Hausa - The Proverbs of King Solomon

Page 1


KarinMagana

BABINA1

1KarinmagananaSulemanuɗanDawuda,SarkinIsra'ila 2Donsaninhikimadakoyarwa;donganekalmomin fahimta;

3Donakarɓikoyarwarhikima,daadalci,dashari'a,da adalci.

4Kabawamarasahankaliwayo,Kabasaurayiilimida basira

5Maihikimazaiji,yakumaƙarailimi.Mutummai hankalikuwazaisamishawarwarimasukyau

6Donafahimcikarinmagana,dafassararZancenmasu hikima,dabaƙarmagana.

7TsoronYahwehshinefarkonilimi,ammawawayesunƙi hikimadakoyarwa

8Ɗana,kajikoyarwarmahaifinka,Kadakarabudadokar mahaifiyarka

9Gamazasuzamaabinadogakanki,Dasarƙoƙia wuyanku.

10Ɗana,idanmasuzunubisunruɗeka,kadakayarda 11Idansukace,Kuzotaredamu,muyikwantodomin muyijini,Mufakeaasirce,badalili.

12Barimushanyesudaraikamarkabarikumaduka, kamarwaɗandasukagangaracikinrami

13Zamusamidukiyoyimasudaraja,Zamucika gidajenmudaganima

14Kajefakuri'arkaatsakaninmubaridukmusamijaka guda.

15Ɗana,kadakabisuahanyaKahanaƙafarkadaga tafarkinsu

16Gamaƙafafunsusunagudunmugunta,Sunagaggawar zubardajini

17Ashe,abanzaakebajetarunagabankowanetsuntsu

18Sukayikwantodominsukashekansu.sunafakewada ransuaasirce

19Hakananal'amurankowanemaikwaɗayinribayake wandakedaukeranmasushi.

20HikimatanakukaawajeTanafurtamuryartaatiti

21Tayikukaababbanwurintaro,Abakinƙofofinƙofofi, Acikinbirnitanayinmagana,tanacewa.

22Haryaushe,kumarasahankali,zakusotawali'u?Masu ba'akumasunajindaɗinba'a,wawayekumasunƙiilimi?

23Kujuyogatsautawata,gashi,zanzubomukuruhuna, zansanardakumaganata

24Dominnayikira,kunƙi.Namiƙahannuna,bawanda yakula;

25Ammakunƙidukanshawarata,Bakuyardada tsautawataba.

26Zanyimukudariyasabodamasifarku.Zanyiba'a lokacindatsoronkuyazo;

27Sa'addatsoronkuyazokamarkufai,halakarkutazo kamarguguwaSa'addawahaladadamuwasukazomuku

28Sa'annanzasuyikirana,ammabazanamsabaZasu nemenidawuri,ammabazasusameniba.

29Dominsunƙiilimi,BasuzaɓitsoronYahwehba

30Basuyardadashawararaba,Sunrainadukantsautata

31Dominhakazasucidagacikinamfanintafarkinsu,Su ƙoshidanasudabarun

32Gamajuyayinwawayezaikashesu,Wawayekumaza suhallakasu

33Ammadukwandayakasakunnegareni,zaizauna lafiya,Zaiyishurudagatsoronmugunta

BABINA2

1Ɗana,idanzakakarɓimaganata,Kaɓoyeumarnainaa wurinka.

2Dominkakarkatakunnenkagahikima,Kasazuciyarka gafahimi

3Idankayikukadonilimi,Kaɗagamuryarkadonfahimi. 4Idankanemetakamarazurfa,Kanemetakamar ɓoyayyundukiya

5Sa'annanzakufahimcitsoronYahweh,Zakusamisanin Allah

6Yahwehyanabadahikima,Dagabakinsailimidafahimi sukefitowa.

7Yakantanadarwaadalaihikima,Shinemajiɓinciga waɗandasuketafiyadaidai

8Yakankiyayetafarkunshari'a,Yakankiyayetafarkin tsarkakansa

9Sa'annanzakuganeadalci,dashari'a,dagaskiya.a, kowacehanyamaikyau.

10Sa'addahikimatashigazuciyarka,Ilimikumayanajin daɗinranka

11Hankalizaikiyayeka,Fahimikuwazaikiyayeka.

12Dominincecekudagatafarkinmugaye,Dagamutumin dayakefaɗarƙarya

13Waɗandasukebarintafarkungaskiya,Donsuyitafiya cikintafarkunduhu

14Waɗandasukemurnadaaikatamugunta,Sunajindaɗin ruɗinmugaye

15Waɗandahanyoyinsusukekarkatacciya,Sunakarkata zuwahanyoyinsu.

16Dominincecekadagabaƙuwarmace,Kodabaƙonda yakeyiwamaganartaba'a

17Waccetarabudajagorarkuruciyarta,Tamantada alkawarinAllahnta

18Gamagidantayanakarkatazuwagamutuwa, Hanyoyintakumasunkarkatazuwagamatattu.

19Bawandayakomawurinta,Bawandazaisākekomawa, Bayakamahanyarrayuwa

20Dominkabihanyarmutanenkirki,Kakiyayetafarkun adalai

21Gamaadalaizasuzaunaaƙasar,Ɗalibaikumazasu zaunaacikinta.

22Ammazaadatsemugayedagaduniya,Zaakawarda masulaifidagacikinta

BABINA3

1Ɗana,kadakamantadashari'ata.Ammabarizuciyarka takiyayeumarnaina

2Domintsawonkwanaki,datsawonrai,dasalama,zasu ƙaramaka.

3Kadajinƙaidagaskiyasurabudakai,Kaɗauresua wuyankaKarubutasuakanteburinzuciyarka

4DonhakazakasamitagomashidafahimiagabanAllah damutum

5KadogaragaUbangijidadukanzuciyarkaKadakuma kadogaragafahimtarka.

6Acikindukanal'amurankakaganeshi,Shikumazai shiryardahanyoyinka.

7Kadakuzamamasuhikimaakanku,kujitsoronYahweh, kurabudamugunta.

8Zaizamalafiyagacibiyarka,bargonkumaga ƙasusuwanka

9KagirmamaYahwehdadukiyarka,Danunanfarina dukanamfaninka.

10Tahakarumbunankazasucikadayalwa,Matsewar ruwaninabikumazasubarke

11Ɗana,kadakarainahoronYahwehKadakugajida gyaransa

12GamawandaUbangijiyakeƙaunayakanyimusuhoro. kamaruba,ɗandayakejindaɗinsa

13Maifarincikinemutumindayasamihikima,Dakuma wandayasamifahimta.

14Domincinikintayaficinikinazurfa,ribarsakumatafi zinariyatsantsa

15Tafilu'u-lu'udaraja,Dukabindakakesobazaa kwatantadaitaba

16Tsawonkwanakiyanahannundamantakumaa hannuntanahagudukiyadadaraja.

17Allolintahanyoyinjindaɗine,Dukanhanyoyintakuwa salamane

18Itaitacetaraigawaɗandasukakamata,Maifarinciki nedukwandayariƙeta

19YahwehtawurinhikimaneyakafaduniyaTawurin fahimtayakafasammai.

20Tawurinsaninsazurfafasukekarye,girgijekumasuna zubardaraɓa

21Ɗana,kadakabarsusurabudaidanunka,Kakiyaye hikimadahikima

22Zasuzamaraigaranka,alherigawuyanka

23Sa'annanzakuyitafiyacikinaminci,Sa'annanzaku yitafiyacikinaminci,Ƙafafunkubazasuyituntuɓeba

24Sa'addakakekwancebazakajitsoroba,Zakakwanta barcinkazaiyidaɗi.

25Kadakujitsorontsorofaratɗaya,Kodahalakar mugaye,sa'addatazo

26GamaYahwehnezaizamadogaragareka,Zaikiyaye ƙafafunkadonkadaakamaka

27Kadakahanawanialheridagagaresu,sa'addayakeda ikonhannunkakaaikatashi.

28Kadakacewamaƙwabcinka,‘Tafi,kakomo,gobezan balokacindakakedashiawurinka

29Kadakuƙullamuguntaakanmaƙwabcinka,Gamayana zaunekusadakai

30Kadakayijayayyadamutumbadalili,Idanbaicuceka ba

31Kadakayiwaazzalumikishi,Kadakazaɓitafarkunsa

32Yahwehabinƙyamanegamaƙaryaci,Ammaasirinsa yanawurinadalai.

33La'anarYahwehtanacikingidanmugaye,Ammayana sawamazauninadalaialbarka

34Hakikayakanyiwamasuba'aba'a,Ammayakanba matalautaalheri

35Masuhikimazasugājiɗaukaka,ammaabinkunyane gawawaye

BABINA4

1Yaku'ya'ya,kujikoyarwaruba,Kukasakunnekusan fahimi.

2Gamainabakukyakkyawarkoyarwa,kadakurabuda shari'ata

3Gamaniɗanmahaifinane,ƙaunataccenƙaunataccenaa gabanmahaifiyata.

4Yakoyamini,yacemini,Kabarzuciyarkatakiyaye maganata,Kakiyayeumarnaina,karayu

5Kasamihikima,kasamifahimi:Kadakamantadaita Kadakurabudamaganarbakina

6Kadakayasheta,zatakuwakiyayeka,Kaƙaunaceta, zatakiyayeka

7Hikimaitacebabbarabu;Sabodahakakasamihikima, dadukansamunkakasamifahimi.

8Kaɗaukakata,zataɗaukakaka,Zataɗaukakaka,Sa'ad dakarungumeta

9Zatabawakankuabinadonaalheri,Zatabakakambi maidaraja

10Yaɗana,kaji,kakarɓimaganataKumashekarun rankazasuyiyawa.

11NakoyamakahanyarhikimaNabishekutafarki madaidaici

12Sa'addakuketafiya,tafiyarkubazatatakuraba.Sa'ad dakukegudu,bazakuyituntuɓeba

13KayirikodakoyarwaKadakubarta:kutsareta;gama itaceranka.

14Kadakushigahanyarmugaye,Kadakubitamugaye 15Kugujeshi,kadakuwuceta,kubarshi,kuwuce 16Dominbasabarci,saidaisunyiɓarna.kumabarciya ɗaukesu,saidaiidansunyiɓarna

17Gamasunacinabincinamugunta,Sunashanruwan inabinzalunci.

18Ammahanyaradalaikamarhaskecemaihaskakawa, Wandayaƙarahaskakawaharyakaigacikarrana 19Hanyarmugayekamarduhuce,Basusanabindasuke tuntuɓeba

20Ɗana,kakasakunnegamaganataKakarkatakunnenka gamaganata.

21KadakabarsusurabudaidanunkaKakiyayesua tsakiyarzuciyarka

22Gamasurainegawaɗandasukasamesu,Lafiyayyune gadukanjikinsu

23Kakiyayezuciyarkadahimmadomindagacikintane al'amuranrayuwa.

24Kakawardamugunyarbakidagagareka,Kakawarda karkatattunleɓunadagagareka.

25Kasaidanunkasudubikaitsaye,Kasaidanuwankasu kalligabankakaitsaye

26Kayitunaniakantafarkinsawayenka,Kasadukan al'amurankasutabbata.

27Kadakakarkatadamakohagu,Kakawardaƙafafunka dagamugunta

BABINA5

1Ɗana,kakasakunnegahikimata,Kakasakunnega fahimtata

2Dominkaluradasaninyakamata,Dafatarbakinkasu kiyayeilimi

3Gamabakinbaƙuwarmaceyanadigokamarsaƙarzuma, Bakintakumayafimaisantsi.

4Ammaƙarshentayanadaɗacikamaritacendatti,Kaifi kamartakobimaikaifibiyu.

5Ƙafafuntasungangarazuwamutuwa.Matakantasun kamawuta

6Donkadakayitunaniakantafarkinrai,al'amurantasuna tafiya,Bazakaiyasaninsuba.

7Yanzufakujini,yakuyara,Kadakurabudamaganar bakina

8Kakawardahanyarkanesadaita,Kadakakusanciƙofar gidanta

9Kadakabadadarajarkagawasu,Kabadashekarunka gaazzalumai

10KadabaƙisucikadadukiyarkaAyyukankakumasuna cikingidanbaƙo.

11Zakuyibaƙincikiaƙarshe,sa'addanamankuda jikinkusukaƙare

12Kace,‘Ƙaƙanaƙikoyarwa,Zuciyatakuwataƙi tsautawa?

13Banyibiyayyadamaganarmalamainaba,Bankuma kasakunnegawaɗandasukakoyaminiba.

14Nakusanyindukanmuguntaacikinikilisiyadataron jama'a

15Kasharuwadagarijiyarka,Kasharuwadagarijiyarka.

16Barimaɓuɓɓugankisuwarwatse,Kogunanruwakuma suwatseakantituna

17Kabarsusuzamanakakaɗai,Kadakumabaƙiatareda kai

18Barimaɓuɓɓugankasuyialbarka,Kayimurnadamatar ƙuruciyarka.

19Baritazamakamarbarewamaiƙaunadabarewabari nonontasugamsardakaikoyaushe;Kumakakasance cikinfarincikikullumdaƙaunarta.

20Meyasa,ɗana,zakayifarincikidawatabaƙuwar mace,Karungumiƙirjinbaƙo?

21Gamaal'amuranmutumsunagabanYahweh,Yanalura daal'amuransaduka

22Laifofinsazasukamamugundakansa,Zaakamashi daigiyoyinzunubansa.

23ZaimutubataredakoyarwabaKumaacikingirman wautarsazaiɓace

BABINA6

1Ɗana,idankalamunceabokinka,Idankabugihannunka dabaƙo

2Ankamakudamaganganunbakinku,Ankamakuda maganganunbakinku

3Kayiwannanyanzu,ɗana,kacecikankaSa'addaka shigahannunabokinkatafi,ƙasƙantardakanku,kuma tabbatardaabokinka.

4Kadakabaidanunkabarci,Kobarcigafataridanunka

5Kacecikankakamarbarewadagahannunmafarauci, Kamartsuntsudagahannunmafarauci

6Katafiwurintururuwa,kaimalalaciKulurada al'amuranta,kuzamamasuhikima.

7Wandabashidajagora,komaikula,komaimulki

8Yakanbadaabincialokacinrani,Yakantattaraabincinta alokacingirbi.

9Haryaushezakayibarci,Yamairangwame?Yausheza katashidagabarcinka?

10Dukdahakaɗanbarcikaɗan,ɗanbarcikaɗan,ɗan murƙushehannayedonbarci.

11Talaucizaizokamarmaitafiya,Talaucikumakamar maimakami.

12Mugaye,mugaye,yanatafiyadamuguwarbaki.

13Yakanlumsheidanudaidanunsa,Yanamaganada ƙafafunsa,Yanakoyarwadayatsunsa

14Raunindakecikinzuciyarsa,yakanƙullamugunta kullumYanashukafitina

15Sabodahakabala'insazaizofaratɗayaZaakaryeshi bazatobatsammani

16WaɗannanabubuwashidaneYahwehyaƙi,Bakwai abinƙyamaneagareshi.

17Kallongirmankai,daharshenmaƙaryaci,Dahannaye masuzubardajininmarasalaifi

18Zuciyamaiƙullamuguwartunani,ƙafafumasusaurin guduzuwagamugunta

19Mashaidiyarƙaryamaifaɗarƙarya,Dawandayake kawofitinaatsakanin’yan’uwa.

20Ɗana,kakiyayeumarninmahaifinka,Kadakarabuda dokarmahaifiyarka

21Kullumkuɗauresuazuciyarku,kuɗauresuawuyanku.

22Sa'addakatafi,shinezaibishekaIdankanabarci,za takiyayekaKumaidankafarka,saitayimaganadakai

23Gamaumarnifitilace.kumashari'aitacehaske; Tsautawarkoyarwakumaitacehanyarrayuwa

24Dominyakiyayekadagamuguwarmace,Dabaƙon bakinmace.

25Kadakayisha'awarkyawuntaazuciyarkaKadakuma taɗaukekadagashinido

26Gamatawurinkaruwanciakekawomutumgunduwar abinci,mazinatakumazatayifarautarraimaidaraja

27Mutumzaiiyaɗaukarwutaaƙirjinsa,tufafinsakuwaba zasuƙoneba?

28Mutumzaiiyatafiyaakangarwashimasuzafi,Amma ƙafafunsabazasuƙoneba?

29Donhakawandayashigawurinmatarmaƙwabcinsa. Dukwandayataɓatabazaizamamailaifiba

30Mutanebasarainaɓarawo,Inyayisatadonyaƙosar daransasa'addayakejinyunwa.

31Ammaidanansameshi,saiyamayardasaubakwai Zaibadadukandukiyargidansa

32Ammawandayayizinadamacebashidahankali, wandayayitakuwayakanhallakakansa

33ZaayimasaraunidarashinkunyaKumabazaashare zaginsaba.

34Gamakishifushinmutumne,Donhakabazaiyijinƙai aranarɗaukarfansaba.

35BazaiɗaukifansabaBakuwazaihutaba,kodayake kanabadakyautadayawa

BABINA7

1Ɗana,kakiyayemaganata,Kakiyayeumarnainatareda kai

2Kakiyayeumarnaina,karayuDokakumakamartuffa naidonka.

3Kaɗauresudayatsunka,karubutasuakanteburin zuciyarka

4Kacewahikima,ke'yar'uwatace.Kakirafahimtar 'yar'uwarka

5Dominsukiyayekadagabaƙuwarmace,Dabaƙonda takeyidamaganarta.

6Gamaatagargidananaleƙataalkyabbata

7Nagaacikinmarasahankali,Nagasaurayiacikin samari,saurayimararhankali.

8YanawucewatatitikusadakusurwartaYanufihanyar gidanta

9Dafaɗuwarrana,damaraice,dadaremaiduhudaduhu.

10Saigawatamacetataryeshidatufafinkaruwai,da wayo

11Itacemaiƙarfi,maitaurinkai,Ƙafafuntabasazamaa gidanta

12Yanzutanawaje,tanakantiti,tanakwantoakowane lungu)

13Saitakamashi,tasumbaceshi,dafuskamararkunyata cemasa.

14Inadahadayunsalamataredaniyaunacikaalwashina 15Donhakanafitointaryeku,Innemifuskarkada himma,nakuwasameka.

16NaƙawatagadonadalallausanlallausanlilinnaMasar 17Naƙonegadonadamur,daalo,dakirfa

18Kuzo,muƙoshidaƙaunaharsafiya,Muta'azantarda kanmudaƙauna

19Gamamagidancibayagida,yayitafiyamainisa

20Yaɗaukijakarkuɗitaredashi,zaikomagidaaranarda akatsara

21Dakyawawankalamanta,tasashiyagagara,Takuma tilastamasa.

22Nandananyakanbita,Kamaryaddasaakeyankawa, Kokamarwawagagyaranhannunjari

23Harzareyabugihanta.Kamaryaddatsuntsuyake gaggawarshigatarko,baisanibadominransane 24Yanzufakukasakunnegareni,yakuyara,Kukasa kunnegazantukanbakina.

25Kadazuciyarkatakarkatagaal'amuranta,Kadaka karkacecikinhanyoyinta

26Gamatajefardamutanedayawadasukajirauni,An kashejarumawadayawadaita

27GidantahanyacetaJahannama,Yanagangarawazuwa matattu.

BABINA8

1Ashe,hikimabatayikukaba?kumafahimtatafitarda muryarta?

2Tatsayaaƙwanƙolintuddai,Akanhanyaawurarenƙofa.

3Tayitakukaaƙofa,Aƙofarbirni,Abakinƙofa

4Inakiragareku,yakumutane,muryatakuwagaƴan adamce

5Yakumarasahankali,kufahimcihikima,kuwawaye,ku zamamasufahimi

6Ji;gamazanfaɗiabubuwamasukyau;kumabudelebena zaizamadaidai

7GamabakinazaifaɗigaskiyaMuguntakuwaabin ƙyamacegaleɓunana

8Dukanmaganarbakinagaskiyanebabuwanikarkatako karkataacikinsu.

9Dukansuabayyanesukegamaifahimta,Daidainega waɗandasukasamiilimi

10Kakarɓikoyarwata,baazurfaba.dailimifiyedazabin zinariya

11Dominhikimatafilu'u-lu'ukumadukabubuwanda akesobazaakwatantasudashiba.

12Nimaihikimanakanzaunadahankali,Nakansami iliminkirkire-kirkire.

13TsoronYahwehshineƙinmugunta,Girmankai,da girmankai,damugayenhanya,damugayenbaki,naƙi

14Shawaratawace,dacikakkiyarhikima:Nifahimine Inadaƙarfi

15Tawurinanesarakunasukeyinmulki,Hakimaikuma sunabadadoka

16Tawurinanehakimaisukemulki,Hakimai,Dadukan alƙalanduniya

17Inaƙaunarwaɗandasukeƙaunata.Masunemanada wurizasusameni

18Dukiyadadarajasunataredanii,dukiyamaiɗorewa daadalci.

19'Ya'yanitacenasunfizinariyakyau,Fiyedazinariya maikyaukumakudinshiganafiyedazaɓaɓɓenazurfa

20Inabidahanyaradalci,Atsakiyarhanyoyinshari'a.

21DomininsawaɗandasukeƙaunatasugājidukiyaZan cikadukiyarsu

22Yahwehyamallakeniafarkontafarkinsa,Kafin ayyukansanadā

23Ankafanitunfil'azal,Koduniyatakasance

24Sa'addababuzurfinciki,Anhaifeni.Sa'addababu maɓuɓɓuganruwamasuyawa

25Kafinduwatsusuzauna,Anhaifenikafintuddai

26Dukdayakeharyanzubaiyiƙasaba,kosaura,komafi girmanƙurarduniya

27Sa'addayashiryasammai,inacan,Sa'addayakewaye zurfinzurfin.

28Sa'addayakafagizagizaiabisa,Yaƙarfafa maɓuɓɓuganzurfafa

29Sa'addayabatekudokarsa,cewakadaruwayensu wuceumarninsa,Sa'addayakafaharsashingininduniya 30Sa'annannakasancekusadashi,kamaryaddaakereno taredashi.

31YayimurnadawurinzamanduniyaNikuwanaji daɗin'ya'yanmutane

32Yanzufa,kukasakunnegareni,yakuyara,gamamasu albarkanewaɗandasukekiyayetafarkina

33Kajikoyarwa,kayihikima,kadakaƙita

34Albarkatātabbatagamutumindayakejinni,Yanalura kowaceranaaƙofofina,Yanajiraamadogaranƙofofina

35Gamadukwandayasameniyasamirai,Yahwehkuma zaisamitagomashi.

36Ammawandayayimanizunubiyanazaluntarkansa, Dukanwaɗandasukeƙinasunaƙaunarmutuwa.

BABINA9

1Hikimataginagidanta,Tasassaƙaginshiƙantabakwai. 2TakashenamominjejiTahaɗaruwaninabintaItamata shiryateburinta

3Taaikikuyanginta,Tayikukaakantuddainabirni

4Dukwandabashidahankali,bariyakomanan,Amma wandabashidahankali,tacemasa.

5Kuzokuciabincina,kushadagaruwaninabindana gauraya

6Karabudawawaye,karayu.kumakubihanyarfahimta.

7Wandayatsautawamairainiyakanjikunya,Wanda kumayatsautawamugayeyakanɓatawakansarai

8Kadakatsautawamairaini,donkadayaƙika,Katsauta wamaihikima,yaƙaunaceka.

9Kakoyawamaihikima,haryazamamaihikima,Ka koyawaadali,yakumaƙarailimi.

10TsoronYahwehshinefarkonhikima,sanintsattsarka kumafahimine

11Gamatawurinanekwanakinkazasuƙaru,shekarun rankakumazasuƙaru.

12Idankanadahikima,zakayiwakankahikima,Amma idankayiba'a,kaikaɗainezakaɗaukeshi

13Wawamacemaiyawanhayaniyace,batasankomeba 14Gamatanazauneaƙofargidanta,Akankujeraakan tuddainabirni.

15Donkiranfasinjojindasukatafidaidaikanhanyoyinsu: 16Dukwandabaisaniba,bariyakomanan,Ammawanda bashidahankali,saitacemasa.

17Ruwandaakasaceyanadadaɗi,Abincindaakecia ɓoyeyanadadaɗi

18Ammabaisanibamatattusunacan.dakumacewa baqontasunacikinzurfafanjahannama

BABINA10

1KarinmagananaSulemanuƊamaihikimayakan farantawaubafarinciki,ammaɗanwawashineƙoshin mahaifiyarsa

2Taskarmuguntabatadaamfani,ammaadalciyakancece shidagamutuwa.

3Yahwehbazaiƙyaleranadalaiyajiyunwaba,amma yakanwatsardadukiyoyinmugaye

4Yazamamatalauci,wandayakemu'amaladarangwamen hannu,ammahannunmaihimmayakanwadata

5Wandayataradaminaɗanemaihikima,Ammawanda yakebarcialokacingirbi,ɗanabinkunyane.

6Albarkatatabbataakanadalai,ammazalunciyakanrufe bakinmugaye

7Abintunawadaadalaialbarkane,Ammasunanmugaye zairuɓe

8Masuhikimaazuciyazasukarɓiumarnai,ammawawa maifasikancizaifāɗi.

9Wandayaketafiyadagaskiyayanatafiyadaaminci, Ammawandayakarkatardatafarkunsa,zaasanshi 10Wandayaƙirƙiraidoyakanjawobaƙinciki,amma wawayakanfāɗi

11Bakinadalirijiyarraice,ammazalunciyakanrufe bakinmugaye.

12Kiyayyatakankawohusuma,ammaƙaunatakanrufe dukanzunubai.

13Acikinleɓunansamaifahimianasamunhikima,amma sandatanabayanwandabashidahankali

14Masuhikimasunatattarailimi,ammabakinwawaya kusahalaka.

15Dukiyarmawadaciitacebirnimaiƙarfi,Talaucinena matalauci

16Ayyukanadalaisukankaworai,'Ya'yanmugayekuma suyizunubi

17Maibinkoyarwayanabinhanyarrai,Ammawandaya ƙitsautawayakanyikuskure

18Wandayaɓoyeƙiyayyadaleɓunanaƙarya,Wawane kumawandayafaɗiƙarya.

19Acikinyawanmaganabalaifizunubi,Ammawandaya kamebakinsayanadahikima

20Harshenadalaikamarzaɓaɓɓenazurfane,Zuciyar mugayekaɗance.

21Zab2121LƘid1411Baabindamasuadalcisukefaɗi ba,sunakiwonmutanedayawa,ammawawayesuna mutuwasabodarashinhikima.

22AlbarkarYahwehtakanwadata,Bayaƙarabaƙinciki daita

23Wawaneyaaikatamugunta,ammamaihankaliyanada hikima

24Tsoronmugayezaiaukomasa,Ammaadalaizasusami abindasukeso

25Kamaryaddaguguwakewucewa,hakamamugayeba suƙarazama,ammaadaliharabadane.

26Kamarruwanvinegargahaƙora,Kamaryaddahayaƙi yakegaidanu,hakamamalalaciyakegawaɗandasuka aikoshi.

27TsoronYahwehyakantsawaitashekaru,Ammazaa gajartashekarunmugaye

28Begenadalaizaizamafarinciki,ammabegenmugaye zasulalace

29HanyarYahwehƙarficegaadalai,ammamasuaikata muguntazasulalace.

30Adalaibazaakawardasubaharabada,Amma mugayebazasuzaunaaduniyaba

31Bakinadalaiyanabadahikima,ammazaayanke muguwarharshe

32Leɓunadalaisunsanabindayakenagari,ammabakin mugayeyakanfaɗikarkatacciyarmagana.

BABINA11

1Yahwehabinƙyamanema'auninƙarya,ammama'auni adalciabinfarincikine

2Sa'addagirmankaiyazo,kunyatakanzo,Ammaga matalautahikimatanatafe

3Amintattunadalaizasubishesu,ammamugayemasu taurinkaizasuhallakasu.

4Dukiyabataamfanaaranarhasala,ammaadalciyakan ceceshidagamutuwa

5Adalcincikakkiyazaishiryardahanyarsa,ammamugaye zasufāɗidamuguntarsu

6Adalcinadalaizaicecesu,Ammazaakamamasu zunubicikinrashinkunyarsu.

7Sa'addamugunmutumyamutu,begensazaiƙare,Begen azzalumaikumayaƙare

8Ankubutardaadalidagawahala,Mugayekumayazoa maimakonsa

9Munafukaidabakinsayanahalakamaƙwabcinsa,Amma tawurinilimizaaceciadali

10Sa'addaadalaisukedakyau,birninyakanyimurna, Sa'addamugayesukamutu,saiayikururuwa

11Tawurinalbarkaradalai,birninyakanɗaukaka,Amma anrusheshidabakinmugaye

12Mutummararhikimayakanrainamaƙwabcinsa,amma maihankaliyakanyishiru

13Maibadalabariyakantonaasirin,ammamaiaminci yakanɓoyeal'amarin.

14Indababushawara,jama'azasufāɗi,Ammaacikin taronmasubadashawaraakwaiaminci

15Wandayalamuncewabaƙozaiyiwakansawayo, Wandakumayaƙiamincewayatabbata

16Macemaialheritanadagirma,jarumawakumasuna riƙedadukiya.

17Mutummaijinƙaiyakanyiwakansaalheri,amma mugunhaliyakanɓatawakansarai.

18Mugayeyakanyiaikinyaudara,ammawandayashuka adalcizaisamiladatabbatacce

19Kamaryaddaadalciyakerayayye,hakamawandayabi mugunabuyakanmutu.

20Yahwehabinƙyamanewaɗandasukekarkatacciyar zuciya,Ammawaɗandasuketsayeatafarkinsuabinfarin cikine

21Kodahannudahannu,mugayebazaayimusuhukunci ba,ammazuriyaradalaizasutsira.

22Kamarkayanadonazinariyaahancinalade,hakama kyakkyawarmacewaddabatadahankali

23Masuadalciabindasukesoalherinekawai,amma begenmugayefushine

24Akwaiwandayakewarwatsawa,yanakaruwa;Akwai kumawandayakeriƙefiyedaabindayadace,amma yakankaigatalauci

25Mutummaisassaucinra'ayizaiyiƙiba,Wandaya shayardashikuma,shikansamazaishayardashi.

26Wandayahanahatsi,jama'azasula'anceshi,Amma albarkazatatabbataakanwandayasayar

27Wandayaƙwarewajennemanalheriyakansami tagomashi,Ammawandayanemiɓarna,zatasameshi

28Wandayadogaragadukiyarsazaifāɗi,ammaadalizai yigirmakamarreshe.

29Wawazaizamabawagamasuhikimarzuciya

30'Ya'yanmasuadalciitacenraineKumawandayalashe rayuka,maihikimane.

31Gashi,zaasākawaadalaiaduniya,Mugayedamasu zunubidayawa

BABINA12

1Dukwandayakesonkoyarwayanasonilimi,amma wandayaƙitsautawawawane

2Yahwehyanajindaɗinmutumnagari,ammamaidabara zaihukuntashi.

3Bazaakafamutumdamuguntaba,ammatushenadali bazaimutuba

4Macemaikirkikambicegamijinta,ammamaikunya, kamarruɓaceacikinƙasusuwansa

5Tunaninadalaigaskiyane,ammashawararmugaye yaudarace.

6Kalmominmugayezasuyikwantodominsuzubarda jini,Ammabakinadalaizaicecesu.

7Anrushemugaye,ammabasuwanzu,Ammamutanen adalaizasutsaya

8Zaayabawamutumbisagahikimarsa,ammawandaya karkacezuciyarsazaaraina.

9Wandaakeraina,yanadabawa,Yafiwandayadaraja kansa,bashidaabinci

10Adaliyakankuladarandabbarsa,ammamugayesuna jintausayinmugaye

11Wandayayinomaaƙasarsa,zaiƙoshidaabinci,Amma wandayakebinbanzayenbanzane

12Mugayesunamarmarintarunmugaye,ammatushen adalaiyanabada'ya'ya.

13Mugayeyakankamamugunlaifidalaifinleɓunansa, ammaadalizaifitodagawahala

14Mutumzaiƙoshidaalheritabakinsa,Zaasākamasada sakamakonhannuwansa.

15Hanyarwawadaidaiceaidanunsa,ammawandaya kasakunnegashawarayanadahikima.

16Zaasanfushinwawa,ammamaihankaliyakanrufe kunya

17Wandayafaɗigaskiyayakanbayyanaadalci,amma mashaidiƙaryayaudara.

18Akwaimaimaganakamarhujintakobi,ammaharshen masuhikimalafiyane

19Maganargaskiyazatakahuharabada,Ammaharshen maƙaryacibaɗanlokacibane

20Waɗandasuketunaninmuguntasunacikinruɗinsu, Ammagamasubadashawaragasalamaabinfarincikine

21Baabindazaifarudaadalai,ammamugayezasucika damugunta.

22Yahwehabinƙyamanegaleɓunamasuƙarya,Amma waɗandasukeaikatagaskiyaabinfarincikine

23Mutummaihankaliyakanɓoyeilimi,ammazuciyar wawatanashelarwauta

24Waɗandasukedahimmazasuyimulki,ammamalalaci zasusamiaikinyi.

25Ƙaunarmutumtakansatakarkata,ammakyakkyawar maganatakanfarantamasarai

26Adaliyafimaƙwabcinsadaraja,ammahanyarmugaye takanruɗesu

27Malalacibayagasaabindayakarɓadonfarauta, Ammaabindamaiƙwazoyakedashiyanadadaraja.

28Acikinhanyaradalciraitake;Kumababumutuwaa cikinhanyarta

BABINA13

1Ɗamaihikimayakanjikoyarwarmahaifinsa,ammamai rainibayajintsautawa

2Mutumzaiciabincimaikyautabakinsa,ammaran muguzaicizalunci.

3Wandayakiyayebakinsayakankiyayeransa,Amma wandayabuɗeleɓunansa,zaahallakashi

4Raukanmalalaciyanamarmari,bashidakome,Amma ranmaiƙwazoyakanyiƙiba

5Adaliyanaƙinƙarya,ammamugunmutumabinƙyama ne,yakanshakunya.

6Adalciyakankiyayewandayaketsayeahanya,amma muguntatakankawardamaizunubi

7Akwaiwandayayiwadata,ammabashidakome, Akwaiwandayatalautakansa,ammayanadawadatamai yawa.

8Fansarranmutumdukiyarsace,ammamatalautabaya jintsautawa

9Haskenadalaiyanamurna,ammafitilarmugayezata mutu.

10Dagirmankaikaɗaiakeyinjayayya,ammagamasuba dashawarazasusamihikima

11Dukiyardaakasamutahanyarbanzazataragu,Amma wandayataratawurinwahalazaiƙaru

12Begeyanasazuciyatayirashinlafiya,ammaidan sha'awatazo,itacenraice

13Dukwandayaƙimaganar,zaahallakashi,amma wandayajitsoronumarnin,zaasamilada.

14Shari'armasuhikimaitacemaɓuɓɓugarrai,Donkauce watarkonmutuwa

MAGANAR

15Kyakkyawarfahimtatanabadatagomashi,amma hanyarmasulaifitanadawuyargaske.

16Kowanemaihankaliyakanyiaikidailimi,ammawawa yakanbuɗewautarsa.

17Mugunmanzoyakanfāɗicikinɓarna,amma amintaccenjakadalafiyane

18Waɗandasukaƙikoyarwazasuzamatalaucidakunya, Ammawandayakarɓitsautawazaagirmamashi.

19Abindayaaikatayanadadaɗigarai,ammaabinƙyama negawawasurabudamugunta

20Wandayayitafiyadamasuhikimazaizamamai hikima,ammaabokinwawazayalalace

21Muguntatanabinmasuzunubi,Ammamasuadalciza susamisakamakomaikyau

22Mutuminkirkiyakanbarwa’ya’yan’ya’yansagādo, Dukiyarmaizunubikumatanabadatanadigaadalai.

23Akwaiabincidayawaagonakinmatalauta,Amma akwaiwandaakalalacesabodarashinshari'a

24Wandayaƙisandansayanaƙinɗansa,Ammawanda yakeƙaunarsayakanhoreshisosai

25Adaliyanacinabinciharransayaƙoshi,ammamugaye cikinsazaiyirashinƙarfi.

BABINA14

1Kowacemacemaihikimatakanginagidanta,amma wawatakanrusheshidahannunta

2WandayaketafiyadagaskiyayanatsoronYahweh, ammawandayasabadatafarkunsayarainashi

3Abakinwawasandangirmankaine,ammaleɓunmasu hikimazasukiyayesu.

4Indababubijimai,kintinkirinyanadatsabta,amma sabodaƙarfinsayanakaruwasosai

5Amintaccenmashaidibazaiyiƙaryaba,ammamashaidi ƙaryayakanfaɗiƙarya

6Mairainiyakannemihikima,baisametaba,ammailimi yanadasauƙigamaifahimta.

7Karabudawawa,Sa'addabakaganemaganarilimia cikinsaba

8Hikimarmaihankaliitacefahimtartafarkunsa,amma wautayaudarace

9Wawayesunayiwazunubiba'a,Ammaacikinadalai akwaitagomashi.

10ZuciyatasanzafinkansaBaƙokumabayashigacikin farinciki

11Zaarushegidanmugaye,ammamazauninadalaizasu yigirma

12Akwaiwatahanyawaddatakekamadamutum,Amma ƙarshentahanyoyinmutuwane

13Kodadariya,zuciyatanabaƙincikiKumakarshen wannanni'imanauyine

14Mutumindayakomabayaazuciyazaicikadanasa al'amuransa,Mutuminkirkikumazaiƙoshi

15Maihankaliyakangaskatakowacemagana,ammamai hankaliyakanluradatafiyarsa

16Mutummaihikimayakanjitsoro,yarabudamugunta, ammawawayakanyifushi,yakuwadogara.

17Mutumindayayifushidagaggawayakanyiwauta, Yakanƙimaimugunnufi

18Wawayesunagājiwauta,ammamasuhankalisunada rawanidailimi

19MugayesunarusunaagabanmasunagartaMugaye kumaaƙofofinadalai.

20Maƙwabcinsamayanaƙintalaka,ammamawadaci yanadaabokaidayawa.

21Wandayarainamaƙwabcinsayakanyizunubi,amma maijinƙaigamatalauci,maifarincikine

22Waɗandasukeƙullamuguntabasuyikuskureba? Ammajinƙaidagaskiyasutabbatagawaɗandasukeyin kyakkyawantunani

23Acikindukanwahalaakwairiba,ammamaganar leɓunabatadaamfani

24Kambinmasuhikimashinedukiyarsu,ammawauta wautace.

25Mashaidinagaskiyayakancecirayuka,amma maƙaryaciyakanfaɗiƙarya

26AcikintsoronYahwehakwaiamincimaiƙarfi, 'ya'yansazasusamimafaka

27TsoronYahwehmaɓuɓɓugarraine,Donkaucewa tarkonmutuwa.

28Girmansarkiyanacikinyawanjama'a,ammaacikin rashinmutane,halakarsarkitakanzo

29Maijinkirinyinfushiyanadafahimisosai,ammamai saurinfushiyakanɗaukakawauta

30Sahihanzuciyaitacerayuwarjiki,ammahassadata ruɓarƙasusuwa.

31Wandayakezaluntarmatalauciyakanzargi Mahaliccinsa,Ammawandayagirmamashiyakanji tausayinmatalauci.

32Akankorarmugayecikinmuguntarsa,ammaadaliyana sazuciyagamutuwarsa

33Hikimatanacikinzuciyarmaihankali,Ammaabinda yaketsakiyarwawayakanbayyana

34Adalciyakanɗaukakaal'umma,ammazunubiabin zarginegakowaceal'umma.

35Sarkiyanajindaɗinbawamaihikima,ammayanafushi dawandayakunyata

BABINA15

1Amsamailaushitakankawardahasala,ammamugayen kalmomisunatadafushi

2Harshenmasuhikimayanaamfanidailimidaidai,amma bakinwawayanazubardawauta.

3IdanunYahwehako'inasuke,Yanadubanmugayeda nagartattu

4Harshemaikyauitacenrai,ammarugujewarruhitakan kawolahani

5Wawayakanrainakoyarwarmahaifinsa,ammamaikula datsautawamaihankaline

6Acikingidanadalaiakwaidukiyamaiyawa,Ammaa cikinabindamugayesukesamuakwaiwahala

7Leɓunmasuhikimasunawatsailimi,ammazuciyar wawabataaikatahakaba

8Yahwehabinƙyamanehadayarmugaye,ammaaddu'ar adalaiabinfarincikine

9Yahwehabinƙyamacehanyarmugaye,Ammayana ƙaunarwandayakebinadalci.

10Koyarwatanadazafigawandayarabudahanya, Wandayaƙitsautawakuwazaimutu

11JahannamadahalakasunagabanYahweh,ballezukatan 'yanadam?

12Mairainibayaƙaunarwandayatsautamasa,Bakuma zaijewurinmasuhikimaba.

13Mutummaifarincikiyakansafuskarsafarinciki, ammatawurinbaƙincikisairuhuyakarye.

14Zuciyarmaihankalitananemanilimi,ammabakin wawayakanciabinci

15Dukankwanakinmasuwahalamugune,Ammamai farincikiyakanciabincikullum.

16KadankaɗandatsoronYahwehyafikyaudadukiyada wahala

17Garacinganyayeindaƙaunatake,Damarassaniyada ƙiyayyadashi

18Mutummaifushiyakantadahusuma,ammamai jinkirinyinfushiyakanhucehusuma

19Hanyarmalalacikamarshingenƙayace,ammahanyar adalaiafilitake.

20Ɗanmaihikimayakanfarantawamahaifinsarai,amma wawayakanrainamahaifiyarsa

21Wautaabinfarincikinegawandabashidahikima, ammamaihankaliyanatafiyadaidai

22Bataredashawarabazaayimugunnufi,Ammaa cikintaronmasubadashawarakankafasu.

23Mutumyakanyifarincikidaamsarbakinsa,Amma maganardaakayiakankari,yanadakyau!

24Hanyarrayuwatanabisagamasuhikima,Dominya rabudaJahannamaaƙasa

25Yahwehzailalatardagidanmasugirmankai,Ammazai tabbatardaiyakargwauruwa.

26Yahwehabinƙyamanetunaninmugaye,amma maganartsarkakakkuce

27Mutumindayakekwaɗayinribayakanwahalarda gidansaAmmawandayaƙikyautaizairayu

28Adalcizuciyarsatakanyitunaniakanamsa,amma bakinmugayeyakanfitardamugayenabubuwa.

29Yahwehyananisadamugaye,Ammayanajinaddu'ar adalai

30Haskenidanuyanafarantazuciyarai,labarimaikyau yanasaƙasusuwasuyikiba

31Kunnendayakejintsautawarrai,Yakanzaunatareda masuhikima.

32Wandayaƙikoyarwayarainakansa,ammawandayaji tsautawayakansamifahimta

33TsoronYahwehkoyarwarhikimace.kumagabandaraja akwaitawali'u

BABINA16

1Shirinazuciyaacikinmutum,daamsarharshedaga wurinUbangijine

2Dukanal'amuranmutumsunadatsabtaaidanunsa AmmaUbangijiyanaaunaruhohi

3KabadaayyukankagaYahweh,Tunaninkakumazasu tabbata

4Yahwehyayikomedonkansa,Harmamugayedon ranarmugunta

5Yahwehabinƙyamanedukmaigirmankai,Kodayake yanaɗaurehannudahannu,Bazaahukuntashiba.

6Tawurinjinƙaidagaskiyaanakawardamugunta,Ta wurintsoronYahwehnemutanesukarabudamugunta

7Sa'addaYahwehyabitafarkunmutum,Yakansa maƙiyansasuyizamanlafiyadashi

8Kadankaɗandaadalciyafiribamaiyawa

9Zuciyarmutumtanatsarahanyarsa,ammaYahweh yakanshiryardatafiyarsa.

10MaganarAllahtanacikinbakinsarki,Bakinsabaya ƙetaredoka.

11Ma'aunidama'auniadalcinaUbangijine,Dukan ma'auninajakaaikinsane

12Abinbanƙyamanegasarakunasuaikatamugunta, Gamabisaadalcineakakafakursiyin.

13LeɓunamasuadalciabinfarincikinegasarakunaSuna ƙaunarmaimaganadaidai

14Fushinsarkikamarmanzanninmutuwane,ammamai hikimayakankwantardashi

15Acikinhaskenfuskarsarkiraiyake.alherinsakuma kamargajimarenenaruwansama

16Garasamunhikimadazinariya!kumaasamifahimta, maimakonazaɓeakanazurfa!

17Hanyaradalaiitacekawardamugunta,Wandaya kiyayetafarkiyanakiyayeransa

18Girmankaiyanakanhalaka,Girmankaikumayana gabanfaɗuwa

19Garaakasancedatawali'utaredamasutawali'u,Daa rabaganimadamasugirmankai.

20Wandayayimaganadahikimazaisamialheri,Duk wandayadogaragaYahweh,maifarincikineshi

21Zaacedamaihikimaazuciyamaihankali,Zaƙin leɓunakumayakanƙarakoyo

22Hankalimaɓuɓɓugarraicegawandayakedaita,amma koyarwarwawawautace.

23Zuciyarmaihikimatakankoyawabakinsa,Yakanƙara koyogaleɓunansa

24Kalmomimasudaɗikamarsaƙarzumasuke,Zaƙigarai, lafiyayyenƙasusuwakuma

25Akwaiwatahanyadatakekamadamutum,Amma ƙarshentahanyoyinmutuwane.

26WandayayiaikiyakanyiwakansawahalaDomin bakinsayanasha'awarshi

27Mugunmutumyakantonamugunta,Acikinleɓunansa kumaakwaikamarwutamaiƙonawa

28Maƙaryaciyakanshukahusuma,Maiyawanraɗaɗi kuwayakanrabamanyanabokai.

29Mutummaizalunciyakanruɗimaƙwabcinsa,Yakaishi hanyardabatadakyau

30Yakanrufeidanunsadonyayitunaninkarkatattun al'amura,Yakankarkatardaleɓunansayakankawo mugunta

31Kaimaikambirawaninenaɗaukaka,Idanansameshi atafarkinadalci

32WandayayijinkirinyinfushiYafiƙarfinhali.Wanda kumayakemulkinruhunsafiyedawandayacibirni

33Anjefakuri'aacinyaAmmadukanikontanaUbangiji ne

BABINA17

1Garabusasshiyarabincidanatsuwadaita,Dagidacike dahadayudahusuma

2Bawamaihikimazaimallakiɗamaikunya,Zaisami rabongādoatsakanin'yan'uwa

3Tukunyanaazurfane,tanderukumadominzinariya, ammaYahwehyanagwadazukata.

4MugunabuyakankuladaleɓunansanaƙaryaMaƙaryaci kuwayakankasakunnegamugunharshe

5Dukwandayayiwamatalauciba'a,yazagiMahaliccinsa, Wandayayimurnadabala'ikuwa,bazaahukuntashiba.

6'Ya'yanyarasunerawanintsofaffiGirman'ya'yakuma ubanninsune.

7Kyakkyawarmaganabatadacedawawaba,balle maƙaryaci

8Kyautakamardutsemaidarajaceaidanunwandayake daita,Dukindatajuyasaitasamialbarka.

9WandayarufelaifiyananemanƙaunaAmmawandaya maimaitaal'amariyarabaabokaidayawa

10Tsautawatakanshigacikinmaihikima,Fiyedabulala ɗariakanwawa

11Mugunmutumtawayekawaiyakenema,Donhakazaa aikodamugunmanzoakansa

12Baribeyardaakawashe'ya'yantatasadudamutum,Da mawawaacikinwautarsa.

13Dukwandayasākawaalheridamugunta,muguntaba zatarabudagidansaba

14Farkonhusumakamarlokacindamutumyafitarda ruwane,Donhakakubarjayayyakafinashigatsakani

15Wandayabaratardamugaye,Dawandayakehukunta adali,DukansubiyunabinƙyamanegaYahweh.

16Meyasawawayakedatamanidonyasamihikima, Tundayakebayadazuciyarsa?

17Abokikoyausheyanaƙauna,Anhaifiɗan'uwasaboda wahala

18Waɗandabasudafahimi,yakantaɓahannu,Yakanyi aminciagabanabokinsa.

19Yakanƙaunacizalunciwandayakesonhusuma,Wanda kumayaɗaukakaƙofofinsayananemanhalaka

20Wandayakarkacezuciyarsabayasamunalheri,Mai mugunyarharshekumayakanfāɗicikinɓarna

21Wandayahaifiwawayakanyibaƙincikine,Uban wawakuwabayamurna.

22Maifarincikiyakanyiabinkirkikamarmagani,amma karyayyenruhuyakanbusheƙasusuwa

23Mugunmutumyakankarɓikyautadagaƙirjinsadonya karkatardahanyarshari'a

24HikimatanagabanmaihankaliAmmaidanunwawa sunakaniyakarduniya.

25Wawayakanzamaɓacinraigamahaifinsa,haushinega waddatahaifeshi

26Baabunemaikyauahukuntamasuadalciba,Koa kashehakimaisabodaadalci

27Mutumindayakedailimiyakankiyayemaganarsa, Mutumindayakedahankalikumayanadahalinkirki.

28Kowawa,idanyayishiru,analasaftashimaihikimane, Wandayarufebakinsakuwa,maihankaline.

BABINA18

1Tawurinsha'awamutum,bayandayawarekansa,ya nema,yashigatsakanidadukanhikima

2Wawabayajindaɗinfahimta,ammadominzuciyarsata bayyanakanta

3Sa'addamugayesukazo,to,rainiyakanzo,Da wulakanci.

4Kalmominbakinmutumkamarruwayenemasuzurfi, Maɓuɓɓugarhikimakumakamarrafine

5Baabumaikyaubaneayardadamugaye,Akasheadali dashari'a

6Leɓunwawasukanshigagardama,Bakinsakumayakan yikiragabugunzuciya.

7Bakinwawayakanhallakashi,leɓunsakumatarkon ransane.

8Kalmominmasubadalabarikamarraunine,Suna gangarowazuwacikinciki

9Wandayayikasalaacikinaikinsa,ɗan'uwanmaiyawan ɓarnane.

10SunanYahwehhasumiyacemaiƙarfi,adaliyakangudu yashigacikinta

11Dukiyarmawadaciitacebirninsamaiƙarfi,Kamar katangamaitsayidasonransa

12Zuciyarmutumtakanyigirmankaikafinhalaka, Tawali'ukumakafindaraja

13Wandayaamsamaganatunbaijiba,Wautaceda kunyaagareshi.

14Ruhunmutumzaikiyayerashinlafiyarsaammaruhu mairauniwazaiiyajurewa?

15Zuciyarmaihankalitakansamiilimi.Kunnuwanmasu hikimakumasunanemanilimi

16Kyautarmutumtanabashisarari,Takaishigaban manyanmutane.

17Mutumindayakenafarkoakandalilinsayanakamada adalciAmmamaƙwabcinsayazoyabincikashi

18Kuri'atakankawardajayayya,Yakanrabatsakanin maɗaukaki

19Ɗan'uwandaakayiwalaifiyafibirninƙaƙƙarfan wahalarcinnasara.

20CikinmutumzaiƙoshidaamfaninbakinsaKumada yawanleɓunsazaicika

21Mutuwadaraisunacikinikonharshe,Masuƙaunarsa kumazasuci'ya'yansa

22Dukwandayasamimaceyasamiabumaikyau, Yahwehkumayasamitagomashi.

23TalakawayakanyiroƙoAmmaattajirinyaamsada kakkausanharshe

24Mutumindayakedaabokaidoleneyazama abokantaka,Ammaakwaiabokidayafiɗan'uwakusanci

BABINA19

1Garamatalaucidaketafiyacikinaminci,Dawandayake bakinsamarargaskiya,wawane.

2Harilayau,cewaraiyazamamararilimi,bashidakyau Wandakumayakegaggawadaƙafafunsayanayinzunubi

3Wautatamutumtakankarkatardatafarkinsa,zuciyarsa kuwatakanyifushidaYahweh

4Dukiyatanasaabokaidayawa;ammatalakayarabuda makwabcinsa

5Bazaahukuntamaishaidarzurba,Maiyinƙaryakuma bazaitsiraba

6Mutanedayawazasuroƙialfarmarsarki,Kodayake kowanemutumabokinmaibadakyautane

7Dukan'yan'uwanmatalautasunƙishi,balleabokansaza suyinisadashi?Yabisudamagana,ammadukdahaka sunkasanceagareshi

8Wandayasamihikimayanasonransa,Wandayakiyaye fahimizaisamialheri

9Bazaahukuntamaishaidarzurba,Maiyinƙaryakuma zaimutu.

10WawabayajindaɗiKadamabawayayimulkin sarakuna

11HankalinmutumyanajinkirinfushinsaKuma ɗaukakarsaceyaƙetarewanilaifi.

12FushinsarkikamarrurinzakineAmmatagomashinsa kamarraɓaneabisaciyawa.

13Ɗanwawashinebala'inmahaifinsa,Hukuncinmace kumayakanzamaɗigonruwa

14Gidadadukiyagādonenakakanni,Macemaihankali kumadagawurinUbangijitake.

15WalauciyanasabarcimainauyiKumamairagozaiji yunwa

16WandayakiyayeumarnaiyakankiyayeransaAmma wandayaƙitafarkunsazaimutu

17Yahwehyakanjitausayinmatalauci.Abindayabayar kumazaisākebiyashi

18Kayiwaɗankahorosa'addayakedabege,Kadakabar rankayajitausayinkukansa.

19Mutummaitsananinfushizaishaazaba,gamaidanka ceceshi,saikasākeyi

20Kajishawara,kakarɓikoyarwa,Dominkazamamai hikimaaƙarshenka

21AkwaidabarudayawaazuciyarmutumDukdahaka shawararUbangiji,zatatsaya.

22Abindamutumyakesoshinealherinsa,Talaucikuma yafimaƙaryaci

23TsoronYahwehyakankaigarai,wandayakedashi kumazaiƙoshibazaaziyarceshidasharriba

24Malalaciyakanɓoyehannunsaaƙirjinsa,Bazaisāke kawotaabakinsaba.

25Kabugimaiizgili,jahilikuwazaiyihankali,Katsauta wamaihankali,yakuwaganeilimi

26Wandayaɓatamahaifinsa,Yakorimahaifiyarsa,Ɗan nemaijawokunya,yanakawozargi

27“Ɗana,kadainajinkoyarwardatakekawoɓata maganarilimi.

28Mugunmashaidiyakanrainashari'a,Baƙinmugaye kumayakancinyemugunta

29Anshiryashari'agamasuba'a,Ankumashiryawa wawayebulala

BABINA20

1Ruwaninabimaiba'ane,abinshamaizafinemaizafin rai,Dukwandaakaruɗeshibashidahikima.

2Tsoronsarkikamarrurinzakine,Dukwandayatsokane shiyayiwakansazunubi

3Abindarajanemutumyadainajayayya,ammakowane wawayakanshigatsakani

4Malalacibazaiyinomasabilidasanyiba.Sabodahaka zaiyibaraalokacingirbi,bashidakome

5Shawaraazuciyarmutumkamarruwanemaizurfi ammamaihankalizaizareshi

6Yawancinmutanezasuyishelaralherinsa,amma amintaccenmutum,wazaiiyasamu?

7Adaliyanatafiyadaaminci,'ya'yansasunsamialbarka bayansa

8Sarkindayakezauneakursiyinshari'ayakanwarwatsa dukanmuguntadaidanunsa.

9Wazaiiyacewa,‘Natsarkakezuciyata,Natsarkakadaga zunubina?

10Ma'auninma'auniiri-iri,dama'auniiri-iri,Dukansu biyunabinƙyamanegaUbangiji

11Koyaromaanasaninsatawurinayyukansa,Koaikinsa nadatsarki,kokuwadaidaine.

12Kunji,damaigani,Ubangijineyayisudukabiyun

13Kadakaƙaunacibarci,donkadakayitalauci.Kabuɗe idanunka,zakaƙoshidaabinci.

14Bakomebane,bakomebane,injimaisaye

15Akwaizinariyadalu'u-lu'u,ammaleɓunilimiabinado nemaidaraja.

16Kaɗibirigarsawandayakelamunigabaƙo,Kaɗauki jinginagabaƙo

17GurasaryaudaratanadadaɗigamutumAmmadaga bayabakinsazaicikadatsakuwa

18Dukabindaakenufidashawarayanakankafawa,Ku yiyaƙidakyakkyawarshawara

19Maiyawokamarmaiyawanbadalabariyakantona asirin,Donhakakadakuyicudanyadamaiyinlallashida leɓunansa

20Dukwandayazagimahaifinsakomahaifiyarsa,fitilarsa zatamutuacikinduhunduhu.

21ZaaiyasamungādodagaggawatunfarkoAmma ƙarshensabazaiyialbarkaba

22“Kadakace,‘Zanramamugunta.Ammakajira Ubangiji,shikuwazaiceceka

23Yahwehyanaƙinma'auniiri-irikumama'auninakarya bashidakyau.

24YahwehneyaketafiyardamutaneTayayamutumzai ganetafarkunsa?

25Tarkocegamutumindayaciabindayakemaitsarki, Bayanyayiwa'adidonyayitambaya

26Sarkimaihikimayakanwarwatsamugaye,Yakanbida su.

27RuhunmutumfitilarYahwehne,Yanabincikadukan abubuwancikinaciki

28Jinƙaidagaskiyasunakiyayesarki,Al'arshinsakuma yatabbata

29Girmansamariitaceƙarfinsu,Girmantsofaffikuma launintokane.

30Shuɗinrauniyakankawardamugunta,hakanan raunukancikincikisuke

BABINA21

1ZuciyarsarkitanahannunYahwehkamarkogunanruwa, Yanajujjuyatadukindayagadama

2Kowacehanyarmutumtanadaidaiaidanunsa,amma Yahwehyakanluradazukata.

3Aikaadalcidashari'a,Yahwehyafihadayaabinkarɓa 4Maɗaukaki,dagirmankai,danomanmugaye,zunubine.

5Tunaninmaihimmayakankawowadatanekawaiamma nakowanemaigaggawarsokawai

6Samundukiyadaharshenmaƙaryaci,Waɗandasuke nemanmutuwabanzane.

7Satarmugayezatahallakasudominsunƙiyinhukunci

8Hanyarmutumkarkatacciyarhanyace,baƙonabuce, ammamaitsarkiaikinsadaidaine

9Garaazaunaakusurwarbene,Daafāɗidamacemai husuma.

10Mugunmutumyanamarmarinmugunta,Maƙwabcinsa bayasamuntagomashiaidanunsa

11Sa'addaakahukuntamairaini,maihankaliyakanzama maihikima,Sa'addaakakoyawamaihikima,yakansami ilimi

12Adaliyakanluradagidanmugaye,ammaAllahyakan kawardamugayesabodamuguntarsu.

13Dukwandayakasakunnegakukanmatalauta,Shima zaiyikuka,ammabazaajiba.

14Kyautaaasircetanakwantardafushi,ladamaiƙarfia ƙirji

15Abinfarincikinegaadalaisuyishari'a,ammazaa hallakamasuaikatamugunta.

16Mutumindayarabudahanyarfahimta,Zaizaunacikin taronmatattu

17Wandayakesonjindaɗizaizamamatalauci,Wanda yakesonruwaninabidamaibazaiyiarzikiba

18Mugayezasuzamafansagaadalai,masuzunubikuma gaadalai

19Garaazaunaajeji,Damacemaihusumadahusuma

20Akwaiwadatadaakesodamaiacikingidanmasu hikimaAmmawawayakancinyeshi

21Wandayabiadalcidajinƙai,Yasamirai,daadalci,da daraja.

22Mutummaihikimayakanhaurabirninmanya,Ya rurrusheƙarfinƙarfinsa

23Dukwandayakiyayebakinsadaharshensa,Yakan kiyayeransadagawahala

24Sunansamaifahariyadagirmankai,Wandayayifushi dagirmankai.

25RageburinsayakankasheshiGamahannuwansasunƙi yinaiki

26Yakanyikwaɗayinyinidukanyini,ammaadaliyakan bayar,bayajindaɗi

27Hadayarmugayeabinƙyamace,balleinyakawotada muguwartunani?

28Mashaidiyarƙaryazatamutu,ammamaijinmagana kullum

29Mugayeyakantaurarefuskarsa,ammaadalaiyakan shiryardahanyarsa

30Bahikima,kofahimta,koshawaragābadaYahweh

31Anshiryadokidonranaryaƙi,ammaYahwehyanada aminci

BABINA22

1Sunankirkiyafiarzutadukiya,Afisonalherifiyeda azurfadazinariya.

2Mawadatadamatalautasuntaru,Yahwehneyayisu duka

3Mutummaihankaliyakanhangomugunabu,yakanɓuya, ammawawayesunawucewa,sunashanazaba

4Tawurintawali'udatsoronYahwehdukiyace,dadaraja, darai

5Akwaiƙayayuwadatarkunaatafarkinmaƙarƙashiya, Wandayakiyayeransazaiyinesadasu

6Kahorardayarobisatafarkindazaibi,Sa'addayatsufa, bazairabudaitaba

7Mawadaciyanamulkibisamatalauci,maikarɓarbashi kuwabawanegamaibadarance

8Wandayashukamuguntazaigirbiabinbanza,sandar fushinsakuwazataƙare.

9Wandayakedayalwarido,zaisamialbarkaDomin yakanbadaabincigamatalauta

10Kakorimaiba'a,Hatsaniyazatatashi.I,husumada zargizasudaina

11Wandayakeƙaunartsarkakakkiyarzuciya,Sarkizai zamaabokinsasabodaalherinleɓunsa.

12IdanunYahwehsunakiyayeilimi,Yakanruguza maganarmasuzunubi.

13Malalaciyakance,“Akwaizakiawaje,Zaakashenia tituna

14Bakinbaƙonmataraminemaizurfi,WandaYahwehya ƙishi,zaifāɗiaciki.

15WautatanadaureazuciyaryaroAmmasandargyaraza takoreshinesadashi

16Wandayakezaluntarmatalaucidonyaƙaraarziƙinsa, Wandayakebadamawadacikyauta,lallezaiyirashi

17Kakasakunnenka,kajimaganarmasuhikima,Kamai dahankaligasanina

18GamaabunemaidaɗiidankakiyayesuacikinkaZaa sasuacikinleɓunanka.

19DominkadogaragaYahweh,Nasanardakaiyau,kai ma

20Ashe,banrubutamukuabubuwamasukyauna shawarwaridailimiba?

21DomininsakasantabbatacciyarmaganargaskiyaDon kaiyaamsamaganargaskiyagawaɗandasukaaikomaka?

22Kadakuyiwamatalaucifashi,dominshimatalaucine, Kadakumakuzaluncemamatalautaaƙofa

23GamaYahwehzaiyishari'arsu,Zaiƙwaceranwaɗanda sukawashesu

24KadakuyiabotadamaifushiBakuwazakatafida maifushiba.

25Kadakakoyitafarkunsa,Kakamakankadatarko

26Kumakadakakasancedagawaɗandasukeyiwahannu, kumakadakakasancedagamãsulamuni.

27Idanbakadaabindazakabiya,meyasazaiɗauke makagadonkadagaƙarƙashinka?

28Kadakukawardatsohuwartarihi,waddakakanninku sukakafa

29Kagamutummaihimmaacikinharkokinsa?zaitsaya agabansarakuna;Kadayatsayaagabantalakawa.

BABINA23

1Sa'addakukezaunekunacinabincitaredashugaba,ku yila'akaridaabindakegabankudakyau

2Kasawuƙaamakogwaro,idankaimutumnemai sha'awarci

3Kadakuyisha'awarabincinsamaidaɗi,gamacinabinci nenayaudara.

4Kadakuyiaikidonkuzamamawadata,Kudaina hikimarkanku.

5Zakasaidanunkagaabindabashiba?gamadukiya lallene,haƙĩƙa,sunayinfukafukai;Sunatashikamar gaggafazuwasama

6Kadakuciabincinmaimugunido,Kadakumakuyi marmarinabincinsamaidaɗi

7Gamakamaryaddayaketunaniazuciyarsa,hakayake ammazuciyarsabatataredakai

8Garindakaci,zakayiamai,Zakayihasarar maganganunkamasudaɗi.

9Kadakayimaganaakunnenwawa,Gamazairaina hikimarmaganarka

10Kadakuciretsohonalamarƙasa.Kadakushiga gonakinmarayu

11GamawandayafanshesuyanadaƙarfiZaiyi shari'arsudakai.

12Kakasakunnegakoyarwa,Kakasakunnegamaganar ilimi.

13Kadakahanayarohoro,gamaidankabugeshida sanda,bazaimutuba

14Zakabugeshidasanda,KaceciransadagaJahannama 15Ɗana,idanzuciyarkatanadahikima,zuciyatazatayi murna,kotawa

16I,rainazaiyimurna,Sa'addaleɓunankasukafaɗi daidai

17Kadazuciyarkatayikishinmasuzunubi,Ammaka kasancecikintsoronYahwehdukanyini.

18GamalalleakwaiƙarsheBakuwazaayanketsammani ba

19Kaji,ɗana,kazamamaihikima,kabidazuciyarkaa hanya

20Kadakakasancecikinmasushaninabiacikinmasu cinnamamasutayardahankali:

21Gamamashayidamacizaizasuyitalauci,barcikuma zaisawamutumriga

22Kakasakunnegamahaifinkawandayahaifeka,Kada karainamahaifiyarkasa'addatatsufa

23Kusayigaskiya,kadakusayarHarilayau,hikima,da koyarwa,dafahimta.

24Ubanadalaizaiyimurnaƙwarai,Wandayahaifiɗamai hikimazaijidaɗinsa

25Ubankadamahaifiyarkazasuyimurna,Itadatahaife kazatayimurna

26Ɗana,kabanizuciyarka,Kasaidanunkasulurada al'amurana.

27GamakaruwaceramimaizurfiItakumabakuwar maceraminkunkuntarce

28Takanyikwantokamarganima,Takanƙarayawan masulaifiacikinmutane

29Waneneyakedawahala?wakedabakinciki?wakeda husuma?Waneneyayibaƙarmagana?Waneneyasami raunukabadalili?Waneneyakedajajayenidanu?

30Waɗandasukadaɗesunashanruwaninabiwaɗanda sukezuwanemangaurayeruwaninabi.

31Kadakadubiruwaninabininyayija,Sa'addayabada launinsaacikinƙoƙon,Sa'addayakarkata

32Aƙarsheyakancijikamarmaciji,Yakanyihargitsi kamarmacizai

33Idanunkizasugabaƙonmata,Zuciyarkikuwazatafaɗi abindabadaidaiba.

34Zakuzamakamarwandayakekwanceatsakiyarteku, Kokamarwandayakekwanceakantudu.

35Zakacesunbugeni,Banyirashinlafiyabasunbuge ni,banjiba:yaushezanfarka?Zansakenemeta BABINA24

1Kadakayikishidamugaye,Kadakayimarmarinzama taredasu

2Gamazuciyarsutanatunaninɓarna,Leɓunansukuma sunamaganarmugunta.

3Tawurinhikimaakeginagidakumatawurinfahimtaan kafata

4Tawurinilimizaacikaɗakunandakunadakowaneirin dukiyamaidaraja

5MutummaihikimayanadaƙarfiI,maiilimiyanaƙara ƙarfi.

6Gamatahanyarhikimazakayiyaƙinka,Dayawan mashawartazaasamiaminci.

7Hikimatafiwawaƙarfi,Bayabuɗebakinsaaƙofa.

8Wandayayiniyyaraikatamugunta,zaacemasamugu ne

9Tunaninwautazunubine,Mairainikuwaabinƙyamane gamutane

10Idankagajiaranarwahala,ƙarfinkakaɗanne 11Idankaƙyalekaceciwaɗandaakakaigamutuwa,Da waɗandazaakashe

12Idankace,Gashi,bamusaniba.Ashe,wandayayi tunaniazuciya,bayaluradashi?Wandakumayake kiyayeranka,baisaniba?Ashe,bazaisākawakowane mutumbisagaayyukansaba?

13Ɗana,kacizuma,gamatanadakyaudazumarzuma maidaɗinɗanɗano

14Hakakumailiminhikimazaikasancegaranka,Sa'adda kasameta,zaasamilada,begenkakumabazaayankeba 15“Kadakayikwanto,yamugun,Kayigābadamazaunin adalai!Kadakuɓatamasawurinhutawa.

16Adalciyakanfāɗisaubakwai,yasāketashi,Amma mugayezasufāɗicikinɓarna

17Kadakayimurnasa'addamaƙiyinkayafāɗi,Kadaka barzuciyarkatayimurnasa'addayayituntuɓe

18KadaUbangijiyagahaka,yaɓatamasarai,Yakawar dafushinsadagagareshi.

19Kadakahusatasabodamugaye,Kadakajikishin mugaye

20Gamabazaasamiladagamugunmutumba.Zaa kashefitilarmiyagu

21Ɗana,kajitsoronUbangijidasarki,kadakayicuɗanya dawaɗandaakasāke.

22GamamasifarsuzatatashifaratɗayaKumawayasan halakarsubiyu?

23Waɗannanabubuwakumanamasuhikimane.Bashida kyauagirmamamutanecikinshari'a

24Wandayacewamugu,Kaimaiadalcine;Al'ummaiza sula'anceshi,al'ummaikumazasuƙishi.

25Ammawaɗandasukatsautamasazasujidaɗi,albarka maikyaukumazatasamesu

26Kowanemutumzaisumbacileɓunsawaɗandasukaba daamsadaidai

27Kashiryaaikinkaawaje,Kagyarawakankaagona Sa'annankumaginagidanka.

28Kadakazamamaishaidagābadamaƙwabcinkaba dalili.Kadakumakuyaudarekudalebbanku.

29Kadakace,‘Zanyimasahakakamaryaddayayimini, Zansākawamutumingwargwadonaikinsa

30Nabitagonarmalalaci,Dagonarinabinmutummarar hankali.

31Gashi,dukantatayitsirodaƙaya,Tagullasunrufe fuskarta,bangondutsenkumayarushe

32Sa'annannagani,nadubasosai,Naduba,nakarɓi koyarwa

33Dukdahakaɗanbarcikaɗan,ɗanbarcikaɗan,ɗan murƙushehannayedonbarci

34Donhakatalaucinkazaizokamarmaitafiyada bukatankakamarmaimakami.

1WaɗannansunekarinmagananaSulemanu,waɗanda Hezekiya,SarkinYahuza,sukayi.

2GirmanAllahneyaɓoyeabu,ammadarajarsarakunaita cebincikaal'amari

3Samadontsayi,ƙasakumamaizurfi,Zuciyarsarakuna kumabataaiyabincikawa.

4Kakawardadattidagacikinazurfar,Acannezaafito dawanikasodonma'aikaci

5Kakawardamugayedagagabansarki,kursiyinsakuma zaikahudaadalci

6Kadakatsayaagabansarki,kadakatsayaamatsayin manyanmutane

7Gamayafikyauacemaka,‘KahaurananFiyedacewa karageagabansarkindaidanunkasukagani.

8Kadakayigaggawarfitafaɗa,donkadakasanabinda zakayiaƙarshenta,Sa'addamaƙwabcinkayakunyatarda kai.

9KayimuhawaradamaƙwabcinkakansaKumakadaku tonaasirinwani

10Kadawandayajitayakunyatardaku,Kadakukunyata ku

11Kalmomindaakafaɗadakyautanakamadatuffana zinariyacikinhotunanaazurfa.

12Kamar'yankunnenazinariya,daadonzinariyamai kyau,Hakamaitsautawamaihikimayakeakankunnemai biyayya.

13Kamarsanyindusarƙanƙaraalokacingirbi,hakama amintaccenmanzoyakegawaɗandasukaaikoshi,Domin yakanwartsakardaraniyayengijinsa.

14Wandayayifariyadakyautarƙaryakamargajimarene daiskamararruwansama

15Datsayindaka,anarinjayarɗansarki,harshemaitaushi kumayakankaryekashi

16Kasamizuma?Kuciabindayaisheku,harkuƙoshi dashi,kumakuyiamaidashi.

17KajanyeƙafarkadagagidanmaƙwabcinkaDonkada yagajidaku,yaƙiku

18Mutumindayayishaidarzurakanmaƙwabcinsa, gungune,datakobi,dakibiyamaikaifi

19Amincewarmutummararamincialokacinwahala, kamarkaryayyenhakorine,daƙafarƙafafu.

20Kamarwandayatuɓerigaalokacinsanyi,Kamarkuma ruwanvinegarakantudu,Hakananmairairawaƙaga baƙinciki.

21Idanmaƙiyinkayanajinyunwa,Kabashiabinciyaci Idankumayanajinƙishirwa,saikashayardashi.

22Gamazakataragarwashinwutaakansa,Ubangijikuwa zaisākamaka

23Iskararewatakankawardaruwansama,hakakuma fushinharsheyakankawardakai.

24Garaazaunaakusurwarbene,Daacedamacemai husumadababbangida

25Kamarruwansanyigamaiƙishirwa,hakaalbishirdaga ƙasamainisayake

26Adaliwandayafāɗiagabanmugaye,kamar maɓuɓɓuganruwane,daruɓaɓɓenmaɓuɓɓuga

27Bakyauacizumadayawa,Donhakamutanesunemi ɗaukakarkansu,baabinɗaukakabane.

28Wandabashidaikobisaruhunsa,kamarbirnindaaka rurrushene,marargaru

BABINA26

1Kamardusarƙanƙaraalokacinrani,dakumaruwan samaalokacingirbi,Hakanandarajabatadacedawawa ba.

2Kamaryaddatsuntsuyakeyawo,Kamaryaddahaddiya ketashi,Hakananla'anabazatazoba

3bulalagadoki,sarkadonjaki,sandakumagabayan wawa

4Kadakaamsawawawabisagawautarsa,Donkadakai makazamakamarsa

5Kaamsawawawabisagawautarsa,Donkadayazama maihikimadara'ayinkansa.

6Wandayaaikodasaƙotahannunwawa,yakanyanke ƙafafu,yashalalacewa

7Ƙafafungurgubadaidaisukeba,Hakananmisaliyakea bakinwawa

8Kamarwandayakeɗauredutseamajajjawa,hakakuma wandayakebawawawagirma.

9Kamaryaddaƙayatakanhauhannunmashayi,Hakanan misalinyakeabakinwawa

10AllahMaɗaukakinSarkiwandayasifantakowaneabu, Yanasākawawawa,Yakumasakawamasulaifilada 11Kamaryaddakareyakekomawagaamainsa,haka wawayakankomagawautarsa.

12Kagamutummaihikimanearansa?Akwaibegen wawafiyedashi

13Malalaciyakance,“Akwaizakiahanya.zakiyanakan titi

14Kamaryaddaƙofatakejujjuyabisamaƙallansa,haka mamalalacikekangadonsa.

15MalalaciyakanɓoyehannunsaaƙirjinsaYanaɓacinrai yamaidashibakinsa

16Malalaciyafimutumbakwaihikimaacikintunaninsa.

17Wandayabitahanyardabanasaba,Yanakamada wandayakamakunnuwankare

18Kamarmahaukaciwandayakejefardakibau,dakibau, damutuwa

19Hakamutumindayayaudarimaƙwabcinsayace,“Ba wasanakeba?

20Indababuitace,saiwutatakantashi,Indabamaiyin zage-zageba,husumataƙare

21Kamargarwashinwuta,Itacekumakamarwuta.Haka kumamaigardamayatayardahusuma

22Kalmominmasubadalabarikamarraunine,Suna gangarowazuwacikinciki.

23Leɓunamasuƙonawadamuguwarzuciyakamar tukwanedatarkacenazurfasuke.

24Waɗandasukeƙiyayyadaleɓunansusunaƙazantarda kansu,Yakansayaudaraacikinsa

25Sa'addayakemaganamaikyau,kadakugaskatashi, Gamaakwaiabubuwanbanƙyamagudabakwaiazuciyarsa.

26Wandaakarufeƙiyayyarsadayaudara,Zaanuna muguntarsaagabandukantaronjama'a

27Dukwandayahaƙaramizaifāɗiaciki,Wandakuma yamirginadutsezaikomoakansa

28Maƙaryaciyanaƙinwaɗandasukefamadashi.Baki maibandariyakumayakanyilalata

1KadakuyifahariyadakankugobeKumabakasanabin dayinizaizoba.

2Bariwaniyayabeka,babakinkaba.Baƙo,kumabanaka leɓuna

3Dutseyanadanauyi,yashikumayanadanauyiAmma fushinwawayafisudukabiyu.

4Fushimugune,hasalakumamaibantsoroneAmmawa zaiiyatsayawaagabankishi?

5Tsautawaafilitafiƙaunaaɓoye

6AmintattunraunukanabokineAmmasumbatarmaƙiyi yaudarace.

7CikakkunraiyaƙijininsaƙarzumaAmmagamai yunwakowaneabumaiɗaciyanadadaɗi

8Kamartsuntsuwandayakeyawodagasheƙarta,Haka mutumindayakeyawodagawurinsayake

9Manshafawadaturaresunafarantazuciya,Hakanan zaƙinaabokinmutumyakanfarantawazuciyarai.

10Abokinkadanamahaifinka,kadakayasheKadaka shigagidanɗan'uwankaaranarmasifarka,gamamaƙwabci nakusayafiɗan'uwanesa.

11Ɗana,kayihikima,kafarantaminirai,Domininamsa wawandayazageni

12Mutummaihankaliyakanhangomugunta,yaɓoye kansaAmmamarasahankalisunawucewa,anaazabtarda su

13Kaɗibirigarsawandayakelamunigabaƙo,Kaɗauki jinginagabaƙo

14Wandayasawaabokinsaalbarkadababbarmurya, Yanatashidasassafe,Zaizamala'ananneagareshi.

15Jigondaakeyiaranamaiyawa,damacemaihusuma iriɗayane

16Dukwandayaɓoyetayakanɓoyeiska,damanshafawa nahannundamansa,wandayakenunakansa

17Ƙarfetanakaifinƙarfe;Donhakamutumyakankaifafa fuskarabokinsa.

18Dukwandayakiyayeitacenɓaurezaici'ya'yansa,Don hakawandayadogaragaubangijinsazaisamidaraja

19Kamaryaddafuskatakefuskantarfuska,hakakuma zuciyarmutumgamutum

20JahannamadahalakabasucikacikabaDonhaka idanuwanmutumbayaƙoshi.

21Kamartukunyardaakeɗeboazurfa,datanderundaza tayidazinariyaHakamutumyakeyabonsa

22Kodayakekajawawawaaturmiacikinalkama, Ammadukdahakawautarsabazatarabudashiba

23Kahimmantukasanhalingarkentumakinka,Kalurada garkunantumakinkadakyau

24Gamadukiyabatawanzuwaharabada,Kambikuwaya dawwamahardukantsararraki?

25Ciyawatabayyana,ciyawamaitaushikumatabayyana, Ganyayenduwatsukumasunatattarawa

26'Yanragunanatufafinkane,awakikumafarashingona ne

27Zakusamimadararawakiwaddazataisheku,da abincingidangidanku,dakumakiwonkuyanginku.

BABINA28

1Mugayesunagudusa'addabawandayabisu,amma adalaisunadaƙarfinhalikamarzaki

2Shugabannintasunadayawasabodalaifinƙasa,Amma tawurinmaihankalidailimizaadaɗe.

3Talakawadayakezaluntarmatalautakamarruwansama nedabayabarinabinci.

4Waɗandasukaƙibindokasunayabonmugaye,Amma waɗandasukekiyayedokasunakokawadasu

5Mugayebasufahimcishari'aba,Ammawaɗandasuke nemanUbangijisunafahimtarkome.

6Garamatalaucidayaketafiyacikinadalcinsa,Dawanda yasabadaal'amuransa,kodayakeyanadawadata

7Dukwandayakiyayedoka,ɗanemaihikima,Amma wandayakeabokangābansayakankunyatamahaifinsa

8Wandayataradukiyarsatahanyarribadarashinadalci, Zaitarawawandayajitausayinmatalauci

9Wandayakaudakaidagajinshari'a,Koaddu'arsazata zamaabinƙyama.

10Dukwandayabatardaadalitahanyarmugu,Zaifāɗia cikinraminkansa,ammaadalaizasusamidukiyamai kyau.

11MawadaciyanadahikimaaransaAmmamatalauci maihankaliyakannemeshi

12Sa'addaadalaisukayimurna,anasamunɗaukakamai yawa,Ammasa'addamugayesukatashi,mutumyana ɓoye

13Wandayarufezunubansabazaiyinasaraba,Amma wandayayardayarabudasu,zaijitausayinsa 14Maifarincikinemutumindayakejintsorokullum, Ammawandayataurarezuciyarsazaifāɗicikinɓarna.

15Kamarzakimairuri,dabeyardatakeciHakakuma mugunshugabaakantalakawa

16Sarkindabashidafahimi,babbanazzalumine,Amma wandayaƙisonzuciya,zaitsawaitakwanakinsa

17Mutumindayaaikatamuguntagajininwani,zaigudu zuwarami.Kadawanimutumyatsayamasa.

18Dukwandayayitafiyadaidai,zaisamiceto,Amma wandayasabawatafarkunsa,nandananzaifāɗi

19Wandayayinomaaƙasarsazaisamiwadataccenabinci, Ammawandayabibanza,zaiƙoshi

20Amintaccenmutumzaicikadaalbarka,Ammawanda yayigaggawaryinarziki,bazaiyilaifiba.

21Baabumaikyaubaneayiwamutanemutunci,gama mutumzaiyilaifigagunguɗinabinci

22Wandayakegaggawarzamamawadaciyanadamugun ido,Baikuwaluracewatalaucizaisameshiba

23Wandayatsautawamutumdagabayazaisami tagomashifiyedawandayayimaganadaharshe.

24Dukwandayayiwamahaifinsakomahaifiyarsafashi, yace,“Balaifibane.Hakananabokinmaihalaka.

25Mutummaigirmankaiyakantadahusuma,Amma wandayadogaragaYahweh,zaayikiba

26Wandayadogaragazuciyarsawawane,Ammawanda yayitafiyadahikima,zaisamiceto.

27Wandayakebayarwagamatalaucibazairasaba,amma wandayaɓoyeidanunsa,zaisamila'anamaiyawa

28Sa'addamugayesukatashi,mutanesukanɓuya,Amma sa'addasukamutu,adalaisunakaruwa

BABINA29

1Wandasaudayawaanatsautamasayanataurare wuyansa,Zaahallakashibazatobatsammani

2Sa'addaadalaisukemulki,jama'asunamurna,Amma sa'addamugayesukayimulki,jama'asunabaƙinciki.

3Wandayakesonhikimayakanfarantawamahaifinsarai, Ammawandayayitarayyadakaruwaiyakanɓata dukiyarsa.

4Tawurinshari'asarkiyakankafaƙasar,ammawandaya karɓikyautaiyakanrusheta

5Mutumindayayiwamaƙwabcinsarai,yakanshimfiɗa waƙafafunsatarko

6Acikinlaifinmugayeakwaitarko,ammaadaliyakan rairawaƙayayimurna

7Adaliyakanluradashari'armatalauci,ammamugayeba susaniba.

8Masuba'asukankawobirnicikintarko,ammamasu hikimasunjuyardahasala

9Idanmaihikimayayiyaƙidawawa,Koyayifushiko yayidariya,Basauranhutawa

10Masukishinjinisunaƙinadalai,ammaadalaisuna nemanransa.

11Wawayakanfaɗidukanhankalinsa,ammamaihikima yakankiyayeshi

12Idanmaimulkiyakasakunnegaƙarya,dukanbayinsa mugayene

13Talakawadamayaudarisunahaduwatare,Yahweh yakanhaskakaidanunsubiyu.

14Sarkindayakehukuntamatalautadaaminci,kursiyinsa zaikahuharabada

15Sandadatsautawasunabadahikima,Ammayaronda akabarwakansayakankunyatamahaifiyarsa

16Sa'addamugayesukayawaita,laifuffukasunakaruwa, ammaadalaizasugafaɗuwarsu.

17Kagyaraɗanka,shikuwazaihutardakaiI,zaibada farincikigaranka

18Indabawahayi,jama'azasulalace,Ammawandaya kiyayedoka,maifarincikine

19Bazaayiwabawahorodamaganaba,Kodayakeya ganebazaiamsaba.

20Kagamutummaigaggawarmaganarsa?Akwaibegen wawafiyedashi

21Wandayarenebawansatunyanayaro,zaizamaɗansa harabada

22Mutummaifushiyakantadahusuma,Mutummaifushi kumayakanyiyawanyinlaifi.

23Girmankanmutumzaiƙasƙantardashi,ammamasu tawali'uzasugirmama

24Wandayayitarayyadaɓarawoyanaƙinransa,Yakanji zagi,baiƙiba

25Tsoronmutumyanakawotarko,Ammawandaya dogaragaYahweh,zaitsira

26MutanedayawasunanemanyardarmaimulkiAmma dagawurinUbangijinehukuncinkowanemutum

27Azzalumiabinƙyamanegaadalai,Maiadalcikuma abinƙyamanegamugaye

BABINA30

1KalmominAgurɗanYake,watoannabcin,mutuminya yimaganadaItiel,daItieldaUkal

2Hakikanafikowawauta,Banidafahimtarmutum

3Bankoyihikimaba,Bankuwasantsarkakaba.

4WaneneyahauSama,koyasauko?Waneneyatara iskaahannunsa?Waneneyaɗaureruwandariga?Wane

neyakafadukaniyakarduniya?Yayasunansa,kumayaya sunanɗansa,inzakaiyagane?

5KowacemaganarAllahmaitsarkice,Shigarkuwacega waɗandasukedogaragareshi.

6Kadakaƙarakanmaganarsa,Dominkadayatsautamaka, Kazamamaƙaryaci

7AbubiyunaroƙaagarekaKadakuhananisukafinin mutu.

8Kakawarminidaƙaryadaƙarya,Kadakabanitalauci kowadatakuciyardanidaabincindayadacedani:

9Donkadainƙoshi,inƙika,ince,‘WaneneUbangiji? Kokuwainzamamatalauci,inyisata,inɗaukisunan Allahnaabanza.

10Kadakatuhumibawagaubangijinsa,donkadayazage ka,asamekadalaifi

11Akwaiwatatsaradazatazagimahaifinsu,Bayasawa mahaifiyarsualbarka

12Akwaiwatatsarawaɗandasukedatsarkiaidanunsu, Ammadukdahakabaawankesudagaƙazantarsuba.

13Akwaiwatatsara,Yayagirmanidanunsu!Kumaan ɗagaidanunsusama

14Akwaiwatatsara,waɗandahaƙoransusukekamar takuba,haƙoransukumakamarwuƙaƙe,Donsucinye matalautadagaduniya,Masubukatakumadagacikin mutane.

15Macijindokiyanada'ya'yamatabiyu,sunakuka,suna cewa,aba,abaAkwaiabubuwaukudabasuƙoshi,i, abubuwahuɗubasuce,Yaisa.

16Kabari;damahaifarbakarariya;Ƙasardabatacikada ruwaba;dawutardabatace,Yaisa

17Idondayakeyiwamahaifinsaba'a,Yaƙiyinbiyayya gamahaifiyarsa,Hankakanakwarizasutsinkeshi, gaggafakumazasucishi

18Akwaiabubuwaukudasukafibanal'ajabiagareni, Harhuɗuwaɗandabansaniba

19Hanyargaggafaacikiniska;hanyarmacijiakandutse; hanyarjirginruwaatsakiyarteku;dahanyarmutummai kuyanga

20IrinwannanitacehanyarmazinataTanaci,tagoge bakinta,tace,“Banyimuguntaba.

21Gaabubuwaukuduniyatafirgita,Dakumaabubuwa huɗuwaɗandabazataiyaɗaukaba

22Dominbawasa'addayayimulki.dawawaidanyacika danama;

23Gamacemaibanƙyamaidantayiauredakuyangamai gadonuwargidanta.

24Akwaiabubuwahuɗuƙananaaduniya,ammasunada hikimaƙwarai.

25Tururuwamutanenedabasudaƙarfi,Dukdahaka sunashiryaabincinsualokacinrani

26Ƙwararrunmutaneƙaƙƙarfane,Dukdahakasunagina gidajensuacikinduwatsu.

27Farawabasudasarki,Dukdahakasunkanfitadayaƙi

28Gizagizaitakamahannunta,Tanacikinfādarsarki

29Akwaiabubuwaukudasukedakyau,Haƙiƙa,huɗu sunadakyau

30Zakiwandayakedaƙarfiacikindabbobi,Bayajuya wakowabaya

31Ruwanfari;akuyakuma;dasarki,wandababutashinsa

32Idankayiwautawajenɗaukakakanka,Kokuwakayi tunaninmugunta,Kaɗorahannunkaakanbakinka

33Hakika,cizonmadarayakanhaifardamanshanu, murƙushehancikumayanahaifardajini,Donhakafushi yakanhaifardahusuma

BABINA31

1KalmominsarkiLemuwel,annabcindatsohuwarsata koyamasa.

2Menene,ɗana?kumame,dancikina?kumame,dan alwashina?

3Kadakabamataƙarfinka,Kadakabawamasuhallakar daal'amuranka

4Basarkibane,yaLemuwel,Basarkibanesusharuwan inabibakumagasarakunanabinshaba

5Kadasusha,Sumantadashari'a,Sukarkatardashari'ar waɗandasukeshanwahala.

6Kabawandayakeshirinhalakaabinshamaiƙarfi,Kaba waɗandasukayibaƙincikiruwaninabi

7Bariyasha,yamantadatalaucinsa,Kadayaƙaratunawa dawahalarsa

8Kabuɗebakinkadominbebaye,Kasadukanwaɗanda akahukuntasuhallaka.

9Kabuɗebakinka,kayishari'adaadalci,Kayiwa matalautadamatalautashari'a

10Wazaisamimacemaikirki?gamafarashintayafilu'ulu'unesa

11Zuciyarmijintatanadogaragaretadaaminci,Donhaka bazaisamiganimaba.

12Zatayimasaalheri,bamuguntabadukankwanakin rayuwarta

13Tananemanulu,daulu,Takanyiaikidayardarraida hannunta

14TakasancekamarjiragenruwanfatakeTanakawo abincintadaganesa.

15Takantashitunbadarebarana,Takanbaiyalintaabinci, Dakuyangintarabo

16Tayila'akaridagonaki,tasayeta,Da'ya'yanhannunta tadasagonarinabi

17Takanyiɗamaradaƙarfi,Takanƙarfafahannuwanta

18Taganeabintayanadakyau,Haskentabayaƙarewada dare

19Tamiƙahannuntagaigiya,hannuwantasunariƙeda sandar.

20Tamiƙahannuntagamatalautana'am,tamiqa hannuwantagamabuqata

21Batatsorondusarƙanƙarasabodagidanta,Gamadukan iyalintasunasayedamulufi

22Tayiwakantamayafinakafet.Tufafintasilikineda shunayya

23Ansanmijintaaƙofa,Sa'addayakezaunetareda dattawanƙasar

24Tayilallausanlilintasayardashi.Yakanbadaabin ɗamaragaɗankasuwa

25ƘarfidadarajasunetufafintaZatayifarincikia lokacimaizuwa

26TakanbuɗebakintadahikimaKumaacikinharshenta akwaika'idaralheri.

27Takanluradaal'amurangidantadakyau,Batacin abincinbanza

28'Ya'yantasukatashi,Sucematamaialbarka.Mijinta kuma,yanayabonta

29'Ya'yamatadayawasunyiabinkirki,Ammakekinfi suduka.

30Jinƙaiyaudarace,kyakkyawakumabanzace,Amma macemaitsoronYahweh,zaayabeta.

31Kubatadagacikin'ya'yanhannuwanta.Bariayyukanta suyabetaaƙofa

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.