Corsican - The New Testament (U Novu Testamentu)

Page 1


UNovuTestamentu

Cuntenuti

Matteu

CAPITOLU1

1UlibrudiagenerazionediGhjesùCristu,ufiglioludi David,ufiglioludiAbraham. 2AbràhamunasceàIsaac;èIsaccunascìàGhjacobbu;è GhjacobbugeneròGhjudaèisofratelli; 3ÈGhjudageneròPharesèZaradiThamar;èFares generòEsrom;èEsromgeneròAram; 4ÈAramgeneròAminadab;èAminadabgeneròNaasson; èNaassongeneròSalmon; 5ÈSalmongeneròBoozdaRachab;èBoozgeneròObed diRuth;èObedgeneròIesse; 6ÈIessegeneròurèDavid;èDavideurègeneròà SalomonedaellachìeraamogliadiUria; 7ÈSalomonegeneròRoboam;èRoboamgeneròAbia;è AbiageneròAsa; 8ÈAsageneròGhjosafat;èGhjosafatgeneròJoram;è JoramgeneròOzias; 9ÈOziasgeneròJoatham;èJoathamgeneròAcaz;èAcaz generòEzechia; 10ÈEzechiageneròManasse;èManassegeneròAmon;è AmongeneròGiosia; 11JosiasengendraàJeconiasetàsesfrères,versle momentoùilsfurentdéportésàBabilonia. 12Èdopuch'ellisòstatipurtatiinBabilonia,Jeconias engendraSalathiel;èSalathielgeneròZorobabel; 13ZorobabelnascìàAbiud;èAbiudgeneròEliakim;è EliakimgeneròAzor;

14ÈAzorgeneròàSadoc;èSadocgeneròAchim;è AchimgeneròEliud;

15EliudgeneròEleazar;èEleazargeneròMattanu;è MatthanugeneròGhjacobbu; 16GhjacobbunascìàGhjiseppu,umaritudiMaria,da qualeeranatuGhjesù,chjamatuCristu

17AlloratutteegenerazionidaAbrahamàDavidsò quattordicigenerazioni;èdaDavidfinuàutrasportuin Babiloniasòquattordicigenerazioni;èdautrasportuin BabiloniaàCristusòquattordicigenerazioni

18AvàunàscitadiGhjesùCristuhèstatucusì:quandu Maria,asomamma,erasposataàGhjiseppu,primach'elli s'adunissinu,sitruvòincintadiuSpìrituSantu.

19AlloraGhjiseppu,usomaritu,chìeraunomughjustu,è ùnvuliamiccafàdiellaunesempiupublicu,hàpensatuà mettelainsegretu.

20Mamentrepensavaàquestecose,eccu,l'ànghjuludiu Signoreliapparveinsonniu,dicendu:Ghjiseppu,figliolu diDavide,ùntememiccadipigliààtèMaria,atomoglia, perchèciòchìhècuncipituinellahèdiuSpìrituSantu 21Èellaparturiràunfigliolu,ètùchjamàusonome JESUSU:perchèellusalveràusopopuludaisopiccati.

22Avàtuttuciòchìhèstatufattu,perchìsicumpiaciòchì eradettudiuSignoredauprufeta,dicendu:

23Eccu,unavergineseràincinta,èparturiràunfigliolu,è uchjameranuEmmanuel,chìhèinterpretatu,Diucunnoi 24AlloraGhjiseppu,risuscitatudausonnu,fececum'è l'anghjuludiuSignoreliaviaurdinatu,èpigliòcùaso moglia

25Èùnacunniscia,finuàch'ellaaviaparturituuso figlioluprimunatu;èuchjamòGhjesù.

CAPITOLU2

1QuanduGhjesùeranatuinBetlemmediGhjudeaài tempidiErodeurè,eccu,sòghjuntimascidal'orienteà Ghjerusalemme.

2Dicendu:InduvahèquelluchìhènatuRediiGhjudei? perchèavemuvistuasostellainulivante,èghjuntià aduràlu.

3QuanduurèErodeaviaintesuquestecose,eraturbatu,è tuttaGhjerusalemmecunellu

4Èdopuavèriunitututtiiprincipalisacerdotièiscribidi upopulu,lidumandòinduveCristueranatu

5Èlidissenu:InBetlemmediGhjudea,perchècusìhè scrittudauprufeta:

6ÈtuBetlemme,inupaesediGhjuda,ùnsitemiccaupiù chjucutràiprìncipidiGhjuda:perchèdatèesceun guvernatore,chìguvernaràumopòpuluIsraele.

7AlloraErodu,dopuavèchjamatuinsegretuisavii,li dumandavadiligentementeàchìoraeraapparsuastella

8ImandòàBetlemme,èlidisse:Andateècercate diligentementeuzitellu;èquandul'avetetrovu,tornatemi aparolla,perch'epossuveneèaduràancuellu.

9Quanduanuintesuurè,sin'andò;èeccu,astella,ch'elli vittiruinulivante,andòdavantiàelli,finuàch'ella ghjunseèsifirmòsoprainduveerauzitellu

10Quanduanuvistuastella,sirallegravanucùunagioia assaigrande

11Èquand'ellisòghjuntiincasa,vittiruuzitellucùMaria, asomamma,ès'inchinanu,èl'aduranu;oru,èincensu,è mirra

12ÈavìanuavvistatudaDiuinunsonniuch'elliùn vulteranumiccaàErode,sin'andòinusopaeseunaltru modu

13Èquand'ellis'eranupartiti,eccu,l'ànghjuludiuSignore apparveàGhjiseppuinunsonniu,dicendu:«Levate, pigliateuzitelluèasomamma,èfughjiteinEgittu,èsiate quì,finuàch'evidicu.Erodecercaràuzitelluper distrughjelu

14Quand'ellusialzò,pigliòuzitelluèasomammadi notte,èsin'andòinEgittu.

15Èeraquì,finuàamortediErode,perch'ellusicompie ciòchìerastatudettudiuSignoredauprufeta,dicendu: Foradil'Eggittuaghjuchjamatuumofigliolu.

16AlloraErode,videnduch'ellueraburlatudiisàvii, s'infuriòassaièmandò,ètumbòtuttiizitellichìeranuin Betlemmeèintutteesorigioni,daduiannièsottu, seconduàutempuch'elluaviadiligentementedumandatuà isapienti

17Alloras'accompaiaciòchìeradettudauprufeta Ghjeremia,chìdisse:

18InRama,sisentiaunavoce,lamentuèchianci,èun grandedolu,Rachelechìpienghjeisofiglioli,èùnvulia cunsulà,perchèùnsòmicca

19MaquanduErodeeramortu,eccu,unanghjuludiu SignoreapparsuinunsognuàGhjiseppuinEgittu.

20Dicendu:Alzate,èpigliateuzitelluèasomamma,è andateinupaesed'Israele,perchèsòmortiquellichì vulianuavitadiuzitellu.

21Sialzò,pigliòuzitelluèasomamma,èghjunseinu paesed'Israele

22Maquand'elluhàintesuchìArchelauregnavain GhjudeainastanzadiusobabbuErode,hàavutuapaura

diandàind'èquì;però,avèavutul'avertitudiDiuinun sonniu,sitrasferìinipartidiGalilea.

23Èghjunse,èhàabitatuinunacitàchjamataNazareth, affinchìs'acompasseciòchìeradettudaiprufeti:Sarà chjamatuNazarenu.

CAPITOLU3

1Inquellighjorni,GhjuvanniuBattistavinnipredicendu inudesertudiGhjudea,

2Èdicendu:Pentitevi,perchèuregnudiicelihèvicinu

3PerquestuhèquelluchìhèstatuparlatudauprufetaIsaia, dicendu:Avocediquelluchìgridainudesertu:Preparate astradadiuSignore,fateisocaminidritti

4ÈulistessuGhjuvanniaviausovestitudicapellidi cammellu,èunacinturadicoghjuàisolombi;èaso carneeralocusteèmelisalvaticu

5AlloraandavanuversuelluGhjerusalemme,ètuttaa GhjudeaètuttaaregioneintornuàuGhjurdanu, 6ÈsòstatibattezzatidaelluinGhjurdanu,cunfessendui sopiccati

7Maquand'elluvidechìparechjiFariseièSadducei venenuàusobattèsimu,lidisse:Ogenerazionidivipere, qualevihàavvistatuperfughjedaarabbiachìvene?

8Fatedunquefruttiadattiàupentimentu:

9Èùnpensatemiccaàdìind'èvoistessu:Avemu Abrahamàunostrubabbu;perchèvidicuchìDiuhè capacidirisuscitaràfiglioliàAbràhamudistipetre.

10Èavàancul'asciahèappiccicataàaradicadil'arburi: perquessa,ogniarburuchìùnportamiccafruttibonihè tagliatuèghjittatuinufocu.

11Iuvibattezud'acquaperapenitenza;maquelluchì venedopuàmèhèpiùputentechèmè,chìisoscarpiùnsò miccadegnudipurtà:elluvibattezeràcùuSpìrituSantuè cùufocu

12Usofanhèinmanu,èpurteràbèusopavimentu,è culleràusogranuinugranu;mabrusgiaràapagliacunun focuinestinguibile

13AlloraGhjesùghjunsedaGalileainGhjurdanuà Ghjuvanni,peressebattezzatudaellu.

14MaGhjuvannilipruibì,dicendu:Aghjubisognuàesse battezudatè,èviveneàmè?

15ÈGhjesùlirispose:Lasciach'ellasiaavà,perchècusì citoccaàrializàognighjustiziaAlloraelluhàpatitu

16ÈGhjesù,quand'ellufùbattizatu,sin'andòsubitufora dil'acqua;èeccu,icelis'hèapertuàellu; 17Èeccuunavocedauceluchìdiceva:Questuhèumo Figlioluamatu,inqualemisòassaipiacè.

CAPITOLU4

1AlloraGhjesùfùpurtatudauSpìrituinudesertuperesse tentatudaudiavulu

2Èdopuavèdigiunatuquarantaghjornièquarantanotti, dopuebbefame

3Èquanduutentatores'avvicinòàellu,disse:S'ètùsìu FiglioludiDiu,urdinatechìstepetrediventenupane.

4Maellurispose:Hèscrittu:L'omuùncamparàmicca soludipane,madiogniparollachìescedaaboccadiDiu

5Alloraudiavuluuportainacitàsanta,èumettenantuà upinnaculudiutempiu

6Èlidisse:S'ètùsìuFiglioludiDiu,ghjittassi,perchèhè scrittu:Iddudarààisoanghjuliincaricatuditè,èineso manitipurteranu,perùncacciàutopedecontr'àunapetra

7Ghjesùlidisse:Hèscrittudinovu:Ùntentatemiccau Signore,utoDiu.

8Dinovu,udiavuluuportanantuàunamuntagnaassai alta,èlimostratuttiiregnidiumonduèagloriadielli

9Èlidisse:Tuttessecosetidaraghju,s'ètùcadessièmi adurà

10AlloraGhjesùlidisse:«Vadaquì,Satanassu,perchè hèscrittu:AduràuSignore,utoDiu,èàellusoluserve 11Alloraudiavulul'abbandunò,èeccu,l'anghjuli ghjunsenuèliservivanu.

12QuanduGhjesùaviaintesuchìGhjuvannierastatu ghjittatuinprigiò,sin'andòinGalilea;

13È,lasciòNazareth,ghjunseèsicampòinCapernaum, chìhènantuàacostadiumare,àucunfinidiZabulonè Neftali

14Afinqu'ils'accomplissecequiavaitétéditparle prophèteEsaïe,endisant:

15UpaesediZabulon,èupaesediNeftali,àastradadiu mare,oltreuGhjurdanu,aGalileadiiGentili;

16Upopuluchìstavainabughjurahàvistuunagrande luce;etàceuxquiétaientassisdanslarégionetl'ombrede lamort,lalumières'éleva.

17DaquellutempuGhjesùhàcuminciatuàpridicà,èàdì: Pentitevi:perchèuregnudiicelihèvicinu

18ÈGhjesù,camminenduvicinuàumaridiGalilea,hà vistuduifratelli,SimonuchjamatuPetru,èAndrewuso fratellu,chìghjittavanuaretainumare,perchèeranu piscadori.

19Èlidisse:Seguimi,èvifaràpiscadorid'omi 20Èsubitulasciòesoreti,èuseguitanu

21Èandendudaquì,videaltriduifratelli,Ghjacumu, figlioludiZebedeu,èGhjuvanni,usofratellu,inunanave cùZebedeu,usobabbu,chìrimpianuesoretièlichjamò 22Èsubituabbandunonuanaveèusobabbu,èu seguitanu

23ÈGhjesùandavaintuttaaGalilea,insignenduineso sinagoghe,èpredicaval'evangeludiuregnu,èguarìtuttee malatieètutteemalatietràupopulu

24Èasofamasin'andòintuttaaSiria;èlipurtonututtii malatichìeranuchjappididiversemalatieèturmenti,è quellichìeranupussedididimònii,èquellichìeranu lunatici,èquellichìavianuparalisièliguarì

25Èuseguivanuunagrandemultitudedighjentedaa Galilea,èdaaDecapolis,èdaGhjerusalemme,èda Ghjudeaèdal'aldilàdiuGhjurdanu.

CAPITOLU5

1È,videnduaghjente,cullànantuàamuntagna; 2Èapreaboccaèliinsignò,dicendu:

3Beatiipoveriinspiritu,perchèuregnudiicelihèdielli

4Beatiquellichìpienghjenu,perchèsaranucunsulati

5Beatiimansi:perchèerediteranuaterra

6Beatiquellichìanuafameèasetedighjustizia,perchè seranusaziati

7Beatiimisericordiosi,perchèaveràmisericordia

8Beatiipuridicore,perchèvedranuàDiu.

9Beatiipacificatori,perchèseranuchjamatifigliolidiDiu

10Beatiquellichìsòperseguitatiperaghjustizia,perchèu regnudiicelihèdielli.

11Beativoi,quandul'omiviinsulteranuèvi perseguiteranu,èvidiceranuinfalsitàognimalecontruà voi,permè.

12Rallegrateèrallegrateassai,perchègrandehèavostra ricumpensainucelu,perchècusìperseguitavanuiprufeti chìeranuprimadivoi.

13Voisìusalidiaterra;mas'èusalihàpersuusosapori, cùqualeseràsalatu?daquìinpoiùnhèbonupernunda, maperessecacciatufora,èperessecalpestatusottuàu pededil'omi

14Voisìalucediumondu.Unacitàchìsitrovanantuà unamuntagnaùnpòessepiatta

15Nèl'omiùnaccendenuunacandela,èamettesottuàun machja,manantuàuncandelabro;èdàluceàtuttiquelli chìsòincasa

16Chìavostralucebrillacusìdavantiàl'omi,perch'elli vedanuevostreopereboni,èglurificàuvostruBabbuchì hèinucelu

17Ùnpensatemiccachìsòvinutuperdistrughjealege,oi prufeti:ùnsòmiccavinutuperdistrughje,maperrializà.

18Perchèinveruvidicu,finuàchìuceluèaterrapassanu, unaiotaountituluùnpasseràmiccadaalege,finuàchì tuttusiacumpletu.

19Quelludunquechìromperàunudistipiùminimi cumandamenti,èl'insignerààl'omicusì,seràchjamatuu piùchjucuinuregnudiiceli;

20Perchèvidicuchì,salvuchìavostraghjustiziaùn superaaghjustiziadiiscribièdiiFarisei,ùnentreretein nisuncasuinuregnudiiceli.

21Aveteintesudìch'ellueradettudaquellidiitempi antichi:Ùntumberatemicca;èquelluchìuccideràseràin periculudiughjudiziu:

22Mavidicuchìquelluchìhèinfuriacunusofratellu senzacausaseràinpericuludiughjudiziu;,seràin periculudiufocudil'infernu.

23Perquessa,s'ètùportautorigaluàl'altare,èvi ricurdatechìutofratelluhàqualcosacontruàtè;

24Lasciatequìutorigaludavantiàl'altare,èandate; primacunciliatecùutofratellu,èdopuveniteàoffreuto rigalu

25Accettateprestucùutoavversariu,mentretùsìin stradacunellu;depeurqu'àaucunmomentl'adversairete livreaujuge,etlejugetelivreàl'officier,etquetunesois jetéenprison.

26Inverità,vidicu:ùnneesceretemiccadaquì,finuàchì ùnavetemiccapagatul'ultimusoltu.

27Aveteintesudìchìl'anzianedicenu:Ùnfatemicca adulteriu;

28Mavidicu,chìquelluchìguardaunadonnaperbramaa so,hàdigiàfattuadulteriucunellainusocore.

29Ès'èutoochjudrittuvioffende,sguassatelu,è caccialluforaditè:perchèvihèprufittuchìunudiivostri membriperisca,èmiccachìutocorpusanusiaghjittatuin l'infernu

30Ès'èatomanudirittatioffende,taglila,èscacciàlafora ditè:perchèvihèbenefiziuchìunudiivostrimembri perisca,èmiccachìtuttuutocorpusiaghjittatuinl'infernu

31Ilaétédit:Quiconquerépudierasafemme,qu'illui donneunécritdedivorce

32Mavidicu,chìquelluchìlasciaràasomoglia,salvuper acausadifornicazione,afaceadulteriu;

33Dinovu,aveteintesudìch'elluhèstatudettudaquelli diitempiantichi:Ùnvighjuràmicca,mafateàuSignore itoghjuramentu.

34Maiovidicu:Ùnghjuratemicca;nèdaucelu;perchè hèutronudiDiu:

35Nèperaterra;perchèhèusosgabello,nèda Ghjerusalemme;perchèhèacitàdiugrandeRè

36Ùnghjurànèperutocapu,perchèùnpudetemiccafà uncapeddubiancuoneru

37Machìavostracumunicazionesia:Iè,iè;No,no: perchètuttuciòchìhèpiùdiquestivenedaumale.

38Aveteintesudìch'elluhèstatudettu:Ochjuperochju, èdenteperdente

39Mavidicu:Ùnresistitemiccaàumale;

40Ès'èqualcunutichjappààalege,ètitoglieuto mantellu,ch'elluhàancuutomantellu

41Èquelluchìvicustringherààmarchjàunchilometru, andatecunelludui

42Dààquelluchìtidumanda,èùnt’alluntanimiccada quelluchìtivoleprestitu.

43Aveteintesuchìhèstatudettu:Amàutovicinu,èodià utonemicu

44Maiovidicu:Amateivostrinemici,benedicatequelli chìvimaledicà,fatebèàquellichìviodianu,èpricateper quellichìviusanudisprezzuèviperseguite

45AffinchìsiatefigliolidiuvostruBabbuchìhèinucelu, perchèellufaceusosolenantuàimalièàiboni,èface piovinantuàighjustièinghjusti

46Perchès'èvoamatequellichìviamate,chìricumpenza avete?mancuipublicaniùnsòmiccalistessu?

47Ès'èvosalutatesoluivostrifratelli,chìfatedipiùchè l'altri?mancuipublicaniùnfacenucusì?

48Siatedunqueperfetti,cum'èuvostruBabbuchìhèinu celuhèperfettu

CAPITOLU6

1Fateattenteàùnfàavostralimosinadavantiàl'omi,per essevistudaelli,altrimentiùnavetemiccaricumpensada uvostruBabbuchìhèinucelu

2Perquessa,quandufaciatolimosina,ùnsonamiccaa trombadavantiàtè,cum'èl'ipocritifacenuinesinagogheè inicarrughji,peravèagloriadil'omiInveritàvidicu, anuasoricumpensa.

3Maquandufacil'elemosina,ùnsàmiccaatomanu mancaciòchìfaceatomanudiritta:

4Chìatolimosinapòesseinsicretu,èutoBabbuchìsi vedeinsicretu,viricumpensaapertamente

5Èquandupregherete,ùnsaretemiccacum'èl'ipocriti, perchèlipiaceàpricàinpiediinesinagogheèinicantoni diestrade,peressevistudal'omiInveritàvidicu,anua soricumpensa

6Matu,quand'ètùprigherai,entrainutocabinet,è quanduaichjusuatoporta,pregaàutoBabbuchìhèin sicretu;èutoBabbuchìvedeinusicretutipremia apertamente

7Maquandupregate,ùnadupratemiccavaneripetizioni, cum'èipagani,perchèpensanuch'ellisaranuintesuperu soparlàassai

8Ùnsiatedunquecum'èelli,perchèuvostruBabbusapi ciòchìavetebisognu,primadidumandà.

9Pregatedunquecusì:Babbunostruchìsiteinucelu,sia santificatuutonome.

10Veniutoregnu.Atovulintàsiafattainterra,cum'èin celu

11Daccioghjeunostrupanediognighjornu

12Èpardunateànoiinostridebiti,cum'ènoipardunemuà inostridebitori

13Èùnciportamiccainatentazione,maliberacidau male:Perchèuvostruhèuregnu,èuputere,èagloria,per sempreAmen

14Perchès'èvopardunateàl'omiisopeccati,uvostru Babbucelestevipardunaràancuàvoi:

15Mas'èvoùnpardunatemiccaàl'omiisopeccati,nèu vostruBabbuviparduneràivostripeccati.

16D'altronde,quandudigiunate,ùnsiatemicca,cum'è l'ipocriti,d'unvisutriste,perchèsfiguranuasofaccia,per vedeàl'omichìdigiunanu.Inveritàvidicu,anuaso ricumpensa

17Matu,quandudigiunate,ungeutocapu,èlavatea faccia;

18Chìùnparemiccaàl'omididigiunu,maàutoBabbu chìhèinsicretu;

19Ùnaccumulatemiccapervoitesorinantuàaterra, induveafalenaèarugginecorrompenu,èinduveiladri sfondanuèarrubbanu

20Maaccumpagnatevitesoriinucelu,induvenètignola nèrugginecorrompenu,èinduveiladriùnsfondanunè arrubbanu:

21Perchèinduvehèuvostrutesoru,ciseràancuuvostru core

22Alucediucorpuhèl'ochju:s'èdunqueutoochjuhè unicu,tuttuutocorpuseràpienudiluce.

23Mas'èutoochjuhèmale,tuttuutocorpusaràpienudi bughjuraSedunquealucechìhèintèhèbughjura,quantu hègrandequellabughjura!

24Nimupòserveàduimaestri:oodieràl'unu,èamarà l'altru;osinonus'afferrarààl'unu,èdisprezzeràl'altruÙn pudetemiccaserveàDiuèMammon.

25Perquessa,vidicu:Ùnvipreoccupatemiccadiavostra vita,diciòchìvimanghjà,odiciòchìvibeie;nèancuper uvostrucorpu,ciòchìvimette.Ùnhèmiccaavitapiùchè carne,èucorpuchèuvestitu?

26Eccul'acellidil'aria:perchèùnsiminanu,nècuglieranu, nèraccoglieinigranaghji;mauvostruBabbucelesteli nutreÙnsitemiccaassaimegliuchèelli?

27Qualedivoi,piglienduupensamentu,pòaghjunghjeun cubituàasostatura?

28Èperchèpensateàivestiti?Cunsiderateiliridiu campu,cumucrescenu;ùnsifaticanu,nèfilanu: 29EppuruvidicuchìancuSalomoneintuttaasogloriaùn eramiccavestitucum'èunudiquesti

30Perquessa,s'èDiuvestecusìl'erbadiucampu,chì oghjehè,èdumanehèghjittatainufornu,ùnvivestirà miccaassaipiù,odipocufede?

31Perquessa,ùnpensatemicca,dicendu:Chìavemuda manghjà?o,chìberemu?o:Dichìseremuvestiti?

32(Perchè,dopuàtuttequestecose,iGentilicercanu:) perchèuvostruBabbucelestesàchìavetebisognuditutte questecose

33MacercateprimauregnudiDiu,èasoghjustizia;è tuttequestecosevisaranuaghjunte.

34Perquessa,ùnpensatemiccaàudumane:chìu dumanehàdapensààecosedisèstessu.Bastaàughjornu hèumale.

CAPITOLU7

1Ùnghjudicàmicca,perùnessemiccaghjudicati

2Perchècunqualeghjudiziughjudicherete,sarete ghjudicati;

3Èperchèvedeapagliachìhèinl'ochjudiutofratellu, maùncunsideràmiccaufasciuchìhèinutoochju?

4Ocumuditeàutofratellu:Lasciamicacciàapagliadiu toochju;èeccu,unfasciuhèinutoochju?

5Ipocrita,scacciprimaufasciudautoochju;ètanduvi vedechjaramentepercacciàapagliadal'ochjudiuto fratellu

6Ùndatemiccaciòchìhèsantuàicani,nèghjittatee vostreperledavantiàiporchi,perchèùnlicalpestanusottu àisopedi,èsivultanuèvistrazianu

7Dumandate,èvisaràdatu;cercate,ètruverete;batte,è visaràapertu:

8Perquelluchìdumandariceve;èquelluchìcercatrova; èàquelluchìbatteseràapertu.

9Oqualehèomudivoi,àquale,s'elluusofigliolu dumandaupane,lidaràunapetra?

10Os'elludumandaunpesciu,lidaràunserpente?

11Sèvodunque,essendugattivu,sapetedàbonirigaliài vostrifiglioli,quantupiùuvostruBabbuchìhèinucelu daràcosebèàquellichìlidumandanu?

12Perquessa,tuttuciòchìvuletechìl'omifacianupervoi, fatecusìancuperelli,perchèquestuhèalegeèiprufeti

13Entrateperaportastretta,perchèlargahèaporta,è largahèastradachìportaàadistruzzione,ècisòparechji chìentranuperella

14Perchèstrettahèaporta,èstrettahèastradachìportaà avita,èpochisòchìatrovanu

15Attentiàifalsiprufeti,chìvenenuàvoiinvestitidi pecure,mainl'internusòlupirapaci.

16LicunnosceretedaisofruttiL'omicoglieuvadispine, ofichidicardi?

17Cusìogniarburubonuportabonifrutti;maunarbre corruptuportafruttimaligni

18Unarbulubonuùnpòmiccadàfruttimaligni,nèun arbrecurruttipòdàfruttiboni.

19Ogniarburuchìùnportamiccafruttibonihèsbuchjatu èghjittatuinufocu.

20Perquessa,daisofruttilicunnoscirete

21Ùntuttiquellichìmidicenu:Signore,Signore, entreranuinuregnudiiceli;maquelluchìfaceavulintà diumoBabbuchìhèinucelu.

22Parechjemidiceranuinquellughjornu:Signore, Signore,ùnavemumiccaprufetizatuinutonome?èinu tonomeavetecacciatuidimònii?èinutonomehàfattu parechjeoperemaravigliose?

23Ètandulidichjaraghjuchìùnvicunnisciutimai: alluntanatedamè,voichìfatel'iniquità

24Perquessa,quelluchìsenteemieparolle,èlimettein pratica,l'aghjuparagunatuàunomusàviu,chìhàcustruitu asocasanantuàunaroccia

25Èapiovanascendeva,èl'inundazionighjunsenu,èi ventisoffiavanu,èbattevanuquellacasa;èùnhècascatu: perchèerafundatunantuàunaroccia

26Èquelluchìsentesteparolledimè,èùnlimettemicca, seràparagunatuàunomustupidu,chìhàcustruituaso casanantuàarena

27Èapiovanascendeva,èl'inundazionighjunsenu,èi ventisbulicanu,èbattevanuquellacasa;ècascò:ègrande fuacaduta

28Èavvenechì,quanduGhjesùebbefinitustiditti,a ghjenteerastupitadiasoduttrina:

29Perchèliinsignavacum'èquelluchìhàautorità,èmicca cum'èiscribi.

CAPITOLU8

1Lorsqu'ildescenditdelamontagne,unegrandefoulele suivit

2È,eccu,ghjunseunlebbrosoèuadurò,dicendu:Signore, s'ètùvoli,mipòpurificà

3ÈGhjesùstenduamanu,utoccò,dicendu:Vogliu!siate puri.Èsubituasolebbrahèstatapurificata.

4ÈGhjesùlidisse:Guardatiàùndìànimu;mavai, mostraàuprete,èoffreurigaluchìMosèhàurdinatu,per untistimunianzaperelli.

5ÈquanduGhjesùeraintrutuinCapernaüm,uncenturione s'avvicinòàellu,usuppliendu:

6Èdicendu:Signore,umoservitoregiaceincasa,malatu diparalisi,tormentatuassai

7ÈGhjesùlidisse:Venraghjuèguarì

8Ucenturionerisposeèdisse:Signore,ùnsòmiccadegnu ch'ètùpassisottuàumotettu,madìsoluaparolla,èumo servitoresaràguaritu

9Perchèsòunomusottuautorità,chìaghjusuldatisottuà mè;èàunaltru:Venite,èelluvene;èàumoservitore: Fatequestu,èelluface

10QuanduGhjesùhàintesu,simaravigliò,èdisseàquelli chìseguitavanu:Inverità,vidicu,ùnaghjutrovuunafede cusìgrande,nèinIsraele

11Èvidicuchìparechjiveneranudaulivanteèdau punente,èsimetteranuàpusàcunAbraham,èIsaacè Ghjacobbu,inuregnudiiceli

12Maifigliolidiuregnuseranucacciatiforaina bughjuradil'esternu;

13Ghjesùdisseàucenturione:Vai;ècum'èvoavete cridutu,cusìsiafattuàtè.Èusoservitoreeraguarituina stessaora

14ÈquanduGhjesùhèghjuntuincasadiPetru,hàvistua mammadiasomogliapusataèmalatadifrebba

15Èlitoccòamanu,èafrebbal'abbandunò;

16Quandueraghjuntaasera,lipurtonuparechjidimònii; èscacciòispiriticùasoparolla,èguarìtuttiimalati.

17Perch'ellusicompieciòchìeradettudauprufetaIsaia, chìdisse:ellustessuhàpigliatuenostreinfirmità,èhà purtatuenostremalatie

18Avà,quanduGhjesùhàvistuunagrandefollaintornuà ellu,hàdatucumandamentudiandàinl'altraparte.

19Èghjunseuncertuscriba,èlidisse:Maestru,vi seguitaraghjuinduvetùvai

20Ghjesùlidisse:Ivolpianubuche,èl'acellidil'ariaanu nidi;mauFiglioludil'omuùnhàinduvemetteusocapu

21Èunaltrudiisodiscìpulilidisse:Signore,permette ch'emiandassiprimaàintarràumobabbu.

22MaGhjesùlidisse:Seguimi;èlasciàimortiintarrài somorti.

23Èquandueraintrutuinunanave,isodiscìpuliu seguitanu

24È,eccu,s'eraghjuntaunagrandetempestainumare, chìanaveeracupertadil'onde,maelludorme.

25Èisodiscìpulis'avvicinòàellu,èusvegliavanu, dicendu:Signore,salvaci:perimu

26Èlidisse:Perchèavetepaura,odipocufede?Allora s'arrizzò,rimproveròiventièumare;ècieraunagrande calma.

27Mal'omis'eramaravigliati,dicendu:Chìomuhè questu,chìancuiventièumareliubbidiscenu?

28Quand'ellufùghjuntudal'altrarivainupaesedii Gergeseni,liscontranuduipussedididimònii,chìsortenu daitombi,assaiferoci,perchìnimuùnpassassiperquella strada.

29Èeccu,gridavanu,dicendu:Chìavemudafàcùtè, Ghjesù,FiglioludiDiu?Seighjuntuquìàturmintàci primadiutempu?

30Ècieraunbelluluntanudaelliunabandadiparechji porchichìpascevanu

31Alloraidimòniiupregavanu,dicendu:s'ètùci scacciate,lasciatech'elluandemuind'èabandadiporchi

32Èlidisse:AndateÈquand'ellieranusurtiti,sin'andò ind'abandadiiporchi;èeccu,tuttaabandadiporchis'era sbuchjatainumare,èperìuinl'acqua

33Èquellichìliguardianufughjenu,sin'andòinacità,è anudettututtuciòchìeraaccadutuàidimònii.

34Èeccu,tuttaacitàghjunseàscuntrààGhjesù;è, quand'ellil'anuvistu,upregavanuch'ellusin'andòforadii socunfini.

CAPITOLU9

1Èintrìinunanave,passò,èghjunseinasocità

2Èeccu,lipurtonuunomuparaliticu,chjinatunantuàun lettu;èGhjesù,videnduasofede,disseàuparaliticu; Figliolu,siadibonaanima;itopiccatitisiapardunatu 3Èeccu,certidiiscribisidicianuind'èelli:Questuomu blasfema.

4ÈGhjesù,sapenduisopinsamenti,disse:Perchèpensate umaleinuvostrucore?

5Perciòchìhèpiùfaciule,dì:Itopiccatitisòpardunati; odidì:Alzateèmarchjà?

6MapersapèchìuFiglioludil'omuhàuputerenantuàa terraperpardunàipeccati,(ealloradisseàuparaliticu:) Arghjite,pigliateutolettu,èvaiàatocasa

7Sialzò,èsin'andòincasasoia

8Maquanduamultitùdinel'hàvistu,simaravigliavanu,è glurificavanuàDiu,chìaviadatuuntaliputereàl'omi

9ÈquanduGhjesùpassavadaquì,hàvistuunomu chjamatuMatteu,àpusààl'abitudine,èlidisse:Seguimi Èsialzò,èuseguita

10Etilarrivaque,commeJésuss'assitàmangerdansla maison,voici,beaucoupdepublicainsetdepécheurs s'approchèrentets'assirentavecluietsesdisciples

11ÈquanduiFariseil'anuvistu,dissenuàisodiscìpuli: PerchèmanghjauvostruMaestrucùipublicanièi piccatori?

12MaquanduGhjesùhàintesuquessa,lidisse:Quellichì sòsaniùnanumiccabisognudiduttore,maquellichìsò malati

13Maandateèamparateciòchìsignificheghja:aghju misericordia,èmiccasacrifiziu,perchèùnsòmiccavinutu àchjamàighjusti,maipeccatoriàupentimentu

14AlloraidiscìpulidiGhjuvannisiavvicinavanuàellu, dicendu:PerchènoièiFariseidigiunamuspessu,maito discìpuliùndigiunatemicca?

15ÈGhjesùlidisse:«Ifigliolidiacameradiusposu ponupiantà,finuàchìusposuhècunelli?maveneranui ghjorni,quanduusposuliseràpigliatu,èdopudigiunaranu

16Nimuùnmetteunpezzuditelanovaàunavistitu vechja,perchèquelluchìsimetteperriempiesipigliadau vestitu,èastrapatahèpeghju

17Nèl'omiùnmettenuvinunovuinvechjibuttigli: altrimentiibuttiglisirompanu,èuvinuscorri,èibuttigli periscenu;masimettenuuvinunovuinibuttiglinovi,èsi cunservanututtidui.

18Mentreliparlavaquestecose,eccu,uncapughjunse,è l'adurò,dicendu:Amofigliolahèmorta,maveniteà metteatomanunantuàella,èellavivrà.

19ÈGhjesùs'arrizzò,èuseguitò,èancuisodiscìpuli

20Èeccu,unadonnachìeramalatadisanguedadodici anni,ghjunsedaretuàelluètoccòl'orludiusovistitu.

21Perch'elladisseind'èsè:S'ellupossutuccàusovistitu, saraghjusanu

22MaGhjesùsivultò,è,videndula,disse:Figlia, cunsulatebè!atofedet'hàfattasanaÈadonnahèstata sanadaquellaora

23ÈquanduGhjesùintrìinacasadiucapimachja,è videnduimenestrellièaghjentechìfaciaunrumore

24Lidisse:Lasciateulocu,perchèaservaùnhèmicca morta,madorme.Èliridianuàdisprezzu.

25Maquanduupopulufùpurtatufora,intrì,apigliòa manu,èaservas'arrizzò

26Èasofamasin'andòintuttuquellupaese.

27ÈquanduGhjesùsin'andòdaquì,duicechil'anu seguitu,chiamenduèdicendu:FiglioludiDavid,abbi pietàdinoi.

28Èquand'elluhèghjuntuincasa,icechighjunsenuà ellu;èGhjesùlidisse:Criditech'epossufà?Lidissenu: Iè,Signore.

29Alloralitoccòl'ochji,dicendu:Siccomeàavostrafede visia

30Èisoochjisòstatiaperti;èGhjesùliurdinò strettamente,dicendu:Fatechìnimuasà

31Maelli,quand'ellieranupartuti,sparghjenuasofamain tuttuquellupaese

32Essi,eccu,lipurtonuunmutupussedeundiavulu

33Èquanduudiavulufùcacciatufora,umutuparlava,èa ghjentesimaravigliava,dicendu:Ùnhèmaistatuvistu cusìinIsraele

34MaiFariseidicianu:Idduscacciaidimòniipermezudi uprincipediidimònii

35ÈGhjesùandavapertutteecitàèpaesi,insignenduine sosinagoghe,èpredicavauVangeludiuregnu,èguarì ognimalatieèognimalatietràupopulu

36Maquand'elluvidiaaghjente,sifecepietàperelli, perchèch'ellesvenenu,èsisòspargugliati,cum'èpecure chìùnanumiccapastore

37Alloradisseàisodiscìpuli:Aracoltahèveramente assai,maitravagliadorisòpochi; 38PregatedunqueuSignorediaracolta,ch'ellumandài travagliadoriinasoracolta.

CAPITOLU10

1Èdopuch'elluaviachjamatuisododicidiscìpuli,lidete uputerecontr'àispiritiimpuri,percacciàifora,èperguarì ognimaneradimalatieèognimaneradimalatie 2Avàsòquestiinomidiidodiciapòstuli;Uprimu, Simone,chìsichjamaPetru,èAndreausofratellu; GhjacumuufiglioludiZebedeu,èGhjuvanniusofratellu; 3FilippuèBartolomeu;TumasgiuèMatteuupublicanu; Ghjacumu,figliolud'Alfeu,èLebbeu,chìsichjamava Thaddaeus;

4SimoneuCananéen,etJudasIscariote,quil'aaussilivré 5Issidodici,Ghjesùlimandò,èliurdinò,dicendu:Ùn andatemiccainastradadiipagani,èùnentreinognicità diiSamaritani

6Maandatepiuttostuàepecurepersediacasad'Israele 7Èmentreandate,predicate,dicendu:Uregnudiicelihè vicinu

8Guariteimalati,purificateilebbrosi,risuscitateimorti, scacciateidimònii:avetericevutugratuitamente,dà gratuitamente

9Ùnfurnitenèoru,nèargentu,nèbronzuinevostreborse, 10Nèsaccuperuvostruviaghju,nèduimantelli,nèscarpi, nèancubastoni:perchèl'operatorehèdegnudiasocarne 11Èinognicitàocitàch'èvoentrerete,dumandatequale hèdegnuinquestu;èrestatequìfinuàchìandatedaquì. 12Èquand'ètùentreinunacasa,salutalu

13Ès'èacasahèdegna,ch'ellasiaavostrapace,mas'ellu ùnhèmiccadegna,chìavostrapacetorniàtè.

14Èquelluchìùnviriceve,nèsenteevostreparolle, quandupartetedaquellacasaocità,scuzzulateapolvaradi ivostripedi.

15Inverità,vidicu,seràpiùtollerabileperaterradi SodomaèdiGomorrainughjornudiughjudiziu,chèper quellacità.

16Eccu,vimanducum'èpecureàmezuàilupi:siate dunquesaviicum'èserpenti,èinnocucum'èculombi

17Maattentiàl'omi:perchèvidaranuàicuncilii,èvi flagelleranuinesosinagoghe;

18Èsaretepurtatidavantiàiguvernatorièàirèpermè, peruntistimunianzacontruàellièàipagani.

19Maquand'ellividaranu,ùnpensatemiccadicumuodi ciòchìviparlerà,perchèvisaràdatuinquellastessaora ciòchìavetedaparlà

20Perchèùnsitemiccavoichìparlate,mauSpìritudiu vostruBabbuchìparlainvoi

21Èufratelludaràufratelluàamorte,èubabbuuzitellu; 22Èsareteodiatidatuttil'omiperumonome,maquellu chìpersisteràfinuàafineseràsalvatu

23Maquanduviperseguiteranuinstacità,fughjitein un'altra:perchèinverità,vidicu:Ùnavetemiccapassatu nantuàecitàd'Israele,finuàchìuFiglioludil'omusia ghjuntu

24Udiscìpuluùnhèpiùdiusomaestru,nèuservitorepiù diusosignore.

25Bastaàudiscìpuluch'ellusiacum'èusomaestru,èu servitorecum'èusosignore.S'ellianuchjamatuupadrone diacasaBeelzebub,quantupiùlichjamaranudiasocasa?

26Ùnàbbiatedunquemiccaapauradielli:perchèùnci hènundadicupertuchìùnsiamiccarevelatu;è ammucciatu,chìùnseràmiccacunnisciutu

27Ciòchìvidicuinabughjura,chìditeinaluce; 28Èùntememiccaquellichìuccidenuucorpu,maùnsò miccacapaciditumbàl'anima;mapiuttostutemequellu chìpòdistrughjel'animaèucorpuinl'infernu

29Ùnsòmiccavendutiduipasseriperunsolcu?èunudi elliùncascàinterrasenzauvostruBabbu

30Maicapellidiutocapusòtuttinumerati.

31Ùnàbbiatedunquepaura,valepiùchèparechjipasseri

32Qualunquedunquemicunfesseràdavantiàl'omi, l'aghjucunfessuancudavantiàumoBabbuchìhèinu celu

33Maàquelluchìminegheràdavantiàl'omi,u rinnegaraghjuancudavantiàumoBabbuchìhèinucelu.

34Ùnpensatemiccachìsòvinutupermandàapacenantu àaterra:ùnsòmiccavinutupermandàapace,mauna spada.

35Perchèsòvinutuàmetteunomuindisprezzucontr'àu babbu,èafigliolacontr'àasomamma,èanuoracontr'àa somamma.

36Èinemicidil'omuseranuquellidiasocasa

37Quelluchìamaubabbuoamammapiùchèmè,ùnhè miccadegnudimè;

38Èquelluchìùnpigliamiccaasocroce,èmiseguita,ùn hèmiccadegnudimè

39Quelluchìtruveràasovita,aperderà:èquelluchì perdeasovitapermè,atruverà

40Quelluchìviricevemiriceve,èquelluchìmiriceve ricevequelluchìmihàmandatu.

41Quelluchìriceveunprufetainnomediunprufeta, riceveràaricumpensadiuprufeta;èquelluchìriceveun omughjustuinnomediunomughjusturiceveràa ricumpensadiunomughjustu

42Èquelluchìdààbeieàunudistichjuchiunatazza d'acquafrescasoluinnomediundiscìpulu,inveritàvi dicu,ùnperderàmiccaasoricumpensa

CAPITOLU11

1Èavvenechì,quanduGhjesùebbefinitudiurdinààiso dodicidiscìpuli,sin'andòperinsignàèpridicàinesocità.

2QuanduGhjuvanniaviaintesuinaprigiòl'operedi Cristu,mandòduidiisodiscìpuli,

3Èlidisse:Sìtùquelluchìdevevene,oaspettemuun altru?

4Ghjesùlirisposeèlidisse:Andateèfàvedeà Ghjuvanniciòchìvoisenteèvede.

5Icechiricevenuavista,èizoppicaminanu,ilebbrosisò purificati,èisordisentenu,imortisòrisuscitati,èipoveri lianupredicatuuVangelu

6Èbenedettuquelluchìùnsiamiccaoffesuinmè

7È,mentrech'ellipartevanu,Ghjesùhàcuminciatuàdìàa ghjentediGhjuvanni:Chìsiteandatiàvedeinudesertu? Unacannascuzzulatadauventu?

8Machìsiteandatiàvede?Unomuvestitudivestiti morbidi?eccu,quellichìportanuvestitimollisòincasedi irè

9Machìsiteandatiàvede?Unprufeta?iè,vidicu,èpiù càunprufeta.

10Perquestuhèquelludiqualehèscrittu:Eccu,manduu momessaggerudavantiàatofaccia,chìprepararàato stradadavantiàtè.

11Inverità,avidicu:àmezuàquellichìsònatidadonne ùnhèmiccarisuscitatupiùgrandechèGhjuvanniBattista; maquelluchìhèpiùchjucuinuregnudiicelihèpiù grandechèellu

12ÈdaitempidiGhjuvanniBattistafinuàavà,uregnudi icelisoffrediviulenza,èiviulentiupiglianuperforza 13Perchètuttiiprufetièalegeprufetizzavanufinuà Ghjuvanni.

14Ès'èvovuletericeve,questuhèElia,chìaviadavene 15Quelluchìhàl'arechjepersente,ch'ellusente 16Maàqualeaghjuparagunàstagenerazione?Hècum'èi zitelliàpusàinimercati,èchjamanuàisocumpagni, 17Èdicendu:Viavemupipatu,èùnavetemiccaballatu; avemupiantuàvoi,èùnavetemiccalamentatu.

18PerchèGhjuvannihèghjuntu,nèmanghjendunèbeie,è dicenu:Hàundiavulu

19UFiglioludil'omuhèghjuntuàmanghjàèàbeie,è dicenu:Eccuunomughiottone,èunbevitoredivinu, amicudiipublicanièdiipiccatoriMaasaviezzahè ghjustificatadiisofiglioli.

20Alloracuminciòàrimproveràecitàinduveamaiòparte diesoopereputentisòstatefatte,perchèùnsisòmicca pentiti.

21Guaiàtè,Corazin!Guaiàtè,Betsaida!perchèse l'opereputenti,chìsòstatefatteintè,eranustatefattein TiruèSidone,sisarianupentitiassaifàinsacchiècendri.

22MavidicuchìseràpiùtollerabileperTiruèSidoneàu ghjornudiughjudiziu,chèpervoi

23Ètù,Capernaumu,chìsìelevatusin’àucelu,seràfalatu àl’infernu;perchès’èl’opereputentich’ellisòstatefatte intè,avianustatufattuinSodoma,ch’ellisòstatifinuà oghje.

24MavidicuchìseràpiùtollerabileperaterradiSodoma inughjornudiughjudiziu,chèpertè

25ÀquellutempuGhjesùrisposeèdisse:Tiringraziu,o Babbu,Signorediuceluèdiaterra,perchèl'aipiattusti coseàisàviièàiprudenti,èl'aipalesuàizitelli

26Ancucusì,oBabbu:perchècusìparevabèàivostri occhi

27TutteecosemisòstaterimessedaumoBabbu;nè cunnosciànimuuBabbu,salvuuFigliolu,èquelluà quelluchìuFiglioluurevelà

28Veniteàmè,voituttichìtravagliateèpisanti,èvi daraghjuriposu

29Pigliateumoghjugunantuàtè,èamparàdamè; perchèsòmansuèumiledicore:ètruvereteriposuàe vostreanime.

30Perchèumojuguhèfaciule,èumofardeluhèligeru

CAPITOLU12

1Àquellutempu,Ghjesùandòusabbatuperugranu;èi sodiscìpulieranuaffamati,ècuminciaruàcoglieespighe èàmanghjà

2MaquanduiFariseil'anuvistu,lidissenu:Eccu,ito discìpulifacenuciòchìùnhèmiccapermessudifàinu sabbatu

3Malidisse:ÙnavetemiccalettuciòchìDavidhàfattu, quanduelluaviafami,èquellichìeranucunellu?

4CumuhèintrutuinacasadiDiu,èhàmanghjatuipani dil'offerta,chìùnlieramiccapermessudimanghjà,nèà quellichìeranucunellu,masoluàipreti?

5Oùnavetemiccalettuinalege,cumuchìinighjornidi sàbbatuipretiinutempiuprofananuusàbatu,èùnsò senzaculpa?

6Mavidicuchìinstulocuhèunupiùgrandechèutempiu

7Mas'èvoavetesappiutuciòchìsignificaquestu,aghju misericordia,èmiccasacrifiziu,ùnavetemiccacundannatu l'innocenti

8PerchèuFiglioludil'omuhèuSignoreancudiusàbatu.

9Èch'ellusin'andòdilà,andòinasosinagoga

10Èeccu,cieraunomuchìaviaamanuseccaÈli dumandò,dicendu:Hèpermessudiguarìighjornidi sàbbatu?ch'ellil'accusanu

11Èlidisse:Qualesaràomutràdivoi,chìaveràuna pecura,ès'ellucascainunafossausàbatu,ùnl'afferrà miccaèl'allevarà?

12Quantuhèdunqueunomumegliuchèunapecura?Per quessa,hèlicitedifàbèinighjornidisàbbatu.

13Alloradisseàl'omu:StendiatomanuÈustende;èhè statarestauratasana,cum'èl'altru

14AlloraiFariseisin'andò,èsicuncilianucontruàellu, cumusipuderanudistrughjelu

15MaGhjesù,chìl'asappiutu,siritiròdaquì;

16Èliurdinòch'elliùnlifacianumiccacunnosce:

17Afinqu'ils'accomplissecequiavaitétéditparle prophèteEsaïe,endisant:

18Eccuumoservitorechìaghjusceltu;umoamatu,in qualeamoànimahèassaipiacevule:metteraghjuumo spiritunantuàellu,èhàdavedeghjudiziuàiGentili

19Ùnliterà,nèchiancirà;nènimuùnsenteràasovocein icarrughji

20Ùnromperàmiccauncanestruttu,èùnspegneràmicca ulinofumante,finuàch'elluhàmandatuughjudiziuàa vittoria

21ÈinusonomesicunfidaranuiGentili

22Alloralifùpurtatuundiavulu,cecuèmutu;èuguarì, dimanerachìucecuèumutuparlavaèvede

23Ètuttuupopulueramaravigliatu,èdisse:Ùnhèquestu ufiglioludiDavid?

24MaquanduiFariseil'anuintesu,dicenu:"Stuomuùn cacciamiccaidimònii,madaBelzebùuprincipedii dimònii".

25ÈGhjesùhàsappiutuisopinsamenti,èlidisse:Ogni regnudivisucontruàellustessuhèpurtatuàadesolazione; èognicitàocasadivisacontr'àsèùnresisteràmicca:

26Ès'èSatanassucacciàSatanassu,hèdivisucontruàellu stessu;comusaràdunqueusoregnu?

27Ès'èeiu,perBelzebù,scacciauidimònii,perqualei vostrifigliolilicaccianu?dunqueseranuivostrighjudici

28Mas'eaghjucacciatuidimòniiperuSpìritudiDiu, allorauregnudiDiuhèghjuntuàvoi

29Osinnò,cumusipòentreinacasadiunomuforte,è sguassateisobeni,s'elluùnlieghjaprimauforte?ètandu sguasseràasocasa

30Quelluchìùnhècunmèhècontruàmè;èquelluchì ùnriuniscemiccacunmè,sparghjefora.

31Perquessa,vidicu:Ognimaneradipeccatuèdi blasfemiaseràpardunataàl'omi;

32ÈàquelluchìdiràunaparollacontruàuFiglioludi l'omu,liseràpardunatu;

33Ofatel'arburubonu,èusofruttubonu;oaltrimenti fatel'arburucurrutti,èusofruttucorruptu:perchèl'arbre hècunnisciutudausofruttu.

34Ogenerazionedivipere,cumupudeteparlàbè,essendu umale?perchèdal'abbundanzadiucoreparlaabocca

35L'omubonudaubonutesorudiucoreportacoseboni; 36Mavidicuchìogniparollaociosachìl'omidiceranu,ne renderanucontuinughjornudiughjudiziu

37Perchèdaetoparollesareteghjustificatu,èdaeto parollesaretecundannatu

38AlloracertidiiscribièdiiFariseirisposenu:Maestru, vulemuvedeunsegnudatè

39Maellurisposeèlidisse:Unagenerazionemalignaè adulteracercaunsegnu;èùncisaràdatuunsignu,mau segnudiuprufetaJonas:

40Perchècum'èGhjonaeratrèghjorniètrènottiinu ventrediabalena;cusìuFiglioludil'omuseràtrèghjorni ètrènottiinucorediaterra

41L'omidiNiniverisusciteranuinughjudiziucùsta generazione,èacundannaranu,perchèsisòpentitiàa predicazionediGhjona;è,eccu,unpiùgrandechèJonas hèquì

42Areginadiusudurisusciteràinughjudiziucùsta generazione,èacundannarà:perchèhèvinutada l'estremitàdiaterrapersenteasaviezzadiSalomone;è, eccu,hèquìunpiùgrandediSalomone.

43Quanduuspirituimpuruhèsurtitudaunomu,cammina perilochiasciutti,cerchenduriposu,èùnnetrova

44Tandudisse:Vultaraghjuinamocasadainduvesò surtu;èquand'elluhèghjuntu,utrovaviotu,spazzatuè guarnitu

45Alloraelluvà,èpigliacunellusettealtrispiritipiù gattivichèellu,èentranuind’èellu,èsiabitanu,èl’ultimu statudiquelluomuhèpeghjuchèuprimuAncucusìserà ancuàstagenerazionegattiva.

46Mentreparlavaancuàaghjente,eccu,asomammaèi sofratellistavanufora,vulenduparlàcunellu

47Alloraunulidisse:Eccu,atomammaèitofratelli stanufora,chìvulianuparlàcuntè

48Maellurisposeèdisseàquelluchìlihàdettu:Qualehè amomamma?èqualesòimofratelli?

49Estendiamanuversuisodiscìpuli,èdisse:Eccuamo mammaèimofratelli!

50PerquelluchìhàdafàavulintàdiumoBabbuchìhèin ucelu,questuhèumofratelluèasurellaèamamma

CAPITOLU13

1UlistessughjornuGhjesùescedaacasa,èsipusòvicinu àumare.

2Èunagrandemultitùdines'adunavaversuellu,cusì ch'ellusin'andòinunanave,èsipusò;ètuttaa multitùdinestavanantuàariva

3Èliparlòassaicoseinparabole,dicendu:Eccu,un suminatoresurtòàsuminà;

4Èquand'elluhàsuminatu,qualchìsumentecascòàulatu diastrada,èl'acellisòghjuntièimanghjanu

5Qualchidunucadununantuàilochidipetre,induveùn avianumiccaassaiterra,èsubituspuntavanu,perchèùn avianumiccaprufunditàditerra

6Èquanduusoles'eraalzatu,eranubruciati;èperchèùn avianumiccaradiche,siseccavanu.

7Qualchidunucascòtràespine;elespinespuntaronoeli strozzarono:

8Maunaltrucascòinterrabona,èhàpurtatufrutti,un centucentu,unsessantavolte,unaltrutrentavolte 9Qualehàl'arechjepersente,ch'ellusente 10Èidiscìpulighjunsenu,èlidissenu:Perchèliparliin parabole?

11Risposeèlidisse:Perchèvihèdatudicunnoscei misteridiuregnudiiceli,maàelliùnhèmiccadatu

12Caràquiconquea,illuiseradonné,etilauraplus d'abondance;maisàceluiquin'apas,mêmecequ'il possède

13Perquessa,liparluinparabole:perchèchìvedenuùn vedenu;èàsenteùnsentenu,nècapiscenu.

14Èinellisicompieaprufeziad'Isaia,chìdice:«Àsente, senterete,èùncapiretemicca;èvidenduvivedete,èùnvi scurdatemicca:

15Perchèucoredistupopuluhèingrossu,èisoarechjesò sbulicatiàsente,èisoochjisòchjusi;perùnvedemicca inognimumentucùisoochji,èsentenucùl'arechje,è capiscenucùusocore,èdevenuessecunvertiti,èi guariscenu

16Mabeatisòitoochji,perchèvedenu,èitoarechje, perchèsentenu

17Peraverità,vidicuchìparechjiprufetièomighjusti anuvulsutuvedeciòchìvoivede,èùnl'anumiccavistu;è àsenteecosechìaveteintesu,èùnl'avetemiccaintesu

18Ascoltatedunqueaparàboladiusuminatore

19Quanduqualchissiasenteaparolladiuregnu,èùna capiscemicca,alloraveneugattivu,èpigliaciòchìera suminatuinusocoreQuestuhèquelluchìhàricevutua sumenteinulatudiastrada.

20Maquelluchìhàricivutuasumenteinilochipetri,hè quelluchìsenteaparolla,èsubitucungioiaariceve;

21Maùnhàmiccaaradicainsèstessu,maduraperun tempu,perchèquanduatribulazioneoapersecuzione nasceperviadiaparolla,àpocuàpocuhèoffesu

22Ancuquelluchìhàricevutuasumentetràespinehè quelluchìsenteaparolla;èacuradistumondu,è l'ingannimentudiericchezze,affucanuaparolla,èdiventa senzafruttu.

23Maquelluchìhàricevutuasumenteinabonaterra,hè quelluchìsenteaparollaèacapisce;chìportaancufruttu, èportaàucentucentu,àsessanta,àtrenta.

24Lidisseunaaltraparàbula,dicendu:Uregnudiiceli s'assumigliaàunomuchìhàsuminatuabonasumenteinu socampu

25Mamentrel'omidormenu,usonemicughjunse,suminò zizzanaàmezuàugranu,èsin'andò

26Maquandualamaeraspuntataèhàpurtatufruttu,tandu apparsuancuazizzana

27Alloraiservitoridiupadronedicasaghjunsenuèli dissenu:Signore,ùnavetemiccasuminatubonasumente inutocampu?dainduvehèdunqueazizzana?

28Lidisse:Unnemicuhàfattuquestu.Iservitorili dissenu:Vuletedunquechìandemuàcullà?

29Maelludisse:Innò;perchè,mentreraccogliea zizzania,ùnsradichiancuugranucunella.

30Lasciatecrescetraminduiinsemefinuàacugliera;èà utempudiacuglieradicuàisegatori:Cogliateprimaa

zizzana,èligateinfasciperbrusgià:maraccoglieugranu inumograna.

31Lidisseunaaltraparàbula:Uregnudiiceli s'assumigliaàungranudimustardachìunomupigliòè siminavainusocampu.

32Chìhèveramenteupiùchjucudituttiisumenti;ma quanduhècultivatu,hèupiùgrandetràl'erbe,èdiventaun arbre,cusìchìl'acellidil'ariavenenuèsiallughjanuiniso rami

33Lidisseun'altraparabola;Uregnudiicelihèsimileàu levitu,chìunadonnapigliò,èpiattaintrèmisuredifarina, finuàchìtuttueralievitu

34TuttequestecoseGhjesùdisseàaghjenteinparabole; èsenzaparabolaùnliparlavamicca:

35Perch'ellusicompieciòchìeradettudauprufeta, dicendu:Apriaboccainparabole;Diceraghjuecosechì sòstatetenutesicretedaafundazionediumondu

36AlloraGhjesùmandòaghjente,èandòincasa;èiso discìpulis'avvicinòàellu,dicendu:Dichjarateciaparàbola diazizzanadiucampu

37Risposeèlidisse:Quelluchìsuminaabonasumente hèuFiglioludil'omu;

38Ucampuhèumondu;abonasumentesòifigliolidiu regnu;maazizzanasòifigliolidiugattivu;

39Unimicuchìl'hàsuminatuhèudiavulu;acuglierahèa finediumondu;èisegatorisòl'anghjuli

40Cum'èdunqueazizzanahècugliataèbrusgiatainu focu;cusìseràinafinedistumondu.

41UFiglioludil'omumandaràisoanghjuli,ècullàdau soregnututteecosechìoffendeèquellichìfacenu iniquità;

42Èighjittassiinunfornudifocu:cisaràulamentuèu strincudidenti

43Alloraighjustibrillaranucum'èusoleinuregnudiuso BabbuQuelluchìhàl'arechjepersente,ch'ellusente

44Dinovu,uregnudiicelihècum'èuntesoru ammucciatuinuncampu;quelluchìquanduunomuhà trovu,sipiatta,èpergioiavàèvendetuttuciòchìhà,è cumpràquellucampu

45Dinovu,uregnudiicelis'assumigliaàunomu mercante,chìcercaperlebelle:

46Quale,dopuavètrovuunaperladigrandeprezzu,si n'andòèvindetuttuciòch'elluavia,èl'accattu.

47Dinovu,uregnudiicelis'assumigliaàunaretachìhè stataghjittatainumare,èriunitadiognitipu

48Chì,quand'elluerapienu,trascinòàariva,èsipusò,è riunìiboniinvasi,macaccianuigattivi

49Cusìserààafinediumondu:l'anghjuliesceranu,è separaranuigattividatràighjusti

50Èlighjittassiinufornudiufocu:cisaràulamentuèu strincudidenti

51Ghjesùlidisse:Avetecapitututtequestecose?Li dicenu:Iè,Signore

52Alloralidisse:Perquessa,ogniscribachìhèstruituàu regnudiicelihècum'èunomuchìhèunpadronedicasa, chìtiraforadiusotesorucosenovièvechji

53Èavvenechì,quanduGhjesùebbefinitustiparàbuli,si n'andòdaquì

54Èghjuntuinusopaese,liinsegnòinasosinagoga, tantuch'ellieranustupiti,èdissi:Dainduvehèquestuomu stasaviezzaèisseopereputenti?

55Ùnhèquestuufiglioludiucarpintieru?ùnhèmiccaa somammachjamataMaria?èisofratelli,Ghjacumuè Ghjiseppu,SimoneèGhjuda?

56Èesosurelle,ùnsòmiccatutticunnoi?Dainduvehè questuomututtequestecose?

57ÈsisòoffesiinelluMaGhjesùlidisse:Unprufetaùn hèmiccasenzaonore,salvuinusopaeseèinasocasa

58Èùncihàfattuassaiopereputenti,perviadiaso incredulità

CAPITOLU14

1Àquellutempu,Erodeutetrarcahàintesuparlàdiafama diGhjesù,

2Èdisseàisoservitori:QuestuhèGhjuvanBattista;hè risuscitatudaimorti;èperquessaopereputentisi manifestanuinellu

3PerchèErodeaviachjappuàGhjuvanni,l'avialigatuè messuinprigiòperErodiade,amogliadiusofratellu Filippu

4PerchèGhjuvannilidisse:Ùntihèpermessudiavèella 5Èquand'ellul'aviavulsutuàmorte,temeaghjente, perchèucuntavanucum'èunprufeta

6Maquandueracelebratul'anniversariudiErode,a figliolad'Erodiadeballavadavantiàelli,èpiaceàErode.

7Dopu,hàprumessucunghjuramentudidàtuttuciò ch'elladumandassi

8Èella,avendustruituprimadiasomamma,disse: DammiquìatestadiGhjuvanBattistainuncarru

9Èurès'affolla;maàcausadiughjuramentu,èdiquelli chìsisòassittatucùelluàmanghjà,hàurdinatuchìsili dessi

10Èmandò,èdecapituGhjuvanniinprigiò

11Èusocapufùpurtatuinuncarru,èdatuàazitella,èu purtòàasomamma

12Èisodiscìpulisòghjunti,pigliòucorpu,l'anuintarratu, èandonuèannunzianuàGhjesù.

13Quand'ellul'aveteintesu,Ghjesùsin'andòinbarcainun locudisertuàl'altru;èquanduaghjentel'aveteintesu,u seguitanuàpediforadiecità.

14ÈGhjesùsin'andò,videnduunagrandefolla,èfù cummossudicumpassioneversuelli,èguarìisomalati

15Èquanduerasera,isodiscìpulis'avvicinòàellu, dicendu:Questuhèunlocudesertu,èutempuhèpassatu; Mandateamultitùdine,perandàinipaesi,ècumprà vittorie.

16MaGhjesùlidisse:Ùncihèbisognudiandà;datelià manghjà.

17Èlidissenu:Ùnavemuquìchècinquepanièduipesci

18Elludisse:Portateliquìàmè

19Etilordonnaàlafouledes'asseoirsurl'herbe,etpritles cinqpainsetlesdeuxpoissons,et,levantlesyeuxversle ciel,ilbénitetrompit,etdonnalespainsàsesdisciples,et lesdisciplesàlafoule

20Ètuttimanghjanu,èsisazianu;èpigliòdiiframmenti chìrestavanudodicicestipieni

21Èquellichìavianumanciatueranucircacinquemila omi,foradiedonneèizitelli

22ÈsubituGhjesùhàcustrettuàisodiscìpuliàcullàin unanave,èàandàdavantiàelluàl'altrariva,mentre ch'ellumandavaviaaghjente

23Èdopuch'elluaviamandatuaghjente,sin'andòinuna muntagnaàparteperpricà;

24Maubattellueraavàinmezuàumare,sbulicatucù l'onde,perchèuventueracuntrariu.

25Èàaquartavegliadianotte,Ghjesùandòversuelli, camminendunantuàumare

26Èquanduidiscìpuliuvittirumarchjendunant'àumare, s'eranuturbati,dicendu:Hèunspiritu;ègridavanudi paura

27MasubituGhjesùliparlò,dicendu:Siateboni!sòeiu; ùnavèpaura

28ÈPetrulirispose,èdisse:Signore,s'ètùsì,urdinatedi veneàtènantuàl'acqua.

29Èdisse:VeniteÈquanduPetruhèfalatudaanave, marchjònantuàl'acqua,perandààGhjesù

30Maquand'elluvidiauventuforte,siscantò;Ècuminciò àaffundà,gridò,dicendu:Signore,salvami

31ÈsubituGhjesùstendeamanu,upigliò,èlidisse:Odi pocufede,perchèdubitate?

32Èquandusòghjuntiinanave,uventucessò

33Alloraquellichìeranuinubattellughjunsenuèl'anu aduratu,dicendu:Inverità,sìuFiglioludiDiu.

34Èquand'ellisòstatipassati,sòghjuntiinupaesedi Gennesaret

35Èquandul'omidiquellulocul'anucunnisciutu,mandò intuttuquellupaeseintornu,èlipurtonututtiimalati;

36Èupricavach'ellitocchinusolul'orludiusovistitu;è quellichìtoccavanueranuguaritiperfettamente.

CAPITOLU15

1AllorasiavvicinavanuàGhjesù,iscribièiFarisei,chì eranudiGhjerusalemme,dicendu:

2Perchèitodiscìpulitrasgredenuatradizionedil'anziani? perchèùnsilavanumiccaemaniquand'ellimanghjanuu pane

3Maellurisposeèlidisse:Perchèancuvoitrasgredeteu cumandamentudiDiucùavostratradizione?

4PerchèDiuhàurdinatu,dicendu:Onoreutobabbuèato mamma;

5Mavoidite:Quelluchìdiceàusobabbuoàaso mamma:Hèunrigalu,datuttuciòchìvipòesseprufittu damè;

6Èùnonoremiccausobabbuoasomamma,seràliberu CusìavetefattuucumandamentudiDiusenzaeffettudaa vostratradizione.

7Ipocriti,Isaiahàbenprofetizatudivoi,dicendu:

8Stupopulus'avvicinaàmècùasobocca,èmionoracùe solabbra;mausocorehèluntanudamè

9Mainvanumiveneranu,insignenduperduttrinei cumandamentidil'omi

10Chjamòaghjente,èlidisse:Ascoltateècapisce: 11Ùnhèmiccaciòchìentrainboccachìimpurtal'omu; maciòchìescedaabocca,questuimpurtaunomu

12Alloraisodiscìpulighjunsenu,èlidissenu:Sapetechì iFariseis'hèscandalizatu,dopuavèintesustaparolla?

13Maellurisposeèdisse:OgnipiantachìumoBabbu celesteùnhàmiccapiantatu,seràsradicata

14Lasciateliinpace:sòicapicechidiicechiÈs'èucecu conduceucecu,tuttiduicascanuinafossa.

15AlloraPetrurisposeèlidisse:Dichjaratecistaparàbula 16ÈGhjesùdisse:Sòancuvoisenzacapisci?

17Ùnaveteancucapituchìtuttuciòchìentrainbocca,và inuventre,èhècacciatuforainabocca?

18Maecosechìescedaabocca,venenudaucore;è impurtanul'omu.

19Perchèdaucoresortenuimalipinsamenti,omicidi, adulteri,fornicazioni,furti,falsitistimoni,blasfemi: 20Quessisòecosechìimpurtanuunomu:mamanghjacù emanisenzalavareùnimpurtamiccaunomu.

21AlloraGhjesùsin'andò,èsin'andòinicostidiTiruèdi Sidone

22Èeccu,unadonnadiCanaanescedalistessacosta,è gridòàellu,dicendu:Abbipietàdimè,oSignore,o FiglioludiDavid!amofigliolahèassaivexedcunun diavulu

23MaelluùnlirisposemiccaunaparollaÈisodiscìpuli s'avvicinuèusupplianu,dicendu:Mandalavia;perchè ellapienghjedopuànoi

24Maellurispose:ùnsòmiccamandatuchèàepecure persediacasad'Israele.

25Alloraellaghjunseèsiprostò,dicendu:Signore, aiutami

26Maellurispose:Ùnhèmiccabèdipigliàupanedii zitelli,èdiscacciààicani

27Èelladisse:Verità,Signore,maicanimanghjanudie briciolechìcascanudaatavuladiisopadroni.

28AlloraGhjesùlirisposeèlidisse:Odonna,grandehèa tofede;Èasofigliolahèstatasanadaquellaora

29ÈGhjesùpartìdaquì,ès'avvicinòàumaridiGalilea;è andòinunamuntagna,èsipusòquì

30Èghjunseàelluunagrandefolla,avenducunellizoppi, cechi,muti,storpi,èparechjialtri,èichjappààipedidi Ghjesù;èliguarì:

31Atalemanerachìamultitùdinesimaravigliava, videnduimutiàparlà,istorpiàessesani,izoppià marchjàèicechiàvede;èglorificavanuuDiud'Israele

32AlloraGhjesùchjamòàelluisodiscìpuli,èdisse: Aghjucumpassionediamultitùdine,perchèstanucunmè avàtrèghjorni,èùnanunundadamanghjà;

33Isodiscìpulilidissenu:Induveduvemuaveremutantu paniinudesertu,dacumpienduunatantamultitude?

34Ghjesùlidisse:Quantupaniavete?Èlidissenu:Sette èunipochidipisci

35Èurdinòàaghjentedipusàinterra.

36Èpigliòisettepanièipesci,èhàfattugrazie,èi rumpia,èlideteàisodiscìpuli,èidiscìpuliàaghjente

37Tuttimancianu,èsisazianu;èpiglianusettecestipieni diacarnerottachìerarimasta

38Èquellichìanumanghjatueranuquattrumilaomi,fora diedonneèizitelli

39Èmandòaghjente,èpigliòanave,èghjunseàacosta diMagdala

CAPITOLU16

1IFariseiancucùiSadduceisiavvicinavanu,èutentativu lidumandavach'ellulifessivedeunsegnudaucelu

2Ellurisposeèlidisse:Quanduhèsera,dite:Saràbellu tempu,perchèuceluhèrossu

3Èàamatina,seràutempubruttuoghje:perchèuceluhè rossuèbassu.Oipocriti,pudetediscernisceafacciadiu celu;maùnpudetemiccadiscernisceisegnidiitempi?

4Unagenerazionegattivaèadulteracercaunsegnu;èùn cisaràdatuunsignu,mausegnudiuprufetaJonas.Èli lasciò,èsin'andò

5Èquanduisodiscìpulisòghjuntidal'altraparte,s'eranu scurdatudipigliàupane.

6AlloraGhjesùlidisse:Fighjateèguardatevidaulevitu diiFariseièdiiSadducei

7Èragiunavanutràelli,dicendu:Hèperchèùnavemu miccapigliatuupane

8Chì,quanduGhjesùhàcapitu,lidisse:Odipocufede, perchèragiunatetràvoi,perchèùnavetemiccapurtatu pani?

9Ùnaveteancucapitu,nèricurdatemiccadiicinquepani diicinquemila,èquantecesteavetepigliatu?

10Nèisettepanidiiquattrumila,èquantecesteavete pigliatu?

11Cumuùnavetemiccacapituchìùnvil'aghjumicca parlatudiupane,chìavetedaesseattentiàulevitudii FariseièdiiSadducei?

12Alloracapiscenucumuch'elluùnlidiciamiccadi guardàdaulevitudiupane,madaaduttrinadiiFariseiè diiSadducei.

13QuanduGhjesùhèghjuntuàacostadiCesareadi Filippu,dumandòàisodiscìpuli,dicendu:Qualedìl'omi chìsòuFiglioludil'omu?

14Èlidissenu:QualchidunudicenuchìtùsìGhjuvanni Battista;altri,Elia;èaltri,Jeremias,ounudiiprufeti

15Iddulidisse:Mavoi,qualeditech'esò?

16SimonPetrurisposeèdisse:TusìuCristu,uFigliolu diuDiuvivu

17Ghjesùrisposeèlidisse:Benedettusì,SimoneBarjona, perchèmiccaacarneèusanguel'hanurevelatuàtè,mau moBabbuchìhèinucelu

18ÈvidicuancuchìtùsìPetru,ènantuàstapetra custruiraghjuamochjesa;èeportedil'infernuùn vinceranumicca

19Evidaraghjuechjavidiuregnudiiceli;ètuttuciòchì liatenantuàaterra,seràligatuinucelu;

20Alloraurdinòàisodiscìpulichìùndicenuànimuchì eraGhjesùuCristu.

21Daquellutempu,Ghjesùhàcuminciatuàspiegààiso discìpulichìelluaviadaandààGhjerusalemme,èsuffriri assaicosedil'anzianièdiiprincipalisacerdotièdiiscribi, èesseuccisu,èrisuscitatuuterzughjornu

22AlloraPetruupigliò,ècuminciòàrimproverallu, dicendu:Sialuntanudatè,oSignore:questuùntisarà micca

23Masivultò,èdisseàPetru:"Vaidaretuàmè, Satanassu;sìunoffensepermè,perchèùntastimiccaciò chìhèdiDiu,maquellichìsòdil'omi

24AlloraGhjesùdisseàisodiscìpuli:S'elluvolevene dopuàmè,ch'ellusirinneghi,ch'ellupiglissiasocroce,è misuvita

25Perchèquelluchìhàdasalvàasovita,aperdarà; 26Perchèchìprufittàunomu,s'elluguadagnaumondu sanuèperdeasoànima?ochìdàunomuincambiudia soànima?

27PerchèuFiglioludil'omuvinaràinagloriadiuBabbu cùisoanghjuli;ètandupremiaràogniomusecondueso opere.

28Inverità,vidicu,chìcisòquìchìùntasteranumiccaa morte,finuàch'ellivedanuuFiglioludil'omuchìvenein usoregnu

CAPITOLU17

1Èdopuàseighjorni,GhjesùpigliòPetru,Ghjacumuè Ghjuvanni,usofratellu,èlifececullànantuàuna muntagnaaltaàparte

2Èfùtrasfiguratudavantiàelli,èusovisubrillavacum'è usole,èisovistimentieranubianchicum'èaluce

3Èeccu,liapparsuMosèèEliachìparlavanucunellu

4AlloraPetrurispose,èdisseàGhjesù:Signore,hèbonu pernoidiessequì;unupertè,èunuperMosè,èunuper Elia

5Mentrech'elluparlavaancora,eccu,unanuvolaluminosa licopreva,èeccuunavocedaanuvolachìdicia:Questu hèumoFiglioluamatu,inqualemisòpiacè;sentilu

6Èquanduidiscìpulil'anuintesu,cascòinfaccia,è ebbenuassaipaura

7Ghjesùs'avvicinò,litoccòèlidisse:Alzati,èùnavè miccapaura.

8Èquand'elliavianualzatul'ochji,ùnanuvistunimu, salvuGhjesùsolu

9Èmentrefalavanudaamuntagna,Ghjesùliurdinò, dicendu:Ùndìànimuavisione,finuàchìuFiglioludi l'omusiarisuscitatudaimorti

10Èisodiscìpulilidumandò,dicendu:Perchèdunquei scribidicenuchìEliadeveveneprima?

11Ghjesùrisposeèlidisse:Elia,veramente,veneprima,è ristabiliscetutteecose.

12MavidicuchìEliahèdigiàghjuntu,èùnl'anumicca cunnisciutu,malianufattututtuciòch'ellianuinsignatu Dilistessamanera,uFiglioludil'omusoffreràdaelli.

13Alloraidiscìpulicapìch'elluliparlavadiGhjuvan Battista

14Èquand'ellieranughjuntiàafolla,unomus'avvicinòà ellu,s'inginuòdavantiàelluèdisse:

15Signore,abbitepietàdiumofigliolu,perchèhèlunaticu, èassaiafflittu,perchèspessucascàinufocu,èspessuin l'acqua

16Èl'aghjupurtatuàitodiscìpuli,èùnpudianuguarì

17AlloraGhjesùrisposeèdisse:Ogenerazioneinfideè perversa,finuàquandustaraghjucunvoi?quantutemputi soffreraghju?purtalluquìàmè

18ÈGhjesùhàrimproveratuudiavulu;èsin'andòforadi ellu,èuzitellueraguaritudaquellaora

19AlloraidiscìpulisiavvicinavanuàGhjesù,èlidissenu: Perchèùnpudemumiccacacciàellu?

20ÈGhjesùlidisse:Perviadiavostraincredulità; perchèinveruvidicu:S'èvoaveteafedecum'èungranu dimustarda,dicereteàstamuntagna:Trascinatedaquìà quìèsisguasserà;ènundaùnvisaràimpussibile

21Mastutipuùnesce,maperapreghieraèudigiunu

22Èmentrech'ellistavanuinGalilea,Ghjesùlidisse:U Figlioludil'omuseràtradituinmanudil'omi

23Èuammazzaranu,èuterzughjornurisuscitarà.Èeranu assaidispiaciuti

24Èquand'ellisòghjuntiàCapernaüm,quellichì ricevevanutributu,ghjunsenuàPetru,èlidissenu:U vostrumaestruùnpagamiccautributu?

25Elludice:IèÈquand'ellueraintrutuincasa,Ghjesù l'impedì,dicendu:Chìnepensate,Simone?diqualeirèdi aterrapiglianuucustumuoutributu?diisofiglioli,odii stranieri?

26Petrulidisse:Diistranieri.Ghjesùlidisse:Allorai zitellisòliberi

27Purtantu,perch'elluùnlioffendassi,andateàumare, lanciateununmu,èpigliateupesciuchìveneprima;è quanduaveteapertuasobocca,truvereteunpezzudisoldi: pigliateèdààellipermèètè

CAPITOLU18

1Inulistessutempuidiscìpulis'avvicinòàGhjesù, dicendu:Qualehèupiùgrandeinuregnudiiceli?

2ÈGhjesùchjamòàelluunzitellu,èupusòàmezuàelli.

3Èlidisse:Inverità,vidicu:seùnsaretecunvertitièùn diventeretecum'èzitelli,ùnentrereteinuregnudiiceli

4Quelludunquechìsiumiliaràcum'èstuzitellu,ulistessu hèupiùgrandeinuregnudiiceli

5Èquelluchìriceveuntalizitelluinumonome,miriceve

6Maquelluchìoffendeunudiquestichjuchichìcredein mè,eramegliuperelluchìunamacinadimacinalifussi appiccicataàucollu,èch'ellufussiaffucatuinufondudiu mare.

7Guaiàumonduperviadil'offense!perchèdeveessechì l'offesevenenu;maguaiàquelluomudaqualevene l'offesa!

8Perquessa,s'èatomanuoutopedevioffende,tagliateli, èscacciatelidatè:hèmegliupervoientreinavita sminuzzataomutilata,invecediavèduiemanioduipedi peresseghjittatiinufocueternu

9Ès'èutoochjut'offensa,sguassate,èscacciàdatè:hè megliupervoientreinavitacùunochju,invecediavèdui ochjiperesseghjittatiinufocudil'infernu

10Fateattenzioneàùndisprezzàunudiquestipicculi; perchèvidicuchìinuceluisoanghjulifighjanusemprea facciadiumoBabbuchìhèinucelu

11PerchèuFiglioludil'omuhèvinutuàsalvàciòchìera persu.

12Cumupensate?s'èunomuhàcentupecure,èunad'elle s'hèsmarrita,ùnlasciàmiccaenovantanove,èsineanda inmuntagnaècercaciòchìhèandatusviatu?

13Ès'elluatrova,inveritàvidicu,sirallegrapiùdiquella pecurachèdienovantanovechìùnsisòmiccasviate

14AncucusìùnhèmiccaavulintàdiuvostruBabbuchì hèinucelu,chìunudistichjuchiperisca

15D'altronde,s'èutofratelluhàdaesseoffesacontruàtè, andateèditeasoculpatràtèèellusolu:s'elluvisente, aveteguadagnatuutofratellu

16Mas'elluùntisentemicca,pigliatecunvoiunuodui altri,chìogniparollasiastabilitainboccaàduiotrè tistimoni

17Ès'ellusitrascuradisenteàelli,diteàaghjesgia;ma s'ellusitrascuradisenteaghjesgia,ch'ellusiapertècum'è unpaganuèunpublicanu

18Inverità,vidicu,tuttuciòchìliatenantuàaterra,serà ligatuinucelu;

19Dinovuvidicu:s'èduidivois'accordanunantuàa terrainquantuàqualcosach'ellidumandanu,seràfattuper ellidaumoBabbuchìhèinucelu

20Perchèinduveduiotrèsòriunitiinumonome,eiusòà mezuàelli.

21AlloraPetrus'avvicinòàelluèlidisse:Signore,quante volteumofratellupeccaràcontruàmè,èlipardunò?finu àsettevolte?

22Ghjesùlidisse:Ùntidicumiccafinuàsettevolte,ma: Finuàsettantavoltesette

23Dunque,uregnudiicelis'assumigliaàuncerturè,chì hàdapigliàincontuisoservitori

24Èquand'elluaviacuminciatuàcuntà,lifùpurtatuunu, chìlideviadecimilatalenti

25Mapostuch'elluùnaviamiccadapagà,usosignorehà urdinatuchìellusiavindutu,èasomogliaèifiglioli,è tuttuciòchìavia,èchìupagamentusiafattu

26Allorauservitores'hècascatuèuadurò,dicendu: Signore,abbipacienzacunmè,ètipagheraghjututtu.

27Alloraupadronediquelluservitorefùcummossudi cumpassione,ulisciò,èlirimetteudebitu

28Maustessuservitoreesce,ètruvòunudiisoservitori, chìlideviacentudenari;ès'imposuemaninantuàellu,u pigliòàagola,dicendu:Pagamiciòchìtùdevi

29Èusoservitorecascòàisopedièusupplicò,dicendu: Abbipacienzacunmè,ètipagheraghjututtu

30Èùnvulia;maandòèumettiuinprigiò,finuàch'ellu hàpagatuudebitu.

31Alloraisoservitori,videnduciòchìerafattu,si dispiacevanuassai,èghjunsenuècuntààusosignoretuttu ciòchìerafattu.

32Allorausosignore,dopuch'ellul'aviachjamatu,li disse:Oservitoregattivu,t'aghjuperdonatututtuquellu debitu,perchèmivulia.

33Ùnduveriaancutùavècompassionediutoservitore, cum'èaghjuavutupietàditè?

34Usosignoreerainfuria,èulivòàiturmentari,finuà ch'ellupagassetuttuciòchìlidevia

35Cusì,umoBabbucelestefaràancuàvoi,s'èvoùn pardunatemiccadiuvostrucoreàognunuàusofratellu.

CAPITOLU19

1Èavvenechì,quanduGhjesùebbefinitustiditti,si n'andòdaaGalilea,èghjunseinacostadiGhjudea,oltreu Ghjurdanu;

2Èunagrandemultitùdineuseguitava;èliguarìquì

3IFariseis'avvicinòancuàellu,utentanu,èlidissenu: Hèpermessuàunomudirinviareasomogliaperogni causa?

4Rispose,èlidisse:Ùnavetemiccalettuchìquelluchìli hàfattuàuprincipiulihàfattumasciuèfemina?

5Èdisse:Perquessa,l'omuabbandunaràubabbuèa mamma,ès'attacherààasomoglia,èiduiseranuunasola carne?

6Perquessa,ùnsòpiùdui,maunasolacarneDunque,ciò chìDiuhàunitu,chìl'omuùnsispartemicca

7Lidissenu:PerchèdunqueMosèhàurdinatudidàun scrittudidivorziuèdirinunzà?

8Ellulidisse:Mosè,perviadiadurezzadiuvostrucore, vihàpermessudirinviàevostremòglie;madauprincipiu ùneramiccacusì

9Èvidicu:Qualessuchìrimetteasomoglia,foradia fornicazione,èsimaritacùunaltru,commetteadulteriu;

10Isodiscìpulilidicenu:S'èucasudil'omuhècusìcùa somoglia,ùnhèmiccabonudimarità.

11Malidisse:Tuttil'omiùnponuricevestaparolla,salvu quelliàqualehèdatu.

12Perchècisòcertieunuchi,chìsònaticusìdauventredi asomamma,ècisòcertieunuchi,chìsòstatifattieunuchi dil'omi;Quelluchìhècapacidiriceve,ch'elluuriceve

13Alloracisòstatipurtatiàelluizitelli,perch'ellumette emaninantuàellièpricà,èidiscìpulilirimproveravanu

14MaGhjesùdisse:Lasciateizitelli,èùnliimpediscenu miccadiveneàmè,perchèditalihèuregnudiiceli 15Èlipusòemani,èpartìdaquì

16Èeccu,unughjunseàellu,èlidisse:Maestrubonu,chì fàdibonuperavèavitaeterna?

17Èlidisse:Perchèmichjamatebè?ùncihènimubonu, maunu,valeàdì,Diu:mas'ètùentreinavita,guardai cumandamenti

18Ellulidisse:Quale?Ghjesùdisse:Ùnfatemicca assassiniu,Ùnfatemiccaadulteriu,Ùnarrubàmicca,Ùn rendemiccafalsutistimunianza,

19Onorautobabbuèatomamma,è:Amateutovicinu cum'ètèstessu.

20Ughjovanulidisse:Tuttequestecosel’aghjuguardatu daamoghjuventù:chìmimancaancu?

21Ghjesùlidisse:S'ètùvoliesseperfettu,andateèvende ciòchìavete,èdààipoveri,èaveteuntesoruinucelu; 22Maquanduughjovanuintesustaparolla,sin'andòtristu, perchèaviaassaipussidimentu.

23AlloraGhjesùdisseàisodiscìpuli:Inverità,vidicu, chìunomuriccuùnentreàpenainuregnudiiceli

24Èdinovuvidicu:hèpiùfaciuleperuncammelluper passàperl'ochjudil'agulla,chèperunriccuentreinu regnudiDiu

25Quanduisodiscìpulil'anuintesu,eranuassai maravigliati,dicendu:Qualepòessesalvatu?

26MaGhjesùlividia,èlidisse:Perl'omiquestuhè impussibule;macunDiututteecosesòpussibuli.

27AlloraPetrurispose,èlidisse:Eccu,avemu abbandunatututtu,èviseguitamu;chìavemudunque?

28ÈGhjesùlidisse:Inverità,vidicu,chìvoichìm'avete seguitu,inarigenerazione,quanduuFiglioludil'omu s'assederàinutronudiasogloria,siteancuvoinantuà dodicitroni,àghjudicàedodicitribù.Israele.

29Ètuttiquellichìanuabbandunatuecase,ofratelli,o surelle,obabbu,omamma,omoglia,ofiglioli,oterre,per umonome,riceveranucentuvolte,èerediteràavitaeterna.

30Maparechjichìsòiprimiseranul'ultimi;èl'ultimi seranuiprimi.

CAPITOLU20

1Perchèuregnudiicelis'assumigliaàunomuchìhèun padronedicasa,chìhèsurtituprimadiamatinaper ingaggiàtravagliadoriinasovigna

2Èquandus'hèaccordatucùitravagliadoriperun centesimuàghjornu,limandòinasovigna

3Èsurtìversuaterzaora,ènevidiaaltrichìstavanuoziosi inumercatu

4Èlidisse:Andateancuvoiinavigna,èciòchìhè ghjustuvidaraghju.Èandavanuasostrada.

5Sin'andòdinovuversul'orasestaènove,èfecelistessa manera

6Versul'undicesimaora,sin'andò,ètruvòaltrichì stavanuoziosi,èlidisse:Perchèstatequìtuttuughjornu senza?

7Lidicenu:Perchènimuùncihàassuciatu.Lidisse: Andateancuvoiinavigna;ètuttuciòchìhèghjustu,chìvi riceverete

8Allora,quanduasera,upatronediavignadisseàuso intendente:Chjamateitravagliadori,èdàliusosalariu, cumincendudal'ultimiàiprimi

9Èquand'ellisòghjuntichìeranuassuciativersu l'undicesimaora,ricevevanuognunuuncentesimu

10Maquanduiprimisòghjunti,pensanuch'elliavissiru ricevutupiù;èancuricevenuogniomuuncentesimu.

11Èquand'ellil'avianuricivutu,murmuravanucontr'àu patronediacasa

12Dicendu:Questiultimianufattusoluunaora,èliavete resiugualiànoi,chìavemupurtatuupesuèucalorediu ghjornu

13Maellurisposeàunud'elli,èdisse:Amicu,ùnviaghju fattumale:ùnavetemiccaaccunsentutucunmèperun centesimu?

14Pigliateciòchìhèuvostru,èvaiatostrada:daraghjuà questul'ultimu,cum'èàtè

15Ùnmihèmiccalicitedifàciòchìvogliucùimei?Uto ochjuhèmale,perchèsòbonu?

16Alloral'ultimiseranuiprimi,èiprimil'ultimi,perchè parechjiseranuchjamati,mapochiscelti

17ÈGhjesù,andenduinGhjerusalemme,pigliòàpartei dodicidiscepuli,èlidisse:

18Eccu,andemuinGhjerusalemme;etleFilsdel'homme seralivréauxprincipauxsacrificateursetauxscribes,etils lecondamnerontàmort

19Èudarààipagani,perburlà,èflagellate,èper crucificallu,èuterzughjornurisuscitarà.

20AlloraghjunseàelluamammadiifigliolidiZebedeu cùisofiglioli,aduràluèvulenduunacertacosadaellu

21Èlidisse:Chìvoli?Iddalidisse:Fatechìstimodui figlioliponupusà,unuàatomanudiritta,èl'altruàa manca,inutoregnu

22MaGhjesùrisposeèdisse:Ùnsapeteciòchì dumandatePuderetebeiediatazzach'eaghjudabeie,è essebattezicùubattesimuchìsòbattezu?Lidicianu: Pudemu.

23Iddulidisse:"Vaibeieveramentediamocoppa,è saretebatteziaticùubattesimucùubattesimucùqualesò battizatu;datuàquelliperqualehèpreparatudaumo Babbu

24Èquanduidecel'anuintesu,s'indignavanucontr'àidui fratelli

25MaGhjesùlichjamòàellu,èdisse:Sapetechìi prìncipidiipaganiesercitanuuduminamentuannantuà elli,èquellichìsògrandiesercitanul'autoritànantuàelli.

26Maùnsaràcusìàmezuàvoi;

27Èquelluchìseràucaputràvoi,ch'ellusiauto servitore:

28Cum'èuFiglioludil'omuùnhèmiccavinutuperesse servitu,maperserve,èperdàasovitainriscattuper parechji

29Èquand'ellipartianudaGhjericu,unagrandefollau seguitava.

30È,eccu,duicechichìstavanuàulatudiastrada,intesu chìGhjesùpassava,gridavanu,dicendu:Abbipietàdinoi, oSignore,FiglioludiDavid

31Eaghjentelirimproverava,perchèch'elliavianuatace, maugridavanupiùdipiù,dicendu:Abbipietàdinoi,o Signore,oFiglioludiDavid 32ÈGhjesùsifirmò,lichjamòèlidisse:Chìvuletech'e vifacissi?

33Lidicenu:Signore,chìinostriochjis'aprenu

34AlloraGhjesùhàavutucompassionedielli,èlitoccò l'ochji,èsubituisoochjianuricivutuavista,èuseguitanu

CAPITOLU21

1ÈquandusiavvicinavanuàGhjerusalemme,èghjuntià Betfage,àamuntagnadil'Olivi,alloramandòàGhjesùdui discìpuli

2Dicenuàelli:Andateinupaesedifronteàvoi,èsubitu truvereteunsumereliatu,èunpuledrocunella:liberateliè portateliàmè

3Ès'èqualcunuvidicequalcosa,dicerete:USignorehà bisognudielli;èsubitulimandarà.

4Tuttuquestuhèstatufattu,perchèsis'accomplissiciòchì eradettudauprufeta,chìdisse:

5DìàafiglioladiSion:Eccu,utorèveneàtè,mansu,è pusatunantuàunsumere,èunpuledro,upuledrodiun sumere

6Etlesdiscipless'enallèrent,etfirentcequeJésusleur avaitordonné:

7Èpurtonuusumereèupuledro,èlimettenuisovestiti,è upusonusopra.

8Èunaassaigrandemultitùdinesparghjeisovistimentiin astrada;altritagghiauramidal'arburi,èistrawdina strada.

9Eamultitùdinechìandavanudavantièchìseguitavanu gridavanu,dicendu:HosannaàuFiglioludiDavid: benedettuquelluchìveneinunomediuSignore! Hosannainupiùaltu

10Èquand'ellueraghjuntuinGhjerusalemme,tuttaacità simosse,dicendu:Qualehèquestu?

11Èaghjentedisse:QuestuhèGhjesùuprufetadi NazarethdiGalilea

12ÈGhjesùintrìinutempiudiDiu,èscacciòtuttiquelli chìvindianuècumpràinutempiu,èhàabbattutuetavule diicambiassi,èisedidiquellichìvindianucolombe

13Èlidisse:Hèscrittu:Amocasaseràchjamatacasadi preghiera;mal'avetefattuunafossadiladri

14Èicechièizoppighjunghjenuàelluinutempiu;èli guarì

15Èquanduicapidiisacerdotièiscribivideranuecose maravigliosech'ellufacia,èizitellichìgridavanuinu tempiu,èdicenu:HosannaàuFiglioludiDavid!eranu assaidispiaciuti,

16Èlidisse:Sentuciòchìdicenuquesti?ÈGhjesùli disse:Iè;Ùnavetemailettu,Daaboccadiizitellièdii lattantiaveteperfezionatualode?

17Èlilasciò,èescedaacitàinBetania;ès'hèallughjatu quì

18Avà,àamatina,quand'elluvultòinacità,aviaafame 19Videnduunficuinucaminu,ghjunseàellu,èùnci truvònunda,masolufoglie,èlidisse:Ùnlasciatepiù fruttunantuàtèpersempreÈsubituuficusisecca

20Èidiscìpuli,videndulu,simaravigliavanu,dicendu: Quantuprestuuficuhèseccatu!

21Ghjesùlirisposeèlidisse:Inveritàvidicu:s'èvo aveteafede,èùndubitatemicca,ùnfaretemiccasoluciò chìhèfattuàuficu,maancus'èvoditeàstamuntagna: Siatealluntanatu,èsiateghjittatuinumare;sideveesse fattu

22Ètuttuciòch'èvodumandateinpreghiera,credendu, riceverete

23Etquandilfutentrédansletemple,lesprincipaux sacrificateursetlesanciensdupeuples'approchèrentalors qu'ilenseignait,etluidirent:Avecquelleautoritéfais-tu ceschoses?èqualet'hàdatustaautorità?

24ÈGhjesùlirispose:"Ancueiuvidumanduunacosa, chì,s'èvomidite,vidicuancucùqualeautoritàfacciu questecose.

25UbattèsimudiGhjuvanni,induveera?daucelu,odi l'omi?Èragiunavanucunellistessi,dicendu:S'èno dicemu:Daucelu;cidirà:Perchèùnavetemiccacridutu?

26Mas'ènodicemu:Dil'omi;avemuapauradiupopulu; perchètuttitenenuGhjuvannicum'èunprufeta

27RisposenuàGhjesùèdissenu:Ùnpudemumiccadì.È lidisse:Ùnvidicumiccacùqualeautoritàfacciuqueste cose

28Machìpensate?Uncertuomuaviaduifiglioli;è ghjunseàuprimu,èdisse:Figliolu,vaiàtravagliàoghje inamovigna

29Ellurisposeèdisse:Ùnvogliumicca;

30Èghjunseàusicondu,èdisselistessamaneraÈellu risposeèdisse:Iu,osignore,èùnhèmiccaandatu

31Qualedielliduihàfattuavulintàdiubabbu?Li dissenu:UprimuGhjesùlidisse:"Inveritàvidicuchìi publicanièeprostitutevanuinuregnudiDiuprimadi voi".

32PerchèGhjuvannihèghjuntuàvoiinucaminudia ghjustizia,èùnavetemiccacridutuinellu;maipublicani èeprostitutelicrèdenu;

33Ascoltateun'altraparabola:C'eraunpadronedicasa, chìpiantòunavigna,lasicintòattornu,ciscavòuntorchiu, custruìunatorre,lafeceforaàivignaghjoli,èandòinun paeseluntanu

34Èquanduutempudiufruttus'avvicinava,mandòiso servitoriàivignaghjoli,perch'elliricevenuifrutti.

35Èivignaghjolipiglionuisoservitori,battevanuunu, ammazzanuunaltru,èlapidanuunaltru

36Dinovu,mandòaltriservitoripiùdiiprimi,èlifecenu listessamanera

37Mainfine,limandòusofigliolu,dicendu:Anuvenerà umofigliolu

38Maquanduivignaghjoli,videnduufigliolu,sidicianu tràelli:Questuhèl'eredi;venite,uccidemulu,èpigliamu asoeredità.

39Èupigliò,uscacciòforadiavigna,èutombu

40Quanduvenedunqueusignorediavigna,chìfaràà quellivignaghjoli?

41Ilsluidisent:Ilferapérirmisérablementcesméchants, etlaisserasortirsavigneàd'autresvignerons,quilui rendrontlesfruitsàleursaison

42Ghjesùlidisse:Ùnavetemailettuinl'Scritture:A petrachìicustruttorianurifiutatu,hèdiventataucapudi l'angulu:questuhèfattudiuSignore,èhèmaravigghiusu àinostriochji?

43Perquessa,vidicu:UregnudiDiuvisaràtoltu,èdatu àunanazionechìpruduceràisofrutti.

44Èquelluchìcascarànantuàstapetraseràstruttu;maà quelluchìcascarà,umacinaràinpolvera.

45ÈquanduiprincipalisacrificadorièiFariseiavianu intesuesoparabole,anucapituchìelluparlavadielli

46Maquand'ellicercavanudimetteamanunantuàellu, temevanuaghjente,perchèl'anupigliatuperprufeta.

CAPITOLU22

1Ghjesùrisposeèliparladinovuinparabole,èdisse: 2Uregnudiicelis'assumigliaàuncerturè,chìhàfattuun matrimoniuperusofigliolu

3Èmandòisoservitoriàchjamàquellichìeranuinvitatià anozze,èùnvulìanumiccavene.

4Dinovu,mandòaltriservitori,dicendu:«Diteàquelli chìsòinvitati:eccu,aghjupreparatuumocena:imoboi èimograssisòammazzati,ètuttuhèprontu:veniteàu matrimoniu

5Maisilssefirentàlalégèreetmarchèrent,l'unàsaferme, l'autreàsesmarchandises.

6Èurestupigliòisoservitori,lisupplicò,èlitombu

7Maquanduurèl'aveteintesu,s'irrita,èmandòiso armati,èdistruttuquelliassassini,èbrusgiatuasocità.

8Alloradisseàisoservitori:Anozzehèpronta,maquelli chìeranuinvitatiùneranumiccadegni

9Andatedunqueperestrade,èquantitruverete,invitateà umatrimoniu

10Alloraquelliservitorisin'andòinicarrughji,èriunìu tuttiquantich'ellitruvaru,malièboni;èumatrimoniufù furnitud'invitati

11Èquanduurèhèintrutupervedel'invitati,hàvistuquì unomuchìùnportavamiccaunvestitudinozze.

12Èlidisse:Amicu,cumuhèghjuntuquìsenzaavèun vestitudinozze?Èerasenzaparolle

13Alloraurèdisseàiservitori:Legatelumanièpedi, pigliatelu,èghjittalluinabughjurafora;cisaràpiantuè digrignamentudidenti

14Perchèparechjisòchjamati,mapochisòscelti.

15AlloraiFariseisin'andò,èsicunsultavanucumusi puderiaintrugliàelluinusodiscorsu

16Mandòàelluisodiscìpulicùl'Erodiani,dicendu: Maestru,sapemuchìtùsìvera,èchìinsegniaviadiDiuin verità,èùnt'interessadinimu,perchèùncunsidereghja miccaapersonadil'omi.

17Dìcidunque:Chìnepensa?Hèlicitedidàtributuà Cesare,omicca?

18MaGhjesùhàcapituasogattivezza,èdisse:Perchèmi tentate,ipocriti?

19MostramiisoldidiutributuÈlipurtòuncentesimu

20Èlidisse:Diqualehèstamaghjinaèstascrizzione?

21Lidissenu:DiCesareAlloralidisse:Rendetedunque àCesareciòchìhèdiCesare;èàDiuecosechìsòdiDiu

22Quand'elliavianuintesusteparolle,simaravigliavanu, l'abbandunonu,èsin'andò

23Inustessughjornu,iSadducei,chìdicenuchìùncihè miccarisurrezzione,lidumandanu:

24Dicendu:Maestru,Mosèhàdettu:Sìunomumori, senzaavèfiglioli,usofratellusimaritaràcùasomoglia,è susciteràasumenteàusofratellu

25Or,c'eranucunnoisettefratelli;èuprimu,dopuavè maritatuunamòglia,eramortu,è,ùnavèmiccafilatu, lasciòasomogliaàusofratellu

26Cumeancuusicondu,èuterzufinuàusettimu.

27Èl'ultimudituttiadonnahèancumorta.

28Dunque,inarisurrezzione,qualesaràamogliadii sette?perchètuttil'avianu

29Ghjesùrisposeèlidisse:Voivisbagliate,ùncunnosci miccaeScritture,nèuputerediDiu

30Perchèinarisurrezzioneùnsimaritanunèsòdatuinu matrimoniu,masòcum'èl'anghjulidiDiuinucelu

31Mainquantuàarisurrezzionediimorti,ùnavetemicca lettuciòchìvihèstatudettudaDiu,dicendu:

32SòuDiud'Abrahamu,uDiud'Isaac,èuDiudi Ghjacobbu?DiuùnhèmiccauDiudiimorti,madiivivi

33Èquanduaghjentehàintesuquestu,s'eramaravigliatu diasoduttrina

34MaquanduiFariseianuintesuch'elluaviamisui Sadduceiàusilenziu,sisòriuniti.

35Alloraunud'elli,chìeraunavvocatu,lifeceuna quistione,tentanduluèdicendu:

36Maestru,qualehèugrandecumandamentuinalege?

37Ghjesùlidisse:AmuàuSignore,utoDiu,cùtuttuuto core,ècùtuttaatoànima,ècùtuttaatomente

38Questuhèuprimuègrandecumandamentu.

39Èasicondahècum'èella:Amateutovicinucum'ètè stessu

40Dastiduicumandamentisòtuttaalegeèiprufeti.

41MentreiFariseieranuriuniti,Ghjesùlidumandò:

42Dicendu:ChìpensatediCristu?diqualehèufigliolu?

Lidissenu:UFiglioludiDavid.

43Lidisse:CumudunqueDavidinuspirituuchjama Signore,dicendu:

44USignoredisseàumoSignore:Siateàamomanu diritta,finuàch'eaghjufattuitonemichiutosgabellodi pedi?

45SidunqueDaviduchjamaSignore,cumuhèuso figliolu?

46Ènimuùnlipudiarispondiunaparolla,nèdaquellu ghjornu,nimuhàavutuàfàpiùdumande.

CAPITOLU23

1AlloraGhjesùdisseàafollaèàisodiscìpuli:

2Dicendu:IscribièiFariseisòàpusàinupostudiMosè:

3Perquessa,tuttuciòch'ellividichjaranud'osservate, osservateèfate;maùnfatemiccadopuàesoopere: perchèdicenu,èùnfatemicca.

4Perch'elliliganucarichipisantièduloridaportà,èli mettenunantuàespalledil'omi;maellistessiùnli moveranumiccacùunudiisoditi

5Matutteesotravagliifacenuperessevistudal'omi: allarganuisofilatteri,èallarganuicunfinidiiso vistimenti

6Èamateestanzedil'altuinifesti,èipostiprincipaliine sinagoghe,

7Èsalutuinimercati,èessechjamatudil'omi,Rabbi, Rabbi

8MaùnsiatechjamatiRabbi,perchèunuhèuvostru Maestru,ancuCristu;èsìtuttifratelli.

9Ènimuchjamateuvostrubabbunantuàaterra,perchè unuhèuvostruBabbu,chìhèinucelu

10Ùnsiatemiccachjamatimaestri,perchèunuhèuvostru Maestru,ancuCristu.

11Maquelluchìhèupiùgrandetràvoiseràuvostru servitore.

12Etquiconques'élèveraseraabaissé;etceluiqui s'abaisseraseraélevé

13Maguaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchèchjudeu regnudiicelicontr'àl'omi,perchèùnandatemiccainvoi stessi,nèpermetteteàquellichìentranu

14Guaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchèdivoratee casedieveduve,èperunapretesafateunalongapreghiera: dunquericevereteapiùgrandedannazione

15Guaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchèvo circugliateumareèaterraperfàunproselitu,èquanduhè fattu,fatedielluufiglioludil'infernuduievoltepiùchè voistessi.

16Guaiàvoi,guidecechi,chìdite:Quelluchìghjuràper utempiu,ùnhènunda;maquelluchìghjuràperl'orudiu tempiu,hèundebitore!

17Ostupidiècechi,perchèchìhèpiùgrande,l'oru,ou tempiuchìsantifical'oru?

18È:Quelluchìghjuràperl'altare,ùnhènunda;ma quelluchìghjuràperurigaluchìhèsopra,hèculpèvule

19Stupitiècechi,perchèchìhèpiùgrande,urigalu,o l'altarechìsantificaurigalu?

20Qualedunquechìghjuràperl'altare,ghjuràperellu,è pertuttuciòchìcihèsopra

21Èquelluchìghjuràperutempiu,ghjuràperellu,èper quelluchìabitainellu

22Èquelluchìghjuràperucelu,ghjuràperutronudiDiu, èperquelluchìsipusanantuàellu.

23Guaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchèpagatea decimadimentaèaniceècummin,èaveteomessuecose piùpesantedialege,ughjudiziu,amisericordiaèafede; 24Voiguideciechi,chìstrusciateunmoscerini,è inghiottiteuncammellu

25Guaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchèpulite l'esternudiatazzaèdiuplatu,mainl'internusòpienidi estorsionièeccessi

26Fariseucecu,purificaprimaciòchìhèinatazzaèu platu,affinchìl'esternusiapuriancu

27Guaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchèsìsìmuliài sepulcriimbiancati,chìdaveruparenubellifora,masòin l'internupienidiossedimorti,èdiogniimpurità

28Cusìancuvoiforapareateghjustiàl'omi,main l'internusitepienidiipocrisiaèiniquità.

29Guaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchècustruitee tombediiprufeti,èadornateisepulcridiighjusti,

30Èdì:S'ènofussemustatiinitempidiinostribabbi,ùn sariamumiccastaticunelliinusanguediiprufeti

31Perquessa,siatetistimunianziàvoistessu,chìsìi figliolidiquellichìanutombuiprufeti.

32Pigliatedunqueamisuradiivostribabbi

33Serpenti,generazionidivipere,cumupudetescappàda adannazionedil'infernu?

34Perquessa,eccu,vimanduprufeti,sàviièscribi;e qualcunidiellineflagellereteinevostresinagoghe,èli perseguiteretedacitààcità

35Perchìvenenantuàtètuttuusangueghjustuversatu nantuàaterra,dausanguediughjustuAbelàusanguedi Zaccaria,figlioludiBarachias,chìaveteuccisutràu tempiuèl'altare

36Inverità,vidicu:Tuttequestecoseveneranunantuà stagenerazione.

37OGhjerusalemme,Ghjerusalemme,tùchìuccidesii prufeti,èlapidatequellichìsòmandatiàtè,quantevolte aghjuvulsuturiunisceitofiglioli,cum'èunagallina riunisceisogaddinisottuàesoali,èùnvulite!

38Eccu,atocasavihèabbandunata

39Perchèvidicu:Ùnmivedaretepiù,finuàchìùn dicerete:BenedettuquelluchìveneinnomediuSignore

CAPITOLU24

1EtJésussortit,ets'éloignadutemple,etsesdisciples vinrentàluipourluimontrerlesbâtimentsdutemple

2Ghjesùlidisse:Ùnvedetemiccatuttequestecose?in veritàvidicu:Ùncisaràmiccalasciatuquìunapetranantu àl'altra,chìùnseràmiccaghjittata

3Èmentrech'ellus'assittònantuàamuntagnadil'Olivi,i discìpulis'avvicinòàelluinparticulare,dicendu:«Dìcimu, quandusaranuquestecose?èchìseràusegnudiato venuta,èdiafinediumondu?

4Ghjesùrisposeèlidisse:Fateattenzioneàchìnimuùn viinganna

5Perchèparechjiveneranuinumonome,dicendu:Sò Cristu;èingannaràparechji.

6Èsenteretediguerrièdirumuridiguerri:fatechìùn siatemiccaturbati:perchètuttequestecosedevenuaccade, maafineùnhèancu.

7Perchèanazionerisusciteràcontr'àanazione,èuregnu contr'àuregnu;ècisaranufamine,pesti,èterremotiin diversilochi.

8Tuttiquestisòuprincipiudiidulori

9Alloravidaranuàesseafflitti,èviammazzaranu,è sareteodiatidatutteenazioniperviadiumonome.

10Ètandu,parechjiseranuoffesi,èsitradiranul'unl'altru, ès'odieranul'unl'altru

11Èparechjifalsiprufetirisusciteranu,èingannaranu parechji

12Èperchèl'iniquitàabbunderà,l'amorediparechjisi fridrà.

13Maquelluchìpersisteràfinuàafine,seràsalvatu

14ÈstuVangeludiuregnuseràpridicatuintuttuumondu pertistimunianzaàtutteenazioni;ètanduveneafine.

15Quanduvivededunquel'abominazionediadesolazione, chìhàparlatudauprufetaDaniel,stàinulocusantu (quelluchìleghje,chìcapisce:)

16AlloraquellichìsòinGhjudeafughjenuinmuntagna:

17Chìquelluchìhènantuàutettuùnscendemiccaper pigliànundadiasocasa:

18Nèquelluchìhèinucampuùntornimiccaàpigliàaso robba

19Èguaiàquellichìsòincinti,èàquellichìallattanuin quellighjorni!

20Mapregatechìavostrafugaùnsiamiccainl'inguernu, nèinusabbatu

21Perchètanduseràunagrandetribulazione,cum'èùnci hèstatudauprincipiudiumonduàquestutempu,nèmai, nèmai

22Ès'elluùnsiscurciavanuquellighjorni,nisunacarneùn deveessesalvata;maperl'eletti,quellighjorniseranu accurtati

23Alloras'èqualcunuvidicia:Eccu,quìhèCristu,oquì; credemicca.

24PerchèsorgeranufalsiCristi,èfalsiprufeti,èferanu grandisegnièmiraculi;intantuchì,s'elluerapussibule, ingannaranul'elettistessi.

25Eccu,viaghjudettuprima

26Perquessa,s'elluvidicenu:Eccu,hèinudesertu;ùn escemicca:eccu,hèinecameresecrete;credemicca.

27Perchècum'èulampuescedaulivante,èbrillaancuà punente;cusìseràancuavenutadiuFiglioludil'omu

28Perchèinduv'elluhèucadaveru,cisaràl'aquileriunite

29Aussitôtaprèslatribulationdecesjours,lesoleil s'obscurcira,etlalunenedonneraplussalumière,etles étoilestomberontduciel,etlespuissancesdescieuxseront ébranlées

30ÈtanduapparisceràusegnudiuFiglioludil'omuinu celu;ètandututteetribùdiaterrasilamentaranu,è videranuuFiglioludil'omuchìveneininuvulidiucelu cùputenzaègrandegloria.

31Èmandaràisoanghjulicùungransonuditromba,è riuniscenuisoelettidaiquattruventi,daunapuntaà l'altrudiucelu.

32Avàamparateunaparaboladiuficu;Quanduuso ramuhèancuteneru,èstendefoglie,sapetechìl'estiuhè vicinu:

33Cusì,ancuvoi,quanduvivedetuttequestecose,sapete chìhèvicinu,ancuàeporte

34Inverità,vidicuchìstagenerazioneùnpasserà,finuà chìtuttequestecoseùnsicompie

35Uceluèaterrapasseranu,maemoparolleùnpassanu micca.

36Madiquellughjornuèdil'oraùnsapinimu,nè l'anghjulidiucelu,masoluumoBabbu

37Macum'èighjornidiNoè,cusìseràancuavenutadiu Figlioludil'omu

38Perchècum'èinighjornichìeranuprimadiudiluviu, manghjavanuèbeie,simaritavanuèsimaritavanu,finuàu ghjornuchìNoèentrainl'arca,

39Èùnsapia,finuàchìudiluviughjunse,èlipurtòtutti; cusìseràancuavenutadiuFiglioludil'omu.

40Tanduseranuduiinucampu;unusaràpigliatu,èl'altru lasciatu

41Duifeminesaranumacinateàumulinu;unusarà pigliatu,èl'altrulasciatu

42Fighjatedunque,perchèùnsapeteàchìorauvostru Signorevene.

43Masapetequestu,chì,s'èupadronediacasaavia saputuàqualevigiliaveneulatru,averiaveghjatu,èùn lassìmiccachìasocasafussidistruttata

44Dunquesiateancupronti,perchèàl'orachìùnpensate micca,uFiglioludil'omuvene

45Qualehèdunqueunservitorefiduèsàviu,chìuso signorehàfattucapudiasocasa,perdàlimanciariin tempudegne?

46Beatuquelluservitorechìusosignore,quanduellu ghjunghje,truveràcusì

47Inverità,vidicu,ch’ellulifaràcapudituttiisobeni.

48Mas'èquelluservitorecattivudiciainusocore:Umo signoreritardaasovenuta;

49Ècumminciarààchjappàisocumpagni,èàmanghjàè àbeiecùl'ubriache;

50Usignorediquelluservitoreveneinunghjornuch’ellu ùnl’aspittava,èinun’orach’elluùnsà.

51Èutaglierà,èlidaràasopartecùl'ipocriti:cisaràu piantuèustrincudidenti.

CAPITOLU25

1Allorauregnudiiceliseràparagunatuàdecevergini, chìpiglianuesolampade,èsin'andòàscuntràusposu

2Ècinqued'ellieranusàvii,ècinqueeranustupidi

3Quellichìeranuinsensatipiglianuesolampade,èùn piglianumiccad'oliucunelli

4Maisapientipiglianul'oliuinisovasicùesolampade.

5Mentreusposus’erastancu,tuttis’addormentavanuè durmianu

6Èàmezanottes’hèfattuungridu:Eccu,veneusposu; andateàscuntràellu

7Alloratuttequelleverginis'arrizzò,ètagliavanueso lampade.

8Èistoltidissenuàisàvii:Daccidiutooliu;perchèe nostrelampadesòspente

9Maisàviirisposenu,dicendu:Ùnhècusì;perùnesse miccaabbastanzapernoièpervoi:maandatepiuttostuà quellichìvendenu,ècumpràpervoi

10Èmentreandavanuàcumprà,usposuhèghjuntu;è quellichìeranuprontiintrinucunelluàumatrimoniu,èa portaerachjusa

11Dopughjunsenuancul'altrivergini,dicendu:Signore, Signore,apreànoi

12Maellurisposeèdisse:Inveritàvidicu:ùnvi cunnoscumicca.

13Fighjatedunque,perchèùnsapetenèughjornunèl'ora duveveneuFiglioludil'omu

14Perchèuregnudiicelihècum'èunomuchìviaghjain unpaeseluntanu,chìchjamòisoservitori,èlihàdatuiso beni

15Èàunuhàdatucinquetalenti,àunaltrudui,èàunaltru unu;àogniomuseconduasocapacitàdiverse;èsubbitu hàpigliatuusoviaghju

16Alloraquelluchìaviaricivutuicinquetalentisin'andò èhàscambiatucùelli,èlifecealtricinquetalenti

17Èancuquelluchìaviaricivutudui,hàancuguadagnatu altridui.

18Maquelluchìaviaricivutuunuandòèscavòinterra,è piattaisoldidiusosignore

19Dopuàunbellupezzu,usignorediquelliservitorihè ghjuntu,èfacecunelli

20Alloraquelluchìaviaricivutucinquetalentighjunse,è purtòaltricinquetalenti,dicendu:Signore,miavetedatu cinquetalenti;

21Usosignorelidisse:Benfattu,oservitorebonuèfidu: tùsìstatufiduinunipochidicose,tifaraghjucapudi parechjecose:entrainagioiadiutosignore

22Vinseancuquelluchìaviaricivutuduitalentièdisse: Signore,m'hàdatuduitalenti;eccu,aghjuguadagnatudui altritalentiforadielli

23Usosignorelidisse:Benfattu,servitorebonuèfidu! sìstatufiduinunipochidicose,tifaraghjucuvernunantu àparechjecose:entrainagioiadiutosignore

24Alloraghjunsequelluchìaviaricivutuuntalentu,è disse:Signore,t'aghjucunnisciutuchìsìunomuduru,chì

cugliessiinduveùnavetemiccasuminatu,ècugliendu induveùnavetemiccaspargugliatu.

25Èaghjuavutuapaura,èandatuèpiattautotalentuina terra:eccu,eccuchìhèuto.

26Usosignorerisposeèlidisse:Servugattivuèpigritu, sapiatechìcuglieraghjuinduveùnaghjumiccasuminatu,è raccolteinduveùnaghjumiccaspargugliatu

27Tuavissidunquemetteimosoldiàiscambiatori,è tandu,àamoghjunta,avissiavuturicevutuimeicunusura

28Pigliatedunqueutalentudaellu,èdààquelluchìhà decetalenti

29Perchèàquelluchìhàseràdatu,èaveràinabbundanza; maàquelluchìùnhà,ancuciòch'elluhà.

30Èghjittateuservitoreinutileinabughjuradifora:ci saràupiantuèustrincudidenti

31QuanduuFiglioludil'omuvinaràinasogloria,ètuttii santianghjulicunellu,allorasimetterànantuàutronudia sogloria

32Èdavantiàelluseranuriunitetutteenazioni;èsi separaràl'unadil'altru,cum'èunpastoreseparaesopecure daicapri

33Èmetteràepecureàasomanudiritta,maicapriàa manca

34AllorauRèlidirààasomanudiritta:Venite,benedetti diumoBabbu,erediteuregnupreparatupervoidaa fundazionediumondu:

35Perchèaghjuavutuafame,èmiavetedatudamanghjà; aghjuavutuasete,èmiavetedatudabeie;erufurasteru,è miaveteaccoltu

36Nudu,èm'avetevistutu:erumalatu,èmivisitate:eru inprigiò,èghjunghjiteàmè.

37Alloraighjustilirisponderanu,dicendu:Signore, quandut'avemuvistuaffamatièt'hàdamanghjà?oasete, èt'hàdatudabeie?

38Quandut'avemuvistuunfurasteru,èt'hàpigliatu?o nudu,èt'hàvistutu?

39Oquanduviavemuvistumalatu,oinprigiò,èghjuntià tè?

40Èurèlirispunniràèlidicia:Inverità,vidicu:in quantul'avetefattuàunudiquestiimofratelli,l'avetefattu àmè

41Alloradiràancuàquellichìstanuàamanumanca: Alluntanatedamè,maledetti,inufocueternu,preparatu perudiavuluèisoanghjuli

42Perchèaghjuavutufame,èùnm'avetemiccadatuda manghjà;aghjuavutuasete,èùnm'avetemiccadatuda beie;

43Erustraneru,èùnm'aveteaccoltu:nudu,èùnm'avete vistutu:malatu,èinprigiò,èùnm'avetevisitatu

44Alloralirispundaranuancu,dicendu:Signore,quandu t'avimuvistuaffamati,oassetati,ostranieri,onudi,o malati,oinprigiò,èùnt'avimumiccaservitu?

45Tandulirispunderà,dicendu:Inverità,vidicu:quantu ùnavetemiccafattuàunudiipiùchjuchidiquesti,ùn avetemiccafattuàmè

46Èquestiandaranuinapunizioneeterna,maighjustiin avitaeterna.

CAPITOLU26

1Èavvenechì,quanduGhjesùebbefinitututtequeste parolle,disseàisodiscìpuli:

2SapetechìdopuàduighjornihèafestadiaPasqua,èu Figlioludil'omuhètradituperessecrucifissu.

3Alloraiprincipalisacrificadori,èiscribi,èl'anzianidiu populus'adunavanuinupalazzudiugransacrificadore, chìerachjamatuCaïphe.

4Ècunsultavanuch'ellipudianupigliààGhjesùcùastuzia, èutumbà

5Maellidissenu:Ùninughjornudiafesta,ch'elluùnci siauntumultutràupopulu

6QuanduGhjesùerainBetania,incasadiSimoneu lebbroso,

7Ils'avançaversluiunefemmequiavaitunecaisse d'alabastred'unparfumtrèsprécieux,etlaversasursatête, tandisqu'ilétaitassisàtable

8Maisodiscìpuli,videndulu,s'indignavanu,dicendu:À chìscopuhèstuperdu?

9Carcettepommadeauraitpuêtrevenduepourbeaucoup, etdonnéeauxpauvres

10QuanduGhjesùhàcapitu,lidisse:Perchèdisturbatea donna?perchèellahàfattuunbellutravagliunantuàmè

11Perchèaveteipoverisemprecunvoi;maùnavete miccasempre.

12Perchèch'ellahàversatustuunguentunantuàumo corpu,l'hàfattuperamosepultura

13Inverità,vidicu,inognilocuchìquestuVangeluserà annunziatuinumondusanu,cisaràancuciòchìstadonna hàfattu,perunricordudiella

14Alloraunudiidodici,chjamatuGhjudaIscariota,andò versuiprincipalisacrificadori,

15Èlidisse:Chìmidarete,èvilidaraghju?Èanupattu cùellupertrentapezzid'argentu.

16Èdaquellutempucercòl'occasioneditradillu

17Uprimughjornudiafestadiipanisenzalevatu,i discìpulis'avvicinòàGhjesù,dicendulu:Induvevuletechì tipreparemupermanghjàaPasqua?

18Èelludisse:Andateincitààuntaliomu,èditeàellu: UMaestrudice:Umotempuhèvicinu;Fararaghjua Pasquaincasatoiacùimodiscìpuli

19Èidiscìpulianufattucum'èGhjesùliaviamandatu;è preparanuaPasqua.

20Quandueraghjuntaasera,sipusòcùidodici 21Èmentremanghjavanu,disse:Inverità,vidicuchìunu divoimitradirà.

22Èeranuassaitristi,ècuminciaruàdìàognunu:Signore, sòeiu?

23Ellurispose:«Quelluchìm’immergeràamanucunmè inupiattu,ellumitradirà

24UFiglioludil'omuvàcum'elluhèscrittudiellu:ma guaiàquelluomudaqualeuFiglioludil'omuhètraditu! erastatubonuperquelluomus'elluùneranatu

25AlloraGhjuda,chìutradiva,risposeèdisse:Maestru, sòeiu?Ellulidisse:L'avetedettu.

26Èmentremanghjavanu,Ghjesùpigliòupane,u benedisse,urompe,èudeteàidiscìpuli,èdisse:Pigliate, manghjate!questuhèumocorpu

27Èpigliòatazza,èhàringraziatu,èlidete,dicendu: Beietutti!

28Perchèquestuhèumosanguediunovutestamentu,chì hèversatuperparechjiperarimissionediipiccati

29Maavidicu:ùnbeiemiccadaquestufruttudiavigna, finuàquellughjornuchìubeiunovucunvoiinuregnudi umoBabbu

30Èdopuavècantatuuninnu,sin'andòinamuntagnadi l'Olivi.

31AlloraGhjesùlidisse:Tuttivisareteoffesiperviadi mèstanotte;perchèhèscrittu:uccideraghjuupastore,èe pecurediugregnuseranuspargugliatefora.

32Ma,dopuàesserisuscitatu,andaraghjudavantiàvoiin Galilea

33Petrurispose,èlidisse:Ancus'ètuttil'omiseranu offesiperviaditè,eiuùnminescunghjuràmai

34Ghjesùlidisse:Inverità,tidicu,chìstanotte,prima chìugallocanti,minegheretetrèvolte

35Petrulidisse:Ancus'ellumorriacuntè,ùnti rinnegaraghju.Cumeanudettuancututtiidiscìpuli.

36AlloraGhjesùghjunsecunelliinunlocuchjamatu Getsemani,èdisseàidiscìpuli:Siatequì,mentrech’e aghjupricatuquì.

37ÈpigliòcunelluPetruèiduifigliolidiZebedeu,è cuminciòàessetristièassaipisanti

38Alloralidisse:Amoànimahèassaitrista,finuàa morte:statequì,èvegliatecunmè

39Èandòunpocupiùinlà,ècascòinfacciaèpricava, dicendu:OBabbu,s'elluhèpussibule,lasciatepassàdamè stacoppa;

40Èghjunseàidiscìpuli,itruvòchìdormenu,èdisseà Petru:Chìùnpuderebbeveghjatecunmèunaora?

41Fighjateèpricate,perùnentreintentazione:uspiritu hèveramentedispostu,maacarnehèdebule

42Sin'andòdinovuasecondavolta,èpricava,dicendu: OBabbu,s'elluùnpòpassàdamèstacoppa,s'elluùnbeiu, siafattaatovulintà

43Èghjunse,èlitruvòdinovudorme,perchèisoochji eranupisanti

44Èlilasciò,èsin'andòdinovu,èpricavaaterzavolta, dicenduestesseparolle.

45Alloraghjunseàisodiscìpuli,èlidisse:Dormiteavàè ripostate:eccu,l'orahèvicinu,èuFiglioludil'omuhè tradituinmanudiipeccatori.

46Alzati,andemu:eccu,hèvicinuchìmitradisce

47Èmentrech'elluparlavaancora,eccu,Ghjuda,unudii dodici,ghjunse,ècunelluunagrandefollacùspadeè bastone,daiprincipalisacrificadorièanzianidiupopulu

48Avàquelluchìl'hàtraditulifeceunsegnu,dicendu: Quelluchìbasgiaraghju,quelluhèquellu:tenelufermu.

49Èsubitus'avvicinòàGhjesù,èdisse:Salute,maestru; elubasgiò

50ÈGhjesùlidisse:Amicu,parchìsite?Allora ghjunsenu,missimanunantuàGhjesù,èupigliò

51Èeccu,unudiquellichìeranucunGhjesùstendea manu,èsguassateasospada,chjappàunservitorediu suvveranusacrificadoru,èlichjappàl'arechja

52AlloraGhjesùlidisse:Rimettiteatospadainusolocu, perchètuttiquellichìpiglianuaspadaperiranucùaspada.

53PensichìùnpossuavàpricàumoBabbu,èch'ellumi daràsubitupiùdidodicilegionid'anghjuli?

54MacumudunquesicompieeScritture,chìcusìdeve esse?

55Inquellaora,Ghjesùdisseàaghjente:Sòsurtiticum'è contr'àunlatrucùspadeèbastoneperpigliàmi?Aghju assittatuognighjornucunvoiinsegnenduinutempiu,èùn m'avetemiccapigliatu.

56Matuttuquestuhèstatufattu,perchìl'Scritturedii prufetisicumpiissinu.Alloratuttiidiscìpulil'abbandunonu, èfughjenu

57EtceuxquiavaientsaisiJésusleconduisirentàCaïphe, lesouverainsacrificateur,oùs'étaientréunislesscribeset lesanciens

58MaPetruuseguitòluntanu,sin'àupalazzudiusuvra sacerdote,èintrì,èsipusòcùiservitori,pervedeafine.

59Avàicapidiisacrificadori,èl'anziani,ètuttuu cunciliucercavanufalsitistimunianzicontr'àGhjesù,per mettelluàmorte;

60Maùntruvarunimu:iè,ancus'elluhèghjuntuparechji falsitestimoni,maùnanutrovu.Àl'ultimuhèvinutudui falsitestimoni,

61Èdisse:Stuomuhàdettu:Sòcapacedidistrughjeu tempiudiDiu,èdicustruisceintrèghjorni.

62Usuvrasacerdotesialzò,èlidisse:Ùnrispondinunda? Chìghjèciòchìquestitistimunianzecontruàtè?

63MaGhjesùstavainpace.Èusuvvernusacerdote risposeèlidisse:TighjuguperuDiuvivu,chìcidicis'ètù sìuCristu,uFiglioludiDiu

64Ghjesùlidisse:L'aidettu:mavidicu:daquì,vivede uFiglioludil'omu,pusatuàadirittadiuputere,èveneini nuvulidiucelu

65Allorausuvvernusacerdotesistracciòisovestiti, dicendu:Hàparlatublasfemia;Chìcihèpiùbisognudi testimoni?eccu,avàaveteintesuasoblasfemia

66Chìnepensate?Risposenuèdissenu:Hèculpèvuledi morte

67Alloralisputanuinfaccia,èlisputanu;èaltril'anu battutucùepalmediesomani,

68Dicendu:Prufetizzaànoi,oCristu:Qualehèquellu chìt’hàbattu?

69OraPetrus'assittòforainupalazzu;èunazitella s'avvicinòàellu,dicendu:TueraancucunGhjesùdi Galilea

70Maellunegòdavantiàtutti,dicendu:Ùnsòmiccaciò chìdite

71Èquand'elluerasurtituinuportico,unaaltraservau vitti,èdisseàquellichìeranuquì:Questuomueraancu cùGhjesùdiNazareth

72Èdinòricusòcunghjuramentu:Ùncunnoscumicca l'omu.

73Èdopuàpocutempu,quellichìstavanuvicinuàellu, dissenuàPetru:Certuancutùsìunudielli;perchèuto discorsutisvela.

74Alloracuminciòàmaledicàèàghjurà,dicendu:Ùn cunnoscumiccal'omu.Èsubituugallos'arrumba.

75ÈPetrus'arricurdavadiaparolladiGhjesù,chìlidisse: Primachìugallocanti,minegheretetrèvolteÈesce,è pienghjeamaramente

CAPITOLU27

1Quandughjunseamatina,tuttiicapidiisacrificadoriè l'anzianidiupopulus'amparanucontruàGhjesùperfàu mortu.

2L'ebbenuliatu,upurtonu,èulivruàuguvernatore PonziuPilatu

3AlorsJudas,quil'avaitlivré,voyantqu'ilétaitcondamné, serepentit,etrenditlestrentepiècesd'argentaux principauxsacrificateursetauxanciens

4Dicendu:Aghjupeccatu,perchèaghjutradituusangue innocente.Èlidissenu:Chìcihèquestu?vedeàquessa. 5Etiljetalespiècesd'argentdansletemple,ets'enalla,et s'enalla,ets'implanta.

6Èicapidiisacerdotipiglianuipezzid'argentu,è dissenu:Ùnhèpermessudimetteinutesoru,perchèhèu prezzudiusangue

7Esicunsultavanu,èanucomprucunelliucampudiu vasame,perintarràistranieri

8Perquessa,quellucampuhèstatuchjamatuCampudi sangue,finuàoghje

9Alloras'accompaiaciòchìerastatudettudauprufeta Jérémie,chìdicia:Èpigliòitrentapezzid'argentu,u prezzudiquelluchìerastimatu,chìquellidiifiglioli d'Israeleanustimatu;

10Èlideteperucampudiuvasame,cum'èuSignore m'hàstabilitu

11ÈGhjesùstavadavantiàuguvernatore;èu guvernatorelidumandò,dicendu:SòurèdiiGhjudei?È Ghjesùlidisse:Tudici

12Èquandueraaccusatudaicapidiisacerdotièdi l'anziani,ùnrisposenunda.

13AlloraPilatulidisse:Ùnsentimiccaquantecoseti tistimunianu?

14Èùnlirisposemiccaunaparolla;intantuchìu guvernatoresimaravigliòassai

15Or,àquellafesta,uguvernatoreavial'abitudinedi liberààupopuluunprigiuneru,chìvulianu.

16Ètanduavianuunprigiunerunotevole,chjamatu Barabba

17Perquessa,quand'ellieranuriuniti,Pilatulidisse: Qualevuletech'evilascià?Barabba,oGhjesùchìhè chjamatuCristu?

18Perchèsapiachìperinvidial'avianuliberatu.

19Quand'elluerapusatunantuàutribunale,asomogliali mandòàdì:Ùnavetenundaàfàcùquellughjustu,perchè aghjupatituassaicoseoghjeinunsognuperviadiellu.

20Maiprincipalisacrificadorièl'anzianipersuadiscenua ghjentedidumandààBarabba,èdidistruggeGhjesù

21Uguvernatorerisposeèlidisse:Qualediiduivulitete chìvilascià?Lidissenu:Barabba

22Pilatulidisse:ChìferaghjudunquediGhjesùchìhè chjamatuCristu?Tuttilidicenu:Ch'ellusiacrucifissu.

23Uguvernatoredisse:Perchè,chìmalehàfattu?Mau gridavanudipiù,dicendu:Ch'ellusiacrucifissu

24Pilatu,videnduch'elluùnpudiavincenunda,machì piuttostuuntumultuerafattu,pigliòl'acquaèsilavòe manidavantiàamultitùdine,dicendu:Sòinnocentudiu sanguedistughjustu:vedi

25Alloratuttuupopulurispose,èdisse:Usosanguesia nantuànoièàinostrifiglioli

26AlloraliliberòBarabbas;è,dopuavèflagellatuGhjesù, ulivòperessecrucifissu

27AlloraisuldatidiuguvernatorepiglionuàGhjesùina salacumuna,èriunìàellututtaabandadisuldati

28Etilsledépouillèrent,etluimirentunerobeécarlate

29È,dopuavèfattuunacuronadispine,lipusonunantuà atesta,èunacannainasomanudiritta;èsiinchinavanui ghjinochjedavantiàellu,èsiburlavanu,dicendu:Salute, rèdiiGhjudei!

30Èsputònantuàellu,pigliòacanna,èlibattevanuin capu

31Èdopuch'ellis'eranuburlatudiellu,litolgìanuu mantellu,limissiisovestiti,èupurtonupercrucificà.

32Èquand'elliescevanu,truvonuunomudiCirene,chìsi chjamavaSimone;

33Èquand'ellisòghjuntiinunlocuchjamatuGolgota, valeàdìunlocudiucraniu

34Ilsluidonnèrentàboireduvinaigremélangéàdufiel, etlorsqu'ileneutgoûté,ilnevoulutpasboire.

35Èucrucifissu,èsispartevanuisovistiti,tiranuàsorta, perch'ellusicompieciòchìeradettudauprufeta:Sò spartutiimovistitutràelli,ènantuàamovesteanutiratu àsorte

36È,pusendu,ufighjulavanu;

37Èpusònantuàusocapuasoaccusazionescritta: QUESThèGhjesù,uRèdiiGhjudei

38Alloracieranuduiladricrucifissicunellu,unuàa manudirittaèl'altruàamanca

39Èquellichìpassavanul'insultavanu,agitanduatesta

40Èdicendu:Voichìdistrughjiteutempiuèucustruisci intrèghjorni,salvateviSètùsìuFiglioludiDiu,falàdaa croce

41Demême,lesprincipauxsacrificateurssemoquaientde lui,aveclesscribesetlesanciens,etdirent:

42Salvòaltri;ellustessuùnpòmiccasalvàS'elluhèuRè d'Israele,ch'ellusiaavàfalatudaacroce,ècicrederemu.

43SifidavainDiu;ch'elluliliberàavà,s'ellucivole, perchèelludisse:SòuFiglioludiDiu

44Anch'elliiladrichìeranucrucifissicunellu,li ghjittavanuancuinidenti

45Avàdaasestaoracierabughjuranantuàtuttuupaese, finuàanonaora.

46Versul'oranona,Ghjesùgridòcùunavoceforte, dicendu:Eli,Eli,lamàsabacthani?valeàdì:umoDiu,u moDiu,perchèm'aiabbandunatu?

47Quelques-unsdeceuxquiétaientlà,enentendantcela, disaient:CethommeappelleElie

48Aussitôtl'und'euxcourut,prituneéponge,laremplitde vinaigre,lamitsurunroseauetluidonnaàboire

49L'altridicianu:Lascia,vedemus'elluveneEliaàsalvà

50Ghjesù,quand'elluaviachianciatudinovucùunavoce forte,rinunciòufantasma

51Èeccu,uveludiutempiuerastrappatuinduidaacima àufondu;èaterratremò,èiscoglisistrappavanu;

52Èetombesòstateaperte;èparechjicorpidiisantichì dormenus'arrizzò,

53Èescedaetombedopuasorisurrezzione,èandòina citàsanta,èapparsuàparechji

54Quanduucenturione,èquellichìeranucunellu, fighjenduàGhjesù,videnduuterramotu,èciòchìerafattu, ebbenuassaipaura,dicendu:Veramentequestuerau FiglioludiDiu

55Etlà,beaucoupdefemmes,quiregardaientdeloin,qui suivaientJésusdeGalilée,leservant

56ÀmezuàqualeeraMariaMaddalena,èMaria,a mammadiGhjacumuèGhjiseppu,èamammadiifiglioli diZebedeu

57Quandueraghjuntaasera,ghjunseunomuriccu d'Arimatea,chjamatuGhjiseppu,chìeraellustessu discìpuludiGhjesù

58Sin'andòversuPilatu,èimploròucorpudiGhjesù. AlloraPilatuhàurdinatuchìucorpusialiberatu

59ÈquanduGhjiseppuaviapigliatuucorpu,l'avvintòin unlinupulitu.

60Èupusòinasotombanova,ch'elluaviascavatuina roccia;èrottòunagranpetraàaportadiusepulcru,èsi n'andò.

61Èc'eraMariaMaddalena,èl'altraMaria,àpusàdavanti àusepulcru

62Ughjornudopu,dopuàughjornudiapreparazione,i principalisacerdotièiFariseis'adunavanuàPilatu

63Dicendu:Signore,ricurdemuchìquelluingannatore disse,mentreeravivu:Dopuàtrèghjorni,risuscitaraghju 64Mandatedunquechìusepulcrusiaassicuratufinuàu terzughjornu,perchèisodiscìpuliùnvenenudinotte,è l'arrubbanu,èdicenuàupopulu:Hèrisuscitatudaimorti; 65Pilatulidisse:Voiaveteunsguardu:andate,fateupiù sicuru.

66Allorasin'andò,èassicuravanuusepulcru,sigillanua petraèponenuaveglia

CAPITOLU28

1Àafinediusàbatu,cum'èl'alba,versuuprimughjornu diasettimana,ghjunseMariaMaddalenaèl'altraMariaper vedeusepulcru

2È,eccu,cihèstatuungranterremotu,perchèl'ànghjulu diuSignorehèfalatudaucelu,èhèghjuntu,èrotolaa petradaaporta,èsipusònantuàella

3Usovisueracum'èunlampu,èisovistimentibianchi cum'èneve:

4Èperpauradiellu,iguardianitremavanu,èdiventanu cum'èmorti.

5L'ànghjulurisposeèdisseàedonne:Ùnàbbiatepaura, perchèsòchìcercateàGhjesù,chìhèstatucrucifissu 6Ùnhèmiccaquì,perchèhèrisuscitatu,cum'elluhàdettu. Venite,vedeulocuduv'ellustavauSignore 7Andateprestu,èditeàisodiscìpulich'elluhèrisuscitatu daimorti;è,eccu,vàdavantiàvoiinGalilea;culàu vedrete:eccu,viaghjudettu

8Èpartianuprestudausepulcrucuntimoreèunagrande gioia;ècorseàdìàisodiscìpuli.

9Èch'elliandavanuàdìàisodiscìpuli,eccu,Ghjesùli scontra,dicendu:SaluteÈghjunsenu,utenenuperipedi, èuadurà.

10AlloraGhjesùlidisse:Ùnàbbiatepaura:andateàdìài mofratellich’ellivanuinGalilea,èquìmivederanu 11Or,quand'elliandavanu,eccu,alcunidiivigilisò ghjuntiinacità,èannunzianuàicapisacerdotituttuciò chìerafattu.

12Èquand'ellisisòriuniticùl'anziani,èavìanuavutuu cunsigliu,dettiassaisoldiàisuldati

13Dicendu:Dite:isodiscìpulisòghjuntidinotte,èl'anu arrubbatumentrenoidormemu.

14Ès'elluveneàl'arechjediuguvernatore,u cunvinceremuèviassicurà

15Allorapiglionuisoldi,èfecenucum'ellieranuinsignati; èstaparollahècumunimenticuntatutràiGhjudeifinuà oghje.

16Alloral'onzediscìpulisin'andòinGalilea,ina muntagnainduveGhjesùliaviamandatu

17Èquand'ellil'anuvistu,l'anuaduratu,macertidubitanu.

18ÈGhjesùs'avvicinòèliparlava,dicendu:Tuttuu puteremihèdatuinuceluèinaterra

19Andatedunque,èinsignàtutteenazioni,battezenduin unomediuBabbu,èdiuFigliolu,èdiuSpìrituSantu.

20Insegnenduliàosservàtutteecosechìviaghju urdinatu:èeccu,sòcunvoisempre,finuàafinediu mondu.Amen.

Marcu

CAPITOLU1

1UprincipiudiuVangeludiGhjesùCristu,uFiglioludi Diu;

2Cumehèscrittuiniprufeti:Eccu,aghjumandatuumo messaggerudavantiàatofaccia,chìprepararàatostrada davantiàtè

3Avocediquelluchìgridainudesertu:Preparatea stradadiuSignore,fatedritteisocamini.

4Ghjuvannihàbattezuinudesertu,èpredicavau battèsimudipenitenzaperarimissionediipeccati

5ÈandavanuversuellututtuupaesediGhjudeaèquellidi Ghjerusalemme,ètuttisòstatibattezzatidaelluinufiume diuGhjurdanu,cunfessenduisopiccati

6ÈGhjuvannieravistutudicapellidicammellu,ècùuna cinturadipelleàilombi;èhàmanghjatulocusteèmeli salvatichi;

7Èpridicava,dicendu:«Vennedopuàmèunupiù putentechèmè,chìùnsòmiccadegnudichjappàèslaccia ulatchetdiisoscarpi

8Iuv'aghjudabattezid'acqua,maelluvibattezeràcùu SpìrituSantu

9ÈavveneinquellighjornichìGhjesùghjunseda NazarethdiGalilea,èfùbattizatudaGhjuvanniin Ghjurdanu

10Èsubitu,escedal'acqua,vittiiceliaperti,èuSpìritu cum'èunaculombachìfalavanantuàellu.

11Èghjunseunavocedaucelu,chìdiceva:Tusìumo Figlioluamatu,inqualemisòpiacè 12ÈsubituuSpìritul'hàpurtatuinudesertu.

13Èeraquìinudesertuquarantaghjorni,tentatuda Satanassu;èeracùebestiesalvatichi;èl'anghjulili servivanu.

14DopuchìGhjuvannifùmessuinprigiò,Ghjesùghjunse inGalilea,predicenduuVangeludiuRegnudiDiu.

15Èdicendu:Utempuhècumpiitu,èuregnudiDiuhè vicinu:pentite,ècredeinuVangelu

16MentrepassavavicinuàumarediGalilea,hàvistuà SimoneèàAndrew,usofratellu,chìtiravanuaretainu mare,perchèeranupiscadori

17Ghjesùlidisse:Venitedopuàmè,èvifaraghjudiventà piscadorid'omi

18Èsubituabbandunonuesoreti,èuseguitanu

19Èandatuunpocudilà,vidiaGhjacumu,figlioludi Zebedeu,èGhjuvanni,usofratellu,chìeranuancuind’u battelluchìrimettevanuesoreti

20Èsubitulichjamò,èlascianuusobabbuZebedeuina barcacùimercenari,èandonudopuàellu

21ÈandonuinCapernaum;Èsubbitu,ughjornudiu sàbatu,intrìinasinagoga,èinsignò.

22Etilss'étonnaientdesadoctrine,carillesenseignait commeunquiavaitl'autorité,etnoncommelesscribes

23Ècierainasosinagogaunomucùunspirituimpuru;è gridava,

24Dicendu:Lasciamusolu;Chìavemudafàcùtè,o GhjesùdiNazareth?Seivenutuàdistrughjini?Sòchìtùsì, uSantudiDiu

25ÈGhjesùlirimproverò,dicendu:«Taceèescedaellu

26Èquanduuspirituimpurul'ebbestraziatu,ècriòàgran voce,escedaellu

27Ètuttieranumaravigliati,intantuch'ellis'interrugavanu tràelli,dicendu:Chìhèquestu?Chìnovaduttrinahè questu?perchècunautoritàcummandaancuàispiriti impuri,èliubbidiscenu.

28Èsubituasofamasisparseintuttaaregioneintornuàa Galilea

29Èsubitu,ghjuntidaasinagoga,intrinuincasadi SimoneèAndrea,cùGhjacumuèGhjuvanni

30MaamammadiamògliadiSimonegiacevamalatadi frebba,èsubitulidicenudiella.

31Èghjunse,apigliòperamanu,èl'alzòèsubituafrebba l'abbandunò,èliserviva

32Èàasera,quanduusolesitramuntava,lipurtonututtii malatièquellichìeranudimònii

33Ètuttaacitàerariunitaàaporta

34Èguarìparechjimalatididiversemalatie,ècacciòfora parechjidimònii;èùnhàmiccapermessuàidimònidi parlà,perchèucunniscianu

35Èàamatina,s'arrizzòunbellupezzuprimadiughjornu, esce,èsin'andòinunlocusolitario,ècipricava

36ÈSimoneèquellichìeranucunelluuseguitanu.

37Èquandul'avètrovu,lidissenu:Tuttil'omiticercanu.

38Èlidisse:Andemuinipaesivicini,perch'eaghju pridicatuancuquì:perquessa,sòsurtu

39ÈpredicavainesosinagogheintuttaaGalilea,è cacciavaidimònii

40Èunlebbrosos'avvicinòàellu,usuppliendu,è ghjinochjendudavantiàellu,èlidisse:S'ètùvoli,mipò purificà

41ÈGhjesù,mossudicumpassione,steseamanu,utoccò, èlidisse:«Vogliu!siatepuri

42Appenach'elluaviaparlatu,subitualeprasin'andòda ellu,èfùpurificatu.

43Èuurdinòstrettamente,èsubituumandòvia; 44Èlidisse:"Vedeùndìnundaànimu;mavai, manifestateviàuprete,èoffreperavostrapurificazione ciòchìMosèhàurdinatu,peruntistimunianzaperelli

45Maelluesce,ècuminciòàpubblicàassai,èàsparghje l'affare,tantuchìGhjesùùnpudiapiùentreinacità,ma eraforainilochideserti;

CAPITOLU2

1ÈghjuntudinovuinCapernaumdopuàqualchìghjornu; èsisentiach'ellueraincasa.

2Èsubituparechjisisòriunitiinseme,tantuch'elluùnci eralocuperriceveli,micca,miccaquantuàaporta,èli annunziavaaparolla.

3Èghjunghjenuàellu,purtenduunuparaliticu,chìera natudiquattru

4Èch'elliùnpudianuavvicinààelluperapressa, scoprevanuutettuinduveelluera;èdopul'avianurottu, falavanuulettuduv'ellustavauparaliticu

5QuanduGhjesùhàvistuasofede,disseàuparaliticu: Figliolu,itopiccatitisòpardunati

6Maisilyavaitquelques-unsdesscribesassislà,etqui réfléchissaientdansleurcœur:

7Perchèquestuomuparlacusìblasfemi?Qualepò pardunàipeccatichèDiusolu?

8Èsubitu,quanduGhjesùhàcapituinusospirituch'elli ragiunavanucusìinelli,lidisse:Perchèragiunatequeste coseinuvostrucore?

9Ch'ellasiapiùfaciuledidìàiparalisi:Itopiccatitisò pardunati?odidì:Alzate,pigliateutolettuèmarchja?

10MapersapèchìuFiglioludil'omuhàuputerenantuàa terradipardunàipiccati(disseàuparaliticu:)

11Tidicu:Alzati,pigliateutolettu,èvaiincasatoia.

12Èsubitus'arrizzò,pigliòulettu,èsin'andòdavantià tutti;intantuch'ellieranututtimaravigliati,è glurificavanuàDiu,dicendu:Ùnavemumaivistucusì

13Èsin'andòdinovuàulatudiumare;ettoutelafoule s'approchadelui,etillesenseignait.

14Passendu,vittiàLevi,figlioludiAlfeu,pusatuàu custumu,èlidisse:SeguimiÈsialzòèuseguita 15Èavvenechì,mentreGhjesùeraassittatuàmanghjàina socasa,parechjipublicanièpiccatoris'assittenuancucù Ghjesùèisodiscìpuli;perchèeraparechje,èuseguitanu 16EtquandlesscribesetlesPharisienslevirentmanger aveclespublicainsetlespécheurs,ilsdirentàsesdisciples: Commentsefait-ilqu'ilmangeetboitavecdespublicains etdespécheurs?

17QuanduGhjesùhàintesu,lidisse:«Isaniùnanu miccabisognudiuduttore,maquellichìsòmalati:ùnsò miccavenutuàchjamàighjusti,maipeccatoriàu pentimentu

18ÈidiscìpulidiGhjuvannièdiiFariseidigiunavanu,è venenuèlidicenu:PerchèidiscìpulidiGhjuvannièdii Fariseidigiunanu,maitodiscìpuliùndigiunanumicca?

19ÈGhjesùlidisse:Puderanuifigliolidiusposu digiunate,mentriusposuhècunelli?finuàch'ellianuu sposucunelli,ùnponumiccafastidiu

20Maveneranuighjorni,quanduusposuliseràcacciatu, èalloradigiunaranuinquellighjorni.

21Nimuùncuceancuunpezzuditelanovanantuàuna vistituvechja;altrimenti,upezzunovuchìl'hàriempitu, sguassatedauvechju,èl'affittuhèpeghju.

22Ènimuùnmetteuvinunovuinvechjibuttigli; altrimentiuvinunovusfondaebuttigli,èuvinuhèversatu, èibuttiglisaranusbulicati;mauvinunovudeveessemisu inbuttiglinovi

23Èavvenech'ellupassavapericampidigranuughjornu diusabbatu;èisodiscìpulicuminciaru,mentreandavanu, àcacciàespighedigranu

24ÈiFariseilidissenu:Eccu,perchèfacenuusabbatuciò chìùnhèmiccalicite?

25Èlidisse:ÙnavetemailettuciòchìDavidhàfattu, quanduelluaviabisognu,èch'elluaviafami,elluèquelli chìeranucunellu?

26CumuhèandatuinacasadiDiu,àighjornidiAbiathar, usuvvernusacrificadoru,èhàmanghjatuipanidil'offerta, chìùnsòmiccapermessidimanghjà,maàisacrificadori,è hàdatuancuàquellichìeranucunellu?

27Èlidisse:Usàbatuhèstatufattuperl'omu,èmicca l'omuperusàbatu

28DunqueuFiglioludil'omuhèancuuSignorediu sàbatu.

CAPITOLU3

1Èintrìdinovuinasinagoga;ècieraquìunomuchì aviaunamanusecca

2Èufighjulavanu,s'elluuguarìusàbatu;ch'elli l'accusanu.

3Èdisseàl'omuchìaviaamanusecca:Fatefora 4Èlidisse:Hèlicitedifàubèinusabbatu,odifàu male?persalvàavita,opertumbà?Masifermanuapace. 5Èdopuavèfighjulatuintornuàellicùrabbia,addulitatu peradurezzadiusocore,disseàl'omu:Stendiatomanu Èustende,èasomanuhèstatarestauratasanacum'è l'altru

6ÈiFariseisin'andò,èsubitusicunsultavanucun l'Erodianicontruàellu,cumusipuderanudistrughjelu 7MaGhjesùsiritiròcùisodiscìpuliàumare,èuna grandefolladiGalilea,èdiGhjudea,useguitanu.

8ÈdaGhjerusalemme,èdaIdumaea,èdaoltreu Ghjurdanu;èquellidiTiruèdiSidone,unagrande multitùdine,dopuavèintesuciòch'ellufacia,si avvicinavanuàellu

9Èdisseàisodiscìpuli,chìunapicculabarcaliservissi perviadiaghjente,perch'elliùnl'affollassi.

10Perchèaviaguarituparechji;Aupointqu'ilspressaient surluipourqu'illetouchât,tousceuxquiavaientdes pestes.

11Èispiritiimpuri,quand'ellil'anuvistu,sisòcascati davantiàellu,ègridavanu,dicendu:TusìuFiglioludi Diu.

12Èliurdinòstrettamentech'elliùnlifacianumicca cunnosce

13Ècullànantuàamuntagna,èchjamaàquelluchìvulia: èghjunsenuàellu

14Èhàurdinatudodeci,dach'ellifussinucunellu,è ch'ellulimandavaàpredicà.

15Èavèuputerediguarìemalatie,èdicacciàidimònii: 16ÈSimonechjamòPetru;

17Ghjacumu,figlioludiZebedeu,èGhjuvanni,fratelludi Ghjacumu;èlichjamòBoanerges,chìhè,ifigliolidiu tronu

18ÈAndrea,èFilippu,èBartolomeu,èMatteu,è Tumasgiu,èGhjacumu,ufigliolud'Alfeu,èTaddaeu,è SimonuuCananeanu,

19ÈGhjudaIscariota,chìl'hàancutraditu,èsin'andòin unacasa

20Èamultitùdinesiriunìdinovu,ch'elliùnpudianu mancumanghjàpane.

21Èquanduisoamichil'anuintesu,sin'andòàchjappà nantuàellu,perchèdicenu:Hèforadiellu

22ÈiscribichìsòfalatidaGhjerusalemmedissenu:Hà Beelzebub,èperuprìncipediidimòniicacciaforai dimònii.

23Èlichjamòàellu,èlidisseinparabole:Cumupò SatanassuscacciateSatanassu?

24Ès'èunregnuhèspartutucontruàellustessu,quellu regnuùnpòmiccasustiniri.

25Ès'èunacasahèdivisacontruàsèstessu,quellacasa ùnpòstà

26Ès'èSatanassus'arrizzòcontruàellustessu,èhèdivisu, ùnpòmiccastà,mahàunafine

27Nimupòentreinacasadiunomuforte,èsguassateiso beni,s'elluùnlieghjaprimal'omuforte;ètandusguasserà asocasa

28Inverità,vidicuchìtuttiipeccatiseranupardunatiài figliolidil'omu,èiblasfemii,perogniqualcunuch'elli blasferanu

29MaquelluchìblasfemeracontruàuSpìrituSantuùnhà maiupirdunu,mahèinpericuludidannazioneeterna:

30Perchèdicenu:Hàunspirituimpuru

31Alloraghjunsenuisofratellièasomamma,è,stendu fora,umandòàchjamà.

32Èaghjentesipusòvicinuàellu,èlidissenu:Eccu,ato mammaèitofratelliforaticercanu

33Èlirispose:Qualehèamomammaoimofratelli?

34Eguardòintornuàquellichìstavanuàl'intornu,èdisse: Eccuamomammaèimofratelli!

35PerquelluchìfaciavulintàdiDiu,questuhèumo fratellu,èamosurella,èamamma

CAPITOLU4

1Èricuminciavaàinsignààulatudiumare;ètuttaa multitùdineeravicinuàumarenantuàaterra

2Èliinsignavaassaicosecùparabole,èlidisseinaso duttrina:

3Ascoltate;Eccu,unseminatoresurtìàsuminà:

4Èavvenechì,mentrech'ellusuminava,alcunicascòàu latudiastrada,èl'acellidiucelughjunsenuèl'anu manghjatu

5Qualchidunucascòinterrapetrifica,induveùnavia miccaassaiterra;èsubituspuntò,perchèùnaviamicca prufunditàditerra:

6Maquanduusoleeraalzatu,erabrusgiatu;èperchèùn aviamiccaradice,sisecca.

7Èalcunicascòtràespine,èespinecrescenu,èl'affucanu, èùnhàmiccadatufruttu

8Èunaltrucascòinterrabona,èhàdatufruttichì spuntavanuècrescenu;enefecenascereunatrenta,una sessanta,euncentu

9Èlidisse:Quelluchìhàl'arechjepersente,ch'ellusente.

10Èquanduerasolu,quellichìeranuvicinuàellucùi dodicilidumandavanuaparàbula

11Èlidisse:Àvoihèdatuàcunnosceumisterudiu regnudiDiu;

12Perchì,videndu,vedanu,èùnsisentenu;èsentendusi sentenu,èùncapiscenu;perùnessemiccacunvertitiin ognimumentu,èisopiccatilidevenuessepardunati

13Èlidisse:Ùncunnoscimiccastaparàbula?ècumu allorasapetetutteeparabole?

14Usuminatoresuminaaparolla

15Èquestisòquellichìsòinulatudiastrada,induvea parollahèsuminata;maquanduanuintesu,Satanassu venesubitu,ècacciàaparollachìerasuminatainisocori

16Èquestisòancuquellichìsòsuminatiinterrapetrifica; chì,quanduanuintesuaparolla,ricevenusubitucungioia; 17Èùnanumiccaradicheinellistessi,ècusìpersistesolu peruntempu:dopu,quandul'afflizioneoapersecuzione nascepercausadiaparolla,subitusòoffesi.

18Èquestisòquellichìsòsuminatitràespine;cum'è senteaparolla,

19Èepreoccupazionidistumondu,èl'ingannimentudie ricchezze,èibramidil'altricosechìentranu,affucanua parolla,èdiventasenzafruttu.

20Èquestisòquellichìsòsuminatiinterrabona;quelli chìsentenuaparolla,èaricevenu,èportanufruttu,àtrenta volte,àsessantaèàcentu.

21Èlidisse:Siportaunacandelaperessemessasottuà unmachja,osottuàunlettu?èmiccaessestallatunantuà uncandele?

22Perchèùncihènundaoculatuchìùnsiamicca manifestatu;nènundaeratenutusicretu,machìdevevene àl'esteru

23Sèqualchissiahàl'arechjepersente,ch'ellusente

24Iddulidisse:Fighjateàciòch'èvosentete:cùamisura chìmisurate,visaràmisurata;

25Perchèàquelluchìhà,liseràdatu,èquelluchìùnhà micca,ancuciòchìhà

26Èelludisse:CusìhèuregnudiDiu,cum'ès'elluun omughjittassiasumenteinterra;

27Èduveriadorme,ès'alzavanotteèghjornu,èasumente suscitaràècresce,ùnsàcumu

28Perchèaterradàfruttudasèstessu;primaalama,poi l'arechja,dopuchìugranupienuinl'arechja

29Maquanduufruttuhèpurtatu,simettesubituafalce, perchèacuglierahèghjunta.

30Èelludisse:Àqualeavemudaparagunàuregnudi Diu?ocùqualeparagonel'avemudaparagunà?

31Hècum'èungranudigranudimustardachì,quanduhè suminatuinterra,hèmenudituttiigraneddichìsòinterra:

32Maquanduhèsuminatu,cresceèdiventapiùgrandedi tutteeerbe,èsparghjeramigrandi;cusìchìl'acellidil'aria ponuallughjàsottuàl'ombradiquestu

33Ècùparechjeparabolecusìlidisseaparolla,cum'è ch'ellianupussutusente.

34Maùnliparlavasenzaparabola;èquand'ellieranusolu, spiegòtutteecoseàisodiscìpuli

35Èulistessughjornu,quandueraghjuntaasera,lidisse: Passemudal'altraparte

36Èdopuavèmandatuaghjente,upigliòcum'elluerainu battellu.Èc'eraancucunellualtrepicculinavi.

37Ès'alzòunagrandetempestadiventu,èl'onde battevanuinanave,chìeraavàpiena

38Èerainaparteposteriorediubattellu,dormenantuà uncuscinu;èusveglianuèlidicenu:Maestru,ùnvi interessamiccach'ènoperemu?

39Èsialzò,rimproveròuventu,èdisseàumare:Pace, siateÈuventucessò,ècieraunagrandecalma

40Èlidisse:Perchèsitecusìpaura?cumuùnavetemicca fede?

41Esitemevanuassai,èsidicianul'unàl'altru:Chìomu hèquestu,chìancuuventuèumaril'obbedisce?

CAPITOLU5

1Èghjunsenuàl'altrapartediumare,inupaesedii Gadareni

2Èquanduerasurtitudaanave,subituliscontròdai tombiunomucùunspirituimpuru.

3Chìaviaasoabitazionetràetombe;ènimupudialigàlu, nò,miccacùcatene:

4Parcequ'ilavaitsouventétéliéavecdeschaînesetdes chaînes,etqueleschaînesavaientétédéchiréesparlui,et leschaînesrompuesenmorceaux:nipersonnenepouvait l'apprivoiser

5Èsempre,notteèghjornu,erainmuntagnaèinitombi, pienghjenduèsitagliavacùpetri.

6Maquand'elluvideàluntanuàGhjesù,corseèl'adorò

7Ègridenduàgranvoce,èdisse:Chìaghjuàfàcùtè, Ghjesù,FiglioludiuDiuAltissimo?TipregudaDiu,chì ùnmiturmentimicca

8Perchèlidisse:Escedal'omu,ospirituimpuru.

9Èlidumandò:Chìtichjama?Èrispose,dicendu:Ume nomehèLegione,perchèsimuassai

10Èupricavaassaich'elluùnlimandavaforadiupaese

11Orac'eravicinuàemuntagneunagrandebandadiporci chìpasciava

12Ètuttiidimòniiupregavanu,dicendu:Mandateciind'è iporchi,perentreinelli

13ÈsubituGhjesùlidetepermessuÈispiritiimpuri escenu,èintrinuiniporchi;èabandadacurriaviulente perunlocuripiduinumare(eracircaduimila;)èhèstata sufocatainumare

14Èquellichìpascevanuiporchifughjenu,èl'anudettuin acitàèinacampagnaÈsòandatiàvedeciòchìhèstatu fattu

15ÈghjunghjenuàGhjesù,èvedenuquelluchìera pussedutudaudiavulu,èaviaalegione,àpusà,èvistutu,è inasomentesana,èanuapaura

16Èquellichìl'avianuvistulidicianucumueraaccadutuà quelluchìeraudiavulu,èancudiiporchi

17Èsicuminciaruàpricàelluperandàforadiesocoste

18Èghjuntuinubattellu,quelluchìaviaavutuudiavuluu pricavaperessecunellu

19MaGhjesùùnl'hàmiccapermessu,malidisse:«Vàin casaàitoamichi,èdìàelliquantecosechìuSignorehà fattupertè,èhàavutucompassioneditè 20Èsin'andò,ècuminciòàpubblicàinDecapolisquante cosechìGhjesùaviafattuperellu,ètuttil'omisi maravigliavanu

21ÈquanduGhjesùfùpassatudinovuinbarcaàl'altra riva,assaighjentes'adunavaversuellu,èeravicinuàu mare

22Èeccu,veneunudiicapidiasinagoga,chìsichjamava Ghjairu;èquand'elluuvide,cascòàisopedi, 23Èusupplicòassai,dicendu:Amofigliolachjesaàu puntudiamorte;èellacamperà

24ÈGhjesùandòcunellu;èassaighjenteuseguitava,è l'ammucciava

25Èunadonna,chìhàavutuunflussudisanguedadodici anni,

26Èaviapatituassaicosedaparechjimedichi,èavia spesututtuciòch'ellaavia,èùneranundamegliu,ma piuttostupeghju.

27Quand'ellaaviaintesuparlàdiGhjesù,ghjunseina pressadaretuètoccòusovistitu.

28Perchèelladisse:S'elluùnpossutuccàchèisovestiti, saraghjusanu

29Èsubbituafontanadiusosanguesisecca;èsintiainu socorpuch'ellaeraguaritadaquellapesta.

30ÈGhjesù,cunnisciasubituinsèstessuchìavirtùera escedaellu,sivultòinastampa,èdisse:Qualem'hàtoccu imopanni?

31Eisodiscìpulilidissenu:«Tuvediaghjentechì t’accumpagna,ètùdici:Qualem’hàtoccu?

32Èguardòintornupervedequellachìaviafattustacosa

33Maadonna,temenduètremantu,sapenduciòchìera fattuinella,ghjunseèsifalòdavantiàellu,èlidissetutta averità

34Èlidisse:Figlia,atofedet'hàguarita;andateinpace, èsiatesanudiatopesta.

35Mentrech'elluparlavaancora,daacasadiucapudia sinagogaghjunsenucertichìdicianu:Atofigliolahè morta:perchèdisturbipiùuMaestru?

36AppenaGhjesùhàintesuaparollachìeradetta,disseà ucapudiasinagoga:Ùnàbbiapaura,credesolu

37Èùnhàpermessuànimudiseguitààellu,salvuPetruè GhjacumuèGhjuvanni,ufratelludiGhjacumu

38Èghjunseàacasadiucapudiasinagoga,èvideu tumultu,èquellichìpienghjenuèsilamentavanuassai

39È,quand'ellufùintrutu,lidisse:Perchèfatesturumore èpienghje?azitellaùnhèmiccamorta,madorme.

40ÈsiridianudielluMaquand'elluliaviacacciatututti fora,pigliòubabbuèamammadiazitella,èquellichì eranucunellu,èentreininduv'ellusitrovavaazitella.

41Pigliòazitellaperamanu,èlidisse:Talithacumi;chì hè,essenduinterpretatu,damigella,tidicu,alzati

42Èsubituazitellas'arrizzò,èmarchjava;perchèeradi l'etàdidodicianniÈsòstatistupiticùunagrande maraviglia

43Èliurdinòstrettamentechìnimuùnsapia;èhà urdinatuchìqualcosalideveessedamanghjà

CAPITOLU6

1Èescedaquì,èghjunseinusopaese;èisodiscìpuliu seguitanu.

2Èghjuntuusàbatu,cuminciòàinsignàinasinagoga;è parechji,chìl'anuintesu,eranumaravigliati,dicendu:Da induvehèquestuomu?èchìsaviezzahèquestuchìlihè datu,chìancutaliopereputentisòfattudaesomani?

3Ùnhèquestuucarpintieru,ufiglioludiMaria,ufratellu diGhjacumu,diGhjiseppu,diGhjudaèdiSimone?èeso surelleùnsòmiccaquìcunnoi?Èeranuoffesidaellu

4MaGhjesùlidisse:Unprufetaùnhèmiccasenzaonore, mainusopaese,ètràisoparenti,èinasocasa.

5Èùnpudiafàlàuntravagliuputente,salvuch'ellumettia emaninantuàunipochidimalati,èliguarì

6Èsimaravigliòperviadiasoincredulità.Èandavain giruperipaesi,insignendu

7Chjamòàelluidodici,ècuminciòàmandalliàduièdui; èlideteuputerenantuàispiritiimpuri;

8Èliurdinòdipigliànundaperusoviaghju,salvusoluun bastone;Nisunsaccu,nèpane,nèsoldiinasoborsa:

9Maessecalzaticùsandali;èùnmettemiccaduimantelli.

10Èlidisse:Inognilocuinduveentreinunacasa,stàquì, finuàchìpartessidaquellulocu.

11Èquelluchìùnviriceve,nèvisente,quanduparterete daquì,scuzzulateapolvarasottuàivostripedi,peruna tistimunianzacontruàelliInverità,vidicu,seràpiù tollerabileperSodomaèGomorrhainughjornudiu ghjudiziu,chèperquellacità

12Èescenu,èpredicavanuchìl'omisipientinu

13Èscacciòforaparechjidimònii,unghjenud'oliu parechjimalati,èliguarìvanu

14ÈurèErodehàintesuparlàdiellu;(perchèusonome eraspargugliatu:)èdisse:chìGhjuvanniuBattistahèstatu risuscitatudaimorti,èdunquesimanifestanuinelluopere putenti.

15L'altridicenu:HèEliaÈaltridicenu:Chìhèunprufeta, ocum'èunudiiprufeti

16MaErode,àsenteciò,disse:GhjèGhjuvanni,ch’aghju decapitatu:hèrisuscitatudaimorti.

17PerchèErodestessuaviamandatuàchjappàà Ghjuvanni,èl'avialigatuinprigiòperamorediErodiade,a mògliadiusofratelluFilippu,perchèl'aviamaritata.

18PerchèGhjuvanniaviadettuàErode:Ùnvihè permessudiavèamogliadiutofratellu

19Erodiade,dunque,ebbeunalitigacontrodilui,e l'avrebbeuccisomaùnpudiamicca:

20PerchèErodetemevaGhjuvanni,sapenduch'ellueraun omughjustuèsantu,èl'osservava;èquand'ellul'hàintesu, hàfattuassaicose,èl'hàintesucunpiacè

21Èghjuntuunghjornucunvenutu,chìErode,inuso anniversariu,feceunacenaàisosignori,àisocapi,èài capidiaGalilea

22ÈquanduafiglioladiadettaErodiadehèentrata,è ballava,èpiacciòàErodeèàquellichìstavanucunellu,u rèdisseàazitella:Dumandatedamèciòchìvulete,èti daraghju.

23Èlighjurò:Qualunquecosamidumandassi,tidaraghju àamitàdiumoregnu

24Èsin'andò,èdisseàasomamma:Chìdumandu?È elladisse:UcapudiGhjuvanniBattista

25Èghjunsesubituinfrettaversuurè,èlidumandò, dicendu:«Vogliuchìmidessiàpocuàpocuinuncarrua testadiGhjuvanBattista

26Èurèeraassaidispiaciutu;Eppuru,peruso ghjuramentu,èperellichìsisòassittatucunellu,ùnl'hà miccaricusatu

27Èsubituurèmandòunboia,èmandòch'elluliportassi atesta;

28Èpurtòusocapuinuncarru,èl'hàdatuàazitella,èa zitellalideteàasomamma

29È,quanduisodiscìpulil'anuintesu,ghjunsenu,pigliòu socadavere,èupusonuinunatomba

30Èl'apòstulisisòriunitiàGhjesù,èlidissenututtuciò ch'elliavianufattuèciòch'elliavianuinsignatu.

31Èlidisse:Veniteàparteinunlocudesertu,èriposate unpocu;perchèc’eranuparechjichìandavanuèandavanu, èùnavianutantutempuàmanghjà.

32Èsin'andòinunlocudesertucùunanaveprivata

33Èupopuluivittipartì,èparechjiucunnisciunu,ècorse cussìforaditutteecità,èandavanuforadielli,è ghjunsenuàellu

34ÈGhjesù,quand'elluesce,videassaighjente,èfù cummossudicumpassioneversuelli,perchèeranucum'è pecurechìùnanumiccapastore;

35Èquanduughjornuerapassatu,isodiscìpulis'avvicinò àellu,èlidissenu:Questuhèunlocudesertu,èavàu tempuhèpassatu

36Mandateli,perandàinupaesediucirconduèinipaesi, ècumpràupane,perchèùnanunundadamanghjà.

37Ellurisposeèlidisse:DateliàmanghjàÈlidicenu: Andemuàcumpràduicentucentesimidipani,èlidamuà manghjà?

38Lidisse:Quantupaniavete?andateàvedeÈ quand'ellisapianu,dicenu:Cinque,èduipesci.

39Èliurdinòdifàpusàtuttipercumpagnienantuàl'erba verde

40Etilss'assirentenrangs,parcentainesetparcinquante.

41Èdopuavèpigliatuicinquepanièiduipesci,hàalzatu iochjiinucelu,èbenedisse,rompeipani,èlideteàiso

discìpulichìlimettevanudavantièiduipescisispartetrà tutti.

42Ètuttimanghjanu,èsisazianu

43Èpiglionudodicicestipienidiframmenti,èdiipesci.

44Èquellichìanumanghjatudiipanieranucircacinque milaomi

45Èsubbitucustrintòisodiscìpuliàcullàinubattellu,èà andàinl'altrarivaprimadiBetsaida,mentrech'ellu mandavaviaaghjente

46Èquand'elluliaviamandatuvia,sin'andòinmuntagna àpricà

47Èquandueraghjuntaasera,anaveerainmezuàu mare,èellusolunantuàaterra.

48Èlividechìtravagliavanuàremà;perchèuventuera cuntrariuàelli:èversuaquartavegliadianotteghjunseà elli,camminendunantuàumare,èaviapassatuvicinuà elli

49Maquand'ellil'anuvistumarchjànantuàumare,si pensanuch'ellueraunspiritu,ègridò:

50Perchètuttil'anuvistu,èeranuturbatiÈsubituli parlava,èlidisse:Siateboni,sòeiu;ùnavèpaura

51Èandòversuelliinanave;èuventucessò:èeranu assaimaravigliatiinellistessisenzamisura,èmaravigliati

52Perchèùnanumiccacunsideratuumiraculudiipani, perchèusocoreerainduru.

53È,dopuavèpassatu,ghjunsenuinupaesediGennesaret, ès'avvicinavanuàariva

54Èquand'ellisòghjuntidaanave,subituucunniscenu.

55Ècorseàtraversututtaquellaregioneintornu,è cuminciaruàpurtàinilettiimalati,induveanuintesu ch'elluera.

56Èinduveelluentrava,inpaesi,ocità,opaese,pusonui malatiinicarrughji,èlipregavanudituccà,s'elluùnera chèucunfinidiusovistitu,èquellichìutoccueranu guariti

CAPITOLU7

1AlloraiFarisei,ècertidiiscribi,chìsòghjuntida Ghjerusalemme,s'adunavanuàellu.

2Èquand'ellivittinucertidiisodiscìpulimanciaripanicù emaniimpure,valeàdìcùmanilavate,anutrovuculpa

3PerchèiFariseiètuttiiGhjudei,salvuch'ellisilavanue manispessu,ùnmanghjanumicca,tenenduatradizionedi l'anziani

4Èquand'ellivenenudaumercatu,salvuch'ellilavanu,ùn manghjanumiccaÈcisòparechjealtrecose,chìanu ricivutupertene,cum'èulavatuditazzi,èvasi,vasidi bronzuèditavule

5AlloraiFariseièiscribilidumandò:Perchèito discìpuliùnviaghjanumiccaseconduatradizionedi l'anziani,mamanghjanuupanecùemanilavate?

6Risposeèlidisse:Esaiahàprufetizatubèdivoiipocriti, cum'èhèscrittu:Stupopulumionoracùesolabbra,mau socorehèluntanudamè

7Tuttavia,invanumiveneranu,insignenduperduttrinei cumandamentidil'omi.

8PerabbandunàucumandamentudiDiu,tenetea tradizionedil'omi,cum'èulavatudivasiètazzi:è parechjealtrecosesimilichìfate.

9Iddulidisse:bè,ricusateucumandamentudiDiu,per pudèguardàavostratradizione

10PerchèMosèdisse:Onorautobabbuèatomamma;è: Quelluchìmalediceubabbuoamamma,ch'ellumoria morte

11Mavoidite:Siunomudiceàusobabbuoàaso mamma:HèCorban,valeàdìunrigalu,datuttuciòchìmi pudessiprufittà;elluseràliberu

12Èùnlilasciatepiùfànundaperubabbuoperaso mamma;

13FacendusenzaeffettuaparolladiDiu,perviadia vostratradizione,ch'èvoavetemandatu,èfateparechje cosesimili

14Èch'elluaviachjamatututtuupopuluversuellu,li disse:Ascoltatemiognunudivoiècapisce:

15Ùncihènundadiforadil'omu,chìentrainellupò impurtàellu:maciòchìescedaellu,sòquellichì impurtanul'omu.

16Sèqualchissiahàl'arechjepersente,ch'ellusente

17Èquand'ellufùintrutuincasadaupopulu,isodiscìpuli lidumandavanudiaparàbula.

18Èlidisse:Sòancuvoicusìsenzaintelligenza?Ùn avetemiccacapituchìtuttuciòchìdaforaentreinl'omu, ùnpòmiccaimpurtàellu;

19Perchèùnentremiccainusocore,mainuventre,è esceinutrattu,purtendututteecarni?

20Èdisse:Ciòchìescedal'omu,chìimpurtal'omu.

21Cardel'intérieur,ducœurdeshommes,sortentles mauvaisespensées,lesadultères,lesfornications,les meurtres,

22Ifurti,acupidigia,amalizia,l'ingannimentu,alascivia, umalochju,ablasfemia,l'orgogliu,astoltezza:

23Tuttequestecosemalevenenudal'internu,èimpurtanu l'omu

24Èdaquìsialzò,èandòinicunfinidiTiruèdiSidone,è intrìinunacasa,èùnvuliachìomuasappia,maùnpudia essepiattu

25Perchèunadonna,chìasofigliolaaviaunspiritu impuru,hàintesuparlàdiellu,èghjunseàisopedi.

26Adonnaeragreca,sirofenicadinazione;èlidumandò ch'elluscacciassiudiavuluforadiasofigliola

27MaGhjesùlidisse:"Lasciateprimaizitellisaziate, perchèùnhèmiccabèdipigliàupanediizitelli,èdi scacciààicani

28Eellarisposeèlidisse:Iè,Signore,maicanisottuàa tavulamanghjanuibriciolediizitelli

29Iddulidisse:Perstaparolla,vaiudiavuluhèpartutu daatofigliola.

30Èghjuntaincasasoia,truvòudiavulusurtitu,èaso figliolapusatanantuàulettu.

31Èdinò,partendudaecostediTiruèdiSidone,ghjunse àumarediGalilea,àmezuàecostediaDecapolis

32Èliportanuunuchìerasordu,èchìaviaun impedimentuinasoparolla;èl'imploranudimetteamanu nantuàellu

33Èupigliòforadiaghjente,èmisiisoditiinl'arechje,è sputò,ètoccòasolingua

34Èguardenduinucelu,sismintò,èlidisse:Effata,vale àdì:siapre.

35Èsubitul'arechjesòstateaperte,èacordadiasolingua hèstataliberata,èparlavachjaru

36Èliurdinòch'elliùndicenuànimu;mapiùli incaricava,tantupiùl'anupublicatu;

37Ès'eranumaravigliatidipiù,dicendu:Hàfattututtee cosebè;faceàsenteàusordu,èàumutuàparlà.

CAPITOLU8

1Inquellighjorni,aghjenteeraassaigrande,èùnavia nundadamanghjà,Ghjesùchjamòàelluisodiscìpulièli disse:

2Aghjucumpassionediamultitùdine,perchèavàsòstati cunmètrèghjorni,èùnanunundadamanghjà 3Ès'ellulimanduàdigiunuincasasoia,sisguassanuper astrada,perchèparechjidiellisòvenutidaluntanu

4Eisodiscìpulilirispundenu:Dainduvel'omupòsaziari questiomidipanequìinudesertu?

5Èlidumandò:Quantupaniavete?Èlidisse:Sette 6Èhàurdinatuàupopuludis'assedessiinterra;èpigliòi settepani,rendegrazie,espezzò,èdettiàisodiscìpuliper mettedavantiàelli;èlipusonudavantiàupopulu

7Èavianuunipochidipicculipesci,èhàbenedettu,è urdinòdimetteliancudavantiàelli

8Alloramanghjanuèsisazianu,èpiglianusettepanieridi acarnerottachìerarimasta.

9Èquellichìavianumanciatueranucircaquattrumila,èli mandòvia

10Èsubitu,intrìinunanavecùisodiscìpuli,èghjunsein ipartidiDalmanuta

11ÈiFariseis'avvicinavanu,ècuminciaruàdumandàcun ellu,cerchendudaelluunsegnudaucelu,èutentativu.

12Èsuspiròassaiinusospiritu,èdisse:Perchèsta generazionecercaunsegnu?Inveritàvidicu:Ùnserà miccadatusegnuàstagenerazione.

13Èlilasciò,è,intrutuinanave,sin'andòàl'altraparte

14Oraidiscìpulis'eranuscurdatudipigliàupane,èùn avianumiccainubattellucunellipiùdiunpane.

15Èliurdinò,dicendu:Fighjate,guardatevidiulevitudii FariseièdiulevitudiErode

16Èragiunavanutràelli,dicendu:Hèperchèùnavemu miccapani

17ÈGhjesù,chìl'asaputu,lidisse:Perchèragiunate, perchèùnavetemiccapani?Ùnaveteancucapitu,nè capite?Aveteancuuvostrucoreinduriti?

18Avèochji,ùnvedete?èavèl'arechje,ùnsentimicca?è ùnviricurdate?

19Quanduaghjuspezzatuicinquepanitràcinquemila, quanticestipienidiframmentiavetepigliatu?Lidissenu: Dodici.

20Èquanduisetteàmezuàquattrumila,quanticesti pienidiframmentiavetepigliatu?Èlidisse:Sette.

21Èlidisse:Cumuhèchìùncapite?

22ÈghjunseàBetsaida;èlipurtonuuncecu,èli supplianudituccallu

23Pigliòucecuperamanu,èupurtòforadiacità;È dopuavèsputatuinisoochji,èmisiemaninantuàellu,li dumandòs'elluhàvistu

24Alzòusguarduèdisse:Vecul'omicum'èl'arburi,chì camminanu

25Dopu,sirimetteemaninantuàisoochji,èufece guardà,èfùristuratu,èvideogniomuchjaramente

26Èumandòincasasoia,dicendu:Ùnandateincità,nè diteànimuinacità.

27Ghjesùesce,èisodiscìpuli,inipaesidiCesareadi Filippu;èinastradahàdumandatuàisodiscìpuli, dicendu:Qualedicenuchìeiusò?

28Èrispundenu:GhjuvanBattista;macertidicenu:Elia; èaltri,Unudiiprufeti.

29Èlidisse:Mavoi,qualeditechìsò?ÈPetrurisposeè lidisse:TusìuCristu

30Èliurdinòch'elliùndicenuànimudiellu.

31Ècuminciòàinsignàli,chìuFiglioludil'omuhàda soffreassaicose,èesseriittatudal'anziani,èdiiprincipali sacrificadorièdiiscribi,èesseuccisu,èdopuàtrèghjorni resuscita

32Èdissestaparollaapertamente.ÈPetruupigliò,è cuminciòàrimproverallu

33Mas'hèvultatu,èguardòisodiscìpuli,rimproveròà Petru,dicendu:«Vaidaretuàmè,Satanassu,perchèùn tastimiccaciòchìhèdiDiu,maciòchìhèdil'omi

34Èdopuch'elluaviachjamatuaghjenteàellucùiso discìpuliancu,lidisse:Quelluchìvoleàvenedopuàmè, ch'ellusirinneghi,ch'ellupigliaasocroce,èmisuvita

35Perchèquelluchìvolesalvàasovita,aperderà;ma quelluchìperdeasovitapermèèperl'evangelu,ustessua salvarà

36Perchèchìprufittàunomu,s'elluguadagnaumondu sanuèperdeasoànima?

37Ochìdàunomuincambiudiasoànima?

38Qualunquedunquesivergognaràdimèèdiemo parolleinstagenerazioneadulteraèpeccatrice;diellu ancuuFiglioludil'omuseràvergogna,quand'elluveneina gloriadiusoBabbucùisantianghjuli

CAPITOLU9

1Èlidisse:Inverità,vidicu,chìcisòalcunidiquellichì stanuquì,chìùntasteranumiccaamorte,finuàch'ellianu vistuuregnudiDiuvenecunputere

2Èdopuàseighjorni,GhjesùpigliòcunelluPetru, GhjacumuèGhjuvanni,èlifececullàind'èunamuntagna alta,aparte,èfùtrasfiguratudavantiàelli

3Èisovistimentidiventonubrillanti,piùbianchicum'èa neve;cusìcum'ènimufullernantuàaterralipòbianchi

4ÈliapparsuEliacùMosè,èsiparlavanucùGhjesù

5ÈPetrurisposeèdisseàGhjesù:Maestru,hèbonuper noidiessequì:èfemutrètabernaculi;unupertè,èunu perMosè,èunuperElia

6Perch'elluùnsapiaciòch'elludice;perch'elliavianua paura

7Ècieraunanuvolachìlicopreva,èunavocesursedaa nuvolachìdiceva:QuestuhèumoFiglioluamatu:àsente

8Èdicolpu,quand'ellis'eranuguardatuintornu,ùnanu vistupiùomu,salvuGhjesùsolucunelli

9Èmentrefalavanudaamuntagna,liurdinòdidìànimu ciòch'elliavianuvistu,finuàchìuFiglioludil'omuhè staturisuscitatudaimorti

10Esimantenevanustaparollacunelli,dumandendusi l'unàl'altruciòchìdevesignificatuarisurrezzionedai morti.

11Lidumandonu,dicendu:PerchèiscribidicenuchìElia deveveneprima?

12Èrispose,èlidisse:Eliahèveramenteuprimu,è ristabiliscetutteecose;ècumuhèscrittudiuFiglioludi l'omu,chìdevesoffreassaicose,èessepusatuànulla

13Mavidicu,chìEliahèveramenteghjuntu,èlianufattu tuttuciòch'ellianuelencatu,cum'èscrittudiellu.

14Èghjuntuversuisodiscìpuli,videnduunagrandefolla intornuàelli,èiscribichìinterrugavanucunelli.

15Èsubitututtuupopulu,quand'elluuvidia,eraassai maravigliatu,ècorseversuelluusalutò

16Èdumandòàiscribi:Chìdumandatecunelli?

17Èunudiamultitùdinerisposeèdisse:Maestru,aghju purtatuàtèumofiglioluchìhàunspiritumutu;

18Èinduv'elluupiglia,ustrappa,èschiuma,èstringhjecù isodenti,ès'hèstruitu;èùnpudianumicca

19Ellulirispose,èdisse:Ogenerazioniinfide,finuà quanduseraghjucunvoi?quantutemputisoffreraghju? purtalluàmè

20Èupurtonuàellu;ècascòinterra,ès'involcòschiuma 21Èdumandòàubabbu:Quantutempuhèchìquestuhè ghjuntuàellu?Èdisse:Diunzitellu

22Èspessul'hàghjittatuinufocuèinl'acque,per distrughjelu;mas'èvopudetefàqualcosa,avetepietàdi noièaiutaci

23Ghjesùlidisse:Sèvopudetecrede,tuttuhèpussibuleà quelluchìcrede.

24Èsubituubabbudiuzitellugridò,èdisseinlacrime: Signore,credu;aiutuàamoincredulità

25QuanduGhjesù,videnduchìaghjentes'avvicinava, rimproveròuspiritudisgraziatu,dicenduàellu:Spiritu mutuèsordu,tipregu,escedaelluèùnentrepiùinellu

26Èuspiritugridava,èustracciò,èescedaellu;èera cum'èunmortu;tantuchìparechjidicenu:Hèmortu

27MaGhjesùupigliòperamanu,èurialzò;ès'arrizzò

28Èquand'elluhèghjuntuincasa,isodiscìpulili dumandòinparticulare:Perchèùnpudemumiccacaccià?

29Èlidisse:Stutipuùnpòescedanunda,macùa preghieraèudigiunu.

30Èpartianudaquì,èpassanuperaGalilea;èùnvulia miccachìqualcunuomuasapia

31Perchèinsegnòàisodiscìpuli,èlidisse:UFiglioludi l'omuhèlivatuinmanudil'omi,èutumbaranu;èdopu ch'elluhèuccisu,risuscitaràuterzughjornu

32Maùnanumiccacapitustaparolla,èavianuapauradi dumandàellu

33ÈghjunseàCapernaum;è,essenduincasa,li dumandò:Chìeraciòchìvidisputatetràvoi?

34Masitacenu,perchèperviach'ellis'eranudisputatutrà elli,qualesariaupiùgrande

35Ès'assittò,chjamòidodici,èlidisse:S'elluvoleàesse uprimu,elluseràl'ultimuditutti,èuservitoreditutti

36Pigliòunzitellu,èupusòàmezuàelli;

37Quelluchìriceveunuditalifiglioliinumonome,mi riceve;

38Ghjuvannilirispose,dicendu:Maestru,avemuvistu unuchìcacciaforaidimòniiinutonome,èùnciseguita; èavemupruibitu,perchèùnciseguita

39MaGhjesùlidisse:Ùnlipruibitemicca,perchèùnci hèunomuchìfaciaunmiraculuinumonome,chìpò parlàmaledimè

40Perchèquelluchìùnhècontruànoi,hèdaanostra parte

41Perquelluchìvidaràunatazzad'acquaàbeieinumo nome,perchèapparteneàCristu,vidicuinverità,ùn perderàasoricumpensa

42Èquelluchìoffendeunudistichjuchichìcredeinmè, hèmegliuperelluch'ellulipendeunamacinaàucollu,è ch'ellusiaghjittatuinumare

43Ès'èatomanut'offenda,taglila:hèmegliupertèentre inavitastorpitu,chèd'avèduiemaniperandàinl'infernu, inufocuchìùnsispegneràmai

44Induveusovermuùnmore,èufocuùnsispegne

45Ès'èutopedet'offenda,tagliàlu:hèmegliupertèentre ind'èavita,chèd'avèduipediperesseghjittatiinl'infernu, inufocuchìùnsispegneràmai

46Induveusovermuùnmori,èufocuùnsispegne

47Ès'èutoochjuvioffende,sguassatelufora:hèmegliu pervoientreinuregnudiDiucùunochju,chèd'avèdui ochjiperesseghjittatiinufocudil'infernu

48Induveusovermuùnmore,èufocuùnsispegne

49Perchèognunusaràsalatucùufocu,èognisacrifiziu seràsalatucùusali

50Usalihèbonu;mas'elluhàpersuusosali,cùqualeu staghjone?Avèsaliinvoistessi,èaveteapaceunucù l'altru

CAPITOLU10

1Sisvintòdaquì,èghjunseinicunfinidiGhjudea,à l'altrudiuGhjurdanu;èupopulutornòàellu;è,cum'ellu erad'abitudine,liinsegnòdinovu

2ÈiFariseis'avvicinòàellu,èlidumandò:Hèpermessu àunomudiripigliàasomoglia?tentandulu.

3Eellurisposeèlidisse:ChìvihàurdinatuMosè?

4Èlidissenu:Mosèhàpermessudiscriveunafatturadi divorziu,èdimettelavia.

5Ghjesùrisposeèlidisse:Peradurezzadiuvostrucore vihàscrittustuprecettu

6MadauprincipiudiacreazioneDiulifecemaschileè femina

7Perquessa,l'omuabbandunaràusobabbuèasomamma, ès'attacherààasomoglia;

8Èiduiseranuunasolacarne,cusìùnsòpiùdui,mauna solacarne

9ChìdunqueDiuhàunitu,chìl'omuùnsispartemicca.

10Èincasa,isodiscìpulilidumandavanudinovudia listessamateria

11Èlidisse:Quelluchìlasciaasomoglia,èsimaritacù unaaltra,commetteadulteriucontruàella

12Ès'èunadonnarimetteusomaritu,èsimaritacùun altru,commetteadulteriu.

13Èlipurtonuizitelli,perch'ellulitocchi;

14MaquanduGhjesù,videndu,eraassaidispiaciutu,èli disse:Lasciatechìizitellivenenuàmè,èùnli impediscenumicca,perchèuregnudiDiuhèditali

15Inverità,vidicu,quelluchìùnricevemiccauregnudi Diucum'èunzitellu,ùnentreràinellu.

16Èlipigliòinbraccia,lipusòesomani,èlibenedisse

17Èquand'ellusin'andòinucaminu,hèghjuntuunuchì curria,sighjinochjeversuellu,èlidumandò:Maestru bonu,ch'aghjudafàperpudèerediteavitaeterna?

18Ghjesùlidisse:Perchèmichjamatebè?ùncihènimu bonumaunu,valeàdì,Diu

19Cunnisciteicumandamenti:Ùnfatemiccaadulteriu,Ùn tumbàmicca,Ùnarrubàmicca,Ùnfatemicca tistimunianzafalsa,Ùndefraudate,Onorautobabbuèato mamma

20Eellurisposeèlidisse:Maestru,tuttequesteaghju osservatudaamoghjuventù.

21AlloraGhjesù,videndulu,l'amò,èlidisse:Unacosati manca:vai,vendiciòchìt'avete,èdààipoveri,èaveràun tesoruinucelu;seguitami.

22Èeratristudistaparolla,èsin'andòafflittu,perchèavia assaipussidimentu

23ÈGhjesù,guardòintornu,èdisseàisodiscìpuli: QuantuùnentreranuinuregnudiDiuquellichìanu ricchezze!

24ÈidiscìpulieranumaravigliatidiesoparolleMa Ghjesùlirisposedinovu,èlidisse:Figlioli,quantuhè difficiuleperquellichìanufiduciainricchezzeperentrein uregnudiDiu!

25Hèpiùfaciuleperuncammelluperpassàperl'ochjudi l'agulla,chèperunomuriccuentreinuregnudiDiu.

26Ès'eranustupitiforadimisura,dicendutràelli:Quale pòessesalvatu?

27ÈGhjesù,fighjulenduli,disse:Cùl'omihèimpussibile, mamiccacunDiu,perchècunDiututtuhèpussibule

28AlloraPetrucuminciòàdìli:Eccu,avemulasciatu tuttu,èt'avemuseguitu.

29Ghjesùrisposeèdisse:Inverità,vidicu:Ùncihè nimuchìhàlasciatuacasa,oifratelli,osureddi,obabbu, omamma,omoglia,ofiglioli,oterre,permèèperu Vangelu,

30Maelluriceveràcentuvolteinquestutempu,case,è fratelli,èsurelle,èmamme,èfiglioli,èterre,cù persecuzioni;èinumonduàveneavitaeterna

31Maparechjichìsòiprimiseranul'ultimi;èl'ultimu primu.

32Èch'ellieranuinastradachìcullàversu Ghjerusalemme;èGhjesùandòdavantiàelli,èeranu maravigliati;ècum'elliseguitavanu,anuapaura.Èpigliò dinovuidodici,ècuminciòàdìàelliciòchìlideve accade,

33Dicendu:Eccu,andemuinGhjerusalemme;èu Figlioludil'omuseràlivatuàiprincipalisacrificadorièài scribi;etilslecondamnerontàmort,etlelivrerontaux Gentils:

34Etilssemoquerontdelui,leflagelleront,sputerontsur luietletueront;etletroisièmejourilressuscitera

35GhjacumuèGhjuvanni,ifigliolidiZebedeu, ghjunghjenuàellu,dicendu:Maestru,vulemuchìtù facissipernoiciòchìvulemu

36Èlidisse:Chìvuletech'eaghjufattupervoi?

37Lidissenu:Dacciànoidipusà,unuàatomanudiritta, èl'altruàatomanumanca,inatogloria.

38MaGhjesùlidisse:Ùnsapeteciòchìdumandate: pudetebeiediacoppach’ebeiu?èessebattezucùu battesimuchìsòbattezu?

39Èlidissenu:Pudemu.ÈGhjesùlidisse:"Votidaveru beiediatazzach'ebeiu;ècùubattesimuchìsòbattezu, saretebattezi:

40Maàpusààamomanudirittaèàamomanumancaùn hèmiccamèàdà;maseràdatuàquelliperqualehè preparatu.

41Èquanduideceanuintesu,cuminciaruàesseassai dispiaciutidiGhjacumuèGhjuvanni

42MaGhjesùlichjamòàellu,èlidisse:Voisapetechì quellichìsòriputatiàguvernànantuàiGentili,esercitanu

asignorianantuàelli;èisograndiesercitanul'autorità nantuàelli.

43Macusìùnseràmiccatràvoi;maquelluchìserà grandetràvoi,seràuvostruministru;

44Èquelluchìdivoiseràuprimu,seràuservitoreditutti.

45PerchèancuuFiglioludil'omuùnhèmiccavinutuper esseservitu,maperserve,èperdàasovitainriscattuper parechji.

46ÈghjunsenuàGhjericu;è,mentrech'elluesciadi Ghjericucùisodiscìpulièungrannumarudighjente, Bartimeu,ufiglioludiTimaeus,s'assittòvicinuàastradaà mendicà

47Èquand'elluintesuchìeraGhjesùdiNazareth,simisià gridà,èàdì:Ghjesù,FiglioludiDavid,abbipietàdimè

48Èparechjil'urdinavanuch'ellusitaceva,maellugridava piùforte:FiglioludiDavid,abbipietàdimè.

49ÈGhjesùsifirmò,èurdinòch'ellufussichjamatuÈ chjamanul'omucecu,dicendulu:Siatecunsulatu, risuscitate;ellutichjama.

50Èellu,cacciatuusovistitu,sialzò,èghjunseàGhjesù 51Ghjesùrisposeèlidisse:Chìvuletech'etifaci?U ceculidisse:"Signore,ch'epossuriceveamovista".

52ÈGhjesùlidisse:Vai;atofedet'hàfattasanaÈ subituhàricevutuavista,èseguitanuàGhjesùinastrada

CAPITOLU11

1ÈquandusiavvicinavanuàGhjerusalemme,àBetfageè Betania,àamuntagnadil'Olivi,mandòduidiisodiscìpuli

2Èlidisse:Andateinupaesedifronteàvoi;è,appena sareteentratiinellu,truvereteunpuledroligatu,induve maiomuùnsipusò;liberallu,èportalu

3Ès'èqualcunuvidice:Perchèfatequestu?ditechìu Signorehàbisognudiellu;èsubituumandaràquì.

4Èsin'andò,ètruvonuupuledroligatudaaportafora,in unlocuinduvesiscontranuduimodi;èuperdenu 5Ècertidiquellichìstavanuculàlidissenu:Chìfate, slegateupuledro?

6Èlidissenucum'èGhjesùaviaurdinatu,èlilasciòandà 7ÈpurtonuupuledroàGhjesù,èlighjittassiiso vistimenti;èsipusònantuàellu

8Èparechjisparghjenuisovistimentiinucaminu;èaltri tagghiauramidal'arburi,èlistrisciavanuinastrada.

9Èquellichìandavanudavanti,èquellichìseguitavanu, gridavanu,dicendu:Hosanna!Beatuquelluchìveneinu nomediuSignore:

10BenedettusiauregnudiunostrubabbuDavid,chìvene inunomediuSignore:Osannainupiùaltu.

11ÈGhjesùintrìinGhjerusalemmeèinutempiu;èdopu avèfighjulatututteecose,èavàeraghjuntaasera,si n'andòinBetaniacùidodici

12Èudumane,quand'ellieranughjuntidaBetania,avia fami:

13Videnduluntanuunficuchìaviafoglie,ghjunse,s'ellu cipudiatruvàqualcosa;perchèutempudiifichiùnera ancu

14Ghjesùrisposeèlidisse:Nimuùnmanghjaràufruttu ditèpersempreÈisodiscìpulil'anuintesu

15ÈghjunsenuàGhjerusalemme;èGhjesùintrìinu tempiu,ècuminciòàcacciàquellichìvindianuècumpràin utempiu,èhàabbattutuetavulediicambiassi,èisedidi quellichìvindianucolombe;

16Èùnpermettemiccachìnimuportavaunvaseà traversuutempiu.

17Èinsignò,dicenduàelli:Ùnhèmiccascrittu:Amo casaseràchjamatacasadipreghieraditutteenazioni?ma l'avetefattuunafossadiladri.

18Etlesscribesetlesprincipauxsacrificateurs l'entendirent,etcherchèrentàlefairepérir,carilsle craignaient,cartoutlepeuples'étonnaitdesadoctrine.

19Èghjuntuasera,sin'andòforadiacità

20Èàamatina,quand'ellipassavanu,anuvistuuficu siccatudaeradiche

21ÈPetru,rammintendu,lidisse:Maestru,eccu,uficu chìtùmaledicihèseccatu.

22Ghjesùlirispose:"AvetefedeinDiu

23Inverità,vidicu,chìquelluchìdiceàstamuntagna: Siatealluntanatuèsiateghjittatiinumare;èùndubiterà miccainusocore,macrederàchìecosech'elludice saranu;avaràtuttuciòch'elludice

24Perquessa,vidicu:ciòchìvulete,quandupregate, credechìl'avetericevutu,èl'averete

25Èquandusitepricate,pardunate,s'èvoavetequalcosa contruàqualcunu,chìancuuvostruBabbuchìhèinucelu vipardunissiivostripeccati

26Mas'èvoùnpardunate,nèuvostruBabbuchìhèinu celuviparduneràivostripeccati.

27ÈtornanuàGhjerusalemme;èmentrech'ellucaminava inutempiu,iprincipalisacrificadori,èiscribièivechji ghjunghjiniàellu.

28Èlidite:Cùqualeautoritàfacistecose?èqualet'hà datustaautoritàperfàquestecose?

29ÈGhjesùlirispose:«Eiuvifaràancuunadumanda,è rispondimi,èvidiceraghjucùqualeautoritàfacciuqueste cose

30UbattèsimudiGhjuvanni,eradiucelu,odil'omi? rispondimi

31Èragiunavanuind'èellistessi,dicendu:S'ènodicemu: Daucelu;Elludiciarà:Perchèdunqueùnliavetemicca cridutu?

32Mas'ènodicemu:Dil'omi;temevanuupopulu, perchètuttil'omicuntavanuGhjuvanni,chìeraveramente unprufeta

33ÈrispundenuèdissenuàGhjesù:Ùnpudemumiccadì ÈGhjesù,rispundendu,lidisse:Ùnvidicunèperquale autoritàfacciuquestecose

CAPITOLU12

1Ècuminciòàparlààelliperparabole.Unomupiantò unavigna,l'abbicinòunasiepe,scavòunlocuperugrassu divinu,custruìunatorre,lalasciòforaàivignaghjoli,è andòinunpaeseluntanu

2Èàutempu,mandòàivignaghjoliunservitore,dapudè ricevedaivignaghjoliufruttudiavigna

3Èupigliò,ubattevanu,èumandavanuviotu

4Èdinòlimandòunaltruservitore;èàelluscacciòpetri, èuferiteinucapu,èuabbandunonucùvergogna

5Èdinòmandòunaltru;èelluanutombu,èparechjialtri; battealcuni,èuccidendualcuni

6Avendudunqueancuunfigliolu,usobenamati,umandò ancul'ultimuàelli,dicendu:Anuveneranuumofigliolu. 7Maquellivignaghjolisidicianutràelli:Questuhè l'eredi;venite,uccidemulu,èl'ereditàsarànostra

8Èupigliò,utombu,èuscacciòforadiavigna

9Chìfaràdunqueusignorediavigna?elluvinaràè distruggeràivignaghjoli,èdaràavignaàaltri

10ÈùnavetemiccalettustaScrittura?Apetrachìi custruttorianurifiutatuhèdiventataucapudil'angulu: 11QuestuhèstatufattudiuSignore,èhèmaravigghiusuà inostriochji?

12Etilscherchaientàs'emparerdelui,maisilscraignaient lepeuple,carilssavaientqu'ilavaitditlaparabolecontre lui,etilsl'abandonnèrentets'enallèrent

13ÈlimandanucertidiiFariseièdil'Erodiani,percatturà inesoparolle

14Èquand'ellisòghjunti,lidicenu:Maestru,sapemuchì tùsìvera,èùntiinteressaànimu:perchèùncunsidereghja miccaapersonadil'omi,mainsegniaviadiDiuinverità: hèlicitedidà.tributuàCesare,omicca?

15Daremu,oùndaremu?Maellu,sapenduasoipocrisia, lidisse:Perchèmitentate?portamiuncentesimu,ch’e possuvede.

16Èl'anupurtatuÈlidisse:Diqualehèstamaghjinaè stascritta?Èlidissenu:DiCesare

17Ghjesùlirispose:RendeteàCesareciòchìhèdiCesare, èàDiuciòchìhèdiDiuÈsimaravigliavanudiellu

18AlloravenenuàelluiSadducei,chìdicenuchìùncihè risurrezzione;èlidumandò,dicendu:

19Maestru,Mosècihàscrittu:Sìufratelludiunomumori, èlasciaasomogliadaretuàellu,èùnlasciamiccafiglioli, chìusofratellupigliaasomògliaèsusciteràasumenteàu sofratellu

20Orc'eranusettefratelli,èuprimupigliòunamòglia,è morenduùnlasciavasumente.

21Usiconduapigliò,èmorse,èùnlasciònimu,èuterzu listessa

22Èisettel'avianu,èùnlascianumiccasumente;

23Dunque,inarisurrezzione,quand'ellirisusciteranu,di qualesaràamogliadielli?perchèisettel'avianuin moglia.

24Ghjesùlirispose:Ùnvisbagliatemicca,perchèùn cunnoscimiccaeScritture,nèuputerediDiu?

25Perchè,quand'ellirisusciteranudaimorti,ùnsi maritanu,nèsòdatuinmatrimoniu;masòcum'èl'anghjuli chìsòinucelu

26Èinquantuàimorti,ch'ellirisuscitanu:ùnavetemicca lettuinulibrudiMosè,cumuinamachjaDiuliparlava, dicendu:SòuDiud'Abrahamu,uDiud'Isaac,èuDiudi Ghjacobbu.?

27ÙnhèmiccauDiudiimorti,mauDiudiivivi; dunquevisbagliateassai.

28Èghjunseunudiiscribi,èavèintesuch'elli ragiunavanuinseme,ès'avvicinenduch'elluliaviarispostu bè,lidumandò:Qualehèuprimucumandamentuditutti?

29Ghjesùlirispose:Uprimudituttiicumandamentihè: Ascolta,oIsraele!USignoreunostruDiuhèunSignore: 30ÈamateuSignore,utoDiu,cùtuttuutocore,ècùtutta atoànima,ècùtuttaatomente,ècùtutteetoforza: questuhèuprimucumandamentu

31Èusiconduhècum'èquestu,àdì:Amateutovicinu cum'ètèstessuÙncihènimualtrucumandamentupiù grandediquesti

32Èuscribalidisse:Ebbè,Maestru,avetedettuaverità: perchècihèunDiu;èùncihèaltruchèellu:

33Èamàellucùtuttuucore,ècùtuttul'intelligenza,ècù tuttal'ànima,ècùtuttaaforza,èamàusovicinucum'è ellustessu,hèpiùchètuttil'olocaustuèisacrifizi

34ÈquanduGhjesù,videnduch'ellurispondacun discrezione,lidisse:Ùnsitemiccaluntanudauregnudi DiuÈdopu,nimuomuùnhàosatudifànunda

35Ghjesùrispose,mentrech'elluinsignavainutempiu: CumudicenuiscribichìCristuhèuFiglioludiDavid?

36PerchèDavidstessuhàdettuperuSpìrituSantu:U SignorehàdettuàumoSignore:Siateàamodiritta,finu àch'eaghjufattuitonemichiutosgabello

37AlloraDavidellustessuuchjamaSignore;èinduvehè dunqueusofigliolu?Èaghjentecumunal'hàintesucun piacè

38Èlidisseinasoduttrina:Attentiàiscribi,chìamanu andàinvestitilongu,èamanuisalutiinimercati.

39Èisediprincipaliinesinagoghe,èisalottisupraniina festa:

40Chìdivoranuecasedieveduve,èperunapretesa facenulongupreghiere:questericeveranuunapiùgrande dannazione

41Ghjesùs'assittòdifronteàutesoru,èvidiacumua ghjentemettiasoldiinutesoru;

42Èghjunseunavedovapovera,èhàghjuntuduiacari, chìfacenuunquartu.

43Chjamòàelluisodiscìpuli,èlidisse:Inverità,vidicu, chìstapoveravedovahàmessupiùdituttiquellichìanu messuinutesoru.

44Pertuttuciòch'ellifecenuinasoabbundanza;maella diusodesideriuhàsbulicatututtuciòch'ellaavia,ancu tuttaasovita.

CAPITOLU13

1Ècum'elluescevadautempiu,unudiisodiscìpulili disse:Maestru,vedichìpetreèqualiedificisòquì!

2ÈGhjesù,rispundenu,lidisse:«Vidistigrandiedifici? Ùncisaràmiccalasciatuunapetranantuàl'altru,chìùn seràmiccaghjittata

3Èmentrech'ellus'assittònantuàamuntagnadil'Olivi,di fronteàutempiu,PetruèGhjacumuèGhjuvannièAndria lidumandòinparticulare:

4Diteci,quanduseranustecose?èchìseràusegnu quandututtequestecoseseranucumplette?

5ÈGhjesù,rispundenduli,cuminciòàdì:Fateattentechì nimuùnviingannà:

6Perchèparechjiveneranuinumonome,dicendu:Sò Cristu;èingannaràparechji.

7Èquanduaveteintesuparlàdiguerrièdirumuridiguerri, ùnviturbati:perchètalicosedevenuesse;maafineùn saràancu

8Perchèanazionerisusciteràcontr'àanazione,èuregnu contr'àuregnu;ècisaranuterremotiindiversilochi,èci saranufamineèguai:sòl'iniziudiidulori

9Mafateattenzioneàvoi,perchèvidaranuàicuncili;è inesinagoghesaretebattuti,èsaretepurtatidavantiàicapi èàirèpermè,perunatistimunianzacontruàelli.

10ÈuVangeludeveessepublicatuprimatràtuttee nazioni

11Maquand'ellivicunduceranu,èvilinduranu,ùn pensatemiccaprimadiciòchìdite,nèpremeditate;u SpìrituSantu

12Avàufratellutradiràufratelluàamorte,èubabbuu figliolu;èizitellisuscitaranucontruàisogenitori,èli feranuessemessiàmorte

13Èsereteodiatidatuttil'omiperumonome,maquellu chìpersisteràfinuàafine,seràsalvatu.

14Maquanduvivedel'abominazionediadesolazione,chì hàparlatudauprufetaDaniele,stenduinduveùndeve micca,(chìquelluchìleghjecapisce),alloraquellichìsòin Ghjudeafughjenuàemuntagne

15Èquelluchìhènantuàutettuùnscendeincasa,nè entreind'èquì,perpigliànundadiasocasa:

16Èquelluchìhèinucampuùnsivulteràpiùperpigliàa sovistitu.

17Maguaiàquellichìsòincinte,èàquellichìallattanuin quellighjorni!

18Èpricatechìuvostruvoluùnsiamiccainl'invernu.

19Perchèinquellighjorniseràafflizione,cum'èùnhè miccastatadauprincipiudiacreazionechìDiuhàcreatu finuàquestutempu,nèserà.

20ÈsalvuchìuSignoreaviaaccurtatuquellighjorni, nisunacarneùndeveessesalvata:maperl'elettich'elluhà sceltu,hàaccurtatuighjorni.

21Ètandus'èqualchissiavidicia:Eccu,eccuCristu;o, eccu,hèquì;ùnlicredimicca:

22PerchèifalsiCristièfalsiprufetirisusciteranu,èferanu segnièmaraviglie,perseduce,s'elluerapussibule,ancu l'eletti

23Mafateattenzione:eccu,viaghjuannunziatututtee cose

24Maisencesjours,aprèscettetribulation,lesoleil s'obscurcira,etlalunenedonneraplussalumière.

25Èl'astridiucelucascaranu,èeputenzichìsòinucelu saranuscuzzulate

26ÈtanduvideranuuFiglioludil'omuchìveneininuvuli cùgrandeputenzaègloria

27Ètandumandaràisoanghjuli,èriunisceràisoelettida iquattruventi,dal'estremitàdiaterraàl'estremitàdiu celu

28Avàamparateunaparaboladiuficu;Quanduuso ramuhèancuteneru,èstendefoglie,sapetechìl'estiuhè vicinu:

29Alloravoi,inlistessamanera,quand’èvovedetechì questecoseaccadenu,sapetechìhèvicinu,ancuàeporte.

30Inverità,vidicuchìstagenerazioneùnpasserà,finuà chìtuttequestecoseùnsaranumicca

31Uceluèaterrapassanu,maemoparolleùnpassanu micca

32Madiquellughjornuèdiquellaoraùnsapinimu,nè l'anghjulichìsòinucelu,nèuFigliolu,mauBabbu

33Fateattente,fighjateèpricate:perchèùnsapetemicca quanduhèutempu

34PerchèuFiglioludil'omuhècum'èunomuchìviaghja luntanu,chìabbandunòasocasa,èhàdatuautoritààiso servitori,èàognunuusotravagliu,èhàurdinatuàu purtinatoredivigilà

35Fighjatedunque,perchèùnsapetequanduupadronedi casavene,àsera,oàmezanotte,oàucantudiugallo,oà amatina

36Perch'elluùnvenedicolpuch'elluvitrovidorme

37Èciòchìvidicu,udicuàtutti:Fighjate.

CAPITOLU14

1Duighjornidopu,eraafestadiaPasquaèdiipanisenza levatu;èicapidiisacrificadorièiscribicercanucumusi pudianupigliallucùl'arti,èumettenuàmorte.

2Maiddidissenu:Ùninughjornudiafesta,perùnesse untumultudiupopulu

3ÈessenduinBetania,inacasadiSimoneulebbroso, mentrech'elluerapusatuàmanghjà,ghjunseunadonnachì aviaunacassettad'alabastrud'unguentudinardassai preziosa;èellafrenòascatula,èlivànantuàasotesta

4Etilyenavaitquelques-unsquis'indignaienteneuxmêmes,etdisaient:Pourquois'estfaitcegaspillage d'unguent?

5Perchèpuderiaessevindutuperpiùditrècentupence,è essedatuàipoveri.Èmurmuravanucontruàella.

6ÈGhjesùdisse:Lascialainpace;perchèladisturbate? ellahàfattuunbellutravagliunantuàmè

7Perchèavetesempreipovericunvoi,è,quanduvulete, pudetefàlibè:maùnavetemiccasempreàmè

8Hàfattuciòch'ellapudia:hèghjuntainanticipuper ungeumocorpuàasepultura.

9Inverità,vidicu,inognilocuchìquestuVangeluserà pridicatuinumondusanu,questuancuciòch'ellahàfattu seràparlatuinmemoriad'ella.

10ÈJudasIscariota,unudiidodici,andòversuiprincipali sacrificadori,perutradisceàelli

11Èquandul'anuintesu,s'eranucuntenti,èprumittìanudi dàlisoldiÈhàcercatucumusipuderiatradisce

12Èuprimughjornudiipanisenzalevatu,quand'ellianu tombuaPasqua,isodiscìpulilidissenu:Induvevulitechì andemuàpreparàpermanghjàaPasqua?

13Èmandòduidiisodiscìpuli,èlidisse:Andateinacità, èviscuntràunomuchìportaunabroccad’acqua: seguitelu

14Èinduv'elluentre,diteàupatronediacasa:UMaestru dice:Induvehèastanzad'ospiti,induveaghjudamanghjà aPasquacùimodiscìpuli?

15Èvimustraràunagrandesalasoprafurnitaèappruntata: culàpreparatepernoi.

16Èisodiscìpulisin'andò,èghjuntuinacità,ètruvaru cum'elluliaviadettu,èappruntàvanuaPasqua

17Èaseravenecùidodici.

18Èmentrech'ellis'eranuàpusàèmanghjavanu,Ghjesù disse:Inverità,vidicu:unudivoichìmanghjacunmèmi tradirà.

19Ècuminciaruàesseintristu,èàdìliunuàunu:Sòeiu? èunaltrudisse:Sòio?

20Ellurisposeèlidisse:Hèunudiidodicichìsi immergecunmèinupiattu

21UFiglioludil'omuvàveramente,cum'elluhèscrittudi ellu;maguaiàquelluomudaqualeuFiglioludil'omuhè traditu!bèperquelluomus'elluùneramainatu

22Èmentremanghjavanu,Ghjesùpigliòupane,u benedittu,urompì,èlidete,èdisse:Pigliate,manghjate: questuhèumocorpu

23Èpigliòatazza,è,dopuavèfattugrazie,lidete,ètutti nebeievanu

24Èlidisse:Questuhèumosanguediunovu Testamentu,chìhèversatuperparechji.

25Inverità,avidicu,ùnbeiepiùdiufruttudiavigna, finuàquellughjornuchìbeiunovuinuregnudiDiu

26Èdopuavècantatuuninnu,sin'andòinamuntagnadi l'Olivi.

27ÈGhjesùlidisse:«Voituttisareteoffesiperviadimè stanotte:perchèhèscrittu:uccideraghjuupastore,èe pecuresaranuspargugliate.

28Madopuchìsòrisuscitatu,andaraghjudavantiàtèin Galilea

29MaPetrulidisse:Ancus'ellututtisaranuoffesi,eiuùn.

30ÈGhjesùlidisse:Inverità,tidicu,chìoghje,ancuin stanotte,primachìugallocantiduievolte,minegherete trèvolte

31Maelluparlavadipiùveemente:S'omorissicuntè,ùn tirinnegaraghjuinognimodu.Dilistessamaneraanudettu ancututti

32ÈghjunsenuàunlocuchjamatuGetsemani,èdisseài sodiscìpuli:Siatequì,mentrech’eaghjupricatu.

33PigliòcunelluPetruèGhjacumuèGhjuvanni,è cuminciòàessestupituèàesseassaipisanti;

34Èlidisse:Amoanimahèassaitristafinuàamorte: statequì,èfighjate

35Ès'avvicinòunpocuècascòinterra,èpricavachì, s'elluerapussibule,l'orapassassidaellu.

36Èelludisse:Abba,Babbu,tuttuhèpussibuleàtè; cacciàdamèstacoppa:mamiccaciòchìvogliu,maciò chìvulete.

37Èghjunse,litrovachìdormenu,èdisseàPetru: Simone,durmi?Ùnpuderebbefighjàunaora?

38Fighjateèpricate,perùnentreintentazione.Uspiritu hèveramenteprontu,maacarnehèdebule

39Èdinovusin'andò,èpricava,èdisseestesseparolle

40Èquand'elluvultò,litruvòdinovudorme,(perchèiso ochjieranupisanti),nèsapianuciòchìlirispondi

41Èghjunseaterzavolta,èlidisse:Dormiteavàè ripostate:basta,l'orahèghjunta;eccu,uFiglioludil'omu hètradituinmanudiipeccatori

42Alzati,andemu;eccu,quelluchìmitradiscehèvicinu

43Èsubitu,mentrech'elluparlavaancora,ghjunseGhjuda, unudiidodici,ècunelluunagrandefollacùspadeè bastone,daiprincipalisacrificadorièscribièanziani

44Èquelluchìl'hàtradituliaviadatuunsegnu,dicendu: Quelluchìbasgià,hèquellustessu;pigliatelu,èpurtallu luntanuinsalvezza

45Appenaghjuntu,sin'andòsubituàellu,èlidisse: Maestru,maestru!elubasgiò

46Èlipusonuemani,èupigliò

47Èunudiquellichìstavanuvicinuhàsguassatuuna spada,èbatteunservitorediusuvvernusacrificadore,èli tagliòl'arechja.

48Ghjesùrisposeèlidisse:Sòsurtiti,cum'ècontr'àun latru,cùspadeèbastoneperpigliàmi?

49Eruognighjornucunvoiinl'insignamentudiutempiu, èùnm'avetemiccapigliatu;

50Ètuttil'abbandunonu,èfughjenu

51Èuseguitavaunghjovanughjovanuchìaviaunlinu ghjittatuannantuàusocorpunudu;èighjovani l'aspittàvanu:

52Èabbandunòulinu,èscappòdaellinudu.

53EtilsconduisirentJésusverslesouverainsacrificateur, etavecluis'assemblèrenttouslesprincipauxsacrificateurs, lesanciensetlesscribes.

54ÈPetruuseguitavaluntanu,finuàupalazzudiu suvvernusacrificadore;

55Èicapidiisacrificadoriètuttuucunciliucercavanu tistimunianzacontruàGhjesù,perfàumortu;èùntrovu nimu

56Parechjeanufattuunfalsutistimunianzacontruàellu, mausotistimunianzaùnaccunsenumiccainseme.

57Etilss'élevèrent,etrendirentunfauxtémoignagecontre lui,disant:

58L'avemuintesudì:Distrughjeraghjustutempiuchìhè fattucùemani,èintrèghjornicustruiraghjuunaltrufattu senzamani

59Manècusìusotistimunianzas'accordavainseme

60Èusuvvernusacerdotes'arrizzòinmezuàGhjesù,èli disse:Ùnrispondinunda?Chìghjèciòchìquesti tistimunianzecontruàtè?

61Maellusitaci,èùnrisposenundaDinovuusuvvernu sacerdotelidumandò,èlidisse:SòuCristu,uFiglioludi uBeatu?

62ÈGhjesùdisse:Sò,èvivedeuFiglioludil'omu, pusatuàadirittadiuputere,èchìveneininuvulidiucelu.

63Allorausuvrasacerdotesistracciòisovestiti,èdisse: Chìavemubisognudipiùtistimoni?

64Aveteintesuablasfemia:chìpensate?Ètuttil'anu cundannatuàesseculpèvuledimorte

65Quelques-unssemirentàcrachersurlui,àluicouvrirla face,àluidonnerdescoupsetàluidire:Prophétise!

66Ècum'èPetruerasottuinupalazzu,ghjunseunadie servadiusuvrasacerdote:

67Èquand'ellavidePetruchìsiscaldava,ufighjulavaè disse:ÈtùeraancucunGhjesùdiNazareth

68Maellunega,dicendu:Ùnsòmicca,nècapiscuciòchì tùdici.Èsin'andòinaveranda;èl'equipaggiudiugallo.

69Èunaserval'hàvistudinovu,èhàcuminciatuàdìà quellichìstavanuvicinu:Questuhèunudielli

70Èuricusòdinovu.Èunpocudopu,quellichìstavanu vicinudissenudinovuàPetru:Disicuru,sìunudielli, perchèsìunGalileu,èutodiscorsucuncorda

71Macuminciòàmaledicàèàghjurà,dicendu:Ùn cunnoscumiccast'omudiqualeparli

72ÈasicondavoltaugallocanciaÈPetrusirammintòa parollachìGhjesùlidisse:Primachìugallocantiduie volte,mirinnegaretetrèvolteÈquand'ellucipensava, pienghje

CAPITOLU15

1Àamatina,icapidiisacrificadorianucunsultatucù l'anzianièiscribiètuttuusinedriu,lilionuGhjesù,u purtonu,èulivruàPilatu.

2ÈPilatulidumandò:SòurèdiiGhjudei?Èellu, rispose,lidisse:Tudici

3Èicapisacerdotil'accusanudiparechjecose,maùn risposenunda.

4Pilatulidumandòdinovu,dicendu:Ùnrispondinunda? eccuquantucosetistimunianucontruàtè

5MaGhjesùùnhàrispostununda;cusìchìPilatusi maravigliò

6Or,àquellafesta,liliberòunprigiuneru,quelluchì vulianu

7EtilyavaitunnomméBarabbas,quiétaitliéavecceux quis'étaientrévoltésaveclui,quiavaientcommisun meurtredansl'insurrection

8Èamultitùdinechìgridava,cuminciòàvulèch'ellufacia cum'elluliaviamaifattu.

9MaPilatulirispose,dicendu:Vuletech'evilasciàurèdi iGhjudei?

10Perchèellusapiachìicapidiisacrificadoril'avianu livatuperinvidia

11Maislesprincipauxsacrificateursincitaientlepeuple, afinqu'illeurlaisseplutôtBarabbas.

12Pilaturisposeèlidissedinovu:Chìvuletedunquefàà quelluchìvochjamateuRèdiiGhjudei?

13Ègridavanudinovu:Crucificàlu

14AlloraPilatulidisse:Perchè,chìmalehàfattu?Etils criaientdeplusenplus:Crucifiez-le.

15ÈcusìPilatu,vulenducuntentàaghjente,liliberò Barabbas,èlivròàGhjesù,dopuch'ellul'aviaflagellatu, peressecrucifissu.

16ÈisuldatiupurtonuinasalachjamataPretorium;è chjamanuinsemeabandasana

17Èl'hanuvistutudiporpura,èchjappàunacuronadi spine,èl'hanupusatuannantuàusocapu

18Ècuminciaruàsalutallu:Salute,rèdiiGhjudei!

19Etilsluifrappèrentlatêted'unroseau,ilscrachèrentsur lui,ets'inclinantàgenoux,l'adorèrent

20Èquand'ellis'eranuburlatudiellu,litolgavanua purpura,limissiisovestiti,èupurtonuforapercrucificà.

21ÈobbliganuàunSimonediCirene,chìpassava,esceda upaese,babbud'AlexandruèdiRufus,àpurtàasocroce

22ÈupurtonuàulocudiuGolgota,chìhè,peresse interpretatu,ulocudiucraniu

23Etilsluidonnèrentàboireduvinmêléàlamyrrhe, maisilnel'acceptepoint.

24Èdopuch'ellil'avianucrucifissu,sispartevanuiso vistimenti,tiranuàsortenantuàelli,ciòchìogniomu avissidapiglià.

25Èeraaterzaora,èucrucifissu

26Èhèstatascrittaasoprascritturadiasoaccusa:URÈ DIIGhjudei.

27Ècunellucrucifissuduiladri;unuàasomanudiritta, èl'altruàasomanca

28Ès'accompial'Scritturachìdice:Èhèstatucuntatucùi trasgressori

29Èquellichìpassavanul'insultavanu,scuzzulateatesta, èdicendu:Ah!

30Salvati,èfalàdaacroce

31Demême,lesprincipauxsacrificateurssemoquaient entreeuxetaveclesscribes:Ilasauvélesautres.ellu stessuùnpòmiccasalvà

32ChìCristu,rèd'Israele,falàavàdaacroce,pervedeè credeÈquellichìeranucrucifissicunelluuinsultavanu

33Èquandueraghjuntaasestaora,cierabughjuranantuà tuttuupaese,finuàanovenaora

34Èàanonaora,Ghjesùgridòcùunavoceforte,dicendu: Eloi,Eloi,lamàsabacthani?chìhè,essenduinterpretatu,u moDiu,umoDiu,perchèm'hàabbandunatu?

35Quelques-unsdeceuxquiétaientlà,enentendantcela, disaient:Voici,ilappelleElie

36Etquelqu'uncourutetremplituneépongepleinede vinaigre,lamitsurunroseau,etluidonnaàboire,en disant:Laisse-moi;andemuàvedes'elluveneEliaà cacciàlu.

37ÈGhjesùgridòcùunavoceforte,èrinunciòuspirtu

38Èuveludiutempiuerastrappatuinduidaucimaàu fondu.

39Èquanduucenturionechìstavacontruàellu,videndu ch'ellugridavacusì,èabbandunòuspiritu,disse: Veramente,questuomuerauFiglioludiDiu.

40C'eraancuedonnechìfighjavanuluntanu:tràequali MariaMaddalena,èMaria,amammadiGhjacumuu minoreèdiGhjiseppu,èSalomè;

41(Quelluancu,quand'elluerainGalilea,useguitavaèu serviva;)èparechjealtredonnechìsòghjunticunelluin Ghjerusalemme

42Èavà,quandueraghjuntaasera,perchèeraa preparazione,valeàdìughjornuprimadiusàbatu.

43Ghjiseppud'Arimatea,uncunsiglieruonorevoli,chì aspittavaancuuregnudiDiu,ghjunse,andòcuncuraà Pilatu,èbramòucorpudiGhjesù.

44ÈPilatus'eramaravigliatus'ellueradigiàmortu;è, chjamàucenturione,lidumandòs'ellueramortuda qualchìtempu.

45Èquanduusapiadiucenturione,hàdatuucorpuà Ghjiseppu

46Èhàcompruunlinufinu,upigliò,èl'hàavvoltuinu linu,èumettiuinunsepulcruchìerascavatuinunaroccia, èrotolaunapetraàaportadiusepulcru

47ÈMariaMaddalenaèMaria,amammadiGhjiseppu, fighjenuinduveelluerapusatu

CAPITOLU16

1Èquanduusàbatuerapassatu,MariaMaddalena,è Maria,amammadiGhjacumu,èSalomè,avianucompru aromidolciperveneàunghjelu

2Èassaiprimadiamatina,uprimughjornudiasettimana, ghjunsenuàusepulcruàl'albadiusole.

3Èsidicianutràdielli:Qualecihàdacacciàapetradaa portadiusepulcru?

4Èquand'ellifighjulavanu,anuvistuchìapetraera sguassata,perchèeraassaigrande

5Èentranuinusepulcru,videruunghjovanuàpusààu latudrittu,vistutud'unalongavistitubianca;èeranu spavintati

6Èlidisse:Ùnvispaventate:voicercateàGhjesùdi Nazareth,chìhèstatucrucifissu:hèrisuscitatu;ùnhè miccaquì:eccuulocuduv’ellil’anumessi

7Maandate,diteàisodiscìpulièàPetruch’elluvà davantiàvoiinGalilea:culàuvedrete,cum’elluvihà dettu

8Èsurtitiprestu,èfughjenudausepulcru;perch'elli tremavanuès'eranumaravigliati:nèdìssenunundaànimu; perchèavianuapaura

9Or,quanduGhjesùerarisuscitatuuprimughjornudia settimana,apparsuprimaàMariaMaddalena,daqualeavia cacciatusettedimònii

10Èandòàcuntààquellichìeranustaticunellu,mentre ch'ellisilamentavanuèpienghjenu

11Èch'elliavianuintesuch'ellueravivu,èch'elluera vistudaella,ùncridunumicca.

12Dopu,apparsuinunaaltraformaàduidielli,mentre caminavanu,èandavanuinpaese

13Etilss'enallèrentetleracontèrentauxrestes,etilsne lescrurentpas

14Dopuapparsuàl'onze,mentrech'ellistavanuàmanghjà, èlirimproveradiasoincredulitàèdiadurezzadiucore, perchèùnanumiccacridutuàquellichìl'avianuvistudopu ch'elluerarisuscitatu.

15Èlidisse:Andateintuttuumondu,èannunziateu Vangeluàognicriatura

16Quelluchìcredeèhèbattizatuseràsalvatu;maquellu chìùncredeseràdannatu.

17Èstisegniseguitaranuquellichìcredenu;Inumo nomecacciaranuidiavuli;parranucùlinguenovi; 18Piglieranuserpenti;ès'ellubeiequalcosadimorte,ùnli feràmiccamale;metteranuemaninantuàimalati,è guariscenu.

19AlloradopuchìuSignoreliaviaparlatu,fùricevutuin ucelu,èsipusòàadirittadiDiu

20Èandavanu,èpredicavanuinognilocu,uSignore travagliacunelli,ècunfirmenduaparollacùisegnichì seguitanuAmen

Luca

CAPITOLU1

1Siccomuparechjianupigliatuinmanudifàuna dichjarazionediciòchìhèpiùsicuruch'ellisicredetrànoi, 2Cum'ellicianudatu,chìdauprincipiueranutestimoni ocularièministridiaparolla;

3Miparevaancubè,avèavutuunaperfettacunniscenzadi tutteecosedauprimuprimutempu,discriveviinordine, ottimistaTeofilu, 4Perpudècunnosceacertezzadiquellecoseinquale avetestatustruitu

5CierainitempidiErode,urèdiGhjudea,unsacerdote chjamatuZaccaria,diucursudiAbia;èasomogliaeradi efiglioled'Aaronu,èsichjamavaElisabeth 6ÈeranutraminduighjustidavantiàDiu,camminenduin tuttiicumandamentièl'urdinamentudiuSignoresenza reproche

7Èùnavianumiccafigliolu,perchèchìElisabethera sterile,èiduieranuavàbèghjuntiinl'anni

8Èavvenechì,mentrech'ellueseguival'uffiziudiu sacerdotedavantiàDiu,inl'ordinediusocursu,

9Sicondul'usudil'uffiziusacerdotale,usosorteeradi brusgiàl'incensuquand'elluentravainutempiudiu Signore.

10Ètuttaamultitùdinediupopulupricavaforaàl'oradi l'incensu

11ÈliapparveunanghjuludiuSignorechìstavaàulatu drittudil'altaredil'incensu

12ÈquanduZaccariauvidia,eraturbatu,èutimore cadevanantuàellu.

13Mal'ànghjululidisse:Ùnàbbiapaura,Zaccaria,perchè atopreghierahèintesa;èatomogliaElisabethtidaràun figliolu,ètichjamaràGhjuvanni.

14Èaveràgioiaègioia;èparechjisirallegraranudiaso nascita.

15PerchèelluseràgrandeàivistadiuSignore,èùnne beienèvinunèalcooldu;èseràpienudiuSpìrituSantu, ancudauventrediasomamma

16Èparechjidiifigliolid'IsraeleturnarààuSignore,uso Diu

17ÈandaràdavantiàelluinuspirituèuputerediElia,per turnàucorediibabbiàifiglioli,èidisubbidientiàa saviezzadiighjusti;perpreparàunpopulupreparatuperu Signore.

18ÈZaccariadisseàl'ànghjulu:Induvesapèquestu? perchèsòunvechju,èamomògliabenammazzatainanni 19L'ànghjulu,risposendu,lidisse:SòGabriele,chìstanu davantiàDiu;èsòmandatuàparlààtè,èàfàtivedesta bonanova 20È,eccu,saretemutu,èùnpuderàparlà,finuàughjornu chìquestecoseseranurealizate,perchèùncredemiccae moparolle,chìsicompieinasostagione

21EtlepeupleattendaitZacharie,ets'étonnaitqu'ilsoit restésilongtempsdansletemple

22Etquandilsortit,ilnepouvaitleurparler;etilsse rendirentcomptequ'ilavaiteuunevisiondansletemple: carilleurfitsigneetrestamuet

23Èavvenechì,quanduighjornidiusoministerueranu compiuti,sin'andòincasasoia.

24Èdopuàquellighjorni,asomogliaElisabethhà cuncipitu,èsipiattacinquemesi,dicendu:

25HècusìchìuSignorehàtrattatucunmèinighjorniin qualemifighjulava,percacciàumorimproverutràl'omi 26Èinusestumesel'ànghjuluGabrielefùmandatudaDiu inunacitàdiGalilea,chjamataNazaret.

27Àunaverginesposatacùunomuchìsichjamava Ghjiseppu,diacasadiDavid;èaverginesichjamava Maria.

28L'ànghjulughjunseàella,èlidisse:Salute,ochìsite assaifavuritu,uSignorehècuntè:benedettasìtràedonne 29Èquand'ellal'hàvistu,s'hèturbatadaasoparolla,èhà pensatuàqualemodudisalutazionedeveesse

30L'ànghjululidisse:Ùnàbbiapaura,Maria,perchèavete trovugraziaàDiu.

31È,eccu,cuncepiraiinutoventre,èparturisciunfigliolu, èuchjamaràGhjesù

32Saràgrande,èseràchjamatuuFiglioludil'Altissimo,è uSignoreDiulidaràutronudiusobabbuDavid 33ÈregnerànantuàacasadiGhjacobbupersempre;èdi usoregnuùncisaràfine.

34AlloraMariadisseàl'ànghjulu:Cumuseràquestu,chì ùncunnoscumiccaunomu?

35Èl'ànghjulurisposeèlidisse:USpìrituSantuvinarà nantuàtè,èuputeredil'Altissimoticopreràl'ombra;

36Èeccu,atocuginaElisabetta,hàancucuncipituun figlioluinasovechja,èquestuhèusestumesecunella, chìerachjamatusterile

37PerchècunDiunundaùnseràimpussibile

38ÈMariadisse:EccuaservadiuSignore;siapermè seconduatoparollaÈl'ànghjulupartìdaella

39ÈMariasialzòinquellighjorni,èandòinfrettaina muntagna,inunacitàdiGhjuda;

40ÈintrìincasadiZaccaria,èsalutòElisabetta 41Èavvenechì,quanduElisabethhàintesuusalutudi Maria,uzitellusaltainusoventre;èElisabetherapiena diuSpìrituSantu:

42Iddaparlòàgranvoce,èdisse:Benedettasìtràedonne, èbenedettuhèufruttudiutoventre

43Èinduvehèquestuàmè,chìamammadiumoSignore veneàmè?

44Perchè,eccu,appenaavocediutosalutusonòin l'arechje,uzitelluhàsaltatuinumiogrenudigioia

45Èbenedettahèquellachìhàcridutu,perchècisaràa realizazionediecosechìlisòstatedettedauSignore

46ÈMariadisse:L'animamomagnificauSignore

47Èumospiritus'hèrallegratuinDiu,umoSalvatore.

48Perch'elluhàguardatuàustatudiasoancella,perchè eccu,daquìinavantitutteegenerazionimichjamaranu benedettu.

49Perchèquelluchìhèputentem'hàfattugrandicose;è santuhèusonome

50Èasomisericòrdiahènantuàquellichìutemenudi generazioneingenerazione

51Hàdimustratuaforzacùusobracciu;hàspargugliatui fieruinl'imaginazionediisocori.

52Hàabbattutuiputentidaisosedi,èlihàinnalzatudi pocugradu

53Hàpienudibèàl'affamati;èiricchihàmandatuviotu.

54HàaiutatuusoservitoreIsraele,inricordudiaso misericordia;

55Cum'elluhàparlatuàinostribabbi,àAbraham,èàaso discendenzapersempre

56ÈMariastavacunellacircatrèmesi,èvultòincasa soia.

57Avàutempupienud'Elisabettahèghjuntuch'ellasia parturitu;èhàparturituunfigliolu.

58ÈisovicinièisocucinianuintesucumuuSignore aviafattuunagrandemisericordiaperella;èsi rallegravanucunella

59Èghjunsechìl'ottughjornusòghjuntiàcircuncisàu zitellu;èlichjamanuZaccaria,daunomediusobabbu

60Èasomammarisposeèdisse:Ùnhècusì;maelluserà chjamatuGhjuvanni

61Èlidissenu:Ùncihènimudiatoparentelachìsi chjamastunome.

62Èfecenusegniàubabbu,cumusivuliach'ellusi chjamassi

63Èdumandòunatavuladiscrittura,èhàscrittu,dicendu: UsonomehèGhjuvanniÈsimaravigliavanututti

64Èasoboccas'hèapertasubitu,èasolinguas'hè liberatu,èhàparlatu,èhàlaudatuàDiu.

65Èutimoreghjunseàtuttiquellichìabitavanuintornuà elli;

66Ètuttiquellichìl'anuintesul'anucullucatuinusocore, dicendu:Chìsaràquestuzitellu?ÈamanudiuSignore eracunellu

67Èubabbu,Zaccaria,erapienudiuSpìrituSantu,è prufetizava,dicendu:

68BenedettusiauSignoreDiud'Israele;perch'elluhà visitatuèredimutuusopopulu,

69Èhàsuscitatuuncornudisalvezzapernoiinacasadiu soservitoreDavid;

70Cum'elluparlavadaaboccadiisosantiprufeti,chìsò dapoiuprincipiudiumondu:

71Chìavemudaessesalvatudainostrinemici,èdaa manudituttiquellichìciodianu;

72Perfàamisericordiaprumessaàinostribabbi,èper ricurdàusosantupattu;

73Ughjuramentuch'elluhàfattuàunostrubabbu Abraham,

74Ch'ellucicuncede,chì,essenduliberatidaamanudii nostrinemici,liservissisenzapaura.

75Insantitàèghjustiziadavantiàellu,tuttiighjornidia nostravita

76Ètù,zitellu,saraichjamatuuprufetadil'Altissimo: perchèandarèdavantiàafacciadiuSignoreperpreparài socamini;

77Perdàacunniscenzadiasalvezzaàusopòpulupera rimissionediisopiccati,

78PerviadiateneramisericordiadiunostruDiu;per qualel'albadil'altucihàvisitatu,

79Perdàluceàquellichìsisentenuinabughjuraèin l'ombradiamorte,perguidàinostripediinaviadiapace

80Èuzitelluhàcrisciutu,ès'eraforteinspiritu,èeraini desertifinuàughjornudiasomanifestazioneàIsraele

CAPITOLU2

1Èavveneinquellighjorni,chìudecretudiCesare Augustuhèstatuchìtuttuumondudeveesseimpositu

2(ÈquestuimposituhèstatufattuprimaquanduCyrenius eraguvernatorediSiria.)

3Ètuttiandavanuàesseimpositu,ognunuinasocità

4ÈGhjiseppusin'andòancudaaGalilea,daacitàdi Nazaret,inGhjudea,àacitàdiDavid,chìhèchjamata Betlemme;(perchèeradiacasaèulignudiDavid:)

5PeresseimpositucùMaria,asosposasposa,chìera grandeincinta.

6Ècusìerachì,mentrech'ellieranuquì,ighjornisò compiich'ellaaviadaparturitu

7Èhàparturituusofiglioluprimunatu,èl'hàavvoltuin fasce,èupusòinunamangiata;perchèùncieramicca locuperelliinl'osteria

8Èc'erainulistessupaesepastorichìstavanuinucampu, chìvigilavanuasobandadinotte

9È,eccu,l'ànghjuludiuSignoreghjunsenantuàelli,èa gloriadiuSignorebrillavaintornuàelli,èanuunagrande paura

10Èl'ànghjululidisse:Ùnàbbiapaura,perchèeccu,vi purteraghjuunabonanutiziadigrandegioia,chìserààtutti ipopuli

11PervoihènatuoghjeinacitàdiDavidunSalvatore,chì hèCristuuSignore

12Èquestuseràunsignupervoi;Truvereteuzitellu avvoltuinfasce,stenduinunamangiata.

13Èdicolpucieracunl'ànghjuluunamultitùdinedil'ostia celestichìlodavaàDiuèdicendu:

14GloriaàDiuinupiùaltu,èpaceinterra,bonavuluntà versul'omi

15Èavvenechì,cum'èl'ànghjulis'eranualluntanatidaelli inucelu,ipastorisidicianul'unàl'altru:Andemuavà ancuinBetlemme,èvedemuciòchìhèaccadutu,chìu Signorehàfattucunnoscenoi

16Èghjunsenuinfretta,ètruvaruMariaèGhjiseppuèu zitelluchjinatuinunamanghja

17Èquand'ellil'avianuvistu,anufattucunnosceàl'esternu aparollachìlierastatadettanantuàstuzitellu.

18Ètuttiquellichìl'anuintesusimaravigliavanudiciòchì lidicianuipastori

19MaMariaguardavatuttequestecose,èlimeditavainu socore

20Èipastoriturnavanu,glurificanduèlodenduàDiuper tutteecosech'elliavianuintesuèvistu,cum'èlierastatu dettu

21Èquanduottughjornisòstaticompiutipera circuncisazionediuzitellu,usonomeerachjamatuGhjesù, chìeracusìchjamatudal'ànghjuluprimach'elluera cuncipituinuventre

22Èquanduighjornidiasopurificazione,secondualege diMosè,upurtonuàGhjerusalemme,perpresentàluàu Signore;

23(CumuhèscrittuinalegediuSignore:Ognimasciuchì apreuventreseràchjamatusantuàuSignore;)

24Èperoffreunsacrificiuseconduciòchìhèdettuina legediuSignore:Unparuditortoraoduipiccioni.

25Edeccu,c'eraunomuinGhjerusalemme,chìsi chjamavaSimeone;èulistessuomueraghjustuèdevotu, aspittenduacunsulazionediIsraele,èuSpìrituSantuera nantuàellu

26ÈlifùrevelatudauSpìrituSantu,ch'elluùnavissivistu amorte,primach'elluaviavistuuCristudiuSignore

27ÈghjunseperuSpìrituinutempiu;èquanduigenitori purtonuuzitelluGhjesù,perfàperellusecondul'usudia lege

28Alloraupigliòinisobracce,èbenedisseàDiu,èdisse:

29OSignore,lasciateavàutoservitoreparteinpace, seconduatoparolla:

30Perchèimoochjianuvistuatosalvezza,

31Chìavetepreparatudavantiàafacciadituttiipopuli;

32Unalumeraperalluminàipagani,èagloriadiuto pòpuluIsraele

33Ghjiseppuèasomammasimaravigliavanudiciòchìsi parlavadiellu.

34ÈSimeonelibenedisse,èdisseàMaria,asomamma: Eccu,stuzitelluhèprestuperacadutaèarisurrezzionedi parechjiinIsraele;èperunsignuchìseràparlatucontru;

35(Iè,unaspadatrapassaancuatoànima),perchìi pinsamentidiparechjicoriponuesserevelati.

36ÈcieraunaAnna,unaprufetessa,figlioladiFanuel,di atribùdiAser:eradigrandeetà,èaviacampatucùun maritusetteannidaasovirginità;

37Èeraunavedovadicircaottuntaquattruanni,chìùn s'hèalluntanatudautempiu,maservaàDiucùdigiuniè preghierenotteèghjornu.

38Èghjuntainquellumumentu,hàringraziatuancuu Signore,èhàparlatudielluàtuttiquellichìaspittàvanua redenzioneinGhjerusalemme.

39ÈdopuavèfattututteecosesecondualegediuSignore, turnonuinGalilea,inasocitàNazareth

40Èuzitelluhàcrisciutu,ès'eraforteinuspiritu,pienudi saviezza,èagraziadiDiueranantuàellu

41OraisogenitoriandavanuinGhjerusalemmeogniannu àafestadiaPasqua.

42Èquand'elluaviadodicianni,sisòcullatiin Ghjerusalemme,secondul'usudiafesta

43È,cumpienduighjorni,quand'ellisivultonu,uzitellu Ghjesùs'hèfermatuinGhjerusalemme;èGhjiseppuèaso mammaùnsapianumicca

44Maelli,supponenduch'elluerainacumpagnia, andavanuunghjornudiviaghju;èucercanutràiso parentiècunniscenze

45Èch'elliùnl'anutrovu,sivultonuinGhjerusalemme,à circàlu

46Èavvenechìdopuàtrèghjorni,utruvaruinutempiu,à pusààmezuàiduttori,àsente,èàfàdumande.

47Ètuttiquellichìl'anuintesueranumaravigliatidiaso intelligenzaèdierisposte

48Èquand'ellil'anuvistu,sòstatimaravigliati,èaso mammalidisse:Figliolu,perchèavetetrattatucusìcun noi?eccu,utobabbuèeiut'avemucercatuaddulurati

49Èlidisse:Cumuhèchìmicercate?Ùnsapetemicca chìdevuesseinl'affaridiumoBabbu?

50Èùncapiscenumiccaaparollach'ellulidisse.

51Èfalòcunelli,èghjunseàNazareth,èlierasottumessu; maasomammacunservavatuttequesteparolleinuso core

52ÈGhjesùcresceinsaviezzaèstatura,èinfavorediDiu èdil'omu

CAPITOLU3

1Or,laquinzièmeannéedurègnedeTibèreCésar,Ponce PilateétaitgouverneurdelaJudée,Hérodeétaittétrarque deGalilée,etsonfrèrePhilippetétrarqued'Ituréeetdela régiondeTrachonite,etLysaniatétrarqued'Abilène.

2AnnaèCaifa,essenduisummisacrificatori,aparolladi DiuhèghjuntaàGhjuvanni,figlioludiZaccaria,inu desertu

3ÈghjunseintuttuupaesevicinuàuGhjurdanu, predicenduubattèsimudipenitenzaperarimissionedii peccati;

4CumuhèscrittuinulibrudieparollediuprufetaIsaia, dicendu:Avocediquelluchìgridainudesertu:Preparate aviadiuSignore,fateisocaminidritti

5Ognivallesaràriempita,èognimuntagnaèmuntagna seràabbassata;èistortisaranudritti,èimodiasprisaranu lisci;

6ÈognicarnevedeasalvezzadiDiu.

7Alloradisseàamultitùdinechìeraghjuntaperesse battezzatadaellu:Ogenerazionidivipere,qualevihà avvistatudifughjedaarabbiachìvene?

8Fatedunquefruttidegnidipenitenza,èùncuminciate miccaàdìind'èvoistessu:AvemuAbrahamàunostru babbu;perchèvidicuchìDiuhècapacidirisuscitarà figlioliàAbràhamudistipetri

9Èavàancul'asciahèappiccicataàaradicadil'arburi: perquessa,ogniarburuchìùnportamiccafruttibonihè sbuchjatuèghjittatuinufocu

10Upopululidumandò,dicendu:Chìfaremuallora?

11Ellurisposeèlidisse:Quelluchìhàduietuniche, ch'elludààquelluchìùnhàmicca;èquelluchìhàcarne, ch'ellufacilistessamanera

12Alloraghjunsenuancuipublicaniperessebattezi,èli dissenu:Maestru,chìfaremu?

13Èlidisse:Ùnesitatemiccapiùdiciòchìvihèstatu stabilitu.

14Èancuisuldatilidumandavanu,dicendu:Èchì faremu?Èlidisse:Ùnfatemiccaviulenzaàomu,nè accusatemiccafalsamente;ècuntentatecùuvostrusalariu. 15Ècum'èaghjenteerainattesa,ètuttil'omimeditavanu inisocoridiGhjuvanni,s'elluerauCristu,omicca; 16Ghjuvannirispose,dicenduàtutti:Iuvibattezu d'acqua;maveneunupiùputentechèmè,ulatchetdiiso scarpiùnsòmiccadegnudicaccià:elluvibattezeràcùu SpìrituSantuècùufocu.

17Usofanhèinmanu,èpurgheràbèusopavimentu,è cuglieràugranuinusogrena;maapagliach'ellubrusgiarà cùufocuinestinguibile.

18Èassaialtrecoseinasoesurtazioneannunziavaàu populu

19MaErode,utetrarca,fùrimproveratudaelluper Erodiade,amogliadiFilippu,usofratellu,èpertuttii malich'elluaviafattuErode.

20Aghjuaghjustatuancuquestusopraàtuttu,ch'ellu chjusuGhjuvanniinprigiò

21Quandututtuupopuluerabattizatu,avvenechìGhjesù eraancubattizatuèpricava,ucelus'hèapertu.

22ÈuSpìrituSantufalònantuàelluinformadiculomba cum'èunaculomba;intèsòbencuntenta

23ÈGhjesùstessucuminciòàavècircatrent'anni,essendu (cum'èsisuppone)ufiglioludiGhjiseppu,chìerau figlioludiHeli.

24ChìeraufiglioludiMatthat,chìeraufiglioludiLevi, chìeraufiglioludiMelchi,chìeraufiglioludiJanna,chì eraufiglioludiGhjiseppu,

25ChìeraufiglioludiMattathias,chìeraufigliolu d'Amos,chìeraufiglioludiNaum,chìeraufigliolud'Esli, chìeraufiglioludiNagge,

26ChìeraufiglioludiMaath,chìeraufiglioludiMattatia, chìeraufiglioludiSemei,chìeraufiglioludiGhjiseppu, chìeraufiglioludiGhjuda,

27ChìeraufiglioludiGhjuvanna,chìeraufiglioludi Resa,chìeraufiglioludiZorobabel,chìeraufiglioludi Salathiel,chìeraufiglioludiNeri,

28ChìeraufiglioludiMelchi,chìeraufiglioludiAddi, chìeraufiglioludiCosam,chìeraufigliolud'Elmodam, chìeraufiglioludiEr,

29ChìeraufiglioludiGhjiseppu,chìeraufiglioludi Eliezer,chìeraufiglioludiJorim,chìeraufiglioludi Matthat,chìeraufiglioludiLevi,

30ChìeraufiglioludiSimeone,chìeraufiglioludi Ghjuda,chìeraufiglioludiGhjiseppu,chìeraufiglioludi Ghjonanu,chìeraufigliolud'Eliakim,

31ChìeraufiglioludiMelea,chìeraufiglioludiMenan, chìeraufiglioludiMattata,chìeraufiglioludiNathan, chìeraufiglioludiDavid,

32ChìeraufiglioludiJesse,chìeraufiglioludiObed,chì eraufiglioludiBooz,chìeraufiglioludiSalmon,chìera ufiglioludiNaasson,

33Chìeraufigliolud'Aminadab,chìeraufigliolud'Aram, chìeraufigliolud'Esrom,chìeraufiglioludiFares,chì eraufiglioludiGhjuda,

34ChìeraufiglioludiGhjacobbu,chìeraufigliolud'Isaac, chìeraufigliolud'Abrahamu,chìeraufiglioludiThara, chìeraufiglioludiNachor,

35ChìeraufiglioludiSaruch,chìeraufiglioludiRagau, chìeraufiglioludiFalec,chìeraufiglioludiHeber,chì eraufiglioludiSala,

36ChìeraufiglioludiCainan,chìeraufigliolu d'Arphaxad,chìeraufiglioludiSem,chìeraufiglioludi Noè,chìeraufiglioludiLamech,

37ChìeraufiglioludiMathusala,chìeraufiglioludi Enoch,chìeraufiglioludiJared,chìeraufiglioludi Maleleel,chìeraufiglioludiCainanu,

38Chìeraufigliolud'Enos,chìeraufiglioludiSeth,chì eraufigliolud'Adam,chìeraufiglioludiDiu

CAPITOLU4

1ÈGhjesù,pienudiuSpìrituSantu,vultòdauGhjurdanu, èfùpurtatudauSpìrituinudesertu.

2EssenduquarantaghjornitentatidaudiavuluÈinquelli ghjorniùnhàmanghjatununda; 3Èudiavululidisse:S'ètùsìuFiglioludiDiu,urdinateà stapetrach'ellasiafattadipane

4Ghjesùlirispose,dicendu:Hèscrittu:chìl'omuùn camparàsoludipane,madiogniparolladiDiu.

5Èudiavulu,purtenduluinunamuntagnaalta,lifecevede tuttiiregnidiumonduinunmumentuditempu

6Èudiavululidisse:"Tuttastaputenzatidaraghju,èa gloriadielli,perchèquestuhèdatuàmè;èàquelluchì vogliul'aghjuda.

7S'ètùdunquemiadurà,tuttusaràtoiu

8Ghjesùrisposeèlidisse:"Vaidaretuàmè,Satanassu, perchèhèscrittu:AduràuSignore,utoDiu,èàellusolu serve

9ÈupurtòàGhjerusalemme,èupusònantuàunpinnacle diutempiu,èlidisse:S'ètùsìuFiglioludiDiu,lanciati daquì

10Perchèhèscrittu:Iddudarààisoanghjuliincaricà nantuàtè,diguardàti:

11Èinesomanitipurteranu,perùnsbattàutopedeàuna petra

12Ghjesùlirispose:Hèdettu:ÙntenitemiccauSignore, utoDiu

13Èquanduudiavuluebbefinitututteetentazioni, s'alluntanòdaelluperunastagione

14ÈGhjesùvultòinaputenzadiuSpìrituinGalilea; 15Èinsignavainesosinagoghe,essenduglurificatuda tutti

16ÈghjunseàNazareth,induveerastatucriatu,è,cum'èu sousu,andòinasinagogausàbatu,ès'arrizzòperleghje. 17EtilluifutremislelivreduprophèteEsaïeÈdopuavè apertuulibru,truvòulocuinduveerascrittu:

18USpìritudiuSignorehènantuàmè,perchèm'hàuntu perpredicàuVangeluàipoveri;m'hàmandatuperguarìi coriafflitti,perpredicàaliberazioneàiprigionieri,èa ricuperazionediavistaàicechi,permetteinlibertàquelli chìsòferiti,

19Perpridicàl'annuaccettatudiuSignore

20Èchjodeulibru,èurinviòàuministru,èsipusò.È l'ochjidituttiquellichìeranuinasinagogaeranufissi nantuàellu

21Ècuminciòàdìàelli:Oghji,staScritturahècumpleta inivostriorecchi

22Ètuttilirendevanutistimunianza,èsimaravigliavanu dieparolledigraziachìescevanudaasobocca.Èli dissenu:ÙnhèquestuufiglioludiGhjiseppu?

23Iddulidisse:Disicuru,midiceretestupruverbiu: Medicu,guariscitivoistessu:tuttuciòchìavemuintesufà inCapernaum,fateancuquìinuvostrupaese

24Èelludisse:Inverità,vidicu:nimuprufetahè accettatuinusopaese.

25Mavidicuinverità,assaiveduveeranuinIsraeleài tempidiElia,quanduuceluerachjusutrèannièseimesi, quanduunagrandefameeraintuttuupaese;

26Maànimud'ellihèstatumandatuElia,salvuàSarepta, citàdiSidone,àunadonnavedova

27ÈassailebbrosieranuinIsraeleàutempudiuprufeta Eliseu;ènimud'ellihèstatupurificatu,salvuNaamanu Sirianu

28Ètuttiquellichìsòinasinagoga,quand'ellianuintesu questecose,eranupienid'ira

29Ets'éleva,etlechassèrenthorsdelaville,etle conduisirentàl'extrémitédelacollinesurlaquelleétait construiteleurville,afinqu'ilslejetèrentàterre

30Maellu,chìpassavaàmezuàelli,sin'andò

31IldescenditàCapernaüm,villedeGalilée,etles enseignaitlesjoursdesabbat

32Èeranumaravigliatidiasoduttrina,perchèasoparolla eracunputere

33Èinasinagoga,cieraunomuchìaviaunspiritudi diavuluimpuru,ègridavaàgranvoce:

34Dicendu:Lasciatemusolu;chìavemudafàcùtè,o GhjesùdiNazareth?Seivenutuàdistrughjini?Ti cunnoscuqualesite;uSantudiDiu.

35ÈGhjesùlirimproverò,dicendu:Tace,èescedaelluÈ quanduudiavulul'aviaghjittatuàmezuàellu,escedaellu, èùnlifecemiccamale

36Tuttieranumaravigliati,èsiparlavanutràelli,dicendu: Chìparollahèsta!perchècùl'autoritàèuputerecumanda àispiritiimpuri,èescenu

37Èafamadiellusisparseinognilocudiupaeseintornu

38Èsialzòdaasinagoga,èintrìincasadiSimone.Èa mammadiamògliadiSimonehèstatapresacùunafrebba grande;èlidumandavanuperella

39Èstavanantuàella,èrimproveròafrebba;è l'abbandunò:èsubitusialzòèliserviva

40Avà,quanduusoleeratramontatu,tuttiquellichì avianumalaticùdiversemalatielipurtonuàellu;è s'imponeemaninantuàognunudielli,èliguarì

41Èidiavulisòancuescedaparechji,gridenduèdicendu: TusìCristuuFiglioludiDiuÈlirimproverò,ùnlilasciò miccaparlà,perchèsapianuch'ellueraCristu

42Èquandueraughjornu,sin'andòinunlocudesertu;è upopuluucercava,èghjunseàellu,èl'hàimpeditu,perùn s'alluntanòdaelli

43Èlidisse:«DevupridicàuregnudiDiuancuàl'altri cità:perchèsòdunquemandatu 44ÈpredicavainesinagoghediGalilea

CAPITOLU5

1Èavvenechì,cum'èupopulupressunantuàelluper senteaparolladiDiu,stavavicinuàulavudiGennesaret

2Èvittiduibattellichìstavanuvicinuàulavu;mai piscadorieranusurtitidaelli,èlavavanuesoreti.

3Èintrìinunadienavi,chìeraquelladiSimone,èu pricavach'ellucacciassiunpocudaterraÈs'assittò,è insignòàaghjenteforadianave.

4Dopuch'ellus'hèlasciatudiparlà,disseàSimone: Lanciateinuprufondu,èfatefalàevostreretipertira

5Simone,rispunnendu,lidisse:Maestru,avemu travagliatututtaanotte,èùnavemupigliatununda;maàa toparolla,calaraghjuareta

6Èdopuavèfattuquestu,chjusuunagrandemultitùdinedi pesci,èasoretasirumpa

7Èfecenusegnuàisocumpagni,chìeranuinl'altranave, ch'ellivenenuàaiutà.Èghjunsenu,èpieniuiduinavi,cusì ch'ellicuminciaruàaffundà

8SimonPetru,videnduciò,cascòàighjinochjidiGhjesù, dicendu:Alluntanatedamè;perchèsòunomupiccatu,o Signore

9Carils'étonnait,ettousceuxquiétaientaveclui,de l'épreuvedespoissonsqu'ilsavaientpris:

10ÈcusìeraancuGhjacumuèGhjuvanni,ifigliolidi Zebedeu,chìeranupartenariidiSimoneÈGhjesùdisseà Simone:Ùnàbbiapaura;d'orainpoicatturàl'omi.

11Èdopuavèpurtatuisonaviàterra,abbandunonututtu, èuseguitanu

12Èavvenechì,quand'elluerainunacertacità,eccuun omupienudilebbra;chì,videnduàGhjesù,cascòinfaccia, èl'implora,dicendu:Signore,s'ètùvoli,mipòpurificà.

13Esteseamanu,utoccò,dicendu:«Vogliu!Èsubitua lebbrasin'andòdaellu

14Etilluiordonnadeneledireàpersonne,maisva,et présente-t-ilauprêtre,etoffrepourtapurification,comme l'avaitordonnéMoïse,pourleurtémoignage

15Matantupiùsin'andòafamadiellu;èunagrandefolla s'adunavapersente,èperesseguaritadaelludaeso infirmità

16Èsiritiròinudesertu,èpricava.

17Èavveneuncertughjornu,mentrech'elluinsignava,chì stavanuassieghjiFariseièduttoridialege,chìeranu ghjuntidaognicitàdiGalilea,diGhjudeaèdi Ghjerusalemme,èuputerediuSignore.erapresenteper guarì

18Èeccu,l'omipurtonuinunlettuunomuchìerastatu paralizatu;

19Èch'elliùnpudianutruvàdamanerach'ellipudianu purtalluperviadiamultitùdine,andonunantuàutettu,èu calavanuàmezuàusolettuàmezuàGhjesù,davantià Ghjesù

20Èvidenduasofede,lidisse:Omu,itopiccatitisò pardunati

21ÈiscribièiFariseicuminciaruàragiunà,dicendu: Qualehèquelluchìparlablasfemi?Qualepòpardunài piccati,maDiusolu?

22Ma,quanduGhjesùhàcapituisopinsamenti,lirispose: Chìraghjoneinuvostrucore?

23Ch'ellasiapiùfaciule,dì:Itopiccatitisòpardunati;o dì:Alzateèmarchja?

24MapersapèchìuFiglioludil'omuhàuputerenantuàa terraperpardunàipeccati(disseàuparaliticu:)Tidicu: Alzati,pigliateutolettu,èvaiincasatoia

25Èsubitus'arrizzòdavantiàelli,pigliòciòch'ellu giaceva,èsin'andòincasasoia,glurificanduDiu

26Ètuttieranumaravigliati,èglurificavanuàDiu,èeranu pienidipaura,dicendu:«Avemuvistucosestraneoghje. 27Dopuàquestecose,sin'andò,èvideunpublicanu chjamatuLevi,chìsipusavaàl'uffiziu,èlidisse:Seguimi 28Èabbandunòtuttu,sialzò,èuseguita.

29ÈLevilifeceunagrandefestainasocasa;ècierauna grandecumpagniadipublicanièd'altrichìsipusonucun elli.

30MaisoscribièFariseimurmuravanucontruàiso discìpuli,dicendu:Perchèmanghjateèbeiecùipublicani èipeccatori?

31Ghjesùlirispose:«Quellichìsòsaniùnanubisognudi duttore;maquellichìsòmalati

32Ùnsòghjuntuàchjamàighjusti,maipeccatoriàu pentimentu

33Èlidissenu:PerchèidiscìpulidiGhjuvannidigiunanu spessuèfacenupreghiere,èlistessamaneraidiscìpulidii Farisei?mautomanghjaèbeie?

34Èlidisse:Pudetefàdigiunateifigliolidiasposi, mentrechìusposuhècunelli?

35Maveneranuighjorni,quanduusposuliseràcacciatu, èalloradigiunaranuinquellighjorni

36Èlidisseancuunaparabola;Nimuùnmetteunpezzu diunvestitunovunantuàunvechju;s'elluùnhèmicca, alluraunovufaceunaffittu,èupezzuchìhèstatupigliatu daunovuùncuncordamiccacùuvechju

37Ènimuùnmettevinunovuinvechjibuttigli;altrimenti, uvinunovuromperàebuttigli,èsaràversatu,èebuttiglie periranu

38Mauvinunovudeveessemisuinbuttiglinovi;èidui sòcunservati.

39Nimu,chìhàbevutuvinuvechju,ùnbramadinovu, perchèdice:Uvechjuhèmegliu

1Èavveneusicondusabbatudopuàuprimu,ch'ellu passavapericampidigranu;èisodiscìpulistrappavanue spighedigranu,èmanghjavanu,strofinandoleinesomani.

2ÈcertidiiFariseilidissenu:Perchèfateciòchìùnhè miccapermessudifàinusabbatu?

3Ghjesùlirispose:ÙnavetemiccaleghjeciòchìDavid hàfattu,quanduellustessueraafame,èquellichìeranu cunellu?

4Cum'ellusin'andòinacasadiDiu,pigliòèmanghjai panidiapruposta,èdettiancuàquellichìeranucunellu; chìùnhèlicitedimanghjà,masoluperipreti?

5Èlidisse:ChìuFiglioludil'omuhèancuuSignorediu sàbatu

6Èavveneancuunaltrusabbatu,ch'elluentròina sinagogaèinsignò;ècieraunomuchìamanudirittaera secca

7ÈiscribièiFariseiufighjulavanu,s'elluguarìusabbatu; perpudètruvàunaaccusazionecontruàellu

8Maellucunnisciaisopinsamenti,èdisseàl'omuchì aviaamanusecca:Leva,èstàinmezuàmezu.Ès'arrizzò ès'alluntanò

9AlloraGhjesùlidisse:Vidumanduunacosa;Hèlicite inighjornidisàbatuperfàubè,operfàumale?persalvà avita,operdistrughje?

10Èfighjulenduàtutti,disseàl'omu:StendiatomanuÈ hàfattucusì:èasomanufùrestauratasanacum'èl'altru.

11Èeranupienidipazzia;èsicumunicanuunucùl'altru ciòchìpuderanufààGhjesù

12Inquellighjorni,sin'andòinamuntagnaàpricà,è cuntinuòtuttaanotteinpreghieraàDiu 13Èquandufùughjornu,chjamòàelluisodiscìpuli;

14Simone,ch'elluchjamòancuPetru,èAndreauso fratellu,GhjacumuèGhjuvanni,FilippuèBartolomeu, 15MatteuèTumasgiu,GhjacumuufiglioludiAlfeu,è SimonechjamatuZeloti, 16ÈGhjuda,fratelludiGhjacumu,èGhjudaIscariota,chì eraancuutraditore

17Èfalòcunelli,èsifirmòinapiaghja,èacumpagniadi isodiscìpuli,èunagrandemultitudedighjentedituttaa GhjudeaèdiGhjerusalemme,èdiacostadiTiruèdi Sidone,chìghjunsenuàsentelu.èesseguaritudaeso malatie;

18Èquellichìeranuturbaticùspiritiimpuri,èsòstati guariti.

19Ètuttaafollacercavadituccàlu,perchèunavirtùesce daellu,èliguarìtutti.

20Èalzòl'ochjinantuàisodiscìpuli,èdisse:Beativoi poveri,perchèuvostruhèuregnudiDiu

21Beativoichìaveteafameavà,perchèsaretesaziati Beativoichìpienghjiteavà:perchèriderete.

22Beativoi,quandul'omiviodiaranu,èquanduvisi separaranudaasocumpagnia,èvirimproveranu,è cacciateuvostrunomecum'èumale,peramordiu Figlioludil'omu

23Rallegrateviinquellughjornu,èsaltatedigioia;perchè eccu,avostraricumpensahègrandeinucelu;perchècusì facianuisobabbicùiprufeti

24Maguaiàvoichìsitericchi!perchèavetericevutua vostracunsulazione

25Guaiàvoichìsitepienu!perchèavretefameGuaià voichìridiavà!perchèpiangereteèpiangerete.

26Guaiàvoi,quandututtil'omiparranubèdivoi!perchè cusìanufattuisobabbiàifalsiprufeti.

27Maiodicuàvoichìsentate:Amateivostrinemici,fate bèàquellichìviodianu

28Benedicetequellichìvimaledicà,èpregateperquelli chìviusanuindisprezzu.

29Èàquelluchìtibattenantuàunaguanciaoffreancu l'altra;èquelluchìtitoglieutomantelluimpediscedi pigliàancuutomantellu

30Dààogniomuchìtidumanda;èàquelluchìpigliai vostribeniùnlidumandatepiù.

31Ècum'èvovuletechìl'omifacianuàvoi,fateancuvoi àelli

32Perchès'èvoamatequellichìviamate,chìringraziu avete?perchèipeccatoriamanuancuquellichìl'amanu

33Ès'èvofatebèàquellichìvifacenubè,chìringraziu avete?perchèipeccatorifacenuancuulistessu.

34Ès'èvoprestateàquellidiqualesperaretediriceve,chì ringraziuavete?perchèipeccatoriprestanuancuài peccatori,perriceveancudinovu.

35Maamateivostrinemici,èfateubèèprestate,senza sperendupiùnunda;èavostraricumpensaseràgrande,è sareteifigliolidil'Altissimo,perchèelluhègentileà l'ingrateèàumale

36Siatedunquemisericordiosi,cum'èuvostruBabbuhè misericordioso.

37Ùnghjudicatemicca,èùnsaretemiccaghjudicati:ùn cundannatemicca,èùnsaretemiccacundannati: pardunate,èvisaràpardunatu:

38Dà,èvisaràdatu;bonamisura,pressu,èscuzzulata inseme,ècorrendu,l'omidaranuinutopettuPerchècùa listessamisurachìavetemisuratu,visaràmisuratadinovu.

39Èlidisseunaparabola:Ucecupòguidàucecu?ùn cascanumiccatraminduiinafossa?

40Udiscìpuluùnhèmiccasopraàusomaestru,maquellu chìhèperfettuseràcum'èusomaestru

41Èperchèvedeapagliachìhèinl'ochjudiutofratellu, maùnsivedeufasciuchìhèinutoochju?

42Ocumupudetedìàutofratellu:Fratellu,lasciami cacciàapagliachìhèinutoochju,quandutùstessuùn vedemiccaatravechìhèinutoochju?Ipocrita,scacci primaatravedautoochju,èdopuvivedechjaramenteper cacciàapagliachìhèinl'ochjudiutofratellu

43Perchèunarbulubonuùnportamiccafrutticurrutti;nè unarbrecurruttiùnportabonifrutti

44Perchèogniarburuhècunnisciutudausofruttu.Perchè dispinel'omiùncoglienufichi,nèdiunrovocuglienuuva

45L'omubonu,daubonutesorudiusocore,tiraciòchì hèbonu;èunomugattivudautesorumalediusocore suscitaciòchìhèmale,perchèdil'abbundanzadiucore parlaasobocca

46Èperchèmichjamate,Signore,Signore,èùnfatemicca ciòchìdicu?

47Quelluchìveneàmè,senteemoparolle,èlimettein pratica,vimustraraghjuàqualeelluhèsimili:

48Hècum'èunomuchìhàcustruituunacasa,èhàscavatu inprufundità,èpusòufundamentunantuàunaroccia;è quanduudiluvius'erasuscitatu,uflussuhàbattutucù forzanantuàquellacasa,èùnpudiamiccascuzzulà, perchèerafundataannantuàunaroccia

49Maquelluchìsente,èùnfacimicca,hècum'èunomu chìsenzafundamentuhàcustruituunacasanantuàaterra; contr'àuqualeuflussuhàbattutuvehementamente,è subituhècascatu;èaruinadiquellacasaeragrande.

CAPITOLU7

1Quanduebbefinitututteesoparolleinl'audienzadiu populu,entrainCapernaum

2Èunservitorediuncenturione,chìlieracaru,eramalatu èprontuàmore

3Èquand'elluhàintesuparlàdiGhjesù,mandòàellu l'anzianidiiGhjudei,implorenduch'elluviniaèguarìuso servitore

4Ets'approchantdeJésus,ilsl'implorèrentaussitôt,et disaient:qu'ilétaitdegnepourquiilferaitceci:

5Perchèelluamaanostranazione,ècihàcustruituuna sinagoga

6AlloraGhjesùandòcunelli.Èch'ellueraavàpocu luntanudaacasa,ucenturionelimandòl'amichi, dicendulu:Signore,ùntidisturbàmicca,perchèùnsò miccadegnuchìtùentresottuàumotettu.

7Perquessa,ùnaghjumiccapensatumèstessudegnudi veneàtè,madìinunaparolla,èumoservitoreserà guaritu.

8Perchèsòancuunomusottumessuàl'autorità,chìaghju sottumessusuldati,èdicuàunu:Vai,èelluvà;èàun altru:Venite,èelluvene;èàumoservitore:Fatequestu,è elluface

9QuanduGhjesùhàintesuquestecose,s'hèmaravigliatu diellu,èsivultò,èdisseàaghjentechìuseguitava:Avi dicu,ùnaghjumiccatrovuunafedecusìgrande,nèin Israele

10Èquellichìeranumandati,vultenduincasa,truvaruu servitoresanuchìerastatumalatu

11Ughjornudopusin'andòinunacitàchjamataNain;è parechjidiisodiscìpuliandavanucunellu,èassaighjente.

12Quandus'avvicinòàaportadiacità,eccu,erapurtatu unmortu,usolufiglioludiasomamma,èeravedova,è assaighjentediacitàeracunella.

13ÈquanduuSignorel'hàvistu,hàavutupietàdiella,èli disse:Ùnpienghjemicca

14Èghjunseètoccòacisterna;èquellichìl'anupurtatusi fermavanuÈelludisse:Ghjuvanottu,tidicu:Alzati

15Etceluiquiétaitmorts'assit,etsemitàparlerÈl'hà datuàasomamma.

16Èghjunseuntimorenantuàtutti,èglurificavanuàDiu, dicendu:Ungranprufetahèrisuscitatutrànoi;è,ChìDiu hàvisitatuusopopulu

17ÈurumorediellusisparsepertuttaaGhjudea,èper tuttaaregionecircundante

18ÈidiscìpulidiGhjuvannilimustravanututtequeste cose

19Ghjuvanni,chjamààelluduidiisodiscìpuli,limandò àGhjesù,dicendu:Sìtùchìvene?ocerchemuunaltru?

20Quandul'omisòghjuntiàellu,dissenu:Ghjuvan Battistacihàmandatuàtè,dicendu:sìquelluchìdeve vene?ocerchemuunaltru?

21Èinalistessaoraguarìparechjidiesoinfirmitàèpesti, èdispiritimaligni;èàparechjicechihàdatuavista.

22AlloraGhjesùlirispose:Andate,èdìàGhjuvanniciò chìavetevistuèintesu;cumuchìicechivedenu,izoppi

caminanu,ilebbrosisòpurificati,isordisentenu,imortisò risuscitati,àipoveril'evangeluhèpredicatu.

23Èbenedettuquelluchìùnhèmiccaoffesuinmè

24ÈquanduimessaggeridiGhjuvannisin'andò,cuminciò àparlààaghjentediGhjuvanni:Chìsiteandatiàvedein udesertu?Unacannascuzzulatadauventu?

25Machìsiteandatiàvede?Unomuvestitudivestiti morbidi?Eccu,quellichìsòbellivestiti,ècampanu delicatamente,sòincortidiirè

26Machìsiteandatiàvede?Unprufeta?Iè,vidicu,è assaipiùcàunprufeta

27Questuhèquelludiqualehèscrittu:Eccu,manduumo messaggerudavantiàatofàccia,chìprepararàatostrada davantiàtè

28Avidicu,àmezuàquellichìsònatidadonneùncihè unprufetapiùgrandechèGhjuvanBattista;

29Ètuttuupopuluchìl'anuintesu,èipublicani,anu ghjustificatuàDiu,essendubattezzatucùubattesimudi Ghjuvanni.

30MaiFariseièl'avucatianurifiutatuucunsigliudiDiu contr'àellistessi,ùnsòmiccabattizatudaellu

31ÈuSignoredisse:Àqualedunqueaghjuparagunà l’omidistagenerazione?èàqualesò?

32Sòcum'èizitellichìsipusanuàumercatu,èsi chjamanul'unàl'altru,èdicenu:Avemupipatuàvoi,èùn avetemiccaballatu;viavemupiantu,èùnavetemicca pientu

33PerchèGhjuvanniuBattistahèghjuntunèmanghjendu paninèbeievinu;èdite:Hàundiavulu

34UFiglioludil'omuhèvinutuàmanghjàèàbeie;èdite: Eccuunomughiacciu,èunbevitoredivinu,unamicudii publicanièdiipeccatori!

35Maasaviezzahèghjustificatadituttiisofiglioli

36ÈunudiiFariseilidumandavadimanghjàcunellu.È andòinacasadiuFariseu,èsipusòàmanghjà

37Èeccu,unadonnainacità,chìeraunapiccatrice,sapia chìGhjesùerapusatuàmanghjàinacasadiuFariseu,hà purtatuunascatulad'alabastrudiprufume

38Èsisteseàisopedidaretuàellupienghjendu,è cuminciòàlavàisopedicùlacrime,èliasciugòcùi capellidiasotesta,èbasgiòisopedi,èliungiòcù l'unguentu

39Quanduupharisianuchìl'aviainvitatu,hàdettuinellu stessu,dicendu:Cetomu,s'ellueraunprufeta,sapiaquale èqualehèquestadonnachìutocca,perchèhèuna piccatrice.

40Ghjesùlirispose:Simone,aghjudadìàtèÈelludisse: Maestru,dite.

41Ilyavaituncréancierquiavaitdeuxdébiteurs:l'un devaitcinqcentsdeniers,etl'autrecinquante

42Èch'elliùnavianunundaàpagà,lipardunò francamentetuttidui.Dimmidunque,qualediellil’amerà più?

43Simonerisposeèdisse:Pensuchìquelluàqualehà pardunatupiùÈlidisse:Aveteghjudicatubè

44Èsivultòversuadonna,èdisseàSimone:Videsta donna?Sòintrutuinatocasa,ùnm'hàdatuacquaperimo pedi,maellahàlavatuimopedicùlacrime,èliasciugòcù icapellidiasotesta

45Ùnm'hàdatumiccaunbasgiò:mastadonna,dapoi ch'eaghjuintrutu,ùnhàmiccacessatudibasgiàimopedi

46Ùnm'avetemiccauntuumocapucùl'oliu,masta donnahàuntuimopedicùununtu.

47Perquessa,vidicuchìisopiccati,chìsòparechji,sò pardunati;perchèellaamavaassai:maàquelluchìpocu hèpardunatu,ulistessuamapocu.

48Èlidisse:Itopiccatisòpardunati

49Èquellichìstavanuàmanghjàcunellucuminciaruàdì insè:Qualehèquestuchìpardunaancuipiccati?

50Èdisseàadonna:Atofedet'hàsalvatu;andatein pace

CAPITOLU8

1Èdopu,ch'ellusin'andòinognicitàèpaese,predicendu èfacenduabonanovadiuregnudiDiu,èidodicieranu cunellu.

2Ècertedonne,chìeranuguaritedaspiritimaligniè infirmità,MariachjamavaMaddalena,daqualepartianu settedimònii.

3ÈGhjuvanna,amògliadiCuza,l'intendentediErode,è Susanna,èparechjialtri,chìliservavanudiisobeni

4Èquanduunagrandeghjenteeraadunata,èghjunseà elludaognicità,disseperunaparabola:

5Unsuminatoresurtìàsuminàasosumente;èfù calpestatu,èl'acellidil'arial'anumanghjatu.

6Ècerticascònantuàunapetra;èappenasbuchjata,si secca,perchèùnmancaval'umidità

7Qualchidunucascòtràespine;èispinispuntavanucun ellu,èl'affucanu

8Èunaltrucascòinterrabona,èspuntò,èhàdatufruttu centuvolte.Èquand'elluaviadettuquestecose,gridò: Quelluchìhàl'arechjepersente,ch'ellusente

9Isodiscìpulilidumandò,dicendu:Chìpuderiaessesta paràbula?

10Èdisse:Àvoihèdatuàcunnosceimisteridiuregnudi Diu;maàl'altriinparabole;chìvedenduùnpudianu miccavede,èsentenduùnpudianumiccacapisce.

11Avàaparàbulahèquestu:Asumentehèaparolladi Diu

12Quellichìsòinulatudiastradasòquellichìsentenu; Alloraveneudiavulu,ècacciàaparolladaisocori,perùn credemiccaèessesalvatu

13Sòquellichìsònantuàaroccia,chì,quandusentenu, ricevenuaparollacungioia;èquestiùnanumiccaradica, chìperuntempucrede,èintempuditentazionecascanu

14Èciòchìhècascatuàmezuàespinesòquellichì, quanduanuintesu,partenu,èsòsbulicatidae preoccupazionièricchezzeèpiacèdistavita,èùnportanu miccafruttuàaperfezione

15Machìinterrabonasòquellichìinuncoreonestuè bonu,avèintesuaparolla,aguardanu,èportanufruttucù pacienza.

16Nimu,quand'elluhàallughjatuunacandela,acoprecù unvasu,oamettesottuàunlettu;maumettenantuàun candelabro,chìquellichìentranuvedanualuce

17Perchènundaùnhèsicretu,chìùndeveesse manifestatu;nènundahèammucciatu,chìùnseràmicca cunnisciutuèveneàl'esteru

18Fighjatedunqueàcumusisente:perchèàquelluchìhà, lisaràdatu;èquelluchìùnhàmicca,daelluseràpigliatu ancuciòchìpareavè

19Alloraghjunsenuàelluasomammaèisofratelli,èùn pudianuandààelluperastampa.

20Èlifùdettuchìcertichìdicianu:Atomammaèito fratellistanufora,vulenduvedeti.

21Rispose,èlidisse:Amomammaèimofratellisò quellichìsentenuaparolladiDiuèafacenu

22Or,unghjornu,sin'andòinunabarcacùisodiscìpuli,è lidisse:Passemuàl'altrapartediulavu.Èsisòlanciati.

23Ma,mentrech'elliimbarcavanu,s'addorminò;èeranu pienid'acqua,èeranuinpericulu

24Ilss'approchèrentdeluietl'éveillèrentetdisaient: Maître,maître,nouspérissonsAlloras'arrizzò,è rimproveròuventuèafuriadil'acqua:ècessanu,èciera unacalma

25Èlidisse:Induvahèavostrafede?Èspaventatisi maravigliavanu,dicendul'unàl'altru:Chìhèquestuomu! perchèellucumandaancuiventièl'acqua,èliubbidiscenu 26ÈghjunsenuinupaesediiGadareni,chìhèdifronteà aGalilea.

27Èquand'ellusin'andòinterra,liscontròforadiacità unomuchìaviadimòniilongutempu,èùnsipurtava miccavestiti,nèstavaincasa,mainitombi.

28VidenduàGhjesù,gridò,sifalòdavantiàellu,èdisseà altavoce:Chìaghjuàfàcùtè,Ghjesù,oFiglioludiDiu Altissimo?Tipregu,ùnmiturmenti.

29(Perch'elluaviaurdinatuàuspirituimpurudiesceda l'omu;perchèspessul'aviachjapputu;èeratenutuliatucù cateneèincatene;èrompeiligami,èfùcacciatudau diavuluinudesertu)

30Ghjesùlidumandò,dicendu:Chìtichjama?Èdisse: Legione,perchèassaidimòniisòstatiintrutiinellu.

31Èlipregavanuch'elluùnlicumandassidiandàinu prufondu

32Ilyavaitlàuntroupeaudeporcsquisenourrissaientsur lamontagne;Èlihàpatitu

33Alloraidimòniivanuforadil'omu,èintrinuiniporchi; èabandadacurriaviulenteperunlocuripiduinulavu,è hèstatasuffocata

34Quand'ellianuvistuciòchìerafattu,sinefughjenuèsi n'andòàcuntàinacitàèincampagna.

35Allorasurtitiàvedeciòchìerafattu;èghjunseà Ghjesù,ètruvòl'omu,dauqualeidimòniieranupartiti, pusatuàipedidiGhjesù,vistutuèinasomentesana,è anuapaura

36Ancuquellichìl'avianuvistulidissenudachìmanera eraguaritaquelluchìeradimòniu.

37AlloratuttaamultitùdinediupaesediiGadareni intornuusupplianudialluntanassidaelli;perch'ellisò statipigliaticungrandetimore,èsin'andòinubattellu,è vultòtorna

38Or,l'omudaqualesòstatipartitiidimòniiusupplia d'essecunellu;maGhjesùumandòvia,dicendu:

39Ritornaincasatoia,èmostraquantecosechìDiuhà fattupertèÈsin'andò,èpubblicòintuttaacitàquante cosegrandichìGhjesùliaviafattu

40Èavvenechì,quanduGhjesùeratornatu,upopulu l'accoltacunpiacè,perchètuttil'aspittavanu.

41Edeccu,ghjunseunomuchjamatuJairu,chìeracapudi asinagoga;èfalòàipedidiGhjesù,èusuppliadivultàin asocasa.

42Perchèelluaviaunasolafigliola,circadodicianni,è ch'ellastavamorente.Macum'elluandava,aghjente l'accumpagnava

43Èunadonnachìaviaunflussudisanguedadodicianni, chìaviapassatututtaasovitaàimedichi,èùnpudiaesse guaritadanimu

44Vennedaretuàellu,ètoccuubordudiusovistitu,è subituusoflussudisangues'hèfermatu.

45Ghjesùdisse:Qualem'hàtoccu?Quandututtiineganu, Petruèquellichìeranucunelludissenu:Maestru,a ghjentet'accumpagnaètipressa,ètùdici:Qualem'hà toccu?

46ÈGhjesùdisse:Qualchissiam'hàtoccu:perchèaghju capituchìavirtùhèescedamè

47Èquanduadonna,videnduch'ellaùneramiccapiatta, ghjunsetremanda,èfalendudavantiàellu,lidichjara davantiàtuttuupopuluperqualeeraacausach'ellal'avia toccu,ècumuerastataguaritasubitu

48Èlidisse:Figlia,cunsulatebè:atofedet'hàguarita; andateinpace

49Mentrech'elluparlavaancora,hèvinutuunudaacasa diucapimachjadiasinagoga,chìlidisse:Atofigliolahè morta;ùnpreoccupamiccauMaestru

50MaGhjesù,intesu,lirispose,dicendu:Ùnàbbiapaura: credesolu,èellaseràguarita.

51Èquand'elluhèghjuntuincasa,ùnhàpermessuànimu dientre,salvuPetruèGhjacumuèGhjuvanni,èubabbuè amammadiazitella.

52Ètuttipienghjenuèsilamentavanu:maelludisse:Ùn pienghjemicca;ellaùnhèmorta,madorme

53Èsiridivanudiellu,sapenduch'ellaeramorta.

54Èlifeceforatutti,èapigliòperamanu,èchjamò, dicendu:serva,alzati

55Èusospirituhètornatu,èsialzòsubitu,èliurdinòdi dààmanghjà

56Èisoparentis'eranumaravigliati,maliurdinòdidìà nimuciòchìerafattu.

CAPITOLU9

1Allorachjamòisododicidiscìpuli,èlideteuputereè l'autoritànantuàtuttiidimònii,èdiguarìemalatie

2ÈlimandòàpridicàuregnudiDiu,èàguarìimalati.

3Èlidisse:Ùnpigliatenundaperuvostruviaghju,nè bastone,nèsaccu,nèpane,nèsoldi;nèùnanudui mantelluperognunu.

4Èinognicasaind'èvoentrerete,stàquì,èdaquìpartete

5Èquelluchìùnviricevemicca,quanduescedaquella cità,scuzzulateapolveradiivostripediperuna tistimunianzacontruàelli

6Etilss'enallèrentetmarchèrentparlesvilles,prêchant l'évangileetguérissantpartout.

7Erode,utetrarca,hàintesuparlàdituttuciòchìerafattu daellu;

8Èdicerti,chìEliaeraapparsu;èd'altri,chìunudii vechjiprufetierarisuscitatu

9ÈErodedisse:Ghjuvannil'aghjudecapitatu;Èvulia vedelu

10Èl'apòstuli,tornati,licuntòtuttuciòch'elliavianufattu Èlipigliò,èsin'andòàparteinunlocudesertuchì apparteneàacitàchjamataBetsaida

11Èupopulu,quanduusapia,useguitanu,èliriceve,èli parladiuregnudiDiu,èguarìquellichìavianubisognudi guariscenza

12Èquanduughjornucuminciòàsguassate,tandu ghjunsenuidodici,èlidissenu:Mandateaghjentevia,per andàinipaesièinipaesicircundani,èsiallughjanuè piglianuvitto;locudesertu

13Maellulidisse:Dateliàmanghjà.Èdissenu:Ùn avemupiùchècinquepanièduipesci;salvuchìduvemu andààcumpràcarnepertuttustupopulu

14PerchèeranucircacinquemilaomiÈdisseàiso discìpuli:Fateliàpusàpercinquantainunacumpagnia 15Èfecenucusì,èlifecepusàtutti.

16Allorapigliòicinquepanièiduipesci,è,guardenduin ucelu,libenedisse,lirumpia,èlideteàidiscìpuli,da mettedavantiàaghjente.

17Èmanghjanu,èsisazianututti;èiframmentichìli restavanusòstatipigliatidodicicesti

18Èavvenech'elluerasoluàpricà,isodiscìpulieranu cunellu,èlidumandò,dicendu:Qualediceupopuluchì sò?

19Rispundenu,disse:GhjuvanBattista;macertidicenu: Elia;èaltridicenuchìunudiivechjiprufetihèrisuscitatu 20Iddulidisse:Mavoi,qualeditechìsò?Petrurispose, disse:UCristudiDiu.

21Èliurdinòstrettamente,èliurdinòdidìànimuquella cosa;

22Dicendu:UFiglioludil'omuhàdasoffriassaicose,è esseriittatudal'anziani,iprincipalisacrificadorièiscribi, èesseuccisu,èrisuscitatuuterzughjornu

23Èlidisseàtutti:S'elluvolevenedopuàmè,ch'ellusi rinneghi,ch'ellupiglissiasocroceognighjornu,èmi suvita

24Perquelluchìhàdasalvàasovita,aperdarà;ma quelluchìaperdaasovitapermè,quelluchìasalvarà 25Perchèchìhèunvantaghjuàl'omu,s'elluguadagnau mondusanu,èsiperde,os'elluhècacciatu?

26Perquelluchìsivergognaràdimèèdiemoparolle,u Figlioludil'omusivergognaràdiellu,quanduelluvenein asogloria,èinquelladiusoBabbu,èdiisantianghjuli.

27Maavidicuinverità,chìcisòquì,chìùntasteranu miccaamorte,finuàch'ellivedanuuregnudiDiu

28Èavvenecircaottughjornidopuàsteparolle,pigliò PetruèGhjuvannièGhjacumu,ècullàinmuntagnaàpricà 29Èmentrepricava,amodadiusovisueracambiata,èi sovestitieranubianchièscintillanti.

30Etvoilà,ilss'entretenaientavecluideuxhommes,qui étaientMoïseetElie:

31Chìapparsuingloria,èhàparlatudiasomortech'ellu aviadafàinGhjerusalemme

32MaPetruèquellichìeranucunellueranupisatidau sonnu;èquand'ellieranusvegliati,anuvistuasogloria,èi duiomichìstavanucunellu

33Èavvenechì,mentrech'ellisialluntananudaellu,Petru disseàGhjesù:Maestru,hèbonupernoidiessequì;è femutrètabernaculi;unupertè,èunuperMosè,èunuper Elia:senzasapèciòch'elludisse.

34Mentrech'elluparlavacusì,unanuvolaghjunse,èli coprìl'ombra;èebbenupauraquand'ellientravanuina nuvola.

35Èghjunseunavocedaunuvuluchìdiceva:Questuhè umoFiglioluamatu:àsentelu

36Èquanduavoceerapassata,GhjesùfùtrovusoluÈ l'anutenutuvicinu,èùnanudettuànimuinquellighjorni qualcosadiciòch'elliavianuvistu

37Èavvenechìughjornudopu,quand'ellieranufalatidaa muntagna,assaighjenteuscontra.

38Èeccu,unomudiacumpagniagridò,dicendu: Maestru,tipregu,fighjateàumofigliolu,perchèhèumo unicufigliolu.

39Èeccu,unspirituupigliò,èdicolpugridava;èli strappach'ellufaschiumadinovu,èubrusgiatus'alluntana daellu

40Èaghjudumandatuàitodiscìpulidicacciàlufora;èùn pudianumicca.

41ÈGhjesù,risposendu,disse:Ogenerazioniinfideè perversa,finuàquandusaraghjucunvoièvisoffriraghju? Portautofiglioluquì.

42Ècum'ellueraancughjuntu,udiavuluufecefalà,èu tarrenuÈGhjesùhàrimproveratuuspirituimpuru,èguarì uzitellu,èurinviòàusobabbu.

43ÈtuttieranumaravigliatidiaputenzaputentediDiu Mais,tandisqu'ilss'étonnaienttousdetoutesleschoses queJésusfaisait,ilditàsesdisciples:

44Lasciatefalàquesteparolleinl'arechje:perchèu Figlioludil'omuseràlivatuinmanudil'omi

45Maùnanumiccacapitustaparolla,èlieraammucciata, perch'elliùnl'avìanumiccacapitu;

46Alloras'hèghjuntuunragiunamentutràelli,qualedi ellideveesseupiùgrande.

47ÈGhjesù,avenduupensamentudiusocore,pigliòun zitellu,èupusòvicinuàellu

48Èlidisse:Quelluchìricevestuzitelluinumonome, miriceve;

49Ghjuvannirisposeèdisse:Maestru,avemuvistuunu chìcacciavaidiavuliinutonome;èl'avemupruibitu, perchèùnseguitamiccacunnoi

50ÈGhjesùlidisse:Ùnlipruibitemicca,perchèquellu chìùnhècontruànoihèpernoi.

51Èavvenechì,quandueraghjuntul'orach'elluaviada essericivutu,fermafermamenteasofacciaperandàin Ghjerusalemme.

52Mandòmessaggeridavantiàellu,èandavanu,èintrinu inunpaesediiSamaritani,perappruntàperellu

53Èùnl'accoltavanu,perchèasofacciaeracum'ès'ellu andavainGhjerusalemme

54ÈquanduisodiscìpuliGhjacumuèGhjuvanni,videndu questu,dissenu:Signore,vuletechìnoimandimuufocuà falàdaucelu,èliconsuma,cum'èElia?

55Masivultò,lirimproverò,èdisse:Ùnsapetediquale spiritusì

56PerchèuFiglioludil'omuùnhèmiccavinutuper distrughjeavitadil'omi,mapersalvàÈsin'andòinun altrupaese.

57Èavvenechì,mentrech'elliandavanuinucaminu,un omulidisse:Signore,viseguitaraghjuinduvetùvai

58ÈGhjesùlidisse:Ivolpianubuche,èl'acellidil'aria anunidi;mauFiglioludil'omuùnhàinduvemetteuso capu.

59Èdisseàunaltru:SeguimiMaelludisse:"Signore, permettemiprimadiandààsepultàumobabbu"

60Ghjesùlidisse:"Lasciateimortiintarràisomorti;ma tuvaièpredicàuregnudiDiu

61Unaltrudisseancu:Signore,viseguitaraghju;ma lasciamiprimadiandààliaddiu,chìsòincasaàamocasa.

62ÈGhjesùlidisse:Nimu,chìhàmessuamanuàl'aratu, èguardenduindaretu,ùnhèadattatuperuregnudiDiu.

CAPITOLU10

1Dopuàquestecose,uSignorehàdesignatuancualtri settanta,èlimandòduièduidavantiàelluinognicitàè locuinduveellustessuvene

2Alloralidisse:Aracoltahèveramentegrande,mai travagliadorisòpochi:pricatedunqueuSignoredia racolta,ch'ellumandilabradoriàasoracolta.

3Andate,eccu,vimanducum'èagnellitràilupi

4Ùnportatenèborsa,nèsaccu,nèscarpi,èùnsalutànimu instrada.

5Èinognicasach'ètùentre,primadì:Paceàstacasa

6Ès'ellucihèufiglioludiapace,atopaceriposarànantu àellu;

7Èstanuinalistessacasa,manghjenduèbeieciòch'elli dà,perchèutravagliadorehèdegnudiusosalariuÙn andatemiccadacasaàcasa.

8Èinognicitàch'èvoentrerete,èviricevenu,manghjate ciòchìvisòpostidavanti:

9Eguarìimalatichìcisò,èditeàelli:UregnudiDiuhè vicinuàvoi

10Mainognicitàch'èvoentrerete,èùnviricevenumicca, andateinestradediastessa,èdite:

11Ancuapolvaradiavostracità,chìcihèattaccataànoi, tisguassemucontruàvoi,masiatesicuruchìuregnudi Diuhèvicinuàvoi.

12Mavidicuchì,inquellughjornu,seràpiùtollerabile perSodomachèperquellacità

13Guaiàtè,Corazin!Guaiàtè,Betsaida!perchèse l'opereputentisòstatefatteinTiruèSidone,chìsòstate fatteinvoi,sisòstatiassaipintitifà,àpusàinusaccuèin cendra.

14MaseràpiùtollerabileperTiruèSidoneàughjudiziu chèpervoi

15Ètù,Capernaumu,chìsiteelevatusin’àucelu,sarete cacciatuàl’infernu

16Quelluchìvisenteàsentemi;èquelluchìtidisprezza midisprezza;èquelluchìmidisprezza,disprezzaquellu chìm'hàmandatu

17Èisettantaturnonudinovucungioia,dicendu:Signore, ancuidimòniisòsottumessiànoiperviadiutonome.

18Èlidisse:AghjuvistuàSatanassucum'èunlampu cascatudaucelu.

19Eccu,vidugnuuputeredipistànantuàiserpentièi scorpioni,èsopratuttuuputerediunemicu,ènundaùnvi faràmale

20Purtantuinquestuùnrallegratemicca,chìispiritisò sottumessiàvoi;mapiuttosturallegrate,perchèivostri nomisòscrittiinucelu

21Inquellaora,Ghjesùsirallegrainuspiritu,èdisse:Ti ringraziu,oBabbu,Signorediuceluèdiaterra,chìavete piattusticosiàisàviièprudenti,èl'aveterevelatuài zitelliperchècusìparevabèàivostriocchi

22TutteecosemisòstaterimessedaumoBabbu,ènimu sàqualehèuFigliolu,mauBabbu;èqualehèuBabbu,ma uFigliolu,èquelluàqualeuFiglioluurevelarà

23Èuvultòversuisodiscìpuli,èdisseinparticulare: Beatil'ochjichìvedenuciòchìvoivede.

24Perchèvidicuchìparechjiprufetièrèanuvulsutuvede ciòchìvoivede,èùnl'anumiccavistu;èàsenteecose chìaveteintesu,èùnl'avetemiccaintesu.

25Èeccu,uncertuavucatus'arrizzò,èutentò,dicendu: Maestru,chìfàpererediteavitaeterna?

26Iddulidisse:Chìhèscrittuinalege?comuleghji?

27Ellurispose:«AmateuSignore,utoDiu,cùtuttuuto core,ècùtuttaatoànima,ècùtuttaatoforza,ècùtuttaa tomente;èutovicinucum'ètèstessu

28Èlidisse:Aveterispostubè:fatequestu,èvicamperai 29Maellu,vulendughjustificà,disseàGhjesù:Èqualehè umovicinu?

30Ghjesùrispose:«UnomuhèfalatudaGhjerusalemme àGhjericu,ècascòàmezuàibriganti,chìuspogliòdiiso vistimenti,uferissi,èsin’andò,lascenduluàmezumortu 31Èpercasu,unsacerdotescendevadaquellastrada;è, quanduuvidia,passavadal'altraparte.

32ÈancuunLevitu,quand'elluerainulocu,ghjunse,u fighjulà,èpassòdal'altraparte

33MauncertuSamaritanu,mentrech'elluviaghjava, ghjunseinduveelluera;

34Èandòversuellu,liòesoferite,versendul'oliuèuvinu, èupusònantuàasopropriabestia,èupurtòinunaosteria, èhàpigliatucuradiellu

35Udumanech'ellusin'andò,pigliòduisoldi,èlideteà l'ospiti,èlidisse:«Prendicuradiellu!ètuttuciòchìtù spendidipiù,quand'ellughjunghjeraghju,tirimbursaghju

36Qualedistitrè,pensate,eravicinuàquelluchìhè cascatutràiladri?

37Èdisse:QuelluchìhàfattumisericordiadielluAllora Ghjesùlidisse:Vai,èfàlistessamanera

38Or,ch'elliandavanu,ch'elluentròinuncertupaese,è unadonna,chjamataMarta,uriceveincasasoia

39ÈaviaunasurellachjamataMaria,chìsipusòancuài pedidiGhjesù,èintesuasoparolla.

40MaMartaeraimpastitadiservireassai,èghjunseàellu èlidisse:Signore,ùntiimportamiccachìamosurella m'hàlasciatuàservesolu?Ditedunquech'ellam'aiuti.

41Ghjesùlirisposeèlidisse:Marta,Marta,tùsìattentaè turbatadiparechjecose

42Maunacosahèbisognu:èMariahàsceltuquellabona parte,chìùnlisaràmiccatolta

CAPITOLU11

1Èavvenechì,mentrech'ellupricavainuncertulocu, quanduellucessò,unudiisodiscìpulilidisse:Signore, insegnaciàpricà,cum'èGhjuvannihàancuinsignatuàiso discìpuli

2Èlidisse:Quandupricate,dite:Babbunostruchìsitein ucelu,siasantificatuutonomeVeniutoregnuAto vulintàsiafatta,cum'èinucelu,cusìinterra

3Daccighjornuàghjornuunostrupanediognighjornu

4Èperdonainostripeccati;pernoiancupardunàtutti quellichìhèindebituànoi.Èùnciportamiccain tentazione;maliberacidaumale

5Èlidisse:Qualedivoiaveràunamicu,andaràversuellu àmezanotte,èlidicia:Amicu,prestamitrèpani; 6Perchèunamicumioinusoviaghjuhèghjuntuàmè,è ùnaghjunundaàmettedavantiàellu?

7Èellurispunniràdal'internuèdicerà:Ùnmiturbate micca:aportahèchjusa,èimofigliolisòcunmèinu lettu;Ùnpossualzàèdàti

8Avidicu:Ancus'elluùnsialzàèùnlidarà,perchèhèu soamicu,maperviadiasoimpurità,sirisuscitaràèlidarà quant'ellucivole

9Èvidicu:dumandate,èvisaràdatu;cercate,ètruverete; batte,èvisaràapertu.

10Perquelluchìdumandariceve;èquelluchìcercatrova; èàquelluchìbatteseràapertu

11Siunfiglioludumandaupaneàqualcunudivoichìhè babbu,lidaràunapetra?os'elludumandaunpesciu,li daràunserpenteperunpesciu?

12Os'elludumandaunovu,lipruponeunscorpione?

13Sèvodunque,essendugattivu,sapetedàbonirigaliài vostrifiglioli:quantupiùuvostruBabbucelestedaràu SpìrituSantuàquellichìlidumandanu?

14Ècacciavaforaundiavulu,èeramutuÈghjunsechì, quanduudiavuluerasurtitu,umutuparlava;èaghjentesi dumandava

15Macertidiellidicenu:Idduscacciaidimòniipermezu diBelzebùbbu,ucapudiidimònii.

16L'altri,chìutentavanu,licercavanuunsegnudaucelu 17Maellu,sapenduisopinsamenti,lidisse:Ogniregnu spartucontruàsèstessuhèpurtatuàadesolazione;èuna casadivisacontruàunacasacasca

18SiSatanahèancudivisucontr'àellustessu,cumuseràu soregnu?perchèditechìaghjucacciatuidiavulipermezu diBelzebù

19Ès'èeiu,perBeelzebù,scacciauidimònii,perqualei vostrifigliolilicaccianu?dunqueseranuivostrighjudici.

20Mas'èeiucùuditodiDiuscacciauidimònii,senza dubbituuregnudiDiuhèghjuntunantuàvoi

21Quanduunomufortearmatumanteneusopalazzu,iso benisòinpace:

22Maislorsqu'unplusfortqu'ils'abatsurluietlevaincre, illuiôtetouteslesarmesdanslesquellesils'étaitconfié,et partagesonbutin

23Quelluchìùnhèmiccacunmèhècontruàmè,èquellu chìùnsiriuniscemiccacunmèsparghje.

24Quanduuspirituimpuruhèsurtitudaunomu,cammina perilochiasciutti,incercadiriposu;èùntruvendunimu, disse:Vultaraghjuàamocasadainduvesòsurtitu.

25Èquanduelluvene,utrovaspazzatuèadornatu

26Alloraelluvà,èpigliaàellusettealtrispiritipiùgattivi chèellu;èentranu,èabitanuquì:èl'ultimustatudiquellu omuhèpeghjuchèuprimu

27Èavvenechì,mentreparlavaquestecose,unacerta donnadiacumpagniaalzòasovoceèlidisse:Beatuu ventrechìt’hàpurtatu,èipettichìt’haisuttatu

28Maelludisse:Iè,piuttostu,beatiquellichìsentenua parolladiDiuèaguardanu.

29Èquanduupopuluerariunitu,cuminciòàdì:Questa hèunagenerazionimaligna:cercanuunsegnu;èùnci saràdatuunsegnu,mausegnudiJonasuprufeta

30Perchècum'èGhjonaeraunsegnuperiNiniviti,cusì seràancuuFiglioludil'omuperquestagenerazione.

31Areginadiusudurisusciteràinughjudiziucùl'omidi stagenerazione,èlicundannarà:perchèellahèghjuntada l'estremitàdiaterrapersenteasaviezzadiSalomon;è, eccu,hèquìunpiùgrandediSalomone

32L'omidiNiniverisusciteranuinughjudiziucùsta generazione,èacundannaranu,perchèsisòpentitiàa predicazionediGhjona;è,eccu,unpiùgrandechèJonas hèquì.

33Nimu,quand'elluhàallughjatuunacandela,amettein unlocusicretu,nèsottuàunbulu,manantuàun candelabro,perchìquellichìentranuvedanualuce

34Alucediucorpuhèl'ochju:dunquequanduutoochju hèunicu,tuttuutocorpuhèancupienudiluce;ma quanduutoochjuhèmale,utocorpuhèancupienudi bughjura

35Fighjatedunquechìalucechìhèintèùnsiamicca bughjura.

36Sidunquetuttuutocorpuhèpienudiluce,senzaparti scura,tuttuseràpienudiluce,cum'èquanduusplendoredi unacandelatidàluce.

37Èmentreparlava,unFariseuupricavadimanghjàcun ellu;

38ÈquanduuFariseul'hàvistu,simaravigliòch'elluùn s'eralavatuprimaprimadicena

39ÈuSignorelidisse:Avà,Farisei,pulitel'esternodia tazzaèdiuplatu;maatoparteinternahèpienadi raveningèdimale

40Ostupidi,quelluchìhàfattuciòchìhèforaùnhàmicca fattuancuciòchìhèinl'internu?

41Mapiuttostudàl'elemosinadiecosechìavete;è,eccu, tutteecosesòpuripervoi

42Maguaiàvoi,Farisei!perchètidecimuamentaèa rutaèognitipud'erbe,ètrascurateughjudiziuèl'amoredi Diu:questiduverebbefà,èùnlasciàmiccal'altru

43Guaiàvoi,Farisei!perchèamateipostipiùaltuine sinagoghe,èisalutiinimercati

44Guaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchèsìcum'è tombichìùnparenumicca,èl'omichìcamminanunantuà elliùnsòmiccacuscentidielli

45Alloraunudiiprufessiunalirispose,èlidisse:Maestru, dicenducusì,cirimproveriancunoi.

46Èdisse:Guaiancuàvoi,avvocati!pervoicarichi l'omicùcarichigravosidasopportà,èvoistessiùntoccate miccaicarichicùunudiivostriditi.

47Guaiàtè!perchècustruiteisepulcridiiprufeti,èi vostribabbil'hanutombu

48Veramente,rendetistimunianzechìpermettel'attidii vostribabbi,perchèellil'hanutombu,èvoicustruiteiso sepulcri

49Perquessa,asaviezzadiDiuhàdettuancu:Li manderaghjuprufetièapòstuli,èalcunidielli ammazzaranuèperseguiteranu.

50Chìusanguedituttiiprufeti,chìhèstatuversatudaa fundazionediumondu,pòessedumandatuàsta generazione;

51Dausangued'AbelàusanguediZaccaria,chìhèmortu tràl'altareèutempiu:inverità,vidicu,seràdumandatuà stagenerazione

52Guaiàvoi,avvocati!perchèavetetoltuachjavedia cunniscenza:ùnavetemiccaentratuinvoistessi,èquelli chìeranuentratiind'èaveteimpeditu.

53Ècum'ellulidiciasticose,iscribièiFarisei cuminciaruàinviàellucùvehemenza,èàpruvucàluà parlàdiparechjecose.

54Aspittendulu,ècircandudicatturàqualcosadaaso bocca,perch'ellil'accusinu

CAPITOLU12

1Intantu,cum'èunamansainnumerabiledighjentechì s'erariunita,chìsicalpestavanul'unaannantuàl'altru, cuminciòàdìàisodiscìpuliprimadituttu:Attentiàu levitudiiFarisei,chìhèl'ipocrisia

2Perchèùncihènundacupertu,chìùnseràmicca revelatu;nèammucciatu,chìùnseràmiccacunnisciutu.

3Dunquetuttuciòchìavetedettuinabughjuraseràintesu àaluce;èciòchìavetedettuàl'arechjainl'armariiserà pruclamatunantuàitetti

4Èvidicuàimoamichi:Ùnàbbiatepauradiquellichì uccidenuucorpu,èdopuùnanupiùciòch’elliponufà.

5Mav'aghjudaavvistàdiqualeduvereteteme:teme quelluchì,dopuavèuccisu,hàuputerediscacciàin l'infernu;iè,vidicu,temeellu.

6Cinquipasseriùnsòmiccavendutiperduisoldi,ènimu d'ellihèscurdatudavantiàDiu?

7Maancuicapellidiutocapusòtuttinumerati.Ùnàbbia pauradunque:sitedipiùvalorechèparechjipasseri

8Avidicuancu:Qualechìmicunfesseràdavantiàl'omi, uFiglioludil'omuacunfesseràancudavantiàl'anghjulidi Diu

9Maquelluchìmiricusadavantiàl'omiserànigatu davantiàl'anghjulidiDiu.

10EtàquiconqueparleracontreleFilsdel'homme,illui serapardonné;

11Èquand'ellivipurtaranuàesinagoghe,èàimagistrati èàiputeri,ùnpensatemiccacumuociòchìrisponderete, ociòchìdite:

12PerchèuSpìrituSantuviinsignààalistessaoraciòchì duvetedì

13Èunudiacumpagnialidisse:Maestru,parlaàumo fratellu,ch'ellusispartel'ereditàcunmè.

14Èlidisse:Omu,qualem'hàfattughjudiceospartitore ditè?

15Èlidisse:Fateattentièfatecuradiacupidigia,perchè avitadil'omuùnhèmiccainl'abbundanzadiecose ch'ellupussede

16Èlidisseunaparabola,dicendu:Aterrad'unomuriccu hàpurtatuassai

17Èpinsavaind'èellu,dicendu:Chìfà,perchèùnaghju miccalocuinduvedàimofrutti?

18Elludisse:«Faraghjuquestu:abbatteraghjuimo granaiècustruiraghjupiùgrande;ècidaraghjututtiimo fruttièimobeni.

19Èdicuàamoànima:Anima,t'aiassaibeniripostiper parechjianni;rilassatevi,manghjate,beieèsiateallegri.

20MaDiulidisse:Oscemu,stanotteatoànimatisarà dumandata;

21Hècusìàquelluchìaccupauntesoruperellustessu,è ùnhèmiccariccuversuDiu.

22Èdisseàisodiscìpuli:Perquessa,vidicu:Ùnvi pigliatemiccacuradiavostravita,diciòchìaveteda manghjà;nèperucorpu,ciòchìvimette

23Avitahèpiùchèacarne,èucorpuhèpiùchèuvestitu

24Cunsiderateicorbi:perchèùnsiminanunècuglieranu; chìùnanunèmagazzinunègrana;èDiulinutre:quantu piùsitemegliuchèl'acelli?

25Qualedivoi,cunpenseru,pòaghjunghjeàasostatura uncubitu?

26Sètanduùnpudetefàciòchìhèuminimu,perchè pensateàurestu?

27Cunsiderateigiglicumucrescenu:ùnsifaticanu,ùn filanumicca;èancuvidicuchìSalomoneintuttaaso gloriaùneramiccavestitucum'èunudiquesti.

28SidunqueDiuvestecusìl'erbachìhèoghjeinucampu, èdumanehèghjittatainufornu;quantupiùvivestirà,o voidipocafede?

29Èùncercatemiccaciòchìavetedamanghjà,ociòchì vibeie,èùnsiamiccadimentedubbitu

30Pertuttequestecoseenazionidiumonducercanu,èu vostruBabbusàchìavetebisognudiquestecose

31MapiuttostucircateuregnudiDiu;ètuttequestecose visaranuaghjunte

32Ùntememicca,picculabanda;perchèhèupiacèdiu vostruBabbudidàuregnu.

33Venditeciòchìavete,èfatel'elemosina;Pruvatevi sacchettichìùninvechjenumicca,untesoruinicelichìùn mancamicca,induvenimulatrus'avvicina,nèfalenaùn corrompe

34Perchèinduvehèuvostrutesoru,ciseràancuuvostru core.

35Cinghjenuivostrilombi,èevostreluciardenti;

36Èvoistessicum'èl'omichìaspettanuusosignore, quanduelluvultaràdaumatrimoniu;affinchìquanduellu veneèpisseghjanu,liponuapresubitu

37Beatiquelliservitori,chìusignore,quand'ellu ghjunghjerà,truveràveghjanu:inverità,vidicu,ch'ellusi cinghjerà,èliferààpusààmanghjà,èesceèliserve

38Ès'elluveneàasecondaveglia,oàaterzaveglia,èli trovacusì,beatiquelliservitori.

39Èsàchì,s'èupadronediacasaaviasaputuàqualeora veneulatru,averiaveghjatu,èùnlassìmiccachìasocasa fussisfondata.

40Siatedunqueprontiancuvoi,perchèuFiglioludil'omu veneàl'orachìùnpensatemicca

41AlloraPetrulidisse:Signore,staparàbulaparliànoi,o ancuàtutti?

42ÈuSignoredisse:Qualehèdunquequelluintendente fiduèsàviu,chìusosignorehàdafàcapudiasocasa,per dàliasopartedicarneàutempudegne?

43Beatuquelluservitorechìusosignore,quanduellu ghjunghje,truveràcusì.

44Inverità,vidicu,ch'elluufaràcapudituttuciòch'ellu hà

45Mas'èquelluservitorediceinusocore:Umosignore ritardaasovenuta;èprincipiarààbatteiservitorièe fanciulle,èàmanghjàèàbeie,èàibriacà;

46Usignorediquelluservitorevinaràinunghjornu ch'elluùnl'aspittava,èàl'orach'elluùnsàmicca,utaglierà inpezzi,èlidaràasopartecùl'increduli

47Èquelluservitore,chìhàcunnisciutuavulintàdiuso signore,èùnhàmiccapreparatu,èùnhàmiccafattu seconduasovulintà,seràbattutucùparechjebattute

48Maquelluchìùnhàsappiutu,èhàfattucosedegnedi striscia,seràbattutucùunipochidicolpiPerchèàquellu chìhèdatuassai,saràassaidumandatu;

49Sòvinutuàmandàufocunantuàaterra;èch'eiu,s'ellu hèdigiàaccesu?

50Maaghjuunbattèsimuperessebattezucù;ècumusò strettufinuàch'ellasiafatta!

51Pensatech'esòvinutuàdàapaceinterra?vidicu,nò; mapiuttostudivisione:

52Perchèdaquìcisaranucinqueinunacasadivisa,trè contruàdui,èduicontruàtrè.

53Ubabbuseràdivisucontruàufigliolu,èufigliolu contruàubabbu;amammacontr'àafigliola,èafigliola contr'àamamma;anuoracontr'àasonura,èanuora contr'àasomamma.

54Èdisseancuàupopulu:Quanduvivedeunanuvola chìnascedaupunente,ditesubitu:Cihèunapiovanaè cusìhè

55Èquanduvivedeuventudiusudu,dite:Cisaràu calore;èveneàpassà.

56Ipocriti,pudetediscernisceafacciadiuceluèdiaterra; macumuhèchìùndiscernemiccastavolta?

57Iè,èperchèancudivoistessuùnghjudicatemiccaciò chìhèghjustu?

58Quanduandatecùutoavversariuàumagistratu,cum'è tùsìinastrada,dàdiligenzaperesseliberatudaellu;de peurqu'ilt'amèneaujuge,etquecelui-cit'alivréà l'officier,etquel'officiert'ajetéenprison

59Avidicu,ùnpartiraidaquì,finuàchìùnavetemicca pagatul'ultimuacaru

CAPITOLU13

1Ilyavaitencetemps-làquelques-unsquiluiparlaient desGaliléens,dontPilateavaitmêlélesangàleurs sacrifices

2ÈGhjesùlirispose:PensatechìquestiGalileieranu peccatoripiùdituttiiGalilei,perchèanupatitutalicose?

3Avidicu,nò:ma,s'elluùnvipentite,tuttiperiscerete ancu

4Oquellidiciottu,nantuàiqualiatorreinSiloèhè cascataèlitombu,pensatech'ellieranupeccatorisopraà tuttil'omichìabitavanuinGhjerusalemme?

5Avidicu,nò:ma,s'elluùnvipentite,tuttiperiscerete ancu

6Parlaancustaparàbula;Uncertuomuaviapiantatuun ficuinasovigna;èghjunseècercòfruttunantuàellu,è ùntruvònimu

7Alloradisseàuvignaghjoludiasovigna:Eccu,sòtrè annichìvenguàcercàufruttunantuàstuficu,èùnne truvamu;perchès'ingerisceaterra?

8Èrispundenu,lidisse:Signore,lasciateancuquist'annu, finuàch'eaghjuscavatuind'èelluèl'aghjuscavatu.

9Ès'elluportafruttu,bè:ès'elluùnhèmicca,doputaglià 10Èinsignavainunadiesinagogheusàbatu.

11Edeccu,c'eraunadonnachìaviaunspiritudiinfirmità diciottuanni,èerainchinatainseme,èùnsipudiarialzà 12ÈGhjesù,videndula,achjamòàelluèlidisse:Donna, tùsìliberatadaatoinfirmità.

13Es'imponeemaninantuàella,èsubituellahèstata dritta,èglurificààDiu

14Ucapudiasinagogarisposeindignatu,perchèchì Ghjesùaviaguarituusabbatu,èdisseàaghjente:Cihè seighjorniinqualel'omiduveranutravaglià;ghjornudi sàbatu

15AllorauSignorelirispose,èdisse:Ipocrita,ognunudi voiùnsbulicàmiccausàbatuusoboeousosumeredaa stalla,èuportaàabbeverà?

16Èstadonna,chìeraunafigliolad'Abrahamu,chìSatana hàliatu,eccu,stidiciottuanni,ùndeveesseliberatadastu ligameinusàbatu?

17Èquand'elluaviadettuquestecose,tuttiisoavversari s'eranuvergognati,ètuttuupopulusirallegravapertuttee cosegloriosechìeranufattedaellu

18Alloradisse:ÀchìhèuregnudiDiu?èàquale l'asmigliaraghju?

19Hècum'èungranudimustarda,chìunomupigliò,è ghjittòinusogiardinu;ècriscìu,ècresciuungranarburu; èl'acellidil'arias'hèallughjatuinirami

20Èdinovudisse:ÀqualeparagunàuregnudiDiu?

21Hècum'èulevitu,chìunadonnapigliòèpiattaintrè misuredifarina,finuàchìtuttueralievitu

22Èandòperecitàèipaesi,insignenduèmarchjendu versuGhjerusalemme.

23Alloraunulidisse:Signore,sòpochichìsòsalvati?È lidisse:

24Sforzateperentreperaportastretta:perchèparechji,vi dicu,cercheranudientre,èùnpuderanumicca

25Quanduupatronediacasas'arrizzò,èchjosuaporta,è voicuminciateàstàfora,èàpissààaporta,dicendu: Signore,Signore,apreànoi;èelluvirispunniràèvidicerà: Ùnsòmiccadiinduvesite

26Alloracumminciateàdì:Avemumanghjatuèbeieina toprisenza,èaveteinsignatuininostricarrughji

27Maelluvidicu:vidicu:ùnsòmiccacunnoscudi induvesite;alluntanatedamè,tuttiitravagliadoridi l'iniquità

28Cisaràupientuèustrincudidenti,quanduvivede Abràhamu,Isaac,Ghjacobbu,ètuttiiprufeti,inuregnudi Diu,èvoistessiscacciati

29Èvinaranudaulivanteèdaupunente,èdaunorduè dausudu,èsimetteranuinuregnudiDiu.

30Èeccu,cisòl'ultimichìsaranuprimi,ècisòiprimichì saranul'ultimi

31Ustessughjornu,alcunidiiFariseighjunsenu,dicendu àellu:Esce,èpartediquì,perchèErodetiammazzarà

32Èlidisse:Andate,èditeàquellavolpe:Eccu,aghju cacciatuidimònii,èfàcureoghjeèdumane,èuterzu ghjornusaraghjuperfettu

33Tuttavia,aghjudamarchjàoghje,èdumane,èughjornu dopu,perchèùnpòessechìunprufetaperiscaforadi Ghjerusalemme

34OGhjerusalemme,Ghjerusalemme,chìuccidiiprufeti, èlapidatequellichìsòmandatiàtè;Quantevolteavaria riunituitofiglioli,cum'èunaghjallinariunisceasocovata sottuàesoali,èùnvulete!

35Eccu,avostracasavihèlasciatadisolata,èinveritàvi dicu:Ùnmivedarete,finuàutempuchìvidicerete: BenedettuquelluchìveneinnomediuSignore

CAPITOLU14

1Èavvenech'elluandavaincasadiunudiiprincipali Fariseipermanghjàupaneughjornudiusàbatu,ch'elliu fighjulavanu.

2Èeccu,cieradavantiàelluunomuchìavial'idropisia

3ÈGhjesù,rispunnendu,hàparlatuàl'avucatièàiFarisei, dicendu:Hèlicitediguarìusabbatu?

4ÈsitacenuÈupigliò,uguarì,èulasciòandà;

5Èlirispose:«Qualedivoiaveràunsumereounboe cascatuinunafossa,èùnutiraràmiccasubituusàbatu?

6Èùnlipudianupiùrispondeàquestecose

7Èhàprupostuunaparabolaàquellichìeranuinvitati, quand'elluhàvistucumusiscelsanuestanzeprincipali; dicenduàelli,

8Quandusiteinvitatudaqualcunuàunmatrimoniu,ùn pusatemiccainastanzapiùalta;perch'elluùnsia mandatuunomupiùhonorablechètè;

9Èquelluchìt'hàurdinatuàtèèàelluveneètidice: Lasciaunlocuàstuomu;ètùprincipiacùvergognaà pigliàastanzapiùbassa

10Maquanduvisòinvitati,andateèpusateinastanzapiù bassa;affinchì,quanduvenequelluchìt'hàdettu,tidica: Amicu,vaipiùaltu;tanduviveneràaduràdavantiàquelli chìsipusanuàmanghjàcuntè.

11Perchèquelluchìs'innalza,seràumiliatu;èquelluchì siumiliaseràelevatu

12Alloraelludisseancuàquelluchìl'hàdettu:Quandu faciuncenaounacena,ùnchjamamiccaitoamichi,nèi tofratelli,nèitoparenti,nèitoricchivicini;perch'elliùn t'anupiùinvitati,ètisiafattuunaricumpensa.

13Maquandufaciunafesta,chjamateipoveri,istorpi,i zoppi,icechi:

14Ètùsaraibenedettu;perch'elliùntiponuricumpensà: perchètùsarèricompensatuàarisurrezzionediighjusti

15Èquanduunudiquellichìstavanuàmanghjàcunellu, intesuquestecose,lidisse:Beatuquelluchìmanghjaràu paneinuregnudiDiu

16Alloralidisse:Unomuhàfattuunagrandecena,èhà dettuàparechji:

17Èmandòusoservitoreàl'oradiacenaperdìàquelli chìeranuinvitati:Venite!perchètutteecosesòavà pronte.

18Ètutti,cununaccunsentu,cuminciaruàscusaUprimu lidisse:Aghjucompruunpezzuditerra,èdeveandàà vede:tipreguchìmiscusi.

19Èunaltrudisse:Aghjucomprucinqueghjugghidiboi, èvààpruvàli:tipreguchìmiscusi

20Unaltrudisse:Aghjumaritatuunamoglia,èdunqueùn possumiccavene

21Allorauservitoreghjunse,èhàdettuàusosignore questecose.Alloraupatronediacasa,arrabbiatu,disseàu soservitore:Vaiprestupericarrughjièichjassidiacità,è portaquìipoveri,èistorpi,èichjappièicechi

22Uservitoredisse:Signore,hèfattucum'ètùl'avete urdinatu,macihèspaziu

23Usignoredisseàuservitore:Andatepericarrughjièe siepi,èobbligaliàentre,perchèamocasasiapiena

24Perchèvidicuchìnimudiquelliomichìsòstatiinvitati ùntasteraràamocena

25Èandavanucunelluunagrandefolla,èsivultòèli disse:

26Sèqualchissiaveneàmè,èùnodiamiccausobabbu,è amamma,èamoglia,èifiglioli,èifratellièesurelle,è ancuasovita,ùnpòesseumodiscìpulu

27Èquelluchìùnportamiccaasocroce,èùnvenedopuà mè,ùnpòesseumodiscìpulu

28Perqualedivoi,chìintendedicustruisceunatorre,ùn simettemiccaprima,ècuntaucostu,s'elluhàabbastanza perfinisce?

29Perch'elluùnhàpusatuufundamentu,èùnhàmicca pussutufinisce,tuttiquellichìvedenucumincianuàburlà diellu

30Dicendu:Questuomuhàcuminciatuàcustruisce,èùn pudiafinisce.

31Oqualerè,andenduàfàaguerracontr'àunaltrurè,ùn simettemiccaprima,ècunsultas'ellupòcundecemilaà scuntràquelluchìvenecontruàellucùvintimila?

32Osinnò,mentril'altruhèancuassailuntanu,mandaun ambasciata,èbramaecundizionidipace

33Cusì,quelluchìhèdivoichìùnabbanduneghjamicca tuttuciòch'elluhà,ùnpòesseumodiscìpulu

34Usalihèbonu;mas'elluhàpersuusosapori,cùquale saràstaghjunatu?

35Ùnhènèadattatuperaterra,nèancuperafossa;ma l'omilacaccianufora.Quelluchìhàl'arechjepersente, ch'ellusente

CAPITOLU15

1Alloras'avvicinavanuàellututtiipublicanièipeccatori, persentelu.

2ÈiFariseièiscribimurmuravanu,dicendu:Questuomu riceveipiccatori,èmanghjacunelli

3Èlidissestaparabola,dicendu:

4Qualeomudivoi,chìhàcentupecure,s'elluneperdeuna, ùnlasciamiccaenovantanoveinudesertu,èandadopuà quelluchìhèpersu,finuàch'elluatruva?

5Èquand'ellul'hàtrovu,umettenantuàesospalle, rallegrandu

6Èghjuntuincasa,riunìisoamichièisovicini,dicendu àelli:Rallegratecunmè!perchèaghjutrovuamopecura chìerapersa

7Avidicu,chìalistessagioiaseràinuceluperun peccatorechìsipente,piùchèpernovantanovegiusti,chì ùnanubisognudipentimentu

8Ochìdonnachìhàdecepezzid'argentu,s'elluperdeun pezzu,ùnaccendemiccaunacandela,èspazzaacasa,è cercadiligentementefinuàch'ellaatrovi?

9Èquand'ellal'avètrovu,chjamòisoamichièisovicini, dicendu:Rallegratecunmè!perchèaghjutrovuupezzu ch'eaghjupersu

10Dilistessamanera,vidicu,cihègioiainaprisenzadi l'anghjulidiDiuperunpeccatorechìsipente

11Èdisse:Unomuaviaduifiglioli:

12Upiùchjucudiellidisseàusobabbu:Babbu,dammia partediibenichìmitoccuÈlihàspartutuasovita

13Èpocudighjornidopu,ufigliolupiùchjucuriunìtutti, èsin'andòinunpaeseluntanu,èculàrisiduiisobècùuna vitasbulicata

14Èquand'elluebbespesututtu,s'insinuaunagranfamein quellupaese;ècuminciòàesseinbrama.

15Èandòèsiunìàuncitadinudiquellupaese;èumandò inisocampiperpasceiporchi

16Èch'elluaviavulsutuchjappàusoventrediibuchichìi porchimanghjavanu,ènimuùnlidetti

17È,ghjuntuinsè,disse:Quantimercenaridiumobabbu anuupaneàbastanza,èperiudifami!

18Mialzaraghjuèandaraghjuversuumobabbu,èlidicu: Babbu,aghjupeccatucontruàuceluèdavantiàtè.

19Èùnsòpiùdegnudiessechjamatuutofigliolu:fatemi cum'èunudiivostriservitori

20Èsialzò,èghjunseàubabbuMaquand'ellueraancu assailuntanu,usobabbul'hàvistu,èebbecompassione, corse,cadenduàucolluèubasgiò

21Ufigliolulidisse:Babbu,aghjupeccatucontr'àucelu èinivostriocchi,èùnsòpiùdegnudiessechjamatuuto figliolu

22Maubabbudisseàisoservitori:Portateupiùbellu mantellu,èmettetelu.èmetteunanelluàamanu,èiscarpi àipedi:

23Èpurtatequìuvitellugrassu,èuccidelu;èmanghjemu, èsimuallegri:

24Perquestuumofigliolueramortu,èhètornainvita; erapersu,èhètrovu.Ècuminciaruàesseallegri.

25Avàusofigliolumaiòerainucampu;ècum'ellu ghjunseès'avvicinavaàacasa,intesumusicaèballi

26Chjamòunudiiservitori,èlidumandòciòchìvuliadì.

27Èlidisse:Utofratelluhèghjuntu;èutobabbuhà tombuuvitellugrassu,perchèl'hàricevutusanuèsanu

28Ès'eraarrabbiatu,èùnvuliamiccaentre;

29Èrisposeàubabbu:Eccu,sòtantiannichìtiserve,è ùnaghjumaitrasgrettuutocumandamentu;maùnm’hà maidatuuncaprettu,perfàfestacùimoamichi.

30Maappenahèghjuntustutofigliolu,chìhàmanghjatua tovitacùeprostitute,avetetombuperelluuvitellugrassu

31Èlidisse:Figliolu,tùsìsemprecunmè,ètuttuciòchì aghjuhèuto

32Eraghjustach'ènofaciamufesta,ècirallegrassi,perchè stutofratellueramortuèhètornatuàavita;èerapersu,è hètrovu

CAPITOLU16

1Èdisseancuàisodiscìpuli:Cieraunomuriccu,chì aviaunintendente;èulistessufùaccusatuàelluch'ellu aviapersuisobeni

2Èuchjamò,èlidisse:Cumuhèch'eaghjuintesuquestu ditè?rendecontudiatoamministrazione;perchètùùnpò essepiùsteward

3Alloral'intendentedisseind'èellu:chìfà?perchèumo signoremitogliel'amministrazione:ùnpossumiccascavà; perpregàmivergogna

4Sòdecisudifàchì,quandumisòcacciatuda l'amministrazione,miponuriceveinesocase.

5Allorachjamavatuttiidebitoridiusosignore,èdisseàu primu:Quantuduveteàumosignore?

6Èdisse:Centumisurid'oliu.Èlidisse:Pigliateuto billu,pusateprestuèscrivitecinquanta

7Alloradisseàunaltru:Èquantuduvete?Èdisse:Centu misuridigranuÈlidisse:Pigliateutobillu,èscrivi ottuventi

8Èusignorericunnòuamministratoreinghjustu, perch'elluaviafattusàviu,perchèifigliolidistumondusò inasogenerazionepiùsàvichèifigliolidialuce

9Èvidicu:Fateàvoiamicidiamammonadi l'inghjustizia;affinchì,quanduvifallimentu,viponu riceveinabitazionieterne

10Quelluchìhèfiduinuminimuhèfiduancuinassai; 11Sèdunqueùnavetemiccastatufideliinamammona inghjusta,qualeviconfidaràavostraveraricchezza?

12Ès'èvoùnavetestatufideliinciòchìhèdiunaltru, qualevidaràciòchìhèuvostrupropiu?

13Nisunservitorepòserveàduimaestri:oodieràl'unu,è amaràl'altru;osinonusiteneàl'unu,èdisprezzal'altru. ÙnpudetemiccaserveàDiuèMammon

14ÈancuiFarisei,chìeranucupidi,anuintesututtesse cose,èsiburlavanudiellu.

15Èlidisse:Voisìquellichìvighjustifichidavantià l'omi;maDiucunnosceivostricori,perchèciòchìhè assaistimatutràl'omihèabominazioneinvistadiDiu.

16AlegeèiprufetieranufinuàGhjuvanni:daquellu tempuuregnudiDiuhèpridicatu,èogniomus'impegnain ellu

17Èhèpiùfaciulechìuceluèaterrapassanu,chèun tituludialegeperfallu.

18Quelluchìlasciaasomoglia,èsimaritacùunaaltra, commetteadulteriu;

19C'eraunomuriccu,chìeravistutudipurpuraèdilinu finu,ès'affacciavaognighjornudimanerafastuosa

20ÈcieraunmendicantechjamatuLàzaru,chìerapusatu àasoporta,pienudipiaghe.

21Èvulenduessenutitucùebriciolechìcascanudaa tavuladiuriccu;inpiù,icanisòghjuntièliliccavanueso piaghe.

22Èavvenechìumendicantehèmortu,èfùpurtatuda l'anghjuliinupettud'Abrahamu;uriccuhèancumortu,è fùintarratu;

23Èinl'infernualzal'ochji,ch'elluerainiturmenti,èvide àluntanuAbràhamuèLàzaruinusopettu

24Ègridenduèdisse:BabbuAbràhamu,abbipietàdimè, èmandateàLàzaru,perch'elluimmergeapuntadiuso dettuinacqua,èrinfriscàamolingua;perchèsò turmentatuinquestafiamma.

25MaAbràhamudisse:Figliolu,ricurdatevichì,ina vostravita,avetericivutuivostriboni,èancuLàzaruimali; 26Èinpiùdituttuquestu,trànoièvoi,cihèungrande abissufissatu:cusìchìquellichìvolenupassàdaquìàvoi ùnponumicca;nèùnponupassàànoi,chìveneriadaquì

27Alloraelludisse:Tipregudunque,obabbu,chìtu l’avetemandatuincasadiumobabbu:

28Perchèaghjucinquefratelli;ch'ellulirende tistimunianza,perch'elliùnvenenuancuinstulocudi turmentu

29Abràhamulidisse:HanuMosèèiprufeti;lasciatelià sente.

30Èelludisse:Innò,babbuAbràhamu;mas'ellusi n'andòdaimortiàelli,sipientiranu

31Èlidisse:S'elliùnsentenumiccaMosèèiprufeti,ùn anumiccapersuade,ancus'elluhèrisuscitatudaimorti

CAPITOLU17

1Alloradisseàidiscìpuli:Ùnhèimpussibile,machì l'offeseùnvenenu;maguaiàquelluperqualevenenu!

2Eramegliuperelluch'ellusimettissiunamacinaàu collu,èch'ellusighjittassiinumare,chèch'elluoffenda unudiquestichjuchi

3Fateattentiàvoi:s’èutofratelluviinghjulia, rimproveratelu;ès'ellusipente,pardunallu.

4Ès'elluhàinghjustucontruàtèsettevolteinunghjornu, èsettevolteinunghjornutornaàtè,dicendu:Mipentu; tulipardunerai.

5Èl'apòstulidissenuàuSignore:Aumentàanostrafede

6ÈuSignoredisse:S'èvoaveteafedecum'èungranudi mustarda,pudetedìàst'arburudisicamina:Siate sguassatudaaradica,èsiatepiantatuinumare;è duverebbeubbidisci.

7Maqualedivoi,avenduunservitorechìaraopasceu bestiame,lidirààpocuàpocu,quand'elluhèghjuntudau campu:Vaiàpusààmanghjà?

8Èùnlidiceràpiuttostu:Preparateciòch'epossucena,è cinghje,èservemi,finuàch'eaghjumanghjatuèbeie;è dopumanghjareteèbeie?

9Hèringraziatuquelluservitoreperchèhàfattuciòchìli eracumandatu?Ùnaghjumicca

10Cusìancuvoi,quanduavetefattututteecosechìvisò urdinate,dite:Simuservitoriinutili:avemufattuciòchì eraunostruduveredifà

11Èavvenech'elluandavainGhjerusalemme,ch'ellu passavaàmezuàaSamariaèaGalilea

12Ècum'elluentravainuncertupaese,liscontranudece omichìeranulebbrosi,chìstavanuluntanu.

13Èalzavanuasovoce,èdissenu:Ghjesù,Maestru,abbi pietàdinoi

14Èquand'ellulividia,lidisse:Andateàfàvedeàipreti. Èavvenechì,mentreandavanu,eranupurificati

15Èunud'elli,videnduch'ellueraguaritu,sivultòin daretu,èglurificààDiuàgranvoce.

16Èfalòafacciaàisopedi,ringraziendulu,èera Samaritanu

17Ghjesùrispose:Ùncieramiccadecepuri?mainduve sòinove?

18ÙnsòmiccatrovuchìvultòàdàgloriaàDiu,salvustu straneru.

19Iddulidisse:Alzati,vai,atofedet'hàguaritu

20Èquand'ellufùdumandatudaiFarisei,quanduuregnu diDiuhàdavene,lirisposeèdisse:UregnudiDiuùn venemiccacunosservazione

21Ùndiceranumancu:Eccu!o,eccu!perchè,eccu,u regnudiDiuhèintè.

22Èlidisseàidiscìpuli:Ighjornivinaranu,quand'èvo vuletevedàunudiighjornidiuFiglioludil'omu,èùna videretemicca.

23Èvidiceranu:Vedequì;o,vediquì:ùnandatedopuà elli,nèseguite

24Perchècum'èulampu,chìsplendedaunapartesottuàu celu,brillaàl'altrapartesottuàucelu;cusìseràancuu Figlioludil'omuinusoghjornu

25Maprimadevesoffreassaicose,èesseriittatudasta generazione

26ÈcumuerainighjornidiNoè,cusìseràancuini ghjornidiuFiglioludil'omu

27Manghjavanu,beievanu,simaritavanu,simaritavanu, finuàughjornuchìNoèintrìinl'arca,èghjunseudiluviu, èidistrughjiatutti.

28CumeeraancuinighjornidiLot;anumanghjatu,beie, compru,vindutu,piantanu,custruianu;

29MaustessughjornuchìLoterasurtitudaSodoma, pioveufocuèuzolfodaucelu,èidistruggitutti

30AncucusìseràinughjornuchìuFiglioludil'omuserà revelatu

31Inquellughjornu,quelluchìserànantuàutettu,èaso robainacasa,ch'elluùnfalàmiccaperpiglià; 32RicurdatevidiamogliadiLot

33Quelluchìcercaràdisalvàasovita,aperderà;èquellu chìperdeasovita,apriservà.

34Avidicu,inquellanottecisaranuduiomiinunlettu; l'unusaràpigliatu,èl'altrusaràlasciatu.

35Duidonnesimacinaranuinseme;unusaràpigliatu,è l'altrulasciatu

36Duiomiseranuinucampu;unuseràpigliatu,èl'altru lasciatu.

37Èlirisposenuèlidissenu:Induve,Signore?Èlidisse: Induvehèucorpu,culàl'aquileseranuriunite

CAPITOLU18

1Èlidisseunaparàbulainquestuscopu,chìl'omi duveranusemprepricà,èmiccasventà;

2Dicendu:C’erainunacitàunghjudice,chìùntemeva Diu,nèguardaval’omu

3Ècieraunaveduvainquellacità;èghjunseàellu, dicendu:Vindemidiumoavversariu.

4Èùnvuliamiccaperunpocutempu,madopudisseinsè stessu:Ancus'elluùntememiccaDiu,nècunsidereghja l'omu;

5Eppuru,perchèstavedovamiturba,l'aghjuvindicata, perchèch'ellaùnmistanchiperasoghjuntacontinua

6ÈuSignoredisse:Ascoltateciòchìdiceughjudice inghjustu

7ÈDiuùnvindicheràmiccaisoeletti,chìughjornuèa nottegridanuàellu,ancus'ellusisopportacunelli?

8Vidicuch'ellulivindicàprestuTuttavia,quanduu Figlioludil'omuvene,truveràafedenantuàaterra?

9Èdissestaparàbulaàcertichìsicunfidavanuinelli stessichìeranughjusti,èdisprezzavanul'altri:

10Duiomisòcullatiinutempiuperpricà;l'unuera Fariseu,èl'altrupublicanu.

11UFariseustavaèpricavacusìcunellustessu:Diu,ti ringraziu,chìùnsòmiccacum'èl'altriomi,estorsioni, inghjusti,adulteri,oancucum'èstupublicanu.

12Aghjudigiunatuduievolteàsettimana,dàdecimadi tuttuciòchìpussede

13Èupublicanu,stenduluntanu,ùnvuliamiccaalzàiso ochjiàucelu,masichjappòinupettu,dicendu:Diusia pietàdimè,peccatore

14Avidicu,questuomuhèfalatuinasocasapiù ghjustificatuchèl'altru;èquelluchìsiumiliaseràelevatu 15Èlipurtonuancuizitelli,perch'ellulituccassi; 16MaGhjesùlichjamòàellu,èdisse:Lasciatechìi zitellivenenuàmè,èùnliimpediscenumicca,perchèdi talihèuregnudiDiu.

17Inverità,vidicu,quelluchìùnricevemiccauregnudi Diucum'èunzitelluùnentreràinellu

18Èuncapulidumandò,dicendu:Maestrubonu,chìfà perlascitaavitaeterna?

19Ghjesùlidisse:Perchèmichjamatebè?nimuhèbonu, salvuunu,valeàdìDiu

20Cunnisciteicumandamenti:Ùnfatemiccaadulteriu,Ùn tumbàmicca,Ùnarrubàmicca,Ùnportamiccafalsi tistimunianzi,Onorautobabbuèatomamma.

21Elludisse:Tuttiquestil'aghjuguardatudaamo ghjuventù

22QuanduGhjesùhàintesuquestecose,lidisse:Una cosatimanca:vendituttuciòchìt'avete,èsparteàipoveri, èt'avereteuntesoruinucelu;

23Èquand'elluhàintesuquestu,eraassaitristu,perchèera assairiccu.

24Ghjesù,videnduch'ellueraassaidulore,disse:Quantu ùnentreranuinuregnudiDiuquellichìanuricchezze!

25Perchèhèpiùfaciuleperuncammelluperpassàper l'ochjudil'agulla,chèperunomuriccuentreinuregnudi Diu

26Èquellichìanuintesudìssenu:Qualehèdunquechìpò essesalvatu?

27Elludisse:Ciòchìhèimpussibileàl'omi,hèpussibule àDiu

28AlloraPetrudisse:Eccu,avemulasciatututtu,èvi seguitamu.

29Èlidisse:Inverità,vidicu:ùncihènimuchìhà lasciatucasa,ogenitori,ofratelli,omoglia,ofiglioli,peru regnudiDiu.

30Qualeùnriceveràparechjepiùinquestutempupresente, èinumonduàveneavitaeterna

31Allorapigliòàelluidodici,èlidisse:Eccu,andemuin Ghjerusalemme,ètuttuciòchìhèscrittudaiprufetiin quantuàuFiglioludil'omuseràfattu

32Perchèelluseràlivatuàipagani,èseràburlatu, imploratu,èsputatu

33Èuflagelleranu,èumetteranuàmorte,èuterzu ghjornuresuscitarà.

34Èùncapiscenunundadiquestecose;èstaparollaliera ammucciata,èùnsapianumiccaciòchìeradettu

35Èavvenechì,cum'ellus'avvicinavadiGhjericu,uncecu s'assittònantuàastradaàmendicà

36Èsentenduaghjentechìpassava,lidumandòciòchì significava.

37ÈlidissenuchìGhjesùdiNazarethpassava

38Ègridava,dicendu:Ghjesù,FiglioludiDavid,abbi pietàdimè.

39Èquellichìandavanuinnanziurimproveravanuch'ellu sitaceva;maellugridavadipiù:FiglioludiDavid,abbi pietàdimè.

40ÈGhjesùs'avvicinò,èhàurdinatuch'ellufussipurtatuà ellu;

41Dicendu:Chìvuletech'etifacissi?Èelludisse: Signore,perpudèriceveamovista

42ÈGhjesùlidisse:Riceveavista:atofedet'hàsalvatu 43Èsubituhàricivutuavista,èuseguitò,glurificààDiu;

CAPITOLU19

1ÈGhjesùintrìèpassòperGhjericu

2Èeccu,cieraunomuchjamatuZaccheu,chìeraucapu tràipublicani,èerariccu

3ÈcircavaàvedeàGhjesùqualeera;èùnpudiamicca perastampa,perchèerapocudistatura

4Ècurriadavanti,ècullàinunsicomorupervedelu, perchèelluaviadapassàdaquì

5ÈquanduGhjesùhèghjuntuàulocu,alzòiochji,uvide, èlidisse:Zaccheu,prestuprestuèfalà;perchèoghjedevu stàincasatoia

6Èsiprecipitò,falò,èl'accoltacungioia.

7Equand'ellivittinu,tuttimurmuravanu,dicendu:ch'ellu eraandatuperesseinvitatucùunomuchìhèpiccatore

8ÈZaccheusistete,èdisseàuSignore;Eccu,Signore,a mitàdiimobenidugnuàipoveri;ès'èaghjupigliatu

qualcosadaqualcunuomuperunafalsaaccusazione,u restituisciquattruvolte.

9ÈGhjesùlidisse:Ghjèoghjeasalvezzaghjuntaàsta casa,perchèelluhèancufigliolud'Abrahamu.

10PerchèuFiglioludil'omuhèvinutuàcircàèàsalvàciò chìerapersu

11Èquanduanuintesussecose,aghjunseèdisseuna parabola,perchèeravicinuàGhjerusalemme,èperchè pensavanuchìuregnudiDiuavissisubituapparsu

12Dissedunque:«Unnobilesin’andòinunpaese luntanu,perpigliàperelluunregnu,èpervultà

13Chjamòisodeceservitori,lidesedecelire,èlidisse: Occupatefinuàch'eaghjuvintu.

14Maisocitadinil'odiavanu,èanumandatuunmissaghju dopuàellu,dicendu:Ùnvulemuchìst'omuregnunantuà noi.

15Èavvenechì,quandueravultatu,dopuavèricivutuu regnu,hàurdinatudichjamàquestiservitoriàellu,àquale aviadatuisoldi,persapèquantuogniomuavia guadagnatudaucummerciu

16Alloraghjunseuprimu,dicendu:Signore,atolibbrahà guadagnatudecelire.

17Èlidisse:Ebbè,bravuservitore,perchètùsìstatu fideluinunpocupocu,aveteautoritànantuàdececità

18Èghjunseusicondu,dicendu:Signore,atolibbrahà guadagnatucinquelire

19Èlidisselistessa:Siateancutùsopracinquecità

20Èghjunseunaltru,dicendu:Signore,eccu,eccuato libbra,ch’eaghjutenutaind’èunnappa

21Perchèt'aghjupaura,perchèsìunomuausteru:pigliate ciòch'ùndetti,ècuglieteciòchìùnavetemiccasuminatu.

22Èlidisse:Daatoboccatighjudicheraghju,oservitore gattivuSapiatech'eeruunomuaustero,piglienduciò ch'ùnaghjumiccadetti,ècuglienduchìùnaghjumicca suminatu:

23Perchèdunqueùnavetemiccadatuimosoldiinbanca, perchì,àumoghjuntu,aghjudumandatuumiopropiucù usura?

24Èdisseàquellichìstavanu:Pigliatelualibbra,èdàà quelluchìhàdecelibbra.

25(Èlidissenu:Signore,hàdecelire)

26Perchèvidicu,chìàtuttiquellichìhàdaessedatu;è daquelluchìùnhà,ancuciòch'elluhà,seràpigliatudaellu.

27Maquellimionemici,chìùnvulianumiccach'eaghju regnunantuàelli,portatequì,èuccidelidavantiàmè

28Èdopuavèparlatucusì,sin'andòdavanti,cullàin Ghjerusalemme

29Èavvenech'ellufùvicinuàBetfageèBetania,àa muntagnachjamataamuntagnadil'Olivi,mandòduidii sodiscìpuli

30Dicendu:Andateinpaesedifronteàvoi;inuquale,à avostraentrata,truvereteunpuledroligatu,nantuàuquale ùnhèmaistatupusatuomu;

31Ès'èqualcunuvidumandu:Perchèulasciate?cusìli dicerete:PerchèuSignorehàbisognudiellu

32Èquellichìsòstatimandatisin'andò,ètruvaru cum'elluliaviadettu.

33Èmentreslegavanuupuledro,isopatronilidissenu: Perchèslegateupuledro?

34Èdissenu:USignorehàbisognudiellu.

35ÈupurtonuàGhjesù,èghjittanuisovistimentinantuà upuledro,èpusonuàGhjesù

36Èmentrech'elluandava,sparghjenuisovestitiinu caminu.

37Èquandueravicinu,ancuavààadiscesadiamuntagna dil'Olivi,tuttaamultitùdinediidiscìpulicuminciòà rallegraèàlodareàDiuàvocealtapertutteeopereputenti ch'elliavianuvistu;

38Dicendu:BenedettusiauRèchìveneinnomediu Signore:paceinucelu,ègloriainupiùaltu.

39ÈcertiFariseidiaghjentelidissenu:Maestru, rimproverateitodiscìpuli

40Rispose,èlidisse:Avidicuchì,s'ellisitacenu,epetre grideranusubitu

41Èquandus'avvicinò,vidiaacitàèpienghjenantuàella.

42Dicendu:S'ètùaviacunnisciutu,ancutù,almenuinstu ghjornu,ecosechìappartenenuàatopace!maavàsò ammucciatidaitoochji.

43Perchèighjornivinaranuannantuàtè,chìitonemichi tighjittaranuunafossaintornuàtè,ticircundanu,èti teneranuinognilatu.

44Ètimetteinterra,èitofiglioliintè;èùnlasciaranu miccaintèunapetranantuàl'altra;perchèùncunnosci miccautempudiavostravisita.

45Èandòinutempiu,ècuminciòàcacciàquellichìci vindianu,èquellichìcumprà;

46Dicenduàelli:Hèscrittu:Amocasahèacasadi preghiera;

47ÈinsignavaognighjornuinutempiuMaisles principauxsacrificateursetlesscribesetleschefsdu peuplecherchaientàlefairepérir,

48Èùnpudiatruvàciòch'ellipuderanufà,perchètuttuu populueraassaiattentuàsentelu.

CAPITOLU20

1Etilarrivaqu'undecesjours,alorsqu'ilenseignaitau peupledansletempleetprêchaitl'Évangile,lesprincipaux sacrificateursetlesscribesvinrentsurluiaveclesanciens.

2Èlidisse:Diteci,cùqualeautoritàfacistecose?oquale hèquelluchìt'hàdatustaautorità?

3Eellurisposeèlidisse:«Vidumanduancuunacosa;e rispondimi:

4UbattèsimudiGhjuvanni,eradaucelu,odil'omi?

5Èragiunavanuind'èsèstessi,dicendu:S'ènodicemu: Daucelu;Elludirà:Perchèdunqueùnavetemiccacridutu inellu?

6Mas'ènodicemu:Dil'omi;tuttuupòpulucilapidarà, perchèsòcunvintichìGhjuvannieraunprufeta

7Èrispundenuch'elliùnpudianudìd'induveera.

8ÈGhjesùlidisse:Ùnvidicumiccacùqualeautorità facciuquestecose

9Alloracuminciòàparlààupopulustaparàbula;Un certuomupiantòunavigna,lasciòforaàivignaghjoli,è andòinunpaeseluntanuperunbellupezzu

10Èàutempu,mandòunservitoreàivignaghjoli,per ch'ellilidessidiufruttudiavigna;

11Mandòdinovuunaltruservitore;èubattevanuancu,è l'imploravanucùvergogna,èumandavanuviotu.

12Èdinòmandòunterzu,èliferiteancu,èuscacciòfora

13Allorausgiòdiavignadisse:Chìfà?Manderaghjuu mofiglioluamatu:pòessechìuveneranuquanduuvedenu.

14Maquanduuvittiruivignaghjoli,siragiunavanutràelli, dicendu:Questuhèl'erede:venite,uccidemulu,perchè l'ereditàsianostra

15Allorauscacciòforadiavigna,èutombu.Chìdunque lifaràusignorediavigna?

16Ilviendraetdétruiracesvignerons,etdonneralavigne àd'autresÈquand'ellil'anuintesu,dissenu:Diuùnne guardà.

17Èlividia,èdisse:Chìhèdunquequestuchìhèscrittu: Apetrachìicustruttorianurifiutatu,hèdiventataucapudi l'angulu?

18Quelluchìcascànantuàquellapetra,seràstruttu;ma nantuàquelluchìcascarà,umacineràinpolvera.

19Èicapidiisacrificadorièiscribi,inalistessaora, cercavanudimetteamanunantuàellu;etilscraignaient lepeuple,carilsserendirentcomptequ'ilavaitditcette parabolecontrelui

20Etilsl'observèrentetl'envoyèrentdesespions,quise feraientsemblantd'hommesjustes,afindes'emparerdeses paroles,afindelelivreràlapuissanceetàl'autoritédu gouverneur

21Èlidumandavanu,dicendu:Maestru,sapemuchìtù dicièinsegnibè,èùnaccettatemiccaapersonadinimu, mainsegniveramenteaviadiDiu

22CihèpermessudidàtributuàCesare,onò?

23Maelluhàvistuasoastuzia,èlidisse:Perchèmi tentate?

24Mostramiuncentesimu.Qualehèl'imaghjiniè l'iscrizione?Risposenuèdissenu:DiCesare

25Èlidisse:RendetedunqueàCesareciòchìhèdi Cesare,èàDiuciòchìhèdiDiu.

26Èùnpudianupigliàesoparolledavantiàupopulu;èsi maravigliavanudiasorisposta,èsitacevanu

27AlloraghjunghjenuàellucertidiiSadducei,chìnianu chìcisiarisurrezzione;èlidumandò,

28Dicendu:Maestru,Mosècihàscrittu:Sìufratelludi qualcunumori,avèunamoglia,èmorsesenzafiglioli,chì usofratellupiglissiasomòglia,èsusciteràasumenteàu sofratellu

29Eradunquesettefratelli,èuprimupigliòunamoglia,è morsesenzafiglioli

30Èusiconduapigliòinmoglie,èmorsesenzafiglioli

31Uterzuapigliò;èinlistessamaneraancuisette:èùn lascianumiccafiglioli,èmortu

32Infine,adonnahèancumorta

33Dunque,inarisurrezzione,diqualehèamoglia? perchèsettel'avianuamoglia

34Ghjesùlirispose:Ifigliolidistumondusimaritanu,è sòdatuinmatrimoniu

35Maquellichìsaranuriputatidegnidiottenequellu monduèarisurrezzionedaimorti,ùnsimaritanu,nèsò datuinmatrimoniu.

36Èùnponupiùmore:perchèsòugualiàl'anghjuli;èsò ifigliolidiDiu,essenduifigliolidiarisurrezzione

37Avàchìimortisòrisuscitati,ancuMosèhàmostratuàa machja,quand'elluchjamauSignoreuDiud'Abrahamu,u Diud'Isaac,èuDiudiGhjacobbu.

38PerchèùnhèmiccaDiudiimorti,madiivivi:perchè tutticampanuperellu

39Alloracertidiiscribirispundenu:Maestru,avetedettu bè

40Èdopuùnosavanufànundadiquistione

41Èlidisse:CumudicenuchìCristuhèufiglioludi David?

42ÈDavidstessudisseinulibrudiiSalmi:USignorehà dettuàumoSignore:Siateàamodiritta.

43Finuàfàitonemichiutosgabello.

44AlloraDaviduchjamaSignore,cumuhèdunqueuso figliolu?

45Allorainl'audienzadituttuupopulu,disseàiso discìpuli:

46Attentiàiscribi,chìvolenumarchjàinvestitilongu,è amanuisalutiinimercati,èipostipiùaltiinesinagoghe, èestanzeprincipaliinifeste;

47Chìdivoranuecasedieveduve,èperunspettaculu facenulongupreghiere:elliriceveranupiùdannazione

CAPITOLU21

1Èalzòavista,èvidiairicchichìmettevanuisorigaliin utesoru.

2Èvidiaancuunavedovapoverachìmetteinlàduiacari

3Èelludisse:Inverità,vidicuchìstapoveravedovahà messuinpiùditutti.

4Perchètuttiquestianudaasoabbundanzagettatiin l'offertediDiu;maella,diasomiseria,hàgettatututtuciò chìaviaavutu.

5Èmentrecertiparlavanudiutempiu,chìeraadornatudi bellepetreèdirigali,disse:

6Inquantuàquestecosechìvedete,veneranuighjorni,in qualeùnsaràmiccalasciatuunapetranantuàl'altra,chìùn seràmiccaghjittata

7Lidumandonu,dicendu:Maestru,maquandusaranu questecose?èchìsegnucisaràquanduquestecosesaranu?

8Èelludisse:Fateattenzioneàùnesseingannati:perchè parechjiveneranuinumonome,dicendu:SòCristu;èu tempus'avvicina:ùnandatedunquedopuàelli

9Maquanduaveteintesuparlàdiguerrièdicummossioni, ùnvispaventate:perchèquestecosedevenuesseprima; maafineùnhèmiccapervia

10Alloralidisse:Nazionesisuscitaràcontrunazione,è regnucontruregnu.

11Ècisaranuterremotigrandiinparechjilochi,ècarestie èpesti;èvisteterribiliègrandisegniseranudaucelu

12Maprimadituttiquesti,vimetteranuemaninantuàvoi, èviperseguiteranu,vilinduranuàesinagogheèinprigiò; 13Èviturneràperuntistimunianza

14Fatedunqueinivostricori,perùnmeditatemicca primadiciòchìrisponderete:

15Perchèvidaraghjuunaboccaèunasaviezza,chìtuttii vostriavversariùnpuderanumiccacontru,nèresiste

16Èsaretetraditidaigenitori,èifratelli,èiparentiè l'amichi;èalcunidivoiferanuessemessiàmorte 17Èsareteodiatidatuttil'omiperumonome.

18Mauncapellidiuvostrucapuùnperirà

19Inavostrapacienzapussedeevostreanime

20ÈquanduvivedeGhjerusalemmecircundatad'armate, allorasapetechìasodesolazionehèvicinu

21AlloraquellichìsòinGhjudeafughjenuinmuntagna;è chìquellichìsòinmezuàellupartenufora;èùnlasciate miccaquellichìsòinipaesientre

22Perchèsòighjornidivindetta,perchìtuttuciòchìhè scrittusicumpiissi

23Maguaiàquellichìsòincinteèàquellichìallattanu,in quellighjorni!perchècisaràunagrandeangustiainu paese,èl'iranantuàstupopulu

24Ècascanuàufiludiaspada,èseranupurtatiinprigiune intutteenazioni;èGhjerusalemmeseràcalpestadai Gentili,finuàchìitempidiiGentilisòcompiuti

25Ècisaranusegniinusole,èinalunaèinestelle;è nantuàaterraangustiadienazioni,cunperplessità;u mareèl'onderuggite;

26Icoridil'omilifallenuperpaura,èperguardàquelli chìvenenunantuàaterra,perchèeputenzidiucelusaranu scuzzulate

27ÈtanduvideranuuFiglioludil'omuchìveneinuna nuvolacùputenzaègloriamaiò

28Èquandusticosicumincianuàaccade,allorafighjate,è alzateatesta;perchèatoredenzionesiavvicina.

29Èlidisseunaparabola;Eccuuficu,ètuttil'arburi; 30Quand'ellisparanuavà,vedièsapetedavoistessuchì l'estatehèavàvicinu.

31Cusì,ancuvoi,quanduvedetechìquestecoseaccadenu, sapetechìuregnudiDiuhèvicinu

32Inverità,vidicuchìstagenerazioneùnpasserà,finuà chìtuttusiacumpletu

33Uceluèaterrapassanu,maemoparolleùnpassanu micca.

34Èattentiàvoistessi,perùnavèmiccachìivostricori ùnsiamiccasopraàl'abbundanza,èl'ubriachezza,èi preoccupazionidistavita,ècusìquellughjornuvivinaà l'improvvisu

35Perchècum'èunatrappulavenenantuàtuttiquellichì abitanunantuàafacciadiaterrasana.

36Fighjatedunque,èpricatesempre,affinchìsiateritenuti degnidiscappàdituttequestecosechìanudaaccade,èdi stàdavantiàuFiglioludil'omu.

37Èinughjornuch'elluinsignavainutempiu;èdinotte, sin'andò,èstavainamuntagnachìsichjamaamuntagna dil'Olivi.

38Ètuttuupopulughjunseàmatinaàelluinutempiu,per sentelu

CAPITOLU22

1Avàs'avvicinavaafestadiipanisenzalevatu,chìsi chjamaaPasqua

2Èiprincipalisacrificadorièiscribicercanucumusi pudianutumballu;perchètemevanuaghjente.

3AlloraSatanassuentròinGhjuda,chjamatuIscariot,chì eradiunumerudiidodici.

4Èsin'andò,èhàparlatucùicapidiisacrificadorièi capitani,cumusipudiatradilluàelli

5Ès'eranucuntenti,ès'allianudidàlisoldi

6Èhàprumessu,ècercòl'uppurtunitàditradilluàelliin l'absenzadiamultitùdine

7Allorahèvinutuughjornudiipanisenzalevatu,quandu aPasquadeveessetombata

8MandòàPetruèGhjuvanni,dicendu:Andateè appruntateciaPasqua,damanghjà.

9Èlidissenu:Induvevuletechìavemupreparatu?

10Èlidisse:Eccu,quand'èvosareteentratiinacità,vi incontreràunomuchìportaunabroccad'acqua;seguitelu inacasaduv’elluentre

11Èditeàubravudiacasa:UMaestruvidice:Induve hèastanzad'ospiti,induveaghjudamanghjàaPasquacùi modiscìpuli?

12Èvimustraràunagrandestanzasupranafurnita:culà preparate.

13Andavanu,ètruvarucum'elluliaviadettu,è appruntavanuaPasqua

14Èghjuntal'ora,sipusò,èidodiciapòstulicunellu.

15Iddulidisse:Cundesideriu,aghjuvulsutumanghjàsta Pasquacunvoi,primadisoffre

16Perchèvidicuchìùnnemanghjaraghjupiù,finuà ch'ellusicompieinuregnudiDiu

17Èpigliòatazza,ringraziò,èdisse:Pigliatequestu,è spartelutràvoi

18Perchèvidicu,ùnbeiemiccadiufruttudiavigna,finu àchìveneuregnudiDiu.

19Pigliòupane,ringraziò,uspezzò,èlidete,dicendu: Questuhèumocorpuchìhèdatupervoi:fatequestuin ricordudimè.

20Cumedinòatazzadopuàacena,dicendu:Questa coppahèunovuTestamentuinumosangue,chìhèversatu pervoi.

21Maeccu,amanudiquelluchìmitradiscehècunmè nantuàatavula

22ÈveramenteuFiglioludil'omuvà,cum'ellueradecisu: maguaiàquelluomudaqualeelluhètraditu!

23Èsicuminciaruàdumandàtràelli,qualedielliaviada fàstacosa.

24Ècieraancuunadisputatràelli,qualediellideveesse cunsideratuupiùgrande

25Iddulidisse:Irèdiipaganis'impegnanunantuàelli; èquellichìesercitanul'autoritànantuàellisòchjamati benefattori

26Maùnsaretecusì:maquelluchìhèupiùgrandetràvoi, ch'ellusiacum'èupiùchjucu;èquelluchìhècapu,cum'è quelluchìserve

27Chìhèpiùgrande,quelluchìsimetteàmanghjà,o quelluchìserve?ùnhèmiccaquelluchìsimetteà manghjà?masòtràvoicum'èquelluchìserve

28Voisìquellichìsòstaticunmèinimotentazioni.

29Èvidegnuunregnu,cum'èumoBabbum'hàstabilitu; 30Perpudèmanghjàèbeieàamotavulainumoregnu,è pusatenantuàitroniàghjudicàedodicitribùd’Israele.

31ÈuSignoredisse:Simone,Simone,eccu,Satanassuhà vulsutuavèàtè,perch’elluvisivagliacum’èugranu

32Maaghjupricatupertè,chìatofedeùnmancassi;è quandusitecunvertitu,rinfurzàitofratelli

33Èlidisse:Signore,sòprontuàandàcuntè,siainprigiò siaàamorte

34Èelludisse:Tidicu,Petru,chìughjalluùncantarà oghje,primach'ètùtinegheretetrèvoltechìmicunnosci

35Èlidisse:Quanduv'aghjumandatusenzaborsa,è saccu,èscarpi,vimancavaqualcosa?Èlidisse:Nunda

36Alloraiddulidisse:Maavà,quelluchìhàunaborsa, ch'ellupiglii,èdinòusosaccu;

37Perchèvidicu,chìquestuchìhèscrittudeveancuesse realizatuinmè,èhèstatucunsideratuàmezuài trasgressori,perchèecosechìmiriguardanusòfinite

38Èdissenu:Signore,eccu,eccuduiespadeÈlidisse: Basta.

39Èesce,èsin'andò,com'erad'abitudine,àamuntagnadi l'Olivi;èisodiscìpuliuseguitanuancu

40Èquand'elluerainulocu,lidisse:Pregatech'èvoùn entreintentazione.

41Ès'hèalluntanatudaelliàpocupressuàunapetra,èsi ghjinochje,èpricava:

42Dicendu:Babbu,s'ètùvoli,cacciàdamèstacoppa; maùnsiafattaamovulintà,maatoia

43Èliapparveunanghjuludaucelu,chìufurtificava

44Èch'elluerainl'agonia,pricavapiùdipiù,èusosudore eracum'ègrandigoccedisanguechìfalavanuinterra

45È,alzatudaapreghiera,èghjuntuàisodiscìpuli,li truvòchìdormenuperudulore

46Èlidisse:Perchèdormi?alzateèpregate,perùnentre intentazione.

47Èmentrech'elluparlavaancora,eccuunafolla,èquellu chìerachjamatuGhjuda,unudiidodici,andavadavantià elli,ès'avvicinòàGhjesùperbasgillu.

48MaGhjesùlidisse:Ghjuda,tradisciuFiglioludil'omu cùunbasgiò?

49Quanduquellichìeranuind'èellu,videnduciòchìavia daseguità,lidissenu:Signore,avemudachjappàcùa spada?

50Èunud'ellibattòuservitorediusuvrasacerdote,èli tagliòl'arechjadiritta

51Ghjesùrisposeèdisse:LasciatefinuàquìÈsitoccò l'arechja,èuguarì.

52AlloraGhjesùdisseàiprincipalisacrificadorièàicapi diutempiu,èàl'anzianichìeranughjuntiàellu:Siate esce,cum'ècontruàunlatru,cùspadeèbastone?

53Quandueruognighjornucunvoiinutempiu,ùnavete miccastesumanicontruàmè,maquestuhèavostraora,è uputerediabughjura.

54Alloraupigghiaru,upurtonu,èupurtonuinacasadiu suvrasacerdoteÈPetruseguitavaluntanu

55Èdopuavèallughjatuunfocuinmezuàasala,èsisò statipusatiinseme,Petrusipusòàmezuàelli

56Maunacertaserva,uvidenduch'ellueraàpusàvicinuà ufocu,èufighjulavafighjulamenti,èdisse:Questuomu eraancucunellu

57Èunegò,dicendu:Donna,ùnucunnoscumicca

58Èdopuunpocuditempu,unaltruuvide,èdisse:Tusì ancudielliÈPetrudisse:Omu,ùnsòmicca

59Ècircaun'oradopul'altruaffirmòcunfiducia,dicendu: Inverità,stuomueraancucunellu,perchèhèGalileu.

60ÈPetrudisse:Omu,ùnsòmiccaciòchìdiciÈsubitu, mentrech'elluparlavaancora,ugallos'arrizzò

61ÈuSignoresivultò,èguardòàPetru.ÈPetru s'arricurdavadiaparolladiuSignore,cumuliaviadettu: Primachìugallocanti,mirinnegaràtrèvolte.

62ÈPetruesce,èpienghjeamaramente

63Èl'omichìtenenuGhjesùsiburlanudiellu,èu battevanu

64Èl'avèbendatul'occhi,ubattevanuinfaccia,è l'interroganu,dicendu:Prufetizza,qualehèquelluchìt'hà battu?

65Etantealtrecoseparlavanublasfemamentecontruàellu

66Appenasifaciaughjornu,l'anzianidiupopuluèicapi diisacrificadorièiscribis'aduniscenu,èupurtonuinuso cunciliu,dicendu:

67SòuCristu?dicciÈlidisse:S'èvidicu,ùncrederete micca.

68Ès'elluvidumanduancu,ùnmirispondimicca,nèmi lasciateandà

69DopuquìuFiglioludil'omus'assederààamanudiritta diuputerediDiu.

70Alloratuttidissenu:SòdunqueuFiglioludiDiu?Èli disse:Voiditechìsò.

71Èdissenu:Chìavemubisognudipiùtistimunianza? perchènoistessiavemuintesuparlàdiasopropriabocca

CAPITOLU23

1Ètuttaamultitùdinediellis'arrizzò,èupurtòàPilatu

2Ècuminciaruàl'accusà,dicendu:«Avemutrovuquestu omuchìpervertiaanazione,èpruibiscedidàtributuà Cesare,dicenduchìellustessuhèCristuRè.

3Pilatulidumandò,dicendu:SòurèdiiGhjudei?Èellu risposeèdisse:Tudici

4AlloraPilatudisseàicapidiisacrificadorièàupopulu: Ùnaghjutrovunisunaculpainquestuomu

5Èch'ellieranupiùferoci,dicendu:Ilsuscitaupopulu, insignenduintuttaaGhjudei,cuminciendudaaGalilea finuàquestulocu

6QuanduPilatuhàintesuparlàdiGalilea,dumandòs'ellu eraGalileu.

7Èappenasapiach'elluapparteneàaghjuridizionedi Erode,umandòàErode,chìellustessuerain Ghjerusalemmeàquellutempu.

8ÈErode,quand'elluvideàGhjesù,eraassaicuntentu; perch'elluaviavulsutuvedeludaunalongastagione, perchèaviaintesuassaicosediellu;èsperad'avèvistu qualchìmiraculufattudaellu

9Alloraliinterrogòinparechjeparolle;maùnlirispose nunda.

10Èicapidiisacrificadorièiscribisisòstatiinpiediè l'accusanuassai

11ÈEroducùisoomidiaguerra,usminticò,èsiburlòdi ellu,èl'hàvistutud'unasplendidarobba,èumandòdi novuàPilatu

12Ustessughjornu,PilatuèErodusisòfattiamici,perchè primach'ellieranuinimicitràelli

13ÈPilatu,dopuavèriunituiprincipalisacrificadorièi capièupopulu,

14Lidisse:"Avetepurtatuàmèst'omu,cum'èquelluchì pervertiupòpulu;èeccu,aghjuesaminatudavantiàvoi, ùnaghjumiccascupertuinquestuomuinciòchìl'accusate.

15Innò,nèancuErode,perchèviaghjumandatuàellu;è, eccu,nundadegnudimortehèfattuperellu

16Dunqueupuniraghju,èulascià.

17(Perbisognu,civoleàliberàunuàelliàafesta)

18Ès'imploravanututtid'unavolta,dicendu:Viacù st'omu,èliberateciàBarabba

19(Chìperunacertasedizionefattainacità,èper l'assassiniu,hèstatughjittatuinprigiò)

20Pilatudunque,vulendulasciààGhjesù,liparlòdinovu.

21Maellicriavanu,dicendu:Crucificàlu,crucifissulu 22Èlidisseaterzavolta:Perchè,chìmalehàfattu?Ùn aghjutrovunisunacausadimorteinellu:dunqueu castigaraghju,èulasciàandà

23Etilsfurentinstantanésàhautevoix,demandantqu'il fûtcrucifiéÈevocid'ellièdiiprincipalisacerdotianu prevalsu

24ÈPilatuhàfattuunasentenzach'ellusifaciacum'elli vulianu

25Èlilibbiravaquelluchìpersedizioneèassassiniufù ghjuntuinprigiò,ch'elliavianudesideratu;mahàdatu Ghjesùàasovulintà

26È,mentrech'ellil'anupurtatu,s'apregnavanuàuncertu Simone,Cireneu,chìescevadaupaese,èlipusonuacroce, perch'elluapurtòdopuàGhjesù

27Èuseguiuunagrandecumpagniadighjenteèdidonne, chìsilamentavanuèsilamentavanu.

28MaGhjesù,vultenduversuelli,disse:Figliedi Ghjerusalemme,ùnpienghjemiccapermè,mapienghjite pervoièperivostrifiglioli

29Perchè,eccu,venenuighjorni,inqualesidicerà:Beati isterili,èigrembichìùnanumaiparturitu,èipappichìùn anumaisuttatu

30Alloracuminciaranuàdìàemuntagne:Cascatenantuà noi;èàemuntagne,Coprenoi.

31Perchès'ellifacenuquestecoseinunarburuverde,chì seràdafàinuseccu?

32Ècieraancuduialtri,malfattori,purtaticunelluper essemessiàmorte

33ÈghjuntiàulocuchjamatuuCalvariu,ucrucifissuà elluèimalfattori,unuàamanudirittaèl'altruàamanca.

34AlloraGhjesùdisse:Babbu,pardunalli!perchèùn sanumiccaciòchìfacenuÈsispartevanuisovestiti,è tiravanuàsorte.

35ÈupopulustavaàvedeÈicapiancucunellisi burlanudiellu,dicendu:Hàsalvatul'altri;ch'ellusisalvi, s'elluhèCristu,usceltudiDiu.

36Etlessoldatsaussisemoquaientdelui,s'approchantde luietluioffrantduvinaigre

37Èdicendu:S'ètùsìurèdiiGhjudei,salvati.

38Èhèstatuancuscrittuannantuàelluinletteredigrecu, latinuèebreu:QUESTUhèurèdiiGhjudei

39Èunudiimalfattorichìeranuimpiccatiliinsultò, dicendu:S'ètùsìCristu,salvassiènoi

40Mal'altru,rispundenu,urimproverò,dicendu:Ùnavete miccapauradiDiu,chìtùsìinastessacundanna?

41Ènoiveramenteghjustu;perchèavemuricevutua ricumpensadiinostriatti:maquestuomuùnhàfattu nundadimale.

42ÈdisseàGhjesù:Signore,ricurdatevidimèquanduvi ghjunghjiteinutoregnu

43ÈGhjesùlidisse:Inverità,vidicu:oghjesaretecun mèinparadisu

44Èeraversuasestaora,ècieraunabughjuranantuà tuttaaterra,finuàanonaora.

45Èusoles'obscureu,èuveludiutempiusistrappavaà mezuàumezu.

46ÈquanduGhjesùhàchianciatuàunavoceforte,disse: Babbu,inetomani,aghjuricumandatuumospiritu

47Quanduucenturionevideciòchìerafattu,hà glurificatuàDiu,dicendu:Certamentequestueraunomu ghjustu

48Ètuttuupopuluchìsiriunìàquelluspettaculu,videndu ciòchìerafattu,sibattevanuupettuèvultò

49Ètuttiisocunnisciuti,èedonnechìuseguitanudaa Galilea,stavanuluntanu,videnduquestecose.

50Edeccu,c’eraunomuchjamatuGhjiseppu,cunsigliere; èeraunomubonuèghjustu:

51(Ustessuùnaviamiccaaccunsentutuàucunsigliuèà l'attudielli;)eradiArimatea,citàdiiGhjudei;chìellu stessuaspettavauregnudiDiu

52St'omusin'andòversuPilatu,èimploròucorpudi Ghjesù.

53Etillefitdescendre,l'enveloppad'unlino,etlemit dansunsépulcretaillédanslapierre,oùjamaispersonne n'avaitétémisauparavant.

54Èquellughjornueraapreparazione,èusàbatu s'avvicinava

55ÈancuedonnechìvinianucunelludaaGalilea, seguitavanudopu,èfighjenuusepulcru,ècumuusocorpu erapusatu

56Èturnavanu,èpreparanuspezieèunguenti;èriposuu sàbatuseconduucumandamentu

CAPITOLU24

1Uprimughjornudiasettimana,àamatinaassaiprima, ghjunsenuàusepulcru,purtendul'aromich'elliavianu preparatu,ècertialtricunelli

2Ètruveranuapetrachjappatadausepulcru.

3Èentranu,èùnanutrovuucorpudiuSignoreGhjesù 4Èavvenechì,cum'ellieranuassaiperplessi,eccu,dui omistavanuvicinuàelliinvistitubrillanti:

5Èch'elliavianuapaura,ès'inchinavanuafacciainterra, lidissenu:Perchècercateuviventitràimorti?

6Ùnhèmiccaquì,mahèrisuscitatu;

7Dicendu:UFiglioludil'omudeveesselivatuinmanudi l'omipeccatori,èessecrucifissu,èuterzughjornu resuscita.

8Èsiricurdavanudiesoparolle,

9Èvultatudausepulcru,èhàdettututtequestecoseà l'undicièàtuttil'altri.

10EraMariaMaddalena,èGhjuvanna,èMaria,amamma diGhjacumu,èaltredonnechìeranucunelli,chìanudettu questecoseàl'apòstuli.

11Èesoparolleliparianucom'èstorieinutili,èùnli crèdenumicca

12AlloraPetrusialzò,ècorseàusepulcru;ès'inchina, videnduipannidilinumessidaelli,èsin'andò, maravigliatuinellustessudiciòchìeraaccadutu

13Èeccu,duid'ellisin'andòquellughjornuinunpaese chjamatuEmmaus,chìeradaGhjerusalemmeàcirca sessantastadi

14Èparlavanuinsemedituttequestecosechìeraaccadute. 15Èavvenechì,mentrech'ellis'amparavanuè ragiunavanu,Ghjesùstessus'avvicinò,èandavacunelli 16Maisoochjieranuchjusiperùncunnoscimicca.

17Èlidisse:Chìmodudicumunicazionisòquestichì aveteunuàl'altru,mentreandate,èsitetristi?

18Èquelludielli,chìsichjamavaCleopas,lirispose:Sò solustranieruinGhjerusalemme,èùnsapetemiccaciòchì hèaccadutuquìinquestighjorni?

19Èlidisse:Chìcose?Etilsluidirent:Àproposde JésusdeNazareth,quiétaitunprophètepuissantenœuvres etenparolesdevantDieuetdevanttoutlepeuple 20Ècumuicapidiisacerdotièinostricapil'anumandatu peressecundannatuàmorte,èl'anucrucifissu

21Maavemuacunfidenzachìeraelluchìaviadariscattà Israele;èinpiùdituttuquestu,oghjehèuterzughjornuda chìquestecosesòstatefatte

22Iè,èancucertedonnedianostracumpagniacianu stunatu,chìeranuprimaàusepulcru;

23Èch'elliùnanutrovuusocorpu,sòghjunti,dicendu ch'elliavianuvistuancuunavisioned'anghjuli,chìdicenu ch'ellueravivu

24Ècertidiquellichìeranucunnoisin'andòàusepulcru, ètruvarucusìcum'èedonneavianudettu,maùnl'anuvistu.

25Alloralidisse:Oinsensati,èlentidicoreàcredetuttu ciòchìiprufetianudettu:

26ÙnduveriamiccachìCristuaviasuffrituquestecose,è entreinasogloria?

27ÈcuminciòdaMosèèdatuttiiprufeti,lispiegòintutte eScrittureecosechìsicuncernavanuàellustessu

28Ès'avvicinavanuàupaese,induvesineandavanu; 29Mal'anucustrettu,dicendu:"Statecunnoi,perchèhè versuasera,èughjornuhèpassatuassai"Èintrìperstà cunelli

30Èavvenechì,mentrech'ellus'assittòàmanghjàcunelli, pigliòupane,ubenedisse,urumpiaèlidetti

31Èisoochjisòstatiaperti,èucunniscianu;èsvanìfora diasovista.

32Èsidicianul'unàl'altru:Unostrucoreùns'era brusgiatuind'ènoi,mentrech'elluciparlavapervia,è mentreciaprevaeScritture?

33Alistessaorasisuscitanu,èturnavanuin Ghjerusalemme,ètruvarul'undiciriuniti,èquellichìeranu cunelli.

34Dicendu:USignorehèveramenterisuscitatu,èhè apparsuàSimone

35Èanudettuciòchìerafattuinastrada,ècumusi cunnisciavadaelliinapartituradiupane

36Èmentreparlavanucusì,Ghjesùstessustavaàmezuà elli,èlidisse:Apaceàvoi.

37Mas'eranuspavintatièspavintati,èpensanuch'elli avianuvistuunspiritu

38Èlidisse:Perchèsiteturbati?èperchèipinsamenti nascenuinivostricori?

39Eccuimomanièimopedi,chìsòeiustessu: manighjatemièvede;perchèunspirituùnhàmiccacarne èossa,cum'èvedechìaghju

40Èdopuavèparlatucusì,limostròesomanièisopedi

41Èmentrech'elliùncrèdenuancorapergioia,èsi maravigliavanu,lidisse:«Avetequìdamanghjà?

42Èlideteunpezzudipiscigrigliatuèdiunfavo

43Upigliò,èmanghjòdavantiàelli.

44Èlidisse:Quessisòeparollechìviaghjudettu, quandueraancucunvoi,chìtuttuciòchìerascrittuina legediMosè,iniprufetièinisalmi,deveessecumpletu. riguardantimè

45Allorahàapertuasointelligenza,perpudècapiscenue Scritture,

46Èlidisse:Cusìhèscrittu,ècusìcivuliaàchìCristu soffre,èrisuscitadaimortiuterzughjornu

47Èchìupentimentuèarimissionediipeccatideveesse pridicatuinusonomeàtutteenazioni,cumincienduda Ghjerusalemme

48Èsitetistimunianzidisticosi

49È,eccu,manduaprumessadiumoBabbunantuàvoi;

50Èliguidòforasin’àBetania,alzòemanièlibenedisse.

51Èavvenechì,mentrech'ellulibenedisse,hèstatu separatudaelli,èpurtatuinucelu

52Èliaduranu,èturnavanuinGhjerusalemmecungrande gioia:

53Èstavanuinpermanenzainutempiu,lodenduè benedicenduDiu.Amen.

Ghjuvanni

CAPITOLU1

1InuprincipiueraaParolla,èaParollaeracunDiu,èa ParollaeraDiu.

2UlistessuerainuprincipiucùDiu

3Tutteecosesòstatefattedaellu;èsenzaelluùnhèstatu fattunundadiciòchìhèfattu

4Inellueraavita;èavitaeraalucedil'omi 5Èalucebrillainabughjura;èabughjuraùnl'hàmicca capitu

6CieraunomumandatudaDiu,chìsichjamava Ghjuvanni.

7Ustessuhèvinutuperuntistimunianza,perrende tistimunianzadiaLuce,chìtuttil'omiperellucredenu 8ÙneramiccaquellaLuce,mahèstatumandatuperrende tistimunianzadiquellaLuce

9ChìeraaveraLuce,chìilluminaogniomuchìveneinu mondu.

10Erainumondu,èumonduhèstatufattudaellu,èu monduùnucunniscia

11Hèghjuntuàisoi,èisoiùnl'accoltanu.

12Maàquellichìl'accoltavanu,lihàdatuuputeredi diventàfigliolidiDiu,ancuàquellichìcredenuinuso nome.

13Chìsònati,miccadausangue,nèdaavulintàdia carne,nèdaavulintàdil'omu,madaDiu

14ÈaParolas'hèfattacarne,èabitavaàmezuànoi(è avemuvistuasogloria,agloriacum'èl'unicunascitudiu Babbu),pienadigraziaèdiverità

15Ghjuvannilirendetistimunianza,ègridava,dicendu: Questueraquelludiqualeaghjuparlatu:Quelluchìvene dopuàmèhèmegliuprimadimè,perchèeraprimadimè.

16Èdiasopienezzatuttiavemuricevutu,ègraziaper grazia

17PerchèalegehèstatadatadaMosè,maagraziaèa veritàhèvinutadaGhjesùCristu.

18NimuùnhàvistuàDiu;uFiglioluunigenitu,chìhèin upettudiuBabbu,l'hàdichjaratu

19ÈquestuhèutestimoniudiGhjuvanni,quandui GhjudeianumandatuipretièiLevitidaGhjerusalemme perdumandàellu:Qualesì?

20Èhàcunfessu,èùnricusò;macunfessu,ùnsòmiccau Cristu

21Èlidumandò:Chìdunque?SòElia?Èelludisse:Ùn sòmiccaSìquelluprufeta?Èellurispose:No

22Alloralidissenu:Qualesì?perpudèdàunarispostaà quellichìcianumandatu.Chìdicidisèstessu?

23Elludisse:Sòavocediquelluchìgridainudesertu: FatedrittaaviadiuSignore,cum'èdisseuprufetaIsaia 24ÈquellichìeranumandatieranudiiFarisei.

25Lidumandonu,èlidissenu:Perchèvobatteziallora,s'è tùùnsìmiccaquelluCristu,nèElia,nèquelluprufeta?

26Ghjuvannilirispose,dicendu:Iubattezucùacqua; 27Hèquelluchìvenedopuàmèhèpreferituprimadimè, àuqualeùnsòmiccadegnudisviàucinturionediiscarpi

28QuestecosesòstatefatteinBethabaraoltreu Ghjurdanu,induveGhjuvannibattezava

29UghjornudopuGhjuvannivideàGhjesùchìvenia versuellu,èdisse:Eccul'AgnelludiDiu,chìcacciàu peccatudiumondu.

30Questuhèquelludiqualeaghjudettu:Dopuàmèvene unomuchìhèmegliuprimadimè,perchèeraprimadimè 31Èùnucunnoscumicca,maperch'ellusiamanifestatuà Israele,perquessa,sòvenutuàbattezid'acqua

32ÈGhjuvannirendetestimoniu,dicendu:Aghjuvistuu Spìritufalàdaucelucum'èunaculomba,èstavanantuà ellu

33Èùnl'aghjucunnoscu,maquelluchìm'hàmandatuà battezzàcùl'acqua,ustessum'hàdettu:Àquelluchìvi vedeuSpìritufalà,èstànantuàellu,hèquelluchì battezeghjacùuSpìrituSantu

34Èaghjuvistu,èaghjudatutestimonianzachìquestuhè uFiglioludiDiu

35Ulindumanedopu,Ghjuvanni,èduidiisodiscìpuli s'eranudinovu;

36FighjenduàGhjesùchìcaminava,disse:Eccul'Agnellu diDiu!

37Èiduidiscìpulil'anuintesuparlà,èseguitanuàGhjesù.

38AlloraGhjesùsivultò,videnduch'elliseguitavanu,èli disse:Chìcercate?Iddilidissenu:Rabbi,(valeàdìchìhè interpretatu,Maestru),induvestai?

39Lidisse:VeniteàvedeVenneruèvideruinduveellu stava,èstanucunelluquellughjornu,perchèeraversua decimaora.

40UnudiiduichìanuintesuparlààGhjuvannièu seguitanu,eraAndrea,fratelludiSimonePetru 41PrimatruvòusofratelluSimone,èlidisse:Avemu trovuuMessia,chìhè,peresseinterpretatu,uCristu 42ÈupurtòàGhjesù.ÈquanduGhjesùuvidia,disse:" TusìSimone,ufiglioludiGhjona;tisaràchjamatuCephas, chìsignificachìhèunapetra"

43Ughjornudopu,Ghjesù,esciainGalilea,truvòà Filippu,èlidisse:Seguimi.

44OraFilippueradiBetsaida,acitàd'AndriaèdiPetru 45FilipputruvòàNatanaelu,èlidisse:Avemutrovu quelludiqualeMosèhàscrittuinalegeèiprufeti,Ghjesù diNazareth,ufiglioludiGhjiseppu

46Nathanaëllidisse:Cipòessequalcosadibonuda Nazaret?Filippulidisse:Veniteàvede

47GhjesùhàvistuchìNatanaeleghjunghjiaversuellu,è dissediellu:Eccuunveruisraelitanu,inqualeùncihè miccaingannimentu!

48Natanaelelidisse:Dainduvemicunnosci?Ghjesù risposeèlidisse:PrimachìFilipput'hàchjamatu,quandu erisottuàuficu,t'aghjuvistu

49Natanaelerisposeèlidisse:Rabbi,tùsìuFiglioludi Diu;sìuRèd'Israele.

50Ghjesùrisposeèlidisse:Perchèt'aghjudettu:t'aghju vistusottuàuficu,credi?vivedepiùcosechèqueste

51Èlidisse:Inverità,inverità,vidicu:Daquì,vivedete uceluapertu,èl'anghjulidiDiuascendenduèfalendu nantuàuFiglioludil'omu

CAPITOLU2

1UterzughjornucihèstatuunmatrimoniuinCanadi Galilea;èamammadiGhjesùeraquì: 2ÈGhjesùerachjamatu,èisodiscìpuli,àumatrimoniu 3Èquand'ellivulianuvinu,amammadiGhjesùlidisse: Ùnanumiccavinu

4Ghjesùlidisse:Donna,chìaghjudafàcùtè?amoora ùnhèancughjunta.

5Asomammadisseàiservitori:Qualchesech’elluvi dice,fate.

6Ècisòstatipostiseivasid'acquadipetra,cum'èa maneradiapurificazionediiGhjudei,cunteneduiotrè firkinsperognunu

7Ghjesùlidisse:Pigliated'acquaivasid'acqua.Èli pieniufinuàubordu

8Èlidisse:Tirateavà,èportateàuguvernatorediafesta Èl'anupurtatu

9Quanduucapudiafestaaviatassatul'acquachìerafatta vinu,èùnsapiadainduveera:(maiservitorichìtiravanu l'acquasapianu;)uguvernatorediafestachjamausposu

10Èlidisse:Ogniomu,àuprincipiu,mettevinubonu;è quandul'omianubevutubè,alloraciòchìhèpeggiu:ma avetetenutuuvinubonufinuàavà

11StuprincipiudimiraculifeceGhjesùinCanadiGalilea, èmanifestaasogloria;èisodiscìpulianucridutuinellu.

12Dopuàquestu,ellu,ellu,èasomamma,isofratellièi sodiscìpuliscendinuinCapernaumu,èùnstanumicca assaighjorni.

13ÈaPasquadiiGhjudeieravicinu,èGhjesùcullàin Ghjerusalemme

14Ètruvòinutempiuquellichìvindianuboièpecureè colombe,èicambiassiassititi:

15Èdopuch'elluaviafattuunflagelludipicculicorde,li cacciatuttiforadiutempiu,èepecureèiboi;èversòi soldidiicanciatori,èsbulicòitavulini;

16Èdisseàquellichìvindianucolombe:Pigliatequeste cosedaquì;ùnfatemiccaacasadiumoBabbuunacasa dimercaderia

17Èisodiscìpulis'arricordavanuch'elluerascrittu:U zeludiatocasam'hàmanghjatu.

18AlloraiGhjudeirisposenuèlidissenu:Qualesegnuci cimostra,postuchìfacistecose?

19Ghjesùrisposeèlidisse:Distrughjitestutempiu,èin trèghjorniurisuscitaraghju

20AlloraiGhjudeidissenu:Quarantaseiannistutempiu hèstatuincustruzzione,ètùl'aveterialzatuintrèghjorni?

21Maparlòdiutempiudiusocorpu

22Quandudunqueerarisuscitatudaimorti,isodiscìpuli s'arricordavanuch'elluliaviadettuquestu.ècridunu l'Scrittura,èaparollachìGhjesùaviadettu

23Or,quand'elluerainGhjerusalemmeàaPasqua,inu ghjornudiafesta,parechjicredenuinusonome,quandu anuvistuimiraculich'ellufacia

24MaGhjesùùns'hèaffidatuàelli,perchècunnoscetutti l'omi

25Èùnaviabisognuchìqualchissiarendetistimunianzadi l'omu,perchèellusapiaciòchìerainl'omu

CAPITOLU3

1CieraunomutràiFarisei,chjamatuNicodemu,uncapu diiGhjudei:

2UlistessughjunseàGhjesùdinotte,èlidisse:Rabbi, sapemuchìtùsìunmaestruvinutudaDiu,perchènimupò fàissimiraculichìfaci,chèDiuùnsiacunellu

3Ghjesùrisposeèlidisse:Inverità,inverità,tidicu: s'elluùnhènatudinovu,ùnpòvedeuregnudiDiu

4Nicodemulidisse:Cumupòessenatuunomuquandu hèvechju?pòentreasecondavoltainuventrediaso mamma,ènasce?

5Ghjesùrispose:Inverità,inverità,tidicu:s'elluùnhè natudal'acquaèdauSpìritu,ùnpòmiccaentreinuregnu diDiu

6Ciòchìhènatudaacarnehècarne;èciòchìhènatuda uSpìrituhèspiritu.

7Ùnmaravigliatemiccachìt'aghjudettu:Civoleànasce dinovu

8Uventusoffiaduv’elluvole,èsentuusonudiellu,ma ùnsipòdìd’induveveneèduv’elluva:cusìhètuttiquelli chìsònatidauSpìritu.

9Nicodemurisposeèlidisse:Cumupòessequestecose?

10Ghjesùrispose,èlidisse:Sòunmaestrud'Israele,èùn sapetemiccaquestecose?

11Inverità,inverità,tidicu:Parlemuciòchìsapemu,è tistimuniamuchìavemuvistu;èùnricevetemiccaunostru tistimunianza.

12S'eviaghjudettuecosediaterra,èùnavetemicca cridutu,cumucrederete,s'ovidicuecosecelesti?

13Ènimuhèghjuntuinucelu,maquelluchìhèfalatuda ucelu,ancuuFiglioludil'omuchìhèinucelu

14Ècum'èMosèhàalzatuuserpenteinudesertu,cusì deveesseelevatuuFiglioludil'omu.

15Chìquelluchìcredeinelluùnperisca,mahàavita eterna

16PerchèDiuhàtantuamatuumondu,ch'elluhàdatuuso Figlioluunigenitu,chìquelluchìcredeinelluùnperisca, mahàavitaeterna

17PerchèDiuùnhàmandatuusoFiglioluinumonduper cundannàumondu;machìumonduperellupuderiaesse salvatu

18Quelluchìcredeinelluùnhèmiccacundannatu,ma quelluchìùncredemiccahèdigiàcundannatu,perchèùn hàmiccacridutuinunomediuFiglioluunigenitudiDiu 19Èquestuhèacundanna,chìalucehèghjuntainu mondu,èl'omianuamatuabughjurapiuttostuchèaluce, perchèesoattieranumale

20Perchèquelluchìfaceumaleodiaaluce,èùnvene miccaàaluce,perch'elluùnsiaripresuisoatti

21Maquelluchìfaceaveritàveneàaluce,perchìisoatti simanifestanu,chìsòfattiinDiu.

22Dopuàquestu,Ghjesùèisodiscìpulighjunsenuinu paesediGhjudea;èquìsistesecunelli,èbattezzò 23ÈGhjuvannibattezeghjaancuinEnon,vicinuàSalim, perchècieraassaiacqua;

24PerchèGhjuvanniùneraancughjittatuinprigiò.

25Alloracihèstataunaquistionetràalcunidiidiscìpuli diGhjuvannièiGhjudeinantuàapurificazione

26ÈghjunsenuàGhjuvanni,èlidissenu:Rabbi,quellu chìeracuntèaldilàdiuGhjordanu,àqualeavetedatu tistimunianza,eccu,ustessubatteza,ètuttil'omivanuà ellu

27Ghjuvannirisposeèdisse:Unomuùnpòricevenunda, s'elluùnlihèdatudaucelu

28Voistessimirendetetistimunianzachìaghjudettu:Ùn sòmiccauCristu,machìsòmandatudavantiàellu

29Quelluchìhàasposahèusposu;mal'amicudiusposu, chìsifermaèusente,sirallegraassaiperviadiavocediu sposu:questuamogioiahèdunquecompia

30Elludevecresce,maiodevecalà

31Quelluchìvenedal'altuhèsopraàtutti:quelluchìhè diaterrahèterrenu,èparladiaterra:quelluchìvenedau celuhèsopraàtutti

32Èciòch'elluhàvistuèintesu,ch'ellurende tistimunianza;ènimuriceveusotistimunianza.

33Quelluchìhàricivutuusotistimunianza,hàfattuuso sigelluchìDiuhèveru

34PerchèquelluchìDiuhàmandatu,diceeparollediDiu, perchèDiuùnlidàmiccauSpìrituàmisura

35UBabbuamauFigliolu,èhàdatututteecoseinmanu

36QuelluchìcredeinuFiglioluhàavitaeterna;mal'ira diDiustanantuàellu

CAPITOLU4

1QuandudunqueuSignorehàsappiutucumuiFarisei avianuintesuchìGhjesùhàfattuèbattezatupiùdiscìpuli chèGhjuvanni,

2(AncuchìGhjesùstessuùnhàbattezu,maisodiscìpuli,)

3AbbandunòaGhjudeaèsin'andòdinovuinGalilea

4ÈcivoleàpassàperSamaria

5AlloraghjunseinunacitàdiSamaria,chjamataSicar, vicinuàaparcelladiterrachìGhjacobbuhàdatuàuso figlioluGhjiseppu

6AvàeraquìupozzudiGhjacobbu.AlloraGhjesù,stancu diusoviaghju,sipusòcusìnantuàupozzu,èeraversua sestaora

7VenneunadonnadiSamariaperpigliàl'acqua:Ghjesùli disse:Dammiàbeie

8(Perchèisodiscìpulisòandatiincitàpercumpràcarne)

9AlloraadonnadiSamarialidisse:Cumuhèchìtù, essenduGhjudeu,dumandassiàmè,chìsòunadonnadi Samaria?perchèiGhjudeiùnanumiccatrattatucùi Samaritani.

10Ghjesùrisposeèlidisse:S'ètùcunniscissiurigaludi Diu,èqualehèquelluchìtidice:Dammiàbeie?tuli avissidumandatu,èt'aviadatuacquaviva.

11Adonnalidisse:Signore,ùnavetenundaperpiglià,è upozzuhèprufondu;dainduveavetel'acquaviva?

12SòpiùgrandechèunostrubabbuGhjacobbu,chìcihà datuupozzu,ènebeieellustessu,èisofigliolièuso bestiame?

13Ghjesùrisposeèlidisse:Quelluchìbeadist'acquahà tornaasete:

14Maquelluchìbeiedil'acquachìlidaraghjuùnavràmai sete;mal'acquachìlidaraghjuseràinelluunpozzu d'acquachìsorgeinavitaeterna

15Adonnalidisse:Signore,dammist'acqua,chìùnaghju miccasete,nèvenaquìàtirà

16Ghjesùlidisse:Vai,chjamautomaritu,èvenitequì

17Adonnarisposeèdisse:Ùnaghjumiccamaritu

Ghjesùlidisse:Avetedettubè:Ùnaghjumiccamaritu.

18Perchèaveteavutucinquemariti;èquelluchìaveteavà ùnhèmiccautomaritu:inquestuavetedettuveramente

19Adonnalidisse:Signore,aghjucapituchìtùsìun prufeta

20Inostribabbianuaduratuinstamuntagna;èditechìin Ghjerusalemmehèulocuinduvel'omiduveranuadurà

21Ghjesùlidisse:Donna,credeàmè,venel'ora,chìnèin stamuntagna,nèancuinGhjerusalemme,adorereteu Babbu

22Voiadurateùnsapetemiccaciòchì:sapemuciòchì aduramu,perchèasalvezzahèdiiGhjudei.

23Mavenel'ora,èhèavà,quanduiveriadoratori aduraranuuBabbuinspirituèinverità:perchèuBabbu cercataliaduràellu.

24DdiuhèunSpìritu,èquellichìl'adoranu,anuda aduràluinspirituèinverità

25Adonnalidisse:SòchìveneMessia,chìhèchjamatu Cristu;

26Ghjesùlidisse:Sòeiuchìtiparlu

27Ènantuàquestu,isodiscìpulisòghjunti,èmaravigliati ch'elluparlavacùadonna;o:Perchèparlicunella?

28Alloraadonnalasciòasopignatta,andòinacità,è disseàl'omi:

29Venite,vedeunomuchìm'hàdettututtuciòchìaghju fattu:ùnhèmiccaquestuuCristu?

30Alloravanuforadiacitàèghjunsenuàellu

31Intantuisodiscìpuliupricavavanu,dicendu:Maestru, manghja.

32Maiddulidisse:Aghjucarnedamanghjàch’ùn cunnosci

33Alloraidiscìpulisidicianul'unàl'altru:Qualcunulihà purtatudamanghjà?

34Ghjesùlidisse:Amocarnehèdifàavulintàdiquellu chìm'hàmandatu,èdifinisceusotravagliu.

35Ùnditemicca:Cisòancuquattrumesi,èpovenea cugliera?eccu,vidicu:Alzatel'ochji,èfighjatenantuài campi;perch'ellisòdigiàbianchiàcugliera.

36Èquelluchìcuglie,riceveusalariu,ècoglieufruttuper avitaeterna,chìsiaquelluchìsuminaèquelluchìcugliesi rallegranuinseme.

37Èquìhèaparollavera:unusumina,èunaltruraccoglie 38V'aghjumandatuàcuglieraciòchìùnavetemiccafattu travagliu:altriomitravagliavanu,èvoisiteintrutiiniso travagli

39ÈassaidiiSamaritanidiquellacitàcridunuinelluper aparolladiadonna,chìhàtistimuniatu:M'hàdettututtu ciòchìaghjufattu

40Allora,quanduiSamaritanieranughjuntiàellu,u pricanudistàcunelli,èsistetequìduighjorni.

41Èassaipiùcridutuperviadiasoparolla;

42Èdisseàadonna:Avàcridemu,miccaperviadiato parolla,perchèl'avemuintesunoistessu,èsapemuchì questuhèveramenteuCristu,uSalvatorediumondu

43Dopuduighjorni,sin'andòinGalilea

44PerchèGhjesùstessuhàtistimuniatuchìunprufetaùn hàmiccaonoreinusopaese

45Allora,quand'ellueraghjuntuinGalilea,iGalileiu ricevenu,dopuavèvistututteecosech'ellufaciain Ghjerusalemmeàafesta,perchèandavanuancuàafesta

46AlloraGhjesùghjunsetornainCanadiGalilea,induve fecevinul'acqua.Etilyavaitunhommenobledontlefils étaitmaladeàCapernaüm

47Lorsqu'ilentenditqueJésusétaitsortideJudéeen Galilée,ils'enallaversluietlepriadedescendreetde guérirsonfils,carilétaitsurlepointdemourir

48AlloraGhjesùlidisse:Seùnavetevistusegniè maraviglie,ùncrederete

49Unobilelidisse:Signore,falàprimachìumofigliolu mori.

50Ghjesùlidisse:Vai;utofiglioluviveEtl'hommecrut àlaparolequeJésusluiavaitdite,etils'enalla

51Èmentrech'ellufalava,isoservitoriliscontranuèli dissenu:Utofiglioluvive.

52Alloralidumandaàl'orach'ellucuminciòàmudificàÈ lidissenu:Ieriàasettimaora,afrebbal'abbandunò.

53Alloraubabbuhàsappiutuchìeraàlistessaorainquale Ghjesùlidisse:Utofigliolucampa;

54QuestuhèdinovuusicondumiraculuchìGhjesùhà fattu,quandueraghjuntudaGhjudeainGalilea.

CAPITOLU5

1Dopuàquestu,cieraunafestadiiGhjudei;èGhjesù cullàinGhjerusalemme.

2Ora,inGhjerusalemme,vicinuàumercatudiepecure,ci hèunapiscina,chìsichjamainlinguaebraicaBetesda,chì hàcinqueportiche.

3Inquestistavaunagrandemultitùdinedighjente impotente,ciechi,fermati,secchi,aspittenduumuvimentu dil'acqua.

4Perchèunanghjuluscendevaàuncertutempuina piscina,èturbaval'acqua;quelluchìallora,dopuàu turbuludil'acqua,hèstatuguaritudaqualunquemalatia ch'elluavia

5Èeraquìunomuchìaviatrentaottuanniinfirmità

6QuanduGhjesùuvittimentitu,èsapiach'elluerastatuda tantutempuinquestucasu,lidisse:Vuleteesseguaritu?

7L'omuimpotentelirispose:Signore,ùnaghjumicca omu,quandul'acquahèturbata,permettemiinapiscina; 8Ghjesùlidisse:Alzate,pigliateutolettu,èmarchjate

9Èsubitul'omufùguaritu,pigliòusolettu,èmarchjò,èu stessughjornuerausàbatu.

10AlloraiGhjudeidissenuàquelluchìeraguaritu:Ghjè usàbatu:ùnvihèmiccapermessudipurtàutolettu

11Ellulirispose:Quelluchìm'hàrispostu,ellum'hà dettu:Pigliateutolettu,èmarchjate

12Alloralidumandò:Chìomuhèquelluchìt’hàdettu: Pigliateutolettuèmarchja?

13Èquelluchìeraguarituùnsapiamiccaqualeera,perchè Ghjesùs'erapurtatu,chìeraunafollainquellulocu

14Dopu,Ghjesùutruvòinutempiu,èlidisse:Eccu,tùsì guaritu:ùnpeccatipiù,perùnviveneunacosapeghju

15L'omusin'andò,èdisseàiGhjudeichìeraGhjesùchì l'aviaguaritu.

16ÈdunqueiGhjudeiperseguitavanuàGhjesù,ècircaru ditumballu,perchèelluaviafattuquestecoseusàbatu

17MaGhjesùlirispose:UmoBabbutravagliafinuàquì, èeiutravaglia

18Perquessa,iGhjudeicercavanudipiùditumballu, perchèùnsoluùnaviaviolatuusàbatu,maancudiciachì DiuerausoBabbu,chìsifaceugualiàDiu

19AlloraGhjesùrispose,èlidisse:Inverità,inverità,vi dicu:uFiglioluùnpòfànundadaellustessu,maciòchì vedeuBabbufà,perchètuttuciòch'elluface,ancuquestiu Figliolufacecusì

20PerchèuBabbuamauFigliolu,èlimostratutteecose chìellustessuface;

21Perchècum'èuBabburisuscitaimorti,èlidàvita; ancucusìuFiglioluviveàqualeelluvole

22PerchèuBabbuùnghjudicàànimu,mahàaffidatututtu ughjudiziuàuFigliolu:

23Chìtuttil'omianuonoreàuFigliolu,cum'èch'elli onoranuuBabbu.QuelluchìùnonorauFiglioluùnonora miccauBabbuchìl'hàmandatu

24Inverità,inverità,vidicu:quelluchìsenteamo parolla,ècredeinquelluchìm'hàmandatu,hàavitaeterna, èùnveneincundanna;mahèpassatudaamorteàavita

25Inverità,inverità,vidicu:L'orahèghjunta,èhèavà, quanduimortisenteranuavocediuFiglioludiDiu,è quellichìl'anuintesu,vivrà

26Perchècum'èuBabbuhàavitainellustessu;cusìhà datuàuFiglioluperavèavitainellustessu;

27Èlihàdatuancul'autoritàdifàghjudiziu,perchèellu hèuFiglioludil'omu.

28Ùnmaravigliatemiccadiquestu,perchèvenel'orain qualetuttiquellichìsòinitombi,senteranuasovoce 29Èescerà;quellichìanufattubè,àarisurrezzionedia vita;èquellichìanufattuumale,finuàarisurrezzionedia dannazione

30Ùnpossufànundadimèstessu:cum'èaghjuintesu, ghjudicà:èumoghjudiziuhèghjustu;perchèùncercu miccaamovulintà,maavulintàdiuBabbuchìm'hà mandatu.

31S'eaghjutistimunianzadimèstessu,umotistimunianza ùnhèvera

32Cihèunaltruchìrendetistimunianzadimè;èsòchìu tistimunianzach'ellutistimuniadimèhèvera

33AvetemandatuàGhjuvanni,èellurendetestimoniudia verità.

34Maùnricivumiccatistimunianzadal'omu;masticose dicu,perch'èvopudeteessesalvatu

35Eraunalumeraardenteèsplendente,ètùeratedispostu peruntempuperrallegrassiinasoluce

36Maaghjutistimunianzapiùgrandechèquelladi Ghjuvanni:perchèl'operechìuBabbum'hàdatuper finisce,elistesseoperech'efacciu,rendenutistimunianza dimèchìuBabbum'hàmandatu

37ÈuBabbustessu,chìm'hàmandatu,hàresu tistimunianzadimèÙnavetenèintesuasovoceinogni mumentu,nèvistuasoforma

38Èùnavetemiccaasoparollachìstàinvoi;

39CercateeScritture;perchèinellipensatechìavetea vitaeterna,èsòquellichìtestimonianudimè

40Èùnvenereteàmè,peravèavita.

41Ùnaghjumiccal'onoredil'omi

42Mavicunnoscuchìùnavetemiccal'amorediDiuintè

43SòvinutuinnomediumoBabbu,èùnmiricevete micca:s'elluveneunaltruinusonome,elluriceverete

44Cumupudetecrede,chìricevenul'onoreunudil'altru,è ùncercatemiccal'onorechìvenedaDiusolu?

45ÙnpensatemiccachìviaccusaraghjuàuBabbu:cihè quelluchìviaccusa,ancuMosè,inqualeavetefiducia

46Perchès'avissicridutuàMosè,avaristicridutuàmè, perchèelluhàscrittudimè

47Mas'èvoùncredetemiccaisoscritti,cumucrederetee moparolle?

CAPITOLU6

1Dopuàquestecose,GhjesùandòsopraumarediGalilea, chìhèumarediTiberiade.

2Èunagrandefollauseguitava,perchèvidenduiso miraculich'ellufacianantuàimalati

3ÈGhjesùcullànantuàamuntagna,èquìsipusòcùiso discìpuli.

4ÈaPasqua,festadiiGhjudei,eravicinu

5AlloraGhjesù,alzatul'ochji,èvidenduchìunagrande summithèghjuntaàellu,disseàFilippu:Induvecumpràu pane,perch'ellimanghjanu?

6Èquestuhàdettuperpruvàlu:perchèellustessusapia ciòch'elluaviadafà.

7Filippulirispose:Duicentucentesimidipaniùnli bastanu,perch'ellinepiglianuunpocuàognunu

8Unudiisodiscìpuli,Andrea,ufratelludiSimonPetru,li disse:

9Cihèquìunpicciottuchìhàcinquepanid'orzuèdui piscichjuchi:machìsòquellitràtanti?

10ÈGhjesùdisse:Fatepusàl'omiAvàcieraassaierbain ulocu.Alloral'omisipusonuàpusà,innumerucirca cinquemila

11ÈGhjesùpigliòipani;È,dopuavèringraziatu,hà distribuituàidiscìpuli,èidiscìpuliàquellichìeranu assititi;èancudiipesciquant'èch'ellivulianu

12Quand'ellifuranusapienti,disseàisodiscìpuli: Raccoglieteiframmentichìrestanu,chìnundaùnsiperde.

13Perquessa,iriuniscenu,èrimpianudodicicanestricùi frammentidiicinquepanid'orzu,chìrestavanusopraà quellichìavianumanciatu.

14Alloraquelliomi,quand'elliavianuvistuumiraculuchì Ghjesùhàfattu,dissenu:Questuhèveramentequellu prufetachìdeveveneinumondu.

15Ghjesù,dunque,s'avvicinenduch'elliavianudaveneà pigliàperelluperfàunrè,sin'andòdinovuinuna muntagnaellustessu.

16Èquandueraasera,isodiscìpulifalòàumare 17Èintrìinunanave,èandòsopraumareversu Capernaum.Èavàerabughju,èGhjesùùneramicca venutuàelli

18Èumares'arrizzòperviadiungranventuchìsoffiava

19Allora,quand'elliavianurematucircavinticinqueo trentastadi,anuvistuàGhjesùchìcamminavanantuàu mare,ès'avvicinavaàanave,èanuapaura

20Maellulidisse:Sòeiu;ùnavèpaura.

21Alloral'accoltanudivuluntàinubattellu,èsubituu battellueraàaterraduv'elliandavanu

22Ughjornudopu,quanduaghjentechìstavadil'altra partediumare,videch'elluùncieramiccaunaaltrabarca, salvuquellaind'èisodiscìpulisòentrati,èchìGhjesùùn andavacùisodiscìpuliinabarca,machìidiscìpulisò andatisolu;

23(Mad'altrebarchedaTiberiades'avvicinavanuàulocu induvesimanghjavanuupane,dopuchìuSignoreavia ringraziatu:)

24Allora,quanduaghjentehàvistuchìGhjesùùnera miccaquì,nèisodiscìpuli,anupigliatuancuunanave,èsi n'andòàCapernaumàcircààGhjesù

25Èquand'ellil'avètrovudal'altrapartediumare,li dissenu:Rabbì,quandusiteghjuntuquì?

26Ghjesùlirisposeèdisse:Inverità,inverità,vidicu: micercatemiccaperchèavetevistuimiraculi,maperchè avetemanghjatudiipanièsitesaziatu

27Ùntravagliatemiccaperacarnechìperisce,maper quellacarnechìduraàavitaeterna,chìuFiglioludil'omu vidarà,perchèelluhàsigillatuDiuuBabbu

28Alloralidissenu:Chìfaremuperfàl'operediDiu?

29Ghjesùrisposeèlidisse:Questahèl'operadiDiu,chì credeinquelluchìelluhàmandatu.

30Alloralidissenu:Qualesegnudunquefaci,perch’èno vediamuèticridemu?chìtravaglia?

31Inostribabbimanghjavanumannainudesertu;cum'è hèscrittu,lideteupanedauceluàmanghjà

32AlloraGhjesùlidisse:Inverità,inveru,vidicu:Mosè ùnvihàdatuquellupanedaucelu;maumoBabbuvidà uverupanedaucelu

33PerchèupanediDiuhèquelluchìfaladaucelu,èdàa vitaàumondu

34Alloralidissenu:Signore,dasemprepiùstupane

35Ghjesùlidisse:Sòupanediavita:quelluchìveneà mèùnaveràmaifame;èquelluchìcredeinmèùnaverà maisete

36Mav'aghjudettu:chìancum'avetevistu,èùncrede micca

37TuttuciòchìuBabbumidà,veneàmè;èquelluchì veneàmèùnaghjumiccacacciatufora.

38Perchèsòfalatudaucelu,miccaperfàamovulintà, maavulintàdiquelluchìm'hàmandatu

39ÈquestuhèavulintàdiuBabbuchìm'hàmandatu,chì dituttuciòch'ellum'hàdatu,ùnperdanunda,mal'aghju risuscitatuàl'ultimughjornu

40Èquestuhèavulintàdiquelluchìm'hàmandatu,chì tuttiquellichìvedeuFigliolu,ècredeinellu,possaavita eterna;èurisuscitaraghjuàl'ultimughjornu

41AlloraiGhjudeimurmuravanucontruàellu,perchèellu disse:Sòupanechìhèfalatudaucelu

42Èellidissenu:ÙnhèmiccaquestuGhjesù,ufiglioludi Ghjiseppu,diusobabbuèasomammaavemu cunnisciutu?com'èdunquech'elludice:Sòfalatudau celu?

43AlloraGhjesùrisposeèlidisse:Ùnmurmuretemicca tràdivoi

44Nimupòveneàmè,chèuBabbuchìm'hàmandatu l'attrae,èurisuscitaraghjuàl'ultimughjornu.

45Hèscrittuiniprufeti:TuttiseranuinsignatidaDiu Ogniomudunquechìhàintesu,èhàamparatudauBabbu, veneàmè.

46MiccachìqualchissiahàvistuuBabbu,salvuquelluchì hèdiDiu,hàvistuuBabbu

47Inverità,inverità,vidicu:quelluchìcredeinmèhàa vitaeterna

48Sòquellupanedivita

49Ivostribabbianumanghjatumannainudesertu,èsò morti

50Questuhèupanechìfaladaucelu,chìl'omupò manghjà,èùnmore

51Sòupanevivuchìhèfalatudaucelu;s'èqualchissia manghjadistupane,vivràpersempre;èupanechì daraghjuhèamocarne,chìdaraghjuperavitadiumondu.

52AlloraiGhjudeisilitigavanutràelli,dicendu:Cumu pòissuomudàasocarneàmanghjà?

53AlloraGhjesùlidisse:Inverità,inverità,vidicu: s'elluùnmanghjateacarnediuFiglioludil'omuèùnbeie usosangue,ùnavetemiccaavitainvoi.

54Quelluchìmanghjaamocarne,èbeieumosangue,hà avitaeterna;èurisuscitaraghjuàl'ultimughjornu

55Perchèamocarnehèveramentecarne,èumosangue hèveramentebevande

56Quelluchìmanghjaamocarne,èbeieumosangue,sta inmè,èeiuinellu.

57Cum'èuBabbuvivum'hàmandatu,èch'eaghju campatudauBabbu;

58Questuhèupanechìhèfalatudaucelu:miccacum'èi vostribabbimanghjavanuamannaèsòmorti:quelluchì manghjadistupanecampàpersempre

59Ildisaitceschosesdanslasynagogue,commeil enseignaitàCapharnaüm

60Perquessa,parechjidiisodiscìpuli,quanduanuintesu questu,dicenu:Questahèunaparolladura;qualepò sente?

61QuanduGhjesùhàsappiutuinellustessuchìiso discìpulimurmuravanu,lidisse:Questuvioffende?

62Es'èvovivedeuFiglioludil'omuascendeinduveera prima?

63Hèuspirituchìanima;acarneùnprufittànunda:e parollechìvidicu,sòspiritu,èsòvita

64Macisòqualchidivoichìùncredemicca.Perchè Ghjesùhàsappiutudauprincipiuqualeeranuquellichìùn anumiccacridutu,èqualel'avianutraditu

65Èelludisse:Perquessa,viaghjudettuchìnimupò veneàmè,s'elluùnlihèstatudatudaumoBabbu

66Daquellutempu,parechjidiisodiscìpulisinevultonu, èùnmarchjòpiùcunellu.

67AlloraGhjesùdisseàidodici:Andateancuvoi?

68AlloraSimonPetrulirispose:Signore,àqualeandemu? aveteeparollediavitaeterna.

69ÈcridemuèsimusicurichìtùsìquelluCristu,u FiglioludiuDiuvivu

70Ghjesùlirispose:Ùnaghjumiccasceltuàvoidodici,è unudivoihèundiavulu?

71IlparladeJudasIscariote,filsdeSimon,carc'étaitlui quidevaitlelivrer,l'undesdouze.

CAPITOLU7

1Dopuàquestu,GhjesùmarchòinGalilea,perchèùn vuliamiccamarchjàinGhjudei,perchèiGhjudei cercavanuditumballu.

2AvàafestadiitabernaculidiiGhjudeieravicinu

3Alloraisofratellilidissenu:Partediquì,èandatein Ghjudea,chìitodiscepulivedanuancul'operech'ètùfaci.

4Perchèùncihèomuchìfaciqualcosainsecretu,èellu stessucercadiessecunnisciutuapertamenteS'ètùfacisti cosi,mustràtiàumondu.

5Perchènèisofratelliùnanucridutuinellu

6AlloraGhjesùlidisse:Umotempuùnhèancughjuntu, mauvostrutempuhèsempreprontu

7Umonduùntipòodià;mamiodia,perchèaghju testimuniatudiquestu,chìesooperesòmale

8Saliteàstafesta:ùnaghjumiccaancucullatuàstafesta; perchèumotempuùnhèancucumpletu

9Quand'elluliebbedettequesteparolle,stavasemprein Galilea

10Maquanduisofratellieranucullati,tandusin'andò ancuelluàafesta,miccaapertamente,macum'èinsicretu.

11AlloraiGhjudeiucercòàafesta,èdissenu:Induvehè?

12Ècieraassaimurmuriutràaghjenteinquantuàellu: perchècertidicenu:Hèunomubonu;maelluingannau populu

13Manimuhàparlatuapertamentedielluperpauradii Ghjudei.

14Versuàmezuàafesta,Ghjesùcullàinutempiuè insignò.

15ÈiGhjudeisimaravigliavanu,dicendu:Cumu cunnoscist'omuelettere,ùnavèmaiamparatu?

16Ghjesùlirispose,èdisse:Amoduttrinaùnhèmiccaa mo,maàquelluchìm'hàmandatu.

17S'ellucivoleàfàasovulintà,sapiràdiaduttrina,s'ellu hèdiDiu,os'elluparludimèstessu

18Quelluchìparladiellustessucercaasogloria,ma quelluchìcercaasogloriachìl'hàmandatu,questuhèveru, èùncihèmiccainghjustiziainellu.

19Mosèùnvihàmiccadatualege,èancunimudivoi guardaalege?Perchèandateàtumbàmi?

20Upopulurisposeèdisse:Aveteundiavulu:qualevàà tumbà?

21Ghjesùrisposeèlidisse:Aghjufattuunasolaopera,è voituttimaravigliate.

22Mosèdunquevihàdatuacircuncisione;(miccaperchè hèdiMosè,madiibabbi;)èvoiughjornudiusàbatu circuncideteunomu.

23Sèunomuusàbbaturiceveacircuncisione,chìalege diMosèùnsiamiccaviolata;Sòarrabbiaticunmè,perchè aghjufattuunomuintuttuusabatu?

24Ùnghjudicheghjamiccasecondul'apparenza,ma ghjudicateughjudiziughjustu

25AlloraalcunidiquellidiGhjerusalemmedissenu:Ùn hèquelluchìcercanuditumbà?

26Ma,eccu,parlacuncura,èùnlidicenunundaI guvernantisanuveramentechìquestuhèuCristustessu?

27Masapemuchìst'omuhèd'induvehè;

28AlloraGhjesùgridòinutempiumentreinsignava, dicendu:Voimicunnoscitramindui,èsapeted'induvesò;

29Maucunnoscu,perchèsòdaellu,èellum'hàmandatu

30Alloracircavanudipigliàlu,manimuùnlimettiaa manu,perchèasooraùneraancughjunta.

31Èassaidiaghjentecridianuinellu,èdicenu:Quandu Cristuvene,faràpiùmiraculichèquellichìst'omuhàfattu?

32IFariseianuintesuchìupopulumurmuravatalicose cunellu;èiFariseièicapidiipretimandòl'ufficialiper pigliàellu

33AlloraGhjesùlidisse:"Ancoraunpocuditempusò cunvoi,èdopuvààquelluchìm'hàmandatu

34Micercherete,èùnmitruverete,èinduvesò,ùnpudete miccavene.

35AlloraiGhjudeisidicianutràdielli:Induveandarà, ch'elluùnutruveremu?AndarààidispersitràiGentili,è insignààiGentili?

36Chìmaneradidìch'elludisse:Micercherete,èùnmi truverete?

37Inl'ultimughjornu,quellughjornumaiòdiafesta, Ghjesùsistavaègridava,dicendu:Siqualchissiahàsete, ch'elluvengaàmèèbeie

38Quelluchìcredeinmè,cum'èl'Scritturahàdettu,dau soventrescorriranufiumid'acquaviva

39(MaquestuparlavadiuSpìritu,chìquellichìcredevanu inelluriceveranu,perchèuSpìrituSantuùneraancudatu, perchèchìGhjesùùneraancuglurificatu)

40Parechjediaghjentedunque,quanduanuintesusta parolla,disse:Inverità,questuhèuPrufeta

41L'altridicianu:QuestuhèuCristuMacertidicianu: CristuescedaGalilea?

42L'ScritturaùnhàmiccadettuchìCristuhèvinutudaa sumentediDavid,èdaacitàdiBetlemme,induveDavid era?

43Alloracieraunadivisionetràupopuluperviadiellu

44Ècertidiellil'avianupigliatu;manimuhàmessue maninantuàellu.

45Alloral'ufficialighjunghjenuàicapidiisacerdotièài Farisei;èlidissenu:Perchèùnl'avetepurtatu?

46L'ufficialerisposenu:Maiomuhàparlatucum'èst'omu

47AlloraiFariseilirisposenu:Sòancuvoiingannati?

48QualcunudiicapiodiiFariseihàcridutuinellu?

49Mastupopuluchìùncunnoscimiccaalegehè maledettu

50Nicodemulidisse:(quelluchìhèghjuntuàGhjesùdi notte,essenduunudielli)

51Anostralegeghjudicheràqualcunu,primach'ella l'ascolta,èsapèciòch'elluface?

52Risposenuèlidissenu:SòancutùdiGalilea?Cerca,è fighjate,perchèdaaGalileaùnnascemiccaunprufeta 53Èognunusin'andòincasasoia.

CAPITOLU8

1Ghjesùandòàamuntagnadil'Olivi

2Èàamatina,tornòàutempiu,ètuttuupopulughjunseà ellu;etils'assitetlesenseignait.

3ÈiscribièiFariseilipurtonuunadonnapigliatain adulteriu;èquand'ellil'avianumessiinmezu,

4Lidicenu:Maestru,stadonnahèstatapresainadulteriu, inustessuattu

5AvàMosè,inalege,cihàurdinatuchìtalisòstati lapidati:mavoichìdite?

6Ilsdisaientceci,letentant,afinqu'ilsl'accusaientMais Jésuss'inclinaetécrivitdudoigtparterre,commes'ilne lesentendaitpas.

7Allora,quand'ellicuntinueghjanuàdumandàellu, s'arrizzò,èlidisse:Quelluchìhèsenzapeccatutràvoi, ch'ellulanciaprimaunapetra.

8Ès'inclinòdinovuèscriviainterra

9Èquellichìl'anuintesu,essenducunvintidaasopropria cuscenza,escenuunuàunu,cuminciendudaimaiò,finuà l'ultimi;

10QuanduGhjesùs'eraalzatu,èùnvidianimuchèa donna,lidisse:Donna,induvesòitoaccusatori?nimuùn t'hàcundannatu?

11Elladisse:Nimu,Signore.ÈGhjesùlidisse:Ùnvi cundannaraghjunètè:vai,èùnpeccatepiù

12AlloraGhjesùliparlòdinovu,dicendu:Sòalucediu mondu:quelluchìmiseguitaùncaminaràinabughjura, maavaràalucediavita.

13AlloraiFariseilidissenu:Turenditestimunianzedisè stessu;utorecordùnhèmiccavera

14Ghjesùrispose,èlidisse:Ancus'eaghjutestimoniudi mèstessu,maumotestimoniuhèvera:perchèsòd'induve sòvinutuèinduvevanu;maùnpudetemiccadìdainduve vengu,èinduvevanu

15Voighjudicateseconduacarne;Ùnghjudicàmicca omu.

16Eppuru,s'ellughjudicheghju,umoghjudiziuhèvera: perchèùnsòmiccasolu,maeiuèuBabbuchìm'hà mandatu

17Hèancuscrittuinavostralege,chìatistimunianzadi duiomihèvera.

18Sòquelluchìrendetistimunianzadimèstessu,èu Babbuchìm'hàmandaturendetistimunianzadimè

19Alloralidissenu:InduvahèutoBabbu?Ghjesù rispose:"Voiùnmicunnoscimicca,nèumoBabbu;s'èvo miaviacunnisciutu,avariatecunnisciutuancuumo Babbu"

20QuesteparolleGhjesùhàdettuinutesoru,mentreellu insignavainutempiu;perchèasooraùneraancughjunta.

21AlloraGhjesùlidissedinovu:"Vaiuumomodu,èmi cercherete,èmurereteinivostripeccati:induveandaghju, ùnpudetemiccavene.

22AlloraiGhjudeidissenu:Siammazzerà?perchèellu dice:Induveandaghju,ùnpudetemiccavene

23Èlidisse:Voisitedisottu;Sòdisopra:voisitedistu mondu;Ùnsòmiccadistumondu

24Perquessa,vidicuchìmurireteinivostripeccati, perchès'èvoùncredetechìeiusòellu,murereteinivostri piccati

25Alloralidissenu:Qualesì?ÈGhjesùlidisse:Ancuu listessuchìvidicudauprincipiu.

26Aghjuparechjecoseàdìèàghjudicàdivoi:maquellu chìm'hàmandatuhèveru;èparluàumonduciòchìaghju intesudiellu.

27Ùnanumiccacapituch'elluliparlavadiuBabbu

28AlloraGhjesùlidisse:QuanduavetealzatuuFigliolu dil'omu,allorasapetechìeiusòellu,èchìùnaghjufattu nundadimèstessu;macum'èumoBabbum'hàinsignatu, parluquestecose

29Èquelluchìm'hàmandatuhècunmè:uBabbuùnm'hà miccalasciatusolu;perchèfacciusempreecosechìli piacenu

30Mentrech'elludiciasteparolle,parechjicridianuinellu.

31AlloraGhjesùdisseàquelliGhjudeichìanucridutuin ellu:S'èvoperseverateinamoparolla,allorasìveramente imodiscìpuli;

32Ècunnoscereteaverità,èaveritàvifaràliberu

33Lirisposenu:Simuadiscendenzad'Abrahamu,èùn eramumaiinschiavitùdinimu:cumudici:Sereteliberati?

34Ghjesùlirispose:Inverità,inverità,vidicu:Qualechì faceupeccatuhèuservitorediupeccatu

35Èuservitoreùnstàincasapersempre,mauFigliolu fermasempre

36SedunqueuFiglioluvifaràliberi,sareteveramente liberi

37Sòchìsìasumented'Abrahamu;mavoicircatedi tumbàmi,perchèamoparollaùnhàmiccalocuintè

38ParluciòchìaghjuvistucùumoBabbu,èvoifateciò chìavetevistucùuvostrubabbu

39Risposenuèlidissenu:Abrahamhèunostrubabbu Ghjesùlidisse:Sèvositefigliolid'Abrahamu,farial'opere d'Abrahamu

40Maavàcircateditumbàmè,unomuchìvihàdettua veritàchìaghjuintesuparlàdiDiu:ùnhàmiccafattu questu

41Fatel'attidiutobabbu.Alloralidissenu:Ùnsimu miccanatidafornicazione;avemuunBabbu,ancuDiu

42Ghjesùlidisse:SiDiuerauvostruBabbu,miavariate caru;nèsòvinutudamèstessu,maellum'hàmandatu.

43Perchèùncapitemiccaumodiscorsu?ancuperchèùn pudetemiccasenteamoparolla.

44Voisitediuvostrubabbu,udiavulu,èibramidiu vostrubabbu,vifaràEraunassassinudauprincipiu,èùn abitavamiccainaverità,perchèùncihèmiccaveritàin ellu.Quand'elludiceunaminzogna,parladiusopropiu, perchèhèunbugiardariu,èubabbudiquestu

45Èperchèvidicuaverità,ùnmicredemicca

46Qualedivoimicunvincediupeccatu?Èsedicua verità,perchèùnmicredemicca?

47QuelluchìhèdiDiu,senteeparollediDiu;perquessa, ùnlisentemicca,perchèùnsitemiccadiDiu

48AlloraiGhjudeirisposenuèlidissenu:Ùndicemu miccabèchìtùsìunSamaritano,èchìaveteundiavulu?

49Ghjesùrispose:Ùnaghjumiccaundiavulu;maonoru umoBabbu,èvoimidisonorate

50Èùncercumiccaamogloria:cihèquelluchìcercaè ghjudicà

51Inverità,inverità,vidicu:Sèunomuguardaamo parolla,ùnvedemaiamorte.

52AlloraiGhjudeilidissenu:Avàsapemuchìaveteun diavuluAbràhamuhèmortu,èiprufeti;ètudici:Sèun omumanteneamoparolla,ùnhàmaitastàamorte.

53SòpiùgrandediunostrubabbuAbràhamu,chìhè mortu?èiprufetisòmorti:qualetifaci?

54Ghjesùrispose:S'omionore,umoonoreùnhènunda: hèumoBabbuchìmionora;diqualeditechìelluhèu vostruDiu:

55Maùnl'avetecunnisciutu;maucunnoscu:ès'elludicu, ùnucunnoscumicca,seraghjuunbughjonecum'ètè,mau cunnoscu,èmanteneasoparolla

56UtobabbuAbràhamusirallegradivedeumoghjornu;

57AlloraiGhjudeilidissenu:Ùnaveteancu cinquant’anni,èavetevistuAbràhamu?

58Ghjesùlidisse:Inverità,inverità,vidicu:Primachì Abràhamuera,eiusò

59Allorapiglionuepetreperscacciànantuàellu;ma Ghjesùsipiatta,èsurtìdautempiu,andenduàmezuàelli, ècusìpassò

CAPITOLU9

1ÈquanduGhjesùpassava,videunomuchìeracecudaa sonascita.

2Èisodiscìpulil'interruganu,dicendu:Maestru,qualehà fattupeccatu,questuomu,oisoparenti,ch'elluhènatu acecu?

3Ghjesùrispose:Nèst'omuùnhàmiccapeccatu,nèiso genitori,machìl'operediDiusimanifestanuinellu

4Devutravagliàl'operediquelluchìm'hàmandatu, mentrech'elluhèghjornu:veneanotte,quandunimupò travaglià

5Finuch'esòinumondu,sòalucediumondu

6Quand'elluebbeparlatucusì,sputòinterra,feceargilla cùasaliva,èungiòl'ochjidil'omucecucùl'argilla.

7Èlidisse:Vai,lavateinapiscinadiSiloè,(chìhèper interpretazione,Mandatu)

8Ivicinidunque,èquellichìprimal'avianuvistuch'ellu eracecu,dissenu:Ùnhèmiccaquestuquelluchìstavaà pusàèmendicava?

9Qualchissiadicenu:Questuhè,altridicenu:Hècum'è ellu;maelludisse:Sòellu.

10Alloralidissenu:Cumusòstatiapertiitoochji?

11Ellurisposeèdisse:UnomuchjamatuGhjesùhàfattu aterra,èm'hàuntul'ochji,èm'hàdettu:Andateàapiscina diSiloèèlavate;

12Alloralidissenu:Induvehè?Elludisse,ùnsòmicca

13AnupurtatuàiFariseiquelluchìprimaeracecu.

14Èerausàbatu,quanduGhjesùhàfattul'argilla,èhà apertul'ochji

15AlloradinòiFariseilidumandòdinòcumuaviaricivutu avistaIddulidisse:"M'hàmessuargillanantuàl'ochji,è aghjulavatu,èaghjuvistu.

16Perquessa,certiFariseidicenu:St'omuùnhèmiccadi Diu,perchèùnguardamiccausabbatuAltridicenu:Cumu unomuchìhèunpeccatorepòfàtalimiraculi?Èciera unadivisionetràelli

17Dicenudinovuàucecu:Chìdicidiellu,ch’ellut’hà apertul’ochji?Elludisse:Hèunprufeta.

18MaiGhjudeiùnanumiccacridutunantuàellu,ch'ellu erastatucecuèhàricivutuavista,finuàch'ellichjamanui genitoridiquelluchìaviaricivutuavista.

19Èlidumandò,dicendu:Hèquestuuvostrufigliolu,chì ditechìhènatucecu?cumusivedeavà?

20Isoparentilirisposenuèlidissenu:Sapemuchìquestu hèunostrufigliolu,èchìhènatucecu;

21Maperqualemoduvedeavà,ùnsapemumicca;o quelluchìhàapertul'ochji,ùnsapemumicca:hèmaiò; dumandatelu:elluparleràperellustessu

22Questeparolleanudettuisoparenti,perchètemevanui Ghjudei,perchèiGhjudeiavianudigiàaccunsentutuchì s'ellucunfessavach'ellueraCristu,ch'ellusiacacciatudaa sinagoga

23Perquessa,isogenitoridissenu:Hèmaiò; dumandatelu

24Allorachjamavanudinovul'omuchìeracecu,èli dissenu:LaudeàDiu:sapemuchìst'omuhèunpiccatore.

25Ellurispose:s'ellusiapeccatoreonò,ùnsòmicca;a sounacosa,chì,mentrieracecu,avàvecu

26Alloralidissenudinò:Chìt’hàfattu?cumuhàapertui toochji?

27Ellulirispose:Avil'aghjudigiàdettu,èùnavete miccaintesu:perchèvuliteàsente?Sereteancuiso discìpuli?

28Allorauinsultavanu,èdissenu:Tusìusodiscìpulu; masimudiscìpulidiMosè.

29SapemuchìDiuhàparlatuàMosè;inquantuàquestu omu,ùnsapemudainduvehè.

30L'omurisposeèlidisse:Perchèquìhèunacosa maravigliosa,chìùnsapetedainduveelluhè,èancum'hà apertul'ochji

31AvàsapemuchìDiuùnsentemiccaipeccatori,ma s'elluhèunadoratorediDiu,èfaceasovulintà,ellusente

32Dapoil'iniziudiumonduùnhèstatuintesuchì qualchissiahàapertul'ochjidiquelluchìeranatucecu

33Sist'omuùneramiccadiDiu,ùnpudiafànunda

34Risposenu,èlidissenu:Tusìintuttunatuinipeccati,è ciinsegni?Èl'anucacciatufora

35Ghjesùhàintesuch'ellil'avianucacciatufora;èquandu l'aviatrovu,lidisse:CrediinuFiglioludiDiu?

36Ellurisposeèdisse:Qualehè,Signore,perch'epossu credeinellu?

37Ghjesùlidisse:L'avetevistu,èhèquelluchìviparla

38Èelludisse:Signore,credu.Èuvenerà.

39ÈGhjesùdisse:Perughjudiziusòvinutuinstumondu, affinchìquellichìùnvedenuvedanu;èchìquellichì vedenuponuessececu.

40ÈalcunidiiFariseichìeranucunellu,intesusteparolle, èlidissenu:Semuancunoicechi?

41Ghjesùlidisse:S'èvositecechi,ùnavetemicca peccatu;maavàdite:Avemuvistu;dunqueuvostru peccatuferma

CAPITOLU10

1Inverità,inverità,vidicu,quelluchìùnentremiccaper aportainl'ovile,macullàinunaltrumodu,hèulatruèun briganti.

2Maquelluchìentreperaportahèupastorediepecure

3Àelluapreupurtinatore;èepecuresentenuasovoce,è elluchjamaàesopecurepernome,èliportafora.

4Èquand'ellusimetteforaesopecure,vàdavantiàelli,è epecureuseguitanu,perchècunnoscenuasovoce

5Èunstraneruùnseguitanumicca,mafughjeranudaellu, perchèùncunnoscimiccaavocediistranieri

6StaparàbulalidisseàGhjesù,maùnsanumiccaciò ch'ellieranuciòch'ellulidisse.

7AlloraGhjesùlidissedinovu:Daveru,daveru,vidicu: Sòaportadiepecure

8Tuttiquellichìsòghjuntidavantiàmèsòladrièbriganti, maepecureùnl'anuintesu

9Sòaporta:permè,s'elluentre,elluseràsalvatu,entreràè fora,ètruveràpasture.

10Ulatruùnvene,maperarrubà,èpertumbà,èper distrughje:Sòvinutuperch'elliavianuavita,èperch'elli l'avèpiùabbundanza.

11Sòubonupastore:ubonpastoredàasovitapere pecure

12Maquelluchìhèmercenaria,èmiccaupastore,àquale ùnsòmiccaepecure,vedeulupuchìvene,abbanduneghja epecure,èfughje;

13Umercenariofughje,perchèhèmercenaria,èùnsicura diepecure

14Sòubonpastore,ècunnoscuemopecure,èsò cunnisciutudiemio.

15Cum'èuBabbumicunnosci,cusìcunnoscuuBabbu,è aghjudatuamovitaperepecure

16Ealtrepecurech'eaghju,chìùnsòmiccadist'ovile;èci saràunovile,èunpastore

17Perquessa,umoBabbumiama,perchèaghjudatua movita,perpudèripiglià

18Nimumipiglia,mal’aghjudettadamèstessuAghjuu puteredimette,èaghjuuputerediripigliàStu cumandamentuaghjuricevutudaumoBabbu.

19CieradunquetornaunadivisionetràiGhjudeiper questeparolle

20Èparechjidiellidicenu:Hàundiavuluèhèpazzu; perchèusente?

21Altridicenu:Ùnsòmiccaeparollediquelluchìhàun diavuluUndiavulupòaprel'ochjidiicechi?

22ÈerainGhjerusalemmeafestadiadedicazione,èera invernu.

23ÈGhjesùmarchjavainutempiuinuporticodi Salomone

24AlloraiGhjudeis'avvicinòàellu,èlidissenu:Finuà quanducifacitedubbità?SètùsìuCristu,dicci chjaramente

25Ghjesùlirispose:L'aghjudettu,èùnavetemicca cridutu:l'operech'eaghjufattuinnomediumoBabbu,sò tistimunianzedimè

26Maùncredimicca,perchèùnsitemiccadiemopecure, cum'èviaghjudettu.

27Emopecuresentenuamovoce,èicunnoscu,èmi seguitanu:

28Èlidugnuavitaeterna;èùnperiranumai,nènimuùn listrapparàdaamomanu

29UmoBabbu,chìm'hàdatu,hèpiùgrandeditutti;è nimuhècapacidicacciàellidaamanudiumioBabbu

30EiuèumoBabbusimuunu

31AlloraiGhjudeipigliòdinovuepetreperlapidallu.

32Ghjesùlirispose:Viaghjufattuvedeparechjeopere bonidaumioBabbu;perqualediquesteoperemilapidate?

33IGhjudeilirisposenu,dicendu:Perunabonaoparaùn tilapidemu;maperablasfemia;èperchètù,essenduun omu,tifaciDiu

34Ghjesùlirispose:Ùnhèmiccascrittuinavostralege: Aghjudettu:Sòdii?

35S'ellulichjamòdii,àiqualiaparolladiDiuhèghjunta, èl'Scritturaùnpòesserumpia;

36DitediquelluchìuBabbuhàsantificatuèhàmandatuà umondu:Tublasfemi;perchèaghjudettu:SòuFigliolu diDiu?

37S'elluùnaghjumiccal'operediumoBabbu,ùnmi crede

38Mas'eaghjufattu,ancus'èvoùnmicredimicca,crede àl'opere:persapèècredechìuBabbuhèinmè,èeiuin ellu

39Perquessach'ellicercavanudinovudipigliàellu,ma elluscappòdaasomanu

40Èsin'andòdinovuoltreuGhjurdanuinulocuinduve Ghjuvanniprimabattezzò;èculàstava.

41Èparechjis'avvicinavanuàellu,èdicenu:Ghjuvanni ùnhàmiccafattumiraculu;matuttuciòchìGhjuvannihà dettudiquestuomueravera.

42Èassaicicridianuinellu

CAPITOLU11

1Orunomueramalatu,chjamatuLàzaru,diBetania,a citàdiMariaèasosurellaMarta.

2(EraquellaMariachìungiòuSignorecununguentu,è asciugòipedicùisocapelli,chìufratelluLazaruera malatu)

3Perquessa,isosureddilimandòàdì:Signore,eccu, quelluchìtùamatehèmalatu

4QuanduGhjesùhàintesuquestu,disse:Stamalatiaùnhè miccaperamorte,maperagloriadiDiu,chìuFiglioludi Diupòesseglurificatuperquessa

5OrGhjesùamavaMarta,èasosurella,èLàzaru

6Dopuavèintesudìch'ellueramalatu,stavaduighjorniin ustessulocuinduveelluera.

7Dopu,disseàisodiscìpuli:AndemudinovuinGhjudea 8Isodiscìpulilidissenu:Maestru,iGhjudeidil'ultimi tempianucercatudilapidati;ècivaidinovu?

9Ghjesùrispose:Ùncisòmiccadodicioreinughjornu? Sìqualchissiacamminainughjornu,ùnsbattemicca, perchèvedealucedistumondu

10Mas'èunomucamminadinotte,s'imbazza,perchèùn cihèmiccaluceinellu.

11Dissequestecose,èdopulidisse:Unostruamicu Làzarudorme;mavà,perch'epossusvegliuludausonnu

12Alloraisodiscìpulidissenu:Signore,s'elludorme,farà bè

13Eppuru,Ghjesùhàparlatudiasomorte,masipensanu ch'elluaviaparlatudiriposuinusonnu

14AlloraGhjesùlidissechjaramente:Làzaruhèmortu

15Èsòcuntentupervoichìùnerumiccaquì,perpudè crede;quantunqueandemuàellu

16AlloraTumasgiu,chìhèchjamatuDidimu,disseàiso cumpagnididiscìpuli:Andemuancunoi,permorecun ellu

17Allora,quanduGhjesùhèghjuntu,truvòch'ellueragià quattrughjornich'elluerachjosuinatomba.

18BetaniaeravicinuàGhjerusalemme,àunaquindicina distadi

19ÈparechjidiiGhjudeighjunsenuàMartaèMaria,per cunsulallunantuàusofratellu

20AlloraMarta,appenaintesuchìGhjesùvenia,sin'andò àscuntrààellu,maMariastavaàpusàincasa.

21AlloraMartadisseàGhjesù:Signore,s'ètùfossistatu quì,umofratelluùneramiccamortu

22Masòchìancuavà,tuttuciòchìdumandireteàDiu, Diuvidarà

23Ghjesùlidisse:Utofratellurisuscitarà

24Martalidisse:Sòch’ellurisuscitaràinarisurrezzione inl’ultimughjornu

25Ghjesùlidisse:Sòarisurrezzioneèavita:quelluchì credeinmè,ancus'ellueramortu,vivrà.

26ÈquelluchìcampaècredeinmèùnmoreràmaiCredi questu?

27Iddalidisse:Iè,Signore:CreduchìtùsìuCristu,u FiglioludiDiu,chìveneinumondu

28Èdissicusì,sin'andò,èchjamòMaria,asosurella,in sicretu,dicendu:UMaestruhèghjuntuètichjama.

29Appenaintesuquessa,sialzòprestuèghjunseàellu

30Or,Ghjesùùneraancughjuntuinacità,maerain quellulocuinduveMartal'hàscontru.

31AlloraiGhjudei,chìeranucunellaincasa,èa cunsulavanu,videnduchìMariasialzòinfrettaèescia,a seguitanu,dicendu:«Vainatombaperpienghjequì.

32Allora,quanduMariaeraghjuntainduveeraGhjesù,èu vidia,cascòàisopedi,dicenduàellu:Signore,s'ètùfossi statuquì,umofratelluùneramiccamortu

33AlloraGhjesù,videnduch'ellapienghje,èancui Ghjudeichìsòvenuticunella,pienghjenu,gemeinu spiritu,èeraturbatu.

34Èdisse:Induvel'avetemessi?Lidissenu:Signore, veniteàvede

35Ghjesùpienghje

36AlloraiGhjudeidissenu:Eccucumul'amò!

37Qualchidunud'ellidicenu:Ùnpuderiamiccast'omuchì hàapertul'ochjidiicechi,ùnpudiamiccafàchìancu questuomuùnsiamortu?

38AlloraGhjesù,tornaingemeinsèstessu,veneina tombaEraunacaverna,èunapetras'hèstendusopra

39Ghjesùlidisse:PigliateapetraMarta,asurelladi quelluchìeramortu,lidisse:Signore,àquestutempu puzza,perchèhèmortuquattrughjorni

40Ghjesùlidisse:Ùnt'aghjumiccadettuchì,s'ètùcredi, tuavissiavedeagloriadiDiu?

41Allorapiglionuapetradaulocuduv’elluerapusatuu mortuÈGhjesù,alzatul'ochji,èdisse:Babbu,tiringraziu chìm'aveteintesu.

42Esapiach'ètùmisentisempre,maperviadiaghjente chìstanuvicinu,l'aghjudettu,perch'ellicredenuchìtù m'avetemandatu

43Èdopuavèparlatucusì,gridòàgranvoce:Làzaru,esce 44Èquelluchìeramortughjunsefora,ligatumanièpedi cùunatomba,èasofacciaeraligatacùunnappaGhjesù lidisse:Liberalu,èlascialluandà

45AlloraparechjidiiGhjudei,chìsòghjuntiàMaria,è avianuvistuciòchìGhjesùhàfattu,cridevanuinellu

46Macertidiellisin'andòàiFarisei,èlidissenuciòchì Ghjesùaviafattu.

47AlloraicapidiisacerdotièiFariseianuriunituun cunciliu,èdissenu:Chìfacemu?perchèst'omuface parechjimiraculi.

48Sel'avemulasciatucusì,tuttil'omicrederanuinellu;èi Rumaniveneranuèpigliaranuunostrulocuèanazione

49Èunud'elli,chjamatuCaïfa,chìerausuvvernu sacrificadoruquellastessaannu,lidisse:Voiùnsapete nunda

50Nècunsideràch'ellucihèconvenientechìunomumori perupopulu,èchìanazionesanaùnperisca

51Etilneparlaitpasdelui-même;maisétantsouverain sacrificateurcetteannée-là,ilprophétisequeJésusdevait mourirpourcettenation

52Èmiccasoluperquellanazione,maancuperriuniscein unasolaifigliolidiDiuchìeranuspargugliatifora.

53Allora,daquellughjornu,sicunsultavanuinsemepè metteluàmorte

54AlloraGhjesùùncamminòpiùapertamentetrài Ghjudei;masin'andòinunpaesevicinuàudesertu,in unacitàchjamataEphraim,ècuntinuòcùisodiscìpuli

55ÈaPasquadiiGhjudeieravicinu,èparechjiandavanu foradiupaeseàGhjerusalemmeprimadiaPasqua,per purificàsi

56AlloracercòàGhjesù,èsiparlavanutràelli,mentre ch'ellistavanuinutempiu:Chìpensatech'elluùnveneàa festa?

57Or,iprincipalisacrificadorièiFariseiavianudatuun cumandamentu,chì,s'ellusapiainduv'elluera,ch'ellu l'insegnia,perch'ellil'anupigliatu.

CAPITOLU12

1AlloraGhjesù,seighjorniprimadiaPasqua,ghjunsein Betania,induveeraLàzaru,chìeramortu,ch'elluhà risuscitatudaimorti

2Alloralifecenuunacena;èMarthasirvìa;maLàzaru eraunudiquellichìsipusonuàatavulacunellu

3AlloraMariapigliòunalibbrad'unguentudinardo,assai caru,ungiòipedidiGhjesù,èasciugòisopedicùiso capelli,èacasaerapienadil'odoredil'unguentu

4Alloraunudiisodiscìpuli,GhjudaIscariota,ufiglioludi Simone,chìutrahiera:

5Perchèstuunguentuùnhèstatuvindutupertrècentu dentini,èùnhèmiccadatuàipoveri?

6Ildisaitceci,nonqu'ils'inquiètedespauvres;maperchè eraunlatru,èaviausaccu,èpurtavaciòchìcieramessu.

7AlloraGhjesùdisse:Lascialainpace:inughjornudia mosepulturahàguardatuquestu

8Peripoveriavetesemprecunvoi;maùnavetemicca sempre.

9Perquessa,assaighjentediiGhjudeisapiach'ellueraquì, èùnsòmiccavinutisoluperGhjesù,mapervedeancu Làzaru,chìelluaviarisuscitatudaimorti

10Maicapidiisacrificadorisicunsultavanuperpudè metteancuàmorteLàzaru;

11Perchèchì,perviadiellu,parechjidiiGhjudeisi n'andò,ècredenuinGhjesù

12Ughjornudopu,assaighjentechìeraghjuntaàafesta, quand'ellianuintesuchìGhjesùeraghjuntuin Ghjerusalemme,

13Pigliòiramidipalme,andòàscuntràellu,ègridò: Hosanna:BenedettuhèuRèd'Israelechìveneinunome diuSignore

14ÈGhjesù,quand'elluaviatrovuunghjovanusumere,si pusòsopra;comuhèscrittu, 15Ùnàbbiapaura,figlioladiSion:eccu,utoRèvene, pusatunantuàunsumere.

16Questecoseùnanumiccacapituprimaisodiscìpuli, maquanduGhjesùfùglurificatu,allorasiricurdavanu ch'ellieranuscrittidaellu,èch'ellil'avianufattu.

17Upopuludunquechìeracunellu,quand'elluhà chjamatuLàzarudaasotomba,èurisuscitatudaimorti, rendetestimonianza.

18Perquessa,upopuluancuuscontru,perchèintesu ch'elluaviafattustumiraculu

19AlloraiFariseisidicianutràdielli:Capitechìùn vincitenunda?eccu,umonduhèandatudopuàellu 20ÈcieracertiGrechiàmezuàellichìsisòghjuntià adurààafesta:

21IssughjunsedunqueàFilippu,chìeradiBetsaidadi Galilea,èudumandava,dicendu:Signore,vulemuvede Ghjesù.

22FilippughjunseàdìàAndreu;èdinovuAndreuè FilippulidicianuàGhjesù

23Ghjesùlirispose,dicendu:L'orahèghjuntachìu Figlioludil'omusiaglurificatu

24Inverità,inverità,avidicu:seungranudigranuùn cascàinterraèmori,fermasolu;

25Quelluchìamaasovita,aperderà;èquelluchìodiaa sovitainstumonduamanteneavitaeterna.

26S'ellumiserve,ch'ellumiseguita;èinduvesò,cisarà ancuumoservitore:s'ellumiserve,umoBabbul'honorerà

27Avàamoànimahèturbata;èchìdicu?Babbu,salvami daquestaora:maperquestacausasòghjuntuàquestaora. 28Babbu,glorificateutonomeAlloraghjunseunavoce daucelu,chìdiceva:L'aghjuglurificatu,èl'aghju glorificatudinovu

29Upopuludunque,chìstavavicinuèintesu,dissech'ellu tronava;altridicianu:Unanghjululihàparlatu.

30Ghjesùrisposeèdisse:Stavoceùnhèghjuntapermè, mapervoi

31Avàhèughjudiziudistumondu:avàuprincipedistu monduseràcacciatufora

32Èeiu,s'ellusòalzatudaaterra,attiraraghjuàmètutti l'omi.

33Dissequestu,indicàamortech'elluaviadamore

34Upopululirispose:"AvemuintesudaalegechìCristu fermapersempre;ècumudici:UFiglioludil'omudeve esseelevatu?QualehèstuFiglioludil'omu?

35AlloraGhjesùlidisse:Unpocuditempuhèalucecun voi.Camminatementreavetealuce,perchèabughjuraùn vivina,perchèquelluchìcamminainabughjuraùnsà induvevà

36Mentreavetealuce,credeinaluce,perpudèesse figliolidialuceQuestecoseGhjesùhàparlatu,èsin'andò, èsipiattudaelli.

37Mas'elluaviafattutantimiraculidavantiàelli,ùnanu miccacridutuinellu

38Perch'ellus'accompassiaparolladiuprufetaIsaia, ch'elludisse:Signore,qualehàcridutuàanostraparolla? èàqualehèstaturevelatuubracciudiuSignore?

39Dunqueùnpudianucrede,perchèIsaiahàdettudinovu: 40Hàcecuisoochji,èendurcituusocore;ch'elliùn vedenucùisoochji,nècapiscenucùusocore,èesse cunvertiti,èliguariscenu.

41Isaiadissequestecose,quand'elluvideasogloria,è parlavadiellu

42Tuttavia,ancutràicapicapi,parechjicridevanuinellu; maperviadiiFariseiùnl'anumiccacunfessu,perùnesse cacciatudaasinagoga

43Perchèamavanualodedil'omipiùchèalodediDiu.

44Ghjesùgridò,èdisse:Quelluchìcredeinmè,ùncrede miccainmè,mainquelluchìm'hàmandatu

45Èquelluchìmivede,vedequelluchìmihàmandatu.

46Sòvenutuunaluceinumondu,affinchìquelluchì credeinmèùnstàmiccainabughjura

47Ès'èqualchissiasenteemoparolle,èùncredemicca, ùnl'aghjughjudicatu,perchèùnsòmiccavinutuper ghjudicàumondu,mapersalvàumondu

48Quelluchìmirifiuta,èùnricevemiccaemoparolle,hà quelluchìughjudicheghja:aparollach'eaghjudettu,u listessuughjudicheràinl'ultimughjornu

49Perchèùnaghjumiccaparlatudimèstessu;mau Babbuchìm'hàmandatu,m'hàdatuuncumandamentu,ciò chìavissidadì,èciòchìdevuparlà

50Èsòchìusocumandamentuhèavitaeterna:tuttuciò chìparludunque,cum'èuBabbum'hàdettu,cusìparlu

CAPITOLU13

1Avà,primadiafestadiaPasqua,Ghjesùhàsappiutuchì asooraeraghjuntaperandàdastumonduàuBabbu,avè amatuisoichìeranuinumondu,lihàamatufinuàafine 2Èfinitaacena,udiavuluhàmessuincoreàGhjuda Iscariota,ufiglioludiSimone,pertradillu;

3GhjesùsapenduchìuBabbuaviadatututteecoseineso mani,èch'ellueravinutudaDiu,èsin'andòàDiu;

4Sialzòdaacena,èsiabbandunòisovistimenti;èpigliò unaspugna,èsicinghje

5Dopu,versal'acquainunbacinu,ècuminciòàlavàipedi diidiscìpuli,èàsguassatecùaspugnadiqualeeracintu

6AlloraghjunseàSimonPetru,èPetrulidisse:Signore, milavateipedi?

7Ghjesùrisposeèlidisse:Chìfacciu,ùnsapeteavà;ma asapetedaquìinlà

8Petrulidisse:ÙnmilavàmaiipediGhjesùlirispose: Sèùntilavumicca,ùnavetemiccapartecunmè.

9SimonPetrulidisse:Signore,miccasoluimopedi,ma ancuemiomanièumocapu.

10Ghjesùlidisse:Quelluchìhèlavatuùnhàmicca bisognudilavàisopedi,mahèpulitudituttu,èvoisite puri,mamiccatutti

11Perch'ellusapiaqualel'aviatraditu;dunquedisse:Ùn sitemiccatuttipuri

12Allora,dopuch'elluliavialavatuipedi,èpigliòiso vistimenti,ès'erarimessainterra,lidisse:Sapeteciòchì viaghjufattu?

13VoimichjamateMaestruèSignore,èditebè;perchè cusìsò

14Sidunqueeiu,uvostruSignoreèMaestru,aghjulavatu ivostripedi;duveteanculavàipedil'unuàl'altru.

15Perv'aghjudatuunesempiu,ch'èvofatecum'èaghju fattupervoi

16Inverità,inverità,vidicu:Uservitoreùnhèmiccapiù grandechèusosignore;nèquelluchìhèmandatupiù grandediquelluchìl'hàmandatu

17S'èvosapetesticosi,cuntentisìs'èvofate.

18Ùnparlumiccadivoitutti:sòàqualeaghjusceltu,ma perchìl'Scritturasiacumpiita:Quelluchìmanghjaupane cunmè,hàalzatuusocalcagnocontruàmè.

19Avàvidicu,primach'elluavvena,chì,quand'elluserà accadutu,crederetechìeiusòellu

20Inverità,inverità,vidicu:Quelluchìriceveàquellu chìmandu,miriceve;èquelluchìmiricevericevequellu chìmihàmandatu

21QuanduGhjesùaviadettucusì,eraturbatuinuspiritu,è tistimuniaèdisse:Inverità,inverità,vidicuchìunudi voimitradirà

22Alloraidiscìpulisifighjavanul'unl'altru,dubbitendudi qualeelluparlava

23AvàeraappughjatuannantuàupettudiGhjesùunudii sodiscìpuli,chìGhjesùamava.

24SimonPetrudunquelifeceuncennuperdumandàquale eradiqualeelluparlava

25Allora,chjinatunantuàupettudiGhjesù,lidisse: Signore,qualehè?

26Ghjesùrispose:Ghjèquelluàqualedaraghjuunazuppa, quandul’aghjuinzuppata.Èdopuavètrempatuazuppa,u deteàGhjudaIscariota,ufiglioludiSimone

27Èdopuàasopa,SatanassuintrìinelluAlloraGhjesùli disse:Chìtùfaci,fateprestu.

28Avànimuàatavulaùnsapiaperqualeintenzionelihà dettuquestu.

29Peralcunid'ellipensavanu,perchèGhjudaaviausaccu, chìGhjesùliaviadettu:Cumprateciòchìavemubisognu diafesta;o,ch'elludevedàqualcosaàipoveri

30Allora,dopuavèricevutuazuppa,sin'andòsubitu,è eranotte

31Perquessa,quand'elluerasurtitu,Ghjesùdisse:Avàu Figlioludil'omuhèglurificatu,èDiuhèglurificatuinellu

32S'èDiuhèglurificatuinellu,Diuuglorificaràancuin ellustessu,èsubituuglorificarà.

33Figlioli,ancoraunpocutempusòcunvoiMi cercherete,ècum'èaghjudettuàiGhjudei:Induve andaghju,ùnpudetemiccavene;dunqueavàvidicu.

34Vidugnuuncumandamentunovu:chìviamatel'un l'altru;cum'èv'aghjuamatu,chìancuvoiamatel'unl'altru

35Perquessa,tuttil'omicunnosceranuchìsìimodiscìpuli, s'èvoavetel'amoreunuàl'altru.

36SimonPetrulidisse:Signore,induvevai?Ghjesùli rispose:Induvevanu,ùnmipudetemiccaseguitàavà;ma tumiseguiraidopu.

37Petrulidisse:Signore,perchèùntipossuseguitàavà? Midaraghjuamovitapervoi

38Ghjesùlirispose:Vuletedàatovitapermè?Inverità, inverità,tidicu,ugazzuùncantarà,finuàch'ètùùn m'aveterinnegatutrèvolte

CAPITOLU14

1Ùnlasciatemiccaturbatàuvostrucore:credeinDiu, credeancuinmè

2InacasadiumoBabbucisòparechjipalazzi:s'elluùn eramiccacusì,vil'averiariadettuVaiuàpreparàunlocu pervoi

3Ès'ovààpreparàunlocupervoi,vultaraghjuèvi riceveraghjuinmèstessu;chìinduv’eiusò,cisiateancu voi

4Èduv’aghju,asapete,avia.

5Tumasgiulidisse:Signore,ùnsapemuunnitùvai;è cumupudemucunnosceastrada?

6Ghjesùlidisse:Sòavia,averitàèavita:nimuùnvene àuBabbu,mapermè

7S'ètùm'avissicunnisciutu,avariatecunnisciutuancuu moBabbu;

8Filippulidisse:Signore,mostraciuBabbu,ècibasta

9Ghjesùlidisse:Sòtantutempucunvoi,èùnm’avete miccacunnisciutu,Filippu?quelluchìm'hàvistu,hàvistu uBabbu;ècumudicidunque:MostraciuBabbu?

10ÙncredimiccachìsòinuBabbu,èuBabbuinmè?E parollechìvidicuùnsòmiccadimèstessu,mauBabbu chìabitainmè,facel'opere

11Credimich'esòinuBabbu,èuBabbuinmè,ocredeà mèperl'opere.

12Inverità,inverità,vidicu:quelluchìcredeinmè, l'operech'eaghjufattu,ellufaràancu;èoperepiùgrande ch'èquestefarà;perchèandoàumoBabbu.

13Ètuttuciòchìvidumandateinumonome,ufaraghju, chìuBabbusiaglurificatuinuFigliolu

14Sèvodumandatequalcosainumonome,l’aghjudafà. 15Semiamate,guardateimocumandamenti

16PregheraghjuàuBabbu,èvidaràunaltrucunsulatore, perch'ellustàcunvoipersempre;

17AncuuSpìritudiaverità;chìumonduùnpòriceve, perchèùnuvede,nèucunnosci;mavoiucunnosci;perchè elluabitacunvoi,èsaràintè

18Ùnvilasceraghjusenzacunfortu:veneraghjuàtè

19Unpocuditempu,èumonduùnmivedepiù;mami vedi:perchèeiucampà,campareteancuvoi.

20InquellughjornusapetechìsòinumoBabbu,èvoiin mè,èeiuintè

21Quelluchìhàimocumandamenti,èiguarda,hèquellu chìmiama;

22Ghjudalidisse,miccaIscariota:Signore,cumuti manifestassiànoi,èmiccaàumondu?

23Ghjesùrisposeèlidisse:S'èunomum'aima,guarderà emoparolle,èumoBabbul'amerà,èandemuàellu,è facemuanostradimoracunellu

24Quelluchìùnmiamamicca,ùnguardamiccaemo parolle:èaparollachìvoaveteintesuùnhèmiccameia, madiuBabbuchìm'hàmandatu

25Tiaghjudettuquestecose,essenduancucunvoi.

26MauConsolatore,chìhèuSpìrituSantu,chìuBabbu hàdamandàinumonome,viinsegneràtutteecose,èvi ricurdaràtuttuciòchìviaghjudettu

27Apacevilassu,amopacevidugnu:miccacum'èu mondudà,vidaraghjuÙnlasciatemiccachìuvostrucore siadisturbatu,nèlasciatemiccaapaura

28Aveteintesucumuv'aghjudettu:và,èvultuàtèS'èvo miamate,virallegrate,perchèaghjudettu:VaiuàuBabbu, perchèumoBabbuhèpiùgrandechèmè.

29Èavàvil'aghjudettuprimach'ellasiaaccadutu,chì, quanduseràaccadutu,pudetecrede

30Daquì,ùnviparleraghjuassai,perchèuprincipedistu monduvene,èùnhànundainmè

31MachìumondusapiachìamuuBabbu;ècum'èu Babbum'hàdatucumandamentu,ancucusìaghju.Alzati, andemudaquì

CAPITOLU15

1Sòaveravigna,èumoBabbuhèuvignaghjolu

2Ogniramuinmèchìùnportamiccafruttu,ellucaccià,è ogniramuchìportafruttu,upurga,perch'ellupòpruduce piùfruttu

3Avàsìpuriperviadiaparollachìviaghjudettu.

4Restainmè,èeiuintèCum'èuramuùnpòmiccadà fruttudasèstessu,salvuch'elluùnstàinavigna;ùnpudete miccapiù,seùnrestateinmè.

5Sòavigna,voisìirami:quelluchìstàinmè,èeiuin ellu,dàassaifruttu,perchèsenzamèùnpudetefànunda

6Siunomuùnstàinmè,hècacciatuforacum'èunramu,è secca;èl'omiiriuniscenu,ighjettanuinufocu,èsò brusgiati

7Sèvositeinmè,èemoparollestanuintè,dumandate ciòchìvulete,èvisaràfattu

8InquestuhèumoBabbuglurificatu,chìportaassai fruttu;cusìsareteimodiscìpuli.

9Cum'èuBabbum'hàamatu,cusìt'aghjuamatu:cuntinuà inumoamore

10Sèvoguardàimocumandamenti,stàinumoamore; cum'èaghjuguardatuicumandamentidiumoBabbu,èstà inusoamore

11Tiaghjudettuquestecose,chìamogioiafermaintè,è chìatogioiasiapiena

12Questuhèumocumandamentu:chìviamatel'unl'altru, cum'èv'aghjuamatu

13Nimuhàamorepiùgrandechèquestu,chìunomudàa sovitaperisoamichi

14Sòimoamichi,s'èvofateciòch'evicumandimu.

15Daavàùnvichjamumiccaservitori;perchèuservitore ùnsàciòchìfaceusosignore:maviaghjuchjamatuamici; pertutteecosechìaghjuintesudiumoBabbuviaghju fattucunnosce

16Ùnm'avetemiccasceltu,maaghjusceltuàvoi,èvi aghjuurdinatu,perandà,èportatefruttu,èchìuvostru frutturesta,chìtuttuciòchìdumandateàuBabbuinumo nome,vidarà..

17Timandusticose,chìviamatel'unl'altru

18Sèumonduviodia,sapetech'ellum'hàodiatuprimadi voi.

19Sèvositediumondu,umonduamaràusopropiu;ma perchèùnsitemiccadiumondu,maviaghjusceltuforadi umondu,dunqueumonduviodia.

20Ricurdatevidiaparollachìviaghjudettu:Uservitore ùnhèmiccapiùgrandechèusosignoreS'ellim'anu perseguitatu,viperseguiteranuancu;s'ellianuguardatuu modettu,mantenenuancuuvostru

21Matuttequestecoseviferanuperumonome,perchè ùncunnoscimiccaquelluchìm'hàmandatu

22S'elluùnlifossivenutuèliparlassi,ùnavianumicca peccatu,maavàùnanumiccamantelluperusopiccatu.

23Quelluchìmiodia,odiaancuumoBabbu

24S'elluùnaviafattutràellil'operechìnimualtruhàfattu, ùnavianumiccapeccatu;

25Maquestuhèaccadutu,perchìaparollascrittainaso legesicumpiissi:M'anuodiatusenzacausa

26MaquanduuConsolatoreseràghjuntu,chìvi manderaghjudauBabbu,ancuuSpìritudiaverità,chì venedauBabbu,ellutistimuniaràdimè

27Èancuvoirenderetetistimunianza,perchèsitestaticun mèdauprincipiu

CAPITOLU16

1Tiaghjudettusticose,perùnesseoffesi

2Viscacciaranuforadiesinagoghe:iè,veneutempu,chì quelluchìviucciderà,penseràch’ellufaceuserviziudi Diu

3Esticoseviferanu,perchèùnanumiccacunnisciutuu Babbu,nèmè

4Masticosevil'aghjudettu,perchìquanduutempuvene, viricurdatechìvil'aghjudettu.Èquestecoseùnviaghju miccadettuàuprincipiu,perchèerucunvoi

5Maavàvàamostradaversuquelluchìm’hàmandatu;è nimudivoimidumanda:Induvevai?

6Maperchèviaghjudettusticose,udulorehàpienuu vostrucore

7Mavidicuaverità;Hèconvenientepervoich'emine vanu:perchès'elluùnnevàmicca,uConsolatoreùnvene miccaàvoi;mas'emipartu,umanderaghjuàtè

8Èquanduelluseràghjuntu,rimproveràumondudiu peccatu,èdiaghjustiziaèdiughjudiziu

9Diupeccatu,perchèùncredemiccainmè;

10Diaghjustizia,perchèvààumoBabbu,èùnmivedi più;

11Dighjudiziu,perchèuprincipedistumonduhè ghjudicatu

12Aghjuancuassaicosedadìàvoi,maùnpudetemicca suppurtàavà

13Maquanduellu,uSpìritudiaverità,seràghjuntu,vi guidàintuttaaverità,perchèùnparraràmiccadisèstessu; matuttuciòch'ellusente,ciòch'elluhàdaparlà,èvi mustraràecoseàvene

14Ellumiglorificarà,perchèelluriceveràdiimei,èvi l'hàdavede.

15Tuttuciòch'elluhàuBabbuhèmio; 16Unpocuditempu,èùnmivedrete;

17Alloraalcunidiisodiscìpulidissenutràelli:Chìghjè questuchìcidice:«Unpocuditempu,èùnmivedete micca?Babbu?

18Alloradissenu:Chìhèquestuchìdice:Unpocu?ùn pudemumiccadìciòchìdice.

19AvàGhjesùsapiach'ellivulianudumandààellu,èli disse:«Inquirtatetràdivoiciòch'eaghjudettu:unpocu ditempu,èùnmivedrete;?

20Inverità,inverità,vidicuchìpiengereteèlagnerete,ma umondusirallegrarà;

21Adonna,quand'ellahèintravagli,hàdulore,perchèa soorahèghjunta;ma,appenahèparturitudiuzitellu,ùn siricordapiùdil'angoscia,pergioiachìunomuhènatuin umondu

22Èavà,dunque,avetedulore;mavivederaghjudinovu, èuvostrucoresirallegrarà,èavostragioianimuùnvi piglierà

23ÈinquellughjornuùnmidumandatenundaInverità, inverità,vidicu,tuttuciòchìdumandateàuBabbuinu monome,elluvidarà

24Sin'àavàùnavetedumandatunundainumonome: dumandate,èviriceverete,chìavostragioiasiapiena.

25Sticosevil'aghjudettuinpruverbii;mahèutempuchì ùnviparleraghjupiùinpruverbii,mavimustraraghju chjaramentediuBabbu.

26Inquellughjornudumandareteinumonome;èùnvi dicumiccachìpregheraghjuuBabbupervoi:

27PerchèuBabbustessutiama,perchèm'aveteamatu,è avetecridutuchìsòsurtudaDiu

28SòsurtitudauBabbu,èsòghjuntuinumondu:di novu,lasciòumondu,èvaiàuBabbu.

29Isodiscìpulilidissenu:Eccu,avàparlichjaramente,è ùndicemiccapruverbiu

30Avàsimusicurichìtùcunnoscitutteecose,èùnhè miccabisognuchìnimutidumanda:perquestuavemu cridutuchìtùsiasurtitudaDiu

31Ghjesùlirispose:Criditeavà?

32Eccu,l'orahèghjunta,sì,hèghjunta,chìvisarete spargugliati,ognunuàusopropiu,èmilasciàsolu,maùn sòmiccasolu,perchèuBabbuhècunmè.

33Tiaghjudettuquestecose,perchìinmèaveteapaceIn umonduaveretetribulazione;Aghjuvintuumondu

CAPITOLU17

1QuesteparolledisseGhjesù,èalzòl'ochjiàucelu,è disse:Babbu,l'orahèghjunta;glurificàutoFigliolu,chì ancuutoFigliolutiglorificarà:

2Cumel'avetedatuuputerenantuàognicarne,perch'ellu dessiavitaeternaàquellichìl'avetedatu

3Èquestuhèavitaeterna,perch'elliticunnoscenuusolu veruDiu,èGhjesùCristu,chìtùl'haimandatu

4Tiaghjuglurificatunantuàaterra:aghjufinituu travagliuch'ètùm'hàdatuàfà

5Èavà,oBabbu,miglorificatecunvoistessucùagloria ch'eaghjuavutucuntèprimachìumonduera

6Aghjumanifestatuutonomeàl'omichìm'hàdatuforadi umondu:itoieranu,èmil'haidatu;èanuguardatuato parolla

7Avàsanuchìtutteecosechìm'haidatusòditè.

8Perchèliaghjudatueparollechìm'hàdatu;èl'anu ricivutu,èsanudisicuruchìsòsurtudatè,èanucridutu chìtùm'avetemandatu.

9Preguperelli:ùnpricuperumondu,maperquellichì m’haidatu;perchèsòivostri

10Ètuttiimeisòtoi,èitoisòmei;èsòglurificatuinelli

11Èavàùnsòpiùinumondu,maquestisòinumondu,è venguàtèBabbuSantu,guardàpermezudiutonome quellichìm'haidatu,perch'ellisianuunu,cum'ènoi.

12Mentreerucunelliinumondu,l'aghjuguardatuinuto nome:quellichìm'hàdatul'aghjuguardatu,ènimuùnhè persu,maufiglioludiaperdizione;chìl'Scritturapòesse cumprita.

13Èavàvenguàtè;esticosiparluinumondu,perch'elli ponuavèamogioiacumpletainellistessi

14Liaghjudatuatoparolla;èumondulihàodiatu, perchèùnsòmiccadiumondu,cum'èùnsòmiccadiu mondu.

15Ùnpregumiccach’ètùlicaccissiforadiumondu,ma ch’ètùliguardiscidaumale

16Ùnsòmiccadiumondu,cum'èùnsòmiccadiumondu.

17Santificaliperviadiatoverità:atoparollahèaverità

18Cum'ètùm'haimandatuinumondu,cusìl'aghjuancu mandatuinumondu.

19Èperellimisantificu,perch'ellianuancuesse santificatiperviadiaverità

20Nepreguperellisolu,maancuperquellichìcrederanu inmèperviadiasoparolla;

21Ch'ellisòtuttiunu;cum'ètù,Babbu,sìinmè,èeiuin tè,perch'ellisòancuunuinnoi,chìumonducredechìtù m'haimandatu

22Èagloriach'ètùm'haidatul'aghjudatu;ch'elliponu esseunu,cum'ènoisimuunu:

23Eiuinelli,ètùinmè,perch'elliponuesseperfettiin unu;èchìumondusapich'ètùm'haimandatu,èl'avete amatu,cum'ètùm'aiamatu.

24Babbu,vogliuchìancuquellichìtùm'haidatu,sòcun mèinduvesò;ch'elliponuvedeamogloria,chìtùm'hai datu,perchèm'hàamatuprimadiafundazionediumondu.

25OBabbughjustu,umonduùnt’hàmiccacunnisciutu, maiot’aghjucunnisciutu,èquestianusappiutuchìtù m’haimandatu.

26Èliaghjudichjaratautonome,èudichjararaghju,chì l'amorechìm'aveteamatusiainelli,èeiuinelli

CAPITOLU18

1QuanduGhjesùebbedettequesteparolle,sin'andòcùi sodiscìpuliperutorrentediCedron,induveeraun giardinu,inqualeelluentra,èisodiscìpuli

2ÈancuGhjuda,chìl'hàtraditu,cunnisciavaulocu, perchèGhjesùandavaspessuquìcùisodiscìpuli

3AlloraGhjuda,dopuavèricevutuunabandadiomiè ufficialidaicapidiisacerdotièdiiFarisei,ghjunsequìcù lanterniètorcheèarmi

4Ghjesùdunque,sapendututtuciòchìliaviadavene nantuàellu,sin'andòèlidisse:Qualevocircate?

5Lirisposenu:GhjesùdiNazarethGhjesùlidisse:Sò elluÈancuGhjuda,chìutradiva,stavacunelli

6Appenach'elluliaviadettu:Sòellu,sin'andòindaretuè cascòinterra

7Alloralidumandòdinovu:Qualecercate?Èdissenu: GhjesùdiNazareth

8Ghjesùrispose:Viaghjudettuch’esòellu:s’èdunque micercate,lasciateandààelli:

9Perch'ellusicompiaaparollach'elludisse:Diquellichì m'haidatuùnaghjupersunimu

10AlloraSimonPetru,avenduunaspada,l'hàsguassata,è batteuservitorediusuvrasacerdote,èlitagliòl'arechja dirittaUservitoresichjamavaMalchus

11AlloraGhjesùdisseàPetru:Mettiteaspadaina guaina:acoppachìumoBabbum'hàdatu,ùnlabeiu?

12Alloraabandaèucapitanuèl'ufficialidiiGhjudei pigliòàGhjesù,èuligà

13ÈupurtòprimaàAnna;carilétaitbeau-pèredeCaïphe, quiétaitlegrandprêtrecettemêmeannée

14OraCaïfaeraquelluchìhàdatucunsigliuàiGhjudei, chìeraconvenientechìunomumorseperupopulu

15ÈSimonPetruseguitavaàGhjesù,èancuunaltru discìpulu:quelludiscìpulueracunnisciutudausuvvernu sacrificadore,èandòcunGhjesùinupalazzudiusuvvernu sacrificadore

16MaPetrustavaforaàaporta.Alorssortitcetautre disciple,connudusouverainsacrificateur,etparlaàcelle quigardaitlaporte,etfitentrerPierre 17AlloraazitellachìtenevaaportaàPetrudisse:Ùnsite ancutùunudiidiscìpulidist'omu?Elludice,ùnsòmicca 18Èiservitorièl'ufficialistavanuquì,chìavianufattuun focudicarbone;perchèerafretu,èsiriscaldavanu,èPetru stavacunelli,èsiriscaldava

19AllorausuvvernusacrificadoredumandaàGhjesùdii sodiscìpulièdiasoduttrina.

20Ghjesùlirispose:Aghjuparlatuapertamenteàu mondu;Aghjusempreinsignatuinasinagoga,èinu tempiu,induveiGhjudeisempreritruvà;èinsicretuùn aghjudettununda

21Perchèmidumandu?dumandateàquellichìm'anu intesu,ciòchìaghjudettuàelli:eccu,sanuciòchìaghju dettu

22Èdopuavèparlatucusì,unudil'ufficialichìstavanu vicinu,battòàGhjesùcùapalmadiasomanu,dicendu: Rispondicusìàusuvrasacerdote?

23Ghjesùlirispose:S'eaghjuparlatumale,rende tistimunianzadiumale:mas'elluhèbè,perchèmibatti?

24Annal'aviamandatuliatuàCaifa,usuvvernusacerdote 25ÈSimonPetrusisteteèsiriscaldaAlloralidissenu: Ùnsìancutùunudiisodiscìpuli?Unigatu,èdisse:Ùn sòmicca

26Unudiiservitoridiusuvrasacerdote,chìerauso parenteàuqualePetruhàtagliatul'arechja,disse:Ùn t'aghjumiccavistuinl'ortucunellu?

27AlloraPetruricusòdinovu,èsubituugallocantò

28AlloracunduceruàGhjesùdaCaifaàasaladi ghjudiziu;èellistessiùnsòmiccaandatiinasaladi ghjudiziu,perùnesseimpurtati;maperpudèmanghjàa Pasqua

29AlloraPilatusin'andòversuelli,èlidisse:Chì accusazioneportateàst'omu?

30Risposenuèlidissenu:S'elluùneramiccaun malfattore,ùnl'avemumiccalivatuàtè

31AlloraPilatulidisse:Pigliatelu,èghjudicallusecondu avostralegeAlloraiGhjudeilidissenu:Ùncihèmicca permessudimetteàmortenimu

32Perch'ellus'accomplissiaparolladiGhjesù,ch'elluhà dettu,chìsignificheghjaamortech'elluaviadamore

33AlloraPilatuintrìdinovuinasaladighjudiziu,è chjamòàGhjesù,èlidisse:SòurèdiiGhjudei?

34Ghjesùlirispose:«Stacosadicidisèstessu,ol'altriti l'hanudettudimè?

35Pilaturispose:SòGhjudeu?Atoproprianazioneèi capidiisacerdotit'hàdatuàmè:chìavetefattu?

36Ghjesùrispose:Umoregnuùnhèmiccadistumondu; s'èumoregnueradistumondu,alloraimoservitorisi batteranu,perùnessemiccalivatuàiGhjudei;maavàu moregnuùnhèmiccadaquì

37AlloraPilatulidisse:Sòdunquerè?Ghjesùrispose: Tudicichìsòunrè.Perquestuscopusònatu,èperquesta causasòghjuntuinumondu,perrendetistimunianzadia veritàTuttiquellichìsòdiaveritàsentenuamovoce

38Pilatulidisse:Chìghjèaverità?Èquand'elluavia dettuquestu,sin'andòdinovuversuiGhjudei,èlidisse: Ùnaghjutrovuinellunundadiculpa.

39Mavoavetel'abitudinech'evilasciàunuàaPasqua: vulemudunquechìvilasciàurèdiiGhjudei?

40Alloratuttigridavanudinovu,dicendu:Ùnquestuomu, maBarabbaAvàBarabbaeraunladrone

CAPITOLU19

1AlloraPilatupigliòGhjesùèuflagellava 2Èisuldatichjappàunacuronadispine,èlimettenu nantuàatesta,èlimettenuunarobbapurpura

3Èdisse:Salute,rèdiiGhjudei!èlibattevanucùeso mani.

4Pilatudunquesin'andòdinovu,èlidisse:Eccu,vi l'aghjupurtatufora,persapèchìùnaghjutrovuinellu nisunaculpa.

5AlloraGhjesùghjunsefora,cùacoronadispineèu vestitupurpuraÈPilatulidisse:Eccul'omu!

6Quandudunqueicapidiisacrificadorièl'ufficialil'avè vistu,criavanu,dicendu:Crucificatelu,crucifissiluPilatu lidisse:Pigliatelu,ècrucificàlu,perchèùnaghjutrovuin ellunisunaculpa.

7IGhjudeilirisposenu:Avemuunalege,èperanostra legedevemore,perchès'hèfattuuFiglioludiDiu 8QuanduPilatuhàintesustaparolla,erapiùscantu; 9Èandòdinovuinasaladighjudiziu,èdisseàGhjesù: Dainduvesite?MaGhjesùùnlidetemiccarisposta 10AlloraPilatulidisse:Ùnmiparlimicca?Ùnsapete miccachìaghjuuputeredicrucifissi,èchìaghjuuputere diliberàti?

11Ghjesùrispose:Ùnpuditemiccaavènundadiputere contr'àmè,s'elluùnt'aviadatudal'altu;dunquequelluchì m'hàdatuàtèhàupeccatupiùgrande 12ÈdatanduPilatucircavadiliberàlu,maiGhjudei gridavanu,dicendu:S'ètùlasciandààst'omu,ùnsite miccaamicudiCesare;

13Pilatudunque,intesustaparolla,feceforaGhjesù,è s'assittòinutribunaleinunlocuchjamatuPavimenta,ma inebreuGabbatha 14ÈeraapreparazionediaPasqua,versuasestaora,è disseàiGhjudei:EccuuvostruRè!

15Mach'elligridavanu:Viacunellu,viacunellu, crucificàluPilatulidisse:CrucificàuvostruRè?Icapi sacerdotirisposenu:ÙnavemumiccarèchèCesare 16Alloraulihàdatuperessecrucifissu.Èpigghiaruà Ghjesù,èupurtonu

17È,purtenduasocroce,sin'andòinunlocuchjamatuu locudiucraniu,chìhèchjamatuinebraicuGolgotha. 18Induvel'anucrucifissu,èduialtricunellu,daognilatu, èGhjesùinmezu

19ÈPilatuhàscrittuuntitulu,èumettiunantuàacroceÈ ascritturaera:GESÙDINAZARETHURÈDIIJUDEI.

20AllorastutìtululittianuassaidiiGhjudei,perchèulocu induveGhjesùfùcrucifissueravicinuàacità,èerascrittu inebreu,grecuèlatinu.

21AlloraicapisacerdotidiiGhjudeidissenuàPilatu:Ùn scrivitemicca:UrèdiiGhjudei;mach'elludisse:Sòrèdi iGhjudei.

22Pilaturispose:Ciòch'aghjuscrittul'aghjuscrittu

23Alloraisuldati,dopuavècrucifissuàGhjesù,pigliòiso vistimenti,èfecequattruparti,àognisuldatuunaparte;è ancuusomantellu:avàumantelluerasenzacucitura, tissutudaacimaintuttu.

24Dicenudunquetràdielli:Ùnastrappamumicca,ma tiramuasorteperellu,diqualeserà,perchèsicompia l'Scritturachìdice:Sisòspartutiimovistimentiinmezuà elli,èperamovesteanufattusorteQuestecosedunquei suldatifecenu

25OrastavanuvicinuàacrocediGhjesù,asomammaèa surelladiasomamma,Maria,amògliadiCleophas,è MariaMaddalena

26AlloraGhjesù,videnduasomamma,èudiscìpuluchì stavavicinu,ch'elluamava,disseàasomamma:Donna, eccuutofigliolu!

27Alloradisseàudiscìpulu:Eccuatomamma!Èda quellaoraquelludiscìpulul'hàpurtatuincasasoia

28Dopuàquestu,Ghjesù,sapenduchìtutteecosesòstate compiute,perchìl'Scritturasiacumpiita,disse:Aghjusete.

29Oracieraunvasupienud'acitu;èsiriempiauna spongecùl'acitu,èumettiunantuàl'isopo,èumettenuàa sobocca. ,dopuavèricevutul'acitu,disse:Hèfinitu;

31IGhjudeidunque,perchèeraapreparazione,chìicorpi ùnrestanumiccanantuàacroceughjornudiusàbatu, (perchèquellughjornudiusàbatueraunghjornualtu), pregavanuàPilatuchìesogammilifussinurotteèch'elli pigliatu.

32Alloraghjunsenuisuldati,èrumpianuegambediu primu,èdil'altruchìeracrucifissucunellu

33Maquand'ellisòghjuntiàGhjesù,èvidenduch'elluera digiàmortu,ùnlirumpianumiccaegambe

34Maunudiisuldati,cùunalancia,hàtrafittuusofiancu, èsubituneescesangueèacqua.

35Èquelluchìl'hàvisturendetestimoniu,èuso testimoniuhèveru;

36Perquestecosesòstatefatte,perchìl'Scritturasia cumpiita:Unossudielluùnseràmiccarottu

37Èdinòun'antraScritturadice:Fighjeranuquelluchìanu trafittu

38DopuàquestuGhjiseppud'Arimatea,chìeradiscìpulu diGhjesù,mainsicretu,perpauradiiGhjudei,supplicòà PilatudipigliàucorpudiGhjesù,èPilatulidetepermessu. Hèvinutudunque,èpigliòucorpudiGhjesù

39ÈghjunseancuNicodemu,chìuprimughjunseà Ghjesùdinotte,èpurtòunamisturadimirraèd'aloe,di circacentulibbra

40AllorapiglionuucorpudiGhjesù,èuferiteinpannidi linucùispezie,cum'èamaneradiiGhjudeidisepultà

41Inulocuduv'ellueracrucifissu,cieraungiardinu;èin ugiardinuunsepulcrunovu,induveùneramaistatu pusatuomu

42AllorapusonuGhjesù,perviadiughjornudia preparazionediiGhjudei;perchèusepulcrueravicinu.

CAPITOLU20

1Uprimughjornudiasettimana,MariaMaddalena ghjunseprima,quandueraancubughju,àusepulcru,è vedeapetratoltadausepulcru.

2Alloraellacorse,èghjunseàSimonPetruèàl'altru discìpuluchìGhjesùamava,èlidisse:Hanucacciatuu Signoredausepulcru,èùnsapemuinduvel'anumessu

3AlloraPetrusin'andò,èquellualtrudiscìpulu,èghjunse àusepulcru.

4Allorasicurrianutraminduiinseme;èl'altrudiscìpulu fecepiùdiPetru,èghjunseprimaàusepulcru

5Ès'inchinòèfighjulendu,videipannidilinuchjinatu; maùnhèandatuin

6AlloraSimonPetrughjunsedopuàellu,èandòinu sepulcru,èvidechìipannidilinugiacevanu.

7Èutovagliolu,chìerainusocapu,ùnstendumiccacùi pannidilinu,maavvoltuinsemeinunlocusolu

8Alloraintrìancul'altrudiscìpulu,chìhèghjuntuuprimu àusepulcru,èvidendu,èhàcridutu

9Perchèùnanumiccacunnisciutuancul'Scrittura,chì deverisuscitatudaimorti.

10Alloraidiscìpulisin'andòtornaincasasoia 11MaMariastavaforaàusepulcrupienghjendu;è mentreellapienghje,s’inchina,èguardòinusepulcru.

12Èvededuianghjuliinbiancupusatu,unuàatesta,è l'altruàipedi,induveucorpudiGhjesùerapostu

13Èlidicenu:Donna,perchèpienghji?Iddalidisse: PerchèanupigliatuumoSignore,èùnsòmiccainduve l'anumessu

14Èquanduellaaviadettucusì,sivultòindaretu,èvideà Ghjesùchìstava,èùnsapiachìeraGhjesù

15Ghjesùlidisse:Donna,perchèpienghji?chicerchi? Ella,supponenduch'ellueraughjardinari,lidisse:Signore, s'ètùl'avetepurtatudaquì,dimmiinduvel'aidetti,è l'aghjupurtatu

16Ghjesùlidisse:Maria.Ellasivultòèlidisse:Rabbuni! valeàdì,Maestru

17Ghjesùlidisse:Ùnmitocca;perchèùnsòancuascesu àumoBabbu;èàumoDiu,èuvostruDiu.

18MariaMaddalenahèghjuntaèdisseàidiscìpulich'ella aviavistuuSignore,èch'elluliaviadettuquestecose 19Alloraulistessughjornuàasera,chìerauprimu ghjornudiasettimana,quandueporteeranuchjuseinduve idiscepulieranuriunitiperpauradiiGhjudei,Ghjesù ghjunseèsisteseàmezuàelli,èlidisse:Apaceàvoi 20Èdopuavèdettucusì,limostròesomanièusofiancu Alloraidiscìpulieranucuntenti,quanduanuvistuu Signore.

21AlloraGhjesùlidissedinovu:Apaceàvoi!

22Èdopuavèdettuquestu,spirònantuàelli,èlidisse: RiceveteuSpìrituSantu

23Qualunqueipeccatirimettete,lisòrimessi;èquellichì ipeccatiritene,sòritenuti.

24MaTumasgiu,unudiidodici,chjamatuDidimu,ùnera miccacunelliquanduGhjesùghjunse

25Alloral'altridiscìpulilidissenu:AvemuvistuuSignore. Malidisse:"Seùnaghjuvistuinesomanil'improntadie

unghie,èùnmetteumodituinl'improntadieunghie,èùn aghjumiccaamanuinusolatu,ùncrederaghjumicca.

26Èdopuàottughjorni,isodiscìpulieranuind'èdinovu, èTumasgiucunelli;tandughjunseGhjesù,eportechjuse, èsifirmòàmezuàèdisse:Apaceàvoi.

27AlloradisseàTumasgiu:Portaquìutodettu,èeccue miomani;èghjunghjitequìatomanu,èmettilainumo fiancu:èùnsiatemiccainfide,macrede.

28Tumasgiurisposeèlidisse:UmoSignoreèumoDiu

29Ghjesùlidisse:Tumasgiu,perchèm'avetevistu,avete cridutu:beatiquellichìùnanumiccavistu,machìanu cridutu

30ÈassaialtrisegnichìGhjesùhàveramentefattuin presenzadiisodiscìpuli,chìùnsòmiccascrittiinstu libru:

31Maquestisòscritti,perpudècredechìGhjesùhèu Cristu,uFiglioludiDiu;èchìcredechìpudeteavèavita permezudiusonome

CAPITOLU21

1Dopuàquestecose,Ghjesùsimostròdinovuài discìpulinantuàumarediTiberiade;ècusìsimostraellu stessu

2EranuinsemeSimonePetru,èTumasgiuchjamatu Didymu,èNatanaelediCanainGalilea,èifigliolidi Zebedee,èduialtridiisodiscìpuli

3SimonPetrulidisse:Vogliuàpiscà.Lidicianu:Noi ancuandemucuntèSin'andòfora,èintrinusubituinuna nave;èquellanotteùnanupigliatununda

4Maquandueraghjuntaamatina,Ghjesùstavanantuàa riva;maidiscìpuliùnsapianuchìeraGhjesù

5AlloraGhjesùlidisse:Figlioli,avetedamanghjà?Li rispundenu:No.

6Èlidisse:Gettatearetaàulatudrittudianave,è truvereteIlslançaientdonc,etmaintenantilsnepouvaient pastirerledessuspourlamultitudedepiscis.

7AlloraudiscìpuluchìGhjesùhàamatudisseàPetru:Hè uSignoreQuanduSimonPetruhàintesudìchìerau Signore,hàcenatuusomantelludipiscadoru(perchèera nudu)èsighjittassiinumare

8Èl'altridiscìpulighjunsenuinunapicculabarca; (perch'elliùneranumiccaluntanudaaterra,macum'èduie centucubiti),trascinenduaretacùipesci

9Appenaghjuntiàaterra,vittinuquìunfocudicarbone,è ipescimessisopra,èupane.

10Ghjesùlidisse:Portateipescich’èvoavetepigliatu avà.

11SimonPetrucullighja,ètiraaretainterrapienadipesci grandi,centucinquantaètrè; 12Ghjesùlidisse:VeniteàcenaÈnimudiidiscìpuliùn osavadumandàellu:Qualesì?sapenduchìerauSignore.

13AlloraGhjesùghjunse,pigliòupaneèlidà,èpiscidinò

14HèaterzavoltachìGhjesùsimostraàisodiscìpuli, dopuch'elluhèstaturisuscitatudaimorti

15Allora,dopuàcena,GhjesùdisseàSimonPetru: Simone,figlioludiGhjona,miamipiùchèquesti?Idduli disse:Iè,Signore;sapetechìtiamuIddulidisse:Pascei moagnelli

16Lidissedinovuasecondavolta:Simone,figlioludi Ghjona,miami?Iddulidisse:Iè,Signore;sapetechìti amuIddulidisse:Pasceemiopecure

17Lidisseaterzavolta:Simone,figlioludiGhjona,mi ami?Petrueraafflittuperchèelludisseaterzavolta:Mi amate?Èlidisse:Signore,sapetetutteecose;sapetechì tiamu.Ghjesùlidisse:Pasceemopecure.

18Inverità,inverità,tidicu,quand'ètùeraghjovanu,ti cinghjia,èandaviduv'ètùvoli;ùnavissimicca

19Questuhàdettu,chìindicavaperqualemortech'ellu aviadaglurificààDiu.Èdopuavèparlatuquestu,lidisse: Seguimi

20AlloraPetru,vultendu,videchìseguitaudiscìpuluchì Ghjesùamava;chìsiappoghjaancuàusopettuàacena, èdisse:Signore,qualehèquelluchìtitradisce?

21Petru,videndulu,disseàGhjesù:Signore,èchìfarà st'omu?

22Ghjesùlidisse:s'evogliuch'ellusistessifinuàch'e aghjuvintu,chìtihè?seguitemi.

23Allorasin'andòàdìàmezuàifratellichìquellu discìpuluùnmuririamicca;ma,s'elluvogliuch'ellu s'aspittassifinuàch'evingu,chìhèquestupervoi?

24Questuhèudiscìpuluchìtistimunieghjadiquestecose, èchìhàscrittuquestecose,èsapemuchìasotistimunianza hèvera.

25ÈcisòancuassaialtrecosechìGhjesùhàfattu,chì, s'elludeveessescrittitutti,supponuchìancuumondu stessuùnpudiacunteneilibrichìdeveessescrittu.Amen.

Attidil'Apòstuli

CAPITOLU1

1Uprimutrattatuaghjufattu,oTeofilu,dituttuciòchì Ghjesùhàcuminciatuàfàèàinsignà, 2Finuàughjornuch'ellufùpigliatu,dopuchì,perviadiu SpìrituSantu,aviadatucumandamentiàl'apòstulich'ellu aviasceltu:

3Àqualeancuellusimostravivudopuàasopassioneper parechjeproveinfallibili,essenduvistudaelliquaranta ghjorni,èparlendudiecosechìriguardanuuregnudiDiu

4È,essenduriuniticunelli,liurdinòch'elliùnsi alluntanassidaGhjerusalemme,maaspittàvanuaprumessa diuBabbuchì,diceellu,aveteintesuparlàdimè 5PerchèGhjuvannihàveramentebattezud'acqua;mavoi saretebattezzaticùuSpìrituSantudapocudighjorni.

6Allora,quand'ellis'eranuriuniti,lidumandavanu, dicendu:Signore,inquestutempurestituiràuregnuà Israele?

7Èlidisse:Ùnvitoccaàcunnosceitempioestagionichì uBabbuhàmessuinusopropiuputere

8Maricevereteuputere,dopuchìuSpìrituSantuhè ghjuntunantuàvoi,èsaretetistimunianzipermèin Ghjerusalemme,èintuttaaGhjudea,èinSamaria,èfinuà l'estremitàdiaterra.

9Èquand'elluaviaparlatuquestecose,mentrech'elli vedevanu,fùpigliatu;èunanuvolal'accoltaforadiaso vista.

10Èmentrech'ellifighjavanufissiinucelu,mentrech'ellu cullighjava,eccu,duiomistavanuvicinuàelliinvestiti bianchi;

11Qualehàdettuancu:OmidiGalilea,perchèstateà fighjàinucelu?StustessuGhjesù,chìhèstatupurtatuda voiinucelu,venecusìcumul'avetevistuandàinucelu.

12AlloraturnonuinGhjerusalemmedaumontechjamatu Olivet,chìhèdaGhjerusalemmeunviaghjudisabbatu.

13Èquand'ellisòghjuntiind'èunastanzasuprana,induve stavanuPetruèGhjacumuèGhjuvannièAndrea,Filippuè Tumasgiu,BartolomeuèMatteu,Ghjacumu,figliolu d'Alfeu,èSimonuZeloteèGhjudaufratelludiGhjacumu

14Quessitutticuntinueghjanuinunapreghieraè supplicazione,cùedonne,èMaria,amammadiGhjesù,è cùisofratelli

15ÈinquellighjorniPetrus'arrizzòàmezuàidiscìpuli,è disse:(unùmmurudinomiinsemeeracircacentuvinti).

16Omièfratelli,staScritturadeveessestatacumpleta,chì uSpìrituSantuperboccadiDavidhàparlatuprimadi Ghjuda,chìeraguidaperquellichìanupigliatuGhjesù.

17Perchèeracuntatucunnoi,èaviaottenutuunapartedi stuministeru

18Avàst'omuhàacquistatuuncampucùaricumpensadi l'iniquità;ècascàatesta,sisfondòàmezuàmezu,ètutte esovisceresbuchjavanu

19Èeracunnisciutudatuttil'abitantidiGhjerusalemme; inquantuquellucampuhèchjamatuinasolinguapropria, Aceldama,valeàdì,Ucampudisangue

20PerchèhèscrittuinulibrudiiSalmi:Chìaso abitazionesiadesolata,èch'elluùncisianimu;

21Perquessa,distiomichìsòstaticumpagniecunnoi tuttuutempuchìuSignoreGhjesùhèandatuèesciatrànoi,

22PartendudaubattèsimudiGhjuvanni,finuàquellu ghjornuch'elluhèstatupigliatudanoi,deveesseurdinatu peressetistimunianzecunnoidiasorisurrezzione.

23Èanudesignatudui,GhjiseppuchjamatuBarsaba,chì erachjamatuGhjustu,èMattia

24Eanupricatu,èdicenu:Tu,oSignore,chìcunnoscii coridituttil'omi,mostras'elludistiduiavetesceltu

25Perch'ellupòpigliàpartedistuministeruèdi l'apostulatu,daqualeGhjudahècascatupertrasgressione, perandàinusolocu

26Èanudatuisosorte;èulottuhècascatunantuà Matthias;èfùnuminatucùl'undiciapòstuli.

CAPITOLU2

1ÈquanduughjornudiaPentecostehèghjuntu cumplettamente,eranututticununaccorduinunlocu

2Èsubbitughjunseunsonudaucelucum'èdiunventu forte,èchjappàtuttaacasaduv'ellistavanuàpusà

3Èliapparsulinguefessucum'èdifocu,èsipusònantuà ognunudielli.

4ÈtuttieranupienidiuSpìrituSantu,ècuminciaruàparlà altrelingue,cum'èuSpìritulidavaàparlà.

5ÈabitavanuinGhjerusalemmeGhjudei,omidevoti,da ogninazionesottuàucelu

6Or,quand'elluhèstaturumore,amultitùdines'adunava,è eracunfusa,perchèchìognunulisenteparlàinasolingua.

7Ètuttieranumaravigliatièmaravigliati,dicendul'unà l'altru:Eccu,ùnsòmiccatuttiquellichìparlanuGalilei? 8Ècumusisentemuogniomuinanostralingua,ind’èchì avemunatu?

9Parti,Medi,Elamiti,èl'abitantiinMesopotamia,in GhjudeaèinCappadocia,inuPontuèinl'Asia, 10FrigiaèPanfilia,inEgittu,èinepartidiLibiavicinuà Cirene,èstranieridiRoma,Ghjudeièproseliti, 11CretièArabi,lisentimuparlàinanostralingual'opere maravigliosediDiu

12Ètuttieranumaravigliati,èeranuindubbitu,dicendu l'unàl'altru:Chìsignificaquestu?

13L'altridicianuinburla:Questiomisòpienidivinu novu.

14MaPetru,stenducùl'undici,alzòasovoce,èlidisse: OmidiGhjudea,èvoituttichìabitateinGhjerusalemme, siatecunnisciutidavoi,èascoltateemoparolle:

15Perchèquestiùnsòmiccaubriachi,cum'èvoisupponete, chìùnhèchèaterzaoradiughjornu

16MaquestuhèquelluchìhèstatudettudauprufetaJoël; 17Inl'ultimighjorni,diceDiu,versaraghjudaumoSpìritu nantuàognicarne;èivostrifigliolièevostrefigliole prufetizeranu,èivostrighjovaniviranuvisioni,èivostri vechjiviranusogni:

18Ènantuàimoservitoriènantuàemoserva, versaraghjuinquellighjornidiumoSpìritu;è prufetizeranu:

19Fararaghjumiraculiinucelu,èsegniinterrasottu; sangueèfocuèvaporedifumu:

20Usoleseràcambiatuinbughjura,èalunainsangue, primachìvenequellughjornugrandeènotevolediu

Signore:

21ÈseràchìquelluchìinvocàunomediuSignoreserà salvatu

22Oomid'Israele,sentenusteparolle;GhjesùdiNazareth, unomuappruvatudiDiutràvoipermiraculièmaraviglie

èsegni,chìDiuhàfattuperelluinmezuàvoi,cum'èvoi stessusapete:

23Iddu,essenduliberatudaucunsigliudeterminatuèa prescienzadiDiu,l'avetepigliatu,èpermanigattivil'avete crucifissuèuccisu.

24QualeDiuhàrisuscitatu,avendusbulicatuiduloridia morte,perchèùneramiccapussibulech'ellusiaritenutu

25PerchèDavidparladiellu:Aghjusemprevistuu Signoredavantiàamofaccia,perchèelluhèàamodiritta, perùnessemiccamossu

26Perquessa,umocoresirallegra,èamolinguas'aligra; inpiùamocarneriposaràinsperanza:

27Perchèùnlasciaretemiccaamoànimainl'infernu,nè permetteretechìutoSantuvedaacorruzzione

28M'haifattucunnosceimodidiavita;mifaraipienadi gioiacùutovisu.

29Omièfratelli,lasciamiparlàcunvoidiupatriarca David,chìhèmortuèintarratu,èusosepulcruhècunnoi finuàoghje.

30Perquessa,essenduprufeta,èsapenduchìDiuliavia ghjuratucùunghjuramentu,chìdiufruttudiisolombi, seconduacarne,risuscitaràCristuperpusànantuàuso tronu;

31Videnduquestuprima,hàparlatudiarisurrezzionedi Cristu,chìasoànimaùneramiccalasciatainl'infernu,nè asocarnehàvistuacorruzzione

32StuGhjesùhàrisuscitatuDiu,diqualesimututti tistimoni.

33Perquessa,essenduàamanudirittadiDiuesaltatu,è avèricevutudauBabbuaprumessadiuSpìrituSantu,hà spulatuquestuchìavàvedeèsente.

34PerchèDavidùnhèmiccacullatuiniceli,maellu stessudice:USignorehàdettuàumoSignore:Siateàa modiritta.

35Finuàfàitonemichiutosgabello

36Perquessa,chìtuttaacasad'IsraelesàbèchìDiuhà fattuquellustessuGhjesùchìavetecrucifissu,siaSignore èCristu

37Or,quand'ellianuintesuquestu,s'hèpicchituinuso core,èdissenuàPetruèàl'altriapòstuli:Omièfratelli, chìfaremu?

38AlloraPetrulidisse:Pentitevi,èchìognunudivoisia battizatuinunomediGhjesùCristu,perarimissionedii peccati,èricevereteurigaludiuSpìrituSantu

39Perchèaprumessahèpervoi,èperivostrifiglioli,èper tuttiquellichìsòluntanu,quant'èuSignore,unostruDiu, chjamarà

40Ècùparechjealtreparolletistimuniaèesurtò,dicendu: Salvatevidastagenerazioneperversa

41Alloraquellichìcunpiacèricevenuasoparollaeranu battezzati;èulistessughjornulisòaghjuntucircatrèmila anime.

42Ècuntinueghjanufermamenteinaduttrinaèina fraternitàdil'apòstuli,èinapartizionediupaneèina preghiera

43Èutimorevinanantuàogniànima,èparechjimiraculi èsegnieranufattidal'apòstuli.

44Ètuttiquellichìcrèdenueranuinseme,èavianututtee cosecumune;

45Èvindutuisopussidimentièisobeni,èlisparteàtutti l'omi,cum'èogniomuaviabisognu

46Èch'ellistavanuognighjornuinutempiu,èrompendu upanedicasaincasa,manciavanuasocarnecungioiaè uncoreunicu

47LodenduàDiu,èavègraziaàtuttuupopulu.Èu Signoreaghjunghjiaàachjesaognighjornucumusideve essesalvatu

CAPITOLU3

1OrPetruèGhjuvannicullòinsemeinutempiuàl'oradia preghiera,chìeraanovenaora

2Èfùpurtatuunomuzoppudauventrediasomamma, ch'ellimettevanuognighjornuàaportadiutempiuchìsi chjamaBella,perdumandàl'elemosinaàquellichì entravanuinutempiu

3Quale,videnduPetruèGhjuvanniperandàinutempiu, dumandòl'elemosina

4ÈPetru,fighjendul'ochjinantuàellucùGhjuvanni, disse:Fighjateànoi.

5Èlifeceattente,aspittenduàricevequalcosadielli

6AlloraPetrudisse:Ùnaghjunèargentunèoru;maciò ch'eaghjudatuti:InunomediGhjesùCristudiNazareth, alzatiècammina

7Èupigliòperamanudiritta,èl'alzò,èsubituisopediè l'ossadil'anchjericivutuforza.

8È,saltendu,s'arrizzò,andò,èintrìcunelliinutempiu, marchjendu,saltendu,èlodenduàDiu

9ÈtuttuupopuluuvidiacamminenduèlodavaàDiu:

10Èsapianuchìeraquelluchìs'assittòperl'elemosinaàa BellaPortadiuTempiu;

11Ècum'èuzoppuchìeraguaritutiniaàPetruè Ghjuvanni,tuttuupopulucurriaàelliinuportico chjamatudiSalomone,assaimaravigliatu

12ÈPetru,videnduciò,risposeàupopulu:Omid'Israele, perchèvimaravigliatediquestu?operchèciguardatecusì seriamenteànoi,cum'ès'èperunostruputereosantità avemufattust'omuàmarchjà?

13UDiud'Abrahamu,d'Isaac,èdiGhjacobbu,uDiudii nostribabbi,hàglurificatuusoFiglioluGhjesù;ch'èvo aveterinunziatu,èl'aveterinnegatuinpresenzadiPilatu, quandueradecisudilascialluandà

14MavoiricusateuSantuèuGhjustu,èvulevatechìun assassinuvisiadatu;

15ÈtombuuPrincipediavita,chìDiuhàrisuscitatudai morti;diqualesimutistimoni

16Èusonome,perviadiafedeinusonome,hàfattustu omuforte,chìvoivedeteècunnosci:iè,afedechìhèda ellulihàdatustasanitàperfettainpresenzadivoitutti.

17Èavà,fratelli,sòchìperignuranzal'avetefattu,cum'è ancuivostricapi

18MaciòchìDiuprimaaviadimustratudaaboccaditutti isoprufeti,chìCristuaviadasoffre,l'hàcumpiutucusì.

19Pentitevidunque,èsiatecunvertiti,chìivostripeccati ponuessesguassati,quanduitempidirinfrescantevenenu daapresenzadiuSignore;

20ÈmandarààGhjesùCristu,chìprimavierapridicatu: 21Qualechìuceludevericevefinuàitempidia restituzioneditutteecose,chìDiuhàparlatudaaboccadi tuttiisoprufetisantidapoiuprincipiudiumondu 22PerchèMosèhàdettuveramenteàibabbi:USignore,u vostruDiu,visusciteràunprufetadiivostrifratelli,cum'è mè;ellusentereteintuttuciòchìvidirà

23Èaccadechìogniànima,chìùnsentemiccaquellu prufeta,seràdistruttatràupopulu.

24Iè,ètuttiiprufetidaSamuelèquellichìseguitanudopu, quantianuparlatu,anuancupreditudistighjorni.

25Voisìifigliolidiiprufeti,èdil'allianzachìDiuhà fattucùinostribabbi,dicenduàAbràhamu:Èinato discendenzaseranubenedettituttiiparentidiaterra

26Àvoiprima,Diu,avendurisuscitatuusoFigliolu Ghjesù,umandòàbenedizzionedivoi,alluntanendu ognunudivoidaesoiniquità

CAPITOLU4

1Etcommeilsparlaientaupeuple,lesprêtres,lecapitaine dutempleetlessadducéensvinrentsureux

2Essenduafflittatich'ellianuinsignatuàupopulu,è pridicatupermezudiGhjesùarisurrezzionedaimorti

3Èlipusonuemani,èlimettenuinsplutazionifinuàu ghjornudopu,perchèeraoraasera.

4Eppuru,parechjidiquellichìanuintesuaparolla cridevanu;èunumerudil'omieracircacinquemila 5Èavveneudumanechìisocapi,isoanzianièiscribi, 6ÈAnnausuvrasacrificadore,èCaifa,èGhjuvanni,è Lisandru,ètuttiquellichìeranudiaparentidiusuvra sacerdote,sisòriunitiinGhjerusalemme.

7Èquand'ellil'avianumessiàmezuàelli,lidumandò:Per qualeputenza,operqualenome,avetefattuquestu?

8AlloraPetru,pienudiuSpìrituSantu,lidisse:Voicapi diupopuluèanzianid'Israele,

9S'èoghjeavemuesaminatudiabonaazionefattaàl'omu impotente,perqualemoduhèstatuguaritu?

10Sappiateàvoitutti,èàtuttuupopulud'Israele,chì,per unomediGhjesùCristudiNazareth,chìavetecrucifissu, chìDiuhàrisuscitatudaimorti,ancuperellu,questuomu hèquì,sanu,davantiàvoi

11Questahèapetrachìhèstataabbandonatadavoi custruttori,chìhèdiventataucapudil'angulu.

12Ùncihènèsalvezzainalcunualtru,perchèùncihè nisunaltrunomesottuàuceludatuàl'omi,perquale avemudaessesalvatu.

13Or,quand'ellianuvistul'audaciadiPetruèGhjuvanni,è s'avissich'ellieranuomiignorantièignoranti,si maravigliavanu;èpigghiarucunniscenzadielli,ch'elli eranustaticunGhjesù

14Èvidendul'omuchìeraguarituchìstavacunelli,ùn pudianudìnundacontruàellu.

15Maquanduliavianuurdinatudiandàforadiucunsigliu, sicunferiscenutràelli:

16Dicendu:Chìfaremuàquestiomi?perchèchì veramenteunmiraculunotabilehèstatufattudaellihè manifestatuàtuttiquellichìabitanuinGhjerusalemme;è ùnpudemumiccanigà.

17Mach'ellaùnsisparghjepiùàmezuàupopulu, minacciamuch'elliùnparranupiùànimuinquestunome 18Èlichjamavanu,èlicumandavanudiùnparlàmiccanè d'insignàinunomediGhjesù

19MaPetruèGhjuvannilirisposenuèlidissenu:S'ellu hèghjustudavantiàDiuàsentevoipiùchèàDiu,ghjudicà voi

20Perchèùnpudemuchèparlàdiecosechìavemuvistuè intesu

21Allora,dopuavèminacciatudipiù,lilasciòandà,ùn truvendunundadimanerach'ellipudianupunisce,pervia diupopulu,perchètuttil'omiglurificavanuàDiuperciò chìerafattu.

22Perchèl'omuerapiùdiquarant'anni,àqualehèstatu fattustumiraculudiguariscenza

23Èesseliberati,sin'andòind'èasocumpagnie,è annunzianututtuciòchìicapidiisacrificadorièl'anziani liavianudettu

24Èquanduanuintesuquessa,alzavanuasovoceàDiu cununaccordu,èdissenu:Signore,tùsìDiu,chìavete fattuuceluèaterraèumare,ètuttuciòchìhèinelli

25Quale,perboccadiutoservitoreDavid,hàdettu: Perchèipaganis'arrabbianu,èupopulus'imaginacose vani?

26Irèdiaterras'arrizzò,èicapisòstatiriuniticontruàu SignoreècontruàusoCristu

27Inverità,contr'àutosantufiglioluGhjesù,chìt'aiuntu, ErodeèPonziuPilatu,cùipaganièupopulud'Israele, eranuriunitiinseme

28Perfàtuttuciòchìatomanuèutocunsigliuhàdecisu primadifà.

29Èavà,oSignore,eccuesominacce,èdààitoservitori chì,cùtuttal'audacia,ponudìatoparolla

30Stenduatomanuperguarì;èchìisegnièmeraviglie ponuessefatticùunomediutosantufiglioluGhjesù

31Èquand'elliavianupricatu,ulocuduv'ellieranuriuniti insemesiscuzzulò;ètuttieranupienidiuSpìrituSantu,è anuparlatuaparolladiDiucunaudacia

32Èamultitùdinediquellichìcrèdenueranudiuncoreè d'unaànima;maavianututteecosecumune.

33Ècungrandeputenzaanudatul'apòstulitistimunianza diarisurrezzionediuSignoreGhjesù,èunagrandegrazia eranantuàellitutti.

34Ùncin'eranimuchìmancava,perchètuttiquellichìanu pussedediterreodicaselivendevanu,èpurtonuuprezzu diecosechìeranuvendute.

35Èlipusòàipedidil'apòstuli;èsifaciaadistribuzione àognunuseconduch'elluaviabisognu

36ÈGhjiseppu,chìl'apòstulichjamavaBarnaba,(chìhè interpretatuufiglioludiacunsulazione),Levitu,èdiu paesediCipru

37Avenduaterra,uvindutu,èpurtòisoldi,èupusòài pedidil'apòstuli

CAPITOLU5

1MaunomuchjamatuAnanias,cùSapphira,asomoglia, hàvindutuunpussessu,

2Èriservòunapartediuprezzu,asomogliaeraancu cunnisciuta,ènepurtòunacertaparte,èapusòàipedidi l'apòstuli.

3MaPetrudisse:Anania,perchèSatanahàpienuutocore permentiàuSpìrituSantu,èperrinfurzàunapartediu prezzudiaterra?

4Mentrech'elluera,ùneramiccauvostrupropiu?èdopu chìeravindutu,ùneramiccainuvostrupropiuputere? perchèavetecuncipitustacosainuvostrucore?ùnavete miccamentituàl'omi,maàDiu

5ÈAnania,intesusteparolle,cascò,èabbandunòuspirtu; èunagrandepauraghjunseàtuttiquellichìanuintesu questecose

6Etlesjeunesgenss'élevèrent,leblessèrent,l'emportèrent etl'enterraient.

7Èeracircatrèoredopu,quanduasomoglia,senzasapè ciòchìerafattu,intrì.

8ÈPetrulirispose:Dimmis'èvoavetevindutuaterraper tantu?Èelladisse:Iè,pertantu

9AlloraPetrulidisse:Cumuhèchìvoaveteaccunsentutu insemepertentàuSpìritudiuSignore?eccu,ipedidi quellichìanuintarratuutomaritusòàaporta,èti purteranufora

10Allorach'ellacascòsubituàisopedi,èabbandunòu fantasma;èighjovanighjovanuentranu,atruvarumorta, è,purtendulafora,l'anuintarratadausomaritu.

11Èungrandetimoreghjunseàtuttaachjesa,èàquelli chìanuintesustecose

12Èdaemanidil'apòstuli,parechjisegnièmaravigliisò statifattitràupopulu;(èeranututticununaccorduinu porticodiSalomone

13Èdil'altri,nimuùnosavauniscesiàelli,maupopululi magnificava

14ÈicredentieranupiùaghjuntuàuSignore,multitùdine d'omièdidonne.)

15Aupointqu'ilsconduisaientlesmaladesdanslesrues, etlesmettaientsurdeslitsetdescanapés,afinqu'aumoins l'ombredePierrequipassait,fûtombragéeparquelquesunsd'entreeux

16Unamultitùdinediecitàdil'intornughjunseancuà Ghjerusalemme,purtenduimalati,èquellichìeranu turbatidaspiritiimpuri,ètuttisòstatiguariti

17Alorslesouverainsacrificateurseleva,ettousceuxqui étaientaveclui(quiestlasectedesSadducéens)etfurent remplisd'indignation

18Ès'imponenuemaninantuàl'apòstuli,èimettein prigiòcumuni.

19Mal'ànghjuludiuSignorehàapertudinotteeportedia prigiò,èlifecefora,èdisse:

20Vai,stammièparlainutempiuàupopulututtee parolledistavita

21Èquand'ellianuintesuquessa,entranuinutempiudi matina,èinsignanu.Mausuvvernusacrificadoreghjunse, èquellichìeranucunellu,ècunvocòucunsigliu,ètuttuu sinatudiifigliolid'Israele,èmandòàaprigiòperesse purtati.

22Maquandul'ufficialisòghjunti,èùnlitruvarumiccain prigiò,sinevultonuèdissenu:

23Dicendu:Aprigiòtruvemuveramentechìavemu chjusuintuttasicurezza,èiguardianichìstavanufora davantiàeporte;maquanduavemuapertu,ùnavemu trovuomuind'uinternu

24Quanduusuvvernusacrificadoreèucapudiutempiuè icapidiisacrificadorianuintesuquestecose,dubitavanu d'ellidachìquestupuderiacresce.

25Alloraunus'avvicinòèlidisse:Eccu,l'omich'èvo avetemessuinprigiòstanuinutempiuèinsignanuàu populu

26Alloraucapitanusin'andòcùl'ufficiali,èlipurtòsenza viulenza,perchètemevanuupopulu,ch'elliùnanudaesse lapidatu

27È,quandul'avianupurtatu,ipusonudavantiàu cunciliu;

28Dicendu:Ùnviavemumiccastrettuurdinatudiùn insignàinstunome?è,eccu,aveteriempitu

Ghjerusalemmecùavostraduttrina,èaveteintenzionedi purtàusanguediquestuomunantuànoi.

29AlloraPetruèl'altriapòstulirispundenuèdissenu: AvemudaubbidìàDiupiuttostuchèàl'omi.

30UDiudiinostribabbihàrisuscitatuàGhjesù,chìvo avetetombuèimpiccatuàunarbre

31Diul'hàesaltatucùasomanudirittaperesseun PrìncipeèunSalvatore,perdàapenitenzaàIsraeleèu pirdunudiipiccati

32Ènoisimuisotistimunianzidisticosi;ècusìhèancu uSpìrituSantu,chìDiuhàdatuàquellichìubbidiscenu 33Quand'ellil'anuintesu,sòstatichjappiinucore,è pigghiarucunsigliuditumbàli.

34AlloraunFariseu,chjamatuGamaliel,chìeraunduttore dialege,chìerainriputazionetràtuttuupopulu,s'hè rializatuinucunsigliu;

35Èlidisse:Omid'Israele,fateattenzioneàciòchì intendetefàinquantuàquestiomi

36Primadistighjorni,Théudass'alzò,sivantavad'esse qualcunu;àqualeunnumerudiomi,circaquattrucentu, s'uniscenu:qualehèstatuuccisu;ètuttiquellichì ubbidivanu,eranuspargugliati,èpurtatiànulla.

37Dopuàquestuomu,GhjudadiGalilea,inighjornidi l'impositu,s'hèrializatu,èhàattiratuassaighjentedopuà ellu;ètutti,ancuquellichìubbidivanu,eranuspargugliati.

38Èavà,vidicu:Astenitedastiomi,èlasciateliinpace: perchès'èstucunsigliuostutravagliuhèdil'omi,ùnserà miccasbuchjatu.

39Mas'elluhèdiDiu,ùnpudetemiccasfondà;perùnesse trovuancuàluttàcontruàDiu

40Ècunelluaccunsentì,è,dopuavèchjamatul'apòstuli,è libattu,urdinòch'elliùnsiparlassiinunomediGhjesù,è lilasciàandà

41Ès'alluntanudaaprisenzadiucunsigliu,rallegrandu ch'ellieranuriputatidegnidisoffredivergognaperuso nome

42Èognighjornuinutempiu,èinognicasa,ùncessanu d'insignàèdipredicààGhjesùCristu

CAPITOLU6

1Èinquellighjorni,quanduunumerudiidiscìpuliera multiplicatu,sisuscitaunamurmurazionediiGrecicontr'à l'Ebrei,perchèesoveduveeranutrascurateinuministeru diognighjornu

2Alloraidodicichjamavanuamultitùdinediidiscìpuli,è lidissenu:Ùnhèmiccaraghjonechìavemudaabbandunà aparolladiDiuèserveàtavule.

3Perquessa,fratelli,fighjateàmezuàvoisetteomionesta, pienidiuSpìrituSantuèdiasaviezza,àqualepudemu designàperquestuaffare

4Macidaremusempreàapreghiera,èàuministerudia parolla

5Èstaparollapiaccòàtuttaaghjente,èscelsinuStefanu, unomupienudifedeèdiuSpìrituSantu,èFilippu,è Prucoru,èNicànuru,èTimonu,èParmenas,èNicolau, proselitudiAntiochia.

6Ch'ellipusonudavantiàl'apòstuli,è,dopuavèpricatu,li imposenuemani

7ÈaparolladiDiucresce;èunumerudiidiscìpulisi multiplicòassaiinGhjerusalemme;èunagrande cumpagniadiipretieranuubbidientiàafede

8ÈStefanu,pienudifedeèdiputenza,hàfattugrandi miraculièmiraculitràupopulu.

9Allorasisuscitanucertidiasinagoga,chìhèchjamata sinagogadiiLibertini,èdiCireneèdiAlessandria,èdi quellidiaCiliciaèdil'Asia,disputenducùStefanu.

10Èùnanupussuturesisteàasaviezzaèàuspiritucù qualeelluparlava

11Tandusubornavanul'omi,chìdissenu:L'avemuintesu parlàblasfemicontr'àMosèècontruàDiu

12Etilssoulevèrentlepeuple,lesanciensetlesscribes, s'approchèrentdelui,l'attrapèrentetleconduisirentau conseil

13Èfacianufalsitistimunianzi,chìdicenu:St'omuùn cessàdiparlàblasfemicontruàstulocusantuèàalege

14Perchèl'avemuintesudìchìquestuGhjesùdiNazareth hàdadistrughjestulocu,èhàdacambiàl'usichìMosèci hàliberatu

15Ètuttiquellichìstavanuinucunciliu,fighjulendu fighjulendunantuàellu,vittinuasofacciacum'èquella d'unanghjulu

CAPITOLU7

1Allorausuvrasacerdotedisse:Sòcusìcusì?

2Èdisse:Omi,fratellièbabbi,ascoltate;UDiudia gloriaapparsuàunostrubabbuAbraham,quanduerain Mesopotamia,primach'elluabitòinCharran,

3Èlidisse:Escedautopaeseèdaatoparentela,èvenite inupaesechìtimustraraghju

4AlloraescedaupaesediiCaldei,èhàabitatuin Charran;

5Èùnlidetemiccainereditàinquestu,micca,miccatantu permetteusopede;mahàprumessuch'ellulidariain pussessu,èàasodiscendenzadopuàellu,quand'elluùn aviamiccafigliolu

6ÈDiuhàparlatucusì:Chìasosumentedevestàinun paesestraneru;èch'ellilipurtassiinschiavitù,èlipricàu malequattrucentuanni

7Èghjudicheraghjuanazioneàqualesaranuinschiavitù, disseDiu;èdopu,esceranu,èmiservenuinstulocu.

8Èlidetel'allianzadiacircuncisione;ècusìAbràhamu nasceàIsaac,èucirconcisul'ottughjornu;èIsaccunascì àGhjacobbu;èGhjacobbugeneròidodicipatriarchi.

9Èipatriarchi,mossid'invidia,vindunuGhjiseppuin Egittu,maDiueracunellu

10Èuliberatudatutteesoafflizzioni,èlidetegraziaè saviezzainvistadiFaraone,rèd'Egittu;èufacia guvernatoredil'Eggittuèdituttaasocasa.

11Oracihèstataunacarenzaintuttuupaesed'Egittuèdi Canaan,èunagrandeafflizione,èinostribabbiùnanu trovusustenimentu

12MaquanduGhjacobbuintesuchìcieragranuinEgittu, hàmandatuprimainostribabbi

13ÈàasecondavoltaGhjiseppufùfattucunnosceàiso fratelli;èaparenteladiGhjiseppufùcunnisciutaà Faraone

14AlloramandòGhjiseppu,èchjamòàelluusobabbu Ghjacobbuètuttiisoparenti,sessantacinqueanime

15GhjacobbufalòinEgittu,èmorse,elluèinostribabbi

16ÈsòstatipurtatiinSichem,èpostiinusepulcruchì Abrahamhàcompruperunasommadisoldidaifigliolidi Emmor,babbudiSichem

17Maquanduutempudiaprumessas'avvicinava,chìDiu aviaghjuratuàAbràhamu,upòpulucriscinuèsimultiplicò inEgittu

18Finuàchìs'arrizzòunaltrurèchìùncunnoscimicca Ghjiseppu.

19Ustessuhàtrattatuinmodusottilecùinostriparenti,è umalesupplicòinostribabbi,perch'elliscaccianuiso figliolipicciotti,finuàafinediùncampà.

20InquellutempuMosèhènatu,èeraassaibellu,èhà nutritutrèmesiinacasadiusobabbu

21Èquand'ellufùcacciatu,afiglioladiFaraoneupigliò,è l'hàalimentatuperusofigliolu

22ÈMosèeraamparatuintuttaasaviezzadil'Egiziani,è eraputenteinparolleèinatti

23Èquanduerapienudiquarant'anni,livinniincoreper visitàisofratelli,ifigliolid'Israele.

24Etvoyantl'und'euxsouffrirdutort,illedéfendit, vengeaceluiquiétaitopprimé,etbattitl'Égyptien

25Perchèsupponechìisofratelliavarianucapitucumu chìDiuliliberariadaasomanu,maùnanumiccacapitu

26Ulindumanelisimostròmentrech'ellilitigavanu,èli vuliaritruvà,dicendu:Signori,sìfratelli;perchèvi sbagliateunuàl'altru?

27Maquelluchìhàfattumaleàusovicinu,l'hàcacciatu, dicendu:Qualehèchìt'hàfattucapuèghjudicenantuà noi?

28Miammazzarà,cum’ètùl’haifattueriàl’Egizianu?

29AlloraMosèfughjituàstaparolla,èerastraneruinu paesediMadian,induvehànatuduifiglioli

30Èquanduquarantaannisòscaduti,liapparveinu desertudiamuntagnaSinaunanghjuludiuSignoreinuna fiammadifocuinunmachja

31QuanduMosèl'hàvistu,s'hèmaravigliatudiavista;

32Dicendu:SòuDiudiitobabbi,uDiud'Abrahamu,u Diud'Isaac,èuDiudiGhjacobbuAlloraMosètremò,èùn osavavede

33AllorauSignorelidisse:«Toglieiscarpidaitopedi: ulocuduv’ètùstaihèterrasanta

34Aghjuvistu,aghjuvistul'afflizzionidiumopòpuluchì hèinEgittu,èaghjuintesuusolamentu,èsòfalatuper liberàÈavàvenite,timanderaghjuinEgittu

35StuMosèch'ellianuricusatu,dicendu:Qualehèchì t'hàfattucapuèghjudice?ulistessuDiuhàmandatuper esseuncapuèunliberatoredaamanudil'anghjuluchìli apparsuinamachja

36Lifecefora,dopuch'elluaviafattumiraculièsegniinu paesed'Egittu,èinuMariRossu,èinudesertuquaranta anni.

37QuestuhèquelluMosè,chìdisseàifigliolid'Israele:U Signore,uvostruDiu,visusciteràunprufetadiivostri fratelli,cum'èmè;elluusenterete

38Questuhèquelluchìerainachjesainudesertucù l'ànghjuluchìliparlavanantuàamuntagnaSina,ècùi nostribabbi;

39Àqualeinostribabbiùnanumiccaubbiditu,mal'anu cacciatudaelli,èinisocorisivultonuinEgittu

40DicenduàAaronu:Fatecidiiperandàdavantiànoi, perchèinquantuàstuMosè,chìcihàpurtatuforadiu paesed'Egittu,ùnsapemumiccaciòchìhèstatudaellu

41Etilsfirentunveauencesjours,etoffrirentunsacrifice àl'idole,etseréjouirentdel'œuvredeleurspropresmains

42AlloraDiusivultò,èlideteàaduràl'armatadiucelu; cum'èhèscrittuinulibrudiiprufeti:Ocasad'Israele, m'aveteoffrittubestieimmolateèsacrificiinuspaziudi quarantaanniinudesertu?

43Iè,avetepigliatuutabernaculudiMoloch,èastelladiu vostrudiuRemphan,figurechìavetefattuperaduràelli,è vipurteraghjuforadiBabilonia

44Inostribabbiavianuutabernaculuditistimunianzainu desertu,cum'ellul'aviaurdinatu,parlenduàMosè,ch'ellu l'aviafattuseconduamodach'elluaviavistu

45Chìancuinostribabbi,chìsòghjuntidopu,purtonucun Ghjesùinupussessudiipagani,chìDiuhàcacciatu davantiàafacciadiinostribabbi,finuàighjornidi David;

46ChìhàtrovufavoredavantiàDiu,èvuliatruvàun tabernaculuperuDiudiGhjacobbu.

47MaSalomonelicustruìunacasa

48Mal'Altìssimuùnabitamiccaintempiifattidaemani; comudiciluprufeta,

49Uceluhèumotronu,èaterrahèumosgabellodipedi: chìcasamicustruite?diceuSignore:ochìhèulocudiu moriposu?

50Ùnamomanuhàfattututtequestecose?

51Voidicollurigiduèincircuncisidicoreèd'arechje, resistetesempreàuSpìrituSantu:cum'èivostribabbi, fatecusì

52Qualediiprufetiùnanumiccaperseguitatuivostri babbi?èanuuccisuquellichìanudimustratuprimadia venutadiuGhjustu;diqualesìstatuavàitraditoriè l'assassini:

53Chìanuricivutualegedaadispusizionedil'angeli,èùn l'anumiccaguardatu

54Quand'ellianuintesussecose,sòstatichjappiinucore, èstringhjenunantuàellucùisodenti.

55Maellu,ch'elluerapienudiuSpìrituSantu,guardò fermuinucelu,èvideagloriadiDiu,èGhjesùchìstavaà adirittadiDiu.

56Èdisse:Eccu,vecuiceliaperti,èuFiglioludil'omu chìsitrovaàadirittadiDiu

57Alloragridavanuàgranvoce,sifermanul'arechje,èsi currianuannantuàellud'unamanera

58Èuscacciòforadiacità,èulapidau;èitistimunianzi deposenuisovestitiàipedidiunghjovanu,chìsi chjamavaSaul

59ÈanulapidatuàStefanu,chjamenduàDiu,èdicendu: SignoreGhjesù,riceveumospiritu.

60Èsighjinochje,ègridòàunavoceforte:Signore,ùn imponiscemiccastupeccatuàelli.Èquand'elluaviadettu questu,siaddurmintò

CAPITOLU8

1ÈSaulaccunsentìàasomorteÈinquellutempuciera unagrandepersecuzionecontruàachjesachìerain Ghjerusalemme;etilsétaienttousdispersésdansles régionsdeJudéeetdeSamarie,àl'exceptiondesapôtres

2ÈomidevotipurtonuStefanuàasosepultura,èfeceuna grandelamentazioneannantuàellu

3InquantuàSaul,hàsappiutuachjesa,intrutuinogni casa,è,cacciatuomièdonne,limisiinprigiò.

4Perquessa,quellichìeranuspargugliatiandavanuinogni locupredicenduaparolla

5AlloraFilippufalòinacitàdiSamaria,èliannunziavau Cristu.

6ÈupopulucununaccordufeceattenteàciòchìFilippu dicia,intesuèvidenduimiraculich’ellufacia.

7Perchèispiritiimpuri,gridenduàvoceforte,escevanuda parechjich'ellin'eranupussessi;èparechjiparalisi,èzoppi, eranuguariti

8Ècieraunagrandegioiainquellacità.

9Maisilyavaitunhomme,nomméSimon,quiautrefois, danslamêmeville,pratiquaitlasorcellerieetenchantaitle peupledeSamarie,déclarantlui-mêmequ'ilétaitungrand 10Àqualetuttil'ascoltavanu,daupiùchjucuàupiù grande,dicendu:QuestuomuhèugrandeputerediDiu.

11Èàellusicunsidereghja,perchèchìdalongutempuli aviaincantaticùamagia

12MaquanduanucridutuàFilippuchìpredicavaecose riguardantiuregnudiDiuèunomediGhjesùCristu,sò statibattezzati,omièdonne

13AlloraSimonestessuhàcridutuancu;è,quand'ellufù battizatu,stavacunFilippu,ès'eramaravigliatu,videndui miraculièisegnichìeranufatti

14Quandul'apòstulichìeranuinGhjerusalemme,anu intesuchìSamariaaviaricevutuaparolladiDiu,li mandanuàPetruèGhjuvanni

15Quale,quand'ellieranufalati,pricavaperelli,perch'elli ricevenuuSpìrituSantu

16(Perch'elluùneraancucascatuannantuànimud'elli; soluch'ellieranubatteziinunomediuSignoreGhjesù.)

17Alloraliimponiscenuemani,èricevenuuSpìrituSantu 18Simone,videnduchì,perl'imposizionediemanidi l'apòstuli,uSpìrituSantueradatu,lioffrìsoldi.

19Dicendu:Dàancuàmèstuputere,affinchìàquelluchì metteemani,riceveuSpìrituSantu

20MaPetrulidisse:Ivostrisoldiperiscanucuntè,perchè avetepensatuchìurigaludiDiupòesseacquistatucùsoldi 21Ùnavetenèpartenèsorteinquestamateria:perchèu tocoreùnhèmiccaghjustuinvistadiDiu.

22Pentitevidunquedistatogattivezza,èpricateàDiu, s'elluforseupensamentudiutocorevipòessepardunatu

23Perchèaghjucapituchìsiteinufieledil'amarezza,èin uligamedil'iniquità

24Simonerispose,èdisse:PregateàuSignorepermè,chì nundadiquestecosech'èvoavetedettuùnmisiavenuta.

25Èelli,dopuavètistimuniatuèpridicatuaparolladiu Signore,sinevultonuinGhjerusalemme,èanupredicatuu VangeluinparechjipaesidiiSamaritani.

26Èl'ànghjuludiuSignorehàparlatuàFilippu,dicendu: Alzate,èandateversuusudu,versuastradachìfalada GhjerusalemmeàGaza,chìhèdesertu

27Sialzò,andò,èeccuunomud'Etiopia,uneunucudi grandeautoritàsottuCandace,reginadil'Etiopi,chìaviaa curadituttuusotesoru,èeraghjuntuàGhjerusalemme peradurà

28Riturnò,è,pusatuinusocarru,leghjeuprufetaIsaia 29AllorauSpìritudisseàFilippu:Avvicinatevi,èuniteà stucarru

30Filippus'avvicinòàellu,èl'intendeleghjeuprufeta Isaia,èdisse:Capisciciòchìleghje?

31Èelludisse:Cumupossu,s'elluùnmiguidaunomu? ÈhàdumandatuàFilippuch'ellusimetteàpusàcunellu.

32Ulocudil'Scritturach'elluhàlettueraquestu:Hèstatu purtatucum'èunapecuraàl'abattage.Etcommeunagneau muetdevantsontondeur,iln'ouvritpointlabouche:

33Inasoumiliazione,usoghjudiziuhèstatutoltu:è qualedichjaràasogenerazione?perchèasovitahè pigliatudaaterra

34L'eunucurisposeàFilippu,èdisse:Tipregu,diquale parlastuprufeta?diellustessu,odiqualcunualtruomu?

35AlloraFilippuhàapertuabocca,èprincipiadaa listessaScrittura,èliannunziavaGhjesù

36Èmentrech'elliandavanuinusocaminu,ghjunghjenu àunacertaacqua;chìm'impedisced'essebattezu?

37Filippudisse:S'ètùcredidituttuutocore,sì.Èellu risposeèdisse:CreduchìGhjesùCristuhèuFiglioludi Diu

38Èurdinòàucarrudistàfermu;èubattezzò.

39Èquand'ellisòstatiforadil'acqua,uSpìritudiu SignorehàpigliatuàFilippu,chìl'eunucuùnuvidepiù; 40MaFilippusitruvòinAzotu;è,passandu,predicavain tutteecità,finuàch'ellughjunseàCesarea

CAPITOLU9

1ÈSaul,chìrespiravaancuminacceèmassacrecontr'ài discìpulidiuSignore,andòversuugransacrificadore.

2IlluidemandadeslettresàDamasqueauxsynagogues, afinqu'illesconduiseliésàJérusalem,s'iltrouvait quelqu'undecettemanière,qu'ilsfussenthommesou femmes

3Èmentrech'elluviaghjava,s'avvicinòàDamascu;è subbituunalucedaucelusplendeintornuàellu.

4Ècascòinterra,èsintìunavocechìlidicia:Saulu, Saulu,perchèmiperseguite?

5Èelludisse:Qualesì,oSignore?ÈuSignorehàdettu: SòGhjesùchìperseguite:hèdifficiulepervoidicalcià contruàipungi

6Ètremanduèstunatudisse:Signore,chìvuletech'e aghjufattu?ÈuSignorelidisse:Arghjite,andateinacità, èvisaràdettuciòchìduvetefà

7Èl'omichìviaghjàvanucunellustavanusenzaparolle, intesuunavoce,maùnvedenuomu

8ÈSaulsialzòdaaterra;Èquanduisoochjisòstati aperti,ùnvidianimu;

9Èstavatrèghjornisenzavede,èùnmanghjanèbeie

10ÈcieraundiscìpuluinDamascu,chjamatuAnania;èà elludisseuSignoreinunavisione,Ananias.Èelludisse: Eccu,sòquì,Signore

11ÈuSignorelidisse:Alzati,andateinastradachìsi chjamadritta,èdumandateinacasadiGhjudaquelluchì hèchjamatuSaulu,diTarsu,perchèeccu,pricà

12ÈhàvistuinunavisioneunomuchjamatuAnaniachì entrava,èmetteasomanunantuàellu,perpudèritruvàa vista

13AlloraAnaniarispose:Signore,aghjuintesuda parechjidiquestuomuquantumalehàfattuàitosantiin Ghjerusalemme:

14Èquìhàl'autoritàdaicapisacerdotidiligàtuttiquelli chìinvocanuutonome

15MauSignorelidisse:Vai,perchèelluhèunvasusceltu permè,perpurtàumonomedavantiàipagani,àirèèài figliolid'Israele

16Perchèlimustraraghjuquantugrandicosech'elludeve soffreperumonome.

17Ananiasin'andò,èintrìincasa;èpusenduesomani nantuàelludisse:FratelluSaul,uSignore,ancuGhjesù, chìt'hèapparsuinastradachìtùvinissi,m'hàmandatu,per ch'ètùpossiriceveavistaèessepienudiuSpìrituSantu 18Èsubitucadutudaisoochjicum'èsquame;èhà ricevutusubituavista,ès'arrizzò,èfùbattizatu.

19Èquand'elluaviaricivutuacarne,erafurtificatuAllora SauleracertighjornicùidiscìpulichìeranuinDamascu 20ÈsubitupridicatuàCristuinesinagoghe,ch'elluhèu FiglioludiDiu

21Matuttiquellichìl'anuintesueranumaravigliati,è dissenu:Ùnhèmiccaquestuquelluchìhàdistruttuquelli chìinvocavanustunomeinGhjerusalemme,èhèghjuntu quìperquestuscopu,perpurtàliliatiàiprincipali sacerdoti?

22MaSaulsisforzòdipiù,ècunfondeiGhjudeichì stavanuinDamascu,pruvenduchìquestuhèuCristu.

23Èdopuchìparechjighjornisòstaticumpiiti,iGhjudei anucunsigliatupertumballu:

24MaasoattesaeracunnisciutadaSaul.Èfighjulavanui portighjornuènottepertumballu

25Alloraidiscìpuliupigghiarudinotte,èufecefalààu muruinunacestera.

26ÈquanduSauleraghjuntuàGhjerusalemme,hàpruvatu àunisceàidiscìpuli,matuttiavianuapauradiellu,èùn cridianumiccach'ellueraundiscìpulu.

27MaBarnabasupigliò,èupurtòversul'apòstuli,èli dissecumuaviavistuuSignoreinucaminu,èch'elluli aviaparlatu,ècumuhàpridicatuàDamascuinunomedi Ghjesù

28ÈeracunellichìentravaèesciainGhjerusalemme

29ÈparlavacuncurainunomediuSignoreGhjesù,è disputòcontr'àiGreci;

30Chì,quanduifratellil'anusappiutu,upurtonuin Cesarea,èumandòinTarsu.

31AlloraechjeseanuriposuintuttaaGhjudeaèaGalilea èaSamaria,èsòstateedificate;ècamminenduinutimore diuSignore,èinucunfortudiuSpìrituSantu,eranu multiplicati

32ÈavvenechìPetrupassavapertuttiiquartieri,discendu ancuàisantichìstavanuinLidda.

33ÈcitruvòunomuchjamatuEnea,chìaviatenutuuso lettuottuanni,èeraparaliticu

34ÈPetrulidisse:Enea,GhjesùCristutiguarisce:alzati, èfateutolettuÈs'arrizzòsubitu

35ÈtuttiquellichìstavanuinLiddaèinSaronuuviranu, èsivultonuàuSignore

36Or,c'erainGhjaffaunadiscìpulachjamataTabitha,chì perinterpretazionehèchjamataDorcas:stadonnaera pienadiboniopereèdilimosinach'ellafacia.

37Èavveneinquellighjornich'ellaeramalata,èmurìu; ch'ellisisòlavati,apusonuinunacamerasuprana

38Ècum'èLyddaeravicinuàGhjoppa,èchìidiscìpuli avianuintesuchìPetrueraquì,limandòduiomi, pritenduluch'elluùntardassemiccaàveneàelli.

39AlloraPetrusialzòèandòcunelliQuand'ellufù ghjuntu,upurtonuinacamerasuprana;ètutteeveduve stavanuvicinuàellu,pienghjendu,èmostranuitunicheèi vestitichìDorcashàfattu,mentrech'ellaeracunelli

40MaPetrulifeceforatutti,sighjinochjòèpricava;è vultenduluversuucorpudisse:Tabita,alzati.Èhàapertu l'ochji,èquanduellavidePetru,sipusò

41Èlideseamanu,l'alzò,è,dopuavèchjamatuisantièe veduve,l'hàpresentataviva.

42ÈeracunnisciutaintuttuGhjoppa;èparechjicridianu inuSignore

43Èavvenech'ellusisteseassaighjorniinGhjoppacùun certuSimone,untanner

CAPITOLU10

1IlyavaitàCésaréeunhommenomméCorneille, centuriondelabande,appeléebandeitalienne, 2Unomudevotu,èchìtemeàDiucùtuttaasocasa,chì faciaassailimosinaàupopulu,èpricavaàDiusempre.

3Videnduinunavisioneevidentementeversuanonaora diughjornu,unanghjuludiDiuchìveniaversuellu,èli disse:Corneliu.

4Èquanduufighjendu,siscantò,èdisse:Chìghjè, Signore?Èlidisse:Etopreghiereèatolimosinasò ghjunteinmemoriadavantiàDiu.

5Èavàmandatel'omiinGhjaffa,èchjamateunSimone, chìsichjamaPetru:

6AlloghjacununSimone,untanner,chìasocasahèin rivaàumare:elluvidiciaciòchìduvetefà

7Èquandul'anghjuluchìparlavaàCornelius'erapartitu, chjamòduidiisoservitori,èunsuldatudevotudiquelli chìl'aspittavanuincontinuu;

8Èdopuliaviadichjaratatuttequestecose,limandòà Ghjaffa.

9Udumane,mentrech'elliandavanuinviaghju,è s'avvicinavanuàacità,Petrucullànantuàutettuperpricà versuasestaora.

10Èhàavutuassaifami,èvuliamanghjà;

11Èvidiauceluapertu,èuncertuvasechìdescendia versuellu,cum'èungrandelignutricottuàiquattruangoli, èfalatuàaterra

12Induvec'eraognitipudibestiequadrupedediaterra,è bestiesalvatiche,èstriscianti,èuccellidil'aria.

13Èghjunseunavoceàellu:Rileva,Petru;tumbà,è manghja

14MaPetrudisse:Ùnhècusì,Signore;perchèùnaghju maimanghjatunundachìhècumunuoimpuru

15Èavocelidissedinovuasecondavolta:CiòchìDiu hàpurificatu,ùnchjamatemiccacumuni.

16Questuhèstatufattutrèvolte,èuvasufùricivutuinu celu.

17Or,mentriPetrudubitavainellustessuciòchì significavastavisionech'elluaviavistu,eccu,l'omi mandatidaCorneliuavianudumandatuàacasadiSimone, èsisòstatidavantiàaporta.

18Chjamò,èdumandòs'ellueraallughjatuquìSimone, chìerachjamatuPetru

19MentrePetrupensavaàavisione,uSpìritulidisse: Eccu,trèomiticercanu

20Alzatedunque,èscendete,èandatecunelli,senza dubbitànunda,perchèl'aghjumandatu

21AlloraPetrufalòversul'omichìlieranumandatida Corneliu;èdisse:Eccu,sòquelluchìvocircate:chìhèa causaperquessachìsiteghjuntu?

22Èdissenu:Corneliuucenturione,unomughjustu,è quelluchìtemeDiu,èdibonareputazionetràtuttaa nazionediiGhjudei,hèstatuavvistatudaDiudaun anghjulusantudimandààvoiinasocasa,èdisente. parolleditè.

23AlloralichjamòèliallughjavaÈudumanePetrusi n'andòcunelli,ècertifratellidiGhjoppa l'accumpagnavanu.

24Èudumanedopuch'ellientranuinCesareaEt Corneillelesattendait,etavaitconvoquésesprochesetses amisproches

25Ècum'èPetruentrava,Cornelius'avvicinòàellu,si prostròàisopedièl'adorò.

26MaPetruupigliò,dicendu:Alzati!Sòancuunomu

27Èmentreparlavacunellu,intrì,ètruvòparechjichì s'eranuriuniti.

28Èlidisse:Sapetechìhèunacosaillegaleperunomu chìhèGhjudeudifàcumpagnia,odiveneàunudil'altru nazione;maDium'hàdimustratuchìùnaghjumicca chjamatuunomucumunuoimpuru

29Perquessa,sòvinutuàvoisenzacuntesta,appenamisò statumandatu:vidumandudunqueperqualescopuavete mandatupermè?

30ÈCorneliudisse:Quattrughjornifàaghjudigiunatu finuàst'ora;èàanonaoraaghjupricatuinamocasa,è eccu,unomustavadavantiàmèinvestitibrillanti,

31Èdisse:Corneliu,atopreghierahèintesa,èato limosinahèstataricurdatainvistadiDiu.

32MandatedunqueinGhjaffa,èchjamateSimone,chìsi chjamaPetru;hèallughjatuinacasadiuncertuSimone, untanner,àulatudiumare:chì,quand'elluvene,vi parlerà

33Subbitudunqueaghjumandatuàtè;èaifattubèch'ètù sìghjuntu.AvàdunquesimututtiquìprisentidavantiàDiu, persentetutteecosechìvisòurdinatedaDiu

34AlloraPetruapreaboccaèdisse:Inverità,aghju capituchìDiuùnhèmiccarispettudiepersone.

35Mainogninazione,quelluchìuteme,èfàaghjustizia, hèaccettatucunellu

36AparollachìDiuhàmandatuàifigliolid'Israele, predicenduapaceperGhjesùCristu(hèuSignoreditutti:)

37Staparolla,dicu,asapete,chìfùpublicataintuttaa Ghjudea,èprincipiadaGalilea,dopuàubattèsimuchì Ghjuvannipredicava;

38CumuDiuhàuntudiuSpìrituSantuèdiputenzaà GhjesùdiNazareth;perchèDiueracunellu.

39Èsimutistimunianzidituttuciòch'elluhàfattuinu paesediiGhjudeièinGhjerusalemme;ch'ellianuuccisu èimpiccatuàunarbre:

40Iddul'hàrisuscitatuuterzughjornu,èl'hàmanifestatu; 41Miccaàtuttuupopulu,maàitistimunianzisceltiprima diDiu,ancuànoi,chìavemumanghjatuèbeiecunellu dopuch'elluhèrisuscitatudaimorti

42Ècihàurdinatudipridicààupopulu,èditistimuniàchì hèquelluchìhèstatuurdinatudaDiuperesseuGhjudice diivivièimorti

43Tuttiiprufetirendenutistimunianzadiellu,chì,peru sonome,quelluchìcredeinelluriceveràaremissionedii piccati

44MentrePetruparlavaancuquesteparolle,uSpìritu Santucascavaannantuàtuttiquellichìanuintesuaparolla

45Èquellidiacirconcisionechìanucridutueranu maravigliati,tuttiquellichìsòvenuticunPetru,perchèchì ancunantuàipaganieraversatuurigaludiuSpìrituSantu

46Perchèl'anuintesuparlàinlingue,èmagnificenduà Diu.AlloraPetrurispose:

47Puderàqualcunupruibiscel'acqua,chìùnsiamicca battizatuquellichìanuricevutuuSpìrituSantucum'ènoi?

48ÈliurdinòàessebatteziinunomediuSignore.Allora lipregavanudistàcertighjorni

CAPITOLU11

1Èl'apòstulièifratellichìeranuinGhjudeaanuintesuchì ipaganiavianuancuricevutuaparolladiDiu

2ÈquanduPetrueraghjuntuàGhjerusalemme,quellichì eranudiacircuncisionelitianucunellu.

3Dicendu:Sòandatuind'èl'omiincircuncisi,èavete manghjatucunelli

4MaPetruripigliòamateriadauprincipiu,èlispiegòper ordine,dicendu:

5EruinacitàdiGhjaffa,inpreghiera;èinuntranceaghju vistuunavisione:uncertuvaselluscendeva,cum'èera statuungrandelenzulu,falatudauceludaquattruanguli; èhèvinutuancuàmè:

6Àquelluchì,quanduaghjufighjatuimoochji,aghju cunsideratu,èaghjuvistubestieàquattrupedidiaterra,è animalisalvatichi,èstrisciantièuccellidil'aria

7Èaghjuintesuunavocechìmidiceva:Alzati,Petru; ammazzaèmanghja

8Maaghjudettu:Ùnhèmiccacusì,Signore,perchè nundadicumunuoimpuruùnhèmaientratuinamobocca.

9Maavocemirisposedinovudaucelu:CiòchìDiuhà purificatu,ùnchjamatemiccacumuni

10Èquestuhèstatufattutrèvolte,ètuttisòstatipurtatiin ucelu

11Èeccu,subituc'eranutrèomichìsòdigiàghjuntiàa casainduveeru,mandatiàmèdaCesarea.

12ÈuSpìritum'hàdettudiandàcunelli,senzadubbità Inoltre,stiseifratellim'accumpagnavanu,èavemuintrutu inacasadil'omu:

13Ècihàvistucumuaviavistuunanghjuluincasasoia, chìstavaèlidisse:MandateomiinGhjaffa,èchjamate Simone,chìsichjamaPetru;

14Qualevidiciaràeparollechìtùètuttaatocasaseranu salvati

15Ècum'èaghjucuminciatuàparlà,uSpìrituSantuhè cascatunantuàelli,cum'ènantuànoiàuprincipiu

16AlloraaghjuricurdatudiaparolladiuSignore,ch'ellu disse:Ghjuvannihàbattezud'acqua;mavoisarete battezzaticùuSpìrituSantu

17PerchèdunqueDiulihàdatuurigalucum'èànoi,chì avemucridutuinuSignoreGhjesùCristu;chìeraeiu,ch’e pudiaresisteàDiu?

18Quanduanuintesuquestecose,sitacenu,è glurificavanuàDiu,dicendu:AlloraDiuhàancudatuài Gentiliupentimentuperavita

19Ora,quellichìeranuspargugliatiàcausadia persecuzionechìsuscitavaannantuàStefanuviaghjanu finuàaPhénice,àCipruèàAntiochia,predicendua parollaànimu,masoluàiGhjudei.

20ÈcertidiellieranuomidiCipruèdiCirene,chì, ghjuntiàAntiochia,anuparlatuàiGrechi,predicenduu SignoreGhjesù 21ÈamanudiuSignoreeracunelli; 22Alloraanutiziadiquestecosehèghjuntaàl'arechjedia chjesachìerainGhjerusalemme;

23Quale,quand'elluhèghjuntu,èch'elluaviavistua graziadiDiu,eracuntentu,èl'esurtòàtutti,chìcunun scopudicores'appiccassiàuSignore

24Perchèeraunomubonu,èpienudiuSpìrituSantuèdi afede;èassaighjentehèaghjuntuàuSignore

25AlloraBarnabapartìinTarsu,percircààSaul: 26Èquandul'ebbetrovu,upurtòàAntiochia.Èghjunse chìunannusanusisòriuniticùachjesa,èinsignòassai ghjenteÈidiscìpulieranuchjamaticristianiprimain Antiochia.

27Èinissighjorni,iprufetisòghjuntidaGhjerusalemme àAntiochia

28Ès'arrizzòunudielli,chjamatuAgabus,èhàdettuperu Spìrituchìcisariaunagrandecarenzaintuttuumondu,chì hèaccadutuinitempidiClaudiusCaesar

29Alloraidiscìpuli,ognunuseconduasocapacità,decisu dimandàaiutuàifratellichìstavanuinGhjudea: 30Chìfecenuancu,èumandòàl'anzianipermanudi BarnabaèdiSaulu.

CAPITOLU12

1Àquellutempu,urèErodestendeesomaniperaffruntà certidiachjesa

2ÈtombuàGhjacumu,fratelludiGhjuvanni,cùaspada.

3Èsiccomuch'elluhàvistuchìpiacevaàiGhjudei,andò piùinpiùàpigliàPetru(Alloraeranuighjornidiipani senzalevatu).

4Èdopul'ebbearrestatu,umettiuinprigiò,èulivòà quattruquartidisuldatiperuguardà;intendendudopuà Pasquaàpurtàluforaàupopulu.

5Petrudunqueeratenutuinprigiò,maachjesahèstata pricatasenzacessààDiuperellu

6ÈquanduErodel'aviapurtatufora,astessanottePetru dormetràduisuldati,liatucùduiecatene;èiguardiani davantiàaportaguardianuaprigiò

7Èeccu,l'ànghjuludiuSignores'avvicinònantuàellu,è unalumerabrillavainaprigiò;èchjappààPetruàulatu, èl'hàrisuscitatu,dicendu:LevateprestuÈesocatene cascòdaesomani.

8Èl'ànghjululidisse:Cinghjite,èfateitosandaliÈcusì hàfattu.Èlidisse:"Lanciateutovistituintornuàtè,è seguitami"

9Èesce,èuseguita;èùnsapiamiccachìeraverachìera fattudal'anghjulu;mahàpensatuchìhàvistuunavisione 10Passatuuprimuèusiconduquartiere,ghjunghjenuàa portadiferruchìportaàacità;chìlihàapertudaellu stessu;èsubitul'ànghjulupartìdaellu

11ÈquanduPetrus'avvicinòàellustessu,disse:"Orasò sicuruchìuSignorehàmandatuusoanghjulu,èm'hà liberatudaamanudiErode,èdatuttel'aspittàdiupopulu diiGhjudei

12È,dopuavèpensatuàacosa,ghjunseincasadiMaria, amammadiGhjuvanni,chìsichjamavaMarcu;induv'elli sòstatiriunitiinprighera

13Ècum'èPetrupichjavaàaportadiaporta,una ghjovanaghjunseàsente,chjamataRoda.

14È,cunnisciutaavocediPetru,ùnhàmiccaapertua portapergioia,macorseinasovoce,èhàdettuchìPetru stavadavantiàaporta.

15Èlidissenu:TusìpazzaMaellaaffirmava constantementechìeraancucusìAlloradissenu:Hèuso anghjulu.

16MaPetrucuntinuòàpissà;è,dopuavèapertuaporta,è uvittinu,sòstatistupiti

17Maellu,fendusegnudiellicùamanuperstàinsilenziu, lidichjaròcumuuSignorel'aviapurtatuforadiaprigiòÈ lidisse:AndateàfàvedequestecoseàGhjacumuèài fratelliÈsin'andò,èandòinunaltrulocu

18Avà,appenasifaciaughjornu,ùncihèstatupocu agitazionetràisuldati,ciòchìhèstatudiPetru.

19ÈErodel'avècercatuèùnl'avètrovu,hàesaminatui guardiani,èhàurdinatuch'ellifussinumessiàmorteEtil descenditdeJudéeàCésarée,etilrestalà.

20ÈErodeeraassaidispiaciutudiquellidiTiruèdi Sidone;masisòghjuntid'unamaneraàellu,è,avèfattuu soamicuBlastus,l'amicudiurè,vulianuapace.perchèu sopaeseeranutritudaupaesediurè

21Èunghjornustabilitu,Erode,vistutudivestitiriali,si pusònantuàusotronu,èlifeceunaorazione.

22Èupopulucriò,dicendu:Hèavocediundiu,èmicca diunomu

23Èsubitul'ànghjuludiuSignoreubattò,perchèùnhà miccadatuagloriaàDiu;

24MaaparolladiDiucresceèsimultiplica

25ÈBarnabaèSaulsinevultonudaGhjerusalemme,dopu avèrializatuusoministeru,èsipurtonucunelliGhjuvanni, chìsichjamavaMarcu

CAPITOLU13

1Or,inachjesachìerainAntiochia,cieracertiprufetiè maestri;cum'èBarnabas,èSimeonechìerachjamatu Niger,èLuciudiCirene,èManaen,chìerastatucriatucù Erodeutetrarca,èSaul.

2Cum'elliservevanuàuSignoreèdigiunavanu,uSpìritu Santudisse:SeparamiBarnabasèSauluperutravagliuà qualeliaghjuchjamatu.

3Èquand'elliavianudigiunatuèpricatu,èlipusonue mani,limandavanuvia

4Allora,mandatidauSpìrituSantu,sin'andòinSeleucia; èdaquìvanuàCipru

5Èquand'ellieranuinSalamina,anupridicatuaparolladi DiuinesinagoghediiGhjudei,èavianuancuGhjuvannià usoministru

6Èquand'elliavianupassatul'isulainPaphos,truvaruun mago,unfalsuprufeta,Ghjudeu,chìsichjamavaBarjesus.

7Chìeracùudiputatudiupaese,SergiuPaulu,omu prudente;chìchjamavaBarnabasèSaulu,èvuliaàsentea parolladiDiu

8MaElimaustregone(perchèhècusìusonomeper l'interpretazione)liresisteva,circandudialluntanàu diputatudaafede

9AlloraSaul,chìhèancuchjamatuPaulu,pienudiu SpìrituSantu,pusòl'ochjinantuàellu.

10Èdisse:Opienud'ogniastuziaèdiognimalizia,o figlioludiudiavulu,onemicudiognighjustizia,ùn cessatemiccadipervertisceimodighjustidiuSignore?

11Èavà,eccu,amanudiuSignorehènantuàtè,èsarete cecu,senzavedeusoleperunastagione.Èsubitucadde nantuàelluunanebbiaèunabughjura;èandavaincerca diqualcunuchìuguidàdaamanu

12Alloraudiputatu,videnduciòchìerafattu,cridìa, stunatudaaduttrinadiuSignore

13QuanduPàuluèasocumpagnies'hèalluntanatuda Paphos,ghjunsenuàPergeinPanfilia;èGhjuvanni, partendudaelli,tornòinGhjerusalemme

14Ma,partitidaPerge,ghjunsenuàAntiochiainPisidia, andonuinasinagogaughjornudiusabbatu,èsipusonu 15Èdopuàaletturadialegeèdiiprufeti,icapidia sinagogalimandavanudicendu:Omièfratelli,s'èvo avetequalchìparollad'esurtazionepèupopulu,dite

16AlloraPàulus'arrizzòè,fenduuncennucùasomanu, disse:Omid'Israele,èvoichìtemeteDiu,ascoltate.

17UDiudistupòpulud'Israelehàsceltuinostribabbi,è esaltòupòpuluquand'elluabitavacum'èstranieriinu paesed'Egittu,ècùunbracciualtulifeceforadiellu.

18Èversuutempudiquarant'annihàsuffrutuisomodiin udesertu

19ÈdopuavèdistruttusettenazioniinupaesediChanaan, lihàspartutuusopaesepersorte

20Èdopu,lideteghjudiciperuspaziudiquattrucentu cinquantaanni,finuàuprufetaSamuel.

21Dopu,anudumandatuunrè,èDiulideteSaul,figliolu diCis,unomudiatribùdiBenjamin,peruspaziudi quarantaanni.

22Èdopuch'ellul'ebbesguassatu,lisuscitòàDavidper esseusorè;àqualehàancudatutistimunianza,èdisse: AghjutrovuDavid,ufiglioludiJesse,unomuseconduu mocore,chìhàdarializàtuttaamovulintà

23Daasumentedist'omu,Diu,seconduasoprumessa,hà risuscitatuàIsraeleunSalvatore,Ghjesù.

24QuanduGhjuvanniaviapridicatuprimadiasovenutau battèsimudipenitenzaàtuttuupopulud'Israele

25Ècum'èGhjuvannicumpienduusocursu,disse:Quale pensatech'esò?ÙnsòmiccaelluMa,eccu,veneunu dopuàmè,chìisoscarpidiisopediùnsòmiccadegnudi caccià.

26Omièfratelli,figliolidiarazzad'Abrahamu,èquelludi voichìtemeàDiu,àvoihèmandataaparolladista salvezza.

27PerquellichìabitanuinGhjerusalemme,èisocapi, perchèùnl'anumiccacunnisciutu,nèancuevocidii prufetichìsileghjenuognighjornudisàbbatu,l'anu rializatucundannendulu

28Etbienqu'ilsnetrouvèrentenluiaucunecausedemort, ilsdemandèrentàPilatequ'ilfûtmisàmort.

29Èdopuavèrializatututtuciòchìerascrittudiellu,u pigliòdal'arburu,èupusòinunsepulcru

30MaDiul'hàrisuscitatudaimorti:

31Èhèstatuvistuparechjighjornidiquellichìsòghjunti cunelludaGalileainGhjerusalemme,chìsòiso tistimunianziàupopulu

32Èvidichjaremuabonanova,cumuchìaprumessachì hèstatafattaàibabbi,

33Diuhàrializatuulistessupernoi,isofiglioli,chìhà risuscitatuàGhjesù.cum'èhèscrittuancuinusalmu secondu:TusìumoFigliolu,oghjet'aghjugeneratu

34Èinquantuch'ellul'hàrisuscitatudaimorti,avàpiùper vultààacorruzzione,dissecusì:Vidaraghjua misericordiasicuradiDavid

35Perquessa,diceancuinunaltrusalmu:Ùn permetteretemiccachìutoSantuvedaacorruzzione.

36PerchèDavid,dopuavèservituasopropriagenerazione peravulintàdiDiu,s'hècascatuinusonnu,èhèstatu postuàisobabbi,èhàvistuacorruzzione

37MaquelluchìDiuhàrisuscitatu,ùnhàvistu corruzzione.

38Siatedunquecunnisciutiàvoi,omièfratelli,chìpervia diquestuomuvihèannunziataupirdunudiipeccati

39Èdaellututtiquellichìcrèdenusòghjustificatidatutte ecose,daqualeùnpuderebbeesseghjustificatedaalege diMosè

40Attentidunque,ch'elluùnvivenenantuàciòchìhè parlatuiniprufeti;

41Eccu,disprezzatori,èmaravigliate,èperisci:perchè aghjufattuuntravagliuinivostrighjorni,untravagliuchì ùncrederetemicca,ancus'elluvidichjaràunomu

42ÈquanduiGhjudeieranusurtitidaasinagoga,ipagani lidumandavanuchìstaparollalifussipredicatausabbatu dopu

43Quandul'assembleaeradistrutta,parechjidiiGhjudeiè diiproselitireligiosiseguitanuàPauluèBarnaba,chì, parrannuàelli,lipersuadevanudicuntinuàinagraziadi Diu

44Èusàbbatudopu,quasituttaacitàs'adunòpersentea parolladiDiu

45MaquanduiGhjudei,videnduaghjente,s'invidiavanu, èparranucontr'àciòchìeradettuPaulu,cuntradiscenduè blasfemu

46AlloraPàuluèBarnabas'audavanu,èdissenu:Era necessariuchìaparolladiDiuvisiastatadettaprima;.

47PerchècusìcihàurdinatuuSignore,dicendu:T'aghju stabilituperesseunalucediipagani,peressepera salvezzafinuàl'estremitàdiaterra.

48Èquanduipaganianuintesuquestu,siralegrianu,è glurificavanuaparolladiuSignore,èquellichìeranu urdinatiàavitaeterna,cridunu.

49ÈaparolladiuSignorefùpublicataintuttaaregione

50MaiGhjudeisuscitanuedonnedevoteèonorevoli,èi capidiacità,suscitanupersecuzionecontr'àPauluè Barnaba,èlicacciavanuforadiisocunfini

51Mascuzzulàapolveradiisopedicontruàelli,è ghjunsenuàIconium

52ÈidiscìpulieranupienidigioiaèdiSpìrituSantu

CAPITOLU14

1ÈavveneinIconium,ch'elliandavanututtiinsemeina sinagogadiiGhjudei,èparlanucusì,chìunagrande multitudediGhjudeièancudiGrechicridianu

2MaiGhjudeiincredulianususcitatuipagani,èanufattu asomentemaleaffettatacontruàifratelli

3Ilsrestèrentdonclongtemps,parlantavecassurancedans leSeigneur,quirendittémoignageàlaparoledesagrâce, etdonnaàleursmainsdessignesetdesprodiges

4Maamultitùdinediacitàeradivisa,èunaparteeracuni Ghjudei,èunapartecùl'apòstuli.

5Èquanducieraunassaltufattudiipagani,èancudii Ghjudeicùisocapi,perusàlidisprezzuèperlapidali.

6Ilss'enaperçurent,ets'enfuirentàLystraetàDerbe, villesdeLycaonie,etdanslarégionquil'entoure 7ÈquìanupridicatuuVangelu

8Etils'assitàLystreunhommeimpuissantàsespieds, infirmedèsleventredesamère,quin'avaitjamaismarché

9QuellustessuhàintesuparlààPaulu,chì,fighjulendulu, ès'apercechìaviaafedeperesseguaritu

10Dicenuàvocealta:StammidrittunantuàitopediÈ saltòèmarchò.

11Upopulu,videnduciòch'elluaviafattuPàulu,alzòa voce,dicenduinudiscorsudiaLicaonia:Idiisòghjuntià noicum'èl'omi.

12ChjamavanuBarnabasJupiter;èPaulu,Mercuriu, perchèeraulocuprincipale

13AlloraupretediJupiter,chìeradavantiàasocità,hà purtatuboièguirlandeàeporte,èvuliasacrificàcùu populu

14Chìl'apòstuli,BarnabaèPàulu,l'anuintesuparlà,si stracciòisovestiti,ècorseinmezuàupopulu,gridendu: 15Èdicendu:Signori,perchèfatestecose?Semuancu omidipassionisimilicunvoi,èvipredicemuchìvivultate daquestevanitààuDiuvivu,chìhàfattuuceluèaterra,è umare,ètuttuciòchìcihè

16Chìinitempipassatihàpermessuàtutteenazionidi marchjàinisomodi

17Tuttavia,ùnhàmiccalasciatuellustessusenza tistimunianza,perch'elluhàfattuubè,ècihàdatua pioggiadauceluèestagionifruttìvule,riempienduinostri coridimanghjàèdigioia

18Ècùquestiditti,àpocupressuupopulu,ùnliavianu miccasacrificatu

19EtilsvinrentlàdesJuifsd'Antiocheetd'Iconium,qui persuadèrentlepeuple,et,aprèsavoirlapidéPaul, l'attirèrenthorsdelaville,croyantqu'ilétaitmort

20Tuttavia,cum'èidiscìpulistavanuintornuàellu,sialzò, èghjuntuinacità,èughjornudopupartìcùBarnabasà Derbe

21Èdopuavèpredicatul'evangeluinquellacità,èavendu insignatuàparechji,sinevultonudinovuinLystra,è Iconium,èAntiochia

22Cunfirmendul'ànimadiidiscìpuli,èesurtandulià cuntinuàinafede,èchìduvemuperassaitribulazione entreinuregnudiDiu

23Èdopuavèurdinatuanzianiinognichjesa,èavèpricatu cùudigiunu,liricumandanuàuSignore,inqualeanu cridutu

24ÈdopuavèpassatuintuttaaPisidia,ghjunsenuin Panfilia.

25ÈdopuavèannunziatuaparollainPerge,sinevanuin Attalia:

26Èdaquìsin'andòinAntiochia,dainduveeranustati ricumandatiàagraziadiDiuperl'operach'ellianu rializatu.

27Èquand'ellisòghjunti,èavìanuriunituachjesainseme, ripigliòtuttuciòchìDiuaviafattucunelli,ècumuavia apertuaportadiafedeàiGentili.

28Èquìstanuassaitempucùidiscìpuli

CAPITOLU15

1Ècertiomi,chìsòghjuntidaaGhjudea,insegnòài fratelli,èdissenu:s'elluùnsiatecircuncisiàamaneradi Mosè,ùnpudetemiccaessesalvati.

2QuandudunquePàuluèBarnabaebbenumiccapicculi dissensionièdisputecunelli,anudecisuchìPàuluè Barnaba,ècertialtrid'elli,andavanuinGhjerusalemme versul'apòstulièl'anzianiperstaquistione

3Èessepurtatidaachjesa,passavanuperPheniceè Samaria,dichjarenduacunversionediipagani,èanufattu unagrandegioiaàtuttiifratelli

4ÈquandusòghjuntiàGhjerusalemme,sòstatiricevutida aChjesa,èdal'apòstulièl'anziani,èanudichjaratututtu ciòchìDiuaviafattucunelli

5MaalcunidiasettadiiFarisei,chìanucridutu,s'arrizzò, dicendu:Ilfallaitlescirconciseretleurordonner d'observerlaloideMosè

6Èl'apòstulièl'anzianisisòriunitipercunsideràsta materia

7Èquanducierastataassaidisputi,Petrusialzò,èli disse:Omièfratelli,sapetechìunbellupezzufàDiuhà sceltuàmezuànoi,chìipaganiperamoboccasentenua parolladiuVangeluècrede

8ÈDiu,chìcunnosceicori,lirendetistimunianza,dendu uSpìrituSantu,cum'èelluhàfattuànoi; 9Èùnmettemiccasfarenzatrànoièelli,purificenduiso coriperafede.

10AvàdunqueperchètentateàDiu,permettenantuàu colludiidiscìpuliunjugulu,chìnèinostribabbinènoi avemupussutupurtà?

11MaavemucridutuchìperviadiagraziadiuSignore GhjesùCristuseremusalvi,cum'èelli

12Alloratuttaafollafeceusilenziu,èdetel'udienzaà BarnabaèàPaulu,dichjarenduchìmiraculièmiraculichì Diuaviafattutràipaganiperelli

13Èdopuch'ellisisòtaciuti,Ghjacumurispose,dicendu: Omièfratelli,stammiàsenteàmè:

14SimeonehàdettucumuDiuhàvisitatuprimaipagani, percacciàdaelliunpopuluperusonome.

15Èàquestuaccunsenueparollediiprufeti;comuhè scrittu,

16Dopuquestu,vultaraghju,èricustruiraghjuu tabernaculudiDavid,chìhècascatu;ècustruiraghjudi novuesoruine,èl'aghjustaraghju:

17Perchìurestudil'omipudessicercàuSignore,ètuttii pagani,nantuàqualeumonomehèchjamatu,diceu Signore,chìfacetuttequestecose.

18CunnisciutedaDiusòtutteesooperedauprincipiudi umondu

19Perquessa,amosentenzahèchìùnavemumicca disturbatuquellichì,tràipagani,sòturnatiàDiu.

20Mach'elliscrivimu,ch'ellis'astenenudaa contaminazionedil'idoli,èdaafornicazione,èdaecose strangolate,èdausangue

21PerchèMosèdiitempiantichihàinognicitàquellichì upredicanu,chìsòleghjitiinesinagogheognighjornudi sàbatu

22Alloral'apòstulièl'anziani,cùtuttaachjesa,anu piaciutuàmandàomisceltidiasocumpagniainAntiochia cùPauluèBarnaba;Valeàdì,GhjudachjamatuBarsaba,è Silas,omiprincipalitràifratelli:

23Èscrivanuletteredaellicusìcusì;L'apòstulièl'anziani èifratellimandanuunsalutuàifratellichìsòdiiGentili inAntiochiaèSiriaèCilicia:

24Siccomuavemuintesu,quellichìsòpartitidanoivianu turbatucùeparolle,sfondenduavostraànima,dicendu:Ci voleàessecircuncisi,èosservàalege,àqualeùnavemu miccadatutalicumandamenti

25Cihèparsubè,essenduriunitid'unamanera,dimandàà voiomiscelticùunostrucaruBarnabaèPaulu

26Omichìanurisicatuasovitaperunomediunostru SignoreGhjesùCristu

27AvemudunquemandatuàGhjudaèàSilas,chìvi diciaranuancuabocca.

28PerchèuSpìrituSantu,èànoi,cihèparsubèdiùn imponànantuàvoinisunacaricapiùgrandechèqueste cosenecessarie;

29Ch'èvoviastensidaimanciarioffertiàl'idoli,èdau sangue,èdaecosestrangolate,èdaafornicazione;Vabè 30Allora,quand'ellisòstatilicenziati,sòghjuntià Antiochia;è,dopuavèriunituaghjente,anudatu l'epistola:

31Chì,dopuavèlettu,sirallegravanudiacunsulazione.

32ÈGhjudaèSilas,chìeranuancuprufeti,esurtavanui fratellicùparechjeparolle,èlicunfirmavanu

33Èdopuch'ellis'eranustatiunspaziu,sòstatilasciati andàinpacedaifratelliàl'apòstuli

34Purtantu,Silapiacciòdistàsemprequì

35PàuluèBarnabastanuancuinAntiochia,insignenduè pridichenduaparolladiuSignore,cùparechjialtriancu

36Qualchighjornidopu,PauludisseàBarnabas:Andemu dinovuàvisitàinostrifratelliinognicitàinduveavemu pridicatuaparolladiuSignore,èvedemucumusifacenu

37ÈBarnabashàdecisudipigliàcunelliGhjuvanni,chìsi chjamavaMarcu.

38MaPàuluùnhàmiccapensatubèdipigliàcunelli,chì s'erapartitudaellidaaPamphylia,èùnsin'andòcunellià utravagliu.

39Èadisputaeracusìfortetràelli,chìsispartianul'unda l'altru;

40ÈPàuluhàsceltuSila,èsin'andò,ricumandatudai fratelliàagraziadiDiu

41ÈandòperSiriaèCilicia,cunfirmenduechjese

CAPITOLU16

1AlloraghjunseàDerbeèàListra;èeccu,eraquìun discìpuluchjamatuTimoteu,ufiglioludiunacertadonna, chìeraGhjudea,èhàcridutu;mausobabbueragrecu:

2Qualehèstatuassaicuntatudaifratellichìeranuin LystraèIconium

3IdduavissiPàuluàandàcunellu;èupigliòèu circoncisuperviadiiGhjudeichìeranuinquelliquartieri, perchèsapianututtuchìusobabbueraGrecu

4Èmentrepassavanuperecità,lianudatuidecretida guardà,chìeranuurdinatidal'apòstulièl'anzianichìeranu inGhjerusalemme

5Ècusìechjesesòstatestabiliteinafede,ècrescein numeruognighjornu

6Or,quand'ellieranuandatiintuttaaPhrygiaèina regionediaGalazia,èchìuSpìrituSantul'hàimpeditudi predicàaparollainAsia,

7Dopuch'ellisòghjuntiinMysia,anupruvatuàandàin Bitinia;mauSpìrituùnlipermettemicca.

8PassenduperaMisia,discinuinTroas

9ÈunavisioneapparsuàPàuluinanotte;Cistavaun omudiMacedonia,èupricava,dicendu:Venitein Macedòniaèaiutaci

10Èdopuch'elluaviavistuavisione,subitupruvemu d'andàinMacedònia,cunvintendudisicuruchìuSignore ciaviachjamatuperpredicààelliuVangelu

11Perciò,sbandatidaTroas,simughjuntidrittuin Samotracia,èughjornudopuàNeapolis;

12ÈdaquìàFilippi,chìhèacitàprincipalediquellaparte diMacedònia,èunaculunia;èstavamuinquellacitàper certighjorni

13Èusàbatu,andemuforadiacitàperunlatudiufiumu, induvesifaciaapreghiera;èavemupusatu,èavemu parlatuàedonnechìghjunsenuquì

14Èunadonna,chjamataLydia,venditricedipurpura,dia citàdiTiatira,chìadoravaàDiu,cihàintesu;

15Èquand'ellafùbattezzata,èasocasa,ciimplorava, dicendu:S'èvom'aveteghjudicatufiduàuSignore,venite incasamo,èstàquì.Ècihàcustrettu.

16Èavvenechì,mentreandavamuinpreghiera,cihè ghjuntuàl'incontruunadonnachìhàunspiritudi divinazione,chìhàpurtatuassaiguadagnuàisomaestri, dicendu:

17UlistessuseguitavaPauluènoi,ègridava,dicendu: QuestiomisòiservitoridiuDiuAltissimo,chìci mostranuaviadiasalvezza

18ÈquestuhàfattuparechjighjorniMaPaulu,essendu afflittu,sivultòèdisseàuspiritu:Timandu,innomedi GhjesùCristu,perescedaellaÈesceàalistessaora

19Èquanduisomaestri,videnduchìasperanzadiiso guadagnierasparita,chjappààPauluèàSilas,èi trascinavanuinumercatuversuicapi

20Èlipurtòàimagistrati,dicendu:Questiomi,chìsò Ghjudei,dannuassaianostracità.

21Èinsignàicustumichìùncihèmiccalicitediriceve,nè d'osservà,essenduRumani

22Èaghjentes'arrizzòcontruàelli,èimagistratisi stracciòisovestiti,èurdinòdibattellu 23È,dopuavèchjapputuassai,lighjittassiinprigiò, urdinenduàucarcerieridiguardàlisicuri.

24Quale,dopuavèricivutuunataleincaricata,lifeceina prigiòinternu,èlifecefermaipediiniceppi

25Èàmezanotte,PauluèSilaspricavanu,ècantavanu lodeàDiu,èiprigiunerilisentenu

26Èdicolpu,cifùungranterramotu,cusìchìi fundamentidiaprigiòsòstatiscuzzulati;èsubitututtee portes'aperte,èebandediognunusisòsciolte

27Èuguardianudiaprigiò,svighjatudausosonnu,è videndueportediaprigiòaperte,hàsguassatuasospada, ès'eraammazzatu,supponenduchìiprigiunerieranu fughjiti

28MaPàulugridavaàgranvoce,dicendu:Ùnfatemicca male,perchèsimututtiquì

29Allorachjamòunalumera,s'avvicinò,èghjunse tremantu,èsilampòdavantiàPauluèSilas

30Elipurtòfora,èlidisse:Signori,chìdevefàperesse salvatu?

31Èlidissenu:CriditeinuSignoreGhjesùCristu,è saretesalvu,èatocasa

32ÈlidissenuaparolladiuSignore,èàtuttiquellichì eranuincasasoia.

33Èlipigliòalistessaoradianotte,èlavòesostrisce;è fùbattezzatu,elluètuttiiso,subitu.

34Èquand'elluliaviapurtatuinasocasa,lipusòa manciatadavantiàelli,èsirallegrava,credenduinDiucù tuttaasocasa

35Èquandusifaciaughjornu,imagistratimandòi sergenti,dicendu:Lasciateandàquelliomi

36ÈuguardianudiaprigiòdisseàPàulu:«Imagistrati anumandatuperlasciàv’andà:avàparte,èvaiinpace

37MaPàululidisse:Cianubattutusenzacundanna, essenduRumani,ècianumessuinprigiò;èavàci caccianuforainsegretu?nòveramente;mach'elli venganuellistessièciportanufora

38Èiservantidissisteparolleàimagistrati,èsitemevanu, quand'ellianuintesuch'ellieranuRumani

39Èghjunsenu,liimploravanu,lipurtonufora,èli dumandavanudiandàforadiacità.

40Èsurtitidaaprigiò,èintrinuinacasadiLidia;èdopu avèvistuifratelli,icunsulati,èsin'andò

CAPITOLU17

1PassenduperAmphipolisèApollonia,ghjunghjenuà Thessalonica,induveeraunasinagogadiiGhjudei 2ÈPàulu,cum'èusomodu,sin'andòàelli,ètrèghjornidi sàbbaturagiunòcunelliforadieScritture.

3Aperturaèaffirmannu,chìCristuaviabisognudi soffrenu,èrisuscitatudaimorti;èchìquestuGhjesù,chì viannunziate,hèCristu.

4Èunipochid'ellicridunu,ès'amparanucùPàuluèSilas; èdiiGrechidevotiunagrandemultitùdine,èdiedonne principalimiccapocu.

5MaiGhjudeichìùncrèdenumicca,mossid'invidia, piglionuàellicertisburdinatidil'omivili,èradunòuna cumpagnia,èmisututtaacitàinuntumultu,èassaltua casadiGhjasonu,ècircavadicacciàliforaàupopulu 6Èch'elliùnlitruvavanu,attiravanuGhjasonuècerti fratelliàicapidiacità,gridendu:Quessichìanusbulicatu umondusòghjuntiancuquì;

7ChìGhjasonuhàricivutu,ètuttiquestifacenucontruài decretidiCesare,dicenduchìcihèunaltrurè,unuGhjesù.

8Èturbavanuaghjenteèicapidiacità,quanduanuintesu questecose

9ÈdopuavèpigliatuasicuritàdiGhjasonuèdil'altru,li lascianuandà

10ÈsubituifratellimannanuPauluèSiladinottein Berea;

11QuessieranupiùnobilichèquellidiTessalonica, perch'elliricevevanuaparollacuntuttaprontezzadimente, ècercavanuognighjornuinl'Scritture,s'ellueracusì.

12Perquessa,parechjidiellicridunu;ancudiedonne onorevolichìeranugrechi,èdil'omi,miccapocu

13MaquanduiGhjudeidiTessalonicaanusappiutuchìa parolladiDiuerapridicatadaPauluinBerea,sòghjunti ancuquì,èsuscitanuupopulu.

14AllorasubituifratellimandavanuàPàuluperandà cum'èàumare;maSilaèTimoteustavanuquì

15EtceuxquiconduisaientPaulleconduisirentàAthènes; et,ayantreçul'ordreàSilasetàTimothéed'alleràluien toutehâte,ilspartirent

16Or,mentriPàulul'aspittavainAtena,usospiritus'hè suscitatuinellu,quand'elluvideacitàtuttadataà l'idolatria

17Perquessa,sidisputavainasinagogacùiGhjudei,ècù ipienti,èinumercatuognighjornucùquellichì scontravanucunellu

18Alloracertifilòsufidil'EpicureièdiiStoicil'anu scontru.Ècertidicianu:Chìdiceràstubabbone?àutricerti, Iddupareesseunsetterforadidiistranieri:perchèli predicavaGhjesù,èarisurrezzione

19Èupigghiaru,èupurtonuinl'Areopagu,dicendu: Pudemusapèciòchìhèstanovaduttrinadiqualeparli?

20Perchèciportatecertecosestraneàl'arechje:sapemu dunqueciòchìsignificanuquestecose

21(Pertuttil'Atenianièistranierichìeranuquìùn passavanuusotempuinnundad'altru,maoperdì,oper sentequalcosadinovu)

22AlloraPàulusisteseàmezuàamuntagnadiMarte,è disse:OmidiAtena,aghjucapituchìintutteecosesite troppusuperstiziosi

23Perchèpassaghju,èvedenduevostredevozioni,aghju trovuunaltarecùstaiscrizzione:ÀUDIOSCUNU. Quelludunqueignuranteadurà,elluvidichjaru

24Diu,chìhàfattuumonduètutteecoseinellu,vede ch'elluhèuSignorediuceluèdiaterra,ùnabitamiccain tempiifatticùemani;

25Nemmenuhèaduratucùemanidil'omi,cum'ès'ellu aviabisognudiqualcosa,chìdààtuttiavita,èusoffiu,è tutteecose;

26Èhàfattud'unsanguetutteenazionidil'omiperabitare nantuàtuttaafacciadiaterra,èhàstabilituitempiprima stabiliti,èilimitidiasoabitazione;

27Perch'ellicercheranuuSignore,s'ellusisentenudopuà ellu,èutruvallu,ancus'elluùnhèmiccaluntanuda ognunudinoi

28Perchèinellucampemu,muvimu,èavemuunostru esse;cum'ècertidiivostripuetianudettuancu:Perchè noisimuancuasodiscendenza

29SiccomudunquesimuadiscendenzadiDiu,ùnduvemu miccapensàchìaDivinitàhècum'èl'oru,ol'argentu,oa petra,scolpitudal'artièl'artificiudil'omu

30Èitempidist'ignuranzaDiusminticava;maavà cumandaàtuttil'omiinognilocudipentimentu:

31Perchèelluhàstabilituunghjornu,inqualeellu ghjudicheràumonduinghjustiziadaquelluomuchìhà urdinatu;diqualeelluhàdatuassicuranzaàtuttil'omi,chì l'hàrisuscitatudaimorti

32Èquand'ellianuintesuparlàdiarisurrezzionediimorti, certisiburlavanu,èaltridicianu:Visenteremudinovu

33AlloraPàulupartìdamezuàelli

34Tuttavia,certiomis'appoghjanuàelluècridunu,trài qualieraDionigil'Areopagite,èunadonnachjamata Damaris,èaltricunelli

CAPITOLU18

1DopuàquestecosePàulupartìdaAtena,èghjunseà Corintu;

2ÈtruvòunGhjudeuchjamatuAquila,natuinPontu, venutudal'Italia,cùasomogliaPriscilla;(perchè ClaudiusaviaurdinatuàtuttiiGhjudeidiabbandunàRoma) èghjunseàelli

3Etparcequ'ilétaitdemêmemétier,ildemeuraitauprès d'euxettravaillait,carilsétaient,parleuroccupation,des fabricantsdetentes

4Èragiunavainasinagogaognisabbatu,èpersuadei GhjudeièiGrechi.

5ÈquanduSilasèTimoteusòghjuntidaMacedònia, Pàuluerapressatuinuspiritu,ètistimuniaàiGhjudeichì GhjesùeraCristu.

6Èquand'ellis'opponevanuèblasfemavanu,scuzzulòiso vistimenti,èlidisse:Uvostrusanguesianantuàivostri capi!Sòpuri:daquìinavantiandaraghjuàiGentili

7Sin'andòdaquì,èintrìinacasadiunomuchjamatu Ghjustu,quelluchìveneravaàDiu,chìasocasas'unia duramenteàasinagoga

8ÈCrispus,ucapudiasinagoga,hàcridutuinuSignore cùtuttaasocasa;èparechjidiiCorinthiansintesucridutu, èsòstatibattezzati

9AllorauSignoredisseàPàuluinanotteinunavisione: Ùnàbbiapaura,maparla,èùntatatemicca.

10Perchèsòcuntè,ènimuùnvimetterànantuàtèperfà umale,perchèaghjuassaighjenteinstacità

11Èstavaquìunannuèseimesi,insignenduaparolladi Diutràelli

12EtquandGallionétaitdéputédel'Acaïe,lesJuifs s'insurgèrentd'uncommunaccordcontrePaul,etle conduisirentautribunal

13Dicendu:Questuomupersuadel'omiàaduràDiu contruàalege.

14ÈquanduPàulueraavàdaapreabocca,Gallionedisse àiGhjudei:S'ellusitrattavadimaleodimalvagità,o Ghjudei,aragiòch'evisopportessi.

15Mas'ellusitrattadiparolleèdinomi,èdiatolege, fighjateàella;perchèùnsaraghjumiccaghjudiceditali cose.

16Èlicacciòdautribunale

17AlloratuttiiGrechipiglianuSosthenes,ucapudia sinagoga,èubattevanudavantiàutribunale.ÈGallioùn hàcuradinundadiquestecose

18Dopuàquestu,Pàulus'hèfermatuancuunbellupezzu, èdopus'hèalluntanatudaifratelli,èsin'andòinSiria,è cunelluPriscillaèAquila;s'hètolatuatestainCenchrea, perchèaviaunvotu

19ÈghjunseàEfesu,èlilasciòquì;maellustessuintrutu inasinagoga,èdiscutecùiGhjudei

20Quand'ellivulianuch'ellustessipiùlongucunelli,ùn accunsentì;

21Malihàsalutatu,dicendu:«Devuch'ellucivoleàfà stafestachìveneinGhjerusalemme;ÈsbarcòdaEfesu.

22ÈsbarcòàCesarea,andò,salìachjesa,falòàAntiochia 23Èdopuavèpassatuunpocuditempu,sin'andò,èandò intuttuupaesediGalaziaèdiPhrygiainordine, rinfurzendututtiidiscìpuli.

24ÈunGhjudeuchjamatuApollu,natuinAlessandria,un omueloquente,èputenteinl'Scritture,ghjunseàEfesu 25StuomuerastruituinaviadiuSignore;èessendu ferventeinuspiritu,parlavaèinsignòdiligentementee cosediuSignore,sapendusoluubattèsimudiGhjuvanni.

26Ècuminciòàparlàcuncurainasinagoga;quandu AquilaèPriscillal'avianuintesu,upigliòàelli,èlispiegò piùperfettamenteaviadiDiu.

27Èquand'ellueradispostuàpassàinAcaia,ifratelli scriviru,esortenduidiscìpuliàricevelu,chì,quand'elluera venutu,aiutavaassaiàquellichìavianucridutupergrazia

28PerchèhàcunvintuassaiiGhjudei,èquestu publicamente,dimustrenducùeScritturechìGhjesùera Cristu

CAPITOLU19

1Èavvenechì,mentreApolluerainCorintu,Paulu,dopu avèpassatuàtraversul'alticunfini,ghjunseàEfesu,è truvòcertidiscìpuli,

2Lidisse:AvetericevutuuSpìrituSantudaquanduavete cridutu?Èlidissenu:Ùnavemumancuintesus'ellucihè unSpìrituSantu

3Èlidisse:Inchìdunquesitebattezi?Èlidissenu:Àu battèsimudiGhjuvanni

4AlloraPauludisse:Ghjuvannihàveramentebattezutucù ubattesimudipenitenza,dicenduàaghjentechìcredein quelluchìvenedopuàellu,valeàdìinCristuGhjesù

5Quanduanuintesuquestu,sòstatibattezzatiinunomedi uSignoreGhjesù.

6ÈquanduPàululiaviamessuemani,uSpìrituSantu ghjunsenantuàelli;èparlavanuinlingue,èprufetizavanu 7Ètuttil'omieranucircadodici.

8Èandòinasinagoga,èhàparlatucuncoraggioperu spaziuditrèmesi,disputenduèpersuadenduecose riguardantiuregnudiDiu.

9Maiscommelesdiversfurentendurcis,etqu'ilsne croyaientpoint,etqu'ilsparlaientmaldecettemanière devantlafoule,ils'éloignad'euxetséparalesdisciples,et sedisputaitchaquejouràl'écoled'uncertainTyrannus

10Èquestucuntinuòperuspaziudiduianni;cusìchìtutti quellichìabitavanuinAsiaintesuaparolladiuSignore Ghjesù,siaGhjudeisiaGrechi

11ÈDiuhàfattumiraculispicialidaemanidiPaulu:

12Perquessa,dausocorpusiportavanuàimalati fazzolettiogrembiuli,èemalaties'eranupartutudaelli,èi spiritimaligniescenudaelli

13AlloracertidiiGhjudeivagabondi,esorcisti,anu pigliatunantuàelliàchjamànantuàquellichìavianu spiritimaligniunomediuSignoreGhjesù,dicendu:Vi ghjuremuperGhjesùchìPaulpredica.

14ÈcieranusettefigliolidiunasolaSceva,Ghjudeu,è capudiipreti,chìfecenucusì

15Èuspiritumalignurisposeèdisse:Ghjesùcunnoscu,è Pauluucunnoscu;machisì?

16Èl'omuinuqualeerauspiritumalignus'hèlampatu nantuàelli,èlivincì,èhàvintucontruàelli,perch'elli fughjenudaquellacasanudièferiti

17ÈquestueracunnisciutudatuttiiGhjudeièiGrechichì stavanuancuinEfesu;èutimorecascònantuàellitutti,è unomediuSignoreGhjesùfùmagnificatu

18Èparechjichìcrèdenughjunsenu,ècunfessanu,è mustravanuisoatti

19Parechjediquellichìanuutilizatuarticurioseanu riunituisolibri,èibrusgiavanudavantiàtuttil'omi;èanu cuntatuuprezzudielli,èlitruvarucinquantamilapezzi d'argentu

20HècusìfortechìaparolladiDiuhàcresciutuèhàvintu.

21Dopuàafinedissecose,Pàuluhàpensatuinuspiritu, quand'elluaviapassatuperaMacedòniaèl'Acaia,perandà

inGhjerusalemme,dicendu:Dopuch'eaghjustatu,aghju davedeancuRoma.

22AlloramandòinMacedòniaduidiquellichìli servivanu,TimoteuèErastu;maellustessustàinAsiaper unastagione.

23Èinulistessutempu,ùncihèstatupocuagitazioneper quessa

24PerchèunomuchjamatuDemetriu,unorfegliu,chì faciasanctuarid'argentuperDiana,hàpurtatumiccapocu àl'artighjani;

25Lichjamòinsemecùitravagliadoridilistessa occupazione,èdisse:Signori,sapetechìdastumestiere avemuanostraricchezza.

26Inoltre,vedeteèsentechì,miccasoluinEfesu,ma quasiintuttal'Asia,stuPauluhàpersuadetuèalluntanatu assaighjente,dicenduchìùnsòmiccadii,chìsòfatticùe mani

27Perquessa,miccasoluquestuunostrumistieruhèin periculudiessesbulicatu;maancuchìutempiudia grandedeaDianadeveessedisprezzatu,èaso magnificenzadeveessedistrutta,chìtuttal'Asiaèumondu veneranu.

28Èquand'ellianuintesuquesteparolle,eranupienid'ira, ègridavanu,dicendu:GrandehèDianadil'Efesini

29Ètuttaacitàerapienadicunfusione;è,dopuavè pigliatuGaiuèAristarcu,omidiMacedonia,cumpagnidi viaghjudiPaulu,s'avvicinuinuteatru

30ÈquanduPauluvuliaentreinupopulu,idiscìpuliùn l'hàmiccapermessu

31Ècertidiicapidil'Asia,chìeranuisoamichi,limandò àdumandàch'elluùnsiavventurassiinuteatru.

32Qualchidunudunquegridavanuunacosa,èl'altri un'altra:perchèl'assembleaeracunfusa;èamaiòparteùn sapiaperquessach'ellieranuriuniti.

33ÈlitiravanuLisandruforadiafolla,chìiGhjudeiu mettenuavantiÈLisandrufecesegnucùamanu,èvulia fàasodifesaàupopulu.

34Maquand'ellisapianuch'ellueraGhjudeu,tuttid'una solavoce,inuspaziudiduieore,gridavanu:Grandehè Dianadil'Efesini.

35Èquanduusegretariuhàappassiunatuupopulu,disse: OmidiEfesu,qualehèomuchìùnsàmiccachìacitàdi l'EfesinihèunadoratorediagrandedeaDianaèdi l'imaghjinicascatidaJupiter??

36Videndudunquechìquestecoseùnsiponumicca disprezzate,duvetestàtranquilli,èùnfànundainfretta.

37Perchèavetepurtatuquìquestiomi,chìùnsònèladridi chjese,nèancublasfemidiavostradea.

38Perquessa,s'èDemetriuèl'artigianichìsòcunellu,anu unacausacontruàqualcunu,alegehèaperta,ècisò deputati:ch'ellis'accusanul'unl'altru

39Mas'èvodumandatequalcosadialtrecose,seràdecisu inunaassemblealegale

40Perchèsimuinpericulud'essemessiindiscussioneper utumultudistughjornu,ùncihèmiccaunacausaper qualepudemurendecuntudistucuncorsu

41Èdopuavèparlatucusì,abbandunòl'assemblea.

CAPITOLU20

1Èdopuchìutumultueracessatu,Pàuluchjamòàellui discìpuli,liabbracciò,èpartìperandàinMacedònia

2Et,aprèsavoirtraversécesrégions,etleuravoirdonné beaucoupd'exhortation,ilvintenGrèce.

3ÈquìstavatrèmesiÈquanduiGhjudeil'aspittàvanu, mentrech'ellueraperandàinSiria,hàpensatudivultàin Macedònia.

4SopaterdiBereal'accumpagnavainAsia;èdii Tessalonicesi,AristarcuèSecundus;èGaiudiDerbe,è Timoteu;èdil'Asia,TichicuèTrofimu.

5Quessichìandavanuinnanzisifermavanupernoiin Troas

6EmupartitidaFilippudopuàighjornidiipanisenza levitu,èghjuntiàelliinTroasincinqueghjorni;induve avemustatusetteghjorni.

7Èuprimughjornudiasimana,quanduidiscìpuli s'adunavanuperrompeupane,Pàululipredicava,prontuà partìudumane;ècuntinuòusodiscorsufinuàmezanotte.

8Ècieraparechjeluciinacamarasuprana,induveeranu riuniti

9Èunghjovanu,chjamatuEutychus,s'assittòàuna finestra,chìeracascatuinunsonnuprufondu;è,mentre Paulupredicavalongu,s'affondacùusonnu,èfalòdau terzusoppalcu,èfùpigliatumortu.

10ÈPàulufalò,cadendunantuàellu,èl'abbracciòdisse: Ùnviturbatimicca;perchèasovitahèinellu

11Quand'elluhèdunquerighjuntu,èhàrottuupane,è manghjatu,èparlavaassaitempu,finuàl'alba,allorasi n'andò

12Èpurtonuughjovanuvivu,èùnsòmiccapocu cunsulati

13Èandemudavantiàubattellu,èandemuinbarcaà Assos,intendenduquìàpigliààPaulu,perchècusìl'avia disignatu,pensanuàandàinpiedi

14Èquand'ellus'incontròcunnoiinAssos,l'avemu accoltuèghjuntiàMitilene.

15Enoiandemudilà,èandemuulindumaneversuChios; èughjornudopusimughjuntiàSamos,ècifermamuin Trogyllium;èughjornudopuavemughjuntuàMileto.

16PerchèPàuluaviadecisudinavigàperEfesu,perchèùn vuliamiccapassàutempuinAsia;perchès'elluera pussibili,s'ellusifussiinGhjerusalemmeughjornudi Pentecoste

17ÈdaMiletomandòàEfesu,èchjamòl'anzianidia chjesa.

18Èquand'ellisòghjuntiàellu,lidisse:Sapete,dau primughjornuchìsòghjuntuinAsia,cumusòstatucun voiinognistagione.

19ServinduuSignorecùtuttal'umiltàdimente,ècù parechjelacrimeètentazioni,chìm'hàaccadutuper l'aspittàdiiGhjudei

20Ècumuùnaghjutenutunundadiciòchìvierautile,ma viaghjufattuvede,èviaghjuinsignatuinpublicu,èdi casaincasa,

21TistimuniandusiaàiGhjudei,siaàiGrechi,a penitenzaversuDiu,èafedeversuunostruSignore GhjesùCristu

22Èavà,eccu,vanuliatuinuspirituàGhjerusalemme, senzasapèciòchìmiaccaderanuquì.

23SalvuchìuSpìrituSantutistimuniainognicità, dicenduchìiligamièl'afflizzionimistanu

24Manimudiquestecosemimossa,nècuntuamovita caraàmèstessu,perpudèfinisceumocursucungioia,èu

ministeruchìaghjuricevutudauSignoreGhjesù,per tistimuniàuVangeludiagraziadiDiu..

25Èavà,eccu,sòchìvoitutti,tràiqualisòandatuà pridicàuregnudiDiu,ùnvedretepiùamofaccia.

26Perquessa,vipigliuàregistràoghjechìsòpuridau sanguedituttil'omi

27Perchèùnaghjumiccascappatudidichjarààvoituttii cunsigliidiDiu.

28Fighjatedunqueàvoi,èàtuttuugregnu,chìuSpìritu Santuvihàfattusurvegatori,perpasceaChjesadiDiu, ch'elluhàacquistatucùusosangue

29Perchèsòchì,dopuàamopartenza,entreranutràdivoi lupidisgraziati,senzarisparmiàabanda.

30Ancudavoistessisisuscitaràomi,chìdicenucose perverse,pertrascinàidiscepulidopuàelli

31Perquessa,fighjateèricordatechìinuspaziuditrè anniùnaghjumiccacessatudiavvistàtuttinotteèghjornu cùlacrime

32Èavà,fratelli,viricumandemuàDiu,èàaparolladia sograzia,chìhècapacidicustruìvi,èdidàunaereditàà mezuàtuttiquellichìsòsantificati

33Ùnaghjubramatul'argentu,nèl'oru,nèuvestitudi nimu

34Iè,sapetevoistessi,chìstemanianuservituàemo necessità,èàquellichìeranucunmè.

35Viaghjudimustratututteecose,cumuchìtravagliendu cusìduvetesusteneidebuli,èricurdatedieparollediu

SignoreGhjesù,chìhàdettu:Hèpiùfelicedidàchèdi riceve

36Èdopuavèparlatucusì,sighjinochje,èpricavacunelli tutti.

37Ètuttipienghjenuassai,sichjappààucolludiPauluèu basgianu

38Sopr'àtuttudisgraziatupereparollech'elluhàdettu, ch'elliùnlivedanupiùinfacciaÈl'accumpagnavanuàa nave

CAPITOLU21

1Èavvenechì,dopuchìavemuavutudaelli,èavemu lanciatu,simughjunticùunastradadrittaàCoos,èu ghjornudopuàRodi,èdaquìàPatara

2ÈtruvenduunbattelluchìandavaversuaFenicia, andemuàbordu,èpartimu

3QuanduavemuscupertuCipru,l'avemulasciatuàamanu manca,èandemuinSiria,èsbarcamuinTiru,perchèquìa naveaviadascarcàasocarica

4Ètruvenduidiscìpuli,avemustemuquìsetteghjorni,chì disseàPaulu,perviadiuSpìritu,ch'elluùncullàin Ghjerusalemme

5Èquanduavemucompiuquellighjorni,andemuè andemuanostrastrada;ètutticipurtonunantuàanostra strada,cùemòglieèizitelli,finuàchìeramuforadiacità; 6È,dopuchìavemupigliatuunostrucongedianul'un l'altru,avemupigliatuanave;ètornanuincasa

7ÈquanduavemufinituunostruviaghjudaTiru,simu ghjuntiàPtolemaida,èsalutemuifratelli,èstemucunelli unghjornu

8Ughjornudopu,noi,chìeramudiacumpagniadiPaulu, andemu,èghjuntiinCesarea;èentramuinacasadi Filippul'evangelista,chìeraunudiisette;èstàcunellu

9Èulistessuomuaviaquattrufigliole,vergini,chì prufetizavanu.

10Ècum'ènoistemuquìparechjighjorni,hèghjuntuda GhjudeaunprufetachjamatuAgabu.

11Èghjuntuànoi,pigliòacinturadiPàulu,liligòeso manièipedi,èdisse:CusìdiceuSpìrituSantu:Allorai GhjudeiinGhjerusalemmeligaranul'omuchìpussedesta cintura,èudaranuemanidiiGentili.

12Èquanduavemuintesussecose,noi,èquellidiquellu locu,upregavamudiùncullàinGhjerusalemme

13AlloraPaulurispose:Chìsignificheghjudipienghjeè dirompeumocore?perchèsòprontumiccasoluàesse ligatu,maancuàmoreinGhjerusalemmeperunomediu SignoreGhjesù

14Èquand'elluùnvuliamiccaessecunvinta,avemu cessatu,dicendu:AvuluntàdiuSignoresiafatta.

15Dopuàquellighjorni,avemupigliatuinostricarru,è andemuinGhjerusalemme

16Ciandavanuancucunnoialcunidiidiscìpulidi Cesarea,èpurtonucunelliunMnasondiCipru,unvechju discìpulu,cùqualeavemudaallughjà

17ÈquandueramughjuntiinGhjerusalemme,ifratellici anuricevutucunpiacè

18ÈughjornudopuPauluintrìcunnoiàGhjacumu;è tuttil'anzianieranuprisenti.

19Èdopuliaviasalutatu,hàdettuinparticulareciòchì Diuaviafattutràipaganiperusoministeru

20Èquand'ellil'anuintesu,glurificavanuuSignore,èli dissenu:Vidite,fratellu,quantimillaiediGhjudeichì credenu;èsòtuttizelosidialege:

21Èsòinfurmatiditè,chìinsegniàtuttiiGhjudeichìsò tràipaganiàabbandunàMosè,dicenduchìùndevemicca circuncisuisofiglioli,nèmarchjàdopuàl'usi

22Chìghjèdunque?amultitùdinedeveesseriunite: perchèsenteranuchìtùsìghjuntu

23Fatedunquequestuchìtidicemu:Avemuquattruomi chìanuunvotunantuàelli; 24Pigliate,èpurificatecunelli,èsiateincaricaticunelli, perch'ellisirasaranuatesta;machìtùstessucammini ancuinordine,èguardatealege.

25Inquantuàipaganichìcredenu,avemuscrittuè cunclusuchìùnosservanununda,salvusoluch'ellisi mantenenudaecoseoffritteàl'idoli,èdausangue,èda strangolateèdafornicazione

26AlloraPàulupigliòl'omi,èughjornudopu,purificendu ellustessucunelli,intrìinutempiu,persignificà l'accadimentudiighjornidipurificazione,finuàch'ellusi offraun'offertaperognunudielli.

27Èquanduisetteghjornieranuguasifiniti,iGhjudeichì eranudil'Asia,quand'ellil'anuvistuinutempiu,suscitanu tuttuupopulu,èliimposenuemani

28Cridendu,Omid'Israele,aiutu:Questuhèl'omuchì insegnaàtuttil'omiinognilocucontruàupopulu,èalege, èstulocu;

29(CarilsavaientdéjàvuavecluidanslavilleTrophime, unÉphésien,qu'ilscroyaientquePaulavaitconduitdansle temple.)

30Ètuttaacitàfùcummossa,èaghjentecurriainseme;è pigliòPaulu,èutiranuforadiutempiu;

31Èmentrech'elliandavanuàtumballu,anutiziahè ghjuntaàucapimachjadiabanda,chìtutta Ghjerusalemmeerainuntumultu

32Ch'ellipiglianusubituisuldatièicenturioni,ècorseà elli;è,videnduucapimachjaèisuldati,abbandunonuà batteàPaul

33Alloraucapimachjas'avvicinò,upigliò,èurdinòdiligà cùduiecatene;èdumandòqualeera,èciòchìaviafattu.

34Qualchissiagridavanuunacosa,qualcunil'altru,àmezu àamultitùdine:èùnpudiasapèacertezzadiutumultu, urdinòch'ellufussipurtatuinucastellu.

35Èquand'elluhèghjuntunantuàascala,eracusìch'ellu eranatudaisuldatiperaviulenzadiupopulu

36Perchèamultitùdinediupopuluseguitava,gridendu: Viacunellu

37ÈquanduPauluaviadaessepurtatuinucastellu,disse àucapimachja:«Possuparlààtè?Qualehàdettu:Sapete parlàgrecu?

38ÙnsìmiccaquelluEgizianu,chìprimadistighjornihà fattuscuzzulate,èhàpurtatuforainudesertuquattrumila omichìeranuassassini?

39MaPauludisse:SòunomuchìsòGhjudeudiTarsu, unacitàinCilicia,uncitadinudiunacitànulla;

40Èquand'elluliaviadatualicenza,Pàulusifirmònantu àascala,èfecesegnucùamanuàaghjente.Èquandufù fattuungransilenziu,liparlavainlinguaebraica,dicendu:

CAPITOLU22

1Omi,fratellièbabbi,ascoltateamodifesachìvifacciu avà.

2(Equanduanuintesuch'elluliparlavainlinguaebraica, sitacevanudipiù,èdisse:)

3SòveramenteunomuGhjudeu,natuinTarsu,unacitàin Cilicia,macriatuinstacitààipedidiGamaliel,èhà insignatuseconduamaneraperfettadialegediibabbi,è erazelosuperDiu,cum'èvoituttisòoghje.

4Èaghjuperseguitatuquestumodufinuàamorte,lienduè metteinprigiòomièdonne

5Cum'èusuvrasacerdotemirendetistimunianza,ètuttuu patrimoniudil'anziani,daiqualiaghjuricevutulettereài fratelli,èandòinDamascu,perpurtààGhjerusalemme quellich'eranuliati,peressepuniti.

6Èavvenechì,mentrech'eaghjufattuumoviaghju,èera vicinuàDamascuversumeziornu,dicolpusplendedau celuunagranluceintornuàmè.

7Èaghjucascatuinterra,èaghjuintesuunavocechìmi diceva:Saulu,Saulu,perchèmiperseguite?

8Eaghjurispostu:Qualesì,oSignore?Èmidisse:Sò GhjesùdiNazareth,chìtùperseguite

9Èquellichìeranucunmèanuvistuveramentealuce,è anuapaura;maùnanuintesuavocediquelluchìmi parlava

10Èaghjudettu:Chìfà,oSignore?ÈuSignorem'hà dettu:Alzati,èvaiinDamascu;èquìvisaràdettuditutte ecosechìsòdesignatepervoiperfà

11Èquanduùnpudiavedeperagloriadiquellaluce, essenduguidatudaamanudiquellichìeranucunmè,sò ghjuntuinDamascu

12ÈunAnania,unomupiuttostusecondualege,chìavia unbonrapportudituttiiGhjudeichìstavanuquì

13Hèghjuntuàmèèsistete,èmidisse:FratelluSaul, riceveavista.Èalistessaoraaghjufighjulatunantuàellu.

14Èelludisse:UDiudiinostribabbit'hàsceltu,persapè asovulintà,pervedequelluGhjustu,èpersenteavocedi asobocca

15Perchèsareteusotistimunianzaàtuttil'omidiciòchì avetevistuèintesu.

16Èavà,perchès’arreti?alzati,èessebattezzatu,èlavài topiccati,chjamenduunomediuSignore

17Èavvenechì,quanduerutornatuàGhjerusalemme, ancuquanduaghjupricatuinutempiu,eraintrance;

18Èuvidiuchìmidiceva:«Preste,èesceprestuda Ghjerusalemme:perchèùnriceveranumiccaato tistimunianzadimè

19Èaghjudettu:Signore,sanuchìaghjuincarceratuè battutuinognisinagogaquellichìcredevanuintè

20ÈquanduusanguediutomartireStefanufùversatu, eiuanch'eostavavicinu,èaccunsentìàasomorte,è guardavaivestitidiquellichìl'avianuuccisu

21Èm'hàdettu:Andate,perchèvimanderaghjuluntanu daquìàiGentili.

22Èlidetel'audienzadistaparolla,èdopualzavanuaso voce,èdissenu:Alluntanateuntaliomudaaterra,perchè ùnhèmiccaghjustuch'ellucampa.

23Ècum'elligridavanu,èsguassateisovestiti,è ghjittavanuapolvarainl'aria

24Ucapimachjamandòch'ellufussipurtatuinucastellu,è hàdettuch'ellufussiesaminatucùaflagellazione;per ch'ellusapiaperquessach'ellicriavanucusìcontruàellu

25Èmentrech'ellil'anuligatucùcinghie,Pàuludisseàu centurionechìstavaquì:vihèlicitediflagellateunomu chìhèRumanuèsenzacundanna?

26Quanduucenturionehàintesuquestu,andòàdìàu capimachja,dicendu:Fateattenteàciòchìfate,perchè st'omuhèRumanu

27Alloraghjunseucapimachja,èlidisse:Dimmi,sìun Rumanu?Elludisse:Iè

28Ucapucapimachjarispose:Cùunagransommaaghju ottenutustalibertà.ÈPauludisse:Masònatuliberu.

29Tandusubitusialluntanòdaquelluchìl'aviada esaminà;èucapimachjaeraancupaura,dopuch'ellusapia ch'ellueraRumanu,èperchèl'avialigatu.

30Lelendemain,parcequ'ilauraitconnulacertitudedece qu'ilétaitaccuséparlesJuifs,illedélivradesesbandes, ordonnaauxprincipauxsacrificateursetàtoutleurconseil deseprésenter,etfitdescendrePaul,etleprésentadevant eux

CAPITOLU23

1ÈPaulu,fighjenduucunciliu,disse:Omièfratelli,aghju campatuintuttabonacuscenzadavantiàDiu,finuàoghje

2EtlesouverainsacrificateurAnaniasordonnaàceuxqui setenaientprèsdeluidelefrapperàlabouche.

3AlloraPàululidisse:Diutibatterà,murubiancu; perchèsìtùàghjudicàmisecondualege,èmicumanda ch'èch'ellasiasbattucontruàalege?

4Èquellichìstavanuvicinudicianu:Viinsultateusuvra sacerdotediDiu?

5AlloraPàuludisse:Ùnsapia,fratelli,ch’elluerausuvra sacerdote;perchèhèscrittu:Ùnditemiccamalediucapu diutopòpulu.

6MaquanduPàuluhàsappiutuchìl'unaparteeranu Sadducei,èl'altriFarisei,gridòinucunciliu:Omiè

fratelli,sòFariseu,figlioludiFariseu;diasperanzaèdia risurrezzionediimortisòchjamatu.inquistione.

7Èquand'elluaviadettucusì,s'inveceunadissensionetrài FariseièiSadducei,èaghjentesisparse.

8PerchèiSadduceidicenuchìùncihènèrisurrezzione,nè ànghjulu,nèspiritu,maiFariseicunfessututtidui

9Ès'arrizzòungrangridu;èiscribichìeranudiiFarisei s'arrizzò,èlitevanu,dicendu:Ùntruvamunundadimale inquestuomu;Diu

10Èquandus'eraghjuntaunagrandedissensione,u capimachja,temechìPàulufussistrappatuinpezzi,urdinò àisuldatidifalà,èdipigliallucùaforzadimezuàelli,è dipurtalluinucastellu.

11Èanottedopu,uSignorestavavicinuàellu,èlidisse: Coragisce,Paulu;perchècum'ètùm'aitistimuniatuin Ghjerusalemme,cusìdevirendetistimunianzaancuin Roma

12Èquandueraughjornu,certidiiGhjudeis'uniscenu,è sisòligatusottuàunamalidizzione,dicenduch'elliùn manghjaranunèbeie,finuàch'elliavianutombuPaulu 13Èeranupiùdiquarantachìavianufattustacuspirazione 14Èghjunsenuàicapidiisacerdotièl'anziani,èli dissenu:Cihèstatuligatusottuàunagrandemaledizzione, chìùnmanghjeremununda,finuàch'ènoavemutombu Paulu.

15Avàdunquevoi,cùucunsigliu,fateàdìàucapimachja, ch’elluupurtassiàvoidumane,cum’ès’èvovuleriate dumandàqualcosadipiùperfettunantuàellu:ènoi,o ognivoltach’ellus’avvicina,simuprontiàtumballu 16ÈquanduufiglioludiasurelladiPaulhàintesuparlàdi asoagguata,andòèintrìinucastellu,èl'hàdettuàPaul. 17AlloraPàuluchjamòàelluunudiicenturioni,èdisse: Cunducestughjovanuàucapimachja,perchèelluhàuna certacosaàdì.

18Alloraupigliò,upurtòversuucapimachja,èdisse: Pauluuprigiunerum'hàchjamatuàellu,èm'hàpricatudi purtààtèstughjovanu,chìhàqualcosaàdìàtè.

19Alloraucapimachjaupigliòperamanu,andòcunellu àparteèlidumandò:Chìaveteàdì?

20Èdisse:IGhjudeianuaccunsentutuàvulèch'ètù facissifalààPauludumaneinucunciliu,cum'ès'elli vulianuindagalluunpocupiùperfettamente

21Maùncedemiccaàelli,perchècisòinagguatuperellu diellipiùdiquarantaomi,chìsisòimpegnaticun ghjuramentu,ch'elliùnmanghjaranunèbeie,finuàch'elli l'anutombu:èavàsòpronti.cerchenduunaprumessadatè.

22Alloraucapimachjalasciòandàughjovanu,èliurdinò: Guardatemiccadidìànimuchìm'avetefattuvedequeste cose

23Chjamòàelluduicenturioni,dicendu:«Preparate duicentusuldatiperandàinCesarea,èsettantacavalieri,è duicentulanciari,àaterzaoradianotte;

24Èdàlibestie,ch'elliponumettePaulu,èupurtonusanu àFélix,uguvernatore

25Èhàscrittuunaletteracusìcusì:

26ClaudiusLysiassalutal'excellentguvernatoreFélix

27St'omuhèstatupigliatudaiGhjudei,èduveriaesse uccisudaelli;tanduaghjuvinutucununesercitu,èl'aghju salvatu,avècapituch'ellueraunRumanu

28Èquanduaghjuvulsutusapèacausaperquessach'elli l'accusanu,l'aghjupurtatuforainusocunsigliu

29Qualeaghjuvistuch'ellueraaccusatudiquistionedia solege,mach'elluùnavianundaincaricatudignedimorte odiligami

30ÈquandumifùdettuchìiGhjudeiaspittàvanul'omu, aghjumandatusubituàtè,èaghjudettuancuàiso accusatorididìdavantiàtèciòch'elliavianucontruàellu Addiu

31Alloraisuldati,cum'ellulieraurdinatu,pigliòPaulu,è upurtonudinotteàAntipatris

32Udumane,lasciavanuicavalieriperandàcunellu,èsi nevultonuinucastellu:

33IlsvinrentàCésaréeetremirentl'épîtreaugouverneur, etprésentèrentaussiPauldevantlui.

34Èquanduuguvernatoreavialettualettera,dumandòdi qualepruvinciaeraÈquand'ellucapìch'ellueradiCilicia; 35Tisenteraghju,disse,quanduitoaccusatorisòancu ghjuntiEtilordonnaqu'ilsoitgardédanslasalledu jugementd'Erode

CAPITOLU24

1Cinqueghjornidopu,usuvvernusacrificadoruAnanias scendevacùl'anziani,ècununoratorechjamatuTertullus, chìinformavauguvernatorecontruàPaul

2Èquandufùchjamatu,Tertulucuminciòàl'accusà, dicendu:Videnduchìdatèavemuavutuunagrande tranquillità,èchìl'attiassaidegnisòfattiàstanazioneper viadiatoprovidenza.

3L'accettamusempre,èintuttiilochi,nobilissimuFelice, cùtuttuuringraziu

4Purtantu,ch'ùntisiapiùfastidiosa,tipreguch'ètùci sentidiatoclemenzaunipochidiparolle

5Perchèavemutrovust'omuunomupestilentu,èmutore disedizionetràtuttiiGhjudeiinumondu,èuncapudia sectadiiNazareni:

6Qualehèancughjuntuàprofanàutempiu,chìavemu pigliatu,èvulemughjudicàseconduanostralege.

7MaucapimachjaLisiashèghjuntunantuànoi,ècùuna grandeviulenzaupigliòdaenostremani

8Cumandenduàisoaccusatorichìvenenuàtè, esaminenduqualetùstessupuderàcunnoscetuttequeste cosechìl'accusemu

9ÈancuiGhjudeiaccunsentiscenu,dicenduchìqueste coseeranucusì

10AlloraPàulu,dopuchìuguvernatorel'aviafattusegnu diparlà,rispose:Siccomusòchìsòassaiannichìsite ghjudicedistanazione,rispondudipiùcunpiùallegruper mèstessu:

11Perchèch'ètùcapissi,ch'ellucisòancudodicighjorni dach'eaghjucullatuinGhjerusalemmeperadurà

12Etilsnem'ontpastrouvédansletempleendisputeavec personne,sanssouleverlepeuple,nidanslessynagogues, nidanslaville

13Nèponupruvucàecosech'ellim'accusanuavà

14Maquestuvicunfessu,chìdopuàaviach'ellichjamanu eresia,aghjuaduràcusìuDiudiimobabbi,credendututtu ciòchìhèscrittuinalegeèiniprufeti.

15ÈavèasperanzaversuDiu,chìellistessipermettenu ancu,chìcisaràunarisurrezzionediimorti,diighjustiè dil'inghjusti.

16Èquìmieserciteghju,peravèsempreunacuscenza senzaoffenseversuDiuèversul'omi

17Avà,dopuàparechjianni,sòghjuntuàpurtà l'elemosinaàamonazione,èl'offerazioni.

18AlloracertiGhjudeidil'Asiam'hàtrovupurificatuinu tempiu,nècùamultitùdine,nècuntumultu.

19Qualeduviaessequìdavantiàtè,ès'oppone,s'elli avianuqualcosacontruàmè

20Och'ellidicenuquì,s'ellianutrovuqualcosadimalein mè,mentrestavadavantiàucunsigliu.

21Foradistasolavoce,ch'eaghjugridatuàmezuàelli: Tucchenduarisurrezzionediimorti,misòchjamatuoghje inquistionedavoi

22Félix,quand'elluaviaintesuquestecose,avenduuna cunniscenzapiùperfettadiquellastrada,lirinviò,èdisse: QuanduucapuLisiascenderà,cunnosceraghjuafinedia vostramateria

23ÈhàurdinatuàuncenturionediguardàPaulu,èdi lasciàellualibertà,èch'elluùnimpedisceànimudiiso cunnisciutidiserveodiveneàellu

24Èdopuàcertighjorni,quanduFélixghjunsecùaso mogliaDrusilla,chìeraunaGhjudea,mandòchjamàà Paulu,èl'anuintesudiafedeinCristu

25Ècum'elluragiunavadiaghjustizia,diatemperanzaè diughjudiziuàvene,Felicesitremò,èrispose:Vaiper stavolta;quanduaghjuunastagionecunvene,ti chjamaraghju.

26Speravaancuch'ellulifussidatusoldidaPaulu,per ch'ellupudassisbarcà:perquessach'elluumandòpiù spessu,èliparlava.

27Madopuàduianni,PorciusFestuintrìinastanzadi Félix;èFélix,vulendufàpiacèàiGhjudei,lasciòPaulu liatu.

CAPITOLU25

1QuanduFestueraghjuntuinapruvincia,dopuàtrè ghjorni,sicullàdaCesareaàGhjerusalemme

2AllorausuvvernusacrificadoreèucapudiiGhjudei l'infurzòcontruàPaulu,èusupplianu:

3Èlidumandavagrazia,ch'ellul'avessimandatuin Ghjerusalemme,aspittenduastradapertumballu.

4MaFestushàrispostuchìPauluavissidaessetenutuin Cesarea,èchìellustessus'eraprestudaquì

5Chìdunque,disse,quellichìtràvoisòcapaci,scendenu cunmèèaccussanust'omu,s'ellucihèqualcosadimalein ellu

6Èdopuch'ellufussipiùdideceghjorniàmezuàelli,si nefalòinCesarea;etlelendemain,assissurlesiègedu jugement,ilordonnaqu'onconduisePaul.

7Èquand'ellufùghjuntu,iGhjudei,chìsòfalatida Ghjerusalemme,s'eranuattornuàl'intornu,èsilagnavanu àPauluassaiègravi,ch'elliùnpudianupruvà

8Mentreellurispunsevaperellustessu:Nècontruàalege diiGhjudei,nècontr'àutempiu,nèancucontr'àCésar,ùn aghjumiccaoffesununda

9MaFestu,vulendufàpiacèàiGhjudei,risposeàPàulu,è disse:VuletecullàinGhjerusalemme,èesseghjudicatu quìdavantiàmè?

10AlloraPàuludisse:SòàutribunalediCesare,induve duverebbeesseghjudicatu:ùnaghjufattunundadimaleà iGhjudei,cum'ètùsapetebè.

11Perchès'esòunoffensori,oaghjufattuqualcosadegne dimorte,ùnmiricusanumiccadimori;mas'elluùncihè

nundadiquestecosechìm'accusanu,nimuùnmipòdàà elli.AppelluàCesare.

12AlloraFestu,dopuavècunsultatucùucunsigliu, rispose:AvetefattuappelluàCesare?àCesareandai.

13Èdopuàcertighjorni,urèAgrippaèBernice ghjunsenuàCesareapersalutàFestu

14Èdopuch'ellieranustatiquìparechjighjorni,Festu dichjaròacausadiPauluàurè,dicendu:Cihèunomu lasciatuincatenedaFélix

15Diquale,quandueruinGhjerusalemme,icapidiipreti èl'anzianidiiGhjudeim'anuinfurmatu,vulenduavè ghjudiziucontruàellu

16Àqualeaghjurispostu:Ùnhèmiccaamaneradii Rumanidiabbandunàunomuàmorte,primachìquelluchì hèaccusatuhàl'accusatorifacciaàfaccia,èavèpermessu dirispondeperellustessunantuàucriminefattucontruà ellu

17Perquessa,quand'ellieranughjuntiquì,udumane, senzaritardu,aghjupusatunantuàutribunale,èaghju urdinatuchìl'omusiapurtatufora

18Contr'àiquali,quandul'accusatorisisòalzati,ùnanu purtatunisunaaccusazionediciòch'eaghjupensatu:

19Maisilsavaientdesquestionscontreluiquantàleur propresuperstition,etàuncertainJésus,quiétaitmort,et quePauldisaitvivre.

20Èperchèdubitavadistumodudidumande,lidumandò s'elluandavainGhjerusalemme,ècisaràghjudicatuda questecose.

21MaquanduPàuluaviaappelluperesseriservatuà l'audizioned'Augustu,aghjuurdinatuch'ellusiaguardatu finuàch'epossumandààCesare.

22TanduAgrippadisseàFestu:Aghjuancuàsentel'omu stessuDumane,disse,usenterete

23Èudumane,quanduAgrippaeraghjuntuèBernice,cun grandepompa,èeranuintrutiinulocudil'audizione,cùi capicapitanièiprincipaliomidiacità,àucumandamentu diFestuPaulufùpurtatufora.

24Festudisse:urèAgrippa,ètuttil'omichìsòquìcun noi,vedetest'omu,diqualetuttaamultitùdinediiGhjudei hàtrattatucunmè,siainGhjerusalemmesiaancuquì, gridenduch'elluùndevemiccacampàpiù

25Maquanduaghjutrovuch'elluùnaviafattunundadigne dimorte,èch'elluellustessuhàfattuappelluàAugustu, aghjudecisudimandàlu

26DiqualeùnaghjunundaàscriveàumosignorePer quessa,l'aghjupurtatudavantiàtè,èsoprattuttudavantià tè,orèAgrippa,chì,dopuàl'esaminazione,aghjuavutu qualcosaàscrive.

27Perchèmipareirragionevuledimandàunprigiuneru,è miccadisignificàicriminich'elluhèstatufattucontruà ellu

CAPITOLU26

1AlloraAgrippadisseàPàulu:Tihèpermessudiparlà persèstessuAlloraPaulusteseamanuèrisposeperellu stessu:

2Mipensucuntentu,rèAgrippa,perchèrispundaraghju oghjepermèstessudavantiàtè,ditutteecosech'esò accusatudaiGhjudei:

3Soprattuttuperchèticunnoscuespertuintutteecustumi èedumandechìsòtràiGhjudei:perquessa,tipreguà sentemicunpacienza

4Umomodudivitadaamoghjuventù,chìeraprimatràa monazioneinGhjerusalemme,cunnoscetuttiiGhjudei; 5Chìmicunniscianudauprincipiu,s'ellitistimuniaranu, chìdopuàasettapiùstrettadianostrareligioneaghju campatuFariseu.

6Èavàstanuèsòghjudicatuperasperanzadiaprumessa fattadaDiuàinostribabbi:

7Aqualeprumessaenostredodicitribù,chìservenu istantaneamenteàDiughjornuènotte,speranudivenePer qualesperanza,rèAgrippa,sòaccusatudiiGhjudei.

8Perchèessepensateunacosaincredibilecunvoi,chìDiu risuscitaimorti?

9Pensudaverucunmèstessuchìduveriafàparechjecose contruàunomediGhjesùdiNazareth

10ChìaghjufattuancuinGhjerusalemme;èparechjidii santiaghjuchjusuinprigiò,avèricevutul'autoritàdaicapi diisacerdoti;èquandusòstatimessiàmorte,aghjudatua movocecontruàelli

11Èlipunisiàspessuinognisinagoga,èlicustrettuà blasfemi;èessenduassaipazzacontr'àelli,liperseguitai ancuincitàstraniere

12Allora,mentrech'eaghjuandatuinDamascucù l'autoritàèl'incaricatudiicapisacrificadori,

13Àmeziornu,orè,aghjuvistuinastradaunalucedau celu,sopraàusplendorediusole,chìbrillavaintornuàmè èàquellichìviaghjavanucunmè

14Èquandueramututticascatiinterra,aghjuintesuuna vocechìmiparlavaèchìmidicevainlinguaebraica: Saulu,Saulu,perchèmiperseguite?hèdifficiulepervoidi calciàcontr'àipricks

15Eiudicu:Qualesì,oSignore?Èelludisse:SòGhjesù chìtùpersecute

16Maalzati,èstànantuàitopedi,perchèvisòapparsu perquestuscopu,perfàdivoiunministruèun tistimunianzadiecosechìavetevistu,èdiquellecosein qualeviapparisceraghju;

17Tiliberendudaupopuluèdaipagani,àiqualiti manduavà,

18Perapreisoochji,èditurnàdaabughjuraàaluce,èda uputerediSatanassuàDiu,perpudèriceveupirdunudii piccati,èl'ereditàtràquellichìsòsantificatidaafedechì hèinmè

19Allora,orèAgrippa,ùnaghjumiccadisubbidituàa visioneceleste:

20MaprimadimustravaàquellidiDamascu,èin Ghjerusalemme,èintutteecostediGhjudea,èdopuài pagani,ch'ellisirepentinuèsiturnavanuàDiu,èfàl'opere adatteàupentimentu

21Perquessa,iGhjudeimipigliòinutempiu,èandavanu àtumbàmi

22Dopuavèottenutul'aiutudiDiu,cuntinuufinuàoghje, tistimunienduàipicculièàigrandi,ùndicendununda d'altruch'èquellichìiprufetièMosèanudettuch'ellu vene:

23ChìCristusoffre,èch'ellusiauprimuchìrisuscitadai morti,èdafàluceàupopuluèàipagani

24Èmentreparlavacusìperellustessu,Festudisseàalta voce:Paulu,sìforadisèstessu;assaiampareratirende pazzia

25Maelludisse:Ùnsòmiccapazza,onobilissimoFestu; madicenueparollediveritàèsobrietà.

26Perchèurèsàdiquestecose,davantiàqualeancuparlu liberamente:perchèsòcunvintachìnundadiquestecose ùnlihèammucciatu;perchèstacosaùnhèstatafattainun angulu

27ReAgrippa,crediiprufeti?Sòchìtùcredi

28AlloraAgrippadisseàPaulu:Quasimipersuadeàesse cristianu

29ÈPauludisse:"VogliuàDiu,chìmiccasolutu,ma ancututtiquellichìmisentenuoghje,eranuquasi,ètuttu ciòchìsò,foradistiligami

30Etquandileutainsidit,leroiseleva,etlegouverneur, Béréniceetceuxquiétaientassisaveceux:

31Èquand'ellis'alluntanu,siparlavanutràelli,dicendu: St'omuùnfacinundadegnudimorteodiligami.

32AlorsAgrippaditàFestus:Cethommeauraitpuêtre misenliberté,s'iln'avaitfaitappelàCésar

CAPITOLU27

1Èquandufùdecisuch'ènoimbarcassiinl'Italia,anudatu PauluècertialtriprigiuneriàunuchjamatuJulius, centurionediabandad'Augustu

2Èintrutuinunanaved'Adramyttium,avemulanciatu,chì vuliadìànavigàperecostedil'Asia;unAristarcu, MacedoniudiTessalonica,essenducunnoi

3ÈughjornudopuavemutoccuàSidone.ÈJuliussupplia Paulugentilmente,èlidetealibertàdiandààisoamichi perrinfriscà

4Èquanduavemulanciatudaquì,avemunavigatusottuà Cipru,perchèiventieranucuntrariu

5ÈquanduavemunavigatusopraumaridiCiliciaèdi Panfilia,simughjuntiàMira,citàdiLicia.

6Èquìucenturionetruvòunanaved'Alessandriachì andavainItalia;ècihàmessuinellu

7Èquanduavemunavigatupianupianuparechjighjorni,è pocughjuntuversuCnidus,uventuùncisoffre,avemu navigatusottuàCreta,versuSalmone;

8È,àpocupressu,ghjunseàunlocuchjamatuIboni paradisi;vicinuàinduveeraacitàdiLasea

9Or,quandusipassavaassaitempu,èquanduavelaera avàpericulosa,perchèudigiunueradigiàpassatu,Paululi ammonì:

10Èlidisse:Signori,aghjucapituchìstuviaghjuseràcun feriteèassaidanni,miccasoludiacaricaèdianave,ma ancudianostravita

11Maucenturionehàcridutuàupatroneèàupatronedia nave,piùchèciòchìeradettuPaulu

12Èperchèuparadisuùneramiccacòmoduperl'inguernu, amaiòpartediamaiòpartecunsigliavadiparteancudilà, s'ellusipudiaghjunghjeàFenicia,èquìàl'inguernu;chì hèunparadisudiCreta,èsitrovaversuusuduvestuèu nordupunente

13Èquanduuventudiusudusoffiavadolcemente, supponenduch'elliavianuuttenutuusoscopu,sguassendu daquì,imbarcanuvicinuàCreta.

14Mapocudopu,s'hèrializatucontruàelluunventu tempestuosu,chjamatuEuroclidone

15Èquanduanavehèstatachjappata,èùnpudiasuppurtà inuventu,l'avemulasciatacunduce

16ÈcurrendusottuàunacertaisulachìsichjamaClauda, avemuavutuassaitravagliudaveneinbarca.

17Quale,dopuavèpigliatu,anuusatuaiuti,sottumessuàa nave;è,temech'elliùncascassinuinesabbiemobili, strakevela,ècusìsòstaticacciati.

18Ènoichìeramuassaisbulicatidaunatempesta,u lindumaneallugiscenuanave;

19Èuterzughjornuscacciòcùenostremani l'attrezzamentudianave

20Èquandunèusolenèstelleinparechjighjorniapparsu, èùncieramiccaunapicculatempesta,ognisperanzachì avemudaessesalvatihèstataalloracacciata

21Madopuàunalongaastinenza,Pàulus'avvicinòàmezu àelli,èdisse:Signori,aveteavutuàsenteàmè,èùnavè miccaalluntanatudaCreta,èavèguadagnatustudannuèa perdita.

22Èavàvipreguàessedicoraggio:perchèùncisarà miccaperditadiavitadinimuàmezuàvoi,madianave 23Perchèstanottemistavavicinul'ànghjuludiDiu,à qualesò,èàqualeserve,

24Dicendu:Ùnàbbiapaura,Paulu;duveteessepurtatu davantiàCesare:èeccu,Diuvihàdatututtiquellichì naviganucunvoi

25Perquessa,sgiò,siatedicori,perchècredeàDiu, ch'ellusaràcum'èmihèstatudettu.

26Tuttavia,civoleàesseghjittatinantuàunacertaisula 27Maquandueraghjuntaaquattordicesimanotte,mentre eramupurtatiinAdria,versumezzanotti,imarinarianu cridutuch'ellisiavvicinavanuàqualchìpaese; 28Èusonò,èutruvòvintibrase;è,quand'ellieranu andatiunpocupiùinlà,sonòdinovu,èutruvòàquindici brase

29Tandu,timenduch'ènofussemucascatinantuàipetri, scacciòquattruancoredaapoppa,èvulianuughjornu.

30Ècum'èimarinaristavanuperfughjeforadianave, quand'elliavianufalatuabarcainumare,sottuculori, cum'ès'ellivulianuscacciàl'ancoreforadiaprua.

31Pàuludisseàucenturioneèàisuldati:Forach'elliùn sifermanuinubattellu,ùnpudetemiccaessesalvati

32Alloraisuldatitaglionuefunidiabarca,è l'abbandunonu

33Èmentrechìughjornus'avvicinava,Pàululi dumandavaàtuttidipigliàacarne,dicendu:Questu ghjornuhèuquattordicesimughjornuchìaveteritardatuè cuntinuvateudigiunu,senzaavèpigliatununda

34Perquessa,vipregudipigliàunpocudicarne,perchè questuhèperavostrasalute,perchèuncapedduùncascarà daucapuànimudivoi.

35Èdopuavèparlatucusì,pigliòupane,èringraziòàDiu inpresenzaditutti,è,quandul'ebberuttu,simisià manghjà

36Tandusisòstatituttid'allegria,èpigliòancuunpocudi carne

37Èeramuintuttuinanaveduiecentusessantaseianime

38Èquand'elliavianumanciatuabbastanza,alluminavanu anave,èscacciòugranuinumare

39Èquandueraughjornu,ùncunnoscimiccaaterra,ma scupreruunacertacalacùunariva,inqualesipensavanu, s'elluerapussibule,discacciàinanave

40Èdopuavèpigliatul'ancore,sis'impegnanuàumare,è sguassateitimoniditimone,èissòavelamaestraàuventu, èmarchjòversuariva

41Ècadutiinunlocuinduveduimaris'incontranu,sbarcò anave;èaparteanterioreappiccicataferma,èsifirmò immovevule,maaparteposteriorehèstatarottacùa viulenzadil'onda.

42Èucunsigliudiisuldatieraditumbàiprigiuneri,per ùnavènimud'ellinatàforaèscappassi

43Maucenturione,dispostuàsalvàPàulu,liguardòdau soscopu;èhàurdinatuchìquellichìsapianunatàsi ghjittassiprimainumare,èghjunghjeàaterra

44Èurestu,unipochinantuàtavulini,èaltrinantuàpezzi rottidianaveÈcusìhèaccadutu,chìscappavanututti sanuàterra

CAPITOLU28

1Èquandusòscappati,tandusapianuchìl'isulasi chjamavaMelita

2Èupopulubarbarucihàmostratumiccapocudibontà, perchèhàaccendituunfocu,ècianuricevutututti,pervia diapiovanaattualeèperviadiufretu

3ÈquanduPàuluaviariunituunfasciudibastoni,èlipusò nantuàufocu,unaviperaghjunseforadiucalore,èsi strinsenantuàasomanu

4Èquanduibarbarianuvistuabestiavelenosaappiccicata àasomanu,sidicenutràelli:Senzadubbituquestuomu hèunassassinu,chì,bench'ellusiascappatudiumare,a vindettaùnpermettemiccadicampà

5Èscuzzulòabestiainufocu,èùnsisentimiccamale.

6Eppuru,anuvistuch'elluaviagonfiatu,ocadutumortu subitu;madopuavèvistuunbellupezzu,èùnanuvistu nundadimale,cambiassid'ideaèdicenuch'ellueraundiu.

7Ind’èistessiquartierisitrovavanuipussessidiucapudi l’isula,chìsichjamavaPubliu;chìcihàricevutu,ècihà allughjatutrèghjornidicortesia.

8ÈavvenechìubabbudiPubliugiacevamalatudaa frebbaèdiunflussudisangue;àqualePauluintrì,è pricava,ès'imponeemaninantuàelluèuguarì.

9Allora,quanduquestuhèstatufattu,ancud'altri,chì avianumalatieinl'isula,sòghjuntièsòstatiguariti

10Chìcihàancuonoratucùassaionori;èquanduavemu partutu,cianucarricatucùecosechìeranunecessarii

11Èdopuàtrèmesipartimuinunanaved'Alessandria,chì aviainvernatuinl'isula,chìusegnueraCastoreèPolluce.

12ÈsbarcatiinSarausa,cistemutrèghjorni

13Èdaquìavemupigliatuunabussola,èghjuntià Rhegium;èdopuunghjornu,uventudiusudusoffiava,è ghjuntiughjornudopuàPuteoli:

14Induveavemutrovufratelli,ècivuliaàstàcunellisette ghjorni,ècusìandemuversuRoma

15Èdaquì,quanduifratellianuintesuparlàdinoi,sò ghjuntiàscuntràànoifinuàuforudiAppii,èàetrè taverne;chìPaulu,videndu,ringraziòàDiuèhàpigliatu curagiu

16ÈquandusimughjuntiinRoma,ucenturionehàdatui prigiuneriàucapudiaguardia;maPaulufùpermessudi stàinsolitucùunsuldatuchìumantene

17Èavvenechìdopuàtrèghjorni,Pàuluhàriunituucapu diiGhjudei,èquand'ellis'eranuriuniti,lidisse:Omiè fratelli,ancus'elluùnaghjufattunundacontruàupopulu, oàl'usidiinostribabbi.,eppurusòstatuprigiuneru prigiunerudaGhjerusalemmeinmanudiiRumani

18Quale,quand'ellim'avianuesaminatu,m'avianulasciatu andà,perchèùncierainmèunacausadimorte.

19MaquanduiGhjudeianuparlatucontruàellu,eiuera custrettuàappelluàCesare;miccach'eaghjuavutuà accusàamonazione.

20Perquessa,aghjuchjamatupervoi,pervedevièper parlàcunvoi,perchèperasperanzad'Israelesòligatucù stacatena.

21Èlidissenu:Ùnavemumiccaricevutulettereda Ghjudeanantuàtè,nènimudiifratellichìsòghjuntiùnhà miccadettuditè,nèhàdettuqualcosadimale

22Mavulemusenteditèciòchìpensate:perchèinquantu àstasetta,sapemuchìinognilocusiparlacontru.

23Èquand'ellil'avianustabilituunghjornu,sòghjunti parechjiàelluinusolocu;àqualeelluhàspiegatuè tistimuniatuuregnudiDiu,persuadulidiGhjesù,siadaa legediMosèsiadaiprufeti,daamatinaàasera 24Ècertianucridutuàecosechìsòstatedette,ècertiùn crèdenumicca.

25Èch'elliùnaccunsenumiccatràdielli,sin'andò,dopu chìPàuluaviadettuunasolaparolla:uSpìrituSantuhà parlatubèàinostribabbipermezudiuprufetaIsaia.

26Dicendu:Andateàstupopulu,èdite:Intesusenterete, èùncapiretemicca;èvidendu,vivede,èùncapiscemicca: 27Perchèucoredistupòpuluhèingrossu,èisoarechjesò sbulicatiàsente,èisoochjisòchjusi;perùnvedecùiso ochji,èsentenucùl'arechje,ècapiscenucùusocore,èùn devenuessecunvertiti,èiguariscenu.

28SappiatedunquechìasalvezzadiDiuhèmandataài Gentili,èch'elliasentenu

29Èquand'elluaviadettusteparolle,iGhjudeisin'andò,è avianuassairagiunamentutràelli

30ÈPàuluhàcampatuduiannisaniinasocasa,èhà ricevutututtiquellichìvenenuàellu.

31PredicàuregnudiDiu,èinsignàciòchìriguardau SignoreGhjesùCristu,cuntuttacunfidenza,chìnimuùnli pruibisce.

Rumani

CAPITOLU1

1Paulu,servitorediGhjesùCristu,chjamatuàesse apòstulu,separatuàuVangeludiDiu, 2(ChìaviaprumessuprimaperisoprufetiineScritture sacre,)

3InquantuàusoFigliolu,GhjesùCristu,unostruSignore, chìhèstatufattudiasumentediDavidseconduacarne; 4ÈhàdichjaratuchìerauFiglioludiDiucunputere, seconduuspiritudisantità,daarisurrezzionedaimorti:

5Perqualeavemuricevutugraziaèapostolatu,per ubbidenzaàafedetràtutteenazioni,perusonome.

6ÀmezuàqualesìancuvoichjamatidiGhjesùCristu:

7ÀtuttiquellichìsòinRoma,amatidaDiu,chjamatià essesanti:GraziaàvoièpacedaDiu,unostruBabbu,è dauSignoreGhjesùCristu

8Prima,ringraziuumoDiupermezudiGhjesùCristuper voitutti,chìavostrafedehèparlatainumondusanu.

9PerchèDiuhèumotistimone,chìservecùumospiritu inuVangeludiusoFigliolu,chì,senzacessà,aghju sempremenzionatudivoiinemopreghiere;

10Facenduunadumanda,s'elluperqualcunumoduavàda pudèavèunviaghjuprusperuperavulintàdiDiupervene àvoi.

11Perch'aghjubramosudivedevi,perch'epossu impartisceàvoiqualchìrigaluspirituale,perpudèesse stabilitu;

12Valeàdì,peressecunsulatucunvoidaafedemutuale divoièdimè

13Oraùnvogliumiccachìignurati,fratelli,chìspessumi vuliaàveneàvoi,(mahèstatulasciatufinuàquì)peravè qualchìfruttuancutràvoi,cum'ètràl'altriGentili.

14SòdebitoresiaàiGrechi,siaàiBarbari;siaàisàvii, siaàisàvii

15Dunque,quant’èinmè,sòprontuàpredicàuVangelu ancuàvoichìsiteinRoma.

16PerchèùnsòmiccavergognadiuVangeludiCristu, perchèhèuputerediDiuperasalvezzadituttiquellichì credenu;àuGhjudeuprima,èancuàuGrecu

17Perquessa,aghjustiziadiDiuhèrevelatadaafedeàa fede,cum'èhèscrittu:Ughjustucamperàdaafede.

18PerchèacòlleradiDiuhèrevelatadaucelucontruà tuttel'impietàèl'inghjustiziadil'omi,chìtenenuaveritàin inghjustizia;

19PerchèciòchìpòessecunnisciutudiDiuhèmanifestatu inelli;perchèDiulihàdimustratu

20Perchèecoseinvisibilidielludaacreazionediu mondusòchjaramentevistu,essenducapitudaecosechì sòfatte,ancuusoeternuputereèadivinità;cusìch'ellisò senzascusa:

21Perchè,cunniscianuàDiu,ùnl'anumiccaglorificatu cum'èàDiu,èùnanumiccaringraziatu;madiventonu vaniinasoimaginazione,èusocorestupidus'obscurciò.

22Prufessid'essesàvii,sòdiventatipazzi, 23ÈhàcambiatuagloriadiuDiuincorruptibleinuna maghjinaresasimiliàl'omucorruptible,èàl'uccelli,èà l'animaliàquattrupedièàistriscianti

24Perquessa,Diuanculihàlivatiàl'impurità,perviadii desideridiusocore,perdisonorareusopropiucorputrà elli.

25ChìhàcambiatuaveritàdiDiuinunabugia,èhà aduratuèservituacriaturapiùchèuCriaturi,chìhè benedettupersempre.Amen.

26Perquessa,Diulihàlasciatuàaffettivili,perchèancue sodonneanucambiatul'usunaturaliinquelluchìhècontru àanatura.

27Èancul'omi,abbandunendul'usunaturalidiadonna, s'eranubrusgiatiinasobramal'unversul'altru;l'omicù l'omichìtravaglianuciòchìùnhèmiccadisprezzu,è ricevenuinelliaricumpenzadiusoerrorechìera incontratu

28Èancuch'elliùnlipiaciamiccadimanteneàDiuina socunniscenza,Diulihàdatuàunamenteriprudente,per fàciòchìùnhèmiccacunvene;

29Essendupienud'ogniinghjustizia,fornicazione,malizia, cupidigia,malizia;pienad'invidia,d'assassiniu,didibattitu, d'inganno,dimalignità;bisbigliatori, 30Dilettanti,odiatoridiDiu,disprezzanti,orgogliosi, vanitosi,inventoridicosemale,disubbidientiàigenitori,

31Senzaintelligenza,violatoridipatti,senzaaffettu naturali,implacable,senzamisericordia:

32QualesapenduughjudiziudiDiu,chìquellichì commettenutalicosesòdegnidimorte,ùnsolufàu listessu,maanupiacèinquellichìlifacenu.

CAPITOLU2

1Perquessa,sìinscusable,oomu,quelluchìsitechì ghjudicheghja:perchèinquandughjudicateunaltru,vi cundannatesèstessu;perchètùchìghjudicefaciulistessu

2MasimusicurichìughjudiziudiDiuhèseconduaverità contruàquellichìcommettenutalicose.

3Èpensatechìquestu,oomu,chìghjudicheghjaquellichì facenutalicose,èfaceulistessu,chìtùscapperaidau ghjudiziudiDiu?

4Odisprezzateericchezzediasobontà,diasopazienzaè dialongapacienza;senzasapèchìabontàdiDiutiporta àupentimentu?

5Madopuàatodurezzaèàutesorudiucoreimpenitente, arabbiapersèstessucontruàughjornudil'iraèa rivelazionediughjudiziughjustudiDiu;

6Qualerendeàognunuseconduisoatti:

7Àquellichì,cùpacienzadifàbè,cercanuagloriaè l'onoreèl'immortalità,avitaeterna:

8Maàquellichìsòcuntenti,èùnubbidiscenumiccaàa verità,maubbiditeàl'ingiustizia,l'indignazioneèl'ira,

9Tribulazioneèangustia,annantuàogniànimadil'omu chìfaceumale,diuGhjudeuprima,èancudiuGentile;

10Magloria,onoreèpaceàogniomuchìfaciubè,àu Ghjudeuprima,èancuàuGentile:

11PerchèùncihèmiccarispettudiepersonecunDiu

12Perchètuttiquellichìanupeccatusenzalege,periranu ancusenzalege;

13(Perchèùnl'auditoridialegeùnsòmiccaghjustu davantiàDiu,maquellichìfacenualegeseranu ghjustificati.

14Perchèquanduipagani,chìùnanumiccaalege,facenu pernaturaciòchìcuntenealege,quellichìùnanumiccaa lege,sòunalegeperelli.

15Quimontrentl'œuvredelaloiécritedansleurcœur, leurconsciencerendantaussitémoignage,etleurspensées méchantesens'accusantouens'excusantlesunsles autres;)

16InughjornuchìDiughjudicheràisicretidil'omiper GhjesùCristuseconduumoVangelu

17Eccu,tùsìchjamatuGhjudeu,ètiriposuinalege,èfate uvostruvantàdiDiu.

18Ècunnosceasovulintà,èappruvaecosechìsòpiù eccellenti,essendustruitudaalege;

19Ècunfidenduchìtùsìunguidadiicechi,unalucedi quellichìsòinabughjura,

20Unmaestrudiistolti,unmaestrudiizitelli,chìhàa formadiacunniscenzaèdiaveritàinalege

21Tùdunquechìinsegniàunaltru,ùntiinsegnimiccasè stessu?voichìpredicateunomuùndevemiccaarrubà, arrubbate?

22Tùchìdicichìl'omuùndevemiccaadulteriu,fate adulteriu?tucheaborriscigliidoli,commettisacrilegio?

23Tùchìtigloriastidialege,disonoreàDiu,inviendua lege?

24PerchèunomediDiuhèblasfemutràiGentilipermezu divoi,cum'èhèscrittu

25Perchèacirconcisionehèveramentebenefiziu,s'èvo guardatealege,mas'ètùsìuntrasgressoredialege,ato circoncisionehèfattaincircuncisa

26Dunque,s'èl'incirconcisioneguardaaghjustiziadia lege,asoincircuncisioneùnseràmiccacuntatapera circuncisione?

27Etl'incirconcisionquiestparnature,s'ilremplitlaloi, nevousjugera-t-ilpas,quitransgresselaloiparlalettreet lacirconcision?

28PerchèelluùnhèmiccaGhjudeu,chìhèunuperfora; nèacircuncisione,chìhèesternainacarne:

29MaelluhèGhjudeu,chìhèunuinl'internu;èa circuncisionehèquelladiucore,inuspiritu,èmiccaina lettera;acuilodeùnhèmiccadil'omi,madiDiu.

CAPITOLU3

1ChìvantaghjuhàdunqueuGhjudeu?ochìprufittucihè diacircuncisione?

2Moltuinognimodu:soprattuttu,perchèàellisòstati affidatil'oraculidiDiu

3Perchì,s'ècertiùnanumiccacridutu?asoincredulità faràafedediDiusenzaeffettu?

4Diuùncivole:sì,chìDiusiaveru,maogniomuhèun bugiardariu;cum'èhèscrittu:Peresseghjustificatuini vostriditti,èpervincequandusiteghjudicatu

5Mas'èanostrainghjustiziacumportaaghjustiziadiDiu, chìdiceremu?HèDiuinghjustuchìsivindetta?(Parlu cum'èunomu)

6Ddiuguardà:perchèalloracumughjudicheràDiuu mondu?

7Perchès'èaveritàdiDiuhàpiùabbundanzaperamo minzognaàasogloria;perchèancusòancughjudicatu cum'èpeccatore?

8Èmiccapiuttostu,(cum'ècihècalunniatu,ècum'ècerti affirmanuchìdicemu:)Facemuumale,chìubonuvene? asodannazionehèghjustu.

9Chìallora?simumegliuchèelli?Innò,innisunmodu: perchèavemuprimapruvatuàtempuàiGhjudeièài Gentili,chìsòtuttisottuàupeccatu; 10Cumuhèscrittu:Ùncihènimughjustu,nènimu: 11Ùncihènimuchìcapisce,ùncihènimuchìcercaàDiu. 12Sòtuttiandatiforadiucaminu,sòinsemediventati senzaprufittu;ùncihènimuchìfaciubè,nè,nèunu 13Asogolahèunsepulcruapertu;cùasolinguaanu utilizatul'ingannimentu;uvelenudil'aspihèsottuàeso labbra:

14Asoboccahèpienadimaledizionièdiamarezza: 15Isopedisòprontiàsparghjeusangue: 16Adistruzzioneèamiseriasòinisomodi: 17Èùnanumiccacunnisciutuaviadiapace: 18ÙncihèmiccatimorediDiudavantiàisoochji

19Avàsapemuchìtuttuciòchìalegedice,diceàquelli chìsòsottuàalege,chìogniboccasiafermata,ètuttuu mondudiventeràculpèvuledavantiàDiu

20Dunque,perl'attidialege,nisunacarneserà ghjustificatadavantiàisooghji,perchèdaalegehèa cunniscenzadiupeccatu

21MaavàaghjustiziadiDiusenzaalegehèmanifestata, essendutistimuniatadaalegeèdaiprufeti;

22AncuaghjustiziadiDiuchìhèperafedediGhjesù Cristuàtuttièàtuttiquellichìcrèdenu,perchèùncihè miccasfarenza

23Perchètuttianupeccatu,èmancanudiagloriadiDiu; 24Essendughjustificatuliberamentedaasograziapervia diaredenzionechìhèinCristuGhjesù:

25ChìDiuhàstabilituperesseunapropiziazionepervia diafedeinusosangue,perdichjaràasoghjustiziapera rimissionediipeccatichìsòpassati,perviadiatolleranza diDiu;

26Perdichjarà,dicu,inquestutempuasoghjustizia,per ch'ellusiaghjustu,èughjustificatorediquelluchìcredein Ghjesù

27Induvehèdunqueavantà?Hèesclusu.Perqualelege? d'opere?Innò:maperalegediafede

28Dunquecuncludemuchìunomuhèghjustificatudaa fedesenzal'attidialege.

29HèsoluuDiudiiGhjudei?ÙnhèancudiiGentili?Iè, ancudiiGentili:

30VidenduchìhèunDiu,chìghjustificàacircuncisione perafede,èl'incircuncisioneperafede

31Alloraannullemualegeperviadiafede?Diuùnci vole:sì,stabilimualege.

CAPITOLU4

1ChìdiceremudunquechìAbràhamu,unostrubabbu,in quantuàacarne,hàtrovu?

2Perchès'èAbrahamueraghjustificatuperl'opere,elluhà dagloria;mamiccadavantiàDiu

3PerchèchìdiceaScrittura?AbràhamuhàcridutuàDiu, èhèstatucuntatuàelluperaghjustizia

4Ora,àquelluchìtravaglia,aricumpensaùnhèmicca cunsideratapergrazia,maperudebitu.

5Maàquelluchìùntravagliamicca,macredeinquellu chìghjustificàl'impiu,asofedehècuntataperaghjustizia

6Cum'èDaviddiscriveancuabenedizzionedil'omu,à qualeDiuimputeaghjustiziasenzaopere,

7Dicendu:Beatiquellichìisoiniquitàsòpardunati,èiso piccatisòcuparti.

8Beatul'omuàqualeuSignoreùnimputeràmiccau peccatu.

9Stabenedizzionevenedunquesoluàacircuncisione,o ancuàl'incircuncisione?perchèdicemuchìafedehèstata cuntataàAbrahamperaghjustizia

10Cumeeratanducuntatu?quand'elluerain circuncisione,oinuncirconcisione?Miccain circuncisione,mainincircuncisione

11Èhàricevutuusegnudiacirconcisione,unsigelludia ghjustiziadiafedech'elluaviaancuesseincirconcisu,per esseubabbudituttiquellichìcredenu,ancus'elluùnsò miccacirconcisichìaghjustiziapuderiaesseancu imputataàelli:

12Èubabbudiacircucisioneàquellichìùnsòmiccasolu diacircuncisione,maancuchìcaminanuinipassidi quellafedediunostrubabbuAbràhamu,ch'elluaviaancu incircuncisu.

13Perchèaprumessach'elludeveessel'eredidiumondu ùneramiccaàAbraham,nèàasosumente,perviadia lege,maperaghjustiziadiafede.

14Perchès'èquellichìsòdialegesòeredi,afedehè annullata,èaprumessahèsenzaeffettu

15Perchèalegeproducel'ira,perchèinduveùncihèlege, ùncihèmiccatrasgressione

16Perquessa,hèdiafede,peressepergrazia;àafinea prumessapuderiaessesicuraàtutteesumente;miccasolu àquelluchìhèdialege,maancuàquelluchìhèdiafede diAbraham;qualehèubabbudituttinoi, 17(Comuhèscrittu,t'aghjufattuunbabbudiparechje nazioni)davantiàquelluchìhàcridutu,ancuDiu,chìdàa vitaàimorti,èchjamaàquellichìùnsòmiccacum'è ch'ellieranu.

18Chìcuntraasperanzahàcridutuinasperanza,perpudè diventàbabbudiparechjenazioni,seconduciòchìhèstatu dettu:Cusìseràatodiscendenza.

19Èùneramiccadebuleinafede,ùnhàmicca cunsideratuusopropiucorpuavàmortu,quand'elluavia circacentuanni,nèancuamortediuventrediSara.

20Ùns'imbazzavaàaprumessadiDiuperincredulità;ma eraforteinafede,dendugloriaàDiu;

21Èch'elluerapienamentecunvintachìciòch'elluavia prumessu,eraancucapacidifà

22Èdunquelihèstatuimputatuperghjustizia

23Avàùnhèstatuscrittusoluperellu,ch'elluhèstatu imputatuàellu;

24Maancupernoi,àqualeseràimputatu,s'ènocridemu inquelluchìhàrisuscitatuGhjesù,unostruSignore,dai morti;

25Qualehèstatuliberatuperinostrioffese,èhèstatu risuscitatuperanostraghjustificazione.

CAPITOLU5

1Dunque,essendughjustificatidaafede,avemuapace cunDiupermezudiunostruSignoreGhjesùCristu.

2Perelluancuavemuaccessuperafedeàstagraziain qualestamu,ècirallegramuinasperanzadiagloriadiDiu

3Èmiccasolucusì,macigloriamuancuinetribulazioni: sapenduchìatribulazioneoperaapacienza; 4Èpacienza,spirienza;èsperienza,speru:

5Èasperanzaùnsivergogna;perchèl'amorediDiuhè spargugliatuininostricoridauSpìrituSantuchìcihèdatu.

6Perchèquandueramuancusenzaforza,Cristuhèmortuà utempuperl'impii.

7Perchèàpenaperunomughjustuùnmorirà;maforse, perunomubonu,qualchissiaoserebbeancumore

8MaDiuricunnosceusoamoriversunoi,chì,mentre eramuancupeccatori,Cristuhèmortupernoi.

9Moltupiùdunque,essenduavàghjustificatudauso sangue,seremusalvatidaarabbiapermezudiellu

10Perchèse,quandueramunemici,eramuriconciliaticù DiuperviadiamortediusoFigliolu,assaipiù,essendu cunciliati,seremusalvatidaasovita.

11Èmiccasolucusì,maavemuancugioiainDiuper mezudiunostruSignoreGhjesùCristu,daqualeavemu avàricevutul'espiazione.

12Perquessa,cum'èperunomuupeccatuhèintrutuinu mondu,èamorteperupeccatu;ècusìamortepassònantu àtuttil'omi,perchètuttianupiccatu:

13(Perchè,finuàalege,upeccatuerainumondu,mau peccatuùnhèmiccaimputatuquanduùncihèmiccalege

14MaamortehàrignatudaAdamuàMosè,ancunantuà quellichìùnavianumiccapeccatucum'èasocumbugliudi atransgressioned'Adam,chìhèafiguradiquelluchìeraà vene.

15Mamiccacum'èl'offisa,cusìhèancuurigalugratuitu Perchès'èperl'offisadiunuparechjisòmorti,assaipiùa graziadiDiu,èurigalupergrazia,chìhèdaunomu, GhjesùCristu,hàabbundatuàparechji

16Èmiccacum'èquelluchìhàpeccatu,cusìhèurigalu, perchèughjudiziuhèstatudaunuàcundanna,maurigalu gratuituhèdiparechjeoffeseàghjustificazione

17Perchès'èperl'offesadiunomuamortehàregnatuda unu;assaipiùquellichìricevenuabbundanzadigraziaèdi urigaludighjustiziaregnaranuinavitadaunu,Ghjesù Cristu)

18Dunque,cum'èperl'offesadiunsolughjudiziu,tutti l'omivinniàcundanna;ancucusìperaghjustiziadiunu,u rigalugratuituhèvinutunantuàtuttil'omipera ghjustificazionediavita.

19Perchècum'èperadisubbidienzadiunomuparechjisò statifattipeccatori,cusìperl'ubbidienzadiunomu parechjiseranufattighjusti.

20Inpiù,alegehèentrata,perchìl'offeseabbundaMa induveupeccatuabbundava,agraziahàassaipiù abbundante:

21Chìcum'èupeccatuhàrignatuàamorte,cusìagrazia puderiaregnupermezudiaghjustiziaàavitaeternaper GhjesùCristu,unostruSignore

CAPITOLU6

1Chìavemudadìallora?Continueremuinupeccatu,chì agraziaabbunda?

2DiuneguardiCumeavemu,chìsòmortiàupeccatu, campàpiùinellu?

3ÙnsapetechìtantidinoichìsòstatibattezzatiinGhjesù Cristu,sòstatibattezzatiinasomorte?

4Dunquesimuintarraticunelludaubattesimuinamorte: cum'èCristuhèstaturisuscitatudaimortiperagloriadiu Babbu,cusìancunoiavemudamarchjàinnovitàdivita

5Perchès'ènosimustatipiantatiinsemeàasumigliadia somorte,seremuancuàasorisurrezzione.

6Sapenduquestu,chìunostruvechjuomuhècrucifissu cunellu,chìucorpudiupeccatupòessedistruttu,chìda quìinavantiùnavemumiccaserveupeccatu.

7Perchèquelluchìhèmortuhèliberatudaupeccatu

8Avà,s'ènosimumorticunCristu,cridemuchìavemuda campàancucunellu:

9SapenduchìCristurisuscitatudaimortiùnmorepiù;a morteùnhàpiùduminatunantuàellu

10Perchèch'elluhèmortu,hèmortuàupeccatuunavolta; 11Cunsiderateancuvoistessuchìsìveramentemortuàu peccatu,maviviàDiupermezudiGhjesùCristu,unostru Signore

12Ùnlasciatedunquemiccaupeccatudiregnuinuvostru corpumurtale,perchìubbiditeinisobrami.

13Ùnrendetemiccaivostrimembricum'èstrumentidi inghjustiziaàupeccatu,marendeteàDiu,cum'èquellichì sòvividaimorti,èivostrimembricum'èstrumentidi ghjustiziaàDiu

14Perchèupeccatuùnhàmiccaduminatunantuàvoi, perchèùnsitemiccasottuàalege,masottuàagrazia.

15Chìallora?Peccaremu,perchèùnsimumiccasottuàa lege,masottuàagrazia?Diuneguardà

16Ùnsapetemiccachìàqualevirendeteservitoriper ubbidite,sìisoservitoriàqualeubbidite;siadiupeccatu àamorte,siadil'ubbidienzaàaghjustizia?

17MasiaringraziatuàDiu,chìerateiservitoridiu peccatu,maaveteubbiditudaucoreàquellaformadi duttrinachìvihèstataliberata

18Essendudunqueliberatidaupeccatu,sòdiventati servitoridiaghjustizia

19Parluàamaneradil'omiperviadil'infirmitàdiavostra carne,perchècum'èvoavetedatuivostrimembriservitori àl'impuritàèàl'iniquitààl'iniquità;ancucusìavàrendei vostrimembriservitoriàaghjustiziaàasantità

20Perchèquanduerateservitoridiupeccatu,erateliberi daaghjustizia

21Chìfruttuavitiallorainquellicosediqualevositeavà vergogna?perchèafinediquestecosehèamorte.

22Maavàesseliberatudaupeccatu,èdiventateservitori diDiu,aveteuvostrufruttuàasantità,èafineavita eterna.

23Perchèusalariudiupeccatuhèamorte;maurigaludi DiuhèavitaeternapermezudiGhjesùCristu,unostru Signore.

CAPITOLU7

1Ùnsapetemicca,fratelli,(perchèparluàquellichì cunnoscenualege)chìalegehàduminatuannantuàl'omu finuàch'elluvive?

2Perchèadonnachìhàunmarituhèligatadaalegeàuso maritu,finuàch'elluvive;maseumarituhèmortu,hè liberatudaalegediusomaritu

3Allora,s'èusomarituhèinvita,hèstatamaritatacùun altruomu,seràchjamataadultera;cusìch'ellaùnhèmicca adultera,ancus'elluhèmaritatacùunaltruomu

4Perquessa,imofratelli,ancuvoisiatemortiàalegeper ucorpudiCristu;peressemaritatucùunaltru,ancucù quelluchìhèrisuscitatudaimorti,chìavemudapurtà fruttuàDiu

5Perchèquandueramuinacarne,imuvimentidiipeccati, chìeranuperalege,travagliavanuininostrimembriper purtàfruttuàamorte

6Maavàsimuliberatidaalege,quelluchìeramortuin qualeeramutenuti;chìduvemuserveinanovitàdiu spiritu,èmiccainavechjadialettera

7Chìavemudadìallora?Hèalegepeccatu?Diune guardà.Innò,ùnaviamiccacunnisciutuupeccatu,maper alege:perchèùnaviamiccacunnisciutualussuria,salvu chìalegeùnaviadettu:Ùnbramaretemicca

8Maupeccatu,piglienduoccasionedaucumandamentu, hàfattuinmèognimaneradicuncupiscenzaPerchèsenza alegeupeccatueramortu.

9Perchèunavoltaeravivusenzaalege;maquanduu cumandamentuhèghjuntu,upeccatuhàrisuscitatu,èsò mortu.

10Èucumandamentu,chìhèstatuurdinatuàavita,aghju trovuàamorte

11Perchèupeccatu,pigliendul'occasioneperu cumandamentu,m'hàingannatu,èperellum'hàtombu

12Perquessa,alegehèsanta,èucumandamentuhèsantu, èghjustuèbonu.

13Alloraciòchìhèbonum'hàfattumorte?Diuneguardà Maupeccatu,perch'ellusipòvedeupeccatu,operaa morteinmèdaciòchìhèbonu;chìupeccatudau cumandamentupuderiadiventàeccessivamentepeccatu

14Perchèsapemuchìalegehèspirituale,masòcarnale, vindutusottuàupeccatu.

15Perciòch'eaghjufattuùnl'aghjumiccapermessu:per ciòch'eaghjuvulsutu,ùnl'aghjumicca;maciòch'oodiu, eiu.

16Sètandufacciuciòchìùnvogliumicca,accunsentuàa legechìhèbona

17Avàùnsòpiùeiuchìafacciu,maupeccatuchìabitain mè

18Perchèsòchìinmè(valeàdì,inamocarne)ùnabita nundadibonu:perchèavulintàhèprisentecunmè;ma cumufàciòchìhèbonuùntrovumicca

19Perubonuch'evogliuùnfà,maumalech'eùnvogliu miccafà.

20Avà,s'ellufacciuciòch'ùnvulia,ùnsòpiùeiuchìa facciu,maupeccatuchìabitainmè

21Trovudunqueunalegechì,quanduvogliufàubè,u malehèpresentecunmè

22PerchèmipiaceàalegediDiudopuàl'omuinternu: 23Mavecuun'altralegeinimomembri,chìsibatteghja contruàalegediamomente,èchìmiportainprigiuneàa legediupeccatuchìhèinimomembri.

24Odisgraziatuchìsò!qualemilibereràdaucorpudista morte?

25RingraziuàDiupermezudiGhjesùCristu,unostru Signore.Allora,cùamente,eiustessuservealegediDiu; macùacarnealegediupeccatu

CAPITOLU8

1ÙncihèdunquemiccacundannaàquellichìsòinCristu Ghjesù,chìùncamminanumiccaseconduacarne,ma dopuàuSpìritu

2PerchèalegediuSpìritudivitainCristuGhjesùm'hà liberatudaalegediupeccatuèdiamorte

3Perciòchìalegeùnpudiafà,perchèeradebulepervia diacarne,DiuhàmandatuusoFigliolucum'èunacarnedi piccatu,èperupeccatuhàcundannatuupeccatuinacarne

4Perchìaghjustiziadialegesicumpiissiinnoi,chì camminendumiccaseconduacarne,madopuàuSpìritu.

5Perquellichìsòdopuàacarne,pensanuàecosedia carne;maquellichìsòdopuàuSpìrituecosediuSpìritu

6Peresseamentecarnalehèamorte;maperesse spiritualmentementehèavitaèapace

7PerchèamentecarnalehèinimiciziacontruàDiu,perchè ùnhèmiccasottumessuàalegediDiu,nèpòesse

8AlloraquellichìsòincarneùnponupiaceàDiu

9Maùnsitemiccainacarne,mainuSpìritu,s'elluhèchì uSpìritudiDiuabitainvoiAvà,s'elluùnhàmiccau

SpìritudiCristu,ùnhènimudiuso

10Ès'èCristuhèintè,ucorpuhèmortuperviadiu peccatu;mauSpìrituhèvitaperviadiaghjustizia

11Mas'èuSpìritudiquelluchìhàrisuscitatuàGhjesùdai mortiabitainvoi,quelluchìhàrisuscitatuCristudaimorti hàancuvivificatuivostricorpimurtalicùusoSpìrituchì abitainvoi

12Dunque,fratelli,simudebitori,miccaàacarne,per campàdopuàacarne

13Perchè,s'èvocampatedopuàacarne,mourrete;

14PerquellichìsòguidatidauSpìritudiDiu,sòfigliolidi Diu

15Perchèùnavetemiccaricevutuuspiritudischiavitù tornaàteme;maavetericevutuuSpìritudil'adopzione, perqualegridemu:Abba,Babbu

16USpìritustessurendetistimunianzacùunostruspiritu, chìsimufigliolidiDiu:

17Ès'èfiglioli,alloraeredi;eredidiDiu,èco-eredicù Cristu;s'elluhècusìchìsoffremucunellu,chìpudemu ancuesseglurificatuinseme.

18Perchèmicuntuchìesoffrenzediquestutempuùnsò miccadegned'esseparagunatecùagloriachìseràrevelata innoi.

19Perchèl'aspittàseriadiacriaturaaspettaa manifestazionediifigliolidiDiu

20Perchèacriaturahèstatasottumessaàavanità,micca davuluntà,maperviadiquelluchìl'hàsottumessuin speranza

21Perchèacriaturastessaseràanculiberatadaaschiavitù diacorruzzioneinagloriosalibertàdiifigliolidiDiu

22Perchèsapemuchìtuttaacreazionegemeètravagliin doloreinsemefinuàavà.

23Èmiccasoluelli,maancunoistessi,chìavemuiprimi fruttidiuSpìritu,ancunoistessigemuinnoistessi, aspittendul'adopzione,valeàdìaredenzionediunostru corpu

24Perchèsimusalvatidaasperanza;maasperanzachìsi vedeùnhèmiccaasperanza;perchèciòchìunomuvede, perchèsperaancu?

25Mas'èsperamuchìùnvedemumicca,alloral'aspettemu cunpacienza

26CumeuSpìrituaiutaancuàenostreinfirmità:perchè ùnsapemumiccaciòchìduvemupricàcum'èduvemu;ma uSpìritustessuintercedepernoicùlamentichìùnponu essepronunziati

27Èquelluchìcercaicorisapiciòchìhèamentediu Spìritu,perchèelluintercessioneperisantisecondua vulintàdiDiu

28Èsapemuchìtutteecosetravaglianuinsemeperubèà quellichìamanuDiu,àquellichìsòchjamatiseconduuso scopu

29Perquelluchìhàcunnisciutudiprima,hàancu predestinatuàesseconformatiàl'imaghjinidiusoFigliolu, peresseuprimunatutràparechjifratelli

30Inoltre,quellichìhàpredestinatu,lichjamaancu; 31Chìavemudadìdunqueàstecose?SeDiuhèpernoi, qualepòessecontruànoi?

32QuelluchìùnhàmiccarisparmiatuusoFigliolu,ma l'hàdatupernoitutti,cumuùncidaràancucunellututtee cose?

33Qualehèchìmetteinaccusal'elettidiDiu?HèDiuchì ghjustificà

34Qualehèquelluchìcundanna?HèCristuchìhèmortu, sìpiuttostu,chìhèrisuscitatu,chìhèancuàadirittadiDiu, chìancuintercessionepernoi

35Qualeciseparàdal'amorediCristu?tribulazione,o angustia,opersecuzione,ofame,onudità,opericulu,o spada?

36Cumehèscrittu:Pertèsimuammazzatituttuughjornu; simucuntatucum'èpecurepèamacellazione.

37Innò,intuttequestecosesimupiùchèvincitoriper mezudiquelluchìcihàamatu

38Perchèsòcunvintachìnèamorte,nèavita,nèànghjuli, nèprincipati,nèputenze,nècoseprisenti,nècoseàvene

39Nèl'altitudine,nèaprufundità,nèalcunaaltracriatura, ùncipuderàseparàdal'amorediDiu,chìhèinCristu GhjesùunostruSignore

CAPITOLU9

1DicuaveritàinCristu,ùnmentimicca,amocuscenza mirendeancutistimunianzainuSpìrituSantu,

2Chìaghjuunagrandepisantièundulorecuntinuuinu mocore

3Puderiavulsutuch'ellusiamaleditudaCristuperimo fratelli,imoparentiseconduacarne:

4Qualesòl'Israele?àqualeappartenel'adopzione,èa gloria,èl'allianza,èadetedialege,èuserviziudiDiu,èe prumesse;

5Qualesòibabbi,èdaqualihèvinutuCristuinquantuàa carne,chìhèsopratutti,Diubenedettupersempre.Amen.

6Miccacum'ès'èaparolladiDiuùnhàfattununda PerchèùnsòmiccatuttiIsraeli,chìsòd'Israele:

7Nemmenu,perchèsòasumented'Abrahamu,sòtutti figlioli,ma:InIsaacseràchjamatuatosumente

8Valeàdì:Quellichìsòifigliolidiacarne,ùnsòmiccai figliolidiDiu,maifigliolidiaprumessasòcuntatipera sumente

9Perquestuhèaparolladiprumessa:Àquestutempu, veneraghju,èSaraaveràunfigliolu.

10Èmiccasoluquestu;maquanduRebeccaaviaancu cuncipitudaunu,ancudaunostrubabbuIsaac;

11(Perifiglioliùnsòmiccanati,nèavèfattunundadibè odimale,affinchìuscopudiDiu,secondul'elezzione,ùn siamiccadil'opere,madiquelluchìchjama;)

12Illuifutdit:L'aînéserviraleplusjeune

13Cumuhèscrittu:Ghjacobbuaghjuamatu,maEsaù l’aghjuodiatu.

14Chìavemudadìallora?CihèinghjustiziacùDiu?Diu neguardà

15PerchèelludisseàMosè:Mipietàdiquelluchìaghju pietà,èaghjucompassionediquelluchìaghjupietà.

16Alloraùnhèmiccadiquelluchìvoli,nèdiquelluchì corre,madiDiuchìmostramisericordia.

17Perchèl'ScritturadiceàFaraone:Ancuperquestu scoput'aghjurisuscitatu,perpudèmustràamoputenzain tè,èchìumonomepòessedichjaratuintuttaaterra

18Perquessa,elluhàmisericordiadiquelluchìhàda misericòrdia,èelluindurisce

19Alloramidite:Perchèellutrovaancuaculpa?Perchè chìhàresistituàasovulintà?

20Ma,oomu,qualesìchìrispondicontruàDiu?Acosa formatadirààquelluchìl'hàfurmatu:Perchèm'aifattu cusì?

21Uvasieraùnhàmiccauputerenantuàl'argilla,dia stessamassa,perfàunvasuperonore,èunaltruper disonore?

22Es'èDiu,vulendufàvedeasoira,èfàcunnosceaso putenza,suppurtàcùassailongapacienzaivasidil'ira, adattatiperadistruzzione:

23Èperfàcunnosceericchezzediasoglorianantuài vasidimisericordia,ch'elluaviapreparatuprimapera gloria,

24Ancunoi,ch'elluhàchjamatu,miccasoludiiGhjudei, maancudiiGentili?

25Cum'elludiceancuinOsee,lichjameraghjuumo populu,chìùneramiccaumopopulu;èusoamatu,chì ùneramiccaamatu.

26Èaccaderàchìinulocuinduvelierastatudettu:Ùn sitemiccaumopopulu;ciseranuchjamatiifigliolidiu Diuvivu.

27IsaiagridaancuannantuàIsraele:Ancus'èunumerudi ifigliolid'Israelehècum'èarenadiumare,unrestuserà salvatu.

28Perch'elluhàdafinisceutravagliu,èl'accurtaràin ghjustizia,perchèuntravagliubrevichìuSignorefarà nantuàaterra.

29Ècum'èIsaiahàdettuprima:"SeuSignorediSabaoth ùnciavialasciatuunasumente,avemustatucum'èSodoma, èstatifatticum'èGomorrha".

30Chìavemudadìallora?ChìiGentili,chìùnseguitanu miccaaghjustizia,anughjuntuàaghjustizia,ancua ghjustiziachìhèdiafede.

31MaIsraele,chìseguitavaàalegedighjustizia,ùnhà miccaghjuntuàalegedighjustizia

32Perchè?Perchèùnanumiccacercatuperafede,ma cum'èperl'operedialegePerchès'inzianuinquellapetra d'impudenza;

33Cumehèscrittu:Eccu,aghjupusatuinSionunapetra d'incidenzaèunarocciad'offisca:èquelluchìcredeinellu ùnsivergogna

CAPITOLU10

1Fratelli,umodesideriudiumocoreèapreghieraàDiu perIsraelehè,ch'elliponuessesalvati

2PerchèlirendetestimoniuchìanuunzeludiDiu,ma miccaseconduacunniscenza

3PerchèùnsanumiccaaghjustiziadiDiu,èandenduà stabilisceasopropriaghjustizia,ùnsisòmiccasottumessi àaghjustiziadiDiu

4PerchèCristuhèafinedialegeperaghjustiziaàtutti quellichìcredenu.

5PerchèMosèdiscriveaghjustiziachìhèdialege,chì l'omuchìfacequestecosecamparàperelli.

6Maaghjustiziachìhèdiafedeparlacusì:Ùndìmiccain utocore:Qualehèchìascenderàinucelu?(valeàdì,per fàfalàCristudasopra:)

7O:Qualescenderàinuprufondu?(valeàdìper risuscitaràCristudaimorti)

8Machìdice?Aparollahèvicinuàtè,ancuinatobocca, èinutocore:questuhèaparolladifede,chìavemu pridicatu;

9Chìs'ètùcunfessicùatoboccauSignoreGhjesù,è credeinutocorechìDiul'hàrisuscitatudaimorti,sarete salvu

10Perchècùucorel'omucredeàaghjustizia;ècùa boccaacunfessionehèfattaàasalvezza

11Perchèl'Scritturadice:Quelluchìcredeinelluùnsarà miccavergogna.

12PerchèùncihèmiccasfarenzatràuGhjudeuèuGrecu, perchèustessuSignorehèriccuàtuttiquellichìu chjamanu.

13PerchèquelluchìinvocàunomediuSignoreserà salvatu

14Cumudunquechjamààquelluinqualeùnanumicca cridutu?ècumucrederanuinquelludiqualeùnanumicca intesudì?ècumusisentenusenzapredicatore?

15Ècumupredicaranu,s'elluùnsòmandati?cum'èhè scrittu:Quantusòbelliipedidiquellichìannunzianuu Vangeludiapaceèportanuunabonanova!

16MaùnanumiccatuttiubbidituàuVangelu.Perchè Isaiadice:Signore,qualehàcridutuunostrurapportu?

17Alloraafedevenepersente,èintesuperaparolladi Diu.

18Maiodicu:ùnanuintesu?Ièveramente,usosonu andòintuttaaterra,èesoparolleàl'estremitàdiumondu 19Maiodicu:Israeleùnsapia?PrimaMosèdice:ti pruvucaraghjuàagelosiadaquellichìùnsòmiccapopulu, èdaunanazionestupidatiarrabbiaraghju

20MaIsaiahèassaibravu,èdice:Sòstatutrovudaquelli chìùnmicercavanu;Sòstatumanifestatuàquellichìùn anudumandatudopuàmè

21MaàIsraeledice:«Tuttaaghjurnata,aghjustesue miomaniàunpopuludisubbidienteèdisprezzu

CAPITOLU11

1Dicudunque:Diuhàcacciatuusopopulu?Diune guardàPerchèsòancuisraelita,diasumentediAbraham, diatribùdiBenjamin

2Diuùnhàmiccacacciatuusopòpuluch'elluavia cunnisciutu.ÙnsapeteciòchìaScritturadicediElia? cumuintercedeàDiucontruàIsraele,dicendu:

3Signore,anutombuitoprufeti,èscavatuitoaltari;èsò lasciatusolu,ècercanuamovita

4MachìlidicearispostadiDiu?Aghjuriservatuàmè settemilaomi,chìùnanumiccainchinatuughjinochjuà l'imaghjinidiBaal

5Ancucusìinquestutempucihèancuunrestu,secondu l'elezzionedigrazia.

6Ès'elluhèpergrazia,alloraùnhèpiùdiopere; altrimentiagraziaùnhèpiùgraziaMas'elluhèdiopere,

alloraùnhèpiùgrazia:altrimentiutravagliuùnhèpiù travagliu.

7Chìallora?Israeleùnhàmiccaottenutuciòchìellu cerca;mal'elezzionel'hàottenuta,èl'altrieranucecu

8(Secunnuhèscrittu,Diulihàdatuuspiritudisonnu, l'ochjich'elliùnvedenu,èl'arechjech'elliùnsentenumicca) finuàoghje

9ÈDavidedisse:Chìasotavolasiadiventatauna trappula,èunatrappula,èunscuzzulu,èunaricumpensa perelli

10Lasciateisoochjiscuri,perch'elliùnvedanu,è inchinatesempreusospinu

11Dicudunque:sòinciampatiperfallu?Diuùnne guardà,mapiuttostu,perviadiasocaduta,asalvezzahè ghjuntaàiGentili,perpruvucààagelosia

12Oras'èacadutadiellihèaricchezzadiumondu,èa diminuzionedielliaricchezzadiiGentili;quantupiùaso pienezza?

13PerchèviparluàiGentili,postuchìsòl'apòstuludii Gentili,ingrandisceumouffiziu:

14S'ellupossupruvucààl'emulazionequellichìsòamo carne,èpuderiasalvàunipochidielli.

15Perchè,s'èuscacciamentudiellihèacunciliazionediu mondu,chìseràuricivimentudielli,maavitadaimorti?

16Perchè,s'èuprimufruttuhèsantu,upezzuhèancu santu,ès'èaradicahèsanta,cusìsòirami

17Ès'èqualcunudiiramisòstatispezzati,ètù,essendu unalivusalvaticu,tifussiingrappatuàmezuàelli,ècun elliparticipassiàaradicaèàugrassudil'alivu;

18ÙnvantàmiccacontruàiramiMas'ètùtivantassi,ùn portamiccaaradica,maaradicatè.

19Diretedunque:Iramisòstatispezzati,perch’emifussi ingrappatu

20bè;perviadil'incredulitàsòstatirotti,ètùstaidaa fedeÙnsiatealteri,mateme:

21Perchès'èDiuùnhàmiccarisparmiatuiraminaturali, fatecurach'elluùnhàmiccarisparmiatuancuàtè.

22EccudunqueabontàèaseveritàdiDiu:nantuàquelli chìsòcaduti,severità;maversutè,bontà,s'ètùcontinuiin asobontà:altrimentiancutùsaraitagliatu.

23Èancuelli,s'elliùnsifermanumiccasemprein incredulità,seranugraffedin,perchèDiuhècapacedi ingraffàdinovu.

24Perchès'ètùsìstatutagliatudal'alivuchìhèsalvaticu daanatura,ès'elluhèstatuingrappatucontruàanaturain unbonolivu,quantupiùquesti,chìsòiraminaturali, seranuingrappatiinusopropiuolivu?

25Perchèùnvogliumicca,fratelli,ch'èvoùnsapetemicca stumisteru,perùnessesàviuinuvostrupropiu cuncepimentu;chìacecitàinpartehèaccadutaàIsraele, finuàchìapienezzadiipaganisiaentrata

26ÈcusìtuttuIsraeleseràsalvatu,cum'èhèscrittu:Escerà daSionuLiberatore,èalluntaràl'impietàdaGhjacobbu

27Perchèquestuhèumopattucùelli,quandulicacciài sopiccati

28InquantuàuVangelu,sònemichipervoi,mainquantu àl'elezzione,sòamatiperibabbi.

29PerchèirigalièuchjamàdiDiusòsenzapentimentu

30Perchècum'èvoiintempipassatiùnavetemicca cridutuàDiu,maavàaveteottenutumisericordiaperviadi asoincredulità

31Ancucusìùnanumiccacridutuancuquestiavà,chìper viadiavostramisericordiaanuancuavèamisericordia.

32PerchèDiulihàcunclusututtiinincredulità,perch'ellu hàpietàditutti.

33Oaprufunditàdiericchezzesiadiasaviezzaèdia cunniscenzadiDiu!quantuinscrutabilisòisoghjudizi,èi somodichìùnsòmiccascuperte!

34PerchèqualehàcunnisciutuamentediuSignore?o qualehèstatuusocunsigliu?

35Oqualelihàdatuuprimu,èliseràricompensatudi novu?

36Perellu,èperellu,èperellusòtutteecose:àqualesia agloriapersempre.Amen.

CAPITOLU12

1Vipregudunque,fratelli,peramisericòrdiadiDiu,chì presentateivostricorpiunsacrificiuvivu,santu,accettatu àDiu,chìhèuvostruserviziuraghjone.

2Èùnsiatemiccacunfurmatiàstumondu,masiate trasfurmatidaurinnuvamentudiavostramente,perpudè pruvàciòchìhèavuluntàdiDiubona,accettabileè perfetta

3Perviadiagraziachìmihèdatu,dicuàogniomuchìhè àmezuàvoi,diùnpensààellustessupiùaltuch'elludeve pensà;madipensàsobriamente,seconduchìDiuhà trattatuàogniomuamisuradiafede

4Perchècumuavemuparechjimembriinuncorpu,ètuttii membriùnanumiccaulistessuuffiziu:

5Alloranoi,essenduparechji,simuuncorpuinCristu,è ognunuhèunmembrudil'altru.

6Dopuavèrigalidiffirentiseconduagraziachìcihèdatu, siaprofezia,prufezemuseconduaproporzionediafede; 7Ouministeru,aspittemuàunostruministeru;oquellu chìinsegna,àl'insignamentu;

8Oquelluchìesurta,nantuàl'esurtazione:quelluchìdà, ch'ellufacicùsimplicità;quelluchìguverna,cundiligenza; quelluchìmostramisericordia,cunallegria

9Chìl'amoresiasenzadissimulazioneAbboruciòchìhè male;appiccicateàciòchìhèbonu.

10Siateaffettatil'unàl'altrucunamorefraternu;inonore prifirenduunuàl'altru;

11Ùnpigriinl'affari;ferventeinuspiritu;serveuSignore; 12Rallegrateinasperanza;pacienzaintribulazione; cuntinuàl'istanteinpreghiera;

13Distribuisceàanecessitàdiisanti;datuàl'ospitalità.

14Beneditequellichìviperseguite:benedite,èùn maleditemicca.

15Rallegratecùquellichìsirallegranu,èpienghjecù quellichìpienghjenu

16Siatedilistessamenteunuversul'altruÙnfatemicca menteàecosealte,macundescendenuàl'omidibassa staturaÙnsiatesàviuinivostricuncetti

17NimuricompensaumaleperumaleForniteecose onestiàavistadituttil'omi

18S'elluhèpussibule,quantuhèintè,campàinpacecù tuttil'omi.

19Caricari,ùnvivindicatemicca,mapiuttostulasciate locuàl'ira:perchèhèscrittu:Avindettahèamo; Ripagaraghju,diceuSignore.

20Perquessa,s'èutonemicuhàafame,dàdamanghjà; s'elluhàsete,dammidabeie,perchè,fenducusì, ammucciaretecarbonedifocunantuàusocapu 21Ùnsiatevintudaumale,mavinciteumalecùubè.

CAPITOLU13

1Chìogniànimasiasottumessuàiputerisuperiori.Perchè ùncihèunputeremadiDiu:iputenzichìsòsòurdinatida Diu

2Quelludunquechìresisteàuputere,resisteà l'urdinamentudiDiu;

3Perchèicapiùnsòmiccaunterroreàeoperebè,maàu maleAlloraùnavetemiccapauradiuputere?Fateciòchì hèbonu,èaveràlodediulistessu:

4PerchèelluhèuministrudiDiupertèperubè.Mas'ètù faciciòchìhèmale,apaura;perchèùnportamiccaaspada invanu:perchèhèuministrudiDiu,unvinditoreper eseguiscel'iraàquelluchìfaceumale.

5Perquessa,civoleàessesottumessi,miccasoluperl'ira, maancuperacuscenza

6Perquessa,pagateancuutributu,perchèsòministridi Diu,chìattentanusempreàquestu

7Renditedunqueàtuttiisodebiti:utributuàquelluchìu tributuhèduvutu;custumiàqualecustumi;pauraàquale timore;onoreàqualeonore

8Ùndevimiccaànimu,maàamàunuàl'altru,perchè quelluchìamal'altruhàcumpiitualege.

9Perquessa:Ùnfatemiccaadulteriu,Ùnucciderete,Ùn arrubbarete,Ùndaretemiccatestimunianzefalsi,Ùn bramatemicca;ès'ellucihèqualcunualtru cumandamentu,hèbrevementecapituinquestudittu,àdì: Amateutovicinucum'ètèstessu

10L'amoreùnfacemiccamaleàusovicinu:dunque l'amorehèucumpletudialege

11Èchì,sapenduutempu,chìavàhèl'oradisvegliateda usonnu,perchèavàanostrasalvezzahèpiùvicinuchè quanduavemucridutu

12Anottehèpassata,ughjornuhèvicinu:cacciemu dunquel'operediabughjura,èmettemul'armaturadia luce

13Camminemuonestamente,cum'èinughjornu;miccain scontrièubriachi,miccaincamereèdisprezzu,miccain liteèinvidia

14MamettitenantuàuSignoreGhjesùCristu,èùnfate miccapruvisionediacarne,perrializàesobrame.

CAPITOLU14

1Quelluchìhèdebuleinafede,ricevete,mamiccaà disputidubbite

2Perchèunucredech'ellupòmanghjàtutteecose:un altru,chìhèdebule,manghjaerbe

3Chìmanghjaùndisprezzamiccaquelluchìùnmanghja; èchìquelluchìùnmanghjamiccaghjudicàquelluchì manghja,perchèDiul'hàricevutu

4Qualesìchìghjudichiuservitored'altru?àusopropiu maestrusifermaocascàIè,elluseràritenutu,perchèDiu hècapacidifàstà

5Unomustimaunghjornusopraàl'altru:unaltrustima ognighjornuugualeChìogniomusiapienamente cunvintainasopropriamente

6Quelluchìcunsidereghjaughjornu,ucunsidereghjaàu Signore;èquelluchìùncunsidereghjaughjornu,àu SignoreùnucunsidereghjamiccaQuelluchìmanghja, manghjaàuSignore,perchèelluringraziaàDiu;èquellu chìùnmanghjamicca,àuSignoreùnmanghjamicca,è ringraziaàDiu

7Perchènimudinoiùncampaperellustessu,ènimuùn moreperellustessu.

8Perchès'ellucampemu,campemuàuSignore;ès'èno moremu,mouremuàuSignore:s'ellucampemudunque,o mori,simudiuSignore

9Perquessa,Cristuhèmortu,èrisuscitatu,èrisuscitatu, peresseuSignorediimortièdiivivi.

10Maperchèghjudicàutofratellu?opirchìabbattiteuto fratellu?perchètuttiavemudastàdavantiàutribunaledi Cristu.

11Perchèhèscrittu:Cum'èvivu,diceuSignore,ogni ghjinochjus'inchinaràdavantiàmè,èognilingua cunfessarààDiu.

12AlloraognunudinoirenderàcontuàDiu

13Ùncighjudichemudunquepiùl'unl'altru;ma ghjudichemupiuttostuquestu,chìnimuùnmetteun scuzzuluounaoccasioneperfalluinastradadiuso fratellu

14Sò,èsòcunvintadauSignoreGhjesù,chìùncihè nundaimpurudisèstessu;maperquelluchìcunsidereghja qualcosaimpuru,perelluhèimpuru

15Mas'èutofratelluhèafflittucùatocarne,avàùn camminimiccaincaritàÙndistruggemiccaquellucùato carne,perqualeCristuhèmortu

16Ùnlasciatedunquechìuvostrubonusiaparlatumale: 17PerchèuregnudiDiuùnhèmiccacarneèbeie;ma ghjustizia,èpace,ègioiainuSpìrituSantu

18PerchèquelluchìserveàCristuinquestecosehè accettatuàDiuèappruvatudal'omi

19Seguimudunqueecosechìfacenuapace,èciòchìunu pòedificàl'altru.

20PeracarneùndistrughjitemiccautravagliudiDiu Tutteecosesòveramentepuri;mahèmaleperquelluomu chìmanghjacunoffense.

21Hèbonunèmanghjàcarne,nèbeievinu,nèciòchìuto fratelluinciampa,os’offenda,osidebule

22Aveteafede?l'avetepersèdavantiàDiu.Felicehè quelluchìùnsicundannamiccainciòchìpermette

23Èquelluchìdubitahècundannatus'ellumanghja, perchèùnmanghjamiccaperafede,perchètuttuciòchìùn hèmiccadifedehèpeccatu

CAPITOLU15

1Alloranoichìsimuforti,duvemusuppurtàeinfirmitàdii debuli,èmiccaperpiacèànoistessi.

2Ognunudinoipiaceàusovicinuperusobèà l'edificazione

3PerchèancuCristuùnhàmiccapiaciutuàellustessu; ma,cum'èhèscrittu,Irimproveridiquellichìt'anu rimproveratusòcadutinantuàmè.

4Perchètuttuciòchìhèstatuscrittuprima,hèstatuscrittu peranostraamparera,chìnoi,perviadiapacienzaèa cunsulazionedieScritture,pudemuavèsperanza.

5AvàuDiudiapacienzaèdiacunsulazionevicuncededi essesimilil'unàl'altruseconduCristuGhjesù:

6Affinchì,cùunasolamenteèunasolabocca,glurificàà Diu,ancuuBabbudiunostruSignoreGhjesùCristu.

7Perquessa,ricevetel'unl'altru,cum'èCristucihàancu ricevutuàagloriadiDiu.

8AvàdicuchìGhjesùCristueraministrudia circuncisioneperaveritàdiDiu,percunfirmàeprumesse fatteàibabbi:

9ÈchìipaganiponuglurificààDiuperasomisericòrdia; cum'èhèscrittu:Perquessa,ticunfessuàmezuàipagani, ècantààutonome

10Èdinovu:Rallegrate,oGentili,cùusopopulu

11Èdinò:LodateuSignore,tuttiiGentili;èlodatelu,voi tuttiipopuli.

12ÈdinòIsaiadice:CisaràunaradicadiIesse,èquellu chìsuscitaràperregnànantuàiGentili;inellusi cunfidaranuiGentili.

13AvàuDiudiasperanzaviriempiadiognigioiaèpace increde,affinchìabbundateinsperanza,perviadiuputere diuSpìrituSantu.

14Eiustessusòancucunvintadivoi,fratellimei,chìancu voisitepienidibontà,pienidiognicunniscenza,capaci ancudiammonàl'unl'altru.

15Tuttavia,fratelli,aghjuscrittuàvoipiùcuncura,in qualchìmanera,cum'èchìvimetteinmente,perviadia graziachìmihèdatudaDiu.

16PeresseuministrudiGhjesùCristuàipagani,chìserve uVangeludiDiu,affinchìl'offertadiipaganisiaaccettata, essendusantificatadauSpìrituSantu.

17Aghjudunqueciòchìmipossugloriàpermezudi GhjesùCristuinciòchìtoccaàDiu

18PerchèùnaghjumiccaosatudiparlàdiciòchìuCristu ùnhàmiccafattupermè,perfàubbidientiipagani,cùa parollaèl'attu

19Permezudisegniputentièmaraviglie,peruputerediu SpìritudiDiu;cusìchìdaGhjerusalemme,èintornuà l'Illyricum,aghjupridicatucumplettamenteuVangeludi Cristu.

20Iè,cusìaghjusforzatudipridicàuVangelu,micca induveCristuhèstatuchjamatu,perùnavècustruitunantu àufundamentudiunaltruomu.

21Macum'elluhèscrittu:Àquellichìùnhèstatuparlatu, vivedenu,èquellichìùnanuintesucapiscenu

22Perquessa,misòancuassaiimpeditudiveneàtè.

23Maavàùnavèpiùlocuinquesteparti,èavèunagrande bramadiveneàvoiperparechjianni;

24Ognivoltach'eaghjufattuumoviaghjuinSpagna, venaraghjuàtè,perchèaghjucunfidudivedeviinumo viaghju,èdiessepurtatudavoiinumoviaghju,s'èprima misòunpocupienudiavostracumpagnia

25MaavàvàinGhjerusalemmeperserveàisanti

26PerchìiMacedonianièl'Acaiaanupiaciutuàfàuna certacuntribuzioneperipoverisantichìsòin Ghjerusalemme

27Lihàveramentepiaciutu;èisodebitorisòPerchèsei Gentilisòstatifattipartecipidiesocosespirituali,uso duverehèancudiministralliinecosecarnali

28Allora,quanduaghjufattuquestu,èaghjusigillatuper ellistufruttu,veneraghjudavoiinSpagna

29Èsòsicuruchì,quanduveneàvoi,veneinapienezzadi abenedizzionediuVangeludiCristu.

30Oravipregu,fratelli,peruSignoreGhjesùCristu,èper l'amorediuSpìritu,ch'èvostrivecunmèinevostre preghiereàDiupermè;

31Peresseliberatudaquellichìùncredenumiccain Ghjudea;èchìumoserviziuchìaghjuperGhjerusalemme pòesseaccettatudaisanti;

32Perch'epossiveneàvoicungioiaperavulintàdiDiu, èch'epossurinfriscàcunvoi.

33AvàuDiudiapacesiacunvoituttiAmen

CAPITOLU16

1ViricumandemuanostrasurellaPhebe,chìhèun servitorediachjesachìhèinCenchrea:

2Chìl'avetericivutainuSignore,cum'èdevenneisanti,è chìl'aiutateinogniaffarich'ellahàbisognudivoi,perchè ellahèstataasoccorritadiparechji,èancudimèstessu

3SalutatePriscillaèAquilaimoaiutantiinCristuGhjesù:

4Chìperamovitahàmessuusocollu,àqualeùnsolu ringraziu,maancututteechjesediiGentili

5SalutateancuachjesachìhèincasasoiaSalutateumo benamatiEpeneto,chìhèaprimiziadil'AcaiaàCristu.

6SalutateMaria,chìcihàfattuassaitravagliu

7SalutateAndronicuèGhjunia,imoparenti,èimo cumpagnidiprigiuneru,chìsòcunnisciutitràl'apòstuli,chì eranuancuinCristuprimadimè

8SalutateAmpliaumoamatuinuSignore

9SalutateUrbanu,unostruaiutuinCristu,èStachys,umo amatu

10SalutateApelleappruvatainCristuSalutatequellichì sòdiacasad'Aristobulu.

11SalutateErodioneumoparenteSalutatequellichìsòdi acasadiNarcissu,chìsòinuSignore

12SalutateTrifenaèTrifosa,chìtravaglianuinuSignore. Salutatel'amataPersis,chìhàtravagliatuassaiinuSignore 13SalutateàRufussceltuinuSignore,èasomammaèa meia.

14SalutateAsincritu,Flegonu,Hermas,Patrobas,Hermes, èifratellichìsòcunelli

15SalutateFilologuèGhjulia,Nereuèasosurella,è Olimpa,ètuttiisantichìsòcunelli

16Salutateviunuàl'altrucùunbasgiusantuEchjesedi Cristuvisalutanu.

17Oravipregu,fratelli,marcatequellichìcausanu divisionièoffesecontruàaduttrinachìaveteamparatu;è evitarli.

18PerquellichìsòtaliùnserveunostruSignoreGhjesù Cristu,mausoventre;ècùeparollebonièdiscorsi ghjustiingannanuicoridiisimplici

19Perchèavostraubbidienzahèghjuntaàtuttil'omiSò cuntentudunquepervoi,maancuvogliuchìtùsiasàviu perciòchìhèbonu,èsimpliceperumale.

20ÈuDiudiapacebrusgiarààpocutempuSatanassu sottuàivostripediAgraziadiunostruSignoreGhjesù CristusiacunvoiAmen

21TisalutanuTimoteu,umocumpagnu,èLuciu, GhjasonuèSosipater,imoparenti.

22EiuTerziu,chìhàscrittustalettera,visalutuinu Signore

23Gaiuumoospite,èdituttaachjesavisaluta.Erastuu ciambellanudiacitàvisaluta,èQuartuunfratellu

24AgraziadiunostruSignoreGhjesùCristusiacunvoi tutti.Amen.

25Avààquelluchìhàuputeredistabilisceviseconduu moVangelu,èapredicazionediGhjesùCristu,secondua rivelazionediumisteru,chìeratenutusicretudapoiu principiudiumondu

26Maavàhèmanifestatu,èdaeScritturediiprufeti, seconduucumandamentudiuDiueternu,hèfattu cunnisciutuàtutteenazioniperl'ubbidenzadiafede

27ÀDiusolusàviu,siagloriapermezudiGhjesùCristu persempreAmen(ScrittuàiRumanidaCorintu,è mandatudaPhebeservitorediachjesadiCenchrea)

1Corinti

CAPITOLU1

1Paulu,chjamatuàesseapòstuludiGhjesùCristupera vulintàdiDiu,èSosteneunostrufratellu, 2ÀaChjesadiDiuchìhèinCorintu,àquellichìsò santificatiinCristuGhjesù,chjamatiàessesanti,cùtutti quellichìinognilocuinvocanuunomediGhjesùCristu,u nostruSignore,siaisoèinostri

3GraziaàvoièpacedaDiu,unostruBabbu,èdau SignoreGhjesùCristu

4RingraziuumoDiusemprepervoi,peragraziadiDiu chìvihèdatudaGhjesùCristu;

5Chìinognicosasiatearricchitidaellu,intutteeparolleè inognicunniscenza;

6Cum'èatistimunianzadiCristuhèstatacunfirmatain voi:

7Perch'èvoùnvenitedaretuànisunrigalu;aspittendua venutadiunostruSignoreGhjesùCristu:

8Qualevicunfirmàancuàafine,affinchìsiatesenza culpainughjornudiunostruSignoreGhjesùCristu

9Diuhèfideli,daqualevisòstatichjamatiàafraternitàdi usoFiglioluGhjesùCristu,unostruSignore

10Avàvipregu,fratelli,perunomediunostruSignore GhjesùCristu,chìtuttiparlateastessacosa,èchìùncisia divisionitràvoi;machìsiteperfettamentiunitiina listessamenteèinustessughjudiziu

11Perchèm'hèstatudichjaratadivoi,imofratelli,da quellichìsòdiacasadiChloe,chìcisòcuntenzionitràvoi

12Oradicu,chìognunudivoidice:SòdiPaulu;èeiudi Apollu;èeiudiCephas;èeiudiCristu.

13Cristuhèdivisu?Paulhèstatucrucifissupervoi?osite battizatuinunomediPaul?

14RingraziuàDiuchìùnaghjubattizatunimudivoi,ma CrispusèGaiu;

15Perùndìchìeiuaviabattizatuinnomepropiu.

16ÈaghjubattizatuancuacasadiStephanas;d'altronde, ùnsòmiccas'èaghjubattizatuqualcunualtru

17PerchèuCristuùnm'hàmandatumiccaàbattezzà,maà pridicàuVangelu:miccacùasaviezzadieparolle,perchè acrocediCristuùnsiafattasenzaeffettu

18Perchèapredicazionediacrocehèperquellichì periscenuunafollia;mapernoichìsòsalvatihèuputere diDiu

19Perchèhèscrittu:Distrughjeraghjuasaviezzadiisàvii, èùnpurteraghjuànundal'intelligenzadiiprudenti

20Induvehèusàviu?induvehèuscriba?induvehèu disputerdistumondu?ÙnhàmiccaDiufattustupidua saviezzadistumondu?

21Perchèdopuchì,inasaviezzadiDiu,umondupera saviezzaùnhàmiccacunnisciutuàDiu,hàpiaciutuàDiu perafolliadiapredicazionedisalvàquellichìcredenu

22PerchèiGhjudeinecessitanuunsegnu,èiGrechi cercanuasaviezza:

23ManoipridichemuuCristucrucifissu,periGhjudeiun scuzzulu,èperiGrechiunafollia;

24Maàquellichìsòchjamati,siaGhjudeisiaGrechi, CristuuputerediDiu,èasaviezzadiDiu

25PerchèafolliadiDiuhèpiùsàviadil'omi;èa debulezzadiDiuhèpiùfortedil'omi.

26Perchèvedeteavostravocazione,fratelli,chìùnsò miccachjamatiassaisàviiseconduacarne,miccaassai putenti,miccaassainobili.

27MaDiuhàsceltuecosestupidediumonduper cunfundàisàvii;èDiuhàsceltuecosedebulidiumondu percunfundàecosechìsòputenti;

28Èecosevilidiumondu,èecosechìsòdisprezzate,hà sceltuDiu,sì,èecosechìùnsòmicca,perannullàecose chìsò:

29Chìnisunacarnesigloriassiinasoprisenza

30MadaellusìinCristuGhjesù,chìdaDiuhèfattuper noiasaviezzaèaghjustizia,èasantificazioneèa redenzione

31Chì,cum'èhèscrittu:Quelluchìsigloria,sigloriainu Signore.

CAPITOLU2

1Èeiu,fratelli,quandusòghjuntuàvoi,ùnsòmicca venutucuneccellenzadiparlàodisaviezza,dichjarààvoi atistimunianzadiDiu.

2Perchèaghjudecisudiùnsapènundaàmezuàvoi,salvu GhjesùCristuèellucrucifissu.

3Èerucunvoiindebule,èinpaura,èinassaitremulu.

4Èumodiscorsuèamopredicazioneùneramiccacun parolleseducentediasaviezzadil'omu,maina manifestazionediuSpìrituèdiuputere:

5Chìavostrafedeùndevestàinasaviezzadil'omi,main uputerediDiu

6Tuttavia,parlemuasaviezzaàmezuàquellichìsò perfetti;

7MaparlemuasaviezzadiDiuinunmisteru,ancua saviezzaoculta,chìDiuhàurdinatudavantiàumonduàa nostragloria

8Chìnimudiiprìncipidistumondusapia:perchè,s'ellu l'anucunnisciutu,ùnavarianumiccacrucifissuuSignoredi agloria

9Macum'elluhèscrittu:L'ochjuùnhàmiccavistu,nè l'orechjaùnhàintesu,èùnsòmiccaentratiinucoredi l'omu,ciòchìDiuhàpreparatuperquellichìl'amate

10MaDiulihàrevelatuànoiperusoSpìritu,perchèu Spìritucercatutteecose,sì,ecoseprufondediDiu

11Perqualeomucunnosceecosedil'omu,foradiu spiritudil'omuchìhèinellu?ancucusìecosediDiuùn cunnoscimiccaomu,mauSpìritudiDiu

12Avàavemuricevutu,miccauspiritudiumondu,mau spirituchìhèdiDiu;chìpudemusapèecosechìcisò liberamentedatudaDiu

13Chìcoseancuavemuparlatu,miccaineparollechìa saviezzadil'omuinsegna,machìuSpìrituSantuinsegna; paragunàecosespiritualicùspirituali

14Mal'omunaturaliùnricevemiccaecosediuSpìritudi Diu,perchèsòunafolliaperellu;

15Maquelluchìhèspiritualeghjudicheghjatutteecose, maellustessuùnhèghjudicatudanimu

16PerchèqualehàcunnisciutuamentediuSignore,per ch'ellul'instruisca?MaavemuamentediCristu

CAPITOLU3

1Eiu,fratelli,ùnpudiaparlààvoicum'èspirituale,ma cum'ècarnale,ancucum'èàizitelliinCristu.

2Viaghjunutitucùlatti,èmiccacùcarne:perchèsin’à avàùnl’avetepussutusuppurtà,nèancuavà.

3Perchèsìancucarnali;perchèquanducihètràdivoi invidia,èliteèdivisioni,ùnsitemiccacarnali,è camminenducum'èl'omi?

4Perquanduunudice:SòdiPaul;èunaltru,sòdiApollu; ùnsitemiccacarnale?

5QualehèdunquePàulu,èqualehèApollu,maiministri periqualiavetecridutu,cum'èuSignorehàdatuàogni omu?

6Aghjupiantatu,Apolluhàirrigatu;maDiuhàdatu l'aumentu

7Alloraùnhènèquelluchìpiantanunda,nèquelluchì irriga;maDiuchìdàl'aumentu

8Oraquelluchìpiantaèquelluchìannaffiasòuna,èogni omuriceveasopropriaricumpensaseconduusotravagliu.

9PerchèsimutravagliadoriinsemecùDiu:voisite l'agriculturadiDiu,sìubastimentudiDiu

10SiconduagràziadiDiuchìmihèdatu,cum'èun maestrusàviu,aghjupusatuufundamentu,èunaltru custruiscenantuàquestuMachìogniomusiaattentuà cumusicustruiscenantuàquestu.

11Perunaltrufundamentunimupòpusàchèquelluchìhè postu,chìhèGhjesùCristu

12Oras'èqualchissiacustruiscinantuàstufundamentu oru,argentu,petrepreziose,legnu,fenu,stoppia;

13Utravagliudiogniomuseràmanifestatu,perchèu ghjornuadichjarà,perchèseràrevelatudaufocu;èufocu pruvaràutravagliudiogniomudiqualesortehè

14Sil'operadiqualcunu,ch'elluhàcustruitunantuàellu, persiste,riceveràunaricumpensa.

15Sil'operadiqualcunuhèstatabrusgiata,ch'ellusoffrerà unaperdita;maellustessuseràsalvatu;macusìcum'èu focu.

16ÙnsapetemiccachìsìutempiudiDiu,èchìuSpìritu diDiustaintè?

17SiqualcunuimpurtautempiudiDiu,Diuudistruggerà; perchèutempiudiDiuhèsantu,qualetempiusì

18Chìnimus'ingannisèstessuSèqualchissiatràdivoi pareessesàviuinstumondu,ch'ellusiaunstupidu,per essesàviu

19PerchèasaviezzadistumonduhèunafolliacunDiu Perchèhèscrittu:Pigliaisaviinasopropriaastuzia.

20Èdinò:USignorecunnosceipinsamentidiisàvii,chì sòvani

21Perquessa,chìnimuùnsigloriainl'omi.Perchètuttee cosesòvoi;

22Ch'ellasiaPaulu,siaApollu,siaCefa,siaumondu,sia avita,siaamorte,siaecoseprisenti,siaecosechìvenenu; tuttisòtoi;

23ÈtùsìdiCristu;èCristuhèdiDiu

CAPITOLU4

1Chìl'omucuntassicusìdinoi,cum'èiministridiCristu, èamministratoridiimisteridiDiu

2Inoltre,hèdumandatuàl'amministratorichìunomusia trovufidelu

3Macunmèhèunacosaassaichjucach'eaghjudaesse ghjudicatudavoi,odaughjudiziudil'omu:iè,ùnaghju miccaghjudicààmèstessu

4Permèùncunnoscununda;Eppuruùnsòmicca ghjustificatuperquestu,maquelluchìmighjudicahèu Signore

5Dunqueùnghjudicànundaprimadiutempu,finuàchì veneuSignore,chìsiametteinluceecoseoculatedia bughjura,èfaràmanifesteicunsigliidiicori;

6Èquestecose,fratelli,aghjutrasfirutuinunafiguraàmè èàApollupervoi;perpudèamparàinnoiàùnpensàà l'omisopraàciòchìhèscrittu,chìnimudivoiùnsia gonfiatuunucontruàl'altru

7Perchèchìtifacesfarentedaunaltru?èchìavetechìùn avetemiccaricevutu?avàs'ètùl'avetericevutu,perchèti gloria,cum'ès'ètùùnl'avissiricevutu?

8Orasìsanu,avàsìricchi,aveteregnatucum'èrèsenza noi;èvogliuàDiuchìaveteregnu,chìancunoipudemu regnucunvoi.

9PerchèpensuchìDiucihàmandatul'ultimi,l'apòstuli, cum'èerastatudistinatuàamorte,perchèsimufattiun spettaculuàumondu,èàl'anghjulièàl'omi.

10SimupazziperCristu,mavoisìsàviuinCristu;simu debuli,mavoisòforti;sìonurabili,manoisimu disprezzati.

11Finuàquestuoraavemuafameèasete,èsimunudi,è sbulicati,èùnavemumiccalocusicuru;

12Èutravagliu,travaglienducùenostremani;essendu perseguitati,soffremu:

13Essendudifamati,supplichemu:simufatticum'èa sucietàdiumondu,èsimuasculacciataditutteecosefinu àoghje

14Ùnviscrivumiccaquestecoseperfàvergogna,mavi avvistucum'èimofiglioliamati.

15Perchè,ancus'èvoavetedecimilamaestriinCristu,ma ùnavetemiccaparechjibabbi,perchèinCristuGhjesùvi aghjunatuperviadiuVangelu.

16Perquessa,vipregu,siatemiseguitori

17Perquessa,aghjumandatuàvoiTimoteu,chìhèumo figlioluamatu,èfiduinuSignore,chìvipurteràinricordu diimomodichìsòinCristu,cum'èl'insignaghjuinogni locuinognichjesa

18Avàcertisògonfiati,cum'èch'eùnvuleriamiccaàtè. 19Mavinaraghjuàvoiprestu,s'elluvole,ècunnoscerà miccaudiscorsudiquellichìsògonfiati,mauputere

20PerchèuregnudiDiuùnhèmiccainparolla,main putere

21Chìvulete?Veniuàvoicùunaverga,oinamore,èinu spiritudimansuranza?

CAPITOLU5

1Hècumunimenticuntatuchìcihèfornicazionetràdivoi, èunatalefornicazionechìùnhètantuchjamatutrài Gentili,chìunudeveavèamogliadiusobabbu.

2Èvoisitegonfiati,èùnavetemiccapiuttostupiantu,chì quelluchìhàfattust'attupòessecacciatutràvoi

3Perchè,daveru,cum'èassenteinucorpu,maprisentiin uspiritu,aghjudigiàghjudicatu,cum'ès'ellufussipresente, inquantuàquelluchìhàfattucusìstuattu.

4InunomediunostruSignoreGhjesùCristu,quandusite riuniti,èumospiritu,cùuputerediunostruSignore GhjesùCristu,

5PerdàuntaliàSatanassuperadistruzzionediacarne, chìuspiritupòessesalvatuinughjornudiuSignore Ghjesù

6Avostragloriaùnhèmiccabona.Ùnsapetemiccachìun pocudilevaduralievitatuttaamassa?

7Purgatedunqueuvechjulievitu,affinchìsiateunpezzu novu,cum'èvositesenzalevituPerchèancuCristua nostraPasquahèsacrificatapernoi:

8Perquessa,facemuafesta,miccacùuvechjulevitu,nè cùulevitudimaliziaèdimalizia;macùupanesenza levatudisinceritàèverità

9Viaghjuscrittuinunaepistolaperùnfàcumminzionicù ifornicatori:

10Mamiccasolucùifornicatoridistumondu,nècù l'avidità,nèl'estorsioni,nècùl'idolatri;perchèalloraavete bisognudiescedaumondu.

11Maavàviaghjuscrittuperùnessemiccaincumpagnia, s'elluhèunomuchìhèchjamatufratelluhèunfornicatore, ocupido,oidolatru,oscherzu,oubriacu,oestorsione; cununtalimiccaàmanghjà

12Perchèchìaghjudafàperghjudicàancuquellichìsò fora?Ùnghjudicatemiccaquellichìsòind'è?

13MaquellichìsòsenzaDiughjudicàDunque alluntanatedatràvoiquellapersonagattiva

CAPITOLU6

1Qualchidunudivoi,chìhàunaffarecontr'àunaltru, s'aspittààandàinlicedavantiàl'ingiusti,èmiccadavantià isanti?

2Ùnsapetemiccachìisantighjudicheranuumondu?èse umonduseràghjudicatudavoi,ùnsitemiccadegnudi ghjudicàecosepiùchjuche?

3Ùnsapetemiccachìavemudaghjudicàl'anghjuli? quantupiùcosechìapparteneàstavita?

4S'èvoavetedunqueghjudiziidiecosechìtoccanuàsta vita,metteliàghjudicàquellichìsòmenustimatiina chjesa

5ParluàatovergognaHècusìchìùncihèmiccaunomu sàviutràvoi?nò,miccaquelluchìhàdapudèghjudicàtrà isofratelli?

6Maufratelluvainlitiziacùufratellu,èquelludavantiài miscredenti.

7Avà,dunque,cihèundifettutràdivoi,perchèandateàa legel'uncùl'altruPerchèùnpiuttostupigliatemale? perchèùnvilasciatepiuttostuàesseingannati?

8Innò,fateumale,èingannate,èchìivostrifratelli

9Ùnsapetemiccachìl'ingiustiùnerediteranumiccau regnudiDiu?Ùnsiatemiccaingannati:nèfornicatori,nè idolatri,nèadulteri,nèeffeminati,nèabusatoridisèstessu cùl'umanità,

10Nèladri,nèavari,nèubriachi,nèinsultatori,nè estorsioni,erediteranuuregnudiDiu

11Etalieranualcunidivoi:masitelavatu,masite santificati,masiteghjustificatuinunomediuSignore Ghjesù,èdauSpìritudiunostruDiu

12Tutteecosesòlicitepermè,matutteecoseùnsò miccaconvenienti:tutteecosesòlicitepermè,maùn saraghjumiccasottumessuàuputeredinimu

13Carniperuventre,èuventreperimanciari:maDiuhà dadistrughjecusìèelliAvàucorpuùnhèmiccapera fornicazione,maperuSignore;èuSignoreperucorpu

14ÈDiuhàrisuscitatuuSignore,èancurisuscitarànoicù usopropiuputere.

15ÙnsapetemiccachìivostricorpisòmembridiCristu?

PuderaghjudunquepigliàimembridiCristu,èfàli membridiunaprostituta?Diuneguardà.

16Chì?Ùnsapetemiccachìquelluchìhèunituàuna prostitutahèuncorpu?perchèdui,diceellu,seranuuna solacarne.

17MaquelluchìhèunituàuSignorehèunsoluspiritu

18FughjiteafornicazioneOgnipeccatuchìunomuface hèsenzaucorpu;maquelluchìcummetteafornicazione peccacontruàusopropiucorpu

19Chì?Ùnsapetemiccachìuvostrucorpuhèutempiudi uSpìrituSantuchìhèinvoi,chìavetedaDiu,èùnsite miccauvostrupropiu?

20Perchèvisòcomprucùunprezzu:glorificatedunqueà Diuinuvostrucorpu,èinuvostruspiritu,chìsòdiDiu

CAPITOLU7

1Avànantuàecosediqualem'hàscrittu:Hèbonuperun omudiùntuccàunadonna.

2Tuttavia,perevitàafornicazione,ogniomuhàaso moglia,èognidonnahàusomaritu

3Chìumariturendeàamogliaadebitabenevolenza,è ancuamogliaàumaritu

4Amogliaùnhàuputerediusocorpu,maumaritu; 5Ùnvidefraudatel'unuàl'altru,salvuch'ellusiacun accunsentuperuntempu,perpudèdàvoiàudigiunuèàa preghiera;èriunitetorna,chìSatanaùntitentamiccaper avostraincontinenza.

6Madicuquestuperpermessu,èmiccaper cumandamentu

7Perchèvogliuchìtuttil'omieranucum'èmèstessu.Ma ogniomuhàusorigalupropiudiDiu,unuinquestumodu, èunaltrudopu

8Perquessa,dicuàicelièeveduve:hèbonuperellis'elli sifermanucum'èmè

9Mas'elliùnponucuntene,ch'ellisimaritanu,perchèhè megliudimaritàchèdibrusgià.

10Èàimaritatimandu,mamiccaàmè,maàuSignore: Ùnlasciatemiccaamogliaalluntanassidausomaritu

11Mas'ellaparte,ch'ellaùnsiamiccamaritata,osia cunciliatacùusomaritu;

12Maàl'altriparlueiu,miccauSignore:s'èunfratelluhà unamogliachìùncredemicca,èch'ellasiapiacevuleàstà cunellu,ch'elluùnl'abbanduneghjamicca

13Èadonnachìhàunmarituchìùncredemicca,ès'elluli piaceàstàcunella,ch'ellaùnl'abbanduneghjamicca

14Perchèumarituincreduhèsantificatudaamoglia,èa mogliaincreduhèsantificatadaumaritu:altrimentii vostrifigliolieranuimpuri;maavàsòsanti.

15Mas'èl'increduliparte,ch'ellusinevaUnfratelluo unasurellaùnhèmiccasottumessuinschiavitùintalicasi: maDiucihàchjamatuàapace

16Perchèchìsapete,omoglia,s'ellusalveràutomaritu? ocumusapete,oomu,s'ellusalveràatomoglia?

17Macum'èDiuhàdistribuituàogniomu,cum'èu Signorehàchjamatuàtutti,cusìch'ellucamminiÈcusì urdinatuintutteechjese.

18Cihèunomuchjamatucircuncisu?ch'elluùnsiamicca incirconcisu.Hèqualcunuchjamatuinuncirconcisione? ch'elluùnsiamiccacircuncisu

19Acircuncisioneùnhènunda,èl'incircuncisioneùnhè nunda,mal'osservanzadiicumandamentidiDiu.

20Chìogniomustàinalistessavocazionechìhèstata chjamata

21Vichjamateservitore?ùncuramiccaperellu:mas'ètù pòesseliberatu,adupratepiuttostu

22PerchèquelluchìhèchjamatuinuSignore,essenduun servitore,hèunomuliberudiuSignore; 23Sòcumpraticùunprezzu;Ùnsiatemiccaiservitoridi l'omi.

24Fratelli,chìogniomu,induveelluhèchjamatu,stàcun Diu

25Avà,riguarduàevergini,ùnaghjumiccaun cumandamentudiuSignore,maaghjudatuumoghjudiziu, cum'èquelluchìhàottenutumisericordiadiuSignoreper essefideli.

26Pensudunquechìquestuhèbonuperl'affareattuale, dicu,chìhèbonuperunomuperessecusì

27Sòligatuàunamoglia?cercatemiccadiessepersu.Sò liberatudaunamoglia?ùncercatemiccaunamoglia

28Mas'èvomaritate,ùnavetemiccapeccatu;èseuna verginesimarita,ùnhàmiccapeccatu.Tuttavia,talianu avutuprublemiinacarne:matirisparmià

29Maquestudicu,fratelli,utempuhèpocu;ferma,chì siaquellichìanumòglie,siacum'ès'elluùnl'avianu;

30Èquellichìpienghjenu,cum'ès'elliùnpienghjenu;è quellichìsirallegranu,cum'ès'elliùnsirallegravanu;è quellichìcumprà,cum'ès'elluùnpussedemicca;

31Èquellichìusanustumondu,cum'èmiccaabusendudi ellu,perchèamodadistumondupassa

32Mativuleriasenzacura.Quelluchìùnhèmicca maritatucuradiecosechìappartenenuàuSignore,cumu sipòpiaceàuSignore:

33Maquelluchìhèmaritatuhàcuradiecosechìsòdiu mondu,cumupòpiaceàasomoglia

34CihèancuunasfarenzatràamogliaèavergineA donnanonmaritatasicuradiecosediuSignore,peresse santainucorpuèinuspiritu;

35Èquestuparluperuvostrupropiuprufittu;miccaper ch'epossuscacciàunatrappulanantuàvoi,maperciòchì hèbellu,èchìpudeteassistisceàuSignoresenza distrazioni

36Mas'èqualchissiapensach'ellusiportadisprezzuversu asovergine,s'ellapassaufiorediasoetà,èhàbisognu, ch'ellufaciciòch'elluvole,ùnpeccamicca:ch'ellisi maritanu

37Maquelluchìfermafermuinusocore,ùnavèmicca bisognu,mahàuputerenantuàasopropriavulintà,èhà decretatucusìinusocorech'elluguardàasovergine,face bè

38Alloraquelluchìadàinmatrimoniufabè;maquellu chìùnlidàmiccainumatrimoniufamegliu

39Amogliahèligataàalege,finuàchìusomarituvive; mas'èusomarituhèmortu,hèalibertàd'essemaritatacù qualeellavole;soluinuSignore

40Mahèpiùcuntenta,s'ellafermacusì,dopuàumo ghjudiziu,èpensuancuchìaghjuuSpìritudiDiu.

CAPITOLU8

1Avà,inquantuàecoseofferteàl'idoli,sapemuchìtutti avemuacunniscenza.Acunniscenzagonfia,maacarità edifica.

2Ès'èqualcunupensach'ellusàqualcosa,ùnsapiancu nundacum'elludevesapè

3Mas'èqualchissiaamaDiu,ulistessuhècunnisciutuda ellu

4Inquantudunqueàmanghjàdiquellichìsòsacrificatià l'idoli,sapemuchìuniduluùnhènundainumondu,èchì ùncihèaltruDiu,maunu

5Perchès'ellucihèchìsòchjamatidii,siaincelusiain terra,(cum'ècisòparechjidii,èparechjisignori)

6MapernoiùncihèchèunDiu,uBabbu,diqualesò tutteecose,ènoiinellu;èunSignoreGhjesùCristu,da qualesòtutteecose,ènoiperellu

7Tuttavia,ùncihèmiccainogniomuquellacunniscenza, perchècertichìanuacuscenzadil'idolufinuàquestuorau manghjanucum'èunacosaoffertaàunidulu;èaso cuscenzaessendudebulehèimpurtata

8MaacarneùnciricumandamiccaàDiu;nè,s'èno manghjemumicca,simuupeghju

9Mafateattenzione,chìstavostralibertàùnsiainogni moduunostaculuperquellichìsòdebuli.

10Perchè,s'èqualchissiavivedechìhàacunniscenzaà pusààmanghjàinutempiudil'idoli,acuscenzadiquellu chìhèdebbuleùnseràmiccaincuraghjituàmanghjàciò chìhèoffrittuàl'idoli;

11Èperviadiatocunniscenzaperisceràufratelludebule, perqualehèmortuCristu?

12Maquandupeccatecusìcontruàifratelli,èferiteaso cuscenzadebule,peccatecontruàCristu

13Perquessa,s'èacarnefaceumofratelluàl'offensione, ùnmanghjaraghjumiccacarnementreumonduferma,per ùnfàchìumofratelluoffenda

CAPITOLU9

1Ùnsòmiccaunapòstulu?Ùnsòmiccaliberu?Ùnaghju miccavistuGhjesùCristuunostruSignore?Ùnsitemicca umotravagliuinuSignore?

2Sìùnsòmiccaunapòstuluperl'altri,masenzadubbitu sòpervoi:perchèusigillodiumoapostolatusìinu Signore

3Amorispostaàquellichìmiesaminanuhèquestu: 4Ùnavemumiccauputeredimanghjàèdibeie?

5Ùnavemumiccauputerediguidàcircaunasurella,una moglia,èancualtriapòstuli,ècum'èifratellidiuSignore, èCephas?

6OsolueiuèBarnaba,ùnavemumiccauputeredi abbandunàutravagliu?

7Qualehèchìsimetteinguerrainognimumentucùiso carichi?Qualehèchìpiantaunavigna,èùnmanghja miccadiusofruttu?oqualepasceunpecu,èùnmanghja miccadiulattidiabanda?

8Dicusticosecum'èunomu?oùndiceancualege listessa?

9PerchèhèscrittuinalegediMosè:Ùnmuseletemiccaa boccadiuboichìcalaugranu.Diusicuradiiboi?

10Odicituttupernoi?Perinostribeni,senzadubbitu, questuhèscrittu:chìquelluchìarabadevearatuin

speranza;èchìquelluchìtribbiainasperanzasiapartecipe diasosperanza.

11Sèavemusuminatuàvoiecosespirituali,hèuna grandecosas'ènocuglieremuevostrecosecarnali?

12Sèl'altriparticipanuàstuputereannantuàvoi,ùnsimu piuttostu?Tuttavia,ùnavemumiccausatustuputere;ma soffretutteecose,perùnavèmiccaimpedisceuVangelu diCristu.

13Ùnsapetemiccachìquellichìservenudiecosesante campanudiecosediutempiu?èquellichìaspettanuà l'altaresòpartakerscùl'altare?

14AncucusìuSignorehàurdinatuchìquellichìpredicanu uVangelucampanudiuVangelu.

15Maùnaghjuusatunundadisticose,nèaghjuscrittuste cose,chìmisiafattucusì:perchèeramegliupermèmore, chèchìqualcunuannunziàamogloria.

16Perchè,ancus'ellupredicauVangelu,ùnaghjununda digloria;Iè,guaiàmè,s'elluùnpredicamiccauVangelu!

17Perchès'ellufacciuquestuvuluntariamente,aghjuuna ricumpensa;mas'elluhècontruàamovulintà,una dispensazionedil'evangeluhèaffidataàmè

18Chìhèdunqueamoricumpensa?Inveritàchì,quandu prediceuVangelu,possufàl'EvangeludiCristusenza carica,perùnabusàmiccadiumoputereinuVangelu

19Perchè,ancus'ellusialiberudatuttil'omi,misòancu fattuservitoreditutti,perpudèguadagnàpiù

20ÈàiGhjudeisòdiventatucum'èGhjudeu,perpudè guadagnàiGhjudei;àquellichìsòsottuàalege,cum'è sottuàalege,perpudèguadagnàquellichìsòsottuàa lege;

21Àquellichìsòsenzalege,cum'èsenzalege,(ùn essendumiccasenzalegeàDiu,masottuàalegeàCristu), perpudèguadagnàquellichìsòsenzalege

22Àidebbulisòdiventatucum'èdebule,perpudè guadagnàidebbuli:sòfattututteecoseàtuttil'omi,per pudèsalvàinognimodualcuni

23ÈquestufacciuperuVangelu,perpudèessepartecipe cunvoi

24Ùnsapetemiccachìquellichìcorrenuinunacorsa correnututti,maunuriceveupremiu?Alloracorre,chì pudeteottene

25Èogniomuchìlottaperumaestruhètemperatuintutte ecose.Avàufacenuperotteneunacoronacorruptible;ma noiunincorruptible

26Perquessa,curgucusì,miccacusìincertu;dunquemi battu,miccacum'èquelluchìbattel'aria:

27Mamitengusottuàumocorpu,èl'aghjusottumessu, perùnessech'eaghjupridicatuàl'altri,perquessach'e aghjupridicatuàl'altri

CAPITOLU10

1D'altronde,fratelli,ùnvogliumiccach'èvoùnsapete cumuchìtuttiinostribabbieranusottuàanuvola,ètutti passavanuperumare;

2ÈtuttieranubattezidiMosèinanuvolaèinumare; 3Ètuttianumanghjatuastessacarnespirituale;

4Ètuttibeievanualistessabevandaspirituale,perchèbeie daquellaRocciaspiritualechìliseguitava,èquellaRoccia eraCristu.

5Macùparechjidielli,Diuùneramiccapiacè,perchèsò statiabbattutiinudesertu

6Or,sticosieranuinostriesempii,perùnavèmicca bramosudiecosemale,cum'èelliabramavanuancu.

7Ùnsiatenèidolatri,cum'èalcunidielli;cum'èscrittu:U populus'assittòàmanghjàèàbeie,èsilevavaperghjucà.

8Èùnfacemunèfornicazione,cum'èalcunidielli,è cascanuinunghjornuvintimila

9ÙntentemunèCristu,cum'ècertidiellianutentatuancu, èsòstatidistruttidaiserpenti.

10Ùnmurmuretenèvoi,cum'èalcunid'ellimurmuravanu ancu,èsòstatidistruttidaudistruttore

11Avàtuttequestecoselisòaccaduteperesempiu,èsò scritteperanostraammonizione,nantuàqualehèghjunta afinediumondu.

12Perquessa,chìquelluchìpensach'ellustàstàattente ch'elluùncascà

13Ùnvihàpigliatunisunatentazione,macum'ècumunaà l'omu;maDiuhèfidu,chìùnvipermettemiccadiesse tentatupiùdiciòchìpudete;mafaràancucùatentazione unamaneradiscappà,chìpudeteessecapacedisuppurtà.

14Perquessa,imoamati,fughjitel'idolatria

15Parlucum'èàl'omisàvii;ghjudicateciòchìdicu

16Atazzadibenedizzionechìbenedimu,ùnhèmiccaa cummunionediusanguediCristu?Upanechìrompemu, ùnhèmiccaacummunionediucorpudiCristu?

17Perchèsimutanti,simuunpane,èuncorpu,perchètutti simupartecipidiquellupane

18EccuIsraeleseconduacarne:ùnsòmiccaquellichì manghjanudiisacrifizipartecipidil'altare?

19Chìdicuallora?chìl'idoluhèqualcosa,ociòchìhè offruinsacrificiuàl'idolihèqualcosa?

20Madicu,chìecosechìipaganisacrificanu,sacrificanu àidimònii,èmiccaàDiu;

21ÙnpudetemiccabeieatazzadiuSignore,èatazzadii dimònii:ùnpudetemiccaessepartediatavoladiu Signore,èdiatavoladiidimònii

22PruvochemuuSignoreàagelosia?simupiùfortichè ellu?

23Tutteecosesòlicitepermè,matutteecoseùnsò miccaconvenienti:tutteecosesòlicitepermè,matuttee coseùnedificanumicca.

24Nimuùncercàusopropiu,maognunuaricchezzadi l'altru

25Tuttuciòchìhèvindutuinsfondate,chìmanghja,senza dumandassipercuscenza:

26PerchèaterrahèdiuSignore,èasopienezza

27Sìqualcunudiquellichìùncredenuviinvitanuàuna festa,èsitedispostiàandà;tuttuciòchìvihèpusatu davanti,manghjate,senzadumandassipercuscenza.

28Mas'èqualchissiavidice:Questuhèoffruinsacrifiziu àl'idoli,ùnmanghjatemiccaperelluchìl'hàmostratu,è peramoridicuscenza,perchèaterrahèdiuSignore,èaso pienezza.

29Acuscenza,dicu,miccaavostra,madil'altru:perchè perchèamolibertàhèghjudicatadaacuscenzad'altru?

30Perchè,s'èpergraziasòunparticipatore,perchèmisò parlatumaleperciòchìringraziu?

31Siadunquemanghjate,siabeie,siaciòchìfate,fate tuttuàagloriadiDiu

32Ùndatemiccaoffense,nèàiGhjudei,nèàiGentili,nè àaChjesadiDiu.

33Cumemipiaceàtuttil'omiintutteecose,ùncerchendu miccaumopropiuprufittu,mauprufittudiparechji,per ch'elliponuessesalvati

CAPITOLU11

1Siateseguacidimè,cum'èsòancudiCristu

2Oravilodeghju,fratelli,chìviricurdatedimèintuttee cose,èguardateeordinanze,cum'èvil'aghjudatu

3MavogliusapèchìucapudiogniomuhèCristu;èu capudiadonnahèl'omu;èucapudiCristuhèDiu

4Ogniomuchìpregaoprufetiza,avenduatestacoperta, disonorausocapu.

5Maognidonnachìpregaoprufeziacùatestascuperta disonoraasotesta,perchèhèancuunasolacum'ès'elluera rasata.

6Perchès'elluùnhèmiccacupertuadonna,ch'ellasia ancutosa:mas'elluhèunavergognaperunadonnadiesse tosataorasata,ch'ellasiacoperta.

7Perchèl'omuùndevemiccacopreusocapu,postu ch'elluhèl'imaghjinièagloriadiDiu,maadonnahèa gloriadil'omu.

8Perchèl'omuùnhèmiccadiadonna;maadonnadi l'omu

9Nèl'omuhèstatucreatuperadonna;maadonnaper l'omu

10Perquessa,adonnadeveavèuputerenantuàasotesta, perviadil'anghjuli.

11Tuttavia,nèl'omusenzaadonna,nèadonnasenza l'omu,inuSignore

12Perchècum'èadonnahèdil'omu,cusìl'omuhèancuda adonna;matutteecosediDiu

13Ghjudicateinvoistessu:hèpiacevulechìunadonna preghiàDiuscopre?

14Ancuanaturastessaùnviinsegnachì,s'èunomuhài capellilongu,hèunavergognaperellu?

15Mas'èunadonnahàicapellilunghi,hèunagloriaper ella,perchèisocapellilisòdatuperunacoperta

16Mas'èqualcunuparech'ellusiacuntentu,ùnavemu miccatalicustumi,nèechjesediDiu.

17Ora,inquestuchìvidicu,ùnvilaudatumicca,chìùnvi riunitemiccaperumegliu,maperupeghju

18Perchèprimadituttu,quanduviriuniteinachjesa, aghjuintesuchìcisòdivisionitràvoi;èinpartecicredu

19Perchècideveesseancueresietràvoi,chìquellichìsò appruvatisimanifestanutràvoi.

20Quanduviriunitedunqueinunlocu,ùnhèmiccaper manghjàacenadiuSignore.

21Perchè,manghjendu,ognunupigliadavantiàl'altruaso propriacena,èunuhàfame,èl'altruhèubriacu 22Chì?Ùnavetemiccaecasepermanghjàèperbeie?o disprezzateachjesadiDiu,èvergognatequellichìùnanu micca?Chìtidicu?tilauderaghjuinquestu?Ùntilode micca

23PerchèaghjuricivutudauSignoreciòch'eaghjudatu ancuàvoi,chìuSignoreGhjesùhàpigliatuupaneanotte ind'èelluhèstatutraditu.

24È,dopuavèringraziatu,uruppì,èdisse:Pigliate, manghja:questuhèumocorpu,chìhèrottupervoi:fate questuinricordudimè.

25Inlistessamanera,pigliòancuacoppa,quand'elluavia cenatu,dicendu:QuestacoppahèunovuTestamentuinu mosangue;

26Perchèognivoltachìmanghjatestupane,èbeiesta coppa,fatevedeamortediuSignore,finuàch'elluvene.

27Perquessa,quelluchìmanghjastupaneèbeiestacoppa diuSignore,indegnemente,seràculpèvulediucorpuèdi usanguediuSignore.

28Mal'omus'esamine,ècusìmanghjadiquellupane,è beiediquellacoppa

29Perchèquelluchìmanghjaèbeieindegnemente, manghjaèbeiedamnazioneperellustessu,senza discernisceucorpudiuSignore.

30Perquessa,parechjisòdebulièmalatitràvoi,èparechji dormenu

31Perchès'ènovulemughjudicànoistessi,ùnsemumicca ghjudicati

32Maquandusimughjudicati,simughjudicatidau Signore,perùnessemiccacundannaticùumondu.

33Perquessa,imefratelli,quand'èvoviriuniteàmanghjà, fatevil'unuperl'altru

34Ès'èqualchissiahàfame,ch'ellumanghjaincasa; ch'ùnvighjunghjitemiccaàacundannaÈurestul'aghju dametteinordinequanduvene

CAPITOLU12

1Ora,fratelli,riguarduàirigalispirituali,ùnvogliumicca chìignurati

2Sapetechìeratepagani,purtatiàquestiidolimuti,cum'è tùsìstatipurtati.

3Perquessa,vidaraghjuàcapiscechìnimuchìparlaperu SpìritudiDiuchjamaàGhjesùmaledetto,èchìnimupòdì chìGhjesùhèuSignore,maperuSpìrituSantu.

4Avàcisòdiversitàdirigali,maulistessuSpìritu 5Ècisòdiffirenziidiamministrazioni,maulistessu Signore.

6Ècisòdiversitàdioperazioni,mahèustessuDiuchì travagliatuttuintutti

7MaamanifestazionediuSpìrituhèdatuàogniomuper prufittà

8PerchèàunuhèdatudauSpìrituaparolladisaviezza;à unaltruaparolladicunniscenzadaulistessuSpìritu;

9ÀunaltrufededaulistessuSpìritu;àunaltruirigalidi guariscenzadaustessuSpìritu;

10Àunaltruutravagliudimiraculi;àunaltruprufezia;à unaltrudiscernimentudispiriti;àunaltrudiversitipidi lingue;àunaltrul'interpretazionedilingue:

11MatuttiquestioperanuquelluunicuSpìritu,dividendu àogniomuseparatamentecum'elluvole

12Perchècum'èucorpuhèunu,èhàparechjimembri,è tuttiimembridiquellucorpu,essenduparechji,sòun corpu,cusìhèancuCristu

13PerchèdaunSpìritusimututtibattezzatiinuncorpu, ch'ellasiaGhjudei,siaGentili,sialigamisialiberi;èsò statituttifattiàbeieinunSpìritu

14Perchèucorpuùnhèmiccaunmembru,maparechji.

15Siupededicia:Perchèùnsòmiccaamanu,ùnsò miccadiucorpu;ùnhèdunquemiccadiucorpu?

16Ès'èl'arechjadicia:Perchèùnsòmiccal'ochju,ùnsò miccadiucorpu;ùnhèdunquemiccadiucorpu?

17Sìtuttuucorpueraunochju,induveeral'udite?S'è tuttueraintesu,induveeral'odore?

18MaavàDiuhàmessuimembriàognunudielliinu corpu,cum'ellulivulia.

19Ès'ellieranututtiunmembru,induveeraucorpu?

20Maavàsòparechjimembri,mauncorpu

21Èl'ochjuùnpòdìàamanu:Ùnaghjumiccabisognudi tè,nèdinòucapuàipedi,ùnaghjumiccabisognudivoi.

22Innò,assaidipiùquellimembridiucorpu,chìparenu essepiùdebuli,sònecessarii:

23Èquellimembridiucorpu,chìpensemuessemenu onorati,àquestilirendemupiùonoriabbundanti;èe nostrepartisconvenientianupiùabbundantebellezza.

24Perchèenostrepartibelliùnanumiccabisognu,ma Diuhàtemperatuucorpuinseme,avendudatuunonore piùabbundanteàquellapartechìmancava.

25Chìùncisiamiccascismainucorpu;machìimembri anudaavèalistessacural'unaperl'altru

26Èsìunmembrusoffre,tuttiimembrisoffrenucunellu; ounmembrusiaonoratu,tuttiimembrisirallegranucun ellu

27AvàsìucorpudiCristu,èimembriinparticulare.

28ÈDiuhàmessualcuniinachjesa,primal'apòstuli,u siconduprufeti,uterzuimaestri,dopuàimiraculi,dopui rigalidiguariscenza,l'aiuti,iguverni,adiversitàdilingue.

29Sòtuttil'apòstuli?sòtuttiprufeti?sòtuttiimaestri?sò tuttitravagliadoridimiraculi?

30Avetetuttiirigalidiguariscenza?tuttiparlanuin lingue?tuttiinterpretate?

31Mabramateipiùbonirigali,mavimostruunmodupiù eccellente.

CAPITOLU13

1Ancuseparlucùelinguedil'omièdil'anghjuli,èùn aghjumiccacarità,sòdiventatucum'èunbronzuchìsona, ouncimbalutintinnante.

2Èancus'elluaghjuurigaludiaprufezia,ècapiscetuttii misteriètutteecunniscenze;èancuch'eaghjututtaafede, perpudècacciàemuntagne,èùnaghjumiccacarità,ùnsò nunda

3Èancus'elludàtuttiimobèàpasceipoveri,èancu s'elludàumocorpuperessebrusgiatu,èùnaghjumiccaa carità,ùnmiserveànunda

4Acaritàsoffrelonguèhèbenigna;acaritàùninvidia;a caritàùnsivanta,ùnsigonfia, 5Ùnsicumportamiccaindecente,ùncercamiccauso propiu,ùnhèmiccafacilmentepruvucatu,ùnpensamicca umale;

6Ùnsirallegradil'iniquità,masirallegradiaverità;

7Sopportatutteecose,credetutteecose,speratutteecose, sustenetutteecose.

8Acaritàùnmancamai;s'ellucisòlingue,cessanu;s'ellu cihèacunniscenza,svaniscerà

9Perchèsapemuinparte,èprofetizemuinparte

10Maquanduciòchìhèperfettuseràghjuntu,allora quelluchìhèinparteseràsguassatu.

11Quandueruziteddu,parlavacum'èzitellu,aghjucapitu cum'èzitellu,pensavacum'èzitellu;maquandusò diventatuomu,aghjualluntanatuecosezitelline.

12Peravàvedemuàtraversuunvetru,scuru;matandu facciaàfaccia:avàsòinparte;matanducunnosceraghju cum'èancusòcunnisciutu

13Èavàstanuafede,asperanza,acarità,stitrè;maupiù grandediquestihèacarità.

CAPITOLU14

1Seguiacarità,èdesideraterigalispirituali,mapiuttostu chìpudeteprufetizà

2Perchèquelluchìparlainunalinguascunnisciutaùn parlamiccaàl'omi,maàDiu,perchènimuùnucapisce; quantunqueinuspirituparlamisteri.

3Maisceluiquiprophétiseparleauxhommespour l'édification,l'exhortationetleconfort

4Quelluchìparlainunalinguascunnisciutas'edificasè stessu;maquelluchìprofetizzaedificaachjesa

5Vogliuchìtuttiparlassiinlingue,mapiuttostuchì profetisate:perchèhèpiùgrandequelluchìprofetizzachè quelluchìparlainlingue,salvuch'elluinterprete,chìa chjesaricevel'edificazioni

6Avà,fratelli,s'oveneàvoiparlenduinlingue,chìvi prufittà,seùnviparluoperarivelazione,opera cunniscenza,operaprufezia,operaduttrina?

7Èancuecosesenzavitachìdàusonu,ch'ellasiaflautao arpa,s'elluùndàunadistinzioneinisoni,cumusi cunnosceciòchìhèflautuoarpa?

8Perchès'èatrombadàunsonuincertu,qualesiprepararà àabattaglia?

9Cusìancuvoi,s'elluùnpronunziatecùalinguaeparolle facilidacapiscenu,cumusicunnosceciòchìhèdettu? perchètùparleraiinl'aria

10Cihè,pòesse,tantitipidivociinumondu,ènimuùn hèsenzasignificatu.

11Dunque,s'elluùncunnoscumiccausignificatudia voce,seraghjuperquelluchìparlabarbaru,èquelluchì parlaseràbarbarupermè.

12Ancuvoi,postuchìsitezeludiirigalispirituali,cercate chìvisuperateàl'edificazionediaChjesa

13Perquessa,chìquelluchìparlainunalingua scunnisciutapricheràperpudèinterpretà

14Perchès'èpreguinunalinguascunnisciuta,umospiritu prega,maumointelligenzaùnhèmiccafruttu.

15Chìghjètandu?Pregheraghjucùuspiritu,è pregheraghjuancucùl'intelligenza:canteraghjucùu spiritu,ècanteraghjuancucùl'intelligenza.

16Altrimenti,quandubenedicatecùuspiritu,cumuquellu chìoccupaastanzadil'imparatidiceràAmenàuto ringraziamentu,chìùncapiscemiccaciòchìdite?

17Perchèveramenteringraziatebè,mal'altruùnhèmicca edificatu

18RingraziuumoDiu,parluinlinguepiùchèvoitutti:

19Eppuru,inachjesa,aghjupreferitudìcinqueparollecù amointelligenza,perpudèinsignàancuàl'altricùamo voce,chèdecemilaparolleinunalinguascunnisciuta

20Fratelli,ùnsiatemiccafiglioliinl'intelligenza;maina maliziasiatefiglioli,mainl'intelligenzasiateomi.

21Inalegehèscrittu:Cùl'omidialtrelingueèaltre labbra,parraraghjuàstupopulu;èancupertuttuciòchì ùnmisentenumicca,diceuSignore.

22Perquessa,elinguesòperunsegnu,miccaperquelli chìcrèdenu,maperquellichìùncrèdenu;maaprufezia

ùnservemiccaperquellichìùncredenu,maperquellichì credenu.

23SidunquetuttaaChjesas'aduniscainunlocu,ètutti parlanulingue,èghjunghjinuquellichìùnsòmicca sapientioincreduli,ùndiceranumiccachìsitepazzi?

24Mas'ètuttiprufetizanu,ès'elluhèvinutuquelluchìùn credemicca,ounignorante,hècunvintuditutti,hè ghjudicatudatutti.

25Ècusìsòmanifestatiisicretidiusocore;ècusì falendunantuàasofacciaadurààDiu,èannunziàchìDiu hèinvoidiunaverità

26Cumehèdunque,fratelli?quanduviriunite,ognunudi voihàunsalmu,hàunaduttrina,hàunalingua,hàuna rivelazione,hàunainterpretazioneChìtutteecosesòfatte peredificazione

27Sèqualchissiaparlainunalinguascunnisciuta,ch'ella siaàdui,oàupiùàtrè,èquestupersicuru;èchìunu interprete

28Mas'elluùncihèuninterprete,ch'ellusitaceina chjesa;èch'elluparlaàsèstessu,èàDiu

29Chìiprufetiparranuduiotrè,èchìl'altrughjudicheghja

30S'ellusipalesaqualcosaàunaltruchìstaàpusà,chìu primusitace

31Perchètuttipudeteprufetizàunuàunu,perchìtutti l'amparànu,ètuttiponuessecunsulati.

32Èispiritidiiprufetisòsottumessiàiprufeti

33PerchèDiuùnhèmiccal'autorediacunfusione,madia pace,cum'èintutteechjesediisanti.

34Lasciateevostredonneinsilenziuinechjese:perchè ùnlihèmiccapermessudiparlà;masòurdinatiàesse sottuubbidienza,cum'èdiceancualege.

35Ès'ellivolenuamparàqualcosa,dumandanuàiso maritiincasa:perchèhèunavergognaperedonnediparlà inachjesa.

36Chì?hèghjuntaaparolladiDiudavoi?ohèvinutu soluàvoi?

37S'ellusipensaàesseunprufeta,ospirituale,ch'ellu ricunnoscechìecosechìviscrivusòicumandamentidiu Signore

38Mas'elluhèignuratu,ch'ellusiaignuratu.

39Perquessa,fratelli,bramatediprufetizà,èùn impediscenumiccadiparlàinlingue

40Chìtuttusiafattuinmodudecentuèinordine.

CAPITOLU15

1Inpiù,fratelli,vidichjarul'evangeluchìviaghju annunziatu,chìancuavetericevutu,èinqualestate; 2Perviadiqualevisòancusalvati,s'èvotenetein memoriaciòch'eaghjupridicatuàvoi,àmenuchìùnavete miccacridutuinvanu

3Perv'aghjudatuprimadituttuciòchìaghjuancu ricevutu,cumuchìCristuhèmortuperinostripeccati secondueScritture;

4Èch'ellufùintarratu,èch'elluhàrisuscitatuuterzu ghjornu,secondueScritture: 5Èch'ellufùvistudaCephas,dopudaidodici:

6Dopu,sividiadipiùdicinquecentufratelliàunavolta; diqualeamaiòparterestanufinuàquestuprisente,ma alcunisòaddormentati.

7Dopuquì,fùvistudaGhjacumu;poidituttil'apòstuli

8Èl'ultimudituttuhèstatuvistuancudimè,cum'èdiun natuforadiutempu.

9Perchèsòupiùchjucudil'apòstuli,chìùnsòmicca adattatuperessechjamatuapòstulu,perchèaghju perseguitatuaChjesadiDiu.

10MaperagraziadiDiusòciòch'esò:èasograziachì m'hàdatu,ùnhèmiccainvanu;maaghjutravagliatupiù abbundantechètutti,mamiccaeiu,maagraziadiDiuchì eracunmè

11Dunque,siaeiusiaelli,cusìpredicemu,ècusìavete cridutu

12Avà,s'èCristuhèpridicatuch'elluhèrisuscitatudai morti,cumudicenualcunitràvoichìùncihèmicca risurrezzionediimorti?

13Mas'elluùncihèmiccarisurrezzionediimorti,allora Cristuùnhèmiccarisuscitatu:

14Ès'èCristuùnhèmiccarisuscitatu,alloraanostra predicazionehèvana,èavostrafedehèancuvana

15Iè,èsimutrovufalsitestimonidiDiu;perchèavemu tistimuniatudiDiuchìelluhàrisuscitatuCristu,chìùnhà miccarisuscitatu,s'elluhèchìimortiùnrisuscitanumicca

16Perchès'èimortiùnrisuscitanumicca,alloraCristuùn hèmiccarisuscitatu:

17Ès'èCristuùnhèmiccarisuscitatu,avostrafedehè vana;siteancuinivostripeccati.

18AlloraancuquellichìsòaddurmintatiinCristusò periuti

19SìsoluinquestavitaavemuasperanzainCristu,simu dituttil'omiipiùmiserabili

20MaavàuCristuhèrisuscitatudaimorti,èdiventau primufruttudiquellichìdorme.

21Perchèdal'omuhèghjuntaamorte,dal'omuhèghjunta ancuarisurrezzionediimorti

22Perchècum'èinAdamututtimorenu,cusìinCristututti saranuvivi

23Maogniomuinusoordine:Cristuiprimifrutti;dopu quellichìsòCristuàasovenuta.

24Tanduveneafine,quand'elluhàdaesserimandatuu regnuàDiu,ancuuBabbu;quand'elluaveràabbattutu ogniregulaèogniautoritàèputere.

25Perchèelludeveregnà,finuàch'elluhàmessututtii nemicisottuàisopedi

26L'ultimunemicuchìseràdistruttuhèamorte.

27PerchèhàmessututteecosesottuàisopediMa quanduelludicechìtutteecosesòsottumessiàellu,hè manifestuchìelluhèeccettu,chìhàmessututteecose sottuàellu

28Èquandututteecoseseranusottumessiàellu,allorau Figlioluellustessuseràsottumessuàquelluchìhà sottumessututteecose,affinchìDiusiatuttuintutti

29Altrimenti,chìferanuquellichìsòbattezzatiperimorti, s'èimortiùnrisuscitanumicca?perchèsòtandubattezzati perimorti?

30Èperchèsimuinpericuluogniora?

31PrutestuperavostragioiachìaghjuinCristuGhjesùu nostruSignore,moruognighjornu

32S'èaghjuluttatuàl'omiàEfesucùebestie,chì benefiziuàmè,s'èimortiùnrisuscitanu?manghjemuè beiemu;perdumanemoremu

33Ùnviingannatemicca:emalacumunicazioni corrompenuibonimodi

34Svegliateàaghjustizia,èùnpeccatemicca;perchè certiùnanumiccaacunniscenzadiDiu:dicuquestuàa vostravergogna

35Maqualcunudirà:Cumusòrisuscitatiimorti?ècùchì corpuvenenu?

36Oscemu,ciòchìsuminateùnhèmiccaresuscitatu, s'elluùnmore:

37Èciòchìsuminate,ùnsuminatemiccaquellucorpuchì deveesse,maugranunudu,pòcasudigranu,odiqualchì altrugranu

38MaDiulidàuncorpucum'ellulivulia,èàogni sumenteusocorpu

39Ognicarneùnhèmiccalistessacarne,macihèuntipu dicarnedil'omu,unaltrucarnedibestie,unaltrudipesci, èunaltrudiuccelli

40Cisòancuicorpicelesti,èicorpiterrestri:maagloria diucelestehèuna,èagloriadiucelestehèunaltru

41Cihèunagloriadiusole,èunaaltragloriadialuna,è unaaltragloriadil'astri,perchèunastelladifferedal'altra stellaingloria

42HèdinòarisurrezzionediimortiHèsuminatuin corruzzione;hèrisuscitatuinincorrupzione:

43Hèsuminatuindisonore;hèrisuscitatuingloria:hè suminatuindebule;hèrisuscitatuinuputere:

44Hèsuminatuuncorpunaturali;hèrisuscitatuuncorpu spiritualeCihèuncorpunaturali,ècihèuncorpu spirituale

45Ècusìhèscrittu:UprimuomuAdamhèstatufattuun ànimaviva;l'ultimuAdamuhèstatufattuunspiritu vivificante

46Tuttavia,ùneramiccaprimaciòchìhèspirituale,ma ciòchìhènaturali;èdopuciòchìhèspirituale

47Uprimuomuhèdiaterra,diaterra:usiconduomuhè uSignoredaucelu.

48Cum'èiterreni,cusìsòancuquellichìsòaterra,è cum'èicelesti,cusìsòancuquellichìsòcelesti

49Ècum'èavemupurtatul'imaghjinidiuterrenu, purteremuancul'imaghjinidiucelu

50Oradicu,fratelli,chìacarneèusangueùnponueredite uregnudiDiu;nèacorruzzioneeredital'incorruzzione.

51Eccu,vimostruunmisteru;Ùndormiremumiccatutti, matuttiseremucambiati,

52Inunmumentu,inunbattitud'ochju,àl'ultimatromba: perchèatrombasonarà,èimortirisuscitaranu incorruptible,èseremucambiati

53Perchèquestucorruttibiledeveessevistutu d'incorrupzione,èquestumortaledevevestediimmortalità

54Allora,quanduquestucorruptibleseràvistutudi l'incorrupzione,èquestumortaleseràvistutudi l'immortalità,alloraseràrealizatuaparollachìhèscritta: Amortehèinghiottitainavittoria

55Omorte,induvehèutopuntu?Otomba,induvehèato vittoria?

56Upuntudiamortehèupeccatu;èaforzadiupeccatu hèalege

57MagraziesiaàDiu,chìcidàavittoriapermezudiu nostruSignoreGhjesùCristu.

58Dunque,imoamatifratelli,siatefermi,immobuli, sempreabbundantiinl'operadiuSignore,perchèsapete chìuvostrutravagliuùnhèmiccainvanuinuSignore.

CAPITOLU16

1Inquantuàacullezzioneperisanti,cum'èaghjudatu l'ordineàechjesediGalazia,fateancuvoi.

2Uprimughjornudiasettimana,chìognunudivoistende vicinuàellu,cum'èDiul'hàprusperu,perch'elluùncisia riunionequandughjuntu

3Èquanduveneraghju,quellichìvovuleteappruvàcùe vostrelettere,limanderaghjuperpurtàavostraliberalitàin Ghjerusalemme

4Ès'elluhèghjuntuch'eoandassiancu,andaranucunmè 5Avàveneàvoi,quandupasseraghjuperaMacedonìa, perchèaghjupassatuperaMacedònia.

6Èpòessech'eaghjustà,sì,èinguernucunvoi,perch'e mipurtessiinumoviaghjuinduveandaraghju

7Perchèùnviveghjuavàpervia;maaghjufiduciadistà cunvoi,seuSignorepermette

8MastaraghjuinEfesufinuàaPentecoste

9Perchèmihèapertaunaportagrandeèefficace,ècisò parechjiavversari

10Avà,s'èTimoteuvene,fatech'ellusiacunvoisenza paura,perchèellufacil'operadiuSignore,cum'èmèancu. 11Chìnimudunqueudisprezza,macunduceluinpace, perch'elluvengaàmè,perchèucercucùifratelli

12InquantuàunostrufratelluApollu,aghjuvulsutuassai ch'elluveneàvoicùifratelli;mavinaràquanduavaràu tempucunvene

13Fighjate,stàfermuinafede,lasciatecum'èl'omi,siate forte

14Fatetutteevostrecosecùcarità

15Vipregu,fratelli,(sapeteacasadiStephanas,chìhèi primifruttidil'Acaia,èch'ellisisòassuciatiàuministeru diisanti)

16Chìvisottumessiàtali,èàtuttiquellichìaiutanucun noiètravaglianu

17SòcuntentudiavenutadiStephanasèFortunatusè Achaicus:perciòchìmancavadaatoparte,anufurnitu.

18Perchèanurinfriscatuumospirituèuvostru: ricunnoscedunquequellichìsòtali

19EChjesedil'Asiavisalutanu.AquilaèPriscillavi salutanuassaiinuSignore,cùachjesachìhèincasasoia

20TuttiifratellivisalutanuSalutateviunuàl'altrucunun basgiusantu.

21UsalutudimèPaulucùamomanu

22SèqualchissiaùnamamiccauSignoreGhjesùCristu, ch'ellusiaAnathemaMaranatha.

23AgraziadiunostruSignoreGhjesùCristusiacunvoi 24UmoamoresiacunvoituttiinCristuGhjesù.Amen. (AprimaepistolaàiCorintihèstatascrittadaFilippuda StéphanasèFortunatusèAchaicusèTimotheus)

2Corinti

CAPITOLU1

1Paulu,apòstuludiGhjesùCristuperavulintàdiDiu,è Timoteu,unostrufratellu,àaChjesadiDiuchìhèin Corintu,cùtuttiisantichìsòintuttal'Acaia

2GraziaàvoièpacedaDiu,unostruBabbu,èdau SignoreGhjesùCristu

3BenedettusiaDiu,ancuuBabbudiunostruSignore GhjesùCristu,uBabbudimisericòrdia,èuDiudiogni cunsulazione;

4Chìcicunsuleghjaintutteenostretribulazione,perpudè cunsulàquellichìsòinogniprublema,daucunsulazione chìnoistessisimucunsulatidaDiu

5Perchècum'èesoffrenzediCristuabbundanuinnoi,cusì anostracunsulazionehèancuabbundantedaCristu.

6Ès'ellusimuafflitti,hèperavostracunsulazioneèa vostrasalvezza,chìhèefficauinusuffrimentudiestesse soffrenzechìavemuancusoffrenu,os'ellucihècunsulatu, hèperavostracunsulazioneèsalvezza

7Èanostrasperanzadivoihèferma,sapenduchì,cum'è voisitepartecipidiesoffrenze,cusìsareteancudia cunsulazione

8Perchè,fratelli,ùnvulemumiccachìignuratidianostra disgraziachìhèghjuntaànoiinl'Asia,chìeramupressu foradimisura,sopraaforza,intantuchìavemudisperatu ancudiavita

9Maavemuavutuacundannadimorteinnoistessi,chìùn avemumiccafiduciainnoistessi,mainDiuchìrisuscitai morti

10Chìcihàliberatudaunamortecusìgrande,èchìci libera;

11Aiutateancuinsemepernoi,preghendupernoi,chìpèu rigaluchìcihèfattupermezudiparechjepersone,sia ringraziatudaparechjipernoi

12Perchèanostragioiahèquestu,atistimunianzadia nostracuscenza,chìinsimplicitàèsinceritàdivina,micca cùasaviezzacarnale,maperagraziadiDiu,avemuavutu anostracunversazioneinumondu,èpiùabbundanteàvoi

13Perchèùnviscrivimunundadipiùchèciòchìleghjeo ricunnosce;èaghjucunfidenduchìricunnoscereteancu finuàafine;

14Cum'èancuvoiciavetericunnisciutuinparte,chìsimu avostragioia,cum'ètùsìancuinostriinughjornudiu SignoreGhjesù.

15Èinquestacunfidenzamivuliaveneàvoiprima,per avèunsecondubenefiziu;

16ÈperpassàdavoiinMacedònia,èpervultàdaa Macedonìaàvoi,èdavoiperessepurtatuinamostrada versuaGhjudea

17Allora,quanduaghjuavutucusì,aghjuutilizatua ligerezza?oecosech'eaghjuintesu,aghjuintesusecondu acarne,chìcunmècideveessesìsì,ènònò?

18Macum'èDiuhèveru,anostraparollaversuvoiùnera miccasìènò

19PerchèuFiglioludiDiu,GhjesùCristu,chìhèstatu pridicatuàmezuàvoidanoi,ancudamèèSilvanuè Timoteu,ùneramiccasìènò,mainelluerasì

20PerchètutteeprumessediDiuinellusòsì,èinellu Amen,àagloriadiDiupernoi.

21AvàquelluchìcistabiliscecunvoiinCristu,èchìcihà untu,hèDiu;

22Qualecihàancusigillatu,èhàdatuuseriudiuSpìritu ininostricori

23D’altronde,chjamuàDiuperuntestimoniuannantuàa moànima,chìperrisparmiàviùnsòmiccaghjuntuancuin Corintu

24Ùnhèmiccaperquessachìavemuduminatunantuàa vostrafede,masimuaiutantidiavostragioia:perviadia fedeviferma

CAPITOLU2

1Maaghjustabilituquestucunmèstessu,chìùnvuleria miccapiùàvoiinpistezza.

2Perchè,s'elluvifacciopena,qualehèdunquequelluchì mirallegra,maquelluchìhèdispiaciutudamè?

3Èviaghjuscrittuquestustessu,perùnavèmiccadulore, quandusòghjuntu,daquellidiqualemideverallegra;avè cunfidenzainvoitutti,chìamogioiahèagioiadituttivoi

4Perchèdaassaiafflizzionièangustiadicoreviaghju scrittucùparechjelacrime;miccach'ètùdeviesseafflitti, machìpudetecunnoscel'amorechìaghjupiùabbundante pervoi.

5Mas'èqualcunuhàcausatudulore,ùnm'hàmiccaafflittu, mainparte:perùnviaghjumiccasopraàtutti

6Bastaàuntaliomustapunizione,chìhèstatainflittada parechji

7Dunque,invece,duvetepiuttostupardunalluècunsulallu, perch’elluùnsiaforseinghiottitudaunagrandetristezza

8Perquessa,vipregudicunfirmàuvostruamoreversu ellu.

9Perquessach'eaghjuscrittuancu,perpudèsapèaprova divoi,s'èvositeubbidientiintutteecose

10Àquelluchìavetepardunatuqualcosa,aghjupardunatu ancu;perchès'eaghjupardunatuqualcosa,àqualel'aghju pardunatu,pervoil'aghjupardunatuinapersonadiCristu; 11PerchìSatanaùnhàdaotteneunvantaghjudinoi: perchèùnsimumiccaignuratidiisodispusitivi

12Inoltre,quandusòghjuntuàTroasperannunziate l'evangeludiCristu,èunaportam'hèstataapertadau Signore

13Ùnaghjumiccariposuinumospiritu,perchèùnaghju trovuTitu,umofratellu;ma,piglienduumocungressu,sò andatudaquìinMacedònia

14AvàringraziuàDiu,chìcifacesempretriunfàinCristu, èchìmanifestausaporidiasocunniscenzadanoiinogni locu

15PerchèsimuàDiuunsaporedolcediCristu,inquelli chìsòsalvati,èinquellichìperiscenu.

16Àquellusimuusaporidiamorteàamorte;èàl'altruu savorediavitaàavitaEqualehèabbastanzaperqueste cose?

17Perchèùnsimumiccatanti,chìcorrompenuaparolladi Diu,macum'èdisincerità,macum'èdiDiu,inavistadi Diu,parlemuinCristu.

CAPITOLU3

1Cuminciamudinovuàlodassi?oavemubisognu,cum'è certialtri,epistoledicummandazionepervoi,oletteredi cummandazionedavoi?

2Voisìanostraepistolascrittaininostricori,cunnisciuta èlettadatuttil'omi:

3Siccomuvisòmanifestamentedichjaratiessel'epistoladi Cristuministratadanoi,scrittamiccacùtinta,macùu SpìritudiuDiuvivente;miccaintavuledipetra,main tavulecarnusediucore

4ÈavemuunatalefiduciapermezudiCristuàDiu:

5Miccach'ènosimuabbastanzadinoistessiperpensàà ognicosacum'èdinoistessi;maanostrasufficienzahèdi Diu;

6Chìcihàancufattuministricapacidiunovu Testamentu;miccadialettera,madiuspiritu:perchèa letterauccide,mauspiritudàavita.

7Mas'èuministerudiamorte,scrittuèincisuinipetri, eragloriosu,cusìchìifigliolid'Israeleùnpudianuguardà fermamenteafacciadiMosèperagloriadiusovisu; qualegloriaeradaessesguassata:

8Cumuùnseràmiccaaministrazionediuspiritupiuttostu gloriosa?

9Perchèseuministerudicundannahèagloria,assaipiùu ministerudiaghjustiziasuperaingloria

10Perchèancuquelluchìhèstatufattugloriosuùnavia miccagloriainquesturispettu,perviadiagloriachì supera

11Perchès'èciòchìhèsguassatueragloriosu,assaipiùciò chìrestahègloriosu

12Videndudunquechìavemuunatalesperanza,usemu unagrandechjaradiparlà:

13Èmiccacum'èMosè,chìsimetteunvelunantuàaso faccia,chìifigliolid'Israeleùnpuderanumiccafighjà fermuàafinediciòchìhèabulitu.

14Maasomenteeraceca:perchèfinuàquestughjornu fermaulistessuvelusenzacacciàinaletturadil'Anticu Testamentu;chìvailhèsguassatuinCristu.

15Maancuoghje,quanduMosèhèlettu,uveluhènantuà usocore

16Tuttavia,quandusiturnaràversuuSignore,uveluserà toltu

17AvàuSignorehèquelluSpìritu:èinduveuSpìritudiu Signorehè,cihèalibertà.

18Manoitutti,afacciaaperta,videnducum'èinunvetrua gloriadiuSignore,simucambiatiinalistessamaghjinadi gloriaingloria,cum'èdauSpìritudiuSignore.

CAPITOLU4

1Dunque,videnduchìavemustuministeru,cum'èavemu ricevutumisericordia,ùnsguassemumicca;

2Maanurinunziatuàecosenascostediadisonestà,ùn camminenduinl'astuzia,nèmanighjàaparolladiDiu ingannamente;maperamanifestazionediaverità cumminenduàacuscenzadiogniomuinvistadiDiu.

3Mas'èunostruVangeluhèoculatu,hèoculatuàquelli chìsòpersi:

4Inqualeudiudistumonduhàcecuamentediquellichì ùncrèdenumicca,perchèalucedil'evangelugloriosudi Cristu,chìhèl'imaghjinidiDiu,librillassi.

5Perchènoiùnpredicemumiccanoistessi,maCristu GhjesùuSignore;ènoistessiivostriservitoriperl'amor diGhjesù.

6PerchèDiu,chìhàurdinatuchìalucebrilladaabughjura, hàbrillatuininostricori,perdàalucediacunniscenzadi agloriadiDiuinafacciadiGhjesùCristu

7Maavemustutesoruinvasiditerra,chìl'eccellenzadiu puterepòessediDiu,èmiccadinoi.

8Semuturbatidaogniparte,mamiccaangustiati;simu perplessi,mamiccaindisperazione;

9Perseguitatu,mamiccaabbandunatu;abbattutu,ma miccadistruttu;

10SemprepurtenduinucorpuamortediuSignore Ghjesù,affinchìavitaancudiGhjesùsiamanifestatainu nostrucorpu

11Perchènoi,chìcampemu,simusemprelivatiàamorte perGhjesù,affinchìavitadiGhjesùsiaancumanifestata inanostracarnemurtale

12Alloraamorteoperainnoi,maavitaintè.

13Avemuulistessuspiritudifede,cum'èhèscrittu: Aghjucridutu,èdunqueaghjuparlatu;avemuancucridutu, èdunqueparlà;

14SapenduchìquelluchìhàrisuscitatuuSignoreGhjesù, cirisusciteràancunoiperGhjesù,èciprisentaràcunvoi

15Perchètutteecosesòpervoi,affinchìagrazia abbundante,perviadil'azionediringraziamentudi parechji,ridussiàagloriadiDiu

16Perquessaùnavemumiccasbulicatu;maancuchìu nostruomuesterioreperisce,mal'omuinternuhèrinnuvatu ghjornuperghjornu

17Peranostraafflizioneligera,chìhèsoluperun mumentu,travagliapernoiunpesudigloriaassaipiù eccessivaèeterna;

18Mentreùnguardemumiccaàecosechìsivedenu,maà ecosechìùnsivedenu:perchèecosechìsivedenusò tempurali;maecosechìùnsivedenusòeterni

CAPITOLU5

1Perchèsapemuchìseanostracasaterrenadistu tabernaculuhèstatadissolta,avemuunedifiziudiDiu,una casamiccafattacùemani,eternainucelu

2Perchèinquestugememu,vulendufervimentiesse vistutucùanostracasachìhèdaucelu:

3S'elluhèch'èessevistutu,ùnsaremumiccatrovunudi

4Perchènoi,chìsimuinstutabernaculu,gememu,ch'elli sòaggravati:miccaperquessach'ènovulemuessesvestiti, mavestiti,perchìamortalitàsiainghiottitadaavita

5Avà,quelluchìcihàfattuperustessuhèDiu,chìcihà ancudatul'arnesidiuSpìritu

6Dunquesimusemprecunfidenti,sapenduchì,mentre simuincasainucorpu,simuassentidauSignore:

7(Perchècamminemuperfede,miccapervista:)

8Semucunfidenti,dicu,èvulemupiuttostuesseassentida ucorpu,èesseprisenticùuSignore.

9Perquessa,travagliemuperchì,siaprisentisiaassenti, pudemuesseaccettatidaellu

10Perchètuttiavemudavededavantiàutribunaledi Cristu;chìognunupòriceveecosefatteinusocorpu, seconduciòch'elluhàfattu,siabèsiacattivu.

11SapemudunqueuterrorediuSignore,persuademu l'omi;masimumanifestatiàDiu;èconfiuchìsòancu manifestatiinavostracuscenza.

12Perchèùnciricumandemumiccadinovuàvoi,mavi damul'occasionediglorificàpernoi,affinchìavete

qualcosadarispondeàquellichìsiglorianuinapparenza,è miccaincore.

13Perchès'ellusimuforadinoi,hèàDiu;os'ellusimu sobri,hèperavostracausa.

14Perl'amuridiCristucicostringe;perchènoi ghjudichemucusì,chìs'elluhèmortupertutti,alloratutti sòmorti:

15Èch'elluhèmortupertutti,affinchìquellichìcampanu ùncampanupiùpersèstessu,maperquelluchìhèmortu perellièrisuscitatu

16Perquessa,ùncunniscemupiùomuseconduacarne:iè, ancus'ènoavemucunnisciutuCristuseconduacarne,ma avàùnucunniscenupiù.

17Dunque,s'èqualchissiahèinCristu,hèunanova criatura:ecosevechjesòpassate;eccu,tutteecosesò diventatenovi.

18ÈtutteecosesòdiDiu,chìcihàcunciliatucùellu stessuperGhjesùCristu,ècihàdatuuministerudia cunciliazione;

19PersapèchìDiuerainCristu,cuncilienduumonducun ellustessu,miccaimputenduàelliisotrasgressioni;èci hàmandatuaparolladiriconciliazione.

20Avà,dunque,simuambasciatoridiCristu,cum'èchì Diuviimploravapernoi:vipreghemuinulocudiCristu, siatecunciliaticùDiu.

21Perchèelluhàfattupeccatupernoi,chìùnhàmicca cunnisciutupeccatu;chìpudemuessefattuaghjustiziadi Diuinellu.

CAPITOLU6

1Noidunque,cum'ètravagliadoricunellu,vipreghemu ancudiùnricevemiccaagraziadiDiuinvanu

2(Perch'elludice:"T'aghjuintesuinuntempuaccettatu,è inughjornudiasalvezzatiaghjuaiutatu:eccu,avàhèu tempuaccettatu;eccu,avàhèughjornudisalvezza)

3Ùndàmiccaoffensioneinnunda,chìuministeruùnsia miccainculpatu:

4Maintutteecoseappruvendunoistessicum'èministridi Diu,inassaipacienza,inafflizioni,innecessità,inangustie, 5Instrisce,inprigiuneri,intumulti,intravagli,inveghja, indigiuni;

6Perapurezza,peracunniscenza,peralongapatienza, perabenignità,peruSpìrituSantu,perl'amoresenzafinta, 7Peraparolladiaverità,peruputerediDiu,per l'armaturadiaghjustiziaàamanudirittaèàamanca, 8Perl'onoreèudisonore,cùamalareputazioneèabona reputazione:cum'èingannatori,èancuveri;

9Cum'èscunnisciutu,èancubècunnisciutu;cum'è morente,è,eccu,campemu;cum'èchjosu,èmiccauccisu;

10Cum'ètristi,masemprerallegranti;cum'èpoviru,ma facenduassairicchi;cum'èùnavènunda,èancupussede tutteecose

11OCorinzi,anostraboccahèapertaàvoi,unostrucore hèallargatu

12Ùnsitemiccastrettiinnoi,masitestrettiinevostre viscere.

13Avà,perunaricumpenzainustessu,(parlucum'èài mofiglioli,)siateancuingrandati

14Ùnsiatemiccadisegualmenteunitiinsemeài miscredenti:perchèchìfraternitàhàaghjustiziacù l'inghjustizia?èchìcumunionehàalucecùabughjura?

15ÈchìcuncordiahàCristucùBelial?ochìpartehà quelluchìcredecununinfidele?

16ÈchìaccorduhàutempiudiDiucùl'idoli?perchèsìu tempiudiuDiuvivu;cum'èDiuhàdettu,abitaraghjuin elli,ècammineraghjuinelli;èseraghjuusoDiu,èseranu umopopulu

17Perquessa,escedamezuàelli,èsiateseparati,diceu Signore,èùntoccamiccaacosaimpura;ètiriceveraghju, 18ÈseràunBabbupervoi,èsareteimofigliolièemo figliole,diceuSignoreOnnipotente

CAPITOLU7

1Avendudunquequesteprumesse,carissimi,purifichemu daogniimpuritàdiacarneèdiuspiritu,perfeccionendua santitàinutimorediDiu.

2Riceveci;ùnavemumiccaingiustuànimu,ùnavemu miccacurruttiànimu,ùnavemudefraudednimu

3Ùndicumiccaquestupercundannàvi:perchèaghju dettuprimachìsiteinunostrucorepermoreècampàcun voi

4Grandehèamoaudaciadiparlàversuvoi,grandehèa mogloriadivoi:Sòpienudicunsulazione,sòassaigioia intuttaanostratribulazione

5PerchèquandueramughjuntiinMacedònia,anostra carneùnaviamiccariposu,maeramuturbatidaogniparte; forac'eranulotte,dentroc'eranupaure

6MaDiu,chìcunsuleghjaquellichìsòabbattuti,cihà cunsulatucùavenutadiTitu;

7Èmiccasoluperasovenuta,maperacunsulazionecù qualeellueracunsulatuintè,quand'ellucihàdettuu vostrudesideriu,uvostrudolu,avostramentefervente versumè;cusìchìmirallegrassidipiù

8Perchèv'aghjufattudispiacecùunalettera,ùnmipente micca,ancus'ellumipienti:perchèvecuchìalistessa epistolavihàfattudispiace,ancus'elluerasoluperuna stagione.

9Avàmirallegra,miccach'ètùsiastatadispiaciuta,ma ch'ètùsìintristuàupentimentu;perch'ètùsìstatu dispiaciutuinunamaneradivina,perpudèriceveudannu danoiinnunda

10Perchèuduloredivinufaciupentimentuàasalvezzadi ùnessepentitu,maudulorediumonduproduceamorte.

11Perchèeccustastessacosa,chìviafflittatedopuàuna sortedivina,chìcurahàfattuinvoi,sì,chìliberazionedi voistessi,sì,chìindignazione,sì,chìpaura,sì,chì desideriuvehemente,sì,chìzelu,iè,chìvendetta!Intutte ecoseaveteappruvatuperessechjaruinquestamateria.

12Perquessa,ancus'elluviaghjuscrittu,ùnl'aghjufattu miccaperasocausachìaviafattuumale,nèperaso causachìhàpatituumale,maperchìanostracurapervoi invistadiDiuviapparisce.

13Perquessa,avemustatucunsulatiinuvostru cunsulazione;sì,èassaipiùrallegramuperagioiadiTitu, perchèusospirituhèstaturinfriscatudatuttivoi

14Perchè,s'ellumisòvantatudiqualcosadivoi,ùnaghju miccavergogna;macum'èviavemuparlatututteecosein verità,ancucusìanostravantazioni,ch'eaghjufattu davantiàTitu,hèstatatrovataverità

15Èusoaffettuinternuhèpiùabbundanteversuvoi, mentrech'ellusiricordadil'ubbidienzadivoitutti,cumu cuntimoreètremulul'avetericevutu

16Mirallegradunqued'avèfiduciaintèintutteecose

CAPITOLU8

1D'altronde,fratelli,vifacemupersapèagraziadiDiuchì hàfattunantuàechjesediMacedònia;

2Cumuchìinunagrandeprovadiafflizzioni, l'abbundanzadiasogioiaèasomiseriaprufonda abbundavanuàaricchezzadiasoliberalità

3Perchèàusoputere,aghjurendetestimoniu,sì,èforadi usoputereeranudispostidaellistessi;

4Preghenducicùassaipreghierachìnoiricevemuurigalu, èpigliamunantuànoiafraternitàdiuministeruàisanti.

5Èciòch'ellianufattu,miccacum'ènosperavamu,ma primasisòdatuàuSignore,èànoiperavulintàdiDiu

6TantuchìavemudumandatuàTitu,chìcum'elluavia principiatu,cusìch'ellucompieancuinvoiastessagrazia

7Dunque,cum'èabbundateinognicosa,inafede,èa parolla,èacunniscenza,èinognidiligenza,èinuvostru amorepernoi,vedechìabbundateancuinquestagrazia

8Parlumiccapercumandamenti,maperl'occasionedia prudenzadil'altri,èperpruvàasinceritàdiuvostruamore.

9PerchèsapeteagraziadiunostruSignoreGhjesùCristu, chì,ancus'elluerariccu,hèdiventatupovirupervoiper viadiasomiseria.

10Èquìaghjudatuumocunsigliu:perchèquestuhè convenientepervoi,chìaveteprincipiatuprima,micca soluperfà,maancuperesseavantiunannufà.

11Avà,dunque,fateafà;chìcum'ècieraunaprontezzaà vuluntà,cusìcipòesseancuunaprestazionediciòchì avete.

12Perchès'ellucihèprimaunamentevuluntaria,hè accettataseconduciòchìunomuhà,èmiccaseconduciò chìùnhàmicca.

13Perchèùnvogliumiccadìchìl'altriomisianucalmati,è voicaricati:

14Maperl'ugualità,chìavàinquestutempuavostra abbundanzasiaunsuministruperusobisognu,chìaso abbundanzasiaancuunsuministruperuvostrubisognu, chìcisiaugualità.

15Cumehèscrittu:Quelluchìaviariunituassaiùnavia nunda;èquelluchìaviariunitupocuùnlimancava 16MagraziesiaàDiu,chìhàfattualistessacuraseriainu corediTitupervoi

17Perchèveramenteaccettòl'esurtazione;maessendupiù avanti,daellustessuandòàvoi.

18Èavemumandatucunelluufratellu,chìasolodehèin uVangeluintutteechjese;

19Èmiccasolu,machìhèstatuancusceltudiechjeseper viaghjàcunnoicùstagrazia,chìhèamministratadanoiàa gloriadiustessuSignore,èadichjarazionediavostra mentepronta:

20Evitenduquestu,chìnimuùnciculpisceinquesta abbundanzachìhèamministratadanoi:

21Pruvvistenduecoseoneste,miccasoluàivistadiu Signore,maancuàavistadil'omi

22Èavemumandatucunelliunostrufratellu,chìavemu spessupruvatudiligentiinparechjecose,maavàassaipiù diligenti,nantuàagrandefiduciach'eaghjuintè

23SiaqualcunusidumandaàTitu,elluhèumocumpagnu èumocumpagnud'aiutupervoi,oinostrifratellisò dumandati,sòimessaggeridiechjese,èagloriadiCristu

24Perquessa,mostrateàelli,èdavantiàechjese,aprova diuvostruamore,èdianostragloriapervoi.

CAPITOLU9

1Perchèinquantuàl'assistenzaàisanti,mihèsuperfluu discrivevi:

2Perchècunnoscuaprudenzadiavostramente,perquale mivantaghjudivoiàiMacedoni,chìl'Acaiaeraprontaun annufà;èuvostruzelohàpruvucatuassaiassai

3Maaghjumandatuifratelli,perchìanostravantàdivoi ùnsiainvanuinquestu;chì,cum'èaghjudettu,pudete essepronti:

4Forse,s'èiMacedonianivenenucunmè,èvitruveranu impreparati,noi(chìùndicemumicca,voi)ùnci vergognassimudistalistessagloriasicura.

5Perquessa,aghjupensatuchìeranecessariud'esurtài fratelli,ch'elliandassinudavantiàvoi,èfacenuinanticipu avostragenerosità,chìaveteavutuprima,perchìulistessu puderiaesseprontu,cum'èunamateriadigenerosità,è miccacum'èdicupidigia

6Maquestudicu:Quelluchìsuminapocucuglieràancu pocu;èquelluchìsuminagenerosamente,cuglieràancu generosamente

7Ogniomuseconduciòch'ellupensainusocore,cusì ch'elludà;miccaamalapena,odinecessità:perchèDiu amaundonatoreallegru

8ÈDiupòfàabbundàognigraziaversuvoi;affinchìvoi, avèsempretuttaasufficienzaintutteecose,pudete abbundààognibonaopera:

9(Comuhèscrittu:Hàspargugliatu,hàdatuàipoveri:a soghjustiziafermapersempre

10Oraquelluchìdàasumenteàuseminatore,dàupane peruvostrumanghjà,èmultiplicaavostrasumente suminata,ècresceifruttidiavostraghjustizia;)

11Essenduarricchituinognicosaàognibundanza,chì facepernoiringraziamentuàDiu.

12Perchèl'amministrazionedistuserviziuùnsolufurnisce miccaamancanzadiisanti,mahèancuabbundanteda parechjiringraziamentiàDiu;

13Mentrechì,cùl'esperimentudistuministeru, glurificanuàDiuperavostrasughjettaprofessataàu VangeludiCristu,èperavostradistribuzioneliberaleà ellièàtuttil'omi;

14Èperviadiasopreghierapervoi,chìlongudopuàvoi peragraziaeccessivadiDiuinvoi.

15GraziesiaàDiuperusorigaluindicibile

CAPITOLU10

1EiustessuPauluvipreguperamitezzaèagentilezzadi Cristu,chìinpresenzasòviloàmezuàvoi,maessendu assente,sòfieruversuvoi

2Mavipregu,ch'ùnpossumiccaesseaudacequandusò prisenticùquellacunfidenza,chìmipared'esseaudace contr'àcerti,chìpensanuànoicum'ès'ènocaminavamu seconduacarne.

3Perchè,ancus'èandemuinacarne,ùnavemumicca guerradopuàacarne:

4(Perchèl'armidianostraguerraùnsòmiccacarnali,ma putentipermezudiDiu,perabbattimentudifortiforti;)

5Abbattendul'imaginazioni,èognicosaaltachìsiesalta contr'àacunniscenzadiDiu,èpurtenduincattivitàogni pensamentuàl'ubbidienzadiCristu;

6Èavèprontuàvindicàognidisubbidienza,quandua vostraubbidienzahècumpleta.

7Fighjateecosedopul'apparenzaesterna?S'èqualcunusi fidadiellustessuch'elluhèdiCristu,ch'ellusiadiellu stessupensààquestunovu,chì,cum'èelluhèdiCristu, ancunoisimudiCristu

8Perchè,ancus'ellumivantassiunpocudipiùdianostra autorità,chìuSignorecihàdatuperl'edificazione,èmicca peravostradistruzzione,ùnaghjumiccavergogna

9Perch’ùnmiparemiccach’eviterribilissiperlettere.

10Perchèesolettere,dicenu,sòpisantièputenti;maaso prisenzacorporalehèdebule,èusodiscorsudisprezzu

11Chìuntalipensassicusì,chì,cum'èsimuinaparolla pereletterequandusimuassenti,cusìseremuancuinattu quandusimuprisenti

12Perchèùnodiamumiccadifànoistessidiunumeru,o diparagunànoicùquellichìsicummandanu,maquellichì simisuranupersèstessu,èsiparagunanutràelli,ùnsò miccasavii.

13Maùncivantaremumiccadiecosesenzaanostra misura,maseconduamisuradiaregulachìDiuhà distribuituànoi,unamisuraperghjunghjeancuàvoi.

14Perchèùncistendemuforadianostramisura,cum'ès'è noavemumiccaghjuntuàvoi,perchèsimughjuntifinuà voiancuinapredicazionediuVangeludiCristu.

15Ùnvantàmiccadiecosesenzaanostramisura,valeà dìdiitravaglidil'altriomi;maavèasperanza,quandua vostrafedehèaumentata,chìseremuallargatidavoi seconduanostraregulaabbundante,

16PerpridicàuVangeluineregionioltreàvoi,èmicca pervantàinalineadil'altruomudicosechìsòprontiàa nostramanu

17Maquelluchìsigloria,ch'ellusigloriainuSignore

18Perchèmiccaquelluchìsicummandaellustessuhè appruvatu,maquelluchìuSignorecummanda

CAPITOLU11

1VogliassiàDiuchìmipudessisuppurtàunpocuinamo follia,èveramentesuppurtàcunmè.

2Perchèsòghjilosupervoicùagelosiadivina:perchèvi aghjusposatucùunmaritu,perpudèpresentàvicum'èuna verginecastaàCristu.

3Maaghjupaurachì,cum'èaserpenteingannòEvapervia diasosuttilità,avostramenteùnsiacorrottadaa simplicitàchìhèinCristu

4PerchèsequelluchìvenepredicaunaltruGhjesù,chìnoi ùnavemumiccapridicatu,os'èvoavetericevutuunaltru spiritu,chìùnavetemiccaricevutu,ounaltruVangeluchì ùnavetemiccaaccettatu,pudetebèsuppurtàcunellu

5Perchèpensuchìùneramiccaunpocudaretuàl'apòstuli ipiùcapi

6Maancus'ellusiarudeinudiscorsu,mamiccaina cunniscenza;maavemustatumanifestatubètràvoiin tutteecose

7Aghjufattuunaoffesainuabbassamentudimèstessu peresseelevati,perchèviaghjupridicatuuVangeludiDiu liberamente?

8Aghjuarrubatualtrechjese,pigliendusalariidaelli,per fàviserviziu.

9Èquandueruprisentecunvoi,èvuleva,ùneramicca incaricatudinimu,perchèciòchìmimancava,ifratellichì sòghjuntidaMacedònia,mifurnìanu;mitenraghju.

10Cum'èaveritàdiCristuhèinmè,nimuùnm'impedirà distavantazioniineregionidil'Acaia

11Perchè?perchèùntiamumicca?Diusà.

12Maciòch'eaghjufattu,ch'eaghjudafà,perpudètaglià l'occasioneàquellichìvulianuoccasione;chìinduvesi gloriavanu,ponuessetruvatiancucum'ènoi

13Perchètalisòfalsiapòstuli,travagliadoriingannatori, chìsitrasformanuinl'apòstulidiCristu.

14Èsenzamaraviglia;perchèSatanassustessuhè trasfurmatuinunanghjuludiluce

15Dunqueùnhèmiccagrandechìisoministrisòancu trasfurmaticum'èministridiaghjustizia;chìafineserà seconduesoopere

16Dicudinovu:Nimumipariunstupidu;s'elluùnhè miccacusì,macum'èunscemumiriceve,perch'emi possavantàunpocu

17Ciòchìdicu,ùnudicumiccadopuàuSignore,ma cum'èunastupida,inquestacunfidenzadivantà

18Videnduchìparechjisiglorianudopuàacarne,mi gloriaraghjuancu.

19Perchèsoffreteipazzicunpiacè,vedenduchìsitesàviu 20Perchèsoffrete,s'èunomuvimetteinschiavitù,s'èun omuvimanghja,s'èunomuvipiglia,s'èunomus'exalta, s'èunomuvibatteinfaccia

21Parlucum'èdirimproveru,cum'ès'ènoeramustati debuli.Tuttavia,inognicasuchìqualchissiahèaudace, (parlustupidu),sòancuaudace

22Sòebrei?cusìsòSòisraeliti?cusìsòSòasumentedi Abraham?cusìsò.

23SòministridiCristu?(parlucum'èunstupidu)Sòpiù; intravagliipiùabbundanti,instriscesopramisura,in prigiòpiùfrequenti,inmortispessu.

24DiiGhjudeicinquevolteaghjuricivutuquarantabatti, salvuunu

25Trevoltesòstatibattutucùverghe,unavoltasòstati lapidati,trèvolteaghjupatituunnaufragiu,unanotteèun ghjornusòstatuinuprufondu;

26Iniviaghjispessu,inipericulidil'acque,inipericulidi iladri,inipericulidiimopaisani,inipericulidiipagani, inipericuliinacità,inipericuliinudesertu,inipericuli inumare,inipericulitràifalsi.fratelli;

27Instanchezzaèdulore,invigiliaspessu,infameèsete, indigiunispessu,infretuènudu.

28Inpiùdiquellichìsòfora,ciòchìmiveneognighjornu, acuraditutteechjese

29Qualehèdebule,èùnsòmiccadebule?Qualehè offesu,èùnbrusgiumicca?

30S'ellucivoleàgloria,migloriaraghjudiecosechì riguardanuemioinfirmità

31UDiuèBabbudiunostruSignoreGhjesùCristu,chìhè benedettupersempre,sàchìùnmentimicca

32InDamascu,uguvernatorediAretas,urè,hàtenutua citàdiiDamascucùunaguarnigione,vulenduàarrestàmi 33Èperunafinestra,inunacestera,aghjufalatudaumuru, èscappatudiesomani.

CAPITOLU12

1Ùnhèmiccacunvenepermèsenzadubbitudigloria VenaraghjuàvisionièrivelazionidiuSignore.

2CunnisciutuunomuinCristupiùdiquattordiciannifà, (sìinucorpu,ùnpossudì;os'elluforadiucorpu,ùn possumiccadì:Diusà;)untalis'hèchjappuàuterzucelu 3Ècunnoscuuntaliomu,(siainucorpu,siaforadiu corpu,ùnpossudì:Diusà;)

4Cumuhèstatupigliatuinuparadisu,èhàintesuparolle indicibili,chìùnhèmiccapermessuàunomudidì

5Diuntali,migloriaraghju,maùnmigloriaraghjumicca dimèstessu,madiemioinfirmità.

6Perchè,ancus'ellumivuleriaglorià,ùnsaraghjumicca stupidu;perchèdicuaverità:maavàmisdegnu,perchì qualchissiaùnpensaàmèpiùdiciòchìmivede,och'ellu sentedimè

7Èperùnesseesaltatusopraamisuraperl'abbundanzadi erivelazioni,mihèstatadataunaspinainacarne,u messaggerudiSatanassupersbulicàmi,perùnesse esaltatusopramisura

8Perquessa,aghjudumandatutrèvolteàuSignore,ch'ellu sialluntassidamè

9Èm'hàdettu:Amograziatibasta,perchèamoforzahè perfettainadebulezza.Perquessa,assaicuntentumi gloriaraghjudiemoinfirmità,affinchìuputerediCristu possinantuàmè

10Perquessa,mipiaceàinfirmità,inirimproveri,ini bisogni,inepersecuzioni,inl'angosciaperCristu:perchè quandusòdebule,allorasòforte

11Sòdiventatuunstupiduingloria;m'avetecustrettu: perchèduverebbeesselodatudavoi:perchèinnundasò daretuàl'apòstulipiùcapi,ancus'elluùnsianunda

12Daveru,isegnidil'apòstulusòstatifattitràvoiinogni pacienza,insegni,èmiraculièfattiputenti

13Chìghjèciòchìerateinferjuriàl'altriChjese,salvuchì eiustessuùneramiccapesantepervoi?perdonamistu sbagliu

14Eccu,aterzavoltasòprontuàveneàtè;èùnvisarà pistu,perchèùncercumiccauvostru,mavoi:perchèi zitelliùndevenumiccafàperigenitori,maigenitoriperi zitelli

15Èassaicunpiacèspenderaghjuèessespesupervoi; ancusepiùtiamuinabbondanza,menusòamatu

16Mach'ellasia,ùnviaghjumiccacarica:ma,essendu astutu,viaghjupigliatucùl'astuzia.

17Tiaghjufattuunguadagnudaqualcunudiquellich'e aghjumandatuàtè?

18AghjudumandatuàTitu,ècunelluaghjumandatuun fratelluTitushàfattuunguadagnudivoi?ùncaminavamu miccainulistessuspiritu?andemumiccainistessipassi?

19Dinovu,pensatechìciscusemupervoi?Parlemu davantiàDiuinCristu:mafacemututteecose,carissimi, peravostraedificazione

20Perch'eaghjupaura,ch'elluùnvitruveròmiccacum'è vogliu,èch'emisiatrovuàvoicum'èùnvuleriate:ch'ellu ùncisiadibattiti,invidie,ira,lite,chiacchiere,bisbiglii, gonfiori,tumulti:

21Èch'elluùnsiatornatu,umoDiumiumiliaràtràvoi,è ch'eaghjupiantuparechjichìanupeccatudighjà,èùnsisò miccapentitidil'impurità,afornicazioneèalasciviach'elli anufattu

CAPITOLU13

1HèaterzavoltachìvenguàtèInaboccadiduiotrè tistimoniogniparollaseràstabilita.

2Vil'aghjudettuprima,èvidicu,cum'ès'èeiu,aseconda volta;èessenduassenteavà,scriviuàquellichìanu peccatuprima,èàtuttil'altri,chì,s'elluvenetorna,ùn aghjumiccarisparmiatu:

3SiccomucercateunaprovadiCristuchìparlainmè,chì pervoiùnhèmiccadebule,mahèputenteinvoi

4Perchès'elluhèstatucrucifissuperviadiadebulezza, eppuruvivedauputerediDiuPerchèancunoisimu debuliinellu,macamparemucunelludauputerediDiu versuvoi

5Esaminatevoistessi,s'èvositeinafede;dimustratevoi stessi.Ùnsapetemiccaivostristessi,cumuchìGhjesù Cristuhèinvoi,salvuùnsiteripruduti?

6Macunfidenduch'èvosapetechìùnsimumicca ripruduti.

7AvàpreguàDiuchìùnfatemiccamale;miccachì duvemuesseappruvati,machìduvetefàciòchìhèonestu, ancus'ènosemucum'èreprobates.

8Perchèùnpudemufànundacontruàaverità,mapera verità

9Perchèsimucuntenti,quandusimudebuli,èvoisòforti, èancuquestuvulemu,ancuavostraperfetta

10Perquessa,scrivusticosiessenduassente,perùnesse prisenti,ùnaghjuadupràl'acutezza,seconduuputerechìu Signorem'hàdatuàl'edificazione,èmiccaàadistruzzione

11Infine,fratelli,addiuSiateperfettu,siadibonu cunfortu,siadiunamente,viveinpace;èuDiudil'amore èapaceseràcunvoi

12Salutateviunuàl'altrucununbasgiusantu

13Tuttiisantivisalutanu.

14AgraziadiuSignoreGhjesùCristu,èl'amorediDiu,è acummunionediuSpìrituSantu,siacunvoituttiAmen (AsecondaepistolaàiCorintihèstatascrittadaFilippu, unacitàdiMacedònia,daTitusèLucas)

Galati

CAPITOLU1

1Paulu,unapòstulu,(miccadal'omi,nèdal'omu,mada GhjesùCristu,èDiuuBabbu,chìl'hàrisuscitatudai morti;)

2Ètuttiifratellichìsòcunmè,àechjesediGalazia:

3GraziaàvoièpacedaDiuBabbuèdaunostruSignore GhjesùCristu,

4Chìhàdatuellustessuperinostripeccati,perpudè liberànoidistumondumale,seconduavulintàdiDiuèu nostruBabbu:

5Àqualesiaagloriainiseculi.Amen.

6Mimaravigliuch'ètùsìprestualluntanatudaquelluchì t'hàchjamatuàagraziadiCristuàunaltruVangelu

7Chìùnhèunaltru;macisòqualcunuchìvidisturbanu, èpervertiranuuVangeludiCristu

8Mas'ènoi,ounanghjuludaucelu,viannunziateun altruevangeliuchèquelluchìviavemupridicatu,ch'ellu siamaledetto

9Cum'èavemudettuprima,cusìdicudinovu:S'elluvi annunziavaunaltruevangeliuchèquelluchìavetericevutu, ch'ellusiamaledetto

10Perchèavàpersuadel'omi,oDiu?ocercudipiacèà l'omi?perchès'elluaghjuancupiaceàl'omi,ùnavissi miccaesseuservitorediCristu

11Mavidicu,fratelli,chìuVangeluchìhèstatupredicatu damèùnhèmiccadopuàl'omu.

12Perchènèl'aghjuricevutudal'omu,nèl'aghjustatu insignatu,madaarivelazionediGhjesùCristu

13Perchèaveteintesuparlàdiamocunversazioneinu tempupassatuinareligionediiGhjudei,cumuperseguite aChjesadiDiu,èl'aghjupersighjatainmisura.

14ÈprufittavainareligionediiGhjudeipiùdiparechji mopariinamoproprianazione,essendupiùzelosudie tradizionidiimobabbi.

15Maquand'ellupiaccòàDiu,chìm'hàseparatudau ventrediamomamma,èm'hàchjamatuperasograzia, 16PerrevelàusoFiglioluinmè,perch'epossupredicàà mezuàipagani;subituùnaghjumiccacunferitucùcarne èsangue:

17ÙnsòmiccaandatuinGhjerusalemmeàquellichì eranuapòstuliprimadimè;masòandatuinl'Arabia,è aghjuvultatuinDamascu

18Allora,dopuàtrèanni,aghjucullatuinGhjerusalemme àvedePetru,èstetticunelluquindicighjorni

19Maaltrudil'apòstuliùnaghjuvistunimu,salvu GhjacumuufratelludiuSignore.

20Avà,ciòchìviscrivu,eccu,davantiàDiu,ùnmenti micca

21DopusòghjuntuineregionidiSiriaèdiCilicia; 22ÈerascunnisciutuinfacciaàechjesediGhjudeachì eranuinCristu

23Mach'elliavianuintesusolu,chìquelluchìcihà perseguitatuinitempipassatipredicaavàafedechìuna voltahàdistruttu

24ÈanuglurificatuàDiuinmè.

CAPITOLU2

1Alloraquattordiciannidopu,aghjutornatuà GhjerusalemmecùBarnaba,èaghjupigliatuancuTitucun mè

2Èaghjucullatuperarivelazione,èliaghjucomunicatu quelluVangeluchìpredicatràipagani,mainprivatuà quellichìeranudireputazione,perùnavèmiccascappatu ofussiinvanu.

3ManèTitu,chìeracunmè,essenduGrecu,ùneramicca custrettuàessecircuncisu

4Èchì,perviadifalsifratellichìsòghjuntiàl'improvvisu, chìsòghjuntiinsegretuperspiàanostralibertàchìavemu inCristuGhjesù,perch'elliciponuinschiavitù

5Àqualeavemudatupostupersottumissione,nò,micca perunaora;chìaveritàdiuVangelupuderiacuntinuàcun voi

6Madiquellichìparevanuesseunpocu,(qualsiasich'elli eranu,ùnm'importamicca:Diuùnaccettaapersonadi nimu:)perchèquellichìparevanuesseunpocuin cunferenzaùnaghjumiccaaghjustatununda:

7Maàucuntrariu,quanduanuvistuchìl'Evangeludi l'incirconcisionem'eraaffidatu,cum'èl'Evangeludia circuncisioneeraàPetru;

8(PerquelluchìhàoperatueffittivamentiinPetruà l'apostulatudiacircuncisione,ellueraputenteinmèversu ipagani:)

9ÈquanduGhjacumu,CephasèGhjuvanni,chìparevanu pilastri,anuvistuagraziachìm'eradata,mideteàmèèà Barnabaamanudirittadiafraternità;chìavemudaandàà ipagani,èelliàacircuncisione

10Soluch'ellivulianuch'ènoricurdassimudiipoveri;u listessuchìaghjuavutuancudifà

11MaquanduPetrueraghjuntuàAntiochia,l'aghju resistituinfaccia,perchèeradaesseculpèvule.

12Perchè,primachìcertivinissidaGhjacumu,manghjava cùipagani;maquand'ellieranughjunti,sialluntanòèsi separava,temenduquellichìeranudiacircuncisione.

13Èl'altriGhjudeidissimulavanuancucunellu;intantu chìBarnabashèstatupurtatuancucùasodissimulazione

14Maquanduaghjuvistuch'elliùnandavanuinmodu drittu,seconduaveritàdiuVangelu,aghjudettuàPetru davantiàtutti:S'ètù,essenduGhjudeu,viviàamaneradi iGentili,èmiccacum'èiGhjudei,perchèubligatori.i Gentilipercampàcum'èiGhjudei?

15NoichìsimuGhjudeipernatura,èmiccapeccatoridii Gentili,

16Sapemuchìl'omuùnhèmiccaghjustificatudal'opere dialege,madaafedediGhjesùCristu,ancunoiavemu cridutuinGhjesùCristu,perpudèesseghjustificatudaa fedediCristu,èmiccadal'operedialege:perl'operedia lege,nisunacarneseràghjustificata

17Mas'è,mentrinoicirchemuàesseghjustificatidau Cristu,ancunoistessiavemutrovupeccatori,hèdunque Cristuuministrudiupeccatu?Diuneguardà

18Perchès'elluricustruisciecosech'eaghjudistruttu,mi facciuuntrasgressore

19Perviadialegesòmortuàalege,perpudècampàà Diu.

20SòcrucifissucùCristu;mamiccaeiu,maCristucampa inmè:èavitach'eavàcampàinacarne,campadaafede diuFiglioludiDiu,chìm'hàamatu,èhàdatusèstessuper mè

21ÙnfrustumiccaagraziadiDiu:perchès'èaghjustizia venedaalege,alloraCristuhèmortuinvanu.

CAPITOLU3

1OGalatiinsensati,qualevihàincantatu,perùnubbidisce miccaàaverità,davantiàisoochjiGhjesùCristuhèstatu evidentementepresentatu,crucifissutràvoi?

2Questusoluvogliuamparàdavoi:avetericevutuu Spìrituperl'operedialege,operl'audizionediafede?

3Siticusìstupidu?DopuavèprincipiatuinuSpìritu,site avàperfettudaacarne?

4Avetepattutantecoseinvanu?s'elluhèancuinvanu.

5QuelludunquechìviserveuSpìritu,èfàmiraculitràvoi, ufaceperl'operedialege,operl'audizionediafede?

6Cum'èAbràhamuhàcridutuàDiu,èlihèstatucuntatudi ghjustizia

7Sapetedunquechìquellichìsòdifede,sòlistessii figliolidiAbraham.

8Èl'Scrittura,avenduchìDiuhàdaghjustificàipagani perviadiafede,annunziavadavantiàuVangeluà Abràhamu,dicendu:Intè,tutteenazioniseranubenedette.

9Alloraquellichìsòdifedesòbenedetticùufidu Abraham

10Perchètuttiquellichìsòdil'operedialegesòsottuàa malidizzione,perchèhèscrittu:Maledettohèquelluchìùn cuntinueghjamiccaintuttuciòchìhèscrittuinulibrudia legeperfà.

11MachìnimuùnhèghjustificatudaalegeinvistadiDiu, hèevidenti:perchèughjustucamperàdaafede 12Èalegeùnhèmiccadiafede,ma:L'omuchìlifa camparàinelli

13Cristucihàliberatudaamalidizzionedialege,hèstatu fattumaledizzionepernoi,perchèhèscrittu:Maledetti tuttiquellichìsòappiccicatiàunarbre 14Chìabenedizzioned'AbràhamuvenenantuàiGentili permezudiGhjesùCristu;chìpudemuriceveaprumessa diuSpìritupermezudiafede 15Fratelli,parluàamaneradil'omi;Bienqu'ilnes'agisse quedel'allianced'unhomme,toutefois,s'ilestconfirmé, aucunhommenel'annuleounel'ajoute 16AvàeprumessesòstatefatteàAbrahamèàaso discendenza.Ùndicemicca:Èàesementi,cum'èparechji; macum'èunu,Èàatosumente,chìhèCristu

17Èquestudicu,chìl'alleanza,chìhèstatacunfirmata primadiDiuinCristu,alege,chìeraquattrucentutrenta annidopu,ùnpòmiccaannullà,perfàaprumessasenza effettu.

18Perchès'èl'ereditàhèdialege,ùnhèpiùdiprumessa; maDiul'hàdatuàAbrahamperprumessa

19Perchèdunqueservealege?Hèstatuaghjuntupervia ditrasgressioni,finuàchìasumenteveneàqualea prumessahèstatafatta;èhèstatuurdinatudal'angeliin manudiunmediatore

20Avàunmediatoreùnhèmiccaunmediatorediunu,ma Diuhèunu

21HèdunquealegecontruàeprumessediDiu?Diuùn neguardà:perchès'ellucierastatudatuunalegechì puderiadàavita,veramenteaghjustiziaavissidaessedaa lege.

22Mal'Scritturahàcunclusututtusottuupeccatu,chìa prumessaperafedediGhjesùCristupuderiaessedataà quellichìcredenu

23Maprimachìafedevinni,eramustatitenutisottuàa lege,chjusiàafedechìdeveessemanifestatadopu.

24Perquessa,alegeeraunostrumaestrudiscolaper purtànoiàCristu,peresseghjustificatedaafede

25Madopuchìafedehèghjunta,ùnsimupiùsottuàun maestrudiscola

26PerchèsìtuttiifigliolidiDiuperafedeinCristu Ghjesù

27PerchèquantidivoichìsòstatibattezzatiinCristu, avetevistuCristu.

28ÙncihènèGhjudeunèGrecu,ùncihènèligatunè liberu,ùncihènèmasciunèfemina,perchèsìtuttiunuin CristuGhjesù.

29Ès'èvositediCristu,allorasìasumented'Abrahamu,è erediseconduaprumessa

CAPITOLU4

1Avàdicuchìl'eredi,finuàch'elluhèunzitellu,ùnsi distinguenundadaunservitore,ancus'elluhèusignoredi tutti;

2Mahèsottuàituturièiguvernatorifinuàutempudiu babbu

3Ancunoi,quandueramuzitelli,eramuinschiavitùsottu àl'elementidiumondu:

4Maquandueraghjuntaapienezzadiutempu,Diu mandòusoFigliolu,fattudidonna,fattusottuàalege

5Perriscattàquellichìeranusottuàalege,perpudèriceve l'adopzionedifiglioli

6Èperchèsìfiglioli,DiuhàmandatuuSpìritudiuso Figlioluinivostricori,gridendu:Abba,Babbu.

7Perquessaùnsitepiùunservitore,maunfigliolu;è s'elluhèunfigliolu,allorauneredidiDiupermezudi Cristu.

8Madunque,quanduùnavetemiccacunnisciutuàDiu, avetefattuserviziuàquellichìpernaturaùnsòmiccadii 9Maavà,dopuchìavetecunnisciutuàDiu,opiuttostuchì sòcunnisciutidaDiu,cumuvultatetornaàl'elementi debulièmendicanti,àqualevuleteessetornainschiavitù?

10Osservateighjorni,imesi,itempièl'anni.

11Aghjupauraditè,ch'eùnviaghjufattutravagliuin vanu

12Fratelli,vipregu,siatecum'èmè;perchèsòcum'èvo site:ùnm'avetemiccaferituintuttu

13Sapetecumuperviadiainfirmitàdiacarneviaghju pridicatuuVangeluprima

14Èamotentazionechìerainamocarneùnavetemicca disprezzatu,nèrifiutatu;mahàricevutucum'èunanghjulu diDiu,cum'èCristuGhjesù.

15Induvehèdunqueabenedizzionediqualeaveteparlatu? perchèvirendetestimoniuchì,s'elluerastatupussibule,vi avariatestrappatuivostriochji,èmiliavariatedatu

16Sòdunquediventatuuvostrunemicu,perchèvidicua verità?

17Tiaffettanucunzelo,mamiccabè;Iè,viescluderanu, perpudèaffettàelli

18Mahèbonud'essesempreaffettatudizeluinunacosa bona,èmiccasoluquandusòprisenticunvoi

19Imofiglioli,diiqualiaghjutravagliinanascitadi novu,finuàchìCristusiafurmatuinvoi, 20Vogliuesseavàcunvoi,ècambiàamovoce;perchè aghjuindubbitudivoi.

21Dimmi,voichìvuleteessesottuàalege,ùnsentimicca alege?

22PerchèhèscrittuchìAbràhamuaviaduifiglioli,unuda unaserva,l'altrudaunadonnalibera.

23Maquelluchìeradiaschiavaeranatudopuàacarne; maelludiadonnaliberaeraperprumessa

24Chìcosesòunaallegoria:perchèsòiduipatti;quellu diamuntagnaSinai,chìgeneraàaservitù,chìhèAgar

25PerquestuAgarhèamuntagnaSinaiinArabia,è rispondeàGhjerusalemmechìhèavà,èhèinschiavitùcùi sofiglioli

26MaGhjerusalemmechìhèsoprahèlibera,chìhèa mammadituttinoi

27Perchèhèscrittu:Rallegrate,osterilechìùnparturite; Sbattièpienghje,tùchìùnhàmiccaparturitu,perchèa desolatahàassaipiùfigliolichèquellachìhàunmaritu

28Avànoi,fratelli,cum'èIsaacera,simuifigliolidia prumessa.

29Macum'ètanduquelluchìeranatudopuàacarne perseguitavaquelluchìeranatudopuàuSpìritu,cusìhè avà.

30MachìdiceaScrittura?Scacciateaschiavaèuso figliolu:perchèufiglioludiaschiavaùnseràmiccaerede cùufiglioludiadonnalibera.

31Dunque,fratelli,ùnsimufigliolidiaschiava,madii liberi

CAPITOLU5

1StammidunquefermiinalibertàcùqualeCristucihà fattuliberi,èùnessemiccaintricatudinovucùujuguludi aschiavitù

2Eccu,eiuPauluvidicuchì,s'èvositecircuncisu,Cristu ùnviprufiterànunda

3Perchèaghjutestimuniatudinovuàogniomuchìhè circuncisu,ch'elluhèundebitoreperfàtuttaalege.

4Cristuhèdiventatusenzaeffettupervoi,quelludivoichì hèghjustificatudaalege;sìcadutudaagrazia

5Perchènoi,permezudiuSpìritu,aspittemuasperanzadi aghjustiziaperafede

6PerchèinGhjesùCristu,nèacircuncisioneùnvaleà nunda,nèl'incircuncisione;maafedechìoperaperamore.

7Corribè;Qualevihàimpedituchìùnavetemicca ubbiditeàaverità?

8Stapersuasioneùnvenemiccadaquelluchìvichjama

9Unpocudilevaduralievitatuttaamassa

10AghjucunfidenzainvoipermezudiuSignore,chìùn saretemiccaaltrimenti,maquelluchìviturba,purteràuso ghjudiziu,qualunqueellusia

11Èeiu,fratelli,s'eaghjupredicatuancuacircuncisione, perchèsuffraghjuancuapersecuzione?tanduhècessatu l'offisadiacroce

12Vogliuancuch'ellifussinutagliati,ciòchìviturba.

13Perchè,fratelli,sòstatichjamatiàalibertà;Soluùn adupratemiccaalibertàperunaoccasioneàacarne,ma servel'unl'altruperamore.

14Perchètuttaalegehècumpletainunasolaparolla,ancu inquestu;Amaràutovicinucum'ètèstessu

15Mas'èvomordeteèdivoratel'unl'altru,fateattenzione àùnessemiccaconsumatil'unl'altru.

16Alloradicuquestu:CamminateinuSpìritu,èùn rializeretemiccaabramadiacarne.

17Perchèacarnebramacontr'àuSpìritu,èuSpìritu contr'àacarne;

18Mas'èvositeguidatidauSpìritu,ùnsitemiccasottuà alege.

19Avàsòmanifestatil'operediacarne,chìsòquesti; L'adulteri,lafornicazione,l'impurità,lalascivia, 20Idolatria,stregoneria,odiu,varianza,emulazioni,ira, lite,sedizione,eresie,

21Invidie,omicidi,ubriachezza,scherzi,èsimili:diciò chìvidicuprima,cum'èviaghjudettuancuinupassatu, chìquellichìfacenutalicoseùnerediteranumiccauregnu diDiu.

22MaufruttudiuSpìrituhèl'amore,agioia,apace,a longapacienza,amitezza,abontà,afede,

23Mitezza,temperanza:contruàtaliùncihèmiccalege. 24ÈquellichìsòdiCristuanucrucifissuacarnecù l'affettièibrami

25S'ènocampemuinuSpìritu,andemuancuinuSpìritu. 26Ùnvulemumiccadivanagloria,pruvucannul'altri, invidiendul'unl'altru

CAPITOLU6

1Fratelli,s'èunomuhèsbattutuinundifettu,voichìsite spirituali,ristauratequelluinuspiritudimitezza; cunsiderendusèstessu,perùnesseancutentatu

2Portateviicarichidil'altri,ècusìcumpiendualegedi Cristu

3Perchès'èunomupensadiessequalcosa,quanduùnhè nunda,siinganna.

4Machìogniomupruvucaràasopropriaopara,ètandusi rallegraràinsèstessu,èmiccainunaltru

5Perchèogniomuduveràusopesu.

6Chìquelluchìhèinsignatuinaparollacumunicààquellu chìinsegnaintutteecosebè

7Ùnviingannate;Diuùnhèmiccaburlatu:perchètuttu ciòchìl'omusumina,questucuglieràancu

8Perchèquelluchìsuminaàasocarne,daacarnecuglierà acorruzzione;maquelluchìsuminaàuSpìritu,dau Spìritucuglieràavitaeterna

9Èùncistanchimumiccadifàbè:perchèàutempu degne,miglieremu,s'elluùnsvendemu.

10Cum'èavemudunquel'uppurtunità,femubèàtuttil'omi, inparticulareàquellichìsòdiacasadiafede.

11Vedequantaletteraviaghjuscrittucùamomanu

12Quantivolenufàunabellamanifestazioneinacarne,vi custringhjenuàessecircuncisi;soluperùnsoffrenudi persecuzioneperacrocediCristu.

13Perchènèquellichìsòcirconcisiùnguardanualege; maudesideriudifàvicircuncisu,perch'ellisigloriassiin avostracarne

14MaDium'hàdaguardàch'emisiagloriosu,salvuina crocediunostruSignoreGhjesùCristu,daqualeumondu hècrucifissuàmè,èeiuàumondu

15PerchèinCristuGhjesù,nèacirconcisioneùnvale nunda,nèl'incircuncisione,maunanovacriatura.

16Èquantichìcaminanusecondustaregula,apacesia nantuàelli,èamisericordia,èannantuàl'IsraelediDiu

17D'orainpoich'omuùnmidisturbi,perchèaghjupurtatu inumocorpuisegnidiuSignoreGhjesù. 18Fratelli,agraziadiunostruSignoreGhjesùCristusia cùuvostruspiritu.Amen.(AiGalatiscrittidaRoma.)

Efesini

CAPITOLU1

1Paulu,apòstuludiGhjesùCristuperavulintàdiDiu,ài santichìsòinEfesu,èàifideliinCristuGhjesù: 2GraziaàvoièpacedaDiu,unostruBabbu,èdau SignoreGhjesùCristu.

3BenedettusiauDiuèBabbudiunostruSignoreGhjesù Cristu,chìcihàbenedettucùtutteebenedizionispirituali inilochicelestiinCristu:

4Cum'ellucihàsceltuinelluprimadiafundazionediu mondu,peressesantuèsenzaculpadavantiàelluinamore 5Cihàpredestinatuàl'adopzionediizitellidaGhjesù Cristuàellustessu,seconduupiacèdiasovulintà, 6Àalodediagloriadiasograzia,inqualeellucihàfattu accettatiinl'amati.

7Inqualeavemuaredenzioneperviadiusosangue,u pirdunudiipiccati,seconduaricchezzadiasograzia;

8Inqualeelluhàabbundatuversunoiinognisaviezzaè prudenza;

9Cihàfattucunnosceumisterudiasovulintà,seconduu sopiacèch'elluhàpensatuinellustessu:

10Perchìinadispensazionediapienezzadiitempi puderiariunisceinunasolatutteecoseinCristu,siainu celusiainterra;ancuinellu:

11Inqualeancuavemuottenutuuneredità,essendu predestinatuseconduuscopudiquelluchìtravagliatuttee coseseconduucunsigliudiasovuluntà.

12Chìavemudaesseàalodediasogloria,chìprima cunfidavainCristu

13Inqualeaveteancucunfidatu,dopuchìaveteintesua parolladiaverità,uVangeludiavostrasalvezza;

14Chìhèusegnudianostraereditàfinuàaredenzionedi upussessuacquistatu,àlaudediasogloria.

15Perquessa,ancueiu,dopuavèintesuparlàdiavostra fedeinuSignoreGhjesù,èl'amoredituttiisanti, 16Ùncessatemiccadiringraziàpervoi,facendumenzione divoiinemopreghiere;

17ChìuDiudiunostruSignoreGhjesùCristu,uBabbudi agloria,vidàuspiritudisaviezzaèdirivelazioneina cunniscenzadiellu:

18L'ochjidiatointelligenzasòilluminati;persapèquale hèasperanzadiasovocazione,èciòchìaricchezzadia gloriadiasoereditàinisanti, 19Èqualehèagrandezzadiusoputereànoichìcrede, secondul'operadiusoputenzaputente, 20ChìhàfattuinCristu,quand'ellul'hàrisuscitatudai morti,èupusòàasodirittainilochicelesti.

21Sopraàtuttuuprincipatu,èuputere,èaputenza,èu duminiu,èogninomechìhèchjamatu,miccasoluinstu mondu,maancuinquelluchìvene.

22Èhàmessututteecosesottuàisopedi,èl'hàdatuper essecapuditutteecoseàachjesa

23Qualehèusocorpu,apienezzadiquelluchìriempie tuttuintutti

CAPITOLU2

1Èvihàresuscitatu,chìeranumortiinipeccatièini peccati;

2Induveinutempupassateavetecaminatuseconduu cursudistumondu,seconduuprìncipediuputeredil'aria, uspirituchìavàtravagliainifigliolididisubbidienza.

3Àmezuàiqualituttiavemuavutuanostra cunversazioneintempipassatiinibramidianostracarne, cumpienduidesideridiacarneèdiamente;èeranuper naturaifigliolidil'ira,cum'èl'altri

4MaDiu,chìhèriccudimisericòrdia,perusogrande amorechìcihàamatu, 5Ancuquandueramumortiinipeccati,cihàresuscitatu cùCristu(pergraziasìsalvu;)

6Ècihàrisuscitatuinseme,ècihàfattuàpusàinsemeini lochicelestiinCristuGhjesù

7Perch'ellu,inl'etààvene,mostràaricchezzaeccessiva diasograziainasobontàversunoipermezudiCristu Ghjesù

8Perviadiagraziavisòsalvatiperviadiafede;èchì miccadivoistessu:hèurigaludiDiu:

9Miccadil'opere,perùnavènimuchìsivantassi

10Perchèsimuusotravagliu,creatuinCristuGhjesùpere boniopere,chìDiuhàprimaurdinatuchìavemuda camminàinelli

11Perquessa,ricurdatevichì,inutempupassatu,iGentili inacarne,chìsòchjamatiIncircuncisionidaciòchìhè chjamatuCircuncisioneinacarnefattadaamanu

12ChìàquellutempueratesenzaCristu,essendustranieri daacumunitàd'Israele,èstranieridal'allianzadia prumessa,senzasperanza,èsenzaDiuinumondu

13Maavà,inCristuGhjesù,voi,chìeratequalchìvolta luntani,siteavvicinatidausanguediCristu

14Perchèelluhèanostrapace,chìhàfattutraminduiunu, èhàabbattutuumurumediudiapartizionetrànoi;

15Dopuavèabolituinasocarnel'inimicizia,ancualege diicumandamenticuntenutiinl'urdinamentu;perfàin ellustessudiduiunomunovu,cusìfàapace;

16Èch'ellupudiacunciliàtuttiduicùDiuinuncorpuper viadiacroce,dopuavètombul'inimicizia

17Èghjuntuèannunziavaapaceàvoichìerateluntanuè àquellichìeranuvicini

18Perchèpermezudiellu,avemututtil'accessuperun SpìrituàuBabbu.

19Avàdunqueùnsitepiùstranerièstranieri,ma cuncittadinicùisanti,èdiacasadiDiu;

20Èsòcustruitinantuàufundamentudil'apòstulièdii prufeti,GhjesùCristustessuhèapetraanguluprincipale;

21Inqualetuttul'edifiziubeninquadratuinsemecrescein untempiusantuinuSignore:

22Inqualeancuvoisitecustruitiinsemeperabitazionedi DiupermezudiuSpìritu

CAPITOLU3

1Perquessa,eiuPaulu,prigiunerudiGhjesùCristupervoi, Gentili,

2SìaveteintesuparlàdiadispensazionediagraziadiDiu chìmihèdatuàvoi:

3Cumeperviadiarivelazionemihàfattucunnosceu misteru;(cum'èaghjuscrittuprimainpocheparole, 4Perquessa,quanduleghje,pudetecapisceamo cunniscenzainumisterudiCristu)

5Chìinl'altritempiùneramiccafattucunnisciutuài figliolidil'omi,cum'èavàhèrevelatuàisosantiapòstuliè prufetidauSpìritu;

6Affinchìipaganisòeredi,èdiustessucorpu,èpartecipi diasoprumessainCristuperuVangelu.

7Diqualesòstatufattuministru,seconduurigaludia gràziadiDiuchìm'hàdatudal'operaeffittivadiuso putere.

8Àmè,chìsòmenudiupiùchjucudituttiisanti,hèdata stagrazia,ch'eaghjupridicatuàmezuàipagania ricchezzainsondabilediCristu;

9Èperfàvedeàtuttil'omiciòchìhèafraternitàdiu misteru,chìdauprincipiudiumonduhèstatapiattainDiu, chìhàcreatututteecosedaGhjesùCristu:

10Perchìavààiprincipatièeputenzeinilochicelesti ponuessecunnisciutidaaChjesaamultiformesaviezzadi Diu,

11Siconduuscopueternuch'elluhàprupostuinCristu GhjesùunostruSignore:

12Inqualeavemul'audaciaèl'accessucunfiduciapera fedeinellu

13Perquessa,vogliuchìùnvisguassatemiccadiemo tribulazionipervoi,chìhèavostragloria

14Perquessa,aghjuinghjinochjuàuBabbudiunostru SignoreGhjesùCristu.

15Daqualehèchjamatatuttaafamigliainuceluèaterra, 16Ch'elluvidassi,seconduaricchezzadiasogloria,per esserinfurzatucùforzadausoSpìrituinl'omuinternu; 17AffinchìCristuabitàinivostricoriperafede;chìvoi, essenduradicatièradicatiinamore, 18Pòessecapacedicapiscecùtuttiisanticiòchìhèa larghezza,èalunghezza,èaprufunditàèl'altezza; 19Ècunnoscel'amorediCristu,chìsuperaacunniscenza, perpudèessepienudituttaapienezzadiDiu.

20Avààquelluchìhècapacidifàassaiabbundanzasopra àtuttuciòchìdumandemuopensemu,seconduuputere chìtravagliainnoi, 21ÀellusiaagloriainachjesaperCristuGhjesùintuttii seculi,inumondusenzafineAmen

CAPITOLU4

1Eiudunque,uprigiunerudiuSignore,vipregudi marchjàdegnediavucazionechìsitechjamatu

2Cùogniumiltàèmitezza,cùlongapatienza,sopportendu l'unl'altruinamore;

3Pruvatedimantenel'unitàdiuSpìrituinuligamedia pace

4Cihèuncorpu,èunSpìritu,cum'èvositechjamatiin unasolasperanzadiavostrachjama;

5UnSignore,unafede,unbattesimu,

6UnDiuèBabbuditutti,chìhèsopraàtutti,èattraversu tutti,èintuttivoi

7Maàognunudinoihèdatagraziaseconduamisuradiu rigaludiCristu.

8Hèperquessach'elludice:Quand'elluhèghjuntuinaltu, hàpurtatuprigiuneru,èhàdaturigaliàl'omi

9(Orach'elluhèascendutu,chìhè,mach'elluhèancu falatuprimainipartipiùbassudiaterra?

10Celuiquiestdescenduestaussiceluiquiestmontéaudessusdetouslescieux,afinqu'ilremplissetouteschoses)

11Ènehàdatualcuni,apòstuli;ècerti,prufeti;ècerti, evangelisti;ècerti,pastorièmaestri;

12Peraperfezzionediisanti,perutravagliudiu ministeru,perl'edificazionediucorpudiCristu:

13Finuàghjunghjemututtiinl'unitàdiafede,èdia cunniscenzadiuFiglioludiDiu,àunomuperfettu,àa misuradiastaturadiapienezzadiCristu

14Ch’ùnùnsiamupiùfiglioli,sbattutidaquìàquì,è purtatidaogniventudiduttrina,dal’astuziadil’omièdi l’astuziadil’astuzia,perviadiqualesistanuinattesaper ingannà;

15Madicenduaveritàinamore,pòcresceinelluintuttee cose,chìhèucapu,ancuCristu

16Dauqualetuttuucorpuunituinmoduadattatuè compactatudaciòchìogniarticulazionefurnisce,secondu utravagliuefficaceinamisuradiogniparte,facecresceu corpuàl'edificazionedisèstessuinamore.

17Perquessa,dicuquestu,ètistimuniosuinuSignore,chì ùncammineretemiccacum'èl'altripagani,inavanitàdia somente.

18Avèl'intelligenzascura,essendualluntanatidaavitadi Diuperviadil'ignuranzachìhèinelli,perviadiacecità diusocore.

19Quellichì,dopuàsente,sisòabbandonatiàalascivia, perfàogniimpurtanzacunavidità

20MaùnavetemiccacusìamparatuàCristu;

21S'ellul'aveteintesu,èavetestatuinsignatudaellu, cum'èaveritàhèinGhjesù:

22Ch'èvorimettatedil'anzianucunversazionel'omu vechju,chìhècurruttisiconduidesideriingannevoli; 23Èrinnuvàinuspiritudiatomente;

24Èch'ètùmettitel'omunovu,chìdopuàDiuhècreatuin aghjustiziaèaverasantità

25Perquessa,alluntanenduaminzogna,dìogniomua veritàcùusovicinu,perchèsimumembril'unudil'altru.

26Siatearrabbiati,èùnpeccatemicca:ùnlasciatemiccau soletramontanantuàavostracòllera:

27Nèdàpostuàudiavulu.

28Quelluchìarrubbaùnarrubbapiù,mach'ellusi travaglià,travaglienducùesomaniciòchìhèbonu,per avèdadààquelluchìhàbisognu.

29Ùnlasciatemiccaunacumunicazionecorruptaescedaa vostrabocca,maciòchìhèbonuperl'usudil'edificazioni, perpudèministragraziaàl'auditori.

30ÈùnlastistatemiccauSpìrituSantudiDiu,perviadi qualesitesigillatiàughjornudiaredenzione

31Chìogniamarezza,èira,ècòllera,èchiacchiera,èu malediparlà,siaalluntanatudavoi,cùognimalizia:

32Èsiatebonil'unàl'altru,tenerudicori,pardunendu l'unuàl'altru,cum'èDiuvihàpardunatuperCristu.

CAPITOLU5

1SiatedunqueseguacidiDiu,cum'èfigliolicari; 2Ècamminàinamore,cum'èCristucihàamatuancu,è s'hèdatuellustessupernoiun'offertaèunsacrificiuàDiu perunsaporedolce

3Maafornicazione,èogniimpurità,ocupidigia,ùnsia miccachjamatuunavoltatràvoi,cum'èdevenneisanti; 4Nèl'impurità,nèl'ingaghjamentu,nèischerzi,chìùnsò miccaconvenienti,mapiuttosturingrazià.

5Perquessa,sapetechìnimuimbiancatura,nèimpuru,nè omuavidità,chìhèidolatru,ùnhàereditàinuregnudi CristuèdiDiu.

6Chìnimuùnviingannàcùparollevane:perviadi questecosevenel'iradiDiunantuàifigliolidi disubbidienza

7Ùnsiatedunquepartecipicunelli.

8Perchèeratequalchìvoltabughjura,maavàsìluceinu Signore:caminatecum'èfigliolidiluce:

9(PerchèufruttudiuSpìrituhèinognibèèghjustiziaè verità;)

10PruvateciòchìhèaccettatuàuSignore

11Èùnavèmiccacummunionecùl'opereinfructuosedia bughjura,mapiuttosturimproverate

12Perchèhèunavergognaancudiparlàdiecosechìsò fattedielliinsicretu.

13Matutteecosechìsòrimproveratesòmanifestatedaa luce,perchètuttuciòchìsimanifestahèluce

14Perquessach'elludice:Svegliatevi,chìdorme,è risuscitatedaimorti,èCristuvidaràluce

15Vededunquechìandatecunprudenza,miccacum'è stupidi,macum'èsàvii,

16Redimenuutempu,perchèighjornisògattivi

17Perquessa,ùnsitemiccasàviu,macapisceciòchìhèa vulintàdiuSignore.

18Èùnviibriachemiccadivinu,induvehèeccessiva;ma essepienudiuSpìritu;

19Parlenduàvoistessuinsalmièinniècantispirituali, cantenduèfendumelodiainuvostrucoreàuSignore;

20RingraziendusemprepertutteecoseàDiuèuBabbuin unomediunostruSignoreGhjesùCristu;

21Sottumeteviunuàl'altruinutimorediDiu

22Moglie,sottumetteteviàivostrimariti,cum'èàu Signore.

23Perchèumarituhèucapudiamoglia,cum'èCristuhèu capudiachjesa,èelluhèusalvatorediucorpu

24Dunque,cum'èachjesahèsottumessaàCristu,cusìchì emògliesiainognicosaàisomariti

25Mariti,amateevostremòglie,cum'èCristuhàamatu ancuachjesa,èhàdatuellustessuperella;

26Perch'ellupudassisantificàèpurificàcùulavatu d'acquaperaparolla,

27Perch'ellusiprisintòàellustessuunachjesagloriosa, chìùnhàmiccamacchie,nèarrughe,nècosesimili;machì deveessesantuèsenzadifettu

28Alloral'omianudaamàesomògliecum'èusocorpu. Quelluchìamaasomogliaamasèstessu

29Perchènimuhàmaiodiatuasopropriacarne;ma l'alimentaèacura,cum'èuSignoreachjesa:

30Perchèsimumembridiusocorpu,diasocarneèdiiso osse.

31Perquessa,l'omuabbandunaràusobabbuèamamma, ès'uniscerààasomoglia,èelliduisaranuunasolacarne

32Questuhèungranmisteru,maparludiCristuèdia Chjesa.

33Tuttavia,ch’ognunudivoiinparticulareamatecusìaso mogliacum’èellustessu;èamogliavedech'ellavenereu somaritu

CAPITOLU6

1Figlioli,ubbiditeàivostrigenitoriinuSignore,perchè questuhèghjustu.

2Onorautobabbuèatomamma;(chìhèuprimu cumandamentucùaprumessa;)

3Ch'elluvisiabè,èch'ètùcampessilongunantuàaterra 4È,obabbi,ùnpruvucàmiccaivostrifiglioliàl'ira,ma allevateliinl'educazioneèl'ammonizionediuSignore 5Servitori,siateubbidientiàquellichìsòivostrimaestri seconduacarne,cuntimoreètremulu,inunicitàdiu vostrucore,cum'èàCristu;

6Miccacùl'ochju,cum'èl'omipiacevuli;macum'èi servitoridiCristu,fenduavulintàdiDiudaucore; 7Cubonavuluntàfenduserviziu,cum'èàuSignore,è miccaàl'omi:

8Sapenduchìognicosabonachìunomufaci,ustessu riceveràdauSignore,ch'ellusialigatuoliberu

9È,omaestri,fatealistessacosaperelli,pistendua minaccia:sapenduchìuvostruMaestruhèancuinucelu; nèrispettudiepersonecunellu

10Infine,imofratelli,siatefortiinuSignore,èinuputere diasoputenza

11Mettitetuttal'armaturadiDiu,perpudèstàcontruà l'astuziediudiavulu.

12Perchèùnluttemumiccacontr'àacarneèusangue,ma contr'àiprincipati,contr'àeputenze,contr'àicapidia bughjuradistumondu,contr'àagattivezzaspiritualeini lochialti

13Perquessa,pigliateàvoituttal'armaturadiDiu,per pudèresistàinughjornumale,èavèfattututtu,perstà.

14Standdunque,avenduifianchicintidaaverità,èavè nantuàacorazzadiaghjustizia;

15ÈivostripedisòcalzaticùapreparazionediuVangelu diapace;

16Soprattuttu,pigliateuscududiafede,cùqualepuderete spengàtuttiidardidifocudiigattivi.

17Pigliatel'elmudiasalvezza,èaspadadiuSpìritu,chì hèaparolladiDiu

18Preghendusemprecùtutteepreghiereèsupplicheinu Spìritu,èfighjenducusìcunogniperseveranzaè supplicazionepertuttiisanti;

19Èpermè,chìmisiadatuaparolla,perpudèaprea boccacuncura,perfàcunnosceumisterudiuVangelu 20Perquessa,sòunambasciatoreinligami,perch'epossu parlàind'ècuncura,cum'èdeveruparlà.

21Mapersapèancuimoaffari,ècumueiu,Tichicu, fratellucaruèfiduministruinuSignore,vifaràcunnosce tutteecose.

22Qualeaghjumandatuàvoiperulistessuscopu,per pudècunnosceinostriaffari,èch'ellupòcunsulàivostri cori.

23Apaceàifratelli,èl'amorecùafede,daDiuBabbuè dauSignoreGhjesùCristu.

24AgraziasiacuntuttiquellichìamanuunostruSignore GhjesùCristuinsinceritàAmen(All'Efesiniscrittuda Roma,daTychicus)

Filippesi

CAPITOLU1

1PauluèTimoteu,iservitoridiGhjesùCristu,àtuttii santiinCristuGhjesùchìsòinFilippi,cùivescovièi diaconi:

2GraziaàvoièpacedaDiu,unostruBabbu,èdau SignoreGhjesùCristu

3RingraziuumoDiuperogniricordudivoi, 4Sempreinognimeiapreghierapervoituttifacendu dumandecungioia,

5PeravostrafraternitàinuVangeludauprimughjornuà avà;

6Essenducunfidentidiquestustessu,chìquelluchìhà principiatuunbonutravagliuinvoi,acompiràfinuàu ghjornudiGhjesùCristu.

7Ancus'ellumitoccaàpensààvoitutti,perchèviaghjuin core;postuchìsiainimoligami,siainadifesaèa cunfermadiuVangelu,sìtuttipartecipidiamograzia.

8PerchèDiuhèumoregistru,quant'elluaghjuassaidivoi tuttiinl'intestionediGhjesùCristu

9Èquestupregu,chìuvostruamoreabbundasemprepiù inpiùincunniscenzeèinognighjudiziu;

10Perpudèappruvàecosechìsòeccellenti;chìpudete essesinceruèsenzaoffensefinuàughjornudiCristu;

11Essendupienudiifruttidiaghjustizia,chìsòdaGhjesù Cristu,àagloriaèalodediDiu

12Mavogliu,fratelli,chìecosechìmisòaccadutesò cadutepiuttostuàusviluppudiuVangelu;

13PerchìimoligamiinCristusòmanifestatiintuttuu palazzu,èintuttil'altrilochi;

14ÈparechjidiifratelliinuSignore,cunfidentidiimo ligami,sòassaipiùarditiàdìaparollasenzapaura.

15QualchidunupredicanuuCristuancud'invidiaèdilite; ècertiancudibonavuluntà:

16QuellupredicauCristudiadisputa,miccasinceramente, supponechìaghjunghjeafflizioneàimoligami: 17Mal'altrud'amore,sapenduch'esòmessuàadifesadiu Vangelu

18Chìallora?purtantu,ognimodu,siainprete,oinverità, Cristuhèpridicatu;èinquestumirallegra,sì,èmi rallegraraghju.

19Perchèsòchìquestuturnerààamosalvezzaperviadia vostrapreghiera,èusuministrudiuSpìritudiGhjesù Cristu, 20Seconduamoaspittàsinceraèamosperanza,chìin nundaùnmivergognaraghju,machì,cum'èsempre,cù tuttal'audacia,cusìavàancuCristuseràmagnificatuinu mocorpu,siadaavita,siadaamorte

21Permè,campàhèCristu,èmorehèunguadagnu

22Mas'eaghjucampatuinacarne,questuhèufruttudiu motravagliu;

23Perchèsòinunstrettutràdui,avèundesideriudipartì, èdiessecunCristu;chìhèassaimegliu:

24Tuttavia,distàinacarnehèpiùnecessariupervoi 25Èavendustacunfidenza,sòch'eaghjudastàècuntinuà cunvoituttiperavostraprumuzioneègioiadiafede;

26AffinchìavostragioiasiapiùabbundanteinGhjesù Cristupermè,daamoghjuntaàvoi

27Soluchìavostracunversazionesiacum'èdeveesseu VangeludiCristu:affinchìsiach'evivegu,siach'esia assente,aghjuintesuparlàdiivostriaffari,chìstàfermuin unsoluspiritu,cununamentechìlottainsemeperafede diuVangelu;

28Èinnundahèspavintatudaivostriavversari:chìhè perelliunsignuevidentidiperdizione,mapervoidi salvezza,èquelludiDiu

29PerchèvihèdatuinnomediCristu,miccasoludicrede inellu,maancudisoffreperellu;

30Avèulistessucunflittuchìavetevistuinmè,èavà senteàesseinmè.

CAPITOLU2

1S'ellucihèdunquecunsulazioneinCristu,s'ellucihè cunsulazioned'amore,s'ellucihèunafraternitàdiuSpìritu, s'ellucihèviscereèmisericordia, 2Cumpiteamogioia,ch'èvositesimili,avèulistessu amore,essendud'unaccordu,d'unamente

3Ùnsifacinundaperliteovanagloria;mainumiltàdi mentechìognunustimal'altrumegliucàelli

4Ùnguardatemiccaogniomuàesocose,maogniomu ancuàecosedil'altri.

5Chìstamentesiainvoi,chìeraancuinCristuGhjesù:

6Quale,essenduinaformadiDiu,ùnhàmiccapensatu chìeraugualiàDiu:

7Mas'hèfattusenzareputazione,èhàpigliatunantuàellu aformadiunservitore,èhèstatufattuàl'aspettudil'omi 8Èessendutrovuinmodacum'èunomu,siumiliò,è diventòubbidientifinuàamorte,ancuamortediacroce

9Perquessa,Diuancul'hàelevatuassai,èlihàdatuun nomechìhèsopraàogninome

10ChìàunomediGhjesù,ognighjinochjus'inchinava,di ecoseinucelu,èdiecoseinterra,èdiecosesottuàa terra;

11ÈchìognilinguadevecunfessàchìGhjesùCristuhèu Signore,àagloriadiDiuBabbu.

12Perquessa,amoamata,cum'èvoavetesempreubbiditu, miccasoluinamoprisenza,maavàassaipiùinamo assenza,fateavostrapropriasalvezzacùpauraètremulu. 13PerchèhèDiuchìtravagliainvoiàvuluntàèàfàdiu sopiacè

14Fatetutteecosesenzamurmurazionièdispute:

15Affinchìsiatesenzareprocheèinnocu,figliolidiDiu, senzarimproveru,àmezuàunanazionestortaèperversa,à mezuàqualebrillatecum'èluciinumondu;

16Tenenduaparolladiavita;chìmirallegrainughjornu diCristu,chìùnaghjumiccacurrituinvanu,nètravagliatu invanu.

17Iè,ès'ellumisòoffrunantuàusacrifiziuèuserviziudi avostrafede,mirallegra,èmirallegracunvoitutti

18Peralistessacausafateancugioia,èrallegratecunmè.

19MacunfiduinuSignoreGhjesùchìtimandaàpocuà pocuàTimoteu,perch'eaghjuancucunsulatubè,quandu cunnoscuuvostrustatu.

20Perchèùnaghjumiccaunomuchìhàl'ideadiuvostru statu,chìnaturalmentehàcuradiuvostrustatu

21Perchètutticercanuusopropiu,miccaecosechìsòdi GhjesùCristu

22Masapeteaprovadiellu,chì,cum'èunfigliolucùu babbu,hàservitucunmèinuVangelu.

23Iddudunquesperudimandàsubitu,appenavedaraghju cumusianderàcunmè.

24MaaghjucunfiduinuSignorechìeiuancumè vinaraghjuprestu.

25Maaghjupensatuch'ellucivoleàmandààtè Epafroditu,umofratellu,umocumpagnuditravagliu,è cumpagnudisuldatu,mauvostrumessaggeru,èquelluchì hàservituàimobisogni.

26Perchèhàbramatudivoitutti,èerapienudipisanti, perchèaveteintesuch'elluerastatumalatu

27Perchèeraveramentemalatuvicinuàamorte;maDiu hàavutupietàdiellu;èmiccasolunantuàellu,maancu nantuàmè,perùnavèmiccadulorenantuàduluri.

28L'aghjudunquemandatudipiùcuncura,affinchì, quanduuvedretedinovu,virallegrassi,èch'esiamenu tristu.

29RiceveludunqueinuSignorecuntuttagioia;ètene cusìinreputazione:

30Perchèperl'operadiCristueravicinuàamorte,micca inquantuàasovita,perfurnisceavostramancanzadi serviziuversumè

CAPITOLU3

1Infine,imofratelli,rallegrateinuSignore.Scriveistessi coseàvoi,permèùnhèmiccaaggradèvule,mapervoihè sicuru

2Attentiàicani,attenzioneàitravagliadorimaligni, attenzioneàacuncisione

3Perchèsimuacircuncisione,chìadurààDiuinuspiritu, èsirallegrainCristuGhjesù,èùnavemumiccacunfidenza inacarne

4Ancus'ellupuderiaancuavèfiduciainacarneSè qualchissiaaltruomupensach'elluhàciòchìsipòfidàina carne,Ipiù:

5Circuncisul'ottughjornu,diarazzad'Israele,diatribùdi Benjamin,unEbreudil'Ebrei;quantuàalege,unFariseu; 6Inquantuàuzelu,perseguitenduachjesa;toccua ghjustiziachìhèinalege,senzaculpa

7Maciòchìmieradiguadagnu,quellichìaghjucuntatu pèrditeperCristu

8Iè,senzadubbitu,ècuntututteecosemaunaperditaper l'eccellenzadiacunniscenzadiCristuGhjesù,umo Signore,perqualeaghjupatituaperditaditutteecose,èli cuntucum'èsterco,perpudèvinceCristu

9Èessetrovuinellu,ùnavèmiccaamoghjustizia,chìhè dialege,maquellachìhèperafedediCristu,aghjustizia chìhèdiDiuperafede.

10Perch'epossucunnosceellu,èuputerediaso risurrezzione,èafraternitàdiesosuffrenze,essendu cunfurmateàasomorte;

11S'ellupudessighjunghjeinognimoduàarisurrezzione diimorti

12Miccacum'èch'eavessidigiàghjuntu,nèeradigià perfettu,maaghjuseguitu,s'ellupossucapisceciòper qualesòancuappiutudaCristuGhjesù

13Fratelli,ùnmicunsiderumiccach'eaghjucapitu,ma facciuunasolacosa,scurdenduecosechìsòdaretu,è ghjunghjiteàquellecosechìsònanzu

14Premuversuumarcatuperupremiudiaaltavocazione diDiuinCristuGhjesù

15Dunque,tuttiquellichìsòperfetti,simucusìpensati:è s'èvoaveteun'altramenteinqualcosa,Diuvipaleserà ancuquestu

16Tuttavia,induveavemudigiàghjuntu,andemudaa listessaregula,pensemuàastessacosa.

17Fratelli,siateseguacidimè,èmarcatequellichì camminanucusìchìciaveteperesempiu

18(Perparechjicamminanu,diqualiviaghjudettuspessu, èavàvidicuancupienghjendu,chìsòinemicidiacroce diCristu:

19Chìafinehèadistruzzione,usoDiuhèusoventre,èa sogloriahèinasovergogna,chìpensanuàecoseterrenu)

20Perchèanostracunversazionehèinucelu;dainduve ancuaspittemuuSalvatore,uSignoreGhjesùCristu:

21Qualehàdacambiàunostrucorpuvile,perch'ellusia furmatucum'èusocorpugloriosu,seconduutravagliuchì ellupòancusottumettetutteecoseàellustessu

CAPITOLU4

1Perquessa,imofratelliamatièbramati,amogioiaèa mocorona,stammicusìfermuinuSignore,omiocaru amati

2PreguEuodias,èpreguSyntyche,ch'ellisianudilistessa menteinuSignore.

3Ètipreguancu,verucumpagnudighjugnu,aiutaàe donnechìanutravagliatucunmèinuVangelu,ancucù Clemente,ècùl'altricumpagnidiimocumpagni,chìiso nomisòinulibrudiavita

4RallegrateviinuSignoresempre:èdinovudicu: Rallegrate.

5Chìavostramoderazionesiacunnisciutadatuttil'omiU Signorehèàmanu

6Attentiànunda;mainognicosa,perpreghieraè supplicazionecunringraziamentu,fatechìevostre dumandesòfattecunnisciuteàDiu

7ÈapacediDiu,chìsuperaogniintelligenza,guarderài vostricorièmentipermezudiCristuGhjesù

8Infine,fratelli,tuttuciòchìhèveru,tuttuciòchìhè onestu,tuttuciòchìhèghjustu,tuttuciòchìhèpuro,tuttu ciòchìhèbellu,tuttuciòchìhèdibonareputazione;s'ellu cihèvirtù,ès'ellucihèunalode,pensateàquestecose

9Ecosechìaveteamparatuèricevutu,èintesuèvistuin mè,fate,èuDiudiapaceseràcunvoi

10MamirallegrauassaiinuSignore,chìavààl'ultimua tocuradimèhètornataàfiurisce;induveerateancu attenti,maùnvimancaval'occasione

11Miccach'eparluinurispettudiamancanza,perchè aghjuamparatuàessecuntentuinqualunquestatuch'eso

12Sapiuàesseabbattutu,èsòcumuabbundà:inognilocu èintutteecosemisòstruituàessepienuèàavèfame,èà abbundàèàsoffreubisognu.

13PossufàtuttupermezudiuCristuchìmifortifica

14Malgraduchìavetefattubè,chìavetecumunicatucùa moafflizione

15AvàsapeteancuvoiFilippesichì,àuprincipiudiu Vangelu,quand'eaghjupartitudaaMacedònia,nisuna chjesam'hàdettuinquantuàdàèàriceve,mavoisolu

16PerchèancuinTessalonicaavetemandatuunavoltaè tornaàamonecessità.

17Miccaperchèvogliuunrigalu,mavogliufruttuchì possaabbundààuvostrucontu

18Maaghjututtu,èabbundu:sòpienu,avèricevutuda Epafrodituecosechìsòstatemandatedavoi,unodoredi unodoredolce,unsacrificiuaccettabile,piacevuleàDiu

19MaumoDiuvisuministreràtuttiivostribisogni, seconduasoricchezzaingloriaperCristuGhjesù.

20AvààDiuèunostruBabbusiaagloriaperiseculi

Amen

21SalutateognisantuinCristuGhjesù.Ifratellichìsòcun mèvisalutanu

22Tuttiisantivisalutanu,soprattuttuquellichìsòdia casadiCesare

23AgraziadiunostruSignoreGhjesùCristusiacunvoi tutti.Amen.(AiFilippesiscrittidaRoma,daEpafroditu.)

Colossesi

CAPITOLU1

1Paulu,apòstuludiGhjesùCristuperavulintàdiDiu,è Timoteuunostrufratellu, 2ÀisantièàifratellifideliinCristuchìsòinColosse: GraziaàvoièpacedaDiu,unostruBabbu,èdauSignore GhjesùCristu

3RingraziemuDiuèuBabbudiunostruSignoreGhjesù Cristu,prichendusemprepervoi, 4SiccomuavemuintesuparlàdiavostrafedeinCristu Ghjesù,èdil'amorechìaveteàtuttiisanti, 5Perasperanzachìvihèdispostuinucelu,chìavete intesuprimainaparolladiaveritàdiuVangelu; 6Chìhèghjuntuàvoi,cum'èintuttuumondu;èporta fruttu,cum'èancuinvoi,dapoiughjornuchìaveteintesu parlà,ècunnosciagraziadiDiuinverità:

7Cum'èancuaveteamparatudaEpafra,unostrucaru servitore,chìhèpervoiunfideluministrudiCristu; 8ChìcihàancudichjaratuuvostruamoreinuSpìritu

9Perquessa,ancunoi,dapoiughjornuchìl'avemuintesu, ùncessemudipricàpervoi,èdibramach'ètùsiapienudi acunniscenzadiasovulintàintuttaasaviezzaè l'intelligenzaspirituale;

10PerpudèmarchjàdegnediuSignoreàtuttiipiaceri, essendufruttuinognibonaopera,ècresceinacunniscenza diDiu;

11Furtificatucùogniputenza,seconduasoputenza gloriosa,àognipacienzaèlongapazienzacùgioia;

12RendugrazieàuBabbu,chìcihàfatturigaluperesse partecipidil'ereditàdiisantiinluce:

13Qualecihàliberatudauputerediabughjura,ècihà traduttuinuregnudiusoFigliolucaru:

14Inqualeavemuaredenzioneperviadiusosangue, ancuupirdunudiipiccati:

15Qualehèl'imaghjinidiuDiuinvisibule,uprimunatudi ognicriatura:

16Perchèdaellusòstatecreatetutteecosechìsòinucelu èinaterra,visibilièinvisibili,ch'ellisòtronu,oduminii,o principati,oputenzi:tutteecosesòstatecreatedaelluè perellu

17Èelluhèprimaditutteecose,èinellututteecosesò.

18Èelluhèucapudiucorpu,achjesa:qualehèu principiu,uprimunatudaimorti;chìintutteecose puderiaavèapreeminenza.

19PerchèuBabbuhàpiaciutuchìinelluabitassituttaa pienezza;

20È,dopuavèfattuapaceperviadiusanguediaso croce,percunciliàtutteecosecunellustessu;daellu,dicu, s'ellusòcoseinterra,ocoseinucelu

21Èvoi,chìeratequalchìvoltaalienatuènemiciina vostramenteperoperegattivi,maavàhàriconciliatu

22Inucorpudiasocarneperviadiamorte,perprisintà visantuèinculpabileèirreprenableàisoocchi:

23S'èvoperseverateinafedefundataèstabilita,èùnsiate miccaalluntanatidaasperanzadiuVangelu,chìavete intesu,èchìhèstatapredicataàognicriaturachìhèsottuà ucelu;diqualeIPaulsòfattuministru;

24Chìavàsirallegrainimosoffrenzepervoi,èriempie ciòchìhèdaretuàl'afflizzionidiCristuinamocarneperu socorpu,chìhèaChjesa:

25Diqualesòfattuministru,seconduadispensazionedi Diuchìmihèdatupervoi,perrializàaparolladiDiu; 26Ancuumisteruchìhèstatuoculatudal'etàèdae generazioni,maavàhèmanifestatuàisosanti

27ÀqualeDiuhàdafàcunnosceciòchìhèaricchezzadi agloriadistumisterutràiGentili;chìhèCristuinvoi,a speranzadigloria:

28Qualeavemupridicatu,avvistenduogniomu,è insignenduogniomuinognisaviezza;chìpudemu prisentàogniomuperfettuinCristuGhjesù:

29Perquessa,aghjuancutravagliu,stenduseconduuso travagliu,chìtravagliainmèputenti.

CAPITOLU2

1Perchèvogliuchìsapiassiqualegrancunflittuaghjuper voi,èperelliinLaodicea,èperquellichìùnanumicca vistuamofacciaincarne;

2Peressecunsulatiisocori,essenduunitiinamore,èper tutteericchezzediapienaassicurazionedil'intelligenza, peraricunniscenzadiumisterudiDiu,èdiuBabbu,èdi Cristu;

3Inqualesòammucciatituttiitesoridiasaviezzaèa cunniscenza.

4Èquestudicu,perchìnimuùnviingannassicùparolle seducente

5Perchè,ancus'ellusiaassenteinacarne,masòcunvoi inuspiritu,gioghjenduèfighjenduuvostruordine,èa fermezzadiavostrafedeinCristu.

6CumedunqueavetericevutuCristuGhjesùuSignore, cusìandateinellu

7Arradicatiècustruitiinellu,èstabilituinafede,cum'èvi sòstatiinsignati,abbundenduinquestucunringraziamentu.

8Attentichìnimuvispogliàperviadiafilusufiaèdi l'ingannivani,seconduatradizionedil'omi,secondui rudimentidiumondu,èmiccadopuàCristu

9Perchèinelluabitacorporalmentetuttaapienezzadia divinità.

10Èsitecumpletuinellu,chìhèucapudituttiiprincipati èuputere

11Inqualesiateancucircuncisicùacircurcisionefatta senzamani,inl'eliminazionediucorpudiipeccatidia carneperacircuncisionediCristu

12Intarratucunelluinubattèsimu,inuqualeancutùsì risuscitatucunelluperviadiafededil'operazionediDiu, chìl'hàrisuscitatudaimorti

13Èvoi,chìeramortuinivostripeccatièin l'incircuncisionediavostracarne,hàresuscitatucunellu, chìvihàpardunatututtiipeccati;

14Sguassenduagrafiadil'urdinamentuchìeracontruà noi,chìeracuntrariuànoi,èl'hàcacciatudaucaminu, inchiodendulaàasocroce;

15Èavenduspogliatuiprincipatièeputenze,lifeceuna manifestazioneaperta,triunfendunantuàelli

16Chìnimudunquevighjudicheghjainacarne,oina bevanda,oinquantuàunghjornudifesta,odianovaluna, odiighjornidisabbatu

17Chìsòl'ombradiecosechìvenenu;maucorpuhèdi Cristu.

18Chìnimuùnviingannadiavostraricumpensainuna umiltàvuluntariaèaduràl'anghjuli,intruducenduinquelle cosech'elluùnhàmiccavistu,vanamentegonfiatudaaso mentecarnale,

19ÈùntenenumiccauCapu,daqualetuttuucorpuper articulazioniècinturechìavianunutritu,èintrecciate inseme,crescecùl'aumentudiDiu

20Perquessa,s'ètùsìmortucunCristudairudimentidiu mondu,perchè,cum'èvivenduinumondu,sitesottumessu àl'urdinamentu?

21(Ùntoccamicca;ùntastàmicca;ùnmanighjàmicca; 22Qualesòtuttiperperiscecùl'usu;)dopuài cumandamentièduttrinidil'omi?

23Ecosechìanudaveruunamanifestazionedisaviezzain l'adorazionediavulintà,èl'umiltà,èanegligenzadiu corpu;miccainognionoreàasatisfaczionediacarne.

CAPITOLU3

1S'ètùsìrisuscitatucunCristu,cercateecosechìsòsopra, induveCristusitrovaàadirittadiDiu

2Fateuvostruaffettuàecosedisopra,miccaàecose nantuàaterra

3Perchèsìmorti,èavostravitahèpiattacùCristuinDiu

4QuanduCristu,chìhèanostravita,appariscerà,allora ancuvoiapparisceretecunelluingloria

5Mortificatedunqueivostrimembrichìsònantuàaterra; fornicazione,impurità,affettudisordinatu,cuncupiscenza male,ècupidigia,chìhèidolatria:

6Perquessa,l'iradiDiuvenenantuàifigliolidi disubbidienza:

7Inuqualiancuvoicamminòqualchìtempu,quanduvi campavainelli

8Maavàancuabbandunàtuttiquesti;rabbia,rabbia, malizia,blasfemia,cumunicazionesporcaforadibocca

9Ùnmentitemiccal'unuàl'altru,postuch'èvoavete sposuuvechjucùisoatti;

10Èaghjuvistul'omunovu,chìhèrinnuvatuina cunniscenzadopuàl'imaghjinidiquelluchìl'hàcreatu

11InduveùncihènègrecunèGhjudeu,circuncisionenè incircuncisione,barbaru,scitu,schiavunèliberu:ma Cristuhètuttuèintutti

12Rivestitedunque,cum'èl'elettidiDiu,santièamati, visceredimisericordia,bontà,umiltàdimente,mansuranza, longapazienza;

13Sopportendul'unàl'altru,èpardunendul'unl'altru, s'ellucihèunomuinlitecontr'àqualcunu,cum'èCristuvi hàpardunatu,cusìfateancuvoi.

14Èsopraàtuttequestecosemetteincarità,chìhèu ligamediaperfetta

15ÈchìapacediDiuregneinivostricori,àqualeancu voisitechjamatiinuncorpu;èsiategrati.

16LasciatechìaparolladiCristuabitainvoiriccamentein tuttaasaviezza;Insegnenduèammonendul'unl'altruin salmièinniècantispirituali,cantenducùgraziainivostri coriàuSignore

17Ètuttuciòchìfateinparollaoinattu,fatetuttuinu nomediuSignoreGhjesù,ringrazienduàDiuèuBabbu perellu

18Moglie,sottumetteteviàivostrimariti,cum'ècunvene inuSignore

19Mariti,amateevostremòglie,èùnsiatemiccaamari contruàelli.

20Figlioli,ubbiditeàivostrigenitoriintutteecose: perchèquestuhèpiacevuleàuSignore.

21Babbu,ùnpruvucàmiccaàivostrifiglioli,perùnesse scuraggiati

22Servitori,ubbiditeinognicosaàivostripadroni seconduacarne;miccacùeyeservice,cum'èmenpleasers; mainunicitàdicore,temenduDiu:

23Ètuttuciòchìfate,fatedicori,cum'èàuSignore,è miccaàl'omi;

24SapenduchìdauSignorericeveretearicumpensadi l'eredità,perchèserveuSignoreCristu.

25Maquelluchìfaceumalericeveràperumalech'elluhà fattu,èùncihèmiccarispettudiepersone

CAPITOLU4

1Maestri,dààivostriservitoriciòchìhèghjustuèuguale; sapenduchìancuaveteunMaestruinucelu

2Continuateinpreghiera,èfighjateinulistessucun ringraziamentu;

3Preghenduancupernoi,chìDiuciapreunaportadi spressione,perparlàumisterudiCristu,perqualesòancu inligami.

4Perch'epossufàpalesu,cum'èdevuparlà

5Camminateinsaviezzaversuquellichìsòfora,redendu utempu.

6Chìuvostrudiscorsusiasemprecungrazia,assaggiatudi sale,persapècumuduveterispondeàogniomu

7TidichjaràtuttuumostatuTichicu,chìhèunfratellu amatu,èunfideleministruèservitoreinuSignore: 8Qualeaghjumandatuàvoiperulistessuscopu,per ch'ellucunnosceuvostruduminiuècunsulàivostricori; 9CùOnesimu,unfratellufiduèamatu,chìhèunudivoi Vifaràcunnoscetutteecosechìsòfattequì

10Aristarcu,umocumpagnudiprigiuneru,visaluta,è Marcu,figlioludiasurelladiBarnaba,(toccuàquelluchì avetericevutucumandamenti:s'elluveneàtè,ricevelu;) 11ÈGhjesù,chìhèchjamatuGhjustu,chìsòdia circuncisioneQuessisòsoluimocumpagniditravagliuin uregnudiDiu,chìsòstatiuncunsulazionepermè 12Epafra,chìhèunudivoi,unservitorediCristu,vi saluta,sempretravaglienduferventepervoiinpreghiere, affinchìtùsiaperfettuècumpletuintuttaavulintàdiDiu 13Perchèl'aghjutestimuniatu,ch'elluhàungranzeluper voi,èquellichìsòinLaodicea,èquelliinHierapolis 14Luca,uduttoreamata,èDemas,visalutanu.

15SalutateifratellichìsòinLaodicea,èNinfa,èachjesa chìhèincasasoia

16Èquandustaepistolasaràlettatràvoi,fatech’ellasia lettaancuinachjesadiLaodicea;èchìvoianculeghje l'epistoladaLaodicea

17ÈditeàArchippu:Fateattenteàuministeruchìavete ricevutuinuSignore,perfàucumpiimentu

18UsalutudaamanudimèPauluRicurdatividiimo ligami.Agraziasiacunvoi.Amen.(ScrittudaRomaà ColossesidaTychicusèOnesimus)

1Tessalonicesi

CAPITOLU1

1Pàulu,èSilvanuèTimoteu,àachjesadiiTessalonicesi chìhèinDiuBabbuèinuSignoreGhjesùCristu:Graziaè paceàvoi,daDiu,unostruBabbu,èdauSignoreGhjesù Cristu.

2RingraziemuàDiusemprepervoitutti,facendu menzionedivoiinenostrepreghiere;

3Ricurdatisenzacessàuvostrutravagliudifede,è travagliud'amore,èpacienzadisperanzainunostru SignoreGhjesùCristu,invistadiDiuèunostruBabbu;

4Sapendu,fratelliamati,avostraelezzionediDiu.

5PerchèunostruVangeluùnhèghjuntuàvoisoluin parolle,maancuinputenza,èinuSpìrituSantu,èinassai assicuranza;cum'èsapetechìmanerad'omieramutràvoi pervoi

6ÈsiatediventatiseguitoridinoièdiuSignore,avè ricevutuaparollainassaiafflizzioni,cungioiadiuSpìritu Santu

7Perquessa,erateesempipertuttiquellichìcredenuin MacedòniaèinAcaia.

8Perchèdavoi,aparolladiuSignorehèrisonatamicca soluinMacedòniaèinAcaia,maancuinognilocua vostrafedeinDiu,hèsparsa.cusìchìùnavemubisognudi parlànunda

9Perchèellistessimostranudinoichìmanerad'entrain noiavemuavutupervoi,ècumuvivultateàDiudal'idoli perserveuDiuvivuèveru;

10ÈàaspittàusoFiglioludaucelu,ch'elluhàrisuscitatu daimorti,ancuGhjesù,chìcihàliberatudaarabbiachì vene

CAPITOLU2

1Pervoistessi,fratelli,sapeteanostraentratainvoi,chì ùnhèstatuinvanu:

2Maancudopuchìaviamusoffrittuprima,èeramu vergognamenteimplorati,cum'èasapete,inFilippi,avemu avutul'audaciainunostruDiudiparlààvoiuVangeludi Diucùassaidisputa

3Perchèanostraesurtazioneùneramiccadiinganni,nèdi impurità,nèdiastuzia:

4Macum'èDiucierapermessudimetteinafiduciadiu Vangelu,ancucusìparlemu;miccacum'èl'omipiacevuli, maDiu,chìprovainostricori

5Perchèùnavemumaiusatuparollelusinghi,cum'èsapete, nèunmantelludicupidigia;Diuhètestimone:

6Nèdil'omicirchemuagloria,nèdivoi,nèancudil'altri, quanduavemupussutuessepisanti,cum'èl'apòstulidi Cristu.

7Manoieramugentiliàmezuàvoi,cum'èunanutrice curaisofiglioli:

8Dunque,essenduaffettuosamentedesiderosidivoi, eramuvulsutuàavèimpartituàvoi,miccasoluuVangelu diDiu,maancuanostraànima,perchèeratecariànoi

9Perchèviricurdate,fratelli,diunostrutravagliuèdiu travagliu:pertravagliànotteèghjornu,perchèùnvulemu esseincaricatidinimudivoi,viavemupredicatuu VangeludiDiu.

10Voisìtitistimunianzi,èDiuancu,quantusantu,è ghjustièsenzaculpaavemustatucumportatutràvoichì credenu:

11Cum'èsapetecumuesurtavamuècunsulavamuè incaricòognunudivoi,cum'èunbabbufaceisofiglioli, 12Ch'avetecamminendudegnediDiu,chìvihàchjamatu àusoregnuèàagloria

13PerquestacausaancuringraziemuàDiusenzacessà, perchèquanduavetericevutuaparolladiDiuchìavete intesudinoi,ùnl'avetericevutumiccacum'èaparolladi l'omi,macum'èinverità,aparolladiDiu,chìinmodu efficace.travagliaancuinvoichìcrede.

14Pervoi,fratelli,sòdiventatidiscepolidieChjesediDiu chìinGhjudeasòinCristuGhjesù,perchèancuavete patitucum'èecosediivostripaisani,cum'èquellidii Ghjudei

15ChìanutombuuSignoreGhjesùèisoprufeti,ècianu perseguitatu;èùnpiacemiccaàDiu,èsòcuntrariuàtutti l'omi:

16Cipruibiscediparlààipagani,peressesalvati,per cumpiendusempreisopiccati,perchèarabbiahèghjunta nantuàelliàl'ultimu

17Manoi,fratelli,essendustatitoltidavoiperunpocu tempuinpresenza,miccaincore,circavamupiù abbundantedivedeavostrafacciacungrandebrama

18Perquessa,vuleriamuveneàvoi,ancuioPaulu,una voltaèunavolta;maSatanacihàimpeditu.

19Perchèchìhèanostrasperanza,ogioia,ocoronadi gioia?ÙnsiteancuvoiinpresenzadiunostruSignore GhjesùCristuàasovenuta?

20Perchèsìanostragloriaègioia

CAPITOLU3

1Perquessa,quanduùnpudemupiùabbandunà,avemu pensatubèdiesselasciatisoluinAtena;

2ÈhàmandatuàTimoteu,unostrufratellu,èministrudi Diu,èunostrucumpagnuinuVangeludiCristu,per stabiliscevoièpercunsulàvoiinquantuàavostrafede 3Chìnimuùndeveessemossudaquesteafflizzioni: perchèvoistessusapetechìavemunuminatuperquessa.

4Perveru,quandueramucunvoi,viavemudettuprima chìduvemusoffrenutribulazione;ancucumuhèaccadutu, èsapete.

5Perquessa,quanduùnpudiapiùabbandunà,aghju mandatuàcunnosceavostrafede,affinchìutentatoreùnvi hàtentatu,èunostrutravagliuùnsiainvanu.

6Maavà,quanduTimoteuhèghjuntudavoiànoi,ècihà purtatuunabonanutiziadiavostrafedeèdiavostracarità, èchìavetesemprebonricordudinoi,vulenduassaidi vedenoi,cum'ènoiancudivedevoi

7Dunque,fratelli,avemustatucunsulatipervoiintuttee nostreafflizionièangustiedaavostrafede:

8Peravàcampemu,s'èvofermateinuSignore

9PerqualeringraziupudemurendeàDiudinovupervoi, pertuttaagioiachìcirallegramupervoidavantiàunostru Diu;

10Preghendunotteèghjornuassaipervedeutovisu,è perfeccionàciòchìmancainavostrafede?

11AvàDiustessuèunostruBabbu,èunostruSignore GhjesùCristu,dirigenuanostrastradaversuvoi

12ÈuSignorevifacecresceèabbundàinamoreunu versul'altru,èversututtil'omi,cum'ènoifacemuversuvoi

13Finuàafine,pòstabilisceivostricorisenzaculpaina santitàdavantiàDiu,ancuunostruBabbu,àavenutadiu nostruSignoreGhjesùCristucùtuttiisosanti

CAPITOLU4

1Inoltre,vipreguemu,fratelli,èviesurtemuperuSignore Ghjesù,chìcumuavetericevutudanoicumuduvete camminàèpiaceàDiu,cusìabbundassisemprepiù

2Perchèsapetechìcumandamentiviavemudatudau SignoreGhjesù

3PerchèquestuhèavulintàdiDiu,ancuavostra santificazione,chìviastenetedaafornicazione:

4Chìognunudivoisapiacumupussedeusovasuin santificazioneèonore;

5Miccainabramadicuncupiscenza,cum'èipaganichìùn cunnoscimiccaàDiu:

6Chìnimuvadaoltreèingannàusofratelluinogni materia,perchèchìuSignorehèuvindicatoreditutti questi,cum'ènoiancuviavemuavvistatuètistimuniatu

7PerchèDiuùncihàmiccachjamatuàl'impurità,maàa santità.

8Dunque,quelluchìdisprezza,ùndisprezzamiccal'omu, maDiu,chìcihàancudatuusoSpìrituSantu

9Mainquantuàl'amorefraternu,ùnavetemiccabisognu chìviscrivu,perchètùstessuhèstatuinsignatudaDiuà amàunul'altru

10Èveramenteafatecùtuttiifratellichìsòintuttaa Macedònia;

11Èchìstudiateperessetranquillu,èperfàuvostru propiuaffari,èpertravagliàcùevostremani,cum'èavemu urdinatu;

12Affinchìcamminàtesinceramenteversuquellichìsò fora,èchìùnvimancadinunda.

13Maùnvogliumiccachìignurati,fratelli,inquantuà quellichìdormenu,chìùnvidispiacemicca,cum'èl'altri chìùnanumiccasperanza.

14Perchè,s'ènocridemuchìGhjesùhèmortuèrisuscitatu, ancucusìDiupurteràcunelluquellichìdormeinGhjesù

15Perquessa,vidiciamuperaparolladiuSignore,chìnoi chìsimuviventièrestamufinuàavenutadiuSignoreùn impediscemumiccaquellichìdormenu

16PerchèuSignorestessufalàdaucelucùungridu,cùa vocedil'arcànghjulu,ècùatrombadiDiu,èimortiin Cristurisusciteranuprima

17Alloranoi,chìsimuviventièrestamu,seremucullati cunelliininuvuli,perscuntràuSignoreinl'aria;ècusì seremusemprecunuSignore.

18Perquessa,cunsulatel'unl'altrucùsteparolle

CAPITOLU5

1Madiitempièdiestagioni,fratelli,ùnavetemicca bisognuchìviscrivu

2Pervoistessusapeteperfettamentechìughjornudiu Signorevenecusìcum'èunlatruinanotte

3Perquandudiceranu:Paceèsalvezza;tandua distruzzioneimprovvisavenenantuàelli,cum'èutravagliu nantuàunadonnaincinta;èùnscapparanu

4Mavoi,fratelli,ùnsitemiccainabughjura,chìquellu ghjornuvighjunghjecum'èunlatru

5Sòtuttiifigliolidialuce,èifigliolidiughjornu:ùn simumiccadianotte,nèdiabughjura.

6Dunqueùndormemumicca,cum'èl'altri;mafighjemuè essesobri.

7Perquellichìdormenudormenuanotte;èquellichìsò ubriachisòubriachidinotte

8Manoi,chìsimudiughjornu,siamusobri,mettendua corazzadiafedeèdil'amore;èperuncascu,asperanzadi salvezza

9PerchèDiuùncihàmiccadesignatuàl'ira,maàottenea salvezzadaunostruSignoreGhjesùCristu,

10Qualehèmortupernoi,chì,ch'ènosvegliamuodorme, avemudacampàinsemecunellu.

11Perquessa,cunsulateviinseme,èedificatevil'unl'altru, cum'èancuvoi

12Èvipregu,fratelli,dicunnoscequellichìtravaglianutrà voi,èvisòsoprainuSignore,èviammoniscenu; 13ÈdistimaassaiassaiinamoreperusotravagliuÈsiate inpacetràvoi.

14Avàviesurtemu,fratelli,avvistatequellichìsò indisciplinati,cunsulateidebolidimente,susteneidebuli, siatepazientiversututtil'omi.

15Guardachìnimurendemalepermaleànimu;ma seguitatesempreciòchìhèbonu,siatràvoi,siaàtutti l'omi.

16Rallegratesempre 17Pregatesenzacessà

18Inognicosaringraziate,perchèquestuhèavulintàdi DiuinCristuGhjesùpervoi

19ÙnspegnemiccauSpìritu 20Ùndisprezzatemiccaeprofezie.

21Pruvatutteecose;tenefermuciòchìhèbonu 22Astenutidaogniapparenzadiumale 23ÈuDiustessudiapacevisantificatesanu;èpreguà Diu,tuttuuvostruspiritu,l'ànimaèuvostrucorpusia priservatusenzadifettufinuàavenutadiunostruSignore GhjesùCristu.

24Fideluhèquelluchìvichjama,chìancufarà 25Fratelli,pregatepernoi 26Salutatetuttiifratellicununbasgiusantu.

27VipregudauSignorechìstaepistolasialettaàtuttii santifratelli

28AgraziadiunostruSignoreGhjesùCristusiacunvoi. Amen(AprimaepistolaàiTessalonicesihèstatascritta daAtene)

2Tessalonicesi

CAPITOLU1

1Paulu,èSilvanuèTimoteu,àachjesadiiTessalonicesi inDiu,unostruBabbu,èuSignoreGhjesùCristu.

2GraziaàvoièpacedaDiu,unostruBabbu,èdau SignoreGhjesùCristu.

3SemuubligatiàringraziàDiusemprepervoi,fratelli, cum'èghjusta,perchèchìavostrafedecresceassai,èa caritàdiognunudivoituttiversul'altriabbunda; 4PerchìnoistessicigloriamudivoiinechjesediDiu, peravostrapacienzaèavostrafedeintutteevostre persecuzioniètribulazionechìsuffrite:

5Chìhèunsimbulumanifestudiughjudiziughjustudi Diu,affinchìtùsiacuntatudegnidiuregnudiDiu,peru qualeancusoffrete.

6VidenduchìhèunaghjustiziacunDiudiricumpensàa tribulazioneàquellichìviturbanu;

7Èàvoi,chìsiteturbata,riposatecunnoi,quanduu SignoreGhjesùseràrevelatudaucelucùisoanghjuli putenti,

8Inufocuardentesivindettanudiquellichìùncunnosci miccaàDiu,èchìùnubbiditemiccaàuVangeludiu nostruSignoreGhjesùCristu:

9Chìseràpunitucùadistruzzioneeternadaapresenzadi uSignore,èdaagloriadiusoputere;

10Quanduelluveneràperesseglurificatuinisosanti,è peresseammiratuintuttiquellichìcredenu(perchèa nostratistimunianzatràvoihèstatacriduta)inquellu ghjornu

11Perquessa,ancuprichemusemprepervoi,chìunostru Diuvicunsideràdegnidistachjama,ècumpiendututtuu bonupiacèdiasobontà,èl'operadiafedecùuputere.

12ChìunomediunostruSignoreGhjesùCristusia glurificatuinvoi,èvoiinellu,seconduagraziadiunostru DiuèuSignoreGhjesùCristu.

CAPITOLU2

1Oravipregu,fratelli,peravenutadiunostruSignore GhjesùCristu,èperanostrariunionecunellu, 2Ch'ètùùnsiaprestuscuzzulateinmente,oesse disturbatu,nèdauspiritu,nèdaaparolla,nèdaalettera cum'èdanoi,cum'èchìughjornudiCristuhèvicinu

3Chìnimuùnviingannàinognimodu:perchèquellu ghjornuùnvene,s'elluùnveneprimaunacaduta,èquellu omudiupeccatuhèrevelatu,ufiglioludiaperdizione;

4Chìs'opponeès'alzasopraàtuttuciòchìhèchjamatu Diu,ochìhèaduratu;cusìchìellu,cum'èDiu,simettein utempiudiDiu,mustrannuch'elluhèDiu

5Ùnviricurdatemiccachì,quandueraancucunvoi,vi aghjudettustecose?

6Èavàsapeteciòchìimpediscech'ellusimanifestaàuso tempu.

7Perchèumisterudil'iniquitàhèdighjàoperatu:solu quelluchìavàlascialasciarà,finuàch'ellusiacacciatudaa strada.

8ÈtanduseràrevelatuquelluCattivu,chìuSignore cunsumeràcùuspiritudiasobocca,èdistrughjeràcùu splendorediasovenuta:

9Ancuquelluchìasovenutahèdopuàl'operadi Satanassucùtuttuuputereèisegnièemeraviglie menzogne,

10Ècùtuttel'ingannimentudil'ingiustiziainquellichì periscenu;perchèùnanumiccaricevutul'amorediaverità, perpudèessesalvatu.

11Èperquessa,Diulimandaràunaforteillusione,per ch'ellicrederanuinunabugia:

12Perch'ellifussinucundannatituttiquellichìùnanu miccacridutuàaverità,maavianupiacèinl'inghjustizia

13MasimutenutiàringraziàsempreàDiupervoi,fratelli amatidiuSignore,perchèDiuvihàsceltudauprincipiu perasalvezzaperviadiasantificazionediuSpìrituèa fedeinaverità

14Perquessach'elluvihàchjamatuperunostruVangelu, perotteneagloriadiunostruSignoreGhjesùCristu

15Dunque,fratelli,fermatevi,èmanteneetradizionichìvi sòstateinsignate,siaperaparolla,siaperanostraepistola.

16AvàunostruSignoreGhjesùCristustessu,èDiu,u nostruBabbu,chìcihàamatu,ècihàdatucunsulazione eternaèbonasperanzapergrazia.

17Cunsulateivostricori,èstabilisciateviinognibona parollaètravagliu.

CAPITOLU3

1Infine,fratelli,pregatepernoi,affinchìaparolladiu Signoresialibera,èsiaglurificata,cum'ècunvoi

2Èchìpudemuesseliberatidal'omiirragionevuliègattivi, perchètuttil'omiùnanumiccafede

3MauSignorehèfedele,chìvifermarà,èvimantenedau male.

4ÈavemucunfidenzainuSignorechìtoccaàvoi,chìsia fateèfareteecosechìviurdinemu

5ÈuSignoredirigeivostricoriinl'amorediDiu,èinu pazientechìaspettaCristu.

6Avàviurdinemu,fratelli,inunomediunostruSignore GhjesùCristu,chìviritiratedaognifratelluchìcammina indisordine,èmiccaseconduatradizionech'elluhà ricevutudanoi

7Pervoistessusapetecumuduveteseguitàànoi,perchè ùnavemumiccapurtatudisordinetràvoi;

8Èùnavemumanghjatuupanedinimupernunda;mahà fattuutravagliuèutravagliunotteèghjornu,chìùn pudemumiccaesseincaricatipernimudivoi:

9Miccaperchèùnavemumiccaputere,maperfànoiun esempiupervoiperseguitàànoi.

10Perchèancuquandueramucunvoi,viavemuurdinatu questu,chìs'elluùnvuliamiccatravaglià,nèmanghjà

11Perchèavemuintesudìchìcisòquellichìviaghjanutrà divoidisordinatamente,ùntravaglianumicca,masò affaccati

12Ora,àquellichìsòtali,urdinemuèesurtamudau nostruSignoreGhjesùCristu,chìtravaglianuinsilenziuè manghjanuusopane

13Mavoi,fratelli,ùnsiatestanchidifàbè.

14Ès'èqualcunuùnubbidiscemiccaàanostraparolladi st'epistola,notaquelluomu,èùnavetemiccacumpagnia cunellu,peressevergogna.

15Maùnucuntatemiccacum'èunnemicu,ma ammonitelucum'èunfratellu

16AvàuSignorediapacestessuvidàsempreapaceper tuttiimeziUSignoresiacunvoitutti

17UsalutudiPaulucùamomanu,chìhèusimbuluin ogniepistola:cusìscrivu. 18AgraziadiunostruSignoreGhjesùCristusiacunvoi tutti.Amen.(AsecondaepistolaàiThessalonianshèstata scrittadaAtene.)

1Timoteu

CAPITOLU1

1Paulu,apòstuludiGhjesùCristuperucumandamentudi Diu,unostruSalvatore,èuSignoreGhjesùCristu,chìhèa nostrasperanza;

2ÀTimoteu,umofiglioluinafede:Grazia,misericordia èpace,daDiu,unostruBabbu,èdaGhjesùCristu,u nostruSignore

3Cum'èt'aghjupricatudistàsempreinEfesu,quandusò andatuinMacedònia,perch'ellupudassiurdinààalcunidi ùninsignàmiccaaltraduttrina

4Ùnfatemiccaattenteàefavoleèàegenealogieinfinite, chìministranudumande,piuttostuchèàl'edificazione divinachìhèinafede:fatecusì

5Avàafinediucumandamentuhèacaritàdauncorepuru, èdiunabonacuscenza,èdiunafedesenzafinta:

6Daqualealcuni,sviati,sisòalluntanatiinvanitintinnii;

7Vulenduessemaestridialege;ùncapiscenunèciòchì dicenu,nèciòchìaffirmanu

8Masapemuchìalegehèbona,s'èunomul'utilice legalmente;

9Sapenduquestu,chìalegeùnhèmiccafattaperl'omu ghjustu,maperl'impieèperidisubbidienti,perl'impieè peripeccatori,perl'impieèperiprofani,perl'assassinidii babbièperl'assassinidiemamme,perl'assassini

10Periprostituti,perquellichìsicontaminanucù l'umanità,perimenstealers,peribugiardi,perispergiurati, ès'ellucihèqualcosachìhècontruàasanaduttrina;

11SiconduuvangelugloriosudiuDiubenedettu,chìhè statuingaghjatuàamofiducia.

12ÈringraziuCristuGhjesù,unostruSignore,chìm'hà permessu,perch'ellum'hàcunsideratufedele,mettendumi inuministeru;

13Qualeeradavantiàunblasfematore,èpersecutore,è inghjustu,maaghjuavutumisericordia,perchèl'aghjufattu ignoranteinincredulità.

14ÈagraziadiunostruSignoreeraassaiabbundantecùa fedeèl'amorechìhèinCristuGhjesù

15Questahèunaparollafedele,èdegnaditutti l'accettazione,chìCristuGhjesùhèghjuntuinumonduper salvàipeccatori;diqualesòcapu.

16Tuttavia,perquessa,aghjuavutuamisericordia,chìin mèprimaGhjesùCristumanifestassituttaalongapacienza, perunmudelluperquellichìanudacredeinelluperavita eterna

17AvààuRèeternu,immurtale,invisibule,usoluDiu sàviu,siaonoreègloriaperiseculi.Amen.

18Ticonfiust'incaricatu,figlioluTimoteu,secondue prufeziechìanuprimanantuàtè,affinchìtupudassifàuna bonaguerraperelli;

19Tenenduafedeèunabonacuscenza;chìcertianu sguassatunantuàafedeanufattunaufragiu:

20DiqualehèHymenaeusèLisandru;ch'eaghjudatuà Satanassu,perch'elliimparanumiccaàblasfemi

CAPITOLU2

1Esortudunquechì,primadituttu,sifacianu supplicazioni,preghiere,intercessionièringraziamentiper tuttil'omi;

2Perirèèpertuttiquellichìsòinautorità;chìpudemu guidàunavitatranquillaèpacificaintuttapietàèonestà

3PerchèquestuhèbonuèaccettabileinvistadiDiu,u nostruSalvatore;

4Chìaveràchìtuttil'omisòsalvati,èveneàacunniscenza diaverità

5PerchècihèunDiu,èunmediatoretràDiuèl'omi,l'omu CristuGhjesù;

6Chìs'hèdatuunriscattupertutti,peressetistimuniatuà tempu.

7Perquessa,sòurdinatupredicatoreèapòstulu(dicua veritàinCristu,èùnmintumicca;)maestrudiiGentiliin fedeèverità.

8Vogliudunquechìl'omipreganuinognilocu,alzendue manisante,senzairaèdubbitu

9Inulistessumoduancuchìedonnesiadornanuinvestiti modesti,cùvergognaèsobrietà;miccacùcapelli intrecciati,od'oru,operle,oarraycostosi;

10Ma(chìsicunveneàedonnechìprofessanuapietà)cù eopereboni

11Chìadonnas'amparainsilenziucùtuttuusughjettu

12Maùnpermettemiccaàunadonnad'insignà,nèdi usurpàl'autoritàannantuàl'omu,madistàinsilenziu

13PerchèAdamuhèstatufurmatuprima,dopuEva 14ÈAdamuùneramiccaingannatu,maadonnachìera ingannataerainatrasgressione

15Purtantu,seràsalvatuinagravidanza,s'ellu cuntinueghjainafedeèacaritàèasantitàcùasobrietà

CAPITOLU3

1Questahèunaparollavera:Seunomuvolel'uffiziudi vescu,voliunbonutravagliu.

2Ilfautdoncquel'évêquesoitirréprochable,épouxd'une seulefemme,vigilant,sobre,debonneconduite,hospitalier, apteàenseigner;

3Ùnhèmiccadatuàuvinu,nèsbattutu,nèaviditàdi munziunamentu;mapacienza,miccabrawler,micca avidità;

4Quelluchìguvernabèasocasa,avenduisofiglioli sottumessicùognigravità;

5(Perchèsiunomuùnsapicumuregnàasopropriacasa, cumuhàdapigliàcuradiachjesadiDiu?)

6Ùnhèmiccaunnovu,perch'elluùnsiainnalzatucù orgogliuùncascàinacundannadiudiavulu.

7D'altronde,deveavèunbonurapportudiquellichìsò fora;perch'elluùncascàinurimproveruèinatrappuladi udiavulu.

8Cumeidiaconianudaessegravi,miccadoppiulingua, miccadatuàassaivinu,miccaaviditàdilucchera;

9Tenenduumisterudiafedeinunacuscenzapura.

10Èch'ellisòancupruvatiprima;poich'elliaduprà l'uffiziudiundiaconu,essendutrovusenzaculpa

11Ancucusìesomògliedevenuessegravi,micca calunniatrici,sobri,fideliintuttu

12Chìidiaconisòimaritidiunamoglia,chìguvernanubè isofigliolièesocase.

13Perchèquellichìanuutilizatubèl'uffiziudidiaconusi acquistanuunbonugradu,èunagrandeaudaciainafede chìhèinCristuGhjesù

14Tiscrivusticose,sperendudiveneàtèprestu:

15Mas'ès'aspittaraghjuassai,persapècumuduvete cumportàinacasadiDiu,chìhèaChjesadiuDiuvivu,u pilastruèufundamentudiaverità

16Èsenzacuntruversiahègrandeumisterudiapietà:Diu eramanifestatuinacarne,ghjustificatuinuSpìritu,vistu dal'anghjuli,predicatuàiGentili,cridutuinumondu, ricevutuingloria

CAPITOLU4

1AvàuSpìrituparlaesplicitamente,chìinl'ultimitempi certisialluntaranudaafede,attentenduàispiritiseducenti èàeduttrinediidimònii;

2Parlàbugieinipocrisia;avèasocuscenzasearedcunun ferrucaldu;

3Pruibendudimarità,èurdinendudisviàdaemanciari, chìDiuhàcreatuperessericevuticunringraziamentudi quellichìcredenuècunnoscenuaverità.

4PerchèognicriaturadiDiuhèbona,ènundadiricusà, s'elluhèricevutucunringraziamentu:

5PerchèhèsantificatadaaparolladiDiuèapreghiera.

6S'ètùmettiifratelliinricordudisticosi,sareteunbon ministrudiGhjesùCristu,nutrituineparolledifedeèdi bonaduttrina,inqualeaveteghjuntu.

7Maricusateefavoleprofaneèanziane,èesercitevi piuttostuàapietà

8Perchèl'eserciziudiucorpuùnprufiteghjapocu;maa pietàhèprufittuàtutteecose,avèaprumessadiavitachì hèavàèdiquellachìvene

9Questahèunaparollafedeleèdegnaditutti l'accettazione

10Perquessa,travagghiamuèsuffrimuurimproveru, perchèavemuafiduciainuDiuvivu,chìhèuSalvatoredi tuttil'omi,inparticularediquellichìcrèdenu

11Questecosecumandaèinsegna

12Chìnimudisprezzaatoghjuventù;masiateun esempiudiicredenti,inparolla,incunversazione,incarità, inspiritu,infede,inpurità

13Finuàch'eaghjuvintu,fateattenzioneàalettura,à l'esurtazione,àaduttrina

14Ùntrascuratemiccaurigaluchìhèintè,chìvihèstatu datuperprufezia,cùl'imposizionediemanidiu presbiteriu

15Meditatenantuàquestecose;dàtuttuàelli;chìu vostruprufittupòapparisceàtutti

16Pigliateattenzioneàvoistessuèàaduttrina;cuntinuà inelli:perchèfenduquestu,tisalverà,èquellichìti sentenu.

CAPITOLU5

1Ùnrimproveratemiccaunanzianu,masupplicallucum'è unbabbu;èighjovanicum'èfratelli; 2Edonneanzianecum'èmamme;ipiùghjovanicum'è surelle,cùtuttapurità

3Onoraeveduvechìsòveramenteveduve.

4Mas'èunavedovahàfigliolionipoti,ch'elliamparanu primaàfàpietàincasa,èàricusàisoparenti,chìhèbonu èaccettatudavantiàDiu

5Avà,chìhèvedovaveramente,èdesolata,sicunfidain Diu,ècuntinueghjainsupplicheèpreghierenotteè ghjornu

6Maquellachìviveinpiacèhèmortamentrech'ellavive 7Eissecosedàincaricatu,perch'elliponuessesenza culpa

8Mas'elluùnfurniscemiccaisoi,èinparticularequellidi asocasa,hànigatuafede,èhèpeghjuchèuninfidele 9Ùnlasciatemiccachìavedovasiapresainunumeru sottuàsessant'anni,chìeraamogliadiunomu, 10Beninfurmatupereboniopere;s'ellahàcriatufiglioli, s'ellahàallughjatustranieri,s'elluhàlavatuipedidiisanti, s'elluhàalleviatul'afflitti,s'elluhàseguitudiligentemente ognibonatravagliu

11Maeveduvepiùghjovaniricusanu,perchèquand'elli anucuminciatuàsdegnucontr'àCristu,simaritaranu; 12Avèdannazione,perchèanucacciatuasoprimafede 13Èintantuamparanuàesseoziosi,vaginendudacasaà casa;èmiccasolul'oziosi,maancuitattlersèi busybodies,chìdicenucosech'elliùndevenumicca

14Vogliudunquechìedonnepiùghjovanisimariteghjanu, parturinufiglioli,guidàacasa,ùndàmiccaoccasioneà l'avversudiparlàdirimproveru

15PerchècertisòdigiàvultatidopuàSatanassu

16Sèunomuounadonnachìcredehàveduve,ch'ellili stendenu,èchìachjesaùnsiamiccainculpata;ch'ella possaalleviarequellichìsòveramenteveduvi

17Chìl'anzianichìguvernanubèsòcunsideratidegnidi duppiuonore,soprattuttuquellichìtravaglianuinaparolla èaduttrina

18Perchèl'Scritturadice:Ùnmetteremiccadimuseruàu boichìcalaugranuÈ,Utravagliadorehèdegnudiaso ricumpensa

19Cuntraunanzianuùnricevemiccaunaaccusazione,ma davantiàduiotrètistimoni

20Quellichìupeccaturimproveranudavantiàtutti,chì l'altrianutemeancu.

21TipregudavantiàDiu,èàuSignoreGhjesùCristu,èà l'anghjulieletti,d'osservatequestecosesenzapreferite l'unaprimadil'altru,senzafànundaperparzialità.

22Ùnmetteemanidicolpuànimu,nèparticipààipeccati dil'altriomi:mantenevipuri

23Ùnbeiepiùacqua,maaduprateunpocudivinuperuto stomacuèperevostreinfirmitààspessu

24Ipeccatidicertiomisòapertiprima,andendudavantià ughjudiziu;ècertiomiseguitanudopu

25Dilistessamaneraancuibonitravaglidicertisò manifestatiprima;èquellichìsòaltrimentiùnponuesse ammucciati.

CAPITOLU6

1Chìtuttiiservitorichìsòsottuàughjugu cunsidereghjanuisopatronidegnidiognionore,perchìu nomediDiuèasoduttrinaùnsiamiccablasfematu

2Èquellichìanumaestricredenti,ùnlidisprezzanumicca, perchèsòfratelli;mapiuttostulifacenuserviziu,perchè sòfidelièamati,partakersdiubenefiziuQuestecose insegnanuèesurtate

3Sìqualchissiainsignàaltrimenti,èùnaccunsentemiccaà eparollesalutari,ancuàeparollediunostruSignore GhjesùCristu,èàaduttrinachìhèseconduapietà;

4Hèfieru,chìùnsapinunda,machìs'amuzzadidumande èdilitidiparolle,dachìvenel'invidia,alite,aschernu,a l'inchiesta,amalvagità

5Discussioniperversedil'omidimenticurrutti,è disprezzatidiaverità,supponenuchìuguadagnuhèa pietà:dataliritiratevi

6Maapietàcuncuntentamentuhèungrandeguadagnu

7Perchèùnavemupurtatunundainstumondu,èhèsicuru chìùnpudemupurtarinunda

8Èavèmanghjatuèvistimenti,simucuntentati.

9Maquellichìvolenuessericchicadenuinatentazioneè inunatrappula,èinparechjeconcupiscenzestupideèferite, chìanneganul'omiinadistruzzioneèaperdizione.

10Perchèl'amorediisoldihèaradicadituttiimali:chì, mentricertibramavanu,sisòsbagliatidaafede,èsisò trafitticùassaidulori.

11Matu,oomudiDiu,fughjitestecose;èseguitea ghjustizia,apietà,afede,l'amore,apacienza,a mansuranza.

12Combatteabonalottadiafede,pigliateavitaeterna,à qualetùsìancuchjamatu,èaveteprufessatuunabona professionedavantiàparechjitistimoni.

13VidòincaricatuinvistadiDiu,chìanimatutteecose,è davantiàCristuGhjesù,chìdavantiàPonziuPilatuhà vistuunabonacunfessione;

14Ch'ètùguardàstucumandamentusenzamacchia,senza riprudenza,finuàl'apparizionediunostruSignoreGhjesù Cristu:

15Chìinisotempimostrarà,qualehèubenedettuè l'unicuPotente,uRèdiirèèuSignorediisignori;

16Chìhàsolul'immortalità,abitatuinalucechìnimuùn pòavvicinassi;chìnimuhàvistu,nèpòvede:àqualesia l'onoreèuputereeternuAmen

17Incaricateàquellichìsòricchiinstumondu,ch'elliùn sianudimenteelevate,nècunfidenduinricchezzeincerte, mainuDiuvivu,chìcidàricchezzatutteecosepergudiri; 18Ch'ellifacenuubè,ch'ellisianuricchidiboniopere, prontiàsparte,vuluntàdicumunicà;

19Fighjenduperelliunbonufundamentucontruàutempu àvene,perch'elliponupigliàavitaeterna.

20OTimoteu,guardàciòchìhèingaghjatuàatofiducia, evitenduichiacchieriprofanièvani,èl'opposizionidia scienzafalsamentechjamata:

21Qualchidunuchìprofessanuchìanusbagliatuinquantu àafede.Agraziasiacuntè.Amen.(UprimuàTimoteuhè statuscrittudaLaodicea,chìhèacitàprincipalediPhrygia Pacatiana)

2Timoteu

CAPITOLU1

1Paulu,apòstuludiGhjesùCristuperavulintàdiDiu, seconduaprumessadivitachìhèinCristuGhjesù, 2ÀTimoteu,umofigliolucarucaru:Grazia,misericordia èpace,daDiuBabbuèdaCristuGhjesù,unostruSignore.

3RingraziuàDiu,chìservedaimoantenaticuncuscenza pura,chìsenzacessàaghjuricurdatuditèinamo preghieranotteèghjornu;

4Vulenduassaidivedati,ricurdendudietolacrime,per essepienudigioia;

5Quandumiricurdaraghjuafedesenzafintachìhèintè, chìabitavaprimainatonannaLois,èatomammaEunice; èsòcunvintachìancuintè

6Perquessa,tiricurdaraghjuchìtususcitassiurigaludi Diu,chìhèintè,perl'imposizionediemomani

7PerchèDiuùncihàmiccadatuuspiritudipaura;madi putenza,èd'amore,èdiunamentesana.

8Ùnvivargugnatedunquediatistimunianzadiunostru Signore,nèdimèusoprigiuneru;

9Qualecihàsalvatu,ècihàchjamatucùunavocazione santa,miccaseconduenostreopere,maseconduuso propiuscopuègrazia,chìcihèstatudatuinCristuGhjesù, primachìumonduprincipia.

10Maavàhèmanifestatudal'apparizionediunostru SalvatoreGhjesùCristu,chìhàabolituamorte,èhà purtatuàavitaèl'immortalitàperviadiuVangelu.

11Perquessa,sònuminatupredicatore,apòstuluèmaestru diipagani

12Perquessa,aghjuancusoffrenduquestecose,maùnsò miccavergogna,perchècunnoscuàqualeaghjucridutu,è sòcunvintach'elluhècapacidiguardàciòchìl'aghju affidatuàquellughjornu.

13Mantenefermuaformadiparollesane,chìaveteintesu parlàdimè,inafedeèl'amorechìhèinCristuGhjesù.

14Abonacosachìvihèstataaffidata,guardatedau SpìrituSantuchìabitainnoi

15Sapetequestu,chìtuttiquellichìsòinAsiasò alluntanatidamè;diqualesòPhygellusèHermogenes 16USignoredàmisericordiaàacasadiOnesiforu;perchè mirinfriscavaàspessu,èùnsivargugnavadiamocatena: 17MaquanduerainRoma,micercòassaidiligentemente, èmitruvò

18USignorelidàch'ellupòtruvàmisericòrdiadiu Signoreinquellughjornu,èquantecosem'hàservituin Efesu,sapeteassaibè

CAPITOLU2

1Tùdunque,umofigliolu,siaforteinagraziachìhèin CristuGhjesù

2Èecosechìaveteintesuparlàdimètràparechji tistimunianzi,fateulistessuàl'omifideli,chìpuderanu insignàancuàl'altri

3Tùdunquesuppurtàadurezza,cum'èunbonusuldatudi GhjesùCristu.

4Nimuchìsimetteinguerraùns’intricacùl’affaridista vita;perfàpiacèàquelluchìl'hàsceltuperessesuldatu

5Ès'èunomulottaancuperimaestri,ùnhèmicca incurunatu,salvuch'ellusistendelicite

6Uvignaghjoluchìtravagliadeveesseuprimupartecipe diifrutti

7Cunsiderateciòchìdicu;èuSignoretidàintelligenzain tutteecose.

8RicurdativichìGhjesùCristudiasumentediDavidhè staturisuscitatudaimortiseconduumoVangelu: 9Induvesuffruguai,cum'èunmalfattore,ancuàiligami; maaparolladiDiuùnhèmiccaliata

10Perquessa,suppurtututteecoseperl'eletti,perch'elli ponuancuotteneasalvezzachìhèinCristuGhjesùcùa gloriaeterna

11Hèunadichjarazionefedele:Perchès'ènosimumorti cunellu,camparemuancucunellu:

12S'ènosoffremu,regneremuancucunellu;s'ènou nighemu,elluancucirinnegarà:

13S'ènocridemu,maellurestafidu:ùnsipòricusàsè stessu

14Ricordatediquestecose,accusendulidavantiàu Signorechìùnsistendenumiccadiparollesenzaprufittu, mapersubvertiscel'audienti

15StudiaperdimustràtiappruvatuàDiu,unobreruchìùn hàmiccabisognudivergogna,dividendubèaparolladi verità

16Mafughjiteischerziprofanièvani,perchècresceranu inpiùdil'impietà.

17Èasoparollamanghjaràcum'èuncancru:diqualehè HymenaeusèFiletus;

18Qualechìinquantuàaveritàanusbagliatu,dicenduchì arisurrezzionehèdigiàpassata;èsguassateafededicerti 19EppuruufundamentudiDiufermasicuru,avèstu sigillo:USignorecunnoscequellichìsòisoiÈ,chìtutti quellichìchjamanuunomediCristualluntanassida l'iniquità.

20Mainunacasamaiòùnsòmiccasoluvasid'oruè d'argentu,maancudilegnuèditerra;ècertiperonore,è altriperdisonore.

21Sidoncunhommesepurifiedeceux-ci,ilseraunvase àl'honneur,sanctifiéetpropreàl'usagedumaître,etprêtà toutebonneœuvre.

22Fughjiteancuibramidighjuventù,maseguitea ghjustizia,afede,acarità,apace,cùquellichìinvocanuu Signoredauncorepuru.

23Maedumandestupideèignoranteevitanu,sapendu ch'ellifacenudisputidigenere

24ÈuservitorediuSignoreùndevemiccastrittu;ma siategentileàtuttil'omi,dispostiàinsignà,pazienti, 25Indigniscecùmansuitàquellichìs'opponenu;s'èDiu forselidaràupentimentuàaricunniscenzadiaverità; 26Èch'ellisiritruveranudaatrappuladiudiavulu,chìsò fattiprigiuneridaelluàasovulintà

1Sapeteancuquestu,chìinl'ultimighjornisaranutempi periculosi

2Perchèl'omiseranuamatoridisèstessu,cupidi,fanfaroni, orgogliosi,blasfemi,disubbidientiàigenitori,ingrati, empii,

3Senzaaffettunaturali,truffatori,falsiaccusatori, incontinenti,feroci,disprezzatoridiquellichìsòboni,

CAPITOLU3

4Traditori,capricciosi,grandidimente,amatoridipiacè piùchèamatoridiDiu;

5Avèunaformadipietà,maneghenduusoputere:datali, alluntanate.

6Perchèsòquellichìsistriscianuinecase,èchìportanu prigionieriedonnestupidecarichedipeccati,purtateda diversebrame, 7Sempreàamparà,èmaicapacidiveneàacunniscenzadi averità

8Or,cum'èJannèsèJambresresistanuàMosè,cusì resistenuancuquestiàaverità:omidimentecurrutti, riprudutiinquantuàafede

9Maùnprucederanupiù,perchèasofolliaserà manifestataàtuttil'omi,cum'èasoancuera

10Matùsapetebèamoduttrina,umodudivita,uscopu, afede,alongapacienza,acarità,apacienza, 11Persecuzioni,afflizioni,chìmisòghjuntiinAntiochia, inIconium,inLystra;chìpersecuzioniaghjupatitu:mada ellituttiuSignoremihàliberatu.

12Iè,ètuttiquellichìcamparanupiamenteinCristu Ghjesù,soffreranupersecuzione

13Mal'omimalignièiseduttoridiventeranudipiùinpiù, ingannenduèesseingannati

14Macuntinueghjainecosechìaveteamparatuèchì avetestatuassicuratu,sapendudiqualel'aveteamparatu; 15ÈchìdauzitelluavetecunnisciutuesacreScritture,chì sòcapacidirendesàviuperasalvezzaperviadiafedechì hèinCristuGhjesù.

16Tuttal'Scritturahèdatudal'ispirazionediDiu,èhèutile peraduttrina,perarimprovera,peracurrezzione,per l'istruzzioneinaghjustizia:

17Perchìl'omudiDiusiaperfettu,cumpletamentefurnitu àtutteeboniopere

CAPITOLU4

1TipregudunquedavantiàDiu,èàuSignoreGhjesù Cristu,chìghjudicheràivivièimortiàasoapparizioneè àusoregnu;

2Predicaaparolla;esseistanteinstagione,foradi stagione;rimproverate,rimproverate,esortatecùtuttaa longapazienzaèaduttrina

3Perchèveneràutempuchìùnsuppurtaranumiccaasana duttrina;madopuàisobrami,s'ammucciaranuàsèstessi maestri,avendul'arechjepruriginanti;

4Èturnaranul'arechjedaaverità,èseranuturnatiàe favole

5Mafighjateintutteecose,suffriteafflizzioni,fateu travagliudil'evangelista,fateunaprovapienadiuto ministeru

6Perchèavàsòprontuàesseprupostu,èl'oradiamo partenzahèvicinu.

7Aghjubattutuunabonalotta,aghjufinituumocursu, aghjuguardatuafede:

8Daquìinavantimihèriservataunacoronadighjustizia, chìuSignore,ughjudiceghjustu,midaràinquellughjornu, èmiccasoluàmè,maancuàtuttiquellichìamanuaso apparizione

9Fateavostradiligenzaperveneprestuàmè:

10PerchèDemasm'hàabbandunatu,avèamatustumondu oghje,èhèpartutuinTessalonica;CrescensàGalatia, TitusàDalmatia

11SoluLucahècunmèPigliateMarcu,èportalucunvoi: perchèmihèprufittuperuministeru.

12ETichicuaghjumandatuàEfesu

13Umantelluch'eaghjulasciatuinTroacùCarpus, quand'ètùghjunghji,portacuntè,èilibri,masoprattuttui pergamene

14Lisandru,ucalamera,m'hàfattuassaimale; 15Diqualesiateancuattenti;perchèelluhàassairesistutu àenostreparolle

16Àamoprimarisposta,nimuùnm'hèstatacunmè,ma tuttil'omimiabbandunonu:preguàDiuch'elluùnsia miccamessuincarica

17MalgraduuSignore,stavacunmèèm'hàrinforzatu; affinchìpermèapredicazionesiapienamentecunnisciuta, èchìtuttiipaganisentenu,èsòstatuliberatudaaboccadi uleone.

18ÈuSignoremilibereràdaognitravagliumale,èmi priservààusoregnuceleste:àqualesiaagloriaperi seculi.Amen.

19SalutatePriscaèAquila,èacasadiOnesiforu 20ErastestavainCorintu,maTrofimul'aghjulasciatu malatuàMiletum.

21Fateavostradiligenzaperveneprimadil'invernu Eubulustisaluta,èPudens,èLinus,èClaudia,ètuttii fratelli.

22USignoreGhjesùCristusiacùutospirituAgraziasia cunvoiAmen(AsecondaepistolaàTimoteu,urdinatuu primuvescudiachjesadil'Efesini,hèstatascrittada Roma,quanduPaulufùpurtatudavantiàNéronuaseconda volta)

CAPITOLU1

1Paulu,servitorediDiu,èapòstuludiGhjesùCristu,secondu afededil'elettidiDiu,èaricunniscenzadiaveritàchìhè dopuàapietà;

2Inasperanzadiavitaeterna,chìDiu,chìùnpòmiccaminti, hàprumessuprimachìumonduprincipia;

3Mahàmanifestatuàutempuasoparollapermezudia predicazione,chìmihèstataaffidataseconduu cumandamentudiDiu,unostruSalvatore;

4ÀTitu,umofiglioludopuàafedecumuna:Grazia, misericordiaèpace,daDiuBabbuèdauSignoreGhjesù Cristu,unostruSalvatore

5Perquessa,t'aghjulasciatuinCreta,perch'ètùmettissiin ordineecosechìmancanu,èurdinateanzianiinognicità, cum'èt'avianuminatu

6S'elluhèsenzareproche,umaritudiunamoglia,chìhà figliolifidelimiccaaccusatidirivoltaoindisciplinati

7Perchèuvescuhàdaessesenzaculpa,cum'è l'amministratorediDiu;miccavuluntariu,miccaprestuin furia,miccadatuàuvinu,nèstriker,miccadatuàlumunnu lucru;

8Maunamatoredil'ospitalità,unamatoredil'omiboni, sobriu,ghjustu,santu,temperatu;

9Tenendufermuaparollafidelecum'elluhèstatainsignata, perpudèessecapace,perunasanaduttrina,siad'esurtàèdi cunvinceicontradittori.

10Perchècisòassaidisgraziatièvanidisgraziatiè ingannatori,inparticularequellidiacircuncisione:

11Asoboccadeveessefermata,chìsguassateecaseintere, insignenducosech'elliùndevenumicca,perunmunzeddu lucchettu

12Unudielli,ancuunprufetadiusopropiu,disse:ICretisò semprebugiardi,bestiemaligni,ventrilenti

13StutistimunianzahèveraPerquessa,rimproverateli bruscamente,perch'elliponuessesaniinafede; 14Ùnfatemiccaattentuàefavoleebraiche,èi cumandamentidil'omi,chìsialluntananudaaverità 15Peripuritutteecosesòpuri;maancuasomenteèa cuscenzahèimpurtata

16Dichjaranuch'ellicunnoscenuàDiu;mainl'opere,u nianu,essenduabominable,èdisubbidienti,èàognibona operariprubata

CAPITOLU2

1Maditeecosechìdiventanusaneduttrina:

2Chìivechjisòsobri,gravi,temperati,saniinafede,in carità,inpacienza

3Edonneanzianedilistessamanera,ch'ellisicumportanu cum'èasantità,miccafalsiaccusatori,miccadatuàassaivinu, maestridiecoseboni;

4Perinsignààeghjovanidonneàessesobri,àamàisomariti, àamàisofiglioli,

5Peressediscreti,casti,custodiincasa,boni,ubbidientiài somariti,chìaparolladiDiuùnsiamiccablasfemata 6Ighjovaniancuesortanuàessesobri.

7Intutteecose,mustràsèstessuunmudelludibonitravaglii: induttrinadimustràl'incorruptibilità,agravità,asincerità, 8Parolasana,chìùnpòessecundannata;chìquelluchìhèdi ucuntrariupòessevergogna,ùnavènundadimaleàdìdivoi

9Esortateiservitoriàesseubbidientiàisopatroni,èà piacellibèintutteecose;ùnrispondepiù;

10Ùnsguassatemicca,madimustràognibonafideltà;ch'elli ponuadornàaduttrinadiDiu,unostruSalvatoreintuttee cose

11PerchèagraziadiDiuchìportaasalvezzahèapparsaà tuttil'omi,

12Insegnuànoichì,ricusendul'impietàèidesiderimundani, duvemucampàinmodusobriu,ghjustuèpiu,instumondu presente;

13Aspittenduquellasperanzabenedetta,èagloriosa apparizionediugrandeDiuèunostruSalvatoreGhjesù Cristu;

14Chìs'hèdatuellustessupernoi,perch'ellucipudassi ridicàdaogniiniquità,èpurificàperellustessuunpopulu propiu,zelosudieboniopere

15Questecoseparlate,esortateèrimproveratecùogni autorità.Chìnimutidisprezza.

CAPITOLU3

1Pensateàessesottumessiàiprincipatièàiputeri,àubbidì àimagistrati,àesseprontiàognibonaopera, 2Perùnparlàmaledinimu,perùnessebrawlers,magentile, dimustràognimitezzaàtuttil'omi

3Perchèancunoistessieravamuqualchìvoltastolti, disubbidienti,ingannati,servendudiversibramièpiacè, campenduinmaliziaèinvidia,odiosièodiendul'unl'altru 4Madopuapparsuabenignitàèl'amorediDiu,unostru Salvatoreversul'omu,

5Miccaperl'operedighjustiziachìavemufattu,masecondu asomisericordia,cihàsalvatu,daulavatudiarigenerazione èdiurinnuvamentudiuSpìrituSantu;

6Ch'elluhàversatunantuànoiinabbundanzapermezudi GhjesùCristu,unostruSalvatore;

7Chì,essendughjustificatudaasograzia,avemudaesse fattuerediseconduasperanzadiavitaeterna

8Questahèunaparollafedele,èquestecosevogliuchì affirmateconstantemente,affinchìquellichìanucridutuin DiuponuesseattentiàmanteneeboniopereQuestecosesò bonièprufittualiperl'omi.

9Maevitemiccaedumandestupide,ègenealogie,è cuntenzioni,èstrivingsperalege;perchèùnsòmiccaprufitti èvani.

10Unomuchìhèunheretickdopuaprimaèaseconda ammonizionerifiuta;

11Sapenduchìquelluchìhètalihèsubvertitu,èpecca, essenducundannatudaellustessu

12QuanduvimanderaghjuàArtemas,oàTichicu,fate diligenteàveneàmèinNicopoli,perchèaghjudecisuquìà l'inguernu

13PortateZenasl'avucatuèApolluinusoviaghju diligentemente,chìùnlimancanunda.

14Èchìinostriamparanuancuàmanteneeopereboniper l'usinecessarii,perùnessemiccainfructuali

15Tuttiquellichìsòcunmèvisalutanu.Salutatequellichìci amanuinafedeAgraziasiacunvoituttiAmen(Hèstatu scrittuàTitu,urdinatuuprimuvescudiachjesadiiCreti,da NicopolisdiMacedonia.)

Filemone

CAPITOLU 1

1 Paulu, prigiuneru di Ghjesù Cristu, è Timoteu, u nostru fratellu, à Filemonu, u nostru caru amatu è cumpagnu,

2 È à a nostra amata Appia, è à Archippu, u nostru cunfraternu, è à a chjesa di a to casa :

3 Grazia à voi è pace da Diu, u nostru Babbu, è da u Signore Ghjesù Cristu.

4 Ringraziu u mo Diu, facendu sempre menzione di tè in e mo preghiere,

5 Intesu u to amore è a fede chì avete versu u Signore Ghjesù, è versu tutti i santi ;

6 Affinchì a cumunicazione di a to fede diventerà efficace, ricunnoscendu ogni cosa bona chì hè in voi in Cristu Ghjesù.

7 Perchè avemu una grande gioia è cunsulazione in u to amore, perchè e viscere di i santi sò rinfriscate da tè, fratellu.

8 Per quessa, ancu s'ellu possu esse assai audace in Cristu, per urdinà à voi ciò chì hè convenientu,

9 Ma piuttostu, per amore, vi pregu, essendu un tali cum'è Paulu l'anzianu, è avà ancu prigiuneru di Ghjesù Cristu.

10 Ti pregu per u mo figliolu Onesimu, chì aghju natu in i mo ligami :

11 Chì, in u tempu, ùn era micca prufittu à tè, ma avà à tè è à mè.

12 Quale aghju mandatu di novu : tù dunque ricevelu, vale à dì e mio viscere.

13 Quale aghju avutu cun mè, per ch'ellu m'hà servitu in i ligami di l'evangelu in u vostru locu.

14 Ma senza a to mente ùn faria nunda ; chì u vostru benefiziu ùn deve esse cum'è di necessità, ma di vuluntà.

15 Forse, dunque, si n'andò per una stagione, per ch'ellu l'avete ricevutu per sempre ;

16 Ùn avà cum'è un servitore, ma più di un servitore, un fratellu caru, sopra à mè, ma quantu più à tè, sia in a carne, sia in u Signore ?

17 Sè dunque mi cunti cum'è un cumpagnu, ricevelu cum'è mè stessu.

18 S'ellu t'hà inghjuliatu, o t'hà duvutu qualcosa, mettili per mè ;

19 Eiu Paulu l'aghju scrittu cù a mo manu, l'aghju da rimbursà, ancu s'ellu ùn vi dicu micca cumu duvete à mè ancu à voi stessu.

20 Iè, fratellu, lasciatemi a gioia di tè in u Signore : rinfriscà e mio viscere in u Signore.

21 Cunfidenza in a to ubbidienza ti aghju scrittu, sapendu chì ancu tù farai più di ciò ch'e dicu.

22 Ma ancu preparami ancu un allughjamentu, perchè speru chì per via di e vostre preghiere mi serà datu.

23 Salutami là Epafra, mio compagno di prigionia in Cristu Ghjesù ;

24 Marcu, Aristarcu, Demas, Lucas, i mo cumpagni di travagliu.

25 A grazia di u nostru Signore Ghjesù Cristu sia cù u vostru spiritu. Amen.

Ebrei

CAPITOLU1

1Diu,chìinparechjitempièindiversemanerehàparlatu inupassatuàibabbiperiprufeti,

2Cihàparlatuinquestiultimighjorniperviadiuso Figliolu,chìelluhànuminatuerediditutteecose,daquale hàancufattuumondu;

3Chìessenduusplendorediasogloria,èl'imaghjini espressadiasopersona,èchìsustenevatutteecosecùa parolladiusoputere,purtendudaellustessuinostri peccati,sipusòàadirittadiaMaestàinl'altu;

4Essendufattuassaimegliuchèl'anghjuli,perchèelluhà ottinutuperereditàunnomepiùeccellentechèelli

5Perchèàqualedil'ànghjulihàdettuinognimumentu: TusìumoFigliolu,oghjet'aghjugeneratu?Èdinò, seraghjuperelluunBabbu,èelluseràpermèunFigliolu?

6Èdinò,quand'ellupurtavauprimunascituinumondu, disse:Èchìtuttil'anghjulidiDiul'adorenu.

7Èdil'ànghjulidice:Qualefaceàisoanghjulispiriti,èi soministriunafiammadifocu

8MaàuFiglioludisse:Utotronu,oDiu,hèpersempreè sempre:uscettrudiaghjustiziahèuscettrudiutoregnu

9Aveteamatuaghjustizia,èodiatul'iniquità;dunqueDiu, ancuutoDiu,t'hàuntucùl'oliudigioiasopraàito cumpagni

10È,Tù,Signore,inuprincipiuaipusatuifundamentidia terra;èicelisòl'operedietomani:

11Perisceranu;maturesti;ètuttiinvechjaranucum'èun vestitu;

12Ècum'èunvestitulipiegate,èsaranucambiati:matù sìulistessu,èitoanniùnmancanumicca

13Maàqualedil'anghjulihàdettuinognimumentu: Siateàamomanudiritta,finuàch'eaghjufattuito nemichiutosgabello?

14Ùnsòmiccatuttispiritiministri,mandatiàministraper quellichìsaranueredidisalvezza?

CAPITOLU2

1Perquessa,duvemufàpiùattenteàecosechìavemu intesu,perùnessemiccalasciatescappà.

2Perchès'èaparolladettadal'anghjulieraferma,èogni trasgressioneèdisubbidienzaricevenuunaricumpensa ghjustu;

3Cumuscapperemu,s'ènotrascuratemuunasalvezzacusì grande;chìprimacuminciòàesseparlatudauSignore,è hèstatucunfirmatuànoidaquellichìl'anuintesu;

4Diulirendeancutistimunianza,siacùsegnièmiraculi,è cùdiversimiraculi,èrigalidiuSpìrituSantu,seconduaso vuluntà?

5Perchèùnhàmiccasottumessuàl'ànghjuliumonduà vene,diqualeparlemu

6Maunuinuncertulocutistimunia,dicendu:Chìhè l'omu,ch'ètùtiricurdatediellu?oufiglioludil'omu,chì tùlivisiti?

7L'avetefattuunpocupiùbassuchèl'anghjuli;L'ai coronatudigloriaèd'onore,èl'aipusatunantuàl'operedi etomani:

8AvetemessututteecosesottuàisopediPerchèch'ellu hàsottumessututtusottuàellu,ùnhàlasciatunundachìùn hèmiccasottumessuàellu.Maavàùnvedemumiccatutte ecosesottumessiàellu

9MavedemuàGhjesù,chìhèstatufattuunpocupiùbassu chèl'anghjuliperusoffrenudiamorte,coronatudigloriaè d'onore;ch'ellupergraziadiDiutastàamorteperogni omu

10Perellu,perqualesòtutteecose,èperqualesòtuttee cose,purtenduparechjifiglioliàagloria,perrendeperfettu ucapitanudiasosalvezzaperviadiesofferenze

11Perchèquelluchìsantifica,èquellichìsòsantificatisò tuttidiunu,perquessach'elluùnsivergognadichjamàli fratelli

12Dicendu:Dichjaràutonomeàimofratelli,inmezuàa chjesaticantàelode

13Èdinovu,metteraghjuamofiduciainelluÈdinò, eccueiuèizitellichìDium'hàdatu.

14Siccomudunqueifigliolisòpartecipidicarneèsangue, ellustessuhàancuparticipatuàastessa;chìperviadia mortepuderiadistrughjequelluchìaviauputerediamorte, valeàdìudiavulu;

15Èliberatequellichì,perpauradiamorte,eranututtaa sovitasottumessiàaschiavitù.

16Perchèveramenteùnhàmiccapigliatunantuàellua naturadil'anghjuli;mapigliònantuàelluasumentedi Abraham.

17Perquessa,intutteecose,civoleàessefattucum'èiso fratelli,peresseunsuvvirusacerdotemisericordiosoèfidu inciòchìtoccaàDiu,perfàariconciliazionediipeccatidi upopulu

18Perchèellustessuhàpatituessendutentatu,pòaiutàà quellichìsòtentati

CAPITOLU3

1Perquessa,fratellisanti,chìparticipanuàavocazione celestiale,cunsidereghjal'ApòstuluèuSummaSacerdote dianostraprofessione,CristuGhjesù;

2Chìerafiduàquelluchìl'hànuminatu,cum'èMosèera fideluintuttaasocasa.

3Perchèquestuomuhèstaturiputatudegnudipiùgloria chèMosè,postuchìquelluchìhàcustruituacasahàpiù onorechèacasa.

4Perchèognicasahècustruitadaunomu;maquelluchì hàcustruitututteecosehèDiu

5ÈdaveruMosèerafideluintuttaasocasa,cum'èun servitore,perunatistimunianzadiecosechìanudaesse ditedopu;

6MaCristucum'èunfigliolunantuàasocasa;diquale simuacasa,semantenemufermaafiduciaèl'allegriadia speranzafermafinuàafine

7Perquessa(cum'èuSpìrituSantudice:oghje,sèvosite àsenteasovoce, 8Ùninduriscemiccaivostricori,cum'èinapruvucazione, inughjornudiatentazioneinudesertu:

9Quanduivostribabbim'anutentatu,pruvati,èvistuemo operequarant'anni

10Perquessach'eaghjuafflittudiquellagenerazione,è aghjudettu:Sisbaglianusempreinusocore;èùnanu miccacunnisciutuimomodi

11Alloraaghjughjuratuinamocòllera:Ùnentreranu miccainumoriposu)

12Fighjate,fratelli,chìùncisiainqualcunudivoiuncore malignudiincredulità,inalluntanassidauDiuvivu.

13Maesurtatel'unl'altruognighjornu,mentrech'elluhè chjamatuoghje;affinchìqualchissiadivoiùnsiaindurita perl'ingannimentudiupeccatu.

14PerchèsimufattipartecipidiCristu,s'ènomantenemu uprincipiudianostrafiduciafermafinuàafine;

15Mentresidice:Oghji,s'èvovuletesenteasovoce,ùn induriscemiccauvostrucore,cum'èinapruvucazione

16Qualchidunu,dopuavèintesuintesu,anuprovocatu,ma miccatuttiquellichìsòsurtitidal'EggittuperviadiMosè

17Macunqualeeraquarant'anniintristu?Ùneramicca cunquellichìavianupeccatu,chìicadaverisòcascatiinu desertu?

18Èàqualehàghjuratuch'elliùnentreranuinusoriposu, maàquellichìùnanumiccacridutu?

19Alloravedemuch'elliùnpudianuentreperviadi incredulità

CAPITOLU4

1Tememudunque,chì,chìcisiastataprumessadientrein usoriposu,qualcunudivoiùnparemiccamancatu

2PerchèuVangeluhèstatuannunziatuànoi,cum'èàelli, maaparollapridicataùnlihàmiccabenefiziu,ùnhèmicca mischiatacùafedeinquellichìl'anuintesu

3Perchènoi,chìavemucridutu,entremuinuriposu,cum'è elludisse:Cumul'aghjughjuratuinamocòllera,s'ellu entreranuinumoriposu,ancus'èl'operesòstatefinitedaa fundazionediumondu

4Perchèelluhàparlatuinuncertulocudiusettimu ghjornuinquestumodu:ÈDiuhàriposatuusettimu ghjornuditutteesoopere

5Èdinòinstulocu,S'ellientreranuinumoriposu.

6Videndudunquech'ellucivoleàentreinellu,èquelliài qualihèstataannunziataprima,ùnsòmiccaintrutiper incredulità.

7Dinovu,limitòuncertughjornu,dicenduinDavid: Oghje,dopuàtantutempu;cum'èhèdettu,oghje,sèvo vuletesenteasovoce,ùninduriscemiccaivostricori.

8Car,s'èGhjesùliaviadaturiposu,alloraùnavissimicca parlatudopudiunaltrughjornu

9CifermadunqueunriposuàupopuludiDiu.

10Perchèquelluchìhèintrutuinusoriposu,hàancu cessatudiesoopere,cum'èDiuhàfattudaisoi

11Travagliemudunqueàentreinquelluriposu,affinchì qualchissiaùncascàdopuàulistessuesempiudi incredulità.

12PerchèaparolladiDiuhèrapida,èputente,èpiù affilatacàqualsiasispadaàduitaglii,penetrantefinuàa divisionedil'animaèdiuspiritu,èdiearticulazionièdia medula,èdiscerneipinsamentièl'intenzionidiucore.

13Ùncihènècriaturachìùnhèmiccamanifestatainuso visu,matutteecosesònudeèaperteàl'ochjidiquellucù qualeavemudafà

14Videndudunquechìavemuungransacerdote,chìhè passatuinucelu,Ghjesù,uFiglioludiDiu,tenemufermu anostraprofessione

15Perchèùnavemumiccaunsuvrasacerdotechìùnpò miccaessetoccucùusintimudienostreinfirmità;maera intuttiipuntitentatucum'ènoi,masenzapeccatu

16Andemudunquecuncoraggioàutronudiagrazia,per pudèottenemisericordia,ètruvàgraziaperaiutàintempu dibisognu

CAPITOLU5

1Perchèognisuvvernusacrificadorepigliatutràl'omihè urdinatuperl'omiinciòchìtoccaàDiu,perpudèoffre rigalièsacrificiperipeccati

2Qualepòavècumpassionedil'ignoranti,èdiquellichìsò foradistrada;perquessaellustessuhèancucircundatudi infirmità

3Èperquessach'elludeve,cum'èperupopulu,cusìancu perellustessu,offreperipeccati

4Ènimuùnsipigliastuonoreperellustessu,maquellu chìhèchjamatudaDiu,cum'èAaronne.

5CusìancuCristuùns'hèglorificatuellustessuperesse fattuunsuvrasacerdote;maquelluchìlidisse:"Tusìu moFigliolu,oghjet'aghjunascitu".

6Cum'elludiceancuinunaltrulocu:Tusìunpreteper sempre,secondul'ordinediMelchisedec

7Qualeinighjornidiasocarne,quand'elluaviaoffrittu preghiereèsupplicazionicùfortichiancièlacrimeàquellu chìpudiasalvàdaamorte,èfùintesuinquelluchìteme;

8Ancus'ellueraunFigliolu,hàamparatuàl'ubbidienza perecosech'elluhàpatitu;

9Èdiventatuperfettu,hèdiventatul'autorediasalvezza eternapertuttiquellichìubbidivanu;

10ChjamatudaDiusuvrasacrificatoresecondul'ordinedi Melchisedec

11Diqualeavemuassaicosedadì,èdifficilidaesse dichjarate,postuch'èvositesordiàsente

12Perchèquanduperutempuduveteessemaestri,avete bisognuchìunuviinsignàdinovuqualisòiprimiprincipii dil'oraculidiDiu;èsòdiventatiquellichìanubisognudi latte,èmiccadicarneforte

13Perchètuttiquellichìusanulattiùnsòmiccaabiliina parolladighjustizia:perchèhèunzitellu

14Maacarneforteapparteneàquellichìsòmaiò,ancuà quellichìperviadil'usuanuisosensiesercitatiper discernisceubèèumale

CAPITOLU6

1LasciatedunqueiprincipiidiaduttrinadiCristu, andemuàaperfezione;ùnponenupiùufundamentudiu pentimentudaeoperemorte,èdiafedeversuDiu, 2Diaduttrinadiibattesimi,èdil'imposizionediemani,è diarisurrezzionediimorti,èdiughjudiziueternu

3Èquestufaremu,seDiupermette

4Perchèhèimpussibileàquellichìunavoltasòstati illuminati,èanutastatudiurigaluceleste,èsòstatifatti partecipidiuSpìrituSantu,

5ÈavètastatuabonaparolladiDiu,èeputenzidiu monduàvene,

6S'ellis'alluntananu,perrinnuvàlidinovuàupentimentu; Videnduch'ellicrucificavanudinovuuFiglioludiDiu,èu mettenuinunavergognaaperta

7Perchèaterrachìbeieinapioggiachìveneàspessu nantuàella,èpruduceerbeadatteàquellichìhèvestitu, ricevebenedizzionedaDiu

8Maquelluchìportaspineèrovihèricusatu,èhèvicinuà amaledizzione;acuifinedeveessebrusgiata.

9Ma,amati,simucunvintidiecosemegliudivoi,ècose chìaccumpagnanuasalvezza,ancus'ènoparlemucusì.

10PerchèDiuùnhèmiccainghjustuperscurdàuvostru travagliuèutravagliudil'amore,chìavetedimustratu versuusonome,inchìaveteservituàisanti,èfateu ministru.

11Èvulemuchìognunudivoidimustràalistessadiligenza àapienaassicurazionediasperanzafinuàafine:

12Chìùnsiatepigri,madiscepolidiquellichì,perviadia fedeèdiapacienza,erediteeprumesse

13PerchèquanduDiuhàfattuaprumessaàAbraham, perchèùnpudiamiccaghjuràperpiùgrande,hàghjuratu perellustessu:

14Dicendu:Disicuru,benedizzionetibenedicaraghju,è multiplicàtimultiplicaraghju

15Ècusì,dopuavèpatimentatu,ottenneaprumessa

16Perl'omiveramenteghjuranuperupiùgrande,èu ghjuramentudicunfirmazionehèperelliafinediogni disputa

17InduveDiu,vulendupiùabbondantementedifàvedeà l'eredidiaprumessal'immutabilitàdiusocunsigliu,a cunfirmavacùunghjuramentu:

18Chìperduiecoseimmutabili,inqualeeraimpussibileà Diudimentirà,pudemuavèunafortecunsulazione,chìsò fughjitiinrifughjuperpigliàasperanzachìcihèstata davanti:

19Chìasperanzaavemucum'èun'ancoradil'ànima,sicura èferma,èchìentreinquelludiuvelu;

20Induveuprecursorehèpernoiintrutu,ancuGhjesù,hà fattusuvrasacerdotepersempre,secondul'ordinedi Melchisedec

CAPITOLU7

1PerquestuMelchisedec,rèdiSalem,pretediuDiu Altìssimu,chìhàscontruàAbràhamuvultendudaa macellazionediirè,èubenedisse;

2AqualeancuAbràhamuhàdatuunadecimapartedi tuttu;primaessenduperinterpretazioneRedighjustizia,è dopuancuRediSalem,chìhè,Redipace;

3Senzababbu,senzamamma,senzadiscendenza,senza principiudighjorni,nèfinedivita;mafattucum'èu FiglioludiDiu;dimoraunpreteinpermanenza

4Cunsiderateavàquantuerastuomu,àqualeancuu patriarcaAbrahamhàdatuadecimapartediubottu

5ÈveramentequellichìsòdiifigliolidiLevi,chì ricevenul'uffiziudiusacerdòziu,anuuncumandamentudi pigliàadecimadiupopulusecondualege,valeàdìdiiso fratelli,ancus'elluescedailombid'Abrahamu:

6Maquelluchìadiscendenzaùnhèmiccacuntatadaelli, hàricevutuadecimad'Abrahamu,èhàbenedettuquellu chìaviaeprumesse

7Èsenzaognicuntradizzioneumenuhèbenedettudiu megliu

8Èquìl'omichìmorenuricevenuadecima;maquìli riceve,diqualehètistimuniatuch'elluvive

9Ècumupossudì,ancuLevi,chìriceveadecima,hà pagatuadecimainAbraham.

10Perchèeraancuinilombidiusobabbu,quandu Melchisedecuscontra

11Sidonclaperfectionétaitparlesacerdocelévitique, (carc'étaitsousluiquelepeuplerecevaitlaloi),qu'auraitilencorebesoinqu'unautreprêtres'élèveselonl'ordrede Melchisédek,etqu'ilnesoitpasappeléselonl'ordre d'Aaron?

12Peressecambiatuusacerdòziu,cihèbisognudicambià ancualege

13Perchèquelludiqualesidicenuquestecose,appartene àunaaltratribù,chìnimuùnhàmiccaassistituàl'altare

14PerchèhèevidentichìunostruSignorehèghjuntuda Ghjuda;diqualetribùMosèùnhàparlatunundainquantu àusacerdòziu

15Èhèancuassaipiùevidenti,perchèchì,àl'aspettudi Melchisedec,s'arrizzaunaltrusacerdote

16Qualehèfattu,miccasecondualegediun cumandamentucarnale,madopuàuputerediunavita senzafine

17Perchèellutistimunieghja:Tusìunpretepersempre, secondul'ordinediMelchisedec.

18Perchècihèveramenteunannullamentudiu cumandamentuchìprecedeperadebulezzaèl'inutilitàdi ellu.

19Perchèalegeùnhàfattunundadiperfettu,ma l'introduzionediunasperanzamegliuperqualeci avvicinemuàDiu.

20Èpostuch'elluùnhèmiccasenzaghjuramentuhèstatu fattuprete:

21(Carcesprêtresfurentcrééssansserment;maisceci parunsermentparceluiquiluiavaitdit:L'Eternelajuré etneserepentirapas:Tuesprêtreàjamaisselonl'ordrede Melchisédec:)

22DatantuGhjesùhèstatuassicuratudiuntestamentu megliu

23Èeranuveramenteassaipreti,perchèùnanumicca permessudicuntinuàperviadiamorte:

24Mast'omu,perch'ellucuntinueghjasempre,hàun sacerdòziuimmutable.

25Perquessach'ellupòancusalvààl'ultimuquellichì ghjunghjenuàDiuperellu,postuch'elluvivesempreper intercessioneperelli.

26Perchèuntalisuvvernusacerdotecihèdivintatu,chìhè santu,innocu,senzaimpurità,separatudaipeccatori,è fattupiùaltuchèiceli;

27Chìùnhàmiccabisognudiognighjornu,cum'èquelli grandisacrificadori,disacrificà,primaperisopiccati,è dopuperupopulu;

28Perchèalegefaceomisummisacerdotichìanu infirmità;maaparolladiughjuramentu,chìeradapoia lege,faceuFigliolu,chìhècunsacratupersempre

CAPITOLU8

1Avàdiecosechìavemuparlatuquestuhèasumma: Avemuuntalisuvvirusacerdote,chìsitrovaàamanu dirittadiutronudiaMaestàiniceli;

2Unministrudiusantuariu,èdiuverutabernaculu,chìu Signorehàpiantatu,èmiccaomu.

3Perchèognisuvvernusacerdotehèurdinatuperoffre rigalièsacrifizi:perquessa,hènecessariuchìquestuomu hàancuqualcosadaoffre.

4Perchès'ellueranantuàaterra,ùnsariamiccaprete, postuchìcisòpretichìoffrenurigalisecondualege:

5Chìserveàl'esempiuèàl'ombradiecosecelesti,cum'è MosèfùammonitudaDiuquand'elluaviadafàu tabernaculu,perchè:Vede,diceellu,chìfatetutteecose seconduumudelluchìt'hàmostratuinamuntagna.

6Maavàhàottenutuunministerupiùeccellente,daquantu hèancuumediatorediunpattumegliu,chìhèstatu stabilitunantuàprumessemegliu

7Car,s'ils'agissaitd'unepremièrealliancesansfaute,ilne fallaitpaschercherdeplacepourlaseconde

8Peressescupertucunelli,disse:Eccu,venenuighjorni, diceuSignore,quanduaghjudafàunnovupattucùacasa d'IsraeleècùacasadiGhjuda

9Miccasecondul'alleanzach'eaghjufattucùisobabbiin ughjornuchìl'aghjupigliatuinmanupercacciàliforadiu paesed'Egittu;perchèùnanumiccacuntinuatuinumo pattu,èùnliaghjumiccacunsideratu,diceuSignore.

10Perchèquestuhèupattuchìaghjudafàcùacasa d'Israeledopuàquellighjorni,diceuSignore;Puderaghju emolegeinasomente,èliscriveraghjuinisocori,è seraghjuperelliunDiu,èmisaranuunpopulu

11Èùninsignaranumiccaognunuàusovicinu,èognunu àusofratellu,dicendu:CunnisciteuSignore,perchètutti micunnosceranu,daupiùchjucuàupiùgrande

12Perchèseraghjumisericordiosodiasoiniquità,èùnmi ricurdaraghjupiùdiisopeccatièdiesoiniquità.

13Inciòch'elludice:Unnovupattu,hàfattuuprimu vechjuAvàciòchìdecadeèinvechjahèprontuàsparisce

CAPITOLU9

1Allora,inverità,uprimupattuaviaancuordinanzedi serviziudivinu,èunsantuariumundanu

2Perchècihèstatufattuuntabernaculu;uprimu,induve eraucandelabro,èatavula,èupanediamostra;chìsi chjamausantuariu

3Èdopuàusiconduvelu,utabernaculuchìhèchjamatuu Santuditutti;

4Quiavaitl'encensoird'or,etl'archedel'alliance recouverted'ortoutautour,oùsetrouvaitlepotd'orqui avaitlamanne,laverged'Aaronquibougeait,etlestables del'alliance

5Ènantuàelluicherubinidigloriachìombreggiavanuu propiziariu;diqualeùnpudemumiccaavàparlà particularmente

6Ora,quanduquestecosesòstateurdinatecusì,ipreti andavanusempreinuprimutabernaculu,cumpienduu serviziudiDiu

7Mainusicondu,usuvvernusacerdoteandavasoluuna voltaogniannu,miccasenzasangue,ch'elluoffrivaper ellustessuèperl'errorediupopulu

8USpìrituSantusignificavaquestu,chìastradadiupiù santudituttiùneraancumanifestata,mentrechìuprimu tabernaculueraancuinpiedi

9Chìeraunafiguraperl'epicaallora,inqualesòstati offertirigalièsacrifici,chìùnpudiarendeperfettuquellu chìfaciauserviziu,inquantuàacuscenza; 10Chìstavanusoluinmanciarièbevande,èdiversi lavaggi,èordinanzecarnali,imposteàellifinuàutempu diariforma

11MaCristuhèvinutuunsuvrasacerdotediecosebonià vene,peruntabernaculupiùgrandeèpiùperfettu,micca fattucùemani,valeàdìmiccadistuedifiziu;

12Nèperusanguediicaprièdiivitelli,maperuso sangue,intrìunavoltainulocusantu,avenduottenutua redenzioneeternapernoi

13Perchès'èusanguediitoruèdiicapri,èacendradi unavaccachìspruzzal'impuru,santificaàapurificazione diacarne:

14QuantupiùusanguediCristu,chìperviadiuSpìritu eternus'hèoffertuellustessusenzamacchiaàDiu, purgheràavostracuscenzadal'operemorteperserveuDiu vivu?

15Èperquessahèumediatorediunovutestamentu,chì perviadiamorte,peraredenzionedietrasgressionichì eranusottuàuprimutestamentu,quellichìsòchjamati ricevenuaprumessadil'ereditàeterna

16Perchèduv'ellucihèuntestamentu,cihèancu necessariamenteamortediutestatore.

17Perchèutestamentuhèdiforzadopuàamortedil'omi; altrimentiùnhènundadiforzamentreviveutestatore

18Alloranèuprimutestamentuùnhèstatudedicatusenza sangue

19Car,quandMoïseeutdittouslespréceptesàtoutle peupleselonlaloi,ilpritlesangdesveauxetdeschèvres, avecdel'eau,delalaineécarlateetdel'hysope,etil aspergealelivreettoutlepeuple

20Dicendu:QuestuhèusanguediupattuchìDiuvihà mandatu

21Inoltre,hàspruzzatudisangueutabernaculuètuttii vasidiuministeru.

22Èquasitutteecosesòpurificatedausangueperalege; èsenzaspargimentudisangueùnhèmiccarimissione

23Eradunquenecessariuchìimudellidiecoseinicelisi purificàvanucùquesti;maecosecelestialistessicù sacrificimegliucàquesti

24PerchèCristuùnhèmiccaintrutuinilochisantifatticù emani,chìsòefigurediuveru;mainucelustessu,avà perappareinapresenzadiDiupernoi:

25Neppuruch'ellus'offrassispessu,cum'èusuvvernu sacerdoteentraogniannuinulocusantucùusanguedi l'altri;

26Perchètandudeveavèspessusoffrendudapoia fundazionediumondu;maavàhèapparsuunavoltaàa finediumondupersguassàupeccatuperusacrifiziudi ellustessu.

27Ècum'èhèdistinatuàl'omimoriunavolta,madopuu ghjudiziu:

28AlloraCristuhèstatuoffrittuunavoltaperpurtài peccatidiparechji;èàquellichìl'aspettanu,apparisceràa secondavoltasenzapeccatuperasalvezza.

CAPITOLU10

1Perchèalegechìhàl'ombradiecoseboniàvene,è miccal'imaghjinastessadiecose,ùnpòmai,cùquelli sacrifiziichìanuoffrittuannuperannu,perfezziona continuamentequellichìvenenu

2Perchèdunqueùnanumiccacessatudiessepruposti? perchèchìiadoratoriunavoltapurgatiùnavianumicca avutupiùcuscenzadiipeccati

3Mainquellisacrificicihèunricordutornafattudii peccatiogniannu.

4Perchèùnhèpussibilichìusanguediitoruèdiicapri cacciàipeccati

5Perquessa,quand'elluhèvinutuinumondu,dice: Sacrificiuèoffertaùnavetevulsutu,mauncorpum'ai preparatu

6Inl'olocaustuèisacrifiziiperupeccatuùnavetemicca avutupiacè.

7Alloraaghjudettu:Eccu,vengu(inuvoluminudiulibru hèscrittudimè)àfàatovulintà,oDiu

8Sopra,quanduelludisse:Sacrificiuèolocaustu, holocaustoèsacrificiuperupeccatuùnavetemicca vulsutu,èùnavetemiccapiacè;chìsòprupostidaalege;

9Alloradisse:Eccu,venguàfàatovulintà,oDiuPiglia uprimu,perpudèstabilisceusicondu

10Peraqualevulintàsimusantificatiperviadil'offertadi ucorpudiGhjesùCristuunavoltapertutte

11Èognipretestaognighjornu,servenduèoffreàspessu istessisacrifici,chìùnponumaicacciàipeccati:

12Maquestuomu,dopuavèoffruunsacrifiziuperi peccatipersempre,sipusòàadirittadiDiu;

13D'orainavantiaspettendufinuàchìisonemichi diventeranuisopedi

14Perchèperunasolaoffertahàperfezionatupersempre quellichìsòsantificati.

15ChìuSpìrituSantuhèancuuntistimunianzapernoi, perchèdopuavèdettuprima:

16Questuhèupattuch'aghjudafàcunellidopuàquelli ghjorni,diceuSignore,aghjumessuemolegeinisocori, èinasomenteliscriveraghju;

17Èùnmiricurdaraghjupiùdiisopiccatièiniquità.

18Avàinduvehèarimissionediquesti,ùncihèpiù offertaperupeccatu

19Avendudunque,fratelli,l'audaciadientreinuSantuper usanguediGhjesù,

20Perunavianovaèviva,ch'elluhàcunsacratupernoi,à traversuuvelu,valeàdìasocarne;

21ÈavèunsuvrasacerdotesopraacasadiDiu;

22Avvicinemucùuncoreveruinpienaassicuranzadi fede,avenduunostrucorespruzzatudaunacuscenzamale, èunostrucorpulavatucùacquapura

23Tenemufermuaprufessionedianostrafedesenza vacilà;(perchèelluhèfiduchìhàprumessu;)

24Ècunsideremul'unl'altruperpruvucààl'amoreèàe boniopere:

25Ùnabbanduneghjamiccal'assembleadinoistessi, cum'èamaneradicerti;maesurtenduunuàl'altru:ètantu più,chìvedeughjornuavvicinassi

26Perchè,s'ènoipechemuvuluntariamente,dopuchì avemuricevutuacunniscenzadiaverità,ùncirestapiù sacrificiuperipeccati.

27Maunacertaaspittàspaventosadiughjudiziuèdiuna indignazioneardente,chìdivoreràl'avversari

28CeluiquiméprisaitlaloideMoïsemourutsanspitié sousdeuxoutroistémoins:

29Quantupunizionipiùdolorose,supponete,seràritenutu degnu,quelluchìhàpisatuuFiglioludiDiu,èhà cunsideratuusanguedil'allianza,cùqualeelluhèstatu santificatu,unacosaimpura,èhàfattudisprezzuàSpiritu digrazia?

30Perchècunniscemuquelluchìhàdettu:Avindettahèà mè,aghjudaricusà,diceuSignoreÈdinò,uSignore ghjudicheràusopopulu.

31HèunacosaspaventosadicascàinemanidiuDiuvivu

32Maricurdatevidiitempiantichi,iniquali,dopuchìvi erateilluminati,avetesuppurtatuunagrandelottadi afflizioni;

33Inparte,mentrech'ètùerastatufattuunsguardu,siada rimproverièafflizioni;èinparte,mentrechìdiventevi cumpagnidiquellichìeranucusìutilizati

34Perchèaveteavutuacumpassionedimèinimoligami, èavetepigliatucungioiauspoliamentudiivostribeni, sapenduinvoistessichìaveteinuceluunasustanza megliuèdurabile

35Ùnlasciatedunquemiccaavostrafiducia,chìhàuna grandericumpensadiricumpensa

36Perchèavetebisognudipacienza,perchì,dopuavè fattuavulintàdiDiu,pudetericeveaprumessa

37Perunpocuditempu,èquelluchìhàdavene, ghjunghjerà,èùntardaràmicca.

38Avàughjustucamparàdaafede;mas'ellusiritrae,a moànimaùnhàmiccapiacèinellu

39Manoiùnsimudiquellichìsiritiranuàaperdizione; madiquellichìcrèdenuàasalvezzadil'anima

CAPITOLU11

1Avàafedehèasustanzadiecosesperate,l'evidenzadie cosechìùnsivedenu.

2Perquessa,l'anzianianuottenutuunabonarelazione

3Permezudiafede,capiscenuchìimondisòstati inquadratidaaparolladiDiu,cusìchìecosechìsivedenu ùnsòmiccastatefattedicosechìsivedenu

4PerafedeAbeloffrìàDiuunsacrificiupiùeccellentedi Caïnu,perqualeelluaviatistimunianzach'ellueraghjustu, Diutistimunienduisorigali;

5PerafedeEnochhèstatutraduttuperùnvedemiccaa morte;èùnhèstatutrovu,perchèDiul'aviatraduttu: perchèprimadiasotraduzzione,aviaavutustu tistimunianza,ch'ellupiacevaàDiu

6Masenzaafedehèimpussibuledipiacèàellu,perchè quelluchìveneàDiuhàdacredech'elluhè,èch'elluhèun ricumpensatorediquellichìucercanudiligentemente

7PerviadiafedeNoè,avvistatudaDiudiecosechìùnsi vedenuancu,mossudipaura,hàpreparatuunarcapera salvezzadiasocasa;perelluhàcundannatuumondu,è divintòeredidiaghjustiziachìhèperafede.

8PerafedeAbràhamu,quand'ellufùchjamatuperescein unlocuch'elluaviadariceveineredità,ubbidì;èsin'andò, senzasapèduv'elluandava.

9Perviadiafedes'hèandatuinupaesediaprumessa, cum'èinunpaesestraneru,abitenduintabernaculicùIsaac èGhjacobbu,l'eredicunelludialistessaprumessa

10Perchèaspittavaunacitàchìhàfundamenti,chìu custruttoreèucreatorehèDiu

11PerviadiafedeancuSarastessahàricevutuaforzadi cuncepisceadiscendenza,èhàdatuunfiglioluquand'ella aviapassatul'età,perchèhàghjudicatufiduquelluchìavia prumessu

12Perquessa,cisbulicòancudiunu,èquelluchìeraquasi mortu,quant'èestellediuceluinmultitùdine,ècum'èa renachìhèvicinuàumareinnumerabili

13Tuttisòmortiinafede,ùnavèmiccaricevutue prumesse,maavèvistudaluntanu,èsisòpersuasidielli,è l'abbraccianu,ècunfessuch'ellieranustranierièpellegrini nantuàaterra

14Perchèquellichìdicenutalicosedichjaranu chjaramentech'ellicercanuunpaese.

15Èveramente,s'elliavianuavutuinmentediquellu paesedainduvesòsurtiti,puderianuavèl'uppurtunitàdi vultà.

16Maavàbramanuunpaesemegliu,valeàdìunceleste: perquessa,Diuùnhèmiccavergognadiessechjamatuu soDiu,perchèhàpreparatuperelliunacità.

17PerafedeAbràhamu,quand'elluhèstatupruvucatu, offriIsaac;èquelluchìaviaricevutueprumesseoffreuso figlioluunigenitu

18Diqualehèstatudettu:ChìinIsaacseràchjamatuato sumente:

19ContuchìDiuhàsappiuturisuscitallu,ancudaimorti; dainduveancuuricivutuinunafigura

20PerafedeIsaacbenedisseGhjacobbuèEsaùinquantuà ecoseàvene

21PerafedeGhjacobbu,quandueramorente,benedissei duifigliolidiGhjiseppu;èadurà,appoghjatunantuàa cimadiusobastone

22PerafedeGhjiseppu,quand'elluhèmortu,fece menzionediapartenzadiifigliolid'Israele;èhàdatu cumandamentiriguardantiisoossi

23PerafedeMosè,quand'ellueranatu,fùoculatutrèmesi daisogenitori,perchèanuvistuch'ellueraunzitellu propiu;èùnanumiccapauradiucumandamentudiurè

24PerafedeMosè,quandueraghjuntuàl'anni,ricusòdi essechjamatuufiglioludiafiglioladiFaraone;

25Scegliepiuttostudisoffrel'afflizzionicùupopuludi Diu,chèdigodediipiacèdiupeccatuperunastagione;

26VidenduurimproverudiCristupiùricchezzachèi tesoriinEgittu,perchèelluaviarispettuàaricumpensadi aricumpensa

27Perafede,abbandunòl'Eggittu,senzatemel'iradiurè, perchèhàsuppurtatu,cum'èvedequelluchìhèinvisibule

28PerviadiafedefeceaPasqua,èl'aspersionedisangue, perch'elluùnlitocchiuprimunatuchìhàdistruttuuprimu natu

29Perafede,passavanuuMariRossucum'èinterrasecca, chìl'Egizianipruvucanuàfàsòstatiaffucati.

30Perafede,imuradiGhjericusòcascate,dopuchìsò staticircundaticircasetteghjorni

31Perafede,aprostitutaRahabùnhèmiccapersucù quellichìùncrèdenu,quand'ellaaviaricevutuispiein pace

32Èchìdicudipiù?perchèutempuùnmimancavadi parlàdiGedeon,èdiBarak,èdiSansoneèdiJefte;di Davidancu,èdiSamuel,èdiiprufeti:

33Chìperviadiafedehàsottumessuiregni,hàfattua ghjustizia,ottenutuprumesse,chjudeaboccadileoni,

34Spengiòaviulenzadiufocu,scappòdaufiludiaspada, daadebulesòstatiresiforti,s'eranuvalentiinalotta,vultò infughjel'armatadiistranieri

35Edonneanuricivutuisomortiresuscitati;èl'altrisò statitorturati,ùnaccettanumiccaaliberazione;ch'elli puderanuotteneunarisurrezzionemegliu:

36Èl'altrisòstatipruvatiàburlanièflagellazionicrudeli, iè,inpiùdiligamièprigiò:

37Sòstatilapidati,segati,tentati,ammazzaticùaspada; andavanuinpellidipecurièdicapre;essendu indispensabile,afflittu,turmentatu;

38(Diqualeumonduùneramiccadegnu:)andavanuini deserti,èinmuntagne,èinitaneèegrottediaterra.

39Ètuttiquesti,avenduottinutuunbonurapportupervia diafede,ùnanumiccaricevutuaprumessa:

40Ddiucihàfurnituqualcosadimegliupernoi,chìsenza noiùnsiamiccaperfettu

CAPITOLU12

1Perquessa,videnduchìancunoisimucircundatidauna nuvolacusìgrandeditistimunianzi,abbandunemuogni pesu,èupeccatuchìciaccumpagnacusìfacilmente,è corremucunpacienzaacorsachìcihèmessadavanti.

2FighjenduàGhjesù,l'autoreèafinituradianostrafede; chì,peragioiachìhèstatamessadavantiàellu,hà suppurtatuacroce,disprezzenduavergogna,èhèpusatuà adirittadiutronudiDiu

3Perchècunsidereghjaquelluchìhàpatituunatale cuntradizionediipeccatoricontr'àellustessu,perùnesse stanchièsbulicatiinavostramente

4Ùnaveteancuresistituàusangue,inlottacontruu peccatu.

5Èavetescurdatudil'esurtazionechìviparlacum'èài zitelli:Figliolu,ùndisprezzatemiccaacastigazionediu Signore,nèsventàquanduvirimproveratedaellu.

6PerquelluchìuSignoreama,ellucastiga,èflagellaogni figlioluchìriceve

7S'èvosuppurtateapunizioni,Diuvitrattacum'ècùi figlioli;perchèchìfiglioluhèquelluchìubabbuùn castighja?

8Mas'èvositesenzacastigo,diqualetuttisòpartecipi, allorasitebastardi,èmiccafiglioli

9Inpiù,avemuavutuibabbidianostracarnechìcianu currettu,èliavemudaturiverenza:ùnseremupiùassai sottumessiàuBabbudiispiritiècampà?

10Perchèinverità,perunipochidighjorni,cianupunitu, seconduusopiacè;maelluperunostruprufittu,chì pudemuessepartakersdiasosantità

11Ora,nisunapunizioneperupresentepareessegioia,ma dulore;madopudàufruttupacificudighjustiziaàquelli chìsòesercitatidaellu

12Perquessa,alzateemanichìpendenu,èighjinochje debuli;

13Èfatechjassidrittiperivostripedi,perchìciòchìhè zoppuùnsiaturnatudaastrada;mach'ellasiapiuttostu guarita.

14Seguiapacecùtuttil'omi,èasantità,senzachìnimuùn vedeuSignore:

15Fighjendudiligentemente,chìnimuùnmancadia graziadiDiu;chìogniradicadil'amarezzachìspuntati turba,ècusìchìparechjisòimpurtati;

16Depeurqu'ilyaitunfornicateurouunprofane,comme Esaü,quiavendusondroitd'aînessepourunmorceaude viande

17Perchèsapetechìdopu,quanduelluaviaereditatua benedizzione,hèstaturiittatu,perchèùnhàtrovulocudi penitenza,ancus'ellul'hàcercatucùcuracùlacrime.

18Perchèùnsitemiccaghjuntuàamuntagnachìpuderia essetuccata,èchìbrusgiavacùufocu,nèàabughjura,èa bughjuraèatempesta.

19Èusonudiunatromba,èavocedieparolle;chìvoce quellichìanuintesusuppliavanuchìaparollaùnlifussi piùdetta:

20(Perch'elliùnpudianusuppurtàciòchìhèstatuurdinatu, ès'èunabestiatoccaamuntagna,seràlapidata,otrafittacù undard

21Ècusìterribilieraavista,chìMosèdisse:«Iotimore assaiètremu:)

22MasìghjuntiàamuntagnadiSion,èàacitàdiuDiu vivu,aGhjerusalemmeceleste,èàunainnumerable cumpagniadianghjuli

23Àl'assembleageneraleèàachjesadiipriminati,chìsò scrittiinucelu,èàDiu,ughjudiceditutti,èàispiritidi l'omighjustiresiperfetti,

24ÈàGhjesù,umediatorediunovupattu,èàusanguedi l'aspersione,chìparlamegliucàquellud'Abel.

25FatechìùnricusatemiccaquelluchìparlaCar,s'ils n'ontpaséchappéàceuxquiontrefuséceluiquiaparlésur laterre,àplusforteraisonnes'échapperaientpas,sinous nousdétournonsdeceluiquiparleduciel

26Asovocetanduscuzzulòaterra;maavàhàprumessu, dicendu:Ancoraunavoltascuzzulumiccasoluaterra,ma ancuucelu

27Èstaparolla,Ancoraunavolta,significaacacciàdie cosechìsòscuzzulate,cum'èdiecosechìsòfatte,affinchì ecosechìùnponuessescuzzulatesifermanu

28Perquessa,avemuricivutuunregnuchìùnpòmicca essemossu,avemuagrazia,perquessa,pudemuserveà Diucunreverenzaètimoredivinu

29PerchèunostruDiuhèunfocuconsumante

CAPITOLU13

1Lasciacuntinuàl'amorefraternu.

2Ùnviscurdatemiccadiintratteneistranieri:perchècusì alcunianuintrattenutul'anghjulisenzasapè

3Ricurdatividiquellichìsòinligami,cum'èliaticunelli; èquellichìsoffrenul'adversità,cum'èessenduvoistessi ancuinucorpu

4Umatrimoniuhèonoratuintutti,èulettusenza maculazione,maDiughjudicheràiprostitutièl'adulteri

5Chìatocunversazionesiasenzacupidigia;è cuntentatevidiciòchìavete,perchèelluhàdettu:Ùnti lasciaraghjumai,nètiabbandunaraghju

6Perchìpudemudìcuncoraggio:USignorehèumo aiutu,èùntemeraghjumiccaciòchìl'omumifarà.

7Ricurdatividiquellichìanuuregnunantuàvoi,chìvi anudettuaparolladiDiu,chìasofedeseguitanu, cunsiderenduafinediasocunversazione

8GhjesùCristuulistessuieri,èoghje,èpersempre

9Ùnlasciatemiccapurtatecùduttrinediverseèstrane

Perchèhèunabonacosachìucoresiastabilitucùgrazia; miccacùcarni,chìùnanumiccaprufittuàquellichìsò statioccupatiinquestu

10Avemuunaltare,diqualeùnanumiccaudirittudi manghjàchìserveutabernaculu

11Perchèicorpidiquellebestie,chìusosanguehè purtatuinusantuariudaugransacrificadoreperupeccatu, sòbrusgiatiforadiucampu

12Perquessa,ancuGhjesù,persantificàupopulucùuso sangue,hàpatituforadiaporta

13Andemudunqueversuelluforadiucampu,purtenduu sorimproveru.

14Perchèquìùnavemumiccaunacitàcuntinuvata,ma cerchemuunachìvene.

15Perellu,dunque,offremuusacrifiziudilodeàDiuin permanenza,valeàdìufruttudienostrelabbrachì ringrazianuusonome

16Maperfàubèèpercumunicàùnviscurdatemicca: perchèditalisacrificiiDiuhèpiacè

17Ubbiditeàquellichìanuuregnunantuàvoi,è sottumetevi:perchèveglianuperevostreànime,cum'è quellichìdevenurendecontu,perfàciòcùgioia,èmicca cundulore:chìùnhèmiccaprufittupervoi.

18Pregatepernoi:perchècunfidemuchìavemuunabona cuscenza,intutteecosedispostiàcampàonestamente

19Mavipregupiuttostudifàquestu,perch'evisiatornatu piùprestu

20AvàuDiudiapace,chìhàfattutornadaimortiu nostruSignoreGhjesù,quellugrandepastorediepecure, perviadiusanguedil'allianzaeterna,

21Fateviperfettuinognitravagliubonuperfàasovulintà, travaglienduinvoiciòchìhèpiacevuleàisooghji,per mezudiGhjesùCristu;àqualesiaagloriaperiseculi

Amen

22Èvipregu,fratelli,soffreaparollad'esurtazione,perchè viaghjuscrittuunaletterainpocuparolle

23SapetechìunostrufratelluTimoteuhèstatumessuin libertà;cunquale,s'elluveneàpocupressu,vivederaghju.

24Salutatetuttiquellichìanuuregnudivoi,ètuttiisanti Iddid'Italiavisalutanu

25Agraziasiacunvoitutti.Amen.

Ghjacumu

CAPITOLU1

1Ghjacumu,servitorediDiuèdiuSignoreGhjesùCristu, àedodicitribùchìsòspargugliati,salutu.

2Fratellimei,cuntatetuttudigioiaquand'èvocadetein diversetentazioni;

3Sapenduquestu,chìaprovadiavostrafedefacea pacienza

4Machìapacienzahàusotravagliuperfettu,affinchì siateperfettièsanu,senzamancadinunda

5Sèqualchissiadivoimancadisaviezza,ch'elludumanda àDiu,chìdààtuttil'omiliberalmente,èùnrimprovera micca;èlisaràdatu

6Mach'elludumandiinfede,senzavacillitàPerchèquellu chìvacillahècum'èl'ondadiumarepurtatadauventuè sbattuta

7Perchèquelluomuùnpensamiccachìelluriceve qualcosadiuSignore.

8Unomudoppiuhèinstabileintuttiisomodi

9Chìufratelludipocugradusirallegradich'elluhè elevatu:

10Mauriccu,perquessach'elluhèabbassatu,perchè cum'èufioredil'erba,ellupassa

11Perchèusolehèappenasuscitatucùuncaloreardente, maseccal'erba,èusofiorecasca,èagràziadiamoda perisce;

12Beatul'omuchìsoffreàatentazione,perchèquandu elluseràpruvatu,riceveràacoronadiavita,chìuSignore hàprumessuàquellichìl'amate

13Chìnimudicequanduhètentatu:SòtentatudaDiu; perchèDiuùnpòessetentatucùumale,nètentaànimu;

14Maogniomuhètentatu,quand'elluhèalluntanatudaa sopropriabrama,èattrattu.

15Allora,quandualussuriahàcuncipitu,dàupeccatu,èu peccatu,quanduhèfinitu,dàamorte.

16Ùnsbagliatemicca,imoamatifratelli.

17Ognibonurigaluèognirigaluperfettuhèdal'altu,è scendedauBabbudieluci,cùqualeùncihèmicca variabilità,nèombradivultà

18Diasovulintàcihànatucùaparolladiaverità,per esseunaspeziadiprimifruttidiesocriature.

19Perquessa,imoamatifratelli,chìogniomusiaprontuà sente,lentoàparlà,lentoàira:

20Perchèl'iradil'omuùnoperamiccaaghjustiziadiDiu.

21Perquessa,metteindisparteogniimpuritàèsuperfluità dicattiveria,èricevecunmansuetuaparollaingrastata,chì pòsalvàavostraànima.

22Masiatefàdiaparolla,èmiccasoluuditori, ingannenduvoistessi

23Perchè,s'elluhèquelluchìsenteaparolla,èmiccaun attuatore,hècum'èunomuchìvedeusovisunaturaliinun vetru

24Perchèellusivede,sineva,èsiscurdasubituciòchì eral'omu

25Maquelluchìguardainalegeperfettadialibertà,è cuntinueghjainella,ùnessendumiccaunuditore sminticatu,maunautoredil'opera,questuomuserà benedettuinasoopera

26S'èqualchissiatràvoipaririligiosu,èùnfrenamiccaa solingua,maingannausocore,areligionedist'omuhè vana.

27AreligionepuraèsenzaimpuritàdavantiàDiuèu Babbuhèquestu,Pervisitàl'orfanièeveduveinaso afflizione,èpermanteneellustessusenzamacchiadiu mondu

CAPITOLU2

1Imofratelli,ùnavetemiccaafedeinunostruSignore GhjesùCristu,uSignorediagloria,cunrispettudie persone

2Perchès'elluveneàavostraassembleaunomucùun anellud'oru,inbellivestiti,èveneancuunpoviruinvistitu vistimenti;

3Èaveterispettuàquelluchìportauvestitugay,èlidite: Siatequìinunlocubonu;èditeàipoveri:Stammiquì,o siatequìsottuàumosgabello

4Ùnsitedunquemiccaparzialeinvoistessu,èsòdiventati ghjudicidipinsamentigattivi?

5Ascoltate,imofratelliamati,Diuùnhàmiccasceltui poveridistumonduricchidifede,èeredidiuregnu ch'elluhàprumessuàquellichìl'amanu?

6MavoiavetedisprezzatuipoveriL'omiricchiùnvi opprimenumicca,èviattiranudavantiàisedidighjudiziu?

7Ùnblasfemumiccaquellunomedegnudaqualesite chjamati?

8Sèvocompiealegerealesecondul'Scrittura:Amateuto vicinucum'ètèstessu,fatebè:

9Mas'èvoaveterispettuàepersone,commetteteu peccatu,èsòcunvintidialegecum'ètrasgressori.

10Perchèquelluchìguardatuttaalege,èancuoffendein unpuntu,hèculpèvuleditutti

11Perchèquelluchìhàdettu:Ùnfatemiccaadulteriu,hà dettuancu:Ùntumbàmicca.Avàs'ètùùncommette adulteriu,mas'ètùuccidi,tùsìdivintatuuntrasgressoredi alege.

12Parlatecusì,èfatecusì,cum'èquellichìsaranu ghjudicatidaalegedialibertà

13Perchèelluaveràghjudiziusenzamisericordia,quellu chìùnhàmiccafattumisericòrdia;èamisericòrdiasi rallegracontr'àughjudiziu

14Àchìbenefiziu,imofratelli,ancus'èunomudice ch'elluhàafede,èùnhàmiccaopere?afedepòsalvà?

15Sìunfratelluounasurellahènudu,èmancadimanghjà ognighjornu,

16Èunudivoilidice:Partenuinpace,scaldateèsaziate; malgraduùnlidetemiccaciòchìhènecessariuperucorpu; chìprufitta?

17Ancucusìafede,s'ellaùnhàmiccaopere,hèmorta, essendusola

18Iè,unomupòdì:Aveteafede,èaghjul'opere: mostramiatofedesenzaetoopere,èvimustraraghjuamo fedeperemoopere

19CredichìcihèunDiu;tufacibè:idimòniicrèdenu ancu,ètremanu

20Masapete,ovanu,chìafedesenzaoperehèmorta?

21Abramu,unostrubabbu,ùneramiccaghjustificatuper l'opere,quanduelluaviaoffertuàIsaccuusofigliolunantu àl'altare?

22Avetevistucumuafedehàfattucùesoopere,èda l'opereafedehèstataperfetta?

23Ès'adempiial'Scritturachìdice:Abràhamuhàcridutuà Diu,èlihèstatuimputatuperghjustizia;èfùchjamatu AmicudiDiu

24Videtedunquechìl'omuhèghjustificatupereopere,è miccasoluperafede.

25Demême,Rahab,laprostituée,n'était-ellepasjustifiée parlesœuvres,lorsqu'elleavaitreçulesmessagerset qu'ellelesavaitenvoyésparunautremoyen?

26Perchècum'èucorpusenzauspirituhèmortu,cusìa fedesenzaoperehèancumorta

CAPITOLU3

1Fratellimio,ùnsiateassaimaestri,sapenduchì riceveremuacundannamaiò

2Perchèinparechjecoseoffendemututti.Sìqualchissiaùn offendemiccainparolla,ulistessuhèunomuperfettu,è capaciancudibriddàtuttuucorpu

3Eccu,mettimupezziinboccaàicavalli,perch'ellici ubbidissinu;èvultemuintuttuusocorpu

4Eccuancuinavi,chì,bench'ellisòcusìgrandi,èsò purtatidaventiferoci,masògiraticùuntimoneassai chjucu,induveuguvernatorevole

5Ancucusìalinguahèunpocumembru,èsivantadi grandicose.Eccu,quantugrandemateriaunpocufocu accende!

6Èalinguahèunfocu,unmondudiiniquità:cusìhèa linguatràinostrimembri,chìimpurtatuttuucorpu,è metteinfocuucursudianatura;èhèmisuàufocudi l'infernu

7Perognitipud'animali,èd'acelli,èdiserpenti,èdie coseinumare,sòammansati,èsòstatiammansatida l'umanità

8Maalinguanimupòammansà;hèunmaleindisciplinatu, pienudivelenumortale

9Perquessa,benedicemuDiu,ancuuBabbu;ècunellu maledimunoil'omi,chìsòfattiàasimilitudediDiu.

10Daastessaboccaesceabenedizzioneèamaledizzione Imofratelli,questecoseùndevemiccaessecusì

11Unafontanamandainulistessulocuacquadolceè amara?

12Uficu,imofratelli,pòpurtàfruttid'alivu?ounavigna, fichi?cusìùnpòmiccafuntanasiarendeacquasalataè fresca

13Qualehèunomusàviuèdotatudicunniscenzatràvoi? ch'ellumustraràdaunabonacunversazioneesooperecù mansuitàdisaviezza

14Mas'èvoaveteinvidiaamaraèliteinivostricori,ùn gloriatemicca,èùnmentimiccacontruàaverità

15Stasaviezzaùnscendemiccadasopra,mahèterrena, sensuale,diavulosa

16Perchèinduvecihèinvidiaèlite,cihècunfusioneè ognitravagliumale

17Maasaviezzachìhèdisoprahèprimapura,dopu pacifica,gentile,èfaciuled'esseinvocata,pienadi misericordiaèdibonifrutti,senzaparzialitàèsenza ipocrisia.

18Èufruttudiaghjustiziahèsuminatuinapacediquelli chìfacenuapace

CAPITOLU4

1Dainduveveneguerrièlottetràvoi?Ùnvenenumicca daquì,ancudiivostridesiderichìaguerrainivostri membri?

2Voibramate,èùnavetemicca:uccidete,èbramated'avè, èùnpudetemiccaottenevule:cumbatteèguerri,maùn avetemicca,perchèùndumandatemicca.

3Voidumandate,èùnricevetemicca,perchèdumandate male,perpudècunsumànantuàivostribrami

4Adulterièadultere,ùnsapetemiccachìl'amiciziadiu monduhèinimiciziadiDiu?quelluchìdunqueseràun amicudiumonduhèunemicudiDiu.

5Pensatechìl'Scritturadiceinvanu:Uspirituchìabitain noibramal'invidia?

6Maelludàpiùgrazia.Perquessaelludice:Diuresisteà l'orgogliosi,madàgraziaàl'umili

7SottumetevidunqueàDiuResistiàudiavulu,èellu fughjeràdavoi.

8AvvicinateviàDiu,èellus'avvicinerààvoiPurificatee vostremani,peccatori;èpurificateivostricori,voidoppia mente.

9Siateafflitti,èpienghje,èpienghje:chìavostrarisasia turnataindolu,èavostragioiainpisanti

10UmiliatevidavantiàuSignore,èelluvisusciterà.

11Ùnparlatemiccamaleunudil'altru,fratelliQuelluchì parlamalediusofratellu,èghjudicheghjausofratellu, parlamaledialege,èghjudicheghjaalege:mas'ètù ghjudicheghjaalege,ùnsitemiccaunautoredialege,ma unghjudice

12Cihèunsolulegislatore,chìhècapacidisalvàèdi distrughje:qualesìchìghjudicàunaltru?

13Andateàavà,voichìdite:oghjeodumaneandemuin unatalecità,èandemuquìunannu,ècumpràèvende,è averemuguadagnu

14InvecechìùnsapetemiccaciòchìseràudumanePer chìhèavostravita?Hèancuunvapore,chìappareperun pocuditempu,èpoisvanisce

15Perquessa,duvetedì:SeuSignorevole,camperemu,è faremuquestuoquellu.

16Maavàvirallegrateinivostrivanti:tuttuciòchì rallegrahèmale

17Perquessa,àquelluchìsàdifàubè,èùnuface,hè peccatu

CAPITOLU5

1Andateàavà,oricchi,pienghjiteèululateperevostre miseriechìviveneranusopra

2Evostrericchezzesòcurrutte,èivostrivistimentisò mothe

3Utooruèl'argentusòcancru;èarugginedielliseràun tistimonecontruàvoi,èmanghjaràavostracarnecum'èu focuAveteaccumulatutesoruinsemeperl'ultimighjorni

4Eccu,usalariudiitravagliadorichìanucugliatuivostri campi,chìhèdivoiritenutudaufrode,grida,èigrididi quellichìanumigliuratusòintrutiinl'arechjediuSignore diusabaoth

5Avetevissutuinpiacènantuàaterra,èstatidisprezzati; avetenutrituivostricori,cum'èinunghjornudi macellazione

6Avetecundannatuèuccisuighjusti;èùntiresistemicca

7Siatedunquepazienti,fratelli,finuàavenutadiu Signore.Eccu,uvignaghjoluaspettaufruttupreziosudia terra,èhàlongapacienzaperellu,finuàch'elluricevea primaèl'ultimapiova.

8Siateancuvoipazienti;Stabbilisceivostricori:perchèa venutadiuSignores'avvicina

9Fratelli,ùnviscuntatemiccal'unàl'altru,perùnesse cundannati:eccu,ughjudicestadavantiàaporta.

10Pigliate,fratelli,iprufeti,chìanuparlatuinunomediu Signore,peresempiudisoffrenzaèdipacienza

11Eccu,cuntemucuntentiquellichìduranuAveteintesu parlàdiapacienzadiJob,èavetevistuafinediuSignore; chìuSignorehèassaipietosu,èditeneramisericordia.

12Masopratuttu,imofratelli,ùnghjuràmicca,nèperu celu,nèperaterra,nèperognialtrughjuramentu:machì uvostrusìsiasì;èuvostrunò,nò;perùncascàin cundanna

13Qualchissiatràvoihèafflitta?lascialupricàQualchese allegra?ch'ellucantisalmi.

14Cihèunmalatutràvoi?ch'elluchjamal'anzianidia chjesa;èch'ellipricànuperellu,unghjendulud'oliuinu nomediuSignore:

15Èapreghieradiafedesalveràimalati,èuSignoreu risuscitarà;ets'ilacommisdespéchés,ilsluiseront pardonnés.

16Cunfessateivostridifettil'unàl'altru,èpregatel'unu perl'altru,peresseguaritiApreghieraferventeefficacedi unomughjustuhèassaiutile.

17Eliaeraunomusottumessuàepassionicum'ènoi,èhà pricatufervimentiperch'elluùnpiovessi;èùnpioveva miccanantuàaterrainuspaziuditrèannièseimesi.

18Èhàpricatudinovu,èuceluhàdatuapioggia,èaterra hàpurtatuusofruttu

19Fratelli,s'èqualcunudivoisisviadaaverità,èunuu cunvertisce;

20Fatesapèchìquelluchìcunvertisceupeccatoreda l'errorediusomodu,salveràun'animadaamorte,è piattaràunamultitùdinedipiccati

1Petru

CAPITOLU1

1Petru,apòstuludiGhjesùCristu,àistranierispargugliati inuPontu,inGalazia,inCappadocia,inAsiaèinBitinia, 2ElettuseconduaprecunniscenzadiDiuBabbu,perviadi asantificazionediuSpìritu,àl'ubbidenzaèl'aspersionedi usanguediGhjesùCristu:Graziaàvoièpace,sia multiplicate

3BenedettusiauDiuèBabbudiunostruSignoreGhjesù Cristu,chì,seconduasoabbundantemisericordia,cihà rigeneratuàunasperanzavivaperarisurrezzionedi GhjesùCristudaimorti.

4Àun'ereditàincorruptible,senzaimpura,èchìùnsi sguassatemicca,riservataàvoiinucelu, 5ChìsòguardatidaaputenzadiDiupermezudiafedeàa salvezzaprontaàesserevelatainl'ultimutempu

6Inqualevirallegrateassai,ancus'èavàperunastagione, s'ellucihèbisognu,siteinpistezzaperparechjetentazioni.

7Affinchìaprovadiavostrafede,essenduassaipiù preziosachèl'oruchìperisce,ancus'elluhèpruvatacùu focu,sitruvòàlodeèonoreègloriaàl'apparizionedi GhjesùCristu

8Quelluchìùnhàmiccavistu,amate;inquale,ancus'è avàùnuvedete,macredendu,virallegratedigioia indicibileèpienadigloria:

9Riceveafinediavostrafede,ancuasalvezzadievostre ànime.

10Diqualesalvezza,iprufetianuinvestigatuècercatu diligentemente,chìanuprufetizatudiagraziachìdeve veneàvoi.

11Cerchenduciòchì,oquantutempu,uSpìritudiCristu chìerainellihàsignificatu,quanduellutistimuniavanuin anticipuesoffrenzediCristu,èagloriachìdeveesse seguita

12Àqualehèstaturevelatuchìùnanumiccaàellistessi, maànoichìanuservituecosechìvisòavàannunziateda quellichìvianuannunziatuuVangelucùuSpìrituSantu mandatudaucelu;ciòchìl'anghjulivolenuguardà

13Perquessa,cinghjeilombidiavostramente,siatesobri, èsperatefinuàafineagraziachìvisaràpurtataàa rivelazionediGhjesùCristu; 14Cum'èfiglioliubbidienti,ùnfatemiccavoistessu seconduàidesideridiprimainavostraignuranza: 15Macum'èquelluchìvihàchjamatuhèsantu,cusìsiate santiinognimodudicunversazione;

16Perchèhèscrittu:Siatesantu;perchèsòsantu 17Ès'èvochjamateuBabbu,chìsenzarispettudie personeghjudicheghjasecondul'oparadiogniomu, passateutempudiuvostrufurasteruquìinpaura

18Perchèsapetechìùnsitemiccastatiriscattaticùcose corruttibile,cum'èargentuèoru,daavostravana conversazionericevutadaatradizionedaivostribabbi;

19MacùusanguepreziosudiCristu,cum'èd'agnellu senzadifettuèsenzamacchia: 20Qualehèveramentestatupreordinatuprimadia fundazionediumondu,mahèstatumanifestatuinquesti ultimitempipervoi

21ChìperellucredeinDiu,chìl'hàrisuscitatudaimortiè chìlihàdatuagloria;chìavostrafedeèasperanzapò esseinDiu.

22Videnduchìavetepurificatuavostraànimainubbidite àaveritàpermezudiuSpìrituàl'amoresenzafintadii fratelli,guardatechìviamatecùuncorepurofervente.

23Essendunatudinovu,miccadisumentecorruptible,ma diincorruptible,daaparolladiDiu,chìviveèfermaper sempre.

24Perchèognicarnehècum'èl'erba,ètuttaagloriadi l'omucum'èufioredil'erbaL'erbasisecca,èusofiore cade:

25MaaparolladiuSignoredurapersempreÈquestuhè aparollachìdauVangeluhèpridicatuàvoi

CAPITOLU2

1Perquessa,abbandunenduognimalizia,èogniastuzia,è ipocrisie,èinvidie,èognimalediscorsu, 2Cum'èizitellinascuti,desiderateulattisincerudia parolla,perpudècrescecusì:

3S'èvoavetetastatuchìuSignorehègrazia

4Àquelluchìvene,cum'èunapetraviva,daveru disprezzatadal'omi,masceltadaDiuèpreziosa, 5Voiancu,cum'èpetrevivaci,sòcustruitiunacasa spirituale,unsacerdòziusantu,peroffresacrificispirituali, accettabiliàDiudaGhjesùCristu.

6Perquessa,hèancucuntenutuinl'Scrittura:Eccu,aghju pusatuinSionunapetraangula,eletta,preziosa; 7Pervoidunquechìcredech'elluhèpreziosu;maàquelli chìsòdisubbidienti,apetrachìicustruttorianurifiutatu, hèfattaucapudil'angulu.

8Èunapetrad'impudenza,èunapetrad'offisca,ancuper quellichìs'imbazzanuinaparolla,essendudisubbidienti; 9Mavoisìunagenerazionescelta,unsacerdòziuriali,una nazionesanta,unpopuluparticulari;affinchìvimustrassi elodidiquelluchìvihàchjamatudaabughjuraàasoluce maravigliosa:

10Chìinupassatuùneramiccaunpopulu,machìsòavà upopuludiDiu;

11Caricari,vipregu,cum'èstranierièpellegrini, astenetevidaidesidericarnali,chìguerracontrul'anima; 12AvèavostracunversazioneonestaàmezuàiGentili, perchì,mentrech'elliparlanucontruàvoicum'èmalfattori, ponuglorificààDiuinughjornudiavisita,perviadie vostreopereboni,ch'ellivederanu

13Sottiteviàogniurdinamentudil'omuperuSignore:sia àurè,cum'èsupremu;

14Oàiguvernatori,cum'èàquellichìsòmandatidaellu perapunizionediimalfattori,èperalodediquellichì facenubè

15PerchècusìhèavulintàdiDiu,chì,cùubè,pudete metteàsilenziul'ignuranzadil'omistolti:

16Cum'èliberi,èùnadupratemiccaavostralibertàperun mantelludimalizia,macum'èservitoridiDiu

17Onoratuttil'omi.Amateafratellanza.TemeàDiu. Onoreurè

18Servitori,siatesottumessiàivostripadronicùtuttuu timore;miccasoluàiboniègentili,maancuàifroward.

19Perquestuhèdegnudiringrazià,s'èunomupera cuscenzaversuDiusoffreudulore,soffrendu ingiustamente.

20Perchìgloriahè,s'è,quand'èvosaretesbattutiperi vostridifetti,apigliatecunpacienza?mas'èvofatebè,è soffrenuperellu,pigliatepacienza,questuhèaccettatucù Diu.

21Perchèancuperquestuvisòstatichjamati,perchèancu Cristuhàpatitupernoi,lascenduciunesempiu,perchìvoi seguiteisopassi

22Qualeùnhàmiccapeccatu,nès'hètrovuingannàinaso bocca:

23Quale,quand'elluhèstatuinsultatu,ùnhàpiùinsultatu; quand'elluhàpatitu,ùnhàmiccaminacciatu;maiss'est confiéàceluiquijugejustement:

24Qualeellustessuhàpurtatuinostripeccatiinuso propiucorpunantuàl'arburu,chìnoi,essendumortiài peccati,campemuàaghjustizia;

25Perchèeratecum'èpecurechìsviavanu;maavàsò tornatiàuPastoreèuVescudievostreanime

CAPITOLU3

1Cume,moglie,siatesottumessiàivostrimariti;chì, s'elluùnubbidiscemiccaàaparolla,ponuancusenzaa parollaessevintudaacunversazionediemòglie;

2Mentrevedenuavostracunversazionecasta accumpagnatadaapaura.

3Qualechìl'ornamentuùnsiamiccaquelluadornamentu esternudiintrecciaicapelli,èdipurtassid'oru,odi vistimenti;

4Machìsial'omuoculatudiucore,inquelluchìùnhè miccacorruptible,ancul'ornamentudiunspiritumansuè tranquillu,chìhèinvistadiDiudigrandeprezzu.

5Perchèinquestumoduinitempivechjiancuedonne sante,chìanucunfidenduinDiu,siadornanu,essendu sottumessiàisomariti.

6Cum'èSaraubbidìàAbràhamu,chjamenduusignore:di qualesitesite,finuàch'èvofatebè,èùnavetemicca pauradialcunamaraviglia.

7Cume,mariti,abitatecunelliseconduacunniscenza, rendenduonoreàamoglia,cum'èàuvasupiùdebule,è cum'èerediinsemediagraziadiavita;chìevostre preghiereùnesseimpedite

8Infine,siatetuttid'unamente,pietàunudil'altru,amate cum'èifratelli,siatepietosi,siatecortesi.

9Ùnrendeumaleperumale,ol'inghjuliaperl'inghjulia: maàucuntrariubenedizzione;sapenduch'ètùsìchjamatu perquessa,peresseerediteunabenedizzione.

10Perquelluchìamaràavita,èvedeibonighjorni,ch'ellu s'aspittassialinguadaumale,èesolabbrach'elliùn parranumiccaingannà

11Ch'ellufughjeumale,èfàubè;ch'ellucercheràapace, èaseguita

12Perchèl'ochjidiuSignoresòsopraàighjusti,èeso arechjesòaperteàesopreghiere;maafacciadiuSignore hècontruàquellichìfacenuumale

13Èqualehèquelluchìvifaràmale,s'èvositeseguitoridi ciòchìhèbonu?

14Mas'èvosoffreteperaghjustizia,visòfelici; 15MasantificateuSignoreDiuinivostricori,èsiate sempreprontiàrispondeàogniomuchìvidumandauna ragionediasperanzachìhèinvoicùmansuitàètimore.

16Avèunabonacuscenza;chì,mentrech'elliparlanu maledivoi,cum'èdiimalfattori,ponuessevergognachì falsamenteaccusanuavostrabonacunversazioneinCristu

17Perchèhèmegliu,s'elluhèavulintàdiDiu,chìsoffrete perfàbè,chèperfàmale.

18PerchèancuCristuhàpatituunavoltaperipeccati,u ghjustuperl'inghjusti,perch'ellucipurtòàDiu,ch'elluhè statumessuàmorteinacarne,maanimatudauSpìritu.

19Perelluancuandòèpredicavaàispiritiinprigiò;

20Qualchìvoltaeranudisubbidienti,quanduunavoltaa longapacienzadiDiuaspittavainighjornidiNoè,mentre chìl'arcaeraunapreparazione,induvepochi,valeàdìottu animisòstatisalvatidal'acqua.

21Afigurasimileàaqualeancuubattèsimucisalvaancu avà(miccal'eliminazionediaimpuritàdiacarne,maa rispostadiunabonacuscenzaversuDiu)pera risurrezzionediGhjesùCristu:

22Qualehèandatuinucelu,èhèàadirittadiDiu; l'angelièl'autoritàèiputerisòsottumessiàellu.

CAPITOLU4

1PerchèdunqueCristuhàpatitupernoiinacarne, armateviancucùalistessamente:chìquelluchìhàpatitu inacarnehàcessatudiupeccatu;

2Ch'elluùncampàpiùurestudiusotempuinacarneài bramidil'omi,maàavulintàdiDiu

3Perchèutempupassatudianostravitapòesse abbastanzaperavèfattuavulintàdiipagani,quandu caminavamuinlasciviousness,luxuries,eccessidivinu, revellings,banquetings,èabominableidolatrie:

4Inciòch'ellipensanuchìhèstranuchìùncorretemicca cunelliàulistessueccessudirivolta,parlendumaledivoi

5Quirendracompteàceluiquiestprêtàjugerlesvivants etlesmorts

6Perquessa,uVangeluhèstatuannunziatuancuàquelli chìsòmorti,peresseghjudicatisecondul'omiinacarne, macampàseconduàDiuinuspiritu

7Maafineditutteecosehèvicinu:siatedunquesobri,è vegliateàapreghiera.

8Èsopraàtutteecoseavetecaritàferventetràdivoi: perchèacaritàcopreamultitùdinediipeccati

9Adupratel'ospitalitàl'unàl'altrusenzarancore.

10Cumeogniomuhàricivutuurigalu,cusìserveustessu àl'altru,cum'èboniamministratoridiagraziamultipladi Diu.

11Sèqualchissiaparla,ch'elluparlicum'èl'oraculidiDiu; s'elluhèunomuministru,ch'ellusifacicum'èacapacità chìDiudà:chìDiuintutteecosepòesseglurificatuper mezudiGhjesùCristu,àqualesiaalodeèuduminiuper sempreèsempreAmen

12Carissimi,ùnpensatemiccastranuinquantuàaprova ardentechìvihàdapruvà,cum'ès'èunacosastranaviera accaduta:

13Marallegrate,postuchìsitepartecipidiesoffrenzedi Cristu;affinchì,quanduasogloriaseràrevelata,siate ancucuntentidigioiaeccessiva.

14SèvovirimproverateunomediCristu,visòfelici; perchèuspiritudigloriaèdiDiuriposanantuàvoi:daa sopartehèmalparlatu,madaavostrapartehèglurificatu. 15Machìnimudivoisoffrecum'èassassinu,olatru,o cum'èmalfattore,ocum'ès'impegnainl'affarid'altri

16Mas'èqualchissiasoffrecum'ècristianu,ch'elluùnsia vergogna;mach'elluglurificààDiuinquestunome.

17Perchèutempuhèghjuntuchìughjudiziudeve principiàinacasadiDiu;ès'elluprincipiaprimadanoi, chìseràafinediquellichìùnubbidiranumiccaàu VangeludiDiu?

18Ès'èughjustuhèappenasalvatu,induveapparisceranu l'impiustuèupeccatore?

19Perquessa,chìquellichìsoffrenuseconduavulintàdi Diu,s'impegnanuaguardiadiasoànimaàelluinbè, cum'èàunCreatorefidu

CAPITOLU5

1L'anzianichìsòtràvoi,chìsòancuunanzianu,èun tistimonediesoffrenzediCristu,èancuunparticipantedi agloriachìseràrevelata

2PasceugregnudiDiuchìhètràvoi,piglienduaso surveglianza,miccaperforza,mavuluntà;miccaperun guadagnuimpuru,madiunamentepronta;

3Nècum'èpadronidil'ereditàdiDiu,maesseesempidiu gregnu.

4ÈquanduuCapuPastoreappariscerà,ricevereteuna coronadigloriachìùnsguassatemicca

5Similmente,voipiùghjovani,sottumetteteviàl'anziani.

Iè,tuttisiatesottumessil'unàl'altru,èvistitidiumiltà, perchèDiuresisteàl'orgogliosi,èdàgraziaàl'umili

6UmiliatevidunquesottuàamanuputentediDiu,per ch'elluviesaltààutempudebitu

7Mettetenantuàellututteevostrecura;perchèelluhà curadivoi.

8Siatesobri,vigile;perchèuvostruavversariu,udiavulu, cum'èunleoneruggitu,camminainucircondu,cerchendu qualeelludivorerà:

9Qualeresistefermuinafede,sapenduchìelistesse afflizionisòcompieinivostrifratellichìsòinumondu

10MauDiudiognigrazia,chìcihàchjamatuàasogloria eternaperCristuGhjesù,dopuchìavetepatituunpocu tempu,virendeperfetti,stabilisce,rinfurzà,stabilisce

11Àellusiaagloriaèuduminiuperiseculi.Amen.

12PerSilvanu,unfratellufiduàvoi,cum'èpensu,aghju scrittubrevemente,esurtenduètistimunienduchìquestahè averagràziadiDiuinqualestate.

13AchjesachìhèinBabilonia,elettacunvoi,visaluta;è cusìumofiglioluMarcus

14Salutateviunuàl'altrucununbasgiudicarità.Apace siacunvoituttiquellichìsòinCristuGhjesùAmen

Asecondaepistola diPetru

CAPITOLU1

1SimonPetru,servitoreèapòstuludiGhjesùCristu,à quellichìanuottenutuunafedepreziosacunnoipera ghjustiziadiDiuèdiunostruSalvatoreGhjesùCristu:

2Agraziaèapacevisiamultiplicataperviadia cunniscenzadiDiuèdiGhjesù,unostruSignore, 3Siccomuasoputenzadivinacihàdatututtuciòchìtocca àavitaèàapietà,permezudiacunniscenzadiquelluchì cihàchjamatuàagloriaèàavirtù:

4Perquessa,cisòdatuprumesseassaigrandièpreziose, affinchìperellipudeteessepartecipidianaturadivina, avenduscappatudaacorruzzionechìhèinumonduper viadialussuria.

5Èinpiù,denduognidiligenza,aghjunghjeàavostrafede virtù;èàacunniscenzadivirtù;

6Èàacunniscenzaatemperanza;èàatemperanza pazienza;èàapacienzaapietà; 7Èàapietàabontàfraterna;eacaritàfraternabontà

8Perchès'èsticosesòinvoi,èabbundanti,vifacenuchì ùnsaretenèsterilinèinfructuosiinacunniscenzadiu nostruSignoreGhjesùCristu

9Maquelluchìmancadiquestecosehècecu,èùnpòvede luntanu,ès'hèscurdatuch'elluhèstatupurificatudaiso vechjipeccati

10Perquessa,piuttostu,fratelli,fatediligenzaperassicurà avostravocazioneèl'elezzione,perchès'èvofatequeste cose,ùncascatemai

11Perchècusìvisaràservitul'entratainabbundanzainu regnueternudiunostruSignoreèSalvatoreGhjesùCristu

12Perquessa,ùnsaraghjumiccanegligentedimettevi sempreinricordudiquestecose,ancus'èvocunnosci,è essestabilituinaveritàattuale

13Iè,miparech'ellucivole,finuàch'esòinstu tabernaculu,persuscitarvi,mettenduviinricordu; 14Sapenduchìàpocutempudevurimettàstumo tabernaculu,cum'èunostruSignoreGhjesùCristum'hà mostratu.

15Inoltri,misforzaraghjudipudè,dopuàamomorte,avè sempreinricordudiquestecose

16Perchèùnavemumiccaseguituefavoleastutamente inventate,quanduviavemufattucunnosceaputenzaèa venutadiunostruSignoreGhjesùCristu,maeramu tistimoniocularidiasomaestà.

17PerchèhàricivutudaDiuBabbul'onoreèagloria, quand'elluhèghjuntuunatalevoceàelludaagloria eccellente:QuestuhèumoFiglioluamatu,inqualemisò assaipiacè

18Èstavocechìvinadaucelul'avemuintesa,quandu eramucunelluinamuntagnasanta.

19Avemudinùunaparolladiprufeziapiùsicura;àciòchì fatebèchìfateattente,cum'èàunalucechìbrillainun locubughju,finuàl'albadiughjornu,èastelladiu ghjornuspuntainivostricori:

20Sapenduquestuprima,chìnisunaprufeziadil'Scrittura ùnhèdialcunainterpretazioneprivata

21Perchèaprufeziaùnhèghjuntainitempivechjipera vulintàdil'omu;maisantiomidiDiuparlavanucum'è eranumossidauSpìrituSantu.

CAPITOLU2

1Macieraancufalsiprufetiàmezuàupopulu,cum'èci saranufalsimaestritràvoi,chì,insegretu,purtaranueresie dannàvule,rinneganuancuuSignorechìl'hàcompru,è purtaranunantuàelliunarapidadistruzzione

2Èparechjiseguiranuisomodiperniciosi;perraghjonidi qualeaviadiaveritàseràparlatamale.

3Èperviadiacupidigia,cùeparollefinte,facenu mercaderiadivoi:usoghjudiziuavàdaunbellupezzuùn siferma,èasodannazioneùnsidormemicca.

4Perchès'èDiuùnhàmiccarisparmiatul'anghjulichìanu peccatu,malihàcacciatuinl'infernu,èlihàlivatuin catenedibughjura,peresseriservatuàughjudiziu;

5Èùnhàmiccarisparmiatuuvechjumondu,mahà salvatuNoèl'ottavapersona,unpredicatoredighjustizia, purtenduudiluviunantuàumondudil'impii;

6È,trasfurmenduecitàdiSodomaèdiGomorraincendra, licundannavacùunsfondate,èlifeceunesempiuper quellichìanudacampàinl'impii.

7ÈhàliberatuughjustuLot,afflittudaacunversazione impuradiigattivi:

8(Perquelluomughjustuchìabitavaàmezuàelli,invede èintesu,avessiasoànimaghjustiziadighjornuàghjornu cùisoattiilleciti;)

9USignoresapiliberàipiidaetentazioni,èriservà l'ingiustiàughjornudiughjudiziuperessepuniti

10Masoprattuttuquellichìcaminanudopuàacarneina bramadil'impurità,èdisprezzanuuguvernuSò presuntuosi,vuluntarii,ùnanumiccapauradiparlàmaledi dignità.

11Mentrechìl'anghjuli,chìsòpiùgrandeinputenzaè putenza,ùnportanumiccaaccusazioniinghjuliatecontruà ellidavantiàuSignore.

12Maquesti,cum'èanimalibrutinaturali,fattiperesse pigliatièdistrutti,parlanumalediciòchìùncapiscenu micca;èperiranucompletamenteinasopropria corruzzione;

13Èriceveranuaricumpensadil'ingiustizia,cum'èquelli chìcuntanuupiacèdiarivoltainughjornu.Spotsch'elli sòèblemishes,sportingsicùisoinganni,mentrisifesta cunvoi;

14Avèl'ochjipienid'adulteri,èchìùnpòmiccacessàdiu peccatu;beguilinganimeinestable:uncorechìanu esercitatucùpratichecupidiche;figliolimaledetti:

15Chìanuabbandunatuastradadritta,ès'hèsviatu, seguitenduastradadiBalaam,figlioludiBosor,chìamava usalariudil'inghjustizia;

16Mahèstaturimproveratuperasoiniquità:usceccu mutuchìparlavacùavocedil'omuhàpruibituafolliadiu prufeta

17Quessisòpozzisenzaacqua,nuvolepurtatedauna tempesta;àqualeanebbiadiabughjurahèriservataper sempre

18Perchè,quand'elliparlanugrandiparolledivanità, seducenu,perviadiidesideridiacarne,perassai disprezzu,quellichìeranupuriscappatidaquellichì campanuinerrore.

19Mentreliprumettenualibertà,sòellistessiiservitoridi acorruzzione:perquelluchìl'omuhèvintu,daelluhè statupurtatuinschiavitù

20Perchè,s'èdopuavèscappatudiacontaminazionediu monduperviadiacunniscenzadiuSignoreèSalvatore GhjesùCristu,sòtornaintricatiinquestu,èvincenu, l'ultimufinihèpeghjucunellich'èuprincipiu

21Perchèeramegliuperelliùnavèmiccacunnisciutua viadiaghjustizia,chè,dopuavècunnisciutu,divultàdau santucumandamentuchìlihàdatu

22Malihèaccadutuseconduuverupruverbiu:Ucanehè tornatuàusovomitu;èaporcachìeralavataàaso sguazzatainufangu.

CAPITOLU3

1Stasecondaepistola,cari,viscrivuavà;iniduichì suscitanuivostripurimentiinmodudiricordu:

2Affinchìviricurdatedieparollechìsòstatedetteprima daisantiprufeti,èdiucumandamentudinoi,l'apòstulidi uSignoreèSalvatore:

3Sapenduquestuprima,chìveneranuinl'ultimighjorni scherni,camminendudopuàisobrami,

4Èdicendu:Induvehèaprumessadiasovenuta?perchè, postuchìibabbisisòaddurmintati,tutteecose cuntinueghjanucum'èeranudauprincipiudiacreazione

5Perquessa,volenuùnsanumiccachì,peraparolladi Diu,icelieranudil'antichi,èaterrachìstavaforadi l'acquaèinl'acqua

6Perquessa,umonduchìeratandu,sbuchjatud'acqua, perì.

7Maicelièaterra,chìsòavà,daalistessaparollasò guardati,riservatiàufocucontruàughjornudiu ghjudiziuèdiaperdizionedil'omiimpi.

8Ma,amati,ùnsiatemiccaignuratidistacosa,chìun ghjornuhècunuSignorecum'èmilleanni,èmilleanni cum'èunghjornu.

9USignoreùnhèmiccaslackinquantuàasoprumessa, cum'ècertiomicontanuslackness;mahèlongapernoi,ùn volemiccachìqualchissiaperisca,machìtuttivenenuàu pentimentu

10MaughjornudiuSignorevenecum'èunlatruina notte;inuqualiicelipassanucùungransonu,èl'elementi sifonderanucùuncalorefervente,aterraancuèl'operechì cisòessebrusgiate

11Videndudunquechìtuttequestecosesaranudissolute, chìtipudipersoneduveteesseinognisantacunversazione èpietà,

12CirchenduèaffrettenduàavenutadiughjornudiDiu, induveicelichìsònantuàufocuseranudissoluti,è l'elementisifunnucuncalorefervente?

13Inognimodu,seconduasoprumessa,cerchemunovi celièunanovaterra,inqualeabitaaghjustizia

14Perquessa,amati,vedenduch'èvocircatetalicose, siatediligentiperessetruvatidaelluinpace,senza macchiaèsenzaculpa

15ÈcuntattatechìalongapatienzadiunostruSignorehè asalvezza;cum'èunostrucarufratelluPauluvihàscrittu ancuseconduasaviezzadatuàellu;

16Cum'èancuintutteesoepistole,parlenduinellidi questecose;inqualecisòcosedifficiulidiessecapitu,chì

quellichìùnsòmiccasapientièinstabilisistrappanu, cum'èancul'altriScritture,perasopropriadistruzzione. 17Voidunque,amati,chìsapetequestecoseprima, guardatevi,chìancuvoi,essendupurtatidal'erroredii gattivi,ùncascatemiccadaavostrapropriafermezza. 18Macresceingrazia,èinacunniscenzadiunostru SignoreèSalvatoreGhjesùCristuÀellusiaagloriaavàè persempre.Amen.

APrimaEpistoladi Ghjuvanni

CAPITOLU1

1Ciòchìeradauprincipiu,chìavemuintesu,chìavemu vistucùinostriochji,chìavemuvistu,èenostremanianu trattatu,diaParolladiavita;

2(Perchèavitahèstatamanifestata,èavemuvistu,è tistimuniamu,èvimustramuavitaeterna,chìeracùu Babbu,èhèstatumanifestatuànoi;)

3Ciòchìavemuvistuèintesuvidichjaremu,chìancuvoi aveteafraternitàcunnoi;

4Èstecoseviscrivimu,chìavostragioiasiapiena.

5Questuhèdunqueumissaghjuchìavemuintesuparlàdi ellu,èvidichjaremuchìDiuhèlume,èùncihèmicca bughjurainellu.

6Sidicemuchìavemuafraternitàcunellu,èandemuina bughjura,mentimu,èùnfacemumiccaaverità:

7Mas'èandemuinaluce,cum'èelluhèinaluce,avemua cummunionecùl'altri,èusanguediGhjesùCristu,uso Figliolu,cipurificadaognipeccatu

8Sidicemuchìùnavemumiccapeccatu,ciingannamu,èa veritàùnhèmiccainnoi

9S'ènocunfessemuinostripeccati,elluhèfiduèghjustu perpardunàinostripeccati,èperpurificàdiogni ingiustizia

10Sidicemuchìùnavemumiccapeccatu,ufacemuun bugiardi,èasoparollaùnhèmiccainnoi.

CAPITOLU2

1Imofiglioli,viscrivusticose,perùnpiccàÈs'è qualchissiahàpeccatu,avemuunavvucatucùuBabbu, GhjesùCristuughjustu:

2Èelluhèapropiziazioneperinostripeccati,èmiccasolu perinostri,maancuperipiccatidiumondusanu

3Ècusìsapemuchìl'avemucunnisciutu,s'ènoguardemui socumandamenti

4Quelluchìdice:Ucunnoscu,èùnguardamiccaiso cumandamenti,hèunbugiardariu,èaveritàùnhèmiccain ellu

5Maquelluchìguardaasoparolla,inelluhèveramente l'amorediDiuperfettu:cusìsapemuchìsimuinellu.

6Quelluchìdicech'elludimorainellu,deveancuellu stessumarchjàcusì,cum'èellu

7Fratelli,ùnviscrivumiccauncumandamentunovu,ma unvechjucumandamentuchìaveteavutudauprincipiuU vechjucumandamentuhèaparollachìaveteintesudau principiu.

8Innovu,viscrivuuncumandamentunovu,chìcosahè verainelluèinvoi,perchèabughjurahèpassata,èaluce verabrillaavà.

9Quelluchìdicech'elluhèinaluce,èodiausofratellu, hèancuinbughjurafinuàavà

10Quelluchìamausofratellufermainaluce,èùncihè nisunaoccasionediscuzzulateinellu

11Maquelluchìodiausofratelluhèinabughjura,è camminainabughjura,èùnsapiinduvevà,perchèquella bughjurahàcecuisoochji.

12Viscrivu,figlioli,perchèivostripeccativisòpardunati perviadiusonome

13Viscrivu,obabbi,perchèavetecunnisciutuquelluchì hèdauprincipiuViscrivu,giovani,perchèavetevintuu gattivuViscrivu,figlioli,perchèavetecunnisciutuu Babbu.

14Viaghjuscrittu,obabbi,perchèavetecunnisciutu quelluchìhèdauprincipiuViaghjuscrittu,giovani, perchèsìforte,èaparolladiDiustainvoi,èavetevintuu gattivu

15Ùnamatemiccaumondu,nèecosechìsòinumondu Sìqualchissiaamaumondu,l'amorediuBabbuùnhè miccainellu

16Pertuttuciòchìhèinumondu,abramadiacarne,èa bramadil'ochji,èl'orgogliudiavita,ùnhèmiccadiu Babbu,mahèdiumondu

17Èumondupassa,èasobrama,maquelluchìfacia vulintàdiDiufermapersempre.

18Figlioli,hèl'ultimavolta;ècum'èaveteintesuchì l'anticristuvene,ancuavàcisòparechjianticristi;induve sapemuchìhèl'ultimavolta.

19Sòsurtitidanoi,maùneranumiccadinoi;perchès'elli avianustatudinoi,senzadubbituaverebbecuntinutucun noi:masòsurtiti,perpudèessemanifestatuchìùneranu miccatuttidinoi

20MaaveteununzionedauSantu,èsapetetutteecose 21Ùnviaghjumiccascrittuperchèùncunnoscimiccaa verità,maperchèasapete,èchìnisunaminzognahèdia verità.

22Qualehèunbugiardariu,chèquelluchìnegachìGhjesù hèuCristu?Hèl'anticristu,chìnegauBabbuèuFigliolu 23QuelluchìricunnosceuFigliolu,ùnhàmiccauPatre: (ma)quelluchìricunnosceuFiglioluhàancuuBabbu. 24Lasciatedunquestàinvoiciòchìaveteintesudau principiu.Sìciòchìaveteintesudauprincipiu,fermain voi,ancuvoi,continuereteinuFiglioluèinuBabbu 25Èquestuhèaprumessach'ellucihàprumessu,ancua vitaeterna.

26Tiaghjuscrittusticosidiquellichìviseducenu 27Mal'unzionech'èvoavetericevutudaellufermainvoi, èùnavetemiccabisognuchìnimuviinsegni;voi,starete inellu

28Èavà,figlioli,stàinellu;affinchì,quanduellu apparisce,pudemuavècunfidenza,èùnessevargugnati davantiàelluàasovenuta

29S'èvosapetech'elluhèghjustu,sapetechìtuttiquelli chìfacenuaghjustiziasònatidaellu.

CAPITOLU3

1Eccu,chìmanerad'amorecihàdatuuBabbuperesse chjamatifigliolidiDiu:perquessa,umonduùnci cunnoscimicca,perchèùnl'hàmiccacunnisciutu.

2Carissimi,avàsimuifigliolidiDiu,èùnhèancuapparsu ciòchìseremu;masapemuchì,quanduelluapparisce, seremucum'èellu;perchèuvideremucum'elluhè.

3Èogniomuchìhàstasperanzainellusipurifica,cum'è elluhèpuru

4Quelluchìcommetteupeccatutrasgredeancualege, perchèupeccatuhèatransgressionedialege

5Èsapetech'elluhèstatumanifestatupercacciàinostri peccati;èinelluùnhèmiccapeccatu.

6Quiconquedemeureenluinepèchepoint;celuiqui pèchenel'apointvu,niconnu.

7Figlioli,chìnimuùnviingannà:quelluchìfacia ghjustiziahèghjustucum'èelluhèghjustu

8Quelluchìfaceupeccatuhèdiudiavulu;perchèu diavulupeccadauprincipiu.Perquestuscopu,uFigliolu diDiuhèstatumanifestatu,perpudèdistrughjel'operediu diavulu

9QuelluchìhènatudaDiuùncommettemiccapeccatu; perchèasosumentefermainellu,èùnpòmiccapeccatu, perchèhènatudaDiu.

10InquestusòmanifestatiifigliolidiDiu,èifigliolidiu diavulu:quelluchìùnfacimiccaaghjustiziaùnhèmicca diDiu,nèquelluchìùnamamiccausofratellu.

11Perchèquestuhèumissaghjuchìaveteintesudau principiu,chìduvemuamàunul'altru

12Miccacum'èCainu,chìeradiquellugattivu,èhà tombuusofratelluÈperchèl'hàtombu?Perchèeso opereeranumale,èighjustidiusofratellu

13Ùnmaravigliatemicca,fratelli,s'èumonduviodia.

14Sapemuchìavemupassatudaamorteàavita,perchè amemuifratelliQuelluchìùnamamiccausofratellu fermainamorte.

15Quelluchìodiausofratelluhèunassassinu;èsapete chìnisunassassinuhàavitaeternachìstainellu

16Percivemucusìl'amorediDiu,perchèelluhàdatuaso vitapernoi,èavemudametteanostravitaperifratelli

17Maquelluchìhàubonudistumondu,èvedeuso fratelluchìhàbisognu,èchjudeasovisceredi cumpassionedaellu,cumuabital'amorediDiuinellu?

18Imofiglioli,ùnamemumiccainparolla,nèinlingua; mainfattièinverità.

19Ècusìsapemuchìsimudiaverità,èassicuràinostri coridavantiàellu

20Perchès'èunostrucorecicundanna,Diuhèpiùgrande chèunostrucore,ècunnoscetutteecose

21Carissimi,s'èunostrucoreùncicundannamicca,allora avemucunfidenzaversuDiu.

22Ètuttuciòch'ènodumandemu,l'avemuricevutu, perchèguardemuisocumandamenti,èfacemuciòchìli piaceàisoocchi.

23Èquestuhèusocumandamentu,chìavemudacredein unomediusoFiglioluGhjesùCristu,èchìavemuda amassil'altri,cum'ellucihàdatuucumandamentu.

24Èquelluchìguardaisocumandamentiabitainellu,è elluinellu.Ècusìsapemuchìellustàinnoi,dauSpìritu chìcihàdatu

CAPITOLU4

1Carissimi,ùncredemiccaognispiritu,mapruvateài spiritis'ellusòdiDiu,perchèparechjifalsiprufetisò andatiinumondu

2CunniscitecusìuSpìritudiDiu:Ognispirituchì cunfessachìGhjesùCristuhèvinutuinacarnehèdiDiu: 3ÈognispirituchìùncunfessamiccachìGhjesùCristuhè vinutuinacarneùnhèmiccadiDiu;èancuavàhèdigià inumondu.

4VoisitediDiu,figlioli,èl'avetevintu,perchèhèpiù grandequelluchìhèinvoi,chèquelluchìhèinumondu

5Sòdiumondu:dunqueparranudiumondu,èumondu lisente.

6SemudiDiu:quelluchìcunnosceàDiucisente;quellu chìùnhèmiccadiDiuùncisentemicca.Quìcunniscemu uspiritudiaverità,èuspiritudil'errore.

7Carissimi,amemul'unl'altru:perchèl'amorehèdiDiu; èognunuchìamahènatudaDiu,ècunnosceàDiu

8QuelluchìùnamaùncunnoscimiccaàDiu;perchèDiu hèamore

9Inquestuhèstatumanifestatul'amorediDiuversunoi, perchèchìDiuhàmandatuusoFiglioluunigenituinu mondu,perpudècampàperellu

10Inquestuhèl'amore,miccachìavemuamatuàDiu,ma chìellucihàamatu,èhàmandatuusoFiglioluperessea propiziazioneperinostripeccati

11Carissimi,s'èDiucihàcusìcaru,duvemuancuamassi l'unl'altru

12NimuùnhàvistuàDiuinognimumentuS'elluci amemul'unl'altru,Diuabitainnoi,èusoamorehè perfettuinnoi

13Sapemucusìchìavemuabitatuinellu,èelluinnoi, perchècihàdatuusoSpìritu.

14ÈavemuvistuètistimuniamuchìuBabbuhàmandatu uFiglioluperesseuSalvatorediumondu

15QuelluchìcunfessàchìGhjesùhèuFiglioludiDiu,Diu stainellu,èelluinDiu

16Èavemucunnisciutuècridutul'amorechìDiuhàper noi.Diuhèamore;èquelluchìabitainamorestainDiu,è Diuinellu

17Quìunostruamorehèdiventatuperfettu,peravè l'audaciainughjornudiughjudiziu,perchècum'elluhè, cusìsimuinstumondu

18Ùncihèpaurainamore;mal'amoreperfettuscacciau timore:perchèutimorehàturmentu.Quelluchìtemeùnhè miccaperfettuinamore

19L'amemu,perchèellucihàamatuprima

20Siunomudice:"AmuàDiu,èodiausofratellu,hèun bugianu;perchèquelluchìùnamamiccausofratellu ch'elluhàvistu,cumupòamààDiuchìùnhàmiccavistu?

21Èissucumandamentuavemudaellu,chìquelluchìama Diu,amaancuusofratellu

CAPITOLU5

1QuelluchìcredechìGhjesùhèuCristuhènatudaDiu; 2PerquestusapemuchìamemuifigliolidiDiu,quandu amuàDiu,èguardemuisocumandamenti

3Perchèquestuhèl'amorediDiu,chìguardemuiso cumandamenti,èisocumandamentiùnsòmiccagravi

4PerchètuttuciòchìhènatudiDiuvinceumondu,è questuhèavittoriachìvinceumondu,ancuanostrafede

5Qualehèquelluchìvinceumondu,maquelluchìcrede chìGhjesùhèuFiglioludiDiu?

6Questuhèquelluchìhèghjuntuperacquaèsangue,ancu GhjesùCristu;miccasoluperacqua,maperacquaè sangueÈhèuSpìrituchìrendetistimunianza,perchèu Spìrituhèaverità.

7Perchècisòtrèchìanutestimoniuinucelu,uBabbu,a ParolaèuSpìrituSantu,èquestitrèsòunu

8Ècisòtrèchìtistimunianuinterra,uSpìritu,èl'acquaè usangue,èstitrèaccunsenuinunu

9Seavemuricevutuutistimunianzadil'omi,u tistimunianzadiDiuhèpiùgrande,perchèquestuhèu tistimunianzadiDiuch'elluhàtistimuniatudiusoFigliolu

10QuelluchìcredeinuFiglioludiDiuhàutistimunianza inellustessu:quelluchìùncredemiccaàDiul'hàfattuun bugiardi;perchèùncredemiccaàurecorduchìDiuhà datudiusoFigliolu

11Èquestuhèutestimoniu,chìDiucihàdatuavitaeterna, èstavitahèinusoFigliolu

12QuelluchìhàuFiglioluhàavita;èquelluchìùnhà miccauFiglioludiDiuùnhàmiccaavita

13Tiaghjuscrittusticoseàvoichìcredeinunomediu FiglioludiDiu;persapèchìaveteavitaeterna,èpercrede inunomediuFiglioludiDiu

14Èquestuhèacunfidenzachìavemuinellu,chì,s'èno dumandemuqualcosaseconduasovulintà,ellucisente: 15Ès'ènosapemuch'ellucisente,tuttuciòch'èno dumandemu,sapemuchìavemuedumandechìavemu dumandatudaellu.

16Siqualcunuvedeusofratellupeccatuunpeccatuchìùn hèmiccadimorte,elludumandà,èlidaràavitaperquelli chìùnanumiccapeccatuàmorte.Cihèunpeccatuàa morte:ùndicumiccachìelluhàdapricàperellu

17Ogniinghjustiziahèpeccatu,ècihèunpeccatumiccaà morte.

18SapemuchìquelluchìhènatudaDiuùnpecca;ma quelluchìhènatudaDiusiguarda,èquellugattivuùnu toccu.

19ÈsapemuchìsimudiDiu,èchìumondusanusitrova inumale

20ÈsapemuchìuFiglioludiDiuhèghjuntu,ècihàdatu l'intelligenza,perpudècunnoscequelluchìhèveru,èsimu inquelluchìhèveru,ancuinusoFiglioluGhjesùCristu QuestuhèuveruDiu,èavitaeterna.

21Figlioli,guardatevidal'idoliAmen

CAPITOLU1

1L'anzianuàadonnaelettaèàisofiglioli,chìamuinaverità;èmiccasolu,maancututtiquellichìanu cunnisciutuaverità;

2Peraverità,chìabitainnoi,èseràcunnoipersempre

3Agraziasiacunvoi,misericordiaèpace,daDiuuPatre,èdauSignoreGhjesùCristu,uFiglioludiu Babbu,inveritàèamore

4Mirallegrauassaichìaghjutrovuitofigliolichìcaminavanuinverità,cum'èavemuricevutuun cumandamentudauBabbu.

5Èavàvipregu,osignora,miccacum'ès'elluviaghjuscrittuuncumandamentunovu,maquelluchìavemu avutudauprincipiu,chìciamemul'unl'altru.

6Èquestuhèl'amore,chìandemudopuàisocumandamenti.Questuhèucumandamentu,Chì,cum'èavete intesudauprincipiu,avetedacamminàinellu

7Perparechjiingannatorisòintrutiinumondu,chìùncunfessumiccachìGhjesùCristuhèvinutuincarne. Questuhèuningannatoreèunanticristu

8Fighjateàvoi,chìùnperdemumiccaciòchìavemufattu,machìricevemuunaricumpensasana.

9Quelluchìtrasgrede,èùnfermamiccainaduttrinadiCristu,ùnhàmiccaDiu.Quelluchìstàinaduttrina diCristu,hàuBabbuèuFigliolu

10S'elluciveneàvoi,èùnportamiccastaduttrina,ùnl'accoltamiccaincasavostra,èùnliditemiccaà Diudiprestu

11Perchèquelluchìl'invitaàDiu,hèpartecipediisoattimaligni.

12Avèassaicosedascriveàvoi,ùnvogliumiccascrivecùcartaèinchiostru;macunfidendudiveneàvoi èdiparlàfacciaàfaccia,chìanostragioiasiapiena

13Ifigliolidiatosurellaelettatisalutanu.Amen.

TerzuGhjuvanni

CAPITOLU1

1L'anzianuàl'amatiGaiu,chìaghjuamuinaverità.

2Caru,vogliusopraàtutteecosech'ètùprusperissièesseinsalute,cum'èatoànimaprospera

3Perchèmirallegrauassai,quanduifratellisòghjuntiètistimuniavanudiaveritàchìhèintè,cum'ètù camminiinaverità.

4Ùnaghjupiùgioiachèàsentechìimofigliolicaminanuinverità

5Carissimi,fateciòch'èvofateàifratellièàistranieri;

6Chìanutistimuniatudiatocaritàdavantiàachjesa;s'ètùpurtassiinusoviaghjuinmodudivinu,fate bè:

7Perchè,perusonome,sòandatifora,senzapigliànundadiiGentili.

8Perquessa,duvemuricevetali,perpudèessecumpagniediaverità

9Aghjuscrittuàachjesa,maDiotrephes,chìlipiaceàavèapreeminenzatràelli,ùnciricevemicca.

10Perquessa,s'elluvengu,miricurdaraghjudiesoattich'elluface,chjappàcontr'ànoicùparollemalizie; èùnsicuntentamicca,nèellustessuùnriceveifratelli,èpruibiscequellichìvulianu,èliscacciaforadia chjesa.

11Carissimi,ùnseguitatemiccaciòchìhèmale,maciòchìhèbonuQuelluchìfaceubèhèdiDiu,ma quelluchìfaceumaleùnhàmiccavistuàDiu.

12Demetriuhàunbonurapportudituttil'omi,èdiaveritàstessa:iè,èancurendemutestimoniu;èsapete chìanostrastoriahèvera.

13Aviuavutuassaicosedascrive,maùntiscriveraghjumiccacùtintaèpenna: 14Macunfidenduch'evivederaghjuprestu,èparleremufacciaàfacciaApacesiaàtèInostriamichivi salutanu.Salutatel'amichipernome.

Ghjude

CAPITOLU 1

1 Ghjuda, u servitore di Ghjesù Cristu è fratellu di Ghjacumu, à quelli chì sò stati santificati è cunservati da Diu Babbu in Ghjesù Cristu, è hè chjamatu:

2 A grazia à tè è a pace è l'amore sia multiplicate.

3 Amatu, quandu aghju fattu ogni sforzu per scrivevi nantu à a salvezza generale, era necessariu per mè scrivitevi è esurtendu à luttà seriamente per a fede datata à i santi hè stata rimessa.

4 Perchè ci sò certi genti chì si sò insinuati à l'improvvisu, chì sò predestinati à stu ghjudiziu, gattivi persone chì cambianu a grazia di u nostru Diu in libertà è l'unicu Signore Diu è u nostru Signore Ghjesù Cristu rinunziatu

5 Tandu vi ricurdaraghju, ancu s'ellu l'avete cunnisciutu una volta, chì u Signore, dopu avè mandatu u populu salvò l'Eggittu, poi distruttu i miscredenti.

6 È l'anghjuli chì ùn anu micca guardatu u so primu postu, ma chì anu lasciatu a so propria dimora, hà in catene eterne sottu. bughjura tenuta finu à u ghjudiziu di u gran ghjornu.

7 Cum'è Sodoma è Gomorra è e cità chì li circundanu in u listessu modu, s'abandona à a fornicazione è si n'andò dopu à carne strana, esse messi cum'è un esempiu, mentre ch'elli soffrenu a vindetta di u focu eternu.

8 In listessa manera, sti sugnatori immondi contaminanu a carne, disprezzanu u duminiu è parlanu male di dignità.

9 Ma l'arcànghjulu Michele, quand'ellu si disputava cù u diavulu ch'ellu si disputava annantu à u corpu di Mosè, ùn hà micca Ùn osò micca fà una accusazione calunniosa contru à ellu, ma disse : U Signore vi rimprovera.

10 Ma parlanu male di ciò chì ùn sanu micca ; ma ciò ch'elli sanu per natura, cum'è bestie brute, cusì si distrughjenu.

11 Guai à elli ! perchè andavanu in u caminu di Cainu è currianu avidità dopu à l'errore di Balaam per ricumpensa, è perìu in a cuntradizioni di Core.

12 Quessi sò macchie nantu à e vostre feste d'amore, quand'elli si festeghjanu cun voi, si alimentanu senza paura : nuvole sò senza acqua, purtati da i venti; arburi chì u fruttu secca, senza fruttu, duie volte mortu, à u radiche sradicate;

13 Onde furiose di u mare, spumandu a so propria vergogna ; stelle erranti, à quale a bughjura di u a bughjura hè cunservata per sempre.

14 È Enoch, u settimu da Adamu, hà ancu prufetizatu annantu à elli è disse : Eccu, u Signore vene cù dece millaie di i so santi,

15 per eseguisce ghjudiziu annantu à tutti è cundannà tutti quelli chì sò gattivi trà elli di tutte e so atti gattivi ch'elli anu cummessu mali, è di tutti i so discorsi duri chì i peccatori gattivi anu parlatu contru à ellu.

16 Quessi sò murmuratori, lagnanti chì camminanu secondu i so brami ; è a so bocca parla assai eccitazione parolle, cun ammirazione per e persone da prufittà.

17 Ma, amati, ricurdate di e parolle ditte prima da l'apòstuli di u nostru Signore Ghjesù Cristu ; 18 Cumu v'anu dettu chì in l'ultimu tempu ci vole à esse burlatori chì secondu i so gattivi i brami anu da marchjà.

19 Quessi sò quelli chì si separanu, sensualmente, senza u Spìritu.

20 Ma voi, carissimi, custruitevi nantu à a vostra fede santissima, mentre pregherete in u Spìritu Santu, 21 Mantenetevi in l'amore di Diu, mentre aspittete a misericordia di u nostru Signore Ghjesù Cristu finu à u vita eterna.

22 È cù certi anu cumpassione, chì face a diferenza :

23 È l'altri salvanu cù paura, tiràli fora di u focu ; odià ancu a robba macchiata da a carne.

24 È à quellu chì hè capace di impedisce di cascà è di prisintà vi senza reproche davanti à a faccia di a so gloria pusatu cun grande gioia,

25 À u solu Diu sàviu, u nostru Salvatore, sia gloria è maestà, duminiu è putere, avà è sempre. AMEN

Revelazione

CAPITOLU1

1ARevelazionediGhjesùCristu,chìDiulihàdatu,perfà vedeàisoservitoriecosechìdevenuesseprestu;èmandò èhàindicatuperusoanghjuluàusoservitoreGhjuvanni:

2ChìhàdatutestimoniudiaparolladiDiu,èdia tistimunianzadiGhjesùCristu,èditutteecosech'elluhà vistu

3Beatuquelluchìleghje,èquellichìsentenueparolledi staprufezia,èguardanuecosechìsòscritteind'èquì, perchèutempuhèvicinu

4GhjuvanniàesettechjesechìsòinAsia:graziaàvoiè pacedaquelluchìhè,èchìera,èchìvene;èdaisette Spiritichìsòdavantiàusotronu; 5ÈdaGhjesùCristu,chìhèutistimonefidu,èuprimu nascitudiimorti,èuprincipediirèdiaterraÀquelluchì cihàamatu,ècihàlavatudainostripeccatiinusosangue, 6ÈcihàfatturèèpretiàDiuèàusoBabbu;àellusiaa gloriaèuduminiuperiseculiAmen

7Eccu,venecùinuvuli;èogniochjuuvedrà,èancu quellichìl'anutrafittu;Ancucusì,Amen.

8Sòl'Alfaèl'Omega,uprincipiuèafine,diceuSignore, chìhè,èchìera,èchìvene,l'Onniputente 9EiuGhjuvanni,chìsòancuuvostrufratellu,ècumpagnu inatribulazione,inuregnuèapacienzadiGhjesùCristu, erainl'isulachjamataPatmos,peraparolladiDiuèpera tistimunianzadiGhjesùCristu.

10EruinuSpìrituinughjornudiuSignore,èintesu daretuàmèunagranvoce,cum'èunatromba

11Dicendu:Sòl'Alfaèl'Omega,uprimuèl'ultimu;à Ephèse,àSmyrne,àPergame,àThyatire,àSardes,à PhiladelphieetàLaodicée.

12Èmivultòpervedeavocechìparlavacunmè.È vultatu,aghjuvistusettecandeled'oru; 13Èàmezuàisettecandeleri,unucum'èuFiglioludi l'omu,vistutud'unvestitufinuàupede,ècintuàipapscù unacinturad'oru

14Usocapuèisocapellieranubianchicum'èalana, bianchicum'èaneve;èisoochjieranucum'èunafiamma difocu;

15Èisopedicum'èbronzufini,cum'ès'ellibrusgiavanuin unfurnace;èasovocecum'èusonudiparechjeacque

16Èaviainasomanudirittasettestelle;èdaasobocca esciaunaspadaaffilataàduitaglii;èusovisueracum'èu solechìbrillainasoforza

17Èquandul'aghjuvistu,aghjucascatuàisopedicum'è mortu.Èm'hàmessuamanudiritta,èmidisse:Ùnàbbia paura;Sòuprimuèl'ultimu:

18Sòquelluchìviveèeramortu;è,eccu,sòvivuper sempre,Amen;èavèechjavidil'infernuèdiamorte.

19Scriviteecosechìavetevistu,èecosechìsò,èecose chìsaranudopu;

20Umisterudiesettestellechìavetevistuinamomanu diritta,èisettecandelerid'oruEsettestellesòl'anghjulidi esettechjese,èisettecandelierichìavetevistusòesette chjese.

CAPITOLU2

1Àl'ànghjuludiachjesadiEfesuscrivite;Questecose dicequelluchìteneesettestelleinasomanudiritta,chì camminaàmezuàisettecandelerid'oru;

2Cunnoscuevostreopere,èuvostrutravagliu,èato pacienza,ècumuùnpudetemiccasuppurtàquellichìsò gattivi;

3Èaghjusustinutu,èavetepacienza,èperumonome, avetetravagliatu,èùnavetemiccasvenutu

4Tuttavia,aghjuunpocucontruàtè,perchèavetelasciatu utoprimuamore.

5Ricurdatevidunquedainduvesitecascatu,èpentite,è fateeprimeopere;osinnò,venaraghjuàtèprestu,è cacciàutocandelabrodausolocu,salvuchìùntipentite.

6Maquestuavete,chìodil'attidiiNiculaiti,chìancuodiu

7Quelluchìhàl'arechja,senteciòchìuSpìritudiceàe chjese;Àquelluchìvince,daraghjuàmanghjàdil'arbredi avita,chìhèinmezuàuparadisudiDiu

8Èàl'ànghjuludiachjesainSmirnescrivite;Questecose dicenuuprimuèl'ultimu,chìeramortuèhèvivu; 9Cunnoscuevostreopere,èatribulazione,èamiseria (matùsìriccu)ècunnoscuablasfemiadiquellichìdicenu ch'ellisòGhjudei,èùnsòmicca,masòasinagogadi Satanassu

10Ùnàbbiapauradinimudiciòch'ètùsoffreti:eccu,u diavulughjittaràalcunidivoiinprigiò,peressepruvati;è averetetribulazionedeceghjorni:siatefiduàamorte,èvi daraghjuunacoronadivita

11Quelluchìhàl'arechja,senteciòchìuSpìritudiceàe chjese;Quelluchìvinceùnseràmiccaferitudaaseconda morte.

12Èàl'ànghjuludiachjesainPergamescrivite;Queste cosedicequelluchìhàaspadaaffilatacùduitaglii;

13Cunnoscuevostreopere,èinduveabitate,ancuinduve hèusediudiSatanassu;ètùtenifermuumonome,èùn haimiccarinnegatuamofede,ancuinquellighjorni induveAntipaseraumomartirefedele,chìhèstatuuccisu tràvoi,induveSatanassuabita

14Maaghjuunipochidicosecontr'àtè,perchèavetequì quellichìtenenuaduttrinadiBalaam,chìhàinsignatuà Balacàscacciàifigliolid'Israele,àmanghjàcose sacrificateàl'idolièàfàfornicazione

15CusìaveteancuquellichìtenenuaduttrinadiiNiculaiti, ciòchìodiu

16Pentitevi;osinnò,vinaraghjuàtèprestu,èlutteraraghju contruàellicùaspadadiamobocca.

17Quelluchìhàl'arechja,senteciòchìuSpìritudiceàe chjese;Àquelluchìvince,daraghjuàmanghjàdiamanna piatta,èlidaraghjuunapetrabianca,èinapetraunnome novuscrittu,chìnimuùncunnoscesalvuquelluchìu riceve

18Èàl'ànghjuludiachjesainTiatirascrivite;Questecose diceuFiglioludiDiu,chìhàl'ochjicum'èunafiammadi focu,èisopedisòcum'èbronzufini;

19Cunnoscuetoopere,èacarità,èuserviziu,èafede,è atopacienza,èetoopere;èl'ultimuperessepiùdiu primu

20Purtantu,aghjuunpocudicosecontruàtè,perchè permetteàquelladonnaJezabel,chìsidiceprufessa, d'insignàèdiseduceimoservitoriàfàfornicazione,èdi manghjàcosesacrificateàl'idoli.

21Eaghjudatuusospaziuperapenitenzadiaso fornicazione;èùnsipentì.

22Eccu,aghjittaraghjuinunlettu,èquellichì commettenuadulteriucunellainunagrandetribulazione, salvuch'ellisirepentinudiesoatti.

23Èammazzaraghjuisofigliolicùamorte;ètuttee chjesesanuchìsòquelluchìcercairedinièicori:è daraghjuàognunudivoiseconduevostreopere.

24Maàvoidicu,èàl'altriinTiatira,quantiùnanumicca staduttrina,èchìùnanumiccacunnisciutuaprufunditàdi Satanassu,cumusiparlanu;Ùnvimetteraghjumiccaaltru fardelu

25Maciòch'èvoavetedigiàtenefermufinuàch'eaghju vintu

26Èquelluchìvincerà,èmanteneemooperefinuàafine, àelludaraghjuuputerenantuàenazioni.

27Èliguverneràcùunavergadiferru;cum'èivasidiun vasari,seranusbulicatiàfreme:ancucum'èaghjuricevutu daumoBabbu.

28Èlidaraghjuastelladiamatina

29Quelluchìhàl'arechja,senteciòchìuSpìritudiceàe chjese.

CAPITOLU3

1Èàl'ànghjuludiachjesainSardiscrivite;Questecose dicequelluchìhàisetteSpiritidiDiu,èesettestelle; Cunnoscuevostreopere,chìaveteunnomechìvivi,èsì mortu

2Siateattenti,èrinfurzàecosechìrestanu,chìsòpronteà more:perchèùnaghjumiccatrovuevostreopereperfette davantiàDiu

3Ricurdatevidunquecumuavetericevutuèintesu,ètenite fermu,èpentite.S'èdunquetùùnguardà,vinaraghjunantu àtècum'èunlatru,èùnsapetemiccaàqualeora vinaraghjunantuàtè

4AveteunipochidinomiancuinSardichìùnanumicca impurtatuisovistimenti;ècaminaranucunmèinbiancu: perchèsòdegni

5Quelluchìvincerà,seràvistutudivestitibianchi;èùn aghjumiccasguassateusonomedaulibrudiavita,ma cunfessuusonomedavantiàumoBabbu,èdavantiàiso anghjuli.

6Quelluchìhàl'arechja,senteciòchìuSpìritudiceàe chjese

7Èàl'ànghjuludiachjesadiFiladelfiascrivite;Queste cosedicequelluchìhèsantu,quelluchìhèveru,quelluchì hàachjavediDavid,quelluchìapre,ènimuchjude;è chjude,ènimuapre;

8Cunnoscuevostreopere:eccu,aghjumessudavantiàtè unaportaaperta,ènimupòchjudella:perchèaveteun pocudiforza,èaveteosservatuamoparolla,èùnavete miccarinnegatuumonome

9Eccu,lifaraghjudiasinagogadiSatanassu,chìdicenu ch'ellisòGhjudei,èùnsòmicca,mamentinu;eccu,li faraghjuàveneèaduràdavantiàitopedi,èàsapèch'e t'aghjuamatu.

10Perchèaveteguardatuaparolladiamopacienza,ancu eiutiguarderaghjudal'oradiatentazione,chìvenenantuà tuttuumondu,perpruvàquellichìabitanunantuàaterra.

11Eccu,venguprestu:teniteciòch'èvoavete,chìnimu ùnpigliaatocurona

12Àquelluchìvincerà,faròunpilastruinutempiudiu moDiu,èùnescepiù,èscriveraghjunantuàelluunome diumoDiu,èunomediacitàdiumoDiu,chìhèanova Ghjerusalemme.,chìfaladauceludaumoDiu:è scriveraghjunantuàelluumonovunome.

13Quelluchìhàl'arechja,senteciòchìuSpìritudiceàe chjese

14Èàl'ànghjuludiachjesadiLaodiceascrivite;Queste cosedicel'Amen,utestimonefiduèveru,uprincipiudia creazionediDiu;

15Cunnoscuevostreopere,chìtùùnsitenèfriddunè caldu:vogliuchìtufossifridduocaldu

16Allora,perchètùsìtiepida,ènèfriddunècaldu,ti sputaraghjudaamobocca

17Perchèdici:Sòriccu,èaghjucrescedibeni,èùnaghju bisognudinunda;èùnsapichìtùsìmiserable,èmiserable, èpoviru,ècecuènudu:

18Ticunsigliudicumpràdamèorupruvatuàufocu,per essericcu;èvestitibianchi,perch'ètùsiavistutu,èchìa vergognadiatonuditàùnsivede;èungeitoochjicùun sguarduperl'ochjipervede

19Quantiamu,rimproveruècastigu:siatedunquezelosiè pentite

20Eccu,stauàaportaèpicu;s'èqualchissiasenteamo voceèapreaporta,entreraghjuàellu,cenaraghjucunellu, èellucunmè

21Àquelluchìvincerà,daraghjuàpusàcunmèinumo tronu,cum'èancuiovincitu,èsòpusatucùumoBabbuin usotronu

22Quelluchìhàl'arechja,senteciòchìuSpìritudiceàe chjese.

CAPITOLU4

1Dopu,aghjuvistu,èeccu,unaportahèstataapertainu celu;chìhàdettu:"Veniquì,ètimustraraghjuciòchìdeve essedopu".

2Èsubitumierainuspiritu,èeccu,untronuerapusatuin ucelu,èunusipusònantuàutronu

3Èquelluchìs'assittavaeracum'èunapetradijaspeèdi sardina;ècieraunarcubalenuintornuàutronu,invista cum'èunasmeralda

4Intornuàutronuc'eravintiquattrusedi;ènantuàisedi aghjuvistuvintiquattruvechjiàpusà,vestitidivestiti bianchi;èavianunantuàasotestacuroned'oru

5Èdautronughjunsenulampiètronuèvoci;ècieranu settelampadedifocuchìardenudavantiàutronu,chìsòi setteSpiritidiDiu.

6Èdavantiàutronucieraunmaredivetrucum'èu cristallu;èinmezuàutronu,èintornuàutronu,c'era quattrubestiepiened'ochjidavantièdaretu

7Èaprimabestiaeracum'èunleone,èasecondabestia cum'èunvitellu,èaterzabestiaaviaunafacciacum'èun omu,èaquartabestiaeracum'èunaquilavolante

8Èequattrubestieavianuognunaseialiintornuàellu;è eranupienid'occhiind'uinternu;èùnsiriposughjornuè notte,dicendu:Santu,santu,santu,SignoreDiu Onnipotente,chìera,èhè,èvene

9Èquanduquestebestierendenugloriaèonoreè ringraziamentiàquelluchìsipusònantuàutronu,chìvive persempreèsempre,

10Lesvingt-quatreanciensseprosternentdevantceluiqui étaitassissurletrône,etadorentceluiquivitdansles sièclesdessiècles,etjettentleurscouronnesdevantletrône, endisant:

11Sòdegnu,oSignore,diricevegloriaèonoreèputenza: perchèavetecreatututteecose,èperuvostrupiacèsòèsò staticreati

CAPITOLU5

1Èaghjuvistuinamanudirittadiquelluchìeraàpusà nantuàutronuunlibruscrittuàl'internuèàuspinu, sigillatucùsettesigilli.

2Èaghjuvistuunanghjulufortechìproclamavaàgran voce:Qualehèdegnud'apreulibru,èdicacciàisigilli?

3Ènimuinucelu,nèinterra,nèsottuàaterra,ùnpudia apreulibru,nèfighjulà

4Èaghjupientuassai,perchènimuhèstatutrovudegnu d'apreèdileghjeulibru,nèdifighjulà.

5Èunudil'anzianim'hàdettu:Ùnpienghjemicca:eccu, uLeonediatribùdiGhjuda,aRadicadiDavide,hàvintu perapreulibruèpercacciàisettesigilli.

6Èaghjuvistu,èeccu,àmezuàutronuèdiequattru bestie,èàmezuàl'anziani,stavaunAgnellucum'elluera statuimmolatu,chìaviasettecorneèsetteochji,chìsòi setteSpiritidiDiumandatuintuttaaterra

7Èghjunseèpigliòulibrudaamanudirittadiquelluchì eraàpusànantuàutronu.

8Èquand'elluaviapigliatuulibru,iquattrubestieèvintiquattruvechjicascòdavantiàl'Agnellu,chìavianututti arpe,èfioled'orupienediodori,chìsòepricherediisanti.

9Ècantanuuncantunovu,dicendu:Tusìdegnudipiglià ulibru,èdiapreisosigilli;perchètùsìstatuuccisu,èci hàredimutuàDiuperviadiutosanguedaogniparentela, linguaèpopuluènazione;

10ÈcihàfattuàunostruDiurèèpreti,ènoiregneremu nantuàaterra.

11Eaghjuvistu,èaghjuintesuavocediparechjianghjuli intornuàutronuèebestieèl'anziani;

12Dicenduàaltavoce:Degnuhèl'Agnelluchìhèstatu immolatudiriceveuputere,èricchezze,èsaviezza,èforza, èonore,ègloriaèbenedizzione

13Èognicriaturachìhèinucelu,ènantuàaterra,èsottu àaterra,èquellichìsòinumare,ètuttiquellichìsòinelli, aghjuintesudì:Benedizzione,èonore,ègloriaèputenza, sia.àquelluchìsipusanantuàutronu,èàl'Agnelluper sempreèsempre

14Equattrubestiedissenu:Amen.Èivinti-quattruvechji sicascanuèaduranuquelluchìviveperiseculi

CAPITOLU6

1Èaghjuvistuquandul'Agnelluhàapertuunudiisigilli,è aghjuintesu,cum'èurumorediutronu,unudiiquattru animalichìdiceva:Veniteèvede

2Èaghjuvistu,èeccuuncavallubiancu;èlifudatauna curona;

3Èdopuavèapertuusicondusigillo,aghjuintesua secondabestiachìdiceva:Veniteàvede

4Etilsortitunautrechevalrouge,etilfutdonnéàcelui quiétaitassisdessus,d'éliminerlapaixdelaterre,etdese tuerlesunslesautres,etilluifutdonnéunegrandeépée

5Èdopuavèapertuuterzusigillo,aghjuintesuchìaterza bestiadiceva:Veniteàvede.Eaghjuvistu,èeccuun cavalluneru;èquelluchìsipusònantuàelluaviaunparu dibilanciuinmanu.

6Èaghjuintesuunavoceàmezuàequattrubestiechì dicenu:Unamisuradigranuperuncentesimu,ètrè misured'orzuperuncentesimu;èvedechìùnferitemicca l'oliuèuvinu.

7Èdopuavèapertuuquartusigillo,aghjuintesuavocedi aquartabestiachìdice:Veniteèvede

8Eaghjufighjulatu,èeccuuncavallupallidu;èuso nomechìstavanantuàellueraaMorte,èl'infernu seguitavacunellu.Èlifudatuuputerenantuàaquarta partediaterra,pertumbàcùaspada,ècùafame,ècùa morte,ècùebestiediaterra

9Etquandileutouvertlecinquièmesceau,jevissous l'autell'âmedeceuxquiavaientététuésàcausedela paroledeDieuetdutémoignagequ'ilstenaient

10Ègridavanuàgranvoce,dicendu:Finuàquandu,o Signore,santuèveru,ùnghjudicheretemiccaèvindicàu nostrusangueàquellichìabitanunantuàaterra?

11Èvistimentibianchisòstatidatiàognunudielli;etil leurfutditqu'ilsdevaientsereposerencoreunpeude temps,jusqu'àcequeleursserviteursetleursfrères,qui devaientêtretuéscommeilsl'étaient,soientaccomplis.

12Èaghjuvistuquanduelluaviaapertuusestusigillo,è eccu,cihèstatuungrandeterramotu;èusolediventòneru cum'èunsaccudicapelli,èalunadiventòcum'èsangue; 13Èl'astridiucelucascanunantuàaterra,cum'èunficu scacciàisofichiprematuri,quanduhèscuzzulatadaun ventuforte.

14Èucelusin'andòcum'èunrotuluquand'elluhèrotulatu inseme;èognimuntagnaèisulasòstatespustatedaiso lochi.

15Èirèdiaterra,èigrandiomi,èiricchi,èicapi capitani,èiputenti,èogniservitore,èogniomuliberu,si piattanuinitaneèiniscoglidiemuntagne;

16Èdisseàemuntagneèàipetri:Cascatenantuànoi,è piattatecidaafacciadiquelluchìsimettenantuàutronu, èdal'iradil'Agnellu.

17Perchèugranghjornudiasocòllerahèghjuntu;è qualesaràcapacidistà?

CAPITOLU7

1Èdopuàquestecoseaghjuvistuquattruanghjulichì stavanunantuàiquattruangulidiaterra,tenenduiquattru ventidiaterra,chìuventuùnsoffiamiccanantuàaterra, nènant'àumare,nènant'àogniarburu

2Èaghjuvistuunaltruànghjuluascendendudaulivante, chìaviausigillodiuDiuvivu,ègridòàgranvoceài quattruanghjuli,àiqualierastatudatuperferisceaterraè umare

3Dicendu:Ùnferitemiccaaterra,nèumare,nèl'arburi, finuàchìavemusigillatuiservitoridiunostruDiuinaso fronte

4Èaghjuintesuunumerudiquellichìeranusigillati,èci sòstatisigillaticentuquarantaèquattrumiladitutteetribù diifigliolid'Israele

5DiatribùdiGhjudaeranusigillatidodicimila.Diatribù diRubeneranusigillatidodicimilaDiatribùdiGaderanu sigillatidodicimila

6DiatribùdiAsereranusigillatidodicimilaDiatribùdi Nepthalimsòstatisigillatidodicimila.Diatribùdi Manassesòstatisigillatidodicimila

7DiatribùdiSimeoneeranusigillatidodicimila.Dia tribùdiLevieranusigillatidodicimila.Diatribùd'Issacar eranusigillatidodicimila

8DiatribùdiZabuloneranusigillatidodicimilaDia tribùdiGhjiseppueranusigillatidodicimila.Diatribùdi Benjamineranusigillatidodicimila

9Dopuàquestu,aghjuvistu,èeccu,unagrandemultitude, chìnimuùnpudiacuntà,ditutteenazioni,ètribune,è populuèlingue,stavadavantiàutronu,èdavantià l'Agnellu,vistutudivestitibianchièdipalme.inisomani; 10Ègridenduàgranvoce,dicendu:Salvezzaàunostru Diuchìsipusanantuàutronu,èàl'Agnellu

11Ètuttil'ànghjulistavanuattornuàutronu,èàl'anzianiè àequattrubestie,ècascòdavantiàutronuinfaccia,è aduranuàDiu

12Dicendu:Amen:benedizzione,ègloria,èsaviezza,è ringraziamentu,èonore,èputenza,èputenza,siaàu nostruDiuperiseculiAmen

13Èunudil'anzianihàrispostu,dicenduàmè:Chìsò questichìsòvestitiinrobbabianca?èinduvesòvinuti?

14Eiulidissi:Signore,tùsaiÈm'hàdettu:Quessisò quellichìsòsurtitidaunagrandetribulazione,èanulavatu isovistimenti,èl'anufattubiancuinusanguedil'Agnellu

15DunquesòdavantiàutronudiDiu,èuserveghjornuè notteinusotempiu;

16Ùnaveràpiùfame,nèpiùsete;nèusoleliluminerà,nè calore

17Perchèl'Agnelluchìhèàmezuàutronulipascerà,èi purterààisurgentid'acquaviventi,èDiuasciuveràogni lacrimedaisoochji

CAPITOLU8

1Èquand'elluaviaapertuusettimusigillo,cihèstatu silenziuinucelucircaunamezaora

2ÈaghjuvistuisetteanghjulichìstavanudavantiàDiu;è lisòstatidatisettetrombe.

3Èghjunseunaltruanghjuluèsifirmòàl'altare,avendu unincensud'oru;etilluifutdonnébeaucoupd'encens, afinqu'ill'offreaveclesprièresdetouslessaintssurl'autel d'orquiétaitdevantletrône

4Èufumudil'incensu,chìghjunghjiacùepreghieredii santi,ascendavadavantiàDiudaamanudil'ànghjulu.

5Èl'ànghjulupigliòl'incensu,uchjappàcùufocudi l'altare,èughjittassiinterra;

6Èisetteanghjulichìavianuesettetrombesipreparanuà sonà

7Uprimuanghjulusonò,èseguitanuagrandineèufocu mischiaticùusangue,èsòstatighjittatinantuàaterra,èa terzapartedil'arburihèstatabrusgiata,ètuttal'erbaverde hèstatabrusgiata

8Èusiconduanghjulusonò,ècum'èunagrandemuntagna ardentedifocuhèstataghjittatainumare;èaterzaparte diumarediventòsangue;

9Èaterzapartediecriaturechìeranuinumare,èavianu avita,morse;èaterzapartediinavisòstatidistrutti

10Èuterzuanghjulusonò,ècascòunagrandestelladau celu,ardentecum'èunalampadina,ècascònantuàaterza partediifiumi,ènantuàefuntanedil'acqua;

11ÈunomediastellahèchjamatuAssenzio;èparechji omisòmortidil'acqui,perchèsòstatifattiamari.

12Èuquartuanghjulusonò,èaterzapartediusolehè statabattuta,èaterzapartedialuna,èaterzapartedie stelle;cusìcum'èaterzapartediellierascura,èughjornu ùnbrillavamiccaperunterzu,èanottelistessa

13Èaghjuvistu,èaghjuintesuunanghjuluchìvolavaà mezuàucelu,dicenduàaltavoce:Guai,guai,guaià l'abitantidiaterraperviadil'altrivocidiatrombadiitrè anghjuli,chìsòancoraàsona!

CAPITOLU9

1Èuquintuanghjulusonò,èaghjuvistuunastellafalàda uceluàaterra;

2Èhàapertuafossasenzafondu;ès'eraunfumudaa fossa,cum'èufumudiunagrandefurnace;èusoleèl'aria s'erascuruperviadiufumudiafossa

3Èdaufumusurtirulocustesnantuàaterra,èlifudatuu putere,cum'èiscorpionidiaterraanuuputere

4Èlieraurdinatuch'elliùnferanumiccal'erbadiaterra, nènundadiverde,nèalcunuarbre;masoluquelliomichì ùnanumiccausigillodiDiuinisofrunti

5Èlierastatudatuch'elliùnlitombanumicca,mach'elli sianuturmentatipercinquemesi;èusoturmentuera cum'èuturmentudiunscorpione,quand'ellubatteunomu 6Èinquellighjornil'omicercaranuamorte,èùna truveranu;èvuleràmore,èamortefughjeràdaelli.

7Èeformedielocusteeranucum'ècavalliprontiàa battaglia;ènantuàisocapieranucum'ècoronecum'è l'oru,èesofaccieranucum'èafacciadil'omi.

8Èavianuicapellicum'èicapellidiedonne,èisodenti eranucum'èidentidileoni

9Èavianucorazze,cum'ècorazzediferru;èusonudie soalieracum'èusonudicarridiparechjicavallichì correvanuàabattaglia

10Èavianuacodacum'èscorpioni,èc'eranupungiinaso coda,èusoputereeradiferiscel'omicinquemesi

11Èanuavutuunrènantuàelli,chìhèl'ànghjuludi l'abissu,usonomeinlinguaebraicahèAbaddon,main linguagrecahàusonomeApollyon

12Unguaihèpassatu;è,eccu,venenuduiguaipiùin seguitu.

13Èusestuanghjulusonò,èaghjuintesuunavocedae quattrucornedil'altared'oruchìhèdavantiàDiu

14Dicenduàusestuanghjuluchìaviaatromba:Slasciai quattruanghjulichìsòliatiinugrandefiumeEufrate

15Èiquattruanghjulisòstatiliberati,chìsòstatipreparati perunaora,èunghjornu,èunmeseèunannu,pertumbà aterzapartedil'omi

16Èunumerudil'esercitudiicavalierieraduicentumila mila,èaghjuintesuunumerudielli.

17Ècusìaghjuvistuicavalliinavisione,èquellichì stavanunantuàelli,chìavianupettoraledifocu,di giacintuèdizolfo;èdaasoboccauscianufocuèfumeè zolfo

18Perquestitrèaterzapartedil'omihèstatauccisa,dau focu,èdaufumu,èdauzolfochìescedaasobocca

19Perchèusoputerehèinasoboccaèinasocoda, perchèesocodaeranucum'èserpenti,èavianucapi,ècun ellifacenumale

20Èurestudil'omichìùnanumiccastatutombudasti pesti,ùnsirepentinumiccadil'operediesomani,perùn veneràmiccaidimònii,èl'idolid'oru,d'argentu,dibronzu, dipetraèdilignu.nèpòvede,nèsente,nèmarchjà: 21Ùnsirepentinunèdiisoassassini,nèdiisosorcellerie, nèdiasofornicazione,nèdiisofurti

CAPITOLU10

1Èaghjuvistuunaltruanghjuluputentefalàdaucelu, vistutudiunanuvola,èunarcubalenueranantuàasotesta, èasofacciaeracum'èusole,èisopedicum'èpilastridi focu.

2Èaviainmanuunlibruapertu;èpusòusopededirittu nantuàumare,èusopedemancanantuàaterra 3Ègridavacùunavoceforte,cum'èquanduunleone rugia;èquand'elluaviagridatu,settetronifecenuaso voce

4Èquanduisettetroniavìanupronunziatuasovoce,stava perscrive;èaghjuintesuunavocedauceluchìmidiceva: Sigillateecosechìisettetronianudettu,èùnscrivemicca 5Èl'ànghjuluch'eaghjuvistustànantuàumareènantuà aterra,alzòamanuàucelu

6Èghjuràperquelluchìvivepersempre,chìhàcreatuu celu,èecosechìcisò,èaterra,èecosechìcisò,èumare, èecosechìcisò,chìcisiautempupiù:

7Mainighjornidiavocediusettimuànghjulu,quandu elluprincipiaàsonà,umisterudiDiudeveessefinitu, cum'elluhàdichjaratuàisoservitoriiprufeti

8Èavocech'eaghjuintesudaucelumiparlòdinovu,è disse:Andateèpigliateulibruchjucuapertuinamanudi l'ànghjuluchìstanantuàumareènantuàaterra

9Èandatuversul'ànghjulu,èlidissi:DammiulibruÈmi disse:Pigliateèmanghjate;èvifaràamaruutoventre,ma saràinatoboccadolcecum'èumeli

10Èaghjupigliatuulibrudiamanudil'anghjulu,èl'aghju manghjatu;èerainboccadolcecum'èumeli:èappena l'aghjumanghjatu,umioventreeraamara

11Èm'hàdettu:Avetebisognudiprufetizàdinovu davantiàparechjipopuli,ènazioni,èlingueèrè.

CAPITOLU11

1Èmifùdatuunacannacum'èunaverga;èl'ànghjulusi stete,dicendu:Levate,èmisurateutempiudiDiu,è l'altare,èquellichìaduranuinellu.

2Mautribunalechìhèforadiutempiulasciatefora,èùn amisuramicca;perchèhèdatuàiGentili,èacitàsanta pisseranuquarantaèduimesi

3Èdaraghjuuputereàimoduitistimunianzi,èprufezianu milladuicentuèsessantaghjorni,vestitidisaccu

4Quessisòiduialivi,èiduicandelerichìstanudavantià uDiudiaterra

5Ès'èqualcunulivoleferà,ufocusortadaasobocca,è devoraisonemichi;ès'ellucivoleàliferà,sideveesse tumbatucusì

6Quessianuuputeredichjudeucelu,chìùnpiovemicca inighjornidiasoprufezia,èanuuputerenantuàl'acque pertrasfurmàinsangue,èpersbattàaterracùtutteepesti, quantevoltech'ellivolenu.

7Èquanduanufinituusotistimunianza,abestiachì scendedal'abissuhàdafàaguerracontruàelli,èivincerà, èiammazzarà

8Èisocadaverigiaceranuinastradadiagrandecità,chì spiritualmentehèchjamataSodomaèEgittu,induveancuu nostruSignorehèstatucrucifissu

9Èquellidiupòpuluèdietribuneèdielingueèdie nazionivederanuisocadaveritrèghjornièmezu,èùn permettenumiccachìisocadaverisòmessiintomba

10Èquellichìabitanunantuàaterrasirallegraranuper elli,siferanufesta,èsimandaranurigalil'unuàl'altru; perchèstiduiprufetiturmentanuquellichìstavanunantuà aterra.

11Èdopuàtrèghjornièmezu,uSpìritudivitadaDiu intrìinelli,èsistavanunantuàisopedi;èunagrande pauracadevanantuàquellichìividenu.

12Èanuintesuunagranvocedauceluchìlidiceva: VenitequìÈcullòinuceluinunanuvola;èisonemichili fighjenu.

13Èalistessaoracihèstatuungranterramotu,èadecima partediacitàcascò,èinuterramotusòstatiuccisisette mila;

14Usiconduguaihèpassatu;èeccu,uterzuguaivene prestu

15Èusettimuanghjulusonò;ècieranugrandivociinu celu,chìdicenu:Iregnidistumondusòdiventatiiregnidi unostruSignoreèdiusoCristu;èelluregneràpersempre

16Èivinti-quattruvechji,chìstavanudavantiàDiunantu àisosedi,sicascanuinfaccia,èaduranuàDiu

17Dicendu:Tiringraziemu,oSignore,DiuOnnipotente, chìsì,èera,èavetedavene;perchèt'haipigliatuato grandeputenza,èhàregnu

18Èenazionis'eranuinfuria,èatorabbiahèghjunta,èu tempudiimorti,ch'ellisianughjudicati,èchìtudessia ricumpensaàitoservitori,iprufeti,èàisanti,èàquelli chìtemeutonomepicculuègrande;èdevedistrughjini quellichìdistrughjenuaterra.

19ÈutempiudiDius'hèapertuinucelu,èsividiainuso tempiul'arcadiusopattu;ècisòstatilampi,èvoce,è troni,èunterremotu,èunagrannegrande.

CAPITOLU12

1Èapparsuunagrandemaravigliainucelu;unadonna vestitadiusole,èalunasottuisopedi,ènantuàasotesta unacoronadidodicistelle:

2Èch'ellaeraincinta,piantò,travaglienduinnascita,è duloreperesseparturitu.

3Èapparsuunaaltramaravigliainucelu;èeccuungran dragorossu,chìaviasettecapièdececorne,èsettecurone nantuàisocapi

4Èasocodatiravaaterzapartedil'astridiucelu,èi ghjittòàaterra;èudragonestavadavantiàadonnachì eraprontuàesseparturitu,perdivuràusofiglioluappena natu

5Èhàparturituunzitelluomu,chìaviadaguvernàtuttee nazionicùunavergadiferru;èusofiglioluhèstatu rappurtatuàDiuèàusotronu

6Èadonnafughjiainudesertu,induveellahàunlocu dispostudaDiu,perch'ellil'anudamanghjàpermilledui centusessantaghjorni

7Ècieraaguerrainucelu:Micheleèisoanghjulisi battevanucontr'àudragone;èudragonehàbattutuèiso anghjuli, 8Èùnvinnimicca;nèusopostuùnhèstatutrovupiùinu celu.

9Èugrandedragonehèstatucacciatufora,quelluvechju serpente,chjamatuuDiavuluèSatanassu,chìingannau mondusanu:hèstatucacciatuinterra,èisoanghjulisò staticacciaticunellu

10Èaghjuintesuunavocefortechìdicevainucelu:Avà hèghjuntaasalvezza,èaforza,èuregnudiunostruDiu,è aputenzadiusoCristu,chìl'accusatorediinostrifratelli hèabbattutu,chìl'accusavadavantiàughjornudiunostru Diuenotte

11Èl'anuvintudausanguedil'Agnellu,èdaaparolladiu sotistimunianza;èùnanuamatuasovitafinuàamorte.

12Allorarallegratevi,oceli,èvoichìabitateinelliGuaià l'abitantidiaterraèdiumare!perchèudiavuluhèfalatu versuvoi,avenduunagranderabbia,perchèsàch'elluhà pocutempu

13Èquanduudragonehàvistuch'ellueraghjittatuinterra, perseguitòadonnachìhàparturituuzitellu.

14Èàadonnasòstatidatiduialidiunagrandeacula,per pudèvulàinudesertu,inusolocu,induvehènutritaper untempu,ètempi,èamitàditempu,daafacciadiu serpente

15Èuserpentescacciòdaasoboccal'acquacum'èun diluviudopuàadonna,perfàch'ellasiapurtatadau diluviu

16Èaterraaiutòadonna,èaterraapreasobocca,è inghiottìudiluviuchìudragonescacciòdaasobocca.

17Èudragones'infuriacùadonna,èandòàfàaguerracù urestudiasosumente,chìguardanuicumandamentidi Diu,èanuatistimunianzadiGhjesùCristu.

CAPITOLU13

1Èmistetenantuàarenadiumare,èaghjuvistuuna bestiachìsilevavadaumare,chìaviasettecapièdece corne,ènantuàesocornedececurone,ènantuàisocapi unomediblasfemia

2Èabestiachìaghjuvistueracum'èunleopardo,èiso pedieranucum'èpedid'orsu,èasoboccacum'èaboccadi leone;

3Èaghjuvistuunudiisocapichìeraferituàmorte;èa soferitamortalehèstataguarita:ètuttuumondusi maravigliavadopuàabestia

4Èaduranuudragonechìhàdatuuputereàabestia; qualehècapacidifàaguerracunellu?

5Èlifudataunaboccachìparlavacosegrandièblasfemi; èlifudatuuputeredicuntinuàquarantaèduimesi

6ÈhàapertuasoboccainblasfemiacontruàDiu,per blasfemàusonome,èusotabernaculu,èquellichìabitanu inucelu

7Èlifùdatudifàaguerracùisanti,èdivincillu;èlifu datuuputereannantuàtutteetribune,èlingueènazioni

8Ètuttiquellichìabitanunantuàaterral'adoreranu,chìi sonomiùnsòmiccascrittiinulibrudiavitadil'Agnellu immolatudaafundazionediumondu

9Sèqualchissiahàl'arechja,ch'ellusente.

10Quelluchìportaincattività,andaràinprigionia:quellu chìuccidecùaspadadeveesseuccisucùaspada.Eccua pacienzaèafedediisanti

11Eaghjuvistuunaaltrabestiachìescedaaterra;etil avaitdeuxcornescommeunagneau,etilparlaitcommeun dragon

12Èesercitatuttuuputerediaprimabestiadavantiàellu, èfacechìaterraèquellichìl'abitanuàaduràaprima bestia,chìasoferitamortalehèstataguarita

13Èfacegrandimaraviglie,perfàfalàufocudaucelu nantuàaterraàavistadil'omi

14Èingannaquellichìabitanunantuàaterrapermezudi quellimiraculich'elluaviapuderedifàinvistadiabestia; dicenduàquellichìabitanunantuàaterra,ch'elliavissiru fàunamaghjinaàabestia,chìaviaaferitadaaspada,èhà campatu.

15Èaviauputeredidàavitaàl'imaghjinidiabestia,chì l'imaghjinidiabestiaparlassi,èfàchìtuttiquellichìùn aduranumiccal'imaghjinidiabestia,sianuuccisi.

16Èfacechìtutti,chjuchiègrandi,ricchièpoveri,liberiè schiavi,ricevenuunamarcainasomanudiritta,oinaso fronti.

17Èchìnimupòcumpràovende,salvuquelluchìaviaa marca,ounomediabestia,ounumerudiusonome

18Eccuasaviezza.Chìquelluchìhàl'intelligenzacontau numerudiabestia,perchèhèunumerudil'omu;èuso numeruhèseicentusessantasei

CAPITOLU14

1Eiufighjulà,èeccu,unAgnellustavanantuàamuntagna diSion,ècunellucentuquarantaèquattrumila,chìavianu unomediusoBabbuscrittuinasofronti

2Èaghjuintesuunavocedaucelu,cum'èavocedi parechjeacque,ècum'èavocediungrandetronu;

3Ècantavanucum'èuncantunovudavantiàutronu,è davantiàiquattrubestiièl'anziani;ènimuùnpudia amparàquellucantu,salvuicentuquarantaèquattrumila, chìsòstatiredimtatidaaterra

4Quessisòquellichìùnanumiccaimpurtatucùedonne; perchèsòverginiQuessisòquellichìseguitanul'Agnellu induveelluvàQuessisòstatiredimtatitràl'omi,essendui primifruttiàDiuèàl'Agnellu.

5Èinasoboccaùnhèstatutrovuingannà,perchèsò senzadifettidavantiàutronudiDiu

6Èaghjuvistuunaltruanghjuluvolainmezuàucelu,avè uVangelueternuperpredicààquellichìabitanunantuàa terra,èàogninazione,èparentela,èlinguaèpopulu.

7Dicenduàaltavoce:TemeàDiu,èdàgloriaàellu; perchèl'oradiusoghjudiziuhèghjunta,èadurateàquellu chìhàfattuuceluèaterra,èumareèefontidil'acqua 8Èunaltruanghjuluseguita,dicendu:Babiloniahè cascata,hècascata,agrandecità,perchèhàfattubeieà tutteenazionidiuvinudil'iradiasofornicazione 9Èuterzuànghjululiseguitava,dicenduàaltavoce:Sì qualchissiaaduràabestiaèasomaghjina,èriceveaso marcainasofronteoinasomanu.

10Ustessubeiediuvinudil'iradiDiu,chìhèversatu senzamischjuinatazzadiasoindignazione;èserà turmentatucùufocuèuzolfoinpresenzadiisanti anghjuli,èinpresenzadil'Agnellu

11Èufumudiusotormentuascendepersempreèsempre, èùnanumiccariposughjornunènotte,chìveneranua bestiaèasomaghjina,èquelluchìriceveamarcadiuso nome.

12Eccuapacienzadiisanti:quìsòquellichìguardanui cumandamentidiDiuèafedediGhjesù

13Èaghjuintesuunavocedauceluchìmidiceva: Scrivite:BeatiimortichìmorrenuinuSignoredaquìin avanti:Iè,diceuSpìritu,perch'ellisiriposinudaiso travagli;èesoopereliseguitanu

14Fighjulà,èeccuunanuvolabianca,ènantuàanuvolasi pusavacum'èuFiglioludil'omu,chìavianantuàucapu unacoronad'oru,èinmanuunafalceaffilata.

15Èunaltruanghjuluescedautempiu,chiamenduàforte voceàquelluchìerapusatunantuàanuvola:Mettiteato falce,èmiglià,perchèhèghjuntuutempudimiglià; perchèaracoltadiaterrahèmatura

16Èquelluchìs'assittònantuàanuvolafeceasofalce nantuàaterra;èaterrahèstatacugliata.

17Èunaltruanghjuluescedautempiuchìhèinucelu, ch'elluaviaancuunafalceaffilata

18Èunaltruanghjuluescedal'altare,chìaviaputerenantu àufocu;ègridòcunungrangriduàquelluchìaviaafalce affilata,dicendu:Intrainatofalceaffilata,ècogliei grappolidiavignadiaterra;perchèasouvahè pienamentematura

19Èl'ànghjulus'imbuttòinasofalceinaterra,ècullòa vignadiaterra,èughjittassiinugrandevinudil'iradi Diu

20Èupressudiuvinuhèstatupisatuforadiacità,èu sangueescedaupressudiuvinu,finuàibrigliedii cavalli,peruspaziudimilleseicentostadi

CAPITOLU15

1Èaghjuvistuunaltrusignuinucelu,grandeè maravigliosu,setteanghjulichìavianuesetteultimepesti; perchèinellihèpienal'iradiDiu

2Eaghjuvistucum'èunmaredivetrumischiatucùufocu; èquellichìavianuavittoriaannantuàabestia,ènantuàa somaghjina,ènantuàasomarca,èannantuàunumerudi usonome,stanunantuàumaredivetru,avèl'arpediDiu

3ÈcantanuucantudiMosè,uservitorediDiu,èucantu dil'Agnellu,dicendu:Grandièmaravigliosesòevostre opere,SignoreDiuOnnipotente;ghjustuèverusòito modi,oRediisanti.

4Qualeùntiteme,oSignore,èglurificàutonome? perchètùsìsolusantu:perchètutteenazioniveneranuè veneranudavantiàtè;perchèitoghjudiziisòmanifestati 5Èdopuaghjuvistu,èeccu,utempiudiutabernaculudiu tistimunianzainuceluhèstatuapertu

6Èisetteanghjulisortenudautempiu,avenduesette piaghe,vestitidilinupuruèbiancu,èchìanuupettu cintatudicintured'oru

7Èunadiequattrubestiedeteàisetteanghjulisettevials d'orupienidil'iradiDiu,chìviveperiseculi

8ÈutempiuerapienudifumudaagloriadiDiuèdauso putere;ènimuùnpudiaentreinutempiu,finuàchìesette pestidiisetteanghjulisòstaticumpleti

CAPITOLU16

1Èaghjuintesuunagranvoceforadiutempiuchìdiceva àisetteanghjuli:Andate,èversateivialsdil'iradiDiu nantuàaterra.

2Èuprimusin'andò,èversaasofialanantuàaterra;èci hècascatuunapiagarumorosaèdolenteannantuàl'omi chìavianuamarcadiabestia,èàquellichìaduravanuaso figura

3Èusiconduànghjuluhàversatuasofialanantuàumare; èdiventòcum'èusanguediunmortu,èognianimaviva morseinumare

4Èuterzuanghjuluversòasofialanantuàifiumièe funtanedil'acqua;èsòdiventatisangue

5Èaghjuintesul'ànghjuludil'acquechìdiceva:Tusì ghjustu,oSignore,chìsì,èera,èserà,perchèavete ghjudicatucusì

6Perch'ellianuversatuusanguediisantièdiiprufeti,èli avetedatusangueàbeie;perchèsòdegni.

7Èaghjuintesuunaltrudal'altarechìdice:Ancucusì, SignoreDiuOnnipotente,itoghjudiziisòverièghjusti

8Èuquartuànghjuluversòasofialanantuàusole;èlifu datuuputeredibrusgiàl'omicùufocu

9Èl'omieranubrusgiatidaunagrandecalore,è blasfemavanuunomediDiu,chìhàputerenantuàsti pesti;

10Èuquintuanghjuluversòasofialanantuàusediudia bestia;èusoregnuerapienudibughjura;èsirosivanua linguaperudulore,

11ÈblasfemavanuuDiudiuceluperviadiisoduloriè diesopiaghe,èùnsisòmiccapentitidiisoatti.

12Èusestuànghjuluhàversatuasofialanantuàugrande fiumeEufrate;èl'acquahèstatasiccata,chìaviadiirèdi l'orientepuderiaessepreparatu.

13Èaghjuvistutrèspiritiimpuricum'èraneescedaa boccadiudragone,èdaaboccadiabestia,èdaaboccadi ufalsuprufeta.

14Perchèsòispiritidiidimònii,chìfacenumiraculi,chì partenuversuirèdiaterraèdiumondusanu,per riuniscelliàabattagliadiquellughjornumaiòdiDiu Onnipotente

15Eccu,vengucum'èunlatruBeatuquelluchìguarda,è guardaisovistimenti,perch'elluùncammininudu,è vedanuasovergogna

16Èliriunìinunlocuchjamatuinlinguaebraica Armaghedon.

17Èusettimuànghjuluhàversatuasofialainl'aria;È ghjunseunagranvocedautempiudiucelu,dautronu, chìdiceva:Hèfattu

18Ècieranuvoci,ètronu,èlampi;ècihèstatuungrande terramotu,cum'èùneramiccapostuchìl'omieranunantuà aterra,unterramotucusìputente,ècusìgrande.

19Èagrandecitàhèstatadivisaintrèparti,èecitàdie nazionicascanu;èagrandeBabilonias'arricordadavantià Diu,perdààellaacoppadiuvinudiaferocediaso còllera

20Èogniisulafughjia,èemuntagneùnsòmiccatrovu.

21Èfalòdaucelunantuàl'omiunagrannegrande,ogni petradiupesudiuntalentu;perchèasopestaeraassai grande.

CAPITOLU17

1Èghjunseunudiisetteanghjulichìavianuesettefiasche, èmiparrava,èmidisse:Venitequì!Vimustraraghjuu ghjudiziudiagrandeprostitutachìsimettenantuà parechjeacque:

2Cùqualeirèdiaterraanufattufornicazione,èl'abitanti diaterrasòstatiibriacaticùuvinudiasofurnicazione.

3Alloram'hàpurtatuinuspirituinudesertu;èaghju vistuunadonnapusatanantuàunabestiascarlatina,piena dinomidiblasfemia,chìaviasettetesteèdececorne

4Etlafemmeétaitvêtuedepourpreetd'écarlate,etparée d'or,depierresprécieusesetdeperles,etavaitdanssa mainunecouped'orpleined'abominationsetdesouillures desafornication

5Ènantuàasofruntierascrittuunnome:MISTERU, BabiloniaAGRANDE,AMADREDIPROFETTEE ABOMINAZIONIDIATERRA

6Èaghjuvistuadonnaibriacatacùusanguediisanti,è cùusanguediimartiridiGhjesù;

7Èl'ànghjulum'hàdettu:Perchètimaravigliate?Vidicu umisterudiadonna,èdiabestiachìaporta,chìhàesette testeèdececorne

8Abestiachìtùvidiera,èùnhèmicca;èascenderanuda l'absolu,èandaranuinperdizione:èquellichìabitanu nantuàaterrasimaravigliaranu,chìisonomiùnsòmicca statiscrittiinulibrudiavitadaafundazionediumondu, quand'ellivedenuabestiachìera,èùnhèmicca,èancuhè.

9ÈquìhèamentechìhàasaviezzaIsettecapisòsette muntagne,nantuàqualesimetteadonna

10Ècisòsetterè:cinquesòcaduti,èunuhè,èl'altruùn hèancughjuntu;èquanduvene,devecuntinuàunpocu spaziu

11Èabestiachìera,èùnhèmicca,ancuelluhèl'ottu,èhè diisette,èvàinperdizione

12Èedececornechìavetevistusòdecerè,chìùnanu ancuricevutuunregnu;mariceveuputerecum'èrèuna oracùabestia

13Quessianuunasolamente,èdaranuasoputenzaèaso forzaàabestia.

14Quessiferanuaguerracùl'Agnellu,èl'Agnelluli vincerà,perchèelluhèuSignorediisignori,èuRèdiirè, èquellichìsòcunellusòchjamati,elettièfideli.

15Èm'hàdettu:L'acquechìavetevistu,induveaputtana s'assita,sòpopuli,èmultitùdine,ènazionièlingue

16Èedececornechìavetevistunantuàabestia,odiaranu aprostituta,èarenderanudesolataènuda,èmanghjaranua socarne,èabrusgiaranucùufocu.

17PerchèDiuhàmessuinisocoriperrializàasovulintà, èperaccunsentà,èdàusoregnuàabestia,finuàchìe parollediDiusicompie

18Èadonnachìavetevistuhèquellagrandecità,chì regnanantuàirèdiaterra

CAPITOLU18

1Èdopuàquestecoseaghjuvistuunaltruanghjulufalàda ucelu,chìaviaunagrandeputenza;èaterrahèstata illuminatacùasogloria

2Ègridavafortecùunavoceforte,dicendu:Babiloniaa grandehècascata,hècascata,èhèdiventatal'abitazionedi

idimònii,èapresadiognispirituimpuru,èunagabbiadi ogniuccelloimpuruèodiatu.

3Perchètutteenazionianubeiediuvinudil'iradiaso fornicazione,èirèdiaterraanufattufornicazionecunella, èicummerciantidiaterrasòdiventatiricchiper l'abbundanzadiesodelicatezze

4Èaghjuintesuunaaltravocedaucelu,chìdiceva:Esce daella,umopòpulu,perùnessepartediisopeccati,èper ùnricevemiccadiesopesti

5Perchèisopiccatisòghjuntiinucelu,èDius'hè ricurdatudiesoiniquità

6Ricompensalacum'èellat'hàricompensatu,èduppiààu sodoppiuseconduesoopere:inatazzach'ellahàpienu, riempiaàusodoppiu

7Quantus'hèglurificata,èvissutadiliziosamente,tantu turmentuèduloredateli:perchèelladiceinusocore:Sò unaregina,èùnsòmiccavedova,èùnvedemiccadolore

8Perquessa,isopestivenenuinunghjornu,amorte,u doluèafame;èsaràcompletamentebrusgiatacùufocu, perchèfortehèuSignoreDiuchìaghjudica

9Èirèdiaterra,chìanufattufornicazioneèvissutu diliziosicunella,silamentaranuèsilamentaranuperella, quand'ellivideranuufumudiusoarsu

10Stenduluntanudautimorediusoturmentu,dicendu: Ohimè,ahi,quellagrandecitàBabilonia,quellacità putente!perchèinunaoraveneutoghjudiziu

11Èicummerciantidiaterrapienghjeranuèpienghjeranu perella;perchènimuùncumpràpiùasomercaderia:

12Amerchandised'oru,d'argentu,dipetrepreziose,di perle,dilinufin,dipurpura,disoia,discarlatina,dituttuu tolegnu,èdituttiivasid'ivori,èdituttiivasidilegnupiù preziosu,èdibronzu,èdiferruèdimarmura,

13Ècannella,èodori,èunguenti,èincensu,èvinu,èoliu, èfarinafina,ègranu,èbestie,èpecure,ècavalli,ècarri,è schiavi,èanimedil'omi

14Èifruttichìatoànimabramavasòalluntanatidatè,è tuttuciòchìeradilicatuèbonuhèpartutudatè,èùnli truveretepiù

15Icummerciantidisticosi,chìsòstatiarricchitidaella, staranuluntanudautimorediusoturmentu,pienghjenduè lamentendu

16Èdicendu:Ohimè,hé,lagrandevillequiétaitvêtuede finlin,depourpreetd'écarlate,etornéed'or,depierres précieusesetdeperles!

17PerchèinunaoracusìgrandericchezzahèsguassataÈ tuttiicapidinavi,ètuttaacumpagniadiinavi,èi marinari,ètuttiquellichìcummercianupermare,stavanu luntanu,

18Ègridavanu,videnduufumudiasobrucia,dicendu: Chìcitàhècum'èstagrandecità?

19Ès'impagnavanuapolveranantuàisocapi,è gridavanu,pienghjenduèlamentendu,dicendu:Ohimè, ahi,quellagrandecità,inqualesòstatiarricchitituttiquelli chìavianunaviinumareperviadiusocostu!perchèin unaorahèstatadesolata

20Rallegrateperella,ocelu,èvoisantiapòstulièprufeti; perchèDiut'hàvindicatud'ella.

21Èunanghjuluputentepigliòunapetracum'èunagrande macina,èaghjittassiinumare,dicendu:Cusì,cùviulenza, agrandecitàBabiloniaseràabbattuta,èùnsitroveràpiù.

22Èavocedil'arpa,èdiimusicisti,èdiipiperistièdii trombetti,ùnsisaràpiùintesuintè;èùnsitroveràpiùintè

unartighjanu,qualunquesial'artighjanu;èusonudiuna macinaùnsisentepiùintè;

23Èalucediunacandelaùnbrillaràpiùintè;èavocedi usposuèdiasposaùnsaràpiùintesuintè:perchèivostri cummerciantieranuigrandiomidiaterra;perchètuttee nazionisòstateingannatedaetostregoneria

24Èinellasitruvòusanguediiprufeti,èdiisanti,èdi tuttiquellichìsòstatiuccisinantuàaterra.

CAPITOLU19

1Dopuàquestecose,aghjuintesuunagranvocediassai ghjenteinuceluchìdiceva:Alleluia!Salvezza,ègloria,è onoreèputenza,àuSignore,unostruDiu:

2Perchèverièghjustisòisoghjudizii,perchèhà ghjudicatuagrandeputtana,chìhàcorrottuaterracùaso fornicazione,èhàvindicatuusanguediisoservitoridaa somanu

3Èdinovudissenu:Alleluia.Èusofumus'arrizzòper sempre

4Èivinti-quattruvechjièequattrubestiesicascanuè aduranuàDiuchìerapusatunantuàutronu,dicendu: Amen!Alleluia

5Èghjunseunavocedautronu,chìdiceva:Lodateu nostruDiu,tuttiisoservitori,èvoichìutemete,chjuchiè grandi

6Èaghjuintesucum'èavocediunagrandemultitùdine,è cum'èavocediparechjeacque,ècum'èavocediforti troni,chìdicenu:Alleluia,perchèuSignoreDiu omnipotenteregna

7Rallegrimuèrallegramu,èrendemuonoreàellu,perchè umatrimoniudil'Agnelluhèghjuntu,èasomoglias'hè preparata

8Èlifuconcessach'ellafussivestitadilinufinu,pulituè biancu,perchèulinufinuhèaghjustiziadiisanti 9Èmidisse:Scrivite:Beatiquellichìsòchjamatiàa cenadinozzedil'Agnellu.Èmidisse:Quessisòiveriditti diDiu

10ÈaghjucascatuàisopediperaduràluÈm'hàdettu:

"Vedeùnfàmicca:Sòutocumpagnu,èdiitofratellichì anuatistimunianzadiGhjesù:adurààDiu,perchèa tistimunianzadiGhjesùhèuspiritudiprufezia

11Èaghjuvistuuceluapertu,èeccuuncavallubiancu;et celuiquis'assitsurluis'appelaitFidèleetVéritable,etil jugeetfaitlaguerreavecjustice

12Isoochjieranucum'èunafiammadifocu,ènantuàa sotestac'eraassaicurone;èaviaunnomescrittu,chìnimu cunniscia,maellustessu.

13Èeravistutud'unavesteimmersainsangue,èuso nomehèchjamatuParolladiDiu

14Èl'armatechìeranuinuceluuseguitanunantuàcavalli bianchi,vistutidilinufinu,biancuèpuri.

15Èdaasoboccaesceunaspadaaffilata,chìcunellahà dachjappàenazioni;èliguvernaràcùunavergadiferru; èpisciòuvinudiuvinudiafuroreèdil'iradiDiu Onnipotente

16Èhànantuàasovestaènantuàacosciaunnome scrittu:RÈDIRÈÈSIGNOREDISIGNORI

17Èaghjuvistuunanghjuluchìstavainusole;ègridòà granvoce,dicenduàtuttil'acellichìvolanuinmezuàu celu:VeniteèriuniteviàacenadiugrandeDiu;

18Perpudèmanghjàacarnediirè,èacarnediicapitani, èacarnedil'omiputenti,èacarnediicavalli,èdiquelli chìstanunantuàelli,èacarnedituttil'omi,liberièschiavi, picculuègrande.

19Èaghjuvistuabestia,èirèdiaterra,èesoarmate, riunitiperfàaguerracontruàquelluchìsipusònantuàu cavallu,ècontruàusoesercitu

20Èabestiahèstatapresa,ècunelluufalsuprufetachì faciamiraculidavantiàellu,cùiqualihàingannatuquelli chìavianuricevutuamarcadiabestia,èquellichì aduravanuasomaghjinaQuessitraminduisòstatigettati viviinunlavudifocuardentedizolfo

21Èurestuhèstatuuccisucùaspadadiquelluchìera nantuàucavallu,chìaspadasortitadaasobocca,ètutti l'acellieranupienudiasocarne

CAPITOLU20

1Èaghjuvistuunanghjulufalàdaucelu,chìaviainmanu achjavedil’absoluèunagrandecatenainmanu

2Èhàpigliatuudragone,quelluvechjuserpente,chìhèu DiavuluèSatana,èuligàpermilleanni.

3Èughjittassiinafossasenzafondu,èuchjusu,èhà postuunsigillonantuàellu,perùningannàpiùenazioni, finuàchìimilleannisòcompii;

4Èaghjuvistuitroni,èsipusonunantuàelli,èu ghjudiziuhèstatudatuàelli;nèasomaghjina,nèavè ricivutuasomarcanantuàesofrunti,oinesomani;è campanuèregnucunCristumilleanni

5Maurestudiimortiùnhèmiccapiùcampatu,finuàchì imilleannisòcompii.Questahèaprimarisurrezzione.

6Benedettuèsantuhèquelluchìhàpartituinaprima risurrezzione:nantuàquesti,asecondamorteùnhàmicca putere,maseranusacerdotidiDiuèdiCristu,èregnaranu cunellumilleanni

7Èquanduimilleannisòscaduti,Satanasaràliberatudaa soprigiò.

8Èesceperingannàenazionichìsòiniquattruquartidia terra,GogèMagog,perriuniscelliinbattaglia:unumeru diqualehècum'èarenadiumare.

9Ècullànantuàalarghezzadiaterra,ècircundanuu campudiisanti,èacitàamata;èufocufalòdaDiudau celu,èlidivorò.

10Èudiavuluchìlihàingannatuhèstatughjittatuinu lavudifocuèdizolfo,induvesòabestiaèufalsuprufeta, èseràturmentatughjornuènotteperiseculi.

11Èaghjuvistuungrantronubiancu,èquelluchìsipusò nantuàellu,daasofacciaaterraèucelufughjenu;èùn hèstatutrovulocuperelli

12Èaghjuvistuimorti,chjuchiègrandi,stanudavantià Diu;èilibrisòstatiaperti,èunaltrulibruhèstatuapertu, chìhèulibrudiavita;

13Èumarerinunziòimortichìeranuinellu;èamorteè l'infernuanulivatuimortichìeranuinelli,èsòghjudicati ognunuseconduesoopere

14Èamorteèl'infernusòstatighjittatiinulavudifocu Questahèasecondamorte.

15Èquelluchìùnhèstatutrovuscrittuinulibrudiavita, hèstatughjittatuinulavudifocu

CAPITOLU21

1Èaghjuvistuuncelunovuèunaterranova:perchèu primuceluèaprimaterrasòpassati;èùncierapiùmare.

2Eiu,Ghjuvanni,aghjuvistuacitàsanta,anova Ghjerusalemme,falàdaDiudaucelu,preparatacum'èuna sposaadornataperusomaritu

3Èaghjuintesuunagranvocedauceluchìdiceva:Eccu, utabernaculudiDiuhècùl'omi,èellustaràcunelli,è seranuusopopulu,èDiustessuseràcunelli,èseràuso Diu

4ÈDiuasciugheràtutteelacrimedaisoochji;èùnci saràpiùmorte,nèdulore,nèchianci,nècisaràpiùdolore, perchèecoseprimasòpassate

5Èquelluchìsipusònantuàutronudisse:Eccu,aghju fattututteecosenovi.Èmidisse:Scrivite,perchèsti parollesòverièfideli

6Èmidisse:HèfattuSòAlfaèOmega,uprincipiuèa fine.Daraghjuàquelluchìhèsetediafontanadil'acquadi vitaliberamente

7Quelluchìvince,ereditetutteecose;èseraghjuusoDiu, èelluseràumofigliolu.

8Maitimorosi,èincreduli,èl'abominevoli,èl'assassini,è ifornicatori,èimaghi,èl'idolatri,ètuttiibugiardi,averàa soparteinulavuchìardedifocuèdizolfo,chìhèa secondamorte

9Èghjunseàmèunudiisetteanghjulichìavianuesette fiaschepienedil'ultimesettepesti,èmiparrava,dicendu: Venitequì,vimustraraghjuasposa,amògliadil'Agnellu

10Èmipurtòinuspirituàunamuntagnagrandeèalta,è mifecevedequellagrandecità,asantaGhjerusalemme, chìfalavadauceludaDiu

11AvèagloriadiDiu,èasoluceeracum'èunapetra preziosa,cum'èunapetradijaspe,chjaracum'èucristallu; 12Èaviaunmurugrandeèaltu,èaviadodiciporte,èàe portedodicianghjuli,èinomiscrittisopra,chìsòinomidi edodicitribùdiifigliolid'Israele.

13Àulivantetrèporte;àunordutrèporte;àusudutrè porte;èàpunentetrèporte

14Èumurudiacitàaviadodicifundamenti,èinellii nomidiidodiciapòstulidil'Agnellu

15Èquelluchìparlavacunmèaviaunacannad'oruper misuràacità,èesoporte,èusomuru.

16Èacitàhèquadru,èalongahèlargaquant'èalarghezza; Alunghezzaèalarghezzaèl'altezzadiquestusòuguali

17Èmisuràusomuru,centuquarantaèquattrucubiti, seconduamisuradil'omu,valeàdìl'ànghjulu

18Èacustruzzionediumurueradijaspe,èacitàerad'oru puru,cum'èunvetruchjaru

19Èifundamentidiumurudiacitàeranuadornaticù ognimodudipetreprezioseUprimufundamentuerajaspe; usicondu,zaffiro;uterzu,unacalcedonia;uquartu,una smeralda;

20Uquintu,sardone;usestu,sardiu;usettimu,chrysolite; l'ottu,beryl;unonu,untopaziu;udecimu,uncrisoprasu; l'undicesimu,ungiacintu;udodicesimu,unametista

21Èedodiciporteeranudodiciperle;ogniportaeradi unasolaperla:èastradadiacitàerad'orupuru,cum'èun vetrutrasparente

22Èùnaghjuvistunundaditempiu,perchèuSignoreDiu Onnipotenteèl'Agnellusòutempiudiquestu

23Èacitàùnaviabisognudiusole,nèdialuna,per splendeinella,perchèagloriadiDiul'hàilluminata,è l'Agnelluhèasoluce

24Èenazionidiquellichìsòsalvaticaminaranuàaluce diquestu,èirèdiaterraliportanuasogloriaèl'onore.

25Èeporteùnsaranumiccachjusedighjornu,perchèùn cisarànotte

26Èpurtaranuinelluagloriaèl'onoredienazioni.

27Èùnentreràinellunundachìimpurta,nèciòchìfaci l'abominazione,ofàunaminzogna,maquellichìsòscritti inulibrudiavitadil'Agnellu

CAPITOLU22

1Èmifecevedeunfiumupurud'acquadivita,chjara cum'èucristallu,chìescedautronudiDiuèdil'Agnellu. 2Àmezuàastradadiquestu,èàognilatudiufiumu,ci eral'arburudiavita,chìportavadodicifrutti,èdavauso fruttuognimese:èefogliedil'arburueranupera guariscenzadienazioni

3Èùncisaràpiùmaledizzione;mautronudiDiuèdi l'Agnelluseràinellu;èisoservitoriliserviranu:

4Èlivederanuafaccia;èusonomesaràinisofrunti 5Èùncisarànottequì;èùnanubisognudicandela,nè lucediusole;perchèuSignoreDiulidaaluce:è regneranupersempreèsempre

6Èm'hàdettu:Questeparollesòfidelièveri:èuSignore Diudiisantiprufetihàmandatuusoanghjulupervedeài soservitoriciòchìdeveessefattuprestu

7Eccu,venguprestu:benedettuquelluchìguardae parollediaprufeziadistulibru.

8Eiu,Ghjuvanni,aghjuvistuquestecose,èl'aghjuintesu Èquanduaghjuintesuèvistu,aghjucascatuàadurà davantiàipedidil'anghjuluchìm'hàmostratuquestecose.

9Alloramidisse:"Vedeùnfàmicca,perchèsòuto servitore,èdiitofratelli,iprufeti,èdiquellichìguardanu eparolledistulibru:adurààDiu.

10Èm'hàdettu:Ùnsigillamiccaeparollediaprufeziadi stulibru,perchèutempuhèvicinu

11Quelluchìhèinghjustu,ch'ellusiaancuinghjustu;è quelluchìhèimpuru,ch'ellusiaancuimpuru;

12Èeccu,venguprestu;èamoricumpensahècunmè, perdààogniomuseconduusotravagliu.

13Sòl'Alfaèl'Omega,uprincipiuèafine,uprimuè l'ultimu

14Beatiquellichìfacenuisocumandamenti,peravèu dirittuàl'arburudiavita,èperentreinacitàpereporte

15Perchèforasòicani,èistregoni,èifornicatori,è l'assassini,èl'idolatri,èquellichìamanuèfacenuabugia 16Eiu,Ghjesù,aghjumandatuumoanghjuluper tistimuniààvoiquestecoseinechjeseSòaradicaèa discendenzadiDavid,èastellaluminosaèmatinale.

17ÈuSpìrituèasposadicenu:VeniteÈquelluchìsente dì:VeniteÈvenequelluchìhàseteÈquelluchìvole, ch'ellupiglial'acquadiavitaliberamente

18Perchèaghjutistimunianzaàogniomuchìsentee parollediaprufeziadistulibru:Sìqualchissiaaghjunghje àquestecose,Diuaghjunghjeàelluepestichìsòscrittein stulibru

19Ès'èqualcunucacciàeparollediulibrudistaprufezia, Diuhàdacacciàasopartedaulibrudiavita,èdaacità santa,èdaecosechìsòscritteinstulibru

20Quelluchìtistimunieghjassecosedice:Disicuru, venguprestu.Amen.Ancucusì,venite,SignoreGhjesù. 21AgraziadiunostruSignoreGhjesùCristusiacunvoi tutti.Amen.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.