4kaBukeaMakabeo
OLELOHOOLAHA
Ualikekēiapukemekaleoweliweliokahekiliekaniana mailokomaionāmeaweliweliweliwelioka hoʻomāinoinokahikoHemokunaianokahoomaauanaa Anetioko,kamealokoinooSuria,kameaikapaiaekekahi poeoEpipana,KahehenaʻOkamōʻaukalaRomaonā keneturimuaihoʻopaʻaʻiaiʻeluamauʻanohoʻomāinoino -ʻokekahi,ʻoCaligula,kaluaokapupule.
ʻOkeʻanookēiapalapalahehaʻiʻōleloNolaila,ua hoʻopaʻaponoʻiakapiʻiʻanaamekahāʻuleʻanaoka ʻōlelo;hemeaweliweliloakonamauhoopaapaa;nolaila, ʻaʻolenaʻaupōkonamanaʻo;hohonuloakonamaupahu; ʻoluʻoluloaikonanoʻonoʻoʻana--ʻoiakameaeliloaii wahihoʻohālikeokaʻōleloʻoiloa
ʻOkameanuiʻo--Kawiwoʻole.Hoʻomakakameakākau mekahiʻōlelohoʻohihiokaPhilosophyofInspired ReasonMakemakemākouenoʻonoʻoikēiamakahiki iwakāluamakeʻanoheAgeofReasonahoʻohālikelikeʻia mekaAgeofMyths-akānaʻehemeapaʻakikīkekākaue likemekēiamanaʻo.ʻIkemākouikahimeakākaunoke kenekuliamuamamuaokawāKaristianoehaʻianaikahi ʻatikalamaopopookekumuelikemekaikaikaikēialāe likemeʻeluakaukanimakahikiihala.
ʻOkahoʻonohonohoʻanaonāʻikeilokoonākeʻena hoʻomāinoinoʻaʻolemau.Makomākoumaupepeiaoo kēiawāihoʻopiliʻiaināmeaʻoluʻolu,hemeaweliweliia ʻOnākikoʻīokahoʻomāinoinoʻana(ehōʻikeanaināmea kaniokaSpanishInquisitioninākenekuliamahope)ua weheweheʻiamakahialahaʻaluluikomākouʻonoʻOka pukaʻanamaionāhiʻohiʻonastoicalokaOldMan,ʻEhiku Brothers,amekamakuahine,ʻaʻohemeaehoʻonāwaliwali ikaferocityakēiameahaʻiʻōleloehoʻoikaikaaiiā Courage
UamālamapononāMakuakahikookaEkalesia Karistianoikēiapuke(ualoaʻaiāmākoumaikaunuhi Suria)makeʻanohehanakoʻikoʻikawaiwaiamekeaʻo ʻana,ahemeakānaluaiaikahapanuionāmartyr Kristianomua,kapoʻeihoʻālaʻiaikekiʻekiʻeoka martyrdommakaheluheluʻana.
MOKUNA1
Heoutlineofphilosophymaikawākahikoepilianai InspiredReasonʻAʻoleiloaʻaikacivilizationkamanaʻo kiʻekiʻeHekūkākūkāo"Repressions"Hoʻopilikapauku 48ikaPhilosophyapauokekanaka 1Philosophicalikedegerekiʻekiʻeloakanīnauaʻue hāpaineiekūkākūkā,ʻoiahoʻiināʻokaInspiredReason kalunakiʻekiʻemalunaonākuko;akenoinuiakuneiau ikounoonooponoana
2Nokamea,ʻaʻoleponowalekekumuhanamakeʻanohe lālāokaʻike,akāʻoiahoʻikahoʻomaikaʻiʻanaināmea maikaʻiloa,kahiaʻueʻōleloneiikahoʻomaluʻanaiāia iho.
3ʻOiahoʻi,ināhoʻāʻoʻiakekumuehoʻomaluaiinā kukokūʻēikapaʻakikī,kaʻaiʻanaamekekuko,uaʻike maopopoʻiaʻoiakahakumalunaonākuko,elikemeke kolohe,kūʻēikapono,amalunaokapoʻekūʻēike kanaka,ʻoiakahuhūamekaʻehaamekamakaʻu 4Aka,keninaumaineikekahipoe,inaokeKumuke kumuonakuko,nokeahalaihoomaluoleaiikapoinaa mekanaaupo?kalakoumeaehooheneheneai 5ʻOkapane,ʻaʻoleʻokekumumalunaonāhemahemai hoʻoiliʻiailokookanoʻonoʻoponoʻī,akāmalunaonā kukoamenāhemahemaponoekūʻēikaponoameke kanakaamekapaʻaamekahoʻoponopono;aʻokāna hanaikolākouhihiaʻaʻoleiaehoʻopauinākuko,akāe hikiaiiāmākoukepaleakuiālākoumekaholomua
6Uahikiia'ukelaweakuimuaooukouinakumu hoohalikehenui,iunuhiiamainakumulikeolemai,kahii hoikemaiaioReasonikonahakumalunaonakuko,aka, okameamaikailoaihikiia'ukehaawiaku,oiakahana maikaiokapoeimakenokapono,oEleazara,amena hoahanauehikuamekamakuahine
7Nokamea,okeiapoeapaumakolakouhoowahawaha anaikaeha,ahikiikamake,uahooiaiomailakou,uaoi akukamanaomalunaonakuko.
8Hikiiaʻukehoʻonuiakumaʻaneʻiikahoʻomaikaʻiʻana ikālākoumaupono,ʻolākou,nākānemekamakuahine,e makeanaikēialāamākouehoʻolauleʻaneinokealohai kananiamekamaikaʻi,akāmakemakewauemahaloiā lākounonāhanohanoiloaʻaiālākou
9Nokamea,ʻokamahaloikolākouwiwoʻoleameko lākouhoʻomanawanuiʻana,ʻaʻoleikokeaoholoʻokoʻa walenō,akā,ikolākoupoʻehoʻopaʻapaʻaponoʻī,ualilo lākouikumuokahāʻuleʻanaokahoʻomāinoinoiwaiho ʻiaekokākoulāhui,ualanakilalākouikamea hoʻomāinoinomakolākouhoʻomanawanui,ihuikalaʻia kolākouʻāinamaolākoulā.
10Aka,elaweauikamanawaekukakukaaiikeia, mahopeihookokakouhoomakaanaikamanaonui,elike meka'uihanamauai,alaila,ehoomauauikalakou moolelo,mekahoonaniakuikeAkuanaauaoloa
11Nolaila,ʻokāmākounīnau,ʻoiakekumukiʻekiʻema lunaonākuko.
12Akā,ponokākoueweheweheikekumuamekeʻanoo kekuko,amekanuiokeʻanookekuko,aināpahaʻoi akukakiʻekiʻeokekumumalunaolākouapau.
13ʻOkekumuaʻuemanaʻoaiemakemakekanaʻaume kanoʻonoʻoponoikeolaokanaʻauao
14ʻOkanaʻauaokaʻuelaweaiikaʻikeināmea,keAkua amekekanaka,amekolākoukumu
15ʻOkēiakaʻuemanaʻonei,ʻoiakamoʻomeheuiloaʻa malalookekānāwai,malailamākoueaʻoaimeka makaʻuponoināmeaokeAkua,aimeaeponoaikoke aoneiināmeaokekanaka
16Ano,uahoikeiakanaauaomalaloonaanooka hoopono,amekahoopono,amekawiwoole,ameka pakiko
17Akā,ʻokahoʻoponoamekahoʻopaʻapaʻaʻana,ʻoiaka meamalunaonāmeaapau;
18Aka,onakuko,aianoeluakumunui,oiahoi,kalealea amekaeha,anokauhaneanokekinokekahi.
19Aepilianaikaleʻaleʻaamekaʻeha,henuināʻanoi loaʻainākuko
20Pelakamakemakemamuaokalealea,okaoluolunoia;
21Eiahou,inaehulikekanakaikealaokonamaumanao, hekukonoiaihuipuiakalealeaamekaeha.
22Malalookaleʻaleʻa,hikimaikahoʻohaʻahaʻaponoe hōʻikeanaikeʻanoākeaonākuko.
23Uahoikeiamaiiamakauhanemehemealae hookiekieana,amekapuniwaiwai,amekahoonani lapuwale,amekahakaka,amekaolelohoopunipuni,ama kekino,mehemealaeaianaikaaie,amekapakelaai,a mekaaimaluana
24Anokalealeaamekaeha,mehelaaulaelua,euluana maikekinoamekauhane,ekupumaiananalalahenuio keiamaukuko;aʻokekumuokēlāmekēiakanakamake ʻanohehakumahiʻai,kaweuweuamekeokiʻanaameka hiliʻana,amekahoʻohuliʻanaikawaiakuhikuhiiʻōa maʻō,ehoʻoliloikaululāʻauonāʻanoamenākukoma lalookahanaʻana.
25Nokamea,ʻokekumukealakaʻionāpono,ʻoiake kumuonākuko
26Enana,ano,makamua,ualilokeKumuimeakiekie malunaonakukomakaponookahanakeakeaoka pakiko
27ʻOkapaʻakikī,kemanaʻoneiau,ʻoiakekāohiʻanai nākuko;aka,nokamakemake,nokanoonookekahi,ano kekinokekahi,auahoomaluianaanoeluaekeKumu;ke hoʻowalewaleʻiamākouināʻiʻokapu,peheamākoue haʻaleleaiināleʻaleʻaeloaʻamaiiālākou?
28ʻAʻoleaneihemanakanoʻonoʻoehoʻopaʻaikaʻai?I ko'umanao,pelano.
29Noiamea,ināmakemakemākoueʻaiināholoholona wai,amenāmanu,amenāholoholona,amenāʻiʻookēlā mekēiaʻanoipāpāʻiaiāmākoumalalookekānāwai, ʻaʻolemākoumamuliokamanaʻo
30Nokamea,uahoʻopaʻaʻiaahoʻopaʻaʻianāmakemake okomākoumauʻiʻoekanoʻonoʻomālie,auahoʻolohenā ʻoniapauokekinoikekaulahaookeKumu
31Aheahakameaekahahaaiināmakemakemaoli okauhaneenaneaikahuaokananiuapio?
32ʻOiakekumuehoʻomaikaʻiakuaimākouiāIosepa maikaʻi,nokamea,makānakumu,mekahoʻoikaika noʻonoʻo,uahoʻopaʻaʻoiaikamanaʻookekino.Noka mea,hekanakaʻōpioikamakahikiiikaikaaika makemakekino,makānakumuikinaiaiikamanaʻoo konamaukuko.
33Auahoʻāʻoʻiakekumuehoʻohaʻahaʻaikamanaʻo ʻaʻolewaleokamakemakeikamoekolohe,akāināʻano kukoapau.
34Nokamea,uaolelomaikekanawai,Maikukooeika wahineakouhoalauna,aolehoiikameaakouhoalauna.
35ʻOiaʻiʻo,ikawāikauohamaiaikekānāwaiiāmākou maikuko,kemanaʻoneiau,ehoʻokūpaʻaloaiaika manaʻoehikiikeKumukehoʻomaluinākukokuko,e likemenākukoekūʻēikapono.
36Pehealaehikiaiikekanaka,kekukowale,ameka puniwaiwai,amekaona,eaoiamaiehoololiikonaano, keikeoleiakeKumuokekuko?
37ʻOiaʻiʻo,ināhoʻoponoponokekanakaikonaolama muliokekānāwai,ināhanaʻinoʻoiaikonaʻano,ahāʻawi ikekālāikapoʻeʻilihunemekaukuʻoleʻia,aikahikuo kamakahikiehoʻopauʻoiaikaʻaiʻē
38Ainahepalakaia,uahoopauiaoiaekekanawaimaka hanaokaNoʻonoʻo,aʻaʻoleʻoiaihōʻiliʻiliikānamau
ʻōpalaaiʻoleeʻohiināhuawainahopeloamailokomai okonamaumālawaina.
39Aepilianaināmeaʻēaʻeapau,hikiiāmākoukeʻike aiakekumumakekūlanaokahakumalunaonākukoa menāaloha.
40Nokamea,uaoiakukekanawaimalunaokealohaina makua,ihaawioleaikekaneikonapononolakou,auaoi akuiaikealohaikawahine,ainahanahewakekane,eao akuiaiaia,amekealohainakeiki;
41MaimanaooehemeakuekehikiikeKumumake kanawaikelanakilaikainaina,ipaleaikekanakaikaoki anainakihapaiokaenemi,aehoomaluikawaiwaioka enemimaikapoehaowale,aehoiliiliikolakouwaiwaii hoopuehuia
42AuahōʻikeʻiakalulaokaNoʻonoʻomaonākuko ikaikaaiʻolenāhewa,kamanaʻonui,kalapuwale,ka hoʻokano,kahaʻaheo,amekaʻōleloʻino
43Nokamea,kepaleakuneikanaaukuokoaikeiamau kukoinoapau,elikemekahuhu,nokamea,ualanakila noiaikeia
44Heoiaio,ikonahuhuanaiaDatanaameAbirama,aole iaihaawiwaleakuikonainaina,aka,uahooponoponooia ikonahuhumakonaKumu
45Nokamea,ehikinoikanaaupakiko,elikemeka'ui oleloai,elanakilamalunaonakuko,ehoololiikekahi,ae hoohiololoaikekahi
46NokeahalāʻoIakobakokākoumakuanaʻauaoi hoʻohewaaiikaʻohanaaSimeonaameLevinokolākou pepehinaʻaupōʻanaikaʻohanaaSekema,mekaʻōlelo ʻana,Epōʻinokolākouhuhū
47Nokamea,inaaoleiloaaikeKumukamanaekaohiai ikolakouhuhu,inaaoleiaeolelopela
48Nokamea,ikalaakeAkuaihana'iikekanaka,ua hookomooiailokoonaikonamaukukoamekonamau manao,aiamanawahookahihoi,kauiholaiaikamanao malunaokanohoaliimawaenaonamanao,ialakai hemolelenonainameaapau;amakonamanao,haawi mailaiaikekanawai,inaehooponoponokekanakaiaia iho,enohoaliioiamalunaokeaupunikuokoa,ameka pono,amekamaikai,amekekoa.
MOKUNA2
ʻOkamanaʻookamakemakeamekahuhūKamooleloo kamakewaioDavidaMokunahoonaukiukiokamoolelo kahiko.KehoʻāʻoneiʻoSavageeʻaināIudaioikapuaʻa. ʻOnāʻōlelohoihoiikahipanakōkahiko(Verse21)
1Nolaila,enīnaupahakekahi,ināʻokekumukahakuo nākuko,nokeahalāʻaʻoleiahehakuokapoinaameka naʻaupō?
2Aka,hehoowahawahaloakahoopaapaaanaNokamea, ʻaʻoleihōʻikeʻiakekumumalunaonākukoamenā hemahemaiāiaiho,akāmalunaokekino
3Nokalaʻana,ʻaʻolehikiikekahioʻoukoukehoʻopaui komākoumakemakemaoli,akāʻokekumuehikiaiiāia kepakeleikaliloʻanaikauāmakamakemake
4ʻAʻolehikiikekahioʻoukoukehoʻopauikahuhūmai kaʻuhaneaku,akā,hikiikekumukekōkuaiāiaikahuhū
5ʻAʻolehikiikekahioʻoukoukehoʻopauikamanaʻo ʻino,akāʻokekumuehikikeliloihoaikaikanonaika hoʻohuliʻiaekaʻino
6ʻAʻoleʻokekumukahoʻopauʻanainākuko,akāʻoko lākoumeakūʻē.
7ʻOkamakewaiokealiʻiʻoDāvidaehikike hoʻomaopopoikēia.
8Nokamea,ikamanawaikauaakuaioDavidaiko Pilisetiainalaapau,amekekokuaanamaiikapoekoao kokakouainailukuaiinameahenuiolakou,helemaila iaikeahiahi,uahaalelelakouikahou,amekaluhi,ika halelewaokealii,kahiihoomoana'ikapoekauaapauo kokakoupoekupuna
9Ahāʻulekapūʻaliapauikālākouʻahaʻainaahiahi;aka, uapaukealiiikamakewainui,mekanuiokawai,aole hikiiaiakehoopau.
10Akā,ʻokamakemakenoʻonoʻoʻoleikawaiilokooka ʻenemimekaikaikanui,uapuhiiāiaikeahiameke kanakaʻoleahoʻopauiāia.
11Aikamanawaiʻōhumuaikonapoʻekiaʻiika makemakeokealiʻi,hilahilanākeikiʻelua,nākoaikaika, inelekolākoualiʻiikonamakemake,aʻaʻahulākouiko lākoumaumeakauaapau,alaweikaipuwai,apiʻiakula ilunaokapākauaokaʻenemi;aʻaihuemekaʻikeʻoleʻia mamuaokapoʻekiaʻimakaʻīpuka,hulilākouikahi hoʻomoanaokaʻenemi
12Aloaʻaiālākoukapūnāwaimekawiwoʻole,ahuki maiiameaikiʻinokealiʻi.
13Akā,ʻoDāvida,ʻoiaieʻaʻaanaikamakewai,manaʻo iholaʻoiaʻokekahekoko,imanaʻoʻiaualikeiameke koko,hemeapōʻinoloaiaikonaʻuhane.
14Nolaila,kūʻēʻoiaikānakumuikonamakemake, nininiiholaiaikawaiimōhaiikeAkua
15Nokamea,ehikinoikanaaukuikahikelanakilaina kauohaanakuko,aekinaiikeahiokamakemake,ae hakokolanakilamenaehaokokakoumaukino,meka ikaikaloa,amakamaikaiokaponoamekamaikaioke Kumuepaleakuaimekahoowahawahaikamanaapauo nakuko
16Aikēiamanawakekāheaneikamanawaiāmākoue hōʻikeikamoʻolelookekumuhoʻomaluponoʻī
17Ikamanawaimaluhianuiaikokakoupoekupunama kamalamaponoanaikekanawai,auapomaikailakou, nolaila,haawimailaoSeleukuNikanora,kealiioAsia,i kaauhaunokaoihanaluakini,aikemailaiaikomakou oihana;
18OOnia,hekanakakoikoiia,hekahunanuiiaia manawa,aheoihananokonaola,uakuekekahiSimonaia ia;
19AheleakulaiaioApolonilaikekiaainaoSuria,ame Poinike,ameKilikia,imaila,Noko'umalamaanaike alii,eianowauehaiakuiaoe,aiailokoona waihonawaiwaioIerusalema,uahoahuianatausanihenui wale,aolenokaluakini,amekawaiwaioSeleukokealii 20IkaimianaoApolonioinameanui,hoomaikaiakula oiaiaSimonanokonamalamaponoanaikealii,a wikiwikiakulaikahalealiioSeleuku,ahoikeakuiaiai kawaiwainui;Alaila,mahopeokaloaʻaʻanaokamana ehoʻoponoponoikēiamea,helekokeʻoiaikomākou ʻāina,mekahelepūʻanameSimonaihōʻinoʻiaamekahi pūʻalikoaikaikaloa,ahoʻolahaakuaiaʻoiailailama muliokekauohaakealiʻielaweināwaihonapilikinoi lokookawaihonakālā.
21Huhuloaiholakomakoupoekanakaikeiaolelo,aku eakulalakou,mekamanao,hemeahoopailuaikapoe
nanaihaawiikalakoumauwaihonaikawaihonakalao kaluakiniehaoialakou,auahooleiakulakouinamea keakeaapaumakonaaoao
22Aka,komoakulaoApolonioilokookaluakinimeka olelohooweliweli.
23Alailanonoiakulanākāhunailokookaluakini,ame nāwāhineamenākamaliʻi,ikeAkuaehelemaie hoʻopakeleikonawahihoʻānoihoʻohaumiaʻia;aikawai heleakuaioApoloniomekonapoekauaelalauinadala, ikeamailanaanelamaikalanimai,eholoanamalunao nalio,mekauilaeanapumaianamaikolakoumaulima mai,akaumailakamakauamekahaalulumalunao lakou.
24AhinaiholaoApolonioilalomekamakeloamake kahuaokonaainae,oakulaiaikonamaulimaikalani, anonoiakulamekawaimakaikapoeHeberaeuwaoaku nona,aehoopauikainainaokalani
25Nokamea,uaʻōleloʻoia,uahewaʻoia,auaponoʻo iaemake;
26Nokeiamauolelo,nonoiakulaoOnia,kekahunanui, heakamailoainameaeae,omanaokealiioSeleuku,ua hookahuliiaoApolonimakamanaokanaka,aolemaka ponookeAkua
27Mahopeihookonahoopakelekupanahaana,heleaku laoApolonioehaiakuikealiiinameailoaaiaia.
28Akā,ikamakeʻanaoSeleuku,ʻokānameaipanima kanohoaliʻi,ʻokānakeikiʻoʻAtiokoEpipana,hekanaka weliweliloa;kameananaihoopauiaOniamaikona oihanakapu,ahooliloikonakaikainaoIasonaikahuna nui,makeanookaukuanaiaIasonainatalenaekolu tausanieonohaneriamekanaonoikamakahiki.
29AhoonohoiholaoiaiaIasonaikahunanui,ahoonoho iaiailunanonakanaka
30Auahoʻolaunaʻoia(Jasona)ikokākoupoʻekānakai keʻanookeolahouamekekumukānāwaihouekūʻēloai kekānāwai;nolaila,ʻaʻolewaleʻoiaihoʻonohonohoi kahihalehaʻukimakamaunaokomākoumaukūpuna, akāuahoʻopaumaoliʻoiaikahanaokaluakini
31Noiamea,uahoʻāʻiakahoʻoponoAkuaikahuhūa lawemaiiāʻAtiokoiāiaihoiʻenemikūʻēiāmākou.
32Nokamea,ikamanawaheaekauaanamePtolemy maAigupita,aloheoiaikahauolinuianaokoIerusalema ikonaloheanaikonamakeana,hoikokeakulaiaekue ialakou
33Aiaiaihaoaiikekulanakauhale,hanaiholaiai kauohaehoohewaanaikahoopaiokamakemalunaoka meaiikeiaenohoanamamuliokekanawaiokokakou poekupuna.
34Akā,ʻikeʻoiahemeaʻolekānamaukauohaapaue hoʻohioloikakūpaʻaʻanaokokākoupoʻekānakamake kānāwai,aʻikeiholaʻoiaikānamauʻōlelohoʻoweliwelia mekānahoʻopaʻiʻana,uahoʻowahāwahāloaʻia,aʻonā wāhineikeʻokipoepoeʻanaikālākoukeikikāne,uaʻike mualākouikolākouhopena,uakiolaʻialākoumaika pōhakumai,amekālākoumaukeiki
35Noiamea,ikahoowahawahaiaanaokanamau kanawaiekalehulehu,hoaoiholaiaehooikaikaakuikela kanakaikeiakanakaeaiokoaikaiohaumia,aehoole akuikahoomanaIudaio
36Noiamea,nohoʻoʻAnetiokoʻino,amekonapoʻe ʻahaʻōlelo,makahikiʻekiʻe,uahoʻonohonohoʻiakona poʻekoaapuniiāiamekekāhikopiha,akauohaʻoiai
konapoʻekiaʻiekauoikēlāmekēiakanakaokapoʻe Heberailaila,akoiakuiālākoueʻaiikaʻiʻopuaʻaame nāmeaimōhaiʻiananākiʻi;akā,ināhōʻolekekahi,ʻaʻole ehoʻohaumiaiāiaihoināmeahaumia,ehoʻomāinoinoʻia lākouaepepehi.
37Aikalawepioʻiaʻanaonāmeahenui,uaalakaʻiʻia kekahikanakamuaokaʻahakanakaimuaoʻAnetioko,he Heberakonainoa,ʻoʻEleazarakonainoa,hekahunai hānauʻia,uaaʻoʻiaikaʻikeikekānāwai,hekanakaiʻoi akukonamaumakahiki,auaʻikenuiʻiaenāmeahenuio kaʻahahoʻomāinoinoikonaʻike
38NanaakulaoAnetiokoiaia,iakula,Mamuaoko'uae anaikaehaehanou,ekekanakahanohano,kehaawiaku neiauiaoeikeiaoleloao,eaioeikaiookapuaa,ae hoolaikouola;nokamea,kemahaloneiauikooukou maumakahikiamekooukouohohina,oiaiuakahikoau iamaumeaikawaloihi,aepilimauanaikahoomana Iudaio,uamanaoau,aoleoeheakeakamai
39Nokamea,ʻoiakukamaikaʻiokaʻiʻookēia holoholonaaNatureihāʻawilokomaikaʻimaiiāmākou,a nokeahalāʻoukouehoʻowahāwahāai?Oiaio,hemea lapuwalekalealeaoleikahewaole,ahehewakehoole akuikaNature
40Aka,hemealapuwaleloaia,kemanaoneiau,maka aoaoooukou,kehoomaumaioukouikahoolemaiia'ui kooukouhoohewaiamekahuhupalaualelo
41ʻAʻoleaneiʻoeealamaiikoumanaʻohoʻopunipuni?
ʻAʻoleaneiʻoeehoʻoleiakuināmealapuwaleokāuhelu ʻana,amekahoʻokomoʻanaikahimanaʻoʻēaʻeekūpono ikoumaumakahikioʻo,eaʻoikekumuʻoiaʻiʻookapono, apeheaikaʻuʻōleloaʻoaʻoaloha,aalohaikoumau makahikihanohano?
42Nokamea,enoonoooeikeia,inapahaheManakekahi ekauanakamakamalunaokeiahoomanaaoukou,ekala maunooiaiaoukounokahewaihanaiamakekoi
43NoimailaoEleazaraeoleloaku;aikaloaaana, hoomakaiholaoiaikanahaioleloimuaokaahapenei.
44ʻOmākou,eʻAtioko,uaʻaemākouikekānāwaioke Akuamakeʻanohekānāwaiokomākouʻāina,ʻaʻole mākouimanaʻouakauʻiamalunaomākouhemeaʻoi akukaikaikamamuaokomākouhoʻoloheʻanaike kānāwai
45Nolaila,kemanaoneimakou,aolepono.manaanoa paueuhaiikekanawai
46Aka,okokakoukanawai,elikemekaoukoueolelo mainei,aoleheakuaio,oiaimakouimanaolapuwaleai heakua,aoleaneieponoiamakoukehoopauikomakou inoanokahaipule.
47Nolaila,maimanaʻoʻoehehewaʻuʻukukeʻaiʻanaika meahaumia,nokamea,ʻokalawehalaʻanaikekānāwai, manāmealiʻiliʻiamanāmeanui,ualikenōiameka hewa;nokamea,uahoowahawahaiakeKanawai.
48Kehoowahawahaneioukouikomakoumanao,mehe mealaenohoanamakoumalaloihookamanaokue
49ʻAʻolepēlā,nokamea,keaʻomaineikekānāwaiiā kākouikahoʻopaʻaʻanaiākākouiho,ihakukākouiko kākouleʻaleʻaamenākukoapau,auahoʻomaʻamaʻa maikaʻiʻiakākoumakeʻanokanaka,ehoʻomanawanui mekamākaukau;akeaomaineiikapono,ihanapono kakoumekokakoumauanolikeole,amekeaoanamaii kapono,ihoomanaakuaikakouikeAkuanonawaleno
50Nolaila,aolemakoueaiikaiohaumia;noka manaʻoʻiʻouahāʻawiʻiakāmākoukānāwaiekeAkua,ua ʻikenōhoʻimākouikamanaʻookameanānaihanaike aonei,makeʻanohekānāwai,elikemekomākouʻano.
51Uakauohamaiʻoiaiāmākoueʻaiināmeaeponoai komākounaʻau;
52Aka,nakekanakalokoino,ekoimaioeiamakoue haihaiikekanawaiwaleno,aka,ehoowahawahamaioeia makouikeiameahaumiaihoowahawahaiaemakou
53Akā,maihoʻomāʻewaʻewamaiʻoukouiaʻupēlā,ʻaʻole hoʻiaueuhaʻiikahoʻohikikapuokoʻumaukūpunae mālamaikekānāwai,ʻaʻolenaʻeʻoukouepohāikoʻumau maka,aeʻokiikoʻunaʻau.
54ʻAʻoleauihoʻokuʻuʻiaikawāʻelemakule,akā,ika wāepilianakapono,ehoʻihoukaikaikaokaʻōpiopioi koʻukumu.
55Nolailaewiliikaikaikoʻoukoumaukīʻaha,aepuhii kouumuahimekawelaʻAʻoleauiminaminanuiikoʻu ʻelemakuleelikemekauhakiʻanaikekānāwaiokoʻu maukūpunailokooʻuiho
56Aoleauehooleakuiaoe,ekekanawaika'ukumu; Aoleauehaaleleiaoe,ekameaalohakaohi;ʻAʻoleaue hoʻohilahilaiāʻoe,ekeKumunaʻauao,ʻaʻolehoʻiaue hōʻoleiāʻoe,ekaʻoihanakahunahanohanoamekaʻikeo kekānāwai.
57Maihoʻohaumiaʻoeikawahamaʻemaʻeokoʻuwā ʻelemakule,amekoʻukūpaʻamauʻanaikekānāwai Maemaeehookipamaiko'umaumakuaia'u,mekamakau oleikoumauehaahikiikamake
58Nokamea,uahoʻokauwāʻiaʻoemalunaonākānaka hewa,akā,ʻaʻoleʻoeehoʻoaliʻimalunaokaʻumanaʻoma kaponomakāuʻōlelo,amakāumauhana
MOKUNA3
UahōʻikeʻoEleazara,kaʻelemakuleʻuhaneʻoluʻoluika ikaikaaʻoiaimākoueheluheluneiikēiamauʻōleloi2000 makahikimahope,ualikelākoumekeahipioʻole
1AikaʻōleloʻanaaʻeoʻEleazaraikaʻōleloaʻoʻanaaka poʻekipi,uakauokoʻikoʻikapoʻekiaʻiiāiaahikiikahi hoʻomāinoino
2Wehemualakouikekanakakahikoikahikoiaikanani okahemolele.
3Anakinakiiholalakouikonamaulimamakelaaoao keiaaoao,hahauakulalakouiaia;
4Akā,ʻokekanakauhanenuiahanohano,ʻoʻEleazara ʻoiaʻiʻo,ʻaʻoleiaihoʻoluliluliʻiailokookonamanaʻoe likemekameaihoʻomāinoinoʻiamakamoeʻuhane;he oiaio,okaelemakuleekiaiponoanakonamaumakailuna ikalani,waihoiholaiaikonakinoenahahau,aauauike koko,alilokonamauaoaoimaueha;aikonahāʻuleʻana ikahonuanokahikiʻoleikonakinokekākoʻohouika ʻeha,uahoʻomauʻoiaikānakumuikūapaʻaʻole
5Mekonawāwae,ʻokekahionākiaʻiʻinoikonahāʻule ʻana,kīkīʻinoakulaʻoiaiāiamakaʻaoʻaoehoʻālaaiiāia 6Aka,uahoomanawanuioiaikaehaeha,aua hoowahawahaikekoi,auahoomanawanuiikaeha,ae likemekameapaanikoaehoopaiana,uaoiakuka elemakulemamuaokonapoeeha
7Kuiholakahoumakonalae,ahukiaelaiaikonahanu mekauwauloa,ahikiikawaihookiekieaikonanaaui kamahalookonapoehoehaeha
8Noiamea,nokonaelemakulekekahi,nokaminamina kekahiikolakoumakamaka,anokonawiwoole,heleaku lakekahipoekaukaualiiiaia,iakula 9Nokeahalaoeelukuaiiaoeiho,eEleazara,ikeia poino?Elawemaimakouiaoeinameaihoohuaia,aka,e hoopunipunioeeaiwaleikaiopuaa,aehoolaoeiaoe iho'
10AʻoʻEleazara,mehemealāuahoʻonuikolākouʻōlelo aʻoikonahoʻomāinoinoʻia,kāheaakulaiamekaleonui, ʻAʻoleMailoaʻaiāmākounākeikiaʻAberahamaika manaʻoʻinoelikemekanaʻaunāwaliwaliehoʻopunipuni ikahiʻāpanaponoʻoleiāmākou 11Heoiaio,inanokakou,mahopeokokakounohoana makaoiaioahikiikawaelemakule,amalamahoimake kanawaiikainoaokapoeeolaanapela,anoehoololiaia liloilokookakouihoikumunokapoeopiopiookahewa, imeaepaipaiakuaiialakoueaiikaiohaumia
12Hemeahilahilakeolaikikakou,ikawae hoowahawahaia'ienakanakaapaunokamaka'u,aikawa ihoowahawahaiaekamealokoinomehemeala,aole lakouemalamaikekanawaiokeAkuaahikiikamake
13Nolaila,enakeikiaAberahama,emakehanohano oukounokapono;aka,ooukou,enamininaokalokoino, nokeahalaoukouehoomahaaiikaoukouhana?
14Aʻikelākouiāiaelanakilaanamalunaoka hoʻomāinoinoʻia,amekealohaʻoleokonapoʻehoʻopaʻi, kauoakulalākouiāiaikeahi
15Malailalākouihoʻoleiaiiāiamalunaoiamea,apuhi iāiaikeahimenāmeamaalea,anininiiholalākouika huʻaʻalamalokookonamaupukaihu
16Aka,ikawaihikiakuaikeahimakonamauiwi,a kokokeekailiakukeaho,alawaaelakonamaumaka ilunaikeAkua,iakula,
17Uaikenooe,ekeAkua,inaehoolaauia'uiho,emake anaauikaehaahinokoukanawaiElokomaikaʻiʻoei koupoʻekānaka,aehoʻomāʻonaʻiakomākouhoʻopaʻino lākou.Ehooliloiko'ukokoihuikalalakou,aelawehoii ko'uuhaneehoolaikolakoumauuhane, 18Amekeiamauolelo,uahaawihanohanokekanaka hemoleleikonauhanemalalookaehaehaI,anoke kanawaiikuemaiikaehaahikiikamake
19Mawahoaʻeokanīnauʻana,ʻokekumuihoʻoikaika ʻiakahakumalunaonākuko;nokamea,inailanakila konamaukukoamekonamauehaehamalunaokona Kumu,inauamanaokakouialakoumekeiamauhoikeo kolakoumanakiekie.
20Aka,ikeiamanawa,ualanakilakonamanaoikonamau kuko,akehaawineikakouiaiaikamanaokekauohaia lakou
21Ahemeaponoiakakoukehooiaakuaiakalanakilama keKumu,manameaelanakilaainaehamaiwahomaio kakouiho;nokamea,hemealapuwalekehooleaku.
22Aʻokaʻuhōʻikeʻana,ʻaʻoleiuhiwaleikaʻoioke kumumamuaokaʻeha,akāʻokonaʻoiakumamuaoka leʻaleʻakekahi;ʻaʻolehoʻiehāʻawiakuiālākou
MOKUNA4
ʻOkēiakameaikapaʻiaʻo"AgeofReason"makēia mokunaeheluheluʻiaʻokaPhilosophyofReasonhe2000 maumakahikiʻOkamoʻoleloonākeikikāneʻehikuame kolākoumakuahine
1NokekumuoEleazarakokakoumakua,elikemeka hookelemaikaiehookeleanaikamokulaamalunaoke kaionakuko,mekahoehaiaenaolelohooweliweliaka mealokoino,aihaliiaenaalenuiokaehaeha,aolei hoohuliikiikahoomaluokalaaahikiikonaholoanaike awaokalanakilamalunaokamake
2ʻAʻohekūlanakauhaleihoʻopilikiaʻiamenāmea ʻenekinihenuiamekamaaleaipaleakuiāiaihoelike mekēlākanakahemoleleikawāihoʻoukaʻiaaikona ʻuhanekapumekahahauamekaʻāʻīamekalapalapa,a hoʻoneʻeʻoiaikapoʻeehoʻopilikiaanaikonaʻuhanema okānakumu,ʻoiakapaleokahemolele
3Nokamea,ʻoʻEleazarakokākoumakuakāne,e hoʻopaʻaanaikonanaʻauelikemekapalimoana,ua uhaʻiiaikahoʻomakaʻanaokahuhūokekuko
4Ekekahunaiponoikouoihanakahuna,aoleoei hoohaumiaikoumaunihohoano,aolehoioeihoohaumia ikouopuikaaihaumia,iwahinokahaipuleameka maemae.
5Ekameahoikeikekanawaiamekeakeakamaiokeola Akua!Pelakapoenonakaoihanaemalamaikekanawaia epaleakumekolakoukokoponoiamekahouhanohanoi kaehaehaahikiikamake
6Ooe,ekamakua,uahooikaikaoeikomakouhilinaiike kanawaimakoukupaaanaikanani;aikouʻōleloʻaname kahanohano,ʻaʻoleʻoeihōʻoleikāuʻōlelo,aua hoʻokūpaʻaʻoeināʻōleloakeAkuamakāumauhana,e kekanakaʻelemakuleiʻoiakukaikaikamamuaonā hoʻomāinoino
7Ekalunakahikoioiakukaoiakuokaoianaoka lapalapaahi,ekealiinuimalunaonakukohewa,e Eleazara
8Nokamea,elikemeAaronaokokakoukupunakaneme kaipukuniala,holoakulaiamawaenaokeanainakanaka ekueikaanelawela,alanakilamalunaona,pelanoo EleazarakekeikiaAarona,ipauikawelaokeahi,i hoonaueueoleiaikonamanao.
9Aʻokameakupanahaloaonāmeaapau,ʻoiahe ʻelemakule,ʻaʻoleihoʻopaʻaʻianāʻiʻookonakinoaua māliekonamauʻiʻoanāwaliwalikonamauaʻalolo,uaulu houʻoiaikanakaʻōpiomakaʻuhaneokonaNoʻonoʻoa meʻIsaaka-likeReasonihoʻohuliaiikahoʻomāinoino poʻohydraikanawaliwali.
10Ekamakahikipomaikai,Ekepoohina,Ekeolakupaa ikekanawai,aihemolelehoiikesilaokamake!
11Heoiaiono,inaihoowahawahakaelemakuleikaehae makeainokapono,eponokehooiaiomai,ehikinoike Kumuaokealakaiinakuko.
12Aka,eolelomaipahakekahipoeaolenakanakaapaui hakuinakuko,nokamea,aolenakanakaapaui hoomalamalamaiakolakouKumu
13Aka,okapoeimanaomuaikaponomekolakounaau apau,olakouwalenokameaehikikehoomaluika nawaliwaliokekino,mekamanaoaolelakouemakeno keAkua,elikemekokakoupoekupuna,oAberahama,a meIsaaka,ameIakoba,aoleimake,aka,eolaanalakou nokeAkua.
14Nolaila,ʻaʻohemeakūʻēikekahipoʻeiʻikeʻiahemau kauānakekukomamuliokanāwaliwaliokolākoukumu 15Nokamea,owailakameaakeakamaiehahaianama kaponoikekanawaiapauokeakeakamai,aikahilinai anaikeAkua,aikonaikeanahemeapomaikaike
hoomanawanuiikapaakikiapaunokapono,aoleaneiiae lanakilamalunaokonamaukukonokapono?
16Nokamea,ʻokekanakanaʻauaoahoʻopaʻaponoiāia iho,ʻoiawalenōkealiʻikoaonākuko.
17Heoiaio,makeiamea,ualanakilanakeikikane opiopio,hepoeakeakamaimakaponookeKumuelike mekapono,ualanakilalakoumalunaonahoehaehaoiaku 18Nokamea,ikawāiʻikeʻiaaiuapioʻoiaikānahoʻāʻo muaʻana,anawaliwalihoʻiekoiakuikaʻelemakuleeʻai ikaʻiʻohaumia,alaila,nokaukiukinuiloa,kauohaakula ʻoiainākiaʻielawemaiinākānakahouokapoʻeHebera; 19Amalalookēiamaukauohaakameahoʻomāinoino, ualawepioʻiaimuaona,nāhoahānauʻehiku,ameko lākoumakuahineʻelemakule,hemaikaʻiapau,hehaʻahaʻa, hehānaumaikaʻi,ahenanihoʻi
20Aikaikeanaakuokapoelokoinoialakoumalaila,e kuanameheahalalakoumekolakoumakuahine iwaenakonu,nanaakulaiaialakou,ahahauiholaiko lakouanohanohanoahanohano,minoakaiholaoiaia lakou,akaheaakulaialakouakokoke,iakula 21Enakanakaui,kealohaakuneiauiaoukouapau,me kamahaloikooukounani,amekamahaloikalehulehuo nahoahanau;Nolaila,ʻaʻolewalekaʻueaʻoakuiāʻoemai hoʻomauikahehenaokēlāʻelemakuleiʻehamua,akāke noiakuneiauiāʻoeehāʻawimaiiaʻualiloihoapilii koʻuhoaaloha
22Nokamea,elikemekaʻuehikiaikehoʻopaʻiakuika poʻemālamaʻoleikaʻumaukauoha,pēlāehikiaiiaʻuke hoʻomaikaʻiikapoʻeehoʻolohemaiiaʻu
23Nolaila,ehōʻoiaʻiʻoʻoeehāʻawiʻiaʻoeinākūlana koʻikoʻiamekamanamakaʻuʻoihanaināehōʻoleʻoei kekānāwaikupunaokouʻanoaupuni
24EkomopumakeolaHelene,aehelemakaaoaohou,a elealeaikouwaopiopio;nokamea,ināehoʻonāukiuki maiʻoukouiaʻumekoʻoukouhoʻoloheʻole,ekoimai ʻoukouiaʻuehoʻopaʻiweliweliapepehiikēlāmekēiao ʻoukouikahoʻomāinoino.
25Ealohaakuoukouiaoukouiho,kameaa'u,okooukou hoapaio,ealohaakuikooukouopiopioamekooukou nani.
26ʻAʻoleaneiʻoukouenoʻonoʻoiāʻoukouihoikēiamea, ināehoʻoloheʻoleʻoukouiaʻu,ʻaʻohemeamamuao ʻoukou,ʻokamakewalenōilokookaʻeha?
27Mekeiamauolelo,kauohaakulaiaelaweiamaina meahooluhi,imeaehoohulimaiaiialakoumekamakau eaiikaiohaumia.
28Aikawāihanaaikapoʻekiaʻiināhuila,amenāmea ʻokiʻoki,amenāʻū,amenāmeaʻuʻiiwi,amenāʻuala,a menāipuahi,amenākīʻahamanamanalima,amenā maiuuhao,amenāwili,amenāhaokuni,ʻōlelohouka meaʻino,ʻīmaila
29'Eahoemakauoukou,enakeiki,aokaponoaoukoue malamanei,ekalamaiiaikooukouhewamakemakeole' 30Akā,ikolākouloheʻanaikānamauʻōlelohoʻohuli ʻana,amekaʻikeʻanaikānamauʻenekiniweliweli,ʻaʻole lākouimakaʻuwale,akā,uahoʻokomomaolilākouiko lākoumanaʻoekūʻēikameahoʻomāinoino,amakolākou kumukūponoihoʻohaʻahaʻaaiikānahanaʻino
31Enoonoonae;Inapahahenaʻaumauleamakaʻukekahi olākou,heahakaʻōleloalākouihoʻohanaai?ʻAʻoleanei iaikēiahopena?
32Auwe!poinokakouanaaupoloa!Inaekonomaikealii iakakou,aehoopiimaiiakakoumanaolelomaikai,aole aneikakouehooloheiaia?
33Nokeahalakakouehooikaikaaiiakakouihomena kukohewa,aeaaikahooloheoleimeaemakeaiko kakouola?ʻAʻoleaneikākou,enākānaka,enāhoahānau, emakaʻuināmeahanaweliweli,aekaupaonaponoikāna mauʻōlelohoʻoweliwelinokahoʻomāinoinoʻana,ae haʻaleleikēiamauwahihaʻaheoamekēiahaʻaheomake?
34Ealohaakukakouikokakouwaopiopio,aealohaina makahikiokokakoumakuwahine;aemanaokakoumaka naau,inaehooloheolekakou,emakekakou
35AealohamaikeAkuaiakakou,inaekoiiamaikakou eaeakuikealiimekamakauNokeahamākouehaʻalele aiikēiaolaalohaakāʻiliiāmākouihoikēiaaomomona?
36Maihooikaikakakouikapono,aolehoimekahilinai lapuwaleekonomaiikokakoueha
37Aolenaekekanawaiehoahewamaiiakakouikamake, nokamea,uamakaukakouinameahanaehoehamaiai.
38Nokeahalaehoonaauaomaiaikeiapaioanaiamakou, amekapaakikimakeeloaaaikalokomaikaiiamakou,ke loaaiamakoukanohomaluhiamakahooloheanaike alii?'
39Akā,ʻaʻoleipakelekēiamauʻōleloikēiapoʻeʻōpioi kawāehikimaianakahoʻomāinoinoʻana,ʻaʻolehoʻii komokēiamaumanaʻoilokookolākounaʻau
40Nokamea,hepoehoowahawahalakouikekuko,ahe poehakumalunaokaeha.
MOKUNA5
Hemokunaokaweliweliamekahoʻomāinoinoehōʻike anaikahoʻomāinoinokahikoikonaʻinoloaHeʻoiaʻiʻo hohonukapauku26.
1Apelaihoopauaikalokoinoikanakoianaialakoueai ikaiohaumia,oleloakulakouiaiamekaleohookahi,me heuhanehookahila.
2Nokeahalaoeehoopaneeai,ekamealokoino?Ua mākaukaumākouemakemamuaokahaʻaleleʻanainā kauohaakomākoumaukūpuna.
3Nokamea,hepononokakouehoohilahilaikokakou poekupuna,keheleolekakoumakekanawai,alaweaku iaMoseikakaolelonokakou.
4Ekameaiaomaiiamakouehaihaiikekanawai,mai inainamaioeiamakou,ealohamaiiamakou
5Nokamea,kemanaoneimakouikoulokomaikai,Ika haawianamaiikokakouolanokauhaianaikekanawai, hemeapaakikikehoomanawanuimamuaokamakeponoi.
6Ehooweliwelimaioeiamakouikauolelohooweliwelie makemekahoomainoinoia,mehemealaaoleoeiaoiki iaEleazara
7Aka,inaihoomanawanuikapoekahikookapoeHebera ikaehaehanokapono,heoiaio,amakelakou,eahono makouemakenakanakaopiomekahoowahawahaina ehaokouhooikaikaana,ilanakilaaikomakoukumu kahiko
8Nolaila,ehoʻāʻoʻoe,ekameaʻino.Ainaelaweoeiko makouolanokapono,maimanaooeuahoehamaioeia makouikouhoehaehaana
9Nokamea,makeiahanainoana,amekokakou hoomanawanuiana,eloaaiakakoukamakanaokapono;
aka,nokomakoupepehikanakalokoino,ehoehaiaoema keahiamauloaaku.'
10ʻOkēiamauʻōleloakapoʻeʻōpioihoʻonuihouika inainaokameaʻino,ʻaʻolenokolākouhoʻolohewaleʻana, akānokānameaimanaʻoaihemahaloʻole.
11Noiamea,makanakauoha,lawemaikapoehahauika poekahikoolakou,aweheaelaikonaaahu,anakiiihola ikonamaulimaamenalimainakaulalimamakeiaaoao.
12Ahahauiholalakouiaiaaluhi,aoheloaaiki,hoolei lakouiaiamakahuila
13Amalunaolailauaʻokiʻiakaʻōpiohanohanoahemo konamauiwiAikahāʻuleʻanaokaʻāʻīmahopeoke amiʻana,uahoʻohewaʻoiaikameaʻinomakēiamau ʻōlelo
14'Ekameahoowahawahaloa,ekaenemiokaponooka laniamekanaaukoko,kehoehamaineioeia'umakeia ano,aolenokapepehikanakaanokahewa,akanokapale anaikekanawaiokeAkua'
15Aikawaiolelomaiaikapoekiaiiaia,Eaemaioee ai,ihookuuiaoeikooukoueha,iakulaiaialakou,Oko oukouhanaana,enakamaliipoino,aoleiaehikikealakai pioiko'umanao.Eʻokiikoʻumaulālā,aepuhiikoʻuʻiʻo, aewiliikoʻumauami;manaehaapaua'uehoikeakuai iaoe,nokaponoonakeikiakapoeHeberawaleno,aole lakouelanakila.'
16Aikanaoleloanapela,kauakulalakouinalanahu welamalunaona;
17Aokahuilaapau,uahamoiaikonakoko,auapiona lanahuahuikahauleanaokonakinoilalo,aholokaio nahaeapuninakoiokamīkini
18Aokeiakanakaopiouhanenui,elikemekekeikioiaio aAberahama,aoleiaikaniuhuiki;aka,mehemealae hoololiiaanaoiaekeahiikapalahoole,ua hoomanawanuioiaikaehaeha,mekaiana.
19Ehahaimaioukouiko'uhoohalikeana,enahoahanau Maihaʻalelemauʻoeiaʻu,ʻaʻolehoʻiehoʻohikiikokāua hoahānaumakahanohanookaʻuhane.
20Ekauaakuikekauahemoleleahanohanonokapono,i meaealohamaiaikaManaopononanaimalamaiko kakoumaukupunaikonapoekanaka,aehoopaiakuika meahoinoilaa
21Amekeiamauoleloihaawiakuaikaopiohemolelei kauhane.
22Aka,oiainameaapauehaohaoanaikonanohomau ana,lawemailanakiaiikaluaonamakahikimaukeiki kāne,ahoʻopaʻaiāiaināʻenekiniamenālimahao.
23Aka,ikolakouloheanaikonamanaomaikaiikalakou ninauana,Uaoianeikolakouaianamamuaokona hoomainoinoana?Uahaehaekeiamauholoholonamehe panteralaikonamauuauamenamaiuuhao,ahaehaeiho laikaioapaumaikonamaupapalinaaku,ahaehaeihola ikailimaikonapooaku.
24Aka,uahoomanawanuioiaikeiaehaeha,imailaia, Nanikaoluoluonaanoapauokamakenokaponooko kakoupoekupuna!
25Aoleloakulaiaikamealokoino,Ekamealokoinoloa okapoelokoino,aoleaneioeikeiamanawa,uaoiakukou ehaehaanamamuaoko'uikaikeanaikahookiekieokou lokoinoilanakilamako'uhoomanawanuiananokapono?
26Nokamea,uakākoʻoʻiaauikaʻehaenāʻoliʻoliehiki maianamakapono;ʻaʻolehoʻiʻoeepakele,ekamea hoʻopaʻiʻinoloa,ikahoʻopaʻiokainainaokeAkua'
27Aikonahalawaianamekonamakehanohano,ua alakaiiamaikekoluokekeiki,auanoiikaikaiaenamea henuiehoaoaehoolaiaiaiho
28Olelomailaiamekaleonui,Uanaaupoaneioukou,na kamakuakanehookahiauihanauameko'umau kaikunaneimake,anakamakuwahinehookahiihanau maiiamakou,amakaolelohookahiauihanaiia'i?
29Aoleauehoohikiikapaamaikaionahoahanau.
30Nolaila,inaheeneginikooukouokaeha,ehoopiliia meaikeiakinoo'u;nokamea,aoleehikiiaoukouke komoakuiko'uuhane,aoleinaoukoumakemake'
31Aka,huhuloalakouikaolelowiwooleauakanakala, aokiaelalakouikonamaulimaamekonamauwawae mekolakoumauenekini,awiwiiholaikonamaulala mailokomaiokolakoumaukumu,aweheaelaiamau mea;awiliaelalakouikonamaumanamanalima,ame konamaulima,amekonamauwawae,amekonamauami
32Aolenaeihikiialakoukeokiikonauhane,weheaela lakouikonaili,lalauiholalakouinalaeonamanamana lima,ahaehaeiholaikepoookonapoo,makeano Sekutia,aalakaikokeakulaiaiaikahuila
33Awiliaʻelalākouikonaiwikuamoʻo,aʻikeakulaiai konaʻiʻoekauanaināʻōpala,amenākahenuiokekoko ekaheanamailokomaiokonaʻōpū
34Aikonakokokeanaemake,oleloiholaia,Ekamea inoinoloa,uahoehamakoupelanokomakouaoana,a mekomakoupononakeAkuamai;aka,nokouhewaa mekoulokoino,ehoomanawanuioeikaehamauloa.'
35Aikamakeanaokeiakanakamakaponookonapoe hoahanau,haimailakouikaha,iakulaiaia,Maihehena oeelikemekoupoehoahanau,aka,ehooloheikealii,ae hoolaiaoeiho
36ʻĪmailaʻoiaiālākou,ʻAʻoleoʻoukouahiewelaloa anaiaʻu,ehoʻolilomaiiaʻuimeamakaʻu.
37Makamakepomaikaioko'upoehoahanau,maka makemauloaokamealokoino,amakeolananiokapoe pono,aoleauehooleakuiko'uhoahanauhanohano.
38Enoʻonoʻoʻoeikahoʻomāinoinoʻana,ekamea hoʻomāinoino,iʻikeʻoemaiameahehoahānauwaunoka poʻeihoʻomāinoinoʻia.'
39Ikonaloheʻanaikēia,ʻōleloakulaʻoʻAtiokokapoʻe koko,pepehikanaka,ahoʻopailualoaiālākoueʻokii konaalelo.
40Imailakela,Inaehooneeoeika'uokanaolelo,he hoolohenokeAkuaikapoeleo
41Aiahoi,kehoopukaakuneiauiko'ualelomeka makaukau,Eokiia,nokamea,aoleoeehoomoeiko'u manao.
42Kehaawiakuneimakouinalalaokomakoukinoe okiianokaponookeAkua
43Aka,ealualukokemainokeAkuaiaoe;nokamea,ua okioeikealeloimeleakuiaia.
44Aka,ikawaimakeaikeiakanakamekaehaeha,lele mailakalima,imaila,Aoleauehookiekie,ekekanaka lokoino,maikekoiakuikaehanokapono
45Heoiaio,no'uihoka'uihelemaiai,imeaepepehimai aioeia'u,ehoonuiakuoeikahoopaianaikaponooka lanimanahanahewahouaku
46Ekaenemiokaponoamekaenemiokekanaka,noke ahalaoeelukumaiaiiamakoumakeiaano?
47HemeahewaaneiiaoekehoomanamakouikaMea nanaihananameaapau,aeolaelikemekonakanawai maikai?
48Aka,heponokeiamaumeakehoonaniia,aolenoka ehaeha,keikeoeikamanaookanaka,amekamanaolana ikeolaimuaokeAkua
49Aiahoi,anoheenemioenokeAkua,akekauaneioei kapoehoomanaikeAkua.
50Ikanaoleloanapela,nakinakiiholanakiaiiaia,a alakaiakulaiaiaimuaokapakaua;anakinakiiholalakou iaiamakonamaukuli,apaailailamenapaahao,awiliae lalakouikonapuhakamalunaoka'wili'olokaa,aolokaa loaiaihopeelikemekamoohueloawa,amokunaamia pau
51Apelaiholaoiamekaehaehaokahanu,ameka ehaehaokekino,"Nani,ekamealokoino,naniekuei koumakemake,onapomaikaiauihaawimaiaiia'u,ehiki aiia'ukehoikeakuiko'upaaponoikeKanawaimaona hoehaehahanohanohouaku."
52Aikamakeanaouakanakala,ualaweiamaikeono, hekeikikane,nanaipaneakuikaninauakekanaka lokoino,inapahaemakemakeoiaeaiahookuuia,imaila ia;
53ʻAʻoleauiʻelemakuleelikemekoʻupoʻehoahānau, akā,uaʻelemakulewaumakamanaʻo.Nokamea,ua hanauiakakouauahanaiianokamanaohookahi,auapaa likekakouemakenoiakumuhookahi;nolaila,inā makemakeʻoeehoʻomāinoinoiāmākounokaʻaiʻoleʻana ikaʻiʻohaumia,ehoʻomāinoino'
54Aikānaʻōleloʻanaikēiamauʻōlelo,lawelākouiāiai kahuila,ʻōakulalākouiāiamekamakaʻala,aʻokiinā iwiokonakua,apuhiikeahimalaloona
55Hanaiholalakouinaoioi,ahouakulamakonakua,a houiholalakouikonamauaoao,apuhiakulaikeahi.
56Akā,ʻōleloaʻelaʻoiailokookonaʻehaʻana,Eka hakakāʻanaikapoʻehaipule,kahiikomoaikanuio kākou,nāhoahānau,makapono,nokahoʻokūkūʻeha, ʻaʻolenaʻeilanakilaʻia!
57Nokamea,ʻokanaʻauaopono,ekameaʻino,ʻaʻoleia elanakila.
58Makekapakilaokapono,keheleakuneiauehuipu meko'upoehoahanauikamake,aehoonuiakuilokoo'ui hookahimeahoopaiikaikaehoopaiakuiaoe,ekamea noonooikahoehaehaamekaenemiokapoeponoio
59UahoohiolomakoueonoopioikoulokoinoNokamea, ʻaʻoleaneikounawaliwaliehoʻololiikomākoukumuai ʻoleekoimaiiāmākoueʻaiikaʻiʻohaumia,ʻaʻoleaneie hoʻohioloiāʻoe?
60Heanukouahiiamakou; 61Nokamea,hemaulunanomakoukapoekiai,aolena kekanawaiokeAkua;anolaila,ualanakilaolekokakou Kumu.'
MOKUNA6
ʻOnāpilinakaikunāneamekealohamakuahine
1Amakekeia,hemakepomaikai,ihooleiiailokooka ipuhao,helemailakahikuonakeiki,kamuliloaolakou apau
2Akā,ʻokameahoʻomāinoino,ʻoiaiuahuhūloaʻoiai konamaukaikuaʻana,alohaaʻelaiaikekeiki,aʻikeʻoia iāiaepaʻaanailaila,alakaʻiʻoiaiāiaakokoke,aʻimie
hoʻohuliiāia,ʻīakula,Keʻikeneiʻoeikahopeoka lapuwaleokoumauhoahānau;nokamea,nokolakou hooloheole,uapepehiialakouamakeʻOʻoehoʻi,inā ʻaʻoleʻoeehoʻolohe,ehoʻomāinoinoʻinoʻiaʻoeapepehi ʻiamamuaokoumanawa;aka,inaehooloheoe,elilooei hoalohano'u,aehookiekieiaoeikaoihanakiekiemana hanaokeaupuni'
4Aikonanoianapelaiaia,kiiakulaiaikamakuwahine ouakeikila,ihikiiaiakekoiakuikameaikoeehoolohe ikonakaumahanokamakeanaonakeikikanehenuiloa
5Akā,ʻōlelokamakuahinemakaʻōleloHebera,elikeme kaʻuehaʻiakuaimahope,hoʻoikaikaʻoiaikekeiki,aʻī akulaikapoʻekiaʻi,Eweheʻoeiaʻu,iʻōleloakuaiauike aliʻiamekonamauhoaalohaapaumeia
6Aolioliiholalakouikaoleloakekeiki,wikiwikiihola lakoueweheiaia.
7Aholoakulaiaikeahiwela,"Ekekanakalokoino," kaheaakulaia,"aokapoehewaloa,aoleaneioeihilahila kelaweikoupomaikaiamekounohoaliianamakalima okeAkua,aepepehiikanapoekauwa,aehoomainoinoi kapoehahaimakapono?
8Noiamaumea,haawikeAkuaiaoeikeahiwikiwikia mauloa,amekaeha,aoleewaihoiaoeamauloaaku
9ʻAʻoleaneiʻoeihilahila,hekanakaʻinokanaʻauoka holoholonahihiu,elaweinākānakalikemeʻoe,ihanaʻia mainākumulikeʻole,aeʻokiikolākoumaualelo,ae hahauahoʻomāinoinoiālākoumakēiaʻano?
10Aka,oiailakouehookoanaikolakouponoikeAkua makolakoumakehanohano,euwoinoauaneioe,"Auwe kapoino"nokoupepehiponooleanaikapoelanakilao kapono.
11Kuiholaiamakekaeokamake,imaila,Aoleauiku eikahoikeako'upoehoahanau
12AkekaheaakuneiauikeAkuaoko'upoekupunae alohamaiiko'ulahuikanaka
13Aehoʻopaʻiʻoiaiāʻoeikēiaolaʻana,amahopeokou makeʻana.
14Amakeiapule,hooleiakulaoiaiaiaihoilokookeahi wela,ahaaleleakulaikeaho
15Noiamea,inauahoowahawahanahoahanauehikuika ehaehaahikiikamake,uahooiaioloaiamakeaonei,o keKumuaoaokaHakukiekiemalunaonakuko
16Nokamea,inauaaelakouikolakoukuko,aikolakou ehaeha,auaaiikameahaumia,inauaolelokakou,ua lanakilalakoumaiamea
17Aka,makeiakamera,aolepela;aka,makolakou Kumu,kameaihoomaikaiiaimuaokeAkua,uapiilakou malunaokolakoumaukuko.
18Ahemeahikiolekehooleikekiekieokamanao;no kamea,ualanakilalakoumalunaokolakoukukoameko lakoumaueha
19Pehealaehikiaiiakakoukehanaikeiamaukanakai emiolemamuaokaehaehaokeahi?
20Nokamea,elikemenāhalekiaʻimalunaonāmolei hoʻokuʻuakuikahoʻoukaʻanaonāʻale,ahāʻawiika pukamālienokapoʻeekomoanailokookeawa,pēlānō hoʻiʻokekumuaʻohaleʻehikuipaleakuikeawaoka pono,apaleakuikaʻinoonākuko
21Hoʻokumulākouikahuihoʻānookaponoikolākou ʻoliʻoliʻanaikekahiikekahi,mekaʻōleloʻana.
22Enahoahanau,emakekakounokekanawai
23Ehoohalikekakouinakeikiekolumakahalealiio Asuria,kapoeihoowahawahaikeiapilikiaokaumuahi. 24Maihoohulikakouinakukoimuaokahooiaioanaoka pono.
25Imailakekahi,Ekahoahanau,eoliolioe,aokekahi,E hooikaikamaikai;aokekahiehoomanaoanainameai hala,'Ehoomanaooeikeanookooukoukino,amakona limamakuaoIsaakaihaawiakuaiiaiaihoimohai.'
26Ananaakulalakouapaumekaolinolinoameka wiwoole,iaelalakou,Mekanaauapau,ehoolaaaku kakouiakakouihonokeAkuananaihaawimaiiko kakoumauuhane,aehaawiakukakouikokakoumau kinoikamalamaanaikekanawai.
27Maimakaukakouikameaimanaoepepehianaia;no kamea,kekalineikapaionuiamekapilikiaokauhanei kaehamauloaikapoeihaihaiikekanawaiokeAkua.
28EkāhikokākouiākākouihoikamanaokeAkuainā kuko
29Mahopeokēia,ehoʻokipamaikokākouhuhūiā ʻAberahama,ʻoʻIsaʻaka,ameIakoba,aehoʻomaikaʻimai kokākoumaukūpunaiākākou
30Aikahukiʻiaʻanaakuokēlāmekēiakanaka,ʻōlelo aʻelakapoʻeehikimaiana,Maihoʻohilahilaʻoeiāmākou, ekahoahānau,ʻaʻolehoʻiekumakaiaikomākoumau hoahānauimake.
31Aoleoukouinaaupoikealohaonahoahanau,kameaa keAkuaamekanaauaoloaihaawimaiaiihooilinanoka poeihoohanauiaekolakoupoemakua,auakanuihoia meailokoolakoumakaopuokamakuwahine;kahii nohoainahoahanauikamanawalike,alawelakouiko lakouanoikamanawahookahi,auahanaiiamaikekoko hookahi,auahoolaiamekauhanehookahi,aualaweia maiikeaoneimamuliokamanawahookahi,ahukilakou ikawaiumailokomaiokapunawaihookahi,kahiihanai puiaaikolakoumauuhanehoahanaumanalimamaka umauma;auapilipūlākoumaokahanailikeʻanaameka launapūʻanaikēlāmekēialāamenāhoʻonaʻauaoʻēaʻe, amaokāmākouhoʻopaʻiʻanamalalookekānāwaioke Akua
32Nokaikaikamaoliokealohahoahanau,uahooikaika hounahoahanauehikuikolakoumanaolikeNokamea,i aʻoʻiamakekānāwaihoʻokahi,aihoʻopaʻiʻiamaka ponohoʻokahi,aihānaipūʻiahoʻimakeolapono,ʻoiaku kolākoualohaikekahiikekahiʻOkolākoumanaʻonuii kananiamekamaikaʻiihoʻonuiikolākoukuʻikahi,no kamea,ihuipūʻiamekolākouhaipule,uaʻoiakuko lākoualohahoahānau
33Aka,inanaeihoomahuahuakeano,kalaunapuana,a mekolakounohomaikaianaikaikaikaokolakoualoha hoahanau,akanae,onakeikieolaanamakolakou hoomanaana,uakokualakouikaikeanaikolakoupoe hoahanau,enohoanamalunaokapapa,ehoehaehaiaa make;ʻaʻolehoʻi,uahoʻoikaikalākouiālākouealoika ʻeha,ʻaʻoleehoʻowahāwahāwaleikolākouhoʻomāinoino ʻia,akā,elanakilaaiikolākouʻiʻiniokealohahoahānaui kolākoumauhoahānau
34Ekapoenoonoo,uaoiakukolakoualiimamuaona alii,ikapoekuokoaioiakukekuokoa,ikekuikahianao nahoahanauehiku,hemoleleakuponoikekumunuioka haipule.
35ʻAʻolekekahionāʻōpioʻehikuililoimakaʻuʻu,ʻaʻohe meaiemiihoimuaokamake,akāuawikiwikilākoua
pauikamakemakahoʻomāinoinoʻanamehemealāe holoanaikealaokamakeʻole.
36Nokamea,elikemekaneʻeʻanaonālimaamenā wāwaeelikemekaʻōleloakaʻuhane,pēlānōkēlāmau ʻōpiohemolele,mehemealāihoʻoikaikaʻiaekaʻuhane makeʻoleokahoʻomana,helelikelākouikamakenoia mea
37Enahoapahikuhemoleleloaonahoahanaumaka lokahi!
38Nokamea,elikemenalaehikuokahanaiaanaoke aoneiihooikaikaikahoomana,pelanokapoeopiopioi hoonuiikolakoumauhoaehiku,ahoowahawahaika weliweliokahoomainoino.
39Kehaaluluneimakouikaloheanaikaehaehaouapoe opiola;akā,ʻaʻolelākouiʻikewalemekolākoumau maka,ʻaʻolehoʻiikalohewaleʻanaikaʻōlelo hoʻoweliwelikokokemai,akāikaʻikemaoliʻanaikaʻeha, uahoʻomanawanuilākou;ailokookahoʻomāinoinoʻiai keahi,heahakaʻehanuiehikikeloaʻa?
40Nokamea,heoiloakamanaokeahi;
41Aolehoihemeakupanaha,inamekelapoekanei lanakilaaikekumumalunaonaehaeha,ikawai hoowahawahaaikauhaneokawahineinaehahenuiloa; nokamea,uahoʻomanawanuikamakuahineonāʻōpio ʻehikuināʻehaihoʻokauʻiamalunaokēlāmekēiao kānamaukeiki
42Aka,enoonoooeikanuionaiiniokanaauoka makuwahine,ililoaikonamanaoikanamaukeikiike kikowaenaokonaaoapau;aʻoiaʻiʻo, Eia,ʻonāholoholonanoʻonoʻoʻoleikālākouʻōpiopioike alohaamekealohalikemekokekāne.
43Eiakekahilaʻana,mawaenaonāmanu,ʻokapoʻe ʻoluʻoluehoʻomoeanamalalookomākoumauhalee paleakuikolākoumaupūnana;Aʻokapoʻee hoʻopūnanaanamalunaokamauna,amanāmāwae pōhaku,amanālualāʻau,amanālālā,ahoʻohuaikā lākoumaukeikimalaila,ʻoiahoʻikekipakuakuikamea komo
44Alaila,ināʻaʻolehikiiālākoukekipakuiāia,lele lākouapunināpūnanamekealoha,kāheaiālākoumakā lākouʻōleloponoʻī,akōkualākouikālākoupoʻekeikie likemekālākouhiki
45Heahakameaeponoaikakouimauhoohalikeoke alohainakeikiiwaenaonaholoholonanaaupo,ikawae paleakuainanalomeli,ikawaehanaaiikalehu,ika poekomohewa,ahouakuikolakouaho,mehepahikaua la,ikapoeehookokokeakuikalakouohana,akauamai ialakouamake?
46Aka,okamakuahineouamaukanakaopiopiola,me kauhaneelikemeAberahama,aoleiaihoonaueiamai konamanaoikonaalohaikanamaukeiki
MOKUNA7
Hehoohalikeanaikealohaokamakuahineameka makuakane,makeiamokunakekahimaupikomaunaoka naauao
1Kekumuonakeiki,Hakumalunaonakuko!Eka hoʻomana,ʻoiakukamakemakeokamakuahinemamuao kānamaukeiki!
2Okamakuwahine,eluakonamaukoho,okahoomana,a okahoolaanaikeiawaikanamaukeikiehiku,elikeme
kaolelohoopomaikaiakekanakalokoino,uamakemake nuiiaikahoomana,imeaeolamauaiikeAkua.
3Pehealawauehoikeakuaiikealohanuionamakuai nakeiki?Hoailonamakouikeanokamahaookomakou uhaneamekomakoukinomakeanopalupaluokekeiki, aokaoiloaakuhoimakealohaokamakuahinemeka hohonuokanamaukeikimamuaokokamakuakane 4Nokamea,uaoiakukapalupaluonawahinemamuao nakane;
5Aka,onamakuwahineapau,uaoiakukealohaoiaona keikikaneehikumamuaonameaeae,nokamea,ika hanauanaonakeikiehiku,manaoiholaiaikealohaoka makuahinenokahuaokonaopu,auapaaikaehanuiana ihanauaimekealohanui,akanae,uahooleoiaika maluhiaokanamaukeikiikeiawa
6ʻAe,aʻoiakukamaikaʻimamuliokananiameka maikaʻiokānamaukeikikāneamekolākoumālamaʻana ikekānāwai,uahoʻoikaikaʻiakonaalohamakuahineiā lākou.
7Nokamea,hepoeponolakou,hekuokoa,hekoa,he uhanenui,healohakekahiikekahi,amekolakou makuwahine,ihoolohelakouiaiamakamalamaanaike kanawaiahikiikamake
8Akānaʻe,ʻoiaiualoaʻaiāianāhoʻowalewalehenuie hāʻawiakuikonamaumanaʻomakuahine,ʻaʻoleiloaʻai nāʻanohoʻomāinoinoweliwelikamanaehoʻololiikona Kumu;aka,koiakukamakuahineikelakeikiikeia keikikanemakekaawale,amenameaapau,emakenoka lakouhoomana
9Ekeanohemolele,amekealohamakua,amekaiininui onamakuainakeiki,amekaukuhanai,amekealohapio oleonamakuwahine!
10Ikeakulakamakuahineialakouikalukupakahiiaa mekeahi,aolenaueuekanaaunokahoomana.
11ʻIkeakulaʻoiaikaʻiʻookānamaukeikikāneipaui keahi,aʻonāwēlauokolākoumaulimaamenāwāwaei heleleimakahonua,aʻokauhiʻiʻoihaehaeʻiamaiko lākoumaupoʻoahikiikolākoumaupāpālina,e hāwanawanaʻiaelikemenāpale
12Ekamakuahine,kameaiikeikaehaoimamuaoka ehaokahanauana!Ekawahinehoʻokahiwalenōiwaena onāwahine,ʻokahuaokonaʻōpūhehoʻomanahemolele!
13ʻOkāuhiapo,ʻaʻoleiaihoʻololiikoumanaʻo,ʻaʻole hoʻiikāulua;
14ʻAʻolehoʻiʻoeiuwēikouʻikeʻanaināmakaokēlā mekēiakanakailokookaʻehaenānāwiwoʻoleanaika ʻehahoʻokahi,aʻikeʻoemakolākoumaupukaihu haʻaluluināhōʻailonaokamakeekokokemaiana.
15Ikouʻikeʻanaakuikaʻiʻookekeikikāneuaʻokiʻia mamuliokaʻiʻookekahi,auaʻokiʻiakalimamahopeo nālima,auaʻeliʻiakepoʻomahopeokepoʻo,aua hoʻoleiʻiakekupapaʻumalunaokekupapaʻu,auapaʻa kēlāwahiikapoʻemākaʻikaʻinokahoʻomāinoinoʻanai kāumaukeiki,ʻaʻoleʻoeehoʻokaheikawaimaka 16ʻAʻolehoʻiināleoonāpūkani,ʻaʻolehoʻiināmelea nāswansmekaleoʻoluʻoluehoʻohauʻoliināpepeiaooka mealohe,elikemekekaniʻanaonāleoonākeikikāne,e ʻōleloanaikamakuahinemailokomaiokaʻeha 17Nanikanuiamekanuiokahoʻomāinoinoʻiaʻanaoka makuahineikahoʻomāinoinoʻiaʻanaokānamaukeiki kānemenāʻehaokeahiamekeahi!
18Akā,uahāʻawiʻoInspiredReasonikonapuʻuwaiika ikaikaokekānemalalookonaʻiʻiniokaʻeha,a hoʻokiʻekiʻeʻoiaiāiaeʻikeʻoleināiiniokealoha makuahine.
19Aʻoiaiuaʻikeʻoiaikalukuʻiaʻanaokānamaukeiki ʻehiku,amenāʻanolikeʻoleokolākouʻeha,uahāʻawi ʻoluʻolukamakuahinehanohanoiālākoumaka manaʻoʻiʻoikeAkua.
20Nokamea,nanaiholaoiamakonanaauiho,elikeme kapoekokuamaaleaikekeenaahaolelo,ano,amakua,a alohamakuahine,amekanamaukeikimakapapa,ame hemealaia,okamakuahine,kekohoiamawaenaona balotaeluanokanamaukeiki,hookahinokolakoumake, ahookahiehoolaialakou,nokamea,aoleimalamakana kaikamahineinakeikiehiku,aka,nokamea,aolei malamakanakaikamahineinakeikiehiku.Hoʻomanaʻoʻo ʻAberahamaikonawiwoʻoleikeAkua
21Ekamakuahineokalāhui,kameahoʻopaʻiikomākou kānāwai,kameapaleikāmākouhoʻomana,ameka lanakilaokamakanamakahakakāʻanailokoou!
22Ekawahine,ʻoiakukamaikaʻiokapaleʻanamamua onākāne,
23Nokamea,elikemekapahuoNoa,mekokeaoneia paunokonakaumahaikekaiakahinalii,ikueinaalenui, pelanooe,kameamalamaikekanawai,ihahauiamana aoaoapauenaaleokekuko,auahooikaikaiaelikeme kamakaniikaikaikaehaokaumaukeiki,uahooikaika maikaioeikahoomanaanaikaino.
24Nolaila,ināhoʻomanawanuikekahiwahinea ʻelemakule,aʻokamakuahineokānamaukeikikāne ʻehiku,ikaʻikeʻiaʻanaokānamaukeikiikamake,pono eʻōleloʻiaʻokeKumuimanaʻoʻiaʻoiakealiʻinuima lunaonākuko
25Noiamea,uahoʻāʻoau,ʻaʻolewalenākāneilanakila malunaokolākouʻeha,akā,uahoʻowahāwahākawahine ināʻehaweliweliloa
26ʻAʻoleikaikaloanālionaapuniiāDaniela,ʻaʻolei welakaumuahioMisaʻela,elikemekawelailokoona kamanaʻomakuahineikaʻikeʻanaikānamaukeikikāne ʻehikuehoʻomāinoinoʻia.
27Akā,mamuliokekumuhoʻomana,uakinaika makuahineikonamaukuko,henuiaikaikahoʻi
28Nokamea,eiakekahienoonooai,inauanawaliwalika uhaneokawahine,mekanohomakuahineana,inauauwe ialakou,aiolelomaipahapenei;
29Auwe,ekolukapoinoo'u,ʻEhikumaukeikiaʻuihānau aiawaihokeikiʻole!
30Makehewakaehikuo'uhapaiana,aehikuko'u kaumahaanainamalamaheumi;
31Makehewanooukou,eka'upoekeiki,ka'u hoomanawanuianainaehanuiokahana,amenamanao paakikiloaokooukouhanaiana.
32Auwe,noka'umaukeiki,uamareolekekahipoe,aoka poeimare,aoleihanaukeiki;ʻAʻoleaueʻikeikāumau keiki,ʻaʻolehoʻiauekapaʻiamakainoaokekupuna 33Auwēau,kameanānanākeikimaikaʻihenui,ahe wahinekānemakehoʻiau,amehamehailokookoʻuauwe! ʻAʻolehoʻihekeikikānenānaekanuiaʻukemakeau!'
34Akā,ʻokamakuahinehoʻānoamakaʻuikeAkua, ʻaʻoleiaiuwēmekēiakanikaunokekahiolākou;aka,me hemealaualoaaiaiakauhaneokadiamantaehoohua maianaikahelunaokanamaukeiki,nokaluaoka
manawa,ikeolamakeole,uanoiakuanonoiakuoiaia lakouemakelakounokahoomana.
35Ekamakuahine,kekoaokeAkuamakaaoaohoomana, heelemakuleahewahine,ualanakilaoeikamealokoino makouhoomanawanuiana,auaikeiauaoiakukouikaika mamuaokekanaka,makahanaamekaolelo
36Nokamea,ʻoiaʻiʻo,ikawāihoʻopaʻaʻiaaiʻoemekāu maukeikikāne,ekūanaʻoeilailamekaʻikeʻanaiā ʻEleazaraehoʻomāinoinoʻia,aʻōlelomaiʻoeikāumau keikimakaʻōleloHebera
37'Eka'umaukeiki,nanikekaua;aikaheaiamaioukoue hoikeakuikokakoulahui,ekauaikaikaoukoumake kanawaiokokakoupoekupuna.
38Nokamea,hemeahilahilakehoomanawanuikeia kanakaelemakuleikaehanokahoomana,aeemiiho oukounakanakaopiopioimuaokaeha.
39EhoomanaooukounokeAkuaihelemaiaioukouike aonei,auaoliolioukouikeola,anolaila,uaaieoukoui keAkuaehoomanawanuiinaehaapaunona;Noiahoii hoolalelalemaiaikokakoukupunaoAberahamaikana keikiiaIsaaka,ikakupunaokokakoulahuikanaka;aike akulaoIsaakaikalimaokonamakuakaneehapaianai kapahiiaia,aoleiaiemiiho
40UakiolaiaoDanielakekanakaponoinaliona; 41Aooukounohoi,iloaaiaoukoukamanaoiohookahii keAkua,maihopohopooukou;nokamea,hemeakuei kekumuooukouiikeaiikapono,aoleekueikaeha
42Mekeiamauolelo,paipaiakukamakuwahineona ehikuikelameakeiameaokanamaukeikikaneemake mamuaokahaihaianaikekauohaakeAkua;Uaikeno hoilakou,onakanakaemakeananokeAkua,eolaana nokeAkua,elikemeAberahama,ameIsaaka,ame Iakoba,amenakupunaapau
MOKUNA8
ʻOka"AthletesofRighteousness"kaulana.Maaneiipauai kamoolelookawiwooleikapaiakaBukeEhaaMakabee 1Uahaimaikekahipoekiai,ikawaehopuia'ioiaamake, leleiholaiamalunaokeahi,ihoopaolekekanakaikona kino
2Ekamakuahine,uauhaipumekaumaukeikiehikuika ikaikaokamealokoino,auahoopauikonamaumanao hewa,auahaawimaiikumuhoohalikenokahanohanoo kamanaoio
3Uahoonohomaikaiiaoeihalemalunaokaumaukeikii kia,Aolehoioeihoonaueueikiikeolaiokaeha
4Nolaila,eʻoliʻoliʻoe,ekamakuahinemaʻemaʻe,meka manaʻolanaokouhoʻomanawanuiʻanamakalimaoke Akua
5ʻAʻoleʻoiakukananiokamahinamawaenaonāhōkū okalanielikemeʻoe,ihoʻomālamalamaikealaokāu maukeikihokuʻehikuikapono,akūikananimeke Akua;auahoonohoiaoemakalanimelakou
6Nokamea,nakekeikiaAberahamamaikouhanaukeiki ana
7Ainahemeaponoiamakoukepena,elikemekekahi meapena,ikamooolelookouhaipule,aoleaneiehaalulu kapoenanaikamakuahineonakeikikaneehikuehoehaia ananokapono,ahikiikamake?
8Hemeaponokekakauikeiamauolelomalunaoko lakouwahihoomaha,eoleloanaimeahoomanaonona hanaunaehikimaianaokokakoupoekanaka HEKAHUNAKAHIKO
AHEWAHINEPIHAMAKAHIKI
Amekanamaukeikiehiku
MAKALOAOKEKEIKILOA
KEMAKEMAKEEHOOPIIIKALAHUIHEBERA. HOOPONOPONOLAKOUIKAPONOOKOKAKOU KANAKA
HANAIKEAKUAAHOOMANAWAI
NAEhaehaahikiikamake
9Nokamea,hekauahemoleleiaikauaaielakou.Noka mea,ikelala,ehoaoanakaponoialakoumeka hoomanawanui,ikamakanaokalanakilamakapalahoole ikeolamauloa.
10Akā,ʻoʻEleazarakamuaikekaua,aʻokamakuahine onākeikikāneʻehikuipāʻaniiāia,akauanāhoahānau 11ʻOkameaʻinokolākouʻenemi,aʻokeaonei,aʻoke olaokekanakakameanānā
12Alanakilakaponoikamealanakila,ahāʻawimaiika leialiʻiikonapoʻepāʻani.ʻOwaikameahaohaoikapoʻe pāʻaniokekānāwaiʻoiaʻiʻo?
13ʻOwaikameaikāhāhāʻoleiālākou?ʻOkamea hoʻomāinoinoponoʻīamekānaʻahakūkāholoʻokoʻai mahaloikolākouhoʻomanawanui,ikēiamanawakekū neilāuamakaʻaoʻaookanohoaliʻiokeAkuaaolaika wāpōmaikaʻi.
14Nokamea,uaʻōlelomaiʻoMose,ʻOkapoʻeapaui huikalaiālākouiho,aiamalalookoulima
15Aokeiapoekanaka,nolaila,uahoomaemaelakouia lakouihonokeAkua,aoleiloaaialakoukeiahanohano waleno,aka,ikahanohanonohoimaolakoulailoaaole aikamanahouokaenemimalunaokokakoupoekanaka, aualoaakahoopa'iikamealokoino,auahoomaemaeia kokakouaina,mehemealaualilolakouikalahalanoka hewaokokakoulahui;amakekokookeiapoeponoame kekalahalaokolakoumakeana,uahoopakelekeAkuai kaIseraelaihanainoiamamua
16Nokamea,ikawaiikeaioAnetiokokeaupunikipii kaikaikaokolakoupono,amekolakouhoomanawanui anamalalookaehaeha,haawiaelaiamakeakeaiko lakouhoomanawanuianaikonapoekoaikumuhoohalike; apelaoiaihoouluaiikonapoekanakamekahanohanoa mekawiwoolemakekahuakauaamakahanahoopilikia ana,ahaoaelaiaahoohioloikonamauenemiapau.
17EnamamoaIseraela,namamoaAberahama,e malamaoukouikeiakanawai,aehooponooukoumana meaapau,mekaikeana,hehakunokaManaomalunao nakukoamenaeha,aolenolokowaleno,aka,noloko maiokakouiho;Noiamea,uahaawiakuuamaukanaka laikolakoumaukinoikaehaehanokapono,aolewale noiloaaialakoukamahaloiaenakanaka,aka,ua manaoialakouhehooilinaakua
18Maolakoulailoaa'iikalahuikamaluhiaameka hoihoianaikamalamaanaikekanawaimakokakouaina, uahoopioikekulanakauhalemaikaenemiaku.
19AuahahaikahoopaianaiaAnetiokomakahonua,a makamakeeloaaiaiakahoopai
20Nokamea,ikonahooikaikaoleanainakanakao Ierusalemaenohoelikemekonaainae,ahaaleleina
aoaookokakoupoekupuna,haaleleiholaiaiaIerusalema, ahelekueakuikoPeresia.
21Eianaoleloakamakuwahineonakeikikaneehiku,ka wahinepono,ioleloakuaiikanamaukeiki;
22Hekaikamahinemaemaeau,aoleauihaaleleikahaleo ko'umakuakane,auakiaiauikaiwiaoaoikukuluiano Eva
23ʻAʻohemeahoʻopunipuniokawaonahele,ʻaʻolehoʻi hoʻopunipunimakekula,ihoʻohaumiaiaʻu;ʻAʻolehoʻii hoʻohaumiakaNahesahoʻopunipunihoʻopunipuniika maʻemaʻeokoʻuwākamaliʻi;Uanohoaumeka'ukanei nalaapauoko'uopiopio;akā,ikawāinuiaikēiamau keikikāneaʻu,uamakekolākoumakuakāne.
24Pomaikaioia;nokamea,uaolaʻoiaikahiolai hoʻopōmaikaʻiʻiamenākeiki,ʻaʻoleʻoiaiʻikeikaʻehao kolākounalowaleʻana.
25Ikonanohopuanamekakou,nanaoukouiaomaiike kanawaiamekapoekaulaHeluhelumaioiaiakakouno AbelaipepehiiaeKaina,ameIsaakaikaumahaiai mohaikuni,ameIosepailokookahalepaahao
26AolelomailaoiaiamakounoPineasa,kekahuna ikaika,aaomaiiaoukouikemeleaAnania,ameAzaria, ameMisaelailokookeahi
27AhoonaniakulaoiaiaDanielamakalualiona,a hoomaikaiakulaiaia;ahoomanaoiholaiaikaoleloa Isaia,
28ʻAe,ināeheleʻoeilokookeahi,ʻaʻoleeʻehaka lapalapaiāʻoe.
29UamelemaioiaiakakouikaoleloaDavidakahaku mele,Uanuinapilikiaokapoepono
30UahaimaioiaiakakouikaoleloaSolomona,"Helaau olaianokapoeapauehanaanaikonamakemake"
31HooiaioiholaoiaikaoleloaEzekiela,imaila,Eola aneikeiamauiwimaloo?Nokamea,aoleipoinaiaiaka meleaMoseiaomaiai,"Epepehiakuauaehoolaakuau Okouolakeiaamekapomaikaiokoumaula"
32Auwe,heinokala,aolenaehelokoino,ikawai hoaaia'iekapoeHelenelokoinoikeahinokonamau kapuahi,amekapailaanaokonakuko,lawemailaiaina keikiehikuakekaikamahineaAberahama,aokiiko lakoumaualelo,aokiiholaikolakoualelo,apepehiiho laiaia
33Noiamea,hahaikahoohewaanamaiokeAkua,ae hahaimainohoiia,ikapoepoinolaa
34Aka,uahouluuluianakeikiaAberahama,mekolakou makuwahinelanakila,ikahiokolakoupoekupuna,ua loaaialakounauhanemaemaeamakeolemaikeAkua mai,nonakahoonanimauloaiaaoaku.