

UNovuTestamentu
Cuntenuti
Matteu
CAPITOLU1
1UlibrudiagenerazionediGhjesùCristu,ufiglioludi David,ufiglioludiAbraham. 2AbràhamunasceàIsaac;èIsaccunascìàGhjacobbu;è GhjacobbugeneròGhjudaèisofratelli; 3ÈGhjudageneròPharesèZaradiThamar;èFares generòEsrom;èEsromgeneròAram; 4ÈAramgeneròAminadab;èAminadabgeneròNaasson; èNaassongeneròSalmon; 5ÈSalmongeneròBoozdaRachab;èBoozgeneròObed diRuth;èObedgeneròIesse; 6ÈIessegeneròurèDavid;èDavideurègeneròà SalomonedaellachìeraamogliadiUria; 7ÈSalomonegeneròRoboam;èRoboamgeneròAbia;è AbiageneròAsa; 8ÈAsageneròGhjosafat;èGhjosafatgeneròJoram;è JoramgeneròOzias; 9ÈOziasgeneròJoatham;èJoathamgeneròAcaz;èAcaz generòEzechia; 10ÈEzechiageneròManasse;èManassegeneròAmon;è AmongeneròGiosia; 11JosiasengendraàJeconiasetàsesfrères,versle momentoùilsfurentdéportésàBabilonia. 12Èdopuch'ellisòstatipurtatiinBabilonia,Jeconias engendraSalathiel;èSalathielgeneròZorobabel; 13ZorobabelnascìàAbiud;èAbiudgeneròEliakim;è EliakimgeneròAzor;
14ÈAzorgeneròàSadoc;èSadocgeneròAchim;è AchimgeneròEliud;
15EliudgeneròEleazar;èEleazargeneròMattanu;è MatthanugeneròGhjacobbu; 16GhjacobbunascìàGhjiseppu,umaritudiMaria,da qualeeranatuGhjesù,chjamatuCristu
17AlloratutteegenerazionidaAbrahamàDavidsò quattordicigenerazioni;èdaDavidfinuàutrasportuin Babiloniasòquattordicigenerazioni;èdautrasportuin BabiloniaàCristusòquattordicigenerazioni
18AvàunàscitadiGhjesùCristuhèstatucusì:quandu Maria,asomamma,erasposataàGhjiseppu,primach'elli s'adunissinu,sitruvòincintadiuSpìrituSantu.
19AlloraGhjiseppu,usomaritu,chìeraunomughjustu,è ùnvuliamiccafàdiellaunesempiupublicu,hàpensatuà mettelainsegretu.
20Mamentrepensavaàquestecose,eccu,l'ànghjuludiu Signoreliapparveinsonniu,dicendu:Ghjiseppu,figliolu diDavide,ùntememiccadipigliààtèMaria,atomoglia, perchèciòchìhècuncipituinellahèdiuSpìrituSantu 21Èellaparturiràunfigliolu,ètùchjamàusonome JESUSU:perchèellusalveràusopopuludaisopiccati.
22Avàtuttuciòchìhèstatufattu,perchìsicumpiaciòchì eradettudiuSignoredauprufeta,dicendu:
23Eccu,unavergineseràincinta,èparturiràunfigliolu,è uchjameranuEmmanuel,chìhèinterpretatu,Diucunnoi 24AlloraGhjiseppu,risuscitatudausonnu,fececum'è l'anghjuludiuSignoreliaviaurdinatu,èpigliòcùaso moglia
25Èùnacunniscia,finuàch'ellaaviaparturituuso figlioluprimunatu;èuchjamòGhjesù.
CAPITOLU2
1QuanduGhjesùeranatuinBetlemmediGhjudeaài tempidiErodeurè,eccu,sòghjuntimascidal'orienteà Ghjerusalemme.
2Dicendu:InduvahèquelluchìhènatuRediiGhjudei? perchèavemuvistuasostellainulivante,èghjuntià aduràlu.
3QuanduurèErodeaviaintesuquestecose,eraturbatu,è tuttaGhjerusalemmecunellu
4Èdopuavèriunitututtiiprincipalisacerdotièiscribidi upopulu,lidumandòinduveCristueranatu
5Èlidissenu:InBetlemmediGhjudea,perchècusìhè scrittudauprufeta:
6ÈtuBetlemme,inupaesediGhjuda,ùnsitemiccaupiù chjucutràiprìncipidiGhjuda:perchèdatèesceun guvernatore,chìguvernaràumopòpuluIsraele.
7AlloraErodu,dopuavèchjamatuinsegretuisavii,li dumandavadiligentementeàchìoraeraapparsuastella
8ImandòàBetlemme,èlidisse:Andateècercate diligentementeuzitellu;èquandul'avetetrovu,tornatemi aparolla,perch'epossuveneèaduràancuellu.
9Quanduanuintesuurè,sin'andò;èeccu,astella,ch'elli vittiruinulivante,andòdavantiàelli,finuàch'ella ghjunseèsifirmòsoprainduveerauzitellu
10Quanduanuvistuastella,sirallegravanucùunagioia assaigrande
11Èquand'ellisòghjuntiincasa,vittiruuzitellucùMaria, asomamma,ès'inchinanu,èl'aduranu;oru,èincensu,è mirra
12ÈavìanuavvistatudaDiuinunsonniuch'elliùn vulteranumiccaàErode,sin'andòinusopaeseunaltru modu
13Èquand'ellis'eranupartiti,eccu,l'ànghjuludiuSignore apparveàGhjiseppuinunsonniu,dicendu:«Levate, pigliateuzitelluèasomamma,èfughjiteinEgittu,èsiate quì,finuàch'evidicu.Erodecercaràuzitelluper distrughjelu
14Quand'ellusialzò,pigliòuzitelluèasomammadi notte,èsin'andòinEgittu.
15Èeraquì,finuàamortediErode,perch'ellusicompie ciòchìerastatudettudiuSignoredauprufeta,dicendu: Foradil'Eggittuaghjuchjamatuumofigliolu.
16AlloraErode,videnduch'ellueraburlatudiisàvii, s'infuriòassaièmandò,ètumbòtuttiizitellichìeranuin Betlemmeèintutteesorigioni,daduiannièsottu, seconduàutempuch'elluaviadiligentementedumandatuà isapienti
17Alloras'accompaiaciòchìeradettudauprufeta Ghjeremia,chìdisse:
18InRama,sisentiaunavoce,lamentuèchianci,èun grandedolu,Rachelechìpienghjeisofiglioli,èùnvulia cunsulà,perchèùnsòmicca
19MaquanduErodeeramortu,eccu,unanghjuludiu SignoreapparsuinunsognuàGhjiseppuinEgittu.
20Dicendu:Alzate,èpigliateuzitelluèasomamma,è andateinupaesed'Israele,perchèsòmortiquellichì vulianuavitadiuzitellu.
21Sialzò,pigliòuzitelluèasomamma,èghjunseinu paesed'Israele
22Maquand'elluhàintesuchìArchelauregnavain GhjudeainastanzadiusobabbuErode,hàavutuapaura
diandàind'èquì;però,avèavutul'avertitudiDiuinun sonniu,sitrasferìinipartidiGalilea.
23Èghjunse,èhàabitatuinunacitàchjamataNazareth, affinchìs'acompasseciòchìeradettudaiprufeti:Sarà chjamatuNazarenu.
CAPITOLU3
1Inquellighjorni,GhjuvanniuBattistavinnipredicendu inudesertudiGhjudea,
2Èdicendu:Pentitevi,perchèuregnudiicelihèvicinu
3PerquestuhèquelluchìhèstatuparlatudauprufetaIsaia, dicendu:Avocediquelluchìgridainudesertu:Preparate astradadiuSignore,fateisocaminidritti
4ÈulistessuGhjuvanniaviausovestitudicapellidi cammellu,èunacinturadicoghjuàisolombi;èaso carneeralocusteèmelisalvaticu
5AlloraandavanuversuelluGhjerusalemme,ètuttaa GhjudeaètuttaaregioneintornuàuGhjurdanu, 6ÈsòstatibattezzatidaelluinGhjurdanu,cunfessendui sopiccati
7Maquand'elluvidechìparechjiFariseièSadducei venenuàusobattèsimu,lidisse:Ogenerazionidivipere, qualevihàavvistatuperfughjedaarabbiachìvene?
8Fatedunquefruttiadattiàupentimentu:
9Èùnpensatemiccaàdìind'èvoistessu:Avemu Abrahamàunostrubabbu;perchèvidicuchìDiuhè capacidirisuscitaràfiglioliàAbràhamudistipetre.
10Èavàancul'asciahèappiccicataàaradicadil'arburi: perquessa,ogniarburuchìùnportamiccafruttibonihè tagliatuèghjittatuinufocu.
11Iuvibattezud'acquaperapenitenza;maquelluchì venedopuàmèhèpiùputentechèmè,chìisoscarpiùnsò miccadegnudipurtà:elluvibattezeràcùuSpìrituSantuè cùufocu
12Usofanhèinmanu,èpurteràbèusopavimentu,è culleràusogranuinugranu;mabrusgiaràapagliacunun focuinestinguibile
13AlloraGhjesùghjunsedaGalileainGhjurdanuà Ghjuvanni,peressebattezzatudaellu.
14MaGhjuvannilipruibì,dicendu:Aghjubisognuàesse battezudatè,èviveneàmè?
15ÈGhjesùlirispose:Lasciach'ellasiaavà,perchècusì citoccaàrializàognighjustiziaAlloraelluhàpatitu
16ÈGhjesù,quand'ellufùbattizatu,sin'andòsubitufora dil'acqua;èeccu,icelis'hèapertuàellu; 17Èeccuunavocedauceluchìdiceva:Questuhèumo Figlioluamatu,inqualemisòassaipiacè.
CAPITOLU4
1AlloraGhjesùfùpurtatudauSpìrituinudesertuperesse tentatudaudiavulu
2Èdopuavèdigiunatuquarantaghjornièquarantanotti, dopuebbefame
3Èquanduutentatores'avvicinòàellu,disse:S'ètùsìu FiglioludiDiu,urdinatechìstepetrediventenupane.
4Maellurispose:Hèscrittu:L'omuùncamparàmicca soludipane,madiogniparollachìescedaaboccadiDiu
5Alloraudiavuluuportainacitàsanta,èumettenantuà upinnaculudiutempiu
6Èlidisse:S'ètùsìuFiglioludiDiu,ghjittassi,perchèhè scrittu:Iddudarààisoanghjuliincaricatuditè,èineso manitipurteranu,perùncacciàutopedecontr'àunapetra
7Ghjesùlidisse:Hèscrittudinovu:Ùntentatemiccau Signore,utoDiu.
8Dinovu,udiavuluuportanantuàunamuntagnaassai alta,èlimostratuttiiregnidiumonduèagloriadielli
9Èlidisse:Tuttessecosetidaraghju,s'ètùcadessièmi adurà
10AlloraGhjesùlidisse:«Vadaquì,Satanassu,perchè hèscrittu:AduràuSignore,utoDiu,èàellusoluserve 11Alloraudiavulul'abbandunò,èeccu,l'anghjuli ghjunsenuèliservivanu.
12QuanduGhjesùaviaintesuchìGhjuvannierastatu ghjittatuinprigiò,sin'andòinGalilea;
13È,lasciòNazareth,ghjunseèsicampòinCapernaum, chìhènantuàacostadiumare,àucunfinidiZabulonè Neftali
14Afinqu'ils'accomplissecequiavaitétéditparle prophèteEsaïe,endisant:
15UpaesediZabulon,èupaesediNeftali,àastradadiu mare,oltreuGhjurdanu,aGalileadiiGentili;
16Upopuluchìstavainabughjurahàvistuunagrande luce;etàceuxquiétaientassisdanslarégionetl'ombrede lamort,lalumières'éleva.
17DaquellutempuGhjesùhàcuminciatuàpridicà,èàdì: Pentitevi:perchèuregnudiicelihèvicinu
18ÈGhjesù,camminenduvicinuàumaridiGalilea,hà vistuduifratelli,SimonuchjamatuPetru,èAndrewuso fratellu,chìghjittavanuaretainumare,perchèeranu piscadori.
19Èlidisse:Seguimi,èvifaràpiscadorid'omi 20Èsubitulasciòesoreti,èuseguitanu
21Èandendudaquì,videaltriduifratelli,Ghjacumu, figlioludiZebedeu,èGhjuvanni,usofratellu,inunanave cùZebedeu,usobabbu,chìrimpianuesoretièlichjamò 22Èsubituabbandunonuanaveèusobabbu,èu seguitanu
23ÈGhjesùandavaintuttaaGalilea,insignenduineso sinagoghe,èpredicaval'evangeludiuregnu,èguarìtuttee malatieètutteemalatietràupopulu
24Èasofamasin'andòintuttaaSiria;èlipurtonututtii malatichìeranuchjappididiversemalatieèturmenti,è quellichìeranupussedididimònii,èquellichìeranu lunatici,èquellichìavianuparalisièliguarì
25Èuseguivanuunagrandemultitudedighjentedaa Galilea,èdaaDecapolis,èdaGhjerusalemme,èda Ghjudeaèdal'aldilàdiuGhjurdanu.
CAPITOLU5
1È,videnduaghjente,cullànantuàamuntagna; 2Èapreaboccaèliinsignò,dicendu:
3Beatiipoveriinspiritu,perchèuregnudiicelihèdielli
4Beatiquellichìpienghjenu,perchèsaranucunsulati
5Beatiimansi:perchèerediteranuaterra
6Beatiquellichìanuafameèasetedighjustizia,perchè seranusaziati
7Beatiimisericordiosi,perchèaveràmisericordia
8Beatiipuridicore,perchèvedranuàDiu.
9Beatiipacificatori,perchèseranuchjamatifigliolidiDiu
10Beatiquellichìsòperseguitatiperaghjustizia,perchèu regnudiicelihèdielli.
11Beativoi,quandul'omiviinsulteranuèvi perseguiteranu,èvidiceranuinfalsitàognimalecontruà voi,permè.
12Rallegrateèrallegrateassai,perchègrandehèavostra ricumpensainucelu,perchècusìperseguitavanuiprufeti chìeranuprimadivoi.
13Voisìusalidiaterra;mas'èusalihàpersuusosapori, cùqualeseràsalatu?daquìinpoiùnhèbonupernunda, maperessecacciatufora,èperessecalpestatusottuàu pededil'omi
14Voisìalucediumondu.Unacitàchìsitrovanantuà unamuntagnaùnpòessepiatta
15Nèl'omiùnaccendenuunacandela,èamettesottuàun machja,manantuàuncandelabro;èdàluceàtuttiquelli chìsòincasa
16Chìavostralucebrillacusìdavantiàl'omi,perch'elli vedanuevostreopereboni,èglurificàuvostruBabbuchì hèinucelu
17Ùnpensatemiccachìsòvinutuperdistrughjealege,oi prufeti:ùnsòmiccavinutuperdistrughje,maperrializà.
18Perchèinveruvidicu,finuàchìuceluèaterrapassanu, unaiotaountituluùnpasseràmiccadaalege,finuàchì tuttusiacumpletu.
19Quelludunquechìromperàunudistipiùminimi cumandamenti,èl'insignerààl'omicusì,seràchjamatuu piùchjucuinuregnudiiceli;
20Perchèvidicuchì,salvuchìavostraghjustiziaùn superaaghjustiziadiiscribièdiiFarisei,ùnentreretein nisuncasuinuregnudiiceli.
21Aveteintesudìch'ellueradettudaquellidiitempi antichi:Ùntumberatemicca;èquelluchìuccideràseràin periculudiughjudiziu:
22Mavidicuchìquelluchìhèinfuriacunusofratellu senzacausaseràinpericuludiughjudiziu;,seràin periculudiufocudil'infernu.
23Perquessa,s'ètùportautorigaluàl'altare,èvi ricurdatechìutofratelluhàqualcosacontruàtè;
24Lasciatequìutorigaludavantiàl'altare,èandate; primacunciliatecùutofratellu,èdopuveniteàoffreuto rigalu
25Accettateprestucùutoavversariu,mentretùsìin stradacunellu;depeurqu'àaucunmomentl'adversairete livreaujuge,etlejugetelivreàl'officier,etquetunesois jetéenprison.
26Inverità,vidicu:ùnneesceretemiccadaquì,finuàchì ùnavetemiccapagatul'ultimusoltu.
27Aveteintesudìchìl'anzianedicenu:Ùnfatemicca adulteriu;
28Mavidicu,chìquelluchìguardaunadonnaperbramaa so,hàdigiàfattuadulteriucunellainusocore.
29Ès'èutoochjudrittuvioffende,sguassatelu,è caccialluforaditè:perchèvihèprufittuchìunudiivostri membriperisca,èmiccachìutocorpusanusiaghjittatuin l'infernu
30Ès'èatomanudirittatioffende,taglila,èscacciàlafora ditè:perchèvihèbenefiziuchìunudiivostrimembri perisca,èmiccachìtuttuutocorpusiaghjittatuinl'infernu
31Ilaétédit:Quiconquerépudierasafemme,qu'illui donneunécritdedivorce
32Mavidicu,chìquelluchìlasciaràasomoglia,salvuper acausadifornicazione,afaceadulteriu;
33Dinovu,aveteintesudìch'elluhèstatudettudaquelli diitempiantichi:Ùnvighjuràmicca,mafateàuSignore itoghjuramentu.
34Maiovidicu:Ùnghjuratemicca;nèdaucelu;perchè hèutronudiDiu:
35Nèperaterra;perchèhèusosgabello,nèda Ghjerusalemme;perchèhèacitàdiugrandeRè
36Ùnghjurànèperutocapu,perchèùnpudetemiccafà uncapeddubiancuoneru
37Machìavostracumunicazionesia:Iè,iè;No,no: perchètuttuciòchìhèpiùdiquestivenedaumale.
38Aveteintesudìch'elluhèstatudettu:Ochjuperochju, èdenteperdente
39Mavidicu:Ùnresistitemiccaàumale;
40Ès'èqualcunutichjappààalege,ètitoglieuto mantellu,ch'elluhàancuutomantellu
41Èquelluchìvicustringherààmarchjàunchilometru, andatecunelludui
42Dààquelluchìtidumanda,èùnt’alluntanimiccada quelluchìtivoleprestitu.
43Aveteintesuchìhèstatudettu:Amàutovicinu,èodià utonemicu
44Maiovidicu:Amateivostrinemici,benedicatequelli chìvimaledicà,fatebèàquellichìviodianu,èpricateper quellichìviusanudisprezzuèviperseguite
45AffinchìsiatefigliolidiuvostruBabbuchìhèinucelu, perchèellufaceusosolenantuàimalièàiboni,èface piovinantuàighjustièinghjusti
46Perchès'èvoamatequellichìviamate,chìricumpenza avete?mancuipublicaniùnsòmiccalistessu?
47Ès'èvosalutatesoluivostrifratelli,chìfatedipiùchè l'altri?mancuipublicaniùnfacenucusì?
48Siatedunqueperfetti,cum'èuvostruBabbuchìhèinu celuhèperfettu
CAPITOLU6
1Fateattenteàùnfàavostralimosinadavantiàl'omi,per essevistudaelli,altrimentiùnavetemiccaricumpensada uvostruBabbuchìhèinucelu
2Perquessa,quandufaciatolimosina,ùnsonamiccaa trombadavantiàtè,cum'èl'ipocritifacenuinesinagogheè inicarrughji,peravèagloriadil'omiInveritàvidicu, anuasoricumpensa.
3Maquandufacil'elemosina,ùnsàmiccaatomanu mancaciòchìfaceatomanudiritta:
4Chìatolimosinapòesseinsicretu,èutoBabbuchìsi vedeinsicretu,viricumpensaapertamente
5Èquandupregherete,ùnsaretemiccacum'èl'ipocriti, perchèlipiaceàpricàinpiediinesinagogheèinicantoni diestrade,peressevistudal'omiInveritàvidicu,anua soricumpensa
6Matu,quand'ètùprigherai,entrainutocabinet,è quanduaichjusuatoporta,pregaàutoBabbuchìhèin sicretu;èutoBabbuchìvedeinusicretutipremia apertamente
7Maquandupregate,ùnadupratemiccavaneripetizioni, cum'èipagani,perchèpensanuch'ellisaranuintesuperu soparlàassai
8Ùnsiatedunquecum'èelli,perchèuvostruBabbusapi ciòchìavetebisognu,primadidumandà.
9Pregatedunquecusì:Babbunostruchìsiteinucelu,sia santificatuutonome.
10Veniutoregnu.Atovulintàsiafattainterra,cum'èin celu
11Daccioghjeunostrupanediognighjornu
12Èpardunateànoiinostridebiti,cum'ènoipardunemuà inostridebitori
13Èùnciportamiccainatentazione,maliberacidau male:Perchèuvostruhèuregnu,èuputere,èagloria,per sempreAmen
14Perchès'èvopardunateàl'omiisopeccati,uvostru Babbucelestevipardunaràancuàvoi:
15Mas'èvoùnpardunatemiccaàl'omiisopeccati,nèu vostruBabbuviparduneràivostripeccati.
16D'altronde,quandudigiunate,ùnsiatemicca,cum'è l'ipocriti,d'unvisutriste,perchèsfiguranuasofaccia,per vedeàl'omichìdigiunanu.Inveritàvidicu,anuaso ricumpensa
17Matu,quandudigiunate,ungeutocapu,èlavatea faccia;
18Chìùnparemiccaàl'omididigiunu,maàutoBabbu chìhèinsicretu;
19Ùnaccumulatemiccapervoitesorinantuàaterra, induveafalenaèarugginecorrompenu,èinduveiladri sfondanuèarrubbanu
20Maaccumpagnatevitesoriinucelu,induvenètignola nèrugginecorrompenu,èinduveiladriùnsfondanunè arrubbanu:
21Perchèinduvehèuvostrutesoru,ciseràancuuvostru core
22Alucediucorpuhèl'ochju:s'èdunqueutoochjuhè unicu,tuttuutocorpuseràpienudiluce.
23Mas'èutoochjuhèmale,tuttuutocorpusaràpienudi bughjuraSedunquealucechìhèintèhèbughjura,quantu hègrandequellabughjura!
24Nimupòserveàduimaestri:oodieràl'unu,èamarà l'altru;osinonus'afferrarààl'unu,èdisprezzeràl'altruÙn pudetemiccaserveàDiuèMammon.
25Perquessa,vidicu:Ùnvipreoccupatemiccadiavostra vita,diciòchìvimanghjà,odiciòchìvibeie;nèancuper uvostrucorpu,ciòchìvimette.Ùnhèmiccaavitapiùchè carne,èucorpuchèuvestitu?
26Eccul'acellidil'aria:perchèùnsiminanu,nècuglieranu, nèraccoglieinigranaghji;mauvostruBabbucelesteli nutreÙnsitemiccaassaimegliuchèelli?
27Qualedivoi,piglienduupensamentu,pòaghjunghjeun cubituàasostatura?
28Èperchèpensateàivestiti?Cunsiderateiliridiu campu,cumucrescenu;ùnsifaticanu,nèfilanu: 29EppuruvidicuchìancuSalomoneintuttaasogloriaùn eramiccavestitucum'èunudiquesti
30Perquessa,s'èDiuvestecusìl'erbadiucampu,chì oghjehè,èdumanehèghjittatainufornu,ùnvivestirà miccaassaipiù,odipocufede?
31Perquessa,ùnpensatemicca,dicendu:Chìavemuda manghjà?o,chìberemu?o:Dichìseremuvestiti?
32(Perchè,dopuàtuttequestecose,iGentilicercanu:) perchèuvostruBabbucelestesàchìavetebisognuditutte questecose
33MacercateprimauregnudiDiu,èasoghjustizia;è tuttequestecosevisaranuaghjunte.
34Perquessa,ùnpensatemiccaàudumane:chìu dumanehàdapensààecosedisèstessu.Bastaàughjornu hèumale.
CAPITOLU7
1Ùnghjudicàmicca,perùnessemiccaghjudicati
2Perchècunqualeghjudiziughjudicherete,sarete ghjudicati;
3Èperchèvedeapagliachìhèinl'ochjudiutofratellu, maùncunsideràmiccaufasciuchìhèinutoochju?
4Ocumuditeàutofratellu:Lasciamicacciàapagliadiu toochju;èeccu,unfasciuhèinutoochju?
5Ipocrita,scacciprimaufasciudautoochju;ètanduvi vedechjaramentepercacciàapagliadal'ochjudiuto fratellu
6Ùndatemiccaciòchìhèsantuàicani,nèghjittatee vostreperledavantiàiporchi,perchèùnlicalpestanusottu àisopedi,èsivultanuèvistrazianu
7Dumandate,èvisaràdatu;cercate,ètruverete;batte,è visaràapertu:
8Perquelluchìdumandariceve;èquelluchìcercatrova; èàquelluchìbatteseràapertu.
9Oqualehèomudivoi,àquale,s'elluusofigliolu dumandaupane,lidaràunapetra?
10Os'elludumandaunpesciu,lidaràunserpente?
11Sèvodunque,essendugattivu,sapetedàbonirigaliài vostrifiglioli,quantupiùuvostruBabbuchìhèinucelu daràcosebèàquellichìlidumandanu?
12Perquessa,tuttuciòchìvuletechìl'omifacianupervoi, fatecusìancuperelli,perchèquestuhèalegeèiprufeti
13Entrateperaportastretta,perchèlargahèaporta,è largahèastradachìportaàadistruzzione,ècisòparechji chìentranuperella
14Perchèstrettahèaporta,èstrettahèastradachìportaà avita,èpochisòchìatrovanu
15Attentiàifalsiprufeti,chìvenenuàvoiinvestitidi pecure,mainl'internusòlupirapaci.
16LicunnosceretedaisofruttiL'omicoglieuvadispine, ofichidicardi?
17Cusìogniarburubonuportabonifrutti;maunarbre corruptuportafruttimaligni
18Unarbulubonuùnpòmiccadàfruttimaligni,nèun arbrecurruttipòdàfruttiboni.
19Ogniarburuchìùnportamiccafruttibonihèsbuchjatu èghjittatuinufocu.
20Perquessa,daisofruttilicunnoscirete
21Ùntuttiquellichìmidicenu:Signore,Signore, entreranuinuregnudiiceli;maquelluchìfaceavulintà diumoBabbuchìhèinucelu.
22Parechjemidiceranuinquellughjornu:Signore, Signore,ùnavemumiccaprufetizatuinutonome?èinu tonomeavetecacciatuidimònii?èinutonomehàfattu parechjeoperemaravigliose?
23Ètandulidichjaraghjuchìùnvicunnisciutimai: alluntanatedamè,voichìfatel'iniquità
24Perquessa,quelluchìsenteemieparolle,èlimettein pratica,l'aghjuparagunatuàunomusàviu,chìhàcustruitu asocasanantuàunaroccia
25Èapiovanascendeva,èl'inundazionighjunsenu,èi ventisoffiavanu,èbattevanuquellacasa;èùnhècascatu: perchèerafundatunantuàunaroccia
26Èquelluchìsentesteparolledimè,èùnlimettemicca, seràparagunatuàunomustupidu,chìhàcustruituaso casanantuàarena
27Èapiovanascendeva,èl'inundazionighjunsenu,èi ventisbulicanu,èbattevanuquellacasa;ècascò:ègrande fuacaduta
28Èavvenechì,quanduGhjesùebbefinitustiditti,a ghjenteerastupitadiasoduttrina:
29Perchèliinsignavacum'èquelluchìhàautorità,èmicca cum'èiscribi.
CAPITOLU8
1Lorsqu'ildescenditdelamontagne,unegrandefoulele suivit
2È,eccu,ghjunseunlebbrosoèuadurò,dicendu:Signore, s'ètùvoli,mipòpurificà
3ÈGhjesùstenduamanu,utoccò,dicendu:Vogliu!siate puri.Èsubituasolebbrahèstatapurificata.
4ÈGhjesùlidisse:Guardatiàùndìànimu;mavai, mostraàuprete,èoffreurigaluchìMosèhàurdinatu,per untistimunianzaperelli.
5ÈquanduGhjesùeraintrutuinCapernaüm,uncenturione s'avvicinòàellu,usuppliendu:
6Èdicendu:Signore,umoservitoregiaceincasa,malatu diparalisi,tormentatuassai
7ÈGhjesùlidisse:Venraghjuèguarì
8Ucenturionerisposeèdisse:Signore,ùnsòmiccadegnu ch'ètùpassisottuàumotettu,madìsoluaparolla,èumo servitoresaràguaritu
9Perchèsòunomusottuautorità,chìaghjusuldatisottuà mè;èàunaltru:Venite,èelluvene;èàumoservitore: Fatequestu,èelluface
10QuanduGhjesùhàintesu,simaravigliò,èdisseàquelli chìseguitavanu:Inverità,vidicu,ùnaghjutrovuunafede cusìgrande,nèinIsraele
11Èvidicuchìparechjiveneranudaulivanteèdau punente,èsimetteranuàpusàcunAbraham,èIsaacè Ghjacobbu,inuregnudiiceli
12Maifigliolidiuregnuseranucacciatiforaina bughjuradil'esternu;
13Ghjesùdisseàucenturione:Vai;ècum'èvoavete cridutu,cusìsiafattuàtè.Èusoservitoreeraguarituina stessaora
14ÈquanduGhjesùhèghjuntuincasadiPetru,hàvistua mammadiasomogliapusataèmalatadifrebba
15Èlitoccòamanu,èafrebbal'abbandunò;
16Quandueraghjuntaasera,lipurtonuparechjidimònii; èscacciòispiriticùasoparolla,èguarìtuttiimalati.
17Perch'ellusicompieciòchìeradettudauprufetaIsaia, chìdisse:ellustessuhàpigliatuenostreinfirmità,èhà purtatuenostremalatie
18Avà,quanduGhjesùhàvistuunagrandefollaintornuà ellu,hàdatucumandamentudiandàinl'altraparte.
19Èghjunseuncertuscriba,èlidisse:Maestru,vi seguitaraghjuinduvetùvai
20Ghjesùlidisse:Ivolpianubuche,èl'acellidil'ariaanu nidi;mauFiglioludil'omuùnhàinduvemetteusocapu
21Èunaltrudiisodiscìpulilidisse:Signore,permette ch'emiandassiprimaàintarràumobabbu.
22MaGhjesùlidisse:Seguimi;èlasciàimortiintarrài somorti.
23Èquandueraintrutuinunanave,isodiscìpuliu seguitanu
24È,eccu,s'eraghjuntaunagrandetempestainumare, chìanaveeracupertadil'onde,maelludorme.
25Èisodiscìpulis'avvicinòàellu,èusvegliavanu, dicendu:Signore,salvaci:perimu
26Èlidisse:Perchèavetepaura,odipocufede?Allora s'arrizzò,rimproveròiventièumare;ècieraunagrande calma.
27Mal'omis'eramaravigliati,dicendu:Chìomuhè questu,chìancuiventièumareliubbidiscenu?
28Quand'ellufùghjuntudal'altrarivainupaesedii Gergeseni,liscontranuduipussedididimònii,chìsortenu daitombi,assaiferoci,perchìnimuùnpassassiperquella strada.
29Èeccu,gridavanu,dicendu:Chìavemudafàcùtè, Ghjesù,FiglioludiDiu?Seighjuntuquìàturmintàci primadiutempu?
30Ècieraunbelluluntanudaelliunabandadiparechji porchichìpascevanu
31Alloraidimòniiupregavanu,dicendu:s'ètùci scacciate,lasciatech'elluandemuind'èabandadiporchi
32Èlidisse:AndateÈquand'ellieranusurtiti,sin'andò ind'abandadiiporchi;èeccu,tuttaabandadiporchis'era sbuchjatainumare,èperìuinl'acqua
33Èquellichìliguardianufughjenu,sin'andòinacità,è anudettututtuciòchìeraaccadutuàidimònii.
34Èeccu,tuttaacitàghjunseàscuntrààGhjesù;è, quand'ellil'anuvistu,upregavanuch'ellusin'andòforadii socunfini.
CAPITOLU9
1Èintrìinunanave,passò,èghjunseinasocità
2Èeccu,lipurtonuunomuparaliticu,chjinatunantuàun lettu;èGhjesù,videnduasofede,disseàuparaliticu; Figliolu,siadibonaanima;itopiccatitisiapardunatu 3Èeccu,certidiiscribisidicianuind'èelli:Questuomu blasfema.
4ÈGhjesù,sapenduisopinsamenti,disse:Perchèpensate umaleinuvostrucore?
5Perciòchìhèpiùfaciule,dì:Itopiccatitisòpardunati; odidì:Alzateèmarchjà?
6MapersapèchìuFiglioludil'omuhàuputerenantuàa terraperpardunàipeccati,(ealloradisseàuparaliticu:) Arghjite,pigliateutolettu,èvaiàatocasa
7Sialzò,èsin'andòincasasoia
8Maquanduamultitùdinel'hàvistu,simaravigliavanu,è glurificavanuàDiu,chìaviadatuuntaliputereàl'omi
9ÈquanduGhjesùpassavadaquì,hàvistuunomu chjamatuMatteu,àpusààl'abitudine,èlidisse:Seguimi Èsialzò,èuseguita
10Etilarrivaque,commeJésuss'assitàmangerdansla maison,voici,beaucoupdepublicainsetdepécheurs s'approchèrentets'assirentavecluietsesdisciples
11ÈquanduiFariseil'anuvistu,dissenuàisodiscìpuli: PerchèmanghjauvostruMaestrucùipublicanièi piccatori?
12MaquanduGhjesùhàintesuquessa,lidisse:Quellichì sòsaniùnanumiccabisognudiduttore,maquellichìsò malati
13Maandateèamparateciòchìsignificheghja:aghju misericordia,èmiccasacrifiziu,perchèùnsòmiccavinutu àchjamàighjusti,maipeccatoriàupentimentu
14AlloraidiscìpulidiGhjuvannisiavvicinavanuàellu, dicendu:PerchènoièiFariseidigiunamuspessu,maito discìpuliùndigiunatemicca?
15ÈGhjesùlidisse:«Ifigliolidiacameradiusposu ponupiantà,finuàchìusposuhècunelli?maveneranui ghjorni,quanduusposuliseràpigliatu,èdopudigiunaranu
16Nimuùnmetteunpezzuditelanovaàunavistitu vechja,perchèquelluchìsimetteperriempiesipigliadau vestitu,èastrapatahèpeghju
17Nèl'omiùnmettenuvinunovuinvechjibuttigli: altrimentiibuttiglisirompanu,èuvinuscorri,èibuttigli periscenu;masimettenuuvinunovuinibuttiglinovi,èsi cunservanututtidui.
18Mentreliparlavaquestecose,eccu,uncapughjunse,è l'adurò,dicendu:Amofigliolahèmorta,maveniteà metteatomanunantuàella,èellavivrà.
19ÈGhjesùs'arrizzò,èuseguitò,èancuisodiscìpuli
20Èeccu,unadonnachìeramalatadisanguedadodici anni,ghjunsedaretuàelluètoccòl'orludiusovistitu.
21Perch'elladisseind'èsè:S'ellupossutuccàusovistitu, saraghjusanu
22MaGhjesùsivultò,è,videndula,disse:Figlia, cunsulatebè!atofedet'hàfattasanaÈadonnahèstata sanadaquellaora
23ÈquanduGhjesùintrìinacasadiucapimachja,è videnduimenestrellièaghjentechìfaciaunrumore
24Lidisse:Lasciateulocu,perchèaservaùnhèmicca morta,madorme.Èliridianuàdisprezzu.
25Maquanduupopulufùpurtatufora,intrì,apigliòa manu,èaservas'arrizzò
26Èasofamasin'andòintuttuquellupaese.
27ÈquanduGhjesùsin'andòdaquì,duicechil'anu seguitu,chiamenduèdicendu:FiglioludiDavid,abbi pietàdinoi.
28Èquand'elluhèghjuntuincasa,icechighjunsenuà ellu;èGhjesùlidisse:Criditech'epossufà?Lidissenu: Iè,Signore.
29Alloralitoccòl'ochji,dicendu:Siccomeàavostrafede visia
30Èisoochjisòstatiaperti;èGhjesùliurdinò strettamente,dicendu:Fatechìnimuasà
31Maelli,quand'ellieranupartuti,sparghjenuasofamain tuttuquellupaese
32Essi,eccu,lipurtonuunmutupussedeundiavulu
33Èquanduudiavulufùcacciatufora,umutuparlava,èa ghjentesimaravigliava,dicendu:Ùnhèmaistatuvistu cusìinIsraele
34MaiFariseidicianu:Idduscacciaidimòniipermezudi uprincipediidimònii
35ÈGhjesùandavapertutteecitàèpaesi,insignenduine sosinagoghe,èpredicavauVangeludiuregnu,èguarì ognimalatieèognimalatietràupopulu
36Maquand'elluvidiaaghjente,sifecepietàperelli, perchèch'ellesvenenu,èsisòspargugliati,cum'èpecure chìùnanumiccapastore
37Alloradisseàisodiscìpuli:Aracoltahèveramente assai,maitravagliadorisòpochi; 38PregatedunqueuSignorediaracolta,ch'ellumandài travagliadoriinasoracolta.
CAPITOLU10
1Èdopuch'elluaviachjamatuisododicidiscìpuli,lidete uputerecontr'àispiritiimpuri,percacciàifora,èperguarì ognimaneradimalatieèognimaneradimalatie 2Avàsòquestiinomidiidodiciapòstuli;Uprimu, Simone,chìsichjamaPetru,èAndreausofratellu; GhjacumuufiglioludiZebedeu,èGhjuvanniusofratellu; 3FilippuèBartolomeu;TumasgiuèMatteuupublicanu; Ghjacumu,figliolud'Alfeu,èLebbeu,chìsichjamava Thaddaeus;
4SimoneuCananéen,etJudasIscariote,quil'aaussilivré 5Issidodici,Ghjesùlimandò,èliurdinò,dicendu:Ùn andatemiccainastradadiipagani,èùnentreinognicità diiSamaritani
6Maandatepiuttostuàepecurepersediacasad'Israele 7Èmentreandate,predicate,dicendu:Uregnudiicelihè vicinu
8Guariteimalati,purificateilebbrosi,risuscitateimorti, scacciateidimònii:avetericevutugratuitamente,dà gratuitamente
9Ùnfurnitenèoru,nèargentu,nèbronzuinevostreborse, 10Nèsaccuperuvostruviaghju,nèduimantelli,nèscarpi, nèancubastoni:perchèl'operatorehèdegnudiasocarne 11Èinognicitàocitàch'èvoentrerete,dumandatequale hèdegnuinquestu;èrestatequìfinuàchìandatedaquì. 12Èquand'ètùentreinunacasa,salutalu
13Ès'èacasahèdegna,ch'ellasiaavostrapace,mas'ellu ùnhèmiccadegna,chìavostrapacetorniàtè.
14Èquelluchìùnviriceve,nèsenteevostreparolle, quandupartetedaquellacasaocità,scuzzulateapolvaradi ivostripedi.
15Inverità,vidicu,seràpiùtollerabileperaterradi SodomaèdiGomorrainughjornudiughjudiziu,chèper quellacità.
16Eccu,vimanducum'èpecureàmezuàilupi:siate dunquesaviicum'èserpenti,èinnocucum'èculombi
17Maattentiàl'omi:perchèvidaranuàicuncilii,èvi flagelleranuinesosinagoghe;
18Èsaretepurtatidavantiàiguvernatorièàirèpermè, peruntistimunianzacontruàellièàipagani.
19Maquand'ellividaranu,ùnpensatemiccadicumuodi ciòchìviparlerà,perchèvisaràdatuinquellastessaora ciòchìavetedaparlà
20Perchèùnsitemiccavoichìparlate,mauSpìritudiu vostruBabbuchìparlainvoi
21Èufratelludaràufratelluàamorte,èubabbuuzitellu; 22Èsareteodiatidatuttil'omiperumonome,maquellu chìpersisteràfinuàafineseràsalvatu
23Maquanduviperseguiteranuinstacità,fughjitein un'altra:perchèinverità,vidicu:Ùnavetemiccapassatu nantuàecitàd'Israele,finuàchìuFiglioludil'omusia ghjuntu
24Udiscìpuluùnhèpiùdiusomaestru,nèuservitorepiù diusosignore.
25Bastaàudiscìpuluch'ellusiacum'èusomaestru,èu servitorecum'èusosignore.S'ellianuchjamatuupadrone diacasaBeelzebub,quantupiùlichjamaranudiasocasa?
26Ùnàbbiatedunquemiccaapauradielli:perchèùnci hènundadicupertuchìùnsiamiccarevelatu;è ammucciatu,chìùnseràmiccacunnisciutu
27Ciòchìvidicuinabughjura,chìditeinaluce; 28Èùntememiccaquellichìuccidenuucorpu,maùnsò miccacapaciditumbàl'anima;mapiuttostutemequellu chìpòdistrughjel'animaèucorpuinl'infernu
29Ùnsòmiccavendutiduipasseriperunsolcu?èunudi elliùncascàinterrasenzauvostruBabbu
30Maicapellidiutocapusòtuttinumerati.
31Ùnàbbiatedunquepaura,valepiùchèparechjipasseri
32Qualunquedunquemicunfesseràdavantiàl'omi, l'aghjucunfessuancudavantiàumoBabbuchìhèinu celu
33Maàquelluchìminegheràdavantiàl'omi,u rinnegaraghjuancudavantiàumoBabbuchìhèinucelu.
34Ùnpensatemiccachìsòvinutupermandàapacenantu àaterra:ùnsòmiccavinutupermandàapace,mauna spada.
35Perchèsòvinutuàmetteunomuindisprezzucontr'àu babbu,èafigliolacontr'àasomamma,èanuoracontr'àa somamma.
36Èinemicidil'omuseranuquellidiasocasa
37Quelluchìamaubabbuoamammapiùchèmè,ùnhè miccadegnudimè;
38Èquelluchìùnpigliamiccaasocroce,èmiseguita,ùn hèmiccadegnudimè
39Quelluchìtruveràasovita,aperderà:èquelluchì perdeasovitapermè,atruverà
40Quelluchìviricevemiriceve,èquelluchìmiriceve ricevequelluchìmihàmandatu.
41Quelluchìriceveunprufetainnomediunprufeta, riceveràaricumpensadiuprufeta;èquelluchìriceveun omughjustuinnomediunomughjusturiceveràa ricumpensadiunomughjustu
42Èquelluchìdààbeieàunudistichjuchiunatazza d'acquafrescasoluinnomediundiscìpulu,inveritàvi dicu,ùnperderàmiccaasoricumpensa
CAPITOLU11
1Èavvenechì,quanduGhjesùebbefinitudiurdinààiso dodicidiscìpuli,sin'andòperinsignàèpridicàinesocità.
2QuanduGhjuvanniaviaintesuinaprigiòl'operedi Cristu,mandòduidiisodiscìpuli,
3Èlidisse:Sìtùquelluchìdevevene,oaspettemuun altru?
4Ghjesùlirisposeèlidisse:Andateèfàvedeà Ghjuvanniciòchìvoisenteèvede.
5Icechiricevenuavista,èizoppicaminanu,ilebbrosisò purificati,èisordisentenu,imortisòrisuscitati,èipoveri lianupredicatuuVangelu
6Èbenedettuquelluchìùnsiamiccaoffesuinmè
7È,mentrech'ellipartevanu,Ghjesùhàcuminciatuàdìàa ghjentediGhjuvanni:Chìsiteandatiàvedeinudesertu? Unacannascuzzulatadauventu?
8Machìsiteandatiàvede?Unomuvestitudivestiti morbidi?eccu,quellichìportanuvestitimollisòincasedi irè
9Machìsiteandatiàvede?Unprufeta?iè,vidicu,èpiù càunprufeta.
10Perquestuhèquelludiqualehèscrittu:Eccu,manduu momessaggerudavantiàatofaccia,chìprepararàato stradadavantiàtè.
11Inverità,avidicu:àmezuàquellichìsònatidadonne ùnhèmiccarisuscitatupiùgrandechèGhjuvanniBattista; maquelluchìhèpiùchjucuinuregnudiicelihèpiù grandechèellu
12ÈdaitempidiGhjuvanniBattistafinuàavà,uregnudi icelisoffrediviulenza,èiviulentiupiglianuperforza 13Perchètuttiiprufetièalegeprufetizzavanufinuà Ghjuvanni.
14Ès'èvovuletericeve,questuhèElia,chìaviadavene 15Quelluchìhàl'arechjepersente,ch'ellusente 16Maàqualeaghjuparagunàstagenerazione?Hècum'èi zitelliàpusàinimercati,èchjamanuàisocumpagni, 17Èdicendu:Viavemupipatu,èùnavetemiccaballatu; avemupiantuàvoi,èùnavetemiccalamentatu.
18PerchèGhjuvannihèghjuntu,nèmanghjendunèbeie,è dicenu:Hàundiavulu
19UFiglioludil'omuhèghjuntuàmanghjàèàbeie,è dicenu:Eccuunomughiottone,èunbevitoredivinu, amicudiipublicanièdiipiccatoriMaasaviezzahè ghjustificatadiisofiglioli.
20Alloracuminciòàrimproveràecitàinduveamaiòparte diesoopereputentisòstatefatte,perchèùnsisòmicca pentiti.
21Guaiàtè,Corazin!Guaiàtè,Betsaida!perchèse l'opereputenti,chìsòstatefatteintè,eranustatefattein TiruèSidone,sisarianupentitiassaifàinsacchiècendri.
22MavidicuchìseràpiùtollerabileperTiruèSidoneàu ghjornudiughjudiziu,chèpervoi
23Ètù,Capernaumu,chìsìelevatusin’àucelu,seràfalatu àl’infernu;perchès’èl’opereputentich’ellisòstatefatte intè,avianustatufattuinSodoma,ch’ellisòstatifinuà oghje.
24MavidicuchìseràpiùtollerabileperaterradiSodoma inughjornudiughjudiziu,chèpertè
25ÀquellutempuGhjesùrisposeèdisse:Tiringraziu,o Babbu,Signorediuceluèdiaterra,perchèl'aipiattusti coseàisàviièàiprudenti,èl'aipalesuàizitelli
26Ancucusì,oBabbu:perchècusìparevabèàivostri occhi
27TutteecosemisòstaterimessedaumoBabbu;nè cunnosciànimuuBabbu,salvuuFigliolu,èquelluà quelluchìuFiglioluurevelà
28Veniteàmè,voituttichìtravagliateèpisanti,èvi daraghjuriposu
29Pigliateumoghjugunantuàtè,èamparàdamè; perchèsòmansuèumiledicore:ètruvereteriposuàe vostreanime.
30Perchèumojuguhèfaciule,èumofardeluhèligeru
CAPITOLU12
1Àquellutempu,Ghjesùandòusabbatuperugranu;èi sodiscìpulieranuaffamati,ècuminciaruàcoglieespighe èàmanghjà
2MaquanduiFariseil'anuvistu,lidissenu:Eccu,ito discìpulifacenuciòchìùnhèmiccapermessudifàinu sabbatu
3Malidisse:ÙnavetemiccalettuciòchìDavidhàfattu, quanduelluaviafami,èquellichìeranucunellu?
4CumuhèintrutuinacasadiDiu,èhàmanghjatuipani dil'offerta,chìùnlieramiccapermessudimanghjà,nèà quellichìeranucunellu,masoluàipreti?
5Oùnavetemiccalettuinalege,cumuchìinighjornidi sàbbatuipretiinutempiuprofananuusàbatu,èùnsò senzaculpa?
6Mavidicuchìinstulocuhèunupiùgrandechèutempiu
7Mas'èvoavetesappiutuciòchìsignificaquestu,aghju misericordia,èmiccasacrifiziu,ùnavetemiccacundannatu l'innocenti
8PerchèuFiglioludil'omuhèuSignoreancudiusàbatu.
9Èch'ellusin'andòdilà,andòinasosinagoga
10Èeccu,cieraunomuchìaviaamanuseccaÈli dumandò,dicendu:Hèpermessudiguarìighjornidi sàbbatu?ch'ellil'accusanu
11Èlidisse:Qualesaràomutràdivoi,chìaveràuna pecura,ès'ellucascainunafossausàbatu,ùnl'afferrà miccaèl'allevarà?
12Quantuhèdunqueunomumegliuchèunapecura?Per quessa,hèlicitedifàbèinighjornidisàbbatu.
13Alloradisseàl'omu:StendiatomanuÈustende;èhè statarestauratasana,cum'èl'altru
14AlloraiFariseisin'andò,èsicuncilianucontruàellu, cumusipuderanudistrughjelu
15MaGhjesù,chìl'asappiutu,siritiròdaquì;
16Èliurdinòch'elliùnlifacianumiccacunnosce:
17Afinqu'ils'accomplissecequiavaitétéditparle prophèteEsaïe,endisant:
18Eccuumoservitorechìaghjusceltu;umoamatu,in qualeamoànimahèassaipiacevule:metteraghjuumo spiritunantuàellu,èhàdavedeghjudiziuàiGentili
19Ùnliterà,nèchiancirà;nènimuùnsenteràasovocein icarrughji
20Ùnromperàmiccauncanestruttu,èùnspegneràmicca ulinofumante,finuàch'elluhàmandatuughjudiziuàa vittoria
21ÈinusonomesicunfidaranuiGentili
22Alloralifùpurtatuundiavulu,cecuèmutu;èuguarì, dimanerachìucecuèumutuparlavaèvede
23Ètuttuupopulueramaravigliatu,èdisse:Ùnhèquestu ufiglioludiDavid?
24MaquanduiFariseil'anuintesu,dicenu:"Stuomuùn cacciamiccaidimònii,madaBelzebùuprincipedii dimònii".
25ÈGhjesùhàsappiutuisopinsamenti,èlidisse:Ogni regnudivisucontruàellustessuhèpurtatuàadesolazione; èognicitàocasadivisacontr'àsèùnresisteràmicca:
26Ès'èSatanassucacciàSatanassu,hèdivisucontruàellu stessu;comusaràdunqueusoregnu?
27Ès'èeiu,perBelzebù,scacciauidimònii,perqualei vostrifigliolilicaccianu?dunqueseranuivostrighjudici
28Mas'eaghjucacciatuidimòniiperuSpìritudiDiu, allorauregnudiDiuhèghjuntuàvoi
29Osinnò,cumusipòentreinacasadiunomuforte,è sguassateisobeni,s'elluùnlieghjaprimauforte?ètandu sguasseràasocasa
30Quelluchìùnhècunmèhècontruàmè;èquelluchì ùnriuniscemiccacunmè,sparghjefora.
31Perquessa,vidicu:Ognimaneradipeccatuèdi blasfemiaseràpardunataàl'omi;
32ÈàquelluchìdiràunaparollacontruàuFiglioludi l'omu,liseràpardunatu;
33Ofatel'arburubonu,èusofruttubonu;oaltrimenti fatel'arburucurrutti,èusofruttucorruptu:perchèl'arbre hècunnisciutudausofruttu.
34Ogenerazionedivipere,cumupudeteparlàbè,essendu umale?perchèdal'abbundanzadiucoreparlaabocca
35L'omubonudaubonutesorudiucoreportacoseboni; 36Mavidicuchìogniparollaociosachìl'omidiceranu,ne renderanucontuinughjornudiughjudiziu
37Perchèdaetoparollesareteghjustificatu,èdaeto parollesaretecundannatu
38AlloracertidiiscribièdiiFariseirisposenu:Maestru, vulemuvedeunsegnudatè
39Maellurisposeèlidisse:Unagenerazionemalignaè adulteracercaunsegnu;èùncisaràdatuunsignu,mau segnudiuprufetaJonas:
40Perchècum'èGhjonaeratrèghjorniètrènottiinu ventrediabalena;cusìuFiglioludil'omuseràtrèghjorni ètrènottiinucorediaterra
41L'omidiNiniverisusciteranuinughjudiziucùsta generazione,èacundannaranu,perchèsisòpentitiàa predicazionediGhjona;è,eccu,unpiùgrandechèJonas hèquì
42Areginadiusudurisusciteràinughjudiziucùsta generazione,èacundannarà:perchèhèvinutada l'estremitàdiaterrapersenteasaviezzadiSalomone;è, eccu,hèquìunpiùgrandediSalomone.
43Quanduuspirituimpuruhèsurtitudaunomu,cammina perilochiasciutti,cerchenduriposu,èùnnetrova
44Tandudisse:Vultaraghjuinamocasadainduvesò surtu;èquand'elluhèghjuntu,utrovaviotu,spazzatuè guarnitu
45Alloraelluvà,èpigliacunellusettealtrispiritipiù gattivichèellu,èentranuind’èellu,èsiabitanu,èl’ultimu statudiquelluomuhèpeghjuchèuprimuAncucusìserà ancuàstagenerazionegattiva.
46Mentreparlavaancuàaghjente,eccu,asomammaèi sofratellistavanufora,vulenduparlàcunellu
47Alloraunulidisse:Eccu,atomammaèitofratelli stanufora,chìvulianuparlàcuntè
48Maellurisposeèdisseàquelluchìlihàdettu:Qualehè amomamma?èqualesòimofratelli?
49Estendiamanuversuisodiscìpuli,èdisse:Eccuamo mammaèimofratelli!
50PerquelluchìhàdafàavulintàdiumoBabbuchìhèin ucelu,questuhèumofratelluèasurellaèamamma
CAPITOLU13
1UlistessughjornuGhjesùescedaacasa,èsipusòvicinu àumare.
2Èunagrandemultitùdines'adunavaversuellu,cusì ch'ellusin'andòinunanave,èsipusò;ètuttaa multitùdinestavanantuàariva
3Èliparlòassaicoseinparabole,dicendu:Eccu,un suminatoresurtòàsuminà;
4Èquand'elluhàsuminatu,qualchìsumentecascòàulatu diastrada,èl'acellisòghjuntièimanghjanu
5Qualchidunucadununantuàilochidipetre,induveùn avianumiccaassaiterra,èsubituspuntavanu,perchèùn avianumiccaprufunditàditerra
6Èquanduusoles'eraalzatu,eranubruciati;èperchèùn avianumiccaradiche,siseccavanu.
7Qualchidunucascòtràespine;elespinespuntaronoeli strozzarono:
8Maunaltrucascòinterrabona,èhàpurtatufrutti,un centucentu,unsessantavolte,unaltrutrentavolte 9Qualehàl'arechjepersente,ch'ellusente 10Èidiscìpulighjunsenu,èlidissenu:Perchèliparliin parabole?
11Risposeèlidisse:Perchèvihèdatudicunnoscei misteridiuregnudiiceli,maàelliùnhèmiccadatu
12Caràquiconquea,illuiseradonné,etilauraplus d'abondance;maisàceluiquin'apas,mêmecequ'il possède
13Perquessa,liparluinparabole:perchèchìvedenuùn vedenu;èàsenteùnsentenu,nècapiscenu.
14Èinellisicompieaprufeziad'Isaia,chìdice:«Àsente, senterete,èùncapiretemicca;èvidenduvivedete,èùnvi scurdatemicca:
15Perchèucoredistupopuluhèingrossu,èisoarechjesò sbulicatiàsente,èisoochjisòchjusi;perùnvedemicca inognimumentucùisoochji,èsentenucùl'arechje,è capiscenucùusocore,èdevenuessecunvertiti,èi guariscenu
16Mabeatisòitoochji,perchèvedenu,èitoarechje, perchèsentenu
17Peraverità,vidicuchìparechjiprufetièomighjusti anuvulsutuvedeciòchìvoivede,èùnl'anumiccavistu;è àsenteecosechìaveteintesu,èùnl'avetemiccaintesu
18Ascoltatedunqueaparàboladiusuminatore
19Quanduqualchissiasenteaparolladiuregnu,èùna capiscemicca,alloraveneugattivu,èpigliaciòchìera suminatuinusocoreQuestuhèquelluchìhàricevutua sumenteinulatudiastrada.
20Maquelluchìhàricivutuasumenteinilochipetri,hè quelluchìsenteaparolla,èsubitucungioiaariceve;
21Maùnhàmiccaaradicainsèstessu,maduraperun tempu,perchèquanduatribulazioneoapersecuzione nasceperviadiaparolla,àpocuàpocuhèoffesu
22Ancuquelluchìhàricevutuasumentetràespinehè quelluchìsenteaparolla;èacuradistumondu,è l'ingannimentudiericchezze,affucanuaparolla,èdiventa senzafruttu.
23Maquelluchìhàricevutuasumenteinabonaterra,hè quelluchìsenteaparollaèacapisce;chìportaancufruttu, èportaàucentucentu,àsessanta,àtrenta.
24Lidisseunaaltraparàbula,dicendu:Uregnudiiceli s'assumigliaàunomuchìhàsuminatuabonasumenteinu socampu
25Mamentrel'omidormenu,usonemicughjunse,suminò zizzanaàmezuàugranu,èsin'andò
26Maquandualamaeraspuntataèhàpurtatufruttu,tandu apparsuancuazizzana
27Alloraiservitoridiupadronedicasaghjunsenuèli dissenu:Signore,ùnavetemiccasuminatubonasumente inutocampu?dainduvehèdunqueazizzana?
28Lidisse:Unnemicuhàfattuquestu.Iservitorili dissenu:Vuletedunquechìandemuàcullà?
29Maelludisse:Innò;perchè,mentreraccogliea zizzania,ùnsradichiancuugranucunella.
30Lasciatecrescetraminduiinsemefinuàacugliera;èà utempudiacuglieradicuàisegatori:Cogliateprimaa
zizzana,èligateinfasciperbrusgià:maraccoglieugranu inumograna.
31Lidisseunaaltraparàbula:Uregnudiiceli s'assumigliaàungranudimustardachìunomupigliòè siminavainusocampu.
32Chìhèveramenteupiùchjucudituttiisumenti;ma quanduhècultivatu,hèupiùgrandetràl'erbe,èdiventaun arbre,cusìchìl'acellidil'ariavenenuèsiallughjanuiniso rami
33Lidisseun'altraparabola;Uregnudiicelihèsimileàu levitu,chìunadonnapigliò,èpiattaintrèmisuredifarina, finuàchìtuttueralievitu
34TuttequestecoseGhjesùdisseàaghjenteinparabole; èsenzaparabolaùnliparlavamicca:
35Perch'ellusicompieciòchìeradettudauprufeta, dicendu:Apriaboccainparabole;Diceraghjuecosechì sòstatetenutesicretedaafundazionediumondu
36AlloraGhjesùmandòaghjente,èandòincasa;èiso discìpulis'avvicinòàellu,dicendu:Dichjarateciaparàbola diazizzanadiucampu
37Risposeèlidisse:Quelluchìsuminaabonasumente hèuFiglioludil'omu;
38Ucampuhèumondu;abonasumentesòifigliolidiu regnu;maazizzanasòifigliolidiugattivu;
39Unimicuchìl'hàsuminatuhèudiavulu;acuglierahèa finediumondu;èisegatorisòl'anghjuli
40Cum'èdunqueazizzanahècugliataèbrusgiatainu focu;cusìseràinafinedistumondu.
41UFiglioludil'omumandaràisoanghjuli,ècullàdau soregnututteecosechìoffendeèquellichìfacenu iniquità;
42Èighjittassiinunfornudifocu:cisaràulamentuèu strincudidenti
43Alloraighjustibrillaranucum'èusoleinuregnudiuso BabbuQuelluchìhàl'arechjepersente,ch'ellusente
44Dinovu,uregnudiicelihècum'èuntesoru ammucciatuinuncampu;quelluchìquanduunomuhà trovu,sipiatta,èpergioiavàèvendetuttuciòchìhà,è cumpràquellucampu
45Dinovu,uregnudiicelis'assumigliaàunomu mercante,chìcercaperlebelle:
46Quale,dopuavètrovuunaperladigrandeprezzu,si n'andòèvindetuttuciòch'elluavia,èl'accattu.
47Dinovu,uregnudiicelis'assumigliaàunaretachìhè stataghjittatainumare,èriunitadiognitipu
48Chì,quand'elluerapienu,trascinòàariva,èsipusò,è riunìiboniinvasi,macaccianuigattivi
49Cusìserààafinediumondu:l'anghjuliesceranu,è separaranuigattividatràighjusti
50Èlighjittassiinufornudiufocu:cisaràulamentuèu strincudidenti
51Ghjesùlidisse:Avetecapitututtequestecose?Li dicenu:Iè,Signore
52Alloralidisse:Perquessa,ogniscribachìhèstruituàu regnudiicelihècum'èunomuchìhèunpadronedicasa, chìtiraforadiusotesorucosenovièvechji
53Èavvenechì,quanduGhjesùebbefinitustiparàbuli,si n'andòdaquì
54Èghjuntuinusopaese,liinsegnòinasosinagoga, tantuch'ellieranustupiti,èdissi:Dainduvehèquestuomu stasaviezzaèisseopereputenti?
55Ùnhèquestuufiglioludiucarpintieru?ùnhèmiccaa somammachjamataMaria?èisofratelli,Ghjacumuè Ghjiseppu,SimoneèGhjuda?
56Èesosurelle,ùnsòmiccatutticunnoi?Dainduvehè questuomututtequestecose?
57ÈsisòoffesiinelluMaGhjesùlidisse:Unprufetaùn hèmiccasenzaonore,salvuinusopaeseèinasocasa
58Èùncihàfattuassaiopereputenti,perviadiaso incredulità
CAPITOLU14
1Àquellutempu,Erodeutetrarcahàintesuparlàdiafama diGhjesù,
2Èdisseàisoservitori:QuestuhèGhjuvanBattista;hè risuscitatudaimorti;èperquessaopereputentisi manifestanuinellu
3PerchèErodeaviachjappuàGhjuvanni,l'avialigatuè messuinprigiòperErodiade,amogliadiusofratellu Filippu
4PerchèGhjuvannilidisse:Ùntihèpermessudiavèella 5Èquand'ellul'aviavulsutuàmorte,temeaghjente, perchèucuntavanucum'èunprufeta
6Maquandueracelebratul'anniversariudiErode,a figliolad'Erodiadeballavadavantiàelli,èpiaceàErode.
7Dopu,hàprumessucunghjuramentudidàtuttuciò ch'elladumandassi
8Èella,avendustruituprimadiasomamma,disse: DammiquìatestadiGhjuvanBattistainuncarru
9Èurès'affolla;maàcausadiughjuramentu,èdiquelli chìsisòassittatucùelluàmanghjà,hàurdinatuchìsili dessi
10Èmandò,èdecapituGhjuvanniinprigiò
11Èusocapufùpurtatuinuncarru,èdatuàazitella,èu purtòàasomamma
12Èisodiscìpulisòghjunti,pigliòucorpu,l'anuintarratu, èandonuèannunzianuàGhjesù.
13Quand'ellul'aveteintesu,Ghjesùsin'andòinbarcainun locudisertuàl'altru;èquanduaghjentel'aveteintesu,u seguitanuàpediforadiecità.
14ÈGhjesùsin'andò,videnduunagrandefolla,èfù cummossudicumpassioneversuelli,èguarìisomalati
15Èquanduerasera,isodiscìpulis'avvicinòàellu, dicendu:Questuhèunlocudesertu,èutempuhèpassatu; Mandateamultitùdine,perandàinipaesi,ècumprà vittorie.
16MaGhjesùlidisse:Ùncihèbisognudiandà;datelià manghjà.
17Èlidissenu:Ùnavemuquìchècinquepanièduipesci
18Elludisse:Portateliquìàmè
19Etilordonnaàlafouledes'asseoirsurl'herbe,etpritles cinqpainsetlesdeuxpoissons,et,levantlesyeuxversle ciel,ilbénitetrompit,etdonnalespainsàsesdisciples,et lesdisciplesàlafoule
20Ètuttimanghjanu,èsisazianu;èpigliòdiiframmenti chìrestavanudodicicestipieni
21Èquellichìavianumanciatueranucircacinquemila omi,foradiedonneèizitelli
22ÈsubituGhjesùhàcustrettuàisodiscìpuliàcullàin unanave,èàandàdavantiàelluàl'altrariva,mentre ch'ellumandavaviaaghjente
23Èdopuch'elluaviamandatuaghjente,sin'andòinuna muntagnaàparteperpricà;
24Maubattellueraavàinmezuàumare,sbulicatucù l'onde,perchèuventueracuntrariu.
25Èàaquartavegliadianotte,Ghjesùandòversuelli, camminendunantuàumare
26Èquanduidiscìpuliuvittirumarchjendunant'àumare, s'eranuturbati,dicendu:Hèunspiritu;ègridavanudi paura
27MasubituGhjesùliparlò,dicendu:Siateboni!sòeiu; ùnavèpaura
28ÈPetrulirispose,èdisse:Signore,s'ètùsì,urdinatedi veneàtènantuàl'acqua.
29Èdisse:VeniteÈquanduPetruhèfalatudaanave, marchjònantuàl'acqua,perandààGhjesù
30Maquand'elluvidiauventuforte,siscantò;Ècuminciò àaffundà,gridò,dicendu:Signore,salvami
31ÈsubituGhjesùstendeamanu,upigliò,èlidisse:Odi pocufede,perchèdubitate?
32Èquandusòghjuntiinanave,uventucessò
33Alloraquellichìeranuinubattellughjunsenuèl'anu aduratu,dicendu:Inverità,sìuFiglioludiDiu.
34Èquand'ellisòstatipassati,sòghjuntiinupaesedi Gennesaret
35Èquandul'omidiquellulocul'anucunnisciutu,mandò intuttuquellupaeseintornu,èlipurtonututtiimalati;
36Èupricavach'ellitocchinusolul'orludiusovistitu;è quellichìtoccavanueranuguaritiperfettamente.
CAPITOLU15
1AllorasiavvicinavanuàGhjesù,iscribièiFarisei,chì eranudiGhjerusalemme,dicendu:
2Perchèitodiscìpulitrasgredenuatradizionedil'anziani? perchèùnsilavanumiccaemaniquand'ellimanghjanuu pane
3Maellurisposeèlidisse:Perchèancuvoitrasgredeteu cumandamentudiDiucùavostratradizione?
4PerchèDiuhàurdinatu,dicendu:Onoreutobabbuèato mamma;
5Mavoidite:Quelluchìdiceàusobabbuoàaso mamma:Hèunrigalu,datuttuciòchìvipòesseprufittu damè;
6Èùnonoremiccausobabbuoasomamma,seràliberu CusìavetefattuucumandamentudiDiusenzaeffettudaa vostratradizione.
7Ipocriti,Isaiahàbenprofetizatudivoi,dicendu:
8Stupopulus'avvicinaàmècùasobocca,èmionoracùe solabbra;mausocorehèluntanudamè
9Mainvanumiveneranu,insignenduperduttrinei cumandamentidil'omi
10Chjamòaghjente,èlidisse:Ascoltateècapisce: 11Ùnhèmiccaciòchìentrainboccachìimpurtal'omu; maciòchìescedaabocca,questuimpurtaunomu
12Alloraisodiscìpulighjunsenu,èlidissenu:Sapetechì iFariseis'hèscandalizatu,dopuavèintesustaparolla?
13Maellurisposeèdisse:OgnipiantachìumoBabbu celesteùnhàmiccapiantatu,seràsradicata
14Lasciateliinpace:sòicapicechidiicechiÈs'èucecu conduceucecu,tuttiduicascanuinafossa.
15AlloraPetrurisposeèlidisse:Dichjaratecistaparàbula 16ÈGhjesùdisse:Sòancuvoisenzacapisci?
17Ùnaveteancucapituchìtuttuciòchìentrainbocca,và inuventre,èhècacciatuforainabocca?
18Maecosechìescedaabocca,venenudaucore;è impurtanul'omu.
19Perchèdaucoresortenuimalipinsamenti,omicidi, adulteri,fornicazioni,furti,falsitistimoni,blasfemi: 20Quessisòecosechìimpurtanuunomu:mamanghjacù emanisenzalavareùnimpurtamiccaunomu.
21AlloraGhjesùsin'andò,èsin'andòinicostidiTiruèdi Sidone
22Èeccu,unadonnadiCanaanescedalistessacosta,è gridòàellu,dicendu:Abbipietàdimè,oSignore,o FiglioludiDavid!amofigliolahèassaivexedcunun diavulu
23MaelluùnlirisposemiccaunaparollaÈisodiscìpuli s'avvicinuèusupplianu,dicendu:Mandalavia;perchè ellapienghjedopuànoi
24Maellurispose:ùnsòmiccamandatuchèàepecure persediacasad'Israele.
25Alloraellaghjunseèsiprostò,dicendu:Signore, aiutami
26Maellurispose:Ùnhèmiccabèdipigliàupanedii zitelli,èdiscacciààicani
27Èelladisse:Verità,Signore,maicanimanghjanudie briciolechìcascanudaatavuladiisopadroni.
28AlloraGhjesùlirisposeèlidisse:Odonna,grandehèa tofede;Èasofigliolahèstatasanadaquellaora
29ÈGhjesùpartìdaquì,ès'avvicinòàumaridiGalilea;è andòinunamuntagna,èsipusòquì
30Èghjunseàelluunagrandefolla,avenducunellizoppi, cechi,muti,storpi,èparechjialtri,èichjappààipedidi Ghjesù;èliguarì:
31Atalemanerachìamultitùdinesimaravigliava, videnduimutiàparlà,istorpiàessesani,izoppià marchjàèicechiàvede;èglorificavanuuDiud'Israele
32AlloraGhjesùchjamòàelluisodiscìpuli,èdisse: Aghjucumpassionediamultitùdine,perchèstanucunmè avàtrèghjorni,èùnanunundadamanghjà;
33Isodiscìpulilidissenu:Induveduvemuaveremutantu paniinudesertu,dacumpienduunatantamultitude?
34Ghjesùlidisse:Quantupaniavete?Èlidissenu:Sette èunipochidipisci
35Èurdinòàaghjentedipusàinterra.
36Èpigliòisettepanièipesci,èhàfattugrazie,èi rumpia,èlideteàisodiscìpuli,èidiscìpuliàaghjente
37Tuttimancianu,èsisazianu;èpiglianusettecestipieni diacarnerottachìerarimasta
38Èquellichìanumanghjatueranuquattrumilaomi,fora diedonneèizitelli
39Èmandòaghjente,èpigliòanave,èghjunseàacosta diMagdala
CAPITOLU16
1IFariseiancucùiSadduceisiavvicinavanu,èutentativu lidumandavach'ellulifessivedeunsegnudaucelu
2Ellurisposeèlidisse:Quanduhèsera,dite:Saràbellu tempu,perchèuceluhèrossu
3Èàamatina,seràutempubruttuoghje:perchèuceluhè rossuèbassu.Oipocriti,pudetediscernisceafacciadiu celu;maùnpudetemiccadiscernisceisegnidiitempi?
4Unagenerazionegattivaèadulteracercaunsegnu;èùn cisaràdatuunsignu,mausegnudiuprufetaJonas.Èli lasciò,èsin'andò
5Èquanduisodiscìpulisòghjuntidal'altraparte,s'eranu scurdatudipigliàupane.
6AlloraGhjesùlidisse:Fighjateèguardatevidaulevitu diiFariseièdiiSadducei
7Èragiunavanutràelli,dicendu:Hèperchèùnavemu miccapigliatuupane
8Chì,quanduGhjesùhàcapitu,lidisse:Odipocufede, perchèragiunatetràvoi,perchèùnavetemiccapurtatu pani?
9Ùnaveteancucapitu,nèricurdatemiccadiicinquepani diicinquemila,èquantecesteavetepigliatu?
10Nèisettepanidiiquattrumila,èquantecesteavete pigliatu?
11Cumuùnavetemiccacapituchìùnvil'aghjumicca parlatudiupane,chìavetedaesseattentiàulevitudii FariseièdiiSadducei?
12Alloracapiscenucumuch'elluùnlidiciamiccadi guardàdaulevitudiupane,madaaduttrinadiiFariseiè diiSadducei.
13QuanduGhjesùhèghjuntuàacostadiCesareadi Filippu,dumandòàisodiscìpuli,dicendu:Qualedìl'omi chìsòuFiglioludil'omu?
14Èlidissenu:QualchidunudicenuchìtùsìGhjuvanni Battista;altri,Elia;èaltri,Jeremias,ounudiiprufeti
15Iddulidisse:Mavoi,qualeditech'esò?
16SimonPetrurisposeèdisse:TusìuCristu,uFigliolu diuDiuvivu
17Ghjesùrisposeèlidisse:Benedettusì,SimoneBarjona, perchèmiccaacarneèusanguel'hanurevelatuàtè,mau moBabbuchìhèinucelu
18ÈvidicuancuchìtùsìPetru,ènantuàstapetra custruiraghjuamochjesa;èeportedil'infernuùn vinceranumicca
19Evidaraghjuechjavidiuregnudiiceli;ètuttuciòchì liatenantuàaterra,seràligatuinucelu;
20Alloraurdinòàisodiscìpulichìùndicenuànimuchì eraGhjesùuCristu.
21Daquellutempu,Ghjesùhàcuminciatuàspiegààiso discìpulichìelluaviadaandààGhjerusalemme,èsuffriri assaicosedil'anzianièdiiprincipalisacerdotièdiiscribi, èesseuccisu,èrisuscitatuuterzughjornu
22AlloraPetruupigliò,ècuminciòàrimproverallu, dicendu:Sialuntanudatè,oSignore:questuùntisarà micca
23Masivultò,èdisseàPetru:"Vaidaretuàmè, Satanassu;sìunoffensepermè,perchèùntastimiccaciò chìhèdiDiu,maquellichìsòdil'omi
24AlloraGhjesùdisseàisodiscìpuli:S'elluvolevene dopuàmè,ch'ellusirinneghi,ch'ellupiglissiasocroce,è misuvita
25Perchèquelluchìhàdasalvàasovita,aperdarà; 26Perchèchìprufittàunomu,s'elluguadagnaumondu sanuèperdeasoànima?ochìdàunomuincambiudia soànima?
27PerchèuFiglioludil'omuvinaràinagloriadiuBabbu cùisoanghjuli;ètandupremiaràogniomusecondueso opere.
28Inverità,vidicu,chìcisòquìchìùntasteranumiccaa morte,finuàch'ellivedanuuFiglioludil'omuchìvenein usoregnu
CAPITOLU17
1Èdopuàseighjorni,GhjesùpigliòPetru,Ghjacumuè Ghjuvanni,usofratellu,èlifececullànantuàuna muntagnaaltaàparte
2Èfùtrasfiguratudavantiàelli,èusovisubrillavacum'è usole,èisovistimentieranubianchicum'èaluce
3Èeccu,liapparsuMosèèEliachìparlavanucunellu
4AlloraPetrurispose,èdisseàGhjesù:Signore,hèbonu pernoidiessequì;unupertè,èunuperMosè,èunuper Elia
5Mentrech'elluparlavaancora,eccu,unanuvolaluminosa licopreva,èeccuunavocedaanuvolachìdicia:Questu hèumoFiglioluamatu,inqualemisòpiacè;sentilu
6Èquanduidiscìpulil'anuintesu,cascòinfaccia,è ebbenuassaipaura
7Ghjesùs'avvicinò,litoccòèlidisse:Alzati,èùnavè miccapaura.
8Èquand'elliavianualzatul'ochji,ùnanuvistunimu, salvuGhjesùsolu
9Èmentrefalavanudaamuntagna,Ghjesùliurdinò, dicendu:Ùndìànimuavisione,finuàchìuFiglioludi l'omusiarisuscitatudaimorti
10Èisodiscìpulilidumandò,dicendu:Perchèdunquei scribidicenuchìEliadeveveneprima?
11Ghjesùrisposeèlidisse:Elia,veramente,veneprima,è ristabiliscetutteecose.
12MavidicuchìEliahèdigiàghjuntu,èùnl'anumicca cunnisciutu,malianufattututtuciòch'ellianuinsignatu Dilistessamanera,uFiglioludil'omusoffreràdaelli.
13Alloraidiscìpulicapìch'elluliparlavadiGhjuvan Battista
14Èquand'ellieranughjuntiàafolla,unomus'avvicinòà ellu,s'inginuòdavantiàelluèdisse:
15Signore,abbitepietàdiumofigliolu,perchèhèlunaticu, èassaiafflittu,perchèspessucascàinufocu,èspessuin l'acqua
16Èl'aghjupurtatuàitodiscìpuli,èùnpudianuguarì
17AlloraGhjesùrisposeèdisse:Ogenerazioneinfideè perversa,finuàquandustaraghjucunvoi?quantutemputi soffreraghju?purtalluquìàmè
18ÈGhjesùhàrimproveratuudiavulu;èsin'andòforadi ellu,èuzitellueraguaritudaquellaora
19AlloraidiscìpulisiavvicinavanuàGhjesù,èlidissenu: Perchèùnpudemumiccacacciàellu?
20ÈGhjesùlidisse:Perviadiavostraincredulità; perchèinveruvidicu:S'èvoaveteafedecum'èungranu dimustarda,dicereteàstamuntagna:Trascinatedaquìà quìèsisguasserà;ènundaùnvisaràimpussibile
21Mastutipuùnesce,maperapreghieraèudigiunu
22Èmentrech'ellistavanuinGalilea,Ghjesùlidisse:U Figlioludil'omuseràtradituinmanudil'omi
23Èuammazzaranu,èuterzughjornurisuscitarà.Èeranu assaidispiaciuti
24Èquand'ellisòghjuntiàCapernaüm,quellichì ricevevanutributu,ghjunsenuàPetru,èlidissenu:U vostrumaestruùnpagamiccautributu?
25Elludice:IèÈquand'ellueraintrutuincasa,Ghjesù l'impedì,dicendu:Chìnepensate,Simone?diqualeirèdi aterrapiglianuucustumuoutributu?diisofiglioli,odii stranieri?
26Petrulidisse:Diistranieri.Ghjesùlidisse:Allorai zitellisòliberi
27Purtantu,perch'elluùnlioffendassi,andateàumare, lanciateununmu,èpigliateupesciuchìveneprima;è quanduaveteapertuasobocca,truvereteunpezzudisoldi: pigliateèdààellipermèètè
CAPITOLU18
1Inulistessutempuidiscìpulis'avvicinòàGhjesù, dicendu:Qualehèupiùgrandeinuregnudiiceli?
2ÈGhjesùchjamòàelluunzitellu,èupusòàmezuàelli.
3Èlidisse:Inverità,vidicu:seùnsaretecunvertitièùn diventeretecum'èzitelli,ùnentrereteinuregnudiiceli
4Quelludunquechìsiumiliaràcum'èstuzitellu,ulistessu hèupiùgrandeinuregnudiiceli
5Èquelluchìriceveuntalizitelluinumonome,miriceve
6Maquelluchìoffendeunudiquestichjuchichìcredein mè,eramegliuperelluchìunamacinadimacinalifussi appiccicataàucollu,èch'ellufussiaffucatuinufondudiu mare.
7Guaiàumonduperviadil'offense!perchèdeveessechì l'offesevenenu;maguaiàquelluomudaqualevene l'offesa!
8Perquessa,s'èatomanuoutopedevioffende,tagliateli, èscacciatelidatè:hèmegliupervoientreinavita sminuzzataomutilata,invecediavèduiemanioduipedi peresseghjittatiinufocueternu
9Ès'èutoochjut'offensa,sguassate,èscacciàdatè:hè megliupervoientreinavitacùunochju,invecediavèdui ochjiperesseghjittatiinufocudil'infernu
10Fateattenzioneàùndisprezzàunudiquestipicculi; perchèvidicuchìinuceluisoanghjulifighjanusemprea facciadiumoBabbuchìhèinucelu
11PerchèuFiglioludil'omuhèvinutuàsalvàciòchìera persu.
12Cumupensate?s'èunomuhàcentupecure,èunad'elle s'hèsmarrita,ùnlasciàmiccaenovantanove,èsineanda inmuntagnaècercaciòchìhèandatusviatu?
13Ès'elluatrova,inveritàvidicu,sirallegrapiùdiquella pecurachèdienovantanovechìùnsisòmiccasviate
14AncucusìùnhèmiccaavulintàdiuvostruBabbuchì hèinucelu,chìunudistichjuchiperisca
15D'altronde,s'èutofratelluhàdaesseoffesacontruàtè, andateèditeasoculpatràtèèellusolu:s'elluvisente, aveteguadagnatuutofratellu
16Mas'elluùntisentemicca,pigliatecunvoiunuodui altri,chìogniparollasiastabilitainboccaàduiotrè tistimoni
17Ès'ellusitrascuradisenteàelli,diteàaghjesgia;ma s'ellusitrascuradisenteaghjesgia,ch'ellusiapertècum'è unpaganuèunpublicanu
18Inverità,vidicu,tuttuciòchìliatenantuàaterra,serà ligatuinucelu;
19Dinovuvidicu:s'èduidivois'accordanunantuàa terrainquantuàqualcosach'ellidumandanu,seràfattuper ellidaumoBabbuchìhèinucelu
20Perchèinduveduiotrèsòriunitiinumonome,eiusòà mezuàelli.
21AlloraPetrus'avvicinòàelluèlidisse:Signore,quante volteumofratellupeccaràcontruàmè,èlipardunò?finu àsettevolte?
22Ghjesùlidisse:Ùntidicumiccafinuàsettevolte,ma: Finuàsettantavoltesette
23Dunque,uregnudiicelis'assumigliaàuncerturè,chì hàdapigliàincontuisoservitori
24Èquand'elluaviacuminciatuàcuntà,lifùpurtatuunu, chìlideviadecimilatalenti
25Mapostuch'elluùnaviamiccadapagà,usosignorehà urdinatuchìellusiavindutu,èasomogliaèifiglioli,è tuttuciòchìavia,èchìupagamentusiafattu
26Allorauservitores'hècascatuèuadurò,dicendu: Signore,abbipacienzacunmè,ètipagheraghjututtu.
27Alloraupadronediquelluservitorefùcummossudi cumpassione,ulisciò,èlirimetteudebitu
28Maustessuservitoreesce,ètruvòunudiisoservitori, chìlideviacentudenari;ès'imposuemaninantuàellu,u pigliòàagola,dicendu:Pagamiciòchìtùdevi
29Èusoservitorecascòàisopedièusupplicò,dicendu: Abbipacienzacunmè,ètipagheraghjututtu
30Èùnvulia;maandòèumettiuinprigiò,finuàch'ellu hàpagatuudebitu.
31Alloraisoservitori,videnduciòchìerafattu,si dispiacevanuassai,èghjunsenuècuntààusosignoretuttu ciòchìerafattu.
32Allorausosignore,dopuch'ellul'aviachjamatu,li disse:Oservitoregattivu,t'aghjuperdonatututtuquellu debitu,perchèmivulia.
33Ùnduveriaancutùavècompassionediutoservitore, cum'èaghjuavutupietàditè?
34Usosignoreerainfuria,èulivòàiturmentari,finuà ch'ellupagassetuttuciòchìlidevia
35Cusì,umoBabbucelestefaràancuàvoi,s'èvoùn pardunatemiccadiuvostrucoreàognunuàusofratellu.
CAPITOLU19
1Èavvenechì,quanduGhjesùebbefinitustiditti,si n'andòdaaGalilea,èghjunseinacostadiGhjudea,oltreu Ghjurdanu;
2Èunagrandemultitùdineuseguitava;èliguarìquì
3IFariseis'avvicinòancuàellu,utentanu,èlidissenu: Hèpermessuàunomudirinviareasomogliaperogni causa?
4Rispose,èlidisse:Ùnavetemiccalettuchìquelluchìli hàfattuàuprincipiulihàfattumasciuèfemina?
5Èdisse:Perquessa,l'omuabbandunaràubabbuèa mamma,ès'attacherààasomoglia,èiduiseranuunasola carne?
6Perquessa,ùnsòpiùdui,maunasolacarneDunque,ciò chìDiuhàunitu,chìl'omuùnsispartemicca
7Lidissenu:PerchèdunqueMosèhàurdinatudidàun scrittudidivorziuèdirinunzà?
8Ellulidisse:Mosè,perviadiadurezzadiuvostrucore, vihàpermessudirinviàevostremòglie;madauprincipiu ùneramiccacusì
9Èvidicu:Qualessuchìrimetteasomoglia,foradia fornicazione,èsimaritacùunaltru,commetteadulteriu;
10Isodiscìpulilidicenu:S'èucasudil'omuhècusìcùa somoglia,ùnhèmiccabonudimarità.
11Malidisse:Tuttil'omiùnponuricevestaparolla,salvu quelliàqualehèdatu.
12Perchècisòcertieunuchi,chìsònaticusìdauventredi asomamma,ècisòcertieunuchi,chìsòstatifattieunuchi dil'omi;Quelluchìhècapacidiriceve,ch'elluuriceve
13Alloracisòstatipurtatiàelluizitelli,perch'ellumette emaninantuàellièpricà,èidiscìpulilirimproveravanu
14MaGhjesùdisse:Lasciateizitelli,èùnliimpediscenu miccadiveneàmè,perchèditalihèuregnudiiceli 15Èlipusòemani,èpartìdaquì
16Èeccu,unughjunseàellu,èlidisse:Maestrubonu,chì fàdibonuperavèavitaeterna?
17Èlidisse:Perchèmichjamatebè?ùncihènimubonu, maunu,valeàdì,Diu:mas'ètùentreinavita,guardai cumandamenti
18Ellulidisse:Quale?Ghjesùdisse:Ùnfatemicca assassiniu,Ùnfatemiccaadulteriu,Ùnarrubàmicca,Ùn rendemiccafalsutistimunianza,
19Onorautobabbuèatomamma,è:Amateutovicinu cum'ètèstessu.
20Ughjovanulidisse:Tuttequestecosel’aghjuguardatu daamoghjuventù:chìmimancaancu?
21Ghjesùlidisse:S'ètùvoliesseperfettu,andateèvende ciòchìavete,èdààipoveri,èaveteuntesoruinucelu; 22Maquanduughjovanuintesustaparolla,sin'andòtristu, perchèaviaassaipussidimentu.
23AlloraGhjesùdisseàisodiscìpuli:Inverità,vidicu, chìunomuriccuùnentreàpenainuregnudiiceli
24Èdinovuvidicu:hèpiùfaciuleperuncammelluper passàperl'ochjudil'agulla,chèperunriccuentreinu regnudiDiu
25Quanduisodiscìpulil'anuintesu,eranuassai maravigliati,dicendu:Qualepòessesalvatu?
26MaGhjesùlividia,èlidisse:Perl'omiquestuhè impussibule;macunDiututteecosesòpussibuli.
27AlloraPetrurispose,èlidisse:Eccu,avemu abbandunatututtu,èviseguitamu;chìavemudunque?
28ÈGhjesùlidisse:Inverità,vidicu,chìvoichìm'avete seguitu,inarigenerazione,quanduuFiglioludil'omu s'assederàinutronudiasogloria,siteancuvoinantuà dodicitroni,àghjudicàedodicitribù.Israele.
29Ètuttiquellichìanuabbandunatuecase,ofratelli,o surelle,obabbu,omamma,omoglia,ofiglioli,oterre,per umonome,riceveranucentuvolte,èerediteràavitaeterna.
30Maparechjichìsòiprimiseranul'ultimi;èl'ultimi seranuiprimi.
CAPITOLU20
1Perchèuregnudiicelis'assumigliaàunomuchìhèun padronedicasa,chìhèsurtituprimadiamatinaper ingaggiàtravagliadoriinasovigna
2Èquandus'hèaccordatucùitravagliadoriperun centesimuàghjornu,limandòinasovigna
3Èsurtìversuaterzaora,ènevidiaaltrichìstavanuoziosi inumercatu
4Èlidisse:Andateancuvoiinavigna,èciòchìhè ghjustuvidaraghju.Èandavanuasostrada.
5Sin'andòdinovuversul'orasestaènove,èfecelistessa manera
6Versul'undicesimaora,sin'andò,ètruvòaltrichì stavanuoziosi,èlidisse:Perchèstatequìtuttuughjornu senza?
7Lidicenu:Perchènimuùncihàassuciatu.Lidisse: Andateancuvoiinavigna;ètuttuciòchìhèghjustu,chìvi riceverete
8Allora,quanduasera,upatronediavignadisseàuso intendente:Chjamateitravagliadori,èdàliusosalariu, cumincendudal'ultimiàiprimi
9Èquand'ellisòghjuntichìeranuassuciativersu l'undicesimaora,ricevevanuognunuuncentesimu
10Maquanduiprimisòghjunti,pensanuch'elliavissiru ricevutupiù;èancuricevenuogniomuuncentesimu.
11Èquand'ellil'avianuricivutu,murmuravanucontr'àu patronediacasa
12Dicendu:Questiultimianufattusoluunaora,èliavete resiugualiànoi,chìavemupurtatuupesuèucalorediu ghjornu
13Maellurisposeàunud'elli,èdisse:Amicu,ùnviaghju fattumale:ùnavetemiccaaccunsentutucunmèperun centesimu?
14Pigliateciòchìhèuvostru,èvaiatostrada:daraghjuà questul'ultimu,cum'èàtè
15Ùnmihèmiccalicitedifàciòchìvogliucùimei?Uto ochjuhèmale,perchèsòbonu?
16Alloral'ultimiseranuiprimi,èiprimil'ultimi,perchè parechjiseranuchjamati,mapochiscelti
17ÈGhjesù,andenduinGhjerusalemme,pigliòàpartei dodicidiscepuli,èlidisse:
18Eccu,andemuinGhjerusalemme;etleFilsdel'homme seralivréauxprincipauxsacrificateursetauxscribes,etils lecondamnerontàmort
19Èudarààipagani,perburlà,èflagellate,èper crucificallu,èuterzughjornurisuscitarà.
20AlloraghjunseàelluamammadiifigliolidiZebedeu cùisofiglioli,aduràluèvulenduunacertacosadaellu
21Èlidisse:Chìvoli?Iddalidisse:Fatechìstimodui figlioliponupusà,unuàatomanudiritta,èl'altruàa manca,inutoregnu
22MaGhjesùrisposeèdisse:Ùnsapeteciòchì dumandatePuderetebeiediatazzach'eaghjudabeie,è essebattezicùubattesimuchìsòbattezu?Lidicianu: Pudemu.
23Iddulidisse:"Vaibeieveramentediamocoppa,è saretebatteziaticùubattesimucùubattesimucùqualesò battizatu;datuàquelliperqualehèpreparatudaumo Babbu
24Èquanduidecel'anuintesu,s'indignavanucontr'àidui fratelli
25MaGhjesùlichjamòàellu,èdisse:Sapetechìi prìncipidiipaganiesercitanuuduminamentuannantuà elli,èquellichìsògrandiesercitanul'autoritànantuàelli.
26Maùnsaràcusìàmezuàvoi;
27Èquelluchìseràucaputràvoi,ch'ellusiauto servitore:
28Cum'èuFiglioludil'omuùnhèmiccavinutuperesse servitu,maperserve,èperdàasovitainriscattuper parechji
29Èquand'ellipartianudaGhjericu,unagrandefollau seguitava.
30È,eccu,duicechichìstavanuàulatudiastrada,intesu chìGhjesùpassava,gridavanu,dicendu:Abbipietàdinoi, oSignore,FiglioludiDavid
31Eaghjentelirimproverava,perchèch'elliavianuatace, maugridavanupiùdipiù,dicendu:Abbipietàdinoi,o Signore,oFiglioludiDavid 32ÈGhjesùsifirmò,lichjamòèlidisse:Chìvuletech'e vifacissi?
33Lidicenu:Signore,chìinostriochjis'aprenu
34AlloraGhjesùhàavutucompassionedielli,èlitoccò l'ochji,èsubituisoochjianuricivutuavista,èuseguitanu
CAPITOLU21
1ÈquandusiavvicinavanuàGhjerusalemme,èghjuntià Betfage,àamuntagnadil'Olivi,alloramandòàGhjesùdui discìpuli
2Dicenuàelli:Andateinupaesedifronteàvoi,èsubitu truvereteunsumereliatu,èunpuledrocunella:liberateliè portateliàmè
3Ès'èqualcunuvidicequalcosa,dicerete:USignorehà bisognudielli;èsubitulimandarà.
4Tuttuquestuhèstatufattu,perchèsis'accomplissiciòchì eradettudauprufeta,chìdisse:
5DìàafiglioladiSion:Eccu,utorèveneàtè,mansu,è pusatunantuàunsumere,èunpuledro,upuledrodiun sumere
6Etlesdiscipless'enallèrent,etfirentcequeJésusleur avaitordonné:
7Èpurtonuusumereèupuledro,èlimettenuisovestiti,è upusonusopra.
8Èunaassaigrandemultitùdinesparghjeisovistimentiin astrada;altritagghiauramidal'arburi,èistrawdina strada.
9Eamultitùdinechìandavanudavantièchìseguitavanu gridavanu,dicendu:HosannaàuFiglioludiDavid: benedettuquelluchìveneinunomediuSignore! Hosannainupiùaltu
10Èquand'ellueraghjuntuinGhjerusalemme,tuttaacità simosse,dicendu:Qualehèquestu?
11Èaghjentedisse:QuestuhèGhjesùuprufetadi NazarethdiGalilea
12ÈGhjesùintrìinutempiudiDiu,èscacciòtuttiquelli chìvindianuècumpràinutempiu,èhàabbattutuetavule diicambiassi,èisedidiquellichìvindianucolombe
13Èlidisse:Hèscrittu:Amocasaseràchjamatacasadi preghiera;mal'avetefattuunafossadiladri
14Èicechièizoppighjunghjenuàelluinutempiu;èli guarì
15Èquanduicapidiisacerdotièiscribivideranuecose maravigliosech'ellufacia,èizitellichìgridavanuinu tempiu,èdicenu:HosannaàuFiglioludiDavid!eranu assaidispiaciuti,
16Èlidisse:Sentuciòchìdicenuquesti?ÈGhjesùli disse:Iè;Ùnavetemailettu,Daaboccadiizitellièdii lattantiaveteperfezionatualode?
17Èlilasciò,èescedaacitàinBetania;ès'hèallughjatu quì
18Avà,àamatina,quand'elluvultòinacità,aviaafame 19Videnduunficuinucaminu,ghjunseàellu,èùnci truvònunda,masolufoglie,èlidisse:Ùnlasciatepiù fruttunantuàtèpersempreÈsubituuficusisecca
20Èidiscìpuli,videndulu,simaravigliavanu,dicendu: Quantuprestuuficuhèseccatu!
21Ghjesùlirisposeèlidisse:Inveritàvidicu:s'èvo aveteafede,èùndubitatemicca,ùnfaretemiccasoluciò chìhèfattuàuficu,maancus'èvoditeàstamuntagna: Siatealluntanatu,èsiateghjittatuinumare;sideveesse fattu
22Ètuttuciòch'èvodumandateinpreghiera,credendu, riceverete
23Etquandilfutentrédansletemple,lesprincipaux sacrificateursetlesanciensdupeuples'approchèrentalors qu'ilenseignait,etluidirent:Avecquelleautoritéfais-tu ceschoses?èqualet'hàdatustaautorità?
24ÈGhjesùlirispose:"Ancueiuvidumanduunacosa, chì,s'èvomidite,vidicuancucùqualeautoritàfacciu questecose.
25UbattèsimudiGhjuvanni,induveera?daucelu,odi l'omi?Èragiunavanucunellistessi,dicendu:S'èno dicemu:Daucelu;cidirà:Perchèùnavetemiccacridutu?
26Mas'ènodicemu:Dil'omi;avemuapauradiupopulu; perchètuttitenenuGhjuvannicum'èunprufeta
27RisposenuàGhjesùèdissenu:Ùnpudemumiccadì.È lidisse:Ùnvidicumiccacùqualeautoritàfacciuqueste cose
28Machìpensate?Uncertuomuaviaduifiglioli;è ghjunseàuprimu,èdisse:Figliolu,vaiàtravagliàoghje inamovigna
29Ellurisposeèdisse:Ùnvogliumicca;
30Èghjunseàusicondu,èdisselistessamaneraÈellu risposeèdisse:Iu,osignore,èùnhèmiccaandatu
31Qualedielliduihàfattuavulintàdiubabbu?Li dissenu:UprimuGhjesùlidisse:"Inveritàvidicuchìi publicanièeprostitutevanuinuregnudiDiuprimadi voi".
32PerchèGhjuvannihèghjuntuàvoiinucaminudia ghjustizia,èùnavetemiccacridutuinellu;maipublicani èeprostitutelicrèdenu;
33Ascoltateun'altraparabola:C'eraunpadronedicasa, chìpiantòunavigna,lasicintòattornu,ciscavòuntorchiu, custruìunatorre,lafeceforaàivignaghjoli,èandòinun paeseluntanu
34Èquanduutempudiufruttus'avvicinava,mandòiso servitoriàivignaghjoli,perch'elliricevenuifrutti.
35Èivignaghjolipiglionuisoservitori,battevanuunu, ammazzanuunaltru,èlapidanuunaltru
36Dinovu,mandòaltriservitoripiùdiiprimi,èlifecenu listessamanera
37Mainfine,limandòusofigliolu,dicendu:Anuvenerà umofigliolu
38Maquanduivignaghjoli,videnduufigliolu,sidicianu tràelli:Questuhèl'eredi;venite,uccidemulu,èpigliamu asoeredità.
39Èupigliò,uscacciòforadiavigna,èutombu
40Quanduvenedunqueusignorediavigna,chìfaràà quellivignaghjoli?
41Ilsluidisent:Ilferapérirmisérablementcesméchants, etlaisserasortirsavigneàd'autresvignerons,quilui rendrontlesfruitsàleursaison
42Ghjesùlidisse:Ùnavetemailettuinl'Scritture:A petrachìicustruttorianurifiutatu,hèdiventataucapudi l'angulu:questuhèfattudiuSignore,èhèmaravigghiusu àinostriochji?
43Perquessa,vidicu:UregnudiDiuvisaràtoltu,èdatu àunanazionechìpruduceràisofrutti.
44Èquelluchìcascarànantuàstapetraseràstruttu;maà quelluchìcascarà,umacinaràinpolvera.
45ÈquanduiprincipalisacrificadorièiFariseiavianu intesuesoparabole,anucapituchìelluparlavadielli
46Maquand'ellicercavanudimetteamanunantuàellu, temevanuaghjente,perchèl'anupigliatuperprufeta.
CAPITOLU22
1Ghjesùrisposeèliparladinovuinparabole,èdisse: 2Uregnudiicelis'assumigliaàuncerturè,chìhàfattuun matrimoniuperusofigliolu
3Èmandòisoservitoriàchjamàquellichìeranuinvitatià anozze,èùnvulìanumiccavene.
4Dinovu,mandòaltriservitori,dicendu:«Diteàquelli chìsòinvitati:eccu,aghjupreparatuumocena:imoboi èimograssisòammazzati,ètuttuhèprontu:veniteàu matrimoniu
5Maisilssefirentàlalégèreetmarchèrent,l'unàsaferme, l'autreàsesmarchandises.
6Èurestupigliòisoservitori,lisupplicò,èlitombu
7Maquanduurèl'aveteintesu,s'irrita,èmandòiso armati,èdistruttuquelliassassini,èbrusgiatuasocità.
8Alloradisseàisoservitori:Anozzehèpronta,maquelli chìeranuinvitatiùneranumiccadegni
9Andatedunqueperestrade,èquantitruverete,invitateà umatrimoniu
10Alloraquelliservitorisin'andòinicarrughji,èriunìu tuttiquantich'ellitruvaru,malièboni;èumatrimoniufù furnitud'invitati
11Èquanduurèhèintrutupervedel'invitati,hàvistuquì unomuchìùnportavamiccaunvestitudinozze.
12Èlidisse:Amicu,cumuhèghjuntuquìsenzaavèun vestitudinozze?Èerasenzaparolle
13Alloraurèdisseàiservitori:Legatelumanièpedi, pigliatelu,èghjittalluinabughjurafora;cisaràpiantuè digrignamentudidenti
14Perchèparechjisòchjamati,mapochisòscelti.
15AlloraiFariseisin'andò,èsicunsultavanucumusi puderiaintrugliàelluinusodiscorsu
16Mandòàelluisodiscìpulicùl'Erodiani,dicendu: Maestru,sapemuchìtùsìvera,èchìinsegniaviadiDiuin verità,èùnt'interessadinimu,perchèùncunsidereghja miccaapersonadil'omi.
17Dìcidunque:Chìnepensa?Hèlicitedidàtributuà Cesare,omicca?
18MaGhjesùhàcapituasogattivezza,èdisse:Perchèmi tentate,ipocriti?
19MostramiisoldidiutributuÈlipurtòuncentesimu
20Èlidisse:Diqualehèstamaghjinaèstascrizzione?
21Lidissenu:DiCesareAlloralidisse:Rendetedunque àCesareciòchìhèdiCesare;èàDiuecosechìsòdiDiu
22Quand'elliavianuintesusteparolle,simaravigliavanu, l'abbandunonu,èsin'andò
23Inustessughjornu,iSadducei,chìdicenuchìùncihè miccarisurrezzione,lidumandanu:
24Dicendu:Maestru,Mosèhàdettu:Sìunomumori, senzaavèfiglioli,usofratellusimaritaràcùasomoglia,è susciteràasumenteàusofratellu
25Or,c'eranucunnoisettefratelli;èuprimu,dopuavè maritatuunamòglia,eramortu,è,ùnavèmiccafilatu, lasciòasomogliaàusofratellu
26Cumeancuusicondu,èuterzufinuàusettimu.
27Èl'ultimudituttiadonnahèancumorta.
28Dunque,inarisurrezzione,qualesaràamogliadii sette?perchètuttil'avianu
29Ghjesùrisposeèlidisse:Voivisbagliate,ùncunnosci miccaeScritture,nèuputerediDiu
30Perchèinarisurrezzioneùnsimaritanunèsòdatuinu matrimoniu,masòcum'èl'anghjulidiDiuinucelu
31Mainquantuàarisurrezzionediimorti,ùnavetemicca lettuciòchìvihèstatudettudaDiu,dicendu:
32SòuDiud'Abrahamu,uDiud'Isaac,èuDiudi Ghjacobbu?DiuùnhèmiccauDiudiimorti,madiivivi
33Èquanduaghjentehàintesuquestu,s'eramaravigliatu diasoduttrina
34MaquanduiFariseianuintesuch'elluaviamisui Sadduceiàusilenziu,sisòriuniti.
35Alloraunud'elli,chìeraunavvocatu,lifeceuna quistione,tentanduluèdicendu:
36Maestru,qualehèugrandecumandamentuinalege?
37Ghjesùlidisse:AmuàuSignore,utoDiu,cùtuttuuto core,ècùtuttaatoànima,ècùtuttaatomente
38Questuhèuprimuègrandecumandamentu.
39Èasicondahècum'èella:Amateutovicinucum'ètè stessu
40Dastiduicumandamentisòtuttaalegeèiprufeti.
41MentreiFariseieranuriuniti,Ghjesùlidumandò:
42Dicendu:ChìpensatediCristu?diqualehèufigliolu?
Lidissenu:UFiglioludiDavid.
43Lidisse:CumudunqueDavidinuspirituuchjama Signore,dicendu:
44USignoredisseàumoSignore:Siateàamomanu diritta,finuàch'eaghjufattuitonemichiutosgabellodi pedi?
45SidunqueDaviduchjamaSignore,cumuhèuso figliolu?
46Ènimuùnlipudiarispondiunaparolla,nèdaquellu ghjornu,nimuhàavutuàfàpiùdumande.
CAPITOLU23
1AlloraGhjesùdisseàafollaèàisodiscìpuli:
2Dicendu:IscribièiFariseisòàpusàinupostudiMosè:
3Perquessa,tuttuciòch'ellividichjaranud'osservate, osservateèfate;maùnfatemiccadopuàesoopere: perchèdicenu,èùnfatemicca.
4Perch'elliliganucarichipisantièduloridaportà,èli mettenunantuàespalledil'omi;maellistessiùnli moveranumiccacùunudiisoditi
5Matutteesotravagliifacenuperessevistudal'omi: allarganuisofilatteri,èallarganuicunfinidiiso vistimenti
6Èamateestanzedil'altuinifesti,èipostiprincipaliine sinagoghe,
7Èsalutuinimercati,èessechjamatudil'omi,Rabbi, Rabbi
8MaùnsiatechjamatiRabbi,perchèunuhèuvostru Maestru,ancuCristu;èsìtuttifratelli.
9Ènimuchjamateuvostrubabbunantuàaterra,perchè unuhèuvostruBabbu,chìhèinucelu
10Ùnsiatemiccachjamatimaestri,perchèunuhèuvostru Maestru,ancuCristu.
11Maquelluchìhèupiùgrandetràvoiseràuvostru servitore.
12Etquiconques'élèveraseraabaissé;etceluiqui s'abaisseraseraélevé
13Maguaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchèchjudeu regnudiicelicontr'àl'omi,perchèùnandatemiccainvoi stessi,nèpermetteteàquellichìentranu
14Guaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchèdivoratee casedieveduve,èperunapretesafateunalongapreghiera: dunquericevereteapiùgrandedannazione
15Guaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchèvo circugliateumareèaterraperfàunproselitu,èquanduhè fattu,fatedielluufiglioludil'infernuduievoltepiùchè voistessi.
16Guaiàvoi,guidecechi,chìdite:Quelluchìghjuràper utempiu,ùnhènunda;maquelluchìghjuràperl'orudiu tempiu,hèundebitore!
17Ostupidiècechi,perchèchìhèpiùgrande,l'oru,ou tempiuchìsantifical'oru?
18È:Quelluchìghjuràperl'altare,ùnhènunda;ma quelluchìghjuràperurigaluchìhèsopra,hèculpèvule
19Stupitiècechi,perchèchìhèpiùgrande,urigalu,o l'altarechìsantificaurigalu?
20Qualedunquechìghjuràperl'altare,ghjuràperellu,è pertuttuciòchìcihèsopra
21Èquelluchìghjuràperutempiu,ghjuràperellu,èper quelluchìabitainellu
22Èquelluchìghjuràperucelu,ghjuràperutronudiDiu, èperquelluchìsipusanantuàellu.
23Guaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchèpagatea decimadimentaèaniceècummin,èaveteomessuecose piùpesantedialege,ughjudiziu,amisericordiaèafede; 24Voiguideciechi,chìstrusciateunmoscerini,è inghiottiteuncammellu
25Guaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchèpulite l'esternudiatazzaèdiuplatu,mainl'internusòpienidi estorsionièeccessi
26Fariseucecu,purificaprimaciòchìhèinatazzaèu platu,affinchìl'esternusiapuriancu
27Guaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchèsìsìmuliài sepulcriimbiancati,chìdaveruparenubellifora,masòin l'internupienidiossedimorti,èdiogniimpurità
28Cusìancuvoiforapareateghjustiàl'omi,main l'internusitepienidiipocrisiaèiniquità.
29Guaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchècustruitee tombediiprufeti,èadornateisepulcridiighjusti,
30Èdì:S'ènofussemustatiinitempidiinostribabbi,ùn sariamumiccastaticunelliinusanguediiprufeti
31Perquessa,siatetistimunianziàvoistessu,chìsìi figliolidiquellichìanutombuiprufeti.
32Pigliatedunqueamisuradiivostribabbi
33Serpenti,generazionidivipere,cumupudetescappàda adannazionedil'infernu?
34Perquessa,eccu,vimanduprufeti,sàviièscribi;e qualcunidiellineflagellereteinevostresinagoghe,èli perseguiteretedacitààcità
35Perchìvenenantuàtètuttuusangueghjustuversatu nantuàaterra,dausanguediughjustuAbelàusanguedi Zaccaria,figlioludiBarachias,chìaveteuccisutràu tempiuèl'altare
36Inverità,vidicu:Tuttequestecoseveneranunantuà stagenerazione.
37OGhjerusalemme,Ghjerusalemme,tùchìuccidesii prufeti,èlapidatequellichìsòmandatiàtè,quantevolte aghjuvulsuturiunisceitofiglioli,cum'èunagallina riunisceisogaddinisottuàesoali,èùnvulite!
38Eccu,atocasavihèabbandunata
39Perchèvidicu:Ùnmivedaretepiù,finuàchìùn dicerete:BenedettuquelluchìveneinnomediuSignore
CAPITOLU24
1EtJésussortit,ets'éloignadutemple,etsesdisciples vinrentàluipourluimontrerlesbâtimentsdutemple
2Ghjesùlidisse:Ùnvedetemiccatuttequestecose?in veritàvidicu:Ùncisaràmiccalasciatuquìunapetranantu àl'altra,chìùnseràmiccaghjittata
3Èmentrech'ellus'assittònantuàamuntagnadil'Olivi,i discìpulis'avvicinòàelluinparticulare,dicendu:«Dìcimu, quandusaranuquestecose?èchìseràusegnudiato venuta,èdiafinediumondu?
4Ghjesùrisposeèlidisse:Fateattenzioneàchìnimuùn viinganna
5Perchèparechjiveneranuinumonome,dicendu:Sò Cristu;èingannaràparechji.
6Èsenteretediguerrièdirumuridiguerri:fatechìùn siatemiccaturbati:perchètuttequestecosedevenuaccade, maafineùnhèancu.
7Perchèanazionerisusciteràcontr'àanazione,èuregnu contr'àuregnu;ècisaranufamine,pesti,èterremotiin diversilochi.
8Tuttiquestisòuprincipiudiidulori
9Alloravidaranuàesseafflitti,èviammazzaranu,è sareteodiatidatutteenazioniperviadiumonome.
10Ètandu,parechjiseranuoffesi,èsitradiranul'unl'altru, ès'odieranul'unl'altru
11Èparechjifalsiprufetirisusciteranu,èingannaranu parechji
12Èperchèl'iniquitàabbunderà,l'amorediparechjisi fridrà.
13Maquelluchìpersisteràfinuàafine,seràsalvatu
14ÈstuVangeludiuregnuseràpridicatuintuttuumondu pertistimunianzaàtutteenazioni;ètanduveneafine.
15Quanduvivededunquel'abominazionediadesolazione, chìhàparlatudauprufetaDaniel,stàinulocusantu (quelluchìleghje,chìcapisce:)
16AlloraquellichìsòinGhjudeafughjenuinmuntagna:
17Chìquelluchìhènantuàutettuùnscendemiccaper pigliànundadiasocasa:
18Nèquelluchìhèinucampuùntornimiccaàpigliàaso robba
19Èguaiàquellichìsòincinti,èàquellichìallattanuin quellighjorni!
20Mapregatechìavostrafugaùnsiamiccainl'inguernu, nèinusabbatu
21Perchètanduseràunagrandetribulazione,cum'èùnci hèstatudauprincipiudiumonduàquestutempu,nèmai, nèmai
22Ès'elluùnsiscurciavanuquellighjorni,nisunacarneùn deveessesalvata;maperl'eletti,quellighjorniseranu accurtati
23Alloras'èqualcunuvidicia:Eccu,quìhèCristu,oquì; credemicca.
24PerchèsorgeranufalsiCristi,èfalsiprufeti,èferanu grandisegnièmiraculi;intantuchì,s'elluerapussibule, ingannaranul'elettistessi.
25Eccu,viaghjudettuprima
26Perquessa,s'elluvidicenu:Eccu,hèinudesertu;ùn escemicca:eccu,hèinecameresecrete;credemicca.
27Perchècum'èulampuescedaulivante,èbrillaancuà punente;cusìseràancuavenutadiuFiglioludil'omu
28Perchèinduv'elluhèucadaveru,cisaràl'aquileriunite
29Aussitôtaprèslatribulationdecesjours,lesoleil s'obscurcira,etlalunenedonneraplussalumière,etles étoilestomberontduciel,etlespuissancesdescieuxseront ébranlées
30ÈtanduapparisceràusegnudiuFiglioludil'omuinu celu;ètandututteetribùdiaterrasilamentaranu,è videranuuFiglioludil'omuchìveneininuvulidiucelu cùputenzaègrandegloria.
31Èmandaràisoanghjulicùungransonuditromba,è riuniscenuisoelettidaiquattruventi,daunapuntaà l'altrudiucelu.
32Avàamparateunaparaboladiuficu;Quanduuso ramuhèancuteneru,èstendefoglie,sapetechìl'estiuhè vicinu:
33Cusì,ancuvoi,quanduvivedetuttequestecose,sapete chìhèvicinu,ancuàeporte
34Inverità,vidicuchìstagenerazioneùnpasserà,finuà chìtuttequestecoseùnsicompie
35Uceluèaterrapasseranu,maemoparolleùnpassanu micca.
36Madiquellughjornuèdil'oraùnsapinimu,nè l'anghjulidiucelu,masoluumoBabbu
37Macum'èighjornidiNoè,cusìseràancuavenutadiu Figlioludil'omu
38Perchècum'èinighjornichìeranuprimadiudiluviu, manghjavanuèbeie,simaritavanuèsimaritavanu,finuàu ghjornuchìNoèentrainl'arca,
39Èùnsapia,finuàchìudiluviughjunse,èlipurtòtutti; cusìseràancuavenutadiuFiglioludil'omu.
40Tanduseranuduiinucampu;unusaràpigliatu,èl'altru lasciatu
41Duifeminesaranumacinateàumulinu;unusarà pigliatu,èl'altrulasciatu
42Fighjatedunque,perchèùnsapeteàchìorauvostru Signorevene.
43Masapetequestu,chì,s'èupadronediacasaavia saputuàqualevigiliaveneulatru,averiaveghjatu,èùn lassìmiccachìasocasafussidistruttata
44Dunquesiateancupronti,perchèàl'orachìùnpensate micca,uFiglioludil'omuvene
45Qualehèdunqueunservitorefiduèsàviu,chìuso signorehàfattucapudiasocasa,perdàlimanciariin tempudegne?
46Beatuquelluservitorechìusosignore,quanduellu ghjunghje,truveràcusì
47Inverità,vidicu,ch’ellulifaràcapudituttiisobeni.
48Mas'èquelluservitorecattivudiciainusocore:Umo signoreritardaasovenuta;
49Ècumminciarààchjappàisocumpagni,èàmanghjàè àbeiecùl'ubriache;
50Usignorediquelluservitoreveneinunghjornuch’ellu ùnl’aspittava,èinun’orach’elluùnsà.
51Èutaglierà,èlidaràasopartecùl'ipocriti:cisaràu piantuèustrincudidenti.
CAPITOLU25
1Allorauregnudiiceliseràparagunatuàdecevergini, chìpiglianuesolampade,èsin'andòàscuntràusposu
2Ècinqued'ellieranusàvii,ècinqueeranustupidi
3Quellichìeranuinsensatipiglianuesolampade,èùn piglianumiccad'oliucunelli
4Maisapientipiglianul'oliuinisovasicùesolampade.
5Mentreusposus’erastancu,tuttis’addormentavanuè durmianu
6Èàmezanottes’hèfattuungridu:Eccu,veneusposu; andateàscuntràellu
7Alloratuttequelleverginis'arrizzò,ètagliavanueso lampade.
8Èistoltidissenuàisàvii:Daccidiutooliu;perchèe nostrelampadesòspente
9Maisàviirisposenu,dicendu:Ùnhècusì;perùnesse miccaabbastanzapernoièpervoi:maandatepiuttostuà quellichìvendenu,ècumpràpervoi
10Èmentreandavanuàcumprà,usposuhèghjuntu;è quellichìeranuprontiintrinucunelluàumatrimoniu,èa portaerachjusa
11Dopughjunsenuancul'altrivergini,dicendu:Signore, Signore,apreànoi
12Maellurisposeèdisse:Inveritàvidicu:ùnvi cunnoscumicca.
13Fighjatedunque,perchèùnsapetenèughjornunèl'ora duveveneuFiglioludil'omu
14Perchèuregnudiicelihècum'èunomuchìviaghjain unpaeseluntanu,chìchjamòisoservitori,èlihàdatuiso beni
15Èàunuhàdatucinquetalenti,àunaltrudui,èàunaltru unu;àogniomuseconduasocapacitàdiverse;èsubbitu hàpigliatuusoviaghju
16Alloraquelluchìaviaricivutuicinquetalentisin'andò èhàscambiatucùelli,èlifecealtricinquetalenti
17Èancuquelluchìaviaricivutudui,hàancuguadagnatu altridui.
18Maquelluchìaviaricivutuunuandòèscavòinterra,è piattaisoldidiusosignore
19Dopuàunbellupezzu,usignorediquelliservitorihè ghjuntu,èfacecunelli
20Alloraquelluchìaviaricivutucinquetalentighjunse,è purtòaltricinquetalenti,dicendu:Signore,miavetedatu cinquetalenti;
21Usosignorelidisse:Benfattu,oservitorebonuèfidu: tùsìstatufiduinunipochidicose,tifaraghjucapudi parechjecose:entrainagioiadiutosignore
22Vinseancuquelluchìaviaricivutuduitalentièdisse: Signore,m'hàdatuduitalenti;eccu,aghjuguadagnatudui altritalentiforadielli
23Usosignorelidisse:Benfattu,servitorebonuèfidu! sìstatufiduinunipochidicose,tifaraghjucuvernunantu àparechjecose:entrainagioiadiutosignore
24Alloraghjunsequelluchìaviaricivutuuntalentu,è disse:Signore,t'aghjucunnisciutuchìsìunomuduru,chì
cugliessiinduveùnavetemiccasuminatu,ècugliendu induveùnavetemiccaspargugliatu.
25Èaghjuavutuapaura,èandatuèpiattautotalentuina terra:eccu,eccuchìhèuto.
26Usosignorerisposeèlidisse:Servugattivuèpigritu, sapiatechìcuglieraghjuinduveùnaghjumiccasuminatu,è raccolteinduveùnaghjumiccaspargugliatu
27Tuavissidunquemetteimosoldiàiscambiatori,è tandu,àamoghjunta,avissiavuturicevutuimeicunusura
28Pigliatedunqueutalentudaellu,èdààquelluchìhà decetalenti
29Perchèàquelluchìhàseràdatu,èaveràinabbundanza; maàquelluchìùnhà,ancuciòch'elluhà.
30Èghjittateuservitoreinutileinabughjuradifora:ci saràupiantuèustrincudidenti
31QuanduuFiglioludil'omuvinaràinasogloria,ètuttii santianghjulicunellu,allorasimetterànantuàutronudia sogloria
32Èdavantiàelluseranuriunitetutteenazioni;èsi separaràl'unadil'altru,cum'èunpastoreseparaesopecure daicapri
33Èmetteràepecureàasomanudiritta,maicapriàa manca
34AllorauRèlidirààasomanudiritta:Venite,benedetti diumoBabbu,erediteuregnupreparatupervoidaa fundazionediumondu:
35Perchèaghjuavutuafame,èmiavetedatudamanghjà; aghjuavutuasete,èmiavetedatudabeie;erufurasteru,è miaveteaccoltu
36Nudu,èm'avetevistutu:erumalatu,èmivisitate:eru inprigiò,èghjunghjiteàmè.
37Alloraighjustilirisponderanu,dicendu:Signore, quandut'avemuvistuaffamatièt'hàdamanghjà?oasete, èt'hàdatudabeie?
38Quandut'avemuvistuunfurasteru,èt'hàpigliatu?o nudu,èt'hàvistutu?
39Oquanduviavemuvistumalatu,oinprigiò,èghjuntià tè?
40Èurèlirispunniràèlidicia:Inverità,vidicu:in quantul'avetefattuàunudiquestiimofratelli,l'avetefattu àmè
41Alloradiràancuàquellichìstanuàamanumanca: Alluntanatedamè,maledetti,inufocueternu,preparatu perudiavuluèisoanghjuli
42Perchèaghjuavutufame,èùnm'avetemiccadatuda manghjà;aghjuavutuasete,èùnm'avetemiccadatuda beie;
43Erustraneru,èùnm'aveteaccoltu:nudu,èùnm'avete vistutu:malatu,èinprigiò,èùnm'avetevisitatu
44Alloralirispundaranuancu,dicendu:Signore,quandu t'avimuvistuaffamati,oassetati,ostranieri,onudi,o malati,oinprigiò,èùnt'avimumiccaservitu?
45Tandulirispunderà,dicendu:Inverità,vidicu:quantu ùnavetemiccafattuàunudiipiùchjuchidiquesti,ùn avetemiccafattuàmè
46Èquestiandaranuinapunizioneeterna,maighjustiin avitaeterna.
CAPITOLU26
1Èavvenechì,quanduGhjesùebbefinitututtequeste parolle,disseàisodiscìpuli:
2SapetechìdopuàduighjornihèafestadiaPasqua,èu Figlioludil'omuhètradituperessecrucifissu.
3Alloraiprincipalisacrificadori,èiscribi,èl'anzianidiu populus'adunavanuinupalazzudiugransacrificadore, chìerachjamatuCaïphe.
4Ècunsultavanuch'ellipudianupigliààGhjesùcùastuzia, èutumbà
5Maellidissenu:Ùninughjornudiafesta,ch'elluùnci siauntumultutràupopulu
6QuanduGhjesùerainBetania,incasadiSimoneu lebbroso,
7Ils'avançaversluiunefemmequiavaitunecaisse d'alabastred'unparfumtrèsprécieux,etlaversasursatête, tandisqu'ilétaitassisàtable
8Maisodiscìpuli,videndulu,s'indignavanu,dicendu:À chìscopuhèstuperdu?
9Carcettepommadeauraitpuêtrevenduepourbeaucoup, etdonnéeauxpauvres
10QuanduGhjesùhàcapitu,lidisse:Perchèdisturbatea donna?perchèellahàfattuunbellutravagliunantuàmè
11Perchèaveteipoverisemprecunvoi;maùnavete miccasempre.
12Perchèch'ellahàversatustuunguentunantuàumo corpu,l'hàfattuperamosepultura
13Inverità,vidicu,inognilocuchìquestuVangeluserà annunziatuinumondusanu,cisaràancuciòchìstadonna hàfattu,perunricordudiella
14Alloraunudiidodici,chjamatuGhjudaIscariota,andò versuiprincipalisacrificadori,
15Èlidisse:Chìmidarete,èvilidaraghju?Èanupattu cùellupertrentapezzid'argentu.
16Èdaquellutempucercòl'occasioneditradillu
17Uprimughjornudiafestadiipanisenzalevatu,i discìpulis'avvicinòàGhjesù,dicendulu:Induvevuletechì tipreparemupermanghjàaPasqua?
18Èelludisse:Andateincitààuntaliomu,èditeàellu: UMaestrudice:Umotempuhèvicinu;Fararaghjua Pasquaincasatoiacùimodiscìpuli
19Èidiscìpulianufattucum'èGhjesùliaviamandatu;è preparanuaPasqua.
20Quandueraghjuntaasera,sipusòcùidodici 21Èmentremanghjavanu,disse:Inverità,vidicuchìunu divoimitradirà.
22Èeranuassaitristi,ècuminciaruàdìàognunu:Signore, sòeiu?
23Ellurispose:«Quelluchìm’immergeràamanucunmè inupiattu,ellumitradirà
24UFiglioludil'omuvàcum'elluhèscrittudiellu:ma guaiàquelluomudaqualeuFiglioludil'omuhètraditu! erastatubonuperquelluomus'elluùneranatu
25AlloraGhjuda,chìutradiva,risposeèdisse:Maestru, sòeiu?Ellulidisse:L'avetedettu.
26Èmentremanghjavanu,Ghjesùpigliòupane,u benedisse,urompe,èudeteàidiscìpuli,èdisse:Pigliate, manghjate!questuhèumocorpu
27Èpigliòatazza,èhàringraziatu,èlidete,dicendu: Beietutti!
28Perchèquestuhèumosanguediunovutestamentu,chì hèversatuperparechjiperarimissionediipiccati
29Maavidicu:ùnbeiemiccadaquestufruttudiavigna, finuàquellughjornuchìubeiunovucunvoiinuregnudi umoBabbu
30Èdopuavècantatuuninnu,sin'andòinamuntagnadi l'Olivi.
31AlloraGhjesùlidisse:Tuttivisareteoffesiperviadi mèstanotte;perchèhèscrittu:uccideraghjuupastore,èe pecurediugregnuseranuspargugliatefora.
32Ma,dopuàesserisuscitatu,andaraghjudavantiàvoiin Galilea
33Petrurispose,èlidisse:Ancus'ètuttil'omiseranu offesiperviaditè,eiuùnminescunghjuràmai
34Ghjesùlidisse:Inverità,tidicu,chìstanotte,prima chìugallocanti,minegheretetrèvolte
35Petrulidisse:Ancus'ellumorriacuntè,ùnti rinnegaraghju.Cumeanudettuancututtiidiscìpuli.
36AlloraGhjesùghjunsecunelliinunlocuchjamatu Getsemani,èdisseàidiscìpuli:Siatequì,mentrech’e aghjupricatuquì.
37ÈpigliòcunelluPetruèiduifigliolidiZebedeu,è cuminciòàessetristièassaipisanti
38Alloralidisse:Amoànimahèassaitrista,finuàa morte:statequì,èvegliatecunmè
39Èandòunpocupiùinlà,ècascòinfacciaèpricava, dicendu:OBabbu,s'elluhèpussibule,lasciatepassàdamè stacoppa;
40Èghjunseàidiscìpuli,itruvòchìdormenu,èdisseà Petru:Chìùnpuderebbeveghjatecunmèunaora?
41Fighjateèpricate,perùnentreintentazione:uspiritu hèveramentedispostu,maacarnehèdebule
42Sin'andòdinovuasecondavolta,èpricava,dicendu: OBabbu,s'elluùnpòpassàdamèstacoppa,s'elluùnbeiu, siafattaatovulintà
43Èghjunse,èlitruvòdinovudorme,perchèisoochji eranupisanti
44Èlilasciò,èsin'andòdinovu,èpricavaaterzavolta, dicenduestesseparolle.
45Alloraghjunseàisodiscìpuli,èlidisse:Dormiteavàè ripostate:eccu,l'orahèvicinu,èuFiglioludil'omuhè tradituinmanudiipeccatori.
46Alzati,andemu:eccu,hèvicinuchìmitradisce
47Èmentrech'elluparlavaancora,eccu,Ghjuda,unudii dodici,ghjunse,ècunelluunagrandefollacùspadeè bastone,daiprincipalisacrificadorièanzianidiupopulu
48Avàquelluchìl'hàtraditulifeceunsegnu,dicendu: Quelluchìbasgiaraghju,quelluhèquellu:tenelufermu.
49Èsubitus'avvicinòàGhjesù,èdisse:Salute,maestru; elubasgiò
50ÈGhjesùlidisse:Amicu,parchìsite?Allora ghjunsenu,missimanunantuàGhjesù,èupigliò
51Èeccu,unudiquellichìeranucunGhjesùstendea manu,èsguassateasospada,chjappàunservitorediu suvveranusacrificadoru,èlichjappàl'arechja
52AlloraGhjesùlidisse:Rimettiteatospadainusolocu, perchètuttiquellichìpiglianuaspadaperiranucùaspada.
53PensichìùnpossuavàpricàumoBabbu,èch'ellumi daràsubitupiùdidodicilegionid'anghjuli?
54MacumudunquesicompieeScritture,chìcusìdeve esse?
55Inquellaora,Ghjesùdisseàaghjente:Sòsurtiticum'è contr'àunlatrucùspadeèbastoneperpigliàmi?Aghju assittatuognighjornucunvoiinsegnenduinutempiu,èùn m'avetemiccapigliatu.
56Matuttuquestuhèstatufattu,perchìl'Scritturedii prufetisicumpiissinu.Alloratuttiidiscìpulil'abbandunonu, èfughjenu
57EtceuxquiavaientsaisiJésusleconduisirentàCaïphe, lesouverainsacrificateur,oùs'étaientréunislesscribeset lesanciens
58MaPetruuseguitòluntanu,sin'àupalazzudiusuvra sacerdote,èintrì,èsipusòcùiservitori,pervedeafine.
59Avàicapidiisacrificadori,èl'anziani,ètuttuu cunciliucercavanufalsitistimunianzicontr'àGhjesù,per mettelluàmorte;
60Maùntruvarunimu:iè,ancus'elluhèghjuntuparechji falsitestimoni,maùnanutrovu.Àl'ultimuhèvinutudui falsitestimoni,
61Èdisse:Stuomuhàdettu:Sòcapacedidistrughjeu tempiudiDiu,èdicustruisceintrèghjorni.
62Usuvrasacerdotesialzò,èlidisse:Ùnrispondinunda? Chìghjèciòchìquestitistimunianzecontruàtè?
63MaGhjesùstavainpace.Èusuvvernusacerdote risposeèlidisse:TighjuguperuDiuvivu,chìcidicis'ètù sìuCristu,uFiglioludiDiu
64Ghjesùlidisse:L'aidettu:mavidicu:daquì,vivede uFiglioludil'omu,pusatuàadirittadiuputere,èveneini nuvulidiucelu
65Allorausuvvernusacerdotesistracciòisovestiti, dicendu:Hàparlatublasfemia;Chìcihèpiùbisognudi testimoni?eccu,avàaveteintesuasoblasfemia
66Chìnepensate?Risposenuèdissenu:Hèculpèvuledi morte
67Alloralisputanuinfaccia,èlisputanu;èaltril'anu battutucùepalmediesomani,
68Dicendu:Prufetizzaànoi,oCristu:Qualehèquellu chìt’hàbattu?
69OraPetrus'assittòforainupalazzu;èunazitella s'avvicinòàellu,dicendu:TueraancucunGhjesùdi Galilea
70Maellunegòdavantiàtutti,dicendu:Ùnsòmiccaciò chìdite
71Èquand'elluerasurtituinuportico,unaaltraservau vitti,èdisseàquellichìeranuquì:Questuomueraancu cùGhjesùdiNazareth
72Èdinòricusòcunghjuramentu:Ùncunnoscumicca l'omu.
73Èdopuàpocutempu,quellichìstavanuvicinuàellu, dissenuàPetru:Certuancutùsìunudielli;perchèuto discorsutisvela.
74Alloracuminciòàmaledicàèàghjurà,dicendu:Ùn cunnoscumiccal'omu.Èsubituugallos'arrumba.
75ÈPetrus'arricurdavadiaparolladiGhjesù,chìlidisse: Primachìugallocanti,minegheretetrèvolteÈesce,è pienghjeamaramente
CAPITOLU27
1Quandughjunseamatina,tuttiicapidiisacrificadoriè l'anzianidiupopulus'amparanucontruàGhjesùperfàu mortu.
2L'ebbenuliatu,upurtonu,èulivruàuguvernatore PonziuPilatu
3AlorsJudas,quil'avaitlivré,voyantqu'ilétaitcondamné, serepentit,etrenditlestrentepiècesd'argentaux principauxsacrificateursetauxanciens
4Dicendu:Aghjupeccatu,perchèaghjutradituusangue innocente.Èlidissenu:Chìcihèquestu?vedeàquessa. 5Etiljetalespiècesd'argentdansletemple,ets'enalla,et s'enalla,ets'implanta.
6Èicapidiisacerdotipiglianuipezzid'argentu,è dissenu:Ùnhèpermessudimetteinutesoru,perchèhèu prezzudiusangue
7Esicunsultavanu,èanucomprucunelliucampudiu vasame,perintarràistranieri
8Perquessa,quellucampuhèstatuchjamatuCampudi sangue,finuàoghje
9Alloras'accompaiaciòchìerastatudettudauprufeta Jérémie,chìdicia:Èpigliòitrentapezzid'argentu,u prezzudiquelluchìerastimatu,chìquellidiifiglioli d'Israeleanustimatu;
10Èlideteperucampudiuvasame,cum'èuSignore m'hàstabilitu
11ÈGhjesùstavadavantiàuguvernatore;èu guvernatorelidumandò,dicendu:SòurèdiiGhjudei?È Ghjesùlidisse:Tudici
12Èquandueraaccusatudaicapidiisacerdotièdi l'anziani,ùnrisposenunda.
13AlloraPilatulidisse:Ùnsentimiccaquantecoseti tistimunianu?
14Èùnlirisposemiccaunaparolla;intantuchìu guvernatoresimaravigliòassai
15Or,àquellafesta,uguvernatoreavial'abitudinedi liberààupopuluunprigiuneru,chìvulianu.
16Ètanduavianuunprigiunerunotevole,chjamatu Barabba
17Perquessa,quand'ellieranuriuniti,Pilatulidisse: Qualevuletech'evilascià?Barabba,oGhjesùchìhè chjamatuCristu?
18Perchèsapiachìperinvidial'avianuliberatu.
19Quand'elluerapusatunantuàutribunale,asomogliali mandòàdì:Ùnavetenundaàfàcùquellughjustu,perchè aghjupatituassaicoseoghjeinunsognuperviadiellu.
20Maiprincipalisacrificadorièl'anzianipersuadiscenua ghjentedidumandààBarabba,èdidistruggeGhjesù
21Uguvernatorerisposeèlidisse:Qualediiduivulitete chìvilascià?Lidissenu:Barabba
22Pilatulidisse:ChìferaghjudunquediGhjesùchìhè chjamatuCristu?Tuttilidicenu:Ch'ellusiacrucifissu.
23Uguvernatoredisse:Perchè,chìmalehàfattu?Mau gridavanudipiù,dicendu:Ch'ellusiacrucifissu
24Pilatu,videnduch'elluùnpudiavincenunda,machì piuttostuuntumultuerafattu,pigliòl'acquaèsilavòe manidavantiàamultitùdine,dicendu:Sòinnocentudiu sanguedistughjustu:vedi
25Alloratuttuupopulurispose,èdisse:Usosanguesia nantuànoièàinostrifiglioli
26AlloraliliberòBarabbas;è,dopuavèflagellatuGhjesù, ulivòperessecrucifissu
27AlloraisuldatidiuguvernatorepiglionuàGhjesùina salacumuna,èriunìàellututtaabandadisuldati
28Etilsledépouillèrent,etluimirentunerobeécarlate
29È,dopuavèfattuunacuronadispine,lipusonunantuà atesta,èunacannainasomanudiritta;èsiinchinavanui ghjinochjedavantiàellu,èsiburlavanu,dicendu:Salute, rèdiiGhjudei!
30Èsputònantuàellu,pigliòacanna,èlibattevanuin capu
31Èdopuch'ellis'eranuburlatudiellu,litolgìanuu mantellu,limissiisovestiti,èupurtonupercrucificà.
32Èquand'elliescevanu,truvonuunomudiCirene,chìsi chjamavaSimone;
33Èquand'ellisòghjuntiinunlocuchjamatuGolgota, valeàdìunlocudiucraniu
34Ilsluidonnèrentàboireduvinaigremélangéàdufiel, etlorsqu'ileneutgoûté,ilnevoulutpasboire.
35Èucrucifissu,èsispartevanuisovistiti,tiranuàsorta, perch'ellusicompieciòchìeradettudauprufeta:Sò spartutiimovistitutràelli,ènantuàamovesteanutiratu àsorte
36È,pusendu,ufighjulavanu;
37Èpusònantuàusocapuasoaccusazionescritta: QUESThèGhjesù,uRèdiiGhjudei
38Alloracieranuduiladricrucifissicunellu,unuàa manudirittaèl'altruàamanca
39Èquellichìpassavanul'insultavanu,agitanduatesta
40Èdicendu:Voichìdistrughjiteutempiuèucustruisci intrèghjorni,salvateviSètùsìuFiglioludiDiu,falàdaa croce
41Demême,lesprincipauxsacrificateurssemoquaientde lui,aveclesscribesetlesanciens,etdirent:
42Salvòaltri;ellustessuùnpòmiccasalvàS'elluhèuRè d'Israele,ch'ellusiaavàfalatudaacroce,ècicrederemu.
43SifidavainDiu;ch'elluliliberàavà,s'ellucivole, perchèelludisse:SòuFiglioludiDiu
44Anch'elliiladrichìeranucrucifissicunellu,li ghjittavanuancuinidenti
45Avàdaasestaoracierabughjuranantuàtuttuupaese, finuàanonaora.
46Versul'oranona,Ghjesùgridòcùunavoceforte, dicendu:Eli,Eli,lamàsabacthani?valeàdì:umoDiu,u moDiu,perchèm'aiabbandunatu?
47Quelques-unsdeceuxquiétaientlà,enentendantcela, disaient:CethommeappelleElie
48Aussitôtl'und'euxcourut,prituneéponge,laremplitde vinaigre,lamitsurunroseauetluidonnaàboire
49L'altridicianu:Lascia,vedemus'elluveneEliaàsalvà
50Ghjesù,quand'elluaviachianciatudinovucùunavoce forte,rinunciòufantasma
51Èeccu,uveludiutempiuerastrappatuinduidaacima àufondu;èaterratremò,èiscoglisistrappavanu;
52Èetombesòstateaperte;èparechjicorpidiisantichì dormenus'arrizzò,
53Èescedaetombedopuasorisurrezzione,èandòina citàsanta,èapparsuàparechji
54Quanduucenturione,èquellichìeranucunellu, fighjenduàGhjesù,videnduuterramotu,èciòchìerafattu, ebbenuassaipaura,dicendu:Veramentequestuerau FiglioludiDiu
55Etlà,beaucoupdefemmes,quiregardaientdeloin,qui suivaientJésusdeGalilée,leservant
56ÀmezuàqualeeraMariaMaddalena,èMaria,a mammadiGhjacumuèGhjiseppu,èamammadiifiglioli diZebedeu
57Quandueraghjuntaasera,ghjunseunomuriccu d'Arimatea,chjamatuGhjiseppu,chìeraellustessu discìpuludiGhjesù
58Sin'andòversuPilatu,èimploròucorpudiGhjesù. AlloraPilatuhàurdinatuchìucorpusialiberatu
59ÈquanduGhjiseppuaviapigliatuucorpu,l'avvintòin unlinupulitu.
60Èupusòinasotombanova,ch'elluaviascavatuina roccia;èrottòunagranpetraàaportadiusepulcru,èsi n'andò.
61Èc'eraMariaMaddalena,èl'altraMaria,àpusàdavanti àusepulcru
62Ughjornudopu,dopuàughjornudiapreparazione,i principalisacerdotièiFariseis'adunavanuàPilatu
63Dicendu:Signore,ricurdemuchìquelluingannatore disse,mentreeravivu:Dopuàtrèghjorni,risuscitaraghju 64Mandatedunquechìusepulcrusiaassicuratufinuàu terzughjornu,perchèisodiscìpuliùnvenenudinotte,è l'arrubbanu,èdicenuàupopulu:Hèrisuscitatudaimorti; 65Pilatulidisse:Voiaveteunsguardu:andate,fateupiù sicuru.
66Allorasin'andò,èassicuravanuusepulcru,sigillanua petraèponenuaveglia
CAPITOLU28
1Àafinediusàbatu,cum'èl'alba,versuuprimughjornu diasettimana,ghjunseMariaMaddalenaèl'altraMariaper vedeusepulcru
2È,eccu,cihèstatuungranterremotu,perchèl'ànghjulu diuSignorehèfalatudaucelu,èhèghjuntu,èrotolaa petradaaporta,èsipusònantuàella
3Usovisueracum'èunlampu,èisovistimentibianchi cum'èneve:
4Èperpauradiellu,iguardianitremavanu,èdiventanu cum'èmorti.
5L'ànghjulurisposeèdisseàedonne:Ùnàbbiatepaura, perchèsòchìcercateàGhjesù,chìhèstatucrucifissu 6Ùnhèmiccaquì,perchèhèrisuscitatu,cum'elluhàdettu. Venite,vedeulocuduv'ellustavauSignore 7Andateprestu,èditeàisodiscìpulich'elluhèrisuscitatu daimorti;è,eccu,vàdavantiàvoiinGalilea;culàu vedrete:eccu,viaghjudettu
8Èpartianuprestudausepulcrucuntimoreèunagrande gioia;ècorseàdìàisodiscìpuli.
9Èch'elliandavanuàdìàisodiscìpuli,eccu,Ghjesùli scontra,dicendu:SaluteÈghjunsenu,utenenuperipedi, èuadurà.
10AlloraGhjesùlidisse:Ùnàbbiatepaura:andateàdìài mofratellich’ellivanuinGalilea,èquìmivederanu 11Or,quand'elliandavanu,eccu,alcunidiivigilisò ghjuntiinacità,èannunzianuàicapisacerdotituttuciò chìerafattu.
12Èquand'ellisisòriuniticùl'anziani,èavìanuavutuu cunsigliu,dettiassaisoldiàisuldati
13Dicendu:Dite:isodiscìpulisòghjuntidinotte,èl'anu arrubbatumentrenoidormemu.
14Ès'elluveneàl'arechjediuguvernatore,u cunvinceremuèviassicurà
15Allorapiglionuisoldi,èfecenucum'ellieranuinsignati; èstaparollahècumunimenticuntatutràiGhjudeifinuà oghje.
16Alloral'onzediscìpulisin'andòinGalilea,ina muntagnainduveGhjesùliaviamandatu
17Èquand'ellil'anuvistu,l'anuaduratu,macertidubitanu.
18ÈGhjesùs'avvicinòèliparlava,dicendu:Tuttuu puteremihèdatuinuceluèinaterra
19Andatedunque,èinsignàtutteenazioni,battezenduin unomediuBabbu,èdiuFigliolu,èdiuSpìrituSantu.
20Insegnenduliàosservàtutteecosechìviaghju urdinatu:èeccu,sòcunvoisempre,finuàafinediu mondu.Amen.
Marcu
CAPITOLU1
1UprincipiudiuVangeludiGhjesùCristu,uFiglioludi Diu;
2Cumehèscrittuiniprufeti:Eccu,aghjumandatuumo messaggerudavantiàatofaccia,chìprepararàatostrada davantiàtè
3Avocediquelluchìgridainudesertu:Preparatea stradadiuSignore,fatedritteisocamini.
4Ghjuvannihàbattezuinudesertu,èpredicavau battèsimudipenitenzaperarimissionediipeccati
5ÈandavanuversuellututtuupaesediGhjudeaèquellidi Ghjerusalemme,ètuttisòstatibattezzatidaelluinufiume diuGhjurdanu,cunfessenduisopiccati
6ÈGhjuvannieravistutudicapellidicammellu,ècùuna cinturadipelleàilombi;èhàmanghjatulocusteèmeli salvatichi;
7Èpridicava,dicendu:«Vennedopuàmèunupiù putentechèmè,chìùnsòmiccadegnudichjappàèslaccia ulatchetdiisoscarpi
8Iuv'aghjudabattezid'acqua,maelluvibattezeràcùu SpìrituSantu
9ÈavveneinquellighjornichìGhjesùghjunseda NazarethdiGalilea,èfùbattizatudaGhjuvanniin Ghjurdanu
10Èsubitu,escedal'acqua,vittiiceliaperti,èuSpìritu cum'èunaculombachìfalavanantuàellu.
11Èghjunseunavocedaucelu,chìdiceva:Tusìumo Figlioluamatu,inqualemisòpiacè 12ÈsubituuSpìritul'hàpurtatuinudesertu.
13Èeraquìinudesertuquarantaghjorni,tentatuda Satanassu;èeracùebestiesalvatichi;èl'anghjulili servivanu.
14DopuchìGhjuvannifùmessuinprigiò,Ghjesùghjunse inGalilea,predicenduuVangeludiuRegnudiDiu.
15Èdicendu:Utempuhècumpiitu,èuregnudiDiuhè vicinu:pentite,ècredeinuVangelu
16MentrepassavavicinuàumarediGalilea,hàvistuà SimoneèàAndrew,usofratellu,chìtiravanuaretainu mare,perchèeranupiscadori
17Ghjesùlidisse:Venitedopuàmè,èvifaraghjudiventà piscadorid'omi
18Èsubituabbandunonuesoreti,èuseguitanu
19Èandatuunpocudilà,vidiaGhjacumu,figlioludi Zebedeu,èGhjuvanni,usofratellu,chìeranuancuind’u battelluchìrimettevanuesoreti
20Èsubitulichjamò,èlascianuusobabbuZebedeuina barcacùimercenari,èandonudopuàellu
21ÈandonuinCapernaum;Èsubbitu,ughjornudiu sàbatu,intrìinasinagoga,èinsignò.
22Etilss'étonnaientdesadoctrine,carillesenseignait commeunquiavaitl'autorité,etnoncommelesscribes
23Ècierainasosinagogaunomucùunspirituimpuru;è gridava,
24Dicendu:Lasciamusolu;Chìavemudafàcùtè,o GhjesùdiNazareth?Seivenutuàdistrughjini?Sòchìtùsì, uSantudiDiu
25ÈGhjesùlirimproverò,dicendu:«Taceèescedaellu
26Èquanduuspirituimpurul'ebbestraziatu,ècriòàgran voce,escedaellu
27Ètuttieranumaravigliati,intantuch'ellis'interrugavanu tràelli,dicendu:Chìhèquestu?Chìnovaduttrinahè questu?perchècunautoritàcummandaancuàispiriti impuri,èliubbidiscenu.
28Èsubituasofamasisparseintuttaaregioneintornuàa Galilea
29Èsubitu,ghjuntidaasinagoga,intrinuincasadi SimoneèAndrea,cùGhjacumuèGhjuvanni
30MaamammadiamògliadiSimonegiacevamalatadi frebba,èsubitulidicenudiella.
31Èghjunse,apigliòperamanu,èl'alzòèsubituafrebba l'abbandunò,èliserviva
32Èàasera,quanduusolesitramuntava,lipurtonututtii malatièquellichìeranudimònii
33Ètuttaacitàerariunitaàaporta
34Èguarìparechjimalatididiversemalatie,ècacciòfora parechjidimònii;èùnhàmiccapermessuàidimònidi parlà,perchèucunniscianu
35Èàamatina,s'arrizzòunbellupezzuprimadiughjornu, esce,èsin'andòinunlocusolitario,ècipricava
36ÈSimoneèquellichìeranucunelluuseguitanu.
37Èquandul'avètrovu,lidissenu:Tuttil'omiticercanu.
38Èlidisse:Andemuinipaesivicini,perch'eaghju pridicatuancuquì:perquessa,sòsurtu
39ÈpredicavainesosinagogheintuttaaGalilea,è cacciavaidimònii
40Èunlebbrosos'avvicinòàellu,usuppliendu,è ghjinochjendudavantiàellu,èlidisse:S'ètùvoli,mipò purificà
41ÈGhjesù,mossudicumpassione,steseamanu,utoccò, èlidisse:«Vogliu!siatepuri
42Appenach'elluaviaparlatu,subitualeprasin'andòda ellu,èfùpurificatu.
43Èuurdinòstrettamente,èsubituumandòvia; 44Èlidisse:"Vedeùndìnundaànimu;mavai, manifestateviàuprete,èoffreperavostrapurificazione ciòchìMosèhàurdinatu,peruntistimunianzaperelli
45Maelluesce,ècuminciòàpubblicàassai,èàsparghje l'affare,tantuchìGhjesùùnpudiapiùentreinacità,ma eraforainilochideserti;
CAPITOLU2
1ÈghjuntudinovuinCapernaumdopuàqualchìghjornu; èsisentiach'ellueraincasa.
2Èsubituparechjisisòriunitiinseme,tantuch'elluùnci eralocuperriceveli,micca,miccaquantuàaporta,èli annunziavaaparolla.
3Èghjunghjenuàellu,purtenduunuparaliticu,chìera natudiquattru
4Èch'elliùnpudianuavvicinààelluperapressa, scoprevanuutettuinduveelluera;èdopul'avianurottu, falavanuulettuduv'ellustavauparaliticu
5QuanduGhjesùhàvistuasofede,disseàuparaliticu: Figliolu,itopiccatitisòpardunati
6Maisilyavaitquelques-unsdesscribesassislà,etqui réfléchissaientdansleurcœur:
7Perchèquestuomuparlacusìblasfemi?Qualepò pardunàipeccatichèDiusolu?
8Èsubitu,quanduGhjesùhàcapituinusospirituch'elli ragiunavanucusìinelli,lidisse:Perchèragiunatequeste coseinuvostrucore?
9Ch'ellasiapiùfaciuledidìàiparalisi:Itopiccatitisò pardunati?odidì:Alzate,pigliateutolettuèmarchja?
10MapersapèchìuFiglioludil'omuhàuputerenantuàa terradipardunàipiccati(disseàuparaliticu:)
11Tidicu:Alzati,pigliateutolettu,èvaiincasatoia.
12Èsubitus'arrizzò,pigliòulettu,èsin'andòdavantià tutti;intantuch'ellieranututtimaravigliati,è glurificavanuàDiu,dicendu:Ùnavemumaivistucusì
13Èsin'andòdinovuàulatudiumare;ettoutelafoule s'approchadelui,etillesenseignait.
14Passendu,vittiàLevi,figlioludiAlfeu,pusatuàu custumu,èlidisse:SeguimiÈsialzòèuseguita 15Èavvenechì,mentreGhjesùeraassittatuàmanghjàina socasa,parechjipublicanièpiccatoris'assittenuancucù Ghjesùèisodiscìpuli;perchèeraparechje,èuseguitanu 16EtquandlesscribesetlesPharisienslevirentmanger aveclespublicainsetlespécheurs,ilsdirentàsesdisciples: Commentsefait-ilqu'ilmangeetboitavecdespublicains etdespécheurs?
17QuanduGhjesùhàintesu,lidisse:«Isaniùnanu miccabisognudiuduttore,maquellichìsòmalati:ùnsò miccavenutuàchjamàighjusti,maipeccatoriàu pentimentu
18ÈidiscìpulidiGhjuvannièdiiFariseidigiunavanu,è venenuèlidicenu:PerchèidiscìpulidiGhjuvannièdii Fariseidigiunanu,maitodiscìpuliùndigiunanumicca?
19ÈGhjesùlidisse:Puderanuifigliolidiusposu digiunate,mentriusposuhècunelli?finuàch'ellianuu sposucunelli,ùnponumiccafastidiu
20Maveneranuighjorni,quanduusposuliseràcacciatu, èalloradigiunaranuinquellighjorni.
21Nimuùncuceancuunpezzuditelanovanantuàuna vistituvechja;altrimenti,upezzunovuchìl'hàriempitu, sguassatedauvechju,èl'affittuhèpeghju.
22Ènimuùnmetteuvinunovuinvechjibuttigli; altrimentiuvinunovusfondaebuttigli,èuvinuhèversatu, èibuttiglisaranusbulicati;mauvinunovudeveessemisu inbuttiglinovi
23Èavvenech'ellupassavapericampidigranuughjornu diusabbatu;èisodiscìpulicuminciaru,mentreandavanu, àcacciàespighedigranu
24ÈiFariseilidissenu:Eccu,perchèfacenuusabbatuciò chìùnhèmiccalicite?
25Èlidisse:ÙnavetemailettuciòchìDavidhàfattu, quanduelluaviabisognu,èch'elluaviafami,elluèquelli chìeranucunellu?
26CumuhèandatuinacasadiDiu,àighjornidiAbiathar, usuvvernusacrificadoru,èhàmanghjatuipanidil'offerta, chìùnsòmiccapermessidimanghjà,maàisacrificadori,è hàdatuancuàquellichìeranucunellu?
27Èlidisse:Usàbatuhèstatufattuperl'omu,èmicca l'omuperusàbatu
28DunqueuFiglioludil'omuhèancuuSignorediu sàbatu.
CAPITOLU3
1Èintrìdinovuinasinagoga;ècieraquìunomuchì aviaunamanusecca
2Èufighjulavanu,s'elluuguarìusàbatu;ch'elli l'accusanu.
3Èdisseàl'omuchìaviaamanusecca:Fatefora 4Èlidisse:Hèlicitedifàubèinusabbatu,odifàu male?persalvàavita,opertumbà?Masifermanuapace. 5Èdopuavèfighjulatuintornuàellicùrabbia,addulitatu peradurezzadiusocore,disseàl'omu:Stendiatomanu Èustende,èasomanuhèstatarestauratasanacum'è l'altru
6ÈiFariseisin'andò,èsubitusicunsultavanucun l'Erodianicontruàellu,cumusipuderanudistrughjelu 7MaGhjesùsiritiròcùisodiscìpuliàumare,èuna grandefolladiGalilea,èdiGhjudea,useguitanu.
8ÈdaGhjerusalemme,èdaIdumaea,èdaoltreu Ghjurdanu;èquellidiTiruèdiSidone,unagrande multitùdine,dopuavèintesuciòch'ellufacia,si avvicinavanuàellu
9Èdisseàisodiscìpuli,chìunapicculabarcaliservissi perviadiaghjente,perch'elliùnl'affollassi.
10Perchèaviaguarituparechji;Aupointqu'ilspressaient surluipourqu'illetouchât,tousceuxquiavaientdes pestes.
11Èispiritiimpuri,quand'ellil'anuvistu,sisòcascati davantiàellu,ègridavanu,dicendu:TusìuFiglioludi Diu.
12Èliurdinòstrettamentech'elliùnlifacianumicca cunnosce
13Ècullànantuàamuntagna,èchjamaàquelluchìvulia: èghjunsenuàellu
14Èhàurdinatudodeci,dach'ellifussinucunellu,è ch'ellulimandavaàpredicà.
15Èavèuputerediguarìemalatie,èdicacciàidimònii: 16ÈSimonechjamòPetru;
17Ghjacumu,figlioludiZebedeu,èGhjuvanni,fratelludi Ghjacumu;èlichjamòBoanerges,chìhè,ifigliolidiu tronu
18ÈAndrea,èFilippu,èBartolomeu,èMatteu,è Tumasgiu,èGhjacumu,ufigliolud'Alfeu,èTaddaeu,è SimonuuCananeanu,
19ÈGhjudaIscariota,chìl'hàancutraditu,èsin'andòin unacasa
20Èamultitùdinesiriunìdinovu,ch'elliùnpudianu mancumanghjàpane.
21Èquanduisoamichil'anuintesu,sin'andòàchjappà nantuàellu,perchèdicenu:Hèforadiellu
22ÈiscribichìsòfalatidaGhjerusalemmedissenu:Hà Beelzebub,èperuprìncipediidimòniicacciaforai dimònii.
23Èlichjamòàellu,èlidisseinparabole:Cumupò SatanassuscacciateSatanassu?
24Ès'èunregnuhèspartutucontruàellustessu,quellu regnuùnpòmiccasustiniri.
25Ès'èunacasahèdivisacontruàsèstessu,quellacasa ùnpòstà
26Ès'èSatanassus'arrizzòcontruàellustessu,èhèdivisu, ùnpòmiccastà,mahàunafine
27Nimupòentreinacasadiunomuforte,èsguassateiso beni,s'elluùnlieghjaprimal'omuforte;ètandusguasserà asocasa
28Inverità,vidicuchìtuttiipeccatiseranupardunatiài figliolidil'omu,èiblasfemii,perogniqualcunuch'elli blasferanu
29MaquelluchìblasfemeracontruàuSpìrituSantuùnhà maiupirdunu,mahèinpericuludidannazioneeterna:
30Perchèdicenu:Hàunspirituimpuru
31Alloraghjunsenuisofratellièasomamma,è,stendu fora,umandòàchjamà.
32Èaghjentesipusòvicinuàellu,èlidissenu:Eccu,ato mammaèitofratelliforaticercanu
33Èlirispose:Qualehèamomammaoimofratelli?
34Eguardòintornuàquellichìstavanuàl'intornu,èdisse: Eccuamomammaèimofratelli!
35PerquelluchìfaciavulintàdiDiu,questuhèumo fratellu,èamosurella,èamamma
CAPITOLU4
1Èricuminciavaàinsignààulatudiumare;ètuttaa multitùdineeravicinuàumarenantuàaterra
2Èliinsignavaassaicosecùparabole,èlidisseinaso duttrina:
3Ascoltate;Eccu,unseminatoresurtìàsuminà:
4Èavvenechì,mentrech'ellusuminava,alcunicascòàu latudiastrada,èl'acellidiucelughjunsenuèl'anu manghjatu
5Qualchidunucascòinterrapetrifica,induveùnavia miccaassaiterra;èsubituspuntò,perchèùnaviamicca prufunditàditerra:
6Maquanduusoleeraalzatu,erabrusgiatu;èperchèùn aviamiccaradice,sisecca.
7Èalcunicascòtràespine,èespinecrescenu,èl'affucanu, èùnhàmiccadatufruttu
8Èunaltrucascòinterrabona,èhàdatufruttichì spuntavanuècrescenu;enefecenascereunatrenta,una sessanta,euncentu
9Èlidisse:Quelluchìhàl'arechjepersente,ch'ellusente.
10Èquanduerasolu,quellichìeranuvicinuàellucùi dodicilidumandavanuaparàbula
11Èlidisse:Àvoihèdatuàcunnosceumisterudiu regnudiDiu;
12Perchì,videndu,vedanu,èùnsisentenu;èsentendusi sentenu,èùncapiscenu;perùnessemiccacunvertitiin ognimumentu,èisopiccatilidevenuessepardunati
13Èlidisse:Ùncunnoscimiccastaparàbula?ècumu allorasapetetutteeparabole?
14Usuminatoresuminaaparolla
15Èquestisòquellichìsòinulatudiastrada,induvea parollahèsuminata;maquanduanuintesu,Satanassu venesubitu,ècacciàaparollachìerasuminatainisocori
16Èquestisòancuquellichìsòsuminatiinterrapetrifica; chì,quanduanuintesuaparolla,ricevenusubitucungioia; 17Èùnanumiccaradicheinellistessi,ècusìpersistesolu peruntempu:dopu,quandul'afflizioneoapersecuzione nascepercausadiaparolla,subitusòoffesi.
18Èquestisòquellichìsòsuminatitràespine;cum'è senteaparolla,
19Èepreoccupazionidistumondu,èl'ingannimentudie ricchezze,èibramidil'altricosechìentranu,affucanua parolla,èdiventasenzafruttu.
20Èquestisòquellichìsòsuminatiinterrabona;quelli chìsentenuaparolla,èaricevenu,èportanufruttu,àtrenta volte,àsessantaèàcentu.
21Èlidisse:Siportaunacandelaperessemessasottuà unmachja,osottuàunlettu?èmiccaessestallatunantuà uncandele?
22Perchèùncihènundaoculatuchìùnsiamicca manifestatu;nènundaeratenutusicretu,machìdevevene àl'esteru
23Sèqualchissiahàl'arechjepersente,ch'ellusente
24Iddulidisse:Fighjateàciòch'èvosentete:cùamisura chìmisurate,visaràmisurata;
25Perchèàquelluchìhà,liseràdatu,èquelluchìùnhà micca,ancuciòchìhà
26Èelludisse:CusìhèuregnudiDiu,cum'ès'elluun omughjittassiasumenteinterra;
27Èduveriadorme,ès'alzavanotteèghjornu,èasumente suscitaràècresce,ùnsàcumu
28Perchèaterradàfruttudasèstessu;primaalama,poi l'arechja,dopuchìugranupienuinl'arechja
29Maquanduufruttuhèpurtatu,simettesubituafalce, perchèacuglierahèghjunta.
30Èelludisse:Àqualeavemudaparagunàuregnudi Diu?ocùqualeparagonel'avemudaparagunà?
31Hècum'èungranudigranudimustardachì,quanduhè suminatuinterra,hèmenudituttiigraneddichìsòinterra:
32Maquanduhèsuminatu,cresceèdiventapiùgrandedi tutteeerbe,èsparghjeramigrandi;cusìchìl'acellidil'aria ponuallughjàsottuàl'ombradiquestu
33Ècùparechjeparabolecusìlidisseaparolla,cum'è ch'ellianupussutusente.
34Maùnliparlavasenzaparabola;èquand'ellieranusolu, spiegòtutteecoseàisodiscìpuli
35Èulistessughjornu,quandueraghjuntaasera,lidisse: Passemudal'altraparte
36Èdopuavèmandatuaghjente,upigliòcum'elluerainu battellu.Èc'eraancucunellualtrepicculinavi.
37Ès'alzòunagrandetempestadiventu,èl'onde battevanuinanave,chìeraavàpiena
38Èerainaparteposteriorediubattellu,dormenantuà uncuscinu;èusveglianuèlidicenu:Maestru,ùnvi interessamiccach'ènoperemu?
39Èsialzò,rimproveròuventu,èdisseàumare:Pace, siateÈuventucessò,ècieraunagrandecalma
40Èlidisse:Perchèsitecusìpaura?cumuùnavetemicca fede?
41Esitemevanuassai,èsidicianul'unàl'altru:Chìomu hèquestu,chìancuuventuèumaril'obbedisce?
CAPITOLU5
1Èghjunsenuàl'altrapartediumare,inupaesedii Gadareni
2Èquanduerasurtitudaanave,subituliscontròdai tombiunomucùunspirituimpuru.
3Chìaviaasoabitazionetràetombe;ènimupudialigàlu, nò,miccacùcatene:
4Parcequ'ilavaitsouventétéliéavecdeschaînesetdes chaînes,etqueleschaînesavaientétédéchiréesparlui,et leschaînesrompuesenmorceaux:nipersonnenepouvait l'apprivoiser
5Èsempre,notteèghjornu,erainmuntagnaèinitombi, pienghjenduèsitagliavacùpetri.
6Maquand'elluvideàluntanuàGhjesù,corseèl'adorò
7Ègridenduàgranvoce,èdisse:Chìaghjuàfàcùtè, Ghjesù,FiglioludiuDiuAltissimo?TipregudaDiu,chì ùnmiturmentimicca
8Perchèlidisse:Escedal'omu,ospirituimpuru.
9Èlidumandò:Chìtichjama?Èrispose,dicendu:Ume nomehèLegione,perchèsimuassai
10Èupricavaassaich'elluùnlimandavaforadiupaese
11Orac'eravicinuàemuntagneunagrandebandadiporci chìpasciava
12Ètuttiidimòniiupregavanu,dicendu:Mandateciind'è iporchi,perentreinelli
13ÈsubituGhjesùlidetepermessuÈispiritiimpuri escenu,èintrinuiniporchi;èabandadacurriaviulente perunlocuripiduinumare(eracircaduimila;)èhèstata sufocatainumare
14Èquellichìpascevanuiporchifughjenu,èl'anudettuin acitàèinacampagnaÈsòandatiàvedeciòchìhèstatu fattu
15ÈghjunghjenuàGhjesù,èvedenuquelluchìera pussedutudaudiavulu,èaviaalegione,àpusà,èvistutu,è inasomentesana,èanuapaura
16Èquellichìl'avianuvistulidicianucumueraaccadutuà quelluchìeraudiavulu,èancudiiporchi
17Èsicuminciaruàpricàelluperandàforadiesocoste
18Èghjuntuinubattellu,quelluchìaviaavutuudiavuluu pricavaperessecunellu
19MaGhjesùùnl'hàmiccapermessu,malidisse:«Vàin casaàitoamichi,èdìàelliquantecosechìuSignorehà fattupertè,èhàavutucompassioneditè 20Èsin'andò,ècuminciòàpubblicàinDecapolisquante cosechìGhjesùaviafattuperellu,ètuttil'omisi maravigliavanu
21ÈquanduGhjesùfùpassatudinovuinbarcaàl'altra riva,assaighjentes'adunavaversuellu,èeravicinuàu mare
22Èeccu,veneunudiicapidiasinagoga,chìsichjamava Ghjairu;èquand'elluuvide,cascòàisopedi, 23Èusupplicòassai,dicendu:Amofigliolachjesaàu puntudiamorte;èellacamperà
24ÈGhjesùandòcunellu;èassaighjenteuseguitava,è l'ammucciava
25Èunadonna,chìhàavutuunflussudisanguedadodici anni,
26Èaviapatituassaicosedaparechjimedichi,èavia spesututtuciòch'ellaavia,èùneranundamegliu,ma piuttostupeghju.
27Quand'ellaaviaintesuparlàdiGhjesù,ghjunseina pressadaretuètoccòusovistitu.
28Perchèelladisse:S'elluùnpossutuccàchèisovestiti, saraghjusanu
29Èsubbituafontanadiusosanguesisecca;èsintiainu socorpuch'ellaeraguaritadaquellapesta.
30ÈGhjesù,cunnisciasubituinsèstessuchìavirtùera escedaellu,sivultòinastampa,èdisse:Qualem'hàtoccu imopanni?
31Eisodiscìpulilidissenu:«Tuvediaghjentechì t’accumpagna,ètùdici:Qualem’hàtoccu?
32Èguardòintornupervedequellachìaviafattustacosa
33Maadonna,temenduètremantu,sapenduciòchìera fattuinella,ghjunseèsifalòdavantiàellu,èlidissetutta averità
34Èlidisse:Figlia,atofedet'hàguarita;andateinpace, èsiatesanudiatopesta.
35Mentrech'elluparlavaancora,daacasadiucapudia sinagogaghjunsenucertichìdicianu:Atofigliolahè morta:perchèdisturbipiùuMaestru?
36AppenaGhjesùhàintesuaparollachìeradetta,disseà ucapudiasinagoga:Ùnàbbiapaura,credesolu
37Èùnhàpermessuànimudiseguitààellu,salvuPetruè GhjacumuèGhjuvanni,ufratelludiGhjacumu
38Èghjunseàacasadiucapudiasinagoga,èvideu tumultu,èquellichìpienghjenuèsilamentavanuassai
39È,quand'ellufùintrutu,lidisse:Perchèfatesturumore èpienghje?azitellaùnhèmiccamorta,madorme.
40ÈsiridianudielluMaquand'elluliaviacacciatututti fora,pigliòubabbuèamammadiazitella,èquellichì eranucunellu,èentreininduv'ellusitrovavaazitella.
41Pigliòazitellaperamanu,èlidisse:Talithacumi;chì hè,essenduinterpretatu,damigella,tidicu,alzati
42Èsubituazitellas'arrizzò,èmarchjava;perchèeradi l'etàdidodicianniÈsòstatistupiticùunagrande maraviglia
43Èliurdinòstrettamentechìnimuùnsapia;èhà urdinatuchìqualcosalideveessedamanghjà
CAPITOLU6
1Èescedaquì,èghjunseinusopaese;èisodiscìpuliu seguitanu.
2Èghjuntuusàbatu,cuminciòàinsignàinasinagoga;è parechji,chìl'anuintesu,eranumaravigliati,dicendu:Da induvehèquestuomu?èchìsaviezzahèquestuchìlihè datu,chìancutaliopereputentisòfattudaesomani?
3Ùnhèquestuucarpintieru,ufiglioludiMaria,ufratellu diGhjacumu,diGhjiseppu,diGhjudaèdiSimone?èeso surelleùnsòmiccaquìcunnoi?Èeranuoffesidaellu
4MaGhjesùlidisse:Unprufetaùnhèmiccasenzaonore, mainusopaese,ètràisoparenti,èinasocasa.
5Èùnpudiafàlàuntravagliuputente,salvuch'ellumettia emaninantuàunipochidimalati,èliguarì
6Èsimaravigliòperviadiasoincredulità.Èandavain giruperipaesi,insignendu
7Chjamòàelluidodici,ècuminciòàmandalliàduièdui; èlideteuputerenantuàispiritiimpuri;
8Èliurdinòdipigliànundaperusoviaghju,salvusoluun bastone;Nisunsaccu,nèpane,nèsoldiinasoborsa:
9Maessecalzaticùsandali;èùnmettemiccaduimantelli.
10Èlidisse:Inognilocuinduveentreinunacasa,stàquì, finuàchìpartessidaquellulocu.
11Èquelluchìùnviriceve,nèvisente,quanduparterete daquì,scuzzulateapolvarasottuàivostripedi,peruna tistimunianzacontruàelliInverità,vidicu,seràpiù tollerabileperSodomaèGomorrhainughjornudiu ghjudiziu,chèperquellacità
12Èescenu,èpredicavanuchìl'omisipientinu
13Èscacciòforaparechjidimònii,unghjenud'oliu parechjimalati,èliguarìvanu
14ÈurèErodehàintesuparlàdiellu;(perchèusonome eraspargugliatu:)èdisse:chìGhjuvanniuBattistahèstatu risuscitatudaimorti,èdunquesimanifestanuinelluopere putenti.
15L'altridicenu:HèEliaÈaltridicenu:Chìhèunprufeta, ocum'èunudiiprufeti
16MaErode,àsenteciò,disse:GhjèGhjuvanni,ch’aghju decapitatu:hèrisuscitatudaimorti.
17PerchèErodestessuaviamandatuàchjappàà Ghjuvanni,èl'avialigatuinprigiòperamorediErodiade,a mògliadiusofratelluFilippu,perchèl'aviamaritata.
18PerchèGhjuvanniaviadettuàErode:Ùnvihè permessudiavèamogliadiutofratellu
19Erodiade,dunque,ebbeunalitigacontrodilui,e l'avrebbeuccisomaùnpudiamicca:
20PerchèErodetemevaGhjuvanni,sapenduch'ellueraun omughjustuèsantu,èl'osservava;èquand'ellul'hàintesu, hàfattuassaicose,èl'hàintesucunpiacè
21Èghjuntuunghjornucunvenutu,chìErode,inuso anniversariu,feceunacenaàisosignori,àisocapi,èài capidiaGalilea
22ÈquanduafiglioladiadettaErodiadehèentrata,è ballava,èpiacciòàErodeèàquellichìstavanucunellu,u rèdisseàazitella:Dumandatedamèciòchìvulete,èti daraghju.
23Èlighjurò:Qualunquecosamidumandassi,tidaraghju àamitàdiumoregnu
24Èsin'andò,èdisseàasomamma:Chìdumandu?È elladisse:UcapudiGhjuvanniBattista
25Èghjunsesubituinfrettaversuurè,èlidumandò, dicendu:«Vogliuchìmidessiàpocuàpocuinuncarrua testadiGhjuvanBattista
26Èurèeraassaidispiaciutu;Eppuru,peruso ghjuramentu,èperellichìsisòassittatucunellu,ùnl'hà miccaricusatu
27Èsubituurèmandòunboia,èmandòch'elluliportassi atesta;
28Èpurtòusocapuinuncarru,èl'hàdatuàazitella,èa zitellalideteàasomamma
29È,quanduisodiscìpulil'anuintesu,ghjunsenu,pigliòu socadavere,èupusonuinunatomba
30Èl'apòstulisisòriunitiàGhjesù,èlidissenututtuciò ch'elliavianufattuèciòch'elliavianuinsignatu.
31Èlidisse:Veniteàparteinunlocudesertu,èriposate unpocu;perchèc’eranuparechjichìandavanuèandavanu, èùnavianutantutempuàmanghjà.
32Èsin'andòinunlocudesertucùunanaveprivata
33Èupopuluivittipartì,èparechjiucunnisciunu,ècorse cussìforaditutteecità,èandavanuforadielli,è ghjunsenuàellu
34ÈGhjesù,quand'elluesce,videassaighjente,èfù cummossudicumpassioneversuelli,perchèeranucum'è pecurechìùnanumiccapastore;
35Èquanduughjornuerapassatu,isodiscìpulis'avvicinò àellu,èlidissenu:Questuhèunlocudesertu,èavàu tempuhèpassatu
36Mandateli,perandàinupaesediucirconduèinipaesi, ècumpràupane,perchèùnanunundadamanghjà.
37Ellurisposeèlidisse:DateliàmanghjàÈlidicenu: Andemuàcumpràduicentucentesimidipani,èlidamuà manghjà?
38Lidisse:Quantupaniavete?andateàvedeÈ quand'ellisapianu,dicenu:Cinque,èduipesci.
39Èliurdinòdifàpusàtuttipercumpagnienantuàl'erba verde
40Etilss'assirentenrangs,parcentainesetparcinquante.
41Èdopuavèpigliatuicinquepanièiduipesci,hàalzatu iochjiinucelu,èbenedisse,rompeipani,èlideteàiso
discìpulichìlimettevanudavantièiduipescisispartetrà tutti.
42Ètuttimanghjanu,èsisazianu
43Èpiglionudodicicestipienidiframmenti,èdiipesci.
44Èquellichìanumanghjatudiipanieranucircacinque milaomi
45Èsubbitucustrintòisodiscìpuliàcullàinubattellu,èà andàinl'altrarivaprimadiBetsaida,mentrech'ellu mandavaviaaghjente
46Èquand'elluliaviamandatuvia,sin'andòinmuntagna àpricà
47Èquandueraghjuntaasera,anaveerainmezuàu mare,èellusolunantuàaterra.
48Èlividechìtravagliavanuàremà;perchèuventuera cuntrariuàelli:èversuaquartavegliadianotteghjunseà elli,camminendunantuàumare,èaviapassatuvicinuà elli
49Maquand'ellil'anuvistumarchjànantuàumare,si pensanuch'ellueraunspiritu,ègridò:
50Perchètuttil'anuvistu,èeranuturbatiÈsubituli parlava,èlidisse:Siateboni,sòeiu;ùnavèpaura
51Èandòversuelliinanave;èuventucessò:èeranu assaimaravigliatiinellistessisenzamisura,èmaravigliati
52Perchèùnanumiccacunsideratuumiraculudiipani, perchèusocoreerainduru.
53È,dopuavèpassatu,ghjunsenuinupaesediGennesaret, ès'avvicinavanuàariva
54Èquand'ellisòghjuntidaanave,subituucunniscenu.
55Ècorseàtraversututtaquellaregioneintornu,è cuminciaruàpurtàinilettiimalati,induveanuintesu ch'elluera.
56Èinduveelluentrava,inpaesi,ocità,opaese,pusonui malatiinicarrughji,èlipregavanudituccà,s'elluùnera chèucunfinidiusovistitu,èquellichìutoccueranu guariti
CAPITOLU7
1AlloraiFarisei,ècertidiiscribi,chìsòghjuntida Ghjerusalemme,s'adunavanuàellu.
2Èquand'ellivittinucertidiisodiscìpulimanciaripanicù emaniimpure,valeàdìcùmanilavate,anutrovuculpa
3PerchèiFariseiètuttiiGhjudei,salvuch'ellisilavanue manispessu,ùnmanghjanumicca,tenenduatradizionedi l'anziani
4Èquand'ellivenenudaumercatu,salvuch'ellilavanu,ùn manghjanumiccaÈcisòparechjealtrecose,chìanu ricivutupertene,cum'èulavatuditazzi,èvasi,vasidi bronzuèditavule
5AlloraiFariseièiscribilidumandò:Perchèito discìpuliùnviaghjanumiccaseconduatradizionedi l'anziani,mamanghjanuupanecùemanilavate?
6Risposeèlidisse:Esaiahàprufetizatubèdivoiipocriti, cum'èhèscrittu:Stupopulumionoracùesolabbra,mau socorehèluntanudamè
7Tuttavia,invanumiveneranu,insignenduperduttrinei cumandamentidil'omi.
8PerabbandunàucumandamentudiDiu,tenetea tradizionedil'omi,cum'èulavatudivasiètazzi:è parechjealtrecosesimilichìfate.
9Iddulidisse:bè,ricusateucumandamentudiDiu,per pudèguardàavostratradizione
10PerchèMosèdisse:Onorautobabbuèatomamma;è: Quelluchìmalediceubabbuoamamma,ch'ellumoria morte
11Mavoidite:Siunomudiceàusobabbuoàaso mamma:HèCorban,valeàdìunrigalu,datuttuciòchìmi pudessiprufittà;elluseràliberu
12Èùnlilasciatepiùfànundaperubabbuoperaso mamma;
13FacendusenzaeffettuaparolladiDiu,perviadia vostratradizione,ch'èvoavetemandatu,èfateparechje cosesimili
14Èch'elluaviachjamatututtuupopuluversuellu,li disse:Ascoltatemiognunudivoiècapisce:
15Ùncihènundadiforadil'omu,chìentrainellupò impurtàellu:maciòchìescedaellu,sòquellichì impurtanul'omu.
16Sèqualchissiahàl'arechjepersente,ch'ellusente
17Èquand'ellufùintrutuincasadaupopulu,isodiscìpuli lidumandavanudiaparàbula.
18Èlidisse:Sòancuvoicusìsenzaintelligenza?Ùn avetemiccacapituchìtuttuciòchìdaforaentreinl'omu, ùnpòmiccaimpurtàellu;
19Perchèùnentremiccainusocore,mainuventre,è esceinutrattu,purtendututteecarni?
20Èdisse:Ciòchìescedal'omu,chìimpurtal'omu.
21Cardel'intérieur,ducœurdeshommes,sortentles mauvaisespensées,lesadultères,lesfornications,les meurtres,
22Ifurti,acupidigia,amalizia,l'ingannimentu,alascivia, umalochju,ablasfemia,l'orgogliu,astoltezza:
23Tuttequestecosemalevenenudal'internu,èimpurtanu l'omu
24Èdaquìsialzò,èandòinicunfinidiTiruèdiSidone,è intrìinunacasa,èùnvuliachìomuasappia,maùnpudia essepiattu
25Perchèunadonna,chìasofigliolaaviaunspiritu impuru,hàintesuparlàdiellu,èghjunseàisopedi.
26Adonnaeragreca,sirofenicadinazione;èlidumandò ch'elluscacciassiudiavuluforadiasofigliola
27MaGhjesùlidisse:"Lasciateprimaizitellisaziate, perchèùnhèmiccabèdipigliàupanediizitelli,èdi scacciààicani
28Eellarisposeèlidisse:Iè,Signore,maicanisottuàa tavulamanghjanuibriciolediizitelli
29Iddulidisse:Perstaparolla,vaiudiavuluhèpartutu daatofigliola.
30Èghjuntaincasasoia,truvòudiavulusurtitu,èaso figliolapusatanantuàulettu.
31Èdinò,partendudaecostediTiruèdiSidone,ghjunse àumarediGalilea,àmezuàecostediaDecapolis
32Èliportanuunuchìerasordu,èchìaviaun impedimentuinasoparolla;èl'imploranudimetteamanu nantuàellu
33Èupigliòforadiaghjente,èmisiisoditiinl'arechje,è sputò,ètoccòasolingua
34Èguardenduinucelu,sismintò,èlidisse:Effata,vale àdì:siapre.
35Èsubitul'arechjesòstateaperte,èacordadiasolingua hèstataliberata,èparlavachjaru
36Èliurdinòch'elliùndicenuànimu;mapiùli incaricava,tantupiùl'anupublicatu;
37Ès'eranumaravigliatidipiù,dicendu:Hàfattututtee cosebè;faceàsenteàusordu,èàumutuàparlà.
CAPITOLU8
1Inquellighjorni,aghjenteeraassaigrande,èùnavia nundadamanghjà,Ghjesùchjamòàelluisodiscìpulièli disse:
2Aghjucumpassionediamultitùdine,perchèavàsòstati cunmètrèghjorni,èùnanunundadamanghjà 3Ès'ellulimanduàdigiunuincasasoia,sisguassanuper astrada,perchèparechjidiellisòvenutidaluntanu
4Eisodiscìpulilirispundenu:Dainduvel'omupòsaziari questiomidipanequìinudesertu?
5Èlidumandò:Quantupaniavete?Èlidisse:Sette 6Èhàurdinatuàupopuludis'assedessiinterra;èpigliòi settepani,rendegrazie,espezzò,èdettiàisodiscìpuliper mettedavantiàelli;èlipusonudavantiàupopulu
7Èavianuunipochidipicculipesci,èhàbenedettu,è urdinòdimetteliancudavantiàelli
8Alloramanghjanuèsisazianu,èpiglianusettepanieridi acarnerottachìerarimasta.
9Èquellichìavianumanciatueranucircaquattrumila,èli mandòvia
10Èsubitu,intrìinunanavecùisodiscìpuli,èghjunsein ipartidiDalmanuta
11ÈiFariseis'avvicinavanu,ècuminciaruàdumandàcun ellu,cerchendudaelluunsegnudaucelu,èutentativu.
12Èsuspiròassaiinusospiritu,èdisse:Perchèsta generazionecercaunsegnu?Inveritàvidicu:Ùnserà miccadatusegnuàstagenerazione.
13Èlilasciò,è,intrutuinanave,sin'andòàl'altraparte
14Oraidiscìpulis'eranuscurdatudipigliàupane,èùn avianumiccainubattellucunellipiùdiunpane.
15Èliurdinò,dicendu:Fighjate,guardatevidiulevitudii FariseièdiulevitudiErode
16Èragiunavanutràelli,dicendu:Hèperchèùnavemu miccapani
17ÈGhjesù,chìl'asaputu,lidisse:Perchèragiunate, perchèùnavetemiccapani?Ùnaveteancucapitu,nè capite?Aveteancuuvostrucoreinduriti?
18Avèochji,ùnvedete?èavèl'arechje,ùnsentimicca?è ùnviricurdate?
19Quanduaghjuspezzatuicinquepanitràcinquemila, quanticestipienidiframmentiavetepigliatu?Lidissenu: Dodici.
20Èquanduisetteàmezuàquattrumila,quanticesti pienidiframmentiavetepigliatu?Èlidisse:Sette.
21Èlidisse:Cumuhèchìùncapite?
22ÈghjunseàBetsaida;èlipurtonuuncecu,èli supplianudituccallu
23Pigliòucecuperamanu,èupurtòforadiacità;È dopuavèsputatuinisoochji,èmisiemaninantuàellu,li dumandòs'elluhàvistu
24Alzòusguarduèdisse:Vecul'omicum'èl'arburi,chì camminanu
25Dopu,sirimetteemaninantuàisoochji,èufece guardà,èfùristuratu,èvideogniomuchjaramente
26Èumandòincasasoia,dicendu:Ùnandateincità,nè diteànimuinacità.
27Ghjesùesce,èisodiscìpuli,inipaesidiCesareadi Filippu;èinastradahàdumandatuàisodiscìpuli, dicendu:Qualedicenuchìeiusò?
28Èrispundenu:GhjuvanBattista;macertidicenu:Elia; èaltri,Unudiiprufeti.
29Èlidisse:Mavoi,qualeditechìsò?ÈPetrurisposeè lidisse:TusìuCristu
30Èliurdinòch'elliùndicenuànimudiellu.
31Ècuminciòàinsignàli,chìuFiglioludil'omuhàda soffreassaicose,èesseriittatudal'anziani,èdiiprincipali sacrificadorièdiiscribi,èesseuccisu,èdopuàtrèghjorni resuscita
32Èdissestaparollaapertamente.ÈPetruupigliò,è cuminciòàrimproverallu
33Mas'hèvultatu,èguardòisodiscìpuli,rimproveròà Petru,dicendu:«Vaidaretuàmè,Satanassu,perchèùn tastimiccaciòchìhèdiDiu,maciòchìhèdil'omi
34Èdopuch'elluaviachjamatuaghjenteàellucùiso discìpuliancu,lidisse:Quelluchìvoleàvenedopuàmè, ch'ellusirinneghi,ch'ellupigliaasocroce,èmisuvita
35Perchèquelluchìvolesalvàasovita,aperderà;ma quelluchìperdeasovitapermèèperl'evangelu,ustessua salvarà
36Perchèchìprufittàunomu,s'elluguadagnaumondu sanuèperdeasoànima?
37Ochìdàunomuincambiudiasoànima?
38Qualunquedunquesivergognaràdimèèdiemo parolleinstagenerazioneadulteraèpeccatrice;diellu ancuuFiglioludil'omuseràvergogna,quand'elluveneina gloriadiusoBabbucùisantianghjuli
CAPITOLU9
1Èlidisse:Inverità,vidicu,chìcisòalcunidiquellichì stanuquì,chìùntasteranumiccaamorte,finuàch'ellianu vistuuregnudiDiuvenecunputere
2Èdopuàseighjorni,GhjesùpigliòcunelluPetru, GhjacumuèGhjuvanni,èlifececullàind'èunamuntagna alta,aparte,èfùtrasfiguratudavantiàelli
3Èisovistimentidiventonubrillanti,piùbianchicum'èa neve;cusìcum'ènimufullernantuàaterralipòbianchi
4ÈliapparsuEliacùMosè,èsiparlavanucùGhjesù
5ÈPetrurisposeèdisseàGhjesù:Maestru,hèbonuper noidiessequì:èfemutrètabernaculi;unupertè,èunu perMosè,èunuperElia
6Perch'elluùnsapiaciòch'elludice;perch'elliavianua paura
7Ècieraunanuvolachìlicopreva,èunavocesursedaa nuvolachìdiceva:QuestuhèumoFiglioluamatu:àsente
8Èdicolpu,quand'ellis'eranuguardatuintornu,ùnanu vistupiùomu,salvuGhjesùsolucunelli
9Èmentrefalavanudaamuntagna,liurdinòdidìànimu ciòch'elliavianuvistu,finuàchìuFiglioludil'omuhè staturisuscitatudaimorti
10Esimantenevanustaparollacunelli,dumandendusi l'unàl'altruciòchìdevesignificatuarisurrezzionedai morti.
11Lidumandonu,dicendu:PerchèiscribidicenuchìElia deveveneprima?
12Èrispose,èlidisse:Eliahèveramenteuprimu,è ristabiliscetutteecose;ècumuhèscrittudiuFiglioludi l'omu,chìdevesoffreassaicose,èessepusatuànulla
13Mavidicu,chìEliahèveramenteghjuntu,èlianufattu tuttuciòch'ellianuelencatu,cum'èscrittudiellu.
14Èghjuntuversuisodiscìpuli,videnduunagrandefolla intornuàelli,èiscribichìinterrugavanucunelli.
15Èsubitututtuupopulu,quand'elluuvidia,eraassai maravigliatu,ècorseversuelluusalutò
16Èdumandòàiscribi:Chìdumandatecunelli?
17Èunudiamultitùdinerisposeèdisse:Maestru,aghju purtatuàtèumofiglioluchìhàunspiritumutu;
18Èinduv'elluupiglia,ustrappa,èschiuma,èstringhjecù isodenti,ès'hèstruitu;èùnpudianumicca
19Ellulirispose,èdisse:Ogenerazioniinfide,finuà quanduseraghjucunvoi?quantutemputisoffreraghju? purtalluàmè
20Èupurtonuàellu;ècascòinterra,ès'involcòschiuma 21Èdumandòàubabbu:Quantutempuhèchìquestuhè ghjuntuàellu?Èdisse:Diunzitellu
22Èspessul'hàghjittatuinufocuèinl'acque,per distrughjelu;mas'èvopudetefàqualcosa,avetepietàdi noièaiutaci
23Ghjesùlidisse:Sèvopudetecrede,tuttuhèpussibuleà quelluchìcrede.
24Èsubituubabbudiuzitellugridò,èdisseinlacrime: Signore,credu;aiutuàamoincredulità
25QuanduGhjesù,videnduchìaghjentes'avvicinava, rimproveròuspiritudisgraziatu,dicenduàellu:Spiritu mutuèsordu,tipregu,escedaelluèùnentrepiùinellu
26Èuspiritugridava,èustracciò,èescedaellu;èera cum'èunmortu;tantuchìparechjidicenu:Hèmortu
27MaGhjesùupigliòperamanu,èurialzò;ès'arrizzò
28Èquand'elluhèghjuntuincasa,isodiscìpulili dumandòinparticulare:Perchèùnpudemumiccacaccià?
29Èlidisse:Stutipuùnpòescedanunda,macùa preghieraèudigiunu.
30Èpartianudaquì,èpassanuperaGalilea;èùnvulia miccachìqualcunuomuasapia
31Perchèinsegnòàisodiscìpuli,èlidisse:UFiglioludi l'omuhèlivatuinmanudil'omi,èutumbaranu;èdopu ch'elluhèuccisu,risuscitaràuterzughjornu
32Maùnanumiccacapitustaparolla,èavianuapauradi dumandàellu
33ÈghjunseàCapernaum;è,essenduincasa,li dumandò:Chìeraciòchìvidisputatetràvoi?
34Masitacenu,perchèperviach'ellis'eranudisputatutrà elli,qualesariaupiùgrande
35Ès'assittò,chjamòidodici,èlidisse:S'elluvoleàesse uprimu,elluseràl'ultimuditutti,èuservitoreditutti
36Pigliòunzitellu,èupusòàmezuàelli;
37Quelluchìriceveunuditalifiglioliinumonome,mi riceve;
38Ghjuvannilirispose,dicendu:Maestru,avemuvistu unuchìcacciaforaidimòniiinutonome,èùnciseguita; èavemupruibitu,perchèùnciseguita
39MaGhjesùlidisse:Ùnlipruibitemicca,perchèùnci hèunomuchìfaciaunmiraculuinumonome,chìpò parlàmaledimè
40Perchèquelluchìùnhècontruànoi,hèdaanostra parte
41Perquelluchìvidaràunatazzad'acquaàbeieinumo nome,perchèapparteneàCristu,vidicuinverità,ùn perderàasoricumpensa
42Èquelluchìoffendeunudistichjuchichìcredeinmè, hèmegliuperelluch'ellulipendeunamacinaàucollu,è ch'ellusiaghjittatuinumare
43Ès'èatomanut'offenda,taglila:hèmegliupertèentre inavitastorpitu,chèd'avèduiemaniperandàinl'infernu, inufocuchìùnsispegneràmai
44Induveusovermuùnmore,èufocuùnsispegne
45Ès'èutopedet'offenda,tagliàlu:hèmegliupertèentre ind'èavita,chèd'avèduipediperesseghjittatiinl'infernu, inufocuchìùnsispegneràmai
46Induveusovermuùnmori,èufocuùnsispegne
47Ès'èutoochjuvioffende,sguassatelufora:hèmegliu pervoientreinuregnudiDiucùunochju,chèd'avèdui ochjiperesseghjittatiinufocudil'infernu
48Induveusovermuùnmore,èufocuùnsispegne
49Perchèognunusaràsalatucùufocu,èognisacrifiziu seràsalatucùusali
50Usalihèbonu;mas'elluhàpersuusosali,cùqualeu staghjone?Avèsaliinvoistessi,èaveteapaceunucù l'altru
CAPITOLU10
1Sisvintòdaquì,èghjunseinicunfinidiGhjudea,à l'altrudiuGhjurdanu;èupopulutornòàellu;è,cum'ellu erad'abitudine,liinsegnòdinovu
2ÈiFariseis'avvicinòàellu,èlidumandò:Hèpermessu àunomudiripigliàasomoglia?tentandulu.
3Eellurisposeèlidisse:ChìvihàurdinatuMosè?
4Èlidissenu:Mosèhàpermessudiscriveunafatturadi divorziu,èdimettelavia.
5Ghjesùrisposeèlidisse:Peradurezzadiuvostrucore vihàscrittustuprecettu
6MadauprincipiudiacreazioneDiulifecemaschileè femina
7Perquessa,l'omuabbandunaràusobabbuèasomamma, ès'attacherààasomoglia;
8Èiduiseranuunasolacarne,cusìùnsòpiùdui,mauna solacarne
9ChìdunqueDiuhàunitu,chìl'omuùnsispartemicca.
10Èincasa,isodiscìpulilidumandavanudinovudia listessamateria
11Èlidisse:Quelluchìlasciaasomoglia,èsimaritacù unaaltra,commetteadulteriucontruàella
12Ès'èunadonnarimetteusomaritu,èsimaritacùun altru,commetteadulteriu.
13Èlipurtonuizitelli,perch'ellulitocchi;
14MaquanduGhjesù,videndu,eraassaidispiaciutu,èli disse:Lasciatechìizitellivenenuàmè,èùnli impediscenumicca,perchèuregnudiDiuhèditali
15Inverità,vidicu,quelluchìùnricevemiccauregnudi Diucum'èunzitellu,ùnentreràinellu.
16Èlipigliòinbraccia,lipusòesomani,èlibenedisse
17Èquand'ellusin'andòinucaminu,hèghjuntuunuchì curria,sighjinochjeversuellu,èlidumandò:Maestru bonu,ch'aghjudafàperpudèerediteavitaeterna?
18Ghjesùlidisse:Perchèmichjamatebè?ùncihènimu bonumaunu,valeàdì,Diu
19Cunnisciteicumandamenti:Ùnfatemiccaadulteriu,Ùn tumbàmicca,Ùnarrubàmicca,Ùnfatemicca tistimunianzafalsa,Ùndefraudate,Onorautobabbuèato mamma
20Eellurisposeèlidisse:Maestru,tuttequesteaghju osservatudaamoghjuventù.
21AlloraGhjesù,videndulu,l'amò,èlidisse:Unacosati manca:vai,vendiciòchìt'avete,èdààipoveri,èaveràun tesoruinucelu;seguitami.
22Èeratristudistaparolla,èsin'andòafflittu,perchèavia assaipussidimentu
23ÈGhjesù,guardòintornu,èdisseàisodiscìpuli: QuantuùnentreranuinuregnudiDiuquellichìanu ricchezze!
24ÈidiscìpulieranumaravigliatidiesoparolleMa Ghjesùlirisposedinovu,èlidisse:Figlioli,quantuhè difficiuleperquellichìanufiduciainricchezzeperentrein uregnudiDiu!
25Hèpiùfaciuleperuncammelluperpassàperl'ochjudi l'agulla,chèperunomuriccuentreinuregnudiDiu.
26Ès'eranustupitiforadimisura,dicendutràelli:Quale pòessesalvatu?
27ÈGhjesù,fighjulenduli,disse:Cùl'omihèimpussibile, mamiccacunDiu,perchècunDiututtuhèpussibule
28AlloraPetrucuminciòàdìli:Eccu,avemulasciatu tuttu,èt'avemuseguitu.
29Ghjesùrisposeèdisse:Inverità,vidicu:Ùncihè nimuchìhàlasciatuacasa,oifratelli,osureddi,obabbu, omamma,omoglia,ofiglioli,oterre,permèèperu Vangelu,
30Maelluriceveràcentuvolteinquestutempu,case,è fratelli,èsurelle,èmamme,èfiglioli,èterre,cù persecuzioni;èinumonduàveneavitaeterna
31Maparechjichìsòiprimiseranul'ultimi;èl'ultimu primu.
32Èch'ellieranuinastradachìcullàversu Ghjerusalemme;èGhjesùandòdavantiàelli,èeranu maravigliati;ècum'elliseguitavanu,anuapaura.Èpigliò dinovuidodici,ècuminciòàdìàelliciòchìlideve accade,
33Dicendu:Eccu,andemuinGhjerusalemme;èu Figlioludil'omuseràlivatuàiprincipalisacrificadorièài scribi;etilslecondamnerontàmort,etlelivrerontaux Gentils:
34Etilssemoquerontdelui,leflagelleront,sputerontsur luietletueront;etletroisièmejourilressuscitera
35GhjacumuèGhjuvanni,ifigliolidiZebedeu, ghjunghjenuàellu,dicendu:Maestru,vulemuchìtù facissipernoiciòchìvulemu
36Èlidisse:Chìvuletech'eaghjufattupervoi?
37Lidissenu:Dacciànoidipusà,unuàatomanudiritta, èl'altruàatomanumanca,inatogloria.
38MaGhjesùlidisse:Ùnsapeteciòchìdumandate: pudetebeiediacoppach’ebeiu?èessebattezucùu battesimuchìsòbattezu?
39Èlidissenu:Pudemu.ÈGhjesùlidisse:"Votidaveru beiediatazzach'ebeiu;ècùubattesimuchìsòbattezu, saretebattezi:
40Maàpusààamomanudirittaèàamomanumancaùn hèmiccamèàdà;maseràdatuàquelliperqualehè preparatu.
41Èquanduideceanuintesu,cuminciaruàesseassai dispiaciutidiGhjacumuèGhjuvanni
42MaGhjesùlichjamòàellu,èlidisse:Voisapetechì quellichìsòriputatiàguvernànantuàiGentili,esercitanu
asignorianantuàelli;èisograndiesercitanul'autorità nantuàelli.
43Macusìùnseràmiccatràvoi;maquelluchìserà grandetràvoi,seràuvostruministru;
44Èquelluchìdivoiseràuprimu,seràuservitoreditutti.
45PerchèancuuFiglioludil'omuùnhèmiccavinutuper esseservitu,maperserve,èperdàasovitainriscattuper parechji.
46ÈghjunsenuàGhjericu;è,mentrech'elluesciadi Ghjericucùisodiscìpulièungrannumarudighjente, Bartimeu,ufiglioludiTimaeus,s'assittòvicinuàastradaà mendicà
47Èquand'elluintesuchìeraGhjesùdiNazareth,simisià gridà,èàdì:Ghjesù,FiglioludiDavid,abbipietàdimè
48Èparechjil'urdinavanuch'ellusitaceva,maellugridava piùforte:FiglioludiDavid,abbipietàdimè.
49ÈGhjesùsifirmò,èurdinòch'ellufussichjamatuÈ chjamanul'omucecu,dicendulu:Siatecunsulatu, risuscitate;ellutichjama.
50Èellu,cacciatuusovistitu,sialzò,èghjunseàGhjesù 51Ghjesùrisposeèlidisse:Chìvuletech'etifaci?U ceculidisse:"Signore,ch'epossuriceveamovista".
52ÈGhjesùlidisse:Vai;atofedet'hàfattasanaÈ subituhàricevutuavista,èseguitanuàGhjesùinastrada
CAPITOLU11
1ÈquandusiavvicinavanuàGhjerusalemme,àBetfageè Betania,àamuntagnadil'Olivi,mandòduidiisodiscìpuli
2Èlidisse:Andateinupaesedifronteàvoi;è,appena sareteentratiinellu,truvereteunpuledroligatu,induve maiomuùnsipusò;liberallu,èportalu
3Ès'èqualcunuvidice:Perchèfatequestu?ditechìu Signorehàbisognudiellu;èsubituumandaràquì.
4Èsin'andò,ètruvonuupuledroligatudaaportafora,in unlocuinduvesiscontranuduimodi;èuperdenu 5Ècertidiquellichìstavanuculàlidissenu:Chìfate, slegateupuledro?
6Èlidissenucum'èGhjesùaviaurdinatu,èlilasciòandà 7ÈpurtonuupuledroàGhjesù,èlighjittassiiso vistimenti;èsipusònantuàellu
8Èparechjisparghjenuisovistimentiinucaminu;èaltri tagghiauramidal'arburi,èlistrisciavanuinastrada.
9Èquellichìandavanudavanti,èquellichìseguitavanu, gridavanu,dicendu:Hosanna!Beatuquelluchìveneinu nomediuSignore:
10BenedettusiauregnudiunostrubabbuDavid,chìvene inunomediuSignore:Osannainupiùaltu.
11ÈGhjesùintrìinGhjerusalemmeèinutempiu;èdopu avèfighjulatututteecose,èavàeraghjuntaasera,si n'andòinBetaniacùidodici
12Èudumane,quand'ellieranughjuntidaBetania,avia fami:
13Videnduluntanuunficuchìaviafoglie,ghjunse,s'ellu cipudiatruvàqualcosa;perchèutempudiifichiùnera ancu
14Ghjesùrisposeèlidisse:Nimuùnmanghjaràufruttu ditèpersempreÈisodiscìpulil'anuintesu
15ÈghjunsenuàGhjerusalemme;èGhjesùintrìinu tempiu,ècuminciòàcacciàquellichìvindianuècumpràin utempiu,èhàabbattutuetavulediicambiassi,èisedidi quellichìvindianucolombe;
16Èùnpermettemiccachìnimuportavaunvaseà traversuutempiu.
17Èinsignò,dicenduàelli:Ùnhèmiccascrittu:Amo casaseràchjamatacasadipreghieraditutteenazioni?ma l'avetefattuunafossadiladri.
18Etlesscribesetlesprincipauxsacrificateurs l'entendirent,etcherchèrentàlefairepérir,carilsle craignaient,cartoutlepeuples'étonnaitdesadoctrine.
19Èghjuntuasera,sin'andòforadiacità
20Èàamatina,quand'ellipassavanu,anuvistuuficu siccatudaeradiche
21ÈPetru,rammintendu,lidisse:Maestru,eccu,uficu chìtùmaledicihèseccatu.
22Ghjesùlirispose:"AvetefedeinDiu
23Inverità,vidicu,chìquelluchìdiceàstamuntagna: Siatealluntanatuèsiateghjittatiinumare;èùndubiterà miccainusocore,macrederàchìecosech'elludice saranu;avaràtuttuciòch'elludice
24Perquessa,vidicu:ciòchìvulete,quandupregate, credechìl'avetericevutu,èl'averete
25Èquandusitepricate,pardunate,s'èvoavetequalcosa contruàqualcunu,chìancuuvostruBabbuchìhèinucelu vipardunissiivostripeccati
26Mas'èvoùnpardunate,nèuvostruBabbuchìhèinu celuviparduneràivostripeccati.
27ÈtornanuàGhjerusalemme;èmentrech'ellucaminava inutempiu,iprincipalisacrificadori,èiscribièivechji ghjunghjiniàellu.
28Èlidite:Cùqualeautoritàfacistecose?èqualet'hà datustaautoritàperfàquestecose?
29ÈGhjesùlirispose:«Eiuvifaràancuunadumanda,è rispondimi,èvidiceraghjucùqualeautoritàfacciuqueste cose
30UbattèsimudiGhjuvanni,eradiucelu,odil'omi? rispondimi
31Èragiunavanuind'èellistessi,dicendu:S'ènodicemu: Daucelu;Elludiciarà:Perchèdunqueùnliavetemicca cridutu?
32Mas'ènodicemu:Dil'omi;temevanuupopulu, perchètuttil'omicuntavanuGhjuvanni,chìeraveramente unprufeta
33ÈrispundenuèdissenuàGhjesù:Ùnpudemumiccadì ÈGhjesù,rispundendu,lidisse:Ùnvidicunèperquale autoritàfacciuquestecose
CAPITOLU12
1Ècuminciòàparlààelliperparabole.Unomupiantò unavigna,l'abbicinòunasiepe,scavòunlocuperugrassu divinu,custruìunatorre,lalasciòforaàivignaghjoli,è andòinunpaeseluntanu
2Èàutempu,mandòàivignaghjoliunservitore,dapudè ricevedaivignaghjoliufruttudiavigna
3Èupigliò,ubattevanu,èumandavanuviotu
4Èdinòlimandòunaltruservitore;èàelluscacciòpetri, èuferiteinucapu,èuabbandunonucùvergogna
5Èdinòmandòunaltru;èelluanutombu,èparechjialtri; battealcuni,èuccidendualcuni
6Avendudunqueancuunfigliolu,usobenamati,umandò ancul'ultimuàelli,dicendu:Anuveneranuumofigliolu. 7Maquellivignaghjolisidicianutràelli:Questuhè l'eredi;venite,uccidemulu,èl'ereditàsarànostra
8Èupigliò,utombu,èuscacciòforadiavigna
9Chìfaràdunqueusignorediavigna?elluvinaràè distruggeràivignaghjoli,èdaràavignaàaltri
10ÈùnavetemiccalettustaScrittura?Apetrachìi custruttorianurifiutatuhèdiventataucapudil'angulu: 11QuestuhèstatufattudiuSignore,èhèmaravigghiusuà inostriochji?
12Etilscherchaientàs'emparerdelui,maisilscraignaient lepeuple,carilssavaientqu'ilavaitditlaparabolecontre lui,etilsl'abandonnèrentets'enallèrent
13ÈlimandanucertidiiFariseièdil'Erodiani,percatturà inesoparolle
14Èquand'ellisòghjunti,lidicenu:Maestru,sapemuchì tùsìvera,èùntiinteressaànimu:perchèùncunsidereghja miccaapersonadil'omi,mainsegniaviadiDiuinverità: hèlicitedidà.tributuàCesare,omicca?
15Daremu,oùndaremu?Maellu,sapenduasoipocrisia, lidisse:Perchèmitentate?portamiuncentesimu,ch’e possuvede.
16Èl'anupurtatuÈlidisse:Diqualehèstamaghjinaè stascritta?Èlidissenu:DiCesare
17Ghjesùlirispose:RendeteàCesareciòchìhèdiCesare, èàDiuciòchìhèdiDiuÈsimaravigliavanudiellu
18AlloravenenuàelluiSadducei,chìdicenuchìùncihè risurrezzione;èlidumandò,dicendu:
19Maestru,Mosècihàscrittu:Sìufratelludiunomumori, èlasciaasomogliadaretuàellu,èùnlasciamiccafiglioli, chìusofratellupigliaasomògliaèsusciteràasumenteàu sofratellu
20Orc'eranusettefratelli,èuprimupigliòunamòglia,è morenduùnlasciavasumente.
21Usiconduapigliò,èmorse,èùnlasciònimu,èuterzu listessa
22Èisettel'avianu,èùnlascianumiccasumente;
23Dunque,inarisurrezzione,quand'ellirisusciteranu,di qualesaràamogliadielli?perchèisettel'avianuin moglia.
24Ghjesùlirispose:Ùnvisbagliatemicca,perchèùn cunnoscimiccaeScritture,nèuputerediDiu?
25Perchè,quand'ellirisusciteranudaimorti,ùnsi maritanu,nèsòdatuinmatrimoniu;masòcum'èl'anghjuli chìsòinucelu
26Èinquantuàimorti,ch'ellirisuscitanu:ùnavetemicca lettuinulibrudiMosè,cumuinamachjaDiuliparlava, dicendu:SòuDiud'Abrahamu,uDiud'Isaac,èuDiudi Ghjacobbu.?
27ÙnhèmiccauDiudiimorti,mauDiudiivivi; dunquevisbagliateassai.
28Èghjunseunudiiscribi,èavèintesuch'elli ragiunavanuinseme,ès'avvicinenduch'elluliaviarispostu bè,lidumandò:Qualehèuprimucumandamentuditutti?
29Ghjesùlirispose:Uprimudituttiicumandamentihè: Ascolta,oIsraele!USignoreunostruDiuhèunSignore: 30ÈamateuSignore,utoDiu,cùtuttuutocore,ècùtutta atoànima,ècùtuttaatomente,ècùtutteetoforza: questuhèuprimucumandamentu
31Èusiconduhècum'èquestu,àdì:Amateutovicinu cum'ètèstessuÙncihènimualtrucumandamentupiù grandediquesti
32Èuscribalidisse:Ebbè,Maestru,avetedettuaverità: perchècihèunDiu;èùncihèaltruchèellu:
33Èamàellucùtuttuucore,ècùtuttul'intelligenza,ècù tuttal'ànima,ècùtuttaaforza,èamàusovicinucum'è ellustessu,hèpiùchètuttil'olocaustuèisacrifizi
34ÈquanduGhjesù,videnduch'ellurispondacun discrezione,lidisse:Ùnsitemiccaluntanudauregnudi DiuÈdopu,nimuomuùnhàosatudifànunda
35Ghjesùrispose,mentrech'elluinsignavainutempiu: CumudicenuiscribichìCristuhèuFiglioludiDavid?
36PerchèDavidstessuhàdettuperuSpìrituSantu:U SignorehàdettuàumoSignore:Siateàamodiritta,finu àch'eaghjufattuitonemichiutosgabello
37AlloraDavidellustessuuchjamaSignore;èinduvehè dunqueusofigliolu?Èaghjentecumunal'hàintesucun piacè
38Èlidisseinasoduttrina:Attentiàiscribi,chìamanu andàinvestitilongu,èamanuisalutiinimercati.
39Èisediprincipaliinesinagoghe,èisalottisupraniina festa:
40Chìdivoranuecasedieveduve,èperunapretesa facenulongupreghiere:questericeveranuunapiùgrande dannazione
41Ghjesùs'assittòdifronteàutesoru,èvidiacumua ghjentemettiasoldiinutesoru;
42Èghjunseunavedovapovera,èhàghjuntuduiacari, chìfacenuunquartu.
43Chjamòàelluisodiscìpuli,èlidisse:Inverità,vidicu, chìstapoveravedovahàmessupiùdituttiquellichìanu messuinutesoru.
44Pertuttuciòch'ellifecenuinasoabbundanza;maella diusodesideriuhàsbulicatututtuciòch'ellaavia,ancu tuttaasovita.
CAPITOLU13
1Ècum'elluescevadautempiu,unudiisodiscìpulili disse:Maestru,vedichìpetreèqualiedificisòquì!
2ÈGhjesù,rispundenu,lidisse:«Vidistigrandiedifici? Ùncisaràmiccalasciatuunapetranantuàl'altru,chìùn seràmiccaghjittata
3Èmentrech'ellus'assittònantuàamuntagnadil'Olivi,di fronteàutempiu,PetruèGhjacumuèGhjuvannièAndria lidumandòinparticulare:
4Diteci,quanduseranustecose?èchìseràusegnu quandututtequestecoseseranucumplette?
5ÈGhjesù,rispundenduli,cuminciòàdì:Fateattentechì nimuùnviingannà:
6Perchèparechjiveneranuinumonome,dicendu:Sò Cristu;èingannaràparechji.
7Èquanduaveteintesuparlàdiguerrièdirumuridiguerri, ùnviturbati:perchètalicosedevenuesse;maafineùn saràancu
8Perchèanazionerisusciteràcontr'àanazione,èuregnu contr'àuregnu;ècisaranuterremotiindiversilochi,èci saranufamineèguai:sòl'iniziudiidulori
9Mafateattenzioneàvoi,perchèvidaranuàicuncili;è inesinagoghesaretebattuti,èsaretepurtatidavantiàicapi èàirèpermè,perunatistimunianzacontruàelli.
10ÈuVangeludeveessepublicatuprimatràtuttee nazioni
11Maquand'ellivicunduceranu,èvilinduranu,ùn pensatemiccaprimadiciòchìdite,nèpremeditate;u SpìrituSantu
12Avàufratellutradiràufratelluàamorte,èubabbuu figliolu;èizitellisuscitaranucontruàisogenitori,èli feranuessemessiàmorte
13Èsereteodiatidatuttil'omiperumonome,maquellu chìpersisteràfinuàafine,seràsalvatu.
14Maquanduvivedel'abominazionediadesolazione,chì hàparlatudauprufetaDaniele,stenduinduveùndeve micca,(chìquelluchìleghjecapisce),alloraquellichìsòin Ghjudeafughjenuàemuntagne
15Èquelluchìhènantuàutettuùnscendeincasa,nè entreind'èquì,perpigliànundadiasocasa:
16Èquelluchìhèinucampuùnsivulteràpiùperpigliàa sovistitu.
17Maguaiàquellichìsòincinte,èàquellichìallattanuin quellighjorni!
18Èpricatechìuvostruvoluùnsiamiccainl'invernu.
19Perchèinquellighjorniseràafflizione,cum'èùnhè miccastatadauprincipiudiacreazionechìDiuhàcreatu finuàquestutempu,nèserà.
20ÈsalvuchìuSignoreaviaaccurtatuquellighjorni, nisunacarneùndeveessesalvata:maperl'elettich'elluhà sceltu,hàaccurtatuighjorni.
21Ètandus'èqualchissiavidicia:Eccu,eccuCristu;o, eccu,hèquì;ùnlicredimicca:
22PerchèifalsiCristièfalsiprufetirisusciteranu,èferanu segnièmaraviglie,perseduce,s'elluerapussibule,ancu l'eletti
23Mafateattenzione:eccu,viaghjuannunziatututtee cose
24Maisencesjours,aprèscettetribulation,lesoleil s'obscurcira,etlalunenedonneraplussalumière.
25Èl'astridiucelucascaranu,èeputenzichìsòinucelu saranuscuzzulate
26ÈtanduvideranuuFiglioludil'omuchìveneininuvuli cùgrandeputenzaègloria
27Ètandumandaràisoanghjuli,èriunisceràisoelettida iquattruventi,dal'estremitàdiaterraàl'estremitàdiu celu
28Avàamparateunaparaboladiuficu;Quanduuso ramuhèancuteneru,èstendefoglie,sapetechìl'estiuhè vicinu:
29Alloravoi,inlistessamanera,quand’èvovedetechì questecoseaccadenu,sapetechìhèvicinu,ancuàeporte.
30Inverità,vidicuchìstagenerazioneùnpasserà,finuà chìtuttequestecoseùnsaranumicca
31Uceluèaterrapassanu,maemoparolleùnpassanu micca
32Madiquellughjornuèdiquellaoraùnsapinimu,nè l'anghjulichìsòinucelu,nèuFigliolu,mauBabbu
33Fateattente,fighjateèpricate:perchèùnsapetemicca quanduhèutempu
34PerchèuFiglioludil'omuhècum'èunomuchìviaghja luntanu,chìabbandunòasocasa,èhàdatuautoritààiso servitori,èàognunuusotravagliu,èhàurdinatuàu purtinatoredivigilà
35Fighjatedunque,perchèùnsapetequanduupadronedi casavene,àsera,oàmezanotte,oàucantudiugallo,oà amatina
36Perch'elluùnvenedicolpuch'elluvitrovidorme
37Èciòchìvidicu,udicuàtutti:Fighjate.
CAPITOLU14
1Duighjornidopu,eraafestadiaPasquaèdiipanisenza levatu;èicapidiisacrificadorièiscribicercanucumusi pudianupigliallucùl'arti,èumettenuàmorte.
2Maiddidissenu:Ùninughjornudiafesta,perùnesse untumultudiupopulu
3ÈessenduinBetania,inacasadiSimoneulebbroso, mentrech'elluerapusatuàmanghjà,ghjunseunadonnachì aviaunacassettad'alabastrud'unguentudinardassai preziosa;èellafrenòascatula,èlivànantuàasotesta
4Etilyenavaitquelques-unsquis'indignaienteneuxmêmes,etdisaient:Pourquois'estfaitcegaspillage d'unguent?
5Perchèpuderiaessevindutuperpiùditrècentupence,è essedatuàipoveri.Èmurmuravanucontruàella.
6ÈGhjesùdisse:Lascialainpace;perchèladisturbate? ellahàfattuunbellutravagliunantuàmè
7Perchèavetesempreipovericunvoi,è,quanduvulete, pudetefàlibè:maùnavetemiccasempreàmè
8Hàfattuciòch'ellapudia:hèghjuntainanticipuper ungeumocorpuàasepultura.
9Inverità,vidicu,inognilocuchìquestuVangeluserà pridicatuinumondusanu,questuancuciòch'ellahàfattu seràparlatuinmemoriad'ella.
10ÈJudasIscariota,unudiidodici,andòversuiprincipali sacrificadori,perutradisceàelli
11Èquandul'anuintesu,s'eranucuntenti,èprumittìanudi dàlisoldiÈhàcercatucumusipuderiatradisce
12Èuprimughjornudiipanisenzalevatu,quand'ellianu tombuaPasqua,isodiscìpulilidissenu:Induvevulitechì andemuàpreparàpermanghjàaPasqua?
13Èmandòduidiisodiscìpuli,èlidisse:Andateinacità, èviscuntràunomuchìportaunabroccad’acqua: seguitelu
14Èinduv'elluentre,diteàupatronediacasa:UMaestru dice:Induvehèastanzad'ospiti,induveaghjudamanghjà aPasquacùimodiscìpuli?
15Èvimustraràunagrandesalasoprafurnitaèappruntata: culàpreparatepernoi.
16Èisodiscìpulisin'andò,èghjuntuinacità,ètruvaru cum'elluliaviadettu,èappruntàvanuaPasqua
17Èaseravenecùidodici.
18Èmentrech'ellis'eranuàpusàèmanghjavanu,Ghjesù disse:Inverità,vidicu:unudivoichìmanghjacunmèmi tradirà.
19Ècuminciaruàesseintristu,èàdìliunuàunu:Sòeiu? èunaltrudisse:Sòio?
20Ellurisposeèlidisse:Hèunudiidodicichìsi immergecunmèinupiattu
21UFiglioludil'omuvàveramente,cum'elluhèscrittudi ellu;maguaiàquelluomudaqualeuFiglioludil'omuhè traditu!bèperquelluomus'elluùneramainatu
22Èmentremanghjavanu,Ghjesùpigliòupane,u benedittu,urompì,èlidete,èdisse:Pigliate,manghjate: questuhèumocorpu
23Èpigliòatazza,è,dopuavèfattugrazie,lidete,ètutti nebeievanu
24Èlidisse:Questuhèumosanguediunovu Testamentu,chìhèversatuperparechji.
25Inverità,avidicu,ùnbeiepiùdiufruttudiavigna, finuàquellughjornuchìbeiunovuinuregnudiDiu
26Èdopuavècantatuuninnu,sin'andòinamuntagnadi l'Olivi.
27ÈGhjesùlidisse:«Voituttisareteoffesiperviadimè stanotte:perchèhèscrittu:uccideraghjuupastore,èe pecuresaranuspargugliate.
28Madopuchìsòrisuscitatu,andaraghjudavantiàtèin Galilea
29MaPetrulidisse:Ancus'ellututtisaranuoffesi,eiuùn.
30ÈGhjesùlidisse:Inverità,tidicu,chìoghje,ancuin stanotte,primachìugallocantiduievolte,minegherete trèvolte
31Maelluparlavadipiùveemente:S'omorissicuntè,ùn tirinnegaraghjuinognimodu.Dilistessamaneraanudettu ancututti
32ÈghjunsenuàunlocuchjamatuGetsemani,èdisseài sodiscìpuli:Siatequì,mentrech’eaghjupricatu.
33PigliòcunelluPetruèGhjacumuèGhjuvanni,è cuminciòàessestupituèàesseassaipisanti;
34Èlidisse:Amoanimahèassaitristafinuàamorte: statequì,èfighjate
35Ès'avvicinòunpocuècascòinterra,èpricavachì, s'elluerapussibule,l'orapassassidaellu.
36Èelludisse:Abba,Babbu,tuttuhèpussibuleàtè; cacciàdamèstacoppa:mamiccaciòchìvogliu,maciò chìvulete.
37Èghjunse,litrovachìdormenu,èdisseàPetru: Simone,durmi?Ùnpuderebbefighjàunaora?
38Fighjateèpricate,perùnentreintentazione.Uspiritu hèveramenteprontu,maacarnehèdebule
39Èdinovusin'andò,èpricava,èdisseestesseparolle
40Èquand'elluvultò,litruvòdinovudorme,(perchèiso ochjieranupisanti),nèsapianuciòchìlirispondi
41Èghjunseaterzavolta,èlidisse:Dormiteavàè ripostate:basta,l'orahèghjunta;eccu,uFiglioludil'omu hètradituinmanudiipeccatori
42Alzati,andemu;eccu,quelluchìmitradiscehèvicinu
43Èsubitu,mentrech'elluparlavaancora,ghjunseGhjuda, unudiidodici,ècunelluunagrandefollacùspadeè bastone,daiprincipalisacrificadorièscribièanziani
44Èquelluchìl'hàtradituliaviadatuunsegnu,dicendu: Quelluchìbasgià,hèquellustessu;pigliatelu,èpurtallu luntanuinsalvezza
45Appenaghjuntu,sin'andòsubituàellu,èlidisse: Maestru,maestru!elubasgiò
46Èlipusonuemani,èupigliò
47Èunudiquellichìstavanuvicinuhàsguassatuuna spada,èbatteunservitorediusuvvernusacrificadore,èli tagliòl'arechja.
48Ghjesùrisposeèlidisse:Sòsurtiti,cum'ècontr'àun latru,cùspadeèbastoneperpigliàmi?
49Eruognighjornucunvoiinl'insignamentudiutempiu, èùnm'avetemiccapigliatu;
50Ètuttil'abbandunonu,èfughjenu
51Èuseguitavaunghjovanughjovanuchìaviaunlinu ghjittatuannantuàusocorpunudu;èighjovani l'aspittàvanu:
52Èabbandunòulinu,èscappòdaellinudu.
53EtilsconduisirentJésusverslesouverainsacrificateur, etavecluis'assemblèrenttouslesprincipauxsacrificateurs, lesanciensetlesscribes.
54ÈPetruuseguitavaluntanu,finuàupalazzudiu suvvernusacrificadore;
55Èicapidiisacrificadoriètuttuucunciliucercavanu tistimunianzacontruàGhjesù,perfàumortu;èùntrovu nimu
56Parechjeanufattuunfalsutistimunianzacontruàellu, mausotistimunianzaùnaccunsenumiccainseme.
57Etilss'élevèrent,etrendirentunfauxtémoignagecontre lui,disant:
58L'avemuintesudì:Distrughjeraghjustutempiuchìhè fattucùemani,èintrèghjornicustruiraghjuunaltrufattu senzamani
59Manècusìusotistimunianzas'accordavainseme
60Èusuvvernusacerdotes'arrizzòinmezuàGhjesù,èli disse:Ùnrispondinunda?Chìghjèciòchìquesti tistimunianzecontruàtè?
61Maellusitaci,èùnrisposenundaDinovuusuvvernu sacerdotelidumandò,èlidisse:SòuCristu,uFiglioludi uBeatu?
62ÈGhjesùdisse:Sò,èvivedeuFiglioludil'omu, pusatuàadirittadiuputere,èchìveneininuvulidiucelu.
63Allorausuvrasacerdotesistracciòisovestiti,èdisse: Chìavemubisognudipiùtistimoni?
64Aveteintesuablasfemia:chìpensate?Ètuttil'anu cundannatuàesseculpèvuledimorte
65Quelques-unssemirentàcrachersurlui,àluicouvrirla face,àluidonnerdescoupsetàluidire:Prophétise!
66Ècum'èPetruerasottuinupalazzu,ghjunseunadie servadiusuvrasacerdote:
67Èquand'ellavidePetruchìsiscaldava,ufighjulavaè disse:ÈtùeraancucunGhjesùdiNazareth
68Maellunega,dicendu:Ùnsòmicca,nècapiscuciòchì tùdici.Èsin'andòinaveranda;èl'equipaggiudiugallo.
69Èunaserval'hàvistudinovu,èhàcuminciatuàdìà quellichìstavanuvicinu:Questuhèunudielli
70Èuricusòdinovu.Èunpocudopu,quellichìstavanu vicinudissenudinovuàPetru:Disicuru,sìunudielli, perchèsìunGalileu,èutodiscorsucuncorda
71Macuminciòàmaledicàèàghjurà,dicendu:Ùn cunnoscumiccast'omudiqualeparli
72ÈasicondavoltaugallocanciaÈPetrusirammintòa parollachìGhjesùlidisse:Primachìugallocantiduie volte,mirinnegaretetrèvolteÈquand'ellucipensava, pienghje
CAPITOLU15
1Àamatina,icapidiisacrificadorianucunsultatucù l'anzianièiscribiètuttuusinedriu,lilionuGhjesù,u purtonu,èulivruàPilatu.
2ÈPilatulidumandò:SòurèdiiGhjudei?Èellu, rispose,lidisse:Tudici
3Èicapisacerdotil'accusanudiparechjecose,maùn risposenunda.
4Pilatulidumandòdinovu,dicendu:Ùnrispondinunda? eccuquantucosetistimunianucontruàtè
5MaGhjesùùnhàrispostununda;cusìchìPilatusi maravigliò
6Or,àquellafesta,liliberòunprigiuneru,quelluchì vulianu
7EtilyavaitunnomméBarabbas,quiétaitliéavecceux quis'étaientrévoltésaveclui,quiavaientcommisun meurtredansl'insurrection
8Èamultitùdinechìgridava,cuminciòàvulèch'ellufacia cum'elluliaviamaifattu.
9MaPilatulirispose,dicendu:Vuletech'evilasciàurèdi iGhjudei?
10Perchèellusapiachìicapidiisacrificadoril'avianu livatuperinvidia
11Maislesprincipauxsacrificateursincitaientlepeuple, afinqu'illeurlaisseplutôtBarabbas.
12Pilaturisposeèlidissedinovu:Chìvuletedunquefàà quelluchìvochjamateuRèdiiGhjudei?
13Ègridavanudinovu:Crucificàlu
14AlloraPilatulidisse:Perchè,chìmalehàfattu?Etils criaientdeplusenplus:Crucifiez-le.
15ÈcusìPilatu,vulenducuntentàaghjente,liliberò Barabbas,èlivròàGhjesù,dopuch'ellul'aviaflagellatu, peressecrucifissu.
16ÈisuldatiupurtonuinasalachjamataPretorium;è chjamanuinsemeabandasana
17Èl'hanuvistutudiporpura,èchjappàunacuronadi spine,èl'hanupusatuannantuàusocapu
18Ècuminciaruàsalutallu:Salute,rèdiiGhjudei!
19Etilsluifrappèrentlatêted'unroseau,ilscrachèrentsur lui,ets'inclinantàgenoux,l'adorèrent
20Èquand'ellis'eranuburlatudiellu,litolgavanua purpura,limissiisovestiti,èupurtonuforapercrucificà.
21ÈobbliganuàunSimonediCirene,chìpassava,esceda upaese,babbud'AlexandruèdiRufus,àpurtàasocroce
22ÈupurtonuàulocudiuGolgota,chìhè,peresse interpretatu,ulocudiucraniu
23Etilsluidonnèrentàboireduvinmêléàlamyrrhe, maisilnel'acceptepoint.
24Èdopuch'ellil'avianucrucifissu,sispartevanuiso vistimenti,tiranuàsortenantuàelli,ciòchìogniomu avissidapiglià.
25Èeraaterzaora,èucrucifissu
26Èhèstatascrittaasoprascritturadiasoaccusa:URÈ DIIGhjudei.
27Ècunellucrucifissuduiladri;unuàasomanudiritta, èl'altruàasomanca
28Ès'accompial'Scritturachìdice:Èhèstatucuntatucùi trasgressori
29Èquellichìpassavanul'insultavanu,scuzzulateatesta, èdicendu:Ah!
30Salvati,èfalàdaacroce
31Demême,lesprincipauxsacrificateurssemoquaient entreeuxetaveclesscribes:Ilasauvélesautres.ellu stessuùnpòmiccasalvà
32ChìCristu,rèd'Israele,falàavàdaacroce,pervedeè credeÈquellichìeranucrucifissicunelluuinsultavanu
33Èquandueraghjuntaasestaora,cierabughjuranantuà tuttuupaese,finuàanovenaora
34Èàanonaora,Ghjesùgridòcùunavoceforte,dicendu: Eloi,Eloi,lamàsabacthani?chìhè,essenduinterpretatu,u moDiu,umoDiu,perchèm'hàabbandunatu?
35Quelques-unsdeceuxquiétaientlà,enentendantcela, disaient:Voici,ilappelleElie
36Etquelqu'uncourutetremplituneépongepleinede vinaigre,lamitsurunroseau,etluidonnaàboire,en disant:Laisse-moi;andemuàvedes'elluveneEliaà cacciàlu.
37ÈGhjesùgridòcùunavoceforte,èrinunciòuspirtu
38Èuveludiutempiuerastrappatuinduidaucimaàu fondu.
39Èquanduucenturionechìstavacontruàellu,videndu ch'ellugridavacusì,èabbandunòuspiritu,disse: Veramente,questuomuerauFiglioludiDiu.
40C'eraancuedonnechìfighjavanuluntanu:tràequali MariaMaddalena,èMaria,amammadiGhjacumuu minoreèdiGhjiseppu,èSalomè;
41(Quelluancu,quand'elluerainGalilea,useguitavaèu serviva;)èparechjealtredonnechìsòghjunticunelluin Ghjerusalemme
42Èavà,quandueraghjuntaasera,perchèeraa preparazione,valeàdìughjornuprimadiusàbatu.
43Ghjiseppud'Arimatea,uncunsiglieruonorevoli,chì aspittavaancuuregnudiDiu,ghjunse,andòcuncuraà Pilatu,èbramòucorpudiGhjesù.
44ÈPilatus'eramaravigliatus'ellueradigiàmortu;è, chjamàucenturione,lidumandòs'ellueramortuda qualchìtempu.
45Èquanduusapiadiucenturione,hàdatuucorpuà Ghjiseppu
46Èhàcompruunlinufinu,upigliò,èl'hàavvoltuinu linu,èumettiuinunsepulcruchìerascavatuinunaroccia, èrotolaunapetraàaportadiusepulcru
47ÈMariaMaddalenaèMaria,amammadiGhjiseppu, fighjenuinduveelluerapusatu
CAPITOLU16
1Èquanduusàbatuerapassatu,MariaMaddalena,è Maria,amammadiGhjacumu,èSalomè,avianucompru aromidolciperveneàunghjelu
2Èassaiprimadiamatina,uprimughjornudiasettimana, ghjunsenuàusepulcruàl'albadiusole.
3Èsidicianutràdielli:Qualecihàdacacciàapetradaa portadiusepulcru?
4Èquand'ellifighjulavanu,anuvistuchìapetraera sguassata,perchèeraassaigrande
5Èentranuinusepulcru,videruunghjovanuàpusààu latudrittu,vistutud'unalongavistitubianca;èeranu spavintati
6Èlidisse:Ùnvispaventate:voicercateàGhjesùdi Nazareth,chìhèstatucrucifissu:hèrisuscitatu;ùnhè miccaquì:eccuulocuduv’ellil’anumessi
7Maandate,diteàisodiscìpulièàPetruch’elluvà davantiàvoiinGalilea:culàuvedrete,cum’elluvihà dettu
8Èsurtitiprestu,èfughjenudausepulcru;perch'elli tremavanuès'eranumaravigliati:nèdìssenunundaànimu; perchèavianuapaura
9Or,quanduGhjesùerarisuscitatuuprimughjornudia settimana,apparsuprimaàMariaMaddalena,daqualeavia cacciatusettedimònii
10Èandòàcuntààquellichìeranustaticunellu,mentre ch'ellisilamentavanuèpienghjenu
11Èch'elliavianuintesuch'ellueravivu,èch'elluera vistudaella,ùncridunumicca.
12Dopu,apparsuinunaaltraformaàduidielli,mentre caminavanu,èandavanuinpaese
13Etilss'enallèrentetleracontèrentauxrestes,etilsne lescrurentpas
14Dopuapparsuàl'onze,mentrech'ellistavanuàmanghjà, èlirimproveradiasoincredulitàèdiadurezzadiucore, perchèùnanumiccacridutuàquellichìl'avianuvistudopu ch'elluerarisuscitatu.
15Èlidisse:Andateintuttuumondu,èannunziateu Vangeluàognicriatura
16Quelluchìcredeèhèbattizatuseràsalvatu;maquellu chìùncredeseràdannatu.
17Èstisegniseguitaranuquellichìcredenu;Inumo nomecacciaranuidiavuli;parranucùlinguenovi; 18Piglieranuserpenti;ès'ellubeiequalcosadimorte,ùnli feràmiccamale;metteranuemaninantuàimalati,è guariscenu.
19AlloradopuchìuSignoreliaviaparlatu,fùricevutuin ucelu,èsipusòàadirittadiDiu
20Èandavanu,èpredicavanuinognilocu,uSignore travagliacunelli,ècunfirmenduaparollacùisegnichì seguitanuAmen
Luca
CAPITOLU1
1Siccomuparechjianupigliatuinmanudifàuna dichjarazionediciòchìhèpiùsicuruch'ellisicredetrànoi, 2Cum'ellicianudatu,chìdauprincipiueranutestimoni ocularièministridiaparolla;
3Miparevaancubè,avèavutuunaperfettacunniscenzadi tutteecosedauprimuprimutempu,discriveviinordine, ottimistaTeofilu, 4Perpudècunnosceacertezzadiquellecoseinquale avetestatustruitu
5CierainitempidiErode,urèdiGhjudea,unsacerdote chjamatuZaccaria,diucursudiAbia;èasomogliaeradi efiglioled'Aaronu,èsichjamavaElisabeth 6ÈeranutraminduighjustidavantiàDiu,camminenduin tuttiicumandamentièl'urdinamentudiuSignoresenza reproche
7Èùnavianumiccafigliolu,perchèchìElisabethera sterile,èiduieranuavàbèghjuntiinl'anni
8Èavvenechì,mentrech'ellueseguival'uffiziudiu sacerdotedavantiàDiu,inl'ordinediusocursu,
9Sicondul'usudil'uffiziusacerdotale,usosorteeradi brusgiàl'incensuquand'elluentravainutempiudiu Signore.
10Ètuttaamultitùdinediupopulupricavaforaàl'oradi l'incensu
11ÈliapparveunanghjuludiuSignorechìstavaàulatu drittudil'altaredil'incensu
12ÈquanduZaccariauvidia,eraturbatu,èutimore cadevanantuàellu.
13Mal'ànghjululidisse:Ùnàbbiapaura,Zaccaria,perchè atopreghierahèintesa;èatomogliaElisabethtidaràun figliolu,ètichjamaràGhjuvanni.
14Èaveràgioiaègioia;èparechjisirallegraranudiaso nascita.
15PerchèelluseràgrandeàivistadiuSignore,èùnne beienèvinunèalcooldu;èseràpienudiuSpìrituSantu, ancudauventrediasomamma
16Èparechjidiifigliolid'IsraeleturnarààuSignore,uso Diu
17ÈandaràdavantiàelluinuspirituèuputerediElia,per turnàucorediibabbiàifiglioli,èidisubbidientiàa saviezzadiighjusti;perpreparàunpopulupreparatuperu Signore.
18ÈZaccariadisseàl'ànghjulu:Induvesapèquestu? perchèsòunvechju,èamomògliabenammazzatainanni 19L'ànghjulu,risposendu,lidisse:SòGabriele,chìstanu davantiàDiu;èsòmandatuàparlààtè,èàfàtivedesta bonanova 20È,eccu,saretemutu,èùnpuderàparlà,finuàughjornu chìquestecoseseranurealizate,perchèùncredemiccae moparolle,chìsicompieinasostagione
21EtlepeupleattendaitZacharie,ets'étonnaitqu'ilsoit restésilongtempsdansletemple
22Etquandilsortit,ilnepouvaitleurparler;etilsse rendirentcomptequ'ilavaiteuunevisiondansletemple: carilleurfitsigneetrestamuet
23Èavvenechì,quanduighjornidiusoministerueranu compiuti,sin'andòincasasoia.
24Èdopuàquellighjorni,asomogliaElisabethhà cuncipitu,èsipiattacinquemesi,dicendu:
25HècusìchìuSignorehàtrattatucunmèinighjorniin qualemifighjulava,percacciàumorimproverutràl'omi 26Èinusestumesel'ànghjuluGabrielefùmandatudaDiu inunacitàdiGalilea,chjamataNazaret.
27Àunaverginesposatacùunomuchìsichjamava Ghjiseppu,diacasadiDavid;èaverginesichjamava Maria.
28L'ànghjulughjunseàella,èlidisse:Salute,ochìsite assaifavuritu,uSignorehècuntè:benedettasìtràedonne 29Èquand'ellal'hàvistu,s'hèturbatadaasoparolla,èhà pensatuàqualemodudisalutazionedeveesse
30L'ànghjululidisse:Ùnàbbiapaura,Maria,perchèavete trovugraziaàDiu.
31È,eccu,cuncepiraiinutoventre,èparturisciunfigliolu, èuchjamaràGhjesù
32Saràgrande,èseràchjamatuuFiglioludil'Altissimo,è uSignoreDiulidaràutronudiusobabbuDavid 33ÈregnerànantuàacasadiGhjacobbupersempre;èdi usoregnuùncisaràfine.
34AlloraMariadisseàl'ànghjulu:Cumuseràquestu,chì ùncunnoscumiccaunomu?
35Èl'ànghjulurisposeèlidisse:USpìrituSantuvinarà nantuàtè,èuputeredil'Altissimoticopreràl'ombra;
36Èeccu,atocuginaElisabetta,hàancucuncipituun figlioluinasovechja,èquestuhèusestumesecunella, chìerachjamatusterile
37PerchècunDiunundaùnseràimpussibile
38ÈMariadisse:EccuaservadiuSignore;siapermè seconduatoparollaÈl'ànghjulupartìdaella
39ÈMariasialzòinquellighjorni,èandòinfrettaina muntagna,inunacitàdiGhjuda;
40ÈintrìincasadiZaccaria,èsalutòElisabetta 41Èavvenechì,quanduElisabethhàintesuusalutudi Maria,uzitellusaltainusoventre;èElisabetherapiena diuSpìrituSantu:
42Iddaparlòàgranvoce,èdisse:Benedettasìtràedonne, èbenedettuhèufruttudiutoventre
43Èinduvehèquestuàmè,chìamammadiumoSignore veneàmè?
44Perchè,eccu,appenaavocediutosalutusonòin l'arechje,uzitelluhàsaltatuinumiogrenudigioia
45Èbenedettahèquellachìhàcridutu,perchècisaràa realizazionediecosechìlisòstatedettedauSignore
46ÈMariadisse:L'animamomagnificauSignore
47Èumospiritus'hèrallegratuinDiu,umoSalvatore.
48Perch'elluhàguardatuàustatudiasoancella,perchè eccu,daquìinavantitutteegenerazionimichjamaranu benedettu.
49Perchèquelluchìhèputentem'hàfattugrandicose;è santuhèusonome
50Èasomisericòrdiahènantuàquellichìutemenudi generazioneingenerazione
51Hàdimustratuaforzacùusobracciu;hàspargugliatui fieruinl'imaginazionediisocori.
52Hàabbattutuiputentidaisosedi,èlihàinnalzatudi pocugradu
53Hàpienudibèàl'affamati;èiricchihàmandatuviotu.
54HàaiutatuusoservitoreIsraele,inricordudiaso misericordia;
55Cum'elluhàparlatuàinostribabbi,àAbraham,èàaso discendenzapersempre
56ÈMariastavacunellacircatrèmesi,èvultòincasa soia.
57Avàutempupienud'Elisabettahèghjuntuch'ellasia parturitu;èhàparturituunfigliolu.
58ÈisovicinièisocucinianuintesucumuuSignore aviafattuunagrandemisericordiaperella;èsi rallegravanucunella
59Èghjunsechìl'ottughjornusòghjuntiàcircuncisàu zitellu;èlichjamanuZaccaria,daunomediusobabbu
60Èasomammarisposeèdisse:Ùnhècusì;maelluserà chjamatuGhjuvanni
61Èlidissenu:Ùncihènimudiatoparentelachìsi chjamastunome.
62Èfecenusegniàubabbu,cumusivuliach'ellusi chjamassi
63Èdumandòunatavuladiscrittura,èhàscrittu,dicendu: UsonomehèGhjuvanniÈsimaravigliavanututti
64Èasoboccas'hèapertasubitu,èasolinguas'hè liberatu,èhàparlatu,èhàlaudatuàDiu.
65Èutimoreghjunseàtuttiquellichìabitavanuintornuà elli;
66Ètuttiquellichìl'anuintesul'anucullucatuinusocore, dicendu:Chìsaràquestuzitellu?ÈamanudiuSignore eracunellu
67Èubabbu,Zaccaria,erapienudiuSpìrituSantu,è prufetizava,dicendu:
68BenedettusiauSignoreDiud'Israele;perch'elluhà visitatuèredimutuusopopulu,
69Èhàsuscitatuuncornudisalvezzapernoiinacasadiu soservitoreDavid;
70Cum'elluparlavadaaboccadiisosantiprufeti,chìsò dapoiuprincipiudiumondu:
71Chìavemudaessesalvatudainostrinemici,èdaa manudituttiquellichìciodianu;
72Perfàamisericordiaprumessaàinostribabbi,èper ricurdàusosantupattu;
73Ughjuramentuch'elluhàfattuàunostrubabbu Abraham,
74Ch'ellucicuncede,chì,essenduliberatidaamanudii nostrinemici,liservissisenzapaura.
75Insantitàèghjustiziadavantiàellu,tuttiighjornidia nostravita
76Ètù,zitellu,saraichjamatuuprufetadil'Altissimo: perchèandarèdavantiàafacciadiuSignoreperpreparài socamini;
77Perdàacunniscenzadiasalvezzaàusopòpulupera rimissionediisopiccati,
78PerviadiateneramisericordiadiunostruDiu;per qualel'albadil'altucihàvisitatu,
79Perdàluceàquellichìsisentenuinabughjuraèin l'ombradiamorte,perguidàinostripediinaviadiapace
80Èuzitelluhàcrisciutu,ès'eraforteinspiritu,èeraini desertifinuàughjornudiasomanifestazioneàIsraele
CAPITOLU2
1Èavveneinquellighjorni,chìudecretudiCesare Augustuhèstatuchìtuttuumondudeveesseimpositu
2(ÈquestuimposituhèstatufattuprimaquanduCyrenius eraguvernatorediSiria.)
3Ètuttiandavanuàesseimpositu,ognunuinasocità
4ÈGhjiseppusin'andòancudaaGalilea,daacitàdi Nazaret,inGhjudea,àacitàdiDavid,chìhèchjamata Betlemme;(perchèeradiacasaèulignudiDavid:)
5PeresseimpositucùMaria,asosposasposa,chìera grandeincinta.
6Ècusìerachì,mentrech'ellieranuquì,ighjornisò compiich'ellaaviadaparturitu
7Èhàparturituusofiglioluprimunatu,èl'hàavvoltuin fasce,èupusòinunamangiata;perchèùncieramicca locuperelliinl'osteria
8Èc'erainulistessupaesepastorichìstavanuinucampu, chìvigilavanuasobandadinotte
9È,eccu,l'ànghjuludiuSignoreghjunsenantuàelli,èa gloriadiuSignorebrillavaintornuàelli,èanuunagrande paura
10Èl'ànghjululidisse:Ùnàbbiapaura,perchèeccu,vi purteraghjuunabonanutiziadigrandegioia,chìserààtutti ipopuli
11PervoihènatuoghjeinacitàdiDavidunSalvatore,chì hèCristuuSignore
12Èquestuseràunsignupervoi;Truvereteuzitellu avvoltuinfasce,stenduinunamangiata.
13Èdicolpucieracunl'ànghjuluunamultitùdinedil'ostia celestichìlodavaàDiuèdicendu:
14GloriaàDiuinupiùaltu,èpaceinterra,bonavuluntà versul'omi
15Èavvenechì,cum'èl'ànghjulis'eranualluntanatidaelli inucelu,ipastorisidicianul'unàl'altru:Andemuavà ancuinBetlemme,èvedemuciòchìhèaccadutu,chìu Signorehàfattucunnoscenoi
16Èghjunsenuinfretta,ètruvaruMariaèGhjiseppuèu zitelluchjinatuinunamanghja
17Èquand'ellil'avianuvistu,anufattucunnosceàl'esternu aparollachìlierastatadettanantuàstuzitellu.
18Ètuttiquellichìl'anuintesusimaravigliavanudiciòchì lidicianuipastori
19MaMariaguardavatuttequestecose,èlimeditavainu socore
20Èipastoriturnavanu,glurificanduèlodenduàDiuper tutteecosech'elliavianuintesuèvistu,cum'èlierastatu dettu
21Èquanduottughjornisòstaticompiutipera circuncisazionediuzitellu,usonomeerachjamatuGhjesù, chìeracusìchjamatudal'ànghjuluprimach'elluera cuncipituinuventre
22Èquanduighjornidiasopurificazione,secondualege diMosè,upurtonuàGhjerusalemme,perpresentàluàu Signore;
23(CumuhèscrittuinalegediuSignore:Ognimasciuchì apreuventreseràchjamatusantuàuSignore;)
24Èperoffreunsacrificiuseconduciòchìhèdettuina legediuSignore:Unparuditortoraoduipiccioni.
25Edeccu,c'eraunomuinGhjerusalemme,chìsi chjamavaSimeone;èulistessuomueraghjustuèdevotu, aspittenduacunsulazionediIsraele,èuSpìrituSantuera nantuàellu
26ÈlifùrevelatudauSpìrituSantu,ch'elluùnavissivistu amorte,primach'elluaviavistuuCristudiuSignore
27ÈghjunseperuSpìrituinutempiu;èquanduigenitori purtonuuzitelluGhjesù,perfàperellusecondul'usudia lege
28Alloraupigliòinisobracce,èbenedisseàDiu,èdisse:
29OSignore,lasciateavàutoservitoreparteinpace, seconduatoparolla:
30Perchèimoochjianuvistuatosalvezza,
31Chìavetepreparatudavantiàafacciadituttiipopuli;
32Unalumeraperalluminàipagani,èagloriadiuto pòpuluIsraele
33Ghjiseppuèasomammasimaravigliavanudiciòchìsi parlavadiellu.
34ÈSimeonelibenedisse,èdisseàMaria,asomamma: Eccu,stuzitelluhèprestuperacadutaèarisurrezzionedi parechjiinIsraele;èperunsignuchìseràparlatucontru;
35(Iè,unaspadatrapassaancuatoànima),perchìi pinsamentidiparechjicoriponuesserevelati.
36ÈcieraunaAnna,unaprufetessa,figlioladiFanuel,di atribùdiAser:eradigrandeetà,èaviacampatucùun maritusetteannidaasovirginità;
37Èeraunavedovadicircaottuntaquattruanni,chìùn s'hèalluntanatudautempiu,maservaàDiucùdigiuniè preghierenotteèghjornu.
38Èghjuntainquellumumentu,hàringraziatuancuu Signore,èhàparlatudielluàtuttiquellichìaspittàvanua redenzioneinGhjerusalemme.
39ÈdopuavèfattututteecosesecondualegediuSignore, turnonuinGalilea,inasocitàNazareth
40Èuzitelluhàcrisciutu,ès'eraforteinuspiritu,pienudi saviezza,èagraziadiDiueranantuàellu
41OraisogenitoriandavanuinGhjerusalemmeogniannu àafestadiaPasqua.
42Èquand'elluaviadodicianni,sisòcullatiin Ghjerusalemme,secondul'usudiafesta
43È,cumpienduighjorni,quand'ellisivultonu,uzitellu Ghjesùs'hèfermatuinGhjerusalemme;èGhjiseppuèaso mammaùnsapianumicca
44Maelli,supponenduch'elluerainacumpagnia, andavanuunghjornudiviaghju;èucercanutràiso parentiècunniscenze
45Èch'elliùnl'anutrovu,sivultonuinGhjerusalemme,à circàlu
46Èavvenechìdopuàtrèghjorni,utruvaruinutempiu,à pusààmezuàiduttori,àsente,èàfàdumande.
47Ètuttiquellichìl'anuintesueranumaravigliatidiaso intelligenzaèdierisposte
48Èquand'ellil'anuvistu,sòstatimaravigliati,èaso mammalidisse:Figliolu,perchèavetetrattatucusìcun noi?eccu,utobabbuèeiut'avemucercatuaddulurati
49Èlidisse:Cumuhèchìmicercate?Ùnsapetemicca chìdevuesseinl'affaridiumoBabbu?
50Èùncapiscenumiccaaparollach'ellulidisse.
51Èfalòcunelli,èghjunseàNazareth,èlierasottumessu; maasomammacunservavatuttequesteparolleinuso core
52ÈGhjesùcresceinsaviezzaèstatura,èinfavorediDiu èdil'omu
CAPITOLU3
1Or,laquinzièmeannéedurègnedeTibèreCésar,Ponce PilateétaitgouverneurdelaJudée,Hérodeétaittétrarque deGalilée,etsonfrèrePhilippetétrarqued'Ituréeetdela régiondeTrachonite,etLysaniatétrarqued'Abilène.
2AnnaèCaifa,essenduisummisacrificatori,aparolladi DiuhèghjuntaàGhjuvanni,figlioludiZaccaria,inu desertu
3ÈghjunseintuttuupaesevicinuàuGhjurdanu, predicenduubattèsimudipenitenzaperarimissionedii peccati;
4CumuhèscrittuinulibrudieparollediuprufetaIsaia, dicendu:Avocediquelluchìgridainudesertu:Preparate aviadiuSignore,fateisocaminidritti
5Ognivallesaràriempita,èognimuntagnaèmuntagna seràabbassata;èistortisaranudritti,èimodiasprisaranu lisci;
6ÈognicarnevedeasalvezzadiDiu.
7Alloradisseàamultitùdinechìeraghjuntaperesse battezzatadaellu:Ogenerazionidivipere,qualevihà avvistatudifughjedaarabbiachìvene?
8Fatedunquefruttidegnidipenitenza,èùncuminciate miccaàdìind'èvoistessu:AvemuAbrahamàunostru babbu;perchèvidicuchìDiuhècapacidirisuscitarà figlioliàAbràhamudistipetri
9Èavàancul'asciahèappiccicataàaradicadil'arburi: perquessa,ogniarburuchìùnportamiccafruttibonihè sbuchjatuèghjittatuinufocu
10Upopululidumandò,dicendu:Chìfaremuallora?
11Ellurisposeèlidisse:Quelluchìhàduietuniche, ch'elludààquelluchìùnhàmicca;èquelluchìhàcarne, ch'ellufacilistessamanera
12Alloraghjunsenuancuipublicaniperessebattezi,èli dissenu:Maestru,chìfaremu?
13Èlidisse:Ùnesitatemiccapiùdiciòchìvihèstatu stabilitu.
14Èancuisuldatilidumandavanu,dicendu:Èchì faremu?Èlidisse:Ùnfatemiccaviulenzaàomu,nè accusatemiccafalsamente;ècuntentatecùuvostrusalariu. 15Ècum'èaghjenteerainattesa,ètuttil'omimeditavanu inisocoridiGhjuvanni,s'elluerauCristu,omicca; 16Ghjuvannirispose,dicenduàtutti:Iuvibattezu d'acqua;maveneunupiùputentechèmè,ulatchetdiiso scarpiùnsòmiccadegnudicaccià:elluvibattezeràcùu SpìrituSantuècùufocu.
17Usofanhèinmanu,èpurgheràbèusopavimentu,è cuglieràugranuinusogrena;maapagliach'ellubrusgiarà cùufocuinestinguibile.
18Èassaialtrecoseinasoesurtazioneannunziavaàu populu
19MaErode,utetrarca,fùrimproveratudaelluper Erodiade,amogliadiFilippu,usofratellu,èpertuttii malich'elluaviafattuErode.
20Aghjuaghjustatuancuquestusopraàtuttu,ch'ellu chjusuGhjuvanniinprigiò
21Quandututtuupopuluerabattizatu,avvenechìGhjesù eraancubattizatuèpricava,ucelus'hèapertu.
22ÈuSpìrituSantufalònantuàelluinformadiculomba cum'èunaculomba;intèsòbencuntenta
23ÈGhjesùstessucuminciòàavècircatrent'anni,essendu (cum'èsisuppone)ufiglioludiGhjiseppu,chìerau figlioludiHeli.
24ChìeraufiglioludiMatthat,chìeraufiglioludiLevi, chìeraufiglioludiMelchi,chìeraufiglioludiJanna,chì eraufiglioludiGhjiseppu,
25ChìeraufiglioludiMattathias,chìeraufigliolu d'Amos,chìeraufiglioludiNaum,chìeraufigliolud'Esli, chìeraufiglioludiNagge,
26ChìeraufiglioludiMaath,chìeraufiglioludiMattatia, chìeraufiglioludiSemei,chìeraufiglioludiGhjiseppu, chìeraufiglioludiGhjuda,
27ChìeraufiglioludiGhjuvanna,chìeraufiglioludi Resa,chìeraufiglioludiZorobabel,chìeraufiglioludi Salathiel,chìeraufiglioludiNeri,
28ChìeraufiglioludiMelchi,chìeraufiglioludiAddi, chìeraufiglioludiCosam,chìeraufigliolud'Elmodam, chìeraufiglioludiEr,
29ChìeraufiglioludiGhjiseppu,chìeraufiglioludi Eliezer,chìeraufiglioludiJorim,chìeraufiglioludi Matthat,chìeraufiglioludiLevi,
30ChìeraufiglioludiSimeone,chìeraufiglioludi Ghjuda,chìeraufiglioludiGhjiseppu,chìeraufiglioludi Ghjonanu,chìeraufigliolud'Eliakim,
31ChìeraufiglioludiMelea,chìeraufiglioludiMenan, chìeraufiglioludiMattata,chìeraufiglioludiNathan, chìeraufiglioludiDavid,
32ChìeraufiglioludiJesse,chìeraufiglioludiObed,chì eraufiglioludiBooz,chìeraufiglioludiSalmon,chìera ufiglioludiNaasson,
33Chìeraufigliolud'Aminadab,chìeraufigliolud'Aram, chìeraufigliolud'Esrom,chìeraufiglioludiFares,chì eraufiglioludiGhjuda,
34ChìeraufiglioludiGhjacobbu,chìeraufigliolud'Isaac, chìeraufigliolud'Abrahamu,chìeraufiglioludiThara, chìeraufiglioludiNachor,
35ChìeraufiglioludiSaruch,chìeraufiglioludiRagau, chìeraufiglioludiFalec,chìeraufiglioludiHeber,chì eraufiglioludiSala,
36ChìeraufiglioludiCainan,chìeraufigliolu d'Arphaxad,chìeraufiglioludiSem,chìeraufiglioludi Noè,chìeraufiglioludiLamech,
37ChìeraufiglioludiMathusala,chìeraufiglioludi Enoch,chìeraufiglioludiJared,chìeraufiglioludi Maleleel,chìeraufiglioludiCainanu,
38Chìeraufigliolud'Enos,chìeraufiglioludiSeth,chì eraufigliolud'Adam,chìeraufiglioludiDiu
CAPITOLU4
1ÈGhjesù,pienudiuSpìrituSantu,vultòdauGhjurdanu, èfùpurtatudauSpìrituinudesertu.
2EssenduquarantaghjornitentatidaudiavuluÈinquelli ghjorniùnhàmanghjatununda; 3Èudiavululidisse:S'ètùsìuFiglioludiDiu,urdinateà stapetrach'ellasiafattadipane
4Ghjesùlirispose,dicendu:Hèscrittu:chìl'omuùn camparàsoludipane,madiogniparolladiDiu.
5Èudiavulu,purtenduluinunamuntagnaalta,lifecevede tuttiiregnidiumonduinunmumentuditempu
6Èudiavululidisse:"Tuttastaputenzatidaraghju,èa gloriadielli,perchèquestuhèdatuàmè;èàquelluchì vogliul'aghjuda.
7S'ètùdunquemiadurà,tuttusaràtoiu
8Ghjesùrisposeèlidisse:"Vaidaretuàmè,Satanassu, perchèhèscrittu:AduràuSignore,utoDiu,èàellusolu serve
9ÈupurtòàGhjerusalemme,èupusònantuàunpinnacle diutempiu,èlidisse:S'ètùsìuFiglioludiDiu,lanciati daquì
10Perchèhèscrittu:Iddudarààisoanghjuliincaricà nantuàtè,diguardàti:
11Èinesomanitipurteranu,perùnsbattàutopedeàuna petra
12Ghjesùlirispose:Hèdettu:ÙntenitemiccauSignore, utoDiu
13Èquanduudiavuluebbefinitututteetentazioni, s'alluntanòdaelluperunastagione
14ÈGhjesùvultòinaputenzadiuSpìrituinGalilea; 15Èinsignavainesosinagoghe,essenduglurificatuda tutti
16ÈghjunseàNazareth,induveerastatucriatu,è,cum'èu sousu,andòinasinagogausàbatu,ès'arrizzòperleghje. 17EtilluifutremislelivreduprophèteEsaïeÈdopuavè apertuulibru,truvòulocuinduveerascrittu:
18USpìritudiuSignorehènantuàmè,perchèm'hàuntu perpredicàuVangeluàipoveri;m'hàmandatuperguarìi coriafflitti,perpredicàaliberazioneàiprigionieri,èa ricuperazionediavistaàicechi,permetteinlibertàquelli chìsòferiti,
19Perpridicàl'annuaccettatudiuSignore
20Èchjodeulibru,èurinviòàuministru,èsipusò.È l'ochjidituttiquellichìeranuinasinagogaeranufissi nantuàellu
21Ècuminciòàdìàelli:Oghji,staScritturahècumpleta inivostriorecchi
22Ètuttilirendevanutistimunianza,èsimaravigliavanu dieparolledigraziachìescevanudaasobocca.Èli dissenu:ÙnhèquestuufiglioludiGhjiseppu?
23Iddulidisse:Disicuru,midiceretestupruverbiu: Medicu,guariscitivoistessu:tuttuciòchìavemuintesufà inCapernaum,fateancuquìinuvostrupaese
24Èelludisse:Inverità,vidicu:nimuprufetahè accettatuinusopaese.
25Mavidicuinverità,assaiveduveeranuinIsraeleài tempidiElia,quanduuceluerachjusutrèannièseimesi, quanduunagrandefameeraintuttuupaese;
26Maànimud'ellihèstatumandatuElia,salvuàSarepta, citàdiSidone,àunadonnavedova
27ÈassailebbrosieranuinIsraeleàutempudiuprufeta Eliseu;ènimud'ellihèstatupurificatu,salvuNaamanu Sirianu
28Ètuttiquellichìsòinasinagoga,quand'ellianuintesu questecose,eranupienid'ira
29Ets'éleva,etlechassèrenthorsdelaville,etle conduisirentàl'extrémitédelacollinesurlaquelleétait construiteleurville,afinqu'ilslejetèrentàterre
30Maellu,chìpassavaàmezuàelli,sin'andò
31IldescenditàCapernaüm,villedeGalilée,etles enseignaitlesjoursdesabbat
32Èeranumaravigliatidiasoduttrina,perchèasoparolla eracunputere
33Èinasinagoga,cieraunomuchìaviaunspiritudi diavuluimpuru,ègridavaàgranvoce:
34Dicendu:Lasciatemusolu;chìavemudafàcùtè,o GhjesùdiNazareth?Seivenutuàdistrughjini?Ti cunnoscuqualesite;uSantudiDiu.
35ÈGhjesùlirimproverò,dicendu:Tace,èescedaelluÈ quanduudiavulul'aviaghjittatuàmezuàellu,escedaellu, èùnlifecemiccamale
36Tuttieranumaravigliati,èsiparlavanutràelli,dicendu: Chìparollahèsta!perchècùl'autoritàèuputerecumanda àispiritiimpuri,èescenu
37Èafamadiellusisparseinognilocudiupaeseintornu
38Èsialzòdaasinagoga,èintrìincasadiSimone.Èa mammadiamògliadiSimonehèstatapresacùunafrebba grande;èlidumandavanuperella
39Èstavanantuàella,èrimproveròafrebba;è l'abbandunò:èsubitusialzòèliserviva
40Avà,quanduusoleeratramontatu,tuttiquellichì avianumalaticùdiversemalatielipurtonuàellu;è s'imponeemaninantuàognunudielli,èliguarì
41Èidiavulisòancuescedaparechji,gridenduèdicendu: TusìCristuuFiglioludiDiuÈlirimproverò,ùnlilasciò miccaparlà,perchèsapianuch'ellueraCristu
42Èquandueraughjornu,sin'andòinunlocudesertu;è upopuluucercava,èghjunseàellu,èl'hàimpeditu,perùn s'alluntanòdaelli
43Èlidisse:«DevupridicàuregnudiDiuancuàl'altri cità:perchèsòdunquemandatu 44ÈpredicavainesinagoghediGalilea
CAPITOLU5
1Èavvenechì,cum'èupopulupressunantuàelluper senteaparolladiDiu,stavavicinuàulavudiGennesaret
2Èvittiduibattellichìstavanuvicinuàulavu;mai piscadorieranusurtitidaelli,èlavavanuesoreti.
3Èintrìinunadienavi,chìeraquelladiSimone,èu pricavach'ellucacciassiunpocudaterraÈs'assittò,è insignòàaghjenteforadianave.
4Dopuch'ellus'hèlasciatudiparlà,disseàSimone: Lanciateinuprufondu,èfatefalàevostreretipertira
5Simone,rispunnendu,lidisse:Maestru,avemu travagliatututtaanotte,èùnavemupigliatununda;maàa toparolla,calaraghjuareta
6Èdopuavèfattuquestu,chjusuunagrandemultitùdinedi pesci,èasoretasirumpa
7Èfecenusegnuàisocumpagni,chìeranuinl'altranave, ch'ellivenenuàaiutà.Èghjunsenu,èpieniuiduinavi,cusì ch'ellicuminciaruàaffundà
8SimonPetru,videnduciò,cascòàighjinochjidiGhjesù, dicendu:Alluntanatedamè;perchèsòunomupiccatu,o Signore
9Carils'étonnait,ettousceuxquiétaientaveclui,de l'épreuvedespoissonsqu'ilsavaientpris:
10ÈcusìeraancuGhjacumuèGhjuvanni,ifigliolidi Zebedeu,chìeranupartenariidiSimoneÈGhjesùdisseà Simone:Ùnàbbiapaura;d'orainpoicatturàl'omi.
11Èdopuavèpurtatuisonaviàterra,abbandunonututtu, èuseguitanu
12Èavvenechì,quand'elluerainunacertacità,eccuun omupienudilebbra;chì,videnduàGhjesù,cascòinfaccia, èl'implora,dicendu:Signore,s'ètùvoli,mipòpurificà.
13Esteseamanu,utoccò,dicendu:«Vogliu!Èsubitua lebbrasin'andòdaellu
14Etilluiordonnadeneledireàpersonne,maisva,et présente-t-ilauprêtre,etoffrepourtapurification,comme l'avaitordonnéMoïse,pourleurtémoignage
15Matantupiùsin'andòafamadiellu;èunagrandefolla s'adunavapersente,èperesseguaritadaelludaeso infirmità
16Èsiritiròinudesertu,èpricava.
17Èavveneuncertughjornu,mentrech'elluinsignava,chì stavanuassieghjiFariseièduttoridialege,chìeranu ghjuntidaognicitàdiGalilea,diGhjudeaèdi Ghjerusalemme,èuputerediuSignore.erapresenteper guarì
18Èeccu,l'omipurtonuinunlettuunomuchìerastatu paralizatu;
19Èch'elliùnpudianutruvàdamanerach'ellipudianu purtalluperviadiamultitùdine,andonunantuàutettu,èu calavanuàmezuàusolettuàmezuàGhjesù,davantià Ghjesù
20Èvidenduasofede,lidisse:Omu,itopiccatitisò pardunati
21ÈiscribièiFariseicuminciaruàragiunà,dicendu: Qualehèquelluchìparlablasfemi?Qualepòpardunài piccati,maDiusolu?
22Ma,quanduGhjesùhàcapituisopinsamenti,lirispose: Chìraghjoneinuvostrucore?
23Ch'ellasiapiùfaciule,dì:Itopiccatitisòpardunati;o dì:Alzateèmarchja?
24MapersapèchìuFiglioludil'omuhàuputerenantuàa terraperpardunàipeccati(disseàuparaliticu:)Tidicu: Alzati,pigliateutolettu,èvaiincasatoia
25Èsubitus'arrizzòdavantiàelli,pigliòciòch'ellu giaceva,èsin'andòincasasoia,glurificanduDiu
26Ètuttieranumaravigliati,èglurificavanuàDiu,èeranu pienidipaura,dicendu:«Avemuvistucosestraneoghje. 27Dopuàquestecose,sin'andò,èvideunpublicanu chjamatuLevi,chìsipusavaàl'uffiziu,èlidisse:Seguimi 28Èabbandunòtuttu,sialzò,èuseguita.
29ÈLevilifeceunagrandefestainasocasa;ècierauna grandecumpagniadipublicanièd'altrichìsipusonucun elli.
30MaisoscribièFariseimurmuravanucontruàiso discìpuli,dicendu:Perchèmanghjateèbeiecùipublicani èipeccatori?
31Ghjesùlirispose:«Quellichìsòsaniùnanubisognudi duttore;maquellichìsòmalati
32Ùnsòghjuntuàchjamàighjusti,maipeccatoriàu pentimentu
33Èlidissenu:PerchèidiscìpulidiGhjuvannidigiunanu spessuèfacenupreghiere,èlistessamaneraidiscìpulidii Farisei?mautomanghjaèbeie?
34Èlidisse:Pudetefàdigiunateifigliolidiasposi, mentrechìusposuhècunelli?
35Maveneranuighjorni,quanduusposuliseràcacciatu, èalloradigiunaranuinquellighjorni
36Èlidisseancuunaparabola;Nimuùnmetteunpezzu diunvestitunovunantuàunvechju;s'elluùnhèmicca, alluraunovufaceunaffittu,èupezzuchìhèstatupigliatu daunovuùncuncordamiccacùuvechju
37Ènimuùnmettevinunovuinvechjibuttigli;altrimenti, uvinunovuromperàebuttigli,èsaràversatu,èebuttiglie periranu
38Mauvinunovudeveessemisuinbuttiglinovi;èidui sòcunservati.
39Nimu,chìhàbevutuvinuvechju,ùnbramadinovu, perchèdice:Uvechjuhèmegliu
1Èavveneusicondusabbatudopuàuprimu,ch'ellu passavapericampidigranu;èisodiscìpulistrappavanue spighedigranu,èmanghjavanu,strofinandoleinesomani.
2ÈcertidiiFariseilidissenu:Perchèfateciòchìùnhè miccapermessudifàinusabbatu?
3Ghjesùlirispose:ÙnavetemiccaleghjeciòchìDavid hàfattu,quanduellustessueraafame,èquellichìeranu cunellu?
4Cum'ellusin'andòinacasadiDiu,pigliòèmanghjai panidiapruposta,èdettiancuàquellichìeranucunellu; chìùnhèlicitedimanghjà,masoluperipreti?
5Èlidisse:ChìuFiglioludil'omuhèancuuSignorediu sàbatu
6Èavveneancuunaltrusabbatu,ch'elluentròina sinagogaèinsignò;ècieraunomuchìamanudirittaera secca
7ÈiscribièiFariseiufighjulavanu,s'elluguarìusabbatu; perpudètruvàunaaccusazionecontruàellu
8Maellucunnisciaisopinsamenti,èdisseàl'omuchì aviaamanusecca:Leva,èstàinmezuàmezu.Ès'arrizzò ès'alluntanò
9AlloraGhjesùlidisse:Vidumanduunacosa;Hèlicite inighjornidisàbatuperfàubè,operfàumale?persalvà avita,operdistrughje?
10Èfighjulenduàtutti,disseàl'omu:StendiatomanuÈ hàfattucusì:èasomanufùrestauratasanacum'èl'altru.
11Èeranupienidipazzia;èsicumunicanuunucùl'altru ciòchìpuderanufààGhjesù
12Inquellighjorni,sin'andòinamuntagnaàpricà,è cuntinuòtuttaanotteinpreghieraàDiu 13Èquandufùughjornu,chjamòàelluisodiscìpuli;
14Simone,ch'elluchjamòancuPetru,èAndreauso fratellu,GhjacumuèGhjuvanni,FilippuèBartolomeu, 15MatteuèTumasgiu,GhjacumuufiglioludiAlfeu,è SimonechjamatuZeloti, 16ÈGhjuda,fratelludiGhjacumu,èGhjudaIscariota,chì eraancuutraditore
17Èfalòcunelli,èsifirmòinapiaghja,èacumpagniadi isodiscìpuli,èunagrandemultitudedighjentedituttaa GhjudeaèdiGhjerusalemme,èdiacostadiTiruèdi Sidone,chìghjunsenuàsentelu.èesseguaritudaeso malatie;
18Èquellichìeranuturbaticùspiritiimpuri,èsòstati guariti.
19Ètuttaafollacercavadituccàlu,perchèunavirtùesce daellu,èliguarìtutti.
20Èalzòl'ochjinantuàisodiscìpuli,èdisse:Beativoi poveri,perchèuvostruhèuregnudiDiu
21Beativoichìaveteafameavà,perchèsaretesaziati Beativoichìpienghjiteavà:perchèriderete.
22Beativoi,quandul'omiviodiaranu,èquanduvisi separaranudaasocumpagnia,èvirimproveranu,è cacciateuvostrunomecum'èumale,peramordiu Figlioludil'omu
23Rallegrateviinquellughjornu,èsaltatedigioia;perchè eccu,avostraricumpensahègrandeinucelu;perchècusì facianuisobabbicùiprufeti
24Maguaiàvoichìsitericchi!perchèavetericevutua vostracunsulazione
25Guaiàvoichìsitepienu!perchèavretefameGuaià voichìridiavà!perchèpiangereteèpiangerete.
26Guaiàvoi,quandututtil'omiparranubèdivoi!perchè cusìanufattuisobabbiàifalsiprufeti.
27Maiodicuàvoichìsentate:Amateivostrinemici,fate bèàquellichìviodianu
28Benedicetequellichìvimaledicà,èpregateperquelli chìviusanuindisprezzu.
29Èàquelluchìtibattenantuàunaguanciaoffreancu l'altra;èquelluchìtitoglieutomantelluimpediscedi pigliàancuutomantellu
30Dààogniomuchìtidumanda;èàquelluchìpigliai vostribeniùnlidumandatepiù.
31Ècum'èvovuletechìl'omifacianuàvoi,fateancuvoi àelli
32Perchès'èvoamatequellichìviamate,chìringraziu avete?perchèipeccatoriamanuancuquellichìl'amanu
33Ès'èvofatebèàquellichìvifacenubè,chìringraziu avete?perchèipeccatorifacenuancuulistessu.
34Ès'èvoprestateàquellidiqualesperaretediriceve,chì ringraziuavete?perchèipeccatoriprestanuancuài peccatori,perriceveancudinovu.
35Maamateivostrinemici,èfateubèèprestate,senza sperendupiùnunda;èavostraricumpensaseràgrande,è sareteifigliolidil'Altissimo,perchèelluhègentileà l'ingrateèàumale
36Siatedunquemisericordiosi,cum'èuvostruBabbuhè misericordioso.
37Ùnghjudicatemicca,èùnsaretemiccaghjudicati:ùn cundannatemicca,èùnsaretemiccacundannati: pardunate,èvisaràpardunatu:
38Dà,èvisaràdatu;bonamisura,pressu,èscuzzulata inseme,ècorrendu,l'omidaranuinutopettuPerchècùa listessamisurachìavetemisuratu,visaràmisuratadinovu.
39Èlidisseunaparabola:Ucecupòguidàucecu?ùn cascanumiccatraminduiinafossa?
40Udiscìpuluùnhèmiccasopraàusomaestru,maquellu chìhèperfettuseràcum'èusomaestru
41Èperchèvedeapagliachìhèinl'ochjudiutofratellu, maùnsivedeufasciuchìhèinutoochju?
42Ocumupudetedìàutofratellu:Fratellu,lasciami cacciàapagliachìhèinutoochju,quandutùstessuùn vedemiccaatravechìhèinutoochju?Ipocrita,scacci primaatravedautoochju,èdopuvivedechjaramenteper cacciàapagliachìhèinl'ochjudiutofratellu
43Perchèunarbulubonuùnportamiccafrutticurrutti;nè unarbrecurruttiùnportabonifrutti
44Perchèogniarburuhècunnisciutudausofruttu.Perchè dispinel'omiùncoglienufichi,nèdiunrovocuglienuuva
45L'omubonu,daubonutesorudiusocore,tiraciòchì hèbonu;èunomugattivudautesorumalediusocore suscitaciòchìhèmale,perchèdil'abbundanzadiucore parlaasobocca
46Èperchèmichjamate,Signore,Signore,èùnfatemicca ciòchìdicu?
47Quelluchìveneàmè,senteemoparolle,èlimettein pratica,vimustraraghjuàqualeelluhèsimili:
48Hècum'èunomuchìhàcustruituunacasa,èhàscavatu inprufundità,èpusòufundamentunantuàunaroccia;è quanduudiluvius'erasuscitatu,uflussuhàbattutucù forzanantuàquellacasa,èùnpudiamiccascuzzulà, perchèerafundataannantuàunaroccia
49Maquelluchìsente,èùnfacimicca,hècum'èunomu chìsenzafundamentuhàcustruituunacasanantuàaterra; contr'àuqualeuflussuhàbattutuvehementamente,è subituhècascatu;èaruinadiquellacasaeragrande.
CAPITOLU7
1Quanduebbefinitututteesoparolleinl'audienzadiu populu,entrainCapernaum
2Èunservitorediuncenturione,chìlieracaru,eramalatu èprontuàmore
3Èquand'elluhàintesuparlàdiGhjesù,mandòàellu l'anzianidiiGhjudei,implorenduch'elluviniaèguarìuso servitore
4Ets'approchantdeJésus,ilsl'implorèrentaussitôt,et disaient:qu'ilétaitdegnepourquiilferaitceci:
5Perchèelluamaanostranazione,ècihàcustruituuna sinagoga
6AlloraGhjesùandòcunelli.Èch'ellueraavàpocu luntanudaacasa,ucenturionelimandòl'amichi, dicendulu:Signore,ùntidisturbàmicca,perchèùnsò miccadegnuchìtùentresottuàumotettu.
7Perquessa,ùnaghjumiccapensatumèstessudegnudi veneàtè,madìinunaparolla,èumoservitoreserà guaritu.
8Perchèsòancuunomusottumessuàl'autorità,chìaghju sottumessusuldati,èdicuàunu:Vai,èelluvà;èàun altru:Venite,èelluvene;èàumoservitore:Fatequestu,è elluface
9QuanduGhjesùhàintesuquestecose,s'hèmaravigliatu diellu,èsivultò,èdisseàaghjentechìuseguitava:Avi dicu,ùnaghjumiccatrovuunafedecusìgrande,nèin Israele
10Èquellichìeranumandati,vultenduincasa,truvaruu servitoresanuchìerastatumalatu
11Ughjornudopusin'andòinunacitàchjamataNain;è parechjidiisodiscìpuliandavanucunellu,èassaighjente.
12Quandus'avvicinòàaportadiacità,eccu,erapurtatu unmortu,usolufiglioludiasomamma,èeravedova,è assaighjentediacitàeracunella.
13ÈquanduuSignorel'hàvistu,hàavutupietàdiella,èli disse:Ùnpienghjemicca
14Èghjunseètoccòacisterna;èquellichìl'anupurtatusi fermavanuÈelludisse:Ghjuvanottu,tidicu:Alzati
15Etceluiquiétaitmorts'assit,etsemitàparlerÈl'hà datuàasomamma.
16Èghjunseuntimorenantuàtutti,èglurificavanuàDiu, dicendu:Ungranprufetahèrisuscitatutrànoi;è,ChìDiu hàvisitatuusopopulu
17ÈurumorediellusisparsepertuttaaGhjudea,èper tuttaaregionecircundante
18ÈidiscìpulidiGhjuvannilimustravanututtequeste cose
19Ghjuvanni,chjamààelluduidiisodiscìpuli,limandò àGhjesù,dicendu:Sìtùchìvene?ocerchemuunaltru?
20Quandul'omisòghjuntiàellu,dissenu:Ghjuvan Battistacihàmandatuàtè,dicendu:sìquelluchìdeve vene?ocerchemuunaltru?
21Èinalistessaoraguarìparechjidiesoinfirmitàèpesti, èdispiritimaligni;èàparechjicechihàdatuavista.
22AlloraGhjesùlirispose:Andate,èdìàGhjuvanniciò chìavetevistuèintesu;cumuchìicechivedenu,izoppi
caminanu,ilebbrosisòpurificati,isordisentenu,imortisò risuscitati,àipoveril'evangeluhèpredicatu.
23Èbenedettuquelluchìùnhèmiccaoffesuinmè
24ÈquanduimessaggeridiGhjuvannisin'andò,cuminciò àparlààaghjentediGhjuvanni:Chìsiteandatiàvedein udesertu?Unacannascuzzulatadauventu?
25Machìsiteandatiàvede?Unomuvestitudivestiti morbidi?Eccu,quellichìsòbellivestiti,ècampanu delicatamente,sòincortidiirè
26Machìsiteandatiàvede?Unprufeta?Iè,vidicu,è assaipiùcàunprufeta
27Questuhèquelludiqualehèscrittu:Eccu,manduumo messaggerudavantiàatofàccia,chìprepararàatostrada davantiàtè
28Avidicu,àmezuàquellichìsònatidadonneùncihè unprufetapiùgrandechèGhjuvanBattista;
29Ètuttuupopuluchìl'anuintesu,èipublicani,anu ghjustificatuàDiu,essendubattezzatucùubattesimudi Ghjuvanni.
30MaiFariseièl'avucatianurifiutatuucunsigliudiDiu contr'àellistessi,ùnsòmiccabattizatudaellu
31ÈuSignoredisse:Àqualedunqueaghjuparagunà l’omidistagenerazione?èàqualesò?
32Sòcum'èizitellichìsipusanuàumercatu,èsi chjamanul'unàl'altru,èdicenu:Avemupipatuàvoi,èùn avetemiccaballatu;viavemupiantu,èùnavetemicca pientu
33PerchèGhjuvanniuBattistahèghjuntunèmanghjendu paninèbeievinu;èdite:Hàundiavulu
34UFiglioludil'omuhèvinutuàmanghjàèàbeie;èdite: Eccuunomughiacciu,èunbevitoredivinu,unamicudii publicanièdiipeccatori!
35Maasaviezzahèghjustificatadituttiisofiglioli
36ÈunudiiFariseilidumandavadimanghjàcunellu.È andòinacasadiuFariseu,èsipusòàmanghjà
37Èeccu,unadonnainacità,chìeraunapiccatrice,sapia chìGhjesùerapusatuàmanghjàinacasadiuFariseu,hà purtatuunascatulad'alabastrudiprufume
38Èsisteseàisopedidaretuàellupienghjendu,è cuminciòàlavàisopedicùlacrime,èliasciugòcùi capellidiasotesta,èbasgiòisopedi,èliungiòcù l'unguentu
39Quanduupharisianuchìl'aviainvitatu,hàdettuinellu stessu,dicendu:Cetomu,s'ellueraunprufeta,sapiaquale èqualehèquestadonnachìutocca,perchèhèuna piccatrice.
40Ghjesùlirispose:Simone,aghjudadìàtèÈelludisse: Maestru,dite.
41Ilyavaituncréancierquiavaitdeuxdébiteurs:l'un devaitcinqcentsdeniers,etl'autrecinquante
42Èch'elliùnavianunundaàpagà,lipardunò francamentetuttidui.Dimmidunque,qualediellil’amerà più?
43Simonerisposeèdisse:Pensuchìquelluàqualehà pardunatupiùÈlidisse:Aveteghjudicatubè
44Èsivultòversuadonna,èdisseàSimone:Videsta donna?Sòintrutuinatocasa,ùnm'hàdatuacquaperimo pedi,maellahàlavatuimopedicùlacrime,èliasciugòcù icapellidiasotesta
45Ùnm'hàdatumiccaunbasgiò:mastadonna,dapoi ch'eaghjuintrutu,ùnhàmiccacessatudibasgiàimopedi
46Ùnm'avetemiccauntuumocapucùl'oliu,masta donnahàuntuimopedicùununtu.
47Perquessa,vidicuchìisopiccati,chìsòparechji,sò pardunati;perchèellaamavaassai:maàquelluchìpocu hèpardunatu,ulistessuamapocu.
48Èlidisse:Itopiccatisòpardunati
49Èquellichìstavanuàmanghjàcunellucuminciaruàdì insè:Qualehèquestuchìpardunaancuipiccati?
50Èdisseàadonna:Atofedet'hàsalvatu;andatein pace
CAPITOLU8
1Èdopu,ch'ellusin'andòinognicitàèpaese,predicendu èfacenduabonanovadiuregnudiDiu,èidodicieranu cunellu.
2Ècertedonne,chìeranuguaritedaspiritimaligniè infirmità,MariachjamavaMaddalena,daqualepartianu settedimònii.
3ÈGhjuvanna,amògliadiCuza,l'intendentediErode,è Susanna,èparechjialtri,chìliservavanudiisobeni
4Èquanduunagrandeghjenteeraadunata,èghjunseà elludaognicità,disseperunaparabola:
5Unsuminatoresurtìàsuminàasosumente;èfù calpestatu,èl'acellidil'arial'anumanghjatu.
6Ècerticascònantuàunapetra;èappenasbuchjata,si secca,perchèùnmancaval'umidità
7Qualchidunucascòtràespine;èispinispuntavanucun ellu,èl'affucanu
8Èunaltrucascòinterrabona,èspuntò,èhàdatufruttu centuvolte.Èquand'elluaviadettuquestecose,gridò: Quelluchìhàl'arechjepersente,ch'ellusente
9Isodiscìpulilidumandò,dicendu:Chìpuderiaessesta paràbula?
10Èdisse:Àvoihèdatuàcunnosceimisteridiuregnudi Diu;maàl'altriinparabole;chìvedenduùnpudianu miccavede,èsentenduùnpudianumiccacapisce.
11Avàaparàbulahèquestu:Asumentehèaparolladi Diu
12Quellichìsòinulatudiastradasòquellichìsentenu; Alloraveneudiavulu,ècacciàaparolladaisocori,perùn credemiccaèessesalvatu
13Sòquellichìsònantuàaroccia,chì,quandusentenu, ricevenuaparollacungioia;èquestiùnanumiccaradica, chìperuntempucrede,èintempuditentazionecascanu
14Èciòchìhècascatuàmezuàespinesòquellichì, quanduanuintesu,partenu,èsòsbulicatidae preoccupazionièricchezzeèpiacèdistavita,èùnportanu miccafruttuàaperfezione
15Machìinterrabonasòquellichìinuncoreonestuè bonu,avèintesuaparolla,aguardanu,èportanufruttucù pacienza.
16Nimu,quand'elluhàallughjatuunacandela,acoprecù unvasu,oamettesottuàunlettu;maumettenantuàun candelabro,chìquellichìentranuvedanualuce
17Perchènundaùnhèsicretu,chìùndeveesse manifestatu;nènundahèammucciatu,chìùnseràmicca cunnisciutuèveneàl'esteru
18Fighjatedunqueàcumusisente:perchèàquelluchìhà, lisaràdatu;èquelluchìùnhàmicca,daelluseràpigliatu ancuciòchìpareavè
19Alloraghjunsenuàelluasomammaèisofratelli,èùn pudianuandààelluperastampa.
20Èlifùdettuchìcertichìdicianu:Atomammaèito fratellistanufora,vulenduvedeti.
21Rispose,èlidisse:Amomammaèimofratellisò quellichìsentenuaparolladiDiuèafacenu
22Or,unghjornu,sin'andòinunabarcacùisodiscìpuli,è lidisse:Passemuàl'altrapartediulavu.Èsisòlanciati.
23Ma,mentrech'elliimbarcavanu,s'addorminò;èeranu pienid'acqua,èeranuinpericulu
24Ilss'approchèrentdeluietl'éveillèrentetdisaient: Maître,maître,nouspérissonsAlloras'arrizzò,è rimproveròuventuèafuriadil'acqua:ècessanu,èciera unacalma
25Èlidisse:Induvahèavostrafede?Èspaventatisi maravigliavanu,dicendul'unàl'altru:Chìhèquestuomu! perchèellucumandaancuiventièl'acqua,èliubbidiscenu 26ÈghjunsenuinupaesediiGadareni,chìhèdifronteà aGalilea.
27Èquand'ellusin'andòinterra,liscontròforadiacità unomuchìaviadimòniilongutempu,èùnsipurtava miccavestiti,nèstavaincasa,mainitombi.
28VidenduàGhjesù,gridò,sifalòdavantiàellu,èdisseà altavoce:Chìaghjuàfàcùtè,Ghjesù,oFiglioludiDiu Altissimo?Tipregu,ùnmiturmenti.
29(Perch'elluaviaurdinatuàuspirituimpurudiesceda l'omu;perchèspessul'aviachjapputu;èeratenutuliatucù cateneèincatene;èrompeiligami,èfùcacciatudau diavuluinudesertu)
30Ghjesùlidumandò,dicendu:Chìtichjama?Èdisse: Legione,perchèassaidimòniisòstatiintrutiinellu.
31Èlipregavanuch'elluùnlicumandassidiandàinu prufondu
32Ilyavaitlàuntroupeaudeporcsquisenourrissaientsur lamontagne;Èlihàpatitu
33Alloraidimòniivanuforadil'omu,èintrinuiniporchi; èabandadacurriaviulenteperunlocuripiduinulavu,è hèstatasuffocata
34Quand'ellianuvistuciòchìerafattu,sinefughjenuèsi n'andòàcuntàinacitàèincampagna.
35Allorasurtitiàvedeciòchìerafattu;èghjunseà Ghjesù,ètruvòl'omu,dauqualeidimòniieranupartiti, pusatuàipedidiGhjesù,vistutuèinasomentesana,è anuapaura
36Ancuquellichìl'avianuvistulidissenudachìmanera eraguaritaquelluchìeradimòniu.
37AlloratuttaamultitùdinediupaesediiGadareni intornuusupplianudialluntanassidaelli;perch'ellisò statipigliaticungrandetimore,èsin'andòinubattellu,è vultòtorna
38Or,l'omudaqualesòstatipartitiidimòniiusupplia d'essecunellu;maGhjesùumandòvia,dicendu:
39Ritornaincasatoia,èmostraquantecosechìDiuhà fattupertèÈsin'andò,èpubblicòintuttaacitàquante cosegrandichìGhjesùliaviafattu
40Èavvenechì,quanduGhjesùeratornatu,upopulu l'accoltacunpiacè,perchètuttil'aspittavanu.
41Edeccu,ghjunseunomuchjamatuJairu,chìeracapudi asinagoga;èfalòàipedidiGhjesù,èusuppliadivultàin asocasa.
42Perchèelluaviaunasolafigliola,circadodicianni,è ch'ellastavamorente.Macum'elluandava,aghjente l'accumpagnava
43Èunadonnachìaviaunflussudisanguedadodicianni, chìaviapassatututtaasovitaàimedichi,èùnpudiaesse guaritadanimu
44Vennedaretuàellu,ètoccuubordudiusovistitu,è subituusoflussudisangues'hèfermatu.
45Ghjesùdisse:Qualem'hàtoccu?Quandututtiineganu, Petruèquellichìeranucunelludissenu:Maestru,a ghjentet'accumpagnaètipressa,ètùdici:Qualem'hà toccu?
46ÈGhjesùdisse:Qualchissiam'hàtoccu:perchèaghju capituchìavirtùhèescedamè
47Èquanduadonna,videnduch'ellaùneramiccapiatta, ghjunsetremanda,èfalendudavantiàellu,lidichjara davantiàtuttuupopuluperqualeeraacausach'ellal'avia toccu,ècumuerastataguaritasubitu
48Èlidisse:Figlia,cunsulatebè:atofedet'hàguarita; andateinpace
49Mentrech'elluparlavaancora,hèvinutuunudaacasa diucapimachjadiasinagoga,chìlidisse:Atofigliolahè morta;ùnpreoccupamiccauMaestru
50MaGhjesù,intesu,lirispose,dicendu:Ùnàbbiapaura: credesolu,èellaseràguarita.
51Èquand'elluhèghjuntuincasa,ùnhàpermessuànimu dientre,salvuPetruèGhjacumuèGhjuvanni,èubabbuè amammadiazitella.
52Ètuttipienghjenuèsilamentavanu:maelludisse:Ùn pienghjemicca;ellaùnhèmorta,madorme
53Èsiridivanudiellu,sapenduch'ellaeramorta.
54Èlifeceforatutti,èapigliòperamanu,èchjamò, dicendu:serva,alzati
55Èusospirituhètornatu,èsialzòsubitu,èliurdinòdi dààmanghjà
56Èisoparentis'eranumaravigliati,maliurdinòdidìà nimuciòchìerafattu.
CAPITOLU9
1Allorachjamòisododicidiscìpuli,èlideteuputereè l'autoritànantuàtuttiidimònii,èdiguarìemalatie
2ÈlimandòàpridicàuregnudiDiu,èàguarìimalati.
3Èlidisse:Ùnpigliatenundaperuvostruviaghju,nè bastone,nèsaccu,nèpane,nèsoldi;nèùnanudui mantelluperognunu.
4Èinognicasaind'èvoentrerete,stàquì,èdaquìpartete
5Èquelluchìùnviricevemicca,quanduescedaquella cità,scuzzulateapolveradiivostripediperuna tistimunianzacontruàelli
6Etilss'enallèrentetmarchèrentparlesvilles,prêchant l'évangileetguérissantpartout.
7Erode,utetrarca,hàintesuparlàdituttuciòchìerafattu daellu;
8Èdicerti,chìEliaeraapparsu;èd'altri,chìunudii vechjiprufetierarisuscitatu
9ÈErodedisse:Ghjuvannil'aghjudecapitatu;Èvulia vedelu
10Èl'apòstuli,tornati,licuntòtuttuciòch'elliavianufattu Èlipigliò,èsin'andòàparteinunlocudesertuchì apparteneàacitàchjamataBetsaida
11Èupopulu,quanduusapia,useguitanu,èliriceve,èli parladiuregnudiDiu,èguarìquellichìavianubisognudi guariscenza
12Èquanduughjornucuminciòàsguassate,tandu ghjunsenuidodici,èlidissenu:Mandateaghjentevia,per andàinipaesièinipaesicircundani,èsiallughjanuè piglianuvitto;locudesertu
13Maellulidisse:Dateliàmanghjà.Èdissenu:Ùn avemupiùchècinquepanièduipesci;salvuchìduvemu andààcumpràcarnepertuttustupopulu
14PerchèeranucircacinquemilaomiÈdisseàiso discìpuli:Fateliàpusàpercinquantainunacumpagnia 15Èfecenucusì,èlifecepusàtutti.
16Allorapigliòicinquepanièiduipesci,è,guardenduin ucelu,libenedisse,lirumpia,èlideteàidiscìpuli,da mettedavantiàaghjente.
17Èmanghjanu,èsisazianututti;èiframmentichìli restavanusòstatipigliatidodicicesti
18Èavvenech'elluerasoluàpricà,isodiscìpulieranu cunellu,èlidumandò,dicendu:Qualediceupopuluchì sò?
19Rispundenu,disse:GhjuvanBattista;macertidicenu: Elia;èaltridicenuchìunudiivechjiprufetihèrisuscitatu 20Iddulidisse:Mavoi,qualeditechìsò?Petrurispose, disse:UCristudiDiu.
21Èliurdinòstrettamente,èliurdinòdidìànimuquella cosa;
22Dicendu:UFiglioludil'omuhàdasoffriassaicose,è esseriittatudal'anziani,iprincipalisacrificadorièiscribi, èesseuccisu,èrisuscitatuuterzughjornu
23Èlidisseàtutti:S'elluvolevenedopuàmè,ch'ellusi rinneghi,ch'ellupiglissiasocroceognighjornu,èmi suvita
24Perquelluchìhàdasalvàasovita,aperdarà;ma quelluchìaperdaasovitapermè,quelluchìasalvarà 25Perchèchìhèunvantaghjuàl'omu,s'elluguadagnau mondusanu,èsiperde,os'elluhècacciatu?
26Perquelluchìsivergognaràdimèèdiemoparolle,u Figlioludil'omusivergognaràdiellu,quanduelluvenein asogloria,èinquelladiusoBabbu,èdiisantianghjuli.
27Maavidicuinverità,chìcisòquì,chìùntasteranu miccaamorte,finuàch'ellivedanuuregnudiDiu
28Èavvenecircaottughjornidopuàsteparolle,pigliò PetruèGhjuvannièGhjacumu,ècullàinmuntagnaàpricà 29Èmentrepricava,amodadiusovisueracambiata,èi sovestitieranubianchièscintillanti.
30Etvoilà,ilss'entretenaientavecluideuxhommes,qui étaientMoïseetElie:
31Chìapparsuingloria,èhàparlatudiasomortech'ellu aviadafàinGhjerusalemme
32MaPetruèquellichìeranucunellueranupisatidau sonnu;èquand'ellieranusvegliati,anuvistuasogloria,èi duiomichìstavanucunellu
33Èavvenechì,mentrech'ellisialluntananudaellu,Petru disseàGhjesù:Maestru,hèbonupernoidiessequì;è femutrètabernaculi;unupertè,èunuperMosè,èunuper Elia:senzasapèciòch'elludisse.
34Mentrech'elluparlavacusì,unanuvolaghjunse,èli coprìl'ombra;èebbenupauraquand'ellientravanuina nuvola.
35Èghjunseunavocedaunuvuluchìdiceva:Questuhè umoFiglioluamatu:àsentelu
36Èquanduavoceerapassata,GhjesùfùtrovusoluÈ l'anutenutuvicinu,èùnanudettuànimuinquellighjorni qualcosadiciòch'elliavianuvistu
37Èavvenechìughjornudopu,quand'ellieranufalatidaa muntagna,assaighjenteuscontra.
38Èeccu,unomudiacumpagniagridò,dicendu: Maestru,tipregu,fighjateàumofigliolu,perchèhèumo unicufigliolu.
39Èeccu,unspirituupigliò,èdicolpugridava;èli strappach'ellufaschiumadinovu,èubrusgiatus'alluntana daellu
40Èaghjudumandatuàitodiscìpulidicacciàlufora;èùn pudianumicca.
41ÈGhjesù,risposendu,disse:Ogenerazioniinfideè perversa,finuàquandusaraghjucunvoièvisoffriraghju? Portautofiglioluquì.
42Ècum'ellueraancughjuntu,udiavuluufecefalà,èu tarrenuÈGhjesùhàrimproveratuuspirituimpuru,èguarì uzitellu,èurinviòàusobabbu.
43ÈtuttieranumaravigliatidiaputenzaputentediDiu Mais,tandisqu'ilss'étonnaienttousdetoutesleschoses queJésusfaisait,ilditàsesdisciples:
44Lasciatefalàquesteparolleinl'arechje:perchèu Figlioludil'omuseràlivatuinmanudil'omi
45Maùnanumiccacapitustaparolla,èlieraammucciata, perch'elliùnl'avìanumiccacapitu;
46Alloras'hèghjuntuunragiunamentutràelli,qualedi ellideveesseupiùgrande.
47ÈGhjesù,avenduupensamentudiusocore,pigliòun zitellu,èupusòvicinuàellu
48Èlidisse:Quelluchìricevestuzitelluinumonome, miriceve;
49Ghjuvannirisposeèdisse:Maestru,avemuvistuunu chìcacciavaidiavuliinutonome;èl'avemupruibitu, perchèùnseguitamiccacunnoi
50ÈGhjesùlidisse:Ùnlipruibitemicca,perchèquellu chìùnhècontruànoihèpernoi.
51Èavvenechì,quandueraghjuntul'orach'elluaviada essericivutu,fermafermamenteasofacciaperandàin Ghjerusalemme.
52Mandòmessaggeridavantiàellu,èandavanu,èintrinu inunpaesediiSamaritani,perappruntàperellu
53Èùnl'accoltavanu,perchèasofacciaeracum'ès'ellu andavainGhjerusalemme
54ÈquanduisodiscìpuliGhjacumuèGhjuvanni,videndu questu,dissenu:Signore,vuletechìnoimandimuufocuà falàdaucelu,èliconsuma,cum'èElia?
55Masivultò,lirimproverò,èdisse:Ùnsapetediquale spiritusì
56PerchèuFiglioludil'omuùnhèmiccavinutuper distrughjeavitadil'omi,mapersalvàÈsin'andòinun altrupaese.
57Èavvenechì,mentrech'elliandavanuinucaminu,un omulidisse:Signore,viseguitaraghjuinduvetùvai
58ÈGhjesùlidisse:Ivolpianubuche,èl'acellidil'aria anunidi;mauFiglioludil'omuùnhàinduvemetteuso capu.
59Èdisseàunaltru:SeguimiMaelludisse:"Signore, permettemiprimadiandààsepultàumobabbu"
60Ghjesùlidisse:"Lasciateimortiintarràisomorti;ma tuvaièpredicàuregnudiDiu
61Unaltrudisseancu:Signore,viseguitaraghju;ma lasciamiprimadiandààliaddiu,chìsòincasaàamocasa.
62ÈGhjesùlidisse:Nimu,chìhàmessuamanuàl'aratu, èguardenduindaretu,ùnhèadattatuperuregnudiDiu.
CAPITOLU10
1Dopuàquestecose,uSignorehàdesignatuancualtri settanta,èlimandòduièduidavantiàelluinognicitàè locuinduveellustessuvene
2Alloralidisse:Aracoltahèveramentegrande,mai travagliadorisòpochi:pricatedunqueuSignoredia racolta,ch'ellumandilabradoriàasoracolta.
3Andate,eccu,vimanducum'èagnellitràilupi
4Ùnportatenèborsa,nèsaccu,nèscarpi,èùnsalutànimu instrada.
5Èinognicasach'ètùentre,primadì:Paceàstacasa
6Ès'ellucihèufiglioludiapace,atopaceriposarànantu àellu;
7Èstanuinalistessacasa,manghjenduèbeieciòch'elli dà,perchèutravagliadorehèdegnudiusosalariuÙn andatemiccadacasaàcasa.
8Èinognicitàch'èvoentrerete,èviricevenu,manghjate ciòchìvisòpostidavanti:
9Eguarìimalatichìcisò,èditeàelli:UregnudiDiuhè vicinuàvoi
10Mainognicitàch'èvoentrerete,èùnviricevenumicca, andateinestradediastessa,èdite:
11Ancuapolvaradiavostracità,chìcihèattaccataànoi, tisguassemucontruàvoi,masiatesicuruchìuregnudi Diuhèvicinuàvoi.
12Mavidicuchì,inquellughjornu,seràpiùtollerabile perSodomachèperquellacità
13Guaiàtè,Corazin!Guaiàtè,Betsaida!perchèse l'opereputentisòstatefatteinTiruèSidone,chìsòstate fatteinvoi,sisòstatiassaipintitifà,àpusàinusaccuèin cendra.
14MaseràpiùtollerabileperTiruèSidoneàughjudiziu chèpervoi
15Ètù,Capernaumu,chìsiteelevatusin’àucelu,sarete cacciatuàl’infernu
16Quelluchìvisenteàsentemi;èquelluchìtidisprezza midisprezza;èquelluchìmidisprezza,disprezzaquellu chìm'hàmandatu
17Èisettantaturnonudinovucungioia,dicendu:Signore, ancuidimòniisòsottumessiànoiperviadiutonome.
18Èlidisse:AghjuvistuàSatanassucum'èunlampu cascatudaucelu.
19Eccu,vidugnuuputeredipistànantuàiserpentièi scorpioni,èsopratuttuuputerediunemicu,ènundaùnvi faràmale
20Purtantuinquestuùnrallegratemicca,chìispiritisò sottumessiàvoi;mapiuttosturallegrate,perchèivostri nomisòscrittiinucelu
21Inquellaora,Ghjesùsirallegrainuspiritu,èdisse:Ti ringraziu,oBabbu,Signorediuceluèdiaterra,chìavete piattusticosiàisàviièprudenti,èl'aveterevelatuài zitelliperchècusìparevabèàivostriocchi
22TutteecosemisòstaterimessedaumoBabbu,ènimu sàqualehèuFigliolu,mauBabbu;èqualehèuBabbu,ma uFigliolu,èquelluàqualeuFiglioluurevelarà
23Èuvultòversuisodiscìpuli,èdisseinparticulare: Beatil'ochjichìvedenuciòchìvoivede.
24Perchèvidicuchìparechjiprufetièrèanuvulsutuvede ciòchìvoivede,èùnl'anumiccavistu;èàsenteecose chìaveteintesu,èùnl'avetemiccaintesu.
25Èeccu,uncertuavucatus'arrizzò,èutentò,dicendu: Maestru,chìfàpererediteavitaeterna?
26Iddulidisse:Chìhèscrittuinalege?comuleghji?
27Ellurispose:«AmateuSignore,utoDiu,cùtuttuuto core,ècùtuttaatoànima,ècùtuttaatoforza,ècùtuttaa tomente;èutovicinucum'ètèstessu
28Èlidisse:Aveterispostubè:fatequestu,èvicamperai 29Maellu,vulendughjustificà,disseàGhjesù:Èqualehè umovicinu?
30Ghjesùrispose:«UnomuhèfalatudaGhjerusalemme àGhjericu,ècascòàmezuàibriganti,chìuspogliòdiiso vistimenti,uferissi,èsin’andò,lascenduluàmezumortu 31Èpercasu,unsacerdotescendevadaquellastrada;è, quanduuvidia,passavadal'altraparte.
32ÈancuunLevitu,quand'elluerainulocu,ghjunse,u fighjulà,èpassòdal'altraparte
33MauncertuSamaritanu,mentrech'elluviaghjava, ghjunseinduveelluera;
34Èandòversuellu,liòesoferite,versendul'oliuèuvinu, èupusònantuàasopropriabestia,èupurtòinunaosteria, èhàpigliatucuradiellu
35Udumanech'ellusin'andò,pigliòduisoldi,èlideteà l'ospiti,èlidisse:«Prendicuradiellu!ètuttuciòchìtù spendidipiù,quand'ellughjunghjeraghju,tirimbursaghju
36Qualedistitrè,pensate,eravicinuàquelluchìhè cascatutràiladri?
37Èdisse:QuelluchìhàfattumisericordiadielluAllora Ghjesùlidisse:Vai,èfàlistessamanera
38Or,ch'elliandavanu,ch'elluentròinuncertupaese,è unadonna,chjamataMarta,uriceveincasasoia
39ÈaviaunasurellachjamataMaria,chìsipusòancuài pedidiGhjesù,èintesuasoparolla.
40MaMartaeraimpastitadiservireassai,èghjunseàellu èlidisse:Signore,ùntiimportamiccachìamosurella m'hàlasciatuàservesolu?Ditedunquech'ellam'aiuti.
41Ghjesùlirisposeèlidisse:Marta,Marta,tùsìattentaè turbatadiparechjecose
42Maunacosahèbisognu:èMariahàsceltuquellabona parte,chìùnlisaràmiccatolta
CAPITOLU11
1Èavvenechì,mentrech'ellupricavainuncertulocu, quanduellucessò,unudiisodiscìpulilidisse:Signore, insegnaciàpricà,cum'èGhjuvannihàancuinsignatuàiso discìpuli
2Èlidisse:Quandupricate,dite:Babbunostruchìsitein ucelu,siasantificatuutonomeVeniutoregnuAto vulintàsiafatta,cum'èinucelu,cusìinterra
3Daccighjornuàghjornuunostrupanediognighjornu
4Èperdonainostripeccati;pernoiancupardunàtutti quellichìhèindebituànoi.Èùnciportamiccain tentazione;maliberacidaumale
5Èlidisse:Qualedivoiaveràunamicu,andaràversuellu àmezanotte,èlidicia:Amicu,prestamitrèpani; 6Perchèunamicumioinusoviaghjuhèghjuntuàmè,è ùnaghjunundaàmettedavantiàellu?
7Èellurispunniràdal'internuèdicerà:Ùnmiturbate micca:aportahèchjusa,èimofigliolisòcunmèinu lettu;Ùnpossualzàèdàti
8Avidicu:Ancus'elluùnsialzàèùnlidarà,perchèhèu soamicu,maperviadiasoimpurità,sirisuscitaràèlidarà quant'ellucivole
9Èvidicu:dumandate,èvisaràdatu;cercate,ètruverete; batte,èvisaràapertu.
10Perquelluchìdumandariceve;èquelluchìcercatrova; èàquelluchìbatteseràapertu
11Siunfiglioludumandaupaneàqualcunudivoichìhè babbu,lidaràunapetra?os'elludumandaunpesciu,li daràunserpenteperunpesciu?
12Os'elludumandaunovu,lipruponeunscorpione?
13Sèvodunque,essendugattivu,sapetedàbonirigaliài vostrifiglioli:quantupiùuvostruBabbucelestedaràu SpìrituSantuàquellichìlidumandanu?
14Ècacciavaforaundiavulu,èeramutuÈghjunsechì, quanduudiavuluerasurtitu,umutuparlava;èaghjentesi dumandava
15Macertidiellidicenu:Idduscacciaidimòniipermezu diBelzebùbbu,ucapudiidimònii.
16L'altri,chìutentavanu,licercavanuunsegnudaucelu 17Maellu,sapenduisopinsamenti,lidisse:Ogniregnu spartucontruàsèstessuhèpurtatuàadesolazione;èuna casadivisacontruàunacasacasca
18SiSatanahèancudivisucontr'àellustessu,cumuseràu soregnu?perchèditechìaghjucacciatuidiavulipermezu diBelzebù
19Ès'èeiu,perBeelzebù,scacciauidimònii,perqualei vostrifigliolilicaccianu?dunqueseranuivostrighjudici.
20Mas'èeiucùuditodiDiuscacciauidimònii,senza dubbituuregnudiDiuhèghjuntunantuàvoi
21Quanduunomufortearmatumanteneusopalazzu,iso benisòinpace:
22Maislorsqu'unplusfortqu'ils'abatsurluietlevaincre, illuiôtetouteslesarmesdanslesquellesils'étaitconfié,et partagesonbutin
23Quelluchìùnhèmiccacunmèhècontruàmè,èquellu chìùnsiriuniscemiccacunmèsparghje.
24Quanduuspirituimpuruhèsurtitudaunomu,cammina perilochiasciutti,incercadiriposu;èùntruvendunimu, disse:Vultaraghjuàamocasadainduvesòsurtitu.
25Èquanduelluvene,utrovaspazzatuèadornatu
26Alloraelluvà,èpigliaàellusettealtrispiritipiùgattivi chèellu;èentranu,èabitanuquì:èl'ultimustatudiquellu omuhèpeghjuchèuprimu
27Èavvenechì,mentreparlavaquestecose,unacerta donnadiacumpagniaalzòasovoceèlidisse:Beatuu ventrechìt’hàpurtatu,èipettichìt’haisuttatu
28Maelludisse:Iè,piuttostu,beatiquellichìsentenua parolladiDiuèaguardanu.
29Èquanduupopuluerariunitu,cuminciòàdì:Questa hèunagenerazionimaligna:cercanuunsegnu;èùnci saràdatuunsegnu,mausegnudiJonasuprufeta
30Perchècum'èGhjonaeraunsegnuperiNiniviti,cusì seràancuuFiglioludil'omuperquestagenerazione.
31Areginadiusudurisusciteràinughjudiziucùl'omidi stagenerazione,èlicundannarà:perchèellahèghjuntada l'estremitàdiaterrapersenteasaviezzadiSalomon;è, eccu,hèquìunpiùgrandediSalomone
32L'omidiNiniverisusciteranuinughjudiziucùsta generazione,èacundannaranu,perchèsisòpentitiàa predicazionediGhjona;è,eccu,unpiùgrandechèJonas hèquì.
33Nimu,quand'elluhàallughjatuunacandela,amettein unlocusicretu,nèsottuàunbulu,manantuàun candelabro,perchìquellichìentranuvedanualuce
34Alucediucorpuhèl'ochju:dunquequanduutoochju hèunicu,tuttuutocorpuhèancupienudiluce;ma quanduutoochjuhèmale,utocorpuhèancupienudi bughjura
35Fighjatedunquechìalucechìhèintèùnsiamicca bughjura.
36Sidunquetuttuutocorpuhèpienudiluce,senzaparti scura,tuttuseràpienudiluce,cum'èquanduusplendoredi unacandelatidàluce.
37Èmentreparlava,unFariseuupricavadimanghjàcun ellu;
38ÈquanduuFariseul'hàvistu,simaravigliòch'elluùn s'eralavatuprimaprimadicena
39ÈuSignorelidisse:Avà,Farisei,pulitel'esternodia tazzaèdiuplatu;maatoparteinternahèpienadi raveningèdimale
40Ostupidi,quelluchìhàfattuciòchìhèforaùnhàmicca fattuancuciòchìhèinl'internu?
41Mapiuttostudàl'elemosinadiecosechìavete;è,eccu, tutteecosesòpuripervoi
42Maguaiàvoi,Farisei!perchètidecimuamentaèa rutaèognitipud'erbe,ètrascurateughjudiziuèl'amoredi Diu:questiduverebbefà,èùnlasciàmiccal'altru
43Guaiàvoi,Farisei!perchèamateipostipiùaltuine sinagoghe,èisalutiinimercati
44Guaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchèsìcum'è tombichìùnparenumicca,èl'omichìcamminanunantuà elliùnsòmiccacuscentidielli
45Alloraunudiiprufessiunalirispose,èlidisse:Maestru, dicenducusì,cirimproveriancunoi.
46Èdisse:Guaiancuàvoi,avvocati!pervoicarichi l'omicùcarichigravosidasopportà,èvoistessiùntoccate miccaicarichicùunudiivostriditi.
47Guaiàtè!perchècustruiteisepulcridiiprufeti,èi vostribabbil'hanutombu
48Veramente,rendetistimunianzechìpermettel'attidii vostribabbi,perchèellil'hanutombu,èvoicustruiteiso sepulcri
49Perquessa,asaviezzadiDiuhàdettuancu:Li manderaghjuprufetièapòstuli,èalcunidielli ammazzaranuèperseguiteranu.
50Chìusanguedituttiiprufeti,chìhèstatuversatudaa fundazionediumondu,pòessedumandatuàsta generazione;
51Dausangued'AbelàusanguediZaccaria,chìhèmortu tràl'altareèutempiu:inverità,vidicu,seràdumandatuà stagenerazione
52Guaiàvoi,avvocati!perchèavetetoltuachjavedia cunniscenza:ùnavetemiccaentratuinvoistessi,èquelli chìeranuentratiind'èaveteimpeditu.
53Ècum'ellulidiciasticose,iscribièiFarisei cuminciaruàinviàellucùvehemenza,èàpruvucàluà parlàdiparechjecose.
54Aspittendulu,ècircandudicatturàqualcosadaaso bocca,perch'ellil'accusinu
CAPITOLU12
1Intantu,cum'èunamansainnumerabiledighjentechì s'erariunita,chìsicalpestavanul'unaannantuàl'altru, cuminciòàdìàisodiscìpuliprimadituttu:Attentiàu levitudiiFarisei,chìhèl'ipocrisia
2Perchèùncihènundacupertu,chìùnseràmicca revelatu;nèammucciatu,chìùnseràmiccacunnisciutu.
3Dunquetuttuciòchìavetedettuinabughjuraseràintesu àaluce;èciòchìavetedettuàl'arechjainl'armariiserà pruclamatunantuàitetti
4Èvidicuàimoamichi:Ùnàbbiatepauradiquellichì uccidenuucorpu,èdopuùnanupiùciòch’elliponufà.
5Mav'aghjudaavvistàdiqualeduvereteteme:teme quelluchì,dopuavèuccisu,hàuputerediscacciàin l'infernu;iè,vidicu,temeellu.
6Cinquipasseriùnsòmiccavendutiperduisoldi,ènimu d'ellihèscurdatudavantiàDiu?
7Maancuicapellidiutocapusòtuttinumerati.Ùnàbbia pauradunque:sitedipiùvalorechèparechjipasseri
8Avidicuancu:Qualechìmicunfesseràdavantiàl'omi, uFiglioludil'omuacunfesseràancudavantiàl'anghjulidi Diu
9Maquelluchìmiricusadavantiàl'omiserànigatu davantiàl'anghjulidiDiu.
10EtàquiconqueparleracontreleFilsdel'homme,illui serapardonné;
11Èquand'ellivipurtaranuàesinagoghe,èàimagistrati èàiputeri,ùnpensatemiccacumuociòchìrisponderete, ociòchìdite:
12PerchèuSpìrituSantuviinsignààalistessaoraciòchì duvetedì
13Èunudiacumpagnialidisse:Maestru,parlaàumo fratellu,ch'ellusispartel'ereditàcunmè.
14Èlidisse:Omu,qualem'hàfattughjudiceospartitore ditè?
15Èlidisse:Fateattentièfatecuradiacupidigia,perchè avitadil'omuùnhèmiccainl'abbundanzadiecose ch'ellupussede
16Èlidisseunaparabola,dicendu:Aterrad'unomuriccu hàpurtatuassai
17Èpinsavaind'èellu,dicendu:Chìfà,perchèùnaghju miccalocuinduvedàimofrutti?
18Elludisse:«Faraghjuquestu:abbatteraghjuimo granaiècustruiraghjupiùgrande;ècidaraghjututtiimo fruttièimobeni.
19Èdicuàamoànima:Anima,t'aiassaibeniripostiper parechjianni;rilassatevi,manghjate,beieèsiateallegri.
20MaDiulidisse:Oscemu,stanotteatoànimatisarà dumandata;
21Hècusìàquelluchìaccupauntesoruperellustessu,è ùnhèmiccariccuversuDiu.
22Èdisseàisodiscìpuli:Perquessa,vidicu:Ùnvi pigliatemiccacuradiavostravita,diciòchìaveteda manghjà;nèperucorpu,ciòchìvimette
23Avitahèpiùchèacarne,èucorpuhèpiùchèuvestitu
24Cunsiderateicorbi:perchèùnsiminanunècuglieranu; chìùnanunèmagazzinunègrana;èDiulinutre:quantu piùsitemegliuchèl'acelli?
25Qualedivoi,cunpenseru,pòaghjunghjeàasostatura uncubitu?
26Sètanduùnpudetefàciòchìhèuminimu,perchè pensateàurestu?
27Cunsiderateigiglicumucrescenu:ùnsifaticanu,ùn filanumicca;èancuvidicuchìSalomoneintuttaaso gloriaùneramiccavestitucum'èunudiquesti.
28SidunqueDiuvestecusìl'erbachìhèoghjeinucampu, èdumanehèghjittatainufornu;quantupiùvivestirà,o voidipocafede?
29Èùncercatemiccaciòchìavetedamanghjà,ociòchì vibeie,èùnsiamiccadimentedubbitu
30Pertuttequestecoseenazionidiumonducercanu,èu vostruBabbusàchìavetebisognudiquestecose
31MapiuttostucircateuregnudiDiu;ètuttequestecose visaranuaghjunte
32Ùntememicca,picculabanda;perchèhèupiacèdiu vostruBabbudidàuregnu.
33Venditeciòchìavete,èfatel'elemosina;Pruvatevi sacchettichìùninvechjenumicca,untesoruinicelichìùn mancamicca,induvenimulatrus'avvicina,nèfalenaùn corrompe
34Perchèinduvehèuvostrutesoru,ciseràancuuvostru core.
35Cinghjenuivostrilombi,èevostreluciardenti;
36Èvoistessicum'èl'omichìaspettanuusosignore, quanduelluvultaràdaumatrimoniu;affinchìquanduellu veneèpisseghjanu,liponuapresubitu
37Beatiquelliservitori,chìusignore,quand'ellu ghjunghjerà,truveràveghjanu:inverità,vidicu,ch'ellusi cinghjerà,èliferààpusààmanghjà,èesceèliserve
38Ès'elluveneàasecondaveglia,oàaterzaveglia,èli trovacusì,beatiquelliservitori.
39Èsàchì,s'èupadronediacasaaviasaputuàqualeora veneulatru,averiaveghjatu,èùnlassìmiccachìasocasa fussisfondata.
40Siatedunqueprontiancuvoi,perchèuFiglioludil'omu veneàl'orachìùnpensatemicca
41AlloraPetrulidisse:Signore,staparàbulaparliànoi,o ancuàtutti?
42ÈuSignoredisse:Qualehèdunquequelluintendente fiduèsàviu,chìusosignorehàdafàcapudiasocasa,per dàliasopartedicarneàutempudegne?
43Beatuquelluservitorechìusosignore,quanduellu ghjunghje,truveràcusì.
44Inverità,vidicu,ch'elluufaràcapudituttuciòch'ellu hà
45Mas'èquelluservitorediceinusocore:Umosignore ritardaasovenuta;èprincipiarààbatteiservitorièe fanciulle,èàmanghjàèàbeie,èàibriacà;
46Usignorediquelluservitorevinaràinunghjornu ch'elluùnl'aspittava,èàl'orach'elluùnsàmicca,utaglierà inpezzi,èlidaràasopartecùl'increduli
47Èquelluservitore,chìhàcunnisciutuavulintàdiuso signore,èùnhàmiccapreparatu,èùnhàmiccafattu seconduasovulintà,seràbattutucùparechjebattute
48Maquelluchìùnhàsappiutu,èhàfattucosedegnedi striscia,seràbattutucùunipochidicolpiPerchèàquellu chìhèdatuassai,saràassaidumandatu;
49Sòvinutuàmandàufocunantuàaterra;èch'eiu,s'ellu hèdigiàaccesu?
50Maaghjuunbattèsimuperessebattezucù;ècumusò strettufinuàch'ellasiafatta!
51Pensatech'esòvinutuàdàapaceinterra?vidicu,nò; mapiuttostudivisione:
52Perchèdaquìcisaranucinqueinunacasadivisa,trè contruàdui,èduicontruàtrè.
53Ubabbuseràdivisucontruàufigliolu,èufigliolu contruàubabbu;amammacontr'àafigliola,èafigliola contr'àamamma;anuoracontr'àasonura,èanuora contr'àasomamma.
54Èdisseancuàupopulu:Quanduvivedeunanuvola chìnascedaupunente,ditesubitu:Cihèunapiovanaè cusìhè
55Èquanduvivedeuventudiusudu,dite:Cisaràu calore;èveneàpassà.
56Ipocriti,pudetediscernisceafacciadiuceluèdiaterra; macumuhèchìùndiscernemiccastavolta?
57Iè,èperchèancudivoistessuùnghjudicatemiccaciò chìhèghjustu?
58Quanduandatecùutoavversariuàumagistratu,cum'è tùsìinastrada,dàdiligenzaperesseliberatudaellu;de peurqu'ilt'amèneaujuge,etquecelui-cit'alivréà l'officier,etquel'officiert'ajetéenprison
59Avidicu,ùnpartiraidaquì,finuàchìùnavetemicca pagatul'ultimuacaru
CAPITOLU13
1Ilyavaitencetemps-làquelques-unsquiluiparlaient desGaliléens,dontPilateavaitmêlélesangàleurs sacrifices
2ÈGhjesùlirispose:PensatechìquestiGalileieranu peccatoripiùdituttiiGalilei,perchèanupatitutalicose?
3Avidicu,nò:ma,s'elluùnvipentite,tuttiperiscerete ancu
4Oquellidiciottu,nantuàiqualiatorreinSiloèhè cascataèlitombu,pensatech'ellieranupeccatorisopraà tuttil'omichìabitavanuinGhjerusalemme?
5Avidicu,nò:ma,s'elluùnvipentite,tuttiperiscerete ancu
6Parlaancustaparàbula;Uncertuomuaviapiantatuun ficuinasovigna;èghjunseècercòfruttunantuàellu,è ùntruvònimu
7Alloradisseàuvignaghjoludiasovigna:Eccu,sòtrè annichìvenguàcercàufruttunantuàstuficu,èùnne truvamu;perchès'ingerisceaterra?
8Èrispundenu,lidisse:Signore,lasciateancuquist'annu, finuàch'eaghjuscavatuind'èelluèl'aghjuscavatu.
9Ès'elluportafruttu,bè:ès'elluùnhèmicca,doputaglià 10Èinsignavainunadiesinagogheusàbatu.
11Edeccu,c'eraunadonnachìaviaunspiritudiinfirmità diciottuanni,èerainchinatainseme,èùnsipudiarialzà 12ÈGhjesù,videndula,achjamòàelluèlidisse:Donna, tùsìliberatadaatoinfirmità.
13Es'imponeemaninantuàella,èsubituellahèstata dritta,èglurificààDiu
14Ucapudiasinagogarisposeindignatu,perchèchì Ghjesùaviaguarituusabbatu,èdisseàaghjente:Cihè seighjorniinqualel'omiduveranutravaglià;ghjornudi sàbatu
15AllorauSignorelirispose,èdisse:Ipocrita,ognunudi voiùnsbulicàmiccausàbatuusoboeousosumeredaa stalla,èuportaàabbeverà?
16Èstadonna,chìeraunafigliolad'Abrahamu,chìSatana hàliatu,eccu,stidiciottuanni,ùndeveesseliberatadastu ligameinusàbatu?
17Èquand'elluaviadettuquestecose,tuttiisoavversari s'eranuvergognati,ètuttuupopulusirallegravapertuttee cosegloriosechìeranufattedaellu
18Alloradisse:ÀchìhèuregnudiDiu?èàquale l'asmigliaraghju?
19Hècum'èungranudimustarda,chìunomupigliò,è ghjittòinusogiardinu;ècriscìu,ècresciuungranarburu; èl'acellidil'arias'hèallughjatuinirami
20Èdinovudisse:ÀqualeparagunàuregnudiDiu?
21Hècum'èulevitu,chìunadonnapigliòèpiattaintrè misuredifarina,finuàchìtuttueralievitu
22Èandòperecitàèipaesi,insignenduèmarchjendu versuGhjerusalemme.
23Alloraunulidisse:Signore,sòpochichìsòsalvati?È lidisse:
24Sforzateperentreperaportastretta:perchèparechji,vi dicu,cercheranudientre,èùnpuderanumicca
25Quanduupatronediacasas'arrizzò,èchjosuaporta,è voicuminciateàstàfora,èàpissààaporta,dicendu: Signore,Signore,apreànoi;èelluvirispunniràèvidicerà: Ùnsòmiccadiinduvesite
26Alloracumminciateàdì:Avemumanghjatuèbeieina toprisenza,èaveteinsignatuininostricarrughji
27Maelluvidicu:vidicu:ùnsòmiccacunnoscudi induvesite;alluntanatedamè,tuttiitravagliadoridi l'iniquità
28Cisaràupientuèustrincudidenti,quanduvivede Abràhamu,Isaac,Ghjacobbu,ètuttiiprufeti,inuregnudi Diu,èvoistessiscacciati
29Èvinaranudaulivanteèdaupunente,èdaunorduè dausudu,èsimetteranuinuregnudiDiu.
30Èeccu,cisòl'ultimichìsaranuprimi,ècisòiprimichì saranul'ultimi
31Ustessughjornu,alcunidiiFariseighjunsenu,dicendu àellu:Esce,èpartediquì,perchèErodetiammazzarà
32Èlidisse:Andate,èditeàquellavolpe:Eccu,aghju cacciatuidimònii,èfàcureoghjeèdumane,èuterzu ghjornusaraghjuperfettu
33Tuttavia,aghjudamarchjàoghje,èdumane,èughjornu dopu,perchèùnpòessechìunprufetaperiscaforadi Ghjerusalemme
34OGhjerusalemme,Ghjerusalemme,chìuccidiiprufeti, èlapidatequellichìsòmandatiàtè;Quantevolteavaria riunituitofiglioli,cum'èunaghjallinariunisceasocovata sottuàesoali,èùnvulete!
35Eccu,avostracasavihèlasciatadisolata,èinveritàvi dicu:Ùnmivedarete,finuàutempuchìvidicerete: BenedettuquelluchìveneinnomediuSignore
CAPITOLU14
1Èavvenech'elluandavaincasadiunudiiprincipali Fariseipermanghjàupaneughjornudiusàbatu,ch'elliu fighjulavanu.
2Èeccu,cieradavantiàelluunomuchìavial'idropisia
3ÈGhjesù,rispunnendu,hàparlatuàl'avucatièàiFarisei, dicendu:Hèlicitediguarìusabbatu?
4ÈsitacenuÈupigliò,uguarì,èulasciòandà;
5Èlirispose:«Qualedivoiaveràunsumereounboe cascatuinunafossa,èùnutiraràmiccasubituusàbatu?
6Èùnlipudianupiùrispondeàquestecose
7Èhàprupostuunaparabolaàquellichìeranuinvitati, quand'elluhàvistucumusiscelsanuestanzeprincipali; dicenduàelli,
8Quandusiteinvitatudaqualcunuàunmatrimoniu,ùn pusatemiccainastanzapiùalta;perch'elluùnsia mandatuunomupiùhonorablechètè;
9Èquelluchìt'hàurdinatuàtèèàelluveneètidice: Lasciaunlocuàstuomu;ètùprincipiacùvergognaà pigliàastanzapiùbassa
10Maquanduvisòinvitati,andateèpusateinastanzapiù bassa;affinchì,quanduvenequelluchìt'hàdettu,tidica: Amicu,vaipiùaltu;tanduviveneràaduràdavantiàquelli chìsipusanuàmanghjàcuntè.
11Perchèquelluchìs'innalza,seràumiliatu;èquelluchì siumiliaseràelevatu
12Alloraelludisseancuàquelluchìl'hàdettu:Quandu faciuncenaounacena,ùnchjamamiccaitoamichi,nèi tofratelli,nèitoparenti,nèitoricchivicini;perch'elliùn t'anupiùinvitati,ètisiafattuunaricumpensa.
13Maquandufaciunafesta,chjamateipoveri,istorpi,i zoppi,icechi:
14Ètùsaraibenedettu;perch'elliùntiponuricumpensà: perchètùsarèricompensatuàarisurrezzionediighjusti
15Èquanduunudiquellichìstavanuàmanghjàcunellu, intesuquestecose,lidisse:Beatuquelluchìmanghjaràu paneinuregnudiDiu
16Alloralidisse:Unomuhàfattuunagrandecena,èhà dettuàparechji:
17Èmandòusoservitoreàl'oradiacenaperdìàquelli chìeranuinvitati:Venite!perchètutteecosesòavà pronte.
18Ètutti,cununaccunsentu,cuminciaruàscusaUprimu lidisse:Aghjucompruunpezzuditerra,èdeveandàà vede:tipreguchìmiscusi.
19Èunaltrudisse:Aghjucomprucinqueghjugghidiboi, èvààpruvàli:tipreguchìmiscusi
20Unaltrudisse:Aghjumaritatuunamoglia,èdunqueùn possumiccavene
21Allorauservitoreghjunse,èhàdettuàusosignore questecose.Alloraupatronediacasa,arrabbiatu,disseàu soservitore:Vaiprestupericarrughjièichjassidiacità,è portaquìipoveri,èistorpi,èichjappièicechi
22Uservitoredisse:Signore,hèfattucum'ètùl'avete urdinatu,macihèspaziu
23Usignoredisseàuservitore:Andatepericarrughjièe siepi,èobbligaliàentre,perchèamocasasiapiena
24Perchèvidicuchìnimudiquelliomichìsòstatiinvitati ùntasteraràamocena
25Èandavanucunelluunagrandefolla,èsivultòèli disse:
26Sèqualchissiaveneàmè,èùnodiamiccausobabbu,è amamma,èamoglia,èifiglioli,èifratellièesurelle,è ancuasovita,ùnpòesseumodiscìpulu
27Èquelluchìùnportamiccaasocroce,èùnvenedopuà mè,ùnpòesseumodiscìpulu
28Perqualedivoi,chìintendedicustruisceunatorre,ùn simettemiccaprima,ècuntaucostu,s'elluhàabbastanza perfinisce?
29Perch'elluùnhàpusatuufundamentu,èùnhàmicca pussutufinisce,tuttiquellichìvedenucumincianuàburlà diellu
30Dicendu:Questuomuhàcuminciatuàcustruisce,èùn pudiafinisce.
31Oqualerè,andenduàfàaguerracontr'àunaltrurè,ùn simettemiccaprima,ècunsultas'ellupòcundecemilaà scuntràquelluchìvenecontruàellucùvintimila?
32Osinnò,mentril'altruhèancuassailuntanu,mandaun ambasciata,èbramaecundizionidipace
33Cusì,quelluchìhèdivoichìùnabbanduneghjamicca tuttuciòch'elluhà,ùnpòesseumodiscìpulu
34Usalihèbonu;mas'elluhàpersuusosapori,cùquale saràstaghjunatu?
35Ùnhènèadattatuperaterra,nèancuperafossa;ma l'omilacaccianufora.Quelluchìhàl'arechjepersente, ch'ellusente
CAPITOLU15
1Alloras'avvicinavanuàellututtiipublicanièipeccatori, persentelu.
2ÈiFariseièiscribimurmuravanu,dicendu:Questuomu riceveipiccatori,èmanghjacunelli
3Èlidissestaparabola,dicendu:
4Qualeomudivoi,chìhàcentupecure,s'elluneperdeuna, ùnlasciamiccaenovantanoveinudesertu,èandadopuà quelluchìhèpersu,finuàch'elluatruva?
5Èquand'ellul'hàtrovu,umettenantuàesospalle, rallegrandu
6Èghjuntuincasa,riunìisoamichièisovicini,dicendu àelli:Rallegratecunmè!perchèaghjutrovuamopecura chìerapersa
7Avidicu,chìalistessagioiaseràinuceluperun peccatorechìsipente,piùchèpernovantanovegiusti,chì ùnanubisognudipentimentu
8Ochìdonnachìhàdecepezzid'argentu,s'elluperdeun pezzu,ùnaccendemiccaunacandela,èspazzaacasa,è cercadiligentementefinuàch'ellaatrovi?
9Èquand'ellal'avètrovu,chjamòisoamichièisovicini, dicendu:Rallegratecunmè!perchèaghjutrovuupezzu ch'eaghjupersu
10Dilistessamanera,vidicu,cihègioiainaprisenzadi l'anghjulidiDiuperunpeccatorechìsipente
11Èdisse:Unomuaviaduifiglioli:
12Upiùchjucudiellidisseàusobabbu:Babbu,dammia partediibenichìmitoccuÈlihàspartutuasovita
13Èpocudighjornidopu,ufigliolupiùchjucuriunìtutti, èsin'andòinunpaeseluntanu,èculàrisiduiisobècùuna vitasbulicata
14Èquand'elluebbespesututtu,s'insinuaunagranfamein quellupaese;ècuminciòàesseinbrama.
15Èandòèsiunìàuncitadinudiquellupaese;èumandò inisocampiperpasceiporchi
16Èch'elluaviavulsutuchjappàusoventrediibuchichìi porchimanghjavanu,ènimuùnlidetti
17È,ghjuntuinsè,disse:Quantimercenaridiumobabbu anuupaneàbastanza,èperiudifami!
18Mialzaraghjuèandaraghjuversuumobabbu,èlidicu: Babbu,aghjupeccatucontruàuceluèdavantiàtè.
19Èùnsòpiùdegnudiessechjamatuutofigliolu:fatemi cum'èunudiivostriservitori
20Èsialzò,èghjunseàubabbuMaquand'ellueraancu assailuntanu,usobabbul'hàvistu,èebbecompassione, corse,cadenduàucolluèubasgiò
21Ufigliolulidisse:Babbu,aghjupeccatucontr'àucelu èinivostriocchi,èùnsòpiùdegnudiessechjamatuuto figliolu
22Maubabbudisseàisoservitori:Portateupiùbellu mantellu,èmettetelu.èmetteunanelluàamanu,èiscarpi àipedi:
23Èpurtatequìuvitellugrassu,èuccidelu;èmanghjemu, èsimuallegri:
24Perquestuumofigliolueramortu,èhètornainvita; erapersu,èhètrovu.Ècuminciaruàesseallegri.
25Avàusofigliolumaiòerainucampu;ècum'ellu ghjunseès'avvicinavaàacasa,intesumusicaèballi
26Chjamòunudiiservitori,èlidumandòciòchìvuliadì.
27Èlidisse:Utofratelluhèghjuntu;èutobabbuhà tombuuvitellugrassu,perchèl'hàricevutusanuèsanu
28Ès'eraarrabbiatu,èùnvuliamiccaentre;
29Èrisposeàubabbu:Eccu,sòtantiannichìtiserve,è ùnaghjumaitrasgrettuutocumandamentu;maùnm’hà maidatuuncaprettu,perfàfestacùimoamichi.
30Maappenahèghjuntustutofigliolu,chìhàmanghjatua tovitacùeprostitute,avetetombuperelluuvitellugrassu
31Èlidisse:Figliolu,tùsìsemprecunmè,ètuttuciòchì aghjuhèuto
32Eraghjustach'ènofaciamufesta,ècirallegrassi,perchè stutofratellueramortuèhètornatuàavita;èerapersu,è hètrovu
CAPITOLU16
1Èdisseancuàisodiscìpuli:Cieraunomuriccu,chì aviaunintendente;èulistessufùaccusatuàelluch'ellu aviapersuisobeni
2Èuchjamò,èlidisse:Cumuhèch'eaghjuintesuquestu ditè?rendecontudiatoamministrazione;perchètùùnpò essepiùsteward
3Alloral'intendentedisseind'èellu:chìfà?perchèumo signoremitogliel'amministrazione:ùnpossumiccascavà; perpregàmivergogna
4Sòdecisudifàchì,quandumisòcacciatuda l'amministrazione,miponuriceveinesocase.
5Allorachjamavatuttiidebitoridiusosignore,èdisseàu primu:Quantuduveteàumosignore?
6Èdisse:Centumisurid'oliu.Èlidisse:Pigliateuto billu,pusateprestuèscrivitecinquanta
7Alloradisseàunaltru:Èquantuduvete?Èdisse:Centu misuridigranuÈlidisse:Pigliateutobillu,èscrivi ottuventi
8Èusignorericunnòuamministratoreinghjustu, perch'elluaviafattusàviu,perchèifigliolidistumondusò inasogenerazionepiùsàvichèifigliolidialuce
9Èvidicu:Fateàvoiamicidiamammonadi l'inghjustizia;affinchì,quanduvifallimentu,viponu riceveinabitazionieterne
10Quelluchìhèfiduinuminimuhèfiduancuinassai; 11Sèdunqueùnavetemiccastatufideliinamammona inghjusta,qualeviconfidaràavostraveraricchezza?
12Ès'èvoùnavetestatufideliinciòchìhèdiunaltru, qualevidaràciòchìhèuvostrupropiu?
13Nisunservitorepòserveàduimaestri:oodieràl'unu,è amaràl'altru;osinonusiteneàl'unu,èdisprezzal'altru. ÙnpudetemiccaserveàDiuèMammon
14ÈancuiFarisei,chìeranucupidi,anuintesututtesse cose,èsiburlavanudiellu.
15Èlidisse:Voisìquellichìvighjustifichidavantià l'omi;maDiucunnosceivostricori,perchèciòchìhè assaistimatutràl'omihèabominazioneinvistadiDiu.
16AlegeèiprufetieranufinuàGhjuvanni:daquellu tempuuregnudiDiuhèpridicatu,èogniomus'impegnain ellu
17Èhèpiùfaciulechìuceluèaterrapassanu,chèun tituludialegeperfallu.
18Quelluchìlasciaasomoglia,èsimaritacùunaaltra, commetteadulteriu;
19C'eraunomuriccu,chìeravistutudipurpuraèdilinu finu,ès'affacciavaognighjornudimanerafastuosa
20ÈcieraunmendicantechjamatuLàzaru,chìerapusatu àasoporta,pienudipiaghe.
21Èvulenduessenutitucùebriciolechìcascanudaa tavuladiuriccu;inpiù,icanisòghjuntièliliccavanueso piaghe.
22Èavvenechìumendicantehèmortu,èfùpurtatuda l'anghjuliinupettud'Abrahamu;uriccuhèancumortu,è fùintarratu;
23Èinl'infernualzal'ochji,ch'elluerainiturmenti,èvide àluntanuAbràhamuèLàzaruinusopettu
24Ègridenduèdisse:BabbuAbràhamu,abbipietàdimè, èmandateàLàzaru,perch'elluimmergeapuntadiuso dettuinacqua,èrinfriscàamolingua;perchèsò turmentatuinquestafiamma.
25MaAbràhamudisse:Figliolu,ricurdatevichì,ina vostravita,avetericivutuivostriboni,èancuLàzaruimali; 26Èinpiùdituttuquestu,trànoièvoi,cihèungrande abissufissatu:cusìchìquellichìvolenupassàdaquìàvoi ùnponumicca;nèùnponupassàànoi,chìveneriadaquì
27Alloraelludisse:Tipregudunque,obabbu,chìtu l’avetemandatuincasadiumobabbu:
28Perchèaghjucinquefratelli;ch'ellulirende tistimunianza,perch'elliùnvenenuancuinstulocudi turmentu
29Abràhamulidisse:HanuMosèèiprufeti;lasciatelià sente.
30Èelludisse:Innò,babbuAbràhamu;mas'ellusi n'andòdaimortiàelli,sipientiranu
31Èlidisse:S'elliùnsentenumiccaMosèèiprufeti,ùn anumiccapersuade,ancus'elluhèrisuscitatudaimorti
CAPITOLU17
1Alloradisseàidiscìpuli:Ùnhèimpussibile,machì l'offeseùnvenenu;maguaiàquelluperqualevenenu!
2Eramegliuperelluch'ellusimettissiunamacinaàu collu,èch'ellusighjittassiinumare,chèch'elluoffenda unudiquestichjuchi
3Fateattentiàvoi:s’èutofratelluviinghjulia, rimproveratelu;ès'ellusipente,pardunallu.
4Ès'elluhàinghjustucontruàtèsettevolteinunghjornu, èsettevolteinunghjornutornaàtè,dicendu:Mipentu; tulipardunerai.
5Èl'apòstulidissenuàuSignore:Aumentàanostrafede
6ÈuSignoredisse:S'èvoaveteafedecum'èungranudi mustarda,pudetedìàst'arburudisicamina:Siate sguassatudaaradica,èsiatepiantatuinumare;è duverebbeubbidisci.
7Maqualedivoi,avenduunservitorechìaraopasceu bestiame,lidirààpocuàpocu,quand'elluhèghjuntudau campu:Vaiàpusààmanghjà?
8Èùnlidiceràpiuttostu:Preparateciòch'epossucena,è cinghje,èservemi,finuàch'eaghjumanghjatuèbeie;è dopumanghjareteèbeie?
9Hèringraziatuquelluservitoreperchèhàfattuciòchìli eracumandatu?Ùnaghjumicca
10Cusìancuvoi,quanduavetefattututteecosechìvisò urdinate,dite:Simuservitoriinutili:avemufattuciòchì eraunostruduveredifà
11Èavvenech'elluandavainGhjerusalemme,ch'ellu passavaàmezuàaSamariaèaGalilea
12Ècum'elluentravainuncertupaese,liscontranudece omichìeranulebbrosi,chìstavanuluntanu.
13Èalzavanuasovoce,èdissenu:Ghjesù,Maestru,abbi pietàdinoi
14Èquand'ellulividia,lidisse:Andateàfàvedeàipreti. Èavvenechì,mentreandavanu,eranupurificati
15Èunud'elli,videnduch'ellueraguaritu,sivultòin daretu,èglurificààDiuàgranvoce.
16Èfalòafacciaàisopedi,ringraziendulu,èera Samaritanu
17Ghjesùrispose:Ùncieramiccadecepuri?mainduve sòinove?
18ÙnsòmiccatrovuchìvultòàdàgloriaàDiu,salvustu straneru.
19Iddulidisse:Alzati,vai,atofedet'hàguaritu
20Èquand'ellufùdumandatudaiFarisei,quanduuregnu diDiuhàdavene,lirisposeèdisse:UregnudiDiuùn venemiccacunosservazione
21Ùndiceranumancu:Eccu!o,eccu!perchè,eccu,u regnudiDiuhèintè.
22Èlidisseàidiscìpuli:Ighjornivinaranu,quand'èvo vuletevedàunudiighjornidiuFiglioludil'omu,èùna videretemicca.
23Èvidiceranu:Vedequì;o,vediquì:ùnandatedopuà elli,nèseguite
24Perchècum'èulampu,chìsplendedaunapartesottuàu celu,brillaàl'altrapartesottuàucelu;cusìseràancuu Figlioludil'omuinusoghjornu
25Maprimadevesoffreassaicose,èesseriittatudasta generazione
26ÈcumuerainighjornidiNoè,cusìseràancuini ghjornidiuFiglioludil'omu
27Manghjavanu,beievanu,simaritavanu,simaritavanu, finuàughjornuchìNoèintrìinl'arca,èghjunseudiluviu, èidistrughjiatutti.
28CumeeraancuinighjornidiLot;anumanghjatu,beie, compru,vindutu,piantanu,custruianu;
29MaustessughjornuchìLoterasurtitudaSodoma, pioveufocuèuzolfodaucelu,èidistruggitutti
30AncucusìseràinughjornuchìuFiglioludil'omuserà revelatu
31Inquellughjornu,quelluchìserànantuàutettu,èaso robainacasa,ch'elluùnfalàmiccaperpiglià; 32RicurdatevidiamogliadiLot
33Quelluchìcercaràdisalvàasovita,aperderà;èquellu chìperdeasovita,apriservà.
34Avidicu,inquellanottecisaranuduiomiinunlettu; l'unusaràpigliatu,èl'altrusaràlasciatu.
35Duidonnesimacinaranuinseme;unusaràpigliatu,è l'altrulasciatu
36Duiomiseranuinucampu;unuseràpigliatu,èl'altru lasciatu.
37Èlirisposenuèlidissenu:Induve,Signore?Èlidisse: Induvehèucorpu,culàl'aquileseranuriunite
CAPITOLU18
1Èlidisseunaparàbulainquestuscopu,chìl'omi duveranusemprepricà,èmiccasventà;
2Dicendu:C’erainunacitàunghjudice,chìùntemeva Diu,nèguardaval’omu
3Ècieraunaveduvainquellacità;èghjunseàellu, dicendu:Vindemidiumoavversariu.
4Èùnvuliamiccaperunpocutempu,madopudisseinsè stessu:Ancus'elluùntememiccaDiu,nècunsidereghja l'omu;
5Eppuru,perchèstavedovamiturba,l'aghjuvindicata, perchèch'ellaùnmistanchiperasoghjuntacontinua
6ÈuSignoredisse:Ascoltateciòchìdiceughjudice inghjustu
7ÈDiuùnvindicheràmiccaisoeletti,chìughjornuèa nottegridanuàellu,ancus'ellusisopportacunelli?
8Vidicuch'ellulivindicàprestuTuttavia,quanduu Figlioludil'omuvene,truveràafedenantuàaterra?
9Èdissestaparàbulaàcertichìsicunfidavanuinelli stessichìeranughjusti,èdisprezzavanul'altri:
10Duiomisòcullatiinutempiuperpricà;l'unuera Fariseu,èl'altrupublicanu.
11UFariseustavaèpricavacusìcunellustessu:Diu,ti ringraziu,chìùnsòmiccacum'èl'altriomi,estorsioni, inghjusti,adulteri,oancucum'èstupublicanu.
12Aghjudigiunatuduievolteàsettimana,dàdecimadi tuttuciòchìpussede
13Èupublicanu,stenduluntanu,ùnvuliamiccaalzàiso ochjiàucelu,masichjappòinupettu,dicendu:Diusia pietàdimè,peccatore
14Avidicu,questuomuhèfalatuinasocasapiù ghjustificatuchèl'altru;èquelluchìsiumiliaseràelevatu 15Èlipurtonuancuizitelli,perch'ellulituccassi; 16MaGhjesùlichjamòàellu,èdisse:Lasciatechìi zitellivenenuàmè,èùnliimpediscenumicca,perchèdi talihèuregnudiDiu.
17Inverità,vidicu,quelluchìùnricevemiccauregnudi Diucum'èunzitelluùnentreràinellu
18Èuncapulidumandò,dicendu:Maestrubonu,chìfà perlascitaavitaeterna?
19Ghjesùlidisse:Perchèmichjamatebè?nimuhèbonu, salvuunu,valeàdìDiu
20Cunnisciteicumandamenti:Ùnfatemiccaadulteriu,Ùn tumbàmicca,Ùnarrubàmicca,Ùnportamiccafalsi tistimunianzi,Onorautobabbuèatomamma.
21Elludisse:Tuttiquestil'aghjuguardatudaamo ghjuventù
22QuanduGhjesùhàintesuquestecose,lidisse:Una cosatimanca:vendituttuciòchìt'avete,èsparteàipoveri, èt'avereteuntesoruinucelu;
23Èquand'elluhàintesuquestu,eraassaitristu,perchèera assairiccu.
24Ghjesù,videnduch'ellueraassaidulore,disse:Quantu ùnentreranuinuregnudiDiuquellichìanuricchezze!
25Perchèhèpiùfaciuleperuncammelluperpassàper l'ochjudil'agulla,chèperunomuriccuentreinuregnudi Diu
26Èquellichìanuintesudìssenu:Qualehèdunquechìpò essesalvatu?
27Elludisse:Ciòchìhèimpussibileàl'omi,hèpussibule àDiu
28AlloraPetrudisse:Eccu,avemulasciatututtu,èvi seguitamu.
29Èlidisse:Inverità,vidicu:ùncihènimuchìhà lasciatucasa,ogenitori,ofratelli,omoglia,ofiglioli,peru regnudiDiu.
30Qualeùnriceveràparechjepiùinquestutempupresente, èinumonduàveneavitaeterna
31Allorapigliòàelluidodici,èlidisse:Eccu,andemuin Ghjerusalemme,ètuttuciòchìhèscrittudaiprufetiin quantuàuFiglioludil'omuseràfattu
32Perchèelluseràlivatuàipagani,èseràburlatu, imploratu,èsputatu
33Èuflagelleranu,èumetteranuàmorte,èuterzu ghjornuresuscitarà.
34Èùncapiscenunundadiquestecose;èstaparollaliera ammucciata,èùnsapianumiccaciòchìeradettu
35Èavvenechì,cum'ellus'avvicinavadiGhjericu,uncecu s'assittònantuàastradaàmendicà
36Èsentenduaghjentechìpassava,lidumandòciòchì significava.
37ÈlidissenuchìGhjesùdiNazarethpassava
38Ègridava,dicendu:Ghjesù,FiglioludiDavid,abbi pietàdimè.
39Èquellichìandavanuinnanziurimproveravanuch'ellu sitaceva;maellugridavadipiù:FiglioludiDavid,abbi pietàdimè.
40ÈGhjesùs'avvicinò,èhàurdinatuch'ellufussipurtatuà ellu;
41Dicendu:Chìvuletech'etifacissi?Èelludisse: Signore,perpudèriceveamovista
42ÈGhjesùlidisse:Riceveavista:atofedet'hàsalvatu 43Èsubituhàricivutuavista,èuseguitò,glurificààDiu;
CAPITOLU19
1ÈGhjesùintrìèpassòperGhjericu
2Èeccu,cieraunomuchjamatuZaccheu,chìeraucapu tràipublicani,èerariccu
3ÈcircavaàvedeàGhjesùqualeera;èùnpudiamicca perastampa,perchèerapocudistatura
4Ècurriadavanti,ècullàinunsicomorupervedelu, perchèelluaviadapassàdaquì
5ÈquanduGhjesùhèghjuntuàulocu,alzòiochji,uvide, èlidisse:Zaccheu,prestuprestuèfalà;perchèoghjedevu stàincasatoia
6Èsiprecipitò,falò,èl'accoltacungioia.
7Equand'ellivittinu,tuttimurmuravanu,dicendu:ch'ellu eraandatuperesseinvitatucùunomuchìhèpiccatore
8ÈZaccheusistete,èdisseàuSignore;Eccu,Signore,a mitàdiimobenidugnuàipoveri;ès'èaghjupigliatu
qualcosadaqualcunuomuperunafalsaaccusazione,u restituisciquattruvolte.
9ÈGhjesùlidisse:Ghjèoghjeasalvezzaghjuntaàsta casa,perchèelluhèancufigliolud'Abrahamu.
10PerchèuFiglioludil'omuhèvinutuàcircàèàsalvàciò chìerapersu
11Èquanduanuintesussecose,aghjunseèdisseuna parabola,perchèeravicinuàGhjerusalemme,èperchè pensavanuchìuregnudiDiuavissisubituapparsu
12Dissedunque:«Unnobilesin’andòinunpaese luntanu,perpigliàperelluunregnu,èpervultà
13Chjamòisodeceservitori,lidesedecelire,èlidisse: Occupatefinuàch'eaghjuvintu.
14Maisocitadinil'odiavanu,èanumandatuunmissaghju dopuàellu,dicendu:Ùnvulemuchìst'omuregnunantuà noi.
15Èavvenechì,quandueravultatu,dopuavèricivutuu regnu,hàurdinatudichjamàquestiservitoriàellu,àquale aviadatuisoldi,persapèquantuogniomuavia guadagnatudaucummerciu
16Alloraghjunseuprimu,dicendu:Signore,atolibbrahà guadagnatudecelire.
17Èlidisse:Ebbè,bravuservitore,perchètùsìstatu fideluinunpocupocu,aveteautoritànantuàdececità
18Èghjunseusicondu,dicendu:Signore,atolibbrahà guadagnatucinquelire
19Èlidisselistessa:Siateancutùsopracinquecità
20Èghjunseunaltru,dicendu:Signore,eccu,eccuato libbra,ch’eaghjutenutaind’èunnappa
21Perchèt'aghjupaura,perchèsìunomuausteru:pigliate ciòch'ùndetti,ècuglieteciòchìùnavetemiccasuminatu.
22Èlidisse:Daatoboccatighjudicheraghju,oservitore gattivuSapiatech'eeruunomuaustero,piglienduciò ch'ùnaghjumiccadetti,ècuglienduchìùnaghjumicca suminatu:
23Perchèdunqueùnavetemiccadatuimosoldiinbanca, perchì,àumoghjuntu,aghjudumandatuumiopropiucù usura?
24Èdisseàquellichìstavanu:Pigliatelualibbra,èdàà quelluchìhàdecelibbra.
25(Èlidissenu:Signore,hàdecelire)
26Perchèvidicu,chìàtuttiquellichìhàdaessedatu;è daquelluchìùnhà,ancuciòch'elluhà,seràpigliatudaellu.
27Maquellimionemici,chìùnvulianumiccach'eaghju regnunantuàelli,portatequì,èuccidelidavantiàmè
28Èdopuavèparlatucusì,sin'andòdavanti,cullàin Ghjerusalemme
29Èavvenech'ellufùvicinuàBetfageèBetania,àa muntagnachjamataamuntagnadil'Olivi,mandòduidii sodiscìpuli
30Dicendu:Andateinpaesedifronteàvoi;inuquale,à avostraentrata,truvereteunpuledroligatu,nantuàuquale ùnhèmaistatupusatuomu;
31Ès'èqualcunuvidumandu:Perchèulasciate?cusìli dicerete:PerchèuSignorehàbisognudiellu
32Èquellichìsòstatimandatisin'andò,ètruvaru cum'elluliaviadettu.
33Èmentreslegavanuupuledro,isopatronilidissenu: Perchèslegateupuledro?
34Èdissenu:USignorehàbisognudiellu.
35ÈupurtonuàGhjesù,èghjittanuisovistimentinantuà upuledro,èpusonuàGhjesù
36Èmentrech'elluandava,sparghjenuisovestitiinu caminu.
37Èquandueravicinu,ancuavààadiscesadiamuntagna dil'Olivi,tuttaamultitùdinediidiscìpulicuminciòà rallegraèàlodareàDiuàvocealtapertutteeopereputenti ch'elliavianuvistu;
38Dicendu:BenedettusiauRèchìveneinnomediu Signore:paceinucelu,ègloriainupiùaltu.
39ÈcertiFariseidiaghjentelidissenu:Maestru, rimproverateitodiscìpuli
40Rispose,èlidisse:Avidicuchì,s'ellisitacenu,epetre grideranusubitu
41Èquandus'avvicinò,vidiaacitàèpienghjenantuàella.
42Dicendu:S'ètùaviacunnisciutu,ancutù,almenuinstu ghjornu,ecosechìappartenenuàatopace!maavàsò ammucciatidaitoochji.
43Perchèighjornivinaranuannantuàtè,chìitonemichi tighjittaranuunafossaintornuàtè,ticircundanu,èti teneranuinognilatu.
44Ètimetteinterra,èitofiglioliintè;èùnlasciaranu miccaintèunapetranantuàl'altra;perchèùncunnosci miccautempudiavostravisita.
45Èandòinutempiu,ècuminciòàcacciàquellichìci vindianu,èquellichìcumprà;
46Dicenduàelli:Hèscrittu:Amocasahèacasadi preghiera;
47ÈinsignavaognighjornuinutempiuMaisles principauxsacrificateursetlesscribesetleschefsdu peuplecherchaientàlefairepérir,
48Èùnpudiatruvàciòch'ellipuderanufà,perchètuttuu populueraassaiattentuàsentelu.
CAPITOLU20
1Etilarrivaqu'undecesjours,alorsqu'ilenseignaitau peupledansletempleetprêchaitl'Évangile,lesprincipaux sacrificateursetlesscribesvinrentsurluiaveclesanciens.
2Èlidisse:Diteci,cùqualeautoritàfacistecose?oquale hèquelluchìt'hàdatustaautorità?
3Eellurisposeèlidisse:«Vidumanduancuunacosa;e rispondimi:
4UbattèsimudiGhjuvanni,eradaucelu,odil'omi?
5Èragiunavanuind'èsèstessi,dicendu:S'ènodicemu: Daucelu;Elludirà:Perchèdunqueùnavetemiccacridutu inellu?
6Mas'ènodicemu:Dil'omi;tuttuupòpulucilapidarà, perchèsòcunvintichìGhjuvannieraunprufeta
7Èrispundenuch'elliùnpudianudìd'induveera.
8ÈGhjesùlidisse:Ùnvidicumiccacùqualeautorità facciuquestecose
9Alloracuminciòàparlààupopulustaparàbula;Un certuomupiantòunavigna,lasciòforaàivignaghjoli,è andòinunpaeseluntanuperunbellupezzu
10Èàutempu,mandòunservitoreàivignaghjoli,per ch'ellilidessidiufruttudiavigna;
11Mandòdinovuunaltruservitore;èubattevanuancu,è l'imploravanucùvergogna,èumandavanuviotu.
12Èdinòmandòunterzu,èliferiteancu,èuscacciòfora
13Allorausgiòdiavignadisse:Chìfà?Manderaghjuu mofiglioluamatu:pòessechìuveneranuquanduuvedenu.
14Maquanduuvittiruivignaghjoli,siragiunavanutràelli, dicendu:Questuhèl'erede:venite,uccidemulu,perchè l'ereditàsianostra
15Allorauscacciòforadiavigna,èutombu.Chìdunque lifaràusignorediavigna?
16Ilviendraetdétruiracesvignerons,etdonneralavigne àd'autresÈquand'ellil'anuintesu,dissenu:Diuùnne guardà.
17Èlividia,èdisse:Chìhèdunquequestuchìhèscrittu: Apetrachìicustruttorianurifiutatu,hèdiventataucapudi l'angulu?
18Quelluchìcascànantuàquellapetra,seràstruttu;ma nantuàquelluchìcascarà,umacineràinpolvera.
19Èicapidiisacrificadorièiscribi,inalistessaora, cercavanudimetteamanunantuàellu;etilscraignaient lepeuple,carilsserendirentcomptequ'ilavaitditcette parabolecontrelui
20Etilsl'observèrentetl'envoyèrentdesespions,quise feraientsemblantd'hommesjustes,afindes'emparerdeses paroles,afindelelivreràlapuissanceetàl'autoritédu gouverneur
21Èlidumandavanu,dicendu:Maestru,sapemuchìtù dicièinsegnibè,èùnaccettatemiccaapersonadinimu, mainsegniveramenteaviadiDiu
22CihèpermessudidàtributuàCesare,onò?
23Maelluhàvistuasoastuzia,èlidisse:Perchèmi tentate?
24Mostramiuncentesimu.Qualehèl'imaghjiniè l'iscrizione?Risposenuèdissenu:DiCesare
25Èlidisse:RendetedunqueàCesareciòchìhèdi Cesare,èàDiuciòchìhèdiDiu.
26Èùnpudianupigliàesoparolledavantiàupopulu;èsi maravigliavanudiasorisposta,èsitacevanu
27AlloraghjunghjenuàellucertidiiSadducei,chìnianu chìcisiarisurrezzione;èlidumandò,
28Dicendu:Maestru,Mosècihàscrittu:Sìufratelludi qualcunumori,avèunamoglia,èmorsesenzafiglioli,chì usofratellupiglissiasomòglia,èsusciteràasumenteàu sofratellu
29Eradunquesettefratelli,èuprimupigliòunamoglia,è morsesenzafiglioli
30Èusiconduapigliòinmoglie,èmorsesenzafiglioli
31Uterzuapigliò;èinlistessamaneraancuisette:èùn lascianumiccafiglioli,èmortu
32Infine,adonnahèancumorta
33Dunque,inarisurrezzione,diqualehèamoglia? perchèsettel'avianuamoglia
34Ghjesùlirispose:Ifigliolidistumondusimaritanu,è sòdatuinmatrimoniu
35Maquellichìsaranuriputatidegnidiottenequellu monduèarisurrezzionedaimorti,ùnsimaritanu,nèsò datuinmatrimoniu.
36Èùnponupiùmore:perchèsòugualiàl'anghjuli;èsò ifigliolidiDiu,essenduifigliolidiarisurrezzione
37Avàchìimortisòrisuscitati,ancuMosèhàmostratuàa machja,quand'elluchjamauSignoreuDiud'Abrahamu,u Diud'Isaac,èuDiudiGhjacobbu.
38PerchèùnhèmiccaDiudiimorti,madiivivi:perchè tutticampanuperellu
39Alloracertidiiscribirispundenu:Maestru,avetedettu bè
40Èdopuùnosavanufànundadiquistione
41Èlidisse:CumudicenuchìCristuhèufiglioludi David?
42ÈDavidstessudisseinulibrudiiSalmi:USignorehà dettuàumoSignore:Siateàamodiritta.
43Finuàfàitonemichiutosgabello.
44AlloraDaviduchjamaSignore,cumuhèdunqueuso figliolu?
45Allorainl'audienzadituttuupopulu,disseàiso discìpuli:
46Attentiàiscribi,chìvolenumarchjàinvestitilongu,è amanuisalutiinimercati,èipostipiùaltiinesinagoghe, èestanzeprincipaliinifeste;
47Chìdivoranuecasedieveduve,èperunspettaculu facenulongupreghiere:elliriceveranupiùdannazione
CAPITOLU21
1Èalzòavista,èvidiairicchichìmettevanuisorigaliin utesoru.
2Èvidiaancuunavedovapoverachìmetteinlàduiacari
3Èelludisse:Inverità,vidicuchìstapoveravedovahà messuinpiùditutti.
4Perchètuttiquestianudaasoabbundanzagettatiin l'offertediDiu;maella,diasomiseria,hàgettatututtuciò chìaviaavutu.
5Èmentrecertiparlavanudiutempiu,chìeraadornatudi bellepetreèdirigali,disse:
6Inquantuàquestecosechìvedete,veneranuighjorni,in qualeùnsaràmiccalasciatuunapetranantuàl'altra,chìùn seràmiccaghjittata
7Lidumandonu,dicendu:Maestru,maquandusaranu questecose?èchìsegnucisaràquanduquestecosesaranu?
8Èelludisse:Fateattenzioneàùnesseingannati:perchè parechjiveneranuinumonome,dicendu:SòCristu;èu tempus'avvicina:ùnandatedunquedopuàelli
9Maquanduaveteintesuparlàdiguerrièdicummossioni, ùnvispaventate:perchèquestecosedevenuesseprima; maafineùnhèmiccapervia
10Alloralidisse:Nazionesisuscitaràcontrunazione,è regnucontruregnu.
11Ècisaranuterremotigrandiinparechjilochi,ècarestie èpesti;èvisteterribiliègrandisegniseranudaucelu
12Maprimadituttiquesti,vimetteranuemaninantuàvoi, èviperseguiteranu,vilinduranuàesinagogheèinprigiò; 13Èviturneràperuntistimunianza
14Fatedunqueinivostricori,perùnmeditatemicca primadiciòchìrisponderete:
15Perchèvidaraghjuunaboccaèunasaviezza,chìtuttii vostriavversariùnpuderanumiccacontru,nèresiste
16Èsaretetraditidaigenitori,èifratelli,èiparentiè l'amichi;èalcunidivoiferanuessemessiàmorte 17Èsareteodiatidatuttil'omiperumonome.
18Mauncapellidiuvostrucapuùnperirà
19Inavostrapacienzapussedeevostreanime
20ÈquanduvivedeGhjerusalemmecircundatad'armate, allorasapetechìasodesolazionehèvicinu
21AlloraquellichìsòinGhjudeafughjenuinmuntagna;è chìquellichìsòinmezuàellupartenufora;èùnlasciate miccaquellichìsòinipaesientre
22Perchèsòighjornidivindetta,perchìtuttuciòchìhè scrittusicumpiissi
23Maguaiàquellichìsòincinteèàquellichìallattanu,in quellighjorni!perchècisaràunagrandeangustiainu paese,èl'iranantuàstupopulu
24Ècascanuàufiludiaspada,èseranupurtatiinprigiune intutteenazioni;èGhjerusalemmeseràcalpestadai Gentili,finuàchìitempidiiGentilisòcompiuti
25Ècisaranusegniinusole,èinalunaèinestelle;è nantuàaterraangustiadienazioni,cunperplessità;u mareèl'onderuggite;
26Icoridil'omilifallenuperpaura,èperguardàquelli chìvenenunantuàaterra,perchèeputenzidiucelusaranu scuzzulate
27ÈtanduvideranuuFiglioludil'omuchìveneinuna nuvolacùputenzaègloriamaiò
28Èquandusticosicumincianuàaccade,allorafighjate,è alzateatesta;perchèatoredenzionesiavvicina.
29Èlidisseunaparabola;Eccuuficu,ètuttil'arburi; 30Quand'ellisparanuavà,vedièsapetedavoistessuchì l'estatehèavàvicinu.
31Cusì,ancuvoi,quanduvedetechìquestecoseaccadenu, sapetechìuregnudiDiuhèvicinu
32Inverità,vidicuchìstagenerazioneùnpasserà,finuà chìtuttusiacumpletu
33Uceluèaterrapassanu,maemoparolleùnpassanu micca.
34Èattentiàvoistessi,perùnavèmiccachìivostricori ùnsiamiccasopraàl'abbundanza,èl'ubriachezza,èi preoccupazionidistavita,ècusìquellughjornuvivinaà l'improvvisu
35Perchècum'èunatrappulavenenantuàtuttiquellichì abitanunantuàafacciadiaterrasana.
36Fighjatedunque,èpricatesempre,affinchìsiateritenuti degnidiscappàdituttequestecosechìanudaaccade,èdi stàdavantiàuFiglioludil'omu.
37Èinughjornuch'elluinsignavainutempiu;èdinotte, sin'andò,èstavainamuntagnachìsichjamaamuntagna dil'Olivi.
38Ètuttuupopulughjunseàmatinaàelluinutempiu,per sentelu
CAPITOLU22
1Avàs'avvicinavaafestadiipanisenzalevatu,chìsi chjamaaPasqua
2Èiprincipalisacrificadorièiscribicercanucumusi pudianutumballu;perchètemevanuaghjente.
3AlloraSatanassuentròinGhjuda,chjamatuIscariot,chì eradiunumerudiidodici.
4Èsin'andò,èhàparlatucùicapidiisacrificadorièi capitani,cumusipudiatradilluàelli
5Ès'eranucuntenti,ès'allianudidàlisoldi
6Èhàprumessu,ècercòl'uppurtunitàditradilluàelliin l'absenzadiamultitùdine
7Allorahèvinutuughjornudiipanisenzalevatu,quandu aPasquadeveessetombata
8MandòàPetruèGhjuvanni,dicendu:Andateè appruntateciaPasqua,damanghjà.
9Èlidissenu:Induvevuletechìavemupreparatu?
10Èlidisse:Eccu,quand'èvosareteentratiinacità,vi incontreràunomuchìportaunabroccad'acqua;seguitelu inacasaduv’elluentre
11Èditeàubravudiacasa:UMaestruvidice:Induve hèastanzad'ospiti,induveaghjudamanghjàaPasquacùi modiscìpuli?
12Èvimustraràunagrandestanzasupranafurnita:culà preparate.
13Andavanu,ètruvarucum'elluliaviadettu,è appruntavanuaPasqua
14Èghjuntal'ora,sipusò,èidodiciapòstulicunellu.
15Iddulidisse:Cundesideriu,aghjuvulsutumanghjàsta Pasquacunvoi,primadisoffre
16Perchèvidicuchìùnnemanghjaraghjupiù,finuà ch'ellusicompieinuregnudiDiu
17Èpigliòatazza,ringraziò,èdisse:Pigliatequestu,è spartelutràvoi
18Perchèvidicu,ùnbeiemiccadiufruttudiavigna,finu àchìveneuregnudiDiu.
19Pigliòupane,ringraziò,uspezzò,èlidete,dicendu: Questuhèumocorpuchìhèdatupervoi:fatequestuin ricordudimè.
20Cumedinòatazzadopuàacena,dicendu:Questa coppahèunovuTestamentuinumosangue,chìhèversatu pervoi.
21Maeccu,amanudiquelluchìmitradiscehècunmè nantuàatavula
22ÈveramenteuFiglioludil'omuvà,cum'ellueradecisu: maguaiàquelluomudaqualeelluhètraditu!
23Èsicuminciaruàdumandàtràelli,qualedielliaviada fàstacosa.
24Ècieraancuunadisputatràelli,qualediellideveesse cunsideratuupiùgrande
25Iddulidisse:Irèdiipaganis'impegnanunantuàelli; èquellichìesercitanul'autoritànantuàellisòchjamati benefattori
26Maùnsaretecusì:maquelluchìhèupiùgrandetràvoi, ch'ellusiacum'èupiùchjucu;èquelluchìhècapu,cum'è quelluchìserve
27Chìhèpiùgrande,quelluchìsimetteàmanghjà,o quelluchìserve?ùnhèmiccaquelluchìsimetteà manghjà?masòtràvoicum'èquelluchìserve
28Voisìquellichìsòstaticunmèinimotentazioni.
29Èvidegnuunregnu,cum'èumoBabbum'hàstabilitu; 30Perpudèmanghjàèbeieàamotavulainumoregnu,è pusatenantuàitroniàghjudicàedodicitribùd’Israele.
31ÈuSignoredisse:Simone,Simone,eccu,Satanassuhà vulsutuavèàtè,perch’elluvisivagliacum’èugranu
32Maaghjupricatupertè,chìatofedeùnmancassi;è quandusitecunvertitu,rinfurzàitofratelli
33Èlidisse:Signore,sòprontuàandàcuntè,siainprigiò siaàamorte
34Èelludisse:Tidicu,Petru,chìughjalluùncantarà oghje,primach'ètùtinegheretetrèvoltechìmicunnosci
35Èlidisse:Quanduv'aghjumandatusenzaborsa,è saccu,èscarpi,vimancavaqualcosa?Èlidisse:Nunda
36Alloraiddulidisse:Maavà,quelluchìhàunaborsa, ch'ellupiglii,èdinòusosaccu;
37Perchèvidicu,chìquestuchìhèscrittudeveancuesse realizatuinmè,èhèstatucunsideratuàmezuài trasgressori,perchèecosechìmiriguardanusòfinite
38Èdissenu:Signore,eccu,eccuduiespadeÈlidisse: Basta.
39Èesce,èsin'andò,com'erad'abitudine,àamuntagnadi l'Olivi;èisodiscìpuliuseguitanuancu
40Èquand'elluerainulocu,lidisse:Pregatech'èvoùn entreintentazione.
41Ès'hèalluntanatudaelliàpocupressuàunapetra,èsi ghjinochje,èpricava:
42Dicendu:Babbu,s'ètùvoli,cacciàdamèstacoppa; maùnsiafattaamovulintà,maatoia
43Èliapparveunanghjuludaucelu,chìufurtificava
44Èch'elluerainl'agonia,pricavapiùdipiù,èusosudore eracum'ègrandigoccedisanguechìfalavanuinterra
45È,alzatudaapreghiera,èghjuntuàisodiscìpuli,li truvòchìdormenuperudulore
46Èlidisse:Perchèdormi?alzateèpregate,perùnentre intentazione.
47Èmentrech'elluparlavaancora,eccuunafolla,èquellu chìerachjamatuGhjuda,unudiidodici,andavadavantià elli,ès'avvicinòàGhjesùperbasgillu.
48MaGhjesùlidisse:Ghjuda,tradisciuFiglioludil'omu cùunbasgiò?
49Quanduquellichìeranuind'èellu,videnduciòchìavia daseguità,lidissenu:Signore,avemudachjappàcùa spada?
50Èunud'ellibattòuservitorediusuvrasacerdote,èli tagliòl'arechjadiritta
51Ghjesùrisposeèdisse:LasciatefinuàquìÈsitoccò l'arechja,èuguarì.
52AlloraGhjesùdisseàiprincipalisacrificadorièàicapi diutempiu,èàl'anzianichìeranughjuntiàellu:Siate esce,cum'ècontruàunlatru,cùspadeèbastone?
53Quandueruognighjornucunvoiinutempiu,ùnavete miccastesumanicontruàmè,maquestuhèavostraora,è uputerediabughjura.
54Alloraupigghiaru,upurtonu,èupurtonuinacasadiu suvrasacerdoteÈPetruseguitavaluntanu
55Èdopuavèallughjatuunfocuinmezuàasala,èsisò statipusatiinseme,Petrusipusòàmezuàelli
56Maunacertaserva,uvidenduch'ellueraàpusàvicinuà ufocu,èufighjulavafighjulamenti,èdisse:Questuomu eraancucunellu
57Èunegò,dicendu:Donna,ùnucunnoscumicca
58Èdopuunpocuditempu,unaltruuvide,èdisse:Tusì ancudielliÈPetrudisse:Omu,ùnsòmicca
59Ècircaun'oradopul'altruaffirmòcunfiducia,dicendu: Inverità,stuomueraancucunellu,perchèhèGalileu.
60ÈPetrudisse:Omu,ùnsòmiccaciòchìdiciÈsubitu, mentrech'elluparlavaancora,ugallos'arrizzò
61ÈuSignoresivultò,èguardòàPetru.ÈPetru s'arricurdavadiaparolladiuSignore,cumuliaviadettu: Primachìugallocanti,mirinnegaràtrèvolte.
62ÈPetruesce,èpienghjeamaramente
63Èl'omichìtenenuGhjesùsiburlanudiellu,èu battevanu
64Èl'avèbendatul'occhi,ubattevanuinfaccia,è l'interroganu,dicendu:Prufetizza,qualehèquelluchìt'hà battu?
65Etantealtrecoseparlavanublasfemamentecontruàellu
66Appenasifaciaughjornu,l'anzianidiupopuluèicapi diisacrificadorièiscribis'aduniscenu,èupurtonuinuso cunciliu,dicendu:
67SòuCristu?dicciÈlidisse:S'èvidicu,ùncrederete micca.
68Ès'elluvidumanduancu,ùnmirispondimicca,nèmi lasciateandà
69DopuquìuFiglioludil'omus'assederààamanudiritta diuputerediDiu.
70Alloratuttidissenu:SòdunqueuFiglioludiDiu?Èli disse:Voiditechìsò.
71Èdissenu:Chìavemubisognudipiùtistimunianza? perchènoistessiavemuintesuparlàdiasopropriabocca
CAPITOLU23
1Ètuttaamultitùdinediellis'arrizzò,èupurtòàPilatu
2Ècuminciaruàl'accusà,dicendu:«Avemutrovuquestu omuchìpervertiaanazione,èpruibiscedidàtributuà Cesare,dicenduchìellustessuhèCristuRè.
3Pilatulidumandò,dicendu:SòurèdiiGhjudei?Èellu risposeèdisse:Tudici
4AlloraPilatudisseàicapidiisacrificadorièàupopulu: Ùnaghjutrovunisunaculpainquestuomu
5Èch'ellieranupiùferoci,dicendu:Ilsuscitaupopulu, insignenduintuttaaGhjudei,cuminciendudaaGalilea finuàquestulocu
6QuanduPilatuhàintesuparlàdiGalilea,dumandòs'ellu eraGalileu.
7Èappenasapiach'elluapparteneàaghjuridizionedi Erode,umandòàErode,chìellustessuerain Ghjerusalemmeàquellutempu.
8ÈErode,quand'elluvideàGhjesù,eraassaicuntentu; perch'elluaviavulsutuvedeludaunalongastagione, perchèaviaintesuassaicosediellu;èsperad'avèvistu qualchìmiraculufattudaellu
9Alloraliinterrogòinparechjeparolle;maùnlirispose nunda.
10Èicapidiisacrificadorièiscribisisòstatiinpiediè l'accusanuassai
11ÈEroducùisoomidiaguerra,usminticò,èsiburlòdi ellu,èl'hàvistutud'unasplendidarobba,èumandòdi novuàPilatu
12Ustessughjornu,PilatuèErodusisòfattiamici,perchè primach'ellieranuinimicitràelli
13ÈPilatu,dopuavèriunituiprincipalisacrificadorièi capièupopulu,
14Lidisse:"Avetepurtatuàmèst'omu,cum'èquelluchì pervertiupòpulu;èeccu,aghjuesaminatudavantiàvoi, ùnaghjumiccascupertuinquestuomuinciòchìl'accusate.
15Innò,nèancuErode,perchèviaghjumandatuàellu;è, eccu,nundadegnudimortehèfattuperellu
16Dunqueupuniraghju,èulascià.
17(Perbisognu,civoleàliberàunuàelliàafesta)
18Ès'imploravanututtid'unavolta,dicendu:Viacù st'omu,èliberateciàBarabba
19(Chìperunacertasedizionefattainacità,èper l'assassiniu,hèstatughjittatuinprigiò)
20Pilatudunque,vulendulasciààGhjesù,liparlòdinovu.
21Maellicriavanu,dicendu:Crucificàlu,crucifissulu 22Èlidisseaterzavolta:Perchè,chìmalehàfattu?Ùn aghjutrovunisunacausadimorteinellu:dunqueu castigaraghju,èulasciàandà
23Etilsfurentinstantanésàhautevoix,demandantqu'il fûtcrucifiéÈevocid'ellièdiiprincipalisacerdotianu prevalsu
24ÈPilatuhàfattuunasentenzach'ellusifaciacum'elli vulianu
25Èlilibbiravaquelluchìpersedizioneèassassiniufù ghjuntuinprigiò,ch'elliavianudesideratu;mahàdatu Ghjesùàasovulintà
26È,mentrech'ellil'anupurtatu,s'apregnavanuàuncertu Simone,Cireneu,chìescevadaupaese,èlipusonuacroce, perch'elluapurtòdopuàGhjesù
27Èuseguiuunagrandecumpagniadighjenteèdidonne, chìsilamentavanuèsilamentavanu.
28MaGhjesù,vultenduversuelli,disse:Figliedi Ghjerusalemme,ùnpienghjemiccapermè,mapienghjite pervoièperivostrifiglioli
29Perchè,eccu,venenuighjorni,inqualesidicerà:Beati isterili,èigrembichìùnanumaiparturitu,èipappichìùn anumaisuttatu
30Alloracuminciaranuàdìàemuntagne:Cascatenantuà noi;èàemuntagne,Coprenoi.
31Perchès'ellifacenuquestecoseinunarburuverde,chì seràdafàinuseccu?
32Ècieraancuduialtri,malfattori,purtaticunelluper essemessiàmorte
33ÈghjuntiàulocuchjamatuuCalvariu,ucrucifissuà elluèimalfattori,unuàamanudirittaèl'altruàamanca.
34AlloraGhjesùdisse:Babbu,pardunalli!perchèùn sanumiccaciòchìfacenuÈsispartevanuisovestiti,è tiravanuàsorte.
35ÈupopulustavaàvedeÈicapiancucunellisi burlanudiellu,dicendu:Hàsalvatul'altri;ch'ellusisalvi, s'elluhèCristu,usceltudiDiu.
36Etlessoldatsaussisemoquaientdelui,s'approchantde luietluioffrantduvinaigre
37Èdicendu:S'ètùsìurèdiiGhjudei,salvati.
38Èhèstatuancuscrittuannantuàelluinletteredigrecu, latinuèebreu:QUESTUhèurèdiiGhjudei
39Èunudiimalfattorichìeranuimpiccatiliinsultò, dicendu:S'ètùsìCristu,salvassiènoi
40Mal'altru,rispundenu,urimproverò,dicendu:Ùnavete miccapauradiDiu,chìtùsìinastessacundanna?
41Ènoiveramenteghjustu;perchèavemuricevutua ricumpensadiinostriatti:maquestuomuùnhàfattu nundadimale.
42ÈdisseàGhjesù:Signore,ricurdatevidimèquanduvi ghjunghjiteinutoregnu
43ÈGhjesùlidisse:Inverità,vidicu:oghjesaretecun mèinparadisu
44Èeraversuasestaora,ècieraunabughjuranantuà tuttaaterra,finuàanonaora.
45Èusoles'obscureu,èuveludiutempiusistrappavaà mezuàumezu.
46ÈquanduGhjesùhàchianciatuàunavoceforte,disse: Babbu,inetomani,aghjuricumandatuumospiritu
47Quanduucenturionevideciòchìerafattu,hà glurificatuàDiu,dicendu:Certamentequestueraunomu ghjustu
48Ètuttuupopuluchìsiriunìàquelluspettaculu,videndu ciòchìerafattu,sibattevanuupettuèvultò
49Ètuttiisocunnisciuti,èedonnechìuseguitanudaa Galilea,stavanuluntanu,videnduquestecose.
50Edeccu,c’eraunomuchjamatuGhjiseppu,cunsigliere; èeraunomubonuèghjustu:
51(Ustessuùnaviamiccaaccunsentutuàucunsigliuèà l'attudielli;)eradiArimatea,citàdiiGhjudei;chìellu stessuaspettavauregnudiDiu
52St'omusin'andòversuPilatu,èimploròucorpudi Ghjesù.
53Etillefitdescendre,l'enveloppad'unlino,etlemit dansunsépulcretaillédanslapierre,oùjamaispersonne n'avaitétémisauparavant.
54Èquellughjornueraapreparazione,èusàbatu s'avvicinava
55ÈancuedonnechìvinianucunelludaaGalilea, seguitavanudopu,èfighjenuusepulcru,ècumuusocorpu erapusatu
56Èturnavanu,èpreparanuspezieèunguenti;èriposuu sàbatuseconduucumandamentu
CAPITOLU24
1Uprimughjornudiasettimana,àamatinaassaiprima, ghjunsenuàusepulcru,purtendul'aromich'elliavianu preparatu,ècertialtricunelli
2Ètruveranuapetrachjappatadausepulcru.
3Èentranu,èùnanutrovuucorpudiuSignoreGhjesù 4Èavvenechì,cum'ellieranuassaiperplessi,eccu,dui omistavanuvicinuàelliinvistitubrillanti:
5Èch'elliavianuapaura,ès'inchinavanuafacciainterra, lidissenu:Perchècercateuviventitràimorti?
6Ùnhèmiccaquì,mahèrisuscitatu;
7Dicendu:UFiglioludil'omudeveesselivatuinmanudi l'omipeccatori,èessecrucifissu,èuterzughjornu resuscita.
8Èsiricurdavanudiesoparolle,
9Èvultatudausepulcru,èhàdettututtequestecoseà l'undicièàtuttil'altri.
10EraMariaMaddalena,èGhjuvanna,èMaria,amamma diGhjacumu,èaltredonnechìeranucunelli,chìanudettu questecoseàl'apòstuli.
11Èesoparolleliparianucom'èstorieinutili,èùnli crèdenumicca
12AlloraPetrusialzò,ècorseàusepulcru;ès'inchina, videnduipannidilinumessidaelli,èsin'andò, maravigliatuinellustessudiciòchìeraaccadutu
13Èeccu,duid'ellisin'andòquellughjornuinunpaese chjamatuEmmaus,chìeradaGhjerusalemmeàcirca sessantastadi
14Èparlavanuinsemedituttequestecosechìeraaccadute. 15Èavvenechì,mentrech'ellis'amparavanuè ragiunavanu,Ghjesùstessus'avvicinò,èandavacunelli 16Maisoochjieranuchjusiperùncunnoscimicca.
17Èlidisse:Chìmodudicumunicazionisòquestichì aveteunuàl'altru,mentreandate,èsitetristi?
18Èquelludielli,chìsichjamavaCleopas,lirispose:Sò solustranieruinGhjerusalemme,èùnsapetemiccaciòchì hèaccadutuquìinquestighjorni?
19Èlidisse:Chìcose?Etilsluidirent:Àproposde JésusdeNazareth,quiétaitunprophètepuissantenœuvres etenparolesdevantDieuetdevanttoutlepeuple 20Ècumuicapidiisacerdotièinostricapil'anumandatu peressecundannatuàmorte,èl'anucrucifissu
21Maavemuacunfidenzachìeraelluchìaviadariscattà Israele;èinpiùdituttuquestu,oghjehèuterzughjornuda chìquestecosesòstatefatte
22Iè,èancucertedonnedianostracumpagniacianu stunatu,chìeranuprimaàusepulcru;
23Èch'elliùnanutrovuusocorpu,sòghjunti,dicendu ch'elliavianuvistuancuunavisioned'anghjuli,chìdicenu ch'ellueravivu
24Ècertidiquellichìeranucunnoisin'andòàusepulcru, ètruvarucusìcum'èedonneavianudettu,maùnl'anuvistu.
25Alloralidisse:Oinsensati,èlentidicoreàcredetuttu ciòchìiprufetianudettu:
26ÙnduveriamiccachìCristuaviasuffrituquestecose,è entreinasogloria?
27ÈcuminciòdaMosèèdatuttiiprufeti,lispiegòintutte eScrittureecosechìsicuncernavanuàellustessu
28Ès'avvicinavanuàupaese,induvesineandavanu; 29Mal'anucustrettu,dicendu:"Statecunnoi,perchèhè versuasera,èughjornuhèpassatuassai"Èintrìperstà cunelli
30Èavvenechì,mentrech'ellus'assittòàmanghjàcunelli, pigliòupane,ubenedisse,urumpiaèlidetti
31Èisoochjisòstatiaperti,èucunniscianu;èsvanìfora diasovista.
32Èsidicianul'unàl'altru:Unostrucoreùns'era brusgiatuind'ènoi,mentrech'elluciparlavapervia,è mentreciaprevaeScritture?
33Alistessaorasisuscitanu,èturnavanuin Ghjerusalemme,ètruvarul'undiciriuniti,èquellichìeranu cunelli.
34Dicendu:USignorehèveramenterisuscitatu,èhè apparsuàSimone
35Èanudettuciòchìerafattuinastrada,ècumusi cunnisciavadaelliinapartituradiupane
36Èmentreparlavanucusì,Ghjesùstessustavaàmezuà elli,èlidisse:Apaceàvoi.
37Mas'eranuspavintatièspavintati,èpensanuch'elli avianuvistuunspiritu
38Èlidisse:Perchèsiteturbati?èperchèipinsamenti nascenuinivostricori?
39Eccuimomanièimopedi,chìsòeiustessu: manighjatemièvede;perchèunspirituùnhàmiccacarne èossa,cum'èvedechìaghju
40Èdopuavèparlatucusì,limostròesomanièisopedi
41Èmentrech'elliùncrèdenuancorapergioia,èsi maravigliavanu,lidisse:«Avetequìdamanghjà?
42Èlideteunpezzudipiscigrigliatuèdiunfavo
43Upigliò,èmanghjòdavantiàelli.
44Èlidisse:Quessisòeparollechìviaghjudettu, quandueraancucunvoi,chìtuttuciòchìerascrittuina legediMosè,iniprufetièinisalmi,deveessecumpletu. riguardantimè
45Allorahàapertuasointelligenza,perpudècapiscenue Scritture,
46Èlidisse:Cusìhèscrittu,ècusìcivuliaàchìCristu soffre,èrisuscitadaimortiuterzughjornu
47Èchìupentimentuèarimissionediipeccatideveesse pridicatuinusonomeàtutteenazioni,cumincienduda Ghjerusalemme
48Èsitetistimunianzidisticosi
49È,eccu,manduaprumessadiumoBabbunantuàvoi;
50Èliguidòforasin’àBetania,alzòemanièlibenedisse.
51Èavvenechì,mentrech'ellulibenedisse,hèstatu separatudaelli,èpurtatuinucelu
52Èliaduranu,èturnavanuinGhjerusalemmecungrande gioia:
53Èstavanuinpermanenzainutempiu,lodenduè benedicenduDiu.Amen.
Ghjuvanni
CAPITOLU1
1InuprincipiueraaParolla,èaParollaeracunDiu,èa ParollaeraDiu.
2UlistessuerainuprincipiucùDiu
3Tutteecosesòstatefattedaellu;èsenzaelluùnhèstatu fattunundadiciòchìhèfattu
4Inellueraavita;èavitaeraalucedil'omi 5Èalucebrillainabughjura;èabughjuraùnl'hàmicca capitu
6CieraunomumandatudaDiu,chìsichjamava Ghjuvanni.
7Ustessuhèvinutuperuntistimunianza,perrende tistimunianzadiaLuce,chìtuttil'omiperellucredenu 8ÙneramiccaquellaLuce,mahèstatumandatuperrende tistimunianzadiquellaLuce
9ChìeraaveraLuce,chìilluminaogniomuchìveneinu mondu.
10Erainumondu,èumonduhèstatufattudaellu,èu monduùnucunniscia
11Hèghjuntuàisoi,èisoiùnl'accoltanu.
12Maàquellichìl'accoltavanu,lihàdatuuputeredi diventàfigliolidiDiu,ancuàquellichìcredenuinuso nome.
13Chìsònati,miccadausangue,nèdaavulintàdia carne,nèdaavulintàdil'omu,madaDiu
14ÈaParolas'hèfattacarne,èabitavaàmezuànoi(è avemuvistuasogloria,agloriacum'èl'unicunascitudiu Babbu),pienadigraziaèdiverità
15Ghjuvannilirendetistimunianza,ègridava,dicendu: Questueraquelludiqualeaghjuparlatu:Quelluchìvene dopuàmèhèmegliuprimadimè,perchèeraprimadimè.
16Èdiasopienezzatuttiavemuricevutu,ègraziaper grazia
17PerchèalegehèstatadatadaMosè,maagraziaèa veritàhèvinutadaGhjesùCristu.
18NimuùnhàvistuàDiu;uFiglioluunigenitu,chìhèin upettudiuBabbu,l'hàdichjaratu
19ÈquestuhèutestimoniudiGhjuvanni,quandui GhjudeianumandatuipretièiLevitidaGhjerusalemme perdumandàellu:Qualesì?
20Èhàcunfessu,èùnricusò;macunfessu,ùnsòmiccau Cristu
21Èlidumandò:Chìdunque?SòElia?Èelludisse:Ùn sòmiccaSìquelluprufeta?Èellurispose:No
22Alloralidissenu:Qualesì?perpudèdàunarispostaà quellichìcianumandatu.Chìdicidisèstessu?
23Elludisse:Sòavocediquelluchìgridainudesertu: FatedrittaaviadiuSignore,cum'èdisseuprufetaIsaia 24ÈquellichìeranumandatieranudiiFarisei.
25Lidumandonu,èlidissenu:Perchèvobatteziallora,s'è tùùnsìmiccaquelluCristu,nèElia,nèquelluprufeta?
26Ghjuvannilirispose,dicendu:Iubattezucùacqua; 27Hèquelluchìvenedopuàmèhèpreferituprimadimè, àuqualeùnsòmiccadegnudisviàucinturionediiscarpi
28QuestecosesòstatefatteinBethabaraoltreu Ghjurdanu,induveGhjuvannibattezava
29UghjornudopuGhjuvannivideàGhjesùchìvenia versuellu,èdisse:Eccul'AgnelludiDiu,chìcacciàu peccatudiumondu.
30Questuhèquelludiqualeaghjudettu:Dopuàmèvene unomuchìhèmegliuprimadimè,perchèeraprimadimè 31Èùnucunnoscumicca,maperch'ellusiamanifestatuà Israele,perquessa,sòvenutuàbattezid'acqua
32ÈGhjuvannirendetestimoniu,dicendu:Aghjuvistuu Spìritufalàdaucelucum'èunaculomba,èstavanantuà ellu
33Èùnl'aghjucunnoscu,maquelluchìm'hàmandatuà battezzàcùl'acqua,ustessum'hàdettu:Àquelluchìvi vedeuSpìritufalà,èstànantuàellu,hèquelluchì battezeghjacùuSpìrituSantu
34Èaghjuvistu,èaghjudatutestimonianzachìquestuhè uFiglioludiDiu
35Ulindumanedopu,Ghjuvanni,èduidiisodiscìpuli s'eranudinovu;
36FighjenduàGhjesùchìcaminava,disse:Eccul'Agnellu diDiu!
37Èiduidiscìpulil'anuintesuparlà,èseguitanuàGhjesù.
38AlloraGhjesùsivultò,videnduch'elliseguitavanu,èli disse:Chìcercate?Iddilidissenu:Rabbi,(valeàdìchìhè interpretatu,Maestru),induvestai?
39Lidisse:VeniteàvedeVenneruèvideruinduveellu stava,èstanucunelluquellughjornu,perchèeraversua decimaora.
40UnudiiduichìanuintesuparlààGhjuvannièu seguitanu,eraAndrea,fratelludiSimonePetru 41PrimatruvòusofratelluSimone,èlidisse:Avemu trovuuMessia,chìhè,peresseinterpretatu,uCristu 42ÈupurtòàGhjesù.ÈquanduGhjesùuvidia,disse:" TusìSimone,ufiglioludiGhjona;tisaràchjamatuCephas, chìsignificachìhèunapetra"
43Ughjornudopu,Ghjesù,esciainGalilea,truvòà Filippu,èlidisse:Seguimi.
44OraFilippueradiBetsaida,acitàd'AndriaèdiPetru 45FilipputruvòàNatanaelu,èlidisse:Avemutrovu quelludiqualeMosèhàscrittuinalegeèiprufeti,Ghjesù diNazareth,ufiglioludiGhjiseppu
46Nathanaëllidisse:Cipòessequalcosadibonuda Nazaret?Filippulidisse:Veniteàvede
47GhjesùhàvistuchìNatanaeleghjunghjiaversuellu,è dissediellu:Eccuunveruisraelitanu,inqualeùncihè miccaingannimentu!
48Natanaelelidisse:Dainduvemicunnosci?Ghjesù risposeèlidisse:PrimachìFilipput'hàchjamatu,quandu erisottuàuficu,t'aghjuvistu
49Natanaelerisposeèlidisse:Rabbi,tùsìuFiglioludi Diu;sìuRèd'Israele.
50Ghjesùrisposeèlidisse:Perchèt'aghjudettu:t'aghju vistusottuàuficu,credi?vivedepiùcosechèqueste
51Èlidisse:Inverità,inverità,vidicu:Daquì,vivedete uceluapertu,èl'anghjulidiDiuascendenduèfalendu nantuàuFiglioludil'omu
CAPITOLU2
1UterzughjornucihèstatuunmatrimoniuinCanadi Galilea;èamammadiGhjesùeraquì: 2ÈGhjesùerachjamatu,èisodiscìpuli,àumatrimoniu 3Èquand'ellivulianuvinu,amammadiGhjesùlidisse: Ùnanumiccavinu
Ghjuvanni
4Ghjesùlidisse:Donna,chìaghjudafàcùtè?amoora ùnhèancughjunta.
5Asomammadisseàiservitori:Qualchesech’elluvi dice,fate.
6Ècisòstatipostiseivasid'acquadipetra,cum'èa maneradiapurificazionediiGhjudei,cunteneduiotrè firkinsperognunu
7Ghjesùlidisse:Pigliated'acquaivasid'acqua.Èli pieniufinuàubordu
8Èlidisse:Tirateavà,èportateàuguvernatorediafesta Èl'anupurtatu
9Quanduucapudiafestaaviatassatul'acquachìerafatta vinu,èùnsapiadainduveera:(maiservitorichìtiravanu l'acquasapianu;)uguvernatorediafestachjamausposu
10Èlidisse:Ogniomu,àuprincipiu,mettevinubonu;è quandul'omianubevutubè,alloraciòchìhèpeggiu:ma avetetenutuuvinubonufinuàavà
11StuprincipiudimiraculifeceGhjesùinCanadiGalilea, èmanifestaasogloria;èisodiscìpulianucridutuinellu.
12Dopuàquestu,ellu,ellu,èasomamma,isofratellièi sodiscìpuliscendinuinCapernaumu,èùnstanumicca assaighjorni.
13ÈaPasquadiiGhjudeieravicinu,èGhjesùcullàin Ghjerusalemme
14Ètruvòinutempiuquellichìvindianuboièpecureè colombe,èicambiassiassititi:
15Èdopuch'elluaviafattuunflagelludipicculicorde,li cacciatuttiforadiutempiu,èepecureèiboi;èversòi soldidiicanciatori,èsbulicòitavulini;
16Èdisseàquellichìvindianucolombe:Pigliatequeste cosedaquì;ùnfatemiccaacasadiumoBabbuunacasa dimercaderia
17Èisodiscìpulis'arricordavanuch'elluerascrittu:U zeludiatocasam'hàmanghjatu.
18AlloraiGhjudeirisposenuèlidissenu:Qualesegnuci cimostra,postuchìfacistecose?
19Ghjesùrisposeèlidisse:Distrughjitestutempiu,èin trèghjorniurisuscitaraghju
20AlloraiGhjudeidissenu:Quarantaseiannistutempiu hèstatuincustruzzione,ètùl'aveterialzatuintrèghjorni?
21Maparlòdiutempiudiusocorpu
22Quandudunqueerarisuscitatudaimorti,isodiscìpuli s'arricordavanuch'elluliaviadettuquestu.ècridunu l'Scrittura,èaparollachìGhjesùaviadettu
23Or,quand'elluerainGhjerusalemmeàaPasqua,inu ghjornudiafesta,parechjicredenuinusonome,quandu anuvistuimiraculich'ellufacia
24MaGhjesùùns'hèaffidatuàelli,perchècunnoscetutti l'omi
25Èùnaviabisognuchìqualchissiarendetistimunianzadi l'omu,perchèellusapiaciòchìerainl'omu
CAPITOLU3
1CieraunomutràiFarisei,chjamatuNicodemu,uncapu diiGhjudei:
2UlistessughjunseàGhjesùdinotte,èlidisse:Rabbi, sapemuchìtùsìunmaestruvinutudaDiu,perchènimupò fàissimiraculichìfaci,chèDiuùnsiacunellu
3Ghjesùrisposeèlidisse:Inverità,inverità,tidicu: s'elluùnhènatudinovu,ùnpòvedeuregnudiDiu
4Nicodemulidisse:Cumupòessenatuunomuquandu hèvechju?pòentreasecondavoltainuventrediaso mamma,ènasce?
5Ghjesùrispose:Inverità,inverità,tidicu:s'elluùnhè natudal'acquaèdauSpìritu,ùnpòmiccaentreinuregnu diDiu
6Ciòchìhènatudaacarnehècarne;èciòchìhènatuda uSpìrituhèspiritu.
7Ùnmaravigliatemiccachìt'aghjudettu:Civoleànasce dinovu
8Uventusoffiaduv’elluvole,èsentuusonudiellu,ma ùnsipòdìd’induveveneèduv’elluva:cusìhètuttiquelli chìsònatidauSpìritu.
9Nicodemurisposeèlidisse:Cumupòessequestecose?
10Ghjesùrispose,èlidisse:Sòunmaestrud'Israele,èùn sapetemiccaquestecose?
11Inverità,inverità,tidicu:Parlemuciòchìsapemu,è tistimuniamuchìavemuvistu;èùnricevetemiccaunostru tistimunianza.
12S'eviaghjudettuecosediaterra,èùnavetemicca cridutu,cumucrederete,s'ovidicuecosecelesti?
13Ènimuhèghjuntuinucelu,maquelluchìhèfalatuda ucelu,ancuuFiglioludil'omuchìhèinucelu
14Ècum'èMosèhàalzatuuserpenteinudesertu,cusì deveesseelevatuuFiglioludil'omu.
15Chìquelluchìcredeinelluùnperisca,mahàavita eterna
16PerchèDiuhàtantuamatuumondu,ch'elluhàdatuuso Figlioluunigenitu,chìquelluchìcredeinelluùnperisca, mahàavitaeterna
17PerchèDiuùnhàmandatuusoFiglioluinumonduper cundannàumondu;machìumonduperellupuderiaesse salvatu
18Quelluchìcredeinelluùnhèmiccacundannatu,ma quelluchìùncredemiccahèdigiàcundannatu,perchèùn hàmiccacridutuinunomediuFiglioluunigenitudiDiu 19Èquestuhèacundanna,chìalucehèghjuntainu mondu,èl'omianuamatuabughjurapiuttostuchèaluce, perchèesoattieranumale
20Perchèquelluchìfaceumaleodiaaluce,èùnvene miccaàaluce,perch'elluùnsiaripresuisoatti
21Maquelluchìfaceaveritàveneàaluce,perchìisoatti simanifestanu,chìsòfattiinDiu.
22Dopuàquestu,Ghjesùèisodiscìpulighjunsenuinu paesediGhjudea;èquìsistesecunelli,èbattezzò 23ÈGhjuvannibattezeghjaancuinEnon,vicinuàSalim, perchècieraassaiacqua;
24PerchèGhjuvanniùneraancughjittatuinprigiò.
25Alloracihèstataunaquistionetràalcunidiidiscìpuli diGhjuvannièiGhjudeinantuàapurificazione
26ÈghjunsenuàGhjuvanni,èlidissenu:Rabbi,quellu chìeracuntèaldilàdiuGhjordanu,àqualeavetedatu tistimunianza,eccu,ustessubatteza,ètuttil'omivanuà ellu
27Ghjuvannirisposeèdisse:Unomuùnpòricevenunda, s'elluùnlihèdatudaucelu
28Voistessimirendetetistimunianzachìaghjudettu:Ùn sòmiccauCristu,machìsòmandatudavantiàellu
29Quelluchìhàasposahèusposu;mal'amicudiusposu, chìsifermaèusente,sirallegraassaiperviadiavocediu sposu:questuamogioiahèdunquecompia
30Elludevecresce,maiodevecalà
31Quelluchìvenedal'altuhèsopraàtutti:quelluchìhè diaterrahèterrenu,èparladiaterra:quelluchìvenedau celuhèsopraàtutti
32Èciòch'elluhàvistuèintesu,ch'ellurende tistimunianza;ènimuriceveusotistimunianza.
33Quelluchìhàricivutuusotistimunianza,hàfattuuso sigelluchìDiuhèveru
34PerchèquelluchìDiuhàmandatu,diceeparollediDiu, perchèDiuùnlidàmiccauSpìrituàmisura
35UBabbuamauFigliolu,èhàdatututteecoseinmanu
36QuelluchìcredeinuFiglioluhàavitaeterna;mal'ira diDiustanantuàellu
CAPITOLU4
1QuandudunqueuSignorehàsappiutucumuiFarisei avianuintesuchìGhjesùhàfattuèbattezatupiùdiscìpuli chèGhjuvanni,
2(AncuchìGhjesùstessuùnhàbattezu,maisodiscìpuli,)
3AbbandunòaGhjudeaèsin'andòdinovuinGalilea
4ÈcivoleàpassàperSamaria
5AlloraghjunseinunacitàdiSamaria,chjamataSicar, vicinuàaparcelladiterrachìGhjacobbuhàdatuàuso figlioluGhjiseppu
6AvàeraquìupozzudiGhjacobbu.AlloraGhjesù,stancu diusoviaghju,sipusòcusìnantuàupozzu,èeraversua sestaora
7VenneunadonnadiSamariaperpigliàl'acqua:Ghjesùli disse:Dammiàbeie
8(Perchèisodiscìpulisòandatiincitàpercumpràcarne)
9AlloraadonnadiSamarialidisse:Cumuhèchìtù, essenduGhjudeu,dumandassiàmè,chìsòunadonnadi Samaria?perchèiGhjudeiùnanumiccatrattatucùi Samaritani.
10Ghjesùrisposeèlidisse:S'ètùcunniscissiurigaludi Diu,èqualehèquelluchìtidice:Dammiàbeie?tuli avissidumandatu,èt'aviadatuacquaviva.
11Adonnalidisse:Signore,ùnavetenundaperpiglià,è upozzuhèprufondu;dainduveavetel'acquaviva?
12SòpiùgrandechèunostrubabbuGhjacobbu,chìcihà datuupozzu,ènebeieellustessu,èisofigliolièuso bestiame?
13Ghjesùrisposeèlidisse:Quelluchìbeadist'acquahà tornaasete:
14Maquelluchìbeiedil'acquachìlidaraghjuùnavràmai sete;mal'acquachìlidaraghjuseràinelluunpozzu d'acquachìsorgeinavitaeterna
15Adonnalidisse:Signore,dammist'acqua,chìùnaghju miccasete,nèvenaquìàtirà
16Ghjesùlidisse:Vai,chjamautomaritu,èvenitequì
17Adonnarisposeèdisse:Ùnaghjumiccamaritu
Ghjesùlidisse:Avetedettubè:Ùnaghjumiccamaritu.
18Perchèaveteavutucinquemariti;èquelluchìaveteavà ùnhèmiccautomaritu:inquestuavetedettuveramente
19Adonnalidisse:Signore,aghjucapituchìtùsìun prufeta
20Inostribabbianuaduratuinstamuntagna;èditechìin Ghjerusalemmehèulocuinduvel'omiduveranuadurà
21Ghjesùlidisse:Donna,credeàmè,venel'ora,chìnèin stamuntagna,nèancuinGhjerusalemme,adorereteu Babbu
22Voiadurateùnsapetemiccaciòchì:sapemuciòchì aduramu,perchèasalvezzahèdiiGhjudei.
23Mavenel'ora,èhèavà,quanduiveriadoratori aduraranuuBabbuinspirituèinverità:perchèuBabbu cercataliaduràellu.
24DdiuhèunSpìritu,èquellichìl'adoranu,anuda aduràluinspirituèinverità
25Adonnalidisse:SòchìveneMessia,chìhèchjamatu Cristu;
26Ghjesùlidisse:Sòeiuchìtiparlu
27Ènantuàquestu,isodiscìpulisòghjunti,èmaravigliati ch'elluparlavacùadonna;o:Perchèparlicunella?
28Alloraadonnalasciòasopignatta,andòinacità,è disseàl'omi:
29Venite,vedeunomuchìm'hàdettututtuciòchìaghju fattu:ùnhèmiccaquestuuCristu?
30Alloravanuforadiacitàèghjunsenuàellu
31Intantuisodiscìpuliupricavavanu,dicendu:Maestru, manghja.
32Maiddulidisse:Aghjucarnedamanghjàch’ùn cunnosci
33Alloraidiscìpulisidicianul'unàl'altru:Qualcunulihà purtatudamanghjà?
34Ghjesùlidisse:Amocarnehèdifàavulintàdiquellu chìm'hàmandatu,èdifinisceusotravagliu.
35Ùnditemicca:Cisòancuquattrumesi,èpovenea cugliera?eccu,vidicu:Alzatel'ochji,èfighjatenantuài campi;perch'ellisòdigiàbianchiàcugliera.
36Èquelluchìcuglie,riceveusalariu,ècoglieufruttuper avitaeterna,chìsiaquelluchìsuminaèquelluchìcugliesi rallegranuinseme.
37Èquìhèaparollavera:unusumina,èunaltruraccoglie 38V'aghjumandatuàcuglieraciòchìùnavetemiccafattu travagliu:altriomitravagliavanu,èvoisiteintrutiiniso travagli
39ÈassaidiiSamaritanidiquellacitàcridunuinelluper aparolladiadonna,chìhàtistimuniatu:M'hàdettututtu ciòchìaghjufattu
40Allora,quanduiSamaritanieranughjuntiàellu,u pricanudistàcunelli,èsistetequìduighjorni.
41Èassaipiùcridutuperviadiasoparolla;
42Èdisseàadonna:Avàcridemu,miccaperviadiato parolla,perchèl'avemuintesunoistessu,èsapemuchì questuhèveramenteuCristu,uSalvatorediumondu
43Dopuduighjorni,sin'andòinGalilea
44PerchèGhjesùstessuhàtistimuniatuchìunprufetaùn hàmiccaonoreinusopaese
45Allora,quand'ellueraghjuntuinGalilea,iGalileiu ricevenu,dopuavèvistututteecosech'ellufaciain Ghjerusalemmeàafesta,perchèandavanuancuàafesta
46AlloraGhjesùghjunsetornainCanadiGalilea,induve fecevinul'acqua.Etilyavaitunhommenobledontlefils étaitmaladeàCapernaüm
47Lorsqu'ilentenditqueJésusétaitsortideJudéeen Galilée,ils'enallaversluietlepriadedescendreetde guérirsonfils,carilétaitsurlepointdemourir
48AlloraGhjesùlidisse:Seùnavetevistusegniè maraviglie,ùncrederete
49Unobilelidisse:Signore,falàprimachìumofigliolu mori.
50Ghjesùlidisse:Vai;utofiglioluviveEtl'hommecrut àlaparolequeJésusluiavaitdite,etils'enalla
51Èmentrech'ellufalava,isoservitoriliscontranuèli dissenu:Utofiglioluvive.
52Alloralidumandaàl'orach'ellucuminciòàmudificàÈ lidissenu:Ieriàasettimaora,afrebbal'abbandunò.
53Alloraubabbuhàsappiutuchìeraàlistessaorainquale Ghjesùlidisse:Utofigliolucampa;
54QuestuhèdinovuusicondumiraculuchìGhjesùhà fattu,quandueraghjuntudaGhjudeainGalilea.
CAPITOLU5
1Dopuàquestu,cieraunafestadiiGhjudei;èGhjesù cullàinGhjerusalemme.
2Ora,inGhjerusalemme,vicinuàumercatudiepecure,ci hèunapiscina,chìsichjamainlinguaebraicaBetesda,chì hàcinqueportiche.
3Inquestistavaunagrandemultitùdinedighjente impotente,ciechi,fermati,secchi,aspittenduumuvimentu dil'acqua.
4Perchèunanghjuluscendevaàuncertutempuina piscina,èturbaval'acqua;quelluchìallora,dopuàu turbuludil'acqua,hèstatuguaritudaqualunquemalatia ch'elluavia
5Èeraquìunomuchìaviatrentaottuanniinfirmità
6QuanduGhjesùuvittimentitu,èsapiach'elluerastatuda tantutempuinquestucasu,lidisse:Vuleteesseguaritu?
7L'omuimpotentelirispose:Signore,ùnaghjumicca omu,quandul'acquahèturbata,permettemiinapiscina; 8Ghjesùlidisse:Alzate,pigliateutolettu,èmarchjate
9Èsubitul'omufùguaritu,pigliòusolettu,èmarchjò,èu stessughjornuerausàbatu.
10AlloraiGhjudeidissenuàquelluchìeraguaritu:Ghjè usàbatu:ùnvihèmiccapermessudipurtàutolettu
11Ellulirispose:Quelluchìm'hàrispostu,ellum'hà dettu:Pigliateutolettu,èmarchjate
12Alloralidumandò:Chìomuhèquelluchìt’hàdettu: Pigliateutolettuèmarchja?
13Èquelluchìeraguarituùnsapiamiccaqualeera,perchè Ghjesùs'erapurtatu,chìeraunafollainquellulocu
14Dopu,Ghjesùutruvòinutempiu,èlidisse:Eccu,tùsì guaritu:ùnpeccatipiù,perùnviveneunacosapeghju
15L'omusin'andò,èdisseàiGhjudeichìeraGhjesùchì l'aviaguaritu.
16ÈdunqueiGhjudeiperseguitavanuàGhjesù,ècircaru ditumballu,perchèelluaviafattuquestecoseusàbatu
17MaGhjesùlirispose:UmoBabbutravagliafinuàquì, èeiutravaglia
18Perquessa,iGhjudeicercavanudipiùditumballu, perchèùnsoluùnaviaviolatuusàbatu,maancudiciachì DiuerausoBabbu,chìsifaceugualiàDiu
19AlloraGhjesùrispose,èlidisse:Inverità,inverità,vi dicu:uFiglioluùnpòfànundadaellustessu,maciòchì vedeuBabbufà,perchètuttuciòch'elluface,ancuquestiu Figliolufacecusì
20PerchèuBabbuamauFigliolu,èlimostratutteecose chìellustessuface;
21Perchècum'èuBabburisuscitaimorti,èlidàvita; ancucusìuFiglioluviveàqualeelluvole
22PerchèuBabbuùnghjudicàànimu,mahàaffidatututtu ughjudiziuàuFigliolu:
23Chìtuttil'omianuonoreàuFigliolu,cum'èch'elli onoranuuBabbu.QuelluchìùnonorauFiglioluùnonora miccauBabbuchìl'hàmandatu
24Inverità,inverità,vidicu:quelluchìsenteamo parolla,ècredeinquelluchìm'hàmandatu,hàavitaeterna, èùnveneincundanna;mahèpassatudaamorteàavita
25Inverità,inverità,vidicu:L'orahèghjunta,èhèavà, quanduimortisenteranuavocediuFiglioludiDiu,è quellichìl'anuintesu,vivrà
26Perchècum'èuBabbuhàavitainellustessu;cusìhà datuàuFiglioluperavèavitainellustessu;
27Èlihàdatuancul'autoritàdifàghjudiziu,perchèellu hèuFiglioludil'omu.
28Ùnmaravigliatemiccadiquestu,perchèvenel'orain qualetuttiquellichìsòinitombi,senteranuasovoce 29Èescerà;quellichìanufattubè,àarisurrezzionedia vita;èquellichìanufattuumale,finuàarisurrezzionedia dannazione
30Ùnpossufànundadimèstessu:cum'èaghjuintesu, ghjudicà:èumoghjudiziuhèghjustu;perchèùncercu miccaamovulintà,maavulintàdiuBabbuchìm'hà mandatu.
31S'eaghjutistimunianzadimèstessu,umotistimunianza ùnhèvera
32Cihèunaltruchìrendetistimunianzadimè;èsòchìu tistimunianzach'ellutistimuniadimèhèvera
33AvetemandatuàGhjuvanni,èellurendetestimoniudia verità.
34Maùnricivumiccatistimunianzadal'omu;masticose dicu,perch'èvopudeteessesalvatu
35Eraunalumeraardenteèsplendente,ètùeratedispostu peruntempuperrallegrassiinasoluce
36Maaghjutistimunianzapiùgrandechèquelladi Ghjuvanni:perchèl'operechìuBabbum'hàdatuper finisce,elistesseoperech'efacciu,rendenutistimunianza dimèchìuBabbum'hàmandatu
37ÈuBabbustessu,chìm'hàmandatu,hàresu tistimunianzadimèÙnavetenèintesuasovoceinogni mumentu,nèvistuasoforma
38Èùnavetemiccaasoparollachìstàinvoi;
39CercateeScritture;perchèinellipensatechìavetea vitaeterna,èsòquellichìtestimonianudimè
40Èùnvenereteàmè,peravèavita.
41Ùnaghjumiccal'onoredil'omi
42Mavicunnoscuchìùnavetemiccal'amorediDiuintè
43SòvinutuinnomediumoBabbu,èùnmiricevete micca:s'elluveneunaltruinusonome,elluriceverete
44Cumupudetecrede,chìricevenul'onoreunudil'altru,è ùncercatemiccal'onorechìvenedaDiusolu?
45ÙnpensatemiccachìviaccusaraghjuàuBabbu:cihè quelluchìviaccusa,ancuMosè,inqualeavetefiducia
46Perchès'avissicridutuàMosè,avaristicridutuàmè, perchèelluhàscrittudimè
47Mas'èvoùncredetemiccaisoscritti,cumucrederetee moparolle?
CAPITOLU6
1Dopuàquestecose,GhjesùandòsopraumarediGalilea, chìhèumarediTiberiade.
2Èunagrandefollauseguitava,perchèvidenduiso miraculich'ellufacianantuàimalati
3ÈGhjesùcullànantuàamuntagna,èquìsipusòcùiso discìpuli.
4ÈaPasqua,festadiiGhjudei,eravicinu
5AlloraGhjesù,alzatul'ochji,èvidenduchìunagrande summithèghjuntaàellu,disseàFilippu:Induvecumpràu pane,perch'ellimanghjanu?
6Èquestuhàdettuperpruvàlu:perchèellustessusapia ciòch'elluaviadafà.
7Filippulirispose:Duicentucentesimidipaniùnli bastanu,perch'ellinepiglianuunpocuàognunu
8Unudiisodiscìpuli,Andrea,ufratelludiSimonPetru,li disse:
9Cihèquìunpicciottuchìhàcinquepanid'orzuèdui piscichjuchi:machìsòquellitràtanti?
10ÈGhjesùdisse:Fatepusàl'omiAvàcieraassaierbain ulocu.Alloral'omisipusonuàpusà,innumerucirca cinquemila
11ÈGhjesùpigliòipani;È,dopuavèringraziatu,hà distribuituàidiscìpuli,èidiscìpuliàquellichìeranu assititi;èancudiipesciquant'èch'ellivulianu
12Quand'ellifuranusapienti,disseàisodiscìpuli: Raccoglieteiframmentichìrestanu,chìnundaùnsiperde.
13Perquessa,iriuniscenu,èrimpianudodicicanestricùi frammentidiicinquepanid'orzu,chìrestavanusopraà quellichìavianumanciatu.
14Alloraquelliomi,quand'elliavianuvistuumiraculuchì Ghjesùhàfattu,dissenu:Questuhèveramentequellu prufetachìdeveveneinumondu.
15Ghjesù,dunque,s'avvicinenduch'elliavianudaveneà pigliàperelluperfàunrè,sin'andòdinovuinuna muntagnaellustessu.
16Èquandueraasera,isodiscìpulifalòàumare 17Èintrìinunanave,èandòsopraumareversu Capernaum.Èavàerabughju,èGhjesùùneramicca venutuàelli
18Èumares'arrizzòperviadiungranventuchìsoffiava
19Allora,quand'elliavianurematucircavinticinqueo trentastadi,anuvistuàGhjesùchìcamminavanantuàu mare,ès'avvicinavaàanave,èanuapaura
20Maellulidisse:Sòeiu;ùnavèpaura.
21Alloral'accoltanudivuluntàinubattellu,èsubituu battellueraàaterraduv'elliandavanu
22Ughjornudopu,quanduaghjentechìstavadil'altra partediumare,videch'elluùncieramiccaunaaltrabarca, salvuquellaind'èisodiscìpulisòentrati,èchìGhjesùùn andavacùisodiscìpuliinabarca,machìidiscìpulisò andatisolu;
23(Mad'altrebarchedaTiberiades'avvicinavanuàulocu induvesimanghjavanuupane,dopuchìuSignoreavia ringraziatu:)
24Allora,quanduaghjentehàvistuchìGhjesùùnera miccaquì,nèisodiscìpuli,anupigliatuancuunanave,èsi n'andòàCapernaumàcircààGhjesù
25Èquand'ellil'avètrovudal'altrapartediumare,li dissenu:Rabbì,quandusiteghjuntuquì?
26Ghjesùlirisposeèdisse:Inverità,inverità,vidicu: micercatemiccaperchèavetevistuimiraculi,maperchè avetemanghjatudiipanièsitesaziatu
27Ùntravagliatemiccaperacarnechìperisce,maper quellacarnechìduraàavitaeterna,chìuFiglioludil'omu vidarà,perchèelluhàsigillatuDiuuBabbu
28Alloralidissenu:Chìfaremuperfàl'operediDiu?
29Ghjesùrisposeèlidisse:Questahèl'operadiDiu,chì credeinquelluchìelluhàmandatu.
30Alloralidissenu:Qualesegnudunquefaci,perch’èno vediamuèticridemu?chìtravaglia?
31Inostribabbimanghjavanumannainudesertu;cum'è hèscrittu,lideteupanedauceluàmanghjà
32AlloraGhjesùlidisse:Inverità,inveru,vidicu:Mosè ùnvihàdatuquellupanedaucelu;maumoBabbuvidà uverupanedaucelu
33PerchèupanediDiuhèquelluchìfaladaucelu,èdàa vitaàumondu
34Alloralidissenu:Signore,dasemprepiùstupane
35Ghjesùlidisse:Sòupanediavita:quelluchìveneà mèùnaveràmaifame;èquelluchìcredeinmèùnaverà maisete
36Mav'aghjudettu:chìancum'avetevistu,èùncrede micca
37TuttuciòchìuBabbumidà,veneàmè;èquelluchì veneàmèùnaghjumiccacacciatufora.
38Perchèsòfalatudaucelu,miccaperfàamovulintà, maavulintàdiquelluchìm'hàmandatu
39ÈquestuhèavulintàdiuBabbuchìm'hàmandatu,chì dituttuciòch'ellum'hàdatu,ùnperdanunda,mal'aghju risuscitatuàl'ultimughjornu
40Èquestuhèavulintàdiquelluchìm'hàmandatu,chì tuttiquellichìvedeuFigliolu,ècredeinellu,possaavita eterna;èurisuscitaraghjuàl'ultimughjornu
41AlloraiGhjudeimurmuravanucontruàellu,perchèellu disse:Sòupanechìhèfalatudaucelu
42Èellidissenu:ÙnhèmiccaquestuGhjesù,ufiglioludi Ghjiseppu,diusobabbuèasomammaavemu cunnisciutu?com'èdunquech'elludice:Sòfalatudau celu?
43AlloraGhjesùrisposeèlidisse:Ùnmurmuretemicca tràdivoi
44Nimupòveneàmè,chèuBabbuchìm'hàmandatu l'attrae,èurisuscitaraghjuàl'ultimughjornu.
45Hèscrittuiniprufeti:TuttiseranuinsignatidaDiu Ogniomudunquechìhàintesu,èhàamparatudauBabbu, veneàmè.
46MiccachìqualchissiahàvistuuBabbu,salvuquelluchì hèdiDiu,hàvistuuBabbu
47Inverità,inverità,vidicu:quelluchìcredeinmèhàa vitaeterna
48Sòquellupanedivita
49Ivostribabbianumanghjatumannainudesertu,èsò morti
50Questuhèupanechìfaladaucelu,chìl'omupò manghjà,èùnmore
51Sòupanevivuchìhèfalatudaucelu;s'èqualchissia manghjadistupane,vivràpersempre;èupanechì daraghjuhèamocarne,chìdaraghjuperavitadiumondu.
52AlloraiGhjudeisilitigavanutràelli,dicendu:Cumu pòissuomudàasocarneàmanghjà?
53AlloraGhjesùlidisse:Inverità,inverità,vidicu: s'elluùnmanghjateacarnediuFiglioludil'omuèùnbeie usosangue,ùnavetemiccaavitainvoi.
54Quelluchìmanghjaamocarne,èbeieumosangue,hà avitaeterna;èurisuscitaraghjuàl'ultimughjornu
55Perchèamocarnehèveramentecarne,èumosangue hèveramentebevande
Ghjuvanni
56Quelluchìmanghjaamocarne,èbeieumosangue,sta inmè,èeiuinellu.
57Cum'èuBabbuvivum'hàmandatu,èch'eaghju campatudauBabbu;
58Questuhèupanechìhèfalatudaucelu:miccacum'èi vostribabbimanghjavanuamannaèsòmorti:quelluchì manghjadistupanecampàpersempre
59Ildisaitceschosesdanslasynagogue,commeil enseignaitàCapharnaüm
60Perquessa,parechjidiisodiscìpuli,quanduanuintesu questu,dicenu:Questahèunaparolladura;qualepò sente?
61QuanduGhjesùhàsappiutuinellustessuchìiso discìpulimurmuravanu,lidisse:Questuvioffende?
62Es'èvovivedeuFiglioludil'omuascendeinduveera prima?
63Hèuspirituchìanima;acarneùnprufittànunda:e parollechìvidicu,sòspiritu,èsòvita
64Macisòqualchidivoichìùncredemicca.Perchè Ghjesùhàsappiutudauprincipiuqualeeranuquellichìùn anumiccacridutu,èqualel'avianutraditu
65Èelludisse:Perquessa,viaghjudettuchìnimupò veneàmè,s'elluùnlihèstatudatudaumoBabbu
66Daquellutempu,parechjidiisodiscìpulisinevultonu, èùnmarchjòpiùcunellu.
67AlloraGhjesùdisseàidodici:Andateancuvoi?
68AlloraSimonPetrulirispose:Signore,àqualeandemu? aveteeparollediavitaeterna.
69ÈcridemuèsimusicurichìtùsìquelluCristu,u FiglioludiuDiuvivu
70Ghjesùlirispose:Ùnaghjumiccasceltuàvoidodici,è unudivoihèundiavulu?
71IlparladeJudasIscariote,filsdeSimon,carc'étaitlui quidevaitlelivrer,l'undesdouze.
CAPITOLU7
1Dopuàquestu,GhjesùmarchòinGalilea,perchèùn vuliamiccamarchjàinGhjudei,perchèiGhjudei cercavanuditumballu.
2AvàafestadiitabernaculidiiGhjudeieravicinu
3Alloraisofratellilidissenu:Partediquì,èandatein Ghjudea,chìitodiscepulivedanuancul'operech'ètùfaci.
4Perchèùncihèomuchìfaciqualcosainsecretu,èellu stessucercadiessecunnisciutuapertamenteS'ètùfacisti cosi,mustràtiàumondu.
5Perchènèisofratelliùnanucridutuinellu
6AlloraGhjesùlidisse:Umotempuùnhèancughjuntu, mauvostrutempuhèsempreprontu
7Umonduùntipòodià;mamiodia,perchèaghju testimuniatudiquestu,chìesooperesòmale
8Saliteàstafesta:ùnaghjumiccaancucullatuàstafesta; perchèumotempuùnhèancucumpletu
9Quand'elluliebbedettequesteparolle,stavasemprein Galilea
10Maquanduisofratellieranucullati,tandusin'andò ancuelluàafesta,miccaapertamente,macum'èinsicretu.
11AlloraiGhjudeiucercòàafesta,èdissenu:Induvehè?
12Ècieraassaimurmuriutràaghjenteinquantuàellu: perchècertidicenu:Hèunomubonu;maelluingannau populu
13Manimuhàparlatuapertamentedielluperpauradii Ghjudei.
14Versuàmezuàafesta,Ghjesùcullàinutempiuè insignò.
15ÈiGhjudeisimaravigliavanu,dicendu:Cumu cunnoscist'omuelettere,ùnavèmaiamparatu?
16Ghjesùlirispose,èdisse:Amoduttrinaùnhèmiccaa mo,maàquelluchìm'hàmandatu.
17S'ellucivoleàfàasovulintà,sapiràdiaduttrina,s'ellu hèdiDiu,os'elluparludimèstessu
18Quelluchìparladiellustessucercaasogloria,ma quelluchìcercaasogloriachìl'hàmandatu,questuhèveru, èùncihèmiccainghjustiziainellu.
19Mosèùnvihàmiccadatualege,èancunimudivoi guardaalege?Perchèandateàtumbàmi?
20Upopulurisposeèdisse:Aveteundiavulu:qualevàà tumbà?
21Ghjesùrisposeèlidisse:Aghjufattuunasolaopera,è voituttimaravigliate.
22Mosèdunquevihàdatuacircuncisione;(miccaperchè hèdiMosè,madiibabbi;)èvoiughjornudiusàbatu circuncideteunomu.
23Sèunomuusàbbaturiceveacircuncisione,chìalege diMosèùnsiamiccaviolata;Sòarrabbiaticunmè,perchè aghjufattuunomuintuttuusabatu?
24Ùnghjudicheghjamiccasecondul'apparenza,ma ghjudicateughjudiziughjustu
25AlloraalcunidiquellidiGhjerusalemmedissenu:Ùn hèquelluchìcercanuditumbà?
26Ma,eccu,parlacuncura,èùnlidicenunundaI guvernantisanuveramentechìquestuhèuCristustessu?
27Masapemuchìst'omuhèd'induvehè;
28AlloraGhjesùgridòinutempiumentreinsignava, dicendu:Voimicunnoscitramindui,èsapeted'induvesò;
29Maucunnoscu,perchèsòdaellu,èellum'hàmandatu
30Alloracircavanudipigliàlu,manimuùnlimettiaa manu,perchèasooraùneraancughjunta.
31Èassaidiaghjentecridianuinellu,èdicenu:Quandu Cristuvene,faràpiùmiraculichèquellichìst'omuhàfattu?
32IFariseianuintesuchìupopulumurmuravatalicose cunellu;èiFariseièicapidiipretimandòl'ufficialiper pigliàellu
33AlloraGhjesùlidisse:"Ancoraunpocuditempusò cunvoi,èdopuvààquelluchìm'hàmandatu
34Micercherete,èùnmitruverete,èinduvesò,ùnpudete miccavene.
35AlloraiGhjudeisidicianutràdielli:Induveandarà, ch'elluùnutruveremu?AndarààidispersitràiGentili,è insignààiGentili?
36Chìmaneradidìch'elludisse:Micercherete,èùnmi truverete?
37Inl'ultimughjornu,quellughjornumaiòdiafesta, Ghjesùsistavaègridava,dicendu:Siqualchissiahàsete, ch'elluvengaàmèèbeie
38Quelluchìcredeinmè,cum'èl'Scritturahàdettu,dau soventrescorriranufiumid'acquaviva
39(MaquestuparlavadiuSpìritu,chìquellichìcredevanu inelluriceveranu,perchèuSpìrituSantuùneraancudatu, perchèchìGhjesùùneraancuglurificatu)
40Parechjediaghjentedunque,quanduanuintesusta parolla,disse:Inverità,questuhèuPrufeta
41L'altridicianu:QuestuhèuCristuMacertidicianu: CristuescedaGalilea?
42L'ScritturaùnhàmiccadettuchìCristuhèvinutudaa sumentediDavid,èdaacitàdiBetlemme,induveDavid era?
43Alloracieraunadivisionetràupopuluperviadiellu
44Ècertidiellil'avianupigliatu;manimuhàmessue maninantuàellu.
45Alloral'ufficialighjunghjenuàicapidiisacerdotièài Farisei;èlidissenu:Perchèùnl'avetepurtatu?
46L'ufficialerisposenu:Maiomuhàparlatucum'èst'omu
47AlloraiFariseilirisposenu:Sòancuvoiingannati?
48QualcunudiicapiodiiFariseihàcridutuinellu?
49Mastupopuluchìùncunnoscimiccaalegehè maledettu
50Nicodemulidisse:(quelluchìhèghjuntuàGhjesùdi notte,essenduunudielli)
51Anostralegeghjudicheràqualcunu,primach'ella l'ascolta,èsapèciòch'elluface?
52Risposenuèlidissenu:SòancutùdiGalilea?Cerca,è fighjate,perchèdaaGalileaùnnascemiccaunprufeta 53Èognunusin'andòincasasoia.
CAPITOLU8
1Ghjesùandòàamuntagnadil'Olivi
2Èàamatina,tornòàutempiu,ètuttuupopulughjunseà ellu;etils'assitetlesenseignait.
3ÈiscribièiFariseilipurtonuunadonnapigliatain adulteriu;èquand'ellil'avianumessiinmezu,
4Lidicenu:Maestru,stadonnahèstatapresainadulteriu, inustessuattu
5AvàMosè,inalege,cihàurdinatuchìtalisòstati lapidati:mavoichìdite?
6Ilsdisaientceci,letentant,afinqu'ilsl'accusaientMais Jésuss'inclinaetécrivitdudoigtparterre,commes'ilne lesentendaitpas.
7Allora,quand'ellicuntinueghjanuàdumandàellu, s'arrizzò,èlidisse:Quelluchìhèsenzapeccatutràvoi, ch'ellulanciaprimaunapetra.
8Ès'inclinòdinovuèscriviainterra
9Èquellichìl'anuintesu,essenducunvintidaasopropria cuscenza,escenuunuàunu,cuminciendudaimaiò,finuà l'ultimi;
10QuanduGhjesùs'eraalzatu,èùnvidianimuchèa donna,lidisse:Donna,induvesòitoaccusatori?nimuùn t'hàcundannatu?
11Elladisse:Nimu,Signore.ÈGhjesùlidisse:Ùnvi cundannaraghjunètè:vai,èùnpeccatepiù
12AlloraGhjesùliparlòdinovu,dicendu:Sòalucediu mondu:quelluchìmiseguitaùncaminaràinabughjura, maavaràalucediavita.
13AlloraiFariseilidissenu:Turenditestimunianzedisè stessu;utorecordùnhèmiccavera
14Ghjesùrispose,èlidisse:Ancus'eaghjutestimoniudi mèstessu,maumotestimoniuhèvera:perchèsòd'induve sòvinutuèinduvevanu;maùnpudetemiccadìdainduve vengu,èinduvevanu
15Voighjudicateseconduacarne;Ùnghjudicàmicca omu.
16Eppuru,s'ellughjudicheghju,umoghjudiziuhèvera: perchèùnsòmiccasolu,maeiuèuBabbuchìm'hà mandatu
17Hèancuscrittuinavostralege,chìatistimunianzadi duiomihèvera.
18Sòquelluchìrendetistimunianzadimèstessu,èu Babbuchìm'hàmandaturendetistimunianzadimè
19Alloralidissenu:InduvahèutoBabbu?Ghjesù rispose:"Voiùnmicunnoscimicca,nèumoBabbu;s'èvo miaviacunnisciutu,avariatecunnisciutuancuumo Babbu"
20QuesteparolleGhjesùhàdettuinutesoru,mentreellu insignavainutempiu;perchèasooraùneraancughjunta.
21AlloraGhjesùlidissedinovu:"Vaiuumomodu,èmi cercherete,èmurereteinivostripeccati:induveandaghju, ùnpudetemiccavene.
22AlloraiGhjudeidissenu:Siammazzerà?perchèellu dice:Induveandaghju,ùnpudetemiccavene
23Èlidisse:Voisitedisottu;Sòdisopra:voisitedistu mondu;Ùnsòmiccadistumondu
24Perquessa,vidicuchìmurireteinivostripeccati, perchès'èvoùncredetechìeiusòellu,murereteinivostri piccati
25Alloralidissenu:Qualesì?ÈGhjesùlidisse:Ancuu listessuchìvidicudauprincipiu.
26Aghjuparechjecoseàdìèàghjudicàdivoi:maquellu chìm'hàmandatuhèveru;èparluàumonduciòchìaghju intesudiellu.
27Ùnanumiccacapituch'elluliparlavadiuBabbu
28AlloraGhjesùlidisse:QuanduavetealzatuuFigliolu dil'omu,allorasapetechìeiusòellu,èchìùnaghjufattu nundadimèstessu;macum'èumoBabbum'hàinsignatu, parluquestecose
29Èquelluchìm'hàmandatuhècunmè:uBabbuùnm'hà miccalasciatusolu;perchèfacciusempreecosechìli piacenu
30Mentrech'elludiciasteparolle,parechjicridianuinellu.
31AlloraGhjesùdisseàquelliGhjudeichìanucridutuin ellu:S'èvoperseverateinamoparolla,allorasìveramente imodiscìpuli;
32Ècunnoscereteaverità,èaveritàvifaràliberu
33Lirisposenu:Simuadiscendenzad'Abrahamu,èùn eramumaiinschiavitùdinimu:cumudici:Sereteliberati?
34Ghjesùlirispose:Inverità,inverità,vidicu:Qualechì faceupeccatuhèuservitorediupeccatu
35Èuservitoreùnstàincasapersempre,mauFigliolu fermasempre
36SedunqueuFiglioluvifaràliberi,sareteveramente liberi
37Sòchìsìasumented'Abrahamu;mavoicircatedi tumbàmi,perchèamoparollaùnhàmiccalocuintè
38ParluciòchìaghjuvistucùumoBabbu,èvoifateciò chìavetevistucùuvostrubabbu
39Risposenuèlidissenu:Abrahamhèunostrubabbu Ghjesùlidisse:Sèvositefigliolid'Abrahamu,farial'opere d'Abrahamu
40Maavàcircateditumbàmè,unomuchìvihàdettua veritàchìaghjuintesuparlàdiDiu:ùnhàmiccafattu questu
41Fatel'attidiutobabbu.Alloralidissenu:Ùnsimu miccanatidafornicazione;avemuunBabbu,ancuDiu
42Ghjesùlidisse:SiDiuerauvostruBabbu,miavariate caru;nèsòvinutudamèstessu,maellum'hàmandatu.
43Perchèùncapitemiccaumodiscorsu?ancuperchèùn pudetemiccasenteamoparolla.
44Voisitediuvostrubabbu,udiavulu,èibramidiu vostrubabbu,vifaràEraunassassinudauprincipiu,èùn abitavamiccainaverità,perchèùncihèmiccaveritàin ellu.Quand'elludiceunaminzogna,parladiusopropiu, perchèhèunbugiardariu,èubabbudiquestu
45Èperchèvidicuaverità,ùnmicredemicca
46Qualedivoimicunvincediupeccatu?Èsedicua verità,perchèùnmicredemicca?
47QuelluchìhèdiDiu,senteeparollediDiu;perquessa, ùnlisentemicca,perchèùnsitemiccadiDiu
48AlloraiGhjudeirisposenuèlidissenu:Ùndicemu miccabèchìtùsìunSamaritano,èchìaveteundiavulu?
49Ghjesùrispose:Ùnaghjumiccaundiavulu;maonoru umoBabbu,èvoimidisonorate
50Èùncercumiccaamogloria:cihèquelluchìcercaè ghjudicà
51Inverità,inverità,vidicu:Sèunomuguardaamo parolla,ùnvedemaiamorte.
52AlloraiGhjudeilidissenu:Avàsapemuchìaveteun diavuluAbràhamuhèmortu,èiprufeti;ètudici:Sèun omumanteneamoparolla,ùnhàmaitastàamorte.
53SòpiùgrandediunostrubabbuAbràhamu,chìhè mortu?èiprufetisòmorti:qualetifaci?
54Ghjesùrispose:S'omionore,umoonoreùnhènunda: hèumoBabbuchìmionora;diqualeditechìelluhèu vostruDiu:
55Maùnl'avetecunnisciutu;maucunnoscu:ès'elludicu, ùnucunnoscumicca,seraghjuunbughjonecum'ètè,mau cunnoscu,èmanteneasoparolla
56UtobabbuAbràhamusirallegradivedeumoghjornu;
57AlloraiGhjudeilidissenu:Ùnaveteancu cinquant’anni,èavetevistuAbràhamu?
58Ghjesùlidisse:Inverità,inverità,vidicu:Primachì Abràhamuera,eiusò
59Allorapiglionuepetreperscacciànantuàellu;ma Ghjesùsipiatta,èsurtìdautempiu,andenduàmezuàelli, ècusìpassò
CAPITOLU9
1ÈquanduGhjesùpassava,videunomuchìeracecudaa sonascita.
2Èisodiscìpulil'interruganu,dicendu:Maestru,qualehà fattupeccatu,questuomu,oisoparenti,ch'elluhènatu acecu?
3Ghjesùrispose:Nèst'omuùnhàmiccapeccatu,nèiso genitori,machìl'operediDiusimanifestanuinellu
4Devutravagliàl'operediquelluchìm'hàmandatu, mentrech'elluhèghjornu:veneanotte,quandunimupò travaglià
5Finuch'esòinumondu,sòalucediumondu
6Quand'elluebbeparlatucusì,sputòinterra,feceargilla cùasaliva,èungiòl'ochjidil'omucecucùl'argilla.
7Èlidisse:Vai,lavateinapiscinadiSiloè,(chìhèper interpretazione,Mandatu)
8Ivicinidunque,èquellichìprimal'avianuvistuch'ellu eracecu,dissenu:Ùnhèmiccaquestuquelluchìstavaà pusàèmendicava?
9Qualchissiadicenu:Questuhè,altridicenu:Hècum'è ellu;maelludisse:Sòellu.
10Alloralidissenu:Cumusòstatiapertiitoochji?
11Ellurisposeèdisse:UnomuchjamatuGhjesùhàfattu aterra,èm'hàuntul'ochji,èm'hàdettu:Andateàapiscina diSiloèèlavate;
12Alloralidissenu:Induvehè?Elludisse,ùnsòmicca
13AnupurtatuàiFariseiquelluchìprimaeracecu.
14Èerausàbatu,quanduGhjesùhàfattul'argilla,èhà apertul'ochji
15AlloradinòiFariseilidumandòdinòcumuaviaricivutu avistaIddulidisse:"M'hàmessuargillanantuàl'ochji,è aghjulavatu,èaghjuvistu.
16Perquessa,certiFariseidicenu:St'omuùnhèmiccadi Diu,perchèùnguardamiccausabbatuAltridicenu:Cumu unomuchìhèunpeccatorepòfàtalimiraculi?Èciera unadivisionetràelli
17Dicenudinovuàucecu:Chìdicidiellu,ch’ellut’hà apertul’ochji?Elludisse:Hèunprufeta.
18MaiGhjudeiùnanumiccacridutunantuàellu,ch'ellu erastatucecuèhàricivutuavista,finuàch'ellichjamanui genitoridiquelluchìaviaricivutuavista.
19Èlidumandò,dicendu:Hèquestuuvostrufigliolu,chì ditechìhènatucecu?cumusivedeavà?
20Isoparentilirisposenuèlidissenu:Sapemuchìquestu hèunostrufigliolu,èchìhènatucecu;
21Maperqualemoduvedeavà,ùnsapemumicca;o quelluchìhàapertul'ochji,ùnsapemumicca:hèmaiò; dumandatelu:elluparleràperellustessu
22Questeparolleanudettuisoparenti,perchètemevanui Ghjudei,perchèiGhjudeiavianudigiàaccunsentutuchì s'ellucunfessavach'ellueraCristu,ch'ellusiacacciatudaa sinagoga
23Perquessa,isogenitoridissenu:Hèmaiò; dumandatelu
24Allorachjamavanudinovul'omuchìeracecu,èli dissenu:LaudeàDiu:sapemuchìst'omuhèunpiccatore.
25Ellurispose:s'ellusiapeccatoreonò,ùnsòmicca;a sounacosa,chì,mentrieracecu,avàvecu
26Alloralidissenudinò:Chìt’hàfattu?cumuhàapertui toochji?
27Ellulirispose:Avil'aghjudigiàdettu,èùnavete miccaintesu:perchèvuliteàsente?Sereteancuiso discìpuli?
28Allorauinsultavanu,èdissenu:Tusìusodiscìpulu; masimudiscìpulidiMosè.
29SapemuchìDiuhàparlatuàMosè;inquantuàquestu omu,ùnsapemudainduvehè.
30L'omurisposeèlidisse:Perchèquìhèunacosa maravigliosa,chìùnsapetedainduveelluhè,èancum'hà apertul'ochji
31AvàsapemuchìDiuùnsentemiccaipeccatori,ma s'elluhèunadoratorediDiu,èfaceasovulintà,ellusente
32Dapoil'iniziudiumonduùnhèstatuintesuchì qualchissiahàapertul'ochjidiquelluchìeranatucecu
33Sist'omuùneramiccadiDiu,ùnpudiafànunda
34Risposenu,èlidissenu:Tusìintuttunatuinipeccati,è ciinsegni?Èl'anucacciatufora
35Ghjesùhàintesuch'ellil'avianucacciatufora;èquandu l'aviatrovu,lidisse:CrediinuFiglioludiDiu?
36Ellurisposeèdisse:Qualehè,Signore,perch'epossu credeinellu?
37Ghjesùlidisse:L'avetevistu,èhèquelluchìviparla
38Èelludisse:Signore,credu.Èuvenerà.
39ÈGhjesùdisse:Perughjudiziusòvinutuinstumondu, affinchìquellichìùnvedenuvedanu;èchìquellichì vedenuponuessececu.
40ÈalcunidiiFariseichìeranucunellu,intesusteparolle, èlidissenu:Semuancunoicechi?
41Ghjesùlidisse:S'èvositecechi,ùnavetemicca peccatu;maavàdite:Avemuvistu;dunqueuvostru peccatuferma
CAPITOLU10
1Inverità,inverità,vidicu,quelluchìùnentremiccaper aportainl'ovile,macullàinunaltrumodu,hèulatruèun briganti.
2Maquelluchìentreperaportahèupastorediepecure
3Àelluapreupurtinatore;èepecuresentenuasovoce,è elluchjamaàesopecurepernome,èliportafora.
4Èquand'ellusimetteforaesopecure,vàdavantiàelli,è epecureuseguitanu,perchècunnoscenuasovoce
5Èunstraneruùnseguitanumicca,mafughjeranudaellu, perchèùncunnoscimiccaavocediistranieri
6StaparàbulalidisseàGhjesù,maùnsanumiccaciò ch'ellieranuciòch'ellulidisse.
7AlloraGhjesùlidissedinovu:Daveru,daveru,vidicu: Sòaportadiepecure
8Tuttiquellichìsòghjuntidavantiàmèsòladrièbriganti, maepecureùnl'anuintesu
9Sòaporta:permè,s'elluentre,elluseràsalvatu,entreràè fora,ètruveràpasture.
10Ulatruùnvene,maperarrubà,èpertumbà,èper distrughje:Sòvinutuperch'elliavianuavita,èperch'elli l'avèpiùabbundanza.
11Sòubonupastore:ubonpastoredàasovitapere pecure
12Maquelluchìhèmercenaria,èmiccaupastore,àquale ùnsòmiccaepecure,vedeulupuchìvene,abbanduneghja epecure,èfughje;
13Umercenariofughje,perchèhèmercenaria,èùnsicura diepecure
14Sòubonpastore,ècunnoscuemopecure,èsò cunnisciutudiemio.
15Cum'èuBabbumicunnosci,cusìcunnoscuuBabbu,è aghjudatuamovitaperepecure
16Ealtrepecurech'eaghju,chìùnsòmiccadist'ovile;èci saràunovile,èunpastore
17Perquessa,umoBabbumiama,perchèaghjudatua movita,perpudèripiglià
18Nimumipiglia,mal’aghjudettadamèstessuAghjuu puteredimette,èaghjuuputerediripigliàStu cumandamentuaghjuricevutudaumoBabbu.
19CieradunquetornaunadivisionetràiGhjudeiper questeparolle
20Èparechjidiellidicenu:Hàundiavuluèhèpazzu; perchèusente?
21Altridicenu:Ùnsòmiccaeparollediquelluchìhàun diavuluUndiavulupòaprel'ochjidiicechi?
22ÈerainGhjerusalemmeafestadiadedicazione,èera invernu.
23ÈGhjesùmarchjavainutempiuinuporticodi Salomone
24AlloraiGhjudeis'avvicinòàellu,èlidissenu:Finuà quanducifacitedubbità?SètùsìuCristu,dicci chjaramente
25Ghjesùlirispose:L'aghjudettu,èùnavetemicca cridutu:l'operech'eaghjufattuinnomediumoBabbu,sò tistimunianzedimè
26Maùncredimicca,perchèùnsitemiccadiemopecure, cum'èviaghjudettu.
27Emopecuresentenuamovoce,èicunnoscu,èmi seguitanu:
28Èlidugnuavitaeterna;èùnperiranumai,nènimuùn listrapparàdaamomanu
29UmoBabbu,chìm'hàdatu,hèpiùgrandeditutti;è nimuhècapacidicacciàellidaamanudiumioBabbu
30EiuèumoBabbusimuunu
31AlloraiGhjudeipigliòdinovuepetreperlapidallu.
32Ghjesùlirispose:Viaghjufattuvedeparechjeopere bonidaumioBabbu;perqualediquesteoperemilapidate?
33IGhjudeilirisposenu,dicendu:Perunabonaoparaùn tilapidemu;maperablasfemia;èperchètù,essenduun omu,tifaciDiu
34Ghjesùlirispose:Ùnhèmiccascrittuinavostralege: Aghjudettu:Sòdii?
35S'ellulichjamòdii,àiqualiaparolladiDiuhèghjunta, èl'Scritturaùnpòesserumpia;
36DitediquelluchìuBabbuhàsantificatuèhàmandatuà umondu:Tublasfemi;perchèaghjudettu:SòuFigliolu diDiu?
37S'elluùnaghjumiccal'operediumoBabbu,ùnmi crede
38Mas'eaghjufattu,ancus'èvoùnmicredimicca,crede àl'opere:persapèècredechìuBabbuhèinmè,èeiuin ellu
39Perquessach'ellicercavanudinovudipigliàellu,ma elluscappòdaasomanu
40Èsin'andòdinovuoltreuGhjurdanuinulocuinduve Ghjuvanniprimabattezzò;èculàstava.
41Èparechjis'avvicinavanuàellu,èdicenu:Ghjuvanni ùnhàmiccafattumiraculu;matuttuciòchìGhjuvannihà dettudiquestuomueravera.
42Èassaicicridianuinellu
CAPITOLU11
1Orunomueramalatu,chjamatuLàzaru,diBetania,a citàdiMariaèasosurellaMarta.
2(EraquellaMariachìungiòuSignorecununguentu,è asciugòipedicùisocapelli,chìufratelluLazaruera malatu)
3Perquessa,isosureddilimandòàdì:Signore,eccu, quelluchìtùamatehèmalatu
4QuanduGhjesùhàintesuquestu,disse:Stamalatiaùnhè miccaperamorte,maperagloriadiDiu,chìuFiglioludi Diupòesseglurificatuperquessa
5OrGhjesùamavaMarta,èasosurella,èLàzaru
6Dopuavèintesudìch'ellueramalatu,stavaduighjorniin ustessulocuinduveelluera.
7Dopu,disseàisodiscìpuli:AndemudinovuinGhjudea 8Isodiscìpulilidissenu:Maestru,iGhjudeidil'ultimi tempianucercatudilapidati;ècivaidinovu?
9Ghjesùrispose:Ùncisòmiccadodicioreinughjornu? Sìqualchissiacamminainughjornu,ùnsbattemicca, perchèvedealucedistumondu
10Mas'èunomucamminadinotte,s'imbazza,perchèùn cihèmiccaluceinellu.
11Dissequestecose,èdopulidisse:Unostruamicu Làzarudorme;mavà,perch'epossusvegliuludausonnu
12Alloraisodiscìpulidissenu:Signore,s'elludorme,farà bè
13Eppuru,Ghjesùhàparlatudiasomorte,masipensanu ch'elluaviaparlatudiriposuinusonnu
14AlloraGhjesùlidissechjaramente:Làzaruhèmortu
15Èsòcuntentupervoichìùnerumiccaquì,perpudè crede;quantunqueandemuàellu
16AlloraTumasgiu,chìhèchjamatuDidimu,disseàiso cumpagnididiscìpuli:Andemuancunoi,permorecun ellu
17Allora,quanduGhjesùhèghjuntu,truvòch'ellueragià quattrughjornich'elluerachjosuinatomba.
18BetaniaeravicinuàGhjerusalemme,àunaquindicina distadi
19ÈparechjidiiGhjudeighjunsenuàMartaèMaria,per cunsulallunantuàusofratellu
20AlloraMarta,appenaintesuchìGhjesùvenia,sin'andò àscuntrààellu,maMariastavaàpusàincasa.
21AlloraMartadisseàGhjesù:Signore,s'ètùfossistatu quì,umofratelluùneramiccamortu
22Masòchìancuavà,tuttuciòchìdumandireteàDiu, Diuvidarà
23Ghjesùlidisse:Utofratellurisuscitarà
24Martalidisse:Sòch’ellurisuscitaràinarisurrezzione inl’ultimughjornu
25Ghjesùlidisse:Sòarisurrezzioneèavita:quelluchì credeinmè,ancus'ellueramortu,vivrà.
26ÈquelluchìcampaècredeinmèùnmoreràmaiCredi questu?
27Iddalidisse:Iè,Signore:CreduchìtùsìuCristu,u FiglioludiDiu,chìveneinumondu
28Èdissicusì,sin'andò,èchjamòMaria,asosurella,in sicretu,dicendu:UMaestruhèghjuntuètichjama.
29Appenaintesuquessa,sialzòprestuèghjunseàellu
30Or,Ghjesùùneraancughjuntuinacità,maerain quellulocuinduveMartal'hàscontru.
31AlloraiGhjudei,chìeranucunellaincasa,èa cunsulavanu,videnduchìMariasialzòinfrettaèescia,a seguitanu,dicendu:«Vainatombaperpienghjequì.
32Allora,quanduMariaeraghjuntainduveeraGhjesù,èu vidia,cascòàisopedi,dicenduàellu:Signore,s'ètùfossi statuquì,umofratelluùneramiccamortu
33AlloraGhjesù,videnduch'ellapienghje,èancui Ghjudeichìsòvenuticunella,pienghjenu,gemeinu spiritu,èeraturbatu.
34Èdisse:Induvel'avetemessi?Lidissenu:Signore, veniteàvede
35Ghjesùpienghje
36AlloraiGhjudeidissenu:Eccucumul'amò!
37Qualchidunud'ellidicenu:Ùnpuderiamiccast'omuchì hàapertul'ochjidiicechi,ùnpudiamiccafàchìancu questuomuùnsiamortu?
38AlloraGhjesù,tornaingemeinsèstessu,veneina tombaEraunacaverna,èunapetras'hèstendusopra
39Ghjesùlidisse:PigliateapetraMarta,asurelladi quelluchìeramortu,lidisse:Signore,àquestutempu puzza,perchèhèmortuquattrughjorni
40Ghjesùlidisse:Ùnt'aghjumiccadettuchì,s'ètùcredi, tuavissiavedeagloriadiDiu?
41Allorapiglionuapetradaulocuduv’elluerapusatuu mortuÈGhjesù,alzatul'ochji,èdisse:Babbu,tiringraziu chìm'aveteintesu.
42Esapiach'ètùmisentisempre,maperviadiaghjente chìstanuvicinu,l'aghjudettu,perch'ellicredenuchìtù m'avetemandatu
43Èdopuavèparlatucusì,gridòàgranvoce:Làzaru,esce 44Èquelluchìeramortughjunsefora,ligatumanièpedi cùunatomba,èasofacciaeraligatacùunnappaGhjesù lidisse:Liberalu,èlascialluandà
45AlloraparechjidiiGhjudei,chìsòghjuntiàMaria,è avianuvistuciòchìGhjesùhàfattu,cridevanuinellu
46Macertidiellisin'andòàiFarisei,èlidissenuciòchì Ghjesùaviafattu.
47AlloraicapidiisacerdotièiFariseianuriunituun cunciliu,èdissenu:Chìfacemu?perchèst'omuface parechjimiraculi.
48Sel'avemulasciatucusì,tuttil'omicrederanuinellu;èi Rumaniveneranuèpigliaranuunostrulocuèanazione
49Èunud'elli,chjamatuCaïfa,chìerausuvvernu sacrificadoruquellastessaannu,lidisse:Voiùnsapete nunda
50Nècunsideràch'ellucihèconvenientechìunomumori perupopulu,èchìanazionesanaùnperisca
51Etilneparlaitpasdelui-même;maisétantsouverain sacrificateurcetteannée-là,ilprophétisequeJésusdevait mourirpourcettenation
52Èmiccasoluperquellanazione,maancuperriuniscein unasolaifigliolidiDiuchìeranuspargugliatifora.
53Allora,daquellughjornu,sicunsultavanuinsemepè metteluàmorte
54AlloraGhjesùùncamminòpiùapertamentetrài Ghjudei;masin'andòinunpaesevicinuàudesertu,in unacitàchjamataEphraim,ècuntinuòcùisodiscìpuli
55ÈaPasquadiiGhjudeieravicinu,èparechjiandavanu foradiupaeseàGhjerusalemmeprimadiaPasqua,per purificàsi
56AlloracercòàGhjesù,èsiparlavanutràelli,mentre ch'ellistavanuinutempiu:Chìpensatech'elluùnveneàa festa?
57Or,iprincipalisacrificadorièiFariseiavianudatuun cumandamentu,chì,s'ellusapiainduv'elluera,ch'ellu l'insegnia,perch'ellil'anupigliatu.
CAPITOLU12
1AlloraGhjesù,seighjorniprimadiaPasqua,ghjunsein Betania,induveeraLàzaru,chìeramortu,ch'elluhà risuscitatudaimorti
2Alloralifecenuunacena;èMarthasirvìa;maLàzaru eraunudiquellichìsipusonuàatavulacunellu
3AlloraMariapigliòunalibbrad'unguentudinardo,assai caru,ungiòipedidiGhjesù,èasciugòisopedicùiso capelli,èacasaerapienadil'odoredil'unguentu
4Alloraunudiisodiscìpuli,GhjudaIscariota,ufiglioludi Simone,chìutrahiera:
Ghjuvanni
5Perchèstuunguentuùnhèstatuvindutupertrècentu dentini,èùnhèmiccadatuàipoveri?
6Ildisaitceci,nonqu'ils'inquiètedespauvres;maperchè eraunlatru,èaviausaccu,èpurtavaciòchìcieramessu.
7AlloraGhjesùdisse:Lascialainpace:inughjornudia mosepulturahàguardatuquestu
8Peripoveriavetesemprecunvoi;maùnavetemicca sempre.
9Perquessa,assaighjentediiGhjudeisapiach'ellueraquì, èùnsòmiccavinutisoluperGhjesù,mapervedeancu Làzaru,chìelluaviarisuscitatudaimorti
10Maicapidiisacrificadorisicunsultavanuperpudè metteancuàmorteLàzaru;
11Perchèchì,perviadiellu,parechjidiiGhjudeisi n'andò,ècredenuinGhjesù
12Ughjornudopu,assaighjentechìeraghjuntaàafesta, quand'ellianuintesuchìGhjesùeraghjuntuin Ghjerusalemme,
13Pigliòiramidipalme,andòàscuntràellu,ègridò: Hosanna:BenedettuhèuRèd'Israelechìveneinunome diuSignore
14ÈGhjesù,quand'elluaviatrovuunghjovanusumere,si pusòsopra;comuhèscrittu, 15Ùnàbbiapaura,figlioladiSion:eccu,utoRèvene, pusatunantuàunsumere.
16Questecoseùnanumiccacapituprimaisodiscìpuli, maquanduGhjesùfùglurificatu,allorasiricurdavanu ch'ellieranuscrittidaellu,èch'ellil'avianufattu.
17Upopuludunquechìeracunellu,quand'elluhà chjamatuLàzarudaasotomba,èurisuscitatudaimorti, rendetestimonianza.
18Perquessa,upopuluancuuscontru,perchèintesu ch'elluaviafattustumiraculu
19AlloraiFariseisidicianutràdielli:Capitechìùn vincitenunda?eccu,umonduhèandatudopuàellu 20ÈcieracertiGrechiàmezuàellichìsisòghjuntià adurààafesta:
21IssughjunsedunqueàFilippu,chìeradiBetsaidadi Galilea,èudumandava,dicendu:Signore,vulemuvede Ghjesù.
22FilippughjunseàdìàAndreu;èdinovuAndreuè FilippulidicianuàGhjesù
23Ghjesùlirispose,dicendu:L'orahèghjuntachìu Figlioludil'omusiaglurificatu
24Inverità,inverità,avidicu:seungranudigranuùn cascàinterraèmori,fermasolu;
25Quelluchìamaasovita,aperderà;èquelluchìodiaa sovitainstumonduamanteneavitaeterna.
26S'ellumiserve,ch'ellumiseguita;èinduvesò,cisarà ancuumoservitore:s'ellumiserve,umoBabbul'honorerà
27Avàamoànimahèturbata;èchìdicu?Babbu,salvami daquestaora:maperquestacausasòghjuntuàquestaora. 28Babbu,glorificateutonomeAlloraghjunseunavoce daucelu,chìdiceva:L'aghjuglurificatu,èl'aghju glorificatudinovu
29Upopuludunque,chìstavavicinuèintesu,dissech'ellu tronava;altridicianu:Unanghjululihàparlatu.
30Ghjesùrisposeèdisse:Stavoceùnhèghjuntapermè, mapervoi
31Avàhèughjudiziudistumondu:avàuprincipedistu monduseràcacciatufora
32Èeiu,s'ellusòalzatudaaterra,attiraraghjuàmètutti l'omi.
33Dissequestu,indicàamortech'elluaviadamore
34Upopululirispose:"AvemuintesudaalegechìCristu fermapersempre;ècumudici:UFiglioludil'omudeve esseelevatu?QualehèstuFiglioludil'omu?
35AlloraGhjesùlidisse:Unpocuditempuhèalucecun voi.Camminatementreavetealuce,perchèabughjuraùn vivina,perchèquelluchìcamminainabughjuraùnsà induvevà
36Mentreavetealuce,credeinaluce,perpudèesse figliolidialuceQuestecoseGhjesùhàparlatu,èsin'andò, èsipiattudaelli.
37Mas'elluaviafattutantimiraculidavantiàelli,ùnanu miccacridutuinellu
38Perch'ellus'accompassiaparolladiuprufetaIsaia, ch'elludisse:Signore,qualehàcridutuàanostraparolla? èàqualehèstaturevelatuubracciudiuSignore?
39Dunqueùnpudianucrede,perchèIsaiahàdettudinovu: 40Hàcecuisoochji,èendurcituusocore;ch'elliùn vedenucùisoochji,nècapiscenucùusocore,èesse cunvertiti,èliguariscenu.
41Isaiadissequestecose,quand'elluvideasogloria,è parlavadiellu
42Tuttavia,ancutràicapicapi,parechjicridevanuinellu; maperviadiiFariseiùnl'anumiccacunfessu,perùnesse cacciatudaasinagoga
43Perchèamavanualodedil'omipiùchèalodediDiu.
44Ghjesùgridò,èdisse:Quelluchìcredeinmè,ùncrede miccainmè,mainquelluchìm'hàmandatu
45Èquelluchìmivede,vedequelluchìmihàmandatu.
46Sòvenutuunaluceinumondu,affinchìquelluchì credeinmèùnstàmiccainabughjura
47Ès'èqualchissiasenteemoparolle,èùncredemicca, ùnl'aghjughjudicatu,perchèùnsòmiccavinutuper ghjudicàumondu,mapersalvàumondu
48Quelluchìmirifiuta,èùnricevemiccaemoparolle,hà quelluchìughjudicheghja:aparollach'eaghjudettu,u listessuughjudicheràinl'ultimughjornu
49Perchèùnaghjumiccaparlatudimèstessu;mau Babbuchìm'hàmandatu,m'hàdatuuncumandamentu,ciò chìavissidadì,èciòchìdevuparlà
50Èsòchìusocumandamentuhèavitaeterna:tuttuciò chìparludunque,cum'èuBabbum'hàdettu,cusìparlu
CAPITOLU13
1Avà,primadiafestadiaPasqua,Ghjesùhàsappiutuchì asooraeraghjuntaperandàdastumonduàuBabbu,avè amatuisoichìeranuinumondu,lihàamatufinuàafine 2Èfinitaacena,udiavuluhàmessuincoreàGhjuda Iscariota,ufiglioludiSimone,pertradillu;
3GhjesùsapenduchìuBabbuaviadatututteecoseineso mani,èch'ellueravinutudaDiu,èsin'andòàDiu;
4Sialzòdaacena,èsiabbandunòisovistimenti;èpigliò unaspugna,èsicinghje
5Dopu,versal'acquainunbacinu,ècuminciòàlavàipedi diidiscìpuli,èàsguassatecùaspugnadiqualeeracintu
6AlloraghjunseàSimonPetru,èPetrulidisse:Signore, milavateipedi?
7Ghjesùrisposeèlidisse:Chìfacciu,ùnsapeteavà;ma asapetedaquìinlà
8Petrulidisse:ÙnmilavàmaiipediGhjesùlirispose: Sèùntilavumicca,ùnavetemiccapartecunmè.
9SimonPetrulidisse:Signore,miccasoluimopedi,ma ancuemiomanièumocapu.
10Ghjesùlidisse:Quelluchìhèlavatuùnhàmicca bisognudilavàisopedi,mahèpulitudituttu,èvoisite puri,mamiccatutti
11Perch'ellusapiaqualel'aviatraditu;dunquedisse:Ùn sitemiccatuttipuri
12Allora,dopuch'elluliavialavatuipedi,èpigliòiso vistimenti,ès'erarimessainterra,lidisse:Sapeteciòchì viaghjufattu?
13VoimichjamateMaestruèSignore,èditebè;perchè cusìsò
14Sidunqueeiu,uvostruSignoreèMaestru,aghjulavatu ivostripedi;duveteanculavàipedil'unuàl'altru.
15Perv'aghjudatuunesempiu,ch'èvofatecum'èaghju fattupervoi
16Inverità,inverità,vidicu:Uservitoreùnhèmiccapiù grandechèusosignore;nèquelluchìhèmandatupiù grandediquelluchìl'hàmandatu
17S'èvosapetesticosi,cuntentisìs'èvofate.
18Ùnparlumiccadivoitutti:sòàqualeaghjusceltu,ma perchìl'Scritturasiacumpiita:Quelluchìmanghjaupane cunmè,hàalzatuusocalcagnocontruàmè.
19Avàvidicu,primach'elluavvena,chì,quand'elluserà accadutu,crederetechìeiusòellu
20Inverità,inverità,vidicu:Quelluchìriceveàquellu chìmandu,miriceve;èquelluchìmiricevericevequellu chìmihàmandatu
21QuanduGhjesùaviadettucusì,eraturbatuinuspiritu,è tistimuniaèdisse:Inverità,inverità,vidicuchìunudi voimitradirà
22Alloraidiscìpulisifighjavanul'unl'altru,dubbitendudi qualeelluparlava
23AvàeraappughjatuannantuàupettudiGhjesùunudii sodiscìpuli,chìGhjesùamava.
24SimonPetrudunquelifeceuncennuperdumandàquale eradiqualeelluparlava
25Allora,chjinatunantuàupettudiGhjesù,lidisse: Signore,qualehè?
26Ghjesùrispose:Ghjèquelluàqualedaraghjuunazuppa, quandul’aghjuinzuppata.Èdopuavètrempatuazuppa,u deteàGhjudaIscariota,ufiglioludiSimone
27Èdopuàasopa,SatanassuintrìinelluAlloraGhjesùli disse:Chìtùfaci,fateprestu.
28Avànimuàatavulaùnsapiaperqualeintenzionelihà dettuquestu.
29Peralcunid'ellipensavanu,perchèGhjudaaviausaccu, chìGhjesùliaviadettu:Cumprateciòchìavemubisognu diafesta;o,ch'elludevedàqualcosaàipoveri
30Allora,dopuavèricevutuazuppa,sin'andòsubitu,è eranotte
31Perquessa,quand'elluerasurtitu,Ghjesùdisse:Avàu Figlioludil'omuhèglurificatu,èDiuhèglurificatuinellu
32S'èDiuhèglurificatuinellu,Diuuglorificaràancuin ellustessu,èsubituuglorificarà.
33Figlioli,ancoraunpocutempusòcunvoiMi cercherete,ècum'èaghjudettuàiGhjudei:Induve andaghju,ùnpudetemiccavene;dunqueavàvidicu.
34Vidugnuuncumandamentunovu:chìviamatel'un l'altru;cum'èv'aghjuamatu,chìancuvoiamatel'unl'altru
35Perquessa,tuttil'omicunnosceranuchìsìimodiscìpuli, s'èvoavetel'amoreunuàl'altru.
36SimonPetrulidisse:Signore,induvevai?Ghjesùli rispose:Induvevanu,ùnmipudetemiccaseguitàavà;ma tumiseguiraidopu.
37Petrulidisse:Signore,perchèùntipossuseguitàavà? Midaraghjuamovitapervoi
38Ghjesùlirispose:Vuletedàatovitapermè?Inverità, inverità,tidicu,ugazzuùncantarà,finuàch'ètùùn m'aveterinnegatutrèvolte
CAPITOLU14
1Ùnlasciatemiccaturbatàuvostrucore:credeinDiu, credeancuinmè
2InacasadiumoBabbucisòparechjipalazzi:s'elluùn eramiccacusì,vil'averiariadettuVaiuàpreparàunlocu pervoi
3Ès'ovààpreparàunlocupervoi,vultaraghjuèvi riceveraghjuinmèstessu;chìinduv’eiusò,cisiateancu voi
4Èduv’aghju,asapete,avia.
5Tumasgiulidisse:Signore,ùnsapemuunnitùvai;è cumupudemucunnosceastrada?
6Ghjesùlidisse:Sòavia,averitàèavita:nimuùnvene àuBabbu,mapermè
7S'ètùm'avissicunnisciutu,avariatecunnisciutuancuu moBabbu;
8Filippulidisse:Signore,mostraciuBabbu,ècibasta
9Ghjesùlidisse:Sòtantutempucunvoi,èùnm’avete miccacunnisciutu,Filippu?quelluchìm'hàvistu,hàvistu uBabbu;ècumudicidunque:MostraciuBabbu?
10ÙncredimiccachìsòinuBabbu,èuBabbuinmè?E parollechìvidicuùnsòmiccadimèstessu,mauBabbu chìabitainmè,facel'opere
11Credimich'esòinuBabbu,èuBabbuinmè,ocredeà mèperl'opere.
12Inverità,inverità,vidicu:quelluchìcredeinmè, l'operech'eaghjufattu,ellufaràancu;èoperepiùgrande ch'èquestefarà;perchèandoàumoBabbu.
13Ètuttuciòchìvidumandateinumonome,ufaraghju, chìuBabbusiaglurificatuinuFigliolu
14Sèvodumandatequalcosainumonome,l’aghjudafà. 15Semiamate,guardateimocumandamenti
16PregheraghjuàuBabbu,èvidaràunaltrucunsulatore, perch'ellustàcunvoipersempre;
17AncuuSpìritudiaverità;chìumonduùnpòriceve, perchèùnuvede,nèucunnosci;mavoiucunnosci;perchè elluabitacunvoi,èsaràintè
18Ùnvilasceraghjusenzacunfortu:veneraghjuàtè
19Unpocuditempu,èumonduùnmivedepiù;mami vedi:perchèeiucampà,campareteancuvoi.
20InquellughjornusapetechìsòinumoBabbu,èvoiin mè,èeiuintè
21Quelluchìhàimocumandamenti,èiguarda,hèquellu chìmiama;
22Ghjudalidisse,miccaIscariota:Signore,cumuti manifestassiànoi,èmiccaàumondu?
23Ghjesùrisposeèlidisse:S'èunomum'aima,guarderà emoparolle,èumoBabbul'amerà,èandemuàellu,è facemuanostradimoracunellu
Ghjuvanni
24Quelluchìùnmiamamicca,ùnguardamiccaemo parolle:èaparollachìvoaveteintesuùnhèmiccameia, madiuBabbuchìm'hàmandatu
25Tiaghjudettuquestecose,essenduancucunvoi.
26MauConsolatore,chìhèuSpìrituSantu,chìuBabbu hàdamandàinumonome,viinsegneràtutteecose,èvi ricurdaràtuttuciòchìviaghjudettu
27Apacevilassu,amopacevidugnu:miccacum'èu mondudà,vidaraghjuÙnlasciatemiccachìuvostrucore siadisturbatu,nèlasciatemiccaapaura
28Aveteintesucumuv'aghjudettu:và,èvultuàtèS'èvo miamate,virallegrate,perchèaghjudettu:VaiuàuBabbu, perchèumoBabbuhèpiùgrandechèmè.
29Èavàvil'aghjudettuprimach'ellasiaaccadutu,chì, quanduseràaccadutu,pudetecrede
30Daquì,ùnviparleraghjuassai,perchèuprincipedistu monduvene,èùnhànundainmè
31MachìumondusapiachìamuuBabbu;ècum'èu Babbum'hàdatucumandamentu,ancucusìaghju.Alzati, andemudaquì
CAPITOLU15
1Sòaveravigna,èumoBabbuhèuvignaghjolu
2Ogniramuinmèchìùnportamiccafruttu,ellucaccià,è ogniramuchìportafruttu,upurga,perch'ellupòpruduce piùfruttu
3Avàsìpuriperviadiaparollachìviaghjudettu.
4Restainmè,èeiuintèCum'èuramuùnpòmiccadà fruttudasèstessu,salvuch'elluùnstàinavigna;ùnpudete miccapiù,seùnrestateinmè.
5Sòavigna,voisìirami:quelluchìstàinmè,èeiuin ellu,dàassaifruttu,perchèsenzamèùnpudetefànunda
6Siunomuùnstàinmè,hècacciatuforacum'èunramu,è secca;èl'omiiriuniscenu,ighjettanuinufocu,èsò brusgiati
7Sèvositeinmè,èemoparollestanuintè,dumandate ciòchìvulete,èvisaràfattu
8InquestuhèumoBabbuglurificatu,chìportaassai fruttu;cusìsareteimodiscìpuli.
9Cum'èuBabbum'hàamatu,cusìt'aghjuamatu:cuntinuà inumoamore
10Sèvoguardàimocumandamenti,stàinumoamore; cum'èaghjuguardatuicumandamentidiumoBabbu,èstà inusoamore
11Tiaghjudettuquestecose,chìamogioiafermaintè,è chìatogioiasiapiena
12Questuhèumocumandamentu:chìviamatel'unl'altru, cum'èv'aghjuamatu
13Nimuhàamorepiùgrandechèquestu,chìunomudàa sovitaperisoamichi
14Sòimoamichi,s'èvofateciòch'evicumandimu.
15Daavàùnvichjamumiccaservitori;perchèuservitore ùnsàciòchìfaceusosignore:maviaghjuchjamatuamici; pertutteecosechìaghjuintesudiumoBabbuviaghju fattucunnosce
16Ùnm'avetemiccasceltu,maaghjusceltuàvoi,èvi aghjuurdinatu,perandà,èportatefruttu,èchìuvostru frutturesta,chìtuttuciòchìdumandateàuBabbuinumo nome,vidarà..
17Timandusticose,chìviamatel'unl'altru
18Sèumonduviodia,sapetech'ellum'hàodiatuprimadi voi.
19Sèvositediumondu,umonduamaràusopropiu;ma perchèùnsitemiccadiumondu,maviaghjusceltuforadi umondu,dunqueumonduviodia.
20Ricurdatevidiaparollachìviaghjudettu:Uservitore ùnhèmiccapiùgrandechèusosignoreS'ellim'anu perseguitatu,viperseguiteranuancu;s'ellianuguardatuu modettu,mantenenuancuuvostru
21Matuttequestecoseviferanuperumonome,perchè ùncunnoscimiccaquelluchìm'hàmandatu
22S'elluùnlifossivenutuèliparlassi,ùnavianumicca peccatu,maavàùnanumiccamantelluperusopiccatu.
23Quelluchìmiodia,odiaancuumoBabbu
24S'elluùnaviafattutràellil'operechìnimualtruhàfattu, ùnavianumiccapeccatu;
25Maquestuhèaccadutu,perchìaparollascrittainaso legesicumpiissi:M'anuodiatusenzacausa
26MaquanduuConsolatoreseràghjuntu,chìvi manderaghjudauBabbu,ancuuSpìritudiaverità,chì venedauBabbu,ellutistimuniaràdimè
27Èancuvoirenderetetistimunianza,perchèsitestaticun mèdauprincipiu
CAPITOLU16
1Tiaghjudettusticose,perùnesseoffesi
2Viscacciaranuforadiesinagoghe:iè,veneutempu,chì quelluchìviucciderà,penseràch’ellufaceuserviziudi Diu
3Esticoseviferanu,perchèùnanumiccacunnisciutuu Babbu,nèmè
4Masticosevil'aghjudettu,perchìquanduutempuvene, viricurdatechìvil'aghjudettu.Èquestecoseùnviaghju miccadettuàuprincipiu,perchèerucunvoi
5Maavàvàamostradaversuquelluchìm’hàmandatu;è nimudivoimidumanda:Induvevai?
6Maperchèviaghjudettusticose,udulorehàpienuu vostrucore
7Mavidicuaverità;Hèconvenientepervoich'emine vanu:perchès'elluùnnevàmicca,uConsolatoreùnvene miccaàvoi;mas'emipartu,umanderaghjuàtè
8Èquanduelluseràghjuntu,rimproveràumondudiu peccatu,èdiaghjustiziaèdiughjudiziu
9Diupeccatu,perchèùncredemiccainmè;
10Diaghjustizia,perchèvààumoBabbu,èùnmivedi più;
11Dighjudiziu,perchèuprincipedistumonduhè ghjudicatu
12Aghjuancuassaicosedadìàvoi,maùnpudetemicca suppurtàavà
13Maquanduellu,uSpìritudiaverità,seràghjuntu,vi guidàintuttaaverità,perchèùnparraràmiccadisèstessu; matuttuciòch'ellusente,ciòch'elluhàdaparlà,èvi mustraràecoseàvene
14Ellumiglorificarà,perchèelluriceveràdiimei,èvi l'hàdavede.
15Tuttuciòch'elluhàuBabbuhèmio; 16Unpocuditempu,èùnmivedrete;
17Alloraalcunidiisodiscìpulidissenutràelli:Chìghjè questuchìcidice:«Unpocuditempu,èùnmivedete micca?Babbu?
18Alloradissenu:Chìhèquestuchìdice:Unpocu?ùn pudemumiccadìciòchìdice.
19AvàGhjesùsapiach'ellivulianudumandààellu,èli disse:«Inquirtatetràdivoiciòch'eaghjudettu:unpocu ditempu,èùnmivedrete;?
20Inverità,inverità,vidicuchìpiengereteèlagnerete,ma umondusirallegrarà;
21Adonna,quand'ellahèintravagli,hàdulore,perchèa soorahèghjunta;ma,appenahèparturitudiuzitellu,ùn siricordapiùdil'angoscia,pergioiachìunomuhènatuin umondu
22Èavà,dunque,avetedulore;mavivederaghjudinovu, èuvostrucoresirallegrarà,èavostragioianimuùnvi piglierà
23ÈinquellughjornuùnmidumandatenundaInverità, inverità,vidicu,tuttuciòchìdumandateàuBabbuinu monome,elluvidarà
24Sin'àavàùnavetedumandatunundainumonome: dumandate,èviriceverete,chìavostragioiasiapiena.
25Sticosevil'aghjudettuinpruverbii;mahèutempuchì ùnviparleraghjupiùinpruverbii,mavimustraraghju chjaramentediuBabbu.
26Inquellughjornudumandareteinumonome;èùnvi dicumiccachìpregheraghjuuBabbupervoi:
27PerchèuBabbustessutiama,perchèm'aveteamatu,è avetecridutuchìsòsurtudaDiu
28SòsurtitudauBabbu,èsòghjuntuinumondu:di novu,lasciòumondu,èvaiàuBabbu.
29Isodiscìpulilidissenu:Eccu,avàparlichjaramente,è ùndicemiccapruverbiu
30Avàsimusicurichìtùcunnoscitutteecose,èùnhè miccabisognuchìnimutidumanda:perquestuavemu cridutuchìtùsiasurtitudaDiu
31Ghjesùlirispose:Criditeavà?
32Eccu,l'orahèghjunta,sì,hèghjunta,chìvisarete spargugliati,ognunuàusopropiu,èmilasciàsolu,maùn sòmiccasolu,perchèuBabbuhècunmè.
33Tiaghjudettuquestecose,perchìinmèaveteapaceIn umonduaveretetribulazione;Aghjuvintuumondu
CAPITOLU17
1QuesteparolledisseGhjesù,èalzòl'ochjiàucelu,è disse:Babbu,l'orahèghjunta;glurificàutoFigliolu,chì ancuutoFigliolutiglorificarà:
2Cumel'avetedatuuputerenantuàognicarne,perch'ellu dessiavitaeternaàquellichìl'avetedatu
3Èquestuhèavitaeterna,perch'elliticunnoscenuusolu veruDiu,èGhjesùCristu,chìtùl'haimandatu
4Tiaghjuglurificatunantuàaterra:aghjufinituu travagliuch'ètùm'hàdatuàfà
5Èavà,oBabbu,miglorificatecunvoistessucùagloria ch'eaghjuavutucuntèprimachìumonduera
6Aghjumanifestatuutonomeàl'omichìm'hàdatuforadi umondu:itoieranu,èmil'haidatu;èanuguardatuato parolla
7Avàsanuchìtutteecosechìm'haidatusòditè.
8Perchèliaghjudatueparollechìm'hàdatu;èl'anu ricivutu,èsanudisicuruchìsòsurtudatè,èanucridutu chìtùm'avetemandatu.
9Preguperelli:ùnpricuperumondu,maperquellichì m’haidatu;perchèsòivostri
10Ètuttiimeisòtoi,èitoisòmei;èsòglurificatuinelli
11Èavàùnsòpiùinumondu,maquestisòinumondu,è venguàtèBabbuSantu,guardàpermezudiutonome quellichìm'haidatu,perch'ellisianuunu,cum'ènoi.
12Mentreerucunelliinumondu,l'aghjuguardatuinuto nome:quellichìm'hàdatul'aghjuguardatu,ènimuùnhè persu,maufiglioludiaperdizione;chìl'Scritturapòesse cumprita.
13Èavàvenguàtè;esticosiparluinumondu,perch'elli ponuavèamogioiacumpletainellistessi
14Liaghjudatuatoparolla;èumondulihàodiatu, perchèùnsòmiccadiumondu,cum'èùnsòmiccadiu mondu.
15Ùnpregumiccach’ètùlicaccissiforadiumondu,ma ch’ètùliguardiscidaumale
16Ùnsòmiccadiumondu,cum'èùnsòmiccadiumondu.
17Santificaliperviadiatoverità:atoparollahèaverità
18Cum'ètùm'haimandatuinumondu,cusìl'aghjuancu mandatuinumondu.
19Èperellimisantificu,perch'ellianuancuesse santificatiperviadiaverità
20Nepreguperellisolu,maancuperquellichìcrederanu inmèperviadiasoparolla;
21Ch'ellisòtuttiunu;cum'ètù,Babbu,sìinmè,èeiuin tè,perch'ellisòancuunuinnoi,chìumonducredechìtù m'haimandatu
22Èagloriach'ètùm'haidatul'aghjudatu;ch'elliponu esseunu,cum'ènoisimuunu:
23Eiuinelli,ètùinmè,perch'elliponuesseperfettiin unu;èchìumondusapich'ètùm'haimandatu,èl'avete amatu,cum'ètùm'aiamatu.
24Babbu,vogliuchìancuquellichìtùm'haidatu,sòcun mèinduvesò;ch'elliponuvedeamogloria,chìtùm'hai datu,perchèm'hàamatuprimadiafundazionediumondu.
25OBabbughjustu,umonduùnt’hàmiccacunnisciutu, maiot’aghjucunnisciutu,èquestianusappiutuchìtù m’haimandatu.
26Èliaghjudichjaratautonome,èudichjararaghju,chì l'amorechìm'aveteamatusiainelli,èeiuinelli
CAPITOLU18
1QuanduGhjesùebbedettequesteparolle,sin'andòcùi sodiscìpuliperutorrentediCedron,induveeraun giardinu,inqualeelluentra,èisodiscìpuli
2ÈancuGhjuda,chìl'hàtraditu,cunnisciavaulocu, perchèGhjesùandavaspessuquìcùisodiscìpuli
3AlloraGhjuda,dopuavèricevutuunabandadiomiè ufficialidaicapidiisacerdotièdiiFarisei,ghjunsequìcù lanterniètorcheèarmi
4Ghjesùdunque,sapendututtuciòchìliaviadavene nantuàellu,sin'andòèlidisse:Qualevocircate?
5Lirisposenu:GhjesùdiNazarethGhjesùlidisse:Sò elluÈancuGhjuda,chìutradiva,stavacunelli
6Appenach'elluliaviadettu:Sòellu,sin'andòindaretuè cascòinterra
7Alloralidumandòdinovu:Qualecercate?Èdissenu: GhjesùdiNazareth
8Ghjesùrispose:Viaghjudettuch’esòellu:s’èdunque micercate,lasciateandààelli:
9Perch'ellusicompiaaparollach'elludisse:Diquellichì m'haidatuùnaghjupersunimu
Ghjuvanni
10AlloraSimonPetru,avenduunaspada,l'hàsguassata,è batteuservitorediusuvrasacerdote,èlitagliòl'arechja dirittaUservitoresichjamavaMalchus
11AlloraGhjesùdisseàPetru:Mettiteaspadaina guaina:acoppachìumoBabbum'hàdatu,ùnlabeiu?
12Alloraabandaèucapitanuèl'ufficialidiiGhjudei pigliòàGhjesù,èuligà
13ÈupurtòprimaàAnna;carilétaitbeau-pèredeCaïphe, quiétaitlegrandprêtrecettemêmeannée
14OraCaïfaeraquelluchìhàdatucunsigliuàiGhjudei, chìeraconvenientechìunomumorseperupopulu
15ÈSimonPetruseguitavaàGhjesù,èancuunaltru discìpulu:quelludiscìpulueracunnisciutudausuvvernu sacrificadore,èandòcunGhjesùinupalazzudiusuvvernu sacrificadore
16MaPetrustavaforaàaporta.Alorssortitcetautre disciple,connudusouverainsacrificateur,etparlaàcelle quigardaitlaporte,etfitentrerPierre 17AlloraazitellachìtenevaaportaàPetrudisse:Ùnsite ancutùunudiidiscìpulidist'omu?Elludice,ùnsòmicca 18Èiservitorièl'ufficialistavanuquì,chìavianufattuun focudicarbone;perchèerafretu,èsiriscaldavanu,èPetru stavacunelli,èsiriscaldava
19AllorausuvvernusacrificadoredumandaàGhjesùdii sodiscìpulièdiasoduttrina.
20Ghjesùlirispose:Aghjuparlatuapertamenteàu mondu;Aghjusempreinsignatuinasinagoga,èinu tempiu,induveiGhjudeisempreritruvà;èinsicretuùn aghjudettununda
21Perchèmidumandu?dumandateàquellichìm'anu intesu,ciòchìaghjudettuàelli:eccu,sanuciòchìaghju dettu
22Èdopuavèparlatucusì,unudil'ufficialichìstavanu vicinu,battòàGhjesùcùapalmadiasomanu,dicendu: Rispondicusìàusuvrasacerdote?
23Ghjesùlirispose:S'eaghjuparlatumale,rende tistimunianzadiumale:mas'elluhèbè,perchèmibatti?
24Annal'aviamandatuliatuàCaifa,usuvvernusacerdote 25ÈSimonPetrusisteteèsiriscaldaAlloralidissenu: Ùnsìancutùunudiisodiscìpuli?Unigatu,èdisse:Ùn sòmicca
26Unudiiservitoridiusuvrasacerdote,chìerauso parenteàuqualePetruhàtagliatul'arechja,disse:Ùn t'aghjumiccavistuinl'ortucunellu?
27AlloraPetruricusòdinovu,èsubituugallocantò
28AlloracunduceruàGhjesùdaCaifaàasaladi ghjudiziu;èellistessiùnsòmiccaandatiinasaladi ghjudiziu,perùnesseimpurtati;maperpudèmanghjàa Pasqua
29AlloraPilatusin'andòversuelli,èlidisse:Chì accusazioneportateàst'omu?
30Risposenuèlidissenu:S'elluùneramiccaun malfattore,ùnl'avemumiccalivatuàtè
31AlloraPilatulidisse:Pigliatelu,èghjudicallusecondu avostralegeAlloraiGhjudeilidissenu:Ùncihèmicca permessudimetteàmortenimu
32Perch'ellus'accomplissiaparolladiGhjesù,ch'elluhà dettu,chìsignificheghjaamortech'elluaviadamore
33AlloraPilatuintrìdinovuinasaladighjudiziu,è chjamòàGhjesù,èlidisse:SòurèdiiGhjudei?
34Ghjesùlirispose:«Stacosadicidisèstessu,ol'altriti l'hanudettudimè?
35Pilaturispose:SòGhjudeu?Atoproprianazioneèi capidiisacerdotit'hàdatuàmè:chìavetefattu?
36Ghjesùrispose:Umoregnuùnhèmiccadistumondu; s'èumoregnueradistumondu,alloraimoservitorisi batteranu,perùnessemiccalivatuàiGhjudei;maavàu moregnuùnhèmiccadaquì
37AlloraPilatulidisse:Sòdunquerè?Ghjesùrispose: Tudicichìsòunrè.Perquestuscopusònatu,èperquesta causasòghjuntuinumondu,perrendetistimunianzadia veritàTuttiquellichìsòdiaveritàsentenuamovoce
38Pilatulidisse:Chìghjèaverità?Èquand'elluavia dettuquestu,sin'andòdinovuversuiGhjudei,èlidisse: Ùnaghjutrovuinellunundadiculpa.
39Mavoavetel'abitudinech'evilasciàunuàaPasqua: vulemudunquechìvilasciàurèdiiGhjudei?
40Alloratuttigridavanudinovu,dicendu:Ùnquestuomu, maBarabbaAvàBarabbaeraunladrone
CAPITOLU19
1AlloraPilatupigliòGhjesùèuflagellava 2Èisuldatichjappàunacuronadispine,èlimettenu nantuàatesta,èlimettenuunarobbapurpura
3Èdisse:Salute,rèdiiGhjudei!èlibattevanucùeso mani.
4Pilatudunquesin'andòdinovu,èlidisse:Eccu,vi l'aghjupurtatufora,persapèchìùnaghjutrovuinellu nisunaculpa.
5AlloraGhjesùghjunsefora,cùacoronadispineèu vestitupurpuraÈPilatulidisse:Eccul'omu!
6Quandudunqueicapidiisacrificadorièl'ufficialil'avè vistu,criavanu,dicendu:Crucificatelu,crucifissiluPilatu lidisse:Pigliatelu,ècrucificàlu,perchèùnaghjutrovuin ellunisunaculpa.
7IGhjudeilirisposenu:Avemuunalege,èperanostra legedevemore,perchès'hèfattuuFiglioludiDiu 8QuanduPilatuhàintesustaparolla,erapiùscantu; 9Èandòdinovuinasaladighjudiziu,èdisseàGhjesù: Dainduvesite?MaGhjesùùnlidetemiccarisposta 10AlloraPilatulidisse:Ùnmiparlimicca?Ùnsapete miccachìaghjuuputeredicrucifissi,èchìaghjuuputere diliberàti?
11Ghjesùrispose:Ùnpuditemiccaavènundadiputere contr'àmè,s'elluùnt'aviadatudal'altu;dunquequelluchì m'hàdatuàtèhàupeccatupiùgrande 12ÈdatanduPilatucircavadiliberàlu,maiGhjudei gridavanu,dicendu:S'ètùlasciandààst'omu,ùnsite miccaamicudiCesare;
13Pilatudunque,intesustaparolla,feceforaGhjesù,è s'assittòinutribunaleinunlocuchjamatuPavimenta,ma inebreuGabbatha 14ÈeraapreparazionediaPasqua,versuasestaora,è disseàiGhjudei:EccuuvostruRè!
15Mach'elligridavanu:Viacunellu,viacunellu, crucificàluPilatulidisse:CrucificàuvostruRè?Icapi sacerdotirisposenu:ÙnavemumiccarèchèCesare 16Alloraulihàdatuperessecrucifissu.Èpigghiaruà Ghjesù,èupurtonu
17È,purtenduasocroce,sin'andòinunlocuchjamatuu locudiucraniu,chìhèchjamatuinebraicuGolgotha. 18Induvel'anucrucifissu,èduialtricunellu,daognilatu, èGhjesùinmezu
19ÈPilatuhàscrittuuntitulu,èumettiunantuàacroceÈ ascritturaera:GESÙDINAZARETHURÈDIIJUDEI.
20AllorastutìtululittianuassaidiiGhjudei,perchèulocu induveGhjesùfùcrucifissueravicinuàacità,èerascrittu inebreu,grecuèlatinu.
21AlloraicapisacerdotidiiGhjudeidissenuàPilatu:Ùn scrivitemicca:UrèdiiGhjudei;mach'elludisse:Sòrèdi iGhjudei.
22Pilaturispose:Ciòch'aghjuscrittul'aghjuscrittu
23Alloraisuldati,dopuavècrucifissuàGhjesù,pigliòiso vistimenti,èfecequattruparti,àognisuldatuunaparte;è ancuusomantellu:avàumantelluerasenzacucitura, tissutudaacimaintuttu.
24Dicenudunquetràdielli:Ùnastrappamumicca,ma tiramuasorteperellu,diqualeserà,perchèsicompia l'Scritturachìdice:Sisòspartutiimovistimentiinmezuà elli,èperamovesteanufattusorteQuestecosedunquei suldatifecenu
25OrastavanuvicinuàacrocediGhjesù,asomammaèa surelladiasomamma,Maria,amògliadiCleophas,è MariaMaddalena
26AlloraGhjesù,videnduasomamma,èudiscìpuluchì stavavicinu,ch'elluamava,disseàasomamma:Donna, eccuutofigliolu!
27Alloradisseàudiscìpulu:Eccuatomamma!Èda quellaoraquelludiscìpulul'hàpurtatuincasasoia
28Dopuàquestu,Ghjesù,sapenduchìtutteecosesòstate compiute,perchìl'Scritturasiacumpiita,disse:Aghjusete.
29Oracieraunvasupienud'acitu;èsiriempiauna spongecùl'acitu,èumettiunantuàl'isopo,èumettenuàa sobocca. ,dopuavèricevutul'acitu,disse:Hèfinitu;
31IGhjudeidunque,perchèeraapreparazione,chìicorpi ùnrestanumiccanantuàacroceughjornudiusàbatu, (perchèquellughjornudiusàbatueraunghjornualtu), pregavanuàPilatuchìesogammilifussinurotteèch'elli pigliatu.
32Alloraghjunsenuisuldati,èrumpianuegambediu primu,èdil'altruchìeracrucifissucunellu
33Maquand'ellisòghjuntiàGhjesù,èvidenduch'elluera digiàmortu,ùnlirumpianumiccaegambe
34Maunudiisuldati,cùunalancia,hàtrafittuusofiancu, èsubituneescesangueèacqua.
35Èquelluchìl'hàvisturendetestimoniu,èuso testimoniuhèveru;
36Perquestecosesòstatefatte,perchìl'Scritturasia cumpiita:Unossudielluùnseràmiccarottu
37Èdinòun'antraScritturadice:Fighjeranuquelluchìanu trafittu
38DopuàquestuGhjiseppud'Arimatea,chìeradiscìpulu diGhjesù,mainsicretu,perpauradiiGhjudei,supplicòà PilatudipigliàucorpudiGhjesù,èPilatulidetepermessu. Hèvinutudunque,èpigliòucorpudiGhjesù
39ÈghjunseancuNicodemu,chìuprimughjunseà Ghjesùdinotte,èpurtòunamisturadimirraèd'aloe,di circacentulibbra
40AllorapiglionuucorpudiGhjesù,èuferiteinpannidi linucùispezie,cum'èamaneradiiGhjudeidisepultà
41Inulocuduv'ellueracrucifissu,cieraungiardinu;èin ugiardinuunsepulcrunovu,induveùneramaistatu pusatuomu
42AllorapusonuGhjesù,perviadiughjornudia preparazionediiGhjudei;perchèusepulcrueravicinu.
CAPITOLU20
1Uprimughjornudiasettimana,MariaMaddalena ghjunseprima,quandueraancubughju,àusepulcru,è vedeapetratoltadausepulcru.
2Alloraellacorse,èghjunseàSimonPetruèàl'altru discìpuluchìGhjesùamava,èlidisse:Hanucacciatuu Signoredausepulcru,èùnsapemuinduvel'anumessu
3AlloraPetrusin'andò,èquellualtrudiscìpulu,èghjunse àusepulcru.
4Allorasicurrianutraminduiinseme;èl'altrudiscìpulu fecepiùdiPetru,èghjunseprimaàusepulcru
5Ès'inchinòèfighjulendu,videipannidilinuchjinatu; maùnhèandatuin
6AlloraSimonPetrughjunsedopuàellu,èandòinu sepulcru,èvidechìipannidilinugiacevanu.
7Èutovagliolu,chìerainusocapu,ùnstendumiccacùi pannidilinu,maavvoltuinsemeinunlocusolu
8Alloraintrìancul'altrudiscìpulu,chìhèghjuntuuprimu àusepulcru,èvidendu,èhàcridutu
9Perchèùnanumiccacunnisciutuancul'Scrittura,chì deverisuscitatudaimorti.
10Alloraidiscìpulisin'andòtornaincasasoia 11MaMariastavaforaàusepulcrupienghjendu;è mentreellapienghje,s’inchina,èguardòinusepulcru.
12Èvededuianghjuliinbiancupusatu,unuàatesta,è l'altruàipedi,induveucorpudiGhjesùerapostu
13Èlidicenu:Donna,perchèpienghji?Iddalidisse: PerchèanupigliatuumoSignore,èùnsòmiccainduve l'anumessu
14Èquanduellaaviadettucusì,sivultòindaretu,èvideà Ghjesùchìstava,èùnsapiachìeraGhjesù
15Ghjesùlidisse:Donna,perchèpienghji?chicerchi? Ella,supponenduch'ellueraughjardinari,lidisse:Signore, s'ètùl'avetepurtatudaquì,dimmiinduvel'aidetti,è l'aghjupurtatu
16Ghjesùlidisse:Maria.Ellasivultòèlidisse:Rabbuni! valeàdì,Maestru
17Ghjesùlidisse:Ùnmitocca;perchèùnsòancuascesu àumoBabbu;èàumoDiu,èuvostruDiu.
18MariaMaddalenahèghjuntaèdisseàidiscìpulich'ella aviavistuuSignore,èch'elluliaviadettuquestecose 19Alloraulistessughjornuàasera,chìerauprimu ghjornudiasettimana,quandueporteeranuchjuseinduve idiscepulieranuriunitiperpauradiiGhjudei,Ghjesù ghjunseèsisteseàmezuàelli,èlidisse:Apaceàvoi 20Èdopuavèdettucusì,limostròesomanièusofiancu Alloraidiscìpulieranucuntenti,quanduanuvistuu Signore.
21AlloraGhjesùlidissedinovu:Apaceàvoi!
22Èdopuavèdettuquestu,spirònantuàelli,èlidisse: RiceveteuSpìrituSantu
23Qualunqueipeccatirimettete,lisòrimessi;èquellichì ipeccatiritene,sòritenuti.
24MaTumasgiu,unudiidodici,chjamatuDidimu,ùnera miccacunelliquanduGhjesùghjunse
25Alloral'altridiscìpulilidissenu:AvemuvistuuSignore. Malidisse:"Seùnaghjuvistuinesomanil'improntadie
unghie,èùnmetteumodituinl'improntadieunghie,èùn aghjumiccaamanuinusolatu,ùncrederaghjumicca.
26Èdopuàottughjorni,isodiscìpulieranuind'èdinovu, èTumasgiucunelli;tandughjunseGhjesù,eportechjuse, èsifirmòàmezuàèdisse:Apaceàvoi.
27AlloradisseàTumasgiu:Portaquìutodettu,èeccue miomani;èghjunghjitequìatomanu,èmettilainumo fiancu:èùnsiatemiccainfide,macrede.
28Tumasgiurisposeèlidisse:UmoSignoreèumoDiu
29Ghjesùlidisse:Tumasgiu,perchèm'avetevistu,avete cridutu:beatiquellichìùnanumiccavistu,machìanu cridutu
30ÈassaialtrisegnichìGhjesùhàveramentefattuin presenzadiisodiscìpuli,chìùnsòmiccascrittiinstu libru:
31Maquestisòscritti,perpudècredechìGhjesùhèu Cristu,uFiglioludiDiu;èchìcredechìpudeteavèavita permezudiusonome
CAPITOLU21
1Dopuàquestecose,Ghjesùsimostròdinovuài discìpulinantuàumarediTiberiade;ècusìsimostraellu stessu
2EranuinsemeSimonePetru,èTumasgiuchjamatu Didymu,èNatanaelediCanainGalilea,èifigliolidi Zebedee,èduialtridiisodiscìpuli
3SimonPetrulidisse:Vogliuàpiscà.Lidicianu:Noi ancuandemucuntèSin'andòfora,èintrinusubituinuna nave;èquellanotteùnanupigliatununda
4Maquandueraghjuntaamatina,Ghjesùstavanantuàa riva;maidiscìpuliùnsapianuchìeraGhjesù
5AlloraGhjesùlidisse:Figlioli,avetedamanghjà?Li rispundenu:No.
6Èlidisse:Gettatearetaàulatudrittudianave,è truvereteIlslançaientdonc,etmaintenantilsnepouvaient pastirerledessuspourlamultitudedepiscis.
7AlloraudiscìpuluchìGhjesùhàamatudisseàPetru:Hè uSignoreQuanduSimonPetruhàintesudìchìerau Signore,hàcenatuusomantelludipiscadoru(perchèera nudu)èsighjittassiinumare
8Èl'altridiscìpulighjunsenuinunapicculabarca; (perch'elliùneranumiccaluntanudaaterra,macum'èduie centucubiti),trascinenduaretacùipesci
9Appenaghjuntiàaterra,vittinuquìunfocudicarbone,è ipescimessisopra,èupane.
10Ghjesùlidisse:Portateipescich’èvoavetepigliatu avà.
11SimonPetrucullighja,ètiraaretainterrapienadipesci grandi,centucinquantaètrè; 12Ghjesùlidisse:VeniteàcenaÈnimudiidiscìpuliùn osavadumandàellu:Qualesì?sapenduchìerauSignore.
13AlloraGhjesùghjunse,pigliòupaneèlidà,èpiscidinò
14HèaterzavoltachìGhjesùsimostraàisodiscìpuli, dopuch'elluhèstaturisuscitatudaimorti
15Allora,dopuàcena,GhjesùdisseàSimonPetru: Simone,figlioludiGhjona,miamipiùchèquesti?Idduli disse:Iè,Signore;sapetechìtiamuIddulidisse:Pascei moagnelli
16Lidissedinovuasecondavolta:Simone,figlioludi Ghjona,miami?Iddulidisse:Iè,Signore;sapetechìti amuIddulidisse:Pasceemiopecure
17Lidisseaterzavolta:Simone,figlioludiGhjona,mi ami?Petrueraafflittuperchèelludisseaterzavolta:Mi amate?Èlidisse:Signore,sapetetutteecose;sapetechì tiamu.Ghjesùlidisse:Pasceemopecure.
18Inverità,inverità,tidicu,quand'ètùeraghjovanu,ti cinghjia,èandaviduv'ètùvoli;ùnavissimicca
19Questuhàdettu,chìindicavaperqualemortech'ellu aviadaglurificààDiu.Èdopuavèparlatuquestu,lidisse: Seguimi
20AlloraPetru,vultendu,videchìseguitaudiscìpuluchì Ghjesùamava;chìsiappoghjaancuàusopettuàacena, èdisse:Signore,qualehèquelluchìtitradisce?
21Petru,videndulu,disseàGhjesù:Signore,èchìfarà st'omu?
22Ghjesùlidisse:s'evogliuch'ellusistessifinuàch'e aghjuvintu,chìtihè?seguitemi.
23Allorasin'andòàdìàmezuàifratellichìquellu discìpuluùnmuririamicca;ma,s'elluvogliuch'ellu s'aspittassifinuàch'evingu,chìhèquestupervoi?
24Questuhèudiscìpuluchìtistimunieghjadiquestecose, èchìhàscrittuquestecose,èsapemuchìasotistimunianza hèvera.
25ÈcisòancuassaialtrecosechìGhjesùhàfattu,chì, s'elludeveessescrittitutti,supponuchìancuumondu stessuùnpudiacunteneilibrichìdeveessescrittu.Amen.
Attidil'Apòstuli
CAPITOLU1
1Uprimutrattatuaghjufattu,oTeofilu,dituttuciòchì Ghjesùhàcuminciatuàfàèàinsignà, 2Finuàughjornuch'ellufùpigliatu,dopuchì,perviadiu SpìrituSantu,aviadatucumandamentiàl'apòstulich'ellu aviasceltu:
3Àqualeancuellusimostravivudopuàasopassioneper parechjeproveinfallibili,essenduvistudaelliquaranta ghjorni,èparlendudiecosechìriguardanuuregnudiDiu
4È,essenduriuniticunelli,liurdinòch'elliùnsi alluntanassidaGhjerusalemme,maaspittàvanuaprumessa diuBabbuchì,diceellu,aveteintesuparlàdimè 5PerchèGhjuvannihàveramentebattezud'acqua;mavoi saretebattezzaticùuSpìrituSantudapocudighjorni.
6Allora,quand'ellis'eranuriuniti,lidumandavanu, dicendu:Signore,inquestutempurestituiràuregnuà Israele?
7Èlidisse:Ùnvitoccaàcunnosceitempioestagionichì uBabbuhàmessuinusopropiuputere
8Maricevereteuputere,dopuchìuSpìrituSantuhè ghjuntunantuàvoi,èsaretetistimunianzipermèin Ghjerusalemme,èintuttaaGhjudea,èinSamaria,èfinuà l'estremitàdiaterra.
9Èquand'elluaviaparlatuquestecose,mentrech'elli vedevanu,fùpigliatu;èunanuvolal'accoltaforadiaso vista.
10Èmentrech'ellifighjavanufissiinucelu,mentrech'ellu cullighjava,eccu,duiomistavanuvicinuàelliinvestiti bianchi;
11Qualehàdettuancu:OmidiGalilea,perchèstateà fighjàinucelu?StustessuGhjesù,chìhèstatupurtatuda voiinucelu,venecusìcumul'avetevistuandàinucelu.
12AlloraturnonuinGhjerusalemmedaumontechjamatu Olivet,chìhèdaGhjerusalemmeunviaghjudisabbatu.
13Èquand'ellisòghjuntiind'èunastanzasuprana,induve stavanuPetruèGhjacumuèGhjuvannièAndrea,Filippuè Tumasgiu,BartolomeuèMatteu,Ghjacumu,figliolu d'Alfeu,èSimonuZeloteèGhjudaufratelludiGhjacumu
14Quessitutticuntinueghjanuinunapreghieraè supplicazione,cùedonne,èMaria,amammadiGhjesù,è cùisofratelli
15ÈinquellighjorniPetrus'arrizzòàmezuàidiscìpuli,è disse:(unùmmurudinomiinsemeeracircacentuvinti).
16Omièfratelli,staScritturadeveessestatacumpleta,chì uSpìrituSantuperboccadiDavidhàparlatuprimadi Ghjuda,chìeraguidaperquellichìanupigliatuGhjesù.
17Perchèeracuntatucunnoi,èaviaottenutuunapartedi stuministeru
18Avàst'omuhàacquistatuuncampucùaricumpensadi l'iniquità;ècascàatesta,sisfondòàmezuàmezu,ètutte esovisceresbuchjavanu
19Èeracunnisciutudatuttil'abitantidiGhjerusalemme; inquantuquellucampuhèchjamatuinasolinguapropria, Aceldama,valeàdì,Ucampudisangue
20PerchèhèscrittuinulibrudiiSalmi:Chìaso abitazionesiadesolata,èch'elluùncisianimu;
21Perquessa,distiomichìsòstaticumpagniecunnoi tuttuutempuchìuSignoreGhjesùhèandatuèesciatrànoi,
22PartendudaubattèsimudiGhjuvanni,finuàquellu ghjornuch'elluhèstatupigliatudanoi,deveesseurdinatu peressetistimunianzecunnoidiasorisurrezzione.
23Èanudesignatudui,GhjiseppuchjamatuBarsaba,chì erachjamatuGhjustu,èMattia
24Eanupricatu,èdicenu:Tu,oSignore,chìcunnoscii coridituttil'omi,mostras'elludistiduiavetesceltu
25Perch'ellupòpigliàpartedistuministeruèdi l'apostulatu,daqualeGhjudahècascatupertrasgressione, perandàinusolocu
26Èanudatuisosorte;èulottuhècascatunantuà Matthias;èfùnuminatucùl'undiciapòstuli.
CAPITOLU2
1ÈquanduughjornudiaPentecostehèghjuntu cumplettamente,eranututticununaccorduinunlocu
2Èsubbitughjunseunsonudaucelucum'èdiunventu forte,èchjappàtuttaacasaduv'ellistavanuàpusà
3Èliapparsulinguefessucum'èdifocu,èsipusònantuà ognunudielli.
4ÈtuttieranupienidiuSpìrituSantu,ècuminciaruàparlà altrelingue,cum'èuSpìritulidavaàparlà.
5ÈabitavanuinGhjerusalemmeGhjudei,omidevoti,da ogninazionesottuàucelu
6Or,quand'elluhèstaturumore,amultitùdines'adunava,è eracunfusa,perchèchìognunulisenteparlàinasolingua.
7Ètuttieranumaravigliatièmaravigliati,dicendul'unà l'altru:Eccu,ùnsòmiccatuttiquellichìparlanuGalilei? 8Ècumusisentemuogniomuinanostralingua,ind’èchì avemunatu?
9Parti,Medi,Elamiti,èl'abitantiinMesopotamia,in GhjudeaèinCappadocia,inuPontuèinl'Asia, 10FrigiaèPanfilia,inEgittu,èinepartidiLibiavicinuà Cirene,èstranieridiRoma,Ghjudeièproseliti, 11CretièArabi,lisentimuparlàinanostralingual'opere maravigliosediDiu
12Ètuttieranumaravigliati,èeranuindubbitu,dicendu l'unàl'altru:Chìsignificaquestu?
13L'altridicianuinburla:Questiomisòpienidivinu novu.
14MaPetru,stenducùl'undici,alzòasovoce,èlidisse: OmidiGhjudea,èvoituttichìabitateinGhjerusalemme, siatecunnisciutidavoi,èascoltateemoparolle:
15Perchèquestiùnsòmiccaubriachi,cum'èvoisupponete, chìùnhèchèaterzaoradiughjornu
16MaquestuhèquelluchìhèstatudettudauprufetaJoël; 17Inl'ultimighjorni,diceDiu,versaraghjudaumoSpìritu nantuàognicarne;èivostrifigliolièevostrefigliole prufetizeranu,èivostrighjovaniviranuvisioni,èivostri vechjiviranusogni:
18Ènantuàimoservitoriènantuàemoserva, versaraghjuinquellighjornidiumoSpìritu;è prufetizeranu:
19Fararaghjumiraculiinucelu,èsegniinterrasottu; sangueèfocuèvaporedifumu:
20Usoleseràcambiatuinbughjura,èalunainsangue, primachìvenequellughjornugrandeènotevolediu
Signore:
21ÈseràchìquelluchìinvocàunomediuSignoreserà salvatu
22Oomid'Israele,sentenusteparolle;GhjesùdiNazareth, unomuappruvatudiDiutràvoipermiraculièmaraviglie
èsegni,chìDiuhàfattuperelluinmezuàvoi,cum'èvoi stessusapete:
23Iddu,essenduliberatudaucunsigliudeterminatuèa prescienzadiDiu,l'avetepigliatu,èpermanigattivil'avete crucifissuèuccisu.
24QualeDiuhàrisuscitatu,avendusbulicatuiduloridia morte,perchèùneramiccapussibulech'ellusiaritenutu
25PerchèDavidparladiellu:Aghjusemprevistuu Signoredavantiàamofaccia,perchèelluhèàamodiritta, perùnessemiccamossu
26Perquessa,umocoresirallegra,èamolinguas'aligra; inpiùamocarneriposaràinsperanza:
27Perchèùnlasciaretemiccaamoànimainl'infernu,nè permetteretechìutoSantuvedaacorruzzione
28M'haifattucunnosceimodidiavita;mifaraipienadi gioiacùutovisu.
29Omièfratelli,lasciamiparlàcunvoidiupatriarca David,chìhèmortuèintarratu,èusosepulcruhècunnoi finuàoghje.
30Perquessa,essenduprufeta,èsapenduchìDiuliavia ghjuratucùunghjuramentu,chìdiufruttudiisolombi, seconduacarne,risuscitaràCristuperpusànantuàuso tronu;
31Videnduquestuprima,hàparlatudiarisurrezzionedi Cristu,chìasoànimaùneramiccalasciatainl'infernu,nè asocarnehàvistuacorruzzione
32StuGhjesùhàrisuscitatuDiu,diqualesimututti tistimoni.
33Perquessa,essenduàamanudirittadiDiuesaltatu,è avèricevutudauBabbuaprumessadiuSpìrituSantu,hà spulatuquestuchìavàvedeèsente.
34PerchèDavidùnhèmiccacullatuiniceli,maellu stessudice:USignorehàdettuàumoSignore:Siateàa modiritta.
35Finuàfàitonemichiutosgabello
36Perquessa,chìtuttaacasad'IsraelesàbèchìDiuhà fattuquellustessuGhjesùchìavetecrucifissu,siaSignore èCristu
37Or,quand'ellianuintesuquestu,s'hèpicchituinuso core,èdissenuàPetruèàl'altriapòstuli:Omièfratelli, chìfaremu?
38AlloraPetrulidisse:Pentitevi,èchìognunudivoisia battizatuinunomediGhjesùCristu,perarimissionedii peccati,èricevereteurigaludiuSpìrituSantu
39Perchèaprumessahèpervoi,èperivostrifiglioli,èper tuttiquellichìsòluntanu,quant'èuSignore,unostruDiu, chjamarà
40Ècùparechjealtreparolletistimuniaèesurtò,dicendu: Salvatevidastagenerazioneperversa
41Alloraquellichìcunpiacèricevenuasoparollaeranu battezzati;èulistessughjornulisòaghjuntucircatrèmila anime.
42Ècuntinueghjanufermamenteinaduttrinaèina fraternitàdil'apòstuli,èinapartizionediupaneèina preghiera
43Èutimorevinanantuàogniànima,èparechjimiraculi èsegnieranufattidal'apòstuli.
44Ètuttiquellichìcrèdenueranuinseme,èavianututtee cosecumune;
45Èvindutuisopussidimentièisobeni,èlisparteàtutti l'omi,cum'èogniomuaviabisognu
46Èch'ellistavanuognighjornuinutempiu,èrompendu upanedicasaincasa,manciavanuasocarnecungioiaè uncoreunicu
47LodenduàDiu,èavègraziaàtuttuupopulu.Èu Signoreaghjunghjiaàachjesaognighjornucumusideve essesalvatu
CAPITOLU3
1OrPetruèGhjuvannicullòinsemeinutempiuàl'oradia preghiera,chìeraanovenaora
2Èfùpurtatuunomuzoppudauventrediasomamma, ch'ellimettevanuognighjornuàaportadiutempiuchìsi chjamaBella,perdumandàl'elemosinaàquellichì entravanuinutempiu
3Quale,videnduPetruèGhjuvanniperandàinutempiu, dumandòl'elemosina
4ÈPetru,fighjendul'ochjinantuàellucùGhjuvanni, disse:Fighjateànoi.
5Èlifeceattente,aspittenduàricevequalcosadielli
6AlloraPetrudisse:Ùnaghjunèargentunèoru;maciò ch'eaghjudatuti:InunomediGhjesùCristudiNazareth, alzatiècammina
7Èupigliòperamanudiritta,èl'alzò,èsubituisopediè l'ossadil'anchjericivutuforza.
8È,saltendu,s'arrizzò,andò,èintrìcunelliinutempiu, marchjendu,saltendu,èlodenduàDiu
9ÈtuttuupopuluuvidiacamminenduèlodavaàDiu:
10Èsapianuchìeraquelluchìs'assittòperl'elemosinaàa BellaPortadiuTempiu;
11Ècum'èuzoppuchìeraguaritutiniaàPetruè Ghjuvanni,tuttuupopulucurriaàelliinuportico chjamatudiSalomone,assaimaravigliatu
12ÈPetru,videnduciò,risposeàupopulu:Omid'Israele, perchèvimaravigliatediquestu?operchèciguardatecusì seriamenteànoi,cum'ès'èperunostruputereosantità avemufattust'omuàmarchjà?
13UDiud'Abrahamu,d'Isaac,èdiGhjacobbu,uDiudii nostribabbi,hàglurificatuusoFiglioluGhjesù;ch'èvo aveterinunziatu,èl'aveterinnegatuinpresenzadiPilatu, quandueradecisudilascialluandà
14MavoiricusateuSantuèuGhjustu,èvulevatechìun assassinuvisiadatu;
15ÈtombuuPrincipediavita,chìDiuhàrisuscitatudai morti;diqualesimutistimoni
16Èusonome,perviadiafedeinusonome,hàfattustu omuforte,chìvoivedeteècunnosci:iè,afedechìhèda ellulihàdatustasanitàperfettainpresenzadivoitutti.
17Èavà,fratelli,sòchìperignuranzal'avetefattu,cum'è ancuivostricapi
18MaciòchìDiuprimaaviadimustratudaaboccaditutti isoprufeti,chìCristuaviadasoffre,l'hàcumpiutucusì.
19Pentitevidunque,èsiatecunvertiti,chìivostripeccati ponuessesguassati,quanduitempidirinfrescantevenenu daapresenzadiuSignore;
20ÈmandarààGhjesùCristu,chìprimavierapridicatu: 21Qualechìuceludevericevefinuàitempidia restituzioneditutteecose,chìDiuhàparlatudaaboccadi tuttiisoprufetisantidapoiuprincipiudiumondu 22PerchèMosèhàdettuveramenteàibabbi:USignore,u vostruDiu,visusciteràunprufetadiivostrifratelli,cum'è mè;ellusentereteintuttuciòchìvidirà
23Èaccadechìogniànima,chìùnsentemiccaquellu prufeta,seràdistruttatràupopulu.
24Iè,ètuttiiprufetidaSamuelèquellichìseguitanudopu, quantianuparlatu,anuancupreditudistighjorni.
25Voisìifigliolidiiprufeti,èdil'allianzachìDiuhà fattucùinostribabbi,dicenduàAbràhamu:Èinato discendenzaseranubenedettituttiiparentidiaterra
26Àvoiprima,Diu,avendurisuscitatuusoFigliolu Ghjesù,umandòàbenedizzionedivoi,alluntanendu ognunudivoidaesoiniquità
CAPITOLU4
1Etcommeilsparlaientaupeuple,lesprêtres,lecapitaine dutempleetlessadducéensvinrentsureux
2Essenduafflittatich'ellianuinsignatuàupopulu,è pridicatupermezudiGhjesùarisurrezzionedaimorti
3Èlipusonuemani,èlimettenuinsplutazionifinuàu ghjornudopu,perchèeraoraasera.
4Eppuru,parechjidiquellichìanuintesuaparolla cridevanu;èunumerudil'omieracircacinquemila 5Èavveneudumanechìisocapi,isoanzianièiscribi, 6ÈAnnausuvrasacrificadore,èCaifa,èGhjuvanni,è Lisandru,ètuttiquellichìeranudiaparentidiusuvra sacerdote,sisòriunitiinGhjerusalemme.
7Èquand'ellil'avianumessiàmezuàelli,lidumandò:Per qualeputenza,operqualenome,avetefattuquestu?
8AlloraPetru,pienudiuSpìrituSantu,lidisse:Voicapi diupopuluèanzianid'Israele,
9S'èoghjeavemuesaminatudiabonaazionefattaàl'omu impotente,perqualemoduhèstatuguaritu?
10Sappiateàvoitutti,èàtuttuupopulud'Israele,chì,per unomediGhjesùCristudiNazareth,chìavetecrucifissu, chìDiuhàrisuscitatudaimorti,ancuperellu,questuomu hèquì,sanu,davantiàvoi
11Questahèapetrachìhèstataabbandonatadavoi custruttori,chìhèdiventataucapudil'angulu.
12Ùncihènèsalvezzainalcunualtru,perchèùncihè nisunaltrunomesottuàuceludatuàl'omi,perquale avemudaessesalvatu.
13Or,quand'ellianuvistul'audaciadiPetruèGhjuvanni,è s'avissich'ellieranuomiignorantièignoranti,si maravigliavanu;èpigghiarucunniscenzadielli,ch'elli eranustaticunGhjesù
14Èvidendul'omuchìeraguarituchìstavacunelli,ùn pudianudìnundacontruàellu.
15Maquanduliavianuurdinatudiandàforadiucunsigliu, sicunferiscenutràelli:
16Dicendu:Chìfaremuàquestiomi?perchèchì veramenteunmiraculunotabilehèstatufattudaellihè manifestatuàtuttiquellichìabitanuinGhjerusalemme;è ùnpudemumiccanigà.
17Mach'ellaùnsisparghjepiùàmezuàupopulu, minacciamuch'elliùnparranupiùànimuinquestunome 18Èlichjamavanu,èlicumandavanudiùnparlàmiccanè d'insignàinunomediGhjesù
19MaPetruèGhjuvannilirisposenuèlidissenu:S'ellu hèghjustudavantiàDiuàsentevoipiùchèàDiu,ghjudicà voi
20Perchèùnpudemuchèparlàdiecosechìavemuvistuè intesu
21Allora,dopuavèminacciatudipiù,lilasciòandà,ùn truvendunundadimanerach'ellipudianupunisce,pervia diupopulu,perchètuttil'omiglurificavanuàDiuperciò chìerafattu.
22Perchèl'omuerapiùdiquarant'anni,àqualehèstatu fattustumiraculudiguariscenza
23Èesseliberati,sin'andòind'èasocumpagnie,è annunzianututtuciòchìicapidiisacrificadorièl'anziani liavianudettu
24Èquanduanuintesuquessa,alzavanuasovoceàDiu cununaccordu,èdissenu:Signore,tùsìDiu,chìavete fattuuceluèaterraèumare,ètuttuciòchìhèinelli
25Quale,perboccadiutoservitoreDavid,hàdettu: Perchèipaganis'arrabbianu,èupopulus'imaginacose vani?
26Irèdiaterras'arrizzò,èicapisòstatiriuniticontruàu SignoreècontruàusoCristu
27Inverità,contr'àutosantufiglioluGhjesù,chìt'aiuntu, ErodeèPonziuPilatu,cùipaganièupopulud'Israele, eranuriunitiinseme
28Perfàtuttuciòchìatomanuèutocunsigliuhàdecisu primadifà.
29Èavà,oSignore,eccuesominacce,èdààitoservitori chì,cùtuttal'audacia,ponudìatoparolla
30Stenduatomanuperguarì;èchìisegnièmeraviglie ponuessefatticùunomediutosantufiglioluGhjesù
31Èquand'elliavianupricatu,ulocuduv'ellieranuriuniti insemesiscuzzulò;ètuttieranupienidiuSpìrituSantu,è anuparlatuaparolladiDiucunaudacia
32Èamultitùdinediquellichìcrèdenueranudiuncoreè d'unaànima;maavianututteecosecumune.
33Ècungrandeputenzaanudatul'apòstulitistimunianza diarisurrezzionediuSignoreGhjesù,èunagrandegrazia eranantuàellitutti.
34Ùncin'eranimuchìmancava,perchètuttiquellichìanu pussedediterreodicaselivendevanu,èpurtonuuprezzu diecosechìeranuvendute.
35Èlipusòàipedidil'apòstuli;èsifaciaadistribuzione àognunuseconduch'elluaviabisognu
36ÈGhjiseppu,chìl'apòstulichjamavaBarnaba,(chìhè interpretatuufiglioludiacunsulazione),Levitu,èdiu paesediCipru
37Avenduaterra,uvindutu,èpurtòisoldi,èupusòài pedidil'apòstuli
CAPITOLU5
1MaunomuchjamatuAnanias,cùSapphira,asomoglia, hàvindutuunpussessu,
2Èriservòunapartediuprezzu,asomogliaeraancu cunnisciuta,ènepurtòunacertaparte,èapusòàipedidi l'apòstuli.
3MaPetrudisse:Anania,perchèSatanahàpienuutocore permentiàuSpìrituSantu,èperrinfurzàunapartediu prezzudiaterra?
4Mentrech'elluera,ùneramiccauvostrupropiu?èdopu chìeravindutu,ùneramiccainuvostrupropiuputere? perchèavetecuncipitustacosainuvostrucore?ùnavete miccamentituàl'omi,maàDiu
5ÈAnania,intesusteparolle,cascò,èabbandunòuspirtu; èunagrandepauraghjunseàtuttiquellichìanuintesu questecose
6Etlesjeunesgenss'élevèrent,leblessèrent,l'emportèrent etl'enterraient.
7Èeracircatrèoredopu,quanduasomoglia,senzasapè ciòchìerafattu,intrì.
8ÈPetrulirispose:Dimmis'èvoavetevindutuaterraper tantu?Èelladisse:Iè,pertantu
9AlloraPetrulidisse:Cumuhèchìvoaveteaccunsentutu insemepertentàuSpìritudiuSignore?eccu,ipedidi quellichìanuintarratuutomaritusòàaporta,èti purteranufora
10Allorach'ellacascòsubituàisopedi,èabbandunòu fantasma;èighjovanighjovanuentranu,atruvarumorta, è,purtendulafora,l'anuintarratadausomaritu.
11Èungrandetimoreghjunseàtuttaachjesa,èàquelli chìanuintesustecose
12Èdaemanidil'apòstuli,parechjisegnièmaravigliisò statifattitràupopulu;(èeranututticununaccorduinu porticodiSalomone
13Èdil'altri,nimuùnosavauniscesiàelli,maupopululi magnificava
14ÈicredentieranupiùaghjuntuàuSignore,multitùdine d'omièdidonne.)
15Aupointqu'ilsconduisaientlesmaladesdanslesrues, etlesmettaientsurdeslitsetdescanapés,afinqu'aumoins l'ombredePierrequipassait,fûtombragéeparquelquesunsd'entreeux
16Unamultitùdinediecitàdil'intornughjunseancuà Ghjerusalemme,purtenduimalati,èquellichìeranu turbatidaspiritiimpuri,ètuttisòstatiguariti
17Alorslesouverainsacrificateurseleva,ettousceuxqui étaientaveclui(quiestlasectedesSadducéens)etfurent remplisd'indignation
18Ès'imponenuemaninantuàl'apòstuli,èimettein prigiòcumuni.
19Mal'ànghjuludiuSignorehàapertudinotteeportedia prigiò,èlifecefora,èdisse:
20Vai,stammièparlainutempiuàupopulututtee parolledistavita
21Èquand'ellianuintesuquessa,entranuinutempiudi matina,èinsignanu.Mausuvvernusacrificadoreghjunse, èquellichìeranucunellu,ècunvocòucunsigliu,ètuttuu sinatudiifigliolid'Israele,èmandòàaprigiòperesse purtati.
22Maquandul'ufficialisòghjunti,èùnlitruvarumiccain prigiò,sinevultonuèdissenu:
23Dicendu:Aprigiòtruvemuveramentechìavemu chjusuintuttasicurezza,èiguardianichìstavanufora davantiàeporte;maquanduavemuapertu,ùnavemu trovuomuind'uinternu
24Quanduusuvvernusacrificadoreèucapudiutempiuè icapidiisacrificadorianuintesuquestecose,dubitavanu d'ellidachìquestupuderiacresce.
25Alloraunus'avvicinòèlidisse:Eccu,l'omich'èvo avetemessuinprigiòstanuinutempiuèinsignanuàu populu
26Alloraucapitanusin'andòcùl'ufficiali,èlipurtòsenza viulenza,perchètemevanuupopulu,ch'elliùnanudaesse lapidatu
27È,quandul'avianupurtatu,ipusonudavantiàu cunciliu;
28Dicendu:Ùnviavemumiccastrettuurdinatudiùn insignàinstunome?è,eccu,aveteriempitu
Ghjerusalemmecùavostraduttrina,èaveteintenzionedi purtàusanguediquestuomunantuànoi.
29AlloraPetruèl'altriapòstulirispundenuèdissenu: AvemudaubbidìàDiupiuttostuchèàl'omi.
30UDiudiinostribabbihàrisuscitatuàGhjesù,chìvo avetetombuèimpiccatuàunarbre
31Diul'hàesaltatucùasomanudirittaperesseun PrìncipeèunSalvatore,perdàapenitenzaàIsraeleèu pirdunudiipiccati
32Ènoisimuisotistimunianzidisticosi;ècusìhèancu uSpìrituSantu,chìDiuhàdatuàquellichìubbidiscenu 33Quand'ellil'anuintesu,sòstatichjappiinucore,è pigghiarucunsigliuditumbàli.
34AlloraunFariseu,chjamatuGamaliel,chìeraunduttore dialege,chìerainriputazionetràtuttuupopulu,s'hè rializatuinucunsigliu;
35Èlidisse:Omid'Israele,fateattenzioneàciòchì intendetefàinquantuàquestiomi
36Primadistighjorni,Théudass'alzò,sivantavad'esse qualcunu;àqualeunnumerudiomi,circaquattrucentu, s'uniscenu:qualehèstatuuccisu;ètuttiquellichì ubbidivanu,eranuspargugliati,èpurtatiànulla.
37Dopuàquestuomu,GhjudadiGalilea,inighjornidi l'impositu,s'hèrializatu,èhàattiratuassaighjentedopuà ellu;ètutti,ancuquellichìubbidivanu,eranuspargugliati.
38Èavà,vidicu:Astenitedastiomi,èlasciateliinpace: perchès'èstucunsigliuostutravagliuhèdil'omi,ùnserà miccasbuchjatu.
39Mas'elluhèdiDiu,ùnpudetemiccasfondà;perùnesse trovuancuàluttàcontruàDiu
40Ècunelluaccunsentì,è,dopuavèchjamatul'apòstuli,è libattu,urdinòch'elliùnsiparlassiinunomediGhjesù,è lilasciàandà
41Ès'alluntanudaaprisenzadiucunsigliu,rallegrandu ch'ellieranuriputatidegnidisoffredivergognaperuso nome
42Èognighjornuinutempiu,èinognicasa,ùncessanu d'insignàèdipredicààGhjesùCristu
CAPITOLU6
1Èinquellighjorni,quanduunumerudiidiscìpuliera multiplicatu,sisuscitaunamurmurazionediiGrecicontr'à l'Ebrei,perchèesoveduveeranutrascurateinuministeru diognighjornu
2Alloraidodicichjamavanuamultitùdinediidiscìpuli,è lidissenu:Ùnhèmiccaraghjonechìavemudaabbandunà aparolladiDiuèserveàtavule.
3Perquessa,fratelli,fighjateàmezuàvoisetteomionesta, pienidiuSpìrituSantuèdiasaviezza,àqualepudemu designàperquestuaffare
4Macidaremusempreàapreghiera,èàuministerudia parolla
5Èstaparollapiaccòàtuttaaghjente,èscelsinuStefanu, unomupienudifedeèdiuSpìrituSantu,èFilippu,è Prucoru,èNicànuru,èTimonu,èParmenas,èNicolau, proselitudiAntiochia.
6Ch'ellipusonudavantiàl'apòstuli,è,dopuavèpricatu,li imposenuemani
7ÈaparolladiDiucresce;èunumerudiidiscìpulisi multiplicòassaiinGhjerusalemme;èunagrande cumpagniadiipretieranuubbidientiàafede
8ÈStefanu,pienudifedeèdiputenza,hàfattugrandi miraculièmiraculitràupopulu.
9Allorasisuscitanucertidiasinagoga,chìhèchjamata sinagogadiiLibertini,èdiCireneèdiAlessandria,èdi quellidiaCiliciaèdil'Asia,disputenducùStefanu.
10Èùnanupussuturesisteàasaviezzaèàuspiritucù qualeelluparlava
11Tandusubornavanul'omi,chìdissenu:L'avemuintesu parlàblasfemicontr'àMosèècontruàDiu
12Etilssoulevèrentlepeuple,lesanciensetlesscribes, s'approchèrentdelui,l'attrapèrentetleconduisirentau conseil
13Èfacianufalsitistimunianzi,chìdicenu:St'omuùn cessàdiparlàblasfemicontruàstulocusantuèàalege
14Perchèl'avemuintesudìchìquestuGhjesùdiNazareth hàdadistrughjestulocu,èhàdacambiàl'usichìMosèci hàliberatu
15Ètuttiquellichìstavanuinucunciliu,fighjulendu fighjulendunantuàellu,vittinuasofacciacum'èquella d'unanghjulu
CAPITOLU7
1Allorausuvrasacerdotedisse:Sòcusìcusì?
2Èdisse:Omi,fratellièbabbi,ascoltate;UDiudia gloriaapparsuàunostrubabbuAbraham,quanduerain Mesopotamia,primach'elluabitòinCharran,
3Èlidisse:Escedautopaeseèdaatoparentela,èvenite inupaesechìtimustraraghju
4AlloraescedaupaesediiCaldei,èhàabitatuin Charran;
5Èùnlidetemiccainereditàinquestu,micca,miccatantu permetteusopede;mahàprumessuch'ellulidariain pussessu,èàasodiscendenzadopuàellu,quand'elluùn aviamiccafigliolu
6ÈDiuhàparlatucusì:Chìasosumentedevestàinun paesestraneru;èch'ellilipurtassiinschiavitù,èlipricàu malequattrucentuanni
7Èghjudicheraghjuanazioneàqualesaranuinschiavitù, disseDiu;èdopu,esceranu,èmiservenuinstulocu.
8Èlidetel'allianzadiacircuncisione;ècusìAbràhamu nasceàIsaac,èucirconcisul'ottughjornu;èIsaccunascì àGhjacobbu;èGhjacobbugeneròidodicipatriarchi.
9Èipatriarchi,mossid'invidia,vindunuGhjiseppuin Egittu,maDiueracunellu
10Èuliberatudatutteesoafflizzioni,èlidetegraziaè saviezzainvistadiFaraone,rèd'Egittu;èufacia guvernatoredil'Eggittuèdituttaasocasa.
11Oracihèstataunacarenzaintuttuupaesed'Egittuèdi Canaan,èunagrandeafflizione,èinostribabbiùnanu trovusustenimentu
12MaquanduGhjacobbuintesuchìcieragranuinEgittu, hàmandatuprimainostribabbi
13ÈàasecondavoltaGhjiseppufùfattucunnosceàiso fratelli;èaparenteladiGhjiseppufùcunnisciutaà Faraone
14AlloramandòGhjiseppu,èchjamòàelluusobabbu Ghjacobbuètuttiisoparenti,sessantacinqueanime
15GhjacobbufalòinEgittu,èmorse,elluèinostribabbi
16ÈsòstatipurtatiinSichem,èpostiinusepulcruchì Abrahamhàcompruperunasommadisoldidaifigliolidi Emmor,babbudiSichem
17Maquanduutempudiaprumessas'avvicinava,chìDiu aviaghjuratuàAbràhamu,upòpulucriscinuèsimultiplicò inEgittu
18Finuàchìs'arrizzòunaltrurèchìùncunnoscimicca Ghjiseppu.
19Ustessuhàtrattatuinmodusottilecùinostriparenti,è umalesupplicòinostribabbi,perch'elliscaccianuiso figliolipicciotti,finuàafinediùncampà.
20InquellutempuMosèhènatu,èeraassaibellu,èhà nutritutrèmesiinacasadiusobabbu
21Èquand'ellufùcacciatu,afiglioladiFaraoneupigliò,è l'hàalimentatuperusofigliolu
22ÈMosèeraamparatuintuttaasaviezzadil'Egiziani,è eraputenteinparolleèinatti
23Èquanduerapienudiquarant'anni,livinniincoreper visitàisofratelli,ifigliolid'Israele.
24Etvoyantl'und'euxsouffrirdutort,illedéfendit, vengeaceluiquiétaitopprimé,etbattitl'Égyptien
25Perchèsupponechìisofratelliavarianucapitucumu chìDiuliliberariadaasomanu,maùnanumiccacapitu
26Ulindumanelisimostròmentrech'ellilitigavanu,èli vuliaritruvà,dicendu:Signori,sìfratelli;perchèvi sbagliateunuàl'altru?
27Maquelluchìhàfattumaleàusovicinu,l'hàcacciatu, dicendu:Qualehèchìt'hàfattucapuèghjudicenantuà noi?
28Miammazzarà,cum’ètùl’haifattueriàl’Egizianu?
29AlloraMosèfughjituàstaparolla,èerastraneruinu paesediMadian,induvehànatuduifiglioli
30Èquanduquarantaannisòscaduti,liapparveinu desertudiamuntagnaSinaunanghjuludiuSignoreinuna fiammadifocuinunmachja
31QuanduMosèl'hàvistu,s'hèmaravigliatudiavista;
32Dicendu:SòuDiudiitobabbi,uDiud'Abrahamu,u Diud'Isaac,èuDiudiGhjacobbuAlloraMosètremò,èùn osavavede
33AllorauSignorelidisse:«Toglieiscarpidaitopedi: ulocuduv’ètùstaihèterrasanta
34Aghjuvistu,aghjuvistul'afflizzionidiumopòpuluchì hèinEgittu,èaghjuintesuusolamentu,èsòfalatuper liberàÈavàvenite,timanderaghjuinEgittu
35StuMosèch'ellianuricusatu,dicendu:Qualehèchì t'hàfattucapuèghjudice?ulistessuDiuhàmandatuper esseuncapuèunliberatoredaamanudil'anghjuluchìli apparsuinamachja
36Lifecefora,dopuch'elluaviafattumiraculièsegniinu paesed'Egittu,èinuMariRossu,èinudesertuquaranta anni.
37QuestuhèquelluMosè,chìdisseàifigliolid'Israele:U Signore,uvostruDiu,visusciteràunprufetadiivostri fratelli,cum'èmè;elluusenterete
38Questuhèquelluchìerainachjesainudesertucù l'ànghjuluchìliparlavanantuàamuntagnaSina,ècùi nostribabbi;
39Àqualeinostribabbiùnanumiccaubbiditu,mal'anu cacciatudaelli,èinisocorisivultonuinEgittu
40DicenduàAaronu:Fatecidiiperandàdavantiànoi, perchèinquantuàstuMosè,chìcihàpurtatuforadiu paesed'Egittu,ùnsapemumiccaciòchìhèstatudaellu
41Etilsfirentunveauencesjours,etoffrirentunsacrifice àl'idole,etseréjouirentdel'œuvredeleurspropresmains
42AlloraDiusivultò,èlideteàaduràl'armatadiucelu; cum'èhèscrittuinulibrudiiprufeti:Ocasad'Israele, m'aveteoffrittubestieimmolateèsacrificiinuspaziudi quarantaanniinudesertu?
43Iè,avetepigliatuutabernaculudiMoloch,èastelladiu vostrudiuRemphan,figurechìavetefattuperaduràelli,è vipurteraghjuforadiBabilonia
44Inostribabbiavianuutabernaculuditistimunianzainu desertu,cum'ellul'aviaurdinatu,parlenduàMosè,ch'ellu l'aviafattuseconduamodach'elluaviavistu
45Chìancuinostribabbi,chìsòghjuntidopu,purtonucun Ghjesùinupussessudiipagani,chìDiuhàcacciatu davantiàafacciadiinostribabbi,finuàighjornidi David;
46ChìhàtrovufavoredavantiàDiu,èvuliatruvàun tabernaculuperuDiudiGhjacobbu.
47MaSalomonelicustruìunacasa
48Mal'Altìssimuùnabitamiccaintempiifattidaemani; comudiciluprufeta,
49Uceluhèumotronu,èaterrahèumosgabellodipedi: chìcasamicustruite?diceuSignore:ochìhèulocudiu moriposu?
50Ùnamomanuhàfattututtequestecose?
51Voidicollurigiduèincircuncisidicoreèd'arechje, resistetesempreàuSpìrituSantu:cum'èivostribabbi, fatecusì
52Qualediiprufetiùnanumiccaperseguitatuivostri babbi?èanuuccisuquellichìanudimustratuprimadia venutadiuGhjustu;diqualesìstatuavàitraditoriè l'assassini:
53Chìanuricivutualegedaadispusizionedil'angeli,èùn l'anumiccaguardatu
54Quand'ellianuintesussecose,sòstatichjappiinucore, èstringhjenunantuàellucùisodenti.
55Maellu,ch'elluerapienudiuSpìrituSantu,guardò fermuinucelu,èvideagloriadiDiu,èGhjesùchìstavaà adirittadiDiu.
56Èdisse:Eccu,vecuiceliaperti,èuFiglioludil'omu chìsitrovaàadirittadiDiu
57Alloragridavanuàgranvoce,sifermanul'arechje,èsi currianuannantuàellud'unamanera
58Èuscacciòforadiacità,èulapidau;èitistimunianzi deposenuisovestitiàipedidiunghjovanu,chìsi chjamavaSaul
59ÈanulapidatuàStefanu,chjamenduàDiu,èdicendu: SignoreGhjesù,riceveumospiritu.
60Èsighjinochje,ègridòàunavoceforte:Signore,ùn imponiscemiccastupeccatuàelli.Èquand'elluaviadettu questu,siaddurmintò
CAPITOLU8
1ÈSaulaccunsentìàasomorteÈinquellutempuciera unagrandepersecuzionecontruàachjesachìerain Ghjerusalemme;etilsétaienttousdispersésdansles régionsdeJudéeetdeSamarie,àl'exceptiondesapôtres
2ÈomidevotipurtonuStefanuàasosepultura,èfeceuna grandelamentazioneannantuàellu
3InquantuàSaul,hàsappiutuachjesa,intrutuinogni casa,è,cacciatuomièdonne,limisiinprigiò.
4Perquessa,quellichìeranuspargugliatiandavanuinogni locupredicenduaparolla
5AlloraFilippufalòinacitàdiSamaria,èliannunziavau Cristu.
6ÈupopulucununaccordufeceattenteàciòchìFilippu dicia,intesuèvidenduimiraculich’ellufacia.
7Perchèispiritiimpuri,gridenduàvoceforte,escevanuda parechjich'ellin'eranupussessi;èparechjiparalisi,èzoppi, eranuguariti
8Ècieraunagrandegioiainquellacità.
9Maisilyavaitunhomme,nomméSimon,quiautrefois, danslamêmeville,pratiquaitlasorcellerieetenchantaitle peupledeSamarie,déclarantlui-mêmequ'ilétaitungrand 10Àqualetuttil'ascoltavanu,daupiùchjucuàupiù grande,dicendu:QuestuomuhèugrandeputerediDiu.
11Èàellusicunsidereghja,perchèchìdalongutempuli aviaincantaticùamagia
12MaquanduanucridutuàFilippuchìpredicavaecose riguardantiuregnudiDiuèunomediGhjesùCristu,sò statibattezzati,omièdonne
13AlloraSimonestessuhàcridutuancu;è,quand'ellufù battizatu,stavacunFilippu,ès'eramaravigliatu,videndui miraculièisegnichìeranufatti
14Quandul'apòstulichìeranuinGhjerusalemme,anu intesuchìSamariaaviaricevutuaparolladiDiu,li mandanuàPetruèGhjuvanni
15Quale,quand'ellieranufalati,pricavaperelli,perch'elli ricevenuuSpìrituSantu
16(Perch'elluùneraancucascatuannantuànimud'elli; soluch'ellieranubatteziinunomediuSignoreGhjesù.)
17Alloraliimponiscenuemani,èricevenuuSpìrituSantu 18Simone,videnduchì,perl'imposizionediemanidi l'apòstuli,uSpìrituSantueradatu,lioffrìsoldi.
19Dicendu:Dàancuàmèstuputere,affinchìàquelluchì metteemani,riceveuSpìrituSantu
20MaPetrulidisse:Ivostrisoldiperiscanucuntè,perchè avetepensatuchìurigaludiDiupòesseacquistatucùsoldi 21Ùnavetenèpartenèsorteinquestamateria:perchèu tocoreùnhèmiccaghjustuinvistadiDiu.
22Pentitevidunquedistatogattivezza,èpricateàDiu, s'elluforseupensamentudiutocorevipòessepardunatu
23Perchèaghjucapituchìsiteinufieledil'amarezza,èin uligamedil'iniquità
24Simonerispose,èdisse:PregateàuSignorepermè,chì nundadiquestecosech'èvoavetedettuùnmisiavenuta.
25Èelli,dopuavètistimuniatuèpridicatuaparolladiu Signore,sinevultonuinGhjerusalemme,èanupredicatuu VangeluinparechjipaesidiiSamaritani.
26Èl'ànghjuludiuSignorehàparlatuàFilippu,dicendu: Alzate,èandateversuusudu,versuastradachìfalada GhjerusalemmeàGaza,chìhèdesertu
27Sialzò,andò,èeccuunomud'Etiopia,uneunucudi grandeautoritàsottuCandace,reginadil'Etiopi,chìaviaa curadituttuusotesoru,èeraghjuntuàGhjerusalemme peradurà
28Riturnò,è,pusatuinusocarru,leghjeuprufetaIsaia 29AllorauSpìritudisseàFilippu:Avvicinatevi,èuniteà stucarru
30Filippus'avvicinòàellu,èl'intendeleghjeuprufeta Isaia,èdisse:Capisciciòchìleghje?
31Èelludisse:Cumupossu,s'elluùnmiguidaunomu? ÈhàdumandatuàFilippuch'ellusimetteàpusàcunellu.
32Ulocudil'Scritturach'elluhàlettueraquestu:Hèstatu purtatucum'èunapecuraàl'abattage.Etcommeunagneau muetdevantsontondeur,iln'ouvritpointlabouche:
33Inasoumiliazione,usoghjudiziuhèstatutoltu:è qualedichjaràasogenerazione?perchèasovitahè pigliatudaaterra
34L'eunucurisposeàFilippu,èdisse:Tipregu,diquale parlastuprufeta?diellustessu,odiqualcunualtruomu?
35AlloraFilippuhàapertuabocca,èprincipiadaa listessaScrittura,èliannunziavaGhjesù
36Èmentrech'elliandavanuinusocaminu,ghjunghjenu àunacertaacqua;chìm'impedisced'essebattezu?
37Filippudisse:S'ètùcredidituttuutocore,sì.Èellu risposeèdisse:CreduchìGhjesùCristuhèuFiglioludi Diu
38Èurdinòàucarrudistàfermu;èubattezzò.
39Èquand'ellisòstatiforadil'acqua,uSpìritudiu SignorehàpigliatuàFilippu,chìl'eunucuùnuvidepiù; 40MaFilippusitruvòinAzotu;è,passandu,predicavain tutteecità,finuàch'ellughjunseàCesarea
CAPITOLU9
1ÈSaul,chìrespiravaancuminacceèmassacrecontr'ài discìpulidiuSignore,andòversuugransacrificadore.
2IlluidemandadeslettresàDamasqueauxsynagogues, afinqu'illesconduiseliésàJérusalem,s'iltrouvait quelqu'undecettemanière,qu'ilsfussenthommesou femmes
3Èmentrech'elluviaghjava,s'avvicinòàDamascu;è subbituunalucedaucelusplendeintornuàellu.
4Ècascòinterra,èsintìunavocechìlidicia:Saulu, Saulu,perchèmiperseguite?
5Èelludisse:Qualesì,oSignore?ÈuSignorehàdettu: SòGhjesùchìperseguite:hèdifficiulepervoidicalcià contruàipungi
6Ètremanduèstunatudisse:Signore,chìvuletech'e aghjufattu?ÈuSignorelidisse:Arghjite,andateinacità, èvisaràdettuciòchìduvetefà
7Èl'omichìviaghjàvanucunellustavanusenzaparolle, intesuunavoce,maùnvedenuomu
8ÈSaulsialzòdaaterra;Èquanduisoochjisòstati aperti,ùnvidianimu;
9Èstavatrèghjornisenzavede,èùnmanghjanèbeie
10ÈcieraundiscìpuluinDamascu,chjamatuAnania;èà elludisseuSignoreinunavisione,Ananias.Èelludisse: Eccu,sòquì,Signore
11ÈuSignorelidisse:Alzati,andateinastradachìsi chjamadritta,èdumandateinacasadiGhjudaquelluchì hèchjamatuSaulu,diTarsu,perchèeccu,pricà
12ÈhàvistuinunavisioneunomuchjamatuAnaniachì entrava,èmetteasomanunantuàellu,perpudèritruvàa vista
13AlloraAnaniarispose:Signore,aghjuintesuda parechjidiquestuomuquantumalehàfattuàitosantiin Ghjerusalemme:
14Èquìhàl'autoritàdaicapisacerdotidiligàtuttiquelli chìinvocanuutonome
15MauSignorelidisse:Vai,perchèelluhèunvasusceltu permè,perpurtàumonomedavantiàipagani,àirèèài figliolid'Israele
16Perchèlimustraraghjuquantugrandicosech'elludeve soffreperumonome.
17Ananiasin'andò,èintrìincasa;èpusenduesomani nantuàelludisse:FratelluSaul,uSignore,ancuGhjesù, chìt'hèapparsuinastradachìtùvinissi,m'hàmandatu,per ch'ètùpossiriceveavistaèessepienudiuSpìrituSantu 18Èsubitucadutudaisoochjicum'èsquame;èhà ricevutusubituavista,ès'arrizzò,èfùbattizatu.
19Èquand'elluaviaricivutuacarne,erafurtificatuAllora SauleracertighjornicùidiscìpulichìeranuinDamascu 20ÈsubitupridicatuàCristuinesinagoghe,ch'elluhèu FiglioludiDiu
21Matuttiquellichìl'anuintesueranumaravigliati,è dissenu:Ùnhèmiccaquestuquelluchìhàdistruttuquelli chìinvocavanustunomeinGhjerusalemme,èhèghjuntu quìperquestuscopu,perpurtàliliatiàiprincipali sacerdoti?
22MaSaulsisforzòdipiù,ècunfondeiGhjudeichì stavanuinDamascu,pruvenduchìquestuhèuCristu.
23Èdopuchìparechjighjornisòstaticumpiiti,iGhjudei anucunsigliatupertumballu:
24MaasoattesaeracunnisciutadaSaul.Èfighjulavanui portighjornuènottepertumballu
25Alloraidiscìpuliupigghiarudinotte,èufecefalààu muruinunacestera.
26ÈquanduSauleraghjuntuàGhjerusalemme,hàpruvatu àunisceàidiscìpuli,matuttiavianuapauradiellu,èùn cridianumiccach'ellueraundiscìpulu.
27MaBarnabasupigliò,èupurtòversul'apòstuli,èli dissecumuaviavistuuSignoreinucaminu,èch'elluli aviaparlatu,ècumuhàpridicatuàDamascuinunomedi Ghjesù
28ÈeracunellichìentravaèesciainGhjerusalemme
29ÈparlavacuncurainunomediuSignoreGhjesù,è disputòcontr'àiGreci;
30Chì,quanduifratellil'anusappiutu,upurtonuin Cesarea,èumandòinTarsu.
31AlloraechjeseanuriposuintuttaaGhjudeaèaGalilea èaSamaria,èsòstateedificate;ècamminenduinutimore diuSignore,èinucunfortudiuSpìrituSantu,eranu multiplicati
32ÈavvenechìPetrupassavapertuttiiquartieri,discendu ancuàisantichìstavanuinLidda.
33ÈcitruvòunomuchjamatuEnea,chìaviatenutuuso lettuottuanni,èeraparaliticu
34ÈPetrulidisse:Enea,GhjesùCristutiguarisce:alzati, èfateutolettuÈs'arrizzòsubitu
35ÈtuttiquellichìstavanuinLiddaèinSaronuuviranu, èsivultonuàuSignore
36Or,c'erainGhjaffaunadiscìpulachjamataTabitha,chì perinterpretazionehèchjamataDorcas:stadonnaera pienadiboniopereèdilimosinach'ellafacia.
37Èavveneinquellighjornich'ellaeramalata,èmurìu; ch'ellisisòlavati,apusonuinunacamerasuprana
38Ècum'èLyddaeravicinuàGhjoppa,èchìidiscìpuli avianuintesuchìPetrueraquì,limandòduiomi, pritenduluch'elluùntardassemiccaàveneàelli.
39AlloraPetrusialzòèandòcunelliQuand'ellufù ghjuntu,upurtonuinacamerasuprana;ètutteeveduve stavanuvicinuàellu,pienghjendu,èmostranuitunicheèi vestitichìDorcashàfattu,mentrech'ellaeracunelli
40MaPetrulifeceforatutti,sighjinochjòèpricava;è vultenduluversuucorpudisse:Tabita,alzati.Èhàapertu l'ochji,èquanduellavidePetru,sipusò
41Èlideseamanu,l'alzò,è,dopuavèchjamatuisantièe veduve,l'hàpresentataviva.
42ÈeracunnisciutaintuttuGhjoppa;èparechjicridianu inuSignore
43Èavvenech'ellusisteseassaighjorniinGhjoppacùun certuSimone,untanner
CAPITOLU10
1IlyavaitàCésaréeunhommenomméCorneille, centuriondelabande,appeléebandeitalienne, 2Unomudevotu,èchìtemeàDiucùtuttaasocasa,chì faciaassailimosinaàupopulu,èpricavaàDiusempre.
3Videnduinunavisioneevidentementeversuanonaora diughjornu,unanghjuludiDiuchìveniaversuellu,èli disse:Corneliu.
4Èquanduufighjendu,siscantò,èdisse:Chìghjè, Signore?Èlidisse:Etopreghiereèatolimosinasò ghjunteinmemoriadavantiàDiu.
5Èavàmandatel'omiinGhjaffa,èchjamateunSimone, chìsichjamaPetru:
6AlloghjacununSimone,untanner,chìasocasahèin rivaàumare:elluvidiciaciòchìduvetefà
7Èquandul'anghjuluchìparlavaàCornelius'erapartitu, chjamòduidiisoservitori,èunsuldatudevotudiquelli chìl'aspittavanuincontinuu;
8Èdopuliaviadichjaratatuttequestecose,limandòà Ghjaffa.
9Udumane,mentrech'elliandavanuinviaghju,è s'avvicinavanuàacità,Petrucullànantuàutettuperpricà versuasestaora.
10Èhàavutuassaifami,èvuliamanghjà;
11Èvidiauceluapertu,èuncertuvasechìdescendia versuellu,cum'èungrandelignutricottuàiquattruangoli, èfalatuàaterra
12Induvec'eraognitipudibestiequadrupedediaterra,è bestiesalvatiche,èstriscianti,èuccellidil'aria.
13Èghjunseunavoceàellu:Rileva,Petru;tumbà,è manghja
14MaPetrudisse:Ùnhècusì,Signore;perchèùnaghju maimanghjatunundachìhècumunuoimpuru
15Èavocelidissedinovuasecondavolta:CiòchìDiu hàpurificatu,ùnchjamatemiccacumuni.
16Questuhèstatufattutrèvolte,èuvasufùricivutuinu celu.
17Or,mentriPetrudubitavainellustessuciòchì significavastavisionech'elluaviavistu,eccu,l'omi mandatidaCorneliuavianudumandatuàacasadiSimone, èsisòstatidavantiàaporta.
18Chjamò,èdumandòs'ellueraallughjatuquìSimone, chìerachjamatuPetru
19MentrePetrupensavaàavisione,uSpìritulidisse: Eccu,trèomiticercanu
20Alzatedunque,èscendete,èandatecunelli,senza dubbitànunda,perchèl'aghjumandatu
21AlloraPetrufalòversul'omichìlieranumandatida Corneliu;èdisse:Eccu,sòquelluchìvocircate:chìhèa causaperquessachìsiteghjuntu?
22Èdissenu:Corneliuucenturione,unomughjustu,è quelluchìtemeDiu,èdibonareputazionetràtuttaa nazionediiGhjudei,hèstatuavvistatudaDiudaun anghjulusantudimandààvoiinasocasa,èdisente. parolleditè.
23AlloralichjamòèliallughjavaÈudumanePetrusi n'andòcunelli,ècertifratellidiGhjoppa l'accumpagnavanu.
24Èudumanedopuch'ellientranuinCesareaEt Corneillelesattendait,etavaitconvoquésesprochesetses amisproches
25Ècum'èPetruentrava,Cornelius'avvicinòàellu,si prostròàisopedièl'adorò.
26MaPetruupigliò,dicendu:Alzati!Sòancuunomu
27Èmentreparlavacunellu,intrì,ètruvòparechjichì s'eranuriuniti.
28Èlidisse:Sapetechìhèunacosaillegaleperunomu chìhèGhjudeudifàcumpagnia,odiveneàunudil'altru nazione;maDium'hàdimustratuchìùnaghjumicca chjamatuunomucumunuoimpuru
29Perquessa,sòvinutuàvoisenzacuntesta,appenamisò statumandatu:vidumandudunqueperqualescopuavete mandatupermè?
30ÈCorneliudisse:Quattrughjornifàaghjudigiunatu finuàst'ora;èàanonaoraaghjupricatuinamocasa,è eccu,unomustavadavantiàmèinvestitibrillanti,
31Èdisse:Corneliu,atopreghierahèintesa,èato limosinahèstataricurdatainvistadiDiu.
32MandatedunqueinGhjaffa,èchjamateSimone,chìsi chjamaPetru;hèallughjatuinacasadiuncertuSimone, untanner,àulatudiumare:chì,quand'elluvene,vi parlerà
33Subbitudunqueaghjumandatuàtè;èaifattubèch'ètù sìghjuntu.AvàdunquesimututtiquìprisentidavantiàDiu, persentetutteecosechìvisòurdinatedaDiu
34AlloraPetruapreaboccaèdisse:Inverità,aghju capituchìDiuùnhèmiccarispettudiepersone.
35Mainogninazione,quelluchìuteme,èfàaghjustizia, hèaccettatucunellu
36AparollachìDiuhàmandatuàifigliolid'Israele, predicenduapaceperGhjesùCristu(hèuSignoreditutti:)
37Staparolla,dicu,asapete,chìfùpublicataintuttaa Ghjudea,èprincipiadaGalilea,dopuàubattèsimuchì Ghjuvannipredicava;
38CumuDiuhàuntudiuSpìrituSantuèdiputenzaà GhjesùdiNazareth;perchèDiueracunellu.
39Èsimutistimunianzidituttuciòch'elluhàfattuinu paesediiGhjudeièinGhjerusalemme;ch'ellianuuccisu èimpiccatuàunarbre:
40Iddul'hàrisuscitatuuterzughjornu,èl'hàmanifestatu; 41Miccaàtuttuupopulu,maàitistimunianzisceltiprima diDiu,ancuànoi,chìavemumanghjatuèbeiecunellu dopuch'elluhèrisuscitatudaimorti
42Ècihàurdinatudipridicààupopulu,èditistimuniàchì hèquelluchìhèstatuurdinatudaDiuperesseuGhjudice diivivièimorti
43Tuttiiprufetirendenutistimunianzadiellu,chì,peru sonome,quelluchìcredeinelluriceveràaremissionedii piccati
44MentrePetruparlavaancuquesteparolle,uSpìritu Santucascavaannantuàtuttiquellichìanuintesuaparolla
45Èquellidiacirconcisionechìanucridutueranu maravigliati,tuttiquellichìsòvenuticunPetru,perchèchì ancunantuàipaganieraversatuurigaludiuSpìrituSantu
46Perchèl'anuintesuparlàinlingue,èmagnificenduà Diu.AlloraPetrurispose:
47Puderàqualcunupruibiscel'acqua,chìùnsiamicca battizatuquellichìanuricevutuuSpìrituSantucum'ènoi?
48ÈliurdinòàessebatteziinunomediuSignore.Allora lipregavanudistàcertighjorni
CAPITOLU11
1Èl'apòstulièifratellichìeranuinGhjudeaanuintesuchì ipaganiavianuancuricevutuaparolladiDiu
2ÈquanduPetrueraghjuntuàGhjerusalemme,quellichì eranudiacircuncisionelitianucunellu.
3Dicendu:Sòandatuind'èl'omiincircuncisi,èavete manghjatucunelli
4MaPetruripigliòamateriadauprincipiu,èlispiegòper ordine,dicendu:
5EruinacitàdiGhjaffa,inpreghiera;èinuntranceaghju vistuunavisione:uncertuvaselluscendeva,cum'èera statuungrandelenzulu,falatudauceludaquattruanguli; èhèvinutuancuàmè:
6Àquelluchì,quanduaghjufighjatuimoochji,aghju cunsideratu,èaghjuvistubestieàquattrupedidiaterra,è animalisalvatichi,èstrisciantièuccellidil'aria
7Èaghjuintesuunavocechìmidiceva:Alzati,Petru; ammazzaèmanghja
8Maaghjudettu:Ùnhèmiccacusì,Signore,perchè nundadicumunuoimpuruùnhèmaientratuinamobocca.
9Maavocemirisposedinovudaucelu:CiòchìDiuhà purificatu,ùnchjamatemiccacumuni
10Èquestuhèstatufattutrèvolte,ètuttisòstatipurtatiin ucelu
11Èeccu,subituc'eranutrèomichìsòdigiàghjuntiàa casainduveeru,mandatiàmèdaCesarea.
12ÈuSpìritum'hàdettudiandàcunelli,senzadubbità Inoltre,stiseifratellim'accumpagnavanu,èavemuintrutu inacasadil'omu:
13Ècihàvistucumuaviavistuunanghjuluincasasoia, chìstavaèlidisse:MandateomiinGhjaffa,èchjamate Simone,chìsichjamaPetru;
14Qualevidiciaràeparollechìtùètuttaatocasaseranu salvati
15Ècum'èaghjucuminciatuàparlà,uSpìrituSantuhè cascatunantuàelli,cum'ènantuànoiàuprincipiu
16AlloraaghjuricurdatudiaparolladiuSignore,ch'ellu disse:Ghjuvannihàbattezud'acqua;mavoisarete battezzaticùuSpìrituSantu
17PerchèdunqueDiulihàdatuurigalucum'èànoi,chì avemucridutuinuSignoreGhjesùCristu;chìeraeiu,ch’e pudiaresisteàDiu?
18Quanduanuintesuquestecose,sitacenu,è glurificavanuàDiu,dicendu:AlloraDiuhàancudatuài Gentiliupentimentuperavita
19Ora,quellichìeranuspargugliatiàcausadia persecuzionechìsuscitavaannantuàStefanuviaghjanu finuàaPhénice,àCipruèàAntiochia,predicendua parollaànimu,masoluàiGhjudei.
20ÈcertidiellieranuomidiCipruèdiCirene,chì, ghjuntiàAntiochia,anuparlatuàiGrechi,predicenduu SignoreGhjesù 21ÈamanudiuSignoreeracunelli; 22Alloraanutiziadiquestecosehèghjuntaàl'arechjedia chjesachìerainGhjerusalemme;
23Quale,quand'elluhèghjuntu,èch'elluaviavistua graziadiDiu,eracuntentu,èl'esurtòàtutti,chìcunun scopudicores'appiccassiàuSignore
24Perchèeraunomubonu,èpienudiuSpìrituSantuèdi afede;èassaighjentehèaghjuntuàuSignore
25AlloraBarnabapartìinTarsu,percircààSaul: 26Èquandul'ebbetrovu,upurtòàAntiochia.Èghjunse chìunannusanusisòriuniticùachjesa,èinsignòassai ghjenteÈidiscìpulieranuchjamaticristianiprimain Antiochia.
27Èinissighjorni,iprufetisòghjuntidaGhjerusalemme àAntiochia
28Ès'arrizzòunudielli,chjamatuAgabus,èhàdettuperu Spìrituchìcisariaunagrandecarenzaintuttuumondu,chì hèaccadutuinitempidiClaudiusCaesar
29Alloraidiscìpuli,ognunuseconduasocapacità,decisu dimandàaiutuàifratellichìstavanuinGhjudea: 30Chìfecenuancu,èumandòàl'anzianipermanudi BarnabaèdiSaulu.
CAPITOLU12
1Àquellutempu,urèErodestendeesomaniperaffruntà certidiachjesa
2ÈtombuàGhjacumu,fratelludiGhjuvanni,cùaspada.
3Èsiccomuch'elluhàvistuchìpiacevaàiGhjudei,andò piùinpiùàpigliàPetru(Alloraeranuighjornidiipani senzalevatu).
4Èdopul'ebbearrestatu,umettiuinprigiò,èulivòà quattruquartidisuldatiperuguardà;intendendudopuà Pasquaàpurtàluforaàupopulu.
5Petrudunqueeratenutuinprigiò,maachjesahèstata pricatasenzacessààDiuperellu
6ÈquanduErodel'aviapurtatufora,astessanottePetru dormetràduisuldati,liatucùduiecatene;èiguardiani davantiàaportaguardianuaprigiò
7Èeccu,l'ànghjuludiuSignores'avvicinònantuàellu,è unalumerabrillavainaprigiò;èchjappààPetruàulatu, èl'hàrisuscitatu,dicendu:LevateprestuÈesocatene cascòdaesomani.
8Èl'ànghjululidisse:Cinghjite,èfateitosandaliÈcusì hàfattu.Èlidisse:"Lanciateutovistituintornuàtè,è seguitami"
9Èesce,èuseguita;èùnsapiamiccachìeraverachìera fattudal'anghjulu;mahàpensatuchìhàvistuunavisione 10Passatuuprimuèusiconduquartiere,ghjunghjenuàa portadiferruchìportaàacità;chìlihàapertudaellu stessu;èsubitul'ànghjulupartìdaellu
11ÈquanduPetrus'avvicinòàellustessu,disse:"Orasò sicuruchìuSignorehàmandatuusoanghjulu,èm'hà liberatudaamanudiErode,èdatuttel'aspittàdiupopulu diiGhjudei
12È,dopuavèpensatuàacosa,ghjunseincasadiMaria, amammadiGhjuvanni,chìsichjamavaMarcu;induv'elli sòstatiriunitiinprighera
13Ècum'èPetrupichjavaàaportadiaporta,una ghjovanaghjunseàsente,chjamataRoda.
14È,cunnisciutaavocediPetru,ùnhàmiccaapertua portapergioia,macorseinasovoce,èhàdettuchìPetru stavadavantiàaporta.
15Èlidissenu:TusìpazzaMaellaaffirmava constantementechìeraancucusìAlloradissenu:Hèuso anghjulu.
16MaPetrucuntinuòàpissà;è,dopuavèapertuaporta,è uvittinu,sòstatistupiti
17Maellu,fendusegnudiellicùamanuperstàinsilenziu, lidichjaròcumuuSignorel'aviapurtatuforadiaprigiòÈ lidisse:AndateàfàvedequestecoseàGhjacumuèài fratelliÈsin'andò,èandòinunaltrulocu
18Avà,appenasifaciaughjornu,ùncihèstatupocu agitazionetràisuldati,ciòchìhèstatudiPetru.
19ÈErodel'avècercatuèùnl'avètrovu,hàesaminatui guardiani,èhàurdinatuch'ellifussinumessiàmorteEtil descenditdeJudéeàCésarée,etilrestalà.
20ÈErodeeraassaidispiaciutudiquellidiTiruèdi Sidone;masisòghjuntid'unamaneraàellu,è,avèfattuu soamicuBlastus,l'amicudiurè,vulianuapace.perchèu sopaeseeranutritudaupaesediurè
21Èunghjornustabilitu,Erode,vistutudivestitiriali,si pusònantuàusotronu,èlifeceunaorazione.
22Èupopulucriò,dicendu:Hèavocediundiu,èmicca diunomu
23Èsubitul'ànghjuludiuSignoreubattò,perchèùnhà miccadatuagloriaàDiu;
24MaaparolladiDiucresceèsimultiplica
25ÈBarnabaèSaulsinevultonudaGhjerusalemme,dopu avèrializatuusoministeru,èsipurtonucunelliGhjuvanni, chìsichjamavaMarcu
CAPITOLU13
1Or,inachjesachìerainAntiochia,cieracertiprufetiè maestri;cum'èBarnabas,èSimeonechìerachjamatu Niger,èLuciudiCirene,èManaen,chìerastatucriatucù Erodeutetrarca,èSaul.
2Cum'elliservevanuàuSignoreèdigiunavanu,uSpìritu Santudisse:SeparamiBarnabasèSauluperutravagliuà qualeliaghjuchjamatu.
3Èquand'elliavianudigiunatuèpricatu,èlipusonue mani,limandavanuvia
4Allora,mandatidauSpìrituSantu,sin'andòinSeleucia; èdaquìvanuàCipru
5Èquand'ellieranuinSalamina,anupridicatuaparolladi DiuinesinagoghediiGhjudei,èavianuancuGhjuvannià usoministru
6Èquand'elliavianupassatul'isulainPaphos,truvaruun mago,unfalsuprufeta,Ghjudeu,chìsichjamavaBarjesus.
7Chìeracùudiputatudiupaese,SergiuPaulu,omu prudente;chìchjamavaBarnabasèSaulu,èvuliaàsentea parolladiDiu
8MaElimaustregone(perchèhècusìusonomeper l'interpretazione)liresisteva,circandudialluntanàu diputatudaafede
9AlloraSaul,chìhèancuchjamatuPaulu,pienudiu SpìrituSantu,pusòl'ochjinantuàellu.
10Èdisse:Opienud'ogniastuziaèdiognimalizia,o figlioludiudiavulu,onemicudiognighjustizia,ùn cessatemiccadipervertisceimodighjustidiuSignore?
11Èavà,eccu,amanudiuSignorehènantuàtè,èsarete cecu,senzavedeusoleperunastagione.Èsubitucadde nantuàelluunanebbiaèunabughjura;èandavaincerca diqualcunuchìuguidàdaamanu
12Alloraudiputatu,videnduciòchìerafattu,cridìa, stunatudaaduttrinadiuSignore
13QuanduPàuluèasocumpagnies'hèalluntanatuda Paphos,ghjunsenuàPergeinPanfilia;èGhjuvanni, partendudaelli,tornòinGhjerusalemme
14Ma,partitidaPerge,ghjunsenuàAntiochiainPisidia, andonuinasinagogaughjornudiusabbatu,èsipusonu 15Èdopuàaletturadialegeèdiiprufeti,icapidia sinagogalimandavanudicendu:Omièfratelli,s'èvo avetequalchìparollad'esurtazionepèupopulu,dite
16AlloraPàulus'arrizzòè,fenduuncennucùasomanu, disse:Omid'Israele,èvoichìtemeteDiu,ascoltate.
17UDiudistupòpulud'Israelehàsceltuinostribabbi,è esaltòupòpuluquand'elluabitavacum'èstranieriinu paesed'Egittu,ècùunbracciualtulifeceforadiellu.
18Èversuutempudiquarant'annihàsuffrutuisomodiin udesertu
19ÈdopuavèdistruttusettenazioniinupaesediChanaan, lihàspartutuusopaesepersorte
20Èdopu,lideteghjudiciperuspaziudiquattrucentu cinquantaanni,finuàuprufetaSamuel.
21Dopu,anudumandatuunrè,èDiulideteSaul,figliolu diCis,unomudiatribùdiBenjamin,peruspaziudi quarantaanni.
22Èdopuch'ellul'ebbesguassatu,lisuscitòàDavidper esseusorè;àqualehàancudatutistimunianza,èdisse: AghjutrovuDavid,ufiglioludiJesse,unomuseconduu mocore,chìhàdarializàtuttaamovulintà
23Daasumentedist'omu,Diu,seconduasoprumessa,hà risuscitatuàIsraeleunSalvatore,Ghjesù.
24QuanduGhjuvanniaviapridicatuprimadiasovenutau battèsimudipenitenzaàtuttuupopulud'Israele
25Ècum'èGhjuvannicumpienduusocursu,disse:Quale pensatech'esò?ÙnsòmiccaelluMa,eccu,veneunu dopuàmè,chìisoscarpidiisopediùnsòmiccadegnudi caccià.
26Omièfratelli,figliolidiarazzad'Abrahamu,èquelludi voichìtemeàDiu,àvoihèmandataaparolladista salvezza.
27PerquellichìabitanuinGhjerusalemme,èisocapi, perchèùnl'anumiccacunnisciutu,nèancuevocidii prufetichìsileghjenuognighjornudisàbbatu,l'anu rializatucundannendulu
28Etbienqu'ilsnetrouvèrentenluiaucunecausedemort, ilsdemandèrentàPilatequ'ilfûtmisàmort.
29Èdopuavèrializatututtuciòchìerascrittudiellu,u pigliòdal'arburu,èupusòinunsepulcru
30MaDiul'hàrisuscitatudaimorti:
31Èhèstatuvistuparechjighjornidiquellichìsòghjunti cunelludaGalileainGhjerusalemme,chìsòiso tistimunianziàupopulu
32Èvidichjaremuabonanova,cumuchìaprumessachì hèstatafattaàibabbi,
33Diuhàrializatuulistessupernoi,isofiglioli,chìhà risuscitatuàGhjesù.cum'èhèscrittuancuinusalmu secondu:TusìumoFigliolu,oghjet'aghjugeneratu
34Èinquantuch'ellul'hàrisuscitatudaimorti,avàpiùper vultààacorruzzione,dissecusì:Vidaraghjua misericordiasicuradiDavid
35Perquessa,diceancuinunaltrusalmu:Ùn permetteretemiccachìutoSantuvedaacorruzzione.
36PerchèDavid,dopuavèservituasopropriagenerazione peravulintàdiDiu,s'hècascatuinusonnu,èhèstatu postuàisobabbi,èhàvistuacorruzzione
37MaquelluchìDiuhàrisuscitatu,ùnhàvistu corruzzione.
38Siatedunquecunnisciutiàvoi,omièfratelli,chìpervia diquestuomuvihèannunziataupirdunudiipeccati
39Èdaellututtiquellichìcrèdenusòghjustificatidatutte ecose,daqualeùnpuderebbeesseghjustificatedaalege diMosè
40Attentidunque,ch'elluùnvivenenantuàciòchìhè parlatuiniprufeti;
41Eccu,disprezzatori,èmaravigliate,èperisci:perchè aghjufattuuntravagliuinivostrighjorni,untravagliuchì ùncrederetemicca,ancus'elluvidichjaràunomu
42ÈquanduiGhjudeieranusurtitidaasinagoga,ipagani lidumandavanuchìstaparollalifussipredicatausabbatu dopu
43Quandul'assembleaeradistrutta,parechjidiiGhjudeiè diiproselitireligiosiseguitanuàPauluèBarnaba,chì, parrannuàelli,lipersuadevanudicuntinuàinagraziadi Diu
44Èusàbbatudopu,quasituttaacitàs'adunòpersentea parolladiDiu
45MaquanduiGhjudei,videnduaghjente,s'invidiavanu, èparranucontr'àciòchìeradettuPaulu,cuntradiscenduè blasfemu
46AlloraPàuluèBarnabas'audavanu,èdissenu:Era necessariuchìaparolladiDiuvisiastatadettaprima;.
47PerchècusìcihàurdinatuuSignore,dicendu:T'aghju stabilituperesseunalucediipagani,peressepera salvezzafinuàl'estremitàdiaterra.
48Èquanduipaganianuintesuquestu,siralegrianu,è glurificavanuaparolladiuSignore,èquellichìeranu urdinatiàavitaeterna,cridunu.
49ÈaparolladiuSignorefùpublicataintuttaaregione
50MaiGhjudeisuscitanuedonnedevoteèonorevoli,èi capidiacità,suscitanupersecuzionecontr'àPauluè Barnaba,èlicacciavanuforadiisocunfini
51Mascuzzulàapolveradiisopedicontruàelli,è ghjunsenuàIconium
52ÈidiscìpulieranupienidigioiaèdiSpìrituSantu
CAPITOLU14
1ÈavveneinIconium,ch'elliandavanututtiinsemeina sinagogadiiGhjudei,èparlanucusì,chìunagrande multitudediGhjudeièancudiGrechicridianu
2MaiGhjudeiincredulianususcitatuipagani,èanufattu asomentemaleaffettatacontruàifratelli
3Ilsrestèrentdonclongtemps,parlantavecassurancedans leSeigneur,quirendittémoignageàlaparoledesagrâce, etdonnaàleursmainsdessignesetdesprodiges
4Maamultitùdinediacitàeradivisa,èunaparteeracuni Ghjudei,èunapartecùl'apòstuli.
5Èquanducieraunassaltufattudiipagani,èancudii Ghjudeicùisocapi,perusàlidisprezzuèperlapidali.
6Ilss'enaperçurent,ets'enfuirentàLystraetàDerbe, villesdeLycaonie,etdanslarégionquil'entoure 7ÈquìanupridicatuuVangelu
8Etils'assitàLystreunhommeimpuissantàsespieds, infirmedèsleventredesamère,quin'avaitjamaismarché
9QuellustessuhàintesuparlààPaulu,chì,fighjulendulu, ès'apercechìaviaafedeperesseguaritu
10Dicenuàvocealta:StammidrittunantuàitopediÈ saltòèmarchò.
11Upopulu,videnduciòch'elluaviafattuPàulu,alzòa voce,dicenduinudiscorsudiaLicaonia:Idiisòghjuntià noicum'èl'omi.
12ChjamavanuBarnabasJupiter;èPaulu,Mercuriu, perchèeraulocuprincipale
13AlloraupretediJupiter,chìeradavantiàasocità,hà purtatuboièguirlandeàeporte,èvuliasacrificàcùu populu
14Chìl'apòstuli,BarnabaèPàulu,l'anuintesuparlà,si stracciòisovestiti,ècorseinmezuàupopulu,gridendu: 15Èdicendu:Signori,perchèfatestecose?Semuancu omidipassionisimilicunvoi,èvipredicemuchìvivultate daquestevanitààuDiuvivu,chìhàfattuuceluèaterra,è umare,ètuttuciòchìcihè
16Chìinitempipassatihàpermessuàtutteenazionidi marchjàinisomodi
17Tuttavia,ùnhàmiccalasciatuellustessusenza tistimunianza,perch'elluhàfattuubè,ècihàdatua pioggiadauceluèestagionifruttìvule,riempienduinostri coridimanghjàèdigioia
18Ècùquestiditti,àpocupressuupopulu,ùnliavianu miccasacrificatu
19EtilsvinrentlàdesJuifsd'Antiocheetd'Iconium,qui persuadèrentlepeuple,et,aprèsavoirlapidéPaul, l'attirèrenthorsdelaville,croyantqu'ilétaitmort
20Tuttavia,cum'èidiscìpulistavanuintornuàellu,sialzò, èghjuntuinacità,èughjornudopupartìcùBarnabasà Derbe
21Èdopuavèpredicatul'evangeluinquellacità,èavendu insignatuàparechji,sinevultonudinovuinLystra,è Iconium,èAntiochia
22Cunfirmendul'ànimadiidiscìpuli,èesurtandulià cuntinuàinafede,èchìduvemuperassaitribulazione entreinuregnudiDiu
23Èdopuavèurdinatuanzianiinognichjesa,èavèpricatu cùudigiunu,liricumandanuàuSignore,inqualeanu cridutu
24ÈdopuavèpassatuintuttaaPisidia,ghjunsenuin Panfilia.
25ÈdopuavèannunziatuaparollainPerge,sinevanuin Attalia:
26Èdaquìsin'andòinAntiochia,dainduveeranustati ricumandatiàagraziadiDiuperl'operach'ellianu rializatu.
27Èquand'ellisòghjunti,èavìanuriunituachjesainseme, ripigliòtuttuciòchìDiuaviafattucunelli,ècumuavia apertuaportadiafedeàiGentili.
28Èquìstanuassaitempucùidiscìpuli
CAPITOLU15
1Ècertiomi,chìsòghjuntidaaGhjudea,insegnòài fratelli,èdissenu:s'elluùnsiatecircuncisiàamaneradi Mosè,ùnpudetemiccaessesalvati.
2QuandudunquePàuluèBarnabaebbenumiccapicculi dissensionièdisputecunelli,anudecisuchìPàuluè Barnaba,ècertialtrid'elli,andavanuinGhjerusalemme versul'apòstulièl'anzianiperstaquistione
3Èessepurtatidaachjesa,passavanuperPheniceè Samaria,dichjarenduacunversionediipagani,èanufattu unagrandegioiaàtuttiifratelli
4ÈquandusòghjuntiàGhjerusalemme,sòstatiricevutida aChjesa,èdal'apòstulièl'anziani,èanudichjaratututtu ciòchìDiuaviafattucunelli
5MaalcunidiasettadiiFarisei,chìanucridutu,s'arrizzò, dicendu:Ilfallaitlescirconciseretleurordonner d'observerlaloideMosè
6Èl'apòstulièl'anzianisisòriunitipercunsideràsta materia
7Èquanducierastataassaidisputi,Petrusialzò,èli disse:Omièfratelli,sapetechìunbellupezzufàDiuhà sceltuàmezuànoi,chìipaganiperamoboccasentenua parolladiuVangeluècrede
8ÈDiu,chìcunnosceicori,lirendetistimunianza,dendu uSpìrituSantu,cum'èelluhàfattuànoi; 9Èùnmettemiccasfarenzatrànoièelli,purificenduiso coriperafede.
10AvàdunqueperchètentateàDiu,permettenantuàu colludiidiscìpuliunjugulu,chìnèinostribabbinènoi avemupussutupurtà?
11MaavemucridutuchìperviadiagraziadiuSignore GhjesùCristuseremusalvi,cum'èelli
12Alloratuttaafollafeceusilenziu,èdetel'udienzaà BarnabaèàPaulu,dichjarenduchìmiraculièmiraculichì Diuaviafattutràipaganiperelli
13Èdopuch'ellisisòtaciuti,Ghjacumurispose,dicendu: Omièfratelli,stammiàsenteàmè:
14SimeonehàdettucumuDiuhàvisitatuprimaipagani, percacciàdaelliunpopuluperusonome.
15Èàquestuaccunsenueparollediiprufeti;comuhè scrittu,
16Dopuquestu,vultaraghju,èricustruiraghjuu tabernaculudiDavid,chìhècascatu;ècustruiraghjudi novuesoruine,èl'aghjustaraghju:
17Perchìurestudil'omipudessicercàuSignore,ètuttii pagani,nantuàqualeumonomehèchjamatu,diceu Signore,chìfacetuttequestecose.
18CunnisciutedaDiusòtutteesooperedauprincipiudi umondu
19Perquessa,amosentenzahèchìùnavemumicca disturbatuquellichì,tràipagani,sòturnatiàDiu.
20Mach'elliscrivimu,ch'ellis'astenenudaa contaminazionedil'idoli,èdaafornicazione,èdaecose strangolate,èdausangue
21PerchèMosèdiitempiantichihàinognicitàquellichì upredicanu,chìsòleghjitiinesinagogheognighjornudi sàbatu
22Alloral'apòstulièl'anziani,cùtuttaachjesa,anu piaciutuàmandàomisceltidiasocumpagniainAntiochia cùPauluèBarnaba;Valeàdì,GhjudachjamatuBarsaba,è Silas,omiprincipalitràifratelli:
23Èscrivanuletteredaellicusìcusì;L'apòstulièl'anziani èifratellimandanuunsalutuàifratellichìsòdiiGentili inAntiochiaèSiriaèCilicia:
24Siccomuavemuintesu,quellichìsòpartitidanoivianu turbatucùeparolle,sfondenduavostraànima,dicendu:Ci voleàessecircuncisi,èosservàalege,àqualeùnavemu miccadatutalicumandamenti
25Cihèparsubè,essenduriunitid'unamanera,dimandàà voiomiscelticùunostrucaruBarnabaèPaulu
26Omichìanurisicatuasovitaperunomediunostru SignoreGhjesùCristu
27AvemudunquemandatuàGhjudaèàSilas,chìvi diciaranuancuabocca.
28PerchèuSpìrituSantu,èànoi,cihèparsubèdiùn imponànantuàvoinisunacaricapiùgrandechèqueste cosenecessarie;
29Ch'èvoviastensidaimanciarioffertiàl'idoli,èdau sangue,èdaecosestrangolate,èdaafornicazione;Vabè 30Allora,quand'ellisòstatilicenziati,sòghjuntià Antiochia;è,dopuavèriunituaghjente,anudatu l'epistola:
31Chì,dopuavèlettu,sirallegravanudiacunsulazione.
32ÈGhjudaèSilas,chìeranuancuprufeti,esurtavanui fratellicùparechjeparolle,èlicunfirmavanu
33Èdopuch'ellis'eranustatiunspaziu,sòstatilasciati andàinpacedaifratelliàl'apòstuli
34Purtantu,Silapiacciòdistàsemprequì
35PàuluèBarnabastanuancuinAntiochia,insignenduè pridichenduaparolladiuSignore,cùparechjialtriancu
36Qualchighjornidopu,PauludisseàBarnabas:Andemu dinovuàvisitàinostrifratelliinognicitàinduveavemu pridicatuaparolladiuSignore,èvedemucumusifacenu
37ÈBarnabashàdecisudipigliàcunelliGhjuvanni,chìsi chjamavaMarcu.
38MaPàuluùnhàmiccapensatubèdipigliàcunelli,chì s'erapartitudaellidaaPamphylia,èùnsin'andòcunellià utravagliu.
39Èadisputaeracusìfortetràelli,chìsispartianul'unda l'altru;
40ÈPàuluhàsceltuSila,èsin'andò,ricumandatudai fratelliàagraziadiDiu
41ÈandòperSiriaèCilicia,cunfirmenduechjese
CAPITOLU16
1AlloraghjunseàDerbeèàListra;èeccu,eraquìun discìpuluchjamatuTimoteu,ufiglioludiunacertadonna, chìeraGhjudea,èhàcridutu;mausobabbueragrecu:
2Qualehèstatuassaicuntatudaifratellichìeranuin LystraèIconium
3IdduavissiPàuluàandàcunellu;èupigliòèu circoncisuperviadiiGhjudeichìeranuinquelliquartieri, perchèsapianututtuchìusobabbueraGrecu
4Èmentrepassavanuperecità,lianudatuidecretida guardà,chìeranuurdinatidal'apòstulièl'anzianichìeranu inGhjerusalemme
5Ècusìechjesesòstatestabiliteinafede,ècrescein numeruognighjornu
6Or,quand'ellieranuandatiintuttaaPhrygiaèina regionediaGalazia,èchìuSpìrituSantul'hàimpeditudi predicàaparollainAsia,
7Dopuch'ellisòghjuntiinMysia,anupruvatuàandàin Bitinia;mauSpìrituùnlipermettemicca.
8PassenduperaMisia,discinuinTroas
9ÈunavisioneapparsuàPàuluinanotte;Cistavaun omudiMacedonia,èupricava,dicendu:Venitein Macedòniaèaiutaci
10Èdopuch'elluaviavistuavisione,subitupruvemu d'andàinMacedònia,cunvintendudisicuruchìuSignore ciaviachjamatuperpredicààelliuVangelu
11Perciò,sbandatidaTroas,simughjuntidrittuin Samotracia,èughjornudopuàNeapolis;
12ÈdaquìàFilippi,chìhèacitàprincipalediquellaparte diMacedònia,èunaculunia;èstavamuinquellacitàper certighjorni
13Èusàbatu,andemuforadiacitàperunlatudiufiumu, induvesifaciaapreghiera;èavemupusatu,èavemu parlatuàedonnechìghjunsenuquì
14Èunadonna,chjamataLydia,venditricedipurpura,dia citàdiTiatira,chìadoravaàDiu,cihàintesu;
15Èquand'ellafùbattezzata,èasocasa,ciimplorava, dicendu:S'èvom'aveteghjudicatufiduàuSignore,venite incasamo,èstàquì.Ècihàcustrettu.
16Èavvenechì,mentreandavamuinpreghiera,cihè ghjuntuàl'incontruunadonnachìhàunspiritudi divinazione,chìhàpurtatuassaiguadagnuàisomaestri, dicendu:
17UlistessuseguitavaPauluènoi,ègridava,dicendu: QuestiomisòiservitoridiuDiuAltissimo,chìci mostranuaviadiasalvezza
18ÈquestuhàfattuparechjighjorniMaPaulu,essendu afflittu,sivultòèdisseàuspiritu:Timandu,innomedi GhjesùCristu,perescedaellaÈesceàalistessaora
19Èquanduisomaestri,videnduchìasperanzadiiso guadagnierasparita,chjappààPauluèàSilas,èi trascinavanuinumercatuversuicapi
20Èlipurtòàimagistrati,dicendu:Questiomi,chìsò Ghjudei,dannuassaianostracità.
21Èinsignàicustumichìùncihèmiccalicitediriceve,nè d'osservà,essenduRumani
22Èaghjentes'arrizzòcontruàelli,èimagistratisi stracciòisovestiti,èurdinòdibattellu 23È,dopuavèchjapputuassai,lighjittassiinprigiò, urdinenduàucarcerieridiguardàlisicuri.
24Quale,dopuavèricivutuunataleincaricata,lifeceina prigiòinternu,èlifecefermaipediiniceppi
25Èàmezanotte,PauluèSilaspricavanu,ècantavanu lodeàDiu,èiprigiunerilisentenu
26Èdicolpu,cifùungranterramotu,cusìchìi fundamentidiaprigiòsòstatiscuzzulati;èsubitututtee portes'aperte,èebandediognunusisòsciolte
27Èuguardianudiaprigiò,svighjatudausosonnu,è videndueportediaprigiòaperte,hàsguassatuasospada, ès'eraammazzatu,supponenduchìiprigiunerieranu fughjiti
28MaPàulugridavaàgranvoce,dicendu:Ùnfatemicca male,perchèsimututtiquì
29Allorachjamòunalumera,s'avvicinò,èghjunse tremantu,èsilampòdavantiàPauluèSilas
30Elipurtòfora,èlidisse:Signori,chìdevefàperesse salvatu?
31Èlidissenu:CriditeinuSignoreGhjesùCristu,è saretesalvu,èatocasa
32ÈlidissenuaparolladiuSignore,èàtuttiquellichì eranuincasasoia.
33Èlipigliòalistessaoradianotte,èlavòesostrisce;è fùbattezzatu,elluètuttiiso,subitu.
34Èquand'elluliaviapurtatuinasocasa,lipusòa manciatadavantiàelli,èsirallegrava,credenduinDiucù tuttaasocasa
35Èquandusifaciaughjornu,imagistratimandòi sergenti,dicendu:Lasciateandàquelliomi
36ÈuguardianudiaprigiòdisseàPàulu:«Imagistrati anumandatuperlasciàv’andà:avàparte,èvaiinpace
37MaPàululidisse:Cianubattutusenzacundanna, essenduRumani,ècianumessuinprigiò;èavàci caccianuforainsegretu?nòveramente;mach'elli venganuellistessièciportanufora
38Èiservantidissisteparolleàimagistrati,èsitemevanu, quand'ellianuintesuch'ellieranuRumani
39Èghjunsenu,liimploravanu,lipurtonufora,èli dumandavanudiandàforadiacità.
40Èsurtitidaaprigiò,èintrinuinacasadiLidia;èdopu avèvistuifratelli,icunsulati,èsin'andò
CAPITOLU17
1PassenduperAmphipolisèApollonia,ghjunghjenuà Thessalonica,induveeraunasinagogadiiGhjudei 2ÈPàulu,cum'èusomodu,sin'andòàelli,ètrèghjornidi sàbbaturagiunòcunelliforadieScritture.
3Aperturaèaffirmannu,chìCristuaviabisognudi soffrenu,èrisuscitatudaimorti;èchìquestuGhjesù,chì viannunziate,hèCristu.
4Èunipochid'ellicridunu,ès'amparanucùPàuluèSilas; èdiiGrechidevotiunagrandemultitùdine,èdiedonne principalimiccapocu.
5MaiGhjudeichìùncrèdenumicca,mossid'invidia, piglionuàellicertisburdinatidil'omivili,èradunòuna cumpagnia,èmisututtaacitàinuntumultu,èassaltua casadiGhjasonu,ècircavadicacciàliforaàupopulu 6Èch'elliùnlitruvavanu,attiravanuGhjasonuècerti fratelliàicapidiacità,gridendu:Quessichìanusbulicatu umondusòghjuntiancuquì;
7ChìGhjasonuhàricivutu,ètuttiquestifacenucontruài decretidiCesare,dicenduchìcihèunaltrurè,unuGhjesù.
8Èturbavanuaghjenteèicapidiacità,quanduanuintesu questecose
9ÈdopuavèpigliatuasicuritàdiGhjasonuèdil'altru,li lascianuandà
10ÈsubituifratellimannanuPauluèSiladinottein Berea;
11QuessieranupiùnobilichèquellidiTessalonica, perch'elliricevevanuaparollacuntuttaprontezzadimente, ècercavanuognighjornuinl'Scritture,s'ellueracusì.
12Perquessa,parechjidiellicridunu;ancudiedonne onorevolichìeranugrechi,èdil'omi,miccapocu
13MaquanduiGhjudeidiTessalonicaanusappiutuchìa parolladiDiuerapridicatadaPauluinBerea,sòghjunti ancuquì,èsuscitanuupopulu.
14AllorasubituifratellimandavanuàPàuluperandà cum'èàumare;maSilaèTimoteustavanuquì
15EtceuxquiconduisaientPaulleconduisirentàAthènes; et,ayantreçul'ordreàSilasetàTimothéed'alleràluien toutehâte,ilspartirent
16Or,mentriPàulul'aspittavainAtena,usospiritus'hè suscitatuinellu,quand'elluvideacitàtuttadataà l'idolatria
17Perquessa,sidisputavainasinagogacùiGhjudei,ècù ipienti,èinumercatuognighjornucùquellichì scontravanucunellu
18Alloracertifilòsufidil'EpicureièdiiStoicil'anu scontru.Ècertidicianu:Chìdiceràstubabbone?àutricerti, Iddupareesseunsetterforadidiistranieri:perchèli predicavaGhjesù,èarisurrezzione
19Èupigghiaru,èupurtonuinl'Areopagu,dicendu: Pudemusapèciòchìhèstanovaduttrinadiqualeparli?
20Perchèciportatecertecosestraneàl'arechje:sapemu dunqueciòchìsignificanuquestecose
21(Pertuttil'Atenianièistranierichìeranuquìùn passavanuusotempuinnundad'altru,maoperdì,oper sentequalcosadinovu)
22AlloraPàulusisteseàmezuàamuntagnadiMarte,è disse:OmidiAtena,aghjucapituchìintutteecosesite troppusuperstiziosi
23Perchèpassaghju,èvedenduevostredevozioni,aghju trovuunaltarecùstaiscrizzione:ÀUDIOSCUNU. Quelludunqueignuranteadurà,elluvidichjaru
24Diu,chìhàfattuumonduètutteecoseinellu,vede ch'elluhèuSignorediuceluèdiaterra,ùnabitamiccain tempiifatticùemani;
25Nemmenuhèaduratucùemanidil'omi,cum'ès'ellu aviabisognudiqualcosa,chìdààtuttiavita,èusoffiu,è tutteecose;
26Èhàfattud'unsanguetutteenazionidil'omiperabitare nantuàtuttaafacciadiaterra,èhàstabilituitempiprima stabiliti,èilimitidiasoabitazione;
27Perch'ellicercheranuuSignore,s'ellusisentenudopuà ellu,èutruvallu,ancus'elluùnhèmiccaluntanuda ognunudinoi
28Perchèinellucampemu,muvimu,èavemuunostru esse;cum'ècertidiivostripuetianudettuancu:Perchè noisimuancuasodiscendenza
29SiccomudunquesimuadiscendenzadiDiu,ùnduvemu miccapensàchìaDivinitàhècum'èl'oru,ol'argentu,oa petra,scolpitudal'artièl'artificiudil'omu
30Èitempidist'ignuranzaDiusminticava;maavà cumandaàtuttil'omiinognilocudipentimentu:
31Perchèelluhàstabilituunghjornu,inqualeellu ghjudicheràumonduinghjustiziadaquelluomuchìhà urdinatu;diqualeelluhàdatuassicuranzaàtuttil'omi,chì l'hàrisuscitatudaimorti
32Èquand'ellianuintesuparlàdiarisurrezzionediimorti, certisiburlavanu,èaltridicianu:Visenteremudinovu
33AlloraPàulupartìdamezuàelli
34Tuttavia,certiomis'appoghjanuàelluècridunu,trài qualieraDionigil'Areopagite,èunadonnachjamata Damaris,èaltricunelli
CAPITOLU18
1DopuàquestecosePàulupartìdaAtena,èghjunseà Corintu;
2ÈtruvòunGhjudeuchjamatuAquila,natuinPontu, venutudal'Italia,cùasomogliaPriscilla;(perchè ClaudiusaviaurdinatuàtuttiiGhjudeidiabbandunàRoma) èghjunseàelli
3Etparcequ'ilétaitdemêmemétier,ildemeuraitauprès d'euxettravaillait,carilsétaient,parleuroccupation,des fabricantsdetentes
4Èragiunavainasinagogaognisabbatu,èpersuadei GhjudeièiGrechi.
5ÈquanduSilasèTimoteusòghjuntidaMacedònia, Pàuluerapressatuinuspiritu,ètistimuniaàiGhjudeichì GhjesùeraCristu.
6Èquand'ellis'opponevanuèblasfemavanu,scuzzulòiso vistimenti,èlidisse:Uvostrusanguesianantuàivostri capi!Sòpuri:daquìinavantiandaraghjuàiGentili
7Sin'andòdaquì,èintrìinacasadiunomuchjamatu Ghjustu,quelluchìveneravaàDiu,chìasocasas'unia duramenteàasinagoga
8ÈCrispus,ucapudiasinagoga,hàcridutuinuSignore cùtuttaasocasa;èparechjidiiCorinthiansintesucridutu, èsòstatibattezzati
9AllorauSignoredisseàPàuluinanotteinunavisione: Ùnàbbiapaura,maparla,èùntatatemicca.
10Perchèsòcuntè,ènimuùnvimetterànantuàtèperfà umale,perchèaghjuassaighjenteinstacità
11Èstavaquìunannuèseimesi,insignenduaparolladi Diutràelli
12EtquandGallionétaitdéputédel'Acaïe,lesJuifs s'insurgèrentd'uncommunaccordcontrePaul,etle conduisirentautribunal
13Dicendu:Questuomupersuadel'omiàaduràDiu contruàalege.
14ÈquanduPàulueraavàdaapreabocca,Gallionedisse àiGhjudei:S'ellusitrattavadimaleodimalvagità,o Ghjudei,aragiòch'evisopportessi.
15Mas'ellusitrattadiparolleèdinomi,èdiatolege, fighjateàella;perchèùnsaraghjumiccaghjudiceditali cose.
16Èlicacciòdautribunale
17AlloratuttiiGrechipiglianuSosthenes,ucapudia sinagoga,èubattevanudavantiàutribunale.ÈGallioùn hàcuradinundadiquestecose
18Dopuàquestu,Pàulus'hèfermatuancuunbellupezzu, èdopus'hèalluntanatudaifratelli,èsin'andòinSiria,è cunelluPriscillaèAquila;s'hètolatuatestainCenchrea, perchèaviaunvotu
19ÈghjunseàEfesu,èlilasciòquì;maellustessuintrutu inasinagoga,èdiscutecùiGhjudei
20Quand'ellivulianuch'ellustessipiùlongucunelli,ùn accunsentì;
21Malihàsalutatu,dicendu:«Devuch'ellucivoleàfà stafestachìveneinGhjerusalemme;ÈsbarcòdaEfesu.
22ÈsbarcòàCesarea,andò,salìachjesa,falòàAntiochia 23Èdopuavèpassatuunpocuditempu,sin'andò,èandò intuttuupaesediGalaziaèdiPhrygiainordine, rinfurzendututtiidiscìpuli.
24ÈunGhjudeuchjamatuApollu,natuinAlessandria,un omueloquente,èputenteinl'Scritture,ghjunseàEfesu 25StuomuerastruituinaviadiuSignore;èessendu ferventeinuspiritu,parlavaèinsignòdiligentementee cosediuSignore,sapendusoluubattèsimudiGhjuvanni.
26Ècuminciòàparlàcuncurainasinagoga;quandu AquilaèPriscillal'avianuintesu,upigliòàelli,èlispiegò piùperfettamenteaviadiDiu.
27Èquand'ellueradispostuàpassàinAcaia,ifratelli scriviru,esortenduidiscìpuliàricevelu,chì,quand'elluera venutu,aiutavaassaiàquellichìavianucridutupergrazia
28PerchèhàcunvintuassaiiGhjudei,èquestu publicamente,dimustrenducùeScritturechìGhjesùera Cristu
CAPITOLU19
1Èavvenechì,mentreApolluerainCorintu,Paulu,dopu avèpassatuàtraversul'alticunfini,ghjunseàEfesu,è truvòcertidiscìpuli,
2Lidisse:AvetericevutuuSpìrituSantudaquanduavete cridutu?Èlidissenu:Ùnavemumancuintesus'ellucihè unSpìrituSantu
3Èlidisse:Inchìdunquesitebattezi?Èlidissenu:Àu battèsimudiGhjuvanni
4AlloraPauludisse:Ghjuvannihàveramentebattezutucù ubattesimudipenitenza,dicenduàaghjentechìcredein quelluchìvenedopuàellu,valeàdìinCristuGhjesù
5Quanduanuintesuquestu,sòstatibattezzatiinunomedi uSignoreGhjesù.
6ÈquanduPàululiaviamessuemani,uSpìrituSantu ghjunsenantuàelli;èparlavanuinlingue,èprufetizavanu 7Ètuttil'omieranucircadodici.
8Èandòinasinagoga,èhàparlatucuncoraggioperu spaziuditrèmesi,disputenduèpersuadenduecose riguardantiuregnudiDiu.
9Maiscommelesdiversfurentendurcis,etqu'ilsne croyaientpoint,etqu'ilsparlaientmaldecettemanière devantlafoule,ils'éloignad'euxetséparalesdisciples,et sedisputaitchaquejouràl'écoled'uncertainTyrannus
10Èquestucuntinuòperuspaziudiduianni;cusìchìtutti quellichìabitavanuinAsiaintesuaparolladiuSignore Ghjesù,siaGhjudeisiaGrechi
11ÈDiuhàfattumiraculispicialidaemanidiPaulu:
12Perquessa,dausocorpusiportavanuàimalati fazzolettiogrembiuli,èemalaties'eranupartutudaelli,èi spiritimaligniescenudaelli
13AlloracertidiiGhjudeivagabondi,esorcisti,anu pigliatunantuàelliàchjamànantuàquellichìavianu spiritimaligniunomediuSignoreGhjesù,dicendu:Vi ghjuremuperGhjesùchìPaulpredica.
14ÈcieranusettefigliolidiunasolaSceva,Ghjudeu,è capudiipreti,chìfecenucusì
15Èuspiritumalignurisposeèdisse:Ghjesùcunnoscu,è Pauluucunnoscu;machisì?
16Èl'omuinuqualeerauspiritumalignus'hèlampatu nantuàelli,èlivincì,èhàvintucontruàelli,perch'elli fughjenudaquellacasanudièferiti
17ÈquestueracunnisciutudatuttiiGhjudeièiGrechichì stavanuancuinEfesu;èutimorecascònantuàellitutti,è unomediuSignoreGhjesùfùmagnificatu
18Èparechjichìcrèdenughjunsenu,ècunfessanu,è mustravanuisoatti
19Parechjediquellichìanuutilizatuarticurioseanu riunituisolibri,èibrusgiavanudavantiàtuttil'omi;èanu cuntatuuprezzudielli,èlitruvarucinquantamilapezzi d'argentu
20HècusìfortechìaparolladiDiuhàcresciutuèhàvintu.
21Dopuàafinedissecose,Pàuluhàpensatuinuspiritu, quand'elluaviapassatuperaMacedòniaèl'Acaia,perandà
inGhjerusalemme,dicendu:Dopuch'eaghjustatu,aghju davedeancuRoma.
22AlloramandòinMacedòniaduidiquellichìli servivanu,TimoteuèErastu;maellustessustàinAsiaper unastagione.
23Èinulistessutempu,ùncihèstatupocuagitazioneper quessa
24PerchèunomuchjamatuDemetriu,unorfegliu,chì faciasanctuarid'argentuperDiana,hàpurtatumiccapocu àl'artighjani;
25Lichjamòinsemecùitravagliadoridilistessa occupazione,èdisse:Signori,sapetechìdastumestiere avemuanostraricchezza.
26Inoltre,vedeteèsentechì,miccasoluinEfesu,ma quasiintuttal'Asia,stuPauluhàpersuadetuèalluntanatu assaighjente,dicenduchìùnsòmiccadii,chìsòfatticùe mani
27Perquessa,miccasoluquestuunostrumistieruhèin periculudiessesbulicatu;maancuchìutempiudia grandedeaDianadeveessedisprezzatu,èaso magnificenzadeveessedistrutta,chìtuttal'Asiaèumondu veneranu.
28Èquand'ellianuintesuquesteparolle,eranupienid'ira, ègridavanu,dicendu:GrandehèDianadil'Efesini
29Ètuttaacitàerapienadicunfusione;è,dopuavè pigliatuGaiuèAristarcu,omidiMacedonia,cumpagnidi viaghjudiPaulu,s'avvicinuinuteatru
30ÈquanduPauluvuliaentreinupopulu,idiscìpuliùn l'hàmiccapermessu
31Ècertidiicapidil'Asia,chìeranuisoamichi,limandò àdumandàch'elluùnsiavventurassiinuteatru.
32Qualchidunudunquegridavanuunacosa,èl'altri un'altra:perchèl'assembleaeracunfusa;èamaiòparteùn sapiaperquessach'ellieranuriuniti.
33ÈlitiravanuLisandruforadiafolla,chìiGhjudeiu mettenuavantiÈLisandrufecesegnucùamanu,èvulia fàasodifesaàupopulu.
34Maquand'ellisapianuch'ellueraGhjudeu,tuttid'una solavoce,inuspaziudiduieore,gridavanu:Grandehè Dianadil'Efesini.
35Èquanduusegretariuhàappassiunatuupopulu,disse: OmidiEfesu,qualehèomuchìùnsàmiccachìacitàdi l'EfesinihèunadoratorediagrandedeaDianaèdi l'imaghjinicascatidaJupiter??
36Videndudunquechìquestecoseùnsiponumicca disprezzate,duvetestàtranquilli,èùnfànundainfretta.
37Perchèavetepurtatuquìquestiomi,chìùnsònèladridi chjese,nèancublasfemidiavostradea.
38Perquessa,s'èDemetriuèl'artigianichìsòcunellu,anu unacausacontruàqualcunu,alegehèaperta,ècisò deputati:ch'ellis'accusanul'unl'altru
39Mas'èvodumandatequalcosadialtrecose,seràdecisu inunaassemblealegale
40Perchèsimuinpericulud'essemessiindiscussioneper utumultudistughjornu,ùncihèmiccaunacausaper qualepudemurendecuntudistucuncorsu
41Èdopuavèparlatucusì,abbandunòl'assemblea.
CAPITOLU20
1Èdopuchìutumultueracessatu,Pàuluchjamòàellui discìpuli,liabbracciò,èpartìperandàinMacedònia
2Et,aprèsavoirtraversécesrégions,etleuravoirdonné beaucoupd'exhortation,ilvintenGrèce.
3ÈquìstavatrèmesiÈquanduiGhjudeil'aspittàvanu, mentrech'ellueraperandàinSiria,hàpensatudivultàin Macedònia.
4SopaterdiBereal'accumpagnavainAsia;èdii Tessalonicesi,AristarcuèSecundus;èGaiudiDerbe,è Timoteu;èdil'Asia,TichicuèTrofimu.
5Quessichìandavanuinnanzisifermavanupernoiin Troas
6EmupartitidaFilippudopuàighjornidiipanisenza levitu,èghjuntiàelliinTroasincinqueghjorni;induve avemustatusetteghjorni.
7Èuprimughjornudiasimana,quanduidiscìpuli s'adunavanuperrompeupane,Pàululipredicava,prontuà partìudumane;ècuntinuòusodiscorsufinuàmezanotte.
8Ècieraparechjeluciinacamarasuprana,induveeranu riuniti
9Èunghjovanu,chjamatuEutychus,s'assittòàuna finestra,chìeracascatuinunsonnuprufondu;è,mentre Paulupredicavalongu,s'affondacùusonnu,èfalòdau terzusoppalcu,èfùpigliatumortu.
10ÈPàulufalò,cadendunantuàellu,èl'abbracciòdisse: Ùnviturbatimicca;perchèasovitahèinellu
11Quand'elluhèdunquerighjuntu,èhàrottuupane,è manghjatu,èparlavaassaitempu,finuàl'alba,allorasi n'andò
12Èpurtonuughjovanuvivu,èùnsòmiccapocu cunsulati
13Èandemudavantiàubattellu,èandemuinbarcaà Assos,intendenduquìàpigliààPaulu,perchècusìl'avia disignatu,pensanuàandàinpiedi
14Èquand'ellus'incontròcunnoiinAssos,l'avemu accoltuèghjuntiàMitilene.
15Enoiandemudilà,èandemuulindumaneversuChios; èughjornudopusimughjuntiàSamos,ècifermamuin Trogyllium;èughjornudopuavemughjuntuàMileto.
16PerchèPàuluaviadecisudinavigàperEfesu,perchèùn vuliamiccapassàutempuinAsia;perchès'elluera pussibili,s'ellusifussiinGhjerusalemmeughjornudi Pentecoste
17ÈdaMiletomandòàEfesu,èchjamòl'anzianidia chjesa.
18Èquand'ellisòghjuntiàellu,lidisse:Sapete,dau primughjornuchìsòghjuntuinAsia,cumusòstatucun voiinognistagione.
19ServinduuSignorecùtuttal'umiltàdimente,ècù parechjelacrimeètentazioni,chìm'hàaccadutuper l'aspittàdiiGhjudei
20Ècumuùnaghjutenutunundadiciòchìvierautile,ma viaghjufattuvede,èviaghjuinsignatuinpublicu,èdi casaincasa,
21TistimuniandusiaàiGhjudei,siaàiGrechi,a penitenzaversuDiu,èafedeversuunostruSignore GhjesùCristu
22Èavà,eccu,vanuliatuinuspirituàGhjerusalemme, senzasapèciòchìmiaccaderanuquì.
23SalvuchìuSpìrituSantutistimuniainognicità, dicenduchìiligamièl'afflizzionimistanu
24Manimudiquestecosemimossa,nècuntuamovita caraàmèstessu,perpudèfinisceumocursucungioia,èu
ministeruchìaghjuricevutudauSignoreGhjesù,per tistimuniàuVangeludiagraziadiDiu..
25Èavà,eccu,sòchìvoitutti,tràiqualisòandatuà pridicàuregnudiDiu,ùnvedretepiùamofaccia.
26Perquessa,vipigliuàregistràoghjechìsòpuridau sanguedituttil'omi
27Perchèùnaghjumiccascappatudidichjarààvoituttii cunsigliidiDiu.
28Fighjatedunqueàvoi,èàtuttuugregnu,chìuSpìritu Santuvihàfattusurvegatori,perpasceaChjesadiDiu, ch'elluhàacquistatucùusosangue
29Perchèsòchì,dopuàamopartenza,entreranutràdivoi lupidisgraziati,senzarisparmiàabanda.
30Ancudavoistessisisuscitaràomi,chìdicenucose perverse,pertrascinàidiscepulidopuàelli
31Perquessa,fighjateèricordatechìinuspaziuditrè anniùnaghjumiccacessatudiavvistàtuttinotteèghjornu cùlacrime
32Èavà,fratelli,viricumandemuàDiu,èàaparolladia sograzia,chìhècapacidicustruìvi,èdidàunaereditàà mezuàtuttiquellichìsòsantificati
33Ùnaghjubramatul'argentu,nèl'oru,nèuvestitudi nimu
34Iè,sapetevoistessi,chìstemanianuservituàemo necessità,èàquellichìeranucunmè.
35Viaghjudimustratututteecose,cumuchìtravagliendu cusìduvetesusteneidebuli,èricurdatedieparollediu
SignoreGhjesù,chìhàdettu:Hèpiùfelicedidàchèdi riceve
36Èdopuavèparlatucusì,sighjinochje,èpricavacunelli tutti.
37Ètuttipienghjenuassai,sichjappààucolludiPauluèu basgianu
38Sopr'àtuttudisgraziatupereparollech'elluhàdettu, ch'elliùnlivedanupiùinfacciaÈl'accumpagnavanuàa nave
CAPITOLU21
1Èavvenechì,dopuchìavemuavutudaelli,èavemu lanciatu,simughjunticùunastradadrittaàCoos,èu ghjornudopuàRodi,èdaquìàPatara
2ÈtruvenduunbattelluchìandavaversuaFenicia, andemuàbordu,èpartimu
3QuanduavemuscupertuCipru,l'avemulasciatuàamanu manca,èandemuinSiria,èsbarcamuinTiru,perchèquìa naveaviadascarcàasocarica
4Ètruvenduidiscìpuli,avemustemuquìsetteghjorni,chì disseàPaulu,perviadiuSpìritu,ch'elluùncullàin Ghjerusalemme
5Èquanduavemucompiuquellighjorni,andemuè andemuanostrastrada;ètutticipurtonunantuàanostra strada,cùemòglieèizitelli,finuàchìeramuforadiacità; 6È,dopuchìavemupigliatuunostrucongedianul'un l'altru,avemupigliatuanave;ètornanuincasa
7ÈquanduavemufinituunostruviaghjudaTiru,simu ghjuntiàPtolemaida,èsalutemuifratelli,èstemucunelli unghjornu
8Ughjornudopu,noi,chìeramudiacumpagniadiPaulu, andemu,èghjuntiinCesarea;èentramuinacasadi Filippul'evangelista,chìeraunudiisette;èstàcunellu
9Èulistessuomuaviaquattrufigliole,vergini,chì prufetizavanu.
10Ècum'ènoistemuquìparechjighjorni,hèghjuntuda GhjudeaunprufetachjamatuAgabu.
11Èghjuntuànoi,pigliòacinturadiPàulu,liligòeso manièipedi,èdisse:CusìdiceuSpìrituSantu:Allorai GhjudeiinGhjerusalemmeligaranul'omuchìpussedesta cintura,èudaranuemanidiiGentili.
12Èquanduavemuintesussecose,noi,èquellidiquellu locu,upregavamudiùncullàinGhjerusalemme
13AlloraPaulurispose:Chìsignificheghjudipienghjeè dirompeumocore?perchèsòprontumiccasoluàesse ligatu,maancuàmoreinGhjerusalemmeperunomediu SignoreGhjesù
14Èquand'elluùnvuliamiccaessecunvinta,avemu cessatu,dicendu:AvuluntàdiuSignoresiafatta.
15Dopuàquellighjorni,avemupigliatuinostricarru,è andemuinGhjerusalemme
16Ciandavanuancucunnoialcunidiidiscìpulidi Cesarea,èpurtonucunelliunMnasondiCipru,unvechju discìpulu,cùqualeavemudaallughjà
17ÈquandueramughjuntiinGhjerusalemme,ifratellici anuricevutucunpiacè
18ÈughjornudopuPauluintrìcunnoiàGhjacumu;è tuttil'anzianieranuprisenti.
19Èdopuliaviasalutatu,hàdettuinparticulareciòchì Diuaviafattutràipaganiperusoministeru
20Èquand'ellil'anuintesu,glurificavanuuSignore,èli dissenu:Vidite,fratellu,quantimillaiediGhjudeichì credenu;èsòtuttizelosidialege:
21Èsòinfurmatiditè,chìinsegniàtuttiiGhjudeichìsò tràipaganiàabbandunàMosè,dicenduchìùndevemicca circuncisuisofiglioli,nèmarchjàdopuàl'usi
22Chìghjèdunque?amultitùdinedeveesseriunite: perchèsenteranuchìtùsìghjuntu
23Fatedunquequestuchìtidicemu:Avemuquattruomi chìanuunvotunantuàelli; 24Pigliate,èpurificatecunelli,èsiateincaricaticunelli, perch'ellisirasaranuatesta;machìtùstessucammini ancuinordine,èguardatealege.
25Inquantuàipaganichìcredenu,avemuscrittuè cunclusuchìùnosservanununda,salvusoluch'ellisi mantenenudaecoseoffritteàl'idoli,èdausangue,èda strangolateèdafornicazione
26AlloraPàulupigliòl'omi,èughjornudopu,purificendu ellustessucunelli,intrìinutempiu,persignificà l'accadimentudiighjornidipurificazione,finuàch'ellusi offraun'offertaperognunudielli.
27Èquanduisetteghjornieranuguasifiniti,iGhjudeichì eranudil'Asia,quand'ellil'anuvistuinutempiu,suscitanu tuttuupopulu,èliimposenuemani
28Cridendu,Omid'Israele,aiutu:Questuhèl'omuchì insegnaàtuttil'omiinognilocucontruàupopulu,èalege, èstulocu;
29(CarilsavaientdéjàvuavecluidanslavilleTrophime, unÉphésien,qu'ilscroyaientquePaulavaitconduitdansle temple.)
30Ètuttaacitàfùcummossa,èaghjentecurriainseme;è pigliòPaulu,èutiranuforadiutempiu;
31Èmentrech'elliandavanuàtumballu,anutiziahè ghjuntaàucapimachjadiabanda,chìtutta Ghjerusalemmeerainuntumultu
32Ch'ellipiglianusubituisuldatièicenturioni,ècorseà elli;è,videnduucapimachjaèisuldati,abbandunonuà batteàPaul
33Alloraucapimachjas'avvicinò,upigliò,èurdinòdiligà cùduiecatene;èdumandòqualeera,èciòchìaviafattu.
34Qualchissiagridavanuunacosa,qualcunil'altru,àmezu àamultitùdine:èùnpudiasapèacertezzadiutumultu, urdinòch'ellufussipurtatuinucastellu.
35Èquand'elluhèghjuntunantuàascala,eracusìch'ellu eranatudaisuldatiperaviulenzadiupopulu
36Perchèamultitùdinediupopuluseguitava,gridendu: Viacunellu
37ÈquanduPauluaviadaessepurtatuinucastellu,disse àucapimachja:«Possuparlààtè?Qualehàdettu:Sapete parlàgrecu?
38ÙnsìmiccaquelluEgizianu,chìprimadistighjornihà fattuscuzzulate,èhàpurtatuforainudesertuquattrumila omichìeranuassassini?
39MaPauludisse:SòunomuchìsòGhjudeudiTarsu, unacitàinCilicia,uncitadinudiunacitànulla;
40Èquand'elluliaviadatualicenza,Pàulusifirmònantu àascala,èfecesegnucùamanuàaghjente.Èquandufù fattuungransilenziu,liparlavainlinguaebraica,dicendu:
CAPITOLU22
1Omi,fratellièbabbi,ascoltateamodifesachìvifacciu avà.
2(Equanduanuintesuch'elluliparlavainlinguaebraica, sitacevanudipiù,èdisse:)
3SòveramenteunomuGhjudeu,natuinTarsu,unacitàin Cilicia,macriatuinstacitààipedidiGamaliel,èhà insignatuseconduamaneraperfettadialegediibabbi,è erazelosuperDiu,cum'èvoituttisòoghje.
4Èaghjuperseguitatuquestumodufinuàamorte,lienduè metteinprigiòomièdonne
5Cum'èusuvrasacerdotemirendetistimunianza,ètuttuu patrimoniudil'anziani,daiqualiaghjuricevutulettereài fratelli,èandòinDamascu,perpurtààGhjerusalemme quellich'eranuliati,peressepuniti.
6Èavvenechì,mentrech'eaghjufattuumoviaghju,èera vicinuàDamascuversumeziornu,dicolpusplendedau celuunagranluceintornuàmè.
7Èaghjucascatuinterra,èaghjuintesuunavocechìmi diceva:Saulu,Saulu,perchèmiperseguite?
8Eaghjurispostu:Qualesì,oSignore?Èmidisse:Sò GhjesùdiNazareth,chìtùperseguite
9Èquellichìeranucunmèanuvistuveramentealuce,è anuapaura;maùnanuintesuavocediquelluchìmi parlava
10Èaghjudettu:Chìfà,oSignore?ÈuSignorem'hà dettu:Alzati,èvaiinDamascu;èquìvisaràdettuditutte ecosechìsòdesignatepervoiperfà
11Èquanduùnpudiavedeperagloriadiquellaluce, essenduguidatudaamanudiquellichìeranucunmè,sò ghjuntuinDamascu
12ÈunAnania,unomupiuttostusecondualege,chìavia unbonrapportudituttiiGhjudeichìstavanuquì
13Hèghjuntuàmèèsistete,èmidisse:FratelluSaul, riceveavista.Èalistessaoraaghjufighjulatunantuàellu.
14Èelludisse:UDiudiinostribabbit'hàsceltu,persapè asovulintà,pervedequelluGhjustu,èpersenteavocedi asobocca
15Perchèsareteusotistimunianzaàtuttil'omidiciòchì avetevistuèintesu.
16Èavà,perchès’arreti?alzati,èessebattezzatu,èlavài topiccati,chjamenduunomediuSignore
17Èavvenechì,quanduerutornatuàGhjerusalemme, ancuquanduaghjupricatuinutempiu,eraintrance;
18Èuvidiuchìmidiceva:«Preste,èesceprestuda Ghjerusalemme:perchèùnriceveranumiccaato tistimunianzadimè
19Èaghjudettu:Signore,sanuchìaghjuincarceratuè battutuinognisinagogaquellichìcredevanuintè
20ÈquanduusanguediutomartireStefanufùversatu, eiuanch'eostavavicinu,èaccunsentìàasomorte,è guardavaivestitidiquellichìl'avianuuccisu
21Èm'hàdettu:Andate,perchèvimanderaghjuluntanu daquìàiGentili.
22Èlidetel'audienzadistaparolla,èdopualzavanuaso voce,èdissenu:Alluntanateuntaliomudaaterra,perchè ùnhèmiccaghjustuch'ellucampa.
23Ècum'elligridavanu,èsguassateisovestiti,è ghjittavanuapolvarainl'aria
24Ucapimachjamandòch'ellufussipurtatuinucastellu,è hàdettuch'ellufussiesaminatucùaflagellazione;per ch'ellusapiaperquessach'ellicriavanucusìcontruàellu
25Èmentrech'ellil'anuligatucùcinghie,Pàuludisseàu centurionechìstavaquì:vihèlicitediflagellateunomu chìhèRumanuèsenzacundanna?
26Quanduucenturionehàintesuquestu,andòàdìàu capimachja,dicendu:Fateattenteàciòchìfate,perchè st'omuhèRumanu
27Alloraghjunseucapimachja,èlidisse:Dimmi,sìun Rumanu?Elludisse:Iè
28Ucapucapimachjarispose:Cùunagransommaaghju ottenutustalibertà.ÈPauludisse:Masònatuliberu.
29Tandusubitusialluntanòdaquelluchìl'aviada esaminà;èucapimachjaeraancupaura,dopuch'ellusapia ch'ellueraRumanu,èperchèl'avialigatu.
30Lelendemain,parcequ'ilauraitconnulacertitudedece qu'ilétaitaccuséparlesJuifs,illedélivradesesbandes, ordonnaauxprincipauxsacrificateursetàtoutleurconseil deseprésenter,etfitdescendrePaul,etleprésentadevant eux
CAPITOLU23
1ÈPaulu,fighjenduucunciliu,disse:Omièfratelli,aghju campatuintuttabonacuscenzadavantiàDiu,finuàoghje
2EtlesouverainsacrificateurAnaniasordonnaàceuxqui setenaientprèsdeluidelefrapperàlabouche.
3AlloraPàululidisse:Diutibatterà,murubiancu; perchèsìtùàghjudicàmisecondualege,èmicumanda ch'èch'ellasiasbattucontruàalege?
4Èquellichìstavanuvicinudicianu:Viinsultateusuvra sacerdotediDiu?
5AlloraPàuludisse:Ùnsapia,fratelli,ch’elluerausuvra sacerdote;perchèhèscrittu:Ùnditemiccamalediucapu diutopòpulu.
6MaquanduPàuluhàsappiutuchìl'unaparteeranu Sadducei,èl'altriFarisei,gridòinucunciliu:Omiè
fratelli,sòFariseu,figlioludiFariseu;diasperanzaèdia risurrezzionediimortisòchjamatu.inquistione.
7Èquand'elluaviadettucusì,s'inveceunadissensionetrài FariseièiSadducei,èaghjentesisparse.
8PerchèiSadduceidicenuchìùncihènèrisurrezzione,nè ànghjulu,nèspiritu,maiFariseicunfessututtidui
9Ès'arrizzòungrangridu;èiscribichìeranudiiFarisei s'arrizzò,èlitevanu,dicendu:Ùntruvamunundadimale inquestuomu;Diu
10Èquandus'eraghjuntaunagrandedissensione,u capimachja,temechìPàulufussistrappatuinpezzi,urdinò àisuldatidifalà,èdipigliallucùaforzadimezuàelli,è dipurtalluinucastellu.
11Èanottedopu,uSignorestavavicinuàellu,èlidisse: Coragisce,Paulu;perchècum'ètùm'aitistimuniatuin Ghjerusalemme,cusìdevirendetistimunianzaancuin Roma
12Èquandueraughjornu,certidiiGhjudeis'uniscenu,è sisòligatusottuàunamalidizzione,dicenduch'elliùn manghjaranunèbeie,finuàch'elliavianutombuPaulu 13Èeranupiùdiquarantachìavianufattustacuspirazione 14Èghjunsenuàicapidiisacerdotièl'anziani,èli dissenu:Cihèstatuligatusottuàunagrandemaledizzione, chìùnmanghjeremununda,finuàch'ènoavemutombu Paulu.
15Avàdunquevoi,cùucunsigliu,fateàdìàucapimachja, ch’elluupurtassiàvoidumane,cum’ès’èvovuleriate dumandàqualcosadipiùperfettunantuàellu:ènoi,o ognivoltach’ellus’avvicina,simuprontiàtumballu 16ÈquanduufiglioludiasurelladiPaulhàintesuparlàdi asoagguata,andòèintrìinucastellu,èl'hàdettuàPaul. 17AlloraPàuluchjamòàelluunudiicenturioni,èdisse: Cunducestughjovanuàucapimachja,perchèelluhàuna certacosaàdì.
18Alloraupigliò,upurtòversuucapimachja,èdisse: Pauluuprigiunerum'hàchjamatuàellu,èm'hàpricatudi purtààtèstughjovanu,chìhàqualcosaàdìàtè.
19Alloraucapimachjaupigliòperamanu,andòcunellu àparteèlidumandò:Chìaveteàdì?
20Èdisse:IGhjudeianuaccunsentutuàvulèch'ètù facissifalààPauludumaneinucunciliu,cum'ès'elli vulianuindagalluunpocupiùperfettamente
21Maùncedemiccaàelli,perchècisòinagguatuperellu diellipiùdiquarantaomi,chìsisòimpegnaticun ghjuramentu,ch'elliùnmanghjaranunèbeie,finuàch'elli l'anutombu:èavàsòpronti.cerchenduunaprumessadatè.
22Alloraucapimachjalasciòandàughjovanu,èliurdinò: Guardatemiccadidìànimuchìm'avetefattuvedequeste cose
23Chjamòàelluduicenturioni,dicendu:«Preparate duicentusuldatiperandàinCesarea,èsettantacavalieri,è duicentulanciari,àaterzaoradianotte;
24Èdàlibestie,ch'elliponumettePaulu,èupurtonusanu àFélix,uguvernatore
25Èhàscrittuunaletteracusìcusì:
26ClaudiusLysiassalutal'excellentguvernatoreFélix
27St'omuhèstatupigliatudaiGhjudei,èduveriaesse uccisudaelli;tanduaghjuvinutucununesercitu,èl'aghju salvatu,avècapituch'ellueraunRumanu
28Èquanduaghjuvulsutusapèacausaperquessach'elli l'accusanu,l'aghjupurtatuforainusocunsigliu
29Qualeaghjuvistuch'ellueraaccusatudiquistionedia solege,mach'elluùnavianundaincaricatudignedimorte odiligami
30ÈquandumifùdettuchìiGhjudeiaspittàvanul'omu, aghjumandatusubituàtè,èaghjudettuancuàiso accusatorididìdavantiàtèciòch'elliavianucontruàellu Addiu
31Alloraisuldati,cum'ellulieraurdinatu,pigliòPaulu,è upurtonudinotteàAntipatris
32Udumane,lasciavanuicavalieriperandàcunellu,èsi nevultonuinucastellu:
33IlsvinrentàCésaréeetremirentl'épîtreaugouverneur, etprésentèrentaussiPauldevantlui.
34Èquanduuguvernatoreavialettualettera,dumandòdi qualepruvinciaeraÈquand'ellucapìch'ellueradiCilicia; 35Tisenteraghju,disse,quanduitoaccusatorisòancu ghjuntiEtilordonnaqu'ilsoitgardédanslasalledu jugementd'Erode
CAPITOLU24
1Cinqueghjornidopu,usuvvernusacrificadoruAnanias scendevacùl'anziani,ècununoratorechjamatuTertullus, chìinformavauguvernatorecontruàPaul
2Èquandufùchjamatu,Tertulucuminciòàl'accusà, dicendu:Videnduchìdatèavemuavutuunagrande tranquillità,èchìl'attiassaidegnisòfattiàstanazioneper viadiatoprovidenza.
3L'accettamusempre,èintuttiilochi,nobilissimuFelice, cùtuttuuringraziu
4Purtantu,ch'ùntisiapiùfastidiosa,tipreguch'ètùci sentidiatoclemenzaunipochidiparolle
5Perchèavemutrovust'omuunomupestilentu,èmutore disedizionetràtuttiiGhjudeiinumondu,èuncapudia sectadiiNazareni:
6Qualehèancughjuntuàprofanàutempiu,chìavemu pigliatu,èvulemughjudicàseconduanostralege.
7MaucapimachjaLisiashèghjuntunantuànoi,ècùuna grandeviulenzaupigliòdaenostremani
8Cumandenduàisoaccusatorichìvenenuàtè, esaminenduqualetùstessupuderàcunnoscetuttequeste cosechìl'accusemu
9ÈancuiGhjudeiaccunsentiscenu,dicenduchìqueste coseeranucusì
10AlloraPàulu,dopuchìuguvernatorel'aviafattusegnu diparlà,rispose:Siccomusòchìsòassaiannichìsite ghjudicedistanazione,rispondudipiùcunpiùallegruper mèstessu:
11Perchèch'ètùcapissi,ch'ellucisòancudodicighjorni dach'eaghjucullatuinGhjerusalemmeperadurà
12Etilsnem'ontpastrouvédansletempleendisputeavec personne,sanssouleverlepeuple,nidanslessynagogues, nidanslaville
13Nèponupruvucàecosech'ellim'accusanuavà
14Maquestuvicunfessu,chìdopuàaviach'ellichjamanu eresia,aghjuaduràcusìuDiudiimobabbi,credendututtu ciòchìhèscrittuinalegeèiniprufeti.
15ÈavèasperanzaversuDiu,chìellistessipermettenu ancu,chìcisaràunarisurrezzionediimorti,diighjustiè dil'inghjusti.
16Èquìmieserciteghju,peravèsempreunacuscenza senzaoffenseversuDiuèversul'omi
17Avà,dopuàparechjianni,sòghjuntuàpurtà l'elemosinaàamonazione,èl'offerazioni.
18AlloracertiGhjudeidil'Asiam'hàtrovupurificatuinu tempiu,nècùamultitùdine,nècuntumultu.
19Qualeduviaessequìdavantiàtè,ès'oppone,s'elli avianuqualcosacontruàmè
20Och'ellidicenuquì,s'ellianutrovuqualcosadimalein mè,mentrestavadavantiàucunsigliu.
21Foradistasolavoce,ch'eaghjugridatuàmezuàelli: Tucchenduarisurrezzionediimorti,misòchjamatuoghje inquistionedavoi
22Félix,quand'elluaviaintesuquestecose,avenduuna cunniscenzapiùperfettadiquellastrada,lirinviò,èdisse: QuanduucapuLisiascenderà,cunnosceraghjuafinedia vostramateria
23ÈhàurdinatuàuncenturionediguardàPaulu,èdi lasciàellualibertà,èch'elluùnimpedisceànimudiiso cunnisciutidiserveodiveneàellu
24Èdopuàcertighjorni,quanduFélixghjunsecùaso mogliaDrusilla,chìeraunaGhjudea,mandòchjamàà Paulu,èl'anuintesudiafedeinCristu
25Ècum'elluragiunavadiaghjustizia,diatemperanzaè diughjudiziuàvene,Felicesitremò,èrispose:Vaiper stavolta;quanduaghjuunastagionecunvene,ti chjamaraghju.
26Speravaancuch'ellulifussidatusoldidaPaulu,per ch'ellupudassisbarcà:perquessach'elluumandòpiù spessu,èliparlava.
27Madopuàduianni,PorciusFestuintrìinastanzadi Félix;èFélix,vulendufàpiacèàiGhjudei,lasciòPaulu liatu.
CAPITOLU25
1QuanduFestueraghjuntuinapruvincia,dopuàtrè ghjorni,sicullàdaCesareaàGhjerusalemme
2AllorausuvvernusacrificadoreèucapudiiGhjudei l'infurzòcontruàPaulu,èusupplianu:
3Èlidumandavagrazia,ch'ellul'avessimandatuin Ghjerusalemme,aspittenduastradapertumballu.
4MaFestushàrispostuchìPauluavissidaessetenutuin Cesarea,èchìellustessus'eraprestudaquì
5Chìdunque,disse,quellichìtràvoisòcapaci,scendenu cunmèèaccussanust'omu,s'ellucihèqualcosadimalein ellu
6Èdopuch'ellufussipiùdideceghjorniàmezuàelli,si nefalòinCesarea;etlelendemain,assissurlesiègedu jugement,ilordonnaqu'onconduisePaul.
7Èquand'ellufùghjuntu,iGhjudei,chìsòfalatida Ghjerusalemme,s'eranuattornuàl'intornu,èsilagnavanu àPauluassaiègravi,ch'elliùnpudianupruvà
8Mentreellurispunsevaperellustessu:Nècontruàalege diiGhjudei,nècontr'àutempiu,nèancucontr'àCésar,ùn aghjumiccaoffesununda
9MaFestu,vulendufàpiacèàiGhjudei,risposeàPàulu,è disse:VuletecullàinGhjerusalemme,èesseghjudicatu quìdavantiàmè?
10AlloraPàuludisse:SòàutribunalediCesare,induve duverebbeesseghjudicatu:ùnaghjufattunundadimaleà iGhjudei,cum'ètùsapetebè.
11Perchès'esòunoffensori,oaghjufattuqualcosadegne dimorte,ùnmiricusanumiccadimori;mas'elluùncihè
nundadiquestecosechìm'accusanu,nimuùnmipòdàà elli.AppelluàCesare.
12AlloraFestu,dopuavècunsultatucùucunsigliu, rispose:AvetefattuappelluàCesare?àCesareandai.
13Èdopuàcertighjorni,urèAgrippaèBernice ghjunsenuàCesareapersalutàFestu
14Èdopuch'ellieranustatiquìparechjighjorni,Festu dichjaròacausadiPauluàurè,dicendu:Cihèunomu lasciatuincatenedaFélix
15Diquale,quandueruinGhjerusalemme,icapidiipreti èl'anzianidiiGhjudeim'anuinfurmatu,vulenduavè ghjudiziucontruàellu
16Àqualeaghjurispostu:Ùnhèmiccaamaneradii Rumanidiabbandunàunomuàmorte,primachìquelluchì hèaccusatuhàl'accusatorifacciaàfaccia,èavèpermessu dirispondeperellustessunantuàucriminefattucontruà ellu
17Perquessa,quand'ellieranughjuntiquì,udumane, senzaritardu,aghjupusatunantuàutribunale,èaghju urdinatuchìl'omusiapurtatufora
18Contr'àiquali,quandul'accusatorisisòalzati,ùnanu purtatunisunaaccusazionediciòch'eaghjupensatu:
19Maisilsavaientdesquestionscontreluiquantàleur propresuperstition,etàuncertainJésus,quiétaitmort,et quePauldisaitvivre.
20Èperchèdubitavadistumodudidumande,lidumandò s'elluandavainGhjerusalemme,ècisaràghjudicatuda questecose.
21MaquanduPàuluaviaappelluperesseriservatuà l'audizioned'Augustu,aghjuurdinatuch'ellusiaguardatu finuàch'epossumandààCesare.
22TanduAgrippadisseàFestu:Aghjuancuàsentel'omu stessuDumane,disse,usenterete
23Èudumane,quanduAgrippaeraghjuntuèBernice,cun grandepompa,èeranuintrutiinulocudil'audizione,cùi capicapitanièiprincipaliomidiacità,àucumandamentu diFestuPaulufùpurtatufora.
24Festudisse:urèAgrippa,ètuttil'omichìsòquìcun noi,vedetest'omu,diqualetuttaamultitùdinediiGhjudei hàtrattatucunmè,siainGhjerusalemmesiaancuquì, gridenduch'elluùndevemiccacampàpiù
25Maquanduaghjutrovuch'elluùnaviafattunundadigne dimorte,èch'elluellustessuhàfattuappelluàAugustu, aghjudecisudimandàlu
26DiqualeùnaghjunundaàscriveàumosignorePer quessa,l'aghjupurtatudavantiàtè,èsoprattuttudavantià tè,orèAgrippa,chì,dopuàl'esaminazione,aghjuavutu qualcosaàscrive.
27Perchèmipareirragionevuledimandàunprigiuneru,è miccadisignificàicriminich'elluhèstatufattucontruà ellu
CAPITOLU26
1AlloraAgrippadisseàPàulu:Tihèpermessudiparlà persèstessuAlloraPaulusteseamanuèrisposeperellu stessu:
2Mipensucuntentu,rèAgrippa,perchèrispundaraghju oghjepermèstessudavantiàtè,ditutteecosech'esò accusatudaiGhjudei:
3Soprattuttuperchèticunnoscuespertuintutteecustumi èedumandechìsòtràiGhjudei:perquessa,tipreguà sentemicunpacienza
4Umomodudivitadaamoghjuventù,chìeraprimatràa monazioneinGhjerusalemme,cunnoscetuttiiGhjudei; 5Chìmicunniscianudauprincipiu,s'ellitistimuniaranu, chìdopuàasettapiùstrettadianostrareligioneaghju campatuFariseu.
6Èavàstanuèsòghjudicatuperasperanzadiaprumessa fattadaDiuàinostribabbi:
7Aqualeprumessaenostredodicitribù,chìservenu istantaneamenteàDiughjornuènotte,speranudivenePer qualesperanza,rèAgrippa,sòaccusatudiiGhjudei.
8Perchèessepensateunacosaincredibilecunvoi,chìDiu risuscitaimorti?
9Pensudaverucunmèstessuchìduveriafàparechjecose contruàunomediGhjesùdiNazareth
10ChìaghjufattuancuinGhjerusalemme;èparechjidii santiaghjuchjusuinprigiò,avèricevutul'autoritàdaicapi diisacerdoti;èquandusòstatimessiàmorte,aghjudatua movocecontruàelli
11Èlipunisiàspessuinognisinagoga,èlicustrettuà blasfemi;èessenduassaipazzacontr'àelli,liperseguitai ancuincitàstraniere
12Allora,mentrech'eaghjuandatuinDamascucù l'autoritàèl'incaricatudiicapisacrificadori,
13Àmeziornu,orè,aghjuvistuinastradaunalucedau celu,sopraàusplendorediusole,chìbrillavaintornuàmè èàquellichìviaghjavanucunmè
14Èquandueramututticascatiinterra,aghjuintesuuna vocechìmiparlavaèchìmidicevainlinguaebraica: Saulu,Saulu,perchèmiperseguite?hèdifficiulepervoidi calciàcontr'àipricks
15Eiudicu:Qualesì,oSignore?Èelludisse:SòGhjesù chìtùpersecute
16Maalzati,èstànantuàitopedi,perchèvisòapparsu perquestuscopu,perfàdivoiunministruèun tistimunianzadiecosechìavetevistu,èdiquellecosein qualeviapparisceraghju;
17Tiliberendudaupopuluèdaipagani,àiqualiti manduavà,
18Perapreisoochji,èditurnàdaabughjuraàaluce,èda uputerediSatanassuàDiu,perpudèriceveupirdunudii piccati,èl'ereditàtràquellichìsòsantificatidaafedechì hèinmè
19Allora,orèAgrippa,ùnaghjumiccadisubbidituàa visioneceleste:
20MaprimadimustravaàquellidiDamascu,èin Ghjerusalemme,èintutteecostediGhjudea,èdopuài pagani,ch'ellisirepentinuèsiturnavanuàDiu,èfàl'opere adatteàupentimentu
21Perquessa,iGhjudeimipigliòinutempiu,èandavanu àtumbàmi
22Dopuavèottenutul'aiutudiDiu,cuntinuufinuàoghje, tistimunienduàipicculièàigrandi,ùndicendununda d'altruch'èquellichìiprufetièMosèanudettuch'ellu vene:
23ChìCristusoffre,èch'ellusiauprimuchìrisuscitadai morti,èdafàluceàupopuluèàipagani
24Èmentreparlavacusìperellustessu,Festudisseàalta voce:Paulu,sìforadisèstessu;assaiampareratirende pazzia
25Maelludisse:Ùnsòmiccapazza,onobilissimoFestu; madicenueparollediveritàèsobrietà.
26Perchèurèsàdiquestecose,davantiàqualeancuparlu liberamente:perchèsòcunvintachìnundadiquestecose ùnlihèammucciatu;perchèstacosaùnhèstatafattainun angulu
27ReAgrippa,crediiprufeti?Sòchìtùcredi
28AlloraAgrippadisseàPaulu:Quasimipersuadeàesse cristianu
29ÈPauludisse:"VogliuàDiu,chìmiccasolutu,ma ancututtiquellichìmisentenuoghje,eranuquasi,ètuttu ciòchìsò,foradistiligami
30Etquandileutainsidit,leroiseleva,etlegouverneur, Béréniceetceuxquiétaientassisaveceux:
31Èquand'ellis'alluntanu,siparlavanutràelli,dicendu: St'omuùnfacinundadegnudimorteodiligami.
32AlorsAgrippaditàFestus:Cethommeauraitpuêtre misenliberté,s'iln'avaitfaitappelàCésar
CAPITOLU27
1Èquandufùdecisuch'ènoimbarcassiinl'Italia,anudatu PauluècertialtriprigiuneriàunuchjamatuJulius, centurionediabandad'Augustu
2Èintrutuinunanaved'Adramyttium,avemulanciatu,chì vuliadìànavigàperecostedil'Asia;unAristarcu, MacedoniudiTessalonica,essenducunnoi
3ÈughjornudopuavemutoccuàSidone.ÈJuliussupplia Paulugentilmente,èlidetealibertàdiandààisoamichi perrinfriscà
4Èquanduavemulanciatudaquì,avemunavigatusottuà Cipru,perchèiventieranucuntrariu
5ÈquanduavemunavigatusopraumaridiCiliciaèdi Panfilia,simughjuntiàMira,citàdiLicia.
6Èquìucenturionetruvòunanaved'Alessandriachì andavainItalia;ècihàmessuinellu
7Èquanduavemunavigatupianupianuparechjighjorni,è pocughjuntuversuCnidus,uventuùncisoffre,avemu navigatusottuàCreta,versuSalmone;
8È,àpocupressu,ghjunseàunlocuchjamatuIboni paradisi;vicinuàinduveeraacitàdiLasea
9Or,quandusipassavaassaitempu,èquanduavelaera avàpericulosa,perchèudigiunueradigiàpassatu,Paululi ammonì:
10Èlidisse:Signori,aghjucapituchìstuviaghjuseràcun feriteèassaidanni,miccasoludiacaricaèdianave,ma ancudianostravita
11Maucenturionehàcridutuàupatroneèàupatronedia nave,piùchèciòchìeradettuPaulu
12Èperchèuparadisuùneramiccacòmoduperl'inguernu, amaiòpartediamaiòpartecunsigliavadiparteancudilà, s'ellusipudiaghjunghjeàFenicia,èquìàl'inguernu;chì hèunparadisudiCreta,èsitrovaversuusuduvestuèu nordupunente
13Èquanduuventudiusudusoffiavadolcemente, supponenduch'elliavianuuttenutuusoscopu,sguassendu daquì,imbarcanuvicinuàCreta.
14Mapocudopu,s'hèrializatucontruàelluunventu tempestuosu,chjamatuEuroclidone
15Èquanduanavehèstatachjappata,èùnpudiasuppurtà inuventu,l'avemulasciatacunduce
16ÈcurrendusottuàunacertaisulachìsichjamaClauda, avemuavutuassaitravagliudaveneinbarca.
17Quale,dopuavèpigliatu,anuusatuaiuti,sottumessuàa nave;è,temech'elliùncascassinuinesabbiemobili, strakevela,ècusìsòstaticacciati.
18Ènoichìeramuassaisbulicatidaunatempesta,u lindumaneallugiscenuanave;
19Èuterzughjornuscacciòcùenostremani l'attrezzamentudianave
20Èquandunèusolenèstelleinparechjighjorniapparsu, èùncieramiccaunapicculatempesta,ognisperanzachì avemudaessesalvatihèstataalloracacciata
21Madopuàunalongaastinenza,Pàulus'avvicinòàmezu àelli,èdisse:Signori,aveteavutuàsenteàmè,èùnavè miccaalluntanatudaCreta,èavèguadagnatustudannuèa perdita.
22Èavàvipreguàessedicoraggio:perchèùncisarà miccaperditadiavitadinimuàmezuàvoi,madianave 23Perchèstanottemistavavicinul'ànghjuludiDiu,à qualesò,èàqualeserve,
24Dicendu:Ùnàbbiapaura,Paulu;duveteessepurtatu davantiàCesare:èeccu,Diuvihàdatututtiquellichì naviganucunvoi
25Perquessa,sgiò,siatedicori,perchècredeàDiu, ch'ellusaràcum'èmihèstatudettu.
26Tuttavia,civoleàesseghjittatinantuàunacertaisula 27Maquandueraghjuntaaquattordicesimanotte,mentre eramupurtatiinAdria,versumezzanotti,imarinarianu cridutuch'ellisiavvicinavanuàqualchìpaese; 28Èusonò,èutruvòvintibrase;è,quand'ellieranu andatiunpocupiùinlà,sonòdinovu,èutruvòàquindici brase
29Tandu,timenduch'ènofussemucascatinantuàipetri, scacciòquattruancoredaapoppa,èvulianuughjornu.
30Ècum'èimarinaristavanuperfughjeforadianave, quand'elliavianufalatuabarcainumare,sottuculori, cum'ès'ellivulianuscacciàl'ancoreforadiaprua.
31Pàuludisseàucenturioneèàisuldati:Forach'elliùn sifermanuinubattellu,ùnpudetemiccaessesalvati
32Alloraisuldatitaglionuefunidiabarca,è l'abbandunonu
33Èmentrechìughjornus'avvicinava,Pàululi dumandavaàtuttidipigliàacarne,dicendu:Questu ghjornuhèuquattordicesimughjornuchìaveteritardatuè cuntinuvateudigiunu,senzaavèpigliatununda
34Perquessa,vipregudipigliàunpocudicarne,perchè questuhèperavostrasalute,perchèuncapedduùncascarà daucapuànimudivoi.
35Èdopuavèparlatucusì,pigliòupane,èringraziòàDiu inpresenzaditutti,è,quandul'ebberuttu,simisià manghjà
36Tandusisòstatituttid'allegria,èpigliòancuunpocudi carne
37Èeramuintuttuinanaveduiecentusessantaseianime
38Èquand'elliavianumanciatuabbastanza,alluminavanu anave,èscacciòugranuinumare
39Èquandueraughjornu,ùncunnoscimiccaaterra,ma scupreruunacertacalacùunariva,inqualesipensavanu, s'elluerapussibule,discacciàinanave
40Èdopuavèpigliatul'ancore,sis'impegnanuàumare,è sguassateitimoniditimone,èissòavelamaestraàuventu, èmarchjòversuariva
41Ècadutiinunlocuinduveduimaris'incontranu,sbarcò anave;èaparteanterioreappiccicataferma,èsifirmò immovevule,maaparteposteriorehèstatarottacùa viulenzadil'onda.
42Èucunsigliudiisuldatieraditumbàiprigiuneri,per ùnavènimud'ellinatàforaèscappassi
43Maucenturione,dispostuàsalvàPàulu,liguardòdau soscopu;èhàurdinatuchìquellichìsapianunatàsi ghjittassiprimainumare,èghjunghjeàaterra
44Èurestu,unipochinantuàtavulini,èaltrinantuàpezzi rottidianaveÈcusìhèaccadutu,chìscappavanututti sanuàterra
CAPITOLU28
1Èquandusòscappati,tandusapianuchìl'isulasi chjamavaMelita
2Èupopulubarbarucihàmostratumiccapocudibontà, perchèhàaccendituunfocu,ècianuricevutututti,pervia diapiovanaattualeèperviadiufretu
3ÈquanduPàuluaviariunituunfasciudibastoni,èlipusò nantuàufocu,unaviperaghjunseforadiucalore,èsi strinsenantuàasomanu
4Èquanduibarbarianuvistuabestiavelenosaappiccicata àasomanu,sidicenutràelli:Senzadubbituquestuomu hèunassassinu,chì,bench'ellusiascappatudiumare,a vindettaùnpermettemiccadicampà
5Èscuzzulòabestiainufocu,èùnsisentimiccamale.
6Eppuru,anuvistuch'elluaviagonfiatu,ocadutumortu subitu;madopuavèvistuunbellupezzu,èùnanuvistu nundadimale,cambiassid'ideaèdicenuch'ellueraundiu.
7Ind’èistessiquartierisitrovavanuipussessidiucapudi l’isula,chìsichjamavaPubliu;chìcihàricevutu,ècihà allughjatutrèghjornidicortesia.
8ÈavvenechìubabbudiPubliugiacevamalatudaa frebbaèdiunflussudisangue;àqualePauluintrì,è pricava,ès'imponeemaninantuàelluèuguarì.
9Allora,quanduquestuhèstatufattu,ancud'altri,chì avianumalatieinl'isula,sòghjuntièsòstatiguariti
10Chìcihàancuonoratucùassaionori;èquanduavemu partutu,cianucarricatucùecosechìeranunecessarii
11Èdopuàtrèmesipartimuinunanaved'Alessandria,chì aviainvernatuinl'isula,chìusegnueraCastoreèPolluce.
12ÈsbarcatiinSarausa,cistemutrèghjorni
13Èdaquìavemupigliatuunabussola,èghjuntià Rhegium;èdopuunghjornu,uventudiusudusoffiava,è ghjuntiughjornudopuàPuteoli:
14Induveavemutrovufratelli,ècivuliaàstàcunellisette ghjorni,ècusìandemuversuRoma
15Èdaquì,quanduifratellianuintesuparlàdinoi,sò ghjuntiàscuntràànoifinuàuforudiAppii,èàetrè taverne;chìPaulu,videndu,ringraziòàDiuèhàpigliatu curagiu
16ÈquandusimughjuntiinRoma,ucenturionehàdatui prigiuneriàucapudiaguardia;maPaulufùpermessudi stàinsolitucùunsuldatuchìumantene
17Èavvenechìdopuàtrèghjorni,Pàuluhàriunituucapu diiGhjudei,èquand'ellis'eranuriuniti,lidisse:Omiè fratelli,ancus'elluùnaghjufattunundacontruàupopulu, oàl'usidiinostribabbi.,eppurusòstatuprigiuneru prigiunerudaGhjerusalemmeinmanudiiRumani
18Quale,quand'ellim'avianuesaminatu,m'avianulasciatu andà,perchèùncierainmèunacausadimorte.
19MaquanduiGhjudeianuparlatucontruàellu,eiuera custrettuàappelluàCesare;miccach'eaghjuavutuà accusàamonazione.
20Perquessa,aghjuchjamatupervoi,pervedevièper parlàcunvoi,perchèperasperanzad'Israelesòligatucù stacatena.
21Èlidissenu:Ùnavemumiccaricevutulettereda Ghjudeanantuàtè,nènimudiifratellichìsòghjuntiùnhà miccadettuditè,nèhàdettuqualcosadimale
22Mavulemusenteditèciòchìpensate:perchèinquantu àstasetta,sapemuchìinognilocusiparlacontru.
23Èquand'ellil'avianustabilituunghjornu,sòghjunti parechjiàelluinusolocu;àqualeelluhàspiegatuè tistimuniatuuregnudiDiu,persuadulidiGhjesù,siadaa legediMosèsiadaiprufeti,daamatinaàasera 24Ècertianucridutuàecosechìsòstatedette,ècertiùn crèdenumicca.
25Èch'elliùnaccunsenumiccatràdielli,sin'andò,dopu chìPàuluaviadettuunasolaparolla:uSpìrituSantuhà parlatubèàinostribabbipermezudiuprufetaIsaia.
26Dicendu:Andateàstupopulu,èdite:Intesusenterete, èùncapiretemicca;èvidendu,vivede,èùncapiscemicca: 27Perchèucoredistupòpuluhèingrossu,èisoarechjesò sbulicatiàsente,èisoochjisòchjusi;perùnvedecùiso ochji,èsentenucùl'arechje,ècapiscenucùusocore,èùn devenuessecunvertiti,èiguariscenu.
28SappiatedunquechìasalvezzadiDiuhèmandataài Gentili,èch'elliasentenu
29Èquand'elluaviadettusteparolle,iGhjudeisin'andò,è avianuassairagiunamentutràelli
30ÈPàuluhàcampatuduiannisaniinasocasa,èhà ricevutututtiquellichìvenenuàellu.
31PredicàuregnudiDiu,èinsignàciòchìriguardau SignoreGhjesùCristu,cuntuttacunfidenza,chìnimuùnli pruibisce.
Rumani
CAPITOLU1
1Paulu,servitorediGhjesùCristu,chjamatuàesse apòstulu,separatuàuVangeludiDiu, 2(ChìaviaprumessuprimaperisoprufetiineScritture sacre,)
3InquantuàusoFigliolu,GhjesùCristu,unostruSignore, chìhèstatufattudiasumentediDavidseconduacarne; 4ÈhàdichjaratuchìerauFiglioludiDiucunputere, seconduuspiritudisantità,daarisurrezzionedaimorti:
5Perqualeavemuricevutugraziaèapostolatu,per ubbidenzaàafedetràtutteenazioni,perusonome.
6ÀmezuàqualesìancuvoichjamatidiGhjesùCristu:
7ÀtuttiquellichìsòinRoma,amatidaDiu,chjamatià essesanti:GraziaàvoièpacedaDiu,unostruBabbu,è dauSignoreGhjesùCristu
8Prima,ringraziuumoDiupermezudiGhjesùCristuper voitutti,chìavostrafedehèparlatainumondusanu.
9PerchèDiuhèumotistimone,chìservecùumospiritu inuVangeludiusoFigliolu,chì,senzacessà,aghju sempremenzionatudivoiinemopreghiere;
10Facenduunadumanda,s'elluperqualcunumoduavàda pudèavèunviaghjuprusperuperavulintàdiDiupervene àvoi.
11Perch'aghjubramosudivedevi,perch'epossu impartisceàvoiqualchìrigaluspirituale,perpudèesse stabilitu;
12Valeàdì,peressecunsulatucunvoidaafedemutuale divoièdimè
13Oraùnvogliumiccachìignurati,fratelli,chìspessumi vuliaàveneàvoi,(mahèstatulasciatufinuàquì)peravè qualchìfruttuancutràvoi,cum'ètràl'altriGentili.
14SòdebitoresiaàiGrechi,siaàiBarbari;siaàisàvii, siaàisàvii
15Dunque,quant’èinmè,sòprontuàpredicàuVangelu ancuàvoichìsiteinRoma.
16PerchèùnsòmiccavergognadiuVangeludiCristu, perchèhèuputerediDiuperasalvezzadituttiquellichì credenu;àuGhjudeuprima,èancuàuGrecu
17Perquessa,aghjustiziadiDiuhèrevelatadaafedeàa fede,cum'èhèscrittu:Ughjustucamperàdaafede.
18PerchèacòlleradiDiuhèrevelatadaucelucontruà tuttel'impietàèl'inghjustiziadil'omi,chìtenenuaveritàin inghjustizia;
19PerchèciòchìpòessecunnisciutudiDiuhèmanifestatu inelli;perchèDiulihàdimustratu
20Perchèecoseinvisibilidielludaacreazionediu mondusòchjaramentevistu,essenducapitudaecosechì sòfatte,ancuusoeternuputereèadivinità;cusìch'ellisò senzascusa:
21Perchè,cunniscianuàDiu,ùnl'anumiccaglorificatu cum'èàDiu,èùnanumiccaringraziatu;madiventonu vaniinasoimaginazione,èusocorestupidus'obscurciò.
22Prufessid'essesàvii,sòdiventatipazzi, 23ÈhàcambiatuagloriadiuDiuincorruptibleinuna maghjinaresasimiliàl'omucorruptible,èàl'uccelli,èà l'animaliàquattrupedièàistriscianti
24Perquessa,Diuanculihàlivatiàl'impurità,perviadii desideridiusocore,perdisonorareusopropiucorputrà elli.
25ChìhàcambiatuaveritàdiDiuinunabugia,èhà aduratuèservituacriaturapiùchèuCriaturi,chìhè benedettupersempre.Amen.
26Perquessa,Diulihàlasciatuàaffettivili,perchèancue sodonneanucambiatul'usunaturaliinquelluchìhècontru àanatura.
27Èancul'omi,abbandunendul'usunaturalidiadonna, s'eranubrusgiatiinasobramal'unversul'altru;l'omicù l'omichìtravaglianuciòchìùnhèmiccadisprezzu,è ricevenuinelliaricumpenzadiusoerrorechìera incontratu
28Èancuch'elliùnlipiaciamiccadimanteneàDiuina socunniscenza,Diulihàdatuàunamenteriprudente,per fàciòchìùnhèmiccacunvene;
29Essendupienud'ogniinghjustizia,fornicazione,malizia, cupidigia,malizia;pienad'invidia,d'assassiniu,didibattitu, d'inganno,dimalignità;bisbigliatori, 30Dilettanti,odiatoridiDiu,disprezzanti,orgogliosi, vanitosi,inventoridicosemale,disubbidientiàigenitori,
31Senzaintelligenza,violatoridipatti,senzaaffettu naturali,implacable,senzamisericordia:
32QualesapenduughjudiziudiDiu,chìquellichì commettenutalicosesòdegnidimorte,ùnsolufàu listessu,maanupiacèinquellichìlifacenu.
CAPITOLU2
1Perquessa,sìinscusable,oomu,quelluchìsitechì ghjudicheghja:perchèinquandughjudicateunaltru,vi cundannatesèstessu;perchètùchìghjudicefaciulistessu
2MasimusicurichìughjudiziudiDiuhèseconduaverità contruàquellichìcommettenutalicose.
3Èpensatechìquestu,oomu,chìghjudicheghjaquellichì facenutalicose,èfaceulistessu,chìtùscapperaidau ghjudiziudiDiu?
4Odisprezzateericchezzediasobontà,diasopazienzaè dialongapacienza;senzasapèchìabontàdiDiutiporta àupentimentu?
5Madopuàatodurezzaèàutesorudiucoreimpenitente, arabbiapersèstessucontruàughjornudil'iraèa rivelazionediughjudiziughjustudiDiu;
6Qualerendeàognunuseconduisoatti:
7Àquellichì,cùpacienzadifàbè,cercanuagloriaè l'onoreèl'immortalità,avitaeterna:
8Maàquellichìsòcuntenti,èùnubbidiscenumiccaàa verità,maubbiditeàl'ingiustizia,l'indignazioneèl'ira,
9Tribulazioneèangustia,annantuàogniànimadil'omu chìfaceumale,diuGhjudeuprima,èancudiuGentile;
10Magloria,onoreèpaceàogniomuchìfaciubè,àu Ghjudeuprima,èancuàuGentile:
11PerchèùncihèmiccarispettudiepersonecunDiu
12Perchètuttiquellichìanupeccatusenzalege,periranu ancusenzalege;
13(Perchèùnl'auditoridialegeùnsòmiccaghjustu davantiàDiu,maquellichìfacenualegeseranu ghjustificati.
14Perchèquanduipagani,chìùnanumiccaalege,facenu pernaturaciòchìcuntenealege,quellichìùnanumiccaa lege,sòunalegeperelli.
15Quimontrentl'œuvredelaloiécritedansleurcœur, leurconsciencerendantaussitémoignage,etleurspensées méchantesens'accusantouens'excusantlesunsles autres;)
16InughjornuchìDiughjudicheràisicretidil'omiper GhjesùCristuseconduumoVangelu
17Eccu,tùsìchjamatuGhjudeu,ètiriposuinalege,èfate uvostruvantàdiDiu.
18Ècunnosceasovulintà,èappruvaecosechìsòpiù eccellenti,essendustruitudaalege;
19Ècunfidenduchìtùsìunguidadiicechi,unalucedi quellichìsòinabughjura,
20Unmaestrudiistolti,unmaestrudiizitelli,chìhàa formadiacunniscenzaèdiaveritàinalege
21Tùdunquechìinsegniàunaltru,ùntiinsegnimiccasè stessu?voichìpredicateunomuùndevemiccaarrubà, arrubbate?
22Tùchìdicichìl'omuùndevemiccaadulteriu,fate adulteriu?tucheaborriscigliidoli,commettisacrilegio?
23Tùchìtigloriastidialege,disonoreàDiu,inviendua lege?
24PerchèunomediDiuhèblasfemutràiGentilipermezu divoi,cum'èhèscrittu
25Perchèacirconcisionehèveramentebenefiziu,s'èvo guardatealege,mas'ètùsìuntrasgressoredialege,ato circoncisionehèfattaincircuncisa
26Dunque,s'èl'incirconcisioneguardaaghjustiziadia lege,asoincircuncisioneùnseràmiccacuntatapera circuncisione?
27Etl'incirconcisionquiestparnature,s'ilremplitlaloi, nevousjugera-t-ilpas,quitransgresselaloiparlalettreet lacirconcision?
28PerchèelluùnhèmiccaGhjudeu,chìhèunuperfora; nèacircuncisione,chìhèesternainacarne:
29MaelluhèGhjudeu,chìhèunuinl'internu;èa circuncisionehèquelladiucore,inuspiritu,èmiccaina lettera;acuilodeùnhèmiccadil'omi,madiDiu.
CAPITOLU3
1ChìvantaghjuhàdunqueuGhjudeu?ochìprufittucihè diacircuncisione?
2Moltuinognimodu:soprattuttu,perchèàellisòstati affidatil'oraculidiDiu
3Perchì,s'ècertiùnanumiccacridutu?asoincredulità faràafedediDiusenzaeffettu?
4Diuùncivole:sì,chìDiusiaveru,maogniomuhèun bugiardariu;cum'èhèscrittu:Peresseghjustificatuini vostriditti,èpervincequandusiteghjudicatu
5Mas'èanostrainghjustiziacumportaaghjustiziadiDiu, chìdiceremu?HèDiuinghjustuchìsivindetta?(Parlu cum'èunomu)
6Ddiuguardà:perchèalloracumughjudicheràDiuu mondu?
7Perchès'èaveritàdiDiuhàpiùabbundanzaperamo minzognaàasogloria;perchèancusòancughjudicatu cum'èpeccatore?
8Èmiccapiuttostu,(cum'ècihècalunniatu,ècum'ècerti affirmanuchìdicemu:)Facemuumale,chìubonuvene? asodannazionehèghjustu.
9Chìallora?simumegliuchèelli?Innò,innisunmodu: perchèavemuprimapruvatuàtempuàiGhjudeièài Gentili,chìsòtuttisottuàupeccatu; 10Cumuhèscrittu:Ùncihènimughjustu,nènimu: 11Ùncihènimuchìcapisce,ùncihènimuchìcercaàDiu. 12Sòtuttiandatiforadiucaminu,sòinsemediventati senzaprufittu;ùncihènimuchìfaciubè,nè,nèunu 13Asogolahèunsepulcruapertu;cùasolinguaanu utilizatul'ingannimentu;uvelenudil'aspihèsottuàeso labbra:
14Asoboccahèpienadimaledizionièdiamarezza: 15Isopedisòprontiàsparghjeusangue: 16Adistruzzioneèamiseriasòinisomodi: 17Èùnanumiccacunnisciutuaviadiapace: 18ÙncihèmiccatimorediDiudavantiàisoochji
19Avàsapemuchìtuttuciòchìalegedice,diceàquelli chìsòsottuàalege,chìogniboccasiafermata,ètuttuu mondudiventeràculpèvuledavantiàDiu
20Dunque,perl'attidialege,nisunacarneserà ghjustificatadavantiàisooghji,perchèdaalegehèa cunniscenzadiupeccatu
21MaavàaghjustiziadiDiusenzaalegehèmanifestata, essendutistimuniatadaalegeèdaiprufeti;
22AncuaghjustiziadiDiuchìhèperafedediGhjesù Cristuàtuttièàtuttiquellichìcrèdenu,perchèùncihè miccasfarenza
23Perchètuttianupeccatu,èmancanudiagloriadiDiu; 24Essendughjustificatuliberamentedaasograziapervia diaredenzionechìhèinCristuGhjesù:
25ChìDiuhàstabilituperesseunapropiziazionepervia diafedeinusosangue,perdichjaràasoghjustiziapera rimissionediipeccatichìsòpassati,perviadiatolleranza diDiu;
26Perdichjarà,dicu,inquestutempuasoghjustizia,per ch'ellusiaghjustu,èughjustificatorediquelluchìcredein Ghjesù
27Induvehèdunqueavantà?Hèesclusu.Perqualelege? d'opere?Innò:maperalegediafede
28Dunquecuncludemuchìunomuhèghjustificatudaa fedesenzal'attidialege.
29HèsoluuDiudiiGhjudei?ÙnhèancudiiGentili?Iè, ancudiiGentili:
30VidenduchìhèunDiu,chìghjustificàacircuncisione perafede,èl'incircuncisioneperafede
31Alloraannullemualegeperviadiafede?Diuùnci vole:sì,stabilimualege.
CAPITOLU4
1ChìdiceremudunquechìAbràhamu,unostrubabbu,in quantuàacarne,hàtrovu?
2Perchès'èAbrahamueraghjustificatuperl'opere,elluhà dagloria;mamiccadavantiàDiu
3PerchèchìdiceaScrittura?AbràhamuhàcridutuàDiu, èhèstatucuntatuàelluperaghjustizia
4Ora,àquelluchìtravaglia,aricumpensaùnhèmicca cunsideratapergrazia,maperudebitu.
5Maàquelluchìùntravagliamicca,macredeinquellu chìghjustificàl'impiu,asofedehècuntataperaghjustizia
6Cum'èDaviddiscriveancuabenedizzionedil'omu,à qualeDiuimputeaghjustiziasenzaopere,
7Dicendu:Beatiquellichìisoiniquitàsòpardunati,èiso piccatisòcuparti.
8Beatul'omuàqualeuSignoreùnimputeràmiccau peccatu.
9Stabenedizzionevenedunquesoluàacircuncisione,o ancuàl'incircuncisione?perchèdicemuchìafedehèstata cuntataàAbrahamperaghjustizia
10Cumeeratanducuntatu?quand'elluerain circuncisione,oinuncirconcisione?Miccain circuncisione,mainincircuncisione
11Èhàricevutuusegnudiacirconcisione,unsigelludia ghjustiziadiafedech'elluaviaancuesseincirconcisu,per esseubabbudituttiquellichìcredenu,ancus'elluùnsò miccacirconcisichìaghjustiziapuderiaesseancu imputataàelli:
12Èubabbudiacircucisioneàquellichìùnsòmiccasolu diacircuncisione,maancuchìcaminanuinipassidi quellafedediunostrubabbuAbràhamu,ch'elluaviaancu incircuncisu.
13Perchèaprumessach'elludeveessel'eredidiumondu ùneramiccaàAbraham,nèàasosumente,perviadia lege,maperaghjustiziadiafede.
14Perchès'èquellichìsòdialegesòeredi,afedehè annullata,èaprumessahèsenzaeffettu
15Perchèalegeproducel'ira,perchèinduveùncihèlege, ùncihèmiccatrasgressione
16Perquessa,hèdiafede,peressepergrazia;àafinea prumessapuderiaessesicuraàtutteesumente;miccasolu àquelluchìhèdialege,maancuàquelluchìhèdiafede diAbraham;qualehèubabbudituttinoi, 17(Comuhèscrittu,t'aghjufattuunbabbudiparechje nazioni)davantiàquelluchìhàcridutu,ancuDiu,chìdàa vitaàimorti,èchjamaàquellichìùnsòmiccacum'è ch'ellieranu.
18Chìcuntraasperanzahàcridutuinasperanza,perpudè diventàbabbudiparechjenazioni,seconduciòchìhèstatu dettu:Cusìseràatodiscendenza.
19Èùneramiccadebuleinafede,ùnhàmicca cunsideratuusopropiucorpuavàmortu,quand'elluavia circacentuanni,nèancuamortediuventrediSara.
20Ùns'imbazzavaàaprumessadiDiuperincredulità;ma eraforteinafede,dendugloriaàDiu;
21Èch'elluerapienamentecunvintachìciòch'elluavia prumessu,eraancucapacidifà
22Èdunquelihèstatuimputatuperghjustizia
23Avàùnhèstatuscrittusoluperellu,ch'elluhèstatu imputatuàellu;
24Maancupernoi,àqualeseràimputatu,s'ènocridemu inquelluchìhàrisuscitatuGhjesù,unostruSignore,dai morti;
25Qualehèstatuliberatuperinostrioffese,èhèstatu risuscitatuperanostraghjustificazione.
CAPITOLU5
1Dunque,essendughjustificatidaafede,avemuapace cunDiupermezudiunostruSignoreGhjesùCristu.
2Perelluancuavemuaccessuperafedeàstagraziain qualestamu,ècirallegramuinasperanzadiagloriadiDiu
3Èmiccasolucusì,macigloriamuancuinetribulazioni: sapenduchìatribulazioneoperaapacienza; 4Èpacienza,spirienza;èsperienza,speru:
5Èasperanzaùnsivergogna;perchèl'amorediDiuhè spargugliatuininostricoridauSpìrituSantuchìcihèdatu.
6Perchèquandueramuancusenzaforza,Cristuhèmortuà utempuperl'impii.
7Perchèàpenaperunomughjustuùnmorirà;maforse, perunomubonu,qualchissiaoserebbeancumore
8MaDiuricunnosceusoamoriversunoi,chì,mentre eramuancupeccatori,Cristuhèmortupernoi.
9Moltupiùdunque,essenduavàghjustificatudauso sangue,seremusalvatidaarabbiapermezudiellu
10Perchèse,quandueramunemici,eramuriconciliaticù DiuperviadiamortediusoFigliolu,assaipiù,essendu cunciliati,seremusalvatidaasovita.
11Èmiccasolucusì,maavemuancugioiainDiuper mezudiunostruSignoreGhjesùCristu,daqualeavemu avàricevutul'espiazione.
12Perquessa,cum'èperunomuupeccatuhèintrutuinu mondu,èamorteperupeccatu;ècusìamortepassònantu àtuttil'omi,perchètuttianupiccatu:
13(Perchè,finuàalege,upeccatuerainumondu,mau peccatuùnhèmiccaimputatuquanduùncihèmiccalege
14MaamortehàrignatudaAdamuàMosè,ancunantuà quellichìùnavianumiccapeccatucum'èasocumbugliudi atransgressioned'Adam,chìhèafiguradiquelluchìeraà vene.
15Mamiccacum'èl'offisa,cusìhèancuurigalugratuitu Perchès'èperl'offisadiunuparechjisòmorti,assaipiùa graziadiDiu,èurigalupergrazia,chìhèdaunomu, GhjesùCristu,hàabbundatuàparechji
16Èmiccacum'èquelluchìhàpeccatu,cusìhèurigalu, perchèughjudiziuhèstatudaunuàcundanna,maurigalu gratuituhèdiparechjeoffeseàghjustificazione
17Perchès'èperl'offesadiunomuamortehàregnatuda unu;assaipiùquellichìricevenuabbundanzadigraziaèdi urigaludighjustiziaregnaranuinavitadaunu,Ghjesù Cristu)
18Dunque,cum'èperl'offesadiunsolughjudiziu,tutti l'omivinniàcundanna;ancucusìperaghjustiziadiunu,u rigalugratuituhèvinutunantuàtuttil'omipera ghjustificazionediavita.
19Perchècum'èperadisubbidienzadiunomuparechjisò statifattipeccatori,cusìperl'ubbidienzadiunomu parechjiseranufattighjusti.
20Inpiù,alegehèentrata,perchìl'offeseabbundaMa induveupeccatuabbundava,agraziahàassaipiù abbundante:
21Chìcum'èupeccatuhàrignatuàamorte,cusìagrazia puderiaregnupermezudiaghjustiziaàavitaeternaper GhjesùCristu,unostruSignore
CAPITOLU6
1Chìavemudadìallora?Continueremuinupeccatu,chì agraziaabbunda?
2DiuneguardiCumeavemu,chìsòmortiàupeccatu, campàpiùinellu?
3ÙnsapetechìtantidinoichìsòstatibattezzatiinGhjesù Cristu,sòstatibattezzatiinasomorte?
4Dunquesimuintarraticunelludaubattesimuinamorte: cum'èCristuhèstaturisuscitatudaimortiperagloriadiu Babbu,cusìancunoiavemudamarchjàinnovitàdivita
5Perchès'ènosimustatipiantatiinsemeàasumigliadia somorte,seremuancuàasorisurrezzione.
6Sapenduquestu,chìunostruvechjuomuhècrucifissu cunellu,chìucorpudiupeccatupòessedistruttu,chìda quìinavantiùnavemumiccaserveupeccatu.
7Perchèquelluchìhèmortuhèliberatudaupeccatu
8Avà,s'ènosimumorticunCristu,cridemuchìavemuda campàancucunellu:
9SapenduchìCristurisuscitatudaimortiùnmorepiù;a morteùnhàpiùduminatunantuàellu
10Perchèch'elluhèmortu,hèmortuàupeccatuunavolta; 11Cunsiderateancuvoistessuchìsìveramentemortuàu peccatu,maviviàDiupermezudiGhjesùCristu,unostru Signore
12Ùnlasciatedunquemiccaupeccatudiregnuinuvostru corpumurtale,perchìubbiditeinisobrami.
13Ùnrendetemiccaivostrimembricum'èstrumentidi inghjustiziaàupeccatu,marendeteàDiu,cum'èquellichì sòvividaimorti,èivostrimembricum'èstrumentidi ghjustiziaàDiu
14Perchèupeccatuùnhàmiccaduminatunantuàvoi, perchèùnsitemiccasottuàalege,masottuàagrazia.
15Chìallora?Peccaremu,perchèùnsimumiccasottuàa lege,masottuàagrazia?Diuneguardà
16Ùnsapetemiccachìàqualevirendeteservitoriper ubbidite,sìisoservitoriàqualeubbidite;siadiupeccatu àamorte,siadil'ubbidienzaàaghjustizia?
17MasiaringraziatuàDiu,chìerateiservitoridiu peccatu,maaveteubbiditudaucoreàquellaformadi duttrinachìvihèstataliberata
18Essendudunqueliberatidaupeccatu,sòdiventati servitoridiaghjustizia
19Parluàamaneradil'omiperviadil'infirmitàdiavostra carne,perchècum'èvoavetedatuivostrimembriservitori àl'impuritàèàl'iniquitààl'iniquità;ancucusìavàrendei vostrimembriservitoriàaghjustiziaàasantità
20Perchèquanduerateservitoridiupeccatu,erateliberi daaghjustizia
21Chìfruttuavitiallorainquellicosediqualevositeavà vergogna?perchèafinediquestecosehèamorte.
22Maavàesseliberatudaupeccatu,èdiventateservitori diDiu,aveteuvostrufruttuàasantità,èafineavita eterna.
23Perchèusalariudiupeccatuhèamorte;maurigaludi DiuhèavitaeternapermezudiGhjesùCristu,unostru Signore.
CAPITOLU7
1Ùnsapetemicca,fratelli,(perchèparluàquellichì cunnoscenualege)chìalegehàduminatuannantuàl'omu finuàch'elluvive?
2Perchèadonnachìhàunmarituhèligatadaalegeàuso maritu,finuàch'elluvive;maseumarituhèmortu,hè liberatudaalegediusomaritu
3Allora,s'èusomarituhèinvita,hèstatamaritatacùun altruomu,seràchjamataadultera;cusìch'ellaùnhèmicca adultera,ancus'elluhèmaritatacùunaltruomu
4Perquessa,imofratelli,ancuvoisiatemortiàalegeper ucorpudiCristu;peressemaritatucùunaltru,ancucù quelluchìhèrisuscitatudaimorti,chìavemudapurtà fruttuàDiu
5Perchèquandueramuinacarne,imuvimentidiipeccati, chìeranuperalege,travagliavanuininostrimembriper purtàfruttuàamorte
6Maavàsimuliberatidaalege,quelluchìeramortuin qualeeramutenuti;chìduvemuserveinanovitàdiu spiritu,èmiccainavechjadialettera
7Chìavemudadìallora?Hèalegepeccatu?Diune guardà.Innò,ùnaviamiccacunnisciutuupeccatu,maper alege:perchèùnaviamiccacunnisciutualussuria,salvu chìalegeùnaviadettu:Ùnbramaretemicca
8Maupeccatu,piglienduoccasionedaucumandamentu, hàfattuinmèognimaneradicuncupiscenzaPerchèsenza alegeupeccatueramortu.
9Perchèunavoltaeravivusenzaalege;maquanduu cumandamentuhèghjuntu,upeccatuhàrisuscitatu,èsò mortu.
10Èucumandamentu,chìhèstatuurdinatuàavita,aghju trovuàamorte
11Perchèupeccatu,pigliendul'occasioneperu cumandamentu,m'hàingannatu,èperellum'hàtombu
12Perquessa,alegehèsanta,èucumandamentuhèsantu, èghjustuèbonu.
13Alloraciòchìhèbonum'hàfattumorte?Diuneguardà Maupeccatu,perch'ellusipòvedeupeccatu,operaa morteinmèdaciòchìhèbonu;chìupeccatudau cumandamentupuderiadiventàeccessivamentepeccatu
14Perchèsapemuchìalegehèspirituale,masòcarnale, vindutusottuàupeccatu.
15Perciòch'eaghjufattuùnl'aghjumiccapermessu:per ciòch'eaghjuvulsutu,ùnl'aghjumicca;maciòch'oodiu, eiu.
16Sètandufacciuciòchìùnvogliumicca,accunsentuàa legechìhèbona
17Avàùnsòpiùeiuchìafacciu,maupeccatuchìabitain mè
18Perchèsòchìinmè(valeàdì,inamocarne)ùnabita nundadibonu:perchèavulintàhèprisentecunmè;ma cumufàciòchìhèbonuùntrovumicca
19Perubonuch'evogliuùnfà,maumalech'eùnvogliu miccafà.
20Avà,s'ellufacciuciòch'ùnvulia,ùnsòpiùeiuchìa facciu,maupeccatuchìabitainmè
21Trovudunqueunalegechì,quanduvogliufàubè,u malehèpresentecunmè
22PerchèmipiaceàalegediDiudopuàl'omuinternu: 23Mavecuun'altralegeinimomembri,chìsibatteghja contruàalegediamomente,èchìmiportainprigiuneàa legediupeccatuchìhèinimomembri.
24Odisgraziatuchìsò!qualemilibereràdaucorpudista morte?
25RingraziuàDiupermezudiGhjesùCristu,unostru Signore.Allora,cùamente,eiustessuservealegediDiu; macùacarnealegediupeccatu
CAPITOLU8
1ÙncihèdunquemiccacundannaàquellichìsòinCristu Ghjesù,chìùncamminanumiccaseconduacarne,ma dopuàuSpìritu
2PerchèalegediuSpìritudivitainCristuGhjesùm'hà liberatudaalegediupeccatuèdiamorte
3Perciòchìalegeùnpudiafà,perchèeradebulepervia diacarne,DiuhàmandatuusoFigliolucum'èunacarnedi piccatu,èperupeccatuhàcundannatuupeccatuinacarne
4Perchìaghjustiziadialegesicumpiissiinnoi,chì camminendumiccaseconduacarne,madopuàuSpìritu.
5Perquellichìsòdopuàacarne,pensanuàecosedia carne;maquellichìsòdopuàuSpìrituecosediuSpìritu
6Peresseamentecarnalehèamorte;maperesse spiritualmentementehèavitaèapace
7PerchèamentecarnalehèinimiciziacontruàDiu,perchè ùnhèmiccasottumessuàalegediDiu,nèpòesse
8AlloraquellichìsòincarneùnponupiaceàDiu
9Maùnsitemiccainacarne,mainuSpìritu,s'elluhèchì uSpìritudiDiuabitainvoiAvà,s'elluùnhàmiccau
SpìritudiCristu,ùnhènimudiuso
10Ès'èCristuhèintè,ucorpuhèmortuperviadiu peccatu;mauSpìrituhèvitaperviadiaghjustizia
11Mas'èuSpìritudiquelluchìhàrisuscitatuàGhjesùdai mortiabitainvoi,quelluchìhàrisuscitatuCristudaimorti hàancuvivificatuivostricorpimurtalicùusoSpìrituchì abitainvoi
12Dunque,fratelli,simudebitori,miccaàacarne,per campàdopuàacarne
13Perchè,s'èvocampatedopuàacarne,mourrete;
14PerquellichìsòguidatidauSpìritudiDiu,sòfigliolidi Diu
15Perchèùnavetemiccaricevutuuspiritudischiavitù tornaàteme;maavetericevutuuSpìritudil'adopzione, perqualegridemu:Abba,Babbu
16USpìritustessurendetistimunianzacùunostruspiritu, chìsimufigliolidiDiu:
17Ès'èfiglioli,alloraeredi;eredidiDiu,èco-eredicù Cristu;s'elluhècusìchìsoffremucunellu,chìpudemu ancuesseglurificatuinseme.
18Perchèmicuntuchìesoffrenzediquestutempuùnsò miccadegned'esseparagunatecùagloriachìseràrevelata innoi.
19Perchèl'aspittàseriadiacriaturaaspettaa manifestazionediifigliolidiDiu
20Perchèacriaturahèstatasottumessaàavanità,micca davuluntà,maperviadiquelluchìl'hàsottumessuin speranza
21Perchèacriaturastessaseràanculiberatadaaschiavitù diacorruzzioneinagloriosalibertàdiifigliolidiDiu
22Perchèsapemuchìtuttaacreazionegemeètravagliin doloreinsemefinuàavà.
23Èmiccasoluelli,maancunoistessi,chìavemuiprimi fruttidiuSpìritu,ancunoistessigemuinnoistessi, aspittendul'adopzione,valeàdìaredenzionediunostru corpu
24Perchèsimusalvatidaasperanza;maasperanzachìsi vedeùnhèmiccaasperanza;perchèciòchìunomuvede, perchèsperaancu?
25Mas'èsperamuchìùnvedemumicca,alloral'aspettemu cunpacienza
26CumeuSpìrituaiutaancuàenostreinfirmità:perchè ùnsapemumiccaciòchìduvemupricàcum'èduvemu;ma uSpìritustessuintercedepernoicùlamentichìùnponu essepronunziati
27Èquelluchìcercaicorisapiciòchìhèamentediu Spìritu,perchèelluintercessioneperisantisecondua vulintàdiDiu
28Èsapemuchìtutteecosetravaglianuinsemeperubèà quellichìamanuDiu,àquellichìsòchjamatiseconduuso scopu
29Perquelluchìhàcunnisciutudiprima,hàancu predestinatuàesseconformatiàl'imaghjinidiusoFigliolu, peresseuprimunatutràparechjifratelli
30Inoltre,quellichìhàpredestinatu,lichjamaancu; 31Chìavemudadìdunqueàstecose?SeDiuhèpernoi, qualepòessecontruànoi?
32QuelluchìùnhàmiccarisparmiatuusoFigliolu,ma l'hàdatupernoitutti,cumuùncidaràancucunellututtee cose?
33Qualehèchìmetteinaccusal'elettidiDiu?HèDiuchì ghjustificà
34Qualehèquelluchìcundanna?HèCristuchìhèmortu, sìpiuttostu,chìhèrisuscitatu,chìhèancuàadirittadiDiu, chìancuintercessionepernoi
35Qualeciseparàdal'amorediCristu?tribulazione,o angustia,opersecuzione,ofame,onudità,opericulu,o spada?
36Cumehèscrittu:Pertèsimuammazzatituttuughjornu; simucuntatucum'èpecurepèamacellazione.
37Innò,intuttequestecosesimupiùchèvincitoriper mezudiquelluchìcihàamatu
38Perchèsòcunvintachìnèamorte,nèavita,nèànghjuli, nèprincipati,nèputenze,nècoseprisenti,nècoseàvene
39Nèl'altitudine,nèaprufundità,nèalcunaaltracriatura, ùncipuderàseparàdal'amorediDiu,chìhèinCristu GhjesùunostruSignore
CAPITOLU9
1DicuaveritàinCristu,ùnmentimicca,amocuscenza mirendeancutistimunianzainuSpìrituSantu,
2Chìaghjuunagrandepisantièundulorecuntinuuinu mocore
3Puderiavulsutuch'ellusiamaleditudaCristuperimo fratelli,imoparentiseconduacarne:
4Qualesòl'Israele?àqualeappartenel'adopzione,èa gloria,èl'allianza,èadetedialege,èuserviziudiDiu,èe prumesse;
5Qualesòibabbi,èdaqualihèvinutuCristuinquantuàa carne,chìhèsopratutti,Diubenedettupersempre.Amen.
6Miccacum'ès'èaparolladiDiuùnhàfattununda PerchèùnsòmiccatuttiIsraeli,chìsòd'Israele:
7Nemmenu,perchèsòasumented'Abrahamu,sòtutti figlioli,ma:InIsaacseràchjamatuatosumente
8Valeàdì:Quellichìsòifigliolidiacarne,ùnsòmiccai figliolidiDiu,maifigliolidiaprumessasòcuntatipera sumente
9Perquestuhèaparolladiprumessa:Àquestutempu, veneraghju,èSaraaveràunfigliolu.
10Èmiccasoluquestu;maquanduRebeccaaviaancu cuncipitudaunu,ancudaunostrubabbuIsaac;
11(Perifiglioliùnsòmiccanati,nèavèfattunundadibè odimale,affinchìuscopudiDiu,secondul'elezzione,ùn siamiccadil'opere,madiquelluchìchjama;)
12Illuifutdit:L'aînéserviraleplusjeune
13Cumuhèscrittu:Ghjacobbuaghjuamatu,maEsaù l’aghjuodiatu.
14Chìavemudadìallora?CihèinghjustiziacùDiu?Diu neguardà
15PerchèelludisseàMosè:Mipietàdiquelluchìaghju pietà,èaghjucompassionediquelluchìaghjupietà.
16Alloraùnhèmiccadiquelluchìvoli,nèdiquelluchì corre,madiDiuchìmostramisericordia.
17Perchèl'ScritturadiceàFaraone:Ancuperquestu scoput'aghjurisuscitatu,perpudèmustràamoputenzain tè,èchìumonomepòessedichjaratuintuttaaterra
18Perquessa,elluhàmisericordiadiquelluchìhàda misericòrdia,èelluindurisce
19Alloramidite:Perchèellutrovaancuaculpa?Perchè chìhàresistituàasovulintà?
20Ma,oomu,qualesìchìrispondicontruàDiu?Acosa formatadirààquelluchìl'hàfurmatu:Perchèm'aifattu cusì?
21Uvasieraùnhàmiccauputerenantuàl'argilla,dia stessamassa,perfàunvasuperonore,èunaltruper disonore?
22Es'èDiu,vulendufàvedeasoira,èfàcunnosceaso putenza,suppurtàcùassailongapacienzaivasidil'ira, adattatiperadistruzzione:
23Èperfàcunnosceericchezzediasoglorianantuài vasidimisericordia,ch'elluaviapreparatuprimapera gloria,
24Ancunoi,ch'elluhàchjamatu,miccasoludiiGhjudei, maancudiiGentili?
25Cum'elludiceancuinOsee,lichjameraghjuumo populu,chìùneramiccaumopopulu;èusoamatu,chì ùneramiccaamatu.
26Èaccaderàchìinulocuinduvelierastatudettu:Ùn sitemiccaumopopulu;ciseranuchjamatiifigliolidiu Diuvivu.
27IsaiagridaancuannantuàIsraele:Ancus'èunumerudi ifigliolid'Israelehècum'èarenadiumare,unrestuserà salvatu.
28Perch'elluhàdafinisceutravagliu,èl'accurtaràin ghjustizia,perchèuntravagliubrevichìuSignorefarà nantuàaterra.
29Ècum'èIsaiahàdettuprima:"SeuSignorediSabaoth ùnciavialasciatuunasumente,avemustatucum'èSodoma, èstatifatticum'èGomorrha".
30Chìavemudadìallora?ChìiGentili,chìùnseguitanu miccaaghjustizia,anughjuntuàaghjustizia,ancua ghjustiziachìhèdiafede.
31MaIsraele,chìseguitavaàalegedighjustizia,ùnhà miccaghjuntuàalegedighjustizia
32Perchè?Perchèùnanumiccacercatuperafede,ma cum'èperl'operedialegePerchès'inzianuinquellapetra d'impudenza;
33Cumehèscrittu:Eccu,aghjupusatuinSionunapetra d'incidenzaèunarocciad'offisca:èquelluchìcredeinellu ùnsivergogna
CAPITOLU10
1Fratelli,umodesideriudiumocoreèapreghieraàDiu perIsraelehè,ch'elliponuessesalvati
2PerchèlirendetestimoniuchìanuunzeludiDiu,ma miccaseconduacunniscenza
3PerchèùnsanumiccaaghjustiziadiDiu,èandenduà stabilisceasopropriaghjustizia,ùnsisòmiccasottumessi àaghjustiziadiDiu
4PerchèCristuhèafinedialegeperaghjustiziaàtutti quellichìcredenu.
5PerchèMosèdiscriveaghjustiziachìhèdialege,chì l'omuchìfacequestecosecamparàperelli.
6Maaghjustiziachìhèdiafedeparlacusì:Ùndìmiccain utocore:Qualehèchìascenderàinucelu?(valeàdì,per fàfalàCristudasopra:)
7O:Qualescenderàinuprufondu?(valeàdìper risuscitaràCristudaimorti)
8Machìdice?Aparollahèvicinuàtè,ancuinatobocca, èinutocore:questuhèaparolladifede,chìavemu pridicatu;
9Chìs'ètùcunfessicùatoboccauSignoreGhjesù,è credeinutocorechìDiul'hàrisuscitatudaimorti,sarete salvu
10Perchècùucorel'omucredeàaghjustizia;ècùa boccaacunfessionehèfattaàasalvezza
11Perchèl'Scritturadice:Quelluchìcredeinelluùnsarà miccavergogna.
12PerchèùncihèmiccasfarenzatràuGhjudeuèuGrecu, perchèustessuSignorehèriccuàtuttiquellichìu chjamanu.
13PerchèquelluchìinvocàunomediuSignoreserà salvatu
14Cumudunquechjamààquelluinqualeùnanumicca cridutu?ècumucrederanuinquelludiqualeùnanumicca intesudì?ècumusisentenusenzapredicatore?
15Ècumupredicaranu,s'elluùnsòmandati?cum'èhè scrittu:Quantusòbelliipedidiquellichìannunzianuu Vangeludiapaceèportanuunabonanova!
16MaùnanumiccatuttiubbidituàuVangelu.Perchè Isaiadice:Signore,qualehàcridutuunostrurapportu?
17Alloraafedevenepersente,èintesuperaparolladi Diu.
18Maiodicu:ùnanuintesu?Ièveramente,usosonu andòintuttaaterra,èesoparolleàl'estremitàdiumondu 19Maiodicu:Israeleùnsapia?PrimaMosèdice:ti pruvucaraghjuàagelosiadaquellichìùnsòmiccapopulu, èdaunanazionestupidatiarrabbiaraghju
20MaIsaiahèassaibravu,èdice:Sòstatutrovudaquelli chìùnmicercavanu;Sòstatumanifestatuàquellichìùn anudumandatudopuàmè
21MaàIsraeledice:«Tuttaaghjurnata,aghjustesue miomaniàunpopuludisubbidienteèdisprezzu
CAPITOLU11
1Dicudunque:Diuhàcacciatuusopopulu?Diune guardàPerchèsòancuisraelita,diasumentediAbraham, diatribùdiBenjamin
2Diuùnhàmiccacacciatuusopòpuluch'elluavia cunnisciutu.ÙnsapeteciòchìaScritturadicediElia? cumuintercedeàDiucontruàIsraele,dicendu:
3Signore,anutombuitoprufeti,èscavatuitoaltari;èsò lasciatusolu,ècercanuamovita
4MachìlidicearispostadiDiu?Aghjuriservatuàmè settemilaomi,chìùnanumiccainchinatuughjinochjuà l'imaghjinidiBaal
5Ancucusìinquestutempucihèancuunrestu,secondu l'elezzionedigrazia.
6Ès'elluhèpergrazia,alloraùnhèpiùdiopere; altrimentiagraziaùnhèpiùgraziaMas'elluhèdiopere,
alloraùnhèpiùgrazia:altrimentiutravagliuùnhèpiù travagliu.
7Chìallora?Israeleùnhàmiccaottenutuciòchìellu cerca;mal'elezzionel'hàottenuta,èl'altrieranucecu
8(Secunnuhèscrittu,Diulihàdatuuspiritudisonnu, l'ochjich'elliùnvedenu,èl'arechjech'elliùnsentenumicca) finuàoghje
9ÈDavidedisse:Chìasotavolasiadiventatauna trappula,èunatrappula,èunscuzzulu,èunaricumpensa perelli
10Lasciateisoochjiscuri,perch'elliùnvedanu,è inchinatesempreusospinu
11Dicudunque:sòinciampatiperfallu?Diuùnne guardà,mapiuttostu,perviadiasocaduta,asalvezzahè ghjuntaàiGentili,perpruvucààagelosia
12Oras'èacadutadiellihèaricchezzadiumondu,èa diminuzionedielliaricchezzadiiGentili;quantupiùaso pienezza?
13PerchèviparluàiGentili,postuchìsòl'apòstuludii Gentili,ingrandisceumouffiziu:
14S'ellupossupruvucààl'emulazionequellichìsòamo carne,èpuderiasalvàunipochidielli.
15Perchè,s'èuscacciamentudiellihèacunciliazionediu mondu,chìseràuricivimentudielli,maavitadaimorti?
16Perchè,s'èuprimufruttuhèsantu,upezzuhèancu santu,ès'èaradicahèsanta,cusìsòirami
17Ès'èqualcunudiiramisòstatispezzati,ètù,essendu unalivusalvaticu,tifussiingrappatuàmezuàelli,ècun elliparticipassiàaradicaèàugrassudil'alivu;
18ÙnvantàmiccacontruàiramiMas'ètùtivantassi,ùn portamiccaaradica,maaradicatè.
19Diretedunque:Iramisòstatispezzati,perch’emifussi ingrappatu
20bè;perviadil'incredulitàsòstatirotti,ètùstaidaa fedeÙnsiatealteri,mateme:
21Perchès'èDiuùnhàmiccarisparmiatuiraminaturali, fatecurach'elluùnhàmiccarisparmiatuancuàtè.
22EccudunqueabontàèaseveritàdiDiu:nantuàquelli chìsòcaduti,severità;maversutè,bontà,s'ètùcontinuiin asobontà:altrimentiancutùsaraitagliatu.
23Èancuelli,s'elliùnsifermanumiccasemprein incredulità,seranugraffedin,perchèDiuhècapacedi ingraffàdinovu.
24Perchès'ètùsìstatutagliatudal'alivuchìhèsalvaticu daanatura,ès'elluhèstatuingrappatucontruàanaturain unbonolivu,quantupiùquesti,chìsòiraminaturali, seranuingrappatiinusopropiuolivu?
25Perchèùnvogliumicca,fratelli,ch'èvoùnsapetemicca stumisteru,perùnessesàviuinuvostrupropiu cuncepimentu;chìacecitàinpartehèaccadutaàIsraele, finuàchìapienezzadiipaganisiaentrata
26ÈcusìtuttuIsraeleseràsalvatu,cum'èhèscrittu:Escerà daSionuLiberatore,èalluntaràl'impietàdaGhjacobbu
27Perchèquestuhèumopattucùelli,quandulicacciài sopiccati
28InquantuàuVangelu,sònemichipervoi,mainquantu àl'elezzione,sòamatiperibabbi.
29PerchèirigalièuchjamàdiDiusòsenzapentimentu
30Perchècum'èvoiintempipassatiùnavetemicca cridutuàDiu,maavàaveteottenutumisericordiaperviadi asoincredulità
31Ancucusìùnanumiccacridutuancuquestiavà,chìper viadiavostramisericordiaanuancuavèamisericordia.
32PerchèDiulihàcunclusututtiinincredulità,perch'ellu hàpietàditutti.
33Oaprufunditàdiericchezzesiadiasaviezzaèdia cunniscenzadiDiu!quantuinscrutabilisòisoghjudizi,èi somodichìùnsòmiccascuperte!
34PerchèqualehàcunnisciutuamentediuSignore?o qualehèstatuusocunsigliu?
35Oqualelihàdatuuprimu,èliseràricompensatudi novu?
36Perellu,èperellu,èperellusòtutteecose:àqualesia agloriapersempre.Amen.
CAPITOLU12
1Vipregudunque,fratelli,peramisericòrdiadiDiu,chì presentateivostricorpiunsacrificiuvivu,santu,accettatu àDiu,chìhèuvostruserviziuraghjone.
2Èùnsiatemiccacunfurmatiàstumondu,masiate trasfurmatidaurinnuvamentudiavostramente,perpudè pruvàciòchìhèavuluntàdiDiubona,accettabileè perfetta
3Perviadiagraziachìmihèdatu,dicuàogniomuchìhè àmezuàvoi,diùnpensààellustessupiùaltuch'elludeve pensà;madipensàsobriamente,seconduchìDiuhà trattatuàogniomuamisuradiafede
4Perchècumuavemuparechjimembriinuncorpu,ètuttii membriùnanumiccaulistessuuffiziu:
5Alloranoi,essenduparechji,simuuncorpuinCristu,è ognunuhèunmembrudil'altru.
6Dopuavèrigalidiffirentiseconduagraziachìcihèdatu, siaprofezia,prufezemuseconduaproporzionediafede; 7Ouministeru,aspittemuàunostruministeru;oquellu chìinsegna,àl'insignamentu;
8Oquelluchìesurta,nantuàl'esurtazione:quelluchìdà, ch'ellufacicùsimplicità;quelluchìguverna,cundiligenza; quelluchìmostramisericordia,cunallegria
9Chìl'amoresiasenzadissimulazioneAbboruciòchìhè male;appiccicateàciòchìhèbonu.
10Siateaffettatil'unàl'altrucunamorefraternu;inonore prifirenduunuàl'altru;
11Ùnpigriinl'affari;ferventeinuspiritu;serveuSignore; 12Rallegrateinasperanza;pacienzaintribulazione; cuntinuàl'istanteinpreghiera;
13Distribuisceàanecessitàdiisanti;datuàl'ospitalità.
14Beneditequellichìviperseguite:benedite,èùn maleditemicca.
15Rallegratecùquellichìsirallegranu,èpienghjecù quellichìpienghjenu
16Siatedilistessamenteunuversul'altruÙnfatemicca menteàecosealte,macundescendenuàl'omidibassa staturaÙnsiatesàviuinivostricuncetti
17NimuricompensaumaleperumaleForniteecose onestiàavistadituttil'omi
18S'elluhèpussibule,quantuhèintè,campàinpacecù tuttil'omi.
19Caricari,ùnvivindicatemicca,mapiuttostulasciate locuàl'ira:perchèhèscrittu:Avindettahèamo; Ripagaraghju,diceuSignore.
20Perquessa,s'èutonemicuhàafame,dàdamanghjà; s'elluhàsete,dammidabeie,perchè,fenducusì, ammucciaretecarbonedifocunantuàusocapu 21Ùnsiatevintudaumale,mavinciteumalecùubè.
CAPITOLU13
1Chìogniànimasiasottumessuàiputerisuperiori.Perchè ùncihèunputeremadiDiu:iputenzichìsòsòurdinatida Diu
2Quelludunquechìresisteàuputere,resisteà l'urdinamentudiDiu;
3Perchèicapiùnsòmiccaunterroreàeoperebè,maàu maleAlloraùnavetemiccapauradiuputere?Fateciòchì hèbonu,èaveràlodediulistessu:
4PerchèelluhèuministrudiDiupertèperubè.Mas'ètù faciciòchìhèmale,apaura;perchèùnportamiccaaspada invanu:perchèhèuministrudiDiu,unvinditoreper eseguiscel'iraàquelluchìfaceumale.
5Perquessa,civoleàessesottumessi,miccasoluperl'ira, maancuperacuscenza
6Perquessa,pagateancuutributu,perchèsòministridi Diu,chìattentanusempreàquestu
7Renditedunqueàtuttiisodebiti:utributuàquelluchìu tributuhèduvutu;custumiàqualecustumi;pauraàquale timore;onoreàqualeonore
8Ùndevimiccaànimu,maàamàunuàl'altru,perchè quelluchìamal'altruhàcumpiitualege.
9Perquessa:Ùnfatemiccaadulteriu,Ùnucciderete,Ùn arrubbarete,Ùndaretemiccatestimunianzefalsi,Ùn bramatemicca;ès'ellucihèqualcunualtru cumandamentu,hèbrevementecapituinquestudittu,àdì: Amateutovicinucum'ètèstessu
10L'amoreùnfacemiccamaleàusovicinu:dunque l'amorehèucumpletudialege
11Èchì,sapenduutempu,chìavàhèl'oradisvegliateda usonnu,perchèavàanostrasalvezzahèpiùvicinuchè quanduavemucridutu
12Anottehèpassata,ughjornuhèvicinu:cacciemu dunquel'operediabughjura,èmettemul'armaturadia luce
13Camminemuonestamente,cum'èinughjornu;miccain scontrièubriachi,miccaincamereèdisprezzu,miccain liteèinvidia
14MamettitenantuàuSignoreGhjesùCristu,èùnfate miccapruvisionediacarne,perrializàesobrame.
CAPITOLU14
1Quelluchìhèdebuleinafede,ricevete,mamiccaà disputidubbite
2Perchèunucredech'ellupòmanghjàtutteecose:un altru,chìhèdebule,manghjaerbe
3Chìmanghjaùndisprezzamiccaquelluchìùnmanghja; èchìquelluchìùnmanghjamiccaghjudicàquelluchì manghja,perchèDiul'hàricevutu
4Qualesìchìghjudichiuservitored'altru?àusopropiu maestrusifermaocascàIè,elluseràritenutu,perchèDiu hècapacidifàstà
5Unomustimaunghjornusopraàl'altru:unaltrustima ognighjornuugualeChìogniomusiapienamente cunvintainasopropriamente
6Quelluchìcunsidereghjaughjornu,ucunsidereghjaàu Signore;èquelluchìùncunsidereghjaughjornu,àu SignoreùnucunsidereghjamiccaQuelluchìmanghja, manghjaàuSignore,perchèelluringraziaàDiu;èquellu chìùnmanghjamicca,àuSignoreùnmanghjamicca,è ringraziaàDiu
7Perchènimudinoiùncampaperellustessu,ènimuùn moreperellustessu.
8Perchès'ellucampemu,campemuàuSignore;ès'èno moremu,mouremuàuSignore:s'ellucampemudunque,o mori,simudiuSignore
9Perquessa,Cristuhèmortu,èrisuscitatu,èrisuscitatu, peresseuSignorediimortièdiivivi.
10Maperchèghjudicàutofratellu?opirchìabbattiteuto fratellu?perchètuttiavemudastàdavantiàutribunaledi Cristu.
11Perchèhèscrittu:Cum'èvivu,diceuSignore,ogni ghjinochjus'inchinaràdavantiàmè,èognilingua cunfessarààDiu.
12AlloraognunudinoirenderàcontuàDiu
13Ùncighjudichemudunquepiùl'unl'altru;ma ghjudichemupiuttostuquestu,chìnimuùnmetteun scuzzuluounaoccasioneperfalluinastradadiuso fratellu
14Sò,èsòcunvintadauSignoreGhjesù,chìùncihè nundaimpurudisèstessu;maperquelluchìcunsidereghja qualcosaimpuru,perelluhèimpuru
15Mas'èutofratelluhèafflittucùatocarne,avàùn camminimiccaincaritàÙndistruggemiccaquellucùato carne,perqualeCristuhèmortu
16Ùnlasciatedunquechìuvostrubonusiaparlatumale: 17PerchèuregnudiDiuùnhèmiccacarneèbeie;ma ghjustizia,èpace,ègioiainuSpìrituSantu
18PerchèquelluchìserveàCristuinquestecosehè accettatuàDiuèappruvatudal'omi
19Seguimudunqueecosechìfacenuapace,èciòchìunu pòedificàl'altru.
20PeracarneùndistrughjitemiccautravagliudiDiu Tutteecosesòveramentepuri;mahèmaleperquelluomu chìmanghjacunoffense.
21Hèbonunèmanghjàcarne,nèbeievinu,nèciòchìuto fratelluinciampa,os’offenda,osidebule
22Aveteafede?l'avetepersèdavantiàDiu.Felicehè quelluchìùnsicundannamiccainciòchìpermette
23Èquelluchìdubitahècundannatus'ellumanghja, perchèùnmanghjamiccaperafede,perchètuttuciòchìùn hèmiccadifedehèpeccatu
CAPITOLU15
1Alloranoichìsimuforti,duvemusuppurtàeinfirmitàdii debuli,èmiccaperpiacèànoistessi.
2Ognunudinoipiaceàusovicinuperusobèà l'edificazione
3PerchèancuCristuùnhàmiccapiaciutuàellustessu; ma,cum'èhèscrittu,Irimproveridiquellichìt'anu rimproveratusòcadutinantuàmè.
4Perchètuttuciòchìhèstatuscrittuprima,hèstatuscrittu peranostraamparera,chìnoi,perviadiapacienzaèa cunsulazionedieScritture,pudemuavèsperanza.
5AvàuDiudiapacienzaèdiacunsulazionevicuncededi essesimilil'unàl'altruseconduCristuGhjesù:
6Affinchì,cùunasolamenteèunasolabocca,glurificàà Diu,ancuuBabbudiunostruSignoreGhjesùCristu.
7Perquessa,ricevetel'unl'altru,cum'èCristucihàancu ricevutuàagloriadiDiu.
8AvàdicuchìGhjesùCristueraministrudia circuncisioneperaveritàdiDiu,percunfirmàeprumesse fatteàibabbi:
9ÈchìipaganiponuglurificààDiuperasomisericòrdia; cum'èhèscrittu:Perquessa,ticunfessuàmezuàipagani, ècantààutonome
10Èdinovu:Rallegrate,oGentili,cùusopopulu
11Èdinò:LodateuSignore,tuttiiGentili;èlodatelu,voi tuttiipopuli.
12ÈdinòIsaiadice:CisaràunaradicadiIesse,èquellu chìsuscitaràperregnànantuàiGentili;inellusi cunfidaranuiGentili.
13AvàuDiudiasperanzaviriempiadiognigioiaèpace increde,affinchìabbundateinsperanza,perviadiuputere diuSpìrituSantu.
14Eiustessusòancucunvintadivoi,fratellimei,chìancu voisitepienidibontà,pienidiognicunniscenza,capaci ancudiammonàl'unl'altru.
15Tuttavia,fratelli,aghjuscrittuàvoipiùcuncura,in qualchìmanera,cum'èchìvimetteinmente,perviadia graziachìmihèdatudaDiu.
16PeresseuministrudiGhjesùCristuàipagani,chìserve uVangeludiDiu,affinchìl'offertadiipaganisiaaccettata, essendusantificatadauSpìrituSantu.
17Aghjudunqueciòchìmipossugloriàpermezudi GhjesùCristuinciòchìtoccaàDiu
18PerchèùnaghjumiccaosatudiparlàdiciòchìuCristu ùnhàmiccafattupermè,perfàubbidientiipagani,cùa parollaèl'attu
19Permezudisegniputentièmaraviglie,peruputerediu SpìritudiDiu;cusìchìdaGhjerusalemme,èintornuà l'Illyricum,aghjupridicatucumplettamenteuVangeludi Cristu.
20Iè,cusìaghjusforzatudipridicàuVangelu,micca induveCristuhèstatuchjamatu,perùnavècustruitunantu àufundamentudiunaltruomu.
21Macum'elluhèscrittu:Àquellichìùnhèstatuparlatu, vivedenu,èquellichìùnanuintesucapiscenu
22Perquessa,misòancuassaiimpeditudiveneàtè.
23Maavàùnavèpiùlocuinquesteparti,èavèunagrande bramadiveneàvoiperparechjianni;
24Ognivoltach'eaghjufattuumoviaghjuinSpagna, venaraghjuàtè,perchèaghjucunfidudivedeviinumo viaghju,èdiessepurtatudavoiinumoviaghju,s'èprima misòunpocupienudiavostracumpagnia
25MaavàvàinGhjerusalemmeperserveàisanti
26PerchìiMacedonianièl'Acaiaanupiaciutuàfàuna certacuntribuzioneperipoverisantichìsòin Ghjerusalemme
27Lihàveramentepiaciutu;èisodebitorisòPerchèsei Gentilisòstatifattipartecipidiesocosespirituali,uso duverehèancudiministralliinecosecarnali
28Allora,quanduaghjufattuquestu,èaghjusigillatuper ellistufruttu,veneraghjudavoiinSpagna
29Èsòsicuruchì,quanduveneàvoi,veneinapienezzadi abenedizzionediuVangeludiCristu.
30Oravipregu,fratelli,peruSignoreGhjesùCristu,èper l'amorediuSpìritu,ch'èvostrivecunmèinevostre preghiereàDiupermè;
31Peresseliberatudaquellichìùncredenumiccain Ghjudea;èchìumoserviziuchìaghjuperGhjerusalemme pòesseaccettatudaisanti;
32Perch'epossiveneàvoicungioiaperavulintàdiDiu, èch'epossurinfriscàcunvoi.
33AvàuDiudiapacesiacunvoituttiAmen
CAPITOLU16
1ViricumandemuanostrasurellaPhebe,chìhèun servitorediachjesachìhèinCenchrea:
2Chìl'avetericivutainuSignore,cum'èdevenneisanti,è chìl'aiutateinogniaffarich'ellahàbisognudivoi,perchè ellahèstataasoccorritadiparechji,èancudimèstessu
3SalutatePriscillaèAquilaimoaiutantiinCristuGhjesù:
4Chìperamovitahàmessuusocollu,àqualeùnsolu ringraziu,maancututteechjesediiGentili
5SalutateancuachjesachìhèincasasoiaSalutateumo benamatiEpeneto,chìhèaprimiziadil'AcaiaàCristu.
6SalutateMaria,chìcihàfattuassaitravagliu
7SalutateAndronicuèGhjunia,imoparenti,èimo cumpagnidiprigiuneru,chìsòcunnisciutitràl'apòstuli,chì eranuancuinCristuprimadimè
8SalutateAmpliaumoamatuinuSignore
9SalutateUrbanu,unostruaiutuinCristu,èStachys,umo amatu
10SalutateApelleappruvatainCristuSalutatequellichì sòdiacasad'Aristobulu.
11SalutateErodioneumoparenteSalutatequellichìsòdi acasadiNarcissu,chìsòinuSignore
12SalutateTrifenaèTrifosa,chìtravaglianuinuSignore. Salutatel'amataPersis,chìhàtravagliatuassaiinuSignore 13SalutateàRufussceltuinuSignore,èasomammaèa meia.
14SalutateAsincritu,Flegonu,Hermas,Patrobas,Hermes, èifratellichìsòcunelli
15SalutateFilologuèGhjulia,Nereuèasosurella,è Olimpa,ètuttiisantichìsòcunelli
16Salutateviunuàl'altrucùunbasgiusantuEchjesedi Cristuvisalutanu.
17Oravipregu,fratelli,marcatequellichìcausanu divisionièoffesecontruàaduttrinachìaveteamparatu;è evitarli.
18PerquellichìsòtaliùnserveunostruSignoreGhjesù Cristu,mausoventre;ècùeparollebonièdiscorsi ghjustiingannanuicoridiisimplici
19Perchèavostraubbidienzahèghjuntaàtuttil'omiSò cuntentudunquepervoi,maancuvogliuchìtùsiasàviu perciòchìhèbonu,èsimpliceperumale.
20ÈuDiudiapacebrusgiarààpocutempuSatanassu sottuàivostripediAgraziadiunostruSignoreGhjesù CristusiacunvoiAmen
21TisalutanuTimoteu,umocumpagnu,èLuciu, GhjasonuèSosipater,imoparenti.
22EiuTerziu,chìhàscrittustalettera,visalutuinu Signore
23Gaiuumoospite,èdituttaachjesavisaluta.Erastuu ciambellanudiacitàvisaluta,èQuartuunfratellu
24AgraziadiunostruSignoreGhjesùCristusiacunvoi tutti.Amen.
25Avààquelluchìhàuputeredistabilisceviseconduu moVangelu,èapredicazionediGhjesùCristu,secondua rivelazionediumisteru,chìeratenutusicretudapoiu principiudiumondu
26Maavàhèmanifestatu,èdaeScritturediiprufeti, seconduucumandamentudiuDiueternu,hèfattu cunnisciutuàtutteenazioniperl'ubbidenzadiafede
27ÀDiusolusàviu,siagloriapermezudiGhjesùCristu persempreAmen(ScrittuàiRumanidaCorintu,è mandatudaPhebeservitorediachjesadiCenchrea)
1Corinti
CAPITOLU1
1Paulu,chjamatuàesseapòstuludiGhjesùCristupera vulintàdiDiu,èSosteneunostrufratellu, 2ÀaChjesadiDiuchìhèinCorintu,àquellichìsò santificatiinCristuGhjesù,chjamatiàessesanti,cùtutti quellichìinognilocuinvocanuunomediGhjesùCristu,u nostruSignore,siaisoèinostri
3GraziaàvoièpacedaDiu,unostruBabbu,èdau SignoreGhjesùCristu
4RingraziuumoDiusemprepervoi,peragraziadiDiu chìvihèdatudaGhjesùCristu;
5Chìinognicosasiatearricchitidaellu,intutteeparolleè inognicunniscenza;
6Cum'èatistimunianzadiCristuhèstatacunfirmatain voi:
7Perch'èvoùnvenitedaretuànisunrigalu;aspittendua venutadiunostruSignoreGhjesùCristu:
8Qualevicunfirmàancuàafine,affinchìsiatesenza culpainughjornudiunostruSignoreGhjesùCristu
9Diuhèfideli,daqualevisòstatichjamatiàafraternitàdi usoFiglioluGhjesùCristu,unostruSignore
10Avàvipregu,fratelli,perunomediunostruSignore GhjesùCristu,chìtuttiparlateastessacosa,èchìùncisia divisionitràvoi;machìsiteperfettamentiunitiina listessamenteèinustessughjudiziu
11Perchèm'hèstatudichjaratadivoi,imofratelli,da quellichìsòdiacasadiChloe,chìcisòcuntenzionitràvoi
12Oradicu,chìognunudivoidice:SòdiPaulu;èeiudi Apollu;èeiudiCephas;èeiudiCristu.
13Cristuhèdivisu?Paulhèstatucrucifissupervoi?osite battizatuinunomediPaul?
14RingraziuàDiuchìùnaghjubattizatunimudivoi,ma CrispusèGaiu;
15Perùndìchìeiuaviabattizatuinnomepropiu.
16ÈaghjubattizatuancuacasadiStephanas;d'altronde, ùnsòmiccas'èaghjubattizatuqualcunualtru
17PerchèuCristuùnm'hàmandatumiccaàbattezzà,maà pridicàuVangelu:miccacùasaviezzadieparolle,perchè acrocediCristuùnsiafattasenzaeffettu
18Perchèapredicazionediacrocehèperquellichì periscenuunafollia;mapernoichìsòsalvatihèuputere diDiu
19Perchèhèscrittu:Distrughjeraghjuasaviezzadiisàvii, èùnpurteraghjuànundal'intelligenzadiiprudenti
20Induvehèusàviu?induvehèuscriba?induvehèu disputerdistumondu?ÙnhàmiccaDiufattustupidua saviezzadistumondu?
21Perchèdopuchì,inasaviezzadiDiu,umondupera saviezzaùnhàmiccacunnisciutuàDiu,hàpiaciutuàDiu perafolliadiapredicazionedisalvàquellichìcredenu
22PerchèiGhjudeinecessitanuunsegnu,èiGrechi cercanuasaviezza:
23ManoipridichemuuCristucrucifissu,periGhjudeiun scuzzulu,èperiGrechiunafollia;
24Maàquellichìsòchjamati,siaGhjudeisiaGrechi, CristuuputerediDiu,èasaviezzadiDiu
25PerchèafolliadiDiuhèpiùsàviadil'omi;èa debulezzadiDiuhèpiùfortedil'omi.
26Perchèvedeteavostravocazione,fratelli,chìùnsò miccachjamatiassaisàviiseconduacarne,miccaassai putenti,miccaassainobili.
27MaDiuhàsceltuecosestupidediumonduper cunfundàisàvii;èDiuhàsceltuecosedebulidiumondu percunfundàecosechìsòputenti;
28Èecosevilidiumondu,èecosechìsòdisprezzate,hà sceltuDiu,sì,èecosechìùnsòmicca,perannullàecose chìsò:
29Chìnisunacarnesigloriassiinasoprisenza
30MadaellusìinCristuGhjesù,chìdaDiuhèfattuper noiasaviezzaèaghjustizia,èasantificazioneèa redenzione
31Chì,cum'èhèscrittu:Quelluchìsigloria,sigloriainu Signore.
CAPITOLU2
1Èeiu,fratelli,quandusòghjuntuàvoi,ùnsòmicca venutucuneccellenzadiparlàodisaviezza,dichjarààvoi atistimunianzadiDiu.
2Perchèaghjudecisudiùnsapènundaàmezuàvoi,salvu GhjesùCristuèellucrucifissu.
3Èerucunvoiindebule,èinpaura,èinassaitremulu.
4Èumodiscorsuèamopredicazioneùneramiccacun parolleseducentediasaviezzadil'omu,maina manifestazionediuSpìrituèdiuputere:
5Chìavostrafedeùndevestàinasaviezzadil'omi,main uputerediDiu
6Tuttavia,parlemuasaviezzaàmezuàquellichìsò perfetti;
7MaparlemuasaviezzadiDiuinunmisteru,ancua saviezzaoculta,chìDiuhàurdinatudavantiàumonduàa nostragloria
8Chìnimudiiprìncipidistumondusapia:perchè,s'ellu l'anucunnisciutu,ùnavarianumiccacrucifissuuSignoredi agloria
9Macum'elluhèscrittu:L'ochjuùnhàmiccavistu,nè l'orechjaùnhàintesu,èùnsòmiccaentratiinucoredi l'omu,ciòchìDiuhàpreparatuperquellichìl'amate
10MaDiulihàrevelatuànoiperusoSpìritu,perchèu Spìritucercatutteecose,sì,ecoseprufondediDiu
11Perqualeomucunnosceecosedil'omu,foradiu spiritudil'omuchìhèinellu?ancucusìecosediDiuùn cunnoscimiccaomu,mauSpìritudiDiu
12Avàavemuricevutu,miccauspiritudiumondu,mau spirituchìhèdiDiu;chìpudemusapèecosechìcisò liberamentedatudaDiu
13Chìcoseancuavemuparlatu,miccaineparollechìa saviezzadil'omuinsegna,machìuSpìrituSantuinsegna; paragunàecosespiritualicùspirituali
14Mal'omunaturaliùnricevemiccaecosediuSpìritudi Diu,perchèsòunafolliaperellu;
15Maquelluchìhèspiritualeghjudicheghjatutteecose, maellustessuùnhèghjudicatudanimu
16PerchèqualehàcunnisciutuamentediuSignore,per ch'ellul'instruisca?MaavemuamentediCristu
CAPITOLU3
1Eiu,fratelli,ùnpudiaparlààvoicum'èspirituale,ma cum'ècarnale,ancucum'èàizitelliinCristu.
2Viaghjunutitucùlatti,èmiccacùcarne:perchèsin’à avàùnl’avetepussutusuppurtà,nèancuavà.
3Perchèsìancucarnali;perchèquanducihètràdivoi invidia,èliteèdivisioni,ùnsitemiccacarnali,è camminenducum'èl'omi?
4Perquanduunudice:SòdiPaul;èunaltru,sòdiApollu; ùnsitemiccacarnale?
5QualehèdunquePàulu,èqualehèApollu,maiministri periqualiavetecridutu,cum'èuSignorehàdatuàogni omu?
6Aghjupiantatu,Apolluhàirrigatu;maDiuhàdatu l'aumentu
7Alloraùnhènèquelluchìpiantanunda,nèquelluchì irriga;maDiuchìdàl'aumentu
8Oraquelluchìpiantaèquelluchìannaffiasòuna,èogni omuriceveasopropriaricumpensaseconduusotravagliu.
9PerchèsimutravagliadoriinsemecùDiu:voisite l'agriculturadiDiu,sìubastimentudiDiu
10SiconduagràziadiDiuchìmihèdatu,cum'èun maestrusàviu,aghjupusatuufundamentu,èunaltru custruiscenantuàquestuMachìogniomusiaattentuà cumusicustruiscenantuàquestu.
11Perunaltrufundamentunimupòpusàchèquelluchìhè postu,chìhèGhjesùCristu
12Oras'èqualchissiacustruiscinantuàstufundamentu oru,argentu,petrepreziose,legnu,fenu,stoppia;
13Utravagliudiogniomuseràmanifestatu,perchèu ghjornuadichjarà,perchèseràrevelatudaufocu;èufocu pruvaràutravagliudiogniomudiqualesortehè
14Sil'operadiqualcunu,ch'elluhàcustruitunantuàellu, persiste,riceveràunaricumpensa.
15Sil'operadiqualcunuhèstatabrusgiata,ch'ellusoffrerà unaperdita;maellustessuseràsalvatu;macusìcum'èu focu.
16ÙnsapetemiccachìsìutempiudiDiu,èchìuSpìritu diDiustaintè?
17SiqualcunuimpurtautempiudiDiu,Diuudistruggerà; perchèutempiudiDiuhèsantu,qualetempiusì
18Chìnimus'ingannisèstessuSèqualchissiatràdivoi pareessesàviuinstumondu,ch'ellusiaunstupidu,per essesàviu
19PerchèasaviezzadistumonduhèunafolliacunDiu Perchèhèscrittu:Pigliaisaviinasopropriaastuzia.
20Èdinò:USignorecunnosceipinsamentidiisàvii,chì sòvani
21Perquessa,chìnimuùnsigloriainl'omi.Perchètuttee cosesòvoi;
22Ch'ellasiaPaulu,siaApollu,siaCefa,siaumondu,sia avita,siaamorte,siaecoseprisenti,siaecosechìvenenu; tuttisòtoi;
23ÈtùsìdiCristu;èCristuhèdiDiu
CAPITOLU4
1Chìl'omucuntassicusìdinoi,cum'èiministridiCristu, èamministratoridiimisteridiDiu
2Inoltre,hèdumandatuàl'amministratorichìunomusia trovufidelu
3Macunmèhèunacosaassaichjucach'eaghjudaesse ghjudicatudavoi,odaughjudiziudil'omu:iè,ùnaghju miccaghjudicààmèstessu
4Permèùncunnoscununda;Eppuruùnsòmicca ghjustificatuperquestu,maquelluchìmighjudicahèu Signore
5Dunqueùnghjudicànundaprimadiutempu,finuàchì veneuSignore,chìsiametteinluceecoseoculatedia bughjura,èfaràmanifesteicunsigliidiicori;
6Èquestecose,fratelli,aghjutrasfirutuinunafiguraàmè èàApollupervoi;perpudèamparàinnoiàùnpensàà l'omisopraàciòchìhèscrittu,chìnimudivoiùnsia gonfiatuunucontruàl'altru
7Perchèchìtifacesfarentedaunaltru?èchìavetechìùn avetemiccaricevutu?avàs'ètùl'avetericevutu,perchèti gloria,cum'ès'ètùùnl'avissiricevutu?
8Orasìsanu,avàsìricchi,aveteregnatucum'èrèsenza noi;èvogliuàDiuchìaveteregnu,chìancunoipudemu regnucunvoi.
9PerchèpensuchìDiucihàmandatul'ultimi,l'apòstuli, cum'èerastatudistinatuàamorte,perchèsimufattiun spettaculuàumondu,èàl'anghjulièàl'omi.
10SimupazziperCristu,mavoisìsàviuinCristu;simu debuli,mavoisòforti;sìonurabili,manoisimu disprezzati.
11Finuàquestuoraavemuafameèasete,èsimunudi,è sbulicati,èùnavemumiccalocusicuru;
12Èutravagliu,travaglienducùenostremani;essendu perseguitati,soffremu:
13Essendudifamati,supplichemu:simufatticum'èa sucietàdiumondu,èsimuasculacciataditutteecosefinu àoghje
14Ùnviscrivumiccaquestecoseperfàvergogna,mavi avvistucum'èimofiglioliamati.
15Perchè,ancus'èvoavetedecimilamaestriinCristu,ma ùnavetemiccaparechjibabbi,perchèinCristuGhjesùvi aghjunatuperviadiuVangelu.
16Perquessa,vipregu,siatemiseguitori
17Perquessa,aghjumandatuàvoiTimoteu,chìhèumo figlioluamatu,èfiduinuSignore,chìvipurteràinricordu diimomodichìsòinCristu,cum'èl'insignaghjuinogni locuinognichjesa
18Avàcertisògonfiati,cum'èch'eùnvuleriamiccaàtè. 19Mavinaraghjuàvoiprestu,s'elluvole,ècunnoscerà miccaudiscorsudiquellichìsògonfiati,mauputere
20PerchèuregnudiDiuùnhèmiccainparolla,main putere
21Chìvulete?Veniuàvoicùunaverga,oinamore,èinu spiritudimansuranza?
CAPITOLU5
1Hècumunimenticuntatuchìcihèfornicazionetràdivoi, èunatalefornicazionechìùnhètantuchjamatutrài Gentili,chìunudeveavèamogliadiusobabbu.
2Èvoisitegonfiati,èùnavetemiccapiuttostupiantu,chì quelluchìhàfattust'attupòessecacciatutràvoi
3Perchè,daveru,cum'èassenteinucorpu,maprisentiin uspiritu,aghjudigiàghjudicatu,cum'ès'ellufussipresente, inquantuàquelluchìhàfattucusìstuattu.
4InunomediunostruSignoreGhjesùCristu,quandusite riuniti,èumospiritu,cùuputerediunostruSignore GhjesùCristu,
5PerdàuntaliàSatanassuperadistruzzionediacarne, chìuspiritupòessesalvatuinughjornudiuSignore Ghjesù
6Avostragloriaùnhèmiccabona.Ùnsapetemiccachìun pocudilevaduralievitatuttaamassa?
7Purgatedunqueuvechjulievitu,affinchìsiateunpezzu novu,cum'èvositesenzalevituPerchèancuCristua nostraPasquahèsacrificatapernoi:
8Perquessa,facemuafesta,miccacùuvechjulevitu,nè cùulevitudimaliziaèdimalizia;macùupanesenza levatudisinceritàèverità
9Viaghjuscrittuinunaepistolaperùnfàcumminzionicù ifornicatori:
10Mamiccasolucùifornicatoridistumondu,nècù l'avidità,nèl'estorsioni,nècùl'idolatri;perchèalloraavete bisognudiescedaumondu.
11Maavàviaghjuscrittuperùnessemiccaincumpagnia, s'elluhèunomuchìhèchjamatufratelluhèunfornicatore, ocupido,oidolatru,oscherzu,oubriacu,oestorsione; cununtalimiccaàmanghjà
12Perchèchìaghjudafàperghjudicàancuquellichìsò fora?Ùnghjudicatemiccaquellichìsòind'è?
13MaquellichìsòsenzaDiughjudicàDunque alluntanatedatràvoiquellapersonagattiva
CAPITOLU6
1Qualchidunudivoi,chìhàunaffarecontr'àunaltru, s'aspittààandàinlicedavantiàl'ingiusti,èmiccadavantià isanti?
2Ùnsapetemiccachìisantighjudicheranuumondu?èse umonduseràghjudicatudavoi,ùnsitemiccadegnudi ghjudicàecosepiùchjuche?
3Ùnsapetemiccachìavemudaghjudicàl'anghjuli? quantupiùcosechìapparteneàstavita?
4S'èvoavetedunqueghjudiziidiecosechìtoccanuàsta vita,metteliàghjudicàquellichìsòmenustimatiina chjesa
5ParluàatovergognaHècusìchìùncihèmiccaunomu sàviutràvoi?nò,miccaquelluchìhàdapudèghjudicàtrà isofratelli?
6Maufratelluvainlitiziacùufratellu,èquelludavantiài miscredenti.
7Avà,dunque,cihèundifettutràdivoi,perchèandateàa legel'uncùl'altruPerchèùnpiuttostupigliatemale? perchèùnvilasciatepiuttostuàesseingannati?
8Innò,fateumale,èingannate,èchìivostrifratelli
9Ùnsapetemiccachìl'ingiustiùnerediteranumiccau regnudiDiu?Ùnsiatemiccaingannati:nèfornicatori,nè idolatri,nèadulteri,nèeffeminati,nèabusatoridisèstessu cùl'umanità,
10Nèladri,nèavari,nèubriachi,nèinsultatori,nè estorsioni,erediteranuuregnudiDiu
11Etalieranualcunidivoi:masitelavatu,masite santificati,masiteghjustificatuinunomediuSignore Ghjesù,èdauSpìritudiunostruDiu
12Tutteecosesòlicitepermè,matutteecoseùnsò miccaconvenienti:tutteecosesòlicitepermè,maùn saraghjumiccasottumessuàuputeredinimu
13Carniperuventre,èuventreperimanciari:maDiuhà dadistrughjecusìèelliAvàucorpuùnhèmiccapera fornicazione,maperuSignore;èuSignoreperucorpu
14ÈDiuhàrisuscitatuuSignore,èancurisuscitarànoicù usopropiuputere.
15ÙnsapetemiccachìivostricorpisòmembridiCristu?
PuderaghjudunquepigliàimembridiCristu,èfàli membridiunaprostituta?Diuneguardà.
16Chì?Ùnsapetemiccachìquelluchìhèunituàuna prostitutahèuncorpu?perchèdui,diceellu,seranuuna solacarne.
17MaquelluchìhèunituàuSignorehèunsoluspiritu
18FughjiteafornicazioneOgnipeccatuchìunomuface hèsenzaucorpu;maquelluchìcummetteafornicazione peccacontruàusopropiucorpu
19Chì?Ùnsapetemiccachìuvostrucorpuhèutempiudi uSpìrituSantuchìhèinvoi,chìavetedaDiu,èùnsite miccauvostrupropiu?
20Perchèvisòcomprucùunprezzu:glorificatedunqueà Diuinuvostrucorpu,èinuvostruspiritu,chìsòdiDiu
CAPITOLU7
1Avànantuàecosediqualem'hàscrittu:Hèbonuperun omudiùntuccàunadonna.
2Tuttavia,perevitàafornicazione,ogniomuhàaso moglia,èognidonnahàusomaritu
3Chìumariturendeàamogliaadebitabenevolenza,è ancuamogliaàumaritu
4Amogliaùnhàuputerediusocorpu,maumaritu; 5Ùnvidefraudatel'unuàl'altru,salvuch'ellusiacun accunsentuperuntempu,perpudèdàvoiàudigiunuèàa preghiera;èriunitetorna,chìSatanaùntitentamiccaper avostraincontinenza.
6Madicuquestuperpermessu,èmiccaper cumandamentu
7Perchèvogliuchìtuttil'omieranucum'èmèstessu.Ma ogniomuhàusorigalupropiudiDiu,unuinquestumodu, èunaltrudopu
8Perquessa,dicuàicelièeveduve:hèbonuperellis'elli sifermanucum'èmè
9Mas'elliùnponucuntene,ch'ellisimaritanu,perchèhè megliudimaritàchèdibrusgià.
10Èàimaritatimandu,mamiccaàmè,maàuSignore: Ùnlasciatemiccaamogliaalluntanassidausomaritu
11Mas'ellaparte,ch'ellaùnsiamiccamaritata,osia cunciliatacùusomaritu;
12Maàl'altriparlueiu,miccauSignore:s'èunfratelluhà unamogliachìùncredemicca,èch'ellasiapiacevuleàstà cunellu,ch'elluùnl'abbanduneghjamicca
13Èadonnachìhàunmarituchìùncredemicca,ès'elluli piaceàstàcunella,ch'ellaùnl'abbanduneghjamicca
14Perchèumarituincreduhèsantificatudaamoglia,èa mogliaincreduhèsantificatadaumaritu:altrimentii vostrifigliolieranuimpuri;maavàsòsanti.
15Mas'èl'increduliparte,ch'ellusinevaUnfratelluo unasurellaùnhèmiccasottumessuinschiavitùintalicasi: maDiucihàchjamatuàapace
16Perchèchìsapete,omoglia,s'ellusalveràutomaritu? ocumusapete,oomu,s'ellusalveràatomoglia?
17Macum'èDiuhàdistribuituàogniomu,cum'èu Signorehàchjamatuàtutti,cusìch'ellucamminiÈcusì urdinatuintutteechjese.
18Cihèunomuchjamatucircuncisu?ch'elluùnsiamicca incirconcisu.Hèqualcunuchjamatuinuncirconcisione? ch'elluùnsiamiccacircuncisu
19Acircuncisioneùnhènunda,èl'incircuncisioneùnhè nunda,mal'osservanzadiicumandamentidiDiu.
20Chìogniomustàinalistessavocazionechìhèstata chjamata
21Vichjamateservitore?ùncuramiccaperellu:mas'ètù pòesseliberatu,adupratepiuttostu
22PerchèquelluchìhèchjamatuinuSignore,essenduun servitore,hèunomuliberudiuSignore; 23Sòcumpraticùunprezzu;Ùnsiatemiccaiservitoridi l'omi.
24Fratelli,chìogniomu,induveelluhèchjamatu,stàcun Diu
25Avà,riguarduàevergini,ùnaghjumiccaun cumandamentudiuSignore,maaghjudatuumoghjudiziu, cum'èquelluchìhàottenutumisericordiadiuSignoreper essefideli.
26Pensudunquechìquestuhèbonuperl'affareattuale, dicu,chìhèbonuperunomuperessecusì
27Sòligatuàunamoglia?cercatemiccadiessepersu.Sò liberatudaunamoglia?ùncercatemiccaunamoglia
28Mas'èvomaritate,ùnavetemiccapeccatu;èseuna verginesimarita,ùnhàmiccapeccatu.Tuttavia,talianu avutuprublemiinacarne:matirisparmià
29Maquestudicu,fratelli,utempuhèpocu;ferma,chì siaquellichìanumòglie,siacum'ès'elluùnl'avianu;
30Èquellichìpienghjenu,cum'ès'elliùnpienghjenu;è quellichìsirallegranu,cum'ès'elliùnsirallegravanu;è quellichìcumprà,cum'ès'elluùnpussedemicca;
31Èquellichìusanustumondu,cum'èmiccaabusendudi ellu,perchèamodadistumondupassa
32Mativuleriasenzacura.Quelluchìùnhèmicca maritatucuradiecosechìappartenenuàuSignore,cumu sipòpiaceàuSignore:
33Maquelluchìhèmaritatuhàcuradiecosechìsòdiu mondu,cumupòpiaceàasomoglia
34CihèancuunasfarenzatràamogliaèavergineA donnanonmaritatasicuradiecosediuSignore,peresse santainucorpuèinuspiritu;
35Èquestuparluperuvostrupropiuprufittu;miccaper ch'epossuscacciàunatrappulanantuàvoi,maperciòchì hèbellu,èchìpudeteassistisceàuSignoresenza distrazioni
36Mas'èqualchissiapensach'ellusiportadisprezzuversu asovergine,s'ellapassaufiorediasoetà,èhàbisognu, ch'ellufaciciòch'elluvole,ùnpeccamicca:ch'ellisi maritanu
37Maquelluchìfermafermuinusocore,ùnavèmicca bisognu,mahàuputerenantuàasopropriavulintà,èhà decretatucusìinusocorech'elluguardàasovergine,face bè
38Alloraquelluchìadàinmatrimoniufabè;maquellu chìùnlidàmiccainumatrimoniufamegliu
39Amogliahèligataàalege,finuàchìusomarituvive; mas'èusomarituhèmortu,hèalibertàd'essemaritatacù qualeellavole;soluinuSignore
40Mahèpiùcuntenta,s'ellafermacusì,dopuàumo ghjudiziu,èpensuancuchìaghjuuSpìritudiDiu.
CAPITOLU8
1Avà,inquantuàecoseofferteàl'idoli,sapemuchìtutti avemuacunniscenza.Acunniscenzagonfia,maacarità edifica.
2Ès'èqualcunupensach'ellusàqualcosa,ùnsapiancu nundacum'elludevesapè
3Mas'èqualchissiaamaDiu,ulistessuhècunnisciutuda ellu
4Inquantudunqueàmanghjàdiquellichìsòsacrificatià l'idoli,sapemuchìuniduluùnhènundainumondu,èchì ùncihèaltruDiu,maunu
5Perchès'ellucihèchìsòchjamatidii,siaincelusiain terra,(cum'ècisòparechjidii,èparechjisignori)
6MapernoiùncihèchèunDiu,uBabbu,diqualesò tutteecose,ènoiinellu;èunSignoreGhjesùCristu,da qualesòtutteecose,ènoiperellu
7Tuttavia,ùncihèmiccainogniomuquellacunniscenza, perchècertichìanuacuscenzadil'idolufinuàquestuorau manghjanucum'èunacosaoffertaàunidulu;èaso cuscenzaessendudebulehèimpurtata
8MaacarneùnciricumandamiccaàDiu;nè,s'èno manghjemumicca,simuupeghju
9Mafateattenzione,chìstavostralibertàùnsiainogni moduunostaculuperquellichìsòdebuli.
10Perchè,s'èqualchissiavivedechìhàacunniscenzaà pusààmanghjàinutempiudil'idoli,acuscenzadiquellu chìhèdebbuleùnseràmiccaincuraghjituàmanghjàciò chìhèoffrittuàl'idoli;
11Èperviadiatocunniscenzaperisceràufratelludebule, perqualehèmortuCristu?
12Maquandupeccatecusìcontruàifratelli,èferiteaso cuscenzadebule,peccatecontruàCristu
13Perquessa,s'èacarnefaceumofratelluàl'offensione, ùnmanghjaraghjumiccacarnementreumonduferma,per ùnfàchìumofratelluoffenda
CAPITOLU9
1Ùnsòmiccaunapòstulu?Ùnsòmiccaliberu?Ùnaghju miccavistuGhjesùCristuunostruSignore?Ùnsitemicca umotravagliuinuSignore?
2Sìùnsòmiccaunapòstuluperl'altri,masenzadubbitu sòpervoi:perchèusigillodiumoapostolatusìinu Signore
3Amorispostaàquellichìmiesaminanuhèquestu: 4Ùnavemumiccauputeredimanghjàèdibeie?
5Ùnavemumiccauputerediguidàcircaunasurella,una moglia,èancualtriapòstuli,ècum'èifratellidiuSignore, èCephas?
6OsolueiuèBarnaba,ùnavemumiccauputeredi abbandunàutravagliu?
7Qualehèchìsimetteinguerrainognimumentucùiso carichi?Qualehèchìpiantaunavigna,èùnmanghja miccadiusofruttu?oqualepasceunpecu,èùnmanghja miccadiulattidiabanda?
8Dicusticosecum'èunomu?oùndiceancualege listessa?
9PerchèhèscrittuinalegediMosè:Ùnmuseletemiccaa boccadiuboichìcalaugranu.Diusicuradiiboi?
10Odicituttupernoi?Perinostribeni,senzadubbitu, questuhèscrittu:chìquelluchìarabadevearatuin
speranza;èchìquelluchìtribbiainasperanzasiapartecipe diasosperanza.
11Sèavemusuminatuàvoiecosespirituali,hèuna grandecosas'ènocuglieremuevostrecosecarnali?
12Sèl'altriparticipanuàstuputereannantuàvoi,ùnsimu piuttostu?Tuttavia,ùnavemumiccausatustuputere;ma soffretutteecose,perùnavèmiccaimpedisceuVangelu diCristu.
13Ùnsapetemiccachìquellichìservenudiecosesante campanudiecosediutempiu?èquellichìaspettanuà l'altaresòpartakerscùl'altare?
14AncucusìuSignorehàurdinatuchìquellichìpredicanu uVangelucampanudiuVangelu.
15Maùnaghjuusatunundadisticose,nèaghjuscrittuste cose,chìmisiafattucusì:perchèeramegliupermèmore, chèchìqualcunuannunziàamogloria.
16Perchè,ancus'ellupredicauVangelu,ùnaghjununda digloria;Iè,guaiàmè,s'elluùnpredicamiccauVangelu!
17Perchès'ellufacciuquestuvuluntariamente,aghjuuna ricumpensa;mas'elluhècontruàamovulintà,una dispensazionedil'evangeluhèaffidataàmè
18Chìhèdunqueamoricumpensa?Inveritàchì,quandu prediceuVangelu,possufàl'EvangeludiCristusenza carica,perùnabusàmiccadiumoputereinuVangelu
19Perchè,ancus'ellusialiberudatuttil'omi,misòancu fattuservitoreditutti,perpudèguadagnàpiù
20ÈàiGhjudeisòdiventatucum'èGhjudeu,perpudè guadagnàiGhjudei;àquellichìsòsottuàalege,cum'è sottuàalege,perpudèguadagnàquellichìsòsottuàa lege;
21Àquellichìsòsenzalege,cum'èsenzalege,(ùn essendumiccasenzalegeàDiu,masottuàalegeàCristu), perpudèguadagnàquellichìsòsenzalege
22Àidebbulisòdiventatucum'èdebule,perpudè guadagnàidebbuli:sòfattututteecoseàtuttil'omi,per pudèsalvàinognimodualcuni
23ÈquestufacciuperuVangelu,perpudèessepartecipe cunvoi
24Ùnsapetemiccachìquellichìcorrenuinunacorsa correnututti,maunuriceveupremiu?Alloracorre,chì pudeteottene
25Èogniomuchìlottaperumaestruhètemperatuintutte ecose.Avàufacenuperotteneunacoronacorruptible;ma noiunincorruptible
26Perquessa,curgucusì,miccacusìincertu;dunquemi battu,miccacum'èquelluchìbattel'aria:
27Mamitengusottuàumocorpu,èl'aghjusottumessu, perùnessech'eaghjupridicatuàl'altri,perquessach'e aghjupridicatuàl'altri
CAPITOLU10
1D'altronde,fratelli,ùnvogliumiccach'èvoùnsapete cumuchìtuttiinostribabbieranusottuàanuvola,ètutti passavanuperumare;
2ÈtuttieranubattezidiMosèinanuvolaèinumare; 3Ètuttianumanghjatuastessacarnespirituale;
4Ètuttibeievanualistessabevandaspirituale,perchèbeie daquellaRocciaspiritualechìliseguitava,èquellaRoccia eraCristu.
5Macùparechjidielli,Diuùneramiccapiacè,perchèsò statiabbattutiinudesertu
6Or,sticosieranuinostriesempii,perùnavèmicca bramosudiecosemale,cum'èelliabramavanuancu.
7Ùnsiatenèidolatri,cum'èalcunidielli;cum'èscrittu:U populus'assittòàmanghjàèàbeie,èsilevavaperghjucà.
8Èùnfacemunèfornicazione,cum'èalcunidielli,è cascanuinunghjornuvintimila
9ÙntentemunèCristu,cum'ècertidiellianutentatuancu, èsòstatidistruttidaiserpenti.
10Ùnmurmuretenèvoi,cum'èalcunid'ellimurmuravanu ancu,èsòstatidistruttidaudistruttore
11Avàtuttequestecoselisòaccaduteperesempiu,èsò scritteperanostraammonizione,nantuàqualehèghjunta afinediumondu.
12Perquessa,chìquelluchìpensach'ellustàstàattente ch'elluùncascà
13Ùnvihàpigliatunisunatentazione,macum'ècumunaà l'omu;maDiuhèfidu,chìùnvipermettemiccadiesse tentatupiùdiciòchìpudete;mafaràancucùatentazione unamaneradiscappà,chìpudeteessecapacedisuppurtà.
14Perquessa,imoamati,fughjitel'idolatria
15Parlucum'èàl'omisàvii;ghjudicateciòchìdicu
16Atazzadibenedizzionechìbenedimu,ùnhèmiccaa cummunionediusanguediCristu?Upanechìrompemu, ùnhèmiccaacummunionediucorpudiCristu?
17Perchèsimutanti,simuunpane,èuncorpu,perchètutti simupartecipidiquellupane
18EccuIsraeleseconduacarne:ùnsòmiccaquellichì manghjanudiisacrifizipartecipidil'altare?
19Chìdicuallora?chìl'idoluhèqualcosa,ociòchìhè offruinsacrificiuàl'idolihèqualcosa?
20Madicu,chìecosechìipaganisacrificanu,sacrificanu àidimònii,èmiccaàDiu;
21ÙnpudetemiccabeieatazzadiuSignore,èatazzadii dimònii:ùnpudetemiccaessepartediatavoladiu Signore,èdiatavoladiidimònii
22PruvochemuuSignoreàagelosia?simupiùfortichè ellu?
23Tutteecosesòlicitepermè,matutteecoseùnsò miccaconvenienti:tutteecosesòlicitepermè,matuttee coseùnedificanumicca.
24Nimuùncercàusopropiu,maognunuaricchezzadi l'altru
25Tuttuciòchìhèvindutuinsfondate,chìmanghja,senza dumandassipercuscenza:
26PerchèaterrahèdiuSignore,èasopienezza
27Sìqualcunudiquellichìùncredenuviinvitanuàuna festa,èsitedispostiàandà;tuttuciòchìvihèpusatu davanti,manghjate,senzadumandassipercuscenza.
28Mas'èqualchissiavidice:Questuhèoffruinsacrifiziu àl'idoli,ùnmanghjatemiccaperelluchìl'hàmostratu,è peramoridicuscenza,perchèaterrahèdiuSignore,èaso pienezza.
29Acuscenza,dicu,miccaavostra,madil'altru:perchè perchèamolibertàhèghjudicatadaacuscenzad'altru?
30Perchè,s'èpergraziasòunparticipatore,perchèmisò parlatumaleperciòchìringraziu?
31Siadunquemanghjate,siabeie,siaciòchìfate,fate tuttuàagloriadiDiu
32Ùndatemiccaoffense,nèàiGhjudei,nèàiGentili,nè àaChjesadiDiu.
33Cumemipiaceàtuttil'omiintutteecose,ùncerchendu miccaumopropiuprufittu,mauprufittudiparechji,per ch'elliponuessesalvati
CAPITOLU11
1Siateseguacidimè,cum'èsòancudiCristu
2Oravilodeghju,fratelli,chìviricurdatedimèintuttee cose,èguardateeordinanze,cum'èvil'aghjudatu
3MavogliusapèchìucapudiogniomuhèCristu;èu capudiadonnahèl'omu;èucapudiCristuhèDiu
4Ogniomuchìpregaoprufetiza,avenduatestacoperta, disonorausocapu.
5Maognidonnachìpregaoprufeziacùatestascuperta disonoraasotesta,perchèhèancuunasolacum'ès'elluera rasata.
6Perchès'elluùnhèmiccacupertuadonna,ch'ellasia ancutosa:mas'elluhèunavergognaperunadonnadiesse tosataorasata,ch'ellasiacoperta.
7Perchèl'omuùndevemiccacopreusocapu,postu ch'elluhèl'imaghjinièagloriadiDiu,maadonnahèa gloriadil'omu.
8Perchèl'omuùnhèmiccadiadonna;maadonnadi l'omu
9Nèl'omuhèstatucreatuperadonna;maadonnaper l'omu
10Perquessa,adonnadeveavèuputerenantuàasotesta, perviadil'anghjuli.
11Tuttavia,nèl'omusenzaadonna,nèadonnasenza l'omu,inuSignore
12Perchècum'èadonnahèdil'omu,cusìl'omuhèancuda adonna;matutteecosediDiu
13Ghjudicateinvoistessu:hèpiacevulechìunadonna preghiàDiuscopre?
14Ancuanaturastessaùnviinsegnachì,s'èunomuhài capellilongu,hèunavergognaperellu?
15Mas'èunadonnahàicapellilunghi,hèunagloriaper ella,perchèisocapellilisòdatuperunacoperta
16Mas'èqualcunuparech'ellusiacuntentu,ùnavemu miccatalicustumi,nèechjesediDiu.
17Ora,inquestuchìvidicu,ùnvilaudatumicca,chìùnvi riunitemiccaperumegliu,maperupeghju
18Perchèprimadituttu,quanduviriuniteinachjesa, aghjuintesuchìcisòdivisionitràvoi;èinpartecicredu
19Perchècideveesseancueresietràvoi,chìquellichìsò appruvatisimanifestanutràvoi.
20Quanduviriunitedunqueinunlocu,ùnhèmiccaper manghjàacenadiuSignore.
21Perchè,manghjendu,ognunupigliadavantiàl'altruaso propriacena,èunuhàfame,èl'altruhèubriacu 22Chì?Ùnavetemiccaecasepermanghjàèperbeie?o disprezzateachjesadiDiu,èvergognatequellichìùnanu micca?Chìtidicu?tilauderaghjuinquestu?Ùntilode micca
23PerchèaghjuricivutudauSignoreciòch'eaghjudatu ancuàvoi,chìuSignoreGhjesùhàpigliatuupaneanotte ind'èelluhèstatutraditu.
24È,dopuavèringraziatu,uruppì,èdisse:Pigliate, manghja:questuhèumocorpu,chìhèrottupervoi:fate questuinricordudimè.
25Inlistessamanera,pigliòancuacoppa,quand'elluavia cenatu,dicendu:QuestacoppahèunovuTestamentuinu mosangue;
26Perchèognivoltachìmanghjatestupane,èbeiesta coppa,fatevedeamortediuSignore,finuàch'elluvene.
27Perquessa,quelluchìmanghjastupaneèbeiestacoppa diuSignore,indegnemente,seràculpèvulediucorpuèdi usanguediuSignore.
28Mal'omus'esamine,ècusìmanghjadiquellupane,è beiediquellacoppa
29Perchèquelluchìmanghjaèbeieindegnemente, manghjaèbeiedamnazioneperellustessu,senza discernisceucorpudiuSignore.
30Perquessa,parechjisòdebulièmalatitràvoi,èparechji dormenu
31Perchès'ènovulemughjudicànoistessi,ùnsemumicca ghjudicati
32Maquandusimughjudicati,simughjudicatidau Signore,perùnessemiccacundannaticùumondu.
33Perquessa,imefratelli,quand'èvoviriuniteàmanghjà, fatevil'unuperl'altru
34Ès'èqualchissiahàfame,ch'ellumanghjaincasa; ch'ùnvighjunghjitemiccaàacundannaÈurestul'aghju dametteinordinequanduvene
CAPITOLU12
1Ora,fratelli,riguarduàirigalispirituali,ùnvogliumicca chìignurati
2Sapetechìeratepagani,purtatiàquestiidolimuti,cum'è tùsìstatipurtati.
3Perquessa,vidaraghjuàcapiscechìnimuchìparlaperu SpìritudiDiuchjamaàGhjesùmaledetto,èchìnimupòdì chìGhjesùhèuSignore,maperuSpìrituSantu.
4Avàcisòdiversitàdirigali,maulistessuSpìritu 5Ècisòdiffirenziidiamministrazioni,maulistessu Signore.
6Ècisòdiversitàdioperazioni,mahèustessuDiuchì travagliatuttuintutti
7MaamanifestazionediuSpìrituhèdatuàogniomuper prufittà
8PerchèàunuhèdatudauSpìrituaparolladisaviezza;à unaltruaparolladicunniscenzadaulistessuSpìritu;
9ÀunaltrufededaulistessuSpìritu;àunaltruirigalidi guariscenzadaustessuSpìritu;
10Àunaltruutravagliudimiraculi;àunaltruprufezia;à unaltrudiscernimentudispiriti;àunaltrudiversitipidi lingue;àunaltrul'interpretazionedilingue:
11MatuttiquestioperanuquelluunicuSpìritu,dividendu àogniomuseparatamentecum'elluvole
12Perchècum'èucorpuhèunu,èhàparechjimembri,è tuttiimembridiquellucorpu,essenduparechji,sòun corpu,cusìhèancuCristu
13PerchèdaunSpìritusimututtibattezzatiinuncorpu, ch'ellasiaGhjudei,siaGentili,sialigamisialiberi;èsò statituttifattiàbeieinunSpìritu
14Perchèucorpuùnhèmiccaunmembru,maparechji.
15Siupededicia:Perchèùnsòmiccaamanu,ùnsò miccadiucorpu;ùnhèdunquemiccadiucorpu?
16Ès'èl'arechjadicia:Perchèùnsòmiccal'ochju,ùnsò miccadiucorpu;ùnhèdunquemiccadiucorpu?
17Sìtuttuucorpueraunochju,induveeral'udite?S'è tuttueraintesu,induveeral'odore?
18MaavàDiuhàmessuimembriàognunudielliinu corpu,cum'ellulivulia.
19Ès'ellieranututtiunmembru,induveeraucorpu?
20Maavàsòparechjimembri,mauncorpu
21Èl'ochjuùnpòdìàamanu:Ùnaghjumiccabisognudi tè,nèdinòucapuàipedi,ùnaghjumiccabisognudivoi.
22Innò,assaidipiùquellimembridiucorpu,chìparenu essepiùdebuli,sònecessarii:
23Èquellimembridiucorpu,chìpensemuessemenu onorati,àquestilirendemupiùonoriabbundanti;èe nostrepartisconvenientianupiùabbundantebellezza.
24Perchèenostrepartibelliùnanumiccabisognu,ma Diuhàtemperatuucorpuinseme,avendudatuunonore piùabbundanteàquellapartechìmancava.
25Chìùncisiamiccascismainucorpu;machìimembri anudaavèalistessacural'unaperl'altru
26Èsìunmembrusoffre,tuttiimembrisoffrenucunellu; ounmembrusiaonoratu,tuttiimembrisirallegranucun ellu
27AvàsìucorpudiCristu,èimembriinparticulare.
28ÈDiuhàmessualcuniinachjesa,primal'apòstuli,u siconduprufeti,uterzuimaestri,dopuàimiraculi,dopui rigalidiguariscenza,l'aiuti,iguverni,adiversitàdilingue.
29Sòtuttil'apòstuli?sòtuttiprufeti?sòtuttiimaestri?sò tuttitravagliadoridimiraculi?
30Avetetuttiirigalidiguariscenza?tuttiparlanuin lingue?tuttiinterpretate?
31Mabramateipiùbonirigali,mavimostruunmodupiù eccellente.
CAPITOLU13
1Ancuseparlucùelinguedil'omièdil'anghjuli,èùn aghjumiccacarità,sòdiventatucum'èunbronzuchìsona, ouncimbalutintinnante.
2Èancus'elluaghjuurigaludiaprufezia,ècapiscetuttii misteriètutteecunniscenze;èancuch'eaghjututtaafede, perpudècacciàemuntagne,èùnaghjumiccacarità,ùnsò nunda
3Èancus'elludàtuttiimobèàpasceipoveri,èancu s'elludàumocorpuperessebrusgiatu,èùnaghjumiccaa carità,ùnmiserveànunda
4Acaritàsoffrelonguèhèbenigna;acaritàùninvidia;a caritàùnsivanta,ùnsigonfia, 5Ùnsicumportamiccaindecente,ùncercamiccauso propiu,ùnhèmiccafacilmentepruvucatu,ùnpensamicca umale;
6Ùnsirallegradil'iniquità,masirallegradiaverità;
7Sopportatutteecose,credetutteecose,speratutteecose, sustenetutteecose.
8Acaritàùnmancamai;s'ellucisòlingue,cessanu;s'ellu cihèacunniscenza,svaniscerà
9Perchèsapemuinparte,èprofetizemuinparte
10Maquanduciòchìhèperfettuseràghjuntu,allora quelluchìhèinparteseràsguassatu.
11Quandueruziteddu,parlavacum'èzitellu,aghjucapitu cum'èzitellu,pensavacum'èzitellu;maquandusò diventatuomu,aghjualluntanatuecosezitelline.
12Peravàvedemuàtraversuunvetru,scuru;matandu facciaàfaccia:avàsòinparte;matanducunnosceraghju cum'èancusòcunnisciutu
13Èavàstanuafede,asperanza,acarità,stitrè;maupiù grandediquestihèacarità.
CAPITOLU14
1Seguiacarità,èdesideraterigalispirituali,mapiuttostu chìpudeteprufetizà
2Perchèquelluchìparlainunalinguascunnisciutaùn parlamiccaàl'omi,maàDiu,perchènimuùnucapisce; quantunqueinuspirituparlamisteri.
3Maisceluiquiprophétiseparleauxhommespour l'édification,l'exhortationetleconfort
4Quelluchìparlainunalinguascunnisciutas'edificasè stessu;maquelluchìprofetizzaedificaachjesa
5Vogliuchìtuttiparlassiinlingue,mapiuttostuchì profetisate:perchèhèpiùgrandequelluchìprofetizzachè quelluchìparlainlingue,salvuch'elluinterprete,chìa chjesaricevel'edificazioni
6Avà,fratelli,s'oveneàvoiparlenduinlingue,chìvi prufittà,seùnviparluoperarivelazione,opera cunniscenza,operaprufezia,operaduttrina?
7Èancuecosesenzavitachìdàusonu,ch'ellasiaflautao arpa,s'elluùndàunadistinzioneinisoni,cumusi cunnosceciòchìhèflautuoarpa?
8Perchès'èatrombadàunsonuincertu,qualesiprepararà àabattaglia?
9Cusìancuvoi,s'elluùnpronunziatecùalinguaeparolle facilidacapiscenu,cumusicunnosceciòchìhèdettu? perchètùparleraiinl'aria
10Cihè,pòesse,tantitipidivociinumondu,ènimuùn hèsenzasignificatu.
11Dunque,s'elluùncunnoscumiccausignificatudia voce,seraghjuperquelluchìparlabarbaru,èquelluchì parlaseràbarbarupermè.
12Ancuvoi,postuchìsitezeludiirigalispirituali,cercate chìvisuperateàl'edificazionediaChjesa
13Perquessa,chìquelluchìparlainunalingua scunnisciutapricheràperpudèinterpretà
14Perchès'èpreguinunalinguascunnisciuta,umospiritu prega,maumointelligenzaùnhèmiccafruttu.
15Chìghjètandu?Pregheraghjucùuspiritu,è pregheraghjuancucùl'intelligenza:canteraghjucùu spiritu,ècanteraghjuancucùl'intelligenza.
16Altrimenti,quandubenedicatecùuspiritu,cumuquellu chìoccupaastanzadil'imparatidiceràAmenàuto ringraziamentu,chìùncapiscemiccaciòchìdite?
17Perchèveramenteringraziatebè,mal'altruùnhèmicca edificatu
18RingraziuumoDiu,parluinlinguepiùchèvoitutti:
19Eppuru,inachjesa,aghjupreferitudìcinqueparollecù amointelligenza,perpudèinsignàancuàl'altricùamo voce,chèdecemilaparolleinunalinguascunnisciuta
20Fratelli,ùnsiatemiccafiglioliinl'intelligenza;maina maliziasiatefiglioli,mainl'intelligenzasiateomi.
21Inalegehèscrittu:Cùl'omidialtrelingueèaltre labbra,parraraghjuàstupopulu;èancupertuttuciòchì ùnmisentenumicca,diceuSignore.
22Perquessa,elinguesòperunsegnu,miccaperquelli chìcrèdenu,maperquellichìùncrèdenu;maaprufezia
ùnservemiccaperquellichìùncredenu,maperquellichì credenu.
23SidunquetuttaaChjesas'aduniscainunlocu,ètutti parlanulingue,èghjunghjinuquellichìùnsòmicca sapientioincreduli,ùndiceranumiccachìsitepazzi?
24Mas'ètuttiprufetizanu,ès'elluhèvinutuquelluchìùn credemicca,ounignorante,hècunvintuditutti,hè ghjudicatudatutti.
25Ècusìsòmanifestatiisicretidiusocore;ècusì falendunantuàasofacciaadurààDiu,èannunziàchìDiu hèinvoidiunaverità
26Cumehèdunque,fratelli?quanduviriunite,ognunudi voihàunsalmu,hàunaduttrina,hàunalingua,hàuna rivelazione,hàunainterpretazioneChìtutteecosesòfatte peredificazione
27Sèqualchissiaparlainunalinguascunnisciuta,ch'ella siaàdui,oàupiùàtrè,èquestupersicuru;èchìunu interprete
28Mas'elluùncihèuninterprete,ch'ellusitaceina chjesa;èch'elluparlaàsèstessu,èàDiu
29Chìiprufetiparranuduiotrè,èchìl'altrughjudicheghja
30S'ellusipalesaqualcosaàunaltruchìstaàpusà,chìu primusitace
31Perchètuttipudeteprufetizàunuàunu,perchìtutti l'amparànu,ètuttiponuessecunsulati.
32Èispiritidiiprufetisòsottumessiàiprufeti
33PerchèDiuùnhèmiccal'autorediacunfusione,madia pace,cum'èintutteechjesediisanti.
34Lasciateevostredonneinsilenziuinechjese:perchè ùnlihèmiccapermessudiparlà;masòurdinatiàesse sottuubbidienza,cum'èdiceancualege.
35Ès'ellivolenuamparàqualcosa,dumandanuàiso maritiincasa:perchèhèunavergognaperedonnediparlà inachjesa.
36Chì?hèghjuntaaparolladiDiudavoi?ohèvinutu soluàvoi?
37S'ellusipensaàesseunprufeta,ospirituale,ch'ellu ricunnoscechìecosechìviscrivusòicumandamentidiu Signore
38Mas'elluhèignuratu,ch'ellusiaignuratu.
39Perquessa,fratelli,bramatediprufetizà,èùn impediscenumiccadiparlàinlingue
40Chìtuttusiafattuinmodudecentuèinordine.
CAPITOLU15
1Inpiù,fratelli,vidichjarul'evangeluchìviaghju annunziatu,chìancuavetericevutu,èinqualestate; 2Perviadiqualevisòancusalvati,s'èvotenetein memoriaciòch'eaghjupridicatuàvoi,àmenuchìùnavete miccacridutuinvanu
3Perv'aghjudatuprimadituttuciòchìaghjuancu ricevutu,cumuchìCristuhèmortuperinostripeccati secondueScritture;
4Èch'ellufùintarratu,èch'elluhàrisuscitatuuterzu ghjornu,secondueScritture: 5Èch'ellufùvistudaCephas,dopudaidodici:
6Dopu,sividiadipiùdicinquecentufratelliàunavolta; diqualeamaiòparterestanufinuàquestuprisente,ma alcunisòaddormentati.
7Dopuquì,fùvistudaGhjacumu;poidituttil'apòstuli
8Èl'ultimudituttuhèstatuvistuancudimè,cum'èdiun natuforadiutempu.
9Perchèsòupiùchjucudil'apòstuli,chìùnsòmicca adattatuperessechjamatuapòstulu,perchèaghju perseguitatuaChjesadiDiu.
10MaperagraziadiDiusòciòch'esò:èasograziachì m'hàdatu,ùnhèmiccainvanu;maaghjutravagliatupiù abbundantechètutti,mamiccaeiu,maagraziadiDiuchì eracunmè
11Dunque,siaeiusiaelli,cusìpredicemu,ècusìavete cridutu
12Avà,s'èCristuhèpridicatuch'elluhèrisuscitatudai morti,cumudicenualcunitràvoichìùncihèmicca risurrezzionediimorti?
13Mas'elluùncihèmiccarisurrezzionediimorti,allora Cristuùnhèmiccarisuscitatu:
14Ès'èCristuùnhèmiccarisuscitatu,alloraanostra predicazionehèvana,èavostrafedehèancuvana
15Iè,èsimutrovufalsitestimonidiDiu;perchèavemu tistimuniatudiDiuchìelluhàrisuscitatuCristu,chìùnhà miccarisuscitatu,s'elluhèchìimortiùnrisuscitanumicca
16Perchès'èimortiùnrisuscitanumicca,alloraCristuùn hèmiccarisuscitatu:
17Ès'èCristuùnhèmiccarisuscitatu,avostrafedehè vana;siteancuinivostripeccati.
18AlloraancuquellichìsòaddurmintatiinCristusò periuti
19SìsoluinquestavitaavemuasperanzainCristu,simu dituttil'omiipiùmiserabili
20MaavàuCristuhèrisuscitatudaimorti,èdiventau primufruttudiquellichìdorme.
21Perchèdal'omuhèghjuntaamorte,dal'omuhèghjunta ancuarisurrezzionediimorti
22Perchècum'èinAdamututtimorenu,cusìinCristututti saranuvivi
23Maogniomuinusoordine:Cristuiprimifrutti;dopu quellichìsòCristuàasovenuta.
24Tanduveneafine,quand'elluhàdaesserimandatuu regnuàDiu,ancuuBabbu;quand'elluaveràabbattutu ogniregulaèogniautoritàèputere.
25Perchèelludeveregnà,finuàch'elluhàmessututtii nemicisottuàisopedi
26L'ultimunemicuchìseràdistruttuhèamorte.
27PerchèhàmessututteecosesottuàisopediMa quanduelludicechìtutteecosesòsottumessiàellu,hè manifestuchìelluhèeccettu,chìhàmessututteecose sottuàellu
28Èquandututteecoseseranusottumessiàellu,allorau Figlioluellustessuseràsottumessuàquelluchìhà sottumessututteecose,affinchìDiusiatuttuintutti
29Altrimenti,chìferanuquellichìsòbattezzatiperimorti, s'èimortiùnrisuscitanumicca?perchèsòtandubattezzati perimorti?
30Èperchèsimuinpericuluogniora?
31PrutestuperavostragioiachìaghjuinCristuGhjesùu nostruSignore,moruognighjornu
32S'èaghjuluttatuàl'omiàEfesucùebestie,chì benefiziuàmè,s'èimortiùnrisuscitanu?manghjemuè beiemu;perdumanemoremu
33Ùnviingannatemicca:emalacumunicazioni corrompenuibonimodi
34Svegliateàaghjustizia,èùnpeccatemicca;perchè certiùnanumiccaacunniscenzadiDiu:dicuquestuàa vostravergogna
35Maqualcunudirà:Cumusòrisuscitatiimorti?ècùchì corpuvenenu?
36Oscemu,ciòchìsuminateùnhèmiccaresuscitatu, s'elluùnmore:
37Èciòchìsuminate,ùnsuminatemiccaquellucorpuchì deveesse,maugranunudu,pòcasudigranu,odiqualchì altrugranu
38MaDiulidàuncorpucum'ellulivulia,èàogni sumenteusocorpu
39Ognicarneùnhèmiccalistessacarne,macihèuntipu dicarnedil'omu,unaltrucarnedibestie,unaltrudipesci, èunaltrudiuccelli
40Cisòancuicorpicelesti,èicorpiterrestri:maagloria diucelestehèuna,èagloriadiucelestehèunaltru
41Cihèunagloriadiusole,èunaaltragloriadialuna,è unaaltragloriadil'astri,perchèunastelladifferedal'altra stellaingloria
42HèdinòarisurrezzionediimortiHèsuminatuin corruzzione;hèrisuscitatuinincorrupzione:
43Hèsuminatuindisonore;hèrisuscitatuingloria:hè suminatuindebule;hèrisuscitatuinuputere:
44Hèsuminatuuncorpunaturali;hèrisuscitatuuncorpu spiritualeCihèuncorpunaturali,ècihèuncorpu spirituale
45Ècusìhèscrittu:UprimuomuAdamhèstatufattuun ànimaviva;l'ultimuAdamuhèstatufattuunspiritu vivificante
46Tuttavia,ùneramiccaprimaciòchìhèspirituale,ma ciòchìhènaturali;èdopuciòchìhèspirituale
47Uprimuomuhèdiaterra,diaterra:usiconduomuhè uSignoredaucelu.
48Cum'èiterreni,cusìsòancuquellichìsòaterra,è cum'èicelesti,cusìsòancuquellichìsòcelesti
49Ècum'èavemupurtatul'imaghjinidiuterrenu, purteremuancul'imaghjinidiucelu
50Oradicu,fratelli,chìacarneèusangueùnponueredite uregnudiDiu;nèacorruzzioneeredital'incorruzzione.
51Eccu,vimostruunmisteru;Ùndormiremumiccatutti, matuttiseremucambiati,
52Inunmumentu,inunbattitud'ochju,àl'ultimatromba: perchèatrombasonarà,èimortirisuscitaranu incorruptible,èseremucambiati
53Perchèquestucorruttibiledeveessevistutu d'incorrupzione,èquestumortaledevevestediimmortalità
54Allora,quanduquestucorruptibleseràvistutudi l'incorrupzione,èquestumortaleseràvistutudi l'immortalità,alloraseràrealizatuaparollachìhèscritta: Amortehèinghiottitainavittoria
55Omorte,induvehèutopuntu?Otomba,induvehèato vittoria?
56Upuntudiamortehèupeccatu;èaforzadiupeccatu hèalege
57MagraziesiaàDiu,chìcidàavittoriapermezudiu nostruSignoreGhjesùCristu.
58Dunque,imoamatifratelli,siatefermi,immobuli, sempreabbundantiinl'operadiuSignore,perchèsapete chìuvostrutravagliuùnhèmiccainvanuinuSignore.
CAPITOLU16
1Inquantuàacullezzioneperisanti,cum'èaghjudatu l'ordineàechjesediGalazia,fateancuvoi.
2Uprimughjornudiasettimana,chìognunudivoistende vicinuàellu,cum'èDiul'hàprusperu,perch'elluùncisia riunionequandughjuntu
3Èquanduveneraghju,quellichìvovuleteappruvàcùe vostrelettere,limanderaghjuperpurtàavostraliberalitàin Ghjerusalemme
4Ès'elluhèghjuntuch'eoandassiancu,andaranucunmè 5Avàveneàvoi,quandupasseraghjuperaMacedonìa, perchèaghjupassatuperaMacedònia.
6Èpòessech'eaghjustà,sì,èinguernucunvoi,perch'e mipurtessiinumoviaghjuinduveandaraghju
7Perchèùnviveghjuavàpervia;maaghjufiduciadistà cunvoi,seuSignorepermette
8MastaraghjuinEfesufinuàaPentecoste
9Perchèmihèapertaunaportagrandeèefficace,ècisò parechjiavversari
10Avà,s'èTimoteuvene,fatech'ellusiacunvoisenza paura,perchèellufacil'operadiuSignore,cum'èmèancu. 11Chìnimudunqueudisprezza,macunduceluinpace, perch'elluvengaàmè,perchèucercucùifratelli
12InquantuàunostrufratelluApollu,aghjuvulsutuassai ch'elluveneàvoicùifratelli;mavinaràquanduavaràu tempucunvene
13Fighjate,stàfermuinafede,lasciatecum'èl'omi,siate forte
14Fatetutteevostrecosecùcarità
15Vipregu,fratelli,(sapeteacasadiStephanas,chìhèi primifruttidil'Acaia,èch'ellisisòassuciatiàuministeru diisanti)
16Chìvisottumessiàtali,èàtuttiquellichìaiutanucun noiètravaglianu
17SòcuntentudiavenutadiStephanasèFortunatusè Achaicus:perciòchìmancavadaatoparte,anufurnitu.
18Perchèanurinfriscatuumospirituèuvostru: ricunnoscedunquequellichìsòtali
19EChjesedil'Asiavisalutanu.AquilaèPriscillavi salutanuassaiinuSignore,cùachjesachìhèincasasoia
20TuttiifratellivisalutanuSalutateviunuàl'altrucunun basgiusantu.
21UsalutudimèPaulucùamomanu
22SèqualchissiaùnamamiccauSignoreGhjesùCristu, ch'ellusiaAnathemaMaranatha.
23AgraziadiunostruSignoreGhjesùCristusiacunvoi 24UmoamoresiacunvoituttiinCristuGhjesù.Amen. (AprimaepistolaàiCorintihèstatascrittadaFilippuda StéphanasèFortunatusèAchaicusèTimotheus)
2Corinti
CAPITOLU1
1Paulu,apòstuludiGhjesùCristuperavulintàdiDiu,è Timoteu,unostrufratellu,àaChjesadiDiuchìhèin Corintu,cùtuttiisantichìsòintuttal'Acaia
2GraziaàvoièpacedaDiu,unostruBabbu,èdau SignoreGhjesùCristu
3BenedettusiaDiu,ancuuBabbudiunostruSignore GhjesùCristu,uBabbudimisericòrdia,èuDiudiogni cunsulazione;
4Chìcicunsuleghjaintutteenostretribulazione,perpudè cunsulàquellichìsòinogniprublema,daucunsulazione chìnoistessisimucunsulatidaDiu
5Perchècum'èesoffrenzediCristuabbundanuinnoi,cusì anostracunsulazionehèancuabbundantedaCristu.
6Ès'ellusimuafflitti,hèperavostracunsulazioneèa vostrasalvezza,chìhèefficauinusuffrimentudiestesse soffrenzechìavemuancusoffrenu,os'ellucihècunsulatu, hèperavostracunsulazioneèsalvezza
7Èanostrasperanzadivoihèferma,sapenduchì,cum'è voisitepartecipidiesoffrenze,cusìsareteancudia cunsulazione
8Perchè,fratelli,ùnvulemumiccachìignuratidianostra disgraziachìhèghjuntaànoiinl'Asia,chìeramupressu foradimisura,sopraaforza,intantuchìavemudisperatu ancudiavita
9Maavemuavutuacundannadimorteinnoistessi,chìùn avemumiccafiduciainnoistessi,mainDiuchìrisuscitai morti
10Chìcihàliberatudaunamortecusìgrande,èchìci libera;
11Aiutateancuinsemepernoi,preghendupernoi,chìpèu rigaluchìcihèfattupermezudiparechjepersone,sia ringraziatudaparechjipernoi
12Perchèanostragioiahèquestu,atistimunianzadia nostracuscenza,chìinsimplicitàèsinceritàdivina,micca cùasaviezzacarnale,maperagraziadiDiu,avemuavutu anostracunversazioneinumondu,èpiùabbundanteàvoi
13Perchèùnviscrivimunundadipiùchèciòchìleghjeo ricunnosce;èaghjucunfidenduchìricunnoscereteancu finuàafine;
14Cum'èancuvoiciavetericunnisciutuinparte,chìsimu avostragioia,cum'ètùsìancuinostriinughjornudiu SignoreGhjesù.
15Èinquestacunfidenzamivuliaveneàvoiprima,per avèunsecondubenefiziu;
16ÈperpassàdavoiinMacedònia,èpervultàdaa Macedonìaàvoi,èdavoiperessepurtatuinamostrada versuaGhjudea
17Allora,quanduaghjuavutucusì,aghjuutilizatua ligerezza?oecosech'eaghjuintesu,aghjuintesusecondu acarne,chìcunmècideveessesìsì,ènònò?
18Macum'èDiuhèveru,anostraparollaversuvoiùnera miccasìènò
19PerchèuFiglioludiDiu,GhjesùCristu,chìhèstatu pridicatuàmezuàvoidanoi,ancudamèèSilvanuè Timoteu,ùneramiccasìènò,mainelluerasì
20PerchètutteeprumessediDiuinellusòsì,èinellu Amen,àagloriadiDiupernoi.
21AvàquelluchìcistabiliscecunvoiinCristu,èchìcihà untu,hèDiu;
22Qualecihàancusigillatu,èhàdatuuseriudiuSpìritu ininostricori
23D’altronde,chjamuàDiuperuntestimoniuannantuàa moànima,chìperrisparmiàviùnsòmiccaghjuntuancuin Corintu
24Ùnhèmiccaperquessachìavemuduminatunantuàa vostrafede,masimuaiutantidiavostragioia:perviadia fedeviferma
CAPITOLU2
1Maaghjustabilituquestucunmèstessu,chìùnvuleria miccapiùàvoiinpistezza.
2Perchè,s'elluvifacciopena,qualehèdunquequelluchì mirallegra,maquelluchìhèdispiaciutudamè?
3Èviaghjuscrittuquestustessu,perùnavèmiccadulore, quandusòghjuntu,daquellidiqualemideverallegra;avè cunfidenzainvoitutti,chìamogioiahèagioiadituttivoi
4Perchèdaassaiafflizzionièangustiadicoreviaghju scrittucùparechjelacrime;miccach'ètùdeviesseafflitti, machìpudetecunnoscel'amorechìaghjupiùabbundante pervoi.
5Mas'èqualcunuhàcausatudulore,ùnm'hàmiccaafflittu, mainparte:perùnviaghjumiccasopraàtutti
6Bastaàuntaliomustapunizione,chìhèstatainflittada parechji
7Dunque,invece,duvetepiuttostupardunalluècunsulallu, perch’elluùnsiaforseinghiottitudaunagrandetristezza
8Perquessa,vipregudicunfirmàuvostruamoreversu ellu.
9Perquessach'eaghjuscrittuancu,perpudèsapèaprova divoi,s'èvositeubbidientiintutteecose
10Àquelluchìavetepardunatuqualcosa,aghjupardunatu ancu;perchès'eaghjupardunatuqualcosa,àqualel'aghju pardunatu,pervoil'aghjupardunatuinapersonadiCristu; 11PerchìSatanaùnhàdaotteneunvantaghjudinoi: perchèùnsimumiccaignuratidiisodispusitivi
12Inoltre,quandusòghjuntuàTroasperannunziate l'evangeludiCristu,èunaportam'hèstataapertadau Signore
13Ùnaghjumiccariposuinumospiritu,perchèùnaghju trovuTitu,umofratellu;ma,piglienduumocungressu,sò andatudaquìinMacedònia
14AvàringraziuàDiu,chìcifacesempretriunfàinCristu, èchìmanifestausaporidiasocunniscenzadanoiinogni locu
15PerchèsimuàDiuunsaporedolcediCristu,inquelli chìsòsalvati,èinquellichìperiscenu.
16Àquellusimuusaporidiamorteàamorte;èàl'altruu savorediavitaàavitaEqualehèabbastanzaperqueste cose?
17Perchèùnsimumiccatanti,chìcorrompenuaparolladi Diu,macum'èdisincerità,macum'èdiDiu,inavistadi Diu,parlemuinCristu.
CAPITOLU3
1Cuminciamudinovuàlodassi?oavemubisognu,cum'è certialtri,epistoledicummandazionepervoi,oletteredi cummandazionedavoi?
2Voisìanostraepistolascrittaininostricori,cunnisciuta èlettadatuttil'omi:
3Siccomuvisòmanifestamentedichjaratiessel'epistoladi Cristuministratadanoi,scrittamiccacùtinta,macùu SpìritudiuDiuvivente;miccaintavuledipetra,main tavulecarnusediucore
4ÈavemuunatalefiduciapermezudiCristuàDiu:
5Miccach'ènosimuabbastanzadinoistessiperpensàà ognicosacum'èdinoistessi;maanostrasufficienzahèdi Diu;
6Chìcihàancufattuministricapacidiunovu Testamentu;miccadialettera,madiuspiritu:perchèa letterauccide,mauspiritudàavita.
7Mas'èuministerudiamorte,scrittuèincisuinipetri, eragloriosu,cusìchìifigliolid'Israeleùnpudianuguardà fermamenteafacciadiMosèperagloriadiusovisu; qualegloriaeradaessesguassata:
8Cumuùnseràmiccaaministrazionediuspiritupiuttostu gloriosa?
9Perchèseuministerudicundannahèagloria,assaipiùu ministerudiaghjustiziasuperaingloria
10Perchèancuquelluchìhèstatufattugloriosuùnavia miccagloriainquesturispettu,perviadiagloriachì supera
11Perchès'èciòchìhèsguassatueragloriosu,assaipiùciò chìrestahègloriosu
12Videndudunquechìavemuunatalesperanza,usemu unagrandechjaradiparlà:
13Èmiccacum'èMosè,chìsimetteunvelunantuàaso faccia,chìifigliolid'Israeleùnpuderanumiccafighjà fermuàafinediciòchìhèabulitu.
14Maasomenteeraceca:perchèfinuàquestughjornu fermaulistessuvelusenzacacciàinaletturadil'Anticu Testamentu;chìvailhèsguassatuinCristu.
15Maancuoghje,quanduMosèhèlettu,uveluhènantuà usocore
16Tuttavia,quandusiturnaràversuuSignore,uveluserà toltu
17AvàuSignorehèquelluSpìritu:èinduveuSpìritudiu Signorehè,cihèalibertà.
18Manoitutti,afacciaaperta,videnducum'èinunvetrua gloriadiuSignore,simucambiatiinalistessamaghjinadi gloriaingloria,cum'èdauSpìritudiuSignore.
CAPITOLU4
1Dunque,videnduchìavemustuministeru,cum'èavemu ricevutumisericordia,ùnsguassemumicca;
2Maanurinunziatuàecosenascostediadisonestà,ùn camminenduinl'astuzia,nèmanighjàaparolladiDiu ingannamente;maperamanifestazionediaverità cumminenduàacuscenzadiogniomuinvistadiDiu.
3Mas'èunostruVangeluhèoculatu,hèoculatuàquelli chìsòpersi:
4Inqualeudiudistumonduhàcecuamentediquellichì ùncrèdenumicca,perchèalucedil'evangelugloriosudi Cristu,chìhèl'imaghjinidiDiu,librillassi.
5Perchènoiùnpredicemumiccanoistessi,maCristu GhjesùuSignore;ènoistessiivostriservitoriperl'amor diGhjesù.
6PerchèDiu,chìhàurdinatuchìalucebrilladaabughjura, hàbrillatuininostricori,perdàalucediacunniscenzadi agloriadiDiuinafacciadiGhjesùCristu
7Maavemustutesoruinvasiditerra,chìl'eccellenzadiu puterepòessediDiu,èmiccadinoi.
8Semuturbatidaogniparte,mamiccaangustiati;simu perplessi,mamiccaindisperazione;
9Perseguitatu,mamiccaabbandunatu;abbattutu,ma miccadistruttu;
10SemprepurtenduinucorpuamortediuSignore Ghjesù,affinchìavitaancudiGhjesùsiamanifestatainu nostrucorpu
11Perchènoi,chìcampemu,simusemprelivatiàamorte perGhjesù,affinchìavitadiGhjesùsiaancumanifestata inanostracarnemurtale
12Alloraamorteoperainnoi,maavitaintè.
13Avemuulistessuspiritudifede,cum'èhèscrittu: Aghjucridutu,èdunqueaghjuparlatu;avemuancucridutu, èdunqueparlà;
14SapenduchìquelluchìhàrisuscitatuuSignoreGhjesù, cirisusciteràancunoiperGhjesù,èciprisentaràcunvoi
15Perchètutteecosesòpervoi,affinchìagrazia abbundante,perviadil'azionediringraziamentudi parechji,ridussiàagloriadiDiu
16Perquessaùnavemumiccasbulicatu;maancuchìu nostruomuesterioreperisce,mal'omuinternuhèrinnuvatu ghjornuperghjornu
17Peranostraafflizioneligera,chìhèsoluperun mumentu,travagliapernoiunpesudigloriaassaipiù eccessivaèeterna;
18Mentreùnguardemumiccaàecosechìsivedenu,maà ecosechìùnsivedenu:perchèecosechìsivedenusò tempurali;maecosechìùnsivedenusòeterni
CAPITOLU5
1Perchèsapemuchìseanostracasaterrenadistu tabernaculuhèstatadissolta,avemuunedifiziudiDiu,una casamiccafattacùemani,eternainucelu
2Perchèinquestugememu,vulendufervimentiesse vistutucùanostracasachìhèdaucelu:
3S'elluhèch'èessevistutu,ùnsaremumiccatrovunudi
4Perchènoi,chìsimuinstutabernaculu,gememu,ch'elli sòaggravati:miccaperquessach'ènovulemuessesvestiti, mavestiti,perchìamortalitàsiainghiottitadaavita
5Avà,quelluchìcihàfattuperustessuhèDiu,chìcihà ancudatul'arnesidiuSpìritu
6Dunquesimusemprecunfidenti,sapenduchì,mentre simuincasainucorpu,simuassentidauSignore:
7(Perchècamminemuperfede,miccapervista:)
8Semucunfidenti,dicu,èvulemupiuttostuesseassentida ucorpu,èesseprisenticùuSignore.
9Perquessa,travagliemuperchì,siaprisentisiaassenti, pudemuesseaccettatidaellu
10Perchètuttiavemudavededavantiàutribunaledi Cristu;chìognunupòriceveecosefatteinusocorpu, seconduciòch'elluhàfattu,siabèsiacattivu.
11SapemudunqueuterrorediuSignore,persuademu l'omi;masimumanifestatiàDiu;èconfiuchìsòancu manifestatiinavostracuscenza.
12Perchèùnciricumandemumiccadinovuàvoi,mavi damul'occasionediglorificàpernoi,affinchìavete
qualcosadarispondeàquellichìsiglorianuinapparenza,è miccaincore.
13Perchès'ellusimuforadinoi,hèàDiu;os'ellusimu sobri,hèperavostracausa.
14Perl'amuridiCristucicostringe;perchènoi ghjudichemucusì,chìs'elluhèmortupertutti,alloratutti sòmorti:
15Èch'elluhèmortupertutti,affinchìquellichìcampanu ùncampanupiùpersèstessu,maperquelluchìhèmortu perellièrisuscitatu
16Perquessa,ùncunniscemupiùomuseconduacarne:iè, ancus'ènoavemucunnisciutuCristuseconduacarne,ma avàùnucunniscenupiù.
17Dunque,s'èqualchissiahèinCristu,hèunanova criatura:ecosevechjesòpassate;eccu,tutteecosesò diventatenovi.
18ÈtutteecosesòdiDiu,chìcihàcunciliatucùellu stessuperGhjesùCristu,ècihàdatuuministerudia cunciliazione;
19PersapèchìDiuerainCristu,cuncilienduumonducun ellustessu,miccaimputenduàelliisotrasgressioni;èci hàmandatuaparolladiriconciliazione.
20Avà,dunque,simuambasciatoridiCristu,cum'èchì Diuviimploravapernoi:vipreghemuinulocudiCristu, siatecunciliaticùDiu.
21Perchèelluhàfattupeccatupernoi,chìùnhàmicca cunnisciutupeccatu;chìpudemuessefattuaghjustiziadi Diuinellu.
CAPITOLU6
1Noidunque,cum'ètravagliadoricunellu,vipreghemu ancudiùnricevemiccaagraziadiDiuinvanu
2(Perch'elludice:"T'aghjuintesuinuntempuaccettatu,è inughjornudiasalvezzatiaghjuaiutatu:eccu,avàhèu tempuaccettatu;eccu,avàhèughjornudisalvezza)
3Ùndàmiccaoffensioneinnunda,chìuministeruùnsia miccainculpatu:
4Maintutteecoseappruvendunoistessicum'èministridi Diu,inassaipacienza,inafflizioni,innecessità,inangustie, 5Instrisce,inprigiuneri,intumulti,intravagli,inveghja, indigiuni;
6Perapurezza,peracunniscenza,peralongapatienza, perabenignità,peruSpìrituSantu,perl'amoresenzafinta, 7Peraparolladiaverità,peruputerediDiu,per l'armaturadiaghjustiziaàamanudirittaèàamanca, 8Perl'onoreèudisonore,cùamalareputazioneèabona reputazione:cum'èingannatori,èancuveri;
9Cum'èscunnisciutu,èancubècunnisciutu;cum'è morente,è,eccu,campemu;cum'èchjosu,èmiccauccisu;
10Cum'ètristi,masemprerallegranti;cum'èpoviru,ma facenduassairicchi;cum'èùnavènunda,èancupussede tutteecose
11OCorinzi,anostraboccahèapertaàvoi,unostrucore hèallargatu
12Ùnsitemiccastrettiinnoi,masitestrettiinevostre viscere.
13Avà,perunaricumpenzainustessu,(parlucum'èài mofiglioli,)siateancuingrandati
14Ùnsiatemiccadisegualmenteunitiinsemeài miscredenti:perchèchìfraternitàhàaghjustiziacù l'inghjustizia?èchìcumunionehàalucecùabughjura?
15ÈchìcuncordiahàCristucùBelial?ochìpartehà quelluchìcredecununinfidele?
16ÈchìaccorduhàutempiudiDiucùl'idoli?perchèsìu tempiudiuDiuvivu;cum'èDiuhàdettu,abitaraghjuin elli,ècammineraghjuinelli;èseraghjuusoDiu,èseranu umopopulu
17Perquessa,escedamezuàelli,èsiateseparati,diceu Signore,èùntoccamiccaacosaimpura;ètiriceveraghju, 18ÈseràunBabbupervoi,èsareteimofigliolièemo figliole,diceuSignoreOnnipotente
CAPITOLU7
1Avendudunquequesteprumesse,carissimi,purifichemu daogniimpuritàdiacarneèdiuspiritu,perfeccionendua santitàinutimorediDiu.
2Riceveci;ùnavemumiccaingiustuànimu,ùnavemu miccacurruttiànimu,ùnavemudefraudednimu
3Ùndicumiccaquestupercundannàvi:perchèaghju dettuprimachìsiteinunostrucorepermoreècampàcun voi
4Grandehèamoaudaciadiparlàversuvoi,grandehèa mogloriadivoi:Sòpienudicunsulazione,sòassaigioia intuttaanostratribulazione
5PerchèquandueramughjuntiinMacedònia,anostra carneùnaviamiccariposu,maeramuturbatidaogniparte; forac'eranulotte,dentroc'eranupaure
6MaDiu,chìcunsuleghjaquellichìsòabbattuti,cihà cunsulatucùavenutadiTitu;
7Èmiccasoluperasovenuta,maperacunsulazionecù qualeellueracunsulatuintè,quand'ellucihàdettuu vostrudesideriu,uvostrudolu,avostramentefervente versumè;cusìchìmirallegrassidipiù
8Perchèv'aghjufattudispiacecùunalettera,ùnmipente micca,ancus'ellumipienti:perchèvecuchìalistessa epistolavihàfattudispiace,ancus'elluerasoluperuna stagione.
9Avàmirallegra,miccach'ètùsiastatadispiaciuta,ma ch'ètùsìintristuàupentimentu;perch'ètùsìstatu dispiaciutuinunamaneradivina,perpudèriceveudannu danoiinnunda
10Perchèuduloredivinufaciupentimentuàasalvezzadi ùnessepentitu,maudulorediumonduproduceamorte.
11Perchèeccustastessacosa,chìviafflittatedopuàuna sortedivina,chìcurahàfattuinvoi,sì,chìliberazionedi voistessi,sì,chìindignazione,sì,chìpaura,sì,chì desideriuvehemente,sì,chìzelu,iè,chìvendetta!Intutte ecoseaveteappruvatuperessechjaruinquestamateria.
12Perquessa,ancus'elluviaghjuscrittu,ùnl'aghjufattu miccaperasocausachìaviafattuumale,nèperaso causachìhàpatituumale,maperchìanostracurapervoi invistadiDiuviapparisce.
13Perquessa,avemustatucunsulatiinuvostru cunsulazione;sì,èassaipiùrallegramuperagioiadiTitu, perchèusospirituhèstaturinfriscatudatuttivoi
14Perchè,s'ellumisòvantatudiqualcosadivoi,ùnaghju miccavergogna;macum'èviavemuparlatututteecosein verità,ancucusìanostravantazioni,ch'eaghjufattu davantiàTitu,hèstatatrovataverità
15Èusoaffettuinternuhèpiùabbundanteversuvoi, mentrech'ellusiricordadil'ubbidienzadivoitutti,cumu cuntimoreètremulul'avetericevutu
16Mirallegradunqued'avèfiduciaintèintutteecose
CAPITOLU8
1D'altronde,fratelli,vifacemupersapèagraziadiDiuchì hàfattunantuàechjesediMacedònia;
2Cumuchìinunagrandeprovadiafflizzioni, l'abbundanzadiasogioiaèasomiseriaprufonda abbundavanuàaricchezzadiasoliberalità
3Perchèàusoputere,aghjurendetestimoniu,sì,èforadi usoputereeranudispostidaellistessi;
4Preghenducicùassaipreghierachìnoiricevemuurigalu, èpigliamunantuànoiafraternitàdiuministeruàisanti.
5Èciòch'ellianufattu,miccacum'ènosperavamu,ma primasisòdatuàuSignore,èànoiperavulintàdiDiu
6TantuchìavemudumandatuàTitu,chìcum'elluavia principiatu,cusìch'ellucompieancuinvoiastessagrazia
7Dunque,cum'èabbundateinognicosa,inafede,èa parolla,èacunniscenza,èinognidiligenza,èinuvostru amorepernoi,vedechìabbundateancuinquestagrazia
8Parlumiccapercumandamenti,maperl'occasionedia prudenzadil'altri,èperpruvàasinceritàdiuvostruamore.
9PerchèsapeteagraziadiunostruSignoreGhjesùCristu, chì,ancus'elluerariccu,hèdiventatupovirupervoiper viadiasomiseria.
10Èquìaghjudatuumocunsigliu:perchèquestuhè convenientepervoi,chìaveteprincipiatuprima,micca soluperfà,maancuperesseavantiunannufà.
11Avà,dunque,fateafà;chìcum'ècieraunaprontezzaà vuluntà,cusìcipòesseancuunaprestazionediciòchì avete.
12Perchès'ellucihèprimaunamentevuluntaria,hè accettataseconduciòchìunomuhà,èmiccaseconduciò chìùnhàmicca.
13Perchèùnvogliumiccadìchìl'altriomisianucalmati,è voicaricati:
14Maperl'ugualità,chìavàinquestutempuavostra abbundanzasiaunsuministruperusobisognu,chìaso abbundanzasiaancuunsuministruperuvostrubisognu, chìcisiaugualità.
15Cumehèscrittu:Quelluchìaviariunituassaiùnavia nunda;èquelluchìaviariunitupocuùnlimancava 16MagraziesiaàDiu,chìhàfattualistessacuraseriainu corediTitupervoi
17Perchèveramenteaccettòl'esurtazione;maessendupiù avanti,daellustessuandòàvoi.
18Èavemumandatucunelluufratellu,chìasolodehèin uVangeluintutteechjese;
19Èmiccasolu,machìhèstatuancusceltudiechjeseper viaghjàcunnoicùstagrazia,chìhèamministratadanoiàa gloriadiustessuSignore,èadichjarazionediavostra mentepronta:
20Evitenduquestu,chìnimuùnciculpisceinquesta abbundanzachìhèamministratadanoi:
21Pruvvistenduecoseoneste,miccasoluàivistadiu Signore,maancuàavistadil'omi
22Èavemumandatucunelliunostrufratellu,chìavemu spessupruvatudiligentiinparechjecose,maavàassaipiù diligenti,nantuàagrandefiduciach'eaghjuintè
23SiaqualcunusidumandaàTitu,elluhèumocumpagnu èumocumpagnud'aiutupervoi,oinostrifratellisò dumandati,sòimessaggeridiechjese,èagloriadiCristu
24Perquessa,mostrateàelli,èdavantiàechjese,aprova diuvostruamore,èdianostragloriapervoi.
CAPITOLU9
1Perchèinquantuàl'assistenzaàisanti,mihèsuperfluu discrivevi:
2Perchècunnoscuaprudenzadiavostramente,perquale mivantaghjudivoiàiMacedoni,chìl'Acaiaeraprontaun annufà;èuvostruzelohàpruvucatuassaiassai
3Maaghjumandatuifratelli,perchìanostravantàdivoi ùnsiainvanuinquestu;chì,cum'èaghjudettu,pudete essepronti:
4Forse,s'èiMacedonianivenenucunmè,èvitruveranu impreparati,noi(chìùndicemumicca,voi)ùnci vergognassimudistalistessagloriasicura.
5Perquessa,aghjupensatuchìeranecessariud'esurtài fratelli,ch'elliandassinudavantiàvoi,èfacenuinanticipu avostragenerosità,chìaveteavutuprima,perchìulistessu puderiaesseprontu,cum'èunamateriadigenerosità,è miccacum'èdicupidigia
6Maquestudicu:Quelluchìsuminapocucuglieràancu pocu;èquelluchìsuminagenerosamente,cuglieràancu generosamente
7Ogniomuseconduciòch'ellupensainusocore,cusì ch'elludà;miccaamalapena,odinecessità:perchèDiu amaundonatoreallegru
8ÈDiupòfàabbundàognigraziaversuvoi;affinchìvoi, avèsempretuttaasufficienzaintutteecose,pudete abbundààognibonaopera:
9(Comuhèscrittu:Hàspargugliatu,hàdatuàipoveri:a soghjustiziafermapersempre
10Oraquelluchìdàasumenteàuseminatore,dàupane peruvostrumanghjà,èmultiplicaavostrasumente suminata,ècresceifruttidiavostraghjustizia;)
11Essenduarricchituinognicosaàognibundanza,chì facepernoiringraziamentuàDiu.
12Perchèl'amministrazionedistuserviziuùnsolufurnisce miccaamancanzadiisanti,mahèancuabbundanteda parechjiringraziamentiàDiu;
13Mentrechì,cùl'esperimentudistuministeru, glurificanuàDiuperavostrasughjettaprofessataàu VangeludiCristu,èperavostradistribuzioneliberaleà ellièàtuttil'omi;
14Èperviadiasopreghierapervoi,chìlongudopuàvoi peragraziaeccessivadiDiuinvoi.
15GraziesiaàDiuperusorigaluindicibile
CAPITOLU10
1EiustessuPauluvipreguperamitezzaèagentilezzadi Cristu,chìinpresenzasòviloàmezuàvoi,maessendu assente,sòfieruversuvoi
2Mavipregu,ch'ùnpossumiccaesseaudacequandusò prisenticùquellacunfidenza,chìmipared'esseaudace contr'àcerti,chìpensanuànoicum'ès'ènocaminavamu seconduacarne.
3Perchè,ancus'èandemuinacarne,ùnavemumicca guerradopuàacarne:
4(Perchèl'armidianostraguerraùnsòmiccacarnali,ma putentipermezudiDiu,perabbattimentudifortiforti;)
5Abbattendul'imaginazioni,èognicosaaltachìsiesalta contr'àacunniscenzadiDiu,èpurtenduincattivitàogni pensamentuàl'ubbidienzadiCristu;
6Èavèprontuàvindicàognidisubbidienza,quandua vostraubbidienzahècumpleta.
7Fighjateecosedopul'apparenzaesterna?S'èqualcunusi fidadiellustessuch'elluhèdiCristu,ch'ellusiadiellu stessupensààquestunovu,chì,cum'èelluhèdiCristu, ancunoisimudiCristu
8Perchè,ancus'ellumivantassiunpocudipiùdianostra autorità,chìuSignorecihàdatuperl'edificazione,èmicca peravostradistruzzione,ùnaghjumiccavergogna
9Perch’ùnmiparemiccach’eviterribilissiperlettere.
10Perchèesolettere,dicenu,sòpisantièputenti;maaso prisenzacorporalehèdebule,èusodiscorsudisprezzu
11Chìuntalipensassicusì,chì,cum'èsimuinaparolla pereletterequandusimuassenti,cusìseremuancuinattu quandusimuprisenti
12Perchèùnodiamumiccadifànoistessidiunumeru,o diparagunànoicùquellichìsicummandanu,maquellichì simisuranupersèstessu,èsiparagunanutràelli,ùnsò miccasavii.
13Maùncivantaremumiccadiecosesenzaanostra misura,maseconduamisuradiaregulachìDiuhà distribuituànoi,unamisuraperghjunghjeancuàvoi.
14Perchèùncistendemuforadianostramisura,cum'ès'è noavemumiccaghjuntuàvoi,perchèsimughjuntifinuà voiancuinapredicazionediuVangeludiCristu.
15Ùnvantàmiccadiecosesenzaanostramisura,valeà dìdiitravaglidil'altriomi;maavèasperanza,quandua vostrafedehèaumentata,chìseremuallargatidavoi seconduanostraregulaabbundante,
16PerpridicàuVangeluineregionioltreàvoi,èmicca pervantàinalineadil'altruomudicosechìsòprontiàa nostramanu
17Maquelluchìsigloria,ch'ellusigloriainuSignore
18Perchèmiccaquelluchìsicummandaellustessuhè appruvatu,maquelluchìuSignorecummanda
CAPITOLU11
1VogliassiàDiuchìmipudessisuppurtàunpocuinamo follia,èveramentesuppurtàcunmè.
2Perchèsòghjilosupervoicùagelosiadivina:perchèvi aghjusposatucùunmaritu,perpudèpresentàvicum'èuna verginecastaàCristu.
3Maaghjupaurachì,cum'èaserpenteingannòEvapervia diasosuttilità,avostramenteùnsiacorrottadaa simplicitàchìhèinCristu
4PerchèsequelluchìvenepredicaunaltruGhjesù,chìnoi ùnavemumiccapridicatu,os'èvoavetericevutuunaltru spiritu,chìùnavetemiccaricevutu,ounaltruVangeluchì ùnavetemiccaaccettatu,pudetebèsuppurtàcunellu
5Perchèpensuchìùneramiccaunpocudaretuàl'apòstuli ipiùcapi
6Maancus'ellusiarudeinudiscorsu,mamiccaina cunniscenza;maavemustatumanifestatubètràvoiin tutteecose
7Aghjufattuunaoffesainuabbassamentudimèstessu peresseelevati,perchèviaghjupridicatuuVangeludiDiu liberamente?
8Aghjuarrubatualtrechjese,pigliendusalariidaelli,per fàviserviziu.
9Èquandueruprisentecunvoi,èvuleva,ùneramicca incaricatudinimu,perchèciòchìmimancava,ifratellichì sòghjuntidaMacedònia,mifurnìanu;mitenraghju.
10Cum'èaveritàdiCristuhèinmè,nimuùnm'impedirà distavantazioniineregionidil'Acaia
11Perchè?perchèùntiamumicca?Diusà.
12Maciòch'eaghjufattu,ch'eaghjudafà,perpudètaglià l'occasioneàquellichìvulianuoccasione;chìinduvesi gloriavanu,ponuessetruvatiancucum'ènoi
13Perchètalisòfalsiapòstuli,travagliadoriingannatori, chìsitrasformanuinl'apòstulidiCristu.
14Èsenzamaraviglia;perchèSatanassustessuhè trasfurmatuinunanghjuludiluce
15Dunqueùnhèmiccagrandechìisoministrisòancu trasfurmaticum'èministridiaghjustizia;chìafineserà seconduesoopere
16Dicudinovu:Nimumipariunstupidu;s'elluùnhè miccacusì,macum'èunscemumiriceve,perch'emi possavantàunpocu
17Ciòchìdicu,ùnudicumiccadopuàuSignore,ma cum'èunastupida,inquestacunfidenzadivantà
18Videnduchìparechjisiglorianudopuàacarne,mi gloriaraghjuancu.
19Perchèsoffreteipazzicunpiacè,vedenduchìsitesàviu 20Perchèsoffrete,s'èunomuvimetteinschiavitù,s'èun omuvimanghja,s'èunomuvipiglia,s'èunomus'exalta, s'èunomuvibatteinfaccia
21Parlucum'èdirimproveru,cum'ès'ènoeramustati debuli.Tuttavia,inognicasuchìqualchissiahèaudace, (parlustupidu),sòancuaudace
22Sòebrei?cusìsòSòisraeliti?cusìsòSòasumentedi Abraham?cusìsò.
23SòministridiCristu?(parlucum'èunstupidu)Sòpiù; intravagliipiùabbundanti,instriscesopramisura,in prigiòpiùfrequenti,inmortispessu.
24DiiGhjudeicinquevolteaghjuricivutuquarantabatti, salvuunu
25Trevoltesòstatibattutucùverghe,unavoltasòstati lapidati,trèvolteaghjupatituunnaufragiu,unanotteèun ghjornusòstatuinuprufondu;
26Iniviaghjispessu,inipericulidil'acque,inipericulidi iladri,inipericulidiimopaisani,inipericulidiipagani, inipericuliinacità,inipericuliinudesertu,inipericuli inumare,inipericulitràifalsi.fratelli;
27Instanchezzaèdulore,invigiliaspessu,infameèsete, indigiunispessu,infretuènudu.
28Inpiùdiquellichìsòfora,ciòchìmiveneognighjornu, acuraditutteechjese
29Qualehèdebule,èùnsòmiccadebule?Qualehè offesu,èùnbrusgiumicca?
30S'ellucivoleàgloria,migloriaraghjudiecosechì riguardanuemioinfirmità
31UDiuèBabbudiunostruSignoreGhjesùCristu,chìhè benedettupersempre,sàchìùnmentimicca
32InDamascu,uguvernatorediAretas,urè,hàtenutua citàdiiDamascucùunaguarnigione,vulenduàarrestàmi 33Èperunafinestra,inunacestera,aghjufalatudaumuru, èscappatudiesomani.
CAPITOLU12
1Ùnhèmiccacunvenepermèsenzadubbitudigloria VenaraghjuàvisionièrivelazionidiuSignore.
2CunnisciutuunomuinCristupiùdiquattordiciannifà, (sìinucorpu,ùnpossudì;os'elluforadiucorpu,ùn possumiccadì:Diusà;)untalis'hèchjappuàuterzucelu 3Ècunnoscuuntaliomu,(siainucorpu,siaforadiu corpu,ùnpossudì:Diusà;)
4Cumuhèstatupigliatuinuparadisu,èhàintesuparolle indicibili,chìùnhèmiccapermessuàunomudidì
5Diuntali,migloriaraghju,maùnmigloriaraghjumicca dimèstessu,madiemioinfirmità.
6Perchè,ancus'ellumivuleriaglorià,ùnsaraghjumicca stupidu;perchèdicuaverità:maavàmisdegnu,perchì qualchissiaùnpensaàmèpiùdiciòchìmivede,och'ellu sentedimè
7Èperùnesseesaltatusopraamisuraperl'abbundanzadi erivelazioni,mihèstatadataunaspinainacarne,u messaggerudiSatanassupersbulicàmi,perùnesse esaltatusopramisura
8Perquessa,aghjudumandatutrèvolteàuSignore,ch'ellu sialluntassidamè
9Èm'hàdettu:Amograziatibasta,perchèamoforzahè perfettainadebulezza.Perquessa,assaicuntentumi gloriaraghjudiemoinfirmità,affinchìuputerediCristu possinantuàmè
10Perquessa,mipiaceàinfirmità,inirimproveri,ini bisogni,inepersecuzioni,inl'angosciaperCristu:perchè quandusòdebule,allorasòforte
11Sòdiventatuunstupiduingloria;m'avetecustrettu: perchèduverebbeesselodatudavoi:perchèinnundasò daretuàl'apòstulipiùcapi,ancus'elluùnsianunda
12Daveru,isegnidil'apòstulusòstatifattitràvoiinogni pacienza,insegni,èmiraculièfattiputenti
13Chìghjèciòchìerateinferjuriàl'altriChjese,salvuchì eiustessuùneramiccapesantepervoi?perdonamistu sbagliu
14Eccu,aterzavoltasòprontuàveneàtè;èùnvisarà pistu,perchèùncercumiccauvostru,mavoi:perchèi zitelliùndevenumiccafàperigenitori,maigenitoriperi zitelli
15Èassaicunpiacèspenderaghjuèessespesupervoi; ancusepiùtiamuinabbondanza,menusòamatu
16Mach'ellasia,ùnviaghjumiccacarica:ma,essendu astutu,viaghjupigliatucùl'astuzia.
17Tiaghjufattuunguadagnudaqualcunudiquellich'e aghjumandatuàtè?
18AghjudumandatuàTitu,ècunelluaghjumandatuun fratelluTitushàfattuunguadagnudivoi?ùncaminavamu miccainulistessuspiritu?andemumiccainistessipassi?
19Dinovu,pensatechìciscusemupervoi?Parlemu davantiàDiuinCristu:mafacemututteecose,carissimi, peravostraedificazione
20Perch'eaghjupaura,ch'elluùnvitruveròmiccacum'è vogliu,èch'emisiatrovuàvoicum'èùnvuleriate:ch'ellu ùncisiadibattiti,invidie,ira,lite,chiacchiere,bisbiglii, gonfiori,tumulti:
21Èch'elluùnsiatornatu,umoDiumiumiliaràtràvoi,è ch'eaghjupiantuparechjichìanupeccatudighjà,èùnsisò miccapentitidil'impurità,afornicazioneèalasciviach'elli anufattu
CAPITOLU13
1HèaterzavoltachìvenguàtèInaboccadiduiotrè tistimoniogniparollaseràstabilita.
2Vil'aghjudettuprima,èvidicu,cum'ès'èeiu,aseconda volta;èessenduassenteavà,scriviuàquellichìanu peccatuprima,èàtuttil'altri,chì,s'elluvenetorna,ùn aghjumiccarisparmiatu:
3SiccomucercateunaprovadiCristuchìparlainmè,chì pervoiùnhèmiccadebule,mahèputenteinvoi
4Perchès'elluhèstatucrucifissuperviadiadebulezza, eppuruvivedauputerediDiuPerchèancunoisimu debuliinellu,macamparemucunelludauputerediDiu versuvoi
5Esaminatevoistessi,s'èvositeinafede;dimustratevoi stessi.Ùnsapetemiccaivostristessi,cumuchìGhjesù Cristuhèinvoi,salvuùnsiteripruduti?
6Macunfidenduch'èvosapetechìùnsimumicca ripruduti.
7AvàpreguàDiuchìùnfatemiccamale;miccachì duvemuesseappruvati,machìduvetefàciòchìhèonestu, ancus'ènosemucum'èreprobates.
8Perchèùnpudemufànundacontruàaverità,mapera verità
9Perchèsimucuntenti,quandusimudebuli,èvoisòforti, èancuquestuvulemu,ancuavostraperfetta
10Perquessa,scrivusticosiessenduassente,perùnesse prisenti,ùnaghjuadupràl'acutezza,seconduuputerechìu Signorem'hàdatuàl'edificazione,èmiccaàadistruzzione
11Infine,fratelli,addiuSiateperfettu,siadibonu cunfortu,siadiunamente,viveinpace;èuDiudil'amore èapaceseràcunvoi
12Salutateviunuàl'altrucununbasgiusantu
13Tuttiisantivisalutanu.
14AgraziadiuSignoreGhjesùCristu,èl'amorediDiu,è acummunionediuSpìrituSantu,siacunvoituttiAmen (AsecondaepistolaàiCorintihèstatascrittadaFilippu, unacitàdiMacedònia,daTitusèLucas)
Galati
CAPITOLU1
1Paulu,unapòstulu,(miccadal'omi,nèdal'omu,mada GhjesùCristu,èDiuuBabbu,chìl'hàrisuscitatudai morti;)
2Ètuttiifratellichìsòcunmè,àechjesediGalazia:
3GraziaàvoièpacedaDiuBabbuèdaunostruSignore GhjesùCristu,
4Chìhàdatuellustessuperinostripeccati,perpudè liberànoidistumondumale,seconduavulintàdiDiuèu nostruBabbu:
5Àqualesiaagloriainiseculi.Amen.
6Mimaravigliuch'ètùsìprestualluntanatudaquelluchì t'hàchjamatuàagraziadiCristuàunaltruVangelu
7Chìùnhèunaltru;macisòqualcunuchìvidisturbanu, èpervertiranuuVangeludiCristu
8Mas'ènoi,ounanghjuludaucelu,viannunziateun altruevangeliuchèquelluchìviavemupridicatu,ch'ellu siamaledetto
9Cum'èavemudettuprima,cusìdicudinovu:S'elluvi annunziavaunaltruevangeliuchèquelluchìavetericevutu, ch'ellusiamaledetto
10Perchèavàpersuadel'omi,oDiu?ocercudipiacèà l'omi?perchès'elluaghjuancupiaceàl'omi,ùnavissi miccaesseuservitorediCristu
11Mavidicu,fratelli,chìuVangeluchìhèstatupredicatu damèùnhèmiccadopuàl'omu.
12Perchènèl'aghjuricevutudal'omu,nèl'aghjustatu insignatu,madaarivelazionediGhjesùCristu
13Perchèaveteintesuparlàdiamocunversazioneinu tempupassatuinareligionediiGhjudei,cumuperseguite aChjesadiDiu,èl'aghjupersighjatainmisura.
14ÈprufittavainareligionediiGhjudeipiùdiparechji mopariinamoproprianazione,essendupiùzelosudie tradizionidiimobabbi.
15Maquand'ellupiaccòàDiu,chìm'hàseparatudau ventrediamomamma,èm'hàchjamatuperasograzia, 16PerrevelàusoFiglioluinmè,perch'epossupredicàà mezuàipagani;subituùnaghjumiccacunferitucùcarne èsangue:
17ÙnsòmiccaandatuinGhjerusalemmeàquellichì eranuapòstuliprimadimè;masòandatuinl'Arabia,è aghjuvultatuinDamascu
18Allora,dopuàtrèanni,aghjucullatuinGhjerusalemme àvedePetru,èstetticunelluquindicighjorni
19Maaltrudil'apòstuliùnaghjuvistunimu,salvu GhjacumuufratelludiuSignore.
20Avà,ciòchìviscrivu,eccu,davantiàDiu,ùnmenti micca
21DopusòghjuntuineregionidiSiriaèdiCilicia; 22ÈerascunnisciutuinfacciaàechjesediGhjudeachì eranuinCristu
23Mach'elliavianuintesusolu,chìquelluchìcihà perseguitatuinitempipassatipredicaavàafedechìuna voltahàdistruttu
24ÈanuglurificatuàDiuinmè.
CAPITOLU2
1Alloraquattordiciannidopu,aghjutornatuà GhjerusalemmecùBarnaba,èaghjupigliatuancuTitucun mè
2Èaghjucullatuperarivelazione,èliaghjucomunicatu quelluVangeluchìpredicatràipagani,mainprivatuà quellichìeranudireputazione,perùnavèmiccascappatu ofussiinvanu.
3ManèTitu,chìeracunmè,essenduGrecu,ùneramicca custrettuàessecircuncisu
4Èchì,perviadifalsifratellichìsòghjuntiàl'improvvisu, chìsòghjuntiinsegretuperspiàanostralibertàchìavemu inCristuGhjesù,perch'elliciponuinschiavitù
5Àqualeavemudatupostupersottumissione,nò,micca perunaora;chìaveritàdiuVangelupuderiacuntinuàcun voi
6Madiquellichìparevanuesseunpocu,(qualsiasich'elli eranu,ùnm'importamicca:Diuùnaccettaapersonadi nimu:)perchèquellichìparevanuesseunpocuin cunferenzaùnaghjumiccaaghjustatununda:
7Maàucuntrariu,quanduanuvistuchìl'Evangeludi l'incirconcisionem'eraaffidatu,cum'èl'Evangeludia circuncisioneeraàPetru;
8(PerquelluchìhàoperatueffittivamentiinPetruà l'apostulatudiacircuncisione,ellueraputenteinmèversu ipagani:)
9ÈquanduGhjacumu,CephasèGhjuvanni,chìparevanu pilastri,anuvistuagraziachìm'eradata,mideteàmèèà Barnabaamanudirittadiafraternità;chìavemudaandàà ipagani,èelliàacircuncisione
10Soluch'ellivulianuch'ènoricurdassimudiipoveri;u listessuchìaghjuavutuancudifà
11MaquanduPetrueraghjuntuàAntiochia,l'aghju resistituinfaccia,perchèeradaesseculpèvule.
12Perchè,primachìcertivinissidaGhjacumu,manghjava cùipagani;maquand'ellieranughjunti,sialluntanòèsi separava,temenduquellichìeranudiacircuncisione.
13Èl'altriGhjudeidissimulavanuancucunellu;intantu chìBarnabashèstatupurtatuancucùasodissimulazione
14Maquanduaghjuvistuch'elliùnandavanuinmodu drittu,seconduaveritàdiuVangelu,aghjudettuàPetru davantiàtutti:S'ètù,essenduGhjudeu,viviàamaneradi iGentili,èmiccacum'èiGhjudei,perchèubligatori.i Gentilipercampàcum'èiGhjudei?
15NoichìsimuGhjudeipernatura,èmiccapeccatoridii Gentili,
16Sapemuchìl'omuùnhèmiccaghjustificatudal'opere dialege,madaafedediGhjesùCristu,ancunoiavemu cridutuinGhjesùCristu,perpudèesseghjustificatudaa fedediCristu,èmiccadal'operedialege:perl'operedia lege,nisunacarneseràghjustificata
17Mas'è,mentrinoicirchemuàesseghjustificatidau Cristu,ancunoistessiavemutrovupeccatori,hèdunque Cristuuministrudiupeccatu?Diuneguardà
18Perchès'elluricustruisciecosech'eaghjudistruttu,mi facciuuntrasgressore
19Perviadialegesòmortuàalege,perpudècampàà Diu.
20SòcrucifissucùCristu;mamiccaeiu,maCristucampa inmè:èavitach'eavàcampàinacarne,campadaafede diuFiglioludiDiu,chìm'hàamatu,èhàdatusèstessuper mè
21ÙnfrustumiccaagraziadiDiu:perchès'èaghjustizia venedaalege,alloraCristuhèmortuinvanu.
CAPITOLU3
1OGalatiinsensati,qualevihàincantatu,perùnubbidisce miccaàaverità,davantiàisoochjiGhjesùCristuhèstatu evidentementepresentatu,crucifissutràvoi?
2Questusoluvogliuamparàdavoi:avetericevutuu Spìrituperl'operedialege,operl'audizionediafede?
3Siticusìstupidu?DopuavèprincipiatuinuSpìritu,site avàperfettudaacarne?
4Avetepattutantecoseinvanu?s'elluhèancuinvanu.
5QuelludunquechìviserveuSpìritu,èfàmiraculitràvoi, ufaceperl'operedialege,operl'audizionediafede?
6Cum'èAbràhamuhàcridutuàDiu,èlihèstatucuntatudi ghjustizia
7Sapetedunquechìquellichìsòdifede,sòlistessii figliolidiAbraham.
8Èl'Scrittura,avenduchìDiuhàdaghjustificàipagani perviadiafede,annunziavadavantiàuVangeluà Abràhamu,dicendu:Intè,tutteenazioniseranubenedette.
9Alloraquellichìsòdifedesòbenedetticùufidu Abraham
10Perchètuttiquellichìsòdil'operedialegesòsottuàa malidizzione,perchèhèscrittu:Maledettohèquelluchìùn cuntinueghjamiccaintuttuciòchìhèscrittuinulibrudia legeperfà.
11MachìnimuùnhèghjustificatudaalegeinvistadiDiu, hèevidenti:perchèughjustucamperàdaafede 12Èalegeùnhèmiccadiafede,ma:L'omuchìlifa camparàinelli
13Cristucihàliberatudaamalidizzionedialege,hèstatu fattumaledizzionepernoi,perchèhèscrittu:Maledetti tuttiquellichìsòappiccicatiàunarbre 14Chìabenedizzioned'AbràhamuvenenantuàiGentili permezudiGhjesùCristu;chìpudemuriceveaprumessa diuSpìritupermezudiafede 15Fratelli,parluàamaneradil'omi;Bienqu'ilnes'agisse quedel'allianced'unhomme,toutefois,s'ilestconfirmé, aucunhommenel'annuleounel'ajoute 16AvàeprumessesòstatefatteàAbrahamèàaso discendenza.Ùndicemicca:Èàesementi,cum'èparechji; macum'èunu,Èàatosumente,chìhèCristu
17Èquestudicu,chìl'alleanza,chìhèstatacunfirmata primadiDiuinCristu,alege,chìeraquattrucentutrenta annidopu,ùnpòmiccaannullà,perfàaprumessasenza effettu.
18Perchès'èl'ereditàhèdialege,ùnhèpiùdiprumessa; maDiul'hàdatuàAbrahamperprumessa
19Perchèdunqueservealege?Hèstatuaghjuntupervia ditrasgressioni,finuàchìasumenteveneàqualea prumessahèstatafatta;èhèstatuurdinatudal'angeliin manudiunmediatore
20Avàunmediatoreùnhèmiccaunmediatorediunu,ma Diuhèunu
21HèdunquealegecontruàeprumessediDiu?Diuùn neguardà:perchès'ellucierastatudatuunalegechì puderiadàavita,veramenteaghjustiziaavissidaessedaa lege.
22Mal'Scritturahàcunclusututtusottuupeccatu,chìa prumessaperafedediGhjesùCristupuderiaessedataà quellichìcredenu
23Maprimachìafedevinni,eramustatitenutisottuàa lege,chjusiàafedechìdeveessemanifestatadopu.
24Perquessa,alegeeraunostrumaestrudiscolaper purtànoiàCristu,peresseghjustificatedaafede
25Madopuchìafedehèghjunta,ùnsimupiùsottuàun maestrudiscola
26PerchèsìtuttiifigliolidiDiuperafedeinCristu Ghjesù
27PerchèquantidivoichìsòstatibattezzatiinCristu, avetevistuCristu.
28ÙncihènèGhjudeunèGrecu,ùncihènèligatunè liberu,ùncihènèmasciunèfemina,perchèsìtuttiunuin CristuGhjesù.
29Ès'èvositediCristu,allorasìasumented'Abrahamu,è erediseconduaprumessa
CAPITOLU4
1Avàdicuchìl'eredi,finuàch'elluhèunzitellu,ùnsi distinguenundadaunservitore,ancus'elluhèusignoredi tutti;
2Mahèsottuàituturièiguvernatorifinuàutempudiu babbu
3Ancunoi,quandueramuzitelli,eramuinschiavitùsottu àl'elementidiumondu:
4Maquandueraghjuntaapienezzadiutempu,Diu mandòusoFigliolu,fattudidonna,fattusottuàalege
5Perriscattàquellichìeranusottuàalege,perpudèriceve l'adopzionedifiglioli
6Èperchèsìfiglioli,DiuhàmandatuuSpìritudiuso Figlioluinivostricori,gridendu:Abba,Babbu.
7Perquessaùnsitepiùunservitore,maunfigliolu;è s'elluhèunfigliolu,allorauneredidiDiupermezudi Cristu.
8Madunque,quanduùnavetemiccacunnisciutuàDiu, avetefattuserviziuàquellichìpernaturaùnsòmiccadii 9Maavà,dopuchìavetecunnisciutuàDiu,opiuttostuchì sòcunnisciutidaDiu,cumuvultatetornaàl'elementi debulièmendicanti,àqualevuleteessetornainschiavitù?
10Osservateighjorni,imesi,itempièl'anni.
11Aghjupauraditè,ch'eùnviaghjufattutravagliuin vanu
12Fratelli,vipregu,siatecum'èmè;perchèsòcum'èvo site:ùnm'avetemiccaferituintuttu
13Sapetecumuperviadiainfirmitàdiacarneviaghju pridicatuuVangeluprima
14Èamotentazionechìerainamocarneùnavetemicca disprezzatu,nèrifiutatu;mahàricevutucum'èunanghjulu diDiu,cum'èCristuGhjesù.
15Induvehèdunqueabenedizzionediqualeaveteparlatu? perchèvirendetestimoniuchì,s'elluerastatupussibule,vi avariatestrappatuivostriochji,èmiliavariatedatu
16Sòdunquediventatuuvostrunemicu,perchèvidicua verità?
17Tiaffettanucunzelo,mamiccabè;Iè,viescluderanu, perpudèaffettàelli
18Mahèbonud'essesempreaffettatudizeluinunacosa bona,èmiccasoluquandusòprisenticunvoi
19Imofiglioli,diiqualiaghjutravagliinanascitadi novu,finuàchìCristusiafurmatuinvoi, 20Vogliuesseavàcunvoi,ècambiàamovoce;perchè aghjuindubbitudivoi.
21Dimmi,voichìvuleteessesottuàalege,ùnsentimicca alege?
22PerchèhèscrittuchìAbràhamuaviaduifiglioli,unuda unaserva,l'altrudaunadonnalibera.
23Maquelluchìeradiaschiavaeranatudopuàacarne; maelludiadonnaliberaeraperprumessa
24Chìcosesòunaallegoria:perchèsòiduipatti;quellu diamuntagnaSinai,chìgeneraàaservitù,chìhèAgar
25PerquestuAgarhèamuntagnaSinaiinArabia,è rispondeàGhjerusalemmechìhèavà,èhèinschiavitùcùi sofiglioli
26MaGhjerusalemmechìhèsoprahèlibera,chìhèa mammadituttinoi
27Perchèhèscrittu:Rallegrate,osterilechìùnparturite; Sbattièpienghje,tùchìùnhàmiccaparturitu,perchèa desolatahàassaipiùfigliolichèquellachìhàunmaritu
28Avànoi,fratelli,cum'èIsaacera,simuifigliolidia prumessa.
29Macum'ètanduquelluchìeranatudopuàacarne perseguitavaquelluchìeranatudopuàuSpìritu,cusìhè avà.
30MachìdiceaScrittura?Scacciateaschiavaèuso figliolu:perchèufiglioludiaschiavaùnseràmiccaerede cùufiglioludiadonnalibera.
31Dunque,fratelli,ùnsimufigliolidiaschiava,madii liberi
CAPITOLU5
1StammidunquefermiinalibertàcùqualeCristucihà fattuliberi,èùnessemiccaintricatudinovucùujuguludi aschiavitù
2Eccu,eiuPauluvidicuchì,s'èvositecircuncisu,Cristu ùnviprufiterànunda
3Perchèaghjutestimuniatudinovuàogniomuchìhè circuncisu,ch'elluhèundebitoreperfàtuttaalege.
4Cristuhèdiventatusenzaeffettupervoi,quelludivoichì hèghjustificatudaalege;sìcadutudaagrazia
5Perchènoi,permezudiuSpìritu,aspittemuasperanzadi aghjustiziaperafede
6PerchèinGhjesùCristu,nèacircuncisioneùnvaleà nunda,nèl'incircuncisione;maafedechìoperaperamore.
7Corribè;Qualevihàimpedituchìùnavetemicca ubbiditeàaverità?
8Stapersuasioneùnvenemiccadaquelluchìvichjama
9Unpocudilevaduralievitatuttaamassa
10AghjucunfidenzainvoipermezudiuSignore,chìùn saretemiccaaltrimenti,maquelluchìviturba,purteràuso ghjudiziu,qualunqueellusia
11Èeiu,fratelli,s'eaghjupredicatuancuacircuncisione, perchèsuffraghjuancuapersecuzione?tanduhècessatu l'offisadiacroce
12Vogliuancuch'ellifussinutagliati,ciòchìviturba.
13Perchè,fratelli,sòstatichjamatiàalibertà;Soluùn adupratemiccaalibertàperunaoccasioneàacarne,ma servel'unl'altruperamore.
14Perchètuttaalegehècumpletainunasolaparolla,ancu inquestu;Amaràutovicinucum'ètèstessu
15Mas'èvomordeteèdivoratel'unl'altru,fateattenzione àùnessemiccaconsumatil'unl'altru.
16Alloradicuquestu:CamminateinuSpìritu,èùn rializeretemiccaabramadiacarne.
17Perchèacarnebramacontr'àuSpìritu,èuSpìritu contr'àacarne;
18Mas'èvositeguidatidauSpìritu,ùnsitemiccasottuà alege.
19Avàsòmanifestatil'operediacarne,chìsòquesti; L'adulteri,lafornicazione,l'impurità,lalascivia, 20Idolatria,stregoneria,odiu,varianza,emulazioni,ira, lite,sedizione,eresie,
21Invidie,omicidi,ubriachezza,scherzi,èsimili:diciò chìvidicuprima,cum'èviaghjudettuancuinupassatu, chìquellichìfacenutalicoseùnerediteranumiccauregnu diDiu.
22MaufruttudiuSpìrituhèl'amore,agioia,apace,a longapacienza,amitezza,abontà,afede,
23Mitezza,temperanza:contruàtaliùncihèmiccalege. 24ÈquellichìsòdiCristuanucrucifissuacarnecù l'affettièibrami
25S'ènocampemuinuSpìritu,andemuancuinuSpìritu. 26Ùnvulemumiccadivanagloria,pruvucannul'altri, invidiendul'unl'altru
CAPITOLU6
1Fratelli,s'èunomuhèsbattutuinundifettu,voichìsite spirituali,ristauratequelluinuspiritudimitezza; cunsiderendusèstessu,perùnesseancutentatu
2Portateviicarichidil'altri,ècusìcumpiendualegedi Cristu
3Perchès'èunomupensadiessequalcosa,quanduùnhè nunda,siinganna.
4Machìogniomupruvucaràasopropriaopara,ètandusi rallegraràinsèstessu,èmiccainunaltru
5Perchèogniomuduveràusopesu.
6Chìquelluchìhèinsignatuinaparollacumunicààquellu chìinsegnaintutteecosebè
7Ùnviingannate;Diuùnhèmiccaburlatu:perchètuttu ciòchìl'omusumina,questucuglieràancu
8Perchèquelluchìsuminaàasocarne,daacarnecuglierà acorruzzione;maquelluchìsuminaàuSpìritu,dau Spìritucuglieràavitaeterna
9Èùncistanchimumiccadifàbè:perchèàutempu degne,miglieremu,s'elluùnsvendemu.
10Cum'èavemudunquel'uppurtunità,femubèàtuttil'omi, inparticulareàquellichìsòdiacasadiafede.
11Vedequantaletteraviaghjuscrittucùamomanu
12Quantivolenufàunabellamanifestazioneinacarne,vi custringhjenuàessecircuncisi;soluperùnsoffrenudi persecuzioneperacrocediCristu.
13Perchènèquellichìsòcirconcisiùnguardanualege; maudesideriudifàvicircuncisu,perch'ellisigloriassiin avostracarne
14MaDium'hàdaguardàch'emisiagloriosu,salvuina crocediunostruSignoreGhjesùCristu,daqualeumondu hècrucifissuàmè,èeiuàumondu
15PerchèinCristuGhjesù,nèacirconcisioneùnvale nunda,nèl'incircuncisione,maunanovacriatura.
16Èquantichìcaminanusecondustaregula,apacesia nantuàelli,èamisericordia,èannantuàl'IsraelediDiu
17D'orainpoich'omuùnmidisturbi,perchèaghjupurtatu inumocorpuisegnidiuSignoreGhjesù. 18Fratelli,agraziadiunostruSignoreGhjesùCristusia cùuvostruspiritu.Amen.(AiGalatiscrittidaRoma.)
Efesini
CAPITOLU1
1Paulu,apòstuludiGhjesùCristuperavulintàdiDiu,ài santichìsòinEfesu,èàifideliinCristuGhjesù: 2GraziaàvoièpacedaDiu,unostruBabbu,èdau SignoreGhjesùCristu.
3BenedettusiauDiuèBabbudiunostruSignoreGhjesù Cristu,chìcihàbenedettucùtutteebenedizionispirituali inilochicelestiinCristu:
4Cum'ellucihàsceltuinelluprimadiafundazionediu mondu,peressesantuèsenzaculpadavantiàelluinamore 5Cihàpredestinatuàl'adopzionediizitellidaGhjesù Cristuàellustessu,seconduupiacèdiasovulintà, 6Àalodediagloriadiasograzia,inqualeellucihàfattu accettatiinl'amati.
7Inqualeavemuaredenzioneperviadiusosangue,u pirdunudiipiccati,seconduaricchezzadiasograzia;
8Inqualeelluhàabbundatuversunoiinognisaviezzaè prudenza;
9Cihàfattucunnosceumisterudiasovulintà,seconduu sopiacèch'elluhàpensatuinellustessu:
10Perchìinadispensazionediapienezzadiitempi puderiariunisceinunasolatutteecoseinCristu,siainu celusiainterra;ancuinellu:
11Inqualeancuavemuottenutuuneredità,essendu predestinatuseconduuscopudiquelluchìtravagliatuttee coseseconduucunsigliudiasovuluntà.
12Chìavemudaesseàalodediasogloria,chìprima cunfidavainCristu
13Inqualeaveteancucunfidatu,dopuchìaveteintesua parolladiaverità,uVangeludiavostrasalvezza;
14Chìhèusegnudianostraereditàfinuàaredenzionedi upussessuacquistatu,àlaudediasogloria.
15Perquessa,ancueiu,dopuavèintesuparlàdiavostra fedeinuSignoreGhjesù,èl'amoredituttiisanti, 16Ùncessatemiccadiringraziàpervoi,facendumenzione divoiinemopreghiere;
17ChìuDiudiunostruSignoreGhjesùCristu,uBabbudi agloria,vidàuspiritudisaviezzaèdirivelazioneina cunniscenzadiellu:
18L'ochjidiatointelligenzasòilluminati;persapèquale hèasperanzadiasovocazione,èciòchìaricchezzadia gloriadiasoereditàinisanti, 19Èqualehèagrandezzadiusoputereànoichìcrede, secondul'operadiusoputenzaputente, 20ChìhàfattuinCristu,quand'ellul'hàrisuscitatudai morti,èupusòàasodirittainilochicelesti.
21Sopraàtuttuuprincipatu,èuputere,èaputenza,èu duminiu,èogninomechìhèchjamatu,miccasoluinstu mondu,maancuinquelluchìvene.
22Èhàmessututteecosesottuàisopedi,èl'hàdatuper essecapuditutteecoseàachjesa
23Qualehèusocorpu,apienezzadiquelluchìriempie tuttuintutti
CAPITOLU2
1Èvihàresuscitatu,chìeranumortiinipeccatièini peccati;
2Induveinutempupassateavetecaminatuseconduu cursudistumondu,seconduuprìncipediuputeredil'aria, uspirituchìavàtravagliainifigliolididisubbidienza.
3Àmezuàiqualituttiavemuavutuanostra cunversazioneintempipassatiinibramidianostracarne, cumpienduidesideridiacarneèdiamente;èeranuper naturaifigliolidil'ira,cum'èl'altri
4MaDiu,chìhèriccudimisericòrdia,perusogrande amorechìcihàamatu, 5Ancuquandueramumortiinipeccati,cihàresuscitatu cùCristu(pergraziasìsalvu;)
6Ècihàrisuscitatuinseme,ècihàfattuàpusàinsemeini lochicelestiinCristuGhjesù
7Perch'ellu,inl'etààvene,mostràaricchezzaeccessiva diasograziainasobontàversunoipermezudiCristu Ghjesù
8Perviadiagraziavisòsalvatiperviadiafede;èchì miccadivoistessu:hèurigaludiDiu:
9Miccadil'opere,perùnavènimuchìsivantassi
10Perchèsimuusotravagliu,creatuinCristuGhjesùpere boniopere,chìDiuhàprimaurdinatuchìavemuda camminàinelli
11Perquessa,ricurdatevichì,inutempupassatu,iGentili inacarne,chìsòchjamatiIncircuncisionidaciòchìhè chjamatuCircuncisioneinacarnefattadaamanu
12ChìàquellutempueratesenzaCristu,essendustranieri daacumunitàd'Israele,èstranieridal'allianzadia prumessa,senzasperanza,èsenzaDiuinumondu
13Maavà,inCristuGhjesù,voi,chìeratequalchìvolta luntani,siteavvicinatidausanguediCristu
14Perchèelluhèanostrapace,chìhàfattutraminduiunu, èhàabbattutuumurumediudiapartizionetrànoi;
15Dopuavèabolituinasocarnel'inimicizia,ancualege diicumandamenticuntenutiinl'urdinamentu;perfàin ellustessudiduiunomunovu,cusìfàapace;
16Èch'ellupudiacunciliàtuttiduicùDiuinuncorpuper viadiacroce,dopuavètombul'inimicizia
17Èghjuntuèannunziavaapaceàvoichìerateluntanuè àquellichìeranuvicini
18Perchèpermezudiellu,avemututtil'accessuperun SpìrituàuBabbu.
19Avàdunqueùnsitepiùstranerièstranieri,ma cuncittadinicùisanti,èdiacasadiDiu;
20Èsòcustruitinantuàufundamentudil'apòstulièdii prufeti,GhjesùCristustessuhèapetraanguluprincipale;
21Inqualetuttul'edifiziubeninquadratuinsemecrescein untempiusantuinuSignore:
22Inqualeancuvoisitecustruitiinsemeperabitazionedi DiupermezudiuSpìritu
CAPITOLU3
1Perquessa,eiuPaulu,prigiunerudiGhjesùCristupervoi, Gentili,
2SìaveteintesuparlàdiadispensazionediagraziadiDiu chìmihèdatuàvoi:
3Cumeperviadiarivelazionemihàfattucunnosceu misteru;(cum'èaghjuscrittuprimainpocheparole, 4Perquessa,quanduleghje,pudetecapisceamo cunniscenzainumisterudiCristu)
5Chìinl'altritempiùneramiccafattucunnisciutuài figliolidil'omi,cum'èavàhèrevelatuàisosantiapòstuliè prufetidauSpìritu;
6Affinchìipaganisòeredi,èdiustessucorpu,èpartecipi diasoprumessainCristuperuVangelu.
7Diqualesòstatufattuministru,seconduurigaludia gràziadiDiuchìm'hàdatudal'operaeffittivadiuso putere.
8Àmè,chìsòmenudiupiùchjucudituttiisanti,hèdata stagrazia,ch'eaghjupridicatuàmezuàipagania ricchezzainsondabilediCristu;
9Èperfàvedeàtuttil'omiciòchìhèafraternitàdiu misteru,chìdauprincipiudiumonduhèstatapiattainDiu, chìhàcreatututteecosedaGhjesùCristu:
10Perchìavààiprincipatièeputenzeinilochicelesti ponuessecunnisciutidaaChjesaamultiformesaviezzadi Diu,
11Siconduuscopueternuch'elluhàprupostuinCristu GhjesùunostruSignore:
12Inqualeavemul'audaciaèl'accessucunfiduciapera fedeinellu
13Perquessa,vogliuchìùnvisguassatemiccadiemo tribulazionipervoi,chìhèavostragloria
14Perquessa,aghjuinghjinochjuàuBabbudiunostru SignoreGhjesùCristu.
15Daqualehèchjamatatuttaafamigliainuceluèaterra, 16Ch'elluvidassi,seconduaricchezzadiasogloria,per esserinfurzatucùforzadausoSpìrituinl'omuinternu; 17AffinchìCristuabitàinivostricoriperafede;chìvoi, essenduradicatièradicatiinamore, 18Pòessecapacedicapiscecùtuttiisanticiòchìhèa larghezza,èalunghezza,èaprufunditàèl'altezza; 19Ècunnoscel'amorediCristu,chìsuperaacunniscenza, perpudèessepienudituttaapienezzadiDiu.
20Avààquelluchìhècapacidifàassaiabbundanzasopra àtuttuciòchìdumandemuopensemu,seconduuputere chìtravagliainnoi, 21ÀellusiaagloriainachjesaperCristuGhjesùintuttii seculi,inumondusenzafineAmen
CAPITOLU4
1Eiudunque,uprigiunerudiuSignore,vipregudi marchjàdegnediavucazionechìsitechjamatu
2Cùogniumiltàèmitezza,cùlongapatienza,sopportendu l'unl'altruinamore;
3Pruvatedimantenel'unitàdiuSpìrituinuligamedia pace
4Cihèuncorpu,èunSpìritu,cum'èvositechjamatiin unasolasperanzadiavostrachjama;
5UnSignore,unafede,unbattesimu,
6UnDiuèBabbuditutti,chìhèsopraàtutti,èattraversu tutti,èintuttivoi
7Maàognunudinoihèdatagraziaseconduamisuradiu rigaludiCristu.
8Hèperquessach'elludice:Quand'elluhèghjuntuinaltu, hàpurtatuprigiuneru,èhàdaturigaliàl'omi
9(Orach'elluhèascendutu,chìhè,mach'elluhèancu falatuprimainipartipiùbassudiaterra?
10Celuiquiestdescenduestaussiceluiquiestmontéaudessusdetouslescieux,afinqu'ilremplissetouteschoses)
11Ènehàdatualcuni,apòstuli;ècerti,prufeti;ècerti, evangelisti;ècerti,pastorièmaestri;
12Peraperfezzionediisanti,perutravagliudiu ministeru,perl'edificazionediucorpudiCristu:
13Finuàghjunghjemututtiinl'unitàdiafede,èdia cunniscenzadiuFiglioludiDiu,àunomuperfettu,àa misuradiastaturadiapienezzadiCristu
14Ch’ùnùnsiamupiùfiglioli,sbattutidaquìàquì,è purtatidaogniventudiduttrina,dal’astuziadil’omièdi l’astuziadil’astuzia,perviadiqualesistanuinattesaper ingannà;
15Madicenduaveritàinamore,pòcresceinelluintuttee cose,chìhèucapu,ancuCristu
16Dauqualetuttuucorpuunituinmoduadattatuè compactatudaciòchìogniarticulazionefurnisce,secondu utravagliuefficaceinamisuradiogniparte,facecresceu corpuàl'edificazionedisèstessuinamore.
17Perquessa,dicuquestu,ètistimuniosuinuSignore,chì ùncammineretemiccacum'èl'altripagani,inavanitàdia somente.
18Avèl'intelligenzascura,essendualluntanatidaavitadi Diuperviadil'ignuranzachìhèinelli,perviadiacecità diusocore.
19Quellichì,dopuàsente,sisòabbandonatiàalascivia, perfàogniimpurtanzacunavidità
20MaùnavetemiccacusìamparatuàCristu;
21S'ellul'aveteintesu,èavetestatuinsignatudaellu, cum'èaveritàhèinGhjesù:
22Ch'èvorimettatedil'anzianucunversazionel'omu vechju,chìhècurruttisiconduidesideriingannevoli; 23Èrinnuvàinuspiritudiatomente;
24Èch'ètùmettitel'omunovu,chìdopuàDiuhècreatuin aghjustiziaèaverasantità
25Perquessa,alluntanenduaminzogna,dìogniomua veritàcùusovicinu,perchèsimumembril'unudil'altru.
26Siatearrabbiati,èùnpeccatemicca:ùnlasciatemiccau soletramontanantuàavostracòllera:
27Nèdàpostuàudiavulu.
28Quelluchìarrubbaùnarrubbapiù,mach'ellusi travaglià,travaglienducùesomaniciòchìhèbonu,per avèdadààquelluchìhàbisognu.
29Ùnlasciatemiccaunacumunicazionecorruptaescedaa vostrabocca,maciòchìhèbonuperl'usudil'edificazioni, perpudèministragraziaàl'auditori.
30ÈùnlastistatemiccauSpìrituSantudiDiu,perviadi qualesitesigillatiàughjornudiaredenzione
31Chìogniamarezza,èira,ècòllera,èchiacchiera,èu malediparlà,siaalluntanatudavoi,cùognimalizia:
32Èsiatebonil'unàl'altru,tenerudicori,pardunendu l'unuàl'altru,cum'èDiuvihàpardunatuperCristu.
CAPITOLU5
1SiatedunqueseguacidiDiu,cum'èfigliolicari; 2Ècamminàinamore,cum'èCristucihàamatuancu,è s'hèdatuellustessupernoiun'offertaèunsacrificiuàDiu perunsaporedolce
3Maafornicazione,èogniimpurità,ocupidigia,ùnsia miccachjamatuunavoltatràvoi,cum'èdevenneisanti; 4Nèl'impurità,nèl'ingaghjamentu,nèischerzi,chìùnsò miccaconvenienti,mapiuttosturingrazià.
5Perquessa,sapetechìnimuimbiancatura,nèimpuru,nè omuavidità,chìhèidolatru,ùnhàereditàinuregnudi CristuèdiDiu.
6Chìnimuùnviingannàcùparollevane:perviadi questecosevenel'iradiDiunantuàifigliolidi disubbidienza
7Ùnsiatedunquepartecipicunelli.
8Perchèeratequalchìvoltabughjura,maavàsìluceinu Signore:caminatecum'èfigliolidiluce:
9(PerchèufruttudiuSpìrituhèinognibèèghjustiziaè verità;)
10PruvateciòchìhèaccettatuàuSignore
11Èùnavèmiccacummunionecùl'opereinfructuosedia bughjura,mapiuttosturimproverate
12Perchèhèunavergognaancudiparlàdiecosechìsò fattedielliinsicretu.
13Matutteecosechìsòrimproveratesòmanifestatedaa luce,perchètuttuciòchìsimanifestahèluce
14Perquessach'elludice:Svegliatevi,chìdorme,è risuscitatedaimorti,èCristuvidaràluce
15Vededunquechìandatecunprudenza,miccacum'è stupidi,macum'èsàvii,
16Redimenuutempu,perchèighjornisògattivi
17Perquessa,ùnsitemiccasàviu,macapisceciòchìhèa vulintàdiuSignore.
18Èùnviibriachemiccadivinu,induvehèeccessiva;ma essepienudiuSpìritu;
19Parlenduàvoistessuinsalmièinniècantispirituali, cantenduèfendumelodiainuvostrucoreàuSignore;
20RingraziendusemprepertutteecoseàDiuèuBabbuin unomediunostruSignoreGhjesùCristu;
21Sottumeteviunuàl'altruinutimorediDiu
22Moglie,sottumetteteviàivostrimariti,cum'èàu Signore.
23Perchèumarituhèucapudiamoglia,cum'èCristuhèu capudiachjesa,èelluhèusalvatorediucorpu
24Dunque,cum'èachjesahèsottumessaàCristu,cusìchì emògliesiainognicosaàisomariti
25Mariti,amateevostremòglie,cum'èCristuhàamatu ancuachjesa,èhàdatuellustessuperella;
26Perch'ellupudassisantificàèpurificàcùulavatu d'acquaperaparolla,
27Perch'ellusiprisintòàellustessuunachjesagloriosa, chìùnhàmiccamacchie,nèarrughe,nècosesimili;machì deveessesantuèsenzadifettu
28Alloral'omianudaamàesomògliecum'èusocorpu. Quelluchìamaasomogliaamasèstessu
29Perchènimuhàmaiodiatuasopropriacarne;ma l'alimentaèacura,cum'èuSignoreachjesa:
30Perchèsimumembridiusocorpu,diasocarneèdiiso osse.
31Perquessa,l'omuabbandunaràusobabbuèamamma, ès'uniscerààasomoglia,èelliduisaranuunasolacarne
32Questuhèungranmisteru,maparludiCristuèdia Chjesa.
33Tuttavia,ch’ognunudivoiinparticulareamatecusìaso mogliacum’èellustessu;èamogliavedech'ellavenereu somaritu
CAPITOLU6
1Figlioli,ubbiditeàivostrigenitoriinuSignore,perchè questuhèghjustu.
2Onorautobabbuèatomamma;(chìhèuprimu cumandamentucùaprumessa;)
3Ch'elluvisiabè,èch'ètùcampessilongunantuàaterra 4È,obabbi,ùnpruvucàmiccaivostrifiglioliàl'ira,ma allevateliinl'educazioneèl'ammonizionediuSignore 5Servitori,siateubbidientiàquellichìsòivostrimaestri seconduacarne,cuntimoreètremulu,inunicitàdiu vostrucore,cum'èàCristu;
6Miccacùl'ochju,cum'èl'omipiacevuli;macum'èi servitoridiCristu,fenduavulintàdiDiudaucore; 7Cubonavuluntàfenduserviziu,cum'èàuSignore,è miccaàl'omi:
8Sapenduchìognicosabonachìunomufaci,ustessu riceveràdauSignore,ch'ellusialigatuoliberu
9È,omaestri,fatealistessacosaperelli,pistendua minaccia:sapenduchìuvostruMaestruhèancuinucelu; nèrispettudiepersonecunellu
10Infine,imofratelli,siatefortiinuSignore,èinuputere diasoputenza
11Mettitetuttal'armaturadiDiu,perpudèstàcontruà l'astuziediudiavulu.
12Perchèùnluttemumiccacontr'àacarneèusangue,ma contr'àiprincipati,contr'àeputenze,contr'àicapidia bughjuradistumondu,contr'àagattivezzaspiritualeini lochialti
13Perquessa,pigliateàvoituttal'armaturadiDiu,per pudèresistàinughjornumale,èavèfattututtu,perstà.
14Standdunque,avenduifianchicintidaaverità,èavè nantuàacorazzadiaghjustizia;
15ÈivostripedisòcalzaticùapreparazionediuVangelu diapace;
16Soprattuttu,pigliateuscududiafede,cùqualepuderete spengàtuttiidardidifocudiigattivi.
17Pigliatel'elmudiasalvezza,èaspadadiuSpìritu,chì hèaparolladiDiu
18Preghendusemprecùtutteepreghiereèsupplicheinu Spìritu,èfighjenducusìcunogniperseveranzaè supplicazionepertuttiisanti;
19Èpermè,chìmisiadatuaparolla,perpudèaprea boccacuncura,perfàcunnosceumisterudiuVangelu 20Perquessa,sòunambasciatoreinligami,perch'epossu parlàind'ècuncura,cum'èdeveruparlà.
21Mapersapèancuimoaffari,ècumueiu,Tichicu, fratellucaruèfiduministruinuSignore,vifaràcunnosce tutteecose.
22Qualeaghjumandatuàvoiperulistessuscopu,per pudècunnosceinostriaffari,èch'ellupòcunsulàivostri cori.
23Apaceàifratelli,èl'amorecùafede,daDiuBabbuè dauSignoreGhjesùCristu.
24AgraziasiacuntuttiquellichìamanuunostruSignore GhjesùCristuinsinceritàAmen(All'Efesiniscrittuda Roma,daTychicus)
Filippesi
CAPITOLU1
1PauluèTimoteu,iservitoridiGhjesùCristu,àtuttii santiinCristuGhjesùchìsòinFilippi,cùivescovièi diaconi:
2GraziaàvoièpacedaDiu,unostruBabbu,èdau SignoreGhjesùCristu
3RingraziuumoDiuperogniricordudivoi, 4Sempreinognimeiapreghierapervoituttifacendu dumandecungioia,
5PeravostrafraternitàinuVangeludauprimughjornuà avà;
6Essenducunfidentidiquestustessu,chìquelluchìhà principiatuunbonutravagliuinvoi,acompiràfinuàu ghjornudiGhjesùCristu.
7Ancus'ellumitoccaàpensààvoitutti,perchèviaghjuin core;postuchìsiainimoligami,siainadifesaèa cunfermadiuVangelu,sìtuttipartecipidiamograzia.
8PerchèDiuhèumoregistru,quant'elluaghjuassaidivoi tuttiinl'intestionediGhjesùCristu
9Èquestupregu,chìuvostruamoreabbundasemprepiù inpiùincunniscenzeèinognighjudiziu;
10Perpudèappruvàecosechìsòeccellenti;chìpudete essesinceruèsenzaoffensefinuàughjornudiCristu;
11Essendupienudiifruttidiaghjustizia,chìsòdaGhjesù Cristu,àagloriaèalodediDiu
12Mavogliu,fratelli,chìecosechìmisòaccadutesò cadutepiuttostuàusviluppudiuVangelu;
13PerchìimoligamiinCristusòmanifestatiintuttuu palazzu,èintuttil'altrilochi;
14ÈparechjidiifratelliinuSignore,cunfidentidiimo ligami,sòassaipiùarditiàdìaparollasenzapaura.
15QualchidunupredicanuuCristuancud'invidiaèdilite; ècertiancudibonavuluntà:
16QuellupredicauCristudiadisputa,miccasinceramente, supponechìaghjunghjeafflizioneàimoligami: 17Mal'altrud'amore,sapenduch'esòmessuàadifesadiu Vangelu
18Chìallora?purtantu,ognimodu,siainprete,oinverità, Cristuhèpridicatu;èinquestumirallegra,sì,èmi rallegraraghju.
19Perchèsòchìquestuturnerààamosalvezzaperviadia vostrapreghiera,èusuministrudiuSpìritudiGhjesù Cristu, 20Seconduamoaspittàsinceraèamosperanza,chìin nundaùnmivergognaraghju,machì,cum'èsempre,cù tuttal'audacia,cusìavàancuCristuseràmagnificatuinu mocorpu,siadaavita,siadaamorte
21Permè,campàhèCristu,èmorehèunguadagnu
22Mas'eaghjucampatuinacarne,questuhèufruttudiu motravagliu;
23Perchèsòinunstrettutràdui,avèundesideriudipartì, èdiessecunCristu;chìhèassaimegliu:
24Tuttavia,distàinacarnehèpiùnecessariupervoi 25Èavendustacunfidenza,sòch'eaghjudastàècuntinuà cunvoituttiperavostraprumuzioneègioiadiafede;
26AffinchìavostragioiasiapiùabbundanteinGhjesù Cristupermè,daamoghjuntaàvoi
27Soluchìavostracunversazionesiacum'èdeveesseu VangeludiCristu:affinchìsiach'evivegu,siach'esia assente,aghjuintesuparlàdiivostriaffari,chìstàfermuin unsoluspiritu,cununamentechìlottainsemeperafede diuVangelu;
28Èinnundahèspavintatudaivostriavversari:chìhè perelliunsignuevidentidiperdizione,mapervoidi salvezza,èquelludiDiu
29PerchèvihèdatuinnomediCristu,miccasoludicrede inellu,maancudisoffreperellu;
30Avèulistessucunflittuchìavetevistuinmè,èavà senteàesseinmè.
CAPITOLU2
1S'ellucihèdunquecunsulazioneinCristu,s'ellucihè cunsulazioned'amore,s'ellucihèunafraternitàdiuSpìritu, s'ellucihèviscereèmisericordia, 2Cumpiteamogioia,ch'èvositesimili,avèulistessu amore,essendud'unaccordu,d'unamente
3Ùnsifacinundaperliteovanagloria;mainumiltàdi mentechìognunustimal'altrumegliucàelli
4Ùnguardatemiccaogniomuàesocose,maogniomu ancuàecosedil'altri.
5Chìstamentesiainvoi,chìeraancuinCristuGhjesù:
6Quale,essenduinaformadiDiu,ùnhàmiccapensatu chìeraugualiàDiu:
7Mas'hèfattusenzareputazione,èhàpigliatunantuàellu aformadiunservitore,èhèstatufattuàl'aspettudil'omi 8Èessendutrovuinmodacum'èunomu,siumiliò,è diventòubbidientifinuàamorte,ancuamortediacroce
9Perquessa,Diuancul'hàelevatuassai,èlihàdatuun nomechìhèsopraàogninome
10ChìàunomediGhjesù,ognighjinochjus'inchinava,di ecoseinucelu,èdiecoseinterra,èdiecosesottuàa terra;
11ÈchìognilinguadevecunfessàchìGhjesùCristuhèu Signore,àagloriadiDiuBabbu.
12Perquessa,amoamata,cum'èvoavetesempreubbiditu, miccasoluinamoprisenza,maavàassaipiùinamo assenza,fateavostrapropriasalvezzacùpauraètremulu. 13PerchèhèDiuchìtravagliainvoiàvuluntàèàfàdiu sopiacè
14Fatetutteecosesenzamurmurazionièdispute:
15Affinchìsiatesenzareprocheèinnocu,figliolidiDiu, senzarimproveru,àmezuàunanazionestortaèperversa,à mezuàqualebrillatecum'èluciinumondu;
16Tenenduaparolladiavita;chìmirallegrainughjornu diCristu,chìùnaghjumiccacurrituinvanu,nètravagliatu invanu.
17Iè,ès'ellumisòoffrunantuàusacrifiziuèuserviziudi avostrafede,mirallegra,èmirallegracunvoitutti
18Peralistessacausafateancugioia,èrallegratecunmè.
19MacunfiduinuSignoreGhjesùchìtimandaàpocuà pocuàTimoteu,perch'eaghjuancucunsulatubè,quandu cunnoscuuvostrustatu.
20Perchèùnaghjumiccaunomuchìhàl'ideadiuvostru statu,chìnaturalmentehàcuradiuvostrustatu
21Perchètutticercanuusopropiu,miccaecosechìsòdi GhjesùCristu
22Masapeteaprovadiellu,chì,cum'èunfigliolucùu babbu,hàservitucunmèinuVangelu.
23Iddudunquesperudimandàsubitu,appenavedaraghju cumusianderàcunmè.
24MaaghjucunfiduinuSignorechìeiuancumè vinaraghjuprestu.
25Maaghjupensatuch'ellucivoleàmandààtè Epafroditu,umofratellu,umocumpagnuditravagliu,è cumpagnudisuldatu,mauvostrumessaggeru,èquelluchì hàservituàimobisogni.
26Perchèhàbramatudivoitutti,èerapienudipisanti, perchèaveteintesuch'elluerastatumalatu
27Perchèeraveramentemalatuvicinuàamorte;maDiu hàavutupietàdiellu;èmiccasolunantuàellu,maancu nantuàmè,perùnavèmiccadulorenantuàduluri.
28L'aghjudunquemandatudipiùcuncura,affinchì, quanduuvedretedinovu,virallegrassi,èch'esiamenu tristu.
29RiceveludunqueinuSignorecuntuttagioia;ètene cusìinreputazione:
30Perchèperl'operadiCristueravicinuàamorte,micca inquantuàasovita,perfurnisceavostramancanzadi serviziuversumè
CAPITOLU3
1Infine,imofratelli,rallegrateinuSignore.Scriveistessi coseàvoi,permèùnhèmiccaaggradèvule,mapervoihè sicuru
2Attentiàicani,attenzioneàitravagliadorimaligni, attenzioneàacuncisione
3Perchèsimuacircuncisione,chìadurààDiuinuspiritu, èsirallegrainCristuGhjesù,èùnavemumiccacunfidenza inacarne
4Ancus'ellupuderiaancuavèfiduciainacarneSè qualchissiaaltruomupensach'elluhàciòchìsipòfidàina carne,Ipiù:
5Circuncisul'ottughjornu,diarazzad'Israele,diatribùdi Benjamin,unEbreudil'Ebrei;quantuàalege,unFariseu; 6Inquantuàuzelu,perseguitenduachjesa;toccua ghjustiziachìhèinalege,senzaculpa
7Maciòchìmieradiguadagnu,quellichìaghjucuntatu pèrditeperCristu
8Iè,senzadubbitu,ècuntututteecosemaunaperditaper l'eccellenzadiacunniscenzadiCristuGhjesù,umo Signore,perqualeaghjupatituaperditaditutteecose,èli cuntucum'èsterco,perpudèvinceCristu
9Èessetrovuinellu,ùnavèmiccaamoghjustizia,chìhè dialege,maquellachìhèperafedediCristu,aghjustizia chìhèdiDiuperafede.
10Perch'epossucunnosceellu,èuputerediaso risurrezzione,èafraternitàdiesosuffrenze,essendu cunfurmateàasomorte;
11S'ellupudessighjunghjeinognimoduàarisurrezzione diimorti
12Miccacum'èch'eavessidigiàghjuntu,nèeradigià perfettu,maaghjuseguitu,s'ellupossucapisceciòper qualesòancuappiutudaCristuGhjesù
13Fratelli,ùnmicunsiderumiccach'eaghjucapitu,ma facciuunasolacosa,scurdenduecosechìsòdaretu,è ghjunghjiteàquellecosechìsònanzu
14Premuversuumarcatuperupremiudiaaltavocazione diDiuinCristuGhjesù
15Dunque,tuttiquellichìsòperfetti,simucusìpensati:è s'èvoaveteun'altramenteinqualcosa,Diuvipaleserà ancuquestu
16Tuttavia,induveavemudigiàghjuntu,andemudaa listessaregula,pensemuàastessacosa.
17Fratelli,siateseguacidimè,èmarcatequellichì camminanucusìchìciaveteperesempiu
18(Perparechjicamminanu,diqualiviaghjudettuspessu, èavàvidicuancupienghjendu,chìsòinemicidiacroce diCristu:
19Chìafinehèadistruzzione,usoDiuhèusoventre,èa sogloriahèinasovergogna,chìpensanuàecoseterrenu)
20Perchèanostracunversazionehèinucelu;dainduve ancuaspittemuuSalvatore,uSignoreGhjesùCristu:
21Qualehàdacambiàunostrucorpuvile,perch'ellusia furmatucum'èusocorpugloriosu,seconduutravagliuchì ellupòancusottumettetutteecoseàellustessu
CAPITOLU4
1Perquessa,imofratelliamatièbramati,amogioiaèa mocorona,stammicusìfermuinuSignore,omiocaru amati
2PreguEuodias,èpreguSyntyche,ch'ellisianudilistessa menteinuSignore.
3Ètipreguancu,verucumpagnudighjugnu,aiutaàe donnechìanutravagliatucunmèinuVangelu,ancucù Clemente,ècùl'altricumpagnidiimocumpagni,chìiso nomisòinulibrudiavita
4RallegrateviinuSignoresempre:èdinovudicu: Rallegrate.
5Chìavostramoderazionesiacunnisciutadatuttil'omiU Signorehèàmanu
6Attentiànunda;mainognicosa,perpreghieraè supplicazionecunringraziamentu,fatechìevostre dumandesòfattecunnisciuteàDiu
7ÈapacediDiu,chìsuperaogniintelligenza,guarderài vostricorièmentipermezudiCristuGhjesù
8Infine,fratelli,tuttuciòchìhèveru,tuttuciòchìhè onestu,tuttuciòchìhèghjustu,tuttuciòchìhèpuro,tuttu ciòchìhèbellu,tuttuciòchìhèdibonareputazione;s'ellu cihèvirtù,ès'ellucihèunalode,pensateàquestecose
9Ecosechìaveteamparatuèricevutu,èintesuèvistuin mè,fate,èuDiudiapaceseràcunvoi
10MamirallegrauassaiinuSignore,chìavààl'ultimua tocuradimèhètornataàfiurisce;induveerateancu attenti,maùnvimancaval'occasione
11Miccach'eparluinurispettudiamancanza,perchè aghjuamparatuàessecuntentuinqualunquestatuch'eso
12Sapiuàesseabbattutu,èsòcumuabbundà:inognilocu èintutteecosemisòstruituàessepienuèàavèfame,èà abbundàèàsoffreubisognu.
13PossufàtuttupermezudiuCristuchìmifortifica
14Malgraduchìavetefattubè,chìavetecumunicatucùa moafflizione
15AvàsapeteancuvoiFilippesichì,àuprincipiudiu Vangelu,quand'eaghjupartitudaaMacedònia,nisuna chjesam'hàdettuinquantuàdàèàriceve,mavoisolu
16PerchèancuinTessalonicaavetemandatuunavoltaè tornaàamonecessità.
17Miccaperchèvogliuunrigalu,mavogliufruttuchì possaabbundààuvostrucontu
18Maaghjututtu,èabbundu:sòpienu,avèricevutuda Epafrodituecosechìsòstatemandatedavoi,unodoredi unodoredolce,unsacrificiuaccettabile,piacevuleàDiu
19MaumoDiuvisuministreràtuttiivostribisogni, seconduasoricchezzaingloriaperCristuGhjesù.
20AvààDiuèunostruBabbusiaagloriaperiseculi
Amen
21SalutateognisantuinCristuGhjesù.Ifratellichìsòcun mèvisalutanu
22Tuttiisantivisalutanu,soprattuttuquellichìsòdia casadiCesare
23AgraziadiunostruSignoreGhjesùCristusiacunvoi tutti.Amen.(AiFilippesiscrittidaRoma,daEpafroditu.)
Colossesi
CAPITOLU1
1Paulu,apòstuludiGhjesùCristuperavulintàdiDiu,è Timoteuunostrufratellu, 2ÀisantièàifratellifideliinCristuchìsòinColosse: GraziaàvoièpacedaDiu,unostruBabbu,èdauSignore GhjesùCristu
3RingraziemuDiuèuBabbudiunostruSignoreGhjesù Cristu,prichendusemprepervoi, 4SiccomuavemuintesuparlàdiavostrafedeinCristu Ghjesù,èdil'amorechìaveteàtuttiisanti, 5Perasperanzachìvihèdispostuinucelu,chìavete intesuprimainaparolladiaveritàdiuVangelu; 6Chìhèghjuntuàvoi,cum'èintuttuumondu;èporta fruttu,cum'èancuinvoi,dapoiughjornuchìaveteintesu parlà,ècunnosciagraziadiDiuinverità:
7Cum'èancuaveteamparatudaEpafra,unostrucaru servitore,chìhèpervoiunfideluministrudiCristu; 8ChìcihàancudichjaratuuvostruamoreinuSpìritu
9Perquessa,ancunoi,dapoiughjornuchìl'avemuintesu, ùncessemudipricàpervoi,èdibramach'ètùsiapienudi acunniscenzadiasovulintàintuttaasaviezzaè l'intelligenzaspirituale;
10PerpudèmarchjàdegnediuSignoreàtuttiipiaceri, essendufruttuinognibonaopera,ècresceinacunniscenza diDiu;
11Furtificatucùogniputenza,seconduasoputenza gloriosa,àognipacienzaèlongapazienzacùgioia;
12RendugrazieàuBabbu,chìcihàfatturigaluperesse partecipidil'ereditàdiisantiinluce:
13Qualecihàliberatudauputerediabughjura,ècihà traduttuinuregnudiusoFigliolucaru:
14Inqualeavemuaredenzioneperviadiusosangue, ancuupirdunudiipiccati:
15Qualehèl'imaghjinidiuDiuinvisibule,uprimunatudi ognicriatura:
16Perchèdaellusòstatecreatetutteecosechìsòinucelu èinaterra,visibilièinvisibili,ch'ellisòtronu,oduminii,o principati,oputenzi:tutteecosesòstatecreatedaelluè perellu
17Èelluhèprimaditutteecose,èinellututteecosesò.
18Èelluhèucapudiucorpu,achjesa:qualehèu principiu,uprimunatudaimorti;chìintutteecose puderiaavèapreeminenza.
19PerchèuBabbuhàpiaciutuchìinelluabitassituttaa pienezza;
20È,dopuavèfattuapaceperviadiusanguediaso croce,percunciliàtutteecosecunellustessu;daellu,dicu, s'ellusòcoseinterra,ocoseinucelu
21Èvoi,chìeratequalchìvoltaalienatuènemiciina vostramenteperoperegattivi,maavàhàriconciliatu
22Inucorpudiasocarneperviadiamorte,perprisintà visantuèinculpabileèirreprenableàisoocchi:
23S'èvoperseverateinafedefundataèstabilita,èùnsiate miccaalluntanatidaasperanzadiuVangelu,chìavete intesu,èchìhèstatapredicataàognicriaturachìhèsottuà ucelu;diqualeIPaulsòfattuministru;
24Chìavàsirallegrainimosoffrenzepervoi,èriempie ciòchìhèdaretuàl'afflizzionidiCristuinamocarneperu socorpu,chìhèaChjesa:
25Diqualesòfattuministru,seconduadispensazionedi Diuchìmihèdatupervoi,perrializàaparolladiDiu; 26Ancuumisteruchìhèstatuoculatudal'etàèdae generazioni,maavàhèmanifestatuàisosanti
27ÀqualeDiuhàdafàcunnosceciòchìhèaricchezzadi agloriadistumisterutràiGentili;chìhèCristuinvoi,a speranzadigloria:
28Qualeavemupridicatu,avvistenduogniomu,è insignenduogniomuinognisaviezza;chìpudemu prisentàogniomuperfettuinCristuGhjesù:
29Perquessa,aghjuancutravagliu,stenduseconduuso travagliu,chìtravagliainmèputenti.
CAPITOLU2
1Perchèvogliuchìsapiassiqualegrancunflittuaghjuper voi,èperelliinLaodicea,èperquellichìùnanumicca vistuamofacciaincarne;
2Peressecunsulatiisocori,essenduunitiinamore,èper tutteericchezzediapienaassicurazionedil'intelligenza, peraricunniscenzadiumisterudiDiu,èdiuBabbu,èdi Cristu;
3Inqualesòammucciatituttiitesoridiasaviezzaèa cunniscenza.
4Èquestudicu,perchìnimuùnviingannassicùparolle seducente
5Perchè,ancus'ellusiaassenteinacarne,masòcunvoi inuspiritu,gioghjenduèfighjenduuvostruordine,èa fermezzadiavostrafedeinCristu.
6CumedunqueavetericevutuCristuGhjesùuSignore, cusìandateinellu
7Arradicatiècustruitiinellu,èstabilituinafede,cum'èvi sòstatiinsignati,abbundenduinquestucunringraziamentu.
8Attentichìnimuvispogliàperviadiafilusufiaèdi l'ingannivani,seconduatradizionedil'omi,secondui rudimentidiumondu,èmiccadopuàCristu
9Perchèinelluabitacorporalmentetuttaapienezzadia divinità.
10Èsitecumpletuinellu,chìhèucapudituttiiprincipati èuputere
11Inqualesiateancucircuncisicùacircurcisionefatta senzamani,inl'eliminazionediucorpudiipeccatidia carneperacircuncisionediCristu
12Intarratucunelluinubattèsimu,inuqualeancutùsì risuscitatucunelluperviadiafededil'operazionediDiu, chìl'hàrisuscitatudaimorti
13Èvoi,chìeramortuinivostripeccatièin l'incircuncisionediavostracarne,hàresuscitatucunellu, chìvihàpardunatututtiipeccati;
14Sguassenduagrafiadil'urdinamentuchìeracontruà noi,chìeracuntrariuànoi,èl'hàcacciatudaucaminu, inchiodendulaàasocroce;
15Èavenduspogliatuiprincipatièeputenze,lifeceuna manifestazioneaperta,triunfendunantuàelli
16Chìnimudunquevighjudicheghjainacarne,oina bevanda,oinquantuàunghjornudifesta,odianovaluna, odiighjornidisabbatu
17Chìsòl'ombradiecosechìvenenu;maucorpuhèdi Cristu.
18Chìnimuùnviingannadiavostraricumpensainuna umiltàvuluntariaèaduràl'anghjuli,intruducenduinquelle cosech'elluùnhàmiccavistu,vanamentegonfiatudaaso mentecarnale,
19ÈùntenenumiccauCapu,daqualetuttuucorpuper articulazioniècinturechìavianunutritu,èintrecciate inseme,crescecùl'aumentudiDiu
20Perquessa,s'ètùsìmortucunCristudairudimentidiu mondu,perchè,cum'èvivenduinumondu,sitesottumessu àl'urdinamentu?
21(Ùntoccamicca;ùntastàmicca;ùnmanighjàmicca; 22Qualesòtuttiperperiscecùl'usu;)dopuài cumandamentièduttrinidil'omi?
23Ecosechìanudaveruunamanifestazionedisaviezzain l'adorazionediavulintà,èl'umiltà,èanegligenzadiu corpu;miccainognionoreàasatisfaczionediacarne.
CAPITOLU3
1S'ètùsìrisuscitatucunCristu,cercateecosechìsòsopra, induveCristusitrovaàadirittadiDiu
2Fateuvostruaffettuàecosedisopra,miccaàecose nantuàaterra
3Perchèsìmorti,èavostravitahèpiattacùCristuinDiu
4QuanduCristu,chìhèanostravita,appariscerà,allora ancuvoiapparisceretecunelluingloria
5Mortificatedunqueivostrimembrichìsònantuàaterra; fornicazione,impurità,affettudisordinatu,cuncupiscenza male,ècupidigia,chìhèidolatria:
6Perquessa,l'iradiDiuvenenantuàifigliolidi disubbidienza:
7Inuqualiancuvoicamminòqualchìtempu,quanduvi campavainelli
8Maavàancuabbandunàtuttiquesti;rabbia,rabbia, malizia,blasfemia,cumunicazionesporcaforadibocca
9Ùnmentitemiccal'unuàl'altru,postuch'èvoavete sposuuvechjucùisoatti;
10Èaghjuvistul'omunovu,chìhèrinnuvatuina cunniscenzadopuàl'imaghjinidiquelluchìl'hàcreatu
11InduveùncihènègrecunèGhjudeu,circuncisionenè incircuncisione,barbaru,scitu,schiavunèliberu:ma Cristuhètuttuèintutti
12Rivestitedunque,cum'èl'elettidiDiu,santièamati, visceredimisericordia,bontà,umiltàdimente,mansuranza, longapazienza;
13Sopportendul'unàl'altru,èpardunendul'unl'altru, s'ellucihèunomuinlitecontr'àqualcunu,cum'èCristuvi hàpardunatu,cusìfateancuvoi.
14Èsopraàtuttequestecosemetteincarità,chìhèu ligamediaperfetta
15ÈchìapacediDiuregneinivostricori,àqualeancu voisitechjamatiinuncorpu;èsiategrati.
16LasciatechìaparolladiCristuabitainvoiriccamentein tuttaasaviezza;Insegnenduèammonendul'unl'altruin salmièinniècantispirituali,cantenducùgraziainivostri coriàuSignore
17Ètuttuciòchìfateinparollaoinattu,fatetuttuinu nomediuSignoreGhjesù,ringrazienduàDiuèuBabbu perellu
18Moglie,sottumetteteviàivostrimariti,cum'ècunvene inuSignore
19Mariti,amateevostremòglie,èùnsiatemiccaamari contruàelli.
20Figlioli,ubbiditeàivostrigenitoriintutteecose: perchèquestuhèpiacevuleàuSignore.
21Babbu,ùnpruvucàmiccaàivostrifiglioli,perùnesse scuraggiati
22Servitori,ubbiditeinognicosaàivostripadroni seconduacarne;miccacùeyeservice,cum'èmenpleasers; mainunicitàdicore,temenduDiu:
23Ètuttuciòchìfate,fatedicori,cum'èàuSignore,è miccaàl'omi;
24SapenduchìdauSignorericeveretearicumpensadi l'eredità,perchèserveuSignoreCristu.
25Maquelluchìfaceumalericeveràperumalech'elluhà fattu,èùncihèmiccarispettudiepersone
CAPITOLU4
1Maestri,dààivostriservitoriciòchìhèghjustuèuguale; sapenduchìancuaveteunMaestruinucelu
2Continuateinpreghiera,èfighjateinulistessucun ringraziamentu;
3Preghenduancupernoi,chìDiuciapreunaportadi spressione,perparlàumisterudiCristu,perqualesòancu inligami.
4Perch'epossufàpalesu,cum'èdevuparlà
5Camminateinsaviezzaversuquellichìsòfora,redendu utempu.
6Chìuvostrudiscorsusiasemprecungrazia,assaggiatudi sale,persapècumuduveterispondeàogniomu
7TidichjaràtuttuumostatuTichicu,chìhèunfratellu amatu,èunfideleministruèservitoreinuSignore: 8Qualeaghjumandatuàvoiperulistessuscopu,per ch'ellucunnosceuvostruduminiuècunsulàivostricori; 9CùOnesimu,unfratellufiduèamatu,chìhèunudivoi Vifaràcunnoscetutteecosechìsòfattequì
10Aristarcu,umocumpagnudiprigiuneru,visaluta,è Marcu,figlioludiasurelladiBarnaba,(toccuàquelluchì avetericevutucumandamenti:s'elluveneàtè,ricevelu;) 11ÈGhjesù,chìhèchjamatuGhjustu,chìsòdia circuncisioneQuessisòsoluimocumpagniditravagliuin uregnudiDiu,chìsòstatiuncunsulazionepermè 12Epafra,chìhèunudivoi,unservitorediCristu,vi saluta,sempretravaglienduferventepervoiinpreghiere, affinchìtùsiaperfettuècumpletuintuttaavulintàdiDiu 13Perchèl'aghjutestimuniatu,ch'elluhàungranzeluper voi,èquellichìsòinLaodicea,èquelliinHierapolis 14Luca,uduttoreamata,èDemas,visalutanu.
15SalutateifratellichìsòinLaodicea,èNinfa,èachjesa chìhèincasasoia
16Èquandustaepistolasaràlettatràvoi,fatech’ellasia lettaancuinachjesadiLaodicea;èchìvoianculeghje l'epistoladaLaodicea
17ÈditeàArchippu:Fateattenteàuministeruchìavete ricevutuinuSignore,perfàucumpiimentu
18UsalutudaamanudimèPauluRicurdatividiimo ligami.Agraziasiacunvoi.Amen.(ScrittudaRomaà ColossesidaTychicusèOnesimus)
1Tessalonicesi
CAPITOLU1
1Pàulu,èSilvanuèTimoteu,àachjesadiiTessalonicesi chìhèinDiuBabbuèinuSignoreGhjesùCristu:Graziaè paceàvoi,daDiu,unostruBabbu,èdauSignoreGhjesù Cristu.
2RingraziemuàDiusemprepervoitutti,facendu menzionedivoiinenostrepreghiere;
3Ricurdatisenzacessàuvostrutravagliudifede,è travagliud'amore,èpacienzadisperanzainunostru SignoreGhjesùCristu,invistadiDiuèunostruBabbu;
4Sapendu,fratelliamati,avostraelezzionediDiu.
5PerchèunostruVangeluùnhèghjuntuàvoisoluin parolle,maancuinputenza,èinuSpìrituSantu,èinassai assicuranza;cum'èsapetechìmanerad'omieramutràvoi pervoi
6ÈsiatediventatiseguitoridinoièdiuSignore,avè ricevutuaparollainassaiafflizzioni,cungioiadiuSpìritu Santu
7Perquessa,erateesempipertuttiquellichìcredenuin MacedòniaèinAcaia.
8Perchèdavoi,aparolladiuSignorehèrisonatamicca soluinMacedòniaèinAcaia,maancuinognilocua vostrafedeinDiu,hèsparsa.cusìchìùnavemubisognudi parlànunda
9Perchèellistessimostranudinoichìmanerad'entrain noiavemuavutupervoi,ècumuvivultateàDiudal'idoli perserveuDiuvivuèveru;
10ÈàaspittàusoFiglioludaucelu,ch'elluhàrisuscitatu daimorti,ancuGhjesù,chìcihàliberatudaarabbiachì vene
CAPITOLU2
1Pervoistessi,fratelli,sapeteanostraentratainvoi,chì ùnhèstatuinvanu:
2Maancudopuchìaviamusoffrittuprima,èeramu vergognamenteimplorati,cum'èasapete,inFilippi,avemu avutul'audaciainunostruDiudiparlààvoiuVangeludi Diucùassaidisputa
3Perchèanostraesurtazioneùneramiccadiinganni,nèdi impurità,nèdiastuzia:
4Macum'èDiucierapermessudimetteinafiduciadiu Vangelu,ancucusìparlemu;miccacum'èl'omipiacevuli, maDiu,chìprovainostricori
5Perchèùnavemumaiusatuparollelusinghi,cum'èsapete, nèunmantelludicupidigia;Diuhètestimone:
6Nèdil'omicirchemuagloria,nèdivoi,nèancudil'altri, quanduavemupussutuessepisanti,cum'èl'apòstulidi Cristu.
7Manoieramugentiliàmezuàvoi,cum'èunanutrice curaisofiglioli:
8Dunque,essenduaffettuosamentedesiderosidivoi, eramuvulsutuàavèimpartituàvoi,miccasoluuVangelu diDiu,maancuanostraànima,perchèeratecariànoi
9Perchèviricurdate,fratelli,diunostrutravagliuèdiu travagliu:pertravagliànotteèghjornu,perchèùnvulemu esseincaricatidinimudivoi,viavemupredicatuu VangeludiDiu.
10Voisìtitistimunianzi,èDiuancu,quantusantu,è ghjustièsenzaculpaavemustatucumportatutràvoichì credenu:
11Cum'èsapetecumuesurtavamuècunsulavamuè incaricòognunudivoi,cum'èunbabbufaceisofiglioli, 12Ch'avetecamminendudegnediDiu,chìvihàchjamatu àusoregnuèàagloria
13PerquestacausaancuringraziemuàDiusenzacessà, perchèquanduavetericevutuaparolladiDiuchìavete intesudinoi,ùnl'avetericevutumiccacum'èaparolladi l'omi,macum'èinverità,aparolladiDiu,chìinmodu efficace.travagliaancuinvoichìcrede.
14Pervoi,fratelli,sòdiventatidiscepolidieChjesediDiu chìinGhjudeasòinCristuGhjesù,perchèancuavete patitucum'èecosediivostripaisani,cum'èquellidii Ghjudei
15ChìanutombuuSignoreGhjesùèisoprufeti,ècianu perseguitatu;èùnpiacemiccaàDiu,èsòcuntrariuàtutti l'omi:
16Cipruibiscediparlààipagani,peressesalvati,per cumpiendusempreisopiccati,perchèarabbiahèghjunta nantuàelliàl'ultimu
17Manoi,fratelli,essendustatitoltidavoiperunpocu tempuinpresenza,miccaincore,circavamupiù abbundantedivedeavostrafacciacungrandebrama
18Perquessa,vuleriamuveneàvoi,ancuioPaulu,una voltaèunavolta;maSatanacihàimpeditu.
19Perchèchìhèanostrasperanza,ogioia,ocoronadi gioia?ÙnsiteancuvoiinpresenzadiunostruSignore GhjesùCristuàasovenuta?
20Perchèsìanostragloriaègioia
CAPITOLU3
1Perquessa,quanduùnpudemupiùabbandunà,avemu pensatubèdiesselasciatisoluinAtena;
2ÈhàmandatuàTimoteu,unostrufratellu,èministrudi Diu,èunostrucumpagnuinuVangeludiCristu,per stabiliscevoièpercunsulàvoiinquantuàavostrafede 3Chìnimuùndeveessemossudaquesteafflizzioni: perchèvoistessusapetechìavemunuminatuperquessa.
4Perveru,quandueramucunvoi,viavemudettuprima chìduvemusoffrenutribulazione;ancucumuhèaccadutu, èsapete.
5Perquessa,quanduùnpudiapiùabbandunà,aghju mandatuàcunnosceavostrafede,affinchìutentatoreùnvi hàtentatu,èunostrutravagliuùnsiainvanu.
6Maavà,quanduTimoteuhèghjuntudavoiànoi,ècihà purtatuunabonanutiziadiavostrafedeèdiavostracarità, èchìavetesemprebonricordudinoi,vulenduassaidi vedenoi,cum'ènoiancudivedevoi
7Dunque,fratelli,avemustatucunsulatipervoiintuttee nostreafflizionièangustiedaavostrafede:
8Peravàcampemu,s'èvofermateinuSignore
9PerqualeringraziupudemurendeàDiudinovupervoi, pertuttaagioiachìcirallegramupervoidavantiàunostru Diu;
10Preghendunotteèghjornuassaipervedeutovisu,è perfeccionàciòchìmancainavostrafede?
11AvàDiustessuèunostruBabbu,èunostruSignore GhjesùCristu,dirigenuanostrastradaversuvoi
12ÈuSignorevifacecresceèabbundàinamoreunu versul'altru,èversututtil'omi,cum'ènoifacemuversuvoi
13Finuàafine,pòstabilisceivostricorisenzaculpaina santitàdavantiàDiu,ancuunostruBabbu,àavenutadiu nostruSignoreGhjesùCristucùtuttiisosanti
CAPITOLU4
1Inoltre,vipreguemu,fratelli,èviesurtemuperuSignore Ghjesù,chìcumuavetericevutudanoicumuduvete camminàèpiaceàDiu,cusìabbundassisemprepiù
2Perchèsapetechìcumandamentiviavemudatudau SignoreGhjesù
3PerchèquestuhèavulintàdiDiu,ancuavostra santificazione,chìviastenetedaafornicazione:
4Chìognunudivoisapiacumupussedeusovasuin santificazioneèonore;
5Miccainabramadicuncupiscenza,cum'èipaganichìùn cunnoscimiccaàDiu:
6Chìnimuvadaoltreèingannàusofratelluinogni materia,perchèchìuSignorehèuvindicatoreditutti questi,cum'ènoiancuviavemuavvistatuètistimuniatu
7PerchèDiuùncihàmiccachjamatuàl'impurità,maàa santità.
8Dunque,quelluchìdisprezza,ùndisprezzamiccal'omu, maDiu,chìcihàancudatuusoSpìrituSantu
9Mainquantuàl'amorefraternu,ùnavetemiccabisognu chìviscrivu,perchètùstessuhèstatuinsignatudaDiuà amàunul'altru
10Èveramenteafatecùtuttiifratellichìsòintuttaa Macedònia;
11Èchìstudiateperessetranquillu,èperfàuvostru propiuaffari,èpertravagliàcùevostremani,cum'èavemu urdinatu;
12Affinchìcamminàtesinceramenteversuquellichìsò fora,èchìùnvimancadinunda.
13Maùnvogliumiccachìignurati,fratelli,inquantuà quellichìdormenu,chìùnvidispiacemicca,cum'èl'altri chìùnanumiccasperanza.
14Perchè,s'ènocridemuchìGhjesùhèmortuèrisuscitatu, ancucusìDiupurteràcunelluquellichìdormeinGhjesù
15Perquessa,vidiciamuperaparolladiuSignore,chìnoi chìsimuviventièrestamufinuàavenutadiuSignoreùn impediscemumiccaquellichìdormenu
16PerchèuSignorestessufalàdaucelucùungridu,cùa vocedil'arcànghjulu,ècùatrombadiDiu,èimortiin Cristurisusciteranuprima
17Alloranoi,chìsimuviventièrestamu,seremucullati cunelliininuvuli,perscuntràuSignoreinl'aria;ècusì seremusemprecunuSignore.
18Perquessa,cunsulatel'unl'altrucùsteparolle
CAPITOLU5
1Madiitempièdiestagioni,fratelli,ùnavetemicca bisognuchìviscrivu
2Pervoistessusapeteperfettamentechìughjornudiu Signorevenecusìcum'èunlatruinanotte
3Perquandudiceranu:Paceèsalvezza;tandua distruzzioneimprovvisavenenantuàelli,cum'èutravagliu nantuàunadonnaincinta;èùnscapparanu
4Mavoi,fratelli,ùnsitemiccainabughjura,chìquellu ghjornuvighjunghjecum'èunlatru
5Sòtuttiifigliolidialuce,èifigliolidiughjornu:ùn simumiccadianotte,nèdiabughjura.
6Dunqueùndormemumicca,cum'èl'altri;mafighjemuè essesobri.
7Perquellichìdormenudormenuanotte;èquellichìsò ubriachisòubriachidinotte
8Manoi,chìsimudiughjornu,siamusobri,mettendua corazzadiafedeèdil'amore;èperuncascu,asperanzadi salvezza
9PerchèDiuùncihàmiccadesignatuàl'ira,maàottenea salvezzadaunostruSignoreGhjesùCristu,
10Qualehèmortupernoi,chì,ch'ènosvegliamuodorme, avemudacampàinsemecunellu.
11Perquessa,cunsulateviinseme,èedificatevil'unl'altru, cum'èancuvoi
12Èvipregu,fratelli,dicunnoscequellichìtravaglianutrà voi,èvisòsoprainuSignore,èviammoniscenu; 13ÈdistimaassaiassaiinamoreperusotravagliuÈsiate inpacetràvoi.
14Avàviesurtemu,fratelli,avvistatequellichìsò indisciplinati,cunsulateidebolidimente,susteneidebuli, siatepazientiversututtil'omi.
15Guardachìnimurendemalepermaleànimu;ma seguitatesempreciòchìhèbonu,siatràvoi,siaàtutti l'omi.
16Rallegratesempre 17Pregatesenzacessà
18Inognicosaringraziate,perchèquestuhèavulintàdi DiuinCristuGhjesùpervoi
19ÙnspegnemiccauSpìritu 20Ùndisprezzatemiccaeprofezie.
21Pruvatutteecose;tenefermuciòchìhèbonu 22Astenutidaogniapparenzadiumale 23ÈuDiustessudiapacevisantificatesanu;èpreguà Diu,tuttuuvostruspiritu,l'ànimaèuvostrucorpusia priservatusenzadifettufinuàavenutadiunostruSignore GhjesùCristu.
24Fideluhèquelluchìvichjama,chìancufarà 25Fratelli,pregatepernoi 26Salutatetuttiifratellicununbasgiusantu.
27VipregudauSignorechìstaepistolasialettaàtuttii santifratelli
28AgraziadiunostruSignoreGhjesùCristusiacunvoi. Amen(AprimaepistolaàiTessalonicesihèstatascritta daAtene)
2Tessalonicesi
CAPITOLU1
1Paulu,èSilvanuèTimoteu,àachjesadiiTessalonicesi inDiu,unostruBabbu,èuSignoreGhjesùCristu.
2GraziaàvoièpacedaDiu,unostruBabbu,èdau SignoreGhjesùCristu.
3SemuubligatiàringraziàDiusemprepervoi,fratelli, cum'èghjusta,perchèchìavostrafedecresceassai,èa caritàdiognunudivoituttiversul'altriabbunda; 4PerchìnoistessicigloriamudivoiinechjesediDiu, peravostrapacienzaèavostrafedeintutteevostre persecuzioniètribulazionechìsuffrite:
5Chìhèunsimbulumanifestudiughjudiziughjustudi Diu,affinchìtùsiacuntatudegnidiuregnudiDiu,peru qualeancusoffrete.
6VidenduchìhèunaghjustiziacunDiudiricumpensàa tribulazioneàquellichìviturbanu;
7Èàvoi,chìsiteturbata,riposatecunnoi,quanduu SignoreGhjesùseràrevelatudaucelucùisoanghjuli putenti,
8Inufocuardentesivindettanudiquellichìùncunnosci miccaàDiu,èchìùnubbiditemiccaàuVangeludiu nostruSignoreGhjesùCristu:
9Chìseràpunitucùadistruzzioneeternadaapresenzadi uSignore,èdaagloriadiusoputere;
10Quanduelluveneràperesseglurificatuinisosanti,è peresseammiratuintuttiquellichìcredenu(perchèa nostratistimunianzatràvoihèstatacriduta)inquellu ghjornu
11Perquessa,ancuprichemusemprepervoi,chìunostru Diuvicunsideràdegnidistachjama,ècumpiendututtuu bonupiacèdiasobontà,èl'operadiafedecùuputere.
12ChìunomediunostruSignoreGhjesùCristusia glurificatuinvoi,èvoiinellu,seconduagraziadiunostru DiuèuSignoreGhjesùCristu.
CAPITOLU2
1Oravipregu,fratelli,peravenutadiunostruSignore GhjesùCristu,èperanostrariunionecunellu, 2Ch'ètùùnsiaprestuscuzzulateinmente,oesse disturbatu,nèdauspiritu,nèdaaparolla,nèdaalettera cum'èdanoi,cum'èchìughjornudiCristuhèvicinu
3Chìnimuùnviingannàinognimodu:perchèquellu ghjornuùnvene,s'elluùnveneprimaunacaduta,èquellu omudiupeccatuhèrevelatu,ufiglioludiaperdizione;
4Chìs'opponeès'alzasopraàtuttuciòchìhèchjamatu Diu,ochìhèaduratu;cusìchìellu,cum'èDiu,simettein utempiudiDiu,mustrannuch'elluhèDiu
5Ùnviricurdatemiccachì,quandueraancucunvoi,vi aghjudettustecose?
6Èavàsapeteciòchìimpediscech'ellusimanifestaàuso tempu.
7Perchèumisterudil'iniquitàhèdighjàoperatu:solu quelluchìavàlascialasciarà,finuàch'ellusiacacciatudaa strada.
8ÈtanduseràrevelatuquelluCattivu,chìuSignore cunsumeràcùuspiritudiasobocca,èdistrughjeràcùu splendorediasovenuta:
9Ancuquelluchìasovenutahèdopuàl'operadi Satanassucùtuttuuputereèisegnièemeraviglie menzogne,
10Ècùtuttel'ingannimentudil'ingiustiziainquellichì periscenu;perchèùnanumiccaricevutul'amorediaverità, perpudèessesalvatu.
11Èperquessa,Diulimandaràunaforteillusione,per ch'ellicrederanuinunabugia:
12Perch'ellifussinucundannatituttiquellichìùnanu miccacridutuàaverità,maavianupiacèinl'inghjustizia
13MasimutenutiàringraziàsempreàDiupervoi,fratelli amatidiuSignore,perchèDiuvihàsceltudauprincipiu perasalvezzaperviadiasantificazionediuSpìrituèa fedeinaverità
14Perquessach'elluvihàchjamatuperunostruVangelu, perotteneagloriadiunostruSignoreGhjesùCristu
15Dunque,fratelli,fermatevi,èmanteneetradizionichìvi sòstateinsignate,siaperaparolla,siaperanostraepistola.
16AvàunostruSignoreGhjesùCristustessu,èDiu,u nostruBabbu,chìcihàamatu,ècihàdatucunsulazione eternaèbonasperanzapergrazia.
17Cunsulateivostricori,èstabilisciateviinognibona parollaètravagliu.
CAPITOLU3
1Infine,fratelli,pregatepernoi,affinchìaparolladiu Signoresialibera,èsiaglurificata,cum'ècunvoi
2Èchìpudemuesseliberatidal'omiirragionevuliègattivi, perchètuttil'omiùnanumiccafede
3MauSignorehèfedele,chìvifermarà,èvimantenedau male.
4ÈavemucunfidenzainuSignorechìtoccaàvoi,chìsia fateèfareteecosechìviurdinemu
5ÈuSignoredirigeivostricoriinl'amorediDiu,èinu pazientechìaspettaCristu.
6Avàviurdinemu,fratelli,inunomediunostruSignore GhjesùCristu,chìviritiratedaognifratelluchìcammina indisordine,èmiccaseconduatradizionech'elluhà ricevutudanoi
7Pervoistessusapetecumuduveteseguitàànoi,perchè ùnavemumiccapurtatudisordinetràvoi;
8Èùnavemumanghjatuupanedinimupernunda;mahà fattuutravagliuèutravagliunotteèghjornu,chìùn pudemumiccaesseincaricatipernimudivoi:
9Miccaperchèùnavemumiccaputere,maperfànoiun esempiupervoiperseguitàànoi.
10Perchèancuquandueramucunvoi,viavemuurdinatu questu,chìs'elluùnvuliamiccatravaglià,nèmanghjà
11Perchèavemuintesudìchìcisòquellichìviaghjanutrà divoidisordinatamente,ùntravaglianumicca,masò affaccati
12Ora,àquellichìsòtali,urdinemuèesurtamudau nostruSignoreGhjesùCristu,chìtravaglianuinsilenziuè manghjanuusopane
13Mavoi,fratelli,ùnsiatestanchidifàbè.
14Ès'èqualcunuùnubbidiscemiccaàanostraparolladi st'epistola,notaquelluomu,èùnavetemiccacumpagnia cunellu,peressevergogna.
15Maùnucuntatemiccacum'èunnemicu,ma ammonitelucum'èunfratellu
16AvàuSignorediapacestessuvidàsempreapaceper tuttiimeziUSignoresiacunvoitutti
17UsalutudiPaulucùamomanu,chìhèusimbuluin ogniepistola:cusìscrivu. 18AgraziadiunostruSignoreGhjesùCristusiacunvoi tutti.Amen.(AsecondaepistolaàiThessalonianshèstata scrittadaAtene.)
1Timoteu
CAPITOLU1
1Paulu,apòstuludiGhjesùCristuperucumandamentudi Diu,unostruSalvatore,èuSignoreGhjesùCristu,chìhèa nostrasperanza;
2ÀTimoteu,umofiglioluinafede:Grazia,misericordia èpace,daDiu,unostruBabbu,èdaGhjesùCristu,u nostruSignore
3Cum'èt'aghjupricatudistàsempreinEfesu,quandusò andatuinMacedònia,perch'ellupudassiurdinààalcunidi ùninsignàmiccaaltraduttrina
4Ùnfatemiccaattenteàefavoleèàegenealogieinfinite, chìministranudumande,piuttostuchèàl'edificazione divinachìhèinafede:fatecusì
5Avàafinediucumandamentuhèacaritàdauncorepuru, èdiunabonacuscenza,èdiunafedesenzafinta:
6Daqualealcuni,sviati,sisòalluntanatiinvanitintinnii;
7Vulenduessemaestridialege;ùncapiscenunèciòchì dicenu,nèciòchìaffirmanu
8Masapemuchìalegehèbona,s'èunomul'utilice legalmente;
9Sapenduquestu,chìalegeùnhèmiccafattaperl'omu ghjustu,maperl'impieèperidisubbidienti,perl'impieè peripeccatori,perl'impieèperiprofani,perl'assassinidii babbièperl'assassinidiemamme,perl'assassini
10Periprostituti,perquellichìsicontaminanucù l'umanità,perimenstealers,peribugiardi,perispergiurati, ès'ellucihèqualcosachìhècontruàasanaduttrina;
11SiconduuvangelugloriosudiuDiubenedettu,chìhè statuingaghjatuàamofiducia.
12ÈringraziuCristuGhjesù,unostruSignore,chìm'hà permessu,perch'ellum'hàcunsideratufedele,mettendumi inuministeru;
13Qualeeradavantiàunblasfematore,èpersecutore,è inghjustu,maaghjuavutumisericordia,perchèl'aghjufattu ignoranteinincredulità.
14ÈagraziadiunostruSignoreeraassaiabbundantecùa fedeèl'amorechìhèinCristuGhjesù
15Questahèunaparollafedele,èdegnaditutti l'accettazione,chìCristuGhjesùhèghjuntuinumonduper salvàipeccatori;diqualesòcapu.
16Tuttavia,perquessa,aghjuavutuamisericordia,chìin mèprimaGhjesùCristumanifestassituttaalongapacienza, perunmudelluperquellichìanudacredeinelluperavita eterna
17AvààuRèeternu,immurtale,invisibule,usoluDiu sàviu,siaonoreègloriaperiseculi.Amen.
18Ticonfiust'incaricatu,figlioluTimoteu,secondue prufeziechìanuprimanantuàtè,affinchìtupudassifàuna bonaguerraperelli;
19Tenenduafedeèunabonacuscenza;chìcertianu sguassatunantuàafedeanufattunaufragiu:
20DiqualehèHymenaeusèLisandru;ch'eaghjudatuà Satanassu,perch'elliimparanumiccaàblasfemi
CAPITOLU2
1Esortudunquechì,primadituttu,sifacianu supplicazioni,preghiere,intercessionièringraziamentiper tuttil'omi;
2Perirèèpertuttiquellichìsòinautorità;chìpudemu guidàunavitatranquillaèpacificaintuttapietàèonestà
3PerchèquestuhèbonuèaccettabileinvistadiDiu,u nostruSalvatore;
4Chìaveràchìtuttil'omisòsalvati,èveneàacunniscenza diaverità
5PerchècihèunDiu,èunmediatoretràDiuèl'omi,l'omu CristuGhjesù;
6Chìs'hèdatuunriscattupertutti,peressetistimuniatuà tempu.
7Perquessa,sòurdinatupredicatoreèapòstulu(dicua veritàinCristu,èùnmintumicca;)maestrudiiGentiliin fedeèverità.
8Vogliudunquechìl'omipreganuinognilocu,alzendue manisante,senzairaèdubbitu
9Inulistessumoduancuchìedonnesiadornanuinvestiti modesti,cùvergognaèsobrietà;miccacùcapelli intrecciati,od'oru,operle,oarraycostosi;
10Ma(chìsicunveneàedonnechìprofessanuapietà)cù eopereboni
11Chìadonnas'amparainsilenziucùtuttuusughjettu
12Maùnpermettemiccaàunadonnad'insignà,nèdi usurpàl'autoritàannantuàl'omu,madistàinsilenziu
13PerchèAdamuhèstatufurmatuprima,dopuEva 14ÈAdamuùneramiccaingannatu,maadonnachìera ingannataerainatrasgressione
15Purtantu,seràsalvatuinagravidanza,s'ellu cuntinueghjainafedeèacaritàèasantitàcùasobrietà
CAPITOLU3
1Questahèunaparollavera:Seunomuvolel'uffiziudi vescu,voliunbonutravagliu.
2Ilfautdoncquel'évêquesoitirréprochable,épouxd'une seulefemme,vigilant,sobre,debonneconduite,hospitalier, apteàenseigner;
3Ùnhèmiccadatuàuvinu,nèsbattutu,nèaviditàdi munziunamentu;mapacienza,miccabrawler,micca avidità;
4Quelluchìguvernabèasocasa,avenduisofiglioli sottumessicùognigravità;
5(Perchèsiunomuùnsapicumuregnàasopropriacasa, cumuhàdapigliàcuradiachjesadiDiu?)
6Ùnhèmiccaunnovu,perch'elluùnsiainnalzatucù orgogliuùncascàinacundannadiudiavulu.
7D'altronde,deveavèunbonurapportudiquellichìsò fora;perch'elluùncascàinurimproveruèinatrappuladi udiavulu.
8Cumeidiaconianudaessegravi,miccadoppiulingua, miccadatuàassaivinu,miccaaviditàdilucchera;
9Tenenduumisterudiafedeinunacuscenzapura.
10Èch'ellisòancupruvatiprima;poich'elliaduprà l'uffiziudiundiaconu,essendutrovusenzaculpa
11Ancucusìesomògliedevenuessegravi,micca calunniatrici,sobri,fideliintuttu
12Chìidiaconisòimaritidiunamoglia,chìguvernanubè isofigliolièesocase.
13Perchèquellichìanuutilizatubèl'uffiziudidiaconusi acquistanuunbonugradu,èunagrandeaudaciainafede chìhèinCristuGhjesù
14Tiscrivusticose,sperendudiveneàtèprestu:
15Mas'ès'aspittaraghjuassai,persapècumuduvete cumportàinacasadiDiu,chìhèaChjesadiuDiuvivu,u pilastruèufundamentudiaverità
16Èsenzacuntruversiahègrandeumisterudiapietà:Diu eramanifestatuinacarne,ghjustificatuinuSpìritu,vistu dal'anghjuli,predicatuàiGentili,cridutuinumondu, ricevutuingloria
CAPITOLU4
1AvàuSpìrituparlaesplicitamente,chìinl'ultimitempi certisialluntaranudaafede,attentenduàispiritiseducenti èàeduttrinediidimònii;
2Parlàbugieinipocrisia;avèasocuscenzasearedcunun ferrucaldu;
3Pruibendudimarità,èurdinendudisviàdaemanciari, chìDiuhàcreatuperessericevuticunringraziamentudi quellichìcredenuècunnoscenuaverità.
4PerchèognicriaturadiDiuhèbona,ènundadiricusà, s'elluhèricevutucunringraziamentu:
5PerchèhèsantificatadaaparolladiDiuèapreghiera.
6S'ètùmettiifratelliinricordudisticosi,sareteunbon ministrudiGhjesùCristu,nutrituineparolledifedeèdi bonaduttrina,inqualeaveteghjuntu.
7Maricusateefavoleprofaneèanziane,èesercitevi piuttostuàapietà
8Perchèl'eserciziudiucorpuùnprufiteghjapocu;maa pietàhèprufittuàtutteecose,avèaprumessadiavitachì hèavàèdiquellachìvene
9Questahèunaparollafedeleèdegnaditutti l'accettazione
10Perquessa,travagghiamuèsuffrimuurimproveru, perchèavemuafiduciainuDiuvivu,chìhèuSalvatoredi tuttil'omi,inparticularediquellichìcrèdenu
11Questecosecumandaèinsegna
12Chìnimudisprezzaatoghjuventù;masiateun esempiudiicredenti,inparolla,incunversazione,incarità, inspiritu,infede,inpurità
13Finuàch'eaghjuvintu,fateattenzioneàalettura,à l'esurtazione,àaduttrina
14Ùntrascuratemiccaurigaluchìhèintè,chìvihèstatu datuperprufezia,cùl'imposizionediemanidiu presbiteriu
15Meditatenantuàquestecose;dàtuttuàelli;chìu vostruprufittupòapparisceàtutti
16Pigliateattenzioneàvoistessuèàaduttrina;cuntinuà inelli:perchèfenduquestu,tisalverà,èquellichìti sentenu.
CAPITOLU5
1Ùnrimproveratemiccaunanzianu,masupplicallucum'è unbabbu;èighjovanicum'èfratelli; 2Edonneanzianecum'èmamme;ipiùghjovanicum'è surelle,cùtuttapurità
3Onoraeveduvechìsòveramenteveduve.
4Mas'èunavedovahàfigliolionipoti,ch'elliamparanu primaàfàpietàincasa,èàricusàisoparenti,chìhèbonu èaccettatudavantiàDiu
5Avà,chìhèvedovaveramente,èdesolata,sicunfidain Diu,ècuntinueghjainsupplicheèpreghierenotteè ghjornu
6Maquellachìviveinpiacèhèmortamentrech'ellavive 7Eissecosedàincaricatu,perch'elliponuessesenza culpa
8Mas'elluùnfurniscemiccaisoi,èinparticularequellidi asocasa,hànigatuafede,èhèpeghjuchèuninfidele 9Ùnlasciatemiccachìavedovasiapresainunumeru sottuàsessant'anni,chìeraamogliadiunomu, 10Beninfurmatupereboniopere;s'ellahàcriatufiglioli, s'ellahàallughjatustranieri,s'elluhàlavatuipedidiisanti, s'elluhàalleviatul'afflitti,s'elluhàseguitudiligentemente ognibonatravagliu
11Maeveduvepiùghjovaniricusanu,perchèquand'elli anucuminciatuàsdegnucontr'àCristu,simaritaranu; 12Avèdannazione,perchèanucacciatuasoprimafede 13Èintantuamparanuàesseoziosi,vaginendudacasaà casa;èmiccasolul'oziosi,maancuitattlersèi busybodies,chìdicenucosech'elliùndevenumicca
14Vogliudunquechìedonnepiùghjovanisimariteghjanu, parturinufiglioli,guidàacasa,ùndàmiccaoccasioneà l'avversudiparlàdirimproveru
15PerchècertisòdigiàvultatidopuàSatanassu
16Sèunomuounadonnachìcredehàveduve,ch'ellili stendenu,èchìachjesaùnsiamiccainculpata;ch'ella possaalleviarequellichìsòveramenteveduvi
17Chìl'anzianichìguvernanubèsòcunsideratidegnidi duppiuonore,soprattuttuquellichìtravaglianuinaparolla èaduttrina
18Perchèl'Scritturadice:Ùnmetteremiccadimuseruàu boichìcalaugranuÈ,Utravagliadorehèdegnudiaso ricumpensa
19Cuntraunanzianuùnricevemiccaunaaccusazione,ma davantiàduiotrètistimoni
20Quellichìupeccaturimproveranudavantiàtutti,chì l'altrianutemeancu.
21TipregudavantiàDiu,èàuSignoreGhjesùCristu,èà l'anghjulieletti,d'osservatequestecosesenzapreferite l'unaprimadil'altru,senzafànundaperparzialità.
22Ùnmetteemanidicolpuànimu,nèparticipààipeccati dil'altriomi:mantenevipuri
23Ùnbeiepiùacqua,maaduprateunpocudivinuperuto stomacuèperevostreinfirmitààspessu
24Ipeccatidicertiomisòapertiprima,andendudavantià ughjudiziu;ècertiomiseguitanudopu
25Dilistessamaneraancuibonitravaglidicertisò manifestatiprima;èquellichìsòaltrimentiùnponuesse ammucciati.
CAPITOLU6
1Chìtuttiiservitorichìsòsottuàughjugu cunsidereghjanuisopatronidegnidiognionore,perchìu nomediDiuèasoduttrinaùnsiamiccablasfematu
2Èquellichìanumaestricredenti,ùnlidisprezzanumicca, perchèsòfratelli;mapiuttostulifacenuserviziu,perchè sòfidelièamati,partakersdiubenefiziuQuestecose insegnanuèesurtate
3Sìqualchissiainsignàaltrimenti,èùnaccunsentemiccaà eparollesalutari,ancuàeparollediunostruSignore GhjesùCristu,èàaduttrinachìhèseconduapietà;
4Hèfieru,chìùnsapinunda,machìs'amuzzadidumande èdilitidiparolle,dachìvenel'invidia,alite,aschernu,a l'inchiesta,amalvagità
5Discussioniperversedil'omidimenticurrutti,è disprezzatidiaverità,supponenuchìuguadagnuhèa pietà:dataliritiratevi
6Maapietàcuncuntentamentuhèungrandeguadagnu
7Perchèùnavemupurtatunundainstumondu,èhèsicuru chìùnpudemupurtarinunda
8Èavèmanghjatuèvistimenti,simucuntentati.
9Maquellichìvolenuessericchicadenuinatentazioneè inunatrappula,èinparechjeconcupiscenzestupideèferite, chìanneganul'omiinadistruzzioneèaperdizione.
10Perchèl'amorediisoldihèaradicadituttiimali:chì, mentricertibramavanu,sisòsbagliatidaafede,èsisò trafitticùassaidulori.
11Matu,oomudiDiu,fughjitestecose;èseguitea ghjustizia,apietà,afede,l'amore,apacienza,a mansuranza.
12Combatteabonalottadiafede,pigliateavitaeterna,à qualetùsìancuchjamatu,èaveteprufessatuunabona professionedavantiàparechjitistimoni.
13VidòincaricatuinvistadiDiu,chìanimatutteecose,è davantiàCristuGhjesù,chìdavantiàPonziuPilatuhà vistuunabonacunfessione;
14Ch'ètùguardàstucumandamentusenzamacchia,senza riprudenza,finuàl'apparizionediunostruSignoreGhjesù Cristu:
15Chìinisotempimostrarà,qualehèubenedettuè l'unicuPotente,uRèdiirèèuSignorediisignori;
16Chìhàsolul'immortalità,abitatuinalucechìnimuùn pòavvicinassi;chìnimuhàvistu,nèpòvede:àqualesia l'onoreèuputereeternuAmen
17Incaricateàquellichìsòricchiinstumondu,ch'elliùn sianudimenteelevate,nècunfidenduinricchezzeincerte, mainuDiuvivu,chìcidàricchezzatutteecosepergudiri; 18Ch'ellifacenuubè,ch'ellisianuricchidiboniopere, prontiàsparte,vuluntàdicumunicà;
19Fighjenduperelliunbonufundamentucontruàutempu àvene,perch'elliponupigliàavitaeterna.
20OTimoteu,guardàciòchìhèingaghjatuàatofiducia, evitenduichiacchieriprofanièvani,èl'opposizionidia scienzafalsamentechjamata:
21Qualchidunuchìprofessanuchìanusbagliatuinquantu àafede.Agraziasiacuntè.Amen.(UprimuàTimoteuhè statuscrittudaLaodicea,chìhèacitàprincipalediPhrygia Pacatiana)
2Timoteu
CAPITOLU1
1Paulu,apòstuludiGhjesùCristuperavulintàdiDiu, seconduaprumessadivitachìhèinCristuGhjesù, 2ÀTimoteu,umofigliolucarucaru:Grazia,misericordia èpace,daDiuBabbuèdaCristuGhjesù,unostruSignore.
3RingraziuàDiu,chìservedaimoantenaticuncuscenza pura,chìsenzacessàaghjuricurdatuditèinamo preghieranotteèghjornu;
4Vulenduassaidivedati,ricurdendudietolacrime,per essepienudigioia;
5Quandumiricurdaraghjuafedesenzafintachìhèintè, chìabitavaprimainatonannaLois,èatomammaEunice; èsòcunvintachìancuintè
6Perquessa,tiricurdaraghjuchìtususcitassiurigaludi Diu,chìhèintè,perl'imposizionediemomani
7PerchèDiuùncihàmiccadatuuspiritudipaura;madi putenza,èd'amore,èdiunamentesana.
8Ùnvivargugnatedunquediatistimunianzadiunostru Signore,nèdimèusoprigiuneru;
9Qualecihàsalvatu,ècihàchjamatucùunavocazione santa,miccaseconduenostreopere,maseconduuso propiuscopuègrazia,chìcihèstatudatuinCristuGhjesù, primachìumonduprincipia.
10Maavàhèmanifestatudal'apparizionediunostru SalvatoreGhjesùCristu,chìhàabolituamorte,èhà purtatuàavitaèl'immortalitàperviadiuVangelu.
11Perquessa,sònuminatupredicatore,apòstuluèmaestru diipagani
12Perquessa,aghjuancusoffrenduquestecose,maùnsò miccavergogna,perchècunnoscuàqualeaghjucridutu,è sòcunvintach'elluhècapacidiguardàciòchìl'aghju affidatuàquellughjornu.
13Mantenefermuaformadiparollesane,chìaveteintesu parlàdimè,inafedeèl'amorechìhèinCristuGhjesù.
14Abonacosachìvihèstataaffidata,guardatedau SpìrituSantuchìabitainnoi
15Sapetequestu,chìtuttiquellichìsòinAsiasò alluntanatidamè;diqualesòPhygellusèHermogenes 16USignoredàmisericordiaàacasadiOnesiforu;perchè mirinfriscavaàspessu,èùnsivargugnavadiamocatena: 17MaquanduerainRoma,micercòassaidiligentemente, èmitruvò
18USignorelidàch'ellupòtruvàmisericòrdiadiu Signoreinquellughjornu,èquantecosem'hàservituin Efesu,sapeteassaibè
CAPITOLU2
1Tùdunque,umofigliolu,siaforteinagraziachìhèin CristuGhjesù
2Èecosechìaveteintesuparlàdimètràparechji tistimunianzi,fateulistessuàl'omifideli,chìpuderanu insignàancuàl'altri
3Tùdunquesuppurtàadurezza,cum'èunbonusuldatudi GhjesùCristu.
4Nimuchìsimetteinguerraùns’intricacùl’affaridista vita;perfàpiacèàquelluchìl'hàsceltuperessesuldatu
5Ès'èunomulottaancuperimaestri,ùnhèmicca incurunatu,salvuch'ellusistendelicite
6Uvignaghjoluchìtravagliadeveesseuprimupartecipe diifrutti
7Cunsiderateciòchìdicu;èuSignoretidàintelligenzain tutteecose.
8RicurdativichìGhjesùCristudiasumentediDavidhè staturisuscitatudaimortiseconduumoVangelu: 9Induvesuffruguai,cum'èunmalfattore,ancuàiligami; maaparolladiDiuùnhèmiccaliata
10Perquessa,suppurtututteecoseperl'eletti,perch'elli ponuancuotteneasalvezzachìhèinCristuGhjesùcùa gloriaeterna
11Hèunadichjarazionefedele:Perchès'ènosimumorti cunellu,camparemuancucunellu:
12S'ènosoffremu,regneremuancucunellu;s'ènou nighemu,elluancucirinnegarà:
13S'ènocridemu,maellurestafidu:ùnsipòricusàsè stessu
14Ricordatediquestecose,accusendulidavantiàu Signorechìùnsistendenumiccadiparollesenzaprufittu, mapersubvertiscel'audienti
15StudiaperdimustràtiappruvatuàDiu,unobreruchìùn hàmiccabisognudivergogna,dividendubèaparolladi verità
16Mafughjiteischerziprofanièvani,perchècresceranu inpiùdil'impietà.
17Èasoparollamanghjaràcum'èuncancru:diqualehè HymenaeusèFiletus;
18Qualechìinquantuàaveritàanusbagliatu,dicenduchì arisurrezzionehèdigiàpassata;èsguassateafededicerti 19EppuruufundamentudiDiufermasicuru,avèstu sigillo:USignorecunnoscequellichìsòisoiÈ,chìtutti quellichìchjamanuunomediCristualluntanassida l'iniquità.
20Mainunacasamaiòùnsòmiccasoluvasid'oruè d'argentu,maancudilegnuèditerra;ècertiperonore,è altriperdisonore.
21Sidoncunhommesepurifiedeceux-ci,ilseraunvase àl'honneur,sanctifiéetpropreàl'usagedumaître,etprêtà toutebonneœuvre.
22Fughjiteancuibramidighjuventù,maseguitea ghjustizia,afede,acarità,apace,cùquellichìinvocanuu Signoredauncorepuru.
23Maedumandestupideèignoranteevitanu,sapendu ch'ellifacenudisputidigenere
24ÈuservitorediuSignoreùndevemiccastrittu;ma siategentileàtuttil'omi,dispostiàinsignà,pazienti, 25Indigniscecùmansuitàquellichìs'opponenu;s'èDiu forselidaràupentimentuàaricunniscenzadiaverità; 26Èch'ellisiritruveranudaatrappuladiudiavulu,chìsò fattiprigiuneridaelluàasovulintà
1Sapeteancuquestu,chìinl'ultimighjornisaranutempi periculosi
2Perchèl'omiseranuamatoridisèstessu,cupidi,fanfaroni, orgogliosi,blasfemi,disubbidientiàigenitori,ingrati, empii,
3Senzaaffettunaturali,truffatori,falsiaccusatori, incontinenti,feroci,disprezzatoridiquellichìsòboni,
CAPITOLU3
4Traditori,capricciosi,grandidimente,amatoridipiacè piùchèamatoridiDiu;
5Avèunaformadipietà,maneghenduusoputere:datali, alluntanate.
6Perchèsòquellichìsistriscianuinecase,èchìportanu prigionieriedonnestupidecarichedipeccati,purtateda diversebrame, 7Sempreàamparà,èmaicapacidiveneàacunniscenzadi averità
8Or,cum'èJannèsèJambresresistanuàMosè,cusì resistenuancuquestiàaverità:omidimentecurrutti, riprudutiinquantuàafede
9Maùnprucederanupiù,perchèasofolliaserà manifestataàtuttil'omi,cum'èasoancuera
10Matùsapetebèamoduttrina,umodudivita,uscopu, afede,alongapacienza,acarità,apacienza, 11Persecuzioni,afflizioni,chìmisòghjuntiinAntiochia, inIconium,inLystra;chìpersecuzioniaghjupatitu:mada ellituttiuSignoremihàliberatu.
12Iè,ètuttiquellichìcamparanupiamenteinCristu Ghjesù,soffreranupersecuzione
13Mal'omimalignièiseduttoridiventeranudipiùinpiù, ingannenduèesseingannati
14Macuntinueghjainecosechìaveteamparatuèchì avetestatuassicuratu,sapendudiqualel'aveteamparatu; 15ÈchìdauzitelluavetecunnisciutuesacreScritture,chì sòcapacidirendesàviuperasalvezzaperviadiafedechì hèinCristuGhjesù.
16Tuttal'Scritturahèdatudal'ispirazionediDiu,èhèutile peraduttrina,perarimprovera,peracurrezzione,per l'istruzzioneinaghjustizia:
17Perchìl'omudiDiusiaperfettu,cumpletamentefurnitu àtutteeboniopere
CAPITOLU4
1TipregudunquedavantiàDiu,èàuSignoreGhjesù Cristu,chìghjudicheràivivièimortiàasoapparizioneè àusoregnu;
2Predicaaparolla;esseistanteinstagione,foradi stagione;rimproverate,rimproverate,esortatecùtuttaa longapazienzaèaduttrina
3Perchèveneràutempuchìùnsuppurtaranumiccaasana duttrina;madopuàisobrami,s'ammucciaranuàsèstessi maestri,avendul'arechjepruriginanti;
4Èturnaranul'arechjedaaverità,èseranuturnatiàe favole
5Mafighjateintutteecose,suffriteafflizzioni,fateu travagliudil'evangelista,fateunaprovapienadiuto ministeru
6Perchèavàsòprontuàesseprupostu,èl'oradiamo partenzahèvicinu.
7Aghjubattutuunabonalotta,aghjufinituumocursu, aghjuguardatuafede:
8Daquìinavantimihèriservataunacoronadighjustizia, chìuSignore,ughjudiceghjustu,midaràinquellughjornu, èmiccasoluàmè,maancuàtuttiquellichìamanuaso apparizione
9Fateavostradiligenzaperveneprestuàmè:
10PerchèDemasm'hàabbandunatu,avèamatustumondu oghje,èhèpartutuinTessalonica;CrescensàGalatia, TitusàDalmatia
11SoluLucahècunmèPigliateMarcu,èportalucunvoi: perchèmihèprufittuperuministeru.
12ETichicuaghjumandatuàEfesu
13Umantelluch'eaghjulasciatuinTroacùCarpus, quand'ètùghjunghji,portacuntè,èilibri,masoprattuttui pergamene
14Lisandru,ucalamera,m'hàfattuassaimale; 15Diqualesiateancuattenti;perchèelluhàassairesistutu àenostreparolle
16Àamoprimarisposta,nimuùnm'hèstatacunmè,ma tuttil'omimiabbandunonu:preguàDiuch'elluùnsia miccamessuincarica
17MalgraduuSignore,stavacunmèèm'hàrinforzatu; affinchìpermèapredicazionesiapienamentecunnisciuta, èchìtuttiipaganisentenu,èsòstatuliberatudaaboccadi uleone.
18ÈuSignoremilibereràdaognitravagliumale,èmi priservààusoregnuceleste:àqualesiaagloriaperi seculi.Amen.
19SalutatePriscaèAquila,èacasadiOnesiforu 20ErastestavainCorintu,maTrofimul'aghjulasciatu malatuàMiletum.
21Fateavostradiligenzaperveneprimadil'invernu Eubulustisaluta,èPudens,èLinus,èClaudia,ètuttii fratelli.
22USignoreGhjesùCristusiacùutospirituAgraziasia cunvoiAmen(AsecondaepistolaàTimoteu,urdinatuu primuvescudiachjesadil'Efesini,hèstatascrittada Roma,quanduPaulufùpurtatudavantiàNéronuaseconda volta)
CAPITOLU1
1Paulu,servitorediDiu,èapòstuludiGhjesùCristu,secondu afededil'elettidiDiu,èaricunniscenzadiaveritàchìhè dopuàapietà;
2Inasperanzadiavitaeterna,chìDiu,chìùnpòmiccaminti, hàprumessuprimachìumonduprincipia;
3Mahàmanifestatuàutempuasoparollapermezudia predicazione,chìmihèstataaffidataseconduu cumandamentudiDiu,unostruSalvatore;
4ÀTitu,umofiglioludopuàafedecumuna:Grazia, misericordiaèpace,daDiuBabbuèdauSignoreGhjesù Cristu,unostruSalvatore
5Perquessa,t'aghjulasciatuinCreta,perch'ètùmettissiin ordineecosechìmancanu,èurdinateanzianiinognicità, cum'èt'avianuminatu
6S'elluhèsenzareproche,umaritudiunamoglia,chìhà figliolifidelimiccaaccusatidirivoltaoindisciplinati
7Perchèuvescuhàdaessesenzaculpa,cum'è l'amministratorediDiu;miccavuluntariu,miccaprestuin furia,miccadatuàuvinu,nèstriker,miccadatuàlumunnu lucru;
8Maunamatoredil'ospitalità,unamatoredil'omiboni, sobriu,ghjustu,santu,temperatu;
9Tenendufermuaparollafidelecum'elluhèstatainsignata, perpudèessecapace,perunasanaduttrina,siad'esurtàèdi cunvinceicontradittori.
10Perchècisòassaidisgraziatièvanidisgraziatiè ingannatori,inparticularequellidiacircuncisione:
11Asoboccadeveessefermata,chìsguassateecaseintere, insignenducosech'elliùndevenumicca,perunmunzeddu lucchettu
12Unudielli,ancuunprufetadiusopropiu,disse:ICretisò semprebugiardi,bestiemaligni,ventrilenti
13StutistimunianzahèveraPerquessa,rimproverateli bruscamente,perch'elliponuessesaniinafede; 14Ùnfatemiccaattentuàefavoleebraiche,èi cumandamentidil'omi,chìsialluntananudaaverità 15Peripuritutteecosesòpuri;maancuasomenteèa cuscenzahèimpurtata
16Dichjaranuch'ellicunnoscenuàDiu;mainl'opere,u nianu,essenduabominable,èdisubbidienti,èàognibona operariprubata
CAPITOLU2
1Maditeecosechìdiventanusaneduttrina:
2Chìivechjisòsobri,gravi,temperati,saniinafede,in carità,inpacienza
3Edonneanzianedilistessamanera,ch'ellisicumportanu cum'èasantità,miccafalsiaccusatori,miccadatuàassaivinu, maestridiecoseboni;
4Perinsignààeghjovanidonneàessesobri,àamàisomariti, àamàisofiglioli,
5Peressediscreti,casti,custodiincasa,boni,ubbidientiài somariti,chìaparolladiDiuùnsiamiccablasfemata 6Ighjovaniancuesortanuàessesobri.
7Intutteecose,mustràsèstessuunmudelludibonitravaglii: induttrinadimustràl'incorruptibilità,agravità,asincerità, 8Parolasana,chìùnpòessecundannata;chìquelluchìhèdi ucuntrariupòessevergogna,ùnavènundadimaleàdìdivoi
9Esortateiservitoriàesseubbidientiàisopatroni,èà piacellibèintutteecose;ùnrispondepiù;
10Ùnsguassatemicca,madimustràognibonafideltà;ch'elli ponuadornàaduttrinadiDiu,unostruSalvatoreintuttee cose
11PerchèagraziadiDiuchìportaasalvezzahèapparsaà tuttil'omi,
12Insegnuànoichì,ricusendul'impietàèidesiderimundani, duvemucampàinmodusobriu,ghjustuèpiu,instumondu presente;
13Aspittenduquellasperanzabenedetta,èagloriosa apparizionediugrandeDiuèunostruSalvatoreGhjesù Cristu;
14Chìs'hèdatuellustessupernoi,perch'ellucipudassi ridicàdaogniiniquità,èpurificàperellustessuunpopulu propiu,zelosudieboniopere
15Questecoseparlate,esortateèrimproveratecùogni autorità.Chìnimutidisprezza.
CAPITOLU3
1Pensateàessesottumessiàiprincipatièàiputeri,àubbidì àimagistrati,àesseprontiàognibonaopera, 2Perùnparlàmaledinimu,perùnessebrawlers,magentile, dimustràognimitezzaàtuttil'omi
3Perchèancunoistessieravamuqualchìvoltastolti, disubbidienti,ingannati,servendudiversibramièpiacè, campenduinmaliziaèinvidia,odiosièodiendul'unl'altru 4Madopuapparsuabenignitàèl'amorediDiu,unostru Salvatoreversul'omu,
5Miccaperl'operedighjustiziachìavemufattu,masecondu asomisericordia,cihàsalvatu,daulavatudiarigenerazione èdiurinnuvamentudiuSpìrituSantu;
6Ch'elluhàversatunantuànoiinabbundanzapermezudi GhjesùCristu,unostruSalvatore;
7Chì,essendughjustificatudaasograzia,avemudaesse fattuerediseconduasperanzadiavitaeterna
8Questahèunaparollafedele,èquestecosevogliuchì affirmateconstantemente,affinchìquellichìanucridutuin DiuponuesseattentiàmanteneeboniopereQuestecosesò bonièprufittualiperl'omi.
9Maevitemiccaedumandestupide,ègenealogie,è cuntenzioni,èstrivingsperalege;perchèùnsòmiccaprufitti èvani.
10Unomuchìhèunheretickdopuaprimaèaseconda ammonizionerifiuta;
11Sapenduchìquelluchìhètalihèsubvertitu,èpecca, essenducundannatudaellustessu
12QuanduvimanderaghjuàArtemas,oàTichicu,fate diligenteàveneàmèinNicopoli,perchèaghjudecisuquìà l'inguernu
13PortateZenasl'avucatuèApolluinusoviaghju diligentemente,chìùnlimancanunda.
14Èchìinostriamparanuancuàmanteneeopereboniper l'usinecessarii,perùnessemiccainfructuali
15Tuttiquellichìsòcunmèvisalutanu.Salutatequellichìci amanuinafedeAgraziasiacunvoituttiAmen(Hèstatu scrittuàTitu,urdinatuuprimuvescudiachjesadiiCreti,da NicopolisdiMacedonia.)
Filemone
CAPITOLU 1
1 Paulu, prigiuneru di Ghjesù Cristu, è Timoteu, u nostru fratellu, à Filemonu, u nostru caru amatu è cumpagnu,
2 È à a nostra amata Appia, è à Archippu, u nostru cunfraternu, è à a chjesa di a to casa :
3 Grazia à voi è pace da Diu, u nostru Babbu, è da u Signore Ghjesù Cristu.
4 Ringraziu u mo Diu, facendu sempre menzione di tè in e mo preghiere,
5 Intesu u to amore è a fede chì avete versu u Signore Ghjesù, è versu tutti i santi ;
6 Affinchì a cumunicazione di a to fede diventerà efficace, ricunnoscendu ogni cosa bona chì hè in voi in Cristu Ghjesù.
7 Perchè avemu una grande gioia è cunsulazione in u to amore, perchè e viscere di i santi sò rinfriscate da tè, fratellu.
8 Per quessa, ancu s'ellu possu esse assai audace in Cristu, per urdinà à voi ciò chì hè convenientu,
9 Ma piuttostu, per amore, vi pregu, essendu un tali cum'è Paulu l'anzianu, è avà ancu prigiuneru di Ghjesù Cristu.
10 Ti pregu per u mo figliolu Onesimu, chì aghju natu in i mo ligami :
11 Chì, in u tempu, ùn era micca prufittu à tè, ma avà à tè è à mè.
12 Quale aghju mandatu di novu : tù dunque ricevelu, vale à dì e mio viscere.
13 Quale aghju avutu cun mè, per ch'ellu m'hà servitu in i ligami di l'evangelu in u vostru locu.
14 Ma senza a to mente ùn faria nunda ; chì u vostru benefiziu ùn deve esse cum'è di necessità, ma di vuluntà.
15 Forse, dunque, si n'andò per una stagione, per ch'ellu l'avete ricevutu per sempre ;
16 Ùn avà cum'è un servitore, ma più di un servitore, un fratellu caru, sopra à mè, ma quantu più à tè, sia in a carne, sia in u Signore ?
17 Sè dunque mi cunti cum'è un cumpagnu, ricevelu cum'è mè stessu.
18 S'ellu t'hà inghjuliatu, o t'hà duvutu qualcosa, mettili per mè ;
19 Eiu Paulu l'aghju scrittu cù a mo manu, l'aghju da rimbursà, ancu s'ellu ùn vi dicu micca cumu duvete à mè ancu à voi stessu.
20 Iè, fratellu, lasciatemi a gioia di tè in u Signore : rinfriscà e mio viscere in u Signore.
21 Cunfidenza in a to ubbidienza ti aghju scrittu, sapendu chì ancu tù farai più di ciò ch'e dicu.
22 Ma ancu preparami ancu un allughjamentu, perchè speru chì per via di e vostre preghiere mi serà datu.
23 Salutami là Epafra, mio compagno di prigionia in Cristu Ghjesù ;
24 Marcu, Aristarcu, Demas, Lucas, i mo cumpagni di travagliu.
25 A grazia di u nostru Signore Ghjesù Cristu sia cù u vostru spiritu. Amen.
Ebrei
CAPITOLU1
1Diu,chìinparechjitempièindiversemanerehàparlatu inupassatuàibabbiperiprufeti,
2Cihàparlatuinquestiultimighjorniperviadiuso Figliolu,chìelluhànuminatuerediditutteecose,daquale hàancufattuumondu;
3Chìessenduusplendorediasogloria,èl'imaghjini espressadiasopersona,èchìsustenevatutteecosecùa parolladiusoputere,purtendudaellustessuinostri peccati,sipusòàadirittadiaMaestàinl'altu;
4Essendufattuassaimegliuchèl'anghjuli,perchèelluhà ottinutuperereditàunnomepiùeccellentechèelli
5Perchèàqualedil'ànghjulihàdettuinognimumentu: TusìumoFigliolu,oghjet'aghjugeneratu?Èdinò, seraghjuperelluunBabbu,èelluseràpermèunFigliolu?
6Èdinò,quand'ellupurtavauprimunascituinumondu, disse:Èchìtuttil'anghjulidiDiul'adorenu.
7Èdil'ànghjulidice:Qualefaceàisoanghjulispiriti,èi soministriunafiammadifocu
8MaàuFiglioludisse:Utotronu,oDiu,hèpersempreè sempre:uscettrudiaghjustiziahèuscettrudiutoregnu
9Aveteamatuaghjustizia,èodiatul'iniquità;dunqueDiu, ancuutoDiu,t'hàuntucùl'oliudigioiasopraàito cumpagni
10È,Tù,Signore,inuprincipiuaipusatuifundamentidia terra;èicelisòl'operedietomani:
11Perisceranu;maturesti;ètuttiinvechjaranucum'èun vestitu;
12Ècum'èunvestitulipiegate,èsaranucambiati:matù sìulistessu,èitoanniùnmancanumicca
13Maàqualedil'anghjulihàdettuinognimumentu: Siateàamomanudiritta,finuàch'eaghjufattuito nemichiutosgabello?
14Ùnsòmiccatuttispiritiministri,mandatiàministraper quellichìsaranueredidisalvezza?
CAPITOLU2
1Perquessa,duvemufàpiùattenteàecosechìavemu intesu,perùnessemiccalasciatescappà.
2Perchès'èaparolladettadal'anghjulieraferma,èogni trasgressioneèdisubbidienzaricevenuunaricumpensa ghjustu;
3Cumuscapperemu,s'ènotrascuratemuunasalvezzacusì grande;chìprimacuminciòàesseparlatudauSignore,è hèstatucunfirmatuànoidaquellichìl'anuintesu;
4Diulirendeancutistimunianza,siacùsegnièmiraculi,è cùdiversimiraculi,èrigalidiuSpìrituSantu,seconduaso vuluntà?
5Perchèùnhàmiccasottumessuàl'ànghjuliumonduà vene,diqualeparlemu
6Maunuinuncertulocutistimunia,dicendu:Chìhè l'omu,ch'ètùtiricurdatediellu?oufiglioludil'omu,chì tùlivisiti?
7L'avetefattuunpocupiùbassuchèl'anghjuli;L'ai coronatudigloriaèd'onore,èl'aipusatunantuàl'operedi etomani:
8AvetemessututteecosesottuàisopediPerchèch'ellu hàsottumessututtusottuàellu,ùnhàlasciatunundachìùn hèmiccasottumessuàellu.Maavàùnvedemumiccatutte ecosesottumessiàellu
9MavedemuàGhjesù,chìhèstatufattuunpocupiùbassu chèl'anghjuliperusoffrenudiamorte,coronatudigloriaè d'onore;ch'ellupergraziadiDiutastàamorteperogni omu
10Perellu,perqualesòtutteecose,èperqualesòtuttee cose,purtenduparechjifiglioliàagloria,perrendeperfettu ucapitanudiasosalvezzaperviadiesofferenze
11Perchèquelluchìsantifica,èquellichìsòsantificatisò tuttidiunu,perquessach'elluùnsivergognadichjamàli fratelli
12Dicendu:Dichjaràutonomeàimofratelli,inmezuàa chjesaticantàelode
13Èdinovu,metteraghjuamofiduciainelluÈdinò, eccueiuèizitellichìDium'hàdatu.
14Siccomudunqueifigliolisòpartecipidicarneèsangue, ellustessuhàancuparticipatuàastessa;chìperviadia mortepuderiadistrughjequelluchìaviauputerediamorte, valeàdìudiavulu;
15Èliberatequellichì,perpauradiamorte,eranututtaa sovitasottumessiàaschiavitù.
16Perchèveramenteùnhàmiccapigliatunantuàellua naturadil'anghjuli;mapigliònantuàelluasumentedi Abraham.
17Perquessa,intutteecose,civoleàessefattucum'èiso fratelli,peresseunsuvvirusacerdotemisericordiosoèfidu inciòchìtoccaàDiu,perfàariconciliazionediipeccatidi upopulu
18Perchèellustessuhàpatituessendutentatu,pòaiutàà quellichìsòtentati
CAPITOLU3
1Perquessa,fratellisanti,chìparticipanuàavocazione celestiale,cunsidereghjal'ApòstuluèuSummaSacerdote dianostraprofessione,CristuGhjesù;
2Chìerafiduàquelluchìl'hànuminatu,cum'èMosèera fideluintuttaasocasa.
3Perchèquestuomuhèstaturiputatudegnudipiùgloria chèMosè,postuchìquelluchìhàcustruituacasahàpiù onorechèacasa.
4Perchèognicasahècustruitadaunomu;maquelluchì hàcustruitututteecosehèDiu
5ÈdaveruMosèerafideluintuttaasocasa,cum'èun servitore,perunatistimunianzadiecosechìanudaesse ditedopu;
6MaCristucum'èunfigliolunantuàasocasa;diquale simuacasa,semantenemufermaafiduciaèl'allegriadia speranzafermafinuàafine
7Perquessa(cum'èuSpìrituSantudice:oghje,sèvosite àsenteasovoce, 8Ùninduriscemiccaivostricori,cum'èinapruvucazione, inughjornudiatentazioneinudesertu:
9Quanduivostribabbim'anutentatu,pruvati,èvistuemo operequarant'anni
10Perquessach'eaghjuafflittudiquellagenerazione,è aghjudettu:Sisbaglianusempreinusocore;èùnanu miccacunnisciutuimomodi
11Alloraaghjughjuratuinamocòllera:Ùnentreranu miccainumoriposu)
12Fighjate,fratelli,chìùncisiainqualcunudivoiuncore malignudiincredulità,inalluntanassidauDiuvivu.
13Maesurtatel'unl'altruognighjornu,mentrech'elluhè chjamatuoghje;affinchìqualchissiadivoiùnsiaindurita perl'ingannimentudiupeccatu.
14PerchèsimufattipartecipidiCristu,s'ènomantenemu uprincipiudianostrafiduciafermafinuàafine;
15Mentresidice:Oghji,s'èvovuletesenteasovoce,ùn induriscemiccauvostrucore,cum'èinapruvucazione
16Qualchidunu,dopuavèintesuintesu,anuprovocatu,ma miccatuttiquellichìsòsurtitidal'EggittuperviadiMosè
17Macunqualeeraquarant'anniintristu?Ùneramicca cunquellichìavianupeccatu,chìicadaverisòcascatiinu desertu?
18Èàqualehàghjuratuch'elliùnentreranuinusoriposu, maàquellichìùnanumiccacridutu?
19Alloravedemuch'elliùnpudianuentreperviadi incredulità
CAPITOLU4
1Tememudunque,chì,chìcisiastataprumessadientrein usoriposu,qualcunudivoiùnparemiccamancatu
2PerchèuVangeluhèstatuannunziatuànoi,cum'èàelli, maaparollapridicataùnlihàmiccabenefiziu,ùnhèmicca mischiatacùafedeinquellichìl'anuintesu
3Perchènoi,chìavemucridutu,entremuinuriposu,cum'è elludisse:Cumul'aghjughjuratuinamocòllera,s'ellu entreranuinumoriposu,ancus'èl'operesòstatefinitedaa fundazionediumondu
4Perchèelluhàparlatuinuncertulocudiusettimu ghjornuinquestumodu:ÈDiuhàriposatuusettimu ghjornuditutteesoopere
5Èdinòinstulocu,S'ellientreranuinumoriposu.
6Videndudunquech'ellucivoleàentreinellu,èquelliài qualihèstataannunziataprima,ùnsòmiccaintrutiper incredulità.
7Dinovu,limitòuncertughjornu,dicenduinDavid: Oghje,dopuàtantutempu;cum'èhèdettu,oghje,sèvo vuletesenteasovoce,ùninduriscemiccaivostricori.
8Car,s'èGhjesùliaviadaturiposu,alloraùnavissimicca parlatudopudiunaltrughjornu
9CifermadunqueunriposuàupopuludiDiu.
10Perchèquelluchìhèintrutuinusoriposu,hàancu cessatudiesoopere,cum'èDiuhàfattudaisoi
11Travagliemudunqueàentreinquelluriposu,affinchì qualchissiaùncascàdopuàulistessuesempiudi incredulità.
12PerchèaparolladiDiuhèrapida,èputente,èpiù affilatacàqualsiasispadaàduitaglii,penetrantefinuàa divisionedil'animaèdiuspiritu,èdiearticulazionièdia medula,èdiscerneipinsamentièl'intenzionidiucore.
13Ùncihènècriaturachìùnhèmiccamanifestatainuso visu,matutteecosesònudeèaperteàl'ochjidiquellucù qualeavemudafà
14Videndudunquechìavemuungransacerdote,chìhè passatuinucelu,Ghjesù,uFiglioludiDiu,tenemufermu anostraprofessione
15Perchèùnavemumiccaunsuvrasacerdotechìùnpò miccaessetoccucùusintimudienostreinfirmità;maera intuttiipuntitentatucum'ènoi,masenzapeccatu
16Andemudunquecuncoraggioàutronudiagrazia,per pudèottenemisericordia,ètruvàgraziaperaiutàintempu dibisognu
CAPITOLU5
1Perchèognisuvvernusacrificadorepigliatutràl'omihè urdinatuperl'omiinciòchìtoccaàDiu,perpudèoffre rigalièsacrificiperipeccati
2Qualepòavècumpassionedil'ignoranti,èdiquellichìsò foradistrada;perquessaellustessuhèancucircundatudi infirmità
3Èperquessach'elludeve,cum'èperupopulu,cusìancu perellustessu,offreperipeccati
4Ènimuùnsipigliastuonoreperellustessu,maquellu chìhèchjamatudaDiu,cum'èAaronne.
5CusìancuCristuùns'hèglorificatuellustessuperesse fattuunsuvrasacerdote;maquelluchìlidisse:"Tusìu moFigliolu,oghjet'aghjunascitu".
6Cum'elludiceancuinunaltrulocu:Tusìunpreteper sempre,secondul'ordinediMelchisedec
7Qualeinighjornidiasocarne,quand'elluaviaoffrittu preghiereèsupplicazionicùfortichiancièlacrimeàquellu chìpudiasalvàdaamorte,èfùintesuinquelluchìteme;
8Ancus'ellueraunFigliolu,hàamparatuàl'ubbidienza perecosech'elluhàpatitu;
9Èdiventatuperfettu,hèdiventatul'autorediasalvezza eternapertuttiquellichìubbidivanu;
10ChjamatudaDiusuvrasacrificatoresecondul'ordinedi Melchisedec
11Diqualeavemuassaicosedadì,èdifficilidaesse dichjarate,postuch'èvositesordiàsente
12Perchèquanduperutempuduveteessemaestri,avete bisognuchìunuviinsignàdinovuqualisòiprimiprincipii dil'oraculidiDiu;èsòdiventatiquellichìanubisognudi latte,èmiccadicarneforte
13Perchètuttiquellichìusanulattiùnsòmiccaabiliina parolladighjustizia:perchèhèunzitellu
14Maacarneforteapparteneàquellichìsòmaiò,ancuà quellichìperviadil'usuanuisosensiesercitatiper discernisceubèèumale
CAPITOLU6
1LasciatedunqueiprincipiidiaduttrinadiCristu, andemuàaperfezione;ùnponenupiùufundamentudiu pentimentudaeoperemorte,èdiafedeversuDiu, 2Diaduttrinadiibattesimi,èdil'imposizionediemani,è diarisurrezzionediimorti,èdiughjudiziueternu
3Èquestufaremu,seDiupermette
4Perchèhèimpussibileàquellichìunavoltasòstati illuminati,èanutastatudiurigaluceleste,èsòstatifatti partecipidiuSpìrituSantu,
5ÈavètastatuabonaparolladiDiu,èeputenzidiu monduàvene,
6S'ellis'alluntananu,perrinnuvàlidinovuàupentimentu; Videnduch'ellicrucificavanudinovuuFiglioludiDiu,èu mettenuinunavergognaaperta
7Perchèaterrachìbeieinapioggiachìveneàspessu nantuàella,èpruduceerbeadatteàquellichìhèvestitu, ricevebenedizzionedaDiu
8Maquelluchìportaspineèrovihèricusatu,èhèvicinuà amaledizzione;acuifinedeveessebrusgiata.
9Ma,amati,simucunvintidiecosemegliudivoi,ècose chìaccumpagnanuasalvezza,ancus'ènoparlemucusì.
10PerchèDiuùnhèmiccainghjustuperscurdàuvostru travagliuèutravagliudil'amore,chìavetedimustratu versuusonome,inchìaveteservituàisanti,èfateu ministru.
11Èvulemuchìognunudivoidimustràalistessadiligenza àapienaassicurazionediasperanzafinuàafine:
12Chìùnsiatepigri,madiscepolidiquellichì,perviadia fedeèdiapacienza,erediteeprumesse
13PerchèquanduDiuhàfattuaprumessaàAbraham, perchèùnpudiamiccaghjuràperpiùgrande,hàghjuratu perellustessu:
14Dicendu:Disicuru,benedizzionetibenedicaraghju,è multiplicàtimultiplicaraghju
15Ècusì,dopuavèpatimentatu,ottenneaprumessa
16Perl'omiveramenteghjuranuperupiùgrande,èu ghjuramentudicunfirmazionehèperelliafinediogni disputa
17InduveDiu,vulendupiùabbondantementedifàvedeà l'eredidiaprumessal'immutabilitàdiusocunsigliu,a cunfirmavacùunghjuramentu:
18Chìperduiecoseimmutabili,inqualeeraimpussibileà Diudimentirà,pudemuavèunafortecunsulazione,chìsò fughjitiinrifughjuperpigliàasperanzachìcihèstata davanti:
19Chìasperanzaavemucum'èun'ancoradil'ànima,sicura èferma,èchìentreinquelludiuvelu;
20Induveuprecursorehèpernoiintrutu,ancuGhjesù,hà fattusuvrasacerdotepersempre,secondul'ordinedi Melchisedec
CAPITOLU7
1PerquestuMelchisedec,rèdiSalem,pretediuDiu Altìssimu,chìhàscontruàAbràhamuvultendudaa macellazionediirè,èubenedisse;
2AqualeancuAbràhamuhàdatuunadecimapartedi tuttu;primaessenduperinterpretazioneRedighjustizia,è dopuancuRediSalem,chìhè,Redipace;
3Senzababbu,senzamamma,senzadiscendenza,senza principiudighjorni,nèfinedivita;mafattucum'èu FiglioludiDiu;dimoraunpreteinpermanenza
4Cunsiderateavàquantuerastuomu,àqualeancuu patriarcaAbrahamhàdatuadecimapartediubottu
5ÈveramentequellichìsòdiifigliolidiLevi,chì ricevenul'uffiziudiusacerdòziu,anuuncumandamentudi pigliàadecimadiupopulusecondualege,valeàdìdiiso fratelli,ancus'elluescedailombid'Abrahamu:
6Maquelluchìadiscendenzaùnhèmiccacuntatadaelli, hàricevutuadecimad'Abrahamu,èhàbenedettuquellu chìaviaeprumesse
7Èsenzaognicuntradizzioneumenuhèbenedettudiu megliu
8Èquìl'omichìmorenuricevenuadecima;maquìli riceve,diqualehètistimuniatuch'elluvive
9Ècumupossudì,ancuLevi,chìriceveadecima,hà pagatuadecimainAbraham.
10Perchèeraancuinilombidiusobabbu,quandu Melchisedecuscontra
11Sidonclaperfectionétaitparlesacerdocelévitique, (carc'étaitsousluiquelepeuplerecevaitlaloi),qu'auraitilencorebesoinqu'unautreprêtres'élèveselonl'ordrede Melchisédek,etqu'ilnesoitpasappeléselonl'ordre d'Aaron?
12Peressecambiatuusacerdòziu,cihèbisognudicambià ancualege
13Perchèquelludiqualesidicenuquestecose,appartene àunaaltratribù,chìnimuùnhàmiccaassistituàl'altare
14PerchèhèevidentichìunostruSignorehèghjuntuda Ghjuda;diqualetribùMosèùnhàparlatunundainquantu àusacerdòziu
15Èhèancuassaipiùevidenti,perchèchì,àl'aspettudi Melchisedec,s'arrizzaunaltrusacerdote
16Qualehèfattu,miccasecondualegediun cumandamentucarnale,madopuàuputerediunavita senzafine
17Perchèellutistimunieghja:Tusìunpretepersempre, secondul'ordinediMelchisedec.
18Perchècihèveramenteunannullamentudiu cumandamentuchìprecedeperadebulezzaèl'inutilitàdi ellu.
19Perchèalegeùnhàfattunundadiperfettu,ma l'introduzionediunasperanzamegliuperqualeci avvicinemuàDiu.
20Èpostuch'elluùnhèmiccasenzaghjuramentuhèstatu fattuprete:
21(Carcesprêtresfurentcrééssansserment;maisceci parunsermentparceluiquiluiavaitdit:L'Eternelajuré etneserepentirapas:Tuesprêtreàjamaisselonl'ordrede Melchisédec:)
22DatantuGhjesùhèstatuassicuratudiuntestamentu megliu
23Èeranuveramenteassaipreti,perchèùnanumicca permessudicuntinuàperviadiamorte:
24Mast'omu,perch'ellucuntinueghjasempre,hàun sacerdòziuimmutable.
25Perquessach'ellupòancusalvààl'ultimuquellichì ghjunghjenuàDiuperellu,postuch'elluvivesempreper intercessioneperelli.
26Perchèuntalisuvvernusacerdotecihèdivintatu,chìhè santu,innocu,senzaimpurità,separatudaipeccatori,è fattupiùaltuchèiceli;
27Chìùnhàmiccabisognudiognighjornu,cum'èquelli grandisacrificadori,disacrificà,primaperisopiccati,è dopuperupopulu;
28Perchèalegefaceomisummisacerdotichìanu infirmità;maaparolladiughjuramentu,chìeradapoia lege,faceuFigliolu,chìhècunsacratupersempre
CAPITOLU8
1Avàdiecosechìavemuparlatuquestuhèasumma: Avemuuntalisuvvirusacerdote,chìsitrovaàamanu dirittadiutronudiaMaestàiniceli;
2Unministrudiusantuariu,èdiuverutabernaculu,chìu Signorehàpiantatu,èmiccaomu.
3Perchèognisuvvernusacerdotehèurdinatuperoffre rigalièsacrifizi:perquessa,hènecessariuchìquestuomu hàancuqualcosadaoffre.
4Perchès'ellueranantuàaterra,ùnsariamiccaprete, postuchìcisòpretichìoffrenurigalisecondualege:
5Chìserveàl'esempiuèàl'ombradiecosecelesti,cum'è MosèfùammonitudaDiuquand'elluaviadafàu tabernaculu,perchè:Vede,diceellu,chìfatetutteecose seconduumudelluchìt'hàmostratuinamuntagna.
6Maavàhàottenutuunministerupiùeccellente,daquantu hèancuumediatorediunpattumegliu,chìhèstatu stabilitunantuàprumessemegliu
7Car,s'ils'agissaitd'unepremièrealliancesansfaute,ilne fallaitpaschercherdeplacepourlaseconde
8Peressescupertucunelli,disse:Eccu,venenuighjorni, diceuSignore,quanduaghjudafàunnovupattucùacasa d'IsraeleècùacasadiGhjuda
9Miccasecondul'alleanzach'eaghjufattucùisobabbiin ughjornuchìl'aghjupigliatuinmanupercacciàliforadiu paesed'Egittu;perchèùnanumiccacuntinuatuinumo pattu,èùnliaghjumiccacunsideratu,diceuSignore.
10Perchèquestuhèupattuchìaghjudafàcùacasa d'Israeledopuàquellighjorni,diceuSignore;Puderaghju emolegeinasomente,èliscriveraghjuinisocori,è seraghjuperelliunDiu,èmisaranuunpopulu
11Èùninsignaranumiccaognunuàusovicinu,èognunu àusofratellu,dicendu:CunnisciteuSignore,perchètutti micunnosceranu,daupiùchjucuàupiùgrande
12Perchèseraghjumisericordiosodiasoiniquità,èùnmi ricurdaraghjupiùdiisopeccatièdiesoiniquità.
13Inciòch'elludice:Unnovupattu,hàfattuuprimu vechjuAvàciòchìdecadeèinvechjahèprontuàsparisce
CAPITOLU9
1Allora,inverità,uprimupattuaviaancuordinanzedi serviziudivinu,èunsantuariumundanu
2Perchècihèstatufattuuntabernaculu;uprimu,induve eraucandelabro,èatavula,èupanediamostra;chìsi chjamausantuariu
3Èdopuàusiconduvelu,utabernaculuchìhèchjamatuu Santuditutti;
4Quiavaitl'encensoird'or,etl'archedel'alliance recouverted'ortoutautour,oùsetrouvaitlepotd'orqui avaitlamanne,laverged'Aaronquibougeait,etlestables del'alliance
5Ènantuàelluicherubinidigloriachìombreggiavanuu propiziariu;diqualeùnpudemumiccaavàparlà particularmente
6Ora,quanduquestecosesòstateurdinatecusì,ipreti andavanusempreinuprimutabernaculu,cumpienduu serviziudiDiu
7Mainusicondu,usuvvernusacerdoteandavasoluuna voltaogniannu,miccasenzasangue,ch'elluoffrivaper ellustessuèperl'errorediupopulu
8USpìrituSantusignificavaquestu,chìastradadiupiù santudituttiùneraancumanifestata,mentrechìuprimu tabernaculueraancuinpiedi
9Chìeraunafiguraperl'epicaallora,inqualesòstati offertirigalièsacrifici,chìùnpudiarendeperfettuquellu chìfaciauserviziu,inquantuàacuscenza; 10Chìstavanusoluinmanciarièbevande,èdiversi lavaggi,èordinanzecarnali,imposteàellifinuàutempu diariforma
11MaCristuhèvinutuunsuvrasacerdotediecosebonià vene,peruntabernaculupiùgrandeèpiùperfettu,micca fattucùemani,valeàdìmiccadistuedifiziu;
12Nèperusanguediicaprièdiivitelli,maperuso sangue,intrìunavoltainulocusantu,avenduottenutua redenzioneeternapernoi
13Perchès'èusanguediitoruèdiicapri,èacendradi unavaccachìspruzzal'impuru,santificaàapurificazione diacarne:
14QuantupiùusanguediCristu,chìperviadiuSpìritu eternus'hèoffertuellustessusenzamacchiaàDiu, purgheràavostracuscenzadal'operemorteperserveuDiu vivu?
15Èperquessahèumediatorediunovutestamentu,chì perviadiamorte,peraredenzionedietrasgressionichì eranusottuàuprimutestamentu,quellichìsòchjamati ricevenuaprumessadil'ereditàeterna
16Perchèduv'ellucihèuntestamentu,cihèancu necessariamenteamortediutestatore.
17Perchèutestamentuhèdiforzadopuàamortedil'omi; altrimentiùnhènundadiforzamentreviveutestatore
18Alloranèuprimutestamentuùnhèstatudedicatusenza sangue
19Car,quandMoïseeutdittouslespréceptesàtoutle peupleselonlaloi,ilpritlesangdesveauxetdeschèvres, avecdel'eau,delalaineécarlateetdel'hysope,etil aspergealelivreettoutlepeuple
20Dicendu:QuestuhèusanguediupattuchìDiuvihà mandatu
21Inoltre,hàspruzzatudisangueutabernaculuètuttii vasidiuministeru.
22Èquasitutteecosesòpurificatedausangueperalege; èsenzaspargimentudisangueùnhèmiccarimissione
23Eradunquenecessariuchìimudellidiecoseinicelisi purificàvanucùquesti;maecosecelestialistessicù sacrificimegliucàquesti
24PerchèCristuùnhèmiccaintrutuinilochisantifatticù emani,chìsòefigurediuveru;mainucelustessu,avà perappareinapresenzadiDiupernoi:
25Neppuruch'ellus'offrassispessu,cum'èusuvvernu sacerdoteentraogniannuinulocusantucùusanguedi l'altri;
26Perchètandudeveavèspessusoffrendudapoia fundazionediumondu;maavàhèapparsuunavoltaàa finediumondupersguassàupeccatuperusacrifiziudi ellustessu.
27Ècum'èhèdistinatuàl'omimoriunavolta,madopuu ghjudiziu:
28AlloraCristuhèstatuoffrittuunavoltaperpurtài peccatidiparechji;èàquellichìl'aspettanu,apparisceràa secondavoltasenzapeccatuperasalvezza.
CAPITOLU10
1Perchèalegechìhàl'ombradiecoseboniàvene,è miccal'imaghjinastessadiecose,ùnpòmai,cùquelli sacrifiziichìanuoffrittuannuperannu,perfezziona continuamentequellichìvenenu
2Perchèdunqueùnanumiccacessatudiessepruposti? perchèchìiadoratoriunavoltapurgatiùnavianumicca avutupiùcuscenzadiipeccati
3Mainquellisacrificicihèunricordutornafattudii peccatiogniannu.
4Perchèùnhèpussibilichìusanguediitoruèdiicapri cacciàipeccati
5Perquessa,quand'elluhèvinutuinumondu,dice: Sacrificiuèoffertaùnavetevulsutu,mauncorpum'ai preparatu
6Inl'olocaustuèisacrifiziiperupeccatuùnavetemicca avutupiacè.
7Alloraaghjudettu:Eccu,vengu(inuvoluminudiulibru hèscrittudimè)àfàatovulintà,oDiu
8Sopra,quanduelludisse:Sacrificiuèolocaustu, holocaustoèsacrificiuperupeccatuùnavetemicca vulsutu,èùnavetemiccapiacè;chìsòprupostidaalege;
9Alloradisse:Eccu,venguàfàatovulintà,oDiuPiglia uprimu,perpudèstabilisceusicondu
10Peraqualevulintàsimusantificatiperviadil'offertadi ucorpudiGhjesùCristuunavoltapertutte
11Èognipretestaognighjornu,servenduèoffreàspessu istessisacrifici,chìùnponumaicacciàipeccati:
12Maquestuomu,dopuavèoffruunsacrifiziuperi peccatipersempre,sipusòàadirittadiDiu;
13D'orainavantiaspettendufinuàchìisonemichi diventeranuisopedi
14Perchèperunasolaoffertahàperfezionatupersempre quellichìsòsantificati.
15ChìuSpìrituSantuhèancuuntistimunianzapernoi, perchèdopuavèdettuprima:
16Questuhèupattuch'aghjudafàcunellidopuàquelli ghjorni,diceuSignore,aghjumessuemolegeinisocori, èinasomenteliscriveraghju;
17Èùnmiricurdaraghjupiùdiisopiccatièiniquità.
18Avàinduvehèarimissionediquesti,ùncihèpiù offertaperupeccatu
19Avendudunque,fratelli,l'audaciadientreinuSantuper usanguediGhjesù,
20Perunavianovaèviva,ch'elluhàcunsacratupernoi,à traversuuvelu,valeàdìasocarne;
21ÈavèunsuvrasacerdotesopraacasadiDiu;
22Avvicinemucùuncoreveruinpienaassicuranzadi fede,avenduunostrucorespruzzatudaunacuscenzamale, èunostrucorpulavatucùacquapura
23Tenemufermuaprufessionedianostrafedesenza vacilà;(perchèelluhèfiduchìhàprumessu;)
24Ècunsideremul'unl'altruperpruvucààl'amoreèàe boniopere:
25Ùnabbanduneghjamiccal'assembleadinoistessi, cum'èamaneradicerti;maesurtenduunuàl'altru:ètantu più,chìvedeughjornuavvicinassi
26Perchè,s'ènoipechemuvuluntariamente,dopuchì avemuricevutuacunniscenzadiaverità,ùncirestapiù sacrificiuperipeccati.
27Maunacertaaspittàspaventosadiughjudiziuèdiuna indignazioneardente,chìdivoreràl'avversari
28CeluiquiméprisaitlaloideMoïsemourutsanspitié sousdeuxoutroistémoins:
29Quantupunizionipiùdolorose,supponete,seràritenutu degnu,quelluchìhàpisatuuFiglioludiDiu,èhà cunsideratuusanguedil'allianza,cùqualeelluhèstatu santificatu,unacosaimpura,èhàfattudisprezzuàSpiritu digrazia?
30Perchècunniscemuquelluchìhàdettu:Avindettahèà mè,aghjudaricusà,diceuSignoreÈdinò,uSignore ghjudicheràusopopulu.
31HèunacosaspaventosadicascàinemanidiuDiuvivu
32Maricurdatevidiitempiantichi,iniquali,dopuchìvi erateilluminati,avetesuppurtatuunagrandelottadi afflizioni;
33Inparte,mentrech'ètùerastatufattuunsguardu,siada rimproverièafflizioni;èinparte,mentrechìdiventevi cumpagnidiquellichìeranucusìutilizati
34Perchèaveteavutuacumpassionedimèinimoligami, èavetepigliatucungioiauspoliamentudiivostribeni, sapenduinvoistessichìaveteinuceluunasustanza megliuèdurabile
35Ùnlasciatedunquemiccaavostrafiducia,chìhàuna grandericumpensadiricumpensa
36Perchèavetebisognudipacienza,perchì,dopuavè fattuavulintàdiDiu,pudetericeveaprumessa
37Perunpocuditempu,èquelluchìhàdavene, ghjunghjerà,èùntardaràmicca.
38Avàughjustucamparàdaafede;mas'ellusiritrae,a moànimaùnhàmiccapiacèinellu
39Manoiùnsimudiquellichìsiritiranuàaperdizione; madiquellichìcrèdenuàasalvezzadil'anima
CAPITOLU11
1Avàafedehèasustanzadiecosesperate,l'evidenzadie cosechìùnsivedenu.
2Perquessa,l'anzianianuottenutuunabonarelazione
3Permezudiafede,capiscenuchìimondisòstati inquadratidaaparolladiDiu,cusìchìecosechìsivedenu ùnsòmiccastatefattedicosechìsivedenu
4PerafedeAbeloffrìàDiuunsacrificiupiùeccellentedi Caïnu,perqualeelluaviatistimunianzach'ellueraghjustu, Diutistimunienduisorigali;
5PerafedeEnochhèstatutraduttuperùnvedemiccaa morte;èùnhèstatutrovu,perchèDiul'aviatraduttu: perchèprimadiasotraduzzione,aviaavutustu tistimunianza,ch'ellupiacevaàDiu
6Masenzaafedehèimpussibuledipiacèàellu,perchè quelluchìveneàDiuhàdacredech'elluhè,èch'elluhèun ricumpensatorediquellichìucercanudiligentemente
7PerviadiafedeNoè,avvistatudaDiudiecosechìùnsi vedenuancu,mossudipaura,hàpreparatuunarcapera salvezzadiasocasa;perelluhàcundannatuumondu,è divintòeredidiaghjustiziachìhèperafede.
8PerafedeAbràhamu,quand'ellufùchjamatuperescein unlocuch'elluaviadariceveineredità,ubbidì;èsin'andò, senzasapèduv'elluandava.
9Perviadiafedes'hèandatuinupaesediaprumessa, cum'èinunpaesestraneru,abitenduintabernaculicùIsaac èGhjacobbu,l'eredicunelludialistessaprumessa
10Perchèaspittavaunacitàchìhàfundamenti,chìu custruttoreèucreatorehèDiu
11PerviadiafedeancuSarastessahàricevutuaforzadi cuncepisceadiscendenza,èhàdatuunfiglioluquand'ella aviapassatul'età,perchèhàghjudicatufiduquelluchìavia prumessu
12Perquessa,cisbulicòancudiunu,èquelluchìeraquasi mortu,quant'èestellediuceluinmultitùdine,ècum'èa renachìhèvicinuàumareinnumerabili
13Tuttisòmortiinafede,ùnavèmiccaricevutue prumesse,maavèvistudaluntanu,èsisòpersuasidielli,è l'abbraccianu,ècunfessuch'ellieranustranierièpellegrini nantuàaterra
14Perchèquellichìdicenutalicosedichjaranu chjaramentech'ellicercanuunpaese.
15Èveramente,s'elliavianuavutuinmentediquellu paesedainduvesòsurtiti,puderianuavèl'uppurtunitàdi vultà.
16Maavàbramanuunpaesemegliu,valeàdìunceleste: perquessa,Diuùnhèmiccavergognadiessechjamatuu soDiu,perchèhàpreparatuperelliunacità.
17PerafedeAbràhamu,quand'elluhèstatupruvucatu, offriIsaac;èquelluchìaviaricevutueprumesseoffreuso figlioluunigenitu
18Diqualehèstatudettu:ChìinIsaacseràchjamatuato sumente:
19ContuchìDiuhàsappiuturisuscitallu,ancudaimorti; dainduveancuuricivutuinunafigura
20PerafedeIsaacbenedisseGhjacobbuèEsaùinquantuà ecoseàvene
21PerafedeGhjacobbu,quandueramorente,benedissei duifigliolidiGhjiseppu;èadurà,appoghjatunantuàa cimadiusobastone
22PerafedeGhjiseppu,quand'elluhèmortu,fece menzionediapartenzadiifigliolid'Israele;èhàdatu cumandamentiriguardantiisoossi
23PerafedeMosè,quand'ellueranatu,fùoculatutrèmesi daisogenitori,perchèanuvistuch'ellueraunzitellu propiu;èùnanumiccapauradiucumandamentudiurè
24PerafedeMosè,quandueraghjuntuàl'anni,ricusòdi essechjamatuufiglioludiafiglioladiFaraone;
25Scegliepiuttostudisoffrel'afflizzionicùupopuludi Diu,chèdigodediipiacèdiupeccatuperunastagione;
26VidenduurimproverudiCristupiùricchezzachèi tesoriinEgittu,perchèelluaviarispettuàaricumpensadi aricumpensa
27Perafede,abbandunòl'Eggittu,senzatemel'iradiurè, perchèhàsuppurtatu,cum'èvedequelluchìhèinvisibule
28PerviadiafedefeceaPasqua,èl'aspersionedisangue, perch'elluùnlitocchiuprimunatuchìhàdistruttuuprimu natu
29Perafede,passavanuuMariRossucum'èinterrasecca, chìl'Egizianipruvucanuàfàsòstatiaffucati.
30Perafede,imuradiGhjericusòcascate,dopuchìsò staticircundaticircasetteghjorni
31Perafede,aprostitutaRahabùnhèmiccapersucù quellichìùncrèdenu,quand'ellaaviaricevutuispiein pace
32Èchìdicudipiù?perchèutempuùnmimancavadi parlàdiGedeon,èdiBarak,èdiSansoneèdiJefte;di Davidancu,èdiSamuel,èdiiprufeti:
33Chìperviadiafedehàsottumessuiregni,hàfattua ghjustizia,ottenutuprumesse,chjudeaboccadileoni,
34Spengiòaviulenzadiufocu,scappòdaufiludiaspada, daadebulesòstatiresiforti,s'eranuvalentiinalotta,vultò infughjel'armatadiistranieri
35Edonneanuricivutuisomortiresuscitati;èl'altrisò statitorturati,ùnaccettanumiccaaliberazione;ch'elli puderanuotteneunarisurrezzionemegliu:
36Èl'altrisòstatipruvatiàburlanièflagellazionicrudeli, iè,inpiùdiligamièprigiò:
37Sòstatilapidati,segati,tentati,ammazzaticùaspada; andavanuinpellidipecurièdicapre;essendu indispensabile,afflittu,turmentatu;
38(Diqualeumonduùneramiccadegnu:)andavanuini deserti,èinmuntagne,èinitaneèegrottediaterra.
39Ètuttiquesti,avenduottinutuunbonurapportupervia diafede,ùnanumiccaricevutuaprumessa:
40Ddiucihàfurnituqualcosadimegliupernoi,chìsenza noiùnsiamiccaperfettu
CAPITOLU12
1Perquessa,videnduchìancunoisimucircundatidauna nuvolacusìgrandeditistimunianzi,abbandunemuogni pesu,èupeccatuchìciaccumpagnacusìfacilmente,è corremucunpacienzaacorsachìcihèmessadavanti.
2FighjenduàGhjesù,l'autoreèafinituradianostrafede; chì,peragioiachìhèstatamessadavantiàellu,hà suppurtatuacroce,disprezzenduavergogna,èhèpusatuà adirittadiutronudiDiu
3Perchècunsidereghjaquelluchìhàpatituunatale cuntradizionediipeccatoricontr'àellustessu,perùnesse stanchièsbulicatiinavostramente
4Ùnaveteancuresistituàusangue,inlottacontruu peccatu.
5Èavetescurdatudil'esurtazionechìviparlacum'èài zitelli:Figliolu,ùndisprezzatemiccaacastigazionediu Signore,nèsventàquanduvirimproveratedaellu.
6PerquelluchìuSignoreama,ellucastiga,èflagellaogni figlioluchìriceve
7S'èvosuppurtateapunizioni,Diuvitrattacum'ècùi figlioli;perchèchìfiglioluhèquelluchìubabbuùn castighja?
8Mas'èvositesenzacastigo,diqualetuttisòpartecipi, allorasitebastardi,èmiccafiglioli
9Inpiù,avemuavutuibabbidianostracarnechìcianu currettu,èliavemudaturiverenza:ùnseremupiùassai sottumessiàuBabbudiispiritiècampà?
10Perchèinverità,perunipochidighjorni,cianupunitu, seconduusopiacè;maelluperunostruprufittu,chì pudemuessepartakersdiasosantità
11Ora,nisunapunizioneperupresentepareessegioia,ma dulore;madopudàufruttupacificudighjustiziaàquelli chìsòesercitatidaellu
12Perquessa,alzateemanichìpendenu,èighjinochje debuli;
13Èfatechjassidrittiperivostripedi,perchìciòchìhè zoppuùnsiaturnatudaastrada;mach'ellasiapiuttostu guarita.
14Seguiapacecùtuttil'omi,èasantità,senzachìnimuùn vedeuSignore:
15Fighjendudiligentemente,chìnimuùnmancadia graziadiDiu;chìogniradicadil'amarezzachìspuntati turba,ècusìchìparechjisòimpurtati;
16Depeurqu'ilyaitunfornicateurouunprofane,comme Esaü,quiavendusondroitd'aînessepourunmorceaude viande
17Perchèsapetechìdopu,quanduelluaviaereditatua benedizzione,hèstaturiittatu,perchèùnhàtrovulocudi penitenza,ancus'ellul'hàcercatucùcuracùlacrime.
18Perchèùnsitemiccaghjuntuàamuntagnachìpuderia essetuccata,èchìbrusgiavacùufocu,nèàabughjura,èa bughjuraèatempesta.
19Èusonudiunatromba,èavocedieparolle;chìvoce quellichìanuintesusuppliavanuchìaparollaùnlifussi piùdetta:
20(Perch'elliùnpudianusuppurtàciòchìhèstatuurdinatu, ès'èunabestiatoccaamuntagna,seràlapidata,otrafittacù undard
21Ècusìterribilieraavista,chìMosèdisse:«Iotimore assaiètremu:)
22MasìghjuntiàamuntagnadiSion,èàacitàdiuDiu vivu,aGhjerusalemmeceleste,èàunainnumerable cumpagniadianghjuli
23Àl'assembleageneraleèàachjesadiipriminati,chìsò scrittiinucelu,èàDiu,ughjudiceditutti,èàispiritidi l'omighjustiresiperfetti,
24ÈàGhjesù,umediatorediunovupattu,èàusanguedi l'aspersione,chìparlamegliucàquellud'Abel.
25FatechìùnricusatemiccaquelluchìparlaCar,s'ils n'ontpaséchappéàceuxquiontrefuséceluiquiaparlésur laterre,àplusforteraisonnes'échapperaientpas,sinous nousdétournonsdeceluiquiparleduciel
26Asovocetanduscuzzulòaterra;maavàhàprumessu, dicendu:Ancoraunavoltascuzzulumiccasoluaterra,ma ancuucelu
27Èstaparolla,Ancoraunavolta,significaacacciàdie cosechìsòscuzzulate,cum'èdiecosechìsòfatte,affinchì ecosechìùnponuessescuzzulatesifermanu
28Perquessa,avemuricivutuunregnuchìùnpòmicca essemossu,avemuagrazia,perquessa,pudemuserveà Diucunreverenzaètimoredivinu
29PerchèunostruDiuhèunfocuconsumante
CAPITOLU13
1Lasciacuntinuàl'amorefraternu.
2Ùnviscurdatemiccadiintratteneistranieri:perchècusì alcunianuintrattenutul'anghjulisenzasapè
3Ricurdatividiquellichìsòinligami,cum'èliaticunelli; èquellichìsoffrenul'adversità,cum'èessenduvoistessi ancuinucorpu
4Umatrimoniuhèonoratuintutti,èulettusenza maculazione,maDiughjudicheràiprostitutièl'adulteri
5Chìatocunversazionesiasenzacupidigia;è cuntentatevidiciòchìavete,perchèelluhàdettu:Ùnti lasciaraghjumai,nètiabbandunaraghju
6Perchìpudemudìcuncoraggio:USignorehèumo aiutu,èùntemeraghjumiccaciòchìl'omumifarà.
7Ricurdatividiquellichìanuuregnunantuàvoi,chìvi anudettuaparolladiDiu,chìasofedeseguitanu, cunsiderenduafinediasocunversazione
8GhjesùCristuulistessuieri,èoghje,èpersempre
9Ùnlasciatemiccapurtatecùduttrinediverseèstrane
Perchèhèunabonacosachìucoresiastabilitucùgrazia; miccacùcarni,chìùnanumiccaprufittuàquellichìsò statioccupatiinquestu
10Avemuunaltare,diqualeùnanumiccaudirittudi manghjàchìserveutabernaculu
11Perchèicorpidiquellebestie,chìusosanguehè purtatuinusantuariudaugransacrificadoreperupeccatu, sòbrusgiatiforadiucampu
12Perquessa,ancuGhjesù,persantificàupopulucùuso sangue,hàpatituforadiaporta
13Andemudunqueversuelluforadiucampu,purtenduu sorimproveru.
14Perchèquìùnavemumiccaunacitàcuntinuvata,ma cerchemuunachìvene.
15Perellu,dunque,offremuusacrifiziudilodeàDiuin permanenza,valeàdìufruttudienostrelabbrachì ringrazianuusonome
16Maperfàubèèpercumunicàùnviscurdatemicca: perchèditalisacrificiiDiuhèpiacè
17Ubbiditeàquellichìanuuregnunantuàvoi,è sottumetevi:perchèveglianuperevostreànime,cum'è quellichìdevenurendecontu,perfàciòcùgioia,èmicca cundulore:chìùnhèmiccaprufittupervoi.
18Pregatepernoi:perchècunfidemuchìavemuunabona cuscenza,intutteecosedispostiàcampàonestamente
19Mavipregupiuttostudifàquestu,perch'evisiatornatu piùprestu
20AvàuDiudiapace,chìhàfattutornadaimortiu nostruSignoreGhjesù,quellugrandepastorediepecure, perviadiusanguedil'allianzaeterna,
21Fateviperfettuinognitravagliubonuperfàasovulintà, travaglienduinvoiciòchìhèpiacevuleàisooghji,per mezudiGhjesùCristu;àqualesiaagloriaperiseculi
Amen
22Èvipregu,fratelli,soffreaparollad'esurtazione,perchè viaghjuscrittuunaletterainpocuparolle
23SapetechìunostrufratelluTimoteuhèstatumessuin libertà;cunquale,s'elluveneàpocupressu,vivederaghju.
24Salutatetuttiquellichìanuuregnudivoi,ètuttiisanti Iddid'Italiavisalutanu
25Agraziasiacunvoitutti.Amen.
Ghjacumu
CAPITOLU1
1Ghjacumu,servitorediDiuèdiuSignoreGhjesùCristu, àedodicitribùchìsòspargugliati,salutu.
2Fratellimei,cuntatetuttudigioiaquand'èvocadetein diversetentazioni;
3Sapenduquestu,chìaprovadiavostrafedefacea pacienza
4Machìapacienzahàusotravagliuperfettu,affinchì siateperfettièsanu,senzamancadinunda
5Sèqualchissiadivoimancadisaviezza,ch'elludumanda àDiu,chìdààtuttil'omiliberalmente,èùnrimprovera micca;èlisaràdatu
6Mach'elludumandiinfede,senzavacillitàPerchèquellu chìvacillahècum'èl'ondadiumarepurtatadauventuè sbattuta
7Perchèquelluomuùnpensamiccachìelluriceve qualcosadiuSignore.
8Unomudoppiuhèinstabileintuttiisomodi
9Chìufratelludipocugradusirallegradich'elluhè elevatu:
10Mauriccu,perquessach'elluhèabbassatu,perchè cum'èufioredil'erba,ellupassa
11Perchèusolehèappenasuscitatucùuncaloreardente, maseccal'erba,èusofiorecasca,èagràziadiamoda perisce;
12Beatul'omuchìsoffreàatentazione,perchèquandu elluseràpruvatu,riceveràacoronadiavita,chìuSignore hàprumessuàquellichìl'amate
13Chìnimudicequanduhètentatu:SòtentatudaDiu; perchèDiuùnpòessetentatucùumale,nètentaànimu;
14Maogniomuhètentatu,quand'elluhèalluntanatudaa sopropriabrama,èattrattu.
15Allora,quandualussuriahàcuncipitu,dàupeccatu,èu peccatu,quanduhèfinitu,dàamorte.
16Ùnsbagliatemicca,imoamatifratelli.
17Ognibonurigaluèognirigaluperfettuhèdal'altu,è scendedauBabbudieluci,cùqualeùncihèmicca variabilità,nèombradivultà
18Diasovulintàcihànatucùaparolladiaverità,per esseunaspeziadiprimifruttidiesocriature.
19Perquessa,imoamatifratelli,chìogniomusiaprontuà sente,lentoàparlà,lentoàira:
20Perchèl'iradil'omuùnoperamiccaaghjustiziadiDiu.
21Perquessa,metteindisparteogniimpuritàèsuperfluità dicattiveria,èricevecunmansuetuaparollaingrastata,chì pòsalvàavostraànima.
22Masiatefàdiaparolla,èmiccasoluuditori, ingannenduvoistessi
23Perchè,s'elluhèquelluchìsenteaparolla,èmiccaun attuatore,hècum'èunomuchìvedeusovisunaturaliinun vetru
24Perchèellusivede,sineva,èsiscurdasubituciòchì eral'omu
25Maquelluchìguardainalegeperfettadialibertà,è cuntinueghjainella,ùnessendumiccaunuditore sminticatu,maunautoredil'opera,questuomuserà benedettuinasoopera
26S'èqualchissiatràvoipaririligiosu,èùnfrenamiccaa solingua,maingannausocore,areligionedist'omuhè vana.
27AreligionepuraèsenzaimpuritàdavantiàDiuèu Babbuhèquestu,Pervisitàl'orfanièeveduveinaso afflizione,èpermanteneellustessusenzamacchiadiu mondu
CAPITOLU2
1Imofratelli,ùnavetemiccaafedeinunostruSignore GhjesùCristu,uSignorediagloria,cunrispettudie persone
2Perchès'elluveneàavostraassembleaunomucùun anellud'oru,inbellivestiti,èveneancuunpoviruinvistitu vistimenti;
3Èaveterispettuàquelluchìportauvestitugay,èlidite: Siatequìinunlocubonu;èditeàipoveri:Stammiquì,o siatequìsottuàumosgabello
4Ùnsitedunquemiccaparzialeinvoistessu,èsòdiventati ghjudicidipinsamentigattivi?
5Ascoltate,imofratelliamati,Diuùnhàmiccasceltui poveridistumonduricchidifede,èeredidiuregnu ch'elluhàprumessuàquellichìl'amanu?
6MavoiavetedisprezzatuipoveriL'omiricchiùnvi opprimenumicca,èviattiranudavantiàisedidighjudiziu?
7Ùnblasfemumiccaquellunomedegnudaqualesite chjamati?
8Sèvocompiealegerealesecondul'Scrittura:Amateuto vicinucum'ètèstessu,fatebè:
9Mas'èvoaveterispettuàepersone,commetteteu peccatu,èsòcunvintidialegecum'ètrasgressori.
10Perchèquelluchìguardatuttaalege,èancuoffendein unpuntu,hèculpèvuleditutti
11Perchèquelluchìhàdettu:Ùnfatemiccaadulteriu,hà dettuancu:Ùntumbàmicca.Avàs'ètùùncommette adulteriu,mas'ètùuccidi,tùsìdivintatuuntrasgressoredi alege.
12Parlatecusì,èfatecusì,cum'èquellichìsaranu ghjudicatidaalegedialibertà
13Perchèelluaveràghjudiziusenzamisericordia,quellu chìùnhàmiccafattumisericòrdia;èamisericòrdiasi rallegracontr'àughjudiziu
14Àchìbenefiziu,imofratelli,ancus'èunomudice ch'elluhàafede,èùnhàmiccaopere?afedepòsalvà?
15Sìunfratelluounasurellahènudu,èmancadimanghjà ognighjornu,
16Èunudivoilidice:Partenuinpace,scaldateèsaziate; malgraduùnlidetemiccaciòchìhènecessariuperucorpu; chìprufitta?
17Ancucusìafede,s'ellaùnhàmiccaopere,hèmorta, essendusola
18Iè,unomupòdì:Aveteafede,èaghjul'opere: mostramiatofedesenzaetoopere,èvimustraraghjuamo fedeperemoopere
19CredichìcihèunDiu;tufacibè:idimòniicrèdenu ancu,ètremanu
20Masapete,ovanu,chìafedesenzaoperehèmorta?
21Abramu,unostrubabbu,ùneramiccaghjustificatuper l'opere,quanduelluaviaoffertuàIsaccuusofigliolunantu àl'altare?
22Avetevistucumuafedehàfattucùesoopere,èda l'opereafedehèstataperfetta?
23Ès'adempiial'Scritturachìdice:Abràhamuhàcridutuà Diu,èlihèstatuimputatuperghjustizia;èfùchjamatu AmicudiDiu
24Videtedunquechìl'omuhèghjustificatupereopere,è miccasoluperafede.
25Demême,Rahab,laprostituée,n'était-ellepasjustifiée parlesœuvres,lorsqu'elleavaitreçulesmessagerset qu'ellelesavaitenvoyésparunautremoyen?
26Perchècum'èucorpusenzauspirituhèmortu,cusìa fedesenzaoperehèancumorta
CAPITOLU3
1Fratellimio,ùnsiateassaimaestri,sapenduchì riceveremuacundannamaiò
2Perchèinparechjecoseoffendemututti.Sìqualchissiaùn offendemiccainparolla,ulistessuhèunomuperfettu,è capaciancudibriddàtuttuucorpu
3Eccu,mettimupezziinboccaàicavalli,perch'ellici ubbidissinu;èvultemuintuttuusocorpu
4Eccuancuinavi,chì,bench'ellisòcusìgrandi,èsò purtatidaventiferoci,masògiraticùuntimoneassai chjucu,induveuguvernatorevole
5Ancucusìalinguahèunpocumembru,èsivantadi grandicose.Eccu,quantugrandemateriaunpocufocu accende!
6Èalinguahèunfocu,unmondudiiniquità:cusìhèa linguatràinostrimembri,chìimpurtatuttuucorpu,è metteinfocuucursudianatura;èhèmisuàufocudi l'infernu
7Perognitipud'animali,èd'acelli,èdiserpenti,èdie coseinumare,sòammansati,èsòstatiammansatida l'umanità
8Maalinguanimupòammansà;hèunmaleindisciplinatu, pienudivelenumortale
9Perquessa,benedicemuDiu,ancuuBabbu;ècunellu maledimunoil'omi,chìsòfattiàasimilitudediDiu.
10Daastessaboccaesceabenedizzioneèamaledizzione Imofratelli,questecoseùndevemiccaessecusì
11Unafontanamandainulistessulocuacquadolceè amara?
12Uficu,imofratelli,pòpurtàfruttid'alivu?ounavigna, fichi?cusìùnpòmiccafuntanasiarendeacquasalataè fresca
13Qualehèunomusàviuèdotatudicunniscenzatràvoi? ch'ellumustraràdaunabonacunversazioneesooperecù mansuitàdisaviezza
14Mas'èvoaveteinvidiaamaraèliteinivostricori,ùn gloriatemicca,èùnmentimiccacontruàaverità
15Stasaviezzaùnscendemiccadasopra,mahèterrena, sensuale,diavulosa
16Perchèinduvecihèinvidiaèlite,cihècunfusioneè ognitravagliumale
17Maasaviezzachìhèdisoprahèprimapura,dopu pacifica,gentile,èfaciuled'esseinvocata,pienadi misericordiaèdibonifrutti,senzaparzialitàèsenza ipocrisia.
18Èufruttudiaghjustiziahèsuminatuinapacediquelli chìfacenuapace
CAPITOLU4
1Dainduveveneguerrièlottetràvoi?Ùnvenenumicca daquì,ancudiivostridesiderichìaguerrainivostri membri?
2Voibramate,èùnavetemicca:uccidete,èbramated'avè, èùnpudetemiccaottenevule:cumbatteèguerri,maùn avetemicca,perchèùndumandatemicca.
3Voidumandate,èùnricevetemicca,perchèdumandate male,perpudècunsumànantuàivostribrami
4Adulterièadultere,ùnsapetemiccachìl'amiciziadiu monduhèinimiciziadiDiu?quelluchìdunqueseràun amicudiumonduhèunemicudiDiu.
5Pensatechìl'Scritturadiceinvanu:Uspirituchìabitain noibramal'invidia?
6Maelludàpiùgrazia.Perquessaelludice:Diuresisteà l'orgogliosi,madàgraziaàl'umili
7SottumetevidunqueàDiuResistiàudiavulu,èellu fughjeràdavoi.
8AvvicinateviàDiu,èellus'avvicinerààvoiPurificatee vostremani,peccatori;èpurificateivostricori,voidoppia mente.
9Siateafflitti,èpienghje,èpienghje:chìavostrarisasia turnataindolu,èavostragioiainpisanti
10UmiliatevidavantiàuSignore,èelluvisusciterà.
11Ùnparlatemiccamaleunudil'altru,fratelliQuelluchì parlamalediusofratellu,èghjudicheghjausofratellu, parlamaledialege,èghjudicheghjaalege:mas'ètù ghjudicheghjaalege,ùnsitemiccaunautoredialege,ma unghjudice
12Cihèunsolulegislatore,chìhècapacidisalvàèdi distrughje:qualesìchìghjudicàunaltru?
13Andateàavà,voichìdite:oghjeodumaneandemuin unatalecità,èandemuquìunannu,ècumpràèvende,è averemuguadagnu
14InvecechìùnsapetemiccaciòchìseràudumanePer chìhèavostravita?Hèancuunvapore,chìappareperun pocuditempu,èpoisvanisce
15Perquessa,duvetedì:SeuSignorevole,camperemu,è faremuquestuoquellu.
16Maavàvirallegrateinivostrivanti:tuttuciòchì rallegrahèmale
17Perquessa,àquelluchìsàdifàubè,èùnuface,hè peccatu
CAPITOLU5
1Andateàavà,oricchi,pienghjiteèululateperevostre miseriechìviveneranusopra
2Evostrericchezzesòcurrutte,èivostrivistimentisò mothe
3Utooruèl'argentusòcancru;èarugginedielliseràun tistimonecontruàvoi,èmanghjaràavostracarnecum'èu focuAveteaccumulatutesoruinsemeperl'ultimighjorni
4Eccu,usalariudiitravagliadorichìanucugliatuivostri campi,chìhèdivoiritenutudaufrode,grida,èigrididi quellichìanumigliuratusòintrutiinl'arechjediuSignore diusabaoth
5Avetevissutuinpiacènantuàaterra,èstatidisprezzati; avetenutrituivostricori,cum'èinunghjornudi macellazione
6Avetecundannatuèuccisuighjusti;èùntiresistemicca
7Siatedunquepazienti,fratelli,finuàavenutadiu Signore.Eccu,uvignaghjoluaspettaufruttupreziosudia terra,èhàlongapacienzaperellu,finuàch'elluricevea primaèl'ultimapiova.
8Siateancuvoipazienti;Stabbilisceivostricori:perchèa venutadiuSignores'avvicina
9Fratelli,ùnviscuntatemiccal'unàl'altru,perùnesse cundannati:eccu,ughjudicestadavantiàaporta.
10Pigliate,fratelli,iprufeti,chìanuparlatuinunomediu Signore,peresempiudisoffrenzaèdipacienza
11Eccu,cuntemucuntentiquellichìduranuAveteintesu parlàdiapacienzadiJob,èavetevistuafinediuSignore; chìuSignorehèassaipietosu,èditeneramisericordia.
12Masopratuttu,imofratelli,ùnghjuràmicca,nèperu celu,nèperaterra,nèperognialtrughjuramentu:machì uvostrusìsiasì;èuvostrunò,nò;perùncascàin cundanna
13Qualchissiatràvoihèafflitta?lascialupricàQualchese allegra?ch'ellucantisalmi.
14Cihèunmalatutràvoi?ch'elluchjamal'anzianidia chjesa;èch'ellipricànuperellu,unghjendulud'oliuinu nomediuSignore:
15Èapreghieradiafedesalveràimalati,èuSignoreu risuscitarà;ets'ilacommisdespéchés,ilsluiseront pardonnés.
16Cunfessateivostridifettil'unàl'altru,èpregatel'unu perl'altru,peresseguaritiApreghieraferventeefficacedi unomughjustuhèassaiutile.
17Eliaeraunomusottumessuàepassionicum'ènoi,èhà pricatufervimentiperch'elluùnpiovessi;èùnpioveva miccanantuàaterrainuspaziuditrèannièseimesi.
18Èhàpricatudinovu,èuceluhàdatuapioggia,èaterra hàpurtatuusofruttu
19Fratelli,s'èqualcunudivoisisviadaaverità,èunuu cunvertisce;
20Fatesapèchìquelluchìcunvertisceupeccatoreda l'errorediusomodu,salveràun'animadaamorte,è piattaràunamultitùdinedipiccati
1Petru
CAPITOLU1
1Petru,apòstuludiGhjesùCristu,àistranierispargugliati inuPontu,inGalazia,inCappadocia,inAsiaèinBitinia, 2ElettuseconduaprecunniscenzadiDiuBabbu,perviadi asantificazionediuSpìritu,àl'ubbidenzaèl'aspersionedi usanguediGhjesùCristu:Graziaàvoièpace,sia multiplicate
3BenedettusiauDiuèBabbudiunostruSignoreGhjesù Cristu,chì,seconduasoabbundantemisericordia,cihà rigeneratuàunasperanzavivaperarisurrezzionedi GhjesùCristudaimorti.
4Àun'ereditàincorruptible,senzaimpura,èchìùnsi sguassatemicca,riservataàvoiinucelu, 5ChìsòguardatidaaputenzadiDiupermezudiafedeàa salvezzaprontaàesserevelatainl'ultimutempu
6Inqualevirallegrateassai,ancus'èavàperunastagione, s'ellucihèbisognu,siteinpistezzaperparechjetentazioni.
7Affinchìaprovadiavostrafede,essenduassaipiù preziosachèl'oruchìperisce,ancus'elluhèpruvatacùu focu,sitruvòàlodeèonoreègloriaàl'apparizionedi GhjesùCristu
8Quelluchìùnhàmiccavistu,amate;inquale,ancus'è avàùnuvedete,macredendu,virallegratedigioia indicibileèpienadigloria:
9Riceveafinediavostrafede,ancuasalvezzadievostre ànime.
10Diqualesalvezza,iprufetianuinvestigatuècercatu diligentemente,chìanuprufetizatudiagraziachìdeve veneàvoi.
11Cerchenduciòchì,oquantutempu,uSpìritudiCristu chìerainellihàsignificatu,quanduellutistimuniavanuin anticipuesoffrenzediCristu,èagloriachìdeveesse seguita
12Àqualehèstaturevelatuchìùnanumiccaàellistessi, maànoichìanuservituecosechìvisòavàannunziateda quellichìvianuannunziatuuVangelucùuSpìrituSantu mandatudaucelu;ciòchìl'anghjulivolenuguardà
13Perquessa,cinghjeilombidiavostramente,siatesobri, èsperatefinuàafineagraziachìvisaràpurtataàa rivelazionediGhjesùCristu; 14Cum'èfiglioliubbidienti,ùnfatemiccavoistessu seconduàidesideridiprimainavostraignuranza: 15Macum'èquelluchìvihàchjamatuhèsantu,cusìsiate santiinognimodudicunversazione;
16Perchèhèscrittu:Siatesantu;perchèsòsantu 17Ès'èvochjamateuBabbu,chìsenzarispettudie personeghjudicheghjasecondul'oparadiogniomu, passateutempudiuvostrufurasteruquìinpaura
18Perchèsapetechìùnsitemiccastatiriscattaticùcose corruttibile,cum'èargentuèoru,daavostravana conversazionericevutadaatradizionedaivostribabbi;
19MacùusanguepreziosudiCristu,cum'èd'agnellu senzadifettuèsenzamacchia: 20Qualehèveramentestatupreordinatuprimadia fundazionediumondu,mahèstatumanifestatuinquesti ultimitempipervoi
21ChìperellucredeinDiu,chìl'hàrisuscitatudaimortiè chìlihàdatuagloria;chìavostrafedeèasperanzapò esseinDiu.
22Videnduchìavetepurificatuavostraànimainubbidite àaveritàpermezudiuSpìrituàl'amoresenzafintadii fratelli,guardatechìviamatecùuncorepurofervente.
23Essendunatudinovu,miccadisumentecorruptible,ma diincorruptible,daaparolladiDiu,chìviveèfermaper sempre.
24Perchèognicarnehècum'èl'erba,ètuttaagloriadi l'omucum'èufioredil'erbaL'erbasisecca,èusofiore cade:
25MaaparolladiuSignoredurapersempreÈquestuhè aparollachìdauVangeluhèpridicatuàvoi
CAPITOLU2
1Perquessa,abbandunenduognimalizia,èogniastuzia,è ipocrisie,èinvidie,èognimalediscorsu, 2Cum'èizitellinascuti,desiderateulattisincerudia parolla,perpudècrescecusì:
3S'èvoavetetastatuchìuSignorehègrazia
4Àquelluchìvene,cum'èunapetraviva,daveru disprezzatadal'omi,masceltadaDiuèpreziosa, 5Voiancu,cum'èpetrevivaci,sòcustruitiunacasa spirituale,unsacerdòziusantu,peroffresacrificispirituali, accettabiliàDiudaGhjesùCristu.
6Perquessa,hèancucuntenutuinl'Scrittura:Eccu,aghju pusatuinSionunapetraangula,eletta,preziosa; 7Pervoidunquechìcredech'elluhèpreziosu;maàquelli chìsòdisubbidienti,apetrachìicustruttorianurifiutatu, hèfattaucapudil'angulu.
8Èunapetrad'impudenza,èunapetrad'offisca,ancuper quellichìs'imbazzanuinaparolla,essendudisubbidienti; 9Mavoisìunagenerazionescelta,unsacerdòziuriali,una nazionesanta,unpopuluparticulari;affinchìvimustrassi elodidiquelluchìvihàchjamatudaabughjuraàasoluce maravigliosa:
10Chìinupassatuùneramiccaunpopulu,machìsòavà upopuludiDiu;
11Caricari,vipregu,cum'èstranierièpellegrini, astenetevidaidesidericarnali,chìguerracontrul'anima; 12AvèavostracunversazioneonestaàmezuàiGentili, perchì,mentrech'elliparlanucontruàvoicum'èmalfattori, ponuglorificààDiuinughjornudiavisita,perviadie vostreopereboni,ch'ellivederanu
13Sottiteviàogniurdinamentudil'omuperuSignore:sia àurè,cum'èsupremu;
14Oàiguvernatori,cum'èàquellichìsòmandatidaellu perapunizionediimalfattori,èperalodediquellichì facenubè
15PerchècusìhèavulintàdiDiu,chì,cùubè,pudete metteàsilenziul'ignuranzadil'omistolti:
16Cum'èliberi,èùnadupratemiccaavostralibertàperun mantelludimalizia,macum'èservitoridiDiu
17Onoratuttil'omi.Amateafratellanza.TemeàDiu. Onoreurè
18Servitori,siatesottumessiàivostripadronicùtuttuu timore;miccasoluàiboniègentili,maancuàifroward.
19Perquestuhèdegnudiringrazià,s'èunomupera cuscenzaversuDiusoffreudulore,soffrendu ingiustamente.
20Perchìgloriahè,s'è,quand'èvosaretesbattutiperi vostridifetti,apigliatecunpacienza?mas'èvofatebè,è soffrenuperellu,pigliatepacienza,questuhèaccettatucù Diu.
21Perchèancuperquestuvisòstatichjamati,perchèancu Cristuhàpatitupernoi,lascenduciunesempiu,perchìvoi seguiteisopassi
22Qualeùnhàmiccapeccatu,nès'hètrovuingannàinaso bocca:
23Quale,quand'elluhèstatuinsultatu,ùnhàpiùinsultatu; quand'elluhàpatitu,ùnhàmiccaminacciatu;maiss'est confiéàceluiquijugejustement:
24Qualeellustessuhàpurtatuinostripeccatiinuso propiucorpunantuàl'arburu,chìnoi,essendumortiài peccati,campemuàaghjustizia;
25Perchèeratecum'èpecurechìsviavanu;maavàsò tornatiàuPastoreèuVescudievostreanime
CAPITOLU3
1Cume,moglie,siatesottumessiàivostrimariti;chì, s'elluùnubbidiscemiccaàaparolla,ponuancusenzaa parollaessevintudaacunversazionediemòglie;
2Mentrevedenuavostracunversazionecasta accumpagnatadaapaura.
3Qualechìl'ornamentuùnsiamiccaquelluadornamentu esternudiintrecciaicapelli,èdipurtassid'oru,odi vistimenti;
4Machìsial'omuoculatudiucore,inquelluchìùnhè miccacorruptible,ancul'ornamentudiunspiritumansuè tranquillu,chìhèinvistadiDiudigrandeprezzu.
5Perchèinquestumoduinitempivechjiancuedonne sante,chìanucunfidenduinDiu,siadornanu,essendu sottumessiàisomariti.
6Cum'èSaraubbidìàAbràhamu,chjamenduusignore:di qualesitesite,finuàch'èvofatebè,èùnavetemicca pauradialcunamaraviglia.
7Cume,mariti,abitatecunelliseconduacunniscenza, rendenduonoreàamoglia,cum'èàuvasupiùdebule,è cum'èerediinsemediagraziadiavita;chìevostre preghiereùnesseimpedite
8Infine,siatetuttid'unamente,pietàunudil'altru,amate cum'èifratelli,siatepietosi,siatecortesi.
9Ùnrendeumaleperumale,ol'inghjuliaperl'inghjulia: maàucuntrariubenedizzione;sapenduch'ètùsìchjamatu perquessa,peresseerediteunabenedizzione.
10Perquelluchìamaràavita,èvedeibonighjorni,ch'ellu s'aspittassialinguadaumale,èesolabbrach'elliùn parranumiccaingannà
11Ch'ellufughjeumale,èfàubè;ch'ellucercheràapace, èaseguita
12Perchèl'ochjidiuSignoresòsopraàighjusti,èeso arechjesòaperteàesopreghiere;maafacciadiuSignore hècontruàquellichìfacenuumale
13Èqualehèquelluchìvifaràmale,s'èvositeseguitoridi ciòchìhèbonu?
14Mas'èvosoffreteperaghjustizia,visòfelici; 15MasantificateuSignoreDiuinivostricori,èsiate sempreprontiàrispondeàogniomuchìvidumandauna ragionediasperanzachìhèinvoicùmansuitàètimore.
16Avèunabonacuscenza;chì,mentrech'elliparlanu maledivoi,cum'èdiimalfattori,ponuessevergognachì falsamenteaccusanuavostrabonacunversazioneinCristu
17Perchèhèmegliu,s'elluhèavulintàdiDiu,chìsoffrete perfàbè,chèperfàmale.
18PerchèancuCristuhàpatituunavoltaperipeccati,u ghjustuperl'inghjusti,perch'ellucipurtòàDiu,ch'elluhè statumessuàmorteinacarne,maanimatudauSpìritu.
19Perelluancuandòèpredicavaàispiritiinprigiò;
20Qualchìvoltaeranudisubbidienti,quanduunavoltaa longapacienzadiDiuaspittavainighjornidiNoè,mentre chìl'arcaeraunapreparazione,induvepochi,valeàdìottu animisòstatisalvatidal'acqua.
21Afigurasimileàaqualeancuubattèsimucisalvaancu avà(miccal'eliminazionediaimpuritàdiacarne,maa rispostadiunabonacuscenzaversuDiu)pera risurrezzionediGhjesùCristu:
22Qualehèandatuinucelu,èhèàadirittadiDiu; l'angelièl'autoritàèiputerisòsottumessiàellu.
CAPITOLU4
1PerchèdunqueCristuhàpatitupernoiinacarne, armateviancucùalistessamente:chìquelluchìhàpatitu inacarnehàcessatudiupeccatu;
2Ch'elluùncampàpiùurestudiusotempuinacarneài bramidil'omi,maàavulintàdiDiu
3Perchèutempupassatudianostravitapòesse abbastanzaperavèfattuavulintàdiipagani,quandu caminavamuinlasciviousness,luxuries,eccessidivinu, revellings,banquetings,èabominableidolatrie:
4Inciòch'ellipensanuchìhèstranuchìùncorretemicca cunelliàulistessueccessudirivolta,parlendumaledivoi
5Quirendracompteàceluiquiestprêtàjugerlesvivants etlesmorts
6Perquessa,uVangeluhèstatuannunziatuancuàquelli chìsòmorti,peresseghjudicatisecondul'omiinacarne, macampàseconduàDiuinuspiritu
7Maafineditutteecosehèvicinu:siatedunquesobri,è vegliateàapreghiera.
8Èsopraàtutteecoseavetecaritàferventetràdivoi: perchèacaritàcopreamultitùdinediipeccati
9Adupratel'ospitalitàl'unàl'altrusenzarancore.
10Cumeogniomuhàricivutuurigalu,cusìserveustessu àl'altru,cum'èboniamministratoridiagraziamultipladi Diu.
11Sèqualchissiaparla,ch'elluparlicum'èl'oraculidiDiu; s'elluhèunomuministru,ch'ellusifacicum'èacapacità chìDiudà:chìDiuintutteecosepòesseglurificatuper mezudiGhjesùCristu,àqualesiaalodeèuduminiuper sempreèsempreAmen
12Carissimi,ùnpensatemiccastranuinquantuàaprova ardentechìvihàdapruvà,cum'ès'èunacosastranaviera accaduta:
13Marallegrate,postuchìsitepartecipidiesoffrenzedi Cristu;affinchì,quanduasogloriaseràrevelata,siate ancucuntentidigioiaeccessiva.
14SèvovirimproverateunomediCristu,visòfelici; perchèuspiritudigloriaèdiDiuriposanantuàvoi:daa sopartehèmalparlatu,madaavostrapartehèglurificatu. 15Machìnimudivoisoffrecum'èassassinu,olatru,o cum'èmalfattore,ocum'ès'impegnainl'affarid'altri
16Mas'èqualchissiasoffrecum'ècristianu,ch'elluùnsia vergogna;mach'elluglurificààDiuinquestunome.
17Perchèutempuhèghjuntuchìughjudiziudeve principiàinacasadiDiu;ès'elluprincipiaprimadanoi, chìseràafinediquellichìùnubbidiranumiccaàu VangeludiDiu?
18Ès'èughjustuhèappenasalvatu,induveapparisceranu l'impiustuèupeccatore?
19Perquessa,chìquellichìsoffrenuseconduavulintàdi Diu,s'impegnanuaguardiadiasoànimaàelluinbè, cum'èàunCreatorefidu
CAPITOLU5
1L'anzianichìsòtràvoi,chìsòancuunanzianu,èun tistimonediesoffrenzediCristu,èancuunparticipantedi agloriachìseràrevelata
2PasceugregnudiDiuchìhètràvoi,piglienduaso surveglianza,miccaperforza,mavuluntà;miccaperun guadagnuimpuru,madiunamentepronta;
3Nècum'èpadronidil'ereditàdiDiu,maesseesempidiu gregnu.
4ÈquanduuCapuPastoreappariscerà,ricevereteuna coronadigloriachìùnsguassatemicca
5Similmente,voipiùghjovani,sottumetteteviàl'anziani.
Iè,tuttisiatesottumessil'unàl'altru,èvistitidiumiltà, perchèDiuresisteàl'orgogliosi,èdàgraziaàl'umili
6UmiliatevidunquesottuàamanuputentediDiu,per ch'elluviesaltààutempudebitu
7Mettetenantuàellututteevostrecura;perchèelluhà curadivoi.
8Siatesobri,vigile;perchèuvostruavversariu,udiavulu, cum'èunleoneruggitu,camminainucircondu,cerchendu qualeelludivorerà:
9Qualeresistefermuinafede,sapenduchìelistesse afflizionisòcompieinivostrifratellichìsòinumondu
10MauDiudiognigrazia,chìcihàchjamatuàasogloria eternaperCristuGhjesù,dopuchìavetepatituunpocu tempu,virendeperfetti,stabilisce,rinfurzà,stabilisce
11Àellusiaagloriaèuduminiuperiseculi.Amen.
12PerSilvanu,unfratellufiduàvoi,cum'èpensu,aghju scrittubrevemente,esurtenduètistimunienduchìquestahè averagràziadiDiuinqualestate.
13AchjesachìhèinBabilonia,elettacunvoi,visaluta;è cusìumofiglioluMarcus
14Salutateviunuàl'altrucununbasgiudicarità.Apace siacunvoituttiquellichìsòinCristuGhjesùAmen
Asecondaepistola diPetru
CAPITOLU1
1SimonPetru,servitoreèapòstuludiGhjesùCristu,à quellichìanuottenutuunafedepreziosacunnoipera ghjustiziadiDiuèdiunostruSalvatoreGhjesùCristu:
2Agraziaèapacevisiamultiplicataperviadia cunniscenzadiDiuèdiGhjesù,unostruSignore, 3Siccomuasoputenzadivinacihàdatututtuciòchìtocca àavitaèàapietà,permezudiacunniscenzadiquelluchì cihàchjamatuàagloriaèàavirtù:
4Perquessa,cisòdatuprumesseassaigrandièpreziose, affinchìperellipudeteessepartecipidianaturadivina, avenduscappatudaacorruzzionechìhèinumonduper viadialussuria.
5Èinpiù,denduognidiligenza,aghjunghjeàavostrafede virtù;èàacunniscenzadivirtù;
6Èàacunniscenzaatemperanza;èàatemperanza pazienza;èàapacienzaapietà; 7Èàapietàabontàfraterna;eacaritàfraternabontà
8Perchès'èsticosesòinvoi,èabbundanti,vifacenuchì ùnsaretenèsterilinèinfructuosiinacunniscenzadiu nostruSignoreGhjesùCristu
9Maquelluchìmancadiquestecosehècecu,èùnpòvede luntanu,ès'hèscurdatuch'elluhèstatupurificatudaiso vechjipeccati
10Perquessa,piuttostu,fratelli,fatediligenzaperassicurà avostravocazioneèl'elezzione,perchès'èvofatequeste cose,ùncascatemai
11Perchècusìvisaràservitul'entratainabbundanzainu regnueternudiunostruSignoreèSalvatoreGhjesùCristu
12Perquessa,ùnsaraghjumiccanegligentedimettevi sempreinricordudiquestecose,ancus'èvocunnosci,è essestabilituinaveritàattuale
13Iè,miparech'ellucivole,finuàch'esòinstu tabernaculu,persuscitarvi,mettenduviinricordu; 14Sapenduchìàpocutempudevurimettàstumo tabernaculu,cum'èunostruSignoreGhjesùCristum'hà mostratu.
15Inoltri,misforzaraghjudipudè,dopuàamomorte,avè sempreinricordudiquestecose
16Perchèùnavemumiccaseguituefavoleastutamente inventate,quanduviavemufattucunnosceaputenzaèa venutadiunostruSignoreGhjesùCristu,maeramu tistimoniocularidiasomaestà.
17PerchèhàricivutudaDiuBabbul'onoreèagloria, quand'elluhèghjuntuunatalevoceàelludaagloria eccellente:QuestuhèumoFiglioluamatu,inqualemisò assaipiacè
18Èstavocechìvinadaucelul'avemuintesa,quandu eramucunelluinamuntagnasanta.
19Avemudinùunaparolladiprufeziapiùsicura;àciòchì fatebèchìfateattente,cum'èàunalucechìbrillainun locubughju,finuàl'albadiughjornu,èastelladiu ghjornuspuntainivostricori:
20Sapenduquestuprima,chìnisunaprufeziadil'Scrittura ùnhèdialcunainterpretazioneprivata
21Perchèaprufeziaùnhèghjuntainitempivechjipera vulintàdil'omu;maisantiomidiDiuparlavanucum'è eranumossidauSpìrituSantu.
CAPITOLU2
1Macieraancufalsiprufetiàmezuàupopulu,cum'èci saranufalsimaestritràvoi,chì,insegretu,purtaranueresie dannàvule,rinneganuancuuSignorechìl'hàcompru,è purtaranunantuàelliunarapidadistruzzione
2Èparechjiseguiranuisomodiperniciosi;perraghjonidi qualeaviadiaveritàseràparlatamale.
3Èperviadiacupidigia,cùeparollefinte,facenu mercaderiadivoi:usoghjudiziuavàdaunbellupezzuùn siferma,èasodannazioneùnsidormemicca.
4Perchès'èDiuùnhàmiccarisparmiatul'anghjulichìanu peccatu,malihàcacciatuinl'infernu,èlihàlivatuin catenedibughjura,peresseriservatuàughjudiziu;
5Èùnhàmiccarisparmiatuuvechjumondu,mahà salvatuNoèl'ottavapersona,unpredicatoredighjustizia, purtenduudiluviunantuàumondudil'impii;
6È,trasfurmenduecitàdiSodomaèdiGomorraincendra, licundannavacùunsfondate,èlifeceunesempiuper quellichìanudacampàinl'impii.
7ÈhàliberatuughjustuLot,afflittudaacunversazione impuradiigattivi:
8(Perquelluomughjustuchìabitavaàmezuàelli,invede èintesu,avessiasoànimaghjustiziadighjornuàghjornu cùisoattiilleciti;)
9USignoresapiliberàipiidaetentazioni,èriservà l'ingiustiàughjornudiughjudiziuperessepuniti
10Masoprattuttuquellichìcaminanudopuàacarneina bramadil'impurità,èdisprezzanuuguvernuSò presuntuosi,vuluntarii,ùnanumiccapauradiparlàmaledi dignità.
11Mentrechìl'anghjuli,chìsòpiùgrandeinputenzaè putenza,ùnportanumiccaaccusazioniinghjuliatecontruà ellidavantiàuSignore.
12Maquesti,cum'èanimalibrutinaturali,fattiperesse pigliatièdistrutti,parlanumalediciòchìùncapiscenu micca;èperiranucompletamenteinasopropria corruzzione;
13Èriceveranuaricumpensadil'ingiustizia,cum'èquelli chìcuntanuupiacèdiarivoltainughjornu.Spotsch'elli sòèblemishes,sportingsicùisoinganni,mentrisifesta cunvoi;
14Avèl'ochjipienid'adulteri,èchìùnpòmiccacessàdiu peccatu;beguilinganimeinestable:uncorechìanu esercitatucùpratichecupidiche;figliolimaledetti:
15Chìanuabbandunatuastradadritta,ès'hèsviatu, seguitenduastradadiBalaam,figlioludiBosor,chìamava usalariudil'inghjustizia;
16Mahèstaturimproveratuperasoiniquità:usceccu mutuchìparlavacùavocedil'omuhàpruibituafolliadiu prufeta
17Quessisòpozzisenzaacqua,nuvolepurtatedauna tempesta;àqualeanebbiadiabughjurahèriservataper sempre
18Perchè,quand'elliparlanugrandiparolledivanità, seducenu,perviadiidesideridiacarne,perassai disprezzu,quellichìeranupuriscappatidaquellichì campanuinerrore.
19Mentreliprumettenualibertà,sòellistessiiservitoridi acorruzzione:perquelluchìl'omuhèvintu,daelluhè statupurtatuinschiavitù
20Perchè,s'èdopuavèscappatudiacontaminazionediu monduperviadiacunniscenzadiuSignoreèSalvatore GhjesùCristu,sòtornaintricatiinquestu,èvincenu, l'ultimufinihèpeghjucunellich'èuprincipiu
21Perchèeramegliuperelliùnavèmiccacunnisciutua viadiaghjustizia,chè,dopuavècunnisciutu,divultàdau santucumandamentuchìlihàdatu
22Malihèaccadutuseconduuverupruverbiu:Ucanehè tornatuàusovomitu;èaporcachìeralavataàaso sguazzatainufangu.
CAPITOLU3
1Stasecondaepistola,cari,viscrivuavà;iniduichì suscitanuivostripurimentiinmodudiricordu:
2Affinchìviricurdatedieparollechìsòstatedetteprima daisantiprufeti,èdiucumandamentudinoi,l'apòstulidi uSignoreèSalvatore:
3Sapenduquestuprima,chìveneranuinl'ultimighjorni scherni,camminendudopuàisobrami,
4Èdicendu:Induvehèaprumessadiasovenuta?perchè, postuchìibabbisisòaddurmintati,tutteecose cuntinueghjanucum'èeranudauprincipiudiacreazione
5Perquessa,volenuùnsanumiccachì,peraparolladi Diu,icelieranudil'antichi,èaterrachìstavaforadi l'acquaèinl'acqua
6Perquessa,umonduchìeratandu,sbuchjatud'acqua, perì.
7Maicelièaterra,chìsòavà,daalistessaparollasò guardati,riservatiàufocucontruàughjornudiu ghjudiziuèdiaperdizionedil'omiimpi.
8Ma,amati,ùnsiatemiccaignuratidistacosa,chìun ghjornuhècunuSignorecum'èmilleanni,èmilleanni cum'èunghjornu.
9USignoreùnhèmiccaslackinquantuàasoprumessa, cum'ècertiomicontanuslackness;mahèlongapernoi,ùn volemiccachìqualchissiaperisca,machìtuttivenenuàu pentimentu
10MaughjornudiuSignorevenecum'èunlatruina notte;inuqualiicelipassanucùungransonu,èl'elementi sifonderanucùuncalorefervente,aterraancuèl'operechì cisòessebrusgiate
11Videndudunquechìtuttequestecosesaranudissolute, chìtipudipersoneduveteesseinognisantacunversazione èpietà,
12CirchenduèaffrettenduàavenutadiughjornudiDiu, induveicelichìsònantuàufocuseranudissoluti,è l'elementisifunnucuncalorefervente?
13Inognimodu,seconduasoprumessa,cerchemunovi celièunanovaterra,inqualeabitaaghjustizia
14Perquessa,amati,vedenduch'èvocircatetalicose, siatediligentiperessetruvatidaelluinpace,senza macchiaèsenzaculpa
15ÈcuntattatechìalongapatienzadiunostruSignorehè asalvezza;cum'èunostrucarufratelluPauluvihàscrittu ancuseconduasaviezzadatuàellu;
16Cum'èancuintutteesoepistole,parlenduinellidi questecose;inqualecisòcosedifficiulidiessecapitu,chì
quellichìùnsòmiccasapientièinstabilisistrappanu, cum'èancul'altriScritture,perasopropriadistruzzione. 17Voidunque,amati,chìsapetequestecoseprima, guardatevi,chìancuvoi,essendupurtatidal'erroredii gattivi,ùncascatemiccadaavostrapropriafermezza. 18Macresceingrazia,èinacunniscenzadiunostru SignoreèSalvatoreGhjesùCristuÀellusiaagloriaavàè persempre.Amen.
APrimaEpistoladi Ghjuvanni
CAPITOLU1
1Ciòchìeradauprincipiu,chìavemuintesu,chìavemu vistucùinostriochji,chìavemuvistu,èenostremanianu trattatu,diaParolladiavita;
2(Perchèavitahèstatamanifestata,èavemuvistu,è tistimuniamu,èvimustramuavitaeterna,chìeracùu Babbu,èhèstatumanifestatuànoi;)
3Ciòchìavemuvistuèintesuvidichjaremu,chìancuvoi aveteafraternitàcunnoi;
4Èstecoseviscrivimu,chìavostragioiasiapiena.
5Questuhèdunqueumissaghjuchìavemuintesuparlàdi ellu,èvidichjaremuchìDiuhèlume,èùncihèmicca bughjurainellu.
6Sidicemuchìavemuafraternitàcunellu,èandemuina bughjura,mentimu,èùnfacemumiccaaverità:
7Mas'èandemuinaluce,cum'èelluhèinaluce,avemua cummunionecùl'altri,èusanguediGhjesùCristu,uso Figliolu,cipurificadaognipeccatu
8Sidicemuchìùnavemumiccapeccatu,ciingannamu,èa veritàùnhèmiccainnoi
9S'ènocunfessemuinostripeccati,elluhèfiduèghjustu perpardunàinostripeccati,èperpurificàdiogni ingiustizia
10Sidicemuchìùnavemumiccapeccatu,ufacemuun bugiardi,èasoparollaùnhèmiccainnoi.
CAPITOLU2
1Imofiglioli,viscrivusticose,perùnpiccàÈs'è qualchissiahàpeccatu,avemuunavvucatucùuBabbu, GhjesùCristuughjustu:
2Èelluhèapropiziazioneperinostripeccati,èmiccasolu perinostri,maancuperipiccatidiumondusanu
3Ècusìsapemuchìl'avemucunnisciutu,s'ènoguardemui socumandamenti
4Quelluchìdice:Ucunnoscu,èùnguardamiccaiso cumandamenti,hèunbugiardariu,èaveritàùnhèmiccain ellu
5Maquelluchìguardaasoparolla,inelluhèveramente l'amorediDiuperfettu:cusìsapemuchìsimuinellu.
6Quelluchìdicech'elludimorainellu,deveancuellu stessumarchjàcusì,cum'èellu
7Fratelli,ùnviscrivumiccauncumandamentunovu,ma unvechjucumandamentuchìaveteavutudauprincipiuU vechjucumandamentuhèaparollachìaveteintesudau principiu.
8Innovu,viscrivuuncumandamentunovu,chìcosahè verainelluèinvoi,perchèabughjurahèpassata,èaluce verabrillaavà.
9Quelluchìdicech'elluhèinaluce,èodiausofratellu, hèancuinbughjurafinuàavà
10Quelluchìamausofratellufermainaluce,èùncihè nisunaoccasionediscuzzulateinellu
11Maquelluchìodiausofratelluhèinabughjura,è camminainabughjura,èùnsapiinduvevà,perchèquella bughjurahàcecuisoochji.
12Viscrivu,figlioli,perchèivostripeccativisòpardunati perviadiusonome
13Viscrivu,obabbi,perchèavetecunnisciutuquelluchì hèdauprincipiuViscrivu,giovani,perchèavetevintuu gattivuViscrivu,figlioli,perchèavetecunnisciutuu Babbu.
14Viaghjuscrittu,obabbi,perchèavetecunnisciutu quelluchìhèdauprincipiuViaghjuscrittu,giovani, perchèsìforte,èaparolladiDiustainvoi,èavetevintuu gattivu
15Ùnamatemiccaumondu,nèecosechìsòinumondu Sìqualchissiaamaumondu,l'amorediuBabbuùnhè miccainellu
16Pertuttuciòchìhèinumondu,abramadiacarne,èa bramadil'ochji,èl'orgogliudiavita,ùnhèmiccadiu Babbu,mahèdiumondu
17Èumondupassa,èasobrama,maquelluchìfacia vulintàdiDiufermapersempre.
18Figlioli,hèl'ultimavolta;ècum'èaveteintesuchì l'anticristuvene,ancuavàcisòparechjianticristi;induve sapemuchìhèl'ultimavolta.
19Sòsurtitidanoi,maùneranumiccadinoi;perchès'elli avianustatudinoi,senzadubbituaverebbecuntinutucun noi:masòsurtiti,perpudèessemanifestatuchìùneranu miccatuttidinoi
20MaaveteununzionedauSantu,èsapetetutteecose 21Ùnviaghjumiccascrittuperchèùncunnoscimiccaa verità,maperchèasapete,èchìnisunaminzognahèdia verità.
22Qualehèunbugiardariu,chèquelluchìnegachìGhjesù hèuCristu?Hèl'anticristu,chìnegauBabbuèuFigliolu 23QuelluchìricunnosceuFigliolu,ùnhàmiccauPatre: (ma)quelluchìricunnosceuFiglioluhàancuuBabbu. 24Lasciatedunquestàinvoiciòchìaveteintesudau principiu.Sìciòchìaveteintesudauprincipiu,fermain voi,ancuvoi,continuereteinuFiglioluèinuBabbu 25Èquestuhèaprumessach'ellucihàprumessu,ancua vitaeterna.
26Tiaghjuscrittusticosidiquellichìviseducenu 27Mal'unzionech'èvoavetericevutudaellufermainvoi, èùnavetemiccabisognuchìnimuviinsegni;voi,starete inellu
28Èavà,figlioli,stàinellu;affinchì,quanduellu apparisce,pudemuavècunfidenza,èùnessevargugnati davantiàelluàasovenuta
29S'èvosapetech'elluhèghjustu,sapetechìtuttiquelli chìfacenuaghjustiziasònatidaellu.
CAPITOLU3
1Eccu,chìmanerad'amorecihàdatuuBabbuperesse chjamatifigliolidiDiu:perquessa,umonduùnci cunnoscimicca,perchèùnl'hàmiccacunnisciutu.
2Carissimi,avàsimuifigliolidiDiu,èùnhèancuapparsu ciòchìseremu;masapemuchì,quanduelluapparisce, seremucum'èellu;perchèuvideremucum'elluhè.
3Èogniomuchìhàstasperanzainellusipurifica,cum'è elluhèpuru
4Quelluchìcommetteupeccatutrasgredeancualege, perchèupeccatuhèatransgressionedialege
5Èsapetech'elluhèstatumanifestatupercacciàinostri peccati;èinelluùnhèmiccapeccatu.
6Quiconquedemeureenluinepèchepoint;celuiqui pèchenel'apointvu,niconnu.
7Figlioli,chìnimuùnviingannà:quelluchìfacia ghjustiziahèghjustucum'èelluhèghjustu
8Quelluchìfaceupeccatuhèdiudiavulu;perchèu diavulupeccadauprincipiu.Perquestuscopu,uFigliolu diDiuhèstatumanifestatu,perpudèdistrughjel'operediu diavulu
9QuelluchìhènatudaDiuùncommettemiccapeccatu; perchèasosumentefermainellu,èùnpòmiccapeccatu, perchèhènatudaDiu.
10InquestusòmanifestatiifigliolidiDiu,èifigliolidiu diavulu:quelluchìùnfacimiccaaghjustiziaùnhèmicca diDiu,nèquelluchìùnamamiccausofratellu.
11Perchèquestuhèumissaghjuchìaveteintesudau principiu,chìduvemuamàunul'altru
12Miccacum'èCainu,chìeradiquellugattivu,èhà tombuusofratelluÈperchèl'hàtombu?Perchèeso opereeranumale,èighjustidiusofratellu
13Ùnmaravigliatemicca,fratelli,s'èumonduviodia.
14Sapemuchìavemupassatudaamorteàavita,perchè amemuifratelliQuelluchìùnamamiccausofratellu fermainamorte.
15Quelluchìodiausofratelluhèunassassinu;èsapete chìnisunassassinuhàavitaeternachìstainellu
16Percivemucusìl'amorediDiu,perchèelluhàdatuaso vitapernoi,èavemudametteanostravitaperifratelli
17Maquelluchìhàubonudistumondu,èvedeuso fratelluchìhàbisognu,èchjudeasovisceredi cumpassionedaellu,cumuabital'amorediDiuinellu?
18Imofiglioli,ùnamemumiccainparolla,nèinlingua; mainfattièinverità.
19Ècusìsapemuchìsimudiaverità,èassicuràinostri coridavantiàellu
20Perchès'èunostrucorecicundanna,Diuhèpiùgrande chèunostrucore,ècunnoscetutteecose
21Carissimi,s'èunostrucoreùncicundannamicca,allora avemucunfidenzaversuDiu.
22Ètuttuciòch'ènodumandemu,l'avemuricevutu, perchèguardemuisocumandamenti,èfacemuciòchìli piaceàisoocchi.
23Èquestuhèusocumandamentu,chìavemudacredein unomediusoFiglioluGhjesùCristu,èchìavemuda amassil'altri,cum'ellucihàdatuucumandamentu.
24Èquelluchìguardaisocumandamentiabitainellu,è elluinellu.Ècusìsapemuchìellustàinnoi,dauSpìritu chìcihàdatu
CAPITOLU4
1Carissimi,ùncredemiccaognispiritu,mapruvateài spiritis'ellusòdiDiu,perchèparechjifalsiprufetisò andatiinumondu
2CunniscitecusìuSpìritudiDiu:Ognispirituchì cunfessachìGhjesùCristuhèvinutuinacarnehèdiDiu: 3ÈognispirituchìùncunfessamiccachìGhjesùCristuhè vinutuinacarneùnhèmiccadiDiu;èancuavàhèdigià inumondu.
4VoisitediDiu,figlioli,èl'avetevintu,perchèhèpiù grandequelluchìhèinvoi,chèquelluchìhèinumondu
5Sòdiumondu:dunqueparranudiumondu,èumondu lisente.
6SemudiDiu:quelluchìcunnosceàDiucisente;quellu chìùnhèmiccadiDiuùncisentemicca.Quìcunniscemu uspiritudiaverità,èuspiritudil'errore.
7Carissimi,amemul'unl'altru:perchèl'amorehèdiDiu; èognunuchìamahènatudaDiu,ècunnosceàDiu
8QuelluchìùnamaùncunnoscimiccaàDiu;perchèDiu hèamore
9Inquestuhèstatumanifestatul'amorediDiuversunoi, perchèchìDiuhàmandatuusoFiglioluunigenituinu mondu,perpudècampàperellu
10Inquestuhèl'amore,miccachìavemuamatuàDiu,ma chìellucihàamatu,èhàmandatuusoFiglioluperessea propiziazioneperinostripeccati
11Carissimi,s'èDiucihàcusìcaru,duvemuancuamassi l'unl'altru
12NimuùnhàvistuàDiuinognimumentuS'elluci amemul'unl'altru,Diuabitainnoi,èusoamorehè perfettuinnoi
13Sapemucusìchìavemuabitatuinellu,èelluinnoi, perchècihàdatuusoSpìritu.
14ÈavemuvistuètistimuniamuchìuBabbuhàmandatu uFiglioluperesseuSalvatorediumondu
15QuelluchìcunfessàchìGhjesùhèuFiglioludiDiu,Diu stainellu,èelluinDiu
16Èavemucunnisciutuècridutul'amorechìDiuhàper noi.Diuhèamore;èquelluchìabitainamorestainDiu,è Diuinellu
17Quìunostruamorehèdiventatuperfettu,peravè l'audaciainughjornudiughjudiziu,perchècum'elluhè, cusìsimuinstumondu
18Ùncihèpaurainamore;mal'amoreperfettuscacciau timore:perchèutimorehàturmentu.Quelluchìtemeùnhè miccaperfettuinamore
19L'amemu,perchèellucihàamatuprima
20Siunomudice:"AmuàDiu,èodiausofratellu,hèun bugianu;perchèquelluchìùnamamiccausofratellu ch'elluhàvistu,cumupòamààDiuchìùnhàmiccavistu?
21Èissucumandamentuavemudaellu,chìquelluchìama Diu,amaancuusofratellu
CAPITOLU5
1QuelluchìcredechìGhjesùhèuCristuhènatudaDiu; 2PerquestusapemuchìamemuifigliolidiDiu,quandu amuàDiu,èguardemuisocumandamenti
3Perchèquestuhèl'amorediDiu,chìguardemuiso cumandamenti,èisocumandamentiùnsòmiccagravi
4PerchètuttuciòchìhènatudiDiuvinceumondu,è questuhèavittoriachìvinceumondu,ancuanostrafede
5Qualehèquelluchìvinceumondu,maquelluchìcrede chìGhjesùhèuFiglioludiDiu?
6Questuhèquelluchìhèghjuntuperacquaèsangue,ancu GhjesùCristu;miccasoluperacqua,maperacquaè sangueÈhèuSpìrituchìrendetistimunianza,perchèu Spìrituhèaverità.
7Perchècisòtrèchìanutestimoniuinucelu,uBabbu,a ParolaèuSpìrituSantu,èquestitrèsòunu
8Ècisòtrèchìtistimunianuinterra,uSpìritu,èl'acquaè usangue,èstitrèaccunsenuinunu
9Seavemuricevutuutistimunianzadil'omi,u tistimunianzadiDiuhèpiùgrande,perchèquestuhèu tistimunianzadiDiuch'elluhàtistimuniatudiusoFigliolu
10QuelluchìcredeinuFiglioludiDiuhàutistimunianza inellustessu:quelluchìùncredemiccaàDiul'hàfattuun bugiardi;perchèùncredemiccaàurecorduchìDiuhà datudiusoFigliolu
11Èquestuhèutestimoniu,chìDiucihàdatuavitaeterna, èstavitahèinusoFigliolu
12QuelluchìhàuFiglioluhàavita;èquelluchìùnhà miccauFiglioludiDiuùnhàmiccaavita
13Tiaghjuscrittusticoseàvoichìcredeinunomediu FiglioludiDiu;persapèchìaveteavitaeterna,èpercrede inunomediuFiglioludiDiu
14Èquestuhèacunfidenzachìavemuinellu,chì,s'èno dumandemuqualcosaseconduasovulintà,ellucisente: 15Ès'ènosapemuch'ellucisente,tuttuciòch'èno dumandemu,sapemuchìavemuedumandechìavemu dumandatudaellu.
16Siqualcunuvedeusofratellupeccatuunpeccatuchìùn hèmiccadimorte,elludumandà,èlidaràavitaperquelli chìùnanumiccapeccatuàmorte.Cihèunpeccatuàa morte:ùndicumiccachìelluhàdapricàperellu
17Ogniinghjustiziahèpeccatu,ècihèunpeccatumiccaà morte.
18SapemuchìquelluchìhènatudaDiuùnpecca;ma quelluchìhènatudaDiusiguarda,èquellugattivuùnu toccu.
19ÈsapemuchìsimudiDiu,èchìumondusanusitrova inumale
20ÈsapemuchìuFiglioludiDiuhèghjuntu,ècihàdatu l'intelligenza,perpudècunnoscequelluchìhèveru,èsimu inquelluchìhèveru,ancuinusoFiglioluGhjesùCristu QuestuhèuveruDiu,èavitaeterna.
21Figlioli,guardatevidal'idoliAmen
CAPITOLU1
1L'anzianuàadonnaelettaèàisofiglioli,chìamuinaverità;èmiccasolu,maancututtiquellichìanu cunnisciutuaverità;
2Peraverità,chìabitainnoi,èseràcunnoipersempre
3Agraziasiacunvoi,misericordiaèpace,daDiuuPatre,èdauSignoreGhjesùCristu,uFiglioludiu Babbu,inveritàèamore
4Mirallegrauassaichìaghjutrovuitofigliolichìcaminavanuinverità,cum'èavemuricevutuun cumandamentudauBabbu.
5Èavàvipregu,osignora,miccacum'ès'elluviaghjuscrittuuncumandamentunovu,maquelluchìavemu avutudauprincipiu,chìciamemul'unl'altru.
6Èquestuhèl'amore,chìandemudopuàisocumandamenti.Questuhèucumandamentu,Chì,cum'èavete intesudauprincipiu,avetedacamminàinellu
7Perparechjiingannatorisòintrutiinumondu,chìùncunfessumiccachìGhjesùCristuhèvinutuincarne. Questuhèuningannatoreèunanticristu
8Fighjateàvoi,chìùnperdemumiccaciòchìavemufattu,machìricevemuunaricumpensasana.
9Quelluchìtrasgrede,èùnfermamiccainaduttrinadiCristu,ùnhàmiccaDiu.Quelluchìstàinaduttrina diCristu,hàuBabbuèuFigliolu
10S'elluciveneàvoi,èùnportamiccastaduttrina,ùnl'accoltamiccaincasavostra,èùnliditemiccaà Diudiprestu
11Perchèquelluchìl'invitaàDiu,hèpartecipediisoattimaligni.
12Avèassaicosedascriveàvoi,ùnvogliumiccascrivecùcartaèinchiostru;macunfidendudiveneàvoi èdiparlàfacciaàfaccia,chìanostragioiasiapiena
13Ifigliolidiatosurellaelettatisalutanu.Amen.
TerzuGhjuvanni
CAPITOLU1
1L'anzianuàl'amatiGaiu,chìaghjuamuinaverità.
2Caru,vogliusopraàtutteecosech'ètùprusperissièesseinsalute,cum'èatoànimaprospera
3Perchèmirallegrauassai,quanduifratellisòghjuntiètistimuniavanudiaveritàchìhèintè,cum'ètù camminiinaverità.
4Ùnaghjupiùgioiachèàsentechìimofigliolicaminanuinverità
5Carissimi,fateciòch'èvofateàifratellièàistranieri;
6Chìanutistimuniatudiatocaritàdavantiàachjesa;s'ètùpurtassiinusoviaghjuinmodudivinu,fate bè:
7Perchè,perusonome,sòandatifora,senzapigliànundadiiGentili.
8Perquessa,duvemuricevetali,perpudèessecumpagniediaverità
9Aghjuscrittuàachjesa,maDiotrephes,chìlipiaceàavèapreeminenzatràelli,ùnciricevemicca.
10Perquessa,s'elluvengu,miricurdaraghjudiesoattich'elluface,chjappàcontr'ànoicùparollemalizie; èùnsicuntentamicca,nèellustessuùnriceveifratelli,èpruibiscequellichìvulianu,èliscacciaforadia chjesa.
11Carissimi,ùnseguitatemiccaciòchìhèmale,maciòchìhèbonuQuelluchìfaceubèhèdiDiu,ma quelluchìfaceumaleùnhàmiccavistuàDiu.
12Demetriuhàunbonurapportudituttil'omi,èdiaveritàstessa:iè,èancurendemutestimoniu;èsapete chìanostrastoriahèvera.
13Aviuavutuassaicosedascrive,maùntiscriveraghjumiccacùtintaèpenna: 14Macunfidenduch'evivederaghjuprestu,èparleremufacciaàfacciaApacesiaàtèInostriamichivi salutanu.Salutatel'amichipernome.
Ghjude
CAPITOLU 1
1 Ghjuda, u servitore di Ghjesù Cristu è fratellu di Ghjacumu, à quelli chì sò stati santificati è cunservati da Diu Babbu in Ghjesù Cristu, è hè chjamatu:
2 A grazia à tè è a pace è l'amore sia multiplicate.
3 Amatu, quandu aghju fattu ogni sforzu per scrivevi nantu à a salvezza generale, era necessariu per mè scrivitevi è esurtendu à luttà seriamente per a fede datata à i santi hè stata rimessa.
4 Perchè ci sò certi genti chì si sò insinuati à l'improvvisu, chì sò predestinati à stu ghjudiziu, gattivi persone chì cambianu a grazia di u nostru Diu in libertà è l'unicu Signore Diu è u nostru Signore Ghjesù Cristu rinunziatu
5 Tandu vi ricurdaraghju, ancu s'ellu l'avete cunnisciutu una volta, chì u Signore, dopu avè mandatu u populu salvò l'Eggittu, poi distruttu i miscredenti.
6 È l'anghjuli chì ùn anu micca guardatu u so primu postu, ma chì anu lasciatu a so propria dimora, hà in catene eterne sottu. bughjura tenuta finu à u ghjudiziu di u gran ghjornu.
7 Cum'è Sodoma è Gomorra è e cità chì li circundanu in u listessu modu, s'abandona à a fornicazione è si n'andò dopu à carne strana, esse messi cum'è un esempiu, mentre ch'elli soffrenu a vindetta di u focu eternu.
8 In listessa manera, sti sugnatori immondi contaminanu a carne, disprezzanu u duminiu è parlanu male di dignità.
9 Ma l'arcànghjulu Michele, quand'ellu si disputava cù u diavulu ch'ellu si disputava annantu à u corpu di Mosè, ùn hà micca Ùn osò micca fà una accusazione calunniosa contru à ellu, ma disse : U Signore vi rimprovera.
10 Ma parlanu male di ciò chì ùn sanu micca ; ma ciò ch'elli sanu per natura, cum'è bestie brute, cusì si distrughjenu.
11 Guai à elli ! perchè andavanu in u caminu di Cainu è currianu avidità dopu à l'errore di Balaam per ricumpensa, è perìu in a cuntradizioni di Core.
12 Quessi sò macchie nantu à e vostre feste d'amore, quand'elli si festeghjanu cun voi, si alimentanu senza paura : nuvole sò senza acqua, purtati da i venti; arburi chì u fruttu secca, senza fruttu, duie volte mortu, à u radiche sradicate;
13 Onde furiose di u mare, spumandu a so propria vergogna ; stelle erranti, à quale a bughjura di u a bughjura hè cunservata per sempre.
14 È Enoch, u settimu da Adamu, hà ancu prufetizatu annantu à elli è disse : Eccu, u Signore vene cù dece millaie di i so santi,
15 per eseguisce ghjudiziu annantu à tutti è cundannà tutti quelli chì sò gattivi trà elli di tutte e so atti gattivi ch'elli anu cummessu mali, è di tutti i so discorsi duri chì i peccatori gattivi anu parlatu contru à ellu.
16 Quessi sò murmuratori, lagnanti chì camminanu secondu i so brami ; è a so bocca parla assai eccitazione parolle, cun ammirazione per e persone da prufittà.
17 Ma, amati, ricurdate di e parolle ditte prima da l'apòstuli di u nostru Signore Ghjesù Cristu ; 18 Cumu v'anu dettu chì in l'ultimu tempu ci vole à esse burlatori chì secondu i so gattivi i brami anu da marchjà.
19 Quessi sò quelli chì si separanu, sensualmente, senza u Spìritu.
20 Ma voi, carissimi, custruitevi nantu à a vostra fede santissima, mentre pregherete in u Spìritu Santu, 21 Mantenetevi in l'amore di Diu, mentre aspittete a misericordia di u nostru Signore Ghjesù Cristu finu à u vita eterna.
22 È cù certi anu cumpassione, chì face a diferenza :
23 È l'altri salvanu cù paura, tiràli fora di u focu ; odià ancu a robba macchiata da a carne.
24 È à quellu chì hè capace di impedisce di cascà è di prisintà vi senza reproche davanti à a faccia di a so gloria pusatu cun grande gioia,
25 À u solu Diu sàviu, u nostru Salvatore, sia gloria è maestà, duminiu è putere, avà è sempre. AMEN
Revelazione
CAPITOLU1
1ARevelazionediGhjesùCristu,chìDiulihàdatu,perfà vedeàisoservitoriecosechìdevenuesseprestu;èmandò èhàindicatuperusoanghjuluàusoservitoreGhjuvanni:
2ChìhàdatutestimoniudiaparolladiDiu,èdia tistimunianzadiGhjesùCristu,èditutteecosech'elluhà vistu
3Beatuquelluchìleghje,èquellichìsentenueparolledi staprufezia,èguardanuecosechìsòscritteind'èquì, perchèutempuhèvicinu
4GhjuvanniàesettechjesechìsòinAsia:graziaàvoiè pacedaquelluchìhè,èchìera,èchìvene;èdaisette Spiritichìsòdavantiàusotronu; 5ÈdaGhjesùCristu,chìhèutistimonefidu,èuprimu nascitudiimorti,èuprincipediirèdiaterraÀquelluchì cihàamatu,ècihàlavatudainostripeccatiinusosangue, 6ÈcihàfatturèèpretiàDiuèàusoBabbu;àellusiaa gloriaèuduminiuperiseculiAmen
7Eccu,venecùinuvuli;èogniochjuuvedrà,èancu quellichìl'anutrafittu;Ancucusì,Amen.
8Sòl'Alfaèl'Omega,uprincipiuèafine,diceuSignore, chìhè,èchìera,èchìvene,l'Onniputente 9EiuGhjuvanni,chìsòancuuvostrufratellu,ècumpagnu inatribulazione,inuregnuèapacienzadiGhjesùCristu, erainl'isulachjamataPatmos,peraparolladiDiuèpera tistimunianzadiGhjesùCristu.
10EruinuSpìrituinughjornudiuSignore,èintesu daretuàmèunagranvoce,cum'èunatromba
11Dicendu:Sòl'Alfaèl'Omega,uprimuèl'ultimu;à Ephèse,àSmyrne,àPergame,àThyatire,àSardes,à PhiladelphieetàLaodicée.
12Èmivultòpervedeavocechìparlavacunmè.È vultatu,aghjuvistusettecandeled'oru; 13Èàmezuàisettecandeleri,unucum'èuFiglioludi l'omu,vistutud'unvestitufinuàupede,ècintuàipapscù unacinturad'oru
14Usocapuèisocapellieranubianchicum'èalana, bianchicum'èaneve;èisoochjieranucum'èunafiamma difocu;
15Èisopedicum'èbronzufini,cum'ès'ellibrusgiavanuin unfurnace;èasovocecum'èusonudiparechjeacque
16Èaviainasomanudirittasettestelle;èdaasobocca esciaunaspadaaffilataàduitaglii;èusovisueracum'èu solechìbrillainasoforza
17Èquandul'aghjuvistu,aghjucascatuàisopedicum'è mortu.Èm'hàmessuamanudiritta,èmidisse:Ùnàbbia paura;Sòuprimuèl'ultimu:
18Sòquelluchìviveèeramortu;è,eccu,sòvivuper sempre,Amen;èavèechjavidil'infernuèdiamorte.
19Scriviteecosechìavetevistu,èecosechìsò,èecose chìsaranudopu;
20Umisterudiesettestellechìavetevistuinamomanu diritta,èisettecandelerid'oruEsettestellesòl'anghjulidi esettechjese,èisettecandelierichìavetevistusòesette chjese.
CAPITOLU2
1Àl'ànghjuludiachjesadiEfesuscrivite;Questecose dicequelluchìteneesettestelleinasomanudiritta,chì camminaàmezuàisettecandelerid'oru;
2Cunnoscuevostreopere,èuvostrutravagliu,èato pacienza,ècumuùnpudetemiccasuppurtàquellichìsò gattivi;
3Èaghjusustinutu,èavetepacienza,èperumonome, avetetravagliatu,èùnavetemiccasvenutu
4Tuttavia,aghjuunpocucontruàtè,perchèavetelasciatu utoprimuamore.
5Ricurdatevidunquedainduvesitecascatu,èpentite,è fateeprimeopere;osinnò,venaraghjuàtèprestu,è cacciàutocandelabrodausolocu,salvuchìùntipentite.
6Maquestuavete,chìodil'attidiiNiculaiti,chìancuodiu
7Quelluchìhàl'arechja,senteciòchìuSpìritudiceàe chjese;Àquelluchìvince,daraghjuàmanghjàdil'arbredi avita,chìhèinmezuàuparadisudiDiu
8Èàl'ànghjuludiachjesainSmirnescrivite;Questecose dicenuuprimuèl'ultimu,chìeramortuèhèvivu; 9Cunnoscuevostreopere,èatribulazione,èamiseria (matùsìriccu)ècunnoscuablasfemiadiquellichìdicenu ch'ellisòGhjudei,èùnsòmicca,masòasinagogadi Satanassu
10Ùnàbbiapauradinimudiciòch'ètùsoffreti:eccu,u diavulughjittaràalcunidivoiinprigiò,peressepruvati;è averetetribulazionedeceghjorni:siatefiduàamorte,èvi daraghjuunacoronadivita
11Quelluchìhàl'arechja,senteciòchìuSpìritudiceàe chjese;Quelluchìvinceùnseràmiccaferitudaaseconda morte.
12Èàl'ànghjuludiachjesainPergamescrivite;Queste cosedicequelluchìhàaspadaaffilatacùduitaglii;
13Cunnoscuevostreopere,èinduveabitate,ancuinduve hèusediudiSatanassu;ètùtenifermuumonome,èùn haimiccarinnegatuamofede,ancuinquellighjorni induveAntipaseraumomartirefedele,chìhèstatuuccisu tràvoi,induveSatanassuabita
14Maaghjuunipochidicosecontr'àtè,perchèavetequì quellichìtenenuaduttrinadiBalaam,chìhàinsignatuà Balacàscacciàifigliolid'Israele,àmanghjàcose sacrificateàl'idolièàfàfornicazione
15CusìaveteancuquellichìtenenuaduttrinadiiNiculaiti, ciòchìodiu
16Pentitevi;osinnò,vinaraghjuàtèprestu,èlutteraraghju contruàellicùaspadadiamobocca.
17Quelluchìhàl'arechja,senteciòchìuSpìritudiceàe chjese;Àquelluchìvince,daraghjuàmanghjàdiamanna piatta,èlidaraghjuunapetrabianca,èinapetraunnome novuscrittu,chìnimuùncunnoscesalvuquelluchìu riceve
18Èàl'ànghjuludiachjesainTiatirascrivite;Questecose diceuFiglioludiDiu,chìhàl'ochjicum'èunafiammadi focu,èisopedisòcum'èbronzufini;
19Cunnoscuetoopere,èacarità,èuserviziu,èafede,è atopacienza,èetoopere;èl'ultimuperessepiùdiu primu
20Purtantu,aghjuunpocudicosecontruàtè,perchè permetteàquelladonnaJezabel,chìsidiceprufessa, d'insignàèdiseduceimoservitoriàfàfornicazione,èdi manghjàcosesacrificateàl'idoli.
21Eaghjudatuusospaziuperapenitenzadiaso fornicazione;èùnsipentì.
22Eccu,aghjittaraghjuinunlettu,èquellichì commettenuadulteriucunellainunagrandetribulazione, salvuch'ellisirepentinudiesoatti.
23Èammazzaraghjuisofigliolicùamorte;ètuttee chjesesanuchìsòquelluchìcercairedinièicori:è daraghjuàognunudivoiseconduevostreopere.
24Maàvoidicu,èàl'altriinTiatira,quantiùnanumicca staduttrina,èchìùnanumiccacunnisciutuaprufunditàdi Satanassu,cumusiparlanu;Ùnvimetteraghjumiccaaltru fardelu
25Maciòch'èvoavetedigiàtenefermufinuàch'eaghju vintu
26Èquelluchìvincerà,èmanteneemooperefinuàafine, àelludaraghjuuputerenantuàenazioni.
27Èliguverneràcùunavergadiferru;cum'èivasidiun vasari,seranusbulicatiàfreme:ancucum'èaghjuricevutu daumoBabbu.
28Èlidaraghjuastelladiamatina
29Quelluchìhàl'arechja,senteciòchìuSpìritudiceàe chjese.
CAPITOLU3
1Èàl'ànghjuludiachjesainSardiscrivite;Questecose dicequelluchìhàisetteSpiritidiDiu,èesettestelle; Cunnoscuevostreopere,chìaveteunnomechìvivi,èsì mortu
2Siateattenti,èrinfurzàecosechìrestanu,chìsòpronteà more:perchèùnaghjumiccatrovuevostreopereperfette davantiàDiu
3Ricurdatevidunquecumuavetericevutuèintesu,ètenite fermu,èpentite.S'èdunquetùùnguardà,vinaraghjunantu àtècum'èunlatru,èùnsapetemiccaàqualeora vinaraghjunantuàtè
4AveteunipochidinomiancuinSardichìùnanumicca impurtatuisovistimenti;ècaminaranucunmèinbiancu: perchèsòdegni
5Quelluchìvincerà,seràvistutudivestitibianchi;èùn aghjumiccasguassateusonomedaulibrudiavita,ma cunfessuusonomedavantiàumoBabbu,èdavantiàiso anghjuli.
6Quelluchìhàl'arechja,senteciòchìuSpìritudiceàe chjese
7Èàl'ànghjuludiachjesadiFiladelfiascrivite;Queste cosedicequelluchìhèsantu,quelluchìhèveru,quelluchì hàachjavediDavid,quelluchìapre,ènimuchjude;è chjude,ènimuapre;
8Cunnoscuevostreopere:eccu,aghjumessudavantiàtè unaportaaperta,ènimupòchjudella:perchèaveteun pocudiforza,èaveteosservatuamoparolla,èùnavete miccarinnegatuumonome
9Eccu,lifaraghjudiasinagogadiSatanassu,chìdicenu ch'ellisòGhjudei,èùnsòmicca,mamentinu;eccu,li faraghjuàveneèaduràdavantiàitopedi,èàsapèch'e t'aghjuamatu.
10Perchèaveteguardatuaparolladiamopacienza,ancu eiutiguarderaghjudal'oradiatentazione,chìvenenantuà tuttuumondu,perpruvàquellichìabitanunantuàaterra.
11Eccu,venguprestu:teniteciòch'èvoavete,chìnimu ùnpigliaatocurona
12Àquelluchìvincerà,faròunpilastruinutempiudiu moDiu,èùnescepiù,èscriveraghjunantuàelluunome diumoDiu,èunomediacitàdiumoDiu,chìhèanova Ghjerusalemme.,chìfaladauceludaumoDiu:è scriveraghjunantuàelluumonovunome.
13Quelluchìhàl'arechja,senteciòchìuSpìritudiceàe chjese
14Èàl'ànghjuludiachjesadiLaodiceascrivite;Queste cosedicel'Amen,utestimonefiduèveru,uprincipiudia creazionediDiu;
15Cunnoscuevostreopere,chìtùùnsitenèfriddunè caldu:vogliuchìtufossifridduocaldu
16Allora,perchètùsìtiepida,ènèfriddunècaldu,ti sputaraghjudaamobocca
17Perchèdici:Sòriccu,èaghjucrescedibeni,èùnaghju bisognudinunda;èùnsapichìtùsìmiserable,èmiserable, èpoviru,ècecuènudu:
18Ticunsigliudicumpràdamèorupruvatuàufocu,per essericcu;èvestitibianchi,perch'ètùsiavistutu,èchìa vergognadiatonuditàùnsivede;èungeitoochjicùun sguarduperl'ochjipervede
19Quantiamu,rimproveruècastigu:siatedunquezelosiè pentite
20Eccu,stauàaportaèpicu;s'èqualchissiasenteamo voceèapreaporta,entreraghjuàellu,cenaraghjucunellu, èellucunmè
21Àquelluchìvincerà,daraghjuàpusàcunmèinumo tronu,cum'èancuiovincitu,èsòpusatucùumoBabbuin usotronu
22Quelluchìhàl'arechja,senteciòchìuSpìritudiceàe chjese.
CAPITOLU4
1Dopu,aghjuvistu,èeccu,unaportahèstataapertainu celu;chìhàdettu:"Veniquì,ètimustraraghjuciòchìdeve essedopu".
2Èsubitumierainuspiritu,èeccu,untronuerapusatuin ucelu,èunusipusònantuàutronu
3Èquelluchìs'assittavaeracum'èunapetradijaspeèdi sardina;ècieraunarcubalenuintornuàutronu,invista cum'èunasmeralda
4Intornuàutronuc'eravintiquattrusedi;ènantuàisedi aghjuvistuvintiquattruvechjiàpusà,vestitidivestiti bianchi;èavianunantuàasotestacuroned'oru
5Èdautronughjunsenulampiètronuèvoci;ècieranu settelampadedifocuchìardenudavantiàutronu,chìsòi setteSpiritidiDiu.
6Èdavantiàutronucieraunmaredivetrucum'èu cristallu;èinmezuàutronu,èintornuàutronu,c'era quattrubestiepiened'ochjidavantièdaretu
7Èaprimabestiaeracum'èunleone,èasecondabestia cum'èunvitellu,èaterzabestiaaviaunafacciacum'èun omu,èaquartabestiaeracum'èunaquilavolante
8Èequattrubestieavianuognunaseialiintornuàellu;è eranupienid'occhiind'uinternu;èùnsiriposughjornuè notte,dicendu:Santu,santu,santu,SignoreDiu Onnipotente,chìera,èhè,èvene
9Èquanduquestebestierendenugloriaèonoreè ringraziamentiàquelluchìsipusònantuàutronu,chìvive persempreèsempre,
10Lesvingt-quatreanciensseprosternentdevantceluiqui étaitassissurletrône,etadorentceluiquivitdansles sièclesdessiècles,etjettentleurscouronnesdevantletrône, endisant:
11Sòdegnu,oSignore,diricevegloriaèonoreèputenza: perchèavetecreatututteecose,èperuvostrupiacèsòèsò staticreati
CAPITOLU5
1Èaghjuvistuinamanudirittadiquelluchìeraàpusà nantuàutronuunlibruscrittuàl'internuèàuspinu, sigillatucùsettesigilli.
2Èaghjuvistuunanghjulufortechìproclamavaàgran voce:Qualehèdegnud'apreulibru,èdicacciàisigilli?
3Ènimuinucelu,nèinterra,nèsottuàaterra,ùnpudia apreulibru,nèfighjulà
4Èaghjupientuassai,perchènimuhèstatutrovudegnu d'apreèdileghjeulibru,nèdifighjulà.
5Èunudil'anzianim'hàdettu:Ùnpienghjemicca:eccu, uLeonediatribùdiGhjuda,aRadicadiDavide,hàvintu perapreulibruèpercacciàisettesigilli.
6Èaghjuvistu,èeccu,àmezuàutronuèdiequattru bestie,èàmezuàl'anziani,stavaunAgnellucum'elluera statuimmolatu,chìaviasettecorneèsetteochji,chìsòi setteSpiritidiDiumandatuintuttaaterra
7Èghjunseèpigliòulibrudaamanudirittadiquelluchì eraàpusànantuàutronu.
8Èquand'elluaviapigliatuulibru,iquattrubestieèvintiquattruvechjicascòdavantiàl'Agnellu,chìavianututti arpe,èfioled'orupienediodori,chìsòepricherediisanti.
9Ècantanuuncantunovu,dicendu:Tusìdegnudipiglià ulibru,èdiapreisosigilli;perchètùsìstatuuccisu,èci hàredimutuàDiuperviadiutosanguedaogniparentela, linguaèpopuluènazione;
10ÈcihàfattuàunostruDiurèèpreti,ènoiregneremu nantuàaterra.
11Eaghjuvistu,èaghjuintesuavocediparechjianghjuli intornuàutronuèebestieèl'anziani;
12Dicenduàaltavoce:Degnuhèl'Agnelluchìhèstatu immolatudiriceveuputere,èricchezze,èsaviezza,èforza, èonore,ègloriaèbenedizzione
13Èognicriaturachìhèinucelu,ènantuàaterra,èsottu àaterra,èquellichìsòinumare,ètuttiquellichìsòinelli, aghjuintesudì:Benedizzione,èonore,ègloriaèputenza, sia.àquelluchìsipusanantuàutronu,èàl'Agnelluper sempreèsempre
14Equattrubestiedissenu:Amen.Èivinti-quattruvechji sicascanuèaduranuquelluchìviveperiseculi
CAPITOLU6
1Èaghjuvistuquandul'Agnelluhàapertuunudiisigilli,è aghjuintesu,cum'èurumorediutronu,unudiiquattru animalichìdiceva:Veniteèvede
2Èaghjuvistu,èeccuuncavallubiancu;èlifudatauna curona;
3Èdopuavèapertuusicondusigillo,aghjuintesua secondabestiachìdiceva:Veniteàvede
4Etilsortitunautrechevalrouge,etilfutdonnéàcelui quiétaitassisdessus,d'éliminerlapaixdelaterre,etdese tuerlesunslesautres,etilluifutdonnéunegrandeépée
5Èdopuavèapertuuterzusigillo,aghjuintesuchìaterza bestiadiceva:Veniteàvede.Eaghjuvistu,èeccuun cavalluneru;èquelluchìsipusònantuàelluaviaunparu dibilanciuinmanu.
6Èaghjuintesuunavoceàmezuàequattrubestiechì dicenu:Unamisuradigranuperuncentesimu,ètrè misured'orzuperuncentesimu;èvedechìùnferitemicca l'oliuèuvinu.
7Èdopuavèapertuuquartusigillo,aghjuintesuavocedi aquartabestiachìdice:Veniteèvede
8Eaghjufighjulatu,èeccuuncavallupallidu;èuso nomechìstavanantuàellueraaMorte,èl'infernu seguitavacunellu.Èlifudatuuputerenantuàaquarta partediaterra,pertumbàcùaspada,ècùafame,ècùa morte,ècùebestiediaterra
9Etquandileutouvertlecinquièmesceau,jevissous l'autell'âmedeceuxquiavaientététuésàcausedela paroledeDieuetdutémoignagequ'ilstenaient
10Ègridavanuàgranvoce,dicendu:Finuàquandu,o Signore,santuèveru,ùnghjudicheretemiccaèvindicàu nostrusangueàquellichìabitanunantuàaterra?
11Èvistimentibianchisòstatidatiàognunudielli;etil leurfutditqu'ilsdevaientsereposerencoreunpeude temps,jusqu'àcequeleursserviteursetleursfrères,qui devaientêtretuéscommeilsl'étaient,soientaccomplis.
12Èaghjuvistuquanduelluaviaapertuusestusigillo,è eccu,cihèstatuungrandeterramotu;èusolediventòneru cum'èunsaccudicapelli,èalunadiventòcum'èsangue; 13Èl'astridiucelucascanunantuàaterra,cum'èunficu scacciàisofichiprematuri,quanduhèscuzzulatadaun ventuforte.
14Èucelusin'andòcum'èunrotuluquand'elluhèrotulatu inseme;èognimuntagnaèisulasòstatespustatedaiso lochi.
15Èirèdiaterra,èigrandiomi,èiricchi,èicapi capitani,èiputenti,èogniservitore,èogniomuliberu,si piattanuinitaneèiniscoglidiemuntagne;
16Èdisseàemuntagneèàipetri:Cascatenantuànoi,è piattatecidaafacciadiquelluchìsimettenantuàutronu, èdal'iradil'Agnellu.
17Perchèugranghjornudiasocòllerahèghjuntu;è qualesaràcapacidistà?
CAPITOLU7
1Èdopuàquestecoseaghjuvistuquattruanghjulichì stavanunantuàiquattruangulidiaterra,tenenduiquattru ventidiaterra,chìuventuùnsoffiamiccanantuàaterra, nènant'àumare,nènant'àogniarburu
2Èaghjuvistuunaltruànghjuluascendendudaulivante, chìaviausigillodiuDiuvivu,ègridòàgranvoceài quattruanghjuli,àiqualierastatudatuperferisceaterraè umare
3Dicendu:Ùnferitemiccaaterra,nèumare,nèl'arburi, finuàchìavemusigillatuiservitoridiunostruDiuinaso fronte
4Èaghjuintesuunumerudiquellichìeranusigillati,èci sòstatisigillaticentuquarantaèquattrumiladitutteetribù diifigliolid'Israele
5DiatribùdiGhjudaeranusigillatidodicimila.Diatribù diRubeneranusigillatidodicimilaDiatribùdiGaderanu sigillatidodicimila
6DiatribùdiAsereranusigillatidodicimilaDiatribùdi Nepthalimsòstatisigillatidodicimila.Diatribùdi Manassesòstatisigillatidodicimila
7DiatribùdiSimeoneeranusigillatidodicimila.Dia tribùdiLevieranusigillatidodicimila.Diatribùd'Issacar eranusigillatidodicimila
8DiatribùdiZabuloneranusigillatidodicimilaDia tribùdiGhjiseppueranusigillatidodicimila.Diatribùdi Benjamineranusigillatidodicimila
9Dopuàquestu,aghjuvistu,èeccu,unagrandemultitude, chìnimuùnpudiacuntà,ditutteenazioni,ètribune,è populuèlingue,stavadavantiàutronu,èdavantià l'Agnellu,vistutudivestitibianchièdipalme.inisomani; 10Ègridenduàgranvoce,dicendu:Salvezzaàunostru Diuchìsipusanantuàutronu,èàl'Agnellu
11Ètuttil'ànghjulistavanuattornuàutronu,èàl'anzianiè àequattrubestie,ècascòdavantiàutronuinfaccia,è aduranuàDiu
12Dicendu:Amen:benedizzione,ègloria,èsaviezza,è ringraziamentu,èonore,èputenza,èputenza,siaàu nostruDiuperiseculiAmen
13Èunudil'anzianihàrispostu,dicenduàmè:Chìsò questichìsòvestitiinrobbabianca?èinduvesòvinuti?
14Eiulidissi:Signore,tùsaiÈm'hàdettu:Quessisò quellichìsòsurtitidaunagrandetribulazione,èanulavatu isovistimenti,èl'anufattubiancuinusanguedil'Agnellu
15DunquesòdavantiàutronudiDiu,èuserveghjornuè notteinusotempiu;
16Ùnaveràpiùfame,nèpiùsete;nèusoleliluminerà,nè calore
17Perchèl'Agnelluchìhèàmezuàutronulipascerà,èi purterààisurgentid'acquaviventi,èDiuasciuveràogni lacrimedaisoochji
CAPITOLU8
1Èquand'elluaviaapertuusettimusigillo,cihèstatu silenziuinucelucircaunamezaora
2ÈaghjuvistuisetteanghjulichìstavanudavantiàDiu;è lisòstatidatisettetrombe.
3Èghjunseunaltruanghjuluèsifirmòàl'altare,avendu unincensud'oru;etilluifutdonnébeaucoupd'encens, afinqu'ill'offreaveclesprièresdetouslessaintssurl'autel d'orquiétaitdevantletrône
4Èufumudil'incensu,chìghjunghjiacùepreghieredii santi,ascendavadavantiàDiudaamanudil'ànghjulu.
5Èl'ànghjulupigliòl'incensu,uchjappàcùufocudi l'altare,èughjittassiinterra;
6Èisetteanghjulichìavianuesettetrombesipreparanuà sonà
7Uprimuanghjulusonò,èseguitanuagrandineèufocu mischiaticùusangue,èsòstatighjittatinantuàaterra,èa terzapartedil'arburihèstatabrusgiata,ètuttal'erbaverde hèstatabrusgiata
8Èusiconduanghjulusonò,ècum'èunagrandemuntagna ardentedifocuhèstataghjittatainumare;èaterzaparte diumarediventòsangue;
9Èaterzapartediecriaturechìeranuinumare,èavianu avita,morse;èaterzapartediinavisòstatidistrutti
10Èuterzuanghjulusonò,ècascòunagrandestelladau celu,ardentecum'èunalampadina,ècascònantuàaterza partediifiumi,ènantuàefuntanedil'acqua;
11ÈunomediastellahèchjamatuAssenzio;èparechji omisòmortidil'acqui,perchèsòstatifattiamari.
12Èuquartuanghjulusonò,èaterzapartediusolehè statabattuta,èaterzapartedialuna,èaterzapartedie stelle;cusìcum'èaterzapartediellierascura,èughjornu ùnbrillavamiccaperunterzu,èanottelistessa
13Èaghjuvistu,èaghjuintesuunanghjuluchìvolavaà mezuàucelu,dicenduàaltavoce:Guai,guai,guaià l'abitantidiaterraperviadil'altrivocidiatrombadiitrè anghjuli,chìsòancoraàsona!
CAPITOLU9
1Èuquintuanghjulusonò,èaghjuvistuunastellafalàda uceluàaterra;
2Èhàapertuafossasenzafondu;ès'eraunfumudaa fossa,cum'èufumudiunagrandefurnace;èusoleèl'aria s'erascuruperviadiufumudiafossa
3Èdaufumusurtirulocustesnantuàaterra,èlifudatuu putere,cum'èiscorpionidiaterraanuuputere
4Èlieraurdinatuch'elliùnferanumiccal'erbadiaterra, nènundadiverde,nèalcunuarbre;masoluquelliomichì ùnanumiccausigillodiDiuinisofrunti
5Èlierastatudatuch'elliùnlitombanumicca,mach'elli sianuturmentatipercinquemesi;èusoturmentuera cum'èuturmentudiunscorpione,quand'ellubatteunomu 6Èinquellighjornil'omicercaranuamorte,èùna truveranu;èvuleràmore,èamortefughjeràdaelli.
7Èeformedielocusteeranucum'ècavalliprontiàa battaglia;ènantuàisocapieranucum'ècoronecum'è l'oru,èesofaccieranucum'èafacciadil'omi.
8Èavianuicapellicum'èicapellidiedonne,èisodenti eranucum'èidentidileoni
9Èavianucorazze,cum'ècorazzediferru;èusonudie soalieracum'èusonudicarridiparechjicavallichì correvanuàabattaglia
10Èavianuacodacum'èscorpioni,èc'eranupungiinaso coda,èusoputereeradiferiscel'omicinquemesi
11Èanuavutuunrènantuàelli,chìhèl'ànghjuludi l'abissu,usonomeinlinguaebraicahèAbaddon,main linguagrecahàusonomeApollyon
12Unguaihèpassatu;è,eccu,venenuduiguaipiùin seguitu.
13Èusestuanghjulusonò,èaghjuintesuunavocedae quattrucornedil'altared'oruchìhèdavantiàDiu
14Dicenduàusestuanghjuluchìaviaatromba:Slasciai quattruanghjulichìsòliatiinugrandefiumeEufrate
15Èiquattruanghjulisòstatiliberati,chìsòstatipreparati perunaora,èunghjornu,èunmeseèunannu,pertumbà aterzapartedil'omi
16Èunumerudil'esercitudiicavalierieraduicentumila mila,èaghjuintesuunumerudielli.
17Ècusìaghjuvistuicavalliinavisione,èquellichì stavanunantuàelli,chìavianupettoraledifocu,di giacintuèdizolfo;èdaasoboccauscianufocuèfumeè zolfo
18Perquestitrèaterzapartedil'omihèstatauccisa,dau focu,èdaufumu,èdauzolfochìescedaasobocca
19Perchèusoputerehèinasoboccaèinasocoda, perchèesocodaeranucum'èserpenti,èavianucapi,ècun ellifacenumale
20Èurestudil'omichìùnanumiccastatutombudasti pesti,ùnsirepentinumiccadil'operediesomani,perùn veneràmiccaidimònii,èl'idolid'oru,d'argentu,dibronzu, dipetraèdilignu.nèpòvede,nèsente,nèmarchjà: 21Ùnsirepentinunèdiisoassassini,nèdiisosorcellerie, nèdiasofornicazione,nèdiisofurti
CAPITOLU10
1Èaghjuvistuunaltruanghjuluputentefalàdaucelu, vistutudiunanuvola,èunarcubalenueranantuàasotesta, èasofacciaeracum'èusole,èisopedicum'èpilastridi focu.
2Èaviainmanuunlibruapertu;èpusòusopededirittu nantuàumare,èusopedemancanantuàaterra 3Ègridavacùunavoceforte,cum'èquanduunleone rugia;èquand'elluaviagridatu,settetronifecenuaso voce
4Èquanduisettetroniavìanupronunziatuasovoce,stava perscrive;èaghjuintesuunavocedauceluchìmidiceva: Sigillateecosechìisettetronianudettu,èùnscrivemicca 5Èl'ànghjuluch'eaghjuvistustànantuàumareènantuà aterra,alzòamanuàucelu
6Èghjuràperquelluchìvivepersempre,chìhàcreatuu celu,èecosechìcisò,èaterra,èecosechìcisò,èumare, èecosechìcisò,chìcisiautempupiù:
7Mainighjornidiavocediusettimuànghjulu,quandu elluprincipiaàsonà,umisterudiDiudeveessefinitu, cum'elluhàdichjaratuàisoservitoriiprufeti
8Èavocech'eaghjuintesudaucelumiparlòdinovu,è disse:Andateèpigliateulibruchjucuapertuinamanudi l'ànghjuluchìstanantuàumareènantuàaterra
9Èandatuversul'ànghjulu,èlidissi:DammiulibruÈmi disse:Pigliateèmanghjate;èvifaràamaruutoventre,ma saràinatoboccadolcecum'èumeli
10Èaghjupigliatuulibrudiamanudil'anghjulu,èl'aghju manghjatu;èerainboccadolcecum'èumeli:èappena l'aghjumanghjatu,umioventreeraamara
11Èm'hàdettu:Avetebisognudiprufetizàdinovu davantiàparechjipopuli,ènazioni,èlingueèrè.
CAPITOLU11
1Èmifùdatuunacannacum'èunaverga;èl'ànghjulusi stete,dicendu:Levate,èmisurateutempiudiDiu,è l'altare,èquellichìaduranuinellu.
2Mautribunalechìhèforadiutempiulasciatefora,èùn amisuramicca;perchèhèdatuàiGentili,èacitàsanta pisseranuquarantaèduimesi
3Èdaraghjuuputereàimoduitistimunianzi,èprufezianu milladuicentuèsessantaghjorni,vestitidisaccu
4Quessisòiduialivi,èiduicandelerichìstanudavantià uDiudiaterra
5Ès'èqualcunulivoleferà,ufocusortadaasobocca,è devoraisonemichi;ès'ellucivoleàliferà,sideveesse tumbatucusì
6Quessianuuputeredichjudeucelu,chìùnpiovemicca inighjornidiasoprufezia,èanuuputerenantuàl'acque pertrasfurmàinsangue,èpersbattàaterracùtutteepesti, quantevoltech'ellivolenu.
7Èquanduanufinituusotistimunianza,abestiachì scendedal'abissuhàdafàaguerracontruàelli,èivincerà, èiammazzarà
8Èisocadaverigiaceranuinastradadiagrandecità,chì spiritualmentehèchjamataSodomaèEgittu,induveancuu nostruSignorehèstatucrucifissu
9Èquellidiupòpuluèdietribuneèdielingueèdie nazionivederanuisocadaveritrèghjornièmezu,èùn permettenumiccachìisocadaverisòmessiintomba
10Èquellichìabitanunantuàaterrasirallegraranuper elli,siferanufesta,èsimandaranurigalil'unuàl'altru; perchèstiduiprufetiturmentanuquellichìstavanunantuà aterra.
11Èdopuàtrèghjornièmezu,uSpìritudivitadaDiu intrìinelli,èsistavanunantuàisopedi;èunagrande pauracadevanantuàquellichìividenu.
12Èanuintesuunagranvocedauceluchìlidiceva: VenitequìÈcullòinuceluinunanuvola;èisonemichili fighjenu.
13Èalistessaoracihèstatuungranterramotu,èadecima partediacitàcascò,èinuterramotusòstatiuccisisette mila;
14Usiconduguaihèpassatu;èeccu,uterzuguaivene prestu
15Èusettimuanghjulusonò;ècieranugrandivociinu celu,chìdicenu:Iregnidistumondusòdiventatiiregnidi unostruSignoreèdiusoCristu;èelluregneràpersempre
16Èivinti-quattruvechji,chìstavanudavantiàDiunantu àisosedi,sicascanuinfaccia,èaduranuàDiu
17Dicendu:Tiringraziemu,oSignore,DiuOnnipotente, chìsì,èera,èavetedavene;perchèt'haipigliatuato grandeputenza,èhàregnu
18Èenazionis'eranuinfuria,èatorabbiahèghjunta,èu tempudiimorti,ch'ellisianughjudicati,èchìtudessia ricumpensaàitoservitori,iprufeti,èàisanti,èàquelli chìtemeutonomepicculuègrande;èdevedistrughjini quellichìdistrughjenuaterra.
19ÈutempiudiDius'hèapertuinucelu,èsividiainuso tempiul'arcadiusopattu;ècisòstatilampi,èvoce,è troni,èunterremotu,èunagrannegrande.
CAPITOLU12
1Èapparsuunagrandemaravigliainucelu;unadonna vestitadiusole,èalunasottuisopedi,ènantuàasotesta unacoronadidodicistelle:
2Èch'ellaeraincinta,piantò,travaglienduinnascita,è duloreperesseparturitu.
3Èapparsuunaaltramaravigliainucelu;èeccuungran dragorossu,chìaviasettecapièdececorne,èsettecurone nantuàisocapi
4Èasocodatiravaaterzapartedil'astridiucelu,èi ghjittòàaterra;èudragonestavadavantiàadonnachì eraprontuàesseparturitu,perdivuràusofiglioluappena natu
5Èhàparturituunzitelluomu,chìaviadaguvernàtuttee nazionicùunavergadiferru;èusofiglioluhèstatu rappurtatuàDiuèàusotronu
6Èadonnafughjiainudesertu,induveellahàunlocu dispostudaDiu,perch'ellil'anudamanghjàpermilledui centusessantaghjorni
7Ècieraaguerrainucelu:Micheleèisoanghjulisi battevanucontr'àudragone;èudragonehàbattutuèiso anghjuli, 8Èùnvinnimicca;nèusopostuùnhèstatutrovupiùinu celu.
9Èugrandedragonehèstatucacciatufora,quelluvechju serpente,chjamatuuDiavuluèSatanassu,chìingannau mondusanu:hèstatucacciatuinterra,èisoanghjulisò staticacciaticunellu
10Èaghjuintesuunavocefortechìdicevainucelu:Avà hèghjuntaasalvezza,èaforza,èuregnudiunostruDiu,è aputenzadiusoCristu,chìl'accusatorediinostrifratelli hèabbattutu,chìl'accusavadavantiàughjornudiunostru Diuenotte
11Èl'anuvintudausanguedil'Agnellu,èdaaparolladiu sotistimunianza;èùnanuamatuasovitafinuàamorte.
12Allorarallegratevi,oceli,èvoichìabitateinelliGuaià l'abitantidiaterraèdiumare!perchèudiavuluhèfalatu versuvoi,avenduunagranderabbia,perchèsàch'elluhà pocutempu
13Èquanduudragonehàvistuch'ellueraghjittatuinterra, perseguitòadonnachìhàparturituuzitellu.
14Èàadonnasòstatidatiduialidiunagrandeacula,per pudèvulàinudesertu,inusolocu,induvehènutritaper untempu,ètempi,èamitàditempu,daafacciadiu serpente
15Èuserpentescacciòdaasoboccal'acquacum'èun diluviudopuàadonna,perfàch'ellasiapurtatadau diluviu
16Èaterraaiutòadonna,èaterraapreasobocca,è inghiottìudiluviuchìudragonescacciòdaasobocca.
17Èudragones'infuriacùadonna,èandòàfàaguerracù urestudiasosumente,chìguardanuicumandamentidi Diu,èanuatistimunianzadiGhjesùCristu.
CAPITOLU13
1Èmistetenantuàarenadiumare,èaghjuvistuuna bestiachìsilevavadaumare,chìaviasettecapièdece corne,ènantuàesocornedececurone,ènantuàisocapi unomediblasfemia
2Èabestiachìaghjuvistueracum'èunleopardo,èiso pedieranucum'èpedid'orsu,èasoboccacum'èaboccadi leone;
3Èaghjuvistuunudiisocapichìeraferituàmorte;èa soferitamortalehèstataguarita:ètuttuumondusi maravigliavadopuàabestia
4Èaduranuudragonechìhàdatuuputereàabestia; qualehècapacidifàaguerracunellu?
5Èlifudataunaboccachìparlavacosegrandièblasfemi; èlifudatuuputeredicuntinuàquarantaèduimesi
6ÈhàapertuasoboccainblasfemiacontruàDiu,per blasfemàusonome,èusotabernaculu,èquellichìabitanu inucelu
7Èlifùdatudifàaguerracùisanti,èdivincillu;èlifu datuuputereannantuàtutteetribune,èlingueènazioni
8Ètuttiquellichìabitanunantuàaterral'adoreranu,chìi sonomiùnsòmiccascrittiinulibrudiavitadil'Agnellu immolatudaafundazionediumondu
9Sèqualchissiahàl'arechja,ch'ellusente.
10Quelluchìportaincattività,andaràinprigionia:quellu chìuccidecùaspadadeveesseuccisucùaspada.Eccua pacienzaèafedediisanti
11Eaghjuvistuunaaltrabestiachìescedaaterra;etil avaitdeuxcornescommeunagneau,etilparlaitcommeun dragon
12Èesercitatuttuuputerediaprimabestiadavantiàellu, èfacechìaterraèquellichìl'abitanuàaduràaprima bestia,chìasoferitamortalehèstataguarita
13Èfacegrandimaraviglie,perfàfalàufocudaucelu nantuàaterraàavistadil'omi
14Èingannaquellichìabitanunantuàaterrapermezudi quellimiraculich'elluaviapuderedifàinvistadiabestia; dicenduàquellichìabitanunantuàaterra,ch'elliavissiru fàunamaghjinaàabestia,chìaviaaferitadaaspada,èhà campatu.
15Èaviauputeredidàavitaàl'imaghjinidiabestia,chì l'imaghjinidiabestiaparlassi,èfàchìtuttiquellichìùn aduranumiccal'imaghjinidiabestia,sianuuccisi.
16Èfacechìtutti,chjuchiègrandi,ricchièpoveri,liberiè schiavi,ricevenuunamarcainasomanudiritta,oinaso fronti.
17Èchìnimupòcumpràovende,salvuquelluchìaviaa marca,ounomediabestia,ounumerudiusonome
18Eccuasaviezza.Chìquelluchìhàl'intelligenzacontau numerudiabestia,perchèhèunumerudil'omu;èuso numeruhèseicentusessantasei
CAPITOLU14
1Eiufighjulà,èeccu,unAgnellustavanantuàamuntagna diSion,ècunellucentuquarantaèquattrumila,chìavianu unomediusoBabbuscrittuinasofronti
2Èaghjuintesuunavocedaucelu,cum'èavocedi parechjeacque,ècum'èavocediungrandetronu;
3Ècantavanucum'èuncantunovudavantiàutronu,è davantiàiquattrubestiièl'anziani;ènimuùnpudia amparàquellucantu,salvuicentuquarantaèquattrumila, chìsòstatiredimtatidaaterra
4Quessisòquellichìùnanumiccaimpurtatucùedonne; perchèsòverginiQuessisòquellichìseguitanul'Agnellu induveelluvàQuessisòstatiredimtatitràl'omi,essendui primifruttiàDiuèàl'Agnellu.
5Èinasoboccaùnhèstatutrovuingannà,perchèsò senzadifettidavantiàutronudiDiu
6Èaghjuvistuunaltruanghjuluvolainmezuàucelu,avè uVangelueternuperpredicààquellichìabitanunantuàa terra,èàogninazione,èparentela,èlinguaèpopulu.
7Dicenduàaltavoce:TemeàDiu,èdàgloriaàellu; perchèl'oradiusoghjudiziuhèghjunta,èadurateàquellu chìhàfattuuceluèaterra,èumareèefontidil'acqua 8Èunaltruanghjuluseguita,dicendu:Babiloniahè cascata,hècascata,agrandecità,perchèhàfattubeieà tutteenazionidiuvinudil'iradiasofornicazione 9Èuterzuànghjululiseguitava,dicenduàaltavoce:Sì qualchissiaaduràabestiaèasomaghjina,èriceveaso marcainasofronteoinasomanu.
10Ustessubeiediuvinudil'iradiDiu,chìhèversatu senzamischjuinatazzadiasoindignazione;èserà turmentatucùufocuèuzolfoinpresenzadiisanti anghjuli,èinpresenzadil'Agnellu
11Èufumudiusotormentuascendepersempreèsempre, èùnanumiccariposughjornunènotte,chìveneranua bestiaèasomaghjina,èquelluchìriceveamarcadiuso nome.
12Eccuapacienzadiisanti:quìsòquellichìguardanui cumandamentidiDiuèafedediGhjesù
13Èaghjuintesuunavocedauceluchìmidiceva: Scrivite:BeatiimortichìmorrenuinuSignoredaquìin avanti:Iè,diceuSpìritu,perch'ellisiriposinudaiso travagli;èesoopereliseguitanu
14Fighjulà,èeccuunanuvolabianca,ènantuàanuvolasi pusavacum'èuFiglioludil'omu,chìavianantuàucapu unacoronad'oru,èinmanuunafalceaffilata.
15Èunaltruanghjuluescedautempiu,chiamenduàforte voceàquelluchìerapusatunantuàanuvola:Mettiteato falce,èmiglià,perchèhèghjuntuutempudimiglià; perchèaracoltadiaterrahèmatura
16Èquelluchìs'assittònantuàanuvolafeceasofalce nantuàaterra;èaterrahèstatacugliata.
17Èunaltruanghjuluescedautempiuchìhèinucelu, ch'elluaviaancuunafalceaffilata
18Èunaltruanghjuluescedal'altare,chìaviaputerenantu àufocu;ègridòcunungrangriduàquelluchìaviaafalce affilata,dicendu:Intrainatofalceaffilata,ècogliei grappolidiavignadiaterra;perchèasouvahè pienamentematura
19Èl'ànghjulus'imbuttòinasofalceinaterra,ècullòa vignadiaterra,èughjittassiinugrandevinudil'iradi Diu
20Èupressudiuvinuhèstatupisatuforadiacità,èu sangueescedaupressudiuvinu,finuàibrigliedii cavalli,peruspaziudimilleseicentostadi
CAPITOLU15
1Èaghjuvistuunaltrusignuinucelu,grandeè maravigliosu,setteanghjulichìavianuesetteultimepesti; perchèinellihèpienal'iradiDiu
2Eaghjuvistucum'èunmaredivetrumischiatucùufocu; èquellichìavianuavittoriaannantuàabestia,ènantuàa somaghjina,ènantuàasomarca,èannantuàunumerudi usonome,stanunantuàumaredivetru,avèl'arpediDiu
3ÈcantanuucantudiMosè,uservitorediDiu,èucantu dil'Agnellu,dicendu:Grandièmaravigliosesòevostre opere,SignoreDiuOnnipotente;ghjustuèverusòito modi,oRediisanti.
4Qualeùntiteme,oSignore,èglurificàutonome? perchètùsìsolusantu:perchètutteenazioniveneranuè veneranudavantiàtè;perchèitoghjudiziisòmanifestati 5Èdopuaghjuvistu,èeccu,utempiudiutabernaculudiu tistimunianzainuceluhèstatuapertu
6Èisetteanghjulisortenudautempiu,avenduesette piaghe,vestitidilinupuruèbiancu,èchìanuupettu cintatudicintured'oru
7Èunadiequattrubestiedeteàisetteanghjulisettevials d'orupienidil'iradiDiu,chìviveperiseculi
8ÈutempiuerapienudifumudaagloriadiDiuèdauso putere;ènimuùnpudiaentreinutempiu,finuàchìesette pestidiisetteanghjulisòstaticumpleti
CAPITOLU16
1Èaghjuintesuunagranvoceforadiutempiuchìdiceva àisetteanghjuli:Andate,èversateivialsdil'iradiDiu nantuàaterra.
2Èuprimusin'andò,èversaasofialanantuàaterra;èci hècascatuunapiagarumorosaèdolenteannantuàl'omi chìavianuamarcadiabestia,èàquellichìaduravanuaso figura
3Èusiconduànghjuluhàversatuasofialanantuàumare; èdiventòcum'èusanguediunmortu,èognianimaviva morseinumare
4Èuterzuanghjuluversòasofialanantuàifiumièe funtanedil'acqua;èsòdiventatisangue
5Èaghjuintesul'ànghjuludil'acquechìdiceva:Tusì ghjustu,oSignore,chìsì,èera,èserà,perchèavete ghjudicatucusì
6Perch'ellianuversatuusanguediisantièdiiprufeti,èli avetedatusangueàbeie;perchèsòdegni.
7Èaghjuintesuunaltrudal'altarechìdice:Ancucusì, SignoreDiuOnnipotente,itoghjudiziisòverièghjusti
8Èuquartuànghjuluversòasofialanantuàusole;èlifu datuuputeredibrusgiàl'omicùufocu
9Èl'omieranubrusgiatidaunagrandecalore,è blasfemavanuunomediDiu,chìhàputerenantuàsti pesti;
10Èuquintuanghjuluversòasofialanantuàusediudia bestia;èusoregnuerapienudibughjura;èsirosivanua linguaperudulore,
11ÈblasfemavanuuDiudiuceluperviadiisoduloriè diesopiaghe,èùnsisòmiccapentitidiisoatti.
12Èusestuànghjuluhàversatuasofialanantuàugrande fiumeEufrate;èl'acquahèstatasiccata,chìaviadiirèdi l'orientepuderiaessepreparatu.
13Èaghjuvistutrèspiritiimpuricum'èraneescedaa boccadiudragone,èdaaboccadiabestia,èdaaboccadi ufalsuprufeta.
14Perchèsòispiritidiidimònii,chìfacenumiraculi,chì partenuversuirèdiaterraèdiumondusanu,per riuniscelliàabattagliadiquellughjornumaiòdiDiu Onnipotente
15Eccu,vengucum'èunlatruBeatuquelluchìguarda,è guardaisovistimenti,perch'elluùncammininudu,è vedanuasovergogna
16Èliriunìinunlocuchjamatuinlinguaebraica Armaghedon.
17Èusettimuànghjuluhàversatuasofialainl'aria;È ghjunseunagranvocedautempiudiucelu,dautronu, chìdiceva:Hèfattu
18Ècieranuvoci,ètronu,èlampi;ècihèstatuungrande terramotu,cum'èùneramiccapostuchìl'omieranunantuà aterra,unterramotucusìputente,ècusìgrande.
19Èagrandecitàhèstatadivisaintrèparti,èecitàdie nazionicascanu;èagrandeBabilonias'arricordadavantià Diu,perdààellaacoppadiuvinudiaferocediaso còllera
20Èogniisulafughjia,èemuntagneùnsòmiccatrovu.
21Èfalòdaucelunantuàl'omiunagrannegrande,ogni petradiupesudiuntalentu;perchèasopestaeraassai grande.
CAPITOLU17
1Èghjunseunudiisetteanghjulichìavianuesettefiasche, èmiparrava,èmidisse:Venitequì!Vimustraraghjuu ghjudiziudiagrandeprostitutachìsimettenantuà parechjeacque:
2Cùqualeirèdiaterraanufattufornicazione,èl'abitanti diaterrasòstatiibriacaticùuvinudiasofurnicazione.
3Alloram'hàpurtatuinuspirituinudesertu;èaghju vistuunadonnapusatanantuàunabestiascarlatina,piena dinomidiblasfemia,chìaviasettetesteèdececorne
4Etlafemmeétaitvêtuedepourpreetd'écarlate,etparée d'or,depierresprécieusesetdeperles,etavaitdanssa mainunecouped'orpleined'abominationsetdesouillures desafornication
5Ènantuàasofruntierascrittuunnome:MISTERU, BabiloniaAGRANDE,AMADREDIPROFETTEE ABOMINAZIONIDIATERRA
6Èaghjuvistuadonnaibriacatacùusanguediisanti,è cùusanguediimartiridiGhjesù;
7Èl'ànghjulum'hàdettu:Perchètimaravigliate?Vidicu umisterudiadonna,èdiabestiachìaporta,chìhàesette testeèdececorne
8Abestiachìtùvidiera,èùnhèmicca;èascenderanuda l'absolu,èandaranuinperdizione:èquellichìabitanu nantuàaterrasimaravigliaranu,chìisonomiùnsòmicca statiscrittiinulibrudiavitadaafundazionediumondu, quand'ellivedenuabestiachìera,èùnhèmicca,èancuhè.
9ÈquìhèamentechìhàasaviezzaIsettecapisòsette muntagne,nantuàqualesimetteadonna
10Ècisòsetterè:cinquesòcaduti,èunuhè,èl'altruùn hèancughjuntu;èquanduvene,devecuntinuàunpocu spaziu
11Èabestiachìera,èùnhèmicca,ancuelluhèl'ottu,èhè diisette,èvàinperdizione
12Èedececornechìavetevistusòdecerè,chìùnanu ancuricevutuunregnu;mariceveuputerecum'èrèuna oracùabestia
13Quessianuunasolamente,èdaranuasoputenzaèaso forzaàabestia.
14Quessiferanuaguerracùl'Agnellu,èl'Agnelluli vincerà,perchèelluhèuSignorediisignori,èuRèdiirè, èquellichìsòcunellusòchjamati,elettièfideli.
15Èm'hàdettu:L'acquechìavetevistu,induveaputtana s'assita,sòpopuli,èmultitùdine,ènazionièlingue
16Èedececornechìavetevistunantuàabestia,odiaranu aprostituta,èarenderanudesolataènuda,èmanghjaranua socarne,èabrusgiaranucùufocu.
17PerchèDiuhàmessuinisocoriperrializàasovulintà, èperaccunsentà,èdàusoregnuàabestia,finuàchìe parollediDiusicompie
18Èadonnachìavetevistuhèquellagrandecità,chì regnanantuàirèdiaterra
CAPITOLU18
1Èdopuàquestecoseaghjuvistuunaltruanghjulufalàda ucelu,chìaviaunagrandeputenza;èaterrahèstata illuminatacùasogloria
2Ègridavafortecùunavoceforte,dicendu:Babiloniaa grandehècascata,hècascata,èhèdiventatal'abitazionedi
idimònii,èapresadiognispirituimpuru,èunagabbiadi ogniuccelloimpuruèodiatu.
3Perchètutteenazionianubeiediuvinudil'iradiaso fornicazione,èirèdiaterraanufattufornicazionecunella, èicummerciantidiaterrasòdiventatiricchiper l'abbundanzadiesodelicatezze
4Èaghjuintesuunaaltravocedaucelu,chìdiceva:Esce daella,umopòpulu,perùnessepartediisopeccati,èper ùnricevemiccadiesopesti
5Perchèisopiccatisòghjuntiinucelu,èDius'hè ricurdatudiesoiniquità
6Ricompensalacum'èellat'hàricompensatu,èduppiààu sodoppiuseconduesoopere:inatazzach'ellahàpienu, riempiaàusodoppiu
7Quantus'hèglurificata,èvissutadiliziosamente,tantu turmentuèduloredateli:perchèelladiceinusocore:Sò unaregina,èùnsòmiccavedova,èùnvedemiccadolore
8Perquessa,isopestivenenuinunghjornu,amorte,u doluèafame;èsaràcompletamentebrusgiatacùufocu, perchèfortehèuSignoreDiuchìaghjudica
9Èirèdiaterra,chìanufattufornicazioneèvissutu diliziosicunella,silamentaranuèsilamentaranuperella, quand'ellivideranuufumudiusoarsu
10Stenduluntanudautimorediusoturmentu,dicendu: Ohimè,ahi,quellagrandecitàBabilonia,quellacità putente!perchèinunaoraveneutoghjudiziu
11Èicummerciantidiaterrapienghjeranuèpienghjeranu perella;perchènimuùncumpràpiùasomercaderia:
12Amerchandised'oru,d'argentu,dipetrepreziose,di perle,dilinufin,dipurpura,disoia,discarlatina,dituttuu tolegnu,èdituttiivasid'ivori,èdituttiivasidilegnupiù preziosu,èdibronzu,èdiferruèdimarmura,
13Ècannella,èodori,èunguenti,èincensu,èvinu,èoliu, èfarinafina,ègranu,èbestie,èpecure,ècavalli,ècarri,è schiavi,èanimedil'omi
14Èifruttichìatoànimabramavasòalluntanatidatè,è tuttuciòchìeradilicatuèbonuhèpartutudatè,èùnli truveretepiù
15Icummerciantidisticosi,chìsòstatiarricchitidaella, staranuluntanudautimorediusoturmentu,pienghjenduè lamentendu
16Èdicendu:Ohimè,hé,lagrandevillequiétaitvêtuede finlin,depourpreetd'écarlate,etornéed'or,depierres précieusesetdeperles!
17PerchèinunaoracusìgrandericchezzahèsguassataÈ tuttiicapidinavi,ètuttaacumpagniadiinavi,èi marinari,ètuttiquellichìcummercianupermare,stavanu luntanu,
18Ègridavanu,videnduufumudiasobrucia,dicendu: Chìcitàhècum'èstagrandecità?
19Ès'impagnavanuapolveranantuàisocapi,è gridavanu,pienghjenduèlamentendu,dicendu:Ohimè, ahi,quellagrandecità,inqualesòstatiarricchitituttiquelli chìavianunaviinumareperviadiusocostu!perchèin unaorahèstatadesolata
20Rallegrateperella,ocelu,èvoisantiapòstulièprufeti; perchèDiut'hàvindicatud'ella.
21Èunanghjuluputentepigliòunapetracum'èunagrande macina,èaghjittassiinumare,dicendu:Cusì,cùviulenza, agrandecitàBabiloniaseràabbattuta,èùnsitroveràpiù.
22Èavocedil'arpa,èdiimusicisti,èdiipiperistièdii trombetti,ùnsisaràpiùintesuintè;èùnsitroveràpiùintè
unartighjanu,qualunquesial'artighjanu;èusonudiuna macinaùnsisentepiùintè;
23Èalucediunacandelaùnbrillaràpiùintè;èavocedi usposuèdiasposaùnsaràpiùintesuintè:perchèivostri cummerciantieranuigrandiomidiaterra;perchètuttee nazionisòstateingannatedaetostregoneria
24Èinellasitruvòusanguediiprufeti,èdiisanti,èdi tuttiquellichìsòstatiuccisinantuàaterra.
CAPITOLU19
1Dopuàquestecose,aghjuintesuunagranvocediassai ghjenteinuceluchìdiceva:Alleluia!Salvezza,ègloria,è onoreèputenza,àuSignore,unostruDiu:
2Perchèverièghjustisòisoghjudizii,perchèhà ghjudicatuagrandeputtana,chìhàcorrottuaterracùaso fornicazione,èhàvindicatuusanguediisoservitoridaa somanu
3Èdinovudissenu:Alleluia.Èusofumus'arrizzòper sempre
4Èivinti-quattruvechjièequattrubestiesicascanuè aduranuàDiuchìerapusatunantuàutronu,dicendu: Amen!Alleluia
5Èghjunseunavocedautronu,chìdiceva:Lodateu nostruDiu,tuttiisoservitori,èvoichìutemete,chjuchiè grandi
6Èaghjuintesucum'èavocediunagrandemultitùdine,è cum'èavocediparechjeacque,ècum'èavocediforti troni,chìdicenu:Alleluia,perchèuSignoreDiu omnipotenteregna
7Rallegrimuèrallegramu,èrendemuonoreàellu,perchè umatrimoniudil'Agnelluhèghjuntu,èasomoglias'hè preparata
8Èlifuconcessach'ellafussivestitadilinufinu,pulituè biancu,perchèulinufinuhèaghjustiziadiisanti 9Èmidisse:Scrivite:Beatiquellichìsòchjamatiàa cenadinozzedil'Agnellu.Èmidisse:Quessisòiveriditti diDiu
10ÈaghjucascatuàisopediperaduràluÈm'hàdettu:
"Vedeùnfàmicca:Sòutocumpagnu,èdiitofratellichì anuatistimunianzadiGhjesù:adurààDiu,perchèa tistimunianzadiGhjesùhèuspiritudiprufezia
11Èaghjuvistuuceluapertu,èeccuuncavallubiancu;et celuiquis'assitsurluis'appelaitFidèleetVéritable,etil jugeetfaitlaguerreavecjustice
12Isoochjieranucum'èunafiammadifocu,ènantuàa sotestac'eraassaicurone;èaviaunnomescrittu,chìnimu cunniscia,maellustessu.
13Èeravistutud'unavesteimmersainsangue,èuso nomehèchjamatuParolladiDiu
14Èl'armatechìeranuinuceluuseguitanunantuàcavalli bianchi,vistutidilinufinu,biancuèpuri.
15Èdaasoboccaesceunaspadaaffilata,chìcunellahà dachjappàenazioni;èliguvernaràcùunavergadiferru; èpisciòuvinudiuvinudiafuroreèdil'iradiDiu Onnipotente
16Èhànantuàasovestaènantuàacosciaunnome scrittu:RÈDIRÈÈSIGNOREDISIGNORI
17Èaghjuvistuunanghjuluchìstavainusole;ègridòà granvoce,dicenduàtuttil'acellichìvolanuinmezuàu celu:VeniteèriuniteviàacenadiugrandeDiu;
18Perpudèmanghjàacarnediirè,èacarnediicapitani, èacarnedil'omiputenti,èacarnediicavalli,èdiquelli chìstanunantuàelli,èacarnedituttil'omi,liberièschiavi, picculuègrande.
19Èaghjuvistuabestia,èirèdiaterra,èesoarmate, riunitiperfàaguerracontruàquelluchìsipusònantuàu cavallu,ècontruàusoesercitu
20Èabestiahèstatapresa,ècunelluufalsuprufetachì faciamiraculidavantiàellu,cùiqualihàingannatuquelli chìavianuricevutuamarcadiabestia,èquellichì aduravanuasomaghjinaQuessitraminduisòstatigettati viviinunlavudifocuardentedizolfo
21Èurestuhèstatuuccisucùaspadadiquelluchìera nantuàucavallu,chìaspadasortitadaasobocca,ètutti l'acellieranupienudiasocarne
CAPITOLU20
1Èaghjuvistuunanghjulufalàdaucelu,chìaviainmanu achjavedil’absoluèunagrandecatenainmanu
2Èhàpigliatuudragone,quelluvechjuserpente,chìhèu DiavuluèSatana,èuligàpermilleanni.
3Èughjittassiinafossasenzafondu,èuchjusu,èhà postuunsigillonantuàellu,perùningannàpiùenazioni, finuàchìimilleannisòcompii;
4Èaghjuvistuitroni,èsipusonunantuàelli,èu ghjudiziuhèstatudatuàelli;nèasomaghjina,nèavè ricivutuasomarcanantuàesofrunti,oinesomani;è campanuèregnucunCristumilleanni
5Maurestudiimortiùnhèmiccapiùcampatu,finuàchì imilleannisòcompii.Questahèaprimarisurrezzione.
6Benedettuèsantuhèquelluchìhàpartituinaprima risurrezzione:nantuàquesti,asecondamorteùnhàmicca putere,maseranusacerdotidiDiuèdiCristu,èregnaranu cunellumilleanni
7Èquanduimilleannisòscaduti,Satanasaràliberatudaa soprigiò.
8Èesceperingannàenazionichìsòiniquattruquartidia terra,GogèMagog,perriuniscelliinbattaglia:unumeru diqualehècum'èarenadiumare.
9Ècullànantuàalarghezzadiaterra,ècircundanuu campudiisanti,èacitàamata;èufocufalòdaDiudau celu,èlidivorò.
10Èudiavuluchìlihàingannatuhèstatughjittatuinu lavudifocuèdizolfo,induvesòabestiaèufalsuprufeta, èseràturmentatughjornuènotteperiseculi.
11Èaghjuvistuungrantronubiancu,èquelluchìsipusò nantuàellu,daasofacciaaterraèucelufughjenu;èùn hèstatutrovulocuperelli
12Èaghjuvistuimorti,chjuchiègrandi,stanudavantià Diu;èilibrisòstatiaperti,èunaltrulibruhèstatuapertu, chìhèulibrudiavita;
13Èumarerinunziòimortichìeranuinellu;èamorteè l'infernuanulivatuimortichìeranuinelli,èsòghjudicati ognunuseconduesoopere
14Èamorteèl'infernusòstatighjittatiinulavudifocu Questahèasecondamorte.
15Èquelluchìùnhèstatutrovuscrittuinulibrudiavita, hèstatughjittatuinulavudifocu
CAPITOLU21
1Èaghjuvistuuncelunovuèunaterranova:perchèu primuceluèaprimaterrasòpassati;èùncierapiùmare.
2Eiu,Ghjuvanni,aghjuvistuacitàsanta,anova Ghjerusalemme,falàdaDiudaucelu,preparatacum'èuna sposaadornataperusomaritu
3Èaghjuintesuunagranvocedauceluchìdiceva:Eccu, utabernaculudiDiuhècùl'omi,èellustaràcunelli,è seranuusopopulu,èDiustessuseràcunelli,èseràuso Diu
4ÈDiuasciugheràtutteelacrimedaisoochji;èùnci saràpiùmorte,nèdulore,nèchianci,nècisaràpiùdolore, perchèecoseprimasòpassate
5Èquelluchìsipusònantuàutronudisse:Eccu,aghju fattututteecosenovi.Èmidisse:Scrivite,perchèsti parollesòverièfideli
6Èmidisse:HèfattuSòAlfaèOmega,uprincipiuèa fine.Daraghjuàquelluchìhèsetediafontanadil'acquadi vitaliberamente
7Quelluchìvince,ereditetutteecose;èseraghjuusoDiu, èelluseràumofigliolu.
8Maitimorosi,èincreduli,èl'abominevoli,èl'assassini,è ifornicatori,èimaghi,èl'idolatri,ètuttiibugiardi,averàa soparteinulavuchìardedifocuèdizolfo,chìhèa secondamorte
9Èghjunseàmèunudiisetteanghjulichìavianuesette fiaschepienedil'ultimesettepesti,èmiparrava,dicendu: Venitequì,vimustraraghjuasposa,amògliadil'Agnellu
10Èmipurtòinuspirituàunamuntagnagrandeèalta,è mifecevedequellagrandecità,asantaGhjerusalemme, chìfalavadauceludaDiu
11AvèagloriadiDiu,èasoluceeracum'èunapetra preziosa,cum'èunapetradijaspe,chjaracum'èucristallu; 12Èaviaunmurugrandeèaltu,èaviadodiciporte,èàe portedodicianghjuli,èinomiscrittisopra,chìsòinomidi edodicitribùdiifigliolid'Israele.
13Àulivantetrèporte;àunordutrèporte;àusudutrè porte;èàpunentetrèporte
14Èumurudiacitàaviadodicifundamenti,èinellii nomidiidodiciapòstulidil'Agnellu
15Èquelluchìparlavacunmèaviaunacannad'oruper misuràacità,èesoporte,èusomuru.
16Èacitàhèquadru,èalongahèlargaquant'èalarghezza; Alunghezzaèalarghezzaèl'altezzadiquestusòuguali
17Èmisuràusomuru,centuquarantaèquattrucubiti, seconduamisuradil'omu,valeàdìl'ànghjulu
18Èacustruzzionediumurueradijaspe,èacitàerad'oru puru,cum'èunvetruchjaru
19Èifundamentidiumurudiacitàeranuadornaticù ognimodudipetreprezioseUprimufundamentuerajaspe; usicondu,zaffiro;uterzu,unacalcedonia;uquartu,una smeralda;
20Uquintu,sardone;usestu,sardiu;usettimu,chrysolite; l'ottu,beryl;unonu,untopaziu;udecimu,uncrisoprasu; l'undicesimu,ungiacintu;udodicesimu,unametista
21Èedodiciporteeranudodiciperle;ogniportaeradi unasolaperla:èastradadiacitàerad'orupuru,cum'èun vetrutrasparente
22Èùnaghjuvistunundaditempiu,perchèuSignoreDiu Onnipotenteèl'Agnellusòutempiudiquestu
23Èacitàùnaviabisognudiusole,nèdialuna,per splendeinella,perchèagloriadiDiul'hàilluminata,è l'Agnelluhèasoluce
24Èenazionidiquellichìsòsalvaticaminaranuàaluce diquestu,èirèdiaterraliportanuasogloriaèl'onore.
25Èeporteùnsaranumiccachjusedighjornu,perchèùn cisarànotte
26Èpurtaranuinelluagloriaèl'onoredienazioni.
27Èùnentreràinellunundachìimpurta,nèciòchìfaci l'abominazione,ofàunaminzogna,maquellichìsòscritti inulibrudiavitadil'Agnellu
CAPITOLU22
1Èmifecevedeunfiumupurud'acquadivita,chjara cum'èucristallu,chìescedautronudiDiuèdil'Agnellu. 2Àmezuàastradadiquestu,èàognilatudiufiumu,ci eral'arburudiavita,chìportavadodicifrutti,èdavauso fruttuognimese:èefogliedil'arburueranupera guariscenzadienazioni
3Èùncisaràpiùmaledizzione;mautronudiDiuèdi l'Agnelluseràinellu;èisoservitoriliserviranu:
4Èlivederanuafaccia;èusonomesaràinisofrunti 5Èùncisarànottequì;èùnanubisognudicandela,nè lucediusole;perchèuSignoreDiulidaaluce:è regneranupersempreèsempre
6Èm'hàdettu:Questeparollesòfidelièveri:èuSignore Diudiisantiprufetihàmandatuusoanghjulupervedeài soservitoriciòchìdeveessefattuprestu
7Eccu,venguprestu:benedettuquelluchìguardae parollediaprufeziadistulibru.
8Eiu,Ghjuvanni,aghjuvistuquestecose,èl'aghjuintesu Èquanduaghjuintesuèvistu,aghjucascatuàadurà davantiàipedidil'anghjuluchìm'hàmostratuquestecose.
9Alloramidisse:"Vedeùnfàmicca,perchèsòuto servitore,èdiitofratelli,iprufeti,èdiquellichìguardanu eparolledistulibru:adurààDiu.
10Èm'hàdettu:Ùnsigillamiccaeparollediaprufeziadi stulibru,perchèutempuhèvicinu
11Quelluchìhèinghjustu,ch'ellusiaancuinghjustu;è quelluchìhèimpuru,ch'ellusiaancuimpuru;
12Èeccu,venguprestu;èamoricumpensahècunmè, perdààogniomuseconduusotravagliu.
13Sòl'Alfaèl'Omega,uprincipiuèafine,uprimuè l'ultimu
14Beatiquellichìfacenuisocumandamenti,peravèu dirittuàl'arburudiavita,èperentreinacitàpereporte
15Perchèforasòicani,èistregoni,èifornicatori,è l'assassini,èl'idolatri,èquellichìamanuèfacenuabugia 16Eiu,Ghjesù,aghjumandatuumoanghjuluper tistimuniààvoiquestecoseinechjeseSòaradicaèa discendenzadiDavid,èastellaluminosaèmatinale.
17ÈuSpìrituèasposadicenu:VeniteÈquelluchìsente dì:VeniteÈvenequelluchìhàseteÈquelluchìvole, ch'ellupiglial'acquadiavitaliberamente
18Perchèaghjutistimunianzaàogniomuchìsentee parollediaprufeziadistulibru:Sìqualchissiaaghjunghje àquestecose,Diuaghjunghjeàelluepestichìsòscrittein stulibru
19Ès'èqualcunucacciàeparollediulibrudistaprufezia, Diuhàdacacciàasopartedaulibrudiavita,èdaacità santa,èdaecosechìsòscritteinstulibru
20Quelluchìtistimunieghjassecosedice:Disicuru, venguprestu.Amen.Ancucusì,venite,SignoreGhjesù. 21AgraziadiunostruSignoreGhjesùCristusiacunvoi tutti.Amen.