Daniɛl
SABABU1
1JudamasakɛJoyakimkamasayasansabananna, BabilonɛmasakɛNebukadnezarnanaJerusalɛmkaalamini.
2MatigiyeJudamasakɛJoyakimdiabolo,aniAlakaso minɛnwdɔ.Anananiominɛnwyeakaalakanafolo marayɔrɔla
3Masakɛy'afɔakakuntigiwkuntigiAspenazyekoaka naniIsraɛlbɔnsɔndɔwnimasakɛbɔnsɔnwnikuntigiwye.
4Nalosituntɛolula,nkaudiyarauyekosɛbɛ,utunbɛse hakilitigiyabɛɛla,utunbɛsedɔnnina,kadɔnniya faamuya,anisetigiminnutunbɛulakajɔmasakɛkaso kɔnɔ,utunbɛsekaKaldekawkakalanniukankalan
5Masakɛyedonodonbalodiumamasakɛkadumunini diwɛnminna.
6JudabɔnsɔndɔwtunyeDaniɛlniHananiyaniMisaɛlni Azariyaye
7KuntigibakuntigiyetɔgɔdaDaniyɛlila.Hananiyamin bɔraSadrakilaMisaɛl,MesakadugulaAzariya, Abednegodugula
8NkaDaniɛly'alatigɛadusukunnakoakanaayɛrɛnɔgɔ nimasakɛkadumuninidiwɛnminye,odey'atoaye cɛkɔrɔbakuntigidelikoakanaayɛrɛnɔgɔ
9AlatunyeDaniɛlkanunikanuyaɲumanyekuntigiw kuntigifɛ
10Kuntigibakuntigiy'afɔDaniɛlyeko:«Nebɛsiranne makɛmasakɛɲɛ,aleminyeawkadumuniniawkaminfɛn sigi,katugunimunnaabɛnaawɲɛdadiyakatɛmɛawsiya denwkan?»Otumanafɛ,awnanebilafaratilamasakɛ ma.»
11Daniyɛliy'afɔMɛlzariye,cɛkɔrɔbakuntigiyeminsigi DaniɛlniHananiyaniMisaɛlniAzariyakunna.
12Ikaikajɔnwkɔrɔbɔ,neb'ideli,tiletan.aniukashɔdi anmaankadumunikɛ,kajidianmaankamin 13Otumala,anɲɛdakafilɛiɲɛna,anidenmisɛnminnu bɛmasakɛkadumunitilayɔrɔdun.
14Asɔnnaumaokola,kaukɔrɔbɔtiletan
15Tiletanbannenkɔ,uɲɛdatunkaɲikafasakatɛmɛ denmisɛnninwbɛɛkanminnutunbɛmasakɛkadumuni niyɔrɔdun
16Ocogola,Mɛlzaryeukadumuninidiwɛnminmin.ka pulsediuma
17Nindennaanininnukɔni,Alayedɔnniyanisekodiu makalannihakilitigiyabɛɛla.
18Masakɛy'afɔkoakanan'uye,odonwlabanna, cɛkɔrɔbakuntigiy'ulaseNebukadnezarɲɛkɔrɔ
19Masakɛyekumafɔufɛ.Mɔgɔsimasɔrɔubɛɛcɛmai n'afɔDaniɛlniHananiyaniMisaɛlaniAzariya
20Masakɛyeuɲininkahakilitigiyanihakilitigiyakobɛɛ la,ay'ayekoukafisanisubagayakɛlawnidolow lajɛbaawbɛɛyesiɲɛtan
21DaniɛltorayenfokasemasakɛSiruskamasayasan fɔlɔma.
SABABU2NAN
1Nebukadnezarkamasayasanfilananna,Nebukadnezar yesugodɔwkɛ,odey'atoahakilitiɲɛna,asunɔgɔbɔraa la.
2Masakɛy'afɔkoukajinɛwnidolowlajɛbagawnijinɛw niKaldekawwelewalisak'akasugojiramasakɛlaOla,u nanakajɔmasakɛɲɛkɔrɔ.
3Masakɛy'afɔuyeko:«Neyesugodɔsugo,nehakili jatigɛrakaosugodɔn»
4Kaldekawy'afɔmasakɛyeSirikannako:«Masakɛ,ika ɲɛnamayafoabada
5Masakɛy'afɔKaldekawyeko:«Kobɔranela 6Nkaniawyesugoniakɔrɔjira,awnanilifɛnwnisarani bonyabasɔrɔnefɛ
7Uy'ajaabikokurako:«Masakaosugofɔakajɔnwye, annaosugokɔrɔfɔ.»
8Masakɛy'ajaabiko:«Neb'adɔntiɲɛnakoawb'afɛka waatisɔrɔ,katuguniawy'ayekofɛnbɔranela»
9Nkaniawt'afɛkasugoladɔnniyanela,sariyakelende bɛawbolo,katuguniawyekumankalontigɛlenwnikuma tiɲɛnenwlabɛnkafɔneɲɛkɔrɔfowaatikayɛlɛma
10Kaldekawy'ajaabimasakɛɲɛkɔrɔk'afɔko:«Mɔgɔsi tɛdugukolokanminbɛsekamasakɛkakofɔ
11Masakɛbɛfɛnminɲini,oyefɛnyeminmantelikakɛ, wamɔgɔwɛrɛtɛsek'ojiramasakɛɲɛkɔrɔ,foalaminnu sigiyɔrɔtɛsogola
12Odey'atomasakɛdiminakosɛbɛ,ay'afɔkouka Babilonɛhakilitigiwbɛɛhalaki.
13OsariyabɔrakohakilitigiwkafagaUyeDaniɛlnia tɔɲɔgɔnwɲiniwalisaukafaga
14Daniyɛliyeladilinihakilitigiyakɛmasakɛkakɛlɛcɛw kuntigiAriokiye,ominbɔrakataaBabilonɛhakilitigiw faga
15Ay'ajaabik'afɔmasakɛkakuntigiAriokiyeko:«Mun y'atoosariyakɔrɔtɔlendonmasakɛfɛ?»Okɔ,Ariyɔkiye okoladɔnniyaDaniɛlla.
16Okɔ,Daniɛldonnakataamasakɛdelikoakawaatidia ma,kaokɔrɔfɔmasakɛye
17Daniɛltaaraakaso,kaokofɔataamaɲɔgɔnw HananiyaniMisaɛlniAzariyaye.
18Utunb'afɛkamakarisɔrɔsankololaAlafɛogundoko la.walisaDaniɛlniatɔɲɔgɔnwkanahalakiniBabilonɛ hakilitigitɔwye
19OgundojiralaDaniɛllasufɛyelifɛndɔlaOkɔ,Daniɛl yedubakɛsankololaAlaye.
20Daniɛly'ajaabiko:«Alatɔgɔkatanubadaa-badaa 21Abɛwaatiwniwaatiwyɛlɛma
22Abɛkojuguwnigundolakowjira.
23Nebɛbarikadaiyekaitanu,nebɛnbawkaAla,iye hakilitigiyanisebaayadinema,antunb'afɛkaminɲinii fɛ,iyeofɔneyesisan.
24DaniɛltaaraAriokifɛ,masakɛtunyeminsigika BabilonɛhakilitigiwhalakiAwkanaBabilonɛhakilitigiw halaki.
25AriyɔkiyeDaniɛllasemasakɛɲɛkɔrɔjoonak'afɔaye ko:«NeyecɛdɔsɔrɔJudaminɛlenwcɛma,obɛnaokɔrɔ fɔmasakɛye.»
26Masakɛy'ajaabikoDaniɛltɔgɔkoBɛltesazarko:«Ne yesugominye,ibɛsekaneladɔnniyaolawa?»
27Daniɛly'ajaabimasakɛɲɛkɔrɔk'afɔko:«Masakɛye gundominɲini,hakilitigiwnidolowlajɛbaawni subagayakɛlawnisubagayalawtɛsek'ofɔmasakɛye
28NkaAladɔbɛsankololaminbɛgundojira,kafɛnmin bɛnakɛdonlabanwna,abɛofɔmasakɛNebukadnezarye Ikasugoniikunkoloyelifɛnwikadilankan,oluyeninnu ye.
Daniɛl
29Ekɔnimasakɛ,ikamiiriliwnanaihakililaikadilan kan,kominbɛnakɛkɔfɛ.
30Nkaogundomajiranelahakilitigiyasikosɔnminka bonnebolokatɛmɛɲɛnamabɛɛkan,nkaudekosɔn,o minbɛnaokɔrɔfɔmasakɛye,kaidusukunmiiriliwdɔn.
31Masakɛ,iyejabelebelebadɔyeOjabelebelebamin yeelentunkabonkosɛbɛ,otunjɔlenbɛiɲɛkɔrɔA cogoyatunkajugukosɛbɛ.
32Ojakunkolotunyesanuɲumanye,adisiniabolow tunyewarijɛye,akɔnɔbaraniacɛmancɛwtunyenɛgɛye
33Asenwyenɛgɛye,asenwyenɛgɛye,ayɔrɔdɔye bɔgɔye
34Iy'ayefokabakurundɔtigɛranibolotɛ,ojayenɛgɛni bɔgɔjagosiasenwnakaukari
35Okɔ,nɛgɛnibɔgɔninɛgɛniwarijɛanisanukarilendon ɲɔgɔnnakakɛin'afɔsamiyɛsumantigɛyɔrɔw.Fiɲɛy'uta kataafoyɔrɔsimasɔrɔuye,kabakurunminyejagosi,o kɛrakulubayekadugukolobɛɛfa
36Ninyesugoye.Annaokɔrɔfɔmasakɛɲɛkɔrɔ.»
37Masakɛ,eyemasakɛwkamasakɛye,katuguni sankololaAlayemasayanisebaayaninɔɔrɔdiima
38Hadamadenwsigilenbɛyɔrɔoyɔrɔ,kungosogowni sankolokɔnɔkɔnɔwdonibolo,kaikɛubɛɛkuntigiyeE yeninsanukunkoloye
39Ikɔfɛ,masayawɛrɛnawuliminkadɔgɔima,ani masayasabananwɛrɛnanamindilaninɛgɛye
40Masayanaaninannabarikasɔrɔikonɛgɛ,k'amasɔrɔ nɛgɛbɛkarikafɛnbɛɛkolo.
41Iyesenwnisenkɔniwye,dagadilabagawkabɔgɔni nɛgɛyɔrɔdɔ,masayanatilaNkanɛgɛfanganakɛakɔnɔ, k'amasɔrɔiyenɛgɛɲagaminenyenibɔgɔye.
42Senkɔniwyɔrɔdɔtunyenɛgɛnibɔgɔyecogominna,o cogokelennamasayayɔrɔdɔnabarikasɔrɔ,afandɔna kari.
43Niiyenɛgɛɲagaminenyenibɔgɔye,unafaraɲɔgɔn kannimɔgɔwbɔnsɔnye,nkautɛnanɔrɔɲɔgɔnna,in'afɔ nɛgɛmaɲagamibɔgɔlacogominna.
44Omasakɛwkadonwna,sankololaAlanamasayadɔ sigisenkan,mintɛnahalakiabada
45Iy'ayekokabakuruntigɛrakabɔkululanibolotɛ,ka nɛgɛninɛgɛnibɔgɔniwarijɛnisanukariElohimbayeko nataladɔnniyamasakɛla
46MasakɛNebukadnezary'ibiriaɲɛdalakaDaniɛlbato k'afɔuyekoukasarakanikasadumandiama
47MasakɛyeDaniɛljaabik'afɔko:«Tiɲɛna,ikaAlaye alakaAlaye,masakɛwkaMatigianigundojirabaga,k'a masɔrɔiserakaogundojira»
48Okɔ,masakɛyeDaniɛlkɛcɛbaye,kanilifɛnbacaman diama,kaakɛBabilonɛjamanabɛɛkuntigiye,kakɛ kuntigiyeBabilonɛhakilitigiwbɛɛkunna
49Daniɛlyemasakɛdeli,kaSadrakiniMesakni AbednegobilaBabilonɛmarakowkunna.
SABABU3NAN
1MasakɛNebukadnezaryejadɔdilannisanuye,ajanya tunyemɛtɛrɛbiwɔɔrɔye,abonyayemɛtɛrɛwɔɔrɔye.
2MasakɛNebukadnezaryecibilakataakuntigiwni gɔfɛrɛnɛrɛwnikapitɛniwnikiritigɛlawninafolomaralaw niladilikɛlawniserifuwanimaraɲɛmɔgɔwbɛɛlajɛɲɔgɔn fɛ,walisaukanamasakɛNebukadnezaryejaminsigisen kan,odabɔyɔrɔla
3Okɔ,kuntigiwnigɔfɛrɛnɛrɛwnikapitɛniwnikiritigɛlaw ninafolomaralawniladilikɛlawniserifuwanimara ɲɛmɔgɔwbɛɛlajɛlentunbɛɲɔgɔnfɛmasakɛNebukadnezar yejaminsigisenkan,odabɔra.Nebukadnezaryejaminjɔ, ujɔlentoraoɲɛkɔrɔ.
4Fasokan2009-09enternetikalannidishtml,#5413334o lakibarudumandɔpɛrɛnnanikanbaye:«Afɔraawye jamanisiyawnikanwɛrɛw!
5Awbɛkɔrinifɔlikannibɔrɔwnibɔrɔwnibɔrɔwni zaburuwnidɔnkilidakanwnifɔlifɛnsuguyabɛɛmankan mɛntumaminna,awbɛawbirikamasakɛNebukadnezar yesanujaminjɔ
6Mɔgɔomɔgɔmabinkabatokɛ,owaatikelenna,ona filitasumamanamanbadɔcɛma
7Owagatila,jamabɛɛyekɔrinifɔlikannibɔrɔnibɔrɔni zaburunifɔlifɛnsifabɛɛmankanmɛntumaminna,jama nisiyawnikanwɛrɛwbɛɛy'ubirikamasakɛ Nebukadnezaryesanujaminsigi,kaobato
8Odey'atoowaatila,KaldekawdɔwgɛrɛlaYahutuw jalaki
9Uyekumatak'afɔmasakɛNebukadnezaryeko:«Masa, ikaɲɛnamayafoabada.»
10Masakɛ,iy'afɔkomɔgɔomɔgɔbɛkɔrinifɔlikanni bɔrɔnibɔrɔ,nizaburunifɔlikannifɔlifɛnsuguyabɛɛ mankanmɛn,otigikabinkasanujabato.
11Mɔgɔomɔgɔmabinkabatokɛ,walisaakafili tasumamugujenilencɛma
12YahutudɔwbɛyeniyeminnubilaBabilonɛmarakow kunna,oluyeSadrakiniMesakaniAbednegoyeMasakɛ, nincɛwmaijate,utɛbaarakɛikaalaye,iyesanujamin jɔ.
13Nebukadnezarkadiminiakadimi,ay'afɔkoukana niSadrakiniMesakaniAbednegoyeOkɔ,unananio cɛwyemasakɛɲɛkɔrɔ.
14Nebukadnezary'afɔuyeko:«Tiɲɛdon,Sadrakni MesakniAbednego,yalaawtɛnekaalabato,waawtɛne kasanujaminjɔwa?
15Niawlabɛnnendontumaminnaawbɛkɔrinifɔlikan nifɔlikannibɔrɔ,nizaburunifɔlikannifɔlifɛnsifabɛɛ mankanmɛntumaminna,awbɛawbirikaneyejamin dilan,awbɛobatoaɲɛ,nkaniawmabatokɛ,awnafilio waatikelennatasumatasumamandɔcɛmaElohimminna awkisinebolo,oyejɔnye?»
16SadrakniMesakniAbednegoy'ajaabik'afɔmasakɛye ko:«Nebukadnezar,ant'anjantokaijaabiokola»
17Niokɛra,anbɛbaarakɛankaAlaminye,obɛsek'an kisitasumatasumamanma,anaankisiibolo,masakɛ
18Nkaniotɛ,ik'adɔnmasakɛ,koantɛnabaarakɛika alaye,iyesanujaminjɔ,antɛnaobato
19Okɔ,Nebukadnezarfalendondimila,aɲɛdacogoya yɛlɛmanaSadrakniMesakaniAbednegokama
20Ay'afɔakakɛlɛcɛŋanawyekoukaSadrakiniMesak niAbednegosirik'ufilitasumatasumamankɔnɔ
21Ocɛwsirilenbɛukafiniwniukafiniwniukafiniwni ukafinitɔwla,kaufilitasumatasumamancɛma
22Odey'atomasakɛkacifɔlenkɔrɔtɔlentundon,ani forotunkasumakosɛbɛ,tasumatasumayeSadrakini MesakniAbednegota
23Ocɛsaba,Sadrak,MesakaniAbednego,ubinna tasumamanbacɛma,usirilendon.
24MasakɛNebukadnezarkabakoyara,awulilajoonaka kumaakaladilikɛlawyeko:«Anmacɛsabasirilenfili
Daniɛl tasumacɛmawa?»Uy'ajaabik'afɔmasakɛyeko:«Tiɲɛ don,masakɛ!»
25Ay'ajaabiko:«Afilɛ,neyecɛnaaniye,ulafiyalen don,ubɛtaamatasumacɛma,foyitɛula.Naaninan cogoyabɛikoAlaDenkɛ.
26Nebukadnezargɛrɛlatasumatasumamandalak'afɔko: «SadrakiniMesakaniAbednego,awminnuyeAla Kɔrɔtalenbakajɔnwye,awkabɔkanayan.»Okɔ,Sadrak niMesakniAbednegobɔratasumacɛma
27Kuntigiwnigɔfɛrɛnɛrɛwnikapitɛniwnimasakɛka ladilikɛlawyenincɛwye,tasumatuntɛufarila,ukunsigi tunmadɔnkilida,ukafiniwmaChangé,tasumakasama tɛmɛnukan.
28Okɔ,Nebukadnezary'afɔko:«SadrakiniMesakni AbednegokaAlakatanu,aleminy'akamɛlɛkɛcikaaka jɔnwkisi,minnuy'ujigidaakan,kamasakɛkakuma yɛlɛma,kaufarikolodi,walisaukanabaarakɛalasiye,fo uyɛrɛkaAla»
29Odey'atonebɛsariyafɔkojamananisiyanikano kanminnubɛkumajugufɔSadrakiniMesakniAbednego kaAlama,olukatigɛtigɛkaukasowkɛbɔgɔdagaye
30Okɔ,masakɛyeSadrakiniMesakaniAbednegokɔrɔta Babilonɛmarala
SABABU4nan
1MasakɛNebukadnezarkacisiyawbɛɛnisiyawbɛɛni kanwbɛɛma,minnusigilenbɛdugukoloyɔrɔbɛɛla.Hɛrɛ kacayaawye
2Alakɔrɔtalenyetaamashyɛnwnikabakominnukɛnela, ney'ayekoakadineye.
3Akataamashyɛnwkabondɛ!Akakabakowbarikaka bondɛ!akamasayayemasayabanbaliye,akakuntigiya bɛbɔmɔgɔwlakataamɔgɔwla.
4NeNebukadnezartunlafiyalendonnekasokɔnɔ,netun bɛkayiriwanekamasasokɔnɔ
5Neyesugodɔyeminyenelasiran,nekadilankan miiriliwninekunkoloyelifɛnwyenejɔrɔ
6Odey'atoneyecibilakananiBabilonɛhakilitigiwbɛɛ yeneɲɛkɔrɔ,walisaukasugokɔrɔfɔneye.
7Okɔ,sugokɛlawnidolowlajɛbaawniKaldekawni sugokɛlawdonnankaumaokɔrɔfɔneye
8Nkaalabanna,Daniɛlnananeɲɛkɔrɔ,otɔgɔko Bɛltesazar,kakɛɲɛninekaalatɔgɔye,anialasenumawni bɛaledekɔnɔ
9Bɛltesazar,sugokɛlawkuntigi,katuguniney'adɔnkoala senumawnibɛikɔnɔ,gundositɛitɔɔrɔ,neyenekasugo yelifɛnwfɔneye,neyeminnuye.
10NekunkoloyelifɛnwkɛratennekadilankanNeyejiri dɔyedugukolocɛma,ajanyatunkabon
11Jiriinfalennakabarikasɔrɔ,ajanyaserasankolola,a yecogofokasedugukolobɛɛlabanma.
12Abuluwtunkaɲi,adenwtunkaca,dumunitunbɛbɛɛ bolo
13Neyeyelifɛnwyenekunkololanekadilankan, kɔlɔsilikɛladɔnimɔgɔsenumadɔjigirakabɔsankolola 14Apɛrɛnnanikanbayek'afɔnincogolako:«A'yejiri tigɛk'abolowtigɛ,k'abuluwlamagak'adenwjɛnsɛn
15Obɛɛn'ata,a'y'akajiribolotodugukolola,halini nɛgɛninɛgɛbereye,forobinkɛnɛna.Akaɲiginsankolo nɛnɛfɛ,aniyɔrɔkakɛbaganwyeminnubɛbinkɛnɛna
16Adusukunkayɛlɛmakabɔhadamadentala,wara dusukunkadiama.Waatiwolonwulakatɛmɛakan.»
17Okobɛkɛkɔlɔsilikɛlawkasariyadefɛ,kaɲininikɛ mɔgɔsenumawkakumafɛ,walisaɲɛnamawk'adɔnko Kɔrɔtalenbabɛkuntigiyakɛhadamadenwkamasayala,ka odimɔgɔomɔgɔma,ab'afɛkaosigiakunna
18NemasakɛNebukadnezaryeninsugoyeSisan,e, Bɛltesazar,ikaokɔrɔfɔ,katuguninekamasaya hakilitigiwbɛɛtɛsekaokɔrɔfɔneyekatuguniala senumawnibɛikɔnɔ»
19DaniɛltɔgɔkoBɛltesazar,okabakoyaralɛrɛkelenkɔnɔ Masakɛy'afɔko:«Bɛltesazar,sugoniakɔrɔkanaitɔɔrɔ» Bɛltesazary'ajaabiko:«Nematigi,osugokakɛi koniyabagawye,okɔrɔkakɛijuguwye»
20Iyejiriminye,afalennakabarikasɔrɔ,ajanyatunbɛ sesankoloma,ayelentunbɛsedugukolobɛɛma.
21Ubuluwtunkaɲi,udenwtunkaca,dumunitunbɛbɛɛ boloKungosogowtunsigilenbɛolukɔrɔ,sankolokɔnɔ kɔnɔwtunsigilenbɛolubolowkan.
22Masakɛ,edekɔrɔlakabarikasɔrɔ,katuguniikabonya bonyalendon,kasesankoloma,kaseikamaramafoka sedugukololabanma.
23Masakɛyekɔlɔsilikɛladɔnimɔgɔsenumadɔyeka jiginkabɔsankololak'afɔko:«Ikajiritigɛk'ahalakiO bɛɛn'ata,awkaajuwtodugukolola,halininɛgɛni nɛgɛbereye,forobinkɛnɛnaAkaɲiginsankolonɛnɛfɛ,a niyɔrɔkakɛkungosogowye,fowaatiwolonwulakatɛmɛa kan.
24Masakɛ,okɔrɔyeninye,Kɔrɔtalenbakasariyamin seranemakɛmasakɛma,oyeninye
25Unaigɛnkabɔmɔgɔwla,isigiyɔrɔnakɛkungosogow fɛ,unaikɛbindunniyeikomisiw,unaiɲigisankolo nɛnɛfɛ,waatiwolonwulanatɛmɛikan,foik'adɔnko Kɔrɔtalenbabɛkuntigiyakɛhadamadenwkamasayala,k'a dimɔgɔomɔgɔma
26Uy'afɔkouy'afɔkoukajiribolotoyenikamasaya nasabatiibolo,okɔ,inaadɔnkosankolowbɛkuntigiya kɛ»
27Odekosɔnmasakɛ,nekalaadilikankadiyaiye,kaika jurumuwtiɲɛnitilennenyaye,kaikatilenbaliyakowtiɲɛ nimakariyefaantanwyeniabɛsekakɛikalafiyajanya ye
28ObɛɛkɛramasakɛNebukadnezarkan.
29Kalotannifilabannenkɔ,ataamanaBabilonɛmasaya sokɔnɔ
30Masakɛy'afɔko:«NeyeBabilonɛbaminjɔmasayaso yenekasebaayabarikalaaninekabonyabonyakama, yalaotɛwa?»
31Kumatoramasakɛdalatumaminna,kumakandɔbɔra sankololak'afɔko:«MasakɛNebukadnezar,okumafɔrai yeMasayabɔraila
32Unaigɛnkabɔmɔgɔwla,isigiyɔrɔnakɛkungosogow fɛ,unaikɛbindunikomisiw,waatiwolonwulanatɛmɛi kan,foik'adɔnkoKɔrɔtalenbadebɛhadamadenwka masayamara,k'adimɔgɔomɔgɔma
33Owaatikelenna,okodafaraNebukadnezarkan,a gɛnnakabɔmɔgɔwla,ayebindunikomisiw,afarikolo jiginnasankolonɛnɛfɛ,foakunsigiwfalennaiko wuluwuluw,akunsigiwkɛrain'afɔkɔnɔwkawuluw
34Odonwlabanna,neNebukadnezaryeneɲɛkɔrɔta sankolola,nekafaamuyaliseginnanema,kaDuba Kɔrɔtalenbaye,kamɔgɔɲɛnamatanuanikabonyadaa
Daniɛl
kanbadaa,akamasayayekuntigiyabanbaliye,aka masayabɛbɔmɔgɔwlakataamɔgɔwla.
35Dugukolokanmɔgɔwbɛɛtɔgɔbɔrakofoyitɛ,abɛko kɛkakɛɲɛniasagoyesankolokɛlɛbolonidugukolo sigibagawcɛma.
36Owaatikelenna,nehakiliseginnanemaNeka masayanɔɔrɔkosɔn,nekabonyaninekayeelenseginna nema.Nekaladilikɛlawninekuntigiwyeneɲini.Ne sabatiranekamasayala,bonyabadɔfaralanekan
37NeNebukadnezarbɛsankolomasakɛtanu,kaatanuani kabonyadaakan,akakɛwalewbɛɛyetiɲɛye,aka kɛwalewyekiritigɛye
SABABU5NAN
1MasakɛBɛlsazaryeselibakɛakuntigiwaakelenye,ka diwɛnminmɔgɔwaakelenɲɛkɔrɔ
2Bɛlsazaryediwɛnnɛnɛtumaminna,ay'afɔkoukana nisanuniwarijɛminɛnwye,afaNebukadnezartunye minnutakabɔJerusalɛmAlabatosobakɔnɔwalisamasakɛ niakuntigiwniamusowniamusomusowkaminokɔnɔ»
3Okɔ,unananisanuminɛnwyeminnubɔraElohimkaso AlabatosobakɔnɔJerusalɛmMasakɛniakuntigiwnia musowniamusomusowyeminnikɛukɔnɔ
4Uyediwɛnminkasanuniwarijɛninɛgɛninɛgɛnijirini kabakurunalatanu
5Owaatikelenna,cɛdɔbolokɔnincininwbɔrakasɛbɛnni kɛfitinɛlankanmasakɛkasokogokan.
6Okɔ,masakɛɲɛdayɛlɛmana,akamiiriliwy'ajɔrɔ,foa kɔkiliwlajɔra,agɛnɛgɛnɛwyeɲɔgɔngosi
7Masakɛpɛrɛnnanikanbayewalisakadolowlajɛbaawni KaldekawnisunabaawlaseMasakɛy'afɔBabilonɛ hakilitigiwyeko:«Mɔgɔomɔgɔmananinsɛbɛninkalan k'akɔrɔfɔneye,onafinibilenmandon,kasanucakɛda donakɔla,kakɛmasayakuntigisabananye»
8Masakɛkahakilitigiwbɛɛdonna,nkaumasekaosɛbɛn kalan,kaakɔrɔfɔmasakɛye.
9MasakɛBɛlsazardusutiɲɛnakosɛbɛ,aɲɛdayɛlɛmanaa ma,akuntigiwkabakoyara
10Masamusodonnadumunikɛyɔrɔla,masakɛnia kuntigiwkakumawkosɔn,ay'afɔko:«Masakɛ,ika ɲɛnamayabanbali
11Cɛdɔbɛikamasayakɔnɔ,alasenumawnibɛminkɔnɔ. Ifakadonwla,yeelennifaamuyalinihakilitigiyasɔrɔlaa lain'afɔalakahakilitigiyaMasakɛNebukadnezaryeifa, masakɛ,neb'afɔifaye,oyesubagatɔwnidolow lajɛbagawniKaldekawnisubagayakɛlawkuntigiye
12Hakiliɲumannidɔnniyanifaamuyalinisugokɔrɔfɔli anikumagɛlɛnwfɔlianisigasigawtiɲɛnaDaniɛlkelende la,masakɛyemintɔgɔdaBɛltesazar
13Okɔ,DaniɛlnananiayemasakɛɲɛkɔrɔMasakɛy'afɔ Daniɛlyeko:«EyeDaniɛlye,Judajɔnyadenwdɔ,nefa masakɛyeminlabɔYahutuwlawa?»
14Neyɛrɛy'amɛnikolakoalanibɛikɔnɔ,koyeelenni faamuyalinihakilitigiyaɲumanbɛsɔrɔila
15Hakilitigiminnuyedolowlajɛbaawye,olunananeɲɛ kɔrɔwalisaukaninsɛbɛninkalank'akɔrɔfɔneye.
16Ney'amɛnikolakoibɛsekakɔrɔfɔkɛkasigasigaw labɔ,sisanniibɛsekasɛbɛnkalank'akɔrɔfɔneye,ina finibilenmandon,kasanucakɛdasiriikɔla,kakɛmasaya kuntigisabananye
17Daniɛly'ajaabimasakɛɲɛkɔrɔko:«Ikanilifɛnwkakɛ iyɛrɛtaye,kaikasaradimɔgɔwɛrɛma.Obɛɛn'ata,ne naosɛbɛnkalanmasakɛye,kaokɔrɔfɔaye
18Masakɛ,KɔrɔtalenbaAlayemasayanibonyaninɔɔrɔ nibonyadiifaNebukadnezarma.
19Ayebonyamindiama,siyawbɛɛnikanwɛrɛwbɛɛ yɛrɛyɛrɛlakasiranaɲɛkɔrɔAtunb'afɛkamɔgɔminnu mara,atunbɛolutoɲɛnamayala.Atunb'afɛkamɔgɔ minnusigisenkanAtunb'afɛkamɔgɔminnubila duguma
20Nkaadusukunkɔrɔtarakaahakiligɛlɛyakuncɛbayala, abɔraakamasasigilankan,uy'anɔɔrɔbɔala
21Agɛnnakabɔhadamadendenwcɛma.Adusukunkɛrai kobaganw,asigiyɔrɔtunbɛkungofaliwfɛfoay'adɔnko KɔrɔtalenbaAlatunbɛhadamadenwkamasayamara,koa b'afɛkamɔgɔomɔgɔsigiakunna.
22Eadenkɛ,Bɛlsazar,imaidusukunmajigin,haliniitun bɛninkowbɛɛdɔn
23Nkaiy'iyɛrɛkɔrɔtasankoloMatigikama.Unanania kasominɛnwyeiɲɛkɔrɔ,eniikuntigiwniimusownii musomusowyediwɛnminukɔnɔIyewarijɛnisanuni nɛgɛninɛgɛnijirianikabakurunalatanu,minnutɛyelikɛ, wautɛmɛnnikɛ,wautɛfɛndɔn
24Okɔ,boloyɔrɔcilendonkabɔayɔrɔOsɛbɛninfana sɛbɛnna.
25Sɛbɛnminsɛbɛnna,ofilɛninye:«MENE,MENE, TƐKƐL,UFARSIN»
26Okumakɔrɔyeninye:MENE.Alayeikamasayajate kaban
27TƐKƐLI;Ibɛpesebalansila,idɛsɛlendon
28PƐRƐSƐ;Ikamasayatilalendon,kadiMedikawni Pɛrɛsiwma
29UyecibilaBɛlsazarma,uyefinibilenmandonDaniɛl la,kasanucakɛdadonakɔla,kaweleweledaakolakoa kakɛmasayakuntigisabananye
30Osuinna,KaldekawkamasakɛBɛlsazarfagara
31MediyakaDariusyemasayaminɛ,asitunbɛsan biwɔɔrɔnifilaɲɔgɔnbɔ
SABABU6NAN
1AdiyaraDariyusiyekakuntigikɛmɛnimugansigi masayakunna.
2OkuntigisabafanakunnaDaniɛltunyeolufɔlɔye, walisakuntigiwkajatekɛuye,masakɛkanatiɲɛnisisɔrɔ 3Daniyɛliintunkafisanikuntigiwnikuntigiwye, katugunihakiliɲumanbatunbɛakɔnɔMasakɛy'amiiri k'asigimasayabɛɛkunna.
4Kuntigiwnikuntigiwy'aɲinikaDaniɛlkɛlɛmasayako lankaumasekasababusisɔrɔ,waumasekajalakisi sɔrɔ;Katuguniatunyekantigiye,filiwalafilisimasɔrɔa la.
5Ocɛwy'afɔko:«AntɛnasababusisɔrɔninDaniyɛlila, foniany'asɔrɔakaAlakasariyakola»
6Okuntigiwnikuntigiwyeɲɔgɔnlajɛnmasakɛfɛk'afɔa yenincogolako:«MasakɛDarius,ikaɲɛnamayafo abada.»
7Masayakuntigiwbɛɛ,gɔfɛrɛnɛrɛwnikuntigiwni ladilikɛlawnikapitɛniwbɛɛyelajɛkɛɲɔgɔnfɛwalasaka masayasariyasigisenkan,kasariyabasigi,komɔgɔo mɔgɔbɛAlawalamɔgɔsifɛtilebisabakɔnɔ,foe,masakɛ, okafiliwarabilenwkadingɛkɔnɔ
Daniɛl
8Masakɛ,ikasariyasigisenkan,kaibolonɔbilaosɛbɛn na,walisaakanayɛlɛma,kakɛɲɛniMɛdiwniPɛrɛsikaw kasariyaye,omintɛfɛncamanChanger 9Odey'atomasakɛDariusy'abolonɔbilaosɛbɛnni sariyala.
10Daniɛly'adɔnkobolonɔbilasɛbɛnnenbɛosɛbɛnkan,a taaraakasoAkafinɛtiriwdabɔlenbɛakasokɔnɔ Jerusalɛmfanfɛ,atunbɛabiriagɛnɛgɛnɛwkansiɲɛsaba tilekɔnɔ,kadelilikɛkabarikadaakaAlaɲɛkɔrɔikoa tunbɛkɛcogominnafɔlɔ
11Ocɛwy'ulajɛkaDaniɛlsɔrɔabɛkadelilikɛakaAla ɲɛkɔrɔ
12Ugɛrɛlakakumamasakɛɲɛkɔrɔmasakɛkasariyakola. Yalaimaibolonɔbilasariyadɔla,komɔgɔomɔgɔmana Alawalamɔgɔdɔkadeliliɲinitilebisabakɔnɔ,foe, masakɛ,otigikafiliwarabilenwkadingɛkɔnɔwa?
Masakɛy'ajaabiko:«Tiɲɛdon,kakɛɲɛniMedikawni Pɛrɛsikawkasariyaye
13Uy'ajaabik'afɔmasakɛɲɛkɔrɔko:«Daniɛlminbɔra Judajɔnyadenwna,otɛijatemasakɛ,walaiyeibolonɔ bilasariyaminna,nkaabɛakadelilikɛsiɲɛsabatile kɔnɔ.»
14Masakɛyeokumawmɛntumaminna,amadiyaaye kosɛbɛ,ay'adusudonDaniyɛlilawalisak'akisi
15Ocɛwy'ulajɛmasakɛfɛk'afɔmasakɛyeko:«Masakɛ, ik'adɔnkoMɛdiwniPɛrɛsikawkasariyayekomasakɛye sariyanisariyasisigisenkan,otɛsekayɛlɛma»
16MasakɛyecifɔkounananiDaniɛlyek'afili warabilenwkadingɛkɔnɔMasakɛy'afɔDaniɛlyeko:«I bɛbaarakɛikaAlaminyetumabɛɛ,onaikisi»
17Unananikabakurundɔyekadadingɛdala.Masakɛ y'ataamasiyɛnniayɛrɛkataamasyɛnniakuntigiwka taamasyɛnyewalisaokuntilennakanayɛlɛmaDaniɛlko la.
18Masakɛtaaraakamasasolakasukɛsunɔgɔla,fɔlifɛnw manaaɲɛkɔrɔ
19Masakɛwulilasɔgɔmadajoonafɛ,kateliyakataa warabilenwkadingɛkɔnɔ
20Aseradingɛkɔnɔtumaminna,apɛrɛnnaDaniɛlmani dusukasikanye.
21Daniɛly'afɔmasakɛyeko:«Masa,ikaɲɛnamayafo abada»
22NekaElohimy'akamɛlɛkɛcikawarabadatuguwalisa ukananetɔɔrɔMasakɛ,nemakojugusikɛiɲɛkɔrɔ fana»
23Masakɛnisɔndiyarakosɛbɛakosɔn,ay'afɔkouka DaniɛltakabɔdingɛkɔnɔDaniɛlbɔradingɛkɔnɔ,tɔɔrɔsi masɔrɔala,katuguniadalentunbɛakaAlala.
24MasakɛyecifɔkounananicɛminnuyeDaniɛljalaki, k'ufiliwarabilenwkadingɛkɔnɔ,oluniudenwniu musowWarabilenwtunbɛseula,utunbɛukolobɛɛkari walimaunanadingɛjukɔrɔtumaotuma.
25Otumala,masakɛDariusyesɛbɛncijamanabɛɛni siyawnikanwɛrɛwbɛɛmaHɛrɛkacayaawye
26Neb'afɔkonekamasayamarabɛɛla,mɔgɔwka yɛrɛyɛrɛanikasiranDaniɛlkaAlaɲɛ,katugunialedeye Alaɲɛnamaye,asabatilendonfoabada,akamasayatɛna halaki,akamasayanakɛfoalaban
27AbɛDaniɛlkisikakisi,abɛtaamashyɛnwnikabakow kɛsankolonidugukolokan,aleminyeDaniɛlkisi warabawkasebaayama
28ODaniɛlyeɲɛtaasɔrɔDariuskamasayalaaniPɛrɛsi Siruskamasayawaatila.
SABABU7nan
1BabilonɛmasakɛBɛlsazarkasanfɔlɔla,Daniyɛliyesiko niyelifɛnwyeakunkolokanakadilankan
2Daniyɛlikumanak'afɔko:«Neyeyelifɛnyesufɛ, sankolofiɲɛnaanitunbɛkakɛlɛkɛkɔgɔjibakan»
3Baganbanaanibɔrakɔgɔjila,uniɲɔgɔntɛkelenye
4Fɔlɔtunbɛikowaraba,wulukamanwtunb'ala
5Warawɛrɛfilɛ,afilananbɛikoursi,awulilaafankelen fɛ,akɔkilisabatunbɛadalaaɲinwcɛ.
6Okɔ,neyedɔwɛrɛye,in'afɔnɛgɛso,kɔnɔninkaman naanibɛakɔlakunkolonaanifanatunbɛwarainna; Kuntigiyadiraama.
7Okɔfɛ,neyesufɛyelifɛnwye,kawarabanaaninanfilɛ, siranbanisiranba,barikakabonkosɛbɛNɛgɛɲinwtunka bonala,atunbɛfɛntolenwdunkatigɛtigɛ,katolenw sennasanniasenwyeBiɲɛtantunb'ala
8Neyebiɲɛwlajɛ,kabiɲɛfitininwɛrɛwuliucɛma,biɲɛ fɔlɔsabatunbɛuɲɛkɔrɔ,ɲɛwtunbɛin'afɔmɔgɔɲɛw,da dɔtunbɛkumacamanfɔ
9Ney'afilɛfomasasigilanwbinnaduguma,k'asigilento tumacamanna,akafinitunfinmandonikonɛnɛ,a kunsigitunbɛikowulusaniyalen
10Bajitasumamandɔbɔraaɲɛkɔrɔkabɔaɲɛkɔrɔ,mɔgɔ babacamantunbɛabaara,mɔgɔwaatannitanjɔlentora aɲɛkɔrɔ
11Otumala,ney'afilɛkadaakan,neyekumabaminnu fɔ,neyeolufilɛfokasewarafagalima,kaafarikolo halakikaditasumajenilenma
12Bagantɔwtafanfɛ,ukakuntigiyabɔraula
13Neyesufɛyelifɛnwye,afilɛ,mɔgɔdɔnananisankolo sankabayein'afɔMɔgɔDenkɛ,kanatilekɔrɔbama,uy'a gɛrɛaɲɛkɔrɔ
14Kuntigiyaninɔɔrɔnimasayadiraama,jamanawni siyawbɛɛanikanwbɛɛkabaarakɛaye
15NeDaniɛldusutiɲɛnanehakililanefarikolocɛma,ne kunkoloyelifɛnwyenetɔɔrɔ.
16Negɛrɛlamɔgɔdɔlamintunjɔlenbɛoyɔrɔlakaa ɲininkaninkowbɛɛlatiɲɛnaOla,ayeofɔneye,kao kowkɔrɔfɔneye.
17Ninbaganbanaaniyemasakɛnaaniye,minnunawuli kabɔdugukolokan
18Kɔrɔtalenbakamɔgɔsenumawnamasayaminɛka masayatabadaa-badaa
19Otumanafɛ,netunb'afɛkawarabanaaninankatiɲɛ dɔn,anitɔwbɛɛtɛkelenye,atunkajugukosɛbɛ,aɲinw tunyenɛgɛye,anɛgɛwtunyenɛgɛyeminyedumunidun, kakaritigɛtigɛ,katolenwsɔgɔniasenwye;
20Biɲɛtanminnutunbɛakunna,anitɔkelenminwulila, sababinnauɲɛkɔrɔhalioburujuminɲɛwbɛala,anida minbɛkumacamanfɔ,aɲɛdatunkagɛlɛnkatɛmɛa tɔɲɔgɔnwkan
21Ney'aye,oburujukelenyekɛlɛkɛnimɔgɔsenumaw ye,kasesɔrɔukan.
22Fɔkanasewaatikɔrɔbanalima,kakiridiKɔrɔtalenba kamɔgɔsenumawmaAwaatisera,mɔgɔsenumawye masayata.
23Ay'afɔocogolako:«Waranaaninannakɛmasaya naaninanyedugukolokan,masayabɛɛnakɛfɛnwɛrɛye, kadugukolobɛɛdun,kaasennatankaakari»
24Masakɛtanminnubɛbɔninmasayala,oluyemasakɛ tanye.Anakɛdanfarayenifɔlɔwye,anamasakɛsaba kolo
25AnakumabawfɔKɔrɔtalenbakama,kaKɔrɔtalenbaka mɔgɔsenumawsɛgɛn,kamiirikawaatiwnisariyakolow yɛlɛma
26Nkakiritigɛnasigi,unaakakuntigiyabɔsiala,k'a halakifokasealabanma»
27Masayanimasayaanimasayabonyaminbɛsankolo bɛɛkɔrɔ,onadiKɔrɔtalenbakamɔgɔsenumawkamɔgɔw ma,minnukamasayayemasayabanbaliye,animasaya bɛɛnabaarakɛayekaakanminɛ
28Fɔkanasebima,okolabandon.NeDaniyɛlikɔni,ne kamiiriliwyenetɔɔrɔkosɛbɛ,neɲɛdayɛlɛmananekɔnɔ, nkaneyeokomaranedusukunna
SABABU8NAN
1MasakɛBɛlsazarkamasayasansabananna,yelifɛndɔye neye,neDaniyɛli
2Ney'ayeyelifɛndɔlaNey'ayetumaminna,netunbɛ Susandugukɔnɔ,Elammarala.Ney'ayeyelifɛndɔla,ne tunbɛUlaibajidala
3Okɔ,neyeneɲɛkɔrɔtakasagadɔjɔlenyebajidala, biɲɛfilabɛala.nkakelentunkabonnitɔkelenye,sanfɛla denanalabanna
4Neyesagadengɛrɛgɛrɛyetilebinfɛ,worodugufɛani sahelifɛ.walisabagansikanajɔaɲɛkɔrɔ,mɔgɔsituntɛ yenminbɛsekamɔgɔkisiaboloNkaay'akɛkakɛɲɛn'a sagoye,kakɛmɔgɔbaye
5Netunbɛmiirililatumaminna,bakɔrɔndɔbɔratilebin fɛkanadugukoloyɔrɔbɛɛla,amamagadugukolola
6Aserasagadenma,biɲɛfilabɛminna,netunyeojɔlen yebajidala,kabolikataaafɛakasebaayadimifɛ.
7Ney'ayekoagɛrɛlasagadenna,ayesagadengosik'a biɲɛfilakari,fangasimasɔrɔsagadennakajɔaɲɛkɔrɔ, nkaay'afilidugumakaasennasan.
8Odey'atobakɔrɔninbonyalendonkosɛbɛKɔrɔtalenba naaniwulilakataasankolofiɲɛnaanifanfɛ
9Udɔlakelenna,biɲɛfitinindɔbɔra,obonyalendon kosɛbɛ,sahelifanfɛ,kɔrɔnfɛanijamanadumanfanfɛ
10AbonyalendonfokasesankolokɛlɛbolomaAye kɛlɛbolonidolowdɔwfilidugumakausennasan.
11Ɔwɔ,ay'ayɛrɛbonyahalikɛlɛbolokuntigifɛ,dono donsarakabɔsiafɛ,kaakayɔrɔsenumayɔrɔfili.
12Kɛlɛbolodɔdiraamadonodonsarakakosɔnsariya tiɲɛnikosɔnAy'awaleya,kaɲɛtaasɔrɔ
13Otumalaneyemɔgɔsenumadɔkakumamɛn,mɔgɔ senumawɛrɛy'afɔosenumadɔyemintunbɛkuma,ko: «Donodonsarakanitiɲɛnitiɲɛnikoyelifɛnnakɛfowaati jumɛn,kayɔrɔsenumanikɛlɛbolobɛɛsennatan?»
14Ay'afɔneyeko:«Fokasetilewaafilanikɛmɛsaba maOtumana,yɔrɔsenumanasaniya»
15NeDaniɛlyeoyelifɛnyekaakɔrɔɲinitumaminna,a filɛ,mɔgɔdɔjɔlenbɛneɲɛkɔrɔikomɔgɔdɔ
16NeyecɛdɔkanmɛnUlaibajicɛla,oy'afɔko: «Gabriɛl,ikanincɛkayelifɛnfaamu.»
17Agɛrɛlanejɔlenyɔrɔla
Daniɛl
18Atunbɛkumanefɛtumaminna,netunbɛsunɔgɔbala neɲɛdaladuguma,nkaamagaranelakanejɔ.
19Ay'afɔko:«Afilɛ,nenaminkɛdimilabanna,nenao ladɔnniya,katugunilabannakɛwaatilatigɛlendela.»
20Iyesagadenminye,biɲɛfilabɛminna,oyeMɛdini Pɛrɛsimasakɛwye
21BakɔrɔngɛlɛnyeGɛrɛsimasakɛye
22Nikarilendon,k'asɔrɔnaanijɔlentoraanɔna,masaya naaninawulikabɔjamanacɛma,nkautɛnajɔakafanga kɔrɔ
23Ukamasayawaatilabanna,nisariyatiɲɛbagawdafara, masakɛminɲɛdakajugu,animinbɛkumadibila,ona wuli.
24Akasebaayanabarikasɔrɔ,nkaatɛnakɛayɛrɛka sebaayala,anakabakohalaki,kaɲɛtaasɔrɔ,kawalekɛ, kasebaawnijamasenumawhalaki.
25Akasariyafanafɛ,anakɛsababuyekabololabaara yiriwaaboloAnaayɛrɛbonyaadusukunna,kamɔgɔ camanhalakihɛrɛfɛ.Nkaanakarinibolotɛala.»
26Sufɛlanisɔgɔmayelifɛnminfɔra,oyetiɲɛyekatuguni onakɛtilecamankɔnɔ»
27NeDaniɛlsɛgɛnna,nebananadondɔwla.okɔfɛ,ne wulilakamasakɛkabaarakɛOyelifɛnyenekabakoya, nkamɔgɔsimaafaamu
SABABU9NAN
1AhaswerusdenkɛDariusminbɔraMɛdikawkamasaya la,osanfɔlɔla
2Akamasayasanfɔlɔla,neDaniɛlyesanwhakɛfaamu kitabuwfɛ,MatigikakumaserakiraJeremima,koabɛna sanbiwolonwulakɛJerusalɛmlakolonwkɔnɔ
3Ney'iɲɛsinMatigiElohimma,kaaɲinidelilinideliliw fɛ,nisunɔgɔnicɛncɛnnibuguriye.
4NeyeMatiginekaAladeli,kanekajurumufɔko: «Matigi,Alabelebelebanisiranbagatɔ,ibɛlayiduni makarilabatoakanubagawniakacifɔlenwlabatobaawye.
5Anyejurumukɛkatilenbaliyakɛ,kakojugukɛka muruti,kabɔikacifɔlenwniikakiritigɛlawla
6Anmaikajɔnkirawlamɛn,oluminnukumanaitɔgɔla ankamasakɛwniankakuntigiwnianbɛnbawnijamana mɔgɔwbɛɛye
7Matigi,tilennenyayeitaye,nkaanɲɛdaɲagaminendon ikobikataaJudacɛwniJerusalɛmsigibagawniIsraɛl bɛɛma,minnukasurun,animinnuyɔrɔkajan,iyeugɛn kataajamanaminnubɛɛla,ukajurumuwkosɔn.
8Matigi,ɲɛdaɲagamibɛanta,ankamasakɛwnian kuntigiwnianbɛnbawta,katugunianyejurumukɛila.
9makariniyafabɛMatigiankaElohimtaye,halinian murutiraama
10AnmaMatigiankaAlakakumakanlabato,kataamaa kasariyawla,ayeminnusigianɲɛakajɔnkirawfɛ.
11Ɔwɔ,Israɛlbɛɛyeikasariyatiɲɛ,haliubɔra,walisau kanaikanminɛodekosɔndangabɔnnaankan,kalilimin sɛbɛnnenbɛElohimkabaaradenMusakasariyakɔnɔ, katugunianyejurumukɛakɔrɔ
12Ayeakakumaminnufɔanwniankakiritigɛlawkama, oluminnutunbɛkiritigɛankan,ay'osinsin,k'amasɔrɔ kojugubadɔlaseanma,katugunisankolobɛɛkɔrɔ,ikoa kɛraJerusalɛmcogominna,omakɛ.
13IkoasɛbɛnnenbɛMusakasariyakɔnɔko:«Ninkojugu bɛɛseraanma
Daniɛl
14Odey'atoMatigiyekojugukɔlɔsik'alaseanma, katuguniMatigiankaAlatilennendonakakɛwalewbɛɛ la,katugunianmaakanlamɛn
15Sisan,MatigiankaAla,minyeikamɔgɔwlabɔMisira jamanananibolobarikamaye,kaitɔgɔsɔrɔikobi.anye jurumukɛ,anyekojugukɛ
16Matigi,kakɛɲɛniikatilennenyabɛɛye,neb'idelikoi kadiminyaniikadiminyakabɔikaduguJerusalɛm,ika kulusenuma,katuguniankajurumuwnianbɛnbawka tilenbaliyakosɔn,Jerusalɛmniikamɔgɔwkɛramaloyaye anlaminimɔgɔwbɛɛbolo
17Sisan,ankaAla,ikajɔnkɛkadeliliniakadeliliw lamɛn,kaiɲɛdayeelenikayɔrɔsenumalakolonkan, Matigikosɔn
18NekaAla,itulokɔrɔtakalamɛnnikɛIɲɛwyɛlɛ,kaan katiɲɛniwniduguminweleitɔgɔla,ofilɛ,katuguniantɛ ankadeliliwlaseiɲɛkɔrɔankatilennenyakola,nkaika makaribakosɔn
19Matigi,ikalamɛnnikɛ.Matigi,ikayafa;Matigi,ika lamɛnnikɛkakɛ;NekaAla,ikanaiyɛrɛbilakɔfɛ, katuguniikaduguniikamɔgɔwbɛweleitɔgɔla»
20Kanetokumala,kadelilikɛ,kanekajurumunineka jamaIsraɛlkajurumufɔ,kanekadelililaseMatigineka AlaɲɛkɔrɔnekaAlakakulusenumakola
21Netunbɛkumadelililatumaminna,neyecɛ Gabiriyɛliminyeyelifɛnnaadaminɛna,awulilajoona,a magaranelawuladasarakawaatila
22Ayeneladɔnniyakakumanefɛ,k'afɔneyeko: «Daniɛl,nebɔrasisankasetigiyanifaamuyalidiima»
23Ikadeliliwdaminɛna,cibɔra,nenanaijiraKatugunii kanulendonkosɛbɛ.
24Dɔgɔkunbiwolonwulalatigɛraikamɔgɔwniikadugu senumakan,kajurumuwban,kajurumuwban,kabɛndon tilenbaliyakola,katilennenyabanbalilasemɔgɔwma,ka yelifɛnnikirayakumataamashyɛnsiri,kaSenumanbatulu kɛ
25Awk'adɔnk'afaamukokabinicifɔlenbɔrakabɔ Jerusalɛmlaseginanikaajɔ,fokaseMasiyamasakɛma,o bɛkɛdɔgɔkunwolonwulanidɔgɔkunbiwɔɔrɔnifilaye
26Dɔgɔkunbiwɔɔrɔnifilakɔfɛ,Masiyanatigɛ,nkaatɛna halakiayɛrɛkosɔnAlabannakɛnisanjibaye,fokase kɛlɛlabanma,tiɲɛniwlatigɛra
27Analayidusabatinimɔgɔcamanyedɔgɔkunkelen kɔnɔ,dɔgɔkuncɛmancɛla,anasarakanisarakaban,kaa kɛyɔrɔlakolonyefokaseadanna,fokaseadanna
SABABU10NAN
1PɛrɛsimasakɛSiruskamasayasansabananna,kodɔ jiralaDaniɛllaOkotunyetiɲɛye,nkawaatilatigɛlentun kajan
2Odonwna,neDaniɛltunbɛkasidɔgɔkunsabadafalen kɔnɔ
3Nemanbuurudumandun,sogonidiwɛnmananedala, nemamunkɛneyɛrɛlahalidɔɔninfodɔgɔkunsaba dafalen
4Kalofɔlɔtilemuganninaaninanna,in'afɔnetunbɛ bajibadala,oyeHidekɛliye
5Okɔ,neyeneɲɛkɔrɔtakafilɛlikɛ,kacɛdɔfilɛ,atunbɛ finidon,acɛsirilantunsirilenbɛniUfazsanuɲumanye.
6Afarikolotunbɛikobereri,aɲɛdatunbɛikosanpɛrɛn, aɲɛwtunbɛikotasumafitinɛw,abolowniasenwtunbɛi konɛgɛjɛlen,akakumakantunbɛikojamabakan
7NeDaniɛlkelenpedeyeoyelifɛnye,katugunicɛminnu tunbɛnefɛ,olumaoyelifɛnye.nkayɛrɛyɛrɛbadɔbinnau kan,foubolilakataaudogo
8Odey'atonekelentorakaninyelifɛnbaye,fangasima tonela,katuguninekacɛɲijiginnanekɔnɔkakɛtoliye, nemafangasitonela
9Obɛɛn'ata,neyeakakumakanmɛn,neyeaka kumakanmɛntumaminna,netunbɛsunɔgɔbalaneɲɛda la,neɲɛdatunbɛduguma
10Bolodɔmagaranela,oyenesiginegɛnɛgɛnɛwnine bolokɔniwkan
11Ay'afɔneyeko:«Daniɛl,cɛkanulenba,nebɛkuma minnufɔiye,ikaolufaamu,kaijɔkaɲɛ,katugunine cilendonimasisan»Ayeninkumafɔneyetumaminna, ney'ijɔkayɛrɛyɛrɛ
12Okɔ,ay'afɔneyeko:«Daniɛl,ikanasiran,katuguni kabiniiy'idusukunbilakafaamuyaliniiyɛrɛkoloika Alaɲɛkɔrɔdonfɔlɔla,ikakumawmɛnna,nenanaika kumawdekosɔn.»
13NkaPɛrɛsimasayakuntigiyenekɛlɛtilemuganni kelenNetorayenniPɛrɛsimasakɛwye
14Sisannenanak'afaamukominbɛnakɛikamɔgɔwla donlabanwna
15Ayeokumasuguwfɔneyetumaminna,neyeneɲɛ daduguma,nekɛraboboye.
16Mɔgɔdenkɛwbɔɲɔgɔnkodɔmagaranedala,okɔ,ne yenedawulikakumaneɲɛkɔrɔ,k'afɔneɲɛkɔrɔko:«Ne makɛ,nekadusukasiwjiginnanekanyelifɛ,nemafanga foyitonela»
17Nematigikabaaradenbɛsekakumanematigininfɛ cogodi?Katuguninekɔni,oyɔrɔninbɛɛfangasimatone la,ninakilimatonela
18Okɔ,mɔgɔdɔseginnakamaganelaikocɛye,aye barikadonnela.
19Uy'afɔko:«Mɔgɔkanulenba,ikanasiranAkumana nefɛtumaminna,barikadonnanelak'afɔko:«Nemakɛ kakuma.katuguniiyebarikadonnela.»
20Ay'afɔko:«Ib'adɔnmunnanenanaifɛwa?Sisanne naseginkataakɛlɛkɛniPɛrɛsijamanakuntigiye
21NkaminsɛbɛnnenbɛtiɲɛKitabukɔnɔ,nenaojiraila.
SABABU11NAN
1NefanajɔlentoraMɛdikaDariuskamasayasanfɔlɔla k'abarikabonyaanik'abarikabonya.
2Sisannenatiɲɛjiraila»Afilɛ,masakɛsabanawuli
PɛrɛsijamananaNaaninannanafolotigibakatɛmɛnubɛɛ kan,anaakanafolobarikalaGɛrɛsijamanakama
3Masakɛbarikamadɔnawuli,onakuntigiyakɛni kuntigiyabaye,kakɛkakɛɲɛniasagoye
4Niawulilatumaminna,akamasayanatiɲɛ,katila sankolofiɲɛnaanifanfɛAmakɛabɔnsɔnwye,walaka kɛɲɛniakamasayaye,atunbɛminmara
5Sahelimasakɛnabarikasɔrɔaniakakuntigidɔ.Ana barikasɔrɔkatɛmɛakan,kakuntigiyasɔrɔakamarana kɛkuntigiyabelebelebaye»
6Sanlabanwna,unafaraɲɔgɔnkan.sabusahelimasakɛ denmusonanaworodugumasakɛfɛkabɛnkankɛAtɛna
Daniɛl
jɔwalaabolo,nkamusonabila,niananania bangebagaw,animinyebarikadonalaninwaatiwla.
7Nkamɔgɔdɔnawulikabɔajiribolodɔla,kɛlɛbolonana nikɛlɛboloye,kadonworoduguyanfanmasakɛka kɛlɛbolokɔnɔ,kakɛlɛkɛukama,kasesɔrɔ.
8Unaukaalaniukakuntigiwniukawarijɛnisanu minɛnsɔngɔgɛlɛnwtakataaMisiraAnatoyensan camankatɛmɛworoduguyanfanmasakɛkan.»
9Sahelimasakɛnadonakamasayala,kaseginayɛrɛka jamanakɔnɔ
10Nkaadenkɛwnawulikakɛlɛbolobacamanlajɛ,kelen nana,kafakatɛmɛ,otumana,anaseginkawulikataaa kakɛlɛbolola.
11Sahelimasakɛnajɔrɔ,kabɔkakɛlɛkɛn'aye,ni woroduguyanfanmasakɛyeNkajamanadonabolo»
12Niayejamatakataa,adusukunnakɔrɔta.Anamɔgɔ waatancamanfiliduguma,nkaatɛnabarikasɔrɔola
13Worodugumasakɛnakɔseginkajamababilakacayani fɔlɔtaye,sandamadɔwkɔfɛ,kɛlɛbolobaninafolocaman na
14Owaatiwla,mɔgɔcamannajɔsahelimasakɛkama Nkaunabin.»
15Worodugumasakɛnanakuludɔwulikaduguminnu kogokabonkosɛbɛ,sahelifanwtɛnasekakɛlɛkɛ,aka jamanaɲɛnatɔmɔlenwfanatɛnasekakɛlɛkɛ.
16Nkaminbɛnaakɛlɛ,onakɛkakɛɲɛniayɛrɛsagoye, mɔgɔsitɛnajɔaɲɛkɔrɔ
17Anaaɲɛdadaakamasayabɛɛbarikala,kamɔgɔ tilennenwfanadonafɛAnakɛten,anamusodenmusodi ama,k'atiɲɛ
18Okɔfɛ,anaaɲɛdawuligunwkan,kacamanminɛ,nka kuntigidɔnaayɛrɛkamafiɲɛyalibank'asɔrɔamaayɛrɛ mafiɲɛya,anaobilaala
19Otumanafɛ,anaaɲɛsinayɛrɛkajamanakakɛlɛbolo ma
20Otumanafɛ,abɛnajɔakanafolola,minbɛwaribɔ masayanɔɔrɔla.
21Mɔgɔjugudɔnajɔakanafolola,utɛnamasayabonya diama
22Sanjibabolownaufakabɔaɲɛfɛkakari.ɔwɔ,layidu kuntigifana
23Jɛɲɔgɔnyaminkɛraniaye,anananbarakɛ,katugunia nawulikabarikasɔrɔjamafitininwfɛ.
24AnadonhɛrɛlahalimarayɔrɔfatɔbawlaAnaa bɛnbawniafawfawmaminkɛ,anaokɛanafɛnminɛta ninafoloninafolojɛnsɛnucɛma.
25Anaakasebaayaniakajagɛlɛyalawulisahelimasakɛ kamanikɛlɛbolobaye.Sahelimasakɛnawulikataakɛlɛla nikɛlɛbolobanikɛlɛbolobarikamabayeNkaatɛnajɔ, katuguniunafɛɛrɛwfɔakama»
26Ɔwɔ,minnubɛakadumunitilayɔrɔdun,olunaahalaki, akakɛlɛbolonafa.
27Omasakɛfilabɛɛdusukunnakɛjuguyakɛ,nkankalon nafɔtabalikelenkanNkaatɛnaɲɛsɔrɔ,katugunilaban nakɛwaatilatigɛlenna»
28Otumala,anakɔseginakajamanakɔnɔninafolobaye Adusukunnalayidusenumakɛlɛ.Anakɛwalewkɛ,ka seginayɛrɛkajamanakan
29Waatilatigɛlenna,anaseginkanasahelifanfɛNkaa tɛnakɛikofɔlɔta,walimaikokɔfɛta.
30Kitimukakurunwnanaakɛlɛ,odekosɔnadusukasira kaseginkadimilayidusenumakɔrɔ.anakɔseginyɛrɛ,ka hakilisɔrɔnilayidusenumabilabagawye
31Marifawnajɔafanfɛ,unafangayɔrɔsenumanɔgɔ,ka donodonsarakabɔyen,kakoharamulenkɛyɔrɔlakolon ye
32Minnubɛkojugukɛlayidutafanfɛ,anaolutiɲɛni kumakanwye.
33Mɔgɔminnubɛfɛnfaamuyajamacɛma,olunamɔgɔ camankalan,obɛɛn'ata,unabinnpannitasumanijɔnya ninafolomafɛnwfɛtilecaman
34Niubinnatumaminna,unasɔgɔsɔgɔnidɛmɛdɔɔnin ye.
35Hakilitigidɔwnabinkaukɔrɔbɔkausaniyakaufinfo kaselabanwaatima
36Masakɛnaokɛkakɛɲɛn'asagoye.Anaayɛrɛkɔrɔta kaayɛrɛbonyakatɛmɛalabɛɛkan,kakabakokumawfɔ alakaAlakama,kaɲɛsɔrɔfodimikaban,katugunimin latigɛra,onakɛ.
37AkanaabɛnbawkaElohimjate,walamusownegew, walakaalasijate,katugunianaayɛrɛbonyakatɛmɛfɛn bɛɛkan.
38NkaanabonyadafangatigiwkaAlakan,afawtunt'a dɔnalaminna,anaobonyanisanuniwarijɛnikabakurun sɔngɔgɛlɛnwnifɛndumanwye.
39Anakɛnincogoladugubarikamanbawkɔnɔnidunan alaye,anamindɔn,kadɔfaraokanninɔɔrɔye
40Alabanwaatila,sahelimasakɛnaagɛrɛntɛ,worodugu yanfanmasakɛnanaakɛlɛikofɔɲɔba,niwotoroninwni sotigiwnikuruncamanyeAnadonjamanawkɔnɔ,ka woyokatɛmɛ.
41Anadonnɔɔrɔmajamanakɔnɔfana,jamanacamanna ci
42Anaabolokɔrɔtajamanawkanfana.
43NkaanasesɔrɔsanuniwarijɛnafoloaniMisirafɛn sɔngɔgɛlɛnwbɛɛkan
44Nkakibarudumanminnubɛbɔkɔrɔnfɛaniworodugu fɛ,olunaatɔɔrɔ
45Anaakamasasofanibuguwsigikɔgɔjiwcɛmakulu senumanɔɔrɔmakan.Obɛɛn'ata,anasealabanna,mɔgɔ sitɛnaadɛmɛ»
SABABU12NAN
1Owaatila,kuntigibaMisɛlinajɔ,ominbɛjɔikamɔgɔw denwnɔna,gɛlɛyawaatinakɛ,gɛlɛyawaatinakɛ,minma delikakɛkabinisiyasitunbɛyenhalifoowaatikelenna
2Minnubɛsunɔgɔdugukolobugurila,olucamanna kunun,dɔwnaɲɛnamayabanbalila,dɔwfananamaloyani mafiɲɛyalibanbalila
3HakilitigiwnayeelenbɔikosankoloyeelenMinnubɛ mɔgɔcamanwulitilennenyalaikodolowbadaa-badaa.
4Nkae,Daniɛl,ikakumawdatugukakitabutaamasiyɛn kɛfokaselabanwaatima
5Okɔ,neDaniɛlyefilɛlikɛ,kafilawɛrɛjɔlenye,kelenbɛ bajidala,tɔkelenbɛbajidala
6Mɔgɔdɔy'afɔcɛyemintunbɛfinidon,omintunbɛ bajikanko:«Kabakoninnulabannafowaatijumɛn?»
7Neyecɛdɔmɛnmintunbɛfinidon,omintunbɛbaji kan,tumaminnaay'akininbolonianumanbolokɔrɔtaka taasankolola,kakalimɔgɔɲɛnamabanbalila,koobɛna
kɛwaatiniwaatinitilaNiayejamasenumawkasebaaya jɛnsɛntumaminna,okowbɛɛnaban.
8Ney'amɛn,nkanemaofaamu,ney'afɔko:«NeMatigi, ninkowlabannakɛmunye?»
9Ay'afɔko:«Daniɛl,taa,katugunikumawdatugulendon fokaselabanwaatima»
10Ucamannasaniya,kaufin,kakɔrɔbɔNkamɔgɔ juguwnakojugukɛ.Nkahakilitigiwnafaamuyalisɔrɔ.»
11Kabinidonodonsarakabɛbɔyen,kananifɛn haramulenyeminbɛkɛyɔrɔlakolonye,onakɛtileba kelennikɛmɛfilanibikɔnɔntɔnye
12Minbɛmakɔnɔnikɛkanatilebakɛmɛsabanibisaba nibisabala,oyedubadenye.
13Ikataafolabanna,katuguniinalafiɲɛkajɔika tilayɔrɔladonlabanwna