4eboekder Makkabeeën
INVOERING
Ditboekisalseenangstaanjagendedonderslagdie weerkaatstuitdeduisteregruwelenvandeoudetirannie Hetiseenhoofdstukgebaseerdopdevervolgingdoor Antiochus,detiranvanSyrië,diedoorsommigen Epiphanes,deGek,werdgenoemdDeRomeinse geschiedenisvandeeersteeeuwenvermeldttweevan zulketirannen–deandere,Caligula,deTweedeBriljante Gek
DevormvanditschrijvenisdievaneenoratieZo zorgvuldiggetimedzijndehoogte-endieptepuntenvande rede;zovernietigendzijndeargumenten;zoonwrikbaaris delogica;zodiepzijndestoten;zokoelbloedigisde redenering–datheteentoonbeeldisvandepuurste welsprekendheid.
Dekernis:moedDeschrijverbegintmeteen gepassioneerdeuiteenzettingvandefilosofievande geïnspireerderedeWebeschouwendezetwintigsteeeuw graagalshettijdperkvanderedeencontrasterenhetmet hettijdperkvandemythen–maareengeschriftalsdit daagtzo'naannameuitWevindeneenschrijverdie waarschijnlijkuitdeeersteeeuwvóórdechristelijke jaartellingstamt,dieeenduidelijkefilosofievanderede verkondigtdievandaagdedagnognetzokrachtigisals tweeduizendjaargeleden.
Desettingvandeobservatiesindemartelkamersis meedogenloosVooronzemoderneoren,diegewendzijn aanmilderezaken,isheteenafschuwelijkebekoringDe detailsvandeopeenvolgendemartelingen(diedoen denkenaandeinstrumentenvandeSpaanseInquisitie eeuwenlater)zijnopeenschokkendemanieruitgewerkt Zelfsdeverschijningvandestoïcijnsepersonagesvande OudeMan,deZevenBroersendeMoederdoetnietsafaan defelheidwaarmeedezeredenaarMoedoproept
Deoudekerkvadershebbenditboek(wehebbenhetuit eenSyrischevertaling)zorgvuldigbewaardalseenwerk meteenhogemorelewaardeenveelleerzameinformatie Hetwasongetwijfeldbekendbijveelvroegechristelijke martelaren,diedoorhetlezenervantothetuiterste gedrevenwerdenenhetmartelaarschapeisten
HOOFDSTUK1
Eenoverzichtvandefilosofieuitdeoudheidbetreffendede geïnspireerderedeDebeschavingheeftnooiteenhogere gedachtegangbereiktEenbesprekingvan "onderdrukkingen".Vers48vatdehelefilosofievande mensheidsamen
1Devraagdieikhierwilbespreken,isvandehoogste filosofischeaard,namelijkofdegeïnspireerderedede oppersteheerseroverdehartstochtenisIkzouudringend
willenvragenomaandachttebestedenaandefilosofie hiervan
2Wanthetonderwerpisnietalleenalgemeennoodzakelijk alseentakvankennis,maarhetomvatookdelofvande grootstevanalledeugden,waarmeeikbedoel: zelfbeheersing.
3Metanderewoorden,alsbewezenisdatdeRedede hartstochtenbeheerstdiehaaksstaanopmatigheid, vraatzuchtenlust,danishetookduidelijkdatdeRedeheer isoverhartstochtendiehaaksstaanoprechtvaardigheid, zoalskwaadaardigheid,enoverhartstochtendiehaaks staanopmannelijkheid,namelijkwoede,pijnenangst.
4Maar,zovragensommigenzichaf,alsdeRedemeester isvandehartstochten,waarombeheerstzijdannietde vergeetachtigheidendeonwetendheid?Hundoelis immersomhentebespotten
5HetantwoordisdatdeRedenietdebaasisoverde gebrekendieinhetverstandzelfbeslotenliggen,maarover dehartstochtenofmorelegebrekendieeenbedreiging vormenvoorrechtvaardigheid,mannelijkheid,matigheid enoordeelsvermogen.DeRedeisindatgevalnietbezigde hartstochtenuitteroeien,maaromonsinstaattestellener metsuccesweerstandaantebieden.
6Ikzouutallozevoorbeeldenkunnengeven,uit verschillendebronnen,waaruitblijktdatdeRedemeester isgewordenoverdehartstochtenHetbestevoorbeelddat ikukangeven,isechterhetnobelegedragvanhendie stiervenomwillevandedeugd:Eleazar,deZevenBroeders endeMoeder
7Wantzijallenhebbendoorhunverachtingvandepijn,ja, totdedoodtoe,bewezendatdeRedeverhevenisbovende hartstochten.
8Ikzouhieruitgebreiderkunnenuitweidenoverhun deugden,zij,demannenmetdeMoeder,dieopdezedag stervendiewijherdenkenuitliefdevoormorele schoonheidengoedheid,maarikzouhenlieverwillen feliciterenmetdeeerdiezijhebbenontvangen
9Wantdebewonderingvoorhunmoeden uithoudingsvermogen,nietalleendoordehelewereldmaar ookdoorhunbeulen,heefthentotdeoorzaakgemaaktvan deondergangvandetiranniewaaronderonsvolkgebukt gaatDoorhunuithoudingsvermogenhebbenzedetiran verslagenendoorhenishunlandgezuiverd
10Maarikzaldadelijkvandegelegenheidgebruikmaken omdittebespreken,nadatwebegonnenzijnmetde algemenetheorie,zoalsikgewoonlijkdoe,enikzaldan verdergaanmethunverhaal,waarbijikeergeefaande alwijzeGod
11OnzevraagisdusofdeRededeenigemeesteroverde hartstochtenis.
12MaarwemoetenwelpreciesdefiniërenwatdeRedeis enwatpassieis,hoeveelvormenvanpassieerzijnenofde Redebovenaldezevormenoppermachtigis.
13Deredendieikbeschouwisdegeestdiemetheldere overwegingdevoorkeurgeeftaanhetlevenvanwijsheid
14Onderwijsheidverstaikdekennisvandegoddelijkeen menselijkedingenenvanhunoorzaken
15IkbeschouwditalsdecultuurdieweonderdeWet hebbenverworven,waardoorwemetgepasteeerbiedde dingenvanGodlerenenvooronsaardsevoordeelde dingenvandemensen
16Dewijsheidopenbaartzichindegedaantenvanoordeel engerechtigheid,vanmoedenzelfbeheersing
17Maarhetishetoordeelofdezelfbeheersingdatalles overheerst,wantdoormiddeldaarvanlaatdeRede inderdaadhaargezaggeldenoverdehartstochten
18Maarvandehartstochtenzijnertweeallesomvattende bronnen,namelijkgenotenpijn,enbeidebehoren wezenlijktotdeziel,netalstothetlichaam
19Enwatbetreftzowelgenotalspijnzijnerveelgevallen waarindepassieseenbepaaldevolgordehebben.
20Terwijlverlangenvoorafgaataangenot,volgt bevredigingernaEnterwijlangstvoorafgaataanpijn, volgtnapijnverdriet
21Woedeis,alsiemanddeloopvanzijngevoelenswil herbekijken,eenpassiewaarinzowelgenotalspijn vermengdzijn
22Ondergenotvaltookdemorelevernederingdiede grootsteverscheidenheidaanpassiestotuitdrukkingbrengt.
23Indezieluithetzichinpronkzucht,hebzucht,ijdeleeer, twistziekgedragenkwaadsprekerijInhetlichaamuithet zichinhetetenvanvreemdvoedsel,gulzigheiden heimelijkeschranspartijen
24Omdatgenotenpijnalstweebomenzijn,dieuithet lichaamendezielgroeien,ontkiemenerveleuitlopersvan dezehartstochtenEnderedevaniedermens,alsmeestertuinier,diehetonkruidwiedt,snoeitenopbindt,hetwater aanzetenhetheenenweerleidt,temtzohetwoudvan neigingenenhartstochten
25WantterwijldeRededegidsisvandedeugden,iszij meestervandehartstochten.
26MerknuindeeersteplaatsopdatdeRede oppermachtigwordtoverdehartstochten,krachtensde remmendewerkingvanmatigheid.
27Matigheidis,neemikaan,deonderdrukkingvan verlangensSommigeverlangenszijnechtermentaalen anderefysiek,enbeidewordenduidelijkdoorderede gecontroleerdWanneerwijindeverleidingkomenom verbodenvoedselteeten,hoekunnenwijdanafstanddoen vandegenoegensdiedaaruitvoortvloeien?
28HeeftdeRedenietdemachtomdebegeertente onderdrukken?Naarmijnmeningisdatzo
29Wanneerwijdusdebehoeftevoelenomwaterdieren, vogels,wildedierenenallerleisoortenvleesteetendieons volgensdeWetverbodenzijn,onthoudenwijonsdaarvan, opgrondvandeoverheersendeinvloedvandeRede.
30Wantdeneigingenvanonzebegeertenworden beteugeldengeremddoorhetgematigdeverstand,enalle bewegingenvanhetlichaamgehoorzamenaandeteugel vanderede
31Enwatiserdannogteverbazenalshetnatuurlijke verlangen
vandezielomvandevruchtvanschoonheidtegenieten, wordtgedoofd?
32DitiszekerderedenwaaromwededeugdzameJozef prijzen,omdathijmetzijnverstand,meteenmentale inspanning,devleselijkeimpulsenbeteugeldeWanthij, eenjongemanopdeleeftijdwaarophetfysiekeverlangen sterkis,bezwoermetzijnverstanddeimpulsenvanzijn hartstochten.
33EnhetisbewezendatdeRedenietalleendeimpulsvan seksueelverlangenkanonderdrukken,maarookdievan allevormenvanbegeerte.
34Wantdewetzegt:‘Uzultnietbegerendevrouwvanuw naaste,nochietsdatvanuwnaasteis’
35WanneerdeWetonsbeveeltniettebegeren,bevestigt dit,denkik,krachtighetargumentdatdeRedeinstaatis begeerlijkeverlangenstebeheersen,netzoalszijdatdoet metdehartstochtendieinstrijdzijnmetde rechtvaardigheid.
36Hoeanderskaneenmens,dievannatureschransend, hebzuchtigendronkenis,geleerdwordenzijnnatuurte veranderen,alsdeRedenietduidelijkdemeesterisvande hartstochten?
37Zodraiemandzijnlevenvolgensdewetinricht,handelt hij,alshijgierigis,tegenzijnnatuurinHijleentgelduit aandearmenzonderrente,enopdezevendedagscheldt hijdeschuldkwijt.
38Enalshijzuinigis,wordthijdoordewerkingvande redeoverheerstdoordeWetenziethijervanafomzijn stoppelsteverzamelenofdelaatstedruivenvanzijn wijngaardenteplukken
39Enwatalhetoverigebetreft,kunnenweerkennendat deRededemeesterisoverdepassiesengenegenheden.
40Wantdewetstaatbovendeliefdevoordeouders,zodat eenmanzijndeugdnietomwillevanhenprijsgeeftZe overheerstdeliefdevoordevrouw,zodateenmanhaar kanbestraffenalszijonrechtpleegtZebeheerstdeliefde voorkinderen,zodateenmanzekanstraffenalsze ondeugendzijn.Zebeheerstdeeisenvanvriendschap, zodateenmanzijnvriendenkanbestraffenalszekwaad doen
41EndenknietdathetparadoxaalisdatdeRededoor middelvandeWetzelfshaatkanoverwinnen,zodat iemanddeboomgaardenvandevijandnietmeeromhakt, maardeeigendommenvandevijandbeschermttegen plunderaarsenhungoederenverzameltdieverspreidzijn
42Enhetiseveneensbewezendatdeheerschappijvande Redezichuitstrekttotdemeeragressievepassiesof ondeugden:ambitie,ijdelheid,pronkzucht,trotsen kwaadsprekerij
43Wanthetgematigdehartweertallelagehartstochtenaf, enookdetoorn,wantookdezeoverwinthet
44ToenMozesbooswasopDathanenAbiram,liethijzijn woedenietdevrijeloop,maarbeheerstehijzijnverstand.
45Wanthetgematigdeverstandkan,zoalsikzei,de overwinningbehalenoverdehartstochten,doorsommige tetemperenenanderevolledigteonderdrukken.
46WaaromandersgafonzewijzevaderJakobdehuizen vanSimeonenLevideschuldvanhundwazeslachtingvan destamvandeSichemieten,doortezeggen:'Vervloektzij hunwoede!'
47WantalsdeRedenietdemachthadgehadomhun woedetebeteugelen,zouhijnietzogesprokenhebben
48WanttoenGoddemensschiep,legdeHijzijn hartstochtenenbegeerteninhemTegelijkertijdplaatste Hijhetverstandopeentroontemiddenvandezintuigen, omzijnheiligegidstezijninallesEnaanhetverstandgaf HijdeWetAlsiemandzichzelfdaardoorbestuurt,zalhij regerenovereenkoninkrijkdatgematigd,rechtvaardig, deugdzaamendapperis
HOOFDSTUK2
Deheerschappijvanbegeerteenwoede.Hetverhaalvan DavidsdorstAangrijpendehoofdstukkenuitdeoude geschiedenisWredepogingenomdeJodenvarkensvleeste
latenetenInteressanteverwijzingennaareenoudebank (vers21).
1Welnu,iemandzoukunnenvragen:alsdeRedemeester isoverdehartstochten,waaromiszijdannietmeesterover vergeetachtigheidenonwetendheid?
2MaarhetargumentisronduitbelachelijkWantderede blijktnietmeestertezijnoverdehartstochtenofgebreken opzichzelf,maaroverdievanhetlichaam.
3Niemandvanjulliekanbijvoorbeelddenatuurlijke begeerteuitroeien,maardeRedekanhemwelinstaat stellenomtevoorkomendathijdoordebegeertetotslaaf wordtgemaakt
4Niemandvanjullieisinstaatdewoedeuitdezielte bannen,maarhetiswelmogelijkdatdeRedehemtegende woedetehulpschiet
5Niemandvanjulliekaneenkwaadaardigegezindheid uitroeien,maardeRedekaneenkrachtigebondgenootzijn tegendeinvloedvankwaadaardigheid
6Deredeisnietdeuitroeiingvandehartstochten,maar huntegenstander
7HetgevalvandedorstvankoningDavidkanditinieder gevalverduidelijken.
8NadatDaviddeheledagtegendeFilistijnenhad gestredenenmetdehulpvandestrijdersvanonsland velenvanhenhadverslagen,kwamhijtegendeavond, geheelgezwoegdengezweet,naardetentvandekoning Daaromheenhadhethelelegervanonzevoorouderszich gelegerd.
9ZoginghethelelegeraandemaaltijdzittenMaarde koninghadeenhevigedorst,enhoewelhijvoldoende waterhad,konhijdienietlessen.
10Inplaatsdaarvanwerdhijsteedshevigerdooreen irrationeelverlangennaarhetwaterdatinhetbezitvande vijandwas.Hetmaaktehemkapot,maaktehemkapoten verteerdehem
11Toenzijnlijfwachtprotesteerdetegenhetverlangenvan dekoning,trokkentweejongemannen,dapperestrijders, beschaamddathunkoningzijnverlangensnietkon weerstaan,hunhelewapenrustingaan,nameneenwatervat enbeklommendewallenvandevijand.Zeslopen onopgemerktlangsdewachtbijdepoortendoorzochten hethelekampvandevijand
12Enzijvondendapperdebronenhaaldenereendronk uitvoordekoning
13MaarhoewelDavidnogsteedsvandorstbrandde, beseftehijdatzo'nteug,diegelijkstondaanbloedvergieten, eengrootgevaarvoorzijnzielvormde
14Daaromgoothij,tegenzijnwilin,hetwateruitalseen offeraanGod
15Wanthetgematigdeverstandisinstaatdedictatenvan dehartstochtenteoverwinnen,hetvuurvanhetverlangen tedovenenmetsuccesteworstelenmetdepijnenvanons lichaam,ookalzijnzebuitengewoonhevigEndoorde moreleschoonheidengoedheidvandeRedekanhetmet minachtingalleoverheersingvandehartstochtenweerstaan
16Ennuishetdegelegenheidomhetverhaalvande zelfbeheersteRedetevertellen.
17Ineentijdwaarinonzevooroudersgrotevredegenoten doorhetnalevenvandewet,enineengelukkigesituatie verkeerden,zodatSeleucusNicanor,dekoningvanAsia, debelastingvoordetempeldienstgoedkeurdeenons staatsbestelerkende,juisttoenhebbenbepaaldemannen,
dieopfrauduleuzewijzetegendealgemeneeendracht inging,onsinveelenverschillenderampenbetrokken.
18Oniaswaseenzeerbelangrijkman,dietoen hogepriesterwasenhetambtvoorzijnlevenbekleedde. EenzekereSimonbrachteengroeperingtegenhemopde beenMaaromdathijhem,ondanksallelasterlijke opmerkingen,nietkonbenadelenvanwegehetvolk, vluchttehijnaarhetbuitenlandmetdebedoelingzijnland teverraden
19HijgingnaarApollonius,destadhoudervanSyrië, FeniciëenCilicië,enzei:‘Inmijntrouwaandekoningben ikhieromumeetedelendatzichindeschatkamersvan Jeruzalemduizendenparticulieregeldenbevindendieniet totdetempelrekeningbehorenendierechtmatigeigendom zijnvankoningSeleucus’
20Apolloniushaddezaaktotindetailonderzochtenprees SimonvoorzijntrouwedienstaandekoningHijhaastte zichnaarhethofvanSeleucus,waarhijhemdekostbare schatonthulde.Nadathijtoestemminghadgekregenomde zaaktebehandelen,trokhijonmiddellijknaaronsland, vergezelddoordevervloekteSimoneneenzeermachtig leger.Hijkondigdeaandathijopbevelvandekoningdaar wasomdeparticulieredeposito'sindeschatkistinbeslag tenemen
21Onsvolkwasdiepverontwaardigdoverdeze aankondigingenprotesteerdehevigZijvondenhet schandaligdatdegenendiehungeldindetempelschatkist haddengelegd,ervanberoofdzoudenworden.Zijwierpen allemogelijkeobstakelsopzijnweg
22Apolloniusgingechteronderbedreigingendetempel binnen.
23Toensmeektendepriestersindetempel,devrouwenen dekinderen,Godomtehulptekomenvanzijnheilige plaatsdiewerdgeschonden.ToenApolloniusmetzijn gewapendelegeroprukteomhetgeldteroven,verschenen eruitdehemelengelen,rijdendoppaarden,terwijler bliksemschichtenuithunarmenflitsten,enzijwerdendoor grotevreesenbevingbevangen
24EnApolloniusvielhalfdoodneerinhetvoorhofder heidenen,strektezijnhandenuitnaardehemelensmeekte ondertranendeHebreeënomvoorhemtepleitenende toornvanhethemelselegertestillen
25Wanthijzeidathijgezondigdhadendathijzelfsde doodverdiende,endathij,alshijhetlevenzoukrijgen,de zaligheidvandeHeiligePlaatsvoorallemensenzou prijzen.
26Doordezewoordengeraakt,kwamOnias,de hogepriester,hoewelhijinanderegevallenzeernauwgezet was,voorhemtussenbeideHijwildevoorkomendat koningSeleucuszoudenkendatApolloniusdoormenselijk ingrijpenennietdoorgoddelijkegerechtigheidtenvalwas gebracht.
27Apolloniusvertroknazijnverbazingwekkenderedding omaandekoningverslaguittebrengenoverwathemwas overkomen
28ToenSeleucusstierf,werdzijntroonopvolgerzijnzoon AntiochusEpiphanes,eenbuitengewoonangstaanjagend manHijontsloegOniasuitzijnheiligeambtenmaakte zijnbroerJasontothogepriesterDevoorwaardewasdat Jasonheminruilvoorzijnbenoemingjaarlijksdrieduizend zeshonderdzestigtalentenzoubetalen
29DaaromsteldehijJasonaanalshogepriesterenhoofd vanhetvolk.
30Enhij(Jason)introduceerdeaanonsvolkeennieuwe levenswijzeeneennieuwegrondwet,dievollediginstrijd warenmetdeWet.Hijlietnietalleeneengymnasium bouwenopdebergvanonzevaderen,maarhijschafteook detempeldienstaf
31Daaromontstakdegoddelijkegerechtigheidintoornen brachtAntiochuszelfalsvijandtegenonsop
32ToenhijinEgypteoorlogvoerdemetPtolemaeusen hoordedatdeinwonersvanJeruzalemzeerverheugd warenoverhetberichtvanzijndood,trokhijonmiddellijk tegenhenterug.
33Ennadathijdestadgeplunderdhad,vaardigdehijeen beveluit,waarinhijdedoodstrafuitvaardigdevoor iedereendiezoublijkentelevenvolgensdewetvanonze voorouders
34Maarhijvondalzijnverordeningennutteloosomde trouwvanonsvolkaandewettebreken,enhijzagalzijn dreigementenenstraffenvolkomenveracht,zodatzelfs vrouwendiehunzonenbesneden,hoewelzevantevoren wistenwathunlotzouzijn,samenmethunnakomelingen vanderotsenwerdengeslingerd
35Toenzijndecretennogsteedsdoorhetgrotepubliek werdenveracht,probeerdehijpersoonlijkdoormiddelvan martelingeniederemanafzonderlijktedwingenonrein vleesteetenenzodeJoodsegodsdienstaftezweren
36DetiranAntiochuszettezichmetzijnraadsherenopeen hogeplaatsinvoorhetgerichtHijhadzijntroepeninvolle wapenrustingomzichheenverzameldHijgafzijn lijfwachtenbevelalleHebreeërsdaarheenteslepenenhen tedwingenvarkensvleesenanderegeofferdedingenteeten Alsiemandweigerdezichmetonreinedingente verontreinigen,moesthijgemarteldengedoodworden.
37Toenervelenmetgeweldwarenmeegenomen,werd éénmanuitdegroepalseerstenaarAntiochusgebracht HijwaseenHebreeër,Eleazargeheten,eenpriestervan geboorte,goedonderlegdindewetHijwaseenmanop leeftijdenstondbijvelenaanhethofvandetiranbekend omzijnfilosofie.
38EnAntiochuskeekhemaanenzei:'Voordatikde martelingenvoorulaatbeginnen,eerwaardeman,wiliku dezeraadgeven:eetvarkensvleesenreduwleven.Wantik hebrespectvooruwleeftijdenuwgrijzeharen,maar omdatuzealzolangdraagtennogsteedsvasthoudtaan hetJoodsegeloof,beschouwikunietalseenfilosoof.
39Wanthetvleesvanditdier,datdenatuuronsgenadig heeftgeschonken,isvoortreffelijk,enwaaromzoujehet verafschuwen?Hetiswerkelijkdwaasomgeen onschuldigegenoegenstegenieten,enhetisverkeerdom degunstenvandenatuurteverwerpen
40Maarhetzou,dunktmij,nogdwazerzijnalsumetuw onzinnigegepraatoverdewaarheidzelfsmijuitdaagtenzo uweigenstrafkrijgt
41Wiljenietontwakenuitjeabsurdefilosofie?Wiljede onzinvanjeberekeningennietopzijzettenen,meteen anderehoudingdiepastbijjerijperejaren,deware filosofievanopportunismeleren,enhoejemijn welwillenderaadmoetopvolgen,enmedelijdenhebben metjeeigeneerbiedwaardigeleeftijd?
42BedenkookdatzelfsalsereenMachtisdieuw godsdienstindegatenhoudt,hijualtijdeenovertreding zalvergevendieonderdwangisbegaan'
43ToenEleazardoordetiranwerdaangespoordtothet etenvanonreinvlees,wattegendewetinging,vroeghij omtoestemmingomtesprekenToenhijdiekreeg,begon hijzijntoespraakvoorhetgerechtshofalsvolgt:
44Wij,Antiochus,hebbendeGoddelijkeWetaanvaardals deWetvanonslandengelovennietdatereensterkere noodzaakoponsrustdandievangehoorzaamheidaande Wet
45Daaromachtenwijhetzekerjuistomopgeenenkele wijzedeWetteovertreden.
46Entoch,zelfsalsonzeWet,zoalsusuggereert,niet werkelijkgoddelijkwas,terwijlwijijdelgeloofdendatzij goddelijkwas,danzouhetnognietjuistzijnomonze reputatievanvroomheidtevernietigen
47Denkdannietdatheteenkleinezondeis,datwijiets onreinseten.Wantdeovertredingvandewetisevenerg, zowelinhetkleinealsinhetgroteWantinbeidegevallen wordtdewetevenzeerveracht
48Enjijlachtomonzefilosofie,alsofwijvolgensdie filosofieopeenmanierlevendieinstrijdismetderede
49Datisabsoluutnietzo,wantdewetleertons zelfbeheersing,zodatwemeesterzijnoveralonzelusten enbegeertenengrondigwordenopgevoedin mannelijkheid,zodatweallepijnmetbereidwilligheid kunnenverdragen.Zeleertonsrechtvaardigheid,zodatwe metalonzeverschillendeneigingenrechtvaardighandelen Enzeleertonsgerechtigheid,zodatwealleenGodmetde verschuldigdeeerbiedaanbidden.
50DaarometenwijgeenonreinvleesWantwijgeloven datonzewetdoorGodgegevenis,enwijwetenookdatde ScheppervandewereldalsWetgevermetonsmeevoelt overeenkomstigonswezen
51Hijheeftonsgebodenteetenwatgoedisvooronshart, maarHijheeftonsverbodenvleesteetendatdaarnietmee inovereenstemmingis
52Maarhetiseentiranniekedaaddatuonsnietalleen dwingtdewetteovertreden,maaronsooknogeensdwingt teetenzodatudespotdrijftmetdezeverontreiniging,die vooronszoafschuwelijkis
53Maarumagmijnietzobespotten,enikzaldeheilige edenvanmijnvoorouders,omdewetteonderhouden,niet brekenZelfsnietalsumijnogenuitruktenmijn ingewandenverbrandt.
54Ikwordnietzodoordeouderdomontmand,maarals hetomrechtvaardigheidgaat,keertdekrachtvandejeugd teruginmijnverstand
55Draaidaaromuwbrandhoutmaarhardenblaasuw ovenmaarheteropIkhebgeenmedelijdenmetmijn ouderdom,zodatikdewetvanmijnvooroudersnietzou overtreden
56Ikzalunietverloochenen,oWet,diemijnleraarwas; ikzalunietverlaten,ogeliefdezelfbeheersing;ikzalu nietteschandemaken,owijsheid-liefhebbendeRede,noch zalikuverloochenen,ogeëerdpriesterschapenkennisvan deWet
57Engijzultdereinemondvanmijnouderdomenmijn levenslangetrouwaandeWetnietbezoedelen.Reinzullen mijnvaderenmijontvangen,onbevreesdvooruw kwellingentotaandedood
58Wantjemagdanweleentiranzijnover onrechtvaardigemensen,maarjemagnietovermijn besluitheersenophetgebiedvandegerechtigheid,noch doorjewoorden,nochdoorjedaden.'
HOOFDSTUK3
Eleazar,dezachtaardigeoudeman,toontzoveel doorzettingsvermogendatzelfswanneerwijdezewoorden 2000jaarlaterlezen,zealseenonblusbaarvuurlijken
1ToenEleazaraldusopwelsprekendewijzeopde vermaningenvandetirannenhadgeantwoord,sleeptende bewakersomhemheenhemruwnaardemartelplaats.
2Eneerstontkleeddenzijdeoudeman,dieversierdwas metdeschoonheidvanheiligheid
3Toenbondenzezijnarmenaanbeidekantenvasten geseldenhemEenherautstondtegenoverhemen schreeuwde:‘Gehoorzaamdebevelenvandekoning!’
4Maardeedelmoedigeennobeleman,eenEleazarin wezen,wasnietmeeraangedaaninzijngeestdanwanneer hijineendroomwerdgekweldSterkernog,deoudeman, diezijnogenstandvastignaardehemelgerichthield,liet toedatzijnvleesdoordegeselswerdopengeretentothij badinbloedenzijnzijdeneenmassawondenwerden
Zelfstoenhijopdegrondvielomdatzijnlichaamdepijn nietlangerkonverdragen,hieldhijzijnverstandnogsteeds rechtopenonbuigzaam
5Toenhijviel,trapteeenvandebewakershemmetzijn voethardinzijnzijomhemovereindtekrijgen
6Maarhijverdroegdekwelling,verachttededwangen verdroegdekwellingen.Alseendappereatleetdiedestraf ondergaat,versloegdeoudemanzijnkwelgeesten
7Hetzweetstondhemophetvoorhoofdenhijhaaldemet moeiteadem,totdatzijnedelmoedigheiddebewondering vanzijnkwelgeestenzelfafdwong
8Hieropgingenenkelehovelingenvandekoningnaarhem toe,deelsuitmedelijdenmetzijnhogeleeftijd,deelsuit sympathievoorhunvriend,deelsuitbewonderingvoor zijnmoedZezeiden:
9'Waarom,oEleazar,maakjejezowaanzinnigkapotin dezeellende?Wijzullenjevanhetgekooktevleesbrengen, maardoealsofjealleenvanhetvarkensvleeseetenred jezelfzo.'
10EnEleazar,alsofhunraadalleenmaarbijdroegaanzijn kwellingen,riepluid:'NeeLatenwij,zonenvanAbraham, nooitzo'nslechtegedachtehebbenalsmeteenzwakhart eenroltespelendieonsnietpast
11Hetzouwerkelijkinstrijdzijnmetderedealswij,na totophogeleeftijdindewaarheidtehebbengeleefdende reputatievanzo’nlevenineenwettigegedaantetehebben bewaard,nuzoudenverandereneninonszelfeen voorbeeldzoudenwordenvoordejongerenin goddeloosheid,metalsdoelhenaantemoedigenonrein vleesteeten
12Hetzoueenschandezijnalswenogeenbeetjelanger zoudenleven,terwijlwedoorallemensenbespotworden vanwegeonzelafheidendoordetiranverachtworden omdatweonmannelijkzijn,enweernietinzoudenslagen deGoddelijkeWettotdedoodtoeteverdedigen 13Daarom,ozonenvanAbraham,sterftgijeeneervolle doodomwillevandegerechtigheidEngij,dienarenvande tiran,waaromhoudtgijopmetuwwerk?
14Toenzezagenhoehijzotriomfantelijkwasoverde martelingenenhoeonbewogenhijwas,zelfsdoorhet medelijdenvanzijnbeulen,sleeptenzehemnaarhetvuur 15Daargooidenzehemeropenbranddenhemmetwrede middelen.Ookgotenzeeenafschuwelijkegeurinzijn neusgaten
16Maartoenhetvuurzijnbottenhadbereiktenhijophet puntstonddegeesttegeven,sloeghijzijnogenopnaar Godenzei:
17'U,oGod,weetdat,hoewelikmezelfhadkunnen redden,iksterfdoorvurigekwellingenvooruwwetWees genadigvooruwvolkenlaatonzestrafeengenoegdoening voorhenzijn.Maakmijnbloedtothunreinigingenneem mijnzielomhunzielenlostekopen
18Enmetdezewoordengafdeheiligemanopedelewijze zijngeestonderdemartelingenenterwillevandeWet,die zijnRedevoorhield,zelfstegendemartelingentotdedood 19Erbestaatdusgeentwijfeloverdatdegeïnspireerde redemeesterisoverdehartstochten.Alszijnhartstochten oflijdenimmersdeoverhandhaddengehadopzijnrede, danhaddenwehenditbewijsvanhunsuperieuremacht toegekend.
20MaarnuzijnRedezijnhartstochtenheeftoverwonnen, schrijvenwijhemterechtdemachttoeomzetebeheersen 21Enhetisterechtdatweerkennendatdemachtbijde Redeligt,tenminsteindiegevallenwaarinzijdepijn overwintdievanbuitenafkomtHetzouimmers belachelijkzijnomhaarteontkennen.
22Enmijnbewijsheeftnietalleenbetrekkingopde superioriteitvandeRedeoverpijn,maarookopzijn superioriteitovergenot.DeRedegeeftzichernietaan over
HOOFDSTUK4
Dezezogenaamde"TijdvandeRede"kanindithoofdstuk gelezenwordenalseen2000jaaroudefilosofievande RedeHetverhaalvanzevenzonenenhunmoeder 1OmderedenvanonzevaderEleazar,diealseen bekwamestuurmanhetschipderheiligheidopdezeeder hartstochtenbestuurde,hoewelhijgeteisterdwerddoorde dreigementenvandetiranenweggevaagddoorde aanzwellendegolvenvandemartelingen,heefthijgeen momenthetroerderheiligheidverlegd,totdathijdehaven deroverwinningopdedoodwasbinnengevaren
2Geenenkelestaddiebelegerdwerddoortalrijke,sluwe wapens,heeftzichooitzogoedverdedigdalsdieheilige man,toenzijnheiligezielwerdaangevallenmetgesels, pijnigingenenvlammenEnhijverjoeghendiezijnziel belegerdenmetzijnRede,diehetschildvanheiligheidwas 3WantonzevaderEleazarverbrakdewoesteopwellingen vandehartstochtendoorzijngeestteveranderenineen filmdieleekopeenkletterendeklifaandezee
4Opriester,ubentuwpriesterschapwaardig,uhebtuw heiligetandennietverontreinigdenuhebtuwbuikniet bezoedeldmetonreinvoedsel,zodateralleenruimtewas voorvroomheidenreinheid.
5ObelijdervandeWetenfilosoofvanhetGoddelijk leven!Zulkemensenmoetenzijzijnwiertaakhetisde Wettedienenendezemethuneigenbloedeneervolzweet teverdedigen,ondankslijdentotdedood
6Gij,oVader,hebtonzetrouwaandeWetversterktdoor uwstandvastigheidtotindeheerlijkheid.EntoenGijter erevandeheiligheidsprak,hebtGijuwwoordenniet gelogenstraftendewoordenvandegoddelijkefilosofie dooruwdadenbevestigd,ooudeman,diekrachtigerwas dandemartelingen
7Oeerbiedwaardigeoudste,gespannenerdandevlam, grotekoningoverdehartstochten,Eleazar.
8WantzoalsonzevaderAäron,gewapendmethet wierookvat,dwarsdoordesamengestroomdemenigteheen devurigeengeltegemoetgingenhemoverwon,zobleefde zoonvanAäron,Eleazar,onwankelbaarinzijnverstand, verteerddoordesmeltendehittevanhetvuur.
9Entochwashetmeestwonderbaarlijkevanallesdathij, eenoudeman,metverslaptespierenenverzwaktezenuwen, weereenjongemanwerdindegeestvanzijnRedeen,net alsIsaak,deRededeveelkoppigemartelingomzettein impotentie
10Ogezegendeleeftijd,oeerbiedwaardiggrijshoofd,o levendattrouwisaandeWetenvolmaaktisdoorhetzegel desdoods!
11Wanneereenoudemandekwellingendietotdedood leiden,verachtomwillevandegerechtigheid,danmoet menzekererkennendatdegeïnspireerderedeinstaatisde hartstochtenteleiden.
12Maarsommigenzullenmisschienantwoordendatniet allemensenmeesterzijnoverhunhartstochten,omdatniet allemensenhunverstandverlichthebben.
13Maarallendiemetheelhunhartdegerechtigheidtot hunvoornaamstegedachtemaken,alleenzijkunnende zwakheidvanhetvleesoverwinnen,omdatzijgelovendat zijnietvoorGodsterven,zoalsonzeaartsvadersAbraham, IsaakenJakobnietstierven,maardatzijvoorGodleven
14Erisdusgeensprakevantegenstrijdigheidinhetfeit datbepaaldemensenslavenvanhunhartstochtenlijkente zijnalsgevolgvandezwakheidvanhunverstand 15Wantwieiserdie,alsfilosoofdiedeheleregelvande filosofierechtvaardigvolgt,endiezijnvertrouwenopGod heeftgesteld,endieweetdatheteenzegenisomalle verdrukkingteverdragenterwillevandedeugd,zijn hartstochtennietzouoverwinnenterwillevande gerechtigheid?
16Wantalleendewijzeenbeheerstemanisdedappere heerseroverdehartstochten
17Ja,zelfsjongejongens,diefilosofenzijnkrachtensde Rededieovereenkomstigdegerechtigheidis,hebbenop dezemanierovernogveelzwaarderemartelingen gezegevierd.
18Toendetiranbijzijneerstepogingeenenorme nederlaagleedennietinstaatwaseenoudemante dwingenonreinvleesteeten,bevalhijinhevigewoedede bewakersomanderejongeHebreeërstehalen.Alszij onreinvleeswildeneten,moestenzijhenvrijlatennadatzij hetgegetenhaddenAlszijweigerden,moestenzijhen echternogwredermartelen
19Enopbevelvandetiranwerdenzevenbroers,samen methunoudemoeder,alsgevangenenvoorhemgebracht. Zewarenallemaalknap,bescheiden,vangoedekomafen overhetalgemeenaantrekkelijk
20Entoendetiranhendaarzagstaan,alsofzeeen feestelijkkoorwarenmethunmoederinhetmidden, merktehijhenopengetroffendoorhunedeleenvoorname
houdingglimlachtehijnaarhenenriephendichterbijen zei:
21'Ojongemannen,ikwensiedervanjulliehetallerbeste toeenbewonderjullieschoonheid.Ikhebgroteeerbied voorzo'ngrotegroepbroeders.Daaromraadikjullieniet alleenaanomniettevolhardenindewaanzinvandieoude mandiealgeledenheeft,maariksmeekjulliezelfsomje aanmijovertegevenendeelgenoottewordenvanmijn vriendschap
22Wantzoalsikdegenenkanstraffendiemijnbevelen overtreden,zokanikookdegenendiemijgehoorzamen, vooruithelpen
23Weeserdanvanverzekerddatubelangrijkepositiesen gezaginmijndienstzultkrijgenalsudevoorouderlijke wetvanuwstaatsvormverwerpt
24NeemdeelaanhetHelleenseleven,bewandeleen nieuwewegengenietvanjejeugdWantalsjemijmetje ongehoorzaamheidtottoornverwekt,zuljemijdwingen vreselijkestraffenopteleggeneniedervanjullie afzonderlijkdoormartelingterdoodtebrengen
25Hebdaarommedelijdenmetuzelf,wantzelfsik,uw tegenstander,hebmedelijdenmetuvanwegeuwjeugden uwschoonheid
26Wiltudannietbijuzelfbedenkendat,alsumijniet gehoorzaamt,ernietsandersvooruligtdandedoodin kwellingen?
27Metdezewoordengafhijbeveldemartelwerktuigen naarvorentehalen,omhendoorangsttebewegenonrein vleesteeten
28Maartoendebewakerswielen,gewrichtsontwrichters, pijnbanken,bottenbrekers,katapulten,kookketels, vuurpotten,duimschroeven,ijzerenklauwen,wiggenen brandmerkentevoorschijnhaddengehaald,sprakdetiran opnieuwenzei:
29Weesmaarbang,mijnjongens,enhetrechtdatjullie dienen,zaljullieongewildeovertredingvergeven
30Maartoenzijzijnovertuigingenhoordenenzijn vreselijkeplannenzagen,toondenzijnietalleengeenangst, maarrichttenzijhunfilosofiezelfsoptegendetiranen doorhunrechtvaardigeverstandvernederdenzijzijn tirannie
31Enbedenkeens:steldatsommigenonderhenlafhartig enlafhartigwaren,watvoortaalzoudenzijdanhebben gebruikt?Zouhetnietzoietszijngeweest?
32'Helaas!Watzijnwijtochellendigeschepselsen bovenmatedwaas!Wanneerdekoningonsuitnodigtenons smeektomonsvriendelijktebehandelen,zoudenwehem dannietgehoorzamen?
33Waarombevredigenwijonszelfmetijdeleverlangens enwagenwijeenongehoorzaamheiddieonshetlevenkost?
Zoudenwij,omannen,mijnbroeders,nietbangzijnvoor deangstaanjagendeinstrumentenenzijndreigementenmet martelingengoedafwegen,endezelozeopschepperijen ditnoodlottigegezwetsopgeven?
34Latenwijmedelijdenhebbenmetonzeeigenjeugden medelijdenhebbenmetdeouderdomvanonzemoederEn latenwijterhartenemendatwijzullenstervenalswij ongehoorzaamzijn
35Enzelfsdegoddelijkegerechtigheidzalonsgenadig zijn,alsweonsdoordenoodzaakinangstaandekoning overgevenWaaromzoudenweditdierbarelevenvanons afwerpenenonszelfberovenvandezezoetewereld?
36Latenwijniettegendenoodzaakinstrijdenennietmet ijdelvertrouwenonzemartelingoproepen.
37ZelfsdeWetzelfveroordeeltonsnietvrijwilligtotde dood,omdatwijbangzijnvoordemartelwerktuigen.
38Waaromlaatzo’ntwistziekehoudingonszoophitsen enwaaromvindtzo’nnoodlottigekoppigheidonsgoed, terwijlweeenvrediglevenzoudenkunnenhebbendoorde koningtegehoorzamen?’
39Maarzulkewoordenontgingendejongemannennietbij hetvooruitzichtvandemartelingen,enzulkegedachten kwamennietbijhenop
40Wantzijwarenverachtersvandehartstochtenen meestersoverhetlijden.
HOOFDSTUK5
Eenhoofdstukvolhorrorenmartelingdatdeultieme wreedheidvanoudetirannieblootlegtVers26iseendiepe waarheid.
1Ennauwelijkshaddetiranzijnaansporingomonrein vleesteetenbeëindigd,ofallenzeidenmetéénstemenals uitéénzieltegenhem:
2Waaromwachtjenog,tiran?Wijstervenlieverdande gebodenvanonzevooroudersteovertreden
3Wantookwijzoudenonzevooroudersteschandemaken, alswijnietvolgensdewetzoudenlevenenMozesnietals raadgeverzoudennemen
4Otirandieonsaanspoortdewetteovertreden,weesniet zozeermedelijdendalswelhatend,maarhebmedelijden metons
5Wantwijachtenuwgoedertierenheid,dieGijonshet levenhebtgegeveninruilvoorhetovertredenvandeWet, ietsdatmoeilijkertedragenisdandedoodzelf
6Gijzoudtonsnogbangmakendooruwdreigementen metdedooddoormarteling,alsofgijnogmaarkort geledennietsvanEleazarhadvernomen
7MaaralsdeoudeHebreeëndemartelingenomwillevan degerechtigheidhebbenverdragen,ja,totaanhundood, danishetdestepassenderdatwij,jongemannen,sterven metverachtingvoordemartelingenvanuwdwang, waaroverhij,onzeoudeleraar,ookheeftgezegevierd 8Beproefhetdaarom,tiranEnalsuonslevenneemt omwillevandegerechtigheid,denkdannietdatuonspijn doetmetuwmartelingen
9Wantwijzullendoordezeslechtebehandelingenons verdurendaarvandeprijsvandedeugdwinnen;maarjij zultvooronzewredemoorddoordegoddelijke gerechtigheidvooreeuwiggenoegpijnigingdoorvuur lijden'
10Dezewoordenvandejongelingenverdubbeldende woedevandetiran,nietalleenvanwegehun ongehoorzaamheid,maarookvanwegewathijbeschouwde alshunondankbaarheid
11Toenlietendegeselaarsopzijnbeveldeoudstevanhen naarvorenkomen,trokkenhemzijnklerenuitenbonden zijnhandenenarmenaanbeidekantenvastmetriemen
12Maarnadatzehemgegeseldhaddentotzevermoeid warenenernietsmeebereikthadden,wierpenzehemop hetwiel
13Endaaropwerddeedelejongelinggepijnigdtotzijn bottenontwrichtwarenEnterwijlgewrichtnagewrichthet begaf,veroordeeldehijdetiranmetdezewoorden:
14'O,gijmeestverfoeilijketiran,gijvijandvande hemelsegerechtigheidenbloeddorstig,gijkweltmijop dezewijzenietvoordoodslagofgoddeloosheid,maarvoor hetverdedigenvandeWetvanGod.'
15Entoendebewakerstegenhemzeiden:'Statoeteeten, zodatjullievanjulliemartelingenverlostkunnenworden,' zeihijtegenhen:'Julliemethode,oellendigedienaren,is nietsterkgenoegommijnRedegevangentenemen.Hak mijnledematenaf,verbrandmijnvleesenverdraaimijn gewrichten;dooraldiekwellingenheenzalikjullielaten ziendatalleendezonenvandeHebreeënonoverwinnelijk zijninnaamvandeugd'
16Terwijlhijzosprak,werdhijnogmeermetgloeiende kolenbestookt,waardoordemartelingnoghevigerwerden hijnogharderophetradwerdgedrukt
17Enhethelewielwerdbesmeurdmetzijnbloed,ende opgehooptekolenwerdengedoofddoorhetvochtvanzijn lichaamdatnaarbenedenviel,enhetgescheurdevleesliep ronddeassenvandemachine.
18Enhoewelzijnlichaamreedsinontbindingwas, kreundedezegrootmoedigejongeling,alseenechtezoon vanAbraham,inhetgeheelniet.Integendeel,alsofhijdoor vuureenveranderingonderginginonvergankelijkheid, verdroeghijdekwellingnobelenzei:
19Volgmijnvoorbeeld,broeders.Verlaatmijnietvoor altijdenzweeronzebroederschapinedelmoedigheidniet af
20Voereenheiligeeneervollestrijdvoordegerechtigheid. MogederechtvaardigeVoorzienigheid,dieoveronze vaderenwaakte,barmhartigzijnvoorzijnvolkenwraak nemenopdevervloektetiran.'
21Enmetdezewoordengafdeheiligejongelingdegeest 22Maarterwijliedereenzichverbaasdeoverzijn standvastigheid,brachtendebewakersdezoonvande tweedeinleeftijdnaarvoren,grepenhemvastmethun scherpeijzerenklauwenenmaaktenhemvastaande werktuigenendekatapult.
23Maartoenzezijnnobelebesluithoordenalsantwoord ophunvraag:'Zouhijlieveretendanmartelen?', scheurdendezepanterachtigebeestenmetijzerenklauwen aanzijnpezen,scheurdenalhetvleesvanzijnwangenen trokkendehuidvanzijnhoofd
24Maarhijverdroegdezedoodsstrijdmetkrachtenzei: ‘Hoezoetiselkedood,omwillevandegerechtigheidvan onzevoorouders!’
25Entegendetiranzeihij:'Omeestmeedogenlozevan alletirannen,lijkthetunietdatuopditmomentzelfnog ergerekwellingenlijdtdandemijne,wanneeruziethoede arrogantebedoelingenvanuwtiranniewordenoverwonnen doormijngeduldomwillevanderechtvaardigheid?
26Wantikwordinmijnpijnondersteunddoorde vreugdendievoortkomenuitdedeugd,terwijljijin kwellingverkeertenjeberoemtopjegoddeloosheidOok jij,omeestafschuwelijketiran,zultnietontkomenaande straffenvandegoddelijketoorn'
27Entoenhijdapperzijnglorieuzedoodwasgestorven, werddederdezoonnaarvorengebrachtendoorvelen dringendverzochtomteproevenenzozichzelfteredden
28MaarHijantwoorddemetluidestem:Weetunietdat dezelfdevadermijenmijnoverledenbroersheeftverwekt endatdezelfdemoederonshetlevenheeftgeschonkenen datikindezelfdeleringenbenopgevoed?
29Ikverbreekdeedelebandvanbroederschapniet
30Alsuduseenpijnigingswerktuighebt,richtdatdanop mijnlichaamWantmijnzielkuntunietbereiken,zelfs nietalsudatzouwillen.'
31Maarzewarenzeervertoorndoverdestoutmoedige woordenvandeman,enzeontwrichttenzijnhandenen voetenmethunontwrichtendemachines,enruktenzijn ledematenuitdekommenenmaaktenzelos;enze draaidenomzijnvingers,zijnarmen,zijnbenenenzijn ellebooggewrichten
32Enzonderzijngeesttekunnenwurgen,trokkenzezijn huideraf,namendevingertoppenmeeenscheurdenop Scythischewijzedehoofdhuidvanzijnhoofd,enbrachten hemmeteennaarhetwiel
33Entoendraaidenzezijnruggengraatom,totdathijzijn eigenvleesinrepenzaghangenenergrotestromenbloed uitzijningewandenstroomden
34Envlakvoorzijndoodzeihij:‘Wij,omeest afschuwelijketiran,lijdenditvanwegeonzeopvoedingen onzedeugddievanGodzijn;maarjijzultvanwegeje goddeloosheidenjewreedheideindelozekwellingen ondergaan.’
35Toendezemanopeenwaardigemaniergestorvenwas doorzijnbroers,haaldenzedevierdeerbijenzeidentegen hem:Wordookjijnietnetzogekalsjebroers,maar gehoorzaamdekoningenredjezelf
36MaarHijzeitegenhen:JulliehebbenvoorMijgeen vuurzoheetdatIkerlafvanzouworden.
37Bijdegezegendedoodvanmijnbroeders,bijhet eeuwigelotvandetiranenbijhetglorieuzelevenvande rechtvaardigen,zalikmijnedelebroederschapniet verloochenen
38Bedenkmartelingen,tiran,zodatjezultbeseffendatik eenbroederbenvanhendiealgemarteldzijn.'
39Toendebloeddorstige,moordzuchtigeenronduit verfoeilijkeAntiochusdithoorde,gafhijhunbevelzijn tongaftesnijden.
40Maarhijzei:Zelfsalneemjemijhetspraakorgaanaf, dannogisGodeenhoordervandestommen
41Zie,iksteekmijntonguit,houwzeuit,wantjezult mijnverstandernietmeetotzwijgenbrengen
42Metgenoegengevenwijonzelichaamsdelenprijsom verminkttewordenvoordezaakvanGod.
43MaarGodzaluspoedigachtervolgen,wantuhebtde tongdieHemlofprijzingt,uitgehouwen’
44Maartoenookdezemandoormartelingenterdoodwas gebracht,sprongdevijfdenaarvorenenzei:‘Ikdeinser nietvoorterug,tiran,omdemartelingteeisenomwillevan dedeugd
45Ja,ikkomuitmijzelfnaarvoren,zodatjij,doormijook tedoden,doornogmeermisdadendestrafdieje verschuldigdbentaandegerechtigheidvandeHemel,nog groterzultmaken
46Ovijandvandedeugdenvijandvandemens,voor welkemisdaadvernietigtuonsopdezemanier?
47LijkthetukwaaddatwijdeScheppervanalles aanbiddenenvolgenszijndeugdzamewetleven?
48Maardezedingenzijneerengeenmartelingwaard,als udemenselijkeverlangensbegrijptenhoophebtop reddingvoorGod.
49Zie,nubentueenvijandvanGodenvoertuoorlog tegenhendieGodvereren
50Terwijlhijzosprak,bondendebewakershemvasten brachtenhemvoordekatapult.Zebondenhemdaaraan vastopzijnknieënenzettendievastmetijzerenklemmen Zewrongenzijnlendenenoverderollende'wig',zodathij helemaalopgeroldlagalseenschorpioenenelkgewricht loszat
51Enzoriephijuit,terwijlhijnaarademsnakteendoor lichamelijkepijngekweldwerd:'Glorieus,otiran,glorieus tegenuwwilzijndegunstendieumijschenkt,waardoorik mijntrouwaandeWetkanbewijzendoornogeervollere martelingen'
52Toenookdezemandoodwas,werddezesdegebracht, eenjongetje.Toendetiranvroegofhijwildeetenen vrijgelatenwildeworden,antwoorddehij:
53'Ikbennietzooudinjarenalsmijnbroeders,maarik benwelevenoudinmijngedachten.Wantwijzijngeboren enopgevoedmethetzelfdedoelenzijnevenzeergebonden omomdezelfderedentestervenDusalsuonswilt martelenomdatwegeenonreinvleeseten,martelonsdan.'
54Terwijlhijdezewoordensprak,brachtenzehemnaar hetwiel,enmetzorgstrektenzehemuit,ontwrichttende bottenvanzijnrugenstakenheminbrand.
55Toenstakenzescherpe,gloeiendhetespieseninzijn rug,enzestakenookzijningewandenerdoorheen
56Maarhijriep,middenindemartelingen,uit:'O,wateen wedstrijd,dieheiligenwaardigis,waarinzovelenvanons, broeders,indestrijdvoordegerechtigheid,aaneen wedstrijdindepijniginghebbendeelgenomen,ennietzijn overwonnen!
57Wanthetrechtvaardigeverstand,otiran,is onoverwinnelijk.
58Inhetpantservandedeugdgaikmijbijmijnbroeders indedoodvoegen,enominmijzelfnogeensterkewreker toetevoegenomutestraffen,obedenkervande martelingenenvijandvandewaarlijkrechtvaardigen
59Wij,dezesjongelingen,hebbenuwtirannie omvergeworpen.'Wantisuwonvermogenomonzeredete veranderenofonstedwingenonreinvleesteetennieteen nederlaagvooru?
60Uwvuurisverkoelendvoorons,uwmartelwerktuigen kwellenonsniet,enuwgeweldismachteloos
61Wantdewachterszijndienarenvanonsgeweest,niet vaneentiran,maarvandeGoddelijkeWet;endaarom hebbenwijonzeRedenognietoverwonnen'
HOOFDSTUK6
Broederlijkebandenenmoederliefde
1Toenookdezeeengezegendedoodstierf,doorinde heksenketeltewordengeworpen,kwamdezevendezoon, dejongstevanallen,naarvoren
2Maardetiran,hoewelheviggeïrriteerddoorzijnbroers, hadmedelijdenmetdejongenToenhijzagdathijdaaral gebondenwas,liethijhemdichterbijbrengenenprobeerde hemteovertuigendoortezeggen:'Jezietheteindevande dwaasheidvanjebroers;wantdoorhunongehoorzaamheid zijnzeterdoodgepijnigd.Ookjij,alsjenietgehoorzaamt, zultzelfookellendiggemarteldenvoorjetijdterdood gebrachtwordenMaaralsjegehoorzaamt,zuljemijn vriendzijnenzuljebevorderdwordentoteenhogefunctie indezakenvanhetkoninkrijk'
4Terwijlhijalduseenberoepophemdeed,liethijde moedervandejongenkomen.Inhaarverdrietomhet verliesvanzoveelzonenzouzijdeoverlevendemanwillen aansporenomtegehoorzamenengeredteworden.
5Maardemoeder,dieHebreeuwssprak,bemoedigdede jongen,zoalsiklaterzalvertellen,enhijzeitegende bewakers:'Maakmelos,zodatikmetdekoningenalzijn vriendenkanspreken.'
6Enzijverheugdenzichoverhetverzoekvandejongenen haasttenzichomhemlostelaten
7Enhijrendenaarhetgloeiendhetevuurkorfenriep:'O goddelozetiran,enmeestgoddelozevanallezondaars, schaamtuzichnietdatuuwzegeningenenuw koningschapuitdehandenvanGodneemt,endatuzijn dienarendoodtendevolgelingenvandegerechtigheid martelt?
8Wantdegoddelijkegerechtigheidlevertuoveraaneen nogfellereneeuwigvuur,enaankwellingendieuinalle eeuwigheidnietzullenraken.
9Schaamjijjeniet,jijdieeenmensbent,oellendigemet hethartvaneenwildbeest,datjemensenmetdezelfde gevoelens,gemaaktvandezelfdeelementen,neemt,hun tonguitrukt,enhenopdezemaniergeseltenmartelt?
10MaarterwijlzijhunrechtvaardigheidjegensGod hebbenvervulddoorhunedeledood,zuljijjammerlijk roepen:‘Weeons!’overjouwonrechtvaardigedoodvande kampioenenvandedeugd
11Entoenstondhijopderandvandedoodenzei:‘Ik verwerphetgetuigenisvanmijnbroedersniet
12IkroepdeGodvanmijnvooroudersaanenvraagHem genadigtezijnvoormijnvolk.
13EnHijzalustraffenzowelinditlevenalsnadatu gestorvenbent'
14Enmetditgebedwierphijzichinhetgloeiende vuurbekkenengafdegeest
15Alsdezevenbroedersdemartelingen,zelfstotaande doodtoe,verachtten,ishetalgemeenbewezendatde geïnspireerdeRededeoppersteheerisoverdehartstochten
16Wantalszijzichhaddenovergegevenaanhun hartstochtenoflijdenenonreinvleeshaddengegeten, zoudenwijzeggendatzijdaardooroverwonnenwaren
17MaarinditopzichtwashetnietzoIntegendeel,door hunverstand,datindeogenvanGodgeprezenwerd, verhievenzijzichbovenhunhartstochten
18Enhetisonmogelijkdeoppermachtvanhetverstandte ontkennen,wantzijhebbendeoverwinningbehaaldover hunhartstochtenenhunpijnen
19Hoekunnenwijandershandelendantoegevendatde rechteRededeoverhandheeftoverdehartstochtbijdeze mannen,dienietterugdeinsdenvoordedoodsstrijdvanhet vuur?
20Wantzoalsdetorensopdehavendammendeaanvallen vandegolvenafwereneneenrustigeingangbiedenaan hendiedehavenbinnengaan,zoverdedigdederechter Redemetdezeventorensvandejongelingendehavenvan degerechtigheidenweerdedeonstuimigheidvande hartstochtenaf.
21Zijvormdeneenheiligkoorvangerechtigheid,enzij bemoedigdenelkaarmetdewoorden:
22Latenwijalsbroederssterven,broeders,voordewet.
23LatenwehetvoorbeeldvolgenvandeDrieKinderen aanhetAssyrischehof,diedezebeproevingvandeoven verachtten
24Latenwijnietlafwordenvoordeproefvande gerechtigheid.’
25Endeeenzei:‘Broeder,houdmoed!’Eneenander: ‘Draaghetmoedig!’Enweereenanderherinnerdezichhet verleden:‘Bedenkuitwelkgeslachtuafkomstigbenten aanwiensvaderlijkehandIzaäkzichomwillevande gerechtigheidheeftovergegevenomgeofferdteworden’
26Enzijallensamenkekenelkaarstralendenmetgrote vrijmoedigheidaanenzeiden:‘Wijzullenonsmetheelons hartaanGodwijden,dieonsonslevenheeftgegeven,en latenwijonslichaamterbeschikkingstellenomdewette onderhouden
27Latenwijnietbangzijnvooriemanddiedenktdathij doodtWantwiedeverordeningenvanGodovertreedt, wachteengrotestrijdengevaarvoordezielindeeeuwige pijniging.
28Latenwijonsduswapenenmetdebeheersingvande hartstochtendoordegoddelijkeRede
29NadezetijdvanlijdenzullenAbraham,IzakenJakob onsopnemen,enalonzevoorouderszullenonsloven’ 30Enterwijlzijwerdenweggesleept,zeidenzijdienog aandebeurtwaren,iederafzonderlijk:Broeder,maakons nietteschandeenweesonzebroedersdiealgestorvenzijn, nietontrouw
31Ubentnietonbekendmetdebroederliefde.De goddelijkeenalwijzeVoorzienigheidheeftdezeliefdeals erfenisgegevenaanhendiedoorhunvaderenzijnverwekt, enheeftdieinhengeplantviademoederschoot.Broeders levenindezelfdeperiode,nemenindezelfdetijdhunvorm aan,wordengevoeddoorhetzelfdebloed,wordenmet dezelfdezielverwektenwordennadezelfdetijdterwereld gebrachtZeputtenmelkuitdezelfdebronnen,waardoor hunbroederzielensamenindearmenaandeborstworden gevoed.Zewordennoghechterverbondendoor gemeenschappelijkeverzorging,dagelijkseomgangen andereopvoeding,endooronzedisciplinevolgensdewet vanGod.
32Doordathetgevoelvanbroederliefdezovannature sterkwas,werddeonderlingeeensgezindheidvandezeven broedersnogsterker.Wantopgevoedindezelfdewet, gedisciplineerdindezelfdedeugden,ensamenopgevoedin eenoprechtleven,haddenzeelkaardestemeerliefHun gemeenschappelijkeijvervoormoreleschoonheiden goedheidversterktehunonderlingeeensgezindheid,want incombinatiemethunvroomheidmaaktehethun broederliefdevuriger
33Hoewelhunaard,kameraadschapendeugdzameaard devurigheidvanhunbroederliefdeversterkten,steunden deoverlevendezonendoorhunreligietochhetbeeldvan hunbroeders,dieopdepijnbanklagenentotdedood werdengemarteld;sterkernog,zemoedigdenhenzelfsaan omdepijnonderogentezien,zodatzenietalleenhun eigenmartelingenzoudenverachten,maarookhun hartstochtelijkegenegenheidvoorhunbroederszouden overwinnen
34Overstandigegeesten,koninklijkerdankoningen,vrijer danvrijemensen,vandeharmonievandezevenbroeders, heiligengoedafgestemdopdegrondtoonvanvroomheid!
35Geenvandezevenjongelingenwerdlaf,niemand deinsdeterugvoordedood,maarzehaasttenzichallemaal naardedooddoormarteling,alsofzeopwegwarennaar deonsterfelijkheid.
36Wantzoalshandenenvoetenbewegenin overeenstemmingmetdeingevingenvandeziel,zogingen dieheiligejongelingen,alsofzewerdeningegevendoorde onsterfelijkezielvandereligie,inovereenstemmingmet dedoodterwillevandereligie
37Oalheiligezevenvoudigegemeenschapvanbroedersin harmonie!
38Wantzoalsdezevenscheppingsdagenvandewereldde godsdienstomringen,zoslotendejongelingenzichaanbij hunzevenvoudigegezelschap,enzijmaaktende verschrikkingvandemartelingenteniet
39Wijhuiverennualswijhorenoverhetlijdenvandie jongelingenZijzagenhetnietalleenmeteigenogen,en hoordendegesproken,dreigendedreigingnietalleen,maar voeldendepijnenverdroegenhet.Endatallesinde martelingmetvuurWelkegroterekwellingkaner gevondenworden?
40Wantdekrachtvanhetvuurwasscherpenbijtend,en hetbrachthunlichamensneltotontbinding
41Endenknietdathetwonderbaarlijkisdatbijdie mannendeRedezegevierdeoverdemartelingen,terwijl zelfsdezielvaneenvrouweennoggrotere verscheidenheidaanpijnenverachtte;wantdemoedervan dezevenjongelingenverdroegdemartelingendieelkvan haarkinderenafzonderlijkwerdenaangedaan
42Maarbedenkeenshoeveelvoudigdeverlangensvanhet hartvaneenmoederzijn,zodathaargevoelensvoorhaar nakomelingenhetmiddelpuntvanhaarhelewereldworden; eninderdaad, hierhebbenzelfsdeirrationeledierenvoorhunjongeneen genegenheidenliefdedievergelijkbaarismetdievande mens
43Bijvoorbeeld,onderdevogelszijnhetdetammevogels dieonderonzedakenschuilenenhunjongenverdedigen Enookdevogelsdieopdebergtoppen,inderotsspleten, indegatenvandebomenenindetakkennestelenendaar hunjongenuitbroeden,verjagendeindringer
44Enalszehemdannietkunnenwegjagen,fladderenze uitliefderonddejongen,roepenzezetoemethuneigen stemenhelpenzehunjongenopallemogelijkemanieren
45Enwathebbenwenodigaanvoorbeeldenvandeliefde voornakomelingenonderirrationeledieren,wanneerzelfs debijen,ronddetijddatderatengemaaktworden, indringersafwerenenmethunangel,alsmeteenzwaard, degenendiehunkroostnaderen,stekenentegenhen strijden,zelfstotdedoodtoe?
46Maarzij,demoedervandejongemannen,hadeenziel dieleekopdievanAbraham.Haarliefdevoorhaar kinderenbrachthaarechternietvanhaarbesluitaf
HOOFDSTUK7
Eenvergelijkingvandegenegenheidvaneenmoederen eenvaderIndithoofdstukwordenenkelebergtoppenvan welsprekendheidbeschreven
1Deredevandezonen,heersoverdehartstochten!O godsdienst,diedemoederdierbaarderwasdanhaar kinderen!
2Demoederhadtweekeuzesvoorzich:degodsdiensten dehuidigereddingvanhaarzevenzonen,overeenkomstig debeloftevandetiranZijhadechtermeerliefdevoorde godsdienst,diereddingbrengtteneeuwigeleven, overeenkomstigGod.
3O,hoekanikdehartstochtelijkeliefdevanoudersvoor kinderenuitdrukken?Wedrukkeneenwonderbaarlijke gelijkenisvanonzezielenvanonzegestalteafopde tederenatuurvanhetkind,enbovenaldoordediepe sympathievandemoedervoorhaarkinderen,diegroteris dandievandevader
4Wantvrouwenzijnzachtervanzieldanmannen,enhoe meerkinderenzijbaren,desteovervloedigerwordthun liefdevoorhen
5Maarvanallemoederswaszijvandezevenzonenhet meestovervloediginliefde.Zevoeldeimmerstijdenshaar zevengeboorteneenmoederlijketederheidvoordevrucht vanhaarschootenwerd,doordevelepijnendiezeelkvan henleed,toteeninnigegenegenheidgedwongen.Toch weeszeuitvreesvoorGoddehuidigeveiligheidvanhaar kinderenaf
6Sterkernog,doordemoreleschoonheidengoedheidvan haarzonenenhungehoorzaamheidaandeWet,werdhaar moederlijkeliefdevoorhensterker
7Wantzijwarenrechtvaardig,enmatig,endapper,en grootmoedig,enzijhaddenzoveelliefdevoorelkaaren voorhunmoeder,datzijhaargehoorzaamdeninhet houdenvandewet,totaandedood.
8Maartoch,ondanksdeveleverleidingenomtoetegeven aanhaarmoederlijkeinstincten,haddendevreselijke martelingengeenenkelgevaldemachtomhaarverstandte veranderenDemoederspoordeelkezoonafzonderlijk,en allemaalsamen,aanomtestervenvoorhunreligie
9Oheiligenatuur,enouderlijkeliefde,enverlangenvan deoudersnaarnakomelingen,enloonvandeverpleging, enonoverwinnelijkeliefdevanmoeders!
10Toendemoederzaghoedekinderenéénvooréén werdengefolterdenverbrand,bleefzeonwankelbaarin haarzielomwillevandegodsdienst
11Zezaghoehetvleesvanhaarzoneninhetvuurwerd verteerdDeuiteindenvanhunhandenenvoetenlagen verspreidopdegrondDebedekkingvanhetvleeswasvan hunhoofdtotaanhunwangenafgeruktenlagverspreidals eensoortmaskers
12Omoeder,dienunoghevigereweeënkendedande weeënvandebevalling!Ovrouw,deenigeonderde vrouwen,devruchtvanwierschootvolmaaktegodsdienst was!
13Uweerstgeborenegafdegeestenveranderdeuwbesluit niet,enuwtweedekeekumetmedelijdenaanonderzijn kwellingen,enuwderdeblieszijngeestuit
14Ookhebjenietgehuildtoenjezaghoedeogenvanelk vanhentemiddenvandekwellingenstoutmoedigdezelfde angstaanzagenenjeinhuntrillendeneusgatendetekenen vandenaderendedoodzag
15Toenjezaghoehetvleesvandeenezoonwerd afgehakt,hoedeenehandnadeanderewerdafgehakt,hoe deenekopnadeanderewerdgevildenhoehetenelijkop hetanderewerdgeworpen,enhoedeplekvolzatmet toeschouwersvanwegedemartelingenvanjekinderen,heb jegeentraangelaten
16Hetgezangvandesirenenenhetgezangvandezwanen kunnendeorenvandeluisteraarsnietzobekorenalsde stemmenvandezonendietemiddenvandekwellingentot demoederspraken.
17Hoetalrijkenhoezwaarwarendemartelingenwaarmee demoederwerdgepijnigd,terwijlhaarzonenwerden gepijnigdmetpijnigingenvanpijnbankenvuur!
18Maardegeïnspireerderedegafhaarhartdekrachtvan eenmanonderhaarlijdenenverhiefhaarertoegeen rekeningtehoudenmetdehuidigeverlangensvan moederliefde
19Enhoewelzijdevernietigingvanhaarzevenkinderen endeveleenverschillendevormenvanhunkwellingenzag, gafdeedelemoederhenvrijwilligover,uitgeloofinGod
20Wantzijzaginhaareigengeest,zoalszijhetwas geweestalssluwepleitbezorgersineenraadszaal,de natuur,hetouderschap,demoederliefdeenhaarkinderen opdepijnbank,enhetwasalsofzij,demoeder,dekeuze hadtussentweestemmeninhetgevalvanhaarkinderen, éénvoorhundoodenéénomzeinleventehouden,toen nietdachtaanhetreddenvanhaarzevenzonenvooreen kortetijd,maar,alseenwaredochtervanAbraham,zich zijngodvrezendemoedherinnerde
21Omoedervanhetras,verdedigervanonzeWet, verdedigstervanonzereligieenwinnaarvandeprijsinde strijdinuzelf!
22Ovrouw,ubentedelerinhetweerstaandanmannen,en moedigerdanstrijdersinhetvolhouden!
23WantzoalsdearkvanNoach,metallelevendewezens alslasttijdensdewereldverwoestendezondvloed,de machtigegolvenheeftdoorstaan,zohebtooku,de bewaardervandeWet,dievanallekantenwerdgegeseld doordewoestegolvenvandehartstochtenendiedoorde kwellingenvanuwzonenwerdgeteisterddoorzware windstoten,destormendieuomwillevandegodsdienst aanvielen,opedelewijzedoorstaan
24Wanneereenvrouwophogeleeftijdenmoedervan zevenzonenhetverdroeghoehaarkinderenwerden doodgemarteld,danmoethetwelzozijndatde GeïnspireerdeRededeoppersteheerseroverde hartstochtenis
25Ikhebdusbewezendatnietalleendemannenhunlijden hebbenoverwonnen,maardatookdevrouwdevreselijkste martelingenheeftveracht
26EndeleeuwenrondomDaniëlwarennietzowoest,en debrandendeovenvanMisaëlwasnietzoheet,alsofhet moederschapinhaarbranddetoenzezaghoehaarzeven zonengemarteldwerden.
27MaardoorhaardoorreligiegeleideRedeblustede moederhaarhartstochten,hoetalrijkensterkzeookwaren
28Wanterisookditomteoverwegen:alsdevrouwzwak vangeestwasgeweest,ondankshaarmoederschap,dan hadzemisschienomhengehuildenwellichtaldus gesproken:
29Ach,driemaalbenikellendig,jameerdandriemaal ellendig!Zevenkinderenhebikgebaardenikben kinderloosgebleven!
30Tevergeefswasikzevenmaalzwanger,enmijntien maandendurendelasthebikzevenmaalgedragen,zonder nut.Mijnverplegingwasvruchteloosenmijnzuigelingen warenbedroefd
31Tevergeefshebikvoorjullie,mijnzonen,develepijnen vandearbeidendezwarezorgenvanjullieopvoeding verdragen
32Helaas,mijnzonen,sommigenwarennogongehuwd, endegehuwdenhaddengeenkinderengekregen;ikzal nooitmeerkinderenvanuzien,enikzalnietlanger grootoudergenoemdworden
33Ach,ik,diezoveelmooiekinderenhad,enikben weduweeneenzaaminmijnellende!Enerzalgeenzoon zijnommijtebegravenalsikdoodben!'
34Maardeheiligeengodvrezendemoederklaagdeniet overéénvanhen,enzesmeekteniemandomaandedood teontkomen,enzeklaagdeooknietoverhenals stervendenMaaralsofzeeenonvermurwbarezielhaden hetaantalvanhaarzonenvoordetweedekeerinhet onsterfelijkeleventerwereldbracht,smeekteenverzocht zehenjuistdatzezoudenstervenomwillevande godsdienst
35Omoeder,strijdstervanGodindezaakvande godsdienst,oudeneenvrouw,jehebtdetiranverslagen doorjeuithoudingsvermogenenjebentsterkergebleken daneenman,zowelindadenalsinwoorden.
36Wanttoenumetuwzoneningevangenschapwas,stond udaarenzaghoeEleazargemarteldwerd,enuspraktot uwzoneninhetHebreeuws:
37Mijnzonen,nobelisdestrijdEnjullie,diedaartoe geroepenzijnomtegetuigenvooronsvolk,moetendaarin ijverigstrijdenvoordewetvanonzevaderen.
38Wanthetzoueenschandezijnalsjullie,jongemannen, voordepijnzoudenterugdeinzen,terwijldezeoudeman depijnomwillevandegodsdienstmoestdoorstaan.
39BedenkdatuomwillevanGodindewereldbent gekomenendatuvanhetlevenhebtgenoten,endatuhet daaromaanGodverschuldigdbentomvoorhemallepijn teverdragenWantookonzevaderAbrahamhaasttezich omzijnzoonIsaak,destamvadervanonsvolk,teofferen EntoenIsaakzagdatzijnvaderhetmestegenhemophief, deinsdehijnietterug
40EnDaniël,derechtvaardige,werdvoordeleeuwen geworpen,enAnanias,AzariasenMisaëlwerdeninde vurigeovengeworpen,maarzijhieldenstandomwillevan God
41Enooku,diehetzelfdegeloofinGodhebt,moetniet ontsteldrakenWanthetzoutegenderedeingaan,datu, diedegerechtigheidkent,demoeitennietzoudtkunnen verdragen.
42Metdezewoordenspoordedemoedervandezeven haarzonenaanomlievertestervendandeverordeningvan GodteovertredenZewistenzelfookheelgoeddat mensendievoorGodsterven,voorGodleven,zoals Abraham,Isaak,Jakobenaldeaartsvaders
HOOFDSTUK8
Deberoemde"AtletenvanRechtvaardigheid"Hiereindigt hetverhaalovermoed,hetVierdeBoekderMakkabeeën 1Sommigebewakersbeweerdendattoenookzijophet puntstondgegrepenengedoodteworden,zijzichopde brandstapelhadgeworpen,zodatniemandhaarlichaam konaanraken.
2Omoeder,datusamenmetuwzevenzonendemacht vandetiranhebtgebrokenenzijnbozeplannenhebt
tenietgedaan,endatueenvoorbeeldhebtgegevenvande edelmoedigheidvanhetgeloof.
3Gijzijtedelalseendakopuwzonengezet,alspilaren, endeaardbevingvandepijnigingenheeftuinhetgeheel nietgeschokt.
4Verheugudaarom,zuiveremoeder,wantdehoopopuw voortbestaanisveiligvanGod
5Nietzomajestueusstaatdemaantemiddenvande sterrenaandehemelalsjij,diehetpadvanjezeven sterrenzonennaardegerechtigheidverlicht,ineerstaatbij God;enjijbentmethenindehemelgezet
6WantuwkinderenzijnvandezoonvanAbraham
7Enalshetonsgeoorloofdwasgeweestom,zoalseen kunstenaardatzoukunnen,hetverhaalvanuwvroomheid teschilderen,zoudendetoeschouwersdanniethebben gehuiverdtoendemoedervanzevenzonenomwillevande gerechtigheidtallozemartelingenonderging,zelfstotde doodtoe?
8Enhetzouinderdaadpassendzijnomdezewoorden bovenhunrustplaatsteschrijven,alseengedenktekenvoor toekomstigegeneratiesvanonsvolk:
HIERLIGTEENOUDEREPRIESTER ENEENVROUWVOLJAREN
ENHAARZEVENZONEN
DOORHETGEWELDVANEENTIRAN METDEWENSDEHEBREEUWSENATIETE VERNIETIGEN
ZEHEBBENDERECHTENVANONSVOLK GERECHTVAARDIGD
OPGODKIJKENENVOLHARDEN DEPIJNIGINGENTOTAANDEDOOD.
9Wanthetwaswerkelijkeenheiligeoorlogdiezijvoerden Wantopdiedagsteldededeugd,diehendoorvolharding opdeproefstelde,hundeprijsvoorvandeoverwinningin onvergankelijkheidinheteeuwigeleven
10Maardeeerstedievocht,wasEleazarDemoedervan dezevenzonenspeeldehaarrol,endebroersstreden.
11Detiranwashuntegenstanderendewereldenhetleven vandemenswarenhuntoeschouwers
12Endegerechtigheidoverwonengafdekroonaanhaar atletenWieandersdanverwonderdezichoverdeatleten vandewareWet?
13Wiewasernietverbaasdoverhen?Detiranzelfenzijn heleraadbewonderdenhunvolharding,waardoorzenu naastdetroonvanGodstaanendegezegendetijdbeleven 14WantMozeszegt:Allendiezichzelfgeheiligdhebben, zijnonderuwhanden
15Endezemannenhebbenzichzelfgeheiligdomwillevan Godenhebbennietalleendezeeerontvangen,maarookde eerdatdoorhendevijandgeenmachtmeerhadoverons volk,endetiranwerdgestraft,enonslandwerdgezuiverd Zezijnalshetwareeenlosprijsgewordenvoordezonden vanonsvolkEndoorhetbloedvandezerechtvaardige mannenendeverzoeningvanhundoodheeftdegoddelijke VoorzienigheidIsraëlverlost,datvoorheenslechtwas behandeld
16ToendetiranAntiochusdeheldhaftigheidvanhun deugdzaamheidenhunvolhardingonderdemartelingen zag,hieldhijhunvolhardingopenlijkvooraanzijn soldatenalseenvoorbeeld.Zoinspireerdehijzijnmannen meteergevoelenheldhaftigheidophetslagveldenbijde belegering,zodathijalzijnvijandenplunderdeenversloeg
17OIsraëlieten,kinderenvanAbrahamsnageslacht, gehoorzaamdezewetenweesrechtvaardiginalles.Erken datdegeïnspireerderedeheerisoverdehartstochtenen overdepijn,nietalleenvanbinnenuit,maarookvan buitenaf.Hierdoorhebbendemensen,diehunlichaam overgevenaanmartelingenomwillevandegerechtigheid, nietalleendebewonderingvandemensheidgewonnen, maarwerdenzeookwaardiggeachtvooreengoddelijke erfenis
18Endoorhenverkreeghetvolkvrede,endoorhetherstel vandenalevingvandeWetinonslandhebbenwijdestad opdevijandveroverd
19EndewraakvervolgdedetiranAntiochusopaarde,en indedoodonderginghijzijnstraf
20Toenhijernamelijknietinslaagdedeinwonersvan Jeruzalemtedwingenomalsheidenentelevenende gewoontenvanonzevooroudersteverlaten,verliethij JeruzalementrokoptegendePerzen
21Ditzijndewoordendiedemoedervandezevenzonen, derechtvaardigevrouw,tothaarkinderensprak:
22Ikwaseenreinmeisjeenikbennietafgedwaaldvanhet huisvanmijnvader.IkhebookderibbewaaktdieinEva wasingebouwd
23Geenverleideruitdewoestijn,nocheenbedriegerop hetlandheeftmijtegrondegericht,endevalse, bedriegendeslangheeftmijnmaagdelijkheidniet bezoedeldIkhebbijmijnmangewoondzolangikjong was.Toendeze,mijnzonen,volwassenwaren,stierfhun vader
24Gelukkigwashij,wanthijleefdeeengezegendleven metkinderen,enhijheeftnooitdepijnvanhetverlies ervangekend
25Hijheeftu,toenhijnogbijonswas,deWetende Profetenonderwezen.HijheeftonsvoorgelezenoverAbel, diedoorKaïnwerdgedood,overIsaak,diealsbrandoffer werdgeofferd,enoverJozefindegevangenis
26EnhijspraktotonsoverPineas,deijverigepriester,en hijleerdeuhetliedvanAnanias,AzariasenMisaëlinhet vuur
27EnHijverheerlijkteDaniëlookindeleeuwenkuilen zegendehem;enHijherinnerdeuaanhetwoordvanJesaja: 28Zelfsalgajedoorhetvuur,devlamzaljenietderen 29HijzongvooronsdewoordenvandepsalmistDavid: ‘Derechtvaardigeheeftveelellendeteverduren’
30HijciteerdevooronshetspreekwoordvanSalomo:"Hij iseenboomdeslevensvoorallendiezijnwildoen."
31HijbevestigdedewoordenvanEzechiël:"Zullendeze dorrebeenderenleven?"Hijvergatimmersniethetlieddat Mozesleerde,datleert:"IkzaldodenenlevendmakenDit isuwlevenendezegenvanuwdagen"
32Ah,wreedwasdedag,entochnietwreed,toende wredetiranvandeGriekenhetvuuraanstakvoorzijn barbaarsevuurkorven,enterwijlzijnhartstochtenkookten, dezevenzonenvandedochtervanAbrahamnaarde katapultbrachtenweerterugbrachtnaarzijnmartelingen, enhundeogenverblindde,enhuntongenuitsneed,enhen metallerleisoortenpijnigingendoodde.
33DaaromvervolgdeenvervolgdehetoordeelGodsdeze vervloekteellendeling
34DezonenvanAbrahamzijnsamenmethunmoeder,die overwinnaaris,verzameldindeplaatsvanhunvoorouders
ZijhebbenvanGodeenzuiverenonvergankelijkleven ontvangen.Hemzijdeeerinalleeeuwigheid.