Bambara - The Book of 1st Kings

Page 1


1Masakɛw

SABABU1

1MasakɛDawudakɔrɔla,asitunbɛsancamanbɔ.Uy'a datugunifiniwye,nkaamafuntenisɔrɔ.

2Odey'atoakabaarakɛlawy'afɔayeko:«Npogotiginin dɔkaɲininemakɛmasakɛfɛ.»

3UyenpogotigicɛɲidɔɲiniIsraɛljamanafanbɛɛla,ka AbisagisɔrɔSunamdenkɛdɔla,kanan'ayemasakɛfɛ

4Npogotigituncɛkaɲikosɛbɛ,atunbɛmasakɛladonka baarakɛaye,nkamasakɛtunt'adɔn

5HagitidenkɛAdonijay'ayɛrɛkɔrɔtak'afɔko:«Nenakɛ masakɛye.»

6Afamadiyaayetumasilak'afɔko:«Munnaiyeo kɛ?»Atunyemɔgɔɲumanbayefana;Abay'abange Absalɔmnɔfɛ.

7AyebarokɛniZeruyadenkɛJowabunisarakalasebaa Abiyatarye

8NkasarakalasebaaSadɔkiniJoyadadenkɛBenayanikira NatanniSimeyiniReyiniDawudakacɛbatigiwtuntɛ Adoniyafɛ

9Adoniyayesagawnimisiwnibaganfasalenwfaga Zohɛlɛtikabakurundala,minbɛEnrogelkɛrɛfɛ,kaa balimakɛwbɛɛwelemasakɛdenkɛwniJudacɛdenwbɛɛ ma.

10NkakiraNatanniBenayanicɛbatigiwniabalimakɛ Solomanimawele

11Mundey'atoNatany'afɔSolomanibaBatsebayeko: «Im'amɛnkoHagitidenkɛAdoniyayemasakɛye,k'asɔrɔ anmakɛDawudamaodɔnwa?»

12Sisan,nekanalaadilikandiima,walisaikaiyɛrɛni kisi,aniidenkɛSolomanikaɲɛnamayakisi»

13TagaikadonmasakɛDawudafɛk'afɔayeko:«Ne makɛ,masakɛ,imakaliikajɔnmusoyek'afɔkoidenkɛ Solomaninakɛmasakɛyenekɔfɛ,anasigineka masasigilankanwa?»MunnaAdoniyabɛmasayakɛ?

14Afilɛ,ibɛkumamasakɛfɛyenhalibi,nefananadoni nɔfɛkaikakumawsinsin

15BatsebadonnamasakɛfɛsokɔnɔSunamdenkɛAbisagi tunbɛmasakɛkabaarakɛ

16Batsebay'ibirimasakɛkɔrɔMasakɛy'afɔko:«Ib'afɛ kamunkɛ?»

17Ay'afɔayeko:«Nematigi,iyekaliMatigiikaAla tɔgɔlaikajɔnmusoyek'afɔko:«IdenkɛSolomaninakɛ masakɛyenekɔfɛ,anasiginekamasasigilankan.»

18Sisan,AdoniyabɛmasayakɛSisan,nematigimasakɛ,i maodɔn

19Ayemisiwnibaganfatɔwnisagawfagakacaya,ka masakɛdenkɛwbɛɛwele,sarakalasebaaAbiyatarnikɛlɛcɛ kuntigiJoab,nkaamaikajɔnkɛSolomaniwele

20E,nematigi,masakɛ,Israɛlbɛɛɲɛbɛila,walisaik'afɔ uyemɔgɔminbɛnasiginemakɛmasakɛkamasasigilan kanakɔfɛ»

21N'otɛ,ninemakɛmasakɛnasunɔgɔabɛnbawfɛ,neni nedenkɛSolomaninajatejurumukɛlawye

22K'atokumalanimasakɛye,kiraNatanfanadonna

23Uy'afɔmasakɛyeko:«KiraNatanfilɛ.»Adonna masakɛɲɛkɔrɔtumaminna,ay'ibirimasakɛɲɛkɔrɔk'a ɲɛdakɛduguma

24Natany'afɔko:«Nemakɛ,masakɛ,iy'afɔko: ‘Adoniyanakɛmasakɛyenenɔfɛ,anasigineka masasigilankanwa?»

25Ajiginnabi,kamisiwnibaganfatɔwnisagacaman faga,kamasakɛdenkɛwbɛɛwele,anikɛlɛbolokuntigiwni sarakalasebaaAbiyatar.Ubɛdumunikɛkaminnikɛaɲɛ kɔrɔ,k'afɔko:«AlakamasakɛAdoniyakisi»

26Nekɔni,ne,ikajɔnkɛnisarakalasebaaSadɔki,ani JoyadadenkɛBenayaaniikajɔnkɛSolomani,amaowele. 27Nemakɛmasakɛdeyeninkokɛ,k'asɔrɔimaojirai kajɔnkɛla,minbɛnasiginemakɛmasakɛkamasasigilan kanakɔfɛwa?

28MasakɛDawuday'ajaabiko:«A'yeneweleBatiseba» Aseramasakɛɲɛkɔrɔ,ay'ijɔmasakɛɲɛkɔrɔ

29Masakɛyekalik'afɔko:«Matigiɲɛnamaminyeneni kunmabɔtɔɔrɔbɛɛla

30IkoneyekaliilaMatigiIsraɛlkaAlatɔgɔlak'afɔiye ko:«IdenkɛSolomaninakɛmasakɛyenekɔfɛ,anasigi nenɔnanekamasasigilankanhaliocogolanebɛnaokɛ bi

31Okɔ,Batsebay'ibiridugumakabonyadamasakɛkan k'afɔko:«NemakɛmasakɛDawudakaɲɛnamaya banbali.»

32MasakɛDawuday'afɔko:«A'yesarakalasebaaSadɔki nikiraNatanniJoyadadenkɛBenayawele»Usera masakɛɲɛkɔrɔ

33Masakɛy'afɔuyefanako:«Awkataaniawmakɛka jɔnwyekanedenkɛSolomanibilaneyɛrɛkafalikanka nan'ayeGihɔn

34SarakalasebaaZadɔkinikiraNatankaatulukɛyenka kɛIsraɛlmasakɛye

35Otumanafɛ,awnawulianɔfɛ,walisaakanakasigi nekamasasigilankankatugunialenakɛmasakɛyenenɔ na»

36JoyadadenkɛBenayayemasakɛjaabiko:«Amiina.

37Matigiyenemakɛmasakɛkɛcogominna,akakɛ Solomanifanafɛcogominna,kaakamasasigilanbonya katɛmɛnemakɛmasakɛDawudakamasasigilankan.

38SarakalasebaaSadɔkinikiraNatanniJoyadadenkɛ BenayaniKerɛtikawniPeletikawjiginnakaSolomanibila masakɛDawudakafalikankataan'ayeGihɔn.

39SarakalasebaaZadɔkiyetulubiɲɛdɔtakabɔfanibugu kɔnɔkaSolomanimunUyeburufiyɛJamabɛɛko:«Ala kamasakɛSolomanikisi.»

40Jamabɛɛwulilakatuguanɔfɛ,jamayefɔlikanfɔ,ka ɲagalikosɛbɛ,fodugukolofaralaumankanfɛ 41Adoniyanidunanminnutunbɛafɛ,olubɛɛy'omɛn tumaminnauyedumunibantumaminnaJowabuye burufiyɛkanmɛntumaminna,ay'afɔayeko:«Munna nindugumankanbɛmankanbala?

42Kaatokumala,sarakalasebaaAbiyatardenkɛJonatan nanakatuguniiyecɛjagɛlɛnye,ibɛnanikibaruduman ye.»

43Jonatany'ajaabik'afɔAdoniyasiyeko:«Tiɲɛna,an makɛmasakɛDawudayeSolomanikɛmasakɛye»

44MasakɛyesarakalasebaaSadɔkinikiraNatanniJoyada denkɛBenayaniKerɛtikawniPeletiwcikataaabila masakɛkafalikan

45SarakalasebaaSadɔkinikiraNatanyeamunkɛmasakɛ yeGihɔndugukɔnɔAwyemankanminmɛn,ofilɛninye 46Solomanisigilenbɛmasasigilankanfana

47MasakɛkajɔnwnanaanmatigimasakɛDawudaduba k'afɔko:«AlakaSolomanitɔgɔfisayaniitɔgɔye,kaaka

1Masakɛw

masasigilanbonyakatɛmɛikamasasigilankan»Masakɛ y'ibiridilankan.

48Masakɛy'afɔfanako:«MatigiIsraɛlkaAlakatanu,ale minyemɔgɔdiamakasiginekamasasigilankanbi,ne ɲɛwy'aye.»

49DunanminnutunbɛAdoniyafɛ,olubɛɛsiranna,u wulilakataaukasirafɛ

50AdoniyasirannaSolomaniɲɛ,awulilakataa sarakabɔlanbiɲɛwminɛ

51AfɔraSolomaniyeko:«Adoniyabɛsiranmasakɛ Solomaniɲɛ,katuguniafilɛ,ayesarakabɔlanbiɲɛwminɛ k'afɔko:«MasakɛSolomanikakalineɲɛbikoatɛnaaka jɔnkɛfaganinpanye.»

52Solomaniy'afɔko:«Niay'ajirakoayemɔgɔɲuman ye,akunsigisitɛnabindugukolokan

53MasakɛSolomaniyecibilakananiayekabɔ sarakabɔlankanAnanak'ibirimasakɛSolomaniɲɛkɔrɔ, Solomaniy'afɔayeko:«Taaikaso»

SABABU2NAN

1Dawudakadonwsurunyarakasa.Ay'adenkɛSolomani laadiko:

2Nebɛtaadugukolobɛɛsirafɛ

3IkaMatigiikaAlakacikanmarakataamaakasiraw kan,kaakasariyawniakacifɔlenwniakakiritigɛlawni akaseereyawmaraikoasɛbɛnnenbɛMusakasariyakɔnɔ cogominna,walisaikasekaɲɛtaasɔrɔikakokɛlenwbɛɛ la,aniimanaikɔseginyɔrɔoyɔrɔla

4walisaMatigikatoakakumala,ayeminfɔnekola,ko: «Niidenwy'ujantoukasirala,kataamatiɲɛnaneɲɛ kɔrɔniudusukunbɛɛyeaniunibɛɛla,cɛtɛnabanila(a ko)Israɛlmasasigilankan

5ZeruyadenkɛYowabuyeminkɛnela,aniayeminkɛ Israɛlkakɛlɛbolokuntigifilala,NɛrɛdenkɛAbnerniJetɛri denkɛAmasa,ayeminnufaga,kakɛlɛjolibɔnhɛrɛla,ka kɛlɛjolidonacɛsirilankan,aniasenwkan.

6Odekosɔn,ikaikahakilitigiyakɛ,ikanaakunkolo wulikajiginkaburulahɛrɛla

7NkaikaɲumanyakɛGileadikaBarzilaidenkɛwye,kau kɛikadumunikɛbagawdɔye,katuguninebolilatumamin naibalimakɛAbsalɔmkosɔn,unananefɛten

8GeradenkɛSimeyibɛifɛ,BahurimkaBenjamikadɔ,o yenedanganidangajuguyenetaaraMahanayimudon minna,nkaajigirakananekunbɛnJurdɛnbajila,neye kalialaMatigitɔgɔlako:«Netɛnaifaganinpanye.»

9Sisan,ikanaajatejalakibaliye,katuguniiyehakilitigi ye,ikakankaminkɛala,ib'odɔn.Nkaakunkolo sɔgɔlenbɛjiginkaburulanijoliye»

10Dawudasunɔgɔraabɛnbawfɛ,kasudonDawudaka dugukɔnɔ

11DawudayemasayakɛIsraɛlkunna,okɛrasanbinaani ye,ayesanwolonwulakɛmasayalaHeburɔni,kasan bisabanisabamasayakɛJerusalɛm

12SolomanisigilentunbɛafaDawudakamasasigilankan Akamasayasabatirakosɛbɛ

13HagitidenkɛAdoniyaseraSolomanibaBatseba.Ako: «Ibɛnahɛrɛlawa?»Ako:«Hɛrɛla»

14Ay'afɔfanako:«Fɛndɔbɛnefɛkafɔiye»Ako:«A fɔ.»

15Ako:«Iy'adɔnkomasayatunyenetaye,koIsraɛlbɛɛ y'uɲɛdanekan,konenamasayakɛ

16Sisannebɛdelilikelendeliifɛ,ikanabannela»Ay'a fɔayeko:«Afɔ.»

17Ay'afɔayeko:«AfɔmasakɛSolomaniye,(k'amasɔrɔ atɛnaafɔiyekoayi)koakaSunamukaAbisagidinema kakɛmusoye.»

18Batsebay'afɔko:«AɲɛNenakumainɔnamasakɛ fɛ»

19BatsebataaramasakɛSolomanifɛkakumaafɛ AdoniyanɔnaMasakɛwulilak'akunbɛn,k'ibiriaɲɛkɔrɔ, k'isigiakamasasigilankan,kasigilanbilamasakɛbaye Ay'isigiakininbolola

20Ako:«Neb'afɛkadelilifitininkelendeɲiniifɛNeb'i deli,ikanaafɔneyekoayi.Masakɛy'afɔayeko:«Neba, aɲini,katuguninetɛnaafɔiyekoayi»

21Ay'afɔayeko:«SunamɛkaAbisagikadiibalimakɛ Adoniyama,akakɛmusoye.»

22MasakɛSolomaniy'ajaabik'afɔabayeko:«Munnai bɛSunamukaAbishagdeliAdoniyakola?»a'yemasaya fanadeli.katugunialeyenekɔrɔkɛye.Anisarakalasebaa AbiyatarniZeruyadenkɛJoabfanatadon

23MasakɛSolomaniyekaliMatigitɔgɔlak'afɔko:«Ni Adoniyamaninkumafɔayɛrɛkaɲɛnamayakama,Alaka okɛnela,kadɔfaraokan»

24Matigiɲɛnamaminyenesabatikanesiginefa Dawudakamasasigilankan,kasodinemaikoayelayidu tacogominna,Adoniyanafagabi

25MasakɛSolomaniyecibilaJoyadadenkɛBenayabolo Abinnaakanfoasara.

26SarakalasebaaAbiyatary'afɔmasakɛyeko:«Ikataa Anatɔti,iyɛrɛkaforowlakatuguniikakannisayaye

27SolomaniyeAbiyatargɛnkabɔmatigika sarakalasebaayalaAyeMatigikakumadafa,ayeminfɔ ElikasokolaSilo

28KibarudumanseraJowabuma,katuguniJowabutunye Adoniyasinɔfɛ,haliniamaAbsalɔmnɔfɛYowabubolila kataaMatigikafanibugukɔnɔ,kasarakabɔlanbiɲɛwminɛ 29AfɔramasakɛSolomaniyekoJoabbolilakataaMatigi kafanibugukɔnɔAfilɛ,abɛsarakabɔlankɛrɛfɛOkɔ, SolomaniyeJehoyadadenkɛBenayacik'afɔayeko:«Taa kabinakan.»

30BenayaseraMatigikafanibugulak'afɔayeko: «Masakɛy'afɔninyeko:«Bɔ»Ako:«Ayinkanenasa yan.»Benayayekumalasemasakɛmako:«Jowabuy'ofɔ, ayenejaabinincogola»

31Masakɛy'afɔayeko:«Ay'afɔcogominna,ik'ibina kank'asudon.Jowabuyejoliminbɔn,ikaobɔneninefa kasola»

32Matiginaajolikɔseginayɛrɛkunna,ominbinnacɛ filakanminnukafisaniaye,kaufaganinpanye,nefa Dawudatunt'odɔn,okɔrɔyeko:NɛrɛdenkɛAbner,Israɛl kɛlɛbolokuntigi,aniJetɛridenkɛAmasa,Judakɛlɛbolo kuntigi.

33UjolinakɔseginJowabukunkoloniabɔnsɔnkunkolo kanfoabada,nkaDawudaniabɔnsɔnniakasoaniaka masasigilanna,hɛrɛnakɛbadaa-badaakabɔMatigiyɔrɔ

34JoyadadenkɛBenayawulilakabinakank'afaga

35MasakɛyeJoyadadenkɛBenayabilaakasokɔnɔ kɛlɛbolokunna,masakɛyesarakalasebaaSadɔkibila Abiyatarkasokɔnɔ

36MasakɛyecibilakaSimeyiwelek'afɔayeko:«Ikaso jɔJerusalɛmkasigiyen,ikanabɔyen»

37IbɛbɔkaKidɔnbajitigɛdonminna,inaadɔntiɲɛna koibɛnasatiɲɛna.

38Simeyiy'afɔmasakɛyeko:«KumakaɲiSimeyiyetile camankɛJerusalɛm.

39Sansababannenkɔ,Simeyikajɔnkɛfilabolilakataa GatimasakɛMaakadenkɛAkisifɛUy'afɔSimeyiyeko: «IkajɔnwbɛGati»

40SimeiwulilakaakafalisirikataaGatiAkisikaaka baarakɛlawɲini

41AfɔraSolomaniyekoSimeibɔraJerusalɛmkataaGati

42MasakɛyecibilakaSimeyiwelek'afɔayeko:«Nema ikaliMatigitɔgɔlak'afɔiyeko:«Ibɛbɔdonminna,ibɛ taayɔrɔoyɔrɔla,ik'adɔntiɲɛna,koinasawa?»Iy'afɔ neyeko:«Neyekumaminmɛn,okaɲi»

43MunnaimaMatigikakaliliniciminfɔiye,imao labato?

44Masakɛy'afɔSimeyiyefanako:«Iyekojuguminnukɛ nefaDawudala,ibɛolubɛɛdɔn

45MasakɛSolomaninadugawusɔrɔ,Dawudaka masasigilannasabatiMatigiɲɛkɔrɔfoabada

46MasakɛyeJehoyadadenkɛBenayaciObɔrakabina kan,foasara.MasayasabatiraSolomanibolo.

SABABU3NAN

1SolomaniyejɛnɲɔgɔnyakɛniMisiramasakɛFaraonye, kaFaraondenmusominɛkanan'ayeDawudakadugu kɔnɔ,foakaayɛrɛkasojɔliban,aniMatigikasoani Jerusalɛmkogolaminina

2Jamadɔrɔndetunbɛsarakabɔyɔrɔjanwna,katuguniso simajɔMatigitɔgɔkamafoodonw.

3SolomaniyeMatigikanu,atunbɛtaamaafaDawudaka sariyawla

4MasakɛtaaraGabayɔnkasarakabɔyen.Salomoniye sarakajɛnitabakelenkɛsarakabɔlankan

5Gabayɔndugukɔnɔ,Matigiy'iyɛrɛjiraSolomanina sugolasufɛ.

6Solomaniy'afɔko:«Iyemakaribajiraikajɔnkɛ Dawudala,kakɛɲɛniataamanaiɲɛkɔrɔtiɲɛni tilennenyanidusukuntilennenyalaifɛ.Iyenin ɲumanyabamaraaye,koiyedenkɛdɔdiamaakasigia kamasasigilankan,ikobi

7MatiginekaAla,iyeikajɔnkɛkɛmasakɛyenefa Dawudanɔna

8Ikabaaradenbɛikamɔgɔwcɛma,iyeminnusugandi, oluyejamabaye.

9Odekosɔn,ikaikajɔnkɛdusufaamu,akakiritigɛika mɔgɔwkan,walisanekakoɲumannijugumandɔn.

10OkumadiyaraMatigiye,koSolomaniyeninkodeli

11Alay'afɔayeko:«Katuguniiyeninkodeli,nkaima ɲɛnamayajandeliiyɛrɛyeImanafoloɲiniiyɛrɛye,ima ijuguwkaɲɛnamayadeli.Nkaiyefaamuyalideliiyɛrɛla walisakakiridɔn

12Afilɛ,neyekokɛkakɛɲɛniikakumawyeOcogola, mɔgɔsituntɛibɔɲɔgɔnkolakakɔniɲɛ,ikɔfɛmɔgɔsi tɛnawuliibɔɲɔgɔnkola»

13Imaminɲini,neyeodiimafana,oyenafolonibonya ye

14Niibɛtaamanekasirawkankanekasariyawnineka cifɔlenwmaraikoifaDawudataamanacogominna,ne naikaɲɛnamayajanya

15SolomanikununnaAfilɛ,okɛrasugoyeAsera Jerusalɛm,ay'ijɔMatigikalayiduwagandeɲɛfɛ,ka sarakajɛnitakɛ,kahɛrɛsarakabɔ,kaselikɛakajɔnwbɛɛ ye.

16Jatɔmusofilananamasakɛfɛk'ujɔaɲɛkɔrɔ.

17Musokeleny'afɔko:«Nematigi,nenininmusobɛsigi sokelenkɔnɔNeyedenbangeafɛsokɔnɔ

18Nebangeratilesabanankɔfɛ,ninmusofanabangera. dunansituntɛanfɛsokɔnɔ,foanfilafosokɔnɔ

19Omusodensarasufɛsabuay'adatugu

20Sutilancɛwulilakanedenkɛtakabɔnekɛrɛfɛ,k'a sɔrɔikajɔnmusosunɔgɔlendon,k'adaadisila,k'aden salendanedisila.

21Newulilasɔgɔmakanedensinsintumaminna,afilɛ, asalendon,nkaneyeojateminɛsɔgɔma,nedenkɛmaden minbange.

22Musotɔkeleny'afɔko:«Ayi!Nkaɲɛnamayenedenkɛ ye,mɔgɔsalenyeidenkɛye»Oko:«AyiNkamɔgɔ salenwyeidenkɛye,ɲɛnamawyenedenkɛye.»U kumanatenmasakɛɲɛkɔrɔ

23Masakɛy'afɔko:«Kelenko:«Ninyenedenkɛɲɛnama ye,idenkɛyesalenye.»Nkaidenkɛyemɔgɔsalenye,ne denkɛyeɲɛnamaye»

24Masakɛko:«Ikananinpanye»Unananinpanye masakɛɲɛkɔrɔ.

25Masakɛko:«A'yedenɲɛnamatilafilaye,katiladi kelenma,katiladitɔkelenma»

26Denɲɛnamatunbɛmusominbolo,okumanamasakɛfɛ, k'amasɔrɔadenkɛtunb'afɛkosɛbɛ,ako:«Nematigi,den ɲɛnamadiama,ikanaafagacogosila»Nkatɔkelenko: «Akanakɛnetayewalaeta,nkaatila.»

27Masakɛy'ajaabiko:«A'yedenɲɛnamadiama,aw kanaafagacogosila

28Israɛlbɛɛyemasakɛkakirikomɛn.Usirannamasakɛ ɲɛ,katuguniuy'ayekoAlakahakilitigiyabɛala,kakiri tigɛ

SABABU4nan

1MasakɛSolomanikɛramasakɛyeIsraɛljamanabɛɛkan. 2Kuntigiminnutunbɛabolo,olutunyeoludeye SarakalasebaaSadɔkidenkɛAzariya

3SisadenkɛwElihorefuniAhiyatunyesariyakaramɔgɔw yeAhiluddenkɛJosafati,oyesɛbɛnnikɛlaye

4JoyadadenkɛBenayatunyekɛlɛbolokuntigiye

5NatandenkɛAzariyatunyekuntigiwkuntigiye,Natan denkɛZabudtunyekuntigibanimasakɛterikɛye

6Ahisartunyesokuntigiye.

7SolomanikakuntigitannifilatunbɛIsraɛljamanabɛɛ kunna,minnutunbɛbalodimasakɛniakasomɔgɔwma

8Utɔgɔwfilɛninye:Hurudenkɛ,Efrayimukulukan

9DekardenkɛtunbɛMakaziniSaalbimniBɛtisemɛsini Ɛlɔnbɛtan

10HɛsɛdidenkɛtunbɛArubɔtidugulaSokoniHefer jamanabɛɛtunbɛaledebolo

11Abinadabudenkɛ,DɔrɔjamanabɛɛlaSolomani denmusoTafatiyefurukɛ.

12AhiluddenkɛBaanaTaanakiniMegido,aniBɛtisean dugubɛɛtunbɛZartanadala,Jezreeldugukɔnɔ,k'ata BɛtiseannakataaabilaAbɛlmeholala,fokataaabila Jokneamkɔfɛ

13GebɛridenkɛtunbɛRamotGilaaddugulaManase denkɛYairkaduguwtunbɛGileadmarala.Argobmara fanatunbɛabolo,ominbɛBasan,dugubabiwɔɔrɔ,kogow ninɛgɛberewbɛminnuna.

14IdodenkɛAhinadabyeMahanayimsɔrɔ.

15AhimaazitunbɛNaftalidugulaayeSolomani denmusoBasmatifanafuru

16HusaidenkɛBaanatunbɛAserniAloti.

17ParuadenkɛJosafati,Isakardugula

18EladenkɛSimeyi,Bɛnzamɛn

19UridenkɛGebɛritunbɛGileadjamanana,Amɔriwka masakɛSihɔnniBasanmasakɛOgkajamananaA kelenpedetunyesɔrɔdasikuntigiyemintunbɛjamana kɔnɔ

20JudaniIsraɛltunkacain'afɔcɛncɛnminbɛkɔgɔjida la,utunbɛdumunikɛkaminnikɛ.

21Solomaniyemasayakɛmasayabɛɛkunnak'atabala kataaabilaFilisitikawkajamananafokataaabilaMisira dankanna.

22Solomanikatilekelenbalotunyemugusumanmɛtɛrɛ bisabanimugumɛtɛrɛbiwɔɔrɔye

23Misifatɔtan,misimuganbɔrabaganmarayɔrɔwla,ani sagakɛmɛ,wuluwniwuluwuluwniwuluwuluwnikɔnɔ fasalenwkɔ

24K'ataTifisafokataaseAzama,atunbɛmasakɛwbɛɛ kunna,bajifanbɛɛla

25JudaniIsraɛlkelen-kelenbɛɛsigilentoraukaɛrɛzɛnsun niukatorosunkɔrɔ,k'ataDanfokataaabilaBɛrɛsebala, Solomanikaɲɛnamayabɛɛkɔnɔ

26Solomanitunbɛnisowkuluwaabinaaniyeaka wotoroninwkama,anisotigiwaatannifila.

27OkuntigiwyedumunidimasakɛSolomanima,ani mɔgɔminnutunbɛnamasakɛSolomanikatabalila,u kelen-kelenbɛɛkakalokɔnɔ.

28Sownibɔgɔdagaminnubɛkɛsownibɔgɔdagawkama, olukelen-kelenbɛɛnananioyɔrɔla

29ElohimyehakilitigiyanifaamuyalidiSolomanimaka tɛmɛadankan,kadusukunbonyaikocɛncɛnminbɛ kɔgɔjidala

30Solomanikahakilitigiyatunkabonnikɔrɔnfɛladenw bɛɛkahakilitigiyaniMisirahakilitigiyabɛɛye

31Katugunihakilitigitunkabonnimɔgɔwbɛɛye EzarakaEtanniHemanniKalikɔliniDarda,Mahol denkɛwkacanitɔwbɛɛye

32Ayentalenwaasabafɔ

33Akumanajiriwkola,k'ataLibansɛdirijirila,fokase hizopmaminbɛbɔkogola

34DugukolokanmasakɛwbɛɛnanakanaSolomanika hakilitigiyalamɛn

SABABU5NAN

1TirimasakɛHiramuy'akajɔnwciSolomanimaAy'a mɛnkouyeatulukɛmasakɛyeafakasokɔnɔ,katuguni HiramtunyeDawudakanubagayetumabɛɛ

2SolomaniyecibilaHiramumak'afɔayeko:

3Ib'adɔncogominnanefaDawudamasekasojɔ MatigiakaAlatɔgɔyekɛlɛwkosɔnminnutunbɛalamini fanbɛɛfɛ,foMatigikaubilaasenkɔrɔ

4Nkasisan,MatiginekaAlayelafiɲɛdinemafanbɛɛfɛ, walisajugusikanakɛnela

5Neb'afɛkasojɔMatiginekaAlatɔgɔye,ikoMatigi y'afɔnefaDawudayecogominna,ko:«Idenkɛ,nebɛna minsigiikamasasigilankanikasokɔnɔ,alenasojɔne tɔgɔye.»

6Sisan,ikaafɔuyekoukasɛdirijiriwtigɛnefɛkabɔ LibanNekajɔnwnakɛikajɔnwfɛ,nenasaradiimai kajɔnwyekakɛɲɛniiyefɛnofɛnsigi,k'amasɔrɔib'a dɔnkomɔgɔsitɛancɛmaminbɛsekayiritigɛiko Sidɔnkaw

7HiramyeSolomanikakumamɛntumaminna,a nisɔndiyarakosɛbɛk'afɔko:«Matigikatanubi,aleminye denkɛhakilitigidiDawudamaninjamabakunna»

8HiramyecibilaSolomanimak'afɔayeko:«Iyefɛn minnucinema,neyeolujateminɛ

9NekabaarakɛlawnaujiginkabɔLibankataakɔgɔjila, nenaulasekɔgɔjifɛnijikuruwyekataaubilayɔrɔla,i bɛnanebilayɔrɔminna,kaubilayen,inauminɛ,inane negedafa,kadumunidinesomɔgɔwma

10Ola,HiramuyesɛdirijiriwnisɛdirijiriwdiSolomani makakɛɲɛniasagobɛɛye

11SolomaniyemalosumanikɛlanwaamugandiHiramu maakasomɔgɔwkadumunina,anitulusanuman sumanikɛlanmugan

12MatigiyehakilitigiyadiSolomanimaikoayelayiduta ayecogominna.Ufilayejɛkafɔkɛɲɔgɔnfɛ.

13MasakɛSolomaniyewaridɔbɔIsraɛlbɛɛlaOsaratun yemɔgɔwaabisabaye

14Ay'uciLiban,kalookalo,utunbɛmɔgɔwaatanbila Liban,kalofilatunbɛukaso

15Solomanitunbɛnimɔgɔwaabiwɔɔrɔnitanyeminnu bɛdonita,anijiritigɛbagawaabiwɔɔrɔtunbɛkuluwla. 16Solomanikasɔrɔdasikuntigiminnutunbɛbaarakunna, olutunyemɔgɔwaasabanikɛmɛsabaye

17Masakɛy'afɔkounananikabakurunbelebelebawye, kabakurunsɔngɔgɛlɛnwanikabakuruntigɛlenwkaso jusigilansigi

18SolomanikasojɔbagawniHiramkasojɔbagawyeu tigɛnikabakurunbɔlawye

SABABU6NAN

1IsraɛldenwbɔlenkɔMisirajamananasankɛmɛnaanini biwɔɔrɔnanna,Solomanikamasayasannaaninanna,Sif kalola,ominyekalofilananye,ayeMatigikasojɔli daminɛ

2MasakɛSolomaniyesominjɔMatigiye,ojanyatunye mɛtɛrɛbiwɔɔrɔye,abonyatunyemɛtɛrɛmuganye,a janyatunyemɛtɛrɛbisabaye.

3SoAlabatosobaɲɛfɛbaradajanyatunyemɛtɛrɛmugan yekakɛɲɛnisobonyayeAbonyatunyemɛtɛrɛtanyeso ɲɛfɛ

4Ayefinɛtiriwdilannifinɛtiriwyesokɔnɔ.

5Ayesowjɔsokogolakaalamini,kasokogowda Alabatosobanioraclefilabɛɛla

6Dugujukɔrɔsobonyatunyemɛtɛrɛduuruye,cɛmancɛ bonyatunyemɛtɛrɛwɔɔrɔye,asabananbonyatunye mɛtɛrɛwolonwulaye,katuguniayelafiɲɛbɔyɔrɔwkɛ kɛnɛmasokogolakaalamini,walisajirisunwkanasiriso kogowla

7Sotunjɔlenbɛtumaminna,atunbɛjɔnikabakurunye mintunlabɛnnendonsaniakanan'ayeyen

1Masakɛw

8Cɛmancɛsodatunbɛsokininfɛ,utunbɛwulini jirisunbayekadoncɛmancɛsokɔnɔ,kabɔcɛmancɛlaka taasosabananna

9Ayesojɔk'aban.Ayesodatugunisɛdirijiriwni jiribololanɛgɛwye.

10Okɔ,ayesowjɔsobɛɛkama,ujanyatunyemɛtɛrɛ duuruye

11MatigikakumaseraSolomanima.

12Ibɛsominjɔ,okola,niib'afɛkataamanekasariyaw la,kanekakiriwlabato,kanekacifɔlenwbɛɛmaraka taamaukɔnɔOtumalanenanekakumadafaifɛ,neye minfɔifaDawudaye

13NenasigiIsraɛldenwcɛma,netɛnanekajamanaIsraɛl bila

14Solomaniyesojɔkaban

15Ayesokogowjɔnisɛdirijiriwye,sodugumanidawolo kogowbɛɛ

16Ayemɛtɛrɛmuganjɔsokɛrɛwla,dugumanikogow bɛɛlanisɛdirijiriwye.

17So,okɔrɔyekoAlabatosobamintunbɛaɲɛfɛ,ojanya tunyemɛtɛrɛbinaaniye

18Sokɔnɔnasɛdirijiritunjalendonnidawoloni falenfɛnwyekabakurunsimaye

19Ayeokibarudumanlabɛnsokɔnɔ,walisakaMatigika layiduwagandesigiyen.

20Okumasenminbɛaɲɛfɛ,ojanyatunyemɛtɛrɛmugan ye,abonyatunyemɛtɛrɛmuganye,ajanyatunyemɛtɛrɛ muganye.Sarakabɔlanmintunyesɛdirijiriye,ayeo datuguten

21SolomaniyesokɔnɔnadatugunisanusanumanyeA y'adatugunisanuye.

22Ayesobɛɛdatugunisanuyefokasobɛɛban

23Orakilikɔnɔ,ayeserubɛnfiladilannioliviyejiriye,u kelen-kelenbɛɛjanyatunyemɛtɛrɛtanye.

24Serubikamankelentunyemɛtɛrɛduuruye,serubi kamantɔkelentunyemɛtɛrɛduuruye

25Serubɛntɔkelentunyemɛtɛrɛtanye.

26Serubikelenjanyatunyemɛtɛrɛtanye

27Ayeserubɛnwsigisokɔnɔnana,uyeserubɛnw kamanwkɔrɔtafokelenkamanwmagarakogokelenna, serubɛntɔkelenkamanwmagarakogotɔkelennaU kamanwmagaraɲɔgɔnnasocɛmancɛla

28Ayeserubɛnwdatugunisanuye.

29Ayesokogowbɛɛsɛrɛkiliniserubɛnwnijirisunwni falenfɛnwjajalenwye,akɔnɔnaniakɛnɛma

30Ayesodugumadanisanuye,akɔnɔnaniakɛnɛma.

31Orakilidondawkama,ayeoliviyejiridadɔwdilan

32Odafilafanatunyeoliviyejiriye.Ayeserubɛnwni jirisunwnijirisunwnifalenfɛnwjalenwjaukan,kasanu daukan,kasanulabɔserubɛnwnijirisunwkan

33Ocogola,ayeoliviyejirijɔAlabatosobadala,kogo tilayɔrɔnaaninan.

34Dafilatunyejiriye,dakelenbulufilatunbɛda,datɔ kelenbulufilatunbɛda

35Ayeserubɛnwnijirisunwnifalenfɛnwjaukan

36Ayekɔnɔnakɛnɛjɔnikabakuruntigɛlensabaye,ani sɛdirijiribolokelen.

37Matigikasojɔlisannaaninanna,Zifkalola

38Santannikelennanna,Bulkalola,ominyekalo8nan ye,sojɔrakabanayɔrɔbɛɛla,kakɛɲɛniacogoyabɛɛye. Ocogokelenna,ayesanwolonwulakɛajɔlila

SABABU7nan

1Solomanitunbɛkaayɛrɛkasojɔsantannisabakɔnɔ,a y'akasobɛɛban.

2AyeLibankungosojɔfana.Ajanyatunyemɛtɛrɛkɛmɛ ye,abonyatunyemɛtɛrɛbiduuruye,ajanyatunye mɛtɛrɛbisabaye,kakɛɲɛnisɛdirijirijɔlannaaniye

3Atundatugulenbɛnisɛdirijiriyesanfɛjirisunwkan,o tundalenbɛjɔlanbinaaniniduurukan,tanniduurutugutuguɲɔgɔnna

4Finɛtiriwtunbɛjiribolosabala,yeelentunbɛyeelenkɛlɛ yɔrɔsabala

5Danijiribolobɛɛtunyekɛnɛye,nifinɛtiriwtunbɛkɛnɛ kan

6AyebarajurudɔdilannijɔwyeAjanyatunyemɛtɛrɛbi duuruye,abonyatunyemɛtɛrɛbisabaye.

7Okɔ,ayemasasigilanbaradadɔdilanabɛsekakiritigɛ yɔrɔminna,oyekiritigɛsoye

8Asigilentunbɛsominkɔnɔ,kɛnɛwɛrɛtunbɛosokɔnɔ. SolomaniyesodɔfanadiFaraondenmusoma,ayemin furu,in'afɔninbaradain

9Obɛɛtunyekabakurunsɔngɔgɛlɛnwye,kakɛɲɛni kabakuruntigɛlenwsumanikɛlanye,ukɔnɔnanikɛnɛma, k'ataujusigilannafokataaabilasokɔnɔnana,ani kɛnɛmakataakɛnɛbafanfɛ.

10Ajusigilantunyekabakurunsɔngɔgɛlɛnwye, kabakurunbelebelebaw,kabakurunminnujanyayemɛtɛrɛ tanye,anikabakurunminnujanyayemɛtɛrɛseeginye.

11Kabakurunsɔngɔgɛlɛnwtunbɛsanfɛ,kakɛɲɛni kabakuruntigɛlenwnisɛdirijiriwsumanikɛlanye

12Kabakuruntigɛlensabanisɛdirijiriwtunbɛalaminina.

13MasakɛSolomaniyecibilakataaHiramtakabɔTiri 14AtunyemusocɛsalendenkɛyeNaftalikabilala,afa tunyeTiricɛye,nɛgɛsobaarakɛlatundon.Aseramasakɛ Solomanimak'akabaarabɛɛkɛ

15K'amasɔrɔayenɛgɛberefilajɔ,ukelenkelenbɛɛjanya tunyemɛtɛrɛtanniseginye.

16Ayesapitirifiladilanninɛgɛsowulilenye,kasigi sankansowkuncɛwkan,akuncɛkelenjanyatunyemɛtɛrɛ duuruye,akuncɛtɔkelenjanyatunyemɛtɛrɛduuruye.

17Uyejɛgɛwdila,anijiribolominnudilalendonni cakɛdayewolonwulabɛkɛsapitirikelenna,wolonwula bɛkɛsapitiritɔkelenye.

18Ayejɔlanwnijiribolofilakɛkaulaminijiribolokelen kan,walisakagerenadiwdatugusanfɛyɔrɔwla

19Sapitiriminnutunbɛsankansobawsanfɛ,olutunyelili yebaradala,utunyemɛtɛrɛnaaniye

20gerenadiminnutunbɛojɔlanfilakan,olufanatunbɛni gerenadiyesanfɛ,kɔnɔbaradala

21AyesalonwjɔAlabatosobakɔnɔ,ayesalonkininbolo jɔk'atɔgɔdakoYakin

22Lilibaaratunbɛojɔlanwsanfɛ.

23Ayebajiwulilendɔdilan,atunbɛmɛtɛrɛtanbɔadala kataaadala

24Kɔgɔjidatunbɛalaminina,mɛtɛrɛtankelentunbɛ kɔgɔjilamini

25Ajɔlentunbɛmisitannifilakan,sabaɲɛbɛworodugu fanfɛ,sabaɲɛbɛtilebinfɛ,sabaɲɛbɛsahelifanfɛ,sabaɲɛ bɛkɔrɔnfɛ

26Abonyatunbɛsebolokelenma,adatundilalendoni n'afɔjifilendala,nijiribuluwye

27AyebasigitandilanninɛgɛyeBasigikelenjanyatun yemɛtɛrɛnaaniye,abonyatunyemɛtɛrɛnaaniye,ajanya tunyemɛtɛrɛsabaye

28Baganwkabaaratunbɛkɛnincogola.

29Warabilenwnimisiwniserubɛnwtunbɛdankanwni ɲɔgɔncɛ

30Nɛgɛsowotoronaanininɛgɛberewtunbɛudawolo kelen-kelenbɛɛla.

31Adatunyemɛtɛrɛkelenye,nkaadatunyemɛtɛrɛ kelennitilaye,nkaadatunyemɛtɛrɛkelennitilaye

32WotoronaanitunbɛdancɛwjukɔrɔWotoroninwsenw tunsirilenbɛudala,wotorojanyatunyemɛtɛrɛkelenni mɛtɛrɛtilaye.

33Wotoroninwbaaratunbɛikowotorowotorobaara

34Jiginninaanitunbɛbasigiyɔrɔkelennɔngɔnnaanila

35Basisanfɛlala,boussogobulamadɔtunbɛyen,ajanya tunyemɛtɛrɛtilancɛye

36Katuguniayeserubɛnwniwarabilenwanijirisunwja kakɛɲɛn'ukelen-kelenbɛɛhakɛye,kafaraudawolola aniudanwkan

37Ocogola,ayebasigitandilan,ubɛɛtunbɛni bɔgɔdagakelenye,sumanikɛlankelenanibonyakelen.

38Okɔ,ayejifilentandilanninɛgɛye,jifilenkelenkelen bɛɛtunyemɛtɛrɛbinaaniye,jifilenkelenkelenbɛɛtunye mɛtɛrɛnaaniye.

39Ayebasigiduurubilasokininfɛ,kaduurusigiso numanfɛ,kakɔgɔjibilasokininfɛkɔrɔnfɛsahelifanfɛ

40Hiramuyebɔgɔdaganibɔgɔdaganibɔgɔdagadilan.A yebaaraminnukɛmasakɛSolomaniyeMatigikasoye, Hiramuyeolubɛɛkɛkaban

41Ojɔlanfilanisapitirifilaminnutunbɛsankansofila kuncɛlaanijiribolofila,walisakasapitiriwdagafila datugu,minnutunbɛjɔlanwsanfɛ

42Kagerenadikɛmɛnaanikɛjiribolofilala,gerenadi sɛrɛkilifilabɛkɛjiribolokelenye,walisakadagawdaga filadatugu

43Basigitannibɔgɔdagatanbɛadawolokan.

44Kɔgɔjikelennimisitannifilabɛkɔgɔjijukɔrɔ

45MinɛnwnibɔgɔdagawnibɔgɔdagawaniHiramuye minɛnminnudilanmasakɛSolomaniyeMatigikasokama, olubɛɛtunyenɛgɛjɛmanye

46Masakɛy'ufiliJurdɛnbajikɛnɛkan,bɔgɔdagala, SukɔtiniZartancɛ.

47Solomaniyeminɛnwbɛɛtopesebalila,katuguniutun kacakojugu

48SolomaniyeMatigikasominɛnwbɛɛdilan:sanu sarakabɔlananisanutabali,jiraliburutunbɛminkan

49Sanusanumanfitinɛw,duurubɛkininfɛ,duurubɛ numanfɛ,oracleɲɛfɛ,nifalenfɛnwnifitinɛwnisanu sɔgɔlanwye

50Sanusanumandagawnibɔgɔdagawnibɔgɔdagawni kuyɛriwaniwusulansanumanw.anisanubɔgɔlanw,so kɔnɔnana,yɔrɔsenumabɛɛla,anisodawla,okɔrɔyeko Alabatosoba

51MasakɛSolomaniyebaaraminnukɛMatigikasokama, olubɛɛbannatenSolomaninananifɛnminnuyeafa Dawudaye.AyewarijɛnisanuniminɛnwdonMatigika sonafolocɛma

SABABU8NAN

1Otumala,SolomaniyeIsraɛlcɛkɔrɔbawnikabila kuntigiwbɛɛlajɛlenlajɛmasakɛSolomanifɛJerusalɛm, walisaukananiMatigikalayiduwagandeyekabɔ Dawudakadugula,n'oyeSiyɔnye

2Israɛlcɛwbɛɛy'ulajɛmasakɛSolomanifɛselilaEtanim kalola,oyekalowolonwulananye.

3Israɛlcɛkɔrɔbawbɛɛnana,sarakalasebaawyekurunbata

4UnananiMatigikakɛsuniɲɔgɔnyefanibuguniminɛn senumaminnubɛɛyefanibugukɔnɔ,sarakalasebaawni Levitewyeoluta

5MasakɛSolomaniniIsraɛlkajamabɛɛlajɛlentunbɛafɛ kurunbaɲɛfɛ,kasagawnimisiwsaraka,minnutuntɛseka fɔ,wautuntɛsekajate

6SarakalasebaawnananiMatigikalayiduwagandeyea sigiyɔrɔla,sokɔnɔ,yɔrɔsenumanbala,serubɛnwkamanw kɔrɔ

7K'amasɔrɔserubɛnwy'ukamanfilalabɔkurunjɔyɔrɔ kan,serubɛnwyekurunbaniaberewdatugusanfɛ

8Uyeberewsamakabɔyen,walisaberewkunwkaye yɔrɔsenumala,orakiliɲɛkɔrɔ,utɛyekɛnɛma,ubɛyenfo bi

9FoyituntɛkurunkɔnɔfoMusayelayidutakabɔMisira jamananatumaminnaMatigiyelayidutaniIsraɛldenw yetumaminnaubɔraMisirajamanana

10Sarakalasebaawbɔrayɔrɔsenumakɔnɔtumaminna, sankabayeMatigikasofa.

11Sarakalasebaawmasekajɔkabaarakɛsankabakosɔn, katugunimatiginɔɔrɔtunyeMatigikasofa

12Solomaniko:«Matigikoanasigidibila.»

13Sigat'ala,neyesojɔikasigiyɔrɔla,ikasigiyɔrɔmin nafoabada

14Masakɛy'aɲɛdayɛlɛmakadugawukɛIsraɛljamanabɛɛ la

15Ay'afɔko:«MatigiIsraɛlkaAlakatanu,alemin kumananefaDawudafɛniadaye,kaodafaniaboloye.

16KabinineyenekajamaIsraɛlbɔMisiradonminna,ne madugusisugandiIsraɛlsiyawbɛɛcɛmakasojɔ,walisa netɔgɔkakɛokɔnɔ.NkaneyeDawudasugandikakɛne kajamanaIsraɛlkuntigiye

17AtunbɛnefaDawudadusukunnakasojɔMatigi IsraɛlkaAlatɔgɔye.

18Matigiy'afɔnefaDawudayeko:«K'asɔrɔatunbɛi dusukunnakasojɔnetɔgɔla,iyekoɲumankɛidusukun na.»

19Obɛɛn'ata,itɛnasojɔNkaidenkɛminbɛnabɔikɔla, onasojɔnetɔgɔla.»

20Matigiy'akakumadafa,newulilanefaDawudakaso kɔnɔkasigiIsraɛlkamasasigilankanikoMatigiyelayidu tacogominna,kasojɔMatigiIsraɛlkaAlatɔgɔye

21Matigiyelayidumintanianbɛnbawyetumaminnaa yeulabɔMisirajamanana,neyekurunbayɔrɔdɔsigiyen

22SolomanijɔlentoraMatigikasarakabɔlanɲɛfɛIsraɛl jamabɛɛɲɛkɔrɔ

23Ay'afɔko:«MatigiIsraɛlkaAla,ibɔɲɔgɔnkoAlasitɛ sankolola,waladugukolokanduguma,minbɛlayiduni makarilabatoniikajɔnwyeminnubɛtaamaiɲɛkɔrɔniu dusukunbɛɛye

24IyelayidumintanefaDawudaye,iyeolabato.

25Odekosɔnsisan,MatigiIsraɛlkaAla,iyelayidumin tanefaDawudaye,ikaolabatoko:«Cɛsitɛnabanneɲɛ

nakasigiIsraɛlkamasasigilankanOlasa,idenwk'u jantoukasirala,walisaukataamaneɲɛfɛikoetaamana neɲɛfɛcogominna»

26Sisan,eIsraɛlkaAla,iyeminfɔikajɔnkɛDawudaye, nefaDawuda,ikakumatiɲɛ.

27NkayalaAlabɛnasigidugukolokanwa?afilɛ,sankolo nisankolotɛsekaiminɛ;neyesominjɔ,odɔgɔyaracogo di?

28Obɛɛn'ata,ikajɔnkɛkadeliliniakadelilijateminɛ, MatiginekaAla,ikaikajɔnkɛkakulekannideliliminkɛ iɲɛkɔrɔbi,ikaolamɛn

29Iɲɛkadasoinkansunitile,iy'afɔyɔrɔminnako: `Netɔgɔnakɛyen.'

30IkaikajɔnkɛniikajamanaIsraɛlkadelililamɛn,niu bɛnadelilikɛninyɔrɔinfanfɛ,ikaisigiyɔrɔlamɛn sankolola.

31Nimɔgɔdɔyekojugukɛamɔgɔɲɔgɔnma,kakaliala walisak'akali,niokalilinanaikasarakabɔlanɲɛfɛsoin kɔnɔ.

32Otumala,ikalamɛnnikɛsankolola,kaokɛkakiri tigɛikajɔnwkan,kamɔgɔjugujalaki,walisak'akasira bilaakunna.Kajodimɔgɔtilennenma,kaodiamaka kɛɲɛniakatilennenyaye

33NiikasiyaIsraɛlgosinajuguɲɛkɔrɔ,k'amasɔrɔuye jurumukɛila,kakɔseginima,kaitɔgɔfɔkaidelika delilikɛiyeninsokɔnɔ

34Otumala,ikalamɛnnikɛsankolola,kaikajamana Israɛlkajurumuyafa,kaulaseginjamanala,iyemindiu bɛnbawma»

35Nisankolodatugulendon,sanjimana,katuguniuye jurumukɛikama.niubɛdelilikɛninyɔrɔinfanfɛ,kai tɔgɔfɔ,kakɔseginukajurumula,niibɛutɔɔrɔtumamin na

36Otumanafɛ,ikakumalamɛnsankolola,kaikajɔnw niikajamanaIsraɛlkajurumuyafauma,koikataama siraɲumanminkan,ik'ukalan,kasanjilaseikajamana ma,iyemindiikamɔgɔwmakakɛciyɛnye. "niujuguwy'ulaminiukaduguwkɔnɔtɔɔrɔfɛnofɛn, banaobanabɛyen

38MɔgɔomɔgɔwalaikajamanaIsraɛlbɛɛbɛdelilini delilisuguosugukɛ,ominnamɔgɔkelen-kelenbɛɛ dusukuntɔɔrɔdɔn,kaabolowkɔrɔtakataaninsofanfɛ

39Otumanafɛ,ikaisigiyɔrɔlamɛnsankolola,kayafai ma,kaokɛkakɛɲɛniukataamawye,ibɛminnudusukun dɔn(k'amasɔrɔekelenpedebɛhadamadendenwbɛɛ dusukunwdɔn.)

40Iyejamanamindianbɛnbawma,ukasiraniɲɛuka ɲɛnamayakɛwaatibɛɛ.

41Dunandɔfanakola,mintɛikasiyaIsraɛlla,nkaa bɔrajamanayɔrɔjandɔlaitɔgɔkosɔn

42(Katuguniunaitɔgɔbaniibolobarikamaniibolo kɔrɔtalenmɛn.)niananadelilikɛninsofanfɛ.

43Ikaisigiyɔrɔlamɛnsankolola,ikadunanbɛiwelefɛn ofɛnna,ik'obɛɛkɛ,walisadugukolokanmɔgɔwbɛɛkai tɔgɔdɔn,kasiraniɲɛ,ikoikajamanaIsraɛlwalisauk'a dɔnkoneyesominjɔ,obɛweleitɔgɔla»

44Niikamɔgɔwbɔrakataaujugukɛlɛ,imanaubila yɔrɔoyɔrɔ,kaMatigideliiyeduguminsugandi,anineye sominjɔitɔgɔkosɔn

45Otumanafɛ,ikaukadeliliniukadelililamɛn sankolola,kaukakowmara

46Niuyejurumukɛila,(k'amasɔrɔmɔgɔsitɛjurumukɛ,) niidiminaukɔrɔ,k'udonjugubolo,fouy'uminɛjɔnyala, kataaujuguwkajamanana,yɔrɔjanwalimayɔrɔjan

47Obɛɛn'ata,n'uy'uyɛrɛmiirijamanakɔnɔ,utaara jɔnyalayɔrɔminna,kanimisakanimisakadelilikɛiye, minnuyeuminɛjɔnyala,k'afɔko:«Anyejurumukɛ,ka kojugukɛ,anyekojugukɛ

48Ocogola,ikaseginimaniudusukunbɛɛye,aniuni bɛɛla,ujuguwkajamanakɔnɔ,oluminnuy'ubilajɔnyala, kaidelikataaukajamanafanfɛ,iyemindiufawma,i yeduguminsugandi,anineyesominjɔitɔgɔye

49Otumala,ikaukadeliliniukadelililamɛnsankolola isigiyɔrɔla.

50Ikajamanaminnuyejurumukɛila,aniuyeuka jurumuwbɛɛyafaima,kahinɛulamɔgɔminnuyeuminɛ jɔnyala,walisaukahinɛula.

51IyeminnubɔMisirakabɔnɛgɛsocɛma,oluyeika mɔgɔwniikaciyɛnye

52WalisaiɲɛkadaikajɔnkadeliliniikajamanaIsraɛl kadelilila,walisakaulamɛnukawelelibɛɛla

53MatigiAla,iy'ufaranfasikabɔdugukolomɔgɔwbɛɛ cɛma,kakɛikaciyɛnye,ikoiy'afɔcogominnaikajɔn Musabolo,tumaminnaiyeanbɛnbawlabɔMisira

54SolomaniyenindelilinidelilibɛɛkɛMatigiyetuma minna,awulilakabɔMatigikasarakabɔlanɲɛfɛ,kaabiri agɛnɛgɛnɛwkank'abolowwulisankolola

55Ay'ijɔkadubaisirayɛlijamabɛɛyenikanbaye

56Matigikatanu,aleminyelafiyadiakajamanaIsraɛl ma,kakɛɲɛniakalayidutalenwbɛɛye

57MatigiankaAlakakɛanfɛikoatunbɛanbɛnbawfɛ cogominna.

58Akaandusukunwbilaama,kataamaakasirawbɛɛla, kaakacifɔlenwniakasariyawniakakiritigɛlawmara,a yeminnucianbɛnbawma.

59NeyedelilikɛninekakumaminnuyeMatigiɲɛkɔrɔ, olukagɛrɛMatigiankaAlalasunitile,walisaakaaka jɔnkɛniakajamanaIsraɛlkakowɲɛnabɔtumabɛɛ,iko kobɛaɲinicogominna

60Dugukolokanmɔgɔwbɛɛk'adɔnkoMatigiyeElohim ye,komɔgɔwɛrɛtɛyen.

61Odey'atoawdusukunkadafaMatigiankaElohimɲɛ kɔrɔ,kataamaakasariyawlaanikaakacifɔlenwmarai kobi.

62MasakɛniIsraɛlbɛɛyesarakabɔMatigiɲɛkɔrɔ

63SolomaniyehɛrɛsarakasarakabɔMatigiye,oyemisi bamugannifilanisagabakɛmɛnimuganye.Ola, masakɛniIsraɛldenwbɛɛyeMatigikasodabɔ

64Odonkelenna,masakɛyeMatigikasoɲɛfɛlacɛncɛn saniya,katuguniatunbɛsarakajɛnitawniɲɔsarakawni bɛnsarakatulubɔyen,katuguninɛgɛsosarakabɔlanmin tunbɛMatigiɲɛkɔrɔ,otunkadɔgɔkojugukasekasaraka jɛnitawniɲɔkisɛwnibɛnsarakawtulusɔrɔ.

65Owaatila,Solomaniyetilewolonwulanitile wolonwula,tiletanninaanikɛ,k'ataHamatidonnakataa abilaMisirabajila,tilewolonwulanitilewolonwula,tile tanninaani

66Tile8nanna,ayejamabilakataa,uyedubakɛmasakɛ ye,utaaraukafanibuguwkɔnɔninisɔndiyaninisɔndiya ye,MatigiyeɲumanyaminnubɛɛkɛakajɔnkɛDawudani akamɔgɔwIsraɛlye.

SABABU9NAN

1SolomaniyeMatigikasonimasakɛkasojɔlikaban,ani Solomaninegebɛɛmintunkadiaye.

2Matigiy'ayɛrɛjiraSolomanilasiɲɛfilananna,ikoay'a jiraalacogominnaGabayɔn

3Matigiy'afɔayeko:«Iyeikadeliliniikadelilimɛnne ɲɛna.Neɲɛwninedusukunnakɛyenbadaa-badaa.»

4NiinataamaneɲɛkɔrɔikoifaDawudataamanacogo minna,nidusukuntilennenyanitilennenyaye,kanekaci fɔlenbɛɛkɛkakɛɲɛninekasariyawninekakiritigɛlaw ye

5Otumanafɛ,nenaikamasayamasasigilansigiIsraɛl kanfoabada,ikoneyelayidutaifaDawudayecogomin na,k'afɔko:«CɛtɛnabanilaIsraɛlmasasigilankan»

6Nkaniawmatugunenɔfɛ,awwalaawdenw,kaneka cifɔlenwninekasariyaminnubilaawɲɛkɔrɔ,awmao labato,nkaawkataabaarakɛalawɛrɛwyekaubato

7Otumala,nenaIsraɛlhalakikabɔjamanala,neyemin diumaNeyesominsaniyanetɔgɔkosɔn,nenaofilika bɔneɲɛkɔrɔIsraɛlnakɛntalennikumakanyejamabɛɛ cɛma.

8Ninsosanfɛlala,mɔgɔomɔgɔbɛtɛmɛafɛ,ona kabakoya,kasɔgɔsɔgɔUnaafɔko:«MunnaMatigiye ninkɛninjamanainnininsoinna?»

9Unajaabidiko:«KatuguniuyeMatigiukaAlabila,ale minyeubɛnbawlabɔMisirajamanana,kaalawɛrɛwminɛ kaubatokabaarakɛuye.»

10Sanmuganbannenkɔ,Solomaniyesofilajɔ,matigika soanimasakɛkaso

11(TirimasakɛHiramutunyesɛdirijiriwnisɛdirijiriwni sanudiSolomanimakakɛɲɛniasagobɛɛye)otumana, masakɛSolomaniyedugumugandiHiramumaGalile jamanakɔnɔ.

12HirambɔraTirikataaduguwlajɛSolomaniyeminnudi amaUmadiyaaye

13Ay'afɔko:«Nebalimakɛ,iyedugujumɛnwdine ma?»Ay'uweleKabuljamanafokanasebima

14Hiramuyesanutalantabiwɔɔrɔcimasakɛma

15MasakɛSolomaniyewariminwuli,okunyeninye.Ka Matigikasojɔ,aniayɛrɛkaso,aniMilo,aniJerusalɛm kogo,aniHazɔri,niMegidoniGezer

16MisiramasakɛFaraontunwulilakaGezerminɛk'ajeni nitasumaye,kaKanankawfagaminnusigilenbɛdugu kɔnɔ,k'odiadenmusoSolomanimusomakakɛnilifɛnye

17SolomaniyeGezernidugujukɔrɔlaBɛti-horonjɔ.

18BaalatiniTadmɔritunbɛkungokolonkɔnɔ

19Solomanitunbɛfɛnmaraduguminnuna,anidugu minnutunbɛakawotoroninwkama,aniduguminnutun bɛakasotigiwkama,aniSolomanitunb'afɛkaminnujɔ JerusalɛmniLibananiakamarajamanabɛɛla

20AmɔrikawniHɛtikawniPerezikawniHewitewni JebusiwminnutuntɛIsraɛlbɔnsɔnwna,olubɛɛlatora

21Udenminnutoraunɔfɛjamanakɔnɔ,Israɛldenwfana masekaminnuhalakipewu,Solomaniyejɔnyajurudon olulafokanasebima

22SolomanimajɔnsikɛIsraɛlbɔnsɔnna,nkautunye kɛlɛcɛwniakabaarakɛlawniakakuntigiwniaka kuntigiwniakawotorokuntigiwniakasotigiwye

23OlutunyeSolomanikabaaraɲɛmɔgɔwkuntigikɛmɛ duurunibiduuruye

24FaraondenmusobɔraDawudakadugulakataaakaso, Solomaniyeminjɔaye.

25Solomanitunbɛsarakajɛnitanihɛrɛsarakabɔsiɲɛsaba sankɔnɔ,ayesarakabɔlanminjɔMatigiye,atunbɛ wusulanjenisarakabɔlankanmintunbɛMatigiɲɛkɔrɔ.O la,ayesojɔkaban

26MasakɛSolomaniyekurunbadɔsigiEziyɔnɛbɛri,Eloti kɛrɛfɛ,KɔgɔjiBilendala,Edɔmujamanana.

27Hiramuyeakabaarakɛlawci,kurunbaminnutunbɛ kɔgɔjidɔn,niSolomanikabaarakɛlawye

28UseraOfirkasanutakabɔyen,talentkɛmɛnaanini mugan,kanan'oyemasakɛSolomanima

SABABU10NAN

1SebamasamusoyeSolomanitɔgɔbamɛnmatigitɔgɔko la,ananaakɔrɔbɔniɲininkaligɛlɛnwye

2AtaaraJerusalɛmniɲɔgɔmɛbaye,ɲɔgɔmɛwminnubɛ kasadumanwnisanucamanbaanikabakurunsɔngɔ gɛlɛnwta

3Solomaniy'akaɲininkaliwbɛɛfɔaye

4SebamasamusoyeSolomanikahakilitigiyabɛɛyeania yesominjɔ

5Akatabalidumuniniakajɔnwsigilianiaka baarakɛlawkabaara,aniukafiniwniakadɔlɔminnaw, aniawulilakataaMatigikasokɔnɔhakilituntɛakɔnɔ tugun

6Ay'afɔmasakɛyeko:«Tiɲɛdon,neyeikakɛwalewnii kahakilitigiyamɛnneyɛrɛkajamanakɔnɔ»

7Nkanemadaokumawlafonenana,neɲɛwy'aye

8Ikamɔgɔwyedubadenwye,ikajɔnninnuminnubɛjɔi ɲɛkɔrɔtumabɛɛ,minnubɛikahakilitigiyalamɛn,oluye dubadenwye

9MatigiikaAlakatanu,omindiyaraiyekaisigiIsraɛl masasigilankan,katuguniMatigiyeIsraɛlkanufoabada,o dey'atoayeikɛmasakɛyekakirinitilennenyakɛ 10Ayesanutalantakɛmɛnimugandimasakɛma,katulu sumalencamanbadimasakɛma,anikabakurunsɔngɔ gɛlɛnw

11Hiramkakɛlɛbolominnutunbɛnanisanuyekabɔ Ofir,olunananialmugjiricamannikabakurunsɔngɔ gɛlɛnwyekabɔOfir

12MasakɛyejɔnwdilanMatigikasonimasakɛkasoye, kadɔnkilidalawkafɔlifɛnwnizaburuwdilan

13MasakɛSolomaniy'asagobɛɛdiSebamasamusoma,a yefɛnofɛnɲini.Ola,ay'iyɛlɛmakataaayɛrɛkajamana na,alen'akabaarakɛlaw

14SankelenminnanaSolomanifɛsankelenkɔnɔ,okɛra sanutɔnikɛmɛwɔɔrɔnibiwɔɔrɔniwɔɔrɔye

15JagokɛlawnitulumafɛnwfeerelawniArabumasakɛw nijamanakuntigiwbɛɛtunbɛabolo

16MasakɛSolomaniyesanugosilenkɛmɛfiladilan,sanu sɛkɛlikɛmɛwɔɔrɔtaaralaɲinikelenna

17Ayekalakɛmɛsabadilannisanugosilenyesanukilo sabataarakalakelenna,masakɛy'ubilaLibankungoso kɔnɔ

18Masakɛyemasasigilanbelebelebadɔdilanninɛgɛfinye, kasanuɲumanbadaokan

19Masasigilansennasanbarawɔɔrɔtunbɛyen, masasigilankuncɛtunyelamininenyeakɔfɛ.

20Warabilentannifilajɔlentunbɛyenfankelenfɛ, sennasanbarawɔɔrɔkan

21MasakɛSolomanikaminfɛnwbɛɛtunyesanuye,ani Libankungosokɔnɔminɛnwbɛɛtunyesanusanumanye. simakɛwarijɛye

22K'amasɔrɔmasakɛtunbɛniTarisisikɛlɛboloniHiram kakɛlɛboloyekɔgɔjila.

23MasakɛSolomanitɛmɛnadugukolokanmasakɛwbɛɛ kannafolonihakilitigiyakola

24Dugukolobɛɛy'aɲiniSolomanifɛ,k'akahakilitigiya lamɛn,Alayemindonadusukunna

25Ukelen-kelenbɛɛtunbɛnaniukanilifɛnwye,warijɛ minɛnwnisanuminɛnwnifiniwnikɛlɛkɛminɛnwnikasa dumanwnisownifaliw,sanosan

26Solomaniyewotoronisotigiwlajɛɲɔgɔnfɛ,wotoroba kelennikɛmɛnaanianisotigiwaatannifilatunb'abolo,a yeoludiduguwkɔnɔwotoroninwkamaanimasakɛfɛ Jerusalɛm.

27MasakɛyewarijɛkɛJerusalɛmin'afɔkabakurunw,ka sɛdirijiriwkɛin'afɔsikomɔrijiriminnubɛkɔdingɛkɔnɔ

28SolomaniyesowlabɔMisiraanilenfufiniwna.

29WotorodɔwulilakabɔMisira,warijɛsekelikɛmɛ wɔɔrɔnisokelennanikɛmɛnibiduuruye

SABABU11NAN

1NkamasakɛSolomanitunbɛdunanmusocamankanu, aniFaraondenmuso,Mowabumusow,Amɔnkaw, Edɔmkaw,SidɔnkawaniHɛtiw

2Matigiy'afɔIsraɛldenwyesiyaminnukolako:`Aw kanadonufɛ,utɛnadonawfɛ,k'amasɔrɔunaaw dusukunkɔdonukaalanɔfɛ

3Musokɛmɛwolonwulanimasakɛmusoanimusokɛmɛ sabatunb'afɛ

4Solomanikɔrɔlatumaminna,amusowy'adusukunw kɔseginalawɛrɛwnɔfɛ.

5KatuguniSolomanituguraSidɔnkawkaalamusoAtɔrɛti nɔfɛ,aniAmɔnkawkaAlaharamulenMilkɔmnɔfɛ 6SolomaniyekojugukɛMatigiɲɛkɔrɔ,amataaMatigi nɔfɛkosɛbɛikoafaDawuday'akɛcogominna

7Okɔ,SolomaniyeyɔrɔjandɔjɔMowabukako haramulenKemosye,kuluminbɛJerusalɛmɲɛfɛ,ani Molɛkiye,ominyeAmɔnbɔnsɔnwkakoharamulenye

8Ayeocogokelenkɛakadunanmusowbɛɛye,olu minnutunbɛwusulanjenikasarakabɔukaalaye.

9MatigidiminaSolomanikɔrɔ,katuguniadusukuntuny'a yɛrɛbilaMatigiIsraɛlkaAlala,alemintuny'ayɛrɛjiraa lasiɲɛfila.

10Atuny'afɔayeokolakoakanataaalawɛrɛwnɔfɛ

11Odey'atoMatigiy'afɔSolomaniyeko:«Nininkɛrai la,k'asɔrɔimanekalayiduninekasariyawlabato,neye minnuciima,nenamasayabɔibolok'adiikajɔnkɛma»

12Obɛɛn'ata,netɛnaokɛifaDawudakosɔn,nkanena otigɛkabɔidenkɛbolo.

13Obɛɛn'ata,netɛnamasayabɛɛtiɲɛNkainakabila kelendiidenkɛmanekabaaradenDawudakosɔn,anine yeJerusalɛmminsugandi»

14MatigiyeSolomanijugudɔlawuli,otɔgɔyeko EdɔmukaHadad.

15DawudatunbɛEdɔmutumaminna,kɛlɛbolokuntigi Joabtaaramɔgɔfagalenwsudontumaminna

16(JowabutorayenkalowɔɔrɔkɔnɔniIsraɛlbɛɛye,foka sekacɛdenwbɛɛfagaEdɔmujamanana

17HadadniafakajɔnkɛEdɔmudɔwbolilakataaMisira Hadadtunyedenmisɛnfitininyehalibi.

18UwulilakabɔMadiyankataaParan,utaaranicɛwye kabɔParankataaMisira,kataaMisiramasakɛFaraonfɛ. Oyesodiama,kadumunifɛnwdiama,kadugukolodia ma

19HadadyediyabasɔrɔFaraonɲɛkɔrɔ,foayemasamuso Tapenɛsibalimamusodiama.

20TapenɛsibalimamusoyeadenkɛGenubatibangeaye, TapenɛsiyemintigɛFaraonkaso

21Hadady'amɛnMisirakoDawudasunɔgɔraabɛnbawfɛ, kokɛlɛbolokuntigiJowabusara,Hadady'afɔFaraonyeko: «Atonekataa,nekataanekajamanana.»

22Faraony'afɔayeko:«Nkamundɛsɛranela,ib'afɛka taaiyɛrɛkajamanana?»Ay'ajaabiko:«Foyitɛ,nkaato nekataacogosila.»

23Alayeajuguwɛrɛlawuli,otɔgɔyekoEliadadenkɛ Rezɔni

24Dawuday'ufagaZobadugulatumaminna,ayecɛw lajɛkakɛkɛlɛbolokuntigiye

25AkɛraIsraɛljuguyeSolomanikatilebɛɛkɔnɔ,kafara Hadadkajuguyakan.

26NebatdenkɛJeroboam,Efratekadɔ,Zereda,Solomani kajɔnkɛ,abatɔgɔkoZerua,musocɛsalen,ay'abolo kɔrɔtamasakɛma.

27Ay'abolokɔrɔtamasakɛma,odey'atoSolomaniye MilojɔkaafaDawudakadugukarilenwdilan

28CɛJeroboamtunyecɛbatigiye.

29JeroboambɔraJerusalɛmtumaminna,kiraAhiya, Silonɛkay'asɔrɔsirakanAtunyefinikuradonayɛrɛla Ufilabɛɛtunbɛforola.

30Ahiyayefinikuramintunbɛakan,ominɛk'afaranfasi kakɛtilatannifilaye

31Ay'afɔJeroboamyeko:«Ikatilatanta.

32(NkakabilakelennakɛafɛnekajɔnkɛDawudani Jerusalɛmkosɔn,neyeduguminsugandiIsraɛlsiyawbɛɛ cɛma).

33UyenebilakaSidɔnkawkaalaAsitarɛtini MowabukawkaalaKemɔsiniAmɔnbɔnsɔnwkaala Milkɔmbato,umataamanekasirawkan,kakoɲumankɛ neɲɛna,kanekasariyawninekakiritigɛlawmara,ikoa faDawuday'akɛcogominna

34Obɛɛn'ata,netɛnamasayabɛɛbɔabolo,nkanenaa kɛkuntigiyeasibɛɛlanekajɔnkɛDawudakosɔn,neye minsugandi,katuguniayenekacifɔlenwnineka sariyawmara.

35Nkanenamasayabɔadenkɛbolokakabilatandiima 36Nenakabilakelendiadenkɛma,walisanekajɔnkɛ DawudakayeelensɔrɔneɲɛkɔrɔtumabɛɛJerusalɛm,ne yeduguminsugandikanetɔgɔbilayen

37Nenaiminɛ,inakɛmasakɛyekakɛɲɛniinisagoye, kakɛmasakɛyeIsraɛlkan.»

38Niiyenekacifɔlenwbɛɛlamɛn,kataamanekasiraw kan,kakoɲumankɛneɲɛkɔrɔ,kanekasariyawnineka cifɔlenwmara,ikonekajɔnkɛDawuday'akɛcogomin nakonenakɛifɛkasojɔlenjɔiyeikoneyeDawudajɔ cogominna,kaIsraɛldiima.»

39Neb'afɛkaDawudabɔnsɔntɔɔrɔodekosɔn,nkaatɛna kɛfoabada

40Solomaniy'aɲinikaJeroboamfaga.Jeroboamwulilaka bolikataaMisira,kataaMisiramasakɛSisakifɛ,kato MisirafoSolomanikasaya

41Solomanikakotɔwniakakokɛlenwbɛɛaniaka hakilitigiya,olusɛbɛnnentɛSolomanikakɛwalewkitabu kɔnɔwa?

42SolomaniyemasayakɛJerusalɛmIsraɛljamanabɛɛkun na,okɛrasanbinaaniye.

43Solomanisunɔgɔraabɛnbawfɛ,asudonnaafa Dawudakadugukɔnɔ

SABABU12NAN

1RehoboamtaaraSikɛm,katuguniIsraɛlbɛɛtunnana Sikɛmwalisak'akɛmasakɛye

2NebatidenkɛJeroboammintunbɛMisira,oy'omɛn tumaminna,katuguniabolilakabɔmasakɛSolomaniɲɛ kɔrɔ,JeroboamtunsigilenbɛMisira

3Uyecibilakataaawele.JeroboamniIsraɛljamabɛɛ nanakakumaRoboamfɛ

4Ifayeankajɔrɔnankogɛlɛya

5Ay'afɔuyeko:«Awkataatilesaba,okɔ,awkasegin nefɛ»Jamataarayen

6MasakɛRehoboamyelajɛkɛnicɛkɔrɔbawye,oluminnu tunjɔlenbɛafaSolomaniɲɛkɔrɔ,k'afɔko:«Awbɛ laadilikandicogodiwalisanekaninjamajaabi?»

7Uy'afɔayeko:«Niinakɛninjamakajɔnyebi,ka baarakɛuyekaujaabikakumaɲumanwfɔuye,otuma nafɛ,unakɛikajɔnyefoabada»

8Cɛkɔrɔbawyelaadilikanminnudiama,ay'obilaka ladilikɛnikamalenninwyeminnukɔrɔlaafɛ.

9Ay'afɔuyeko:«Awbɛlaadilikanjumɛndiwalisaanka ninjamajaabi,oluminnukumananefɛko:«Ifayejuru mindaankan,ikaonɔgɔya?»

10KamalenninminnukɔrɔlaniYesuye,oluy'afɔayeko: «Inakumaninjamayenincogola,minnukumanaifɛ,ko: «Ifayeankajurudonna,nkaik'anɔgɔyaanma.Inaafɔ uyenincogolako:«Nebolokɔnincininnabonyakatɛmɛ nefakɔkolokan»

11Sisan,halininefayeawdoninijurumugɛlɛnye,nena dɔfaraawkajurukisɛkan

12Otumala,JeroboamnijamabɛɛtaaraRoboamfɛatile sabananna,ikomasakɛy'afɔcogominna,k'afɔko:«A' yenanefɛatilesabanan»

13Masakɛyejamajaabinikɔnɔnafiliye,kacɛkɔrɔbawka laadilikanbila,uyeminnudiama.

14Ay'afɔuyekakɛɲɛnikamalenninwkalaadilikanye ko:«Nefayeawkajurudon,nenadɔfaraawkajuru kan.»

15Odey'atomasakɛmajamalamɛnMatigiy'akakuma minfɔSilokaAhiyafɛ,akaolabatoMatigifɛ,walisaaka olabato

16Israɛlbɛɛy'ayetumaminnakomasakɛmaulamɛn, jamayemasakɛjaabiko:«AnniyɔrɔjumɛnbɛDawuda la?»CiyɛntɛanfɛJesedenkɛlafana,ikafanibuguwla, IsraɛlIsraɛltaaraukafanibuguwla

17NkaIsraɛlbɔnsɔnminnusigilenbɛJudaduguwla, Rehoboamkɛramasakɛyeukunna

18Okɔ,masakɛRehoboamyeAdoramuci,omintunye jagokuntigiye.Israɛlbɛɛy'abonnikabakurunwyefoa saraOdey'atomasakɛRehoboamyeteliyak'alaseaka wotorola,kabolikataaJerusalɛm

19IsraɛlmurutiraDawudakasomafokanasebima.

20Israɛlbɛɛy'amɛnkoJeroboamseginnakana,uyeci bilakataaawelejamalakaakɛmasakɛyeIsraɛlbɛɛkun na

21RehoboamseraJerusalɛmtumaminna,ayeJuda somɔgɔwbɛɛlajɛlenniBɛnzamɛnkabila,cɛsugandilenba kɛmɛnibiwɔɔrɔlajɛ,minnutunyekɛlɛcɛwye,walisaka Israɛlkasokɛlɛ,walisakamasayalaseginSolomanidenkɛ Roboamma.

22NkaAlakakumaseraElohimkacɛSemayama 23AfɔJudamasakɛSolomanidenkɛRehoboamye,ani JudaniBɛnzamɛnsomɔgɔwbɛɛye,anijamanatɔwye 24Matigikotenko:«Awkanawulikaawbalima Israɛldenwkɛlɛ.katugunininkoinbɔranedela.»Uye Matigikakumalamɛn,kaseginkataa,kakɛɲɛniMatigi kakumaye

25Okɔ,JeroboamyeSikɛmujɔEfrayimukulukan.A bɔrayenkaPenueljɔ

26Jeroboamy'afɔadusukunnako:«Masayanakɔsegin Dawudakasokɔnɔsisan.

27NininjamataarasarakabɔMatigikasokɔnɔJerusalɛm, otumananinjamadusukunnaseginumakɛkan,Juda masakɛRehoboamfɛ,unanefagakataaJudamasakɛ Rehoboamfɛ

28Masakɛyehakilijagabɔkɛkamisidenfiladilannisanu yek'afɔuyeko:«YɛlɛnkatɛmɛawkanJerusalɛm.

29AyekelenbilaBetɛlila,katɔkelenbilaDan 30Okɛrajurumuye,katugunijamataarabatokɛkelenɲɛ kɔrɔfoDan.

31Ayesojɔyɔrɔjanwna,kasarakalasebaawkɛ jamanadendɔgɔmanninwye,oluminnutuntɛLevi bɔnsɔnwye.

32Jeroboamyeselikɛkaloseeginnanna,kalotiletanni duurunanna,in'afɔJudaseli,kasarakabɔsarakabɔlan kan.AyesarakabɔBetɛlila,ayemisidenminnudilan,a yeolukasarakalasebagawbilaBetɛlila

33Ayesarakabɔsarakabɔlankan,ayemindilanBetɛli, kaloseeginnantiletanniduurunanna.Ayeselikɛ Israɛldenwye

SABABU13NAN

1ElohimkamɔgɔdɔnanakabɔJudaMatigikakuma barikalaBetɛlila.

2ApɛrɛnnasarakabɔlanmaMatigikakumalak'afɔko: «Esarakabɔlan,sarakabɔlan,MatigikotenAfilɛ,dendɔ nabangeDawudakasokɔnɔ,otɔgɔyekoJosiyasi. Yɔrɔbawkasarakalasebagawminnubɛwusulanjeniikan, anaolusarakaikan,kamɔgɔwkolojeniikan.»

3Odonkelenna,ayetaamashyɛndɔkɛk'afɔko:«Matigi yetaamashyɛnminfɔ,oyeninyeAfilɛ,sarakabɔlanna faran,buguriminbɛakan,onabɔn

4MasakɛJeroboamyeElohimkacɛminpɛrɛnBɛtɛli sarakabɔlankan,okakumamɛntumaminna,ay'abolobɔ sarakabɔlankank'afɔko:«A'y'aminɛ»Abolominy'a laseama,ojara,foamasek'asamakadonalatugun

5Sarakabɔlanfanafarala,buguribɔnnakabɔsarakabɔlan kan,kakɛɲɛniAlakamɔgɔyetaamashyɛnmindiMatigi kakumabarikala

6Masakɛy'ajaabik'afɔAlakacɛyeko:«IkaMatigiika Aladelisisan,kadelilikɛneye,walisanebolokasekane lasegin»AlakacɛyeMatigideli,masakɛboloy'alasegin, akɛrain'afɔatunbɛcogominnafɔlɔ

7Masakɛy'afɔAlakacɛyeko:«Nanineyesokailafiya, nenasaradiima.»

8Elohimkacɛy'afɔmasakɛyeko:«Niiyeikasotilancɛ dinema,netɛnadonifɛ,netɛnadumunikɛ,kajiminnin yɔrɔla.

9Matigikakumafɔraneyetenko:«Ikanaburudun,i kanajimin,inanasiraminfɛ,ikanakɔsegin»

10Ataarasirawɛrɛfɛ,ananaBetɛlisirafɛ,amakɔsegin.

11KirakɔrɔdɔtunsigilenbɛBetɛlikɔnɔAlakacɛye baaraminnukɛodonnaBetɛlila,adenkɛwnanaolubɛɛ fɔaye

12Ufay'afɔuyeko:«Ataarasirajumɛnfɛ?»Elohimka cɛminbɔraJudala,adenwtuny'aye.

13Ay'afɔadenkɛwyeko:«Awkafalisirinela»Ola,u yefalisiriala

14UtaaraElohimkacɛnɔfɛ,k'asɔrɔasigilenbɛjirisunba dɔkɔrɔAko:«Nedon»

15Ay'afɔayeko:«Nanineyesokadumunikɛ»

16Ay'afɔko:«Netɛsekaseginifɛ,kadonifɛ.

17AfɔraneyeMatigikakumabarikalako:«Ikanaburu dun,ikanajiminyen,ikanakɔseginkataaitaarasiramin fɛ.»

18Ay'afɔayeko:«NefanayekirayeikoeMɛlɛkɛdɔ y'afɔneyeMatigikakumala,ko:«Ikanan'ayeikaso, walisaakadumunikɛkajimin.»Nkaayenkalontigɛala.

19Okɔ,ataaran'aye,kadumunikɛakasokɔnɔ,kaji min

20Usigilentunbɛtabalilatumaminna,Matigikakuma serakiramaminnananiaye

21ApɛrɛnnaElohimkacɛminbɔraJudalak'afɔko: «Matigikoten,k'amasɔrɔimaMatigidalabato,kaMatigi ikaAlayeciminfɔiye,imaolabato

22Nkaikɔseginnakanbuurudunkajiminoyɔrɔla, Matigiy'afɔiyeoyɔrɔlako:«Ikanadumunikɛ,ikanaji minisutɛnanaibɛnbawkakaburula»

23Ayenbuurudunkaminnikɔfɛ,ayefalisiriaye,okɔrɔ yekoanananikiraminye.

24Ataaratumaminna,warabadɔy'akunbɛnsirakank'a faga

25Mɔgɔwtɛmɛnaoyɔrɔla,uyesogofililenyesirala, warabajɔlenbɛsukɛrɛfɛ

26Kiraminy'alaseginsirakan,oy'omɛntumaminna,a ko:«AlakacɛdeyeMatigikakumakanminɛ.»

27Ay'afɔadenkɛwyeko:«Awkafalisirinela»Uy'a siri

28Ataaraasufililensɔrɔsirala,faliniwarabajɔlenbɛsu kɛrɛfɛ

29KirayeElohimkacɛsutak'adafalikank'alasegin.

30Ay'asudaayɛrɛkakaburukɔnɔUyekasiakosɔnk'a fɔko:«Aw,nebalimakɛ!»

31Asudonnenkɔ,ay'afɔadenkɛwyeko:«Ninesara, awkanesudonkaburukɔnɔ,Elohimkamɔgɔsudonna minkɔnɔawkanekolowbilaakolowkɛrɛfɛ

32AyekumaminpɛrɛnMatigikakumafɛBetɛli sarakabɔlanniyɔrɔjanwbɛɛkan,Samariduguwkɔnɔ,ona kɛtiɲɛna

33Okɔ,Jeroboammakɔseginkabɔakasirajugula,nka ayemɔgɔdɔgɔmanninwlaseginkakɛyɔrɔjanw sarakalasebaawye

34OkokɛrajurumuyeJeroboamkasokɔnɔ,kaatigɛkaa halakikabɔdugukolokan

SABABU14NAN

1Owaatila,JeroboamdenkɛAbiyabanana

2Jeroboamy'afɔamusoyeko:«Wulikaiyɛrɛkɛiyɛrɛ ye,walisaikanadɔnkoiyeJeroboammusoye.Ikase Silo

3Awkanbuurutanniburuburutannisumanmugukelen takataaafɛ.

4Jeroboammusoy'okɛ,awulilakataaSilokataaAhiya kasoNkaAhiyamasekayelikɛsabuaɲɛwtunsigilen bɛasihakɛkosɔn

5Matigiy'afɔAhiyayeko:«Afilɛ,Jeroboammusobɛna fɛnɲiniifɛadenkɛye.Abananendon,inaafɔayenin cogola

6Ahiyayeasenwmankanmɛntumaminnaadontɔdala, ako:«Don,Jeroboammuso.munnaib'iyɛrɛkɛmɔgɔ wɛrɛye?katuguninecilenbɛifɛnikibarudumanye»

7TagaafɔJeroboamyeko:MatigiMatigiIsraɛlkaAlako: «K'amasɔrɔneyeikɔrɔtakabɔjamacɛmakaikɛneka jamanaIsraɛlkuntigiye

8IkamasayatigɛkabɔDawudakasolak'adiima,obɛɛ n'ata,imakɛikonekabaaradenDawuda,minyenekaci fɔlenwmara,katugunekɔniadusukunbɛɛye,kako ɲumankɛneɲɛna

9Nkaiyekojugukɛkatɛmɛiɲɛfɛmɔgɔwbɛɛkan, katuguniitaarakaalawɛrɛwnijawulilenwdilaniye walisakanedimi,kanefiliikɔ

10Odekosɔn,afilɛ,nenakojugulaseJeroboamkasoma, kamɔgɔminsɔgɔsɔgɔkogola,animɔgɔmindatugulen donkatoIsraɛljamanana,nenaotigɛkabɔJeroboamka sotolenwna,ikomɔgɔbɛnɔgɔbɔcogominna,foabɛɛ kaban

11Jeroboamkamɔgɔminsadugukɔnɔ,wuluwnaodun Minbɛsaforola,sankolokɔnɔkɔnɔwnaodun,katuguni Matigidey'ofɔ

12Iwulikataaiyɛrɛkaso,niisendonnadugukɔnɔ,den nasa.

13Israɛlbɛɛnakasiakosɔn,k'asudon,katuguni Jeroboamkelenpedenanakaburula,katugunikoɲuman dɔbɛsɔrɔalelaMatigiIsraɛlkaAlayeJeroboamkaso kɔnɔ

14MatiginamasakɛdɔlawuliIsraɛlkunna,minna Jeroboamkasotiɲɛodonna.halisisan.

15MatiginaIsraɛlgosi,in'afɔbinkɛnɛbɛyɛrɛyɛrɛjila cogominna,anaIsraɛlbɔnkabɔninjamanaɲumaninna, ayemindiubɛnbawma,kaujɛnsɛnbajikɔfɛ,katuguniu yeukaforowlabɛn,kaMatigidimi

16AnaIsraɛlbilaJeroboamkajurumuwkosɔn,aleminye jurumukɛkaIsraɛlbilajurumula

17JeroboammusowulilakataakataaTirza

18Uy'asudonIsraɛlbɛɛkakasiakosɔn,kakɛɲɛni MatigikakumafɔlenyeakajɔnkɛkiraAhiyafɛ.

19Jeroboamkakotɔw,ayekɛlɛkɛcogominna,aniaye masayakɛcogominna,olusɛbɛnnenbɛIsraɛlmasakɛwka tarikukitabukɔnɔ

20Jeroboamyemasayakɛsanmugannifilanifilaye,a sunɔgɔraabɛnbawfɛ,adenkɛNadabkɛramasakɛyeanɔ na

21SolomanidenkɛRoboamyemasayakɛJudajamanana Rehoboamkamasayadaminɛtumaminna,asitunbɛsan binaaninikelenna,ayemasayakɛsantanniwolonwula Jerusalɛm,MatigiyeduguminsugandiIsraɛlsiyawbɛɛ

1Masakɛw cɛma,walisaatɔgɔkabilayenAbatɔgɔtunyeAmoni musoNaamaye.

22JudayekojugukɛMatigiɲɛkɔrɔ,uyeakeleyauka jurumuwla,katɛmɛubɛnbawkajurumuwbɛɛkan.

23Uyeyɔrɔjanwnijawniforowjɔuyekulujanwbɛɛ kananijiribuluwbɛɛjukɔrɔ

24MatigiyesiyaminnugɛnkabɔIsraɛlbɔnsɔnwɲɛ,olu kakoharamulenwbɛɛtunbɛojamanakɔnɔ.

25MasakɛRoboamkamasayasanduurunanna,Misira masakɛSisakinanaJerusalɛmkɛlɛ

26AyeMatigikasonafolonimasakɛkasonafolotaa yɛrɛyeubɛɛta,Solomaniyesanukalaminnudilan,aye olubɛɛta.

27MasakɛRehoboamyenɛgɛberewkɛunɔna,k'udon garadiwkuntigibolo,minnutunbɛmasakɛkasodakɔlɔsi

28MasakɛdonnaMatigikasokɔnɔtumaminna,garadiw y'utakaulasegingaradisokɔnɔ

29Rehoboamkakotɔwniakakokɛlenwbɛɛsɛbɛnnenbɛ JudamasakɛwkatarikuKitabukɔnɔwa?

30KɛlɛkɛraRehoboamniJeroboamcɛukawaatibɛɛ

31Rehoboamsunɔgɔraabɛnbawfɛ,kasudonabɛnbawfɛ Dawudakadugukɔnɔ.AbatɔgɔtunyeAmonimuso NaamayeAdenkɛAbiyamukɛramasakɛyeanɔna

SABABU15NAN

1MasakɛJeroboam,NebatidenkɛJeroboamkamasaya santanniseginna,AbiyamuyemasayakɛJudakunna.

2AyesansabamasayakɛJerusalɛmAbatɔgɔkoMaaka, Abisalɔmudenmuso

3Ataamanaafakajurumuwbɛɛla,ayeminnukɛaɲɛ kɔrɔ

4Obɛɛn'ata,MatigiakaAlayefitinɛdiamaJerusalɛm Dawudakosɔn,walisak'adenkɛjɔanɔfɛ,kaJerusalɛm sabati

5KatuguniDawudayekoɲumankɛMatigiɲɛkɔrɔ,amaa kacifɔlensilabɔakaɲɛnamayabɛɛkɔnɔ,foHetikaUriya dɔrɔn

6KɛlɛkɛraRehoboamniJeroboamcɛasibɛɛla

7Abiyamukakotɔwniakakokɛlenwbɛɛsɛbɛnnenbɛ JudamasakɛwkatarikuKitabukɔnɔwa?Kɛlɛkɛra AbiyamuniJeroboamcɛ

8Abiyamusunɔgɔraabɛnbawfɛ.Uy'asudonDawudaka dugula,adenkɛAsakɛramasakɛyeanɔna

9IsraɛlmasakɛJeroboamkamasayasanmugannanna, AsayemasayakɛJudakunna.

10AyesanbinaaninikelenkɛmasayalaJerusalɛmAba tɔgɔkoMaaka,Abisalɔmudenmuso.

11AsayekoɲumankɛMatigiɲɛkɔrɔikoafaDawuday'a kɛcogominna

12Ayesodomiwtakabɔjamanakɔnɔ,kaabɛnbawye boliminnudilan,ayeolubɛɛbɔyen.

13AbaMaakafanay'abɔmasamusoyala,katuguniaye bolidɔdilankungokɔnɔAsay'akabolihalakik'ajeni Kidɔnbajidala

14Oyɔrɔjanwmabɔyen,obɛɛn'ata,Asadusukuntun dafalendonMatigiɲɛkɔrɔasibɛɛla.

15Afayefɛnminnudabɔ,aniayɛrɛyefɛnminnudabɔ,a nananiwarijɛnisanuaniminɛnwyeMatigikasokɔnɔ

16KɛlɛkɛraIsraɛlmasakɛAsaniIsraɛlmasakɛBaasacɛ.

17IsraɛlmasakɛBaasataaraJudakɛlɛkaRamajɔ,walisa akanasɔnmɔgɔsikabɔkataaJudamasakɛAsafɛ

18Okɔ,AsayewarijɛnisanuminnutoraMatigikaso nafolomarayɔrɔwla,animasakɛkasonafolomafɛnwbɛɛ ta,k'udonakabaarakɛlawbolo,masakɛAsay'uci TabrimɔndenkɛBenhadad,Heziyɔndenkɛ,Sirimasakɛ Heziyɔndenkɛ,minsigilenbɛDamasi,k'afɔko: 19Jɛɲɔgɔnyabɛneniecɛ,aninefaniifacɛNaika jɛɲɔgɔnyatiɲɛniIsraɛlmasakɛBaasaye,walisaakabɔne la.»

20BɛnhadadyemasakɛAsalamɛn,kakɛlɛbolokuntigiw cikataaIsraɛlduguwkama,kaIzɔniniDanni AbɛlibɛtimakaniSinɛrɔtibɛɛkɛlɛ

21Baasay'omɛntumaminna,ayeRamasojɔlidabilaka sigiTirisi.

22MasakɛAsayeoweleweledaJudajamanabɛɛlamɔgɔ simabɔalaMasakɛAsayeBezamɛnjamanakaGebani Misipajɔufɛ.

23Asakakotɔwbɛɛ,akasebaayabɛɛ,akakokɛlenwbɛɛ, aniayeduguminnujɔ,olubɛɛsɛbɛnnenbɛJudamasakɛw katarikukitabukɔnɔwa?Obɛɛn'ataakɔrɔyawaatilaa bananaasenwna

24Asasunɔgɔraabɛnbawfɛ,kasudonabɛnbawfɛafa Dawudakadugukɔnɔ,adenkɛJosafatikɛramasakɛyea nɔna

25JeroboamdenkɛNadabyemasayadaminɛIsraɛlkunna JudamasakɛAsakasanfilananna.

26AyekojugukɛMatigiɲɛkɔrɔ,kataamaafakasirakan aniakajurumula,ayeIsraɛlbilajurumula

27AhiyadenkɛBaasa,Isakarkaso,yejɛkafɔkɛakama. BaasayeafagaGibɛtɔndugula,FilisitikawtaNadabni IsraɛlbɛɛyeGibɛtɔnlamini

28JudamasakɛAsakasansabananyɛrɛla,Baasay'afaga kakɛmasakɛyeanɔna

29Akɛramasakɛyetumaminna,ayeJeroboamka somɔgɔwbɛɛfaga.AmaninakilitigisitoJeroboambolofo akaahalaki,kakɛɲɛniMatigikakumafɔlenyeakajɔnkɛ Ahiyafɛ,Silonɛka

30Jeroboamyejurumuminnukɛ,ayeIsraɛlkajurumu minnukɛ,ayeMatigiIsraɛlkaAladiminioye

31Nadabkakotɔwniakakokɛlenwbɛɛsɛbɛnnenbɛ IsraɛlmasakɛwkatarikuKitabukɔnɔwa?

32KɛlɛkɛraIsraɛlmasakɛAsaniBaasacɛusibɛɛla

33JudamasakɛAsakasansabananna,AhiyadenkɛBaasa y'adaminɛkamasayakɛIsraɛljamanabɛɛkunnaTirza dugukɔnɔ,sanmuganninaani

34AyekojugukɛMatigiɲɛkɔrɔ,ayeJeroboamkasira taamaaniayeIsraɛlkajurumukɛnijurumuye.

SABABU16NAN

1MatigikakumaseraHananidenkɛJehumaBaasakama 2Neyeikɔrɔtakabɔbugurilakaikɛkuntigiyeneka jamanaIsraɛlkunna.IyeJeroboamkasirataama,kaneka mɔgɔwIsraɛlkɛjurumula,kanedimiukajurumuwfɛ 3Afilɛ,nenaBaasabɔnsɔnwniakasobɔnsɔnwtaAnai kasokɛikoNebatdenkɛJeroboamkaso»

4Baasakamɔgɔminsadugukɔnɔ,wuluwnaodunMin bɛsaforola,sankolokɔnɔkɔnɔwnaodun.»

5Baasakakotɔwniakakokɛlenwaniakasebaaya,olu sɛbɛnnentɛIsraɛlmasakɛwkatarikukitabukɔnɔwa?

6Baasasunɔgɔraabɛnbawfɛ,kasudonTiriza,adenkɛ Elakɛramasakɛyeanɔna

7MatigikakumananaBaasaniakasomakiraJehufɛ fana,ayekojuguminnukɛMatigiɲɛkɔrɔ,akɛlenk'adimi niabolowkabaaraye,k'akɛikoJeroboamkasoanisabu ay'afaga.

8JudamasakɛAsakasanmuganniwɔɔrɔnanna,Baasa denkɛElayemasayadaminɛIsraɛlkunnaTirzadugukɔnɔ, sanfila

9AkajɔnkɛZimri,akawotorotilancɛkuntigi,yejɛkafɔ kɛakama,k'atoTirzadugukɔnɔ,kaminnikɛakaso kuntigiArzakasoTirza

10Zimridonnakaabugɔk'afagaJudamasakɛAsakasan muganniwolonwulananna,kamasayakɛanɔna 11Ayemasayadaminɛtumaminna,asigilentoraaka masasigilankandɔrɔn,ayeBaasakasobɛɛfaga

12ZimriyeBaasakasobɛɛhalakinincogola,kakɛɲɛni MatigikakumafɔlenyeBaasakamakiraJehufɛ.

13BaasakajurumuwniadenkɛElakajurumuwbɛɛkosɔn, uyejurumukɛIsraɛlkajurumuwla,kaMatigiIsraɛlka Aladiminiukakumafuwye.

14ElakakotɔwniakakokɛlenwbɛɛsɛbɛnnenbɛIsraɛl masakɛwkatarikukitabukɔnɔwa?

15JudamasakɛAsakamasayasanmuganni wolonwulananna,Zimriyetilewolonwulakɛmasayala TirzaJamay'usigiGibetonkɛlɛla,omintunye Filisitikawtaye.

16Jamaminnutunsigilenbɛukasigiyɔrɔla,oluy'amɛn ko:«Zimriyedabalitigɛkamasakɛfanafaga»

17OmriniIsraɛlbɛɛbɔraGibetɔnkataaTirzalamini.

18Zimriy'ayetumaminnakoduguminɛna,adonna masakɛkasokɔnɔkamasakɛkasojenitasumanaakan, kasa.

19AyejurumuminnukɛkakojugukɛMatigiɲɛkɔrɔ,ka taamaJeroboamkasirakananiayejurumuminnukɛ, walisakaIsraɛlbilajurumula.

20Zimrikakotɔwniakajanfakominnukɛra,olu sɛbɛnnenbɛIsraɛlmasakɛwkatarikukitabukɔnɔwa?

21Israɛlkawtilatilafilaye:jamatilancɛtuguraGinati denkɛTibninɔfɛwalisak'akɛmasakɛyeUtilancɛtugura Omrikɔ

22OmrinɔfɛmɔgɔwyesesɔrɔGinatidenkɛTibni nɔfɛmɔgɔwkan

23JudamasakɛAsakasanbisabanikelenkɔnɔ,Omriye masayadaminɛIsraɛlkunna,santannifila.

24AyeSamarikulusanSemerdugulaniwarijɛtalanfila ye,kasojɔkulukan,kaduguminjɔ,otɔgɔdarako Samari.

25NkaOmriyekojugukɛMatigiɲɛkɔrɔ,ayekojugukɛ katɛmɛaɲɛfɛmɔgɔwbɛɛkan.

26NebatidenkɛJeroboamkasirabɛɛla,ayeIsraɛlka jurumukɛcogobɛɛla,walisakaMatigiIsraɛlkaAladimi niukakumafuwye

27Omrikakokɛlentɔwaniakasebaayakominnukɛra, olusɛbɛnnentɛIsraɛlmasakɛwkatarikuKitabukɔnɔwa?

28Omrisunɔgɔraabɛnbawfɛ,kasudonSamari,adenkɛ Akabukɛramasakɛyeanɔna

29JudamasakɛAsakasanbisabaniseeginnanna,Omri denkɛAkabukɛramasakɛyeIsraɛlkunna.

30OmridenkɛAkabuyekojugukɛMatigiɲɛkɔrɔkatɛmɛ aɲɛfɛmɔgɔwbɛɛkan

31AyeSidɔnmasakɛEtibaaldenmusoJezabɛlfuru,in'a fɔakɛrakonɔgɔnyekataamaNebatdenkɛJeroboamka jurumuwla,kataabaarakɛBaaliyek'abato

32AyesarakabɔlandɔjɔBaaliyeBaalikasokɔnɔ 33Akabuyeforodɔda.AkabuyeMatigiIsraɛlkaAla dimikatɛmɛIsraɛlmasakɛwbɛɛkanminnutunbɛaɲɛfɛ 34BetɛlikaHiɛlyeJerikojɔakawaatiwla,ayeajusigilan sigiadenkɛfɔlɔAbiramula,kaadaawsigiadenkɛdɔgɔkɛ Segubla,kakɛɲɛniMatigikakumaye,ayeminfɔNun denkɛJosuefɛ

SABABU17NAN

1TisibikaEliyamintunbɛGileaddugumɔgɔwla,oy'afɔ Akabuyeko:«NejɔlenbɛMatigiIsraɛlkaAlaɲɛnama minna,nɛnɛnisanjitɛnakɛninsanwinna,fɔkakɛɲɛni nekakumaye»

2Matigikakumaseraama

3IkabɔyankaikɔseginkɔrɔnfɛkaidogoKeritbajidala, Jurdɛndala

4InakɔjiminNeyecibilawuluwmauk'ibaloyen»

5AtaarakakɛɲɛniMatigikakumafɔlenye,katugunia taarasigiKeritbajidala,Jurdɛndala

6Kɔnɔwnananinbuurunisogoyeamasɔgɔma,ka nbuurunisogolaseamawulafɛ.Ayekɔjimin.

7Waatidɔtɛmɛnenkɔ,kɔjijara,katugunisanjitunmana jamanakɔnɔ

8Matigikakumaseraama.

9WulikataaZarefati,ominyeSidɔntaye,kasigiyen 10AwulilakataaZarefatiAseradugudalatumaminna, musocɛsalentunbɛkaberewlajɛyen.

11Atunbɛtaaatatumaminna,ay'awelek'afɔayeko: «Nb'ideli,ikananinbuurudɔyeibolo»

12Ay'afɔko:«MatigiikaAlaɲɛnamadon,gatotɛne bolo,fɔdumunikɛminɛnbolomafarakelenbɛbɔgɔdaga kɔnɔ,katuludɔɔnikɛdagakɔnɔ

13Eliy'afɔayeko:«Ikanasiran.ikataaikoikoten, nkaikagatofitinindinemafɔlɔ,kanan'ayenefɛ,katila k'adilainiidenkɛye

14MatigiIsraɛlkaAlakotenko:Dumunidagatɛnatiɲɛ, tulukurutɛnabanfoMatigikasanjicidugukolokandon minna

15AtaarakakɛɲɛniElikakumafɔlenye.

16Dumunidagamatiɲɛ,tulukurumatiɲɛ,kakɛɲɛni Matigikakumaye,ayeminfɔElifɛ

17Okowkɔfɛ,musodenkɛbanana.Akabanajuguyarafo ninakilisimatoala

18Ay'afɔEliyeko:«Alakacɛ,munbɛneniicɛ?»Yala inananemakanehakilijiginnekajurumula,kanedenkɛ fagawa?

19Ay'afɔayeko:«Idenkɛdinema.»Ay'abɔadisila k'atakataasankansodɔkɔnɔ,asigilenbɛyɔrɔminna,k'a daayɛrɛkadilankan

20ApɛrɛnnaMatigimak'afɔko:«MatiginekaAla,neni musocɛsalenminbɛyen,yalaiyekojugulaseadenkɛ fagalimawa?»

21Ay'ibiridenkansiɲɛsabakapɛrɛnMatigimak'afɔko: «MatiginekaAla,nekanindennidonakɔnɔkokura»

22MatigiyeElikanmɛnDenmisɛnninnidonnaakɔnɔko kura,alakununna.

23Eliyedentak'ajiginkabɔsokɔnɔkadonsokɔnɔk'a diabama

24Musoy'afɔEliyeko:«Ney'adɔnsisankoiyeAlaka mɔgɔye,koMatigikakumaminbɛidala,oyetiɲɛye»

SABABU18NAN

1Tilecamantɛmɛnenkɔ,MatigikakumaseraElimasan sabananna,ko:«TaaiyɛrɛjiraAkabula.Nenasanjilase dugukolokan.»

2ElitaaraayɛrɛjiraAkabulaKɔngɔbadonnaSamari dugukɔnɔ

3AkabuyeObadiyawele,omintunyeakasokuntigiye. (ObadiyasirannaMatigiɲɛkosɛbɛ

4JezabɛlyeMatigikakirawtigɛtumaminna,Obadiyaye kirakɛmɛtakaudogokulubiduurukɔnɔkaubaloni dumuninijiye

5Akabuy'afɔObadiyayeko:«Taajamanakɔnɔ, jibolisirawbɛɛlaanikɔwbɛɛla

6Uyejamanatilauniɲɔgɔncɛkatɛmɛoyɔrɔbɛɛla, Akabutaarasirakelenfɛakelenna,Obadiyafanataara sirawɛrɛfɛakelenna

7Obadiyatunbɛsirakantumaminna,Eliyeakunbɛn,a y'adɔn,ay'ibiriaɲɛdalak'afɔko:«EyenemakɛEliye wa?»

8Ay'ajaabiko:«Nededon»

9Ay'afɔko:«Neyejurumujumɛnkɛ,kaikajɔndon Akabubolokanefaga?»

10MatigiikaAlaɲɛnamadoncogominna,siyawala masayasitɛyen,nematigimaciminnakataaiɲini.aye kalilikɛmasayanisiyakola,koukanaisɔrɔ»

11Sisanib'afɔko:«Taak'afɔimakɛyeko:«Eliyafilɛ yan.»

12Ninebɔrailadɔrɔn,MatigiNinataaniiyenetɛyɔrɔ minnaOcogola,ninenanaofɔAkabuye,niamaisɔrɔ, ananefaga.

13NeyeminkɛtumaminnaJezabɛlyeMatigikakiraw faga,neyeMatigikakirawcɛkɛmɛbiduurudogokɔdingɛ kɔnɔkaubalonidumuninijiye,yalaomafɔnematigiye wa?

14Sisan,ib'afɔko:«Taak'afɔimakɛyeko:«Eliyabɛ yan,ananefaga.»

15Eliy'afɔko:«NejɔlenbɛsebaawMatigiɲɛnamafɛ,ne naneyɛrɛjiraalabi»

16ObadiyataaraAkabukunbɛnk'afɔaye.

17AkabuyeEliyetumaminna,Akabuy'afɔayeko:«E debɛIsraɛltɔɔrɔwa?»

18Ay'ajaabiko:«NemaIsraɛltɔɔrɔ.Eniifakaso,iye Matigikacifɔlenwbila,katuguBaaliwkɔ

19Sisan,a'yecibilakanaIsraɛlbɛɛlajɛnefɛKarmɛli kulula,aniBaalikakirakɛmɛnaaninibiduuruaniforo kirakɛmɛnaani,oluminnubɛdumunikɛJezabɛlkatabali la.

20AkabuyecibilakataaIsraɛldenwbɛɛfɛkakirawlajɛ ɲɔgɔnfɛKarmɛlikulula

21Eliyataarajamabɛɛfɛk'afɔko:«Awbɛtoɲɔgɔncɛfo waatijumɛn?»niMatigiyeAlaye,awkatuguakɔ.Jama maajaabifoyila

22Eliy'afɔjamayeko:«NekelenpetoraMatigikakira yeNkaBaalikakirawyecɛkɛmɛnaaninibiduuruye 23UkamisifiladianmaUkamisidenkelensugandiu yɛrɛye,k'atigɛtigɛ,k'adajirikan,tasumakanadonakɔrɔ.

24Awkaawkaalatɔgɔwele,nenaMatigitɔgɔwele Jamabɛɛy'ajaabiko:«Afɔrakaɲɛ»

25Eliy'afɔBaalikakirawyeko:«Awkamisidenkelen sugandiawyɛrɛwyekaolabɛnfɔlɔkatuguniawkaca

Awkaawkaalatɔgɔwele,nkaawkanatasumadona kɔrɔ.»

26Uyemisidenmindiuma,uy'otak'alabɛnkaBaali tɔgɔwelekabinisɔgɔmafotilelafana.Nkakumakansitun tɛyen,mɔgɔsimaojaabi.Uy'upansarakabɔlankanmin dilanna

27Tilelafanafɛ,Eliyeutulogerenk'afɔko:«A'yepɛrɛn nikanbaye,katugunialadon.abɛkuma,walimaabɛtugu, walimaabɛtaamana,walimalaalaabɛsunɔgɔ,waaka kankakunun

28Upɛrɛnnanikanbaye,kauyɛrɛtigɛucogolani muruwninɛgɛberewye,fojolikabɔnukan

29Tilelafanatɛmɛnatumaminna,uyekirayakɛfo wuladasarakasarakawaatila,kumakansimabɔ,mɔgɔsi majaabidi,wamɔgɔsimaajanto

30Eliy'afɔjamabɛɛyeko:«A'yegɛrɛnela.»Jamabɛɛ gɛrɛlaalaMatigikasarakabɔlanmintiɲɛna,ayeodilan 31EliyekabakuruntannifilatakakɛɲɛniYakuba denkɛwkakabilawhakɛye,Matigikakumaseraminnu mako:«ItɔgɔnakɛIsraɛlye»

32AyesarakabɔlandɔjɔnikabakurunwyeMatigitɔgɔla, kabɔgɔdagadɔjɔsarakabɔlanlaminina,minbonyatunbɛ sekakɛkisɛsumanikɛlanfilaye

33Okɔ,ayeyiriwlabɛn,kamisidentigɛtigɛkaadajiri kank'afɔko:«Awkajifilennaanifakaobɔnsarakajɛnita nijirikan»

34Ay'afɔko:«A'yeokɛsiɲɛfilanan»Uy'okɛsiɲɛ filananna.Ako:«Akɛsiɲɛsabananye.»Uy'okɛasiɲɛ sabananna

35JitunbɛwoyokasarakabɔlanlaminiAyebɔgɔdaga fanafajila.

36Sufɛsarakabɔwaatila,kiraEligɛrɛlak'afɔko: «MatigiIbrahimaniIsakaniIsraɛlkaAla,akadɔnbikoe yeAlayeIsraɛlkɔnɔ,koneyeikajɔnye,koneyenin kowbɛɛkɛikakumala»

37Matigi,ikanelamɛn,walisaninjamak'adɔnkoeye MatigiAlaye,koiyeudusukunwkɔsegin.»

38Matigitasumabinnakasarakajɛnitanijirini kabakurunwnibugurijeni,kajimintunbɛkɔdingɛkɔnɔ,a y'osɔgɔ.

39Jamabɛɛy'oyetumaminna,uy'ibiriuɲɛdalaMatigi, aledeyeAlaye»

40Eliy'afɔuyeko:«A'yeBaalikakirawta.Usikana kisi»Uy'uminɛ,Eliy'ujiginKisɔnbajila,k'ufagayen

41Eliy'afɔAkabuyeko:«Wulikadumunikɛkaminnikɛ sabusanjibamankanbɛbɔ.

42AkabutaaradumunikɛkaminnikɛEliyawulilakataa Karmɛlikulukuncɛla.Ay'ayɛrɛfilidugukolokan,k'a ɲɛdadaagɛnɛgɛnɛwcɛ

43Ay'afɔakajɔnkɛyeko:«Yɛlɛnsisankabajifanfɛ» Ayɛlɛlakafilɛlikɛk'afɔko:«Foyitɛyen»Ako:«Taa siɲɛwolonwula.»

44Asiɲɛwolonwulananna,ay'afɔko:«Afilɛ,sankaba fitinindɔbɛbɔkɔgɔjila,in'afɔmɔgɔbolo»Ako:«Yɛlɛn k'afɔAkabuyeko:Ikawotorolabɛnkajigin,walisasanji kanaibali»

45Owaatikɔnɔnana,sankolotunyenɛrɛyesankabani fiɲɛfɛ,sanjibananaAkabuyesobolikataaJezreel

46MatigibolotunbɛElikanAy'acɛsirilansirikaboli AkabuɲɛfokaseJezreeldala.

1AhabuyeElikakokɛlenwbɛɛfɔJezabɛlye,aniaye kirawbɛɛfaganinpanyecogominna

2Okɔ,JezabɛlyecidenciElimak'afɔko:«Alakaokɛ nela,kadɔfaraokanfana,ninemaikaɲɛnamayakɛudɔ lakelenkaɲɛnamayayesinininwaatiinna»

3Ay'oyetumaminna,awulilakataaanikisi,kataa Beersebadugula,ominyeJudataye,kaakajɔnkɛtoyen.

4Nkaayetilekelentaamakɛkungokolonkɔnɔ,kanai sigijenipɛrijiridɔkɔrɔAko:«AbɛseSisan,Matigi,ika nenibɔsinelakatuguninemanfisaninefawye»

5Adalentunbɛkasunɔgɔjirisunbadɔjukɔrɔtumaminna, mɛlɛkɛdɔmagaraalak'afɔayeko:«Wulikadumunikɛ.»

6Ay'afilɛ,gatodɔtobilenb'akunnaAyedumunikɛka minnikɛ,kaadatugun

7Matigikamɛlɛkɛseginnaasiɲɛfilanannakamagaala k'afɔayeko:«Wulikadumunikɛsabutaamainkaboni bolo

8Awulilakadumunikɛkaminnikɛ,kataatilebinaanini subinaaniniodumunibarikalakataaElohimkulu Horɛbula

9Aserayenkɔdingɛdɔla,ay'isigiyen.Matigikakuma seraama,ay'afɔayeko:«Eliya,ibɛmunkɛyan?»

10Ay'afɔko:«NekeleyarakosɛbɛMatigisetigiwkaAla kola,katuguniIsraɛldenwyeikalayidubila,kaika sarakabɔlanwcikaikakirawfaganinpanyene,haline kelenpedetora;Ubɛneniɲini,walisak'ata»

11Ako:«A'yetaakajɔkulukanMatigiɲɛkɔrɔ.»Matigi tɛmɛna,fiɲɛbadɔyekuluwtigɛkafarawkariMatigiɲɛ kɔrɔNkaMatigituntɛfiɲɛla,fiɲɛkɔfɛ,dugukoloyɛrɛyɛrɛ kɛra.NkaMatigimakɛdugukoloyɛrɛyɛrɛla.

12Dugukoloyɛrɛyɛrɛkɔfɛ,tasumadonnaNkaMatigitun tɛtasumala

13Eliy'omɛntumaminna,ay'aɲɛdasiriakafinina,ka bɔkajɔkɔdingɛdondawlaKumakandɔnanaamak'afɔa yeko:«Eliya,ibɛmunkɛyan?»

14Ay'afɔko:«NekeleyarakosɛbɛMatigisebaawkaAla kola,katuguniIsraɛldenwyeikalayidubila,kaika sarakabɔlanwcikaikakirawfaganinpanyene,haline kelenpedetora;Ubɛneniɲini,walisak'ata.»

15Matigiy'afɔayeko:«IkataaDamasikungokolonkɔnɔ 16InaNimisidenkɛJehutulukakɛIsraɛlmasakɛye 17MinkisiHazaɛlkanpanma,onaJehufaga.

18Obɛɛn'ata,neyemɔgɔwaawolonwulatonebolo Israɛljamanakɔnɔ,ugɛnɛgɛnɛwbɛɛmaubiriBaaliɲɛkɔrɔ, aniudabɛɛmaasusu.

19AtaarayenkaSafatidenkɛElisasɔrɔ,otunbɛkasɛnɛ kɛnimisidentannifilayeaɲɛfɛ,animisitannifilatun bɛsɛnɛkɛ

20AyemisiwtoyenkaboliElinɔfɛk'afɔayeko:«Neka nefaninebasusu,okɔ,nenatuguikɔ»Ay'afɔayeko: «Ikɔsegin,katugunineyemunkɛila?»

21Akɔseginnakabɔalakamisiwkajɔrɔnankodɔtak'u faga,k'usogotobinimisiwkaminɛnwye,kaudijamama, uyedumunikɛOkɔ,awulilakataaElinɔfɛkabaarakɛa ye

SABABU20NAN

1SirimasakɛBenhadady'akakɛlɛbolobɛɛlajɛɲɔgɔnfɛ, masakɛbisabanifilatunbɛafɛ,sowniwotoroninw

2AyecidenwciIsraɛlmasakɛAkabumadugukɔnɔk'afɔ ayeko:«Bɛnhadadikoten.

3Ikawarijɛniikasanuyenetayeimusowfananii denw,halimɔgɔɲumanw,oluyenetaye.

4Israɛlmasakɛy'ajaabiko:«Nematigi,masakɛ,kakɛɲɛ niikakumaye,neninebolofɛnwbɛɛyeitaye»

5Cidenwnanatugunk'afɔko:«Bɛnhadadib'afɔnincogo lako:«Halinineyecibilaimak'afɔiyekoinaika warijɛniikasanuniimusowniidenwdinema

6Obɛɛn'ata,nenanekajɔnwciimasinininwaatiinna, unaikasoniikajɔnwkasowsɛgɛsɛgɛFɛnofɛnkadii ye,unaodonubolok'ata»

7Israɛlmasakɛyejamanacɛkɔrɔbawbɛɛwelek'afɔko: «Marka,neb'awdeli,awk'alajɛnincɛbɛjuguyaɲinicogo minnaNemabanala

8Maakɔrɔwbɛɛnijamabɛɛy'afɔayeko:«Ikanaalamɛn, ikanasɔn»

9Odey'atoay'afɔBenhadadcidenwyeko:«Afɔne makɛmasakɛyeko:Iyefɛnminnuciikajɔnkɛmafɔlɔ, nenaolubɛɛkɛ»Cidenwtaarakataaalaseginama

10Benhadadyecibilaamak'afɔayeko:«Alabɛokɛne la,kafaraokanfana,niSamaribuguribɛsekakɛne nɔfɛmɔgɔwbɛɛye»

11Israɛlmasakɛy'ajaabiko:«Afɔayeko:«Mɔgɔmin sirilenbɛakafinina,okanaayɛrɛbonyain'afɔab'abɔ.» "Uy'ulabɛnkadugukɛlɛ

13KiradɔnanaIsraɛlmasakɛAkabufɛk'afɔayeko: «Matigiko:«Iyeninjamababɛɛyewa?»Afilɛ,nenao donibolobiInaadɔnkoneyeMatigiye»

14Akabuy'aɲininkako:«Jɔndesababufɛ?»Ay'afɔko: «Matigikoten,halimarakuntigiwkakamalenninwfɛ.»O kɔ,Yesuy'afɔko:«Jɔnbɛnakɛlɛsigisenkan?»Ay'a jaabiko:«E»

15Okɔ,ayemarabolokuntigiwkakamalenninwjate,u tunyekɛmɛfilanibisabanifilaye

16UbɔratilelafanafɛNkaBenhadadtunbɛkadɔlɔmin,a nimasakɛw,masakɛbisabanifilaminnuy'adɛmɛ.

17JamanakuntigiwkakamalenninwbɔrafɔlɔBenhadad kacibilakataaafɔayeko:«CɛdɔwbɔraSamari»

18Ay'afɔko:«Niubɔrahɛrɛkama,awkautaɲɛnama. walimaniubɔrakɛlɛla,awkautaɲɛnama

19Ocogola,ojamanakuntigiwkakamalenninwni kɛlɛbolominnutuguraunɔfɛ,olubɔradugukɔnɔ.

20Ukelen-kelenbɛɛy'ukacɛwfagaIsraɛltuguraunɔfɛ, SirimasakɛBenhadadnisotigiwbolilasokan

21Israɛlmasakɛbɔrakasowniwotoroninwgosika Sirikawfaganifagalibaye

22KirataaraIsraɛlmasakɛfɛk'afɔayeko:«Taakabarika doniyɛrɛla,kataamasiyɛnkɛk'alajɛibɛminkɛ

23Sirimasakɛkajɔnwy'afɔayeko:«Ukaalayekuluw kaalayeodekosɔnubarikatunkabonkatɛmɛankan; nkaankakɛlɛkɛufɛkɛnɛbakan,sigat'ala,annabarika sɔrɔkatɛmɛolukan»

24Awkaninkokɛ:Awkamasakɛwbɔukayɔrɔla,ka kuntigiwbilaukasokɔnɔ

25Ikakɛlɛbolodɔjateikoibɔnɛnakɛlɛbolominna,sow nisow,wotoroniwotoro.Ay'ukanlamɛnk'akɛten.

26Santɛmɛnnenkɔ,BenhadadyeSirikawjatekataaAfɛk kataaIsraɛlkɛlɛ

27Israɛldenwjatera,ubɛɛtunbɛyenkataaukɛlɛ.nka Sirikawyejamanafa

28ElohimkacɛdɔnanakakumaIsraɛlmasakɛfɛk'afɔko: «Matigikoten,k'amasɔrɔSirikawy'afɔko:Matigiye kuluwkaAlaye,nkaatɛkɔwkaAlaye,odekosɔnnena ninjamababɛɛdonibolo,awnaadɔnkonedeyeMatigi ye.»

29UyekelensigitilewolonwulatɔwkamaTile wolonwulananna,kɛlɛfaralaɲɔgɔnkan,Israɛldenwye sennamɔgɔwwaakɛmɛfagatilekelenkɔnɔ.

30MɔgɔtɔwbolilakataaAfekdugukɔnɔCɛminnutora, kogodɔbinnayen,mɔgɔwaamuganniwolonwulakan Benhadadbolilakadondugukɔnɔ,sokɔnɔ

31Akabaarakɛlawy'afɔayeko:«Afilɛsisan,any'amɛn koIsraɛlkasomasakɛwyemasakɛmakarilenwye.

32Uyebɔrɔwsiriukɔla,kajuruwdonukunna,kataa Israɛlmasakɛfɛk'afɔayeko:«IkajɔnkɛBenhadadko: «Nedeli,atonekaɲɛnamaya.»Ako:«Aɲɛnamadonwa? aleyenebalimakɛye

33Cɛwy'akɔlɔsikosɛbɛnifɛndɔbɛnabɔala,uy'aminɛ joona.Okɔ,ako:«Awkataanan'aye.»Okɔ,Benhadad bɔrakanaafɛAy'abilawotorokɔnɔ

34Benhadady'afɔayeko:«Nefayeduguminnutaifa bolo,nenaolulasegin.InasirawdilaiyeDamasi,ikone fay'akɛcogominnaSamariAkabuko:«Nenaibilaka taanininlayiduye»Ola,ayelayidutaafɛ,kaabilaka taa.

35Kiradenkɛdɔy'afɔamɔgɔɲɔgɔnyeMatigikakumala ko:«Ikanebugɔ»Cɛmasɔnk'abugɔ

36Okɔ,ay'afɔayeko:«ImaMatigikanminɛ,afilɛ,nii bɔraneladɔrɔn,warabanaifaga»Abɔlenkɔaladɔrɔn, warabadɔy'asɔrɔk'afaga

37Okɔ,ayecɛwɛrɛsɔrɔk'afɔayeko:«Ikanebugɔ.» Cɛy'abugɔfoabugɔlila,ay'ajogin

38Otumala,kirataarakamasakɛmakɔnɔsirakan,kaa yɛrɛdogonibuguriye.

39Masakɛtɛmɛnatumaminna,apɛrɛnnamasakɛmaCɛ dɔy'ikɔdonkananicɛdɔyenefɛk'afɔneyeko:«Nincɛ tununnacogodɔla,ikaɲɛnamayanakɛaniye,n'otɛ,ina warijɛtalantakelensara»

40Ikabaaradentunbolodegunnendonyanniyan,atun tɛyen.Israɛlmasakɛy'afɔayeko:«Ikakirinakɛten.e yɛrɛdey'alatigɛ

41AyeteliyakabuguribɔaɲɛdalaIsraɛlmasakɛy'adɔn koabɔrakirawla.

42Ay'afɔayeko:«Matigikotenko:«Neyecɛminsigi kahalakipewu,iyeobilakabɔibolo,odekosɔninina taaanikosɔn,ikamɔgɔwnataaakamɔgɔwnɔna.»

43Israɛlmasakɛtaaraakasonigirinyaniamadiyaaye, kanaSamari.

SABABU21NAN

1Okowkɔfɛ,rezɛnnakɔdɔtunbɛJezreelNabotifɛ,atun kagɛlɛnSamarimasakɛAkabukasogɛrɛfɛ

2Akabuy'afɔNabɔtiyeko:«Ikarezɛnnakɔdinema, walisaakakɛbinkɛnɛnakɔye,katuguniakasurunneka solaNiadiyaraiye,nenaonafadiimawarila»

3Nabotiy'afɔAkabuyeko:«Matigikanebalikane bɛnbawkaciyɛndiima»

4Ahabdonnaakaso,akagɛlɛn,amadiyaJezreelNaboti yeminfɔaye.Ay'adaakadilankan,ay'aɲɛdakɔsegin, amaburusidun

5NkaamusoJezabɛlnanaafɛk'afɔayeko:«Munnaini dusukasilendonfoitɛdumunikɛ?»

6Ay'afɔayeko:«KatugunineyekumafɔJezireka Nabɔtiyek'afɔayeko:«Ikarezɛnnakɔdinemawarila. Niadiyaraiye,nenarezɛnnakɔwɛrɛdiimaonɔna.»

7AmusoJezabɛly'afɔayeko:«IbɛIsraɛlmasayamara sisanwa?»Wulikanbuurudun,idusukunkaɲagali

8AyebatakiwsɛbɛnAkabutɔgɔla,k'utaamasiyɛnniaka taamasyɛnye,kaobatakiwcicɛkɔrɔbawnifaamawma minnusigilenbɛakadugukɔnɔ,minnusigilenbɛNaboti fɛ

9Ay'asɛbɛnolɛtɛrɛwkɔnɔko:«Awkasunɔgɔ weleweledakaNabɔtisigisanfɛjamacɛma.

10Uyecɛfilabilaaɲɛkɔrɔ,Belialdenkɛw,walisauka seereyakɛakama,k'afɔko:«IyeElohimnimasakɛtɔgɔ tiɲɛ.»Okɔ,awkaatakabɔ,kakabakurunwciala,walisa akasa

11Akadugucɛkɔrɔbawnicɛkɔrɔbawnifaamaminnutun bɛakadugukɔnɔ,oluyeJezabɛlkabatakiciumacogo minna,okɛracogominna

12UyesunɔgɔweleweledakaNabɔtisigisanfɛjama cɛma.

13Cɛfila,Beliyalidenw,nanasigiaɲɛkɔrɔ,Beliya mɔgɔwyeseereyakɛNabɔtikamajamaɲɛkɔrɔ,k'afɔko: «NabɔtiyeAlanimasakɛtɔgɔtiɲɛ.»Okɔ,uy'atakabɔ dugukɔnɔ,k'abonnikabakurunwye,foasara

14Okɔ,uyecibilaJezabɛlmak'afɔko:«Kabakurunw binnaNabotikan,asara.»

15Jezabɛly'amɛntumaminnakoNabotiyekabakurunw ci,asara,Jezabɛly'afɔAkabuyeko:«WulikaJezreel Nabɔtikarezɛnnakɔminɛ,amasɔnkaodiimawarila. 16Akabuy'amɛntumaminnakoNabɔtisara,Akabu wulilakajiginJezirekaNabotikarezɛnnakɔlakaata 17MatigikakumaseratisibikaEliyama.

18WulikajiginkataaIsraɛlmasakɛAkabukunbɛn,omin bɛSamari

19Inakumaafɛko:«Matigiko:«Iyemɔgɔfagakaita fanawa?»Inakumaafɛko:Matigikotenko:Uluwye Nabotijolisɔgɔyɔrɔminna,wuluwnaijolisɔgɔ 20Akabuy'afɔEliyeko:«Nejugu,iyenesɔrɔwa?»A y'ajaabiko:«Ney'isɔrɔ,katuguniiy'iyɛrɛfeereka kojugukɛMatigiɲɛkɔrɔ»

21Afilɛ,nenakojugulaseima,kaibɔnsɔnwbɔsi,ka mɔgɔminbɛkogola,animɔgɔmindatugulendonkato Israɛljamanana,nenaotigɛkabɔAkabula

22AnaikasokɛikoNebatdenkɛJeroboamkaso,ani AhiyadenkɛBaasakaso,iyenedimicogominna,ka Israɛlbilajurumula.

23Matigiy'afɔJezabɛlfanakolako:«UluwnaJezabɛl dunJezreɛlkogodala»

24Akabukamɔgɔminsadugukɔnɔ,wuluwnaodunMin bɛsaforola,sankolokɔnɔkɔnɔwnaodun.»

25NkamɔgɔsituntɛAkabubɔɲɔgɔnkola,ominy'ayɛrɛ feerekajuguyakɛMatigiɲɛkɔrɔ,amusoJezabɛlyemin lawuli

26Ayekoharamulenbakɛkatuguboliwkɔ,iko Amɔrikawy'akɛcogominna,Matigiyeminnugɛnkabɔ Israɛldenwɲɛkɔrɔ

27Akabuy'okumamɛntumaminna,ay'akafiniwtigɛka bɔrɔwdonafarisogola,kasunɔgɔkadabɔrɔkɔnɔ,kataa nidususumaye

28MatigikakumaseratisibikaEliyama

29Akabubɛayɛrɛmajigincogominnaneɲɛkɔrɔ,iy'aye wa?katuguniab'ayɛrɛmajiginneɲɛkɔrɔ,netɛnakojugu laseakadonwla

SABABU22NAN

1UtorasansabakɔnɔkɛlɛmakɛSiriniIsraɛlcɛ

2Asansabanankɔnɔ,JudamasakɛJosafatijiginnaIsraɛl masakɛfɛ

3Israɛlmasakɛy'afɔakajɔnwyeko:«Awy'adɔnko Gileaddugula,Ramotyeantaye,k'asɔrɔanmasigi,k'a sɔrɔanmaominɛSirimasakɛbolowa?»

4Ay'afɔJosafatiyeko:«Ib'afɛkataakɛlɛlanineye RamotGilaadwa?»Josafatiy'afɔIsraɛlmasakɛyeko: «Nebɛikoe,nekajamanaikoikamɔgɔw,nekasowi koikasow.»

5Josafatiy'afɔIsraɛlmasakɛyeko:«IkaMatigikakuma ɲininkabi»

6Otumala,Israɛlmasakɛyekirakɛmɛnaaniɲɔgɔnlajɛ, k'afɔuyeko:«NenataaRamɔtiGiladikɛlɛwa,walane kabanwa?»Uko:«YɛlɛnkatuguniMatiginaodon masakɛbolo.»

7Josafatiy'afɔko:«Matigikakirawɛrɛtɛyan,anka ɲininkalikɛalawa?»

8Israɛlmasakɛy'afɔJosafatiyeko:«Cɛkelenbɛyenhali bi,oyeImladenkɛMiseye,anbɛsekaMatigiɲininka minfɛkatuguniatɛkirayaɲumanfɔnekola,nkaabɛko jugufɔ.Josafatiy'afɔko:«Masakɛkanaofɔ.»

9Israɛlmasakɛyesɔrɔdasiɲɛmɔgɔdɔwelek'afɔayeko: «ImladenkɛMisekɔrɔtɔkanayan»

10IsraɛlmasakɛniJudamasakɛJosafatikelenkelenbɛɛ sigilentunbɛukamasasigilankan,utunbɛukafiniwdon, yɔrɔlankolonnaSamaridalaKirawbɛɛyekirayakɛuɲɛ kɔrɔ.

11KenaanadenkɛSedekiyasiyebiɲɛwdilanninɛgɛye,a ko:«Matigikoten,inaSirikawgɛnnininnuyefoikau ban.»

12Kirawbɛɛyekirayakɛtenk'afɔko:«Yɛlɛnkataa RamotiGiladikaɲɛtaasɔrɔ,katuguniMatiginaodon masakɛbolo.»

13CidenmintaaraMisewele,oy'afɔayeko:«Kirawka kumawbɛkoɲumanfɔmasakɛyenidakelenye

14Miseko:«Matigiɲɛnamabɛminfɔneye,nenaofɔ.»

15AseramasakɛmaMasakɛy'afɔayeko:«Mise,anka taaRamotiGilaadkɛlɛlawa,walimaankabanwa?»Ay'a jaabiko:«Taakaɲɛsɔrɔ,katuguniMatiginaodonmasakɛ bolo»

16Masakɛy'afɔayeko:«Siɲɛjolinenakaliilakoikana foyifɔneyeMatigitɔgɔlatiɲɛfɔlenkɔ?»

17Ako:«NeyeIsraɛlbɛɛjɛnsɛnniyekuluwkan,iko sagagɛnnawtɛminnubolo»

18Israɛlmasakɛy'afɔJosafatiyeko:«Nem'afɔiyekoa tɛnakirayaɲumanfɔnekola,fɔkojuguwa?

19Ako:«Matigikakumalamɛn,neyeMatigisigilenyea kamasasigilankan,sankololakɛlɛbolobɛɛjɔlenbɛakɛrɛ fɛakininbolonianumanfɛ»

20Matigiy'afɔko:«JɔnbɛnaAkabulasunakawulika binRamotGilaad?»Keleny'afɔnincogola,dɔwɛrɛy'afɔ ocogola

21JinɛdɔbɔrakajɔMatigiɲɛkɔrɔk'afɔko:«Nenaa laadi»

22Matigiy'afɔayeko:«Munbɛkɛ?»Ako:«Nenabɔ,ne nakɛninkalontigɛlayeakakirawbɛɛdala.»Ako:«Inaa lasunkasesɔrɔfana»

23Matigiyenkalontigɛhakilidonikakiraninnubɛɛdala, Matigiyekumajugufɔikola.

24NkaKenaanadenkɛSedekiyasigɛrɛlaMisedalak'afɔ ko:«MatigiNibɔranefɛkakumaifɛsirajumɛnfɛ?»

25Miseko:«Afilɛ,inadonodonna,inadonsokɔnɔka idogo»

26Israɛlmasakɛy'afɔko:«A'yeMisetakataan'aye dugukuntigiAmɔnnimasakɛdenkɛJoasfɛ

27Awk'afɔko:«Masakɛb'afɔnincogolako:«A'yenin cɛbilakasola,kanbuurunitɔɔrɔjidiamafonekana hɛrɛla»

28Miseko:«Niiseginnahɛrɛla,Matigimakumanefɛ» Ako:«Awbɛɛkelen-kelen,awkalamɛnnikɛ.»

29IsraɛlmasakɛniJudamasakɛJosafatitaaraRamɔti Giladi

30Israɛlmasakɛy'afɔJosafatiyeko:«Nenaneyɛrɛdogo kadonkɛlɛlaNkaikaikafiniwdon»Israɛlmasakɛy'a yɛrɛdogokataakɛlɛla

31NkaSirimasakɛy'afɔakakuntigibisabanifilaye minnutunbɛakawotoroninwkunna,k'afɔko:«Awkana kɛlɛkɛnimɔgɔfitininwye,walamɔgɔbawfana,fɔIsraɛl masakɛdɔrɔn.»

32WotorokuntigiwyeJosafatiyetumaminna,uko: «Tiɲɛna,Israɛlmasakɛdon»Uy'ukɔdonkataaakɛlɛ, Josafatpɛrɛnna.

33Wotorokuntigiwy'ayetumaminnakoIsraɛlmasakɛtɛ, ukɔsegirakatuguanɔfɛ

34CɛdɔyebɛlɛkisɛdɔsamakataaIsraɛlmasakɛgosi nɛgɛberewcɛmasabunejoginna»

35Kɛlɛcayaraodonna,masakɛtoraakawotorokɔnɔka Sirikawkɛlɛ,kasawulafɛ.

36Tlebintɔkofɔrakɛlɛbolobɛɛkɔnɔko:«Mɔgɔkelenkelenbɛɛkataaukadugula,ukelen-kelenbɛɛkataauka jamanana.»

37MasakɛsarakananiayeSamariUyemasakɛsudon Samari

38MɔgɔdɔyewotorokoSamarijidala.wuluwy'ajoli sɔgɔ;Uy'akakɛlɛkɛminɛnwkokakɛɲɛniMatigika kumafɔlenye

39Akabukakotɔwniakakokɛlenwbɛɛ,aniayesomin jɔninɛgɛsoye,aniayeduguminnujɔ,olubɛɛsɛbɛnnen bɛIsraɛlmasakɛwkatarikukitabukɔnɔwa?

40Akabusunɔgɔraabɛnbawfɛ.AdenkɛAkaziyakɛra masakɛyeanɔna

41AsadenkɛJosafatiyemasayadaminɛJudalaIsraɛl masakɛAkabukasannaaninanna

42Josafatyemasayadaminɛtumaminna,asitunbɛsan bisabaniduurulaAyemasayakɛsanmuganniduuru Jerusalɛm.AbatɔgɔkoAzuba,Silidenmuso.

43AyetaamaafaAsakasirawbɛɛlaamaakɔdonola, kakoɲumankɛMatigiɲɛkɔrɔKatugunijamatunbɛ wusulansarakakawusulanjenihalibisanfɛyɔrɔwla

44JosafatiyebɛnkɛniIsraɛlmasakɛye

45Josafatikakotɔwniakasebaayaminkɛraaniayekɛlɛ kɛcogominna,olusɛbɛnnenbɛJudamasakɛwkatariku kitabukɔnɔwa?

46SodomɛtɔminnutoraafaAsakawaatila,ayeoluta kabɔjamanakɔnɔ

47MasakɛsituntɛEdɔmudugukɔnɔ

48JosafatiyekurunwdilankabɔTarsiskataaOfirsanu ɲini,nkaumataa.sabukurunwkarilentundon Eziyɔngeber

49AkabudenkɛAhaziyay'afɔJosafatiyeko:«Atoneka baarakɛlawkataaniikajɔnwyekurunwkɔnɔ.»Nka Josafatimasɔn

50Josafatisunɔgɔraabɛnbawfɛ,kasudonabɛnbawfɛa faDawudakadugula,adenkɛJoramyemasayakɛanɔna.

51AkabudenkɛAhaziyayemasayadaminɛIsraɛlkunna Samarijamanana,JudamasakɛJosafatikamasayasantan niwolonwulananna

52AyekojugukɛMatigiɲɛkɔrɔ,kataamaafaniabaka sirafɛaniNebatdenkɛJeroboamkasirafɛ,ominyeIsraɛl bilajurumula

53AtunbɛbaarakɛBaaliyek'abato,kaMatigiIsraɛlka Aladimi,kakɛɲɛniafayeminkɛ.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.