Matteu
CAPITOLU1
1UlibrudiagenerazionediGhjesùCristu,ufiglioludi David,ufiglioludiAbraham. 2AbràhamunasceàIsaac;èIsaccunascìàGhjacobbu;è GhjacobbugeneròGhjudaèisofratelli; 3ÈGhjudageneròPharesèZaradiThamar;èFares generòEsrom;èEsromgeneròAram; 4ÈAramgeneròAminadab;èAminadabgeneròNaasson; èNaassongeneròSalmon; 5ÈSalmongeneròBoozdaRachab;èBoozgeneròObed diRuth;èObedgeneròIesse; 6ÈIessegeneròurèDavid;èDavideurègeneròà SalomonedaellachìeraamogliadiUria; 7ÈSalomonegeneròRoboam;èRoboamgeneròAbia;è AbiageneròAsa; 8ÈAsageneròGhjosafat;èGhjosafatgeneròJoram;è JoramgeneròOzias; 9ÈOziasgeneròJoatham;èJoathamgeneròAcaz;èAcaz generòEzechia; 10ÈEzechiageneròManasse;èManassegeneròAmon;è AmongeneròGiosia; 11JosiasengendraàJeconiasetàsesfrères,versle momentoùilsfurentdéportésàBabilonia. 12Èdopuch'ellisòstatipurtatiinBabilonia,Jeconias engendraSalathiel;èSalathielgeneròZorobabel; 13ZorobabelnascìàAbiud;èAbiudgeneròEliakim;è EliakimgeneròAzor;
14ÈAzorgeneròàSadoc;èSadocgeneròAchim;è AchimgeneròEliud;
15EliudgeneròEleazar;èEleazargeneròMattanu;è MatthanugeneròGhjacobbu; 16GhjacobbunascìàGhjiseppu,umaritudiMaria,da qualeeranatuGhjesù,chjamatuCristu
17AlloratutteegenerazionidaAbrahamàDavidsò quattordicigenerazioni;èdaDavidfinuàutrasportuin Babiloniasòquattordicigenerazioni;èdautrasportuin BabiloniaàCristusòquattordicigenerazioni
18AvàunàscitadiGhjesùCristuhèstatucusì:quandu Maria,asomamma,erasposataàGhjiseppu,primach'elli s'adunissinu,sitruvòincintadiuSpìrituSantu.
19AlloraGhjiseppu,usomaritu,chìeraunomughjustu,è ùnvuliamiccafàdiellaunesempiupublicu,hàpensatuà mettelainsegretu.
20Mamentrepensavaàquestecose,eccu,l'ànghjuludiu Signoreliapparveinsonniu,dicendu:Ghjiseppu,figliolu diDavide,ùntememiccadipigliààtèMaria,atomoglia, perchèciòchìhècuncipituinellahèdiuSpìrituSantu 21Èellaparturiràunfigliolu,ètùchjamàusonome JESUSU:perchèellusalveràusopopuludaisopiccati.
22Avàtuttuciòchìhèstatufattu,perchìsicumpiaciòchì eradettudiuSignoredauprufeta,dicendu:
23Eccu,unavergineseràincinta,èparturiràunfigliolu,è uchjameranuEmmanuel,chìhèinterpretatu,Diucunnoi 24AlloraGhjiseppu,risuscitatudausonnu,fececum'è l'anghjuludiuSignoreliaviaurdinatu,èpigliòcùaso moglia
25Èùnacunniscia,finuàch'ellaaviaparturituuso figlioluprimunatu;èuchjamòGhjesù.
CAPITOLU2
1QuanduGhjesùeranatuinBetlemmediGhjudeaài tempidiErodeurè,eccu,sòghjuntimascidal'orienteà Ghjerusalemme.
2Dicendu:InduvahèquelluchìhènatuRediiGhjudei? perchèavemuvistuasostellainulivante,èghjuntià aduràlu.
3QuanduurèErodeaviaintesuquestecose,eraturbatu,è tuttaGhjerusalemmecunellu
4Èdopuavèriunitututtiiprincipalisacerdotièiscribidi upopulu,lidumandòinduveCristueranatu
5Èlidissenu:InBetlemmediGhjudea,perchècusìhè scrittudauprufeta:
6ÈtuBetlemme,inupaesediGhjuda,ùnsitemiccaupiù chjucutràiprìncipidiGhjuda:perchèdatèesceun guvernatore,chìguvernaràumopòpuluIsraele.
7AlloraErodu,dopuavèchjamatuinsegretuisavii,li dumandavadiligentementeàchìoraeraapparsuastella
8ImandòàBetlemme,èlidisse:Andateècercate diligentementeuzitellu;èquandul'avetetrovu,tornatemi aparolla,perch'epossuveneèaduràancuellu.
9Quanduanuintesuurè,sin'andò;èeccu,astella,ch'elli vittiruinulivante,andòdavantiàelli,finuàch'ella ghjunseèsifirmòsoprainduveerauzitellu
10Quanduanuvistuastella,sirallegravanucùunagioia assaigrande
11Èquand'ellisòghjuntiincasa,vittiruuzitellucùMaria, asomamma,ès'inchinanu,èl'aduranu;oru,èincensu,è mirra
12ÈavìanuavvistatudaDiuinunsonniuch'elliùn vulteranumiccaàErode,sin'andòinusopaeseunaltru modu
13Èquand'ellis'eranupartiti,eccu,l'ànghjuludiuSignore apparveàGhjiseppuinunsonniu,dicendu:«Levate, pigliateuzitelluèasomamma,èfughjiteinEgittu,èsiate quì,finuàch'evidicu.Erodecercaràuzitelluper distrughjelu
14Quand'ellusialzò,pigliòuzitelluèasomammadi notte,èsin'andòinEgittu.
15Èeraquì,finuàamortediErode,perch'ellusicompie ciòchìerastatudettudiuSignoredauprufeta,dicendu: Foradil'Eggittuaghjuchjamatuumofigliolu.
16AlloraErode,videnduch'ellueraburlatudiisàvii, s'infuriòassaièmandò,ètumbòtuttiizitellichìeranuin Betlemmeèintutteesorigioni,daduiannièsottu, seconduàutempuch'elluaviadiligentementedumandatuà isapienti
17Alloras'accompaiaciòchìeradettudauprufeta Ghjeremia,chìdisse:
18InRama,sisentiaunavoce,lamentuèchianci,èun grandedolu,Rachelechìpienghjeisofiglioli,èùnvulia cunsulà,perchèùnsòmicca
19MaquanduErodeeramortu,eccu,unanghjuludiu SignoreapparsuinunsognuàGhjiseppuinEgittu.
20Dicendu:Alzate,èpigliateuzitelluèasomamma,è andateinupaesed'Israele,perchèsòmortiquellichì vulianuavitadiuzitellu.
21Sialzò,pigliòuzitelluèasomamma,èghjunseinu paesed'Israele
22Maquand'elluhàintesuchìArchelauregnavain GhjudeainastanzadiusobabbuErode,hàavutuapaura
diandàind'èquì;però,avèavutul'avertitudiDiuinun sonniu,sitrasferìinipartidiGalilea.
23Èghjunse,èhàabitatuinunacitàchjamataNazareth, affinchìs'acompasseciòchìeradettudaiprufeti:Sarà chjamatuNazarenu.
CAPITOLU3
1Inquellighjorni,GhjuvanniuBattistavinnipredicendu inudesertudiGhjudea,
2Èdicendu:Pentitevi,perchèuregnudiicelihèvicinu
3PerquestuhèquelluchìhèstatuparlatudauprufetaIsaia, dicendu:Avocediquelluchìgridainudesertu:Preparate astradadiuSignore,fateisocaminidritti
4ÈulistessuGhjuvanniaviausovestitudicapellidi cammellu,èunacinturadicoghjuàisolombi;èaso carneeralocusteèmelisalvaticu
5AlloraandavanuversuelluGhjerusalemme,ètuttaa GhjudeaètuttaaregioneintornuàuGhjurdanu, 6ÈsòstatibattezzatidaelluinGhjurdanu,cunfessendui sopiccati
7Maquand'elluvidechìparechjiFariseièSadducei venenuàusobattèsimu,lidisse:Ogenerazionidivipere, qualevihàavvistatuperfughjedaarabbiachìvene?
8Fatedunquefruttiadattiàupentimentu:
9Èùnpensatemiccaàdìind'èvoistessu:Avemu Abrahamàunostrubabbu;perchèvidicuchìDiuhè capacidirisuscitaràfiglioliàAbràhamudistipetre.
10Èavàancul'asciahèappiccicataàaradicadil'arburi: perquessa,ogniarburuchìùnportamiccafruttibonihè tagliatuèghjittatuinufocu.
11Iuvibattezud'acquaperapenitenza;maquelluchì venedopuàmèhèpiùputentechèmè,chìisoscarpiùnsò miccadegnudipurtà:elluvibattezeràcùuSpìrituSantuè cùufocu
12Usofanhèinmanu,èpurteràbèusopavimentu,è culleràusogranuinugranu;mabrusgiaràapagliacunun focuinestinguibile
13AlloraGhjesùghjunsedaGalileainGhjurdanuà Ghjuvanni,peressebattezzatudaellu.
14MaGhjuvannilipruibì,dicendu:Aghjubisognuàesse battezudatè,èviveneàmè?
15ÈGhjesùlirispose:Lasciach'ellasiaavà,perchècusì citoccaàrializàognighjustiziaAlloraelluhàpatitu
16ÈGhjesù,quand'ellufùbattizatu,sin'andòsubitufora dil'acqua;èeccu,icelis'hèapertuàellu; 17Èeccuunavocedauceluchìdiceva:Questuhèumo Figlioluamatu,inqualemisòassaipiacè.
CAPITOLU4
1AlloraGhjesùfùpurtatudauSpìrituinudesertuperesse tentatudaudiavulu
2Èdopuavèdigiunatuquarantaghjornièquarantanotti, dopuebbefame
3Èquanduutentatores'avvicinòàellu,disse:S'ètùsìu FiglioludiDiu,urdinatechìstepetrediventenupane.
4Maellurispose:Hèscrittu:L'omuùncamparàmicca soludipane,madiogniparollachìescedaaboccadiDiu
5Alloraudiavuluuportainacitàsanta,èumettenantuà upinnaculudiutempiu
6Èlidisse:S'ètùsìuFiglioludiDiu,ghjittassi,perchèhè scrittu:Iddudarààisoanghjuliincaricatuditè,èineso manitipurteranu,perùncacciàutopedecontr'àunapetra
7Ghjesùlidisse:Hèscrittudinovu:Ùntentatemiccau Signore,utoDiu.
8Dinovu,udiavuluuportanantuàunamuntagnaassai alta,èlimostratuttiiregnidiumonduèagloriadielli
9Èlidisse:Tuttessecosetidaraghju,s'ètùcadessièmi adurà
10AlloraGhjesùlidisse:«Vadaquì,Satanassu,perchè hèscrittu:AduràuSignore,utoDiu,èàellusoluserve 11Alloraudiavulul'abbandunò,èeccu,l'anghjuli ghjunsenuèliservivanu.
12QuanduGhjesùaviaintesuchìGhjuvannierastatu ghjittatuinprigiò,sin'andòinGalilea;
13È,lasciòNazareth,ghjunseèsicampòinCapernaum, chìhènantuàacostadiumare,àucunfinidiZabulonè Neftali
14Afinqu'ils'accomplissecequiavaitétéditparle prophèteEsaïe,endisant:
15UpaesediZabulon,èupaesediNeftali,àastradadiu mare,oltreuGhjurdanu,aGalileadiiGentili;
16Upopuluchìstavainabughjurahàvistuunagrande luce;etàceuxquiétaientassisdanslarégionetl'ombrede lamort,lalumières'éleva.
17DaquellutempuGhjesùhàcuminciatuàpridicà,èàdì: Pentitevi:perchèuregnudiicelihèvicinu
18ÈGhjesù,camminenduvicinuàumaridiGalilea,hà vistuduifratelli,SimonuchjamatuPetru,èAndrewuso fratellu,chìghjittavanuaretainumare,perchèeranu piscadori.
19Èlidisse:Seguimi,èvifaràpiscadorid'omi 20Èsubitulasciòesoreti,èuseguitanu
21Èandendudaquì,videaltriduifratelli,Ghjacumu, figlioludiZebedeu,èGhjuvanni,usofratellu,inunanave cùZebedeu,usobabbu,chìrimpianuesoretièlichjamò 22Èsubituabbandunonuanaveèusobabbu,èu seguitanu
23ÈGhjesùandavaintuttaaGalilea,insignenduineso sinagoghe,èpredicaval'evangeludiuregnu,èguarìtuttee malatieètutteemalatietràupopulu
24Èasofamasin'andòintuttaaSiria;èlipurtonututtii malatichìeranuchjappididiversemalatieèturmenti,è quellichìeranupussedididimònii,èquellichìeranu lunatici,èquellichìavianuparalisièliguarì
25Èuseguivanuunagrandemultitudedighjentedaa Galilea,èdaaDecapolis,èdaGhjerusalemme,èda Ghjudeaèdal'aldilàdiuGhjurdanu.
CAPITOLU5
1È,videnduaghjente,cullànantuàamuntagna; 2Èapreaboccaèliinsignò,dicendu:
3Beatiipoveriinspiritu,perchèuregnudiicelihèdielli
4Beatiquellichìpienghjenu,perchèsaranucunsulati
5Beatiimansi:perchèerediteranuaterra
6Beatiquellichìanuafameèasetedighjustizia,perchè seranusaziati
7Beatiimisericordiosi,perchèaveràmisericordia
8Beatiipuridicore,perchèvedranuàDiu.
9Beatiipacificatori,perchèseranuchjamatifigliolidiDiu
10Beatiquellichìsòperseguitatiperaghjustizia,perchèu regnudiicelihèdielli.
11Beativoi,quandul'omiviinsulteranuèvi perseguiteranu,èvidiceranuinfalsitàognimalecontruà voi,permè.
12Rallegrateèrallegrateassai,perchègrandehèavostra ricumpensainucelu,perchècusìperseguitavanuiprufeti chìeranuprimadivoi.
13Voisìusalidiaterra;mas'èusalihàpersuusosapori, cùqualeseràsalatu?daquìinpoiùnhèbonupernunda, maperessecacciatufora,èperessecalpestatusottuàu pededil'omi
14Voisìalucediumondu.Unacitàchìsitrovanantuà unamuntagnaùnpòessepiatta
15Nèl'omiùnaccendenuunacandela,èamettesottuàun machja,manantuàuncandelabro;èdàluceàtuttiquelli chìsòincasa
16Chìavostralucebrillacusìdavantiàl'omi,perch'elli vedanuevostreopereboni,èglurificàuvostruBabbuchì hèinucelu
17Ùnpensatemiccachìsòvinutuperdistrughjealege,oi prufeti:ùnsòmiccavinutuperdistrughje,maperrializà.
18Perchèinveruvidicu,finuàchìuceluèaterrapassanu, unaiotaountituluùnpasseràmiccadaalege,finuàchì tuttusiacumpletu.
19Quelludunquechìromperàunudistipiùminimi cumandamenti,èl'insignerààl'omicusì,seràchjamatuu piùchjucuinuregnudiiceli;
20Perchèvidicuchì,salvuchìavostraghjustiziaùn superaaghjustiziadiiscribièdiiFarisei,ùnentreretein nisuncasuinuregnudiiceli.
21Aveteintesudìch'ellueradettudaquellidiitempi antichi:Ùntumberatemicca;èquelluchìuccideràseràin periculudiughjudiziu:
22Mavidicuchìquelluchìhèinfuriacunusofratellu senzacausaseràinpericuludiughjudiziu;,seràin periculudiufocudil'infernu.
23Perquessa,s'ètùportautorigaluàl'altare,èvi ricurdatechìutofratelluhàqualcosacontruàtè;
24Lasciatequìutorigaludavantiàl'altare,èandate; primacunciliatecùutofratellu,èdopuveniteàoffreuto rigalu
25Accettateprestucùutoavversariu,mentretùsìin stradacunellu;depeurqu'àaucunmomentl'adversairete livreaujuge,etlejugetelivreàl'officier,etquetunesois jetéenprison.
26Inverità,vidicu:ùnneesceretemiccadaquì,finuàchì ùnavetemiccapagatul'ultimusoltu.
27Aveteintesudìchìl'anzianedicenu:Ùnfatemicca adulteriu;
28Mavidicu,chìquelluchìguardaunadonnaperbramaa so,hàdigiàfattuadulteriucunellainusocore.
29Ès'èutoochjudrittuvioffende,sguassatelu,è caccialluforaditè:perchèvihèprufittuchìunudiivostri membriperisca,èmiccachìutocorpusanusiaghjittatuin l'infernu
30Ès'èatomanudirittatioffende,taglila,èscacciàlafora ditè:perchèvihèbenefiziuchìunudiivostrimembri perisca,èmiccachìtuttuutocorpusiaghjittatuinl'infernu
31Ilaétédit:Quiconquerépudierasafemme,qu'illui donneunécritdedivorce
32Mavidicu,chìquelluchìlasciaràasomoglia,salvuper acausadifornicazione,afaceadulteriu;
33Dinovu,aveteintesudìch'elluhèstatudettudaquelli diitempiantichi:Ùnvighjuràmicca,mafateàuSignore itoghjuramentu.
34Maiovidicu:Ùnghjuratemicca;nèdaucelu;perchè hèutronudiDiu:
35Nèperaterra;perchèhèusosgabello,nèda Ghjerusalemme;perchèhèacitàdiugrandeRè
36Ùnghjurànèperutocapu,perchèùnpudetemiccafà uncapeddubiancuoneru
37Machìavostracumunicazionesia:Iè,iè;No,no: perchètuttuciòchìhèpiùdiquestivenedaumale.
38Aveteintesudìch'elluhèstatudettu:Ochjuperochju, èdenteperdente
39Mavidicu:Ùnresistitemiccaàumale;
40Ès'èqualcunutichjappààalege,ètitoglieuto mantellu,ch'elluhàancuutomantellu
41Èquelluchìvicustringherààmarchjàunchilometru, andatecunelludui
42Dààquelluchìtidumanda,èùnt’alluntanimiccada quelluchìtivoleprestitu.
43Aveteintesuchìhèstatudettu:Amàutovicinu,èodià utonemicu
44Maiovidicu:Amateivostrinemici,benedicatequelli chìvimaledicà,fatebèàquellichìviodianu,èpricateper quellichìviusanudisprezzuèviperseguite
45AffinchìsiatefigliolidiuvostruBabbuchìhèinucelu, perchèellufaceusosolenantuàimalièàiboni,èface piovinantuàighjustièinghjusti
46Perchès'èvoamatequellichìviamate,chìricumpenza avete?mancuipublicaniùnsòmiccalistessu?
47Ès'èvosalutatesoluivostrifratelli,chìfatedipiùchè l'altri?mancuipublicaniùnfacenucusì?
48Siatedunqueperfetti,cum'èuvostruBabbuchìhèinu celuhèperfettu
CAPITOLU6
1Fateattenteàùnfàavostralimosinadavantiàl'omi,per essevistudaelli,altrimentiùnavetemiccaricumpensada uvostruBabbuchìhèinucelu
2Perquessa,quandufaciatolimosina,ùnsonamiccaa trombadavantiàtè,cum'èl'ipocritifacenuinesinagogheè inicarrughji,peravèagloriadil'omiInveritàvidicu, anuasoricumpensa.
3Maquandufacil'elemosina,ùnsàmiccaatomanu mancaciòchìfaceatomanudiritta:
4Chìatolimosinapòesseinsicretu,èutoBabbuchìsi vedeinsicretu,viricumpensaapertamente
5Èquandupregherete,ùnsaretemiccacum'èl'ipocriti, perchèlipiaceàpricàinpiediinesinagogheèinicantoni diestrade,peressevistudal'omiInveritàvidicu,anua soricumpensa
6Matu,quand'ètùprigherai,entrainutocabinet,è quanduaichjusuatoporta,pregaàutoBabbuchìhèin sicretu;èutoBabbuchìvedeinusicretutipremia apertamente
7Maquandupregate,ùnadupratemiccavaneripetizioni, cum'èipagani,perchèpensanuch'ellisaranuintesuperu soparlàassai
8Ùnsiatedunquecum'èelli,perchèuvostruBabbusapi ciòchìavetebisognu,primadidumandà.
9Pregatedunquecusì:Babbunostruchìsiteinucelu,sia santificatuutonome.
10Veniutoregnu.Atovulintàsiafattainterra,cum'èin celu
11Daccioghjeunostrupanediognighjornu
12Èpardunateànoiinostridebiti,cum'ènoipardunemuà inostridebitori
13Èùnciportamiccainatentazione,maliberacidau male:Perchèuvostruhèuregnu,èuputere,èagloria,per sempreAmen
14Perchès'èvopardunateàl'omiisopeccati,uvostru Babbucelestevipardunaràancuàvoi:
15Mas'èvoùnpardunatemiccaàl'omiisopeccati,nèu vostruBabbuviparduneràivostripeccati.
16D'altronde,quandudigiunate,ùnsiatemicca,cum'è l'ipocriti,d'unvisutriste,perchèsfiguranuasofaccia,per vedeàl'omichìdigiunanu.Inveritàvidicu,anuaso ricumpensa
17Matu,quandudigiunate,ungeutocapu,èlavatea faccia;
18Chìùnparemiccaàl'omididigiunu,maàutoBabbu chìhèinsicretu;
19Ùnaccumulatemiccapervoitesorinantuàaterra, induveafalenaèarugginecorrompenu,èinduveiladri sfondanuèarrubbanu
20Maaccumpagnatevitesoriinucelu,induvenètignola nèrugginecorrompenu,èinduveiladriùnsfondanunè arrubbanu:
21Perchèinduvehèuvostrutesoru,ciseràancuuvostru core
22Alucediucorpuhèl'ochju:s'èdunqueutoochjuhè unicu,tuttuutocorpuseràpienudiluce.
23Mas'èutoochjuhèmale,tuttuutocorpusaràpienudi bughjuraSedunquealucechìhèintèhèbughjura,quantu hègrandequellabughjura!
24Nimupòserveàduimaestri:oodieràl'unu,èamarà l'altru;osinonus'afferrarààl'unu,èdisprezzeràl'altruÙn pudetemiccaserveàDiuèMammon.
25Perquessa,vidicu:Ùnvipreoccupatemiccadiavostra vita,diciòchìvimanghjà,odiciòchìvibeie;nèancuper uvostrucorpu,ciòchìvimette.Ùnhèmiccaavitapiùchè carne,èucorpuchèuvestitu?
26Eccul'acellidil'aria:perchèùnsiminanu,nècuglieranu, nèraccoglieinigranaghji;mauvostruBabbucelesteli nutreÙnsitemiccaassaimegliuchèelli?
27Qualedivoi,piglienduupensamentu,pòaghjunghjeun cubituàasostatura?
28Èperchèpensateàivestiti?Cunsiderateiliridiu campu,cumucrescenu;ùnsifaticanu,nèfilanu: 29EppuruvidicuchìancuSalomoneintuttaasogloriaùn eramiccavestitucum'èunudiquesti
30Perquessa,s'èDiuvestecusìl'erbadiucampu,chì oghjehè,èdumanehèghjittatainufornu,ùnvivestirà miccaassaipiù,odipocufede?
31Perquessa,ùnpensatemicca,dicendu:Chìavemuda manghjà?o,chìberemu?o:Dichìseremuvestiti?
32(Perchè,dopuàtuttequestecose,iGentilicercanu:) perchèuvostruBabbucelestesàchìavetebisognuditutte questecose
33MacercateprimauregnudiDiu,èasoghjustizia;è tuttequestecosevisaranuaghjunte.
34Perquessa,ùnpensatemiccaàudumane:chìu dumanehàdapensààecosedisèstessu.Bastaàughjornu hèumale.
CAPITOLU7
1Ùnghjudicàmicca,perùnessemiccaghjudicati
2Perchècunqualeghjudiziughjudicherete,sarete ghjudicati;
3Èperchèvedeapagliachìhèinl'ochjudiutofratellu, maùncunsideràmiccaufasciuchìhèinutoochju?
4Ocumuditeàutofratellu:Lasciamicacciàapagliadiu toochju;èeccu,unfasciuhèinutoochju?
5Ipocrita,scacciprimaufasciudautoochju;ètanduvi vedechjaramentepercacciàapagliadal'ochjudiuto fratellu
6Ùndatemiccaciòchìhèsantuàicani,nèghjittatee vostreperledavantiàiporchi,perchèùnlicalpestanusottu àisopedi,èsivultanuèvistrazianu
7Dumandate,èvisaràdatu;cercate,ètruverete;batte,è visaràapertu:
8Perquelluchìdumandariceve;èquelluchìcercatrova; èàquelluchìbatteseràapertu.
9Oqualehèomudivoi,àquale,s'elluusofigliolu dumandaupane,lidaràunapetra?
10Os'elludumandaunpesciu,lidaràunserpente?
11Sèvodunque,essendugattivu,sapetedàbonirigaliài vostrifiglioli,quantupiùuvostruBabbuchìhèinucelu daràcosebèàquellichìlidumandanu?
12Perquessa,tuttuciòchìvuletechìl'omifacianupervoi, fatecusìancuperelli,perchèquestuhèalegeèiprufeti
13Entrateperaportastretta,perchèlargahèaporta,è largahèastradachìportaàadistruzzione,ècisòparechji chìentranuperella
14Perchèstrettahèaporta,èstrettahèastradachìportaà avita,èpochisòchìatrovanu
15Attentiàifalsiprufeti,chìvenenuàvoiinvestitidi pecure,mainl'internusòlupirapaci.
16LicunnosceretedaisofruttiL'omicoglieuvadispine, ofichidicardi?
17Cusìogniarburubonuportabonifrutti;maunarbre corruptuportafruttimaligni
18Unarbulubonuùnpòmiccadàfruttimaligni,nèun arbrecurruttipòdàfruttiboni.
19Ogniarburuchìùnportamiccafruttibonihèsbuchjatu èghjittatuinufocu.
20Perquessa,daisofruttilicunnoscirete
21Ùntuttiquellichìmidicenu:Signore,Signore, entreranuinuregnudiiceli;maquelluchìfaceavulintà diumoBabbuchìhèinucelu.
22Parechjemidiceranuinquellughjornu:Signore, Signore,ùnavemumiccaprufetizatuinutonome?èinu tonomeavetecacciatuidimònii?èinutonomehàfattu parechjeoperemaravigliose?
23Ètandulidichjaraghjuchìùnvicunnisciutimai: alluntanatedamè,voichìfatel'iniquità
24Perquessa,quelluchìsenteemieparolle,èlimettein pratica,l'aghjuparagunatuàunomusàviu,chìhàcustruitu asocasanantuàunaroccia
25Èapiovanascendeva,èl'inundazionighjunsenu,èi ventisoffiavanu,èbattevanuquellacasa;èùnhècascatu: perchèerafundatunantuàunaroccia
26Èquelluchìsentesteparolledimè,èùnlimettemicca, seràparagunatuàunomustupidu,chìhàcustruituaso casanantuàarena
27Èapiovanascendeva,èl'inundazionighjunsenu,èi ventisbulicanu,èbattevanuquellacasa;ècascò:ègrande fuacaduta
28Èavvenechì,quanduGhjesùebbefinitustiditti,a ghjenteerastupitadiasoduttrina:
29Perchèliinsignavacum'èquelluchìhàautorità,èmicca cum'èiscribi.
CAPITOLU8
1Lorsqu'ildescenditdelamontagne,unegrandefoulele suivit
2È,eccu,ghjunseunlebbrosoèuadurò,dicendu:Signore, s'ètùvoli,mipòpurificà
3ÈGhjesùstenduamanu,utoccò,dicendu:Vogliu!siate puri.Èsubituasolebbrahèstatapurificata.
4ÈGhjesùlidisse:Guardatiàùndìànimu;mavai, mostraàuprete,èoffreurigaluchìMosèhàurdinatu,per untistimunianzaperelli.
5ÈquanduGhjesùeraintrutuinCapernaüm,uncenturione s'avvicinòàellu,usuppliendu:
6Èdicendu:Signore,umoservitoregiaceincasa,malatu diparalisi,tormentatuassai
7ÈGhjesùlidisse:Venraghjuèguarì
8Ucenturionerisposeèdisse:Signore,ùnsòmiccadegnu ch'ètùpassisottuàumotettu,madìsoluaparolla,èumo servitoresaràguaritu
9Perchèsòunomusottuautorità,chìaghjusuldatisottuà mè;èàunaltru:Venite,èelluvene;èàumoservitore: Fatequestu,èelluface
10QuanduGhjesùhàintesu,simaravigliò,èdisseàquelli chìseguitavanu:Inverità,vidicu,ùnaghjutrovuunafede cusìgrande,nèinIsraele
11Èvidicuchìparechjiveneranudaulivanteèdau punente,èsimetteranuàpusàcunAbraham,èIsaacè Ghjacobbu,inuregnudiiceli
12Maifigliolidiuregnuseranucacciatiforaina bughjuradil'esternu;
13Ghjesùdisseàucenturione:Vai;ècum'èvoavete cridutu,cusìsiafattuàtè.Èusoservitoreeraguarituina stessaora
14ÈquanduGhjesùhèghjuntuincasadiPetru,hàvistua mammadiasomogliapusataèmalatadifrebba
15Èlitoccòamanu,èafrebbal'abbandunò;
16Quandueraghjuntaasera,lipurtonuparechjidimònii; èscacciòispiriticùasoparolla,èguarìtuttiimalati.
17Perch'ellusicompieciòchìeradettudauprufetaIsaia, chìdisse:ellustessuhàpigliatuenostreinfirmità,èhà purtatuenostremalatie
18Avà,quanduGhjesùhàvistuunagrandefollaintornuà ellu,hàdatucumandamentudiandàinl'altraparte.
19Èghjunseuncertuscriba,èlidisse:Maestru,vi seguitaraghjuinduvetùvai
20Ghjesùlidisse:Ivolpianubuche,èl'acellidil'ariaanu nidi;mauFiglioludil'omuùnhàinduvemetteusocapu
21Èunaltrudiisodiscìpulilidisse:Signore,permette ch'emiandassiprimaàintarràumobabbu.
22MaGhjesùlidisse:Seguimi;èlasciàimortiintarrài somorti.
23Èquandueraintrutuinunanave,isodiscìpuliu seguitanu
24È,eccu,s'eraghjuntaunagrandetempestainumare, chìanaveeracupertadil'onde,maelludorme.
25Èisodiscìpulis'avvicinòàellu,èusvegliavanu, dicendu:Signore,salvaci:perimu
26Èlidisse:Perchèavetepaura,odipocufede?Allora s'arrizzò,rimproveròiventièumare;ècieraunagrande calma.
27Mal'omis'eramaravigliati,dicendu:Chìomuhè questu,chìancuiventièumareliubbidiscenu?
28Quand'ellufùghjuntudal'altrarivainupaesedii Gergeseni,liscontranuduipussedididimònii,chìsortenu daitombi,assaiferoci,perchìnimuùnpassassiperquella strada.
29Èeccu,gridavanu,dicendu:Chìavemudafàcùtè, Ghjesù,FiglioludiDiu?Seighjuntuquìàturmintàci primadiutempu?
30Ècieraunbelluluntanudaelliunabandadiparechji porchichìpascevanu
31Alloraidimòniiupregavanu,dicendu:s'ètùci scacciate,lasciatech'elluandemuind'èabandadiporchi
32Èlidisse:AndateÈquand'ellieranusurtiti,sin'andò ind'abandadiiporchi;èeccu,tuttaabandadiporchis'era sbuchjatainumare,èperìuinl'acqua
33Èquellichìliguardianufughjenu,sin'andòinacità,è anudettututtuciòchìeraaccadutuàidimònii.
34Èeccu,tuttaacitàghjunseàscuntrààGhjesù;è, quand'ellil'anuvistu,upregavanuch'ellusin'andòforadii socunfini.
CAPITOLU9
1Èintrìinunanave,passò,èghjunseinasocità
2Èeccu,lipurtonuunomuparaliticu,chjinatunantuàun lettu;èGhjesù,videnduasofede,disseàuparaliticu; Figliolu,siadibonaanima;itopiccatitisiapardunatu 3Èeccu,certidiiscribisidicianuind'èelli:Questuomu blasfema.
4ÈGhjesù,sapenduisopinsamenti,disse:Perchèpensate umaleinuvostrucore?
5Perciòchìhèpiùfaciule,dì:Itopiccatitisòpardunati; odidì:Alzateèmarchjà?
6MapersapèchìuFiglioludil'omuhàuputerenantuàa terraperpardunàipeccati,(ealloradisseàuparaliticu:) Arghjite,pigliateutolettu,èvaiàatocasa
7Sialzò,èsin'andòincasasoia
8Maquanduamultitùdinel'hàvistu,simaravigliavanu,è glurificavanuàDiu,chìaviadatuuntaliputereàl'omi
9ÈquanduGhjesùpassavadaquì,hàvistuunomu chjamatuMatteu,àpusààl'abitudine,èlidisse:Seguimi Èsialzò,èuseguita
10Etilarrivaque,commeJésuss'assitàmangerdansla maison,voici,beaucoupdepublicainsetdepécheurs s'approchèrentets'assirentavecluietsesdisciples
11ÈquanduiFariseil'anuvistu,dissenuàisodiscìpuli: PerchèmanghjauvostruMaestrucùipublicanièi piccatori?
12MaquanduGhjesùhàintesuquessa,lidisse:Quellichì sòsaniùnanumiccabisognudiduttore,maquellichìsò malati
13Maandateèamparateciòchìsignificheghja:aghju misericordia,èmiccasacrifiziu,perchèùnsòmiccavinutu àchjamàighjusti,maipeccatoriàupentimentu
14AlloraidiscìpulidiGhjuvannisiavvicinavanuàellu, dicendu:PerchènoièiFariseidigiunamuspessu,maito discìpuliùndigiunatemicca?
15ÈGhjesùlidisse:«Ifigliolidiacameradiusposu ponupiantà,finuàchìusposuhècunelli?maveneranui ghjorni,quanduusposuliseràpigliatu,èdopudigiunaranu
16Nimuùnmetteunpezzuditelanovaàunavistitu vechja,perchèquelluchìsimetteperriempiesipigliadau vestitu,èastrapatahèpeghju
17Nèl'omiùnmettenuvinunovuinvechjibuttigli: altrimentiibuttiglisirompanu,èuvinuscorri,èibuttigli periscenu;masimettenuuvinunovuinibuttiglinovi,èsi cunservanututtidui.
18Mentreliparlavaquestecose,eccu,uncapughjunse,è l'adurò,dicendu:Amofigliolahèmorta,maveniteà metteatomanunantuàella,èellavivrà.
19ÈGhjesùs'arrizzò,èuseguitò,èancuisodiscìpuli
20Èeccu,unadonnachìeramalatadisanguedadodici anni,ghjunsedaretuàelluètoccòl'orludiusovistitu.
21Perch'elladisseind'èsè:S'ellupossutuccàusovistitu, saraghjusanu
22MaGhjesùsivultò,è,videndula,disse:Figlia, cunsulatebè!atofedet'hàfattasanaÈadonnahèstata sanadaquellaora
23ÈquanduGhjesùintrìinacasadiucapimachja,è videnduimenestrellièaghjentechìfaciaunrumore
24Lidisse:Lasciateulocu,perchèaservaùnhèmicca morta,madorme.Èliridianuàdisprezzu.
25Maquanduupopulufùpurtatufora,intrì,apigliòa manu,èaservas'arrizzò
26Èasofamasin'andòintuttuquellupaese.
27ÈquanduGhjesùsin'andòdaquì,duicechil'anu seguitu,chiamenduèdicendu:FiglioludiDavid,abbi pietàdinoi.
28Èquand'elluhèghjuntuincasa,icechighjunsenuà ellu;èGhjesùlidisse:Criditech'epossufà?Lidissenu: Iè,Signore.
29Alloralitoccòl'ochji,dicendu:Siccomeàavostrafede visia
30Èisoochjisòstatiaperti;èGhjesùliurdinò strettamente,dicendu:Fatechìnimuasà
31Maelli,quand'ellieranupartuti,sparghjenuasofamain tuttuquellupaese
32Essi,eccu,lipurtonuunmutupussedeundiavulu
33Èquanduudiavulufùcacciatufora,umutuparlava,èa ghjentesimaravigliava,dicendu:Ùnhèmaistatuvistu cusìinIsraele
34MaiFariseidicianu:Idduscacciaidimòniipermezudi uprincipediidimònii
35ÈGhjesùandavapertutteecitàèpaesi,insignenduine sosinagoghe,èpredicavauVangeludiuregnu,èguarì ognimalatieèognimalatietràupopulu
36Maquand'elluvidiaaghjente,sifecepietàperelli, perchèch'ellesvenenu,èsisòspargugliati,cum'èpecure chìùnanumiccapastore
37Alloradisseàisodiscìpuli:Aracoltahèveramente assai,maitravagliadorisòpochi; 38PregatedunqueuSignorediaracolta,ch'ellumandài travagliadoriinasoracolta.
CAPITOLU10
1Èdopuch'elluaviachjamatuisododicidiscìpuli,lidete uputerecontr'àispiritiimpuri,percacciàifora,èperguarì ognimaneradimalatieèognimaneradimalatie 2Avàsòquestiinomidiidodiciapòstuli;Uprimu, Simone,chìsichjamaPetru,èAndreausofratellu; GhjacumuufiglioludiZebedeu,èGhjuvanniusofratellu; 3FilippuèBartolomeu;TumasgiuèMatteuupublicanu; Ghjacumu,figliolud'Alfeu,èLebbeu,chìsichjamava Thaddaeus;
4SimoneuCananéen,etJudasIscariote,quil'aaussilivré 5Issidodici,Ghjesùlimandò,èliurdinò,dicendu:Ùn andatemiccainastradadiipagani,èùnentreinognicità diiSamaritani
6Maandatepiuttostuàepecurepersediacasad'Israele 7Èmentreandate,predicate,dicendu:Uregnudiicelihè vicinu
8Guariteimalati,purificateilebbrosi,risuscitateimorti, scacciateidimònii:avetericevutugratuitamente,dà gratuitamente
9Ùnfurnitenèoru,nèargentu,nèbronzuinevostreborse, 10Nèsaccuperuvostruviaghju,nèduimantelli,nèscarpi, nèancubastoni:perchèl'operatorehèdegnudiasocarne 11Èinognicitàocitàch'èvoentrerete,dumandatequale hèdegnuinquestu;èrestatequìfinuàchìandatedaquì. 12Èquand'ètùentreinunacasa,salutalu
13Ès'èacasahèdegna,ch'ellasiaavostrapace,mas'ellu ùnhèmiccadegna,chìavostrapacetorniàtè.
14Èquelluchìùnviriceve,nèsenteevostreparolle, quandupartetedaquellacasaocità,scuzzulateapolvaradi ivostripedi.
15Inverità,vidicu,seràpiùtollerabileperaterradi SodomaèdiGomorrainughjornudiughjudiziu,chèper quellacità.
16Eccu,vimanducum'èpecureàmezuàilupi:siate dunquesaviicum'èserpenti,èinnocucum'èculombi
17Maattentiàl'omi:perchèvidaranuàicuncilii,èvi flagelleranuinesosinagoghe;
18Èsaretepurtatidavantiàiguvernatorièàirèpermè, peruntistimunianzacontruàellièàipagani.
19Maquand'ellividaranu,ùnpensatemiccadicumuodi ciòchìviparlerà,perchèvisaràdatuinquellastessaora ciòchìavetedaparlà
20Perchèùnsitemiccavoichìparlate,mauSpìritudiu vostruBabbuchìparlainvoi
21Èufratelludaràufratelluàamorte,èubabbuuzitellu; 22Èsareteodiatidatuttil'omiperumonome,maquellu chìpersisteràfinuàafineseràsalvatu
23Maquanduviperseguiteranuinstacità,fughjitein un'altra:perchèinverità,vidicu:Ùnavetemiccapassatu nantuàecitàd'Israele,finuàchìuFiglioludil'omusia ghjuntu
24Udiscìpuluùnhèpiùdiusomaestru,nèuservitorepiù diusosignore.
25Bastaàudiscìpuluch'ellusiacum'èusomaestru,èu servitorecum'èusosignore.S'ellianuchjamatuupadrone diacasaBeelzebub,quantupiùlichjamaranudiasocasa?
26Ùnàbbiatedunquemiccaapauradielli:perchèùnci hènundadicupertuchìùnsiamiccarevelatu;è ammucciatu,chìùnseràmiccacunnisciutu
27Ciòchìvidicuinabughjura,chìditeinaluce; 28Èùntememiccaquellichìuccidenuucorpu,maùnsò miccacapaciditumbàl'anima;mapiuttostutemequellu chìpòdistrughjel'animaèucorpuinl'infernu
29Ùnsòmiccavendutiduipasseriperunsolcu?èunudi elliùncascàinterrasenzauvostruBabbu
30Maicapellidiutocapusòtuttinumerati.
31Ùnàbbiatedunquepaura,valepiùchèparechjipasseri
32Qualunquedunquemicunfesseràdavantiàl'omi, l'aghjucunfessuancudavantiàumoBabbuchìhèinu celu
33Maàquelluchìminegheràdavantiàl'omi,u rinnegaraghjuancudavantiàumoBabbuchìhèinucelu.
34Ùnpensatemiccachìsòvinutupermandàapacenantu àaterra:ùnsòmiccavinutupermandàapace,mauna spada.
35Perchèsòvinutuàmetteunomuindisprezzucontr'àu babbu,èafigliolacontr'àasomamma,èanuoracontr'àa somamma.
36Èinemicidil'omuseranuquellidiasocasa
37Quelluchìamaubabbuoamammapiùchèmè,ùnhè miccadegnudimè;
38Èquelluchìùnpigliamiccaasocroce,èmiseguita,ùn hèmiccadegnudimè
39Quelluchìtruveràasovita,aperderà:èquelluchì perdeasovitapermè,atruverà
40Quelluchìviricevemiriceve,èquelluchìmiriceve ricevequelluchìmihàmandatu.
41Quelluchìriceveunprufetainnomediunprufeta, riceveràaricumpensadiuprufeta;èquelluchìriceveun omughjustuinnomediunomughjusturiceveràa ricumpensadiunomughjustu
42Èquelluchìdààbeieàunudistichjuchiunatazza d'acquafrescasoluinnomediundiscìpulu,inveritàvi dicu,ùnperderàmiccaasoricumpensa
CAPITOLU11
1Èavvenechì,quanduGhjesùebbefinitudiurdinààiso dodicidiscìpuli,sin'andòperinsignàèpridicàinesocità.
2QuanduGhjuvanniaviaintesuinaprigiòl'operedi Cristu,mandòduidiisodiscìpuli,
3Èlidisse:Sìtùquelluchìdevevene,oaspettemuun altru?
4Ghjesùlirisposeèlidisse:Andateèfàvedeà Ghjuvanniciòchìvoisenteèvede.
5Icechiricevenuavista,èizoppicaminanu,ilebbrosisò purificati,èisordisentenu,imortisòrisuscitati,èipoveri lianupredicatuuVangelu
6Èbenedettuquelluchìùnsiamiccaoffesuinmè
7È,mentrech'ellipartevanu,Ghjesùhàcuminciatuàdìàa ghjentediGhjuvanni:Chìsiteandatiàvedeinudesertu? Unacannascuzzulatadauventu?
8Machìsiteandatiàvede?Unomuvestitudivestiti morbidi?eccu,quellichìportanuvestitimollisòincasedi irè
9Machìsiteandatiàvede?Unprufeta?iè,vidicu,èpiù càunprufeta.
10Perquestuhèquelludiqualehèscrittu:Eccu,manduu momessaggerudavantiàatofaccia,chìprepararàato stradadavantiàtè.
11Inverità,avidicu:àmezuàquellichìsònatidadonne ùnhèmiccarisuscitatupiùgrandechèGhjuvanniBattista; maquelluchìhèpiùchjucuinuregnudiicelihèpiù grandechèellu
12ÈdaitempidiGhjuvanniBattistafinuàavà,uregnudi icelisoffrediviulenza,èiviulentiupiglianuperforza 13Perchètuttiiprufetièalegeprufetizzavanufinuà Ghjuvanni.
14Ès'èvovuletericeve,questuhèElia,chìaviadavene 15Quelluchìhàl'arechjepersente,ch'ellusente 16Maàqualeaghjuparagunàstagenerazione?Hècum'èi zitelliàpusàinimercati,èchjamanuàisocumpagni, 17Èdicendu:Viavemupipatu,èùnavetemiccaballatu; avemupiantuàvoi,èùnavetemiccalamentatu.
18PerchèGhjuvannihèghjuntu,nèmanghjendunèbeie,è dicenu:Hàundiavulu
19UFiglioludil'omuhèghjuntuàmanghjàèàbeie,è dicenu:Eccuunomughiottone,èunbevitoredivinu, amicudiipublicanièdiipiccatoriMaasaviezzahè ghjustificatadiisofiglioli.
20Alloracuminciòàrimproveràecitàinduveamaiòparte diesoopereputentisòstatefatte,perchèùnsisòmicca pentiti.
21Guaiàtè,Corazin!Guaiàtè,Betsaida!perchèse l'opereputenti,chìsòstatefatteintè,eranustatefattein TiruèSidone,sisarianupentitiassaifàinsacchiècendri.
22MavidicuchìseràpiùtollerabileperTiruèSidoneàu ghjornudiughjudiziu,chèpervoi
23Ètù,Capernaumu,chìsìelevatusin’àucelu,seràfalatu àl’infernu;perchès’èl’opereputentich’ellisòstatefatte intè,avianustatufattuinSodoma,ch’ellisòstatifinuà oghje.
24MavidicuchìseràpiùtollerabileperaterradiSodoma inughjornudiughjudiziu,chèpertè
25ÀquellutempuGhjesùrisposeèdisse:Tiringraziu,o Babbu,Signorediuceluèdiaterra,perchèl'aipiattusti coseàisàviièàiprudenti,èl'aipalesuàizitelli
26Ancucusì,oBabbu:perchècusìparevabèàivostri occhi
27TutteecosemisòstaterimessedaumoBabbu;nè cunnosciànimuuBabbu,salvuuFigliolu,èquelluà quelluchìuFiglioluurevelà
28Veniteàmè,voituttichìtravagliateèpisanti,èvi daraghjuriposu
29Pigliateumoghjugunantuàtè,èamparàdamè; perchèsòmansuèumiledicore:ètruvereteriposuàe vostreanime.
30Perchèumojuguhèfaciule,èumofardeluhèligeru
CAPITOLU12
1Àquellutempu,Ghjesùandòusabbatuperugranu;èi sodiscìpulieranuaffamati,ècuminciaruàcoglieespighe èàmanghjà
2MaquanduiFariseil'anuvistu,lidissenu:Eccu,ito discìpulifacenuciòchìùnhèmiccapermessudifàinu sabbatu
3Malidisse:ÙnavetemiccalettuciòchìDavidhàfattu, quanduelluaviafami,èquellichìeranucunellu?
4CumuhèintrutuinacasadiDiu,èhàmanghjatuipani dil'offerta,chìùnlieramiccapermessudimanghjà,nèà quellichìeranucunellu,masoluàipreti?
5Oùnavetemiccalettuinalege,cumuchìinighjornidi sàbbatuipretiinutempiuprofananuusàbatu,èùnsò senzaculpa?
6Mavidicuchìinstulocuhèunupiùgrandechèutempiu
7Mas'èvoavetesappiutuciòchìsignificaquestu,aghju misericordia,èmiccasacrifiziu,ùnavetemiccacundannatu l'innocenti
8PerchèuFiglioludil'omuhèuSignoreancudiusàbatu.
9Èch'ellusin'andòdilà,andòinasosinagoga
10Èeccu,cieraunomuchìaviaamanuseccaÈli dumandò,dicendu:Hèpermessudiguarìighjornidi sàbbatu?ch'ellil'accusanu
11Èlidisse:Qualesaràomutràdivoi,chìaveràuna pecura,ès'ellucascainunafossausàbatu,ùnl'afferrà miccaèl'allevarà?
12Quantuhèdunqueunomumegliuchèunapecura?Per quessa,hèlicitedifàbèinighjornidisàbbatu.
13Alloradisseàl'omu:StendiatomanuÈustende;èhè statarestauratasana,cum'èl'altru
14AlloraiFariseisin'andò,èsicuncilianucontruàellu, cumusipuderanudistrughjelu
15MaGhjesù,chìl'asappiutu,siritiròdaquì;
16Èliurdinòch'elliùnlifacianumiccacunnosce:
17Afinqu'ils'accomplissecequiavaitétéditparle prophèteEsaïe,endisant:
18Eccuumoservitorechìaghjusceltu;umoamatu,in qualeamoànimahèassaipiacevule:metteraghjuumo spiritunantuàellu,èhàdavedeghjudiziuàiGentili
19Ùnliterà,nèchiancirà;nènimuùnsenteràasovocein icarrughji
20Ùnromperàmiccauncanestruttu,èùnspegneràmicca ulinofumante,finuàch'elluhàmandatuughjudiziuàa vittoria
21ÈinusonomesicunfidaranuiGentili
22Alloralifùpurtatuundiavulu,cecuèmutu;èuguarì, dimanerachìucecuèumutuparlavaèvede
23Ètuttuupopulueramaravigliatu,èdisse:Ùnhèquestu ufiglioludiDavid?
24MaquanduiFariseil'anuintesu,dicenu:"Stuomuùn cacciamiccaidimònii,madaBelzebùuprincipedii dimònii".
25ÈGhjesùhàsappiutuisopinsamenti,èlidisse:Ogni regnudivisucontruàellustessuhèpurtatuàadesolazione; èognicitàocasadivisacontr'àsèùnresisteràmicca:
26Ès'èSatanassucacciàSatanassu,hèdivisucontruàellu stessu;comusaràdunqueusoregnu?
27Ès'èeiu,perBelzebù,scacciauidimònii,perqualei vostrifigliolilicaccianu?dunqueseranuivostrighjudici
28Mas'eaghjucacciatuidimòniiperuSpìritudiDiu, allorauregnudiDiuhèghjuntuàvoi
29Osinnò,cumusipòentreinacasadiunomuforte,è sguassateisobeni,s'elluùnlieghjaprimauforte?ètandu sguasseràasocasa
30Quelluchìùnhècunmèhècontruàmè;èquelluchì ùnriuniscemiccacunmè,sparghjefora.
31Perquessa,vidicu:Ognimaneradipeccatuèdi blasfemiaseràpardunataàl'omi;
32ÈàquelluchìdiràunaparollacontruàuFiglioludi l'omu,liseràpardunatu;
33Ofatel'arburubonu,èusofruttubonu;oaltrimenti fatel'arburucurrutti,èusofruttucorruptu:perchèl'arbre hècunnisciutudausofruttu.
34Ogenerazionedivipere,cumupudeteparlàbè,essendu umale?perchèdal'abbundanzadiucoreparlaabocca
35L'omubonudaubonutesorudiucoreportacoseboni; 36Mavidicuchìogniparollaociosachìl'omidiceranu,ne renderanucontuinughjornudiughjudiziu
37Perchèdaetoparollesareteghjustificatu,èdaeto parollesaretecundannatu
38AlloracertidiiscribièdiiFariseirisposenu:Maestru, vulemuvedeunsegnudatè
39Maellurisposeèlidisse:Unagenerazionemalignaè adulteracercaunsegnu;èùncisaràdatuunsignu,mau segnudiuprufetaJonas:
40Perchècum'èGhjonaeratrèghjorniètrènottiinu ventrediabalena;cusìuFiglioludil'omuseràtrèghjorni ètrènottiinucorediaterra
41L'omidiNiniverisusciteranuinughjudiziucùsta generazione,èacundannaranu,perchèsisòpentitiàa predicazionediGhjona;è,eccu,unpiùgrandechèJonas hèquì
42Areginadiusudurisusciteràinughjudiziucùsta generazione,èacundannarà:perchèhèvinutada l'estremitàdiaterrapersenteasaviezzadiSalomone;è, eccu,hèquìunpiùgrandediSalomone.
43Quanduuspirituimpuruhèsurtitudaunomu,cammina perilochiasciutti,cerchenduriposu,èùnnetrova
44Tandudisse:Vultaraghjuinamocasadainduvesò surtu;èquand'elluhèghjuntu,utrovaviotu,spazzatuè guarnitu
45Alloraelluvà,èpigliacunellusettealtrispiritipiù gattivichèellu,èentranuind’èellu,èsiabitanu,èl’ultimu statudiquelluomuhèpeghjuchèuprimuAncucusìserà ancuàstagenerazionegattiva.
46Mentreparlavaancuàaghjente,eccu,asomammaèi sofratellistavanufora,vulenduparlàcunellu
47Alloraunulidisse:Eccu,atomammaèitofratelli stanufora,chìvulianuparlàcuntè
48Maellurisposeèdisseàquelluchìlihàdettu:Qualehè amomamma?èqualesòimofratelli?
49Estendiamanuversuisodiscìpuli,èdisse:Eccuamo mammaèimofratelli!
50PerquelluchìhàdafàavulintàdiumoBabbuchìhèin ucelu,questuhèumofratelluèasurellaèamamma
CAPITOLU13
1UlistessughjornuGhjesùescedaacasa,èsipusòvicinu àumare.
2Èunagrandemultitùdines'adunavaversuellu,cusì ch'ellusin'andòinunanave,èsipusò;ètuttaa multitùdinestavanantuàariva
3Èliparlòassaicoseinparabole,dicendu:Eccu,un suminatoresurtòàsuminà;
4Èquand'elluhàsuminatu,qualchìsumentecascòàulatu diastrada,èl'acellisòghjuntièimanghjanu
5Qualchidunucadununantuàilochidipetre,induveùn avianumiccaassaiterra,èsubituspuntavanu,perchèùn avianumiccaprufunditàditerra
6Èquanduusoles'eraalzatu,eranubruciati;èperchèùn avianumiccaradiche,siseccavanu.
7Qualchidunucascòtràespine;elespinespuntaronoeli strozzarono:
8Maunaltrucascòinterrabona,èhàpurtatufrutti,un centucentu,unsessantavolte,unaltrutrentavolte 9Qualehàl'arechjepersente,ch'ellusente 10Èidiscìpulighjunsenu,èlidissenu:Perchèliparliin parabole?
11Risposeèlidisse:Perchèvihèdatudicunnoscei misteridiuregnudiiceli,maàelliùnhèmiccadatu
12Caràquiconquea,illuiseradonné,etilauraplus d'abondance;maisàceluiquin'apas,mêmecequ'il possède
13Perquessa,liparluinparabole:perchèchìvedenuùn vedenu;èàsenteùnsentenu,nècapiscenu.
14Èinellisicompieaprufeziad'Isaia,chìdice:«Àsente, senterete,èùncapiretemicca;èvidenduvivedete,èùnvi scurdatemicca:
15Perchèucoredistupopuluhèingrossu,èisoarechjesò sbulicatiàsente,èisoochjisòchjusi;perùnvedemicca inognimumentucùisoochji,èsentenucùl'arechje,è capiscenucùusocore,èdevenuessecunvertiti,èi guariscenu
16Mabeatisòitoochji,perchèvedenu,èitoarechje, perchèsentenu
17Peraverità,vidicuchìparechjiprufetièomighjusti anuvulsutuvedeciòchìvoivede,èùnl'anumiccavistu;è àsenteecosechìaveteintesu,èùnl'avetemiccaintesu
18Ascoltatedunqueaparàboladiusuminatore
19Quanduqualchissiasenteaparolladiuregnu,èùna capiscemicca,alloraveneugattivu,èpigliaciòchìera suminatuinusocoreQuestuhèquelluchìhàricevutua sumenteinulatudiastrada.
20Maquelluchìhàricivutuasumenteinilochipetri,hè quelluchìsenteaparolla,èsubitucungioiaariceve;
21Maùnhàmiccaaradicainsèstessu,maduraperun tempu,perchèquanduatribulazioneoapersecuzione nasceperviadiaparolla,àpocuàpocuhèoffesu
22Ancuquelluchìhàricevutuasumentetràespinehè quelluchìsenteaparolla;èacuradistumondu,è l'ingannimentudiericchezze,affucanuaparolla,èdiventa senzafruttu.
23Maquelluchìhàricevutuasumenteinabonaterra,hè quelluchìsenteaparollaèacapisce;chìportaancufruttu, èportaàucentucentu,àsessanta,àtrenta.
24Lidisseunaaltraparàbula,dicendu:Uregnudiiceli s'assumigliaàunomuchìhàsuminatuabonasumenteinu socampu
25Mamentrel'omidormenu,usonemicughjunse,suminò zizzanaàmezuàugranu,èsin'andò
26Maquandualamaeraspuntataèhàpurtatufruttu,tandu apparsuancuazizzana
27Alloraiservitoridiupadronedicasaghjunsenuèli dissenu:Signore,ùnavetemiccasuminatubonasumente inutocampu?dainduvehèdunqueazizzana?
28Lidisse:Unnemicuhàfattuquestu.Iservitorili dissenu:Vuletedunquechìandemuàcullà?
29Maelludisse:Innò;perchè,mentreraccogliea zizzania,ùnsradichiancuugranucunella.
30Lasciatecrescetraminduiinsemefinuàacugliera;èà utempudiacuglieradicuàisegatori:Cogliateprimaa
zizzana,èligateinfasciperbrusgià:maraccoglieugranu inumograna.
31Lidisseunaaltraparàbula:Uregnudiiceli s'assumigliaàungranudimustardachìunomupigliòè siminavainusocampu.
32Chìhèveramenteupiùchjucudituttiisumenti;ma quanduhècultivatu,hèupiùgrandetràl'erbe,èdiventaun arbre,cusìchìl'acellidil'ariavenenuèsiallughjanuiniso rami
33Lidisseun'altraparabola;Uregnudiicelihèsimileàu levitu,chìunadonnapigliò,èpiattaintrèmisuredifarina, finuàchìtuttueralievitu
34TuttequestecoseGhjesùdisseàaghjenteinparabole; èsenzaparabolaùnliparlavamicca:
35Perch'ellusicompieciòchìeradettudauprufeta, dicendu:Apriaboccainparabole;Diceraghjuecosechì sòstatetenutesicretedaafundazionediumondu
36AlloraGhjesùmandòaghjente,èandòincasa;èiso discìpulis'avvicinòàellu,dicendu:Dichjarateciaparàbola diazizzanadiucampu
37Risposeèlidisse:Quelluchìsuminaabonasumente hèuFiglioludil'omu;
38Ucampuhèumondu;abonasumentesòifigliolidiu regnu;maazizzanasòifigliolidiugattivu;
39Unimicuchìl'hàsuminatuhèudiavulu;acuglierahèa finediumondu;èisegatorisòl'anghjuli
40Cum'èdunqueazizzanahècugliataèbrusgiatainu focu;cusìseràinafinedistumondu.
41UFiglioludil'omumandaràisoanghjuli,ècullàdau soregnututteecosechìoffendeèquellichìfacenu iniquità;
42Èighjittassiinunfornudifocu:cisaràulamentuèu strincudidenti
43Alloraighjustibrillaranucum'èusoleinuregnudiuso BabbuQuelluchìhàl'arechjepersente,ch'ellusente
44Dinovu,uregnudiicelihècum'èuntesoru ammucciatuinuncampu;quelluchìquanduunomuhà trovu,sipiatta,èpergioiavàèvendetuttuciòchìhà,è cumpràquellucampu
45Dinovu,uregnudiicelis'assumigliaàunomu mercante,chìcercaperlebelle:
46Quale,dopuavètrovuunaperladigrandeprezzu,si n'andòèvindetuttuciòch'elluavia,èl'accattu.
47Dinovu,uregnudiicelis'assumigliaàunaretachìhè stataghjittatainumare,èriunitadiognitipu
48Chì,quand'elluerapienu,trascinòàariva,èsipusò,è riunìiboniinvasi,macaccianuigattivi
49Cusìserààafinediumondu:l'anghjuliesceranu,è separaranuigattividatràighjusti
50Èlighjittassiinufornudiufocu:cisaràulamentuèu strincudidenti
51Ghjesùlidisse:Avetecapitututtequestecose?Li dicenu:Iè,Signore
52Alloralidisse:Perquessa,ogniscribachìhèstruituàu regnudiicelihècum'èunomuchìhèunpadronedicasa, chìtiraforadiusotesorucosenovièvechji
53Èavvenechì,quanduGhjesùebbefinitustiparàbuli,si n'andòdaquì
54Èghjuntuinusopaese,liinsegnòinasosinagoga, tantuch'ellieranustupiti,èdissi:Dainduvehèquestuomu stasaviezzaèisseopereputenti?
55Ùnhèquestuufiglioludiucarpintieru?ùnhèmiccaa somammachjamataMaria?èisofratelli,Ghjacumuè Ghjiseppu,SimoneèGhjuda?
56Èesosurelle,ùnsòmiccatutticunnoi?Dainduvehè questuomututtequestecose?
57ÈsisòoffesiinelluMaGhjesùlidisse:Unprufetaùn hèmiccasenzaonore,salvuinusopaeseèinasocasa
58Èùncihàfattuassaiopereputenti,perviadiaso incredulità
CAPITOLU14
1Àquellutempu,Erodeutetrarcahàintesuparlàdiafama diGhjesù,
2Èdisseàisoservitori:QuestuhèGhjuvanBattista;hè risuscitatudaimorti;èperquessaopereputentisi manifestanuinellu
3PerchèErodeaviachjappuàGhjuvanni,l'avialigatuè messuinprigiòperErodiade,amogliadiusofratellu Filippu
4PerchèGhjuvannilidisse:Ùntihèpermessudiavèella 5Èquand'ellul'aviavulsutuàmorte,temeaghjente, perchèucuntavanucum'èunprufeta
6Maquandueracelebratul'anniversariudiErode,a figliolad'Erodiadeballavadavantiàelli,èpiaceàErode.
7Dopu,hàprumessucunghjuramentudidàtuttuciò ch'elladumandassi
8Èella,avendustruituprimadiasomamma,disse: DammiquìatestadiGhjuvanBattistainuncarru
9Èurès'affolla;maàcausadiughjuramentu,èdiquelli chìsisòassittatucùelluàmanghjà,hàurdinatuchìsili dessi
10Èmandò,èdecapituGhjuvanniinprigiò
11Èusocapufùpurtatuinuncarru,èdatuàazitella,èu purtòàasomamma
12Èisodiscìpulisòghjunti,pigliòucorpu,l'anuintarratu, èandonuèannunzianuàGhjesù.
13Quand'ellul'aveteintesu,Ghjesùsin'andòinbarcainun locudisertuàl'altru;èquanduaghjentel'aveteintesu,u seguitanuàpediforadiecità.
14ÈGhjesùsin'andò,videnduunagrandefolla,èfù cummossudicumpassioneversuelli,èguarìisomalati
15Èquanduerasera,isodiscìpulis'avvicinòàellu, dicendu:Questuhèunlocudesertu,èutempuhèpassatu; Mandateamultitùdine,perandàinipaesi,ècumprà vittorie.
16MaGhjesùlidisse:Ùncihèbisognudiandà;datelià manghjà.
17Èlidissenu:Ùnavemuquìchècinquepanièduipesci
18Elludisse:Portateliquìàmè
19Etilordonnaàlafouledes'asseoirsurl'herbe,etpritles cinqpainsetlesdeuxpoissons,et,levantlesyeuxversle ciel,ilbénitetrompit,etdonnalespainsàsesdisciples,et lesdisciplesàlafoule
20Ètuttimanghjanu,èsisazianu;èpigliòdiiframmenti chìrestavanudodicicestipieni
21Èquellichìavianumanciatueranucircacinquemila omi,foradiedonneèizitelli
22ÈsubituGhjesùhàcustrettuàisodiscìpuliàcullàin unanave,èàandàdavantiàelluàl'altrariva,mentre ch'ellumandavaviaaghjente
23Èdopuch'elluaviamandatuaghjente,sin'andòinuna muntagnaàparteperpricà;
24Maubattellueraavàinmezuàumare,sbulicatucù l'onde,perchèuventueracuntrariu.
25Èàaquartavegliadianotte,Ghjesùandòversuelli, camminendunantuàumare
26Èquanduidiscìpuliuvittirumarchjendunant'àumare, s'eranuturbati,dicendu:Hèunspiritu;ègridavanudi paura
27MasubituGhjesùliparlò,dicendu:Siateboni!sòeiu; ùnavèpaura
28ÈPetrulirispose,èdisse:Signore,s'ètùsì,urdinatedi veneàtènantuàl'acqua.
29Èdisse:VeniteÈquanduPetruhèfalatudaanave, marchjònantuàl'acqua,perandààGhjesù
30Maquand'elluvidiauventuforte,siscantò;Ècuminciò àaffundà,gridò,dicendu:Signore,salvami
31ÈsubituGhjesùstendeamanu,upigliò,èlidisse:Odi pocufede,perchèdubitate?
32Èquandusòghjuntiinanave,uventucessò
33Alloraquellichìeranuinubattellughjunsenuèl'anu aduratu,dicendu:Inverità,sìuFiglioludiDiu.
34Èquand'ellisòstatipassati,sòghjuntiinupaesedi Gennesaret
35Èquandul'omidiquellulocul'anucunnisciutu,mandò intuttuquellupaeseintornu,èlipurtonututtiimalati;
36Èupricavach'ellitocchinusolul'orludiusovistitu;è quellichìtoccavanueranuguaritiperfettamente.
CAPITOLU15
1AllorasiavvicinavanuàGhjesù,iscribièiFarisei,chì eranudiGhjerusalemme,dicendu:
2Perchèitodiscìpulitrasgredenuatradizionedil'anziani? perchèùnsilavanumiccaemaniquand'ellimanghjanuu pane
3Maellurisposeèlidisse:Perchèancuvoitrasgredeteu cumandamentudiDiucùavostratradizione?
4PerchèDiuhàurdinatu,dicendu:Onoreutobabbuèato mamma;
5Mavoidite:Quelluchìdiceàusobabbuoàaso mamma:Hèunrigalu,datuttuciòchìvipòesseprufittu damè;
6Èùnonoremiccausobabbuoasomamma,seràliberu CusìavetefattuucumandamentudiDiusenzaeffettudaa vostratradizione.
7Ipocriti,Isaiahàbenprofetizatudivoi,dicendu:
8Stupopulus'avvicinaàmècùasobocca,èmionoracùe solabbra;mausocorehèluntanudamè
9Mainvanumiveneranu,insignenduperduttrinei cumandamentidil'omi
10Chjamòaghjente,èlidisse:Ascoltateècapisce: 11Ùnhèmiccaciòchìentrainboccachìimpurtal'omu; maciòchìescedaabocca,questuimpurtaunomu
12Alloraisodiscìpulighjunsenu,èlidissenu:Sapetechì iFariseis'hèscandalizatu,dopuavèintesustaparolla?
13Maellurisposeèdisse:OgnipiantachìumoBabbu celesteùnhàmiccapiantatu,seràsradicata
14Lasciateliinpace:sòicapicechidiicechiÈs'èucecu conduceucecu,tuttiduicascanuinafossa.
15AlloraPetrurisposeèlidisse:Dichjaratecistaparàbula 16ÈGhjesùdisse:Sòancuvoisenzacapisci?
17Ùnaveteancucapituchìtuttuciòchìentrainbocca,và inuventre,èhècacciatuforainabocca?
18Maecosechìescedaabocca,venenudaucore;è impurtanul'omu.
19Perchèdaucoresortenuimalipinsamenti,omicidi, adulteri,fornicazioni,furti,falsitistimoni,blasfemi: 20Quessisòecosechìimpurtanuunomu:mamanghjacù emanisenzalavareùnimpurtamiccaunomu.
21AlloraGhjesùsin'andò,èsin'andòinicostidiTiruèdi Sidone
22Èeccu,unadonnadiCanaanescedalistessacosta,è gridòàellu,dicendu:Abbipietàdimè,oSignore,o FiglioludiDavid!amofigliolahèassaivexedcunun diavulu
23MaelluùnlirisposemiccaunaparollaÈisodiscìpuli s'avvicinuèusupplianu,dicendu:Mandalavia;perchè ellapienghjedopuànoi
24Maellurispose:ùnsòmiccamandatuchèàepecure persediacasad'Israele.
25Alloraellaghjunseèsiprostò,dicendu:Signore, aiutami
26Maellurispose:Ùnhèmiccabèdipigliàupanedii zitelli,èdiscacciààicani
27Èelladisse:Verità,Signore,maicanimanghjanudie briciolechìcascanudaatavuladiisopadroni.
28AlloraGhjesùlirisposeèlidisse:Odonna,grandehèa tofede;Èasofigliolahèstatasanadaquellaora
29ÈGhjesùpartìdaquì,ès'avvicinòàumaridiGalilea;è andòinunamuntagna,èsipusòquì
30Èghjunseàelluunagrandefolla,avenducunellizoppi, cechi,muti,storpi,èparechjialtri,èichjappààipedidi Ghjesù;èliguarì:
31Atalemanerachìamultitùdinesimaravigliava, videnduimutiàparlà,istorpiàessesani,izoppià marchjàèicechiàvede;èglorificavanuuDiud'Israele
32AlloraGhjesùchjamòàelluisodiscìpuli,èdisse: Aghjucumpassionediamultitùdine,perchèstanucunmè avàtrèghjorni,èùnanunundadamanghjà;
33Isodiscìpulilidissenu:Induveduvemuaveremutantu paniinudesertu,dacumpienduunatantamultitude?
34Ghjesùlidisse:Quantupaniavete?Èlidissenu:Sette èunipochidipisci
35Èurdinòàaghjentedipusàinterra.
36Èpigliòisettepanièipesci,èhàfattugrazie,èi rumpia,èlideteàisodiscìpuli,èidiscìpuliàaghjente
37Tuttimancianu,èsisazianu;èpiglianusettecestipieni diacarnerottachìerarimasta
38Èquellichìanumanghjatueranuquattrumilaomi,fora diedonneèizitelli
39Èmandòaghjente,èpigliòanave,èghjunseàacosta diMagdala
CAPITOLU16
1IFariseiancucùiSadduceisiavvicinavanu,èutentativu lidumandavach'ellulifessivedeunsegnudaucelu
2Ellurisposeèlidisse:Quanduhèsera,dite:Saràbellu tempu,perchèuceluhèrossu
3Èàamatina,seràutempubruttuoghje:perchèuceluhè rossuèbassu.Oipocriti,pudetediscernisceafacciadiu celu;maùnpudetemiccadiscernisceisegnidiitempi?
4Unagenerazionegattivaèadulteracercaunsegnu;èùn cisaràdatuunsignu,mausegnudiuprufetaJonas.Èli lasciò,èsin'andò
5Èquanduisodiscìpulisòghjuntidal'altraparte,s'eranu scurdatudipigliàupane.
6AlloraGhjesùlidisse:Fighjateèguardatevidaulevitu diiFariseièdiiSadducei
7Èragiunavanutràelli,dicendu:Hèperchèùnavemu miccapigliatuupane
8Chì,quanduGhjesùhàcapitu,lidisse:Odipocufede, perchèragiunatetràvoi,perchèùnavetemiccapurtatu pani?
9Ùnaveteancucapitu,nèricurdatemiccadiicinquepani diicinquemila,èquantecesteavetepigliatu?
10Nèisettepanidiiquattrumila,èquantecesteavete pigliatu?
11Cumuùnavetemiccacapituchìùnvil'aghjumicca parlatudiupane,chìavetedaesseattentiàulevitudii FariseièdiiSadducei?
12Alloracapiscenucumuch'elluùnlidiciamiccadi guardàdaulevitudiupane,madaaduttrinadiiFariseiè diiSadducei.
13QuanduGhjesùhèghjuntuàacostadiCesareadi Filippu,dumandòàisodiscìpuli,dicendu:Qualedìl'omi chìsòuFiglioludil'omu?
14Èlidissenu:QualchidunudicenuchìtùsìGhjuvanni Battista;altri,Elia;èaltri,Jeremias,ounudiiprufeti
15Iddulidisse:Mavoi,qualeditech'esò?
16SimonPetrurisposeèdisse:TusìuCristu,uFigliolu diuDiuvivu
17Ghjesùrisposeèlidisse:Benedettusì,SimoneBarjona, perchèmiccaacarneèusanguel'hanurevelatuàtè,mau moBabbuchìhèinucelu
18ÈvidicuancuchìtùsìPetru,ènantuàstapetra custruiraghjuamochjesa;èeportedil'infernuùn vinceranumicca
19Evidaraghjuechjavidiuregnudiiceli;ètuttuciòchì liatenantuàaterra,seràligatuinucelu;
20Alloraurdinòàisodiscìpulichìùndicenuànimuchì eraGhjesùuCristu.
21Daquellutempu,Ghjesùhàcuminciatuàspiegààiso discìpulichìelluaviadaandààGhjerusalemme,èsuffriri assaicosedil'anzianièdiiprincipalisacerdotièdiiscribi, èesseuccisu,èrisuscitatuuterzughjornu
22AlloraPetruupigliò,ècuminciòàrimproverallu, dicendu:Sialuntanudatè,oSignore:questuùntisarà micca
23Masivultò,èdisseàPetru:"Vaidaretuàmè, Satanassu;sìunoffensepermè,perchèùntastimiccaciò chìhèdiDiu,maquellichìsòdil'omi
24AlloraGhjesùdisseàisodiscìpuli:S'elluvolevene dopuàmè,ch'ellusirinneghi,ch'ellupiglissiasocroce,è misuvita
25Perchèquelluchìhàdasalvàasovita,aperdarà; 26Perchèchìprufittàunomu,s'elluguadagnaumondu sanuèperdeasoànima?ochìdàunomuincambiudia soànima?
27PerchèuFiglioludil'omuvinaràinagloriadiuBabbu cùisoanghjuli;ètandupremiaràogniomusecondueso opere.
28Inverità,vidicu,chìcisòquìchìùntasteranumiccaa morte,finuàch'ellivedanuuFiglioludil'omuchìvenein usoregnu
CAPITOLU17
1Èdopuàseighjorni,GhjesùpigliòPetru,Ghjacumuè Ghjuvanni,usofratellu,èlifececullànantuàuna muntagnaaltaàparte
2Èfùtrasfiguratudavantiàelli,èusovisubrillavacum'è usole,èisovistimentieranubianchicum'èaluce
3Èeccu,liapparsuMosèèEliachìparlavanucunellu
4AlloraPetrurispose,èdisseàGhjesù:Signore,hèbonu pernoidiessequì;unupertè,èunuperMosè,èunuper Elia
5Mentrech'elluparlavaancora,eccu,unanuvolaluminosa licopreva,èeccuunavocedaanuvolachìdicia:Questu hèumoFiglioluamatu,inqualemisòpiacè;sentilu
6Èquanduidiscìpulil'anuintesu,cascòinfaccia,è ebbenuassaipaura
7Ghjesùs'avvicinò,litoccòèlidisse:Alzati,èùnavè miccapaura.
8Èquand'elliavianualzatul'ochji,ùnanuvistunimu, salvuGhjesùsolu
9Èmentrefalavanudaamuntagna,Ghjesùliurdinò, dicendu:Ùndìànimuavisione,finuàchìuFiglioludi l'omusiarisuscitatudaimorti
10Èisodiscìpulilidumandò,dicendu:Perchèdunquei scribidicenuchìEliadeveveneprima?
11Ghjesùrisposeèlidisse:Elia,veramente,veneprima,è ristabiliscetutteecose.
12MavidicuchìEliahèdigiàghjuntu,èùnl'anumicca cunnisciutu,malianufattututtuciòch'ellianuinsignatu Dilistessamanera,uFiglioludil'omusoffreràdaelli.
13Alloraidiscìpulicapìch'elluliparlavadiGhjuvan Battista
14Èquand'ellieranughjuntiàafolla,unomus'avvicinòà ellu,s'inginuòdavantiàelluèdisse:
15Signore,abbitepietàdiumofigliolu,perchèhèlunaticu, èassaiafflittu,perchèspessucascàinufocu,èspessuin l'acqua
16Èl'aghjupurtatuàitodiscìpuli,èùnpudianuguarì
17AlloraGhjesùrisposeèdisse:Ogenerazioneinfideè perversa,finuàquandustaraghjucunvoi?quantutemputi soffreraghju?purtalluquìàmè
18ÈGhjesùhàrimproveratuudiavulu;èsin'andòforadi ellu,èuzitellueraguaritudaquellaora
19AlloraidiscìpulisiavvicinavanuàGhjesù,èlidissenu: Perchèùnpudemumiccacacciàellu?
20ÈGhjesùlidisse:Perviadiavostraincredulità; perchèinveruvidicu:S'èvoaveteafedecum'èungranu dimustarda,dicereteàstamuntagna:Trascinatedaquìà quìèsisguasserà;ènundaùnvisaràimpussibile
21Mastutipuùnesce,maperapreghieraèudigiunu
22Èmentrech'ellistavanuinGalilea,Ghjesùlidisse:U Figlioludil'omuseràtradituinmanudil'omi
23Èuammazzaranu,èuterzughjornurisuscitarà.Èeranu assaidispiaciuti
24Èquand'ellisòghjuntiàCapernaüm,quellichì ricevevanutributu,ghjunsenuàPetru,èlidissenu:U vostrumaestruùnpagamiccautributu?
25Elludice:IèÈquand'ellueraintrutuincasa,Ghjesù l'impedì,dicendu:Chìnepensate,Simone?diqualeirèdi aterrapiglianuucustumuoutributu?diisofiglioli,odii stranieri?
26Petrulidisse:Diistranieri.Ghjesùlidisse:Allorai zitellisòliberi
27Purtantu,perch'elluùnlioffendassi,andateàumare, lanciateununmu,èpigliateupesciuchìveneprima;è quanduaveteapertuasobocca,truvereteunpezzudisoldi: pigliateèdààellipermèètè
CAPITOLU18
1Inulistessutempuidiscìpulis'avvicinòàGhjesù, dicendu:Qualehèupiùgrandeinuregnudiiceli?
2ÈGhjesùchjamòàelluunzitellu,èupusòàmezuàelli.
3Èlidisse:Inverità,vidicu:seùnsaretecunvertitièùn diventeretecum'èzitelli,ùnentrereteinuregnudiiceli
4Quelludunquechìsiumiliaràcum'èstuzitellu,ulistessu hèupiùgrandeinuregnudiiceli
5Èquelluchìriceveuntalizitelluinumonome,miriceve
6Maquelluchìoffendeunudiquestichjuchichìcredein mè,eramegliuperelluchìunamacinadimacinalifussi appiccicataàucollu,èch'ellufussiaffucatuinufondudiu mare.
7Guaiàumonduperviadil'offense!perchèdeveessechì l'offesevenenu;maguaiàquelluomudaqualevene l'offesa!
8Perquessa,s'èatomanuoutopedevioffende,tagliateli, èscacciatelidatè:hèmegliupervoientreinavita sminuzzataomutilata,invecediavèduiemanioduipedi peresseghjittatiinufocueternu
9Ès'èutoochjut'offensa,sguassate,èscacciàdatè:hè megliupervoientreinavitacùunochju,invecediavèdui ochjiperesseghjittatiinufocudil'infernu
10Fateattenzioneàùndisprezzàunudiquestipicculi; perchèvidicuchìinuceluisoanghjulifighjanusemprea facciadiumoBabbuchìhèinucelu
11PerchèuFiglioludil'omuhèvinutuàsalvàciòchìera persu.
12Cumupensate?s'èunomuhàcentupecure,èunad'elle s'hèsmarrita,ùnlasciàmiccaenovantanove,èsineanda inmuntagnaècercaciòchìhèandatusviatu?
13Ès'elluatrova,inveritàvidicu,sirallegrapiùdiquella pecurachèdienovantanovechìùnsisòmiccasviate
14AncucusìùnhèmiccaavulintàdiuvostruBabbuchì hèinucelu,chìunudistichjuchiperisca
15D'altronde,s'èutofratelluhàdaesseoffesacontruàtè, andateèditeasoculpatràtèèellusolu:s'elluvisente, aveteguadagnatuutofratellu
16Mas'elluùntisentemicca,pigliatecunvoiunuodui altri,chìogniparollasiastabilitainboccaàduiotrè tistimoni
17Ès'ellusitrascuradisenteàelli,diteàaghjesgia;ma s'ellusitrascuradisenteaghjesgia,ch'ellusiapertècum'è unpaganuèunpublicanu
18Inverità,vidicu,tuttuciòchìliatenantuàaterra,serà ligatuinucelu;
19Dinovuvidicu:s'èduidivois'accordanunantuàa terrainquantuàqualcosach'ellidumandanu,seràfattuper ellidaumoBabbuchìhèinucelu
20Perchèinduveduiotrèsòriunitiinumonome,eiusòà mezuàelli.
21AlloraPetrus'avvicinòàelluèlidisse:Signore,quante volteumofratellupeccaràcontruàmè,èlipardunò?finu àsettevolte?
22Ghjesùlidisse:Ùntidicumiccafinuàsettevolte,ma: Finuàsettantavoltesette
23Dunque,uregnudiicelis'assumigliaàuncerturè,chì hàdapigliàincontuisoservitori
24Èquand'elluaviacuminciatuàcuntà,lifùpurtatuunu, chìlideviadecimilatalenti
25Mapostuch'elluùnaviamiccadapagà,usosignorehà urdinatuchìellusiavindutu,èasomogliaèifiglioli,è tuttuciòchìavia,èchìupagamentusiafattu
26Allorauservitores'hècascatuèuadurò,dicendu: Signore,abbipacienzacunmè,ètipagheraghjututtu.
27Alloraupadronediquelluservitorefùcummossudi cumpassione,ulisciò,èlirimetteudebitu
28Maustessuservitoreesce,ètruvòunudiisoservitori, chìlideviacentudenari;ès'imposuemaninantuàellu,u pigliòàagola,dicendu:Pagamiciòchìtùdevi
29Èusoservitorecascòàisopedièusupplicò,dicendu: Abbipacienzacunmè,ètipagheraghjututtu
30Èùnvulia;maandòèumettiuinprigiò,finuàch'ellu hàpagatuudebitu.
31Alloraisoservitori,videnduciòchìerafattu,si dispiacevanuassai,èghjunsenuècuntààusosignoretuttu ciòchìerafattu.
32Allorausosignore,dopuch'ellul'aviachjamatu,li disse:Oservitoregattivu,t'aghjuperdonatututtuquellu debitu,perchèmivulia.
33Ùnduveriaancutùavècompassionediutoservitore, cum'èaghjuavutupietàditè?
34Usosignoreerainfuria,èulivòàiturmentari,finuà ch'ellupagassetuttuciòchìlidevia
35Cusì,umoBabbucelestefaràancuàvoi,s'èvoùn pardunatemiccadiuvostrucoreàognunuàusofratellu.
CAPITOLU19
1Èavvenechì,quanduGhjesùebbefinitustiditti,si n'andòdaaGalilea,èghjunseinacostadiGhjudea,oltreu Ghjurdanu;
2Èunagrandemultitùdineuseguitava;èliguarìquì
3IFariseis'avvicinòancuàellu,utentanu,èlidissenu: Hèpermessuàunomudirinviareasomogliaperogni causa?
4Rispose,èlidisse:Ùnavetemiccalettuchìquelluchìli hàfattuàuprincipiulihàfattumasciuèfemina?
5Èdisse:Perquessa,l'omuabbandunaràubabbuèa mamma,ès'attacherààasomoglia,èiduiseranuunasola carne?
6Perquessa,ùnsòpiùdui,maunasolacarneDunque,ciò chìDiuhàunitu,chìl'omuùnsispartemicca
7Lidissenu:PerchèdunqueMosèhàurdinatudidàun scrittudidivorziuèdirinunzà?
8Ellulidisse:Mosè,perviadiadurezzadiuvostrucore, vihàpermessudirinviàevostremòglie;madauprincipiu ùneramiccacusì
9Èvidicu:Qualessuchìrimetteasomoglia,foradia fornicazione,èsimaritacùunaltru,commetteadulteriu;
10Isodiscìpulilidicenu:S'èucasudil'omuhècusìcùa somoglia,ùnhèmiccabonudimarità.
11Malidisse:Tuttil'omiùnponuricevestaparolla,salvu quelliàqualehèdatu.
12Perchècisòcertieunuchi,chìsònaticusìdauventredi asomamma,ècisòcertieunuchi,chìsòstatifattieunuchi dil'omi;Quelluchìhècapacidiriceve,ch'elluuriceve
13Alloracisòstatipurtatiàelluizitelli,perch'ellumette emaninantuàellièpricà,èidiscìpulilirimproveravanu
14MaGhjesùdisse:Lasciateizitelli,èùnliimpediscenu miccadiveneàmè,perchèditalihèuregnudiiceli 15Èlipusòemani,èpartìdaquì
16Èeccu,unughjunseàellu,èlidisse:Maestrubonu,chì fàdibonuperavèavitaeterna?
17Èlidisse:Perchèmichjamatebè?ùncihènimubonu, maunu,valeàdì,Diu:mas'ètùentreinavita,guardai cumandamenti
18Ellulidisse:Quale?Ghjesùdisse:Ùnfatemicca assassiniu,Ùnfatemiccaadulteriu,Ùnarrubàmicca,Ùn rendemiccafalsutistimunianza,
19Onorautobabbuèatomamma,è:Amateutovicinu cum'ètèstessu.
20Ughjovanulidisse:Tuttequestecosel’aghjuguardatu daamoghjuventù:chìmimancaancu?
21Ghjesùlidisse:S'ètùvoliesseperfettu,andateèvende ciòchìavete,èdààipoveri,èaveteuntesoruinucelu; 22Maquanduughjovanuintesustaparolla,sin'andòtristu, perchèaviaassaipussidimentu.
23AlloraGhjesùdisseàisodiscìpuli:Inverità,vidicu, chìunomuriccuùnentreàpenainuregnudiiceli
24Èdinovuvidicu:hèpiùfaciuleperuncammelluper passàperl'ochjudil'agulla,chèperunriccuentreinu regnudiDiu
25Quanduisodiscìpulil'anuintesu,eranuassai maravigliati,dicendu:Qualepòessesalvatu?
26MaGhjesùlividia,èlidisse:Perl'omiquestuhè impussibule;macunDiututteecosesòpussibuli.
27AlloraPetrurispose,èlidisse:Eccu,avemu abbandunatututtu,èviseguitamu;chìavemudunque?
28ÈGhjesùlidisse:Inverità,vidicu,chìvoichìm'avete seguitu,inarigenerazione,quanduuFiglioludil'omu s'assederàinutronudiasogloria,siteancuvoinantuà dodicitroni,àghjudicàedodicitribù.Israele.
29Ètuttiquellichìanuabbandunatuecase,ofratelli,o surelle,obabbu,omamma,omoglia,ofiglioli,oterre,per umonome,riceveranucentuvolte,èerediteràavitaeterna.
30Maparechjichìsòiprimiseranul'ultimi;èl'ultimi seranuiprimi.
CAPITOLU20
1Perchèuregnudiicelis'assumigliaàunomuchìhèun padronedicasa,chìhèsurtituprimadiamatinaper ingaggiàtravagliadoriinasovigna
2Èquandus'hèaccordatucùitravagliadoriperun centesimuàghjornu,limandòinasovigna
3Èsurtìversuaterzaora,ènevidiaaltrichìstavanuoziosi inumercatu
4Èlidisse:Andateancuvoiinavigna,èciòchìhè ghjustuvidaraghju.Èandavanuasostrada.
5Sin'andòdinovuversul'orasestaènove,èfecelistessa manera
6Versul'undicesimaora,sin'andò,ètruvòaltrichì stavanuoziosi,èlidisse:Perchèstatequìtuttuughjornu senza?
7Lidicenu:Perchènimuùncihàassuciatu.Lidisse: Andateancuvoiinavigna;ètuttuciòchìhèghjustu,chìvi riceverete
8Allora,quanduasera,upatronediavignadisseàuso intendente:Chjamateitravagliadori,èdàliusosalariu, cumincendudal'ultimiàiprimi
9Èquand'ellisòghjuntichìeranuassuciativersu l'undicesimaora,ricevevanuognunuuncentesimu
10Maquanduiprimisòghjunti,pensanuch'elliavissiru ricevutupiù;èancuricevenuogniomuuncentesimu.
11Èquand'ellil'avianuricivutu,murmuravanucontr'àu patronediacasa
12Dicendu:Questiultimianufattusoluunaora,èliavete resiugualiànoi,chìavemupurtatuupesuèucalorediu ghjornu
13Maellurisposeàunud'elli,èdisse:Amicu,ùnviaghju fattumale:ùnavetemiccaaccunsentutucunmèperun centesimu?
14Pigliateciòchìhèuvostru,èvaiatostrada:daraghjuà questul'ultimu,cum'èàtè
15Ùnmihèmiccalicitedifàciòchìvogliucùimei?Uto ochjuhèmale,perchèsòbonu?
16Alloral'ultimiseranuiprimi,èiprimil'ultimi,perchè parechjiseranuchjamati,mapochiscelti
17ÈGhjesù,andenduinGhjerusalemme,pigliòàpartei dodicidiscepuli,èlidisse:
18Eccu,andemuinGhjerusalemme;etleFilsdel'homme seralivréauxprincipauxsacrificateursetauxscribes,etils lecondamnerontàmort
19Èudarààipagani,perburlà,èflagellate,èper crucificallu,èuterzughjornurisuscitarà.
20AlloraghjunseàelluamammadiifigliolidiZebedeu cùisofiglioli,aduràluèvulenduunacertacosadaellu
21Èlidisse:Chìvoli?Iddalidisse:Fatechìstimodui figlioliponupusà,unuàatomanudiritta,èl'altruàa manca,inutoregnu
22MaGhjesùrisposeèdisse:Ùnsapeteciòchì dumandatePuderetebeiediatazzach'eaghjudabeie,è essebattezicùubattesimuchìsòbattezu?Lidicianu: Pudemu.
23Iddulidisse:"Vaibeieveramentediamocoppa,è saretebatteziaticùubattesimucùubattesimucùqualesò battizatu;datuàquelliperqualehèpreparatudaumo Babbu
24Èquanduidecel'anuintesu,s'indignavanucontr'àidui fratelli
25MaGhjesùlichjamòàellu,èdisse:Sapetechìi prìncipidiipaganiesercitanuuduminamentuannantuà elli,èquellichìsògrandiesercitanul'autoritànantuàelli.
26Maùnsaràcusìàmezuàvoi;
27Èquelluchìseràucaputràvoi,ch'ellusiauto servitore:
28Cum'èuFiglioludil'omuùnhèmiccavinutuperesse servitu,maperserve,èperdàasovitainriscattuper parechji
29Èquand'ellipartianudaGhjericu,unagrandefollau seguitava.
30È,eccu,duicechichìstavanuàulatudiastrada,intesu chìGhjesùpassava,gridavanu,dicendu:Abbipietàdinoi, oSignore,FiglioludiDavid
31Eaghjentelirimproverava,perchèch'elliavianuatace, maugridavanupiùdipiù,dicendu:Abbipietàdinoi,o Signore,oFiglioludiDavid 32ÈGhjesùsifirmò,lichjamòèlidisse:Chìvuletech'e vifacissi?
33Lidicenu:Signore,chìinostriochjis'aprenu
34AlloraGhjesùhàavutucompassionedielli,èlitoccò l'ochji,èsubituisoochjianuricivutuavista,èuseguitanu
CAPITOLU21
1ÈquandusiavvicinavanuàGhjerusalemme,èghjuntià Betfage,àamuntagnadil'Olivi,alloramandòàGhjesùdui discìpuli
2Dicenuàelli:Andateinupaesedifronteàvoi,èsubitu truvereteunsumereliatu,èunpuledrocunella:liberateliè portateliàmè
3Ès'èqualcunuvidicequalcosa,dicerete:USignorehà bisognudielli;èsubitulimandarà.
4Tuttuquestuhèstatufattu,perchèsis'accomplissiciòchì eradettudauprufeta,chìdisse:
5DìàafiglioladiSion:Eccu,utorèveneàtè,mansu,è pusatunantuàunsumere,èunpuledro,upuledrodiun sumere
6Etlesdiscipless'enallèrent,etfirentcequeJésusleur avaitordonné:
7Èpurtonuusumereèupuledro,èlimettenuisovestiti,è upusonusopra.
8Èunaassaigrandemultitùdinesparghjeisovistimentiin astrada;altritagghiauramidal'arburi,èistrawdina strada.
9Eamultitùdinechìandavanudavantièchìseguitavanu gridavanu,dicendu:HosannaàuFiglioludiDavid: benedettuquelluchìveneinunomediuSignore! Hosannainupiùaltu
10Èquand'ellueraghjuntuinGhjerusalemme,tuttaacità simosse,dicendu:Qualehèquestu?
11Èaghjentedisse:QuestuhèGhjesùuprufetadi NazarethdiGalilea
12ÈGhjesùintrìinutempiudiDiu,èscacciòtuttiquelli chìvindianuècumpràinutempiu,èhàabbattutuetavule diicambiassi,èisedidiquellichìvindianucolombe
13Èlidisse:Hèscrittu:Amocasaseràchjamatacasadi preghiera;mal'avetefattuunafossadiladri
14Èicechièizoppighjunghjenuàelluinutempiu;èli guarì
15Èquanduicapidiisacerdotièiscribivideranuecose maravigliosech'ellufacia,èizitellichìgridavanuinu tempiu,èdicenu:HosannaàuFiglioludiDavid!eranu assaidispiaciuti,
16Èlidisse:Sentuciòchìdicenuquesti?ÈGhjesùli disse:Iè;Ùnavetemailettu,Daaboccadiizitellièdii lattantiaveteperfezionatualode?
17Èlilasciò,èescedaacitàinBetania;ès'hèallughjatu quì
18Avà,àamatina,quand'elluvultòinacità,aviaafame 19Videnduunficuinucaminu,ghjunseàellu,èùnci truvònunda,masolufoglie,èlidisse:Ùnlasciatepiù fruttunantuàtèpersempreÈsubituuficusisecca
20Èidiscìpuli,videndulu,simaravigliavanu,dicendu: Quantuprestuuficuhèseccatu!
21Ghjesùlirisposeèlidisse:Inveritàvidicu:s'èvo aveteafede,èùndubitatemicca,ùnfaretemiccasoluciò chìhèfattuàuficu,maancus'èvoditeàstamuntagna: Siatealluntanatu,èsiateghjittatuinumare;sideveesse fattu
22Ètuttuciòch'èvodumandateinpreghiera,credendu, riceverete
23Etquandilfutentrédansletemple,lesprincipaux sacrificateursetlesanciensdupeuples'approchèrentalors qu'ilenseignait,etluidirent:Avecquelleautoritéfais-tu ceschoses?èqualet'hàdatustaautorità?
24ÈGhjesùlirispose:"Ancueiuvidumanduunacosa, chì,s'èvomidite,vidicuancucùqualeautoritàfacciu questecose.
25UbattèsimudiGhjuvanni,induveera?daucelu,odi l'omi?Èragiunavanucunellistessi,dicendu:S'èno dicemu:Daucelu;cidirà:Perchèùnavetemiccacridutu?
26Mas'ènodicemu:Dil'omi;avemuapauradiupopulu; perchètuttitenenuGhjuvannicum'èunprufeta
27RisposenuàGhjesùèdissenu:Ùnpudemumiccadì.È lidisse:Ùnvidicumiccacùqualeautoritàfacciuqueste cose
28Machìpensate?Uncertuomuaviaduifiglioli;è ghjunseàuprimu,èdisse:Figliolu,vaiàtravagliàoghje inamovigna
29Ellurisposeèdisse:Ùnvogliumicca;
30Èghjunseàusicondu,èdisselistessamaneraÈellu risposeèdisse:Iu,osignore,èùnhèmiccaandatu
31Qualedielliduihàfattuavulintàdiubabbu?Li dissenu:UprimuGhjesùlidisse:"Inveritàvidicuchìi publicanièeprostitutevanuinuregnudiDiuprimadi voi".
32PerchèGhjuvannihèghjuntuàvoiinucaminudia ghjustizia,èùnavetemiccacridutuinellu;maipublicani èeprostitutelicrèdenu;
33Ascoltateun'altraparabola:C'eraunpadronedicasa, chìpiantòunavigna,lasicintòattornu,ciscavòuntorchiu, custruìunatorre,lafeceforaàivignaghjoli,èandòinun paeseluntanu
34Èquanduutempudiufruttus'avvicinava,mandòiso servitoriàivignaghjoli,perch'elliricevenuifrutti.
35Èivignaghjolipiglionuisoservitori,battevanuunu, ammazzanuunaltru,èlapidanuunaltru
36Dinovu,mandòaltriservitoripiùdiiprimi,èlifecenu listessamanera
37Mainfine,limandòusofigliolu,dicendu:Anuvenerà umofigliolu
38Maquanduivignaghjoli,videnduufigliolu,sidicianu tràelli:Questuhèl'eredi;venite,uccidemulu,èpigliamu asoeredità.
39Èupigliò,uscacciòforadiavigna,èutombu
40Quanduvenedunqueusignorediavigna,chìfaràà quellivignaghjoli?
41Ilsluidisent:Ilferapérirmisérablementcesméchants, etlaisserasortirsavigneàd'autresvignerons,quilui rendrontlesfruitsàleursaison
42Ghjesùlidisse:Ùnavetemailettuinl'Scritture:A petrachìicustruttorianurifiutatu,hèdiventataucapudi l'angulu:questuhèfattudiuSignore,èhèmaravigghiusu àinostriochji?
43Perquessa,vidicu:UregnudiDiuvisaràtoltu,èdatu àunanazionechìpruduceràisofrutti.
44Èquelluchìcascarànantuàstapetraseràstruttu;maà quelluchìcascarà,umacinaràinpolvera.
45ÈquanduiprincipalisacrificadorièiFariseiavianu intesuesoparabole,anucapituchìelluparlavadielli
46Maquand'ellicercavanudimetteamanunantuàellu, temevanuaghjente,perchèl'anupigliatuperprufeta.
CAPITOLU22
1Ghjesùrisposeèliparladinovuinparabole,èdisse: 2Uregnudiicelis'assumigliaàuncerturè,chìhàfattuun matrimoniuperusofigliolu
3Èmandòisoservitoriàchjamàquellichìeranuinvitatià anozze,èùnvulìanumiccavene.
4Dinovu,mandòaltriservitori,dicendu:«Diteàquelli chìsòinvitati:eccu,aghjupreparatuumocena:imoboi èimograssisòammazzati,ètuttuhèprontu:veniteàu matrimoniu
5Maisilssefirentàlalégèreetmarchèrent,l'unàsaferme, l'autreàsesmarchandises.
6Èurestupigliòisoservitori,lisupplicò,èlitombu
7Maquanduurèl'aveteintesu,s'irrita,èmandòiso armati,èdistruttuquelliassassini,èbrusgiatuasocità.
8Alloradisseàisoservitori:Anozzehèpronta,maquelli chìeranuinvitatiùneranumiccadegni
9Andatedunqueperestrade,èquantitruverete,invitateà umatrimoniu
10Alloraquelliservitorisin'andòinicarrughji,èriunìu tuttiquantich'ellitruvaru,malièboni;èumatrimoniufù furnitud'invitati
11Èquanduurèhèintrutupervedel'invitati,hàvistuquì unomuchìùnportavamiccaunvestitudinozze.
12Èlidisse:Amicu,cumuhèghjuntuquìsenzaavèun vestitudinozze?Èerasenzaparolle
13Alloraurèdisseàiservitori:Legatelumanièpedi, pigliatelu,èghjittalluinabughjurafora;cisaràpiantuè digrignamentudidenti
14Perchèparechjisòchjamati,mapochisòscelti.
15AlloraiFariseisin'andò,èsicunsultavanucumusi puderiaintrugliàelluinusodiscorsu
16Mandòàelluisodiscìpulicùl'Erodiani,dicendu: Maestru,sapemuchìtùsìvera,èchìinsegniaviadiDiuin verità,èùnt'interessadinimu,perchèùncunsidereghja miccaapersonadil'omi.
17Dìcidunque:Chìnepensa?Hèlicitedidàtributuà Cesare,omicca?
18MaGhjesùhàcapituasogattivezza,èdisse:Perchèmi tentate,ipocriti?
19MostramiisoldidiutributuÈlipurtòuncentesimu
20Èlidisse:Diqualehèstamaghjinaèstascrizzione?
21Lidissenu:DiCesareAlloralidisse:Rendetedunque àCesareciòchìhèdiCesare;èàDiuecosechìsòdiDiu
22Quand'elliavianuintesusteparolle,simaravigliavanu, l'abbandunonu,èsin'andò
23Inustessughjornu,iSadducei,chìdicenuchìùncihè miccarisurrezzione,lidumandanu:
24Dicendu:Maestru,Mosèhàdettu:Sìunomumori, senzaavèfiglioli,usofratellusimaritaràcùasomoglia,è susciteràasumenteàusofratellu
25Or,c'eranucunnoisettefratelli;èuprimu,dopuavè maritatuunamòglia,eramortu,è,ùnavèmiccafilatu, lasciòasomogliaàusofratellu
26Cumeancuusicondu,èuterzufinuàusettimu.
27Èl'ultimudituttiadonnahèancumorta.
28Dunque,inarisurrezzione,qualesaràamogliadii sette?perchètuttil'avianu
29Ghjesùrisposeèlidisse:Voivisbagliate,ùncunnosci miccaeScritture,nèuputerediDiu
30Perchèinarisurrezzioneùnsimaritanunèsòdatuinu matrimoniu,masòcum'èl'anghjulidiDiuinucelu
31Mainquantuàarisurrezzionediimorti,ùnavetemicca lettuciòchìvihèstatudettudaDiu,dicendu:
32SòuDiud'Abrahamu,uDiud'Isaac,èuDiudi Ghjacobbu?DiuùnhèmiccauDiudiimorti,madiivivi
33Èquanduaghjentehàintesuquestu,s'eramaravigliatu diasoduttrina
34MaquanduiFariseianuintesuch'elluaviamisui Sadduceiàusilenziu,sisòriuniti.
35Alloraunud'elli,chìeraunavvocatu,lifeceuna quistione,tentanduluèdicendu:
36Maestru,qualehèugrandecumandamentuinalege?
37Ghjesùlidisse:AmuàuSignore,utoDiu,cùtuttuuto core,ècùtuttaatoànima,ècùtuttaatomente
38Questuhèuprimuègrandecumandamentu.
39Èasicondahècum'èella:Amateutovicinucum'ètè stessu
40Dastiduicumandamentisòtuttaalegeèiprufeti.
41MentreiFariseieranuriuniti,Ghjesùlidumandò:
42Dicendu:ChìpensatediCristu?diqualehèufigliolu?
Lidissenu:UFiglioludiDavid.
43Lidisse:CumudunqueDavidinuspirituuchjama Signore,dicendu:
44USignoredisseàumoSignore:Siateàamomanu diritta,finuàch'eaghjufattuitonemichiutosgabellodi pedi?
45SidunqueDaviduchjamaSignore,cumuhèuso figliolu?
46Ènimuùnlipudiarispondiunaparolla,nèdaquellu ghjornu,nimuhàavutuàfàpiùdumande.
CAPITOLU23
1AlloraGhjesùdisseàafollaèàisodiscìpuli:
2Dicendu:IscribièiFariseisòàpusàinupostudiMosè:
3Perquessa,tuttuciòch'ellividichjaranud'osservate, osservateèfate;maùnfatemiccadopuàesoopere: perchèdicenu,èùnfatemicca.
4Perch'elliliganucarichipisantièduloridaportà,èli mettenunantuàespalledil'omi;maellistessiùnli moveranumiccacùunudiisoditi
5Matutteesotravagliifacenuperessevistudal'omi: allarganuisofilatteri,èallarganuicunfinidiiso vistimenti
6Èamateestanzedil'altuinifesti,èipostiprincipaliine sinagoghe,
7Èsalutuinimercati,èessechjamatudil'omi,Rabbi, Rabbi
8MaùnsiatechjamatiRabbi,perchèunuhèuvostru Maestru,ancuCristu;èsìtuttifratelli.
9Ènimuchjamateuvostrubabbunantuàaterra,perchè unuhèuvostruBabbu,chìhèinucelu
10Ùnsiatemiccachjamatimaestri,perchèunuhèuvostru Maestru,ancuCristu.
11Maquelluchìhèupiùgrandetràvoiseràuvostru servitore.
12Etquiconques'élèveraseraabaissé;etceluiqui s'abaisseraseraélevé
13Maguaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchèchjudeu regnudiicelicontr'àl'omi,perchèùnandatemiccainvoi stessi,nèpermetteteàquellichìentranu
14Guaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchèdivoratee casedieveduve,èperunapretesafateunalongapreghiera: dunquericevereteapiùgrandedannazione
15Guaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchèvo circugliateumareèaterraperfàunproselitu,èquanduhè fattu,fatedielluufiglioludil'infernuduievoltepiùchè voistessi.
16Guaiàvoi,guidecechi,chìdite:Quelluchìghjuràper utempiu,ùnhènunda;maquelluchìghjuràperl'orudiu tempiu,hèundebitore!
17Ostupidiècechi,perchèchìhèpiùgrande,l'oru,ou tempiuchìsantifical'oru?
18È:Quelluchìghjuràperl'altare,ùnhènunda;ma quelluchìghjuràperurigaluchìhèsopra,hèculpèvule
19Stupitiècechi,perchèchìhèpiùgrande,urigalu,o l'altarechìsantificaurigalu?
20Qualedunquechìghjuràperl'altare,ghjuràperellu,è pertuttuciòchìcihèsopra
21Èquelluchìghjuràperutempiu,ghjuràperellu,èper quelluchìabitainellu
22Èquelluchìghjuràperucelu,ghjuràperutronudiDiu, èperquelluchìsipusanantuàellu.
23Guaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchèpagatea decimadimentaèaniceècummin,èaveteomessuecose piùpesantedialege,ughjudiziu,amisericordiaèafede; 24Voiguideciechi,chìstrusciateunmoscerini,è inghiottiteuncammellu
25Guaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchèpulite l'esternudiatazzaèdiuplatu,mainl'internusòpienidi estorsionièeccessi
26Fariseucecu,purificaprimaciòchìhèinatazzaèu platu,affinchìl'esternusiapuriancu
27Guaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchèsìsìmuliài sepulcriimbiancati,chìdaveruparenubellifora,masòin l'internupienidiossedimorti,èdiogniimpurità
28Cusìancuvoiforapareateghjustiàl'omi,main l'internusitepienidiipocrisiaèiniquità.
29Guaiàvoi,scribièFarisei,ipocriti!perchècustruitee tombediiprufeti,èadornateisepulcridiighjusti,
30Èdì:S'ènofussemustatiinitempidiinostribabbi,ùn sariamumiccastaticunelliinusanguediiprufeti
31Perquessa,siatetistimunianziàvoistessu,chìsìi figliolidiquellichìanutombuiprufeti.
32Pigliatedunqueamisuradiivostribabbi
33Serpenti,generazionidivipere,cumupudetescappàda adannazionedil'infernu?
34Perquessa,eccu,vimanduprufeti,sàviièscribi;e qualcunidiellineflagellereteinevostresinagoghe,èli perseguiteretedacitààcità
35Perchìvenenantuàtètuttuusangueghjustuversatu nantuàaterra,dausanguediughjustuAbelàusanguedi Zaccaria,figlioludiBarachias,chìaveteuccisutràu tempiuèl'altare
36Inverità,vidicu:Tuttequestecoseveneranunantuà stagenerazione.
37OGhjerusalemme,Ghjerusalemme,tùchìuccidesii prufeti,èlapidatequellichìsòmandatiàtè,quantevolte aghjuvulsuturiunisceitofiglioli,cum'èunagallina riunisceisogaddinisottuàesoali,èùnvulite!
38Eccu,atocasavihèabbandunata
39Perchèvidicu:Ùnmivedaretepiù,finuàchìùn dicerete:BenedettuquelluchìveneinnomediuSignore
CAPITOLU24
1EtJésussortit,ets'éloignadutemple,etsesdisciples vinrentàluipourluimontrerlesbâtimentsdutemple
2Ghjesùlidisse:Ùnvedetemiccatuttequestecose?in veritàvidicu:Ùncisaràmiccalasciatuquìunapetranantu àl'altra,chìùnseràmiccaghjittata
3Èmentrech'ellus'assittònantuàamuntagnadil'Olivi,i discìpulis'avvicinòàelluinparticulare,dicendu:«Dìcimu, quandusaranuquestecose?èchìseràusegnudiato venuta,èdiafinediumondu?
4Ghjesùrisposeèlidisse:Fateattenzioneàchìnimuùn viinganna
5Perchèparechjiveneranuinumonome,dicendu:Sò Cristu;èingannaràparechji.
6Èsenteretediguerrièdirumuridiguerri:fatechìùn siatemiccaturbati:perchètuttequestecosedevenuaccade, maafineùnhèancu.
7Perchèanazionerisusciteràcontr'àanazione,èuregnu contr'àuregnu;ècisaranufamine,pesti,èterremotiin diversilochi.
8Tuttiquestisòuprincipiudiidulori
9Alloravidaranuàesseafflitti,èviammazzaranu,è sareteodiatidatutteenazioniperviadiumonome.
10Ètandu,parechjiseranuoffesi,èsitradiranul'unl'altru, ès'odieranul'unl'altru
11Èparechjifalsiprufetirisusciteranu,èingannaranu parechji
12Èperchèl'iniquitàabbunderà,l'amorediparechjisi fridrà.
13Maquelluchìpersisteràfinuàafine,seràsalvatu
14ÈstuVangeludiuregnuseràpridicatuintuttuumondu pertistimunianzaàtutteenazioni;ètanduveneafine.
15Quanduvivededunquel'abominazionediadesolazione, chìhàparlatudauprufetaDaniel,stàinulocusantu (quelluchìleghje,chìcapisce:)
16AlloraquellichìsòinGhjudeafughjenuinmuntagna:
17Chìquelluchìhènantuàutettuùnscendemiccaper pigliànundadiasocasa:
18Nèquelluchìhèinucampuùntornimiccaàpigliàaso robba
19Èguaiàquellichìsòincinti,èàquellichìallattanuin quellighjorni!
20Mapregatechìavostrafugaùnsiamiccainl'inguernu, nèinusabbatu
21Perchètanduseràunagrandetribulazione,cum'èùnci hèstatudauprincipiudiumonduàquestutempu,nèmai, nèmai
22Ès'elluùnsiscurciavanuquellighjorni,nisunacarneùn deveessesalvata;maperl'eletti,quellighjorniseranu accurtati
23Alloras'èqualcunuvidicia:Eccu,quìhèCristu,oquì; credemicca.
24PerchèsorgeranufalsiCristi,èfalsiprufeti,èferanu grandisegnièmiraculi;intantuchì,s'elluerapussibule, ingannaranul'elettistessi.
25Eccu,viaghjudettuprima
26Perquessa,s'elluvidicenu:Eccu,hèinudesertu;ùn escemicca:eccu,hèinecameresecrete;credemicca.
27Perchècum'èulampuescedaulivante,èbrillaancuà punente;cusìseràancuavenutadiuFiglioludil'omu
28Perchèinduv'elluhèucadaveru,cisaràl'aquileriunite
29Aussitôtaprèslatribulationdecesjours,lesoleil s'obscurcira,etlalunenedonneraplussalumière,etles étoilestomberontduciel,etlespuissancesdescieuxseront ébranlées
30ÈtanduapparisceràusegnudiuFiglioludil'omuinu celu;ètandututteetribùdiaterrasilamentaranu,è videranuuFiglioludil'omuchìveneininuvulidiucelu cùputenzaègrandegloria.
31Èmandaràisoanghjulicùungransonuditromba,è riuniscenuisoelettidaiquattruventi,daunapuntaà l'altrudiucelu.
32Avàamparateunaparaboladiuficu;Quanduuso ramuhèancuteneru,èstendefoglie,sapetechìl'estiuhè vicinu:
33Cusì,ancuvoi,quanduvivedetuttequestecose,sapete chìhèvicinu,ancuàeporte
34Inverità,vidicuchìstagenerazioneùnpasserà,finuà chìtuttequestecoseùnsicompie
35Uceluèaterrapasseranu,maemoparolleùnpassanu micca.
36Madiquellughjornuèdil'oraùnsapinimu,nè l'anghjulidiucelu,masoluumoBabbu
37Macum'èighjornidiNoè,cusìseràancuavenutadiu Figlioludil'omu
38Perchècum'èinighjornichìeranuprimadiudiluviu, manghjavanuèbeie,simaritavanuèsimaritavanu,finuàu ghjornuchìNoèentrainl'arca,
39Èùnsapia,finuàchìudiluviughjunse,èlipurtòtutti; cusìseràancuavenutadiuFiglioludil'omu.
40Tanduseranuduiinucampu;unusaràpigliatu,èl'altru lasciatu
41Duifeminesaranumacinateàumulinu;unusarà pigliatu,èl'altrulasciatu
42Fighjatedunque,perchèùnsapeteàchìorauvostru Signorevene.
43Masapetequestu,chì,s'èupadronediacasaavia saputuàqualevigiliaveneulatru,averiaveghjatu,èùn lassìmiccachìasocasafussidistruttata
44Dunquesiateancupronti,perchèàl'orachìùnpensate micca,uFiglioludil'omuvene
45Qualehèdunqueunservitorefiduèsàviu,chìuso signorehàfattucapudiasocasa,perdàlimanciariin tempudegne?
46Beatuquelluservitorechìusosignore,quanduellu ghjunghje,truveràcusì
47Inverità,vidicu,ch’ellulifaràcapudituttiisobeni.
48Mas'èquelluservitorecattivudiciainusocore:Umo signoreritardaasovenuta;
49Ècumminciarààchjappàisocumpagni,èàmanghjàè àbeiecùl'ubriache;
50Usignorediquelluservitoreveneinunghjornuch’ellu ùnl’aspittava,èinun’orach’elluùnsà.
51Èutaglierà,èlidaràasopartecùl'ipocriti:cisaràu piantuèustrincudidenti.
CAPITOLU25
1Allorauregnudiiceliseràparagunatuàdecevergini, chìpiglianuesolampade,èsin'andòàscuntràusposu
2Ècinqued'ellieranusàvii,ècinqueeranustupidi
3Quellichìeranuinsensatipiglianuesolampade,èùn piglianumiccad'oliucunelli
4Maisapientipiglianul'oliuinisovasicùesolampade.
5Mentreusposus’erastancu,tuttis’addormentavanuè durmianu
6Èàmezanottes’hèfattuungridu:Eccu,veneusposu; andateàscuntràellu
7Alloratuttequelleverginis'arrizzò,ètagliavanueso lampade.
8Èistoltidissenuàisàvii:Daccidiutooliu;perchèe nostrelampadesòspente
9Maisàviirisposenu,dicendu:Ùnhècusì;perùnesse miccaabbastanzapernoièpervoi:maandatepiuttostuà quellichìvendenu,ècumpràpervoi
10Èmentreandavanuàcumprà,usposuhèghjuntu;è quellichìeranuprontiintrinucunelluàumatrimoniu,èa portaerachjusa
11Dopughjunsenuancul'altrivergini,dicendu:Signore, Signore,apreànoi
12Maellurisposeèdisse:Inveritàvidicu:ùnvi cunnoscumicca.
13Fighjatedunque,perchèùnsapetenèughjornunèl'ora duveveneuFiglioludil'omu
14Perchèuregnudiicelihècum'èunomuchìviaghjain unpaeseluntanu,chìchjamòisoservitori,èlihàdatuiso beni
15Èàunuhàdatucinquetalenti,àunaltrudui,èàunaltru unu;àogniomuseconduasocapacitàdiverse;èsubbitu hàpigliatuusoviaghju
16Alloraquelluchìaviaricivutuicinquetalentisin'andò èhàscambiatucùelli,èlifecealtricinquetalenti
17Èancuquelluchìaviaricivutudui,hàancuguadagnatu altridui.
18Maquelluchìaviaricivutuunuandòèscavòinterra,è piattaisoldidiusosignore
19Dopuàunbellupezzu,usignorediquelliservitorihè ghjuntu,èfacecunelli
20Alloraquelluchìaviaricivutucinquetalentighjunse,è purtòaltricinquetalenti,dicendu:Signore,miavetedatu cinquetalenti;
21Usosignorelidisse:Benfattu,oservitorebonuèfidu: tùsìstatufiduinunipochidicose,tifaraghjucapudi parechjecose:entrainagioiadiutosignore
22Vinseancuquelluchìaviaricivutuduitalentièdisse: Signore,m'hàdatuduitalenti;eccu,aghjuguadagnatudui altritalentiforadielli
23Usosignorelidisse:Benfattu,servitorebonuèfidu! sìstatufiduinunipochidicose,tifaraghjucuvernunantu àparechjecose:entrainagioiadiutosignore
24Alloraghjunsequelluchìaviaricivutuuntalentu,è disse:Signore,t'aghjucunnisciutuchìsìunomuduru,chì
cugliessiinduveùnavetemiccasuminatu,ècugliendu induveùnavetemiccaspargugliatu.
25Èaghjuavutuapaura,èandatuèpiattautotalentuina terra:eccu,eccuchìhèuto.
26Usosignorerisposeèlidisse:Servugattivuèpigritu, sapiatechìcuglieraghjuinduveùnaghjumiccasuminatu,è raccolteinduveùnaghjumiccaspargugliatu
27Tuavissidunquemetteimosoldiàiscambiatori,è tandu,àamoghjunta,avissiavuturicevutuimeicunusura
28Pigliatedunqueutalentudaellu,èdààquelluchìhà decetalenti
29Perchèàquelluchìhàseràdatu,èaveràinabbundanza; maàquelluchìùnhà,ancuciòch'elluhà.
30Èghjittateuservitoreinutileinabughjuradifora:ci saràupiantuèustrincudidenti
31QuanduuFiglioludil'omuvinaràinasogloria,ètuttii santianghjulicunellu,allorasimetterànantuàutronudia sogloria
32Èdavantiàelluseranuriunitetutteenazioni;èsi separaràl'unadil'altru,cum'èunpastoreseparaesopecure daicapri
33Èmetteràepecureàasomanudiritta,maicapriàa manca
34AllorauRèlidirààasomanudiritta:Venite,benedetti diumoBabbu,erediteuregnupreparatupervoidaa fundazionediumondu:
35Perchèaghjuavutuafame,èmiavetedatudamanghjà; aghjuavutuasete,èmiavetedatudabeie;erufurasteru,è miaveteaccoltu
36Nudu,èm'avetevistutu:erumalatu,èmivisitate:eru inprigiò,èghjunghjiteàmè.
37Alloraighjustilirisponderanu,dicendu:Signore, quandut'avemuvistuaffamatièt'hàdamanghjà?oasete, èt'hàdatudabeie?
38Quandut'avemuvistuunfurasteru,èt'hàpigliatu?o nudu,èt'hàvistutu?
39Oquanduviavemuvistumalatu,oinprigiò,èghjuntià tè?
40Èurèlirispunniràèlidicia:Inverità,vidicu:in quantul'avetefattuàunudiquestiimofratelli,l'avetefattu àmè
41Alloradiràancuàquellichìstanuàamanumanca: Alluntanatedamè,maledetti,inufocueternu,preparatu perudiavuluèisoanghjuli
42Perchèaghjuavutufame,èùnm'avetemiccadatuda manghjà;aghjuavutuasete,èùnm'avetemiccadatuda beie;
43Erustraneru,èùnm'aveteaccoltu:nudu,èùnm'avete vistutu:malatu,èinprigiò,èùnm'avetevisitatu
44Alloralirispundaranuancu,dicendu:Signore,quandu t'avimuvistuaffamati,oassetati,ostranieri,onudi,o malati,oinprigiò,èùnt'avimumiccaservitu?
45Tandulirispunderà,dicendu:Inverità,vidicu:quantu ùnavetemiccafattuàunudiipiùchjuchidiquesti,ùn avetemiccafattuàmè
46Èquestiandaranuinapunizioneeterna,maighjustiin avitaeterna.
CAPITOLU26
1Èavvenechì,quanduGhjesùebbefinitututtequeste parolle,disseàisodiscìpuli:
2SapetechìdopuàduighjornihèafestadiaPasqua,èu Figlioludil'omuhètradituperessecrucifissu.
3Alloraiprincipalisacrificadori,èiscribi,èl'anzianidiu populus'adunavanuinupalazzudiugransacrificadore, chìerachjamatuCaïphe.
4Ècunsultavanuch'ellipudianupigliààGhjesùcùastuzia, èutumbà
5Maellidissenu:Ùninughjornudiafesta,ch'elluùnci siauntumultutràupopulu
6QuanduGhjesùerainBetania,incasadiSimoneu lebbroso,
7Ils'avançaversluiunefemmequiavaitunecaisse d'alabastred'unparfumtrèsprécieux,etlaversasursatête, tandisqu'ilétaitassisàtable
8Maisodiscìpuli,videndulu,s'indignavanu,dicendu:À chìscopuhèstuperdu?
9Carcettepommadeauraitpuêtrevenduepourbeaucoup, etdonnéeauxpauvres
10QuanduGhjesùhàcapitu,lidisse:Perchèdisturbatea donna?perchèellahàfattuunbellutravagliunantuàmè
11Perchèaveteipoverisemprecunvoi;maùnavete miccasempre.
12Perchèch'ellahàversatustuunguentunantuàumo corpu,l'hàfattuperamosepultura
13Inverità,vidicu,inognilocuchìquestuVangeluserà annunziatuinumondusanu,cisaràancuciòchìstadonna hàfattu,perunricordudiella
14Alloraunudiidodici,chjamatuGhjudaIscariota,andò versuiprincipalisacrificadori,
15Èlidisse:Chìmidarete,èvilidaraghju?Èanupattu cùellupertrentapezzid'argentu.
16Èdaquellutempucercòl'occasioneditradillu
17Uprimughjornudiafestadiipanisenzalevatu,i discìpulis'avvicinòàGhjesù,dicendulu:Induvevuletechì tipreparemupermanghjàaPasqua?
18Èelludisse:Andateincitààuntaliomu,èditeàellu: UMaestrudice:Umotempuhèvicinu;Fararaghjua Pasquaincasatoiacùimodiscìpuli
19Èidiscìpulianufattucum'èGhjesùliaviamandatu;è preparanuaPasqua.
20Quandueraghjuntaasera,sipusòcùidodici 21Èmentremanghjavanu,disse:Inverità,vidicuchìunu divoimitradirà.
22Èeranuassaitristi,ècuminciaruàdìàognunu:Signore, sòeiu?
23Ellurispose:«Quelluchìm’immergeràamanucunmè inupiattu,ellumitradirà
24UFiglioludil'omuvàcum'elluhèscrittudiellu:ma guaiàquelluomudaqualeuFiglioludil'omuhètraditu! erastatubonuperquelluomus'elluùneranatu
25AlloraGhjuda,chìutradiva,risposeèdisse:Maestru, sòeiu?Ellulidisse:L'avetedettu.
26Èmentremanghjavanu,Ghjesùpigliòupane,u benedisse,urompe,èudeteàidiscìpuli,èdisse:Pigliate, manghjate!questuhèumocorpu
27Èpigliòatazza,èhàringraziatu,èlidete,dicendu: Beietutti!
28Perchèquestuhèumosanguediunovutestamentu,chì hèversatuperparechjiperarimissionediipiccati
29Maavidicu:ùnbeiemiccadaquestufruttudiavigna, finuàquellughjornuchìubeiunovucunvoiinuregnudi umoBabbu
30Èdopuavècantatuuninnu,sin'andòinamuntagnadi l'Olivi.
31AlloraGhjesùlidisse:Tuttivisareteoffesiperviadi mèstanotte;perchèhèscrittu:uccideraghjuupastore,èe pecurediugregnuseranuspargugliatefora.
32Ma,dopuàesserisuscitatu,andaraghjudavantiàvoiin Galilea
33Petrurispose,èlidisse:Ancus'ètuttil'omiseranu offesiperviaditè,eiuùnminescunghjuràmai
34Ghjesùlidisse:Inverità,tidicu,chìstanotte,prima chìugallocanti,minegheretetrèvolte
35Petrulidisse:Ancus'ellumorriacuntè,ùnti rinnegaraghju.Cumeanudettuancututtiidiscìpuli.
36AlloraGhjesùghjunsecunelliinunlocuchjamatu Getsemani,èdisseàidiscìpuli:Siatequì,mentrech’e aghjupricatuquì.
37ÈpigliòcunelluPetruèiduifigliolidiZebedeu,è cuminciòàessetristièassaipisanti
38Alloralidisse:Amoànimahèassaitrista,finuàa morte:statequì,èvegliatecunmè
39Èandòunpocupiùinlà,ècascòinfacciaèpricava, dicendu:OBabbu,s'elluhèpussibule,lasciatepassàdamè stacoppa;
40Èghjunseàidiscìpuli,itruvòchìdormenu,èdisseà Petru:Chìùnpuderebbeveghjatecunmèunaora?
41Fighjateèpricate,perùnentreintentazione:uspiritu hèveramentedispostu,maacarnehèdebule
42Sin'andòdinovuasecondavolta,èpricava,dicendu: OBabbu,s'elluùnpòpassàdamèstacoppa,s'elluùnbeiu, siafattaatovulintà
43Èghjunse,èlitruvòdinovudorme,perchèisoochji eranupisanti
44Èlilasciò,èsin'andòdinovu,èpricavaaterzavolta, dicenduestesseparolle.
45Alloraghjunseàisodiscìpuli,èlidisse:Dormiteavàè ripostate:eccu,l'orahèvicinu,èuFiglioludil'omuhè tradituinmanudiipeccatori.
46Alzati,andemu:eccu,hèvicinuchìmitradisce
47Èmentrech'elluparlavaancora,eccu,Ghjuda,unudii dodici,ghjunse,ècunelluunagrandefollacùspadeè bastone,daiprincipalisacrificadorièanzianidiupopulu
48Avàquelluchìl'hàtraditulifeceunsegnu,dicendu: Quelluchìbasgiaraghju,quelluhèquellu:tenelufermu.
49Èsubitus'avvicinòàGhjesù,èdisse:Salute,maestru; elubasgiò
50ÈGhjesùlidisse:Amicu,parchìsite?Allora ghjunsenu,missimanunantuàGhjesù,èupigliò
51Èeccu,unudiquellichìeranucunGhjesùstendea manu,èsguassateasospada,chjappàunservitorediu suvveranusacrificadoru,èlichjappàl'arechja
52AlloraGhjesùlidisse:Rimettiteatospadainusolocu, perchètuttiquellichìpiglianuaspadaperiranucùaspada.
53PensichìùnpossuavàpricàumoBabbu,èch'ellumi daràsubitupiùdidodicilegionid'anghjuli?
54MacumudunquesicompieeScritture,chìcusìdeve esse?
55Inquellaora,Ghjesùdisseàaghjente:Sòsurtiticum'è contr'àunlatrucùspadeèbastoneperpigliàmi?Aghju assittatuognighjornucunvoiinsegnenduinutempiu,èùn m'avetemiccapigliatu.
56Matuttuquestuhèstatufattu,perchìl'Scritturedii prufetisicumpiissinu.Alloratuttiidiscìpulil'abbandunonu, èfughjenu
57EtceuxquiavaientsaisiJésusleconduisirentàCaïphe, lesouverainsacrificateur,oùs'étaientréunislesscribeset lesanciens
58MaPetruuseguitòluntanu,sin'àupalazzudiusuvra sacerdote,èintrì,èsipusòcùiservitori,pervedeafine.
59Avàicapidiisacrificadori,èl'anziani,ètuttuu cunciliucercavanufalsitistimunianzicontr'àGhjesù,per mettelluàmorte;
60Maùntruvarunimu:iè,ancus'elluhèghjuntuparechji falsitestimoni,maùnanutrovu.Àl'ultimuhèvinutudui falsitestimoni,
61Èdisse:Stuomuhàdettu:Sòcapacedidistrughjeu tempiudiDiu,èdicustruisceintrèghjorni.
62Usuvrasacerdotesialzò,èlidisse:Ùnrispondinunda? Chìghjèciòchìquestitistimunianzecontruàtè?
63MaGhjesùstavainpace.Èusuvvernusacerdote risposeèlidisse:TighjuguperuDiuvivu,chìcidicis'ètù sìuCristu,uFiglioludiDiu
64Ghjesùlidisse:L'aidettu:mavidicu:daquì,vivede uFiglioludil'omu,pusatuàadirittadiuputere,èveneini nuvulidiucelu
65Allorausuvvernusacerdotesistracciòisovestiti, dicendu:Hàparlatublasfemia;Chìcihèpiùbisognudi testimoni?eccu,avàaveteintesuasoblasfemia
66Chìnepensate?Risposenuèdissenu:Hèculpèvuledi morte
67Alloralisputanuinfaccia,èlisputanu;èaltril'anu battutucùepalmediesomani,
68Dicendu:Prufetizzaànoi,oCristu:Qualehèquellu chìt’hàbattu?
69OraPetrus'assittòforainupalazzu;èunazitella s'avvicinòàellu,dicendu:TueraancucunGhjesùdi Galilea
70Maellunegòdavantiàtutti,dicendu:Ùnsòmiccaciò chìdite
71Èquand'elluerasurtituinuportico,unaaltraservau vitti,èdisseàquellichìeranuquì:Questuomueraancu cùGhjesùdiNazareth
72Èdinòricusòcunghjuramentu:Ùncunnoscumicca l'omu.
73Èdopuàpocutempu,quellichìstavanuvicinuàellu, dissenuàPetru:Certuancutùsìunudielli;perchèuto discorsutisvela.
74Alloracuminciòàmaledicàèàghjurà,dicendu:Ùn cunnoscumiccal'omu.Èsubituugallos'arrumba.
75ÈPetrus'arricurdavadiaparolladiGhjesù,chìlidisse: Primachìugallocanti,minegheretetrèvolteÈesce,è pienghjeamaramente
CAPITOLU27
1Quandughjunseamatina,tuttiicapidiisacrificadoriè l'anzianidiupopulus'amparanucontruàGhjesùperfàu mortu.
2L'ebbenuliatu,upurtonu,èulivruàuguvernatore PonziuPilatu
3AlorsJudas,quil'avaitlivré,voyantqu'ilétaitcondamné, serepentit,etrenditlestrentepiècesd'argentaux principauxsacrificateursetauxanciens
4Dicendu:Aghjupeccatu,perchèaghjutradituusangue innocente.Èlidissenu:Chìcihèquestu?vedeàquessa. 5Etiljetalespiècesd'argentdansletemple,ets'enalla,et s'enalla,ets'implanta.
6Èicapidiisacerdotipiglianuipezzid'argentu,è dissenu:Ùnhèpermessudimetteinutesoru,perchèhèu prezzudiusangue
7Esicunsultavanu,èanucomprucunelliucampudiu vasame,perintarràistranieri
8Perquessa,quellucampuhèstatuchjamatuCampudi sangue,finuàoghje
9Alloras'accompaiaciòchìerastatudettudauprufeta Jérémie,chìdicia:Èpigliòitrentapezzid'argentu,u prezzudiquelluchìerastimatu,chìquellidiifiglioli d'Israeleanustimatu;
10Èlideteperucampudiuvasame,cum'èuSignore m'hàstabilitu
11ÈGhjesùstavadavantiàuguvernatore;èu guvernatorelidumandò,dicendu:SòurèdiiGhjudei?È Ghjesùlidisse:Tudici
12Èquandueraaccusatudaicapidiisacerdotièdi l'anziani,ùnrisposenunda.
13AlloraPilatulidisse:Ùnsentimiccaquantecoseti tistimunianu?
14Èùnlirisposemiccaunaparolla;intantuchìu guvernatoresimaravigliòassai
15Or,àquellafesta,uguvernatoreavial'abitudinedi liberààupopuluunprigiuneru,chìvulianu.
16Ètanduavianuunprigiunerunotevole,chjamatu Barabba
17Perquessa,quand'ellieranuriuniti,Pilatulidisse: Qualevuletech'evilascià?Barabba,oGhjesùchìhè chjamatuCristu?
18Perchèsapiachìperinvidial'avianuliberatu.
19Quand'elluerapusatunantuàutribunale,asomogliali mandòàdì:Ùnavetenundaàfàcùquellughjustu,perchè aghjupatituassaicoseoghjeinunsognuperviadiellu.
20Maiprincipalisacrificadorièl'anzianipersuadiscenua ghjentedidumandààBarabba,èdidistruggeGhjesù
21Uguvernatorerisposeèlidisse:Qualediiduivulitete chìvilascià?Lidissenu:Barabba
22Pilatulidisse:ChìferaghjudunquediGhjesùchìhè chjamatuCristu?Tuttilidicenu:Ch'ellusiacrucifissu.
23Uguvernatoredisse:Perchè,chìmalehàfattu?Mau gridavanudipiù,dicendu:Ch'ellusiacrucifissu
24Pilatu,videnduch'elluùnpudiavincenunda,machì piuttostuuntumultuerafattu,pigliòl'acquaèsilavòe manidavantiàamultitùdine,dicendu:Sòinnocentudiu sanguedistughjustu:vedi
25Alloratuttuupopulurispose,èdisse:Usosanguesia nantuànoièàinostrifiglioli
26AlloraliliberòBarabbas;è,dopuavèflagellatuGhjesù, ulivòperessecrucifissu
27AlloraisuldatidiuguvernatorepiglionuàGhjesùina salacumuna,èriunìàellututtaabandadisuldati
28Etilsledépouillèrent,etluimirentunerobeécarlate
29È,dopuavèfattuunacuronadispine,lipusonunantuà atesta,èunacannainasomanudiritta;èsiinchinavanui ghjinochjedavantiàellu,èsiburlavanu,dicendu:Salute, rèdiiGhjudei!
30Èsputònantuàellu,pigliòacanna,èlibattevanuin capu
31Èdopuch'ellis'eranuburlatudiellu,litolgìanuu mantellu,limissiisovestiti,èupurtonupercrucificà.
32Èquand'elliescevanu,truvonuunomudiCirene,chìsi chjamavaSimone;
33Èquand'ellisòghjuntiinunlocuchjamatuGolgota, valeàdìunlocudiucraniu
34Ilsluidonnèrentàboireduvinaigremélangéàdufiel, etlorsqu'ileneutgoûté,ilnevoulutpasboire.
35Èucrucifissu,èsispartevanuisovistiti,tiranuàsorta, perch'ellusicompieciòchìeradettudauprufeta:Sò spartutiimovistitutràelli,ènantuàamovesteanutiratu àsorte
36È,pusendu,ufighjulavanu;
37Èpusònantuàusocapuasoaccusazionescritta: QUESThèGhjesù,uRèdiiGhjudei
38Alloracieranuduiladricrucifissicunellu,unuàa manudirittaèl'altruàamanca
39Èquellichìpassavanul'insultavanu,agitanduatesta
40Èdicendu:Voichìdistrughjiteutempiuèucustruisci intrèghjorni,salvateviSètùsìuFiglioludiDiu,falàdaa croce
41Demême,lesprincipauxsacrificateurssemoquaientde lui,aveclesscribesetlesanciens,etdirent:
42Salvòaltri;ellustessuùnpòmiccasalvàS'elluhèuRè d'Israele,ch'ellusiaavàfalatudaacroce,ècicrederemu.
43SifidavainDiu;ch'elluliliberàavà,s'ellucivole, perchèelludisse:SòuFiglioludiDiu
44Anch'elliiladrichìeranucrucifissicunellu,li ghjittavanuancuinidenti
45Avàdaasestaoracierabughjuranantuàtuttuupaese, finuàanonaora.
46Versul'oranona,Ghjesùgridòcùunavoceforte, dicendu:Eli,Eli,lamàsabacthani?valeàdì:umoDiu,u moDiu,perchèm'aiabbandunatu?
47Quelques-unsdeceuxquiétaientlà,enentendantcela, disaient:CethommeappelleElie
48Aussitôtl'und'euxcourut,prituneéponge,laremplitde vinaigre,lamitsurunroseauetluidonnaàboire
49L'altridicianu:Lascia,vedemus'elluveneEliaàsalvà
50Ghjesù,quand'elluaviachianciatudinovucùunavoce forte,rinunciòufantasma
51Èeccu,uveludiutempiuerastrappatuinduidaacima àufondu;èaterratremò,èiscoglisistrappavanu;
52Èetombesòstateaperte;èparechjicorpidiisantichì dormenus'arrizzò,
53Èescedaetombedopuasorisurrezzione,èandòina citàsanta,èapparsuàparechji
54Quanduucenturione,èquellichìeranucunellu, fighjenduàGhjesù,videnduuterramotu,èciòchìerafattu, ebbenuassaipaura,dicendu:Veramentequestuerau FiglioludiDiu
55Etlà,beaucoupdefemmes,quiregardaientdeloin,qui suivaientJésusdeGalilée,leservant
56ÀmezuàqualeeraMariaMaddalena,èMaria,a mammadiGhjacumuèGhjiseppu,èamammadiifiglioli diZebedeu
57Quandueraghjuntaasera,ghjunseunomuriccu d'Arimatea,chjamatuGhjiseppu,chìeraellustessu discìpuludiGhjesù
58Sin'andòversuPilatu,èimploròucorpudiGhjesù. AlloraPilatuhàurdinatuchìucorpusialiberatu
59ÈquanduGhjiseppuaviapigliatuucorpu,l'avvintòin unlinupulitu.
60Èupusòinasotombanova,ch'elluaviascavatuina roccia;èrottòunagranpetraàaportadiusepulcru,èsi n'andò.
61Èc'eraMariaMaddalena,èl'altraMaria,àpusàdavanti àusepulcru
62Ughjornudopu,dopuàughjornudiapreparazione,i principalisacerdotièiFariseis'adunavanuàPilatu
63Dicendu:Signore,ricurdemuchìquelluingannatore disse,mentreeravivu:Dopuàtrèghjorni,risuscitaraghju 64Mandatedunquechìusepulcrusiaassicuratufinuàu terzughjornu,perchèisodiscìpuliùnvenenudinotte,è l'arrubbanu,èdicenuàupopulu:Hèrisuscitatudaimorti; 65Pilatulidisse:Voiaveteunsguardu:andate,fateupiù sicuru.
66Allorasin'andò,èassicuravanuusepulcru,sigillanua petraèponenuaveglia
CAPITOLU28
1Àafinediusàbatu,cum'èl'alba,versuuprimughjornu diasettimana,ghjunseMariaMaddalenaèl'altraMariaper vedeusepulcru
2È,eccu,cihèstatuungranterremotu,perchèl'ànghjulu diuSignorehèfalatudaucelu,èhèghjuntu,èrotolaa petradaaporta,èsipusònantuàella
3Usovisueracum'èunlampu,èisovistimentibianchi cum'èneve:
4Èperpauradiellu,iguardianitremavanu,èdiventanu cum'èmorti.
5L'ànghjulurisposeèdisseàedonne:Ùnàbbiatepaura, perchèsòchìcercateàGhjesù,chìhèstatucrucifissu 6Ùnhèmiccaquì,perchèhèrisuscitatu,cum'elluhàdettu. Venite,vedeulocuduv'ellustavauSignore 7Andateprestu,èditeàisodiscìpulich'elluhèrisuscitatu daimorti;è,eccu,vàdavantiàvoiinGalilea;culàu vedrete:eccu,viaghjudettu
8Èpartianuprestudausepulcrucuntimoreèunagrande gioia;ècorseàdìàisodiscìpuli.
9Èch'elliandavanuàdìàisodiscìpuli,eccu,Ghjesùli scontra,dicendu:SaluteÈghjunsenu,utenenuperipedi, èuadurà.
10AlloraGhjesùlidisse:Ùnàbbiatepaura:andateàdìài mofratellich’ellivanuinGalilea,èquìmivederanu 11Or,quand'elliandavanu,eccu,alcunidiivigilisò ghjuntiinacità,èannunzianuàicapisacerdotituttuciò chìerafattu.
12Èquand'ellisisòriuniticùl'anziani,èavìanuavutuu cunsigliu,dettiassaisoldiàisuldati
13Dicendu:Dite:isodiscìpulisòghjuntidinotte,èl'anu arrubbatumentrenoidormemu.
14Ès'elluveneàl'arechjediuguvernatore,u cunvinceremuèviassicurà
15Allorapiglionuisoldi,èfecenucum'ellieranuinsignati; èstaparollahècumunimenticuntatutràiGhjudeifinuà oghje.
16Alloral'onzediscìpulisin'andòinGalilea,ina muntagnainduveGhjesùliaviamandatu
17Èquand'ellil'anuvistu,l'anuaduratu,macertidubitanu.
18ÈGhjesùs'avvicinòèliparlava,dicendu:Tuttuu puteremihèdatuinuceluèinaterra
19Andatedunque,èinsignàtutteenazioni,battezenduin unomediuBabbu,èdiuFigliolu,èdiuSpìrituSantu.
20Insegnenduliàosservàtutteecosechìviaghju urdinatu:èeccu,sòcunvoisempre,finuàafinediu mondu.Amen.