Daniel MOAKÃHA1.1
1PeterceráñoogovernahaguépeJudárréiJoacim,ou BabiloniaruvichaguasuNabucodonosorJerusalénpeha omongoraupépe
2Ñandejáraome'ẽipópeJudáruvichaguasuJoaquim-pe, peteĩmba'etembiporuTupãrógapeguágui,haogueraha Sinarretãmeitupãrógapehaogueruumimba'yruitupã tesororógape.
3UperireperréiheʼiAspenazpe,haʼévaumieunucojára, ogueruhaguaunoskuántoisraelíta,perréiñemoñareha umimburuvichakuéra.
4Mitãnguéraipypendaipórimbaʼeveivaíva,hakatu ojeguerohoryporã,haikatupyrývaopaarandúpe,ha iñaranduvaiñarandu,haoikuaaporãvaciencia,haumi orekóvakapasidaoñemboʼyhaguaperréipalásiope,ha ikatútavaomboʼehikuáiumicaldeoiñaranduhaiñeʼẽ
5Haperréiomoĩchupekuérapeteĩtembiʼukádadíaperréi rembiʼuhapevínohoyʼúvagui,haupéichaomongaru chupekuératresáño,ikatuhaguáichaopytávoperréi renondépe.
6Ko'ãvaapytépeoĩJudáñemoñare:Daniel,Hananías, MisaelhaAzarías
7Peeunucoruvichaome'ẽhéra,Daniel-peombohéra BeltesasarHaHananías,Sadracpegua;haMisael,Mesac pegua;haAzarías,Abednegopegua
8Danielkatuoimo'ãipy'apýpeanihaguãoñemongy'ape rréiso'ohavínohoy'úvareheve,upévareojerureumi eunucoruvicha-peanihaguãoñemongy'a 9ÑandejáraoguerohoryDaniélpehaohayhuetereipe eunucoruvichakuérape
10Peeunucoruvichahe'iDaniélpe:Akyhyjeche ruvicharuvichaguasu,omoĩva'ekuepenerembi'uhapey'u, mba'érepikoohechátapenderovaivaivehaumimitã pendeichaguagui?upérõpemoĩtacheapeligro-pecheakã mburuvichaguasúpe.
11UpémarõDanielheʼiMelzar-pe,pemburuvichaguasu omoakãvaDaniel,Hananías,MisaelhaAzarías
12Ejeporekanerembiguáikuérape,ajerurendéve,diezára pukukue;hatome’ẽñandévepulsoja’uhaguã,hayjay’u haguã.
13Upéicharõ,tojehechaorerova,haumimitãho'úva mburuvichaguasurembi'urova,harehechaháicha,ejapo nerembiguáikuérandive.
14Upémarõhaʼeomoneĩchupekuérakombaʼe,haoprova chupekuéradiezdía
15Haopakuévodiezárahovakuéraojehechaiporãveha ikyravévahoʼópeopaumimitãhoʼúvaguiperréisoʼo pehẽngue
16PéichaMelzaroipeʼachuguikuérahoʼopehẽngue,hape vínohoyʼuvaʼerãhikuái;haome’ẽchupekuérapulso 17Koʼãcuatromitãmekatu,Ñandejáraomeʼẽchupekuéra mbaʼekuaahaikatupyryopambaʼeoaprendehaiñarandu hagua,haDanieloikuaaporãopambaʼeohechávahaiképe 18Oparireumiáraperréiheʼihagueoguerutaha chupekuéra,upémarõpemburuvichadeeunucoogueraha chupekuéraNabucodonosorrenondépe
19Haperréioñeʼẽhendivekuéra;haopavaveapytépe ndojejuhúiavaveDaniel,Hananías,MisaelhaAzarías-icha, upévareoñembo'yhikuáimburuvichaguasurenondépe. 20Haopambaʼearanduhaarandurehegua,perréi oporandúvachupekuéra,ojuhuchupekuéradiezvése iporãvehaopaumipajehaastrólogooĩvaguiopairreinope.
21DanielosegirréiCiropeteĩhaáñopeve
MOAKÃHA2rehegua
1PesegundoáñoNabucodonosorogovernahaguépe Nabucodonosoroisuʼuiképe,haupévareoke.
2Upéiperréiheʼiohenóihaguaumipajeapoha,umi astrólogo,umipajeapohahaumicaldéope,omombeʼu haguaperréipeiképe.Upémarõhaʼekuéraouhaoñemboʼy mburuvichaguasurenondépe
3Upérõmburuvichaguasuhe'ichupekuéra:Asoñapeteĩ sueño,hacheespírituoñemondýiaikuaávopesueño.
4Upémarõumicaldeohe'irréipesiríacoñe'ẽme: “Mburuvichaguasu,eikoveopaáraguarã
5Perréiheʼiumicaldéope:“Opacheheguipembaʼe.
6Pehechaukáramopesueñohamba'épahe'ise,pehupytýta cheheguijopói,jopóihatuichañemomba'eguasu.
7Haʼekuéraheʼijey:“Perréitomombeʼu hembiguáikuérapepesueño,hajahechaukátambaʼépa heʼiseupéva”
8Perréiheʼi:“Aikuaaporãpehupytysehapetiémpo,pórke pehecháguipembaʼeosẽmahachehegui”
9Hakatunapeikuaaukáiramochévepesueño,oĩpeteĩ tembiapoukapypeẽmeguarã:pembosakoʼíguiñeʼẽjapuha ombyaívapeñeʼẽhaguacherenondépe,okambiapevepe ára:upévarepemombeʼuchévepeképe,haaikuaáta ikatuhapehechaukachévembaʼépaheʼise
10Umicaldeoombohováimburuvichaguasúpehahe'i: Ndaipórinipeteĩkuimba'ekoyvyapeáriikatúva omombe'umburuvichaguasurembiasápe.
11Handahetáimbaʼeperréiojeruréva,handaipóriambue ikatúvaohechaukarréirenondépe,ndahaʼéiramoumitupã, oikohandahaʼéivasoʼondive
12Upévareperréiipochyhaipochyeterei,haomanda ohundihaguaentéroumikuimbaʼeiñarandúvaBabilóniape.
13Haosẽpedecretoojejukahaguaumikuimbaʼe iñarandúvape;haohekahikuáiDanielhahapichakuérape ojejukahaguã.
14UpéiDanielheʼikonséhohaiñarandúpeAriocpe,pe rréiguárdiaruvicha,osẽvaʼekueojukahaguaumi kuimbaʼeiñarandúvaBabilóniape.
15HaʼeheʼiperréiruvichaArioc-pe:“¿Mbaʼérepiko pyaʼetereiperréiomeʼẽpeléi?”UpéiAriocoikuaauka Danielpeupemba'e.
16UpéiDanieloikehaojerureperréipetomeʼẽchupe tiémpohatomombeʼuperréipembaʼépaheʼise
17UpémarõDanielohohógapehaoikuaaukaupemba'e Hananías,MisaelhaAzarías,iñirũnguérape
18OipotahahikuáiTupãyvagapeguaporiahuverekoko ñemirehe;AnihaguãDanielhaiñirũnguéraomanoumi kuimba'eiñarandúvaBabilonia-guahembývandive
19UpéiojekuaaukaDaniel-pepeteĩvisiónpyhareguape sekréto.UpéiDanielovendesiÑandejárayvagapegua.
20Danielhe'i:Toñemomba'eguasuTupãréraopaára guarã
21Ha'eomoambueárahaára,oipe'arréihaomoĩrréi, ome'ẽaranduumiiñarandúvape,haoikuaaumioikuaávape
22Oikuaaukaumimba'eipypukúvahañemigua,oikuaa mba'épaoĩpytũmbýpe,hapetesapeoikohendive.
23Cheaguyjeharomomba'eguasu,ndecherukuéraJára, reme'ẽva'ekuechévearanduhapu'aka,hareikuaaukáva chéveko'ágãmba'éparoipotávandehegui.
24UpévareDanielohoAriocrendápe,mburuvichaguasu omoĩva'ekueohundihaguãumikuimba'eiñarandúva Babilóniape.Anipehundiumikuimba'eiñarandúva Babiloniapegua,cheguerahamburuvichaguasurenondépe haamombe'útamburuvichaguasúpemba'épahe'ise
25UpéiAriocpyaʼeoguerahaDaniélpeperréirenondépe haheʼichupe:“AjuhupeteĩkuimbaʼeJudápeojegueraha vaʼekueprisionéroramo,omombeʼútavaperréipembaʼépa heʼise”
26PerréiheʼiDanielpe,héravaBeltesasar:“Ikatupiko reikuaaukachévepeképeahechavaʼekuehambaʼépa heʼiseupéva?”
27Danielombohováimburuvichaguasurenondépehahe'i:
Peñemiguamburuvichaguasuojerurévandaikatúi omombe'umburuvichaguasúpeumiiñarandúva, mbyjakuaahára,pajeapoha,adivino
28YvágapeoĩpeteĩTupãoikuaaukávaumimbaʼeñemigua, haoikuaaukávarréiNabucodonosorpembaʼépaoikótakoʼã árapahápeNdesueño,haumivisiónndeakãreheguande rupaári,ha’eko’ãva;
29Ndekatu,mburuvichaguasu,neremianduouneakãme nderupápe,mba'épaoikótauperire,hapeoikuaaukáva ñemiguaoikuaaukávandévemba'épaoikóta.
30Hakatuchekatu,koñemiguanoñembohasáichéve mbaʼeveichaguaaranduarekóvarehetaveoimeraẽ oikovévagui,hakatuhaʼekuérarehehápeoikuaaukátavape rréipepeñeʼẽmeʼẽ,hareikuaahaguaumimbaʼerepensáva nekorasõme
31Nde,orréi,rehecha,hapéinaápepeteĩtaʼangatuicháva. Kota'angaguasu,omimbiporãitereíva,oñembo'yne renondépe;haiformaivaieterei
32Kotaʼangaakãojejapoóroporãgui,ijyvahaijyva plátagui,ijyvahaijyvaojejapovrónsegui
33Ipyiérrogui,ipyiérroguihapeteĩpárteñaiʼũgui
34Nderehechaoikytĩpevepeteĩitaipo’ỹre,oinupãvape ta’ãngaipyrehe,iérrohañai’ũgui,haomboja’o
35Upéipeiérro,peñaiʼũ,pevrónse,peplátahapeóro, oñembyaipaoñondivehaojoguapeñanaoĩvapetrillaha arahakúpehayvytuoguerahachupekuéra,handojejuhúi moõpa,hapeitaoinupãvapeta'ãngamýiguioikopeteĩ yvytyguasuhaomyenyhẽkoyvytuichakue.
36Kóvahaʼepesueño;haromombeʼútaupévañemyesakã rréirenondépe.
37Nde,mburuvichaguasu,mburuvichaguasuruvicha guasu,Tupãyvagapeguaome'ẽguindévepeteĩrréino, pu'akahambaretehatekomimbipa
38Hamamooikohápeyvypóraraʼykuéra,haʼeomeʼẽnde pópeumimymbañupeguahaguyrakuérayvagapegua,ha nemoĩmburuvichahaguaopaumívareNdeha'ekoakã óroguigua
39Handerireopuʼãtaambuerréinoijyvatevévandehegui, haambuembohapyharréinovrónseguigua,oisãmbyhýtava opayvyapeári
40Haperréinoirundyhaimbaretétaiérroicha,peiérro oñembyaihaoipyhyopambaʼe,hapeiérro omonguʼévaichaopakoʼãmbaʼe,oñembyaítaha oñembyaíta
41Harehechámaguiveumipyhapytiʼa,peteĩpehẽngue alfaréroñaiʼũgui,hapehẽngueiérrogui,perréino oñembojaʼóta;hakatuoĩtaipypepeiérrombarete,rehecha haguéichapeiérrooñembojehe'ávañai'ũyvyku'íre.
42Haumipypytiʼahaʼehaguéichapeteĩpárteiérrogui,ha pehẽngueñaiʼũgui,upéichaaveiperréinoimbaretétapeteĩ párte,hapehẽngueoñembyaíta
43Rehecháramojepepeiérrooñembojehe'ávañai'ũ yvyku'íre,oñembojehe'átayvypórañemoñarendive,ha ndojokuamo'ãiojuehe,iérronoñembojehe'áiháichañai'ũ ndive
44Hakoʼãrréitiémpope,Tupãyvagapeguaomoĩtapeteĩ rréino,arakaʼevenoñehundimoʼãiva,haperréino ndojehejamoʼãiambuetavayguakuérape,hakatu oñembyaítahaohundítaopakoʼãrréino,haopytátatapiaite guarã.
45Rehecháguipeitaoñeikytĩhapemontáñaguiipoÿre,ha omboja'ohaguepeiérro,pevrónse,peñaiʼũ,peplátahape óro.Tupãguasuomombe'umburuvichaguasúpemba'épa oikótako'águirire,hapesueñokatuetehahe'iséva
46UpéirréiNabucodonosoroñesũhovaárihaoadora Daniélpehaheʼichupekuéraoikuaveʼẽhaguachupepeteĩ ofréndahahyakuãasýva
47MburuvichaguasuombohováiDaniel-pehahe'i: AñetehápendeJáraha'etupãnguéraJára,mburuvicha guasuJárahaomombe'úvañemigua,ikatúguireikuaauka koñemi
48UpéiperréiomoĩDaniélpepeteĩkuimbaʼeguasu, omeʼẽchupehetarregálotuichaitereíva,haomoĩchupe mburuvichaguasuBabiloniaprovínsiakompletoitére,ha mburuvichakuéraruvichakompletoiteumikuimbaʼe iñarandúvaBabilóniape
49UpémarõDanielojerureperréipe,haomoĩSadrac, MesachaAbednego-pe,oñatendehaguaBabilóniape, Danielkatuoguapyrréirokẽme
MOAKÃHA3rehegua
1MburuvichaguasuNabucodonosorojapopeteĩta'ãnga órogui,ijyvatekuesesentamétrohaipekue6métro.
2UpéiperréiNabucodonosoromondoombyatyhaguaumi prínsipe,umigovernadórhaumikapitán,umihués,umi tesorero,umikonsého,umialguacilhaentéroumi governánteoĩvapeumiprovínsiape,ouhaguapetaʼanga rréiNabucodonosoromoĩvaʼekue
3Upéioñembyatyumiprínsipe,umigovernadórha kapitán,umihués,umitesorero,umikonsého,umialguacil haenterovemburuvichakuéraoĩvaumiprovínsiape oñededikahaguapetaʼangarréiNabucodonosoromoĩ vaʼekueHaoñembo'yhikuáipeta'ãngaNabucodonosor omoĩva'ekuerenondépe
4Upémarõpeteĩmaranduháraosapukáihatã:“Peẽmeojeʼe: “Peẽtetã,tetãnguérahañeʼẽnguéra”
5Pehendúvopecornet,flauta,arpa,vosa,saltério, dulcimerhaopaichaguamúsikaryapu,peñesũha pemomba'eguasupeta'ãngaórorréiNabucodonosor omoĩva'ekue.
6Hanoñeʼaivaʼekuehanomombaʼeguasúiva,upearavópe, oñemombótapeteĩtatakuahendývambytépe
7Upetiémpope,enterovepuévloohendúvokornéto,flauta, arpa,vosa,saltériohaopaichaguamúsika,enterovepuévlo,
Daniel
tetãnguérahaumiidiómaoñesũhaomombaʼeguasupe taʼangadeóro,perréiNabucodonosoromoĩvaʼekue.
8Upejaveoñembojaumicaldeohaoakusaumijudíope
9HaʼekuéraoñeʼẽhaheʼirréiNabucodonosorpe: “Mburuvichaguasu,eikoveopaáraguarã”.
10Nde,orréi,remoĩpeteĩdecreto,opavaveohendúva corneta,flauta,arpa,saco,saltériohadulcimer,ha opaichaguamúsika,oñesũhaomomba'eguasútapeta'ãnga óro
11Hapenoñeʼẽivahanomombaʼeguasúiva,oñemombo haguachupepeteĩtatakuahendývambytépe
12OĩumihudíoremoĩvaʼekueBabiloniaprovínsiape, Sadrac,MesachaAbednego.ko'ãkuimba'e,mburuvicha guasu,nopenáinderehe
13UpéiNabucodonosoripochyhaipochyrupiomanda ojegueruhaguaSadrac,MesachaAbednego-pe.Upéi ogueruhikuáimburuvichaguasurenondépeko'ã kuimba'épe
14Nabucodonosorhe'ichupekuéra:AñetepikoSadrac, MesachaAbednego,napemomba'eguasúichetupãnguéra hanapemomba'eguasúipeta'ãngaóroamoĩva'ekue?
15Koʼágapeiméramopreparádopehenduhaguape kornéto,flauta,arpa,vosa,saltériohadulcimerryapu,ha opaichaguamúsika,peñesũhapemombaʼeguasupetaʼanga ajapovaʼekue.iporã:hanapemomba'eguasúiramo,upe aravópepeñemombotapeteĩtatakuahendývambytépe;ha mávapikoupeTupãpenemosãsótavachepógui?
16Sadrac,MesachaAbednegoheʼiperréipe: “Nabucodonosor,noroñatendéirombohováihaguandéve kombaʼe”
17Oimérõupéicha,oreTupãroservívaikatútaorepeʼape tatarendyhendývagui,haorepeʼátandepógui,orréi
18Hakatundahaʼéiramo,eikuaandéve,orréi, ndoroservimoʼãihanetupãnguérape,ni noromombaʼeguasumoʼãihapetaʼangadeóro remoĩvaʼekue
19UpémarõNabucodonosorhenyhẽpochýgui,hahova okambiaSadrac,MesachaAbednegorehe,upévareoñe'ẽ hahe'iombohapehaguãhorno7vésehetavejepiveguágui
20Haomandaumikuimbaʼeipuʼakavévapeijehérsitope ojokuahaguaSadrac,MesachaAbednego-pe,hatomombo chupekuérapetatakuahendývape
21Upéikoʼãkuimbaʼeojejokuaijao,hosén,sombreroha ambueijaoreheve,haojepoichupekuératatarendy hendývambytépe
22Upévareperréiomandavaʼekuepyaʼeporã,hape hornohakuetereígui,petatarendyojukaumikuimbaʼe ohupivaʼekueSadrac,MesachaAbednego-pe.
23Hakoʼãmbohapykuimbaʼe,Sadrac,Mesacha Abednego,hoʼapehornohendývambytépe
24UpémarõrréiNabucodonosoroñemondýihapyaʼevoi opuʼãhaheʼiumikonséhope:“¿Ndahaʼéipikoromombo tatambytépembohapykuimbaʼeojejokuavaʼekue?”Ha'e kuéraombohováihahe'imburuvichaguasúpe:Añete, Mburuvichaguasu
25Ha'ehe'i:Ahechacuatrokuimba'eojepopete, oguatávatatambytére,handojapóimba'eveivaíva.hape irundyhaformaha’eteTupãRa’ýpe
26UpémarõNabucodonosoroñembojapetatakuahendýva jurúpe,haheʼi:“Sadrac,MesachaAbednego,peẽTupã Ijyvatevévarembiguái,pesẽhapejukoʼápe”UpéiSadrac, MesachaAbednegoosẽtatambytégui
27Haumiprínsipe,gobernadorhacapitán,harréi consejerokuéra,oñembyatyjave,ohechakoʼãkuimbaʼe, heteáritatandorekóivapuʼaka,nipeteĩiñakãrague noñepurahéi,ninoñekambiáiijaokuéra,nitatahyakuã asývandohasáihesekuéra.
28UpémarõNabucodonosorhe'i:Toñemomba'eguasu Sadrac,MesachaAbednegoJárape,ombouvaekue hi'ánhelpe,haosalvahembiguaikuérapeojeroviava'ekue hese,haomoambuerréiñe'ẽ,haome'ẽhete,anihaguã oservitérãomomba'eguasutupãme,ndaha'éiramoTupãtee 29Upévareamoĩpeteĩtembiapoukapy:Opatetã,tetãha ñe'ẽ,oñe'ẽvaívaSadrac,MesachaAbednegoJárarehe, toñekytĩhahógaguitojejapoestiércolramo.
30UpéiperréiomotenondeSadrac,MesachaAbednego, oĩvaBabiloniaprovínsiape
MOAKÃHA4rehegua
1MburuvichaguasuNabucodonosor,opatetãme, tetãnguérahañe'ẽnguérape,oikóvakoyvyapeári Py'aguapytoñembohetavepeẽme
2Cheahechaiporãhaahechaukaumitechaukahaha hechapyrãvaTupãyvateguaojapovaʼekuecherehe
3Tuichaiteningoumiseñálojapóva!hambaʼeichaitépa ipuʼakaumimbaʼehechapyrãvaojapovaʼekue!irréinoha’e peteĩrréinoopave’ỹva,haigobiernooĩgeneraciónguive generaciónpeve
4CheNabucodonosorapytu'ucherógape,haañakãrapu'ã cherógaguasúpe
5Ahechapeteĩsueñochemondýiva,haumipensamiento chetupaárihaumivisióncheakãmechemoñeñanduvai.
6Upévareamoĩpeteĩtembiapoukapyagueruhaguache renondépeopakuimbaʼeiñarandúvaBabiloniapegua,ikatu haguáichaaikuaaukachévembaʼépaheʼisepecheképe.
7Upéioikeumipajeapoha,umiastrólogo,umicaldeoha umiadivinohakatundoikuaaukáichévehikuáiupe ñemyesakã.
8HaipahápeDanieloikecherenonderã,héravaBeltesasar, chediosrérape,haipypeoĩumidiosmarangatuespíritu 9OBeltesasar,umipajeapohajára,aikuaáguitupã marangatuespírituoĩhandepype,hambaʼeveichagua ñemiguandepyʼapýva,emombeʼuchéveumivisiónche képeahechavaʼekue,hambaʼépaheʼise.
10Péichaumivisióncheakãreheguachetupape;Ahecha, hapéinaápepeteĩyvyramátayvymbytépe,haijyvateterei 11Peyvyramátaokakuaahaimbarete,haijyvateoguahẽ yvágapeve,haojehechaopayvyapeári
12Hogueiporãhahi'aheta,haipypehi'uopavavépeguarã.
13Ahechaumivisión-pecheakãmechetupaári,ha,péina ápe,peteĩoñangarekóvahapeteĩimarangatúvaoguejy yvágagui;
14Hatãosapukáihahe'i:Eikytĩpeyvyramátahaeikytĩ hakã,eikytĩhoguehaemosarambihi'a
15Upevérepehejahapojyvayvýpe,jepepeteĩiérroha bronceryrureheve,kapiʼipehũvañúme;Toñemohu'ũ yvágaro'yreheve,hatome'ẽmymbakapi'ípeoĩvayvyape ári.
16Toñemoambueikorasõyvypóragui,hatome'ẽchupe peteĩmymbakorasõ;hatohasahiʼárisietetiémpo
17Komba'eojejapoumioñangarekóvarembiapoukapy rupive,haumiimarangatúvañe'ẽrupiveojejeruréva, oikovévaoikuaahaguãpeIjyvatevévaoisãmbyhyha
Daniel yvypórarréinope,haome'ẽoipotávape,haomoĩhi'ári yvypóraivaivéva.
18KosueñocherréiNabucodonosorahechaKo'ágãnde, Beltesasar,emombe'umba'épahe'ise,opavavekuimba'e iñarandúvacherréinopendaikatúiguiaikuaaukachéve mba'épahe'isetupãmarangatuespírituoĩguindepype
19UpémarõDaniel,héravaBeltesasar,oñemondýipeteĩ órapukukue,haopensaasychupe.Mburuvichaguasu oñe'ẽhahe'i:“Beltesasar,aninembopy'arasypesueñoha mba'ehe'iséva”Beltesasarhe'i:Cheruvicha,pesueño tome'ẽuminderehendaija'éivapehamba'épahe'isene enemigokuérape
20Peyvyramátarehecháva,okakuaahaimbaretéva, ijyvateoguahẽyvágapeve,haohechaopayvyapeári
21Hogueporã,hahi'aheta,haipypeoĩtembi'uopavavépe guarã.Umimymbañuguaguýpeoikohahakãáriumi guyrayvagapeguaoiko
22Ndeniko,Orréi,rekakuaaharembaretéva,ndetuichaha okakuaa,haoguahẽyvágapeve,hanesãmbyhyyvypaha peve
23Upérõperréiohechapeteĩoñangarekóvahapeteĩ imarangatúvaoguejyhayvágagui,haheʼi:“Eikytĩpe yvyramátahaehundiupéicharõjepepehejahapojyva yvýpe,jepepeteĩiérrohabronceryrureheve,kapi’ipehũva ñúme;hatoñemohu'ũyvágaro'yreheve,hatoĩiparte mymbakuérañupeguandive,ohasapevehi'árisieteára;
24Orréi,kóvahaʼepeñeʼẽmeʼẽ,haupévahínape Yvateteguarembiapoukapy,ouvaʼekuecheruvicharréiári.
25Haʼekuérapenemosẽtayvyporakuéragui,hapende rekohaoĩtamymbakuérañupeguandive,hapenemohuʼũta kapiʼitóroicha,hapenemohuʼũtayvágaroʼyreheve,ha ohasátapendeárisietetiémpo,peikuaapevepeIjyvatevéva oisãmbyhyhayvypórarréinope,haomeʼẽtaoimeraẽvape haʼeoipotávape.
26Haomandarupihikuáiohejahaguãyvyrarapojyva;ne rréinooĩporãtandéveguarã,reikuaátarireyvága oisãmbyhyha.
27Upévare,orréi,tojeguerohorycheconsejo,haeipeʼane angaipakuératekojojápe,hanerembiapovaikuéra rehechaukávoporiahuverekomboriahúpe;ikatúramoha’e peteĩndepy’aguapyipukúva
28OpakoʼãmbaʼeourréiNabucodonosorári
29Oparire12mésehaʼeoguataBabiloniaRréino palásiope
30Perréioñeʼẽhaheʼi:NdahaʼéipikokoBabilonia tuichaitévaamopuʼãvaʼekuepeRréinorógapeguarãche puʼakahaamombaʼeguasuhaguachepodér?
31Perréijurúpeoñehendupeteĩñeʼẽyvágaguihaheʼi: “MburuvichaguasuNabucodonosor,ningooñeñeʼẽndéve Perréinoojeindehegui
32Haʼekuérapenemosẽtayvypóragui,hapenderekoha oĩtamymbakuérañupeguandive,haʼekuérapenemboʼúta kapiʼitóroicha,haohasátapendeárisietetiémpo,peikuaa pevepeIjyvatevévaoisãmbyhyhayvypórarréinope,ha omeʼẽtapeoipotávape
33UpejaveoñekumpliNabucodonosorrehepemba'e,ha'e oñemosêyvyporakuéragui,ho'ukapi'itóroicha,hahete oñemohu'ũyvágaro'yreheve,iñakãragueokakuaapeve ágilaplumaicha,haikuãguyraryruicha
34Haopakuévoumiára,cheNabucodonosoramopuʼãche resayvágagotyo,hachearanduoujeychéve,haahovasa peYvateteguápe,haamombaʼeguasuhaamombaʼeguasu
peoikovévapeopaáraguarã,haigoviérnohaʼepeteĩ mburuvichaopaveʼỹva,hairréinooĩgenerasiónguive generasiónpeve
35Opaumioikóvakoyvyapeárioje'emba'everamo,ha'e ojapoha'eoipotaháichayvágaehérsitohayvyapeári oikóvaapytépe,haavavendaikatúiojokoipo,térãhe'i chupe:“Mba'epikorejapo?”
36Upejaveaveicherrasónojevychéve;hacherréino ñemombaʼeguasúre,cheñemombaʼehacheresapeojevy chéve;hacheconsejerohacheruvichakuéraohekachéve; hacheañemopyendacherréinope,haoñembojoapychéve tuichambaʼe
37CheNabucodonosoramomba'eguasuha amomba'eguasuhaamomba'eguasuRréiyvagapegua,opa hembiapokueañeteguahahapeoporohusgáva,haumi oguatávaoñemomba'eguasúvapeikatuomomichĩ.
MOAKÃHA5rehegua
1MburuvichaguasuBelsasarojapopeteĩkaruguasumil mburuvichakuérapehahoy'uvínoumimilrenondépe
2Belsasaroprobaajapevíno,omandaojegueruhaguaumi mbaʼyrudeórohaplátaitúvaNabucodonosoroguenohẽ vaʼekuepetémplooĩvaguiJerusalénpeMburuvichaguasu, mburuvichakuéra,hembirekohahembirekokuérahoy'u haguã
3Upéiogueruhikuáiumimbaʼyrudeóroojegueruvaʼekue ÑandejárarógatémploguioĩvaJerusalénpe.hamburuvicha guasu,mburuvichakuéra,hembirekohahembirekokuéra hoy'uhikuái
4Hoyʼuhikuáivínohaomombaʼeguasuumidiosdeóro, pláta,vrónse,iérro,yvyrahaitatupãnguéra
5Upearavópeosẽpeteĩkuimba'epokuã,haohaipe candelabrorováipeyesooĩvareperréirógaparére,hape rréiohechapepopehẽngueohaiva'ekue
6Upémarõperréirovaokambia,haumimbaʼeopensáva ombopyʼarorychupe,haupéicharupiumiijyvyraʼiojepeʼa haumiijyvaojopyojuehe
7Perréiosapukáihatãogueruhaguaumiastrólogo,umi caldeohaumiadivinokuérape.Mburuvichaguasuoñe'ẽha he'iumikaraiaranduBabiloniapegua:“Oimeraẽva omoñe'ẽvakokuatiahaipyrehaomombe'úvachéve mba'épahe'ise,oñemondepytãhaijajúrarepeteĩkadenade órohaha'étambohapyhamburuvichaguasuRréinope
8Upéioikeopavavekaraiarandumburuvichaguasúpe,ha ndaikatúioleepekuatiañe'ẽhanomombe'urréipemba'épa he'ise
9UpémarõrréiBelsasartuichaitereioñemondýi,hahova okambia,haipatrónkuéraoñemondýi
10Perréina,perréihaijáraheʼirupi,oikepekaruguasu rógape,haperréinaheʼi:“Mburuvichaguasu,eikoveopa áraguarã.
11Nderréinopeoĩpeteĩkuimbaʼe,ipypeoĩumitupã marangatuespírituhanderuárapeojejuhuipypetesapeha aranduhaarandu,tupãaranduicha;Mburuvichaguasu Nabucodonosornderu,mburuvichaguasu,cheha'enderu, omondova'ekueumipajeapoha,astrólogo,caldeoha adivino-kuéraruvicha
12PeDaniel,perréiombohéravaBeltesasar,ojejuhupeteĩ espírituikatupyrýva,haoikuaaporã,ontendekahaguaumi sueño,omombeʼuhaguaumimbaʼeijetuʼúvahaomboyke haguaumimbaʼeojokóva
Daniel
13UpéiojeguerahaDanielrréirenondépeUpérõ mburuvichaguasuoñe'ẽhahe'iDaniélpe:Ndepikope Daniel,Judáñemoñare,cheruoguenohẽva'ekuejudíogui?
14Ahendujependehegui,tupãnguéraespírituoĩha ndepype,haojejuhuhandepypetesapehaaranduhaarandu iporãitereíva
15Hakoʼágaojeguerucherenondépeumikuimbaʼe iñarandúva,umimbyjakuaahára,omoñeʼẽhaguako kuatiahaipyrehaoikuaaukahaguachévembaʼépaheʼise
16Haahendundehegui,ikatuharemboheko,harembogue umiduda:kogaikatúramoreleepekuatiahaipyre,ha reikuaaukachévemba'épahe'ise,reñemondepytã,ha reguerekótapeteĩkadenadeorondeakãre,haha'éta mbohapyhamburuvicharréinope
17UpémarõDanielheʼiperréirenondépe:“Tomeʼẽndéve umimbaʼerejopóiva,haemeʼẽambuépenejopói. upéicharõjepeamoñe’ẽtapekuatiahaipyreperréipe,ha aikuaaukátachupepeñemyesakã
18Nderuvichaguasu,TupãIjyvatevévaome'ẽnderu Nabucodonosor-pepeteĩrréino,tekojoja,tekomimbipaha ñemomba'eguasu
19HapeTupãomeʼẽvaʼekuérechupe,opatetã,tetãha ñeʼẽ,oryrýihaokyhyjehenondépehamávapepahaʼe oipotaoikove;hamávapepahaʼeomoĩse;hamávapepa oipotaomoĩ.
20Ipy'apy'ahaiñapytu'ũhatãhaoñemomba'eguasúvo, ojeitychupemburuvichaguasuguapyháguihaoipe'a chuguihikuáiiñemomba'eguasu.
21Haoñemosêchupeyvyporakuérara'ykuéragui;ha ikorasõojoguaumimymba,haoikohaumivúrroka'aguy ndive,omongaruchupekapi'ípetóroicha,hahete oñemohu'ũyvágaro'yreheve;oikuaapeveTupã ijyvatevévaoisãmbyhyhayvypórarréinope,haomoĩha hiʼárioipotávape.
22Handeitaʼýra,OBelsasar,nemomichĩrinekorasõ,jepe reikuaaopakoʼãmbaʼe;
23HakatureñemopuʼãyvágaJárarehe;haogueruhikuái nerenondépeumitembiporuhogapegua,hande,hande ruvichakuéra,nerembirekohanehembirekokuéra,hoy'u vínoipypekuéra;haremomba'eguasuumitupãpláta,óro, vrónse,iérro,yvyrahaitarehegua,ndohecháiva, nohendúivahandoikuaáiva,haneremomba'eguasúiTupã ipópendepytuhaopanderape.
24Upéioñemondochuguipepopehẽngue;haojehaiko jehaipyre
25Hapekuatiahaipyreojehaivaekue:MENE,MENE, TECEL,UPHARSIN
26Péichahe'isepemba'e:MENE;Tupãoipapanerréino haomohu'ã
27TEKELrehegua;Ndereñepesaumibalanza-pe,ha rejuhúmareguerekoha
28PERESrehegua;Nderréinooñemboja'o,haoñeme'ẽ medohapersa-kuérape
29UpémarõBelsasaromandahikuái,omondeDaniel-peao pytã,haomoĩijajúrarepeteĩkadénadeóro,haomombeʼu hesehaʼehaguapetercermburuvichaRréinope
30UpepyharépeojejukaBelsasarrréicaldeopegua.
31HaDario,Medianoojagarraperréino,orekórõguare62 áñorupi
MOAKÃHA6rehegua
1Dariooguerohoryomoĩvoperréinope120prínsipe, oisãmbyhýtavaperréinotuichakue.
2Hakoʼãmbohapypresidenteári;Danielha'eraẽraẽ, mburuvichakuéraomombe'uhaguãchupekuéra,ha mburuvichaguasuanihaguãojapomba'eve
3UpéikoDanielpeojeguerohoryveumimburuvichaha mburuvichakuéragui,oĩguiipypepeteĩespíritu iporãitereívahaperréioimoʼãomoĩtahachupeperréino tuichakue
4Upéiumimburuvichahamburuvichakuéraohekaotopa DanielkóntrapepeRréinorehe.hakatundojuhúihikuái mba’eveichaguaocasiónnikulpa;haʼeijeroviaharupi, ndojejuhúiaveichupembaʼeveichaguajejavynimbaʼevai 5Upémarõkoʼãkuimbaʼeheʼi:“Ndorotopamoʼãimbaʼeve koDanielrehehápe,ndorojuhúiramoheseIjáraLéi
6Upémarõkoʼãmburuvichaguasuhamburuvichakuéra oñembyatyrréirendápehaheʼichupe:“Mburuvichaguasu Dario,eikoveopaáraguarã”
7Opaumipresidentedelrréino,umigobernador,haumi príncipe,umiconsejerohaumicapitán,oñemongeta oñondiveomoĩhaĝuapeteĩestatutoreal,haojapohaĝua peteĩdecretofirme,oimeraẽvaojerurévapeteĩjerure oimeraẽTupãtérãkuimba’épetreintaárapukukue, ndaha’éiramondehegui,Orréi,toñemomboleónkuápe
8Koʼága,orréi,emoĩpedecreto,haefirmapekuatiañeʼẽ, anihaguaoñemoambue,umimedohapersaléiheʼiháicha, nomoambuéiva
9UpévarerréiDarioofirmapekuatiañeʼẽhapeléi 10Danieloikuaávopekuatiañeʼẽoñefirmahague,oho hógapehaiventanakuéraojepeʼávoikotýpeJerusalén gotyo,oñesũijyvaárimbohapyjeypeteĩárape,ha oñemboʼehaomeʼẽaguyjeItupãrenondépe,ojapo haguéichayma
11UpémarõkoʼãkuimbaʼeoñembyatyhaotopaDaniélpe oñemboʼehaojerureasyIjárarenondépe.
12Upéioñembojahikuáihaoñeʼẽperréirenondépeperréi rembiapoukapyre¿Nderefirmaipikopeteĩtembiapoukapy, opavaveojerurévapeteĩTupãtérãkuimba'épetreintaára rire,ndaha'éiramo,nderuvichaguasu,toñemomboleõ kuápe?Mburuvichaguasuombohováihahe'i:Añeteha pemba'e,umiMedohaPersaLéihe'iháicha.
13Upémarõhaʼekuéraheʼiperréirenondépe:“Daniél, haʼévaJudáraʼyoĩvaprisionéroramo,ndohechaukái ndereheperréi,nipeléirefirmavaʼekue,sínoojeruretres vésealdía”
14Upémarõperréiohendúvokoʼãmbaʼe,ipochyeterei ijehe,haoñemoĩDanielreheosalvahaguachupe
15Upémarõkoʼãkuimbaʼeoñembyatyperréirendápeha heʼiperréipe:“Mburuvichaguasu,eikuaaumimédoha persaléiheʼiha:Ndaikatúiokambiambaʼeveichagualéini léiomoĩvaperréi”
16UpémarõperréiomandahahaʼekuéraogueruDaniélpe haomombochupeleónkuápeMburuvichaguasuoñe'ẽha he'iDaniélpe:NdeTupãreservívatapiaite,ndepe'áta 17Haojeguerupeteĩita,haoñemoĩpeyvykuajuruári;ha perréiosellachupeiseñálimbaʼévape,haijárakuéraseñál reheve;anihaguãoñemoambuepepropósitoDaniel rehegua.
18Upémarõperréiohoipalásiopehaohasapyhareoajuna, handojeguerúihenondépeumimbaʼepu
Daniel
19Upémarõperréiopuʼãpyharevepytehapyaʼeoholeón kuápe.
20Oguahẽvopeyvykuápe,osapukáiDaniel-pe,haperréi oñe'ẽhahe'iDaniel-pe:“Daniel,Tupãoikovévarembiguái, ikatúpandeTupã,reservívatapiaite,ndepe'aleõgui?
21UpémarõDanielheʼiperréipe:“Mburuvichaguasu, eikoveopaáraguarã”
22CheTupãombouhiʼánhelhaombotyumileónjuruani haguacheperhudikahaaveinerenondépe,orréi,ndajapói pikombaʼeveivaíva
23Upémarõperréiovyʼaitereihesehaheʼichupekuéra oguenohẽhaguaDanielpepekuáguiUpémarõDaniel ojeguerahapeyvykuágui,handojejuhúimba'eveivaíva hese,ojeroviahaguéreItupãre
24Haperréiomanda,haogueruhikuáiumikuimbaʼe oakusavaʼekueDaniélpe,haoitychupekuéraleónkuápe, chupekuéra,itaʼyrakuérahahembirekokuérape;haumi leónoguerekoipuʼakahesekuéra,haombojaʼopaite ikanguekuératérãarakaʼeveoguahẽhikuáipeyvykua ruguápe
25UpémarõrréiDarioohaipeteĩkuatiañeʼẽopatetãme, tetãnguérahaoñeʼẽvape,oikóvakoyvyapeári.Py'aguapy toñembohetavepeẽme
26Amoĩpeteĩtembiapoukapy:Opacherréinope kuimbaʼekuéraoryrýihaokyhyjeDanielJárarenondépe, haʼehínapeTupãoikovévahaopytávaopaáraguarã,ha irreinonoñehundimoʼãiva,haigoviérnoopytátaipahaite peve.
27Haʼeosalvahaosalva,haojapomilágrohamilágro yvágahayvýpe,haʼeosalvavaʼekueDaniélpeumileón poguýgui.
28UpémarõkoDanieloñatendeporãDaríoogovernávoha Ciropersaogovernávo
MOAKÃHA7rehegua
1PeprimeráñoogovernávoBelsasar,rréideBabilonia, Danielohechaiképehaohechachupeiñakãári,haupéi ohaipeiképehaomombeʼumbaʼépaoikóta
2Danieloñeʼẽhaheʼi:“Pyharépeahechachevisiónpe,ha ahechaumicuatroyvytuyvágapeguaoñorairõpemar guasúre
3Haouyguasuguicuatromymbaguasu,idiferénteva ojuehegui
4Peteĩhaojoguapeteĩleónpe,haoguerekoágilapepo, ahechaojepe'apeveipepo,haojehupiyvýgui,haoñembo'y ipyrehekuimba'éicha,haoñeme'ẽchupepeteĩkuimba'e korasõ.
5Upéiohechaambuemymba,mokõiha,ojoguávaoso-pe, opu'ãpeteĩijykérehaoguerekombohapycostillaijurúpe hatĩmbytépe
6Uperireahecha,hapéinaótro,peteĩleopardoicha,ijyva áriirundyguyraipepomymbañarõoguerekoaveiirundy akã;haoñemeʼẽchupemburuvicha
7Uperireahechaumivisiónpyharegua,hapéinaápepeteĩ mymbairundyha,kyhyjehaoporomondýiva,ha imbaretetereíva;haoguerekohatĩtuichaiérrogui:ho'uha omboja'o,haoityipyrehevehembýva,haiñambueopa mymbaoĩvaguihenondépehaoguerekoumihatĩ
8Ahechaumihatĩ,ha,péinaápe,ojupiijapytepekuéra ambuehatĩmichĩva,henondépeoĩmbohapyhatĩypykue
oipe'ávahaporupive,ha,péinaápe,kohatĩmeoĩtesa yvypóraresaicha,hapeteĩjuruoñe'ẽvatuichamba'e.
9Amañaojeitypeveumitróno,haoguapypeYmaguare, ijaomorotĩnieveicha,haiñakãragueiñakãraguelána potĩicha:itrónoojoguatatarendytatatĩme,hairruédakuéra tatatĩhendývaicha
10Henondéguiosẽpeteĩysyryhendýva,milmiltapicha oservichupe,hadiezmilvecesdiezmiloñembo'y henondépe
11Upérõahechapeñeʼẽtuichaitévaoñeʼẽvarupipehatĩ: ahechajepeojejukapevepemymba,haheteoñehundi,ha oñemeʼẽpetatatĩhendývape
12Umimymbarembyrekatuojepeʼachuguikuéra igoviérno,hapeteĩtiémpohapeteĩtiémpoipukuhekove
13Ahechaumivisiónpyharegua,ha,péinaápe,peteĩ YvypóraRaʼyichaguaouyvágaaraireheve,haoupe Ymaguareárapukukue,haomoaguichupehikuái henondépe
14Haoñemeʼẽchupesãmbyhy,hatekomimbipa,hapeteĩ rréino,opatavaygua,tetãhañeʼẽ,oservihaguachupe: igoviérnohaʼepeteĩsãmbyhyopaveʼỹva,ndohasamoʼãiva, hairréinonohundimoʼãiva.
15CheDanielañembyasycheespíritupecheretembytépe, haumivisióncheakãmechepyʼarory
16Añembojapeteĩvaumioñemboʼývape,haaporandu chupeañetehaopakoʼãmbaʼeUpémarõha'eomombe'u chéve,haoikuaaukachévemba'épahe'iseumimba'e
17Ko'ãmymbaguasu,irundy,irundyrréi,opu'ãtavako yvyapeári
18HakatuumiimarangatúvaYvateteguaojagarrátape rréino,haoguerekótaperréinoopaáraguarã,jepeopaára guarã
19Upérõaikuaasepemymbairundyhaañetegua, idiferéntevaopaambuégui,okyhyjetereíva,hatĩiérrogui, haikuãvrónsegui;ho’úva,omboja’ohaopyrũvaipy rehevepehembýva;
20Haumidiezhatĩoĩvaiñakãme,haambueojupívaguiha mbohapyho'ahenondépejepeupehatĩhesahaijuru oñe'ẽvatuichamba'e,hesahatãvévahapichakuéragui
21Ahecha,hapehatĩpeteĩchaguaoñorairõimarangatúva ndive,haipuʼakahesekuéra;
22OguahẽmevepeYmaguareára,haoñemeʼẽhuísioumi imarangatúvapeIjyvatevévape;haoguahẽáraumi imarangatúvaoguerekohaperréino
23Péichahe'i:“Pemymbairundyhaha'étairundyharréino koyvyapeári,iñambuévaoparréinogui,haho'útakoyvy tuichakue,haopyrũtahaomboja'óta
24Umihatĩosẽvakorréinoguihaʼeumirréiopuʼãtava,ha upéiopuʼãtaótrohaiñambuétaumitenondeguagui,ha omopuʼãtambohapyrréipe
25HahaʼeoñeʼẽtañeʼẽtuichávapeYvateteguarehe,ha omokangypátapeYvateteguaimarangatúvape,haopensáta omoambuehaguaárahaléi,haoñemeʼẽtaipópepeteĩ tiémpohaárahaárañembojaʼopeve
26Hakatupehuísiooguapýta,haoipeʼátahikuái igoviérno,ohundihaohundihaguaipahaitepeve
27Haperréinohamandamiénto,haperréinotuichaha oĩvayvágatuichakueguýpe,oñemeʼẽtaumiimarangatúva tavayguakuérape,haʼévapeteĩrréinoopaveʼỹva,haopa mburuvichakuéraoservítahaiñeʼẽrendútachupe.
28KoʼágapeveopapembaʼeChekatuDaniel,che pensamientotuichachemoñeñanduvai,hacherova
Daniel iñambuechepype,hakatuañongatupeasuntoche korasõme.
MOAKÃHA8rehegua
1MbohapyhaáñooisãmbyhyhaguéperréiBelsasar,peteĩ visiónojehechaukachéve,haʼevaʼekuechéveDaniel 2Haahechapeteĩvisiónpe;haojehu,ahechávo,aimeha Susa-pe,palásiope,oĩvaElamretãme;haahechapeteĩ visiónpe,haaimeysyryUlairembeʼýpe
3Upémarõamopuʼãcheresahaahechaperríorenondépe peteĩovechamáchoorekóvamokõihatĩhakatupeteĩva ijyvateveambuégui,hapeijyvatevévaojupiipahaitépe.
4Ahechapeovechamáchooñemonguʼekuarahyreike gotyo,nórtegotyohasurgotyoupéicharupindaipóri mymbaoñembo'ývahenondépe,nindaipóriikatúvaosalva ipógui;hakatuojapooipotaháicha,hatuicha
5Ajepy'amongetaaja,péinaápe,peteĩkavarara'you kuarahyreikeguivekoyvyapeári,handopokóiyvýre,ha pekavaraoguerekopeteĩhatĩojehecharamóvahesa mbytépe
6Upéioguahẽpeovechamáchoorekóvaremokõihatĩ, ahechavaʼekueoñemboʼyhaperríorembeʼýpe,haoñani hendápeipochypochýgui
7Ahechachupeoñemoaguívopeovechamáchore,ha oinupãpeovechamáchohaomonguʼemokõihatĩ,ha ndaipóripuʼakapeovechamáchopeoñemboʼyhagua henondépe,haʼeoitychupeyvýpehaopyrũhese,ha ndaipóriikatúvaoipeʼachuguipeovechamácho
8Upévarepekavarakavaratuichaitereíma,haimbaretévo, pehatĩguasuoñembyai.haojupihaguéreirundy ojehechakuaávairundyyvytuyvágagotyo
9Hapeteĩvaguiosẽpeteĩhatĩmichĩ,tuichaitereíva,sur gotyo,hakuarahyresẽgotyo,hayvyporãgotyo.
10Hatuichaveohóvo,yvágaehérsitopeve;haoityyvýpe unoskuántoehérsitohambyjakuéragui,haopyrũ hesekuéra.
11Heẽ,haʼeoñembotuichapeehérsitoprínsipepeve,ha haʼerupiveojepeʼapesakrifísioárahaára,haojeitype tendaimarangatúvape.
12Haoñemeʼẽchupepeteĩehérsitopesakrifísioárahaára ojejapóvarehembiapovairupi,haoitypeañeteguayvýpe; haopractica,haoprospera.
13Upémarõahendupeteĩimarangatúvaoñe'ẽha,haambue imarangatúvahe'iupeimarangatúvape:“Araka'epevepiko pevisiónoñe'ẽvamymbajukaárahaárahaumimba'evai oñehundívare,ome'ẽhaguãpesantuariohapeehérsito opyrũhaguãipyguýpe?
14Ha'ehe'ichéve:Dosmiltrescientosárapeveupéramo pesantuariooñemopotĩta
15Haojehu,che,cheDaniel,ahecharirepevisión,ha ahekapeheʼiséva,upérõ,péinaápe,oñemboʼyche renondépepeteĩkuimbaʼéicha
16Ulairembe'ymbytépeahendupeteĩkuimba'eñe'ẽ, osapukáihahe'i:“Gabriel,entendekokuimba'épepe visión”
17Upémarõhaʼeoñembojacheañemboʼyhápe,ha oguahẽvo,akyhyjetereihaañesũcherovaári,hahaʼeheʼi chéve:‘Yvypóraraʼy,entende,pórkeipahaitépeojehecháta pevisión.
18Haʼeoñeʼẽajachendive,cherovayvýre,haʼekatu opokocherehehachemoĩporã
19Haha'ehe'i:Péina,aikuaaukátandévemba'épaoikóta pepochypaha,peáraojeporavóvapeoútapeipaha.
20Peovechamáchorehechávaorekohamokõihatĩ,haʼe hínaumirréideMediahaPersia.
21Pekavarahũha'eGreciaruvichaguasu,hapehatĩ guasuoĩvahesambytépeha'eperréiypykue
22Koʼágaoñembyaívo,cuatroopuʼãramojepehese, irundyrréinoopuʼãtatetãapytégui,pérondahaʼéi ipuʼakápe
23Hapeárapahairréinope,umihembiapovaívaoguahẽ vovehenyhẽvove,peteĩrréihovakyhyje,haontende porãvasentenciaiñypytũva,opuʼãta
24Haipuʼakaipuʼakavéta,pérondahaʼéiipuʼakarupi,ha ohundítahechapyrãva,oñakãrapuʼãta,haopracticáta,ha ohundítatavayguakuéraipuʼakapávahaimarangatúvape 25Haipolítikarupiveaveiojapótaartesaníaoñakãrapuʼã haguaipópe;hahaʼeoñembotuichátaikorasõme,ha pyʼaguapýpeohundítahetápe:opuʼãtaaveimburuvicha guasuruvicharehe;hakatuoñembyaítaipo’ỹre.
26Hapejehechaka'aruhapyharevereheguaoje'eva'ekue añeteoikótaguihetaárapukukue
27CheDanielañedesmaiahaaimerasy.uperireapu'ã,ha ajapomburuvichaguasurembiapo;hachesorprendepe visiónrehe,hakatuavavenontendéi
MOAKÃHA9rehegua
1Asuerora'yDarioogovernahaguépe,ha'évaumimedo ñemoñare,ha'evaekuerréiramoumicaldeosãmbyhy
2Peteĩhaáñooisãmbyhyhaguépe,cheDanielaikuaaumi lívrorupivemboyáñopaouprofétaJeremíaspe,haʼe ojapotaha70áñoJerusalénpe
3HaañemoĩcherovaTupãÑandejárarenondépe,aheka haguãñembo'ehañembo'e,ayuno,aovosahatanimbu reheve
4Añembo'eTupãcheJárape,haamombe'ucheJára,ha ha'e:“Ñandejára,Tupãtuichahaokyhyjéva,reñongatúvo peñe'ẽme'ẽhaporiahuverekoumiohayhúvapehaumi omoañetévahembiapoukapykuérandive
5Oreningoropeka,rojapoivaíva,rojapoivaívaharopuʼã, roñemomombyrývonerembiapoukapyhanehuísiogui
6Ndorohendúiaveinerembiguáiprofetakuérape, oñeʼẽvaʼekuenderérapeorerréi,oreprínsipe,haore rukuérape,haopatavayguakuéraupetetãmeguápe
7OÑandejára,tekojojanembaʼe,hakatuoréverova ñembotavy,koárapeguáicha;Judákuimba'ekuérape, Jerusalénpeoikóvape,haopaIsraelguápe,hi'aguĩvaha mombyryoĩvape,opatetãremosẽhaguépechupekuéra, ha'ekuéraojapovaihaguérenderehe
8OÑandejára,orembaʼerovañembotavy,orerréi,ore prínsipehaorerukuérambaʼe,ropekahaguérenderehe
9ÑandejárañandeJáramba'eporiahuverekohaperdón, jepeñapu'ãhese;
10ÑandeningonañañeʼẽrendúiÑandejárañandeJára heʼívare,jaguatahaguaumiléihaʼeomoĩvaʼekueñandéve hembiguáiprofétarupive
11Heẽ,opaIsraelomboykendeléi,jepeohorupi,ani haguaiñeʼẽrenduneñeʼẽme;upévareoñeñohẽñandeáripe maldición,hapejuramentoojehaívaMoisésTupã rembiguáiléipe,jajavyhaguérehese.
12Hahaʼeomoañeteiñeʼẽ,haʼeheʼivaʼekueñanderehe,ha ñandehuekuérañandehusgávare,oguerúvoñandeáripeteĩ
Daniel mbaʼevaituicháva,opayvágaguýpendojapóiguiJerusalén áriojejapohaguéicha.
13OjehaiháichaMoisésLéipe:“Opako'ãmba'evaiojehu oréve,hakatundorojapóioreñembo'eÑandejáraoreJára renondépe,rojevyhaguãorerembiapovaikuéguiha roikuaahaguãneañetegua
14UpévareÑandejáraomañapemba'evaírehaogueru ñandeári,TupãñandeJárahekojojáguiopahembiapokue ojapóvape
15Hakoʼága,OÑandejárañandeTupã,reguenohẽvaʼekue netavayguakuérapeEgiptoretãguipeteĩpoipuʼakapáva reheve,hanemombaʼeguasu,koárapeguáicha;jajavy, jajapoivaíva.
16Oandejra,opanerekojojaháicha,ajerurendéve,tojei ndepochyhanepochyndetavaguasuJerusalén-gui,nde yvytymarangatúgui,oreangaipakuérare,haorerukuéra rembiapovaikuére,Jerusalénhanetavayguakuéraoikógui peteĩñembohoryopañandejeréreoĩvapeguarã
17Koʼágakatu,oreTupã,ehendunerembiguáiñemboʼe haijerureasy,haemomimbinderovandesantuarionandi, Ñandejárarehehápe
18OcheTupã,emonguʼendeapysa,haehendu;Eipe'ande resahaehechaoreñembyai,hapetávanerérape, noropresentáiguioreñembo'enerenondépeorerekojoja rehe,hakatuneporiahuverekotuichaitévarehe.
19Oandejra,ehendu;Ñandejára,eperdona;Ñandejára, ehenduhaejapo;Aniremboykenderehehápe,cheTupã, ndetávahaneretãguaoñehenóiguinderérape.
20Añe'ẽaja,añembo'eaja,haamombe'ucheangaipaha cheretãIsraelangaipa,haapresentacheñembo'e ÑandejáracheJárarenondépecheTupãyvytymarangatúre.
21Heẽ,añeʼẽajañemboʼépe,jepepekuimbaʼeGabriel, ahechavaʼekuepevisiónpeiñepyrũme,ojeguerahapyaʼe hagua,opokocherehepeofréndakaʼaruguajave.
22Haʼeomombeʼuchévehaoñeʼẽchévehaheʼi:“Daniel, koʼágaasẽamombaʼeguasuhaguandévenearanduha aikuaahagua”.
23Oñepyrũvoneñemboʼeosẽpetembiapoukapy,hache ajuahechaukahaguandéve;ndenikorehayhueterei, upévareentendekomba'ehaehechapejehecha.
24Setentasemánaojedesidinetavayguakuérahande tavaguasumarangatuári,omohuʼãhaguapeñembyasy,ha opahaguaangaipa,haojapohaguañembojoaju tembiapovairehe,haogueruhaguatekojojaopaveʼỹva,ha osellahaguapejehechahaprofesía,haoñohẽhaguape Imarangatuvévape.
25Peikuaahapeikuaa,osẽguivetembiapoukapy oñemyatyrõhaoñemopu'ãhaguãJerusalén,Mesías MburuvichaMesíaspeve,sietesemanahasesentaydos semanas
26SesentaydossemánarireoñehundítaMesíaspe,péro ndahaʼéiijeheguínte,haumimburuvichaoútava retãyguakuéraohundítapesiudahapelugársagrádoha ipahaoikótapeteĩamaguasureheve,hañorairõpahapeve ojedesidiumiñembyai
27Haʼeomoañetevaʼerãpekompromísohetandivepeteĩ semánaaja,hapesemánambytépeombotýtapesakrifísio hapeofrénda,haumimbaʼeoporombojeguarúva ojeipysógui,ojapótanandi,oñehundipeve,hape ojedesidívaoñeñohẽtauminandiháme.
MOAKÃHA10rehegua
1MbohapyhaáñooisãmbyhývoCiroPersiaruvichaguasu, peteĩmba'eojekuaaDaniel-pe,héravaBeltesasar.hape mba'eañete,péroipukupeáraoñeme'ẽva,haha'eontende pemba'ehaoikuaaporãpejehecha
2UpetiémpopecheDanielañembyasytressemána pukukue.
3Nda’úimbujahe’ẽporãva,niso’onivínondoúiche jurúpe,ninda’úimba’eveichavérõ,oñekumplipeve mbohapysemánapukukue
4Haáraveinteypeprimermes-pe,aimeajapeysyry guasurembeʼýpe,haʼévaHiddekel;
5Upémarõamopuʼãcheresahaahechapeteĩkuimbaʼe oñemondelínope,haijapytépeojejahoʼióroporãUfazgui
6Heteaveiojoguapeberílope,hahovaojoguarayoicha, hahesatatatĩcha,haijyvahaipyojoguavrónse ojepolipaitévape,haiñeʼẽñeʼẽojoguahetaitereihénte ñeʼẽme.
7CheDanielañoiteahechapevisión,umikuimba'e chendivendohecháipevisiónhakatuho'ahi'arikuérapeteĩ ryrýituicháva,haokañyhikuáiokañyhaguã.
8Upévareapytacheaño,haahechakojehechaguasu,ha ndaiporivéimachepypembarete
9Upéicharõjepeahenduiñeʼẽ,haahendúvoiñeʼẽ,upérõ akepypukucherovaárihacherovayvýre
10Ha,péinaápe,peteĩpoopokocherehe,chemoĩvache jyvahachepojyvaári.
11Haha'ehe'ichéve:“Daniel,peteĩkuimba'eahayhuetéva, entendeumiñe'ẽha'évandévehaeñembo'yporãHahe'i rirechévekoñe'ẽ,añembo'yoryrýi.
12Upémarõheʼichéve:“Daniel,anirekyhyje,pórke peteĩhaáraguivereñehaʼãguiverentendeharejekastiga haguaneJárarenondépe,oñehenduneñeʼẽ,hacheajune ñeʼẽre
13PerréinodePersiakatuopuʼãchereheveintedíare,péro ouchepytyvõMiguel,peteĩvaumiprínsipeprinsipál.ha apytaupépePersiaruvichakuérandive
14Koʼágaajuaikuaaukahaguandévembaʼépaoikótane tavayguakuérarekoʼãárapahápe.
15Haheʼirirechévekoʼãichaguañeʼẽ,amoĩcherova yvýpe,hacheiñeʼẽngúva
16Ha,péinaápe,peteĩyvypóraraʼykuéraojoguávaopoko chejurúre:upéiaipeʼachejuru,haañeʼẽ,hahaʼepe oñemboʼývapecherenondépe:Ocheruvicha,pevisión rupiveojerecherehecheñembyasy,handarekóimbarete.
17Mba'éichapikokocheruvicharembiguáioñe'ẽtakoche ruvichandive?chekatu,upepetendopytáichepype mbarete,handopytáipytuchepype
18Upéioujeyhaopokocherehepeteĩkuimbaʼeichagua, hahaʼechemombarete
19Hahe'i:“Okuimba'eahayhuetéva,anirekyhyje.Oñe'ẽ rirechéve,chembaretehaha'e:Cheruvichatoñe'ẽ;nde chemombaretégui
20Upémarõha'ehe'i:Reikuaápamba'érepaajune rendápe?hako'ágãajevýtaañorairõhaguãPersiaruvicha ndive,haasẽvove,oútaGreciaruvicha.
21Chekatuahechaukátandéveumimba'eojehechakuaáva Escriturahe'ívaañeteguápe
1Cheavei,peprimeráñoogovernávapeDarío,pemédo, añemboʼyamoañetehaamombaretehaguachupe.
2Hakoʼágaahechaukátandévepeañetegua.Péinaápe, oĩtagueterimbohapyrréiPersia-pe;hairundyhaipirapire hetavétaopavavegui,haimbaretépeimba'erepyrupi omomýitaopavaveGreciaretãrehe.
3Haopuʼãtapeteĩrréiipuʼakapáva,oisãmbyhýtavatuicha ipuʼakareheve,haojapótavahaʼeoipotaháicha
4Haopuʼãvove,irréinooñembyaíta,haoñembojaʼóta irundyyvytuyvágagotyo;handaha'éiiñemoñarekuérape, niigobiernoha'eoisãmbyhývape,ha'eoipe'átaguiirreino, ambuépeguarãjepe
5Haperréisurpeguaimbaretéta,hapeteĩ imburuvichakuéraapytégui;haimbaretétahiʼári,ha oguerekótamandamiénto;igoviérnohaʼétapeteĩ mburuvichaguasu
6Haumiarypahápeoñembojoajútahikuái;mburuvicha guasurajysurpeguaoútaguinórteruvichaguasurendápe ojapohaguãpeteĩñe'ẽmeha'enoñembo'ymo'ãi,niipo,ha'e katuoñeme'ẽtachupe,haumioguerúvachupe,hape omoheñóiva'ekuechupe,hapeomombaretévachupeko'ã árape
7Peteĩhaporakãguiopu'ãtaijyvykuépe,oútapeteĩehérsito ndive,haoikétamburuvichaguasunórtepeguaimbaretépe, haoñorãirõtahesekuérahaipu'akáta
8HaaveioguerahátañeñapytĩmbýpeEgipto-pe itupãnguéra,imburuvichakuérandive,haimbaʼyru hepyetereívaplátahaóroguiguandive;haosegítahetave áñonortegotyoguarréigui.
9Upéicharõperréisurpeguaoútairreinopehaojevýta ijyvyteépe
10Ita'ýrakuérakatuoñemomýitahaombyatýtahetaiterei ehérsito,hapeteĩoúta,ohypýihaohasáta,upéiojevýtaha oñemomýitaimbaretepeve
11Haperréidelsurokyhyjéta,haosẽtaoñorairõhendive, perréidelnórtendivehakatupeatyguasuoñemeʼẽta ipópe
12Hahaʼeoipeʼavovepeatyguasu,ikorasõoñemopuʼãta; haoitypátahetadiezmil,hanoñemombaretemo'ãichupe
13Perréinórteguaoujeýtagui,haomoĩtapeteĩatyguasu tuichavévapeymaguarégui,hakatueteoútaciertosáño rirepeteĩehérsitotuichahahetambaʼerepyreheve
14Haumitiémpopehetaopuʼãtaperréisurguarehe:avei umimondahandetavayguakuérapeoñembotuicháta omopyendahaguapejehecha;hakatuhoʼátahikuái
15Upémarõperréidelnórteoúta,omopuʼãtapeteĩ montáñahaojagarrátaumisiudaoĩvakorapyvévape,ha umiótrosurgotyoguandogueropuʼakamoʼãi,niipuévlo oiporavovaʼekue,handaiporimoʼãimbaretépe ogueropuʼakahagua.
16Hapeoúvaheseojapótahaʼeoipotaháicha,haavave noñemboʼymoʼãihenondépe
17Haʼeomoĩtaaveihovaoikehaguairreinotuichakue mbaretereheve,haumihekojojávahendive;péichaojapóta, haome'ẽtachupekuñarajy,ombyaívochupe.
18Uperireojevýtahovaumiíslagotyohaojagarrátaheta, péropeteĩmburuvichaijehehápeomboykétapeñeʼẽvai haʼeoikuaveʼẽva.ñembohory’ỹreha’eojapótaojerehaĝua hi’ári
19Upéihaʼeombojerevaʼerãpefuérsaoĩvapeijyvyteépe, pérooñepysangahahoʼátahandojejuhúi.
20Upéiopuʼãtaijyvykuérapepeteĩimpuéstoombyatýva peRréinogloria,pérombovyárarireoñehundíta,ni pochýpeniñorairõme.
21Haijyvykuépeopu'ãtapeteĩtapichaiñañáva,ha'ekuéra nome'ẽmo'ãiperréinoñemomba'eguasu,ha'eoike py'aguapýpehaohupytýtaperréinooñembohorývo.
22Hapeteĩamaguasuporeheveojejahoʼítahikuái henondégui,haoñembyaíta;heẽ,aveipekonvénioruvicha 23Peligaojejaporirehendive,omba'apótañembotavýpe, ojupítaguihaimbaretétapeteĩtetãmichĩvandive
24Haʼeoikétapyʼaguapýpejepeumilugárikyravévape upeprovínsiape;haojapótapeitúvakuérandojapóiva,ni itúvarukuérarukuéra;haʼeomosarambítaijapytepekuéra umimbaʼeojejopyvaʼekue,hambaʼepohýi,hambaʼerepy: heẽ,hahaʼeopronostikaumimbaʼeojapótavaumilugár imbaretévare,peteĩtiémporejepe
25Hahaʼeomomýitaipuʼakahaipyʼaguasuperréidelsur rehepeteĩehérsitotuichávareheve;haperréisurgua oñemomýitañorairõrãpeteĩehérsitotuichaitereívaha ipuʼakapávandive;ha'ekatunoñembo'ymo'ãi,ha'ekuéra opronostikátaguimba'épaoikótahese
26Heẽ,umiokaruvaʼekuehiʼupypehẽnguéguiohundíta chupe,haijehérsitoohypýita,hahetahoʼátaojejukáta.
27Hamokõivekoʼãrréikorasõojapótambaʼevai,ha oñeʼẽtahikuáijapupeteĩmesaári;hakatunosẽporãmoʼãi, pórkepeipahaoguahẽtapetiémpoojeʼévape.
28Upéihaʼeojevýtahetãmetuichambaʼerepyreheve;ha ikorasõoñemoĩtapekonvéniomarangatúre;haojapóta explotación,haojevýtaijyvyteépe.
29Peáraojeporavóvapeoujeýtahaoútasurgotyohakatu ndoikomoʼãipepeteĩhaicha,térãpeipahaguéicha
30Kitimvárkooútahese,upévareha'eoñembyasýtahaou jeýtahaipochýtapekompromísomarangatúrehaʼeou jeýtavoi,haoguerekótaiñaranduumiohejávapekonvénio marangatundive.
31Haumiármaoñemboʼýtaijykére,haomongyʼátahikuái pesantuárioimbaretéva,haoipeʼátapesakrifísioárahaára, haomoĩtahikuáipembaʼekyʼaoporombotavýva.
32Haumiojapóvaivaívapekonvéniorehe,haʼeombyaíta ñembohoryrupi,hakatuumitavayguaoikuaávaItupã imbaretéta,haojapótambaʼeporã.
33Haumioikuaaporãvatavayguakuéraapytépe ohekomboʼétahetápe,upéicharõjepehoʼátahikuái kysepukuhatatatĩme,prisionéroramohambaʼeojegueraha vaʼekuérehetaára
34Ha'ekuéraho'avove,ojeipyso'imichupekuéra,haheta ojejokótahesekuérañe'ẽrei
35Oĩtahoʼávaumiiñaranduetéva,oñehaʼãhagua chupekuéra,omopotĩhaomomorotĩhaguachupekuéra, ipahaitepeve.
36Haperréiojapótahembipotaháicha;ha oñembotuichavéta,haoñembotuichátaopatupãári,ha oñeʼẽtambaʼehechapyrãvatupãnguéraTupãre,haosẽ porãtaoñekumplipevepepochy,ojejapótaguipe ojedesidíva.
37Ha'enomomba'emo'ãiituvakuéraJárape,nikuña rembipota,hanomomba'emo'ãimba'evetupãme
38Ha'ekatuomomba'eguasútaTupãipu'akapávape,ha peteĩtupãitúvaypykuendoikuaáivape,omomba'eguasúta óro,pláta,itahepyetévahamba'eiporãvareheve
39Péichaojapótaumitendaimbaretevévapepeteĩtupã iñambuevévandive,ha'eohechakuaávahaombohetavétava chupekuéra,oisãmbyhýtachupekuérahetápe,ha omboja'ótapeyvyoganahaguã.
40Hapeárapahápeperréidelsuroitypátahese,haperréi delnórteoútaheseyvytuatãicha,kárro,kavajuariguaha hetavárkorehevehaoikétaumitetãme,haohypýitaha ohasáta.
41Ha'eoikétaaveipeyvyomimbipávape,hahetatetã oñehundíta,hako'ãvaokañýtaipógui,Edom,Moabha Ammónñemoñareruvichakuéra
42Ha'eoipysótaaveiipoumitetãári,haEgiptoyvy ndosalvamo'ãi.
43Ha'ekatuoguerekótapoderumitesorodeórohapláta haopamba'ehepyetereívaEgipto-pe,haumiLibioha Etiopíaoĩtahapykuéri.
44Umimaranduoúvakuarahyresẽhanórteguikatu oipy'apýtachupe,upévareha'eosẽtaipochyetereiohundi haohundipaitehaguãhetápe.
45Haʼeoñotỹtaumitavernákulooĩvaipalásiopeumimar mbytépepemontáñamarangatúpeupéicharõjepehaʼe oguahẽtaipahaitépe,haavavenoipytyvõmoʼãichupe.
MOAKÃHA12rehegua
1HaupejaveopuʼãtaMiguel,pemburuvichaguasu oñemoĩvandetavayguakuéraraʼykuérarehehápe,haoikóta peteĩárajehasaasy,arakaʼevendoikóivapeteĩtetãoĩguive upetiémpopeve,haupejaveoñemeʼẽtane tavayguakuérape,opavaveojejuhútavaojehaívape kuatiañeʼẽme.
2Hahetaumiokevayvyapeáriopuʼãta,oĩjeikove opaveʼỹvape,haoĩotĩhañemboykeopaveʼỹvape
3Haumiiñarandúvaomimbipátapefirmamento omimbipávaicha;haumiombojerevaʼekuehetápe tekojojápembyjakuéraichaopaáraguarã
4Ndekatu,Daniel,embotyumiñe'ẽhaesellapekuatiañe'ẽ, árapahapeve
5UpémarõcheDanielamañahaahechaoĩhaambuemokõi, peteĩvaperríorembeʼýpe,hapeótrokatuperrío rembeʼýpe
6Peteĩvahe'ipekuimba'elínoaoreheve,oĩvaysyryyári: “Araka'epevepikoopátako'ãmba'ehechapyrãva?
7Haahendupekuimbaʼeoñemondeaolínogui,oĩvaysyry yári,ohupírõguareipoakatúahaipoasuyvágagotyo,ha ohurapeoikovévatapiaiteguarãreoikotahapeteĩtiémpo, tiémpohambytepeve;haojapopavoveomosarambívo tavayguakuéramarangatupuʼaka,opakoʼãmbaʼe oñemohuʼãta
8Haahendu,hakatunantendéi,upérõha'e:“CheJára, mba'épaoikótako'ãmba'epaha?
9Hahe'i:“Daniel,tereho,umiñe'ẽoñembotyhaojesella peárapahapeve”
10Hetaoñemopotĩta,haoñemomorotĩta,haoñehaʼãta;ha katuumiiñañávaojapótaivaíva,haavaveiñañáva noñandúi;hakatuumiiñarandúvaontende
11Haojepeʼaguivepesakrifísioárahaára,ha oñemboguapyguivepembaʼeombojeguarúva,ojapótava mildoscientosnoventadía
12Ovy'apeoha'arõvahaoguahẽvamiltrescientostreintay árapukukue
13Ndekatuterehoopapeve,repytu'útaguihareñembotýta ndesuerte-peopaára.