Basque - The Book of Deuteronomy

Deuteronomioa

1.KAPITULUA

1.HauekdiraMoisesekJordanaldehonetatikIsraelguziari esanzizkionhitzak,basamortuan,ItsasoGorriarenparean dagoenordokian,Paran,etaTofel,etaLaban,etaHazerot etaDizahabenartean

2(HamaikaegunekobidaiadagoHorebetikSeirmenditik Kadeshbarnearaino).

3.Etagerthatuzenberrogeigarrenurtean,hamaikagarren hilabetean,hilarenlehenegunean,Moisesekisraeldarrei esanzien,Jaunakaginduzizkionguztiarenarabera; 4HexbonenbizizenamortarrenerregeSihonetaBasango erregeOg,Edrei,Astarot-enbizizena,hilondoren; 5Jordanaldehonetatik,Moablurrean,Moiseslegehau deklaratzenhasizen,esanez:

6Jauna,gureJainkoak,Horebenmintzatuzitzaigun,esanez: Nahikoabiziizanzaretemendihonetan;

7Bihurtuzaitezte,etajoanzaitezte,etazoazamortarren mendira,etaingurukotokiguztietara,lautadan,muinoetan etaharanean,etahegoaldeanetaitsasoarenondoan, kanaandarrenlurralderaetaLibanora,ibaihandira,Eufrates ibaira

8.Hara,lurrajarridizutzureaitzinean:sartuetajabetu zaitezJaunakzurearbasoei,Abrahami,IsaakietaJakobi, haieietahaienondorengoeiematekozineginzienlurra

9.Etaorduartanerrannizuen,ziotela:Ezinzaituztetneuk bakarrikeraman

10JaunakzeuenJainkoakugarituzaituzte,etahunagaur egunzerukoizarrakaskobezala.

11(ZuenarbasoenJainkoJaunakmilabidergehiagoegiten zaituztezaretenbezala,etabedeinkatuzaituzte,berak agindudizunbezala!)

12Nolaeramandezaketnikneukbakarrikzurekarga,eta zurezama,etazureliskar?

13.Haritzazuegizonjakintsuak,jakintsuaketaezagunak zuenleinuenartean,etaezarrikoditutzuenburuzagi

14.Etaihardetsizenidaten,etaerranzieten:Hikerran dezungauzaonadaguretzategiteko.

15Hartunituen,beraz,zuenleinuetakoburuzagiak,gizon jakintsuaketaezagunak,etaeginnituenzuenburu,milaka etaehunenburuzagi,etaberrogeitahamarrekoburuzagi, etahamarrekoburuzagi,etazuenleinuenarteanburuzagi 16Etaagindunienorduanzuenjujeei,esanez:Entzun itzazuezuenanaienartekoarrazoiak,etaepaituzintzoki gizonbakoitzarenetabereanaiarenetaharekinden arrotzarenartean

17Ezdituzueerrespetatupertsonajuizioan;bañaadituko dezuetxikiakzeinandiak;ezzaretegizonarenaurpegiaren beldurizango;zerenepaiaJainkoarenada:etazuentzat gogorregiadenarrazoia,ekarriiezadazue,etaentzungodut 18Etaagindunizkizuendenborahartaneginbehar zenituengauzaguztiak.

19.EtaHorebetikabiatuginenean,amortarrenmendiaren bidetikikusizenutenbasamortuhandietaikaragarrihura guztiazeharkatugenuen,JaunakgureJainkoakagindu zigunbezala;etaKadeshbarnearahelduginen

20Etaesannizuen:JaunakgureJainkoakematendigun amortarrenmendirahelduzarete.

21Hara,zureJainkoJaunaklurrajarridizuzureaurrean: zoazetajabetuzaitez,zurearbasoenJainkoJaunakesan dizunbezala;ezizanbeldurrik,ezdesanimatu.

22Etahurbilduzinetenzuetakobakoitzanigana,etaerran zuten:Gizonakbidalikoditugugureaitzinean,eta arakatukogaituztelurra,etajakinarazikodigutezerbidez joanbehardugun,etazerhiritarairitsikogaren

23Etaesaeraoriatseginzitzaidan:etaartunituenzuetatik amabigizon,leinubatekobat.

24Etabiurtuetamendiraigoziren,etaExkolharanera helduziren,etaarakatuzuten

25.Etalurrekofruituetatikhartuzuteneskuetan,etaekarri ziguten,etaberriemanziguten,etaesanzuten:Jaunakgure Jainkoakematendigunlurraldeonada

26Halaere,ezzareteigonahi,JaunarenzuenJainkoaren aginduarenaurkamatxinatuzarete;

27Etazuekmarmareginzenutenzuenetxoletan,etaesan zuen:Jaunakgorrotogaituelako,Egiptokolurretikatera gaitu,amortarreneskuetanuzteko,gusuntsitzeko

28Noraigokogara?gureanaiakgurebihotzagogortudute, esanez:Herriagubainohandiagoaetaaltuagoada;hiriak handiakdiraetazerurainoharresituak;etagainera anakiarrensemeakikusidituguhan.

29.Orduanerrandrauzuet:Ezizanbeldurrik,ezizanhaien beldur

30ZureaurretikdoanJauna,zureJainkoa,zurealde borrokatukoda,zurebegienaurreanEgiptonzuregatikegin zuenguztiarenarabera;

31Etabasamortuan,nonikusiduzunolaJaunakzeuen Jainkoakeramanzintuztela,gizonbatekberesemea hartzenduenbezala,joanzinetenbideguztietan,toki honetarairitsizinetenarte.

32Halaere,gauzahonetanezzenutensinetsiJauna,zuen Jainkoa,

33.Norjoanzenbideanzuenaitzinean,zureoihalak ipintzekolekubatarakatzeko,gauezsutan,zeinbidetik joanbeharzaretenerakusteko,etahodeibateanegunez

34Jaunakzurehitzenahotsaentzunzuen,etahaserretuzen, etazineginzuen,esanez:

35Ziurrenik,belaunaldigaiztohonetakogizonhauetako batekereezduikusikozuenarbasoeiemangoniolazin eginnuenluronhura,

36SalbatuKalebJefunerensemea;ikusikodu,etahari emangodiotzapalduduenlurra,etabereseme-alabei, Jaunarijarraitubaituoso-osorik

37Eraberean,Jaunahaserretuzennirekinzuregatik, esanez:Zuereezzarasartuko.

38BainanJosueNunensemea,zureaitzineandagoena, harasartukoda:animaezazu,zerenIsraeliheredatuko baitu.

39Gainera,harrapakinizangozirelaesanzenutenzuen umeak,etaegunhartanongiarenetagaizkiarenarteko ezagutzarikezzutenzuenseme-alabak,bertarasartukodira, etanikemangodiet,etajabetukodira

40Zuekordea,itzulzaitezte,etajoanzaitezbasamortura ItsasoGorriarenbidetik.

41Orduanerantzunzenidan,etaesanzidaten:Jaunaren kontrabekatuegindugu,joangogaraetaborrokatukogara, JaunakgureJainkoakagindudigunarenarabera.Eta bakoitzaribereguda-armakgerrikozituztelarik,prest zinetenmuinoraigantzeko

42EtaJaunakesanzidan:Esaniezaiezu:Ezigo,ez borrokatu;zereneznagozuenartean;etsaienaurrean kolpatuezzaitezen

43.Beraz,mintzatuzaitut;etaezzenutenentzunnahi, Jaunarenmanamenduarenaurkamatxinatuetamendiraigo zarete

44Etamendihartanbizizirenamortarrakzurekontra ateraziren,etaatzetikzintuztenerleekbezala,etasuntsitu zintuztenSeirren,Hormaraino

45EtaitzulietanegareginzenutenJaunarenaurrean; bainaJaunakezdizueentzunnahizuenahotsa,ezzuen entzun

46.Beraz,Kadeshenegonzinetenegunaskotan,hanegon zinetenegunenarabera

2.KAPITULUA

1Orduanitzuliginen,etabasamorturaabiatuginenItsaso Gorriarenbidetik,Jaunakesanzidanbezala,etaSeir mendiainguratugenuenegunaskotan

2EtaJaunakesanzidan,esanez:

3.Nahikoainguratuduzuemendihau:itzulizaitezte iparralderantz

4Etaagintzendiozuherriari,esanez:Seir-enbizidiren zureanaienEsaurensemeenertzatikigarobeharzarete;eta ikaratukodirazuetaz;

5Ezsartuhaiekin;ezdizuthekienlurretikemango,ez,ez oinzabaleraere;zerenSeirmendiaEsauriemandiodala jabegotzat

6Erosikodiezuehaieiharagiadiruarentruke,jan dezazuen;etauraereerosikodiezuedirutruke,edan dezazuen

7ZerenzureJainkoJaunakbedeinkatuzaituzureeskuko languzietan:ezagutzendubasamortuhandihonetanzehar ibilizarena:berrogeiurtehauetan,zureJainkoJauna, zurekinegonda;ezzaizuezerfalta

8.EtaSeirrenbizizirenEsaurenseme-alabakgure anaietatikElatetiketaEziongabertiklautadakobidetik igaroginenean,Moabekobasamortukobidetikigaroginen

9.EtaJaunakesanzidan:Ezlarritumoabtarrak,etaez haiekinborrokanaritu;LotensemeeiAremandietondasun gisa

10.Emimtarrakbiziizanzirenbertan,anakimarrakbezain jendehandia,askoetagaraia; 11Horiekereerraldoitzathartzenziren,Anakitarrak bezala;bainamoabitarrekemimdeitzendiete.

12HorimakereSeirrenbizizirenlehenago;bainaEsauren semeakhaienondoanizanziren,haienaitzineansuntsitu etahaienordezbiziizanzirenean;Israelekberejabetzako lurraldearieginzionbezala,Jaunakemanzienlurraldeari

13Orainaltxazaitez,esannion,etapasazaitezZered erreka.EtaZerederrekaigaroginen.

14EtaKadexbarneatikateraginenekotartea,Zerederreka igaroarte,hogeitahamazortziurteizanzen;guda-gizonen belaunaldiguztiakarmadarenartetikgalduzirenarte, Jaunakzineginzienbezala

15.Izanere,Jaunareneskuahaienkontrazegoen, armadarenartetiksuntsitzeko,hilarte

16Halagertatuzen,gerrakogizonguztiakherriaren artetikhiletahilzirenean, 17Jaunakesanzidan,esanez: 18Ar-tikigarokozara,Moabgoertza,gaur;

19Etaamondarrenaitzineanhurbiltzenzarenean,ezlarritu, ezhaiekinnahastu,ezdizutamondarrenlurretikinolako jabetzarikemango;zerenLot-enseme-alabeijabegotzat emandiet.

20(Horiereerraldoienlurraldetzathartuaizanzen:han erraldoiakbizizirenantzina,etaamondarrekzamzummim deitzendiete;

21.Herrihandia,etaasko,etagaraia,anakimarrakbezala; bainaJaunaksuntsituzituenhaienaurrean;etahaienordez jarriziren,etahaienordezbiziziren

22SeirrenbizizirenEsaurensemeeieginzienbezala, horimakhaienaitzineansuntsituzituenean;etahaienordez egonziren,etahaienordezegonzirengaurarte.

23EtaHazerimenbizizirenabimak,Azzaraino, Kaftorretikirtenzirenak,suntsituzituzten,etahaienordez biziziren.

24Jaikizaitezte,zoaztebidea,etaigaroArnonibaia:huná, zureeskuetanemanditutSihonamortarra,Hexbongo erregea,etaberelurraldea:haszaitezharenjabetzeneta borrokanberarekinborrokan

25Egunhonetanhasikonaizhirebeldurraetazure beldurrajartzenzeruosoarenazpiandaudennazioen gainean,zeinekzureberrientzuteko,etadardaraegingo duteetazuregatiklarritukodira

26.EtaKedemotbasamortutikmandatariakbidalinizkion HexbongoerregeSihonibakezkohitzekin,esanez:

27Utznazazuiragaitenzurelurretik:bidegorritikjoango naiz,eznaizezeskuineraezezkerreraitzuliko.

28Saldukodidazuharagiadiruarentruke,jandezadan;eta emanuradiruarentruke,edandezadan;

29(Seir-enbizidirenEsaurensemeeketaAr-enbizidiren moabitarrekeginzidatenbezala),Jordaniaigarokonaizen arteJaunakgureJainkoakematendigunlurraldera

30.BainaHexbongoerregeSihonekezgintuenharen ondotikpasatzenutzinahi,zerenzureJainkoJaunak gogortuzuenbereizpiritua,etagogortueginzuenbere bihotza,zureeskuetanemanzezan,gauregunagertzenden bezala

31EtaJaunakesanzidan:Huna,Sihonetaberelurrazure aurreanematenhasinaiz;

32Orduan,Sihongureaurkaaterazen,beraetabereherri guztia,Jahazenborrokaegitera

33.JaunakgureJainkoakemanzuengureaurrean;etahura, etaberesemeak,etabereherriosoajogenuen

34Etaorduartanbereerriguziakartugenduzan,eta guztizsuntsitugenduzanerriguzietakogizonak,eta emakumeak,etatxikiak,ezgenduanutziinorgeratzeko

35.Abereakbakarrikharrapakintzathartugenituen,eta hartugenituenhirietakoharrapakinak

36ArnonibaiarenertzeandagoenAroertik,etaibai ondoandagoenhiritik,Galaaderaino,ezzenguretzathiririk indartsuegirikizan:JaunakgureJainkoakdenaemanzigun.

37Bakarrikezzinenamondarrenlurralderairitsi,ezJabok ibaikoedozeintokitara,ezmendietakohirietara,ezJaunak gureJainkoakdebekatuzigunorotara

3.KAPITULUA

1Orduanitzuliginen,etaBasangokobidetikigoginen,eta OgBasangoerregeaaterazengureaurka,beraetabere herriguztia,Edreirenborrokaegitera

2EtaJaunakesanzidan:Ezizanharenbeldur,zure eskuetanemangobaituthura,bereherriosoaetaberelurra; etaHexbonenbizizenamortarrenerregeSihoniegin zenionbezalaeginendiozu.

3.Beraz,JaunakgureJainkoakgureeskuetanutzizituen Ogere,Basangoerregea,etabereherriguztia,etahilegin genuen,hariketainorgeratuezzitzaionarte

4.Etaberehiriguztiakhartugenituengaraihartan,ezzen haietatikkenduezgenionhiririk,hirurogeihiri,Argob eskualdeosoa,BashangoOg-enerreinua

5Hirihauekguztiakharresi,ateetahesihandizhesituta zeuden;harresirikgabekoherrienondoanasko

6.Etaguztizsuntsitugenituen,HexbongoerregeSihoni egingenionbezala,hiriguztietakogizon,emakumeeta haurrakerabatsuntsitugenituen

7.Bainaabereguztiaketahirietakoharrapakinak harrapakintzathartugenituenguretzat

8EtagaraihartanhartugenuenAmortarrenbierregeen eskuetatikJordanalboanzegoenlurraldea,Arnonibaitik Hermonmendiraino;

9(HermonsidondarrekSiriondeitzendutena,eta amortarrekShenir);

10Lautadakohiriguziak,etaGalaadguziaketaBasan guziak,SalkaetaEdreiraino,BasangoOgerreinuko hirietaraino.

11BasangoerregeOgbakarrikgeratuzenerraldoien hondarretik;hara,bereoheaburdinazkooheazen;Ezalda AmonensemeenRabbath-en?Bederatzibesoluzezen,eta laubesozabalera,gizonbatenbesoarenondoren

12Etagaraihartanjabetuginenlurhau,Arnonibaiaren ondoandagoenAroertik,etaGalaadmendierdia,eta bertakohiriak,RubendarreietaGaddarreiemannien

13EtaGalaadekogainerakoaketaBasanguziak,Og-en erreinuaizanik,Manasesenleinuerdiariemannizkion; Argobeskualdeosoa,Basanguztiarekin,erraldoien lurraldeadeitzenzena

14.JairManasesensemeakArgobekolurraldeosoahartu zuenGexurietaMaathirenmugaraino;etadeieginzien bereizenaz,Bashanhavothjair,gaurarte 15.EtaemannionGalaadMakiri.

16EtaRubentarreietaGaddarreiemannienGalaadetik Arnonibairainoharanarenerdia,etamugaJabokibairaino, hauda,Amonensemeenmuga; 17Lautadaere,etaJordan,etaharenertza,Kineret-etik lautadakoitsasoraino,itsasogazia,Asdotpisgaazpian ekialderantz.

18Etanikagindunizuenunehartan,esanez:Jaunakzeuen Jainkoakemandizuelurraldehauberejabeizateko; 19Bainazuenemazteak,etazuenhaurrak,etazuen abereak(badakidanabereaskodituzuela)egonendiranik emandizkizuedanzuenhirietan;

20.Jaunakatsedenemanartezuenanaiei,baitazueiere, etahaiekerejabetuarteJordanezgaindiJaunakzuen Jainkoakemandienlurra,etaorduanitzulikozarete bakoitzaberejabetzara,nikemandizuedanak

21OrduanagindunionJosueri,esanez:Zurebegiekikusi duteJaunakzureJainkoakbierregehaueiegindienguztia; 22Ezzaretehaienbeldurizan;Jauna,zuenJainkoa,zuen aldeborrokatukoda

23OrduanothoitzeginnionJaunari,esanez: 24JainkoJauna,zurezerbitzariarizurehanditasunaeta zureeskuindartsuaerakustenhasiazara,zerenzerJainkoa

zeruanedolurreanegindezakeenazurelanetanetazure indarrenarabera?

25Othoitzendizut,joannazazu,etaikusdezadalaJordan haraindikolurraldeona,mendiederhuraetaLibano.

26.BainaJaunahaserretuzennirekinzuengatik,etaez ninduenentzunnahi,etaJaunakesanzidan:Nahikoazaitut; eznirigehiagohitzegingaihonetaz

27.IganzaitezPisgakogailurrera,etaaltxaitzazubegiak mendebalderantz,iparralderantz,hegoalderantzeta ekialdera,etabegiratuezazuzurebegiekin:ezbaitiozu Jordanhauigaroko

28BainaaginduJosueri,etaanimaezazu,etasendotu ezazu:zerenherrihonenaurretikigarokoda,etaikusiko duzunlurraldeaheredatukodu

29Beraz,Betpeorrenpareandagoenharaneanegonginen

4.KAPITULUA

1.Entzun,beraz,Israel,nikirakastendizkizuedanlegeak etaepaiak,haiekbetetzeko,bizizaiteztenetasartuetajabe zaiteztenzuenarbasoenJainkoJaunakematendizuenlurra 2.Ezduzueagintzendizuedanhitzarigehituko,etaez duzueezergutxitu,nikagintzendizuedanJaunarenzuen Jainkoarenaginduakbetetzeko

3ZurebegiekikusidutezereginzuenJaunak Baalpeorgatik:Baalpeorrenatzetikzetozengizonguztiak, JaunakzureJainkoakzureartetiksuntsituditu

4Bainazuek,JaunarizeuenJainkoariatxikizaretenok, bizirikzaudetegaur

5Hara,legeaketaerabakiakirakatsidizkizut,nireJainko Jaunakaginduzidanbezala,berejabeizatekozoazen lurraldeanhalaegindezazuen

6Begira,bada,etaegizu;zerenhaudazurezuhurtziaeta zureadimenanazioenaitzinean,zeñakentzungobaitituzte legehaukguziak,etaesangobaitute:Ziurnaziohandihau herrijakintsuetaulerkorrada

7.Zerenzernaziodahainhandia,zeinekdaukanJainkoa haiengandikhainhurbil,gureJainkoJaunadeitzendiogun gauzaguztietandenbezala?

8.Etazernaziodahainhandia,legeaketaerabakiakhain zuzenakdituena,gauregunjartzendizuedanlegehau bezainzuzenak?

9.Begirabakarrikzureburuarekin,etagordezurearima arretaz,zurebegiekikusidituztengauzakahantziez ditzaten,etazurebihotzetikaldenduezdaitezenzure bizitzakoegunguztietan:bainairakatsitzazuzuresemeei, etazuresemeensemeei;

10Bereziki,zureJainkoJaunarenaurreanHoreb-enegon zinenegunean,Jaunakesanzidanean:«Bilnazazuherria, etanirehitzakentzunarazikodizkizut,lurreanbizikodiren egunguztietannirebeldurizatenikasdezatenetaberen seme-alabeiirakatsditzaten».

11Etahurbilduzinetenetamendiarenazpiangelditu zineten;etamendiasuzerrezenzeruarenerdiraino, iluntasun,hodeietailuntasunlodiekin

12EtaJaunaksuarenerditikmintzatuzitzaizuen:entzun duzuehitzenahotsa,bainaezduzueirudirikikusi;zuk bakarrikentzunduzuahotsbat

13Etadeklaratuzizuetenbereituna,betetzekoagindu zuena,hamarmanamendu;etaidatzizituenharrizkobi mahaigainean

14Orduan,Jaunakaginduzidanlegeaketaerabakiak irakasteko,hurajabetzeraigarotzenzarenlurraldeanbete ditzazuen

15.Begiraitzazue,bada,zeuenburuak;izanere,ezzenuten irudirikikusiJaunakHorebensuarenerditikmintzatu zitzaizkizunegunean

16Zeuenburuakhondatuezdaitezen,etaeginez dezazuenirudilandua,edozeinirudirenitxura,gizonedo emeenirudikoa,

17Lurreandagoenedozeinpiztiarenirudia,aireanhegan dabilenedozeinhegaztihegodunenantzekoa, 18Lurreanarrastakadabilenedozeingauzarenirudia,lur azpikouretandagoenedozeinarrainarenantzekoa.

19Etabegiakzeruraaltxatuezdezazun,etaeguzkia, ilargiaetaizarrak,zerukoarmadaguztiaikustendituzunean, haiekgurtzeraetazerbitzatzerabultzatuezdezazun,zure JainkoJaunakzeruosoarenazpikonazioguztientzatbanatu dituenak

20.BainaJaunakhartuzaituzte,etaaterazaituzte burdinazkolabetik,Egiptotik,harentzatondarekoherria izateko,gaurzaretenbezala

21.Gainera,Jaunahaserretuzennirekinzuengatik,etazin eginzueneznuelaJordaniaigaroko,etaeznintzelasartuko JaunakzureJainkoakondaretzatematendizunlurraldeon horretara.

22Bainanlurhuntanhilbeharnaiz,ezdutJordaniaigaro behar,bainazuekigarokozarete,etajabetukozareteluron hura.

23Kontuzibilizaitezte,JaunakzeuenJainkoakzuekinegin zuenitunaahaztuezdezazuen,etaeginezdezazuten landutakoirudibat,edoJaunakzeuenJainkoakdebekatu dizungauzarenantzekorik

24ZerenJauna,zureJainkoa,suerregarriabaita,Jainko jeloskorra.

25Seme-alabaketaseme-alabaksortukodituzuenean,eta lurreanluzaroangeratukozaretenean,etahondatuko zaretenean,etairudilanduaedoedozeingauzarenantzekoa egingozaretenean,etagaizkiaegingoduzuenJaunaren zeuenJainkoarenaurrean,hurahaserretzeko

26.Zeruarietalurrarideiegitendietgaurzuenkontrako lekukotzat,lastergaldukozaretelaJordanenjabetzera joangozaretenlurretik;ezduzuezuenegunakharen gaineanluzatuko,bainaerabatsuntsitukodituzue.

27EtaJaunaknazioenarteansakabanatuegingozaituzte, etagutxigelditukozareteJaunakeramangozaituenherrien artean.

28Etahanzerbitzatukodituzuejainkoak,gizoneneskuen lana,eguretaharria,ezikusten,ezentzuten,ezjaten,ez usaindu

29BainanhandikbilhatzenbazarazureJainkoJauna, arkitukoduzu,bihotzosozetaarimaosozbilatzenbaduzu

30.Tribulazioanzaudenean,etagauzahauekguztiakzure gaineraetorrikozaizkizu,azkenegunetanere,baldinzure JainkoJaunaganabiurtzenbazaraetaharenahotsariesango bazara;

31(ZureJainkoJaunaJainkoerrukitsuabaita);ezzaitu utziko,ezhondatuko,ezahaztukozineginzienzure arbasoenituna

32Zerengaldeiezaiozuorainiragandirenegunak, zeintzukizanzirenzureaurretik,Jainkoakgizakialurraren gaineansortuzuenegunetik,etagaldetuzerukoaldebatetik

bestera,eaizanotedengauzahandihaubezalakorik,edo antzekorikentzunoteden?

33EntzunalduinoizjendeakJainkoarenahotsasuaren erditikmintzatzen,zukentzunduzunbezala,etabiziizan?

34.AlasaiatuotedaJainkoakjoanetabestenaziobaten erditikherribathartzera,tentazioz,seinalez,mirariak,eta gerraz,etaeskuindartsuz,etabesoluzatuzetaizuhandiz, JaunakzureJainkoakzurebegienaurreanEgiptonegin zuenguztiarenarabera?

35Erakutsizitzaizkizun,jakindezazunJaunadelaJainkoa; harenondoanezdagobesteinor

36Zerutikberebozaentzuteraemanzaitu,irakatszezazun: etalurreanberesuandiaerakutsidizu;etasuarenerditik entzundituzuharenhitzak

37Etazurearbasoakmaitezituelako,horregatikaukeratu zituenhaienondorengoak,etabereaitzineanaterazintuen Egiptotikbereahalmenindartsuarekin;

38Zureaitzinean,zubainonaziohandiagoaketa indartsuagoakbotatzeko,zusartzera,berenlurraondaretzat emateko,gaurdenbezala

39Jakizu,bada,gaur,etabehaezazuzurebihotzean, JaunadelaJainkoagoian,etalurreanbehean:ezdago bertzerik

40Begiratukodituzu,beraz,gauregunagintzen dizkizudanberelegeaketabereaginduak,zurekinetazure seme-alabekinongijoandadin,etaluzadezazunzure egunak,JaunakzureJainkoakematendizunlurrean,betiko 41OrduanMoisesekhiruhirimoztuzituenJordanalboan, eguzkiailuntzean;

42Hiltzaileakharaiheseginzezan,zeinakezusteanhilko baitzuenberehurkoa,etaezzuengaraibateangorrotoizan; etahirihauetarikobateraihesibizizedin

43Alegia,Bezerbasamortuan,lautadan,Rubentarren;eta RamotGalaaden,Gaddarren;etaGolan,Basanen, Manastarrak

44EtahaudaMoisesekIsraelgosemeenaurreanezarri zuenlegea:

45HauekdiraMoisesekIsraelkosemeei,Egiptotikatera ondoren,esanzienlekukotasunak,etalegeak,etaerabakiak 46Jordanaldehonetatik,Betpeorrenpareandagoen haranean,HexbonenbizizenSihonamortarrenerregearen lurrean,MoiseseketaIsraelgosemeekEgiptotikatera ondorenhilzutena.

47Etaberelurrabereganatuzuten,etaOgBasango erregearenlurra,amortarrenbierrege,Jordanalboan zeudenilunabarraaldera;

48ArnonibaiarenertzeandagoenAroertik,Hermonden Sionmendiraino,

49EtaJordanalbokoordokiguziaekialderantz,lautadako itsasoraino,Pisgakoiturrienazpian

5.KAPITULUA

1MoisesekIsraelguziadeituzuen,etaesanzien:Entzun, oIsrael,gaurzurebelarrietanesatenditudanlegeaketa epaiak,ikasdezazuen,etabeteetabete

2GureJainkoJaunakitunbateginzuengurekinHoreben.

3Jaunakezzuenitunhauegingurearbasoekin,gaur hemenbizigarenguztiokgurekinbaizik

4Jaunakzurekinaurrezaurrehitzeginzuenmendian suarenerditik,

5(Aldihartan,Jaunarenetazurearteanegonnintzen, Jaunarenhitzaerakusteko,suareneraginezbeldurtuzineten etaezzinetenmendiraigo),esanez:

6.NinaizzureJainkoJauna,Egiptokolurretik,esklabuetxetikaterazintudana.

7Ezduzubestejainkorikizangonireaurrean

8Ezdizuteginenirudilandurik,ezgoianzeruan,edo beheanlurpean,edolurazpikouretandagoengauzaren antzekorik;

9Ezzaramakurtuhaienaurrean,ezzerbitzatu:ni,Jauna, zureJainkoa,Jainkojeloskorranaiz,gurasoengaiztakeria seme-alabengaineanbisitatzendutgorrotonautenen hirugarrenetalaugarrenbelaunaldiraino.

10Etaurrikaltzennautelamaitenautenetaene manamenduakbetetzendituztenenmila

11.EzduzualferrikhartukoJaunarenzureJainkoaren izena,zerenJaunakezduerrugabetzathartukobereizena alferrikhartzenduena

12.Begiraezazularunbatahurasaindutzeko,Jaunakzure Jainkoakagindudizunbezala

13Seiegunezlaneginenduzuetaeginzurelanguzia;

14.Bainazazpigarreneguna,JaunarenzureJainkoaren larunbatada:bertanezduzulanikeginen,ezzuk,ezzure seme,ezzurealaba,ezzuremorroi,ezzureneskame,ez zureidi,ezzureasto,ezzureabereetatik,ezzure atzerritarrenbatere;zuremorroiaketazureneskameakzu bezainongiatsedendezaten

15.EtagogoratuzerbitzariizanzinelaEgiptokolurrean,eta JaunakzureJainkoakaterazintualahandikeskuindartsuz etabesoluzatuaz:beraz,JaunakzureJainkoaklarunbata betetzekoaginduzintudan.

16Ohoratuzureaitaetazureama,JaunakzureJainkoak agindudizunbezala;luzadadinzureegunak,etaongijoan zaitezen,JaunakzureJainkoakematendizunlurrean.

17Ezduzuhilko

18Ezdezuadulteriorikegingo 19.Eztaosturen.

20Ezdezugezurrezkotestigantzarikeginhurkoaren kontra

21.Ezduzuzurehurkoarenemazterikdesiratu,ezzure hurkoarenetxea,beresoroa,ezharenmorroia,ezharen neskamea,ezbereidia,ezbereastoa,ezzurehurkoarena denezerere.

22HitzhauekerranzizkionJaunakzuenbatzarguziari mendiansuaren,hodeiarenetailuntasunlodiarenerditik, ahotshandiz,etaezzuengehiagogehitu.Etaidatzizituen harrizkobitaulatan,etaemanzizkidan

23.Etagerthatuzen,ilunpearenerditikahotsaentzutean, (ezenmendiasutanerrebaitzen),hurbilduzinetelaenegana, zuenleinuetakoburuzagiguztiaketazuenzaharrenak;

24Etaerranzenuten:Huna,gureJainkoJaunakbere aintzaetaberehanditasunaerakutsidizkigu,etaharenboza entzundugusuarenerditik;

25Orain,bada,zergatikhilbehardugu?izanere,suhandi honekhondatukogaitu:gureJainkoJaunarenahotsa gehiagoentzutenbadugu,hilegingogara

26.Zerennordaharagiguzietarik,Jainkobiziarenboza suarenerditikmintzatzenentzunduena,gukbezala,etabizi izandena?

27.Hurbilzaitez,etaentzunJaunakgureJainkoakesango dizunguztia;etaentzungodugu,etaegingodugu

28EtaJaunakentzunzuenzuenhitzenahotsa,nirihitz eginzenidanean;etaJaunakesanzidan:Entzundutherri honenhitzenahotsa,esanzizkizutenak:ongiesandute esandakoguztia.

29.Oihalakobihotzabalutehekienbaitan,enebeldurra, etabetibethikoenemanamenduguziak,ongiizanzedin hekienetaberenseme-alabeibetiko!

30Zoazte,esaiezu:Sarzaitezteberrirozureetxoletara.

31Bainanhi,egonzaitezhemeneneondoan,etaesango dizkizutmanamendu,etaestatutuetaepaiguztiak, irakatsikodiezun,eginditzatennikberejabeizateko ematendiedanlurraldean

32.Begiratukoduzueberaz,JaunakzuenJainkoakagindu dizunbezala:ezzaretealdebaterautzieskuineraez ezkerrera

33JaunakzeuenJainkoakagindudizkizuenbideguztietan ibilikozarete,bizizaiteztenetaongiegonzaitezen,eta jabetukozarenlurreanzureegunakluzatzeko

6.KAPITULUA

1.HauekdiraJaunakzeuenJainkoakzueiirakasteko aginduak,legeaketaepaiak,jabetzekozoazenlurraldean beteditzazuen

2.ZureJainkoJaunarenbeldurizandezazun,nikagintzen dizkizudanberelegeetaaginduguztiakbeteditzazun,zuk, zuresemeaetazuresemearensemea,zurebizitzakoegun guztietan;etazureegunakluzadaitezen.

3Entzun,beraz,Israel,etabehaezazuhoriegiteko;Onik izandezazun,etaindarhandizhazizaitezten,zurearbasoen JainkoJaunakagindudizunbezala,esneaetaeztiaisurtzen duenlurraldean

4Entzun,Israel:Jauna,gureJainkoa,Jaunabakarrada: 5.EtamaitatukoduzuJauna,zureJainkoa,zurebihotzosoz, etazurearimaosozetazureindarguziaz

6Etagauragintzendizkizudanhitzhauekzurebihotzean izangodira.

7Etairakatsikodiezuzureseme-alabeiarretaz,etahitz egingodiezuzureetxeaneseritazaudenean,etabidetik zoazela,etaetzanda,etajaikitzenzarenean.

8Etalotukodituzuseinalegisazureeskuan,etazure begienarteanaitzinekoaitzineanizangodira

9.Etaidatzikodituzuzureetxekozutoinetanetazure atheetan

10Etagertatukoda,JaunakzeuenJainkoakzurearbasoei, Abrahami,IsaakietaJakobizineginzizkionlurraldera,zuk eraikiezdituzunhirihandietadotoreakemateko

11.Etazukbeteezdituzungauzaonguzizbetetakoetxeak, etazulatuezdituzunputzuak,landatuezdituzunmahastiak etaolibondoak;janetabeteaizangozarenean;

12Kontuzgero,ezzaiteztelaahaztuEgiptokolurretik, esklabu-etxetikaterazintuenJauna.

13ZureJainkoJaunarenbeldurizangozara,zerbitzatueta bereizenazzinegingoduzu

14Ezzaretejoanbestejainkobatzuenatzetik,zure inguruandaudenherrienjainkoenatzetik;

15(ZureJainkoJaunazurearteanJainkojeloskorrabaita) zureJainkoJaunarenhaserreazurekontrapiztuetalur gainetatiksuntsiezzaitdin

16EzduzueJaunazuenJainkoatentatuko,Massantentatu zenutenbezala

17ArretazbetekodituzueJaunakzuenJainkoaren manamenduak,etaharenlekukotasunaketabereaginduak, berakagindudizkizutenak

18.EtaeginenduzuJaunarenaitzineanzuzenaetaonadena: ongiegindezazun,etasartuetajabezaitezenJaunakzure arbasoeizineginzienlurona

19Zureetsaiguztiakzureaurretikbotatzeko,Jaunakesan duenbezala.

20Etazuresemeakgaldetzendizunean,esanez:Zeresan nahiduteJaunakgureJainkoakagindudizkizuten lekukotasunak,legeak,etaerabakiak?

21Orduanesangodiozuzuresemeari:Faraoiaren morroiakginenEgipton;etaJaunakeskuindartsuzatera gintuenEgiptotik;

22EtaJaunakseinaleaketamirariak,handiaketa mingarriak,eginzituenEgipton,Faraoiarenetabereetxeko guztiengainean,gurebegienaurrean

23Etaateragintuenhandik,gurearbasoeizineginzien lurraguriemateko.

24EtaJaunakaginduzigunlegehauekguztiakbetetzeko, JaunarengureJainkoarenbeldurizateko,gureonerakobeti, bizirikgordegaitzan,gauregunbezala.

25Etagurezuzentasunaizangoda,baldinmanamendu hauekguztiakJaunarengureJainkoarenaurreanbetetzen baditugu,berakagindudigunbezala.

7.KAPITULUA

1Jaunak,zureJainkoak,berejabeizatekozoazen lurralderaeramangozaituenean,etazureaitzineanherri askobotakodituenean,hititarrak,girgastarrak,amortarrak, kanaandarrak,perizitarrak,hibitarraketajebustarrak,zu bainozazpinaziohandiagoaketaindartsuagoak;

2.EtaJaunakzureJainkoakzureaurreanemangodituenean; hilkodituzu,etaerabatsuntsitukodituzu;ezdezuitunrik egingohaiekin,ezhaiekinerrukirikizango;

3.Eztahaiekinezkontzarikeginen;zurealabaezdiozu emangoberesemeari,eztaberealabaerezuresemeari hartuko

4.Zerenurrundukodutezuresemeanirijarraitzetik,beste jainkobatzueizerbitzatuditzaten:horrelapiztukodazure kontraJaunarenhaserrea,etabat-bateansuntsitukozaitu

5.Bainahonelajokatukozaretehaiekin;suntsituegingo dituzuehaienaldareak,etahautsikodituzuehaienirudiak, etamoztukodituzuehaienzuhaiztiak,etasutanerreko dituzuehaienirudilanduak.

6Zeren,zureJainkoJaunarentzat,herrisantuazarelako: zureJainkoJaunakaukeratuzaituberetzatherriberezibat izateko,lurrarengainazaleandaudenherriguztiengainetik

7Jaunakezzintuztenberemaitasunaezarri,ezzintuzten aukeratu,zerenedozeinherribainogehiagozinelako;zeren zuekzaretejendeguztietatikgutxienak:

8BainaJaunakmaitezaituztelakoetazurearbasoeizin eginzienzinabetenahizuelako,eskuindartsuzatera zaituzteJaunak,etaesklaboenetxetikaskatuzaituzte Egiptokoerregefaraoiareneskutik

9.Jakizu,beraz,Jauna,zureJainkoa,Jainkoadela,Jainko zintzoa,beramaitedutenekinetabereaginduakbetetzen dituztenekinitunaetaerrukiagordetzendituena,mila belaunalditanzehar;

10Etagorrotoduteneiordaintzendieberenaurpegira, galtzeko:ezdalaxotukogorrotoduenari,bereaurpegira ordaindukodio

11.Begiratukodituzubadagauregunagintzendizkizudan aginduak,etalegeak,etaepaiak,haiekbetetzeko.

12Horregatik,epaihauekentzunetabeteetabetetzen badituzue,JaunakzuenJainkoakgordekodituzuen arbasoeizineginzizkienitunaetaerrukia.

13Etamaitezaitu,etabedeinkatukozaitu,etaugalduko zaitu:bedeinkatukodituzuresabelekofruituak,etazure lurrekofruituak,zureartoak,etazureardoak,etazure olioak,zurebehienhaziaketazureardienardiak,zure arbasoeizinemanzizkizutenlurrean.

14Bedeinkatuaizangozaraherriguztiengainetik:ezda izangozurearteanaredoemeantzurik,ezzureabereen artean.

15EtaJaunakkendukodizueritasunoro,etaezduzure gaineraezarriko,ezagutzendituzunEgiptokoeritasun gaiztoetatikbatere;bainanezarrikoditugorrotozaituzten guztiengainean

16EtahondatukoduzuJaunakzureJainkoaklibratuko zaituenherriguztia;Zurebegiakezdituhaietazerrukituko, etaezdituzuzerbitzatukohaienjainkoak;zerenhori zuretzakoamarruaizangoda

17.Zurebihotzeanesangobaduzu:Herrihaueknibaino gehiagodira;noladesjabetuditzaket?

18Ezzarahaienbeldurizan,bainagogoanizanzeregin zuenJaunakzureJainkoakfaraoiarietaEgiptoosoari; 19Zurebegiekikusizituztententaziohandiak,eta seinaleak,etamirariak,etaeskuindartsuaetabesoaluzatua, zeinenbidezaterazintuenJaunakzureJainkoak:hala egingodiezureJainkoJaunakbeldurzarenherriguztiari 20Gainera,zureJainkoJaunakadartxoabidalikoduhaien artera,etazuregandikezkutatutageratzendirenaksuntsitu arte

21Ezzaraikaratukohaiekin,zerenzureJainkoJaunada zureartean,Jainkoindartsuaetaikaragarria.

22EtaJaunakzureJainkoakbotakodituzureaitzinean naziohoriekpixkanaka-pixkanaka:ezdituzuberehala hondatuko,landa-piztiakzuregainerahaziezdaitezen.

23BainazureJainkoJaunakemangodizkizu,eta suntsipenhandizsuntsitukoditu,suntsituarte

24.Etazureeskuutzikodituberenerregeak,etazeru azpitikdeuseztukodituzuhaienizena:ezinizangodainor zureaurreanegon,zuksuntsituarte

25.Haienjainkoenirudizizelkatuaksutanerrekodituzue: ezduzuehaiengaineandutenzilarraedourreriknahiizan, etaezzaituztezhartu,bertanlotuezzaitezen,higuingarria baitazureJainkoJaunarentzat

26Etaezdezuhireetcheansartukohiguingarririk,ez zaitezenhorrenantzekogauzamadarikatua;gauza madarikatuabaita.

8.KAPITULUA

1Gauregunagintzendizkizudanaginduguztiakbete behardituzue,bizietaugalzaitezten,etasartuetajabe zaitezenJaunakzuenarbasoeizineginzienlurra 2EtaorhoittukozaraJaunakzureJainkoakbasamortuan berrogeiurtehauetaneramanzaituenbideguztiaz, apaltzekoetaprobatzeko,jakindezazunzerzegoenzure bihotzean,eaberemanamenduakbetekozenituen,edoez

3Etaapalduzintuzten,etautzizintuztengosea,etajakitu zintuztenmanaz,ezagutzenezzenituen,ezzeuengurasoek ezagutu;jakindezazungizonaezdelaogizbakarrikbizi, baiziketaJaunarenahotikateratzendenhitzorozbizidela gizakia.

4Zurejantziakezdirazahartuzuregainean,etazureoina ezdirahanpatu,berrogeiurtehauetan

5.Kontuanizanenduzuzurebihotzean,gizonakbere semeazigortzenduenbezala,JaunakzureJainkoak zigortzenzaituela

6Beraz,JaunarenzureJainkoarenaginduakbetekodituzu, berebideetanibiltzekoetaharenbeldurizateko

7.ZerenzureJainkoJaunakluronbateraeramatenzaitu, haranetatiketamuinoetatiksortzendirenurerreka,iturri etasakonunekolurraldera;

8.Garia,etagaragarra,etamahatsondoak,etapikondoak etagranadakoak;olibaolioetaeztia;

9Ogiaurririkgabejangoduzunlurraldea,ezzaizuezer faltako;harriakburdinadirenlurraldea,etamuinoetatik kobreaateradezakezun

10Janetaasezaudenean,Jauna,zureJainkoa, bedeinkatukoduzuemandizunluronagatik.

11KontuzezdezazulaahaztuzureJainkoJauna,gaur agintzendizkizudanbereaginduak,etabereerabakiaketa legeakezbetetzearekin.

12Jatenetaasetzenzarenean,etxeonakeraikietabertan bizitzenezzarenean;

13.Etazureartaldeaketazureartaldeakugaltzendirenean, etazurezilarraetaurreaugaltzendirenean,etaduzun guztiaugaltzendenean;

14.Orduanaltxatukodazurebihotza,etaahaztukoduzu zureJainkoJauna,Egiptokolurretikaterazintuzten morrontzaetxetik;

15.Norkeramanzintuenbasamortuhandietaikaragarri hartatik,zeinetanzeudensugeak,etaeskorpioiak,eta lehorteak,nonurikezzegoen;harkaitzsuharritikuraatera zintuenak;

16Norkelikatuzaituenbasamortuanzurearbasoek ezagutuezzutenmanaz,apalzezaten,etaprobazezaten, zureazkenfineanongiegiteko;

17Etadiozuzurebihotzean:Eneindarraketaene eskuarenindarraklortunauteaberastasunhau

18.BainaoroituzaitezzureJainkoJaunaz,zerenberada aberastasunalortzekoahalmenaematendizuna,zure arbasoeizineginzienitunafinkatzeko,gauregunbezala

19.Etaizangoda,Jauna,zeuenJainkoaahaztenbaduzu, etabestejainkobatzuenatzetikibiltzenbazara,zerbitzatu etaadoratzenbadituzu,gauregunzureaurkafrogatzen dizuthilegingozarela

20Jaunakzuenaurreansuntsitzendituenherriakbezala, halaxegaldukozarete;zerenezzareteesannahiJaunaren zuenJainkoarenahotsari.

9.KAPITULUA

1Entzun,Israel:Jordanigarokozaragaur,zeureburua bainonaziohandiagoetaindartsuago,hirihandieta zerurainohesituak,jabetzeko

2Jendehandiaetaaltua,Anakiarrensemeak,zeinak ezagutzendituzunetaentzunduzunaesaten:Noregon daitekeAnakensemeenaurrean?

3Jakinezazu,beraz,gaur,zureJainkoJaunadelazure aurretikigarotzendena;suakbezalasuntsitukoditu,eta zureaurpegiraeramangoditu;beraz,kanporabotakodituzu, etaazkarsuntsitukodituzu,Jaunakesandizunbezala.

4Ezesanzurebihotzean,Jaunak,zureJainkoak,zure aurretikbotaondoren,esanez:Nirezuzentasunagatik, Jaunakeramannaulurraldehaujabetzera,bainaherri hauengaiztakeriagatikbotakodituJaunakzureaurretik.

5Ezzarazurezuzentasunagatik,edozurebihotz zuzenagatik,joangohaiekberenlurrajabetzera;baiziketa naziohauengaiztakeriagatik,JaunakzureJainkoak botatzendituzureaurretik,etaJaunakzurearbasoei, Abrahami,IsaakietaJakobizinegindienhitzabetedezan.

6Ulerezazu,beraz,zureJainkoJaunakezdizulaluron haujabetzekozurezuzentasunarengatikematen;zerenherri zurrunazarelako.

7Gogoratu,etaezahaztu,nolahaserretuzenuenJauna, zureJainkoa,basamortuan:Egiptokolurretikirtenzineten egunetik,tokihonetarairitsizinetenarte,Jaunarenaurka errebeldeakizanzarete

8HorebenerehaserretuzenutenJauna,beraz,Jauna haserretuzenzurekinsuntsitzeko.

9Mendiraigonintzeneanharrizkomahaiakjasotzera, Jaunakzuekineginzuenitunarenmahaiak,orduanegon nintzenmendianberrogeiegunetaberrogeigau,eznuen ogirikjan,ezurikedan

10EtaJaunakemanzizkidanharrizkobitaulaJainkoaren atzamarrezidatziak;etahaietanidatziazegoenJaunak zuekinsuarenerditikbatzarrekoeguneanmendian esandakohitzguztienarabera

11.Etagertatuzenberrogeiegunetaberrogeigauen amaieran,Jaunakemanzizkidanharrizkobimahaiak, itunarenmahaiak

12.EtaJaunakesanzidan:Jaiki,jeitsiazkarhemendik; izanere,Egiptotikateraduzunzureherriausteldueginda; lasteraldendudiranikagindunionbidetik;irudiurtubat egindute.

13Gainera,Jaunakmintzatuzidan,esanez:Ikusidutherri hau,etahorra,lepogogorradenherria

14.Utznazazu,suntsitzeko,etaezabatzekohaienizena zeruazpitik,etaeginendutzuregandikhaiekbainonazio indartsuagoetahandiagoa

15.Beraz,itzulietajaitsinintzenmenditik,etamendia sutanerrezen,etaitunarenbimahaiaknereeskuetan zeuden

16.Etabegiratunuen,etahorra,bekatueginzenutela JaunarenzeuenJainkoarenaurka,etatxahalurtubategin zenuten,Jaunakagindudizunbidetiklasteraldenduzineten. 17Etahartunituenbimahaiak,etabotanituennereesku bietatik,etahautsinituenzurebegienaurrean

18EtaJaunarenaitzineanerorinintzen,lehenbezala, berrogeiegunetaberrogeigau:eznuenogirikjan,ezurik edan,eginzenituztenbekatuguztiengatik,Jaunaren aitzineangaiztakeriaeginez,hurahaserretzeko 19ZerenbeldurnintzenJaunazuenkontrakohaserreeta atsekabeberoaz,zusuntsitzekoBainaJaunakentzun ninduengaraihartanere.

20EtaJaunaosohaserrezegoenAaronekinhurasuntsitu zuelako,etaotoitzeginnuenAaronengatikerealdiberean 21.Etahartunuenzuenbekatua,eginzenutentxekorra,eta erreeginnuen,etazigilatunuen,etaosotxikialurratunuen,

Deuteronomioa

hautsabezaintxikiaizanarte:etaharenhautsamenditik jaistenzenerrekarabotanuen.

22EtaTaberan,etaMasanetaKibroth-Hataavaren haserreapiztuzenutenJauna.

23Eraberean,JaunakKadexbarneatikbidalizintuenean, esanez:Igoetajabetuzaitezteemandizuedanlurra;orduan matxinatuzinetenJaunarenzeuenJainkoaren manamenduarenaurka,etaezzeniotensinetsi,ezentzun harenahotsa

24Jaunarenaurkamatxinoakizanzareteezagutuzintudan egunetik

25HorrelaerorinintzenJaunarenaurreanberrogeiegun etaberrogeigau,lehenengoanerorinintzenbezala;zeren etaJaunakesanbaitzuenhilkozaituela

26Beraz,otoitzeginnionJaunari,etaesannion:Jainko Jauna,ezsuntsituzureherriaetazureondarea,zure handitasunarenbidezerreskatatuduzuna,eskuindartsuz ateraduzunEgiptotik

27.Gogoratuzurezerbitzariak,Abraham,IsaaketaJakob; ezbegiratuherrihonenburugogortasunari,ezbere gaiztakeriari,ezberebekatuari;

28.Ezdadilaaterazintuenlurraldeakesan:Jaunakezin izanzituelakoaginduzienlurralderaeraman,etagorroto zituelako,ateraditubasamortuanhiltzera

29.Halaere,zureherriaetazureondareadira,zureindar handiarekinetazurebesohedatuarekinateradituzunak

10.KAPITULUA

1Aldihartan,Jaunakesanzidan:Ebakibiharrizkomahai lehenakbezala,etaigonireganamendira,etaeginzurezko arkabat

2Etaidatzikodituttauletanhautsidituzunlehentauletan zeudenhitzak,etaarkansartukodituzu.

3Etaeginnuenkaka-egurrezkoarkabat,etaharrizkobi mahaimoztunituenlehenengoarenantzera,etaigonintzen mendira,bimahaiakeskuanzituela.

4Etatauletanidatzizituen,lehenidazkiarenarabera, Jaunaksuarenerditikbatzareguneanmendianesan zizkizuenhamarmanamenduak,etaJaunakemanzizkidan.

5Etaitzulinintzen,etajaitsinintzenmenditik,etajarri nituenmahaiakeginnituenarkan;etahordaude,Jaunak aginduzidanbezala.

6IsraelgosemeakJaakanenBeerothetikMoserarajoan ziren:hanhilzenAaron,etahanehortzizuten;etabere semeEleazarapaiz-bulegoanarituzenharenordez.

7HandikGudgodarajoanziren;etaGudgodatikJotbatera, uribaienlurraldea.

8Garaihartan,JaunakLebirentribuabereizizuen, Jaunarenitun-kutxaeramateko,Jaunarenaurreanegon zedinharenzerbitzuraetaharenizeneanbedeinkatzeko, gaurarte.

9Hortaz,Lebikezdubereanaiekinparteriketa herentziarik;Jaunadabereondarea,zureJainkoJaunak aginduzionbezala

10Etaegonnintzenmendian,lehenaldiz,berrogeiegun etaberrogeigau;etaJaunakentzunninduengaraihartan ere,etaJaunakezzaitusuntsitunahi

11EtaJaunakesanzidan:Jaiki,zoazherriarenaitzinean, berenarbasoeizineginnienlurrabereganatudezaten.

12Etaorain,Israel,zereskatzendizuzureJainkoJaunak, zureJainkoJaunarenbeldurizateabaizik,berebide

guztietanibiltzeaetahuramaitatzeaetazureJainkoJauna zurebihotzosozetaarimaosozzerbitzatzea.

13GauregunagintzendizkizudanJaunarenaginduaketa berelegeakzureonerako?

14.Hara,zeruaetazerukozeruaJaunarenzureJainkoada, lurraere,bertandagoenguztiarekin

15Jaunakbakarrikatseginzuenzurearbasoetanhaiek maitatzea,etahaienondorengoaaukeratuzuen,zuekere herriguztiengainetik,gauregunbezala

16Zirkunzida,bada,zurebihotzekoprepuzioa,etaezizan lepozurrunago

17ZerenJauna,zureJainkoa,jainkoenJainkoeta JauntxoenJainkoada,Jainkohandia,indartsuaeta ikaragarria,pertsonakaintzathartzenezdituena,etasaririk hartzenezduena

18.Aita-orboarenetaalargunarenepaiabetetzendu,eta arrotzamaitedu,janariaetajantziakematean

19Maiteezazuebadaarrotza,zerenarrotzakzineten Egiptokolurrean.

20JainkoJaunarenbeldurizangozara;hurazerbitzatuko duzu,etahariatxikikodiozu,etazineginendiozuharen izenaz.

21Beradazurelaudorio,etazureJainkoa,zurebegiek ikusidituztengauzahandietaikaragarrihauekegindituena 22.Zurearbasoakirurogeietahamarlagunekinjaitsiziren Egiptora;etaorain,zureJainkoJaunak,zerukoizarrakasko bezalaeginzaitu

11.KAPITULUA

1.Beraz,maitatubeharduzuJauna,zureJainkoa,eta betekoduzubetibereagindua,etaberelegeak,etabere erabakiaketabereaginduak

2.Etaezagutuezazuegaur:ezeneznaizhitzegitenzuen seme-alabekinezagutzenezdutenetaikusiezduten JaunarenzuenJainkoarenzigorra,berehanditasuna,bere eskuindartsuaetaberebesoaluzatua.

3Etaberemirakuluak,etabereegintzak,Egiptoerdian eginzituenFaraoiEgiptokoerregearietaberelurguziari; 4.EtazereginzuenEgiptokoarmadari,haienzaldieieta berengurdiei;nolaitsasoGorrikourakgainezkaegin zituenzureatzetikzihoazela,etanolasuntsitudituen Jaunakgaurarte;

5Etazeregindizuebasamortuan,tokihunetaraethorri arteo;

6.EtazereginzienDatanietaAbirami,Rubenenseme Eliabensemeei:nolalurrakbereahoaireki,etairentsi zituenhaiek,etahaienetxekoak,etahaienoihalak,eta haienjabezirenondasunguztiak,Israelguziarenerdian

7BainazuenbegiekikusidituzteJaunakeginzituen ekintzahandiguztiak

8.Beraz,betekodituzuegauragintzendizkizuedan manamenduguztiak,indartuzaitezten,etasartuetajabe zaiteztenharenjabetzerazoazenlurraldea;

9Etaluzadezazuenzuenegunak,Jaunakzuenarbasoei zinemanzienlurraldean,esneaetaeztiadariolako lurraldean.

10ZerenberejabetzerasartzenzarenlurraezdaEgiptoko lurrabezela,nondikaterazineten,nonereinzenuenzure hazia,etazureoinezureztatuzenuen,belar-baratzebat bezala

11Bainanjabetzerazoaztezenlurra,muinoetaharanen lurrada,etazerukoeuritikuraedatendu.

12ZureJainkoJaunakzaintzenduenlurraldea:Jaunaren zureJainkoarenbegiakbetigaineandaude,urtearen hasieratikurteamaieraraarte.

13Etagertatukoda,gauregunagintzendizuedannire manamendueiarretazentzutenbadiezue,Jauna,zuen Jainkoa,maitatzekoetazerbitzatzekozuenbihotzetaarima osoz,

14Zurelurrekoeuriaberesasoianemangodizut,lehena etaazkena,zurelaborea,zureardoaetazureolioabildu dezazun

15.Etabelarrabidalikodutzuresoroetarazureabereentzat, janetaasezaitezten

16Begirazaiteztezeuenbiotzaengainaezdadin,etaalde eginetabestejainkobatzukzerbitzatuetaadoratu; 17OrduanpiztukodaJaunarenhaserreazuenkontra,eta itxizuenzerua,euririkezegitekoetalurrakberefruiturik emanezzezan;etaJaunakematendizunluronetiklaster galezzaitezen

18Beraz,gordekodituzuenirehitzhauekzurebihotzean etazureariman,etalotuegingodituzueeskuanseinalegisa, zurebegienarteanfrontoigisaizandaitezen

19Etairakatsikodiezuezeuenseme-alabak,zeuenetxean eseritazaudenean,etabidetikzoazela,etzanda,eta jaikitzeanhaietazmintzatuz

20Etaidatzikodituzuzureetxekoatekozutoinetaneta zureatheetan.

21Zuenegunaketazuenseme-alabenegunakugaritu daitezen,Jaunakzuenarbasoeizineginzienlurrean, zerukoegunaklurreanbezala.

22Zeren,agintzendizkizuedanmanamenduhauekguztiak arretazbetekobadituzue,betetzeko,maitatzekoJauna,zuen Jainkoa,ibiltzekoberebideguztietanetahariatxikitzeko;

23Orduan,Jaunakbotakodituherrihoriekguztiakzuen aurretik,etazuekbainoherrihandiagoaketaindartsuagoak izangodituzue.

24Zureoin-zolakzapaldukodituentokiorozureaizango da:basamortutiketaLibanotik,ibaitik,Eufratesibaitik, itsasomuturrerainoizangodazuremuga.

25Inorezinizangodazuenaurreanegon,zerenJaunak zuenJainkoakzuenbeldurraetazuenbeldurraezarriko baituzapaldukoduzuenlurraldeguztian,berakesandizun bezala

26Bedeinkapenaetamadarikazioaipintzendizutgaur zureaurrean;

27Bedeinkapena,gauregunagintzendizudanJaunaren zureJainkoarenaginduakbetetzenbadituzue.

28Etamadarikaziobat,JaunarenzeuenJainkoaren manamenduakbetetzenezbadituzue,bainagauregun agintzendizuedanbidetikaldendu,ezagutzenezdituzuen bestejainkobatzuenatzetikjoateko.

29Etagertatukoda,JaunakzureJainkoakberejabe izatekozoazenlurralderaeramanzaituenean,bedeinkapena GerizimmendianjarrikoduzuetamadarikazioaEbal mendian

30.EzaldiraJordanbestealdean,iguzkiailtzenden bidetik,Gilgalenpareanbizidirenkanaandarrenlurrean, Morekolautadarenondoan?

31.ZerenJordanigarokozareteJaunakzuenJainkoak ematendizunlurrajabetzerasartzeko,etajabetukozarete etabertanbizikozarete

32Etabehatukoduzuegauregunipintzenditudanlegeeta epaiguztiakbetetzeko.

12.KAPITULUA

1HauekdirazurearbasoenJainkoJaunaklurrarengainean bizizaretenegunguztietanemandizkizutenlurreanbete behardituzuenlegeetaerabakiak.

2Erabatsuntsituegingodituzuemendigaraietan, muinoetanetazuhaitzberdeguztienazpian,jabetuko zaretennazioekberenjainkoakzerbitzatuzituztentoki guztiak

3.Etahondatukodituzuehaienaldareak,etahautsiko dituzuehaienzutabeak,etasutanerrekodituzuehaien zuhaiztiak;etamoztukodituzueberenjainkoenirudi landuak,etalekuhartatikhondatukodituzuehaienizenak. 4EzdiozuehalakorikeginJaunarizuenJainkoari 5BainaJaunakzeuenJainkoakzuenleinuguztienartetik bereizenahanjartzekoaukeratukoduentokira,bilatuko duzueharenegoitzara,etaharaetorrikozarete

6Haraekarrikodituzuezuenerre-opariak,etazuen sakrifizioak,etazuenhamarrenak,etazueneskukoopariak, etazuenbotuak,etazuenborondatezkoopariak,etazuen artaldeetaartaldeenlehen-umeak

7.EtahanjangoduzueJaunarenzuenJainkoarenaurrean, etapoztukozaretezueketazuenetxekoekeskuajartzen duzuenguztiaz,JaunakzeuenJainkoakbedeinkatu zaituztenaz.

8Ezduzueegingaurhemenegitenditugungauzaguztiak, bakoitzaberebegietanzuzendena

9.ZerenoraindikezzareteJaunakzuenJainkoakematen dizungainerakoetaondareraetorri

10BainaJordaniaigaroetaJaunakzeuenJainkoak ondaretzatematendizunlurreanbizizarenean,eta ingurukoetsaiguztiengandikatsedenematendizunean, segurubizizaitezten;

11.Orduan,JaunakzureJainkoakaukeratukoduentokibat izangodabereizenabertanbizitzeko;haraekarrikoduzue agintzendizuedanguztia;zureerre-opariak,etazure sakrifizioak,zurehamarrenak,etazureesku-eskaintza,eta Jaunarizinegitendizkiozunbotoaukeraguztiak

12EtapoztukozareteJaunarenzuenJainkoarenaurrean, zuek,etazuensemeak,etazuenalabak,etazuen zerbitzariak,etazuenneskatoak,etazuenathebarruan dagoenlebitara;zerenezbaituzurekinparterik,ez herentziarik.

13Begiraezazuzeureburuariezdezazunzureerreopariakeskaintzenikustendituzuntokiguztietan;

14BainaJaunakzureleinuetakobateanaukeratukoduen tokian,haneskainikodituzuzureerre-opariak,etahan egingoduzuagintzendizudanguztia

15.Halaere,zureateguztietanhiletajanahalizangoduzu haragia,zurearimaknahiduenguztia,berakemandizun JaunakzureJainkoarenbedeinkapenarenarabera: kutsatueketagarbiekjanahalizangodute,orkatzeta zerbitzatubezala

16.Bakarrikezduzueodolikjango;urabezalaisuriko duzuelurrera

17Ezduzujangozureateetanzurelaborearen,edo ardoaren,edoolioarenhamarrenik,ezzureartaldeenedo zureartaldeenlehen-umeak,ezzinegitendituzun

botoetatik,ezzureborondatezkoopariak,edozureeskuko eskaintzaaltxatu;

18Bainazuk,zureJainkoJaunakaukeratukoduentokian, janbehardituzu,zuk,etazuresemea,zurealaba,etazure morroia,zureneskatoaetazureateetandagoenlebita,eta poztuegingozarazureJainkoJaunarenaurreanzure eskuetanjartzenduzunguztiaz

19.Begiraezazuzeureburuariezdezazulautzilebitarra lurreanbizizarenbitartean

20JaunakzureJainkoakzuremugazabaldukoduenean, berakagindudizunbezala,etaesangodiozunean:Haragia jangodut,zurearimakharagiajannahiduelako;haragia jandezakezu,zurearimaknahiduenoro.

21JaunakzureJainkoakbereizenahanjartzekoaukeratu duenlekuazuregandikurrunegibadago,Jaunakeman dizkizutenartaldetiketazureartaldetikhilkodituzu,nik agindudizudanbezala,etazureatheetanjangoduzuzure arimaknahiduenguztia

22.Orkatzaetazertzajatendenbezala,halajangodituzu: zikinaketagarbiakberdinjangodituzte

23Bakarrikegonzaitezodolaezjaten,zerenodolada bizia;etaezdezujanbiziaharagiarekin.

24Ezduzujango;isurikoduzulurreraurabezala

25Ezduzujango;Zuretzatetazureseme-alabekinongi etorrikodaJaunarenaitzineanzuzenaegitenduzunean.

26Dauzkazunzuregauzasainduaketazurebotuak bakarrikhartukodituzu,etajoangozaraJaunakaukeratuko duenlekura.

27Etazureerre-opariak,haragiaetaodola,Jaunarenzure Jainkoarenaldarearengaineaneskainikodituzu,etazure sakrifizioenodolaJaunarenzureJainkoarenaldarearen gaineraisurikoda,etaharagiajangoduzu

28Begiraetaentzunagintzendizkizudanhitzhauek guztiak,zurekinetazureseme-alabekinbetirakoongijoan daitezen,JaunarenzureJainkoarenaitzineanonaeta zuzenaegitenduzunean

29.ZureJainkoJaunakzureaitzinean,haiekjabetzera joangozarenherriakkendukodituenean,haienondorengoa izangozareneanetahaienlurreanbizikozarenean;

30.Begiraezazuzeureburuariezzaitzalaamarratuhaien atzetik,zureaurretiksuntsituondoren;etaezdezazula galdetuhaienjainkoei,esanez:Nolazerbitzatuzituzten naziohauekberenjainkoak?halaerehalaegingodut.

31EzdiozuhalakorikegingoJaunari,zureJainkoari, Jaunarigorrotoduenhiguingarritasunoroberenjainkoei egindietelako;izanere,berensemeaketaalabakeresutan erredituzteberenjainkoentzat

32.Zeragintzendizuedanguzia,behaezazueegindezazula: ezdiozugehituko,ezgutxitu

13.KAPITULUA

1Zurearteanprofetaedoamets-ameslarirenbataltxatzen bazara,etaseinaleedomiragarrirenbatematenbadizu, 2Etagerthatuzanseinaleedomiraria,zeñazesanzizun, esanez:Goazenbestejainkobatzuenatzetik,zukezagutu ezdituzunak,etazerbitzaditzagun; 3Ezdiezuentzunprofetarenedoamets-ameslarihorren hitzei,zerenJaunakzeuenJainkoakprobatzenzaituzte, jakindezazuneamaiteduzuenJauna,zeuenJainkoa, bihotzosozetaarimaosoz

4IbilikozareteJaunarenzeuenJainkoarenatzetik,eta harenbeldurizanenzarete,etaberemanamenduakbeteko zarete,etaharenahotsabetekoduzue,etazerbitzatuko duzue,etaatxikikozarete.

5.Etaprofetahori,edoametsetakoametshura,hilkodute; zerenesanbaitzuenJaunarenzureJainkoarengandik urruntzeko,zeinakEgiptolurretikaterazintuztenak,eta esklabutzeetxetikaskatuzintuztela,JaunakzureJainkoak agindudizunbidetikurruntzekoBeraz,gaizkiazureerditik kendukoduzu

6Zureanaiak,zureamarensemeak,edozuresemeak,edo zurealabak,edozurebularrekoemazteak,edozure adiskideak,zurearimabezaladenak,ezkutuanerakartzen bazaitu,esanez:Goazenetazerbitzatzenditzagunbeste jainkobatzuk,zukezetazureaitakezagutuezdituzunak;

7.Hots,zureinguruandaudenherrienjainkoetatik, zuregandikgertuedourrun,lurrekomuturbatetikbestera arte;

8.Ezdiozuonartuko,ezentzuteko;eztazurebegiak errukituko,ezbarkatuko,ezezkutatuko;

9Bainahilkoduzuziur;zureeskuaizangodalehenikhura hiltzeko,etageroherriosoareneskua.

10Etaharrikatukoduzuharriz,hildadin;izanere,zure JainkoJaunarengandikurrundunahiizanzaitu,Egiptoko lurretik,morrontza-etxetik,aterazintuztena.

11EtaIsraelguziakentzunendu,etabeldurtukodu,etaez dugehiagoegingozuenarteanhaubezalakogaiztakeriarik 12JaunakzureJainkoakbertanbizitzekoemandizunzure hirietakobateanesanaentzutenbaduzu:

13Zenbaitgizon,Belialensemeak,ateradirazuenartetik, etaberenhirikobizilagunakaldeegindituzte,esanez: Goazenetazerbitzatzeraezagutzenezdituzuenbeste jainkobatzuk;

14.Orduangaldetukoduzu,etaarakatukoduzu,eta eskatukoduzuarretaz;etahuna,egiabada,etagauzaziurra bada,halakohiguingarritasunazuenarteanegitendela;

15.Ziurezpatazhilkodituzuhirihartakobiztanleak,erabat suntsitukodituzu,etabertandagoenguztiaetabertako abereakezpataz

16.Etabildukoduzuharenharrapakinguztiakalearen erdian,etasutanerrekoduzuhiria,etaharenharrapakin guzia,zureJainkoJaunarentzat;ezdaberrizeraikiko

17.Etagauzamadarikatutikezerereezdazureeskuan itsatsiko,Jaunakberehaserrearensutikaldeegindezan,eta errukiizandezazun,etaerrukiizandezazun,etaugaltzeko, zurearbasoeizinegindienbezala; 18JaunarenzureJainkoarenahotsaentzungoduzunean, gauragintzendizkizudanbereaginduguztiakbetetzeko, JaunakzureJainkoarenaurreanzuzenaegiteko

14.KAPITULUA

1ZuekzareteJaunarenzuenJainkoarenseme-alabak; 2ZerenherrisainduazarelakoJaunaren,zure Jainkoarentzat,etaJaunakaukeratuzaituberetzatherri berezibatizateko,lurreandaudenherriguztiengainetik 3.Ezdezujanhiguingarririk.

4Hauekdirajangodituzuenabereak:idia,ardiaeta ahuntza, 5.Gartza,etaorkatza,etaoreina,etabasahuntza,eta pigargoa,etabasa-idia,etaamara

6Etaapatxazatitzenduenetapitzadurabiatzapartan zatitzenduenabereoro,etaabereenarteankimua murtxikatzenduena,jangoduzue

7.Halaere,hauekezdituzuejanenkumeamurtxikatzen dutenetatik,edoastazatikatuadutenetatik;Gamelua,eta erbia,etakokoiabezala:zerenkimuamurtxikatzendute, bainaezduteapazazatitzen;beraz,zikinakdirazuentzat

8.Etatxerria,apazazatitzenduelako,bainaezdukamia murtxikatzen,kutsatuadazuentzat:ezduzuehaien haragitikjan,ezukitukohaiengorpuzkihilak

9Hauekjangodituzueuretandaudenguzietatik:hegatsak etaezkatakdituztenguziakjangodituzue; 10.Etahegatsiketaezkatarikezdaukana,ezduzuejan; kutsatuadazuentzat

11txorigarbiguzietatikjangoduzue

12.Bañahaukdirajangoezdituzuenak:arranoa,etaosaia, etaoihala, 13Etaalea,etamirua,etasaiaberemotarenarabera, 14Etabelebakoitzaberemotarenarabera, 15Etahontza,etagau-beltza,etakukua,etabelatzabere motarenarabera,

16.Hontztxikia,etahontzhandia,etabeltxarga, 17Etapelikanoa,etaarranoa,etaubarroia, 18Etazikoina,etalertxuntxoaberemotarenarabera,eta txingorraetasaguzarra.

19Etahegandabilenarrastakaguziakutsatuadazuentzat: ezdutejanen

20.Bainanhegaztigarbiguzietatikjandezazue.

21Ezduzuejanberezhiltzendengauzarik:emanen diozuezuenatheetandagoenarrotzari,jandezan;edo atzerritarbatisaldudiezaiokezu,zerenherrisaindua zarelakozureJainkoJaunarentzatEzduzuantxumea amarenesneanerreko

22.Benetanhamarrenakemangodituzuzurehaziarenhazi guztia,soroakurtezurtesortzenduenguztia

23EtajangoduzuzureJainkoJaunarenaitzinean,berak aukeratukoduentokianbereizenajartzeko,zurelaborearen, ardoaren,etaolioarenhamarrenak,etazureartaldeeta artaldeenlehen-umeak;zureJainkoJaunaribetibeldur izatenikasdezazun.

24Etabideluzeegiabaldinbazaizu,ezineramanahal izateko;edoJaunakzureJainkoakhanbereizenajartzeko aukeratukoduenlekuazuregandikurrunegibadago,Jaunak zureJainkoakbedeinkatuzaituenean

25Orduan,dirubihurtukoduzu,etalotukoduzudirua eskuan,etajoangozarazureJainkoJaunakaukeratuko duentokira

26.Etaemanenduzudiruhorizurearimaknahiduen guztiagatik,idiak,edoardiak,edoardoak,edoedariak,edo zurearimaknahidituenak:etahanjangoduzuzureJainko Jaunarenaurrean,etapoztukozaretezuetazureetxekoak

27.Etazureathebarruandagoenlebita;ezdezuutziko; zerenezbaituzurekinparterik,ezherentziarik

28Hiruurterenburuan,urtebereanaterakoduzuzure hazkuntzarenhamarrenguztia,etazureatheetangordeko duzu

29.Etaetorrikodiralebita(ezbaituzurekinparterikez ondarerik)etaarrotza,etaaita-orba,etaalarguna,zureathe barruandaudenak,etajangoduteetaaseegingodute; Jaunak,zureJainkoak,bedeinkazaitzalaegitendituzun esku-languztietan

15.KAPITULUA

1Zazpiurterenamaieran,askapenaegingoduzu

2.Etahaudaaskatzekomodua:hurkoarizerbait mailegatzendionhartzekodunbakoitzakaskatuegingodu; ezdiohurkoari,ezanaiarieskatuko;Jaunarenaskapena deitzenbaita

3.Atzerritarbatiberrizeskadiezaiokezu:bainazure anaiarekinzureeskuaaskatukodu;

4Salbatuzurearteanpobrerikezdagoenean;izanere, JaunakaskobedeinkatukozaituzureJainkoakberejabe izatekoondaretzatematendizunlurraldean

5JaunarenzureJainkoarenahotsaarretazentzutenbadiozu, gauregunagintzendizkizudanaginduhauekguztiak betetzeko

6.ZerenzureJainkoJaunakbedeinkatzenzaitu,agindu zizunbezala,etanazioaskorimaileguanemangodiezu, bainaezduzumailegatuko;etazukerregeizangozara nazioaskorengainean,bainahaiekezdutezuregainean erreginatuko

7Zurearteanzureanaietakobatenbehartsurenbatbaldin badagozureateetakobatean,JaunakzureJainkoakematen dizunlurraldean,ezduzugogortuzurebihotza,ezitxiko zureeskuazureanaiabehartsuarengandik;

8.Bañazabaldukodiozuzureeskua,etanaidauaneanbere premiarakonahikoaemangodiozu

9Begiraezdezalazurebihotzgaiztoanpentsamendurik izan,dioela:Hurbildazazpigarrenurtea,askatzekourtea; etazurebegiagaiztoaizanzureanaiapobrearenkontra,eta ezdiozuezerematen;etaoihueginzionJaunarizure kontra,etabekatuaizangodazuretzat.

10Ziuremangodiozu,etazurebihotzaezdaatsekabetuko hariematendiozunean,zerenhorregatikbedeinkatuko zaituJaunakzureJainkoakzurelanguztietanetaeskua jartzendiozuneanguztietan

11Zerenpobreakezdiralurretikkanpogeldituko:beraz, agintzendizut,diozula:Zabaldukoduzueskuazureanaiari, zurepobreeietazurebehartsuei,zurelurrean

12Etazureanaia,gizonhebrearedoemaztehebrearbat, saldubadizute,etaseiurtezzerbitzatzenbadizu;orduan zazpigarrenurteanutzikoduzuzuregandiklibre

13Etazuregandiklibreigortzenduzunean,ezdezuutziko hutsikaldeegiten;

14Zureartaldetik,etazurelurzorutiketazureardolapategitikemanendiozueskuzabalki:Jaunakzure Jainkoakbedeinkatuzaituenhoriemanendiozu.

15EtagogoratubeharduzuesklaboizanzinelaEgiptoko lurrean,etazureJainkoJaunaksalbatuzintuala:horregatik agintzendizutgaur

16Etagertatukoda,esatenbadizu,eznaizzuregandikalde egingo;zuetazureetxeamaitedituelako,zurekinongi dagoelako;

17Hartukoduzuorduanaulbat,etasartukodiozu belarritikateraino,etazurezerbitzariizangodabetikoEta zureneskamearierehalaxeeginendiozu

18Ezzaizugogorrairudituko,zuregandiklibrebidaltzen duzunean;izanere,alokairubikoitzamereziizandizusei urtezzurezerbitzuan,etazureJainkoJaunakbedeinkatuko zaituegitenduzunguztian

19.Zureartaldetiketazureartaldetikdatozenlehen-seme guztiak,zureJainkoJaunarisantifikatukodizkiozu;ez

duzulanikeginenzurezezenarenlehen-semearekin,ez moztuzureardietakolehen-semeak.

20ZureJainkoJaunarenaurreanjangoduzuurtezurte, Jaunakaukeratukoduenlekuan,zuketazureetxekoek.

21.Etahortanakatsikbalego,herrenedoitsubalitzbezala, edoakatsgaiztorenbatbadu,ezdiozusakrifikatukozure JainkoJaunari

22.Zureathebarruanjangoduzu:zikinaketagarbiak berdinjangodute,orkatzaetaardazbezala

23Bakarrikezduzuharenodolikjango;urabezalalurrera isurikoduzu

16.KAPITULUA

1BegiraezazuAbibhilabetea,etaeginPazko-jaunazure JainkoJaunari:zerenAbibhilabetean,Jaunakzure JainkoakaterazintuenEgiptotikgauez

2Beraz,zureJainkoJaunarieskainikodiozuPazkoa, artaldeetaabereetatik,Jaunakbereizenabertanjartzeko aukeratukoduentokian

3Ezduzuharekinlegamirikgabekoogirikjango;zazpi egunezjangoduzuharekinlegamiagabekoogia, atsekabekoogia;zerenEgiptokolurretikpresakairten zinen,zurebizitzakoegunguztietanEgiptotikaterazinen egunazoroituzaitezen.

4Etazazpiegunezezdazurekinlegamiazkoogirik ikusikozurekostaldeosoan;Ezdaleheneguneanarratsean sakrifikatuzenuenharagitikezergeratukogauosoan goizeraarte

5EzduzupazkorikeskainizureJainkoJaunakematen dizunedozeinateetan.

6BainaJaunakzureJainkoakbereizenajartzeko aukeratukoduentokian,haneskainikoduzuPazkoa ilunabarrean,iguzkiasartzean,Egiptotikaterazinen garaian

7EtaerrekoduzuetajangoduzuzureJainkoJaunak aukeratukoduentokian,etagoizeanitzulietazure etxoletarajoangozara

8Seiegunezjangoduzulegamiarikgabekoogiak,eta zazpigarrenegunean,zureJainkoJaunarentzat,ezduzu lanikeginen

9Zazpiasteakzenbatukodizkizu:haszaitezzazpiasteak zenbatzen,igitaiaipintzenhastenzarenetik.

10Etaospatukodiozuasteenjaia,zureJainkoJaunari, zureeskukoeskaintzabatenbidez,zeinaJaunarizure Jainkoariemangodiozun,JaunakzureJainkoakbedeinkatu zaituenbezala

11.EtapoztukozarazureJainkoJaunarenaitzinean,zu,eta zuresemea,etazurealaba,etazurezerbitzaria,etazure neskatoa,etazureathebarruandagoenlebita,etaarrotza, etaaita-orbaetaalarguna,zurearteandaudenJaunakzure Jainkoakhanaukeratuduentokian.

12EtaoroituizanenzaraesklaboizanzinelaEgipton,eta beteetabetekodituzulegehauk

13Zazpiegunezospatukoduzutabernakuluenjaia,zure laboreaetazureardoabilduondoren;

14.Etapoztukozarazurejaian,zu,etazuresemea,etazure alaba,etazuremorroia,etazureneskatoa,etazureathe barruandaudenlebita,arrotza,etaaita-orba,etaalarguna

15ZazpiegunezospatukoduzuzureJainkoJaunaren aldekojaia,Jaunakaukeratukoduenlekuan,zerenzure

JainkoJaunakbedeinkatukozaituzureproduktuguztietan etazureeskukolanguztietan,beraz,poztuegingozara.

16Urteanhirualdizagertukodirazuregizonguztiak Jaunaren,zureJainkoarenaurrean,berakaukeratukoduen tokian;Legamiagabekoogienjaietan,asteeneta tabernakuluenjaietan,etaezdirahutsikagertukoJaunaren aurrean

17.Bakoitzakahalduenbezalaemangodu,zureJainko Jaunakemandizunbedeinkapenarenarabera 18Jaunak,zureJainkoak,ematendizkizutenateguztietan, epaileetaagintariakezarrikodituzuzureleinuguztietan, etahaiekepaitukodituzteherriakzuzentasunez 19.Ezduzujuizioakenduko;ezdituzuerrespetatu pertsonarik,ezhartuoparirik:zerendohainbatekitsutzen ditujakintsuenbegiak,etazintzoenhitzakokertzenditu 20.ZeureJainkoJaunakematendizunlurraoinordetzan jasotzeko,jarraitubeharduzuguztizzuzenadenari 21EzduzulandatukozureJainkoJaunarenaldarearen ondoanzuhaitzenzuhaiztirik,zeinaeginenduzun. 22Etaezdezuirudirikezarriko;zureJainkoJaunak gorrotoduena

17.KAPITULUA

1.EzdiozuofiziorikemangoJaunarizeuenJainkoari, akatsikedogaiztakeriarikduenzekor,edoardirik;hori higuingarriabaitazureJainkoJaunarentzat

2Zureartean,zureJainkoJaunak,zureJainkoak,ematen dizunateetakorenbatean,gizonedoemakumezko, JaunarenzureJainkoarenaurreangaiztakeriaeginduenik bereitunahautsiz,aurkitzenbada,

3Etajoandaetazerbitzatuditubestejainkobatzuk,eta adoratuditu,edoeguzkia,edoilargia,edozeruko armadarenbat,nikaginduezdudana;

4Etaesangodizute,etaentzunduzu,etaarretazgaldetu, etahuná,egiada,etagauzaziurra,halako higuingarritasunaIsraelenegitendela.

5Orduanaterakoduzugizonedoemakumehori,gauza gaiztohorieginduenhura,zureateetara,gizonhoriedo emakumehori,etaharrizharritukodituzu,hilarte.

6Bitestiguren,edohirurtestigurenahotan,hilkoda heriotzekodignea;bainalekukobatenahotanezdahilko

7.Lekukoeneskuaklenengoipinikozaizkiohiltzeko,eta geroherriguziareneskuakBeraz,gaitzakendukoduzu zureartetik

8.Zureatheetanauzilarriegiasortzenbazaizu,odolareneta odolarenartean,erreguarenetaerreguarenartean,eta kolpearenetakolpearenartean,eztabaidagaiizanik,orduan jaikietaigokozaraJaunakzureJainkoakaukeratukoduen tokira;

9Etaetorrikozaralebitarapaizenganaetaegunhaietan izangodenepailearengana,etagaldetukodiozu;eta erakutsikodizutejuiziokosententzia:

10EtaeginenduzuJaunakaukeratukoduentokihartakoek erakutsikodizutensententziarenarabera;etaesango dizutenguztiarenaraberaeginbeharduzu

11.ErakutsikodizutenLegekosententziarenarabera,eta esangodizutenjuizioarenarabera,eginenduzu:ezdezu urrundukoerakutsikodizutensententziatikeskuinera,ez ezkerrera.

12Etaharrokeriazegingoduengizona,etahanzure JainkoJaunarenaurreanzerbitzatzendenapaizariedo

epailearikasuegitenezdionak,hilegingoda,etakenduko duzugaitzaIsraelengandik.

13Etaerriguziakentzunendu,etabeldurtukoda,etaez duguehiagoeginpresuntziorik.

14.ZeureJainkoJaunakematendizunlurralderaheldueta berejabeizangozarenean,bertanbizikozarenean,eta esangoduzunean,erregebatezarrikodutniregainean,nire inguruandaudenherriguztiakbezala;

15ZeureJainkoJaunakaukeratukoduenerregeezarriko duzuzuregainean:zureanaienartetikbatezarrikoduzu erregezuregainean;

16Bainaezdituberetzatzaldiakugaritu,ezherria Egiptoraitzuliko,zaldiakugaltzeko,Jaunakesandizun bezala:Ezzaretegehiagobidehorretatikitzuliko

17Ezditubereburuariemazterikugaritu,berebiotzak aldeeginezdezan,etaezdituberetzataskougarituko zilarraetaurrea

18Etabereerreinukotronuaneseritadagoenean,lege honenkopiabatidatzikodioliburubateanapaizlebitarren aurreandagoenetik

19Etaberarekinizangoda,etabertanirakurrikodubere bizitzakoegunguzietan,JaunaribereJainkoaribeldur izatenikasdezan,legehonenetalegehauenhitzguztiak betetzen,haiekbetetzen

20.Berebiotzabereanaiengañeraaltxaezdadila,etaez dezalaaldenduagindutikeskuinera,ezezkerrera,bere egunakluzatzekobereerreinuan,beraketaberesemeak, Israelenerdian.

18.KAPITULUA

1LebitarapaizeketaLebirenleinuguztiakezduteizango Israelenparterikezoinordetzarik:Jaunarensuzko eskaintzaketaharenondareajangodituzte.

2Beraz,ezduteondarerikizangoberenanaienartean: Jaunadahaienondarea,berakesandienbezala

3.Etahauizangodaapaizakherritik,sakrifizioaeskaintzen dutenetatik,idiaedoardiaizan;etaemanendizkiote apaizarisorbalda,etabimasailaketamagala

4.Emanendiozuzurelaborearen,ardoarenetaolioaren lehenfruituak,etazureardietakoardiarenlehenfruituak

5ZerenzureJainkoJaunakzureleinuguztienartetik aukeratubaitu,Jaunarenizeneanzerbitzatzeko,beraeta beresemeakbetiko

6BaldinlebitarrenbatzureateetatikIsraelosotik,nonbizi izandenlekutik,badator,etaberegogokogogoguztiekin etorrikobalitzaioJaunakaukeratukoduentokira; 7Gero,JaunarenbereJainkoarenizeneanzerbitzatukodu, hanJaunarenaurreandaudenlebitaranaiaguztiekegiten dutenbezala

8Jatekozatiantzekoakizangodituzte,bereondarearen salmentatikdatorrenazgain.

9JaunakzureJainkoakematendizunlurralderasartuko zarenean,ezduzuikasikoherrihorienhiguingarrien ondotikegiten

10Ezdazuenarteanaurkitukoberesemeaedoalabasutik igarotzenduenik,edoigartzenduenik,edodenboraren begiralerik,edosorgintzailerik,edosorginrik, 11Edoxarmatzailebat,edoizpirituezagunekinaholkulari bat,edomorroibat,edonigromante.

12Zerengauzahauekegitendituztenguztiakhiguingarri diraJaunarentzat,etahiguingarrihoriengatik,zure Jainkoakzureaitzineanbotatzenditu

13.ZeureJainkoJaunarenondoanizanenzara.

14.Zerenjabetukodituzunnaziohauekentzunzieten garaienbegiraleeietaigarleei:bainazuri,zureJainko Jaunakezzaituhorrelautzi

15.ZureJainkoJaunakprofetabatsortukodizuzureartetik, zureanaienartean,nibezalakoa;entzunendiozue; 16JaunarizeuenJainkoariHoreb-eneskatuzenion guztiarenarabera,batzarrarenegunean,esanez:Ezdezadan berriroentzunJaunareneneJainkoarenahotsa,etaez dezadalagehiagoikusisuhandihau,hileznadin.

17EtaJaunakesanzidan:Ondoesanduteesandakoa

18Berenanaienartetikprofetabatsortukodut,zure antzera,etanirehitzakbereahoanjarrikoditut;etaesango dienikagindukodizkiodanguztiak

19Etagertatukoda,eneizeneanesangodituenenehitzak entzunnahiezdituenak,eskatukodiot.

20Bainanprofeta,eneizeneanerrannahiduenhitzbat, nikaginduezdiodana,edobestejainkoenizeneanesango duenak,profetahuraerehilkoda.

21Etazurebihotzeanesatenbaduzu:Nolaezagutuko duguJaunakesanezduenhitza?

22.ProfetabatekJaunarenizeneanhitzegitenduenean, gauzahoriezbadagertatzen,ezbadagertatzen,horida Jaunakesanezduena,bainaprofetakharroesandu:ez duzuharenbeldurizan.

19.KAPITULUA

1ZureJainkoJaunak,zureJainkoJaunakematen dizkizuzunlurra,herriaksuntsitudituenean,haien ondorengoaizangozarenean,etahaienhirietanetaetxeetan bizizarenean;

2Hiruhiribereizikodituzuzurelurraldearenerdian,zure JainkoJaunakberejabeizatekoematendizkizutenak.

3Bidebatprestatukoduzu,etahiruzatitanbanatukoduzu zureJainkoJaunakondaretzatematendizkizuenzure lurrekomugak,hiltzaileguztiekharaihesegindezaten.

4Etahaudahiltzailearenkasua,zeinaharaihesijoango den,bizidadin:Norkhiltzenduenhurkoaezjakinean, iraganeangorrotoezzuena;

5Gizonahurkoarekinegurraebakitzerasartzendenbezala, etabereeskuakaizkorakolpeaematendueneanzuhaitza mozteko,etaburuaheltzetiklabaintzendenean,eta hurkoariargitzenzaionean,hilegitenda;hirihorietako bateraihesegingodu,etabizikoda.

6Odolarenmendekatzaileakhiltzaileariatzetikezdezan, berebihotzaberotzendenbitartean,etaezdezala harrapatzen,zerenbidealuzeabaita,etahilezdezan;aldiz, ezzenheriotzekodigne,iraganeangorrotoizanezzuen heinean

7Argatikagintzendizut,erranez:Bereizikodituzuhiru hiri

8EtaJaunakzureJainkoakzurelurraldeazabaltzenbadu, zurearbasoeizineginzienbezala,etazurearbasoei emangozienlurguztiaemangobadizu;

9Betetzenbadituzugauregunagintzendizkizudanak betetzeko,zureJainkoJaunamaitadezazunetabetibere bideetanibiltzeko;orduanbestehiruhirigehitukodizkizu, hiruhauetazgain:

10JaunakzureJainkoakondaretzatematendizunodol errugabeaezdadilaisurizurelurraldean,etahorrelaodola zuregaineanizandadila

11.Bañanehorkgorrotobaduberehurkoa,etaharen harrabotsetanjartzenbada,etaaltxatzenbadaharenkontra, etahilkobalitzaiohil,etahirihauetarikobateanihesegiten badu

12.Orduan,berehirikozaharrekbidalikodutehandik eramanetaodolarenmendekatzaileareneskuetara eramangodute,hildadin

13Zurebegiakezduerrukituko,bainakendukoduzu Israelenodolerrugabearenerrua,zurekinongijoandadin

14.Ezduzukendukozurehurkoarenmugarria,antzinakoek zureondareanezarrizutena,JaunakzureJainkoakbere jabeizatekoematendizunlurreanoinordetzanhartuko duzuna.

15Lekukobatezdaaltxatukogizonarenkontraedozein gaiztakeriagatik,edopekatuagatik,egitenduenedozein bekatugatik:bitestigurenahotanedohirurtestiguren ahotanezarrikodakontua

16Baldintestigantzafaltsubatinorenkontraaltxatzen badaokerdenarenkontratestigantzatzeko;

17Orduan,auziadutenbigizonakJaunarenaurrean jarrikodira,egunhorietanizangodirenapaizetaepaileen aurrean;

18Etajujeekinkisizioarduratsuakegingodituzte,eta huná,testigutzagezurrezkoabada,etabereanaiarenkontra gezurrezkotestigantzaeginbadu;

19Orduaneginendiozue,bereanaiarieginbeharzuela ustezuenbezala:halakendukoduzugaitzazuenartetik

20.Etagelditzendirenekentzunendute,etabeldurtuko dute,etaezduteguehiagorikegingozuenarteanhalako gaitzik

21.Etazurebegiakezduerrukituko;bañabiziabizikoda, begizbegi,hortzhortz,eskuzesku,oinezoin

20.KAPITULUA

1Zureetsaienaurkaborrokatzerairtetenzarenean,zaldiak, gurdiaketazubainoherrigehiagoikustendituzunean,ez izanhaienbeldur,zerenzurekinbaitazureJainkoJauna, Egiptokolurretikaterazintuena

2.Etagudurahurbiltzenzaretenean,apaizahurbildukoda etamintzatukozaioherriari

3Etaesangodie:Entzun,oIsrael,gaurhurbiltzenzarete zuenetsaienaurkaborrokatzera:ezbedizurebihotza ahuldu,ezizanbeldurrik,etaezikaratu,etaezzaitezte izutuhaiengatik;

4ZerenJauna,zureJainkoa,zurekindoanadazurealde borrokatzerazureetsaienaurka,salbatzera

5Etaagintariekesangodioteerriari,esanez:Zeindaetxe berribateraikietaezpaitu?joandadila,etaitzuldadilabere etxera,ezdadinguduanhiletabestegizonbatekdedikatu

6Etazerdamahastibatlandatuetaoraindikjanezduena? joandadilaberaere,etaitzulbedibereetxera,ezdadila guduanhil,etabestebatekjanezdezan

7.Etazergizondaemaztebatekinezkonduta,etaartuez duena?joandadilaetaitzuldadilabereetxera,ezdadila guduanhil,etabestegizonbatekharezdezan

8.Etaagintariekgehiagomintzatukodioteherriari,eta esangodute:Zerdagizonbeldurgarriaetabihotz-gabea?

joandadilaetaitzuldadilabereetxera,bereanaienbihotza ahulduezdadin,baitabihotzaere.

9Etaagintariekherriarihitzegiteariamaitzendiotenean, gudarosteenburuzagiakezarrikodituzteherriagidatzeko.

10.Hiribaterahurbiltzenzareneanharenkontra borrokatzeko,aldarrikatubakea

11Etaizanenda,bakeerantzutenbadizu,etairekitzen badizu,orduanizangodabertanaurkitzendenherriguztia zuretributarioizangodela,etazerbitzatukozaituzte

12Etazurekinbakerikegingoezbadu,bainazurekontra gerraegingobadu,setiatuegingoduzu

13EtazureJainkoJaunakzureeskuetanemanduenean, ezpatazhilkodituzubertakoarguztiak.

14Bainanemakumeak,etatxikiak,etaabereak,etahirian dagoenguztia,bereharrapakinguztia,zuretzathartuko duzu;etajangoduzuzureetsaienharrapakina,zureJainko Jaunakemandizuna

15Honelaeginendiezuzuregandikosourrundaudenhiri guztiei,naziohauenhirietakoakezdirenak.

16BainaJaunakzureJainkoakondaretzatemango dizkizuenherrihauenhirietatik,ezduzubizirikarnastzen duenezersalbatuko.

17Bañaguztizsuntsitukodituzu;hots,hititarrak,eta amortarrak,kanaandarrak,etaperizitarrak,hibitarraketa jebustarrak;JaunakzureJainkoakagindudizunbezala:

18Irakatsidezazutelaberenjainkoeiegindizkieten higuingarritasunguziakezegiteko;horrelabekatuegin beharduzueJaunarenzuenJainkoarenaurka.

19Luzaroanhiribatsetiatzenbaduzu,hurahartzekogerra eginezgero,ezdituzuhondatukobertakozuhaitzakaizkora behartuz:zerenhaietatikjandezakezu,etaezdituzu moztuko(zerrendakozuhaitzagizakiarenbiziabaita) setioanenplegatzeko;

20.Bakarrikdakizuenzuhaitzakezdirelajatekozuhaitzak, suntsituetamoztukodituzu;etazurekontragudaegiten duenhiriarenkontrakobaldariakeraikikodituzu, menderatuarte.

21.KAPITULUA

1ZureJainkoJaunakberejabeizatekoematendizun lurreanhilaaurkitzenbada,landanetzanda,etaezbada jakinnorkhilduen;

2Orduanaterakodirazurezaharraketazureepaileak,eta neurtukodituztehildakoareninguruandaudenhirietaraino

3.Etagertatukoda,hildakogizonarenondoandagoen hiriak,hirihartakozaharrekereartukodutetxekorbat, landuezdenaetauztarriraerakarriezduena;

4Etahirihartakozaharrektxaloajaitsikoduteharanlatz batera,ezbelarririkezereitendena,etahanmoztukodute txekorrarilepoaharanean

5.EtaLebirensemeapaizakhurbildukodira;haiek aukeratudituzureJainkoJaunakharenzerbitzurakoeta Jaunarenizeneanbedeinkatzeko;etahaienhitzarekin eztabaidaetakolpeoroprobatukodira:

6Etahirihartakozaharguziek,hildakogizonarenondoan daudenak,garbitukodituzteeskuakharaneanburuamozten zaionbehiarengainean

7Etaerantzungodute,etaesangodute:Gureeskuekez duteodolhauisuri,etagurebegiekezduteikusi.

8Izanzaitezerruki,Jauna,salbatuduzunzureIsraelgo herriarekin,etaezjarriodolerrugabeazureIsraelen ardurapeanEtaodolabarkatukozaie

9.Beraz,kendukoduzuzureartetikodolerrugabearen errua,Jaunarenaurreanzuzenaegitenduzunean.

10Zureetsaienaurkagudarairtetenzarenean,etazure JainkoJaunakzureeskuetanutzietagatibuhartu dituzunean,

11Etagatibuenarteanemazteederbatikustenduzu,eta zureemazteariizannahiduzunnahiadaukazu;

12Orduaneramangoduzuetxerazureetxera;etaburua moztuetaazazkalakmoztukoditu;

13.Etakendukodituberegatibutasunekosoñekoakbere gainetik,etagelditukodazureetxean,etanegareginenditu bereaitaetabereamahilabeteosoa,etagerosartukozara harengana,etaizangozaraberesenarra,etazureemaztea izangoda

14Etaizanenda,baldinharekinatseginezbaduzu,utziko duzunahiduenlekurajoan;bañaezdezubateresalduko diruagatik,ezdezusalgairikeginen,apaldudezulako

15Baldingizonbatekbiemazte,batamaitea,etabestea gorrotatua,etahaurraksortubadiote,baimaiteak,bai gorrotatuak;etalehen-semeagorrotatuaizanbadaberea: 16Orduanizangoda,beresemeeidaukanarenherentzian jartzendituenean,ezdezalaeginlehen-sememaitearen semeagorrotatuarensemearenaurretik,zeinabaitalehensemea

17.Bainaaitortukodugorrotatuarensemealehensemearentzat,duenguztiarenzatibikoitzaemanez:zeren berabaitabereindarrenhasiera;lehen-semeareneskubidea bereada.

18Baldinbadagizonbateksemeburugogoretaerrebelde bat,bereaitarenedoamarenbozaobeditukoezduena,eta zigortudutenean,ezdieentzungo.

19Orduanbereaitaketabereamakheldukodiote,eta aterakoduteberehirikozaharrenganaetaberetokiko atarira;

20Etaesangodieteberehirikozaharrei:Guresemehau burugogoretaerrebeldeda,ezdugureahotsaentzungo; jaleada,etamozkorbat.

21Etaberehirikogizonguztiekharrikaegingoduteharriz, hiltzeko;etaIsraelguziakentzunendu,etabeldurtuko

22.Etabaldinnehorkeginbaduheriotzekomereziduen bekatubat,etaheriotzekoaizanbeharbada,etazukzuhaitz bateanzintzilikatzenbaduzu

23.Ezdaharengorpuagelditukogauosoanzuhaitzaren gainean,bainazukehortzikoduzuegunhartan;(ezen urkatuadenaJainkoarenmadarikatuabaita);zurelurra kutsatuezdadin,JaunakzureJainkoakondaretzatematen dizuna

22.KAPITULUA

1Ezduzuikusikozureanaiarenidiaedobereardiakoker doazela,etaezkutatuhaietatik:edonolaereekarrikodituzu zureanaiari

2.Etazureanaiaezbazaizuhurbil,edoezagutzenez baduzu,ekarrikodiozuzureetxera,etazurekinizangoda zureanaiakharenbilaarituarte,etaberriroitzulikodiozu

3.Berdinegingodezuharenastoarekin;etahalaegingo duzuharenjantziekin;etazureanaiarengaldutakogauza

guziarekin,berakgaldudituenak,etaarkitudituzunak, berdineginenduzu:ezdezazuezkutatu.

4Ezduzuikusikozureanaiarenastoaedobereidiabidean erortzen,etaezkutatuhaiengandik;

5.Emakumeakezdujantzikogizonaridagozkionak,eta gizonakezdituemakumezkoenjantzirikjantziko,zeren horiegitendutenguztiakhiguingarriakdirazureJainko Jaunarentzat.

6Bada,txorirenhabiazureaurreanegondaitekeen edozeinzuhaitzetan,edolurrean,kumeakizan,edo arrautzak,etakumeengaineaneseritadagoenarrautza,edo arrautzengainean,ezduzupresarikhartukokumeekin;

7.Bainannolanahiereutzikodiozupresa,etaeramango dituzukumeak;onegindezazun,etazureegunakluzatzeko

8Etxeberribateraikitzenduzunean,zureteilatuari harmenaeginendiozu,ezdezazunzureetxearengainera odolikerortzen,handikinorerortzenbada

9Ezdezuereinkozuremahastiakhainbathaziz:erein duzunzurehaziarenfruituaetazuremahastiarenfruitua kutsatuezdaitezen

10Ezduzugoldatuidietaastoarekinbatera

11.Ezduzueraaskotakosoñekorikjantziko,artilezkoeta lihozkobatbezala

12Ertzakeginendizkizuzurejantziarenlaulaurdenetan, zeinekinestaltzenduzun.

13Norbaitekemaztebathartuetaharenganasartueta gorrotobadu,

14.Etaemanhitzegitekookasioakharenkontra,etaekarri izengaiztoaharengainera,etaerran:Emakumeauhartu nuen,etaharenganaethorrinintzenean,eznuen neskamerikaurkitu.

15Orduanneskamearenaitaketabereamakhartueta aterakodizkieteneskatxarenbirjinitatearenseinaleak atheanhirikozaharrei.

16Etaneskatxarenaitakesangodiezaharrei:Nerealaba emandiotemaztetzatgizonhoni,etagorrotodu;

17.Etahuná,emandiohitzegitekookasioakharenkontra, esatenduela:Ezdutzurealabaneskamerikaurkitu;eta, halaere,hauekdiranirealabarenbirjintasunarenseinaleak Etazabaldukoduteoihalahirikozaharrenaurrean.

18Etahirihartakozaharrekhartukodutegizonhuraeta zigortukodute;

19.Etaeunzillarrezkoehunsiklatanipinikodiote,eta emanendizkioteneskatxarenaitari,zerenIsraelgobirjina batiizengaiztoaemanbaitio:etaharenemazteizangoda; ezinizangodubereegunguzietanutzi.

20Bainagauzahauegiabada,etaneskatxarentzat birjinitatearenseinaleakezbadiraaurkitu.

21Orduanaterakoduteneskameabereaitarenetxeko atarira,etaberehirikogizonekharrikahilkodute,zeren Israelenzorakeriaeginduelako,bereaitarenetxean prostituaegiteko:horrelakendukoduzugaitzazureartetik.

22Gizonbatsenarrarekinezkondutadagoenemakume batekinetzandaaurkitzenbada,biakhilkodira,bai emakumearekinetzandadagoengizona,baiemakumea: beraz,kendukoduzugaizkiaIsraelengandik

23.Neskatxabatsenarrarekinezkondutabada,etagizon batekhirianarkitzenbadu,etaharekinetzanda;

24Orduanaterakodituzuebiakhirihartakoatarira,eta harrizhilkodituzue;andereñoa,ezbaitzuennegaregin, hirianzegoela;etagizona,hurkoarenemazteaapaldubaitu: beraz,kendukoduzugaizkiazureartetik

25Bainangizonbatekarkitzenbadulandanandere ezkongaibat,etagizonakbehartuetaharekinetzanda, orduanilkodaharekinetzandadagoengizona

26.Bainaneskatxariezdiozuezeregin;Neskatoanezdago heriotzekomereziduenbekaturik:zerengizonahurkoaren kontraaltxatzendeneanetahiltzenduenbezala,halaxeda kontuhau

27.Zerenarkituzuensoroan,etaandreezkongaiakoihu eginzuen,etaezzegoenhurasalbatzeko

28Baldingizonakarkitzenbaduneskatxabat,ezkongaitua ezdena,etaharrapatzenbadu,etaetzandaharekin,eta arkitukodira;

29.Orduanharekinetzandakogizonakemangodizkio neskamearenaitariberrogeitahamarsiklozilarrezko,eta harenemazteizangoda;apalduduelako,ezinizangodu bereegunguzianutzi.

30Gizonakezduhartukobereaitarenemaztea,ezaitaren gonarikaurkituko

23.KAPITULUA

1Harrietanzauritutadagoena,edoberekideamoztuta daukana,ezdaJaunarenkongregazioansartuko

2SasikobatezdaJaunarenbatzarreansartuko;bere hamargarrenbelaunaldirainoereezdasartukoJaunaren batzarrean

3AmonitaredomoabitarbatezdasartukoJaunaren kongregazioan;berenhamargarrenbelaunaldirainoereez dirabetikosartukoJaunarenbatzarrean

4EzzaituztelakobideanogietaureztopatuEgiptotikatera zinetenean;etazurekontraalokatubaitzuten MesopotamiakoPetorrenBeorrensemeBalaam, madarikatzeko

5Halaere,zureJainkoJaunakezzionentzunnahiBalaami; bainazureJainkoJaunakmadarikazioabedeinkaziobihurtu dizu,zureJainkoJaunakmaitezaituelako

6.Ezduzubilatukohaienbakeaetahaienoparotasunazure egunguztietanbetiko

7Ezdezugaitzetsikoedomdarbati;ezenhireanaiada; berelurreanarrotzazinelako.

8Horietatiksortudirenhaurrakhirugarrenbelaunaldian sartukodiraJaunarenbatzarrean

9.Armadazureetsaienaurkaateratzendenean,gorde zaitezgaiztoguzietatik

10Baldinbadazuenarteaninorgarbiaezdenagauez gertatzenzaionzikinkeriagatik,kanpamendutikaterakoda, ezdakanpamendubarrurasartuko

11.Bainanarratseangarbitukodaurez,etaiguzkiasartzean berrizkanpamendurasartukoda

12Lekubatizangoduzukanpalekutikkanpoere,nondik kanporaaterakozaren;

13.Etaarraunbatizangoduzuzurearmagainean;eta izanenda,kanpoanarintzenzarenean,harekinzulatuko duzu,etaitzulikoduzuetaestalikoduzuzuregandik datorrena

14ZerenJauna,zureJainkoa,zurekanpalekuarenerdian dabil,zulibratzekoetazureetsaiakzureaurreanuzteko; beraz,zurekanpalekuasantuaizanenda:ezdezalazure baitangauzakutsatuaikusi,etaaldeegindezanzuregandik

15.Ezdiozuberenagusiareneskuutzikobere nagusiarengandikiheseginduenzerbitzaria

16Zurekinbizikoda,zuenartean,zureateetakobatean aukeratukoduentokian,berarigustatzenzaiontokian:ez duzuzapalduko

17.EzdaizangoIsraelgoalabenprostitutarik,ezIsraelgo semeenarteansodomitarik.

18Ezduzuputabatenalokairuaedotxakurrenprezioa sartukoJaunarenzureJainkoarenetxeraedozeinbotugatik, zerenbihauekhiguingarriakbaitirazureJainko Jaunarentzat

19Ezdiozumailegatukozureanaiarilukurriz;diruaren lukurreria,janarienlukurreria,lukurreriarengainean mailegatzendenedozeingauzarenlukurreria:

20.Arrotzbatimaileguanemandiezaiokezulukurunean; bainazureanaiariezdiozulukurrezkomaileguanemango, JaunakzureJainkoakbedeinkazaitzalaberejabetzera zoazenlurraldeaneskuaezartzendiozunguztian.

21Jaunari,zureJainkoari,botuaegitendiozunean,ezduzu ordaintzenlaster,zureJainkoJaunakeskatukodizula;eta bekatuaizangolitzatekezurebaitan.

22Bainanbotuegiteariutzikobadiozu,ezdabekaturik izangozurebaitan

23.Zureezpainetatikirtendenagordeetabetekoduzu; baitaborondatezkoeskaintzaere,zureahozhitzeman diozunJaunarizureJainkoariagindudiozunarenarabera

24.Zurehurkoarenmahastirasartzean,orduanjanahal izangodituzumahatsakzurenahierara;bainaezduzuezer sartukozureontzian

25.Zurehurkoarenartianzutiksartzenzarenean,belarriak eskuarekinmoztukodituzu;bainaezduzuigitaiarik eramanhurkoarenlaboreari

24.KAPITULUA

1.Gizonbatekemaztebathartuetaezkondurik,eta gerthatzendenezdelaarkitzenharenbegietangraziarik, zerenarkitubaituharenbaitankutsadurarenbat;

2.Etabereetxetikateratzean,joandaitekebestegizon batenemaztea

3Etaazkensenarrakgorrotatzenbadu,etaidatzibadio divorzio-agiria,etabereeskuetanematenbadu,etaigortzen badubereetxetik;edoazkensenarrahiltzenbada,bere emaztetzathartuzuena;

4.Berelehensenarrak,igorrizuenak,ezinduberriro emaztetzathartu,kutsatuondoren;zerenhorihiguingarria baitaJaunarenaitzinean,etaezduzubekaturikeragingo JaunakzureJainkoakondaretzatematendizunlurra.

5Gizonakemazteberribathartuduenean,ezdagerlara irtengo,etaezzaioinolakonegoziorikizango:baina urtebeteanlibreegongodaetxean,etaalaituegingodu hartuduenemaztea

6Nehorkezduhartukobehekoedogoikoerrota-harria bahian,zerengizonaribiziahartzenbaitiobahian.

7BaldinnorbaitIsraelgosemeenanaietatikbatlapurtzen, etasalduegitenbadu,edosaltzenbadu;orduanhilkoda lapurhori;etagaitzakendukoduzuzureartetik

8Begirazazuelegenarenizurritean,arretazbehadezazula, etaeginezazuteapaizeklebitarrekirakatsikodizutenguztia: nikagindudiedanbezala,halaeginbeharduzue

9GogoratuzereginzionJaunakzureJainkoakMiriami bidean,Egiptotikirtenetagero.

10Zureanaiariezermailegatzendiozunean,ezzara sartukoharenetxeraberebahiarenbila

11Kanpoangelditukozara,etamaileguanematendiozun gizonakaterakodizubahia.

12Etagizonapobreabada,ezdezuloeginberebahiarekin; 13.Edozelanere,itzulikodiozubahiaiguzkiasartzean, berejantzietanloeginetabedeinkazaitzan,eta zuzentasunaizangodazureJainkoJaunarenaurrean

14Ezdezuzapaldubeharalokatuaetabehartsuadena, delazureanaietakoa,edozureatzerritarrenartean,zure lurrean,zureatheetandaudenak;

15Bereeguneanemangodiozuberealokairua,etaezda iguzkiaharengainerairtengo;izanere,pobreada,eta harenganjartzenduberebihotza:ezdezalaoihueginzure kontraJaunari,etazuretzakobekatuaizandadin.

16Aitakezdirahilkoseme-alabengatik,etaseme-alabak ereezdirahilkogurasoengatik:bakoitzaberebekatuagatik hilkoda.

17Ezdezuokertukoarrotzaren,ezaita-orrenarenjuizioa; ezhartualargun-jantzirikbahitzeko:

18.BainagogoanizanzerbitzariizanzinelaEgipton,eta JaunakzureJainkoakbertatikaskatuzintuala:horregatik agintzendizutgauzahauegiteko

19.Zuresoroanuztamoztenduzunean,etasoroanartzabat ahaztenzarenean,ezzaraberrirojoangohurabilatzera: arrotzarentzat,aita-orboarentzatetaalargunarentzatizango da,JaunakzureJainkoakbedeinkazaitzalazureeskukolan guztietan

20Zureolibondoajotzenduzunean,ezduzuberriroadar gainetikpasatuko:arrotzarentzat,aita-orboarentzateta alargunarentzatizangoda

21Zuremahastiarenmahatsakbiltzendituzunean,ezduzu bildukogero:arrotzarentzat,aita-orboarentzateta alargunarentzatizangoda

22EtagogoanizanenzaraesklaboizanzinelaEgiptoko lurrean:beraz,agintzendizutgauzahauegiteko.

25.KAPITULUA

1Baldinbadagizonenartekoeztabaidarik,etajuzgatzera etortzenbadira,juezekepaiditzaten;orduanjustifikatuko dituztezintzoak,etagaiztoakkondenatukodituzte.

2Etaizanenda,baldingizongaixtoaiortzekodignea baldinbada,juezaketzateraeramangodu,etaaitzinean jotzeko,bereerruarenarabera,kopurujakinbat.

3Berrogeikolpeemandiezazkioke,etaezgainditzen: ezpada,oietatikgañetikigortzenbadioanitzkolpez,zure anaiagaiztoairuditukozaizu.

4Ezdiozuidiarimuzinjarrikoartazapaltzenduenean

5.Anaiakelkarrekinbizibadira,etahaietakobathiltzen bada,etahaurrikezizan,hildakoarenemazteaezda kanpoanezkontzenarrotzbatekin:beresenarrarenanaia sartukodaharengana,etaemaztetzathartukodu,eta senarrarenanaiarenbetebeharrabetekodu.

6Etaizanendaharkerditzenduenlehen-semeakhilden bereanaiarenizeneanondokoaizanendela,harenizenaez dadinIsraeltikkanporabota

7Etagizonaknahibadubereanaiarenemazteaezhartzea, orduaniganbedibereanaiarenemazteakatarira zaharrengana,etaesanbeza:Niresenarrarenanaiakezdu bereanaiariIsraelenizenikaltxatzeari,ezdunire senarrarenanaiarenbetebeharrabeteko.

8Orduanberehirikozaharrekdeitukodiote,eta mintzatukodiote:etabaldinharigelditzenbazaio,eta esatenbadu:Ezdutnahihuraharrapatzea;

9.Orduanetorrikozaiobereanaiarenemazteazaharren aitzinean,etaoinetakoakaskatukoditu,etaaurpegiratu egingodio,etaerantzungodio:Halaegingozaioanaiaren etxeaeraikikoezduengizonhorri

10.EtaIsraelendeitukodaharenizena:Oinetakoakaskatu dituenarenetxea

11Gizonakelkarrenarteanborrokatzendirenean,etabaten emazteahurbiltzendeneanberesenarrahiltzenduenaren eskuetatiklibratzeko,etaeskualuzatzenduenean,eta sekretuetatikhartzenduena.

12Orduanmoztukodiozueskua,zurebegiakezdu errukituko

13.Ezduzuzurepoltsanhainbatpisurikedukiko,handibat etatxikibat

14Ezdituzuzureetxeanneurrianitzizango,handibateta txikibat.

15Bainanpisuperfektuaetazuzenaizangoduzu,neurri perfektuaetazuzenaizangoduzu,zureegunakluza daitezenJaunakzureJainkoakematendizunlurrean.

16Zerenhalakoakegitendituztenaketabidegabeakegiten dituztenguztiakhiguingarridirazureJainkoJaunarentzat

17.GogoratuzeregindizunAmalekbidean,Egiptotik aterazinetenean;

18Nolatopoeginzaituenbidean,etazureatzetik urrunekoajozuen,zureatzetikahulzeudenguztiakere, ahuletanekatutazaudenean;etaezzuenJainkoarenbeldur 19Beraz,JaunakzureJainkoakzureetsaiguztiengandik atsedenemandizunean,JaunakzureJainkoakberejabe izatekoondaregisaematendizunlurrean,ezabatukoduzu Amalekzerukooroitzapena;ezduzuahaztuko

26.KAPITULUA

1.Etagertatukoda,zureJainkoJaunakondaretzatematen dizunlurralderasartzean,jabetukozareneanetabertan bizikozarenean;

2JaunakzureJainkoakematendizunzurelurretikekarriko dituzunlurrekofruituguztietatiklehenetarikhartuetasaski bateansartukoduzu,etaJaunakzureJainkoakhanbere izenajartzekoaukeratukoduentokirajoangozara.

3Etajoangozaraegunhaietanegongodenapaizarengana, etaesangodiozu:GauraitortzendiotJaunarizureJainkoari, Jaunakgurearbasoeizineginzienherrialderaetorrinaizela.

4Etaapaizaksaskiaeskuetatikkendukodu,etaezarriko duzureJainkoJaunarenaldarearenaurrean.

5EtahitzeginetaesangoduzuzureJainkoJaunaren aurrean:Siriargaltzekoprestzegoennireaita,etaEgiptora jaitsizen,etahanbiziizanzengutxibatzuekin,etahan bihurtuzennaziohandia,indartsuaetajendetsua.

6Etaegiptoarrekgaiztakeriakerregutugintuzten,eta atsekabetugintuzten,etaezarrigintuztenmorrontza gogorra

7EtagurearbasoenJainkoJaunarioihuegingenionean, Jaunakgureahotsaentzunzuen,etaikusizuengure atsekabea,gurelanaetagurezapalkuntza

8EtaJaunakateragintuenEgiptotikeskuindartsuz,eta besozabalez,etaizugarrikeriahandiz,etaseinalezeta mirariz:

9Etaeramangaitutokihonetara,etaemandigulurhau, esneaetaeztiadariona.

10Etaorain,horra,zuk,Jauna,emandizkidazunlurreko lehenfruituakekarriditut.EtaezarrikoduzuzureJainko Jaunarenaurrean,etaadoratukoduzuzureJainkoJaunaren aurrean

11EtapozturenzareteJaunakzeuenJainkoakzurietazure etxeariemandizkizutengauzaonguztietan,zu,lebitareta zurearteandagoenarrotza

12Hirugarrenurtekohamarrenekohamarrenakamaitzen dituzunean,hauda,hamarrenekourtea,lebitari,arrotzari, aita-orbeietaalargunariemandiozunean,zureathebarruan jandezatenetaasedaitezen;

13OrduanesangodiozuzureJainkoJaunarenaitzinean: Nereetxetikeramanditutsainduak,etalebitari,arrotzari, aita-orboarietaalargunariereemandizkiot,agindu dizkidazuenzuremanamenduguztienarabera:ezditutzure manamenduakhautsi,etaezditutahaztu;

14.Ezduthalakorikjanniredoluan,ezdutezerkendu erabilerazikinetarako,ezhildakoeieman;

15Begiraezazuzurebizilekusaindutik,zerutik,eta bedeinkatuzureIsraelzureherria,etaemandiguzunlurra, gurearbasoeizineginzenutenbezala,esneaetaeztia dariona

16.Gauregun,zureJainkoJaunakagindudizulegeeta epaihauekbetetzeko:beraz,beteetabetekodituzuzure bihotzosozetazurearimaosoz

17.Jauna,zureJainkoaizandadila,berebideetanibiltzeko agindudiozugaur,etaberelegeak,aginduaketaerabakiak betetzeaetabereahotsaentzuteko

18.EtaJaunakemanzaitugaurbereherribereziazarela, agindudizunbezala,etaberemanamenduguztiakbete behardituzula;

19.Etaharkegindituennazioguziengañetikgoraegiteko, laudorioz,izenezetaohorez;etazuizanzaitezenherri sainduazureJainkoJaunarentzat,berakesanduenbezala

27.KAPITULUA

1.EtaMoisesekIsraelgozaharrekinbateraaginduzioten herriari,esanez:Betegauregunagintzendizuedanagindu guztiak

2.EtaizanendaJordanigarokozaretenegunean,Jaunak zeuenJainkoakematendizunlurraldera,harrihandiak altxatukodituzula,etaigeltsuzestalikodizkizutela

3.Etaidatzikodituzuhaiengaineanlegehonetakohitz guztiak,igarotzenzarenean,JaunakzureJainkoakematen dizunlurraldera,esneaetaeztiadariozkienlurraldera,sar zaitezen;zurearbasoenJainkoJaunakagindudizunbezala

4Horregatik,Jordanpasatzean,ezarrikodituzuegauregun agintzendizuedanharrihauekEbalmendian,etaigeltsuz estalikodituzu.

5Etahaneraikikodiozualdarebat,zureJainkoJaunari, harrizkoaldarebat;

6HarriosozeraikikoduzuzureJainkoJaunarenaldarea, etaerre-opariakeskainikodizkiozuzureJainkoJaunari

7.Etabake-opariakeskainikodituzu,etahanjangoduzu, etapoztuzaitezzureJainkoJaunarenaurrean

8Etaharriengaineanidatzikodituzulegehonetakohitz guztiakargietagarbi.

9EtaMoiseseketaapaizeklebitarrekmintzatuzieten Israelguziari,ziotela:Kontuzetaentzun,oIsrael;gaur, zureJainkoJaunarenherribihurtuzara

10.Ondokoduzuberaz,zureJainkoJaunarenahotsa,eta betekodituzugauragintzendizkizudanbereaginduaketa berelegeak

11Moisesekegunbereanaginduzionherriari,esanez: 12HauekGerizimmendianjarrikodiraherria bedeinkatzeko,Jordangainditzenzaretenean;Simeon,eta Lebi,etaJuda,etaIsakar,etaJose,etaBenjamin; 13EtahauekEbalmendiangelditukodiramadarikatzeko; Ruben,GadetaAxer,etaZabulon,DanetaNeftali

14.Etalebitarrekhitzegingodiete,etaesangodieteboz ozenezIsraelgogizonguztiei:

15Madarikatuaizanbediedozeinirudizizelkatuedourtu egitenduengizona,Jaunarentzathiguingarria,artisauaren eskuenlana,etalekuezkutuanjartzenduenaEta ihardestendupopuluguciac:Amen

16.Madarikatuabereaitaedoamakargitzenduena.Eta populuguziakerranendu:Amen

17MadarikatuahurkoarenmugarriakentzenduenaEta populuguziakerranendu:Amen.

18MadarikatubediitsuakbidetikurruntzendituenaEta populuguziakerranendu:Amen

19.Madarikatuaizanbediarrotzaren,aitagabeareneta alargunarenjuizioagalaraztenduenaEtapopuluguziak erranendu:Amen

20.Madarikatuabereaitarenemaztearekinetzanda dagoena;aitarengonadesestaltzenbaituEtapopuluguziak erranendu:Amen

21.Madarikatuaedozeinabererekinetzandadagoena.Eta populuguziakerranendu:Amen

22Madarikatuaberearrebarekin,bereaitarenalabaedo amarenalabarekinetzandadagoena.Etapopuluguziak erranendu:Amen

23Madarikatuabereamaginarrebarekinetzandadagoena Etapopuluguziakerranendu:Amen.

24MadarikatuahurkoaezkutuankolpatzenduenaEta populuguziakerranendu:Amen

25.Madarikatuaerrugabeahiltzekosariahartzenduena. Etapopuluguziakerranendu:Amen

26Madarikatualegehonetakohitzguztiakhaiekegiteko konfirmatzenezdituena.Etapopuluguziakerranendu: Amen

28.KAPITULUA

1.Etagertatukoda,zureJainkoJaunarenahotsariarretaz entzutenbadiozu,gauregunagintzendizkizudanbere aginduguztiakbetetzekoetabetetzeko,zureJainkoJaunak lurrekonazioguztiengainetikjarrikozaitu

2.Etabedeinkaziohauekguztiaketorrikozaituzteeta heldukozaituzte,JaunarenzureJainkoarenahotsaentzuten baduzu

3Bedeinkatuaizangozarahirian,etabedeinkatuaizango zarasoroan

4.Bedeinkatuakizanendirazuregorputzekofruituak,eta zurelurrekofruituak,etazureabereenfruituak,zurebehien haziaketazureardiak

5.Bedeinkatuaizangodazuresaskiaetazurebiltegia. 6Bedeinkatuaizangozarasartzean,etabedeinkatua ilkhitzean

7Zureaurkaaltxatzendirenetsaiakzureaurpegian kolpatukodituJaunak:bidebatetikaterakodirazureaurka, etazazpibideetatikihesegingodute

8.Jaunakagindukodizubedeinkapenazurebiltegietaneta eskuaezartzendiozunguztian;etabedeinkatukozaitu JaunakzureJainkoakematendizunlurraldean

9Jaunakherrisaindubatezarrikozaituberetzat,zinegin dizunbezala,baldinetaJaunarenzureJainkoarenaginduak beteetaharenbideetanibiltzenbadituzu

10EtalurrekojendeguziekikusikoduteJaunarenizenaz deitzenzarela;etazurebeldurizangodira

11EtaJaunakugariegingozaituondasunetan,zure gorputzekofruituetan,zureabereenfruituetanetazure lurrekofruituetan,Jaunakzurearbasoeizineginzien lurrean

12.IrekikodizuJaunakberealtxorona,zeruazurelurrari beresasoianeuriaemateko,etazureeskukolanguztiak bedeinkatzeko,etanazioaskorimailegatukodiezu,etaez duzumaileguanhartu.

13EtaJaunakegingozaituburua,ezbuztana;etazu izangozaragoianbakarrik,etaezzarabeheanegongo; JaunarenzureJainkoarenaginduakentzutenbadituzu,gaur egunagintzendizkizudanak,betetzekoetabetetzeko; 14Etaezzaraaldebaterautzikogauragintzendizkizudan hitzetatik,eskuinetikedoezkerretik,bestejainkobatzuen atzetikjoatea,haiekzerbitzatzeko

15Bainagertatukoda,JaunarenzureJainkoarenahotsa entzutenezbadiozu,gauregunagintzendizkizudanbere aginduetalegeguztiakbetetzeko;madarikaziohauek guztiakzuregaineraetorrikozaituztela,etaharrapatuko zaituztetela.

16Madarikatuaizangozarahirian,etamadarikatuaizango zarasoroan

17.Madarikatuaizangodazuresaskiaetazurebiltegia.

18Madarikatuakizanendirazuregorputzekofruituak,eta zurelurrekofruituak,zurebehienhaziaketazureardien artaldeak.

19Madarikatuaizangozarasartzean,etamadarikatua izangozarairtetean

20.Jaunakzurekontramadarikazioa,atsekabeaetaerrieta bidalikodituzureeskuaegitekojartzenduzunguztian, suntsituarte,etalastergaltzenzarenarte;Zureegintzen gaiztakeriagatik,zeinenbidezutzinauzun.

21Jaunakizurriazureganaatxikikodu,berejabetzera zoazenlurretikhondatuarte

22.Jainkoakhilkozaituzte,etasukarrarekineta hanturarekin,etaerretzearekin,ezpatarekin, lehergailuarekinetalizunarekin;etazureatzetikjoango zaituzte,hilarte

23Etazureburugaineandagoenzurezeruakobreaizango da,etazureazpiandagoenlurraburdina

24.Jaunakzurelurrekohautsetahautseuriaegingodu: zerutikjaitsikodazuregainera,suntsituarte

25Jaunakzureetsaienaurreankolpatukozaitu:bide batetikaterakozarahaienaurka,etazazpibideetatikihes egingoduzu,etalurrekoerreinuguztietaraeramangozara

26.Etazuregorpuazerukohegaztiguztientzatetalurreko abereentzatjatekoizangoda,etainorkezditukenduko

27JaunakjokozaituEgiptokoazkuraz,etazurginez,eta azkurazetaazkuraz,zeinetazezinzarasendatu.

28Erokeriaz,itsukeriazetabihotz-harridurazkolpatuko zaituzte;

29Etaeguerdianhatsapatukoduzu,itsuakilunpetan dabilenbezala,etaezduzuzurebideetanaurreraaterako, etabakarrikzapalduetahondatukozarabetiko,etainorkez zaitusalbatuko.

30.Emaztebatekinemaztendukozara,etabertzegizonbat harekinetzanenda:etxeaeraikikoduzu,etaezzarabertan biziko;

31.Zureidiahilkodazurebegienaitzinean,etaezduzu jango:zureastoabortizkikendukodazureaurpegitik,eta ezdizuteitzuliko:zureardiakzureetsaieiemangozaizkie, etaezduzusalbatukodituenik

32Zuresemeaketazurealabakbesteherribatiemango dizkiote,etazurebegiekbegiratukodute,etagaldukodute egunosoanhekienirrika,etaezdazureeskuanizango indarrik

33.Ezagutzenezduzunherribatekjangodituzurelurreko fruituaketazurelanguztiak;etabetizapalduetazapaldua izangozara:

34.Beraz,erotuegingozaraikusikodituzunzurebegien ikusmenagatik

35BelaunetanetahanketankolpatukozaituJaunak, sendatuezindenminarekin,zureoin-zolatikzureburugorreraino

36Jaunakeramangozaituztezuetazuregaineanezarriko duzunzureerregea,ezzuketaezzurearbasoekezagutuez duzunherribatera;etahanbestejainkobatzukzerbitzatuko dituzu,egurraetaharria

37.EtaJaunakgidatukozaituenherriguzienartean harridura,esaera,etaizurritebihurtukozara

38Haziaskoaterakoduzulandan,etagutxibildukoduzu; izanere,txingurrakjangobaitu.

39Landatukodituzumahastiak,etamoztukodituzu,baina ezduzuardorikedan,ezmahatsikbilduko;izanere,harrak jangodituzte.

40Olibondoakizangodituzuzurelurraldeguztietan,baina ezduzuoliozgantzutuko;zerenzureolibakberefruitua botakodu.

41Seme-alabaksortukodituzu,bainaezdituzugozatuko; izanere,gatibujoangodira

42.Zurezuhaitzaketazurelurrekofruituakhondatukoditu txingurrak

43Zurebarneandagoenarrotzazuregainetikaltxatukoda; etaosobaxuajaitsikozara.

44Berakemangodizu,etaezdiozuemanen:beraizango daburua,etazuizangozarabuztana

45.Gainera,madarikaziohauekguztiakzuregainera etorrikodira,etapertsegitukozaituzte,etaharrapatuko zaituzte,suntsituarteo;JaunarenzureJainkoarenahotsari ezbaitiozunentzun,berakaginduzizkizunbereaginduak etalegeakbetetzeko

46Etazuregañeanizangodiraseinaleetamiragarri,eta zureondoanbetiko.

47EzbaitzuenzerbitzatuzureJainkoJaunaalaitasunezeta bihotzekopoztasunez,gauzaguztienugaritasunagatik;

48Hortaz,zerbitzatukodituzuJaunakzurekontrabidaliko dituenetsaiak,goseak,egarriak,biluziaketagauzaguztien faltan,etaburdinazkouztarribatjarrikodizuzurelepoan, suntsituarte

49Jaunakherribatekarrikoduzurekontraurrutitik, lurrarenmuturretik,arranoaheganbezainbizkorra;mihia ulertukoezdiozunherria;

50Begitartebortitzaduenherria,zaharrenarierreparatuko ezdiona,etagazteeigraziaegitenezdiena;

51Etajangodituzureabereenfruitua,etazurelurreko fruitua,suntsituarteo,etahorrekereezdizuutzikoez artorik,ezardorik,ezoliorik,ezzurebehienhazirik,ez zureardietakoartaldeek,suntsituzaituenarte

52Etasetiatukozaituzureateguzietan,zurelurguzian, zurelurguzian,zureharresigaraietahesituakeroriarte, etaJaunakzureJainkoakemandizunlurguziansetikatuko zaitu

53Etajangoduzuzuregorputzarenfruitua,zuresemeeta zurealabenharagia,zureJainkoJaunakemandizuna,zure etsaiekestutukozaituztensetioanetaestutasunean.

54Beraz,zuenarteansamuretadelikatuadengizonak berebegiagaiztoaizanendubereanaiarekin,etabere bularrekoemaztearekin,etautzikodituenbereseme-alaben hondarrarekin

55Ezdio,beraz,jangodituenbereseme-alabenharagitik inoriemango,zerenezbaituezerutzisetioan,etahersturan, zureetsaiekzureatheguzietanestutukozaituztenean

56Zuenartekoemakumesamuretadelikatua,oin-zola lurreanezartzekoabenturarikizangoezlukeena, fintasunagatiketasamurtasunagatik,berebegiagaiztoa izangodaberebularrekosenarrarekin,etaberesemearekin etaberealabarekin,

57Etabereoinenartetikirtetendenberegaztearekiko,eta bereseme-alabekiko,zerengauzaguzienfaltagatik ezkutuanjangoditusetioanetaestutasunean,zeinekinzure etsaiakestutuzaituenzureatheetan

58Liburuhonetanidatzitadaudenlegehonetakohitz guztiakbetetzearibegiratzenezbazaizu,beldurizan dezazunizenloriatsuetabeldurgarrihoni,ZUENJAINKO Jaunari;

59.Orduan,Jaunakzureizurritezoragarriakegingoditu, etazurehaziarenizurriteak,izurritehandiak,etairaupen luzekoak,etagaixotasunlatzaketairaupenluzekoak

60.Gainera,zuregaineraekarrikodituEgiptokoeritasun guztiak,zeinenbeldurizanzinen;etazurekinatxikikodira

61Eraberean,legehonetakoliburuanidatzirikezdagoen eritasunetaizurriaoroekarrikodituJaunakzuregainera, suntsituarte

62Etagutxigelditukozarete,zerukoizarrakaskobezala zinetenbitartean;ezbaitiozuentzunnahiJaunarenzure Jainkoarenahotsa

63Etagertatukoda,nolaJaunapoztenzenzugatikongi egiteagatiketaugaltzeko;beraz,Jaunapoztukodazu suntsitzekoetaezerezeanutzikozaituztelako;etabere jabetzerazoazenlurretikkendukozarete.

64EtaJaunakbarreiatukozaituherriguztienartean, lurrarenmuturbatetikbesteraarte;etahanzerbitzatuko dituzubestejainkobatzuk,ezzukezzurearbasoekezagutu ezdituzunak,egurraetaharria.

65Etanaziohauenarteanezduzulasaitasunikaurkituko, ezzureoinarenzolarikereatsedenikizango:bainaJaunak hanemangodizubihotzadardara,etabegiaknahasirik,eta gogokoatsekabea

66.Etazurebiziazalantzanzintzilikegongodazure aurrean;etabeldurizangoduzugauetaegun,etaezduzu zurebizitzarenziurtasunikizango;

67.Goizeanesangodezu:Jainkoakarratsa!etaarratsean esangodezu:Jainkoakgoizabalitz!zurebihotzaren

beldurragatik,zeinenbeldurizangozaren,etaikusiko dituzunzurebegienikusmenagatik.

68EtaJaunakekarrikozaituberriroEgiptora itsasontziekin,esannizunbidetik:Ezduzugehiagoikusiko, etahansaldukozaretezuenetsaieiesklaboetaesklabotzat, etainorkezzaituzteerosiko

29.KAPITULUA

1HauekdiraJaunakMoisiMoabekolurraldeanIsraelgo semeekinegitekoaginduzionitunarenhitzak,Horeb-en haiekineginzuenitunazgain

2.MoisesekIsraelguztiarideieginetaesanzien:«Ikusi duzueJaunakzuenbegienaurreanEgiptokolurreanegin zuenguztiaFaraoiari,berezerbitzariguztieietabere lurraldeguztiari;

3Zurebegiekikusidituztententazioandiak,seinaleak,eta mirakuluandihoriek

4.Halaere,Jaunakezdizueemanbihotzikantzemateko, etabegirikikusteko,etabelarririkentzuteko,gaurarte

5Etaberrogeiurtezeramanzaituztetbasamortuan:zure jantziakezdirazahartuzuregainean,etazureoinetakoak ezdirazahartuzureoinetan

6Ezduzueogirikjan,ezardorikezedarisendorikedan, jakindezazuenninaizelaJauna,zuenJainkoa.

7Lekuhonetarahelduzinenean,SihonHexbongoerregea etaOgBasangoerregeairtenzirengureaurkaborrokara, etajoegingenituen.

8Etahartugenienlurra,etaondaretzatemangenien Rubentarrei,GaddarreietaManasesentribuerdiari

9.Begiraitzazubadaitunhonetakohitzak,etabeteitzazu, egitenduzuenguztianaurreraegindezazuen

10GaurzuekdenokzuekJaunarenzuenJainkoaren aurreanzaudete;zureleinuetakoburuzagiak,zure zaharrenaketazureagintariak,Israelgogizonguztiekin, 11Zureumetxoak,zureemazteak,etazurekanpalekuan denzurearrotza,zureegur-moletikzureur-errazteraino.

12JaunakzureJainkoarekinitunaeginbeharduzula,eta JaunakzureJainkoakgaurzurekinegitenduenzinaegin beharduzula.

13Ezardezalagaurbereherritzat,etaizandadinzuretzako Jainko,berakesandizunbezala,etazurearbasoei, Abrahami,Isaaki,etaJakobizinegindienbezala.

14Etazuekinbakarrikezdutitunhauetazinhauegiten;

15Bainagaurhemengurekindagoenarekin,gureJainko Jaunarenaurrean,etagaurgurekinezdagoenarekinere.

16BadakizuenolabiziizangarenEgiptokolurrean,eta nolaigarozaretennazioenbidez;

17Etaikusidituzuehaienarteanzeudenhaien higuingarriak,etahaienidoloak,egurraetaharria,zilarra etaurrea

18Zuenarteangizon,edoemakume,edofamilia,edo leinurikizanezdadin,zeinenbihotzagaurgureJainko Jaunagandikaldenduden,herrihauenjainkoak zerbitzatzeko;ezdadilazuenarteanegonbehazuneta ajenjoadaramansustrairik;

19.Etagerthatuzen,madarikaziohunenhitzakentzutean, bereburuabedeinkatzenduelaberebihotzean,zioelarik: Bakeaizanendut,nahizetanerebihotzarenirudimenean ibiltzennaizen,egarriarimozkortasunagehitzeko.

20Jaunakezdubarkatuko,bainaorduanJaunarenhaserrea etajeloskortasunapiztukodiragizonhorrenaurka,eta

liburuhonetanidatzitakomadarikazioguztiakharen gaineangelditukodira,etaJaunakezabatuegingodubere izenazeruazpitik

21.EtaJaunakgaitzerakobanatukoduIsraelgoleinu guztienartetik,legearenliburuhonetanidatzitakoitunaren madarikazioguztienarabera

22Beraz,zuenondotikaltxatukodirenzuenseme-alaben belaunaldiaketaurrutikolurraldetiketorrikodenarrotzak esangodu,ikustenduteneanlurraldehorretakoizurriteak, etaJaunakharengaineanezarridituengaixotasunak; 23Etabertakolurosoasufre,etagatzaetaerreadela,ez delaereiten,ezduelarik,ezbelarrikhazten,Sodoma,eta Gomorra,AdmaetaZeboimeraitsizituenbezala,Jaunak berehaserreetahaserreaniraulizituenak

24Jendeguztiekesangodute:Zergatikegindiohorrela Jaunaklurhoni?zeresannahiduhaserrehandihonen beroak?

25Orduan,gizonekesangodute:Utzidutelakoberen arbasoenJainkoJaunarenituna,Egiptolurretikatera zitueneanhaiekineginzuenituna

26Zerenjoanzitezen,etazerbitzatzenzituztenbeste jainkobatzuk,etaadoratuzituzten,ezagutzenezzituzten jainkoak,etaberakemanezzizkieten

27EtaJaunarenhaserreapiztuzenlurraldehonenaurka, liburuhonetanidatzitakomadarikazioguztiakharen gaineraekartzeko

28EtaJaunaksustraituzituenberenlurretikhaserre,eta haserreetahaserrehandiz,etabestelurraldebaterabota zituen,gaurdenbezala

29EzkutukogauzakJaunarengureJainkoarenakdira, bainaageriandaudenakgurietagureseme-alabenakdira betiko,legehonetakohitzguztiakbetetzeko

30.KAPITULUA

1Etagertatukoda,zuregaineraetorrikodireneangauza hauekguztiak,zureaurreanjarriditudanbedeinkapenaeta madarikazioa,etagogoratukodituzu,JaunakzureJainkoak bultzatuzaituennazioguztienartean

2.EtaitzulikozarazureJainkoJaunagana,etabereahotsa betekoduzugauragintzendizudanguztiarenarabera,zu etazureseme-alabek,zurebihotzosozetazurearimaosoz; 3Orduan,zureJainkoJaunakzuregatibutasuna itzularazikoduelaetaerrukitukozaituela,etaitzulikozaitu etabildukozaituJaunakzureJainkoaksakabanatuzaituen herriguztietatik.

4Baldinhirerenbatzerukobazterretarabotatzenbada, handikbildukozaituJaunakzureJainkoak,etahandik eramanenzaitu;

5EtaJaunak,zureJainkoak,zurearbasoekjabetuzuten lurreraekarrikozaituzte,etazukjabetukozara;etaon egingodizu,etazurearbasoengañeanugaritukozaitu.

6EtazureJainkoJaunakerdaindukodituzurebihotzaeta zuresemearenbihotza,zureJainkoJaunazurebihotzosoz etazurearimaosozmaitatzeko,bizizaitezen

7EtaJaunak,zureJainkoak,madarikaziohauekguztiak ezarrikodituzureetsaiei,etagorrotozaituztenei,jazarri zintuztenei

8EtaitzulikozaraJaunarenahotsaetabetekozaragaur agintzendizkizudanbereaginduguztiak.

9EtaJaunakzureJainkoakugariegingozaituzureeskuko languztietan,zuregorputzekofruituetan,zureabereen

fruituetanetazurelurrekofruituetan,onerako;zeren Jaunakberriropoztukoduzuregatikonerako,zure arbasoengatikpoztuzenbezala

10.EntzunbadiozuzureJainkoJaunarenahotsa,legearen liburuhonetanidatzitakobereaginduaketalegeak betetzeko,etazureJainkoJaunaganazurebihotzosozeta arimaosozbiurtzenbazara

11.Zerengauragintzendizudanmanamenduauezda zuregandikezkutuan,ezurrun

12Ezdazeruan,zukerrandezazun:Norigokoda guregatikzerura,etaekarrikodigu,entzutekoetaegin dezagun?

13.Etaezdaitsasoazharaindikoa,errandezazun:Nor joangodagurealdeitsasoarengañean,etaekarrikodigu, entzutekoetaegindezagun?

14.Bainanhitzazureahoanetabihotzeanosohurbildago, egindezazun

15Ikusi,zureaurreanjarriditutgaurbiziaetaona,eta heriotzaetagaiztoa;

16Gauregun,zureJainkoJaunamaitadezazulaagintzen dizut,berebideetanibiltzeko,etaharenaginduak,legeak etaerabakiakbetetzeko,bizietaugarituzaitezen,eta JaunakzureJainkoakbedeinkatukozaituberejabetzera zoazenlurraldean

17.Bañahirebiotzaaldenduezkero,ezdezazunadituko, baizikerakarriizanenbazara,etabestejainkobatzuk adoratuetazerbitzatu;

18.Gaursalatzendizuet,ziurhilkozaretela,etaez dituzuelaluzatukozuenegunakJordangainditzenzareten lurraldean,hurajabetzerajoateko

19.Zeruarietalurrarideiegitendietgaurzuenkontrako lekukotzat,biziaetaheriotza,bedeinkapenaeta madarikazioajarriditudalazureaurrean;

20.Jauna,zureJainkoa,maitadezazun,etaharenahotsa entzuteko,etahariatxikitzeko,berabaitazurebizitzaeta zureegunenluzera,Jaunakzurearbasoei,Abrahami,Isaaki etaJakobi,emanziezazkiolazineginzienlurreanbizi zaitezten

31.KAPITULUA

1EtajoanzenMoisesetaerranzizkionhitzhauekIsrael guziari.

2Etaesanzien:Ehunetaogeiurteditutgaur;Ezinnaiz gehiagoirtenetasartu;gainera,Jaunakesandit:Ezzara Jordanhauigaroko.

3Jauna,zureJainkoa,zureaitzineanigarokoda,etazure aitzineandesagerrarazikoditunaziohauek,etazuk jabetukozara,etaJosueigarokodazureaurretik,Jaunak esanbezala

4EtaJaunakegingodieSihonietaOgamortarrenerregeei etasuntsituzituenhaienlurraldearieginzienbezala.

5EtaJaunakzureaitzineanutzikoditu,nikagindu dizkizudanaginduguztienaraberaegindezazun

6Izanzaitezindartsuetaadoretsu,ezizanbeldurrik,ez izanhaienbeldur:zerenzureJainkoJaunadazurekin joangodena;ezzaituhutsegingo,ezutziko.

7EtaMoisesekdeieginzionJosueri,etaesanzionIsrael guziarenaitzinean:Izanzaitezteindartsuetaausartu,zeren herrihonekinjoanbeharduzueJaunakberenarbasoeizin egindienlurraldera;etaheredatuegingodiezu

8EtaJauna,beradazureaitzineanjoangodena;zurekin izangoda,ezzaituhutsegingo,ezzaituzteutziko:ezizan beldurrik,ezizutu

9.EtaMoisesekidatzizuenlegehau,etaJaunarenitunkutxaeramanzutenLebirensemeapaizeietaIsraelgozahar guztieiemanzien

10EtaMoisesekaginduzien,zioela:Zazpiurteren amaieran,kaleratzeurtekoospakizunean,tabernakuluetako jaietan,

11IsraelguztiazureJainkoJaunarenaurreanagertzera etorrikodenean,berakaukeratukoduentokian,irakurriko duzulegehauIsraelguztiarenaurrean,haienentzulean

12Bilduherriak,gizonak,emakumeak,etahaurrak,eta zureateetandagoenzurearrotza,entzutekoetaikasdezaten, etaJaunarenzureJainkoarenbeldur,etalegehonetakohitz guztiakbetetzeko.

13Etaezerjakinezdutenhaienseme-alabekentzun dezaten,etaJaunarizeuenJainkoaribeldurizatenikas dezaten,Jordaniaigarotzenzaretenlurraldeanbizizareten bitarteanharenjabeizateko

14EtaJaunakesanzionMoisesi:«Hona,hilbeharzaren egunahurbiltzenarizara:deituJosueri,etaaurkeztuzaitez elkarketa-etxolan,aginduaemandiezaiodanMoiseseta Josuejoanzirenetaelkarketa-etxolanaurkeztuziren

15.EtaJaunaagertuzentabernakuluanhodeibatekozutabe batean,etahodeikozutabeatabernakulokoatearengainean zegoen

16.EtaJaunakesanzionMoisesi:Huna,zurearbasoekinlo egingoduzu;etaherrihaujaikikoda,etaprostituzioan joangodahaienarteanegoteradoazenlurrekoarrotzen jainkoenatzetik,etautziegingonau,etahautsiegingodu haiekinegindudanituna

17Orduanpiztukodanirehaserreahaienkontraegun hartan,etautzikoditut,etaezkutatukoditutnereaurpegia, etairentsikodira,etahainbatgaitzetaatsekabegertatuko dira;badaerranenduteegunhartan:Ezalzaizkigugaitz hauekethorri,gureJainkoaezbaitagureartean?

18Etaegunartanezkutatukodutnerearpegia,eginen dituztengaitzguziengatik,bestejainkobatzuetarabiurtu baitituztelako.

19Idatzi,bada,kantuhauzuentzat,etairakatsiitzazue israeldarrei:jarriezazuehaienahoan,kantuhauniretzat lekukoizandadinIsraelgosemeenkontra.

20Zerenberenarbasoeizineginnienlurralderaekarriko ditudanean,esneaetaeztiadariona;etajanetabetekodute berenburua,etaargizariakoipea;orduanbestejainko batzuetaraitzulikodira,zerbitzatu,niirainduetanireituna hautsikodute.

21Etagerthatukoda,gaitzetanahasteaskogertatuko zaizkienean,kantuhoneklekukotzatemangoduelahaien kontra;izanere,ezdaahaztukohaienhaziarenahotik: ezagutzenbaituthaienirudimena,orainere,zinegindudan lurralderaeramanbainolehen

22Beraz,Moisesekidatzizuenkantuhauegunberean,eta irakatsizietenIsraelgosemeei

23NunensemeJosueriaginduaemanzion,etaesanzuen: «Izanzaitezindartsuetaausartu,zerenIsraelgosemeakzin eginnizkionlurralderaeramangodituzu,etazurekinizango naiz

24.Etagerthatuzen,MoisesekamaituzueneanLege honetakohitzakliburubateanidazten,bukatuzirenarte,

25Moisesekaginduzienlebitarrei,zeuzkatenekzeramaten Jaunarenitun-kutxazeramaten:

26Harezazulege-liburuhau,etajarriJaunarenzure Jainkoarenitun-kutxarenalboan,zurekontrakolekukoizan dadin.

27Zerenezagutzenditutzurematxinada,etazurelepo zurruna:horra,gaurzurekinbizinaizenbitartean,Jaunaren kontraerrebeldeizanzarete;etazenbatgeiagonerehil ondoan?

28Bildueneganazuenleinuetakozaharguztiaketazuen agintariak,hitzhauekhaienbelarrietanesanditzadan,eta zeruarietalurrarideiegindiezaienhaienkontrako lekukotasungisa.

29Zerenbadakitnereeriotzarenondorenguztizustelduko zaretela,etaaldendukozaretelaagindudizuedanbidetik; etagaiztakeriagertatukozaizuazkenegunetan;Jaunaren aitzineangaiztakeriaegingobaituzue,zueneskuen obragatikhurahaserretzeko

30.EtaMoisesekIsraelgokongregazioguziaren belarrietaraesanzituenkantuhonetakohitzak,bukatuarte

32.KAPITULUA

1Entzunzaite,zeruak,etahitzegingodut;etaentzun, lurra,nireahokohitzak.

2Neredoktrinaeuriabezelajausikoda,neremintzoa ihintzabezela,euritxikiabelarxamurrengaineaneta zaparradakbelargaineanbezala;

3ZerenargitaratukobaitutJaunarenizena:emanezazue handitasunagureJainkoari

4.Harkaitzada,bereobraperfektuada,zerenberebide guziakjuizioadira:egiazkoetagaiztakeriarikgabeko Jainkoa,zuzenaetazuzena

5.Beraiekustelduegindira,berenlekuaezdaharensemealabenlekua:gizaldigaiztoetamakurdira

6HorrelaordaintzenaldiozueJaunari,herriergeleta zentzugabea?ezaldazureaitaerosizaituena?Ezalzaitu eginetaezarri?

7Orhoitzaitezteantzinakoegunez,behaezazuegizaldi askorenurteak:galdetuzureaitari,etaberakerakutsiko dizu;zurezaharrek,etaesangodizute

8Gorenaknazioeiberenondareabanatuzienean,Adamen semeakbanatuzituenean,herriarenmugakezarrizituen Israelgosemeenkopuruarenarabera

9ZerenJaunarenzatiabereherriabaita;Jakobdabere ondarearenzortea.

10Arkituzuenlurraldebasamortuan,etabasamortuulu hutsean;eramanzuen,aginduzion,berebegiensagarra bezalagordezuen

11Arranoakberehabiaaltxatzenduenbezala,bere kumeengaineanastintzendu,hegoakzabaltzenditu, hartzenditu,hegoetaneramatenditu;

12Beraz,Jaunakbakarrikgidatuzuen,etaezzegoen berarekinjainkoarrotz

13Lurrekotokigaraietanibilliarazizuen,soroetako haziakjanzezan;etaharkaitzetikeztiaxurgatzeraeman zuen,etaharkaitzsuharritikolioa;

14Behiengurina,etaardi-esnea,arkumeenkoipearekin, etaBasangoarrazakoahariekin,etaahuntzekin,garigiltzurrunenkoipearekin;etamahatsarenodolgarbiaedan zenuen

15BañaJesurunekgizenduetaostikokaemanzuen: gizenazara,loditu,lodizestali;orduanutzizuenhuraegin zuenJainkoa,etaarinkiestimatuzuenberesalbameneko Harkaitza.

16Jainkoarrotzekinjeloskortasunapiztuzuten, higuingarriekinhaserretuzuten

17Deabrueisakrifizioakeginzizkieten,ezJainkoari; Ezagutzenezzituztenjainkoei,sortuberridirenjainko berriei,zuregurasoekbeldurrikezzutenei

18Sortuzaituenharkaitzetikezduzugogoan,etaahantzi duzueratuzaituenJainkoa

19EtaJaunakikusizuenean,gaitzetsizituen,bereseme etaalabakurduritzeagatik.

20Etaerranzuen:Ezkutukodietnerearpegia,ikhusiko dutzeinizangodenhaienamaiera:zerengizaldigaiztoak dira,federikezdutenhaurrak.

21Jainkoaezdenarekinjeloskortasuneraeramannaute; berenhutsalkeriazhaserretunaute,etajeloskortasunera eramangoditutherriaezdirenekin;Herriergelbatekin haserretukoditut

22Zerensubatpiztudanerehaserrean,etaerrekodu infernuraino,etahondatukodulurraberehaziekin,etasu jarrikoditumendienzimenduak

23Gaiztakeriabildukodiet;Haiengaineangastatukoditut niregeziak.

24Goseakerreakizangodira,etairentsikodirabero erreak,etasuntsipengarratzaz:abereenhortzakere bidalikodituthaiengainera,hautsekosugeenpozoinarekin.

25Kanpokoezpatak,etabarrukoizuak,galarazikoditu gazteaetabirjina,edoskitzeaereilegrisekogizonarekin

26.Esannuen:bazterretarabarreiatuegingonituzke, gizonenartetikhaienoroitzapenagaldukonuke

27Ezbanintzetsaiarenhaserrearenbeldurizango,haien etsaiakarrarojokaezzezaten,etaesanezzezaten:Gure eskuaaltxada,etaJaunakezduhauguztiaegin

28Izanere,kontseilurikgabekoherriadira,etaezdago haienganadimendurik.

29Oijakintsubalira,hauulertukobalute,berenazken helburuakontuanhartukozutela!

30.Nolaatzemanbeharkolituzkebatekmilla,etabik hamarmillaihesegin,berenHarkaitzaksalduetaJaunak itxiezbazituen?

31.Zerenhaienharkaitzaezdagureharkaitzabezalakoa, gureetsaiakberaiekereepailedirelarik

32ZerenberenmahatsakSodomakomahatsakdiraeta Gomorrakosoroetakoak;

33Haienardoaherensugeenpozoiada,etaaspienpozoi ankerra.

34Ezaldahauenebaitangordea,etaenealtxorrenartean zigilatua?

35Nirimendekuaetaordaina;berenoinaberegaraian irristatukoda,zerenberenzoritxarrekoegunahurbilbaita, etalasteretorrikozaizkiengauzak

36ZerenJaunakbereherriaepaitukodu,etabere zerbitzariengatikdamutukoda,haienbotereadesagertu delaikustenduenean,etaezdelainoritxi,ezutzi

37.Etaesangodu:Nondaudeberenjainkoak,haiek itxarotenzutenharkaitza,

38Zeinekjanzutenberenoparienkoipea,etaedanzuten berenedarietakoardoa?altxazaitezteetalagunduzaituzte, etaizanzaiteztezuenbabesa

39Begiraorain,ni,niberanaizela,etaezdagoelaene baitanjainkorik;Zauritzendut,etasendatzendut:etaez dagonireeskuetatiklibratukoduenik

40.Zereneskuazeruraaltxatzendut,etadiot:Sekulabizi naiz.

41Nereezpatadistiratsuakargitzenbadut,etanereeskuak epaiariheldukobadio;Nireetsaieimendekuaemangodiet, etagorrotonauteneisaritukodiet.

42Niregeziakodolezmozkortukoditut,etanireezpatak haragiairentsikodu;etahorihildakoenetagatibuen odolarekin,etsaienmendekuenhasieratik

43Poztuzaitezte,herriak,bereherriarekin,zerenbere zerbitzarienodolamendekatukodu,etabereaurkariei mendekuaemangodie,etaerrukitukodaberelurrarekineta bereherriarekin

44.EtaMoisesethorrizenetakantahonenhitzguztiak esanzituenherriarenbelarrietara,beraetaOseasNunen semea

45MoisesekamaituzuenIsraelguztiarihitzhauekguztiak esatea:

46Etaerranzieten:Egokizuezuenbihotzakgaurzuen arteantestigantzenditudanhitzguzietara,zeuensemealabeiagindukodiezuetenlegehonetakohitzguziak betetzeko

47.Zerenezdaalferrikzuentzat;zerenzurebiziabaita:eta gauzahonenbidezluzatukodituzuezuenegunakJordanen jabetzeraigarotzenzaretenlurraldean

48Orduan,JaunakMoisesihitzeginzionegunberean, esanez:

49IgozaitezAbarimmendihonetara,Jerikorenparean dagoenMoablurreandagoenNebomendira;etahorra israeldarreijabegotzatematendiedanKanaangolurra; 50Etahilzaitezteigotzenzarenmendian,etabildu zaiteztezureherrira;ZureanaiaAaronHormendianhilzen bezala,etabereherriarenganabilduzen

51Israelgosemeenarteannereaurkahutseginzenuten Meriba-Kadesekouretan,Zinbasamortuan;zerenez ninduzutensainduIsraelgosemeenerdian

52Halaere,ikusikoduzulurrazureaurrean;bainaezzara harajoangoisraeldarreiematendiedanlurraldera.

33.KAPITULUA

1EtahauxedaMoisesekJainkoarengizonakIsraelgo semeakhilbainolehenbedeinkatuzituenbedeinkapena 2.Etaesanzuen:SinaitiketorrizenJauna,etaSeirtik altxatuzenhaiengana;Paranmenditikdistiraeginzuen,eta hamarmillasainduekinetorrizen:bereeskuinekoeskutik suzkolegebatzihoanhaienalde

3Bai,herriamaitezuen;Harensainduguztiakzure eskuetandaude,etazureoinetanjarriziren;bakoitzak jasokodituzurehitzetatik.

4Moiseseklegebataginduzigun,Jakoben kongregazioarenondarea

5EtaerregeizanzenJexurunen,Israelgoherrietaleinu buruakbilduzirenean

6.Rubenbizibedi,etaezhil;etaberegizonakezbedi gutxiizan

7EtahaudaJudarenbedeinkapena:etaesanzuen:Entzun, Jauna,Judakoahotsa,etaeramaniezaiozubereherriari;eta izanzaitezharenetsaienlaguntza

8EtaLebiriburuzesanzuen:IzanbedizureTumimeta zureUrimzuresantuarekin,zeinaMasanprobatuzenuen etaharekinborrokaeginzenuenMeribakouretan; 9.Zeñakesanzienbereaitarietabereamari:Ezdutikusi; Ezzituenbereanaiakezagutu,ezbereseme-alabakezagutu: zerenzurehitzabetedute,etazureitunabetedute

10IrakatsikodituzteJakobizureerabakiak,etaIsraelizure legea;

11Bedeinkaezazu,Jauna,bereondasuna,etaonartubere eskuenlana:kolpatuharenkontraaltxatzendirenen,eta gorrotodutenen,berrizaltxaezdaitezen

12Benjaminezesanzuen:Jaunarenmaiteaberarenondoan bizikodaseguru;etaJaunakestalikoduegunosoan,eta beresorbaldenarteanegongoda

13Joseriesanzion:BedeinkatuaizandadilaJaunakbere lurra,zerukogauzapreziatuengatik,ihintzagatiketaazpian dagoensakonagatik

14Etaeguzkiakekarritakofruitupreziatuengatik,eta ilargiakateratakogauzapreziatuengatik, 15Etaantzinakomendietakogauzanagusiengatik,eta betikomendietakogauzapreziatuengatik, 16.Etalurrekogauzapreziatuengatiketaharen betetasunagatik,etasasianbizizenarenonagatik:etorbedi bedeinkapenaJoserenburuarengañera,etabereanaietatik bereizizenarenburuarengaina.

17Bereaintzaberezezenarenlehen-semearenantzekoada, etabereadarrakunikornioenadarrakbezalakoakdira: haiekinbateraeramanendituherriaklurrarenertzetaraino, etahaiekdiraEfraimgohamarmilla,etaManasesenmilla

18EtaZabuloniesanzion:Poztuzaitezte,Zabulon, irteteagatik;eta,Isakar,zureoihal-etxoletan.

19Herriamendiradeitukodute;haneskeinikodituzte zuzentasunekosakrifizioak,zerenitsasoenugaritasunaeta hondarreangordetakoaltxorrakzurgatukodituzte.

20EtaGadiburuzesanzuen:BedeinkatuaGadhanditzen duena:lehoiabezalabizida,etabesoaurratzenduburuko koroarekin.

21Etaberetzatemanzuenlehenzatia,zerenhaneseri baitzenlegegilearenpartebatean;etaethorrizenherriaren buruekin,eginzituenJaunarenjustiziaetabereerabakiak Israelekin

22EtaDaniburuzesanzuen:Danlehoi-umeada, Bashandikjauziegingodu.

23Neftalizesanzuen:ONeftali,faborezaseaetaJaunaren bedeinkapenazbetea!

24.EtaAxeriburuzesanzuen:Axerbedeinkatubedisemealabak;onarbedibereanaiei,etabustibezabereoina oliotan.

25Zureoinetakoakburdinaetakobreaizangodira;eta zureegunakbezala,halaizangodazureindarra

26EzdagoJesurungoJainkoarenantzekorik,zeruan ibiltzendenazurelaguntzan,etazeruanbere bikaintasunean

27Jainkoeternoadazureaterpea,etaazpianbetikobesoak daude,etaetsaiazureaurretikbotakodu;etaesangodute: Deseginitzazu

28.OrduanIsraelbakarrikbizikodaseguru:Jakobeniturria laboreetaardolurgaineanegongoda;berezeruakere ihintzabotakodu

29.Zorionekoazu,Israel:nordenzureantzekoa,Jaunak salbatutakoherria,zurelaguntzarenezkutua,etanorden

zurebikaintasunarenezpata!etazureetsaiakgezurti arkitukodira;etazapaldukodituzuhaiengoi-lekuetan.

34.KAPITULUA

1MoisesMoabekolautadetatikNebokomendira, JerikorenpareandagoenPisgagailurreraigozenEta JaunakGalaadekolurraldeguztiaerakutsizionDani, 2EtaNeftaliguzia,etaEfraimgolurra,etaManasesen,eta Judakolurguzia,itsasogoreneraino, 3Etahegoaldea,etaJerikokoharanekoordokia, palmondoenhiria,Zoarraino

4.EtaJaunakesanzion:HaudaAbrahami,Isaakieta Jakobizinegindiodanlurraldea,esanez:Zure ondorengoariemangodiot;zurebegiekinikusarazidizut, bainaezzaraharaigaroko.

5Beraz,MoisesJaunarenzerbitzariahanhilzenMoab lurrean,Jaunarenhitzarenarabera

6.EtalurperatuzuenMoablurraldekoharanbatean, Betpeorrenparean,bainainorkezduezagutzenbere hilobiagaurarte

7.EtaeunetaogeiurtezituenMoiseshilzenean:bere begiaezzeniluntzen,ezberezkoindarragaldu

8IsraelgosemeekMoabekolautadannegareginzuten hogeitahamaregunez,etaamaituzirenMoisesennegareta doluegunak

9NunensemeJosue,zuhurtziazbeterikzegoen;izanere, Moisesekeskuakezarrizizkion,etaIsraelgosemeekentzun zioten,etaeginzutenJaunakMoisesiaginduzionbezala 10EtaezzenprofetariksortuIsraelen,Jaunakaurrezaurre ezagutuzuenMoisesbezalakoa,

11JaunakEgiptokolurraldeanFaraoiari,berezerbitzari guztieietaberelurraldeguztiariegiterabidalizizkion seinaleetamiragarriguztietan,

12Etaeskuahaltsuguzian,etaMoisesekIsraelguziaren aitzineanerakutsizuenizuandiguzian