Guarani - The Book of 1st Samuel the Prophet

1Samuel

MOAKÃHA1.1

1OĩvaʼekuepeteĩkuimbaʼeRamataimzofimgua,sérro Efraínpegua,héravaElcaná,Jerohamraʼy,Elihúraʼy, Tohúraʼy,Zufraʼy,efratagua

2Haoguerekomokõihembireko;peteĩvahéraAna,hape ótrohéraPenina,haPeninaimemby,Anakatundoguerekói mitã

3Kokuimba'eosẽkádaáñoitávaguiomomba'eguasuha oikuave'ẽmymbajukaÑandejáraipu'akapávapeSilópe UpépeoĩaveiElíra'y,HofníhaFinees,ha'évaTupãpa'i 4Elcanáoikuave'ẽvopeára,ome'ẽhembirekoPenínápeha opavaveita'ýrahaitajýrape

5HakatuAnapeomeʼẽpeteĩpárteijojahaʼỹva;Ha'eniko ohayhúguiAnape,Ñandejárakatuombotyimemby.

6Iñenemígoombopochyaveichupe,ombopy'arasyhaguã chupe,Ñandejáraombotyhaguéreisy

7Ha'eojapoháichakádaáño,ohojaveÑandejárarógape, upéichaombopochychupeupévarehasẽ,handokarúi

8UpémarõiménaElcanáheʼichupe:“Aná,¿mbaʼérepiko repukavy?”.hamba'érepikondere'úi?hambaʼérepikone korasõoñembyasy?¿ndaha'éipikocheiporãvévandéve guarãumita'ýragui?

9UpémarõAnaopuʼãokarurirehikuáiSilópehaokaʼu rirehikuáiPa'iElíoguapypeteĩapykaári,Tupaotupaópe

10Ha'eguioembo'eTupãmehahasẽasy 11Ha'eome'ẽiñe'ẽme'ẽhahe'i:“Ñandejáraipu'akapáva, añeteháperema'ẽramonerembiguáijehasaasyrehe,ha nemandu'áramocherehe,handeresaráiramone rembiguáigui,hareme'ẽramonerembiguáipepeteĩmitã, upéicharõame'ẽtachupeÑandejárapeoikoveajapukukue, handaipórimo'ãinavajaiñakãári.

12Oñembo'eajaÑandejárarenondépe,Elíomarkaijuru.

13KoʼágaAna,oñeʼẽikorasõme;ijurumanteomýi,ha katunoñehendúiiñe'ẽ,upévareElíoimo'ãoka'uhague.

14Elíhe'ichupe:Araka'epevepikoreka'úta?emboyke ndeheguindevíno

15HaAnahe'i:Nahániri,cheruvicha,cheningopeteĩ kuñaipy'ahatãva

16AnireipapanerembiguáiBelialrajyramo,ko'ágãpeve añe'ẽhetamba'echeñembyasyhañembyasyrehe.

17UpémarõElíheʼi:“Terehopyʼaguapýpe,haIsraelJára tomeʼẽndévenembaʼerejerurévachupe”

18Ha'ehe'i:Tovy'anderesarembiguái.Upémarõpe kuñaohohaokaru,hahovanoñembyasyvéima

19Ko'ẽmbotávoopu'ãhikuáihaomomba'eguasu ÑandejárarenondépehaoujeyhógapeRamápe,haElcana oikuaahembirekoAnapeÑandejáraimandu'ahese

20Upémarõ,Anahyeguasurire,imembypeteĩ mitãkuimba'ehaombohérachupeSamuel,he'ívo: “AjeruréguichupeÑandejárape”

21Upéipekuimba'eElcanáhahogayguakuéraoho oikuave'ẽhaguãÑandejárapemymbajukakádaáñoha iñe'ẽme'ẽ

22AnakatundohóiHa'ehe'íguiiménape:“Ndahamo'ãipe mitãoñemombytepeve,haupéiaguerútachupe, ojehechaukahaguãÑandejárarenondépehaopytahaguã upépeopaáraguarã”

23UpérõiménaElcanáhe'ichupe:Ejapoiporãvande rehechávaepytaredestetepevechupe;Ñandejáraañoite omopyendaiñe'ẽ.Upémarõpekuñaopyta,haome'ẽ ita'ýrapeomokambúmeve

24Oikytĩrirechupe,oguerahahendivembohapytóro, peteĩefáarínahapeteĩvínoryrureheve,haoguerahachupe ÑandejárarógapeSilópe,hapemitãimitã

25OjukahikuáipeteĩtórohaoguerupemitãElírendápe

26Hahe'i:“Ohcheruvicha,ndeángaoikoveháicha,che ruvicha,chehínapekuñaoñembo'ývaneykéreko'ápeha oñembo'eÑandejárape”

27Komitãreheañemboʼe;Ñandejáraome'ẽchéveche rembijerureajerurevaekuechupe

28UpévareameʼẽchupepréstamoÑandejárapeoikoveaja oñeme'ẽtachupepréstamoÑandejárape.Haupépe omomba'eguasuÑandejárape

MOAKÃHA2rehegua

1HaAnaoñembo'ehahe'i:Chepy'aovy'aÑandejára ndive,chehatĩoñembotuichaÑandejárape.avy'águinde salvasiõrehe

2NdaipóriimarangatúvaÑandejáraicha,ndaipóriguinde ambuéva,handaipóriitañandeTupãicha.

3Anipeñeʼẽveupéichapeñemombaʼeguasueterei;anitosẽ pendejurúguipeñemomba'eguasu,Ñandejáranikopeteĩ Tupãoikuaáva,haha'erupiojepesaumimba'eojejapóva.

4Umikuimbaʼeipuʼakapávaarcooñembyai,haumi oñepysangavaʼekueoñeñapytĩmbarete

5Umihenyhẽvaokontratahikuáimbujapehaumi iñembyahýivaopyta,hapeimemby'ỹvaimembysieteha peoguerekóvahetamitã,ikangyohóvo.

6Ñandejáraojukahaomoingove,omboguejype sepultúrapehaohupi

7Ñandejáraomboriahuhaombopirapireheta,ha'e omomichĩhaomopu'ã.

8Ha'eomopu'ãmboriahúpeyvytimbogui,haohupipe ojerurévapeyvyku'ígui,omoĩhaguãchupekuéra mburuvichakuéraapytépehaomoĩhaguãchupekuérape trónooñemomba'eguasúva

9Haʼeoñangarekótaimarangatúvapyrehe,haumiiñañáva okirirĩtapytũmbýpe;mbaretépeavavendopuʼakamoʼãigui 10Ñandejáraenemigokuéraoñembyaítayvágaguioisu'úta hi'árikuéra,Ñandejáraohusgátayvyrembe'y.haomeʼẽta mbareteimburuvichaguasúpe,haomopuʼãtaiunhídohatĩ 11UpéiElcanáohoRámápehógapeHapemitãoservi Ñandejárapepa'iElírenondépe.

12ElíraʼykuérahaʼevaʼekueBelialraʼyndoikuaáihikuái Ñandejárape

13Umisaserdóteojepokuaavaʼekueumihéntendive: oimeraẽvaoikuaveʼẽjavesakrifísio,oupesaserdóte rembiguái,soʼoopupuaja,ipópepeteĩsoʼombohapyhatĩ reheve.

14Upéioinupãpembaʼyrúpe,pekárrope,pekárrope,térã pembaʼyrúpeopamba'eoguerúvaso'oryrupa'iogueraha ijehe.UpéichaojapohikuáiSilópeopaisraelítaou vaʼekuéreupépe

15Ohapymboyvehikuáipeikyrakue,oguahẽpesaserdóte rembiguáihaheʼipekuimbaʼeoikuaveʼẽvapesakrifísio: “Emeʼẽso’oto’upesaserdótepeguarãHa'e ndoguerekomo'ãiguindero'ohykúva,ha'ekatuikyrỹiva 16Oĩramoheʼívachupe:“Anindohapypaitepeikyrakue, haupéitoguerahaneángaoipotávaupéiha'eombohovái

1Samuel

chupe:Nahániri;hakatureme'ẽtachéveko'ágã,hanahániri ramo,ajagarrambaretépe.

17UpévareumimitãrusuangaipatuichaitereiÑandejára renondépe.

18SamuelkatuoserviÑandejárarenondépe,imitãme, oñemondepeteĩefoddelínoreheve

19Isyojapoaveichupepeteĩaoʼi,haogueruchupekáda áño,oujaveiménandiveoikuaveʼẽhaguapesakrifísio kádaáño

20UpéiElíohovasaElcanáhahembirekópe,hahe'i: “Ñandejáraome'ẽndévekokuñañemoñarepepréstamo oñeme'ẽva'ekueÑandejárape”Haohohikuáihógapevoi

21ÑandejáraovisitaAnahyeguasuhaimembymbohapy ta'ýrahamokõitajýraHapemitãSamuelokakuaa Ñandejárarenondépe

22Elíitujaitereímahaohenduopambaʼeitaʼyrakuéra ojapovaʼekueopaIsraelrehehamba'éichapaoñenohikuái umikuñaoñembyatývandiveJotopaRógarokẽme

23He'ichupekuéra:Mba'érepikopejapoko'ãichagua mba'e?ahendúguipenerembiapovaiopakotavayguakuéra rupive

24Nahániri,cheraʼykuéra;Naiporãinikoahendu,peẽ pejapoTupãretãyguakuérapehembiapovaíva

25Peteĩkuimba'eojavyramoambuendive,huésohusga chupe,hapeteĩkuimba'eojavyramoÑandejárarehe, ¿mávapikoojerurechupe?Ha'ekuérakatunohendúiitúva ñe'ẽ,Ñandejáraojukasehaguérechupekuéra

26UpemitãSamuelokakuaaohóvohaoguerohory Ñandejárapehaaveikuimba'ekuérandive

27UpéioupeteĩTupãkuimba'eElírendápehahe'ichupe: “Péichahe'iÑandejára:“Chepikoajechaukaporãnderu rógapeoĩrõguarehikuáiEgiptopeFaraónrógape?”

28HaaiporavópachupeopaIsraelñemoñareapytéguiche saserdóteramo,oikuave'ẽhaguãchealtárári,ohapyhaguã insiénsohaomondehaguãefodcherenondépe?haame'ẽ pikonderurógapeopamba'ekuave'ẽIsraelñemoñare tatakuápe?

29Upévarepembotachesacrificiohacheofrénda,che amandavaʼekuecherógapeHaremomba'epikondera'y kuérapecheári,rembokyrahaguãumimba'ekuave'ẽ tuichavévaIsraelcheretãyguakuérape?

30UpévareTupãIsraelJárahe'i:“Añetehápeha'enderóga handerurogayguaoguatatahacherenondépeopaára guarãumichemomba'eguasúvapeamomba'eguasúta,ha umichemboykévapeoñemboykéta

31Péinaápe,oguahẽára,aikytĩtahandepo,handeruróga po,ndaiporimoʼãihapeteĩkaraitujanderógape

32Harehechátapeteĩenemigocherekohápe,opamba'e Tupãome'ẽtavaIsrael-pe,handaiporimo'ãipeteĩkuimba'e itujávanderógapeopaáraguarã

33Pendekuimba'e,naikytĩmo'ãivachealtárgui,ohundíta nderesahaombopy'arasynekorasõ,haopamba'e okakuaávanderógapeomanótayvotyitujámavape

34Hakóvahaʼétapeteĩtechaukahandéveguarã,oútava mokõinderaʼy,HofníhaFineesáripeteĩárapeomanóta mokõivéva

35Cheamopu'ãtapeteĩpa'ijeroviaha,ojapótavache korasõhacheakãmeoĩháicha,haamopu'ãtachupepeteĩ ógaijojaha'ỹvahaoguataopaáraguarãcheunhído renondépe.

36Opaumiopytávanderógapeoútahaoñesũhendápe peteĩplátapehẽnguehapeteĩmbujape,haheʼíta:“Chemoĩ

peteĩvaumisaserdóterógape,haʼuhaguapeteĩpan pehẽngue”.

MOAKÃHA3rehegua

1MitãSamueloserviÑandejárapeElírenondépeUpe árapeÑandejárañe'ẽhepyetereivaekuendaipórivisión abierto.

2Haojehuupejave,Elíoñenohendaguépe,hahesa oñepyrũoñemomirĩ,handohechái;

3ÑandejáralámparaoguemboyveÑandejáratémplope, oĩhámeÑandejáraárka,haSamueloñenooke 4ÑandejáraohenóiSamuel-pe,hahe'i:“Péinaaime”.

5UpéiodiparaElírendápehaheʼi:“Koʼápeaimende cherenóiguiHa'ehe'i:Chendahenoiva'ekueeñenojey Haohohaoñeno.

6Ñandejáraohenóijey:“Samuel”Samuelopu'ãohoElí rendápehahe'i:PéinaaimendecherenóiguiHa'ehe'i: Chera'y,nahenoiva'ekue.eñenojey.

7SamuelndoikuaáigueteriÑandejárape,hanoñemombe'úi gueterichupeÑandejárañe'ẽ

8ÑandejáraohenóijeySamuélpembohapyhajey.Upéi opu'ãohoElírendápehahe'i:Péinaaimende cherenóiguiElíohechakuaaÑandejáraohenóihaguepe mitãme.

9UpévareElíheʼiSamuélpe:“Terehoeñeno,hahaʼe nerenóiramo,ere:‘Eñeʼẽ,Ñandejára!nerembiguáiohendu niko.UpémarõSamuelohooñenohendaguépe.

10Ñandejáraou,oñembo'yhaohenóiymaguaréicha: “Samuel,Samuel”UpérõSamuelombohovái:Eñe'ẽne rembiguáiohenduniko.

11Ñandejárahe'iSamuel-pe:“Ajapótapeteĩmba'eIsraelpe,opavaveohendúvaapysaokyhyjéta

12UpeárapeajapótaElíkóntrapeopambaʼehaʼevaʼekue hógape,añepyrũvoveamohuʼãtaavei

13Chehaʼéguichupeahusgatahahógapetapiaiteguarãpe tembiapovaihaʼeoikuaávare;ita'yrakuéraoñembojegua haguéreijehe,haha'endojokóichupekuéra

14HaupévareahuraElírógape,Elírógarembiapovai noñemopotĩmoʼãihasakrifísioniofréndarupivetapiaite guarã

15Samueloñenopyharevepevehaoipe'aÑandejáraróga rokẽ.HaSamuelokyhyjeohechaukávoElípepevisión.

16UpéiElíohenóiSamuélpehaheʼi:“Samuel,cheraʼy” Ha'ehe'ichupe:Péinaaime

17Ha'eoporandu:Mba'epikoÑandejárahe'indéve?

Ajerurendéveaniremokañychehegui:Tupãtojapo ndereheupéicha,hahetavemba'e,reñomiramochéve mba'eveopamba'eha'ehe'iva'ekuendéve

18Samuelomombe'uchupeopamba'e,hanomokañýi chuguimba'eveHa'ehe'i:Ñandejárahína,tojapo iporãvachupeguarã.

19Samuelokakuaaohóvo,haÑandejáraoĩhendive,ha ndohejáiho'ayvýpenipeteĩiñe'ẽ

20OpaIsraelguaDanguiveBeersebapeveoikuaaSamuel oñemopyendahagueÑandejáraprofétaramo

21ÑandejáraojehechaukajeySilópe,Ñandejára omombe'uhaguéreSamuelpeSilópe

1UpéiSamuelhe'iopaIsrael-peIsraelosẽoñorairõhaguã filistéokuérandive,haoñemoĩEbenezerykére,hafilistéo kuéraoñemoĩAfec-pe.

2UmifilistéooñemoĩoñorairõhaguaIsraelkóntrape,ha oñorairõvoIsraelojukafilistéokuérarenondépe,haojuka hikuáiñúme4.000kuimbaʼerupi.

3Oguahẽvopepuévlopekampaméntope,umiansiáno Israelguaheʼi:“¿MbaʼérepikoÑandejáraorejukakoárape umifilistéorenondépe?”JagueruñandéveSilógui ÑandejáraÑe'ẽme'ẽárka,oúvoñandeapytépe,ñandesalva haguãñaneenemigokuérapógui.

4UpémarõumipuévloomondoSilópeogueruhagua ÑandejáraÑeʼẽmeʼẽárka,oikóvaumikeruvínapytépe,ha umimokõiElíraʼy,HofníhaFinees,oĩupépeÑandejára árkandive

5Oguahẽvopekampaméntopepeárkadelakompromíso, enteroveIsraelosapukáihaosapukáihakoyvyipujey.

6Umifilistéoohendúvopesapukáiryapu,heʼi:“¿Mbaʼépa heʼisekosapukáituichaitévaumievréokampaméntope?” Ha'ekuéraoikuaaporãÑandejáraárkaoikehape kampaméntope

7Umifilistéookyhyje,heʼíguihikuái:“Ñandejáraoikepe kampaméntope”.Ha'ekuérahe'i:Aichejárangaoréve! ndaipóriguikoʼágapevepeichaguambaʼe

8¡Aichejárangañandéve!mávapikoñandepe'átako'ãTupã ipu'akapávapógui?ko'ãvaha'eumiTupãoinupãva'ekue Egipto-yguápeopamba'evaietereheveyvyojeiko'ỹháme

9Peñemombaretehapehejayvypóraicha,peẽfilistéo,ani haguãpeikohebréorembiguáiramo,ha'ekuéraojapo haguéichapeẽme

10FilisteakuéraoñorairõhaoityIsrael-pehapeteĩteĩ okañyhógape.Israelguaho'arupi30.000kuimba'eoguata.

11HaojeguerahaTupãárka;Elíra'ymokõive,Hofníha Finees,ojejuka

12PeteĩkuimbaʼeBenjamínpeguaosẽpeehérsito apytégui,haoguahẽupeárapeSilópe,ijaoñemondoroha iñakãáriyvy

13Oguahẽvo,Elíoguapypeteĩapykaáritaperembe'ýpe omaña,ikorasõoryrýiguiTupãárkareheUpekuimba'e oguahẽvopetávapehaomombe'uupéva,opatavaguasu osapukái.

14Elíohendúvopesapukái,heʼi:“¿Mbaʼepikoheʼiseko tyapu?Hapekuimba'eoikepya'ehaomombe'uElípe 15Elíoguerekonoventayochoáño.hahesaiñypytũ,ha ndaikatúiohecha

16Pekuimba'ehe'iElípe:Chehínapeosẽva'ekue ehérsitogui,hakoárapeakañyehérsitoguiHaha'ehe'i: Mba'epikoojejapo,chera'y?

17Pemensahéroheʼi:“Israelokañyumifilistéorendápe, hahetaojejukaaveiumihénteapytépe,haaveiomanóma umimokõinderaʼy,HofníhaFinees,haojejagarra Ñandejáraárka”

18Oñe'ẽvoTupãárkare,ho'apeapykaguivetapykue gotyopeokẽykére,haijajúraoñembyaihaomano,ha'e nikoitujámahaipohýi.Ha'eohusgaIsrael-pecuarentaáño. 19Icuégra,Fineesrembireko,hyeguasu,hi'aguĩma imembyhaguã,haohendúvomaranduojejapyhyhague Ñandejáraárkahaomanómahagueisuégrahaiména, oñesũhaimembyoúguihi’áriumimba’ehasýva

20Haomanojaveumikuñaoñembo'ývaijykérehe'ichupe: Anirekyhyje.ndereñóiguipeteĩmitãkuimbaʼe.Ha'e katunombohováiri,hanopenái

21UpéiombohérapemitãmeIcabód,hahe'i:“Israélgui oipe'apetekomimbipa,ojejapyhyhaguéreTupãárka,ha isuégrohaiménakáusare”

22Ha'ehe'i:Israelguipetekomimbipaojejapyhýma

MOAKÃHA5rehegua

1UmifilistéoojagarraÑandejáraárkahaogueruEbenezer guiveAsdodpe

2UmifilistéoojagarrávoÑandejáraárka,oguerahaDagón rógapehaomoĩDagónykére

3Ko'ẽmbotávoAsdodguaopu'ãvopyhareve,Dagónho'a yvýpeÑandejáraárkarenondépe.Haojagarrahikuái Dagón-pehaomoĩjeyhendaguépe

4Ko'ẽmbotávoopu'ãvohikuáipyhareve,Dagónho'ayvýpe Ñandejáraárkarenondépe.haDagónakãhamokõiveipo jyvaoñeikytĩpeumbralári;Dagóntocónañoiteopyta chupe

5UpévarekoʼagaitepeveumisaserdóteDagónpe,niumi oikévaDagónrógape,ndopytáiDagónrokẽmeAsdodpe 6ÑandejárapoipohýiAsdodpeguakuérare,haohundi chupekuérahaojukachupekuéra,Asdodhaijyvy rembe'ýre

7Asdodguaohechávoupéichaoikoha,he'ihikuái:“Israel Járaárkandopytamo'ãiorendive,ipohasyñandeáriha ñandetupãDagónrehe”

8Upémarõhaʼekuéraomondoombyatyhendápekuéra filisteoruvichakuérapehaoporandu:“¿Mbaʼépajajapóta IsraelJáraárkagui?”Ha'ekuérahe'i:TojeguerahaIsrael JáraárkaGátpeveUpépeoguerahahikuáiIsraelJáraárka 9Ogueraharirehikuái,Ñandejárapoohundituichaitereívo pesiudarehe,haoinupãumikuimba'etávapegua,michĩha tuichávape,haoguerekohikuáiemerodoijykeñemiháme

10UpévareomondohikuáiÑandejáraárkaEcrónpe. OguahẽvoTupãárkaEcrónpe,umiecrónoosapukáihahe'i: OgueruhikuáiIsraelJáraárkaoréve,orejukahaguãha oreretãyguakuérape.

11Upémarõhaʼekuéraomondohaombyatykompletoite umifilistéoruvichakuérapehaheʼi:“PemondoIsraelJára árkahatohojeyhendaitépe,anihaguañandejukahañane retãyguakuérapeTupãpoipohýietereiupépe

12Umikuimbaʼenomanóivapeojahogapeemerod,hape siudaosapukáiojupiyvágape.

MOAKÃHA6rehegua

1Ñandejáraárkaopyta7méserefilisteokuéraretãme

2Umifilistéoohenóiumisaserdótehaadivinokuérapeha heʼi:“¿MbaʼépajajapótaÑandejáraárkare?”.emombe'u orévemba'éichaparomondótahendaguépe

3Ha'ekuérahe'i:PemondoramoIsraelJáraárka,ani pemondonandiTaha'eha'évakatupeme'ẽjeychupemba'e kuave'ẽmba'ekuave'ẽrehegua,peñemonguerátahapeẽme ojekuaátamba'érepaiponoñemomombyrýipendehegui. 4Upémarõhaʼekuéraheʼi:“¿Mbaʼéichapikopeofréndade delitoñameʼẽjeýtavachupe?”Ha'ekuérahe'ihikuái: “Cincoryguasurupi'aóroha5ryguasuóro,filistéoruvicha kuéra,peteĩmba'evaietenikopeẽhapenderuvichakuéra ári

5Upévarepejapovaʼerãpendeemerodoraʼanga,hapende ryguasuraʼangaombyaívapeyvy;Pemomba'eguasúta IsraelJárape,ha'eoipe'átaipopendehegui,pende tupãnguéraguihapenderetãgui.

6Mba'érepikopemohatãpenekorasõ,umiegipcioha Faraónomohatãhaguéichaikorasõ?ojaporirehechapyrãva ijapytepekuéra,ndohejáipikohikuáitavayguakuérapeoho, haohohikuái?

7Koʼágaejapopeteĩkarrétapyahu,haejagarramokõivaka kamby,haeñapytĩumivakakarrétapehaegueruhógape imembykuéra

8PejagarraÑandejáraárkahapemoĩpekarrétaáriha pemoĩpeteĩmba'yrúpeijykéreumimba'eporãóroguigua, peme'ẽjeývachupemymbajuka'ỹrehaemondo,ohohaguã

9Hapehecha,ojupíramoijyvyrembe'ýguiBet-semespeve, upéicharõha'eojapoñandévekomba'evaiete,ha ndaha'éiramo,upéicharõjaikuaátandaha'eihaipo ñandekutuva'ekue

10Haumikuimbaʼeojapoupéicha;haoguerahamokõi vakakamby,oñapytĩkarrétapehaombotyimembykuéra hógape

11UpéiomoĩhikuáiÑandejáraárkapekarrétaári,hape káharyruryguasurupiʼaóroguiguahaumiemerodo raʼangareheve

12HaumivakaohotapeporãBet-semesrapére,haoho tapeguasúre,osapukáiohoaja,handojerevéiakatúatérã ijasugotyoFilistearuvichakuéraohohapykuériBetSemesrembe'ypeve.

13UmiBet-semesguaomono'õhínakuritrígoñuñúme,ha ohupihikuáiohechapeárkahaovy'aohechávo

14UpéipekarrétaoguahẽJosué,Betsemitañúme,ha oñemboʼyupépepeteĩitaguasu,haoikytĩhikuáipekarréta yvyrahaoikuaveʼẽumivakamymbahapyÑandejárape guarã.

15UperireumilevítaoguenohẽÑandejáraárkahapekáha oĩvaipypeumimbaʼeporãóroguigua,haomoĩpeitaguasu ári,haumikuimbaʼeBet-semesguaoikuaveʼẽofrénda ojehapývahaoikuaveʼẽsakrifísioupeárapeÑandejárape guarã

16Umi5filistéoruvichakuéraohechávoupéva,ohojey hikuáiEcrónpeupeárape

17Ko'ãvahínaumifilisteoóroome'ẽjeyva'ekueoikuave'ẽ haguãÑandejárape.Asdod-peguarãpeteĩ,Gaza-peguarã peteĩ,Asclon-peguarã,Gat-peguarã,Ecrón-peguarãpeteĩ 18Haumiryguasuóro,hetatávafilistéopegua,umi5 mburuvichamba'éva,taha'etávakorapyhapueblookaháre, Abelitaguasupeve,omoĩhikuáiÑandejáraárka

19Ha'eoinupãumikuimba'eBet-semes-gua,omaña haguéreÑandejáraárkape,ojuka50000kuimba'épe,ha umitetãojahe'o,Ñandejáraojukahaguéreheta tavayguakuérape

20Umikuimba'eBet-semesguahe'i:Mávapikoikatúta oñembo'ykoTupãÑandejáramarangaturenondépe?ha mávapepikoohótañandehegui?

21UperireomondomensahéroumioikóvapeKiriatjearímpe,haheʼi:“UmifilistéooguerujeyÑandejáraárka peguejyhapeguerupeẽme.

MOAKÃHA7rehegua

1Umikuimba'eKiriat-jearimguaoguahẽohupiÑandejára árkahaoguerahaAbinadabrógape,yvytyári,ha

omomarangatuita'ýraEleazar-peoñangarekohaguã Ñandejáraárkare.

2HaojehupeárkaopytaajaKiriat-jearímpe,ipukupe tiémpo.Ojapóma20áñohaopaIsraelguaojahe'o Ñandejárarehe.

3Samuelhe'iopaIsraelrogayguakuérape:“Pejevýramo Ñandejárarendápependepy'aiteguive,peipe'apende apytéguiumitupãextrañohaAstarot,hapembosako'ipene korasõÑandejárapehapeservichupeañoite,haha'e penemosãsótafilistéopógui

4UpéiIsraelñemoñareomboykeBaalhaAstarot,ha oserviÑandejárapeañoite

5UpémarõSamuelhe'i:“EmbyatyopaIsraelguaMizpépe, haañembo'étandereheÑandejárape”

6UpeárapeoñembyatyhikuáiMizpépe,onohẽyhaoñohẽ Ñandejárarenondépe,haoajunaupeárapehahe'iupépe: “RojavyÑandejárakóntrape”SamuelohusgaIsrael ñemoñarekuérapeMizpépe

7Umifilistéoohendúvoumiisraelítaoñembyatyha Mizpépe,umifilistéoruvichakuéraohoIsraelkóntrape Israelñemoñareohendúvoupéva,okyhyjehikuáifilistéo kuéragui.

8Israelñemoñarehe'iSamuel-pe:Anirejerure ÑandejárañandeJárapeorerehehápe,ha'eoresalvahaguã filistéopógui.

9Samueloguerahapeteĩovechara'yokambúvaha oikuave'ẽmymbahapyramoÑandejárape,haSamuel osapukáiÑandejárapeIsraelrehe.Ñandejáraohenduchupe.

10Samueloikuave'ẽajapemymbahapy,umifilistéo oñembojaoñorairõhaguãIsraelndive,haupeárape Ñandejáraoarsunuhatãhaombopy'arorychupekuéra.ha ojejopychupekuéraIsraelrenondépe

11UperireumikuimbaʼeisraelíosẽMizpéguihaomuña umifilistéopehaoinupãchupekuéra,oguahẽmeveBetcar poguýpe

12UpémarõSamuelojagarrapeteĩita,omoĩMizpehaSen mbytépe,haombohéraEbenezerhaheʼi:“Koʼágapeve Ñandejáraorepytyvõ”

13Upémarõumifilistéooñemoĩipoguýpe,handoikevéima Israelrembe'ýpe,haJehovápoopu'ãfilistéokuérarehe Samueloikoveajapukukue

14Umitávafilistéooipe'ava'ekueIsrael-guioñeme'ẽjey Israel-pe,EcrónguiveGatpeve.haIsraeloipe'afilistéo póguiijyvyrembe'yHaoikopy'aguapyIsraelhaamorréo kuéraapytépe

15HaSamuelohusgaIsraélpeoikoveajapukukue.

16OhokádaáñoosegiBetélpe,GuilgalhaMizpépe,ha ohusgaIsraélpeentéroumilugárpe.

17HaojevyRamápe;upépeoĩguihóga;haupépeohusga Israel-pe;haupépeomopu'ãpeteĩaltarÑandejárapeguarã MOAKÃHA8rehegua

1Samuelitujámarõ,omoĩitaʼyrakuérapehuésramoIsrael rehe

2Ita'ýraypykuehéraJoel;hamokõihahéraAbías, ha'ekuérahuekuéraBeerseba-pe.

3Haitaʼyrakuérandoikóihape,ojereuveiohepymeʼẽ hagua,haoguerahasobornohaohusgavai

4UpéioñembyatypaiteumiansiánoIsraelguahaoho SamuelrendápeRamápe

5Hahe'ichupe:Péina,ndetuja,handera'ykuéra ndoguatanderapére.

6UpembaʼendogustáiSamuélpe,heʼívohikuái:“Emeʼẽ orévepeteĩrréiorehusgahagua”.Samueloñembo'e Ñandejárape.

7Ñandejárahe'iSamuélpe:Ehenduumitavayguañe'ẽ opamba'ehe'ívandéve

8Opaumitembiapoojapovaʼekuehikuáicheaguenohẽ guivechupekuéraEgiptoguikoʼagaitepeve,hacherejaha oserviótrotupãme,upéichaaveiojaponderehe

9Koʼágapehenduhaʼekuéraiñeʼẽ,upéicharõjepepeñeʼẽ vaichupekuérahapehechaukachupekuérambaʼéichapape rréiogovernátavachupekuéra.

10SamuelomombeʼupaiteÑandejáraheʼívaumihénte ojerurévapepeteĩrréi

11Ha'ehe'i:Péichaoikótaperréioisãmbyhýtavapende ári:Ojagarrátapendera'ykuérapehaomoĩtachupekuéra ikárrohakavajuariguaramohaoĩtaoñaniikarrokuéra renondépe.

12Ha'eomoĩtachupemburuvichaguasumil,hacincuenta ruvichahaomoĩtachupekuéraoñatendehaguaijyvy,ha omonoʼõhaguaikosecha,haojapohaguaumitembiporu ñorairõrãhaumikárrokárrogui

13Haʼeoguerahátanderajykuérapeokaruhagua,okosina hagua,haojapohaguapanadería.

14Haʼeojagarrátapenekokue,peneparraltyhapende olivoty,umiiporãvévajepe,haomeʼẽtaisiervokuérape

15Haʼeojagarrátapediezmopendeñemoñarehapene parraltygui,haomeʼẽtaumiofisiálhaisiervokuérape

16Haʼeojagarrátauminesiérvo,nesiérvo,hauminde mitãrusuivuenovévahanevúrro,haomoĩtachupekuéra ombaʼapohagua

17Ha'eojagarrátapediezmopendeovechakuéragui,ha peẽha'étahembiguái.

18Hapesapukáiupeárapependerréipeiporavovaʼekuére; haupeárapeÑandejáranapenehendumo'ãi

19UpevéretavayguakuéranohenduséiSamuelñeʼẽ;ha heʼihikuái:Nahániri;hakatujaguerekótapeteĩrréiñande ári;

20Ñandeaveijaikoopatetãnguéraicha;haorerréiikatu haguáichaorehusga,haosẽorerenonderã,haoñorairõore ñorairõme

21Samuelohenduopambaʼeheʼívaumihénte,ha omombeʼuÑandejárarenondépe

22Ñandejárahe'iSamuel-pe:Ehenduha'ekuérahaemoĩ chupekuéramburuvichaguasuramo.Samuelhe'iIsrael guápe:--Peteĩteĩpehoitávape

MOAKÃHA9rehegua

1OĩpeteĩkuimbaʼeBenjamínpegua,héravaKis,Abiel raʼy,Zerorraʼy,Becoratraʼy,Afíasraʼy,benjamíta,peteĩ kuimbaʼeipoderósova

2Ha'eoguerekopeteĩita'ýrahéravaSaúl,mitãkaria'y poravopyrehaipy'aporãva,haIsraelñemoñareapytépe ndaipóripeteĩtapichaivuenovévachugui

3HaSaúltúvaCisvúrrookañy.Kishe'iita'ýraSaúlpe: Eguerahanendivepeteĩtembiguáihaepu'ãhaehekaumi vúrro

4Ha'eohasayvytyEfraínrupihaohasaSalisaretãme,ha'e kuérandojuhúi,upéiohasahikuáiSalimretãme,haupépe ndoikóihikuái

5OguahẽvohikuáiZúfretãme,Saúlheʼihembiguáipe: “Ejujajevy.anihaguãcheruohooñangarekoumivúrro rehe,haojepy'amongetaorerehe

6Hahe'ichupe:KotávapeoĩpeteĩTupãkuimba'e,ha ha'epeteĩkuimba'eoñemomba'eguasúva.opamba'eha'e he'ívakatueteoiko:ko'ágãjahaupépe;oiméneha’eikatu ohechaukañandéveñanderapejahava’erãha

7UpémarõSaúlheʼihembiguáipe:“Pérojahóramo, ¿mbaʼépajaguerútapekuimbaʼépe?”pembujaopámagui ñanemba'yrúpe,handaipórijopóijagueruhaguãTupã kuimba'épe

8Petembiguáihe'ijeySaúlpehahe'i:Péina,areko ko'ápecuartapartepeteĩgrámodeplátagui.

9(YmaIsraélpe,peteĩkuimbaʼeohojaveoporandu Ñandejárape,péichaheʼi:“Pejujahapeohechávarendápe 10UpémarõSaúlhe'ihembiguáipe:“Oje'eporã;eju,jaha. UpémarõohohikuáipetávaoĩhámepeTupãkuimbaʼe 11Ojupívohikuáipesérropepesiudápe,otopakuñataĩ osẽvaonohẽy,haheʼichupekuéra:“¿Koʼápepikope ohecháva?”

12Ha'ekuéraombohováichupekuérahahe'i:Ha'ehína péinaápe,haʼeoĩpenerenondépe:pyaʼekoʼága,haʼe oúguikoárapepetávape;Koárapenikooĩmymbajuka tavayguakuérapeguarãpetendayvateguápe

13Pejuriremíntepesiudápe,pejuhútachupeohomboyve pelugáryvategotyookaruhagua,pórkeumihénte ndoʼumoʼãihaʼeoupeve,haʼeohovasarupipesakrifísio hauperireho'uhikuáiumioñehenóiva.Ko'ágãupévare pepu'ã;ko'ãgarupipejuhútachupe

14Ojupihikuáipesiudápe,haoguahẽvopesiudápe, Samuelosẽoñorairõhesekuéraohohaguapelugár ijyvatevévape

15SaúloguahẽmboyvepeteĩáraJehováomombeʼu Samuélpe.

16Ko'ẽrõko'ãgarupiamondótandévepeteĩkuimba'e Benjamínretãgui,hareñohẽtachupeha'ehaguãcheretã Israelruvicha,osalvahaguãchetavayguakuérapefilistéo pógui

17SamuelohechávoSaúlpe,Ñandejárahe'ichupe: Péinapekuimba'eañe'ẽhaguendéve!pévavoi oisãmbyhýtachetavayguakuéraári

18UpémarõSaúloñembojaSamuelrendápepeokẽmeha heʼi:“Eremínachévemoõpaoĩpeohechávaróga”.

19Samuelhe'iSaúlpe:Chehínapeohechávakoárape rekarútachendive,hako'ẽrõrohejátarehohaamombe'úta ndéveopamba'eoĩvanekorasõme.

20Hauminevúrrookañyvaʼekueojapombohapyára,ani rejepyʼamongetahesekuéra;ojejuhúguichupekuéra.Ha mávarepaoĩopambaʼeIsraeloipotáva?¿Ndaha'éipiko nderehehaopanderurógaári?

21UpémarõSaúlheʼi:“¿Ndahaʼéipikochebenjamíta, Israeltrívumichĩvévagui?”.hacherogayguamichĩvéva opaBenjamínñemoñareapytégui?mba'érepikoupéicharõ reñe'ẽchéve?

22UpémarõSamueloguerahaSaúlhahembiguáipe, oguerahachupekuérapesalónpehaomoĩchupekuérape lugáriñimportantevévapeumioñehenóivaapytépe,haʼéva 30persónarupi

23UpémarõSamuelheʼipetembiʼuapohape:“Eguerupe párteameʼẽvaʼekuendéve,haʼevaʼekuendéve:“Emoĩnde ykére”

24Petembiʼuapohaohupipehombrohapeoĩvahiʼári,ha omoĩSaúlrenondépe.Samuelhe'i:Péinapehembýva! emoĩnerenondépehae'u,ko'ãgapeveoñeñongatundéve guarã,ha'eguive:“Ainvitaumitetãme”.UpémarõSaúl okaruSamuelndiveupeárape.

25Oguejyrirehikuáipelugáryvateguivepesiudápe, SamueloñeʼẽSaúlndivepeógaruʼãme

26Ha'ekuéraopu'ãpyhareve,haojehupytũmbýpe, SamuelohenóiSaúlpeógaru'ãmehahe'i:“Epu'ã,romondo haguã”Saúlopu'ãhaosẽhikuáimokõivéva,ha'eha Samuel 27Oguejyajahikuáipesiudapahápe,SamuelheʼiSaúlpe: “Ejerurepetembiguáipetohasaorerenonderã,péroepyta sapyʼami,ikatuhaguáichaahechaukandéveÑandejára ñeʼẽ”

MOAKÃHA10rehegua

1UpémarõSamuelojagarrapeteĩmbaʼyruaséitehaoñohẽ iñakãrehaohetũchupehaheʼi:“¿NdahaʼéipikoÑandejára ndeporandúguireikohaguamburuvicharamoiñerénsiape?”

2Resẽvovecheheguikoárape,rejuhútamokõikuimba'e Raquelsepulcroykére,Benjamínrembe'ýpeZelza-peHa'e kuérahe'ítandéve:‘Ojejuhuumivúrrorehova'ekuereheka, hapéinaápe,nderuohejaumivúrroñangarekoha oñembyasynderehe,he'ívo:Mba'épaajapótachera'ýre?

3UpéirehotenondegotyoupéguihareguahẽtaTaborñu gotyo,haupéperejuhútambohapykuimba'eojupívaTupã rendápeBetélpe,peteĩvaoguerahambohapykavarara'y,ha ambuekatuoguerahambohapymbujape,haambuekatu oguerahávapeteĩmba'yruvíno.

4Haʼekuéranemomaiteihaomeʼẽtandévemokõipan;upe rehupytýtavaipokuéragui

5UperirereguahẽtaTupãsérrope,oĩhámefilistéo guarnición,hareguahẽvoupépepesiudápe,rejuhútapeteĩ profétaatyoguejyvahínapelugáryvateguive,ha henondépepeteĩpsaltério,peteĩtábre,peteĩpórahapeteĩ árpahaoprofetisátahikuái:

6ÑandejáraEspírituoútanderehe,hareprofetisahendive kuérahareñemoambuétaótrokuimbaʼépe.

7Hatoiko,oguahẽvovepeẽmekoʼãtechaukaha,pejapo ocasiónramopendeserviháicha;Tupãoĩguinendive 8HareguejytacherenonderãGuilgálpe;Ha,péinaápe, aguejytanerendápeaikuave'ẽhaguãmymbaojehapyha mymbajukapy'aguapyrehegua:7árarepyta,ajupevene rendápehaahechaukandévemba'éparejapova'erã.

9HaojererireSamuel-gui,Tupãome'ẽchupeambue korasõ.

10Haoguahẽvohikuáiupépepeyvytygotyo,péinaápe, peteĩprofétaatyojotopahendive;haTupãEspírituou hiʼári,hahaʼeoprofetisaijapytepekuéra

11Umioikuaávachupe,ohechávohaʼeoprofetisahaumi profétaapytépe,umihénteoporanduojupe:“¿Mbaʼepiko kombaʼeoikovaʼekueCisraʼýpe?”¿OĩpaaveiSaúlumi profétaapytépe?

12Peteĩvaupetendápeguahe'i:Mávapikoitúva? Upévareoikopeteĩñe'ẽpoty:“¿OĩpikoSaúlaveiumi maranduháraapytépe?”

13Oparireoprofetisa,oguahẽpelugáryvategotyo

14Saúltiooporanduchupehahembiguáipe:Moõpiko peho?Ha'ehe'i:Rohekahaguãumivúrro,harohechávo noĩrihamoõve,roguahẽSamuelrendápe

15UpémarõSaúltioheʼi:“Eremínachévembaʼépaheʼi ndéveSamuel”.

16Saúlhe'iitio-pe:Omombe'uporãoréveojejuhuhague umivúrro.Ha'ekatunomombe'úichupepeRréinorehe, Samueloñe'ẽva'ekue.

17UperireSamuelohenóipepuévlopeÑandejárape Mizpépe

18Hahe'iIsraelñemoñarekuérape:“Péichahe'iÑandejára IsraelJára:CheaguenohẽIsraelEgiptoguihaponohẽ Egiptokuérapoguýgui,opamburuvichaguasupógui,ha umipendejopyvaívagui

19HakoárapepemboykependeTupã,haʼevoipendesalva vaʼekueopapenejehasaʼasyhapendejehasaʼasýgui;ha pejechupe:Nahániri,pemoĩkatupeteĩrréioreáriKo'ágã peñepresentaÑandejárarenondépependeñemoñarehamil 20SamuelombojarireopaIsraeltrívupe,ojejagarra Benjamíntrívupe

21Omboja'orireBenjamínñemoñarehogayguakuéra ndive,ojejagarraMatriñemoñare,haojejagarraSaúlCis ra'ýpe

22UpévareoporanduvehikuáiÑandejárapeoútapagueteri upépe.Ñandejárahe'ichupe:Péina,ha'eokañyumi mba'eapytépe

23Ha'ekuéraodiparaoguenohẽchupeupégui,ha oñembo'yjavetavayguakuéraapytépe,ijyvateveumi tavayguakuéraguiijyvaguivehayvategotyo

24UpémarõSamuelhe'iopatetãme:“Pehechápape Ñandejáraoiporavova'ekue,ndaiporihaavaveha'eichagua opatetãapytépe?Haopavaveosapukáihahe'i:“Ñandejára tosalvamburuvichaguasúpe”

25UpéiSamuelomombeʼuumihéntepembaʼéichapaoiko peRréino,haoskrivipeteĩlívropehaomoĩÑandejára renondépeHaSamuelomondoopatavayguakuérape,káda unohógape.

26SaúlohoaveihógapeGabápehaohohendivepeteĩ kuimbaʼeaty,Tupãopokovaʼekueikorasõre

27Belialñemoñarekatuhe'i:Mba'éichapikoko kuimba'eñandesalváta?Ha'ekuéraodespreciachupe,ha ndoguerúichupemba'eveichaguajopóiPérohaʼeokirirĩ

MOAKÃHA11rehegua

1UpémarõNahas,amonitaojupihaoñemoĩJabesGalaad kóntrape,haenteroveJabesguaheʼiNaháspe:“Ejapopeteĩ kompromísoorendiveharoservítandéve”

2UpémarõNahaspeamonitaheʼichupekuéra: “Amombaʼétapenendivepeteĩkompromíso,ikatu haguáichaaipeʼapenderesaakatúahaamotĩtaentéro Israélpe”

3Jabesmyakãhakuérahe'ichupe:Epytu'uoréve7ára pukukue,romondohaguãmaranduháraopaIsraelretãme

4UpémarõumimensahérooguahẽSaúlrembijokuái Gabápe,haomombeʼupemaranduumihéntepe

5Ha,péinaápe,Saúlouvakakuérarapykuériosẽvoñúgui haSaúlhe'i:Mba'epikoombohasaasyumitavaygua hasẽvape?Haha'ekuéraomombe'uchupemba'épa omombe'uumikuimba'eJabesgua.

6ÑandejáraespírituouSaúláriohendúvokoʼãmarandu, haipochyeterei

7Upéiojagarrapeteĩtórojúgo,oikytĩpehẽngue,ha omondoopaIsraelretãmeumimensahéroporupive,ha heʼi:“OimeraẽndosẽivaSaúlhaSamuelrapykuéri,

1Samuel

upéichaojejapótaivakakuérare”HaokyhyjeÑandejáragui umitetãme,haosẽhikuáipeteĩñe'ẽme.

8OipaparirechupekuéraBezecpe,Israelñemoñare30000 haJudákuimba'e30.000.

9Haʼekuéraheʼiumimensáheoúvape:“Péichapejevaʼerã umikuimbaʼeJabes-Galaadpeguápe:‘Koʼẽrõ,pekuarahy hakuvove,peẽpeipytyvõta”Umimaranduhárakuéraou haomombe'uJabeskuimba'ekuérape.haovyʼahikuái.

10UpévareumikuimbaʼeJabesguaheʼi:“Koʼẽrõrosẽta penerendápehapejapótaorendiveopambaʼeiporãva”

11Koʼẽmbotávo,Saúlomoĩmbohapygrúpopeumi héntepeKo'ẽmbotávooguahẽhikuáiñorairõháraapytépe haojukaamonita-kuérapeárahakupeve,haojehuumi hembývaisarambipa,hamokõindopytáioñondive

12UmihénteheʼiSamuélpe:“¿Mávapikopeheʼivaʼekue: “¿Saúlpikooisãmbyhytañandeári?”.pegueruumi kuimba'épe,jajukahaguãchupekuéra

13Saúlhe'i:Koárapendojejukamo'ãiavavépe

14UpémarõSamuelheʼipepuévlope:“Pejujaha Guilgálpehaupépeñambopyahuperréino”

15HaopatavayguaohoGuilgálpeUpépeomoĩhikuái SaúlruvichaguasuramoÑandejárarenondépeGilgálpe.ha upépeoikuave'ẽmymbajukapy'aguapyreheguaÑandejára renondépehaupépeSaúlhaopaIsraelguaovy'aiterei

MOAKÃHA12rehegua

1UpémarõSamuelhe'iopaIsrael-pe:“Péinaahendupene ñe'ẽopamba'eereva'ekuechéve,haamoĩpeteĩrréipende ári

2Hakoʼága,péinaápe,perréioguatapenerenonderã,ha chetujahacheakãraguemorotĩ;ha,péinaápe,chera'y kuéraoĩpenendive,hacheaikopenerenondépechemitã guiveko'ãgapeve.

3Péinaápe,péinaápeaime:testigochereheÑandejára renondépehaumiunhídorenondépetérãmávajyvapiko ajagarra?térãmávapepaambotavy?mávapepiko ambohasaasy?térãmávapóguipikoahupyty mba'eveichaguasobornoamohesatũhaguãcheresa upévape?hacheamoĩjeýtapeẽme.

4Ha'ekuérahe'i:Ndenerembotavýinioreñembotavy hanerejagarráimba'eveavavégui

5He'ichupekuéra:“Ñandejáraomombe'upenderehe,ha peoiporavovaekueha'etestígokoárape,ndapejuhúihague mba'evechepópeHa'ekuérahe'i:Ha'enikotestigo

6Samuelhe'ipepuévlope:“Ñandejárahínapeomoakãva MoiséshaAarónpe,haoguenohẽvaʼekuependetuakuéra ypykuépeEgíptogui”.

7Koʼágapepyta,añeʼẽhaguapenendiveÑandejára renondépeopambaʼeporãÑandejáraojapovaʼekuére penderehehapendetuakuéraypykuére

8JacoboguahẽvoEgíptope,hapendetuakuéraypykue osapukáiÑandejárape,ÑandejáraombouMoisésha Aarónpe,oguenohẽvaʼekuependetuakuéraypykuépe Egíptogui,haomoĩchupekuérakolugárpe

9HesaráirirehikuáiTupãIjáragui,ovendechupekuéra Sísarapópe,ha'évaHazorehérsitoruvicha,filistéoharréi Moabpópe,haoñorairõhendivekuéra

10Ha'ekuéraosapukáiÑandejárapehahe'i:Rojavy, rohejahaguéreÑandejárapeharoserviBaalhaAstarot-pe.

11ÑandejáraomondoJerubaal,Bedán,JeftéhaSamuel,ha penemosãsopeneenemigokuérapoguýguioparupiete,ha peikoporã

12PehechávoNahas,ammónñemoñareruvichaguasu ouhapenderehe,pejechéve:Nahániri.TupãndeJárakatu nderuvichaguasuramo

13Koʼágaupévarepéinaápeperréipeiporavovaʼekue,ha peipotáva!Ha,péinaápe,Ñandejáraomoĩpeteĩ mburuvichaguasupendeári

14PekyhyjéramoÑandejárape,peservíramochupeha peñeʼẽrendúramohaʼeheʼívare,hanapepuʼãiramo Ñandejárarembiapoukapyre,upéicharõpeẽhaperréi penegovernávapesegítapesegítaÑandejárapendeJárape.

15Peẽnapeñe'ẽrendúiramoÑandejárañe'ẽ,hapepu'ãramo Ñandejárarembiapoukapyre,upéicharõÑandejárapo ojokótapenderehe,pendetuakuéraypykuépeojapo haguéicha

16Ko'ágãeñembo'yhaehechakomba'etuichaitéva Ñandejáraojapótavanderesarenondépe.

17¿Ndahaʼéipikokoʼágarupitrígoñemonoʼõ?Che ahenóitaÑandejárapehaha'eomboútaarasunuhaama Pehechakuaahapehechatuichahapenerembiapovaikue, pejapovaekueÑandejárarenondépe,pejerurehaguére peẽmemburuvichaguasu

18UpémarõSamuelohenóiÑandejárape.Upeárape Ñandejáraomondoarasunuhaama,haopavave okyhyjetereiÑandejárahaSamuel-gui

19Opavavehe'iSamuélpe:Eñembo'enerembiguái kuérareheTupãndeJárapeanihaguãromano, romomba'eveopaoreangaiparehekomba'evai,rojerure haguãorévemburuvichaguasu.

20UpémarõSamuelhe'itetãyguakuérape:Anipekyhyje, pejapoopako'ãmba'evai

21Haanipejere,upéicharõpehovaʼerãguiumimbaʼerei, ndaikatumoʼãivaideprovéchohaosalvahaʼekuéra ndaivaígui

22Ñandejárandohejamo'ãihetãyguahéraguasúre, Ñandejáraoguerohoryhaguérepenemoĩhetãygua

23Hachekatu,TupãanivecheangaipaÑandejára renondépeañembo'evéihaguérependerehe,chepombo'éta tapeporãhatapeporã

24PekyhyjemanteÑandejárapehapeservichupe añetehápepenepy'aiteguive,pehechamimba'eichaitépa ha'eojapopenderehehápe

25Hakatupejaporamogueteriiñañáva,peñehundíta,peẽ hapenerréi.

MOAKÃHA13rehegua

1Saúloisãmbyhypeteĩáño;haoisãmbyhyriredosáño Israel-pe

2SaúloiporavochupetresmilkuimbaʼeIsraelgua.umíva apytégui2000oĩSaúlndiveMicmashayvytyBetélpe,ha 1000JonatánndiveGabaaBenjamínpegua,haumi hembývapeomondopeteĩteĩhogapýpe

3JonatánoinupãumifilistéoguárdiaoĩvaGébápe,haumi filistéoohenduupéva.Saúlombopupetrompétaopatetã tuichakuejavevehahe'i:“Tohenduhebreokuéra” 4HaenteroveIsraelohenduhe'iSaúloityhaguefilistéo ñorairõhárape,haIsraeloporombojeguaruhague filisteokuérandiveHaumihénteoñehenóiSaúlrire Guilgálpe

5UmifilistéooñembyatyoñorairõhaguaIsraelndive, 30.000kárrohaseis.

6UmikuimbaʼeIsraelguaohechávooĩhapeteĩmbaʼe ijetuʼúva,(umihénteoñeñanduvaietereirupi),upéiumi hénteokañyitakuápe,kaʼaguýpe,itakuápe,umilugáryvate hayvykuápe

7OĩevréoohasávoJordán,GadhaGalaadretãmeSaúl katuoĩgueteriGuilgálpe,haenteroveumihénteoho hapykuérioryrýi

8Upéiopyta7ára,Samuelomoĩhaguéicha,Samuelkatu ndoúiGuilgálpehatavayguakuéraisarambichugui

9Saúlheʼi:“Pegueruchévepeteĩofréndaojehapývaha ofréndadepaz”.Haha'eoikuave'ẽmymbahapy.

10Ojapopariremíntepeofréndaojehapýva,péinaápe SamuelouhaSaúlosẽohuguaitĩchupe,omomaiteihagua chupe.

11Samueloporandu:Mba'epikorejapo?Saúlhe'i: Ahecháguiumitetãisarambihachehegui,handenerejuiha umiáraoje'évape,haumifilistéooñembyatyhague Micmáspe

12Upévarehaʼe:“Koʼágaumifilistéooútacheári Guilgálpe,handahaʼéiajerureasyÑandejárape.

13Samuelhe'iSaúlpe:Nderejapotavy,nerekumplíri TupãndeJárarembiapoukapyha'ehe'iva'ekuendéve

14Ko'ágãkatunerréinondoikomo'ãi,Ñandejáraoheka chupepeteĩkuimba'eipy'aiteguive,haÑandejárahe'i chupeha'ehaguãhetãruvicha,nerekumplírihaguére Ñandejárahe'iva'ekuendéve.

15Samuelopu'ãhaohupichupeGuilgálguiGabaápe, BenjamínpeguaSaúloipapa600kuimba'erupioĩva hendive.

16Saúlhaita'ýraJonatánhaumihénteoĩvahendivekuéra opytaGabá,Benjamínpegua,haumifilistéokatuopyta Micmáspe.

17Umioporomondýivaosẽumifilistéokampaméntogui mbohapygrúpope

18UpéiótrogrúpoojereBethoróngotyo,haótrogrúpo ojerepefrontéragotyo,omañávaZeboimñugotyope desiértogotyo

19Israeltuichakuejavevendojejuhúiherrero,filistéo he'ígui:“Anihebréoojapochuguikuérakysepukutérã lánsa

20Péroenteroveisrraelítaohoumifilistéorendápe,oipeʼa haguakádaúnopeimbaʼerepy,imbaʼyru,ihachaha ijyvykuʼi

21Upéicharõjepe,orekohikuáipeteĩrréhaumiryguasu rupiʼa,umiryru,umihorquilla,hacha,haoipeʼahaguaumi kársel.

22Upémarõñorairõhaárapendojejuhúikysepukunilánsa nipeteĩpuévlooĩvaSaúlhaJonatánndive

23UperireumifilistéoguárdiaosẽMicmasrasagotyo

MOAKÃHA14rehegua

1Peteĩárape,Jonatán,Saúlraʼy,heʼipemitãkariaʼy oguerahávapeiarmáda:“Ejujahasaumifilistéoguárninope, oĩvapeótroládope”.Pérohaʼenomombeʼúiitúvape.

2SaúlopytaGabaárembe'ýrepeteĩgranádayvyramáta guýpe,oĩvaMigrónpe

3Ahías,Ahitubra'y,Icabodryvy,Fineesra'y,Elíra'y, ÑandejárasacerdoteSilópe,omondeefodHaumihénte ndoikuaáiJonatánndaiporiha

4Jonatánohasávofilistéoguarniciónmbytépe,peteĩ ijykéreoĩpeteĩitahaimbeasývahaambueládopeteĩita haimbeasýva

5PeteĩvatenondeguaopytanórtegotyoMicmasrovái,ha peótrokatusurgotyoGabaárovái.

6Jonatánhe'ipemitãkaria'yoguerahávahi'armada:Eju jahako'ãnoñesirkunsidáivaguarniciónrendápe

7Upémarõpehiʼarmakuéraoguerahávaheʼichupe:“Ejapo opambaʼeoĩvandepyʼapýpepéinaápe,cheaimenendive nekorasõme

8UpémarõJonatánhe'i:Péina,rohasátako'ãkuimba'e rendápeharojejuhútachupekuéra

9Ha'ekuérahe'íramoorévepéicha:Pepytarojupevepene rendápeupéiñañembo'ýtañanderendaguépe,ha ndajajupimo'ãihendápekuéra

10Haʼekuéraheʼíramopéicha:“Ejupiorerendápe.upérõ rojupíta,Ñandejáraome'ẽguichupekuéraorepópe,hapéva ha'étapeteĩtechaukahaoréveguarã

11Mokõivévaojuhuumifilistéoguarniciónrendápe,ha umifilistéohe'i:Péina,umievréoosẽumiyvykuaokañy haguégui

12UpémarõumikuimbaʼeguarniciónpeguaheʼiJonatán haiarmadaoguerahávape,haheʼi:“Pejupiorerendápeha rohechaukátapeẽmepeteĩmbaʼe”Jonatánhe'ihi'arma ármare:Ejupicherapykuéri,Ñandejáraome'ẽgui chupekuéraIsraelpópe

13Jonatánojupiipohaipyári,hahapykuérihi'armada ogueraháva,haho'ahikuáiJonatánrenondépe.ha hi'armadaoguerahávaojukahapykuéri

14Hapejejukapeteĩha,Jonatánhahiʼarmakuéra oguerahávaojapovaʼekueveintekuimbaʼerupi,haʼetéva peteĩyvymbytehectárea,ikatúvaoaradopeteĩvakajúgo 15Upéioryrýipeehérsitope,peñúmehaopa tavayguakuéraapytépe:peguarniciónhaumi oporomondýiva,oryrýiavei,hapeyvyoryrýi,upévare tuichaitereioryrýi

16SaúlguárdiaoĩvaGabea,Benjamínpeomaña.ha,péina ápe,peatyguasuoñemonguʼe,haosegioinupãhikuái

17UpémarõSaúlheʼiumihénteoĩvapehendive:“Peipapa koʼágahapehechamávapaohoñandehegui”.Oipapaparire hikuái,Jonatánhahi'armakuéraoguerahávanoĩriupépe

18Saúlhe'iAhíaspe:Egueruko'ápeTupãárkaUpejave TupãárkaoĩvaʼekueIsraelñemoñarendive.

19Saúloñeʼẽajapesaserdótendi,petyapuosẽva filisteokuéraapytépe,haSaúlheʼipesaserdótepe:“Eipeʼa ndepo”.

20Saúlhaenteroveumihénteoĩvahendiveoñembyatyha ouhikuáiñorairõhápe,hapéinaápe,kádaunoikysepuku oñemoĩhapichakóntrape

21Upetiémpomboyveumievréooĩvaʼekueumifilistéo ndive,ohovaʼekuehendivekuérapekampaméntopepe kállereoĩvaguiijerére,ohoaveiumiisraelítandiveoĩva SaúlhaJonatánndive

22Upéichaaveienterovekuimbaʼeisraelítaokañyvaʼekue sérroEfraínpe,ohendúvoumifilistéookañyha,haʼekuéra ohohatãhapykuériñorairõhápe

23UpeárapeÑandejáraosalvaIsraélpe,hapeñorairõ ohasaBetavenpeve

24Upeárapeumikuimba'eIsraelguaoñeñanduvai,Saúl he'íguipepuévlope:“Toñemaldesipekuimba'eho'úva oimeraẽtembi'uka'arupeve,añevengahaguãche

enemigokuérare”Upévarenipeteĩvaumihéntendoprobái mbaʼeveichaguatembiʼu.

25Haopavaveupetetãyguaoguahẽpeteĩkaʼaguýpe;haoĩ eírayvýpe.

26Haoguahẽvotavayguakuérakaʼaguýpe,péinaápe,hoʼa peeíra;hakatuavavenomoĩriipoijurúpe,umitetã okyhyjéguipejuramento

27Jonatánkatunohendúiitúvahe'írõguare tavayguakuérapepejuramento,upévareombohasape yvyraipópeipópehaomoingepeteĩeíraryrúpehaomoĩ ipoijurugotyohahesaohesape

28Upémarõpeteĩvaumihénteheʼi:“Nderuheʼiporãpe puévlopepeteĩhuraméntohaheʼi:“Toñemaldesipe kuimbaʼehoʼúvaoimeraẽtembiʼukoárape”Haumihénte ikangypaite

29UpémarõJonatánheʼi:“Cheruomoapañuãikoyvy, ajerurepeẽme,pehechambaʼéichapacheresahesakã,a’u haguéremichĩmikoeíra”

30¿Mbaʼeichaitepikopetavayguakuérahoʼúriresãsõme koárapeiñenemigokuérambaʼeojuhúvagui?¿ndaipóri pikokoʼágapeteĩjejukatuichavévaumifilistéoapytépe?

31UpeárapeojukahikuáifilistéokuérapeMicmasguive Ajalónpeve

32Umihénteoveveoveveumimbaʼeojegueraha vaʼekuére,ojagarraovecha,vakahavakaraʼy,haojuka chupekuérayvýpe

33UpéiomombeʼuhikuáiSaúlpe:“Pepuévloopeka Ñandejárakóntrape,okarurupipetuguyndive”.Ha'ehe'i: Peẽpejapovai

34UpémarõSaúlheʼi:Peñemosarambiumihénte apytépehapejechupekuéra:“Pegueruchévekoʼápeivaka haijovecha,hapejukakoʼápehapekaruhaanipepeka ÑandejárakóntrapepekarúvotuguyndiveUpepyharépe opavaveogueruhendivehymbahymba,haojukaupépe.

35Saúlomopu'ãpeteĩaltarÑandejárapeguarã,ha'epe altárpeteĩhaomopu'ãva'ekueÑandejárapeguarã

36UpémarõSaúlheʼi:“Jaguejypyharekueumifilistéo rapykuérihañamondachupekuérakoʼẽmbotávo,haani jahejanipeteĩkuimbaʼechuguikuéra”Ha'ekuérahe'i: Ejapoopamba'eiporãvandéve.Upémarõpa'ihe'i: Ñañemoaguíkeko'ápeTupãme

37UpémarõSaúloporanduÑandejárape:“¿Ahótapiko umifilistéorapykuéri?”.¿reme'ẽtapikochupekuéraIsrael pópe?Ha'ekatunombohováichupeupeárape

38UpémarõSaúlhe'i:Peñembojako'ápe,opavave mburuvichakuéra,peikuaahapehechamba'érepaoiko ko'ãgakoangaipa

39Ñandejáraoikoveháicha,osalvátavaIsraélpe,oĩramo jepecheraʼyJonatánpe,omanótakatueteOpaumihénte apytépendaipórinipeteĩkuimbaʼeombohováivaʼekue chupe

40UpéiheʼiopaIsraelguápe:“Peimepeteĩládope,hache hacheraʼyJonatánroimétaótroládo”Upetavayguahe'i Saúlpe:Ejapomba'ereipotava

41UpévareSaúlhe'iÑandejáraIsraelJárape:“Eme'ẽheta mba'eporã”SaúlhaJonatánpeojejagarra,haumihénte okañy.

42UpémarõSaúlheʼi:“EsorteacheraʼyJonatánapytépe” HaJonatánojegueraha

43UpémarõSaúlheʼiJonatánpe:“Emombeʼuchéve mbaʼéparejapo”Jonatánomombe'uchupehahe'ichupe:

“Ambojehe'aeíramichĩmipevastónchepópe,hapéina ápe,amanovaerã”.

44Saúlhe'ichupe:Ñandejáratojapoupéichahahetave mba'e,Jonatán,katueteremanóta.

45UmihénteheʼiSaúlpe:“¿OmanótapikoJonatán,pe osalvavaʼekuekombaʼetuichaitévaIsraélpe?”Tupã tojoko:Ñandejáraoikoveháicha,nipeteĩiñakãragueho'a mo'ãiyvýpe.haʼeombaʼapohaguéreTupãndivekoárape. UpémarõumihénteosalvaJonatánpe,hahaʼenomanói

46UpémarõSaúlohondosegivéiumifilistéope,haumi filistéoohohendaguépe

47UpémarõSaúlojagarraIsraelrréino,haoñorairõopa iñenemigokuérandive,Moab,Amón,Edom,Zobarréiha filistéondive,haojerehaguépe,ombopochychupekuéra

48Upéiombyatypeteĩehérsitohaojukaumiamalecítape, haoipeʼaIsraélpeumimondahapoguýgui.

49Saúlra'ykuérahínaJonatán,IsúihaMelquisuéMerab ra'yypykuerérahaimitãvévaMical

50SaúlrembirekohéraAhinoam,Ahimaazrajy,ha ijehérsitoruvichahéraAbner,Nerra'y,Saúltio

51Cisha'eSaúlruNer,Abnerru,Abielra'y

52Saúloikoveajapukukueoñorairõguasufilisteokuéra ndive,haSaúlohechávooimeraẽkuimba'eimbaretévatérã ipy'aguasúva,oguerahachupehendápe

MOAKÃHA15rehegua

1Samuelhe'iaveiSaúlpe:“Ñandejárachembouromono'õ haguãha'ehaguãmburuvichaguasuramohetãIsraelrehe 2Péichahe'iÑandejáraipu'akapáva:“Chemandu'aAmalec ojapova'ekueIsraelrehe,mba'éichapaoha'arõchupetapére oúvoEgiptogui

3KoʼágaterehohaeinupãAmalek-pe,haehundipaiteopa mbaʼeorekóva,haaniehejareichupekuéra;hakatupejuka kuimba'ehakuñáme,mitã'ihaimembykambúva,vakaha ovecha,kaméllohavúrro

4UpémarõSaúlombyatyumihéntepehaoipapaTelaimpe, 200milsoldádoyvýreha10000kuimbaʼeJudágua

5SaúloguahẽpeteĩsiudaAmalécpe,haoñatendepeñúme

6UpémarõSaúlhe'iumikenítape:Tapeho,peguejy amalectaapytégui,anihaguãpohundihendivekuéra Upémarõumikenítaohoumiamalecapytégui

7SaúlojukaumiamalecítapeHaviláguivereguahẽmeve Súrpe,opytávaEgiptorovái

8Ha'eojagarraAgagrréiAmalec-gua,haohundipaitepe tavayguakuérapekysepukúpe.

9SaúlhapuévlokatuosalvaAgag,ovecha,tóro,ikyráva, ovecharaʼy,haopambaʼeiporãvagui,hanohundiséi chupekuéra

10UpémarõÑandejárahe'iSamuel-pe

11ChearrepentiamoĩhaguéreSaúlpemburuvichaguasurã, ha'eojerehaguérechemoirũguihandojapóiche rembiapoukapyHaupévaombopy'arasySamuel-pe;ha osapukáiÑandejárapepyharepukukue

12Samuelopu'ãvopyhareveojotopahaguãSaúlndive, oje'eSamuel-pe:“SaúlouCarmelo-pe,haohechávoomoĩ chupepeteĩtenda,ohohaohasahaoguejyGuilgálpe”.

13SamuelohoSaúlrendápe,haSaúlhe'ichupe:“Tupã tohovasandéve,cheajapoÑandejárarembiapoukapy”

14UpérõSamuelhe'i:Mba'epikohe'isekoovechakuéra osapukáicheapysápehaumitóroosapukáicheahendu?

15UpémarõSaúlhe'i:Ogueruhikuáiamalecitakuéra apytégui.haumihembývañahundipaite.

16UpémarõSamuelheʼiSaúlpe:“Epytahaamombeʼúta ndévembaʼépaheʼichéveÑandejárakopyharépe”.Hahe'i chupe:Ere.

17UpémarõSamuelhe'i:Nderemboykéirõguarende resarenondépe,¿ndaha'éipikonemoakãrapu'ãIsrael ñemoñarekuérapehaÑandejáranemoĩrréiramoIsrael ñemoñare?

18Ñandejáranembourapehahe'indéve:“Tereho ehundipaiteumiamalecítapekadórpe,haeñorairõ hendivekuéraoñehundipapeve”

19Mba'érepikonereñe'ẽrendúiÑandejárañe'ẽme,reveve uveiumimba'eojeguerahava'ekuéreharejapoivaíva Ñandejárarenondépe?

20Saúlhe'iSamuélpe:“CheahenduÑandejárañe'ẽ,haaha petapeÑandejárachembouhaguépe,haagueruAmalec ruvichaguasuAgag-pe,haahundipaiteamalectakuérape

21Upetavayguakatuoipe'aovechahatóro,umimba'e oñehundipaitétavaapytépeomomba'eguasúva,ojapohaguã sakrifísioTupãndeJárapeGuilgálpe

22UpémarõSamuelheʼi:“¿Ñandejárapikoovyʼaiterei umiofréndaojehapývahaumisakrifísio,iñeʼẽrenduháicha Ñandejáraheʼívare?”Péinaápe,iñe'ẽrenduiporãve sacrificio-gui,hañahenduovechamáchoikyrágui.

23Peopuʼãvahaʼetepepajepekádo,hapeipyʼahatãva haʼetepeteĩmbaʼevaihataʼangaadorasiónRemboyke haguéreÑandejárañe'ẽ,ha'enemboykeaveianihaguã reikomburuvichaguasuramo

24UpémarõSaúlhe'iSamuel-pe:Apeka,aikytĩgui Ñandejárarembiapoukapyhaneñe'ẽ.

25Ko'ágã,ajerurendéve,eperdonacheangaipahaejevy chendive,amomba'eguasuhaguãÑandejárape

26Samuelhe'iSaúlpe:Najevymo'ãinendive.

27Samuelohopotaitévo,ojokoijaoryruhaojepe'a 28Samuelhe'ichupe:KoárapeÑandejáraoipe'a ndeheguiIsraelRréinohaome'ẽnderapichápeiporãvéva ndehegui

29HaaveiIsraelMbaretendojapumoʼãininoñearrepentíri: ndahaʼéiguikuimbaʼe,oñearrepentihagua.

30Upéiheʼi:“Apeka,upéicharõjepe,chemombaʼekoʼága cheretãruvichaguasuhaIsraelrenondépe,haejevy chendiveamombaʼeguasuhaguaÑandejárandeJárape”.

31UpémarõSamuelojerejeySaúlrapykuérihaSaúl omomba'eguasuandejrape

32UpémarõSamuelheʼi:“PeguerucherendápeAgag, Amalequitarréi”HaAgagouhendápeipy'aiteguiveHa Agaghe'i:Añetehápeohasapeñemanopy'arasy.

33UpémarõSamuelheʼi:“Nekysepukuojapohaguéicha kuñámeimemby’ỹva,upéichaaveindesyimemby’ỹta kuñaapytépe”SamueloikytĩAgag-peÑandejára renondépe,Guilgálpe.

34UpéiSamuelohoRamápehaSaúlohohógapeGabápe, Saúlretãme

35SamuelndouvéimaohechaSaúlpeomanomeve, upéicharõjepeSamueloñembyasySaúlrehe,haÑandejára oñembyasyomoĩhaguéreSaúlruvichaguasuramoIsrael ruvicha

MOAKÃHA16rehegua

1Ñandejárahe'iSamuel-pe:“Araka'epevepiko reñembyasýtaSaúlrehe,amboykehaguérechupeanihaguã oisãmbyhyIsrael?emyenyhẽnderatĩaséiteguihatereho, romondótaJeséBelén-guarendápe,cheamoĩtachévepeteĩ rréiita'ýraapytépe

2Samuelhe'i:Mba'éichapikoaha?Saúlohendúramo, chejukátaÑandejárahe'i:Eguerahanendivepeteĩ vaquillahaere:CheajuajapomymbajukaÑandejárape

3EhenóiJesépemymbajukarãhaahechaukátandéve mba'éparejapova'erã,haemono'õtachévepeambohérava ndéve.

4SamuelojapoÑandejárahe'ivaekuehaoguahẽBelénpe Umimyakãháraupetávapeguaoryrýioúvohahe'i:Reju pikopy'aguapýpe?

5Haha'ehe'i:Py'aguapýpe:Cheajuaikuave'ẽhaguã ÑandejárapeHaomomarangatuJeséhaita'yrakuérapeha ohenóichupekuéramymbajukarã.

6Oguahẽvohikuái,omañaEliabrehehaheʼi:“Añetehápe oĩhenondépeÑandejáraoiporavovaʼekue”

7Ñandejárahe'iSamuel-pe:Aniremañahovareheha ijyvatekuéreambotovéguichupe,Ñandejárandohecháigui yvypóraohechaháichaYvypóraoma'ẽguiokáguio, Ñandejárakatuomañaipy'aiteguive.

8UpémarõJeséohenóiAbinadab-pehaombohasachupe SamuelrenondépeHa'ehe'i:Nhandejáryndoiporavói aveiko'ãmba'e.

9UpémarõJeséombohasávoSamáHa'ehe'i: Nhandejáryndoiporavóiaveiko'ãmba'e

10Jeséiombohasa7itaʼýrapeSamuelrenondépe.Samuel he'iJesépe:Ñandejárandoiporavóiko'ãvape

11UpémarõSamuelheʼiJesépe:“¿Koʼápepikooĩpane raʼykuéra?”.Hahe'i:Opytagueteripeimitãvévaha oñangarekoovechakuérareSamuelhe'iJesépe:Embou egueruchupe,ndoroguapymo'ãiguiha'eoupeveko'ápe 12Ha'eomondohaogueruchupe.Ko'ágãha'epytã,hova porã,haiporãojesarekohaguãÑandejárahe'i:“Epu'ãha emono'õchupe,kóvaha'e”

13UpémarõSamuelojagarrapehatĩaséitehaohótachupe iñermanokuéraapytépe,haupeáraguiveÑandejára espírituouDavidáriUpémarõSamuelopu'ãhaoho Ramápe.

14ÑandejáraEspíritukatuosẽSaúlgui,hapeteĩespíritu añaoúvaÑandejáraguioipyʼapychupe

15Saúlrembiguáikuérahe'ichupe:Péinako'ágã,peteĩ espírituañaoúvaTupãguinemoñeñanduvai

16Oreruvichatohejako'ágãnerembiguáikuérape,ne renondépe,ohekahaguãpeteĩkuimba'eiñaranduha ombopúvaarpa,haojehútandeáripeespírituañaoúva Tupãgui,ombopútaipópe,handeresẽporãta

17UpémarõSaúlhe'ihembiguáikuérape:Peme'ẽchéve peteĩkuimba'eoñembosaráiporãvahapegueruchéve

18Upémarõpeteĩtembiguáiheʼi:“Péinaápe,ahechapeteĩ JeséBelénguaraʼy,iñaranduhaipyʼaguasúva,ipuʼakapáva, ñorairõhára,iñaranduhaiñaranduetéva,haÑandejáraoĩ hendive.

19UpévareSaúlomondomensahéroJesérendápehaheʼi: “EmondochévenderaʼyDavid,oĩvaovechakuérandi”

20UpémarõJeséoguerahapeteĩvúrrohenyhẽvambujape, peteĩvínoryruhapeteĩkavararaʼy,haomondochupekuéra itaʼýraDavidrupiveSaúlpe

21DavidouSaúlrendápehaoñembo'yhenondépehaoiko chuguihi'armada.

22UpémarõSaúlomondoJesépehaheʼichupe:“Eheja Davidtoñemboʼycherenondépe.Ha'eojuhúguiche mborayhucheresarenondépe.

23PeespírituañaoúvaÑandejáraguioúvoSaúlári,David ojagarrapeteĩarpahaombopuipópe,upéichaSaúl ipyʼaguapyhaokuera,hapeespírituañaosẽchugui.

MOAKÃHA17rehegua

1Umifilistéoombyatyijehérsitooñorairõhagua,ha oñembyatyShocópe,Judámbaʼéva,haoñemoĩSocóha Azecambytépe,Éfesdamímpe

2Saúlhaumikuimbaʼeisraelítaoñembyatyhaoñorairõ Eláñúmehaoñemoĩoñorairõhaguaumifilistéokóntrape.

3Filisteakuéraoñembo'ypeteĩyvytyáripeteĩládo,ha Israeloñembo'ypeteĩyvytyári,haijapytépekuéraoĩpeteĩ ñu.

4Uperireosẽpeteĩipuʼakapávafilisteokampaméntogui, héravaGoliat,Gatgua,ijyvatekue6métrohaipukukue

5Haoguerekoiñakãáripeteĩcascodebronce,haoguereko peteĩabrigodecorreo;hapeaoipohýi5000grán

6Haʼeorekopytiʼaryguasurupiʼadevrónse,haijyva mbytépepeteĩpártedevrónse.

7Hailánsayvyraojoguapeteĩtejedoryvyráguihailánsa akãopesa600gílodeiérro,hapeteĩoguerahávaeskúdo ohohenondépe.

8Upéioñembo'yhaosapukáiIsraelehérsitokuérapehahe'i chupekuéra:Mba'érepikopesẽpeñorairõhaguã?

¿ndaha'éipikochefilistéohapeẽSaúlrembiguái?eiporavo ndévepeteĩkuimba'e,hatoguejycherendápe

9Ha'eikatúramooñorairõchendivehachejuka,upéicharõ oreha'étapenerembiguái.

10Pefilistéoheʼi:“KoárapeadesafiaIsraelehérsitope eme'ẽchévepeteĩkuimba'e,roñorairõhaguãoñondive 11SaúlhaenteroveIsraelohendúvokoʼãmbaʼeheʼívape filistéo,oñemondýihaokyhyjetereihikuái

12DavidhaʼevaʼekuepeefrataBelénJudáguaraʼy, héravaJesé.ha'eoguerekoochoita'ýra,haupekuimba'e ohokuimba'eapytépeitujámavaSaúlárape

13Jeséra'yypykuembohapyohohaomoirũSaúlpe ñorairõme,mbohapyita'ýraohóvañorairõmehéraEliab ita'ýraypykue,hahapykuériAbinadabhambohapyha

Samá

14Davidkatuimitãvéva,haumimbohapytuichavévaoho Saúlrapykuéri

15PéroDavidohojeySaúlguiomongaruhaguaitúva ovechakuéraBelénpe

16Pefilistéohiʼaguímapyharevehakaʼaru,ha oñepresentacuarentadía

17Jeséhe'iita'ýraDavídpe:Erahaneryvykuérape guarãpeteĩefáko'ãtrígosecohako'ãdiezpan,haeñani kampaméntopeneermanokuérarendápe

18Haeguerahakoʼãdiezkesumilkapitánrendápe,ha emañambaʼéichapaohonejoykeʼykuéra,haejagarra iñeʼẽmeʼẽ.

19SaúlhahaʼekuérahaentérokuimbaʼeisraelítaoĩElá ñúme,oñorairõumifilistéondive

20UpéiDavidopuʼãpyharevepytehaohejaumiovecha peteĩoñangarekóvape,haoguerahaJeséheʼihaguéicha

chupehaoupezanja-pe,peehérsitoohoajañorairõme,ha osapukáiñorairõrã.

21Israelhafilistéooñorairõvaʼekueoñorairõhagua,ha ehérsitooñorairõ.

22Davidohejaikarrétapekarrétaoñangarekóvapópe,ha oñanipeehérsitopehaouhaosaludaiñermanokuérape

23Haoñe'ẽajahendivekuéra,oguahẽfilistéoehérsito apytéguipeipu'akapáva,FilisteadeGat,héravaGoliat,ha oñe'ẽhe'iháicha,haDavidohenduchupekuéra

24Umikuimbaʼeisraelítaohechávopekuimbaʼépe,okañy chuguihaokyhyjeterei

25Umikuimba'eIsraelguahe'i:Pehechámapikoko kuimba'eojupívape?KatueteodesafiahaguãIsrael-peojupi, haoikóta,pekuimba'eojukava'ekuechupe,mburuvicha guasuombopirapirehetachupe,haome'ẽtachupeitajýra haomosãsótaitúvarógaIsrael-pe.

26Davidhe'iumikuimba'eoñembo'ývapeijykérehahe'i: “Mba'epikoojejapótapekuimba'eojukava'ekuéreko filistéopehaoipe'ávaIsrael-guiñe'ẽvai?¿Mávapikoko filistéonoñesirkunsidáiva,odesafiahaguãTupãoikovéva ehérsito?

27Upéiumihénteheʼichupe:“Péichaojejapótape kuimbaʼeojukavaʼekuére”

28HaiñermánoypykueEliabohenduoñeʼẽjaveumi kuimbaʼépe.EliabipochyDavidrehehahe'i:Mba'ére pikoreguejyko'ápe?hamávandivepikorehejaumi ovechambovymitave'ỹme?Cheaikuaane ñemomba’eguasu,hanekorasõmba’e’apo’ỹ;reguejy haguérerehechahaguãñorairõ

29Davidhe'i:Mba'epikoajapoko'ágã?¿Ndaipóripiko peteĩkáusa?

30Upéiojerechuguiótrorendápehaoñeʼẽupéicha,ha umihénteombohováijeychupeymaguaréicha

31Haohendúvoumimba'eDavidhe'íva,omombe'uhikuái Saúlrenondépe

32UpémarõDavidheʼiSaúlpe:“Aniavaveopyrũhesene rembiguáiohótaoñorairõkofilistéondive.

33UpémarõSaúlheʼiDavídpe:Ndendaikatúirehoko filistéokóntrapereñorairõhaguahendive

34Davidhe'iSaúlpe:Nerembiguáioñangarekoitúva ovechakuérare,haoupeteĩleónhapeteĩoso,haoguenohẽ peteĩovechara'yovechara'yapytégui

35Asẽhapykuéri,ainupãchupehaaipe'aijurúgui,ha opu'ãvocherehe,ajagarrachupeibarbaguihaainupãha ajukachupe

36Nerembiguáiojukaleónhaoso,hakofilistéo noñesirkunsidáivaojoguátapeteĩvaicha,odesafiahaguére Tupãoikovévaehérsitope.

37Davidheʼiavei:“Ñandejárachepeʼavaʼekuepeleónha peósopógui,chepeʼátakofilistéopoguýgui”Saúlhe'i Davídpe:TerehohaÑandejáratoimenendive

38UperireSaúloarmaDavídpeiarmáda,haomoĩiñakã áripeteĩkáskodevrónseaveioarmachupepeteĩescudo decorreoreheve

39Davidoñapytĩikysepukuhi'armadaári,haoñeha'ãoho ndohechaukáiguiupévaDavidhe'iSaúlpe:Ndaikatúiaha ko'ãvandive.chendahecháiguiumíva.HaDavidomboyke chuguikuéra

40Upéiojagarraipópeivastón,haoiporavochupecincoita lisovapeysyryapytégui,haomoĩpeteĩovecharerekua vosaorekóvape,peteĩryguasurupiʼápehaijyvyku'i oguerekoipópe,haoñembojapefilistéorendápe

41UperirepefilistéooñembojaDavidrendápehape kuimbaʼeoguerahávapeeskúdoohohenondépe.

42PefilistéoomañávoijerérehaohechávoDavídpe,haʼe odespresiachupe,pórkehaʼeningoimitãiterei,ipiremorotĩ hahovaporã.

43PefilistéoheʼiDavídpe:“¿Chepikojaguarejuche rendápeyvyrareheve?”HapefilistéoomaldesiDavídpe itupãnguérarupive.

44HapefilistéoheʼiDavídpe:“Ejucherendápeameʼẽta nderoʼoumiguyrayvatépehaumimymbañúme”

45UpémarõDavidheʼipefilistéope:“Nderejuche rendápekysepuku,lánsahaeskúdoreheve

46KoárapeÑandejárapeneme'ẽtachepópe.hache roinupãta,haaipeʼátandeheguineakã;hakoárapeame'ẽta filistéoñorairõhárare'õngueguyrakuérayvágarehamymba ka'aguyyvýpe;Opakoyvyapeárioikuaahaguãoĩhapeteĩ TupãIsrael-pe

47OpakoatyoikuaátaÑandejárandosalváihakysepuku halánsarupive,peñorairõha'eÑandejáramba'eha peneme'ẽtaorepópe

48PefilistéoopuʼãhaoñemoaguívoDavídpe,Davidpyaʼe odiparapeehérsitorendápeojotopahaguapefilistéope.

49Davidomoingeipoivosápe,oipe'aupéguipeteĩita,ha oinupãpefilistéoisyváre,hapeitaoikeisyvárehahoʼa yvýpe.

50UpémarõDavidipu'akapefilistéorehepeteĩsállahaita reheve,haoinupãpefilistéopehaojukachupehakatu ndaipórikysepukuDavidpópe.

51UpémarõDavidodiparahaoñemboʼypefilistéoári, ojagarraikysepukuhaoguenohẽchuguiijyvykuʼíguiha ojukachupehaoikytĩiñakã.Filisteakuéraohechávo omanómahagueipu'akapáva,okañyhikuái

52IsraelhaJudákuimba'ekuéraopu'ãhaosapukáiha omuñafilistéokuérape,reguahẽmevepeñúmehaEcrón rokẽmeUmifilistéoojekutuva'ekueho'arapéreSaaraim peve,GathaEcrónpeve

53Umiisraelitaoujeyomoirũrireumifilistéope,ha omondapahikuáihogakuéra

54DavidojagarrapefilistéoakãhaoguerahaJerusalénpe ha'ekatuomoĩhi'armadahogapýpe.

55SaúlohechávoDavídpeosẽhapefilistéokóntrape,heʼi Abnérpe,peehérsitoruvicha:Abner,¿mávaraʼypikoko mitãrusu?Abnerhe'i:Mburuvichaguasu,nderekove, ndaikatúiamombe'u

56Haperréiheʼi:“Eporandumávaraʼypikope mitãkuimbaʼe”.

57Davidoujeývoojukarirepefilistéope,Abnerojagarra chupehaoguerahachupeSaúlrenondépehaipópepe filistéoakã

58Saúloporanduchupe:Mávara'ypikondemitãrusu? Davidhe'ichupe:ChehínanerembiguáiJeséBeléngua ra'y.

MOAKÃHA18rehegua

1Oñe'ẽparireSaúlndive,JonatánángaojoajuDavidánga ndive,haJonatánohayhuchupehi'ángaicha.

2UpeárapeSaúloguerahachupehandohejavéimachupe hógapeitúvarógape

3UpéiJonatánhaDavidojapopeteĩkompromíso,haʼe ohayhuhaguérechupehaʼeohayhuháicha

4JonatánoipeʼachuguipeaoojahoʼívahaomeʼẽDavídpe, ijaokuéra,ikysepuku,iarkohaijapysápe.

5DavidosẽSaúlomondohápechupe,haoñekomporta iñarandu,haSaúlomoĩchupeñorairõhárakuéraruvicha, haoguerohorychupeopatetãhaSaúlrembiguáikuéra renondépe

6Oguahẽvohikuái,Davidoujeývopefilistéoojejuka haguégui,umikuñaosẽopurahéihaojerokyopaIsrael távagui,ojotoparréiSaúlndive,vy'ápe,vy'ápehamba'epu reheve

7Umikuñaoñombohovaiojupeoñembosaráiajahahe'i: Saúlojukamilmil,Davidha1mil

8Saúlipochyeterei,haupeñe'ẽndogustáichupe.Ha'ehe'i: Ome'ẽhikuáiDavid-pediezmil,hachévekatuome'ẽ miles-nte

9UpeáraguiveSaúlomañaDavídpe.

10Ko'ẽmbotávo,peespírituañaoúvaTupãguiouSaúlári, haha'eoprofetisaógambytépe,Davidoñembosaráiipópe ambueáraguaréicha.

11SaúlomombopejawlínaHa'ehe'ígui:“Ainupãta David-pepemurállapeve”HaDavidojehekýichugui mokõivése.

12SaúlokyhyjeDavídgui,Ñandejáraoĩguihendivehaoho Saúlgui

13UpémarõSaúloipe'achuguihaomoĩchuguimilguerra ruvichahaosẽhaoiketavayguakuérarenondépe

14HaDavidoñekomportaiñaranduopambaʼeojapóvare Ñandejáraoĩhendive.

15UpévareSaúlohechávoiñaranduetereiha,okyhyje chugui

16PéroenteroveIsraelhaJudáohayhuDavídpe,pórke haʼeosẽhaoikehenondépe

17Saúlhe'iDavídpe:Péinachemembykuñatuichavéva Merab,ame'ẽtandévenerembirekorã.Saúlhe'i:“Aniche potoĩhese,filistéokuérapotoĩhese”

18DavidoporanduSaúlpe:“¿Mávapikoche?”ha mba'épacherekove,térãcherurogayguaIsrael-pe,aiko haguãmburuvichaguasura'yramo?

19UpetiémpopeoñemeʼẽvaʼerãmoʼãDavidpeSaúlrajy Merab,oñemeʼẽchupehembirekorãAdrielpe meholatítape

20SaúlrajyMicalohayhuDavídpe,haomombe'uhikuái Saúlpehaoguerohorychupeupemba'e.

21UpémarõSaúlheʼi:“Ameʼẽtachupechupeñuhã,ha umifilistéopooñemoĩhese”UpévareSaúlhe'iDavídpe: Koárapendeha'étachera'ymokõivévaapytépe.

22UpémarõSaúlhe'ihembiguáikuérape:“Eñe'ẽñemi Davidndivehaere:‘Perréiovy'anderehe,haopavave hembiguáinderayhu

23Saúlrembiguáikuérahe'iDavidapysápeko'ãmba'e Davidhe'i:Iporãipikondévereikomburuvichaguasu ra'yramo,chemboriahuhachemboriahu?

24Saúlrembiguáikuérahe'ichupe:Péichahe'iDavid 25UpémarõSaúlheʼi:“PéichapejeDavídpe:‘Perréi ndoipotáimbaʼeveichaguadote,sínocienfilisteoipirepire, oñevengahaguaperréienemigokuérareSaúlkatuoimo'ã ho'ahaguãDavídpeumifilistéopógui.

26Hembiguáikuéraomombe'úvoDavídpeko'ãmba'e, ovy'aDavid-peha'éguirréira'y

27UpémarõDavidopu'ãhaoho,ha'ehaikuimba'ekuéra ndive,haojuka200filisteokuérapeDavidogueruipire pire,haome'ẽhikuáimburuvichaguasúpe,ha'ehaguã

mburuvichaguasura'ySaúlome'ẽchupehembirekorã itajýraMical.

28SaúlohechahaoikuaaÑandejáraoĩhaDavidndive,ha SaúlrajyMicalohayhuhachupe.

29SaúlkatuokyhyjeveDavid-gui.haSaúlguioikoDavid enemigotapiaite

30Upéiosẽumifilistéoruvichakuéra,haosẽrirehikuái DavidiñaranduveSaúlrembiguáikuéragui.upéicharupi hetaoñemoĩhéra

MOAKÃHA19rehegua

1Saúlhe'iita'ýraJonatánhahembiguáikuérapeojuka haguãDavídpe

2JonatánSaúlra'ykatuovy'aitereiDavidrehe,Jonatánhe'i Davídpe:“CheruSaúlndejukase.

3Haasẽtahaañemboʼýtacheruykérepeñureimehápe,ha añeʼẽtacherundive;haumimba'eahecháva,amombe'úta ndéve.

4Jonatánhe'iporãDavidreheitúvaSaúlpehahe'ichupe: AniperréiojavyhembiguáiDavidreheHa'e ndojavýiguinderehe,hahembiapokueiporãitereíguindéve.

5Ha'eomoĩhekoveipópe,ojukafilistéope,haÑandejára osalvatuichaIsrael-peguarã,nderehechaharevy'a 6SaúlohenduJonatánñe'ẽ,haSaúlohura:“Ñandejára oikoveháicha,ndojejukamo'ãichupe”

7JonatánohenóiDavídpehaJonatánomombeʼuchupeopa mbaʼe.JonatánoguerahaDavídpeSaúlrendápehaha'eoĩ henondépeymaguaréicha

8Upéioikojeyñorairõ,Davidosẽoñorairõfilistéokuéra ndivehaojukachupekuéra.haokañychuguikuéra.

9HapeespírituañaoúvaÑandejáraguiouSaúlári,oguapy ajahógapeijyvyraipópe,haDavidoñembosaráiipópe

10UperireSaúloinupãseDavídpepemurállapeve.ha'e katuojepoiSaúlrenondéguihaoinupãpejavlínape murállape,haDavidokañyhaokañyupepyharépe

11SaúlomondoaveimensahéroDavidrógapeomaña haguahesehaojukahaguachupepyhareve,haheʼichupe MicalDavidrembireko:“Kopyharépenereñongatúiramo nderekove,koʼẽrõrejejukáta”.

12UpémarõMicalomboguejyDavídpepeteĩventánarupi, haokañyhaokañy

13UpémarõMicalojagarrapeteĩtaʼanga,omoĩpetupápe, haomoĩpeteĩalmohadakavararaʼỹigui,haojahoʼipeteĩ télape

14SaúlomondojavemensahéroojagarrahaguaDavídpe, haʼeheʼi:“Hasyhína”

15UpémarõSaúlomondojeyumimensahéroohecha haguaDavídpe,haheʼichupe:“Pegueruchupecherendápe hupápe,ikatuhaguáichaajukachupe”

16Oikerireumimensahéro,ohechapetupápeoĩpeteĩ taʼanga,haorekopeteĩalmohadakavararaguerehegua ijykére

17Saúlhe'iMical-pe:Mba'érepikochembotavyha remondocheenemigo-peokañyhaguã?Micalhe'iSaúlpe: He'ichéve:Cherejamba'érepikorojukáta?

18UpémarõDavidodiparahaokañyhaohoSamuel rendápeRamápehaomombeʼuchupeopambaʼeSaúl ojapovaʼekueheseHa'ehaSamuelohoNaiot-pe

19UpéiojeʼeSaúlpe:“DavidoĩNaiótpe,Ramápe”.

20SaúlomondomaranduháraojagarrahaguãDavídpe,ha ohechávoumimaranduháraatyoprofetisahaSamuel

oñembo'yhahesekuéra,TupãEspírituoĩSaúlremimbou kuéraári,haha'ekuéraoprofetisaavei.

21OmombeʼúvoupévaSaúlpe,omondoótromensahéro, hahaʼekuéraoprofetisaaveiupéicha.MbohapyhajeySaúl omondojeymaranduhára,haha'ekuéraoprofetisaavei.

22UpéiohoaveiRamápehaoguahẽpeteĩykuaguasu oĩvapeSecúpe,haoporandu:“MoõpaoĩSamuelha David?”.Peteĩvahe'i:“OĩhikuáiNaiótpe,Ramápe”.

23UpépeohoNaiótpe,Ramápe,haTupãEspírituoĩavei hi'ári,haohooprofetisa,oguahẽmeveNaiotRamápe 24Oipe'aaveiijaohaoprofetisaSamuelrenondépe upéicha,haoñenoopívoupeárapukukuehaupepyhare pukukue.Mba'érepikohe'ihikuái:Saúlpikooĩaveiumi maranduháraapytépe?

MOAKÃHA20rehegua

1DavidokañyNaiot-gui,Ramápe,haoporanduJonatán renondépe:Mba'epikoajapo?mba'épacherembiapovai? hamba'épacheangaipanderurenondépe,ha'eoheka haguérecherekove?

2Ha'ehe'ichupe:Tupãtojoko;nderemanomo'ãi:péina ápe,cherundojapomo'ãimba'evetuichatérãmichĩva,ha'e ohechaukahaguãchéve,hamba'érepikocheruomokañýta cheheguikomba'e?ndaha’éiupéicha.

3Davidohuraaveihahe'i:Nderuoikuaaporãcheajuhu haguenderesahahe'i:AniJonatánoikuaakomba'e,ani haguãoñembyasy.

4UpémarõJonatánheʼiDavídpe:“Opambaʼereipotáva, ajapótanderehehápe”

5Davidhe'iJonatánpe:Ko'ẽrõ,jasypyahu,ha ndaha'emo'ãiaguapymburuvichaguasundiveakarujave 6Ndetúacherejahéiramo,ere:‘Davidojerurechehegui despedidaodiparahaguaBelénpeitávape.

7Ha'ehe'íramopéicha:“Iporã;nerembiguáioguerekóta py'aguapýpe,ipochytereíramokatu,eñatendékeivaívaha'e odesidíva.

8Upévareretrataporãvaʼerãnerembiguáipe;nde reguerúguinerembiguáiÑandejárañe'ẽme'ẽmenendive Mba'érepikocheguerahanderurendápe?

9Jonatánhe'i:Eikomombyryndehegui,aikuaárireche ruodesidihaguendeárimba'evai,¿ndaha'éipikondéve?

10UpémarõDavidheʼiJonatánpe:“¿Mávapikoheʼíta chéve?”térãmba'épaoikótanderuombohováiramondéve asy?

11Jonatánhe'iDavídpe:Ejujahañúme.Hamokõivéva osẽñúme

12Jonatánhe'iDavídpe:“ÑandejáraIsraelJára,ko'ẽrõtérã mbohapyhaárapeambopuparirecheru,haahecharamo mba'eporãDavidndive,hanamondóindévehaahechauka ndéve

13Ñandejáraojapoupéichahahetavemba'eJonatánrehe, hacheruoipotaramoojapondereheivaíva,che ahechaukátandéveharomondotarehohaguãpy'aguapýpe, haÑandejáratoimenendive,ha'eoikohaguéichacheru ndive

14Cheaikoveajagueterirehechaukamo'ãichéve Ñandejáraimba'eporãha,anihaguãamano

15Napeipe'amo'ãiopaáraguarãnemborayhucherógagui, ndaha'éiÑandejáraohundiparireDavidenemigokuérape kádaunokoyvyapeárigui

16UpémarõJonatánojapopeteĩkompromísoDavid rogayguandivehaheʼi:“ÑandejáratojerureDavid enemigokuérapópe”

17JonatánohurajeyDavídpeohayhuhaguérechupe.

18UpémarõJonatánheʼiDavídpe:“Koʼẽrõhínapejasy pyahu,handereperdéta,pórkenandireguapýta”

19Repytavovembohapyára,pya'ereguejyhareguahẽpe rekañyhaguépepetembiapo,harepytapeitaEzelykére.

20Haainupãtambohapyfléchaijykére,haʼeteku adisparavaʼekuepeteĩmárka

21Ha,péinaápe,amondótapeteĩmitãkaria'yhe'ívo: TerehoehekaumifléchaCheha’éramopemitãkaria’ýpe: “Péinaápe,umiflechaoĩndeykére,ejagarra;upéicharõeju, oĩguindévepy'aguapy,handaipórimba'eveivaíva; Ñandejáraoikoveháicha

22Hakatuhaʼéramopéichapemitãrusúpe:Péinaápe,umi fléchaoĩnderapykuéri;terehonderape,Ñandejára nemondoniko

23Hapemba'endehacheroñe'ẽva'ekuére,péinaápe, Ñandejáraoĩnehacheapytépeopaáraguarã

24UpémarõDavidokañyñúme,haoguahẽvojasypyahu, perréioguapychupehoʼuhagua.

25Uperireperréioguapyiguapyhápe,ambuetiémpoicha, peteĩapykaoĩvapepemurállaykére,Jonatánopuʼãha AbneroguapySaúlykére,haDavidróganandi.

26UpeárapeSaúlnoñe'ẽimba'evekatuetehaʼenaipotĩri

27Ko'ẽmbotávo,mokõihaárape,Davidróganandi,Saúl he'iita'ýraJonatánpe:Mba'érepikoJeséra'yndoúiokaru, nikuehenikoárape?

28Jonatánhe'iSaúlpe:Davidojerurechedespedidaaha haguãBelénpe.

29Ha'ehe'i:Cherejaahaorerogayguaoguerekógui sacrificiotavaguasúpe;hacheryvy,ha'ehe'ichéveaime haguãupépe,hako'ágã,ajuhúramonderesamborayhu, taheja,ajerurendéve,haahechachejoyke'ykuérape Upévarendoúimburuvichaguasumesápe

30UpémarõSaúlipochyJonatánrehe,hahe'ichupe: Ndepekuñaopu'ãvaiñañávara'y,ndaikuaáipiko reiporavohagueJeséra'ýpendejehegui,handesy reñembotavyhaguã?

31Jeséra'yoikoveajayvýpe,ndenereñemopyendamo'ãi hanerréinoUpévarekoʼágaemondohaegueruchupeche rendápe,katueteomanótagui.

32JonatánoporanduitúvaSaúlpehahe'ichupe:Mba'ére pikoojejukátachupe?mba'épaojapo?

33UperireSaúloinupãchupepeteĩlámbudooinupãhagua chupe,Jonatánoikuaaitúvaodesidihagueojukahagua Davídpe.

34UpémarõJonatánopuʼãipochyetereipemeságuiha ndoʼúipemessegundadíape,pórkeombyasyDavidrehe, itúvaomotĩhaguérechupe

35KoʼẽmbotávoJonatánosẽñúmeDavidndivehapeteĩ mitãkariaʼy

36Ha'ehe'iimitãrusúpe:Eñani,ehekako'ágãumiflécha aityva'ekueHapemitãkaria’yoñaniaja,oitypeteĩflécha hapykuéri

37PemitãkariaʼyoguahẽvopefléchaJonatánodispara hague,Jonatánosapukáipemitãkariaʼyrapykuérihaheʼi: “¿Ndahaʼéipikopefléchaoĩvanderapykuéri?”

38Jonatánosapukáipemitãkaria'yrapykuéri: Eñembopya'e,pya'ehaanirepytaJonatánra'yombyaty umifléchahaoguahẽijárarendápe

39Pemitãkaria'ykatundoikuaáimba'eve,Jonatánha Davidañoiteoikuaakomba'e.

40Jonatánomeʼẽimitãrusúpeiartíleriahaheʼichupe: Terehoeguerahachupekuérapesiudápe.

41Pemitãkaria'yohoriremínte,Davidopu'ãpeteĩ hendáguisurgotyo,oñesũhovayvýpehaoñesũmbohapy jey

42Jonatánhe'iDavídpe:Terehopy'aguapýpe,rohura haguéremokõivévapeÑandejárarérape,ro'évo:‘Ñandejára toimechehaneñemoñareapytépe,hacheñemoñarehane ñemoñareapytépeopaáraguarãOpu'ãhaoho,Jonatán ohoupetávape

MOAKÃHA21rehegua

1UpémarõDavidoguahẽNob-pepa'iAhimélecrendápe, haAhimélecokyhyjeDavidatyguasúpehahe'ichupe: Mba'érepikondeañohandaipórinendive?

2Davidhe'ipa'iAhimélec-pe:Mburuvichaguasuhe'i chévepeteĩmba'e,hahe'ichéve:‘Avavendoikuaái mba'evekomba'emoõpaamondondévehamba'épaha'e ndéve.

3Ko'ágãmba'épaoĩndepoguýpe?eme'ẽchévecinco mbujapechepópe,térãpeoĩvaupépe

4UpémarõpesaserdóteombohováiDavídpehaheʼi: “Ndaipórimbujapechepópe,pérooĩpansagrádoumi mitãrusuoñeñongatúramoporlomenoskuñanguéragui

5Davidombohováipa'ípehahe'ichupe:Añetehápe kuñaoñeñongatuoreheguiko'ãmbohapyárarupi,cheasẽ guive,haumimba'yrumitãrusukuéramba'yruimarangatu, hapembujapeoĩjepiguáicha,heẽ,jepeoñemomarangatu koárapepemba'yrúpe

6Upémarõpesaserdóteomeʼẽchupembujapesagrádo, pórkeupépendaipórimbujape,sínopepanojeipeʼavaʼekue Ñandejárarenondépe,omoĩhaguambujahakuasývapeára ojepeʼahaguépe

7Upeárapeoĩpeteĩkuimba'eSaúlrembiguáikuéra apytépe,ojejokóvaÑandejárarenondépehahéraDoeg, edomíta,ha'évaSaúlmba'évaovecharerekuaruvicha

8Davidhe'iAhimélecpe:¿Ndaipóripikoko'ápendepo guýpelánsatérãkysepuku?ndaguerúiguichekysepukuni cheárma,perréirembiapooikotevẽguipyaʼe

9Pesaserdóteheʼi:“PekysepukuGoliatfilisteorejuka vaʼekueEláñúme,koʼápeojejahoʼipeteĩtélapepeefod rapykuériDavidhe'i:Ndaipóripeichaguaeme’ẽchéve 10UpeárapeDavidopu'ãhaokañyokyhyjéguiSaúlgui,ha ohorréiAquisrendápeGat-gua

11Aquisrembiguáikuérahe'ichupe:¿Ndaha'éipiko kóvaDavid,perréiupetetãmegua?¿ndopurahéipiko ojupeojerokyhápehikuái,he'ívo:Saúlojukamil,haDavid diezmil-pe?

12Davidoñongatukoʼãmbaʼeikorasõme,haokyhyje etereiAquisrréideGat-gui

13Hahaʼeokambiahekohahenondépe,haitavyguaʼu ipópe,haoipeʼapeokẽrokẽre,haohejahoʼaibarbaári 14UpémarõAquishe'ihembiguáikuérape:“Pehechape kuimba'eitavyha.

15¿Aikotevẽpikokuimbaʼeitavyvare,pegueruhaguéreko tapichápeombopuhaguapekuimbaʼeitavyvapeche renondépe?¿oikepikokokaraicherógape?

1DavidosẽupéguihaokañypeitakuaAdulam-pe,ha ohendúvoupévaijoyke'ykuérahaitúvarógapegua,oguejy hikuáiupépe.

2Haopavaveojopyva,haopavaveodevéva,haopavave ndovy'áiva,oñembyatyhendápe;haoikochuguikuéra ruvicha,haoĩhendivecuatrocientoskuimba'erupi.

3DavidohoupéguiMizpépe,Moabpegua,hahe'iMoab ruvichaguasúpe:“Cheruhachesytosẽnendive,aikuaa pevemba'épaojapótachereheTupã”

4UpéioguerahachupekuérarréideMoabrenondépe,ha oikohendivehikuáiDavidoĩajapesérrope.

5UpérõprofétaGadheʼiDavídpe:“Anirepytapelugár oĩhámeesẽhaeikeJudáretãmeUpéiDavidohoha oguahẽHaretka'aguýpe.

6SaúlohendúvoojejuhuhagueDavídpehaumikuimbaʼe oĩvahendive,(koʼágaSaúlopytaGabeapepeteĩyvyramáta guýpeRamápe,orekoipópeilánsa,haenterove hembiguaikuéraoñemboʼyijerére)

7UpémarõSaúlhe'ihembiguáikuéraoñembo'ývape ijerére:Pehenduko'ágã,peẽbenjamíta.Jeséra'yome'ẽta peẽmekokuehaparralty,hapenemoĩtamilñorairõháraha centenarruvicharamo

8Opavavepeẽpeñembotavyhaguecherehe,handaipóri ohechaukávachévecheraʼyojapohaguepeteĩñeʼẽmeJesé raʼyndive,handaipóripendeapytépeoñembyasýva cherehe,térãohechaukávachévecheraʼyomomýihague cherembiguáipechekóntrape,oñenohagua,ko árapeguáicha?

9UpémarõDoeg,edomíta,oñemoĩvaSaúlrembiguái kuérare,hahe'i:“AhechaJeséra'youjaveNob-pe, AhimelecAhitubra'yrendápe

10Ha'eoporanduÑandejárapehaome'ẽchupetembi'uha ome'ẽchupeGoliatfilistéokysepuku

11Upémarõperréiomondoohenóihaguasaserdóte Ahimélecpe,Ahitubraʼyhaopaitúvarógape,umi saserdóteoĩvaNóbpe

12Saúlhe'i:EhenduAhitubra'yHa'ehe'ichupe: Péinaaime,cheruvicha.

13UpérõSaúlhe'ichupe:Mba'érepikopeñemoĩpeteĩ ñe'ẽmecherehe,ndehaJeséra'y,peme'ẽvochupembujape hakysepuku,hapeporanduTupãmeheseopu'ãhaguãche kóntrape,oñenohaguãko'ágãicha?

14UpémarõAhimelecheʼiperréipehaheʼi:“¿Mávapiko iñeʼẽrendúvaenterovenesiérvoapytépeDavidicha,haʼe hínaperréiraʼy,haohondereipotaháichaha oñemombaʼeguasúvanderógape?”.

15¿UpérõpikoañepyrũraʼeaporanduÑandejárapehese? toikomombyrychehegui:aníkemburuvichaguasutomboja mba'evehembiguáipetérãcherurógape,nerembiguái ndoikuaáiguimba'eveopako'ãmba'égui,sa'ivetérãhetave.

16Upémarõperréiheʼi:“Ahimélec,katueteremanóta,nde haenterovenderurogaygua”

17Upémarõperréiheʼiumikuimbaʼeoguatávape oñemboʼývapeijerére:“PejerehapejukaÑandejára saserdótepe.IpooĩguiaveiDavidndive,haoikuaágui hikuáiaraka'épaokañyhandohechaukáichéve Mburuvichaguasurembiguáikuérakatundoipysóiipoho'a haguãTupãpa'ikuéraári.

18UpémarõperréiheʼiDoégpe:“Ejerehaejukaumi saserdóteári”.Doeg,edomítaojerehaho'apa'ikuéraáriha ojukaupeárape65tapichaomondeva'ekueefodlíno 19HaNob,sacerdotetáva,ojukachupekysepukureheve, kuimba'ehakuña,mitãhakambúva,vaka,vúrrohaovecha, kysepukureheve

20Ahitubra'yAhimélecra'y,héravaAbiatar,okañyha okañyDavidrapykuéri.

21UpéiAbiatarohechaukaDavídpeSaúlojukahague Ñandejárasaserdótepe

22Davidhe'iAbiatar-pe:“CheaikuaaupeárapeDoeg edomítaoĩrõguareupépe,ha'eomombe'útahaSaúlpe 23Epytachendive,anirekyhyje,peohekávacherekove ohekanderekove

MOAKÃHA23rehegua

1UpémarõhaʼekuéraomombeʼuDavídpe:“Umifilistéo oñorairõKeilakóntrape,haomondapaumitrillaha.

2UpévareDavidoporanduÑandejárape:“Ahátapiko ajukakoʼãfilistéope?”Ñandejárahe'iDavídpe:Tereho ejukafilistéokuérapehaesalvaKeila-pe.

3Davidkuimba'ekuérahe'ichupe:Péina,rokyhyjéta ko'ápeJudápe

4UpéiDavidoporandujeyÑandejárape.Ñandejárahe'i chupe:Epu'ã,eguejyKeilapeChenikoame'ẽtande pópefilistéokuérape

5UpémarõDavidhaiñirũnguéraohoKeilape,haoñorairõ umifilistéondive,haoguerahahymbakuérahaojuka hetaitereichupekuéraUpémarõDavidosalvaumioikóva Keilape.

6Abiatar,Ahimélecra'y,okañyrireDavidrendápeKeilape, oguejypeteĩefodipópe

7UpéioñemombeʼuSaúlpeDavidoguahẽmahaKeilape. Saúlhe'i:Ñandejáraome'ẽchupechepópe Oñembotýguichupe,oikerupipeteĩtávaokẽha rendaguépe.

8Saúlohenóientéroumihéntepeoñorairõhagua,oho haguaKeilape,omongorahaguaDavídhaiñirũnguérape 9DavidoikuaaSaúlojapohaivaihañemihámehese.hahe'i pa'iAbiatar-pe:“Egueruko'ápeefod”

10UpémarõDavidhe'i:“ÑandejáraIsraelJára,ne rembiguáiohenduSaúlousehaKeilapeohundihaguãpe távacherehehápe”

11¿CheentregátapaipópeumikuimbaʼeKeilagua? OguejypikoSaúl,nerembiguáiohenduhaguéicha? ÑandejáraIsraelJára,ajerurendéveerenerembiguáipe Ñandejárahe'i:“Oguejypáta”.

12UpémarõDavidheʼi:“¿Chemoʼãtapaumikuimbaʼe KeilaguaSaúlpópe?Ñandejárahe'i:“Ha'ekuéra nereme'ẽta”

13UpéiDavidhaiñirũnguéra,600rupi,opuʼãhaosẽ KeilaguihaohomamoveikatuhápeohoHaoje'eSaúlpe DavidokañyhagueKeilaguihaombotoveosẽ 14Davidopytapedesiértopeumilugárimbaretevévape,ha opytapeteĩmontáñape,opytávadesiértoZifpeSaúloheka chupeárahaára,Tupãkatunome'ẽichupeipópe.

15DavidohechaSaúlosẽhaohekachupejejuka,haDavid oĩdesiértoZifpepeteĩkaʼaguýpe

16Saúlra'yJonatánopu'ãohoDavidrendápeka'aguýpeha omombareteipoTupãme

17Upéihe'ichupe:Anirekyhyje,cheruSaúlpo ndejuhumo'ãi.handeha'étaIsraelruvichaguasu,hache aimeneykére;haupévaoikuaaaveicheruSaúl

18Mokõivévaojapopeteĩñe'ẽme'ẽÑandejárarenondépe, Davidopytaka'aguýpe,Jonatánohohógape.

19UpémarõumizifítaohoSaúlrendápeGabápehaheʼi: “¿NdahaʼéipikoDavidokañyorendiveumilugár imbaretévapekaʼaguýpe,pesérroHaquilápe,opytáva Jesimónsurgotyo?”

20Koʼágaupévare,orréi,eguejyopaneánga oguejyseháicha;haorepártehaʼétaromeʼẽhaguachupe rréipópe

21Saúlhe'i:Ñandejáratoñemomba'eguasupeẽme.che poriahuverekohaguére

22Peho,ajerurepeẽme,peñembosako'igueteri,hapeikuaa hapehechahendamoõpaoĩhamávapaohechachupe upépe

23Pemañahapeikuaaopaumitendaokañyhápe,hapeju jeycherendápekatuetehacheahatapenendive.

24Upéiopu'ãhikuáihaohoZifpeSaúlrenondépe,David haiñirũnguérakatuoĩMaóndesiértope,Jesimónsurgotyo

25Saúlhaiñirũnguéraohoohekachupe.Ha'ekuéra omombe'uhikuáiDavídpe:Upémarõha'eoguejypeteĩita árihaopytaMaóndesiértopeSaúlohendúvoupéva, omuñaDavídpe,Maóndesiértope.

26Saúlohopemontáñarembeʼýre,haDavidha iñirũnguéraohopemontáñarembeʼýpe,haDavidpyaʼe ohookyhyjéguiSaúlgui.PórkeSaúlhaiñirũnguéraojere Davidhaiñirũnguérajeréreojagarrahaguachupekuéra

27UpéiouSaúlrendápepeteĩmensahérohaheʼichupe: “Ejupyaʼehaeju.filistéokuéraoikehaguéreupetetãme.

28UpévareSaúloujeyomuñaDavídpehaohofilistéo kuérarehe

29DavidohoupéguihaoikoEngedípeumilugár imbaretévape

MOAKÃHA24rehegua

1Saúloujeývofilistéokuérarapykuéri,oje'echupe: “DavidoĩEngedídesiértope”.

2UpéiSaúlojagarratresmilkuimbaʼeojeporavovaʼekue entéroIsraelapytégui,haohoohekaDavídpeha iñirũnguérapeumikavarakavaraitaári.

3Upéioguahẽumiovecharyruoĩvapetapére,oĩhámepeteĩ itakuaSaúloikeojaho'ihaguãipy,haDavidha iñirũnguéraopytapeitakuarembe'ýpe.

4Davidñemoñarehe'ichupe:“PéinapeáraÑandejárahe'i haguendéve:‘Ame'ẽtandepópeneenemigo,rejapohaguã heseiporãháichaUpéiDavidopu'ãhaoikytĩSaúlaoryru ñemiháme

5Uperire,Davidipyʼaiteguive,oikytĩhaguéreSaúlao 6Hahe'iikuimba'ekuérape:“Ñandejáraojokochéveajapo komba'echeruvicha,Ñandejáraoiporavova'ekuerehe, aipysohaguãchepohese,ha'éguiÑandejáraoiporavo vaekue

7UpémarõDavidojokohembiguáikuérapekoʼãmbaʼeha ndohejáiopuʼãSaúlkóntrape.Saúlkatuopu'ãpeitakuágui haoho

8UperireDavidopuʼãaveiosẽpeitakuáguihaosapukái Saúlpehaheʼi:“Cheruvicharréi”.Saúlomañávo hapykuéri,Davidoñesũhovayvýpehaoñesũ

9DavidheʼiSaúlpe:“¿Mbaʼérepikorehendu kuimbaʼekuéraheʼíva:‘Davidohekandévembaʼeve?

10Péinaápe,koárapenderesaohechamba'éichapa Ñandejáranereme'ẽkoárapechepópeitakuápe,haoĩ he'ívachéverojukahaguã.hahaʼe:Ndaipysomoʼãichepo cheruvicharehe;Ha'enikoÑandejáraoiporavovaekue

11Hiʼarive,cheru,ehecha,heẽ,ehechandeaoryruche pópe:aikytĩhaguérendeaorogue,hanandejukaihaguére, eikuaahaehechandaiporihambaʼevainitembiapovaiche pópe,handajapóihaguenderehe;upéicharõjepende rejagarracheángarejagarrahagua

12Ñandejáratohusgachehandeapytépe,haÑandejára chevengandehegui,hachepondoikomo'ãinderehe.

13He'iháichapeñe'ẽpotyymaguare:“Pemba'evaiosẽumi iñañávagui

14¿MávarapykuéripikoosẽperréideIsrael?máva rapykuéripikorepersegi?peteĩjaguaomanóvarire,peteĩ pulgarire

15UpévareÑandejáratohusga,hatohusgachehanendive, ehechahaedefendecherembijokuáihachepe'andepógui 16DavidheʼiparirekoʼãmbaʼeSaúlpe,Saúlheʼi:“¿Kóva pikondeñeʼẽ,cheraʼyDavid?”.HaSaúlohupihahasẽ. 17Ha'ehe'iDavídpe:Ndeningohekojojavechehegui 18Koáraperemombe'umba'éichaparejapoporãchendive, Ñandejárachereme'ẽrõguarendepópe,nachejukái.

19Peteĩkuimbaʼeojuhúramoiñenemígo,¿ohejátapaoho porãchupe?upévareÑandejáratohepyme'ẽndéveiporãva rejapova'ekuérecherehekoárape.

20Hakoʼága,péinaápe,aikuaaporãkatuetendehaʼétaha rréi,haIsraelrréinooñemopyendatahandepópe 21Ko'ágãeñe'ẽchéveÑandejárarérape,anihaguãreipe'a cheñemoñarecherire,haanihaguãrehundicheréracheru rógagui

22DavidohuraSaúlpe.HaSaúlohohógape;Davidha iñirũnguérakatuohupichupekuérapeyvytyguasúpe

MOAKÃHA25rehegua

1HaSamuelomano;haopaIsraelguaoñembyatyha ojahe'ohesehaoñotỹchupehógapeRamápe.Davidopu'ã haoguejyParandesiértope

2HaoĩpeteĩkuimbaʼeMaónpe,imbaʼekuéraoĩva Carmélope.Hapekuimba'etuichaiterei,oguerekotresmil ovechahamilkavara

3UpekuimbaʼehéraNabalHembirekoAbigailréra,ha'e kuñaiñaranduporãvahahovaporã.hahaeCalebrogagua. 4DavidohendupedesiértopeNabaloikytĩhaijovecha

5DavidomondodiezmitãrusuhaDavidhe'iumi mitãrusukuérape:PejupiCarmelo-pehatapehoNabal rendápehapemomaiteichupecherérape

6Hapéichapejepeoikovévapetekoporãme:Py'aguapytoĩ mokõivévape,hapy'aguapynderógape,hapy'aguapyopa mba'ererekóvape

7Hakoʼágaahendureguerekohaumioikytĩva:koʼágaumi neovecharerekuaoĩvaʼekueorendive,ndorojapóimbaʼeve ivaívachupekuéra,nindofaltáivaʼerãchupekuéra,oĩaja hikuáiCarmelo-pe.

8Eporandunemitãrusukuérape,hahaʼekuérande rechaukátaUpévare,umimitãkuimba'etoguerohorynde resa,rojuáraporãme.

9Davidimitãvaoguahẽvo,oñeʼẽNabálpeheʼiháicha Davidrérape,haopyta

10Nabalhe'iDavidrembiguáikuérape:“¿Mávapiko David?hamávapikoJeséra'y?oĩhetatembiguáikoʼága peteĩáraomomombyrývapeteĩteĩmeijáragui

11Ajapyhýtapikochembujape,chey,hachero'oajuka vaekuecheoikytĩvapeguarã,haame'ẽtayvypórape, ndaikuaáivamoõguipaou?

12UpémarõDavidmitãrusukuéraojerehaohojeyha omombeʼuchupeopambaʼeheʼíva.

13Davidhe'iikuimba'ekuérape:“Peñapytĩpeteĩteĩikyse puku”Hapeteĩteĩoñapytĩhikuáiikysepuku;David oñapytĩaveiikysepuku,haohoDavidrapykuéri400 kuimba'erupihadoscientosopytaumimba'eykére

14PeteĩmitãrusuomombeʼuNabalrembirekoAbigaílpe: “Davidomondopedesiértoguimensahéroosaludahagua orepatrónpehahaʼeojahéihesekuéra

15Umikuimba'ekatuiporãitereioréve,handorojehúi mba'eve,handorofaltáimba'eve,roikuaaajahendivekuéra, roimejavekokuépe

16Haʼekuérahaʼevaʼekuepeteĩmurállaoréveguarã pyharehaára,roimeajahendivekuéraroñangarekóvo ovechakuérare

17Koʼágaupévareeikuaahaehechambaʼéparejapota; ivaívaojedesidíguiñandejárahaopahogayguakuérarehe, ha'éguiBelialra'yhandaikatúioñe'ẽchupe

18UpéiAbigailpyaʼeojagarradoscientospan,dosvíno ryru,5ovechahykúva,ha5métrotrígoseco,100raʼỹi pasasha200tórrodeígo,haomoĩumivúrroári

19Ha'ehe'ihembiguáikuérape:Tapehocherenonderã. péinaápe,cheajupenderapykuériPérohaʼenomombeʼúi iménaNabálpe

20Haʼeojupiajapevúrroári,oguejypesérrokañyhárupi, hapéinaápe,Davidhaikuimbaʼekuéraoguejyheseha ojotopahendivekuéra

21Davidheʼivaʼekue:“Añetehápeañongatúmaopambaʼe orekóvakokaraidesiértope,anihaguaofaltambaʼeve,ha haʼeomyengoviachéveivaívaiporãvare”

22UpéichahahetaveaveiTupãtojapoDavid enemigokuérape,ahejáramoopaimbaʼévaapytégui pyhareveresaperupiveoimeraẽopichávapemurállare

23AbigailohechávoDavídpe,pyaʼevoiomboguejype vúrro,oñesũDavidrenondépehaoñesũyvýpe

24Haoñesũipygotyohahe'i:“Cheruvicha,toikocheári komba'evai.

25Cheruvicha,aníkenareñangarekokokuimba'eBelialpeguarehe,Nabal,ha'ehéraichaaveiNabalhéra,hatavy oĩhendive,chenerembiguáikatundahecháicheruvicha mitãrusukuéranderembouvaekue

26Ko'ágã,cheruvicha,Ñandejáraoikoveháichahaneánga oikoveháicha,Ñandejárandejokóguirejuhaguãreñohẽ tuguyhareñevengahaguãndeporupive,ko'ágãtoiko Nabal-ichaumineenemigohaumiohekávaivaívache ruvicha.

27Hakoʼágakojehovasanerembiguáioguerúvache ruvicha-pe,tomeʼẽjepeumimitãrusuosegívapeche ruvicha

28Ajerurendéve,eperdonanerembiguáirembiapovaikue, Ñandejáraojapótaguicheruvichapeteĩógakyhyje.Che ruvichaoñorairõguiÑandejárañorairõha,handojejuhúi nderehemba'evainderekovepukukue

29Peteĩkuimba'eopu'ãnderapykuérihaohekahaguãne ánga,cheruvichaángakatuojejokótatekoveryrúpe

ÑandejárandeJárandivehaneenemigokuéraánga,haʼe oipeʼátachupekuéra,peteĩryguasumbytégui.

30Ñandejáraojaporirecheruvichareheopamba'eporã he'ivaekuenderehe,hanemoĩvoIsraelruvicharã.

31Ndaha'emo'ãindévemba'embyasytérãcheruvicha,nde reñohẽhaguéretuguymba'eve'ỹre,térãcheruvicha oñevengahaguére,haÑandejáraotrataporãvoveche ruvichandive,nemandu'anerembiguáikuñáre.

32Davidhe'iAbigaílpe:Toñemomba'eguasuÑandejára IsraelJárape,nembouvaekuekoárapecherovasahaguã 33Hatojehovasaneconsejo,hatojehovasande,chejokóva koárapeanihaguãajuañohẽtuguy,haañevengahaguã chepoteépe.

34Añetehápe,ÑandejáraIsraelJáraoikove,chejokóvaani haguaajapovainderehe,ndahaʼéiramopyaʼeharejuche rendápe,katuetendopytáiNabal-pekoʼẽmbotávonipeteĩ opichávapemurállare

35UpémarõDavidorresiviipópepehaʼeogueruvaʼekue chupe,haheʼichupe:“Ejupipyʼaguapýpenderógape. ehecha,cheahenduneñe'ẽ,haaguerohoryndepersona 36AbigailoguahẽNabalrendápeha,péinaápe,ojapo peteĩkaruguasuhógape,peteĩrréiarete-icha;haNabal ikorasõovy'aipype,oka'uetereígui,upévareha'e nomombe'úichupemba'eve,sa'ivetérãhetave, ko'ẽmbotávo.

37Péropyhareve,osẽrirepevínoNabal-gui,ha hembirekoomombeʼurirechupekoʼãmbaʼe,ikorasõ omanoipypehaoikochuguipeteĩita.

38Diezdíarupi,ÑandejáraojukaNabálpehaomano

39DavidohendúvoNabalomanómahague,he'i: “Toñemomba'eguasuÑandejárape,Nabalpóguichepochy haojokóvahembiguáipeivaívagui,Ñandejáraome'ẽjey iñakãáriNabalrembiapovaikue”Davidomondoha oñemongetaAbigailndiveomendahaguãchupe hembirekorã

40DavidrembiguáikuéraoguahẽvoAbigailrendápe Carmélope,heʼichupe:“Davidoremondonerendápe roguerahahaguanehembirekorã”

41Upéiopu'ãhaoñesũhovayvýpehahe'i:Péina,ne rembiguáitaha'etembiguáiojohéihaguãcheruvicha rembiguáikuérape

42Abigailpya'eopu'ãhaojupipeteĩvúrroári,5kuñataĩ ndiveohóvahapykuéri.haohoDavidremimboukuéra rapykuérihaoikochuguihembireko

43DavidojagarraaveiAhinoamJezreelguahamokõivéva haʼeaveihembireko.

44Saúlkatuome'ẽkuriimembykuñaMical,David rembireko,Faltípe,Laisra'y,Galímpegua.

MOAKÃHA26rehegua

1UmizifitaohoSaúlrendápeGabápehahe'i:Ndaha'éi pikoDavidokañyyvytyHaquilápe,opytávaJesimón renondépe?

2UpémarõSaúlopuʼãhaoguejydesiértodeZifpe,haoho hendivetres

3SaúlopyrũpesérroHaquilápe,opytávaJesimón renondépe,taperembeʼýpeDavidkatuopytapedesiértope, haohechaSaúlouhahapykuéripedesiértope

4UpémarõDavidomondoespíahaontendeSaúlouhague.

5DavidopuʼãhaoguahẽpelugárSaúloñemoĩhaguépe,ha DavidohechapelugároñenohagueSaúlhaAbner,Ner raʼy,haʼévaijehérsitoruvicha

6UpémarõDavidheʼiAhimélechititahaAbisai,Serúía raʼy,Joabermánope,haheʼi:“¿Mávapikoohótachendive Saúlrendápepekampaméntope?”Abisaihe'i:Aguejyta nendive

7UpémarõDavidhaAbisaioguahẽpepuévlorendápe pyharekue,haohechaSaúlokepeyvykuaryepýpe,ha ilánsaojejokoyvýpeijyvykuʼiári,Abnerhapepuévlokatu oñenoijerére

8UpémarõAbisaiheʼiDavídpe:“KoárapeÑandejára omeʼẽndepópeneenemígo.

9Davidhe'iAbisaipe:Anirehundichupe,¿mávapiko ikatuoipysoipoÑandejáraoiporavovaekuereheha ndojapóimba'evekulpa?

10Davidhe'iavei:“Ñandejáraoikoveháicha,Ñandejára oinupãtachupetérãoguahẽtahiʼáraomanohagua;térã oguejyñorairõme,haoñehundíta.

11ÑandejáraojokochéveaipysochepoÑandejára oiporavova'ekuerehe,hakatu,ajerurendéve,ejagarra ko'ágãpelánsaoĩvaijykérehapeyryru,hajaha.

12UpémarõDavidoipeʼapelánsahapeyryruSaúl rendaguéguihaombotyhikuái,haavavendohechái,ni ndoikuaáihanopu'ãi,opavaveokehaguére;Ho'ahaguére hesekuéraokepypukuÑandejáragui

13UpéiDavidohasapeótroládo,haoñemboʼymombyry peteĩsérroruʼãme.peteĩespaciotuichávaoĩva ijapytepekuéra:

14UpémarõDavidosapukáiumihéntepehaAbner,Ner raʼýpe:“Abner,¿nderembohováipiko?”.UpémarõAbner he'i:Mávapikonderejerureasymburuvichaguasúpe?

15Davidhe'iAbnérpe:Ndaha'éipikondepeteĩkuimba'e ipy'aguasúva?hamávapikondeichaguaIsrael-pe?mba'ére pikoupéicharõnereñongatúinderuvicharréi?oikehaguére peteĩtavayguakuéraapytéguiohundihaguãmburuvicha guasundejárape.

16KombaʼenaiporãirejapovaʼekueÑandejára oikoveháicha,peẽpemeresepemano,napeñangarekóigui pendejára,Ñandejáraoiporavova'ekue.Hakoʼága pehechamoõpaoĩperréilánsa,hapeyryruoĩvaijykére 17SaúloikuaaDavidñe'ẽhahe'i:“¿Péichapikondeñe'ẽ, chera'yDavid?Davidhe'i:Cheruvicha,cheñe'ẽhína.

18Ha'ehe'i:Mba'érepikocheruvichaosegipéicha hembiguáipe?mba'epikoajapo?térãmba'eivaívapaoĩche pópe?

19Koʼága,ajerurendéve,cheruvicharréitohendu hembiguáiñeʼẽ.Ñandejárapenemokyre'ỹramocherehe, tome'ẽpeteĩofréndaChemosẽkoárapeaikohaguã Ñandejáraerénsiape,he'ívo:Terehoeserviambue tupãnguérape

20Ko'ágã,aníkecheruguyho'ayvýpeÑandejára renondépe,Israelruvichaguasuosẽmaohekapeteĩpulga, ojehuháichapeteĩperdizyvytyári

21UpémarõSaúlhe'i:Apeka,ejujeychera'yDavid, ndajapomo'ãvéimanderehemba'eveivaíva,koárapeche ángahepyetereihaguérenderesarenondépe.

22Davidheʼi:“¡Péinaperréilánsa!hatoupeteĩvaumi mitãrusuhatogueru

23Ñandejáratome'ẽpeteĩteĩmehekojojahajeroviaha, Ñandejáranereme'ẽguichepópekoárape,hache ndaipysoséichepoÑandejáraoiporavovaekuerehe

24Ha,péinaápe,nderekovekoárapeoñembohasáma haguéichacheresarenondépe,upéichacherekove toñemombytahetaÑandejárarenondépe,haha'echepe'a opajehasaasygui.

25UpémarõSaúlheʼiDavídpe:“CheraʼyDavid, tojehovasandéve,tuichambaʼerejapótaharepuʼãta gueteri”UpémarõDavidohohape,haSaúlohojey hendaguépe.

MOAKÃHA27rehegua

1Davidhe'iikorasõme:PeteĩáraamanoSaúlporupive haSaúlopytátacherehe,cherekavétaIsraelretãme,upéicha cheakañýtaipógui

2Davidopuʼãhaohasaumi600kuimbaʼeoĩvandihendive, rréideGat+MaocraʼyAquisrendápe.

3DavidoikoAquísndiveGátpe,haʼehakuimbaʼekuéra, kádakuimbaʼehogayguakuérandive,Davidmokõi hembirekondive,AhinoamJezreelguahaAbigail Carmelíta,Nabalrembireko

4Upéioñemombe'uSaúlpeDavidokañyhagueGátpe,ha ndohekavéimachupe.

5Davidhe'iAquis-pe:Ko'ágãajuhúramonderesa, tome'ẽchévepeteĩtendapeteĩtávape,aikohaguãupépe

6UpéiAquisome'ẽchupeSiclagupeárape,upévareSiclag ha'eJudáruvichaguasukuéramba'eko'ãgapeve

7Davidoikohagueumifilistéoretãme,unáñohacuatro mése.

8Davidhaiñirũnguéraojupihaoikeumigesuríta,gezréo haamalecítape,pórkeymaumitetãoikovaʼekueupe tetãme,rehojaveSúrpe,Egiptopeve.

9Davidoinupãpeyvy,ndohejáikuimba'enikuña oikovéva,oipe'aovecha,vaka,vúrro,kaméllohaao,ha ohojeyAquíspe.

10Aquishe'i:Moõpikopejapotapekoárape?David he'i:Judásurgotyo,JerameelsurgotyohaKenitakuéra surgotyo.

11Davidndosalvavéikuimbaʼenikuñáme,omombeʼu haguaGátpe:“Anihaguaomombeʼuñandéve:‘David ojapovaʼekueupéicha,haupéichaoikoajaFilisteakuéra retãme”

12AquisogueroviaDavídpehaheʼi:“Haʼeningo ombojeguaruetereiipuévloIsraélpe.upévarehaʼehaʼéta cherembiguáitapiaiteguarã

MOAKÃHA28rehegua

1Upeárape,filistéoombyatyijehérsitooñorairõhagua, oñorairõhaguaIsraelndiveAquishe'iDavídpe:Eikuaa porãresẽtahachendiveñorairõrã,ndehanekuimba'ekuéra 2Davidhe'iAquis-pe:Añetehápereikuaátamba'épa ikatuojaponerembiguái.Aquishe'iDavídpe:Upévare romoĩtacheakãreopaáraguarã

3UpérõSamuelomanóma,haenteroveIsraelojaheʼo chupehaoñotỹchupeRamápe,siudaitépevoiSaúlomosẽ vaekuetetãguiumimba'epochyhapajeapohakuérape

4UmifilistéooñembyatyhaoguahẽopyrũSunémpe,ha SaúlombyatyIsraelkompletoitépehaopytahikuái Gilboape

5Saúlohechávoumifilistéoehérsito,okyhyjehaikorasõ oryrýieterei

6SaúloporandúvoÑandejárape,Ñandejáranombohováiri chupe,niiképe,niUrim,niprofétarupive.

7UpémarõSaúlheʼihembiguáikuérape:“Pehekachéve peteĩkuñaijespíritu,ikatuhaguáichaahahendápe aporanduchupe”.Hembiguáikuérahe'ichupe:Endor-peoĩ peteĩkuñaoguerekóvaespíritu

8Saúloñembojeguahaomondeambueao,haohomokõi kuimba'endive,pyharekueouhikuáipekuñarendápe,ha he'i:“Ajerurendéve,emomaranduchévepeespíritu aikuaávarupive,haegueruchévechupe,ambohératava ndéve”

9Hapekuñahe'ichupe:Péina,ndereikuaamba'épa ojapoSaúl,mba'éichapaoipe'apetetãguiumiespíritu oikuaávahaumipajeapoha

10SaúlohurachupeÑandejárarérapehahe'i:“Ñandejára oikoveháicha,mba'eveichaguacastigondoikomo'ãindéve komba'ére”

11Upémarõpekuñahe'i:Mávapikoaguerútane rendápe?Ha'ehe'i:ChegueruSamuel.

12PekuñaohechávoSamuélpe,osapukáihatã,hapekuña heʼiSaúlpe:“¿Mbaʼérepikochembotavy?”ndenikoSaulo 13Mburuvichaguasuhe'ichupe:Anirekyhyje,mba'épa rehecha?Upekuñahe'iSaúlpe:Ahechatupãnguéra ojupívayvýgui

14Ha'eoporanduchupe:Mba'eichaguapikopiko?Ha'e he'i:Ojupipeteĩkaraitujahaojejaho’ipeteĩmanto reheveSaúlohechakuaaSamuelha'eha,haoñesũhova yvýpehaoñesũ.

15UpémarõSamuelheʼiSaúlpe:“¿Mbaʼérepiko chembopyʼarorycheguerahahagua?”Saúlhe'ichupe: Añembyasyeterei.filistéokuéraoñorairõchendive,Tupã ojeicheheguihanombohováivéimachéve,nimaranduhára hacheképe

16UpémarõSamuelheʼi:“¿Mbaʼérepikorejerurechéve, Ñandejáraojeindeheguihaoikochuguineenemígo?”

17Ñandejáraojapohese,ha'ehe'ihaguéichacherupive, Ñandejáraoipe'águindepóguipeRréinohaome'ẽnde rapichápe,David-pe

18Nereñe'ẽrendúiguiÑandejárañe'ẽhaneremoĩrihaguére ipochyvaiamalec-kuérarehe,upévareÑandejáraojapo nderehekomba'ekoárape

19ÑandejáraomeʼẽtaaveinendiveIsraélpeumifilistéo pópe,hakoʼẽrõpeẽhapeneraʼykuérapepeimétachendive.

20UpémarõSaúlho'ayvýrehaokyhyjetereiSamuel he'iva'ekuérendo'úiguimbujapeárapukukue,nipyhare pukukue.

21UpémarõpekuñaohoSaúlrendápehaohechávohaʼe opyʼapyetereiha,haheʼichupe:“Péinaápe,nerembiguái iñeʼẽrendu,haamoĩchepópecherekovehaahenduumi mbaʼeerevaʼekuechéve”

22Koʼágaupévare,ajerurendéve,ehenduaveine rembiguáiñeʼẽ,hatamoĩnerenondépepeteĩmbujape pehẽngue;haekaru,reguerekohaguambarete,rehovove nderape

23Haʼekatundoipotáihaheʼi:“Ndakarumoʼãi” Hembiguáikuérakatu,pekuñandive,omboligachupe;ha ohenduiñeʼẽ.Upémarõopu'ãyvýguihaoguapytupaári.

24HapekuñaoguerekopeteĩvakaraʼyikyrávahógapeHa pya'eojuka,oipyhyarínahaombojehe'ambuja levadura'ỹva.

25Ha'eoguerahaSaúlhahembiguáikuérarenondépeha okaruhikuáiUpéiopu'ãhikuái,haohoupepyharépe

MOAKÃHA29rehegua

1UmifilistéoombyatypaiteijehérsitoAfecpe,haumi israelítaoñemoĩpeteĩykuaykéreoĩvaJezreelpe.

2Filistearuvichakuéraohasacentenarhamiles,Davidha iñirũnguérakatuohasaAquisndive

3Upémarõumifilistéoruvichaheʼi:“¿Mbaʼépaojapokoʼã evréokoʼápe?”.Aquishe'ifilistéoruvichakuérape: Ndaha'éipikokóvaDavid,IsraelruvichaguasuSaúl rembiguái,ko'ãárapetérãko'ãáñopukukue,handajuhúi mba'eveichaguamba'evaiho'aguivechepópeko'ãgapeve?

4UmifilistéoruvichakuéraipochyheseFilistearuvicha kuérahe'ichupe:“Ejevykorapichápeohojeyhaguãhenda remoĩhaguépechupe,haanioguejyorendiveñorairõrã,ani haguãñorairõmeha'eoreñorairõhára,mba'érepikooñemoĩ porãtaijárandive?¿ndahaʼéipikokoʼãkuimbaʼeakãndive?

5¿NdahaʼéipikokóvaDavid,ojerokyjaveopurahéi vaʼekueojupeheʼívo:‘Saúlojuka1000kuimbaʼépe,ha Davidojuka10.000kuimbaʼépe?

6UpémarõAquisohenóiDavídpehahe'ichupe: “Añetehápe,Ñandejáraoikoveháicha,ndereimeporã,ha neresẽhareikechendiveehérsitopeiporãcheresa renondépe

7Upévare,ejujeyhaterehopy'aguapýpe,anihaguã rembopochyumifilistéoruvichakuérape.

8Davidhe'iAquis-pe:Mba'epikoajapo?hambaʼepiko rejuhúmanerembiguáipeaimeajanendivekoʼágapeve, anihaguaahaañorairõcheruvicharréienemigokuéra ndive?

9Aquishe'iDavídpe:Cheaikuaanderekoporãhache renondépe,Tupãremimbouramo.

10Upévare,epu'ãpyharevepytenejárarembiguáikuéra ndiveoúvanendive

11UpémarõDavidhaiñirũnguéraopuʼãpyhareveohojey haguafilisteokuéraretãmeFilisteakuéraohoJezreelpe

MOAKÃHA30rehegua

1DavidhaiñirũnguéraoguahẽvoSiclágpepetercerdíape, umiamalecítaoikesurgotyo,haSiclaggotyo,oinupã Siclágpehaohapytatakuápe

2Haojagarrámaumikuñaoĩvapeprisionéroramo, ndojukáinipeteĩva,tahaʼetuichávatérãmichĩva,ogueraha uveichupekuérahaoho

3UpémarõDavidhaiñirũnguéraoguahẽpesiudápe,ha péinaápe,ojehapypatatakuápe.hahembirekokuéra,ha itaʼýrahaitajýrapeojeguerahaprisionéroramo

4UpémarõDavidhaumihénteoĩvahendive,hasẽha ndorekovéimapevepuʼakahasẽhagua

5Davidrembirekomokõiojeguerahaprisionéroramo: Ahinoam,JezreelguahaAbigail,NabalCarmelíta rembireko.

6DavidoñeñanduvaietereiTavayguakuéraoñe'ẽniko itápeojejapítahachupe,opatetãombyasýgui,peteĩteĩ ita'ýrahaitajýrarehe

7Davidhe'ipa'iAbiatar-pe,Ahimélecra'y,egueruchéve ko'ápepeefod.AbiatarogueruupépeDavidrendápepe efod

8DavidoporanduÑandejárape:“¿Asegítapakoehérsito?” ahupytypikochupekuéra?Ha'ekatuhe'ichupe:Epersegi, rehupytýtahesekuéraharehupytýtaopamba'e

9UpémarõDavidohohaumi600kuimbaʼeoĩvahendive, haoguahẽperríoBesórpe,upépeopytaumiopytavaʼekue.

10Davidkatuomuña,ha'ecuatrocientoskuimba'endive, 2000kuimba'eopytahapykuéri,ikangyetereihandaikatúi ohasapeysyryBesor.

11Ojuhuhikuáipeteĩegipcioñúme,ogueruchupeDavid rendápehaome'ẽchupembujapehaha'eokaruha omboyʼuhikuáichupey;

12Ome'ẽchupehikuáipeteĩtórtaígopehẽnguehamokõi pasasra'ỹi,haokarurireijespírituoujeyhendápe,ha'e ndo'úiguimbujanindo'úiy,tresdíahatrespyhare

13Davidoporanduchupe:Mávamba'épande?ha moõguipikoreju?Hahe'i:Chenikopeteĩmitãrusu Egiptogua,peteĩamalequítarembiguáihachejárachereja, ohasámambohapyáracherasy

14Roikecheretítasurgotyo,Judárembe'yhaCalebsur gotyoharohapySiclag-petatápe

15Davidheʼichupe:“¿Ikatupikocheguerukoatyhápe?” Ha'ehe'i:Eme'ẽchéveTupãrérape,nachejukamo'ãiha hanacheme'ẽmo'ãihachejárapópe,haroguejytahako'ãaty guasúpe

16Oguerurirechupe,péinaápe,ojeipysopahikuáiopayvy apeári,okaruhahoyʼuhaojeroky,opambaʼevaieteoipeʼa vaʼekuérehikuáifilistéoretãguihaJudáretãgui

17Davidojukachupekuéraka'arupytũguiveko'ẽmbotávo ka'arupeve,hapeteĩkuimba'endokañýichuguikuéra, ndaha'éirõcuatrocientosmitãrusu,ojupívakamélloáriha okañýva.

18Davidoguenohẽjeyopamba'eAmalecguaogueraha vaekue,haDavidosalvamokõihembirekópe

19Handofaltáichupekuérambaʼeve,nimichĩvani tuicháva,nitaʼýranitajýra,nimbaʼeojeguerahavaʼekue chupekuéra

20UpémarõDavidojagarrapaiteumiovechahavaka, haʼekuéraoguerahavaʼekueumiótrovakarenonderã,ha heʼi:“KóvahínaDavidmbaʼerembipota”

21Davidoguahẽumi200kuimbaʼeikaneʼõitereívaha ndaikatúivaomoirũDavídpe,haʼekuéraojapovaʼekueavei ojokohaguaDavídpehaojotopaumihénteoĩvapehendive 22UpémarõumikuimbaʼeañahakuimbaʼeañaBelialgua, umiohóvaDavidndive,heʼi:“Haʼekuérandohóigui orendive,nañameʼẽmoʼãichupekuérambaʼeveumimbaʼe roguerujeyvaʼekuégui,kádaúnopeañoitehembirekoha itaʼyrakuérape,oguerahahaguachupekuérahaoho”

23UpémarõDavidheʼi:“Cheermanokuéra, ndapejapomoʼãiupéichaumimbaʼeÑandejáraomeʼẽva ñandéve,haʼeoñatendevaʼekueorévehaomeʼẽvaʼekue orepópepegrúpoouvaʼekueorekóntrape”.

24¿Mávapikopenerendútakombaʼépe?Ha'erã oguejyháichañorãirõme,upéichaaveiipehẽngueopytáva pemba'erehe

25Upeáraguiveojapochuguipeteĩléihaordenanza Israel-peguarãkoʼagaitepeve

26DavidoguahẽvoSiclágpe,omondoumimbaʼeojegueru vaʼekueJudámyakãhárape,iñamigokuérape,haheʼi: “PéinapeteĩrregálopeẽmeguarãÑandejáraenemigokuéra mbaʼepohýigui.

27UmioĩvaBetélpe,umioĩvasurgotyoRamothaumi oĩvapeJatírpe

28Aroerpe,SifmotpehaEstemoápe.

29UmioĩvaRacalpe,umioĩvapeJerameeltávapehaumi Kenitatávape

30UmioĩvapeHormápe,umioĩvapeCoresánpehaumi oĩvapeAtácpe.

31UmioĩvaHebrónpehaopaumilugárDavidha iñirũnguéraojepokuaahaguépe.

MOAKÃHA31rehegua

1FilisteakuéraoñorairõIsraelndive,haIsrael kuimba'ekuéraokañyfilistéokuérarenondéguihaho'a yvytyGilboa-pe

2UmifilistéoosegihatãSaúlhaitaʼyrakuérapeFilistea kuéraojukaJonatán,AbinadabhaMalquisué,Saúlra'y 3HapeñorairõivaietereiSaúlkóntrape,haumiarquero oinupãchupehaojekutuvaietereiumiarquero-kuéragui

4UpémarõSaúlhe'ihi'armadaoguerahávape:“Eguenohẽ ndekysepukuhachembotyryry.Anihaguãouko'ã noñesirkunsidáivahachembotavyhachembotavyHakatu pehi’armadaoguerahávandoipotái;okyhyjetereígui UpévareSaúlojagarrapeteĩkysepukuhaho'ahi'ári.

5PehiʼarmádaoguerahávaohechávoSaúlomanómahague, hoʼaaveiikysepukuárihaomanohendive

6UpémarõomanoSaúl,mbohapyitaʼýra,hiʼarmakuéra oguerahávahaenterovekuimbaʼekuéra,upeárape oñondive

7Umikuimbaʼeisraelítaoĩvapeñúre,haumioĩvaJordán rembeʼýpe,ohechávoumikuimbaʼeisraelítaokañyha,ha Saúlhaitaʼyrakuéraomanómahague,ohejaumisiudaha okañy.Filisteakuéraouhaoikoipypekuéra.

8Ko'ẽmbotávo,filistéooguahẽvooipe'aumiojejukávape, ojuhuSaúlhambohapyita'ýraho'ayvytyGilboa-pe

9Ha'ekuéraoikytĩiñakãhaoipe'ahi'armahaomondo filistéoretãmeijeréreomoherakuãhaguãta'ãngakuéra rógapehatavayguakuéraapytépe

10Ha'ekuéraomoĩhi'añuãAstarotrógape,haoñapytĩ hetekueBetsánmurállare

11UmioikóvaJabes-Galaad-peohendúvoumifilistéo ojapovaʼekueSaúlrehe.

12Opaumikuimbaʼeipyʼaguasúvaopuʼãhaohopyhare pukukue,haoguerahaSaúlretekuehaitaʼyrakuéraretekue Betsanmurállagui,haoguahẽJabéspehaohapyupépe.

13Haʼekuéraojagarraikanguekuérahaoñotỹpeteĩ yvyramátaguýpeJabéspe,haoajuna7día