Makabeoj
ENKONDUKO
Ĉitiulibroestaskieltimigatondroeĥantaellamalklaraj hororojdeantikvatiranecoĜiestasĉapitrobazitasur persekutadofaredeAntioĥo,latiranodeSirio,kiuniuj nomisEpifano,laFrenezuloLaromiahistoriodelaunuaj jarcentojregistrasdutiajntiranojn-laalian,Kaligulon,la DuanBrilanFrenezulon.
LaformodeĉitiuskribaĵoestastiudeparoladoTielzorge tempigitajestaslaleviĝojkajfalojdelaparolado;tiel detruajestasĝiajargumentoj;tielsenŝancelaestasĝia logiko;tielprofundajĝiajpuŝoj;tielmalvarmetaĝia rezonado--keĝiprenassianlokonkielspecimenodela plejpuraelokventeco
Laĉeftemoestas--Kuraĝo.Laverkistokomencasper pasiadeklaroprilaFilozofiodeInspiritaRacioNiŝatas pensipriĉitiududekajarcentokiellaEpokodeRaciokaj kompariĝinkunlaEpokodeMitoj--tamentiaskribaĵo defiastiansupozonNitrovasverkiston,kiuprobable apartenisallaunuajarcentoantaŭlakristanaepoko, deklarantanklaranfilozofiondeRacio,kiuestassame potencahodiaŭkielantaŭdumiljaroj
Laetosodelaobservadojenlatorturĉambrojestassenĉesa. Porniajmodernajorelojagorditajalplimildajaferoj,ĝi frapasterure.Ladetalojdelasinsekvajtorturoj(sugestante lainstrumentojndelaHispanaInkviziciojarcentojnposte) estasprilaboritajlaŭmanieroŝokaporniagustoEĉla aperodelastoikajrolulojdelaMaljunulo,laSepFratojkaj laPatrinonenielmildigaslasovaĝecon,perkiuĉitiu oratoroelvokasKuraĝon
LaantikvajPatrojdelaKristanaEkleziozorgekonservisĉi tiunlibron(nihavasĝinelsiriatraduko)kielverkondealta moralavalorokajinstruo,kajĝiestissendubekonataal multajellafruajkristanajmartiroj,kiujestisvekitajalla kulminodemartirecoleganteĝin
ĈAPITRO1
SkizodefilozofioelantikvajtempojkoncerneInspiritan RacionCivilizoneniamatingisplialtanpensonDiskuto pri"Subpremoj"Verso48resumaslatutanFilozofionde lahomaro.
1Filozofiaenlaplejaltagradoestaslademando,kiunmi proponasdiskuti,nomeĉulaInspiritaRacioestaslasupera regantosuperlapasioj;kajallafilozofiopriĝimiserioze petegusvianfervoranatenton
2Ĉarlafakonenurestasĝeneralenecesakielbranĉode scio,sedĝiankaŭinkluzivaslalaŭdondelaplejgranda virto,perkiumicelasmemregadon
3Tioestas,seonipruvas,keRacioregaslapasiojn kontraŭajnalmodereco,glutemecokajvolupto,oniankaŭ klaremontras,keĝiregassuperlapasioj,kielmalico,
kontraŭajaljusteco,kajsupertiujkontraŭajalvireco, nomekolerokajdolorokajtimo
4Sed,iujebledemandos,selaRacioestasmastrodela pasioj,kialĝineregasforgesemonkajnescion?iliacelo estasĵetimokadon
5Larespondoestas,keRacioneregassuperdifektoj enecajenlamensomem,sedsuperlapasiojaŭmoralaj difektoj,kiujkontraŭasjusteconkajvireconkajmoderecon kajjuĝon;kajĝiaagoeniliakazoneestasekstermila pasiojn,sedebligialnisukceserezistiilin
6Mipovusprezentialvimultajnekzemplojn,ĉerpitajnel diversajfontoj,kieRaciopruvissinmastrasuperlapasioj, sedlaplejbonaekzemplo,kiunmipovasdoni,estasla noblakondutodetiuj,kiujmortisprovirto,Eleazar,kajla SepFratojkajlaPatrino.
7Ĉarĉiujĉitiujpersiamalestimodedoloroj,eĉĝisla morto,pruvis,keRaciosuperaslapasiojn
8Mipovusplidetalelaŭdiiliajnvirtojn,ili,lavirojkunla Patrino,mortantajenĉitiutago,kiunnifestasproamoal moralabelecokajboneco,sedpreferemigratulusilinpro lahonoroj,kiujniliatingis.
9Ĉarlaadmirosentitapriiliakuraĝokajeltenemo,nenur faredelamondoĝeneralesedankaŭdeiliajekzekutistoj mem,igisilinlaaŭtorojdelafalodelatiranecosubkiu kuŝisnianacio,ilivenkislatiranonpersiaeltenemo,tiel keperiliilialandoestispurigita
10Sedmibaldaŭuzoslaokazonpordiskutiĉition,post kiamnikomencosperlaĝeneralateorio,kielmikutimas fari,kajmipostedaŭrigosaliliarakonto,donantegloronal laĉiosaĝaDio
11Niaesploro,do,estasĉulaRacioestassuperamastro superlapasioj.
12SednidevasprecizedifinikioestaslaRaciokajkio estaspasio,kajkiomdaformojdepasioekzistas,kajĉula Racioestassuperregantasuperĉiujelili.
13Kialonmiopiniasestilamensopreferantakunklara konsiderolavivondesaĝo
14Mikonsiderassaĝonlascionpriaferoj,diajkajhomaj, kajpriiliajkaŭzoj
15Ĉitiunmikonsideraskiellakulturonakiritansubla Leĝo,perkiunilernaskunrespektegolaaferojndeDiokaj porniamondautilolaaferojndehomoj
16Nunsaĝecomanifestiĝassublaformojdejuĝokaj justecokajkuraĝokajmodereco.
17Sedjuĝoaŭmemregadoestastiu,kiusuperregasilin ĉiujn,ĉarperĝi,vere,Racioasertassianaŭtoritatonsuper lapasioj.
18Sedellapasiojekzistasduampleksajfontoj,nome, plezurokajdoloro,kajambaŭapartenasesenceankaŭalla animosamekielallakorpo.
19Kajrilatekajalplezurokajaldoloroekzistasmultaj kazojkielapasiojhavascertajnsekvencojn
20Tieldumdeziroirasantaŭplezuro,kontentecosekvas poste,kajdumtimoirasantaŭdoloro,postdolorovenas malĝojo
21Kolero,denove,sehomorespuraslavojondesiajsentoj, estaspasioenkiumiksiĝaskajplezurokajdoloro
22Subplezuroankaŭvenastiumoralamalhonoro,kiu montraslaplejvastandiversecondelapasioj.
23Ĝimanifestiĝasenlaanimokielparademo,kajavideco, kajvanagloro,kajdisputemo,kajkalumniado,kajenla korpokielmanĝadodefremdaviando,kajglutemeco,kaj sekretemanĝegado
24Ĉarplezurokajdoloroestaskvazaŭduarboj,kreskantaj elkorpokajanimo,multajbranĉojdeĉitiujpasioj elŝormas;kajlaRaciodeĉiuhomokielmajstraĝardenisto, sarkantekajpritondantekajligante,kajmalfermantela akvonkajdirektanteĝintienkajreen,alportasladensaĵon deemociojkajpasiojsubmalsovaĝigon
25ĈardumRacioestaslagvidantodelavirtoj,ĝiestas mastrodelapasioj.
26Rimarkunun,unue,keRaciofariĝassuperregantasuper lapasiojprolainhibiciaagodemodereco
27Modereco,misupozas,estaslasubpremodeladeziroj; sedelladezirojiujestasmensajkajiujfizikaj,kajambaŭ specojestasklarekontrolitajdeRacio;kiamniestas tentatajalmalpermesitajmanĝaĵoj,kielnirezignasprila plezurojderivitajdeili?
28Ĉuneestas,keRaciohavaslapovonsubpremila apetitojn?Laŭmiaopinio,tielestas
29Sekve,kiamnisentasdezironmanĝiakvobestojnkaj birdojnkajbrutojnkajĉiajnviandojnmalpermesitajnalni laŭlaLeĝo,nisindetenasprolasuperregodeRacio
30Ĉarlainklinojdeniajapetitojestaskontrolatajkaj inhibiciatajdelamoderamenso,kajĉiujmovojdelakorpo obeaslabridondelaRacio
31Kajkiosurpriziĝasselanaturadeziro delaanimoĝuilafruktiĝondebelecoestasestingita?
32TialcertenilaŭdaslavirtanJozefon,ĉarpersiaRacio, permensapeno,libridislakarnanimpulsonĈarli,junulo enlaaĝokiamfizikadeziroestasforta,persiaRacio estingislaimpulsondesiajpasioj
33KajRaciopruviĝissubigilaimpulsonnenurdeseksa deziro,sedankaŭdeĉiajavidoj.
34Ĉarlaleĝodiras:Nedezirulaedzinondevia proksimulo,nekion,kioapartenasalviaproksimulo
35Vere,kiamlaLeĝoordonasalnineavidi,ĝidevus,mi opinias,fortekonfirmilaargumenton,kelaRaciokapablas regiavidajndezirojn,eĉkielĝifaraslapasiojn,kiujbatalas kontraŭjusteco.
36Kielalieonipovasinstruihomon,nature manĝegemantan,avidankajebrian,ŝanĝisiannaturon,se laRacioneestasmanifestelamastrodelapasioj?
37Certe,tujkiamhomoordigassianvivonlaŭlaLeĝo,se liestasavarulo,liagaskontraŭsianaturo,kajpruntedonas mononallabezonulojseninterezo,kajjelasepjara periodonuligaslaŝuldon
38Kajseliestasŝparema,liestassuperregatadelaLeĝo perlaagodeRacio,kajdetenassinderikoltadodesiaj stoplojaŭplukadodelalastajvinberojelsiajvitejoj
39Kajrilatealĉioceteranipovasrekoni,keRacioestasen lapoziciodemastrosuperlapasiojaŭamoj
40ĈarlaLeĝosuperaslaamonalgepatroj,porkevirone proilirezignusianvirton,kajĝisuperregaslaamonal edzino,porkeseŝimalobeas,virodevusŝinriproĉi,kajĝi regaslaamonalinfanoj,porkeseiliestasmalbonaj,viro devusilinpuni,kajĝikontrolaslapostulojndeamikeco, porkevirodevusriproĉisiajnamikojnseilifaras malbonon
41Kajnepensu,keestasparadokso,kiamRacioperla Leĝokapablasvenkieĉmalamon,tielkehomosindetenas dehakadodelafruktoĝardenojdelamalamiko,kaj protektaslaposedaĵondelamalamikokontraŭla ruinigantoj,kajkolektasiliajnhavaĵojn,kiujestisdisĵetitaj
42KajlaregadodeRaciosimilepruviĝasetendiĝitralapli agresemajpasiojaŭmalvirtoj,ambicio,vanteco,parademo, fierecokajkalumniado
43Ĉarlamoderamensoforpuŝasĉiujnĉitiujnmalnoblajn pasiojn,samekielĝiforpuŝaskoleron,ĉarĝivenkaseĉĉi tiun
44Jes,Moseo,kiamlikoleriskontraŭDatankajAbiram, nelasisliberanvojonalsiakolero,sedregissiankoleron persiaRacio
45Ĉarlamoderamensokapablas,kielmidiris,venkila pasiojn,modifantekelkajn,dumaliajntutesubpremante 46KialalieniasaĝapatroJakobkulpigisladomojnde SimeonkajLeviproiliasenraciabuĉadodelatribodela Ŝeĥemidoj,dirante:Malbenitaestuiliakolero!
47ĈarselaRacionehavuslapovonbridiiliankoleron,li neparolustiel.
48Ĉarenlatago,kiamDiokreislahomon,Lienplantisen linliajnpasiojnkajinklinojn,kajankaŭ,samtempe,Li starigislamensonsurtronomezedelasensojporestilia sanktagvidantoenĉio;kajallamensoLidonislaLeĝon, perkiusehomosinordonas,liregossuperregnomodera, justa,virtakajkuraĝa.
ĈAPITRO2
LaregadodeDezirokajKoleroLarakontoprilasoifode DavidKortuŝajĉapitrojdeantikvahistorioSovaĝaj provojdevigilaJudojnmanĝiporkojn.Interesajreferencoj alantikvabanko(Verso21)
1Nu,iuebledemandos,seRacioestasmastrodelapasioj, kialĝineestasmastrodeforgesemokajnescio?
2SedlaargumentoestasplejegeridindaĈarRacione montriĝaskielmastrosuperpasiojaŭdifektojensimem, sedsupertiujdelakorpo.
3Ekzemple,neniuelvipovaseksterminiannaturan deziron,sedlaRaciopovasebligiallievitiestisklavigita dedeziro.
4Neniuelvikapablasekstermikoleronellaanimo,sed eblasporlaRaciovenialliahelpokontraŭkolero
5Neniuelvipovasekstermimalicanemon,sedRacio povasestiliapotencaaliancanokontraŭestiinfluitade malico
6Racioneestaslaekstermodelapasioj,sedilia antagonisto
7LakazodelasoifodereĝoDavidebleservosalmenaŭ porklarigiĉition.
8ĈarDavidbatalisdumvivekontraŭlaFiliŝtoj,kajperla helpodelamilitistojdenialandomortigismultajnelili,li alvenisvespere,tuteelĉerpitadeŝvitokajpeno,allareĝa tendo,ĉirkaŭkiustarislatutaarmeodeniajpatroj
9Tiellatutaarmeoirisalsiavespermanĝo;sedlareĝo, konsumitadefortasoifo,kvankamlihavisabundonda akvo,nepovisĝinestingi
10Anstataŭe,neraciadeziroallaakvo,kiunposedisla malamiko,kunkreskantaintensecoforbruligislin, senhomigiskajkonsumislin
11Kiamliakorpogardistomurmuriskontraŭladezirodela reĝo,dujunuloj,potencajmilitistoj,hontantaj,keiliareĝo nepovisplenumisiandeziron,surmetisĉiujnsiajnkirasojn, prenisakvoŝiponkajgrimpislaremparojndelamalamiko; kajŝtelirantenerimarkitepreterlagardistojĉelapordego, ilitraserĉislatutantendarondelamalamiko
12Kajkuraĝeilitrovislafontonkajĉerpiselĝitrinkaĵon porlareĝo.
13SedDavid,kvankamankoraŭbrulantadesoifo, konsideris,ketiatrinkaĵo,rigardatakielekvivalentaal sango,estasgravadanĝeroporliaanimo.
14Tial,kontraŭstarantesianRacionalsiadeziro,liverŝis laakvonkieloferonalDio
15Ĉarlamoderamensokapablasvenkiladiktaĵojndela pasioj,kajestingilafajrojndedeziro,kajluktivenke kontraŭlapikdolorojdeniajkorpojkvankamiliestas treegefortaj,kajperlamoralabelecokajbonecodeRacio spitikunmalestimoĉiandominadondelapasioj
16Kajnunlaokazovokasninprezentilahistoriondela memregataRacio
17Kiamniajpatrojĝuisgrandanpaconprolaobservado delaLeĝokajestisenfeliĉo,tielkeSeleŭkoNikanoro, reĝodeAzio,aprobisimpostonporlatemploservokaj agnoskisnianregadon,ĝustetiamiujhomoj,agante faktecekontraŭlaĝeneralakonkordo,implikisninen multajnkajdiversajnmalfeliĉojn
18Onias,virotreeminenta,estantetiamĉefpastrokaj havantelaoficondumvive,iuSimonleviskontraŭlifaston, sedĉarmalgraŭĉiakalumniolinesukcesislinmalutilipro lapopolo,liforkuriseksterlandenkunlaintencoperfidi sianlandon.
19LivenisalApolonio,laguberniestrodeSiriokaj FeniciokajKilikio,kajdiris:Miestasfidelaallareĝo,por sciigivin,keenlatrezorejojdeJerusalemestaskonservitaj milojdaprivatajdeponaĵoj,kiujneapartenasallatempla konto,sedrajtasestiposedaĵodelareĝoSeleŭko
20Apolonio,esplorinteladetalojndelaafero,laŭdis Simononprolialojalaservoallareĝo,rapidisallakortego deSeleŭkokajmalkaŝisallilavalorantrezoron;poste, ricevintelarajtigontraktilaaferon,litujmarŝisennian landon,akompanatadelamalbenitaSimonokajtrepotenca armeo,kajanoncis,keliestastielaŭordonodelareĝopor ekposedilaprivatajndeponejojnenlatrezorejo.
21Niapopolofortekolerisprotiuanoncokajforte protestis,konsideranteĝinskandalaafero,ketiuj,kiuj konfidissiajndeponaĵojnallatemplatrezorejo,estu prirabitaj,kajilimetisĉiajneblajnobstaklojnsurlian vojon
22Apoloniotamenenirislatemplonkunminacoj.
23Tiamlapastrojenlatemplokajlavirinojkajinfanoj petegisDion,keLisavuLiansanktanlokon,kiuestis malhonorata;kajkiamApoloniokunsiaarmitaarmeo enirisporprenilamonon,aperisellaĉieloanĝeloj, rajdantajsurĉevaloj,kunfulmojbrilantajeliliajbrakoj,kaj ĵetisgrandantimonkajtremonsurilin
24KajApoloniofalisduonmortaenlaKortodelaNacioj, etendissiajnmanojnallaĉielo,kajkunlarmojlipetegisla Hebreojn,keilipropetuporlikajhaltigulakolerondela ĉielaarmeo
25Ĉarlidiris,kelipekiskajmeritaseĉmorton,kajkeseli ricevussianvivon,lilaŭdusalĉiujhomojlabenondela SanktaLoko
26Protiujvortoj,Onias,laĉefpastro,kvankamtre skrupulaenaliajaferoj,petislin,porkelareĝoSeleŭkone pensu,keApolonioestisrenversitaperhomaruzokajne perdiajusteco.
27Apolonio,do,postsiamirindasavo,foririsporraporti allareĝolaaferojn,kiujokazisalli
28SedkiamSeleŭkomortis,liafiloAntioĥoEpifano transprenislatronon,virotrearogantakajterura;li maldungisOnias-onelliasanktaoficokajanstataŭefaris sianfratonJasonĉefpastro,kondiĉekeprolanomumo Jasonpaguallitrimilsescentsesdektalentojnĉiujare.
29TiallistarigisJasononkielĉefpastrokajfarislinestro superlapopolo
30Kajli(Jasono)enkondukisalniapopolonovan vivmanieronkajnovankonstituciontutemalobeealla Leĝo;tielkelinenurstarigisgimnastikejonsurlaMonto deniajpatroj,sedliefektiveaboliciislaservadonenla templo
31Tialladiajustecoekflamisĝiskolerokajvenigis Antioĥonmemkielmalamikonkontraŭni
32ĈarkiamlimilitiskontraŭPtolemeoenEgiptujokaj aŭdis,kelaloĝantojdeJerusalemtreĝojisprolafamopri liamorto,litujreiriskontraŭilin
33Kajpostkiamliprirabislaurbon,lifarisdekreton kondamnantelapunondemortoporĉiu,kiuestusvidata vivilaŭlaleĝodeniajpatroj
34Sedlitrovis,keĉiujsiajdekretojestisvanajporrompi lakonstantecondeniapopoloallaLeĝo,kajlividisĉiujn siajnminacojnkajpunojntutemalestimataj,tielkeeĉ virinoj,procirkumcidodesiajfiloj,kvankamilisciis antaŭe,kiaestosiliasorto,estisĵetitajkunekunsiajidoj, kapantaŭedelarokoj
35Kiamdoliajdekretojdaŭreestismalestimatajdela amasodelapopolo,lipersoneprovisdevigipertorturoj ĉiunhomonapartemanĝimalpurajnviandojnkajtiel malkonfesilajudanreligion
36TiallatiranoAntioĥo,akompanatadesiajkonsilistoj, sidiĝisporjuĝisuriualtaloko,ĉirkaŭkiuliajsoldatojestis plenkiritaj,kajliordonisalsiajgardistojtrenitienĉiun Hebreonkajdevigiilinmanĝiporkanviandonkajaĵojn ofertitajnalidoloj;sedseiurifuzusmalpurigisinperla malpuraĵoj,tiuestutorturatakajmortigita
37Kajkiammultajestisperfortekaptitaj,unuellagrupo estisunuealkondukitaalAntioĥo,Hebreo,kiesnomoestis Eleazar,pastrodenaskiĝo,edukitaenlasciodelaleĝo, virojammaljunakajbonekonataalmultajenlakortegode latiranoprosiafilozofio
38KajAntioĥo,rigardantelin,diris:Antaŭolmipermesos, kelatorturojkomenciĝuporvi,horespektindaviro,mi donusalviĉitiunkonsilon:manĝuporkaĵonkajsavuvian vivon;ĉarmirespektasvianaĝonkajviajngrizajnharojn, kvankamlafakto,keviportisilintiellongekajankoraŭ alkroĉiĝisallajudareligio,igasminpensi,kevineestas filozofo.
39Ĉarplejbonegaestaslaviandodeĉitiubesto,kiunla Naturokomplezedonacisalni,kajkialviabomenuĝin? Vereestasmalsaĝeconeĝuisenkulpajnplezurojn,kajestas malĝustemalakceptilafavorojndelaNaturo.
40Sedestoseĉpligrandamalsaĝecoflankedevi,seper vanababiladoprilaverovikomencosspitieĉminĝisvia proprapuno
41Ĉuvinevekiĝoselviaabsurdafilozofio?Ĉuvine forĵetoslasensencaĵondeviajkalkulojkaj,adoptantealian pensmanieronkonvenanalviajmaturajjaroj,lernosla veranfilozofiondeoportuneco,kajkielsekvimiajn bonfarajnkonsilojn,kajkompatosvianpropran respektindanaĝon?
42Ĉarkonsideruankaŭĉition,keeĉseekzistusiu Potenco,kiesokuloestussurĉitiuviareligio,liĉiam pardonosalvipromalobeofaritasubdevigo
43businstigitadelatiranoallaneleĝamanĝadode malpuraviando,Eleazarpetispermesonparoli;kaj ricevinteĝin,likomencissianparoladonantaŭlatribunalo jene:
44Ni,hoAntioĥo,akceptintelaDianLeĝonkiellaLeĝon denialando,nekredas,keestassurniplifortanecesool tiudeniaobeoallaLeĝo
45TialnicerteopiniasĝustenenialajnmalobeilaLeĝon
46Kajtamen,seniaLeĝo,kielvisugestas,neestusvere dia,dumnivanekredisĝindia,eĉtielneestusjusteporni detruinianreputacionpripieco
47Nedopensu,keestasmalgrandapeko,kenimanĝu malpuraĵon;ĉarlamalobeodelaLeĝo,ĉuenaferoj malgrandajaŭgrandaj,estassameabomeninda;ĉaren ambaŭkazojlaLeĝoestassamemalestimata
48Kajvimokasnianfilozofion,kvazaŭsubĝinivivus kontraŭeallaracio
49Netiel;ĉarlaleĝoinstruasalnisinregadon,porkeni estumastrojdeĉiujniajplezurojkajdeziroj,kajestuplene edukitajenvireco,porkenipreteeltenuĉiandoloron;kaj ĝiinstruasjustecon,porkeniagujusteenĉiujniajdiversaj instinktoj,kajĝiinstruasjustecon,porkeniadorukun respektegonurlaDion,kiuestas
50Tialninemanĝasmalpuranviandon;ĉarkredante,ke niaLeĝoestasdonitadeDio,nisciasankaŭ,kelaKreinto delamondo,kielLeĝdonanto,kompatasninlaŭnianaturo
51Liordonisalnimanĝition,kioestosoportunaporniaj animoj,kajLimalpermesisalnimanĝiviandojn,kiujestus lamalo
52Sedestasagodetirano,kevidevigasninnenur malobeilaLeĝon,sedankaŭigasninmanĝitiamaniere,ke vimokuĉitiunmalpuraĵontieltuteabomenindanporni
53Sedvinemokumintiel,kajmineromposlasanktajn ĵurojndemiajprapatroj,keiliobservulaLeĝon,eĉsevine elŝirosmiajnokulojnkajelbruligosmiajninternaĵojn
54Mineestastielsenvirecapromaljuneco,kekiam justecoestasendanĝero,lafortodejunecorevenasalmia Racio
55Dofortetorduviajnbretojnkajplivarmiguvian fornegon.Minetielkompatasmianmaljunecon,kemi rompulaLeĝondemiajpatrojenmiaproprapersono
56Minemalkredosvin,hoLeĝo,kiuestismiainstruisto; mineforlasosvin,hoamatamemregado;minehontigos vin,hosaĝec-amaRacio,nekmineosvin,hohonorita pastrarokajscioprilaLeĝo.
57Nekmalpurigulapuranbuŝondemiamaljunecokaj miandumvivanfideleconallaLeĝoPurajakceptosmin miajpatroj,netimanteviajnturmentojnĝislamorto 58Ĉarvijapovasestitiranosupermaljustuloj,sedvine regossupermiadecidoprijusteco,nekperviajvortojnek perviajagoj
ĈAPITRO3
Eleazar,lamildakajbravamaljunulo,montrastian kuraĝon,keeĉkiamnilegasĉitiujnvortojn2000jarojn poste,iliŝajnaskielneestingeblafajro.
1SedkiamEleazartielelokventerespondisallaadmonoj delatiranoj,lagardistojĉirkaŭlimalglatetrenislinalla torturejo
2Kajunueilisenvestigislamaljunulon,kiuestisornamita perlabelecodesankteco.
3Tiamliganteliajnbrakojnambaŭflankeiliskurĝislin, staranteheroldokajkriantekontraŭli:Obeulaordonojnde lareĝo!
4Sedlagrandanimakajnoblaviro,Eleazarvere,neestis plimovitaensiamensoolseliestusturmentataensonĝo; jes,lamaljunulotenantesiajnokulojnfirmelevitajnalla ĉielolasissiankarnonestidisŝiritaperlavipojĝisli baniĝisensangokajliajflankojfariĝisamasodavundoj; kajeĉkiamlifalisteren,ĉarliakorponeplupoviseltenila doloron,litamentenissianRacionrektakajnefleksebla
5Persiapiedotiamunuellakruĉgardistoj,kiamlifalis, sovaĝepiedbatislinenlaflankonporlevilin
6Sedlieltenislaangoron,kajmalestimisladevigon,kaj eltenislaturmentojn,kajkielkuraĝaatletoakceptanta punon,lamaljunulosuperissiajnturmentantojn
7Laŝvitostarissurliafrunto,kajlienspirisperprofundaj spiregoj,ĝislianoblecodeanimoeldevigislaadmironde liajturmentantojmem
8Jen,parteprokompatopriliamaljuneco,partepro simpatiopriiliaamiko,parteproadmiropriliakuraĝo, kelkajkorteganojdelareĝoirisallikajdiris:
9“Kial,hoEleazar,vifrenezevinpereigasenĉitiumizero? Nialportosalviellaboligitajmanĝaĵoj,sedŝajnigu,kevi manĝasnurlaporkanviandon,kajtielsavuvin”
10KajEleazar,kvazaŭiliakonsilonurplifortigusliajn torturojn,laŭtekriis:'Ne.Ni,filojdeAbraham,neniam havutielmalbonanpenson,kielkunmalfortakoroŝajnigi rolonmalkonvenanalni
11Kontraŭeallaracio,efektive,seestusporni,post vivadolaŭlaveroĝislamaljuneco,kajgardadosub laŭleĝapretekstolareputaciondetiavivado,nunŝanĝiĝi kajfariĝienniajproprajpersonojmodeloporlajunulojde malpieco,porkenikuraĝiguilinmanĝimalpuranviandon 12Hontoestus,senivivusankoraŭiomplilonge,dumtiu mallongatempoestantemokatajdeĉiujpromalkuraĝo,kaj kvankammalestimatajdelatiranokielmalvirecaj,nine defendaslaDianLeĝonĝislamorto
13Tial,hofilojdeAbraham,vimortasnobleprojusteco; sedvi,hoservistojdelatirano,kialvihaltasenvialaboro?
14Do,vidantelintieltriumfantasuperlatorturojkaj netuŝitaeĉdelakompatodeliajekzekutistoj,ilitrenislin allafajro
15Tieniliĵetislinsurĝin,bruligantelinperkruelajruzaĵoj, kajiliverŝismalbonanodoraĵanbuljononenliajn nazotruojn
16Sedkiamlafajrojamatingisliajnostojnkajliestis preskaŭmortonta,lilevissiajnokulojnalDiokajdiris: 17Vi,hoDio,scias,kekvankammipovussaviminmem, mimortasperfajrajturmentojproViaLeĝoEstukompata alViapopolo,kajniapunoestukontentigoporiliFaru miansangonilianpurigon,kajprenumiananimonpor elaĉetiiliajnanimojn, 18Kajperĉitiujvortojlasanktulonobletransdonissian spiritonsublatorturo,kajprolaLeĝoliestiseltenitaper siaRacioeĉkontraŭlaturmentojĝislamorto.
19Sendube,do,laInspiritaRacioestasmastrosuperla pasioj;ĉarseliajpasiojaŭsuferojsupervenkuslianRacion, nikreditusaliliĉitiunpruvondeiliasuperapotenco
20Sednun,kiamliaRaciovenkisliajnpasiojn,niprave atribuasalĝilapovonestriilin.
21Kajestasĝuste,keniagnosku,kelamajstradokuŝasĉe Racio,almenaŭenkazojkieĝivenkasdolorojn,kiujvenas deeksternimem;ĉarestusridindeneiĝin.
22KajmiapruvokovrasnenurlasuperecondeRacio superdoloroj,sedankaŭĝiansupereconsuperplezuroj; nekĝicedasalili
ĈAPITRO4
Tiutielnomata"EpokodeRacio"ebleenĉitiuĉapitro legas,kelaFilozofiodeRacioestas2000jarojnaĝa.La rakontoprisepfilojkajiliapatrino
1ProlakialodeniapatroEleazar,kielbonarudisto stirantalaŝipondesanktecosurlamarodelapasioj, kvankamskuatadelaminacojdelatiranokajbalaatadela ŝveliĝantajondojdelatorturoj,neniamŝanĝiseĉpor momentolastirilondesanktecoĝislivelisenlahavenon devenkosuperlamorto
2Neniuurbosieĝitapermultajkajruzajmaŝinojiam defendissintielbonekielfaristiusanktulokiamliasankta animoestisatakitapervipokajturmentokajflamo,kajli movistiujn,kiujsieĝisliananimon,persiaRacio,kiuestis laŝildodesankteco.
3ĈarniapatroEleazar,metantesianmensonkielskaraban marklifon,rompislafrenezankomencondelaondojdela pasioj.
4Hopastroindajeviapastreco,vinemalpurigisviajn sanktajndentojn,nekvimalpurigispermalpuramanĝaĵo vianventron,kiuhavislokonnurporpiecokajpureco.
5HokonfesantodelaLeĝokajfilozofodelaDiavivo! Tiajestutiuj,kiesoficoestasservilaLeĝonkajdefendiĝin persiaproprasangokajhonoraŝvitofrontealsuferojĝisla morto
6Vi,hopatro,fortigisnianfideleconallaLeĝopervia firmecoalgloro;kajparolantehonorealsankteco,vine malkredisviajnparolojn,kajkonfirmislavortojndedia filozofioperviajagoj,homaljunulo,kiuestisplifortaolla torturoj.
7Horespektindapliaĝulo,kiuestisplistreĉitaollaflamo, vigrandareĝosuperlapasioj,Eleazar 8ĈarkielniapatroAaron,armitaperlaincensujo,kuristra laamasiĝintakomunumokontraŭlafajrananĝelonkaj venkislin,tiellafilodeAaron,Eleazar,konsumitadela fandantavarmegodelafajro,restisneŝanceleblaensia Racio
9Kajtamenplejmirindeelĉio,li,estantemaljunulo,kun latendenojdesiakorpomalstreĉitajkajliajmuskoloj malstreĉitajkajliajnervojmalfortigitaj,rekreskigisjunan vironenlaspiritodesiaRaciokajperIsaak-similaRacio ŝanĝislahidrkapantorturonalimpotenco
10Hobenitaaĝo,horespektindagrizhararo,hovivofidela allaLeĝokajperfektigitaperlasigelodelamorto!
11Certe,do,semaljunulomalestimislaturmentojnĝis mortoprojusteco,onidevasagnoski,kelaInspiritaRacio kapablasgvidilapasiojn.
12Sedebleiujrespondos,keneĉiujhomojestasmastroj delapasioj,ĉarneĉiujhomojhavassianRacionlumigitan
13Sedĉiuj,kiujpersiatutakorocelasjustecon,tiujsolaj povasvenkilamalfortecondelakarno,kredante,keiline mortasalDio,kielnemortisniajpatriarkojAbrahamkaj IsaakkajJakob,sedkeilivivasalDio.
14Tialneestaskontraŭdiraentio,keiujhomojŝajnasesti sklavojdepasioprolamalfortecodesiaracio
15Ĉarkiufilozofo,estantejustesekvantalatutanregulon defilozofio,kajmetintesianfidonenDion,kajsciante,ke estasbenitaaferoelteniĉianmalfacilaĵonprovirto,ne venkussiajnpasiojnprojusteco?
16Ĉarnurlasaĝakajmemregatahomoestaslakuraĝa regantodelapasioj
17Jes,pertioeĉjunajknaboj,estantefilozofojprolaracio, kiuestaslaŭjusteco,triumfissupereĉpliseverajtorturoj
18Ĉarkiamlatiranotrovissinrimarkeblevenkitaensia unuaprovo,kajnekapabladevigimaljunulonmanĝi malpuranviandon,tiamvereenfuriozakoleroliordonisal lagardistojvenigialiajnjunulojndelaHebreoj,kajseili manĝusmalpuranviandon,liberigiilinpostmanĝadodeĝi, sedseilirifuzus,torturiilineĉplisovaĝe
19Kajlaŭtiujordonojdelatiranosepfratojkunekunilia maljunapatrinoestisalportitajkaptitojantaŭlin,ĉiujbelaj, modestaj,bonnaskitaj,kajĝeneraleallogaj
20Kajkiamlatiranovidisilintie,starantajnkvazaŭfesta ĥorokuniliapatrinomeze,lirimarkisilin,kajfrapitade ilianoblakajdistingitakondutoliridetisalili,kaj alvokanteilinpliproksimendiris:
21“Hojunuloj,midezirasbononalĉiuelvi,kajadmiras vianbelecon,kajaltehonorastiomgrandanfraton;domi nenurkonsilasvinnepersistienlafrenezodetiu maljunulo,kiujamsuferis,sedmieĉpetegasvincedialmi kajfariĝipartoprenantojenmiaamikeco”
22Ĉarkielmipovaspunitiujn,kiujmalobeasmiajn ordonojn,tielmipovasantaŭenigitiujn,kiujobeasmin.
23Estudocerta,keviricevosgravajnkajaŭtoritatajn postenojnenmiaservo,sevimalakceptoslaprapatran leĝondeviaŝtato.
24Partoprenuenlahelenavivo,kajirulaŭnovavojo,kaj ĝuuiomdaviajuneco;ĉarseviminkolerigospervia malobeo,videvigosminuziterurajnpunojnkajmortigi ĉiunelvipertorturo
25Kompatudovinmem,kiujneĉmi,viakontraŭulo, kompatasproviajunecokajviabeleco.
26Ĉuvinepripensosĉition,kesevimalobeosmin,nenio restosantaŭvikromlamortoenturmentoj?
27Kunĉitiujvortojliordonisalportila torturinstrumentojn,porkeilipertimoallogiguilinmanĝi malpuranviandon.
28Sedkiamlagardistojelprenisradojn,kajartikdislokigilojn,kajrakojn,kajosto-dispremilojn,kaj katapultojn,kajkaldronojn,kajfajrujojn,kajdikfingrajn ŝraŭbojn,kajferajnungegojn,kajkojnojn,kajbrulilojn,la tiranodenoveparoliskajdiris:
29'Pliboneestus,kevisentutimon,miajknaboj,kajla justeco,kiunviadoras,pardonosviannevolanmalobeon' 30Sedili,aŭdanteliajnpersvadojn,kajvidanteliajn terurajnilojn,nenurmontrisneniuntimonsedefektive starigissianfilozofionkontraŭlatirano,kajpersiaĝusta Raciohumiligisliantiranecon
31Kajtamenkonsideru;supozukeiujinteriliestus timemajkajmalkuraĝaj,kianlingvaĵoniliuzus?ĉuĝine estustia?
32Ve!mizerajkajsenmezuremalsaĝajniestas!Kiamla reĝonininvitaskajpetegasninpriafableco,ĉunineobeos lin?
33Kialnikuraĝigasninpervanajdezirojkajkuraĝas malobeon,kiukostosalnilavivojn?Ĉunine,hoviroj miajfratoj,timulatimindajnilojnkajbonepezuliajn minacojnprilatorturoj,kajforlasuĉitiujnmalplenajn fanfaronaĵojnkajĉitiunmortiganfanfaronadon?
34Nikompatunianpropranjuneconkajhavukompatemon prilaaĝodeniapatrino;kajnimemoru,kesenimalobeos, nimortos
35Kajeĉladiajustecokompatosnin,sedevigitajde necesonicedasallareĝoprotimo.Kialniforĵetudeniĉi tiunkaranvivonkajrabudeniĉitiundolĉanmondon?
36Nineluktukontraŭnecesonekkunvanakonfidoinvitu niantorturon.
37EĉlaLeĝomemnekondamnasninmemvolealmorto, ĉarnitimaslailojndetorturo
38Kialtiadisputonininstigaskajmortigaobstinecotrovas favoronĉeni,kiamnipovushavipacanvivonobeantela reĝon?
39Sedneniujtiajvortojeskapistiujnjunulojnĉela perspektivodelatorturo,nektiajpensojenirisiliajn mensojn
40Ĉariliestismalestimintajlapasiojnkajmastrojsuper doloro
ĈAPITRO5
Ĉapitrodehororokajtorturomalkaŝantaantikvan tiraneconjeĝiaplejaltasovaĝeco.Verso26estas profundavero
1Kajtieltujkiamlatiranofinissianinstigonalilimanĝi malpuranviandon,ĉiujperunuvoĉokune,kvazaŭperunu animo,dirisalli:
2Kialviprokrastas,hotirano?Niestaspretajmortiprefere olmalobeilaordonojndeniajpatroj.
3Ĉarnihontusankaŭniajnpatrojn,senineiruslaŭlaleĝo kajneprenusMoseonkielniankonsiliston
4Hotirano,kiukonsilasalnimalobeilaLeĝon,ne kompatunin,malamantenin,preternimem
5Ĉarniestimasviankompaton,kiudonisalninianvivon kontraŭmalobeodelaLeĝo,aferoplimalfacileelportebla ollamortomem
6Vitimigusninperviajminacojdemortosubtorturo, kvazaŭantaŭnelongevilernisneniondeEleazar.
7SedselamaljunulojdelaHebreojeltenislatorturojnpro justeco,eĉĝisilimortis,plidecenijunulojmortos malestimantelaturmentojndeviadevigo,superkiuankaŭ liniamaljunainstruistotriumfis
8Provudo,hotiranoKajseviprenasniajnvivojnpro justeco,nepensu,kevininvundasperviajtorturoj.
9Ĉarni,pertiuĉiniamalbonatraktadokajniaeltenadode ĝi,gajnoslapremiondevirto;sedvi,proniakruelamurdo, suferosdelamanojdediajustecosufiĉanturmentonper fajroporĉiam
10Ĉitiujvortojdelajunulojduobligislakolerondela tirano,nenurproiliamalobeosedankaŭprotio,kionli konsiderisiliamaldankemo
11Laŭliajordonoj,laskurĝantojalkondukislaplejaĝanel ili,deprenislindeliajvestojkajligisliajnmanojnkaj brakojnperrimenojambaŭflanke
12Sedkiamililinskurĝisĝisililaciĝiskajneniongajnis pertio,iliĵetislinsurlaradon.
13Kajsurĝilanoblajunuloestisturmentataĝisliajostoj elartikiĝis.Kajdumartikopostartikokolapsis,li kondamnislatiranonperĉitiujvortoj:
14'Hoviplejabomenindatirano,vimalamikodelaĉiela justecokajsangavida,viturmentasmintiamanierenepro hommortigonekpromalpiecosedprodefendadodela LeĝodeDio'
15Kajkiamlagardistojdirisalli:'Konsentumanĝi,porke viliberiĝudeviajtorturoj,'lidirisalili:'Viametodo,ho mizerajservistoj,neestassufiĉefortaporkaptimian Racion.Detranĉumiajnmembrojn,kajbruligumian karnon,kajtordumiajnartikojn;traĉiujturmentojmi montrosalvi,keprovirtonurlafilojdelaHebreojestas nevenkeblaj.'
16Dumlitielparolis,ilimetisardantajnkarbojnsurlin, kajplifortigantelatorturon,ilistreĉislineĉplifortesurla rado.
17Kajlatutaradoestismakulitaperliasango,kajla amasigitajkarbojestingiĝisperlahumorojdeliakorpo, kiujfalismalsupren,kajlaŝiritakarnokurisĉirkaŭlaaksoj delamaŝino
18Kajkunsiakorpaformojamendissolvo,ĉitiu grandanimajunulo,kielverafilodeAbraham,tutene ĝemis;sedkvazaŭlisuferusŝanĝonperfajroal senkorupteco,linobleeltenislaturmenton,dirante:
19'Sekvumianekzemplon,hofratoj.Neforlasuminpor ĉiam,kajneperfidunianfrateconennoblecodeanimo 20Militusanktakajhonorindamilitadoporjusteco,perkiu lajustaProvidenco,kiugardisniajnpatrojn,fariĝu kompatemaalsiapopolokajvenĝulamalbenitantiranon 21Kajperĉitiujvortojlasanktajunuloelspiris
22Seddumĉiujmirispriliakonstantecodeanimo,la gardistojantaŭenkondukisladuanlaŭaĝoellafiloj,kaj kaptintelinperakrungegatajmanojelfero,ililigislinalla motorojkajlakatapulto.
23Sedkiamiliaŭdisliannoblandecidonrespondealilia demando,'Ĉulimanĝusanstataŭestitorturita?',tiuj pantersimilajbestojŝirisliajntendenojnperferajungegoj, kajdeŝirislatutankarnondeliajvangoj,kajdeŝirisla haŭtondeliakapo
24Sedli,konstanteelportantetiunĉisuferon,diris:Kiel dolĉaestasĉiuformodemortoprolajustecodeniajpatroj!
25Kajallatiranolidiris:'Hoplejsenkompatatirano,ĉu neŝajnasalvi,keenĉitiumomentovimemsuferas torturojnplimalbonajnollamiaj,vidantelaarogantan intencondeviatiranecovenkitapermiaeltenivopro justeco?'
26Ĉarmiestassubtenatasubdoloroperlaĝojoj,kiuj venaspervirto,dumviestasenturmentodumvifieraspri viamalpieco;nekvievitos,hoplejabomenindatirano,la punojndeladiakolero
27Kajkiamlikuraĝerenkontissiangloranmorton,latria filoestisprezentitakajmultajfervorepetegislingustumi kajtielsavisin
28Sedlirespondisperlaŭtavoĉo:Ĉuvinescias,kela samapatronaskigisminkajmiajnmortintajnfratojn,kajla samapatrinoninnaskigis,kajenlasamajdoktrinojmi estisedukita?
29Mineperfidaslanoblanligondefrateco
30Tial,sevihavasianajnilondeturmento,aplikuĝinal ĉitiumiakorpo;ĉarmiananimonvinepovasatingi,eĉse vivolus
31Sedilifortekolerisprolaaŭdacaparolodelaviro,kaj ilielartikigisliajnmanojnkajliajnpiedojnpersiaj elartikigantajmaŝinoj,kajeltirisliajnmembrojneliliaj ingoj,kajmalŝnurigisilin;kajilitordisĉirkaŭliajnfingrojn, kajliajnbrakojn,kajliajnkrurojn,kajliajnkubutajn artikojn
32Kajtutenepovantestrangolilianspiriton,ilideŝirislian haŭton,kunprenantelapintojndelafingroj,kajŝirislaŭ skitamanierolaskalpondeliakapo,kajtujkondukislinal larado.
33Kajtiamilitordislianspinonĝislividissianpropran karnonpendantaenstriojkajgrandajnsangofluojn fluantajnelliajinternaĵoj.
34Kajĉelapunktodemortolidiris:'Ni,hoplej abomenindatirano,suferastielproniaedukadokajnia virto,kiujestasdeDio;sedviproviamalpiecokajvia kruelecoeltenosturmentojnsenfinajn'
35Kajkiamtiuĉiviromortisindejesiajfratoj,ili alkondukislakvaran,kajdirisalli:Nefreneziĝuankaŭvi perlasamafrenezokielviajfratoj,sedobeulareĝonkaj savuvin
36Sedlidirisalili:Pormivinehavasfajrontiel varmegan,keĝifarusminmalkuraĝulo
37Jelabenitamortodemiajfratoj,jelaeternapereodela tirano,kajjelagloravivodelajustuloj,mineforgesos miannoblanfratecon
38Elpensutorturojn,hotirano,porkevipertiolernu,ke miestasfratodetiuj,kiujjamestistorturitaj.
39Kiamlitionaŭdis,lasangavida,murdemakajtute abomenindaAntioĥoordonis,keonidetranĉulianlangon
40Sedlidiris:Eĉseviforprenosmianparolorganon,Dio estasaŭskultantoankaŭdelamutuloj
41Jen,mipretaseltirimianlangon:fortranĉuĝin,ĉartiel vinesilentigosmianRacion.
42Ĝojenidonasniajnkorpajnmembrojnporestimutilitaj prolaaferodeDio
43SedDiorapidepersekutosvin;ĉarvidetranĉislalangon, kiukantisalLilaŭdojn
44Sedkiamankaŭĉitiuviroestismortigitapertorturoj,la kvinasaltisantaŭendirante:'Minehezitas,hotirano, postulitorturonprovirto
45Jes,mimemeliras,porke,mortiganteankaŭmin,vi povuperpliajmalbonfarojpliigilapunon,kiunviŝuldasal lajustecodelaĈielo
46Homalamikodevirtokajmalamikodehomo,prokia krimovinintiamanieredetruas?
47Ĉuŝajnasmalbonealvi,keniadoraslaKreintondeĉio kajvivaslaŭliavirtaLeĝo?
48Sedĉitiujaferojestasindajjehonoroj,nejetorturoj,se vikomprenushomajnaspirojnkajhavusesperonprisavo antaŭDio
49JennunviestasmalamikodeDiokajmilitaskontraŭ tiuj,kiujadorasDion
50Dumlitielparolis,lagardistojligislinkajkondukislin antaŭlakatapulton;kajililigislinalĝisurliajgenuoj,kaj, fiksanteilintieperferajkrampoj,ilitordisliajnlumbojn superlaruliĝantan'kojnon'tielkeliestistutekurbigita malantaŭenkielskorpiokajĉiuartikoestisdisjunktita
51Kajtiel,endoloraspiradokajkorpaangoro,liekkriis: “Gloraj,hotirano,glorajkontraŭviavoloestaslabenoj, kiujnvidonasalmi,ebligantealmimontrimianfidelecon allaLeĝoperankoraŭplihonorindajtorturoj.”
52Kajkiamankaŭĉitiuviromortis,onialportislasesan, nuranknabon,kiurespondeallademandodelatiranoĉuli volasmanĝikajestiliberigita,diris:
53'Mineestastielmaljunalaŭjarojkielmiajfratoj,sedmi estassamemaljunalaŭmensoĈarninaskiĝiskajestis edukitajporlasamacelokajestassamedestinitajankaŭ mortiprolasamakaŭzo;dosevielektastorturininprotio, keninemanĝasmalpuranviandon,torturu'
54Dumliparolistiujnvortojn,ilikondukislinallarado, kajzorgemeilietendislinkajelartikigislaostojndelia dorsokajekbruligisfajronsubli
55Kajilifarisakrajnpikilojnruĝardajnkajpikisilinen liandorson,kajtrapikanteliajnflankojniliforbruligis ankaŭliajninternaĵojn
56Sedlimezedesiajturmentojekkriis:“Hokonkurso indajesanktuloj,enkiutiomdanifratoj,projusteco, partoprenisenkonkursoenturmentoj,kajneestisvenkitaj!”
57Ĉarlajustakompreno,hotirano,estasnevenkebla.
58Enlakirasodevirtomiirasaliĝialmiajfratojenmorto, kajaldonienmiunufortanvenĝantonpliporpunivin,ho elpensantodelatorturojkajmalamikodelaverejustuloj.
59Nisesjunulojrenversisviantiranecon'Ĉarĉuvia senpovecoŝanĝinianRacionaŭdevigininmanĝimalpuran viandonneestasrenversoporvi?'
60Viafajroestasmalvarmetaporni,viajtorturmaŝinojne turmentas,kajviaperfortoestassenpova
61Ĉarlagardistojestisoficistojporni,nedetirano,sedde laDiaLeĝo;kajtialnihavasnianRacionankoraŭ nevenkita
ĈAPITRO6
Fratajligojkajpatrinaamo.
1Kajkiamankaŭĉitiumortisperbenitamorto,estante ĵetitaenlakaldronon,lasepafilo,laplejjunaelĉiuj,eliris 2Sedlatirano,kvankamfuriozekolerigitadesiajfratoj, sentiskompatonporlaknabo,kajvidantelintiejamligitan, lialkondukigislin,kajprovispersvadilin,dirante:'Vi vidaslafinondelamalsaĝecodeviajfratoj;ĉarproilia malobeoiliestisturmentitajĝismortoViankaŭ,sevine obeos,vimemankaŭestosmizeretorturitakajmortigita antaŭviatempo;sedseviobeos,viestosmiaamiko,kajvi estospromociitaalaltaoficoenlaaferojdelaregno'
4Kajdumlitielpetegislin,lisendisporlapatrinodela knabo,porkeenŝiamalĝojoprolaperdodetiomdafiloj ŝipovuinstigilapostvivintonobeikajestisavita
5Sedlapatrino,parolanteenlahebrealingvo,kielmi rakontosposte,kuraĝigislaknabon,kajlidirisalla gardistoj:"Liberigumin,porkemipovuparolikunlareĝo kajkunĉiujliajamikoj"
6Kajili,ĝojanteprolapetodelaknabo,rapidisliberigilin
7Kajkuranteallaruĝvarmafajrujo,'Homalpiatirano,'li kriis,'kajplejmalpiaelĉiujpekuloj,ĉuvinehontaspreni viajnbenojnkajvianreĝeconellamanojdeDio,kaj mortigiliajnservistojnkajtorturilasekvantojndejusteco?
8Protioladiajustecovintransdonasalplirapidakaj eternafajrokajturmentoj,kiujnelasosvintenonporla tutaeterneco
9Ĉuvinehontas,estantehomo,homizerulokunkorode sovaĝabesto,prenikunvihomojndesamajsentoj,faritajn ellasamajelementoj,kajelŝiriiliajnlangojn,kajvipikaj torturiilintiamaniere?
10SeddumiliplenumissianjusteconantaŭDiopersiaj noblajmortoj,vimizerekrios"Veestasrenkontita"provia maljustamortigodelaĉampionojdevirto 11Kajtiamstaranteĉelarandodemortolidiris:'Mine estasrenegatodelaatestodonitademiajfratoj
12KajmialvokaslaDiondemiajpatroj,keLiestu kompatemaalmianacio
13Kajlivinpunoskajenĉitiununavivokajpostkiamvi estosmortinta.
14Kajkuntiupreĝoliĵetissinenlaruĝardenafajrujo,kaj tielelspirislafantomon
15Sedolasepfratojmalestimislatorturojnĝislamorto, estasuniversalepruvite,kelaInspiritaRacioestassupera sinjorosuperlapasioj
16Ĉarseilicedusalsiajpasiojaŭsuferojkajmanĝus malpuranviandon,nidirus,keiliestisvenkitajpertio
17Sedenĉitiukazoneestistiel;male,persiaRacio,kiu estislaŭdataantaŭDio,ilileviĝissupersiajpasioj.
18Kajneeblasneilasuperecondelamenso;ĉarilivenkis siajnpasiojnkajsiajndolorojn
19Kielnipovasagialieolagnoskilamajstradondela ĝustaRaciosuperpasioĉeĉitiujhomoj,kiujneŝrumpis antaŭlaangorojdebrulado?
20Ĉarsamekielturojsurhavenajmoleojrepuŝasla atakojndelaondojkajofertastrankvilanenirejonaltiuj, kiujeniraslahavenon,tiellasepturaĝustaRaciodela junulojdefendislahavenondejustecokajrepuŝisla tempestondelapasioj
21Iliformissanktanĥorondejustecodumiliĝojkriisunu laalian,dirante:
22Nimortukielfratoj,hofratoj,porlaLeĝo
23NiimitulaTriInfanojnĉelaasiriakortego,kiuj malestimisĉitiunsamansuferadondelaforno.
24Ninefariĝumalkuraĝajantaŭlapruvodejusteco
25Kajunudiris:“Frato,estukuraĝa,”kajalia:“Elportu ĝinnoble”;kajaliarememorantelapasintecon:“Memoru, elkiudevenoviestas,kajĉekiespatramanoIsaakpro justecosinoferiskieloferdono”
26Kajĉiujkune,rigardanteunulaalianhelekajtrekuraĝe, diris:'PertutakoronikonsekrosninalDio,kiudonisalni niajnanimojn,kajnipruntedonuniajnkorpojnalla observadodelaLeĝo.
27Ninetimutiun,kiupensas,kelimortigas;ĉargranda luktokajdanĝeroporlaanimoatendaseneternaturmento tiujn,kiujmalobeaslaordonondeDio 28NidoarmuninperladiaRacio-regadodelapasioj 29Posttiuniapasio,Abraham,IsaakkajJakobnin akceptos,kajĉiujniajprapatrojninlaŭdos.
30Kajalĉiuellafratoj,dumonitrenisilinfor,tiuj,kies vicoankoraŭvenos,diris:'Nehontigunin,frato,nek trompuniajnjammortintajnfratojn'
31Vineignoraslaamonalfratoj,kiunladiakajĉiosaĝa Providencoheredigisaltiuj,kiujestasnaskitajtrailiaj patroj,enplantanteĝinenilineĉtralapatrinautero;kie fratojloĝaslasamanperiodon,kajprenassianformondum lasamatempo,kajestasnutratajperlasamasango,kaj estasvivigitajperlasamaanimo,kajestasalportitajenla mondonpostlasamatempo,kajiliĉerpaslaktonella
samajfontoj,perkiujiliajfratajanimojestasmamnutrataj kuneenbrakojĉelamamo;kajiliestasankoraŭpli proksimeligitajperkomunanutradokajĉiutaga kamaradecokajaliaedukado,kajperniadisciplinosubla LeĝodeDio.
32Ĉarlasentodefrataamoestistielnatureforta,la reciprokaharmoniodelasepfratojplifortiĝisĈaredukitaj enlasamaLeĝo,kajdisciplinitajenlasamajvirtoj,kaj kuneedukitajenlajustavivo,iliamisunulaaliandespli abundeIliakomunafervoropormoralabelecokajboneco pliigisilianreciprokanharmonion,ĉarkunekuniliapieco ĝiigisilianfratanamonpliarda
33Sedkvankamnaturo,kamaradecokajvirtakaraktero pliigislafervorondeiliafrataamo,tamenlapostvivintaj filojpersiareligiosubtenislavidondesiajfratoj,kiujestis surlaturmento,torturitajĝismorte;plie,ilieĉkuraĝigisilin alfrontilaagonion,porkeilinenurmalestimusiajn proprajntorturojn,sedankaŭvenkusianpasiondefrata amoporsiajfratoj.
34Horaciajmensoj,plireĝajolreĝoj,pliliberajol liberuloj,delaharmoniodelasepfratoj,sanktajkajbone agorditajallatontonodepieco!
35Neniuellasepjunulojfariĝismalkuraĝulo,neniu ŝrumpisantaŭlamorto,sedĉiujrapidisallamortoper torturokvazaŭkurantesurlavojoalsenmorteco.
36Ĉarkielmanojkajpiedojmoviĝasharmoniekunla instigojdelaanimo,tieltiujsanktajjunuloj,kvazaŭ instigitajdelasenmortaanimodereligio,irisharmonieal mortoporĝi
37Hotutesanktasepoblakamaradecodefratojen harmonio!
38Ĉarkiellaseptagojdelakreodelamondoĉirkaŭis religion,tiellajunulojĥoreĉirkaŭissiansepoblan kamaradecon,kajfarislaterurondelatorturojsenvalora.
39Ninuntremasaŭdanteprilasuferadodetiujjunuloj; sedili,nenurvidanteĝinpersiajokuloj,neknuraŭdante laparolitan,baldaŭanminacon,sedefektivesentantela pikon,eltenisĝintra;kajtioenlatorturoperfajro,olkiu kiapligrandaagoniopovasestitrovita?
40Ĉarakrakajseveraestaslapovodefajro,kajrapideĝi dissolvisiliajnkorpojn
41Kajnepensu,keestasmirinde,seĉetiujvirojlaRacio triumfissuperlatorturoj,kiameĉlaanimodevirino malestimiseĉpligrandandiversecondedoloroj;ĉarla patrinodelasepjunulojeltenislaturmentojntruditajnal ĉiuelsiajinfanoj.
42Sedkonsiderukiommultnombrajestaslasopirojde patrinakoro,tielkeŝiasentoporŝiaidofariĝaslacentro deŝiatutamondo;kajefektive, ĉitie,eĉlaneraciajbestojhavasporsiajidojamonkaj korinklinonsimilajnaltiujdehomoj
43Ekzemple,interlabirdoj,lamalsovaĝaj,kiujŝirmiĝas subniajtegmentoj,defendassiajnnestidojn;kajtiuj,kiuj nestassurlamontopintoj,kajenlarokfendoj,kajenla truojdearboj,kajenlabranĉoj,kajtiekovassiajnidojn, ankaŭforpelaslaentrudiĝinton
44Kajposte,seilinekapablasforpelilin,iliflugetas ĉirkaŭlaidojenpasiodeamo,vokanteilineniliapropra lingvo,kajilihelpassiajnidojnenkiaajnmanieroili povas.
45Kajkialnibezonasekzemplojndelaamoalidojinter neraciajbestoj,kiameĉlaabeloj,ĉirkaŭlasezonodela
faradodelaĉelaro,forpuŝasentrudiĝintojn,kajpikasper siapikilo,kvazaŭperglavo,tiujn,kiujalproksimiĝasal iliajidoj,kajbatalaskontraŭilieĉĝislamorto?
46Sedŝi,lapatrinodetiujjunuloj,kunanimokiel Abraham,neestisŝovitadesiaceloprosiaamoalsiaj infanoj
ĈAPITRO7
Komparodelaamojdepatrinokajpatro,enĉitiuĉapitro estaskelkajmontopintojdeelokventeco
1Raciodelafiloj,sinjorosuperlapasioj!Horeligio,kiu estisplikaraallapatrinoolŝiajinfanoj!
2Lapatrino,havanteduelektojnantaŭsi,religionkajla nunansavondesiajsepfilojlaŭlapromesodelatirano, amispreferereligion,kiusavasaleternavivolaŭDio.
3Ho,kielmipovasesprimilapasianamondegepatrojal infanoj?Nistampasmirindansimilecondeniaanimokaj deniaformosurlatenerannaturondelainfano,kajplej graveperlasimpatiodelapatrinokunŝiajinfanoj,kiu estaspliprofundaoltiudelapatro
4Ĉarvirinojestasplimolajanimojolviroj,kajjuplida infanojilinaskas,despliiliamasilin
5Sed,elĉiujpatrinoj,ŝiellasepfilojabundisenamopli ollaceteraj,vidanteke,sentinteensepnaskojpatrinan tenereconporlafruktodesiautero,kajestantedevigitapro lamultajdolorojenkiujŝinaskisĉiunalproksimaamo,ŝi tamenprolatimodeDiomalakceptislanunansekurecon desiajinfanoj
6Jes,kajplioltio,perlamoralabelecokajbonecodeŝiaj filojkajiliaobeemoallaLeĝo,ŝiapatrinaamoporili plifortiĝis
7Ĉariliestisjustaj,kajmoderaj,kajkuraĝajkaj grandanimaj,kajamantojunudelaaliakajdesiapatrino tiel,keiliobeisŝinenlaobservadodelaLeĝoeĉĝisla morto
8Sedtamen,kvankamŝihavistiomdatentojcedialsiaj patrinajinstinktoj,enneniuunuopakazolaterura diversecodetorturojhavislapotenconŝanĝiŝianRacion; sedlapatrinoinstigisĉiunfilonaparte,kajĉiujnkune, mortiprosiareligio
9Hosanktanaturo,kajgepatraamo,kajsopirodegepatroj priidoj,kajsalajrodemamnutrado,kajnevenkeblaamode patrinoj!
10Lapatrino,vidanteilinunupostunuturmentitajkaj bruligitaj,restisneŝancelitaenlaanimoprolareligio.
11Ŝividislakarnondesiajfilojkonsumiĝantaenlafajro, kajlaekstremojndeiliajmanojkajpiedojdisĵetitajsurla teron,kajlakarnokovraĵon,deŝiritandeiliajkapojĝisiliaj vangoj,disĵetitanĉirkaŭekielmaskoj
12Hopatrino,kiununkonispliakrajndolorojnolla dolorojdenasko!Hovirino,solaintervirinoj,kiesfrukto delauteroestisperfektareligio!
13Viaunuenaskito,forlasantelafantomon,neŝanĝisvian decidon,nekviaduafilo,rigardanteperkompatajokulojal visubsiajturmentoj,nekviatriafilo,elspirintesian spiriton.
14Nekviploris,kiamvividislaokulojndeĉiumezedela turmentojkuraĝerigardantajnlasamanangoron,kajvi vidiseniliajtremantajnazotruojlasignojnde alproksimiĝantamorto
15Kiamvividislakarnondeunufilodistranĉitalaŭla karnodealia,kajmanonpostmanodehakita,kajkapon postkaposenhaŭtigita,kajkadavronĵetitansurkadavron, kajlalokonplenandespektantojprolatorturojdeviaj infanoj,vineverŝiseĉlarmon.
16Nelamelodiojdelasirenojneklakantojdecignojkun dolĉasonotiomĉarmaslaorelojndelaaŭskultanto,kiel sonislavoĉojdelafiloj,parolantajallapatrinoelmezede laturmentoj
17Kiommultajkajkiomgrandajestislatorturoj,perkiuj lapatrinoestisturmentata,dumŝiajfilojestistorturatajper turmentojderaŭkokajfajro!
18SedInspiritaRaciopruntedonisalŝiakoroviranforton subŝiapasiodesuferado,kajlevisŝinpornekonsiderila nunajnsopirojndepatrinaamo
19Kajkvankamŝividisladetruondesiajsepinfanojkaj lamultajnkajdiversajnformojndeiliajturmentoj,lanobla patrinovolontetransdonisilinperfidoalDio
20Ĉarŝirigardisensiapropramenso,kvazaŭruzaj advokatojenkonsiliaĉambro,naturon,kajgepatrecon,kaj patrinanamon,kajsiajninfanojnsurlatorturo,kajestis kvazaŭŝi,lapatrino,havantelaelektoninterduvoĉoj rilatealsiajinfanoj,unuporiliamortokajunuporsaviilin, tiamŝinerigardislasavondesiajsepfilojpormallonga tempo,sed,kielverafilinodeAbraham,rememorislian Diotimankuraĝon
21Hopatrinodelaraso,pravigantinodeniaLeĝo, defendantodeniareligio,kajgajnintodelapremioenla luktoenvimem!
22Hovirino,plinoblaolvirojporrezisti,kajplikuraĝaol militistojporelteni!
23ĈarkiellaArkeodeNoa,kunlatutavivantamondo kielsiaŝarĝoenlamond-superfortantaDiluvo,eltenisla potencajnondojn,tielvi,lagardantodelaLeĝo,batita ĉiuflankedelaondantajondojdelapasioj,kajstreĉita kvazaŭperfortajblovojdelatorturojdeviajfiloj,noble eltenislaŝtormojn,kiujatakisvinproreligio.
24Tieldo,sevirinokajjammaljuna,kajpatrinodesep filoj,eltenislavidondesiajinfanojtorturatajĝismorte,la InspiritaRaciodevaskonfesiestilasuperaregantosuperla pasioj
25Mipruvis,do,kenenurvirojtriumfissupersiajsuferoj, sedkevirinoankaŭmalestimislaplejterurajntorturojn.
26KajnetielfuriozajestislaleonojĉirkaŭDaniel,netiel varmegaestislabrulantafajrafornodeMiŝael,kielbrulis enŝilainstinktodepatrinecovidantelaturmentadonde siajsepfiloj
27SedpersiareligiegvidataRaciolapatrinoestingissiajn pasiojn,kvankammultajnkajfortajn
28Ĉarestasankaŭĉitiokonsiderinda,keselavirinoestus malfortajespirito,malgraŭsiapatrineco,ŝiebleploruspro ili,kajebleparolusjene:
29Ho,trifojemizerami,kajplioltrifojemizera!Mi naskissepinfanojn,kajmiestasseninfana!
30Vanemigravediĝissepfojojn,kajvanemiestisportata laŝarĝodedekmonatoj,kajsenfruktemiajmamnutradoj, kajmiajinfanojsuĉantajestismalĝojaj.
31Vaneporvi,homiajfiloj,mieltenislamultajn turmentojndelaborokajlaplimalfacilajnzorgojndevia edukado.
32Ve,pormiajfiloj,kekelkajestisankoraŭfraŭlaj,kaj tiuj,kiujestisedziĝintaj,nenaskisinfanojn;mineniam vidosviajninfanojn,nekmiestosnomataperlanomoavo 33Hove,mi,kiuhavismultajnbelajninfanojn,kajmi estasvidvinokajdezertaenmiamalĝojo!Nekestosfilo, porenterigimin,kiammiestosmortinta!
34SedlasanktakajDiotimapatrinoneplorispertiu lamentadopriiuajnelili,nekpetegisiunajnevitila morton,neklamentispriilikielmortantoj;sed,kvazaŭŝi havusanimoneldiamantokajnaskuslanombrondesiaj filoj,porladuafojo,ensenmortanvivon,ŝipreferepetegis kajpetisilin,keilimortuproreligio
35Hopatrino,militistinodeDioporreligio,maljunakaj virino,vivenkislatiranonperviaeltenivo,kajmontriĝis plifortaolviro,peragojkajvortoj
36Ĉarvere,kiamviestisligitakunviajfiloj,vistaristie, vidanteEleazaron,kiuestistorturata,kajviparolisalviaj filojenlahebrealingvo;
37Miajfiloj,noblaestaslabatalo;kajvi,alvokitajalĝi poratestipornianacio,bataluenĝifervoreporlaLeĝode niajpatroj
38Ĉarestushonte,sedumĉitiumaljunuloeltenusla agonionproreligio,vi,junuloj,ektremusantaŭladoloro
39Memoru,keproDiovivenisenlamondonkajĝuisla vivon,kajtialviŝuldasalDioelteniĉiandoloronproli; porkiuankaŭniapatroAbrahamrapidisoferisianfilon Isaak,laprapatrondenianacio;kajIsaak,vidantela manondesiapatrolevilatranĉilonkontraŭli,neektimis.
40KajDaniel,lajustulo,estisĵetitaallaleonoj,kaj Ananias,AzarjakajMiŝaelestisĵetitajenlafajran fornegon,kajilieltenisproDio.
41Kajviankaŭ,havantelasamanfidonalDio,ne maltrankviliĝu;ĉarestuskontraŭRacio,kevi,sciante justecon,neeltenuladolorojn.
42Perĉitiujvortojlapatrinodelasepinstigisĉiunelsiaj filojmortiprefereolmalobeilaordonondeDio;ilimem ankaŭbonesciante,kehomoj,kiujmortasporDio,vivas porDio,kielvivasAbrahamkajIsaakkajJakobkajĉiuj patriarkoj
ĈAPITRO8
Lafamaj"AtletojdeJusteco"Ĉitiefiniĝaslarakontopri kuraĝonomatalaKvaraLibrodeMakabeoj
1Kelkajgardistojdeklaris,kekiamŝiankaŭestistuj kaptotakajmortigita,ŝiĵetissinsurlaŝtiparonporke neniuvirotuŝuŝiankorpon
2Hopatrino,kiukunekunviajsepfilojrompislaforton delatiranokajdetruisliajnmalbonajnplanojn,kajdonis ekzemplondelanoblecodekredo
3Viestisnoblestarigitakieltegmentosurviajfilojkiel kolonoj,kajlatertremodelaturmentojtuteneskuisvin.
4Ĝojudo,patrinokunpuraanimo,havantelaesperonpri viaeltenivocertandelamanodeDio
5Netielmajestastaraslalunointerlastelojenlaĉielo, kielvi,lumigintelavojondeviajsepstelsimilajfilojal justeco,starasenhonoroantaŭDio;kajvisidasenlaĉielo kunili
6ĈarvianaskoestisdelafilodeAbraham
7Kajseestuspermesitealnipentri,kielpovusiuartisto,la rakontonpriviapieco,ĉulaspektantojneektremusprola
patrinodesepfilojsuferantaprojustecomultnombrajn torturojneĉĝislamorto?
8Kajefektiveestuskonveneenskribiĉitiujnvortojnsur ilianripozejon,parolantekielmemoraĵonalestontaj generaciojdeniapopolo: ĈITIEKUŜASMALJUNAPASTRO KAJVIRINOPLENADEJAROJ KAJŜIAJSEPFILOJ TRALAPERFORTODETIRANTO
DEZIRANTEDESTRUILAHEBREANNACION ILIREKTEDEFENDISLARAJTOJNDENIAPOPOLO RIGARDIALDIOKAJELTENI
LATURMENTOJEĈĜISMORTO.
9ĈarveresanktamilitoestisbatalitadeiliĈarentiutago virto,provanteilinperpacienco,metisantaŭilinla premiondevenkoensenmortecoeneternanvivon.
10SedlaunuaenlabataloestisEleazar,kajlapatrinode lasepfilojludissianrolon,kajlafratojbatalis
11Latiranoestisiliakontraŭulokajlamondokajlavivo dehomoestislaspektantoj
12Kajjustecovenkislavenkintonkajdonislakrononal siajatletoj.KiunemirisprilaatletojdelaveraLeĝo?
13Kiunemirispriili?Latiranomemkajliatutakonsilio admirisilianeltenemon,perkioilinunambaŭStarasapud latronodeDiokajvivaslabenatanepokon.
14ĈarMoseodiris:Ĉiuj,kiujsanktigissin,estassubviaj manoj
15Kajtialĉitiujviroj,sanktigintesinproDio,nenur ricevisĉitiunhonoron,sedankaŭlahonoron,keperilila malamikonepluhavispotenconsuperniapopolo,kajla tiranosuferispunon,kajnialandoestispurigita,ilikvazaŭ fariĝiselaĉetoporlapekojdenianacio;kajperlasangode ĉitiujjustulojkajlarepacigodeiliamorto,ladia ProvidencosavisIzraelon,kiuantaŭeestismalbone traktata
16ĈarkiamlatiranoAntioĥovidislaheroecondeilia virtokajilianeltenemonsubtorturoj,lipublikeprezentis ilianeltenemonalsiajsoldatojkielekzemplon;kajtielli inspirissiajnhomojnpersentodehonorokajheroecosurla batalkampokajenlasieĝado,tielkeliprirabiskajvenkis ĉiujnsiajnmalamikojn
17HoIzraelidoj,infanojnaskitajdelaidarodeAbraham, obeuĉitiunLeĝon,kajestujustajenĉiujmanieroj, rekonantekeInspiritaRacioestassinjorosuperlapasioj, kajsuperdoloroj,nenurdeinterne,sedankaŭdeekstere denimem;perkiotiujhomoj,transdonantesiajnkorpojn allatorturoprojusteco,nenurgajnislaadmirondela homaro,sedestistaksitajindajjediaheredaĵo.
18Kajperililanacioatingispaconkajrestarigantela observadondelaLeĝoennialando,likonkerislaurbonde lamalamiko
19KajvenĝopersekutislatiranonAntioĥonsurlatero,kaj permortolisuferaspunon
20Ĉarkiamlitutenesukcesisdevigilaloĝantojnde Jerusalemvivikielnacianojkajforlasilakutimojndeniaj patroj,litiamforlasisJerusalemonkajekiriskontraŭla Persojn.
21Jenestaslavortoj,kiujnlapatrinodelasepfiloj,la justavirino,parolisalsiajinfanoj:
22Miestispurajunulino,kajminedevojiĝisfordela domodemiapatro,kajmigardislaripon,kiuformiĝisen Evon
23Neniudelogistodeladezerto,neniutrompantosurla kampokoruptismin;neklafalsa,allogaSerpento malpurigislapurecondemiavirgeco;miviviskunmia edzoĉiujntagojndemiajuneco;sedkiamĉitiujmiajfiloj plenkreskiĝis,iliapatromortis.
24Feliĉaliestis;ĉarlivivisvivonbenitankuninfanoj,kaj lineniamkonisladolorondeiliaperdo 25kiu,dumliestisankoraŭkunni,instruisalvilaLeĝon kajlaprofetojnLilegisalnipriHabel,kiunmortigisKain, kajpriIsaak,kiuestisoferitakielbrulofero,kajpriJozef enlamalliberejo
26KajliparolisalnipriFineas,lafervorapastro,kajli instruisalvilakantondeAnanias,AzarjakajMiŝaelenla fajro
27KajliglorisankaŭDanielonenlakavernodeleonojkaj benislin;kajlirememorigisalvilaparolondeJesaja, 28"Eĉsevitrairosfajron,laflamonedifektosvin" 29LikantisalnilavortojndeDavid,lapsalmisto:Multaj estaslasuferojdelajustulo.
30LicitisalnilaproverbondeSalomono:“Liestasarbo devivoporĉiuj,kiujplenumaslianvolon”
31LikonfirmislavortojndeEzeĥezkel:Ĉureviviĝosĉi tiujsekajostoj?Ĉarlineforgesislakanton,kiuninstruis Moseo,kiuinstruas:MimortigoskajMivivigosTioestas viavivokajlabenodeviajtagoj.
32Ho,kruelaestislatago,kajtamennekruela,kiamla kruelatiranodelaGrekojekbruligislafajronporsiaj barbarajfajrujoj,kajkunbolantajpasiojkondukisalla katapultokajreenalsiajtorturojlasepfilojndelafilinode Abraham,kajblindigisiliajnokulglobojn,kajeltranĉis iliajnlangojn,kajmortigisilinperdiversajturmentoj.
33ProtiolajuĝodeDiopersekutis,kajpersekutos,la malbenitanmizerulon
34SedlafilojdeAbraham,kunsiavenkapatrino,estas kolektitajallalokodesiajprapatroj,ricevintepurajnkaj senmortajnanimojndeDio,alkiuestulagloroporĉiam kajeterne.