihedinman'anya-gi

6Owedegarahaakwukwọnkeubòabua,si,Ọburuna unubunkem,ọburukwanaunuegentiolum,chirinuisi nkendikomahu,búumuonye-nwe-unu,biakutemrue Jezreeln'echimbea.Maumu-ndikomeze,búọgumadu atọnairi,nọyerendi-isiobodo,ndinēdoharigota

7Orue,mbeakwukwọahururuhanti,nahachiriumundikomeze,bueọgundikomatọnairi,tiyeisi-hanankata, zigarayaJezreel

8Onye-oziwebia,gosiya,si,Hachitaworoisiumundikomeze.Ọsi,Tukwasinuhaoboabuan'oghereọnuuzọ-amarueututu

9Orue,n'ututu,naọpuru,guzo,sindiIsraelnile,Ndiezi omumekaunubu:le,m'wekekọtamaduimegideonyenwem,bueya:maònyeburundianile?

10Mamaraubuanaọdighiiheọbulagādan'alasitere n'okwuJehova,nkeJehovakwurubayereuloEhab:n'ihi naYHWHemewoiheOkwurun'akaorù-Ya,búElaija 11JihuwetibuendinilefọdurunkeuloEhabnimeJezreel, nandiuku-yanile,naumu-nne-ya,nandi-nchu-àjà-ya,rue mbeọdighionyefọduruọrapuruya

12Owebiliepua,biarueSameriaMambeọnọn'uloa-ajè ajin'uzọ;

13Jihuwezuteumu-nneEhazaia,búezeJuda,si,Ònyeka unubu?Hawesi,Umu-nneEhazaiakaayibu;ayiwerida ikeleumuezenaumueze.

14Ọsi,JidenuhananduHawechirihanandu,tibueha n'olùlùuloahu,ọgundikomabuanaabua;ọrapughikwa otùnimeha.

15Owesin'ebeahupua,huJehonadabnwaRikabkaọ nābiaizuteya:ọwekeleya,siya,Ọbuobi-giziriezi,dika obimdikwan'obi-gi?Jehonadabwesi,Ọbu.Ọburunaọ bu,nyemaka-giOwenyeyaaka-ya;owekuruyabiakute yan'ubọ-ala-ya

16Ọsi,Sorombia,huekworomn'aruYHWH.Haweme kaọnọkwasin'ubọ-ala-ya

17OwebiarueSameria,tibuendinilefọduruEhabnime Sameria,ruembeokpochapuruya,dikaokwuJehovasidi, nkeỌgwaraElaija

18JihuwechikọtandiIsraelnile,siha,EhabfèBealòfùfè nke-ntà;maJihugēfèyanke-uku

19Maubua,kpọnumndi-amumanilenkeBeal,nandiorù-yanile,nandi-nchu-àjà-yanile;ekwelakaonyeọbula gharainọ:n'ihinaenweremàjàukum'nāchuruBeal;onye ọbulankenākọ,ọgaghi-adinduMaJihumereya n'aghughọ,kaowekpochapundinēfèBeal

20Jihuwesi,KpọsanunkpọkọtansọBaalHawekpọsaya 21Jihuwezigaozin'Israelnile:ndinilenēfèBealwebia, ọdighikwanwokefọdurunkenābiaghi.Haweban'ulo Beal;mauloBealjuputaran'otùnsọturueọnu-uzọọzọ 22Ọsionye-isiuwe-nbokwasi,Chiputarandinilenēfè Bealuwe.Owechiputahauwe.

2NdịEze

23Jihuweje,yanaJehonadabnwaRikab,ban'uloBeal,si ndinēfèBeal,chọnu,hunaọdighionyeọbulan'etitiunu n'etitindi-orùJehova,ma-ọbughindinēfèBeal,náníha

24Haweban'ichuàjànaàjà-nsure-ọku,Jihuweguzoọgu ndikomanọn'èzí,si,Ọburunaonyeọbulanimendikom ahundiM'meworokahaban'aka-unuabapuabapu,onye nēzipuya,ndu-yagādinduya

25Orue,mbeosurebìriàjà-nsure-ọku,naJihusirindiọba-ọsọnandi-isi,Banu,bueha;ekwelakaonyeọbula putaHawewereọnumma-aghatibueha;ndi-ọba-ọsọna ndi-ọchi-aghawechupuha,jen'obodouloBeal

26HawebuputaarusinilenkeuloBeal,surehaọku

27Hakwatu-kwa-raarusiBeal,kwatueuloBeal,meyaka ọburuulo-nbaputarueta

28JihuwekpochapuBealn'Israel

29MananmehienilenkeJeroboamnwaNebat,nkeojiri mekaIsraelmehie,Jihuesighin'azuhawezugaonwe-ya, búumu-ehiọla-edonkedinaBet-el,nankedinaDan

30YHWHwesiJihu,N'ihinaimewonke-ọman'imeihe ziriezin'anyamabua,ime-kwa-rauloEhabdikaihenilesi dinkedin'obim,umu-ginkeọgbọnke-anọgānọkwasi n'oche-ezeIsrael.

31MaJihueleghianyaijegharin'iwuJehova,búChineke Israel,wereobi-yanile:n'ihinaowezugaghionwe-yana nmehienilenkeJeroboam,nkeojirimekaIsraelmehie.

32N'ubọchiahukaYHWHmalitereibipuIsrael:Hazael wetibuehan'ókè-alanilenkeIsrael;

33sitenaJọdann'akukuIru-anyanwu,alaGileadnile,na ndiGad,nandiReuben,nandiManase,siten'Aroa,nkedi n'akukuosimiriAnon,naGileadnaBeshan

34MaokwuJihunilenkefọduru,naihenileomere,na idi-ike-yanile,èdeghiiheahun'akwukwọiheemere n'ubọchinkendi-ezeIsrael?

35Jihuwesonna-ya-hàdinan'ọnwu:hawelìeyana SameriaJehoahaznwa-yaweburuezen'ọnọduya

36MaubọchiJihubuezeIsraelnimeSameriadiorúarọna asatọ.

ISINKE11

1MaAtalaia,búnneEhazaia,hurunanwa-yanwoke anwuwo,owebiliebibienkpurunilenkeala-eze

2MaJehosheba,búnwa-nwayieze,búJoram,nwa-nne Ehazaia,wereJoashnwaEhazaia,zuruyan'etitiumundikomezendieburuebu;hawezonariya,yaonwe-yana nwayinēnyeyaara,n'ime-ulonke-ndinan'iruAtalaia,ewe mekaọnwua

3Owenọyereyan'uloJehovaarọisi.Atalaiaweburueze alaahu

4Man'arọnke-asaJehoiadazigachirindi-isiusuọgu ndikomise,hanandi-isinandi-ọba-ọsọ,mekahabiakute yan'uloJehova,hanahawebandu,ṅuaiyin'uloJehova, gosihanwaeze

5Owenyehaiwu,si,Nkabuiheunugēme;Otuụzọn'ụzọ atọn'imeunundịna-abatan'ụbọchịizuikega-abụndịnche nkeụlọeze;

6Maotùuzọn'uzọatọgādin'ọnu-uzọ-amaSua;otùuzọ n'uzọatọkwan'ọnu-uzọ-aman'azundi-nche:unugēdebe kwaihe-ndebenkeulo,kaewegharaikwatuya

7Mausuabuankeununilendināpuapun'ubọchi-izu-ike, hagēdebekwaihe-ndebeuloJehovaburuburueze

8Unugābakwaezeburuburu,nwokeọbulanaihe-aghayan'aka-ya:maonyenābatan'etitinche,kaebueya:unu nọye-kwa-raezembeọnāpunaọnābata

9Ndi-isiusunilenkeọgundikomisewemedikaihenile sidinkeJehoiada,búonye-nchu-àjà,nyeren'iwu:hawe chiri,nwokeọbulandikom-yandinābànimen'ubọchi-izuike,hanandināpuapun'ubọchi-izu-ike,biakuteJehoiada, búonye-nchu-àjà.

10Onye-nchu-àjàwenyendi-isiusunilenkeọgundikom iseubenaọtankeeze,búDevid,nkedin'uloJehova

11Ndi-ọba-ọsọweguzo,nwokeọbulanaihe-agha-ya n'aka-ya,buruburuezeburuburu,siten'akukuaka-nriulo ukuChinekerueakukuaka-ekpenkeuloukuChineke, n'akukuebe-ichu-àjànauloukuChineke

12Owemekanwaezeputa,kpubeyaokpu-eze,nyeya ihe-àmàahu;hawemeyaeze,teyamanu;hawekpọakaha,si,Kaezedindu

13Atalayawenuolundi-nchenankendiIsrael,owe biakutendiIsraeln'uloJehova.

14Owehu,ma,le,ezenēguzon'akukuogidi,dikaikpé ahusidi,yanandi-isinandi-ọba-amaran'akukueze,ma ndialaahunileṅuriaọṅu,fùaopì:Atalaiawedọwauweyanile,tienkpu,si,Nkpuru-nkpu,búimegideeze

15MaJehoiada,búonye-nchu-àjà,wenyendi-isiusunile nkeọgundikomiseiwu,búndi-ndúnkeusunilenkendiagha,siha,Menukaọpuan'azun'usoro:maonyenēsoya weremma-aghabueN'ihinaonye-nchu-àjàsiri,Kaaghara imekaọnwuan'uloJehova.

16Hawetukwasiyaaka;owejen'uzọnkeinyinyanābà n'uloeze:ewenwuan'ebeahu

17Jehoiadawebandun'etitiJehovanaezenandiJuda,na hagābundiJehova;n'etitiezenandiIsrael

18Ndinilenkealaahuweban'uloBeal,kwatueya;Ha tipiasiriebe-ichu-àjà-yanilenaarusi-yanile,bueMatan, búonye-nchu-àjàBeal,n'iruebe-ichu-àjànileOnye-nchuàjàweguzondi-nlekọtauloJehova

19Owechirindi-isinkeọgundikomise,nandi-isi,na ndi-ọba-ọsọ,nandinilenkealaahu;hawemekaezesi n'uloJehovarida,sin'uzọọnu-uzọ-amandi-nchebian'ulo eze.Owenọkwasin'oche-ezendi-eze.

20Ndinilenkealaahuweṅuriaọṅu,obodoahuwedijū: haweweremma-aghatibueAtalaian'akukuuloeze 21Jehoashbaraarọasambeọmalitereibueze.

ISINKE12

1N'arọnke-asankeJihukaJehoashmalitereibueze;ọgu arọabuakaọbuezenaJerusalem.Maahanne-yabuZibia nkeBia-sheba

2Jehoashwemeiheziriezin'anyaJehovaubọchi-yanile nkeJehoiada,búonye-nchu-àjà,nyereyaiwu

3Maewezugaghịebendịdịelu:ndịmmadụnọna-achụ àjàna-esurekwaihensureọkụn’ebendịdịelu

4Jehoashwesindi-nchu-àjà,Egonilenkeihensọnke anēwebatan'uloJehova,búegonkeonyeọbulanke nāgabigan'akwukwọ,egoahunkeedobereonyeọbula,na egonilenkenābàn'obionyeọbulaiwebatan'uloJehova; 5Kandi-nchu-àjàwereyanyeha,onyeọbulasiten'aka ndimaraya:kahamekwakantipinilenkeuloahu,ebeọ bulaanāchọtantipúọbula.

6Orue,n'arọnke-orú-na-atọnkeeze,búJehoash,nandinchu-àjàemeghikantipúnilenkeuloahudiike

2NdịEze

7Eze,búJehoash,wekpọJehoiada,búonye-nchu-àjà,na ndi-nchu-àjàọzọ,siha,Ginimereunuemeghikantipúnile nkeuloadiike?maubuaunuanata-kwa-laegoọzọn'aka ndi-unu,kamawereyanyen'ihintipúnkeulo.

8Ndi-nchu-àjàwekwerekahagharainaraegoọzọn'aka ndiIsrael,ma-ọbuimekantipúnilenkeuloahudiike

9MaJehoiada,búonye-nchu-àjà,wereotùibe,bueihenkpuchi-ya,tiyeyan'akukuebe-ichu-àjà,n'akukuaka-nri, mbemadunābàn'uloJehova:ndi-nchu-àjàndinēcheọnuuzọ-amawetiyeegonilenkeanēwebatan'uloJehova

10Orue,mbehahurunaọtutuegodin'ibeahu,naodeakwukwọezenaonye-isi-nchu-àjàrigoro,tiyen'akpa,gosi egoahuanāchọtan'uloJehova.

11Hawenyeegoahu,ewegosiya,n'akandinējeoziahu, búndinēlekọtauloJehova:hawenyeyandi-ọkàn'osisina ndinēwuulo,ndinēluuloJehova;

12nainyendināwankumenandi-ọwankume,naizuta osisinankumeawaputara,imekantipúnilenkeuloJehova diike,naimeihenilenkeeweputaran'uloahuimekaọdi ike

13Otúọdi,emereghiuloJehovaọkwa-nwusaọla-ọcha, naihe-ikpaga-ọkuku,naọkwa-nwusa-ọku,naopì,naihe ọla-edo,ma-ọbuiheọla-ọcha,sitenaegoahunke ewebataran'uloJehova:

14Mahanyerendiahunējeozi,wereyamekaulo YHWHdiike

15Ọzọ,haagughikwandikomahundihanyeworoego ahun'aka-haitiyendi-ọlu:n'ihinahanēkwesi-ntukwasiobimeihe

16Ewebataghiegonmehieahunaego-nmehien'ulo YHWH:ọbundi-nchu-àjànwere.

17Hazael,búezeSiria,werigo,busoGatagha,wereya: Hazaelwecheiru-yairigoroJerusalem

18Jehoash,búezeJuda,wechiriihensọnilenke Jehoshafat,naJehoram,naEhazaia,nanna-ya-hà,búndiezeJuda,doronsọ,naihensọnkeakaya,naọla-edonile nkeanāchọtan'àkùnkeuloJehova,nan'uloeze,zigara Hazael,búezeSiria:owesinaJerusalempụọ

19MaokwuJoashnilenkefọduru,naihenileomere, èdeghiiheahun'akwukwọiheemeren'ubọchinkendi-eze Juda?

20Ndi-orù-yawebilie,kekọtamadukekọtaonwe-ha,tibue Joashn'uloMilo,nkenāridaruSila.

21N'ihinaJozakanwaShimeatnaJehozabadnwaShoma, búndi-orù-ya,tiburuya,owenwua;hawelìeyan'ebeelìri nna-ya-hàn'obodoDevid:Amazaianwa-yaweburueze n'ọnọduya

ISINKE13

1N'arọnke-orú-na-atọnkeJoashnwaEhazaia,búezeJuda, kaJehoahaznwaJihumalitereibuezeIsraelnimeSameria arọirinaasa

2Omeihejọrọnjọn'anyaJehova,jesonmehienilenke JeroboamnwaNebat,nkeojirimekaIsraelmehie;osighi nayapua

3IweJehovawediọkumegideIsrael,Owenyehan'aka Hazael,búezeSiria,nan'akaBen-hedadnwaHazael, ubọchi-hanile

4JehoahazweriọJehova,YHWHwegeyanti:n'ihinaọ hurunmebuIsrael,n'ihinaezeSiriameburuha

5(JehovawenyeIsraelonye-nzọputa,hawesin'okpuru akaSiriapua:umuIsraelwebirin'ulo-ikwū-ha,dikana mbegaraaga

6Otúọdi,haesighinanmehienilenkeuloJeroboam wezugaonwe-ha,búnkeojirimekaIsraelmehie,maha jereijenimeya:ọzọkwa,AsherafọdurunaSameria)

7ỌbughikwaufọdunimendiIsraelkaọrapuruJehoahaz, ọgundi-inyinyaabuanairi,naubọ-alairi,nannùndikom nannùisendijiukwueje;n'ihinaezeSiriaebibiwoha,me kwahakahadikaáján'izọcha-ọka

8MaokwuJehoahaznilenkefọduru,naihenileomere, naidi-ike-ya,èdeghiiheahun'akwukwọiheemere n'ubọchinkendi-ezeIsrael?

9Jehoahazwesonna-ya-hàdinan'ọnwu;hawelìeyana Sameria:Joashnwa-yaweburuezen'ọnọduya

10N'arọnke-orú-na-iri-na-asankeJoash,búezeJuda,ka JehoashnwaJehoahazmalitereibuezeIsraelnimeSameria arọirinaisi

11Omeihejọrọnjọn'anyaJehova;osighinanmehienile nkeJeroboamnwaNebatwezugaonwe-ya,búnkeojiri mekaIsraelmehie:maojereijenimeya

12MaokwuJoashnilenkefọduru,naihenileomere,na idi-ike-yankeojibusoAmazaia,búezeJuda,agha,èdeghi iheahun'akwukwọiheemeren'ubọchinkendi-ezeIsrael?

13Joashwesonna-ya-hàdinan'ọnwu;Jeroboamwe nọkwasin'oche-eze-ya:ewelìeJoashnimeSamerian'ebe elìrindi-ezeIsrael

14MaElaishadaran'ọria-yankeọnwuru.Joash,búeze Israel,weridakuruya,kwaákwán'iru-ya,si,Nnam,nnam, ubọ-alaIsraelnandi-inyinya-ya

15Elaishawesiya,Chiriutanaàkú.Owechiriutanaàkú nyeya

16ỌsiezeIsrael,Tukwasiaka-gin'utaahuOwetukwasi aka-yan'eluya:Elaishawetukwasiaka-yaabuan'ọbu-aka eze

17Ọsi,Meghewindown'akukuIru-anyanwuOwe megheya.Elaishawesi,ba.Oweegbaa.Ọsi,Àkú nzọputaJehova,naàkúnzọputan'akaSiria:n'ihinai gētibuSirian'Efek,ruembeigēmekahagwusia

18Ọsi,Chiriàkúnile.Owekuruha.ỌsiezeIsrael,Tibue alaOwetibueubòatọ,guzo

19OnyenkeChinekewewesayaiwe,si,Igētibuubòise ma-ọbuubòisi;mbeahuigētibuSiriaruembeigēmekaọ gwusia:maubuaigētibuSirianáníubòatọ

20Elaishawenwua,hawelìeyaMausunilenkendiaghaMoabbataran'alan'ọbubaarọ.

21Orue,mbehanēliotùnwoke,na,le,hanēledousundi nāpunaramaduihe;hawetubànwokeahun'ílìElaisha:ma nwokeahuwedan'ala,metuọkpukpuElaisha,wedindu, guzon'ukwu-yaabua

22MaHazael,búezeSiria,wemebueIsraelubọchinile nkeJehoahaz.

23YHWHwemerehaamara,nweobi-eberen'aruha,le haanya,n'ihiọbuba-ndu-YankeYanaAbrahamnaAisak naJekobbaworo,Okweghikwakahalan'iyì,Ọchupughi kwahan'iruYaubua

24Hazael,búezeSiria,wenwua;Ben-hedadnwa-yawe buruezen'ọnọduya

25JehoashnwaJehoahazwenaghachin’akaBen-hedad nwaHazaelobodonilenkeọnaran’akaJehoahaznna-ya n’aghaUbòatọkaJoashtiburuya,naghachikwaobodo nilenkeIsrael

1N'arọnke-abuankeJoashnwaJehoahaz,búezeIsrael,ka AmazaianwaJoash,búezeJuda,bueze.

2Ọbaraorúarọnaisembeọmalitereibueze,oweburu ezeorúarọnaiteghetenimeJerusalemAhanne-yabu JehoadannkeJerusalem

3Omeiheziriezin'anyaJehova,maomeghidikaDevid nna-ya:dikaihenilesidinkeJoash,búnna-ya,mere

4Otúọdi,ewezugaghiebedielu:mandiIsraelnāchuàjà, nēsurekwaihe-nsure-ọkunēsìísìutọn'ebeniledielu

5Orue,mbeemerekaala-ezeguzosieiken'aka-ya,nao burundi-orù-yandiburueze,búnna-ya.

6Maobughiumu-ndikomndi-obu-madu:dikaihe edeworon'akwukwọiwuMosessidi,nkeYHWHnyere n'iwu,si,Agaghi-emekandibunnanwuan'ọnọduumundikom,agēmekwakaumu-ntakirinwuan'ọnọdundibu nna;maagēmekaonyeọbulanwuan'ihinmehienkeaka ya.

7OtibueEdomnimendagwurugwuNnúorúnnùndikom nannùise,wereSelan'agha,kpọaha-yaJokteelrueta

8Amazaiawezigandi-ozijekuruJehoashnwaJehoahaz nwaJihu,búezeIsrael,si,Bia,kaayileritaonwe-ayianya n'iru

9Jehoash,búezeIsrael,wezigaraAmazaia,búezeJuda, ozi,si,UkenkedinaLebanonzigaraosisicedarnkedina Lebanonozi,si,Nyenwamnwokenwa-ginwayina nwunye:anu-ọhiankedinaLebanonwegabiga,zọdauke.

10Itibu-kwa-raEdomn'ezie,obi-gieweliwokwagi:n'ihi nka,nọdurun'ulo:n'ihinan'ìhiginikainābabàn'obiimejọ gi,kaiweda,ọbunágionwe-gi,naJudatiyeregi?

11MaAmazaiaanughiJehoash,búezeIsrael,werigo;ma yanaAmazaia,búezeJuda,leritaonwe-haanyan'iruna Bet-shemesh,nkeJuda.

12EwetibueJudan'iruIsrael;hawebalaga,nwokeọbula n'ulo-ikwū-ya

13Jehoash,búezeIsrael,wewereAmazaia,búezeJuda, nwaJehoashnwaEhazaia,naBet-shemesh,biarue Jerusalem,kwatuembidiJerusalemsiten'ọnu-uzọ-ama Efraimrueọnu-uzọ-amankuku,nnùcubit.

14Ọchiriọla-edonaọla-ọchanile,naihenilenke anāchọtan'uloJehova,nan'àkùnilenkeuloeze,nandi edoron'agha,owelaghachinaSameria.

15MaokwuJehoashnilenkefọdurunkeomere,naidiike-ya,naotúosibusoAmazaia,búezeJuda,agha,èdeghi iheahun'akwukwọiheemeren'ubọchinkendi-ezeIsrael?

16Jehoashwesonna-ya-hàdinan'ọnwu,elìeyana Samerian'ebeelìrindi-ezeIsrael;Jeroboamnwa-yawe buruezen'ọnọduya

17AmazaianwaJoash,búezeJuda,wedindumbeọnwu JehoashnwaJehoahaz,búezeIsrael,gasiri,arọirinaise

18MaokwuAmazaiankefọduru,èdeghiiheahu n'akwukwọiheemeren'ubọchinkendi-ezeJuda?

19Mahakekọtarankekọta-madumegideyanime Jerusalem:owebalagarueLekish;mahazigarayakaha jeruoLekish,mekaọnwuan'ebeahu

20Hawebuteyan'eluinyinya:elìeyanaJerusalemn'ebe elìrinna-ya-hàn'obodoDevid

21NdinilenkeJudawewereAzaraia,nkebaraarọirina isi,meyaezen'ọnọdunna-yaAmazaia.

22OwueIlat,nyeghachiyaJuda,mbeezesoworonna-yahàdinan'ọnwu

23N'arọnke-iri-na-isenkeAmazaianwaJoash,búeze Juda,kaJeroboamnwaJoash,búezeIsrael,malitereibu ezenaSameria,ọguarọabuanaotù

24Omeihejọrọnjọn'anyaJehova:osighinanmehienile nkeJeroboamnwaNebatwezugaonwe-ya,búnkeojiri mekaIsraelmehie

25Oweghachiriókè-alaIsraelsitenanbataHematrueoké osimiriAraba,dikaokwuJehova,búChinekeIsrael,sidi, nkeOkwurusiten'akaorù-YaJona,nwaAmitai,búonyeamuma,nkesiterenaGat-hefa

26N'ihinaYHWHhurunweda-n'alankeIsrael,naọdiilu nke-uku:n'ihinaọdighionyeebochiriebochi,ma-ọbu onyefọduru,ọdighikwaonye-iye-akaọbuladiriIsrael.

27MaJehovaekwughinaỌgēhichapuahaIsraeln'okpuru elu-igwe:maOsiten'akaJeroboamnwaJoashzọputaha 28MaokwuJeroboamnilenkefọduru,naihenileomere, naidi-ike-ya,otúosibusoagha,naotúosinaghachi DamaskọsnaHemat,nkeJudanwere,nyeIsrael,èdeghi iheahun'akwukwọiheemeren'ubọchinkendi-ezeIsrael?

29Jeroboamwesonna-ya-hàdinan'ọnwu,búndi-eze Israel;Zekaraianwa-yaweburuezen'ọnọduya

ISINKE15

1N'arọnke-orú-na-asankeJeroboam,búezeIsrael,ka AzaraianwaAmazaia,búezeJuda,malitereibueze

2Arọirinaisikaọbarambeọmalitereibueze,oweburu ezeọguarọabuanairinaabuanaJerusalem.Ahanne-ya buJekolaiankeJerusalem

3Omeiheziriezin'anyaJehova,dikaihenilesidinke Amazaianna-yamere;

4Maọbunánínaebipughiebeniledielu:ndiIsraelnāchu àjànēsurekwaihe-nsure-ọkunēsìísìutọn'ebeniledielu 5YHWHwetibueezeahu,oweburuonye-ekpentarue ubọchiọnwu-ya,webirin'ulodiicheicheMaJotamnwa ezebuonye-isiulo,nēkpendialaahuikpe

6MaokwuAzaraianilenkefọduru,naihenileomere, èdeghiiheahun'akwukwọiheemeren'ubọchinkendi-eze Juda?

7Azaraiawesonna-ya-hàdinan'ọnwu;hawelìeyan'ebe elìrinna-ya-hàn'obodoDevid:Jotamnwa-yaweburueze n'ọnọduya

8N'arọnke-orú-na-iri-na-asatọnkeAzaraia,búezeJuda, kaZekaraianwaJeroboamburuezeIsraelnaSameria ọnwaisi

9Omeihejọrọnjọn'anyaJehova,dikanna-ya-hàmere:o sighinanmehienilenkeJeroboamnwaNebatwezuga onwe-ya,búnkeojirimekaIsraelmehie.

10ShalumnwaJebeshwekekọtamaduimegideya,tibue yan'irundiIsrael,mekaọnwua,weburuezen'ọnọduya 11MaokwuZekaraianilenkefọduru,le,edewoha n'akwukwọiheemeren'ubọchinkendi-ezeIsrael.

12NkabuokwuJehovankeỌgwaraJihu,si,Umu-gi ndikomgānọkwasin'oche-ezeIsraelrueọbọnke-anọYa mereoweeruo

13ShalumnwaJebeshmalitereibuezen'arọnke-orú-nairi-na-iteghetenkeUzaia,búezeJuda;oweburuezeotù ọnwanaSameria

14N'ihinaMenahemnwaGadisirinaTiazarigo,biarue Sameria,tibueShalumnwaJebeshnimeSameria,mekaọ nwua,weburuezen'ọnọduya

2NdịEze

15MaokwuShalumnilenkefọduru,nankekọta-ya nkekọta-iro-ya,le,edewohan'akwukwọiheemere n'ubọchinkendi-ezeIsrael

16MenahemwetibueTifsanandiniledinimeya,naókèala-yanilesitenaTiaza:n'ihinahaemegheghiyanti,owe tibueya;mandinyomniledinimeyakaọdọwara 17N'arọnke-orú-na-iri-na-iteghetenkeAzaraia,búeze Juda,kaMenahemnwaGadimalitereibuezeIsrael,ọbu ezearọirinimeSameria

18Omeihejọrọnjọn'anyaJehova:osighinanmehienile nkeJeroboamnwaNebatwezugaonwe-yaubọchi-yanile, búnkeojirimekaIsraelmehie

19Pul,búezeAsiria,webiaimegidealaahu:Menahem wenyePulnnùtalentọla-ọchaabuanaọguiri,kaaka-ya wediyereyaimekaala-ezeguzosieiken'aka-ya 20Menahemwenaputaegon'Israel,bún'akandi-dikenile nkeàkù,ọgushekelọla-ọchaabuanairin'otùn'otù,inye ezeAsiriaEzeAsiriawelaghachi,oguzoghikwan'ebe ahun'alaahu.

21MaokwuMenahemnilenkefọduru,naihenileomere, èdeghiiheahun'akwukwọiheemeren'ubọchinkendi-eze Israel?

22Menahemwesonna-ya-hàdinan'ọnwu;Pekahayanwayaweburuezen'ọnọduya

23N'arọnke-iri-na-abuankeAzaraia,búezeJuda,ka PekahaianwaMenahemmalitereibuezeIsraelnime Sameriaarọabua

24Omeihejọrọnjọn'anyaJehova:osighinanmehienile nkeJeroboamnwaNebatwezugaonwe-ya,búnkeojiri mekaIsraelmehie

25MaPekanwaRemalaia,búonye-isi-agha-ya,wekekọta maduimegideya,tibueyanimeSameria,n'uloukunkeulo eze,yanaAgobnaArie,yanaọgundikomabuanairi siterenandiGilead:owebueya,weburuezen'ulo-ya.

26MaokwuPekahaianilenkefọduru,naihenileomere, le,edewohan'akwukwọiheemeren'ubọchinkendi-eze Israel.

27N'arọnke-orú-na-iri-na-abuankeAzaraia,búezeJuda, kaPekanwaRemalaiamalitereibuezeIsraelnime Sameria,oweburuezeorúarọ.

28Omeihejọrọnjọn'anyaJehova:osighinanmehienile nkeJeroboamnwaNebatwezugaonwe-ya,búnkeojiri mekaIsraelmehie.

29N'ubọchiPeka,búezeIsrael,kaTiglat-pilesa,búeze Asiria,bia,wereIjon,naAbel-bet-maaka,naJanoa,na Kedesh,naHezoa,naGilead,naGalili,búalanilenke Naftali,dọtahan'aghalaaAsiria

30HosheanwaIlawekekọtankekọta-madumegidePeka nwaRemalaia,tibueya,mekaọnwua,weburueze n'ọnọduya,n'arọnke-orú-na-abuankeJotamnwaUzaia

31MaokwuPekanilenkefọduru,naihenileomere,le, edewohan'akwukwọiheemeren'ubọchinkendi-ezeIsrael.

32N'arọnke-abuankePekanwaRemalaia,búezeIsrael, kaJotamnwaUzaia,búezeJuda,malitereibueze

33Orúarọnaisekaọbarambeọmalitereibueze,owe buruezearọirinaisinaJerusalemAhanne-yabuJerusha, nwa-nwayiZedok.

34Omeiheziriezin'anyaJehova:dikaihenilesidinke Uzaianna-yamerekaomere

35Otúọdi,ewezugaghiebeniledielu:ndiIsraelnāchu àjà,nēsurekwaihe-nsure-ọkunēsìísìutọrueebedielu Onyeahuwuruọnu-uzọ-amauloJehova

36MaokwuJotamnilenkefọduru,naihenileomere, èdeghiiheahun'akwukwọiheemeren'ubọchinkendi-eze Juda?

37N'ubọchiahukaJehovamalitereizigaRezin,búeze Siria,naPekanwaRemalaia,imegideJuda.

38Jotamwesonna-ya-hàdinan'ọnwu,elìeyan'ebeelìri nna-ya-hàn'obodoDevidnna-ya:Ehaznwa-yaweburueze n'ọnọduya.

ISINKE16

1N'arọnke-iri-na-asankePekanwaRemalaia,Ehaznwa Jotam,búezeJuda,malitereibueze.

2OrúarọabuakaEhazbarambeọmalitereibueze,owe buruezearọirinaisinimeJerusalem,omeghikwaiheziri ezin'anyaJehova,búChineke-ya,dikaDevidnna-ya.

3Maojereijen’uzọndi-ezeIsrael,e,mekanwa-ya nwokegabigan’ọku,dikaihe-árúnilenkembaọzọsidi, búndiYHWHnapuruala-han’iruumuIsrael.

4Owechuaàjà,surekwaihe-nsure-ọkunēsìísìutọn'ebe niledielu,nan'eluugwuntà,nan'okpuruosisinduọbula 5MbeahuRezin,búezeSiria,naPekanwaRemalaia,bú ezeIsrael,rigoronaJerusalemibuagha:hawenọchigide Ehazn'agha,mahaapughiimegideya

6NambeahuRezin,búezeSiria,weghachiriIlatnyeSiria, chupundi-Jusiten'Ilat:ndiSiriawebian'Ilat,birin'ebe ahu,rueta

7Ehazwezigandi-ozijekuruTiglat-pilesa,búezeAsiria, si,Orù-ginanwa-gikam'bu:rigota,naputamn'ọbu-aka ezeSiria,nan'ọbu-akaezeIsrael,ndinēbiliimegidem 8Ehazwewereọla-ọchanaọla-edonkeachọtaran'ulo Jehovanan'àkùnilenkeuloeze,zigaraezeAsiriaibuiheiri-ngo

9EzeAsiriawegeyanti:n'ihinaezeAsiriarigoro imegideDamaskọs,wereya,mekandi-yajebirin'alaọzọ rueKia,tibueRezin

10Eze,búEhaz,wejeDamaskọsizuteTiglat-pilesa,bú ezeAsiria,huebe-ichu-àjànkedinaDamaskọs:eze,bú Ehaz,wezigaraUraija,búonye-nchu-àjà,ọdịdịebe-ichuàjàahu,naihe-atù-ya,dikaọlu-yanilesidi.

11Uraija,búonye-nchu-àjà,wewueebe-ichu-àjàdikaihe nilesidinkeeze,búEhaz,sirinaDamaskọszite:Uraija, búonye-nchu-àjàwemeyakaezeEhazsinaDamaskọs bia

12MambeezesirinaDamaskọsbia,ezewehuebe-ichuàjàahu:ezewebiarueebe-ichu-àjànso,sureàjà-nsure-ọku n'eluya

13Ọsureàjà-nsure-ọku-yanaonyinye-inata-iru-ọma-ya, wusikwaàjà-ihe-ọṅuṅu-ya,wusaọbarankeàjà-udo-ya, n'eluebe-ichu-àjà

14Osi-kwa-ran'iruuloahu,sin'etitiebe-ichu-àjànaulo YHWHchita,chitaebe-ichu-àjàọlaahunkedin'iruJehova, tiyeyan'akukuUgwunkeebe-ichu-àjàahu

15Eze,búEhaz,wenyeUraija,búonye-nchu-àjà,iwu,si, N'eluebe-ichu-àjàukuahu,sureàjà-nsure-ọkuututu,na onyinye-inata-iru-ọmankeanyasi,naàjà-nsure-ọkueze,na onyinye-inata-iru-ọma-ya,tiyereàjà-nsure-ọkunkendiala ahunile,naonyinye-inata-iru-ọma-ha,naàjà-ihe-ọṅuṅu-ha; ọbaranilenkeàjà-nsure-ọku,naọbaranilenkeihe-ichu-àjà, wusan'eluya:ebe-ichu-àjàọlagādi-kwa-ramijuase.

16OtúakaUraija,búonye-nchu-àjà,mere,dikaihenilesi dinkeeze,búEhaz,nyeren'iwu

2NdịEze

17Eze,búEhaz,webipuihe-njikọnilenkeihe-ndọkwasi nile,sin'eluhawezugaiteọsisa-miri;osin'eluehiọlanke din'okpuruyabudaokéosimiriahu,tiyeyan'elupavement nkenkume.

18Maebe-nzuzonkeubọchi-izu-ikenkehawurun’ulo ahu,nanbataezen’èzí,osin’uloJehovachighariabayere ezeAsiria

19MaokwuEhaznilenkefọdurunkeomere,èdeghiihe ahun'akwukwọiheemeren'ubọchinkendi-ezeJuda?

20Ehazwesonna-ya-hàdinan'ọnwu,elìeyan'ebeelìri nna-ya-hàn'obodoDevid:Hezekaianwa-yaweburueze n'ọnọduya

ISINKE17

1N'arọnke-iri-na-abuankeEhaz,búezeJuda,kaHoshea nwaIlamalitereibuezenaSameriaarọiteghete

2Omeihejọrọnjọn'anyaJehova,maomeghidikandiezeIsraelndiburuyauzọ.

3Shalmanesa,búezeAsiria,rigoroimegideya;Hoseawe ghọrọyaorù,nyeyaonyinye-inata-iru-ọma

4EzeAsiriawehunkekọta-madunimeHoshea:n'ihinao zigaraSo,búezeIjipt,ndi-ozi,maowetaghiezeAsiria onyinye-inata-iru-ọma,dikaọnēmekwa-arọ:ezeAsiriawe mechibidoya,keyaabun'ulo-nkpọrọ.

5EzeAsiriawerigon'alaahunile,rigorueSameria,nọchikwa-rayan'aghaarọatọ

6N'arọnke-iteghetenkeHoshea,búezeAsiria,were Sameria,mekaIsraeljebirin'Asiria,tiyehanimeHalana nimeHaboan'akukuosimiriGozan,nan'obodonilenke Midia.

7Orue,naumuIsraelemehiewomegideJehova,bú Chineke-ha,Onyemerekahasin'alaIjiptrigoputa, n'okpuruakaFero,búezeIjipt,wetuaegwuchiọzọ; 8wejeijen'ukpurumbanile,ndiYHWHnapuruala-ha n'iruumuIsrael,nankendi-ezeIsrael,nkehamere 9UmuIsraelwenanzuzomeiheahunkenēzighiezi megideJehova,búChineke-ha,wuereonwe-haebedielu n'obodo-hanile,siten'ulo-elundi-ncherueobodoewusiri ike.

10Haguzo-kwa-raonwe-haarusidiicheichenaAsherim n'ugwuntàọbuladielu,nan'okpuruosisinduọbula; 11Hawesureihe-nsure-ọkunēsìísìutọn'ebeahun'ebe niledielu,dikambaọzọmere,búndiJehovamerekahaje birin'alaọzọn'iruha;owemeiheọjọikpasuJehovaiwe; 12N'ihinahafèarusiòfùfè,nkeYHWHsiriha,Unu emelaihea

13MaJehovabaàmàmegideIsrael,megidekwaJuda,site n'akandi-amumanile,nan'ọnundi-ọhu-uzọnile,si,Si n'uzọọjọnileunuchigharia,debekwaiheM'nyeren'iwu naukpurumnile,dikaiwunilesidinkeM'nyerenna-unuhàn'iwu,nkeM'zigaraunun'akandi-orùm,búndi-amuma.

14Mahaanughi,hawekwesieolu-haike,dikaolundibu nna-ha,ndinēkweghinaJehova,búChineke-ha

15Hawejuukpuru-Yanile,naọbuba-ndu-YankeYana ndibunna-habara,naihe-àmà-YanilenkeỌbaworo megideha;hawejesoihe-efu,weghọihe-efu,nējesomba nilenkedihaburuburu,búndiJehovanyerehaiwubayere ha,kahagharaimedikaha

16HawerapuihenileYHWH,búElohim-ha,nyeren'iwu, meonwe-haarusiawuruawu,búumu-ehiabua,mekwa Ashera,kpọisialanyeusunilenkeelu-igwe,fèBealòfùfè

17Hawemekaumu-handikomnaumu-handinyom gabiganimeọku,nājukwaasenaiju-ajọ,reonwe-haime ihejọrọnjọn'anyaJehova,ikpasuYaiwe

18YHWHwewesaIsraeliwenke-uku,Owewezugaha n'iruYa:ọdighionyefọduruma-ọbughieboJuda,náníya. 19JudaedebeghikwaihenileJehova,búChineke-ha, nyeren'iwu,hanējegharin'ukpurunilenkeIsraelnkeha mere.

20YHWHwejunkpurunilenkeIsrael,wedahan'ala,nye kwahan'akandināpunaramaduihe,ruembeOsirin'iru Yachupuha

21N'ihinaọdọwapuruIsraeln'uloDevid;haweme JeroboamnwaNebateze:JeroboamwechupuIsraeln'iso Jehova,mekahamehienmehieuku

22N'ihinaumuIsraeljereijenanmehienilenkeJeroboam nkeomere;haesighin'ebehanọwezugaonwe-ha; 23ruembeJehovasirin'iruYawezugaIsrael,dikaO kwurusiten'ọnundi-orù-Yanile,búndi-amumaEweme kaIsraelsin'ala-hawezugaonwe-harueAsiria,rueta.

24EzeAsiriawemekandikomsinaBabilon,sikwana Kuta,sikwanaAva,sikwanaHemat,sikwana Sefarvaim,chiputa,owemekahabirin'obodonilenke Samerian'ọnọduumuIsrael:hawenwetaSameria,biri n'obodo-yanile

25Orue,nanmaliteebe-obibi-han'ebeahu,nahaatughi egwuJehova:YHWHweziteọdumn'etitiha,tibueufọdu nimeha

26HawegwaezeAsiriaokwu,si,MbanilendiI wezugaraworojehie,wemekahabirin'obodonilenke Sameria,amaghiikpéChinekenkealanka:n'ihiyakaO zigaraọdumn'etitiha,ma,le,hanēbuha,n'ihinaha amaghiikpéChinekenkealanka

27EzeAsiriawenyeiwu,si,Kupunun'ebeahuotùonye nimendi-nchu-àjàndiunusirin'ebeahubia;kahajebiri n'ebeahu,kaozíkwahaukpurunkeChinekenkealaahu 28Otùnimendi-nchu-àjàndihamerekahasinaSameria jebirin'alaọzọ,webia,birinaBet-el,zíhakahagātu egwuJehova

29Otúọdi,mbaọbulamerechinkeakaya,tiyehan'ulo nilenkeebedielunkendiSameriamere,mbaọbula n'obodonilehabinimeha

30NdikomBabilonwemeSukot-benot,mandiKutmekwa-raNegal,nandikomHematme-kwa-raAshima; 31NdiAvawemeNibaznaTatak,ndiSefarvaitwesure umu-han'ọkunyeAdrameleknaAnamelek,búchinilenke Sefarvaim.

32HawetuaegwuYHWH,wemereonwe-handi-nchuàjànkeebeniledielun'etitiha,ndināchuruhaàjàn'ulo nilenkeebedielu

33HanātuegwuYHWH,fèchinilehaòfùfè,dikaomume mbanilesidi,búndihamerekahasin'ebeahujebiri n'alaọzọ.

34ruetakahanēmedikaikpémbunilesidi:haadighi-atu egwuJehova,haadighi-emekwadikaukpurunilehasidi, ma-ọbudikaikpé-hasidi,ma-ọbudikaiwunaiheenyere n'iwusidi,nkeYHWHnyereumuJekobn'iwu,onyeỌ kpọrọahaIsrael;

35ndiYHWHba-kwa-randu,nyehaiwu,si,Unuatula egwuchiọzọdiicheiche,unuatula-kwa-laonwe-ununye ha,fèhaòfùfè,unuewe-kwa-lahaàjà;

36MaYHWH,Onyemerekaunusin'alaIjiptrigotan'ike ukunaogwe-akaesetirieseti,Yakaunugātuegwu,Yaka unugākpọkwaisialanye,Yakaunugāchukwaàjà

37Maukpurunile,naikpénile,naiwu,naiwu-nsọ,nkeo deereunu,kaunugēlezianyaimeruembeebighi-ebi;unu atulaegwuchiọzọ

38Maọbuba-ndunkeMunaunubaraworo,unuagaghiechezọ;unuatulaegwuchiọzọ.

39MaYHWH,búElohim-unu,kaunugātuegwu;Ọ gānaputakwaunun'akandi-iro-ununile

40Otúọdi,haegeghinti,mahameredikaomumembuha sidi

41MbandiawetuaegwuYHWH,wefèarusi-haapiriapi òfùfè,maumu-hanaumuumu-ha:dikandibunna-hamere, otúakahanēmerueta

ISINKE18

1Orue,n'arọnke-atọnkeHosheanwaIla,búezeIsrael,na HezekaianwaEhaz,búezeJuda,malitereibueze

2Orúarọnaisekaọbarambeọmalitereibueze;owe buruezeorúarọnaiteghetenimeJerusalem.Ahanne-ya buAbinwa-nwayiZekaraia

3Omeiheziriezin'anyaJehova,dikaihenilesidinke Devid,búnna-ya,mere.

4Owezugaraebeniledielu,tupiaarusinile,butukwa Ashera,tipiakwaagwọọlaahunkeMosesmere:n'ihina rueubọchiahuumuIsraelnēsurereyaihe-nsure-ọkunēsì ísìutọ:owekpọyaNehushtan

5ỌtukwasiriYHWH,búElohimIsrael,obi;maọdighi onyedikayan'azuyan'etitindi-ezenilenkeJuda,ma-ọbu ndiburuyauzọ

6N'ihinaọraparan'aruYHWH,osighikwan'isoYa wezugaonwe-ya,owedebeihenileOnyeren'iwu,nke YHWHnyereMosesn'iwu

7YHWHwenọyereya;owenāganke-ọman'ebeọbulaọ nāpu:owenupuisin'okpuruezeAsiria,ofèghikwaya òfùfè

8Otibu-kwa-randiFilistia,rueGezanaókè-ala-yanile, siten'ulo-elundi-ncherueobodoewusiriike.

9Orue,n'arọnke-anọnkeeze,búHezekaia,nkeahubu arọnke-asankeHosheanwaIla,búezeIsrael,na Shalmanesa,búezeAsiria,rigoroimegideSameria, nọchigideyan'agha

10Man'ọgwugwuarọatọkahawereya:ọbunán'arọnkeisinkeHezekaia,nkeahubuarọnke-iteghetenkeHoshea, búezeIsrael,kaewewereSameria

11EzeAsiriawemekaIsraeljebirin'Asiria,tiyehanime HalananimeHaboan'akukuosimiriGozan,nan'obodo nilenkeMidia;

12N'ihinahaegeghintioluYHWH,búElohim-ha,kama hajehiereọbuba-ndu-Ya,naihenilenkeMoses,búorù Jehova,nyeren'iwu,haekweghikwahanti,haemeghị kwaha

13Man’arọnke-iri-na-anọnkeezeHezekaiakaSenakerib, búezeAsiria,rigoroimegideobodonileewusiriikenke Juda,wereha.

14Hezekaia,búezeJuda,wezigaraezeAsiriaozina Lekish,si,Emehiewom;sin'ebem'nọlaghachi:ihenkeI nētiyen'arumkam'gēbu.EzeAsiriawenyeHezekaia,bú ezeJuda,nnùtalentọla-ọchairi-na-isenaorútalentọlaedonairi

15Hezekaiawenyeyaọla-ọchanilenkeachọtaran'ulo Jehova,nan'àkùnilenkeuloeze.

16NambeahuHezekaiabipuruibo-ọnu-uzọulouku Jehova,naogidinilenkeHezekaia,búezeJuda,machiri ọla-edo,wereyanyeezeAsiria.

17EzeAsiriawesinaLekishzigaraTatannaRabsarisna RabshakejekuruezeHezekaia,hanaokéusu-ndi-agha imegideJerusalem.HawerigobiaJerusalem.Mambeha rigoro,biaguzoron'akukuuzọ-mirinkeọdọ-miridin'elu, nkedin'uzọatuliriatulinkeubiọzùzù

18Hawekpọkueeze,ElaiakimnwaHilkaia,búonye-isi ulo,naShebna,búode-akwukwọ,naJoanwaEsaf,bú onye-ncheta,wepukuruha.

19Rabshakewesiha,Biko,gwaHezekaiaokwu,si,Otúa kaezeuku,búezeAsiria,siri,Ginibuntukwasi-obiankei tukwasiworoobi?

20Gionwe-gināsi,(mahabunáníokwuefu,)Enwerem ndum-ọdunaidi-ikeibuaghaMaònyekaitukwasiworo obi,nainānupuisin'okpurum?

21Ma,le,itukwasiworoobin'arunkpa-n'akankeamìa tapiaworo,búIjipt,nkeonyeọbulagādaberenaya,ọgābà kwan'aka-ya,mapueya:otúakaFero,búezeIjipt,di n'ebendinilenātukwasiyaobinọ

22Maọburunaunuasim,Jehova,búChineke-ayi,kaayi tukwasiworoobi:ọbughionyeahu,búonyeHezekaia wezugaraworoebe-ichu-àjà-Yanilenaebe-ichu-àjà-Ya,si JudanaJerusalem,Unugākpọisialan'iruebe-ichu-àjànka nimeJerusalem?

23Maubua,biko,nyeonye-nwem,búezeAsiria,ihe-ibe, m'gēnyekwaginnùinyinyaise,ọburunaipuruimeka ndinānọkwasin'eluha.

24Ìgēsikwaaṅachighariiruotùonye-isinkendikachasi ntànkendi-orùonye-nwem,tukwasiobi-gin'aruIjiptinwe ubọ-alanandi-inyinya?

25UbuaọbunáníJehovakam'rigoroimegideebeaibibi ya?Jehovawesim,Rigoimegidealanka,mekaọlan'iyì 26ElaiakimnwaHilkaianaShebnanaJoawesiRabshake, Biko,gwandi-orù-giokwun'asusuSiria;n'ihinaayinānu ya:agwa-kwa-laayiokwun'asusundi-Junantindinọ n'elumbidi.

27Rabshakewesiha,Ọbujekuruonye-nwe-ginaijekuru gikaonye-nwemziteremikwuokwundia?ọbughi ndikomahundinānọdun'elumbidi,kahaweriensi-ha,ṅu kwaafọ-han'etitiunu?

28Rabshakeweguzo,wereokéolutien'asusundi-Ju, kwue,si,Nurunuokwuezeuku,búezeAsiria;

29Otúakaezesiri,KaHezekaiagharaiduhieunu:n'ihina ọpughiinaputaunun'aka-ya;

30Ekwe-kwa-lakaHezekaiamekaunutukwasiJehova obi,si,YHWHaghaghiinaputaayi,agaghi-enyekwa obodoan'akaezeAsiria

31UnuegelaHezekaianti:n'ihinaotúakaezeAsiriasiri, Bandun'etitimunaonyinye-inata-iru-ọma,puakurum,riekwa-nu,nwokeọbulasiteren'osisivine-ya,nanwokeọ bulasiteren'osisifig-ya,ṅu-kwa-nu,onyeọbulamiri olùlù-miri-ya:

32ruembeM'gābia,mekaunujebirin'aladikaala-unu, alaọkanamanya-vine,alaachichanaubi-vine,alamanu olivenamanu-aṅu,kaunuwedindu,wegharainwu:unu ege-kwa-laHezekaianti,mbeọnārataunu,si,Jehova gānaputaayi

33Ọdiotùchinkembanileanaputawoala-yama-ọli n'ọbu-akaezeAsiria?

34ÒleebechinilenkeHematnankeApadnọ?òleebechi nilenkeSefarvaimnaHinanaIvanọ?haanaputawo Samerian'akam?

35Ònyebukwan'etitichinilenkealanile,ndinaputaworo ala-han'akam,naYHWHgānaputaJerusalemn'akam?

36MandiIsraelkpuchiriọnu-ha,haazaghikwayaokwuọ bula:n'ihinaokwuezebu,si,Unuazalaya

37ElaiakimnwaHilkaia,búonye-isiulo,naShebna,bú ode-akwukwọ,naJoanwaEsaf,búonye-ncheta,we biakuteHezekaia,hanauwe-hadọwaraadọwa,hawegosi yaokwunilenkeRabshake.

ISINKE19

1Orue,mbeeze,búHezekaia,nuruya,naọdọwarauweyanile,wereákwà-nkpekpuchieonwe-ya,ban'uloJehova 2OwezigaElaiakim,búonye-isiulo,naShebna,búodeakwukwọ,nandi-okenyendi-nchu-àjà,ndiwereákwànkpekpuchieonwe-ha,jekuruAisaianwaEmoz,búonyeamuma.

3Hawesiya,OtúakaHezekaiasiri,ubọchitabuubọchi ahuhu,naiba-nbanankwulu:n'ihinaumu-ntakiri abiaruwoọmumu,maikeadighiimuputa.

4EleghianyaYHWH,búElohim-gi,gānuokwunilenke Rabshake,onyeezeAsiria,búonye-nwe-ya,ziteworoita Chinekedinduuta;ọgābakwaokwunilenkeJehova,bú Chineke-gi,nuworonba:n'ihinkawelieekpere-gibayere ndifọdurundifọduru

5Ndi-orùezeHezekaiawebiakuteAisaia.

6Aisaiawesiha,Otúakaunugāsionye-nwe-unu,Otúa kaJehovasiri,Atulaegwuokwunilenkeinuworo,nke ndi-orùezeAsiriajirikwulum.

7Le,M'nētiyeotùmọnimeya,ọgānukwaakukọ, laghachin'ala-ya;M'gēmekwakaọdasitenamma-agha n'ala-ya.

8Rabshakewelaghachi,hutaezeAsiriakaọnēbusoLibna agha:n'ihinaọnurunaosirinaLekishbulieije

9ỌwenuokwubayereTirhaka,búezeEtiopia,si,Le,o putaraibusogiagha:owezigandi-oziọzọjekuru Hezekaia,si,

10OtúakaunugāsiHezekaia,búezeJuda,okwu,si,Ka Chineke-gi,Onyegionwe-ginātukwasiobi,gharaighọbu gi,si,Agaghi-enyeJerusalemn'akaezeAsiria

11Le,inuwoihendi-ezeAsiriameworoalanile,n'ibibiha kaebibieha:àgānaputakwagi?

12Chinilenkembanileanaputawohandinnam-hà kpochapuru;dikaGozan,naHaran,naRezef,naumuIden ndinọnaTilasa?

13ÒleebeezeHematnọ,naezeApad,naezeobodo Sefarvaim,naezeHena,naIva?

14Hezekaiawenaraakwukwọn'akandi-ozi,guaya: Hezekaiawerigon'uloJehova,basayan'iruJehova

15Hezekaiawekpeekperen'iruJehova,si,Jehova,bú ChinekeIsrael,Onyenēbin'etiticherubim,Gionwe-gibu Elohim,náníGi,nkeala-ezenilenkeuwa;Gionwe-gi emewoelu-igwenauwa

16YHWH,tọnti-Gin'ala,nu:Jehova,sagheanya-Giabua, hu:nurukwaokwunilenkeSenakerib,nkeziteworoyaita Chinekedinduuta

17N’ezie,Jehova,ndịezeAsiriaebibiwombadịicheiche naalaha;

18haewetubàwochi-han'ọku:n'ihinaọbughichikaha bu,kamaọluakamadu,osisinankume:n'ihinkakaha kpochapuruha.

19Maubua,YHWH,búElohim-ayi,aririọmGi,naputa ayin'aka-ya,kaala-ezenilenkeuwawemaranaGionwegibuJehova,búChineke,náníGi.

20AisaianwaEmozwezigaraHezekaiaozi,si,Otúaka Jehova,búChinekeIsrael,siri,Ekperenkeikpeworom bayereSenakerib,búezeAsiria,anuwom 21NkabuokwunkeYHWHkwuworobayereYa;Nwaabọghọnāmaghinwoke,búadaZaion,eledawogianya, chìkwagiọchì;adaJerusalemefewoisi-yamegidegi 22Ònyekaitaworouta,kwulukwa?maònyekai weliworoolu-gielumegide,welieanya-giabuan'elu? ọbunáimegideOnyeNsọnkeIsrael

23Siten'akandi-ozi-gikaijitaJehovauta,si,Ọtutuubọalamkam'jiwororigon'ebedielunkeugwunile,rue akukuLebanon,M'gābutukwaosisicedar-yanile,naosisi fir-yanile:M'gābàkwan'ebe-obibinilenkeókè-ala-ya,na n'okéọhiankeKamel-ya.

24Egwuwommiri,ṅuamirialaọzọ,ỌbukwaọbuukwumabuakaM'jiworomekaosimirinilenkeebe anānọchigideYan'aghatasia.

25ÌnughikwanambedianyagaraagakaM'meworoya, NambeochiekaM'kpuworoya?ubuaemewomkaọdi, naigābuimekaobodoewusiriikeghọnkpọnkpọebeka haghọobo-ihetọbọrọn'efu

26N'ihinkakandibinahasiriike,haturuujọ,nwekwa ihere;hadikaahihiankeubi,nadikaahihiandundu,na ahihiankedin'eluulo,nadikaọkacharaachatutuotolite

27Maamawomebe-obibi-gi,naọpupu-gi,nanbata-gi,na ọnụma-ginilemegidem.

28N'ihinaọnuma-Gimegidemnanbali-giabàwonantim, n'ihinkakam'gātiyenkomn'imi-gi,nabridlemn'ebubereọnu-gi,M'gēmekwakailaghachin'uzọnkeisiribia.

29Nkagābu-kwa-ragiihe-iriba-ama,naunugērin'arọa ihenēpun'onwe-ya,nan'arọnke-abuaihenēsinayapue; man'arọnke-atọunugāghankpuru,weihe-ubi,kuaubivine,rienkpuru-ya

30MandifọdurunkeuloJudandibapuruabapugābaghari kwankpọrọgwun'alaalaọzọ,miankpurun'elu.

31N'ihinanimeJerusalemkandifọdurufọdurugēsiputa, ndibapuruabapugāputakwan'ugwuZaion:ekworo Jehovankeusunilenkendi-aghagēmenka.

32N'ihinkakaJehovajikwueokwudiotúabayereeze Asiria,si,Ọgaghi-abàn'obodoa,ọgaghi-agbakwaotù àkún'ebeahu,ọgaghi-ewerekwaọtabian'iruya,ọgaghiatukwaulo-ntumegideya

33N'uzọosiribia,n'uzọahukaọgālaghachi,ọgaghi-abà kwan'obodoa,ọbuihesin'ọnuJehovaputa.

34N'ihinaM'gābochiobodoa,izọputaya,n'ihiMu onwem,nan'ihiorùm,búDevid

35Orue,n'abaliahu,namọ-ozinkeYHWHpuru,tibue n'ọmuma-ulo-ikwūAsiriaorúnnùndikomuzọiri-na-abua nannùise:mambehabilirin'isi-ututu,ma,le,hanilebu ozunwuruanwu

36Senakerib,búezeAsiria,weje,laghachi,birinaNineve

37Orue,mbeọnākpọisialan'uloNisrok,búchi-ya,na AdrameleknaShareza,búumu-yandikom,weremma-

aghatibueya:hawewepugaonwe-haban'alaArmenia Esar-hadonnwa-yaweburuezen'ọnọduya.

ISINKE20

1NambeahuHezekaiadiọriaọnwuAisaianwaEmoz,bú onye-amuma,webiakuteya,siya,OtúakaJehovasiri, Dozieulo-gi;n'ihinaigānwu,maigaghi-adindu.

2Owechighariairu-yanambidi,kpereYHWH,si;

3Arịrịọm,Jehova,chetaubuakam’jeghariworon’iruGi n’ezi-okwunan’obizuruokè,mekwaihedinman’anyaGiHezekaiawekwaákwánke-uku

4Orue,mbeAisaiaapusiriban'ogigeetiti,naokwu Jehovaruruyanti,si,

5Laghachikwa,siHezekaia,búonye-isindim,Otúaka Jehova,búChinekenkeDevidnna-gi,siri,Anuwom ekpere-gi,ahuwomanya-miri-gi:le,M'gāgwọgi:n'ubọchi nke-atọigārigon'uloJehova

6M'gātukwasikwaarọirinaisen'ubọchi-gi;M'gānaputa kwaginaobodoan'ọbu-akaezeAsiria;+mga-echebekwa obodoan’ihimụonwemnan’ihiohumDevid

7Aisaiawesi,Wereotùutùọkafig.Haweweretukwasi yan'eluihe-ofifiahu,owediike

8HezekaiawesiAisaia,Ginigābuihe-iriba-amana Jehovagēmekaarumdiike,nam'gārigokwan'uloJehova n'ubọchinke-atọ?

9Aisaiawesi,Nkagābuihe-iriba-amasiten'akaJehova, naJehovagēmeiheahunkeOkwuworo:onyinyoọgāga n'irunzọ-ukwuebe-nrigoiri,ma-ọbulaghachin'ebe-nrigo iri?

10Hezekaiawesi,Ọbuihenfekaonyinyoridan'ebenrigoiri:é-è,kamakaonyinyolaghachiazunzọ-ukwuebenrigoiri

11Aisaia,búonye-amuma,wetikueYHWH:Owemeka onyinyolaghachiazunzọ-ukwuebe-nrigoiri,nkeọridara nanzọ-ukwuEhaz

12NambeahuBerodak-baladannwaBaladan,búeze Babilon,zigaraHezekaiaakwukwọnaonyinye-inata-iruọma:n'ihinaọnurunaHezekaiaaruwoọria

13Hezekaiawegehanti,gosihaulonilenkeihe-yadioké ọnu-ahia,ọla-ọcha,naọla-edo,naudadiicheiche,na manudiokéọnu-ahia,naulonilenkeihe-agha-ya,naihe nilenkeanāchọtan'àkù-ya:ọdighiihedin'ulo-ya,ma-ọbu n'ala-eze-yanile,nkeHezekaianēgosighiha

14Aisaia,búonye-amumawebiakuteeze,búHezekaia,si ya,Ginikandikomndiasiri?òleebekahasibiakutegi? Hezekaiawesi,N'aladianyakahasibia,búBabilon 15Ọsi,Ginikahahurun'ulo-gi?Hezekaiawesi,Ihenile nkedin'ulomkahahuru:ọdighiihedin'àkùmnilenke m'nēmeghikahahu

16AisaiawesiHezekaia,NuruokwuJehova

17Le,ubọchinābia,naihenilenkedin'ulo-gi,nankennagi-hàkwakọbawororueta,agēbupuharueBabilon:ọdighi ihegāfọdu,ọbuihesin'ọnuJehovaputa

18Man'etitiumu-gindikomndigāpun'arugi,ndiigāmu, hagēwepu;hagābukwandi-onozin'uloukuezeBabilon 19HezekaiawesiAisaia,Ọdinma,búokwuJehovankei kwuworoỌsi,Ọdighinma,maọburunaudonaeziokwudin'ubọchimnile?

20MaokwuHezekaianilenkefọduru,naidi-ike-yanile, naotúomereọdọ-mirinaọwa-miri,webatamirin'obodo,

èdeghiiheahun'akwukwọiheemeren'ubọchinkendi-eze Juda?

21Hezekaiawesonna-ya-hàdinan'ọnwu:Manasenwa-ya weburuezen'ọnọduya.

ISINKE21

1Manasebaraarọirinaabuambeọmalitereibueze,we buruezeọguarọabuanairinaisenimeJerusalemMaaha nne-yabuHefziba

2Omeihejọrọnjọn'anyaJehova,dikaihe-árúnilenke mbaọzọsidi,búndiYHWHnapuruala-han'iruumu Israel.

3N'ihinaowughachi-kwa-raebedielunkeHezekaia,bú nna-ya,kpochapuru;oguzo-kwa-raebe-ichu-àjànyeBeal, mekwaAshera,dikaEhab,búezeIsrael,mere;wekpọisi alanyeusunilenkeelu-igwe,fèhaòfùfè

4Owu-kwa-raebe-ichu-àjàn'uloYHWH,nkeYHWHsiri, NaJerusalemkaM'gātiyeaham.

5Owu-kwa-rausu-ndi-aghanilenkeelu-igweebe-ichuàjàn'ogigeabuankeuloJehova

6Ome-kwa-rakanwa-yanwokegabiganimeọku,nātu kwaọbuba-ndu,nābaafa,mesomọ-mọnandi-dibia-afa:o me-kwa-raọtutuiheọjọn'anyaJehova,ikpasuYaiwe

7OweguzoarusiapiriapinkeAsherankeomeren'ulo ahu,nkeJehovasiriDevidnaSolomonnwa-ya,N'uloa,na nimeJerusalem,nkeM'rọputaworon'ebonilenkeIsrael,ka M'gētiyeahamruembeebighi-ebi:

8M'gaghi-emekwakaukwuIsraelpuakwaọzọn'alaahu nkeM'nyerendibunna-ha;ọburukwanahagēlezianya imedikaihenilesidinkeM'nyeworohan'iwu,nadika iwunilesidinkeorùmMosesnyerehan'iwu

9Mahaegeghinti:Manasewerafuehaimeiheọjọkari mbanilendiYHWHkpochapurun'iruumuIsrael.

10YHWHwekwuesiten'akandi-orù-Ya,búndi-amuma, si,

11N'ihinaManase,búezeJuda,emewoihe-árúndia,me kwaajọomumekariihenilenkendi-Amoraitmere,ndi buruyauzọ,mekwaJudakaowerearusi-yanilemehie;

12N'ihinkakaJehova,búChinekeIsrael,jisiotúa,Le, M'nēmekaiheọjọdiotúabiakwasiJerusalemnaJuda,na onyeọbulankenānuya,nti-yaabuagālọta

13M'gēsetikwan'eluJerusalemudọSameria,naihe-ọtùtù nkeuloEhab:M'gēhichakwaJerusalemdikamadusi ehichapuafere,nēhichaya,nēkpudayairu

14M'gārapukwaihe-nketamfọduru,nyekwahan'akandiiro-ha;hagāghọ-kwa-randi-iro-hanileihe-nkwatanaihenkwata;

15N'ihinahaemewoihejọrọnjọn'anyam,wekpasuem iwe,siten'ubọchindibunna-hasirin'Ijiptputa,werueta

16Manasewusikwaọbaranēmeghiiheọjọnke-uku,rue mbeomejuworoJerusalemsiten'otùnsọturuensọtuọzọ; nāgughinmehie-yankeojirimekaJudamehie,n'imeihe jọrọnjọn'anyaJehova

17MaokwuManasenilenkefọduru,naihenileomere,na nmehie-yankeomehie,èdeghiiheahun'akwukwọihe emeren'ubọchinkendi-ezeJuda?

18Manasewesonna-ya-hàdinan'ọnwu,elìeyan'ubiuloyaabaraogige,n'ubiUzaabaraogige:Amonnwa-yawe buruezen'ọnọduya.

2NdịEze

19Amonbaraorúarọnaabuambeọmalitereibueze,o weburuezearọabuanaJerusalem.Ahanne-yabu Meshulemet,nwa-nwayiHaruznkeJọtba

20Omeihejọrọnjọn'anyaJehova,dikaManasenna-ya mere.

21Owejeijen'uzọnilenkenna-yajere,owefèarusinile nkenna-yaòfùfè,fèhaòfùfè;

22OwerapuYHWH,búElohimnkenna-ya-hà,ojeghi kwaijen'uzọJehova

23Ndi-orùAmonwekekọtamaduimegideya,mekaeze nwuan'ulo-ya

24NdialaahuwetibuendinilenkekekọtarankekọtamadumegideezeAmon;ndialaahuwemeJosaianwa-ya ezen'ọnọduya

25MaokwuEmonnilenkefọdurunkeomere,èdeghiihe ahun'akwukwọiheemeren'ubọchinkendi-ezeJuda?

26Ewelìeyan'ílì-yan'ubiUzaabaraogige:Josaianwa-ya weburuezen'ọnọduya

ISINKE22

1Josaiabaraarọasatọmbeọmalitereibueze,oweburu ezeorúarọnairinaotùnimeJerusalemAhanne-yabu Jedidanwa-nwayiAdaiankeBoscat

2Omeiheziriezin'anyaJehova,jeijen'uzọnilenke Devidnna-ya,owezugaghikwaonwe-yan'aka-nrima-ọbu n'aka-ekpe

3Orue,n'arọnke-iri-na-asatọnkeeze,búJosaia,naeze zigaraShefannwaAzalia,nwaMeshulam,búodeakwukwọ,n'uloJehova,si,

4RigorueHilkaia,búonye-isi-nchu-àjà,kaowekpọkọta ọla-ọchankeanēwebatan'uloJehova,nkendi-ọnu-uzọamachikọtaworon'akandiIsrael:

5Kahanyekwayan’akandināluọluahu,búndi-nlekọta uloJehova:kahawerekwayanyendināluọlunkedi n’uloJehova,imekantipúnilenkeuloJehovadiike;

6Nyendi-ọkàn’osisi,nandi-ọwuulo,nandināwankume, naibataosisinankumeawaraawa,imekauloahudiike

7Otúọdi,ọdighiiba-nban'aka-habayereegoenyere n'aka-ha,n'ihinahanēkwesintukwasi-obimeihe.

8Hilkaia,búonye-isi-nchu-àjà,wesiShefan,búodeakwukwọ,Achọtawomakwukwọiwun'uloYHWH HilkaiawenyeShefanakwukwọahu,guaya.

9Shefan,búode-akwukwọ,webiakuteeze,weghachirieze okwu,si,Ndi-orù-gichikọtawoegoahunkeanāchọtan'ulo ahu,nyeyan'akandinējeoziahu,búndi-nlekọtaulo Jehova

10Shefan,búode-akwukwọ,wegosieze,si,Hilkaia,bú onye-nchu-àjà,enyewomakwukwọShefanweguayan'iru eze

11Orue,mbeezenuruokwunilenkeakwukwọiwuahu, naọdọwarauwe-yanile.

12EzewenyeHilkaia,búonye-nchu-àjà,naAhikamnwa Shefan,naAkboanwaMaikaia,naShefan,búodeakwukwọ,naAsaia,búorùeze,iwu,si, 13Jenu,ju-kwa-nuJehovaasebayerem,baye-kwa-randi Juda,baye-kwa-raJudanile,bayereokwunilenke akwukwọankeachọtara:n'ihinaọtutuiwenkeJehovadi ọkunkediọkumegideayi,n'ihinanna-ayi-hàegeghinti n'okwunilenkeakwukwọa,imedikaihenilesidinke edeworobayereayi

14Hilkaia,búonye-nchu-àjà,naAhikam,naAkbor,na Shefan,naAsaia,wejekuruHulda,búonye-amuma-nwayi, nwunyeShalumnwaTikva,nwaHarhas,búonyenēdebe uwe;(maobirinaJerusalemnamahadum;)hawekpayere yauka.

15Ọsiha,OtúakaJehova,búChinekeIsrael,siri,Sinu nwokeahunkezitereunubiakutem;

16OtúakaJehovasiri,Le,M'gajeimekaiheọjọbiakwasi ebea,biakwasikwandibinimeya,búokwunilenke akwukwọnkeezeJudaguruworo;

17N'ihinahaarapuwom,wesurerechiọzọihe-nsure-ọku nēsìísìutọ,kahawewereọluaka-hanilekpasuemiwe;ya mereiwemga-adịọkụmegideebea,maagaghịanyụanyụ.

18MaezeJuda,búonyezitereunuijuJehovaase,otúaka unugāsiya,OtúakaJehova,búChinekeIsrael,siri,Okwu nilenkeinuworo;

19N'ihinaobi-gidinro,iwewedaonwe-gin'alan'iru Jehova,mbeinuruiheM'kwuworomegideebea,megide kwandibinimeya,nahaeweghọebetọbọrọn'efunaihenkọcha,wedọwauwe-ginile,kwaákwán'irum;Mu onwemanuwokwagi,ọbuihesin'ọnuJehovaputa

20Yamere,le,M’gāchikọtaginanna-gi-hà,ma agēchikọtagin’ílì-gin’udo;anya-giagaghi-ahukwaihe ọjọahunilenkeM'gēmekaọbiakwasiebeaHawe weghachiriezeokwu.

ISINKE23

1Ezeweziga,chikọtakwayandi-okenyenilenkeJudana Jerusalem

2Ezewerigon'uloJehova,yanandikomnilenkeJuda,na ndinilebinaJerusalem,nandi-nchu-àjà,nandi-amuma, nandiIsraelnile,siten'onyentàwerueonyeuku:owe guananti-haokwunilenkeakwukwọọbuba-nduahunke achọtaran'uloJehova

3Ezeweguzon'akukuogidi,bandun'iruJehova,ijeso Jehovan'azu,naidebeihenileOnyeren'iwunaihe-àmàYanilenaukpuru-Yanilen'obi-hanilenankpuru-obi-ha nile,imeokwunilenkeọbuba-nduankeedeworo n'akwukwọa.NdiIsraelnileweguzon'iruọbuba-nduahu. 4EzewenyeHilkaia,búonye-isi-nchu-àjà,nandi-nchuàjànkenke-abua,nandi-ọnu-uzọ-ama,kahasin'ulouku JehovabuputaihenilenkeemereBeal,naimeAshera,na diriusu-ndi-aghanilenkeelu-igwe:owesurehaọkun'azu Jerusalemn'ọhiaKidron,buruntu-harueBet-el

5Owekwatuendi-nchu-àjànēfèarusi,ndindi-ezeJuda doroisureisureihe-nsure-ọkunēsìísìutọn'ebeniledielu n'obodonilenkeJuda,nan'ebenilediJerusalemburuburu; ọbukwandinēsurereBealihe-nsure-ọkunēsìísìutọ,dikwa-raanyanwunaọnwanambaraala,di-kwa-rausunile nkeelu-igwe

6Osin'uloJehovabuputaAsheran'azuJerusalem,rue miri-iyiKidron,sureyaọkunamiri-iyiKidron,zọpiaya n'obereuzuzu,tukwasiuzuzu-yan'ílìumundiIsrael 7Ọkwatu-kwa-raulonilenkendinākwaiko,nkedi n'akukuuloJehova,ebendinyomnākpaákwà-nkwubanye Ashera.

8Owemekandi-nchu-àjànilesin'obodonilenkeJuda puta,meruaebeniledielunkendi-nchu-àjànēsureihensure-ọkunēsìísìutọ,sitenaGebarueBia-sheba,tipia kwaebedielunkeọnu-uzọ-amankedin'oghereọnu-uzọ-

2NdịEze

amaJoshua,búonye-isiobodo,nkedin'aka-ekpenwoke n'ọnu-uzọ-amaobodo.

9Mandi-nchu-àjànkeebeniledieluadighi-arigon'ebeichu-àjàJehovanimeJerusalem,mahanēriufọdunime achichaekoghi-ekon'etitiumu-nne-ha.

10Omeru-kwa-raTofet,nkedinandagwurugwuumu Hinom,kaonyeọbulawegharaimekanwa-yanwokemaọbunwa-yanwayigabigaraMolekn'ọku.

11Owechiriinyinyanilenkendi-ezeJudanyereanyanwu, n'oghereuloJehova,n'akukuime-uloNetan-melek,bú onozi,nkedin'ala-ita-nri,surekwaubọ-alanilenke anyanwun'ọku

12Maebe-ichu-àjànilenkedin'eluulo-elunkeEhaz,nke ndi-ezeJudamere,naebe-ichu-àjànilenkeManasemere n'ogigeabuankeuloJehova,kaezekwaturu,kwatuha n'ebeahu,tufueuzuzu-hanamiri-iyiKidron.

13naebeniledielunkedin'iruJerusalem,nkedin'aka-nri nkeugwunbibi,nkeSolomon,búezeIsrael,wurunye Ashtaret,búihe-árúnkendiZaidon,nanyeKemosh,bú ihe-árúnkendiMoab,nanyeMilkom,búihe-árúnkeumu Amon

14Owetipiaarusinile,butukwaAshera,wereọkpukpu madumejuọnọdu-ha

15Ọzọkwa,ebe-ichu-àjànkedinaBet-el,naebedielu nkeJeroboamnwaNebatmere,búonyemereIsraelkaha mehie,maebe-ichu-àjàahunaebedielukaokwaturu,o sureebedieluahuọku,zọpiayakaọghọuzuzu,surekwa Asheraọku.

16Josaiawechighariaonwe-ya,ledoílìnilenkedin'ugwu ahu,ziga,wereọkpukpunilesin'ílìnile,surehaọkun'elu ebe-ichu-àjà,meruaya,dikaokwuJehovasidi,nkeonye nkeChinekeahukpọsara,búonyekpọsaraokwundia

17Ọsi,Ginibuahaahunkemuonwemnāhu?Ndikom obodoahuwesiya,ỌbuílìonyenkeChineke,onyesiri naJudabia,kwuputaihendiankeimeworomegideebeichu-àjàBet-el

18Ọsi,Rapuya;kaonyeọbulagharaikpaghariọkpukpuyaHawerapuọkpukpu-ya,hanaọkpukpuonye-amuma ahunkesirinaSameriabia

19Ọzọkwa,ulonilenkeebeniledielunkedin'obodonile nkeSameria,nkendi-ezeIsraelmereikpasuJehovaiwe, Josaiawepuru,mehadikaomumenilesidinkeomerena Bet-el.

20Owetibuendi-nchu-àjànilenkeebeniledielunkedi n'ebeahun'eluebe-ichu-àjànile,sureọkpukpumaduọku n'eluha,laghachinaJerusalem.

21EzewenyendiIsraelnileiwu,si,MerenuYHWH,bú Elohim-unu,ememengabiga,dikaedeworoyan'akwukwọ nsọ

22N'ihinaemeghiememengabigadiotúasiten'ubọchi ndi-ikpendinēkpeIsrael,ma-ọbun'ubọchinilenkendi-eze Israelnankendi-ezeJuda;

23Man’arọnke-iri-na-asatọnkeeze,búJosaia,nkeemere ememengabigankanyeJehovanimeJerusalem

24Ọzọkwa,ndinējeozi,búndi-mọnājuaju,nandi-dibiaafa,naarusinile,naarusinile,naihe-árúnilenkeedoro nsọn'alaJudananimeJerusalem,kaJosaiawezugaraworo, kaowemekaokwunilenkeiwuahuguzosieike,búnke edeworon'akwukwọnkeHilkaia,búonye-nchu-àjà,huru n'uloJehova.

25Maọdighiezedikayaburuburuya,búnkewereobiyanile,werekwankpuru-obi-yanile,werekwaike-yanile

chigharikuteYHWH,dikaiwunilenkeMosessidi;ọ dighikwaonyeọbuladikayabilirin'azuya.

26Otúọdi,Jehovaesighin'ọnu-ọkunkeiwe-Yachigharia, nkeiwe-YajidiọkumegideJuda,n'ihinkpasu-iwenile nkeManasekpasuruya.

27YHWHwesi,M'gāwezugakwaJudan'irum,dika M'wezugaraIsrael,M'gājukwaobodoaJerusalemnke M'rọputaworo,naulonkeM'siri,Ahamgādin'ebeahu.

28MaokwuJosaianilenkefọduru,naihenileomere, èdeghiiheahun'akwukwọiheemeren'ubọchinkendi-eze Juda?

29N'ubọchi-yaFero-neko,búezeIjipt,rigoroimegideeze AsiriarueosimiriYufretis:eze,búJosaia,wejekuruya;o wemekaọnwuanaMegido,mbeọhuruya

30Ndi-orù-yawesinaMegidoburuyan'ubọ-alan'ọnwu, mekaọbianaJerusalem,lìeyan'ílì-ya.Ndialaahuwe wereJehoahaznwaJosaia,teyamanu,meyaezen'ọnọdu nna-ya

31Jehoahazbaraorúarọnaatọmbeọmalitereibueze;o weburuezeọnwaatọnaJerusalemAhanne-yabu Hamutal,nwa-nwayiJeremaiankeLibna

32Omeihejọrọnjọn'anyaJehova,dikaihenilesidinke nna-ya-hàmere

33Fero-nekowetiyeyan'abunaRiblan'alaHemat,kao wegharaibuezenaJerusalem;tiyealaahun'utuọgutalent ọla-ọchaisenaotùtalentọla-edo

34Fero-nekowemeElaiakimnwaJosaiaezen'ọnọdu Josaianna-ya,chighariaaha-yanyeJehoiakim,kuru Jehoahaz:oweban'Ijipt,nwuan'ebeahu

35JehoiakimwenyeFeroọla-ọchanaọla-edoahu;maọ naraalaahuinyeegoahudikaokwu-ọnuFerosidi:ọnara ndialaahuọla-ọchanaọla-edo,n'otùn'otùn'ọnu-ọguguọnu-ya,inyeyaFero-neko

36Jehoiakimbaraorúarọnaisembeọmalitereibueze;o weburuezearọirinaotùnimeJerusalemAhanne-yabu Zebudanwa-nwayiPedaiankeRuma

37Omeihejọrọnjọn'anyaJehova,dikaihenilesidinke nna-ya-hàmere

ISINKE24

1N'ubọchi-ya,Nebukadneza,búezeBabilon,rigoro, Jehoyakimweghọrọyaorùarọatọ:owechigharianupu isin'okpuruya

2YHWHwezigausu-ndi-aghankendiKaldea,nausundi-aghankeSiria,nausu-ndi-aghankeMoab,nausu-ndiaghankeumuAmon,imegideya,owezigahaimegide Judaibibiya,dikaokwuJehovasidi,nkeOkwurun'aka ndi-orù-Ya,búndi-amuma

3N'ezien'okwu-ọnuJehovakankadakwasiJuda,iwepu han'iruYa,n'ihinmehieManase,dikaihenilesidinkeo mere;

4nakwan'ihiọbaranēmeghiiheọjọnkeọwusi:n'ihinao mejuwoJerusalemn'ọbaranēmeghiiheọjọ;nkeJehova nāgaghi-agbaghara

5MaokwuJehoiakimnilenkefọduru,naihenileomere, èdeghiiheahun'akwukwọiheemeren'ubọchinkendi-eze Juda?

6Jehoiakimwesonna-ya-hàdinan'ọnwu:Jehoiakinnwayaweburuezen'ọnọduya.

2NdịEze

7MaezeIjiptesighin'ala-yaputaọzọ:n'ihinaezeBabilon ewerewoihenileezeIjiptnweresitenamiri-iyiIjiptrue osimiriYufretis

8Jehoiakinbaraarọirinaasatọmbeọmalitereibueze,o weburuezenaJerusalemọnwaatọ.Ahanne-yabu Nehushta,nwa-nwayiElnetannkeJerusalem

9Omeihejọrọnjọn'anyaJehova,dikaihenilesidinke nna-yamere.

10Nambeahundi-orùNebukadneza,búezeBabilon, rigoroimegideJerusalem,ewenọchigideobodoahun'agha 11Nebukadneza,búezeBabilon,webiaimegideobodo ahu,ndi-orù-yawenọchigideyan'agha 12Jehoiakin,búezeJuda,wepukuruezeBabilon,ya onwe-ya,nanne-ya,nandi-orù-ya,nandi-isi-ya,nandiorù-ya:ezeBabilonwekuruyan'arọnke-asatọnkeọbubueze-ya.

13Osin'ebeahubupuàkùnilenkeuloJehova,naàkùnile nkeuloeze,bupiaiheọla-edonilenkeSolomon,búeze Israel,meren'uloukuJehova,dikaJehovakwuru.

14OwemekaJerusalemnile,nandi-isinile,nandi-dike nile,búndi-dike,adọtaran'agha,búorúnnùndikomna nnùise,nandi-ọkànilenandi-ọzì:ọdighionyefọduru, ma-ọbughindialaahuewedaran'ala

15OwemekaJehoiakinjebirinaBabilon,yananneeze, nandinyomeze,nandi-odozi-okwu-ya,nandi-dikenkeala ahu,ndiomerekahasinaJerusalemjebirinaBabilon

16Mandi-dikenile,búnnùndikomasanaọguiri,nandiọkànandi-ọkà,búnnùndikomabuanaọguiri,búndi-dike, ndinēbuagha,ọbunándiahuezeBabilonmerekahaje birinaBabilon

17EzeBabilonwemeMatanaia,búnwa-nnenna-yaeze n'ọnọduya,banweyaahaZedekaia

18Zedekaiabaraorúarọnaotùmbeọmalitereibueze,o weburuezearọirinaotùnimeJerusalem.Ahanne-yabu Hamutal,nwa-nwayiJeremaiankeLibna 19Omeihejọrọnjọn'anyaJehova,dikaihenilesidinke Jehoiakimmere.

20N’ihinaọ ባለውkéJerusalemnaJuda iwen'iweJehova,ruembeOsirin'iruYachupuha,na Zedekaianupuruisin'okpuruezeBabilon.

ISINKE25

1Orue,n'arọnke-iteghetenkeọbubu-eze-ya,n'ọnwankeiri,n'ubọchinke-irinkeọnwaahu,naNebukadneza,búeze Babilon,biara,yanausu-ndi-agha-yanile,imegide Jerusalem,maulo-ikwū-haimegideya;hawewueulo-elu megideyaburuburu.

2Ewenọchibidoroobodoahun'agharuearọnke-iri-na-otù nkeeze,búZedekaia

3Man’ubọchinke-iteghetenkeọnwanke-anọ,okéunwu ahusiriiken’obodoahu,maọdighinridirindialaahu.

4Ewetiwapuobodoahu,ndi-aghanilewebalagan'abali n'uzọọnu-uzọ-amankedin'etitimbidiabua,nkedi n'akukuubieze:(mandiKaldeanēchereobodoahu buruburu:)ezewejen'uzọnkedilari

5Usu-ndi-aghandiKaldeawechuaezen'azu,rueyaaru n'alaihenādighinkeJeriko:mausu-ndi-agha-yanilesiri n'ebeọnọbasasia

6Hawejideeze,mekaọrigokuruezeBabilonrueRibla; hawekpeyaikpé

7Hawetibueumu-ndikomZedekaian'anya-ya,meka Zedekaiahuanya-yaabua,wereihe-ọkpukpuọlakeyaabu, mekaọbanaBabilon

8Man'ọnwanke-ise,n'ubọchinke-asankeọnwaahu,nke ahubuarọnke-iri-na-iteghetenkeezeNebukadneza,bú ezeBabilon,kaNebuzaradan,búonye-isindi-obū,orùeze Babilon,biaruruJerusalem:

9OwesureuloJehovaọku,nauloeze,naulonilenke Jerusalem,nauloukuọbula,osureren'ọku

10Mausu-ndi-aghanilenkendiKaldea,ndihanaonye-isi ndi-obū,kwaturumbidinilenkeJerusalemburuburu 11Mandifọdurunkefọduru,búndifọdurun’obodoahu, nandibapuruabapu,búndidapurujekuruezeBabilon,na ndifọdurun’ìgwèmaduahu,Nebuzaradan,búonye-isi ndi-obū,merekaọchiri

12Maonyeisindịnchehapụrụụfọdụn’imendịogbenye alaahụkahabụrụndịọrụubivaịnnandịọrụubi

13Maogidiọlanilenkedin'uloJehova,naihe-ndọkwasi nile,naokéosimiriọlankedin'uloJehova,kandiKaldea tipiasiri,hawereọla-hajeBabilon

14Itenile,naosekènile,naihe-ikpake-ọkunile,nangaji nile,naiheọlanilenkeejiejeozi,kahachipuru.

15Maiteọkunile,naọkwa-nwusanile,naiheọla-edo,na ọla-edo,nankeọla-ọcha,naọla-ọcha,onye-isindi-obūwe chiri.

16ogidiabuaahu,naotùokéosimiriahu,naihe-ndọkwasi nilenkeSolomonmerenyeuloJehova;ọlankeihendia nileenweghiọtùtù.

17cubitirinaasatọkaidi-eluotùogididi,isinkedin'elu yabukwaọla:cubitatọkaidi-eluisidikwa;naiheawuru awu,napomegranaten'eluisi-yaburuburu,habuọla:ọbu kwadikandiakaogidinke-abuanwereihe-ọkpukpa 18Onye-isindi-obūwechiriSeraia,búonye-isi-nchu-àjà, naZefanaia,búonye-nchu-àjànke-abua,nandi-ọnu-uzọamaatọ;

19Osikwan'obodoahuchiriotùonye-nchu-àjànkeedoro onye-isindi-agha,nandikomisenimendinọn'irueze,bú ndiachọtaran'obodoahu,naode-akwukwọnkeusunile nkendi-agha,nkenāchikọtandialaahu,naọgundikomatọ siterenandialaahundianāchọtan'obodoahu;

20Nebuzaradanonye-isindi-obūwechirindia,mekaha biakuteezeBabilonrueRibla:

21EzeBabilonwetibueha,mekahanwuanaRiblan'ala HematEwejepuJudan'ala-ha

22Mandifọdurun'alaJuda,ndiNebukadneza,búeze Babilon,merekaharapuru,ọbunáGedalaianwaAhaikam, nwaShefan,kaomereonye-isi-ha

23Mambendi-isiusunilenkeusunilenkendi-agha,ha nandikom-ha,nurunaezeBabilonemewoGedalaiaonyeisi,hawebiakuteGedalaiarueMizpa,búIshmaelnwa Netanaya,naJohanannwaCarea,naSeraianwaTanhumet, búonyeNetofa,naJaazanaianwaMeaka,haonwe-hana Meakait

24Gedalaiaweṅuarahaiyi,ṅu-kwa-randikom-ha,siha, Unuatulaegwuibundi-orùndiKaldea:birinun'alaa,fèkwa-nuezeBabilonòfùfè;ọgādi-kwa-raginma

25Maorue,n’ọnwanke-asa,naIshmaelnwaNetanaya, nwaElishama,nkesiterenankpuruala-eze,biara,yana ndikomiri,tibueGedalaia,owenwua,yanandi-Junandi KaldeandiyanahanọnaMizpa.

26NdiIsraelnile,siten'onyentàwerueonyeuku,nandiisiusunilenkendi-agha,webilie,biarueIjipt:n'ihinaha nātuegwundiKaldea

27Orue,n'arọnke-orú-na-iri-na-asankeemereka Jehoiakin,búezeJuda,ndọtan'agha,n'ọnwanke-iri-naabua,n'ubọchinke-orú-na-asankeọnwaahu,na Evilmerodak,búezeBabilon,n'arọọmalitereibueze, weliriisiJehoiakin,búezeJuda,n'ulo-nkpọrọ;

28Owegwayaokwu-ọma,mekaoche-eze-yaguzoro n'eluoche-ezenkendi-ezendiyanahanọnaBabilon;

29Owebanweuweulo-nkpọrọ-ya:owenērinrimbenile n'iruyaubọchinilenkendu-ya

30Maihe-oriri-yabuihe-onwunwembenilenkeeze nēnyeya,otùubọchin'ubọchi-ya,ubọchinilenkendu-ya

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.