Basque - The Proverbs of King Solomon

Page 1


Atsotitzak

1.KAPITULUA

1IsraelgoerregeDavidensemeSalomonenesaerak;

2.Jakinduriaetairakaspenaezagutzea;ulermenarenhitzak hautematea;

3Jakituriaren,justiziaren,epaiarenetazuzentasunaren irakaspenajasotzeko;

4Errazkeriari,gaztearijakintzaetazuhurtziaematea

5Gizonjakintsuakaditukodu,etaikasikodu;etagizon adimendunaklortukodituaholkujakintsuak:

6Esaerabatetainterpretazioaaditzera;jakintsuenhitzak, etahaienesaerailunak

7.Jaunarenbeldurraezagutzarenabiapuntuada,baina ergelekgutxietsiegitendutejakinduriaetairakaspena

8Enesemea,entzunezazuzureaitarenirakaspena,etaez utzizureamarenlegea;

9Zerengraziazkoapaingarriizangodirazurebururako, etakateakzurelepoan

10.Enesemea,baldinbekatariekerakartzenbazaitu,ez ezazuadostu

11Baldinbadiote:Zatoztegurekin,itxarondezagunodola, ezkutuanegongaitezenerrugabearenalde,arrazoirikgabe;

12Irentsditzagunbizirikhilobiabezala;etaosorik,zulora jaistendirenakbezala:

13Substantziapreziatuguztiakaurkitukoditugu,gure etxeakharrapakinezbetekoditugu;

14Emanezazuzurezorteagureartean;denokizan dezagunpoltsabat:

15Enesemea,ezhaiekinbidetikibili;kenduzureoina haienbidetik:

16.Zerenberenoinakgaitzeradoaz,etaodolaisurtzera presaka

17Ziuralferrikzabaltzendasareaedozeintxoriren aurrean.

18Etaitxarotenduteberenodola;isilpeandabiltzaberen bizitzagatik

19.Halakoakdirairabaztearengutiziadenororenbideak; horrenjabeeibiziakentzendiena

20.Jakinduriakkanpoanoihuegitendu;bereahotsa kaleetanesatendu:

21Oihuegitendubiltzarnagusian,ateenirekieretan, hirianberehitzakesatenditu,esaten: 22Noizarte,ergelak,maitatukoduzuesinpletasuna?eta burlatzaileakberenburlatzeazgozatzendute,etaergelak gorrotoduteezagutza?

23Bihurzaitezteneremehatxura:huná,isurikodizutnere espiritua,ezagutarazikodizkizutnerehitzak

24.Zerendeitududala,etaukatueginduzue;Eskualuzatu dut,etainorkezzuenbegiratu; 25Zuek,ordea,ezerezeanutzidituzuenereaholkuguziak, etaezduzuenaiizanenegaitzespenik; 26Nikerebarreegingodutzurezoritxarrez;Isekaegingo dutzurebeldurradatorrenean;

27.Zurebeldurradesolazioabezaladatorrenean,etazure suntsipenazurrunbilobatbezaladatorrenean;larritasuna etalarritasunaetortzenzaizkizunean

28.Orduandeitukonaute,bainaezduterantzungo;goiz bilatukonaute,bainaeznauteaurkituko;

29Izanere,ezagutzagorrotatuzuten,etaezzutenaukeratu Jaunarenbeldurra:

30.Ezdutenereaholkuetatikbaterenahi,mespretxatudute enemehatxuguzia

31Argatikjangoduteberenbidekofruitutik,etabetheko diraberenasmoekin.

32Zerenxumeenaldeegiteakhilkoditu,etaergelen oparotasunaksuntsituegingoditu

33.Bainannientzutennauenasegurubizikoda,etaisilik egongodagaizkiarenbeldurrez

2.KAPITULUA

1Enesemea,enehitzakartukobadituzuetazurekin ezkutatuenemanamenduak;

2Beraz,zurebelarriazuhurtziarantzmakurdezazun,eta zurebihotzaadimenariaplikadezazun;

3.Bai,jakintzarenbilaoihuegitenbaduzu,etazureahotsa adimendurakoaltxatzenbaduzu;

4Zilarrabezalabilhatzenbaduzu,etaezkutukoaltxorren gisanbilatzenbaduzu;

5OrduanulertukoduzuJaunarenbeldurra,etaaurkituko duzuJainkoarenezagutza.

6.ZerenJaunakjakinduriaematendu:bereahotikjakituria etaulermenaateratzendira

7Zintzoarentzatzuhurtziasanoagordetzendu,zintzo dabiltzanentzatzintzoada.

8Berakzaintzenditujuiziokobideak,etagordetzenditu beresainduenbidea

9Orduanulertukoduzuzuzentasuna,etajuizioa,eta zuzentasuna;bai,bideonguztiak

10.Jakinduriazurebihotzeansartzendenean,etaezagutza atseginadazureanimarentzat;

11Diskrezioakgordekozaitu,adimenakgordekozaitu;

12.Gizongaiztoarenbidetiklibratzeko,gaiztakeriakesaten dituengizonetik;

13Zintzokobideakuztendituztenak,ilunpekobideetan ibiltzeko;

14Gaizkiegiteazpoztendirenak,etagaiztoengaiztakeriaz gozatzendirenak;

15.Zeinenbideakokertudira,etaberenbideetanokertu dira;

16Emakumearrotzarengandiklibratzeko,berehitzekin lausenguegitenduenarrotzatikere;

17Beregaztarokogidariaaldebaterauztenduena,etabere Jainkoarenitunaahaztenduena

18.Zerenbereetxeaheriotzeramakurtzenda,etabere bideakhiletara

19Berarenganajoatendenakezdiraberriroitzuli,etaez dituztebizitzakobideetatikheldu.

20Gizononenbidetikibilzaitezten,etazintzoenbideak gorde

21.Zerenzintzoakbizikodiralurrean,etaperfektuak bertangelditukodira

22Bainagaiztoaklurretikkendukodira,etagaizkileak bertatikkendukodira.

3.KAPITULUA

1Enesemea,ezahaztunirelegea;bainazurebihotzak gordebezaniremanamenduak:

2.Egunenluzera,etabizitzaluzea,etabakeagehituko dizute

3Ezzaitzatelaerrukiaketaegiakutzi:lotuitzazuzure lepotik;idatziitzazuzurebihotzekomahaigainean: 4Hargatikarkitukoduzugraziaetaulermenona Jainkoarenetagizakiarenaitzinean.

5.KonfiantzaezazuJaunaganzurebihotzosoz;etaez makurtuzureadimenera

6Aitorezazuzurebideguztietan,etaberakzuzenduko dituzurebideak.

7Ezizanzuhurrazurebegietan:izanJaunarenbeldur,eta aldeegingaitzetik

8Osasunaizangodazurezilborrarentzat,etamuinazure hezurrentzat

9.OhoratuJaunazureondasunekinetazureproduktu guztienlehenfruituekin;

10Horrelabetekodirazureukuiluak,etaardoberriz lehertukodirazurelantokiak.

11Enesemea,ezgaitzetsiJaunarenzigorra;eznekatu harenzuzenketaz:

12.ZerenJaunakmaiteduenazuzentzendu;aitabezala, zeinetanatseginduensemea

13Zorionekoakjakinduriaarkitzenduengizona,eta ulermenalortzenduengizona.

14Zerenharenmerkantziahobedazilarrezkomerkantzia baino,etaharenirabaziaurrefinabaino

15.Errubiakbainopreziatuagoda:etanahidituzungauza guziakezdiraharekinalderatubehar

16Egunenluzerabereeskuinekoeskuandago;etabere ezkerreanaberastasunaetaohorea.

17Berebideakatseginakdira,etaberebideguztiakbakea

18Bizitzekoarboladaberarieustendiotenentzat,eta zorionekoadahuraatxikitzenduenguzia.

19Jaunakzuhurtziazfundatudulurra;adimenduzezarri dituzeruak

20.Harenjakintzazapurtzendirasakonak,etahodeiak ihintzaerortzenditu

21Enesemea,ezbedizurebegietatikaldendu;

22.Halaizangodirabiziazureanimarentzat,etagrazia zurelepoarentzat

23Orduanibillikozaraseguruzurebidean,etazureoinak ezduestropezuegingo.

24Etzandazaudenean,ezdukbeldurrikizango:bai, etzangozara,etazureloagozoaizangoda

25.Ezizanbeldurrikbat-batekobeldurraren,ezgaiztoen hondamendiaren,datorrenean

26ZerenJaunaizangodazurekonfiantza,etagordekodu zureoinahartzetik.

27Ezutzionikzorzaienhoriei,zureeskuarenesku dagoeneanhoriegiteko.

28Ezesanzurehurkoari:Zoazetazatoz,etabiharemango dut;zureondoandaukazunean

29Ezasmagaitzikzurehurkoarenkontra,zureondoan segurubizibaita.

30Ezzaitezteborrokarikgizonbatekinarrazoirikgabe,ez badizukalterikegin

31Ezdiozuinbidiazapaltzaileari,etaezaukeratuharen bideetatikbat

32.ZerengaiztoanazkagarriadaJaunarentzat,bainaharen sekretuazintzoekindago

33Jaunarenmadarikazioagaiztoenetxeandago,baina berakbedeinkatzenduzuzenenbizilekua.

34Ziurburlatzaileakisekatenditu,bainagraziaematen dieahulei

35Jakintsuakoinordetzanjasokodu,bainalotsaizanenda ergelensustapena.

4.KAPITULUA

1Entzun,seme-alabak,aitarenirakaspena,etaadiegon adimenduaezagutzeko

2.Zerennikematendizutdoktrinaona,ezutzienelegea.

3Zerennireaitarensemeanintzelarik,samuretamaite bakarranireamarenaurrean

4Irakatsininduenere,etaerranzidan:Zurebihotzak gordebezaenehitzak:gordeenemanamenduak,etabizi

5.Jakizujakinduria,lortuadimena:ezahaztu;ezgaitzetsi nireahokohitzetatik

6Ezutzihura,etagordekozaitu:maitaezazu,etagordeko zaitu.

7Jakinduriadagauzanagusia;harezazu,beraz,jakinduria, etalortuadimenduguztiarekin

8.Gozaezazu,etagoratuegingozaitu:ohoratzera eramangozaitu,besarkatzenduzunean

9Emanendiozureburuarigraziazkoapaingarribat: aintzazkokoroaemangodizu.

10Entzun,enesemea,etajasonerehitzak;etazure bizitzakourteakaskoizangodira

11.Jakinduriarenbidetikirakatsizaitut;Bidezuzenetatik eramanzaitut

12Joatenzarenean,zureurratsakezdiraestutuko;eta lasterkaarizarenean,ezduzuestropezuegingo.

13Haritzazuargibideari;ezutzijoan:gordeezazu;bera baitazurebizitza

14.Ezsartugaiztoenbidetik,etaezjoangaixtoenbidetik. 15Saihestuezazu,ezpasaharenondotik,aldeegineta urrundu

16.Zerenezdutelorik,gaiztakeriaeginezpada;etaloa kendukozaie,batzukerortzenezbadituzte

17Zerengaiztakeriarenogiajatendute,etabortizkeriaren ardoaedatendute.

18Bainazuzenenbideaargidistiratsuabezainda,geroeta gehiagoargitzenduenaegunperfekturaino

19.Gaiztoenbideailunpeabezalada:ezdakitezertan estropezutendiren

20Enesemea,adienehitzei;makurtuzurebelarriaene esanetara.

21Ezbeitezaldenduzurebegietatik;gordeitzazuzure bihotzarenerdian

22.Zerenhaiekaurkitzendituztenentzatbiziadira,eta osasunaberenharagiguziarentzat

23.Zainduzurebihotzaarduraguziz;hortikkanpo baitaudebizitzarengaiak

24Utzizuregandikahomaltzurra,etaezpaingaiztoak zuregandikurrun

25.Begirabezazurebegiakzuzen,etazurebetazalak zuzenbehadezatelazureaurrean

26Hausnartuzureoinetakobidea,etazurebideguztiak finkatubedi

27Ezbiratueskuineraezezkerrera:kenduzureoina gaiztakeriatik.

5.KAPITULUA

1Enesemea,zainduenezuhurtziari,etamakurtuzure belarriaeneadimenari;

2Zuhurtasunarierreparadezazun,etazureezpainak jakintzagordedezaten.

3Zerenemakumearrotzarenezpainakabaraskabatbezala jaistendira,etabereahoaolioabainoleunagoada;

4Bainaharenamaieramingotsadaajenjoabezainzorrotza, biahokoezpatabezainzorrotza

5Bereoinakheriotzeradoaz;berepausoekinfernuari eustendiote.

6Bizitzarenbideagogoetaeginezdezazun,harenbideak mugigarriakdira,ezinezagutuahalizateko

7Entzunnazazue,bada,haurrak,etaezzaiteztealdeegin nireahokohitzetatik

8.Urrutizurebideaharengandik,etaezhurbildubere etxekoatetik;

9Ezdezazunzureohoreabesteeieman,etazureurteak krudelei;

10Arrotzakzureondasunezbeteezdaitezen;etazure nekeakarrotzbatenetxeanizan;

11.Etanegaregitenduzuazkenekoan,zureharagiaeta zuregorputzajatendirenean, 12Etaerran:Nolagorrotodudanirakaspena,etanere bihotzakmespretxatududangaitzespena;

13Etaezduteneirakasleenahotsaobeditu,etaezdutene belarriamakurtuirakatsinindutenetara!

14.Iagaiztakeriaguztietannengoenkongregazioareneta batzarrarenerdian

15Edanezazuzureputzutikura,etazureputzutikurak

16.Zureiturriaksakabanatubedikanpoan,etauribaiak kaleetan

17Izanbedizureakbakarrik,etaezarrotzakzurekin

18.Bedeinkatubedizureiturria,etapoztuzaiteztezure gaztarokoemaztearekin

19Izanbediahitzmaitagarriaetaorkatzatsegina;bere bularrakasezaitzalabeti;etazartatuzaitezbetibere maitasunarekin

20Etazergatik,enesemea,emakumearrotzbatekin harrapatukozara,etaarrotzbatenbularrabesarkatukoduzu?

21ZerengizonarenbideakJaunarenbegienaitzinean daude,etaberejoan-etorriguziakhausnartzenditu

22.Beregaiztakeriakgaixtoaberahartukodute,etabere bekatuenlokarriekinheldukoda

23Agindugabehilkoda;etaberezorakeriaren handitasuneangaldukoda.

6.KAPITULUA

1Enesemea,zureadiskidearengandikziurrabazara,arrotz batekineskuajobaduzu,

2Zureahokohitzekinamarratuazara,zureahokohitzekin hartuazaude

3Egizuorain,eneseme,etalibrazaitezzureadiskidearen eskuetarahelduzarenean;zoaz,apalzaitez,etaziurtatu zurelaguna

4Ezemanlorikzurebegiei,ezlozorrorikzurebetazalei

5Librazaitezorkatzabezelaehiztariareneskutik,eta txoriabezelaehizariareneskutik

6.Zoazinurriarengana,alferra;behatuberebideak,etaizan zuhur:

7Gidari,begiraleedoagintaririkezduena, 8.Udanematendioharagia,etauztanbiltzendu.

9Noizarteloeginenduzu,alpertsua?noizjaikikozara zurelotik?

10Bainaloapurbat,loapurbat,eskuaktolestupixkabat loegiteko:

11Halaetorrikodazurepobreziabidaiatzenduenbezala, etazureeskasiagizonarmatuabezala.

12.Bihurria,gaiztoa,ahomaltzurrarekindabil.

13Begiekinkeinuegitendu,oinekinmintzoda, atzamarrezirakastendu;

14.Zalkeriadaberebihotzean,betigaiztakeriaasmatzen du;desadostasunaereitendu

15Hargatiketorrikodabat-bateanharenhondamena;batbateanhautsikodaerremediorikgabe

16SeigauzahauekgorrotatzendituJaunak:bai,zazpi nazkagarriakdiraberetzat.

17Begiradaharroa,mihigezurtia,etaodolerrugabea isurtzenduteneskuak,

18.Asmakizungaiztoakasmatzendituenbihotza, gaiztakeriaralasterkaaridirenoinak,

19Gezurraesatenduentestigufaltsua,etaanaienartean desadostasunaereitenduena.

20Enesemea,beteezazuzureaitarenmanamendua,etaez utzizureamarenlegea;

21.Lotuitzazuetengabezurebihotzean,etalotuitzazu lepoan

22Zoazenean,eramanenzaitu;lozaudenean,gordeko zaitu;etaesnatzenzarenean,zurekinhitzegingodu.

23Zerenagindualanparada;etalegeaargiada;eta irakaspenarengaitzespenakdirabizimodua:

24.Emakumegaiztoarengandikgordetzeko,emakume arrotzarenmihiarenlausenguretik

25Ezgurabereedertasunazurebihotzean;ezzaitzala betazalezhartu.

26Zerenemazteputabatenbitartezgizonbatogipuska bateraeramatenda,etaadulterioakbizimodupreziosaren bilaehizatukodu.

27Hardezakegizonaksuaberebularraldean,etabere jantziakerreez?

28.Joanaldaitekenorberaikatzberoarengainean,etabere oinakerreez?

29Beraz,berehurkoarenemazteaganasartzendena; ukitzenduenaezdaerrugabeaizango.

30Gizonekezdutelapurramespretxatzen,gose dagoeneanarimaasetzekolapurtzenbadu;

31.Bainanarkitzenbada,zazpialdizitzulikodu;bere etxekoondasunguztiakemangoditu

32Bainanemaztebatekinadulterioegitenduenak adimendufaltadu:horiegitenduenakberearimagaltzen du

33.Zauriaetadesohoreaizangodu;etaharenlaidoaezda ezabatuko

34Zerenjelosiadagizonarenamorrua:beraz,ezdu barkatukomendekuegunean

35.Ezduinolakoerreskaterikaintzathartuko;eztaatseden hartuko,opariaskoemanarren

7.KAPITULUA

1.Enesemea,gordeenehitzak,etabilduzurekinnere manamenduak

2Begiratuneremanamenduak,etabizi;etanirelegeazure begikosagarrabezala.

3Lotuitzazuzurehatzgainean,idatziitzazuzure bihotzekomahaian

4Esanzuhurtziari:Zuzaraenearreba;etadeituulermena zureahaideari:

5Zainduzaitzatelaemakumearrotzarengandik,bere hitzekinlausentzenduenarrotzengandik.

6Izanere,nireetxekoleihotikbegiratunuennire leihatilatik,

7Etaikusinuenxumeenartean,gazteenartean, adimendurikgabekogizongaztebat,ikusinuen.

8Bereizkinaondokokaletikigarotzen;etabereetxerajoan zen,

9Ilunabarrean,arratsean,gaubeltzeanetailunean:

10Etahuná,emaztekibatarkituzitzaionemaztegaibaten jantzia,etabiotzahulazuena.

11(Ozenaetaburugogorrada;bereoinakezdirabere etxeanegon;

12.Orainkanpoandago,orainkalean,etaizkinaguztietan dago

13Harrapatuzuenbada,etamusuemanzion,etaarpegi lotsagabearekinesanzion:

14Bake-opariakditutnirekin;gauregunnirezinakegin ditut

15.Argatikilkhinaizzurebidera,zurearpegiabillatzera, etaarkituzaitut

16Nireoheatapizezkoestalkizestalidut,landuz, Egiptokolihofinez.

17Mirraz,aloeazetakanelazlurrindudutnireohea

18Zatozte,harditzagunamodiozgoizeraarte:kontsola gaitezenamodioz.

19Zerengizononaezdagoetxian,ibilaldiluzeaegindu; 20Dirupoltsabateramanduberekin,etajarritako eguneanitzulikodaetxera.

21Berehizkeraederaskorekinetsieginzuen,ezpainen lausenguarekinbehartuzuen

22.Bereatzetikdoaberehala,idiahiltzeradoanbezela,edo ergelabezalatxosnakzuzentzera;

23Dardobatekgibeleansartuarte;txorialazoralasterka dabilenbezala,etaezdakiberebizitzarakodela.

24Entzuniezadazue,bada,umeak,etaadiegonzaitezte nereahokohitzei

25.Ezbedizurebihotzaberebideetaraokertu,ezjoanbere bideetan

26Zerenzaurituaskobotaditu:bai,gizonindartsuasko illakizandira.

27Harenetxeainfernurakobideada,heriotzarengeletara jaisten

8.KAPITULUA

1Ezalduoihuegitenjakinduriak?etaadimenakbere ahotsaaterazuen?

2Lekugaraiengailurreandago,bideondoanbideetako tokietan.

3Oihuegitenduateetan,hiriarensarreran,ateetan sartzean

4Zuei,gizonak,deiegitendiet;etaeneahotsagizakiaren semeentzatda

5.Oisinpleak,adiezazuezuhurtzia:eta,ergelak,izan zaiteztebihotzadimentsukoak

6Entzun;gauzabikainezhitzegingobaitut;etanire ezpainakirekitzeagauzazuzenaizangoda.

7Zerennireahoakegiaesangodu;etagaiztakeria nazkagarriadanireezpainentzat

8Nereahokohitzguztiakzuzenakdira;haietanezdago ezergaiztoedogaiztorik.

9Guztiakargiakdiraadimenduenarentzat,etazuzenak ezagutzaaurkitzendutenentzat.

10.Harezazuenireirakaspena,etaezzilarra;etajakintza urreaaukeratzeabaino

11Zerenjakinduriaerrubiabainohobeada;etadesira daitezkeengauzaguztiakezdiraharekinalderatubehar.

12Zuhurtziazbizinaizzuhurtzia,etaasmakizunzintzoen ezagutzaaurkitzendut

13Jaunarenbeldurragaizkiagorrotatzeada:harrokeria, harrokeria,bidegaiztoaetaahomaltzurragorrotoditut

14.Nereaholkuada,etazuhurtziasanoa:ninaizadimena; Indarradaukat

15Nirebidezerregeakdiraerregeak,etaburuzagiek zuzentasunaerabakitzendute.

16Neregatikagintzenduteprinzipeak,etanobleak, lurrekojujeguziak

17.Maiteditutmaitenautenak;etagoizbilhatzennautenek arkitukonaute

18Aberastasunaetaohoreanirekindaude;bai, aberastasuniraunkorraketazuzentasuna.

19Nirefruituaurreabainohobeada,bai,urrefinabaino; etanirediru-sarrerakzilaraukeratubaino

20.Zuzentasunarenbidetikeramatendut,juiziokobideen erdian;

21Maitenauteneiondasunakheredatuditzaten;etahaien altxorrakbetekoditut.

22Jaunakjabetuninduenberebidearenhasieran,bere antzinakoobrakbainolehen

23.Betikotik,asieratik,edolurraizanzenbetiko.

24Sakonerarikezzegoenean,ateranintzen;urezugariko iturririkezzegoenean

25.Mendiakfinkatubainolehen,mendiaksortubaino lehen;

26Oraindikezzueneginlurra,ezsoroak,ezmunduko hautsarenzatirikgorena.

27Zeruakprestatuzituenean,nihannengoen,iparrorratza ezarrizueneansakonarengaina

28.Goikohodeiakezarrizituenean,sakonekoiturriak sendotuzituenean;

29Itsasoariberedekretuaemanzionean,urakbere aginduaezbetetzeko,lurrekozimenduakezarrizituenean; 30Orduannengoenharenondoan,harekinhazitakobat bezela:etaeguneronengoenharengozamen,betipozten nintzenharenaitzinean;

31Berelurrekobizilekuanbozkarioz;etaniregozamenak gizonensemeekinzeuden.

32Orai,bada,entzunnazazute,ohaurrak:ecen zorionekoakdiraenebideakgordetzendituztenak

33Entzunirakaspena,etaizanjakintsu,etaezukatu

34.Dohatsuadaentzutennauena,eguneroeneatheetan behatzen,nireateetakozutoinetanitxarotenduena

35Zerenniarkitzennauenakarkitzendubizia,etalortuko duJaunarengrazia

36Bainannerekontrabekatuegitenduenakberearimari gaizkiegitendu:nigorrotonautenguziekmaitedute heriotza

9.KAPITULUA

1Jakinduriakeraikidubereetxea,egindituberezazpi zutabeak;

2.Bereabereakhilditu;bereardoanahastudu;bere mahaiaerehornitudu

3Bereneskameakigorriditu,oihuegitenduhirikotoki gorenetara,

4Sinpledena,sarbedihona:adimenduriknahiduenaridio: 5Zatozte,jannireogitik,etaedanezazunahasidudan ardotik

6Utziergelak,etabizi;etaulertzearenbidetikjoan

7.Burlatzaileagaitzetsiegitenduena,lotsahartzendubere baitan,etagaiztoamehatxatzenduena

8Ezgaitzetsiburlatzailea,ezzaitzalagorroto;

9.Irakatsigizonjakintsuari,etaoraindikjakintsuagoa izangoda;

10Jaunarenbeldurradazuhurtziarenabiapuntua,eta sainduarenjakiteaadimenada.

11Zerenniregatikugarituegingodirazureegunak,eta zurebizitzakourteakugaritukodira

12.Baldinjakintsubazara,zuizanenzarazuregatik:baña mespretxatzenbaduzu,zukbakarrikeramangoduzu

13Emakumeerhoazalapartada:soilada,etaezdakiezer

14.Zerenbereetxekoateaneseritadago,hirikotoki garaietakoeserlekuan,

15Bideanzuzendoazenbidaiarieideitzeko:

16.Sinpledena,sarbedihona:etaadimenduriknahi duenariesatendio:

17Lapurtutakourakgozoakdira,etaezkutuanjatenden ogiaatsegina.

18Bainaezdakihilakhandaudela;etaberegonbidatuak infernuarensakoneandaudela

10.KAPITULUA

1Salomonenesaerak.Semejakintsuakaitapoztendu, bainasemezoroadaamarenastuntasuna

2Gaiztakeriarenaltxorrakezduezertarakobalio,baina zuzentasunakheriotzatiklibratzendu.

3Jaunakezdugoseautzikozintzoenarima,bainagaiztoen ondasunakbotatzenditu

4.Pobrebilakatzendaeskulaxoarekindabilena,baina arduratsuareneskuakaberastendu

5Udanbiltzenduenasemejakintsuada,bainauztanlo egitenduenalotsaeragitenduensemeada.

6Bedeinkapenakdirajustoenburugainean,baina bortizkeriakgaiztoenahoaestaltzendu.

7Dohatsuadazintzoenoroitzapena,bainagaiztoenizena ustelduegingoda

8Bihotzjakintsuakmanamenduakjasokoditu:baina oihukaergelbaterorikoda.

9Zintzodabilenasegurudabil,bainaberebideakokertzen dituenaezagutukoda

10Begiakkeinuaegitenduenakatsekabeaeragitendu, bainaoihukaergelbaterorikoda

11.Zintzoarenahoabizitzekoiturriada,bainabortizkeriak gaiztoarenahoaestaltzendu

12Gorrotoakliskarrakpiztenditu,bainamaitasunak estaltzenditubekatuguztiak.

13Ulermenaduenarenezpainetanarkitzendazuhurtzia: bainamakiladaadimendurikgabekoarenbizkarrean

14Gizonjakintsuakjakintzagordetzendute,bainazoroen ahoagalbidetikgertudago.

15Aberatsarenaberastasunaberehirisendoada:pobreen suntsipenahaienpobreziada.

16.Zintzoarennekeakbizitzeraematendu,gaiztoen fruituakbekaturako

17Instrukzioagordetzenduenbizimoduandago,baina mehatxuaukatzenduenaerratzenda.

18Ezpaingezurretangorrotoaezkutatzenduena,eta kalumniaegitenduena,ergelada

19Hitzugaritanezdabekaturikfalta:bainabereezpainak erretiratzendituenadajakintsua

20.Zintzoarenmihiazilarhautabezalada:gaiztoen bihotzakgutxibaliodu

21Zintzoenezpainekaskoelikatzendituzte,bainaergelak jakinduriafaltagatikhiltzendira.

22Jaunarenbedeinkapenakaberastendu,etaezdu atsekaberikgehitzen

23.Zoroarentzatjokabideabezeladagaiztakeriaegitea: bainagizonadimendunakjakinduriadauka

24Gaixtoenbeldurra,beregaineraetorrikoda,baina zintzoennahiabetekoda.

25Zurrunbiloaigarotzendenbezala,gaiztoaezdagehiago, bainazintzoadabetikooinarria

26.Ozpinahortzetarako,etabegietarakokea,halaxeda alperahuraigortzendutenentzat

27Jaunarenbeldurrakegunakluzatzenditu,baina gaiztoenurteaklaburtuegingodira.

28Zintzoenitxaropenapoztasunaizangoda,baina gaiztoenitxaropenagaldukoda

29.Jaunarenbideazintzoentzatsendotasunada,baina hondamenaizanendagaiztakeriaegitendutenentzat

30Zintzoakezdirainoizkenduko,bainagaiztoakezdira bizikolurrean.

31Zintzoarenahoakjakituriaateratzendu,bainamingain gaiztoamoztukoda

32.Zintzoenezpainekbadakitezerdenonargarria,baina gaiztoarenahoakgaiztakeriamintzodu

11.KAPITULUA

1BalantzafaltsuanazkagarriadaJaunarentzat,bainapisu zuzenabereatseginada.

2Harrokeriadatorrenean,orduanetortzendalotsa;

3Zintzoenzintzotasunakgidatukoditu,bainagaizkileen gaiztakeriaksuntsitukoditu.

4Aberastasunakezduezertarakobaliohaserrearen egunean,bainazuzentasunakheriotzatiklibratzendu.

5Perfektuarenzuzentasunakzuzendukoduberebidea, bainagaiztoakberegaiztakeriagatikerorikodira

6Zintzoenzuzentasunaklibratukoditu,bainagaizkileak berengaiztakerianhartuakizangodira.

7Gizongaiztoailtzendenean,galtzendaharenitxaropena, etagaltzendabidegabeenitxaropena

8Zintzoalibratudaarazoetatik,etagaiztoabereordez ethortenda

9.Bereahozhipokritakberehurkoasuntsitzendu,baina ezagutzarenbidezjustoaklibratukodira

10Zintzoeiongiateratzenzaienean,hiriapoztenda,eta gaiztoakgaltzendirenean,oihuakdira.

11Zintzoenbedeinkapenazgoratudahiria,bainagaiztoen ahotikeraitsida

12Jakituriahutsaduenakgutxiestenduhurkoa,baina gizonadimentsuakixiltzendu.

13Ipuingileaksekretuakerakustenditu:bainaizpiritu leialakezkutatzenditugaia.

14.Konsejurikezdagoentokian,erriaerortzenda,baina aholkularienugaritasuneandagosegurtasuna

15Atzerritarrengatikfidantzaduenak,fidantzaizangodu, etaziurtasunagorrotoduena.

16Emaztedotoreakohoreagordetzendu,etagizon sendoakaberastasunak

17Gizonerrukitsuakongiegitendioberearimari,baina krudelakbereharagiaasaldatzendu

18.Gaiztoakobraengainagarriaegitendu,baina zuzentasunaereitenduenarisariseguruaizangoda

19Nolazuzentasunakbizitzeraematenduenbezala,hala gaiztakeriarenbiladabilenakbereheriotzerainojarraitzen du 20BihotzgaiztoakdirenaknazkagarriakdiraJaunarentzat, bainaberenbideanzuzenakdirenakbereatseginditu.

21Eskuakeskuanelkartuarren,gaiztoakezdirazigorrik gabegeldituko,bainazintzoenhazialibratukoda

22Txerriarenmuturreanurrezkoharribitxiabezala,halaxe dazuhurtasunikgabekoemakumeederbat

23Zintzoarennahiaonadabakarrik,bainagaiztoen itxaropenahaserreada.

24Badabarreiatzenduena,etaareagotzenduena;etabada behardenabainogehiagokentzenduena,bainapobreziara jotzenduena.

25Arimaliberalagizendukoda,etaureztatzenduenabera ereureztaturenda

26.Bihiakkendukodituenak,herriakmadarikatukodu, bainabedeinkapenaizangodasaltzenduenarenburuan

27Onabilhatzenduenak,grazialortzendu:baina gaiztakeriarenbiladabilena,etorrikozaio.

28Bereaberastasunetanitxarotenduenaerorikoda,baina zintzoakadarbezalaloratukodira

29.Bereetxeanahastenduenakhaizeaheredatukodu,eta zoroabihotzjakintsuarenzerbitzariizangoda

30Zintzoenfruituabizitzekozuhaitzada;etaarimak irabaztendituenajakintsuada.

31Huna,zintzoakordainakizangodiralurrean,are gehiagogaiztoaketabekatariak

12.KAPITULUA

1.Instrukzioamaiteduenak,ezagutzamaitedu:baina gaitzespenagorrotoduenabasatiada

2.GizononaklortzenduJaunarengrazia,bainagaiztoak dituenakondenatuegingodu

3Gizonaezdagaiztakeriazsendotuko,bainazintzoaren erroaezdahunkituko

4.Emakumezintzoadaberesenarrarentzatkoroa,baina lotsatzenduenaberehezurretakousteldurabezelada

5Zintzoenpentsamenduakzuzenakdira,bainagaiztoen aholkuakengainua

6Gaiztoenhitzakodolarenatzeangordekodira,baina zintzoenahoaklibratukoditu.

7Gaixtoakiraulidira,etaezdira,bainazintzoenetxea zutikegongoda

8.Gizonalaudatuaizangodaberejakinduriarenarabera, bainabihotzgaiztokoadenagutxietsiaizangoda

9Mespretxatua,etazerbitzariaduena,hobedabereburua ohoratzenduena,etaogifaltaduenabaino.

10Gizonzintzoakbereaberearenbizitzarierreparatzen dio,bainagaiztoenurrikalmenduakkrudelakdira.

11.Berelurralantzenduenaogizasetukoda,baina pertsonahutsalenatzetikdabilenaadimenhutsada

12Gaiztoakgizongaiztoensareadesiratzendu,baina zintzoensustraiakfruituaematendu.

13Gaixtoabereezpainentransgresioazharrapatzenda, bainazintzoagaitzetikaterakoda

14Ahokofruituazongiasetukodagizona,etagizonaren eskuenordainaemangozaio

15.Zoroarenbideazuzenadaberebegietan,baina aholkuakentzutendituenajakintsuada

16Ergelarenhaserreagauregunezagutzenda,bainagizon zuhurrakestaltzendulotsa.

17Egiaesatenduenakzuzentasunaerakustendu:baina gezurrezkotestiguakengainua

18.Badaezpatarenzulaketakbezalamintzatzendena: bainajakintsuenmihiaosasunada

19Egiarenezpainabetirakoizanenda,bainagezurrezko mihiaunebatezda.

20Engainuadagogaizkiairudikatzendutenenbihotzean, bainabakearenaholkularientzatpoza

21.Ezdagaitzikgertatukozintzoari,bainagaiztoak gaiztakeriazbetekodira

22EzpaingezurtiaknazkagarriakdiraJaunarentzat,baina egiazkoakdiraharenatseginak.

23Gizonzuhurrakezkutatzenduezagutza,bainaergelen bihotzakergelkeriadeitzendu

24.Arduratsueneskuakizangoduagintea,bainaalferrak tributupeanegongodira

25Gizonarenbihotzekoastuntasunakmakurtuegitendu, bainahitzonbatekpoztendu.

26Zintzoaberehurkoabainobikainagoada,baina gaiztoenbideakliluratzenditu

27.Alferrakezduerretzenehizanhartuzuena:bainagizon arduratsuarenondasunakbaliodu

28Zuzentasunarenbideandabizia;etaharenbidetikez dagoheriotzarik.

13.KAPITULUA

1Semejakintsuakentzutendubereaitarenirakaspena,eta iskaleakezduerrietarikentzuten

2.Gizonakongijangodubereahokofruitutik,baina gaizkileenarimakbortizkeriajangodu

3.Bereahoagordetzenduenakberebiziagordetzendu, bainabereezpainakzabaltzendituenaksuntsipenaizango du

4Alferarenarimadesiratzendu,etaezduezer:baina diligentearenarimagizentuegingoda.

5Zintzoakgorrotodugezurra,bainagaiztoanazkagarria da,etalotsatzenda

6Bideanzuzenadenazaintzenduzuzentasunak,baina gaiztakeriakbekatariairaultzendu

7.Badabereburuaaberastenduena,bainaezerezduena: badabereburuapobreegitenduena,bainaaberastasun andiaduena

8.Gizonarenbiziarenerreskateabereaberastasunada, bainapobreakezduerrietarikentzuten

9Zintzoenargiapoztenda,bainagaiztoenargiaitzalikoda 10.Harrokeriazbakarriketortzendaeztabaida,bainaongi aholkatudutenekindazuhurtzia

11.Hutskeriazlortutakoaberastasunagutxituegingoda, bainalanarekinbiltzenduenahandituegingoda.

12Itxaropenakatzeratutakoakbihotzagaixotzendu:baina desiradatorrenean,bizitzekozuhaitzada

13.Hitzamespretxatzenduenakgalarazikoda:baina manamenduarenbeldurdena,sariaizangoda

14Jakintsuenlegeabizitzekoiturriada,heriotzaren amarruetatikurruntzeko

15Ulermenonakgraziaematendu,bainagaizkileenbidea gogorrada.

16Gizonzuhurguziakezaguerazjardutendu,baina ergelakberezorakeriazabaltzendu

17.Mandatarigaiztoagaiztakerianerortzenda,baina enbaxadorezintzoaosasunada

18Pobreziaetalotsaizangodirairakaskuntzariukoegiten dionarentzat;

19Egindakodesiragozoadaanimarentzat,baina ergelentzatnazkagarriadagaitzetikaldeegitea

20.Jakintsuekindabilenajakintsuizangoda,bainazoroen lagunagaldukoda

21Gaizkiakbekatariakpertsegitzenditu,bainazintzoari ongiaordaindukozaio.

22Gizononakbereseme-alabeiherentziauztendie,eta bekatariarenondasunakjustoentzatgordeakdira

23.Janariaskodagopobreenlanketan,bainabadajuizio faltagatiksuntsitzendena

24Beremakilabarkatzenduenakgorrotoduberesemea, bainahuramaiteduenakgaraizzigortzendu.

25Zintzoakjatenduberearimaasetzeko,bainagaiztoen sabelafaltakoda

14.KAPITULUA

1.Emakumejakintsubakoitzakbereetxeaeraikitzendu, bainaergelakbereeskuekinbotatzendu

2BerezintzoandabilenaJaunarenbeldurda,bainabere bideetangaiztoadenakmespretxatzendu.

3Zoroarenahoanharrokeriarenmakiladago,baina jakintsuenezpainekgordekodituzte

4.Idirikezdagoentokian,garbidagosehaska,bainaasko handitzendaidiarenindarragatik

5Lekukozintzoakezdugezurrikesango:baina gezurrezkotestiguakesangodu.

6Burlatzaileakjakinduriabilhatzendu,etaezduarkitzen: bainaezagutzaerrazagoadaaditzenduenarentzat.

7Zoazteergelarenaitzinean,harenganezagutzaren ezpainaksumatzenezdituzunean

8Zuhurrenjakinduriaberebideaulertzeada,bainaergelen ergelkeriaengainuada.

9Zoroekbekatuazisekaegitendute,bainazintzoenartean badagrazia

10Bihotzakezagutzenduberesamintasuna;etaarrotzak ezduberepozarekinnahasten

11.Gaiztoenetxeairaulikoda,bainazintzoentabernaklea loratukoda

12Badagizonbatizuzeniduritzenzaionbidebat,baina harenamaieraheriotzarenbideakdira.

13Barrezerebihotzatristedago;etaalaitasunhorren amaieraastuntasunada

14Bihotzatzerakoiaberebidezbetekoda,etagizonona bereburutikasetukoda.

15Sinestenduxinpleakhitzguzia:bainazuhurraongi begiratzenduberejoateari.

16.Gizonjakintsuakbeldurradu,etagaitzetikaldeegiten du:bainaerhoahaserredago,etaziurdago

17Lasterhaserretzendenakergelkeriakegitenditu,eta gaiztakeriarengizonagorrotatzenda.

18Sinpleekeroatendutezorakeria,bainazuhurdunak jakintzazkoroatzendute

19Gaixtoaonenaurreanmakurtzenda;etagaiztoak zintzoenatheetan

20.Pobreakgorrotatzenduberehurkoariere:baina aberatsakadiskideaskoditu

21Berehurkoamespretxatzenduenakbekatuegitendu: bainapobreazurrikaltzendena,zorionekoada.

22Ezalduteokeregitengaiztakeriaasmatzendutenek? bainaerrukiaetaegiaizanendiraongiaasmatzen dutenentzat.

23Nekeguzietandairabazia,bainaezpainetako mintzatzeakpobreziarabaizikezdu

24.Jakintsuenkoroadahaienaberastasuna,bainazoroen ergelkeriadaerokeria

25Lekukoegiazkoaklibratzendituarimak,baina testimonioengainagarriakgezurraesatendu.

26Jaunarenbeldurreankonfiantzasendoada,etaharen seme-alabekbabeslekubatizangodute

27Jaunarenbeldurrabizi-iturribatda,heriotzaren amarruetatikurruntzeko

28Jendeugaritandaerregearenohorea,bainajendearen faltanprinzipearensuntsipena.

29Asarrerakogeldoadenaadimenduhandikoada:baina izpiritupresazkoakzorakeriagoratzendu

30.Bihotzsanoadaharagiarenbizia,bainabekaizkeria hezurrenusteltasuna

31PobreazapaltzenduenakiraintzendubereEgilea,baina huraohoratzenduenakurrikaltzendupobreaz.

32Gaixtoaberegaiztakerianurrunduda,bainazintzoak bereheriotzanduitxaropena

33.Jakituriaadimenaduenarenbihotzeandago:baina ergelenerdiandagoenaezagutaraztenda

34Zuzentasunakgoratzendunazioa,bainabekatua edozeinherrirentzatdairaina.

35Erregerenmesedeazerbitzarijakintsubatenada,baina berehaserrealotsaeragitenduenarenkontrakoada

15.KAPITULUA

1Erantzunleunbatekuxatzenduhaserrea,bainahitz latzakasarreapiztendute

2Jakintsuenmihiakzuzenerabiltzenduezagutza,baina ergelenahoakergelkeriaisurtzendu.

3Jaunarenbegiaklekuguztietandaude,gaiztoaketaonak ikusten

4Lengoaiasanoabizitzekoarbolada,bainaharen gaiztakeriaizpirituarenhausturada

5.Ergelakarbuiatzendubereaitarenirakaspena,baina errespetatzenduenazuhurrada

6Zintzoenetxeanaltxoraskodago,bainagaiztoendirusarreranasaldura.

7Jakintsuenezpainekezaguerazabaltzendute,baina zoroenbihotzakezduhalaegiten

8GaiztoensakrifizioahiguingarriadaJaunarentzat,baina zintzoenotoitzabereatseginada.

9GaiztoenbideahiguingarriadaJaunarentzat,bainamaite duzuzentasunarenatzetikdabilena.

10.Bideauztenduenarentzatzuzentzealarrida,etagorroto duena,illda

11IfernuaetasuntsipenaJaunarenaitzineandaude:zenbat gehiagogizonensemeenbihotza?

12Burlatzaileakezdumaitehuramehatxatzenduena,eta ezdajakintsuenganajoango

13Bihotzalaiakaurpegialaiaegitendu,bainabihotzaren atsekabeazespirituahautsida

14.Ulermenaduenarenbihotzakezagutzarenbiladabil, bainaergelenahoaergelkeriazelikatzenda

15Gaiztoenegunguziakdiragaiztoak,bainabihotzalaiak dituenakbetidujaia.

16HobedatxikiaJaunarenbeldurraaltxorhandiaeta horrenarazoabaino

17.Hobedamaitasunadagoentokianbelarafaria,idizaldi batetaharekingorrotoabaino

18Asarreakliskarrakpiztenditu,bainahaserretzeko motelakbaretzendituliskarrak.

19Alferrarenbideaarantzazkohesiabezalada,baina zintzoarenbideaargituda

20.Semejakintsuakaitapoztendu,bainaergelakbereama mespretxatzendu

21Erokeriadabozkarioazuhurtziarikgabedagoenarentzat: bainagizonadimendunazuzendabil.

22Konsejurikgabeasmoakdesitxuratzendira,baina aholkularienanitzetansendotzendira

23.Gizonakbozkarioadubereahoarenihardespenaz:eta beregaraianesandakohitza,zeinonaden!

24Bizitzekobideagoiandajakintsuarentzat,beheko infernutikaldeegindezan.

25HarroenetxeasuntsituegingoduJaunak,baina alargunarenmugaezarrikodu

26.Gaiztoenpentsamenduakhiguingarriakdira Jaunarentzat,bainagarbienhitzakhitzatseginakdira 27Irabazinahiduenakbereetxeaasaldatzendu;baina opariakgorrotodituenabizikoda.

28Zintzoarenbihotzakihardestekoaztertzendu,baina gaiztoenahoakgaiztoakisurtzenditu

29.UrrutidagoJaunagaiztoengandik,bainazintzoen otoitzaentzutendu

30Begienargiakpoztendubihotza,etaberrionak hezurrakgizentzenditu.

31Bizitzarengaitzespenaentzutenduenbelarria jakintsuenarteandago.

32Irakaskuntzariukoegitendionak,berearima mespretxatzendu,bainamehatxuaentzutenduenak adimenahartzendu

33Jaunarenbeldurrajakinduriarenirakaspenada;eta ohorearenaurretikumiltasunadago

16.KAPITULUA

1.Gizonarenganbihotzarenprestaketak,etamihiaren erantzuna,Jaunareneskutik

2Gizonarenbideguziakgarbiakdiraberebegietan;baina Jaunakpisatzendituizpirituak.

3EnkargatuzurelanakJaunari,etazurepentsamenduak sendotukodira

4GauzaguztiakberetzategindituJaunak,gaiztoakere gaiztoarenegunerako.

5BihotzharroadenanazkagarriadaJaunarentzat:eskuak eskuanelkartuarren,ezdazigorrikgabegeratuko.

6.Errukiazetaegiazgarbitzendagaiztakeria,etaJaunaren beldurrezaldeegitendutegizakiakgaitzetik

7GizonarenbideakJaunariatseginzaizkionean,bere etsaiakerebakeanjartzendituberarekin.

8Hobedaapurbatzuzentasunarekineskubiderikgabeko diru-sarrerahandiakbaino

9Gizonarenbihotzakberebideaasmatzendu,baina Jaunakbereurratsakzuzentzenditu

10.Jainkozkosententziabatdaerregearenezpainetan: harenahoakezduepaitzen

11PisuetabalantzazuzenaJaunarenakdira:poltsarenpisu guztiakharenlanadira.

12Nazkagarriadaerregeentzatgaiztakeriaegitea,zeren tronuazuzentasunezsendotubaita

13.Ezpainzintzoakdiraerregeengozamena;etaongi mintzatzendenamaitedute

14Erregearenhaserreaheriotzarenmandatariakbezalada, bainagizonjakintsuakbaretukodu.

15Erregearenbegitartearenargitandagobizia;etabere mesedeaazkeneuriarenhodeiabezalada

16Zenbathobedajakituriaurreabaino!etaulermena lortzeazilarrezkoabainoaukeratuaizatea!

17Zintzoenbideagaitzetikaldentzeada:berebidea gordetzenduenakberearimagordetzendu.

18Harrokeriasuntsipenabainolehendoa,etaespiritu harroaerortzearenaurretik

19.Hobedaespirituumilaizateatxikiekin,harrapakina harroekinbanatzeabaino

20Gauzabatzuhurkimaneiatzenduenakongiarkitukodu; 21.Bihotzjakintsuakzuhurdeitukodira,etaezpainen gozoakareagotzenduikaskuntza

22Ulermenabizitzekoiturriadahuraduenarentzat:baina ergelenirakaspenaerokeriada.

23Jakintsuarenbihotzakbereahoairakastendu,etabere ezpaineiikaskuntzagehitzendio

24.Hitzatseginakabaraskabezaladira,arimarentzat gozoak,etahezurretarakoosasuna

25Badagizonbatizuzeniduritzenzaionbidebat,baina harenamaieraheriotzarenbideakdira.

26Lanegitenduenakberetzatlanegitendu;zerenbere ahoakgurabaitu

27.Gizongaiztoakgaiztakeriaartzendu,etabere ezpainetansuerrebatbezaladago

28.Gizongaiztoakliskarrakereitenditu,eta xuxurlatzaileakbereiztenditulagunnagusiak

29Gizonbortitzakberehurkoaerakartzendu,etaonez denbideraeramatendu

30.Begiakixtenditugauzagaiztoakasmatzeko:bere ezpainakmugituzgaiztakeriaekartzendu

31Burualoriazkokoroada,zuzentasunarenbidean arkitzenbada

32Haserretzekogeldoadenahobedaindartsuabaino;eta bereizpirituagobernatzenduena,hiriahartzenduenabaino.

33Zorteaaltzoanbotatzenda;bañaJaunareneskudago

17.KAPITULUA

1Hobedapuskalehorraetaharekinlasaitasuna,liskarrekin sakrifiziozbetetakoetxeabaino.

2.Zerbitzarijakintsuakizangodulotsaeragitenduen semearengainean,etaanaienarteanondarearenzatibat izangodu

3.Eltzeazilarrada,etalabeaurrea,bainaJaunakbihotzak probatzenditu

4Egilegaiztoakezpainfaltsueierreparatzendie;eta gezurtiakbelarriaematendiomihibihurriari

5PobreariisekaegitendionakbereEgileairaintzendu,eta gaiztakeriazpoztendenaezdazigorrikgabegeldituko.

6Umeenseme-alabakdiraagureenkoroa;etaumeen aintzaberenaitadira

7.Hizketabikainaezdaergelbatbihurtzen:aregutxiago ezpaingezurtiakprintzea

8Oparibatdaharripreziatubatbezaladaukanaren begietan:noranahiitzultzenden,aurreraegitendu.

9Transgresiobatestaltzenduenakmaitasunabilatzendu; bainagaibaterrepikatzenduenakosolagunakbereizten ditu.

10Gehiagosartzenzaiogaitzespenajakintsuariehun kolpezoroaribaino

11.Gizongaiztoakerrebeldiabesterikezdubilatzen:beraz, mezularikrudelbatbidalikodaharenkontra

12Harenkumeaklapurtutakohartzaktopoeginbezagizon bati,berezorakerianergelbatibaino.

13Gaizkiaonagatiksaritzenduena,gaizkiaezdabere etxetikaldeegingo

14.Liskarrenasieradanorberakuraaskatzenduenean bezala:beraz,utzieztabaida,nahasibainolehen

15Gaixtoajustifikatzenduena,etazuzenakondenatzen duena,biakerehiguingarriakdiraJaunarentzat.

16Zergatikdaprezioazoroareneskuanjakindurialortzeko, ezbaitubihotzik?

17.Lagunakbetimaitatzendu,etaanaiajaiotzenda zoritxarrerako

18Adimendurikgabekogizonakeskuakjotzenditu,eta bereadiskidearenaitzineanfidatzenda.

19Maiteduliskarramaiteduenak,etabereateagoratzen duenagalbidearenbiladabil

20.Bihotzgaiztoaduenakezduonikarkitzen,etamihi gaiztoaduenakgaiztakerianerortzenda

21Zoroaengendratzenduenakegitendubere atsekaberako,etazoroarenaitakezdupoztasunik.

22Bihotzalaiaksendagaiakbezalaegitenduongia,baina izpirituapurtuakhezurraklehortzenditu.

23Gizongaiztoakbularretikdohainbatateratzendu, juizioarenbideakokertzeko

24Jakinduriaadimenaduenarenaurreandago;baina ergelarenbegiaklurrarenmuturretandaude.

25Semezoroaatsekabeadabereaitarentzat,eta samintasunaemanzuenarentzat

26Eraberean,zuzenakzigortzeaezdaona,ezta buruzagiakzuzentasunezjotzeaere

27.Ezagutzaduenakbarkatzendituberehitzak,etagizon adimendunakizpiritubikainadu

28Isilikisilikdagoenean,erhoaerejakintsutzathartzenda, etaezpainakixtendituena,gizonadimenduntzathartzenda.

18.KAPITULUA

1Desioazgizona,bereburuabereizirik,bilhatzendueta zuhurtziaguziannahastenda.

2.Ergelakezduatseginadimenduan,berebiotzabere buruadeskubridezanbaizik

3Gaixtoaetortzendenean,orduanetortzendamespretxua ere,etalaidoagaiztoarekin.

4Gizonarenahokohitzakursakonakbezaindira,eta jakinduriareniturriaerrekadarioabezain

5Ezdaonagaiztoarenpertsonaonartzea,zintzoajuizioan iraultzea

6.Zoroarenezpainakliskarreansartzendira,etaharen ahoakkolpeakdeitzenditu

7Zoroarenahoadaberesuntsipena,etabereezpainakdira berearimarenamarrua.

8Ipuinarenhitzakzauriakbezaladira,etasabelekobarnebarrenetarajaistendira

9Bereobranalferradenaereanaiadagaltzailehandia denarentzat

10Jaunarenizenadorresendoada:zintzoaharalasterka dabil,etasegurudago.

11Aberatsarenaberastasunaberehirisendoada,eta harresigaraibatbezalabereharresian

12.Suntsipenabainolehengizonarenbihotzaharroada,eta ohorearenaurretikumiltasuna

13Gauzabatentzunbainolehenerantzutenduena, ergelkeriaetalotsadaharentzat.

14Gizonarenizpirituakeutsikodiobereeritasuna;baña espirituzaurituanorkjasandezake?

15.Zuhurrenbihotzakezagutzalortzendu;etajakintsuen belarriakezagutzarenbiladabil

16Gizonarendohainaklekuegitendio,etagizonhandien aitzineaneramatendu.

17Berekausazlenengodenazuzeniduridu;bainabere hurkoaethortendaetaarakatzendu

18.Sorteakamaitzendituliskarrak,etaahaltsuenartean banatzenditu

19Anaiaofenditua,hiriindartsuabainozailagoada irabaztea:etahaieneztabaidakgaztelukobarroak bezalakoakdira

20Gizonarensabelaasetukodabereahokofruituaz;eta bereezpainenhanditzeazbetekoda.

21Heriotzaetabiziamihiarenmenpedaude:etahura maitedutenekjangoduteharenfruitua

22.Emaztebatarkitzenduenakarkitzendugauzaonbat, etalortzenduJaunarengrazia

23.Pobreakothoitzegitenditu;bañaaberatsekihardesten dutegutxigorabehera

24Lagunakdituenakbereburuaadiskidetsuagertubehar du:etabadaadiskidebatanaiabainohurbilagodagoena

19.KAPITULUA

1Hobedapobreaberezintzotasuneandabilena, ezpainetangaiztoaetaergeladenabaino

2.Eraberean,arimaezagutzarikgabeegotea,ezdaona;eta bereoinekinlasterdabilenabekatuegitendu

3Gizonarenergelkeriakberebideaokertzendu,etabere bihotzaJaunarenkontraasaldatzenda.

4Aberastasunaklagunaskoegitenditu;bainapobrea hurkoarengandikbereizitadago

5Lekukofaltsubatezdazigorrikgabegeldituko,eta gezurraesatenduenakezduihesegingo.

6Askokothoitukoduteprinzipearenfaborea,etagizonoro dadohainakematendituenarenadiskide.

7.Pobreenanaiaguziekgorrotodute:zenbatgeiago urruntzendiraharenlagunak?hitzezatzetikdabiltza,baina faltazaie

8.Jakinduriahartzenduenakmaiteduberearima: adimenarieustendionakongiarkitukodu

9Lekukofaltsubatezdazigorrikgabegeldituko,eta gezurraesatenduenagaldukoda

10Gozamenaezdaegokiazoroarentzat;aregutxiago zerbitzaribatekprintzeengainekoaginteaizatea.

11Gizonarenargitasunakatzeratzenduberehaserrea;eta bereaintzadatransgresiobatengainetikpasatzea

12.Lehoiarenorroabezaindaerregearenhaserrea;baina harenfaboreabelarrarengaineanihintzabezalada

13Semezoroadabereaitarenzorigaiztoa,etaemazte batenauziaketengabekojauziakdira.

14Etxeaetaaberastasunagurasoenondareadira,eta emaztezuhurraJaunagandik

15.Alperkeriaklosakonerabotatzendu;etaarimaalfer batekgoseajasangodu

16Aginduabetetzenduenakberearimagordetzendu; bainaberebideakgutxiestendituenahilenda.

17PobreakerrukidituenakmailegatzendioJaunari;eta emanduenaberrizordaindukodio

18.Gaitzaezazuzuresemeaitxaropenadagoenbitartean, etaezutzizurearimabereoihuazbarkatu

19Asarrehandikogizonakzigorrajasangodu:zeren libratzenbaduzu,berrizeginbeharkoduzu.

20Entzunitzazuaholkuak,etajasoirakaspena,zuhurra izanzaitezenazkenfinean

21.Askodiragizonarenbihotzeanasmakizunak;halaere, Jaunarenaholkuairaungodu

22Gizonarennahiabereontasunada,etapobreagezurtia bainohobeda.

23Jaunarenbeldurrakbiziaematendio,etaduenakase gelditukoda;ezdagaiztakeriarikizango

24.Gizonalferrakbereeskuaezkutatzenduberebularrean, etaezduberriroahoraekarriko

25Joezazueburlatzailea,etaxumeakkontuzibilikodira, etagaitzetsiadimenaduenari,etaulertukoduezagutza.

26Aitaxahutzenduena,etabereamauxatzenduena,lotsa eragitenduenetairainaekartzenduensemeada

27.Utzi,enesemea,jakintzazkohitzetatikokerra eramatekoirakaspenaentzutea

28.Lekukogaiztoakiraintzenduepaia,etagaiztoenahoak gaiztakeriairenstendu

29Epaiakprestatzendiraiskarientzat,etazartadak zoroentzat

20.KAPITULUA

1Ardoaisekada,edarisendoahaserreada:etahortaz engainatzendenaezdajakintsua

2.Erregearenbeldurralehoiarenorroabezainda: haserretzenduenakbekatuegitendubereanimarenaurka

3Ohoreadagizonarentzatliskarrakuztea,bainaergeloro sartukoda.

4Nagiakezduhotzagatikgoldatzen;beraz,uztaneske egingodu,etaezduezerizango

5Gizonarenbihotzekoaholkuaursakonabezalakoada; bainagizonadimendunbatekaterakodu.

6Gehienekaldarrikatukodutebakoitzakbereontasuna: bainagizonleialbatekaurkitudezake?

7.Zintzoadabilberezintzotasunean:berehaurrak bedeinkatuakdiraharenondotik

8Juiziokotronuaneseritadagoenerregeakberebegiekin sakabanatzenditugaitzguztiak.

9Norkesandezake:garbitudutbihotza,garbinagoene bekatutik?

10Askotarikopisuaketaaskotarikoneurriak,biak nazkagarriakdiraJaunarentzat

11.Umeaereezagutzendabereegintzak,eabereobra garbiadenetazuzenaden

12Entzutenduenbelarria,etaikustenduenbegia,biak egindituJaunak.

13Ezmaitatulorik,pobreziaraethorezzaitezen;ireki begiak,etaogizasetukozara

14.Ezdaezer,ezdaezer,dioerosleak:bainajoandenean, harrotzenda

15Badaurrea,etaerrubiugari,bainaezagutzaren ezpainakdirabitxipreziatua.

16Haritzazuarrotzarentzatfidantzaduenberejantzia,eta harezazuberarenfidantzaemaztearrotzagatik

17.Engainuzkoogiagozoadagizonarentzat;bainagero ahoalegarrezbetekoda

18Konsejuzfinkatzendiraasmoguziak,etaaholkuonez egingerra.

19Kontakizunakbezalaibiltzendenaksekretuak erakustenditu:beraz,eznahastubereezpainez lausentsatzenduenarekin.

20Norkbereaitaedoamamadarikatzenduenak,bere lanparailunilunetanitzalikoda

21.Oinordetzapresakalordaitekehasieran;bainaharen amaieraezdabedeinkatuko

22Ezesan,gaizkiaordaindukodut;bañaitxaronJaunari, etaberaksalbatukozaitu.

23AskotarikopisuaknazkagarriakdiraJaunarentzat;eta balantzefaltsuaezdaona

24Gizonarenjoan-etorriakJaunarenakdira;nolauler dezakegizonbatekberebidea?

25Lazodasainduairenstenduengizonarentzat,etabotu ondorengaldeketaegiteko.

26Erregejakintsuakgaiztoakbarreiatzenditu,etagurpila haiengaineraeramatendu

27GizonarenizpirituaJaunarenkandelada,sabeleko barrukozatiguztiakarakatzenditu

28.Errukiaketaegiakgordetzenduteerregea,etaharen tronuaurrikaltzenda

29Gazteenaintzadahaienindarra,etazaharren edertasunaburugrisa

30.Zauriarenurdinakgaitzagarbitzendu:halaxeurratzen ditusabelekobarrukoak

21.KAPITULUA

1.ErregearenbihotzaJaunareneskuetandago,ur-ibaiak bezala:nahiduentokirabideratzendu

2Gizonarenbideorozuzenadaberebegietan,baina Jaunakgogoetaegitendubihotzetan.

3JustiziaetaepaiaegiteahobedaJaunarisakrifizioabaino

4Begiradaaltua,etabihotzharroa,etagaiztoengoldea, bekatuada.

5Arduratsuenpentsamenduakugaritasunerabaizikezdira; bainanahibainopresakadenororena.

6.Mihigezurrarenbidezaltxorrakeskuratzea,heriotzaren biladabiltzanekharaetahonajaurtitzendutenhutsalkeria da 7.Gaiztoenlapurretaksuntsitukoditu;epaiaegiteariuko egitendiotelako

8Gizonarenbideazintzoaetaarraroada,bainagarbiarena, zuzenadabereobra

9Hobedaetxe-gainekobazterbateanbizitzea,etxezabal bateanliskarraduenemakumebatekinbaino.

10Gaiztoarenarimakgaizkiadesiratzendu,hurkoakezdu berebegietangraziarikaurkitzen

11.Burlatzaileazigortzendenean,sinpleajakintsu bihurtzenda,etajakintsuakirakatsirik,ezagutzajasotzen du

12.Gizonzintzoakzuhurkihartzendugaistoenetxea, bainaJainkoakgaiztoakiraultzendituhaien gaiztakeriagatik

13.Pobreenoihuarenaurreanbelarriakixtendituena,bera ereoihuegingodu,bainaezdaadituko

14Isilpekodohainakbaretzenduhaserrea,etasaribatek bularraldeanhasarregogorra.

15Bozkarioadajustuarentzatjuizioaegitea,bainagaltzea izangodagaiztakeriarenegileentzat

16.Adimenarenbidetikurruntzendengizona,hildakoen kongregazioangeratukoda

17Atseginamaiteduenapobreizangoda:ardoaetaolioa maitedituenaezdaaberatsizango.

18Gaixtoazintzoentzaterreskateaizangoda,etagaizkilea zintzoentzat

19.Hobedabasamortuanbizitzea,emakumeliskareta haserrebatekinbaino

20Badaaltxorraetaolioajakintsuenbizilekuan;baina ergelakgastatzendu.

21Zuzentasunarenetaerrukiarenatzetikdabilenak arkitzenditubizia,zuzentasunaetaohorea

22.Gizonjakintsuakeskalatzenduahaltsuenhiria,eta beheratzenduharenkonfiantzarenindarra

23Norkbereahoaetaberemihiazaintzendituenakbere arimaestutasunetatikgordetzendu.

24Burlatzaileharroaetaharroadaharenizena,haserre harroanaritzendena

25.Alferarennahiakhiltzendu;bereeskueklanariuko egitendiotelako

26.Gutiziazgutiziadaegunguzian,bainazintzoakematen duetaezdubarkatzen

27Gaiztoarensakrifizioahiguingarriada:zenbatgeiago, gogogaiztozekartzenduenean?

28.Testukofaltsubatgaldukoda:bainaentzutenduena etengabemintzatzenda

29Gizongaiztoakgogortzendubereaurpegia,baina zuzenakberebideazuzentzendu

30Ezdagojakinduria,ezadimendurik,ezaholkurik Jaunarenaurka.

31Gudu-egunerakoprestatuadagozaldia,baina segurtasunaJaunarenada

22.KAPITULUA

1Izenonaaberastasunhandiakbainoaukeratzenda,eta graziamaitagarriazilarraetaurreabaino.

2.Aberatsaketapobreakelkartzendira:Jaunadaguztien egile

3Gizonzuhurbatekigartzendugaizkia,etaezkutatzendu bereburua,bainaxumeakaurreradoaz,etazigortuakdira.

4UmiltasunazetaJaunarenbeldurrezdiraaberastasuna, etaohoreaetabizia

5Arantzaetalazoakdiragaiztoarenbidean:berearima zaintzenduenaurrunegongodahaiengandik

6.Heziezazuhaurrajoanbeharduenbidetik,etazahartu denean,ezduhandikaldenduko

7Aberatsakmenperatzenditupobreak,etamaileguhartzaileamailegu-emailearenmorroida.

8Gaiztakeriaereitenduenakhutsalkeriabildukodu,eta berehaserrearenmakilahutsegingodu

9.Begioparoaduenabedeinkatuaizangoda;bereogitik pobreariematenbaitio

10Botaezazuiskalea,etaliskarraaterakoda;bai, liskarraketairainakgelditukodira.

11Bihotzgarbitasunamaiteduena,bereezpainen graziagatikerregeaizangodabereadiskide

12Jaunarenbegiekezagutzazaintzendute,etairaultzen ditugaizkilearenhitzak

13Alferrakdio:Lehoiadagokanpoan,kaleetanhilkonaiz 14.Emakumearrotzenahoaputzusakonada:Jaunaren gaitzespenadenabertanerorikoda

15Erokeriakloturikdagohaurbatenbihotzean;baña zuzentzekomakilakurrundukoduharengandik.

16Pobreazapaltzenduenabereaberastasunaareagotzeko, etaaberatsariematendiona,seguruetorrikoda

17.Makurtuzurebelarria,etaentzunjakintsuenhitzak,eta aplikatuzurebihotzanireezagutzari

18Zerengauzaatseginadazurebaitangordetzenbadituzu; zureezpainetansartukodira.

19ZurekonfiantzaJaunaganizandadin,gaurezagutarazi dizut,zuriere

20Ezaldizkizutgauzabikainakidatziaholkuetaneta ezagutzan,

21Egiazkohitzenziurtasunajakindezadan;igortzen dizuteneiegiazkohitzakerantzuteko?

22Ezlapurtupobrea,pobreadelako,etaezzapalduatean atsekabea

23Jaunakhaienkausadefendatukodu,etahondatuegin zituztenenarima

24.Ezeginadiskidetasunikhaserretuarekin;etagizonsutsu batekinezzarajoango:

25Ezdezazunberebideakikasi,etazureanimarako amarruaezdezazun

26.Ezizaneskuakjotzendituztenhorietakoa,edozorrak bermatzendituztenenartean

27Ezbaduzuezerordaindu,zergatikkendukoduzure oheazureazpitik?

28Ezkenduzurearbasoekezarrizutenantzinako mugarria.

29Ikustenalduzugizonbatarduratsuberelanetan? erregeenaurreanegongoda;ezdagizongaiztoenaurrean egongo.

23.KAPITULUA

1Agintaribatekinjateraeseritazaudenean,kontuanhartu arretazzerdenzureaurrean;

2.Etajarriaiztobateztarrian,apetiturakogizonabazara.

3Ezizanberegozoakgogorik:zerenjakiengainagarriak dira

4.Ezeginaberastasunaizateko:utzizurejakinduria.

5Ezdenarengaineanjarrikoaldituzubegiak?izanere, aberastasunakhegobihurtzenditu;arranobatbezalahegan egitendutezerurantz

6Ezjanbegigaiztoaduenarenogirik,etaezdezazuela nahiharenjakigozoak;

7Zerenberebihotzeanpentsatzenduenbezala,halaxeda: Janetaedan,diozu;bañaberebiotzaezdagozurekin

8.Janduzuenpuskaokaegingoduzu,etazurehitzgozoak galdukodituzu

9Ezesanergelarenbelarrietara,zerenarbuiatuegingodu zurehitzenjakinduria.

10Ezkendumugarrizaharra;etaezsartuaita-orren soroetan:

11.Zerenberensalbatzaileaindartsuada;berenkausa defendatukoduzurekin

12Eramanezazuzurebihotzairakaskuntzari,etazure belarriakezagutzarenhitzei.

13Ezutzihaurrarizuzentzea:zerenmakilarekinjotzen baduzu,ezdahilko

14.Makilarekinjoetalibratukoduzuberearimainfernutik.

15Enesemea,zurebihotzajakintsuabaldinbada,ene bihotzapoztukoda,nireaere

16.Bai,poztukodiraeneerraiak,zureezpainakzuzenak esatendirenean

17Ezutzibekatarieizurebihotzakbekaizkeriarikeman, bainaizanzaitezJaunarenbelduregunosoan.

18Zerenziuraskidaamaiera;etazureitxaropenaezda moztuko

19.Entzunezazu,enesemea,etaizanjakintsu,etabideratu zurebihotza

20Ezizanardozaleenartean;haragijaleasaldatuenartean:

21.Zerenedandakoaetajatekoapobreziarairitsikodira, etalozorroaktrapuzjantzikodugizona

22Entzunitzazuzureaitari,etaezgaitzetsizureama zahartudenean.

23Erosiegia,etaezsaldu;baitajakinduria,etairakaspena, etaadimenaere

24.Zintzoenaitaaskopoztukoda,etahaurjakintsubat engendratzenduenapoztukoda

25.Poztukodirazureaitaetazureama,etaalaitukoda erdituzaituena

26Enesemea,emadazuzurebihotza,etabehabezazure begieknirebideak

27.Zerenputakumealubakisakonabaita;etaemakume arrarobatputzuestubatda

28Beraereharrapakinbatenantzeraetzaitenda,eta gizonenarteangaizkileakareagotzenditu

29Norkdudoha?norkdaukapena?norkdituliskarrak? norkdubabak?norkdituarrazoirikgabezauriak?norkditu begiakgorri?

30Ardoanluzaroegotendirenak;ardomistoarenbila joatendirenak.

31Eziezaiozubegiratuardoarigorriadenean,kopan koloreaematendionean,zuzenmugitzendenean

32Azkeneanhondatzendusugeakbezala,etaziztuegiten dubataiabezala.

33Zurebegiekemakumearrotzakikusikodituzte,etazure bihotzakgauzagaiztoakesangoditu.

34.Bai,izangozaraitsasoarenerdianetzandadagoena,edo mastabatengailurreanetzandadagoenabezala

35Joeginnaute,esangoduzu,etaeznintzeneri;kolpatu naute,etaeznuensentitu:noizesnatukonaiz?Berriroere bilatukodut

24.KAPITULUA

1.Ezizaninbidiarikgizongaiztoenkontra,etaezhaiekin egonnahi

2Zerenberenbihotzakhondamenaaztertzendu,etahaien ezpainakgaiztakeriazmintzodira.

3Jakinduriarenbidezeraikidaetxea;etaulertzean ezartzenda:

4.Etaezagutzazbetekodiraganberakaberastasunpreziatu etaatseginguziz

5Gizonjakintsuaindartsuada;bai,jakitunakindarra areagotzendu.

6Zerenaholkuzuhurrezegingoduzuzuregerra,eta aholkulariaskorenbaitandagosegurtasuna

7.Jakituriaergelarentzatgoiegiada:ezduahoairekitzen athean

8Gaizkiegitekoasmatzenduenarigaiztoadeitukozaio

9.Zorokeriarenpentsamenduabekatuada,etaiskalea gizonentzathiguingarriada

10Zoritxarrekoeguneanahultzenbazara,zureindarra txikiada.

11Eriotzaraerakarridirenaketailtzekoprestdaudenak libratzeariutzikobadiozu;

12.Baldinbadiozu:Huna,ezgenekien;Bihotza hausnartzenduenakezaldukontuanhartzen?etazure arimazaintzenduenak,ezalduezagutzen?etaezaldio bakotxaribereobrenaraberaemango?

13Enesemea,janezazueztia,onabaita;etazure gusturakogozoadenabaraska:

14.Halaizanendazuhurtziarenezaguerazureanimarentzat: arkitzenduzunean,orduanizangodasaribat,etazure itxaropenaezdagalduko

15.Ezitxaron,gaiztoa,zintzoenbizilekuarenaurka;ez hondatubereatsedenlekua:

16Zerenzintzoazazpialdizerortzenda,etajaikitzenda: bainagaiztoakgaiztakerianerorikodira.

17Ezzaitezpoztuzureetsaiaerortzendenean,etaezbedi zurebihotzapoztuestropezuegitenduenean.

18Jaunakikusiezdezan,etaezdiezaiotenatsekabetu,eta berehaserreaharengandikurrunezdezan

19Ezhaserretugizongaiztoengatik,etaezizangaiztoen bekaizkeria;

20Zerenezdasaririkizangogizongaiztoarentzat; gaiztoenkandelaitzalikoda

21Enesemea,izanbeldurJaunarietaerregeari,etaez nahastualdatzekoemanakdirenekin;

22.Zerenhaienhondamenabat-bateansortukoda;etanork dakibienhondamena?

23GauzahauekerejakintsuenakdiraEzdaonaepaitzean pertsoneierrespetuaizatea.

24Gaixtoeiesatendiena:Zintzoazara;huramadarikatuko duherriak,nazioekgaitzetsikodute;

25Bainanhuramehatxatzendutenentzatatseginaizango da,etabedeinkapenonaetorrikozaie.

26Erantzunzuzenaematenduengizonorokmusukatuko dituezpainak.

27.Prestaezazukanpoanzurelana,etaeginezazu zuretzakosoroan;etageroeginezazuzureetxea

28Ezizanhurkoarenkontrakolekukoarrazoirikgabe;eta ezengainatuzureezpainekin.

29Ezesan,nikeginendiotnikniriegindidanbezala: gizonaribereobrarenaraberaemangodiot

30Joannintzenalferrarensorotik,etaulergabeko gizonarenmahastitik;

31.Eta,huna,guziaarantzezhazizen,etaortikakestali zutenharenaurpegia,etaharrizkohormahautsizen

32Orduanikusinuen,etaongiaztertunuen:begiratunuen, etainstrukzioajasonuen.

33Bainaloapurbat,loapurbat,eskuaktolestuapurbatlo egiteko:

34.Halaetorrikodazurepobreziabidaiatzendenbezala; etazurenahiagizonarmatuabezala

25.KAPITULUA

1HauekereSalomonenesaeradira,Judakoerrege Ezekiasengizonekkopiatuzituztenak.

2Jainkoarenaintzadagauzabatezkutatzea,baina erregeenohoreagaibatarakatzeada

3.Zeruaaltuera,etalurrasakonera,etaerregeenbihotza ikertuezinada

4Kenduzilarretikeskoria,etaaterakodaontzibat finarentzat.

5Kendugaiztoakerregearenaitzinean,etaberetronua zuzentasuneanezarrikoda

6.Ezjarrizureburuaerregearenaitzinean,etaezegon gizonhandienlekuan;

7Zerenhobedazueiesana,Igohona;zurebegiekikusi dutenprintzearenaitzineanbeheragojarribeharzinate baino

8Ezzoazpresakaliskaregitera,ezdezazunjakitenzer eginbeharduzunazkenean,zurehurkoaklotsatzen zaituenean

9Eztabaidazuzurekausahurkoarekin;etaezaurkitubeste batisekreturik:

10Entzutenduenaklotsatuezdezazun,etazuregaiztoak ezdezalaaldeegin

11Egokiesandakohitzazilarrezkoirudietanurrezko sagarrakbezalakoada

12.Urrezkobelarritakobat,etaurrezkoapaingarribat bezala,haladaerrietajakintsuabelarriobediarengainean

13Elurrarenhotzauzta-garaianbezala,halaxedabidaltzen dutenentzatmandatarileialbat:zerenberenagusienarima freskatzendu.

14Gezurrezkodohainbatezharrotzendenahodeiaketa haizeaeuririkgabekobezalakoada

15Luzarokopazientziarekinprintzeakonbentzitzenda,eta mihileunakhezurrahaustendu

16.Eztiaaurkitualduzu?Janezazuaskidena,horretaz beteetaokaezzaitezen

17Aterazureoinahurkoarenetxetik;ezdadilazutaz nekatu,etahalagorrotozaitzala.

18Gizonahurkoarenkontragezurrezkotestigantzaematen duenadamatala,ezpataetagezizorrotza

19Gaizkilearengankonfiantzarikezbeharrean,hortz hautsibatbezalada,etaoinaartikulatua.

20Eguraldihotzeanjantziakentzenduenaketanitroaren gaineanozpinabezala,haladabihotzastunarikantuak abestendituena.

21Zureetsaiagosebada,emaniezaiozujatekoogia;eta egarribadu,emanuraedatera:

22.Zerensuzkoikatzakbildukodituzuharenburuan,eta Jaunaksaritukozaitu

23Iparhaizeakeuriakentzendu:halaxeegitendu haserreakmihimintzarrak

24Hobedaetxe-oholekobazterbateanbizitzea,emakume liskarrarekinetaetxezabalbateanbaino.

25Egarriduenariurhotzakbezala,urrunekoberrionada 26Gaiztoenaitzineanerortzendenzintzoaiturrinahasia etaiturriustelbatbezalada.

27Ezdaonaeztiaskojatea:badagizonekberengloria arakatzeaezdagloria

28.Bereizpirituarenmenperatzerikezduena,urriaden hiriarenantzekoada,etaharresirikgabekoa

26.KAPITULUA

1Udanelurrabezala,etauztaneuriabezala,ohoreaezda egokiaergelarentzat.

2txorianoraezeanbezala,enaraheganegitenduenbezala, ezdakausarikgabekomadarikazioaetorriko

3.Azoteazaldiarentzat,bridabatastoarentzatetamakila zoroarenbizkarrerako

4Ezerantzunergelbatiberezorakeriarenarabera,zuere harenantzekoizanezdezazun.

5Erantzuniezaiozuergelbatiberezorakeriarenarabera, ezdadinjakintsuizanbereustetan

6.Ergelareneskutikmezuabidaltzenduenakoinakmozten ditu,etakalteaedatendu

7Errenarenhankakezdiraberdinak:halaxedaparabola ergelenahoan.

8Harriaeslingabateanlotzenduenak,halaxedazoroari ohoreaematendiona

9.Mozkorrareneskuetaraarantzabatigotzendenbezala, halaxedaparabolaergelenahoan

10GauzaguziakeratuzituenJainkoandiakergelak saritzenditu,etagaizkileaksaritzenditu.

11Txakurrabereokataraitzultzendenbezala,halaergela berezorakeriaraitzultzenda

12.Ikustenalduzugizonjakintsubatbereharrotasunean? ergelarengandikitxaropengehiagodagoberarenabaino

13.Alferrakdio:Bideanlehoiadago;lehoiakaleandago.

14Ateaberegiltzetarabiratzendenbezala,alferrakbere ohearengainean

15Nagiakeskuaezkutatzenduberebularrean; atsekabetzenduberrizahoraekartzeak.

16Nagitsuadabereburuanarrazoiaemandezaketenzazpi gizonbainojakintsuagoa

17Bertatikiragaitendena,etaberariezdagozkion liskarretannahastendena,zakurrabelarrietatikhartzen duenarenantzekoada.

18Suzko,geziaketaheriotzabotatzendituenerobat bezala,

19.Beraz,hurkoaengainatzenduengizonada,etadioena: Ezalnaizjolasean?

20Egurrikezdagoentokian,hanitzaltzendasua:beraz, ezpadarikezdagoentokian,etendaliskarra.

21Ikatzakikatzakerretzekoetaegurrasurakodirenbezala; halaxedaliskarrapiztekogizonliskarra.

22.Ipuinarenhitzakzauriakbezaladira,etasabeleko barne-barrenetarajaistendira

23Ezpainerreaketabihotzgaiztoazilarrezkoeskoriaz estalitakolapikobatbezalakoakdira.

24Gorrotoduenakbereezpainekinitxurakatzendu,eta engainuagordetzenduberebaitan;

25Bidezmintzatzendenean,ezezazusinetsi:zerenzazpi higuingarridaudeberebihotzean

26.Norengorrotoairuzurrazestaltzenduen,bere gaiztakeriaagertukodakongregazioosoarenaurrean

27Zuloaegitenduena,erorikodabertan,etaharria jaurtitzenduena,itzulikodaharengainera.

28Mihigezurtiakgorrotodituharengaitzetsiak;etaaho lausengatzaileakhondamenaegitendu

27.KAPITULUA

1.Ezharrotuzureburuabiharkoaz;zerenezdakizuzer ekardezakeenegunbatek

2Bertzebateklaudazaitzala,etaezzureahoak;arrotza, etaezzureezpainak.

3Harriaastunada,etahondarrapisutsua;bainaergelaren haserreabiakbainoastunagoada

4.Haserreakrudelada,etahaserreaikaragarria;bainanor dainbidiarenaurreanegotekogai?

5Errietairekiahobedaezkutukomaitasunabaino

6.Leialakdiralagunarenzauriak;bañaetsaiarenmuxuak engainagarriakdira

7Arimabeteaknazkaduabaraska;bainaarima gosearentzatgauzamingotsaorogozoada.

8Berehabitikaldeegitenduentxoriabezala,haladabere tokitikaldeegitenduengizona

9.Ukenduaketalurrinakalaitzendutebihotza:halaxeda gizonarenadiskidearengozoakaholkuonez

10Ezutzizureadiskidea,etazureaitarenlaguna;etaez sartuzureanaiarenetxerazurezoritxarrekoegunean,zeren hobedahurbildagoenhurkoa,urrunekoanaiabaino 11Enesemea,izanzuhurra,etapoztuezazuenebihotza, iraintzennauenaerantzuteko.

12Gizonzuhurbatekigartzendugaizkia,etaezkutatzen da;bañasinpleakpasatzendira,etazigortuakdira

13Haritzazuarrotzarentzatfidantzaduenjantzia,etahar ezazuberarenbahimenduaemakumearrotzarentzat

14.Goizeangoizjaikirikberelagunabedeinkatzenduenak, madarikaziotzathartukodu

15Eguneuritsubateanetengabekojaustaketaetaemakume liskarraberdinakdira

16.Beraezkutatzenduenakezkutatzenduhaizea,etabere eskumakoukendua,zeinakbereburuadesagertzenduen

17Burdinakburdinazorroztendu;beraz,gizonak zorroztenduberelagunarenbegitartea

18Pikondoagordetzenduenak,harenfruituajangodu,eta berenagusiarenzaindagoenaohoratuaizangoda.

19Uretanarpegiakaurpegiarierantzutendionbezala, gizonarenbihotzakgizonari

20.Infernuaetasuntsipenaezdirainoizbete;beraz, gizakiarenbegiakezdirainoizasetzen

21Zilarrerakolabeaetaurrerakolabeabezala;halada gizonaberegorespenerako.

22Nahizetagariarteanmorterobateanergelbatizurria eginbeharbaduzu,ezdaharenergelkeriaharengandik aldenduko.

23Zainduzaitezzureartaldeenegoeraezagutzeko,eta ongibegiratuzureartaldeei

24.Zerenaberastasunakezdirabetirako,etakoroakirauten aldugizaldiguzietara?

25Belarraagertukoda,etabelarsamurra,etamendietako belarrakbiltzendira

26Bildotsakdirazurejantzietarako,etaahuntzaksoroaren prezioa.

27Etaahuntz-esneanahikoaizangoduzuzure elikadurarako,zureetxekoenjatekoetazure neskameentzakomantenurako.

28.KAPITULUA

1Gaixtoekihesegitendutenehorkatzetikezduenean, bainazintzoakausartdiralehoiabezala

2.Lurbatentransgresioagatikaskodiraharenburuzagiak; 3Pobreakzapaltzendituenpobreajanaririkuztenezduen euriabezalada

4.Legeaaldebaterauztendutenekgaiztoakgoraipatzen dituzte,bainalegeabetetzendutenekliskartzendute haiekin

5.Gizongaiztoekezdutejuizioaulertzen,bainaJaunaren biladabiltzanekgauzaguztiakulertzendituzte

6Hobedaberezuzentasuneandabilenapobrea,bere bideetangaiztoadenabaino,aberatsaizanarren.

7Legueabetetzenduenasemejakintsuada:bañagizon gaiztoenlagunadenaklotsatzendubereaita

8.Lukurrezetairabazibidegabezbereondasunak handitzendituenak,pobreakerrukitukodituenarentzat bildukoditu

9.Legeaentzutetikbelarriaurruntzenduenak,bereotoitza erehiguingarriaizangoda

10Norkzintzoabidegaiztoanokertzenduenak,bere zuloanerorikoda,bainazintzoekgauzaonakizango dituzte

11Aberatsadazuhurrabereburuan;bainaulermenaduen pobreakberebiladabil.

12Gizonzintzoakpoztendirenean,aintzahandiada:baina gaiztoakjaikitzendirenean,gizonbatezkutuandago

13.Berebekatuakestaltzendituenakezduaurreraegingo, bainaaitortzenetautziegitendituenak,errukiizangodu

14.Dohatsuadabetibeldurdena:bainaberebihotza gogortzenduena,gaiztakerianerorikoda

15Lehoiorroa,etahartzibiltariabezala;halaxedajende pobrearenburuzagigaiztoa

16.Ulermenanaiduenprintzeaerezapaltzailehandiada, bainakodeziagorrotoduenakluzatukoditubereegunak

17Inorenodolaribortxaegitendionakzuloraihesegingo du;ezdezalainorgelditu

18Zintzodabilenasalbatukoda,bainaberebideetan gaiztoadenaberehalaerorikoda.

19Berelurralantzenduenakogiaskoedukikodu,baina pertsonahutsalenatzetikdabilenaknahikoapobrezia izangodu.

20Gizonleialakbedeinkaziougariizangoditu:baina aberasterapresatzendena,ezdaerrugabeizango

21Pertsonakerrespetatzeaezdaona:zerenogipuska batentrukegizonakurratukodu.

22Aberasterapresatzendenakbegigaiztoadu,etaezdu konturatzenpobreziaetorrikozaiola.

23.Gerogizonamehatxatzenduenak,mihiazlausentzen duenakbainograziagehiagoarkitukodu

24Norkbereaitariedoamarilapurtzendionak,eta dioenak:Ezdatransgresiorik;beradasuntsitzailebaten laguna

25Bihotzharroaduenakliskarrakpiztenditu,baina Jaunarengankonfiantzaduenaklodituegingoda

26Berebihotzeanitxarotenduenaergelada:bainazuhurra dabilena,libratukoda.

27Pobreariematendionakezdufaltako:bainabegiak ezkutatzendituenakmadarikazioaskoizangodu

28.Gaiztoakjaikitzendirenean,gizonakezkutatzendira, bainagaltzendirenean,zintzoakhanditzendira

29.KAPITULUA

1Askotanlepoagogortzenduena,bat-bateangaldukoda, etaerremediorikgabe.

2Zintzoakaginteandaudenean,poztuegitendaerria, bainagaiztoakagintzenduenean,negaregitenduherriak

3.Jakinduriamaiteduenakpoztendubereaita,baina emaztegaiekinbategitenduenakbereondasunakxahutzen ditu

4.Erregeakjuiziozfinkatzendulurra,bainadohainak jasotzendituenakiraultzendu

5Berehurkoalausentzenduenaksareazabaltzendubere oinetarako.

6Gizongaiztoarentransgresioanamarrubatdago,baina zintzoakkantatzenetapoztendira

7.Zintzoakbehatzendupobreenarrazoia,bainagaiztoak ezdujakitea

8Gizonisekatuakerribatamarruanekartzendute,baina jakintsuekuxatzendutehaserrea.

9Badagizonjakintsubatergelarekinliskartzenbada, hasarreedobarreegin,ezdagoatsedenik

10.Odol-egarriekgorrotodutezintzoa,bainazuzenakbere arimabilatzendute

11Ergelakadimenduguziaaditzeraematendu,baina jakintsuakgordeegitendugeroraño.

12Agintaribatekgezurraentzutenbadu,berezerbitzari guztiakgaiztoakdira

13.Pobreaetaengainatzaileaelkartzendira:Jaunakbi begiakargitzenditu

14.Pobreakzintzokiepaitzendituenerregea,beretronua betikoizangoda

15Makilaketamehatxuakzuhurtziaematendute,baina haurrakberetzatutzitakoakbereamalotsatzendu

16.Gaiztoakugaritzendirenean,gaiztakeriaareagotzenda, bainazintzoekberenerorketaikusikodute

17Zuzenduzuresemea,etaatsedenemangodizu;bai, zurearimarigozamenaemangodio

18Ikuskizunikezdagoentokian,herriagaltzenda:baina legeabetetzenduena,zorionekoada.

19Zerbitzariaezdahitzezzuzenduko,zerenulertuarren ezduerantzungo

20.Ikustenalduzuberehitzetanpresazkogizonbat? ergelarengandikitxaropengehiagodagoberarenabaino

21Berezerbitzariaumetikederkihaztenduenakbere semebihurtukoduluzaroan.

22Gizonhaserreakliskarrakpiztenditu,etagizon haserretuakugarituegitenditutransgresioetan.

23.Gizonarenharrotasunakapaldukodu,bainaohoreak eutsikodioizpirituapalak

24Ohoinarekinbikotekidedenakgorrotoduberearima: madarizioakentzutenditu,etaezdudeusikegiten.

25Gizonarenbeldurrakamarruaekartzendu,baina Jaunarengankonfiantzajartzenduenasalbuegongoda 26Askokburuzagiarenfaboreabilatzendute;baña bakoitzarenepaiaJaunagandikdator

27.Gizonbidegabeanazkagarriadazuzenentzat,etabide zuzenadenagaiztoentzat

30.KAPITULUA

1JakerensemeAgurrenhitzak,profezia:gizonharkItieli, ItieletaUkaliesanzien,

2Ziurinorbaiñoastunagoanaiz,etaezdaukatgizonaren adimenik

3.Ezdutjakinduriaikasi,ezdaukatsantuarenezagutza. 4Norigandazerura,edojautsi?norkbilduduhaizeabere ukabiletan?Norklotudituurakjantzibatean?norkezarri ditulurrarenmuturguztiak?noladuizena,etanoladeitzen daberesemea,baldinbadakizu?

5Jainkoarenhitzorogarbiada:ezkutubatdaharengan konfiantzadutenentzat.

6Ezgehituharenhitzei,ezzaitzalaepaitzen,etagezurti izanezzaitezen

7.Bigauzaeskatudizkizut;eziezadazuukatuhilbaino lehen:

8Urrutiurrutinigandikhutsalkeriaetagezurra;elikatu nazazuniretzakoegokiadenjanariarekin:

9Eznadinbeteetaukatu,etaesanezdezadan:Norda Jauna?edopobreaizan,etalapurtu,etaalferrikhartuneure Jainkoarenizena.

10Ezakusatumorroibatberenagusiari,ezzaitzala madarikatu,etaerrudunarkitzenzaituen

11.Badagizaldibatbereaitamadarikatzenduena,etabere amabedeinkatzenezduena

12Badagizaldibatberenbegietangarbiadena,etaordea, berenzikinkeriatikgarbituezdena.

13Badabelaunaldibat,zeinaltuakdirenhaienbegiak!eta betazalakaltxatzendira

14.Badabelaunaldibat,zeinenhortzakezpatakbezala,eta masailezurhortzakaiztoakbezala,lurretikbehartsuaketa gizonenartetikbehartsuakirentsikodituena.

15Zaldizkoakbialabaditu,oihukatzendutenak:Eman, emanInoizasetzenezdirenhirugauza,bai,laugauzekez duteladiote:Nahikoada:

16.Hilobia;etasabelantzua;urezbeteezdenlurra;eta erraitenezduensua:Askida

17Bereaitariisekaegitendionbegia,etabereamari obeditzeagutxiestenduenak,haranekobeleekaterakodute, etaarranogazteekjangodute

18.Badirahirugauzaniretzatzoragarriegiak,bai, ezagutzenezditudanlau:

19Arranoarenbideaairean;sugebatenbideaharkaitz batengainean;itsasoarenerdianontzibatenbidea;eta neskamebatekingizonbatenmodua

20Halakoadaemakumeadulterioarenbidea;jatendu,eta garbitzenduahoa,etadio:Ezdutgaiztakeriarikegin.

21Hirurengatiknahasidalurra,etajasanezindituen laurengatik.

22.Zerbitzaritzaterreñatzendanean;etaergelaharagiz betetadagoenean;

23Ezkondutadagoenemakumehiguingarriarentzat;eta bereandrearenoinordekodenneskamea.

24Badiralaugauzatxikiaklurrean,bainaguztiz jakintsuak

25Inurriakindartsuaezdenherriada,bainaudan prestatzenduteberenharagia;

26.Koniakjendeahulbatbesterikezdira,baina harkaitzetanegitendituzteetxeak;

27Otsakezduerregerik,bainadenaktaldekaateratzen dira;

28Armiarmaeskuekinhartzendu,etaerregeenjauregietan dago

29.Hirudiraongidoazenak,bai,laudoazenakjoatean;

30Lehoia,abereenarteanindartsuena,etainorenalde egitenezduena;

31Galgobat;ahuntzbatere;etaerregebat,zeinarenaurka altxatzerikezdagoen

32Baldinergelkeriaeginbadezuzureburuaaltxatzean, edogaizkipentsatubaduzu,jarrieskuazureahoan.

33Esnearennahasteakgurinaateratzendu,etasudurra estutzeakodola;

31.KAPITULUA

1.Lemuelerregearenhitzak,amakirakatsizionprofezia. 2Zer,enesemea?etazer,niresabelekosemea?etazer, nerebotuensemea?

3.Ezemanzureindarraemakumeei,ezzurebideak erregeaksuntsitzendituenari

4Ezdaerregeentzat,oLemuel,ezdaerregeentzatardoa edatea;eztaprintzeentzakoedarisendoa:

5Ezdezatelaedan,etaLegueaahantzi,etagaiztoetako edozeinenjuizioaokerezdezaten

6.Emanedazuedariakgaltzekoprestdagoenari,etaardoa bihotzastunakdirenei

7Edandezala,etaahantzibezaberepobrezia,etaezoroitu beremiseria.

8Irekizureahoamutuarisuntsipenerakoizendatuakdiren guztienalde

9.Irekizureahoa,epaituzuzen,etadefenditubehartsuen etabehartsuenauzia

10Norkaurkidezakeemakumezintzoa?izanere,bere prezioaerrubiengainetikdago

11Beresenarrarenbihotzaksegurufidatzenduharengan, harrapakinarenbeharrikizanezdezan

12.Berebizitzakoegunguztietanongiegingodioetaez gaizki

13Artileaetalihoabilhatzenditu,etagogozlanegitendu bereeskuekin

14Merkatarienontziakbezalakoada;berejanariaurrutitik ekartzendu.

15Jakitzendaoraindikgauadenbitartean,etaematendie janariabereetxekoei,etaneskeizatibat

16.Behatzendusorobat,etaerostendu:bereeskuen fruituarekinmahastibatlandatzendu

17Indarrezzintzilikatzendituberegerriak,etasendotzen dituberebesoak.

18Badakiberemerkantziaonadela:berekandelaezda gauezitzaltzen.

19.Eskuakardatzeanjartzenditu,etabereeskuekzurtoiari eustendiote

20Eskualuzatzendupobreari;bai,eskuakluzatzenditu behartsuei.

21Ezduelurraribeldurrikbereetxekoentzat,zerenbere etxekoguziakgorrixkazjantzitadaude

22Tapizestalkiakegitenditubereburua;berearropa zetazkoetamoreada

23.Beresenarraezagutzendaatheetan,lurrekozaharren arteanesertzendenean

24Lihofinaegitendu,etasaltzendu;etagerrikoak merkatariariematendizkio.

25Indarraetaohoreadiraberejantziak;etapoztukoda etortzekogaraian

26.Jakinduriazzabaltzenduahoa;etaberemihian ontasunarenlegeadago

27Ondobegiratzenditubereetxekobideei,etaezdujaten alferkeriakoogirik.

28Jaikitzendiraberehaurrak,etadohatsudeitzendiote; beresenarraere,etalaudatzendu

29.Alabaaskokbirtutetsuegindute,bainazukguztiak gainditzendituzu

30Graziaengainagarriada,etaedertasunahutsala:baina Jaunarenbeldurdenemakumea,laudatuaizangoda.

31Emaniezaiozubereeskuetakofruitutik;etabere egintzakgoretsibezaateetan

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.