2Cronache
CAPITULU1
1ÈSalomone,figlioludiDavid,sirinfurzavainusoregnu, èuSignore,usoDiu,eracunellu,èumagnificòassai.
2AlloraSalomoneparlòàtuttuIsraele,àicapitanidi millaieèdicentinaie,èàighjudici,èàogniguvernatorein tuttuIsraele,icapidiefamiglie
3CusìSalomone,ètuttaacungregazionecunellu,si n'andòàulocualtuchìerainGabaon;perchèquìeraa tendadiacungregazionediDiu,chìMosè,uservitorediu Signore,aviafattuinudesertu
4Mal'arcadiDiuerastatapurtatadaKiriat-jearimàulocu chìDavidaviapreparatuperella,perchèaviapiantatuuna tendaperellainGhjerusalemme
5Inoltre,l'altaredibronzuchìBezaleel,figliolud'Uri, figlioludiHur,aviafattu,umisedavantiàtendadiu Signore;èSalomoneèacungregazioneucercavanu
6ÈSalomonecullòquìàl'altaredibronzudavantiàu Signore,chìerainatendadicunvegnu,èoffrìmilleofferte brusgiatesopra
7QuellanotteDiuapparveàSalomone,èlidisse: Dumandaciòchìtidaraghju
8ÈSalomonedisseàDiu:«Tuhaimostratuunagrande misericordiaàDavid,umobabbu,èm'haifatturegnàinu solocu»
9Avà,oSignoreDiu,ch’ellasiafattaatoprumessaà David,umobabbu,perchèm’haifatturèannantuàun populunumerosucum’èapolvaradiaterra
10Dammiavàasaviezzaèacunniscenza,affinchìpossa esceèentredavantiàstupopulu;perchèqualepòghjudicà stutopopulu,chìhècusìgrande?
11ÈDiudisseàSalomone:Perchèquestuerainutocore, èùnhaidumandaturicchezze,beni,oonore,nèavitadii tonemici,nèanculongavita;mahaidumandatusaviezzaè cunniscenzapertèstessu,perpudèghjudicàumopopulu, nantuàuqualet'aghjufatturè:
12Asaviezzaèacunniscenzatisòstatedate;tidaraghju ricchezze,benessirièonore,cum'ènimudiirèchìsòstati primaditè,nèdopuàtècineseràdisimile
13AlloraSalomonevultòdausoviaghjuàulocualtuchì erainGabaonàGhjerusalemme,dadavantiàatendadia cunvenzione,èregnòannantuàIsraele
14Salomonehàriunitucarriècavalieri:aviamille quattrucentucarrièdodicimilacavalieri,ch'elluhà piazzatuinecitàdiicarriècùurèinGhjerusalemme
15Èurèfecechìl'argentuèl'orufussinuin Ghjerusalemmeabbundanticum'èepetre,èicedrifussinu abbundanticum'èisicomorichìsòinavalle
16ÈSalomoneaviacavallipurtatidal'Egittu,èfiludilinu: imercantidiurèricevianuufiludilinuàuncertuprezzu.
17Èsisòpresi,èanupurtatudal'Egittuuncarruper seicentusiclid'argentu,èuncavallupercentucinquanta;è cusìanupurtatucavallipertuttiirèdil'Ittiti,èperirèdi Siria,permezudielli
CAPITULU2
1ÈSalomonehàdecisudicustruisceunacasaperunome diuSignore,èunacasaperusoregnu.
2ÈSalomonehàurdinatusettantamilaomiperpurtàpesi, ottantamilaperscavareinmuntagna,ètrèmilaseicentuper survegliàli.
3ÈSalomonemandòàHuram,rèdiTiru,dicendu:Cum'è tùhaitrattatucùDavid,umobabbu,èlihaimandatucedri percustruisceunacasaperstàci,cusìtrattami.
4Eccu,eiucustruiscuunacasaàunomediuSignore,u moDiu,perdedicàllaàellu,èperbrusgiàdavantiàellu incensudolce,èperupanediaprupostacuntinuu,èper l'olocaustiamaneèasera,isabbati,èinoviluni,èine festesolennidiuSignore,unostruDiuQuestahèunalege perpetuaperIsraele.
5Èacasach'eiucustruiscuhègrande,perchègrandehèu nostruDiusopraàtuttiidii
6Maqualehècapacedicustruisceliunacasa,vistuchìu celuèuceludiiceliùnponumiccacuntenelu?Qualesò eiudunque,percustruisceliunacasa,foradibrusgià sacrifiziidavantiàellu?
7Mandatemidunqueunomuastutupertravagliàl'oru, l'argentu,ubronzu,uferru,aporpora,ucremisièu turchinu,èchìsappiafàasculturacùl'omiastutichìsòcun mèinGhjudaèinGhjerusalemme,chìDavid,umobabbu, hàfurnitu.
8Mandatemidinùcedri,abetièsantuaridiuLibanu, perchèsocuchìivostriservitorisanutagliàlegnuin Libanu;èeccu,imoservitoriseranucùivostriservitori, 9Ancuperpreparàmilegnuinabbundanza:perchèacasa chìaghjudacustruisceseràmaravigliosaègrande 10Èeccu,daraghjuàitoservitori,itagliatoridilegname, vintimilamisuredigranubattu,vintimilamisured'orzu, vintimilabagnidivinuèvintimilabagnid'oliu 11AlloraHuram,urèdiTiru,risposeperiscrittu,ch'ellu mandòàSalomone:PerchèuSignorehàamatuusopopulu, t'hàfatturèsopraàelli 12Huramdisseancu:BenedettusiauSignoreDiud'Israele, chìhàfattuuceluèaterra,chìhàdatuàurèDavidun figliolusaviu,dotatudiprudenzaèd'intelligenza,chì puderiacustruisceunacasaperuSignore,èunacasaperu soregnu
13Èavàaghjumandatuunomuastutu,dotatu d'intelligenza,diafamigliadiumobabbuHuram, 14Figliud'unadonnadiefigliolediDan,èusobabbuera unomudiTiru,abileàtravagliàl'oru,èl'argentu,ubronzu, uferru,apetra,èulegnu,aporpora,uturchinu,èulinu finu,èucremisi;ancuàsculpisceognitipud'incisione,èà truvàogniartificiuchìliseràdatu,cùitoomiastuti,ècù l'omiastutidiumosignoreDavid,utobabbu.
15Avàdunque,ugranu,l'orzu,l'oliuèuvinu,diiqualiu mosignorehàparlatu,ch'ellulimandiàisoservitori 16ÈtaglieremulegnudauLibanu,quantuneaverete bisognu;èupurtaremupermareàGhjoppa;èupurtarete finuàGhjerusalemme
17ÈSalomonecuntòtuttiistranierichìeranuinupaese d'Israele,dopuàucuntatuchìDavid,usobabbu,l'avia cuntati;èsòstatitruvaticentucinquantamilatrèmila seicentu.
18Ènehàstabilitusettantamilaperessepurtatoridipesi, ottantamilaperessetagliatoridilegnainmuntagna,ètrè milaseicentusorvegliantiperdàuntravagliuàupopulu.
1AlloraSalomonecuminciòàcustruisceacasadiu SignoreinGhjerusalemme,inumonteMoriah,induveu SignorehèapparsuàDavid,usobabbu,inulocuchì Davidaviapreparatuinl'aiad'Ornan,uGhjebuseu 2Ècuminciòàcustruisceusecondughjornudiusecondu mese,inuquartuannudiusoregnu.
3Avà,eccuciòchìSalomonehèstatuincaricatudi custruisceacasadiDiuAlunghezzaincubiti,dopuàa primamisura,eradisessantacubiti,èalarghezzadivinti cubiti
4Èupurticuchìeradavantiàacasa,asolunghezzaera secondualarghezzadiacasa,vinticubiti,èl'altezzaera centuvinti;èurivestìd'orupurudadentru
5Èacasapiùgrandehàrivestitud'abete,ch'elluhà rivestitud'orufinu,ècihàmessupalmeècatene
6Èadurnòacasacùpietreprezioseperasobellezza;è l'orueraorudiParvaim.
7Rivestiuancuacasa,etravi,ipilastri,isomurièeso porte,d'oru;èsculpìcherubininantuàimuri
8Èfeceacasapiùsanta,alunghezzadiaqualeera secondualarghezzadiacasa,vinticubiti,èasolarghezza vinticubiti;èarivestìd'orufinu,peruntotalediseicentu talenti.
9Èupesudiichiodieracinquantasiclid'oruÈrivestì d'oruecameresuperiori
10Èinacasapiùsantafeceduicherubinid'opera d'imagine,èlirivestìd'oru
11Èl'alediicherubinieranulonghevinticubiti:un'aladi uncherubinueracinquecubiti,èghjunghjiaàumurudia casa;èl'altraalaeraancucinquecubiti,èghjunghjiaàl'ala dil'altrucherubinu
12Èun'aladil'altrucherubinuaviacinquecubiti,è ghjunghjiaàumurudiacasa;èl'altraalaaviaancucinque cubiti,èsiuniaàl'aladil'altrucherubinu
13L'aledisticherubinisistendevanuvinticubiti;è stavanunantuàisopedi,èesofacceeranuversul'internu 14Feceuveluturchinu,purpura,scarlattuèlinufinu,èci fececherubini.
15Fecedinùdavantiàacasaduiecolonned'altitudine trentacinquecubiti,èucapitelluchìeraincimaàognuna d'elleeradicinquecubiti.
16Èfececatene,cum'èinl'oracolo,èemisenantuàicapi diecolonne;èfececentumelagrane,èemisenantuàe catene.
17Èellualzòecolonnedavantiàutempiu,unaàdirittaè l'altraàmanca;èchjamòquellaàdirittaJakin,èquellaà mancaBoaz
CAPITULU4
1Feceancuunaltaredibronzu,divinticubitidilunghezza, vinticubitidilarghezzaèdececubitid'altezza
2Feceancuunmaredimetallofusudidececubitidaorluà orlu,tonduincircunferenza,ècinquecubitil'altezza;èuna cordaditrentacubitiucircundavatuttuintornu.
3Èsottuàellacieraasimilitudinediboi,chìl'aviaintornu: deceinuncubitu,circundenduumaretuttuintornuDui filediboieranustatefuse,quanduhèstatafuse.
4Erapusatuannantuàdodicibuoi,trèchìguardavanu versuunordu,trèchìguardavanuversupunente,trèchì
guardavanuversuusuduètrèchìguardavanuversulivante; èumareerapusatusopraàelli,ètutteesoparteposteriore eranuversul'internu
5Èusospessoreeraunalarghezzadipalmu,èusoorlu eracum'èl'orudil'orludiunatazza,cùfioridigigli;è riceviaècuntenevatrèmilabagni
6Feceancudececonche,ènemisecinqueàdirittaè cinqueàmanca,perlavàsiinelle:ciòch'ellioffrivanuper l'olocaustu,cilavavanu;maumareeraperipretiperlavà si
7Èfecedececandelabrid'oruseconduasoforma,èli pusòinutempiu,cinqueàdirittaècinqueàmanca
8Feceancudecetavule,èepiazòinutempiu,cinqueà dirittaècinqueàmancaÈfececentubacinid'oru
9Inoltre,feceucortilediipreti,èugrandecortile,èporte perucortile,èrivestìeportedibronzu.
10Èelluhàmessuumareàadirittadil'estremitàorientale, difronteàusudu
11ÈHuramfeceivasi,epaleèibacini.ÈHuramfinì l'operach'elluduviafàperurèSalomoneperacasadiDiu; 12Valeàdì,iduipilastri,èipomelli,èicapitellichìeranu nantuàacimadiiduipilastri,èeduieghirlandepercopre iduipomellidiicapitellichìeranunantuàacimadii pilastri;
13Èquattrucentumelagranenantuàeduiecurone;duie filedimelagranenantuàognicurona,percopreiduipomi diicapitellichìeranunantuàecolonne
14Feceancubasi,èfececonchesopraàebasi; 15Unmare,èdodicibuoisottuàellu
16Epignatte,epale,iforcelliniètuttiisostrumenti,li feceusobabbuHuramàurèSalomoneperacasadiu Signore,dibronzulucido
17InapianuradiuGhjurdanu,urèifundìinaterra argillosatràSuccotèZeredata.
18CusìSalomonefecetuttiquestivasiingrande abbundanza:perchèupesudiubronzuùnsipudiatruvà 19ÈSalomonefecetuttiivasichìeranuperacasadiDiu, l'altared'oruancu,èetavulenantuàequalieramessuu panediapruposta;
20Inoltre,icandelabricùesolampade,chìdevenubrusgià seconduamaneradavantiàl'oraculu,d'orupuru;
21Èifiori,èelampade,èemolle,lifeced'oru,èdi quell'oruperfettu;
22Èismocca,èibacini,èicucchiai,èituribuli,d'oru puru;èl'entratadiacasa,esoporteinterneperulocu santu,èeportediacasadiutempiu,eranud'oru.
CAPITULU5
1CusìtuttuutravagliuchìSalomonehàfattuperacasadi uSignorehèstatufinitu;èSalomonehàpurtatututteecose chìDavid,usobabbu,aviadedicatu;èl'argentu,èl'oru,è tuttil'istrumenti,ihàmessitràitesoridiacasadiDiu
2AlloraSalomoneriunìl'anzianid'Israele,ètuttiicapidie tribù,icapidiibabbidiifigliolid'Israele,in Ghjerusalemme,perpurtàl'arcadil'alleanzadiuSignore foradiacitàdiDavid,chìhèSion.
3Cusìtuttil'omid'Israelesisòriunitiintornuàurèàa festachìerainusettimumese
4Ètuttil'anzianid'Israeleghjunsenu;èiLevitipurtonu l'arca
5Èpurtonul'arca,èatendadiacunvenzione,ètutti l'utensilisantichìeranuinatenda,questisòstatipurtatida ipretièiLeviti
6UrèSalomoneètuttaacungregazioned'Israelechìs'era riunitaintornuàelludavantiàl'arcasacrificarupecureè boi,chìùnsipudianucuntànècuntàperviadiaso moltitudine
7Èipretipurtonul'arcadil'alleanzadiuSignoreinuso locu,inl'oraculudiacasa,inulocusantu,sottuàl'aledii cherubini
8Perchèicherubinistendevanul'alesopraulocudil'arca, èicherubinicuprianul'arcaèesostanghedisopra 9Ètiravanuforaestanghedil'arca,cusìchìl'estremitàdie stanghesivedevanudal'arcadavantiàl'oraculu;maùnsi vedevanumiccadaforaÈquìhèfinuàquestughjornu
10Ùncieranundainl'arca,foradieduietavulechìMosè cihàmessuinHoreb,quanduuSignorehàfattuunpattu cùifigliolid'Israele,quand'ellisòsurtitidal'Egittu 11Èaccaddechì,quanduipretisurtìanudaulocusantu (perchètuttiipretichìeranuprisentieranusantificati,èùn aspittàvanutanduperturni)
12ÈiLevitichìeranuicantori,tuttid'Asaph,d'Heman,di Jeduthun,cùisofigliolièisofratelli,vestitidilinubiancu, cùcembali,salterièarpe,stavanuàl'estremitàorientaledi l'altare,ècunellicentuvintisacerdotichìsunavanue trombe
13Èaccaddechì,quanduitrombettierièicantorieranu cum'èunu,perfàunsonuunicuperesseintesuinlodeè ringraziamentudiuSignore;èquandualzavanuasovoce cùetrombeèicembalièistrumentidimusica,èlodavanu uSignore,dicendu:Perchèelluhèbonu;perchèaso misericordiadurapersempre:alloraacasaerapienadiuna nuvola,ancuacasadiuSignore; 14Cusìipretiùnpudianustàperserveperviadianuvola; perchèagloriadiuSignoreaviapienuacasadiDiu
CAPITULU6
1AlloraSalomonedisse:USignorehàdettuch'ellustaria inabughjuraspessa.
2Maeiuaghjucustruituunacasapertè,èunlocuperato dimorapersempre
3Èurèvultòafaccia,èbenedissetuttaacungregazione d'Israele;ètuttaacungregazioned'Israelestavainpiedi
4Èdisse:BenedettusiauSignoreDiud'Israele,chìhà compiucùesomaniciòch'elluaviadettucùasoboccaàu mobabbuDavid,dicendu:
5Dapoiughjornuchìaghjufattusorteumopopuludau paesed'Egittu,ùnaghjusceltunisunacitàtràtutteetribù d'Israelepercustruisceunacasa,affinchìumonomeci fussi;èùnaghjusceltunimuperesseguvernantediumo populuIsraele.
6MaaghjusceltuGhjerusalemme,affinchìumonomeci sia;èaghjusceltuDavidperessesopraumopopulu Israele
7AvàeraincorediDavid,umobabbu,dicustruisceuna casaperunomediuSignoreDiud'Israele.
8MauSignoredisseàDavid,umobabbu:«Perchètùavia incoredicustruisceunacasaàumonome,haifattubèchì l'aviaincore.
9Eppuruùncustruiraimiccaacasa;mautofiglioluchì surtiràdaetovene,ellucustruiràacasaàumonome
10USignoredunquehàcompiuasoparollach'elluhà dettu:perchèsòrisuscitatuinulocudiDavidumobabbu, èsòpusatunantuàutronud'Israele,cum'èuSignorehà prumessu,èaghjucustruituacasaperunomediuSignore Diud'Israele.
11Èciaghjumessul'arca,induvesitroval'alleanzach'ellu hàfattucùifigliolid'Israele
12Èsifirmòdavantiàl'altarediuSignore,inpresenzadi tuttaacungregazioned'Israele,èsteseemani:
13PerchèSalomoneaviafattuun'impalcaturadibronzu, longacinquecubiti,largacinquecubitièaltatrècubiti,è l'aviapostainmezuàucurtile;èsistetesopraàella,è s'inginocchiòdavantiàtuttaacongregazioned'Israele,è steseemaniversuucelu,
14Èdisse:OSignoreDiud'Israele,ùncihèmiccaDiu cum'ètèincelu,nèinterra;chìrispettil'alleanza,èuseri misericordiaàitoservitori,chìcamminanudavantiàtèdi tuttuusocore:
15Tùchìhairispettatuciòchìlihaiprumessuuto servitoreDavid,umobabbu;l'haidettucùatobocca,è l'haicumpletucùatomanu,cum'èoghje
16Avàdunque,oSignoreDiud'Israele,mantenecùuto servitoreDavid,umobabbu,ciòchìlihaiprumessu, dicendu:Ùntimancheràmaiunomuàimoochjiperpusà nantuàutronud'Israele;maaffinchìitofigliolisianu attentiàasoviapermarchjàinamolege,cum'ètùhai marchjatudavantiàmè
17Avàdunque,oSignoreDiud'Israele,ch'ellasia verificataatoparolla,ch'ètùhaidettuàutoservitore
David
18MaDiustaràveramentecùl'ominantuàaterra?Eccu, uceluèuceludiiceliùnponumiccacunteneti;quantu menustacasach'eaghjucustruitu!
19Abbidunqueriguarduàapreghieradiutoservitoreèà asosupplicazione,oSignore,umoDiu,perascultàugridu èapreghierachìutoservitorefacedavantiàtè
20Chìitoochjisianuapertiannantuàstacasaghjornuè notte,annantuàulocudiuqualehaidettuchìcimetteraiu tonome;perascultàapreghierachìutoservitoreface versustulocu.
21Ascoltadunqueesupplichediutoservitoreèdiuto populuIsraele,ch'ellifaranuversuquestulocu;ascoltadau locudiatodimora,daucelu;èquandul'ascolterai, perdona
22S'ellucihèunpeccatucontr'àusoprossimu,ès'elluhè fattughjuràch'ellughjuri,ès'elluveneughjuramentu davantiàutoaltareinquestacasa,
23Ascoltadunquedaucelu,èagisci,èghjudicaito servitori,rendenduumalvagiu,facenducascàasovia nantuàusocapu;èghjustificenduughjustu,rendendulu seconduasoghjustizia
24Ès'èutopopuluIsraelehèmessupeghjudavantiàu nemicu,perchèanupeccatucontruàtè;ès'ellusivoltaè cunfessautonome,èpregaèfacesupplicazionedavantià tèinquestacasa;
25Alloraascoltadaucelu,èperdonaupeccatudiuto populuIsraele,èfatelivultàinaterrachìlihaidatuàelliè àisobabbi
26Quanduuceluhèchjosu,èùncihèmiccapioggia, perchèanupeccatucontruàtè;mas'ellipreganuversu questulocu,ècunfessanuutonome,èsicunvertiscenuda usopeccatu,quanduliaffliggi;
27Ascoltadaucelu,èperdonaupeccatudiitoservitoriè diutopopuluIsraele,quandulihaiinsignatuabonavia, induvedevenumarchjà;èmandaapioggianantuàato terra,chìhaidatuàutopopulupereredità.
28S'ellucihècarestiainupaese,s'ellucihèpestilenza, s'ellucihèruggine,omuffa,locuste,obruchi;s'èiso nemicil'assedianuinecitàdiusopaese;qualsiasipiagao qualsiasimalatiachìcisia:
29Alloraqualsiasipreghieraosupplicazionechìseràfatta daqualsiasiomu,odatuttuutopopuluIsraele,quandu ognunucunnosceràasopiagaèusodulore,èstenderàeso maniinquestacasa:
30Ascoltadunquedaucelu,daulocudiatodimora, perdonaèrendeàogniomusecondututteesovie,diquale cunnosciucore;(perchèsolutucunnosciucorediifiglioli dil'omi).
31Perch'ellititeminu,èch'ellicammininuinetovie, finch'ellicampanuinaterrachìtùhaidatuàinostribabbi
32Inoltre,perciòchìriguardaustranieru,chìùnhèmicca diutopopuluIsraele,machìhèghjuntudaunpaese luntanuperviadiutograndenome,diatomanuputenteè diutobracciustesu;s'elluveneàpricàinquestacasa;
33Alloraascoltadaucelu,daulocudiatodimora,èfà secondututtuciòchìustranierutichjama;affinchìtuttii populidiaterracunnoscanuutonome,ètiteminu,cum'è utopopuluIsraele,èsappianuchìstacasach'eaghju custruituhèchjamataperutonome
34Sèuvostrupopuluesceàfàaguerracontruàiso nemiciperaviachìlimanderete,ès'ellivipreganuversu stacitàchìavetesceltu,èacasachìaghjucustruituàu vostrunome;
35Alloraascoltadaiceliasopreghieraèaso supplicazione,èdifendiasocausa
36S'ellipeccanucontruàtè(perchèùncihèomuchìùn pecchimicca),ès'ètùtiarrabiicunelli,èlimettiinmanu àisonemici,èch'elliiportinuprigiuneriinunpaese luntanuovicinu;
37Eppuru,s'ellisinepentianuinupaeseinduvesòstati purtatiprigiuneri,èsivoltanuètipreganuinupaesedia soprigiò,dicendu:Avemupeccatu,avemufattuumale,è avemuagitumalvagiamente;
38S'ellitornanuàtècuntuttuusocoreècuntuttaaso ànimainupaesediasocattività,induveianupurtati prigiuneri,èpreganuversuusopaese,chìtùhaidatuàiso babbi,èversuacitàchìtùhaisceltu,èversuacasachì aghjucustruituàutonome:
39Alloraascoltadaucelu,daulocudiatodimora,aso preghieraèesosuppliche,èdifendiasocausa,èperdonaà utopopuluchìhàpeccatucontruàtè
40Avà,Diumeu,tipregu,chìitoochjisianuaperti,èchì etoorecchiesianuattenteàapreghierachìsifacein questulocu.
41Avàdunquealzati,oSignoreDiu,inulocudiuto riposu,tù,èl'arcadiatoforza:chìitosacerdoti,oSignore Diu,sianurivestitidisalvezza,èchìitosantisirallegrinu dibontà
42OSignoreDiu,ùnvultàmiccaindietroafacciadiuto untu:ricurdatidiemisericordiediDavid,utoservitore
CAPITULU7
1QuanduSalomoneebbefinitudipricà,ufocuscesedau celuècunsumòl'olocaustuèisacrifici;èagloriadiu Signoreriempìacasa.
2ÈipretiùnpudianuentreinacasadiuSignore,perchèa gloriadiuSignoreaviapienuacasadiuSignore
3Èquandututtiifigliolid'Israeleanuvistucumuufocuhè cascatu,èagloriadiuSignorenantuàacasa,sisò inchinaticùafacciaàterranantuàupavimentu,èanu adoratu,èanulodatuuSignore,dicendu:Perchèelluhè bonu;perchèasomisericordiadurapersempre
4Alloraurèètuttuupopuluoffrironusacrificidavantiàu Signore
5ÈurèSalomonehàoffertuunsacrifiziudivintiduimila boiècentuvintimilapecure;cusìurèètuttuupopuluanu dedicatuacasadiDiu
6Èipretieranuàusoserviziu:iLevitidinùcùstrumenti dimusicadiuSignore,chìDavid,urè,aviafattuperlodà uSignore,perchèasomisericordiadurapersempre, quanduDavidlodavapermezudiusoministeru;èipreti sunavanuetrombedavantiàelli,ètuttuIsraelestavain piedi
7Salomonehàsantificatuancuumezudiucortilechìera davantiàacasadiuSignore;perchèquìhàoffertuofferte brusgiateèugrassudil'offertedipace,perchèl'altaredi bronzuchìSalomoneaviafattuùnpudiaricevel'offerte brusgiate,l'offertedicarneèugrassu.
8Àulistessutempu,Salomonecelebròafestasette ghjorni,ètuttuIsraelecunellu,unaassaigrande cungregazione,dal'entratadiHamathfinuàufiume d'Egittu
9Èl'ottavughjornuanufattuunaassembleasulenne: perchèanucelebratuadedicazionedil'altaresetteghjorni, èafestasetteghjorni
10Èuvintitrèghjornudiusettimumese,mandòupopulu inesotende,cuntentièallegriincoreperabuntàchìu SignoreaviamostratuàDavid,èàSalomone,èàIsraeleu sopopulu
11CusìSalomonefinìacasadiuSignoreèacasadiurè; ètuttuciòchìSalomoneaviaincoredifàinacasadiu Signoreèinasocasa,urealizòcunsuccessu
12ÈuSignoreapparveàSalomonedinotte,èlidisse: Aghjuintesuatopreghiera,èaghjusceltuquestulocuper mèstessucum'èunacasadisacrifiziu
13S'eiuchjuduuceluperch'elluùncisiapiùpioggia,o s'eiucumanduàelocustedidivuràaterra,os'eiumandua pestatràumopopulu;
14Sèumopopulu,chìhèchjamatuperumonome, s'umilia,èprega,ècercaamofaccia,èsivoltadaesovie malvagie;alloraascultaraghjudaucelu,èperdoneraghjuu sopeccatu,èguariraghjuasoterra.
15Avàimoochjisaranuaperti,èemoorecchiesaranu attenteàapreghierachìsifaceinquestulocu
16Avàaghjusceltuèsantificatustacasa,affinchìumo nomecisiapersempre;èimoochjièumocorecisaranu perpetuamente.
17Èquant'àtè,s'ètùcammineraidavantiàmècum'è Davidhàcamminatuutobabbu,èfaraisecondututtuciò ch'et'aghjuurdinatu,èosserveraiimostatutièimo ghjudizii,
18Allorastabiliraghjuutronudiutoregnu,secondu l'allianzach'aghjufattacùDavid,utobabbu,dicendu:Ùn timancheràmaiunomuchìsiauguvernanted'Israele
19Mas'èvovialluntanate,èabbandunateimostatutièi mocumandamenti,ch'aghjumessudavantiàvoi,èandate àservealtridii,èàaduralli;
20Alloralisradicheraghjudaamoterrach'eliaghjudatu; èstacasa,ch'eaghjusantificatuperumonome,a ghjitteraghjudaamovista,èafaraghjuunpruverbiuèuna burlatràtutteenazioni
21Èstacasa,chìhèalta,seràunstuporepertuttiquellichì cipassanu,èdiceranu:PerchèuSignorehàfattucusìàsta terraèàstacasa?
22Èsirisponderà:PerchèanuabbandunatuuSignoreDiu diisobabbi,chìihàfattisortedaaterrad'Egittu,èsisò afferratiàaltridii,èlianuadoratièlianuserviti:per quessahàpurtatututtustumalesopraàelli
CAPITULU8
1Èaccaddeàafinedivintianni,chìSalomoneavia custruituacasadiuSignore,èasopropriacasa, 2SalomonecustruìecitàchìHuramaviarestituituà Salomone,ècifecestàifigliolid'Israele
3ÈSalomoneandòàHamathzobah,èavinse.
4ÈcustruìTadmorinudesertu,ètutteecitàdimagazzini ch'ellucustruìinHamath
5CustruìdinùBethoronsuperioreèBethoroninferiore, citàfurtificate,cùmura,porteèsbarre;
6ÈBaalath,ètutteecitàdimagazzinichìSalomoneavia, ètutteecitàdicarri,èecitàdiicavalieri,ètuttuciòchì SalomonevuliacustruisceinGhjerusalemme,èinLibanu, èintuttaaterradiusoduminiu
7Inquantuàtuttuupopuluchìerarimasudil'Ittiti,di l'Amorei,diiPerizziti,dil'EveièdiiGebusei,chìùn eranumiccad'Israele,
8Madiisofiglioli,chìeranurimastidopuàelliinupaese, chìifigliolid'Israeleùnanumiccacunsumatu,Salomoneli fecepagàtributifinuàquestughjornu
9Madiifigliolid'IsraeleSalomoneùnhàfattunisun servitoreperusotravagliu;maeranuomidiguerra,ècapi diisocapitani,ècapitanidiisocarriècavalieri
10Èquestieranuicapidil'ufficialidiurèSalomone, duiecentucinquanta,chìguvernavanuupopulu
11ÈSalomonepurtòafiglioladiFaraoneforadiacitàdi Davidàacasach'elluaviacustruituperella;perchèdisse: AmomogliaùnstaràmiccainacasadiDavid,rèd'Israele, perchèilochiinduvel'arcadiuSignorehèghjuntasòsanti.
12AlloraSalomoneoffrìofferteolocausteàuSignore nantuàl'altarediuSignore,ch'elluaviacustruitudavantià uporticu,
13Ancudopuàunacertatarifaognighjornu,offrendu seconduucumandamentudiMosè,isabbati,èinoviluni, èinefestesolenni,trèvolteàl'annu,ancuinafestadii panisenzalievitu,èinafestadiesettimane,èinafestadi itabernaculi
14Èelluhàstabilitu,secondul'ordinediDavid,usobabbu, igruppidiipretiàusoserviziu,èiLevitiàisoincarichi, perlodàèservedavantiàipreti,seconduuduverediogni ghjornu:ancuipurtieriseconduisogruppiàogniporta; perchècusìaviaurdinatuDavid,l'omudiDiu
15Èùnsisòalluntanatidaucumandamentudiurèài sacerdotièiLevitipernunda,nèperciòchìriguardai tesori
16Avàtuttal'operadiSalomonehèstataprontafinuàu ghjornudiafundazionediacasadiuSignore,èfinuà ch'ellasiastatafinitaCusìacasadiuSignorehèstata perfetta
17AlloraSalomoneandòàEziongeber,èàEloth,àariva diumareinupaesed'Edom
18ÈHuramlimandòpermezudiisoservitorinavi,è servitorichìcunniscianuumare;èandonucùiservitoridi SalomoneinOfir,ènepiglionuquattrucentucinquanta talentid'oru,èlipurtonuàurèSalomone.
CAPITULU9
1QuanduareginadiSabainteseafamadiSalomone, ghjunseàGhjerusalemmepermetteàprovaSalomonecù dumandedifficili,cùunacumpagniaassainumerosa,è cammellichìpurtavanuspezie,oruinabbundanzaèpietre preziose;èquandughjunseàSalomone,licuntòtuttuciò chìeraincore.
2ÈSalomonelidissetutteesodumande:èùncieranunda chìSalomonefussipiattuch'elluùnlidissi
3ÈquanduareginadiSabaaviavistuasapienzadi Salomone,èacasach'elluaviacustruitu, 4Èumanghjàdiasotavula,èulocudiisoservitori,èu serviziudiisoministri,èisovestiti;ancuisocoppieri,èi sovestiti;èasoascensioneperaqualehècullatuinacasa diuSignore;ùncierapiùspirituinella
5Èelladisseàurè:Eraveruciòch'aghjuintesudìinumo paesedietoazzionièdiatosaviezza
6Eppuruùnaghjumiccacridutuàesoparolle,finuàch'e sòghjuntu,èimoochjil'anuvistu;èeccu,ùnm'hèstata dettamancuamitàdiagrandezzadiatosaviezza,perchè superiafamach'aghjuintesu
7Beatisòitoomi,èbeatisòquestiitoservitori,chìstanu cuntinuamentedavantiàtè,èascoltanuatosaviezza
8BenedettusiauSignore,utoDiu,chìs'hècompiaciutuin tèdimettetinantuàusotronu,peresserèperuSignore,u toDiu;perchèutoDiuhàamatuIsraele,perstabililliper sempre,dunquet'hàfatturèsopraàelli,perfàughjudiziu èaghjustizia.
9Èellahàdatuàurècentuvintitalentid'oru,èunagrande quantitàdispezie,èpietrepreziose:ùncieramiccaspezie cum'èquellechìareginadiSabahàdatuàurèSalomone. 10ÈancuiservitoridiHuram,èiservitoridiSalomone, chìpurtavanuorudaOfir,purtavanulegnudisandaluè pietrepreziose
11Èurèfececùl'arburidisantuterrazzeperacasadiu Signore,èperupalazzudiurè,èarpeèsalteripericantori; èùncin'eramaivistudisimileprimainupaesediGhjuda. 12ÈurèSalomonehàdatuàareginadiSabatuttuciò ch'ellavulia,tuttuciòch'ellahàdumandatu,foradiciò ch'ellaaviapurtatuàurèCusìsinevultòèsin'andòinu sopaese,ellaèisoservitori
13Avàupesudil'oruchìghjunghjiaàSalomoneinun annueraseicentusessantaseitalentid'oru;
14OltreàciòchìiservitorièimercantipurtavanuÈtuttii rèd'Arabiaèiguvernatoridiupaesepurtavanuoruè argentuàSalomone
15ÈurèSalomonefeceduiecentuscudid'orubattu: seicentusiclid'orubattuandavanuperunscudo.
16Èfecetrecentuscudid'orubattu:trecentusiclid'oru andavanuperogniscudu.Èurèimiseinacasadiafuresta diuLibanu.
17Inoltre,urèhàfattuungrandetronud'avorio,èl'hà rivestitud'orupuru
18Ècieranuseiscaliniperghjunghjeàutronu,cùun sgabellod'oru,chìeranuattaccatiàutronu,èsupportida ognilatudiulocudiseduta,èduileonichìstavanu accantuàisupporti:
19Èdodicileonistavanuquìdaunaparteèdal'altra, nantuàiseiscalini.Ùncierastatufattunundadisimilein alcunregnu
20ÈtuttiivasidiurèSalomoneeranud'oru,ètuttiivasi diacasadiafurestadiuLibanueranud'orupuru:nimuera d'argentu;ùneramiccacunsideratunundaàitempidi Salomone
21PerchèenavidiurèandavanuàTarsiscùiservitoridi Huram:ognitrèannighjunghjìanuenavidiTarsis, purtenduoru,argentu,avoriu,scimieèpavoni
22ÈurèSalomonehàsuperatututtiirèdiaterrain ricchezzeèsapienza
23ÈtuttiirèdiaterracercavanuapresenzadiSalomone, persenteasosaviezza,chìDiuaviamessuinusocore.
24Èognunupurtavausorigalu,vasid'argentuèvasid'oru, vestiti,armièspezie,cavallièmuli,unannuperannu
25ÈSalomoneaviaquattrumilastallepercavalliècarri,è dodicimilacavalieri;ch'elluhàstallatuinecitàdiicarri,è cùurèinGhjerusalemme
26Èelluhàregnatuannantuàtuttiirèdaufiumefinuàa terradiiFilistei,èfinuàafruntieradil'Egittu
27Èurèhàfattuchìl'argentufussiinGhjerusalemme cum'èepetre,èicedrifussinucum'èisicomorichìsòina bassapianurainabbondanza
28ÈpurtonucavalliàSalomonedal'Egittuèdatuttii paesi.
29Avàurestudil'attidiSalomone,uprimuèl'ultimu,ùn sòmiccascrittiinulibrudiNathanuprufeta,èina prufeziad'AhijauSilonita,èinevisionid'Iddouveggente contr'àGeroboamu,figlioludiNebat?
30ÈSalomonehàregnatuinGhjerusalemmeannantuà tuttuIsraelequarantaanni.
31Salomonesiaddurmintìcùisobabbi,èfùintarratuina citàdiDavid,usobabbu;èRoboam,usofigliolu,regnòin locusoiu.
CAPITULU10
1RoboamandòàSichem,perchètuttuIsraeleeraghjuntuà Sichemperfàlurè
2Èaccaddechì,quanduGeroboamo,figlioludiNebat,chì erainEgittu,duv'elluerafughjitudaapresenzadiurè Salomone,l'intuì,Geroboamovultòdal'Egittu
3ÈumandonuàchjamàGhjeroboamuètuttuIsraele ghjunsenuèparlavanuàRoboam,dicendu:
4Utobabbuhàfattuunostrughjugliupisante;avàdunque alleviaunpocuaservitùpisantediutobabbu,èuso ghjugliupisantech'ellucihàmessu,ètiserviremu
5Èlidisse:«Tornateàmèdopuàtrèghjorni.»Èupopulu partì
6ÈurèRoboamhàcunsultatuivechjichìeranustati davantiàSalomone,usobabbu,mentrech'elluerasempre invita,dicendu:Chìcunsigliumidateperrispondeàstu populu?
7Èlidissenu:«Sètùsìgentilecùstupopulu,èsìlipiaci,è sìliparlibè,seranuitoservitoripersempre»
8Maabbandunòucunsigliuchìivechjilidevanu,èpigliò cunsigliucùighjovanichìeranustatiallevaticunellu,chì stavanudavantiàellu
9Èdisseàelli:Chìcunsigliucidate,perrispondeàstu populuchìm'hàdettu:"Alleviaunpocuughjugliuchìuto babbucihàmessu?"
10Èighjovanichìeranustatiallevaticunellulidissenu: «Cusìrisponderaiàupopuluchìt'hàdettu:Utobabbuhà aggravatuunostrughjugliu,maalleggerisciluunpocuper noi;cusìlidirai:Umodituminoreseràpiùgrossuchèi lombidiumobabbu»
11Perchè,mentreumobabbuvihàmessuunghjugliu pisante,eiuvimetteraghjuancudipiù:umobabbuvihà castigatucùfruste,maeiuvicastigaraghjucùscorpioni
12CusìGeroboamoètuttuupopulughjunsenuàRoboam uterzughjornu,cum'èurèaviaurdinatu,dicendu:Vultate àmèuterzughjornu
13Èurèlirisposeduramente;èurèRoboamabbandunòu cunsigliudiivechji,
14Èlirisposeseconduucunsigliudiighjovani,dicendu: Umobabbuhàaggravatuuvostrughjugliu,maeiu l'aghjunghjeraghjuancudipiù:umobabbuvihàcastigatu cùfruste,maeiuvicastigaraghjucùscorpioni
15Cusìurèùnhàascultatuupopulu;perchèacausaeradi Diu,affinchìuSignorepudessicompieasoparolla,ch'ellu aviadettupermezud'AchiauSilonitaàGeroboamu, figlioludiNebat
16ÈquandututtuIsraelevidechìurèùnlivuliaascultà,u populurisposeàurè,dicendu:ChìparteavemuinDavid? Èùnavemumiccaereditàinufigliolud'Isai:ognunuàeso tende,oIsraele!Èavà,David,occupatidiatocasa.Cusì tuttuIsraelesin'andòàesotende
17Maperciòchìriguardaifigliolid'Israelechìstavanuin ecitàdiGhjuda,Roboamhàregnatuannantuàelli.
18AlloraurèRoboammandòAdoramchìerasopraàu tributu;èifigliolid'Israeleulapidarucùpetre,ch'ellu morse.MaurèRoboams'affrettòàcullàsin'àusocarru, perfughjeinGhjerusalemme
19ÈIsraelesihèribellatucontr'àacasadiDavidfinuà oghje.
CAPITULU11
1ÈquanduRoboamghjunseinGhjerusalemme,riunìdaa casadiGhjudaèdiBeniaminucentuottantamilaomiscelti, chìeranuguerrieri,percumbattecontr'àIsraele,perpudè riportàuregnuàRoboam
2MaaparolladiuSignorehèghjuntaàSemaia,l'omudi Diu,dicendu:
3ParlaàRoboam,figlioludiSalomone,rèdiGhjuda,èà tuttuIsraeleinGhjudaèBeniaminu,dicendu:
4CusìdiceuSignore:Ùnanderetemicca,èùn cumbatteretemiccacontr'àivostrifratelli;vultateognunu incasasoia,perchèquestuhèstatufattudamè.Èubbidiru àeparollediuSignore,èsinevultonudaandàcontr'à Geroboamu
5ÈRoboamhàcampatuinGhjerusalemme,èhàcustruitu citàdidifesainGhjuda.
6HàcustruituancuBetlemme,EtamèTekoa, 7ÈBetsur,èShoco,èAdullam, 8ÈGat,èMaresha,èZif, 9ÈAdoraim,èLachis,èAzekah, 10ÈZorah,èAialon,èHebron,chìsòinGhjudaèin Beniaminu,citàfurtificate.
11Èfurtificòefortezze,ècimessecapitani,èmagazzinidi viveri,d'oliuèdivinu
12Èinognicitàhàmessuscudièlance,èlihàresi estremamenteforti,avenduGhjudaèBeniaminudaaso parte.
13ÈipretièiLevitichìeranuintuttuIsraelesisòriuniti versuelludatuttiisocunfini
14ILevitiabbandunonuisoquartierièesopussessi,è ghjunsenuinGhjudaèinGhjerusalemme;perchè Geroboamoèisofigliolil'avianucacciatidal'uffiziudi sacerdoteperuSignore.
15Èellulicustituìpretiperl'alture,èperidiavuli,èperi vitellich'elluaviafattu
16Èdopuàelli,ditutteetribùd'Israele,quellichìavianu messuusocoreàcircàuSignoreDiud'Israelesòghjuntià GhjerusalemmeperfàsacrifiziiàuSignoreDiudiiso babbi.
17CusìanurinfurzatuuregnudiGhjuda,èanurinforzatu Roboam,figlioludiSalomone,pertrèanni:pertrèanni anucamminatuperaviadiDavideèdiSalomone.
18ÈRoboampigliòpermoglieMahalat,figlioladiJerimot, figlioludiDavid,èAbihail,figliolad'Eliab,figliolud'Isai; 19Chìliparturìfiglioli:Jeush,ShamariaèZaham. 20Dopuàella,pigliòMaaca,figliolad'Absalom;aqualeli parturìAbija,Attai,ZizaèSalomith
21ÈRoboamamavaMaaca,figliolad'Absalom,piùdi tutteesomoglièesoconcubine;(perchèpigliòdiciottu moglièsessantaconcubine;ègeneròvint'ottufiglioliè sessantafigliole.)
22ÈRoboamfeceAbija,figlioludiMaaca,ucapu,per esseguvernantetràisofratelli,perchèpensavadifàlurè 23Èagìcunsaviezza,èsparsetuttiisofiglioliintuttii paesidiGhjudaèdiBeniaminu,inognicitàfurtificata;èli detevittureinabbundanzaÈdesideròparechjemogli
CAPITULU12
1Èaccaddechì,quanduRoboamebbestabilituuregnuè s'erarinfurzatu,abbandunòalegediuSignore,ètuttu Israelecunellu.
2Èaccaddechì,inuquintuannudiurèRoboam,Sishak, rèd'Egittu,cullòcontruàGhjerusalemme,perchèavianu trasgreditucontruàuSignore, 3Cùmilleducentucarrièsessantamilacavalieri;èupopulu erasenzanumeruchìhèghjuntucunelludal'Egittu;i Libim,iSukkiimèl'Etiopi
4ÈpigliòecitàfurtificatechìappartenevanuàGhjuda,è ghjunseàGhjerusalemme
5AllorauprufetaSemaiaghjunseàRoboam,èàiprincipi diGhjuda,chìeranuriunitiinGhjerusalemmeperviadi Sishak,èdisseàelli:CusìdiceuSignore:M'avete abbandunatu,èperquessaviaghjuanculasciatuinmanu diSishak
6Alloraiprincipid'Israeleèurèsiumiliavanu;èdicenu: USignorehèghjustu.
7ÈquanduuSignorevidech'ellis'umiliavanu,aparolladi uSignoreghjunseàSemaia,dicendu:Sisòumiliati; dunqueùnlidistrughjeraghjumicca,malidaraghjuuna liberazione;èamocòlleraùnseràmiccaversataannantuà GhjerusalemmepermanudiShishak
8Eppuruseranuisoservitori,affinchìcunnoscinuumo serviziuèuserviziudiiregnidiipaesi
9CusìSishak,rèd'Egittu,cullòcontruàGhjerusalemme,è pigliòitesoridiacasadiuSignore,èitesoridiacasadiu rè;pigliòtuttu:purtòancuiscudid'oruchìSalomoneavia fattu.
10Invecediquesti,urèRoboamfecescudidibronzu,èli affidòàucapudieguardie,chìguardaval'entratadiacasa diurè.
11ÈquanduurèintrìinacasadiuSignore,aguardia ghjunseèlipigliò,èliripurtòinacameradiguardia
12Èquandus'umiliò,l'iradiuSignoresivultòdaellu, ch'elluùnudistrughjeràmiccacumpletamente;èancuin Ghjudaecoseandavanubè
13CusìurèRoboamsirinfurzòinGhjerusalemme,è regnò;perchèRoboamaviaquarantaunuanniquandu cuminciòàregnà,èregnòdiciassetteanniin Ghjerusalemme,acitàchìuSignoreaviasceltutràtuttee tribùd'Israele,permetteciusonomeÈunomediaso mammaeraNaama,un'Ammonita
14Èhàfattuumale,perchèùnhàpreparatuusocoreper circàuSignore
15Avàl'attidiRoboam,uprimuèl'ultimu,ùnsòmicca scrittiinulibrudiuprufetaSemaia,èdiIddouveggente riguarduàegenealogie?ÈcieranuguerretràRoboamè Geroboamucuntinuamente
16Roboamsiaddurmintìcùisobabbi,èfùintarratuina citàdiDavid;èAbija,usofigliolu,regnòinlocusoiu
CAPITULU13
1Avà,inudiciottesimuannudiurèGeroboamo,Abija cuminciòàregnàannantuàGhjuda.
2HàregnatutrèanniinGhjerusalemmeUnomediaso mammaeraancuMichaia,figliolad'UrieldiGhibeaÈci eraguerratràAbiaèGeroboamu.
3ÈAbijasimesseinbattagliacùunesercitud'omidi guerravalorosi,quattrucentumilaomiscelti;Geroboamosi messeancuinbattagliacontr'àellucùottucentumilaomi scelti,essenduomivalorosièvalorosi
4ÈAbijasistetenantuàumonteZemaraim,chìhèinu monted'Efraim,èdisse:Ascoltami,Geroboamo,ètuttu Israele!
5ÙnduviatemiccasapèchìuSignoreDiud'Israelehà datuuregnuannantuàIsraeleàDavidpersempre,àelluè àisofiglioliperviadiunpattudisale?
6EppuruGeroboamo,figlioludiNebat,servitoredi Salomone,figlioludiDavid,s'hèalzatuès'hèribellatu contruàusosignore
7Èsisòriunitiintornuàelluomivanitosi,ifigliolidi Belial,èsisòrinfurzaticontr'àRoboam,figlioludi Salomone,quanduRoboameraghjovanuètenerudicore, èùnpudiamiccaresisteàelli.
8Èavà,pensatediresisteàuregnudiuSignoreinmanuà ifigliolidiDavid;siteunagrandefolla,ècisòcunvoi vitellid'oru,chìGeroboamovihàfattuperdii
9ÙnavetemiccacacciatuipretidiuSignore,ifiglioli d'AaronèiLeviti,èùnviavetemiccafattipretiseconduu modudienazionidil'altripaesi?Cusìchìquelluchìvene àcunsacràsicùunghjovanutoruèsettemontoni,ellupò esseunpretediquellichìùnsòmiccadii.
10Maquant'ànoi,uSignorehèunostruDiu,èùnl'avemu miccaabbandunatu;èisacerdoti,chìservenuuSignore,sò ifigliolid'Aaron,èiLevitistanuàfàusotravagliu
11ÈbrusgianuàuSignoreognimattinaèognisera sacrifiziibrusgiatièincensudolce:mettenuancuupanedi aprupostanantuàatavolapura;èucandelabrud'orucùe solampade,perbrusgiàognisera:perchènoiosservemu l'ordinediuSignore,unostruDiu;mavoil'avete abbandunatu
12Èeccu,Diustessuhècunnoicum'èunostrucapitanu,è isopreticùetrombechìsonanupergridàl'allarmecontru àvoiOfigliolid'Israele,ùncumbattetemiccacontruàu SignoreDiudiivostribabbi;perchèùnprospereretemicca 13MaGeroboamofeceveneun'imboscadadaretuàelli: cusìeranudavantiàGhjuda,èl'imboscadaeradaretuàelli 14ÈquanduGhjudasivultò,eccu,abattagliaeradavantiè daretu;ègridavanuàuSignore,èipretisunavanuetrombe.
15Alloral'omidiGhjudadeteungridu;èmentrel'omidi Ghjudagridavanu,DiuhàscunfittuGeroboamuètuttu IsraeledavantiàAbijaèGhjuda.
16Èifigliolid'IsraelefughjenudavantiàGhjuda;èDiui cunsegnainesomani
17ÈAbijaèusopopuluitumbòcùunagrandestrage; cusìcascòcinquecentumilaomisceltid'Israele
18Cusìifigliolid'Israelesòstatiumiliatiinquellutempu, èifigliolidiGhjudaanuprevalsu,perchèsisòappoghjatià uSignoreDiudiisobabbi
19ÈAbijahàperseguituGeroboamu,èlihàpigliatuecità, Betelcùesocità,èJeshanahcùesocità,èEphraincùeso cità
20Ghjeroboamuùnhàricuperatupiùforzainighjorni d'Abia;èuSignorel'hàculpitu,èelluhèmortu.
21MaAbijadiventòputente,sposòquattordicimogli,è generòvintiduifigliolièsedicifigliole
22Èurestudil'attid'Abia,èesovie,èesoparolle,sò scritteinastoriadiuprufetaIddo
CAPITULU14
1CusìAbijasiaddurmintìcùisobabbi,èl'anuintarratuin acitàdiDavid;èAsa,usofigliolu,regnòinlocusoiuÀi soghjorni,aterrafùtranquillaperdeceanni
2ÈAsahàfattuciòchìerabonuèghjustuàl'ochjidiu Signore,usoDiu:
3Perchèelluhàcacciatul'altaridiidiistranierièilochi alti,hàdistruttul'imagineèhàtagliatuiboschi
4ÈurdinòàGhjudadicircàuSignoreDiudiisobabbi,è difàalegeèucumandamentu
5HàancucacciatudatutteecitàdiGhjudailochialtiè l'imagine;èuregnueratranquilludavantiàellu
6ÈcustruìcitàfurtificateinGhjuda;perchèaterraavia riposu,èùncieraguerrainquellianni;perchèuSignoreli aviadaturiposu
7DunquedisseàGhjuda:«Custruemustecità,èfacemu intornuàellemuri,ètorri,porteèsbarre,mentreaterrahè sempredavantiànoi;perchèavemucercatuuSignore,u nostruDiu,l'avemucercatu,ècihàdaturiposudaogni latu.»Cusìcustruìanuèprosperavanu.
8ÈAsaaviaunesercitud'omichìpurtavanuberseèlance, daGhjudatrecentumila;èdaBeniaminu,chìpurtavanu scudiètiravanuarchi,duiecentuottantamila:tuttiquesti eranuomiputentièvalorosi
9ÈZerah,l'Etiope,surtìcontr'àellicùun'armatadimille milaomiètrecentucarri;èghjunseàMaresha
10AlloraAsasurtìcontr'àellu,èsisòschieratiinbattaglia inavallediZefataàMaresha.
11ÈAsagridòàuSignore,usoDiu,èdisse:Signore,ùn cihènundapertèd'aiutà,siacùparechji,siacùquellichì ùnanumiccaputenza:aiutaci,oSignore,unostruDiu; perchèciripusemunantuàtè,èinutonomeandemu contruàstafollaOSignore,sìunostruDiu;ùnlasciate miccachìl'omuprevalgacontruàtè.
12CusìuSignorehàcolpitul'EtiopidavantiàAsaè davantiàGhjuda;èl'Etiopisòfuggiti
13ÈAsaèupopuluchìeracunelluiperseguitavanufinu àGerar;èl'Etiopisòstatiscunfitti,ch'elliùnanupussutu ripigliàsi;perchèsòstatidistruttidavantiàuSignore,è davantiàusoesercitu;èanupurtatuassaibottino.
14ÈanuculpitututteecitàintornuàGerar;perchèapaura diuSignorehèghjuntanantuàelli;èanusaccheghjatu tutteecità;perchècieraassaibottinoinelle.
15Anuancucolpituetendediubestiame,èanupurtatu viapecureècammelliinabbondanza,èsòvultatiin Ghjerusalemme.
CAPITULU15
1ÈuSpìritudiDiuhèghjuntuannantuàAzaria,figliolu d'Oded:
2ÈsurtìàscuntràAsa,èlidisse:Ascoltatemi,Asa,ètuttu GhjudaèBeniaminu;uSignorehècunvoi,mentresitecun ellu;ès'èvoucercate,elluseràtrovudavoi;mas'èvo l'abbandunate,elluviabbandunerà.
3Avà,perunbellupezzu,IsraelehèstatusenzauveruDiu, senzaunpretechìinsegni,èsenzalege
4Maquand'elli,inasotribulazione,sisòvultativersuu SignoreDiud'Israele,èl'anucercatu,elluhèstatutrovuda elli
5Èinquellitempiùncierapacenèperquelluchìsurtia, nèperquelluchìentrava,magranditribulazionieranu annantuàtuttil'abitantidiipaesi.
6Ènazionehèstatadistruttadanazione,ècitàdacità: perchèDiulihàafflitticùogniavversità
7Siatedunqueforti,èùnlasciatemiccachìevostremani sianuindebulite:perchèuvostrutravagliuserà ricumpensatu
8ÈquanduAsahàintesusteparolle,èaprufeziadiu prufetaOded,hàpigliatucuragiu,èhàcacciatul'idoli abominevulidatuttaaterradiGhjudaèdiBeniaminu,èda ecitàch'elluaviapigliatudaumonteEfraim,èhà rinnuvatul'altarediuSignore,chìeradavantiàuporticudi uSignore
9ÈelluhàriunitututtuGhjudaèBeniaminu,èistranieri cunellidaEfraimèManasse,èdaSimeone:perchèsò
2Cronache passatiàelludaIsraeleinabbundanza,quanduanuvistu chìuSignoreusoDiueracunellu.
10CusìsisòriunitiinGhjerusalemmeuterzumese,u quindicesimuannudiuregnud'Asa.
11Èinlistessutempu,anuoffertuàuSignore,diubottino ch'elliavianupurtatu,settecentuboièsettemilapecure
12ÈsòintrutiinunpattudicircàuSignoreDiudiiso babbicuntuttuusocoreècuntuttaasoanima;
13ChìquelluchìùncercavamiccauSignoreDiud'Israele duviaessemessuàmorte,chjucuogrande,omuodonna 14ÈghjuraruàuSignorecùunavoceforte,ècùgrida,è cùtrombeècorne
15ÈtuttuGhjudasirallegròdiughjuramentu;perchè avianughjuratucuntuttuusocore,èl'avianucercatucun tuttuusodesideriu;èelluhèstatutrovudaelli:èuSignore lihàdaturiposututtuintornu.
16ÈancuinquantuàMaaca,amammadiurèAsa,ellu l'hàcacciatadaesseregina,perchèaviafattuunidoluinun boscu;èAsahàtagliatuusoidolu,uhàstampatu,èl'hà brusgiatuàutorrentediCedron
17MailochialtiùnsòstatitoltidaIsraele;eppuruucore d'Asahèstatuperfettututtiisoghjorni.
18ÈpurtòinacasadiDiuecosechìusobabbuavia dedicatu,èch'ellustessuaviadedicatu,argentu,oruèvasi 19Èùncihèstatapiùguerrafinuàutrentacinquesimu annudiuregnud'Asa
CAPITULU16
1Inutrentaseiesimuannudiuregnud'Asa,Baasa,rè d'Israele,cullòcontruàGhjuda,ècustruìRama,perùn lasciànimuentreosortedaAsa,rèdiGhjuda
2AlloraAsahàpurtatuargentuèorudaitesoridiacasadi uSignoreèdiacasadiurè,èmandòàBen-Hadadrèdi Siria,chìstavainDamasco,dicendu:
3Cihèun'alleanzatràmèètè,cum'ècin'eratràumo babbuèutobabbu:eccu,t'aghjumandatuargentuèoru; va',rompeatoalleanzacùBaasa,rèd'Israele,affinchìsine vàdamè
4ÈBen-HadadhàascultatuurèAsa,èhàmandatui capitanidiisoeserciticontruàecitàd'Israele;èanu culpituIjon,èDan,èAbel-Maim,ètutteecitàdi magazzinidiNeftali.
5Èaccaddechì,quanduBaashal'intuì,cessòdicustruisce Rama,èlasciòchìusotravagliucessessi
6AlloraurèAsapigliòtuttuGhjuda;èpurtonuepetredi Rama,èusolegnu,cùqualeBaasacustruia;ècustruìcun elliGebaèMizpa.
7Èinquellutempu,Hanani,uveggente,ghjunseàAsa,rè diGhjuda,èlidisse:Perchètùt'haiappoghjatunant'àurè diSiria,èùnt'haimiccaappoghjatunant'àuSignore,uto Diu,perquessal'armatadiurèdiSiriahèscappatadaato manu
8L'EtiopièiLibiùneranumiccaunagrandearmata,cù assaicarriècavalieri?Eppure,perchètùticunfidaviinu Signore,ellulihàmessiinmanuàtè
9Perchèl'ochjidiuSignorescorrenuintuttaaterra,per mustràsiforteinfavorediquellichìusocorehèperfettu versuelluQuìhaifattuunapazzia;dunquedaavàinpoiti saranuguerre.
10AlloraAsas'hèinfuriatucontr'àuveggente,èuhà messuinprigiò;perchèerainfuriacontr'àelluperviadi
stacosaÈAsahàoppressualcunidiupopuluinquellu tempu.
11Èeccu,l'attid'Asa,uprimuèl'ultimu,sòscrittiinu librudiirèdiGhjudaèd'Israele.
12ÈAsa,inutrentanovesimuannudiusoregnu,fù malatudiipedi,finuàchìasomalatiadiventòassai grande;eppuruinasomalatiaùncercòmiccauSignore, maimedichi.
13ÈAsasiaddurmintìcùisobabbi,èmorseinu quarantesimuannudiusoregnu
14Èl'anuintarratuinisosepulcri,ch'ellus'erafattuina citàdiDavid,èl'anumessuinulettuchìerapienud'odori dolcièdidiversespeziepreparatedal'artediispeziali;è anufattuunbrusgiuassaigrandeperellu
CAPITULU17
1ÈGhjosafat,usofigliolu,regnòinlocusoiu,èsi rinfurzavacontr'àIsraele.
2ÈhàpiazzatuforzeintutteecitàfurtificatediGhjuda,è hàstabilituguarnigioniinaterradiGhjuda,èinecità d'Efraim,chìAsausobabbuaviapigliatu.
3ÈuSignoreeracunGhjosafat,perchèellumarchjòpere primeviediusobabbuDavid,èùncercòmiccaiBaalì; 4MahàcercatuuSignoreDiudiusobabbu,èhà camminatuseconduisocumandamenti,èmiccasecondu l'attid'Israele
5Dunque,uSignorestabilìuregnuinasomanu;ètuttu GhjudapurtòrigaliàGhjosafat;èebbericchezzeèonorein abbundanza
6Èusocores'hèalzatuineviediuSignore;inpiù,hà cacciatudaGhjudal'altureèl'asteri
7Ancuinuterzuannudiusoregnu,mandòàisocapi, ancuàBenhail,èàObadia,èàZaccaria,èàNethaneel,èà Michaia,perinsignàinecitàdiGhjuda
8ÈcunellimandòiLeviti,valeàdìSemaia,Netania, Zebadia,Asael,Semiramot,Ghjonatan,Adonija,Tobiaè Tobadonia,Leviti;ècunelliElisamaèGhjehoram, sacerdoti
9ÈinsignavanuinGhjuda,èavianucunelliulibrudia legediuSignore,èandavanupertutteecitàdiGhjuda,è insignavanuàupopulu
10ÈapauradiuSignorehècascatanantuàtuttiiregnidi eterrechìeranuintornuàGhjuda,cusìch'elliùnanufattu guerracontr'àGhjosafat
11CertiFilisteipurtonudinùàGhjosafatrigaliètributi d'argentu;èl'Arabilipurtonugreggi,settemilasettecentu montonièsettemilasettecentucapri.
12ÈGhjosafatcrebbeassai;ècustruìinGhjudacastelli,è citàdimagazzini
13ÈaviaassaiaffariinecitàdiGhjuda;èl'omidiguerra, omiputentièvalorosi,eranuinGhjerusalemme.
14Èquestisòisonumeriseconduecasediisobabbi:Di Ghjuda,icapitanidimigliaia;Adnaucapu,ècunellu trecentumilaomivalorosi
15ÈaccantuàellucieraGhjohanan,ucapitanu,ècunellu duiecentuottantamila.
16ÈaccantuàellucieraAmasia,figlioludiZicri,chìs'hè offertuvuluntariamenteàuSignore;ècunelluduiecentu milaomivalentièvalorosi.
17ÈdiBeniaminu;Eliada,unomuputenteèvalorosu,è cunelluduiecentumilaomiarmatid'arcuèdiscudu
18ÈaccantuàellucieraJehozabad,ècunellucentu ottantamilaprontiperaguerra.
19Quessiservianuurè,foradiquellichìurèaviamessu inecitàfurtificateintuttuGhjuda.
CAPITULU18
1Ghjosafataviaricchezzeègloriainabbondanza,èsi strinseaffinitàcùAcab
2Èdopuàqualchianni,falòversuAchabinSamariaÈ Achabtumbòpecureèboiinabbondanzaperellu,èpera ghjentech'elluaviacunellu,èupersuaseàcullàcunelluà RamotdiGalaad.
3ÈAchab,rèd'Israele,disseàGhjosafat,rèdiGhjuda: «VuletevenecunmèàRamotdiGalaad?»Ellulirispose: «Eiusòcum'ètè,èumopopulucum'èutopopulu;è seremucuntèinaguerra»
4ÈGhjosafatdisseàurèd'Israele:«Tipregu,dumanda oghjeaparolladiuSignore.»
5Dunque,urèd'Israelehàriunituquattrucentuomidi prufeti,èlidisse:"AndaremuàRamotdiGalaadperfàa battaglia,omineasterraghju?"Èellidissenu:"Andate, perchèDiuadaràinmanuàurè"
6MaGhjosafatdisse:Ùncihèmiccaquìunaltruprufeta diuSignore,perpudèdumandallu?
7Èurèd'IsraeledisseàGhjosafat:«Cihèancuunomu, permezudiuqualepudemudumandààuSignore;ma l'odiu,perchèùnm'hàmaiprufetizatuubè,masempreu male:hèMichea,figliolud'Imla»ÈGhjosafatdisse:«Chì urèùndicamiccacusì»
8Èurèd'Israelechjamòunudiisoufficiali,èdisse:"Fate prestuveneMichea,figliolud'Imla"
9Èurèd'IsraeleèGhjosafat,rèdiGhjuda,eranupusati ognununantuàusotronu,vestitidiesovesti,èsi pusavanuinunlocuviotuàl'entratadiaportadiSamaria; ètuttiiprufetiprufetizavanudavantiàelli
10ÈSedechia,figlioludiChenaana,s'erafattucornedi ferru,èdisse:CusìdiceuSignore:Cùquestetuspinghjerai iSirifinuàch'ellisianucunsumati
11Ètuttiiprufetiprufetizavanucusì,dicendu:Andateà RamotdiGalaad,èprosperate;perchèuSignoreadaràin manuàurè
12ÈumessageruchìeraandatuàchjamàMicaialidisse:: Eccu,eparollediiprufetiannuncianuubèàurècùun soluassensu;tipregu,chìatoparollasiacum'èunadie soie,èparlabè.
13ÈMicaiadisse:Cum'èuSignorevive,ancuciòchìu moDiudice,quelludiceraghju.
14Èquanduellughjunseàurè,urèlidisse:Michea, andemuàRamotdiGalaadperfàabattaglia,odevuaspittà? Èdisse:Andate,èprosperate,èsaranucunsegnatiine vostremani.
15Èurèlidisse:Quantevoltetisghjureraghjudiùndì altruchèaveritàinnomediuSignore?
16Alloradisse:AghjuvistututtuIsraelespargugliatu nantuàemuntagne,cum'èpecurechìùnanumiccapastore; èuSignorehàdettu:Quessiùnanumiccapatrone;ch'elli torninudunqueognunuàasocasainpace
17Èurèd'IsraeledisseàGhjosafat:Ùnt'aghjumiccadettu ch'elluùnmiprufetizerebbemiccaubè,maumale?
18Dissedinò:Dunque,ascoltateaparolladiuSignore; aghjuvistuuSignorepusatunantuàusotronu,ètutta l'armatadiuceluinpiediàasodirittaèàasomanca
19ÈuSignoredisse:QualeindurrebbeAchab,rèd'Israele, affinchìculliècaschiinRamotdiGalaad?Èunuparlava cusì,èl'altrucusì
20Alloraunspiritusurtì,sifirmòdavantiàuSignore,è disse:Eiuusedurraghju.ÈuSignorelidisse:Cùchì?
21Èdisse:«Andaraghju,èsaraghjuunspiritudibugiain boccaàtuttiisoprufeti»ÈuSignoredisse:«Usedurrai,è ancutuprevarrai:esci,èfàancucusì»
22Avàdunque,eccu,uSignorehàmessuunspiritudi bugiainboccaàstivostriprufeti,èuSignorehàparlatu malecontr'àvoi
23AlloraSedechia,figlioludiChenaana,s'avvicinò,è diedeuncolpuàMicheanantuàaguancia,èdisse:Inchì stradahèpartutuuSpìritudiuSignoredamèperparlàti?
24ÈMicaiadisse:Eccu,tuvideraiquellughjornuquandu anderaiinunacamerainternaperammucciarti.
25Alloraurèd'Israeledisse:PigliateMichea,èpurtatelu tornaàAmon,guvernatorediacità,èàJoas,figlioludiu rè;
26Èdite:Cusìdiceurè:Mettequestuomuinprigiò,è nutritelucùpaned'afflizioneècùacquad'afflizione,finuà ch'eiutorniinpace.
27ÈMicheadisse:Sètùtorniinpace,allorauSignoreùn hàmiccaparlatupermèÈdisse:Ascoltate,tuttivoipopuli
28Cusìurèd'IsraeleèGhjosafat,rèdiGhjuda,cullòà RamotdiGalaad
29Èurèd'IsraeledisseàGhjosafat:«Mitravestiraghjuè andaraghjuàabattaglia;matumettiitovestiti.»Cusìurè d'Israelesitravestì;èandavanuàabattaglia
30AvàurèdiSiriaaviadatust'ordineàicapitanidiicarri chìeranucunellu:Ùncumbattetemiccanècùupicculunè cùugrande,salvusolucùurèd'Israele
31Èaccaddechì,quanduicapitanidiicarrivideru Ghjosafat,dissenu:Hèurèd'Israele.Dunque,l'accusàvanu percumbatte;maGhjosafatgridò,èuSignorel'aiutò;è Diulifecealluntanassidaellu
32Infatti,quanduicapitanidiicarris'accorsenuch'elluùn eramiccaurèd'Israele,sinevultonudaperseguillu
33Èunomutiròunarcuàcasu,èculpìurèd'Israeletrà l'articulidil'imbracatura;dunquedisseàusocarru:Voltaa tomanu,èmipossipurtàforadil'accampamentu;perchè sòferitu
34Èabattaglias'intensificòquellughjornu;maurè d'IsraelesteteinusocarrucontruàiSirianifinuàasera;è versuutramontudiusole,morse.
CAPITULU19
1ÈGhjosafat,rèdiGhjuda,vultòinpaceincasasoiaà Ghjerusalemme
2ÈJehu,figlioludiHanani,uveggente,surtìàscuntràlu, èdisseàurèGiosafat:«Duveteaiutàl'empii,èamàquelli chìodianuuSignore?Perquessa,l'irahèsopraàtèda partediuSignore.
3Eppurucisòcoseboneintè,postuchìhaicacciatui boschidaaterra,èhaipreparatuutocorepercircàDiu 4ÈGhjosafatsteteinGhjerusalemme;èsin'andòtornaà traversuupopuludaBeerShebafinuàamuntagna d'Efraim,èliripurtòàuSignoreDiudiisobabbi
5Èhàstabilitughjudiciinupaeseintutteecitàfortificate diGhjuda,citàpercità, 6Èdisseàighjudici:«Fateattenzioneàciòchìfate, perchèùnghjudicatemiccaperl'omu,maperuSignore, chìhècunvoiinughjudiziu.»
7Dunqueavà,lasciatechìapauradiuSignoresianantuà voi;fateattenzioneèfatelu:perchèùncihènisunainiquità cùuSignore,unostruDiu,nèriguarduàepersone,nè accettazionedirigali
8Inoltre,inGhjerusalemme,GhjosafathàstabilituLeviti, sacerdotiècapidiefamiglied'Israeleperughjudiziudiu Signoreèperecontroversiequandusòtornatià Ghjerusalemme.
9Èlidetel'ordine,dicendu:Cusìduveretefàinutimoredi uSignore,cunfedeècununcoreperfettu
10Èqualunquecausavighjunghjeràdaivostrifratellichì stanuinesocità,tràsangueèsangue,tràlegeè cumandamentu,statutièghjudizii,liavvertireteancudiùn trasgressàmiccacontr'àuSignore,ècusìl'iravenerànantu àvoi,ènantuàivostrifratelli:fatequestu,èùn trasgrediretemicca
11Èeccu,Amaria,usummusacerdote,hèsopraàvoiin tuttel'affaridiuSignore;èZebadia,figliolud'Ismaele,u capudiacasadiGhjuda,pertuttel'affaridiurè;ancui Levitisaranuufficialidavantiàvoi.Agitecuncuragiu,èu Signoreseràcùubè
CAPITULU20
1Dopuàquestu,ifigliolidiMoabèifigliolid'Ammon,è cunellialtri,foradil'Ammoniti,ghjunsenucontr'à Ghjosafatperfàbattaglia
2AlloraqualchidunuhèghjuntuèhàdettuàGhjosafat, dicendu:«Unagrandefollavenecontruàtèdal'altraparte diumare,daquìàaSiria;èeccu,sòinHazazontamar,chì hèEngaddi
3ÈGhjosafatebbepaura,èsimesseàcircàuSignore,è publicòundigiunuintuttuGhjuda
4ÈGhjudasiriunìperdumandàaiutuàuSignore;ancuda tutteecitàdiGhjudasòghjuntipercircàuSignore.
5ÈGhjosafatstavainacungregazionediGhjudaèdi Ghjerusalemme,inacasadiuSignore,davantiàanova corte,
6Èdisse:OSignoreDiudiinostribabbi,ùnsìmiccatù Diuincelu,èùnguvernimiccatuttiiregnidienazioni?È ùncihèmiccainatomanuputenzaèforza,cusìchìnimu ùnpòresisteàtè?
7ÙnsìmiccatùunostruDiu,chìhaicacciatul'abitantidi staterradavantiàutopopuluIsraele,èl'haidataàa discendenzad'Abrahamu,utoamicu,persempre?
8Ècianuabitatu,ètianucustruituunsantuariuperuto nome,dicendu:
9Sè,quanduumalevenenantuànoi,cum'èaspada,u ghjudiziu,apestaoacarestia,stemudavantiàstacasa,èin atopresenza,(perchèutonomehèinstacasa),ègridemu àtèinanostraafflizione,alloratuciascolteraièciaiuterai 10Èavà,eccuifigliolid'Ammon,diMoabèdia muntagnadiSeir,chìùnavetemiccalasciatuinvadisceà Israele,quand'ellisòsurtitidaupaesed'Egittu,masisò alluntanatidaellièùnlianumiccadistruttu;
11Eccu,dicu,cumuciricumpensanu,perveneàcacciàci foradiatopussessu,chìcihaidatuineredità
12OnostruDiu,ùnlighjudicheraimicca?Perchèùn avemumiccaforzacontruàstagrandefollachìvene contruànoi;èùnsapemuciòchìfà;mainostriochjisò nantuàtè.
13ÈtuttuGhjudastavadavantiàuSignore,cùisopicculi, esomoglièisofiglioli
14AllorauSpìritudiuSignorehèghjuntuinmezuàa cungregazioneannantuàJahaziel,figlioludiZaccaria, figlioludiBenaia,figlioludiJeiel,figlioludiMattania,un Levitadiifigliolid'Asaph;
15Èdisse:Ascoltate,tuttuGhjuda,èvoiabitantidi Ghjerusalemme,èvoi,rèGhjosafat!CusìvidiceuSignore: Ùnabbiatepauraèùnviscurdatedistagrandefolla, perchèabattagliaùnhèmiccaavostra,madiDiu
16Dumaniscendetecontr'àelli:eccu,ellicullanupera scoglieradiZiz;èlitruvereteàafinediutorrente,davanti àudesertudiJeruel
17Ùnavetemiccabisognudicumbatteinquestabattaglia: preparatevi,statefermi,èvedeasalvezzadiuSignorecun voi,oGhjudaèGhjerusalemme:ùntemete,èùnvi scurdate;dumaneandatecontr'àelli,perchèuSignoreserà cunvoi.
18ÈGhjosafats'inchinòcùafacciaàterra;ètuttuGhjuda èl'abitantidiGhjerusalemmesiprostròdavantiàuSignore, adurenduuSignore.
19ÈiLeviti,diifigliolidiiKehatiti,èdiifigliolidii Koriti,sisòalzatiperlodàuSignoreDiud'Israeleàvoce altainaltu.
20Èsisòalzatidibon'oraamane,èsòandatiinudesertu diTekoa;èmentresurtianu,Ghjosafatsifirmòèdisse: Ascoltatemi,oGhjuda,èvoiabitantidiGhjerusalemme; CrediteinuSignore,uvostruDiu,èsaretestabili;credete inisoprufeti,èprospererete
21Èquanduaviacunsultatucùupopulu,hànuminatu cantoriàuSignore,èchìduvianulodàabellezzadia santità,mentreandavanudavantiàl'armata,èdì:Lodateu Signore;perchèasomisericordiadurapersempre.
22Èquanduellicuminciaruàcantàèàlodà,uSignorehà messuimbuscadecontr'àifigliolid'Ammon,diMoabèdi amuntagnadiSeir,chìeranughjunticontr'àGhjuda;èsò statiscunfitti
23Perchèifigliolid'AmmonèdiMoabsisòribellati contruàl'abitantidiamuntagnadiSeir,pertumbàliè distrughjelicumpletamente;èquanduavianumessufineà l'abitantidiSeir,ognunuhàaiutatuàdistrughjel'altru 24ÈquanduGhjudaghjunseversuatorrediguardiainu desertu,fighjulavanuafolla,èeccu,eranucorpimorti cascatiinterra,ènimuerascappatu.
25ÈquanduGhjosafatèusopopulughjunsenuperpiglià ubottino,truvonutràelliinabbundanzasiaricchezzecùi cadaveri,siaghjuvellipreziosi,chìsisòarrubati,piùdiciò chìpudianupurtàvia;èsòstatitrèghjorniàraccoglieu bottino,eratantu
26ÈuquartughjornusisòriunitiinavallediBeracha; perchèquìanubenedettuuSignore:perquessaunomedi quellulocuhèstatuchjamatuavallediBeracha,finuà questughjornu.
27Dopusinevultonu,ogniomudiGhjudaèdi Ghjerusalemme,èGhjosafatàatestadielli,pervultàin Ghjerusalemmecùgioia;perchèuSignoreliaviafatti rallegràsidiisonemici
28ÈghjunsenuàGhjerusalemmecùsalteri,arpeètrombe, àacasadiuSignore.
29ÈapauradiDiueraannantuàtuttiiregnidiquelli paesi,quanduavianuintesuchìuSignoreaviacumbattutu contruàinemicid'Israele.
30CusìuregnudiGhjosafateratranquillu,perchèuso Diulideteriposututt'intornu
31ÈGhjosafathàregnatuannantuàGhjuda:avia trentacinqueanniquanduhàcuminciatuàregnà,èhà regnatuvinticinqueanniinGhjerusalemmeÈunomedia somammaeraAzuba,figlioladiShilhi
32ÈellumarchjòperaviadiusobabbuAsa,èùnsine alluntanòmicca,fenduciòchìeraghjustuàl'ochjidiu Signore
33Eppuruilochialtiùnsòstatisguassati,perchèupopulu ùnaviaancupreparatuusocoreàuDiudiisobabbi.
34Avàurestudil'attidiGhjosafat,uprimuèl'ultimu, eccu,sòscrittiinulibrudiJehu,figlioludiHanani,chìhè mintuvatuinulibrudiirèd'Israele.
35Èdopuàquestu,Ghjosafat,rèdiGhjuda,s'unìà Achazia,rèd'Israele,chìfeceassaimale
36Ès'unìàelluperfànaviperandààTarsis:èanufattue naviinEziongeber
37AlloraEliezer,figlioludiDodavadiMaresha, prufetizzòcontruàGhjosafat,dicendu:Perchètisìunituà Achazia,uSignorehàrottuetoopereÈenavisòstate rotte,cusìch'elleùnanupussutuandààTarsis
CAPITULU21
1Ghjosafats'addormìcùisobabbi,èfùintarratucùiso babbiinacitàdiDavidÈGhjehoram,usofigliolu,regnò inlocusoiu
2Egliaviafratelli,figliolidiGiosafat,Azaria,Jehiel, Zaccaria,Azaria,MicheleèSefatia:tuttiquestieranu figliolidiGiosafat,rèd'Israele
3Èusobabbulifecegrandirigalid'argentu,d'oruèdi cosepreziose,cùcitàfurtificateinGhjuda;mauregnuu deteàGhjehoram,perchèerauprimogenitu
4QuanduGhjehorams'hèalzatuinuregnudiusobabbu, s'hèrinfurzatuèhàtombututtiisofratellicùaspada,è ancuparechjidiicapid'Israele
5Ghjehoramaviatrentaduianniquand'ellucuminciòà regnà,èhàregnatuottuanniinGhjerusalemme
6Èellumarchjòperaviadiirèd'Israele,cum'èacasa d'Achab,perchèaviapermogliaafigliolad'Achab;èfece ciòchìeramaleàl'ochjidiuSignore
7Eppuru,uSignoreùnhàvulsutudistrughjeacasadi David,perviadil'alleanzach'elluaviafattucùDavid,è cum'èaviaprumessudidàunaluceàelluèàisofiglioli persempre
8Àusotempu,l'Edomitisisòribellaticontr'àuduminiu diGhjuda,èsisòfattirè
9AlloraGhjehoramsurtìcùisocapi,ètuttiisocarricun ellu;èsialzòdinotte,èscunfissel'Edomitichìl'avia circundatu,èicapitanidiicarri
10Cusìl'EdomitisisòribellatidasottuàamanudiGhjuda finuàquestughjornuÀulistessutempuancuLibnasihè ribellatadasottuàasomanu;perchèaviaabbandunatuu SignoreDiudiisobabbi.
11Inoltre,fecealtilochiinemuntagnediGhjuda,èfece chìl'abitantidiGhjerusalemmecummettessinu fornicazione,ècustrinseGhjudaàfàcusì
12ÈunascritturalihèghjuntadaElia,uprufeta,chìdice: CusìdiceuSignore,DiudiDavid,utobabbu:Perchèùn haimiccacamminatupereviediGhjosafat,utobabbu,nè perevied'Asa,rèdiGhjuda, 13Matùhaicamminatuperaviadiirèd'Israele,èhai fattuchìGhjudaèl'abitantidiGhjerusalemmesi prustituiscinu,cum'èeprustituzionidiacasad'Achab,è haiancutombuitofratellidiacasadiutobabbu,chì eranumegliucàtè
14Eccu,uSignorecolpiràutopopulu,itofiglioli,eto mogliètuttiitobenicùunagrandepesta
15Èavraiunagrandemalatiaperviadiamalatiadieto intestine,finuàchìetointestinecascheranuforaperviadi amalatiaghjornudopughjornu
16Inoltre,uSignorehàsuscitatucontr'àGhjehoramu spiritudiiFilisteièdil'Arabichìeranuvicinuàl'Etiopi.
17ÈcullòinGhjuda,èciintrì,èpurtonututtiibenichìsi truvavanuinacasadiurè,èancuisofiglioli,èesomogli; cusìchìùnlihèrestatuunfigliolu,foradiGhjoachaz,upiù chjucudiisofiglioli
18Èdopuàtuttuquè,uSignoreuculpìinesoviscerecù unamalatiaincurabile.
19Èaccaddechì,dopuàduianni,esovisceresisò svuotateperviadiasomalatia;èelluhèmortudimalatie gravi.Èusopopuluùnhàfattupiùbrusgiperellu,cum'è quellidiisobabbi
20Aviatrentaduianniquanducuminciòàregnà,èregnòin Ghjerusalemmeottuanni,èpartìsenzaessedumandatu. Eppurul'anuintarratuinacitàdiDavid,mamiccaini sepulcridiirè
CAPITULU22
1Èl'abitantidiGhjerusalemmefecenurèAchazia,uso figlioluupiùchjucu,inlocusoiu;perchèabandad'omichì eraghjuntacùl'Arabiàucampuaviatombututtiipiù vechji.CusìAchazia,figlioludiGhjeoram,rèdiGhjuda, regnò
2Achaziaaviaquarantaduianniquand'ellucuminciòà regnà,èregnòunannuinGhjerusalemme.Unomediaso mammaeraAtalia,figliolad'Omri
3Anch'elluhàcamminatupereviediacasad'Achab, perchèasomammaeraasocunsiglieraperfàumale.
4Perquessa,feceumaleàl'ochjidiuSignore,cum'èa casad'Achab;perchèeranuisocunsiglieridopuàamorte diusobabbu,perasodistruzzione
5Elluhàseguituancuusocunsigliu,èhèandatucun Ghjoram,figliolud'Acab,rèd'Israele,perfàaguerra contr'àHazael,rèdiSiria,àRamotdiGalaad;èiSiriani anuscunfittuGhjoram
6ÈvultòperesseguarituinJezreelperviadieferite ch'elluaviaricevutuinRama,quanduellucumbattia contr'àHazael,rèdiSiriaÈAzaria,figlioludiGhjehoram, rèdiGhjuda,scesepervedeGhjehoram,figliolud'Achab, inJezreel,perchèeramalatu
7Èadistruzzioned'AchaziaeradiDiu,quanduelluera ghjuntuàGhjoram;perchèquand'ellueraghjuntu,hè surtitucùGhjoramcontruàJehu,figlioludiNimshi,chìu Signoreaviauntupersterminàacasad'Acab
8Èaccaddechì,quanduJehueseguevaughjudiziucontr'à acasad'Achab,truvòiprincipidiGhjudaèifigliolidii fratellid'Achazia,chìservianuAchazia,èlitumbò 9ÈcercòAchazia;èupiglieru(perchèerapiattuin Samaria)èupurtonuàJehu;èdopuavèllutombu,l'anu intarratu:Perchè,dicenu,hèufiglioludiGhjosafat,chìhà cercatuuSignorecuntuttuusocoreCusìacasad'Achazia ùnhàavutuuputeredimanteneuregnu.
10MaquanduAtalia,amammad'Achazia,videchìuso figliolueramortu,sialzòèfecesterminàtuttaa discendenzarealediacasadiGhjuda 11MaGhjosabeath,figlioladiurè,pigliòGhjoas,figliolu d'Achazia,èuarrubòtràifigliolidiurèchìeranustati uccisi,èumesseelluèasonutriceinunacameradalettu CusìGhjosabeath,figlioladiurèGhjoram,mogliadiu preteGhjoiada(perchèeraasurellad'Achazia),upiattuda Atalia,affinchìùnl'uccidessimicca
12ÈellustetecunellipiattuinacasadiDiuseianni;è Ataliarignòannantuàupaese.
CAPITULU23
1ÈinusettimuannuJehoiadasirinfurzò,èpigliòin alleanzacunelluicapitanidicentinaie,Azaria,figlioludi Jeroham,èIsmaele,figlioludiJehohanan,èAzaria, figliolud'Obed,èMaaseia,figliolud'Adaia,èElisafat, figlioludiZicri
2ÈandonuinGhjuda,èriuniscenuiLevitidatutteecità diGhjuda,èicapidiefamiglied'Israele,èghjunsenuà Ghjerusalemme
3Ètuttaacungregazionefeceunpattucùurèinacasadi DiuÈdisseàelli:Eccu,ufiglioludiurèregnerà,cum'èu SignorehàdettudiifigliolidiDavid
4Eccuciòchìduveretefà:Unaterzapartedivoichìentre usabbatu,diisacerdotièdiiLeviti,saranupurtieridie porte;
5Èunaterzaparteserààacasadiurè;èunaterzaparteà aportadiefundazioni;ètuttuupopuluseràinicortilidia casadiuSignore
6MachìnimuentreinacasadiuSignore,foradii sacerdotièdiquellichìservenuiLeviti;ellicientreranu, perchèsòsanti;matuttuupopuluteneràaguardiadiu Signore.
7ÈiLeviticircunderanuurèintornu,ognunucùesoarmi inmanu;èquelluchìentreinacasa,seràmessuàmorte; mavoisiatecùurèquand'elluentra,èquand'elluesce.
8CusìiLevitiètuttuGhjudaanufattusecondututteecose chìupreteJehoiadaaviaurdinatu,èognunuhàpigliatuiso omichìduvianuentreusabbatu,cùquellichìduvianu sorteusabbatu;perchèJehoiadaupreteùnhàmicca licenziatuicorsi
9Inoltre,upreteJehoiadahàdatuàicapitanidicentinaie lance,scudièscudichìeranustatidiurèDavid,chìeranu inacasadiDiu
10Èhàpiazzatututtuupopulu,ognunucùasoarmain manu,daulatudrittudiutempiuàulatusinistrodiu tempiu,accantuàl'altareèàutempiu,accantuàurè tutt'intornu
11Tandupurtonuforaufiglioludiurè,lipusonuacurona, lidetenuatistimunianzaèufecenurè.ÈGhjehoiadaèiso figliolil'unghjenu,dicendu:«Diusalviurè!»
12QuanduAtaliahàintesuurumorediupopuluchìcurria èlodavaurè,hèghjuntaversuupopuluinacasadiu Signore
13Èellafighjulava,èeccu,urèstavaàusopilastruà l'entrata,èiprincipièetrombeaccantuàurè;ètuttuu populudiupaesesirallegrava,èsunavaetrombe,ancui cantoricùstrumentidimusica,èquellichìavianuinsignatu àcantàlode.AlloraAtaliasistrappòivestiti,èdisse: Tradimentu,tradimentu
14AlloraupreteJehoiadafecesorteicapitanidicentinaie chìeranuincaricatidil'armata,èdisseàelli:"Fatelaforadi efile;èquelluchìaseguita,siatombucùaspada"Perchè upretedisse:"Ùnl'ammazzatemiccainacasadiu Signore"
15Cusìlipusonuemaniaddossu;èquand'ellaghjunseà l'entratadiaportadiicavallivicinuàacasadiurè, l'ucciseroquì
16ÈGhjehoiadafeceunpattutràellu,tràtuttuupopuluè tràurè,affinchìfussinuupopuludiuSignore.
17AlloratuttuupopuluandòàacasadiBaal,èademolì, èruppeisoaltarièesoimagineinpezzi,ètumbòMattan, upretediBaal,davantiàl'altari.
18Ghjehoiadahàancustabilitul'uffiziidiacasadiu SignorepermezudiisacerdotiLeviti,chìDavidavia distribuituinacasadiuSignore,peroffrel'olocaustidiu Signore,cum'èhèscrittuinalegediMosè,cùgioiaècù cantu,cum'èerastatuurdinatudaDavid
19ÈhàmessuipurtieriàeportediacasadiuSignore, affinchìnimuchìeraimpuruinqualcosaùncientressi 20Èpigliòicapitanidicentinaie,èinobili,èiguvernatori diupopulu,ètuttuupopuludiupaese,èfecefalàurèdaa casadiuSignore;èintrinuperaportaaltainacasadiurè, èpusonuurènantuàutronudiuregnu
21Ètuttuupopuludiupaesesirallegrò;èacitàera tranquilla,dopuch'elliavianutombuAtaliacùaspada
CAPITULU24
1Joasaviasetteanniquand'ellucuminciòàregnà,èregnò quarantaanniinGhjerusalemme.Unomediasomamma eraancuZibiadiBeerSheba
2ÈJoashhàfattuciòchìeraghjustuàl'ochjidiuSignore tuttiighjornidiJehoiada,uprete.
3ÈGhjehoiadapigliòperelluduiemogli;èelluengendrò figliolièfigliole
4Èdopuàquestu,Joashhàavutuavulintàdiriparàacasa diuSignore
5ÈelluhàriunituipretièiLeviti,èlihàdettu:Andatein ecitàdiGhjuda,èraccoglietesoldidatuttuIsraeleper riparàacasadiuvostruDiud'annuinannu,èassicuratevi difàprestuacosaEppuruiLevitiùnl'anumiccafattu prestu.
6ÈurèchjamòGhjehoiada,ucapu,èlidisse:Perchèùn avetemiccadumandatuàiLevitidipurtàdaGhjudaèda Ghjerusalemmeaculletta,seconduucumandamentudi Mosè,uservitorediuSignore,èdiacungregazione d'Israele,peratendadiatestimunianza?
7Perchèifigliolid'Atalia,quelladonnamalvagia,avianu distruttuacasadiDiu;èancututteecosededicatedia casadiuSignorel'anudateàBaalim.
8Èàl'ordinediurè,fecenuunacascia,èapusonuforaàa portadiacasadiuSignore
9ÈanufattuunpruclamazioneinGhjudaèin Ghjerusalemme,perpurtààuSignoreacullettachìMosè, uservitorediDiu,hàmessuannantuàIsraeleinudesertu 10Ètuttiiprincipiètuttuupopulusiralegraru,èpurtonu, èghjittaruinucascione,finuàch'elliavianufinitu.
11Avàaccaddechì,quanduucascioneerapurtatuà l'uffiziudiurèpermanudiiLeviti,èquanduanuvistuchì cieraassaisoldi,uscribadiurèèl'ufficialediusummu sacerdoteghjunsenuèsvuotavanuucascione,èu pigliavanu,èupurtavanutornaàusolocuCusìfacianu ghjornuperghjornu,èraccolsinusoldiinabbundanza 12ÈurèèGhjehoiadaudeteàquellichìfacianuu travagliudiuserviziudiacasadiuSignore,è ingaghjavanumuratoriècarpentieriperriparàacasadiu Signore,èancuquellichìtravagliavanuinferrubattutoèin bronzuperriparàacasadiuSignore.
13Cusìl'operaitravagliavanu,èl'operahèstata perfezionatadaelli,èanumessuacasadiDiuinusostatu, èl'anurinfurzata.
14Èquand'ellil'avianufinitu,purtonuurestudiisoldi davantiàurèèàGhjehoiada,diiqualisòstatifattivasi peracasadiuSignore,vasiperuserviziuèperoffre,è cucchiai,èvasid'oruèd'argentuÈoffrenuofferte brusgiateinacasadiuSignorecuntinuamentetuttii ghjornidiGhjehoiada.
15MaGhjehoiadainvechjò,èerapienudighjorniquandu morse;aviacentutrentaanniquandumorse 16Èl'anuintarratuinacitàdiDavidtràirè,perchèavia fattuubèinIsraele,tantuversuDiu,quant'èversuaso casa
17DopuàamortediGhjehoiada,iprincipidiGhjuda ghjunsenuèsiprustirnarudavantiàurèUrèliascoltò 18ÈabbandunonuacasadiuSignoreDiudiisobabbi,è servianuascetièidoli;èl'irahèghjuntaannantuàGhjudaè Ghjerusalemmeperviadistasotrasgressione
19Eppurumandòprufetiàelli,perfàlivultààuSignore; ètistimuniavanucontruàelli:maùnvulianumiccaascultà. 20ÈuSpìritudiDiuhèghjuntunantuàZaccaria,figliolu diupreteJehoiada,chìstavasopraàupopulu,èlidisse: CusìdiceDiu:Perchètrasgrediteicumandamentidiu Signore,perùnpudèprosperà?Perchèaveteabbandunatuu Signore,elluhàancuabbandunatuvoi
21Ècuspironucontruàellu,èulapidanucùpetreper ordinediurèinucortilediacasadiuSignore
22CusìurèJoashùnsiricurdòmiccadiabontàchì Jehoiada,usobabbu,liaviafattu,matumbòusofigliolu. Èquanduellumorse,disse:ChìuSignoreuguardièu rivendichi.
23Èaccaddeàafinedil'annu,chìl'armatadiSiria marchjòcontr'àellu;èghjunsenuinGhjudaèin Ghjerusalemme,èdistrughjenututtiicapidiupopuluda tràupopulu,èmandavanututtuusobottinoàurèdi Damascu
24Perchèl'armatadiiSirianihèghjuntacununapiccula cumpagniad'omi,èuSignorehàmessuinmanuunaassai grandearmata,perchèavianuabbandunatuuSignoreDiu diisobabbi.Cusìanueseguitughjudiziucontr'àJoash.
25Èquand'ellisinesòandatidaellu(perchèl'anulasciatu ingrandimalatie),isoservitorianucuspiratucontruàellu perusanguediifigliolidiupreteJehoiada,èl'anutombu inusolettu,èhèmortu;èl'anuintarratuinacitàdiDavid, maùnl'anumiccaintarratuinisepulcridiirè
26Èquessisòquellichìanucuspiratucontruàellu:Zabad, figlioludiSchimeat,un'Ammonita,èJehozabad,figlioludi Schimeat,unaMoabita
27Avà,riguarduàisofiglioli,èagrandezzadiipesichìli sòstatiimposti,èariparazionediacasadiDiu,eccu,sò scrittiinastoriadiulibrudiirèÈAmazia,usofigliolu, hàregnatuinusopostu
CAPITULU25
1Amaziaaviavinticinqueanniquanducuminciòàregnà,è regnòvintinoveanniinGhjerusalemmeUnomediaso mammaeraGhjehoaddandiGhjerusalemme.
2Èfececiòchìeraghjustuàl'ochjidiuSignore,mamicca cununcoreperfettu
3Avà,quanduuregnufussistatustabilituperellu,ellu tumbòisoservitorichìavianutombuurè,usobabbu
4Maùnhàmiccatombuisofiglioli,mahàfattucum'èhè scrittuinalege,inulibrudiMosè,induveuSignorehà urdinatu,dicendu:Ibabbiùnmoreranumiccaperifiglioli, nèifigliolimoreranuperibabbi,maogniomumoriràper usopeccatu.
5AmaziahàriunituGhjuda,èlihàfatticapitanidimillaia ècapitanidicentinaie,seconduecasediisobabbi,intuttu GhjudaèBeniaminu;èlihàcuntatidavintianniinsù,èli hàtrovatitrècentumilaomiscelti,capacidiandàinguerra, chìpudianumaneghjàlanciaèscudo
6HàancuingaghjatucentumilaomivalentidaIsraeleper centutalentid'argentu
7MaunomudiDiughjunseàellu,dicendu:Orè,ùn lasciatemiccachìl'armatad'Israelevadacunvoi;perchèu SignoreùnhèmiccacunIsraele,valeàdì,cuntuttii figliolid'Efraim
8Mas'èvovuleteandà,fatecusì,siiforteperabattaglia: Diutifaràcascàdavantiàunemicu;perchèDiuhàu putered'aiutàèdisfracicà
9ÈAmaziadisseàl'omudiDiu:«Machìfaremuperi centutalentich'aghjudatuàl'armatad'Israele?»Èl'omudi Diurispose:«USignorehècapacedidàtiassaidipiùchè questu.
10AlloraAmaziaisiparò,valeàdì,l'armatachìera ghjuntaàelludaEfraim,pervultàincasa;perquessaaso còlleras'acceseassaicontr'àGhjuda,èsinevultonuincasa cùunagrandecòllera
11Amaziasirinfurzò,guidòusopopulu,andòinavalledi usale,èscunfissedecemilafigliolidiSeir.
12ÈaltridecemilarimastiviviifigliolidiGhjudaanu purtatuprigiuneri,èlianupurtatiàacimadiaroccia,èli anughjittatidaacimadiaroccia,cusìch'ellisòstatitutti spezzatiinpezzi
13Maisuldatidil'armatachìAmaziaaviamandatuin daretu,affinchìùnandessinumiccacunelluàabattaglia, sòcascatinantuàecitàdiGhjuda,daSamariafinuàBetOron,èneanuuccisutrèmila,èanupigliatuassaibottino 14Avà,dopuch'Amaziaeravultatudaascunfittadi l'Edomiti,purtòidiidiifigliolidiSeir,èlistabilìperesse isodii,èsiinchinòdavantiàelli,èbrusgiòincensu davantiàelli
15Perquessa,acòlleradiuSignores'hèaccesacontr'à Amazia,èlimandòunprufeta,chìlidisse:Perchèavete cercatuidiidiupopulu,chìùnpudianumiccaliberàuso populudaavostramanu?
16Èaccadde,mentrech'elluparlavacunellu,chìurèli disse:Sìtùstatufattucunsiglierudiurè?Aspettate;perchè duverestiessecolpitu?Allorauprufetas'aspittò,èdisse: SochìDiuhàdecisudidistrughjeti,perchèhaifattu questu,èùnhaimiccaascultatuumocunsigliu.
17AlloraAmazia,rèdiGhjuda,pigliòcunsigliu,èmandò àJoash,figlioludiJoachaz,figlioludiJehu,rèd'Israele, dicendu:"Venite,vedemucifacciaàfaccia".
18ÈJoash,rèd'Israele,mandòàAmazia,rèdiGhjuda, dicendu:UcarduchìerainLibanumandòàucedruchìera inLibanu,dicendu:Dàatofigliolapermogliaàumo figlioluÈunabestiasalvaticachìerainLibanupassòè calpestòucardu.
19Tudici:Eccu,haiscunfittul'Edomiti;èutocoretialza pervantàti:stàavàincasa;perchètiintromettiàutomale, percascà,ancutè,èGhjudacuntè?
20MaAmaziaùnhàvulsutusente;perchèeradaDiu,per ch'ellulipudessidàinmanuàisonemici,perchè cercavanuidiid'Edom.
21CusìJoash,rèd'Israele,cullò;èsivideruinfaccia,ellu èAmazia,rèdiGhjuda,àBet-Shemesh,chìapparteneà Ghjuda.
22ÈGhjudahèstatubattutupeghjudaIsraele,èsòfughjiti ognunuinasotenda
23ÈJoash,urèd'Israele,pigliòAmazia,rèdiGhjuda, figlioludiJoash,figlioludiJoachaz,àBet-Shemesh,èu purtòàGhjerusalemme,èsfondòumurudi Ghjerusalemmedaaportad'Efraimfinuàaportadi l'angulu,quattrucentucubiti
24Èpigliòtuttul'oruèl'argentu,ètuttil'utensilichìeranu statitruvatiinacasadiDiucùObed-Edom,èitesoridia casadiurè,ancul'ostaggi,èvultòinSamaria
25ÈAmazia,figlioludiJoash,rèdiGhjuda,campò quindiciannidopuàamortediJoash,figlioludiJoachaz, rèd'Israele
26Avàurestudil'attid'Amazia,uprimuèl'ultimu,eccu, ùnsòmiccascrittiinulibrudiirèdiGhjudaèd'Israele?
27DopuàutempuchìAmaziasisvinòdauSignore, fecenuunacuspirazionecontruàelluinGhjerusalemme;è ellufughjiaàLachis;mamandavanuàLachisdopuàellu, èl'ucciseroquì
28Èupurtonunantuàcavalli,èusipultonucùisobabbi inacitàdiGhjuda.
CAPITULU26
1AlloratuttuupopuludiGhjudapigliòUzzia,chìavia sedicianni,èufecerèinlocudiusobabbuAmazia.
2CustruìEloth,èaristabilìàGhjuda,dopuchìurèsi addurmintìcùisobabbi
3SedicianniaviaOziaquanducuminciòàregnà,èregnò cinquantaduianniinGhjerusalemme.Unomediaso mammaeraancuJecoliadiGhjerusalemme
4Èfececiòchìeraghjustuàl'ochjidiuSignore,secondu tuttuciòchìaviafattuusobabbuAmazia
5ÈellucercòDiuàighjornidiZaccaria,chìavia intelligenzainevisionidiDiu;èfinuàquanduellucercòu Signore,Diuufeceprosperà
6Èellusurtìèfeceaguerracontr'àiFilistei,èsfondòu murudiGat,èumurudiJabneh,èumurud'Asdod,è custruìcitàintornuàAsdod,ètràiFilistei
7ÈDiul'aiutòcontruàiFilistei,ècontruàl'Arabichì stavanuinGurbaal,èiMehunimi.
8Èl'AmmonitifecenurigaliàUzzia;èusonomesisparse finuàl'entratadil'Egittu;perchèsirinfurzavaassai.
9Inoltre,UzziacustruìtorriinGhjerusalemmeàaportadi l'angulu,èàaportadiavalle,èàacurvadiumuru,èli furtificò
10Custruìdinùtorriinudesertu,èscavòparechjipozzi: perchèaviaassaibestiame,tantuinupaesebassu,tantuin epianure:ancuagricultori,èvignaioliinemuntagne,èin Carmel:perchèamaval'agricultura
11Inoltre,Uzziaaviaunatruppadiguerrieri,chìandavanu àaguerraperbande,seconduunumerudiusocontudaa manudiJeiel,uscriba,èdiMaaseia,uguvernatore,sottuà amanudiHanania,unudiicapitanidiurè
12Unumerututalediicapidiefamigliedil'omivalorosi eradiduiemilaseicentu
13Èsottuàasomanucieraunesercituditrecentumila settemilacinquecentu,chìfacianuaguerracùunaputenza putente,peraiutàurècontruàunemicu
14ÈUzziapreparòperelliintuttal'armatascudi,lance, elmi,armature,archièfiondeperlanciàpetre.
15ÈfeceinGhjerusalemmemacchine,inventatedaomi astuti,daessenantuàetorriènantuàibastioni,pertirà frecceègrossepetre.Èusonomesisparseluntanu;perchè fùaiutatumaravigliosamente,finuàch'ellufussiforte 16Maquandueraforte,usocores'hèalzatufinuàaso distruzzione;perchèhàtrasgreditucontr'àuSignore,uso Diu,èhèintrutuinutempiudiuSignoreperbrusgià incensunantuàl'altaredil'incensu
17ÈAzaria,uprete,intrìdopuàellu,ècunelluottanta pretidiuSignore,chìeranuomivalorosi
18ÈsisòoppostiàUzzia,urè,èlianudettu:Ùn t'appartienemicca,Uzzia,dibrusgiàincensuàuSignore, maàisacerdoti,figliolid'Aaron,chìsòcunsacratiper brusgiàincensu:escidausantuariu,perchèhaitrasgreditu; èùnseràmiccaperatogloriadauSignoreDiu.
19AlloraUzzias'hèadiratu,èaviaunincensariuinmanu perbrusgiàl'incensu;èmentreeraadiratucontr'àipreti,a lebbralihèsalitaancuinfrontedavantiàipretiinacasadi uSignore,accantuàl'altaredil'incensu
20ÈAzaria,ucapusacerdote,ètuttiisacerdotiu fighjularu,èeccu,eralebbrosoinfronte,èucacciòforadi culà;anzi,ellustessusiprecipitòàsorte,perchèuSignore l'aviacolpitu
21ÈUzzia,urè,hèstatulebbrosufinuàughjornudiaso morte,èhàcampatuinunacasaseparata,essendulebbrosu; perchèhèstatucacciatudaacasadiuSignore;èJotam,u sofigliolu,erasopraàacasadiurè,ghjudicenduupopulu diupaese
22Avàurestudil'attid'Uzzia,uprimuèl'ultimu,hèstatu scrittudaIsaia,uprufeta,figliolud'Amoz.
23CusìUzziasiaddurmintìcùisobabbi,èl'anuintarratu cùisobabbiinucampudiasepulturachìapparteneàirè; perchèdicianu:Hèunlebbrosu;èJotam,usofigliolu, regnòinlocusoiu
CAPITULU27
1Jotamaviavinticinqueanniquanducuminciòàregnà,è regnòsedicianniinGhjerusalemmeUnomediaso mammaeraancuJerushah,figlioladiZadoc
2Èfececiòchìeraghjustuàl'ochjidiuSignore,secondu tuttuciòchìusobabbuUzziaaviafattu;maùnintrìmicca inutempiudiuSignoreÈupopulucuntinuòàcurrompe si.
3HàcustruituaportaaltadiacasadiuSignore,èhà custruituassainantuàumurudil'Ofel
4Inoltre,custruìcitàinemuntagnediGhjuda,èine furestecustruìcastelliètorri.
5Cummattìancucontr'àurèdil'Ammoniti,èlivinseÈi figliolid'Ammonlideteulistessuannucentutalenti d'argentu,decemilamisuredigranuèdecemilad'orzu Cusìlipagavanuifigliolid'Ammon,useconduannuèu terzu.
6CusìJotamdiventòputente,perchèhàpreparatuesovie davantiàuSignore,usoDiu
7Avàurestudil'attidiJotam,ètutteesoguerre,èesovie, eccu,sòscrittiinulibrudiirèd'IsraeleèdiGhjuda
8Aviavinticinqueanniquanducuminciòàregnà,èregnò sedicianniinGhjerusalemme.
9ÈJotamsiaddurmintìcùisobabbi,èl'anuintarratuina citàdiDavid;èAchaz,usofigliolu,regnòinlocusoiu
CAPITULU28
1Achazaviavintianniquanducuminciòàregnà,èregnò sedicianniinGhjerusalemme;maùnfecemiccaciòchìera ghjustuàl'ochjidiuSignore,cum'èDavid,usobabbu
2Perchèelluhàcamminatupereviediirèd'Israele,èhà ancufattuimaginedimetallofusuperBaalim
3Inoltre,brusgiòincensuinavallediufiglioludiHinnom, èbrusgiòisofiglioliinufocu,secondul'abominazionidii paganichìuSignoreaviascacciatudavantiàifiglioli d'Israele
4Hàancusacrificatuèbrusgiatuincensuinilochialti,è nantuàecolline,èsottuàogniarburuverde
5Dunque,uSignore,usoDiu,ucunsegnainmanuàurè diSiria;èl'anucolpitu,èneanupurtatuunagrandefolladi prigiuneri,èianupurtatiàDamascuÈhèstatuancu cunsegnatuinmanuàurèd'Israele,chìl'hàcolpitucùuna grandestrage.
6PerchèPekah,figlioludiRemalia,hàtombuinGhjuda centuvintimilaomiinunghjornu,chìeranututtiomi valorosi;perchèavianuabbandunatuuSignoreDiudiiso babbi
7ÈZicri,unomuputented'Efraim,hàtombuMaaseia, figlioludiurè,èAzrikam,guvernatorediacasa,èElkana, chìerausecondudopuàurè
8Èifigliolid'Israeleanupurtatuprigiuneridiisofratelli duiecentumila,donne,figliolièfigliole,èanuancu pigliatuassaibottinodaelli,èl'anupurtatuinSamaria
9MacieraquìunprufetadiuSignore,chjamatuOded;è surtìdavantiàl'armatachìeraghjuntainSamaria,èdisseà elli:Eccu,perchèuSignoreDiudiivostribabbierain zergacontr'àGhjuda,lihàmessiinmanuvostra,èliavete tombicùunafuriachìghjunghjefinuàucelu
10Èavàaveteintenzioneditenesottumessiifigliolidi GhjudaèdiGhjerusalemmeperschiavièschiavepervoi; maùncisòmiccacunvoi,ancucunvoi,peccaticontr'àu Signore,uvostruDiu?
11Avàdunqueascoltatemi,èrestituiteiprigiunerichì avetefattuprigiuneridiivostrifratelli;perchèl'iraardente diuSignorehèsopraàvoi
12Alloracertidiicapidiifigliolid'Efraim,Azaria, figlioludiGhjuhanan,Berechia,figlioludiMesillemot, Ezechia,figlioludiShallum,èAmasa,figlioludiHadlai,si sòalzaticontruàquellichìvenianudaaguerra, 13Èlidisse:Ùnpurtaretemiccaiprigiuneriquì;perchè, mentreavemudigiàoffesucontr'àuSignore,voivulete aghjunghjedipiùàinostripeccatièàanostra trasgressione;perchèanostratrasgressionehègrande,èci hèunacòlleraferocecontr'àIsraele
14Cusìl'omiarmatilasciaruiprigiunerièubottino davantiàiprincipièàtuttaacungregazione
15Èl'omichìeranustatimintuvatipernomesisòalzati,è anupigliatuiprigiuneri,ècùubottinoanuvestitututti quellichìeranunuditràelli,èlianuvestiti,èlianucalzati, èlianudatudamanghjàèdabeie,èlianuunti,èanu purtatututtiidebulidiellinantuàl'asini,èlianupurtatià Ghjericho,acitàdiepalme,àisofratelli;dopusòvultati inSamaria
16Àquellutempu,urèAchazmandòmissaghjiàirè d'Assiriaperaiutallu
17Perchèl'Edomitieranughjuntitornaèavianuscunfittu Ghjuda,èavianupurtatuprigiuneri.
18IFilisteiavianuancuinvadituecitàdiabassaregioneè diusududiGhjuda,èavianupigliatuBet-Shemesh,Aialon, Ghederot,Sococùisopaesi,Timnacùisopaesi,èancu Gimzoèisopaesi;ècistavanu
19PerchèuSignorehàumiliatuGhjudaperviadiAchaz, rèd'Israele;perchèelluhàfattuGhjudaspogliatu,èhà trasgreditugravementecontr'àuSignore
20ÈTilgathpilneser,rèd'Assiria,ghjunseàellu,èumesse indifficultà,maùnurinfurzòmicca.
21PerchèAchazhàpigliatuunapartedaacasadiu Signore,èdaacasadiurè,èdiiprincipi,èl'hàdataàurè d'Assiria;maùnl'hàmiccaaiutatu.
22Èinutempudiasoangustia,hàancudipiùtrasgreditu contr'àuSignore:questuhèquellurèAchaz
23PerchèhàfattusacrifiziiàidiidiDamascu,chìl'avianu colpitu;èdisse:PerchèidiidiirèdiSirialiaiutanu, dunquelifaraghjusacrifizii,affinchìmipossinuaiutàMa sòstatiasoruina,èquelladituttuIsraele.
24ÈAchazhàriunitul'uggettidiacasadiDiu,hàtagliatu inpezzil'uggettidiacasadiDiu,hàchjusueportedia casadiuSignore,èhàfattualtariinognianguludi Ghjerusalemme
25ÈinognicitàdiGhjudafecealtilochiperbrusgià incensuàaltridii,èpruvucòàcòllerauSignoreDiudiiso babbi
26Avàurestudiisoattièditutteesovie,uprimuè l'ultimu,eccu,sòscrittiinulibrudiirèdiGhjudaè d'Israele
27ÈAchazsiaddurmintìcùisobabbi,èl'anuintarratuin acità,inGhjerusalemme;maùnl'anumiccapurtatuini sepulcridiirèd'Israele;èEzechia,usofigliolu,regnòin locusoiu
CAPITULU29
1Ezechiacuminciòàregnàquanduaviavinticinqueanni,è regnòvintinoveanniinGhjerusalemmeUnomediaso mammaeraAbija,figlioladiZaccaria.
2Èfececiòchìeraghjustuàl'ochjidiuSignore,secondu tuttuciòchìaviafattuusobabbuDavid
3Inuprimuannudiusoregnu,inuprimumese,aprìe portediacasadiuSignore,èeriparò.
4ÈfeceentreipretièiLeviti,èliriunìinastrada orientale,
5Èdisseàelli:Ascoltatemi,Leviti,santificateviavà,è santificateacasadiuSignoreDiudiivostribabbi,è cacciateforal'impuritàdaulocusantu
6Perchèinostribabbianutrasgreditu,èanufattuciòchì eramaleàl'ochjidiuSignore,unostruDiu,èl'anu abbandunatu,èanuvultatuafacciadaadimoradiu Signore,èanuvultatuuspinu
7Anuancuchjosueportediuporticu,èanuspintue lampade,èùnanumiccabrusgiatuincensunèoffertu offertebrusgiateinulocusantuàuDiud'Israele
8Perquessa,l'iradiuSignorehèstatacontr'àGhjudaè Ghjerusalemme,èlihàlasciatiàuprublemu,àustuporeè àufischiu,cum'èvovedetecùivostriochji
9Perchè,eccu,inostribabbisòcascatiperaspada,èi nostrifigliolièenostrefiglioleèenostremoglisòin cattivitàperviadiquestu
10AvàhèinumocoredifàunpattucùuSignoreDiu d'Israele,affinchìasofuriaardentesialluntanidanoi.
11Figliolimei,ùnsiatemiccatrascuratiavà,perchèu Signorevihàsceltuperstàdavantiàellu,perservelu,è perservelu,èperbrusgiàincensu.
12AlloraiLevitisisòalzati,Mahath,figliolud'Amasai,è Joel,figliolud'Azaria,diifigliolidiiKehatiti;èdii figliolidiMerari,Kish,figliolud'Abdi,èAzaria,figlioludi Jehalelel;èdiiGersoniti;Joah,figlioludiZimma,èEden, figlioludiJoah
13Èdiifigliolid'Elisafan:SimrièJeiel;èdiifiglioli d'Asaf:ZaccariaèMattania
14ÈdiifigliolidiHeman:JehielèShimei;èdiifigliolidi Jeduthun:ShemaiaèUzziel.
15Èanuriunituisofratelli,èsisòsantificati,èsòghjunti, seconduucumandamentudiurè,pereparollediuSignore, perpurificàacasadiuSignore.
16ÈipretiintrinuinaparteinternadiacasadiuSignore, perpurificàla,èpurtonuforatuttal'impuritàch'ellianu trovuinutempiudiuSignoreinucurtilediacasadiu SignoreÈiLevitiapiglionu,perpurtallaforainutorrente Cedron
17Avàcuminciaruuprimughjornudiuprimumeseà santificà,èl'ottavughjornudiumeseghjunsenuàuporticu diuSignore:cusìsantificavanuacasadiuSignoreinottu ghjorni;èusedicesimughjornudiuprimumesefinì.
18AllorasòandatidaEzechia,urè,èanudettu:Avemu purificatututtaacasadiuSignore,èl'altaredil'olocausti, cùtuttiisovasi,èatavoladiupanediapresentazione,cù tuttiisovasi
19Inoltre,tuttiivasichìurèAchazhàghjittatuduranteu soregnuperviadiasotrasgressione,l'avemupreparatiè santificati,èeccu,sòdavantiàl'altarediuSignore
20AlloraEzechia,urè,sialzòdibon'ora,riunìicapidia citàècullòinacasadiuSignore
21Èpurtonusettetori,settemontoni,setteagnellièsette capri,cum'èoffertaperupeccatuperuregnu,peru santuariuèperGhjudaÈurdinòàisacerdoti,figlioli d'Aaron,dioffrelinantuàl'altarediuSignore
22Cusìanutombuitori,èipretianuricevutuusangue,è l'anuspruzzatunantuàl'altare;inlistessumodu,quandu avianutombuimontoni,anuspruzzatuusanguenantuà
l'altare:anutombuancul'agnelli,èanuspruzzatuusangue nantuàl'altare.
23Èpurtonuicapriperusacrifiziuperupeccatudavantià urèèàl'assemblea,ècipusonuemanisopra.
24Èipretil'anuuccisi,èanufatturicunciliazionecùuso sanguenantuàl'altare,perfàunaespiazionepertuttu Israele:perchèurèaviaurdinatuchìl'offertabrusgiataè l'offertaperupeccatufussinufattepertuttuIsraele.
25ÈelluhàmessuiLevitiinacasadiuSignorecù cembali,cùsalteriècùarpe,seconduucumandamentudi David,èdiGad,uveggentediurè,èdiNathan,uprufeta; perchècusìeraucumandamentudiuSignorepermezudii soprufeti.
26ÈiLevitisisòfermaticùl'istrumentidiDavid,èipreti cùetrombe
27Ezechiahàurdinatud'offrel'olocaustunantuàl'altare.È quandul'olocaustuhàcuminciatu,ucantudiuSignorehà cuminciatuancucùetrombeècùl'istrumentiurdinatida David,rèd'Israele.
28Ètuttaacungregaziones'adurò,èicantoricantaru,èi trombettierisunaru:ètuttuquècuntinuòfinuàchìl'offerta brusgiatafussifinita.
29Èquanduebbenufinitud'offre,urèètuttiquellichì eranuprisenticunellus'inchinarunuèsiprosternaru
30Ezechia,urè,èiprincipiurdinonuàiLevitidicantà lodeàuSignorecùeparollediDavidèdiAsaf,uveggente Cantavanulodecùallegria,siinchinavanuèsiprostravanu
31Ezechiarisposealloraèdisse:Avàvisitecunsacratiàu Signore,avvicinatevièpurtatesacrificièoffertedi ringraziamentuinacasadiuSignoreÈacungregazione purtòsacrificièoffertediringraziamentu;ètuttiquellichì eranudicoreliberu,olocausti
32Èunumerudil'offertebrusgiate,chìacungregazione hàpurtatu,erasettantatori,centumontonièduiecentu agnelli:tuttiquestieranuperun'offertabrusgiataàu Signore
33Èecosecunsacrateeranuseicentuboiètrèmilapecure.
34Maipretieranutroppupochi,cusìch'elliùnpudianu miccascuoiàtuttil'offertebrusgiate;dunqueisofratelli,i Leviti,liaiutavanu,finuàchìutravagliufussifinitu,èfinu àchìl'altripretisifussinusantificati;perchèiLevitieranu piùrettidicorepersantificassichèipreti
35Èdinòl'olocaustieranuinabbundanza,cùugrassudi l'oblazionidipace,èl'oblazionidilibazioneperogni olocaustuCusìuserviziudiacasadiuSignorehèstatu messuinordine.
36Ezechiasirallegrò,ètuttuupopulu,chìDiuavia preparatuupopulu;perchèacosaerastatafattadicolpu.
CAPITULU30
1EzechiamandòmissaghjiàtuttuIsraeleèàGhjuda,è scrisseanculettereàEfraimèManasse,affinchìvenissinu àacasadiuSignoreinGhjerusalemme,percelebràa PasquaàuSignoreDiud'Israele
2Perchèurèaviapigliatucunsigliu,èisoprincipi,ètutta acungregazioneinGhjerusalemme,dicelebràaPasquau secondumese
3Perchèùnpudianumiccacelebralluinquellutempu, perchèipretiùns'eranumiccasantificatiabbastanza,èu populuùns'eramiccariunituinGhjerusalemme
4Èacosapiacqueàurèèàtuttaacungregazione
5Cusìanustabilituundecretuperfàunapruclamazionein tuttuIsraele,daBeerShebafinuàDan,chìdevenuveneà celebràaPasquaàuSignoreDiud'Israelein Ghjerusalemme;perchèùnl'avianumiccafattadapoitantu tempucum'èerascrittu.
6Cusìimissaghjiandavanucùeletterediurèèdiiso principiintuttuIsraeleèinGhjuda,secondul'ordinediurè, dicendu:Figlid'Israele,vultateàuSignoreDiu d'Abrahamu,d'Isaccuèd'Israele,èelluvulterààurestudi voi,chìsòscappatidaamanudiirèd'Assiria
7Èùnsiatemiccacum'èivostribabbiècum'èivostri fratelli,chìanutrasgressuuSignoreDiudiisobabbi,chì perquessalihàabbandunatiàadesolazione,cum'èvo vede
8Avàùnsiatemiccadicolluduru,cum'èivostribabbi,ma arrendeteviàuSignore,èintrateinusosantuariu,ch'ellu hàsantificatupersempre;èserviteuSignore,uvostruDiu, affinchìaferociadiasoirasialluntanidavoi
9Perchès'èvovultateàuSignore,ivostrifratellièivostri figliolitruveranucumpassionedavantiàquellichìi portanuprigiuneri,ètorneranuinquestupaese;perchèu Signore,uvostruDiu,hègraziosuèmisericordioso,èùnvi vulteràafaccia,s'èvovultateàellu
10Cusìimissaghjipassavanudicitàincitàperupaese d'EfraimèdiManassefinuàZabulon;masineridevanuè siburlavanu
11Eppuruparechjid'Aser,diManasseèdiZabulonsi umiliarono,èghjunseroàGhjerusalemme.
12AncuinGhjudaamanudiDiueradidàliuncoreperfà ucumandamentudiurèèdiiprincipi,peraparolladiu Signore.
13ÈsiriunìinGhjerusalemmeunagrandeghjenteper celebràafestadiipanisenzalievituinusecondumese, unaassaigrandecungregazione.
14Èsisòalzatièanucacciatul'altarichìeranuin Ghjerusalemme,èanucacciatututtil'altariperl'incensu,è lianughjittatiinutorrentediCedron.
15PoianuimmolatuaPasquauquattordicesimughjornu diusecondumese;èisacerdotièiLevitisisòvergugnati, èsisòsantificati,èanupurtatul'offertebrusgiateinacasa diuSignore
16Èsisòfermatiinusopostuseconduasousanza, secondualegediMosè,l'omudiDiu:ipretianuspruzzatu usangue,ch'ellianuricevutudaamanudiiLeviti
17Perchècieranuparechjiinacungregazionechìùneranu miccasantificati;dunqueiLevitiavianul'incaricuditumbà ipasqualipertuttiquellichìùneranumiccapuri,per santificalliàuSignore.
18Perchèunamansadipersone,ancuparechjid'Efraim,è diManasse,d'IssacarèdiZabulon,ùns'eranumicca purificati,eppuruanumanghjatuaPasquaaltrimentichè ciòchìerascrittu.MaEzechiahàpricatuperelli,dicendu: ChìubonSignoreperdoniàtuttiquellichì
19ChìpreparausocorepercircàDiu,uSignoreDiudii sobabbi,ancus'elluùnhèmiccapurificatusecondua purificazionediusantuariu
20ÈuSignoreascoltòEzechia,èguarìupopulu.
21Èifigliolid'IsraelechìeranuprisentiinGhjerusalemme anucelebratuafestadiipanisenzalievitusetteghjornicù grandegioia;èiLevitièisacerdotilodavanuuSignore ghjornuperghjornu,cantenducùstrumentifortiàu Signore
22EzechiaparlòcunfortantementeàtuttiiLevitichì insignavanuabonacunniscenzadiuSignore;èmanghjaru duranteafestasetteghjorni,offrenduoffertedipace,è facenducunfessioneàuSignoreDiudiisobabbi.
23Ètuttal'assembleahàpigliatucunsigliudicelebràaltri setteghjorni:èanucelebratualtrisetteghjornicùallegria
24Ezechia,rèdiGhjuda,hàdatuàacungregazionemille torièsettemilapecure;èiprincipianudatuàa cungregazionemilletorièdecemilapecure;èungran numerudisacerdotisisòsantificati
25ÈtuttaacungregazionediGhjuda,cùipretièiLeviti,è tuttaacungregazionechìerasurtitadaIsraele,èistranieri chìeranusurtitidaaterrad'Israele,èchìstavanuinGhjuda, sisòrallegrati
26CihèstatadunqueunagrandegioiainGhjerusalemme, perchèdapoiutempudiSalomone,figlioludiDavid,rè d'Israele,ùncin'erastatunundadisimilein Ghjerusalemme
27Alloraisacerdoti,iLeviti,sisòalzatièanubenedettuu populu;èasovocehèstataintesa,èasopreghierahè ghjuntafinuàasosantadimora,finuàucelu
CAPITULU31
1Quandututtuquèhèstatufinitu,tuttil'Israelitichìeranu prisentisòandatiinecitàdiGhjuda,èanurottul'imagine inpezzi,èanutagliatuiboschi,èanudistruttul'altilochiè l'altaridatuttuGhjudaèBeniaminu,ancuinEfraimè Manasse,finuàch'ellil'anucumpletamentedistruttitutti Alloratuttiifigliolid'Israelesòvultati,ognunuàaso pussessu,inesocità.
2EzechiahàstabilituigruppidiipretièdiiLeviti seconduisogruppi,ognunuseconduusoserviziu,ipretiè iLevitiperl'olocaustièperl'oblazionidipace,perserve, perringraziareèperlodààeportedietendediuSignore 3Hàancustabilituapartediurèdiasosustanzaper l'offertebrusgiate,valeàdì,perl'offertebrusgiatedia mattinaèdiasera,èl'offertebrusgiateperisabbati,èpere lunenove,èperefestefisse,cum'èhèscrittuinalegediu Signore.
4Inoltre,hàurdinatuàupopuluchìstavain GhjerusalemmedidàapartediipretièdiiLeviti,affinchì fussinuincuraghjitiinalegediuSignore.
5Èappenaucumandamentuhèstatuspartu,ifiglioli d'Israeleanupurtatuinabbundanzaeprimiziediugranu, diuvinuèdil'oliu,diumeleèdituttiifruttidiucampu;è anupurtatuadecimaditutteecoseinabbundanza 6Èperciòchìriguardaifigliolid'IsraeleèdiGhjuda,chì stavanuinecitàdiGhjuda,anuancupurtatuadecimadii boièdiepecure,èadecimadiecosesantechìeranustate cunsacrateàuSignore,usoDiu,èl'anumesseinmucchi
7Àuterzumesecuminciaruàponeefundazionidii mucchi,èlifinìuàusettimumese
8ÈquanduEzechiaèiprincipisòghjuntièanuvistui mucchi,anubenedettuuSignoreèusopopuluIsraele 9EzechiahàdunqueinterrugatuipretièiLevitià propositudiimucchi.
10ÈAzaria,ucapusacerdotediacasadiZadok,lirispose èdisse:Dapoichìupopuluhàcuminciatuàpurtàl'offerte inacasadiuSignore,avemumanghjatuabbastanza,ène avemulasciatuassai;perchèuSignorehàbenedettuuso populu;èciòchìhèrestatuhèstagranderiserva
11Ezechiahàurdinatudipreparàcamereinacasadiu Signore;èl'anupreparate, 12Èpurtòl'offerte,edecimeèecosecunsacratecunfede: Cononia,uLevita,eraucapu,èSimei,usofratellu,erau secondu.
13ÈJehiel,èAzzia,èNahat,èAsael,èJerimot,èJozabad, èEliel,èIsmachia,èMahath,èBenaia,eranusurveglianti sottuàamanudiCononiaèdiShimei,usofratellu,per ordinediEzechia,urè,èd'Azaria,ucapudiacasadiDiu
14ÈKore,figliolud'Imna,uLevita,upurtiereversul'est, erasopraàl'offertevuluntariediDiu,perdistribuisce l'oblazionidiuSignoreèecosepiùsante
15ÈaccantuàellucieranuEden,èMiniamin,èGhjosuè, èSemaia,Amaria,èSecania,inecitàdiipreti,inuso uffiziustabilitu,perdààisofratelliperclassi,tantuài grandichèàipicculi:
16Oltreàasogenealogiadiimasci,datrèanniinsù,finu àognunuchìentrainacasadiuSignore,asoparte quotidianaperusoserviziuinisoincarichiseconduiso gruppi;
17Siaàagenealogiadiipretiseconduacasadiisobabbi, siaàiLevitidavintianniinsù,seconduisoincarichi seconduisogruppi;
18Èàagenealogiadituttiisopicculi,esomogli,iso figliolièesofigliole,pertuttaacungregazione:perchèin usouffiziustabilitusisòsantificatiinsantità:
19Èancudiifigliolid'Aaron,ipreti,chìeranuinicampi diisobborghidiesocità,inognicità,l'omichìeranustati espressipernome,perdàporzioniàtuttiimascitràipreti, èàtuttiquellichìeranustaticuntatipergenealogietrài Leviti.
20CusìfeceEzechiaintuttuGhjuda,èfececiòchìera bonu,ghjustuèverudavantiàuSignore,usoDiu 21Èinognitravagliuch'elluhàcuminciatuinuserviziudi acasadiDiu,èinalege,èinicumandamenti,percircàu soDiu,l'hàfattucuntuttuusocore,èhàprosperatu
CAPITULU32
1Dopuàstecose,èàasostallazione,Sennacherib,rè d'Assiria,ghjunse,èintrìinGhjuda,èaccampòsicontr'àe citàfurtificate,èpensòdicunquistàleperellustessu 2QuanduEzechiavidechìSennacheriberaghjuntu,è ch'elluaviadecisudicumbattecontr'àGhjerusalemme, 3Pigliòcunsigliucùisoprincipièisoomiputentiper chjudel'acquediefuntanechìeranuforadiacità:è l'aiuttaru
4Cusìsiriunìunagrandeghjente,chìchjusetuttee funtane,èuruscelluchìscorriapermezudiupaese, dicendu:Perchèirèd'Assiriadevenuveneètruvàassai acqua?
5Sirinfurzòdinù,ècustruìtuttuumuruchìerarottu,è l'alzòfinuàetorri,èunaltrumurufora,èriparòMilloina citàdiDavid,èfecefrecceèscudiinabbondanza
6Èelluhàstabilitucapitanidiguerrasopraàupopulu,èli hàriunitiintornuàelluinapiazzadiaportadiacità,èhà parlatucunelliinmoducunfortante,dicendu:
7Siatefortiècuraghjosi,ùnabbiatepauraèùnviscurdate miccadiurèd'Assiria,nèdituttaamultitùdinechìhècun ellu:perchècin'hèdipiùcunnoichècunellu.
8Cunelluhèunbracciudicarne;macunnoihèuSignore, unostruDiu,peraiutàcièpercumbatteenostrebattaglie
Èupopulusihèripusatunantuàeparolled'Ezechia,rèdi Ghjuda.
9Dopuquestu,Sennacherib,rèd'Assiria,mandòiso servitoriàGhjerusalemme(maellustessuassediòLachis,è tuttaasoputenzacunellu)àEzechia,rèdiGhjuda,èà tuttuGhjudachìerainGhjerusalemme,dicendu:
10CusìdiceSennacherib,rèd'Assiria:Inchìavetefiducia, perstàassediatiinGhjerusalemme?
11Ezechiaùnvipersuademiccaàabbandunàviàmoredi fameèdisete,dicendu:USignore,unostruDiu,cilibererà daamanudiurèd'Assiria?
12Ezechiaùnhàmiccaforsecacciatuisoaltilochièiso altari,èhàdatuquest'ordineàGhjudaèàGhjerusalemme: "Viadureretedavantiàunsolualtareècibrusgerete incensu?"
13Ùnsapetemiccaciòch'eiuèimobabbiavemufattuà tuttiipopulidil'altripaesi?Idiidienazionidiquelleterre eranucapacidiliberàesoterredaamomanu?
14Qualecieratràtuttiidiidiquellenazionichìimo babbianucumpletamentedistruttu,chìpuderialiberàuso populudaamomanu,affinchìuvostruDiuvipudessi liberàdaamomanu?
15Avàdunque,ùnlasciatemiccachìEzechiaviinganni,è ùnvipersuadamiccainquestumodu,èùnlicreditemicca; perchènisundiudialcunanazioneoregnuhèstatucapace diliberàusopopuludaamomanu,èdaamanudiimo babbi:quantumenuuvostruDiuvilibereràdaamomanu?
16ÈisoservitoriparlavanuancudipiùcontruàuSignore Diu,ècontruàusoservitoreEzechia
17ScrisseanculettereperinsultàuSignoreDiud'Israele,è perparlàcontruàellu,dicendu:Cum'èidiidienazioni d'altripaesiùnanumiccaliberatuusopopuludaamo manu,cusìuDiud'Ezechiaùnlibereràmiccausopopulu daamomanu.
18Tandugridavanuàvocealta,inlinguaebrea,àupopulu diGhjerusalemmechìeranantuàumuru,perspaventalliè perdisturballi,affinchìpigliessinuacità.
19ÈparlavanucontruàuDiudiGhjerusalemme,cum'è contruàidiidiupopuludiaterra,chìeranuoperadie manidil'omu.
20ÈperquestacausaEzechia,urè,èuprufetaIsaia, figliolud'Amoz,pricavanuègridavanuàucelu
21ÈuSignoremandòunanghjulu,chìtagliòforatutti l'omivalentièvalorosi,èicapièicapitaniinucampudiu rèd'AssiriaCusìvultòcùvergognainusopaeseÈ quandufùintrutuinacasadiusodiu,quellichìsòsurtiti daesoviscerel'ucciseroquìcùaspada
22CusìuSignorehàsalvatuEzechiaèl'abitantidi GhjerusalemmedaamanudiSennacherib,rèd'Assiria,è daamanudituttil'altri,èlihàguidatidaogniparte
23ÈparechjipurtonurigaliàuSignoreinGhjerusalemme, èrigaliàEzechia,rèdiGhjuda;cusìch'elluhèstatu magnificatuàl'ochjiditutteenazionidatanduinpoi
24Inquellighjorni,Ezechiafùmalatuàmorte,èpricòu Signore;èelluliparlò,èlideteunsegnu
25MaEzechiaùnhàmiccaresuseconduubenefiziufattu àellu;perchèusocores'hèalzatu;dunquecihèstataira contr'àellu,ècontr'àGhjudaèGhjerusalemme 26EppuruEzechias'hèumiliatuperviadil'orgogliudiu socore,elluèl'abitantidiGhjerusalemme,affinchìl'iradi uSignoreùnsiamiccaghjuntasopraàellidurantei ghjornid'Ezechia
27Ezechiaaviaassairicchezzeèonore;sifecetesori d'argentu,d'oru,dipietrepreziose,dispezie,discudièdi ognisortadighjuvellipreziosi
28Magazzinidinùperupruduzzionedigranu,vinuèoliu; èstalleperognisortad'animali,èstalleperegreggi.
29Inoltre,sicustruìcità,èpussessidigreggièarmentiin abbundanza,perchèDiuliaviadatuassairicchezza
30QuestuEzechiahàancuchjusuucorsusuperioredi l'acquadiGihon,èl'hàpurtatudrittufinuàulatu occidentalediacitàdiDavidÈEzechiahàprosperatuin tutteesoopere
31Eppuru,inl'affaridil'ambasciadoridiiprincipidi Babilonia,chìl'anumandatuperdumandàinfurmazioni nantuàumiraculuchìerastatufattuinupaese,Diul'hà abbandunatu,perpruvallu,affinchìellupudessisapètuttu ciòchìerainusocore.
32Avàurestudil'attid'Ezechia,èasobontà,eccu,sò scrittiinavisioned'Isaia,uprufeta,figliolud'Amoz,èinu librudiirèdiGhjudaèd'Israele.
33Ezechiasiaddurmintìcùisobabbi,èl'anuintarratuinu piùaltudiisepulcridiifigliolidiDavid;ètuttuGhjudaè l'abitantidiGhjerusalemmelianufattuonoreàasomorte. ÈManasse,usofigliolu,hàregnatuinlocusoiu
CAPITULU33
1Manasseaviadodicianniquanducuminciòàregnà,è regnòcinquantacinqueanniinGhjerusalemme.
2Mafececiòchìeramaleàl'ochjidiuSignore,cum'è l'abominazionidiipaganichìuSignoreaviacacciatu davantiàifigliolid'Israele.
3Perchèricustruìl'altilochichìEzechia,usobabbu,avia demolitu,èeressealtariperBaalim,èfeceboschi,èadurò tuttal'armatadiucelu,èliserviò.
4CustruìdinùaltariinacasadiuSignore,diaqualeu Signoreaviadettu:InGhjerusalemmeumonomeseràper sempre.
5Ècustruìaltaripertuttal'armatadiuceluiniduicortili diacasadiuSignore
6Èfecepassàisofiglioliperufocuinavallediufigliolu diHinnom;osservòancuitempi,èusòincantesimi,èusòa stregoneria,ètrattòcùunspiritudievocazione,ècùi maghi:feceassaimaleàl'ochjidiuSignore,per pruvucalluàcòllera
7Èelluhàmessuunaimaginesculpita,l'idoluch'elluavia fattu,inacasadiDiu,diaqualeDiuaviadettuàDavidèà Salomone,usofigliolu:Inquestacasa,èin Ghjerusalemme,chìaghjusceltutràtutteetribùd'Israele, metteraghjuumonomepersempre
8Èùncaccieraghjupiùupeded'Israeledaaterrach'aghju assignataàivostribabbi;affinchìsianuattentiàfàtuttu ciòch'aghjuurdinatuàelli,secondututtaalege,istatutiè l'ordinanzepermanudiMosè
9CusìManassehàfattusbagliàGhjudaèl'abitantidi Ghjerusalemme,èàfàpeghjuchèipagani,chìuSignore aviadistruttudavantiàifigliolid'Israele
10ÈuSignorehàparlatuàManasseèàusopopulu;ma ùnanumiccavulsutuascultà
11Dunque,uSignorehàpurtatucontruàelliicapitanidi l'armatadiurèd'Assiria,chìanupigliatuManassetràe spine,èl'anuligatucùcatene,èl'anupurtatuinBabilonia
12Èquanduerainl'afflizione,supplicòuSignore,uso Diu,ès'umilòassaidavantiàuDiudiisobabbi, 13Èupricò;èellufùsupplicatudaellu,èintesuaso supplicazione,èupurtòtornainGhjerusalemmeinuso regnu.AlloraManassehsapiachìuSignoreeraellustessu Diu
14Dopuàquestu,custruìunmuruforadiacitàdiDavid,à punentediGihon,inavalle,finuàl'entratadiaportadii pesci,circundòl'Ofel,l'alzòàunaaltezzaassaigrande,è pusòcapitanidiguerraintutteecitàfortificatediGhjuda 15Èhàcacciatuidiistranieri,èl'idoludaacasadiu Signore,ètuttil'altarich'elluaviacustruituinumontedia casadiuSignore,èinGhjerusalemme,èlihàcacciatifora diacità
16Èriparòl'altarediuSignore,ècisacrificòoffertedi paceèoffertediringraziamentu,èurdinòàGhjudadiserve uSignoreDiud'Israele
17Eppuruupopulucuntinuavaàfàsacrifiziiinilochialti, masoluàuSignore,usoDiu.
18Avàurestudil'attidiManasse,èasopreghieraàuso Diu,èeparollediiveggentichìlianuparlatuinnomediu SignoreDiud'Israele,eccu,sòscrittiinulibrudiirè d'Israele
19Asopreghieradinù,ècumuDiuhèstatuesaudituda ellu,ètuttiisopeccati,èasotrasgressione,èilochi induvehàcustruitualtilochi,èhàstallatuboschièimagine sculpite,primach'ellufussiumiliatu:eccu,sòscrittitrài dettidiiveggenti.
20CusìManassesiaddurmintìcùisobabbi,èl'anu intarratuinasocasa;èAmon,usofigliolu,regnòinlocu soiu.
21Amonaviavintiduianniquanducuminciòàregnà,è regnòduianniinGhjerusalemme
22Maellufececiòchìeramaleàl'ochjidiuSignore, cum'èManasseh,usobabbu;perchèAmonsacrificòàtutte l'imaginesculpitechìManasseh,usobabbu,aviafatte,èli servia;
23Èùns'umiliòmiccadavantiàuSignore,cum'è Manasseh,usobabbu,s'eraumiliatu;maAmoncuntinuòà trasgredi.
24Èisoservitoricuspironucontruàellu,èl'ucciseroina sopropriacasa
25Maupopuludiupaesehàtombututtiquellichìavianu cuspiratucontruàurèAmon;èupopuludiupaesehà fatturèGhjosia,usofigliolu,inusopostu
CAPITULU34
1Ghjosiaaviaottuanniquanducuminciòàregnà,èregnò inGhjerusalemmetrentunuanni
2Èfececiòchìeraghjustuàl'ochjidiuSignore,èmarchjò pereviediDavid,usobabbu,èùnsisviònèàdirittanèà manca
3Perchèinl'ottavuannudiusoregnu,mentreerasempre ghjovanu,cuminciòàcircàuDiudiDavid,usobabbu;èin udodecesimuannucuminciòàpurificàGhjudaè Ghjerusalemmedailochialti,èdal'asteri,èdal'imagine sculpite,èdal'imaginefuse
4Èdemolianul'altaridiBaalinasopresenza;ètagliò l'imaginechìeranusopraàelle;èruppeinpezziiboschi, l'imaginesculpiteèl'imaginedifusione,èneridussea
2Cronache
polvere,èasparsenantuàetombediquellichìavianu offertusacrifizii.
5Èbrusgiòl'ossediipretinantuàisoaltari,èpurificò GhjudaèGhjerusalemme.
6ÈcusìfeceinecitàdiManasse,èEfraim,èSimeone, finuàNeftali,cùesozappetutt'intornu
7Èquanduebbedistruttul'altarièiboschi,èebberidottu inpolverel'imaginesculpite,èebbetagliatututtil'idoliin tuttaaterrad'Israele,vultòinGhjerusalemme
8Avà,inudiciottesimuannudiusoregnu,dopuavè purificatuupaeseèacasa,mandòSafan,figliolud'Azalia, Maaseia,guvernatorediacità,èJoah,figlioludiJoachaz, ucancelliere,àriparàacasadiuSignore,usoDiu.
9Èquand'ellighjunsenuàHilkia,usummusacerdote, cunsignòisoldichìeranustatipurtatiinacasadiDiu,chìi Levitichìguardavanueporteavianuraccoltudaamanudi ManasseèEfraim,èdatuttuurestud'Israele,èdatuttu GhjudaèBeniaminu;èvultonuinGhjerusalemme
10Èumettenuinmanuàl'operaichìavianuasurveglianza diacasadiuSignore,èudavanuàl'operaichì travagliavanuinacasadiuSignore,perriparàèmigliuràa casa:
11Ancuàl'artigianièàicustruttoriudetenu,percumprà petretagliateèlegnuperigiunti,èperpavimentàecase chìirèdiGhjudaavianudistruttu.
12Èl'omifacianuutravagliucunfede:èisosurveglianti eranuJahathèObadia,iLeviti,diifigliolidiMerari;è ZaccariaèMeshullam,diifigliolidiiKehatiti,permettelu inavanti;èaltridiiLeviti,tuttiquellichìpudianuaduprà strumentidimusica
13Eranuancusopraàipurtatoridipesi,èeranu survegliantidituttiquellichìfacianuutravagliuinogni tipudiserviziu;ètràiLeviticieranuscribi,èufficiali,è purtinieri.
14Èquanduanupurtatuforaisoldichìeranustatipurtati inacasadiuSignore,upreteHilkiahàtrovuunlibrudia legediuSignoredatadaMosè.
15ÈHilkiarisposeèdisseàSafan,uscriba:«Aghjutrovu ulibrudialegeinacasadiuSignore»ÈHilkiadiedeu libruàSafan.
16ÈSafanpurtòulibruàurè,èlipurtòarisposta, dicendu:Tuttuciòchìhèstatuincaricatudiitoservitori, l'anufattu.
17Èanuriunituisoldichìsòstatitruvatiinacasadiu Signore,èl'anudatuinmanuàisorvegliantièinmanuà l'operai.
18AlloraSafan,uscriba,disseàurè:«UpreteHilkiam'hà datuunlibru.»ÈSafanulessedavantiàurè.
19Èaccaddechì,quanduurèebbeintesueparolledia lege,sistrappòivestiti
20Èurèhàdatust'ordineàHilkia,èàAchikam,figliolu diSafan,èàAbdon,figlioludiMica,èàSafan,uscriba,è àAsaia,servitorediurè,dicendu:
21Andate,dumandateàuSignorepermèèperquellichì sòrimastiinIsraeleèinGhjuda,àpropositudieparolledi ulibruchìhèstatutrovu;perchègrandehèl'iradiu Signorechìhèstataversatanantuànoi,perchèinostri babbiùnanumiccaosservatuaparolladiuSignore,perfà secondututtuciòchìhèscrittuinquestulibru
22ÈHilkia,èquellichìurèavianuminatu,andonuda Hulda,aprufetessa,mogliadiShallum,figlioludiTikvath,
figlioludiHasrah,guardianudiuvestiariu(avàellastava inGhjerusalemme,inucullegiu),èliparlavanucusì.
23Èellarisposeàelli:CusìdiceuSignore,Diud'Israele: Diteàl'omuchìvihàmandatuàmè,
24CusìdiceuSignore:Eccu,faraghjuveneumale annantuàquestulocu,èannantuàisoabitanti,tuttee maledizionichìsòscritteinulibruch'ellianulettudavanti àurèdiGhjuda:
25Perchèm'anuabbandunatu,èanubrusgiatuincensuà altridii,perpruvucàmiàcòlleracùtuttel'operedieso mani;dunqueamocòlleraseràversataannantuàquestu locu,èùnseràspenta
26Èquant'àurèdiGhjuda,chìvihàmandatuàcunsultàu Signore,cusìlidicerete:CusìdiceuSignoreDiud'Israeleà propositudieparollechìaveteintesu:
27Perchèutocoreerateneru,ètisìumiliatudavantiàDiu, quanduhaiintesuesoparollecontr'àstulocu,ècontr'àiso abitanti,ètisìumiliatudavantiàmè,èhaistrappatuito vestiti,èhaipienghjutudavantiàmè;ancueiut'aghju intesu,diceuSignore
28Eccu,tiriuniraghjucùitobabbi,èsarairiunituinato tombainpace,èitoochjiùnvideranumiccatuttuumale chìfaraghjuvenenantuàquestulocu,ènantuàiso abitantiCusìanupurtatuaparollaàurè
29Alloraurèmandòàriuniscetuttil'anzianidiGhjudaè diGhjerusalemme
30ÈurècullòinacasadiuSignore,ètuttil'omidi Ghjuda,èl'abitantidiGhjerusalemme,èisacerdoti,èi Leviti,ètuttuupopulu,grandeèchjucu;èlesseàl'arechje diellitutteeparollediulibrudil'alleanzachìhèstatu trovuinacasadiuSignore.
31Èurèsifirmòinusopostu,èfeceunpattudavantiàu Signore,permarchjàdopuàuSignore,èperosservàiso cumandamenti,esotistimunianze,èisostatuti,cùtuttuu socore,ècùtuttaasoanima,permetteinpraticaeparolle diupattuchìsòscritteinquestulibru
32Èfecechìtuttiquellichìeranuprisentiin GhjerusalemmeèinBeniaminusiattenianuàquestuÈ l'abitantidiGhjerusalemmefecenusecondul'alleanzadi Diu,uDiudiisobabbi.
33ÈGhjosiahàcacciatututtel'abominazionidatuttii paesichìappartenevanuàifigliolid'Israele,èhàfattuchì tuttiquellichìeranuprisentiinIsraeleservissinu,àserveu Signore,usoDiuÈdurantetuttiisoghjorniùnsisò alluntanatidaseguitàuSignore,uDiudiisobabbi
CAPITULU35
1Inoltre,GhjosiahàcelebratuunaPasquaàuSignorein Ghjerusalemme;èanuimmolatuaPasquau quattordicesimughjornudiuprimumese
2Èhàstabilituipretiinisoincarichi,èlihàincuraghjitià userviziudiacasadiuSignore,
3ÈdisseàiLevitichìinsignavanuàtuttuIsraele,chì eranusantiàuSignore:Mettel'arcasantainacasachì Salomone,figlioludiDavid,rèd'Israele,hàcustruitu;ùn seràmiccaunpesunantuàevostrespalle;serviteavàu Signore,uvostruDiu,èusopopuluIsraele, 4Èpreparateviseconduecasediivostribabbi,secondue vostreclassi,seconduascritturadiDavid,rèd'Israele,è seconduascritturadiSalomone,usofigliolu
5Èstateinulocusantuseconduedivisionidiefamigliedi ibabbidiivostrifratelliupopulu,èdopuadivisionedie famigliediiLeviti
6ImmolatedunqueaPasqua,santificatevièpreparatei vostrifratelli,affinchìfaccianuseconduaparoladiu SignorepermezudiMosè
7ÈGhjosiahàdatuàupopulu,diugregge,agnelliè capretti,tuttuperl'offertediPasqua,pertuttiquellichì eranuprisenti,àunumeruditrentamila,ètrèmilabuoi: questieranudiasussistenzadiurè
8Èisocapianudatuvuluntariamenteàupopulu,àipreti èàiLeviti:Hilkia,ZaccariaèJehiel,capidiacasadiDiu, anudatuàipretiperl'offertediPasquaduiemilaseicentu picculiboviniètrecentubuoi
9Conaniadinù,èSemaiaèNetaneel,isofratelli,è Hashabia,JeielèJozabad,capidiiLeviti,anudatuài LevitiperoffertediPasquacinquemilapicculubestiameè cinquecentubuoi
10Cusìuserviziuhèstatupreparatu,èipretisisòstallati inusopostu,èiLevitiinisogruppi,secondul'ordinediu rè
11ÈanuimmolatuaPasqua,èipretianuspruzzatuu sanguedaesomani,èiLevitil'anuscuoiati
12Èanucacciatul'offertebrusgiate,perpudèdàsecondue divisionidiefamigliediupopulu,peroffreàuSignore, cum'èhèscrittuinulibrudiMosèÈcusìanufattucùiboi
13ÈarrustironuaPasquacùufocusecondul'ordinanza; mal'altreoffertesantelecosseroinvasi,incalderonièin padelle,èlediviserorapidamentetràtuttuupopulu
14Èdopusisòpreparatiperellistessièperisacerdoti, perchèisacerdoti,figliolid'Aaron,eranuoccupatiàoffre offerteolocaustiègrassufinuàanotte;dunqueiLevitisi sòpreparatiperellistessièperisacerdoti,figliolid'Aaron 15Èicantori,figliolid'Asaph,eranuàusopostu,secondu l'ordinediDavid,Asaph,HemanèJeduthun,uveggentedi urè;èipurtieristavanuàogniporta;ùnpudianumicca alluntanassidausoserviziu;perchèisofratelli,iLeviti, preparavanuperelli
16CusìtuttuuserviziudiuSignorehèstatupreparatuu stessughjornu,percelebràaPasqua,èperoffreofferte brusgiatenantuàl'altarediuSignore,secondul'ordinediu rèGhjosia
17Èifigliolid'Israelechìeranuprisentianucelebratua Pasquainquellutempu,èafestadiipanisenzalievitu setteghjorni
18ÈùncieramiccaPasquacum'èquellacelebratain IsraeledapoiighjornidiuprufetaSamuele;nètuttiirè d'IsraeleanucelebratuunaPasquacum'èquellachìhà celebratuGhjosia,èisacerdoti,èiLeviti,ètuttuGhjudaè Israelechìeranupresenti,èl'abitantidiGhjerusalemme
19StaPasquahèstatacelebratainl'annudiciottesimudiu regnudiGhjosia.
20Dopuàtuttuquè,quanduGhjosiaaviapreparatuu tempiu,Neco,rèd'Egittu,cullòpercumbattecontr'à Carchemis,vicinuàl'Eufrate;èGhjosiasurtìcontr'àellu
21Maellumandòambasciatoriàellu,dicendu:Chìcihè tràmèètè,rèdiGhjuda?Ùnsòmiccacunvoioghje,ma cunacasacunaqualeaghjuaguerra;perchèDium'hà urdinatudifàprestu:ùntiimmischiàcùDiu,chìhècunmè, affinchìùntidistrugga.
22EppuruGhjosiaùnvuliamiccavultàafacciadaellu, masitravestì,perpudècumbattecunellu,èùnascultò
miccaeparollediNecodaaboccadiDiu,èghjunseà cumbatteinavallediMegiddo.
23Èl'arceritirarucontr'àurèGhjosia;èurèdisseàiso servitori:"Portamivia;perchèsògravementeferitu."
24Isoservitoriupiglionudunquedaquellucarruèu mettenuinuseconducarruch'elluavia;èupurtonuà Ghjerusalemme,èmorse,èfùintarratuinunudiisepulcri diisobabbi.ÈtuttuGhjudaèGhjerusalemmepienghjenu perGhjosia
25ÈGhjeremiafecelamentiperGhjosia;ètuttiicantoriè ecantanteanuparlatudiGhjosiainisolamentifinuà questughjornu,èneanufattuunaregulainIsraele;èeccu, sòscrittiinilamenti.
26Avàurestudil'attidiGhjosia,èasobontà,seconduciò chìerascrittuinalegediuSignore, 27Èesoazzioni,eprimeèl'ultime,eccu,sòscritteinu librudiirèd'IsraeleèdiGhjuda
CAPITULU36
1AlloraupopuludiupaesepigliòGhjoacaz,figlioludi Ghjosia,èufecerèinlocudiusobabbuin Ghjerusalemme
2Ghjoachazaviavintitrèanniquand'ellucuminciòàregnà, èregnòtrèmesiinGhjerusalemme.
3Èurèd'EgittuupusòinGhjerusalemme,ècundannòu paeseàcentutalentid'argentuèuntalentud'oru 4Èurèd'EgittufeceEliakim,usofratellu,rèdiGhjudaè diGhjerusalemme,ècambiòusonomeinGhjoiakimÈ NecopigliòusofratelluGhjoachaz,èupurtòinEgittu 5Ghjoiachimaviavinticinqueanniquanducuminciòà regnà,èregnòundicianniinGhjerusalemme;èfececiòchì eramaleàl'ochjidiuSignore,usoDiu
6Nebucadnezzar,rèdiBabilonia,hècullatucontruàellu, èl'hàligatucùcatene,perpurtalluinBabilonia
7Nebucadnezzarpurtòdinùunapartedil'uggettidiacasa diuSignoreinBabilonia,èlipusòinusotempiuin Babilonia
8Avàurestudil'attidiGhjoiachim,èesoabominazioni ch'elluhàfattu,èciòchìhèstatutrovuinellu,eccu,sò scrittiinulibrudiirèd'IsraeleèdiGhjuda;èGhjoiachin, usofigliolu,hàregnatuinusopostu
9Ghjehoiachinaviaottuanniquanducuminciòàregnà,è regnòtrèmesièdeceghjorniinGhjerusalemme;èfececiò chìeramaleàl'ochjidiuSignore
10Èquandul'annuhèscadutu,urèNebucadnezzarmandò, èupurtòinBabilonia,cùibellivasidiacasadiuSignore, èfeceSedechia,usofratellu,rèdiGhjudaèdi Ghjerusalemme
11Sedechiaaviavintiunuanniquanducuminciòàregnà,è regnòundicianniinGhjerusalemme
12Èfececiòchìeramaleàl'ochjidiuSignore,usoDiu,è ùns'umiliòmiccadavantiàGhjeremia,uprufetachì parlavadaaboccadiuSignore
13Èsiribellòancucontr'àurèNebucadnezzar,chìl'avia fattughjuràperDiu;mairrigidìusocollu,èindurìuso coreperùnvultassiàuSignoreDiud'Israele.
14Inoltre,tuttiicapidiisacerdotièupopuluanu trasgredituassaidopuàtuttel'abominazionidienazioni;è anucontaminatuacasadiuSignorech'elluaviasantificatu inGhjerusalemme
15ÈuSignoreDiudiisobabbimandòàellipermezudii somessageri,alzendusidibon'ora,èmandendu;perchè aviacumpassionediusopopulu,èdiulocudiasodimora: 16MasiburlavanudiimessageridiDiu,èdisprezzavanu esoparolle,èmalutilizavanuisoprufeti,finuàchìl'iradi uSignoresialzòcontr'àusopopulu,finuàchìùnciera piùrimediu
17Dunque,ellufecevenecontruàelliurèdiiCaldei,chì tumbòisoghjovanicùaspadainacasadiusosantuariu,è ùnebbecumpassionediughjovanuodiazitella,diu vechju,odiquelluchìs'incurvavaperviadil'età:lidiede tuttiinesomani
18Ètuttil'utensilidiacasadiDiu,grandièchjuchi,èi tesoridiacasadiuSignore,èitesoridiurè,èdiiso principi;tuttiquestilipurtòinBabilonia
19ÈbrusgiaruacasadiDiu,èdemolinuumurudi Ghjerusalemme,èbrusgiarututtiisopalazzicùufocu,è distrughjenututtiisovasipreziosi
20Èquellichìeranuscappatidaaspada,lipurtòin Babilonia;induveeranuserviperelluèisofigliolifinuàu regnudiPersia
21PercompieaparolladiuSignoreperboccadi Ghjeremia,finuàchìaterraavessigodutuisosabbati:per tuttuutempuch'ellaeradesolata,hàosservatuusabbatu, percompiesettant'anni.
22Avà,inuprimuannudiCiru,rèdiPersia,affinchìa parolladiuSignore,dettaperboccadiGhjeremia,fussi cumpiita,uSignoresuscitòuspiritudiCiru,rèdiPersia, chìfeceunaproclamazioneintuttuusoregnu,èamise ancuperiscrittu,dicendu:
23CusìdiceCiru,rèdiPersia:«Tuttiiregnidiaterram'hà datuuSignoreDiudiucelu,èm'hàurdinatudicustruisce liunacasainGhjerusalemme,chìhèinGhjudaQualehè tràvoidituttuusopopulu?ChìuSignore,usoDiu,sia cunellu,èch'ellucivada»