Guarani - The Book of 2nd Chronicles

Page 1


2Crónicas

MOAKÃHA1.1

1Davidra'ySalomónimbareteirréinope,haTupãIjáraoĩ hendivehaomomba'eguasuetereichupe.

2UpémarõSalomónoñeʼẽIsraelkompletoitépe,umi mburuvichamilha100kuimbaʼépe,haumihuéspe,ha kádagovernadóroĩvapeIsraelkompletoitépe,umitúva ruvicha

3UpémarõSalomónhaenterovekongregasiónohope lugáryvateoĩvapeGabaónpeUpépeoĩTupãJotopaRóga, TupãrembiguáiMoisésojapova'ekueyvyojeiko'ỹháme

4ÑandejáraárkakatuDavidoguerahaukaKiriat-jearímgui Davidombosakoʼihaguépechupeguarã

5Urira'yBezaleel,Hurra'y,ojapovaekuealtárdebronce, omoĩÑandejáratavernákulorenondépe,haSalomónha umioñembyatyhápeohekaupépe

6SalomónojupiupépepealtárdebronceoĩvaÑandejára renondépe,oĩvapetavernákulope,haoikuaveʼẽhiʼári 1000ofréndaojehapýva

7UpepyharépeÑandejáraojehechaukaSalomónpehahe'i chupe:Ejeruremba'épaame'ẽtandéve.

8Salomónhe'iTupãme:Ndeningoreiporiahuvereko cheruDavídpehachemosãmbyhyhendaguépe

9Ko'ágã,TupãÑandejára,toñemoañeteneñe'ẽme'ẽcheru Davídpe,chemoĩguimburuvichaguasutetãyguayvýpe ojoguávayvyku'ípe

10Eme'ẽchévearanduhaarandu,ikatuhaguãasẽhaaike kotetãrenondépe

11Tupãhe'iSalomónpe:Pévanikondepy'apýpe, nerejeruréimba'erepy,mba'erepytérãñemomba'eguasu,ni neenemigokuérarekove,hanerejeruréigueteritekove pukukue.hakaturejerurearanduhamba'ekuaandejehegui, rehusgahaguãcheretãyguakuérape,cheromoĩva'ekue mburuvichaguasuramo

12Oñemeʼẽndévearanduhaarandu;haameʼẽtandéve mbaʼerepy,hambaʼerepy,hañemombaʼeguasu,nipeteĩva umirréindoguerekóivaʼekuenemboyve,handaiporimoʼãi nderireupéicha

13UpéiSalomónoupelugáryvateoĩvapeGabaónpe, Jerusalénpe,petavernákulodekongregasiónrenondépe,ha ogovernaIsraélpe.

14Salomónombyatykárrohakavajuarigua,oguerekomil cuatrocientoskárroha12000kavajuarigua,omoĩumitáva kárroharréindiveJerusalénpe.

15PerréiojapopeplátahaóroJerusalénpeitaicha,haumi sédromátaojapoumisicómorooĩvaichapeñúmehetaiterei 16SalomónoguenohẽkavajuEgiptoguihalínolíno.

17OguenohẽhikuáiEgíptoguipeteĩkárrodepláta600 grámohapeteĩkavajuciencincuenta,haupéichaoguenohẽ kavajuopahititarréihaSiriaruvichaguasúpeguarã.

MOAKÃHA2rehegua

1Salomónodesidiomopu'ãtapeteĩógaÑandejárarérape guarãhapeteĩógairreinorã

2Salomónheʼi7.000kuimbaʼépeoguerahahaguambaʼe pohýi,ha80000kuimbaʼépeoikytĩhaguapemontáñape, ha3600kuimbaʼépeoñatendehaguahesekuéra

3UpémarõSalomónomondoperréideTiroHuram-peha heʼichupe:“RejapohaguéichachetúvaDavídpeha remondochupesédromátaomopuʼãhaguachupepeteĩóga oikohaguaupépe,upéichaaveiejapochendive”

4Péinaápe,amopu'ãpeteĩógaTupãcheJárarérape,ame'ẽ haguãchupehaahapyhaguãhenondépeinsiénsohe'ẽ asýva,mbujapeojehechaukamemehaguã,ha mymbahapyhapyharevehaka'aru,pytu'uhaára,jasy pyahúpe,haumiareteguasuTupãÑandejárapeguarã. Kóvaha’epeteĩordenanzatapiaiteĝuarãIsrael-peĝuarã 5Tuichapeógaamopu'ãva,tuichamba'éguiñandeTupã opatupãári.

6Péromávapikoikatuomopuʼãchupepeteĩóga,pórkepe yvágahayvágaoĩvayvágapendaikatumoʼãiojokochupe?

¿Mávapikocheupéicharõ,amopu'ãhaguãchupepeteĩóga, ndaha'éiramoahapyhaguãmymbajukahenondépe?

7Koʼágaemondochévepeteĩkuimbaʼeiñaranduva ombaʼapohaguaóro,pláta,vrónse,iérro,púrpura,pytãha hovy,haikatupyrývaoñeñotỹhaguaumikuimbaʼe iñarandúvandiveoĩvachendiveJudáhaJerusalénpe,che ruDavidomeʼẽvaʼekuechupekuéra.

8Emondochéveaveisédro,abetohaalgum,Líbanogui, aikuaáguinerembiguáikuéraikatupyryhaoikytĩyvyra Líbanope.ha,péinaápe,cherembiguáikuéraoĩtane rembiguáikuérandive

9Ambosako'ihaguãchévehetayvyra,peógaamopu'ãtava tuichaitereítagui.

10Ha,péinaápe,ameʼẽtanerembiguáikuérape,umiyvyra oikytĩvape,veintemilmétrotrígooñembopupuvaʼekue,ha veintemilmétrocebada,haveintemilbañavínohaveinte milbañoaséite

11UpémarõrréideTiroHuramheʼipeteĩkuatiañeʼẽ rupiveSalomónpe:“Ñandejáraohayhúguiipuévlope, nemoĩrréiramo”

12Huramhe'iavei:“Toñemomba'eguasuÑandejáraIsrael Jára,ojapova'ekueyvágahayvy,ome'ẽva'ekuerréi Davídpepeteĩta'ýraiñaranduhaiñaranduhaiñaranduva, omopu'ãhaguãógaÑandejárapeguarãhapeteĩóga imburuvichaguasúpeguarã

13Hakoʼágaamondopeteĩkuimbaʼeiñaranduetéva, iñarandúva,Huramcherumbaʼévagui,

14PeteĩkuñaraʼyDanrajykuéragui,haitúvaningopeteĩ kuimbaʼeTirogua,ikatupyrývaombaʼapohaguaóro,pláta, vrónse,iérro,itahayvyrágui,púrpura,hovyhalíno iporãvahapytãmeaveioñotỹhaguãoimeraẽichagua ñeñotỹ,haoikuaahaguãopamba'eojejapótavachupe,nde kuimba'eiñaranduvandive,hacheruvichanderuDavid kuimba'eiñaranduvandive

15Ko'ágãpetrígo,cebada,aséitehavíno,cheruvicha oñe'ẽvaekue,tomondohembiguáikuérape.

16RoikytĩtayvyraLíbanoguireikotevẽháichaha reguerahaJerusalénpeve

17SalomónoipapaopaumiextranhérooĩvaIsraelretãme, oipaparireitúvaDavidoipapahaguéichahaojejuhu chupekuéraciencincuentamiltresmilseiscientos

18Umívaapytéguiomoĩ70.000mbaʼepohýiogueraháva, ha80000oikytĩhaguapemontáñape,hatres

MOAKÃHA3rehegua

1UpéiSalomónoñepyrũomopuʼãÑandejáraróga Jerusalénpe,sérroMoriape,upépeÑandejáraojehechauka

itúvaDavídpe,pelugárDavidopreparavaʼekueOrnánpe jebuseotrillahápe.

2Haoñepyrũomopuʼãmokõihaáramokõihames-pe, irundyhaáñooisãmbyhyhaguépe.

3KoʼãvahínaumimbaʼeSalomónpeoñemboʼevaʼekue ÑandejárarógañemopuʼãrãPeprimermedidarire ipukukuesecentamétrohaipekue20métro

4Pepárteoĩvapeógarenondépe,ipukukue20métro ipukúvape,haijyvatecienveintemétro

5Hapeógatuichavévaojahoʼiabetomátare,haojahoʼi óroporãme,haomoĩhiʼáripalmérahakadéna

6Upéiombojeguapeógaitahepývapeiporãhaguã,hape óroha'eóroParvaim.

7Haʼeojahoʼiaveióropepeóga,umiviga,umiposte,ha umimurálla,haumiokẽ;haumimurállaáriumikeruvín oñeñotỹvaʼekue.

8Ojapopeógaimarangatuvéva,ipukukue20métroha ipekue20métro

9Umiklvoipohýi50grámodeóro.Haojaho'ióropeumi kotyyvategua

10Peógaimarangatuvévapeojapomokõikeruvínraʼanga, haojahoʼiórope.

11Umikeruvínipepoipuku20métro,peteĩkeruvínipepo 5métro,oguahẽpeógamurállapeve,hapeótroipepokatu cincométro,oguahẽpeótrokeruvínpepopeve.

12Peótrokeruvínipepo5métro,oguahẽpeógamurálla peve,hapeótroipepokatu5métro,ojoajupeótrokeruvín pepondive.

13Ko'ãkeruvínipepoojeipyso20metro,haoñembo'yipy rehehahovahyepygotyo

14Ojapopevállohovy,púrpura,pytãhalínoiporãvagui, haojapohesekeruvín

15Aveiojapopeógarenondépemokõipilárijyvatekue treintaycincométro,hapekapítulooĩvahiʼári5métro.

16Haojapokadéna,oraculo-peguáicha,haomoĩumipilar akãárihaojapociengranadahaomoĩumikadenaári

17Haʼeomopuʼãumipilartémplorenondépe,peteĩva ijakatúapehaambueijasugotyohapeoĩvaijakatúape ombohéraJaquín,hapeijasugotyoguaombohéraBoaz

MOAKÃHA4rehegua

1Ojapoaveipeteĩaltárvrónsegui,ipukúva20métro, ipekue20métrohaijyvate1métro

2Ojapoaveipeteĩyguasuñemonguʼeorekóvadiezmétro ijykeguiveijykepeve,ijyvykuʼiijerére,haijyvatecinco métrohaojerehesepeteĩlíneatreintamétro

3Haiguypeoĩvakajoguaha,ojerévaijerére.Oñemombo mokõifilavaka,oñemombojave

4Oñembo'y12tóroári,mbohapyomañávanórtegotyo, mbohapyomañávakuarahyreikegotyo,mbohapyomaña surgotyohambohapyomañávakuarahyresẽgotyo.

5Haipukukueha'epeteĩpoipekue,haijykeojoguapeteĩ mba'yrurembe'yrembiapo,yvotylirioreheve;haohupyty haoguerekotresmilbaño

6Ojapoavei10mba'yru,haomoĩ5akatúapeha5ijasu gotyo,ojohéihaguãipype.péropemarhaʼevaʼekueumi saserdóteojejohéihagua

7Ojapodiezcandelabrodeóroiformaháicha,haomoĩ témplope,cincoakatúagotyohacincoijasugotyo.

8Ojapoaveidiezmesa,haomoĩtémplope,cincoakatúa gotyohacincoijasugotyoHaojapo100basónórogui

9Aveiojaposacerdotekorapy,korapyguasuhakorapy okẽ,haojaho'ivrónserokẽ.

10Upéiomoĩpemaréstegotyo,surgotyo

11UpéiHuramojapoumimbaʼyru,umipalahaumi mbaʼyru.Huramomohu'ãtembiapoojapova'erã mburuvichaguasuSalomónpeguarãTupãrógapeguarã 12Ha'egui,umimokõipilar,haumipommel,haumi capítulooĩvaumimokõipilarru'ãme,haumimokõicorona ojaho'ihaguãumimokõipommelumicapítulooĩvaumi pilarru'ãme;

13Oĩaveicuatrocientosgranadaumimokõikóronaári mokõigranadarrájakádakónaári,ojahoʼihaguaumi mokõikárseloĩvaumipilárári.

14Haʼeojapoaveiumimbaʼyru,haumimbaʼyruáriojapo vaʼekue;

15Peteĩmarhaiguype12vaka.

16AveiitúaHuramojaporréiSalomónpeumimbaʼyru, pala,soʼohaentérotembiporu,ojejapohaguaJehováróga kóvreomimbipávagui.

17PerréioitychupekuéraJordánñúme,peyvyñaiʼũgui oĩvaSucothaZeredatápe

18UpéichaSalomónojapopaitekoʼãtembiporu, ndaikatúiguiojekuaambaʼeichaitépaipohýipevrónse

19SalomónojapopaiteumitembiporuTupãrógapeguarã, pealtárdeórohaumimesaoñemoĩhápepanojehechauka hagua

20Hiʼariveumikandelávrohailámparalámpara,okái haguaojejapoháichapeoráculorenondépe,óropotĩgui.

21Haumiyvoty,haumilámpara,haumipinza,ojapo órogui,haupeóroperfecto;

22Umimba'yruryguasurupi'a,kuchara,kucharaha insiénso,óropotĩgui,hapeógaojeikeha,umiokẽ hyepypeguatendaimarangatuvévapeguarã,hatupaoróga rokẽ,ojejapoórogui.

MOAKÃHA5rehegua

1Péichaopamba'eSalomónojapova'ekueÑandejára rógapeguarã,haSalomónogueruopamba'eitúvaDavid odedikava'ekue.hapepláta,órohaopatembiporu,omoĩ Tupãrógaryruapytépe

2UpémarõSalomónombyatyJerusalénpeumiansiáno Israelguahaentéroumitrívuruvicha,Israeltuakuéra ypykueruvicha,oguenohẽhaguaÑandejáraárkadel kompromísoDavidsiudagui,haʼévaSión

3UpévareopaIsraelguaoñembyatymburuvichaguasu rendápepeareteguasumessietehápe

4HaopaIsraelguaancianokuéraou.haumilevitaohupi peárka

5Uperireohupihikuáipeárka,petavernákulohaopa mbaʼesagrádooĩvapetavernákulope,koʼãvaogueruumi saserdótehalevíta.

6AveirréiSalomónhaenterovekongregasiónIsraelgua oñembyatývahendápepeárkarenondépe,osakrifika ovechahatóro,ndaikatúivaoñemombeʼuniojeipapa hetaitereirupi

7UperireumisaserdóteoguerahaÑandejáraárkape ÑandejáraÑeʼẽmeʼẽhendaguépe,peógasagrádope,pe lugársagrádovévape,umikeruvínpepoguýpe

8Umikeruvínoipysoipepopeárkarendaguépe,haumi keruvínojahoʼiyvatepeárkahaumiyvyra

9Oguenohẽhikuáipeárkayvyra,ojehechahaguaumi yvyrarembeʼypeárkaguipeoráculorenondépe.hakatu ndojehecháichupekuéraokápeHaupépeoĩkoʼágapeve 10Peárkapendaipórimba'eve,ndaha'éirõumimokõimesa Moisésomoĩva'ekueHoreb-pe,Ñandejáraojapojavepeteĩ kompromísoIsraelñemoñarendiveosẽrõguareEgiptogui 11Umisaserdóteosẽrirepelugársagrádogui,(opapaʼi oĩvaupépeoñemomarangatuhanohaʼarõiupérõ.

12Aveiumilevítaopurahéiva,opavaveAsaf,Hemán, Jedutún,ita'ýrahaiñermanokuérandive,oñemondelíno morotĩme,oguerekoplatillo,psaltériohaarpa,oñembo'y altarrembe'ykuarahyresẽgotyo,hahendivekuéracien veintesaserdóteombopúvatrompeta.

13Umitrompétahaopurahéivapeteĩchaohendupeteĩ tyapu,omombaʼeguasúvohaomeʼẽvoaguyjeÑandejárape Ha'ekuéraombopujaveiñe'ẽtrompeta,platilloha instrumentodemúsicareheve,haomomba'eguasúvo Ñandejárape,he'ívo:Ha'enikoimba'eporãIporiahuvereko opytámaopaáraguarã,haupeógahenyhẽaraigui, Ñandejáraróga

14Upémarõumisaserdótendaikatúioñemboʼyoservi haguapearaikáusare,pórkeÑandejáraomimbipa omyenyhẽÑandejárarógape

MOAKÃHA6rehegua

1UpémarõSalomónhe'i:Ñandejárahe'ioikotaha pytũmbýpe.

2Hakatuamopuʼãndéveguarãpeteĩógareikohagua,ha peteĩlugárreikohaguaopaáraguarã

3UperireperréiojerehovahaohovasaopaIsraelguápe.

4Hahe'i:Toñemomba'eguasuÑandejáraIsraelJárape, ha'eipópeomoañetévapehe'iva'ekueijurúpecheru Davídpe.

5ÁraaguenohẽguivechetavayguakuérapeEgiptoretãgui ndaiporavóitavaguasuopaIsraeltribuapytéguiamopuʼã haguapeteĩóga,oĩhaguaupépecheréra;handaporavói avavépecheretãIsraelruvicharã

6HakatuaiporavoJerusalén,cheréraoĩhaguaupépe;ha aiporavoDavídpeoisãmbyhyhaguãcheretãIsrael.

7ChetúvaDavidpyʼaiteguiveomopuʼãpeteĩóga ÑandejáraIsraelJárarérapeguarã

8Ñandejárahe'icheruDavídpe:“Ndepy'aiteguive remopu'ãhaguãógacherérapeguarã,rejapoporãnde py'apýpe

9Upevérenapemopuʼãmoʼãipeóga;hakatundera'y osẽtavandejyvagui,omopu'ãtaógacherérapeguarã

10UpévareÑandejáraojapoiñe'ẽhe'iva'ekue,apu'ãguiche ruDavidkotýpehaañemoĩIsraeltrónope,Ñandejára oprometehaguéicha,haamopu'ãógaÑandejáraIsraelJára rérapeguarã

11Upépeamoĩpeárka,oĩhámeÑandejárakompromíso, ojapovaʼekueIsraelñemoñarendive

12Upéioñembo'yÑandejáraaltárrenondépeopaIsraelgua renondépehaoipysoipo

13Salomónojapokuripeteĩandamiodebronce,ipukúva5 métro,ipukúva5métrohaijyvatekue3métro,haomoĩpe korapymbytépe,hahiʼárioñemboʼyhaoñesũoñesũopa Israelguarenondépehaoipysoipoyvágagotyo

14Hahe'i:“ÑandejáraIsraelJára,ndaipóriTupã ndeichaguayvágapenikoyvyapeáriPejapóvapene

ñe'ẽme'ẽhapeiporiahuverekóvapenerembiguáikuérape, oguatávapenerenondépeipy'aiteguive.

15NderekumplivaekuenerembiguáicheruDavidndive pereprometevaʼekuechupe.haeñeʼẽndejurúpe,ha rekumplindepópe,koʼágaoikoháicha.

16Upéicharõ,ÑandejáraIsraelJára,eñongatune rembiguáicheruDavidndivepeerevaʼekuechupe: ‘Ndaipórimoʼãinderehepeteĩkuimbaʼeoguapyhaguape trónopeupéicharõjepe,nderaʼykuéraoñatendehape oguatahaguacheléipe,ndereguatahaguéichache renondépe

17Upéicharõ,ÑandejáraIsraelJára,toñemoañeteneñe'ẽ erevaekuenerembiguáiDavídpe.

18Péro,¿oikótapaÑandejárayvypórandikoyvyapeári? péinaápe,yvágahayvágayvágandaikatúindejopy; mba’eichaitépasa’ivekoógacheamopu’ãva’ekue!

19CheJára,emomba'enerembiguáiñembo'ehañembo'e ndeJára,rehenduhaguãnerembiguáiñembo'ene renondépe.

20Ikatuhaguáichanderesaojepeʼakoógareárahapyhare, pelugárerehaguéperemoĩtahaupépenderéra;ehendu haguãñembo'enerembiguáioñembo'évakotendagotyo.

21EhendunerembiguáihaneretãIsraelguajerureasy, ha'ekuéraojerurétavakotendagotyoharehenduvove, eperdona.

22Peteĩkuimba'eopekaramohapicharehe,haoñehura ramochupeohurahaguã,hapejuramentooúramondealtár renondépekoógape.

23Upéiehenduyvágagui,haejapohaehusgane rembiguáikuérape,remyengoviarupiumiiñañávape, remyengoviarupihapeiñakãári;haohustifikarupi hekojojávape,omeʼẽvochupehekojojaháicha

24HaneretãIsraelguaoñemoĩivaiveramoumienemigo renondépe,opekahaguérenderehe;haojevýtaha omombeʼútanderéra,haoñemboʼétahaojerureasyne renondépekoógape;

25UpéiehenduyvágaguivehaeperdonanderetãIsrael angaipahaeguerahajeychupekuérapeyvyremeʼẽ vaʼekuépechupekuérahaitúvape

26Oñembotyvoveyvágahandokyvéi,opekahaguére nderehejepeveoñembo'éramohikuáikotendagotyo,ha omombe'úramonderéra,haojereiñangaipágui,rembohasa asyjavechupekuéra;

27Upéiehenduyvágaguivehaeperdonanerembiguáiha neretãIsraelrembiapovaikue,rembo'erirechupekuéra tapeporãoguatahaguãhikuái.haemondoamanderetãme, remeʼẽvaʼekuenetavayguakuérapeerénsiarã

28Oĩramosaʼikoyvy,oikóramombaʼasyvai,oikóramo okáiva,térãmoho,tuku,térãokaruiñenemigokuéra omongoráramochupekuéraumitavaguasuhetãme;taha'e ha'évamba'asytérãmba'asy

29Upéicharõ,mbaʼeichaguañemboʼetérãmbaʼe jerureʼasypaojejapótaoimeraẽvagui,térãentéronderetã Israelgua,kádaunooikuaávoimbaʼasyhaimbaʼembyasy, haoipysóramoipokoógape

30Upéiehenduyvágaguivendereikoha,haeperdona,ha embojevypeteĩteĩmeopahapeheʼiháicha,ikorasõ reikuaáva;(ndemantenikoreikuaayvypórara'ykorasõ)

31Ikatuhaguáichaokyhyjendehegui,oguatahaguande rapére,oikoveajahikuáiupeyvyremeʼẽvaʼekueore rukuérape

32PeextranhérondahaʼéivanderetãIsraelgua,ouvaʼekue mombyryguivenderéraguasúre,ndepombaretehande poojepysóvareoúramooñembo’ehikuáikoógape;

33Upéiehenduyvágaguive,ndereikohaguive,haejapo opambaʼepeextranhéronerenóiva;opavave tavayguakuérayvyariguaoikuaahaguãnderéra,ha okyhyjendehegui,ndetavayguakuéraIsrael-guaicha,ha oikuaahaguãkoógacheamopu'ãva'ekueoñembohéraha nderéra

34Netavayguakuéraosẽramooñorairõiñenemigokuéra ndivepetaperemondotahápechupekuéra,ha oñemboʼéramondévekotavaguasureiporavovaʼekue gotyo,hapeógacheamopuʼãvaʼekuenderérapeguarã;

35Upéiehenduyvágaguiveiñemboʼehaijerureasy,ha eñangarekohesekuéra

36Haʼekuéraopekaramonderehe,(ndaipóriguiavave ndopekaivaʼekue),handepochyhendivekuéra,ha rembohasachupekuéraiñenemigokuérarenondépe,ha oguerahachupekuéraprisionéroramopeteĩtetãmombyry térãhiʼaguívape;

37Upéicharõjepe,haʼekuéraopensáramopetetã ojeguerahahápechupekuéraprisionéroramo,haojereha oñemboʼendévepetetãoĩhámeprisionéroramo,heʼívo: “Rojavy,rojapovaiharojapovai;

38Haʼekuéraojevýramonerendápeipyʼaiteguiveha hiʼángapukukuerehevepeyvyojeguerahahaguépe chupekuéraprisionéroramo,haoñemboʼeijyvy remeʼẽvaʼekueituvakuérape,hapetávareiporavovaʼekue gotyo,hapeógacheamopuʼãvaʼekuenderérapeguarã gotyo

39Upéiehenduyvágagui,ndereikoháguijepe,iñemboʼe haijerureasy,haeñangarekohesekuéra,haeperdonane tavayguakuéraopekavaʼekuenderehe

40Koʼága,cheTupã,ajerurendéve,tojepeʼanderesa,ha toñatendeneapysápepeñemboʼeojejapóvarekolugárpe

41Ko'ágã,TupãÑandejára,epu'ãndepytu'uhápe,ndeha ndembareteárkape,toñemondenesaserdótekuéra,Tupã Ñandejára,toñemondesalvaciónrehe,hanemarangatu tovy'amba'eporãrehe

42TupãÑandejára,aniremboykendeungidorova, nemandu'ákenderembiguáiDavidporiahuverekorehe

MOAKÃHA7rehegua

1Salomónoñemboʼerire,petataoguejyyvágaguiha ohapypapeofréndaojehapývahaumisakrifísio.Ñandejára remimbipaomyenyhẽpeóga

2HaumisaserdótendaikatúioikeÑandejárarógape,pórke ÑandejáraomimbipaomyenyhẽÑandejárarógape

3HaenteroveIsraelguaohechávomba'éichapaoguejytata haTupãomimbipaógaári,oñesũhovayvýpepavimento ári,haoadorahaomomba'eguasuÑandejárapehahe'i: “Ha'enikoiporãiporiahuverekoopytátaguiopaáraguarã

4Upéiperréihaenterovepuévlooikuaveʼẽsakrifísio Ñandejárarenondépe

5UperirerréiSalomónoikuaveʼẽsakrifísio22000tóroha 120.000ovecha.

6Umisaserdóteoha'arõhembiapokue,levítakuéra ombopupurahéiTupãÑandejárape,mburuvichaguasu Davidomomba'eguasuhaguãÑandejárape,ha'e oiporiahuverekoopaáraguarã,Davidomomba'eguasúrõ

guarehembiapokuerupivehapa'ikuéraomboputrompéta henondépe,haopaIsraelguaoñembo'y.

7SalomónomomarangatupekorapymbyteoĩvaÑandejára rógarenondépe,pórkeupépeoikuaveʼẽofréndaojehapýva haumiofréndadepazikyrakue,pórkepealtárdebrónse Salomónojapovaʼekuendaikatúiorresiviumiofrénda ojehapýva,umiofréndadepártehapeikyrakue

8UpetiémpopeaveiSalomónojapopefiésta7díaha enteroveisraelitahendive,peteĩkongregasión tuichaitereíva,oikeguiveHamatguiverríoEgiptopeve 9Haochodíapeojapohikuáipeteĩatyguasu,pórkeojapo hikuáipealtárdedicación7díahapearete7día

10Pe7méspe,203díape,omondopepuévlopehogapýpe, ovyʼahaovyʼapaiteÑandejáraohechaukaporãhaguére Davídpe,SalomónpehaipuévloIsraélpe

11PéichaSalomónomohu'ãÑandejárarógaha mburuvichaguasuróga,haopamba'eoikeva'ekue SalomónkorasõmeojapohaguãÑandejárarógapeha hógapevoi.

12ÑandejáraojehechaukaSalomónpepyharekuehahe'i chupe:Ahenduneñembo'ehaaiporavokotenda chemba'erãógamymbajukarã.

13Ambotýramoyvágaanihaguaoky,térãamandáramo umitukuʼípehoʼuhaguapeyvy,térãamondóramo mbaʼasychetavayguakuéraapytépe;

14Chetavayguakuéra,cherérapeoñehenóiva, oñemomirĩramo,haoñemboʼe,haohekacherova,ha ojevýramohapeañagui;upérõahendútayvágagui,ha aperdonátaiñangaipakuéra,haamonguerátaijyvy 15Koʼágacheresaojepeʼáta,hacheapysaoñandútape ñemboʼeojejapóvarekolugárpe.

16Koʼáganikoaiporavohaamomarangatukoóga,che réraoĩhaguaupépeopaáraguarã,hacheresahache korasõoĩtaupépeopaáraguarã.

17Handekatu,reguataramocherenondépe,nderuDavid oguatahaguéicha,harejapoopambaʼehaʼehaguéicha ndéve,harekumplítacheléihachehuísiokuéra;

18UpéiamombaretétapetrónondeRréinope,ajapo haguéichakompromísondetúvaDavidndive,hahaʼe: ‘Ndaipórimoʼãinderehepeteĩkuimbaʼeogovernahagua Israélpe’

19Hakatupejevýramo,hapehejacherembiapoukapyha cherembiapoukapy,amoĩva’ekuepenerenondépe,hapeho pemomba’eguasuambuetupãmehapemomba’eguasu chupekuéra;

20Upéiaipeʼátachupekuérahaporupicheretã ameʼẽvaʼekuéguichupekuéra;hakoóga,amomarangatúva cherérarehehápe,amosẽtacheresarenondégui,haajapóta chuguipeteĩñe’ẽpotyhañe’ẽ’atyopatetãnguéraapytépe 21Hakoóga,ijyvatevéva,haʼétapeteĩsorprendeopa ohasávapeguarã;upéichahe'íta:“Mba'érepikoÑandejára ojapopéichakoyvyhakoógarehe?”.

22Uperireoje'éta:“OhejahaguérehikuáiTupãIjyvakuéra Járape,oguenohẽvaekuechupekuéraEgiptoretãgui,ha ojokoambuetupãnguérape,haomomba'eguasuchupekuéra haoservichupekuéra

MOAKÃHA8rehegua

1Oparire20áño,Salomónomopu'ãhagueÑandejáraróga hahógatee

2UmisiudaHuramomoĩjeyvaʼekueSalomónpe,Salomón omopuʼãhaoikoupépeumiisraelítape.

3SalomónohoHamatzobápehaipu'akahese

4HaʼeomopuʼãTadmorpedesiértope,haopaumisiuda dealmacén,haʼeomopuʼãvaʼekueHamatpe.

5AveiomopuʼãBethorónyvategua,haBethorón iguypegua,távakorapyreheve,murálla,okẽharenda reheve;

6Baalat,umitávaSalomónoguerekovaʼekuealmacén, kárrokárrope,umikavajuariguatáva,haopambaʼe SalomónomopuʼãsévaJerusalénpe,Líbanope,haopatetã ogovernávape

7Opaumihéntehembývahitita,amorréo,ferezéo,hevéo hajebuseondahaʼéivaIsraelgua

8Péroumiitaʼyrakuéraopytávahapykuériupetetãme,ha umiisraelítandohundíriva,Salomónomeʼẽchupekuéra impuéstokoʼagaitepeve

9IsraelñemoñareapytéguikatuSalomónndojapói tembiguáihembiaporã.hakatuhaʼekuérahaʼevaʼekue kuimbaʼeñorairõhára,haimburuvichakuéraruvicha,ha ikarrohakavajuariguaruvichakuéra

10KoʼãvahínarréiSalomónofisiálruvicha,doscientos cincuenta,ogovernávapepuévlo

11SalomónoguerahaFaraónrajypeDavidtávagui,peóga ha'eomopu'ãva'ekuechupeguarã,ha'ehe'ígui:“Che rembirekondoikomo'ãiDavidrréiIsraelrógape,umitenda sagrádogui,Tupãárkaoguahẽhaguépe”

12UpémarõSalomónoikuave'ẽmymbahapyÑandejára altárpe,ha'eomopu'ãvaekuepekorapyrenondépe

13Peofréndakádadía,peofréndaMoisésomanda heʼiháicha,sábado,jasypyahuhaareteguasuhápe,tres vésealáño,pefiéstadepanilevaduraʼỹvape,fiéstade semánahafiéstadetavernákulope

14UpéionombraitúvaDavidomandaháicha,umi saserdóteoservihagua,haumilevítapeomombaʼeguasuha oservihaguaumisaserdóterenondépe,opaára ojerureháicha.

15Haʼekuérandoipeʼáiperréiomandavaʼekuéguiumi saserdótehalevítape,mbaʼeveichaguambaʼére,niumi mbaʼerepyrehe.

16Opamba'eSalomónojapova'ekueoñembosako'i Ñandejárarógaoñemopyendaárapevehaopapeve UpémarõÑandejárarógaoñemoporãmbaite.

17UpéiSalomónohoEziongéberpehaElótpe,opytáva marrembeʼýpeEdomretãme

18UpéiHuramomondochupehembiguáikuérapópeumi várkohatembiguáioikuaávayguasuhaohohikuái SalomónrembiguáikuérandiveOfirpe,haoguenohẽ upéguicuatrocientoscincuentatalentodeórohaogueraha mburuvichaguasuSalomónrendápe

MOAKÃHA9rehegua

1PerréinadeSabáohendúvoSalomónherakuãporãha,ou oporanduSalomónpeJerusalénpe,hetaitereikaméllo oguerahávaespecia,hetaórohaitavera,haoguahẽvo Salomónrendápeomombeʼuchupeopambaʼeoĩva ikorasõme

2Salomónomombe'uchupeopamba'eoporandúvachupe, handaipórimba'evekañymbySalomón-guiha'e nomombe'úivachupe

3PerréinadeSebáohecharirembaʼéichapaSalomón iñaranduhapeógahaʼeomopuʼãvaʼekue.

4Oñeme'ẽaveitembi'umesápe,hembiguáikuéra oguapýva,hembiguáikuérandivehaijaokuéra.kóparyru kuéraavei,haijaokuéra;haojupihaguépeÑandejára rógapendaiporivéimaespírituipype

5Hahe'imburuvichaguasúpe:Añetehápeahenduche retãmeumimba'erejapovaekuehanearandu.

6Hakatundagueroviáiiñe'ẽ,ajupeve,hacheresaohecha, ha,péinaápe,peteĩmitadnearandutuichaitéva noñemombe'úichéve

7Ovy'anekuimba'ekuéra,haovy'ako'ãnerembiguái, oñembo'ývanerenondépehaohendúvanearandu.

8Toñemomba'eguasuTupãndeJára,ovy'avaekue nderehenemoĩvoitrónope,ha'ehaguãmburuvichaguasu TupãndeJárapeguarã.

9Ome'ẽmburuvichaguasúpe120talentodeóro,heta mba'ehyakuãasývahaitahepyetereíva

10HuramrembiguáihaSalomónrembiguái,oguerúvaóro Ofir-gui,oguerualgumhaitaiporãitereíva

11Hamburuvichaguasuojapoumialgumyvyramátagui umiterrazaÑandejárarógapehamburuvichaguasurógape, arpahasaltérioopurahéivapeguarã,haJudáretãme ndojehecháivaʼekuekoʼãichagua

12UperirerréiSalomónomeʼẽperréinadeSebápeopa mbaʼeojeruréva,haʼendoguerúivaʼekueperréipe Upémarõha'eojerehaohohetãme,ha'ehembiguáikuéra ndive.

13PeóroouvaʼekueSalomónpepeteĩáñopehaʼevaʼekue seiscientossesentakílodeóro

14Oĩveumimbaʼeoguerúvakapónhakomersiánte.Ha opavavemburuvichaguasuArabiahamburuvichakuéra upetetãpeguaogueruSalomónpeórohapláta

15UperirerréiSalomónojapo200grámodeóro oñembyaíva

16Ojapo300eskúdoórooñembyaívaguiHamburuvicha guasuomoĩchupekuéraLíbanoka'aguyrógape.

17Aveiperréiojapopeteĩtrónoguasumarfilguihaojahoʼi óropotĩme

18Petrónopeoĩseisgráda,peteĩpytiʼaóroguigua, ojejokuavaʼekuepetrónope,hakádaládopelugár ojeguapyhápe,hamokõileónoñemboʼypetrónoykére

19Ha12leónoñemboʼypeteĩládohaótroládoumiseis grádaáriNdaipórimbaʼeveichaguarréinopeojejapo vaʼekuepeichagua

20MburuvichaguasuSalomónmba'yruhoy'uva'ekue órogui,haLíbanoka'aguyrógapeguatembiporuóro potĩgui.ndahaʼéivaʼekuembaʼeveoñemombeʼúva Salomóntiémpope

21PerréivárkoohoTarsispeHuramrembiguáikuérandive, kádatresáñoouumivárkoTarsisguaoguerúvaóro,pláta, marfil,mburuvichaguasuhapavoreal.

22HarréiSalomónohasaoparréikoyvyapeáriheta mbaʼehaiñarandúva

23HaenteroverréikoyvyapeáriohekaSalomón renondépe,ohenduhaguaiñaranduÑandejáraomoĩva ikorasõme.

24Hakádaáñoogueruhikuáiirregálo,mbaʼyrudepláta, mbaʼyrudeóro,ao,arnés,especia,kavajuhamula,káda áño.

25SalomónoguerekocuatroOme'ẽchupekuéraumitáva kárropehamburuvichaguasundiveJerusalénpe

26Haʼeogovernaopaumirréirríoguivefilistéoyvýreha Egiptorembeʼypeve.

27HaperréiojapopeplátaJerusalénpeitaicha,haumi sédroguiojapoumisédroyvyramátaicha,oĩhámehetaiterei ñuyvýpe.

28OgueruSalomónpekavajuEgiptoguihaopatetãgui

29KoʼágaumimbaʼehembývaSalomónojapovaʼekue, ñepyrũguiveipahaitepeve,¿ndahaʼéipikoojehaíva profétaNatánkuatiañeʼẽme,Ahías,silonitaprofesíape,ha umivisiónIdópevidenteohechavaʼekuépeJeroboam, Nabatraʼykóntrape?

30SalomónoisãmbyhyJerusalénpe40áñopukukue

31Salomónomanoitúvaypykuendivehaoñeñotỹchupe itúvaDavidtávape,haita'ýraRoboamoisãmbyhy hendaguépe

MOAKÃHA10rehegua

1RoboamohoSiquempe,opaIsraelguaouSiquempeomoĩ haguãchupemburuvichaguasúrõ

2OhendúvoJeroboam,Nabatra'y,oĩvaEgiptope,okañy haguéperréiSalomónrenondégui,Jeroboamosẽjey Egiptogui

3HahaʼekuéraomondohaohenóichupeUpémarõ JeroboamhaopaIsraelguaouoñe'ẽRehoboamndive.

4Nderuombohasyorejúgo,ko'ágãembopiro'yminderu rembiguáipohýihaijugopohýiomoĩvaoreári,haore roservítandéve.

5He'ichupekuéra:Pejujeycherendápembohapyára rireHaumihénteoho

6UpémarõrréiRoboamoñemoñeʼẽumiijedámavandive, itúvaSalomónrenondépe,haʼeoikoveajagueteri,haheʼi: “¿Mbaʼekonséhopikopemeʼẽchéveambohováijeyhagua kopuévlope?”.

7Ha'ekuérahe'ichupe:“Remba'eporãramoko tavayguakuérandive,rembovy'áramochupekuéra,haere chupekuérañe'ẽporã,ha'ekuéraha'étanerembiguáiopa áraguarã

8Haʼekatuohejapekonséhoomeʼẽvaʼekuechupeumi karaituja,haoñemoñeʼẽumimitãrusu oñemongakuaavaʼekuehendive,oñemboʼývahenondépe

9Hahe'ichupekuéra:Mba'econsejopikopeme'ẽ rombohováijeyhaguãko'ãtavayguakuéraoñe'ẽva'ekue chéve,he'ívo:“Embovevýipejúgonderuomoĩva'ekueore ári?”

10Haumimitãrusuoñemongakuaavaʼekuehendiveheʼi chupe:“Péichaembohováitaumihénteoñeʼẽvapendéve: ‘Nderuomopuʼãorejúgo,péroembovevúimichĩmioréve guarãpéichaerechupekuéra:Chekuãmichĩmi ijyvyku’ivétacherujyvagui

11Cheruomoĩramojepependeáripeteĩjúgopohýi,che amoĩvétapendejúgope.

12UpémarõJeroboamhaenterovepuévloohoRoboán rendápepetercerdíape,perréiheʼihaguéicha,haheʼi: “Pejujeycherendápepetercerdíape”

13Haperréiombohováivaichupekuéra;hamburuvicha guasuRehoboamohejaumikuimba'eymaguarehe'íva.

14Haheʼichupekuéraumimitãrusuheʼiháicha:“Cheru ombopohýipendejúgo,pérocheambojoapýtaupéva

15Upémarõperréinohendúipepuévlope,pórke ÑandejáraojapovaʼekueÑandejáraheʼivaʼekueAhías, silonitarupive,NabatraʼyJeroboánpe

16HaenteroveIsraelohechávoperréinohendúiha chupekuéra,pepuévloheʼiperréipe:“¿Mbaʼepártepiko jarekoDavidndive?”Handoroguerekóimba'eveichagua erénsiaJeséra'ýpe,peteĩteĩnderógape,Israel,hako'ágã, David,ehechanderógapevoi.UpémarõopaIsraelguaoho hogakuérape

17PéroumiisraelitaoikóvaJudásiudakuérapekatu, Roboamogovernachupekuéra.

18UpéirréiRoboamomondoHadorámpeoñatende vaʼekueumiimpuéstoreIsraelñemoñareojapichupeitápe haomanoPérorréiRoboampyaʼeohupichupeikárrope, okañyhaguaJerusalénpe

19Israelopu'ãDavidrogayguareheko'ãgapeve.

MOAKÃHA11rehegua

1RoboamoguahẽvoJerusalénpe,ombyatyJudáha Benjamínrogagua17000kuimbaʼeojeporavóva,haʼéva ñorairõhára,oñorairõhaguaIsraelkóntrape,ikatu haguáichaoguerujeyperréinoRoboámpe

2Ñandejárañe'ẽkatuouSemaíaspe,Tupãkuimba'épe

3Eñe'ẽRehoboamSalomónra'ýpe,Judáruvichaguasu,ha opavaveIsraelJudáhaBenjamínpe

4Péichahe'iÑandejára:Anipejupihapeñorairõpende ryvykuérandive,pejevykádaunohógape.Ha'ekuéra ohenduÑandejárahe'ívahaojevyJeroboánrehe 5RoboamoikoJerusalénpehaomopuʼãumisiuda oñedefendehaguaJudápe.

6Ha'eomopu'ãBelén,EtamhaTecoa

7Betzur,ShocohaAdulam

8Gat,MaresáhaZif.

9Adoraim,LaquishaAzeca

10Zora,AjalónhaHebrón,oĩvaJudáhaBenjamínpeumi siudakorapyreheve.

11Haʼeomombareteumilugárimbaretevaʼekue,haomoĩ pypekapitán,oñongatuhaguatembiʼu,aséitehavíno 12Hakádasiudápeomoĩeskúdohalánsa,haimbareteterei, haijykéreJudáhaBenjamín

13HaumisaserdótehalevítaoĩvakompletoiteIsraélpe ohohendápeopaijykére.

14Umilevitaohejaijyvyhaijyvy,haoguahẽJudáha Jerusalénpe,Jeroboamhaitaʼyrakuéraomosẽhaguére chupekuérasaserdóteramoÑandejárape.

15Haʼeomoĩchupesaserdóteramoumilugáryvateguápe guarã,umimbaʼepochyhaumivakaraʼyojapovaʼekuépe guarã.

16Ha'ekuéraopaIsraelñemoñareapytéguiouJerusalénpe, IsraelJárape,ojeruresacrificioTupãIsraelJárape.

17UpémarõhaʼekuéraomombareteJudárréinoha imbareteSalomónraʼýpeRoboámpe,tresáñopukukue,ha tresáñopukukueosegihikuáiDavidhaSalomónrapére

18RehoboamomendachupehembirekorãMahalat, Jerimotrajy,Davidra'y,haAbihail,Eliabrajy,Jeséra'y 19Umívaimembychupekuéra;Jeús,SamaríahaZaham 20UperireojagarraMaacápeAbsalónrajyha'eimemby Abías,Atai,ZizahaSelomit

21RehoboamohayhuAbsalónrajyMaacápehembirekoha hembirekokuéragui,18hembirekoha69hembireko,ha imemby28ta'ýraha69tajýra)

22RoboamomoĩAbíasMaacára'ýpemburuvicharamo iñermanokuéraapytépe

23Ha'eoñatendeporãhaomosarambiopaita'yrakuéra apytépeJudáhaBenjamíntetãme,opatávakorapy reheguápe,haome'ẽchupekuérahetatembi'uHaoipota hetahembireko.

MOAKÃHA12rehegua

1Roboamomopyendarireperréinohaimbaretévo,oheja ÑandejáraléihaopaIsraelndive

2Ha5áñoogovernávorréiRoboamEgiptoruvichaguasu SisacouJerusalénrehe,haʼekuéraojapovaihaguére Ñandejárakóntrape

3Oguereko1200kárrohasetentamilkavajuarigua.umi Lubim,SukkiimhaEtiopía-ygua

4UpéiojagarraumisiudakorapyoĩvaJudápehaoguahẽ Jerusalénpe.

5UpémarõprofétaSemaíasouRoboamrendápehaJudá ruvichakuérarendápe,oñembyatyvaʼekueJerusalénpe Sisackáusare,haheʼichupekuéra:“PéichaheʼiÑandejára: ‘PeẽcherejahaupévarechepohejaaveiSisacpópe

6UpémarõIsraelruvichakuérahamburuvichaguasu oñemomirĩ;hahe'ihikuái:“Ñandejárahekojoja”.

7Ñandejáraohechávooñemomirĩhahikuái,Ñandejáraheʼi Semaíaspe:“Oñemomirĩmahikuáiupévarenahundimoʼãi chupekuéra,hakatuameʼẽtachupekuéramichĩmi liberación;hachepochynoñeñohẽmoʼãiJerusalénáriSisac porupive

8Upevérehaʼekuérahaʼétahembiguái;oikuaahaguã hikuáicherembiguái,hatetãnguérarréinorembiguái

9UpémarõEgiptoruvichaguasuSisacojupiJerusalén kóntrapehaoipe'aumimba'erepyoĩvaÑandejárarógape haumimba'erepyoĩvamburuvichaguasurógapeha'e oipe'apaite,oguerahaaveiumieskúdoóroguiSalomón ojapova'ekue.

10UperanguerréiRoboamojapoeskúdodekóvreha omoĩumiguárdiaruvichapópe,oñangarekóvarréiróga rokẽre.

11PerréioikévoÑandejárarógape,umiguárdiaouogueru chupekuérahaoguerahajeychupekuérapekotýpe

12Oñemomirĩrire,Ñandejárapochyojerechugui,ha nohundipaitéichupe,haJudápeohoporãavei

13UpémarõrréiRoboamoñemombareteJerusalénpeha oisãmbyhy,pórkeRoboamorekokuricuarentaáño oñepyrũrõguareogoverna,haogoverna17áñoJerusalénpe, pesiudaÑandejáraoiporavovaʼekueentérotrrívuIsrael apytéguiomoĩhaguaupépehéra.IsyhéraNaamá,amoníta. 14Ha'eojapoivaíva,nombosako'íriguiikorasõoheka haguãÑandejárape.

15Roboamrembiapokue,iñepyrũhaguiveipahaitepeve, ¿ndahaʼéipikoojehaívaprofétaSemaíashaIddope ohechávakuatiañeʼẽme,oñeʼẽvagenealogíarehe?Ha oñorairõmemeRoboamhaJeroboamapytépe.

16RoboamomanoypykuendivehaoñeñotỹchupeDavid távape

MOAKÃHA13rehegua

1Áño18ogovernávorréiJeroboam,Abíasoñepyrũ ogovernaJudá

2HaʼeogovernatresáñoJerusalénpe.Isyhéraavei Micaías,ha'évaUriel,GabeaguarajyHaoikoñorairõ AbíashaJeroboamapytépe

3Abíasomoĩñorairõrãpeteĩehérsitoñorairõhára ipyʼaguasúvandive,cuatrocientos.

4UpéiAbíasoñembo'yyvytyZemaraínári,oĩvayvyty Efraínpe,hahe'i:“CherenduJeroboamhaopaIsraelgua.

5¿NdapeikuaáipikoÑandejáraIsraelJáraome'ẽhague IsraelruvichaguasuDavid-peopaáraguarã,ha'eha ita'yrakuérapepeteĩkompromísojukyreheguarupive?

6Upéicharõjepe,Jeroboam,Nabatraʼy,Salomón,David raʼyrembiguái,opuʼãhaopuʼãijárare

7Haoñembyatyhendápekuimba'erei,Belialra'ykuéra,ha oñemombareteRehoboamSalomónra'yrehe,Roboam imitãhaipy'aporãrõguare,handaikatúioaguanta chupekuéra.

8HakoʼágapeimoʼãpembohovaketahaÑandejárarréino oĩvaDavidraʼykuérapópe;Hapeẽningohetaiterei,haoĩ penendivevakaraʼyórogui,Jeroboamojapovaʼekuepeẽme tupãnguérapeguarã

9NapemosẽipikoÑandejárasaserdóte,Aarónhalevíta raʼykuérapehapenemoĩsaserdóteramoumitetãótro tetãmeguaojapoháicha?Oimeraẽouvaʼekue oñekonsagrávopeteĩtóroraʼyhasieteovechamácho reheve,upévaikatuhínapaʼiumindahaʼéivapetupã.

10Orekatu,ÑandejáraningooreJára,handorohejáichupe haumipa'i,oservívaÑandejárape,Aarónra'y,haumi levitaoha'arõhembiapo.

11Ko'ẽhaka'aruohapyhikuáimymbahapyhainsiénso he'ẽasývaÑandejárapehaumimba'erendyóroguigua lámparareheve,okáihaguãkádaka'aru.peẽkatupehejarei chupe

12Ha,péinaápe,Tupãvoioĩorendiveorecapitán,ha sacerdotekuéraombopúvatrompetaosapukáihaĝua pendereheIsraelñemoñare,anipeñorairõÑandejárapende ruypykueJárandivendapesẽmoʼãigui

13Jeroboamkatuojapopeteĩemboscadahapykuéri, upéichaha'ekuéraoĩJudárenondépehapeemboscada opytahapykuéri

14Judáomañávohapykuéri,ohechapeñorairõoikoha henondépehahapykuéri,haosapukáiÑandejárapehaumi saserdóteomboputrompéta

15UpémarõumikuimbaʼeJudáguaosapukái,haumi kuimbaʼeJudáguaosapukáiaja,Ñandejáraoinupã JeroboánpehaentéroisraelítapeAbíashaJudárenondépe 16IsraelñemoñareokañyJudárenondépe,haÑandejára ome'ẽchupekuéraipópe

17Abíashaipuévloojukachupekuérahetajejukareheve, haupéichaomano500.000kuimbaʼeojeporavóvaIsraelgui. 18UpetiémpopeIsraelñemoñareoñemoĩpoguýpe,ha Judáñemoñareipuʼaka,ojeroviahaguéreJehováre, ituakuéraypykueJárare

19UpéiAbíasomuñaJeroboánpehaoipeʼachuguiumi siuda,Betelhaumipuévlo,Jesanáhaumipuévlooĩva Efraínndive.

20JeroboamaveinoñemombaretevéiAbíasárape,ha Ñandejáraoinupãchupehaomano

21Abíaskatuipoderosohaomendacatorcehembireko,ha imemby22ta'ýraha16tajýra

22HaumimbaʼehembývaAbíasoikovaʼekue,hahekoha heʼíva,ojehaiprofétaIdórembiasápe

1UpémarõAbíasomanoitúvaypykuendivehaoñotỹ chupeDavidtávape,haita'ýraAsaoisãmbyhyhendaguépe. Hi'árapepeyvykirirĩhámediezáño.

2AsaojapoiporãvahahekoitépeTupãIjárarenondépe

3Ha'eoipe'aumidiosextrañoaltárhaumitendayvate, oitypaumita'angahaoikytĩumika'aguy.

4HaomandaJudápeohekahaguãÑandejárape,ituakuéra ypykueJárape,hatojapopeléihatembiapoukapy

5OipeʼaaveiJudásiudakuéraguiumilugárijyvatevévaha umitaʼanga,haperréinoopytakirirĩhámehenondépe

6Ha'eomopu'ãJudátávakuérakorapy,ha'eguiopytu'u, ha'endoguerohorýiÑandejáraome'ẽhaguérechupepytu'u

7UpévareheʼiJudápe:“Ñamopuʼãkenakoʼãsiudaha ñamopuʼãmurálla,tórre,okẽhakorapy,peyvyoĩaja gueteriñanerenondéperohekáguiTupãoreJárape,roheka chupe,haha'eome'ẽorévepytu'uoparupieteUpévare omopuʼãhaoñakãrapuʼãhikuái.

8Asaoguereko30000kuimba'eJudágui30000kuimba'e ñorãirõháraoguerahávaijykehalánsaBenjamínpegua, oguerahávaeskúdohaoguenohẽvaarco,doscientos6.000.

9UpéiosẽoñorairõhesekuéraZérah,etiopíagua,milmil ehérsitoha300kárrorehevehaoguahẽMaresápe

10UpémarõAsáosẽoñorairõhese,haoñorairõhikuái ñorairõrãñúmeSoftáñúme,Marésápe

11AsaosapukáiTupãIjárapehahe'i:Ñandejára, ndaha'éimba'evereipytyvõhaguã,taha'ehetatérã ipu'aka'ỹvandiveropytu'úguinderehe,handeréraperoho koatyguasureheÑandejára,ndehínaoreTupã;aniavave ipu'akanderehe.

12UpémarõÑandejáraoinupãumietiopíapeAsahaJudá renondépehaumiEtiopíaguaokañy

13UpéiAsahaumihénteoĩvahendiveomuñachupekuéra Gerarpeve,haumietíopeoñehundihandaikatúi ojerrekuperaTupãhaijehérsitorenondépeoñehundígui hikuái.haoguerahahikuáihetaitereimbaʼepohýi.

14HaoinupãhikuáiopatávaoĩvaGerarjeréreTupãgui okyhyjégui,haomondapahikuáiopatávahetaitereimbaʼe ojegueruvaʼekueipypekuéra.

15Haʼekuéraoinupãaveiumivakaróga,haogueraha hetaitereiovechahakaméllo,haohojeyJerusalénpe

MOAKÃHA15rehegua

1TupãEspírituouAzarías,Odedra'yári.

2UpéiosẽohuguaitĩAsápe,haheʼichupe:“Cherendumína, Asa,haenteroveJudáhaBenjamínpe.Ñandejáraoĩ penendive,peimeajahendive;hapehekáramochupe, ojejuhútapendehegui;hakatupehejaramochupe,ha'e penderejava'erã

3AreguivémaIsraelndoikóiTupãañeteguáre,ha saserdóteomboʼévahaléiʼỹre

4Ha'ekuérakatuojevyjaveTupãIsraelJárarendápeha ohekachupe,ojejuhuchupekuéra

5Haumitiémpopendaipóripyʼaguapypeosẽvape,nipe oikevaʼekuépe,pérotuichajepyʼapyopaumioikóvareumi tetãme

6Tetãoñehunditetãhatavaguasu,Tupãombopochýgui chupekuéraopajehasaasyreheve.

7Upévare,penembaretehaaniikangypendepo, ojehepyme'ẽtaguipenerembiapo

8AsáohendúvokoʼãmbaʼehaprofétaOdedomombeʼúva, ipyʼaguasuhaoipeʼaumitaʼangaoporombojeguarúvaJudá haBenjamínretãgui,haumisiudaoipeʼavaʼekuéguiyvyty Efraíngui,haombopyahuÑandejáraaltár,oĩvaÑandejára pórkerenondépe.

9OmbyatyopaJudáhaBenjamínpe,haumiextranhéro Efraín,ManaséshaSimeónpegua,ha'ekuéraho'aheta hendápeIsraelgui,ohechávoTupãIjáraoĩhahendive.

10UpémarõhaʼekuéraoñembyatyJerusalénpepetercer méspe,peáño15ogovernahaguépe

11UpetiémpopehaʼekuéraoikuaveʼẽÑandejárape700 tóroha7000ovecha

12Ha'ekuéraojapopeteĩñe'ẽme'ẽohekahaguãTupã ItuvakuéraJárapeipy'aiteguivehahi'ángapukukue

13OimeraẽndohekaséivaÑandejáraIsraelJárape,tojejuka, taha'emichĩtérãtuicháva,taha'ekuimba'etérãkuña.

14Ha'ekuéraohuraÑandejárapeiñe'ẽhatã,sapukái,turu hacornetareheve

15OpaJudáovy'apejuramentorehe,ha'ekuéraohura haguéreipy'aiteguivehaohekachupehembipotaiteguive haojejuhuchupekuéra,haÑandejáraome'ẽchupekuéra pytu'uijerére.

16HaaveiMaacah,rréiAsasy,oipe'achuguirréina,ojapo haguérepeteĩta'ãngapeteĩka'aguýpe

17UmilugáryvatekatunoñeipeʼáiIsraelgui,upéicharõ jepeAsaikorasõhekoitépeopaárapukukue

18HaogueruTupãrógapeumimbaʼeitúvaodedika vaʼekue,hahaʼevoiodedikavaʼekue,pláta,óro,ha tembiporu

19HandaiporivéimañorairõAsarréinopeveáñotreintay

MOAKÃHA16rehegua

1Asa30áñoogovernahaguépeBaasá+rréideIsraelou JudákóntrapehaomopuʼãRamá,anihaguaohejaavave osẽtérãoikeAsarréideJudárendápe

2UpéiAsaoguenohẽplátahaóroumitesorooĩvagui Ñandejárarógaharréirógape,haomondoBenhadadrréi deSiriape,oikóvaDamascope

3Oĩpeteĩligachehandeapytépe,oĩhaguéichacheruha nderuapytépeterehoemboja'oneñe'ẽme'ẽIsraelruvicha guasuBaasándive,ha'eohohaguãchehegui

4BenhadadohendurréiAsáhaomondoijehérsito ruvichakuérapeIsraelsiudakuérarehehaoityhikuáiIjón, Dan,AbelmaimhaopaNeftalítávaoñeñongatuhápe

5Baasáohendúvoupéva,ohejaomopuʼãRamá+haoheja hembiapo

6UpéirréiAsaojagarrapaiteJudápe.haoguerahahikuái umiitaRamá-peguahaumiyvyra,Baasáomopuʼãvaʼekue; haomopuʼãupévapeGebahaMizpa

7Upetiémpope,Hananí,peohechávaJudáruvichaguasu Asarendápe,haheʼichupe:“RejeroviahaguéreSiria ruvichaguasurehehanerejeroviapáihaguérendeJára Jehováre,upévareSiriaruvichaguasuehérsitookañynde pógui”

8¿Ndahaʼéipikoumietíopehalubímopeteĩehérsito tuichaitereíva,orekóvahetaitereikárrohakavajuarigua? upéicharõjepe,rejeroviahaguéreÑandejárare,ome'ẽ chupekuérandepópe

9Ñandejáraresaodiparahaoujeykoyvytuichakuejaveve, ohechaukahaguãimbaretehaumiipy'aiteguivehese

Ko'ápenderejapotavy,upévareko'ágãguivereguerekóta ñorairõ.

10UpéiAsaipochypeohechávare,haomoĩchupepeteĩ ógakárselpe.haʼeipochýguihendivekombaʼére.HaAsa ombohasaasyunoskuántopuévlopeupetiémpope.

11Ha,péinaápe,Asarembiapokue,iñepyrũhaha ipahaitépe,péinaápe,ojehaiJudáhaIsraelrréi kuatiañeʼẽme.

12Asa39áñoogovernahaguépe,hasyetereiipyrehe, hasyetereipeve

13HaAsáokeitúvaypykuendivehaomanocuarentaáño oisãmbyhyhaguépe

14Oñotỹchupehikuáisepultúrape,haʼeojapovaʼekue chupeguarãDavidsiudape,haoñotỹchupepetupa henyhẽvapehyakuãporãvaguihaopaichaguambaʼe hyakuãasývagui,umifarmacéuticoojapovaʼekue.

MOAKÃHA17rehegua

1HaitaʼýraJosafatogovernahendaguépeha oñemombareteIsraelkóntrape

2Upéiomoĩehérsitoentéroumisiudaoĩvapekorapýpe Judápe,haomoĩguárdiaJudáretãmehaumisiudaEfraínpe, itúvaAsaojagarravaʼekue

3ÑandejáraoĩJosafatndive,ha'eoikóguiitúvaDavid rapérehandohekáiBaal-pe

4HaohekaTupãitúvaJárape,haosegihembiapoukapy rupive,handaha'éiIsraelrembiapokue.

5UpévareÑandejáraomombareteipópepeRréinohaopa JudáogueruJosafat-pejopói;hahaʼeoguerekohetaiterei mbaʼerepyhañemombaʼe.

6Ipy'aopu'ãÑandejáraraperehe,haoipe'aaveiJudágui umitendayvatehayvyraka'aguy

7Aveipeterceráñoogovernahaguépe,omondoumi prínsipepe,Benhail,Abdías,Zacarías,Netaneelha Micaíaspe,omboʼehaguaumisiudadeJudápe

8Omondohendivekuéralevíta,Semaías,Netanias, Zebadías,Asael,Semiramot,Jonatán,Adonías,Tobíasha Tobadonías,levítahahendivekuérapa'iElisamáhaJoram

9Ha'ekuéraombo'eJudápehaoguerekohendivekuéra ÑandejáraLéikuatiañe'ẽ,haojereJudátávarupihaombo'e tavayguakuérape

10UpéiokyhyjetereiÑandejáraguiopaumitetãoĩvaJudá jerére,hanoñorairõihikuáiJosafatkóntrape

11UnoskuántofilisteooguerúvaJosafatperregáloha impuéstopláta.haárabekuéraogueruchupeovecha,7.700 ovechamácho,ha7mil700kavara

12HaJosafattuichaituicha.haomopu'ãJudápekastílloha tavaguasuoñeñongatuhaguã

13Ha'eoguerekohetamba'eJudátávape,haJerusalénpeoĩ umikuimba'eñorairõháraipu'akapáva

14Hakoʼãvahínaituvakuéraypykuerogagua:Judápegua, mburuvichamilAdnámburuvichahahendivetrescientas milkuimba'eipu'akapáva

15HaijykéreoĩJohanánpekapitán,hahendive250000

16HaupéikatuAmasías,Zicríra'y,oñekuave'ẽse Ñandejárape.hahendivedoscientosmilkuimba'e ipu'akapáva

17HaBenjamínpegua;Eliadapeteĩkuimba'eipu'akapáva, hahendiveoguerekoarmadoarcohaescudo200.000.

18UperireouJozabad,hahendive17000tapicha oñembosako'ívañorairõrã

19Koʼãvaohaʼarõperréipe,umirréiomoĩvapeumisiuda korapýpeoĩvapeJudátuichakuejaveve.

MOAKÃHA18rehegua

1Josafatoguerekohetamba'eporãhaoñemomba'eguasúva, haojoajuAcabndive

2UnoskuántoáñorireohoAcabrendápeSamáriape.Acab ojukahetaovechahavakachupeguarãhaumitetã oguerekóvapeguarã,haokonvensechupeohohaguã hendiveRamot-Galaad-pe

3UpémarõAcabrréideIsraelheʼiJudáruvichaguasu

Josafatpe:“¿RehótapachendiveRamotGalaadpe?”.Ha'e he'ichupe:Cheaimendereikoháicha,hacheretãguane retãyguaichaharoimétanendiveñorairõme

4Josafathe'iIsraelruvichaguasúpe:Koárapeeporandu Ñandejárañe'ẽ

5UpémarõperréideIsraelombyaty400kuimbaʼe profétape,haheʼichupekuéra:“¿JahátapikoRamot Galaadpeñorairõrã,térãpaahejarei?”Ha'ekuérahe'i: Ejupi;Tupãome'ẽtaguimburuvichaguasupópe

6Josafatkatuhe'i:¿Ndaipóripikoko'ápeÑandejára proféta,roporanduhaguãchupe?

7Israelruvichaguasuhe'iJosafatpe:Oĩgueteripeteĩ kuimba'eikatuhaguãñaporanduÑandejárape.Ha'e araka'evenomombe'úimba'eporãchéveguarã,akóinte ivaívaJehosafathe'i:Aniperréihe'iupéicha 8UpémarõperréideIsraelohenóipeteĩofisiálpehaheʼi: “PyaʼeegueruMicaías,Imlaraʼy”

9IsraelrréihaJudárréiJosafatoguapyitrónope, oñemondeijaoreheve,haoguapyhikuáipeteĩtenda nandihápeSamariarokẽmehaopaprofetakuéraoprofetisa henondépe

10Cenaanara'ySedequíasojapochupehatĩiérroguihahe'i: “Péichahe'iÑandejára:Ko'ãvarupiverembotaSiria-pe oñehundipapeve”

11Haenteroveumiprofétaoprofetisaheʼi:“PejupiRamot Galaadpehapesẽporã,Ñandejáraomeʼẽtaguiperréipópe” 12PemensahéroohovaʼekueohenóiMicaíaspe,heʼi chupe:“Péina,umiprofétaheʼívaomombeʼuporãperréipe peteĩñeʼẽmeupévare,ajerurendéve,toikopeteĩiñeʼẽicha, haeñeʼẽporã

13Micaíashe'i:“Ñandejáraoikoveháicha,cheTupãhe'íva, cheha'éta

14Oguahẽvoperréirendápe,perréiheʼichupe:“Micaías, ¿jahátapaRamotGalaadpeñorairõrã,térãpaahejarei?”. Ha'ehe'i:Pejupihapeñakãrapu'ãhaoñeme'ẽtapende pópe.

15Upémarõperréiheʼichupe:“Mboyvésepaañeʼẽta ndéveÑandejárarérapeanihaguaerechévembaʼeve ndahaʼéirõpeañetegua?”

16Upéihe'i:“AhechaopaIsraelguaisarambihayvytyári, ovechandoguerekóivaovecharerekuaichaupévarepeteĩ teĩtojevyhógapepy’aguapýpe

17UpémarõperréideIsraelheʼiJosafatpe:“Ndaʼéipiko ndévehaʼenoprofetisamoʼãihachéveiporãva,síno ivaíva?”.

18He'ijey:“UpévarepehenduÑandejárañe'ẽAhecha Ñandejáraoguapyhaitrónope,haopaehérsitoyvagapegua oñembo'ývaipoakatúahaijasugotyo.

19Ñandejárahe'i:“¿MávapikoombotavýtaAhabruvicha guasuIsraelgua,ohohaguãho'aRamot-Galaad-pe?Peteĩva oñe'ẽpéicha,haambuekatuhe'ipéicha

20Upéiosẽpeteĩespíritu,oñemboʼyÑandejárarenondépe haheʼi:“Ambotavýtachupe”.Ñandejárahe'ichupe: Mba'érepiko?

21Haʼeheʼi:“Asẽtahahaʼétapeteĩespíritujapuentéro iprofetakuérajurúpe”.Ñandejárahe'i:“Rembotavychupe harepu'ãtaavei

22Ko'ágã,péinaápe,Ñandejáraomoĩpeteĩespíritujapu ko'ãnemaranduhárajurúpe,haÑandejárahe'iivaíva nderehe

23UpéioñembojaSedequías,Quenaánraʼy,oinupã Micaíasjyvaárihaheʼi:“¿Mbaʼetapérepaohochehegui ÑandejáraEspírituoñeʼẽhaguanendive?”

24UpéiMicaíashe'i:Péina,rehechátaupeárape reiketahapeteĩkotyhyepýperekañyhaguã

25UpémarõperréideIsraelheʼi:“PeguerahaMicaíaspe hapeguerahajeychupeAmónpegovernadórdelasiudaha perréiraʼyJoásrendápe

26Haere:“Péichahe'iperréi:Pemoĩkotapichápe ka'irãime,hapemongaruchupembujajehasaasyhay jehasaasyreheve,cheajujeypevepy'aguapýpe

27Micaíashe'i:Rejevýramopy'aguapýpe,Ñandejára noñe'ẽipikocherupive.Haha'ehe'i:Pehendúke, opavavepeẽ

28UpémarõperréideIsraelharréiJosafatdeJudáoho RamotGalaadpe.

29UpémarõperréideIsraelheʼiJosafatpe:“Che añemondevaítahaahatañorairõhápendekatuemondende ao.UpémarõIsraelruvichaguasuoñembojegua;haoho hikuáiñorairõme

30UpémarõperréideSiriaomandaumikárrodekárro oĩvapehendive:“Anipeñorairõmichĩtérãtuichávandive, ndahaʼéiramoperréideIsraelndiveañoite”

31UmikárroruvichaohechávoJosafatpe,heʼihikuái: “Israelrréihína”.Upévareojerehikuáiheseoñorairõhaguã, JosafatkatuosapukáihaÑandejáraoipytyvõchupeha Tupãomomýichupekuéraojeihaguachugui

32Umikárroruvichakuéraohechakuaávondahaʼeihape rréideIsrael,ojerejeyhikuáiomuñahaguachupe

33PeteĩkuimbaʼeoipeʼapeteĩárkohaoinupãIsraelrréipe umirréikárrope.cheheridoniko.

34Upeárapeoñorairõveohóvo,Israelruvichaguasuopyta kárropeka'arupeveumisiriokóntrape,hakuarahyoike javeomano.

MOAKÃHA19rehegua

1JudárréiJosafatohojeyJerusalénpepyʼaguapýpe hógape

2HaHananíra'yJehúosẽohuguahẽchupe,hahe'irréi Josafat-pe:¿Reipytyvõtapikoumiiñañávapeharehayhu umindocha'éivaÑandejárare?upévareÑandejára renondéguioupochynderehe

3Upevéreojejuhumbaʼeporãndepype,reipeʼarupiumi kaʼaguyupetetãgui,harembosakoʼíguinekorasõreheka haguaTupãme

4JosafatoikoJerusalénpe,haohojeyBeersebaguive yvytyEfraínpeve,haoguerujeychupekuéraTupãypykue Járarendápe

5UpéiomoĩhuéspeupetetãmeopatávaJudápegua korapyreheve,távakádasiuda.

6Hahe'iumihuéspe:Peñangarekókepejapova'ekuére, ndaha'éipeẽpehusgayvypórarehehápe,hakatuÑandejára, penendiveoporohusgajave.

7Upévareko'ágãpekyhyjeÑandejáraguipeñangarekóke hapejapo,ndaipóriguimba'evaiTupãñandeJárandive,ni pemomba'eumitapichápe,nipejopóimba'eve.

8JerusalénpeaveiJosafatomoĩumilevíta,saserdóteha Israeltuakuéraypykueruvichakuérape,Jehováohusga haguahaojodiskutihaguaoujeyJerusalénpe

9He'ichupekuéra:“PéichapejapovaerãÑandejára kyhyjépe,jeroviahaipy'aporãreheve.

10Haoimeraẽmbaʼeoútavapeẽmependejoykeʼykuéra oikóvaitávape,tuguyhatuguy,léihatembiapoukapy,léi hahuísioapytépe,pemomaranduvaʼerãchupekuéraani haguaojapovaiÑandejárare,hapéichapochyou penderehehapendejoykeʼykuérare

11Ha,péinaápe,saserdóteruvichaAmaríasoĩpendeári opambaʼeÑandejárapeguarãhaZebadíasIsmaelra'y, Judárogaguaruvicha,opamba'emburuvichaguasu rehegua,aveilevítakuéraoisãmbyhyva'erãpenerenondépe. Pejapopy'aguasúpe,haÑandejáraoĩtaumiiporãvandive

MOAKÃHA20rehegua

1Uperireavei,Moabñemoñare,ammónñemoñareha ambueamonítaykére,ouJosafatkóntrapeoñorairõhagua.

2Upéiouomombe'uJosafatpehahe'i:“Peteĩatyguasuou nerehepemarmboypýriSiriarembe'ýguiHa,péinaápe, oĩhikuáiHazazontamar-pe,ha'évaEngedi.

3JosafatokyhyjehaoñepyrũohekaÑandejárapehaoajuna Judátuichakuejaveve

4UpérõJudáoñembyatyojerurehaguãÑandejárape pytyvõ

5Josafatoñembo'yJudáhaJerusalénatyguasúpe, Ñandejárarógape,korapypyahurenondépe.

6Hahe'i:ÑandejárañanderuypykueJára,¿ndaha'éi pikondeTupãyvágape?Hapikondepikoreisãmbyhyopa tetãtetãnguérasãmbyhy?handepópendaipóripikopuʼaka hapuʼaka,upéicharupiavavendaikatumoʼãi ndegueropuʼaka?

7NdahaʼéipikondeTupã,remosẽvaʼekuene tavayguakuéraIsraelrenondépeumioikóvapekotetãme, haremeʼẽvaʼekueAbrahánneirũñemoñarekuérapeopa áraguarã?

8Ha'ekuéraoikoupépehaomopu'ãndévepeteĩsantuario nderérapeguarã,he'ívo.

9Oúramoñandévembaʼevai,kysepuku,huísio,térã mbaʼasy,térãñembyahýiicha,roñemboʼykoóga renondépe,hanerenondépe,(nderéraoĩguikoógape,)ha rosapukáindéveorejehasaasyjave,upéicharõrehenduha nepytyvõta

10Hakoʼága,péinaápe,ammónhaMoabhayvytySeir raʼykuéra,nderehejáivaIsraeloike,osẽrõguarehikuái Egiptoretãgui,hakatuojerechuguikuéra,hanohundíri chupekuéra;

11Péinaápe,chehaʼe,mbaʼéichapaorepremiahikuái,ou haguaoremosẽnembaʼégui,remeʼẽvaʼekueoréve rohupytyhagua.

12OñandeTupã,ndapehusgáipikochupekuéra? ndoroguerekóiguimbaretekoatyguasuoúvaorerehe;ni ndoroikuaáimba'éparojapóta,oreresakatunderehe

13UperirekompletoiteJudáoñemboʼyÑandejára renondépe,imembykuéra,hembirekohaitaʼyrakuérandive. 14UpéiouJahaziel,Zacaríasra'y,Benaíasra'y,Jeielra'y, Mataniasra'y,levítaAsafra'ykuéraapytépe,Ñandejára Espírituoupekongregasiónapytépe.

15Ha'ehe'i:PehendúkeopavaveJudá,Jerusalénpeha peẽmburuvichaguasuJosafat:Péichahe'ipeẽme Ñandejára:Anipekyhyjehapeñemondýiko'ãatyguasu rupipeñorairõndaha'éiguipendemba'e,Tupãmba'ekatu 16Ko'ẽrõpeguejyhesekuéra.hapejuhútachupekuérape ysyrypahápe,Jerueldesiertorenondépe

17Natekotevẽmo'ãipeñorairõkoñorairõme,peñembo'y, peñembo'yhapehechaÑandejárasalvaciónpenendive, JudáhaJerusalénko'ẽrõpesẽpehohesekuéra,Ñandejára oĩtapenendive

18Josafatoñakãityhovayvýpe,haopaJudáha JerusalénpeoikóvaoñesũÑandejárarenondépehaoadora Ñandejárape

19Uperireumilevita,cohatitahacoritañemoñare,opu'ã yvategotyoomomba'eguasuhaguãÑandejáraIsraelJárape 20Ko'ẽmbotávoopu'ãhikuáihaohodesiértoTecoa-pe,ha osẽvohikuáiJosafatoñembo'yhahe'i:CherenduJudáha peẽJerusalénpeoikóvaPejeroviaÑandejárapendeJárare, péichapeñemombaretétapegueroviaiprofetakuérape, upéichapeẽpesẽporãta.

21Upéioñemongetariretavayguakuérandive,omoĩ opurahéivaÑandejárapehaomomba'eguasúva imarangatúva,osẽvoehérsitorenondépehahe'i: “Pemomba'eguasuÑandejárape!iporiahuverekoopytátagui opaáraguarã

22Haoñepyrũvoopurahéihaomomba'eguasuhikuái, Ñandejáraomoĩembosadaammón,MoabhayvytySeir ñemoñarerehe,ouva'ekueJudákóntrapehaojejapi chupekuéra.

23AmmónhaMoabñemoñareopuʼãojukahaohundipaite haguaumioikóvapepesérroSeírpe

24Judáoguahẽvopetórredevigilanciagotyope desiértope,omañahikuáiumihéntepe,haomañahikuái umiteʼonguehoʼavaʼekueyvýpe,haavavenokañýi

25Josafathaipuévlooúvooipeʼahaguachuguikuéraumi mbaʼeojeguerahavaʼekuechuguikuéra,otopa ijapytepekuérahetaitereimbaʼerepy,umiteʼongue,haumi mbaʼeiporãitereívaoipeʼavaʼekueijupeguarã,hetave ikatúvaguiogueraha,hatresdíaombyatyhikuáiumimbaʼe ojegueruvaʼekue.

26HairundyhaárapeoñembyatyhikuáiBeracáñúme; UpépeombohovasahikuáiÑandejárape,ko'ãgapeve oñembohéraupetenda:“Beracañu”

27Upéioujeyhikuái,kádaunoJudáhaJerusaléngua,ha Josafattenonderã,ohojeyhaguaJerusalénpevyʼápe Ñandejáraombovy'ahaguérechupekuéra iñenemigokuérare

28Ha'ekuéraoguahẽJerusalénpepsaltério,arpaha trompetareheveÑandejárarógape.

29OpaumitetãmeokyhyjeTupãgui,ohendúvoÑandejára oñorairõhaIsraelenemigokuérandive

30UpémarõJosafatmburuvichaguasuopytu'u,Ijára ome'ẽguichupepytu'uijerére

31JosafatoisãmbyhyJudá,oguerekotreintaycincoáño oñepyrũrõguareoisãmbyhy,haoisãmbyhy25áño JerusalénpeIsyhéraAzubá,Silírajy

32UpéihaʼeoguataitúaAsarapére,handoikóichugui, ojapoiporãvaÑandejárarenondépe.

33Umitendayvatekatundojepe'ái,tavayguakuéra nombosako'írigueteriikorasõitúvaypykueTupãme

34UmimbaʼehembývaJehosafatoikovaʼekue,ñepyrũ guiveipahaitepeve,ojehaiJehú,Hananíraʼykuatiañeʼẽme, oñeñeʼẽhaumirréideIsraelkuatiañeʼẽme

35Uperire,JudáruvichaguasuJosafatoñemoirũIsrael ruvichaguasuOcozíasndive,ha'eojapoivaietereíva

36Ha'eojoajuhendiveojapohaguãvárkoohohaguã Tarsispe

37UpémarõEliezer,Dodavaraʼy,Mareságua,oprofetisa Josafatkóntrape,haheʼi:“RejoajuhaguéreOcozíasndive, Ñandejáraomboykeumimbaʼerejapovaʼekue”Haumi várkooñembyaihandaikatúiohoTarsispe

MOAKÃHA21rehegua

1Josafatomanoitúvaypykuendivehaoñeñotỹchupe ypykuendiveDavidSiudapeHaita'ýraJoramoisãmbyhy hendaguépe

2Ha'eoguerekojoyke'yJosafatra'y,Azarías,Jehiel, Zacarías,Azarías,MiguelhaSefatías

3Itúvaome'ẽchupekuérajopóituichaitereívapláta,óroha mba'ehepyetereíva,távakuérakorapyreheveJudápe. haʼéguipetaʼýraypykue

4Joramojupirireitúvarréinope,imbaretehaojukakyse pukureheveiñermanokuérape,haaveiIsraelruvichakuéra. 5Joramoreko32áñooñepyrũrõguareogoverna,ha ogoverna8áñoJerusalénpe

6Ha'eoguataIsraelruvichakuérarapére,Acabrógaicha, Acabrajyoguerekóguihembirekorã,haojapoivaíva Ñandejárarenondépe

7Upéicharõjepe,ÑandejáranohundiséiDavidrógape,pe kompromísoojapovaʼekueDavidndive,haopromete haguéichaohesapetahachupehaitaʼyrakuérapeopaára guarã.

8HaʼetiémpopeumiedomítaopuʼãJudápoguýguiha oñemoĩrréiramo

9UpémarõJoramosẽimburuvichakuérandivehakárro kárrokuérareheve,haopuʼãpyharekuehaohundiumi edomítaojerévahesehaumikárrokárroruvichakuérape 10UpémarõumiedomítaopuʼãJudápoguýguikoʼagaite peveUpejaveaveiLibnaopu'ãipoguýgui;ha'eoheja haguéreTupãTupãypykueJárape.

11HaʼeojapoaveiumilugáryvateJudámontáñape,ha omoakãratĩumioikóvapeJerusalénpe,haomboligaJudápe upépe

12Uperireouhendápepeteĩkuatiañe'ẽprofétaElíashe'íva: “Péichahe'iÑandejáranderuDavidJára:Ndereikóigui nderuJosafatrapére,haAsaruvichaguasuJudárapére 13HakatureguataIsraelrréirapére,harembojeguaruJudá haJerusalénpeoikóvape,Acabrógapeguáicha,haavei rejukaneryvykuéranderurógape,iporãvévandehegui.

14Péinaápe,Tupãoinupãtapeteĩmba'evaietene retãyguakuérape,nera'ykuérape,nerembirekokuérapeha opanemba'erepy.

15Hareguerekótatuichambaʼasyneryepymbaʼasýgui, hoʼapevenderyembaʼasyrupiárahaára

16ÑandejáraomomýiJehoramreheumifilistéohaárabe espírituoĩvaEtiopíaypýpe.

17OjupihikuáiJudápehaoitypahaoguerahaopamba'e ojejuhúvarréirógape,ita'ýrahahembirekokuérape. upéicharupiaraka'evendopytáichuguipeteĩta'ýra, ndaha'éirõJoacaz,ita'ýraimitãvéva

18Haopako'ãmba'erireÑandejáraoinupãchupeipy'ápe peteĩmba'asyoñepohano'ỹva.

19Ohasávodosáño,ipy'aho'ahasyrupi,haomano mba'asyvaietéguiHahetãyguandojapóichupe mba'eveichaguajehapy,itúvaypykueohapyháicha 20Haʼeorekovaʼekue32áñooñepyrũrõguareogoverna, haoisãmbyhyJerusalénpeochoáñohaohoojeipotaʼỹre. Ha'ekuérakatuoñotỹchupeDavidtávape,hakatundaha'éi mburuvichaguasusepultúrape

MOAKÃHA22rehegua

1UmioikóvaJerusalénpeomoĩrréihendaguépeitaʼýra imitãvévaOcozíaspe,pórkeumikuimbaʼeouvaʼekueumi árabendivepekampaméntopeojukapaiteumiitujavévape UpémarõoisãmbyhyAcozías,JudáruvichaguasuJoram ra'y

2Ocozíasoguerekokuri42áñooñepyrũrõguareogoverna, haogovernaunáñoJerusalénpe.IsyhéraaveiAtalías, Omrírajy

3Ha'eaveioguataAcabrógarapére,isyha'éguiconsejero ojapohaguãivaíva.

4Upévareha'eojapoivaívaÑandejárarenondépeAcab rógaicha,ha'ekuéraha'ekuriconsejeroitúvaomanorire ohundipeve.

5Haʼeosegiaveihaʼekuéraheʼiháicha,haohooñorairõ haguarréideSiriaHazaelndiveRamotGalaadpe,haumi siriooityJorámpe.

6HaʼeoujeyJezreélpeokuerahagua,oñorairõrõguare chupeRamápe,oñorairõrõguareSiriaruvichaguasu Hazaelndive.Azarías,Joramra'y,Judáruvichaguasu,oho ohechaJezreel-pe,Acabra'yJoram-pe,hasyhaguére

7HaOcozíasohundiva'ekueTupãoúvoJoramrendápe, oguahẽvoJoramndiveosẽJehúNimsíra'yrehe,Ñandejára oiporavovaekueohundihaguãAcabróga

8JehúohusgajaveAcabrógape,haojuhuJudá ruvichakuérahaOcozíasermanokuérara'ykuérape, oservívaOcozíaspe,ojukachupekuéra

9HaohekaOcozíaspe,haojagarrachupehikuái,(okañýgui Samáriape)haoguerahaJehúpe,haojukarirechupe,oñotỹ chupeUpémarõOcozíasrógandoguerekóipodérojoko haguapeRréino.

10PéroAtalías,Ocozíassyohechávoitaʼýraomanóma hague,opuʼãhaohundipaiteumirréiñemoñareJudá rogayguápe

11PéroJosabeat,perréirajy,ojagarraJoáspe,Ocozías raʼýpe,haomondachupeperréiraʼyojejukavaʼekue apytégui,haomoĩchupehaimembykuñámepeteĩkotýpe UpémarõJosabeat,mburuvichaguasuJoramrajy,pa'i Joiadárembireko,omokañychupeAtalíasgui,handojukái chupe.

12Ha'ekuéraoĩkañyhápeTupãrógape6áño,haAtalías oisãmbyhyupetetã

MOAKÃHA23rehegua

1PeséptimoáñopeJoiadáimbaretehaojagarrahendive umi100mburuvichakuéra:Azarías,Jerohánraʼy,Ismael, Johananraʼy,Azarías,Obedraʼy,haMaaseías,Adíasraʼy haElisafat,Zicríraʼy

2OhohikuáiJudápehaombyatylevítakuérapeopatáva JudápehaIsraelypykueruvichakuérape,haoguahẽ Jerusalénpe

3Haenterovekongregasiónojapopeteĩkompromísope rréindiveÑandejárarógapeHahe'ichupekuéra: Mburuvichaguasura'yoisãmbyhýta,Ñandejárahe'i haguéichaDavidra'ykuérare.

4Kóvahaʼepembaʼepejapovaʼerã;Peẽpeikévapytu'uha árape,pa'ihalevitakuéraapytéguipeteῖtercio,ha'étaokẽ rerekua.

5Hapeteĩterciopehẽngueoĩtarréirógape;hapeteĩtercio pepyendarokẽme,haopavaveoĩtaÑandejáraróga korapýpe.

6AniavaveoikeÑandejárarógape,ndaha'éirõumi saserdótehaumioservívalevítakuérapeha'ekuéraoikéta, imarangatúgui,haopatetãoñangarekótaÑandejárare.

7Umilevítaojerevaʼerãperréipe,kádaunoorekoárma ipópeOimeraẽvaoikévaógape,ojejukátachupe,hapeẽ katupeimemburuvichaguasundiveoikehaosẽvove.

8UpémarõumilevitahakompletoiteJudáojapoopa mbaʼeheʼivaʼekuepesaserdóteJoiadá,hakádauno oguerahaikuimbaʼekuérapeumioútavapesábadope,pórke pesaserdóteJoiadánomboykéiumihéntepe

+9SaserdóteJoiadáomeʼẽaveiumi100lánsa,akãrague haeskúdorréiDavidmbaʼévape,+oĩvaÑandejárarógape.

10Upéiomoĩentéroumihéntepe,kádaunoorekohiʼarma ipópe,petémploakatúaguivepetémploasugotyo,pealtár hapetémploykére,perréiykére.

11Upéioguenohẽhikuáiperréiraʼýpehaomoĩhesepe koróna,haomeʼẽchupepetestimoniohaomoĩchuperréi Joiadáhaita'yrakuéraoñohẽchupehahe'i:“Ñandejára tosalvamburuvichaguasúpe”

12Atalíaohendúvoumihénteodiparaha omombaʼeguasúvoperréipe,haohoÑandejárarógapeumi hénterendápe

13Haomaña,ha,péinaápe,perréioñemboʼyipilar-pepe entrádape,haumiprínsipehaumitrompétarréiykére,ha enterovetavayguakuéraupetetãmeguaovyʼahaombopu trompéta,aveiumiopurahéivainstruméntodemúsika,ha umiomboʼévaopurahéihaguaomombaʼeguasuhagua. UpéiAtalíaomondoroijaohahe'i:Traición,traición 14UpémarõpesaserdóteJoiadáoguenohẽumi100 ñorairõháraruvichakuérapehaheʼichupekuéra: “PeguenohẽchupeumirréhaguiPa'ihe'iniko:Ani pejukachupeÑandejárarógape

15Upémarõomoĩhikuáiipohese;haoguahẽvopekavaju rokẽojeikehápemburuvichaguasurógaypýpe,ojuka chupehikuáiupépe

16UpémarõJoiadáojapopeteĩkompromísohaʼehaʼe haguaÑandejáraretã

17UpéienterovepuévloohoBaalrógape,oitypaiteumi altárhaumitaʼanga,haojukaumialtárrenondépeBaal saserdóteMatánpe

18Joiadáomoĩaveiumisaserdótelevítarupive,David omeʼẽvaʼekuechupekuéraumiofréndaojehapývaJehová

2Crónicas

rógape,heʼiháichaMoisésléipe,ovyʼahaopurahéivo Davidomoĩhaguéicha.

19UpéiomoĩumiokẽrerekuaÑandejárarógarokẽme,ani haguaoikembaʼeveikyʼáva.

20Upéiojagarraumi100mburuvichaguasúpe,umi mburuvichaguasu,tetãruvichakuérape,haopa tetãyguakuérape,haomboguejyperréipeÑandejára rógagui,haoikehikuáipeokẽyvaterupioikemburuvicha guasurógape,haomoĩperréipemburuvichaguasu guapyhápe

21Haenterovetavayguakuéraovy'a,hapesiuda kirirĩháme,ojukarirehikuáiAtalíaspekysepukureheve

MOAKÃHA24rehegua

1Joásoguereko7áñooñepyrũrõguareogoverna,ha ogovernacuarentaáñoJerusalénpeIsyhéraaveiZibías, Beersebapegua

2SaserdóteJoiadáoikoajapukukueJoásojapoiporãva Ñandejárarenondépe

3Joiadáomendamokõihembirekorãhahaʼeitaʼýraha tajýra.

4Uperire,JoásoñepyrũomyatyrõÑandejáraróga

5Upéiombyatyumisaserdótehalevítape,haheʼi chupekuéra:“PesẽumisiudaoĩvapeJudápehapembyaty plátakompletoiteIsraelguipemyatyrõhaguapendeJára rógakádaáño,hapehechapyaʼehaguapembaʼeHakatu umilevitanombopya'éi.

6UpémarõperréiohenóimburuvichaJoiadápehaheʼi chupe:“¿Mbaʼérepikonerejeruréiumilevítaguioguenohẽ haguaJudáguihaJerusalénguiumimbaʼeombyatyvaʼekue, +heʼihaguéichaÑandejárarembiguáiMoiséshaIsrael kongregasiónpe,+ojejapohaguapetavernákulodetestígo?

7Atalíasra'ykuéra,upekuñaaña,oitypaiteTupãróga;ha aveiopambaʼeoñemeʼẽvaÑandejárarógape,omeʼẽhikuái Baal-pe

8Perréiomandarupiojapohikuáipeteĩkáhahaomoĩ okápeÑandejárarógarokẽme

9Ha'ekuéraomombe'uJudáhaJerusalénrupi,ogueru haguãÑandejárapepemba'eombyatyva'ekueMoisés, TupãrembiguáiIsraelári,pedesiértope 10Haopavavemburuvichahaopatetãyguaovy'a,oikeha oitypekáhape,opapeve.

11Upetiémpopeumilevítaporupiveojeguerupekáha rréipe,haohechávooĩhahetapláta,oguahẽperréiescriba hapesumosaserdóteofisiálhaomboykepekáha,ha oguerahahaoguerahajeyhendaguépePéichaojapohikuái árahaára,haombyatyhetapirapire.

12PerréihaJoiadáomeʼẽumiombaʼapóvapeÑandejára rógape,haokontrataalbañilhakarpinteroomyatyrõhagua Ñandejáraróga,haaveiumiiérroforjadohavrónse omyatyrõhaguaÑandejáraróga.

13Upémarõumimbaʼapoharakuéraombaʼapo,hape tembiapooñeperfeccionachupekuéra,haomoĩhikuái Ñandejárarógahekoitépe,haomombarete

14Ojapoparirehikuái,oguerupeplátahembývarréiha Joiadárenondépe,umívaguiojejapotembiporuÑandejára rógapeguarã,tembiporuoñekuaveʼẽhagua,oñekuaveʼẽ hagua,cucharahambaʼyruórohaplátaguiHa'ekuéra oikuave'ẽmememymbahapyÑandejárarógapeJoiadáára pukukue

15Joiadákatuitujámahahenyhẽmaáraomanorireciento treintaaryoguerekoomanórõguare.

16UpéioñotỹchupehikuáiDavidsiudapeumirréi apytépe,pórkehaʼeojapoporãIsraélpe,Ñandejáraha hógape.

17JoiadáomanorireouJudáruvichakuérahaoñesũrréipe Upéimburuvichaguasuohenduchupekuéra

18Ha'ekuéraohejaTupãTupãJáraypykuerógagui,ha oservika'avohata'ãnga,haipochyJudáhaJerusalénrehe ko'ãmba'evai

19Upéicharõjepe,omondomaranduhárakuéra,oguerujey haguãÑandejárarendápeHa'ekuéraomombe'uhesekuéra, hanohenduséihikuái.

20HaTupãEspírituouZacarías,pa'iJoiadára'yári, oñembo'ývaumitetãári,hahe'ichupekuéra:“Péichahe'i Ñandejára:‘Mba'érepikopeẽpejapoÑandejára rembiapoukapyhandaikatúipesẽporã?pehejahaguére Ñandejárape,ha'ependerejaavei

21Ha'ekuéraoñorairõhesehaojapichupeitápeperréi omandahaguéichaÑandejárarógakorapýpe

22PéicharréiJoásnaimanduʼáiitúaJoiadáojapo vaʼekuérechupe,ojukauveiitaʼýrape.Omanóvohe'i: “Ñandejáraomañahesehaojerurechupe”

23Oparirepeáño,Siriaehérsitoouchupekóntrape,ha oguahẽJudáhaJerusalénpe,ohundipaiteumihénte ruvichakuérapeumihénteapytégui,haomondopaiteumi mbaʼeoguenohẽvachuguikuérarréideDamascope 24Umisirioehérsitoouhetakuimbaʼendive,ha Ñandejáraomeʼẽipópepeteĩehérsitotuichaitereíva, ohejáguihikuáiJehovápe,ituakuéraypykueJárape UpémarõhaʼekuéraohusgaJoáskóntrape.

25Osẽrirechuguikuéra,(ohejáguichupehasyeterei), hembiguáikuéravoioñorairõhesepa'iJoiadára'yruguy rehe,haojukachupehupápehaomano,haoñotỹchupe Davidtávape,hakatunoñotỹichupeumirréisepultúrape 26Hakoʼãvahaʼeumioñemoĩvaʼekuehese;Zabad, Simeatra'y,amoníta,haJozabad,Simritra'y,moabita.

27Koʼágaitaʼyrakuérare,haumimbaʼepohýituichaha oñemoĩvahiʼári,haTupãrógañemyatyrõre,péinaápe, ojehaiumívarréikuatiañeʼẽrembiasápe.Haita'ýra Amasíasoisãmbyhyhendaguépe

MOAKÃHA25rehegua

1Amasíasoguerekoveinticincoáñooñepyrũrõguare ogoverna,haogoverna29áñoJerusalénpe.Isyhéra JehoadánJerusaléngua

2HaʼeojapoiporãvaÑandejárarenondépe,pérondahaʼéi ipyʼaiteguive

3Koʼágaojehuperréinooñemopyendarirechupe,ojuka hembiguáikuérapeojukavaʼekueitúvapeperréipe

4Pérohaʼendojukáiitaʼyrakuérape,hakatuojapo heʼiháichapeléipeMoiséskuatiañeʼẽme,Ñandejáraheʼi haguépe:‘Túvakuérandomanomoʼãiitaʼyrakuérare,ni nomanomoʼãiitúvare,hakádaunoomanótaipekádore

5AmasíasombyatyJudápehaomoĩchupekuéra mburuvichamil,ha100mburuvicha,ituakuéraypykue rógape,JudáhaBenjamíntuichakuejaveve

6Okontrataaveicien

7UpéiouhendápepeteĩTupãkuimbaʼehaheʼichupe: “Mburuvichaguasu,anirehonendiveIsraelehérsito ÑandejáranoĩriIsraelndive,ha'évaEfraínñemoñarendive

8Rehoséramokatu,ejapo,eñemombareteñorairõrã,Tupã ndereityneenemigorenondépe,Tupãoguerekóguipu'aka oipytyvõhaoityhaguã

9Amasíashe'iTupãkuimba'épe:Mba'épajajapótaumi cientalentoame'ẽvaIsraelehérsitope?Tupãkuimba'ehe'i chupe:Tupãikatuome'ẽndévehetamba'eko'ãvagui

10UpémarõAmasíasombojaʼochupekuéra,upévahína umiehérsitooúvahendápeEfraínguiohojeyhaguahógape, upévareipochyetereihikuáiJudárehe,haipochyetereioho jeyhikuáihógape

11Amasíasoñemombarete,haoguerahaitavayguakuérape, haohojukyñúme,haojukaSeírñemoñarediezmil tapichápe.

12Judáraʼykuéraoguerahaprisionéroramoumi10mil hembýva,haoguerahachupekuérapeitaruʼãme,haoity chupekuérapeitaruʼãgui,haenterovévaoñembyaipa.

13UmisoldádoAmasíasomondojeyvaʼekue,anihagua ohohendiveñorairõme,hoʼaJudásiudakuérare,Samaria guiveBet-horónpeve,haojukatresmiltapichápeha oguerahahetambaʼeoipyhýva

14Amasíasourireojejukahaguéguiumiedomítape, ogueruSeírñemoñaretupãnguéra,haomoĩchupekuéra itupãrã,oñesũhenondépehaohapyinsiénsochupekuéra

15Mba'érepaÑandejáraipochyAmasíasrehehaomondo hendápepeteĩmaranduhára,hahe'ichupe:Mba'érepiko rehekaumitetãtupãnguéra,ndaikatúivaoipe'andepógui ipuévlope?

16Oñe'ẽajahendive,perréihe'ichupe:¿Ndepikope rréirembipotarupi?pegueropu’aka;mba'érepiko reñembotapykuevaerã?Upérõpemaranduháraombotove hahe'i:“CheaikuaaTupãodesidihaguendehundi,rejapo haguéreupévahanerehendúicherembipota”

17UpémarõrréiAmasíasdeJudáoñemoĩpeteĩkonsého, haomondoJoás,Joacazraʼy,Jehúraʼy,rréideIsrael,ha heʼichupe:“Ejujajohecharovake”

18IsraelruvichaguasuJoásomondoJudáruvichaguasu Amasíasrendápehahe'i:“Peka'aguyoĩvaLíbanope omondopecédrooĩvaLíbanope,he'ívo:‘Eme'ẽnderajy chera'ýpehembirekorã

19Ndeere:“Péina,reinupãedomítape.hanekorasõ nemopu'ãreñemomba'eguasuhaguã:epytako'ágãnde rógape;mba'érepikoreñembojanerembiapovaikuépe,re'a haguã,ndehaJudánendive?

20Amasíaskatunohenduséi;Tupãguioúgui,ome'ẽhaguã chupekuéraiñenemigokuérapópe,ohekáguihikuáiEdom tupãnguéra.

21UpémarõohoIsraelruvichaguasuJoáshaojohecha hikuáihovaitépe,ha'ehaJudáruvichaguasuAmasías,BetSemes-pe,Judámba'éva

22UpémarõJudáivaiveIsraelrenondépe,hakádauno odiparahikuáihogapýpe

23UpémarõrréideIsraelJoásojagarraBet-semespe AmasíasrréideJudá,Joácazraʼy,Joácazraʼy,haogueraha chupeJerusalénpe,haoityJerusalénmurállaEfraínrokẽ guivepeesquinarokẽmeve,cuarentamétro

24Upéiojagarrapaitepeórohapláta,haopambaʼe ojetopávaÑandejárarógapeObededomndive,haumi tesórooĩvaperréirógape,umirehenavei,haohojey Samáriape

25Amasías,JudáruvichaguasuJoásra'yoikove15áño omanorire

26Amasíasrembiapokuehembýva,ñepyrũguiveipahaite peve,péinaápe,¿ndahaʼéipikoojehaívaJudáhaIsraelrréi kuatiañeʼẽme?

27AmasíasojehejarireÑandejárape,haʼekuéraoñorairõ heseJerusalénpe.ha'eokañyLaquis-pe,ha'ekuéraomondo hapykuériLaquis-pehaojukachupeupépe

28Upéioguerahachupekavajuárihaoñotỹchupe ituvakuérandivetávaJudápe.

MOAKÃHA26rehegua

1UpéiopavaveJudáguaojagarraUzías,orekóva16áño, haomoĩchuperréiitúvaAmasíaskotýpe.

2HaʼeomopuʼãElóthaomoĩjeyJudápe,hauperirepe rréiokeitúvaypykuendive

3Uzíasorekovaʼekue16áñooñepyrũrõguareogoverna, haogoverna52áñoJerusalénpeIsyhéraaveiJecolías Jerusaléngua

4Ha'eojapoiporãvaÑandejárarenondépe,ojapo haguéichaitúvaAmasías

5Ha'eohekaTupãmeZacaríasárape,ha'eoikuaaporã vaekueTupãvisión-pe,haohekaajaÑandejárape,Tupã omomba'eguasuchupe

6Upéiosẽoñorairõumifilistéokóntrape,oitypaitepe murálladeGat,pemurálladeJabnéhapemurállade Asdod,haomopuʼãumisiudaAsdodhafilisteokuéra apytépe

7Ñandejáraoipytyvõchupeumifilistéohaumiárabe oikóvaGurbaalpehaumimehunimrehe

8Umiamonitaome'ẽjopóiUzíaspe,hahéraojeipyso Egiptooikepeve.haʼeoñemombaretetereígui.

9UzíasomopuʼãaveiJerusalénpeumitórreoĩvapeeskína rokẽme,peñúrehapemurállaojerévape,haomombarete 10Aveiomopuʼãtórredesiértopehaojoʼohetaykua, oguerekóguihetavaka,umiyvytyhañuguasúpe,avei omongakuaáva,haumiparrálñemonoʼõhayvytyha Carmelo-pe.

11Uzíasorekoaveihetakuimbaʼeoñorairõva,osẽva ñorairõrãñorairõháraatyguasúpe,omombeʼuháichaumi hénteoñorairõvaJeielhamburuvichaMaaseíaspoguýpe, Hananíaspoguýpe,peteĩvaumirréikapitán

12Umikuimbaʼeipuʼakapávaipuʼakapávaruvicha kompletoite,haʼevaʼekuedos.600.

13Haipoguýpeoĩpeteĩehérsito,trescientosmilsiete

14Uzíasombosakoʼichupekuéraentéroehérsitopeumi eskúdo,lánsa,kásko,habergón,arco,hahondaoityhagua ita

15HaʼeojapoJerusalénpeumimákina,umikuimbaʼe iñarandúvaoinventáva,oĩhaguaumitórrehabatálári, odisparahaguafléchahaitaguasuHahéraojeipyso mombyry;Iporãitereiningooñepytyvõchupe,imbarete peve.

16Imbaretevove,ipy'aopu'ãohundihaguã,ojavyhaguére ÑandejáraIjárarehe,haoikeÑandejáratémplopeohapy haguãinsiénsoaltárinsiénsoári

17SaserdóteAzaríasohohapykuéri,hahendive600 saserdóteÑandejárambaʼéva.

18UpéioñemoĩhikuáimburuvichaguasuUzíasreheha he'ichupe:Uzías,ndaha'éindéverehapyhaguãinsiénso Ñandejárapeguarã,sínoumisaserdóteAarónra'y, oñemboykévaohapyhaguãinsiénsonderejapovaígui mbaʼevai;hanoñemomba'emo'ãiTupãÑandejáragui

19Uzíasipochyhaoguerekoipópepeteĩinsiénsoohapy haguainsiénso,haipochyajaumisaserdótendive,pelépra opuʼãisyváreumisaserdóterenondépeÑandejárarógape, pealtárdeinsiénsoykéregui.

20SaserdóteruvichaAzaríashaopasaserdóte,omañahese, hapéinaápe,haʼeorekohalépraisyváre,haomosẽchupe upéguiheẽ,haʼevoiosẽpyaʼeavei,Ñandejáraoinupã haguérechupe.

21Uzíasrréiomanomeveiléprava,haoikopeteĩóga hetahápe,haʼevaʼekueilépravaTupãrembiguáiguioipe'a haita'ýraJotamoisãmbyhymburuvichaguasuróga guasúpe

22Uzíasrembiapokuehembýva,ñepyrũguiveipahaite peve,ohaiprofétaIsaías,Amózraʼy

23Uzíasokeitúvaypykuendivehaoñotỹchupeitúva kuérandivepeñúmeoñeñotỹhápeumirréimbaʼe.Ha'e kuérahe'ígui:“Ha'eiléprava”,haita'ýraJotamoisãmbyhy hendaguépe

MOAKÃHA27rehegua

1Jotamoguereko25áñooñepyrũrõguareogoverna,ha ogoverna16áñoJerusalénpeIsyhéraaveiJerusa,Sadoc rajy

2Ha'eojapoporãTupãrenondépe,itúvaUzíasojapo haguéichaHaumitavayguaojapogueteriivaíva 3Omopu'ãÑandejárarógarokẽyvate,haOfelmurállaári omopu'ãhetamba'e.

4HiʼariveomopuʼãsiudaumimontáñaoĩvapeJudápe,ha umikaʼaguýpeomopuʼãkastíllohatórre

5Haʼeoñorairõaveiamonitarréindive,haipuʼaka hesekuéraAmmónñemoñareome'ẽchupeupearýpecien talentodepláta,diezmilmedidatrígoha10000cebada Hetaitereiammónñemoñareopagachupe,mokõihaaryha mbohapyha

6UpémarõJotamipoderoso,oprepararupihapeÑandejára Ijárarenondépe.

7KoʼágaumimbaʼehembývaJotamoikovaʼekue,ha entéroumigérraojapovaʼekue,haumimbaʼeojapo vaʼekue,ojehaiIsraelhaJudárréikuatiañeʼẽme.

8Haʼeorekovaʼekue25áñooñepyrũrõguareogoverna,ha ogoverna16áñoJerusalénpe

9JotamomanoitúvaypykuendivehaoñotỹchupeDavid távape,haita'ýraAcazoisãmbyhyhendaguépe

MOAKÃHA28rehegua

1Acazoguereko20áñooñepyrũrõguareoisãmbyhyha oisãmbyhy16áñoJerusalénpe,handojapóipeiporãva Ñandejárarenondépe,itúvaDavidojapohaguéicha

2HaʼeningooikovaʼekueIsraelrréirapére,haojapoavei umitaʼangaoñemonguʼévaBaal-peguarã.

3UpéiohapyinsiénsoHinomraʼyñúme,haohapy itaʼyrakuérapetatápe,umitetãnguéraoporombojeguarúva ÑandejáraomosẽvaʼekueIsraelñemoñarerenondépe

4Haʼeojapoaveisakrifísiohaohapyinsiénsoumilugár ijyvatehápe,umisérropehaopayvyramátahovyguýpe.

5UpévareTupãIjáraome'ẽchupeSiriaruvichaguasu pópehaoinupãhikuáichupe,haoguerahachupekuéra prisionéroramo,haoguerahachupekuéraDamasco-pe.Ha oñeme'ẽaveiIsraelruvichaguasupópe,ha'eojukachupe hetajejuka

6Peca,Remaliara'y,ojukaJudápe120000kuimba'epeteĩ árape,ha'évaopavavekuimba'eipy'aguasúva.ohejágui hikuáiTupãIjyvaypykueJárape

7Zicrí,peteĩkuimbaʼeipoderósovaEfraínpegua,ojuka rréiraʼyMaaseíaspe,hapegovernadórdeógaAzricampe, haElcanápeoĩvaperréiykére

8Israelñemoñareoguerahaprisioneroramo ijoyke'ykuéragui2000kuña,ta'ýrahatajýra,haoipe'aavei chuguikuérahetamba'eojegueruhaoguerahaSamaria-pe

9UpépeoĩpeteĩÑandejáraprofétahéravaOded,haosẽ umiehérsitooúvaSamáriaperenondépehaheʼi chupekuéra:“Péina,ÑandejárapendetuakuéraypykueJára ipochyhaguéreJudándive,omeʼẽchupekuérapendepópe hapejukachupekuérapochyoguahẽvayvágapeve”

10HakoʼágapeẽpeñehaʼãpeñongatuJudáhaJerusalén ñemoñarepoguýpe,+peẽmeguarãtembiguáiha tembiguáiramo

11Koʼágacherenduhapeipeʼajeyumiprisionéroramo, peguerahavaʼekueprisionéroramopendeermanokuéragui.

12UpéiEfraínñemoñareruvichakuéraapytégui,Azarías, Johanánra'y,Berequías,Mesilemotra'y,Jehizquías,Salum ra'y,haAmasa,Hadlaira'y,opu'ãumiouva'ekue ñorairõgui

13Hahe'ichupekuéra:Ndapeguerumo'ãiko'ápeumi ojeguerahava'ekueprisionero-pe.

14Upémarõumikuimbaʼearmadoohejaumiprisionéroha entérokongregasiónrenondépeumiprisionérohaumi mbaʼeojegueruvaʼekue.

15Umikuimbaʼeojeʼévahérapeopuʼã,ojagarraumi ojeguerahavaʼekuépeprisionéroramo,haumimbaʼe ojeguerahavaʼekuehesekuéraomondeopaumioĩvape ijapytepekuéra,haomondechupekuéra,omonde chupekuérasapatu,haomeʼẽchupekuérahoʼuhahoyʼu hagua,haonohẽchupekuéra,haoguerahachupekuéra hymbavúrroáriopaikangyvévape,haogueraha chupekuéraJericópe,pesiudadepalméra,ijoykeʼykuéra rendápeohojeySamáriape.

16UpetiémpoperréiAcazomondoumirréideAsiria rendápeoipytyvõhaguachupe

17UmiedomítaoujeyoinupãJudápehaogueraha prisionéroramo

18Umifilistéooikeaveiumisiudaoĩvapepeyvyijykére haJudásurgotyo,haojagarraBet-Semes,Ajalón,Gederot, Socó,umipuévlo,haTimná,umipuévlo,Gimzohaumi puévlo,haupépeoikohikuái

19ÑandejáraomomichĩJudápeIsraelruvichaguasuAcaz káusareHa'eomonde'ỹguiJudápehaojapovaiÑandejára rehe.

20Upémarõ,AsiriaruvichaguasuTilgatpilneserou hendápehaombohasaasychupe,hanomombaretevéi chupe

21Acazoipe'aTupãrógagui,mburuvichaguasurógaguiha mburuvichakuérarógagui,haome'ẽAsiriaruvichaguasúpe 22Ijehasaasyjave,ha'eojavyveÑandejárape

23Ha'enikooikuave'ẽmymbajukaDamascotupãnguérape, oinupãvaekuechupe,hahe'i:“Siriaruvichaguasu tupãnguéraoipytyvõhaguérechupekuéra,upévareajapóta mymbajukachupekuérachepytyvõhaguã”Ha'ekuérakatu ha'eha'ehaopaIsraelguañehundi

24UpéiAcazombyatyumimbaʼyruoĩvaÑandejára rógapehaoikytĩumimbaʼyruoĩvaÑandejárarógape,ha

2Crónicas

ombotyÑandejárarógarokẽ,haojapochupealtár oparupieteJerusalénpe.

25UpesiudadeJudákádasiudápehaʼeojapoumilugár yvateohapyhaguainsiénsoumitupãnguérape,ha ombopochyÑandejárape,itúvaypykueJárape.

26Koʼágaumimbaʼehembývaumimbaʼeojapovaʼekue haopambaʼeojapovaʼekue,ñepyrũguiveipahaitepeve, ojehaiJudáhaIsraelrréikuatiañeʼẽme.

27Acazomanoitúvaypykuendivehaoñotỹchupe Jerusalénpetávape,handoguerúichupeIsraelruvicha guasusepultúrape,haita'ýraEzequíasoisãmbyhy hendaguépe

MOAKÃHA29rehegua

1Ezequíasoñepyrũogovernaorekórõguareveinticinco áño,haogovernaveinteáñoJerusalénpeIsyhéraAbías, Zacaríasrajy

2Ha'eojapoiporãvaÑandejárarenondépe,ojapo haguéichaitúvaDavid

3Peprimeráñoogovernahaguépe,peprimerméspe, oipeʼaÑandejárarógarokẽhaomyatyrõ.

4Ogueruumisaserdótehalevítape,haombyaty chupekuérapekálleéstegotyo

5Hahe'ichupekuéra:“Peẽlevítacherendu, peñemomarangatuhapemomarangatuTupãpenderu ypykueJáraróga,hapeguenohẽumimba'eky'apetenda marangatúgui.

6Ñanderuypykuenikoojavy,ojapoivaívaÑandejára ñandeJárarenondépe,ohejachupe,haomboykehova Ñandejáraoikoháguihaomboyke.

7Ombotyaveihikuáipeverandarokẽhaombogueumi lámpara,ndohapyiinsiénsonindoikuaveʼẽiofrénda ojehapývapelugársagrádopeIsraelJárape.

8UpévareÑandejáraipochyJudáhaJerusalénrehe,ha ombohasachupekuérajehasaasy,ñemondýihaoisu'u haguã,pehechaháichapenderesarupive.

9Péina,ñanderukuérahoʼámakysepukurupi,hañande raʼykuéra,orerajykuérahaorerembirekokuéraoĩ prisionéroramoupévarehe.

10Koʼágachepyʼaiteguiveajapopeteĩkompromíso ÑandejáraIsraelJárandive,ikatuhaguáichaipochyvai ñandehegui.

11Chera'ykuéra,aniko'ágãpeñembotavy,Ñandejára pendeporavóguipeñembo'yhaguãhenondépe pemomba'eguasúvochupehapeservihaguãchupeha pehapyinsiénso

12Upéiopu'ãlevíta:Amasaira'yMahathaAzaríasra'y Joel,cohatra'ykuéragui,haMerarira'yapytégui,CisAbdí ra'yhaAzaríasJehaleelra'y,haGuersonitañemoñareJoá, Zimára'yhaEdén,Joára'y

13Elizafánraʼykuéraapytégui;SimríhaJeiel:Asafra'y kuéraZacaríashaMatanías:

14HaHemánraʼykuéraapytégui;JehielhaSimei:Jedutún ra'ykuéraSemaíashaUziel

15Ombyatyhikuáiijoyke'ykuérapehaoñemomarangatu, haou,mburuvichaguasuhe'iháicha,Ñandejárahe'iháicha, omopotĩhaguãÑandejáraróga

16UpéiumisaserdóteoikeÑandejárarógaryepýpe omopotĩhagua,haoguenohẽopambaʼekyʼaojuhúva ÑandejáratémplopeÑandejárarógakorapýpeLevíta

kuéraojagarra,oguerahahaguãtetãambuéreysyry Cedrónpe.

17Peprimerdíapeprimerméspeoñepyrũomomarangatu hikuái,hape8díadelamespeoguahẽhikuáiÑandejára korapýpe.haáradieciséispepejasypeteĩhámeomohuʼã hikuái

18UpéioikehikuáirréiEzequíasrendápehaheʼi: “RomopotĩmbaiteÑandejáraróga,pealtárofrénda ojehapýva,opatembiporuhambujapemesápehaopa tembiporureheve”

19Hiʼariveumitembiporu,rréiAcazoisãmbyhyaja, rombosakoʼiharomomarangatu,hapéinaápeoĩÑandejára altárrenondépe.

20UpéirréiEzequíasopuʼãpyharevehaombyatyumi mburuvichakuéraoĩvapepesiudápehaohoÑandejára rógape.

21Uperireogueruhikuái7tóro,7ovechamácho,7 ovecharaʼyha7kavararaʼy,ojejapohaguaofrénda pekádopeguarãperréino,pesantuáriohaJudápeguarã.Ha he'ipa'ikuérapeAarónra'ykuérapetoikuave'ẽÑandejára altárári

22Upémarõojukahikuáiumitóro,haumisaserdóte orresivipetuguyhaohypýipealtárári,upéichaaveiojuka rireumiovechamáchoohypýipetuguypealtárári,ojuka aveiumiovecharaʼyhaohypýipetuguypealtárári.

23Ogueruhikuáikavarara'ymymbajukaangaiparehegua rréihaatyguasurenondépehaomoĩhikuáiipohiʼarikuéra

24Uperireumisaserdóteojukachupekuérahaomoĩporã chupekuérahuguyrehevepealtárári,ojapohaguapeteĩ expiasiõopaIsraelguápe,pórkeperréiheʼiojejapohagua peofréndaojehapývahapeofréndapekádore.

25UpéiomoĩlevítakuérapeÑandejárarógapeplatillo, plátilohaarpareheve,David,Gad,mburuvichaguasu ohechávahamaranduháraNatánomandahaguéicha.

26UmilevítaoñemboʼyDavidinstruméntoreheve,haumi saserdótekatuombopuumitrompéta

27Ezequíasomandaoñekuaveʼẽhaguapeofrénda ojehapývapealtáráriOñepyrũvopemymbahapy,oñepyrũ aveiÑandejárapurahéiumitrompétahatembiporuIsrael ruvichaguasuDavidomoĩva’ekuereheve.

28Haenterovepekongregasiónoadora,haumiopurahéiva opurahéihaombopuumitrompéta,haopakoʼãmbaʼe ojejapoopapevepeofréndaojehapýva.

29Oparirehikuáiofrénda,perréihaopavaveoĩvahendive oñesũhaoadora

30AveiperréiEzequíashaumimburuvichakuéraheʼiumi levítapeopurahéihaguaÑandejárape,DavidhaAsafpe ohechávañeʼẽrupive.Haopurahéihikuáivy'ápe,ha oñakãityhaomomba'eguasuhikuái

31UpémarõEzequíasheʼi:“Koʼágapeñekonsaráma Ñandejárape,peñembojahapeguerusakrifísiohaofrénda aguyjeÑandejárarógape”.Hapekongregasiónogueru sakrifísiohaofréndaaguyje;haopavaveipy'asãsóva oikuave'ẽmymbahapy

32Umiofréndaojehapývapekongregasiónogueru vaʼekuesesentatóro,100ovechamáchoha200ovecha raʼy.

33Haumimbaʼeoñekonsagrávahaʼevaʼekueseiscientos vakahatresmilovecha

34Saserdótekatusaʼieterei,handaikatúioipeʼapaiteumi ofréndaojehapýva,upévareiñermanokuéralevítaoipytyvõ

chupekuéra,opapevepetembiapohaumiótrosaserdóte oñemomarangatupeve.

35Haaveiumiofréndaojehapývahetaitereioĩ,umi ofréndadepazikyrakuendive,haumiofréndaojehapýva opaofréndaojehapývapeguarã.Upémarõoñembosako'i Tupãrogaguarembiguái

36Ezequíashaopavaveovy'aTupãombosako'ihaguére tavayguakuérape.

MOAKÃHA30rehegua

1EzequíasomondoopaIsraelhaJudápe,haohaiavei kuatiañe'ẽEfraínhaManaséspe,ouhaguãÑandejára rógapeJerusalénpe,ojapohaguãPascuaÑandejáraIsrael Járape

2Pórkeperréioñemoĩkuripeteĩkonsého,umiprínsipeha enterovekongregasiónoĩvaJerusalénpeojapohaguape Páskuapesegundoméspe

3Ndaikatúiguioñongatuhikuáiupejave,sacerdote-kuéra noñemomarangatúiguisuficientemente,nitavayguakuéra noñembyatýiJerusalén-pe

4Haupembaʼeombovyʼaperréihaenterove kongregasiónpe

5Upémarõhaʼekuéraomoĩpeteĩdekrétoomombeʼuhagua opaIsraelguápe,BeersebaguiveDanpeve,ouhagua JerusalénpeojapohaguapePáskuaÑandejáraIsraelJárape guarã

6Upémarõumikarrétaohoumikártaoskrivivaʼekuepe rréihaumiprínsipekompletoiteIsraelhaJudátuichakue javeve,haperréiheʼiháicha,heʼi:“PeẽIsraelgua,pejevy ÑandejáraAbrahán,IsaachaIsraelJárarendápe,hahaʼe oujeýtapendehembývarendápe,pejesalvavaʼekueumi rréideAsiriapoguýgui”

7Anipeikopendetuakuéraypykuépehapenderyke'y kuéraicha,ojapova'ekueTupãTupãIjyvakuéraJárarehe, haupévareome'ẽva'ekuechupekuérañembyairã, pehechaháicha.

8Ko'ágãanipeñemohatãpenderuypykuekuéraicha, peñeme'ẽuveiÑandejárapoguýpehapeikeijyvy marangatuha'eomomarangatúvapeopaáraguarã.

9PejevýramoÑandejárarendápe,penderyke'yhapene membykuéraoiporiahuverekótaumiogueraháva chupekuéraprisionéroramo,haupéichaoujeyhikuáiko tetãme

10Upémarõumikostúmbreohasapeteĩsiudaguive ambuépeEfraínhaManasésretãrupiZabulónpeve.

11Upéicharõjepe,Aser,ManaséshaZabulónpegua, oñemomirĩhaoguahẽJerusalénpe.

12JudápeaveiÑandejárapoomeʼẽvaʼerãchupekuéra peteĩkorasõmeojapohaguaperréihaumiprínsipeheʼíva, Jehováheʼiháicha

13Jerusalénpeoñembyatyhetahénteojapohaguapefiésta depanIlevaduraʼỹvapesegundoméspe,haupévahína peteĩkongregasióntuichaitereíva

14HaʼekuéraopuʼãhaoipeʼaumialtároĩvaJerusalénpe, haentéroumialtároñeinsiénsohaguaoipeʼaperrójo Cedrónpe.

15UpéiojukahikuáiPascuaára14,segundomes-pe,ha umisaserdótehalevítaotĩ,haoñemomarangatuhaogueru umiofréndaojehapývaÑandejárarógape.

16Ha'ekuéraoñembo'yhendaguépe,Moisés,Tupã kuimba'eLéihe'iháicha

17Pekongregasiónpeoĩvaʼekueheta noñemomarangatúiva,upévareumilevítaoñatendevaʼekue ojukahaguapePáskuapeentérouminaipotĩivape, omomarangatuhaguachupekuéraÑandejárapeguarã.

18Hetaitereipuévlo,Efraín,Manasés,IsacarhaZabulón, noñemopotĩrivaʼekue,pérondoʼúipePáskuaambue hendáichaojeskrivivaʼekueEzequíaskatuoñembo'ehese kuérahahe'i:“Ñandejáraimba'eporãtoperdona opavavépe”

19Ombosako'iikorasõohekahaguãTupãÑandejárape, TupãypykueJára,noñemopotĩriramojepepesantuario oñemopotĩháicha

20ÑandejáraohenduEzequíaspehaomonguerape puévlope

21UmiisraelitaoĩvaJerusalénpeovyʼaiterei7díapefiésta dembujalevaduraʼỹva,haumilevítahasaserdóte omombaʼeguasuÑandejárapekádadíahaopurahéiumi instruméntohatãvapeÑandejárape

22Ezequíasoñe'ẽpy'aguapýpeopavavelevítaombo'évape Ñandejáramba'eporã,haokaruhikuáipearetepukukue7 árapukukue,oikuave'ẽvoofréndadepazhaomombe'u TupãÑandejárape,itúvaypykueJárape.

23Hapeatyguasúpeoñemoĩpeteĩñeʼẽmeosegihagua7 día,havyʼápeosegihikuáisietedía

24JudáruvichaguasuEzequíasomeʼẽpekongregasiónpe miltóroha7000ovechahamburuvichakuéraome'ẽaty guasúpemiltórohadiezmilovecha,hahetaitereipa'i oñemomarangatu.

25OvyʼapaitepekongregasióndeJudá,umisaserdóte, levíta,haenterovekongregasiónosẽvaIsraélgui,haumi extranhéroosẽvaIsraelretãguihaoikóvaJudápe.

26UpémarõJerusalénpeovyʼaiterei,pórkeSalomón, Davidraʼy,rréideIsraeltiémpoguivendaiporivéima Jerusalénpepeichagua.

27Upémarõumisaserdótelevítaopuʼãhaohovasape puévlope,haoñehenduiñeʼẽhaoñemboʼehikuáiojupi hendasagrádope,yvágapeve.

MOAKÃHA31rehegua

1Opakoʼãmbaʼe,enteroveIsraeloĩvaupépeohoJudá siudakuérape,haombojaʼoumitaʼanga,oikytĩumi kaʼaguy,haoitypaiteumilugárijyvatevévahaumialtar oĩvaJudáhaBenjamínpe,EfraínhaManaséspe,ohundipa pevechupekuéraUpéiopavaveIsraelñemoñareohojey itávape.

2UperireEzequíasomoĩumisaserdótehalevítape,káda unoonombraumisaserdótehalevítapeoserviháichaumi ofréndaojehapývahaofréndadepaz,oservihaoagradese haomombaʼeguasuhaguaÑandejárarógarokẽme

3Haʼeomoĩaveiperréipárteimbaʼévaguiumiofrénda ojehapývapeguarã,upévahínaumiofréndaojehapýva pyharevehakaʼaru,haumiofréndaojehapývasábado,jasy pyahúpeguarãhaumikaruguasurã,heʼiháichaÑandejára Léipe

4HaheʼiaveiumihénteoikóvapeJerusalénpeomeʼẽ haguapepárteumisaserdótehalevítape,ikatuhaguáicha oñemokyreʼỹÑandejáraLéipe

5Haoguahẽriremíntepetembiapoukapy,Israelñemoñare ogueruhetayvaypykuetrígo,víno,aséite,haeíra,haopa mbaʼeokakuaávakokuépe;hapediezmoopambaʼégui ogueruhikuáihetaiterei

6IsraelhaJudáñemoñareoikóvaJudátávape,ogueruavei diezmovakahaovecha,hadiezmoumimba'emarangatu oñekonsagrávaÑandejáraIjárape,haomoĩmontón

7Petercerméspeoñepyrũomoĩhikuáiumimontón pyenda,haomohuʼãhikuáipesieteméspe.

8OguahẽvoEzequíashaumimburuvichaguasuohechávo umimontón,ohovasaÑandejárapehaipuévloIsraélpe

9UpéiEzequíasoporanduumisaserdótehalevítapeumi montónrehe

10SadócrógapeguasaserdóteruvichaAzaríashe'ichupe: Umitavayguaoñepyrũguiveogueruumimba'ekuave'ẽ Ñandejárarógape,orero'uro'uhaguãharohejahetahape hembývahaʼekotendaguasu.

11UpéiEzequíasheʼioñembosakoʼihaguakotyÑandejára rógapehaombosakoʼichupekuéra,

12Oguerujeroviahápeumiofrénda,diezmohaumimbaʼe ojededikavaʼekue

13Jehiel,Azazías,Nahat,Asael,Jerimot,Jozabad,Eliel, Ismaquías,Mahat,haBenaías,haʼevaʼekue superintendénte,CononiashaiñermánoSimeípoguýpe, omandaháicharréiEzequíashaAzaríaspemburuvicha guasuÑandejárarógape.

14Koré,Imnára'y,levíta,okẽrerekuakuarahyresẽgotyo, oñangarekóvaÑandejáraofréndavoluntadrehe,ome'ẽ haguãumiofréndaÑandejárapehaumimba'e imarangatuvéva

15UperireoĩEdén,Miniamín,Jesué,Semaías,Amarías haSecánías,umisaserdótesiudakuérape,omeʼẽhagua iñermanokuérape,haumiguasúpehamichĩvévape

16Oĩvekuimba'eñemoñareñemoñare,tresáñoguive, opavaveoikévaÑandejárarógapepeve,árahaára omba'apohaguãhembiaporãme,hembiapópe

17Umisaserdóteñemoñareñemoñare,ituakuéraypykue rogaguarupi,haumilevíta20áñoguiveyvateve, oñangarekóvohembiapópe

18Opaumiimemby,hembireko,ita'ýrahatajýrañemoñare ñemomarandu,opapekongregasiónpe.

19Aarónraʼykuéraapytéguiumisaserdóteoĩvaʼekue kokuépeumisiudaokaháre,kádasiudape,umikuimbaʼe ojeʼévahérarupive,omeʼẽhaguapárteenterove kuimbaʼekuérapeumisaserdóteapytépe,haenteroveumi levítaapytépeojekalkulavaʼekueiñemoñare

20HapéichaojapoEzequíasopaJudátuichakuejaveve,ha ojapoiporãvahahekojojávahaañeteguaÑandejáraItupã renondépe

21HaopatembiapoomoñepyrũvaʼekuépeTupãróga servísiope,hapeléipe,hatembiapoukapykuérape,oheka haguaItupãme,ojapoupévaikorasõiteguive,ha oñakãrapuʼã

MOAKÃHA32rehegua

1Ko'ãmba'ehaoñemopyendarire,ouAsiriaruvichaguasu Senaquerib,oikeJudápe,haoñemoĩumitávakorapyrovái, haoimo'ãoganataha

2EzequíasohechávoSenaqueribouhahaoñorairõha Jerusalénndive.

3Oñemoĩpeteĩñeʼẽmeumimburuvichahaipuʼakapáva ndiveojokohaguaumiyvuoĩvapesiudaokaháre,ha haʼekuéraoipytyvõchupe.

4Upémarõhetahénteoñembyaty,ombotypaiteumiykua hapeysyryosyryvapeyvymbytére,haheʼi:“¿Mbaʼére pikooútaumirréiAsiriaguahaotopahetay?”

5Aveiimbaretehaomopuʼãopapemurállaoñembyaíva, haomopuʼãumitórrepevehaambuemurállaokápe,ha omyatyrõMilooĩvaDavidsiudape,haojapohetaiterei fléchahaeskúdo

6Upéiomoĩumiñorairõháraruvicha,haombyaty chupekuérahendápepetávarokẽrapére,haoñe'ẽporã chupekuéra

7Peñemombaretehapenepy'aguasu,anipekyhyjeha peñemondýiAsiriaruvichaguasu,haopaumihénteoĩva hendive,hetaveñanendiveoĩguihendive.

8Hendiveoĩpeteĩposo’orehegua;ÑandejárañandeJára katuñanepytyvõhaoñorairõhaguãñaneñorairõHaumi hénteopytuʼuJudáruvichaguasuEzequíasheʼivaʼekuére. 9Uperire,AsiriaruvichaguasuSenaqueribomondo hembiguáikuérapeJerusalénpe,(ha'ekatuomongora Laquishaopaipoderosohendive),Judáruvichaguasu EzequíashaopaJudáJerusalénpe,he'ívo:

10Péichahe'iAsiriaruvichaguasuSenaquerib:“¿Mba'ére pikopejeroviapepytahaguãJerusalénpe?

11¿NdahaʼéipikoEzequíaspenekonvensévapeñemeʼẽ haguapemanoñembyahýihayʼuhéirupi,hapeje: ‘ÑandejárañandeJáraorepeʼátaperréideAsiriapógui?

12¿NdahaʼéipikoEzequíasoipeʼaumilugárijyvatevéva haumialtár,haheʼiJudáhaJerusalénpe: “Pemombaʼeguasútapeteĩaltárrenondépehapehapy insiénsohiʼári?”

13Ndapeikuaáipikombaʼépachehacherukuéra rojapovaʼekueopatavayguakuéraambuetetãmeguáre?umi tetãnguératupãnguéraumitetãmeguaikatúpaomosãso ijyvykuérachepógui?

14¿Mávapaoĩopaumitetãtupãcherukuéra ohundipaitévaapytépe,ikatúvaomosãsoitavayguakuérape chepógui,ikatuhaguãndeTupãpenemosãsochepógui?

15Koʼága,anikenaEzequíaspenembotavy,ni penekonvensekoʼãmbaʼére,nipegueroviagueterichupe, nipeteĩtupãnipeteĩtetãtérãrréinondaikatúiguioipeʼa ipuévlopecherukuéraguihacherukuéraypykuégui.

16Hembiguáikuéraoñe'ẽveÑandejáraTupãreha hembiguáiEzequíasrehe

17Ohaiaveikuatiañe'ẽojahéihaguãÑandejáraIsrael Járapehaoñe'ẽhaguãhese,he'ívo:“Umitetãambuegua tupãnguérandoipe'áihaguéichaipuévlopechepógui, upéichaaveiEzequíasJárandoipe'amo'ãiipuévlopeche pógui”

18Upéiosapukáihatãumijudíooñeʼẽvoumihénte Jerusalénpeoĩvapepemurállaári,omondýiha omoñeñanduvaihaguachupekuéraikatuhaguãojagarra hikuáipetáva

19HaoñeʼẽhikuáiJerusalénTupãre,tavayguakuérayvy ariguatupãnguérareheguáicha,haʼévayvypórapo rembiapokue

20UpévarerréiEzequíashaprofétaIsaíasAmózraʼy oñemboʼehaosapukáiyvágape

21Ñandejáraomboupeteĩánhelohundipaiteumikuimbaʼe ipuʼakapávape,haumimburuvichahakapitánoĩvape AsiriarréikampaméntopeUpémarõhaʼeotĩjeyijyvy teépe.OikerireTupãrógape,umiipy'águiosẽvaojuka chupekysepukureheve

22PéichaÑandejáraosalvaEzequíashaJerusalénpe oikóvapeAsiriaruvichaguasuSenaqueribpoguýgui,ha opavaveótropógui,haoisãmbyhychupekuéraopárupi

23UpeguivehetaoguerúvarregáloÑandejárape JerusalénpeharregáloJudáruvichaguasuEzequíaspe.

24UpeárapeEzequíashasyomanomevehaoñembo'e Ñandejárape

25HakatuEzequíasnomeʼẽmoʼãvéimapembaʼeporã ojejapovaʼekuehese;Ipy'apy'aoñemopu'ãgui,upévare ipochyhi'ári,haJudáhaJerusalénrehe

26Ezequíaskatuoñemomirĩikorasõoñemombaʼeguasu haguére,haʼehaumioikóvaJerusalénpe,upéicharupi ÑandejárapochyndoúihesekuéraEzequíastiémpope.

27Ezequíasoguerekohetaitereimba'eporãha oñemomba'eguasúva,haojapoimba'erepypláta,óro,ita hepyetéva,mba'eryakuãporã,eskúdohaopaichagua mba'eporã

28Almacénaveioñembohetavehaguãtrígo,vínohaaséite; hatendaopaichaguamymbapeguarã,haovechakuéraryru.

29Ome'ẽaveichupeumitáva,hahetaovechahavaka ovecha,Tupãome'ẽguichupehetamba'e

30KoEzequíasvoiojokoaveipeysyryyvateguaGihón, haoguejyderechoiteDavidSiudakuarahyreikegotyoHa Ezequíasosẽporãopahembiapokuépe

31HakatuBabiloniaruvichakuéraembajador, omondova'ekuehendápeoporanduhaguãmba'e hechapyrãvaoikova'ekueupetetãme,Tupãohejachupe oñeha'ãhaguãchupe,oikuaahaguãopamba'eoĩva ikorasõme

32KoʼágaumimbaʼehembývaEzequíasoikovaʼekueha imbaʼeporã,ojehaiprofétaIsaías,Amózraʼy,haJudáha Israelrréikuatiañeʼẽme

33EzequíasokeitúvaypykuendivehaoñotỹchupeDavid ra'ysepultúraapytépe,haopaJudáhaJerusalénpe omomba'eguasuchupeomanóvoHaita'ýraManasés oisãmbyhyhendaguépe

MOAKÃHA33rehegua

1Manasésoguereko12áñooñepyrũrõguareogoverna,ha oisãmbyhy55áñoJerusalénpe

2Upemba'eivaívaTupãrenondépe,ojapoumitetãnguéra oporombojeguarúvaicha,ÑandejáraomosẽvaekueIsrael ñemoñarerenondépe

3Omopu'ãjeyumitendayvateitúvaEzequíasoityva'ekue, haomopu'ãaltarBaal-kuérapeguarã,haojapoyvyra ka'aguy,haomomba'eguasuopaehérsitoyvagapeguaha oservichupekuéra.

4Omopu'ãaveialtárÑandejárarógape,Ñandejárahe'i hague:Jerusalénpecheréraopaáraguarã

5Ha'eomopu'ãaltaropaehérsitoyvágapeguarãumi mokõikorapýpeÑandejárarógape.

6Ombohasaita'yrakuérapetatápeHinónra'yñúme,avei ojesarekoára,haoporopohã,haoporoporiahu,haojapo peteĩespírituojekuaávahapajeapohandive,ojapoheta mba'evaiÑandejárarenondépe,ombopochyhaguãchupe

7UpéiomoĩpeteĩtaʼangaojejapóvaÑandejárarógape, ÑandejáraheʼivaʼekueDavidhaitaʼýraSalomónpe:“Ko ógapehaJerusalénpe,aiporavovaʼekueopaIsrael ñemoñaremboyve,amoĩtacheréraopaáraguarã.

8NdaipeʼamoʼãvéimaIsraelpypeyvyamoĩvaʼekuégui pendetuakuéraypykuépeguarãupéichaoñangarekóta

hikuáiojapohaguaopambaʼecheamandavaʼekue chupekuéra,heʼiháichaopapeléihaumiestatutoha ordenanzakuéraMoisésporupive

9UpémarõManasésombojavyJudáhaumioikóva Jerusalénpe,haojapoivaivévaumitetãgui,Ñandejára ohundivaʼekueIsraelñemoñarerenondépe

10Ñandejáraoñe'ẽManaséshahetãyguandive,ha'ekuéra nohenduséi.

11UpévareÑandejáraogueruhiʼarikuéraumimburuvicha guasuAsiriapeguañorãirõháraruvichakuéra,ojagarráva Manaséspeñuatĩapytépehaojokuachupeñuatĩmeha oguerahachupeBabiloniape

12Ohasárõguare,ojerureasyTupãIjárape,ha oñemomirĩetereiitúvaypykueJárarenondépe

13Haoñembo'echupe,haohenduchupeijerureasyha oguerujeychupeJerusalénpeIrréinope.UpérõManasés oikuaaÑandejáraha'ehaTupã

14UperireomopuʼãpeteĩmurállaDavidsiudaokaháre, Gihónkuarahyreikegotyo,peñúme,ojeikepevepepira rokẽme,haojereOfeljerére,haomopuʼãyvatetereípe,ha omoĩumikapitándegérrapeopaumisiudaoĩvape korapýpe.

15Upéioipe'aumidiosextraño,ta'angaÑandejárarógagui, haopaumialtáromopu'ãva'ekueyvytyÑandejárarógape haJerusalénpe,haomosẽpetávagui.

16UpéiomyatyrõpealtárÑandejárapeguarã,ha oikuaveʼẽofréndadepazhaofréndadeagradecimiento,ha omandaJudápeoservihaguaÑandejáraIsraelJárape.

17Upevéretavayguakuéraojapogueterimymbajukaumi tendayvategotyo,hakatuÑandejáraItupãmeañoite

18Manasésrembiapokuehembýva,oñembo'ehague Ijárape,haumiohechávañe'ẽhe'iva'ekuechupeIsraelJára Ñandejárarérape,ojehaiIsraelrréikuatiañe'ẽme

19Iñembo'e,hamba'éichapaTupãojerurechupe,haopa hembiapovaikue,hembiapovai,haumitendaomopu'ã haguépetendayvate,haomoĩhaguépeyvyraka'aha ta'ãnga,oñemomirĩmboyve.

20UpémarõManasésokeitúvaypykuendivehaoñotỹ chupehógapevoi,haitaʼýraAmónogovernahendaguépe 21Amónoguerekoveinteáñooñepyrũrõguareogoverna, haogovernadosáñoJerusalénpe 22Ha'ekatuojapoivaívaÑandejárarenondépe,itúva Manasésojapohaguéicha,Amónoikuave'ẽguimymbajuka opaumita'ãngatallaitúvaManasésojapova'ekuépeha oservichupekuéra

23HanoñemomirĩriÑandejárarenondépe,itúvaManasés oñemomirĩhaguéichaAmónkatuojavyohóvo

24Hembiguáikuéraoñorairõhesehaojukachupehógape voi

25Hakatutavayguakuéraupetetãyguaojukaopaumi oñemoĩvaʼekuéperréiAmónrehe;haumitavayguaupe tetãyguaomoĩita'ýraJosías-perréiramohendaguépe.

MOAKÃHA34rehegua

1Josíasoguerekoochoáñooñepyrũrõguareogoverna,ha ogovernaJerusalénpe30áño.

2Ha'eojapoiporãvaÑandejárarenondépe,haoguataitúva Davidrapére,handoipe'áiakatúapeniijasugotyo

3Octavoáñoogovernahaguépe,imitãajagueteri,oñepyrũ ohekaitúvaDavidJárape,hape12áñopeoñepyrũoipeʼa

JudáhaJerusalénpeumilugárijyvatevévagui,umikaʼaguy, umitaʼangaojejapóvaguihaumitaʼangaoñemonguʼévagui.

4HaʼeoitypaitehikuáiumialtárdeBaalímhaumitaʼanga, oĩvayvatehiʼári,oikytĩ;haumika'aguy,ta'ãngatallaha ta'angañemongu'e,omboja'ohaojapochuguiyvytimboha omomboumioikuave'ẽva'ekuemymbajukasepultúraári

5Upéiohapyumisaserdótekangueumialtárári,ha omopotĩJudáhaJerusalén.

6UpéichaaveiojapoManasés,EfraínhaSimeón siudakuérape,Neftalípeve,ijyvykuʼiijerére

7Oityparireumialtárhayvyraka’aguy,haoinupãrire umita’ãngaojejapóvapolvo-pe,haoikytĩmbaiteumi ta’ãngaIsraelretãtuichakuejaveve,ohojeyJerusalénpe.

8Áño18ogovernahaguépe,omopotĩrirepeyvyhapeóga, omondoSafán,Azaliíasraʼy,haMaaseías,pesiuda governadór,haJoá,Joacazraʼy,peoskrivivaʼekue, omyatyrõhaguaÑandejáraIjáraróga

9OguahẽvosaserdóteguasuHilquíasrendápe,omeʼẽ hikuáipeplátaojeguerúvaÑandejárarógape,ombyaty vaʼekueManaséshaEfraín,hakompletoiteIsrael hembývagui,hakompletoiteJudáhaBenjamínguiha ohojeyhikuáiJerusalénpe.

10Omoĩhikuáiumimba'apoháraoñangarekóvaÑandejára rógapópe,haome'ẽumiomba'apóvapeÑandejárarógape, omyatyrõhaomyatyrõhaguãóga.

11Umiartesánohaconstructor-pejepeomeʼẽchupekuéra, ojoguahaguaitaoñekytĩvahayvyraoñembojoajuhagua, haohundihaguaumiógaJudárréiohundivaʼekue.

12Umikuimba'eojapopetembiapojeroviapyreheve,ha umioñangarekóvahesekuéraha'eJahathaAbdías,levíta, Merarira'ykuéra.haZacaríashaMesulam,cohatita ñemoñare,omotenondehaguãhaambuelevita-kuéra,opa ikatúvaikatupyryinstrumentodemúsica-pe

13Haʼekuéraoñatendevaʼekueumimbaʼepohýi oguerahávarehaoñatendevaʼekueopambaʼeojapóvare, haumilevítaapytépeoĩvaʼekuemboʼeháraleipegua, mburuvichakuérahaokẽrerekua.

14Oguenohẽvohikuáipeplátaojegueruvaʼekue Ñandejárarógape,saserdóteHilquíasotopapeteĩlívro ÑandejáraléireheguaMoisésomeʼẽvaʼekue.

15UperireHilquíashe'iSafánpembo'eháraleipegua: AjuhuÑandejárarógapepekuatiañe'ẽléireheguaHa HilquíasombohasaSafánpeupekuatiañe'ẽ.

16Safánoguerahapelívrorréirendápehaomombeʼujey perréipehaheʼi:“Opambaʼeoñemeʼẽvaʼekuene rembiguáikuérape,haʼekuéraojapoupéva”.

17HaʼekuéraombyatypeplátaojetopavaʼekueÑandejára rógapehaomeʼẽumioñangarekóvahaombaʼapóvapópe.

18UpémarõSafánpemboʼeháraleipeguaheʼiperréipe: “PesaserdóteHilquíasomeʼẽchévepeteĩlívro”HaSafán omoñe'ẽmburuvichaguasurenondépe

19Haojehu,perréiohendúvopeléiñeʼẽ,omondoroijao.

20UperireperréiheʼiHilquías,Ahicam,Safánraʼy, Abdón,Miqueasraʼy,haSafánpeescribahaAsaías,peteĩ rréirembiguái

21TerehoeporanduÑandejárapechévehaumihembýva IsraelhaJudápe,umiñe'ẽojejuhúvarehe,Tuichapochy Ñandejárapochyoñeñohẽvañandeári,ñanderukuéra nokumplíriguiÑandejárañe'ẽ,ojapohaguãopamba'e ojehaívakokuatiañe'ẽme.

22Hilquíashaumimburuvichaguasuomoĩva'ekueoho profétaHuldarendápe,ha'évaSalumrembireko,Ticvatra'y,

Hasrára'y,guardarropañangarekoha(ko'ágãoiko Jerusalénpekoléhiope:)haoñe'ẽchupehikuáiupéicha.

23Ha'ehe'ichupekuéra:Péichahe'iÑandejáraIsrael Jára:Pemombe'upekuimba'epenembouvaekueche rendápe.

24Péichahe'iÑandejára:“Aguerútaivaívakotendáreha umioikóvaupépe,opaumiñe'ẽvaiojehaívapekuatiañe'ẽ omoñe'ẽva'ekuépeJudáruvichaguasurenondépe.

25Haʼekuéracherejahaguére,haohapyinsiénsoambue tupãnguérape,chembopochyhaguaopambaʼeojapóvare upévarechepochyoñeñohẽtakotendáre,ha noñemboguemoʼãi

26Judáruvichaguasupenembouvaekuepeporanduhaguã Ñandejárape,péichapejechupe:‘Péichahe'iÑandejára IsraelJáraumiñe'ẽpehenduva'ekuére

27Nekorasõipiroʼýgui,hareñemomirĩguiTupã renondépe,rehendúrõguareiñeʼẽkotendáre,haumi oikóvaupéperehe,hareñemomirĩcherenondépe,ha reipeʼandeao,harejaheʼocherenondépe;Cheningo rohenduavei,he'iandejra

28Péinaápe,cherombyatýtanderukuérarendápe,hane rembyatýtanesepultúrapepyʼaguapýpe,ninderesa ndohechamoʼãiopambaʼevaiaguerútavakotendáre,ha umioikóvaupépevoiUpémarõoguerujeyhikuái mburuvichaguasúpeñe'ẽ.

29Upéiperréiomondohaombyatykompletoiteumi ansiánoJudáhaJerusalénpeguápe

30UperireperréiojupiÑandejárarógape,umikuimbaʼe Judágua,Jerusalénpeoikóva,saserdóte,levítahaenterove puévlo,tuichahamichĩva,haoleeapysápeopambaʼe oñeʼẽvapelívrodekompromísope,ojetopavaʼekue Ñandejárarógape

31Uperireperréioñemboʼyhendaguépehaojapopeteĩ kompromísoÑandejárarenondépe,oguatahagua Ñandejárarapykuéri,haokumplihagua hembiapoukapykuéra,umimbaʼeheʼívaha hembiapoukapykuéra,ipyʼaiteguivehahiʼángaguive, ojapohaguaumimbaʼeheʼívapekompromísoojehaívako kuatiañeʼẽme

32HaʼeomoĩopaumioĩvapeJerusalénhaBenjamínpe.Ha JerusalénpeoikóvaojapoTupãñe'ẽme'ẽ,itúvaypykueJára +33Josíasoipeʼapaiteumimbaʼeoporombojeguarúva entéroumitetãoĩvaguiisraelítape,haomoĩmbaiteumi oĩvapeIsraélpeoservihaguaÑandejáraIjárapeHaoiko ajapukukuendoipe'áiÑandejárape,ijypykuéraypykueJára MOAKÃHA35rehegua

1JosíasojapoaveipeteĩPascuaÑandejárapeguarã Jerusalénpe,haojukahikuáiPáskuaára14peprimermespe

2Upéiomoĩsaserdótekuérape,haomokyreʼỹchupekuéra oservihaguaÑandejárarógape

3Hahe'iumilevítaombo'évaopaIsraelgua,Tupã Ñandejárapeguarãimarangatúvape:“Pemoĩpeárka marangatupeógaomopu'ãva'ekueSalomón,Davidra'y, Israelruvichaguasu.ndaha'emo'ãimba'epohýipendejyva ári,peserviko'ágãTupãpendeJárapehahetãIsrael-pe 4Peñembosakoʼipendetuakuéraypykuerógape,pende rréiDavidoskrivihaguéicha,haitaʼýraSalomónoskrivi haguéicha

5Peñemboʼypelugársagrádope,pendeermanokuératúva ypykueñemoñarehalevítañemoñare.

6PejukaPáskuahapeñemomarangatuhapembosako'i peneermanokuérape,ojapohaguãÑandejárahe'i haguéichaMoisésrupive.

7Josíasome'ẽovechara'yhakavarara'y,ovechara'yha kavarara'y,opavaveoĩvaupépe,30000ha3000tóro

8Umimburuvichakuéraomeʼẽvoluntariamentepe puévlope,umisaserdótepehaumilevítape:Hilquías, ZacaríashaJehiel,haʼekuéraogovernávaÑandejárarógape, omeʼẽumisaserdótepeofréndadePáskuape2600vaka michĩhatrescientosvaka

9Conanias,Semaías,Netaneel,iñermanokuéra,Hasabías, JeielhaJozabad,levítaruvicha,ome'ẽlevítakuérape ofréndaPascuarã5000vakamichĩha500tóro

10Upémarõoñembosakoʼipeservísio,haumisaserdóte oñemboʼyhendaguépe,haumilevítakatuosegiperréi omandaháicha

11HaʼekuéraojukapePáskua,haumisaserdóteohypýipe tuguyipópe,haumilevítaoipeʼachuguikuéraipire

12Ha'ekuéraoipe'aumimymbahapy,ome'ẽhaguãhetã ñemoñare,oikuave'ẽhaguãÑandejárape,he'iháichaMoisés kuatiañe'ẽmeHaupéichaaveiojapohikuáiumivakarehe

13Ha'ekuéraombojytatakuaPáskuatatápehe'iháicha,ha umiambueofréndamarangatukatuomboja'oólla,kadón hamba'yrúpe,hapya'eomboja'oopavavetavayguakuéra apytépe

14Uperireopreparahikuáiijupehasaserdótekuérape guarã,pórkeumisaserdóteAarónraʼykuéraombaʼapohína ofréndaojehapývahaikyrakuepyharepeveupévare levíta-kuéraombosakoʼiijupeguarã,hapaʼikuérapeguarã Aarónraʼykuérape

15UpéioĩhendaguépeumiopurahéivaAsafraʼy,David, Asaf,HemánhaJedutún,rréiohechaháicha.haumiokẽ rerekuaohaʼarõopaokẽme;ikatundojeihikuáiiserviciogui;Ijoyke'ykuéralevítaombosako'íguichupekuéraguarã 16Upeárapeoñembosako'iopamba'eojejapóva Ñandejárape,ojejapohaguãPáskuahaoikuave'ẽhaguã ofréndaojehapývaÑandejáraaltárári,rréiJosíasomanda haguéicha.

17UpetiémpopeumiisraelítaoĩvaupépeojapopePáskua, hapefiéstadepanIlevaduraʼỹva7día

18HandaipórivaʼekuePáskuaoñeñongatúvaichaIsrael-pe, profétaSamueláraguiveniopaIsraelruvichakuéra ndojapóiPascuaJosíasojapohaguéicha,pa'ikuéra,levíta, JudáhaIsraeloĩvaupépehaJerusalénpeoikóva.

19PedieciochoáñoogovernahaguépeJosías,ojejapoko Páskua.

20Opako'ãmba'erire,Josíasoprepararirepetémplo, NecórréideEgiptoojupioñorairõhaguaCarquemisndive, Éufratesrembe'ýpe

21Upéiomondohendápeumiembajadorhaheʼichupe: “¿Mbaʼepikoarekonendive,nderréideJudá?”Koárape ndajúinerehe,cheñorãirõhauvei,Tupãhe'íguichéve pya'ehaguã

22UpevéreJosíasnombojereihovachugui,hakatu oñembojegua,oñorairõhaguãhendive,hanohendúiNecó ñe'ẽTupãjurúgui,haouoñorairõMeguidoñúme

23UmiarqueroodispararréiJosíaspehamburuvicha guasuhe'ihembiguáikuérape:Cheguerahamombyry.che heridoitereiniko

24Upémarõhembiguáikuéraoguenohẽchupeupe kárroguihaomoingechupepekárromokõiha oguerekóvapehaogueruhikuáiJerusalénpe,haomano,ha oñeñotỹpeteĩitúvaypykuesepultúrape.HaopaJudáha JerusalénombyasyJosíasrehe.

25JeremíasoñembyasyJosíasrehe,haopavavekuimba'e opurahéivahaumikuñaopurahéivaoñe'ẽJosíasrehe oñembyasyjaveko'ágãpeve,haojapochupekuérapeteĩ ordenanzaIsrael-pe

26Josíasrembiapokuehembývahamba'eporã ojapova'ekue,he'iháichaÑandejáraLéipe

27Hahembiapokue,ñepyrũguiveipahaitepeve,ojehai IsraelhaJudárréikuatiañeʼẽme.

MOAKÃHA36rehegua

1UpéiumihénteupetetãyguaojagarraJoacaz,Josías raʼýpe,haomoĩchuperréiitúvarendaguépeJerusalénpe

2Joacazoguereko23áñooñepyrũrõguareogoverna,ha ogovernatresméseJerusalénpe

3HaperréideEgiptooitychupeJerusalénpe,haokondena petetãcientalentodeplátahauntalentodeóro.

4EgiptorréiomoĩiñermánoEliaquimperréiramoJudáha Jerusalénpe,haombohérachupeJoacimNecóogueraha iñermánoJoacaz-pehaoguerahachupeEgiptope.

5Joaquimoguereko25áñooñepyrũrõguareogoverna,ha oisãmbyhy11áñoJerusalénpe,haojapoivaívaÑandejára Ijárarenondépe.

6BabilóniaruvichaguasuNabucodonosorojupihese,ha ojokuachupeñuhãmeoguerahahaguãBabilóniape

7NabucodonosoroguerahaaveiBabilóniapeumi tembiporuoĩvaJehovárógapehaomoĩitémplope Babiloniape

8Joaquimrembiapokuehembýva,umimba'e ombojeguarúvaojapova'ekuehaumimba'eojejuhúvahese, ojehaiIsraelhaJudárréikuatiañe'ẽme,haita'ýraJoaquín oisãmbyhyhendaguépe.

9Joaquínoguereko8áñooñepyrũrõguareogoverna,ha oisãmbyhytresmésehadiezdíaJerusalénpe,haojapo ivaívaÑandejárarenondépe.

10Oparirepeáño,rréiNabucodonosoromondochupe Babilóniape,umimbaʼyruporãoĩvaJehovárógape,ha omoĩiñermánoSedequíasperréiramoJudáhaJerusalénpe.

11Sedequíasoguerekoveinteáñooñepyrũrõguare ogoverna,haoisãmbyhy11áñoJerusalénpe

12Ha'eojapoivaívaTupãIjárarenondépe,ha noñemomirĩriprofétaJeremíasrenondépeoñe'ẽvo Ñandejárajurúgui.

13Opu'ãaveirréiNabucodonosorrehe,ohuravaekue chupeTupãrehe,ha'ekatuomohatãijajúrahaomohatã ikorasõanihaguãojereÑandejáraIsraelJáragotyo 14Hiʼariveopasaserdóteruvicha,hatavayguakuéra, hetaitereímahembiapovaiopatetãnguérarembiapovaikue rirehaomongy'aÑandejárarógaomomarangatuvaekue Jerusalénpe

15Tupã,ituvakuéraJára,omondohendápekuéra hembijokuáirupive,opu'ãsapy'ahaomondo.Ha'e oiporiahuverekohaguérehetãyguahahekoha

16Ha'ekuérakatuoñembohoryTupãremimboukuérare, haodespreciaiñe'ẽ,haoiporuvaiiprofetakuérape, Ñandejárapochyopu'ãmeveitavayguakuérarehe,ndaipóri pevepohã

17Upévareogueruhiʼarikuéraperréidecaldeo,ojuka vaʼekueimitãrusúpekysepukureheveijyvysagrádo rógape,handoiporiahuverekóimitãkuimbaʼetérãkuñataĩ, ijedámavaniumioñesũvapeijedámahaguére.

18OpaumitembiporuTupãrógape,tuichahamichĩva,ha umimba'erepyoĩvaÑandejárarógape,hamburuvicha guasuhamburuvichakuéramba'erepyopako'ãvaogueru Babilonia-pe.

19UpéiohapyhikuáiTupãróga,haoityJerusalénmurálla, haohapypaiteumipalásio,haohundipaiteumimbaʼyru iporãva

20UmiokañývakysepukuguioguerahaBabilóniape

Upépeha'ekuéraha'ehaita'yrakuérarembiguáiPersiaretã oisãmbyhypeve

21KumplihaguãÑandejárañe'ẽJeremíasñe'ẽrupive,pe yvyovy'apevepytu'uhaárapukukue,ha'eopytu'uaja nandiha'eoñongatupytu'uha,omoañetévo69áño

22PeprimeráñoogovernahaguépeperréiCirodePersia, oñekumplihaguaÑandejáraheʼivaʼekueJeremíasñeʼẽ rupive,ÑandejáraomomýiperréiCirodePersiaespíritu, haomombeʼupeteĩmbaʼeomombeʼuhaguaoparréinope, haohaiaveikuatiápe:

23Péichahe'iPersiaruvichaguasuCiro:“Ñandejárayvaga Járaome'ẽchéveopamburuvichaguasuyvyapeáriha haʼeomandachéveamopuʼãhaguachupepeteĩóga Jerusalénpe,oĩvaJudápe¿Mávapikooĩpendeapytépeopa hetãyguaapytégui?TupãIjáratoĩhendive,hatojupi

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.