
Hermaskasagagɛnnaka kitabusabanan,ominbɛ welekoabɔɲɔgɔnkow
ƝƐNABƆLI1
1Ay'afɔneyeko:Awb'adɔnkoawminnuyeMatigika baarakɛlawye,awbɛɲɛnamayakɛyanin'afɔtaamana katuguniawkaduguyɔrɔkajanninduguinna»
2Niawbɛawkadugudɔn,awbɛnasigiminkɔnɔ,munna awbɛforowsanyan,kadumunidumanwnisowcɛɲiwni sowkunntanwdiawyɛrɛwma?Minbɛofɛnwdiayɛrɛ maduguinkɔnɔ,otɛmiirikaseginayɛrɛkadugukɔnɔ.
3Eminyehakilintanye,sigabɛmɔgɔminna,animɔgɔ dusukasilenMinnut'afaamukoninkowbɛɛyemɔgɔ wɛrɛwtaye,k'ubɛmɔgɔwɛrɛkafangakɔrɔ.K'amasɔrɔ ninduguMatigiy'afɔiyeko:Ikanekasariyawlabato, walaikabɔnekadugula
4Odey'atoikakankamunkɛikadugukɔnɔsariyadɔla? Yalaibɛsekabanikasariyalaikanafolokosɔnwalaiye fɛnminnudiimawa?Nkaniibannaola,kakɔsegini yɛrɛkadugukɔnɔ,itɛnasɔn,nkaibɛnabɔyen.
5Odey'atoafilɛkoikojamanawɛrɛmɔgɔ,itɛfɛnwɛrɛ sɔrɔiyɛrɛyekatɛmɛfɛnkanminkakan,animinbɛsei mawa?Ilabɛn,walisanininduguinAlawalaMatiginai gɛnkabɔakɔnɔ,ikaakasariyakɛlɛ,kataaiyɛrɛkadugu kɔnɔIbɛsekaɲɛnamayakɛyɔrɔminnaninisɔndiyabɛɛ yekakɛɲɛniiyɛrɛkasariyaye,kojugusitɛila.
6AwminnubɛbaarakɛElohimye,awk'awjantoalakaa toawdusukunwna.Awkadaalakoanaukɛkoɲuman yeawye.niawyeakacifɔlenwmara.»
7Awtunb'afɛkanafolominnusancogowɛrɛla,awka dɛsɛbagatɔwkunmabɔumagoɲɛfɛnwna,ikobɛɛbɛse cogominna.jodimusocɛsalenwma.awkakiritigɛ faantanwkakola;Awk'awkanafoloniawkanafolo musakakɛninbaarasuguwla
8OdekosɔnElohimyeawnafa,walisaawkaobaara suguwkɛAkafisakosɛbɛkaninkɛ,katɛmɛnka
dugukolowwalimasowsan;sabuofɛnsuguwbɛɛna halakinininwaatiinye»
9NkaawnaminkɛMatigitɔgɔkosɔn,awnaosɔrɔawka dugukɔnɔ,kanisɔndiyasɔrɔdusukasinisirantɛ.Ode kosɔnawkanasiyawkanafolonegedonawlakatuguniu bɛtiɲɛnikɛElohimkabaarakɛlawbolo»
10Awkajagokɛniawyɛrɛwkanafoloye,awbɛseka ɲagalibanbalisɔrɔodefɛ
11Awkanajatɔyakɛ,awkanamagacɛwɛrɛmusola,aw kanaanegedonala.Nkaiyɛrɛkakonegedonila,ina kisi»
SIMILITUDE2.ƝƐNABƆLI2
1Netunbɛkataamaforokɔnɔ,kaɛrɛzɛnsunni ɛrɛzɛnsunwjateminɛ,kamiiriudenwnanineyɛrɛye, mɛlɛkɛdɔy'ijiranelak'afɔneyeIbɛmiirimunnaiyɛrɛ kɔnɔkabinitumajan?
2Ney'afɔayeko:«Matigi,nebɛmiirininɛrɛzɛnsunni ninɛrɛzɛnsunna,katuguniudenwkaɲi»Ay'afɔneyeko: OjirifilabilarakakɛmisaliyeAlakabaarakɛlawbolo 3Ney'afɔayeko:«Matigi,ibɛjiriminnukofɔ,neb'afɛ k'adɔn»Akoten,awkalamɛnnikɛibɛninɛrɛzɛnsunni ninɛrɛzɛnsuninyewa;Matigi,neko,neb'uye, 4Akoninɛrɛzɛnsunbɛden,nkaɛrɛzɛnsunyejiriyemin tɛdenObɛɛn'ata,ninrezɛnsuninfon'atunsigilenbɛnin jirisuninfɛ,kadɛmɛdonala,atuntɛnadencamankɛ;nka niadalentunbɛduguma,atunbɛnadenjuguwdeden, bawoatuntɛjɛngɛjirisunbakan;k’asɔrɔ,k’ajɔjirisunba kan,abɛdenkɛayɛrɛyeaniofanakama
5Olasa,afilɛcogominnaɛrɛzɛnsuntɛdɔgɔya,nkaabɛ dencamandikatɛmɛɛrɛzɛnsunkanCogodi,Matigi,ne ko,abɛdenkacayakatɛmɛɛrɛzɛnsunkan?Sabula,ako, rezɛnsunminbɛjɔjirisunbakan,obɛdencamandianika denɲumanwdi;k'asɔrɔ,n'adalentunbɛduguma,atun bɛnamuɲudɔɔnindɔrɔn,waofanatunbananendon kosɛbɛ
6Odekosɔn,obɔɲɔgɔnkojiralenbɛElohimka baarakɛlawye.waabɛnafolotiginifaantanjira.Ney'a jaabiko:«Matigi,ninkofɔneye»Awkalamɛnnikɛ,ako; nafolotigibɛnafolosɔrɔ;obɛɛn'ataMatigifanfɛ,aye faantanye;Katuguniawulilaakanafolokola,abɛMatigi
Hermaskasagagɛnnawkagafesabanan-Similitudes delidɔɔnindɔrɔnAbɛdeliliminnukɛ,oluyesɛgɛnye, fangatɛminnuna.
7Odekosɔn,ninafolotigiy'abolodafaantanwfɛasago fɛnminnuna,faantanbɛMatigidelinafolotigiwyeAlabɛ fɛnɲumanwbɛɛdinafolotigima,katugunifaantanye nafolotigiyedelililaAkadeliliwfangakabonMatigiɲɛ kɔrɔ
8Nafolotigibɛfɛnbɛɛbaarafaantanwye,katuguniab'a dɔnkoMatigibɛalamɛn
9FaantanbɛbarikadaMatigiyenafolotigikosɔnsabuu filabɛɛb'ukabaarakɛkabɔMatigidela.
10Odey'atohadamadenwfɛ,atɛmiirikojirisunbabɛ denfoyidiut'adɔnwaut'afaamukoniakajɛkulufarala rezɛnsunkan,rezɛnsunbɛdɔfaraakansiɲɛfila,ayɛrɛni ɛrɛzɛnsunna
11FaantanminnubɛMatigidelinafolotigiwkosɔn,olubɛ mɛnafɛ.Ukanafolobɛcaya,katuguniubɛbaarakɛ faantanwyeukanafololaOdekosɔnufilabɛɛbɛkɛ ɲɔgɔnkakɛwaleɲumanwna
12Odekosɔn,mɔgɔomɔgɔmanaokowkɛ,Matigitɛnao bila,nkaasɛbɛnnaɲɛnamayakitabukɔnɔ
13Nafolotigiminnub'ayekoucayara,oluyenisɔndiyaba ye,katuguniminhakilibɛokola,onasekabaaradɔkɛ mɔgɔwɛrɛwye
SIMILITUDE3.ƝƐNABƆLI3
1Ayejiricamanjiranelatugun,ubuluwb'ala,akɛrai n'afɔujalendon,katuguniubɛɛtunbɛɲɔgɔnfɛAy'afɔ neyeko:«Ibɛninjirininnuyewa?»Nko,Matigi,ny’a yek’ubɛikojirijalenw.
2Ay'ajaabikoneyeko:Ojiriwbɛikocɛminnubɛbi diɲɛkɔnɔNey’ajaabiko:Matigi,munnaubɛikojiri jalenw?Sabu,ako,mɔgɔtilennenwnimɔgɔtilenbaliwtɛ dɔnɲɔgɔnfɛ.nkaubɛɛyekelenyenindiɲɛinkɔnɔ.
3Katuguninindiɲɛbɛikonɛnɛwaati,mɔgɔtilennenwfɛ, katuguniutɛdɔn,nkausigilenbɛjurumukɛlawcɛma.
4In'afɔnɛnɛwaaticogominna,jiriwbɛɛbuluwbɔraula cogominna,ubɛikojirijalenwMinjalendonaniminye binkɛnɛye,otɛsekadɔnfana:ocogolanindiɲɛinkɔnɔ, mɔgɔtilennenwnimɔgɔjuguwsitɛdɔnɲɔgɔnfɛnkau bɛɛyekelenye
ƝƐNABƆLI4
1Ayejiricamanwɛrɛwjiranelatugun,dɔwbuluwtunbɛ ula,dɔwtunbɛikoujalendonAy'afɔneyeko:«Ibɛ ninjirininnuyewa?»Ianswered,Setigi,nb'uye;wadɔw jalendon,dɔwfalenbɛfurabuluwla.
2Ojiriminnufalendon,okoten,oluyemɔgɔtilennenw yeminnunadiɲɛnatataSabudiɲɛnata,oyesamiyɛye mɔgɔtilennenwbolo.Nkajurumukɛlawfɛ,oyefonɛnɛye.
3Matigikamakarimanayeelenbɔtumaminna,otumana, mɔgɔminnubɛbaarakɛElohimye,olunajiramɔgɔwbɛɛ ɲɛna.Samiyawaatila,jiriwbɛɛdenbɛjirakajiracogo minna,mɔgɔtilennenwkakɛwalewfananafɔkajira,kau laseginodiɲɛkɔnɔninisɔndiyaninisɔndiyaye
4Mɔgɔsugutɔw,n'oyemɔgɔjuguwye,in'afɔiyejiri minnujalenye,olunasɔrɔodiɲɛwɛrɛkɔnɔ,ujalendon, dentɛminnunaIn'afɔyirijalennajenianajirakouye kojugukɛukaɲɛnamayawaatibɛɛla;
5Unajenisabuuyejurumukɛ,umanimisauka jurumuwla.Siyatɔwbɛɛfananajeni,katuguniumasɔn AlamauDabagaye.
6Ikadenɲumanwden,walisasamiyɛfɛidenkadɔnI yɛrɛtangajagocamanma,ikanajurumukɛ.»Minnusen bɛjagocamanna,olubɛjurumucamankɛKatuguniubɛ ukakowla,utɛbaarakɛAlaye
7MɔgɔmintɛbaarakɛElohimye,obɛsekafɛndɔdeli Elohimfɛ,kaosɔrɔcogodi?Nkaminnub'abaara,olub'u sagodelik'asɔrɔ
8Nka,nifɛnkelendɔrɔndebɛmɔgɔbolokatuguokɔ,a bɛsekabaarakɛ
Ala,sabuahakilimabɔAlalankaabɛbaarakɛayeni hakilisaniyalenye.
9Niiyeninkɛ,ibɛsekadensɔrɔdiɲɛnatalaMɔgɔ minnubɛnaoɲɔgɔnkɛ,olubɛɛnaden»
SIMILITUDE5.ƝƐNABƆLI5
1NetunbɛsunɔgɔlakasigikuludɔkankabarikadaAla yeayekominnukɛnelaafilɛ,neyesagagɛnnawye,min tundelilakabarokɛnineye,asigilenbɛnekɛrɛfɛ,k’afɔ neyeko:Mundenananiiyeyansɔgɔmadajoonafɛ?N y’ajaabiko:Matigi,binbɛgarasidɔmara
2Ay'ajaabiko:«Jɛkuluyemunye?»Ny'ajaabiko sunɔgɔdon.Ako:«Osunɔgɔyemunye?Ney'ajaabiko: Nebɛsunɔgɔ,in'afɔnedelilakakɛcogominnaAkoka sunɔgɔElohimyeminye,awt'odɔnNintɛsunɔgɔyefana, awbɛsunɔgɔ,nafafoyitɛminnaAlafɛ
3Matigi,ney'afɔko:Mundeb'atoibɛkumanincogola?
Ay'ajaabiko:Nebɛofɔ,bawonintɛsunɔgɔlakikaye,aw b'amiirikoawbɛsunɔgɔ.Nkaminyesunɔgɔdafalenye, minkadiAlaye,nenaojiraawla»
4Ay'afɔko:«Matigitɛosunɔgɔkunntannegedon, katuguniniibɛsunɔgɔnincogola,itɛfoyiɲɛtilennenya la»
5Nkasunɔgɔlakikayeninye:Ikanakojugusikɛika ɲɛnamayakɔnɔ,nkaikabaarakɛElohimyenihakili saniyalenyeAwkaakacifɔlenwmaraanikataamaka kɛɲɛniakacikanwye,awkanasɔnnegejugusikadon hakilila
6NkaijigidaMatigikan,koniibɛninkowkɛ,kasirana ɲɛ,kaiyɛrɛtangakɛwalejugubɛɛma,inaɲɛnamayakɛ Elohimye
7Niiyeninkɛ,inasunɔgɔbadafa,minkadiMatigiye 8Neb'afɛkabɔɲɔgɔnkominfɔiyeninkoinna,ikao lamɛn
9Cɛdɔtunbɛniforoye,baaradencamantunbɛminbolo, oyerezɛnnakɔsɛnɛabɔnsɔnyɔrɔdɔla.
10Ayetaamakɛkataajamanayɔrɔjandɔla,ayeaka baaradendɔsugandi,ay'amiirikoayekantigiyekosɛbɛ, karezɛnnakɔdonabolo.ay'afɔayekoakarezɛnsunw ta»Niay'okɛ,k'akacikandafa,ayelayidutakoabɛnaa kahɔrɔnyadiamaAmayamaruyadiamafanakoaka foyikɛkatɛmɛokan;Ocogola,ataarajamanayɔrɔjandɔ la 11Ojɔnkɛyeobaaratakaban,amakɛyeciminfɔaye,a y'okɛ.Ayerezɛnnakɔsiritumaminna,k'ayeko binjuguwfalendonala,ay'adaminɛkamiiriayɛrɛkɔnɔ 12Nematigiyeciminfɔneye,neyeokɛko:«Nenanin rezɛnnakɔinsɔgɔsisan,niasɔgɔra,anadiyakatɛmɛn
Hermaskasagagɛnnawkagafesabanan-Similitudes
fɔlɔkanNibinjuguwbɛsamakataasanfɛ,anaden camanbɔ,binjugutɛnaadawolo.
13Ay'obaaradaminɛ,ay'asɔgɔkabinjuguwbɛɛtigɛ.O cogola,rezɛnnakɔkɛracɛɲiyekosɛbɛ,kaɲɛtaasɔrɔ, binjugumadaala.
14Waatidɔtɛmɛnenkɔ,rezɛnnakɔmatiginanakataa rezɛnnakɔkɔnɔ,ay'ayekoasirilenbɛrezɛnnakɔcɛɲina, asɔgɔlendon,binjuguwtigɛraakɔnɔ,rezɛnsunwbɛka falen,anisɔndiyarakosɛbɛakabaarakɛlaladonnikosɔn
15Atunbɛadenkɛminkanu,atunbɛnakɛaciyɛntalaye, aniateriw,atundelilakalajɛkɛminnufɛ.ay'afɔuyeko ayeminciakabaaradenma,aniakabaaradenyeminkɛ katɛmɛokan;uy'obaaradenfooyɔrɔninbɛɛ,koaye seereyadafalensɔrɔamakɛfɛten.
16Ay'afɔuyeko:«Tiɲɛna,neyelayidutaninjɔnkɛye koabɛnaakahɔrɔnyalabatoAy'okɔlɔsi,kafaraokan,a yebaaraɲumankɛnekarezɛnnakɔla,omindiyaraneye kosɛbɛ
17Odekosɔn,ayebaaraminkɛ,nenaakɛne ciyɛntabagayeninedenkɛyeɲɔgɔnfɛ,katuguniayeko ɲumanyetumaminna,amaajantoola,nkaay'okɛ
18Matigikaninlaɲiniadenkɛniateriwbɛɛsɔnna,oye koakabaarakɛlakakɛciyɛntalayeadenkɛfɛ.
19Amamɛnokɔfɛ,denbayakuntigiy'ateriwwelekabɔa kasufɛdumunina,kadumunisuguyacamanciobaarakɛla ma.
20Ayeosɔrɔtumaminna,ay'ocamantaayɛrɛma,ka tɔwtilaabaarakɛɲɔgɔnwcɛ
21Uyeosɔrɔtumaminna,uɲagalilaAtunb'afɛaka nɛɛmasɔrɔkatɛmɛnokanamakɛfɛ,ayeminkɛula
22Amakɛyeokowbɛɛmɛntumaminna,afaɲagalibala kokura.Ay'ateriwn'adenkɛwelekokura,akabaaraden yeminkɛnidumunifɛnwye,ayeminnuciuma,ay'ofɔu ye.
23Odey'atousɔnnadutigimakataaafɛ.Akakankao jɔnkɛkɛaciyɛntabagayeniadenkɛye»
24Ney'afɔayeko:«Matigi,netɛobɔɲɔgɔnkowdɔn,ne tɛsek'ufaamu,foniimauɲɛfɔneye.»Ako,neyekuma fɛnofɛnfɔiye,walimaneyefɛnofɛnjiraila,nenaobɛɛ ɲɛfɔiye
25IkaMatigikacifɔlenwmara,inasɔn,inasɛbɛnaka cifɔlenwhakɛlaNkaniMatigikacifɔlenwkɔ,inafɛn ɲumandɔfaraokan.inabonyabasaniyɛrɛye,kanɛɛma sɔrɔMatigifɛkatɛmɛitunkakankakɛcogominna 26NiiyeMatigikacifɔlenwmara,kaojɔyɔrɔwfarau kan,inaɲagali.Nkakɛrɛnkɛrɛnnenyalaniiyeumaraka kɛɲɛninekacifɔlenwye»
27Ney'afɔayeko:«Matigi,imanafɛnofɛnfɔneye,ne naolabato.katuguniney'adɔnkoinakɛnefɛ.»Ako,ne nakɛifɛminyeolatigɛsuguta;Minnub'afɛkaoɲɔgɔn kɛ,nenakɛolubɛɛfɛ»
28Akoten,k'asɔrɔibɛMatigikacifɔlenwlabato,okaɲi kosɛbɛOcogola,abɛnakɛyenSaniib'amara»
29Fɔlɔ,ik'ijantoiyɛrɛla,kaiyɛrɛtangawalejugubɛɛ ma,anikumanɔgɔlenbɛɛma,aninegejugubɛɛma;I hakilisaniyakabɔnindiɲɛnafantanwbɛɛla»Niiyeo kowlabato,ninsunɔgɔinnakɛtiɲɛye
30Odekosɔn,awkaokɛten.Iyeminfɔkakɔnoɲɛ,i kɛlenkɔkaokɛ,ibɛsunɔgɔdonminna,itɛnafoyinɛnɛfo nbuurunijiIdelilakadumunihakɛmindundonwɛrɛwla, ikakankamusakaminkɛodonna,ikaobilakɛrɛfɛ,kao dimusocɛsalennifaantanwnifaantanwma
31Ocogola,inainimajigindafa;walisaminbɛsɔrɔola, okaaniwasa,akadelilikanaMatigiAlamaikosɔn.»
32Niiyeikasunɔgɔkɛten,ikoney'afɔiyecogominna, ikasarakanadiyaMatigiye,ikasunɔgɔnasɛbɛnaka kitabukɔnɔ.
33Ninjɔyɔrɔin,minkɛranincogola,okaɲi,akadi,wa akadiMatigiyeNiiyeokowlabatoniidenwniikaso bɛɛye,inanisɔndiya.
34Mɔgɔomɔgɔmanaokowmɛntumaminna,ofanana nisɔndiyaUmanafɛnofɛnɲiniMatigifɛ,unaosɔrɔ»
35Ney'adelikoakaforoniMatiginirezɛnnakɔni baaradenminyerezɛnnakɔsirijirila,obɔɲɔgɔnkowɲɛfɔ neyeBinjuguminnutigɛrarezɛnnakɔkɔnɔAdenkɛn'a teriwfanayeminnutakataaɲɔgɔnfɛ.Sabuney’afaamu kootunyeɲɔgɔnbɔlenye
36Ay'afɔneyeko:«Ijagɛlɛyarakadelilikɛ,katugunii mankankafoyideli.katuguniniabɛnnendonkaojiraila, onajiraila»
37Ney'ajaabiMatigi,imanafɛnofɛnjiranela,k'asɔrɔi maoɲɛfɔneye,nenaoyefu,ninemaoyeminye.Nii yeɲɔgɔnbɔɲɔgɔnkodɔwfɔ,k'asɔrɔimauɲɛfɔ,nenau mɛnfu
38.Ayenejaabikokurako:MɔgɔomɔgɔyeAlaka baarakɛlaye,niMatigibɛadusukunna,ab’afɛka faamuyalisɔrɔala,kaosɔrɔaniabɛbɔɲɔgɔnkobɛɛɲɛfɔ, kaMatigikakumawfaamuminnumagobɛɲininkalila.
39Nkaminnuyesɛgɛnbagatɔwye,minnutɛdelilikɛ,olu bɛsigasigakaMatigiɲinihaliniMatigiyeɲumanyabaye, foatɛdabila,abɛfɛnbɛɛdiaɲinibagawma
40Eminbarikabonyanaocidenbonyalenfɛ,kaodelili nilifɛnbarikamainsɔrɔ.K'amasɔrɔitɛsɛgɛnbaatɔye, munnaitɛMatigikafaamuyalidelisisank'asɔrɔ?
41Ney'afɔayeko:k'ayekonebɛifɛ,akakankaoɲini ifɛ,kaiɲininka.Ibɛfɛnbɛɛjiranela,ibɛkumanefɛnii bɛyen.»
42Nkaninetunb'afɛkaninkowyewalak'umɛnitɛyen tumaminna,netunnaMatigidelikoak'ujiranela.
43Ay'ajaabiko:«Ney'afɔdɔɔninkakɔnoɲɛkoiye hakilitiginijagɛlɛyaye,k'amasɔrɔibɛninbɔɲɔgɔnkow kɔrɔɲininka»
44Nkaib'afɛhalibi,nenaninntaleninfɔiye,ib'afɛka minfɔiye,walisaik'oladɔnniyamɔgɔwbɛɛla»
45Odey'atoay'alamɛn.Forominkofɔrakakɔnoɲɛ,o bɛdugukolobɛɛjiraForotigiyealedeyeminyefɛnbɛɛ dakaban,kajogoɲumanyadiuma
46AdenkɛyeNiSenuye,baaradenyeAlaDenkɛye. BerewyecidenwyeminnubilalenbɛukanMatigifɛ, walisak'akamɔgɔwdɛmɛBinjuguminnubbnreznnakɔ la,oluyejurumuwye,Alakabaarakɛlawtunyeminnukɛ.
47Ayedumuniminnuciamakabɔakasufɛdumunina,a yeciminnudiakamɔgɔwmaaDenkɛbarikalaAyeteri minnuwelekanaladilikɛn’aye,oluyemɛlɛkɛsenumaw ye,ayeminnudafɔlɔDutigitɛyen,oyewaatiyeminbɛ toanalila
48Ney'afɔayeko:«Matigi,ninkowbɛɛkafisakosɛbɛ, kabakonikoɲumanw»Nka,ney’afɔkat’afɛ,yalane walimacɛwɛrɛkafaraokanhaliniamadelika hakilitigiyakɛten,yalanetunbɛsekaninkoninnufaamu wa?
49Odekosɔnsisan,setigi,nebɛminɲini,ik'ofɔneyeA y'ajaabikoib'afɛkanɲininka.Neko,munnaAlaDenkɛ bilalenbɛninntaleninna?
Hermaskasagagɛnnawkagafesabanan-Similitudes
50Awkalamɛnnikɛ,akoAlaDenkɛmabilabaaraden cogola,nkaabɛbilasebaayanikuntigiyabala.Ney'afɔa yeko'cogodi,setigi?Nt’afaamu.’
51Ako:FaAlayeminnudiama,Denkɛy'akacidenw bilakaukelen-kelenbɛɛmara.Nkaayɛrɛyebaarakɛ kosɛbɛ,katɔɔrɔkosɛbɛ,walisaakaukajurumuwbɔyen
52Katugunirezɛnnakɔsitɛsekasɔgɔnibaaracamanni dimicamantɛ.Odekosɔnayeakamɔgɔwkajurumuwbɔ yen,ayeɲɛnamayasirawjiraula,kasariyadiuma,aye minsɔrɔFafɛ
53Ay'afɔkoayeakamɔgɔwMatigiye,ayesebaayabɛɛ sɔrɔaFafɛNkamunnaMatigiyeaDenkɛtakaladilikɛ, ciyɛnnimɛlɛkɛɲumanwtila-tilakola,awk'omɛnsisan
54NiSenumindabɔrafɔlɔ,ay'obilaElohimkakanka sigifarikolominkɔnɔoyefarikolosugandilendɔkɔnɔ,i n'afɔatunkadiayecogominnaOdekosɔn,NiSenu donnaofarikolominkɔnɔ,otunbɛbaarakɛoNiye,atun bɛtaamakaɲɛanikasaniyanimajigilenyaye;amaoNi nɔgɔabada
55Odey'atofarisogotunbɛNiSenukanminɛtumabɛɛ, kabaarakɛniayecogobɛnnennaanikasaniyaofarikolo sɛgɛnnentunbɛbarokɛjɔnyalatiɲɛna,nkaasɔnnaAla makosɛbɛNiSenufɛ,asɔnnaoma.
56OtaamagɛlɛnsugudiyaraElohimye,katuguniama nɔgɔdugukolokan,kaNiSenumaraAy'awelekanaa Denkɛnimɛlɛkɛɲumanwlaadi,walisajɔyɔrɔdɔkadinin farikoloma,mintunbɛbaarakɛNiSenuye,jalakitɛmin nawalisaakanakɛin'afɔabɔnɛnaakabaarasarala
57Farikolosaniyalenbɛɛnaasarasɔrɔominbɛsɔrɔnɔgɔ tɛminna,NiSenubilalakasigiminkɔnɔOcogola,aw yeninntaleninfanaɲɛfɔlisɔrɔsisan.
58Matigi,neko,neyeikɔrɔfaamusisan,kabinineyenin ɲɛfɔliinmɛnAko:Ikaifarikoloninmarakasaniyaani kasaniya,walisaNiminnasigiakɔnɔ,okaseereyakɛo kola,kakiritigɛkoatunbɛifɛ.
59Ik'ijantofanawalisaakanadonihakililakonin farikolobɛhalaki.Niiyeifarikolonɔgɔ,inaNiSenufana nɔgɔowaatikelenna.NiiyeNiSenunɔgɔ,itɛna ɲɛnamaya»
60Ney'afɔko:«Niotunbɛnakɛdɔnbaliyafɛkaban,sani mɔgɔkaninkumawmɛn,otunbɛkɛcogodiAbɛseka kisilisɔrɔcogodi,aleminyeafarikolonɔgɔocogola?
61Ay'ajaabiko:«Mɔgɔwkakɛwalekɔrɔw,uyeminnu kɛdɔnbaliyafɛ,Alakelenpedebɛsekafuradiuma Katugunisebaayabɛɛyealedetaye»
62Nkasisan,iyɛrɛkɔlɔsi.Iyekojuguminkɛfɔlɔ,ana furadioma,niwaatinatawla,itɛnaifarikoloniininɔgɔ 63Uyejɛɲɔgɔnwyeɲɔgɔnfɛ,kelentɛsekanɔgɔnkatɔ kelenfananakɛten.Odekosɔn,ikaufilabɛɛsaniya,ina ɲɛnamayakɛElohimye»
ƝƐNABƆLI6
1NesigilentunbɛsokɔnɔkaElohimtanuneyefɛnminnu bɛɛye.aniatunbɛmiiricifɔlenwkola,koukaɲikatɛmɛ, ukabon,uyemɔgɔsɛbɛwye,ukadi;Minnuserakamɔgɔ lasekisilimaNey'ofɔneyɛrɛkɔnɔ;Nenanisɔndiyanine taamanakakɛɲɛninincifɔlenwye,nimɔgɔomɔgɔbɛ taamaukɔnɔ,onaɲɛnamayaAlaye
2Netunbɛkumaocogolaneyɛrɛkɔnɔtumaminna,ne tundelilakaminyefɔlɔ,ney'aye,asigilenbɛnekɛrɛfɛ.A y'afɔneyenincogola
3Neyecifɔlenminnufɔiye,ibɛsigasigamunna?Uka ɲi,ikanasigasiga,nkaijigidaMatigikan,inataamau kɔnɔ.Katuguninenafangadiimawalisak'udafa.
4Ocifɔlenwnafakabonmɔgɔminnubolo,oluyejurumu minnukɛfɔlɔ,olunimisa.niwaatinatawkamautɛnatou kɔnɔ
5Odey'atoawomɔgɔminnunimisara,awkabidiɲɛ nalonmayafiliawma.Awkajogoɲumanyanitilennenya bɛɛdon,ocogolaawnasekanincifɔlenwmara;Aw kanajurumukɛkabinisisantun
6Niawyeawyɛrɛtangajurumumakabinidonnatawla, awnaawkajurumufɔlɔwcamantigɛAwkataamaneka cifɔlenwla,awnaɲɛnamayakɛElohimye
7Ayeofɔtumaminna,ay'afaraakan.ankataaforola, nenasagagɛnnawjiraila»Ny'ajaabikosetigi,ankataa 8Anseraforodɔla,ayesagagɛnnamɔgɔdɔjiranelayen, afinidonnakaɲɛ,akafiniwyebulamaye.Aye sagakulubawbaloAkasagawtunfalenbɛnisɔndiyala, aninisɔndiyaninisɔndiyabalaaniubɛpanpan,ubolila yanniyan.
9Sagagɛnnawy'awasakosɛbɛakasagakululaO sagagɛnnawɲɛdatunkadi,atunbɛbolikawulikajigina kasagakulucɛma.
10Mɛlɛkɛy'afɔneyeko:«Ibɛninsagagɛnnawyewa?» Ney'ajaabiko,setigi,nb'ayeAkonemakoninye nisɔndiyaninisɔndiyaciden3ye.OdekosɔnabɛAlaka baarakɛlawhakilitiɲɛ,kaulabɔtiɲɛna,kaunisɔndiyani diyanyekocamanye,ubɛhalaki
11UbɛɲinɛElohimɲɛnamakacifɔlenwkɔ,kaɲɛnamaya kɛɲɛnajɛniɲɛnajɛfuwla,kautiɲɛmɛlɛkɛjugufɛ,udɔw fokasesayama.anidɔwfanakabinkataa.
12Ney'ajaabi.Ib'afɛkaminfɔ,nt'ofaamu,n'iy'afɔ sayaye,anikabinnaAwkalamɛnnikɛ,ako;Iyenin sagaminnuye,olubɛɛyenisɔndiyabaye,oluyeosagaw yeminnubɔraAlalafoabada,kauyɛrɛdininwaati negewma
13Odekosɔn,kɔsegintɛomɔgɔwla,nimisalifɛ ɲɛnamayala.sabuuyeninfaraukajurumutɔwkan,kou yeMatigitɔgɔtiɲɛOcɛsuguwbilalenbɛsayala
14Nkaiy'ayekosagaminnumapan,nkaubɛbaloyɔrɔ kelenna,oluyeosagawyeminnuy'uyɛrɛdidiyanyekow nidiyanyekowmankaawmakumajugusifɔMatigi kama.»
15Odey'atoomɔgɔwbɔratiɲɛladɔrɔn,odekosɔnujigi dalenbɛunimisalilahalibiK'amasɔrɔobinkannisugu jigiyadɔtorahalibikurayala.Nkaminnusalendon,olutɛ yenfoabada
16Antaaraɲɛfɛdɔɔnintugunayesagagɛnnabadɔjiran na,mintunbɛin’afɔdugudenja,atunbɛnibakɔrɔnfari finmanye,akabɔrɔtunb’akamankunkan,beredɔtunb’a bolominfalenbɛnɛgɛwla,waatunkagɛlɛnkosɛbɛ,ani bugɔlitunb’abolotɔkelennaAɲɛdatunkagɛlɛnania tunkanɔgɔabɛsekamɔgɔlasiran;aɲɛdatunbɛten
17Sagaminnubɛbalodiyanyekowla,ayeolutao sagagɛnnafitininfɛ,nkaumawulikawulikajigin.anik’u gɛnkataafarakurunbadɔlaminfalenbɛŋaniwniŋaniwla, foumasek’uyɛrɛhɔrɔnyaubolo
18Nkausirilenbɛula,utunbɛbaloŋaniwniŋɛɲɛwla,u tɔɔrɔlakosɛbɛniakabugɔliyeSabuatunbɛubilakataa ɲɛfɛhalibi,waatuntɛyɔrɔwalimawaatidiumaukajɔ yɔrɔkelenna.
Hermaskasagagɛnnawkagafesabanan-Similitudes
19Odey'atoneyeubugɔnijuguyayekautɔɔrɔten,ne dusutiɲɛnaukosɔn.sabuutɔɔrɔlakosɛbɛ,umalafiɲɛfoyi diuma.
20Ney'afɔsagagɛnnawyeminnutunbɛnefɛMatigi,nin sagagɛnnabagajugunimintɛsekaayɛrɛminɛ,jɔndon, mintɛhinɛninsaganinnuna?Ay'ajaabiko:«Tiɲɛna,nin sagagɛnnawyemɛlɛkɛsenumawdɔye,nkaasigira jurumukɛlawɲangilikama.»
21Odey'atomɔgɔminnufililaElohimfɛkabaarakɛnin diɲɛnegewnidiyanyekowye,olukisilendonaledebolo Odekosɔnab'ukelen-kelenbɛɛɲangikakɛɲɛn'uka kungodawye,nidimijugunidimisuguyacamanye 22Matigi,ney'afɔko:«Neb'afɛk'adɔn,dimisugu jumɛnwbɛmɔgɔkelen-kelenbɛɛla?»Awkalamɛnnikɛ,a ko;Diminitɔɔrɔdamadɔwyecɛwbɛminnusɔrɔdono donukasisanɲɛnamayakɔnɔSabudɔwbɛbɔnɛsɔrɔ;dɔw fanayefaantanyaye;dɔwfanabɛbanawdivers.Dɔw sigilentɛ;dɔwfanabɛjoginwsɔrɔminnumankan;dɔw fanabɛbinkɔrɔbɔlinigɛlɛyacamanwɛrɛwkɔnɔ
23Mɔgɔcamanminnukaŋaniyamasigi,olub'afɛkafɛn camankɛ,nkaotɛnafasɔrɔulawaub'afɔk'umaɲɛ sɔrɔukabaarakɛlenwna
24Uyekojuguminnukɛ,utɛoluhakilijigin,ubɛŋunan MatigilaOdekosɔn,ubɛnajɔrɔnankonigɛlɛyasugubɛɛ sɔrɔtumaminna;okɔ,ubɛdinemakalanɲumankama, kasabatiMatigikadannayala,kabaarakɛMatigiyeuka dontɔwbɛɛlanihakilisaniyalenye
25Niuy'adaminɛkanimisaukajurumuwla,otumanafɛ, ubɛuhakilijiginukakɛwalejuguwla,kabonyadaAla kan,k'afɔko:Kiiritigɛlatilennendon
26Okɔ,ukaɲɛnamayatolen,ubɛbaarakɛElohimyeni hakilisaniyalenye.Ub'afɛkafɛnofɛnsɔrɔ,ukaɲɛtaa sɔrɔukabaarabɛɛla
27Okɔ,ubɛbarikadaMatigiyekoudonnanebolo.Utɛ tɔɔrɔfanasɔrɔtugun.
28Ney'afɔayeko:Matigi,nb'idelihalibikoikafɛn kelenjirannasisan.Ako,ibɛmundeli?Ney'afɔayeko: MɔgɔminnubɛbɔAlaɲɛsiranna,yalaolubɛtɔɔrɔwaati kelenna,waatiminnauyeukankalondiyabɔliniuka nisɔndiyankalonmawdiyabɔwa?Ayenjaabiko:Ubɛ tɔɔrɔwaatikelenna
29Ney'afɔayeko:Okɔfɛ,ubɛtɔɔrɔnkaukadɔgɔ;K'a sɔrɔminnubɛudiyanyekowdiyabɔfokaɲinɛAlakɔ,olu kakankaɲangilimuɲukatɛmɛokansiɲɛwolonwula
30AyenejaabiIyenalomanye,itɛninɲangilinafa faamu.Ney'afɔayeko:Matigi,ninetuny'afaamu,ne tunt'afɛik'ofɔneye
31Ay'afɔkoawkalamɛnnikɛ,kaadɔnufilabɛɛfanga yeminye,diyaniɲangilibɛɛla.Nisɔndiyalɛrɛkelenbɛ banayɛrɛkayɔrɔkɔnɔ;nkaɲangililɛrɛkelenna,obɛse kakɛtilebisabayeMɔgɔomɔgɔbɛakadiyanye nkalonmadiyabɔtilekelenkɔnɔ,katɔɔrɔdonkelenna.ko tilekelenɲangilibɛbɛnsankuuruyɔrɔma
32Ocogola,mɔgɔomɔgɔbɛtuguadiyanyekowkɔtile joli,abɛɲangiokosɔnsancaman.Olasa,ib'ayecogo minnakodiɲɛɲɛnajɛwwaatikasurundɔrɔn;nkadimini tɔɔrɔwtakacanioyekosɛbɛ 33Ney'ajaabi.Matigi,k'amasɔrɔnet'afaamunindiyani dimiwaatiwbɛɛla; Neb'awdelikoawkaawyɛrɛɲɛfɔkajɛyaukolaAyen jaabiko;Ikahakilintanyanɔrɔlenbɛilahalibi.
34YalaimankankaihakilisaniyakabaarakɛElohimye wa?Ik'ijanto,walisaniikawaatidafara,ikanakɛ hakilitigiyehalibi.Otumanafɛ,ikalamɛnnikɛikoib'a fɛcogominna,walisaikafaamuyalinɔgɔyakataaafɛ 35Minb'ayɛrɛdidonkelenadiyanyekownia diyanyekowma,kaanisagokɛ,ofalenbɛnalomanyabala, atɛakakɛwalewfaamu,nkaabɛɲinɛakadontɛmɛnen kɔ.
36Nisɔndiyanidiɲɛdiyanyekowtɛtoanhakilila, hakilintanyaminjubɔraulaNkanidiminitɔɔrɔdonnacɛ latilekɔnɔ,abɛikoabɛjɔrɔsankuuruokɔfɛ;sabuaka ɲangilibɛtokasabatiahakilila
37Odey'atoahakilibɛolanidusukasiyesanbɛɛkɔnɔ okɔfɛ,ab’ahakilijiginakanisɔndiyaniakanisɔndiyafu la,k’afaamukoodekosɔnaɲangira
38Mɔgɔomɔgɔy'ayɛrɛdiodiyanyekowma,obɛɲangio cogola.sabuniuyeɲɛnamayasɔrɔtumaminna,uy'u yɛrɛjalakisayala
39Ney'afɔayeko:Matigi,diyanyekojumɛnwbɛmɔgɔ tɔɔrɔ?Ay'ajaabiko;Oyenisɔndiyayemɔgɔbɛɛbolo,a bɛminkɛnidiyanyeye
40Katugunimɔgɔdiminnenbɛanegewasa,abɛdiyaaye Jatɔkɛlanidɔlɔminnafana;tɔgɔjugufɔbaganinkalontigɛla; Namaratɔninanbarakɛla;Nimɔgɔomɔgɔbɛfɛndɔkɛi n'afɔninnu,k'amasɔrɔabɛtuguakamiiriyajugukɔ,obɛ wasasɔrɔokɛlila.
41OdiyanyekowninisɔndiyakowbɛɛbɛElohimka baarakɛlawtɔɔrɔOdekosɔnubɛtɔɔrɔ,ubɛɲangilisɔrɔ
42Nisɔndiyadɔwfanabɛyenminnubɛkisililasemɔgɔw maMɔgɔcamanbolo,n’ubɛkoɲumankɛ,ubɛnisɔndiya sɔrɔola,waudiyanyekowbɛusama.
43OdiyagoyainnafakabonElohimkabaarakɛlawbolo, abɛɲɛnamayalaseomɔgɔwmankaodiyagoyajugu minnufɔrakakɔrɔ,olubɛnanitɔɔrɔniɲangiliye.
44Mɔgɔomɔgɔbɛtoukɔnɔ,niamanimisaukakɛwalew la,onananisayayeuyɛrɛkan
ƝƐNABƆLI7
1Tiledamadɔwtɛmɛnenkɔ,neyeotigikelenyemintun bɛkumanefɛfɔlɔ,forokelenna,netunyeosagagɛnnaw yeyɔrɔminnaAy'afɔneyeko:Ibɛmunɲini?
2Matigi,neko:Nenanaidelikoikacibilasagagɛnnaw ma,ominyeɲangilibaarakɛlaye,koakabɔnekaso, katuguniabɛnetɔɔrɔkosɛbɛ
3Ay'ajaabiko:«Akakankagɛlɛyawnijɔrɔnankow muɲuKatuguniomɛlɛkɛɲumanyecifɔikola,katuguni atunb'afɛkaikɔrɔbɔ»
4Matigi,neko.Neyejurumubajumɛnkɛfokasekane lasenincidenma?Ako:Ikalamɛnnikɛ:Tiɲɛna,i jalakilendonjurumucamanna,obɛɛn’ata,imancafoi kadinincidenma.
5Nkaikasoyejurumunijurumucamankɛ,odekosɔno cidenɲumandusutiɲɛnaukakɛwalewkosɔn,ay'afɔkoi katɔɔrɔwaatidɔkɔnɔ.walisaufilabɛɛkanimisauka kɛwalewla,kauyɛrɛkokabɔbidiɲɛnegewbɛɛla
6Niunimisarakasaniyatumaminna,ocidenminsigilen bɛikaɲangilikunna,onabɔila.
7Ney'afɔayeko:Matigi,n'uy'uyɛrɛminɛfok'omɛlɛkɛ ɲumandimi,obɛɛn'ata,neyemunkɛ?Ay'ajaabiko:U tɛsekatɔɔrɔcogowɛrɛla,fonieminyedenbayakuntigi ye,otɔɔrɔla
Hermaskasagagɛnnawkagafesabanan-Similitudes
8Imanatɔɔrɔfɛnofɛnsɔrɔ,umagobɛolankaniijɔlen torakoɲuman,utɛsekatɔɔrɔfoyisɔrɔ.
9Ney'ajaabi.Nka,setigi,afilɛ,olufananimisarasisanni udusukunbɛɛyeNeb’adɔn,ako,koubɛnimisaniu dusukunbɛɛye;Nka,yalaeb'amiirikoukajurumu minnubɛnimisa,olubɛbɔyenoyɔrɔninbɛɛwa?
10Ayi,utɛsisannkaminbɛnimisa,okakankaanitɔɔrɔ, kaayɛrɛmajiginakakowbɛɛla,katɔɔrɔcamansɔrɔ.
11Fɛnminnutunlatigɛraaye,anaolubɛɛtɔɔrɔtumamin naotumanafɛ,laalaminy'ada,kafɛnbɛɛdilankafarao kan,obɛnahinɛala,kafuradɔdiama;Kɛrɛnkɛrɛnnenya la,n'ay'ayekoadusukunminbɛnimisa,osaniyalendon kabɔbaarajugubɛɛla
12Nkasisan,akaɲiiniikasokadusukasi.Wajibidoni katɔɔrɔcamanmuɲu,ikoMatigikamɛlɛkɛminy'ibilane bolo,oy'afɔcogominna
13IkabarikadaMatigiye,k'amasɔrɔkonatawdɔn,ay'a yekoikakanniminye,akakank'afɔiyekogɛlɛyabɛ naikan,minbɛsekaomuɲu
14Ney'afɔayeko:Matigi,ifanakakɛnefɛ,nebɛna gɛlɛyasisɔrɔnɔgɔyalaAko,nenakɛifɛCidenmin bilalenbɛikaɲangilikunna,nenaodelikoakaaka tɔɔrɔwdantigɛima.
15Kafaraokan,inatɔɔrɔwaatidɔɔnindɔrɔndelaokɔfɛ, inaseginicogokɔrɔlatuguni;Ikataaafɛdɔrɔnihakili kamajigilenyala.
16A'yeMatigikanminɛnidusukunsaniyalenyee,anii kaso,aniidenwNeyeciminnufɔiye,ikataamaolula Otumanafɛ,ikanimisalibɛsekasabatianikasaniya
17Niiyeokowmaraikasokɔnɔ,ikagɛlɛyawnabɔila
18Mɔgɔomɔgɔbɛtaamakakɛɲɛniocifɔlenwye,tɔɔrɔ bɛɛnabɔocogokelenna.
ƝƐNABƆLI8
1Ayedugumayɔrɔdɔjiranelatugunmintunbɛforowni kuluwdatugu.
2Matigikamɛlɛkɛdɔtunjɔlenbɛojirisunbakɛrɛfɛ.Aye jiribolodɔwtigɛojirisunbalaninɛgɛberebelebelebayea y'abolodamɔgɔwkanminnutunbɛojirisunbabere misɛnninwsumayakɔrɔ,in'afɔujanyabɛsesenkelenma
3Ubɛɛy'uminɛtumaminna,ay'akanɛgɛberebilakɛrɛfɛ, jiritorakabanin'afɔney'ayecogominnafɔlɔ.Olane yenekabakoya,kamiirineyɛrɛkɔnɔ
4Osagagɛnnawy'afɔneyeko:Ikanakabakoyakoojiri bɛtokakɛnɛya,halinibolocamantigɛraala,nkaikato dɔɔnin,bawosisanabɛnajiraila,omɛlɛkɛminyeo berewdijamama,okɔrɔyeminye
5Ola,ayeberewɲiniufɛtugun,bɛɛkelen-keleny'uminɛ cogominna,aweleraama,k'akaberelasegin;Ayeosɔrɔ tumaminna,ay'usɛgɛsɛgɛ
6Ayeujalennitolilenwsɔrɔdɔwfɛ,in'afɔntumu magaraulaayecibilaminnuma,ukafaratɔwkanka bilauyɛrɛmaDɔwɛrɛwy'ukaberewdiujalennatiɲɛna, nkaumamagantumuna,ay'afɔkoninnufanakabilau yɛrɛma
7Dɔwɛrɛwyeukaberewdiutilancɛjalennaninnufana bilalaɲɔgɔnna.Dɔwfanay’ukaberewdiutilancɛjalenni faralenwma;ninnufanatunsigilenbɛuyɛrɛfɛDɔwɛrɛw nanan’ukaberewyeminnutilancɛjalendon,utilancɛ jalendon,waninnufanabilalaocogokelennauyɛrɛfɛ.
8Dɔwɛrɛwy'ukaberewdiuma,utilayɔrɔfilayebinkɛnɛ ye,katilasabananjalen.Ufanabilalaɲɔgɔnna.Dɔwɛrɛw nanan'ukaberewyeminnutilayɔrɔfilajalendon,katila sabananyebinkɛnɛye;aniutunbilalenbɛuyɛrɛfɛfana 9Dɔwɛrɛwy'ukaberewdiumajakosɛbɛ,(k'amasɔrɔu tunkadɔgɔkosɛbɛ,okɔrɔyekoukunwtunjalendon)nka farawtunbɛula,ocogokelennaMɔgɔwɛrɛwkaberew la,jirisunbadɔɔnindɔrɔndetunbɛyen,tɔwtunjalendon; Olufanabilalaɲɔgɔnkɔuyɛrɛma
10Dɔwɛrɛwnanan'ukaberewyeminnuɲɛyebinkɛnɛye in'afɔuy'uminɛcogominna,jamafanbananan'uka berewyenincogolaCidennisɔndiyarakosɛbɛokowla,u fanafaralaɲɔgɔnnauyɛrɛwfɛ
11Dɔwɛrɛwnanan'ukaberewyeminnuɲɛyebinkɛnɛ dɔrɔnye,nkaufalenbɛbolowlaMɛlɛkɛfanay'ubisimila niɲagalibayeDɔwɛrɛwnanan'ukaberewyeminnuɲɛ yebinkɛnɛyenibolowye,olufananananijiridendɔwye ukan
12Oberewtunbɛminnubolo,olunisɔndiyarakosɛbɛ Mɛlɛkɛyɛrɛnisɔndiyarakosɛbɛukosɔn.Sagagɛnnamin tunjɔlenbɛnefɛ,ofanamadiyauyekosɛbɛ
13Matigikamɛlɛkɛy'afɔkoukananimasafugulanwye Mɛlɛkɛyemasafugulandoncɛminnuna,ayejiribolo denmisɛnninwsɔrɔukaberewlaAy'afɔuyekoukadon sankansokɔnɔ
14Ayeolufanabilakadonsankansokɔnɔ,ayebolow sɔrɔuberewla,minnumaden,kataamasiyɛndiuma Katugunifinikelentunb'ubolo,okɔrɔyekokelentunfin ikonɛnɛAy'afɔuyekoukadonsankansokɔnɔnioye Minnuy'ukaberewseginuma,ayeoluminɛcogominna, ay'okɛten;kafinijɛmandɔdiuma,ocogola,ay'ubila kataasankansokɔnɔ.
15Okɛlenkɔ,ay'afɔsagagɛnnawyeminnutunbɛnefɛ ko:«Nebɛtaa.nkaikaninnucikogowkɔnɔ,ukelenkelenbɛɛkakankasigiyɔrɔminna.Ikaukaberew sɛgɛsɛgɛfɔlɔ,nkaitiminandiyak'usɛgɛsɛgɛwalisamɔgɔ sikanailafili.Nkanimɔgɔdɔy'ikisi,nenaukɔrɔbɔ sarakabɔlankan.»Ofɔlenkɔsagagɛnnafɛ,ataara.
16Ataalenkɔ,sagagɛnnawy'afɔneyeko:Ankaberewta ubolok'uturunilaalaubɛsekakɛbinkɛnɛyetugunNe y'afɔayeko:Matigi,oberejalenwbɛsekafalencogodi tuguni?
17Ayenejaabi.Ojiriyewuluye,waakadiayetuma bɛɛkaɲɛnamayakɛOdekosɔnnioberewnanaturu,kaji dɔɔninsɔrɔ,ucamanbɛnauyɛrɛsɔrɔ 18Odekosɔnnenaaɲinikajibɔnukan,niudɔbɛseka ɲɛnamaya,nenaɲagaliafɛnkan'otɛ,adɔgɔyalenbala nincogoinfɛ,nebɛnasɔrɔkonemaneniyɔrɔbilakɔfɛ 19Okɔ,ayecibilanemakonekauwele.Ubɛɛnanaafɛ, ajɔlentorayɔrɔminna,kaukaberewdiamaminsɔrɔlen kɔ,ay'ukelen-kelenbɛɛdanukasigiyɔrɔmacamanna 20Ayeubɛɛturutumaminna,ayejicamanbɔnukan,fo udatugulendonnijiye,umabɔasanfɛOkɔ,ayejikɛu latumaminna,ay'afɔneyeko:Ankataa,waatidɔɔnin tɛmɛnenkɔ,anbɛseginkataabɔuye.
21Minyeninjiriinda,ob'afɛmɔgɔɲɛnamaminnuye berewsɔrɔalaWanjigib’akansisankoninbereninnuji bɛkɛocogola,ucamanbɛsɔrɔjila,ubɛnauyɛrɛsɔrɔ. 22Ney'afɔayeko:«Matigi,afɔneyeninjiriinbɛmun jira?»Katuguninekabakoyarakosɛbɛ,kobolocaman tigɛlenkɔfɛ,abɛikoakɛnɛyarahalibi.abɛikofoyifana tɛtoadɔgɔyalenbala,minbɛnekabakoyakosɛbɛ
Hermaskasagagɛnnawkagafesabanan-Similitudes
23Ay'ajaabiko:«A'yelamɛnnikɛ»Ninjiribelebelemin bɛkɛnɛbawnikuluwnidugukolobɛɛdatugu,oyeAlaka sariyaye,minbɔradiɲɛfanbɛɛla.
24OsariyayeElohimDenkɛdeye,minwaajulibɛfɔ dugukolofanbɛɛla.Mɔgɔminnujɔlenbɛasumayakɔrɔ, oluyeakawaajulimɛnkadaala
25Iyemɛlɛkɛbaminye,oyeMisɛlye,minbɛsekaaka mɔgɔwkunna.Katuguniayesariyasigidannabaaw dusukunwnaodekosɔnayesariyadiminnuma,abɛtaa bɔoluye,k'alajɛn'uy'alabato
26Abɛmɔgɔkelen-kelenbɛɛkaberesɛgɛsɛgɛ.Minnu barikakadɔgɔ,olukaca,katugunioberewyeMatigika sariyaye»Okɔ,mɔgɔminnumasariyalabato,abɛolu bɛɛdɔn,kaukelen-kelenbɛɛjɔyɔrɔdɔn.
27Ney'afɔayeko:«Matigi,munnaayedɔwbilakataa sankansola,kadɔwtoiyeyan?»Ay'ajaabiko:Minwye sariyatiɲɛ,uyeminsɔrɔafɛ,olutoranekasebaayala, walisaukanimisaukajurumuwla
28Ney'afɔkomɔgɔminnudonnasankansokɔnɔ,oluye jɔnwye?Ay'ajaabikomɔgɔminnuyekɛlɛkɛnijinɛye, kasesɔrɔakan,olubɛɛyemasafugulandonula
29Nkaminnuy'ukaberewbilakaɲɛ,niubolowyejiriye, nkaumaden,oluyetɔɔrɔmuɲuosariyakelendekosɔn, nkaumasayasɔrɔUmabanukasariyasenumafanana
30Minnuy'ukaberewdiuma,uyeuminɛcogominna, oluyemɔgɔmajiginlenwnitilennenwye,kaɲɛnamayakɛ nihakilisaniyalenbaye,kaElohimkacifɔlenwmara
31Neyebereminnuturukajidiuma,inaotɔdɔntuma minna
32Tiledamadɔwtɛmɛnenkɔ,anseginnakana,omɛlɛkɛ nɔɔrɔmajɔlentoraoyɔrɔkelenna,nejɔlentoraakɛrɛfɛko: «Ay'afɔneye.Isirinibɔrɔ1ye,kabaarakɛneye.
33Okɔ,neyefinimugusaniyalendɔsirinyɛrɛlaAyene cɛsirilenyetumaminna,nelabɛnnendonkabaarakɛaye, ako:«Mɔgɔminnukaberewsirilendon,a'yeoluwele,u kelen-kelenbɛɛkakɛɲɛniayecogominna»
34Anananineyeforola,neyeubɛɛwele,ubɛɛ labɛnnendonukakulucamankɔnɔ.Okɔ,ay'afɔuyeko: Mɔgɔkelen-kelenbɛɛk'akaberebɔk'alasenema»Uye utawlasefɔlɔ,uberewtunjalendon,utolilendon
35Minnukaberewtoraocogolahalibi,ay'afɔuyekou kajɔudannaOkɔ,unanaminnukaberewtunjalendon nkaumatoli.Oludɔwtunbɛlaseukaberewlaminnuɲɛ yebinkɛnɛye;dɔwfanajalendonkatoli,in’afɔntumu magaraula
36Minnuy'ubilakɛnɛkan,ay'afɔoluyekoukajɔudan nankaminnukaberewjalendonkatoli,ay'ujɔnifɔlɔ suguyayeOkɔ,ukaberewtilancɛjalendon,ufarala ɲɔgɔnkan.
37Dɔwɛrɛwy'udonsankansokɔnɔnimasafugulanyeDɔ wɛrɛwy'ulaseujalen,nkaumatolidɔwy'udiin'afɔu tunbɛcogominnafɔlɔ,utilancɛjalendon,ufaralaɲɔgɔn kan
38Ay'afɔukelen-kelenbɛɛyeukajɔudannadɔwbɛu yɛrɛla,dɔwbɛukakulukɔnɔ.
39Mɔgɔminnukaberewtunyebinkɛnɛye,nkaufarala ɲɔgɔnkan,olunanaOluy'ukaberewlaseumapewuka ɲɛ,ujɔlentorauyɛrɛkasigicogola.Sagagɛnnawɲagalila okola,katuguniubɛɛyɛlɛmana,uhɔrɔnyarakabɔuka farawla
40Okɔ,uyeberewdiuma,utilancɛtunyebinkɛnɛye, katilakajaOludɔwSɔrɔlaubɛɛyejiriye,dɔwtilancɛ
jalendon;dɔwfanaɲɛyebinkɛnɛye,nijirisunfitininwye Ubɛɛbilalakataa,ukelen-kelenbɛɛkataaukajɔyɔrɔla. 41Okɔ,uy'ukaberewdi,utilayɔrɔfilatunbɛkɛnɛkan, katilasabananjalenOlucamanyeukaberewdiumani jiriye;camantilancɛjalendon;tɔwjalendonnkaumatoli. Olasa,omɔgɔwbilalakataa,ukelen-kelenbɛɛkataau kayɔrɔla
42Otumala,unana,minnutilayɔrɔfilajalendon,utila sabanantunyebinkɛnɛyeninnucamany’ukaberewdiu tilancɛjalenna,dɔwjalendonaniutolilendon;dɔwfana tilancɛjalendonaniufaralendonɲɔgɔnkan;nkauka dɔgɔnminnuɲɛyebinkɛnɛyeUbɛɛkelen-kelenbɛɛ bilalaukajɔyɔrɔla
43Okɔ,useraukaberewla,minnukɔnɔ,jirisundɔtunbɛ yenfɔlɔ,tɔwtunjalendonUkaberewfanbatunbɛsɔrɔ jirisunwna,bolomisɛnninwtunbɛukan,jiridenwtunbɛu kan,tɔwbɛɛtunyebinkɛnɛye.
44Sagagɛnnawy'uyetumaminna,anisɔndiyarakosɛbɛ, katuguniay'usɔrɔtenUfanataaraukayamaruya bɛnnenwna.
45Ayeukaberewbɛɛsɛgɛsɛgɛkɔfɛ,ay'afɔneyekone y'afɔiyekoɲɛnamayakadininjiriinyeMatigi,nko,n b'aye.
46Akoten,ik'adɔnkoMatigikaɲumanyaniakamakari kabon,akakankabonyaMinnukakanninimisa,ay'ani dioluma.
47Ney'ajaabiko:«Matigi,munnaubɛɛmanimisa?»A y'ajaabiko:Matigiy'ayekominnuhakilikasaniya,kou nabaarakɛayeniudusukunbɛɛye,ayenimisadioluma
48Nkaayeminnukananbaraniukajuguyaye,k'afaamu koutɛnaseginamatiɲɛna.amasɔnumakaseginuka nimisalila,walisaukanaakasariyatɔgɔtiɲɛnikuma juguwye
49Ney'afɔayeko:Sisan,Matigi,ik'ajiranela,minnu yeukaberewbila,olukelen-kelenbɛɛjɔyɔrɔyemunye, aniuniyɔrɔ2walisaniumaukataamashyɛnbɛɛmara, nkauyetaamasiyɛnminsɔrɔ,uyeotiɲɛ,ubɛnaokow mɛnanikadaula,ukasɔnukakɛwalejuguwma,ka nimisa
50Ukataamashyɛnsɔrɔkokuraawfɛ,kanɔɔrɔdaElohim kan,k'amasɔrɔahinɛdonnaula,kaawcikataauhakili kuraya
51Ay'afɔko:«Mɔgɔminnukaberewjalendon,utolilen don,in'afɔntumumagaraalacogominnayeegilisi bolibagawnijanfakɛlawye
52UniukakojugutɔwfanayeMatigitɔgɔtiɲɛ,kabana tɔgɔminweleraumaOdekosɔnninnubɛɛsalendon Elohimfɛ,iy'ayekousimanimisa,haliniuyenekaci fɔlenwmɛn,iyeminnudiuma.Ola,ɲɛnamayayɔrɔka janocɛwla
53Minnuy'ukaberewdiujalen,nkaumatoli,oluma yɔrɔjanula.Katuguniukɛrankalontigɛlawye,unanani kalanjuguwyeUyeElohimkabaarakɛlawlafiliAw kanaatoukaseginnimisalila,nkaawkautoukakalan nkalonmawfɛ.
54Odekosɔn,jigiyab'olulaaniiy'ayekoucaman nimisara,kabiniiyenekacifɔlenwbilauɲɛkɔrɔwaati minna;Mɔgɔcamanwɛrɛwnanimisahalibi.Nkaminnu tɛnanimisa,olunabɔnɛukanimisaniukaɲɛnamayala 55Nkaminnunimisara,ujɔyɔrɔdaminɛnakogofɔlɔw kɔnɔ,dɔwyɛrɛdonnasankansokɔnɔ.Ako,ib'ayeko
jurumutwkanimisalila,ɲɛnamayabɛyennkaminnuma nimisa,sayalabɛnnendonoludekama.
56Minnuyeberetilajalennifarakurunwfalendonuka berewla,awkaolamɛnsisanMinnukaberewtunjalen dontilancɛdɔrɔn,oludeyesigaye;sabuutɛɲɛnamawye, utɛsa
57Nkaminnuyeukaberewlasemɔgɔwma,utilancɛ jalendɔrɔntɛ,nkaufalenbɛfarawlafana,oluye sigasigabagawyeanikumajuguwfɔbagawyeminnubɛ dɔbɔmɔgɔwlaminnutɛyen,hɛrɛtɛuniɲɔgɔncɛabada, animinnubɛɲɔgɔnkeleya.
58Nkanimisabɛdiolufanamakatuguniiy'ayekoninnu dɔwnimisara»
59Ninsifaninnubɛɛminnunimisarajoona,olunayɔrɔ sɔrɔsankansokɔnɔnkaminnuyesumayakatɛmɛnuka nimisalila,olunasigikogowkɔnɔNkaminnutɛnanimisa, nkaminnubɛnatoukakɛwalejuguwla,olunasasayala.
60Minnukaberewtunbilennendon,nkaufaralaɲɔgɔn kanuyemɔgɔminnuye,olutunyekantigiwnimɔgɔ ɲumanwyetumabɛɛ,nkakeleyanisɔsɔlidɔwtunbɛuni ɲɔgɔncɛdanbenikɔrɔtakola
61Mɔgɔminnubɛɲɔgɔnsɔsɔokowla,olubɛɛyefuye,u tɛfaamuyalisɔrɔ.
62Obɛɛn'ata,k'amasɔrɔukaɲicogowɛrɛla,niuyenin cifɔlenwmɛntumaminna,unauyɛrɛladilan,kanimisa nehakililayɔrɔninkelen;unalabankasigisankansokɔnɔ, in'afɔminnuyenimisatiɲɛnaanicogobɛnnenna
63Nkanimɔgɔdɔseginnaakasɔsɔlilaanadatugukabɔ sankansokɔnɔ,anabɔnɛanilaSabumɔgɔminnubɛ Matigikacifɔlenwmara,olukaɲɛnamayabɛbɔukaci fɔlenwkɛlidela.atɛkɛkuntigiyala,walimabonyawɛrɛ la.
64Mɔgɔwnaɲɛnamayasɔrɔmuɲuliniukamajiginfɛ Nkamurutilinisariyamafiɲɛyalifɛ,unasayasanuyɛrɛ ye.
65Minnubɛukaberewla,utilancɛjalendon,utilancɛ tunyebinkɛnɛye,oluyediɲɛkocamankɛliye,wauni mɔgɔsenumawtɛfaraɲɔgɔnkan.Odekosɔnutilancɛ ɲɛnamadon,utilancɛfanasara
66Odey'atoninmɔgɔwcamanyenekacifɔlenwmɛn tumaminna,unimisaraukanimisakasigisankansokɔnɔ Nkaudɔwbinnapewu;Ninnunimisayɔrɔtɛyentugun
67Ukasisannafawkosɔn,uyeAlatɔgɔtiɲɛ,kaban ElohimlaWaninnucamanbɛsigasigahalibi;ninnubɛse kaseginhalibi;Niunimisarajoona,unayɔrɔsɔrɔ sankansokɔnɔ;nkaniubɛnasumayakatɛmɛ,unasigi kogowkɔnɔnkaniumanimisa,unasa»
68Minnukaberewtilayɔrɔfilatunyebinkɛnɛye,katila sabananjalen.uyeubanMatigilacogocamanfɛ.Mɔgɔ camannimisaraula,kayɔrɔsɔrɔsankansokɔnɔOlu bɔnɛnaɲɛnamayalapewu
69Dɔwbɛsigasigacogominna,uyesɔsɔliwlawuli,olu bɛsekaseginhalibi,niubarikabannakanimisa,katou negewlankaniutoraukakojugukɛlila,unasa»
70Uyeukaberewtilafilajalendiuma,katɔkelendiu maoluyekantigiwyetiɲɛna,nkauyenafolotigiwyeani minnufalenbɛfɛnɲumanwnaodekosɔn,uy’afɛka tɔgɔbasɔrɔsiyawɛrɛwcɛmaminnubɛkɛnɛma,waocogo la,ubinnakuncɛbayabala,kakokɔrɔbawlaɲinidaminɛ, katiɲɛbila
71Umafaramɔgɔsenumawkanfana,nkautunsigilenbɛ siyawfɛOɲɛnamayatunbɛikoadiyarauyekatɛmɛn
fɔlɔkanNkaumabɔAlala,nkautoradannayalankau madannayakɛwalewkɛ.
72Odey'atoomɔgɔwcamannimisarakausigisankanso kɔnɔObɛɛn'ata,mɔgɔwɛrɛwsigilenbɛkafiriwcɛmahali bi,kakɔrɔtaniukanafantanwye,ubɔraAlalapewu,ka tugusiyawkakɛwalewniukajuguyakɔOla,nincɛ suguwbɛjatedunanwcɛmaKibaruDumanfɛ
73Ninnudɔwy'adaminɛkasigasigauhakilila; jigitigɛlenukakɛwalejuguwkosɔntumabɛɛkakisilisɔrɔ: Mɔgɔwɛrɛwkɛlenkasigasigaocogola,kafaraokan,u yesɔsɔliwlawuli.
74Odekosɔnninnu,animinnukɛrasigayeukakɛwalew kosɔn,jigiyabɛyenhalibikoubɛnasegin;nkaukakan kanimisajoona,walisaujɔyɔrɔkakɛsankansokɔnɔ.Nka minnumanimisa,nkaminnutoraudiyanyekowla,olubɛ surunyasayala
75Minnuyeberewdiukaberewmaminnuɲɛyebinkɛnɛ ye,foukunw,minnujalendon,nifarawtunbɛulaolu tunkaɲitumabɛɛ,utunyekantigiwye,2utuntilennen donAlaɲɛkɔrɔ,obɛɛn'ata,uyejurumukɛdɔɔni,uka diyanyekolankolonwniukamiirilifitininwkosɔn,utun bɛminnunauyɛrɛkɔnɔ
76Odey'atoucamanyenekakumamɛntumaminna,u nimisaraoyɔrɔninbɛɛlakasigisankansokɔnɔObɛɛn’a ta,dɔwyesigasigakɛ,dɔwfanayesɔsɔliwfarauhakili kanminnutunbɛsigasiga.Odekosɔn,jigiyabɛolulahali bi,bawoutunkaɲitumabɛɛnkautɛnalamagakosɛbɛ 77Minnu,labanna,minnuyeukaberewjalendi,ukunw dɔrɔntɛ,minnukelentunyebinkɛnɛyeObɛɛn'ata,ama bɔAlala,kaMatigitɔgɔtatumabɛɛnidiyanyeyeUye Elohimkabaarakɛlawminɛukasokɔnɔjoona.
78Odey'atouyeokowmɛn,useginnakana,unimisara kanimisatilennenyabɛɛlaUdɔwfanatɔɔrɔlasayala, dɔwfanayekɔrɔbɔlicamansɔrɔjoona,uhakilitorauka kɛwalejuguwla.
79Ayeakaɲɛfɔliwbanberewbɛɛkantumaminna,ay'a fɔneyeko:«Taak'afɔmɔgɔwbɛɛyekounimisara,uka ɲɛnamayakɛAlaye.
80Haliminnumankankakisilisɔrɔukakɛwalejuguw kosɔnNkaMatiginamuɲulikɛ,kaweleliminkɛaDenkɛ fɛ,anaomara
81Ney'afɔayeko:«Matigi,nejigib'akankoubɛɛna ninkowmɛntumaminna,unanimisa.»Katuguninedalen b'alakomɔgɔomɔgɔsɔnnaakakojuguwma,kaMatigi ɲɛsiran,obɛseginkanimisa
82Ay'afɔneyeko:«Mɔgɔomɔgɔnimisaraniadusukun bɛɛye,kaayɛrɛsaniyakabɔkojuguwbɛɛla,neyeminnu kofɔkatɛmɛ,kasɔrɔkafoyifaraukajurumuwkan,onau katilenbaliyafɔlɔwfurasɔrɔMatigifɛ,niomasigasigao cifɔlenwna,kaɲɛnamayakɛAlaye
83Nkaminnubɛnatokadɔfaraukajurumuwkan,kato kabarokɛnibidiɲɛnegewye,olunauyɛrɛjalakisayala. Nkaikataamanincifɔlenwla,nimɔgɔomɔgɔbɛtaamao cifɔlenwla,kauwaleyacogobɛnnenna,onaɲɛnamaya Alaye.
84Ayeninkowbɛɛjiranela,akoNenaatɔjirailatile damadɔkɔnɔ»
SIMILITUDE9.Ɲɛjiralidɔw
1NeyeSagagɛnna,NimisaliMɛlɛkɛkacikanwnia bɔɲɔgɔnkowsɛbɛnkɔfɛ;anananefɛk'afɔneyeko:Ni
Hermaskasagagɛnnawkagafesabanan-Similitudes
SenuyefɛnminnufɔiyeEgilisijakɔrɔ,nenaolubɛɛjira ila.SabuoNiyeAlaDenkɛye.
2K'amasɔrɔifarikolobarikatunkadɔgɔ,omafɔiye mɛlɛkɛfɛ,fokabarikadonilaNiSenufɛ,kadɔfarai fangakan,walisaikamɛlɛkɛfanaye.
3Otumana,sankansojɔlikɛrakaɲɛkosɛbɛaninɔɔrɔla EgilisifɛObɛɛn'ata,iyefɛnofɛnjirailain'afɔ npogotiginindɔfɛ.
4Nkasisan,iyeyeelensɔrɔmɛlɛkɛfɛ,nkaoNikelende y'ijiraNkaikakankafɛnbɛɛjateminɛnitiminandiyaye odekosɔnnecilendonikasoocidenbonyalenfɛ,walisa niiyefɛnbɛɛyenifangaye,ikanasiranikofɔlɔ 5AyenebilakataakulusanfɛyɔrɔlaArkadiadugula,an y'isigiakuncɛla.Ayekɛnɛbadɔjiranna,anikulutanni filaolaminina,jaminnutɛkelenye
6Fɔlɔtunyenɛrɛyein’afɔnɔgɔFilanantunbɛnɔgɔya, bintɛala.Asabanantunfalenbɛŋaniwniŋɛɲɛwla. Naaninantunbɛnibinwyeminnutilancɛjalendon;min sanfɛlatunyebinkɛnɛye,nkaokɔfɛ,ajutunjalendon; anibinkɛnɛdɔw,nitilesumana,utunbɛja.
7Kuluduurunantunkagɛlɛnkosɛbɛnkaobɛɛn’ata, binkɛnɛjɛmanwtunb’aboloKuluwɔɔrɔnantunfalenbɛ farawla,dɔwtunkadɔgɔ,dɔwtunkabon;bintunbɛfalen ofarawkɔnɔ,bintuntɛfalen,nkaatunbɛikoabɛja
8Kuluwolonwulanantunbɛnibaganmaradumanye,atun bɛdenbɛɛla.Niutunbɛbaloalakataaafɛ,bintunbɛ falenkataaafɛ
9Kulu8nantunfalenbɛjibolisirawla,Elohimkadanfɛn suguyabɛɛtunbɛjibɔojibolisirawlaJituntɛkulu kɔnɔntɔnnannafewu,nkaatuntɛyenpewu;Ayesa fagalenwbalo,kamɔgɔwhalaki.
10Kulutannantunfalenbɛjirijanwna,ubɛɛtunbɛ sumaya
11Kulutannikelennantunfalenbɛjiribelebelebawla.wa ojiriwtunbɛikojiridensuguyacamantunbɛula;ko mɔgɔomɔgɔy'uye,otɛsekasugandinianegetɛkau dendɔdun.
12Kulutannifilatunyefinye,aɲɛtunkadikosɛbɛ,a yɛrɛtunbɛcɛɲiɲumanbadiayɛrɛma
13¶Kɔgɔjida1cɛmancɛla,ayefarakurunfinmanbadɔ jiranna,ominwulilakabɔkɛnɛbakan,farakuruntunka bonniokuluwye,atunyekɛnɛye;foakɛrain’afɔabɛ sekadiɲɛbɛɛdɛmɛ.
14Atunbɛneɲɛnakoakɔrɔla,obɛɛn'ata,dakuradɔ tunb'akɔnɔ,atunbɛikodakuratigɛraakɔnɔSisan,oda tunbɛyeelenbɔkatɛmɛtileyɛrɛkan.fo,foayeelen diyaraneyekosɛbɛ
15NpogotigitannifilatunjɔlenbɛdalaNaaniminnutun jɔlenbɛdala,oludetunbɛneɲɛna,halinitɔwfananafa tunkabon
16Oyedɔfaraonpogotigininwkanɛɛmakan,koujɔlen tunbɛfila-fila,utunbɛfiniwdonminnudilalendonni lenburubaye,kaucɛsirilanwdoncogobɛnnenna,u kininbolobolowhɔrɔnyalendon,in'afɔubɛnadoni2dɔw kɔrɔta.Katuguniutunmasirilendonocogola,utun nisɔndiyarakosɛbɛaniutunlabɛnnendonkosɛbɛ
17Ney'oyetumaminna,ney'akabakoyaneyɛrɛlaka ninfɛnbanifɛnbaninnuye.Onpogotigininwkamaana diyaraneyetugun,koucɛkaɲianiutunkanɔgɔnkosɛbɛ; aniujɔlentoraniojɔlinijɔliye,in’afɔubɛnasankolo bɛɛta.
18Netunbɛmiirinincogolaneyɛrɛkɔnɔtumaminna, sagagɛnnawy’afɔneyeko:Ibɛmunmiiriiyɛrɛkɔnɔ,ka jɔrɔ,kaiyɛrɛfanihaminankoye?
19Itɛminfaamuikoihakilikadi,ikanaojateminɛ,nka ikaMatigideli,walisaikasekaofaamu.
20Itɛsekafɛnminnuye,ikanaihakiliɲagamiNkaibɛ fɛnminnuye,ikaolufaamu»
21A'yemuɲukaɲininkalikɛ.Nekakankafɛnminnubɛɛ fɔiye,nenaolubɛɛjirailankafɔlɔkajateminɛkɛmin torahalibi
22¶Ayeninfɔneyetumaminna,neyenɲɛkɔrɔta,kacɛ janyalenwɔɔrɔyeminnubɛnauɲɛdabɛɛtunbɛɲɔgɔnna; UyemɔgɔjamabadɔwweleMinnunanauwelelila,olu fanatunkajan,utunkagɛlɛn.
23Omɔgɔwɔɔrɔy'afɔuyekoukasankansodɔjɔodala Oyɔrɔninbɛɛla,mankanbay'adaminɛkabɔcɛwlaminnu tunbɛboliyanniyandala,oluminnutunbɛɲɔgɔnfɛka sankansojɔ
24Nkanpogotigiminnutunjɔlenbɛdala,oluy'afaamu kosankansojɔlitunkakankateliyaufɛ.Uy'ubolow kɔrɔta,in'afɔubɛnafɛndɔsɔrɔufɛkakɛ
25Ocɛwɔɔrɔyecifɔkoukakabakurunwkɔrɔtakabɔ yɔrɔjugudɔlakaulabɛnsankansojɔlikama.Kabakurun finmantankɔrɔtalentunbɛyen,minnutunyekɛnɛye,u matigɛkalamini
26Ocɛwɔɔrɔyenpogotigitanweleufɛ,k'afɔuyeko kabakurunminnutunbɛnadonboonkɔnɔ,ukaolubɛɛta katɛmɛdala,k'ulasesankansojɔbaawma
27Oyɔrɔninbɛɛ,npogotigininwy'adaminɛka kabakurunwkɔrɔta,kabakurunminnutunbɔrakakɔrɔ 28¶Minnujɔlentunbɛdalaminina,olufanaye kabakurunwta,fokabakurunminnutunbɛikoubarikaka bon,olutunbɛbilankɔnina,tɔwtunbɛdonkɛrɛwla
29Ocogola,uyekabakurunwbɛɛtakatɛmɛdalak'ulase sojɔbagawma,ikouy'afɔuyecogominna.
30NkaoboonjɔrafarakurunbakananidalaOsankanso bɛɛtunbɛjɔoludefɛ.Nkakabakuruntanjɔliyedabɛɛfa, mindaminɛnakakɛosankansojusigilanye.
31Okabakuruntankɔfɛ,mɔgɔmuganniduuruwɛrɛw wulilakabɔdugukolodunbakɔnɔUbilalaosankanso keleninjɔlilakakɔrɔtaonpogotigininwfɛ,in'afɔtɔw tunbɛcogominnafɔlɔ
32Okɔ,mɔgɔbisabanibisabawɛrɛwwulila.Olufanatun bɛbɛnobaarakelenmaocogokelennaOkɔ,kabakurun binaaniwɛrɛwwulila,obɛɛfaralaosankansojɔlikan
33Osankansojusigilannaaniy'adaminɛ.Kabakurunwy'a dabilakabɔdugujugulaMinnuyesojɔ,olufanalafiɲɛna dɔɔni
34Ocɛwɔɔrɔy'afɔjamayekokurakoukakabakurunw bɔokulutannifilalakataaosankansojɔlila
35Uyekabakurunsuguyacamantigɛkuluwbɛɛlakana n'uyek'udinpogotigininwma.Uy'osɔrɔtumaminna,u y'utakaudonsankansojɔlila
36Ujɔratumaminna,ukɛrafinijɛmanwye,udanfaralen donniutunbɛcogominnafɔlɔ.sabuubɛɛtunbɛɲɔgɔn fɛ,uyeukulɛrikɔrɔwChangéDɔwseracɛwyɛrɛfɛ, minnudonnaboonkɔnɔtumaminna,utorasenkanin'afɔ udonnasokɔnɔcogominna.
37Olusimakɛmɔgɔfinmanwye,wauniutunbɛcogo minnafɔlɔsabunpogotigininwtuntɛtaan'uyedalaO dey'atookabakurunwtuntɛbɛnboonkɔnɔ,ocɛwɔɔrɔ
Hermaskasagagɛnnawkagafesabanan-Similitudes y'adɔntumaminna,uy'afɔkoukabɔyenkaubilayɔrɔ la,ubɔrayɔrɔminna.
38Uy'afɔmɔgɔminnuye,olunananiokabakurunwye. Awkanakabakurunsiseanmaninbooninkama,nkaaw k'ubilasankansodala,onpogotigininwkasek'utakase anma
39Nionpogotigininwmautakatɛmɛnindala,utɛseka uɲɛwyɛlɛma.odekosɔnawkanabaarakɛfu.
40¶Sojɔlikɛraodonna,nkasankansomabansabuatun bɛnajɔokɔfɛ,odekosɔnsisanfana,waatidɔkɛraala
41Ocɛwɔɔrɔyecibilasojɔbagawmakoukataa,ka lafiɲɛwaatidɔkɔnɔnkauyeyamaruyadio npogotigininwmakoukanabɔsankansolasisanakɛrai n'afɔutoranefɛakɔlɔsilikama.
42Bɛɛtaaratumaminna,ney'afɔsagagɛnnayeMatigi, munnasankansojɔlimaban?Sabuakoatɛsekabanfoa Matigikana,kasɔnboonma;walisaniayekabakurun dɔwsɔrɔakɔnɔminnumanɲi,ubɛsekayɛlɛma;sabunin sankansoinjɔrakakɛɲɛniasagoye
43Matigi,neko:«Neb'afɛk'adɔnninsankansojɔlibɛ minjiraikonetunb'afɛkaladɔnniyaninfarakuruninni nindainkolacogominna
44Kuluwninpogotigininwnikabakurunminnuwulilaka bɔdugujukɔrɔ,umatigɛ,nkaudonnaboonkɔnɔin'afɔu bɔracogominnaanimunnakabakuruntanfɔlɔwbilala jusigilanna.okɔfɛ,amuganniduuru;okɔfɛ,mɔgɔbisaba niduuru;okɔ,mɔgɔbinaani?
45Kabakurunminnudonnaboonkɔnɔ,kaubɔkaseginu nɔna,olufanakola?Neb'adeli,neninegedafaninkow bɛɛla,kaobɛɛjiranela
46Ay'afɔneyeko:Niimakɛdusukasiye,inafɛnbɛɛ dɔn,kakotɔwbɛɛyeminnubɛnakɛninsankansoinkɔnɔ; aniananinɲɔgɔnnakowbɛɛfaamunitiminandiyaye
47Tiledamadɔwtɛmɛnenkɔ,ansigilentunbɛyɔrɔminna fɔlɔ,anseraoyɔrɔkelenna.Ay'afɔneyeko:«Ankataa sankansolakatuguniaMatiginanaasɛgɛsɛgɛ»
48Anserayen,anmamɔgɔsisɔrɔyennpogotigininwkɔ. Ay'uɲininkayalaosankansoMatiginanayenwa?Uy'a jaabikoabɛnakɛyenkaboonsɛgɛsɛgɛ
49¶Waatidɔɔnintɛmɛnenkɔ,neyecɛcamanbanatɔye, cɛdɔbɛucɛmancɛla,ajanyatunbɛtɛmɛsankansokan
50Omɔgɔwɔɔrɔminnutunbɛcibilasokɔnɔkakɔrɔ,ani mɔgɔtɔwbɛɛminnutunyeosankansojɔ,animɔgɔcaman wɛrɛminnutunbɛbonyabala,olutunbɛakola
51Nkaayeboonsɛgɛsɛgɛnihakilitigiyayefoaye kabakurunbɛɛminɛ.Ayebereminminɛabolola,ayeo bɛɛgosi
52Oludɔwgosiraten,ukɛranɛrɛyein'afɔnɔgɔdɔw fanatunkagɛlɛn;dɔwtunbɛin’afɔfarawbɛukɔnɔ;dɔw tunbɛikoufarikolotiɲɛna:dɔwtuntɛmɔgɔnɛrɛmaye,u tuntɛmɔgɔfinmanwye;dɔwɲɛdatunbɛikonɔgɔ,utun tɛsɔnkabakuruntɔwma,dɔwtunfalenbɛnɔgɔwla.
53Okabakurunsuguyacamantuntɛsɔrɔboonkɔnɔcogo bɛnnennaMatigiyecifɔkoubɛɛkabɔsankansokɔnɔka udaakɛrɛfɛ,kabakurunwɛrɛwkananiuyekabilaunɔ na
54Sojɔbagawy'aɲininkakoab'afɛkakabakurunwlase kulujumɛnwmawalisak'ubilayɔrɔla.Nkaay'ubalika nanimɔgɔsiyekabɔkuluwla,k'afɔuyekoukabɔforo dɔlaminkasurun
55Uyedugukolosɛgɛsɛgɛforokɔnɔ,kakabakurunkɛnɛ camansɔrɔ,kakabakurunkɛnɛdɔwsɔrɔNka,fɛnminnu
sɔrɔlaoforokɔnɔ,olubɛɛtaaraniuye,onpogotigininw y'utakatɛmɛdala.Minnutunyekɛnɛye,olutunbɛdon kaubilayɔrɔminnuna.
56Nkalaminiwmadonboonkɔnɔ,bawoutunkagɛlɛn, waatunbɛnawaaticamandewajibiyakautigɛ;nkau bilalasankansolaminina,in'afɔubɛnatigɛkɔfɛ,kadon boonkɔnɔ;sabuutunfinmandonkosɛbɛ
57¶Mɔgɔmintunyebonyakuntigiye,anisankansobɛɛ kuntigi,oyeoyetumaminna,ayesagagɛnnawwelemin tunbɛnefɛ,kakabakurunwdiama,minnubannakabila sankansolaminina,k'afɔayeko;awkaninkabakurunw saniyanihakilijagabɔbɛɛye,k'udonsankansojɔlila, walasaunitɔwkabɛn;Nkaminnutɛbɛntɔwma,oluka yɔrɔjansankansola.
58Ayeocifɔayetumaminna,ataaraniafɛsankansola
59Ney'afɔsagagɛnnawyeko:«Ninkabakurunninnu banna,ubɛsekaseginninsankansojɔlilacogodi?»Ay'a jaabiko;Nbɛnaafanbatigɛokabakurunwɲɛfɛ,kaufara boonkan,ubɛnabɛntɔwma
60Ney'afɔko:«Matigi,unasekaoyɔrɔkelenfacogodi, k'asɔrɔubɛnatigɛkosɛbɛ?»Ay'ajaabiko;Minnukadɔgɔ kojugu,olunabilasocɛmancɛla,minnukabon,oluna bilakɛnɛma,kaumara.
61Ayeninfɔneyetumaminna,ay'afaraakanAnka taa,tilesabatɛmɛnenkɔ,annasegin,nenanin kabakurunwdonsankansokɔnɔ,kasaniya.
62Sankansolaminimɔgɔwbɛɛkakankasaniya,walisa sotigikanabarikasɔrɔkasankansolaminimɔgɔwsɔrɔu saniyalentɛanikadimikosɛbɛ,foninkabakurunwkana donninsankansoinjɔlilaabada,wanebɛnafilɛkonema nemakɛkacikanwhakilito.
63Anseratilesabakɔfɛsankansolatumaminna,ay'afɔ neyekoAnkaokabakurunwbɛɛsɛgɛsɛgɛ,k'alajɛula jumɛnbɛsekadonboonkɔnɔ.Ney'ajaabiko:«Matigi,an k'alajɛ.»
64¶Fɔlɔany'adaminɛkaminnujateminɛ,minnutunye nɛrɛmaye;Usɔrɔlacogominnausamarakabɔsankanso kɔnɔ.
65Okɔ,ayeminnusɛgɛsɛgɛAy'afɔkoucamankatigɛ kalamini,npogotigininwkaudonsankansojɔlilaocogo la,uy'utak'udonbooncɛmancɛlaay'afɔkotɔwkalabɔ nimɔgɔnɛrɛmawye,katuguniolufanakɛranɛrɛmaye
66Okɔfɛ,ayeminnufalenbɛfarawla,ayeolucaman fanatigɛ,ayeyamaruyadikoukafaraboontɔkano npogotigininkelenwfɛ
67Ubilalakɛnɛmabawoubɛɛsɔrɔla.nkaminnutorauka faracamanfɛ,olumasekaladilan,odekosɔnufililaka bɔsankansojɔlila
68Okɔ,ayebololabaarakɛlawjateminɛ.ninnucamantun bɛnifarawye,waukɛranɛrɛmugumaye;dɔwfanatunye farakurunbawye;ay'afɔkoolukabilamɔgɔminnubanna
69Nkatɔwsaniyalenkɔkaladilan,ay'afɔkoukabila boonkɔnɔOnpogotigininninnuyeutakadonso cɛmancɛla,katuguniubarikatunkadɔgɔ
70Olukɔfɛ,ayeminnusɛgɛsɛgɛ,utilancɛfinmanninɛrɛ tilancɛsɔrɔlaocamantunyemɔgɔnɛrɛmayesisan;Ay'a fɔkoolufanakabilamɔgɔfililenwcɛma
71Atɔwbɛɛsɔrɔlaufinmanwye;Npogotigininwy'uta kadonosankansokelenkɔnɔOcogola,ubilalenbɛ cɛmancɛla,katugunifoyimatigɛula
72Okɔfɛ,ayefɛnwlajɛminnutunkagɛlɛnaniminnutun kagɛlɛnnkabaarakɛranininnudamadɔye,katuguniu
Hermaskasagagɛnnawkagafesabanan-Similitudes tuntɛsekatigɛ,bawoutunkagɛlɛnkosɛbɛ,nkatɔwtun bɛdilan,kadonnpogotigininwfɛkadonbooncɛmancɛla, bawoubarikatunkadɔgɔ.
73Okɔ,ayenɔgɔwjateminɛodɔwla,dɔwsɔrɔla nɛrɛmugumaye,kaninnutakataan'uyeutɔɲɔgɔnwfɛ.A tɔwtunyefinijɛmanwyeaniutunyefɛnbɛɛye; Npogotigininwy'udonboonkɔnɔ,kaubilakɛnɛma,u fangakosɔn.
74¶Okɔ,ananakabakurunfinmanwnibulamawjateminɛ, akonemako:Annamunkɛnininkabakurunwye?Ne y'ajaabiko:Matigi,netɛsek'afɔ.
75Ay'ajaabiko:«Otumanafɛ,yalaitɛmiirifoyila ninnukolawa?»Ney'ajaabiko:Matigi,nemaninsekoin faamu;nefanatɛkabakuruntigɛbagaye,netɛsekafoyifɔ fana»
76Ay'afɔko:«Im'ayekoulamininendonkosɛbɛwa?»
Sisanwalasak’ukɛkɛnɛye,nekakankafɛnbatigɛula;o bɛɛn'ata,akakankaninnudɔwkadonsankansojɔlila
77Ney'ajaabiNiakakan,munnaib’iyɛrɛɲagami,k’a sɔrɔitɛsugandilikɛkatɛmɛn,nisugandilidɔbɛibolou cɛma,k’udonboonkɔnɔ
78okan,ayefɛnbaniyeelenbasugandi,k'ukɛkɛnɛye;O kɛlenkɔ,npogotigininwy'utakaubilaboonkɔkan.
79Lafiɲɛtolenminnutora,olutaaraniuyeforokelen kɔnɔ,ubɔrayɔrɔminnaobɛɛn'ata,umafili;sabu,ako, dɛsɛdɔɔninmakɛfɔlɔninsankansoinna,minbɛnajɔ;ani laalaMatigibɛnaatookabakurunwkadonbooninkɔnɔ, bawoufinmankabonkosɛbɛ
80Otumala,musotannifilawelera,minnutunyefini nɛrɛmadon,ucɛsirilenw,ukamankunwhɔrɔnyalendon,u kunsigilajɔlendon.Atunbɛikoninnutunyejamana musowyenebolo.
81Sagagɛnnawy'afɔuyekoukakabakurunminnufilila kabɔboonkɔnɔ,uk'olutakataaniuyekuluwla,ubɔra yɔrɔminnuna.
82Uy'ubɛɛtaninisɔndiyayekataan'uyeubɔyɔrɔla
83Kabakurunkelenmatosankansolamininatumaminna, ay'afɔneyeko:«Ankasankansoinlaminik'alajɛnifɛn dɔdɛsɛraala»
84Any'adaminɛkayaalaalamininaAy'ayekoajɔra kaɲɛ,ay'adaminɛkanisɔndiyakosɛbɛ;sabuatuncɛkaɲi kosɛbɛ,fomɔgɔomɔgɔy'aye,n'asɔrɔotunbɛboonkanu
85Akɛrain'afɔabɛɛtunyekabakurunkelenye,joginni simayeyɔrɔsinkaatunbɛin'afɔabɛɛtigɛrakabɔfara kelenna
86¶Ney'ajateminɛnitiminandiyayekoayesankansoye cogominna,odiyaraneyekosɛbɛ,akonemako:«Ika nanilimedɔwnibɔgɔdagafitininwyeyan,walisaneka kabakurunminnubɔraboonkɔnɔ,nekaoluyɔrɔwfa.sabu sankansokowbɛɛkakankakɛkelenye»
87Ay'afɔneyecogominna,neyeokɛ,ay'afɔneyeko: «Ilabɛnkanedɛmɛ,obaaranabanjoona.»
88Odey'atoayeokabakurunwyɔrɔwfakasankanso laminiyɔrɔsaniya
89Onpogotigininwyebɔrɔwtakayɔrɔbɛɛsaniyaka nɔgɔwbɛɛtakajifiliukanokɛlen,yɔrɔinkɛra nisɔndiyakoye,sankansokɛracɛɲiye
90Ay'afɔneyeko:«Bɛɛsaniyalendonsisan.»
91Atuny'ofɔtumaminna,atunnataaNkaney'aka bɔrɔminɛkaadeliMatigikosɔn,koayefɛnminnujirane la,akaolubɛɛɲɛfɔneye.
92Ay'afɔneyeko:«NebɛbaaradɔɔninkɛsisanNkane nabarikalakafɛnbɛɛɲɛfɔiye.»Awkatoyanneyefone kana.
93Ney'afɔayeko:«Matigi,nekelennamunkɛyan?»A y'ajaabiko:«Ikelentɛ,k'amasɔrɔninnpogotigininwbɛɛ bɛifɛ»
94Neko:«Matigi,nedonubolo»Okɔ,ay'uwelek'afɔ uyeko:«Nebɛnincɛdiawmafonekana.»
95Netoraonpogotigininwfɛkɛrɛnkɛrɛnnenyala,naani minnutunbɛin’afɔoludetunyeubɛɛlabelebeleye
96¶Onpogotigininwy'afɔneyekosagagɛnnawtɛna seginyanbiNey'afɔuyeko:«Nenamunkɛ?»Uy'a jaabiko:«Ikatoanɔfɛfowulafɛ,niabɛsekanakumai fɛ.nkaniotɛ,obɛɛn'ata,inatoanfɛfoakakɔma.
97Ney'afɔuyeko:«Nenatoayefowulafɛnkanibe manaowaatila,nebɛtaaso,kaseginyanodugujɛ
98Uy'ajaabiko:«Idonnaanbolo,itɛsekabɔanna.»Ne ko:Nenatomin?
99Uy'ajaabiko:«Inasunɔgɔanfɛikobalima,ina sunɔgɔikocɛ,katugunieyeanbalimaye,anlabɛnnen donkabinisisankasigiifɛsabuikadianyekosɛbɛ»
100NkanemaloyarakataaafɛufɛNkamusomintunbɛ ikoaledeyeubɛɛlakuntigibaye,oyeneminɛkanesusu, kanesusulidaminɛMɔgɔtɔwy'ayekoayenesusu,uy'a daminɛkanesusuikobalimakɛayenebilakasankanso lamini,katulonkɛnineye.
101Udɔwfanayezaburuwda,dɔwyedɔnkilidakɛn'uye Nkaneyesankansolaminin’uye,kaɲagalinmakuntɔ,wa akɛrain’afɔneyɛrɛkɔnɔkoneyedenmisɛnyetugun 102wulaseratumaminna,netunb'afɛkataasooyɔrɔnin bɛɛ,nkauyenebali,umaatonekataa.Odey'atone toraufɛosuinnasankansokelenkɛrɛfɛ.
103Ocogola,uy'ukalenfufiniwlabɔdugumakanebila cɛmancɛla,umafoyiwɛrɛkɛ,udɔrɔndeyedelilikɛ.
104nefanatunbɛdelilikɛn'uyek'asɔrɔnemadabila,ne madɔgɔyakatɛmɛolukanUyenedeliocogolatuma minna,uɲagalilakosɛbɛ.Netorayenn'uyefoodugujɛ.
105AnyeAlabatotumaminna,sagagɛnnawnanaafɔu yeko:AwmakojugusikɛnincɛinnaUy'ajaabiko:«A ɲininka»Ney'afɔayeko:«Matigi,neyewasabasɔrɔka toufɛ»
106Ay'afɔneyeko:«Ibɛdumunikɛcogodi?»Ney'a jaabiko:«Matigi,neyesubɛɛkɛMatigikakumawdela.» Uy'ibisimilakoɲumanotumana,ako;Neko,Matigi,a kaɲikosɛbɛ
107Ay'ajaabiko:«Ib'afɛkamindɔnsisanwa?Ney'a jaabiko:«Matigi,neb'afɛ»
108Ay'ajaabiko:«Nenafɛnbɛɛkɛisagonefɛ,netɛna foyidogoila.»
109¶Fɔlɔ,Matigi,neko,afɔneye,ninfarain,nininda inbɛmunjira?Awkalamɛnnikɛ,ako;ninfarakurunni nindainyeAlaDenkɛye.Ney'ajaabiko:Matigi,obɛse kakɛcogodi;farakurunkɔrɔlendon,nkadakuradon 110Ay'afɔ,ikalamɛnnikɛ,ihakilintan!anika faamuyalisɔrɔ.Tiɲɛna,AlaDenkɛkɔrɔlendonkatɛmɛ danfɛnbɛɛkan;AniaFatunbɛɲɔgɔnfɛfɛnbɛɛdatuma na
111Nkadayekuraye,katuguniay'ijiralabandonwna waatidafalennawalisamɔgɔminnunakisilisɔrɔ,oluka donElohimkamasayalaosababufɛ
112Ako,kabakurunminnutunbɛtaadala,awy'oluye,u bilalenbɛsankansojɔlilacogominna;Nkaminnumata katɛmɛdala,olubilalakataaukayɔrɔwlawa?»
113Ney'ajaabiko:«Matigi,ney'aye»Akoten,mɔgɔsi tɛnadonAlakamasayala,fɔmɔgɔminbɛnaAlaDenkɛ tɔgɔtaakan
114Niawb'afɛkadondugudɔkɔnɔ,kaodugulaminini kogoye,kadakelendɔrɔndesɔrɔ,yalaawbɛsekadono dugukɔnɔniodatɛwa?
115Ney'ajaabiko:«Matigi,netunbɛsekaokɛcogodi? Ikoay'afɔcogominna,donwɛrɛtuntɛnakɛodugukɔnɔ niadatɛ,ocogola,mɔgɔsitɛsekadonAlakamasayala, foaDenkɛtɔgɔdɔrɔndela,aleminkadiayekosɛbɛ
116Ay'afɔneyeko:«Iyeosankansojɔbagawjamabaye wa?Matigi,neko,ney'ayeAy'ajaabiko:«Obɛɛye mɛlɛkɛwye
117Matigilamininenbɛolufɛin'afɔkogo.Mɔgɔsitɛna taaElohimfɛ,niaDenkɛtɛ
118Efanay'afɔ,cɛwɔɔrɔniucɛmancɛla,cɛbabonyalen mintunbɛyaalasankansokɔnɔ,kabankabakurunwnaka bɔsankansokɔnɔ?
119Matigi,neko,ney'uyeAy'ajaabiko:Ocɛjanyalen tunyeAlaDenkɛye,omɔgɔwɔɔrɔtunyeakamɛlɛkɛ bonyalenbaye,minnujɔlenbɛalamininakininfɛani numanfɛ
120OmɛlɛkɛɲumanwsitɛdonElohimfɛnialetɛ.Ay'a fɔfanako:«Mɔgɔomɔgɔmaatɔgɔta,otigitɛnadon Elohimkamasayala»
121¶Okɔ,neko:Ninsankansoyemunye?Akoninye egilisiyeWa,Matigi,ninnpogotigininwyemunye?Ay'a fɔneyeko:«Ninyehakilisenuwye,katugunimɔgɔsitɛ sekadonElohimkamasayala,nininnumaukafinidona la»
122NafafoyitɛnakɛilakaAlaDenkɛtɔgɔta,fon'imau kafiniwfanasɔrɔufɛ.SabuonpogotigininwyeAla DenkɛkasebaayayeOcogola,mɔgɔnaatɔgɔtafu,foni akasebaayafanamadiyaaye.
123Ay'afɔneyeko:«Iyekabakurunfililenwyewa?U yeotɔgɔtatiɲɛna,nkaumaukafinidonNeko:Matigi, ukafiniyemunye?Akoutɔgɔyɛrɛdeyeukafiniye
124Odey'atomɔgɔomɔgɔbɛAlaDenkɛtɔgɔta,ofana kakankautɔgɔdakatuguniAlaDenkɛyɛrɛfanabɛu tɔgɔwla.
125Kabakurunminnukisiraubolofɛ,iy'ayekoutora boonkɔnɔ,utunbɛfinidonufangalaOdekosɔnibɛ sankansobɛɛyeminɲɛyekelenyenifarakurunye,a dilalendonnikabakurunkelenye
126Ocogola,mɔgɔminnudaraAlalaaDenkɛbarikala, olufanayeanidon.Afilɛ,hakilikelenna,farikolokelen na,aniukafiniwkulɛrikelenUbɛɛnaseninma,minnu bɛnaninnpogotigininwtɔgɔwta
127Ney'afɔko:«Matigi,munnakabakurunminnubanna, k'asɔrɔufanataaraniuyedalakadonsankansoinjɔlila ninnpogotigininninnubolo?
128Ako,ib'ijantokafɛnbɛɛɲininkanitiminandiyaye, kakabakurunminnubannaOlubɛɛyeAlaDenkɛtɔgɔ sɔrɔ,anionpogotigininwkasebaayafana
129Oniwsɔrɔlenkɔ,udafarakananiAlakabaarakɛlaw hakɛyeUy'adaminɛkakɛfarikolokelenye,kafinikelen sɔrɔ,katuguniu3tilennenyakelendetunbɛula
130Nkaokɔfɛ,iyemusominnuye,ubɛfininɛrɛmadon, ukamankunwhɔrɔnyalendon,ukunsigilajɔlendonuy'u
negewsinsinukan,k'ukɔrɔbɔucɛɲifɛ;Uyeukasebaaya finidon,kanpogotigininwkafiniwfili.
131Odey'atougɛnnakabɔElohimkasokɔnɔkaudon omusowboloNkaminnumatiɲɛucɛɲifɛ,olutoraAla kasokɔnɔ.Akoninyekabakurunminnubanna,olukɔrɔ ye
132¶Ney'afɔko:Matigi,ninincɛwdɔyenimisa,kau negefiliomusowla,kakɔsegin,kaseginnin npogotigininwma,kaukajogoɲumanwdonkokura,dou tɛnadonElohimkasokɔnɔwa?
133Unadon,ako,niuyeomusowkakɛwalewbɛɛbila kɛrɛfɛ,kanpogotigininninnufangadaminɛkokura,ka taamaukakɛwalewla
134Odekosɔn,jɔlibɛkɛboonkɔnɔ,walisaniunimisara, ukafaraninsankansoinjɔlikan;nkaniumanimisa, walisamɔgɔwɛrɛwkajɔunɔwla,aniocogola,ukafili pewu.
135OkowbɛɛkosɔnneyebarikadaMatigiye,koaye hinɛbilamɔgɔminnubɛɛla,atɔgɔbɛminnukan,aye nimisalimɛlɛkɛcianma,kaanwɲɛminɛminnuyejurumu kɛalaanikoayeanhakililafiyaminnutunbɛɲinikaban, animinnujigituntɛkisilila,nkasisanulafiyalendon ɲɛnamayakurayala.
136Okɔ,neko:«Ajiranelasisan,Matigi,munnanin sankansoinjɔlentɛdugukolokan,nkaajɔlenbɛfarakurun kan,anidala?Ay'ajaabiko:Iyenalomanye,itɛ faamuyalisɔrɔ,odekosɔnibɛninɲininkalikɛ
137Neko:«Matigi,nekakankafɛnbɛɛɲiniifɛ, katuguninetɛfoyifaamufewu»Sabuawkajaabiwbɛɛka bon,ukaɲikosɛbɛanimɔgɔtɛsekaminfaamukosɛbɛ 138Ay'afɔko:AlaDenkɛtɔgɔkabon,dantɛala,diɲɛ bɛɛbɛdɛmɛnola.Odekosɔn,ninekoAlakadanfɛnbɛɛ bɛbaloaDenkɛfɛ,munnaatɛnamɔgɔminnuweleafɛ, olufanadɛmɛ,minnubɛatɔgɔta,kataamaakacifɔlenw la?
139Akoim'ayekoabɛudɛmɛ,oluminnubɛatɔgɔtani udusukunbɛɛyewa?Odekosɔn,aledeyeujusigilanye, waabɛmɔgɔwdɛmɛninisɔndiyaye,minnutɛbanatɔgɔ la,nkaubɛatɔgɔmuɲunidiyanyeye
140¶Neko:Matigi,ninnpogotigininwtɔgɔfɔneye;ani musominnutunbɛfininɛrɛmadon
141Akonpogotigininminnufangakabon,awkaolutɔgɔ lamɛn,kajɔdala.Utɔgɔwyeninnuye:
142FɔlɔbɛwelekoDannaya;Continencefilananminbɛ welekoContinence;sabanan,Setigiya;naaninanye Muɲuliye;tɔwminnujɔlenbɛninnujukɔrɔoluye,Nɔgɔya, Jalakibaliya,Saniya,Nisɔndiya,Tiɲɛ,Faamuyali,Bɛnkan, Kanuya
143MɔgɔomɔgɔbɛnintɔgɔwniAlaDenkɛtɔgɔwta,ona donAlakamasayala
144Akoten,musominnutunbɛfininɛrɛmadon,olu tɔgɔwlamɛn.Olula,naanideyekunbaye:fɔlɔyeNamara ye;filanan,oyeIncontinenceye;sabanan,Kantigiyabaliya; naaninan,oyeNisɔndiyaye
145Atɔminnubɛtuguokɔ,olubɛwelenincogola: Dusukasi,juguya,nege,dimi,nkalon,nalomanya, kuncɛbayaanikoniyaAlakabaarakɛlaminbɛojinɛwta, onaAlakamasayayetiɲɛna,nkaatɛnadonakɔnɔ.
146Nka,Matigi,kabakurunminnubɔradugumakadon boonkɔnɔ,oluyejumɛnwye?Akotanminnubilala jusigilanna,oluyesanfɔlɔwye;okɔfɛmɔgɔduuruni mugan,filanan,mɔgɔtilennenwta
147mɔgɔbisabaniduurunataw,oluyekirawnimatigi kabaarakɛlawye.Wamɔgɔbinaani,oluyeCidenwni dɔgɔtɔrɔwyeAlaDenkɛwaajulila.
148Ney'afɔko:«Matigi,munnanpogotigininwyehalio kabakurunwdonboonkɔnɔutalenkɔdala?Ako:«K'a masɔrɔninnuyeojinɛwtafɔlɔ,umakelenbɔkelenna, cɛwmabɔjinɛwla,nijinɛwmabɔcɛwla
149Nkajinɛwfaralaocɛwkanfokaseusayadonma; minnunininjinɛwtuntɛufɛ,utuntɛsekanafasɔrɔ sankansoinjɔlila
150Neko:«Matigi,ikaninyɔrɔinjiranela.»Ay'ajaabi ko:«Ibɛmundeli?»Munnaokabakurunwbɔra dugujukɔrɔ,kabilaninsankansoinjɔlikɔnɔ,k’ayekou tunbɛohakilisenuwtakabinitumajan.
151Akoatunkakankawulijifɛ,walisaukalafiɲɛU tuntɛsekadonAlakamasayalacogowɛrɛla,niutunbɛ ukaɲɛnamayafɔlɔsayabilakɛrɛfɛ.
152Odekosɔnusara,obɛɛn'ata,utaamasiyɛnkɛrani AlaDenkɛtaamasyɛnye,ocogola,udonnaAlaka masayala.
153SanimɔgɔkaAlaDenkɛtɔgɔsɔrɔ,asigilendonsaya kamankaayeotaamashyɛnsɔrɔtumaminna,a hɔrɔnyalendonsayama,kabilaɲɛnamayala.
154Sisan,otaamasyɛnyebatiselijiye,mɔgɔwbɛjigin minkɔnɔwajibikɔrɔkataasayala,nkaubɛwulikana ɲɛnamayakama.
155Odey'atootaamashyɛnfɔraolufanaye,uyebaara kɛn'aye,walisaukadonAlakamasayala
156Ney'afɔko:«Otumanafɛ,munna,setigi,nin kabakurunbinaanininnufanawulilan'uyekabɔ dugujukɔrɔ,k'asɔrɔuyeotaamasiyɛnsɔrɔkaban?
157Ay'ajaabiko:«KatugunininCidenwnikaramɔgɔw minnutunbɛAlaDenkɛtɔgɔwaajulikɛ,kasauka dannayaniakasebaayasɔrɔlenkɔ,oluyewaajulikɛmɔgɔ salenwyefɔlɔ.Uyeotaamashyɛndiuma.
158Ujiginnajilan'uye,kawulitugunNkaolujiginnaka uɲɛnamato,kawulikaseginɲɛnamayala.
159Odey'atouyeɲɛnamayasɔrɔodesababufɛkaAla DenkɛdɔnUmatigɛ,nkaudonnaubɛɛlasabuusara tilennenyanisaniyabalaotaamasiyɛndɔrɔndetunb'afɛ uye
160Ocogola,awbɛninkowɲɛfɔlisɔrɔ
161¶Ney'ajaabiko:Matigi,afɔnyesisan,minɲɛsinnen bɛokuluwma,munnautɛkelenyeten;dɔwyecogoya kelenye,dɔwfanayecogowɛrɛye
162Awkalamɛnnikɛ,ako;Ibɛkulutannifilaminnuye, oluyesiyatannifilayeOdey'atoAlaDenkɛbɛwaajuli kɛuye,ayeminnuciuma
163Nkamunna,neko,utɛkelenye,waukelen-kelenbɛɛ yejaye?Ay'ajaabiko:AwkalamɛnnikɛSiyatannifila minnuyediɲɛbɛɛta,oluyemɔgɔtannifilaye
164Iyeninkuluninnuyecogominna,utɛkelenye.Ode kosɔn,nenakulukelen-kelenbɛɛkɔrɔniukakɛwalewda wuliiye
165Nkafɔlɔ,setigi,neko,ninjiranela;K’ayekonin kuluwtɛkelenyeten,ubɛnnacogodikadonninsankanso injɔlila;aniunananiuyekulɛrikelenna;aniuyeelentɛ dɔgɔyakatɛmɛminnubɔradingɛdunbakɔnɔwa?
166Sabu,ay'ajaabi,siyaminnubɛsankolojukɔrɔ,olubɛɛ yeAlaDenkɛtɔgɔkelenmɛnanikadaala,uwelelenbɛ minfɛ.
167Odey'atoakataamashyɛnsɔrɔlenkɔ,ubɛɛkɛra1 faamuyalini2dɔnniyakelenna;Ukadannayaniuka kanuyakɛrakelenye;Uyeonpogotigininwniwtakafara atɔgɔkan
168Odekosɔnninsankansoinjɔlitunbɛin’afɔaɲɛye kelenye,waatunbɛyeelenbɔin’afɔtileyeelen
169Nkaokɔfɛ,ubɛnnaocogolahakilikelenna,ubɛɛ farikolokeleny'adaminɛ;obɛɛn'ata,udɔwy'uyɛrɛnɔgɔ, kagɛnkabɔmɔgɔtilennenwsugula,kaseginucogokɔrɔ la,kajuguyakatɛmɛfɔlɔkan
170¶Cogodi,neko,matigi,mɔgɔminnutunbɛMatigi dɔn,olutunkajugukatɛmɛokan?Ay'ajaabiko:Nimin t'Matigidòn,obènamayajuguyala,akajuguyaɲangili b'ala.
171NkaminyeMatigidɔn,okakankaayɛrɛtanga juguyabɛɛmapewu,kakɛtilennenyabaarakɛlayekataaa fɛ.
172Otumanafɛ,yalaatɛikoabɛjurumukɛkatɛmɛn fɔlɔkan,minkakankatuguɲumanyakɔ,nijurumuyɔrɔ kafisaamawa?katɛmɛnmɔgɔkanminbɛjurumukɛk'a sɔrɔamaAlakasebaayadɔn?
173Odekosɔnninnusigilendonsayakamatiɲɛna;Nka minnuyeMatigidɔn,kaakakabakokɛwalewye,niu bɛnaɲɛnamayakɛcogojugula,unaɲangisiɲɛfila,kasa foabada
174Odey'atoiy'ayecogominnakokabakurunwfililen kɔfɛsankansokɔnɔ,kabakurunminnutunbannaudonna jinɛjuguwnijinɛjuguwbolo;Iyesankansosaniyalenye ten,in'afɔabɛɛdilannanikabakurunkelenye
175Ocogola,Alakaegilisi,niasaniyalendon:(mɔgɔ juguwninkalontigɛlaw,mɔgɔjuguwnisigasigabagaw,ani mɔgɔminnubɛɛyeuyɛrɛminɛcogojugulaakɔnɔ,ka jurumusuguyacamankɛ,k’ugɛnkabɔkɛnɛma)nakɛ farikolokelenye,anifaamuyalikelen,hakilinakelen, dannayakelen,anikanuyakelen.
176Otumanafɛ,AlaDenkɛnanisɔndiyaucɛma,kaaka mɔgɔwminɛnisagosaniyalenye.
177Neko;Matigi,ninkoninnubɛɛkabonanibonyabɛu la;Nkasisan,a'yekuluwbɛɛnɔfɛkowniufangajiranela, walisamɔgɔomɔgɔbɛajigidaMatigikan,niayeokow mɛntumaminna,okabonyadaatɔgɔbanikabakoni senumakan»
178Akoninkulusuguyacamanmɛn,okɔrɔyekosiya tannifilata
179¶Minnuyedannayakɛkulufɔlɔla,ominyenɛrɛye, oludeyemurutilikɛdannayala;Ayekumajuguwfɔ MatigikamaAyeAlakabaarakɛlawjanfa
180Ujalakilendonsayala,nimisatɛula,odekosɔnuye mɔgɔnɛrɛmaye,katuguniusiyakajugu.
181Kulufilananmintunnɔgɔlendon,filankafow, dannabaaw,aninalonmakaramɔgɔwbɛyen
182Ukakuluyejiriyecogominna,dentɛalacogomin na;ocogokelennafana,ocɛsuguwtɔgɔbɛkrecɛnwna tiɲɛna,nkadannayalankolondonula;Tiɲɛdensifanatɛ ula.
183Obɛɛn'ata,yɔrɔbɛtoubolokanimisalikɛ,niu barikabanna,nkaniumamɛn,ufananakɛsayaniɲɔgɔn cɛnininsugutɛmɛnenwye.
184Ney'afɔko:Matigi,munnayɔrɔtoranimisalila mɔgɔwye,animɔgɔsuguminnufɔrakatɛmɛ,k'asɔrɔuka jurumuwsurunyalendonɲɔgɔnna?
Hermaskasagagɛnnawkagafesabanan-Similitudes
185Odekosɔn,ay'afɔninnuye,kaseginɲɛnamayala nimisalifɛ,bawoumauMatigitɔgɔtiɲɛ,kaAlaka baarakɛlawjanfafana,nkauyemɔgɔwlafiliukatɔnɔnege fɛ,k'uɲɛminɛkakɛɲɛnijurumukɛlawnegewyeode kosɔnunatɔɔrɔokokosɔn.»
186Nka,nimisayɔrɔtoraubolohalibi,katuguniuma kumajugusifɔMatigikama
187¶Minnuyekulusabananna,ŋaniwniŋɛɲɛwtunbɛ minnuna,oluyedannayakɛlawye,nkaudɔwtunye nafolotigiwye,dɔwfanayekocamanta:ŋaniwyeuka nafoloye:ŋaniw,utunbɛkominnukɛ.
188Sisan,minnusirilenbɛjagocamanna,anikosuguya camanna,olutɛfaraAlakabaarakɛlawkan,nkaubɛ yaala-yaala,kominnubɛusɔgɔsɔgɔ.
189Ocogola,nafolotigiwb'uyɛrɛdiAlakabaarakɛlaw kabaromanigɛlɛyayeUsirannendonkofoyitɛnaɲiniu fɛ.Odekosɔn,akagɛlɛnkadonElohimkamasayala.
190Mɔgɔwbɛtaamanigɛlɛyayesennasanbarakanŋaniw kancogominna,ocogokelenna,nincɛsuguwtɛnadon Alakamasayakɔnɔ.
191Obɛɛn'ata,atayekɔseginkɛninbɛɛlakataa nimisalilaniokɛraubɛseginjoonaakan;k'asababukɛ ukawaatifɔlɔwlauyebaarabilakɔfɛ,waatinatawlau kasekakoɲumandɔwkɛ
192Odekosɔnniunimisarakatilennenyakɛwalewkɛ,u naɲɛnamaya;nkaniutoraukataamajuguwla,unadon musowbolominnubɛnaunibɔsiula
193¶Kulunaaninanta,bincamantunbɛminna,asanfɛla yebinkɛnɛye,nkaajuwjalendon,nitilefuntenimagara dɔwla,ubɛja
194Abɛsigasigabagawjira,minnuyedannayakɛ,ani mɔgɔwɛrɛwminnubɛMatigitaukanwna,nkaatɛu dusukunna:odekosɔnukabinjalendon,jutɛulasabuu bɛbalokumadɔrɔndela,nkaukakɛwalewsara.
195Odekosɔnninnutɛsalenwye,utɛɲɛnamawye,wa withalyesigayeSabusigabɛmɔgɔminnuna,olutɛ binkɛnɛye,utɛjaye.okɔrɔyekoamasa,amaɲɛnama.
196Katugunibinwbɛjatileyecogominna;ola sigasigatɔwniuyetɔɔrɔmɛndɔrɔn,kasirangɛlɛyawɲɛ, ubɛseginukaboliwkan,kabaarakɛuyetugun,ka maloyakauMatigitɔgɔta
197Otumanafɛ,nincɛsuguwtɛsa,aɲɛnamafanatɛ;o bɛɛn'ata,ninnufanabɛsekaɲɛnamaya,niunimisarao yɔrɔninbɛɛla;nkaniotɛ,unadimusowma,minnubɛna unibɔsiula»
198¶Kuluduurunanminyefarakurunye,nkabinkɛnɛb'a la,oluyeninsuguwye,uyedannayakɛ,kakantigiyakɛ tiɲɛna,nkaudalenbɛalanigɛlɛyayeUjagɛlɛndon,u bɛuyɛrɛbonya;mintunbɛnamiirikoabɛfɛnbɛɛdɔn, nkatiɲɛyɛrɛla,atɛfoyidɔn
199Odekosɔn,odannayainkosɔn,dɔnniyabɛbɔula; anirashpresumption(jatigɛwale)dɔbɛdonukɔnɔ.
200Nkaub'uyɛrɛtakataasanfɛ,in'afɔmɔgɔhakilitigiw haliniuyenalomanwye,obɛɛn'ata,abɛnakɛin'afɔu yekaramɔgɔwye.
201Onalomanyakosɔn,ucamanbɛuyɛrɛbonya,ukɛra fuyeSabujagɛlɛyanidannayafuyehakilijugubaye
202Odekosɔnninnucamanbɛfili;nkadɔwfanasɔnnau kafilima,unimisara,kauyɛrɛmajigindɔnbagawbolo
203Nimisalibɛsɔnninsugutɔwbɛɛma;K'amasɔrɔutun tɛmɔgɔjuguwye,nkautuntɛhakilintanwye.
204Odekosɔnnininnunimisara,unaɲɛnamayakɛAla ye;nkaniotɛ,unasiginiomusowye,minnubɛnauka juguyakɛukan.
205¶Fɛnminɲɛsinnenbɛkuluwɔɔrɔnanma,ni farakurunwkabonkataaafɛ,oluyedannayakɛbagawye; nkaminnukɔnɔ,faralifitininwtunbɛminnuna,oludeye sɔsɔlikɛuniɲɔgɔncɛ;Ukakɛlɛwkosɔn,ubɛsɛgɛn dannayala.
206Obɛɛn'ata,ninnucamannimisara,tɔwfanananimisa ten,niunanekacifɔlenwlamɛn;sabuukasɔsɔliwka dɔgɔdɔrɔn,waubɛnaseginnimisalilanɔgɔyala.
207Nkafarakurunbawbɛminnuna,olunakɛin'afɔ kabakurungɛlɛnw,minnuhakilibɛdiminijurumuwla,ka fadimilauniɲɔgɔncɛ.Odey'atoubɛfilikabɔsankanso kɔnɔ,umasɔnkadonakasokɔnɔSabunincɛsuguw tɛnaɲɛnamayakagɛlɛn»
208AnkaAlaniMatigiminbɛfɛnbɛɛkunna,anifanga b'alaakadanfɛnwbɛɛkan,otɛnaahakilitoanka jurumuwla,nkamɔgɔminnubɛsɔnukajurumuwma,olu bɛadususaalonɔgɔyala.in'afɔabɛasekolak'akisi walimak'ahalaki
209Nkane,in'afɔmɛlɛkɛminbilalenbɛawkanimisali kunna,neb'awlaadikomɔgɔomɔgɔbɛawcɛma,o ŋaniyasugudɔbɛola,akaobilakɛrɛfɛ,kaseginnimisali la;Matiginaawkajurumufɔlɔwkɛnɛya,niawyeaw saniyakabɔninhakilijuguinna.Nkaniawmaokɛ,aw nadonabolofokasesayama»
210¶Kuluwolonwulananminkɔnɔbinfalentunbɛfalen, kulubɛɛtunyekantigiye;Bagansifabɛɛtunbɛbaloabin na,nibintunbɛdunkacaya,atunbɛfalenkataaafɛ
211Uyedannabaawye,utunyemɔgɔɲumanwnimɔgɔ tilennenwyetumabɛɛ;Umafaranfasisisɔrɔuniɲɔgɔncɛ, nkautunbɛnisɔndiyahalibiAlakabaarakɛlawla,kao npogotigininwnidon.anikatokahinɛmɔgɔwbɛɛlatuma bɛɛ,kaukabaaradimɔgɔwbɛɛmajoonak’asɔrɔuma kɔrɔfɔ,anik’asɔrɔumamiiri
212OdekosɔnMatigiyeukanɔgɔyaniukajalakibaliya ye,ayedɔfaraukanubolowkakɛwalewla,kanɛɛmadi umaukakɛwalewbɛɛla
213Nkaneminyemɛlɛkɛyeminsigilenbɛawkanimisali kunna,neb'awlaadikoninsifasugubɛɛkatoo kuntilennakelenna,walisaawbɔnsɔnkanabɔyenfo abada.
214Matigiyeawkɔrɔbɔ,kaawsɛbɛnankajatelaI bɔnsɔnbɛɛnasigiAlaDenkɛfɛAwbɛɛyeanitaye» 215¶In'afɔkulu8nankola,jibolisiracamantunbɛmin kɔnɔ,Alakadanfɛnwbɛɛtunbɛjibɔminfɛuyeo ɲɔgɔnwyeminnudaraMatigiyecidenwcidiɲɛbɛɛlaka waajulikɛ;
216Udɔwyekaramɔgɔwye,uyewaajulikɛanika mɔgɔwkalannisaniyanikɔnɔnajɛyaye,waumasɔnhali dɔɔninnegejugusima,nkaubɛtaamatilennenyanitiɲɛ natumabɛɛ
217Odekosɔnninnubɛukabarokɛmɛlɛkɛwcɛma
218¶Seginkakɛ;kulukɔnɔntɔnnanminyekungokolon ye,sawfalenbɛminnaMɔgɔminnudaraala,nkanɔgɔ camantunbɛula
219ninnuyeminisirisuguwyeminnub'ukacidenyabaara kɛcogojugula;kamusocɛsalenwnifaantanwkanafolo bɔsiulaUyefɛnminnusɔrɔ,ukabaarakɛuyɛrɛwye,u tɛbaarakɛmɔgɔwɛrɛwye.
220Niutoraonamarala,uy'uyɛrɛdisayama,ɲɛnamaya jigiyatɛnakɛuye.Nkan'uy'uyɛlɛma,kauka cidenyabaarakɛnikɔnɔnajɛyaye,ubɛsekaɲɛnamaya.
221Minnusɔrɔlakagɛlɛn,oluyemɔgɔdɔwyeminnu bannaMatigitɔgɔma,kaseginMatigimatugun,nkau kɛrakungonikungoye;ukanauyɛrɛdiAlaka baarakɛlawma;nkaufaralenɲɔgɔnkanuniɲɔgɔncɛ,u bɔnɛnauninanihakilintanyadɔɔninye.
222In'afɔɛrɛzɛnsunminbilalenbɛjirisunbala,amafini donabada,obɛhalaki,binjuguwbɛadawolo,waati tɛmɛnenkɔfɛ,abɛkɛkungoye,kanafadabilaamakɛfɛ;o la,nincɛsuguminnujigitigɛlendonuyɛrɛla,k'u sɔgɔsɔgɔ,oluy'adaminɛkakɛnafatɛuMatigibolo
223Nkaobɛɛn'ata,nimisalibɛsekakɛninnufɛ,niuma sɔrɔkabɔudusukunwnakabanKrisitama;nkanininnu dɔnasɔrɔkabanalakabɔadusukunna,netɛsek'afɔni omɔgɔsugubɛsekaɲɛnamayasɔrɔ.
224Odekosɔnneb'afɔkonimɔgɔdɔyeasɔsɔ,odonw na,akaseginnimisalila;sabuatɛsekakɛkomɔgɔo mɔgɔbɛbanMatigilasisan,obɛsekakisilisɔrɔkɔfɛ.
225Nkaminb'afɛkanimisa,okakankateliyakanimisa, sanininsankansoinjɔlikaban,n'otɛ,omusowbɛnaadon sayala.
226NkabololabaarakɛlawdeyenanbarakɛlawyeMinnu bɛɲagamiɲɔgɔnna,iyesaminnuɲagaminenyeokulula, oludeyeoluye.
227Sawkabagabɛmɔgɔfagacogominnaola,omɔgɔw kakumawbɛmɔgɔwminɛkauhalakiOdekosɔnubɛu kadannayatiɲɛ,ubɛɲɛnamayasuguminkɛ
228Obɛɛn'ata,udɔwnimisara,ukisira,ocogokelenna, dɔwfananakisi,niunimisara;nkan'otɛ,ubɛsamuso minnufɛ,fanganifangabɛubolo.
229¶Katuguniminɲɛsinnenbɛkulutannanma,jiriwtun bɛbaganwdatuguminkɔnɔ,oluyemɔgɔminnuye dannayakɛ,waudɔwkɛraepiskɔpuwye,okɔrɔyeko egilisiwɲɛmɔgɔw
230Dɔwɛrɛw,oyekabakurunsuguwyeminnumakɛi n’afɔumakɛfɛnye,nkauyeAlakabaarakɛlawladonni hakilinisɔndiyalenye
231Otumanafɛ,minnubilalaminisirisodɔgɔmanninw kan;aniuyefaantanwnimusocɛsalenwlakana;Uye barosaniyalenmaratumabɛɛ,odekosɔnufanalakananen donMatigifɛ.
232Mɔgɔomɔgɔbɛocogola,obɛbonyaMatigiɲɛkɔrɔ; Ujɔyɔrɔbɛmɛlɛkɛwcɛma,niutorakaMatigikanminɛfo kasealabanma.
233¶Kulutannikelennanminkɔnɔ,jiriwtundonini jiridensuguyacamanye,oluyemɔgɔminnuyedannayakɛ, kasayatɔɔrɔ,MatigitɔgɔkosɔnUyemuɲulikɛnihakili labɛnnenye,kaukaɲɛnamayadiniudusukunbɛɛye
234Ney'afɔko:«Otumanafɛ,munna,setigi,ninden ninnubɛɛbɛdentiɲɛna,nkadɔwcɛkaɲikatɛmɛdɔwkan?
235Awkalamɛnnikɛ,ako:MɔgɔomɔgɔtɔɔrɔlaMatigi tɔgɔkosɔn,Matigibɛobonya;Ukajurumuwbɛɛbɛbɔ yen,katuguniuyesayatɔɔrɔAlaDenkɛtɔgɔkosɔn.
236Awk'amɛnsisan,munnaudenwtɛkelenye,wau dɔwkacanidɔwye,minnunananiuyekiritigɛlawɲɛkɔrɔ, kaɲininkalikɛ,umabanMatigila,nkautɔɔrɔlanihakili labɛnnenyeninnubonyakabonMatigiɲɛkɔrɔOla, jiridenminnukaɲikosɛbɛ,oluyeninnuye
237Nkaminnutunbɛsirananikasigasiga,kamiiriuyɛrɛ laniukakankasɔnKrisitamawalimakabanKrisitala,
nkaobɛɛn'ata,uyetɔɔrɔsɔrɔ;ujiridenwkadɔgɔ,bawo omiiriliinnanaudusukunwna.
238Katugunimiirijugunijuguyadonbaaradenka hakilijagabɔkɛniakakankabanamakɛlaOmiirili suguwbɛawjantoawyɛrɛla,walisaohakilikanatoaw kɔnɔ,kasaElohimye
239Awminnubɛsayatɔɔrɔatɔgɔkosɔn,awkakanka Matigibonya,k'amasɔrɔay'ajatekoawkakanniatɔgɔ yeAwkakisikabɔawkajurumuwbɛɛla»
240Odey'atomunnaawt'awyɛrɛjatenisɔndiyalenwye? Awb'amiiritiɲɛnakonimɔgɔdɔtɔɔrɔlaawcɛma,abɛ baarabelebelekɛwa?KatuguniMatigibɛɲɛnamayadiaw ma,nkaawtɛofaamuKatuguniawkajurumuwyeaw degun.Niawtunmatɔɔrɔatɔgɔkosɔn,awtunsarasisan Matigifɛ
241Odey'atonebɛninfɔawye,awminnubɛmiiriniaw kakankasɔnamawalakabanala.Awkasɔnamako MatigibɛawboloawkaAlayeNiawbɛbanala,walisa awkanadonkasola
242Katugunisiyawbɛɛbɛukajɔnwɲangiminnubɛbanu makɛwlaawb'amiirikoMatiginamunkɛawla,fɛnbɛɛ sebɛminna?
243Odekosɔn,awkaosigasigawbɔawdusukunwna, walisaawkaɲɛnamayakɛbadaaAlaye
244Kulutannifilananmintunyefinye,oyemɔgɔminnu ye,oluyedannayakɛin’afɔdenmisɛnlakikaw,juguyasi madonukamiiriliwkɔnɔabada,waumadelik’adɔn jurumutunyeminye,nkautoraukakantigiyalatumabɛɛ
245OdekosɔnnincɛsuguwnaAlakamasayaciyɛnta sigat'ala;sabuumadelikaAlakacifɔlenwnɔgɔcogosi la,nkautoraocogokelennanikɔnɔnajɛyayeuka ɲɛnamayadonbɛɛkɔnɔ.
246Odekosɔn,mɔgɔomɔgɔ,ako,otiginatodenmisɛnw ye,juguyatɛminna;nabonyakatɛmɛnneyeminnukofɔ fɔlɔ,katuguniodenwbɛɛbonyalendonMatigifɛ.
247Odekosɔn,awnisɔndiyalendon,awminnunajuguya bɛɛbɔawla,kajalakibaliyadonawla.sabuawnaMatigi yefɔlɔ.»
248Ayekuluwbɛɛɲɛfɔlibannincogola,ney'afɔayeko: «Matigi,kabakurunminnubɔrakɛnɛkankabilasankanso kɔnɔ,olufanajiranelasisan,minnubanna
249Kabakurunbulamaminnufaralasankansojɔlikan,olu fanakola.
250¶Ako,kabakurunminnubɔrakɛnɛkankadon sankansojɔlila,kabilaminnubanna,olukasokɔnɔ,aw kaolulamɛn.oludeyeokulufinmaninjuye.
251Odekosɔnsabuminnudaraokulula,olujalakibali tundonkosɛbɛ;ninsankansoinmatigiy'afɔkominnuye kuluinjuye,olukabilaboonkɔnɔ.
252Katuguniatunb’adɔnkoniudonnaninbooninkɔnɔ ubɛnatokayeelenbɔ;usituntɛnakɛmɔgɔnɛrɛmaye tugun.
253Nkan’atunyedɔfaraocogokankabɔkulutɔwla,a tunbɛnaɲinikataabɔsankansolatugunanik’asaniya
254Sisanninkabakurunfinmanwbɛɛyekamalenninwye minnudaraala,walimaminnunadaala;sabuubɛɛye kelenyeNinsuguyenisɔndiyaye,bawojalakitɛala 255Awyeokabakurunbulamanikabakurunjɛmanwfana lamɛnsisanNkauy'asɔrɔulamininendon,katuguniuka nafoloyeudibidɔɔnikabɔtiɲɛna,kauɲɛwdatugu 256Obɛɛn'ata,umabɔMatigilaabada,kumajugusima bɔudala;Nkatilennenyanijogoɲumanyanitiɲɛbɛɛ
Hermaskasagagɛnnawkagafesabanan-Similitudes
257Matigiy'uhakiliyetumaminna,walisaukatiɲɛ masiri.ay'afɔuyekoukatokoɲumanna,ukanafoloka dɔgɔya.
258Katuguniatunt'afɛukabɔyenpewu,walasaukase kakoɲumandɔkɛnifɛntolenye,kaɲɛnamayakɛAlaye. sabuufanayesuguɲumanye
259odey'atoutigɛradɔɔninula,odey'ubilasankanso injɔlila.
260¶Mɔgɔtɔwminnutorakalaminihalibi,nkaumasɔrɔ kabɛnninsankansoinjɔlima,bawoumataamasiyɛnsɔrɔ fɔlɔ;uy'utakaseginuyɔrɔla,bawousɔrɔlakalamini kosɛbɛ
261Nkanindiɲɛinkakankatigɛkabɔula,aniuka nafolofuw;okɔ,unabɛnAlakamasayama.Katuguniu kakankadonElohimkamasayala,katuguniAlayeduba kɛninmɔgɔjalakibalisuguye
262Odekosɔnninsugusitɛnabin;NiSitanɛkɔrɔbɔrau dɔlakelenna,anakɔseginaMatigiAlamasɔɔni»
263nenimisalimɛlɛkɛbɛijatenisɔndiyabaye,mɔgɔo mɔgɔjalakibalidonikodenmisɛnninw,bawoiniyɔrɔkaɲi anibonyakabonMatigiɲɛkɔrɔ
264Neb'afɔawbɛɛyeminnuyenintaamasiyɛninsɔrɔ awkanɔgɔyamara,awkanaawhakilitokojuguminnu kɛraawla,awkanataaɲɛnijuguyaye,walimanidusukasi ye,jurumuwhakilila
265Nkaawkakɛnikelenye,kafurawdiawma,kaubɔ awla;walisasagawkuntigikaɲagaliolakatuguniana ɲagali,niabɛɛkɛnɛyara»
266Nkanininsaganinnudɔy'asɔrɔajɛnsɛnnendon, Bɔnɛnakɛsagagɛnnawma;nkanisagagɛnnawyɛrɛbɛna jɛnsɛn.ubɛnamunjaabisagagɛnnawmatigima?Yalau bɛnaafɔkosagawy’utɔɔrɔwa?Nkautɛnadaula.
267Sabuayekoyemintɛsekadaalakosagagɛnnawka tɔɔrɔakasagakulufɛ;Anaɲangikat'afɛakankalon kosɔn.»
268Sisannedeyesagagɛnnaye;anikɛrɛnkɛrɛnnenyala,a kakankajatebɔkɛawkan.
269¶Odekosɔnawk'awjantoawyɛrɛlakasankansojɔ halibiMatigisigilenbɛhɛrɛkanubagawlasabuhɛrɛye kanulenyeNkaayɔrɔkajansɔsɔlikɛlawnijuguyala
270Odey'atoa'yehakilibɛɛlaseginama,ikoawy'a sɔrɔcogominnaNiiyefinikuranikɛnɛmandifasatigi ma,inaajirakoikakɛnɛyasɔrɔkokura.Odey'atoni fasatiginaatigɛlenseginima,yalaibɛnaosɔrɔwa?
271Yalaitɛnadimisisanwa;Awkaakɔrɔfɔk'afɔko:Ne yenekafinibɛɛdiima.munnaiy'afaranfasi,k'akɛnafa tɛnebolo?Sisan,nafafoyitɛnela,iyewariminsaraa kɔnɔ,okosɔnYalait'afɛkaninbɛɛfɔfasatigiye,ayei kafinifaranfasicogominnawa?
272Odekosɔnniitunb'afɛkahamiikafinina,kaŋunan koimaakɛnɛya;ib'amiirikoMatiginamunkɛ,alemin y'aNidiimaabɛɛla,k'asɔrɔiy'akɛnafatɛalapewu, walisaakanakɛnafafoyiyeaMatigibolo?Katugunia tiɲɛnaifɛ,nafatɛalatun
273MatigitɛnaoɲɔgɔnkɛaNikola,ikakɛwalekosɔn wa?Sigat’ala,neko,abɛnaoɲɔgɔnkɛmɔgɔbɛɛla,a bɛnaminnusɔrɔkataaafɛjoginwhakilila
274Awkanasennaotumanasenkɔrɔako,akahinɛ;nka awkaabonya,katuguniabɛmuɲukosɛbɛawkajurumuw la,atɛikoawdɔNkaawkanimisa,katugunionanafa laseawma.»
275¶Ninkowbɛɛsɛbɛnnenbɛsanfɛko:Nesagagɛnnaw, nimisalimɛlɛkɛ,neyeAlakabaarakɛlawjiraanikakuma ufɛ.
276Odekosɔnniawdaraninkumawlakaulamɛn,ka taamaula,kaawkasirawlatilen,awnaɲɛnamaya.Nkani awtorajuguyala,kaawhakilitojoginwla,ojurumutɔsi tɛnaɲɛnamayaAlaye
277Ninkominnutunkakankafɔnefɛ,neyeolubɛɛdi awmanincogolaSagagɛnnawy'afɔneyeko:«Iyefɛn bɛɛɲininefɛwa?»Ney'ajaabiko:«Matigi,ney'asɔrɔ» 278Otumanafɛ,munnaakoimaɲininkalikɛnin kabakurunninnuyɔrɔwkola,minnubilalaboonkɔnɔ, walisanekaofanaɲɛfɔiye?Ney'ajaabiko:Matigi,ne ɲinɛnaokɔ.Ay'afɔninnufanakola,awk'alamɛn.
279Oludeyeocifɔlenwmɛnsisan,kanimisaudusukun bɛɛla;
280Matigiy’ayetumaminnakoukanimisalikaɲiani koasaniyalendon,wakoubɛsekatoola,ayecifɔkou kajurumufɔlɔwkabɔyenOyɔrɔwtunyeukajurumuw ye,odekosɔnudabɔrawalisaukanabɔkɛnɛkan.
ƝƐNABƆLI10
1Neyeninkitabusɛbɛnnenkɔ,mɛlɛkɛminyenedon sagagɛnnawbolo,odonnanetunbɛsominkɔnɔ,kasigi dilankan,osagagɛnnawjɔlentoraakininfɛ.
2Okɔ,ayenewelek'afɔneyeko:Neyeiniikasodi ninsagagɛnnawma,walisaikalakanaafɛNeko:Ɔwɔ, Matigi
3Odekosɔn,ako,niinaitangatɔɔrɔbɛɛmaanijuguya bɛɛma,kaɲɛsɔrɔkumaɲumannibaaraɲumanbɛɛla. ɲumanyanitilennenyabɛɛkasɔrɔ.Ayeciminnudiima,i kataamaola,inakuntigiyakɛjurumubɛɛkan»
4Niiyeocifɔlenwmara,nindiɲɛnegenidiyanyekow bɛɛnakoloiye.Ɲɛtaabɛnatuguikɔbaaraɲumanbɛɛla. 5Odey'atoakakuntigiyaniakamajigintaiɲɛkɔrɔk'a fɔbɛɛyekoabonyalendonkosɛbɛaniatɔgɔkabon Elohimɲɛkɔrɔ.
6NimisalisebaayadiraalekelenpedemadiɲɛbɛɛkɔnɔA makɛiɲɛnakoayekuntigibayewa?
7Nkaawbɛakaɲumanyaniakamajiginminɲimiawɲɛ na,awbɛomafiɲɛya
8¶Ney'afɔayeko:Matigi,aɲininkakabiniadonnane kasokɔnɔnineyefɛndɔkɛcogolamintɛbɛn,walimani neyeadusutiɲɛfɛndɔlawa?
9Akoneb'adɔnkoimafoyikɛcogolamintɛbɛn,wai tɛnaoɲɔgɔnkɛkɔfɛodekosɔnnebɛninkowfɔiye walisaikatokamuɲu;katuguniayejateɲumandinemai kola.
10Nkainaokowfɔmɔgɔwɛrɛwye,walisaminnu nimisara,walimaminnunanimisa,olukakɛkelenyenii ye.Abɛsekajateɲumandinemaufanakola,nefanabɛ sekaoɲɔgɔnkɛMatigiye»
11Ney'ajaabiMatigi,nebɛAlakakabakokɛwalewfɔ mɔgɔwbɛɛye.aninejigib'akankominnub'ukanuani minnuyejurumukɛkakɔrɔ,niunaokowmɛn,una nimisa,kaɲɛnamayasɔrɔkokura
12Odey'ato,ako,awkataaafɛnincidenyabaarala. Mɔgɔomɔgɔmananinsagagɛnnawkacifɔlenwkɛ,ona ɲɛnamayaBonyababɛnabonyayananiMatigiɲɛkɔrɔ 13Nkaminnutɛakacifɔlenwmara,olubɛboliuka ɲɛnamayaɲɛkakɛajuguwyeMinnumatuguakaci
fɔlenwkɔ,olunauyɛrɛdisayama,ukelen-kelenbɛɛna jalakiayɛrɛjolila.
14Nkaneb'afɔiyekoikanincifɔlenwmara,inafura sɔrɔikajurumuwbɛɛla
15¶Kafaraokan,neyeninnpogotigininwcikataasigii fɛkatuguniney'ayekoukaɲumanyabɛilakosɛbɛ»O dey'atoinausɔrɔidɛmɛbagawye,walisaayeciminnu diima,ikaolumarakaɲɛ.sabuocikanwtɛsekalabato nininnpogotigininwtɛ
16Ub'afɛkakɛifɛcogominna,neb'ayeNenacifɔu yefanakoubɛɛkanabɔikaso.»
17Ikasosaniyadɔrɔn,katuguniunasigisosaniyalen kɔnɔjoonaUsaniyalendon,usaniyalendon,ucɛsirilen don.UbɛɛyenɛɛmasɔrɔMatigifɛ.
18Niikasosaniyalendon,unatoifɛNkaniamanɔgɔo cogolaabada,unabɔikasooyɔrɔninbɛɛ,katugunio npogotigininwtɛsekanɔgɔsimuɲu.
19Ney'afɔayeko:Matigi,nejigib'akankonebɛnau diyabɔten,foubɛnanisɔndiyatumabɛɛkasiginekaso kɔnɔ.Iyenekalifaminma,otɛŋunannelacogominna. Olasa,utɛnaŋunanfana»
20Okɔ,ay'afɔosagagɛnnayeko:«Ney'ayekoElohim kabaarakɛlanaɲɛnamayakɛkanincifɔlenwmara,kanin npogotigininninnubilasigiyɔrɔsaniyalendɔla
21Ayeofɔtumaminna,ayenedonosagagɛnnabolo,ka npogotigininwwelek'afɔuyeko.K'amasɔrɔney'ayeko awnasiginincɛkasokɔnɔjoona,neb'aniakasodiaw ma,walisaawkanabɔakasofewu»Uy'okumawmɛnni diyanyeye
22¶Okɔ,ay'afɔneyeko:Ikataaikacidenyabaarala cɛyala.Alakakobawfɔmɔgɔwbɛɛye,inanɛɛmasɔrɔo cidenyabaarala.»
23Mɔgɔomɔgɔbɛtaamaocifɔlenwla,onaɲɛnamaya, kanisɔndiyasɔrɔakaɲɛnamayakɔnɔ.Nkaminbɛnaubila, otɛnaɲɛnamaya,atɛnanisɔndiyaakaɲɛnamayakɔnɔ.
24Afɔubɛɛyekomɔgɔomɔgɔbɛsekakoɲumankɛ,o kanakɛwaleɲumanwdabila,katugunionafakabonubolo. Sabuneb'afɛmɔgɔwbɛɛkakisiukagɛlɛyawma.
25Minb'afɛkagɛlɛyawsɔrɔakadonodonɲɛnamaya kɔnɔ,otigitɔɔrɔlendonkosɛbɛOla,mɔgɔomɔgɔbɛoni kisiwajibima,obɛnisɔndiyabasɔrɔayɛrɛla
26Mɔgɔmindusukasiraogɛlɛyawkosɔn,obɛtɔɔrɔcogo kelenna,in'afɔasirilenbɛcakɛdala.Mɔgɔcamanmase kaotɔɔrɔwmuɲu,uy'asugandik'uyɛrɛhalaki
27Odey'atomɔgɔminbɛomɔgɔsugukabalawudɔn, k'asɔrɔamaahɔrɔnyakabɔola,obɛjurumubakɛkaa jolijalaki
28Odekosɔn,mɔgɔminnuyesesɔrɔMatigifɛ,awka kɛwaleɲumanwkɛ.Awkanaukɛtumaminna,sankanso jɔlikanabansabuawdekosɔnboonjɔlendon
29Niawmateliyakakoɲumankɛ,sankansonaban,aw nadatuguakɔnɔ.
30Okumafɔlenkɔnefɛ,awulilakabɔdilankankataa, kasagagɛnnawninpogotigininwta
31Nkaay'afɔneyekoanasagagɛnnawninpogotigininw bilakaseginnekasoAmiina