Guarani - The Book of Leviticus

Levítico-pe

MOAKÃHA1.1

1ÑandejáraohenóiMoiséspehahe'ichupeJotopaRógagui.

2Eñe'ẽIsraelñemoñarekuérapehaerechupekuéra: “Oĩramopendeapytéguioguerúvapeteĩmymbajuka Ñandejárape,pegueruva'erãpenemba'ekuave'ẽvaka,vaka haovechakuéragui

3Imba'ekuave'ẽha'éramomymbahapyvakara'y, toikuave'ẽpeteĩkuimba'emba'evai'ỹva,ha'eoipotaháicha oikuave'ẽÑandejáratavernákulorokẽme

4Tomoĩipopeofréndaojehapývaakãárihaojeaceptáta chupeojapoha@uaexpiasiõhesehápe.

5OjukátapetóroÑandejárarenondépe,haumisaserdóte, Aarónraʼykuéra,toguerupetuguyhatohypýipetuguy ijerérepealtároĩvapetavernákulorokẽykére.

6Oikytĩpeofréndaojehapývahaoikytĩpehẽngue pehẽngue

7SaserdóteAarónraʼykuératomoĩtatapealtáráriha tomoĩpeyvyrahendaitépetataári

8Umisaserdóte,Aarónraʼykuéra,tomoĩhendaitépeumi pehẽngue,iñakãhaikyrakue,peyvyraoĩvatataárioĩvape altárári

9Tojejohéihyepyhaipy,hapa'iohapypaitealtárári,ha'e haguãmymbahapy,mymbajukaojehapyhahyakuãasýva Ñandejárapeguarã

10Hapeofréndaovechaovechakuéragui,ha'évaovecha térãkavara,mymbahapyramo.ha'eoguerútachupe kuimba'emba'evai'ỹva

11Tojukapealtarrembe'ýpenórtegotyoÑandejára renondépe,haumisaserdóte,Aarónra'ykuéra,tohypýi huguyaltárjerére

12Ha'eoikytĩpehẽngue,iñakãhaikyrakuereheve,hapa'i tomoĩhendaitépeumiyvyratataárioĩvaaltárári.

13Ha'ekatutojohéihyepyhaipyýpe,hapa'itogueruopa mba'ehaohapyaltárári.

14HapemymbahapyojehapyvaʼerãÑandejárapeguarã oikóramoguyrakuéragui,haʼeogueruvaʼerãimbaʼe kuaveʼẽryguasurupiʼatérãpalómaraʼykuéragui

15Pa'itoguerualtárpe,oipe'aiñakãhaohapyaltaráriha huguyojepe'átaaltarykére

16Ha'eoipe'ahi'upyrãipirerehevehaomomboaltarykére kuarahyresẽgotyo,tanimburendaguépe

17Ha'eojokuavaerãipeporeheve,hanomboja'omo'ãi,ha pa'iohapyaltárári,yvyratataári.

MOAKÃHA2rehegua

1Oimeraẽvaoikuave'ẽvotembi'uñekuave'ẽÑandejárape, imba'ekuave'ẽarínaporãguiToñohẽhi'áriaséitehatomoĩ hi'áriinsiénso.

2Ogueruva'erãAarónra'ypa'ikuérape,hatoguenohẽ chuguiipópearínahaaséite,haopainsiénsorehevePa'i tohapyaltarárimba'ekuave'ẽtatakuápehahyakuãporãva Ñandejárapeguarã

3UmiofréndadehiʼupyrãhembývahaʼétaAarónha itaʼyrakuérambaʼe.

4Reguerúramopeteĩofréndadehiʼupyoñembojyvaʼekue hornope,haʼevaʼerãtórtailevaduraʼỹvaarínaporãgui

oñembojeheʼávaaséitepe,térãumimbaʼyru iñelevaduraʼỹvaoñembojeheʼávaaséitepe

5Haneofréndahaʼéramopeteĩofréndadehiʼupyrã oñembojyvaʼekuepeteĩmbaʼyrúpe,haʼevaʼerãarína iporãvagui,oñembojeheʼávaaséitereheve

6Pemboja'opehẽnguehapeñohẽhi'áriaséite.

7Haneofréndahaʼéramopeteĩofréndadevílla, oñembojyvaʼekuekavõme,ojejapovaʼerãarínaporãguiha aséitereheve.

8PegueruÑandejárapepemymbajukahi'upyrãojejapóva ko'ãmba'égui,haoñeme'ẽvovepa'ípe,toguerahaaltárpe

9Pesaserdóteoipeʼapeofréndadehiʼupyrãapytéguipeteĩ manduʼarã,hatohapyaltárári

10Peofréndadevíllaguihembýva,Aarónhaitaʼyrakuéra mbaʼéta.

11Mba'eveichaguaofréndatembi'ureheguapegueruva'erã Ñandejárapenoñeme'ẽilevadúrareheve,anipehapy levadúratérãeíra,mba'eveichaguaofrénda ojehapyva'ekuépeÑandejárape

12Peofréndayvaypykuereheguakatupeikuave'ẽ Ñandejárape,haaniojehapyaltárárihyakuãporãhaguã.

13Opamba'ekuave'ẽrembi'urãrembojehe'ajukyreheve AnipehejaofaltapejukypendeTupãñe'ẽme'ẽmepene ñekuave'ẽtembi'urehegua.

14Reikuave'ẽramoTupãmepeteĩofréndadehi'upyrã tenondegua,reikuave'ẽva'erãtrígohovy'ỹvatatakuápe, trígooñembopupuva'ekuehenyhẽvagui.

15Emoĩhi'áriaséitehaemoĩhi'áriinsiénso

16Pesaserdóteohapyvaʼerãpembaʼeojegueromanduʼáva hese,peteĩpártepetrígooñembopupuvaʼekuéguiha pehẽngueaséitegui,peinsiénsoreheve

MOAKÃHA3rehegua

1Haimba'ekuave'ẽha'éramomymbajukapy'aguapy rehegua,ha'eoikuave'ẽramovakara'y.Taha'ekuimba'e térãkuña,toikuave'ẽÑandejárarenondépemba'evai'ỹre

2Tomoĩipoofréndaakãárihatojukapetavernákulo rokẽme,haAarónraʼykuérasaserdótetohypýipetuguype altárjerére

3Ha'eoikuave'ẽmymbajukapy'aguapyreheguaapytégui peteĩmba'ekuave'ẽojehapývaÑandejárapeikyrakue ojaho'ívahyepy,haopaiteikyrakueoĩvahyepyári

4Ha'eoipe'aumimokõiriñón,ikyrakueoĩvahi'ári,oĩva ijykére,hapeiñakãraguehígadoári,umiriñónndive

5Aarónra'ykuératohapyaltáráripemymbaojehapývaári, oĩvayvyratataári.

6Ovechakuéraguioikóramochupemymbajuka py'aguapyrãÑandejárapekuimba'etérãkuña, oikuave'ẽva'erãmba'evai'ỹre.

7Oikuave'ẽramopeteĩovechara'yoikuave'ẽhaguã, toikuave'ẽÑandejárarenondépe

8Tomoĩipoofréndaakãárihatojukapetavernákulo renondépe,haAarónraʼykuératohypýihuguypealtár jerére

9Ha'eoikuave'ẽmymbajukapy'aguapyreheguaapytégui peteĩmba'ekuave'ẽojehapývaÑandejárapeikyrakue,ha ijyvapukukue,oipe'ahatãtaijyvaári;hapeikyrakue ojaho'ívahyepy,haopaikyrakueoĩvahyepyári.

10Ha'eoipe'aumimokõiriñón,ikyrakueoĩvahi'ári,oĩva ijykére,hapeikyrakueoĩvahígadoári,umiriñónndive 11Pa'itohapyaltárári,ha'etembi'uojehapyhaguã Ñandejárape

12Peofréndaha'éramopeteĩkavara,toikuave'ẽÑandejára renondépe.

13Ha'eomoĩipoakãárihaojukaTavernákulorenondépe, haAarónra'ykuératohypýihuguyaltárijerére.

14Ha'etoikuave'ẽimba'ekuave'ẽtatakuápeÑandejárape guarãikyrakueojaho'ívahyepy,haopaiteikyrakueoĩva hyepyári

15Ha'eoipe'aumimokõiriñón,ikyrakueoĩvahi'ári,oĩva ijykére,hapeikyrakueoĩvahígadoári,umiriñónndive

16Pa'itohapyaltárári,ha'etembi'uojehapyhaguã tatakuápehyakuãporãhaguã,opaikyrakueÑandejára mba'e

17Peléiopaáraguarãpeneñemoñarekuérapeguarãopa peikohápe,anihaguapeʼuikyrakuenituguy

MOAKÃHA4rehegua

1Ñandejárahe'iMoiséspe

2EreIsraelñemoñarekuérape:“Peteĩtapichaopekaramo ndoikuaáiguimba'eveÑandejárarembiapoukapy ndojapoiva'erãrehe,haojapóramopeteĩvahesekuéra

3Pesaserdóteunhídoopekaramoumihénteopekaháicha. UpéitogueruTupãmepeteĩtórora'ymba'evai'ỹva iñangaipaha'ehembiapovaikuére

4Upéioguerútapetórotórope,Ñandejárarógarokẽme, ÑandejárarenondépeTomoĩipopetóroakãárihaojuka petóroÑandejárarenondépe

5Pesaserdóteojeporavovaʼekueoipeʼapetóroruguyha oguerupetavernákulope

6Pesaserdótetomoingeikuãpetuguýre,hatohypýi7vése petuguyÑandejárarenondépe,pevárrasantuário renondépe

7Pesaserdótetomoĩpetuguypealtárinsiénsoheʼẽasýva hatĩreÑandejárarenondépe,oĩvapetavernákulope.

Toñohẽmbaitepetóroruguypealtárojehapývaruguápe, oĩvaJotopaRógarokẽme

8Oipe'achuguitóroikyrakue,oñekuave'ẽhaguãangaipa reheikyrakueojaho'ívahyepy,haopaiteikyrakueoĩva hyepyári

9Ha'eoipe'aumimokõiriñón,ikyrakueoĩvahi'ári,oĩva ijykérehapeikyrakueoĩvahígadoári,umiriñónndive

10Ojepe'ahaguéichapetóromymbajukadepaz-gui,ha saserdóteohapypaitepealtárojehapyhápe.

11Petóropire,hoʼokompletoite,iñakã,ipy,hyepyhaitaju reheve

12Petórokompletoitejepeoguerahapekampaménto okahárepeteĩlugáripotĩhápe,oñohẽhápetanimbu,ha ohapychupetatakuápeyvyraári.

13HapekongregasiónIsraelguaopekandoikuaáirupi,ha okañýramopembaʼeatyguasúgui,haojapóramopeteĩ mbaʼeÑandejáraheʼívareumimbaʼendojapoivaʼerãha,ha ojagarráramokulpávle.

14Ojekuaavovepepekádo,haʼekuéraopekahaguehese, pekongregasióntoikuaveʼẽpeteĩtóroraʼypepekádore,ha oguerahachupepetavernákulorenondépe

15Umiansiánooĩvapekongregasiónpeomoĩtaipopetóro akãáriÑandejárarenondépe,hapetóroojejukáta Ñandejárarenondépe

16Pesaserdóteojeporavovaʼekue,toguerahapetóro ruguypetavernákulope.

17Pesaserdótetomoingeikuãpetuguýre,hatohypýi7 véseÑandejárarenondépe,pevárrarenondépe

18TomoĩpetuguyaltárhatĩreoĩvaÑandejárarenondépe, oĩvapetavernákulope,hatoñohẽmbaitepetuguypealtár deofréndaojehapývaguýpe,oĩvapetavernákulorokẽme 19Ha'eoipe'apaitechuguiikyrakuehaohapyaltárári.

20Ha'eojapótapetóroreheojapohaguéichapetórorehe ofrendahaguãangaiparehe,upéichaaveiojapova'erã ko'ãvarehe

21Ha'eoguerahapetórokampaméntookahárehaohapy chupeohapyhaguéichapetóroypykue

22Peteĩmburuvichaopekaramo,handoikuaáirupiojapo peteĩmba'eÑandejáraIjárarembiapoukapyrehe,umi mba'endojejapóiva'erãrehe,hahembiapovairamo

23Térãiñangaipa,haʼeopekahaguépe,oúramooikuaa hagua;Togueruimba'ekuave'ẽ,kavarara'yhapeteĩ kuimba'emba'evai'ỹva

24Ha'eomoĩipokavaraakãárihaojukapemymbahapy ojehapyhápeÑandejárarenondépe

25Pesaserdóteoipeʼaikuãmepeofréndaojehapýva pekádoruguyhaomoĩpealtárojehapývahatĩre,hatoñohẽ huguypealtárojehapývaguýpe

26Ha'eohapypaiteikyrakuealtárári,peikyrakue mymbajukapy'aguapyreheguaguáicha,hapa'itojapóta chupeexpiasiõhembiapovaikuére,haoñeperdonachupe 27Oĩramoumihénteapytépeopeka,ndoikuaáirupi,ojapo ajapeteĩmbaʼeÑandejárarembiapoukapy ndojapoivaʼerãha

28Oimérõiñangaipa,ha'eopekavaekueoikuaaporã, togueruofrénda,peteĩkavarara'y,kuñamba'evai'ỹva, hembiapovaikuére

29Tomoĩipopeofréndaangaipaakãárihatojukape ofréndaojehapývarendaguépe.

30Pesaserdótetojagarrátaikuãmepetuguy,hatomoĩpe altárojehapývahatĩre,hatoñohẽmbaitehuguypealtár ruguápe.

31Ha'eoipe'apaiteikyrakue,ojeipe'aháichaikyrakue mymbajukapy'aguapyreheguahapa'iohapyaltarári hyakuãporãhaguãÑandejárapeguarã.hapa'iojapóta chupeexpiasiõ,haoñeperdonachupe

32Haoguerúramopeteĩovecharaʼyofréndapekádope guarã,toguerukuñandorekóivambaʼevai.

33Tomoĩipopeofréndapekádoakãári,hatojukaofrénda pekádoramopelugárojukahápehikuáipeofrénda ojehapýva.

34Pesaserdótetojagarraikuãmepeofréndapekádoruguy haomoĩpealtárojehapývahatĩre,hatoñohẽmbaitehuguy pealtárruguápe.

35Oipeʼapaitechuguiikyrakue,ojepeʼaháichapeovecha raʼyikyrakueumiofréndadepazgui.hapa'iohapyaltárári, umimba'ekuave'ẽojehapyháichaÑandejárape,hapa'i tojapoipekaipahembiapovaikuérehaoñeperdonachupe MOAKÃHA5rehegua

1Hapeteĩángaopekaramo,haohendúramoñeʼẽñeʼẽ,ha haʼéramotestígo,ohechatérãoikuaápaupéva;noñeʼẽiramo, upéicharõhaʼeoguerahátahembiapovai

2Térãpeteĩángaopokóramooimeraẽmbaʼeikyʼávare, tahaʼepeteĩmymbaikyʼávaretekue,térãmymbaikyʼáva retekue,térãotyryrývaikyʼávaretekue,haokañýramo chugui.ha'eaveiiky'a,hahembiapovaíta.

3Térãopokóramoyvypóramba'eky'arehe,oimeraẽmba'e ky'a,peteĩkuimba'eoñemongy'ahaoñeñomichugui. oikuaávoupéva,upérõiñangarekóta

4Térãpeteĩángaohuraramo,he'íramoijurúpeojapotaha ivaíva,térãojapotahaiporãva,oimeraẽmba'epeteĩ kuimba'ehe'ívajuramentoreheve,haoñeñomichugui; oikuaávoupéva,upéicharõhaʼeoguerekótakulpávle peteĩvakoʼãvape.

5Haoikótakulpávlepeteĩvakoʼãmbaʼépe,omombeʼúta opekahagueupembaʼépe

6TogueruÑandejárapemymbajukakuñaovechakuéragui, ovechara'ytérãkavarara'y,mymbajukaojehejareihaguã angaiparehe.hapa'iojapótachupeexpiasiõiñangaiparehe.

7Ndaikatúiramooguerupeteĩovechara'y,ogueruvaerã Ñandejárapemokõipalomatérãmokõipalomara'ypeteĩva ofréndaangaiparehegua,haambuekatumymbahapy ojehapyhaguã

8Ha'eoguerútapa'irendápe,ha'eoikuave'ẽraẽpe mymbajukaangaiparehegua,haoipe'aiñakãijajúragui,ha nomboja'omo'ãi

9Upéitohypýipeofréndaangaiparuguyaltárykérehape tuguyhembývaoñemongu'étaaltarruguápe.

10Ha'eoikuave'ẽmokõihamymbahapyramo,he'iháicha, hapa'itome'ẽchupeexpiasiõhembiapovaikuére,ha oñeperdonachupe.

11Ndaikatúiramooguerumokõipalomatérãmokõi palomara'y,peopekava'ekuetogueruofréndaramo10 parteefáarínaporãguiofrendaramopekádorehe.nomoĩri hi'áriaséitehanomoĩrihi'árimba'eveichaguainsiénso

12Upéioguerútapa'irendápe,hapa'itojagarrátaipópe ipópemandu'arã,haohapyaltárári,umiofréndatata reheveojejapoháichaÑandejárape

13Pesaserdótetojapopeteĩexpiasiõipekádorehe,haʼe opekavaʼekuepeteĩvakoʼãmbaʼépe,haoñeperdonachupe, haumihembývahaʼevaʼerãpesaserdótembaʼe,ofrénda dehiʼupyrãramo

14Ñandejárahe'iMoiséspe.

15Peteĩángaojapóramohembiapovaíva,haopeka ndoikuaáirupi,Ñandejáramba'emarangatúpeUpéi oguerútaÑandejárapepeteĩovechamáchomba'evai'ỹva ovechara'yapytégui,plátaplátagrámope,peteĩgrámo santuario-pe,mymbajukaramo

16Ha'eomyengoviava'erãpemba'evaiojapova'ekuepe mba'emarangatúpe,hatombojoapyquintopartehaome'ẽ pa'ípe,hapa'itojapochupeexpiaciónovechamácho ofrendadeladefectoreheve,haoñeperdonachupe.

17Peteĩángaopekaramo,haojapopeteĩvako'ãmba'e ojejokóvaÑandejárarembiapoukapyrupive. ndoikuaáiramojepe,ha'ekulpávle,haogueraháta hembiapovai

18Ha'eoguerútapeteĩovechamáchomba'eve'ỹvaovecha apytégui,nderemiandúvo,ofréndadeincumplimiento ramo,pa'ípe,hapa'itojapótachupeexpiasiõ,ndoikuaáigui ojavyhandoikuaái,haoñeperdonátachupe

19Ha'enikopeteĩmymbajukakueryrehegua,ha'eniko ojapovaiÑandejárakóntrape

MOAKÃHA6rehegua

1Ñandejárahe'iMoiséspe.

2Peteĩángaopekaramo,ojapovairamoÑandejárarehe, ijapuramohapichandivepeoñeme'ẽva'ekuechupe

oñongatuhaguã,térãoñondive,térãpeteĩmba'e ojepe'ava'ekueviolenciarupive,térãombotavyhapichápe.

3Térãojuhupeokañyvaʼekue,haijapuhese,haohurajapu; Opako'ãmba'eojapóvapepeteĩkuimba'eopekaupévape.

4Upéioikóta,haʼeopeka,hahembiapovaígui,omoĩjeýta peoipeʼavaʼekuembaretépe,térãpembaʼe ohupytyvaʼekueñembotavýpe,térãpeoñemeʼẽvaʼekue chupeoñongatuhagua,térãpembaʼeokañývahaʼeojuhu vaʼekue

5Térãopambaʼehaʼeohuravaʼekuejapu;haʼeomoĩjeýta jepepeprinsipálpe,haomoĩvevaʼerãhesepequintoparte, haomeʼẽvaʼerãpeoñekuaveʼẽvape,peofrénda oñekuaveʼẽhaguépe.

6Ha'eoguerútapa'irendápeimba'ekuave'ẽÑandejárape, peteĩovechaovechamáchomba'eve'ỹva

7SaserdótetojapótachupepeteĩexpiasiõÑandejára renondépe,hatoñeperdonachupeoimeraẽmbaʼeojapo vaʼekuére

8Ñandejárahe'iMoiséspe.

9EmandaAarónhaitaʼyrakuérape:“Kóvahínapeléi oñeʼẽvapeofréndaojehapývare:Haʼehínapeofrénda ojehapýva,ojehapyhaguérepealtáráripyharepukukue koʼẽmbapeve,hapealtárhendyvaʼerãipype”

10Pesaserdóteomondeijaolínogui,hatomondehoʼoári ijaolínogui,hatojagarrátaumitanimbutataohapyvaʼekue peofréndaojehapývandivepealtárári,hatomoĩpealtár ykére

11Ha'eoipe'aijao,haomondeambueijao,haogueraha tanimbupecampamentookahárepeteĩtendaipotĩme

12Hapetataoĩvaaltarárihendýtaipype; noñemboguemo'ãi,hapa'iohapyhi'áriyvyrapyhareveha omoĩhi'áripemymbahapyHa'eohapyhi'áriumimba'e kuave'ẽjoajurãikyrakue

13Tatahendýtatapiaitepealtarári;araka’evendosẽmo’ãi.

14Péichahe'ipeléioñekuave'ẽvatembi'urehegua:Aarón ra'ykuératoikuave'ẽÑandejárarenondépe,altárrenondépe 15Oipe'achuguiipópeipópe,pearínaoñekuave'ẽva hi'upyrãgui,aséitegui,haopainsiénsooĩvapemymbajuka hi'upyrãári,haohapyaltárárihyakuãporãhaguã,ha'e mandu'arãÑandejárape.

16Hembývaho'útaAarónhaita'ýrakuéra,ho'útambuja levadura'ỹvandivepetendamarangatúpeJotopaRóga korapýpeho'útahikuái.

17Noñembojymo'ãilevadurareheveAme'ẽchupekuéra imba'ekuave'ẽtatápeajapóvaguiha'eimarangatuvéva,pe mymbajukaangaipa,hamymbajukakuave'ẽramo.

18Opakuimba'eAarónñemoñareapytépeto'uchugui Peneñemoñareha'étapeteĩléiopaáraguarã,umimba'e kuave'ẽTupãmeojehapyva'ekuerehegua

19Ñandejárahe'iMoiséspe

20KóvahínaAarónhaita'ýrakuéraofrénda,ha'ekuéra oikuave'ẽva'erãÑandejárapepeáraojeporavovovechupe.

Peteĩefápehẽnguearínaporã,oñekuave'ẽhaguãso'oopa áraguarã,mbytepyharevehambytepyhare

21PeteĩmbaʼyrúpeojejapovaʼerãaséitepeOñembojypa rire,regueruvaerã,haumimba'ekuave'ẽoñembojyva'ekue reikuave'ẽhyakuãporãhaguãÑandejárape.

22Pesacerdoteita'ýrakuéraohótavahendaguépe toikuave'ẽojehapypaitéta

23Opamba'eoikuave'ẽvatembi'upa'irã,ojehapypaite va'erã

24Ñandejárahe'iMoiséspe

25EreAarónhaita'yrakuérape:“Kóvahínapeléi oñekuave'ẽvaangaiparehe:Peofréndaojehapyhápe ojejukavaerãÑandejárarenondépe

26Pesaserdóteoikuaveʼẽvapekádore,hoʼútapelugár sagrádope,petavernákulokorapýpe.

27Opamba'eopokóvaho'óre,imarangatuva'erã,ha oñeñohẽvovehuguyguioimeraẽaoári,rejohéiva'erãpe ojehypýiva'ekuepetendamarangatúpe.

28Pemba'yruyvyguiguaoñemongu'ehápe,oñembyaíta,ha oñembohyruramopeteĩmba'yrudebronce-pe,ojejohéiha ojejohéiýpe

29Opakuimba'epa'ikuéraapytépeho'uvaerã

30Ndoje'umo'ãimba'eveichaguamymbajukaangaipa reheguaojegueruva'ekueTuguyJotopaRógapeoñemoĩ porãhaguãpetendamarangatúpe

MOAKÃHA7rehegua

1Upéichaaveipeléioñeʼẽvapeofréndadeinférsitorehe: Sagradoite

2Peofréndaojehapyhápeojukahikuáipeofréndadedelito, hatohypýihuguyaltárjerére.

3Hatoikuave'ẽchuguiopaikyrakue;jyva,haikyrakue ojaho'ívahyepy,

4Ha'eoipe'aumimokõiriñón,ikyrakueoĩvahi'ári,ijykére hapeikyrakueoĩvahígadoári,haumiriñónndive

5Pa'itohapyaltárárimymbajukaojehapyhaguã Ñandejárapeguarã.

6Opavavekuimba'esaserdóteapytépeho'uvaerã,oje'u vaerãpetendamarangatúpe

7Peofréndaojejapoháichapekádore,upéichaaveipe ofréndaojejapovaʼekuepekádore

8Pesaserdóteoikuaveʼẽvaofréndaojehapývaoimeraẽvape guarã,pesaserdóteorekovaʼerãpeofréndaojehapývaipire.

9Opaumiofréndasoʼooñembojyvaʼekuehornope,haopa mbaʼeoñembojyvaʼekuekavúpehapártepe,haʼevaʼerãpe saserdóteoikuaveʼẽva.

10Opamba'ekuave'ẽtembi'urã,oñembojehe'ávaaséiteha secoreheve,opavaveAarónra'ykuéraoguerekova'erã peteĩva.

11Kóvahínapeléioñekuaveʼẽhaguaumiofréndadepaz, haʼeoikuaveʼẽtavaÑandejárape

12Oikuave'ẽramoaguyjerã,oikuave'ẽva'erãsacrificiode agradecimientondive,tórtalevadura'ỹvaoñembojehe'áva aséitereheve,hatórtaoñembojehe'ávaaséitereheve,arína porãgui,oñembojyva'ekue.

13Umipantaykére,oikuave'ẽva'erãmbujalevadura rehevehaofréndadepazome'ẽhaguãaguyje.

14Haupévaguitoikuave'ẽpeteĩofréndakompletoitegui peteĩofréndaojehupihaguãÑandejárape,hatoñeme'ẽpa'i mba'eohypýivaumiofréndadepazruguy

15Hapeofréndadepazsoʼoojeʼuvaʼerãumiofréndade pazomeʼẽvaaguyje,ojeʼuvaʼerãpedíaoñekuaveʼẽ haguépendohejamo'ãimba'evechuguiko'ẽmbotávopeve

16Peofréndaoikuave'ẽvaiñe'ẽme'ẽtérãofréndavoluntaria ramo,oje'uva'erãpeáraha'eoikuave'ẽhaguépeisacrificio

17Pesakrifísioroʼohembývakatupetercerdíape,ojehapy vaʼerãtatápe

18Petercerdíapehoʼúramopeofréndadepazofréndade pazsoʼo,ndojeguerohorýivaʼerã,hanoñekompúivaʼerãpe oikuaveʼẽvape

19Hapeso'oopokóvaoimeraẽmba'eky'arehe ndoje'umo'ãi.ojehapýtatatápe,haho'okatuho'útachugui opaipotĩva

20Peángaho'úvamymbajukapy'aguapyreheguaso'o, ha'évaÑandejáramba'eky'a,oipe'átahetãyguaapytégui.

21Haopokóramooimeraẽmba'eky'arehe,yvypóramba'e ky'aguáicha,térãmymbaky'atérãoimeraẽmba'eky'a oporombojeguarúva,haho'uso'omymbajukapy'aguapy rehegua,Ñandejárapeguarã,upeángaoñehundiva'erã hetãyguaapytégui

22Ñandejárahe'iMoiséspe

23EreIsraelra'ykuérape:Anire'umba'eveikyrakue,vaka, ovecha,kavara.

24Pemymbaomanóvaikyrakuehapeikyrakue mymbakuérandive,ikatuojeporuambuemba'épe

25Oimeraẽho'úvamymbakyrakue,kuimba'ekuéra oikuave'ẽvatatakuápeÑandejárape,peho'úvaoñehundi va'erãhetãyguaapytégui

26Anivepe'umba'eveichaguatuguy,taha'eguyratérã mymba,oimeraẽvapenderógape

27Oimeraẽángahoʼúvaoimeraẽichaguatuguy,jepeupe ángaoñeipeʼátaitavayguakuéraapytégui.

28Ñandejárahe'iMoiséspe

29EreIsraelñemoñarekuérape:“Ome'ẽvamymbajuka py'aguapyreheguaÑandejárape,togueruÑandejárape imba'ekuave'ẽmymbajukapy'aguapyrehegua

30Ha'epooguerútaumimba'ekuave'ẽÑandejárape ojejapóvatatakuápe,ikyrakuepepechondive,ha'e oguerútapepechooñekuave'ẽhaguãÑandejárarenondépe

31Pesaserdóteohapyvaʼerãpeikyrakuepealtárári,péro pepechohaʼétaAarónhaitaʼyrakuérambaʼe.

32Hapehombroderechapemeʼẽvaʼerãpesaserdótepe peteĩofréndaojehupihaguaumiofréndadepazgui

33Aarónraʼykuéraapytépe,oikuaveʼẽvaumiofréndade pazruguyhaikyrakue,orekovaʼerãijyvaakatúa

34CheaipeʼaIsraelraʼykuéraguiumisakrifísio ojejapóvaguiumiofréndadepaz,haameʼẽpaʼiAarónpe haitaʼyrakuérapepeteĩléirupiveopaáraguarãIsrael ñemoñareapytégui

35KóvahínaAarónhaita'ýrakuéraohótava,umimba'e kuave'ẽojehapývagui,peáraha'eome'ẽhaguépe chupekuéraoservihaguãÑandejárapesaserdóteramo

36Ñandejárahe'ioñeme'ẽhaguãchupekuéraIsrael ra'ykuérape,áraha'eohórõguarechupekuéra,peteĩléi rupiveopaáraguarã

37Kóvahínapeléioñeʼẽvaofréndaojehapýva,ofréndade hiʼupyrãhaofréndadepekádore,ofréndadeculparehe,ha umiofréndaoñekonsagrávarehaumiofréndadepaz rehegua

38Ñandejárahe'iMoiséspeyvytySinaípe,peárahe'i haguépeIsraelñemoñarekuérapeoikuave'ẽhaguãimba'e kuave'ẽÑandejárape,Sinaídesiértope.

MOAKÃHA8rehegua

1Ñandejárahe'iMoiséspe

2EguerahahendiveAarónhaitaʼyrakuérape,umiao, aséitedeunción,peteĩtórooñekuaveʼẽhaguapekádore, mokõiovechamáchohapeteĩkanástopanilevaduraʼỹva 3Haembyatyopapekongregasiónpepetavernákulo rokẽme

4MoisésojapoÑandejárahe'ihaguéichachupehape atyguasuoñembyatypetavernáculorokẽme.

5Moiséshe'iatyguasúpe:Kóvahínapemba'e Ñandejárahe'ivaekueojejapohaguã.

6MoisésogueruAarónhaitaʼyrakuérapehaojohéi chupekuéraýpe

7Upéiomondehesepeao,oñapytĩchupeijao,haomonde chupeijao,haomoĩhesepeefod,haoñapytĩchupepeefod cinturóncuriosoreheve,haoñapytĩhese

8Omoĩhi'áripepechoryru,haomoĩaveipepechoryru UrimhaTumim

9Haomoĩiñakãáripemitru;aveipemitruári,jepe henondépe,omoĩpeplánchadeóro,pekorónamarangatu; ÑandejáraomandahaguéichaMoiséspe

10UperireMoisésojagarrapeaséitedeunción,onohẽpe tavernákulohaopambaʼeoĩvaipype,haomomarangatu chupekuéra

11Upéiohypýi7vésepealtárári,haonohẽpealtárha entérombaʼyru,pevásohaipy,omomarangatuhagua chupekuéra

12UpéioñohẽAarónakãáripeaséitedeunciónhaonohẽ chupeomomarangatuhaguachupe.

13MoisésogueruAarónra'ykuérape,omondehesekuéra ijao,oñapytĩchupekuéracinturónreheve,haomondehese kuéraka'aguy.ÑandejáraomandahaguéichaMoiséspe.

14Uperireoguerupetórooñekuaveʼẽhaguapekádore,ha Aarónhaitaʼyrakuéraomoĩipopetóroakãárioñekuaveʼẽ haguapekádore.

15Haojukachupe;haMoisésojagarrapetuguy,haomoĩ ikuãmepealtarhatĩreijerére,haomopotĩpealtar,haoñohẽ petuguyaltarruguápe,haomomarangatu,omoĩporãhaguã hi'ári

16Upéioguerahapaitepeikyrakueoĩvahyepýpehape ryguasurupiʼaoĩvahígadoári,umimokõiriñónha ikyrakue,haMoisésohapypealtárári

17Petóro,ipire,hoʼohaitaju,ohapytatápekampaménto okaháre.ÑandejáraomandahaguéichaMoiséspe.

18Uperireoguerupeovechamáchoofréndaojehapýva,ha Aarónhaitaʼyrakuéraomoĩipopeovechamáchoakãári

19Haojukachupe;haMoisésohypýipetuguypealtar ijerére

20OikytĩpeovechamáchohaMoisésohapyiñakã, pehẽnguehaikyrakue.

21Haojohéihyepyhaipyýpe;Moisésohapypaitepe ovechamáchoaltarári,ha'emymbahapyhyakuãasývaha mymbajukaojehapývaÑandejárape.Ñandejáraomanda haguéichaMoiséspe

22Uperireogueruambueovechamácho,peovecha máchooñekonsagráva,haAarónhaitaʼyrakuéraomoĩipo peovechamáchoakãári

23Haojukachupe;haMoisésoipeʼachuguituguy,ha omoĩAarónapysaakatúapúntape,haipoakatúapoguasu ári,haipyakatúapytiʼaguasuári

24UperireogueruAarónraʼykuérape,haMoisésomoĩpe tuguyapysaakatúahaipoakatúahaipyakatúapytiʼa guasúre,haMoisésohypýipetuguypealtárijerére

25Upéioguerahapeikyrakue,ijyvyku'i,haopaite ikyrakueoĩvahyepyári,hapeikyrakueoĩvahígadoári, mokõiriñón,ikyrakuehaijyvaakatúa

26Pekanástombujalevadura’ỹvagui,oĩvaÑandejára renondépe,oguenohẽpeteĩmbujalevadura’ỹva,peteĩ

mbujapeaséitehapeteĩmbujape,haomoĩpeikyrakueha ijyvaakatúaári.

27Upéiomoĩopamba'eAarónhaita'ýrakuérapópe,ha oñanduukaÑandejárarenondépe.

28Moisésoipe'aipópehaohapyaltárárimymbahapyári, ha'ehyakuãporãhyakuãasýva

29Moisésojagarrapepechohaoveveofréndahyakuã asývaÑandejárarenondépe.Ñandejáraomandahaguéicha Moiséspe

30HaMoisésojagarrapeaséitedeunciónhapetuguyoĩva pealtarári,haohypýiAarónári,ijaokuérare,ha itaʼyrakuérarehaitaʼyrakuéraaoárihaomomarangatu Aarón,ijao,ita'ýrahaita'yrakuéraaohendive.

31MoisésheʼiAarónhaitaʼyrakuérape:“Pembopupupe soʼopetavernákulorokẽme,haupépepeʼupepanoĩvape kanástodekonsagrásiónpe,chehaʼehaguéicha:“Aarónha itaʼyrakuérahoʼuvaʼerã”

32Hapesoʼohambujapehembývapehapýtatatápe

33Haanipesẽpetavernákulorokẽgui7díape,opapeve umiárapeñekonsagrávo,7díahaʼepenekonsagráta

34Ha'eojapohaguéichakoárape,Ñandejárahe'ipejapo haguãpeneexpiasiõ.

35Upévare,pepytaárahapyhareJotopaRógarokẽme7 árapukukue,hapeñongatuÑandejárarembiapoukapyani haguãpemano.

36UpémarõAarónhaitaʼyrakuéraojapoopambaʼe ÑandejáraomandavaʼekueMoisésrupive

MOAKÃHA9rehegua

1Haojehuáraochohápe,MoisésohenóiAarónhaita'ýra kuérapehaIsraelmyakãhárakuérape

2Hahe'iAarónpe:Eguerahapeteĩvakara'yra'y mymbajukarãangaipareheguahapeteĩovechara'y mymbahapyrã,mba'evai'ỹva,haeikuave'ẽÑandejára renondépe

3HaereIsraelñemoñarekuérape:“Peguerahapeteĩkavara kavarara'ymymbajukaramohapeteĩvakaraʼyhapeteĩ ovecharaʼy,mokõivévaorekóvapeteĩáño,ndorekóiva mbaʼevai,ofréndaojehapývapeguarã.

4Aveipeteĩtórohapeteĩovechamáchooñekuaveʼẽhagua pyʼaguapýpe,oñekuaveʼẽhaguaÑandejárarenondépeha peikuave'ẽtembi'ukuave'ẽoñembojehe'ávaaséitereheve, koárapeÑandejáraojehechaukátapeẽme

5Ha'ekuéraogueruMoiséshe'ivaekueJotopaRóga renondépe,haopavaveoñembyatyhaoñembo'yÑandejára renondépe

6UpémarõMoiséshe'i:Kóvahínapemba'eÑandejára he'ivaekuepejapohaguã

7Moiséshe'iAarónpe:Terehoaltárpehaeikuave'ẽne mymbajukaangaipahamymbahapy,haejapopeteĩ expiaciónndehatavayguakuérapeguarã.Ñandejára omandahaguéicha

8UpémarõAarónohopealtárpehaojukapevakaraʼy oñekuaveʼẽhaguapekádore,haʼévaijupeguarã

9Aarónraʼykuéraogueruchupepetuguy,hahaʼeomoinge ikuãpetuguýrehaomoĩpealtárhatĩrehaoñohẽpetuguy pealtárruguápe

10Haʼeohapypealtáráripeikyrakue,umiriñónhape kaʼaoĩvapeofréndapekádore.Ñandejáraomanda haguéichaMoiséspe

11Hapesoʼohapepirehaʼeohapytatápepekampaménto okaháre.

12UpéiojukapeofréndaojehapývahaAarónra'ykuéra opresentachupetuguy,ha'eohypýivaaltarári.

13Ha'ekuéraome'ẽchupemymbahapypehẽnguehaiñakã, haha'eohapyaltárári

14Haʼeojohéihyepyhaipy,haohapypeofrénda ojehapývaáripealtárári.

15Upéioguerupepuévloofréndahaojagarrapekavara, haʼévapeofréndapekádopeguarãumihéntepeguarã,ha ojukahaoikuaveʼẽpekádore,peprimeroicha

16Upéioguerupeofréndaojehapývahaoikuaveʼẽpe ofréndaojehapyháicha.

17Upéioguerupeofréndadehiʼupyhaojagarrapeteĩpoʼa haohapypealtárári,pesakrifísioojehapývapyharevegua ykére.

18Ojukaaveipetórohaovechamáchoofréndadepaz, haʼévapepuévlopeguarã

19Petórohaovechamáchoikyrakue,ijyvyku'ihape ojaho'ívahyepy,riñónhaijyvyrahígadoári

20Omoĩhikuáipeikyrakueijyvaárihaha'eohapype ikyrakuealtárári.

21HaAarónoñanduukaumipechohahombroderecha, oñekuave'ẽhaguãÑandejárarenondépeMoisésomanda haguéicha.

22UpéiAarónohupiipoumihéntegotyohaohovasa chupekuéra,haoguejyofréndaguipeofréndaojehapývagui peofréndaojehapývahaofréndadepaz.

23MoiséshaAarónoikeJotopaRógapehaosẽohovasape puévlope

24UpéiosẽtataÑandejárarenondépehaohapypealtárári pemymbahapyhaikyrakue

MOAKÃHA10rehegua

1NadabhaAbihú,Aarónra'y,ojagarrapeteĩva ijapytepekuérainsiénso,omoĩtatahaomoĩhi'áriinsiénso haoikuave'ẽtataambuemba'eÑandejárarenondépe,ha'e nomandáichupekuéra

2UpéiosẽtataÑandejáraguihaohundichupekuéraha omanohikuáiÑandejárarenondépe

3UpémarõMoisésheʼiAarónpe:“KóvahínaÑandejára heʼivaʼekue:‘Cheañemomarangatútaumihiʼaguíva cherehe,haenterovepuévlorenondépe añemombaʼeguasúta”HaAarónokirirĩ

4MoisésohenóiMisaelhaElzafánpe,Uziel,Aaróntiora'y, hahe'ichupekuéra:Peñembojapeguerahapene ermanokuérapepeSantuariorenondéguipe kampaméntogui

5Upémarõoñemoaguihikuáihaoguerahachupekuéraijao rehevepekampaméntogui;Moisésheʼihaguéicha

6Moiséshe'iAarónhaEleazarhaItamarita'ýrakuérape: Anipeipe'apeneakãhapeipe'apendeaoanihaguã pemanohapochyouopatetãme,hapendejoyke'ykuéra, Israelñemoñaretuichakue,tojahe'opetatarendyÑandejára omyendyva'ekuére

7Anipesẽpetavernákulorokẽgui,anihaguapemano.Ha ojapohikuáiMoisésheʼiháicha 8Ñandejárahe'iAarónpe

9Anipey'uvínonimba'yrupotĩ,peẽhapendera'ykuéra penendivepeikejaveJotopaRógape,anihaguãpemano

10Hapemoĩhaguajoavyimarangatúvahaimarangatuʼỹva apytépe,haikyʼahaipotĩʼỹvaapytépe;

11Pembo'ehaguãIsraelra'ykuérapeopatembiapoukapy Ñandejárahe'ivaekuechupekuéraMoisésrupive.

12Moiséshe'iAarón,EleazarhaItamar,ita'ýra hembývape:“Pejagarrapemymbajukahembýva Ñandejárapetatakuápehape'ulevadura'ỹrealtárykére

13Pe'uvaerãpetendamarangatúpe,peme'ẽguipeẽmeha pendera'ykuérape,umisakrifísioÑandejárapeojejapóva tatakuápe

14Hapeondulapechohaheavehombrope'uva'erãtenda ipotĩvape;nde,nera'yhanerajykuéranendive,ha'ekuéra nerembipotahanera'ykuérape,oñeme'ẽvaIsrael ñemoñaremymbajukapy'aguapýgui

15Togueruumiofréndaojehapývatatápeikyrakuendive, ovevehaguãÑandejárarenondépe.hahaʼétanembaʼeha neraʼykuérambaʼe,peteĩléirupiveopaáraguarã; Ñandejárahe'ihaguéicha

16Moisésohekakyre'ỹpekavaramymbajukaangaipa rehegua,haohechaojehapypa,haipochyEleazarhaItamar ndive,Aarónra'yopytávaoikovévahahe'i:

17Mba'érepikondape'úipeofréndaangaipareheguape tendamarangatúpe,haTupãome'ẽpeẽmepeguerahahaguã umimba'evaiatyojapóva,pemomba'evaihaguã Ñandejárarenondépe?

18Péinaápe,huguyndojeguerúikuripetendamarangatu ryepýpe:añetehápepe’uva’erãmo’ãpetendamarangatúpe, cheamandahaguéicha.

19Aarónhe'iMoiséspe:Koárapeoikuave'ẽhikuái imba'ekuave'ẽangaipahamymbahapyÑandejára renondépe.hapéichaojehucherehe,ha'úrirekoárapepe mymbajukaangaiparehegua,¿oguerohorýtapiko Ñandejárarenondépe?

20Moisésohendúvoupéva,ovy'a.

MOAKÃHA11rehegua

1Ñandejárahe'iMoiséshaAarónpe

2Eñe'ẽIsraelra'ykuérape:“Ko'ãvahínaumimymba pe'útavaopamymbaoĩvakoyvyapeáriapytépe”.

3Opamba'eoipe'ávaipysãhaipy'ahaoisu'úvamymba rymbaapytépe,upévape'úta

4Upéicharõjepe,anipe'uko'ãvaumioisu'úvagui,térãumi ipysãomboja'óvaguihaʼeningoikyʼapeẽmeguarã

5Haperyguasu,ha'eoisu'úguiperyguasurupi'a,hakatu ndodividipeipysã;haʼeningoikyʼapeẽmeguarã.

6Hapeliebre,oisu'úguiperyguasu,hakatunomboja'ói ipysã;haʼeningoikyʼapeẽmeguarã.

7Haryguasu,jepeomboja'oipysãhaipyoñemboja'o, upéicharõjependoisu'úiperyguasurupi'a;haʼeningo ikyʼapeẽmeguarã

8Anipe'uho'ogui,haanipepokohetekuerehe;haʼekuéra ikyʼapeẽmeguarã

9Ko'ãvape'útaopamba'eoĩvaguiýpe,pe'útaoimeraẽ mba'eipirehaikyrỹivaýpe,yguasúpehaysyryguasúpe 10Haopaumindoguerekóivaaletahaescamayguasúpe, ysyryguasúpe,opaumiomýivaýpehaoimeraẽmba'e oikovévaýpe,ha'étapeteĩmba'eoporombojeguarúva

11Haʼekuérahaʼétapeteĩmbaʼeombojeguarúvapeẽme guarã;ndape'umo'ãiho'o,hakatupeguerekótahetekue te'õngueombojeguarúva

12Oimeraẽmba'endoguerekóivaaletaniescamaýpe, upévaha'étapeteĩmba'eombojeguarúvapeẽmeguarã.

13Hakoʼãvahaʼeumipeguerekótavambaʼembojeguarúva guyrakuéraapytépe;ndoje'umo'ãi,ha'epeteĩmba'e oporombojeguarúva:ágila,ossifragehaospray.

14Hapebuitrehapecometahaʼetévaicha 15Opavavecuervoha'eichagua;

16Peyryvu,pepyhareguaryguasurupi'a,ryguasurupi'a, haryguasurupi'a

17Hapeyryvu,peryguasu,haperyguasuguasu 18Pecisne,pelícanohaágilagier

19Hapecigüeña,pegarzahaʼetévaicha,pelapwinghape murciélago.

20Opaguyraotyryrýva,ohóvairundyveári,ha'étapeteĩ mba'eombojeguarúvapeẽmeguarã

21Upéicharõjepe,koʼãvaikatupeʼuopambaʼeoveveva otyryrývagui,ohóvairundyvévaári,ipyári,otyryryhagua yvýpe;

22Koʼãvajepeikatupeʼu;langostaha'eichagua,hape tukumboiñakãraguehũva,hapeescarabajoha'eichagua,ha pesaltamontesha'eichagua

23Opaambueoveveotyryrýva,irundyipy,ha'étapeteĩ mba'eombojeguarúvapeẽmeguarã

24Hako'ãvarehepeẽpeneky'a,oimeraẽopokóva hesekuéraretekuerehe,iky'átaka'arupeve.

25Oimeraẽvaoguerahávahetekueapytégui,tojohéiijaoha iky'aka'arupeve

26Opamymbare'õngueomboja'óvaipysã,handoipe'áiva ipyhandoisu'úiva,iky'apeẽmeguarã

27Opamba'eoguerahávaipyrehe,opaichaguamymba irundyvévaapytépe,iky'apeẽmeguarã.

28Peoguerahávahetekue,tojohéiijaohaiky'aka'arupeve

29Koʼãvaaveiikyʼátapeẽmeguarãumiotyryrýva otyryrývaapytépe;pecomadreja,haperyguasu,hape tortugaha’eichagua,

30Hahurón,camaleón,ryguasu,karaguatahatopo

31Ko'ãvaiky'apeẽmeguarãopavaveotyryrývaapytépe, oimeraẽopokóvahesekuéra,omanómarõ,iky'átaka'aru peve

32Haoimeraẽvaijapytepekuéra,omanómarõ,hoʼáramo, ikyʼáta;taha'eoimeraẽmba'yruyvyrágui,térãao,térãpire, térãvosa,taha'eha'évamba'yru,ojejapohápeoimeraẽ tembiapo,oñemoĩva'erãýpe,haiky'ava'erãka'arupeve; upéichaoñemopotĩta

33Haopambaʼyruyvyguigua,oimeraẽvahoʼahápe,opa mbaʼeoĩvaipypeikyʼáta;hapeẽpeitypáta.

34Opatembi'uoje'úvagui,peyoúvahi'áriiky'áta,haopa mba'yruojey'úvaopamba'yrúpeiky'áta.

35Haopambaʼehoʼávahiʼárioimeraẽhetekuepehẽngue, ikyʼáta;taha'ehornotérãryguasuryru,oñembyaíta, iky'águihaiky'amo'ãipeẽmeguarã

36Upéicharõjepe,peteĩykuatérãyvykuaoĩhámehetay, ipotĩta

37Hahoʼáramohetekuepehẽngueoimeraẽsemilla oñeñotỹtavaári,ipotĩta

38Pesemíllaárioñemoĩramoyhahoʼahiʼárihetekue, ikyʼavaʼerãpeẽmeguarã.

39Haomanóramopeteĩmymba,ikatúvape'u;peopokóva hetekuerehe,iky'átaka'arupeve

40Peho'úvahetekueretekue,ojohéiijaohaiky'aka'aru peve

41Haopambaʼeotyryrývaotyryrývayvyárihaʼétapeteĩ mbaʼeombojeguarúva;ndoje'umo'ãi.

42Opamba'eohóvatyekueári,haopamba'eohóva irundyvévaári,térãoimeraẽvaipyhetaveopamba'e otyryrývaapytépe,otyryrývayvyapeári,anipe'u; haʼekuérahaʼéguipeteĩmbaʼeombojeguarúva

43Anipejembojeguaruoimeraẽmbaʼeotyryrývandive,ha anipeñemongyʼahendivekuéra,peñemongyʼahaguaupéva rupive

44ChehínaTupãpendeJára,peñemomarangatútahapene marangatuChenikoimarangatúva,haanipeñemongy'a mba'eveichaguamymbaotyryrývayvyapeári

45ChehínaÑandejára,poguenohẽvaEgiptogui,ha'e haguãpendeJára

46Kóvahínapeléiumimymba,guyra,haopatekove omýivaýpehaopamymbaotyryrývayvyapeárirehegua.

47Ombojoavyhaguãumimba'eky'ahaipotĩva,hape mymbaikatúvaoje'uhapemymbandaikatumo'ãivaoje'u

MOAKÃHA12rehegua

1Ñandejárahe'iMoiséspe.

2EreIsraelñemoñarekuérape:“Peteĩkuñahyeguasuramo haimembykuimba'épeIky'avaerãumiáraojesepara haguépeikangyhaguére.

3Haochodíapeoñesirkunsidavaʼerãpeipireroʼo

4Haupéiosegítaperuguypeomopotĩvombohapyytreinta ára;ndopokomo'ãimba'eveimarangatúvare,nindoikemo'ãi pesantuario-pe,oñekumplipeveáraoñemopotĩhaguã

5Ha'eimembyramopeteĩkuñakuñáme,iky'amokõi semána,ojeseparahaguéicha,haosegiva'erãsetentayseis díaruguype

6Oñekumplivoveumiáraoñemopotĩhaguã,peteĩta'ýra térãpeteĩtajýrarehe,toguerahapa'irendápepeteĩovecha ra'ypeteĩañoorekóvaofréndaojehapývahapeteĩpaloma ra'ytérãpeteĩpalomara'y,peteĩpalomara'y,peteĩpaloma ra'yoñekuave'ẽhaguãangaiparehe.

7Ha'eoikuave'ẽtaÑandejárarenondépehatome'ẽchupe expiasiõhaoñemopotĩtahuguyrykuéguiKóvahínapeléi imembyvaʼekuépekuimbaʼetérãkuña.

8Handaikatúiramooguerupeteĩovecharaʼy,ogueru vaʼerãmokõitortugatérãmokõipalomaraʼypeteĩva mymbahapyhaambuemymbajukaojehapyhaguã,hapa'i tojapochupeexpiasiõhaipotĩhaguã

MOAKÃHA13rehegua

1Ñandejárahe'iMoiséshaAarónpe.

2Peteĩkuimba'eoguerekóramoho'oipirepepeteĩmba'e opu'ãva,peteĩkurutérãpeteĩmba'eomimbipáva,haho'o ipirereheojoguáramolepramba'asyUpéiojegueruva'erã pa'iAarónrendápe,térãpeteĩita'ýrapa'irendápe.

3Pesaserdóteomañapembaʼasyoĩvarehoʼopirére,hape akãragueoĩvapeplágapeoñemomorotĩvove,hape mbaʼasyojehechávaipypukuvévohoʼopiregui,upévahína peteĩmbaʼasylépragui,hapesaserdóteomañahesehaheʼi ikyʼaha.

4Pemba'eomimbipávaho'opiremorotĩ,haojehecha pypukuvéiramoipiregui,haiñakãraguenoñemomorotĩri ramo.Upérõpa'itomboty7árapukukuepemba'asyasy reheve

5Pepa'itoma'ẽheseárasietehápe,haohechapemba'asy ojokóvahese,hapemba'asynoñemosarambíriipirerehe. Upéipa'itombotyvechupe7árapukukue

6Pesaserdóteomañajeyheseárasietehápe,haohecháta pembaʼasyiñypytũʼimihapembaʼasyndoipysóiramo ipire,pesaserdóteheʼítachupeipotĩha

7Pekuruojeipysóramoipirerehe,ohecharirechupe saserdóteomopotĩhaguã,ohechajeýtachupesaserdóte.

8Pesaserdóteohecháramopekuruojeipysohapepirére, pesaserdóteheʼítachupeikyʼaha

9Peteĩkuimbaʼépeoĩvoveléprambaʼasy,upéiojegueraha vaʼerãchupepaʼirendápe;

10Hapepa'iohechátachupe,ha,péinaápe,peopu'ãva ipiremorotĩ,haomomorotĩmaiñakãrague,hapeopu'ãvape oĩso'oikyrávaoikovéva

11Ha'epeteĩlepraitujávaho'opirerehe,hapa'ihe'íta chupeiky'ahahanombotymo'ãichupe,iky'águi

12Peteĩlépraosẽramoipire,hapelépraojahoʼipaitepe mbaʼasyipire,iñakãguiveipypeve,saserdóteomañahápe.

13Upéipesaserdóteohesaʼỹijóta,hapelépraojahoʼipa ramohete,heʼítahekopotĩhapehasývape

14Peso'oiky'ávaojekuaavoveipype,iky'áta.

15Pesaserdóteohechátapesoʼoikyʼávahaheʼiikyʼaha, pesoʼoikyʼávaningoikyʼa,haʼehínalépra

16Térãpesoʼoikyrỹivaojerejeýramo,ha oñemoambuéramomorotĩme,ouvaʼerãpaʼirendápe; 17Pa'iohechátachupe,hapéinaápe,pemba'asyvai oñemomorotĩramo.Upérõpa'ihe'iipotĩhapemba'asyvai reheve

18Peso'o,ipirepirejepe,opupuhaokuera

19Hapehervidarendaguépeoĩpeteĩopuʼãvamorotĩ,térã peteĩmanchaomimbipáva,morotĩhapytãʼimi,ha tojehechaukapaʼípe

20Hapesacerdoteohechávo,péinaápe,ohecháramo ijyvatevehaipiregui,haiñakãraguemorotĩmba;pa'ihe'i chupeiky'aha,ha'epeteĩmba'asyleprareheguaosẽva ku'águi.

21Hakatupesaserdóteomañáramohese,ha,péinaápe, ndaiporihaiñakãraguemorotĩ,handahaʼéiramoijyvatevéva ipiregui,péroiñypytũmi;Upéipa'itombotychupe7ára pukukue

22Upéiojeipysóramoipire,pa'ihe'iiky'aha

23Pemanchaomimbipávaopytaramohendaguépe,ha noñemosarambíri,upévaha'epeteĩkuruhendýva;hapa'i he'iipotĩha

24Térãoĩramosoʼo,ipireáriokáihakuasýva,hapesoʼo pyaʼeokáivaorekopeteĩmanchamorotĩ,pytãʼimitérã morotĩ.

25Upéipesaserdóteomañahese,haohechápapeakãrague omimbipávamorotĩ,haojehechapypukuvévoipireguiha'e peteĩmba'asyojehapývagui,upévarepa'ihe'ítachupe iky'aha.

26Pesaserdóteomañáramohese,haohechávondaiporiha iñakãraguemorotĩpeipireomimbipávape,handahaʼéi ijyvatevévaambueipiregui,péroiñypytũmiUpéipa'i tombotychupe7árapukukue

27Hapesaserdóteomañaheseára7hápe,haojeipysóramo ipirerehe,pesaserdóteheʼichupeikyʼaha

28Hapemanchaomimbipávaopytaramohendaguépe,ha noñemosarambíriipirerehe,hakatuiñypytũmi;ha'e opu'ãvaokáiva,hapa'ihe'iipotĩha,ha'éguipeteĩmba'e okáiva

29Peteĩkuimbaʼetérãkuñaoguerekóramopeteĩmbaʼasy iñakãtérãijyvaári;

30Upéipesaserdóteohechátapembaʼasyvai,haohecha pypukuvépapeipiregui.haoĩipypepeteĩiñakãraguehovy hũva;Upérõpa'ihe'iiky'aha,ha'epeteĩryguasurupi'a ipirúva,ha'epeteĩlepraiñakãtérãibarbarehe

31Hapesaserdóteomañáramopembaʼasyipirehũvare,ha ndohecháiipypukuvepepirégui,handaiporihaipype iñakãraguemorotĩ;Uperirepa'itomboty7árapukukuepe iky'ávape

32Árasietehápe,pa'ioma'ẽtapemba'asyvairehe,ha ohechátaperyguasurupi'anoñemosarambíri,handaipóri ramoipypeiñakãraguehovy,hapekurundojehechái ipypukuvévaipiregui

33Haʼeoñeafeitavaʼerã,pérondoipeʼamoʼãipepárte;Pa'i tomboty7áravepeiky'ávape.

34Árasietehápe,pa'itoma'ẽpeipireryru,haohechape ipirenoñemosarambíriramoipirerehe,handohechái pypukuvévoipiregui.Upérõpa'ihe'iipotĩha,hatojohéiijao haipotĩ

35Ha'eramiku'iojeipysohetaramoipirepeomopotĩrire;

36Upéipesaserdóteomaʼẽtahese,hapepárte ojeipysóramoipirerehe,pesaserdótendohekamoʼãi iñakãraguehovyhaʼeningoikyʼa

37Haoiméramopeescamaopytávahesarenondépe,ha okakuaáramoipypeiñakãraguemorotĩipirukuera,ipotĩma, hapa'ihe'iipotĩha

38Kuimba'etérãkuñaoguerekóramoho'oipirerehe manchaomimbipáva,manchamorotĩjepe

39Upéipesaserdóteomañavaʼerã,haohechápaumi mbaʼeomimbipávahoʼoipirerehe,morotĩasy.ha’epeteĩ manchaiñakãraguemorotĩvaokakuaávaipirerehe;ha’e ipotĩ

40Hapekuimbaʼeiñakãraguehoʼávaiñakãgui,haʼeipire morotĩupéicharõjepeipotĩ

41Peiñakãragueho'ávaiñakãguihovagotyo,ha'eisyva calvo,upéicharõjepeipotĩ.

42Haoĩramoiñakãraguemorotĩva,térãisyvamorotĩvape, peteĩmbaʼasymorotĩpytãasývaha'epeteĩlepraheñóiva iñakãhũme,térãisyvacalvo-pe.

43Upéipesaserdóteomañahese,haohechapembaʼasy opuʼãvahaʼéramoiñakãraguemorotĩva,térãisyva morotĩvape,pelépraojehechaháichahoʼopirére.

44Ha'enikolepra,iky'a,pa'ihe'ichupeiky'ahaiplagaoĩ iñakãme

45Peleprosooĩvaipypepembaʼasy,ijaoojepeʼátaha iñakãragueojejahoʼíta,haojahoʼítaijuruyvategotyoha osapukái:“Ikyʼa,ikyʼa”.

46Opaárapembaʼasyoikótahápehese,oñemongyʼáta; ha'eiky'a,ha'eñooikóta;pekampaméntookaháreoikóta hekoha

47Peaooĩhámeleprambaʼasy,tahaʼeaodelanatérãao delíno

48Tahaʼepetélape,térãpetélapelínogui,térãlánagui; taha'epire,térãoimeraẽmba'epireguiojejapóvape; 49Hapembaʼasyipirehũtérãpytãramopeao,térãipire, tahaʼeipire,térãipire,térãoimeraẽmbaʼeipirerehegua. ha'epeteĩmba'asyleprarehegua,haoñemombe'útapa'ípe 50Pesaserdóteomañapembaʼasyvairehehatomboty7 árapukukue.

51Upeára7hápeoma'ẽtapemba'asyvairehe:pemba'asy ojeipysóramopeao,taha'eipire,térãipire,térãoimeraẽ

Levítico-pe

mba'eojejapóvapirerehepemba’asyvaiha’epeteĩlepra oporopy’apýva;ha'emba'eky'a.

52Upéiohapyva'erãupeao,taha'ejyvatérãtela,lánatérã línogui,térãoimeraẽmba'eipirerehegua,ha'epeteĩ mba'asyvai.ohapýtatatápe.

53Hapesaserdóteomañáramo,ha,péinaápe,pembaʼasy noñemosarambíripeao,tahaʼepeaoryrúpe,térãpetélape, térãoimeraẽmbaʼepireguápe;

54Upéipesaserdóteomandatojohéipembaʼevaioĩháme, hatombotyve7día

55Pesaserdóteomañapembaʼasyvaiojejohéirire,ha ohechapembaʼasynokambiáiramoikolór,hapembaʼasy noñemosarambíriramo.iky'a;rehapýtatatápe;ha’efret hyepygotyo,taha’enandihyepýpetérãokápe

56Hapesacerdoteomañáramo,ha,péinaápe,pembaʼasy iñypytũmiojejohéirire;Uperireoipe'aaogui,ipiregui, ipiregui,térãaorykuégui

57Haojehecháramogueteripeao,tahaʼeaoryrúpe,téla télape,térãoimeraẽmbaʼepirekuépe.ha'epeteĩmba'asy ojeipysóva,rehapyva'erãtatápepemba'asyoĩháme

58Hapeao,taha'eñemongu'etérãtela,térãoimeraẽmba'e pirereheguarejohéiva,ojepe'áramochuguikuérape mba'asy,upéicharõojejohéimokõihajey,haipotĩta

59Peléiojeʼevaʼerãpeléprambaʼasyrehegua,peteĩaode lánatérãlínogui,tahaʼelánatérãlánatérãoimeraẽmbaʼe ojejapóvapiregui,ojeʼehaguaipotĩha,térãojeʼehagua ikyʼaha

MOAKÃHA14rehegua

1Ñandejárahe'iMoiséspe.

2Peléihe'ívapeleprósoáraoñemopotĩhaguépe:Tupã ojeguerahátapa'irendápe

3Hapepa'iosẽtapekampaméntogui;hapa'iomañáta,ha, péinaápe,kueraramopelepramba'asypelepra-pe;

4Upéipesaserdóteomandatoguerahapeoñemopotĩtavape mokõiguyraoikovévahaipotĩva,sédroyvyra,pytãha hisopo

5Pesaserdóteomandatojejukapeteĩguyrapeteĩmbaʼyru yvyguiguápeyosyryhápe.

6Peguyraoikovévakatuojagarrátachupe,sédroyvyra, pytãhahisopo,hatohypýichupehaguyraoikovévaguyra ojukava'ekueyosyryáriruguype.

7Upéiohypýita7vésepeoñepotĩtavapelépragui,haheʼi ipotĩha,hatopoipeguyraoikovévapeñúme

8Peoñemopotĩtavaojohéiijao,oikytĩmbaiteiñakãrague, hatojejohéiýpeipotĩhaguã,haupéioikekampaméntope haopytátahógagui7árapukukue.

9Árasietehápekatu,oikytĩtaiñakãrague,ibarbahaijyva, oikytĩmbaiteiñakãrague,haojohéiijao,aveiojohéiho'o ýpe,haipotĩta

10Haochodíapetoguerahamokõiovecharaʼy,hapeteĩ ovecharaʼyorekóvapeteĩáñohapeteĩovecharaʼyorekóva peteĩáñohapeteĩofréndadehiʼupyrã,ha31líkoarína porãoñembojeheʼávaaséitehapeteĩtroncoaséitereheve

11HapesaserdóteomopotĩvachupetopresentaÑandejára renondépepekuimbaʼeomopotĩtavapehaumíva,pe tavernákulorokẽme

12Pesaserdótetojagarrápeteĩovecharaʼy,hatoikuaveʼẽ chupeofréndadedelitohapeaséitetronco,hatomboveve Ñandejárarenondépe

13Ha'eojukapeovechara'yojukahaguépemymbajuka angaipahamymbahapy,petendasagrádope,pe mymbajukaangaipapa'imba'éicha,upéichaaveipe mymbajukaojejapyhývahembiapokuerehe.

14Pesaserdótetojagarrátapeofréndadeinférsitoruguy, hapesaserdótetomoĩpeapysaakatúapúntape,ipoakatúa poguýrehaipyakatúape

15Pesaserdótetojagarrátapeaséitepehẽnguehatoñohẽ ipoakatúape

16Pesaserdóteomoingeikuãakatúapeaséiteoĩvapeipo asugotyo,hatohypýi7vésepeaséiteikuãmeÑandejára renondépe

17Peaséitehembývaipópe,pesaserdóteomoĩvaʼerãpe oñepotĩtavaapysaakatúape,haipoakatúapoguýre,haipy akatúapukukueári,peofréndadekárselruguyári

18Peaséitehembývapesaserdótepópe,toñohẽpe oñemopotĩtavaakãári,hapesaserdótetojapochupe expiasiõÑandejárarenondépe

19Pesaserdótetoikuaveʼẽpeofréndaangaiparehegua,ha tojapopeteĩexpiasiõpeoñemopotĩtavapeikyʼáguiUpe riretojukapemymbahapy

20Pesaserdótetoikuave'ẽmymbahapyhamymbajuka hi'upyrãaltárári,hapa'itojapochupeexpiasiõhaipotĩta 21Haimboriahuramo,handaikatúiohupytyhetaiterei; Upéitoguerahapeteĩovechara'ymymbajukarã,ojapo haguãchupeexpiasiõ,hapeteĩdécimapartearínaporã oñembojehe'ávaaséitereheve,hapeteĩtroncoaséite

22Hamokõitortugatérãmokõipalomaraʼy,haʼe ikatuháichaohupytyPeteĩvatoñekuave'ẽangaiparehegua, haambuekatumymbahapyojehapyhaguã

23Upeáraochohápeoguerútachupekuérapa'irendápe, TupãÑandejárarenondépe,Tavernákulorokẽme

24Pesaserdótetojagarrápeovecharaʼyoñekuaveʼẽhagua umimbaʼevaihapeaséiteryru,hapesaserdóte tombotyryryÑandejárarenondépe

25Ha'eojukapeovechara'ymymbajuka,hapa'i tojagarrátapemymbajukaruguy,hatomoĩpe oñemopotĩtavaapysaakatúaári,ipoakatúapoguasuhaipy akatúapyti'aguasúre

26Pesaserdótetoñohẽpeaséiteipoakatúape.

27Pesaserdótetohypýi7véseÑandejárarenondépeikuã akatúapepeaséiteoĩvaipoakatúape

28Upéipesaserdóteomoĩvaʼerãpeaséiteoĩvaipópepe oñemopotĩtavaapysaakatúape,haipoakatúapoguýreha ipyakatúapytiʼaguasúre,peofréndaoñekuaveʼẽhagua umikulparuguyrendaguépe.

29Peaséitehembývapesaserdótepópeomoĩvaʼerãpe oñemopotĩtavaakãári,ikatuhaguáichaojeperhudikachupe Ñandejárarenondépe

30Oikuaveʼẽvaʼerãpeteĩvaumipalomatérãumipaloma raʼy,ikatuháichaohupyty;

31Umiikatúvaohupyty,peteĩvaofréndaangaiparehegua, haambuemymbahapyramo,ofréndadehi'upyrãndive,ha pa'itojapoexpiaciónpeoñemopotĩtavapeÑandejára renondépe

32Kóvaha'epeléihe'ívapelepramba'asy,ipondaikatúiva ohupytyumimba'eomopotĩhaguã.

33Ñandejárahe'iMoiséshaAarónpe

34PejuvoveCanaánretãme,ameʼẽvapeẽmepenembaʼerã, haamoĩpeteĩógapepeléprakáusare.

35Peógajáraoútahe'ipa'ípehahe'ívo:“Ha'etechéveoĩha peteĩmba'asyvaipeógape

36Upéipesaserdóteomandatomombopapeóga,pe saserdóteoikemboyveohechahaguapembaʼasy,ani haguaoñemongyʼaopambaʼeoĩvapeógape,haupéipe saserdóteoikeohechahaguapeóga.

37Haomañátapembaʼasyvai,ha,péinaápe,pembaʼasy oĩramopeógamurállape,ikyrakuehovytérãpytã, ojehechahápeijyvatevévapemurállagui;

38Upéipesaserdóteosẽvaʼerãpeógaguipeógarokẽme, haombotypeóga7árapukukue

39Pepa'ioujeýtaárasietehápe,haoma'ẽta,ha,péinaápe, pemba'asyojeipysópapeógamurállape

40Upéipesaserdóteomandaoipeʼahaguaumiitaoĩháme pembaʼasy,hatomombopeteĩlugárikyʼávapepesiuda okaháre

41Ha'eomongu'epeógaijerére,hatoñohẽyvytimbo oikytĩvatávaokahárepeteĩtendaiky'ápe.

42Haoipyhýtahikuáiambueita,haomoĩumiita rendaguépe;haoipyhýtaambueyvykua,hatojesapeóga

43Haoujeýramopembaʼasy,haosẽramopeógape, oipeʼarireumiita,oikytĩrirepeógahaojejahoʼirire

44Upéipesaserdóteoútaomaña,hapéinaápe,pembaʼasy ojeipysóramoógape,haʼehínapeteĩlépraoporojukáva hógape

45Haʼeoitypaitétapeóga,ita,hayvyra,haopaógaryru haoguerahátachupekuérapetávaguipeteĩtendaikyʼávape.

46Hapeoikévaógapeoñembotyajapukukue,iky'avaerã ka'arupeve

47Hapeoñenóvaógapeojohéitaijao;hapeokaruvaógape ojohéitaijao

48Pesaserdóteoikeramo,haomañahese,haohechape mba'asynoñemosarambíriógape,ojejaho'irirepeóga.

49Oguerahaomopotĩhaguãógapemokõiguyra,sédro yvyra,pytãhahisopo

50Ha'eojukapeteĩguyrapeteĩmba'yruyvyguápey osyryhápe

51Upéiojagarrátapesédro,hisopo,pytãhaguyra oikovéva,hatohypýipeguyraojejukávaruguypehapey osyryhápe,hatohypýi7vésepeóga

52Upéiomopotĩtaógaguyraruguy,yosyry,guyra oikovéva,cédroyvyra,hisopohapytãpytãreheve.

53Ha'ekatuohejátapeguyraoikovévatávaguiñuguasúpe, hatojapopeteĩexpiaciónógarehe,haipotĩta

54Kóvahínapeléioñeʼẽvaopaichaguambaʼasylepraha escamarehe

55Hapeteĩaohapeteĩógambaʼasykáusare

56Opu'ã,kuruhateĩomimbipávarehe.

57Ombo'ehaguãiky'ajavehaipotĩjave

MOAKÃHA15rehegua

1Ñandejárahe'iMoiséshaAarónpe

2Eñe'ẽIsraelñemoñarekuérapehaerechupekuéra: “Oĩramoho'oosyryva'ekue,iky'a 3Ha'eva'erãiky'aha'era'ỹi:ho'ooñaniha'era'ỹindive, térãho'oojejokóramoiku'áre,upévahínaiky'a 4Opatupaoñenóvahi'áriiky'a

5Oimeraẽopokóvahupápe,tojohéiijao,tojejahéiýpe,ha iky'aka'arupeve

6Peoguapývaoimeraẽmbaʼeoguapývaári,ojohéivaʼerã ijaohaojejahéiýpe,haikyʼakaʼarupeve.

7Peopokóvapehasývaro'óre,tojohéiijaohaojejahéiýpe, haiky'aka'arupeve

8Hapehasývaoescupiramopeipotĩvape;upéiojohéiijao, hatojahuýpe,haiky'aka'arupeve.

9Hatahaʼehaʼeohótavahiʼári,ikyʼavaʼerã

10Oimeraẽopokóvaoimeraẽmbaʼeoĩvareiguype,ikyʼa vaʼerãkaʼarupeve,hapeoguerahávaoimeraẽmbaʼeojohéi vaʼerãijao,ojejahéivaʼerãýpe,haikyʼakaʼarupeve

11Oimeraẽopokóvapehasývarehandojohéiipoýpe, tojohéiijaohaojejahéiýpe,haiky'aka'arupeve.

12Hapemba'yruyvyguiguaopokóvapehymba'asývare, oñembyaíta,haopamba'yruyvyráguiojejapóvaojejohéita ýpe

13Hapehyakuãasývaoñemopotĩvovehymbagui;upéi oipapaijupe7áraoñemopotĩhaguã,hatojohéiijao,ha tojahéiho'oyosyryhápe,haipotĩta

14Áraochohápetoguerahachupemokõipalomatérã mokõipalomara'y,hatoguahẽÑandejárarenondépe Tavernákulorokẽmehaome'ẽpa'ípe

15Pesaserdótetoikuaveʼẽumíva,peteĩofréndapekádorã hapeótroofréndaojehapýva.hapa'itojapochupeexpiasiõ Ñandejárarenondépeimembykuñarehe

16Peteĩkuimbaʼeñemoñareosẽramochugui,upéicharõ tojohéihoʼopaite,haikyʼakaʼaruetepeve.

17Opaao,haopapire,ha'era'ỹiñemoñare,ojejohéivaerã ýpe,haiky'aka'arupeve

18Pekuñakuimbaʼeoñenovaʼerãhendive,haʼekuéra ojahéivaʼerãýpehaikyʼakaʼarupeve

19Peteĩkuñaimembyhaimembyhuguyramo, ojepe'ava'erãchugui7árapukukue.

20Opamba'eha'eoguapývahi'áriiky'avaerã

21Oimeraẽopokóvahupápe,tojohéiijaohatojejahéiýpe, haiky'aka'arupeve.

22Oimeraẽopokóvaoimeraẽmbaʼeoguapývare,tojohéi ijao,tojejahéiýpe,hatoñemongyʼakaʼaruetepeve

23Ha'eopokojaveitupaoáritérãoimeraẽmba'eoguapýva ári,iky'avaerãka'arupeve

24Oĩramooñenohendive,haipotyhi'ári,iky'áta7ára pukukue;haopapetupaoñenohápeipotĩta.

25Hapeteĩkuñaoguerekóramohuguyhetaáraojesepara rire,térãohasáramopeáraojeseparahague;opaáraiky'a haguéicha,ha'eiky'a.

26Opatupaoñenóvahi'áriimembyajapukukue,ha'éta chupeguarãtupaojeseparahaguéicha

27Oimeraẽvaopokóvaumimbaʼére,ikyʼáta,hatojohéi ijao,haojejahéiýpe,haikyʼátakaʼarupeve

28Ha'ekatuipotĩramoijyvyku'ígui,oipapava'erãijupe7 ára,hauperireipotĩta.

29Haochodíapeoguerahahendápemokõitortugatérã mokõipalomara'yhaoguerahapa'irendápe,Tavernákulo rokẽme

30Pesaserdótetoikuaveʼẽpeteĩofréndapekádoramo,ha peótrokatuofréndaojehapývahapa'itojapótachupeiky'a haguére.

31Péichapeipe'aIsraelñemoñarekuérapeiky'águi;ani haguãomanohikuáiiky'arupi,omongy'ávoche tavernákulooĩvaijapytepekuéra

32Kóvahaʼepeléipeoñangarekóva,hapeñemoñare osẽvachugui,haoñemongyʼávahese;

33Pekuimba'e,kuña,hapeoñenova'ekuéguiiky'áva ndive

MOAKÃHA16rehegua

1Ñandejáraoñe'ẽMoiséspeomanoriremokõiveAarón ra'y,oikuave'ẽvoofréndaÑandejárarenondépehaomano.

2Ñandejárahe'iMoiséspe:“EreneryvyAarónpeani haguãoiketapiaitepetendamarangatúpepevállaryepýpe, peapykaporiahuverekorenondépeoĩvapeárkaáriani haguaomano,cheajechaukátaguiaraipepeapyka poriahuverekohaári

3PéichaAarónoútapelugársagrádope:peteĩtóroraʼy ofréndapekádopeguarãhapeteĩovechamáchoofrénda ojehapýva

4Omondevaerãpeaodelínosagrádo,hatomondehoʼo áriumiplántadelíno,haoñemondevaʼerãpeteĩcinturón delínogui,haoñemondevaʼerãaodelínoguiupévarehaʼe ojohéitahoʼoýpe,haupéichaomondevaʼerã.

5Ha'eoipe'aIsraelñemoñareapytéguimokõikavarara'y oñekuave'ẽhaguãangaiparehe,hapeteĩovechamácho ofrendaojehapyhaguã.

6Aaróntoikuave'ẽhymbatóroofrendaangaiparehegua, ha'évaijupeguarã,hatojapopeteĩexpiaciónijeheha hógapeguarã.

7TojagarrátaumimokõikavarahaopresentaÑandejára renondépepetavernákulorokẽme

8Aaróntosorteaumimokõikavaraári.peteĩsorteo Ñandejárapeguarã,haambuekatukavaraexpiatorio-pe guarã

9Aaróntoguerupekavaraho'ahagueÑandejárasorteo,ha toikuave'ẽchupemymbajukaramo

10Péropekavarahoʼavaʼekuepesorteohaʼehagua kavaraexpiatorio,oñepresentavaʼerãhekovépeÑandejára renondépe,ikatuhaguáichaojeperhudikachupehaojepoi haguachupekavaraexpiatorioramodesiértope

11Aaróntoguerupetóroofrendaangaiparehegua,ha'éva ijupeguarã,hatojapoijeheguíntehahógapeguarã,ha tojukapetóromymbajukaangaipareheguaijupeguarã

12Tojagarrátapeteĩinsiénsohenyhẽvatatakuahendývagui altárguiÑandejárarenondépe,haipohenyhẽvainsiénso henyhẽvainsiénsohenyhẽvagui,hatoguerupeváso ryepýpe.

13Ha'eomoĩinsiénsotataáriÑandejárarenondépe,pe insiénsoaraiojaho'ihaguãpeapykaporiahuverekooĩva testimonioári,anihaguãomano.

14Haojagarrátapetóroruguy,haohypýiikuãmepeapyka poriahuverekoreheguaestegotyo;hapeapyka poriahuverekorenondépeohypýitapetuguyikuãmesiete vése

15Upéiojukavaʼerãpekavaraofréndapekádopeguarã, haʼévapepuévlopeguarã,hatogueruhuguypevárra ryepýpe,hatojapoupetuguýreojapohaguéichapetóro ruguyrehe,hatohypýipeapykaporiahuverekorãhape apykaporiahuverekorenondépe.

16Ha'eojapovaerãpetendamarangatuiky'arupiIsrael ñemoñarehahembiapovaikuéreopahembiapovaikue,ha upéichatojapótapetavernákuloopytávaijapytepekuéra iky'aaja

17Ndaiporimo'ãiavaveJotopaRógapeoikevove oporoperhudikahaguãpetendamarangatúpe,osẽmeveha ojapopeteĩexpiaciónijehe,hogayguakuérapehaopaIsrael guápe.

18Ha'eosẽaltároĩvapeÑandejárarenondépe,hatojapo peteĩexpiasiõ.Tojagarrátatóroruguyhakavararuguyha omoĩaltarhatĩreijerére

19Hatohypýihi'ári7vésepetuguyikuãme,haomopotĩha omomarangatuIsraelñemoñareky'águi.

20Ombojoajúvopelugársagrádo,petavernákulohape altár,oguerútapekavaraoikovéva

21Aarónomoĩtaipokavaraoikovévaakãári,ha omombeʼuhiʼáriopambaʼevaiojapovaʼekueIsrael ñemoñare,haopahembiapovaikueopahembiapo vaikuépe,omoĩvokavaraakãári,haomondochupepeteĩ kuimbaʼeikatupyrývaporupivedesiértope

22Hapekavaraoguerahátahi'áriopahembiapovaikue peteĩtetãndoikóivape

23UpéiAarónoikétaJotopaRógapehaoipeʼaumiaode línoomondevaʼekueohojavepelugársagrádope,haoheja upépe

24Ha'eojohéiho'oýpepetendamarangatúpe,haomonde ijao,haosẽ,haoikuave'ẽmymbahapyhaofrénda ojehapývatavayguakuérapeguarã,hatojapopeteĩexpiasiõ ijupehatavayguakuérapeguarã

25Upéiohapyaltáráripeikyrakueoñekuaveʼẽvapekádore.

26Peohejávapekavarakavaraexpiatoriorã,tojohéiijao hatojahéiho'oýpe,haupéioikekampaméntope

27Petóroofréndapekádopeguarãhapekavaraofrénda pekádopeguarã,+huguyojegueruvaʼekueojeperdona haguapelugársagrádope,ojeguerahavaʼerãpe kampaméntookaháre.haohapýtahikuáitatápeipire,ho'o haitaju

28Hapeohapyvaumívaojohéiijaohatojahéiho'oýpe,ha uperireoikekampaméntope.

29Peẽmeguarãpeteĩléiopaáraguarã:pemessietehápe, diezdíadelamespe,pembohasaasypeneánga,haani pejapombaʼeveichaguatembiapo,tahaʼepeteĩpende retãyguatérãpeteĩextranhérooikóvapendeapytépe

30Upeárapepesaserdóteojapótapeneexpiasiõ, penemopotĩhagua,ikatuhaguáichapenepotĩopapene angaipaÑandejárarenondépe

31Haʼétapeteĩpytuʼuhapeẽmeguarã,hapembohasaasýta peneánga,peteĩléirupiveopaáraguarã.

32Pesaserdóte,haʼeoñohẽtavahaokonsagrátavaoservi haguasaserdóteramoitúarendaguépe,tomondepeexpiasiõ hatomondeumiaodelíno,umiaosagrádo.

33OjapótapeteĩexpiasiõpeSantuariomarangatúre,ha tojapótapeteĩexpiasiõpetavernákulohaaltárrehe,ha tojapótapeteĩexpiasiõumisaserdótehaenterove tavayguakuérapeguarã

34Hakóvahaʼétapeteĩléiopaveʼỹvapeẽmeguarã,pejapo haguapeteĩexpiasiõIsraelraʼykuérapeguarãopa ipekadokuérarepeteĩjeyaláñoHaojapoÑandejárahe'i haguéichaMoiséspe

MOAKÃHA17rehegua

1Ñandejárahe'iMoiséspe

2EñeʼẽAarónpe,itaʼyrakuérape,haopaIsraelguandive, haerechupekuéra;Pévaha'epemba'eÑandejárahe'íva:

3OimeraẽvaIsraelrogaguaojukávatóro,ovechara'ytérã kavara,kampaméntope,térãojukávakampaméntogui

4Ha'endoguerúiTupãJotopaRógarokẽme,oikuave'ẽ haguãmba'ekuave'ẽÑandejárapeÑandejáraróga renondépetuguyoñembohasátaupekuimbaʼépe;haʼe

oñohẽtuguy;haupekuimba'eoñeikytĩtaitavayguakuéra apytégui.

5Israelñemoñareogueruhaguãmymbajuka,oikuave'ẽva ñúme,ogueruhaguãÑandejárape,Tavernákulorokẽme, pa'irendápe,haoikuave'ẽmymbajukapy'aguapyrã Ñandejárape

6PesaserdótetohypýipetuguyÑandejáraaltárpeoĩvape tavernákulorokẽme,haohapypeikyrakuehyakuãporã haguaÑandejárapeguarã

7Hanoikuave'ẽmo'ãvéimahikuáiisacrificioañakuérape, hapykuériohovaekuehekovaípeKóvaha'éta tembiapoukapyopaáraguarãchupekuéraguarã,iñemoñare pukukuejaveve.

8Erechupekuéra:“Oimeraẽkuimba'eIsraelrogaguatérã tetãambueguaoikóvapendeapytépe,oikuave'ẽva mymbahapytérãmymbajuka.

9Ndoguerúipetavernáculorokẽme,oikuave'ẽhaguã Ñandejárapejepeupekuimbaʼeoñeikytĩtaitavayguakuéra apytégui.

10HaoimeraẽkuimbaʼeoĩvaIsraelrogaguatérãumi extranhérooikóvapendeapytépe,hoʼúvaoimeraẽichagua tuguy.Cherovajepepeángaho'úvatuguyrehe,haaipe'áta chupehetãyguaapytégui

11Peteterekoveoĩpetuguýre,haameʼẽpeẽmepealtár áripejapohaguapeteĩexpiasiõpeneángarehehápe.

12UpévarehaʼeIsraelraʼykuérape:“Anipeteĩpende apytépendoʼumoʼãituguyhanipeteĩextranhérooikóva pendeapytépendoʼumoʼãituguy”.

13HaoimeraẽkuimbaʼeoĩvaIsraelñemoñare,térãumi extranhérooikóvapendeapytépe,ojagarrávahaojagarráva oimeraẽmymbatérãguyraojeʼúva.haʼeoñohẽtajepe huguy,haojahoʼítayvytimbo

14Haʼéguiopayvypórarekove;huguyha'ehekove rehehápe:upévareha'eIsraelñemoñarekuérape:Pe'umo'ãi mba'evéichaguaso'oruguy

15Opaho'úvapeomanóvaijehegui,térãmymbara'yrasy reheve,taha'enderetãyguatérãambuetetãygua,tojohéi ijaohaojejahéiýpe,haiky'aka'arupeve,upérõipotĩta

16Ha'ekatundojohéiramo,handojohéiramoho'o;upérõ oguerahátahembiapovai.

MOAKÃHA18rehegua

1Ñandejárahe'iMoiséspe

2Eñe'ẽIsraelñemoñarekuérapehaerechupekuéra:Che hínaTupãndeJára.

3AnipejapoEgiptopeikohaguépepejapohaguéicha,ha Canaánpe,chepogueruhaguépe,anipejapo,haanipeguata hembiapópe

4Pejapótacherembiapoukapyhapekumplítache rembiapoukapy,peikohaguãipype,chehínaTupãpende Jára.

5Pejapovaerãcherembiapoukapyhacherembiapoukapy, peteĩkuimba'eojapóramo,oikovétaipype

6Avavependeapytéguianipeñembojaavaveipehẽngue hi'aguĩvarendápe,oipe'ahaguãopívo,chehínaÑandejára

7Nderureñói,térãndesyreñói,aniremboyke,ha'endesy; anirembojerechupeijao’ỹre

8Aniremboguenderurembirekoopívo

9Ndereindy,nderurajy,térãndesyrajy,tahaʼeonase vaʼekuehógape,térãonasevaʼekueótrotetãme,anireipeʼa moʼãiijaokuérajepe

10Ndera'yrajytérãnderajyrajy,aniremboja'ohesekuéra, ha'ekuéraha'éguindeao.

11Nderurembirekorajy,ndetúvaguiheñóiva,ha'ene reindy,anirembojerehese.

12Aniremboykenderureindy,ha'enderupehẽngue.

13Anirembojerendesyreindy,pórkehaʼehínandesy pariénteaguiete

14Aniremboja'onderuryvy,anireñembojahembirekóre, ha'endetia

15Anirembojerenderajyrembireko,ha'endera'y rembirekoanirembojerechupeijao’ỹre

16Aniremboykenderyke'yrembireko

17Aniremboja'okuñahaimembykuña,haaniregueraha ita'ýrarajy,térãimembykuñarajy,reipe'ahaguãijao; Ha'ekuéranikoipehẽnguehi'aguĩva

18Aniremembirekoiñermánarendápe,rembopochyhagua chupe,remboykehaguachupeopívo,peótroykéreoikove aja

19Aveianireñembojapeteĩkuñárerembojaʼohaguaijao, ojepeʼaajachupeikyʼágui

20Anireñenonderapicharembirekondive,reñemongy'a haguãhendive.

21Aníkenarehejanipeteĩneñemoñareohasatatarupi Molecpeve,haaniremongy'andeJáraréra

22Anireñenoyvypórandive,kuñáicha.

23Anireñenomba'eveichaguamymbandivereñemongy'a haguãhese,haanikuñaoñembo'ymymbarenondépe oñenohaguã.

24Anipeñemongy'amba'eveko'ãmba'épe,opako'ã mba'épeoñemongy'aumitetãcheamosẽva'ekuepene renondépe.

25Hapeyvyoñemongyʼa,upévareambohoryhese hembiapovai,hapeyvyvoiovótaumioikóvape

26Upévarepeñongatútacheestatutohachehuísiokuéra, haanipejapombaʼevekoʼãmbaʼeombojeguarúva;nipeteĩ penderetãgua,nipeteĩextranjerooikóvapendeapytépe

27(Opako'ãmba'evaieteojapova'ekueumikuimba'e tetãygua,penemboyve,hapeyvyoñemongy'a)

28Peyvyanipeẽpenemosẽpemongyʼajave,omosẽ haguéichaumitetãoĩvapepenemboyve.

29Oimeraẽvaojapóvaoimeraẽvakoʼãmbaʼe ombojeguarúva,jepeumiángaojapóvaumívaoñeikytĩta itavayguakuéraapytégui.

30Upévarepejapovaerãcheordenanza,anihaguãpejapo nipeteĩvako'ãjepokuaaivaietereíva,pejapova'ekuepene mboyve,haanipeñemongy'aipype:ChehínaÑandejára pendeJára

MOAKÃHA19rehegua

1Ñandejárahe'iMoiséspe

2Eñe'ẽopaIsraelguaatyguasúpehaerechupekuéra:Peẽ peñemomarangatúta,cheTupãpendeJárache marangatúgui

3Pekyhyjevaerãisyhaitúvagui,hapekumplivaerãche pytu'uhaára,chehínaTupãpendeJára

4Anipejereta'ãngamýirendápehapejapopendejupetupã ñemongu'e,chehínaTupãpendeJára

5Peikuave'ẽramomymbajukapy'aguapyrehegua Ñandejárape,peikuave'ẽva'erãpenderembipotaháicha.

6Peẽpeikuave'ẽhaárahaambueárapeoje'uvaerã,ha opytáramombohapyhaárapeve,ojehapyva'erãtatápe

7Haojeʼúramombaʼeveichavérõmbohapyhaárape,haʼe peteĩmbaʼeombojeguarúva;ndojeguerohorýiva’erã.

8Upévareopavaveho'úvaoguerahahembiapovaikue, omongy'águiÑandejáramba'emarangatu,haupeánga oñehundítahetãyguaapytégui.

9Hapemonoʼõvovependeretãme,napemonoʼõipaite pendekokueeskína,ninapembyatymoʼãiumimbaʼe pemonoʼõvapendekógagui.

10Haanirembyatyndeparralty,nirembyatyopaparral ndeparraltygui;rehejátaumívamboriahuhapytaguávape guarã:ChehínaTupãndeJára

11Anipemonda,anipejapojapuhaanipejopyojupe

12Anipehurajapucherérare,haanipemongy'apende Járaréra:ChehínaÑandejára

13Anirembotavynderapichápehaaniremondachupe

14Aniremaldesiumiohendúvape,niremoĩpeteĩ ñepysangaumiohecha'ỹvarenondépe,rekyhyjeuveinde Tupãgui

15Anipejapotekovaipehusgávo,anipemomba'e mboriahúpe,nipemomba'eguasuipu'akapávape

16Anirejupihareguejymomaranduharamoneretãygua apytépe,haanireñembo'ynderapicharuguyrehe:Che hínaÑandejára

17Anirembojeguarunderyke'ýrendepy'apýpe, mba'eveichavérõrejapyhýtanderapichápehaanirehasa asyhese

18Anireñevenga,nireguerohorýtanderetãyguara'ykuéra rehe,rehayhuvaerãnderapichápendejupeguáicha.

19PejapovaerãcheléikuéraAnipehejapendevakara'y opaichagua,anipeñotỹpendekokuépesemilla oñembojehe'áva,handoúipendeáripeteĩaolínohalána oñembojehe'áva

20Haoimeraẽvaoñenokuñandive,haʼévatembiguái, oñekomprometevaʼekueiménape,hanoñemeʼẽivachupe mbaʼeveichavérõ,ninoñemeʼẽivachupesãso;oñeinupãta chupe;ndojejukamo'ãichupekuéra,ha'endoikóiguisãsõme 21OgueruvaerãÑandejárapeimba'ekuave'ẽrehegua, JotopaRógarokẽme,peteĩovechamáchooñekuave'ẽ haguã

22Hapa'itome'ẽchupepeovechamáchoofrendade incumplimientoreheveÑandejárarenondépe,ha'e hembiapovaikuére

23Pejuvovepeyvýpehapeñotỹrireopaichagua yvyramátape’uhaguã,peipapahi’anoñesirkunsidáiva ramo,mbohapyáñopukukuepeẽmeguarã noñesirkunsidáivaicha,ndoje’umo’ãichugui.

24Hacuatroáñopekatuimarangatútaopambaʼehoʼáva omombaʼeguasuhaguaÑandejárape.

25Hapequintoáñopepeʼuvaʼerãhiʼa,ikatuhaguáicha pemeʼẽpehiʼa,chehínaÑandejárapendeJára

26Anipe'umba'evetuguyreheve,haanipeipuruencanto hapejapoára.

27Anipembojerependeakãeskína,haanipembyaipende barbaeskína

28Anipejapomba'eveichaguañekytĩpenderete omanóvapeguarã,haanipemoĩmba'eveichaguamarca pendeári.

29Anireprostituinemembykuñáre,rembojeguakahagua chupekuñarekovaianihaguãho'apetetãtekovai,hape tetãhenyhẽtekovaígui.

30Peñongatútachepytu'uhaárahapemomba'eche Santuario:ChehínaÑandejára

31Anipehechaumiespírituoikuaávape,haanipeheka umipajeapoha,peñemongy'ahaguãhesekuéra.

32Repu'ãtandeakãmorotĩvarenondépe, remomba'eguasútapekaraitujarovaharekyhyjétande Tupãgui.

33Hapeteĩextranhérooikóramopenendivependeretãme, anipemoñeñanduvaichupe

34Hakatupeextranhérooikóvapenendive,haʼétapeẽme guarãpeteĩonasevaʼekuependeapytépe,hapehayhúta chupependejupeguáicha;Peẽha'evaekueextranjero Egiptoretãme,chehínaTupãpendeJára

35Anipejapotekovaipehusgpe,pekorapype,pepesoha pemedidape.

36Peguerekótabalanzahekojojáva,pesohekojojáva,peteĩ efáhapeteĩhinhekojojáva

37Upévarepekumplivaerãopacheléihaopache rembiapoukapy,hapejapoumíva

MOAKÃHA20rehegua

1Ñandejárahe'iMoiséspe

2ErejeyIsraelñemoñarekuérape:“OimeraẽvaIsrael ñemoñare,térãtetãambueguaoikóvaIsrael-pe,ome'ẽva Moloc-peiñemoñarekatueteojejukátachupe:umi tetãyguaojapichupeitápe.

3Haamoĩtacherovaupekuimbaʼépe,haaipeʼátachupe itavayguakuéraapytégui;ome'ẽguiiñemoñareapytégui Moloc-pe,omongy'ahaguãchesantuariohaomongy'a haguãcheréramarangatu

4Umitetãyguaojapóramooimeraẽmbaʼe,oñomihesape kuimbaʼégui,omeʼẽvoveiñemoñareMolécpe,haaniojuka chupe

5Upéiambohovakétaupekuimbaʼehahogayguakuéra kóntrape,haaikytĩtachupehaenteroveumioprostituávape hapykuéri,oporomoakãratĩhaguaMólecndive,ipuévlo apytégui

6Hapeángaojerévaumiorekóvaespírituoikuaáva,ha umipajeapoharapykuéri,ohohaguaoprostituihapykuéri, amoĩtajepecherovaupeángarehe,haaikytĩtachupe itavayguakuéraapytégui.

7Peñemomarangatuhapenemarangatu,chehínaTupã pendeJára

8Pekumplivaerãcheléikuérahapejapoumíva,chehína Ñandejárapenemomarangatúva

9Opaomaldesívaitúvatérãisýpeojejukátakatuetehuguy oĩtahi'ári.

10Pekuimba'eoporomoakãratĩvaambuekuimba'e rembirekondive,peoporomoakãratĩvahapicharembireko ndive,peoporomoakãratĩvahapeoporomoakãratĩva ojejukavaerãkatuete

11Hapekuimba'eokevaitúvarembirekondive,ojaho'i itúvaao.huguyoĩtahiʼarikuéra.

12Peteĩkuimba'eoñenoramoitajýrandive,mokõivévape katueteojejukavaerãhuguyoĩtahiʼarikuéra

13Peteĩkuimba'eoñenoramoyvypórandive,oñenoháicha peteĩkuñandive,mokõivévaojapopeteĩmba'e ombojeguarúva.huguyoĩtahiʼarikuéra.

14Hapeteĩkuimbaʼeomendáramohembirekohaisýpe, upévahínambaʼevai,haʼehahaʼekuéraohapýtatatápe anihaguãoĩmba'evaipendeapytépe.

15Peteĩkuimba'eoñenoramopeteĩmymbandive, ojejukátachupe,hapejukavaerãpemymba

16Peteĩkuñaoñembojáramooimeraẽmymbarendápeha oñenohese,rejukavaʼerãpekuñahapemymba.huguy oĩtahiʼarikuéra

17Hapeteĩkuimbaʼeojagarráramoiñermána,itúvarajy térãisyrajy,haohecháramochupeopívo,hahaʼeohecha opívo;haʼepeteĩmbaʼeaña;haoñembyaítahikuái itavayguakuérarenondépe,ha'eojaho'iiñermánaao;haʼe oguerahátahembiapovai.

18Hapeteĩkuimbaʼeoñenoramopeteĩkuñahasývandive, haojahoʼíramoijao;ha'eojuhuykua,haha'eoipe'ahuguy ykua,hamokõivévaoñeikytĩtahetãyguaapytégui

19Aniremboja'ondesyreindytérãnderureindy,ha'e ojaho'ihaguéreipehẽnguehi'aguĩvape,ha'ekuéraogueraha hembiapovaikue

20Hapeteĩkuimba'eoñenoramoitiorembirekondive, ojaho'ímaitiorembireko.omanótahikuáiimemby’ỹre.

21Peteĩkuimba'eomendaramoiñermánorembireko, upévanikomba'eky'ahaʼekuéraningoimembyʼỹre

22Pejapovaerãopacheléihaopacherembiapoukapyha pejapóta,anihaguãpenemosẽpeyvychepogueruhápe peikohaguã

23Haanipeguatatetãrekorehe,cheamosẽvaekuepene renondépe,haʼekuéraojapohaguéreopakoʼãmbaʼe,ha upévarecheambojeguaruhesekuéra

24Cheha'epeẽme:Peẽpehupytytaijyvyhaame'ẽtapeẽme peguerekohaguã,peteĩyvyosyryhápekambyhaeíra

25Upévarepembojoavyva'erãmymbaipotĩvahaiky'áva, guyraiky'ávahaipotĩvaapytépe,haanipembojeguaru peneángamymba,guyra,térãmba'eichaguatekove otyryrývayvýpe,cheaipe'ava'ekuependeheguiiky'aramo

26Peẽpeñemomarangatútachéveguarã,cheTupãche marangatuhapomboja'oambuetetãgui,peikohaguãche mba'eramo

27Kuimba'etérãkuñaoguerekóvaespírituoikuaáva,térã pajeapoha,ojejukátakatuete

MOAKÃHA21rehegua

1Ñandejárahe'iMoiséspe:“Eñe'ẽumisaserdóteAarón ra'ykuérapehaerechupekuéra:“Avavenoñemongy'amo'ãi omanóvarehehetãyguaapytépe

2Péroipehẽnguehiʼaguívapeguarã,upévahínaisy,itúva, itaʼýra,itajýrahaiñermánopeguarã.

3Haiñermánapeguarãpeteĩkuñataĩhiʼaguívaiménagui haʼeikatuhaguéreoñemongyʼa

4Ha'ekatunoñemongy'amo'ãi,ha'éguipeteĩkuimba'e ruvichaitavayguakuéraapytépe,oñemongy'ahaguã

5Ndojapóivaʼerãiñakãragueiñakãrague,ha ndoipeʼamoʼãiibarbaeskína,handojapomoʼãimbaʼeve ipirehũva

6Ha'ekuéraimarangatuva'erãIjárapeguarã,hanomongy'ái Tupãréra,ha'ekuéraoikuave'ẽguiumimba'ekuave'ẽ tatakuápehambujapeTupãmeguarã

7Nomendamo'ãihembirekokuñatérãhembirekoky'a;ha ndoipe'amo'ãikuñaoñemomombyrývaiménagui,ha'e imarangatuTupãmeguarã

8Upévareremomarangatuchupe;Ha'enikooikuave'ẽnde Járarembi'u,ha'eimarangatútandéveguarã,cheTupã, pomomarangatúva,chemarangatu

9Oimeraẽsaserdóterajy,oñemongyʼáramo oporomoñangarekóvo,omongyʼaitúvape

10Hapesúmosacerdoteijoykeʼykuéraapytépe,iñakãári oñeñohẽvaʼekueaséitedeunción,haoñekonsagráva omondehaguaijao,ndoipeʼamoʼãiiñakã,nindoipeʼamoʼãi ijao;

11Ndoikemo'ãimba'eveichaguate'õnguerendápe,ha noñemongy'áiitúvatérãisyrehehápe

12NdosẽmoʼãipeSantuáriogui,ninomongyʼamoʼãipe Itupãsantuário.Tupãaséiteoporojukávakorónaoĩguihi'ári: ChehínaTupã

13Ha'eomendava'erãhembirekovírginidad-pe

14Peteĩviúdatérãkuñaojedivorsiavaʼekue,térãheko kyʼatérãkuñarekovai,nomendáivaʼerãkoʼãvape

15Ha'enomongy'amo'ãiiñemoñarehetãyguaapytépe,che Ñandejáraamomarangatuchupe

16Ñandejárahe'iMoiséspe

17Eñe'ẽAarónpe:“Oimeraẽneñemoñareñemoñare ñemoñarekuéraapytépeoguerekóvamba'evai,ani oñembojaoikuave'ẽhaguãTupãmbujape

18Oimeraẽkuimba'eoguerekóvamba'evai,noñemboja mo'ãi:ohecha'ỹva,térãikarẽva,térãiñakãraguemorotĩva, térãoimeraẽmba'ehekove'ỹva

19Térãpeteĩkuimbaʼeipyoñembyaívatérãipo oñembyaíva

20Térãikyrỹiva,térãpeteĩenano,térãoguerekóvapeteĩ mbaʼevaihesápe,térãiñakãrague,térãikyrỹiva,térã itakuéraoñembyaíva;

21Avaveoguerekóvamba'evaipa'iAarónñemoñare, noñembojáioikuave'ẽhaguãumimba'ekuave'ẽ Ñandejárapeojejapóvatatakuápenoñemoaguĩmo'ãi oikuave'ẽhaguãItupãmbujape

22Ha'eho'útaTupãmbujape,imarangatuvévaha imarangatúvagui

23Haʼemantendoikemoʼãipevóllape,ninoñemoaguíripe altárpe,oguerekóguipeteĩmbaʼekyʼa;anihaguãomongy'a chetendamarangatu,cheÑandejáraamomarangatúgui chupekuéra

24Moisésomombe'uAarónpe,ita'ýrakuérapehaopa Israelñemoñarekuérape

MOAKÃHA22rehegua

1Ñandejárahe'iMoiséspe

2Emombe'uAarónhaita'yrakuérape,ojeihaguãIsrael ñemoñaremba'emarangatúgui,haanihaguãomongy'ache réramarangatuumimba'eomomarangatúvachéve:Che hínaÑandejára.

3Pejechupekuéra:“Oimeraẽpeneñemoñareapytégui pendeñemoñareapytépe,ohóvaumimba'emarangatúpe, IsraelñemoñareomomarangatúvaÑandejárape,iky'a reheve,upeángaoñeipe'átacherenondégui:Chehína Ñandejára

4Aarónñemoñareapytéguipeteĩkuimbaʼeilépratérãipire hũvando'umo'ãiumimba'emarangatu,ipotĩpeveHa opokóvaoimeraẽmba'eiky'ávareomanóvarupive,térã peteĩkuimba'eñemoñareosẽvachugui

5Térãoimeraẽvaopokóvaoimeraẽmbaʼeotyryrývare, ikatuhaguáichaoñemongyʼachupe,térãpeteĩkuimbaʼe oipeʼávachuguiikyʼa,oimeraẽmbaʼekyʼaorekóva

6Peángaopokóvaoimeraẽvaumícha,ikyʼátakaʼarupeve, handoʼumoʼãiumimbaʼeimarangatúva,ndojohéiramo hoʼoýpe

7Hakuarahyoikevoveipotĩta,hauperirehoʼútaumi mbaʼeimarangatúvagui;ha’éguihembi’u.

8Upeomanóvaijehegui,térãmymbarasyreheve,ndo'u mo'ãioñemongy'ahaguã.

9Ha'ekuéraojapótacherembiapoukapy,anihaguã oguerahaangaipa,haomano,omongy'áramo

10Avavetetãambueguando'umo'ãipemba'emarangatu

11Pesaserdóteojoguáramoiplátareheve,hoʼuvaʼerã chuguihapeonasevaʼekuehógape

12Pesaserdóterajyomendáramoaveipeteĩextranhérore, ndaikatúihoʼuofréndasagrádagui

13Pesaserdóterajykatuoimérõviudatérãojedivorsiáva, handoguerekóiimemby,haohojeyitúvarógape, imitãrusúpeguáicha,ho'uva'erãitúvarembi'u,handaipóri extranhéroho'uva'erã

14Hapeteĩkuimbaʼehoʼúramopembaʼemarangatúgui oikuaaʼỹre,upéicharõomoĩvaʼerãhesepeteĩpehẽngue quintopehẽnguehaomeʼẽtapaʼípepembaʼeimarangatúva ndive.

15Aniomongy'aIsraelñemoñaremba'emarangatu, oikuave'ẽvaÑandejárape

16Térãpehejatoguerahahembiapovaikue,ho'ujave imba'emarangatu,cheÑandejáraamomarangatu chupekuéra

17Ñandejárahe'iMoiséspe.

18Eñe'ẽAarónpe,ita'ýrakuérapehaopaIsraelñemoñare ndivehaerechupekuéra:“Opamba'eha'eIsraelrogagua térãtetãambueguaIsraelgua,oikuave'ẽtaimba'ekuave'ẽ opaiñe'ẽme'ẽhaopamba'ekuave'ẽoipotaháicha, oikuave'ẽtavaÑandejárapemymbahapyramo

19Peikuave'ẽva'erãpenderembipotaháichapeteĩkuimba'e mba'evai'ỹva,vaka,ovechatérãkavara

20Oimeraẽmba'evaivaíva,anipeikuave'ẽ, ndoguerohorymo'ãiguipeẽme.

21Oimeraẽoikuave'ẽvamymbajukapy'aguapyrehegua Ñandejárapeokumplihaguãiñe'ẽme'ẽ,térãofrénda voluntadvakatérãovechara'y,iporãtaojeguerohoryhaguã. ndaipórimo'ãimba'evaiipype

22Peẽsiégo,ikyrỹiva,ikangy,térãikyrỹiva,ikyrakuetérã ikyrakue,anipeikuave'ẽko'ãvaÑandejárape,nipeme'ẽtata altáráriÑandejárape

23Taha'epeteĩtórotérãovechara'yoguerekóvaoimeraẽ mba'ehembývatérãofaltáva,ikatureikuave'ẽofrénda voluntadramohakatupeteĩñe’ẽme’ẽrã ndojeguerohorymo’ãi

24Anipeikuave'ẽÑandejárapeumimba'eoñembyaíva, oñembyaíva,oñembyaívatérãoñekytĩvaAnipejapo mba'eveichaguamba'ekuave'ẽpenderetãme.

25Anipeikuave'ẽpendeJárarembi'unipeteĩvako'ãvagui ha'ekuéraoĩguiivaíva,haimba'eky'aoĩguihesekuéra 26Ñandejárahe'iMoiséspe

27Peteĩtórotérãovechatérãkavarañemoñare,opyta vaʼerãsietedíaperepresaguýpehaáraochoguivehaupe guiveojeguerohoryva'erãmba'ekuave'ẽojehapyhaguã Ñandejárape

28Hatahaʼevakatérãovecharaʼy,anipejukachupeha imembymokõivévapepeteĩárape.

29Peme'ẽvovemymbajukaaguyjeÑandejárape, peikuave'ẽpenderembipotaháicha

30Upeárapevoioje'upaitéta;Ndapehejamo'ãimba'eve ko'ẽrõpeve:ChehínaÑandejára

31Upévarepekumplítacherembiapoukapyhapejapo:Che hínaÑandejára.

32Aniaveipemongyʼacheréramarangatu;chekatu añemomarangatútaIsraelñemoñareapytépe:Chehína Ñandejárapenemomarangatúva.

33PeẽpeneguenohẽvaekueEgiptogui,ha'ehaguãpende Jára

MOAKÃHA23rehegua

1Ñandejárahe'iMoiséspe

2Eñe'ẽIsraelñemoñarekuérapehaerechupekuéra: “Ñandejáraareterehegua,peikuaaukátavaatymarangatuha, ko'ãvaha'echearete”

3Ojejapovaerãtembiapo6árapukukue,haára7hakatu pytu'uára,atymarangatu.Anipejapomba'eveipype,ha'e hínaÑandejárapytu'uhaopapenderógape

4Ko'ãvahínaÑandejáraarete,atymarangatu, pemombe'útavahi'árape.

5Peprimermesára14-pe,kaʼarujave,ÑandejáraPáskua

6Upemesára15-pe,Tupãmepe'umbujalevadura'ỹva arete.

7Peprimerdíapepejapovaʼerãpeteĩrreuniónsagráda,ha anipejapombaʼeveichaguatembiapopochy

8Peikuave'ẽva'erãÑandejárape7árapukukue,pesieteha árapepeteĩatymarangatu

9Ñandejárahe'iMoiséspe

10Eñe'ẽIsraelñemoñarekuérapehaerechupekuéra: Peguahẽvovepeyvyame'ẽvapeẽmehapemono'õpe cosecha,pegueruvaerãsacerdoterendápepeteĩryguasu ra'ỹipekosechaypykue.

11Ha'eomongu'epegavillaÑandejárarenondépe, oguerohoryhaguãpeẽme

12Upeárapepemopu'ãvovepegavillapeteĩovechara'y peteĩañoorekóvamba'eveivaíva,peikuave'ẽhaguã Ñandejárape

13Peofréndadevínotome'ẽmokõi1litroarínaporã oñembojehe'ávaaséitereheve,peteĩofréndaojejapóvatata rupiveÑandejárapehyakuãporãhaguã,hapeofrénda ojey'uhaguãtome'ẽvínogui,cuartapartelitro.

14Anipe'umbuja,nitrígoseco,niapysahovy,peára pegueruhaguépepeofréndapendeJárape

15Peipapatapeẽmeko'ẽrõpytu'uharireguive,pegueru haguéguipemymbajukaryrusietepytu'uhaárapukukue

16Koʼẽrõjepepesietehapytuʼuharirepeve, peipapavaʼerãcincuentadía;Peẽpeikuave'ẽtatembi'u pyahuÑandejárape

17Peguenohẽtapenderekohaguimokõimbujape okambúva,mokõi10párteguioñembojyva'erãlevadura reheve;ha'ekuérayvatenondeguaÑandejárapeguarã

18Peikuave'ẽmbujandive7ovechara'ypeteĩaño naimba'éivamba'eve,peteĩtórora'yhamokõiovecha mácho,ha'ekuave'ẽmymbahapyramoÑandejárape, imba'ekuave'ẽtembi'urehevehaumimba'ekuave'ẽojey'u haguã,mymbajukaojehapývatatápe,hyakuãporãva Ñandejárapeguarã

19Upéipeikuave'ẽtapeteĩkavarara'ymymbajukaramo pekádore,hamokõiovechara'ypeteĩáñoorekóvaofrénda depazramo

20Saserdótetombotyryrymbujaypykueypykuereheve, mokõiovechara'yndive

21Upeárapevoipemombe'uvaerã,ha'ehaguãpeteĩaty marangatupeẽmeguarã,haanipejapotembiapotembiguái, ha'étapeteĩléiopaáraguarãopapeikohápepeneñemoñare pukukuejaveve.

22Pemono'õvovependeretãme,anipemono'õpotĩpende kokuerembe'ýguipemono'õvove,haanipembyaty mba'evepeneñemono'õgui

23Ñandejárahe'iMoiséspe.

24EreIsraelñemoñarekuérape:“Pemessietehápe,pe primerdíadelmespe,pejapovaʼerãpeteĩsábado,pembopu haguatrompéta,peatyguasusagrádo”

25Ndapejapóimba'eveichaguatembiapotembiguái, peikuave'ẽkatuÑandejárapemymbajukaojehapýva.

26Ñandejárahe'iMoiséspe

27Komessietehaáradiez-pe,oikótapeteĩára ojeperhudikahaguapeẽme.Pembohasýtapeneángaha peikuave'ẽmba'ekuave'ẽtatakuápeÑandejárape

28Upeárapendapejapomo'ãimba'eve,ha'éguipeteĩára ojeperhudikahaguãpeẽmeTupãpendeJárarenondépe.

29Oimeraẽángandojehasaʼasymoʼãivaupeárapevoi, oñeikytĩtaitavayguakuéraapytégui

30Hatahaʼehaʼévapeángaojapóvaoimeraẽtembiapoupe árapevoi,upeángavoiahundítaitavayguakuéraapytégui

31Anipejapomba'eveichaguatembiapo,ha'étaléiopaára guarãpeneñemoñarepukukueopapeikohápe.

32Ha'étapeẽmeguarãpytu'uhaárahapembohasaasypene ánga,pemesáranovenoka'aru,ka'aruguiveka'arupeve, pegueromandu'átapendepytu'uha.

33Ñandejárahe'iMoiséspe

34EreIsraelra'ykuérape:“Komes7-peára15-pe,ha'éta fiéstadetavernáculo7árapukukueÑandejárapeguarã.

35Peprimerdíapetojapopeteĩrreuniónsagráda,haani pejapoupépembaʼeve

36Sietedíapeikuave'ẽva'erãÑandejárapemymbahapy tatakuápehapeikuave'ẽmba'ekuave'ẽojehapýva Ñandejárapehaanipejapomba'eveichaguatembiapo tembiguáiipype.

37Ko'ãvahínaumiareteguasuÑandejárapeguarã, peikuaaukávaatymarangatuha,peikuave'ẽhaguãpeteĩ mymbaojehapývahamymbajukatembi'urehegua, mymbajukahamba'ekuave'ẽmba'eojey'úva,opamba'e hi'árape

38Ñandejárapytu'uhaára,penejopói,opapeneñe'ẽme'ẽ haopamba'ekuave'ẽpeme'ẽvaÑandejárape

39Pemessietehaára15-pe,pembyatyvovehiʼa,pejapo vaʼerãpeteĩkaruguasuÑandejárapeguarã7día.

40Peprimerdíapejagarravaʼerãumiyvyramátaiporãva rakã,palmérarakã,haumiyvyramátahũrakã,hasauce ysyrypeguaHapevy'aTupãpendeJárarenondépe7ára pukukue

41PejapovaerãkaruguasuÑandejárapeguarã7árapeteĩ arýpe.Ha'evaerãtembiapoukapyopaáraguarãpene ñemoñarepukukuejaveve

42Peikótakáhape7árapukukueopavaveIsraelgua heñóivaoikótaógaguasúpe

43PeneñemoñareoikuaahaguãcheajapohagueIsrael ra'ykuérapeumiógaryrúpe,aguenohẽrõguarechupekuéra Egiptoretãgui

44Moisésomombe'uIsraelñemoñarekuérapeÑandejára arete.

MOAKÃHA24rehegua

1Ñandejárahe'iMoiséspe

2EmandaIsraelñemoñarekuérapetoguerundéveaséite potĩolivooñembopupuva'ekueohesapehaguã,omyendy haguãtapiaiteumilámpara

3Tembiecharãryru'ỹre,JotopaRógape,Aaróntomohenda tapiaiteka'aruguivepyharevepeveÑandejárarenondépe.

4Ha'eomohendamemeumilámpararendapecandelabro potĩáriÑandejárarenondépe

5Ejagarraarínaporãhaembojychugui12tórro,peteĩ tórropetoñemoĩmokõi10párte

6Emoĩmokõifila-pe,seispeteĩfila-pe,mesapotĩári Ñandejárarenondépe

7Pemoĩvaʼerãinsiénsopotĩkádarrélaári,ikatuhaguáicha pembujaáriojegueromanduʼahagua,peteĩofrénda ojehapývaÑandejárapeguarã

8KádasábadoomohendamemeÑandejárarenondépe, ojepe'ahaguãIsraelñemoñareapytéguipeteĩkompromíso opave'ỹvarupive

9AarónhaitaʼyrakuérambaʼétaHo'útahikuáipetenda marangatúpe,ha'eimarangatuvévachupeguarãumimba'e kuave'ẽÑandejáraome'ẽvatatarehe,léiopaáraguarã rupive

10Peteĩkuñaisraelítara'y,itúvaegipcio,osẽIsrael ñemoñareapytépe,hakokuñaisraelíra'yhapeteĩkuimba'e Israelguaoñorairõoñondivekampaméntope

11HapekuñaisraelítaraʼyojahéiÑandejáraréraha omaldesiOguerahahikuáiMoisésrendápe,isyhéra Selomit,Dibrirajy,Danñemoñaregua

12Ha'ekuéraomoĩchupeñuhãme,ohechakuaahaguã chupekuéraÑandejáraremiandu

13Ñandejárahe'iMoiséspe

14Peguenohẽpeomaldesivaʼekuépekampaméntookaháre; haopavaveohendúvatomoĩipoiñakãári,haopavaveijaty tojapichupeitápe

15HaereIsraelñemoñarekuérape:“Oimeraẽomaldesíva Ijárape,oguerahátaiñangaipa”

16PeojahéivaÑandejáraréra,ojejukátachupe,ha enteroveatyguasuojapítachupeitápe.

17Hapeojukávaoimeraẽvape,ojejukátakatuete

18Hapeojukávamymba,omoporãvaʼerã;mymbamymba rehe.

19Hapeteĩkuimbaʼeomoĩramopeteĩmbaʼevaihapicháre; ojapohaguéicha,upéichaojejapótahese;

20Omboja'opeteĩtesarehe,tesarehetesarehe,hatĩrehe hatĩrehe

21Peojukávamymba,ha'eomoĩjeyva'erã,hapeojukáva peteĩkuimba'épe,ojejukáta

22Peguerekovaerãpeteĩchapeléi,peextranhéropeguarã hapeteĩpenderetãyguápe,chehaʼéguiÑandejárapende Jára.

23Moiséshe'iIsraelñemoñarekuérapeoguenohẽhaguã kampaméntoguipeomaldeciva'ekuépehaojapihaguã itápeIsraelñemoñareojapoÑandejárahe'ihaguéicha Moiséspe

MOAKÃHA25rehegua

1Ñandejárahe'iMoiséspeyvytySinaípe.

2Eñe'ẽIsraelñemoñarekuérapehaerechupekuéra:Peju vovepeyvyame'ẽvapeẽme,upetetãojapótapeteĩpytu'uha Ñandejárapeguarã

3Seisáñoreñotỹtanekokue,haseisáñoreikytĩtane parraltyharembyatyhiʼa;

4Áñosietehápekatu,peteĩpytu'uhaáraÑandejárapeguarã, anireñotỹndekokuehaanireikytĩndeparralty

5Umimba'eokakuaávaijeheguieteneñemono'õgui,ani remono'õ,haanirembyatyndeparralra'ỹioñemonde'ỹre, ha'éguipeteĩaryopytu'uhaguãtetãme

6Hapetetãpytu'uhaha'étapeẽmetembi'u;nderehe,ne rembiguái,nerembiguái,hanerembiguáirembiguái,hane retãyguaoikóvanendive.

7Hanerymba,hamymbaoĩvaneretãme,opahiʼaty haʼétatembiʼu

8Reipapavaʼerãsietepytuʼuhaáño,sietevésesieteáño.ha umisietepytu'uhaarypukukueha'étandéveguarãcuarenta ynueveary

9UpéipembopuvaʼerãpetrompétaJubileoreheguadiez díape,pemessietehápe,peexpiaciónárapepembopuvaʼerã petrompétaopapenderetãme

10Pemomarangatucincuentaáñohapemombe'usãsoopa tetãmeopavaveoikóvapehapejevýtapeteĩteĩ ijyvykuérape,hapejevýtapeteĩteĩhogayguakuérape

11Upecincuentaáñooikótapeẽmepeteĩvy'apavẽ,ani peñotỹ,anipemono'õijeheguipeokakuaávahapembyaty parraltypendeparraltyojepe'a'ỹva

12Pórkehaʼehínapejubileo;imarangatútapeẽmeguarã, pe'útañúguihi'aju

13Koañojubileo-pe,peteĩteĩpeẽpehojeýtaijyvykuérape 14Pevenderamomba'evependerapichápe,térã pejoguáramomba'evependerapichápe,anipejopy'arasy

15Mboyáñopapevy'aguasurirepejoguátapende rapichápe,hamboyáñopaha'eovendétapeẽmeyva.

16Hetaáñorerembohetavéta,hasa'iháicharemboguejýta hepykue,ha'eovendendévehetaáñohi'a 17Upévarendapejopyʼapymoʼãi;Rekyhyjevaerãnde Tupãgui,cheha'éguiTupãndeJára

18Upévarepejapótacheléikuéra,hapeñongatútache huísiokuéra,hapejapótaumíva;hapeikótaupetetãme py'aguapýpe

19Hapeyvyomeʼẽtahiʼa,hapeʼútapenerenyhẽha peikótapypepyʼaguapýpe.

20Pejeramo:“Mba'epikoja'útape7año?”péinaápe, nañañotỹmoʼãi,ninañambyatymoʼãiñaneñemongakuaápe

21Upéiamandátachejehovasapendeáriseisáñope,ha hiʼambohapyáñopukukue

22Hapeñotỹtapeochoáño,hapeʼugueterihiʼaitujávagui novenoáñopeve;Hi'aoikepevepe'upetendatujágui

23Peyvynoñevendemoʼãiopaáraguarã,peyvy chembaʼégui;peẽha’éguiextranjerohaextranjero chendive.

24Haopayvypenembaʼévapepemeʼẽtapeteĩrredensión upetetãre

25Oimérõneryvyimboriahuhaovendepaimba'erepy,ha ouramoipehẽngueorredesidihaguã,upéicharõha'e orredimipeiñermánoovendéva.

26Hapekuimbaʼendoguerekóiramoavaveorredimihagua, hahaʼevoiikatúramoorredimi;

27Upéitoipapaumiáñooñevendehague,hatomeʼẽjeype hembývapekuimbaʼeovendehaguépe;ikatuhaguáicha ohojeyijyvype

28Ndaikatúiramoome'ẽjeychupe,peoñevendeva'ekue opytapeojoguava'ekuepópepeáñodeúbilepeve.

29Hapeteĩkuimbaʼeovendéramopeteĩógaoikohagua peteĩsiudamurállape,upéicharõikatuorredimipeteĩáño pukukueoñevenderire;peteĩáñopukukueryepýpeikatu orredimi

30Hanoñerredimíriramopeteĩáñopukukueaja,peóga oĩvapesiudamurállapeoñemopyendapátaopaáraguarãpe ojoguavaʼekuépe,iñemoñarepukukueaja

31Umiógaoĩvaumipuévlondorekóivamurállaijerére, ojeipapavaʼerãkokueicha

32Umilevítasiudahaumisiudaoĩvaijykére,umilevita ikatuorredimioimehaára.

33Peteĩkuimbaʼeojoguáramoumilevítagui,peóga oñevendevaʼekuehapesiudaimbaʼévaosẽvaʼerãpeáño deJúbilepe,pórkeumiógaoĩvaumisiudadelevítapehaʼe hínaisraelítaapytépe

34Hakatundaikatúioñevendepekokueoĩvaitáva okaháre;ha’éguiimba’etapiaite.

35Hanejoykeʼyimboriahuvéramo,hahoʼáramonendive upérõrembopiro'ýtachupe:heẽ,jepeha'eextranjero,térã pytagua;oikovehaguãnendive.

36Aníkenareguenohẽchuguirúpotérãrembohetavene ryvyoikovehaguãnendive

37Aniremeʼẽchupeneplátausurareheve,haanirepresta chupenerembiʼurã

38ChehínaÑandejárapendeJára,peneguenohẽvaʼekue Egíptogui,ameʼẽhaguapeẽmeCanaányvyhahaʼehagua pendeJára

39Hanejoykeʼyoikóvandeykéreimboriahuvéramo,ha oñevendendéve;anirembojepyhéichupeoservihaguã tembiguáiramo

40Ha'ekatupeteĩtembiguáicontratadohaextranjeroramo, ha'eoĩtanendivehaoservítanendiveAñodeJúbilepeve.

41Haupérõhaʼeosẽtandehegui,haʼehaitaʼyrakuéra hendive,haojevýtahogayguakuérapevoi,haituvakuéra mbaʼépeojevýta.

42Ha'ekuéranikocherembiguái,cheaguenohẽva'ekue Egiptoretãgui

43Aniregovernachupembaʼepohýireheve;Hakatu rekyhyjétandeTupãgui

44Uminerembiguáihanerembiguáireguerekótava, oikótatetãnguérandejeréregua.umívaguipejoguáta tembiguáihatembiguái

45Umiextranhérooikóvapendeapytépe,pejoguáta chuguikuérahahogayguakuérapenendive,haʼekuéra omoheñóivaʼekuependeretãme

46Hapejagarrachupekuéraerénsiaramopende raʼykuérapeguarãpenderire,pehupytyhaguachupekuéra imbaʼerã;ha'ekuéraha'étapenderembiguáiopaáraguarã, hapenderyvyIsraelñemoñare,anipeñosãmbyhypohýi

47Peteĩextranhérotérãextranhéroipirapirehetávane ykére,haneermánooikóvaijykéreimboriahúramo,ha ovendéramopeextranhérotérãextranhérooĩvapende ykére,térãpeextranhérorogayguápe

48Oñevenderirechupeikatuojerredimijey;peteĩijoyke'y ikatuorredimichupe.

49Tahaʼeitio,térãitioraʼy,ikatuorredimichupe,térã oimeraẽvahiʼaguívachuguihogayguakuéraguiikatu orredimichupe;térãikatúramo,ikatuojerredesidiijehegui. 50Oipapava'erãpeojoguava'ekuéndi,peáñooñevende haguéguichupe,peáñodeJúbilepeve

51Oĩramogueterihetaáñotapykuépe,haʼekuéra heʼiháichaomeʼẽjeýtairredensiõrepypeplátaojejogua haguégui

52Haopytáramosaʼiáñopeáñojubilepeve,upéicharõ haʼeoipapatahendive,hahiʼárarupiomeʼẽjeýtachupe irredensiõrepy

53Oĩtahendivepeteĩtembiguáioñekontratávakádaáño, hapeótronogovernamoʼãichupenderesarenondépe.

54Hanoñerredimíriramokoʼãáñope,haʼehaitaʼyrakuéra ndiveosẽvaʼerãañodeúbilepe

55ChéveguarãIsraelñemoñarehaʼetembiguái;ha'ekuéra cherembiguáiaguenohẽva'ekueEgiptoretãgui:Chehína TupãpendeJára.

MOAKÃHA26rehegua

1Anipejapopeẽmeta'angahata'ãngata'anga,ani pemopu'ãta'ãngaoñembo'ýva,haanipemoĩ mba'eveichaguata'ãngaitaguiguapenderetãmepeñesũ haguãhenondépe,cheha'éguiÑandejárapendeJára

2Peñongatútachepytu'uhaárahapemomba'eche santuario,chehínaÑandejára.

3Peguataramocheléikuérare,hapekumplíramoche rembiapoukapykuéra,hapejapóramoumíva;

4Upéiamboykétapeẽmeitiempoitépe,hapeyvyomeʼẽta hiʼaty,haumiyvyramátañúmehiʼavaʼerã

5Peẽpetrillaoguahẽtapeosecharaʼỹimeve,hapeosecha vaʼekueoguahẽtaoñeñotỹhapeve,hapeʼupembuja henyhẽmevehapeikoporãtapendeyvýpe

6Cheame'ẽtapy'aguapyupetetãme,hapeñenohaavave napenemongyhyjemo'ãi,haamosẽtamymbaañakuérape, hakysepukundohasamo'ãipenderetãrupi

7Hapemosẽtapeneenemigokuérape,hahoʼátapene renondépekysepukurupive.

8Hacincopendeapytéguipemosẽtacien,ha100pende apytéguiokañýta10000,hapeneenemigokuéraho'áta kysepukupenerenondépe.

9Chepomombaʼétagui,hapombohetavéta,ha penembohetavéta,haamoĩtachekonvéniopenendive

10Pe'útamba'eitujávahapeguenohẽtapeitujávaipyahúva káusare

11Cheamoĩtapendeapytépechetavernákulo,hacheánga ndochaʼéipenderehe.

12Hacheaguatátapendeapytépe,hahaʼétapendeTupã, hapeẽhaʼétachetavayguakuéra

13ChehínaTupãpendeJára,pendeguenohẽva'ekueEgipto retãgui,anihaguãpeikohembiguáiramohaamopẽnde júgojyva,haroguerahaporã.

14Hakatunapehendúiramochéve,hanapejapomoʼãiramo opakoʼãtembiapoukapy;

15Hapemboykéramocherembiapoukapykuéra,térãpene ángaombojeguaruramochehuísiokuéra,upéicha ndapejapomoʼãiopacherembiapoukapykuéra,hakatu pemboykecheñeʼẽmeʼẽ

16Cheaveiajapótapeẽmekóva;Amoĩtapendeárikyhyje, ñehundihaaguehendýva,ohundítavatesahaombopy'a rasy,hapeñotỹtareipeneñemoñare,peneenemigokuéra ho'útagui

17Haamoĩtacherovapenderehe,hapejejukátapene enemigokuérarenondépe.hapekañýtaavavenapenemoirũi jave

18Hanapehenduséiramogueteriopakoʼãmbaʼérecherehe, upéicharõpokastigátasietevésevepeneangaipakuérare.

19Haamopẽtapeorgullondepuʼakarehegua;Haajapóta ndeyvágaiérroichahandeyvyvrónseicha.

20Hapenembareteopareivaerã,penderetã nome'ẽmo'ãiguihi'aty,haumiyvyramátaupetetãmegua nome'ẽmo'ãihi'a

21Hapeguataramocherehe,hanapehendúiramochéve; Aguerútapendeári7vésehetavemba'evaipende angaipaháicha

22Amondótaaveipendeapytépemymbakaʼaguy, penemondavaʼerãpenderaʼykuéragui,haohundítapene rymba,hapenemboguejýtambovy;hapenderapeyvategua opytanandi

23Hanapeñerreformamoʼãiramocherupivekoʼãmbaʼe rupi,hakatupeguatacherehe;

24Upérõcheaguatátaaveipenderehehapokastigátasiete vésegueteripeneangaiparehe

25Haaguerútapendeáripeteĩkysepuku,ovengátavape ñorairõchekompromísope,hapeñembyatyvovepende siudakuéraryepýpe,amondótapendeapytépembaʼasyha peñemeʼẽtapeenemigopópe.

26Aikytĩvovependembujaryru,10kuñatombojypende mbujapeteĩhorno-pe,haome'ẽjeýtapeẽmepenembuja pehẽnguerupive,hapekaruhanapeñekytĩmo'ãi.

27Handapeipotáiramoopakoʼãmbaʼérecherendu,ha katupeguatacherehe;

28Upérõchepochýtaaveichepochýpe.hache,chevoi, pokastigátasietevésepeneangaipakuérare

29Pe'útapendera'yro'o,hape'upenderajyro'o

30Haahundítapendetendayvate,haaikytĩtapenera'ãnga, haamombopenderetekuependeta'angaretekueári,hache ángapendembojeguarúta

31Haajapótapendetávakuéra,haaguerútaumipende santuarionandi,hanahetũmoʼãipenehyakuãporãhyakuã asýva

32Aguerútapeyvynandi,haumipeneenemigooikóva upépeoñemondýita

33Chepomosarambítatetãnguéraapytépehaaguenohẽta peteĩkysepukupenderapykuéri,hapendeyvyopytanandi hapendesiudakuéraoñehundipáta

34Upérõpetetãovyʼátapytuʼuhaárape,opytaajanandi, hapeimeajapeneenemigokuéraretãme;upérõjepepeyvy opytu'útahaovy'átapytu'uhaárape

35Oĩajanandiopytuʼúta;ndopytu'úiguipendepytu'uha árape,peikórõguarehi'ári.

36Haumihembývapendeheguioikovévaáriamondóta peteĩkangyikorasõmeiñenemigokuéraretãme;hahogue ryrýiryapuomoirũtachupekuéra;haokañýtahikuái, okañyháichapeteĩkysepukugui;hahoʼátahikuáiavave nomoirũijave

37Ha'ekuéraho'átaojuehe,kysepukurenondépe,avave nomoirũijave

38Hapeñehundítatetãnguéraapytépe,hapene enemigokuéraretãpenehoʼúta

39Haumihembývapendeapytéguiopyrũta hembiapovaírepeneenemigokuéraretãme;haavei itúvakuérarembiapovaikuépeopyrũtahikuáihendivekuéra 40Omombeʼúramohikuáihembiapovai,haituvakuéra rembiapovai,hembiapovaikuecherehe,haaveioguata haguehikuáicherehe;

41Hacheaveiaguatahaguehesekuéra,haagueru chupekuéraiñenemigokuéraretãme;Ha'ekuéra oñemomirĩramoikorasõnoñesirkunsidáiva,ha oaseptáramopecastigohembiapovaikuére.

42UpérõchemanduʼátachekonvénioJacobndive,haavei chekonvénioIsaacndive,haaveichekonvénioAbraham ndivechemanduʼáta;hachemanduʼátaupetetãre

43Peyvyojehejátachuguikuéra,haovy'átapytu'uhaárape, oñenoajanandi,haoguerohorýtapecastigohembiapo vaikuére

44Hajepeveopaumívare,oĩvovehikuáiiñenemigokuéra retãme,namombomoʼãichupekuéra,handachejaʼemoʼãi chupekuéra,ahundipaitehaguachupekuéra,haamboyke haguachekompromísoajapovaʼekuehendivekuéra,che haʼéguiÑandejáraIjára

45Chekatuchemandu'átahesekuérañe'ẽme'ẽypykuérare, aguenohẽva'ekueEgiptoretãguitetãnguérarenondépe,che ha'ehaguãIjára

46Ko'ãvahínaumiléihatembiapoukapyhaléiÑandejára omoĩva'ekueha'ehaIsraelñemoñareapytépeyvytySinaípe Moisésporupive

MOAKÃHA27rehegua

1Ñandejárahe'iMoiséspe.

2Eñe'ẽIsraelñemoñarekuérapehaerechupekuéra:“Peteĩ kuimba'eojapovovepeteĩñe'ẽme'ẽpeteĩnte,umitapicha oikótaÑandejárapeguarãnderemiandúpe”.

3Kuimba'eorekóva20áñoguivesesentaáñopeve,ha'éta cincuentagrámodepláta,pegrámosantuario-pe

4Kuñaramo,30grámorehupytýta.

5Oguerekóramo5áñoguive20áñopeve,kuimbaʼépe20 grámohakuñámekatu10grámo

6Orekóramopeteĩmésguive5áñopeve,upéicharõpe kuimbaʼe5grámodepláta,hapekuñámekatu3grámode pláta

7Haoguerekóramosesentaaryhayvateveguive;kuimba'e ramo,15grámohakuñámekatu10grámo

8Haʼekatuimboriahuvéramonerembipotagui, toñepresentátapesaserdóterenondépe,hapesaserdóte tomombaʼechupe;ha'eikatupyryháichaoprometeva'ekue, pa'iomomba'étachupe

9Ha'eramopeteĩmymba,kuimba'ekuéraoguerúva mymbajukaÑandejárape,opamba'eome'ẽvaÑandejárape

10Ha'enomoambuemo'ãi,nomoambuemo'ãi,iporãva ivaívare,térãivaívaiporãvarehe,haomoambuéramo mymbamymba,upéicharõha'ehapeokambiáva imarangatúta.

11Oimeraẽmymbaiky'áva,ha'ekuéranoikuave'ẽiha sakrifísioÑandejárape,ha'etopresentapemymbapa'i renondépe

12Pepa'itomomba'e,taha'eiporãvatérãivaíva.

13Pérohaʼeorredimiséramo,upéicharõomoĩvevaʼerã peteĩquintopehẽnguendeestimación-pe

14Peteĩkuimba'eomomarangatúramohógaimarangatu haguãÑandejárapeguarã,pa'ioimo'ãva'erãiporãtérã ivaíva.

15Hapeomomarangatuvaekuechupeorredimiramohoga, upichaombojovatahesepevirurembohetavaguiquinto parte,haha'eimba'e.

16Peteĩkuimba'eomomarangatúramoÑandejárapepeteĩ kokueimba'évagui,upéicharõrembohasátapeteĩhomer cebadara'ỹiojehepyme'ẽtacincuentagrámodeplátape

17Ha'eomomarangaturamoijyvyyvýrupiaryguive,nde reimo'ãháichaopytáta.

18Ha'eramojepeomomarangatuijyvyvy'apavẽrire,pa'i oipapava'erãchupepeviruumiáñohembývape,peañode Júbilepeve.

19Hapeomomarangatuvaʼekuepekokue,mbaʼevéicharõ orredimátaramo,upéicharõomoĩtahesepeteĩpláta pehẽnguéguipeteĩpárte,haojeaseguravaʼerãchupe

20Handorredimimoʼãiramopekokue,térãovendeparamo pekokueambuépe,ndojerredimimoʼãvéima.

21Peñukatuosẽvovevy'apópe,imarangatúta Ñandejárapeguarã,peteĩñuojepe'aháichaupemba'e oguerekóvaha'étapa'imba'e.

22Peteĩkuimba'eomomarangatúramoÑandejárapepeteĩ kokueojoguava'ekue,ndaha'éivakokueimba'évagui

23Upéipesaserdóteoipapavaʼerãchupembaʼeichaitépa repagáva,peáñodeúbilepeve

24Áñojubileo-pepekokueoujeýtape ojejoguavaʼekuégui,jepepeyvyimbaʼévape.

25Opamba'erembohasátavapesantuariogálope,20 grámoha'étapegrámo

26Umimymbara'yypykueañoite,ha'étavaÑandejárara'y ypykue,avavenomomarangatumo'ãichupetaha'evaka térãovecha:Ñandejáramba'e

27Oimérõpeteĩmymbaiky'ávagui,ha'eorredimiva'erã nderembipotaháicha,hatomoĩhesepeteĩquintoparte

28Peteĩkuimba'eome'ẽramojepeÑandejárapeopamba'e oguerekóva,yvypórahamymbahakokueimba'éva, noñevendéitérãojehepyme'ẽmo'ãi

29Avaveojededikáva,kuimbaʼekuéraoñemeʼẽtava, ndojerredimimoʼãi;hakatukatueteojejukáta.

30Haopadiezmotetãmegua,taha'etetãra'ỹitérã yvyramátahi'a,ha'eÑandejáramba'e

31Hapeteĩkuimbaʼeorredimiséramombaʼeveumi diezmo-gui,omoĩvevaʼerãhesepequintoparte

32Haumidiezmovakatérãovechara'yrehegua,opa mba'eohasávavastónguýpe,diezmomarangatúta Ñandejárapeguarã

33Ndojeporekamo'ãiiporãtérãivaíva,hanomoambue mo'ãi,haomoambuéramomba'eveichavérõ,ha'ehape ñemoambueimarangatútandojehepymeʼẽmoʼãi

34Ko'ãvahínaumitembiapoukapyÑandejára omandava'ekueMoiséspeIsraelñemoñarereheyvyty Sinaípe