1Reyes
MOAKÃHA1.1
1MburuvichaguasuDaviditujámahaitujáma.haojaho'i hikuáiaoreheve,ha'ekatundoguerekóihaku.
2Upévarehembiguáikuérahe'ichupe:“Tojehekache ruvicharuvichaguasupeteĩkuñataĩ,hatoñembo'y mburuvichaguasurenondépehatomomba'echupeha toñenondejyvaári,cheruvichaguasumburuvichaguasu tohaku.”
3UpémarõohekahikuáipeteĩkuñataĩiporãvaIsrael rembeʼýre,haojuhuAbisagpeteĩsunamita,haogueraha chuperréirendápe.
4Pekuñataĩiporãitereihaomombaʼeguasuperréipeha oservichupe,péroperréindoikuaáichupe
5UpéiAdonías,Hagitraʼy,oñembotuichahaheʼi:“Che haʼétarréi,haombosakoʼichupekárrohakavajuariguaha 50kuimbaʼeoñanihaguahenondépe”
6Itúvandogustáivaʼekuechupearakaʼeveheʼívo: “¿Mbaʼérepikorejapoupéicha?”hahaʼeaveipeteĩ kuimbaʼeipyʼaporãitereíva;haisyimembyAbsalónrire
7UpéioñemongetaJoab,Serúyara'yhapa'iAbiatarndive, haha'ekuéraomoirũAdoníasndiveoipytyvõchupe
8PéropesaserdóteSadoc,haBenaías,Joiadáraʼy,proféta Natán,Simei,ReihaumikuimbaʼeipuʼakapávaDavid mbaʼéva,noĩriAdoníasndive
9Adoníasojukaovecha,vakahavakaikyráva,itaZohelet ypýpe,oĩvaEnrogelypýpe,haohenóiiñermanokuérape, rréira'ykuérape,haopavavekuimba'eJudáguarréi rembiguáipe
10PéropeprofétaNatán,Benaías,umikuimbaʼe ipuʼakapávahaiñermánoSalomónpenohenóiri
11Mba'érepikoNatánhe'iSalomónsyBat-seba-pe: NderehendúipikoAdonias,Hagitra'yoisãmbyhyhaha ñanderuvichaDavidndoikuaái?
12Koʼágaeju,tameʼẽndévekonsého,ikatuhaguáicha resalvanderekovehanderaʼySalomónrekove.
13TerehoeikerréiDavidrendápehaerechupe:“Nde,che ruvicha,mburuvichaguasu,rehurapikonerembiguáipeha ere:“Añetehápendera’ySalomónoisãmbyhýtache rapykuérihaoguapýtachetrónope?”Mba'érepiko Adoníasoisãmbyhy?
14Péinaápe,reñeʼẽajagueteriupéperréindive,cheavei aikétanderapykuéri,haamoañeteneñeʼẽ
15UpéiBat-sebaoikeperréirendápepekotýpe,haperréi itujaitereímahaAbisag,Sunamitaoservimburuvicha guasúpe
16Bat-sebaoñesũhaoñesũperréipe.Mburuvichaguasu he'i:Mba'epikoreipota?
17Hahe'ichupe:Cheruvicha,rehuraTupãndeJárape nerembiguáipehaere:“Añetehápendera'ySalomón oisãmbyhýtacherapykuéri,haoguapýtachetrónope” 18Hakoʼága,péinaápe,Adoniasorreina;hako'ágã,che ruvichaguasu,ndendereikuaái.
19Ha'eojukahetavaka,vakaikyrávahaovecha,haohenói oparréira'ykuérape,pa'iAbiatarhaJoabñorãirõhára ruvichakuérape.
20Hande,cheruvicha,orréi,opaIsraelresaoĩnderehe, remombeʼuhaguachupekuéramávapaoguapýtache ruvicharréiapykaárihaʼerire.
21Ndaupeichairamo,cheruvicharréiokevoveitúva ypykuendive,chehachera'ySalomónrojekumplíta hembiapovaiharamo.
22Haʼeoñeʼẽajagueteriperréindive,profétaNatánoike avei
23Ha'ekuérahe'imburuvichaguasúpe:Péinaproféta NatánOikeriremburuvichaguasurenondépe,oñesũ mburuvichaguasurenondépehovayvýpe
24Natánheʼi:“Cheruvicha,mburuvichaguasu,erepiko: ‘Adoníasoisãmbyhýtacherapykuérihaoguapýtache trónope?
25Oguejykoárape,ojukahetavaka,vakaikyrávaha ovecha,haohenóiopavaverréira'ykuérape,umiehérsito ruvichakuérape,hapa'iAbiatar-peha,péinaápe,okaruha hoy'uhikuáihenondépe,hahe'i:“Ñandejáratosalva mburuvichaguasuAdonias-pe”
26Chekatu,chenerembiguái,saserdóteSadoc,Benaías, Joiadára'yhanerembiguáiSalomón,ha'enohenóiri.
27Ojapópakomba'echeruvichaguasu,hande neremombe'úinerembiguáipe,oguapýtavacheruvicha guasumburuvichaguasuapykaárihapykuéri?
28UpémarõrréiDavidheʼi:“CherenóiBat-seba”Oguahẽ mburuvichaguasurenondépehaoñembo'ymburuvicha guasurenondépe.
29Mburuvichaguasuohurahahe'i:“Ñandejáraoikovéva, cheángaoipe'avaekueopajehasaasygui
30AhurahaguéichandéveTupãIsraelJárarérape,ha'évo: “Añetehápendera'ySalomónoisãmbyhýtacherapykuéri, haoguapýtachetrónopecherendaguépejepeupéicha katueteajapótakoárape
31UpéiBat-sebaoñesũhovayvýpehaomombaʼepe rréipehaheʼi:“CheruvicharréiDavidtoikoveopaára guarã”
32UpémarõrréiDavidheʼi:“CherenóisaserdóteSadoc, profétaNatánhaBenaías,Joiadáraʼy”.Haouhikuái mburuvichaguasurenondépe.
33Mburuvichaguasuhe'iaveichupekuéra:Pegueraha penendivependeruvicharembiguáikuérape,hapegueraha chera'ySalomónchemulaárihapegueruchupeGihónpe 34PesaserdóteSadochaprofétaNatántonohẽchupe upéperréiramoIsraélpe,hapembopupetrompétahapeje: ‘ÑandejáratosalvarréiSalomónpe’
35Upéipejupítahapykuéri,haʼeouhaoguapyhaguache apykaguasúpe;ha'eoikótaguimburuvichaguasuche rendaguépe,haamoĩchupeIsraelhaJudáruvicharã
36Joiadára'yBenaíashe'irréipehahe'ichupe:“Amén, cheruvichaguasuJárahe'iaveiupéicha”.
37Ñandejáraoĩhaguéichacheruvicharréindive,upéicha aveitoikoSalomónndive,hatombotuichaveitrónopeche ruvicharréiDavidtrónogui.
38UpémarõpesaserdóteSadoc,profétaNatán,haBenaías, Jehoiadáraʼy,umikeretítahaumipeletítaoguejyha oguerahaSalomónperréiDavidmúlaárihaogueraha chupeGihónpe
39UperirepesaserdóteSadocoguenohẽpe tavernákuloguipeteĩhatĩaséiteguihaonohẽSalomónpe. Haombopuhikuáipetrompéta;Haopavavehe'i: “Ñandejárandaha'éimburuvichaguasuSalomón”
40Haenterovetavayguaojupihapykuéri,haumitavaygua ombopupipa,haovyʼaiterei,haupéicharupipeyvy ojepeʼaohendúvochupekuéra
41Adoníashaenteroveinvitádooĩvahendiveohendu upévaokaruparire.Joabohendúvopetrompétaryapu,he'i: Mba'érepikokotavaguasuryapuoñemongu'e?
42Ha'eoñe'ẽajagueteri,oguahẽJonatán,pa'iAbiatarra'y. ndenikopeteĩkuimba'eipy'aguasúva,hareguerumarandu porã
43JonatánheʼiAdoníaspe:“Añetehápeñanderuvicharréi DavidomoĩSalomónperréiramo”.
44HaperréiomondohendivesaserdóteSadoc,proféta Natán,JoiadáraʼyBenaías,umikeretítahapeletítape,ha ohupichupehikuáiperréimúlaári
45SadóchaprofétaNatánonohẽchuperréiramoGihónpe, haouupéguiovyʼa,haipujeypesiuda.Kóvahínape tyapupehendúva
46HaaveiSalomónoguapyperréinoapykaári
47Haperréirembiguáikuéraouohovasañanderuvicha rréiDavid-pe,haheʼi:“ÑandejáratomoporãveSalomón réranderéragui,hatombotuichaveitrónondetrónogui” Haperréioñesũpetupaári.
48Haaveipéichahe'imburuvichaguasu:“Toñemomba'e guasuÑandejáraIsraelJára,ome'ẽva'ekuepeteĩoguapy haguãchetrónopekoárape,cheresajepeohecháva.
49OpaumiinvitádooĩvaAdoníasndiveokyhyje,opuʼãha kádaunooho
50AdoníasokyhyjeSalomóngui,haopuʼãohohaojagarra pealtárhatĩre
51Upéioje'eSalomónpe:“Adoníasokyhyjerréi Salomóngui,ha'eojopyaltárhatĩrehahe'ívo:‘Mburuvicha guasuSalomóntohurachévekoárapendojukamo'ãiha hembiguáipekysepukureheve
52UpémarõSalomónhe'i:Ohechaukáramoha'ehapeteĩ kuimba'eikatupyrýva,nipeteĩiñakãragueho'amo'ãiyvýpe
53UpémarõrréiSalomónomondochupeomboguejype altárgui.OguahẽhaoñesũmburuvichaguasuSalomón renondépe,haSalomónhe'ichupe:Terehonderógape
MOAKÃHA2rehegua
1Davidárahi'aguĩmaomanohaguãhahe'iita'ýra Salomónpe:
2Cheahaopakoyvyapeári,eñemombaretehaejechauka ndekuimba'eramo
3HaeñongatuTupãndeJárarembiapoukapy,reguata haguãhape,rekumplihaguãhembiapoukapy, hembiapoukapy,hembiapoukapyhaiñe'ẽ,he'iháicha MoisésLéipe,ikatuhaguãreñakãrapu'ãopamba'e rejapóvapeharejevyhápe
4Ñandejáraosegihaguaiñeʼẽheʼivaʼekuecherehe,heʼívo:
“Neraʼykuéraoñangarekóramohapekuérare,oguatahagua cherenondépeañetehápeipyʼaiteguivehahiʼángaguive, ndofalmoʼãindéve(heʼi)peteĩkuimbaʼeoĩvaIsrael guapyhápe.
5Reikuaaaveimba'épaojapochereheJoab,Seruyara'y,ha mba'épaojapoumimokõiehérsitoruvichakuérare,Abner, Nerra'yhaAmasaJeterra'yrehe,ojukava'ekuechupekuéra, haoñohẽñorairõruguypy'aguapýpe,haomoĩñorairõ ruguyijyvaárihaisapatuári.
6Upévare,ejaponearanduháicha,haanieguejy pyʼaguapýpeiñakãryguasurupiʼapesepultúrape
7Ehechaukandepy'aporãBarzilaiGalaadiguara'ykuérape hatoikoumiokaruva'ekuendemesápe,ha'ekuéraouche rendápeakañyramoguarenderyvyAbsalónkáusare
8ReguerekonendiveSimeí,Gerara'y,benjamítaBahurim pegua,ha'evaekuechemaldiciónvaietépe,ahahaguépe Mahanaim-pe,ha'ekatuoguejycherovasaJordán rembe'ýpe,haahurachupeÑandejárarérapehaha'echupe: Ndarojukamo'ãikysepukureheve.
9Koʼágaanirejagarrachupekulpávle,ndeningopeteĩ kuimbaʼeiñarandúvahareikuaambaʼéparejapovaʼerãhese hakatuiñakãhũvareguejysepulcro-petuguyreheve.
10UpémarõDavidokeitúvaypykuendivehaoñeñotỹ chupeDavidsiudape
11Davidoisãmbyhyhague40áñoIsraelári,7áño oisãmbyhyHebrónpe,ha33áñoogovernaJerusalénpe
12UpéiSalomónoguapyitúvaDavidtrónope.hatuicha oñemopyendairréino
13Adonías,Hagitra'y,oguahẽBat-sebápe,Salomónsy Hahe'ichupe:¿Rejupikopy'aguapýpe?Hahe'i: Py'aguapýpe
14Haʼeheʼiavei:“Arekopeteĩmbaʼehaʼesévandéve”Ha ha'ehe'i:Ere.
15Ha'ehe'i:Ndereikuaaperréinochemba'ehague,ha opaIsraelguaojaho'ihacherehecheaisãmbyhytaha
16Hakoʼágaajerurendévepeteĩmbaʼejerure,anichenega. Hahe'ichupe:Ere
17Ha'ehe'i:EreSalomónrréipe,(ha'ende'imo'ãigui ndévenahániri)ome'ẽhaguãchéveAbisagpesunamita.
18UpéiBat-sebahe'i:IporãCheañe'ẽtanderehehápe mburuvichaguasúpe
19UpémarõBat-sebaohorréiSalomónrendápeoñeʼẽ haguachupeAdoniasrehehápeMburuvichaguasuopu'ã ohuguahẽhaguãchupe,oñesũhenondépehaoguapy itrónopehaomoĩpeteĩapykamburuvichaguasusýpeguarã. haoguapyipoakatúape
20Upémarõhaʼeheʼi:“Ajerurendévepeteĩmbaʼe michĩmi.Ajerurendéve,anierechévenahániri.Upérõ mburuvichaguasuhe'ichupe:Ejerurechesy,nda'emo'ãi ndévenahániri
21Ha'ehe'i:Toñeme'ẽAbisag,sunamita,neermáno Adoníaspehembirekorã
22UpémarõrréiSalomónheʼiisýpe:“¿Mbaʼérepiko rejerureAdoniasrehehápepesunamitaAbisagpe?”. pejerurechupeperréino;haʼéguichejoykeʼytuichavéva; Ha'egui,pa'iAbiatarhaJoab,Zeruíara'y
23UpémarõrréiSalomónohuraÑandejárarérapehaheʼi: “Ñandejáratojapochereheupéicha,hahetavembaʼe, Adoníasnoñeʼẽiramokombaʼeoporojukávare”
24Koʼága,Ñandejáraoikoveaja,chemombaretévaha chemoĩvaʼekuecheruDavidtrónope,haojapovaʼekue chévepeteĩóga,haʼeoprometehaguéicha,koárape ojejukátaAdonías
25UperirerréiSalomónomondoBenaías,Joiadáraʼyha hoʼahiʼárihaomano
26SaserdóteAbiatarpeheʼiperréi:“EhoAnatótpe,nde kokuépendenikoremereseremano,hako'ágã nandejukamo'ãi,reguerahahaguéreÑandejáraárkacheru Davidrenondépe,harejehasaasyhaguéreopamba'echeru ohasaasyvaekue
27UpémarõSalomónomosẽAbiatar-peanihaguaoiko chuguisaserdóteÑandejárapeTupãÑandejárañe'ẽhe'i vaekueElírógarehe,Silópe
28UpémarõomombeʼuJoábpe,JoabojereAdonías rapykuéri,ndoikóiramojepeAbsalónrapykuériJoaboñani Ñandejárarógapehaojagarrapealtarhatĩre
29Upéioje'erréiSalomónpeJoabokañyhagueÑandejára tavernákulope.ha,péinaápe,haʼeoĩaltarykére.Upémarõ SalomónomondoBenaías,Joiadára'ýpe,he'ihaguã: Terehoejukahese.
30BenaíasoguahẽÑandejáratavernákulopehaheʼichupe: “Péichaheʼiperréi:“Esẽ”Ha'ehe'i:Nahániri;hakatu amanótako'ápeBeníasomombe'ujeymburuvichaguasúpe hahe'i:Péichahe'iJoab,hapéichahe'ichéve.
31Upémarõperréiheʼichupe:“Ejapohaʼeheʼihaguéicha, eñenohaeñotỹchupeReipe'ahaguãcheheguihacheru rógaguipetuguyinocenteJoaboñohẽva'ekue
32Ñandejáraombojevýtahuguyiñakãári,ho'ava'ekue mokõikuimba'ehekojojávahaiporãvévachugui,haojuka chupekuérakysepukureheve,cheruDavidndoikuaáiva, upévahínaAbner,Nerra'y,Israelehérsitoruvichaha AmasaJeterra'y,Judáehérsitoruvicha.
33UpéihuguyoujeýtaJoabakãárihaiñemoñareakãári opaáraguarã,haDavid,iñemoñare,hogaguahaitrónope katupy'aguapyopaáraguarãÑandejáragui.
34UpémarõBenaías,Joiadáraʼy,ohoojukachupe,ha oñeñotỹhógapevoidesiértope
35PerréiomoĩkotýpeBenaíaspe,Joiadáraʼýpe,pe ehérsitoruvicha,haperréiomoĩsaserdóteSadocpeAbiatar kotýpe
36UpémarõperréiomondoohenóiSimeípehaheʼichupe: “EmopuʼãndévepeteĩógaJerusalénpehaeikoupépe,ha aniresẽupéguimamove”
37ResẽtaharehasávoysyryCedrónári,reikuaátakatuete remanotaha
38Simeihe'imburuvichaguasúpe:Iporãpeñe'ẽSimei oikoJerusalénpehetaára.
39Opariretresáño,mokõiSimeírembiguáiodiparaAquis rendápe,haʼévaMaacáraʼy,rréideGatHa'ekuéra omombe'uhikuáiSimeípe:NderembiguáikuéraoĩGatpe
40Simeiopu'ãhaoñapytĩhymbavúrrohaohoGátpe Aquíspeohekahaguãhembiguáikuérape,haSimeiohoha ogueruhembiguáikuérapeGátgui
41UpéioñemombeʼuSalomónpeSimeiohohague JerusalénguiGátpehaoujeyhague.
42UpémarõperréiomondoohenóiSimeípehaheʼichupe: “¿NdahaʼéipikocherohuraÑandejárarérapehaañeʼẽvai ndévehahaʼendéve:‘Reikuaaporãpeáraresẽtahaha reguatamoõparemanotaha?”haerechéve:Iporãpeñe'ẽ ahenduva'ekue
43Mba'érepikonerekumplíripejuramentoÑandejára ome'ẽva'ekuehapetembiapoukapycheame'ẽva'ekue ndéve?
44Mburuvichaguasuhe'iaveiSimeípe:“Ndereikuaaopa mba'evaindepy'aiteguiverejapova'ekuecheruDavid rehe
45MburuvichaguasuSalomónojehovasáta,haDavid trónooñemopyendaÑandejárarenondépeopaáraguarã
46UpémarõperréiomandaBenaíaspe,Joiadáraʼýpe upévaosẽhaho'ahi'árihaomanoHaperréino oñemopyendaSalomónpópe
MOAKÃHA3rehegua
1SalomónoñemoirũFaraónrréideEgiptondiveha ojagarraFaraónrajyhaoguerahachupeDavidtávape,
omopu'ãmevehógatee,ÑandejárarógahaJerusalén murállaijerére.
2Tavayguakuéranteoikuave'ẽmymbajukaumitendayvate gotyo,ndaipóriguiógaoñemopu'ãvaÑandejárarérape,umi árapeve.
3SalomónohayhuÑandejárape,ha'eojapoitúvaDavid rembiapoukapyrupive
4HaperréiohoGabaónpeoikuaveʼẽhaguasakrifísio upépeUpépeha'epetendayvateguaguasu:Salomón oikuave'ẽmilofrendaojehapývaupealtárári
5GabaónpeÑandejáraojehechaukaiképeSalomónpe pyharekue,haÑandejárahe'i:Ejeruremba'épaame'ẽta ndéve.
6UpémarõSalomónhe'i:Reporiahuverekotuichane rembiguáicheruDavid-pe,ha'eoguatanerenondépeañete hatekojojápehaipy'apotĩmenendive.hareñongatuchupe kombaʼeporãtuichaitéva,remeʼẽhaguérechupepeteĩ taʼýraoguapyhaguaitrónope,koʼágaoikoháicha
7Hako'ágã,TupãcheJára,remoĩnerembiguáiruvicha guasuramocheruDavidrendaguépe
8Hanerembiguáioĩnetavayguakuérareiporavovaʼekue apytépe,peteĩtavayguakuératuichaitereíva,ndaikatúiva ojeipapaniojeipapahetaitereihaguére
9Eme'ẽnerembiguáipy'aporãohusgahaguãneretãme, ahechakuaahaguãiporãvahaivaíva.
10Ñandejárapeombovyʼapeñeʼẽ,Salomónojerure haguérekombaʼe
11Tupãhe'ichupe:Rejerurehaguérekomba'e,ha nerejeruréinderekovepukukueninerejeruréimbaʼerepy ndejupeguarã,ninerejeruréineenemigokuérarekove;ha katurejerurendejupeentendimientorehechakuaahaĝua huísio;
12Péinaápe,ajaponeñeʼẽheʼiháicha:péinaápe,ameʼẽ ndévepeteĩkorasõiñaranduhaiñarandúva;upéicharupi ndaiporivéimaneichaguanemboyve,handerire nopu'ãmo'ãindeichagua
13Haameʼẽaveindéveumimbaʼenerejerureivaʼekue, mbaʼerepyhañemombaʼeguasu,anihaguaoĩumirréi ndeichaguanderekovepukukue
14Hareguataramocherapére,reñongatuhaguãche rembiapoukapyhacherembiapoukapy,nderuDavid oguatahaguéicha,upéicharõambopukuvétandeára
15HaSalomónopáy.ha,péinaápe,haʼepeteĩsueño. OguahẽJerusalénpe,oñembo'yÑandejáraÑe'ẽme'ẽryru renondépe,oikuave'ẽmymbahapyhaoikuave'ẽmymbajuka joajurãhaojapokaruguasuopahembiguáikuérape.
16Upéiouperréirendápemokõikuñakuñarekovaiha oñemboʼyhenondépe.
17Hapekuñapeteĩvaheʼi:“Cheruvicha,chehakokuña roikopeteĩógapehacheimembypeteĩmitãhendiveógape 18Mbohapyhaáracheimembyrire,kokuñaimembyavei ndaipóriorendiveextrañopeógape,ndaha’éiramo mokõivévaógape
19Hakokuñamembyomanopyharekuehaʼeojahoʼi haguérehese
20Pyharepyteopu'ãhaoguerahachera'ycheykéregui,ne rembiguáiokeaja,haomoĩijyvaárihaomoĩimemby omanóvachejyvápe
21Haapu'ãvopyhareveame'ẽhaguãchemembýpe,péina ápe,omanóma.
22Peambuekuñahe'i:NahániriPeoikovévakatuche ra'y,haomanóvakatundera'yHapévahe'i:Nahániri;Pe
1Reyes omanóvakatundera'y,haoikovévachera'yPéichaoñe'ẽ hikuáimburuvichaguasurenondépe.
23Upémarõperréiheʼi:“Peteĩheʼi:‘Kóvahínacheraʼy oikovéva,handeraʼykatupeomanóva.ndera'ykatu omanóva,hachera'yoikovéva.
24Upémarõperréiheʼi:“Egueruchévepeteĩkysepuku” Haogueruhikuáipeteĩkysepukumburuvichaguasu renondépe.
25Upémarõperréiheʼi:“Pembojaʼomokõihendápepe mitãoikovéva,hapemeʼẽlamitadpeteĩme,halamitadpe ambuépe”
26Upémarõpekuñaimembyoikovévaoñeʼẽperréipe, ipyʼaoipotaitereíguiitaʼýrape,haheʼi:“Cheruvicha, emeʼẽchupepemitãoikovévahaanirejukachupe”Pe ótrokatuhe'i:Anichemba'eninemba'e,pemboja'ouvei
27Upémarõperréiheʼi:“Emeʼẽchupepemitãoikovéva haanirejukachupe
28HaopaIsraelguaohendupehuísiorréiohusgavaʼekue haokyhyjehikuáimburuvichaguasúgui,ohecháguiTupã aranduoĩhaipype,ojapohaguãhuísio
MOAKÃHA4rehegua
1UpémarõrréiSalomónhaʼevaʼekuerréiopaIsraélpe
2Hakoʼãvahaʼeumiprínsipehaʼeoguerekovaʼekue; Azarías,pa'iSadocra'y
3ElihorefhaAhías,Sisara'y,mbo'eháraleipeguaJosafat, Ahiludra'y,kuatiahaipyre.
4Benaías,Joiadára'y,omoakãvapeehérsito,haSadocha Abiatarkatusaserdóte
5Natánra'yAzaríasomoakãmburuvichakuéra,Zabud Natánra'ykatumburuvichaguasuhamburuvichaguasu angirũ
6Ahisaroñatendeva'ekuehogapýpe,haAdoniramAbdá ra'yoñangarekóvaimpuestorehe
7Salomónoguereko12mburuvichaIsraelpegua,ome'ẽva tembi'urréihahogayguakuérapeguarã.
8Ko'ãvahéra:Hurra'y,yvytyEfraín-pe
9Decarra'y,Macaz,Salbím,Bet-SemeshaElónbetHanánpe.
10Hesedra'y,Arubótpeha'eva'ekueSocóhaHeferretã tuichakue
11Abinadabra'y,Dórretãme.Tafat,Salomónrajy hembirekorã
12Baana,Ahiludra'yTaanachaMeguidóhaopaBetSean,Zartanáypýpe,Jezreelguýpe,Bet-SeanguiveAbelMeholápeve,Jocneammboypýripeve
13Geberra'y,Ramot-Galaadretãme.ha'etávaJair, Manasésra'y,Galaadretãmeha'eaveiArgobretãvore, Basánretãme,600távaguasu,ijyvyku'ihaijyvyku'ivrónse
14Idóra'yAhinadaboguerekoMahanaim
15AhimaazoĩNeftalípe.HembirekorãaveiSalomónrajy Basmat-pe
16Husaira'yBaanaoĩvaekueAserhaAlótpe
17Josafat,Paruára'y,Isacarretãme
18Simei,Elára'y,Benjamínretãme
19Urira'yGeberoĩGalaadretãme,amorréoruvichaguasu SihónhaBasánruvichaguasuOgretãmehahaʼeañoite ofisiáloĩvaupetetãme
20JudáhaIsraelhetaoĩvaʼekueyvykuʼíichayguasu rembeʼýpe,okaruhahoyʼuhaovyʼa
21Salomónoisãmbyhyopamburuvichaguasuysyryguive filistéoretãmevehaEgiptorembe'ypeve.
22Salomónokaruvaʼekuepeteĩdíapeguarã30kíloarína porãhasesentamétroharíno.
23Umitóroikyráva,20tóroosẽvapastokuéragui,ha100 ovecha,haʼeguivémaumiryguasu,kavaju,barbechoha guyraikyráva
24Haʼeningoogovernaopapelugároĩvaperrío rembeʼýpe,TifságuiveAzápeve,umirréioĩvareperrío rembeʼýpe
25SalomónoikoveajapukukueJudáhaIsraeloikoporã, kádaunoiparralhaígoguýpe,DanguiveBeersebapeve
26Salomónoguerekokuri40.000kavajuryru ikarrokuérapeguarã,ha12000kavajuarigua
27HaumiofisiálomeʼẽrréiSalomónhaenteroveoúvape rréiSalomónmesápekádaméspehiʼupy,ndofaltái chupekuérambaʼeve
28Cebadahakajaʼikavajuhadromedario-kuérapeguarã oguerahachupekuérapelugároĩhámeumiofisiál,káda unoomandaháicha
29ÑandejáraomeʼẽSalomónpeiñaranduhaiñarandueterei, haipyʼaiteguive,peyvykuʼioĩvaichapemarrembeʼýpe. 30Salomónaranduiñaranduveentéroumikuimbaʼe oĩvaguiéstegotyohaentéroEgiptoarandúgui
31Haʼeiñaranduvéguiopayvypóragui;Etán,Esdraíta, Hemán,Calcol,Darda,Maholra'ykuéragui
32Upéihe'itresmilñe'ẽpoty,haipurahéimil5
33Upéioñe'ẽyvyramátare,pecédromátaoĩvaLíbanope guive,hisopoopu'ãvapevepemurállagui
34OpaumihénteguiouohenduhaguaSalomónarandu, oparréikoyvyapeáriohenduvaʼekueiñaranduha.
MOAKÃHA5rehegua
1UpéiHiramruvichaguasuTiroguaomondohembiguái kuérapeSalomónrendápeha'eohendúguioiporavohague chupemburuvichaguasuramoitúvakotýpe,Hiramniko akóinteohayhuDavid-pe
2SalomónomondoHiramrendápe:
3Ndereikuaamba'éichapacheruDavidndaikatumo'ãi omopu'ãógaTupãIjárarérape,umiñorairõoikova'ekue heseopárupi,Ñandejáraomoĩpeveipyguýpe
4PérokoʼágaÑandejáracheJáraomeʼẽchévepytuʼu oparupiete,haanihaguaoikocheapuʼãva
5Ha,péinaápe,aipotaamopu'ãpeteĩógaÑandejárache Járarérapeguarã,Ñandejárahe'ihaguéichacheruDavidpe,he'ívo:“Nera'y,amoĩtavandetrónopendekotýpe, omopu'ãtapeteĩógacherérapeguarã.
6Koʼágaejerurechupekuéraoikytĩhaguachévesédro mátaLíbanoguihacherembiguáikuéraoĩtanerembiguái kuérandive,haame'ẽtandévemba'erepynerembiguái kuérapeguarãopamba'eremoĩva'erãháicha,reikuaágui ndaiporihaoreapytépeikatupyrývaoikytĩyvyraSidoniokuéraicha
7HiramohendúvoSalomónhe'íva,ovy'aitereihahe'i: “Toñemomba'eguasuÑandejárapekoárapeome'ẽhaguére Davídpepeteĩta'ýraiñarandúvakotetãguasúpe”.
8HiramomondoSalomónpehahe'ichupe:“Apensáma umimba'eremondova'ekuechéve,haajapótaopamba'e reipotávacédroyvyrahaabetoyvyrarehegua”.
9CherembiguáikuéraomboguejýtachupekuéraLíbano guiveyguasúpe,hacheambohasátachupekuérayguasu
1Reyes
rupiyguasurupipelugárremoĩtahápechéve,haamosẽta chupekuéraupépe,harerresivítachupekuéra,harekumplíta cherembipota,remeʼẽvotembiʼucherógapeguarã
10UpémarõHiramomeʼẽSalomónpesédrohaabeto oipotaháicha.
11Salomónome'ẽHiram-pe20000metrotrígoho'uhaguã hogayguakuérapeha20000kíloaséitepotĩ
12Ñandejáraome'ẽSalomónaranduoprometehaguéicha chupe,haoikopy'aguapyHiramhaSalomónapytépeha mokõivévaojapopeteĩligaoñondive
13UpéirréiSalomónohupipeteĩimpuéstoopaIsraelgui hapeimpuéstohaʼetreintamilkuimbaʼe 14UpéiomondochupekuéraLíbanope10.000kádamés, peteĩméspeoĩLíbanopehadosmésehógape,haAdoniram omandapeimpuésto
15Salomónoguereko7.000tapichaoguerahávamba'e pohýi,ha80000oikytĩvayvytykuérape
16Salomónruvichakuéraomoakãvapetraváho,tres 17Haperréiomanda,haogueruhikuáiitaguasu,ita hepyetereíva,haitaoikytĩva,omoĩhaguapeógapyenda 18Salomónomopu'ãvahaHiramomopu'ãvaoikytĩ chupekuérahaumiitaomopu'ãvape,haombosako'iyvyra haitaomopu'ãhaguãóga
MOAKÃHA6rehegua
1HacuatrocientosochentaáñoosẽrireEgiptogui, Salomónoisãmbyhyrirecuatroáñope,pemesZif,haʼéva mesmokõiha,oñepyrũomopuʼãÑandejáraróga
2PeógarréiSalomónomopuʼãvaʼekueÑandejárapeguarã, ipukusesentamétro,ipekue20métrohaijyvate30métro.
3Peógatémplorenondépe,ipukuveintemétro,peóga ipekuerupihadiezmétroipypukupeógarenondépe
4Hapeógapeguarãojapoumiventánaumiluzpoʼireheve.
5Peógaparereheomopu'ãkotyijerére,ógaparerehe, tupaohaoráculo,haojapokotyijerére
6Pekotyoĩvaiguygotyoipukúva5métro,hapembyte ipekue6métro,hapetercerkatuipukúva7métro
7Peógaoñemopu'ãjave,oñemopu'ãitagui oñembosako'ívaojeguerumboyveupépe,upéicharupi noñehendúimartilloniháchanitembiporuiérrogui ojejapóvaógapeoñemopu'ãaja
8Peokẽpekotymbytepeguaoĩpeógaakatúagotyo,ha ojupihikuáieskaléraijerérepekotymbytépe,hambytégui ohombohapyhápe
9Upémarõomopuʼãpeóga,haomohuʼã;haojahoʼipeóga yvyrahatábladesédrogui
10Upéiomopu'ãkotykuéraopaógarovái,5métro ijyvatekue,haopytu'uhikuáiógaáriyvyracédrogui 11Ñandejárahe'iSalomónpe
12Koógaremopuʼãvarehe,reguataramocheléikuérare, harejapóramochehuísio,hareñongatúramoopache rembiapoukapyreguatahaguaipype;upérõajapótane ndivecheñe'ẽha'eva'ekuenderuDavid-pe
13HaaikótaIsraelñemoñareapytépe,handahejamoʼãiche retãIsraelgua
14UpémarõSalomónomopuʼãpeógahaomohuʼã.
15Haomopu'ãógaparehyepýpecédrotáblape,ógapiso hatyvyrapared,hahyepygotyoojaho'iyvyráguihaojaho'i ógapisoabetotáblape.
16Upéiomopuʼãveintemétropeógakostádope,pepíso haumimurálla,tábladesédrogui,haomopuʼãjepe
hyepýpeguarã,peoráculopeguarã,pelugár imarangatuvévapeguarã.
17Peóga,heʼiséva,petémplooĩvahenondépe,ipuku cuarentamétro.
18Pesédrooĩvapeógahyepýpe,ojejaposédroryruha yvotyojepe'ávarehevendaipóriitaojehechava’ekue
19Ombosako'ipeoráculoógaryepýpe,omoĩhaguãupépe peárkaÑandejáraÑe'ẽme'ẽrehegua.
20Peoráculooĩvahenondépeipuku20métro,ipekue20 métrohaijyvate20métrohapéichaojahoʼipealtar sédroguigua
21UpémarõSalomónojahoʼipeógaryepyóropotĩme,ha ojapopeteĩkádenadeóropeoraclerenondépe.haojaho'i órope
22Peógakompletoiteojahoʼiórope,omohuʼãmevepe óga,haojahoʼióropepealtároĩvapeoráculoykére.
23Peoráculoryepýpeojapomokõikeruvínolivomátagui, kádaunoijyvatediezmétro
24Pekeruvínipepopeteĩipepo5métro,hapeótroipepo5 métro
25Peótrokeruvínkatu1métro,mokõivekeruvínpeteĩ médiohapeteĩtamaño.
26Peteĩkeruvínijyvatediezmétro,haupéichaaveipeótro keruvín
27Upéiomoĩumikeruvínógaryepýpe,haoipysoumi keruvínipepo,peteĩipepoopokopeteĩmurállare,hape ótrokeruvínpepoopokopeótromurállarehaipepokuéra opokoojuehepeógambytépe.
28Upéiojahoʼióropeumikeruvínpe
29Upéihaʼeotallápapeógaparéreijeréreumikeruvín raʼanga,palmérahayvotyojepeʼávareheve,hyepyha okápe
30Hapeógapísoojahoʼiórope,hyepyhaokápe
31Hapeoráculoojeikehaguaojapookẽolivomátagui,ha umipósteládohaijykérehaʼevaʼekuepeteĩpártepeteĩ pártepemurállagui
32Umimokõiokẽningoolivomátagui.haotalláhiʼári keruvín,palmérahayvotyojepeʼáva,haojahoʼiórope,ha omyasãiórokeruvínhapalméraári
33Upéichaaveiojapopetémplorokẽmeumiyvyraolívo mátagui,peteĩcuartapártepemurállagui
34Umimokõiokẽningoabetomátagui,peteĩokẽmokõive hogueojejahoʼihapeótrookẽmokõivehogueojejokua.
35Ha'eotallahi'árikeruvín,palmerahayvotyojepe'áva, haojaho'ióropeoñembojeguávapeobratalladaári
36Upéiomopuʼãpekorapyhyepypeguambohapyrrájaita oñekytĩvape,hapeteĩrréhadesédroyvyrágui
37CuartoáñopeoñemopyendaÑandejáraróga,mesZif-pe.
38Áño10-pe,jasyBul-pe,haʼévamesoctavo,oñemohuʼã peógaopapehẽnguehaopambaʼeojejapóvapeUpéicha aveihaʼesieteáñoomopuʼãhague
MOAKÃHA7rehegua
1Salomónkatuomopuʼãhínakurihógatee13áño,ha omohuʼãmbaitehóga
2OmopuʼãaveiLíbanokaʼaguyróga;ipukukuecienmétro, haipekuecincuentamétro,haijyvatetreintamétro,cuatro fíladesédropilárári,haumipólsédroári
3Yvategotyoojejaho'icédropeumiyvyraári,oñemoĩva cuarentaycincopilarári,15pilarpeteĩfila-pe
4Haoĩventánambohapyfila-pe,hatesapeoñemoĩtesape rehembohapyfila-pe.
5Opaumiokẽhaumipósteikundaha,umiventánareheve, hatesapeojojatesaperehembohapypártepe.
6Haojapopeteĩpórkepilarkuéragui;ipukukuecincuenta métrohaipekue30métro,hapepárteoĩhenondépe,ha umiótropilárhapeyvyrahũvaoĩhenondépe
7Upéiojapopeteĩpártepetrónopeguarãikatuhaguáicha ohusga,haʼehínapepárteojehusgahagua
8Hogaha'eoikohápeoguerekoambuekorapypekorapy ryepýpe,ha'évatembiapoojoguávaSalomónojapoavei peteĩógaFaraónrajyrã,ha'eomendavaekuehembirekorã, koveranda-icha.
9Opakoʼãvahaʼevaʼekueitahepyetévagui,umiita oñekytĩvaʼekuemedidape,hyepyhaokápe,jepepepyenda guivepekorapypeve,haupéichaokáguiopekorapyguasu gotyo
10Hapepyendaojejapoitahepyetévagui,itaguasujepe, itadiezmétrohaitaochométro.
11Hayvateveoĩitahepyetereíva,itaoñekytĩvaicha,ha cédro
12Pekorapyguasuijeréreoĩmbohapyrrájaitaoñekytĩva hapeteĩsédrorréha,Ñandejárarógakorapyhyepypeguaha ógakorapýpeguarã
13UpéirréiSalomónomondohaoguenohẽHiram-pe Tirogui
14HaʼeningopeteĩviúdaraʼyNeftalítribupegua,haitúva ningopeteĩkuimbaʼeTirogua,ombaʼapóvavrónsepe. OguahẽmburuvichaguasuSalomónrendápehaojapopaite hembiapo
15Ha'eomombomokõipilardebronce,18métro ijyvatekuepeteĩteĩ,haojerepeteĩjyva12métro
16Ojapomokõikapítulovrónsefundido-guioñemoĩhagua umipilárruʼãme,peteĩkapítuloijyvate5métro,hapeótro kapítuloijyvate5métro
17Haumirredojejapóvakádape,hakóronadekadéna, umikapítulooĩvapeguarãumipilarruʼãme.sietepeteĩ kapítulopeguarã,hasietepeótrokapítulopeguarã
18Haojapoumipilárhamokõifílaijerérepeteĩrredári, ojahoʼihaguagranádapeumikapítulooĩvayvategotyo.
19Umikapítulooĩvaumipilárruʼãmehaʼevaʼekue lírioguiojejapóvapepártepe,ipukúvacuatrométro
20Umikapítulooĩvaumimokõipiláráriorekoavei granadayvategotyo,peryeoĩvaperredykére,haumi granádaoĩ200fílapepeótrokapítulojerére
21Upéiomoĩumipilároĩvapetémplokorapýpe,haomoĩ pepilárakatúapehaombohéraJaquín,haomoĩpepilár ijasugotyoguahaombohéraBoaz.
22Umipilárruʼãmeojejapolírio
23Upéiojapopeteĩyguasuñemongu'e,diezmétropeteĩ ijykeguiveambuépe,ijerérehaijyvatecincométro
24Peijykeguýpeijeréreoĩumijyvaojerévahese,diez métropeteĩmétrope,haojerepemarjerére
25Oñembo'y12tóroári,mbohapyomañávanórtegotyo, mbohapyomañávakuarahyreikegotyo,mbohapyomaña surgotyohambohapyomañávakuarahyresẽgotyo
26Ipukukueipukúvapeteĩpopukukue,haijykekatu ojejapopeteĩkóparembe'ýpe,yvotylirioreheve
27Haojapoumivasovrónsegui;irundymétroipukukue peteĩjyva,haipekueirundymétrohaijyvatembohapy métro
28Ko'ãmba'eojejapova'ekueumiñorãirõha,ha'ekuéra ijyvyku'ihaijyvyku'irembe'ymbytépe.
29Umiijykerembe'ymbytépeoĩleón,vakahakeruvín,ha umijyvaárioĩpeteĩtendayvategotyo,haumileónha vakaguýpeoĩpeteĩmba'eoñembojoapývatembiapo hũvagui
30Opajyvaoguerekocuatrorruédadebroncehapláncha debronce,hairundyeskínaorekojyvaryru,pelavado guýpeoñemoĩjyvañemongu'e,opamba'eoñembojoapýva ykére
31Ijuruijururyepyhayvategotyoha'epeteĩmétro,ijuru katuijyvyku'iijyvyku'irembiapópe,peteĩmétrohambyte
32Haumirembeʼyguýpeoĩirundyrruéda;haumirruéda ejereoñembojoajuijykére,hapeteĩrruédaijyvatepeteĩ métrohamediamétro
33Umirruédaombaʼapohaʼetepeteĩkárrorruéda.
34Peteĩrréha4eskínapeveoĩcuatrojyva,haumiótro jyvahaʼevaʼekue
35Peijykeru'ãmeoĩpeteĩbrújularedondaijyvatekue mbytemétro,hapejyvaárioĩpeteĩchaguaijykehaijyke 36Umiplánchaijykérehaijykére,haʼeoñotỹkeruvín, leónhapalméra,kádaunokádaúnope,haijerére oñembojoapy
37Péichaha'eojapoumidiezbase,opavaveoguereko peteĩfundido,peteĩmedidahapeteĩtamaño.
38Upéiojapo10vásovrónsegui,peteĩváspeoreko cuarentabaño,hakádavásoorekocuatrométro
39Upéiomoĩ5jyvapeógaakatúagotyoha5ógaasu gotyo,haomoĩpemarpeógaakatúagotyoéstegotyosur gotyo
40UperireHiramojapoumimbaʼyru,umipalahaumi mbaʼyruUpémarõHiramojapoopatembiapo ojapova'ekuemburuvichaguasuSalomónpeÑandejára rógapeguarã.
41Umimokõipilárhaumimokõitasónorekóvaumi kapítulooĩvaumimokõipilárárihaumimokõirred, ojahoʼihaguaumimokõimbaʼyrukapítulooĩvaumipilar ruʼãme;
42Oñemoĩavei400granadamokõirredrehe,mokõirréla degranadapeteĩrredrehe,ojejahoʼihaguaumimokõi mbaʼyruoĩvaumipilárári
43Umiváso,haumivásoumivásoári
44Peteĩyguasuha12vakayguasuguýpe.
45Umimba'yru,palahamba'yru,haopako'ãtembiporu Hiramojapova'ekuerréiSalomónpeÑandejárarógape guarã,ojejapovrónseomimbipávagui.
46PerréioitychupekuéraJordánñúme,peyvyñaiʼũgui oĩvaSucothaZartánmbytépe.
47Salomónohejapaiteumimba'yruojepe'a'ỹre, hetaitereígui
48SalomónojapopaiteumitembiporuÑandejárarógape guarã:altárdeórohamesadeóro,oĩhámepepan ojehechaukahagua
49Umicandelabrodeóropotĩ,cincoakatúagotyoha cincoijasugotyo,peoráculorenondépe,yvoty,lámparaha pinzadeóroreheve
50Haumimbaʼyru,umimbaʼyruryru,umimbaʼyru, cucharahainsiénsoóropotĩguihaumibisagradeóro,óga hyepypeguarokẽmeguarã,pelugárimarangatuvéva,ha ógarokẽmeguarã,upévaheʼisepetémplo.
51UpéichaopaumitembiaporréiSalomónojapovaʼekue ÑandejárarógapeguarãSalomónogueruumimba'eitúva
Davidome'ẽva'ekuepláta,órohatembiporu,omoĩ Ñandejárarógaryruapytépe.
MOAKÃHA8rehegua
1UpémarõSalomónombyatyJerusalénperréiSalomón rendápeumiansiánoIsraelguahaentéroumitrívuruvicha, Israelypykueruvichakuérape,oguenohẽhaguaÑandejára árkadekompromísoDavidsiudagui,haʼévaSión
2HaenterovekuimbaʼeisraelítaoñembyatyrréiSalomón rendápepefiéstape,pemesdeEtánimpe,upévahínape messieteha
3UpéiouentéroumiansiánoIsraelgua,haumisaserdóte ohupipeárka
4UperireohupihikuáiÑandejáraárka,petavernákuloha opambaʼesagrádooĩvapetavernákulope,umisaserdóteha levítaohupi
5UperirerréiSalomónhaenteroveIsraelguaoñembyaty vaʼekuehendápe,haʼeoĩhendivepeárkarenondépe, osakrifikaovechahatóro,ndaikatúivaoñemombeʼuha ojeipapahetaitereígui
6UpéiumisaserdóteoguerahaÑandejáraárkape ÑandejáraÑeʼẽmeʼẽhendaguépe,peógasagrádope,pe lugárimarangatuvévape,umikeruvínpepoguýpe
7Umikeruvínoipysomokõiipepopeárkarendaguépe,ha umikeruvínojahoʼiyvatepeárkahaumiyvyra
8Oguenohẽhikuáiumiyvyrarembe'y,ojehechahaguãumi yvyrarembe'ypetendamarangatúpeoraculorenondépe,ha ndojehecháiokápe
9Peárkapendaipórimbaʼeve,ndahaʼéiramoumimokõiita raʼangaMoisésomoĩvaʼekueupépeHorebpe,Ñandejára ojaporõguarepeteĩkompromísoumiisraelítandi,osẽrõ guarehikuáiEgiptogui
10Umisaserdóteosẽvopelugársagrádogui,pearai omyenyhẽÑandejárarógape
11Upémarõumisaserdótendaikatúioñemboʼyoservi haguapearaikáusare,pórkeÑandejáraomimbipa omyenyhẽÑandejárarógape
12UpémarõSalomónheʼi:“Ñandejáraheʼioikotahape pytũmbýpe”.
13Añetehápeamopuʼãndévepeteĩógareikohagua,peteĩ lugárreikohaguaopaáraguarã
14HaperréiojerehovahaohovasaopaIsraelguápe.
15Ha'ehe'i:Toñemomba'eguasuÑandejáraIsraelJárape, he'iva'ekueijurúpecheruDavidndive,hahe'ivaekue ipópe.
16ÁraaguenohẽguivecheretãIsraelguaEgiptogui, ndaiporavóipeteĩtávaopaIsraeltribuapytéguiamopuʼã haguapeteĩóga,cheréraoĩhaguaupépehakatuaiporavo David-peha'ehaguãcheretãIsraelruvicha
17CheruDavidpy'aiteguiveomopu'ãpeteĩógaÑandejára IsraelJárarérapeguarã.
18Ñandejárahe'icheruDavídpe:“Ndepy'aiteguive remopu'ãhaguãógacherérapeguarã,rejapoporãnde py'apýpe
19Upevérenapemopuʼãmoʼãipeóga;hakatundera'y osẽtavandejyvagui,omopu'ãtaógacherérape.
20Ñandejáraojapoiñe'ẽha'ehe'iva'ekue,haapu'ãcheru DavidkotýpehaaguapyIsraeltrónope,Ñandejára oprometehaguéicha,haamopu'ãpeteĩógaÑandejáraIsrael Járarérapeguarã
21Upépeamoĩpeteĩlugárojejapohaguapeárka,upépeoĩ pekompromísoÑandejáraojapovaʼekueñandetuakuéra ypykuéndi,oguenohẽrõguarechupekuéraEgiptogui
22Salomónoñembo'yÑandejáraaltárrenondépeopa Israelguarovake,haoipysoipoyvágagotyo.
23Haha'ehe'i:“ÑandejáraIsraelJára,ndaipóriTupã ndeichaguayvágapetérãkoyvyapeári,omoañetéva kompromísohaporiahuverekonerembiguáikuérandive oguatávanerenondépeipy'aiteguive
24NderekumplinerembiguáicheruDavidndivereñe'ẽ vaekuechupe,reñe'ẽaveindejurúpeharekumplindepo rupive,ko'ãgaguáicha
25Upévarekoʼága,Ñandejára,IsraelJára,ejapone rembiguáicheruDavidndive,erevaʼekuechupe: ‘Ndaipórimoʼãinderehepeteĩkuimbaʼeoguapyhagua Israeltrónope.upéichanera'ykuéraoñatendehapekuérare, oguatahaguãcherenonderãndereguatahaguéichache renondépe
26Hakoʼága,OIsraelTupã,tojekuaaukaneñeʼẽ,ajerure ndéve,erevaʼekuenerembiguáicheruDavid-pe
27Péro,¿oikótapaañetehápeÑandejárakoyvyapeári? péinaápe,yvágahayvágayvagapeguandaikatúindejopy; mba'eichaitépasa'ivekoógaamopu'ãva'ekue?
28Ha'eramojepenerembiguáiñembo'ehañembo'e,che Jára,rehenduhaguãnerembiguáiñembo'enerenondépe koárape
29Pyharehaáranderesareipe'akoógagotyo,petenda erehaguépe:‘Cheréraoĩtaupépe.
30EhendunerembiguáihaneretãIsraelguajerureasy, oñembo'ejaveko'ápe,haehenduyvágapendereikoha,ha rehenduvoveeperdona.
31Oĩramohembiapovaívahapicharehehaohurachupe ohurahaguã,haouramondealtárrenondépekoógape
32Upéiehenduyvágape,haejapo,haehusgane rembiguáikuérape,ekondenaiñañávape,ogueruhaguã hapeiñakãári;haohustifikahekojojávape,ome'ẽhaguã chupehekojojaháicha.
33NderetãIsraelguaoityvoveumienemigorenondépe, opekahaguérenderehe,haojevýtanerendápe,omombe'u nderéra,oñembo'ehaojerureasyndévekoógape.
34Upéiehenduyvágape,haeperdonanderetãIsrael angaipahaeguerujeychupekuérapeyvyremeʼẽvaʼekue itúvape.
35Yvágaoñembotyvovehandokyvéi,haʼekuéraopeka haguérendereheOñembo'éramohikuáikotendagotyo,ha omombe'úramonderérahaojereramohembiapovaigui, rembohasaasyjavechupekuéra
36Upéiehenduyvágape,haeperdonanerembiguái,hane tavayguakuéraIsraelangaipa,rembo'ehaguãchupekuéra tapeporãoguatahaguãhikuái,haokyhaguãndeyvyári, reme'ẽva'ekuenetavayguakuérapeerénsiaramo
37Oimérõñembyahýi,oikóramomba'asy,oisu'u,moho, tuku,térãoisu'uiñenemigokuéraomongorýramo chupekuéraitavaguasuretãme;taha'eha'évamba'asy, taha'eha'évamba'asy;
38Mba'eichaguañembo'ehañembo'eoimeraẽvatérãopa neretãIsraelguaoikuaávamba'asyipy'aiteguive,ha oipysótaipokoógagotyo
39Upéiehenduyvágapendereikoha,eperdona,haejapo haeme'ẽpeteĩteĩmehapehe'iháicha,ndereikuaávaikorasõ; (nde,ndeañoite,reikuaáguiopayvypórara'ykorasõ;)
40Ikatuhaguáichaokyhyjehikuáindeheguiopaáraoiko ajahikuáiupeyvyremeʼẽvaʼekueorerukuérape.
41PeteĩextranhérondahaʼéivaneretãIsraelgua,osẽ mombyryguivenderérarehehápe.
42(Ohendútahikuáinderéraguasu,ndepombaretehande poojepysóva;)ha'eoúvooñembo'ekoógagotyo;
43Ehenduyvágapendereikoha,haejapoopamba'epe extranhéronerenóiva,ikatuhaguãopavaveyvyarigua oikuaanderéra,okyhyjehaguãndehegui,nderetã Israelguaojapoháichahaoikuaahaguahikuáikoóga,che amopuʼãvaʼekue,oñembohérahanderérape
44Nderetãguaosẽramooñorairõiñenemígondive,mamo remondótahápechupekuéra,haoñemboʼeÑandejárapepe siudareiporavovaʼekuehapeógaamopuʼãvaʼekuende rérapeguarã
45Upéiehenduyvágapeiñemboʼehaijerureasy,ha eñangarekohesekuéra
46Haʼekuéraopekaramonderehe,(ndaipóriguiavave ndopekaivaʼekue),handepochyhendivekuéra,haremeʼẽ chupekuéraenemigopópe,upéicharupiogueraha chupekuéraprisionéroramopeenemigoretãme,mombyry térãhiʼaguívape;
47Upéicharõjepe,haʼekuéraopensáramopetetã ojeguerahahaguépechupekuéraprisionéroramo,ha oñearrepenti,haojerurendéveumioguerahávachupekuéra prisionéroramoretãme,heʼívo:Ropeka,harojapoivaíva, rojapótatembiapovai;
48Haupéichaejevynerendápeopaikorasõreheve,haopa hiʼángareheve,iñenemigokuéraretãme,ogueraháva chupekuéraprisionéroramo,haeñemboʼendéveijyvy gotyo,remeʼẽvaʼekueitúvakuérape,petavaguasu reiporavovaʼekue,hapeógacheamopuʼãvaʼekuende rérapeguarã
49Upérõehenduñemboʼehaijerureasyhikuáiyvágape ndereikohápe,haeñangarekohesekuéra
50Haeperdonanetavayguakuérapeopekavaʼekue nderehe,haopahembiapovaikueojapovaʼekuenderehe, haeiporiahuverekochupekuéraumiogueraháva chupekuéraprisionéroramo,oiporiahuverekohagua chupekuéra.
51Ha'ekuéranikoneretãhaneerénsiareguenohẽva'ekue Egiptogui,hornodeiérrombytégui
52Ikatuhaguáichanderesaojepeʼanerembiguáiñemboʼe, hanetavayguaIsraelñemboʼerehe,ehenduhagua chupekuéraopambaʼeohenóivandéve
53Nderembojaʼóguichupekuéraopatavayguakuérayvy ariguaapytégui,haʼehaguaneerénsia,erehaguéichane rembiguáiMoisésporupive,reguenohẽrõguareore rukuérapeEgiptogui,Ñandejára,Ñandejára
54Salomónoñembo'erireopako'ãñembo'ehañembo'e Ñandejárape,opu'ãÑandejáraaltárrenondégui,oñesũ haguãijyvaárihaipoojepysoyvágapeve.
55Upéioñembo'yhaohovasahatãhatãIsraelguápehahe'i:
56Toñemomba'eguasuÑandejára,ome'ẽvaekuepytu'u hetãIsrael-pe,opamba'eha'eoprometehaguéicha
57ÑandejárañandeJáratoĩñanendive,ha'eoĩhaguéicha ñanderuypykuendive.
58Ikatuhaguáichahaʼeomoingeñanekorasõhendápe, jaguatahaguaopahape,hañakumplihagua hembiapoukapykuéra,hahembiapoukapykuéra,ha huísiokuéra,haʼeomandavaʼekueñanderukuérape
59Ko'ãcheñe'ẽ,ajerurevaekueÑandejárarenondépe, toñemoaguĩÑandejárañandeJáraguiárahapyhare, toñangarekohembiguáihahetãIsraelrembiaporeheopa ára,pemba'eojeruréva.
60OpavavekoyvyapeárioikuaaÑandejáraha'ehaTupã, handaiporihaambue
61Pendepy'aiteva'erãÑandejárañandeJárandive,peiko haguãhe'ívarehapekumplihaguãhembiapoukapy,ko'ãga guáicha
62HaperréihaopaIsraelguaoikuave'ẽmymbajuka Ñandejárarenondépe
63Salomónoikuave'ẽmymbajukapy'aguapyrehegua,ha'e oikuave'ẽÑandejárape,20.000tóroha120.000ovecha. UpémarõmburuvichaguasuhaopaIsraelguaome'ẽTupã róga
64Upeárapeaveimburuvichaguasuomomarangatupe korapymbyteoĩvaÑandejárarógarenondépe,haupépe oikuave'ẽmymbahapyhamymbajukahamymbajuka py'aguapyreheguaikyrakue.
65UpejaveSalomónojapopeteĩkaruguasu,haenterove Israelhendive,peteĩatyguasu,oikeguiveHamatguive ysyryEgiptopeve,ÑandejárañandeJárarenondépe,7día ha7díahacatorcedía
66Peochodíapeomondopepuévlope,hahaʼekuéra ohovasaperréipe,haohohogapýpevyʼahavyʼápe,opa mbaʼeporãÑandejáraojapovaʼekuérehembiguáiDavídre haipuévloIsraelrehehápe
MOAKÃHA9rehegua
1Salomónomopu'ãparireÑandejáraróga,hamburuvicha guasurógahaopamba'eSalomónoipotávaojapo 2ÑandejáraojehechaukaSalomónpemokõihajey, ojehechaukahaguéichachupeGabaónpe.
3Ñandejárahe'ichupe:Ahenduneñembo'ehane ñembo'erejapova'ekuecherenondépehacheresahache korasõoĩtaupépetapiaite.
4Reguataramocherenondépe,nderuDavidoguata haguéicha,ndepy'aporãhatekojojápe,rejapohaguãopa mba'eha'eva'ekuendéve,harekumplítacheléihache rembiapoukapy
5UpéiamoĩtapetrónoneRréinoIsraeláriopaáraguarã, aprometehaguéichandetúvaDavídpe,hahaʼévo: “NdaipórimoʼãinderehepeteĩkuimbaʼeoĩvaIsrael trónope”
6Péropejevýramochemoirũgui,peẽtérãpeneraʼykuéra, hanapekumplíriramocherembiapoukapyhacheléi amoĩvaʼekuepenerenondépe,hakatupeho pemombaʼeguasuambuetupãnguérapeha pemombaʼeguasuchupekuéra
7UpéiaipeʼátaIsraélpepeyvyameʼẽvaguichupekuéraha koóga,amomarangatúvacherérare,amombotacheresa renondégui;Israelha'étapeteĩñe'ẽpotyhañe'ẽjoajuopa tetãapytépe
8Hakoógayvateguápe,opaohasávahiʼárioñemondýita, haoisuʼúta;Ha'ekuérahe'íta:“Mba'érepikoÑandejára ojapopéichakotetãhakoógarehe?”.
9Ha'ekuérahe'íta:“OhejahaguéreTupãIjára, oguenohẽva'ekueituvakuérapeEgiptoretãgui,haojejoko ambuetupãnguérarehe,haomomba'eguasuchupekuéraha oservichupekuéra
1Reyes
10Ohasávo20áño,Salomónomopu'ãrireumimokõióga, Ñandejárarógahamburuvichaguasuróga.
11(UpérõrréiHiramdeTiroomeʼẽSalomónpesédro, abetohaóro,haʼeoipotaháicha),haupéirréiSalomón omeʼẽHirampe20siudaoĩvaGalilearetãme.
12HiramosẽTiroguiohechahaguaumisiudaSalomón omeʼẽvaʼekuechupehandogustáichupehikuái
13Ha'eoporandu:Mba'etávapikoko'ãreme'ẽvachéve, cheryvy?HaombohérachupekuéraCabulretãko'ãgapeve 14Hiramomondorréipe600kílodeóro 15HapévahaʼepembaʼérepapeimpuestorréiSalomón omopuʼãvaʼekue;OjapohaguãÑandejáraróga,hógatee, Milo,Jerusalénmurálla,Hazor,MeguidóhaGezer.
16FaraónrréideEgiptoohoojagarraGuézer,ohapyha ojukaumicananeooikóvapeupesiudápe,haomeʼẽ rregáloramoimembykuñaSalomónrembirekópe.
17Salomónomopu'ãGuézerhaBet-horónpeyvyguýpe
18BaalathaTadmorpedesiértope,upetetãme
19OpaumisiudadealmacenamientoorekóvaSalomón, umisiudakárrokárropeguarãhaumisiudakavaju ariguakuérapeguarã,haSalomónomopuʼãsévaJerusalénpe, Líbanopehaopatetãogovernávape.
20Opaumihéntehembývaamorréo,hitita,perizeo,hevita hajebuseo,ndahaʼéivaIsraelgua
21Umiitaʼyrakuéraopytavaʼekuehapykuériupetetãme, haumiisraelítandaikatumoʼãikuriohundipaite,koʼagaite peveSalomónokobrapeteĩimpuéstotembiguáiramo 22Israelñemoñareapytéguikatundojapóitembiguáiramo, ha'ekuérakatukuimba'eñorairõhára,hembiguái, mburuvichakuéra,ikapitán,ikarrohakavajuariguaruvicha 23KoʼãvahínaumiofisiálomoakãvaSalomónrembiapo, 500,ogovernavaʼekueumihénteombaʼapóvape 24FaraónrajykatuosẽDavidtávaguihógapeSalomón omopu'ãvaekuechupeguarã.
25Salomóntresvésepeteĩáñopeoikuaveʼẽofrénda ojehapývahaofréndadepazpealtáromopuʼãvaʼekue Ñandejárapeguarã,haohapyinsiénsopealtároĩvape ÑandejárarenondépeUpévareomohu’ãpeóga
26UperirerréiSalomónojapopeteĩvárkoEziongéberpe, opytávaElótrembeʼýpe,pemarRojorembeʼýpe,Edom retãme
27UpémarõHiramomondohembiguáikuérape,umivárko oikuaávayguasu,Salomónrembiguáikuérandive.
28UpéioguahẽhikuáiOfirpehaoguenohẽupéguióro, cuatrocientosveintetalento,haogueraharréiSalomónpe
MOAKÃHA10rehegua
1PerréinadeSebáohendúvoSalomónomombeʼuha Ñandejáraréra,haouoporanduhaguachupe
2OguahẽJerusalénpepeteĩrréhatuichaitereívareheve, kaméllooguerahávahyakuãporã,hetaitereiórohaitavera, haoguahẽvoSalomónpeomombeʼuchupeopambaʼeoĩva ikorasõme
3Salomónomombe'uchupeopamba'eoporandúvachupe, ndaipórimba'evekañymbyperréigui,ha'enomombe'úiva chupe.
4PerréinadeSebáohechapaiteSalomónaranduhapeóga haʼeomopuʼãvaʼekue
5Oje'utembi'umesápe,hembiguáikuéraoguapyhaguã, hembiguáikuérarembiguái,ijao,kópaogueraháva,ha
ojupiojupívoÑandejárarógapendaiporivéimaespíritu ipype.
6Hahe'imburuvichaguasúpe:Añetehápeahenduche retãmeumimba'erejapova'ekuehanearandu.
7Hakatundagueroviáiumiñe'ẽ,ajupeve,hacheresa ohecha,ha,péinaápe,pemitadnoñemombe'úichéve
8Ovy'anekuimba'ekuéra,ovy'ako'ãnerembiguái, oñembo'ývamemenerenondépehaohendúvanearandu.
9Toñemomba'eguasuTupãndeJára,ndevy'apavẽnemoĩ haguéreIsraelguapyhápe,Ñandejáraohayhuhaguére Israel-peopaáraguarã,upévarenemoĩmburuvicha guasúrõ,rejapohaguãtekojojahatekojoja
10Ome'ẽmburuvichaguasúpe120talentodeóro,mba'e porãhyakuãasývahaitahepyetereíva
11Hirammarina,oguerúvaóroOfir-gui,ogueruOfir-gui hetaitereialmugyvyramátahaitahepyetereíva.
12Hamburuvichaguasuojapoumialmugyvyramátagui umipilarÑandejárarógapeguarãhamburuvichaguasu rógapeguarã,aveiumiárpahasaltérioopurahéivapeguarã.
13UperirerréiSalomónomeʼẽperréinadeSebápeopa mbaʼeojeruréva,haaveiSalomónomeʼẽvaʼekuechupe rréi.Upémarõojerehaohohetãme,ha'ehembiguáikuéra ndive
14PeóroouvaʼekueSalomónpepeteĩáñope,haʼevaʼekue seiscientossesentakílodeóro.
15Ha'eoguerekoaveiumiñemuhára,umiñemuhaespecia ñemuha,opaArabiaruvichaguasuhatetãruvichakuéra
16UperirerréiSalomónojapo200grámodeóro oñembyaíva,600grámodeóroohopeteĩórope
17Haojapotrescientoseskúdoórooñembyaívagui; mbohapykíloóroohopeteĩeskúdope,hamburuvicha guasuomoĩLíbanoka'aguyrógape
18Aveiperréiojapopeteĩtrónoguasumarfilguihaojahoʼi óroiporãvévape.
19Petrónooreko6gráda,hapetrónoruʼãkatuirredondea hapykuéri,hamokõiveládopeapykaoĩháme,hamokõi leónoñemboʼyumigrádaykére.
20Upépe12leónoñemboʼypeteĩládohaótroládoumi seisgrádare
21Opamba'erréiSalomónhoy'uhaguãha'eórogui,ha opaitetembiporuoĩvaLíbanoka'aguyrógape,óropotĩgui nipeteĩvandaha'éiplátaguigua:Salomónárape ndojehecháimba'eve.
22PerréioguerekóguimarpepeteĩmarinadeTarsisha Hirammarinandive,peteĩjeytresáñopeouTarsismarina, oguerúvaóro,pláta,marfil,monohapavoreal.
23UpémarõrréiSalomónohasaentérorréikoyvyapeári ipirapirehetávahaiñaranduhaguére.
24HaenterovekoyvyapeáriohekaSalomónpeohendu haguaiñarandu,Ñandejáraomoĩvaʼekueikorasõme
25Hakádaáñoogueruhikuáiirregálo,tembiporudepláta, mbaʼyrudeóro,ao,armadura,especia,kavajuhamula, kádaáño
26Salomónombyatykárrohakavajuarigua,haoguereko milcuatrocientoskárroha12000kavajuarigua, ome'ẽva'ekuechupekuéraumitávapekárroharréindive Jerusalénpe.
27HaperréiojapopeplátaoĩhaguaJerusalénpeitaicha, hasédroojapochuguiumisicómoroyvyramátaichaoĩvape ñúme,hetaitereihaguére.
28SalomónoguenohẽEgiptoguikavajuhalínolíno
29PeteĩkárroojupihaosẽEgíptogui600grámodepláta hapeteĩkavajuciencincuenta,haupéichaaveioguenohẽ chupekuéraumihititarréihaSiriarréipeguarã
MOAKÃHA11rehegua
1PérorréiSalomónohayhuhetakuñaextranhéro,Faraón rajyndive,kuñamoabita,amonita,edomíta,sidónicaha hitita
2UmitetãguiÑandejárahe'iva'ekueIsraelra'ykuérape:Ani peikehendápekuérahandoikemo'ãipenerendápe 3Ha'eoguereko700hembireko,mburuvichaguasuha300 hembireko,hahembirekokuéraomboykeikorasõ.
4Salomónitujámarõ,hembirekokuéraomboykeikorasõ ambuetupãnguérarapykuéri,haikorasõnoĩporãi ÑandejáraIjárandive,itúvaDavidkorasõicha.
5SalomónohókuriAstórettupãsy,Sidóntupãsy,ha Milcómrapykuéri,amonítakuéraoporombojeguarúva
6SalomónojapoivaívaÑandejárarenondépe,handohói Ñandejárarapykuéri,itúvaDavidojapohaguéicha
7UpéiSalomónomopuʼãpeteĩlugáryvateQuemóspe guarã,pembaʼeoporombojeguarúvaMoabpe,pesérro oĩvapeJerusalénrenondépe,haMólecpeguarã,peammón ñemoñareoporombojeguarúva
8Haupéichaaveiojapoopahembirekopytaguarehehápe, ohapyvaʼekueinsiénsohaoikuaveʼẽvasakrifísio itupãnguérape
9ÑandejáraipochySalomónndive,oipe'águiipy'a ÑandejáraIsraelJáragui,ojechaukavaekuechupemokõi vése
10Hahe'ichupekomba'éreanihaguãohoambuetupã rapykuéri
11UpévareÑandejáraheʼiSalomónpe:“Ojejapómaguive ndeheguikombaʼe,hanerekumplíriramochekompromíso hacheléihaʼevaʼekuendéve,aipeʼátandeheguiperréino haameʼẽtanerembiguáipe”
12Ndeáraajandajapomo'ãinderuDavidrehehápe, aipe'átandera'ypógui
13Hakatundaipeʼamoʼãiopaperréino;Peme'ẽtande ra'ýpepeteĩñemoñare,cherembiguáiDavidrehehápe,ha Jerusalénrehehápe,cheaiporavova'ekue
14ÑandejáraomomýiSalomónpe,ha'évaHadad,edomíta 15DavidoĩrõguareEdompe,haJoabpeehérsitoruvicha ohooñotỹhaguaumiojejukavaʼekuépe,ojukarireentéro kuimbaʼépeEdompe
16(SeismésepukukueJoabopytaupépekompletoite Israelndive,ohundipapeveEdomkuimbaʼépe)
17Hadadodipara,ha'ehaitúvarembiguáiedomítandive ohohaguãEgíptopeHadadha’éguipeteĩmitãmichĩ gueteri
18Opu'ãhikuáiMadiánguihaoguahẽParánpe,ha oguerahahendivekuérakuimba'ekuérapeParánguiha oguahẽEgiptope,FaraónEgiptoruvichaguasurendápe ome'ẽvachupeóga,haomoĩchupetembi'u,haome'ẽchupe yvy
19HadadoguerohoryetereiFaraón,haupévareomeʼẽ chupehembirekoermána,haʼévaperréinaTapenesermána. 20TapenesermánaimembychupeitaʼýraGenubat, TapenesodesteteFaraónrógape,haGenubatoĩFaraón rógapeFaraónraʼykuéraapytépe.
21HadadohendúvoEgiptopeDavidokehaitúvaypykue ndive,haJoabpeehérsitoruvichaomanómahague,Hadad heʼiFaraónpe:“Ahaahacheretãme”
22UpémarõFaraónhe'ichupe:Mba'epikoofaltandéve, rehohaguãnderetãme?Ha'ehe'ichupe:Mba'eve.
23UpéiÑandejáraomomýichupeótroenemigo,hérava Rezón,Eliadáraʼy,okañyvaʼekueijáraHadadezerrréide Zobágui.
24Upéiombyatykuimba'ehendápehaoikochugui sãmbyhyhára,DavidojukarirechupekuéraZobápe,haoho hikuáiDamascope,oikoupépehaoisãmbyhyDamascope 25Salomónoikoveajapukukueha'eoñorãirõvaIsrael ndive,ha'endocha'éiIsraelrehehaoisãmbyhySiria.
26Jeroboam,Nabatra'y,efrataZeredágua,Salomón rembiguái,isyhéravaZeruah,kuñaviuda,ha'evoiohupi iporréikóntrape.
27Haʼeohupiipoperréikóntrape:Salomónomopuʼã MílohaomyatyrõumimbaʼeikyrávaitúvaDavidsiudape 28PekuimbaʼeJeroboamningopeteĩkuimbaʼe ipoderósova,haSalomónohechávopemitãkariaʼy ombaʼapokyreʼỹha,omoĩchupemburuvichakompletoite Josérógape.
29UpetiémpopeJeroboamosẽrõguareJerusaléngui, profétaAhías,silonitaojuhuchupetapéreha oñemondevaʼekuepeteĩaopyahúpe;hamokõivévaoĩ haʼeñopeñúme
30Ahíasojagarrapeaopyahuoĩvahiʼárihaoikytĩ12 pehẽnguépe.
31Ha'ehe'iJeroboánpe:Ejagarra10pehẽngue,péicha he'iÑandejára,IsraelJára:‘Aipe'átaSalomónpóguipe rréinohaame'ẽtandéve1trívu.
32(Ha'ekatuoguerekótapeteĩtrívucherembiguáiDavid haJerusalénrehehápe,petávacheaiporavova'ekueopa Israelñemoñareapytégui).
33HaʼekuéracherejahaomombaʼeguasúguiAstóret+ tupãsySidón,Quemós+moabitatupãhaMilcóm+ ammónñemoñaretupã,+handoikóicherapére,ajapo haguaiporãvacheresarenondépe,haokumplihaguache léihacherembiapoukapy,itúvaDavidojapohaguéicha
34Ndaipe'amo'ãiipóguipeRréinotuichakue,haamoĩta chupemburuvichaguasuoikoveajapukukue,che rembiguáiDavidrehehápe,cheaiporavovaekue,ha'e okumplihaguérecherembiapoukapyhacheléi.
35Chekatuaipe'átaita'ýrapóguiperréinohaame'ẽta ndévedieztrívu
36Haitaʼýrapeameʼẽtapeteĩtrívu,ikatuhaguáichache rembiguáiDavidohesapetapiaitecherenondépe Jerusalénpe,pesiudacheaiporavovaʼekueamoĩhagua upépecheréra
37Hacherojagarráta,hareisãmbyhýtaopambaʼeneánga oipotávape,hahaʼétarréiIsraelári
38Haoikóta,rehenduramoopambaʼecheamandáva ndéve,hareguataramocherapére,harejapoiporãvache resarenondépe,reñongatuhaguacheestatutohache rembiapoukapykuéra,ojapohaguéichacherembiguái David;aimétanendivehaamopu'ãtandévepeteĩóga ijojaha'ỹva,amopu'ãhaguéichaDavid-peguarã,haame'ẽta ndéveIsrael
39HaupévareambohasaasyDavidñemoñare,péro ndahaʼéiopaáraguarã.
40UpévareSalomónojukaseJeroboánpeJeroboamopu'ã haokañyEgipto-pe,EgiptoruvichaguasuSisacrendápe, haopytaEgipto-peSalomónomanomeve
41Salomónrembiapokuehembýva,haopamba'e ojapova'ekuehaiñarandu,¿ndaha'éipikoojehaiSalomón rembiapokuekuatiañe'ẽme?
42SalomónoisãmbyhyhagueJerusalénpe40áñopukukue 43Salomónomanoitúvaypykuendivehaoñeñotỹchupe itúvaDavidtávape,haita'ýraRoboamoisãmbyhy hendaguépe
MOAKÃHA12rehegua
1RoboamohoSiquempe,opaIsraelguaoúguiSiquempe omoĩhaguãchupemburuvichaguasúrõ
2Ohendúvoupéva,Nabatra'yJeroboam,oĩvagueteri Egipto-pe,okañýguirréiSalomónrenondéguihaJeroboam oikoEgipto-pe
3Haʼekuéraomondohaohenóichupe.Jeroboamhaopa Israelguaouhaoñe'ẽRehoboamndive
4Nderuombohasyorejúgo,ko'ágãemomichĩvenderu rembiguáihaijugopohýiomoĩvaoreári,haoreroservíta ndéve
5He'ichupekuéra:Pehogueterimbohapyárapukukue, pejujeycherendápe.Haumihénteoho.
6UpémarõrréiRoboamoñemongetaumikaraiijedámava ndive,itúvaSalomónrenondépe,haʼeoikoveajagueteri, haheʼi:“¿Mbaʼéichapikopemoneĩambohováihaguako puévlope?”
7Ha'ekuérahe'ichupe:Koárapereimeramoko tavayguarembiguáiramo,reservíramochupekuéra,ha rembohováihaerechupekuérañe'ẽporã,upéicharõ ha'ekuéraha'étanerembiguáiopaáraguarã
8Ha'ekatuohejaumikaraitujaome'ẽva'ekuechupeñe'ẽ, haoñemongetaumimitãrusuokakuaapámavandiveha oñembo'ývahenondépe
9Hahe'ichupekuéra:Mba'ekonséhopikopeme'ẽ rombohováihaguãkotavayguakuéra,oñe'ẽva'ekuechéve, he'ívo:‘Embovevýipejúgonderuomoĩva'ekueoréve?
10Umimitãrusuokakuaávahendivehe'ichupe:“Péicha erekotetãoñe'ẽvapendéve:‘Nderuombopohýiorejúgo, ndekatuembopiro'yorévepéichaerechupekuéra:Che kuãmichĩmiijyvyku’ivétacherujyvagui.
11Hakoʼágacherupendekargáramojepepeteĩjúgopohýi reheve,ambojoapýtapendejúgope:cherupendekastiga látigope,pérochepokastigátaescorpiónreheve.
12UpémarõJeroboamhaenterovepuévloohoRoboán rendápepetercerdíape,perréiheʼihaguéicha,haheʼi: “Pejujeycherendápepetercerdía”
13Haperréiombohováivaitavayguakuérape,haoheja umikaraitujakuérakonséhoomeʼẽvaʼekuechupe; 14Haheʼichupekuéraumimitãrusuheʼiháicha:“Cheru ombopohýipendejúgohacheambojoapýtapendejúgope
15Upévareperréinohendúitavayguakuérape;Ñandejára he'ivaekueÑandejárahe'iva'ekueAhías,silonitarupive, Nabatra'yJeroboam-pe
16UpémarõenteroveIsraelohechávoperréinohendúiha chupekuéra,umihénteheʼiperréipe:“¿Mbaʼepártepiko jarekoDavidndive?”handoroguerekóierénsiaJeséra'ýpe: Israel,nderógarógape.UpémarõIsraelohohogakuérape. 17IsraelñemoñareoikóvaJudásiudakuérapekatu, Roboamoisãmbyhychupekuéra
18UpémarõrréiRoboamomondoAdorámpe,haʼe oñatendevaʼekueumiimpuéstore.haopaIsraelguaojapi chupeitápehaomanoUpévaremburuvichaguasuRoboam pya'eohupichupeikarroári,okañyhaguãJerusaléngotyo. 19UpémarõIsraelopuʼãDavidrogayguárekoʼagaitepeve. 20HaopaIsraelguaohendúvoJeroboamoujeyha,omondo chupeohenóiatyguasúpehaomoĩchuperréiramoopa Israelguápe.
21RoboamoguahẽvoJerusalénpe,ombyaty18000 kuimbaʼeojeporavovaʼekueJudárogayguahaBenjamín ñemoñarendive,oñorairõhaguaIsraelrogayguandive, oguerujeyhaguaperréinoRoboamSalomónraʼýpe 22Ñandejárañe'ẽkatuhe'iSemaías,Tupãkuimba'e.
23Eñe'ẽRehoboamSalomónra'ýpe,Judáruvichaguasu, haopaJudáhaBenjamínrogagua,haumitetãhembývape 24Péichahe'iÑandejára:Anipejupihapeñorairõpende ryvyIsraelñemoñarendivekomba'enikochehegui Upémarõha'ekuéraohenduÑandejárañe'ẽhaojevyoho haguã,Ñandejárahe'iháicha.
25UpémarõJeroboamomopu'ãSiquemyvytyEfraínpe,ha oikoupépehaosẽupéguihaomopu'ãPenuel
26Jeroboamhe'iipy'aiteguive:Ko'ágãpeRréino ojevýtaDavidrógape
27KopuévloohóramoojaposakrifísioJehovárógape Jerusalénpe,upéicharõkopuévloikorasõojevýtaijára rendápe,JudáruvichaguasuRoboamrendápe,ha chejukátahaohojeýtaJudáruvichaguasuRoboam rendápe.
28Upémarõperréioñemoĩpeteĩñeʼẽmehaojapomokõi vakaraʼyórogui,haheʼichupekuéra:“Hetaitereiningo pehoJerusalénpe.
29UpéiomoĩpeteĩvaBetélpe,hapeótrokatuomoĩDanpe 30Hakomba'eoikoangaipa,umitavayguaohogui omomba'eguasupepetevarenondépe,Danpeve.
31Upéiojapopeteĩógayvate,haomoĩsaserdóteumi puévloijyvatevévagui,ndahaʼéivaLevíraʼykuéragui
32Jeroboamomoĩpeteĩkaruguasuochomes-pe,15díade lames-pe,ojapoháichapeareteojejapóvaJudápe,hahaʼe oikuaveʼẽofréndapealtáráriPéichaaveiojapoBetélpe, oikuave'ẽvomymbajukaumivakara'yha'eojapova'ekuépe, haomoĩBetel-pepa'ikuérapeumitendayvateha'e ojapova'ekuépe
33Upémarõhaʼeoikuaveʼẽofréndapealtárpeojapo vaʼekueBetélpe,15díapeochoméspe,peméshaʼe odesidivaʼekueipyʼaiteguivehaomoĩpeteĩkaruguasu Israelñemoñarekuérapeguarã,haha'eoikuave'ẽaltárári haohapyinsiénso
MOAKÃHA13rehegua
1UpéiouJudáguipeteĩTupãkuimba'eÑandejárahe'irupi Betel-pe,haJeroboamoñembo'yaltarykéreohapyhaguã insiénso
2UpéiosapukáipealtarreheÑandejárañe'ẽmehahe'i:“O altar,altar,péichahe'iÑandejáraPéinaápe,David rogayguápeheñóitapeteĩmitã,héravaJosías;handeári toikuave'ẽpa'ikuératendayvateguaohapyvainsiénsonde ári,hayvypórakangueojehapyva'erãndeári
3Upeárapeome'ẽpeteĩtechaukaha,he'i:“Kóvahínape techaukahaÑandejárahe'ivaekue.Péinaápe,pealtar oñembyaíta,haumitanimbuoĩvahi'árioñeñohẽta
4HarréiJeroboamohendúvoÑandejárakuimbaʼe osapukáivaʼekuepealtároĩvareBetélpe,haoipysoipope altárguihaheʼi:“Ejagarrachupe”Haipooipysóvahese, ipiruhandaikatuvéimaoguerahajeyhendápe.
5Pealtároñembyaiaveihaoñohẽtanimbupealtárgui,pe techaukahaÑandejárakuimbaʼeomeʼẽhaguéicha Ñandejárañeʼẽrupive
6UpémarõperréiheʼipeTupãkuimbaʼépe:“Ejerure koʼágaÑandejárandeJárapehaeñemboʼecherehe,ikatu haguáichachepojeychepo”Tupãkuimba'eojerure Tupãme,hamburuvichaguasupoojeguerujeychupe,ha oikoymaguaréicha
7UpémarõperréiheʼipeTupãkuimbaʼépe:“Ejuchendive nderógapehaeñembopiroʼy,haameʼẽtandévepeteĩ prémio”
8UpéipeTupãkuimbaʼeheʼiperréipe:“Remeʼẽséramo chévenerógambyte,ndaikemoʼãinendive,nda’umoʼãi mbujanindoyʼumoʼãiy
9Ñandejárañe'ẽrupivehe'ichéve:Anire'umbuja,ani rey'uy,anirejevypetaperejuhaguépe
10Upémarõhaʼeohoótrotapére,handojevýipetape oguahẽhaguépeBetélpe.
11KoʼágaoikopeteĩprofétaitujámavaBetélpehaita'yra kuéraouhaomombe'uchupeopatembiapoTupãkuimba'e ojapova'ekueupeárapeBetélpe:umiñe'ẽhe'iva'ekue mburuvichaguasúpe,ha'ekuéraomombe'uaveiitúvape
12Itúvahe'ichupekuéra:Mba'erapepikooho?Ita'yra kuéranikoohechamba'éichapaohopeTupãkuimba'eoúva Judágui
13Upéihe'iita'yrakuérape:Emoĩchévepevúrro Upémarõoñapytĩhikuáipevúrro,haha'eojupihi'ári.
14HaohohapykuériTupãkuimba'épehaojuhuoguapyha peteĩyvyrarobleguýpe,hahe'ichupe:NdepikoTupã kuimba'eoúvaJudágui?Haha'ehe'i:Cheha'e.
15Upéihe'ichupe:Ejuchendivenderógapehae'u mbujape
16Ha'ehe'i:Ndaikatúiajevynendive,niaikenendive.
17Ñandejáraheʼivaʼekuechéve:“Anireʼuvaʼerãmbuja nireyʼuvaʼerãy,nirejevyvaʼerãrehopetapereju haguépe”.
18Ha'ehe'ichupe:Cheha'eaveimaranduhárande ha'eháichaÑandejárañe'ẽrupipeteĩánhelhe'ichéve: “Eguerujeychupenderógapeho'uhaguãmbujapeha hoy'uhaguãy”Ha'ekatuijapuchupe
19Upémarõhaʼeohojeyhendive,hoʼuhogapýpehahoyʼu y.
20Oguapyajahikuáimesápe,Ñandejárahe'ipe maranduháraoguerúvachupe.
21UpéiosapukáipeTupãkuimba'eoúvapeJudáguihahe'i: “Péichahe'iÑandejára:“NderekumplírihaguéreÑandejára ñe'ẽhanerekumplíripetembiapoukapyÑandejárandeJára he'ivaekuendéve.
22Haoujey,ho'umbujahahoy'uyupetendápe, Ñandejárahe'ihaguendéve:Anire'umbujahaanirey'uy nderetekuendoguahẽmo'ãinderuypykuesepultúrape
23Hahoʼurirembujapehahoyʼurire,omoĩchupepe vúrro,upévahínapeprofétaoguerujeyvaʼekuépe.
24Ohorire,peteĩleónojotopachupetapérehaojukachupe 25Upémarõ,kuimba'ekuéraohasaupérupi,haohechape te'õngueoñemombóvatapérehapeleónoñembo'ývape te'õngueykére
26Pemaranduháraoguerúvachupetapéguiohendúvo upéva,he'i:“Ha'ehínaTupãkuimba'enaiñe'ẽrendúiva Ñandejárañe'ẽme
27Upéihe'iita'yrakuérape:Emoĩchévepevúrro.Ha oñapytĩchupehikuái.
28Ohohaojuhuhetekueojeityhatapére,hapevúrroha leónoñembo'ypete'õngueykére
29UperirepeprofétaohupipeTupãkuimbaʼeretekueha omoĩpevúrroárihaoguerujey,hapeprofétatujaoupe siudápeombyasyhaoñotỹhaguachupe
30Haomoĩhetekueisepultúrapevoi;haoñembyasyhikuái hese,he'ívo:“Ay,cheryvy!
31Oñotỹrirechupe,heʼiitaʼyrakuérape:“Amanómarõ, cheñotỹpesepultúraoñeñotỹhápeÑandejárakuimbaʼe emoĩchekanguekuéraikangueykére
32Ha'eosapukáivaekueÑandejárañe'ẽrupivepealtár BetélpehaopaógayvateoĩvareumitávaSamáriape, katueteoikóta
33UperireJeroboamndouvéihapeivaívagui,sínoojapo jeyumitetãijyvatevévaguisaserdóteumilugáryvateguápe
34Hakomba'eoikoangaipaJeroboamrogape,oipe'aha ohundihaguayvyapegui.
MOAKÃHA14rehegua
1UpejaveAbíasJeroboamra'yhasy
2Jeroboamhe'ihembirekópe:Epu'ãhaeñembojegua, anihaguãojekuaandeha'ehaJeroboánrembireko.ha eguahẽSilópe,péinaápe,oĩmaranduháraAhías, he'iva'ekuechévechemburuvichaguasuramoko tavayguakuéraári.
3Eguerahanendive10pan,ryguasurupi'ahaeíraryru,ha terehohendápe
4Jeroboamrembirekoojapoupéicha,opu'ãohoSilópeha oguahẽAhíasrógapeAhíaskatundaikatúiohecha;hesa oñemoĩguiijedarupi
5Ñandejárahe'iAhíaspe:Jeroboamrembirekoou ojerurendévepeteĩmba'eita'ýrarehehasýgui:péichaha péichaerechupe:oikevove,ha'eoñembotavyambuekuña ramo.
6Ahíasohendúvoipyryapu,oikejaveokẽme,he'i:“Eike, Jeroboamrembirekomba'érepikoreñembotavyambue ramo?Chenikoañemondonerendápemarandupohýi reheve
7TerehoereJeroboánpe:Péichahe'iÑandejáraIsraelJára: Cheromopu'ãhaguéretetãapytéguiharomoĩmburuvicha ramocheretãIsraelguápe
8Eipe'aperréinoDavidrógaguihaeme'ẽndéve,ha upéicharõjependendaha'éicherembiguáiDavid-icha, oñangarekóvacherembiapoukapykuérare,ha chemoirũva'ekueipy'aiteguive,ajapohaguãiporãvache resarenondépeañoite.
9Harejapoivaívaopanemboyveguaári,rehoharejapo ambuetupãhata'ãngañemongu'e,chepochyhaguã,ha chemombonderapykuéri
10Upévare,péinaápe,aguerútambaʼevaiJeroboamróga ári,haaipeʼátaJeroboánguipeopochývapemurállare,ha peoñembotyhaojehejávapeIsrael-pe,haaipeʼáta Jeroboamrógarembyre,peteĩkuimbaʼeoipeʼaháicha estiérro,opapeve.
11PeomanóvaJeroboánguipesiudápe,hoʼútaumijagua hapeomanóvañúmeho'útaguyrakuérayvágape, Ñandejárahe'íguiupéva
12Epu'ãhaeikenderógape,hareikevovendepytávape, pemitãomanóta.
13OpaIsraelguaoñembyasýtahesehaoñotỹtachupe, Jeroboampeguaañoiteoútasepultúrape,ojejuhúguichupe mba'eporãÑandejáraIsraelJárapeguarãJeroboamrógape. 14Ñandejáraomopu'ãtachupeIsraelruvichaguasu, ohundítavaJeroboamrógapeupeárape,¿mba'epiko? ko’áĝajepe
15ÑandejáraoinupãtaIsraélpe,peteĩka'aguy oñemomýiháichaýpe,haoipe'átaIsraélpekoyvyporã ome'ẽva'ekueituvakuérape,haomosarambítachupekuéra ysyrymboypýri,ojapohaguérehikuáiijyvyku'i, ombopochývoÑandejárape.
16HahaʼeohejátaIsrael-peJeroboamangaipakuérare, haʼeopekavaʼekuehaojapovaʼekueIsraelopeka 17Jeroboamrembirekoopu'ãohohaoguahẽTirzape.
18Haoñotỹchupehikuái;HaopaIsraeloñembyasyhese, ha'ehe'ihaguéichahembiguáiAhías,maranduhára
19Jeroboamoñorairõhaoisãmbyhyhague,ojehaiIsrael rréicrónicakuatiañe'ẽme
20Jeroboamoisãmbyhyhague20áño,haokeitúva ypykuendive,haita'ýraNadaboisãmbyhyhendaguépe.
21Salomónra'yRoboamoisãmbyhyJudápeRehoboam oguerekocuarentayunáñooñepyrũrõguareoisãmbyhy, haoisãmbyhy17áñoJerusalénpe,upetávaÑandejára oiporavovaekueopaIsraelñemoñareapytégui,omoĩhaguã upépehéraIsyhéraNaamá,amoníta
22JudáojapoivaívaÑandejárarenondépe,haombopochy chupeiñangaipakuéraojapovaʼekuére,opambaʼe ituvakuéraojapovaʼekuégui
23Omopuʼãguiaveichupekuératendayvate,hataʼanga, hayvyrakaʼaguy,opayvytyyvateári,haopayvyramáta hovyguýpe
24Upetetãmeoĩaveisodomita,haojapoopamba'e ombojeguarúvatetãnguéraÑandejáraomosẽva'ekueIsrael ñemoñarerenondépe
255áñoogovernávorréiRoboam,SisacrréideEgipto ojupiJerusalénkóntrape
26Upéioipe'aumimba'erepyoĩvaÑandejárarógapeha umimba'erepyoĩvamburuvichaguasurógape.oipe'ajepe opamba'e,haoipe'apaiteumieskúdoóroguiSalomón ojapova'ekue
27UperirerréiRoboamojapohendaguépeeskúdode broncehaoñatendeumiguárdiaruvichapópe, oñangarekóvarréirógarokẽre.
28PerréioikerireÑandejárarógape,peguárdiaogueraha chupekuérahaoguerahajeychupekuérapekotýpe
29Rehoboamrembiapokuehembývahaopamba'e ojapova'ekue,¿ndaha'éipikoojehaiJudárréicrónica kuatiañe'ẽme?
30OñorairõRoboamhaJeroboamapytépeopaára pukukue
31Roboamomanoitúvaypykuendivehaoñeñotỹchupe ypykuendiveDavidtávape.IsyhéraNaamá,amoníta.Ha ita'ýraAbiamoisãmbyhyhendaguépe
MOAKÃHA15rehegua
1Áño18oisãmbyhývorréiJeroboam,Nabatraʼy,Abiam ogovernaJudáruvicha.
2MbohapyáñoogovernaJerusalénpe.IsyhéraMaacá, Abisalomrajy
3Upéioguataopaitúvaangaipaojapova'ekuehenondépe, haikorasõnoĩporãiTupãIjárandive,itúvaDavid korasõicha
4Upéicharõjepe,Davidrehehápe,TupãIjáraome'ẽchupe peteĩlámparaJerusalénpe,omoĩhaguãita'ýrahapykuériha omopyendahaguãJerusalén
5DavidojapohaguéreiporãvaÑandejárarenondépe,ha ndoipe'áimba'evehe'ívaguichupeoikoveajapukukue, ndaha'éirõUríashititareheguánte
6RoboamhaJeroboamoikoveajapukukueoñorairõ.
7UmimbaʼehembývaAbiamoikovaʼekuehaopambaʼe ojapovaʼekue,¿ndahaʼéipikoojehaiJudárréicrónica kuatiañeʼẽme?HaoikoñorairõAbiamhaJeroboam apytépe
8HaAbiamokeitúvaypykuendiveHaoñotỹchupe hikuáiDavidtávape,haita'ýraAsaoisãmbyhyhendaguépe.
9Ha20áñoogovernajaverréideIsraelJeroboam,Asá ogovernaJudáruvicha
10HaʼeoisãmbyhyJerusalénpecuarentayunáño.Isyhéra Maacá,Abisalomrajy
11AsaojapoporãÑandejárarenondépe,itúvaDavidojapo haguéicha.
12Upéioipeʼaumisodomítape,haoipeʼapaiteumitaʼanga ojapovaʼekueitúvaypykue
13HaaveiisyMaacah,jepechupeoipeʼarréinagui,ojapo haguérepeteĩtaʼangapeteĩkaʼaguýpe;Asaohundita'anga, haohapypeysyryCedrónrembe'ýpe
14Umilugáryvatekatunoñemomombyrýi,upéicharõjepe AsaipyʼaiteguiveÑandejárarenondépe
15UpéiogueruÑandejárarógapeplátahaóroha tembiporuitúvaodedikavaʼekuehaumimbaʼehaʼevoi odedikavaʼekue
16OñorairõAsáhaIsraelruvichaguasuBaasáapytépe
17UperireBaasárréideIsraelohoJudákóntrapeha omopuʼãRamá,anihaguaohejaavaveosẽtérãoikeAsa rréideJudárendápe
18UpémarõAsaojagarrapaiteumiplátahaórohembýva Ñandejárarógaryrúpehaumimbaʼerepyoĩvaperréi rógape,haomeʼẽhembiguáipópe,harréiAsaomondo chupekuéraBenhadadpe,Tabrimónraʼy,Hesiónraʼy,Siria ruvichaguasuoikóvaDamáscope,haheʼi:
19Oĩpeteĩñe'ẽme'ẽchehandeapytépe,hacheruhande ruapytépeejuhaemboja'oneñe'ẽme'ẽIsraelruvicha guasuBaasándive,ha'eohohaguãchehegui
20UpémarõBen-hadadohendurréiAsáhaomondoumi ehérsitoruvichakuérapeoñorairõhaguaumisiudade Israélpe,haoganaIjón,Dan,Abelbet-Maacáhaentéro Cinerot,Neftalíretãtuichakue
21Baasáohendúvoupéva,ohejaomopu'ãRamápehaoiko Tirzápe
22UpéirréiAsáomombeʼuJudátuichakuejaveve.avave ndojehejareíri,haoipe'ahikuáiRamáitahayvyraBaasá omopu'ãvaekuehamburuvichaguasuAsáomopu'ã hendivekuéraGebaBenjamínpeguahaMizpá.
23Opamba'ehembývaAsarembiapokue,opamba'e ipu'aka,haopamba'eojapova'ekuehaumitáva
omopu'ãva'ekue,¿ndaha'éipikoojehaiJudárréicrónica kuatiañe'ẽme?Upéicharõjepeitujarirehasyipyrehe.
24Asaomanoitúvaypykuendivehaoñeñotỹitúvaypykue ndiveitúvaDavidtávape,haita'ýraJosafatoisãmbyhy hendaguépe.
25JeroboamraʼyNadaboñepyrũogovernaIsraélpe,pe segundoáñoAsarréideJudápe,haogoverna2áñoIsrael ári.
26Ha'eojapoivaívaÑandejárarenondépe,haoguataitúva rapérehahembiapovaikueopekahaguépeIsrael-pe
27UpémarõBaasá,Ahíasraʼy,Isacarrogagua,oñorairõ heseBaasáojukachupeGibetónpe,filistéokuéramba'éva NadabhaopaIsraelomongoraguiGabetón.
28AsarréideJudáterceráñopejepe,Baasáojukachupe haogovernahendaguépe
29Haʼeoisãmbyhyrire,oitypaiteJeroboamrógape.ha'e ndohejáiJeroboánpeopytu'u,ohundipapevechupe, Ñandejárahe'ihaguéichahembiguáiAhías,Silonitarupive 30JeroboamopekahaguérehaopekaIsraélpe,ombopochy haguéreÑandejáraIsraelJárape
31Nadabrembiapokuehembývahaopamba'e ojapova'ekue,¿ndaha'éipikoojehaiIsraelrréicrónica kuatiañe'ẽme?
32OñorairõAsáhaIsraelrréiBaasáapytépe
33PeterceráñoogovernaajaAsarréideJudápe,Baasá, Ahíasraʼy,ogoverna24áñokompletoiteIsraelári,Tirzape
34Ha'eojapoivaívaÑandejárarenondépehaoguata Jeroboamrapérehahembiapovaikueha'eojapovaekue Israelopeka
MOAKÃHA16rehegua
1UpémarõÑandejárahe'iJehú,Hananíra'ýpeBaasárehe
2Cheromopuʼãhaguéichayvytimbogui,haromoĩ mburuvichacheretãIsraelári;hareguataJeroboamrapére, harejapochetavayguakuérapeIsraelopekahaguã,che pochyhaguãiñangaipakuérareheve;
3Péinaápe,aipeʼátaBaasáñemoñare,hahogagua ñemoñare;HaojapótanderógaJeroboamNabatra'y rógaicha.
4PeomanóvaBaaságuiupetávape,ho'útaumijaguahape omanóvachuguiñúme,ho'útaguyrakuéra
5KoʼágaumimbaʼehembývaBaasáoikovaʼekue,haumi mbaʼeojapovaʼekuehaipuʼakapáva,¿ndahaʼéipikoojehai Israelrréicrónicakuatiañeʼẽme?
6UpémarõBaasáomanoitúvaypykuendivehaoñeñotỹ chupeTirzape,haitaʼýraEláogovernahendaguépe
7HaaveiprofétaJehú,Hananira'yporupive,Ñandejára ñe'ẽBaasáhahógarehe,opamba'evaiojapova'ekue Ñandejárarenondépe,ombopochyhaguérechupeipo rembiaporupive,ha'éguiJeroboamrógaichahaojuka haguérechupe.
8Áño26ogovernávoAsarréideJudápe,Elá,Baasáraʼy, ogovernaIsraélpeTirzape,dosáño
9HahembiguáiZimrí,kárrodekárrombyteruvicha, oñemoĩpeteĩñeʼẽme,haʼeoĩajaTirzápe,hoyʼujave okaʼúvoArsá+mayordomohogapýpe,Tirzápe.
10UperireZimríoikeoinupãchupehaojukachupe,27 áñoogovernaajaAsarréideJudá,haogoverna hendaguépe.
11Oñepyrũvooisãmbyhy,oguapyriremínteitrónope, ojukapaiteBaasárógape,ndohejáichupepeteĩopochýva peteĩmurállare,niipehẽnguetérãiñamigokuérape
12PéichaZimriohundipaiteBaasárogagua,Ñandejárahe'i haguéichaBaasárehe,profétaJehúrupive.
13Opamba'evaiBaasáhaita'ýraEláojapovaekueopeka haopekaIsraelJárape,ombopochyhaguéreÑandejárape IsraelJárapeumimba'erei.
14UmimbaʼehembývaEláoikovaʼekuehaopambaʼe haʼeojapovaʼekue,¿ndahaʼéipikoojeskrivipelívrode crónicadelosrréideIsrael-pe?
15Áño27ogovernaajaAsarréideJudá,Zimriogoverna7 díaTirzape.UmihénteoñemoĩGibetónrovái,filistéo kuérambaʼéva
16Umihénteoĩvaikámpopeohenduheʼívo:“Zimri oñorairõhaojukaaveiperréipe.
17UpéiOmríohoGibetónguihaopaIsraelguaomongora hikuáiTirzá
18Zimríohechávoojejapyhyhapetáva,oikemburuvicha guasurógarógaguasúpehaohapytatakuápemburuvicha guasurógahi'árihaomano
19Ha'eopekaojapohaguéreivaívaÑandejárarenondépe, oguataJeroboamrapérehahembiapovaikueopekahaguã Israel-pe
20UmimbaʼehembývaZimríojapovaʼekuehaotraisiona vaʼekue,¿ndahaʼéipikoojehaiIsraelrréicrónica kuatiañeʼẽme?
21UpéiIsraelpuévlooñembojaʼomokõihendápe:lamitad umihénteohoTibní,Ginatraʼýpe,omoĩhaguachuguirréi hambyteohoOmrírapykuéri
22PéroumihénteomoirũvaOmrípeipuʼakaumihénte omoirũvaTibní,Ginatraʼy,haupéicharupiTibníomano haOmríogoverna
23TreintayunáñoogovernávoAsarréideJudápe,Omrí oñepyrũogovernaIsraélpe,12áño,haogoverna6áño Tirzape
24UpéiojoguapesérroSamariaSemer-guidostalentode plátape,haomopuʼãpesérroári,haombohéraSamariape siudaomopuʼãvaʼekueSemer,pesérrojára
25OmríkatuojapoivaívaÑandejárarenondépehaojapo ivaivévaopaumioikova'ekuégui
26HaʼeningooguataJeroboamNabatraʼyrapére,haumi mbaʼevaiojapovaʼekueIsraelJárape,ombopochyhagua ÑandejárapeIsraelJárapeumimbaʼendovaléiva mbaʼeverã
27Omrírembiapokuehembývaojapovaʼekuehaipuʼaka ohechaukavaʼekue,¿ndahaʼéipikoojehaiIsraelrréicrónica kuatiañeʼẽme?
28UpémarõOmríokeitúvaypykuendivehaoñeñotỹ chupeSamáriape,haitaʼýraAcaboisãmbyhyhendaguépe 29ÁñotreintayochooisãmbyhyajaAsaJudáruvicha guasu,Acab,Omríra'yoñepyrũoisãmbyhyIsrael,haAcab Omríra'yoisãmbyhy22áñoSamáriape
30Omríra'yAcabojapoivaívaÑandejárarenondépe,opa umioikova'ekuemboyve
31Haojehu,haʼetekuijetuʼúvaoguatahaguaJeroboam, Nabatraʼyangaipakuérare,hahembirekoJezabel,Etbaal rajy,rréisidóngua,haohooserviBaálpeha omombaʼeguasuchupe
32HaʼeomopuʼãpeteĩaltárBaálpeguarãBaalrógape, haʼeomopuʼãvaʼekueSamáriape
33Acabojapopeteĩka'aguyHaAcabojapohetavemba'e ombopochyhaguãÑandejáraIsraelJárape,opaIsrael ruvichaguasukuéragui
34UpetiémpopeHielpebetélomopuʼãJericó,omopyenda itaʼýraypykueAbirampe,haomoĩokẽitaʼýraimitãvéva Segubpe,ÑandejáraheʼihaguéichaJosué,Nunraʼyrupive
MOAKÃHA17rehegua
1UperireElías,Tisbíta,Galaadpegua,he'iAcab-pe: “ÑandejáraIsraelJáraoikovéva,cheañembo'ýva henondépe,ko'ãáñopendokymo'ãiro'yhaama,ha'e haguéicha.
2Ñandejárahe'ichupe:
3EsẽkoʼáguihaejereéstegotyohaekañyperrójoQuerit rembeʼýpe,opytávaJordánrembeʼýpe.
4Haoikóta,reyʼútapeysyry;haamandaumicuervo-pe nemongaruhaguãupépe
5UpémarõhaʼeohohaojapoÑandejáraheʼihaguéicha, pórkehaʼeohooikoperrójoQueritrembeʼýpe,opytáva Jordánrembeʼýpe
6Umikuervoogueruchupembujahaso'opyhareve,ha ka'arumbujahaso'ohahoyʼupeysyry
7Haojehusapy'amirire,peysyryipiru,ndokyvéiguiupe tetãme.
8HaÑandejárahe'ichupe:
9Epu'ã,ejuSarefatpe,Sidónmba'éva,haeikoupépe
10UpémarõhaʼeopuʼãhaohoSaréfatpe.Oguahẽvope távarokẽme,peviudaombyatyhínayvyra,haohenói chupehahe'ichupe:“Egueruchéveymichĩmipeteĩ mba'yrúpe,amboy'uhaguã.”
11Ha'eoguerúvo,ohenóichupehahe'ichupe:“Egueru chévepeteĩpanpehẽnguendepópe”
12Haha'ehe'i:ÑandejárandeJáraoikoveháicha, ndarekóipeteĩpanta,peteĩpo'atembi'upeteĩmba'yrúpeha peteĩaséitemichĩmipeteĩmba'yrúpe
13Elíashe'ichupe:Anirekyhyje.terehoejapondeere haguéicha,haejaporaẽchévepeteĩpantami,haegueru chéve,haupéiejapondévehandera'ýpeguarã
14PórkepéichaheʼiÑandejáraIsraelJára:“Petembiʼu ryrundopamoʼãi,hapeaséiteryrundopamoʼãi,Ñandejára okypevekoyvyapeári”
15Ha'eohoojapoElíashe'ihaguéicha,haha'ehaha'eha hogaguaokaruhetaára
16Hapetembi'uryrundoipe'ái,hapeaséiteryrundoipe'ái, Ñandejárahe'ihaguéichaElíasrupive.
17Haojehukoʼãmbaʼerire,hasypekuñaraʼy,peógajára; hahasyeterei,handaiporivéimaipytu.
18Ha'ehe'iElíaspe:Mba'epikoarekonendive,nde Tupãra'y?¿rejupikocherendáperemomanduʼahaguache angaipa,harejukahaguacheraʼýpe?
19He'ichupe:Eme'ẽchévendera'y.Oguenohẽchupe ijyvaguihaoguerahachupepeteĩógayvateguápe,ha'e opytahápe,haomoĩchupehupápe
20UpéiosapukáiÑandejárapehahe'i:“ÑandejáracheJára, pikoregueruivaívapeviudacheaimehápehendive,rejuka haguéreita'ýrape?
21Oñembo'ymbohapyvésepemitãárihaosapukái Ñandejárapehahe'i:“ÑandejáracheJára,toikejeyipype komitãánga”.
22ÑandejáraohenduElíasñe'ẽhapemitãángaoikejey ipype,hahaʼeoikovejey
23UpéiElíasojagarrapemitãhaoguenohẽchupepe kotýguipeógapehaomeʼẽchupeisýpe,haElíasheʼi: “Emañamína,nderaʼyoikove”
24Pekuñahe'iElíaspe:Ko'ágãaikuaandeha'ehaTupã kuimba'ehaÑandejárañe'ẽndejurúpeañeteguaha.
MOAKÃHA18rehegua
1Hetaárarire,Ñandejárahe'iElíaspembohapyhaáñope: “TerehoejechaukaAcab-pehaamboútaamayvyári 2ElíasohoojehechaukaAcabndiveSamáriapeoikopeteĩ ñembyahýivaiete
3AcabohenóiAbdíaspe,haʼévapegovernadórhógape. (ObdíasokyhyjeitereiÑandejáragui
4JezabeloikytĩrõguareÑandejáraprofétakuérape,Abdías ojagarracienprofétape,haomokañychupekuéra50peteĩ itakuápehaomongaruchupekuérambujapehayreheve 5Acabhe'iAbdíaspe:Terehopeyvýpe,opayykuaha opaysyryguasúpe.
6Upémarõombojaʼohikuáipeyvyohasahagua,Acaboho haʼeño,haAbdíasohohaʼeño
7Abdíasoĩajatapére,Elíasojotopachupe,haoikuaa chupehaoñesũhahe'i:NdepikocheruvichaElías?
8Ha'ekatuhe'ichupe:Chehína,terehoerenderuvicha guasúpe:“Oĩmako'ápeElías”.
9Haha'ehe'i:Mba'epikoapekarembohasahaguãnde rembiguáiAcabpópechejukahaguã?
10TupãndeJáraoikoveháicha,ndaipóritetãtérãrréino, cheruvichanombouhaguépenderekávoha'eohurarréino hatetãrehe,ndojuhúihaguãhikuái
11Hakoʼágaere:Terehoerenderuvichápe:“Péinaápe, Elíasoĩkoʼápe”
12Cheasẽriremíntendehegui,ÑandejáraEspíritu ndeguerahachendaikuaáivape.haupéichaajúvo amombe'uAcab-pe,ha'endojuhúi,chejukáta,hachene rembiguáikatuakyhyjeÑandejáraguichemitãguive
13¿NomombeʼúipikocheruvichambaʼépaajapoJezabel ojukarõguareÑandejáraprofétape,amokañy50kuimbaʼe Ñandejáraprofétaguipeteĩitakuápehaamongaru chupekuérambujapehaýpe?
14Hakoʼágaere:‘Terehoerendejárape:‘Oĩmakoʼápe Elías,hahaʼechejukáta
15Elíashe'i:Ñandejáraipu'akapáva,cheañembo'ýva henondépe,koárapeajechaukátachupe
16UpémarõAbdíasohoojotopaAcabndivehaomombeʼu chupe,haAcabohoohuguaitĩElíaspe.
17AcabohechávoElíaspe,Acabhe'ichupe:Ndepiko peomoapañuãivaIsraélpe?
18Ha'ehe'ichupe:Chendaipy'apýiIsrael-pePeẽha penderurogayguakatupehejahaguéreÑandejára rembiapoukapy,hapesegiBaal-kuérape
19Koʼágaemondocherendápeenteroveisraelítape,pe sérroCarmélope,haumiprofétaBaal+400proféta,+ha 400profétaoĩvapeArboledape,okaruJezabelmesápe
20UpémarõAcabomondoopaIsraelguarendápeha ombyatyumiprofétapeyvytyCarmelo-pe
21UpémarõElíasohoopavaverendápehahe'i:Araka'e pevepikopepytamokõiñe'ẽ?Ñandejáraha'éramoTupã, emoirũchupe,haBaalramokatu,emoirũchupeHaumi héntenombohováirichupenipeteĩñeʼẽ.
22UpémarõElíasheʼipepuévlope:“Cheañoiteaime Ñandejáraprofétaramo.Baalmaranduhárakuérakatu cuatrocientoscincuentakuimba'e
23Upévaretomeʼẽñandévemokõitóro;Toiporavopeteĩ tóroijupeguarã,hatoikytĩpehẽnguehatomoĩyvyraáriha anitomoĩtataiguype,haambojehe'átaambuetóropeha amoĩtayvyraárihaaniamoĩtataiguype
24Pehenóipendetupãnguéraréra,hacheahenóita Ñandejáraréra,hapeTupãombohováivatatarupive,toiko TupãHaopavavehe'i:Oje'eporã
25Elíashe'iBaalprofétakuérape:Peiporavopeteĩtóro hapemonderaẽpeẽhetahaguére;hapehenóipendetupã réra,haanipemoĩtataguýpe.
26Uperireojagarrahikuáipetórooñemeʼẽvachupekuéra, haombojeguahaohenóiBaalrérapyhareveguiveasaje peve,haheʼi:“OreBaal,orerendu”.Hakatundaipóriñe’ẽ, nipeteĩombohováivaHaotyryryhikuáipealtarojejapo vaekueári
27AsajepytejaveElíasoñembohoryhesekuérahahe'i: Pesapukáihatã,ha'epeteĩdiostaha’eoñe’ẽ,térãopersegi, térãoĩpeteĩjeguata,térãoiméneoke,haopáyva’erã
28Haosapukáihatãhikuái,haoikytĩhaʼekuéra ojapoháichakysehalánsape,petuguyosẽmeve hiʼarikuéra
29Ohasávoasajepyte,haoprofetisahikuáipeofrénda ka’aruguaka’aruguaoikuave’ẽmeve,ndaipóriñe’ẽ,ni avaveombohováiva,nipeteĩohecháva
30Elíashe'iopatetãme:Peñembojacherendápe.Haopa tavayguakuéraoñembojahendápeHaomyatyrõÑandejára altaroñembyaíva
31Elíasojagarra12ita,Jacobra'yñemoñarekuéra he'iháicha:“Israelnderéra
32Haumiitareheveomopu'ãpeteĩaltárÑandejárarérape, haojapopeteĩyvykuapealtárjerére,tuichaoguerekótava mokõimedidadesemilla
33Upéiomoĩporãpeyvyrahaoikytĩpetóro,haomoĩ chupepeyvyraári,haheʼi:“Emyenyhẽycuatrobarrilha eñohẽpesakrifísioojehapývahapeyvyraári”
34Ha'ehe'i:EjapomokõihajeyHaojapohikuái mokõihajey.Haha'ehe'i:Ejapombohapyhajey.Ha ojapohikuáimbohapyhajey
35Hapeyosyrypealtarjerérehaomyenyhẽaveiýpepe zanja.
36Oñeikuave'ẽjavemymbajukaka'aru,profétaElías oñembojahahe'i:“ÑandejáraAbrahán,IsaachaIsraelJára, tojekuaakoárapendeha'ehaTupãIsraelgua,hacheha'eha nerembiguái,haajapopaiteko'ãmba'eneerehaguéicha”
37Cherendu,Ñandejára,cherendu,kotetãoikuaahaguã ndeha'ehaTupãÑandejára,harembojerejeyhague ikorasõ
38UpéihoʼaÑandejáratata,ohapypapesakrifísio ojehapýva,yvyra,itahayvytimbo,haoisuʼupeyoĩvape yvykuápe
39Haopavaveohechávoupéva,oñesũhovaárihahe'i hikuái:“Ñandejára,ha'ehínaTupãÑandejára,ha'eTupã
40Elíashe'ichupekuéra:PeguerahaBaalmaranduhára kuérape.anipeteĩvaokañychuguikuéra.Ha'ekuéra ojagarrachupekuéra,Elíasomboguejychupekuéraysyry Cisónpehaojukaupépe
41Elíashe'iAcab-pe:Epu'ãekaruhaey'u.okyheta haguéreryapu
42UpémarõAcabohookaruhahoyʼuElíasojupiCarmelo ru'ãme.haoñemomboyvýpehaomoĩhovaijyvambytépe.
43Hahe'ihembiguáipe:Ejupiko'ágãhaemañapemar gotyo.Upéiojupihaomañahahe'i:Ndaipórimba'eve. Hahe'i:Terehojeysietevése.
44Ha7havéseheʼi:“Peteĩaraimichĩmiopuʼãpemárgui, haʼetévapeteĩkuimbaʼepo”Hahe'i:Ejupihaere Acábpe:Embosako'indekárrohaeguejy,anihaguãoky ndejoko
45Upeaja,yvágapytũaraihayvytureheve,haokytuicha AcabojupikavajuárihaohoJezreelpe
46ÑandejárapooñemoĩElíasárihaoñapytĩijyva,ha oñaniAcabrenondépeJezreelrokẽme.
MOAKÃHA19rehegua
1AcabomombeʼuJezabélpeopambaʼeElíasojapo vaʼekuehaaveimbaʼéichapaojukapaiteumiprofétape kysepukureheve.
2UpémarõJezabelomondopeteĩmensahéroElíasrendápe haheʼi:“Péichatojapochereheumitupãhahetavembaʼe, koʼẽrõkoʼẽrõkoʼágarupindajapóiramonderekove peteĩvapeguarãicha”
3Ohechávoupéva,opu'ãhaohohekoverehe,haoguahẽ Beerseba-pe,Judámba'éva,haohejaupépehembiguáipe.
4Haʼekatuohopeteĩdíadesiértope,haoguapypeteĩ enebroguýpehahe'i:Ha'esuficiente;ko'ágã,Ñandejára, eipe'acherekove;chenaiporãvéiguicherukuéragui.
5Upéioñenohaokejavepeteĩenebroguýpe,péinaápe, peteĩánhelopokohesehaheʼichupe:“Epuʼãhaekaru”
6Haomaña,ha,péinaápe,oĩpeteĩtortaoñembojyvaʼekue umikarvónári,hapeteĩyryruiñakãmeHaokaruhahoy'u haonojeychupe
7Ñandejáraremimbououjeymokõihajey,opokoheseha he'i:Epu'ãhaekarupejeguatatuichaitereíguindéve guarã
8Haopuʼã,okaruhahoyʼu,haohoupetembiʼu imbaretépecuarentadíahacuarentapyhareHorebTupã yvytypeve
9Oguahẽupépepeteĩitakuápe,haopytaupépe;Ñandejára ñe'ẽoguahẽchupehahe'ichupe:Mba'éparejapoko'ápe, Elías?
10Ha'ehe'i:CheningocheenvidiaitereiÑandejáraJára ipu'akapávarehe,Israelñemoñareohejahaguérene ñe'ẽme'ẽ,oityndealtárhaojukakysepukurehevene maranduhárakuérape.hache,cheañoitejepe,apyta;ha ohekahikuáicherekove,oipeʼahagua
11Ha'ehe'i:Esẽhaeñembo'yyvytyáriÑandejára renondépeHa,péinaápe,Ñandejáraohasaupérupi,yvytu hatãhahatãoikytĩumiyvytyhaomboja'oumiita ÑandejárarenondépeÑandejárakatunoĩriyvytúpe,ha yvyturireoikoyvyryrýi.Ñandejárakatunoĩripe yvyryrýipe
12Hapeyvyryrýirirepeteĩtata;Ñandejárakatunoĩri tatápe,hatatarirepeteĩñe'ẽsa'i
13Elíasohendúvoupéva,oñapytĩhovaijaoári,haosẽha oñemboʼypeitakuaojeikehápe.Upémarõ,ohenduchupe peteĩñe'ẽhahe'i:Mba'epikorejapoko'ápe,Elías?
14Haha'ehe'i:CheningocheenvidiaitereiÑandejára Járaipu'akapávarehe,Israelñemoñareohejáguine ñe'ẽme'ẽ,oityndealtárhaojukakysepukurehevene
1Reyes maranduhárakuérapehache,cheañoitejepe,apyta;ha ohekahikuáicherekove,oipeʼahagua.
15Ñandejárahe'ichupe:TerehoejevyDamascodesiértope 16Jehú,Nimsíra'ýpe,renohẽtaIsraelruvichaguasuramo, haEliseo,Safatra'y,Abelmeholágua,renohẽtaproféta ramondekotýpe
17HaojehútapeokañývaHazaelkysepukugui,Jehú ojukáta,hapeokañývaJehúkysepukugui,Eliseoojukáta.
18Upéicharõjepe,ahejachéve7000kuimbaʼeIsraélpe, entéroumijyvanoñesũivaBaalrenondépe,haentéroijuru nohetũivachupe
19UpémarõohoupéguihaojuhuEliseo,Safatra'y,oaráva 12tórojúgohenondépe,haha'e12júgoreheve.
20Upéiohejaumitóro,haodiparaElíasrapykuérihaheʼi: “Ahetũcheruhachesýpe,haupéicheromoirũta”Ha'e he'ichupe:Ejevy,mba'epikoajaponderehe?
21Haojevyichugui,haojagarrapetejugotóro,haojuka chupekuéra,haombopupuhoʼoumivakatembiporureheve, haomeʼẽtavayguakuérape,haokaruhikuái.Upéiopu'ãha ohoElíasrapykuérihaoservichupe
MOAKÃHA20rehegua
1SiriaruvichaguasuBenhadadombyatyijehérsito kompletoite,hendiveoĩtreintaydosrréi,kavajuhakárro, haohoomongoraSamáriahaoñorairõhendive
2UpéiomondomaranduháraAhabrréideIsraelrendápe upetávape,hahe'ichupe:“Péichahe'iBenhadad.
3Neplátahaneórochembaʼe;nerembirekohanera'y kuéra,umiiporãvévajepe,chemba'e
4Israelruvichaguasuombohováihahe'i:“Cheruvicha, mburuvichaguasu,erehaguéicha:Chenemba'ehaopa mba'earekóva”
5Umimaranduháraoujeyhahe'i:“Péichahe'iBenhadad: “Amondoramojependéve:‘Reme'ẽtachévendepláta,nde óro,nerembirekohanemembykuérape
6Upevéreamondótanerendápecherembiguáikuérape koʼẽrõkoaravópe,haohechátahikuáinderóga,hane rembiguáiróga;haoikóta,oimeraẽmbaʼeiporãvanderesa renondépe,omoĩtaipópehaoipeʼa.
7UpémarõperréideIsraelohenóienteroveumiansiáno oĩvapeupetetãmehaheʼi:“Marcos,ajerurendéve,ha ehechambaʼéichapakokuimbaʼeohekambaʼevai.hache nanegáichupe
8Upémarõenteroveumiancianohaenterovepuévloheʼi chupe:“Anirehenduchupehareasepta”.
9Upévarehe'iBenhadadremimboukuérape:“Ereche ruvicharuvichaguasúpe:Opamba'erehenóiva'ekuene rembiguáipeypyvaekueajapótaUmimaranduháraohoha omombe'ujeychupe
10UpémarõBenhadadomondohendápehahe'ichupe: “Umitupãojapochereheupéicha,hahetavemba'e,pe yvytimbooĩvaSamáriagui,oiméramopeyvytimbooĩva pokõireheve,opaumicherapykuériohóvapeguarã” 11UpémarõperréideIsraelheʼi:“Erechupe:“Anipe ojagarrávaiarrénaoñembotuichapeoipeʼávaicha”
12Benhadadohendúvokomarandu,hoy'ujave,ha'eha umirréioĩvapabellón-pe,he'ihembiguáikuérape: “Peñembosako'i”Ha'ekuéraoñemoĩñorãirõhatavaguasu rovái.
13Upéi,oguahẽpeteĩmaranduháraAcabruvichaguasu Israelguarendápehahe'i:“Péichahe'iÑandejára:
“Rehechámapikoko'ãatyguasu?”péinaápe,ameʼẽtande pópekoárape;hareikuaátacheha'ehaÑandejára.
14Acaboporandu:Mávapiko?Ha'ehe'i:Péichahe'i andejra:Mitãkuimba'ekuéramburuvichaguasutetãpegua rupive.Upémarõhe'i:“Mávapikoomandava'erãñorairõrã? Ha'ehe'ichupe:Nde
15Upéioipapaumimitãkuimbaʼeumimburuvichaguasu pegua,haʼekuéraorekodoscientostreintaydos.
16HaosẽhikuáiasajepyteBenhadadkatuhoy'uoka'úvo umipabellónpe,ha'ehaumimburuvichaguasu,treintay dosrréioipytyvõvachupe
17HaosẽraẽumimitãrusumburuvichakuérapeguaBenhadadomondohaomombe'uchupehikuái:Oĩkuimba'e osẽvaSamáriagui
18Ha'ehe'i:Osẽramojepepy'aguapyrehehápe, peguerahachupekuérahekovépe.térãosẽramoñorairõrã, peguerahachupekuéraoikovéva
19Upémarõkoʼãmitãrusuumiprínsipeoĩvaumi provínsiapeosẽpesiudáguihaumiehérsitoohóva hapykuéri
20Peteĩteĩojukahikuáiiménape,haumisiriookañyIsrael omoirũchupekuéra,haBenhadad,Siriaruvichaguasu okañykavajuáriumikavajuariguandive
21UpémarõperréideIsraelosẽoinupãumikavajuha kárro,haojukahetaitereisiriope.
22UperirepeprofétaohorréideIsraelrendápehaheʼi chupe:“Terehoeñemombaretehaemarkahaehecha mbaʼéparejapo,pórkepeáñooúvoperréideSiriaoútane kóntrape”
23Siriaruvichaguasurembiguáikuérahe'ichupe: Itupãnguéraha'etupãyvytypegua.upévareimbaretevékuri hikuáiñandehegui;hakatuñañorairõhendivekuérape llanura-pe,hakatueteñanembaretevétachuguikuéra 24Haejapokomba'e:Peipe'aumirréipe,peteĩteĩ hendaguégui,hapemoĩkotýpeumimburuvichaguasu 25Eipapapeteĩehérsito,peehérsitoreperdévaicha,kavaju kavajurehehakárrokárrorehe,haroñorairõta hendivekuérañúme,hakatueteorembaretevéta chuguikuéraHahaʼeohenduiñeʼẽ,haojapoupéicha 26Oguahẽvopeáño,Benhadadoipapaumisiriohaoho AfécpeoñorairõhaguaIsraelkóntrape
27Israelñemoñareojeipapa,haopavaveoĩupépehaoho hesekuéra,haIsraelñemoñareoñemoĩhenondépemokõi kavaraovechara'ýichahakatuumisirioomyenyhẽpetetã
28UpéioupeteĩTupãkuimba'ehaoñe'ẽIsraelruvicha guasúpehahe'i:“Péichahe'iÑandejára:‘Umisiriohe'ígui: ‘Ñandejáraha'eyvytykuéraJára,hakatundaha'éiñukuéra Jára,upévareame'ẽtandepópeopakoatyguasu,ha peikuaátacheha'ehaÑandejára
29Haʼekuéraopuʼãpeteĩótroótroótro7díareHaupeára sietehápeoñorairõ,Israelñemoñareojukacienmilsoldádo yvýrepeteĩárape.
30UmihembývakatuokañyAfec-pe,upetávapeha upépehoʼapeteĩmurállaveintisietemilkuimbaʼehembýva áriBenhadadokañyhaoikepetávape,peteĩkoty hyepypegua
31Hembiguáikuérahe'ichupe:Ko'ágã,rohenduumi rréiIsraelguaha'eharréioiporiahuverekóva
32Upémarõoñapytĩaovosajyvaárihaomoĩsogaiñakãre, haoguahẽrréideIsraelrendápehaheʼi:“Nerembiguái Benhadadheʼi:‘Ajerurendéve,taikove’Ha'ehe'i: Oikovegueteripiko?ha’echeryvy
33Umikuimba'eojesarekoporãoútapachuguimba'eve,ha pya'eojapyhy,hahe'ihikuái:“NeryvyBenhadad”. Upémarõhe'i:TerehopegueruchupeUpéiBenhadad osẽhendápe.haohupichupekárrope.
34Benhadadhe'ichupe:Ame'ẽjeýtaumitávacheru oipe'avaekuenderuguiHarejapotandévetape Damascope,cheruojapohaguéichaSamáriapeUpémarõ Acabhe'i:--Romondótakoñe'ẽme'ẽreheve.Upémarõ ojapohendivepeteĩkompromísohaomondochupe
35Peteĩkuimba'emaranduhárañemoñarehe'ihapichápe Ñandejárañe'ẽrupive:“ChejopyHapekuimba'e ndojokoséichupe
36Upémarõhe'ichupe:Nereñe'ẽrendúiguiÑandejára ñe'ẽ,péinaápe,resẽriremíntechehegui,peteĩleón ndejukátaHaohoriremíntechugui,peteĩleónojuhuchupe haojukachupe.
37Upéiojuhuótrokuimbaʼépehaheʼi:“Cheinupãmína” Hapekuimba'eoinupãchupe,oinupãvooinupãchupe
38Upémarõpeprofétaohoohaʼarõperréipetapére,ha oñemondehovaáritanimbureheve
39Perréiohasávoupérupiosapukáimburuvichaguasúpe, hahe'i:Nerembiguáiosẽñorairõmbytépe.ha,péinaápe, peteĩkuimba'eojerehaogueruchévepeteĩkuimba'ehahe'i: “Eñongatukokuimba'épe,ofaltáramo,upéicharõnde rekoveoikótahekoverehe,térãrepagátapeteĩtalentode pláta”
40Hanerembiguáihembiapohetaajaápehapépe,ha'e ndoikói.Israelruvichaguasuhe'ichupe:Péichaoikóta nejuiciondevoiredesidiupéva
41Hapyaʼevoioipeʼahovaguipetanimbu;haIsrael ruvichaguasuohechakuaachupeha'ehaumimaranduhára apytégui
42Hahe'ichupe:Péichahe'iÑandejára:Repoihaguére ndepóguipeteĩkuimba'eamoĩva'ekueohundihaguã, upévarenderekoveohótahekoverehehápe,haneretãgua ohótahetãyguarehe
43UperireperréideIsraelohohógapeipohýiha ndoguerohorýi,haoguahẽSamáriape
MOAKÃHA21rehegua
1Ko'ãmba'erire,Nabotjezreelguaoguerekopeteĩparralty, oĩvaJezreel-pe,AcabrréideSamariarógaykére.
2Acabhe'iNabot-pe:Eme'ẽchévendeparralty, aguerekohaguãka'avoty,hi'aguĩguicherógaguitérã, iporãramondéve,ameʼẽtandévevirurupive.
3Nabothe'iAcab-pe:“Ñandejárachembotoveame'ẽhaguã ndévecheruypykueerénsia”.
4AcaboikehógapeipohýihandoguerohorýipeJezreelgua Nabothe'iva'ekuérechupe,he'ígui:“Name'ẽmo'ãindéve cheruypykueerénsia”Omoĩchupehupápe,haomboyke hovahando'úimbujape.
5HembirekoJezabelkatuouhendápehahe'ichupe: ¿Mba'érepikoneespíritureñembyasyhandere'úimbujape?
6He'ichupe:Añe'ẽguiNabotjezreelndivehaha'echupe: Eme'ẽchévendeparraltyvirureheTérã,ndegustáramo ame'ẽtandéveambueparralty,haha'eombohovái: “Name'ẽmo'ãindévecheparralty”
7HembirekoJezabelhe'ichupe:Ndepikoko'ágã regovernaIsraelRréino?epu'ãhae'umbujahatovy'a, ame'ẽtandéveNabotjezreelguaparralty
8UpémarõhaʼeoskrivikártaAcabrérape,haosellaisello reheve,haomondoumikártaumiansiánopehaumikarai guasuoĩvapeitávape,oikóvaNabotndive 9Hapekuñaohaiumikuatiañe'ẽme:“Pemombe'upe ayunohapemoĩyvateNabot-peumitetãapytépe.
10Pemoĩhenondépemokõikuimbaʼe,Belialraʼy, omombeʼuhaguahese:“NdeningoreñeʼẽvaiÑandejárare haperréipe”.Haupéipeguerahachupe,hapejapiitápe, omanohaguã
11Haumikuimbaʼeitavaguasugua,jepeumiancianoha umikaraiguasuoikóvaitavaguasúpe,ojapoJezabel omondohaguéichachupekuéra,haojehaiháichaumi kuatiañeʼẽomondovaʼekuépechupekuéra.
12HaʼekuéraoajunahaomoĩNabotpeyvateumihénte apytépe
13Upéioikemokõikuimba'e,Belialra'y,oguapy henondépe,haumikuimba'eBelialguaomombe'uhese Nabotrehe,tetãyguarenondépe,he'ívo:“Nabotojahéi Ñandejáraharréirehe”.Upéioguenohẽchupehikuáipe távaguihaojapichupeitápehaomano
14UpéiomondohikuáiJezabel-pe:“Nabotojejapiitápeha omanóma”.
15JezabelohendúvoNabotojejapihagueitápeha omanómahague,Jezabelhe'iAcab-pe:“Epu'ãejagarra Nabotjezreelguaparralty,ha'enome'ẽséivandévevirurehe. 16AcabohendúvoNabotomanómahague,Acabopu'ã oguejyhaguãNabotjezreelparraltýpe
17Ñandejárahe'iElías,tisbítape.
18Epu'ãhaeguejyejotopaIsraelruvichaguasuAcab ndive,oĩvaSamáriape
19Haerechupe:‘Péichahe'iÑandejára:“¿Rejukapikoha rejagarraavei?”Erechupe:‘Péichahe'iÑandejára:Pe jaguaoisu'uhaguépeNabotruguy,jaguaoisu'útanderuguy 20Acabhe'iElíaspe:Cherejuhúmapikocheenemigo?
Ha'ekatuhe'ichupe:Rojuhu,reñevendéguirejapohaguã ivaívaÑandejárarenondépe
21Péinaápe,cheaguerútaivaívanderehe,haaipe'átane ñemoñare,haaipe'átaAcab-guiumiopochývamurállarehe, hapeoñembotyhaojehejávaIsrael-pe
22OjapótanderógaguiJeroboamNabatra'yrógaichaha BaasáAhíasra'yrogayguaicha,chepochyhaguéreche pochyharepekaIsraélpe
23Jezabelrehehe'iaveiÑandejára:“Jaguaho'útaJezabelpeJezreelmurállaykére”
24OmanótavaAcabretãguiupetávape,ho'útaumijagua hapeomanóvañúmeho'útaguyrakuéra.
25NdaipórivaʼekueAcabojoguáva,oñevendévaojapo haguaivaívaÑandejárarenondépe,hahembirekoJezabel omomýivaʼekuechupe
26Ha'eojapoivaietereívaomoirũvota'ãnga,opamba'e ojapohaguéichaumiamorréo,Ñandejáraomosẽva'ekue Israelñemoñarerenondépe.
27Acabohendúvokoʼãmbaʼe,omondoroijao,omondeao vosahoʼoári,oajunahaoñenoaovosarehevehaoho mbeguekatu
28Ñandejárahe'iElías,tisbítape
29Rehechápamba'éichapaAcaboñemomirĩcherenondépe? ha'eoñemomirĩguicherenondépe,ndaguerumo'ãipe mba'evaihi'árape,haita'ýraárapekatuaguerútape mba'evaihógaári.
1HaosegihikuáitresáñooñorairõʼỹreSiriahaIsraél
2Peterceráñope,JudárréiJosafatoguejyIsraelrréi rendápe.
3UpérõIsraelruvichaguasuhe'ihembiguáikuérape: PeikuaapikoRamotoĩvaGalaádpeoremba'eha,haropytu'u handoroipe'áiSiriaruvichaguasupógui?
4UpéiheʼiJosafatpe:“¿Rehótapachendiveoñorairõhagua Ramot-Galaadpe?”Jehosafathe'iIsraelruvichaguasúpe: “Cheningondereikoháicha,cheretãguaneretãicha,che kavajundekavajuguáicha”
5Josafathe'iIsraelruvichaguasúpe:Koárapeeporandu Ñandejárañe'ẽ
6UpémarõperréideIsraelombyatyumiproféta400 kuimbaʼerupi,haheʼichupekuéra:“¿AhátapikoRamot Galaadkóntrape,térãpaahejarei?”Ha'ekuérahe'i: Ejupi;Ñandejáraomeʼẽtaguirréipópe
7Josafathe'i:¿Ndaipóripikoko'ápeÑandejáraproféta, roporanduhaguãchupe?
8Israelruvichaguasuhe'iJosafatpe:Oĩgueteripeteĩ kuimba'e,Imlára'yMicaías,ikatuhaguãñaporandu Ñandejárapehaʼenoprofetisáiguiiporãvacherehe,hakatu ivaívaJosafathe'i:Aniperréihe'iupéicha
9UpémarõperréideIsraelohenóipeteĩofisiálpehaheʼi: “EmbopyaʼekoʼápeMicaías,Imláraʼy”
10UperireperréideIsraelharréiJosafatdeJudáoguapy kádaunoitrónope,omondeijao,peteĩlugárnandiSamária rokẽrokẽmehaopaprofetakuéraoprofetisahenondépe
11Cenaanára'ySedequíasojapochupehatĩiérrogui,ha he'i:“Péichahe'iÑandejára:“Ko'ãvarupiverembotapykue umisirio-perehundipapevechupekuéra”
12Haenteroveumiprofétaoprofetisahaheʼi:“Pejupi RamotGalaadpehapesẽporã,Ñandejáraomeʼẽtaguipe rréipópe”
13PemensahéroohovaʼekueohenóiMicaíaspeheʼichupe: “Péinakoʼága,umiprofétañeʼẽomombeʼuporãperréipe peteĩijurúpe
14UpéiMicaíashe'i:“Ñandejáraoikoveháicha,Ñandejára he'ívachéve,upévaamombe'úta.”
15UpémarõhaʼeouperréirendápeMburuvichaguasu he'ichupe:Micaías,jahatapaRamot-Galaadndive,térãpa jahejarei?Ha'ehe'ichupe:Terehohaemba'apoporã, Ñandejáraome'ẽtaguimburuvichaguasupópe
16Upémarõperréiheʼichupe:“Mboyvésepaañeʼẽta ndéveanihaguaerechévembaʼeve,sínoÑandejárarérape?
17Hahe'i:“AhechaopaIsraelguaisarambipaumiyvyty ári,ovechandoguerekóivaovecharerekuaicha.
18UpémarõperréideIsraelheʼiJosafatpe:“Ndaʼéipiko ndévehaʼenoprofetisamoʼãihambaʼeveiporãvacherehe, sínoivaíva?”
19Hahe'i:“EhenduÑandejárañe'ẽ,ahechaÑandejára oguapyhaitrónopehaopaehérsitoyvagapeguaoñembo'ýva ijykéreijakatúahaijasugotyo
20Ñandejárahe'i:“¿MávapikookonvensétaAcab-peoho haguãho'aRamot-Galaad-pe?Hapeteĩheʼipéicha,ha ambuekatuheʼiupéicha.
21Upéiosẽpeteĩespíritu,oñemboʼyÑandejárarenondépe haheʼi:“Akonvensétachupe”
22Ñandejárahe'ichupe:Mba'érepiko?Haha'ehe'i: Asẽta,haaikótapeteĩespíritujapuramoopaiprofetakuéra
jurúpeHa'ehe'i:Nderegueropu'akatachupeharepu'ãta avei.
23Ko'ágã,péinaápe,Ñandejáraomoĩpeteĩespíritujapu opako'ãnemaranduhárajurúpe,haÑandejárahe'iivaíva nderehe.
24Cenaanara'ySedequíasoñembojahaoinupãMicaías jyvaárihahe'i:“¿Mba'etapérepaohocheheguiÑandejára Espírituoñe'ẽhaguãndéve?”.
25Micaíashe'i:Upeáraperehechátareikevovepeteĩ kotyhyepýperekañyhaguã
26UpémarõperréideIsraelheʼi:“PeguerahaMicaíaspe hapeguerahajeychupeAmónpegovernadórdelasiudaha perréiraʼyJoásrendápe.
27Haere:‘Péichahe'imburuvichaguasu:Pemoĩko karaípeka'irãimehapemongaruchupembujajehasaasyha yjehasaasyreheve,cheajupevepy'aguapýpe.
28Micaíashe'i:Rejevýramopy'aguapýpe,Ñandejára noñe'ẽicherupiveHaha'ehe'i:Pehendúkepeẽtetãygua, peteĩteĩpeẽ.
29UpémarõperréideIsraelharréiJosafatdeJudáoho RamotGalaadpe
30UpémarõperréideIsraelheʼiJosafatpe:“Che añembotavyhaaikeñorairõhápendekatuemondendeao Israelruvichaguasuoñembojeguahaohoñorãirõme
31PerréideSiriaheʼiumi32kapitánpeogovernáva ikarrokuéra,haheʼi:“Anipeñorairõmichĩtérãtuicháva ndive,ndahaʼéiramorréideIsraelndiveañoite”
32UmikárroruvichaohechávoJosafatpe,heʼihikuái: “AñetehápehaʼehínaperréideIsrael”Ojerehikuái oñorairõhaguãhendive,haJosafatosapukái
33Umikárroruvichakuéraohechakuaávondahaʼeihape rréideIsraél,haojerehandopersegiichupe
34Peteĩkuimbaʼeoipeʼapeteĩarco,haoinupãIsraelrréipe pearnésmbytembytépe.cheheridoniko.
35Upeárapeoñorairõveohóvo,haperréiopytaikárrope umisiriokóntrapehaomanokaʼaruete,hapetuguyosẽpe heridaguipekárrombytérupi.
36Peehérsitokompletoitépeoñemombeʼupekuarahy oiketaha,haheʼi:“Kádaunoohoitávape,hakádaunooho hetãme”.
37UpémarõperréiomanohaojeguerahachupeSamáriape haoñotỹhikuáiperréipeSamáriape
38PeteĩvaojohéipekárropeykuaSamáriape.haumi jaguaoisuʼuhuguy;haojohéihikuáihiʼarma;Ñandejára he'ihaguéicha
39Ahabrembiapokuehembýva,haopamba'e ojapova'ekue,peógamarfilojapova'ekuehaopatáva omopu'ãva'ekue,¿ndaha'éipikoojehaiIsraelrréicrónica kuatiañe'ẽme?
40UpémarõAcabokeitúvaypykuendivehaita'ýra Ocozíasoisãmbyhyhendaguépe
41Asara'yJosafatoñepyrũoisãmbyhyJudá4áño oisãmbyhývoAcabrréideIsrael
42Josafatoguerekotreintaycincoáñooñepyrũrõguare ogovernahaoisãmbyhyveinticincoáñoJerusalénpeIsy héraAzubá,Silírajy
43HahaʼeoguataopaitúvaAsarapére.ha'e noñemomombyrýichugui,ojapoTupãresarenondépe iporãvaPórkeumihénteoikuaveʼẽhaohapyinsiénso gueteriumilugáryvateguápe.
44JosafatoñemoĩporãIsraelrréindive
45Jehosafatrembiapokuehembýva,haipu'akaohechauka hamba'éichapaoñorairõ,¿ndaha'éipikoojehaiJudárréi crónicakuatiañe'ẽme?
46Ha'eoguenohẽupetetãguiumisodomitahembýva, opytávaitúvaAsaárape.
47UpérõEdompendaipórirréi
48JosafatojapoumivárkoTarsisguiohohaguaOfirpe ohekahaguaóro.umivárkooñembyaíguiEziongeber-pe.
49UpémarõAcabra'yOcozíashe'iJosafatpe:“Ehejache rembiguáikuératohonerembiguáikuérandiveumi várkope”PéroJosafatndoipotái
50Josafatomanoitúvakuérandivehaoñeñotỹitúva ypykuendiveitúvaDavidtávape,haita'ýraJoram oisãmbyhyhendaguépe
51Ocozías,Acabraʼy,oñepyrũogovernaIsraélpe Samariape,17áñoogovernahaguéperréiJosafatdeJudá, haogovernadosáñoIsrael
52Ha'eojapoivaívaÑandejárarenondépehaoguataitúva haisyrapérehaJeroboamNabatra'yrapére,opekava'ekue Israel-pe
53HaʼeningooserviBaálpehaomombaʼeguasuchupeha ombopochyÑandejáraIsraelJárape,itúvaojapohaguéicha.