Bambara - Tax and Tithe Biblical Principles

Page 1


TakisiniTaasibila

Takisi-bolomafarawajibiyalendonjamanakasɔrɔla,minbɛbɔgɔfɛrɛnamanfɛbaarakɛlawkasɔrɔ nijagotɔnɔwkan,walimakafarafɛndɔwmusakakan,baaradɔwanijagokɛtaw

Tanan-10%sankɔnɔsɛnɛfɛnwwalimasɔrɔwla,fɔlɔla,utunbɛtain’afɔtakasiEgilisinidiinɛ ɲɛmɔgɔwdɛmɛnikama

Pentateuch(Pantateuch)ye

KɔrɔtalenbaAlaminyeijuguwdonibolo,okatanu.»Ayeubɛɛtaasibiladiama.Jenɛse14:20

Jamanataasibilabɛɛ,jamanakisɛwwalimajiridenw,oyeMatigitaye.Nimɔgɔdɔb'afɛkaakatila tannandɔkunmabɔ,akatiladuurunandɔfaraokanBaganwwalasagaw,fɛnofɛnbɛtɛmɛbere jukɔrɔ,ukatannannakɛsenumayeMatigifɛLevitike27:30-32

NkaIsraɛlbɔnsɔnwkatannanminnubɛdiMatigima,neyeoludiLevitewmawalisaukauciyɛnta AfɔLevitewyenincogola,k'afɔuyeko:Niawyetilatannanmindiawmaawbolokakɛawka ciyɛnye,niawyeotakabɔIsraɛlbɔnsɔnna,awkaosarakabɔMatigiye,otannantilayɔrɔtannan. Ocogola,awkataasibilasarakabɔMatigiye,awbɛminsɔrɔIsraɛlbɔnsɔnfɛAwnaMatigika sarakadisarakalasebaaAronma.»Nɔnburuw18:24,26,28

Kɛlɛcɛminnubɔrakɛlɛla,ikajatekɛMatigiye:mɔgɔkɛmɛduurunikelen,mɔgɔnimisiwnifaliw nisagawla:Nɔnburuw31:28

Matigikasagawtakɛrakɛmɛwɔɔrɔnibiwɔɔrɔnitanniduuruye.Misiwtunyewaabisabani wɔɔrɔyeMatigikasaratunyebiwɔɔrɔnitannifilayeFaliwtunyewaabisabanikɛmɛduuruye Matigikasaratunyebiwɔɔrɔnikelenye.Mɔgɔwtunyemɔgɔwaatanniwɔɔrɔye.Matigikasara tunyemɔgɔbisabanifilaye.MusayesarakabɔlandisarakalasebaaEleazarma,omintunyeMatigi kasarakaye,ikoMatigiy'afɔMusayecogominnaNɔnburuw31:37-41

Awkananiawkasarakajɛnitawniawkasarakawniawkatannanwniawbololasarakawniawka layidutalenwniawsagosarakawniawkabaganwniawkasagawdenfɔlɔwlaseyennekacifɔaw ye,awnananiobɛɛyeyen.awkasarakajɛnitaw,aniawkasarakaw,awkataasibila,aniawbolo kalayidusugandilenwbɛɛ,aniawkalayidusugandilenwbɛɛ,awtɛsekaawkaɲɔ,walimaawka diwɛn,walimaawkatulu,walimaawkabaganwwalimaawkasagawdenfɔlɔw,walimaawka layiduminnuta,awtɛsekaolusidunsarakaminnubɛbɔiyɛrɛsagola,walimaibolosarakaminnu bɛbɔibolo:Dutɛrɔnɔmɛ12:6,11,17

Inaikabɔnsɔnbɛɛtaasibilakɛtiɲɛna,forobɛdensɔrɔsanosanMatigiikaAlaɲɛkɔrɔ,abɛnaa tɔgɔdayɔrɔminna,ikasumanniikadiwɛnniikatuluniikasagawniikasagawdenfɔlɔw taasibilakɛ.walisaikasiranMatigiikaAlaɲɛtumabɛɛ.»Sansababannenna,inaikasɛnɛfɛnw taasibilabɛɛbɔosankelenna,k'abilaikadondawkɔnɔ:Levite,(k'amasɔrɔaniyɔrɔtɛifɛ,niciyɛn tɛafɛ,)nidunannifaantanwnimusocɛsalenminnubɛikadaawkɔnɔ,olunana,kadumunikɛka wasawalisaMatigiikaAlakadubaiyeibolobaarabɛɛla»Dutɛrɔnɔmɛ14:22-23,28-29

IkadɔgɔkunselikɛMatigiikaAlayeniibolosarakasarakayeiyɛrɛsagola,inaodiMatigiika Alama,kakɛɲɛniMatigiikaAlayedugawukɛiyecogominna:Dutɛrɔnɔmɛ16:10

...Odekosɔn,awkaSesartawdiSesarma.FɛnminnuyeAlataye,olubɛdiAlama.»Matiyu22:21

Niigɛrɛladugudɔlak'akɛlɛ,ikahɛrɛweleweledaaye.Niayeijaabihɛrɛla,kadawuliiye,o tumana,jamanaminnubɛsɔrɔakɔnɔ,olubɛɛnakɛikasaraye,unabaarakɛiyeDutɛrɔnɔmɛ 20:10-11

Niiyetaasibilakɛkaban,ikasansabanan,ominyetaasibilasanye,kaodiLevitenidunanni facɛmanwnimusocɛsalenma,walisaukadumunikɛikadaawkɔnɔ,kafa.Dutɛrɔnɔmɛ26:12

Tariku

UmaKanankawgɛnkabɔGezerdugula,nkaKanankawsigilenbɛEfrayimucɛmafokanasebima. Josue16:10

Obɛɛn'ata,Israɛldenwbarikabonyalendontumaminna,uyeKanankawbilakawarisara.nkaa maugɛnkabɔyenpewuJosue17:13la

Israɛlbarikabonyanatumaminna,uyeKanankawbilakasara,umaugɛnpewuZabulɔnma Kitronsigibagawgɛn,walaNahaloldugumɔgɔwgɛn.NkaKanankawy'usigiucɛma,ukɛra kɔjibɔlawye.NaftalimaBɛti-Sɛmɛsidugumɔgɔwgɛnkabɔyen,walaBɛtanɛtidugumɔgɔwfanagɛn kabɔyenNkaatoraKanankawcɛma,oluminnutunsigilenbɛojamanakanNkaAmɔrikawtun b'afɛkasigiHeresikulukanAyalɔnianiSaalbim.Kiiritigɛlaw1:28,30,33,35

Adoramutunyejagokuntigiye,AhiluddenkɛJosafatitunyeosɛbɛnbagaye:2Samuɛl10:24

Ahisartunyesokuntigiye1Masakɛw4:6

Udenminnutoraukɔfɛjamanakɔnɔ,Israɛlbɔnsɔnfanamasekaminnuhalakipewu,Solomaniye jɔnyajurudonolulafokanasebima1Masakɛw9:21

Okɔ,masakɛRehoboamyeAdoramuciIsraɛlbɛɛy'abonnikabakurunwyefoasaraOdey'ato masakɛRehoboamyeteliyak'alaseakawotorola,kabolikataaJerusalɛm.1Masakɛw12:18

Faraonnekoy'abilakafowlaRiblaHamatijamanana,walisaakanakɛmasakɛyeJerusalɛmkao jamanakɛwarijɛtalantakɛmɛnisanutalantakelenye.2Masakɛw23:33

JoyakimyewarijɛnisanudiFaraonma.nkaayetajibɔjamanalawalisakawaridikakɛɲɛni Faraonkacifɔlenye,ayewarijɛnisanuɲinijamanamɔgɔwfɛ,ukelen-kelenbɛɛkakɛɲɛn'uka takasiye,walisak'odiFaraonma2Masakɛw23:35

JamaminnutoraHɛtiwniAmɔrikawniPereziwniHewitewniJebusiwla,oluminnutuntɛ Israɛlkawye,nkaudenw,minnutoraunɔfɛjamanakɔnɔ,Israɛldenwmaminnuban,Solomaniye olukɛkajurusarafokanasebima.2TilewKibaru8:7-8

Okɔ,masakɛRehoboamyeHadoramaci.Israɛldenwy'abonnikabakurunwye,foasara.Nka masakɛRehoboamy'ateliyakataaakawotorokɔnɔ,kabolikataaJerusalɛm2TilewKibaru10:18

MatigisiranyadonnaJudalaminijamanawbɛɛla,foumakɛlɛkɛniJosafatye.Filisitikadɔwnana ninilifɛnwyeJosafatiye,aniwarijɛArabukawnananisagawye,sagabawolonwulanikɛmɛ wolonwula,anibakɔrɔnwaawolonwulanikɛmɛwolonwula.Josafatkabonyakosɛbɛ.Aye masadugubawnidugubawjɔJudajamanakɔnɔ2TilewKibaru17:10-12

...Odekosɔn,awkaSesartawdiSesarma.FɛnminnuyeAlataye,olubɛdiAlama.»Matiyu22:21

Cikanseratumaminnadɔrɔn,IsraɛldenwnananiɲɔnidiwɛnnitulunimɔninimɔnifɔlɔwyeFɛn bɛɛtaasibilatunbɛnaniuyekacaya.IsraɛlbɔnsɔnniJudaminnutunsigilenbɛJudaduguwkɔnɔ, olufananananimisiwnisagawtaasibilaye,anifɛnsenumawtaasibila,minnutunbilalenbɛMatigi ukaAlayeUnananisarakawnitaasibilanifɛnminnubilalenbɛayɛrɛla,olunananikantigiyaye 2TilewKibaru31:5-6,12

Uyelɛtɛrɛminciama,masakɛArtakserksɛsima,osɛbɛnfurayeninye.Ikabaarakɛlawcɛminnu bɛbadala,aniowaatisugula.MasakɛkaadɔnkoYahutuminnubɔrailakanaanfɛ,olunana Jerusalɛm,kadugumurutilenwnidugujugujɔ,kakogowjɔkaajusigilanwfaraɲɔgɔnkanMasakɛ k'adɔnsisankonininduguinjɔra,nikogowjɔrakokura,otumana,utɛnajate,nisaraani laadalakowsara,ocogola,inamasakɛwkasɔrɔtiɲɛEsdrasi4:11-13

Awyebatakimincianma,okalannakajɛyaneɲɛkɔrɔ.Neyecifɔ,kaɲininikɛ,ay'ayekonin dugukɔrɔinyemurutilikɛmasakɛwkama,komurutilinimurutilikɛraokɔnɔMasakɛbarikamaw fanatunbɛJerusalɛm,minnuyejamanabɛɛmarabakɔfɛ.Toll,tribuanilaadalakowtunbɛsarauye. A'yecidiawmasisankoawkanincɛwdabila,kaninduguinjɔ,fociwɛrɛkadinefɛEsdrasi 4:18-21

AwkakankaminkɛYahutuwcɛkɔrɔbawyeAlakasojɔlikama,nebɛofɔ:komasakɛkanafolo, bajikɔfɛ,musakawkadinincɛwmaoyɔrɔninbɛɛ,walisaukanabali.Esdrasi6:8

Anb'afɔawyefana,koniawmagarasarakalasebagawniLevitew,dɔnkilidalaw,dakɔlɔsibagaw, Netinimuw,walimaAlakasobaarakɛlawdɔlakelenna,sariyamankankasara,walimaka laadalakowdaukanEsdrasi7:24

Mɔgɔdɔwfanay'afɔko:«Anyejurutamasakɛkajatela,anyejurutaankadugukolownianka rezɛnnakɔwla»Nehemi5:4la

Ankananiankamugufɔlɔwniankasarakawnijirisuguyabɛɛdenwye,diwɛnnitulu,kanani sarakalasebagawye,ankaAlakasokɔnɔ.AnkadugukolotaasibiladiLevitewma,walisaLevitew kelenwkasekataasibilasɔrɔankasɛnɛduguwbɛɛla.ArondenkɛsarakalasebaanakɛLevitewfɛ tumaminnaLevitewbɛtaasibilataNehemi10:37-38la

Owaatila,dɔwtunsigilenbɛsowkunna,minnutunbɛkɛnafolomafɛnwnisarakawnidenfɔlɔw anitilatannanwkama,walisakasariyanisarakalasebaawniLevitewkasariyatawlajɛukɔnɔkabɔ duguwforowkɔnɔ.Nehemi12:44la

Atunyesobadɔlabɛnaye,utunbɛdumunikɛsarakawniwusulanniminɛnwniɲɔtaasibilani diwɛnkuranitulu,minnufɔrakadiLevitewnidɔnkilidalawnidondawkɔlɔsibagawmaani sarakalasebaawkasarakaw.Okɔ,unananiɲɔnidiwɛnkuranitulutaasibilaye,kananiJudabɛɛye nafolomarayɔrɔwla.Nehemi13:5,12

MasakɛAhaswerusyewaridɔdonjamananikɔgɔjigunwkan.Ɛsitɛri10:1

Kiraw

Otumanafɛ,anajɔakanafolola,minyewaribɔlayemasayanɔɔrɔla.Daniɛl11:20

...Odekosɔn,awkaSesartawdiSesarma.FɛnminnuyeAlataye,olubɛdiAlama.»Matiyu22:21

AwkanaBetɛlila,kasariyatiɲɛ.Giligaldugula,awkajurumuwcaya.Awkananiawkasarakaw yesɔgɔmaosɔgɔma,kananiawkataasibilawyesansabakɔfɛ:Awkabarikadalisarakabɔni fununye,kasarakafuwweleweledaanikaufɔ,katugunininkadiawye,awIsraɛldenw,MatigiAla koten.Amɔsi4:4-5

YalacɛbɛnaAlasonyawa?Obɛɛn'ata,awyenesonya.Nkaawb'afɔko:«Anyeawsonyamun na?»TaasibilanisarakawlaAwdangaranidangaye,katuguniawyenesonya,ninsiyabɛɛAwka nanitilatannanbɛɛyemagasakɔnɔ,walisadumunikasɔrɔnekasokɔnɔ,kanekɔrɔbɔnininye sisan,KɛlɛcɛwMatigikoten,ninemasankolofinɛtiriwdaawye,kadugawubɔnawye,walisayɔrɔ kanasekaosɔrɔNenadumunikɛlakɔrɔfɔawkosɔn,atɛnaawkadugukolodenwhalakiAwka ɛrɛzɛnsuntɛnaadenbɔforolasaniawaatikase,KɛlɛcɛwMatigikoten.»Siyawbɛɛnaawweleko dubadenw,katuguniawnakɛjamanadumanye,KɛlɛcɛwMatigikotenMalaki3:8-12

KibaruDumanw

UseraKapɛrnaumtumaminna,wariminɛbaawtaaraPiɛrɛfɛk'aɲininkako:«Awmakɛtɛjurusara wa?»Ako:Ɔwɔ.Adonnasokɔnɔtumaminna,Yesuy'abalik'afɔayeko:«Simɔn,ehakilinaye munye?dugukolokanmasakɛwbɛlaadalakowwalajurutajɔnwna?uyɛrɛdenwta,walima dunanwta?Piɛrɛy'afɔayeko:«Kabɔdunanwna»Yesuy'afɔayeko:«Otumanafɛ,denmisɛnw hɔrɔnyalendon.»Obɛɛn'ata,walisaankanautɔɔrɔ,ikataakɔgɔjila,kajɛgɛminbɛwulifɔlɔ,ika otaNiiy'adayɛlɛ,inawaridɔsɔrɔMatiyu17:24-27la

Okɔ,Farisiɛnwtaarakaladilikɛubɛsekaaminɛcogominnaakakumala.Uyeukakalandenw ciYesumaniHɛrɔdekawye,k'afɔayeko:«Karamɔgɔ,anb'adɔnkoiyetiɲɛtigiye,ibɛAlaka sirakalantiɲɛna,itɛhamimɔgɔsila.Afɔanyeko:«Ehakilinayemunye?»Yalaadagalendonka saradiSesarmawa,walimaamanɲiwa?NkaYesuy'ukajuguyadɔn,ay'afɔko:«Awfilankafow, munnaawbɛnekɔrɔbɔ?AwyetributewarijiranelaUnananiwarijɛkelenyeafɛAy'afɔuye ko:«Ninjanisɛbɛnfurayejɔntaye?»Uy'afɔayeko:«Sesarta.»Okɔ,ay'afɔuyeko:«A'ye SesartawdiSesarmaFɛnminnuyeAlataye,olubɛdiAlama»Matiyu22:15-21

AwsariyakaramɔgɔwniFarisiɛnfilankafow,bɔnɛbɛawye!Katuguniawbɛmanjenianiseni kuminitaasibiladi,kasariyakogɛlɛnwbila,kiritigɛ,makarianidannayaMatiyu23:23

Useratumaminna,uy'afɔayeko:«Karamɔgɔ,anb'adɔnkoiyetiɲɛtigiye,itɛhamimɔgɔsila, k'amasɔrɔitɛmɔgɔwɲɛ,nkaibɛAlakasirakalantiɲɛna.Anbɛnadiwalaantɛnadi?NkaYesu y'ukafilankafoyadɔn,ay'afɔuyeko:«Munnaawbɛnekɔrɔbɔ?naniwarijɛkelenyenefɛ, walisanekaoye»Unanan'ayeAy'afɔuyeko:«Ninjanisɛbɛnfurayejɔntaye?»Uy'afɔaye ko:«Sesarta.»Yesuy'ujaabiko:«A'yeSesartawdiSesarma,kaAlatawdiAlama.»U kabakoyaraalaMarka12:14-17la

Yesuy'isiginafolomarayɔrɔfandɔfɛ,ay'alajɛjamabɛwaribilanafolomarayɔrɔlacogominna. Musocɛsalenfaantandɔnana,ayewarimisɛnfilafiliakɔnɔAy'akakalandenwwelek'afɔuye ko:«Tiɲɛlaneb'afɔawyekoninmusocɛsalenfaantaninyewaricamandonkatɛmɛ nafolomafɛnwbɛɛkanNkaadɛsɛbaatɔy'abolofɛnwbɛɛfili,haliakabalobɛɛMarka12:41-44la

Odonwla,SezariƆgɔsisiyecifɔkodiɲɛbɛɛkakankasara.(OjatekɛrafɔlɔtumaminnaSireni tunyeSirijamanakuntigiye)MɔgɔbɛɛtaaraukadugukɔnɔYusufufanabɔraGalile,Nazarɛti dugulakataaJudejamanana,kataaDawudakadugula,omintɔgɔyekoBɛtilɛhɛm.(k'amasɔrɔa

...Odekosɔn,awkaSesartawdiSesarma.FɛnminnuyeAlataye,olubɛdiAlama.»Matiyu22:21

tunbɔraDawudakasoniabɔnsɔnna:)KataasibilakɛniamusofurulenMariyamaye,akɔnɔma. Luka2:1-5la

Farisiɛnw,bɔnɛbɛawye!Katuguniawbɛmanjeniruenibinsuguyabɛɛtaasibila,kakiriniAla kanuyatɛmɛLuka11:42la

CɛfilawulilakadonAlabatosobakɔnɔkadelilikɛKelentunyeFarisiɛnye,tɔkelentunye jagokɛlaye.FarisiɛnjɔlentorakaAladeliayɛrɛkɔnɔko:«Ala,nebɛbarikadaiye,konetɛiko mɔgɔtɔw,waribɔlaw,tilenbaliw,jatɔyakɛlaw,walimahaliikoninjatigɛwalekɛla.»Nebɛsunɔgɔ siɲɛfiladɔgɔkunkɔnɔ,nebolofɛnwbɛɛlanebɛtannandiJamabɔlajɔlentoyɔrɔjan,amasɔnkaa ɲɛkɔrɔtasankolola,nkaay'adisigosik'afɔko:«Alakamakarinela,neminyejurumutye.»Luka 18:10-13la

Uy'aɲininkako:«Karamɔgɔ,anb'adɔnkoibɛtiɲɛfɔkamɔgɔwkalan,itɛsɔnmɔgɔsiyɛrɛma, nkaibɛAlakasirakalantiɲɛnaNkaYesuy'ukananbaradɔn,ay'afɔuyeko:«Munnaawbɛne kɔrɔbɔ?Awyewarijɛkelenjiranna.Jɔnjaniakansɛbɛnnibɛakan?Uy'ajaabik'afɔko:«Sesar ta»Ay'afɔuyeko:«A'yeSesartadiSesarma,kaElohimtadiAlama»Luka20:21-25la

Ay'aɲɛkɔrɔtak'ayekonafolotigiwbɛkaukanilifɛnwfilinafolomarayɔrɔla.Ayemusocɛsalen faantandɔfanaye,atunbɛkawarimisɛnfilafiliokɔnɔAko:«Tiɲɛlaneb’afɔawyekoninmuso cɛsalenfaantaninyewaribilakatɛmɛubɛɛkan.Luka21:1-4la

Jamabɛɛwulilakataan'ayePilatefɛUy'adaminɛk'ajalaki,k'afɔko:«Any'asɔrɔnincɛinbɛka siyalafili,k'abalikasaradiSesarma,k'afɔkoaleyɛrɛyeKrisitayeMasakɛye.»Pilatey'aɲininka ko:«EyeYahutuwkamasakɛyewa?»Ay'ajaabiko:«Ib'afɔ»Pilatey'afɔsarakalasebaaw kuntigiwnijamayeko:«Nemajalakifoyisɔrɔnincɛla.»Luka23:1-4la

Okɔ,JudaminbɔraGalilejamanana,owulilakataaanɔfɛMɔgɔminnubɛɛtunbɛakanminɛ,olu bɛɛjɛnsɛnna.Kɛwalew5:37

Odekosɔnawfanakajurusara,katuguniuyeElohimkabaarakɛlawye,ubɛujantookoyɛrɛla tumabɛɛOdey'atoubɛɛkakankajurudonulalaadaminkakankakɛlaadaye;siranminbɛ siran;bonyaminbɛbonya.Romɛkaw13:6-7

Tiɲɛna,Levibɔnsɔnminnubɛsarakalasebaayabaarasɔrɔ,cifɔlenbɛolufɛkoukajamataasibilata kakɛɲɛnisariyaye,okɔrɔyekoubalimaw,haliniubɔraIbrahimakɔla.Wanisɔsɔlibɛɛtɛ,min kadɔgɔ,obɛdugawusɔrɔakafisafɛMɔgɔminnubɛsa,olubɛtaasibilasɔrɔyanNkaabɛuminɛ yen,seereyabɛminnukolakoaɲɛnamadon.Ikoneb'afɔcogominnako:Leviminbɛtaasibila sɔrɔ,ofanayetaasibilakɛIbrahimala.Heburuw7:5-9

Apokrifa

JamayeJosiyasidenkɛJoakazminɛk'akɛmasakɛyeafaJosiyasinɔna,asitunbɛsanmuganni sabalaAyemasayakɛJudeaniJerusalɛmkalosabakɔnɔAyewarijɛtalantakɛmɛnisanutalanta kelenbilajamanakan.1Esdrasi1:34-36

Sɛbɛnw

...Odekosɔn,awkaSesartawdiSesarma.FɛnminnuyeAlataye,olubɛdiAlama.»Matiyu22:21

AnmatigimasakɛArteksɛrikisi,ikabaarakɛlaw,maanasɛbɛnbagaRatumusi,anisɛbɛnnikɛlaSemɛli, aniukalajɛbatɔw,anikiritigɛlawminnubɛSelosiriniFeniseMatigimasakɛkaadɔnsisanko Yahutuminnubɔraawlakanaanfɛ,olunanaJerusalɛmdugumurutilennijugumanna,olubɛ suguwjɔ,kaakogowdilan,kaAlabatosobajusigilansigi.Sisan,nininduguinn'akogowjɔra kokura,utɛnabankawarisaradɔrɔn,nkaubɛnamurutimasakɛwfanama1Esdrasi2:17-19

Ocogokelenna,minnutɛsɔrɔdasiye,kɛlɛwtɛminnuna,nkaubɛsɛnɛkɛ,niuyefɛnmindan,ubɛ nanioyemasakɛma,kaɲɔgɔnwajibiyakajatekɛmasakɛye.1Ɛsidrasi4:6

YahutuminnubɔraakamasayalakataaYahutuyala,ayesɛbɛnciYahutuwbɛɛma,ukahɔrɔnya kola,kokuntigisi,kuntigisi,walimawarimaralasikanadonukadalanifangayeWakoubɛ jamanaminminɛ,obɛɛkakɛhɔrɔnyek'asɔrɔumajate;EdɔmukawkaYahutuwkaduguwdiu boloowaatila:Ɔwɔ,sanosan,talentmugantunbɛdiAlabatosobajɔlima,fokaseajɔliwaatima. Sanosan,katalantanwɛrɛwdisarakajɛnitawmasarakabɔlankandonodon,in'afɔcifɔlentunb'u fɛkatanniwolonwulasarakasarakabɔlankancogominna:MɔgɔminnubɔraBabilonɛkataadugu jɔ,olubɛɛkahɔrɔnyahɔrɔnyala,aniubɔnsɔnwanisarakalasebaaminnutaara1Esdrasi4:49-53

Cɛminnutunbɛyen,olutunbɛmurutilinikɛlɛkɛ,masakɛbarikamawnimɔgɔfarimanwtunbɛ Jerusalɛm1Esdrasi2:27

Neyecifɔfanakoakajɔkokuraanikoub'alajɛnitiminandiyayekaYahutuwkajɔnyamɔgɔw dɛmɛ,foMatigikasokaban:WakabɔSelosiriniFenisekajagola,niyɔrɔdɔkakankadinincɛw manihakilisigiyeMatigikasarakawkama,okɔrɔyekogɔfɛrɛnɛrɛZorobabɛlma,misiwni sagadenwnisagadenwnaAnifanaɲɔ,kɔgɔ,diwɛnanitulu,aniosanosantumabɛɛniɲininkali wɛrɛtɛkɛ,in'afɔsarakalasebaaminnubɛJerusalɛm,olubɛnaajiracogominnakodonodon musakawbɛkɛ:WalisasarakawkakɛAlaKɔrɔtalenbayemasakɛniadenwkosɔn,aniwalisauka delilikɛuniwkosɔn1Esdrasi6:28-31

Neb'afɔawyefana,koawkanawariɲinisarakalasebaawniLevitewnidɔnkilidalasenumawnida kɔlɔsibagawniAlabatosobabaarakɛlaw,walimakokɛtawminnubɛninAlabatosobakɔnɔ,olusima wajibiya,walamɔgɔsikasekafɛndɔdaukan.1Esdrasi8:22

Ikanilifɛnwbɛɛla,iɲɛdaɲagalilenjira,kaikataasibilakɛniɲagaliye.Waajulikɛla35:9

Ayekɛlɛbolobarikamabadɔlajɛkajamanawnisiyawnimasakɛwmara.1Makabew1:4

Sanfilabannenkɔ,masakɛy'akajagokɛlakuntigiciJudaduguwla,ominnanaJerusalɛmnijamaba ye,kahɛrɛkumafɔuye,nkaubɛɛkɛrananbaraye.1Makabew1:29-30

Obɛɛn'ata,ay'ayetumaminnakoakanafolowaridɛsɛra,kojamanakɔnɔ,jagofɛnwkadɔgɔ,k'a sababukɛsɔsɔlinitɔɔrɔye,ayeminlasejamanama,akɛlenkasariyakɔrɔwbɔsialaAsirannako atɛnasekaojalakiwmuɲutugun,wakoatɛnasekanilifɛnsuguwdiamanibolomafarayein'afɔ atunb'akɛcogominnafɔlɔ,katuguniatunkacanimasakɛwyeminnutunbɛaɲɛfɛ.Odekosɔn,a hakiliɲagaminakosɛbɛ,ay'alatigɛkataaPɛrɛsijamanana,kajamanawkajagofɛnwtayen,kawari camanlajɛ1Makabew3:29-31

Unananisarakalasebaawkafiniwnijiridenfɔlɔwnitilatannanwye1Makabew3:49

...Odekosɔn,awkaSesartawdiSesarma.FɛnminnuyeAlataye,olubɛdiAlama.»Matiyu22:21

Wakoutunyecɛjagɛlɛyabawye.Uyeukakɛlɛwniukawaleɲumanwfanafɔaye,uyeminnukɛ Galasikawcɛma,aniuyesesɔrɔukancogominna,kaulasejatemaWakoukapolitikin’uka muɲulifɛuyeyɔrɔbɛɛminɛ,halin’ayɔrɔkajanulakosɛbɛ;animasakɛminnunanaukɛlɛkabɔ dugukolofanbɛɛla,fokauhakiliɲagami,kauwulikosɛbɛ,fotɔwtunbɛsaradiumasanosan:U y'aminɛɲɛnamayalacogominna,kalayidutakoalenimɔgɔminnubɛnamasayakɛanɔfɛ,oluka jurubasara,kamɔgɔminɛjɔnyala,anibɛnkanmintunbɛokan,1Makabew8:2,4,7la

Sisan,neb'awhɔrɔnya,awkosɔn,nebɛYahutuwbɛɛlabɔ,kabɔjuruwla,anikabɔkɔgɔlaadala, anikabɔmasafugulantajiwla,anikabɔfɛnminnanekakankatilasabananwalimaakisɛ,ani jiridenwtilayɔrɔsɔrɔ,nebɛobilakabinibi,walisaukanabɔJudejamanana,walagɔfɛrɛnaman sabaminnufaralaokanSamariniGalilejamana,kabinibifobadaa.Jerusalɛmfanakakɛyɔrɔ senumaye,akakɛhɔrɔnye,niadancɛwye,k'atatannanwna,kabɔjatewla1Makabew10:29-31

YahutuminnuminɛnajɔnyalakabɔJudejamananakataanekamasayayɔrɔoyɔrɔla,nebɛolu kelen-kelenbɛɛhɔrɔnya,neb'afɛnekakuntigiwbɛɛkaukabaganwkajuruwyafa1Makabew 10:33

Okɔ,JonatanyemasakɛdelikoakaJudejamanahɔrɔnyakabɔjagola,in'afɔgɔfɛrɛnamansabani Samarijamanafana.Ayetalankɛmɛsabalayidutaaye.1Makabew11:28

Ankafɛnwɛrɛw,taasibilanilaadawminnubɛantala,in'afɔkɔgɔjiwnimasafugulansaraminnu kakankasaraanye,anbɛolubɛɛbɔulawalasaukadɛmɛdon1Makabew11:35

NiawkajurumuwniawkajurumuwfanasaraJerusalɛm,anbɛyafaoma,animasafugulantajimin bɛanna,anbɛyafaoma1Makabew13:39

Awyeduguminnuminɛsisan,aniawyefangasɔrɔyɔrɔminnunaJudejamanakɔkan,awkaolu kisiAwyekojuguminkɛ,aniduguwkawarisaratawkosɔn,talentkɛmɛduuruwɛrɛ1Makabew 15:30-31

Ola,Nikanɔriy’adabɔkawaricamansɔrɔYahutuminɛlenwfɛ,foakakankatalanbafilasara, masakɛtunkakankaminsaraRomɛkawye.2Makabew8:10

Ocogola,aleminy’ataabolokaRomɛkawkajagoɲumankɛjɔnwfɛJerusalɛm,oy’afɔjamana kɔkankoAlabɛYahutuwbolokakɛlɛkɛuye,odekosɔnutɛsekatɔɔrɔ,bawoayesariyaminnudi uma,utuguraolukɔ.2Makabew8:36

Yaserye

ElammasakɛKedɔrlaɔmɛribɔraHamubɔnsɔnwna,ayekɛlɛkɛn’uye,ay’ukolo,ataarakɛnɛba duguduurula,ayeukɛlɛ,ay’ukolo,utunbɛakafangakɔrɔ.Uyesantannifilakɛakabaarala, kasanosantaasibiladiamaYasɛri11:10-11

IburamasigilensanduurunannaKananjamanana,SodɔmɛniGomɔrimɔgɔwnikɛnɛbaduguwbɛɛ murutirakabɔElammasakɛKedɔrlaɔmɛrikafangakɔrɔ.Kɔgɔjidaduguwmasakɛwbɛɛtunye Kedɔrlaɔmɛribaarasantannifilakɔnɔ,kasanosantaasibiladiama,nkaodonwlasantanni sabananna,umurutiraamaYaser13:11

...Odekosɔn,awkaSesartawdiSesarma.FɛnminnuyeAlataye,olubɛdiAlama.»Matiyu22:21

Anb'adɔnkomasakɛwkalaadalakowdonkasanosantakasitaɲɛnamawfɛ,nkaitɛninkɛdɔrɔn, nkaibɛtakasiɲinikabɔsuwlafanadonodonMasakɛy'ajaabik'afɔRikayonyeko:«Itɔgɔtɛna welekoRikayontun,nkaFaraonnakɛitɔgɔye,k'amasɔrɔiyetakasibɔsuwla.Ay'atɔgɔdako Faraon.RikayonFaraonyeMisiragofɛrɛnamanminɛninanbaraye,katakasiɲiniMisirasigibagaw bɛɛfɛYasɛri14:19,27,31

IburamaniatabɛɛwulilakabɔMitizrayimubajilakataaMisiraUtunmasekadondugudala tumaminna,garadiwy'ijɔukɔrɔk'afɔuyeko:«Awkataasibiladimasakɛmakabɔawbolo,okɔ awbɛsekadondugukɔnɔ.Abramuniafɛmɔgɔwy'okɛ.IburamanianiakajamaseraMisira,u serayentumaminna,unananikɛsuye,Sarayidogolentunbɛminkɔnɔ,Misirakawyeokɛsuye MasakɛkabaarakɛlawgɛrɛlaAbramulak'afɔko:«Munbɛiboloninkɛsukɔnɔyan,anmamin ye?»Sisan,ikaokɛsudawulikaakɔnɔfɛnwbɛɛtannandimasakɛmaYaser15:8-10

Yakubadenkɛwyekaliulakoutɛnausendonula,Kananmasakɛwbɛɛfanayekaliuye,Yakuba denkɛwyeukalikabɔodonnaYaser40:48

MisirajamanabɛɛtunbɛYusufubolo,YusufuyekɛlɛkɛnialaminijuguwbɛɛyeYusufuye jamanabɛɛnifilisitikawbɛɛminɛfokaseKanandankanma,ubɛɛtunbɛakafangakɔrɔaniutun bɛsanosantakasidiYusufuma.FilisitikawniKananniSidɔnjamanawbɛɛyenilifɛnwlaseYusufu maakawaatibɛɛla,jamanabɛɛtunbɛYusufubolo,utunbɛnaninilifɛnwyeamasanosanin'a fɔatunfɔracogominna,katuguniYusufutunyealaminijuguwbɛɛkɛlɛkaukolo,jamanabɛɛtun bɛYusufubolo,YusufutunsigilenbɛakamasasigilankanMisiraYaser58:8,12

Sanbiwɔɔrɔninaaninanna,oyeEdɔmumasakɛBɛdaddenkɛHadadkamasayasanbiduurunanye, HadadyeEsawubɔnsɔnbɛɛlajɛlenlabɛn,kacɛwaakɛmɛnaaniɲɔgɔnlabɛn,kasiraɲɛsinMowabu jamanama,kataakɛlɛkɛniMowabuye,kaukɛsaraye.Madiyanbɔnsɔnbɛɛhalakirakɛlɛla, Mowabudenwkisiratumaminna,HadadyeMowabujamanabɛɛkɛaboloowaatila,udonnaa bolo,uyesanosantakasidiikoafɔracogominna,Hadady'ikɔseginakajamanalaYaser 62:6,13

Ola,KikianusbɔrakataaAramnikɔrɔndenwfɛ,ayekɛlɛkɛn’uyek’ubugɔ,ubɛɛbinnajoginna Kikianusn’akamɔgɔwɲɛkɔrɔ.Ay'ucamanminɛjɔnyala,ay'ukoloin'afɔfɔlɔ,ay'usigiuka jamanakanwalisakajagotaufɛin'afɔadelilakakɛcogominnaWaKikianusyeAramni kɔrɔnyanfandenwkɛlɛaniay'ukoloin'afɔfɔlɔ,uy'ukajagokɛtadiama,ataarakaseginaka jamananaYasɛri72:4-5,11

Kɔrɔnfɛmɔgɔwbɛɛkɔseginnakakɔsegin,odelaMusaniKusibɔnsɔnwtuguraunɔfɛkaukolo. AramfanayeMusaniKusimɔgɔwkolo,uy'ukataasibilakɛcogominnaYasɛri73:43,46

AbianusyesɔrɔdasikuntigiwbilaEdɔmudugukɔnɔ,EdɔmubɔnsɔnbɛɛkakɛAbianuskoloye, Abianusy'akɔseginayɛrɛkajamanaKitimula.Akamasayawaatila,ayekɛlɛbolodɔlabɔ,ataara kɛlɛkɛniBritanianiKernaniasigibagawye,YawandenkɛElisabɔnsɔnw,ayesesɔrɔukankaukɛ sarayeYasɛri90:10,29

Jubileseliw

Yakubakununnasɔgɔmadajoonafɛ,ninkalotanninaanidon,ayetaasibiladiafɛ,mɔgɔwni baganwbɛɛ,sanuniminɛnwnifiniwbɛɛla,ayeubɛɛtaasibiladi.Jubilew32:2

...Odekosɔn,awkaSesartawdiSesarma.FɛnminnuyeAlataye,olubɛdiAlama.»Matiyu22:21

Ayebagansaniyalenwbɛɛtilatannanbɔ,kasarakajɛnitakɛ,nkaayebagannɔgɔlenwdiadenkɛ Levima(amaodiama,kacɛwnibɛɛdiamaLeviyesarakalasebaayabaarakɛBetɛlilaafa Yakubaɲɛkɔrɔkatɛmɛnabalimatankan,akɛrasarakalasebaayeyen,Yakubayeakalayiduta.Wa odekosɔnasigilendonsankololasɛbɛnfurakanin’afɔsariyaminbɛtaasibilakɛtugunitaasibilala kadunMatigiɲɛkɔrɔsanosan,yɔrɔminsugandirakoatɔgɔkasigi,waosariyatɛdonwdanye badaa.Osariyasɛbɛnnenbɛwalisaakadafasanosan,katilayɔrɔtannanfilanandunMatigiɲɛkɔrɔ, asugandirayɔrɔminna,wafoyitɛnatoolak’ataɲinansannakataaabilasannatalaJubilew 32:8-11

MisiwnisagawkatannanbɛɛnakɛMatigiye,kakɛakasarakalasebaawtaye,unaodunaɲɛkɔrɔ sanosan.sabuasigilendonaniasɛbɛnnenbɛnincogolakaɲɛsinsankololasɛbɛnfurataasibilama. Jubilew32:15

Ayesesɔrɔukan,kajurudonulawalisaukajurudonala,ukajamanajiridenduuru.Jubilew34:8

Yakubayecibilaadenkɛwmakoukabɛn,uyebɛnkɛuniɲɔgɔncɛ,kajɔnyajurudonukan,fou yejurusaraYakubaniadenkɛwyetumabɛɛUtorakajurusaraYakubayefoajiginnaMisiradon minna.Jubilew38:12-13

Bibulukagafetununnenw

MansakɛƆgɔsisiy'afɔkoYahutuwbɛɛkakankasara,minnutunbɛBɛtilɛhɛm,JudejamananaKa abilaimpositilain'afɔnemusonemaloyara;Nineyeimpositisaraalaikonedenmuso,Israɛlbɛɛ b'adɔnkoatɛnedenmusoyeMatigikasigiliwaatiseratumaminna,akadiyaayecogominnaA yefalisirikaadonakan,YusufuniSimɔntuguraanɔfɛkaseBɛtilɛhɛm,kilomɛtɛrɛsabakɔnɔ. Protevangelion12:1-5kɔnɔ

Alɛkisandirikawaatisankɛmɛsabanikɔnɔntɔnnanna,Ɔgɔsitɔsiyesariyadɔbɔkomɔgɔbɛɛkakan kataaimpositisarauyɛrɛkajamananaYusufuwulila,aniafuruɲɔgɔnMariyamataaraJerusalɛm, okɔ,ananaBɛtilɛhɛm,walisaaniakadenbayakataasibilakɛabɛnbawkadugukɔnɔ.YesuKrisita kadenmisɛnyaKibaruDumanfɔlɔ1:4-5

Edɛnkitabuminnuɲinɛnaukɔ

WaatiminnaanfawyehɛrɛbasɔrɔSariyalabatolifɛcogobɛnnenna,aniutunbɛnisɔndiyala,fo SeleucusNicanor,Azimasakɛ,yeimpositiyamaruyaAlabatoso-baarakama,anik’ankapolitikidɔn, owaatiyɛrɛla,cɛdɔw,minnutunbɛwalekɛnijɛkuluyekabɛnkanbakɛlɛ,oluyeansendon balawucamannaanibalawusuguyacamanna4Makabew2:10

Netunb'afɛkadugubadɔjɔsankolonidugukolocɛ,waneb'afɛikacɛhakilitigi,hakilitigidɔcine makabɔiyɛrɛla,kaojɔneye,anikanekaɲininkaliwbɛɛjaabineye,aniwalisanekasekaAsiri katakasinilaadalatasɔrɔkabinisansaba.Ahikarkamaana4:2

Uyeandimi,kasesɔrɔankan,ankajamanadencamanbolilakataaMisira,kadaakanMisira masakɛyetakasiminnucikataaanfɛ.Okɔ,ay'ofɔmasakɛye.‘Ikanadimi,nemakɛ!Nenataa Misira,nenajaabiwlaseginFaraonma,nenaninbatakijiraala,kajaabidiamatakasikola,ka bolibagawbɛɛlasegin.nenaijuguwmaloyaniAlaKɔrɔtalenbakadɛmɛye,aniikamasaya NisɔndiyakosɔnAhikarkamaana5:5,7

...Odekosɔn,awkaSesartawdiSesarma.FɛnminnuyeAlataye,olubɛdiAlama.»Matiyu22:21

Nka,nemakɛmasakɛ!iyeminfɔakɔnɔMisirakatakasikolasansabakɔnɔ,sisanmasayasabatili yetilennenyagɛlɛnye,niiyesesɔrɔ,ninebolotɛsekaijaabi,otumana,nemakɛmasakɛnatakasi minnukofɔ,naoluciima.Ahikarkamaana5:24

Faraony’ayekoHaiqâryesesɔrɔakan,k’akajaabiwseginama,oyɔrɔninbɛɛ,anisɔndiyara,k’a fɔuyekoukasansabatakasitaaye,kanan’uyeHaiqâr.Okɔ,masakɛy'adaminɛk'aɲininkaani Faraonyeɲɔgɔnsɔrɔcogominnakabinianalifɔlɔfokanaseama,aniay'akaɲininkaliwbɛɛ jaabicogominna,aniayetakasisɔrɔcogominnaafɛ,anifinicamancilininilifɛnw.Masakɛ Senkeribnisɔndiyaraninisɔndiyabaye,k'afɔHaiqâryeko:'Ib'afɛkaminsɔrɔninsarainna,ik'o ta,katuguniabɛɛbɛibolo'Ahikarkamaana6:36,46-47

Anmafoyifoyikɛula,ukɛraankajuruwye,any'ukanafoloseginumaJudakalayidu1:49

Okɔ,uyehɛrɛsariyawɲinianfɛ;Anyeladilikɛnianfaye,any'uminɛin'afɔsara.Uyemalokisɛ kɛmɛduurunitulukɛmɛduurunidiwɛnsumanikɛlakɛmɛduurudianma,fokɔngɔkadonanna,an jiginnaMisira.Judakalayidu2:8-9

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.