

Dumunisɔngɔdɔgɔyalicogo
Ibalikapornonidusukunnatawjirafilimuwkɔnɔbawooɲɛnajɛsuguwbɛnakɛsababuyekakɔngɔ lasemɔgɔma.(Tobiti4:13)
Kɔngɔbɛnadɔfaradumunisɔngɔkankosɛbɛ.(2Masakɛw6:25)
Awkanaawyɛrɛlajɔbawoobɛnaawkɛsɛgɛnbagatɔye(Solomanikahakilitigiya3:14,Ntalenw 24:30-34)
AwyepolitikidɔkɛminyekoNOWORKNOEAT(2Tesalonikekaw3:10)
Awbɛnafolosɔrɔcogocaya.Bajidadugukolowbɛɛtila-tilasɛnɛkama.Awbɛjipɔnpewalimakɔlɔnw dilandubɛɛyekɛrɛnkɛrɛnnenyalaminnuyɔrɔkajanbajiwla(Esayi32:20)
Awbɛsanjijilajɛ.(Levitike26:3-5)
Misiwlamɔ(Ntalenw14:4)
Sɛnɛkobonyan’anafayiriwa.(Aristiasikabataki5:9-10,13)
Dusudonjamanadenwkɔnɔuk’uyɛrɛkadumunisɛnɛ(Ntalenw6:6-8,Ntalenw27:23-27)
Dugubɛɛkakankasek’ayɛrɛkadumunidi.(Jenɛse41:48)
Pentateuch(Pantateuch)ye
Alay'afɔko:Dugukolokabin,binkɛnɛminbɛkisɛbɔ,anijiridenjiriminbɛdenasifawla,akisɛbɛa yɛrɛla,okabɔdugukolokan.Dugukolonananibinye,kananibinkɛnɛyeminbɛdenbɔasifawla, anijiriminbɛden,okisɛbɛayɛrɛla,asifawla.Alako:«Afilɛ,neyebinkɛnɛbɛɛdiawma,minnu bɛdugukolobɛɛkan,anijiriwbɛɛ,jiriminnubɛdenkɛonakɛsogoyeawbolo»Jenɛse1:11-12,29
Alako:«Ankamɔgɔdaanjala,anbɔɲɔgɔnkolaOcogola,Alayehadamadendaayɛrɛjala,ay'a daAlajala.cɛnimusodey'uda.Alayedubauye,Alay'afɔuyeko:«Awkadenkacaya,ka dugukolofa,kaakolo.Jenɛse1:26-28
MatigiAlayejiriwbɛɛfalendugukolola,minnukadiɲɛye,animinnukaɲidumunikama. ɲɛnamayajirifanabɛnakɔcɛma,anikoɲumannijugumandɔnnijiriJenɛse2:9
Ay'afɔHadamayeko:«Katuguniiyeimusokanlamɛn,kajiridendun,neyeciminfɔiye,k'afɔi yekoikanaadendundusukasila,inaodɔdunisibɛɛlaAnaŋaniwniŋɛɲɛwfanalaseimaIna forokɔnɔbinkɛnɛdun.Inadumunikɛiɲɛdasumayala,foikasegindugukolokan.Ibɔraola, katuguniiyebuguriye,inakɔseginbugurila»Jenɛse3:17-19kɔnɔ
Odey'atoMatigiAlay'acikabɔEdɛnnakɔlakataadugukolosɛnɛ,abɔrayɔrɔminna.Jenɛse3:23
Okɔ,Isakayedannikɛojamanala,ayesiɲɛkɛmɛsɔrɔosankelenna.Jenɛse26:12
Sisan,FaraonkacɛhakilitiginihakilitigidɔlajɛkaasigiMisirajamanakunna.Faraonkaninkɛ,aka kuntigiwsigijamanakunna,kaMisirajamanatilayɔrɔduurunantasanwolonwulakɔnɔ.Ukasan ɲumannatawdumuniwbɛɛlajɛkaɲɔmaraFaraonbolo,kadumunimaradugubawkɔnɔSan wolonwulakɔngɔminbɛnakɛMisirajamanana,odumuninakɛjamanaye.walisajamanakana halakikɔngɔfɛ»Jenɛse41:33-36
Kɔrɔtalenbayebaaraminsigisenkan,awkanasɛgɛnbaarakoniya,walasɛnɛkokoniya.Waajulikɛla7:15
SanwolonwuladumuniminnukɛraMisirajamanana,ayeolubɛɛlajɛ,kadumunifɛnwmara dugubawkɔnɔJenɛse41:48la
Sanwolonwuladɛsɛy'adaminɛkanaikoYusufuy'afɔcogominnaNkadumunitunbɛMisira jamanabɛɛla.KɔngɔdonnaMisirajamanabɛɛlatumaminna,jamayedumunidiFaraonma.Abɛ minfɔawye,awkaokɛ.»Jenɛse41:54-55la
Yusufuyeafaniabalimakɛwniafasomɔgɔwbɛɛbalonidumuniyekakɛɲɛniukadenbayawye. Dumunisituntɛjamanayɔrɔbɛɛla.KɔngɔtunkajugukosɛbɛfoMisirajamananiKananjamanabɛɛ sɛgɛnnakɔngɔkosɔnYusufuyewariminsɔrɔMisirajamananiKananjamanana,obɛɛlajɛnukaɲɔ sannikama.NafolodɛsɛraMisirajamananiKananjamananatumaminna,Misirakawbɛɛnana Yusufufɛk'afɔko:«Dumunidianma,katugunimunnaannasaiɲɛkɔrɔ?»katuguniwaribɛban Yusufuko:«A'yeawkabaganwdi.Nenaawdiawkabaganwkosɔn,niwaridɛsɛra.»Unananiuka baganwyeYusufufɛ,YusufuyedumunidiumasownisagawnibaganwnifaliwsɔngɔlaOsan bannenkɔ,utaaraafɛsanfilanannak'afɔayeko:«Antɛnaodogonemakɛla,ankawaribɛban cogominna.ankabaganwfanabɛnemakɛfɛ.foyimatonematigiɲɛna,fɔanfarikolownianka jamanawanniankadugukolosandumunina,anwniankajamananakɛFaraonkajɔnwye,ka kisɛwdianma,walisaankaɲɛnamaya,ankanasa,walisajamanakanalakolon.»YusufuyeMisira jamanabɛɛsanFaraonyeMisirakawkelen-kelenbɛɛy'ukaforofeere,katugunikɔngɔyeuminɛ Jamakɔni,ay'ulabɔdugubawkɔnɔ,k'ataMisirajamanadancɛkelennakataaadala.Jenɛse 47:12-21
Yusufuy'afɔjamayeko:«Afilɛ,neyeawniawkadugukolosanbiFaraonye.Niacayalenbadon, awnatiladuurunandiFaraonma,tilanaaninakɛawyɛrɛtaye,forokisɛwniawkadumunifɛnwni awkasomɔgɔwniawdenmisɛnninwkadumuniwkama.Jenɛse47:23-24
Sanwɔɔrɔ,inaikadugukolodan,kaadenwlajɛ,nkasanwolonwulananna,inaalafiɲɛkaada walisaikajamanafaantanwkadumunikɛ.Ocogokelenna,inaikarezɛnnakɔniikaoliviyenakɔ minɛEkisode23:10-11
AwnabaarakɛMatigiawkaAlaye,anadubaawkadumuniniawkajiye.Nenabanabɔicɛma.» Ekisode23:25
Niawyeawkajamanasumantigɛtumaminna,awkanaawkaforokɔnɔnawbɛɛtigɛ,awkanaaw kasumantigɛlenwlajɛ.Ikanaikarezɛnnakɔtigɛ,ikanaikarezɛnnakɔbɛɛlabɔ.inautofaantanw nidunanwye:NeyeMatigiikaAlaye.»Levitike19:9-10
Awnanekasariyawlabato.Ikanaatoikabaganwcɛyanisiyasuguyacamanye,ikanaikaforo dannikisɛɲagaminenye.Levitike19:19
Niawnanajamanakɔnɔ,kajirisifabɛɛturudumunikama,awnaadenjatebolokobaliye.Levitike 19:23la
Kɔrɔtalenbayebaaraminsigisenkan,awkanasɛgɛnbaarakoniya,walasɛnɛkokoniya.Waajulikɛla7:15
Niawyeawkajamanasumantigɛtumaminna,awkanasumantigɛtumaminna,awkanaawka forokɔnɔnawbɔyen,awkanasumantigɛlensilajɛ,awkaotofaantanwnidunanwbolo:Nedeye MatigiawkaAlayeLevitike23:22
Inaikaforodansanwɔɔrɔ,kaikarezɛnnakɔtigɛsanwɔɔrɔ,kaadenwlajɛNkasanwolonwulanan na,lafiɲɛdonnakɛjamanaye,lafiɲɛdonyeMatigifɛ.Levitike25:3-4
Sanbiduurunannakɛawbolo,sanbiduurunannakɛawye,awkanadannikɛ,awkanafɛnmin falenayɛrɛla,awkanarezɛnfalenwtigɛakɔnɔ,awkanarezɛnjiriwlabɔakɔnɔ.SabuoyeJubile donye.onakɛsenumayeawbolo,awnaasɛnɛfɛnwdunkabɔforola.»Levitike25:11-12
Odekosɔnawnanekasariyawlabato,kanekakiritigɛlawlabatokaulabato.Awnasigijamana kɔnɔlafiyala»Jamananadendon,awnafadunkasigiyenlafiyalaNiawy'afɔko:«Annamun dunsanwolonwulananna?»afilɛ,antɛnadannikɛ,antɛnaankasɛnɛfɛnwlajɛ,otumana,nebɛna nekadugawuciawmasanwɔɔrɔnanna,anadensansabakɔnɔAwnadannikɛsan8nanna,ka denkɔrɔwdunfokasesankɔnɔntɔnnanma.foadenwkadon,awnamagankɔrɔdɔdun.»Levitike 25:18-22
Niawbɛtaamanekasariyawlakanekacifɔlenwmarakaulabato.Okɔ,nenasanjidiawmaa waatila,jamananadensɔrɔ,forojiriwnaudenAwkaŋɛɲɛnasesumantigɛwaatima,ŋɛɲɛnase danniwaatima.Levitike26:3-5
Jamanataasibilabɛɛ,jamanakisɛwwalimajiridenw,oyeMatigitayeLevitike27:30
KatuguniMatigiikaAlabɛnaniiyejamanaɲumanna,jibolisirawnikɔwnidingɛdunbawjamana minbɛbɔkɔwnikuluwla.Maloniorjeniɛrɛzɛnsunwnitorosunwnigerenadiwkajamana.Oliviye tulunimɔnijamana.Inadumunikɛjamanaminnak'asɔrɔamadɛsɛ,itɛnadɛsɛala.jamanamin kabakurunwyenɛgɛye,ibɛsekanɛgɛsobɔakuluwkanNiiyedumunikɛkafa,inaMatigiikaAla tanuayejamanaɲumanmindiima.Dutɛrɔnɔmɛ8:7-10
Niawyenekacifɔlenwlamɛnnitiminandiyayebi,kaMatigiawkaAlakanu,kabaarakɛayeniaw dusukunbɛɛniawnibɛɛye,nenaawkajamanasanjidiawmaawaatila,sanjifɔlɔnisanjilaban, walisaawkasekaawkaɲɔniawkadiwɛnniawkatululajɛNenabinciikaforowlaikabaganw ye,walisaikadumunikɛkafa.Dutɛrɔnɔmɛ11:13-15
Inaikabɔnsɔnbɛɛtaasibilakɛtiɲɛna,forobɛdensɔrɔsanosan.Dutɛrɔnɔmɛ14:22
Ikanaikarezɛnnakɔdannikisɛsuguyacamanye,walisaiyeikarezɛnnakɔdenminnudan,anii karezɛnnakɔdenwkananɔgɔ.Dutɛrɔnɔmɛ22:9
Niiyeikasumantigɛtigɛikaforola,kaɲinɛbɔgɔdagadɔkɔforola,ikanataaatatugun,onakɛ dunannifaantanwnimusocɛsalentaye,walisaMatigiikaAlakadugawukɛiyeibolobaarabɛɛla. Dutɛrɔnɔmɛ24:19
NiiyeMatigiikaAlakanlamɛnnitiminandiyaye,kaakacifɔlenwbɛɛlabatoanik'ulabatobi, MatigiikaAlanaikɔrɔtakatɛmɛdugukolokansiyawbɛɛkan.Dubadennakɛiyedugukɔnɔ,ina
Kɔrɔtalenbayebaaraminsigisenkan,awkanasɛgɛnbaarakoniya,walasɛnɛkokoniya.Waajulikɛla7:15
dubasɔrɔforola.Ifarikolodenwniikadugukolodenwniikabaganwniikamisiwniikasagawna duba.Ikaseginiikafɛnmarayɔrɔnakɛdubadenwye.Dutɛrɔnɔmɛ28:1-5
Matiginaifanafolola,ifarikolodenwniikabaganwniikadugukolodenwna,Matigiyekalii bɛnbawmakoabɛnaodiimaMatiginaakanafoloɲumandaiye,sankolokasanjidiikajamana maawaatila,kadugawukɛibolobaarabɛɛla,inajurudonsiyacamanna,itɛnajuruta. Dutɛrɔnɔmɛ28:11-12
Tariku
Eniidenkɛwniikajɔnwnadugukolosɛnɛaye,inajiridenwlaseama,walisaimakɛdenkɛka dumunisɔrɔ.DenkɛtanniduurunijɔnkɛmugantunbɛZibafɛ.2Samuɛl9:10
KɔngɔbadonnaSamaridugukɔnɔ,uy'alaminifokafalikunkolofeerewarijɛbiwɔɔrɔna,katuganin bɔgɔdagatilayɔrɔnaanifeerewarijɛduurula.2Masakɛw6:25
Ay'afɔJerusalɛmsigibagawyekoukasarakalasebaawniLevitewniyɔrɔdi,walisaukadusudon MatigikasariyalaCikanseratumaminnadɔrɔn,Israɛldenwnananiɲɔnidiwɛnnitulunimɔnini mɔnifɔlɔwye.Fɛnbɛɛtaasibilatunbɛnaniuyekacaya.IsraɛlbɔnsɔnniJudaminnutunsigilenbɛ Judaduguwkɔnɔ,olufananananimisiwnisagawtaasibilaye,anifɛnsenumawtaasibila,minnu tunbilalenbɛMatigiukaAlaye.2TilewKibaru31:4-6
Kananiankadugukolodenfɔlɔwye,anijiriwbɛɛdenfɔlɔw,sanosan,kanaMatigikasokɔnɔ:An denkɛwniankabaganwdenfɔlɔwfana,ikoasɛbɛnnenbɛsariyakɔnɔcogominna,anianka baganwniankasagawfɔlɔw,kananisarakalasebagawyeankaAlakaso,minnubɛbaarakɛanka Alakasokɔnɔankamugufɔlɔwniankasarakawnijirisuguyabɛɛdenw,diwɛnnitulu,kadi sarakalasebagawma,kataaankaElohimkasokɔnɔ.AnkadugukolotaasibiladiLevitewma,walisa LevitewkelenwkasekataasibilasɔrɔankasɛnɛduguwbɛɛlaArondenkɛsarakalasebaanakɛ LevitewfɛtumaminnaLevitewbɛtaasibilata.IsraɛldenwniLevibɔnsɔnwnananiɲɔnidiwɛnkura nitulusarakayesokɔnɔ,yɔrɔsenumaminɛnwnisarakalasebaaminnubɛbaarakɛ,anida kɔlɔsibagawnidɔnkilidalawbɛyɔrɔminnuna,antɛnaankaAlakasobilaNehemi10:35-39kɔnɔ
Poyisɛbɛn
Netunb'afɛkaAlaɲini,netunb'afɛkanekakobilaAladela.kabakofɛnjatebaliw:Alebɛsanji lasedugukoloma,kajiciforowma:Job5:8-10
Iyeakɛibolowkakɛwalewkuntigiyayeiyefɛnbɛɛbilaasenkɔrɔ:Sagawnimisiwbɛɛ,ɔwɔ,ani kungosogow;Sanfɛkɔnɔwnikɔgɔjijɛgɛwanifɛnofɛnbɛtɛmɛkɔgɔjisirawfɛ.MatigianMatigi,itɔgɔ kabonkosɛbɛdugukolobɛɛladɛ!Zaburuw8:6-9
Abɛbinfalenbaganwye,kabinwfalenhadamadenwkabaarakama.Diwɛnminbɛmɔgɔdusukun nisɔndiya,tuluminbɛaɲɛdayeelen,aninbuuruminbɛmɔgɔdusukunbarikabonya.Zaburu 104:14-15
Kɔrɔtalenbayebaaraminsigisenkan,awkanasɛgɛnbaarakoniya,walasɛnɛkokoniya.Waajulikɛla7:15
Abɛkungokoloyɛlɛmakakɛjijɔlenye,kadugukolojalenyɛlɛmakakɛjibolisirawye.Abɛkɔngɔtɔw sigiyen,walisaukadugulabɛnkakɛsigiyɔrɔye.Awkaforowdan,karezɛnnakɔwturu,minnubɛse kadenfalenAbɛdubaufanaye,foukacayakosɛbɛAtɛsɔnukabaganwkadɔgɔya»Zaburuw 107:35-38
Tagawulufɛ,esɛgɛnbagatɔ;Awyeakasirawjateminɛ,kahakilitigiyakɛ.Ntalenw6:6-8
Minbɛfɛnwlajɛsamiyɛfɛ,oyedenkɛhakilitigiye,nkaminbɛsunɔgɔsumantigɛwaatila,oye denkɛyeminbɛmaloya.Ntalenw10:5
Minbɛakajamanasɛnɛ,onafadumunina,nkaminbɛtugumɔgɔfuwkɔ,ohakilitɛNtalenw 12:11
Dumunicamanbɛfaantanwkasɛnɛna,nkaobɛyenminbɛtiɲɛkiritigɛdɛsɛkosɔn.Ntalenw13:23
Misitɛyɔrɔminna,densosaniyalendon:Nkadɔfaralicamanbɛbɔmisifangadela.Ntalenw14:4
Sɔgɔsɔgɔninjɛtɛnasɛnɛkɛnɛnɛkosɔn;Odekosɔnanadelilikɛsumantigɛwaatila,foyitɛnakɛa bolo.»Ntalenw20:4
Netaarasɛgɛnbaawkaforola,animɔgɔhakilintankarezɛnnakɔfɛ.Oyɔrɔbɛɛfalennaniŋaniwye, ŋɛɲɛwtunyeaɲɛdadatugu,kabakurunkogofanakarilendon.Okɔ,ney'aye,ney'ajateminɛ kosɛbɛ:ney'alajɛ,kakalansɔrɔObɛɛn'ata,sunɔgɔdɔɔnin,sunɔgɔdɔɔnin,bolowdalidɔɔninka sunɔgɔ.aniikadɛsɛin'afɔmarifatigi.Ntalenw24:30-34
Itiminandiyakaikasagawcogoyadɔn,kaikasagawlajɛkoɲuman.Nafolotɛbadaabadaa,wa masafugulanbɛtomɔgɔwbɛɛlawa?Binkɛnɛbɛbɔkɛnɛkan,binkɛnɛb'ayɛrɛjira,kuluwkanbinw bɛlajɛSagadenwyeikafiniwye,bakɔrɔnwfanayeforosɔngɔyeBakɔrɔnnɔnɔkaseikadumuni ma,ikasokɔnɔdumunima,aniikanpogotigininwbalokama.Ntalenw27:23-27
Minbɛakajamanasɛnɛ,onadumunicamansɔrɔ,nkaminbɛtugufuwnɔfɛ,faantanyanabɛrɛsɔrɔ. Ntalenw28:19
Abɛforodɔjateminɛk'asan.Ntalenw31:16
Dugukolotɔnɔbɛbɛɛdebolo:masakɛyɛrɛbɛbaarakɛforofɛ.Waajulikɛla5:9
Hadamadenkabaarabɛɛyeadaye,obɛɛn'ata,dumuninegetɛfaWaajulikɛla6:7
Minbɛfiɲɛkɔlɔsi,otɛnadannikɛ.Minbɛsankabakɔlɔsi,otɛnasumantigɛ.»Sɔgɔma,ikaikakisɛ dan,wulafɛ,ikanaibolobali,katuguniit'adɔnniɲɛtaabɛnaɲɛ,ninwalimanin,walimaniufila bɛɛbɛnaɲɛ.Waajulikɛla11:4,6
Kɔrɔtalenbayebaaraminsigisenkan,awkanasɛgɛnbaarakoniya,walasɛnɛkokoniya.Waajulikɛla7:15
Kiraw
Itulonakumadɔmɛnikɔfɛ,ko:«Ninyesiraye,ikataamaakan,niibɛikininbolofɛ,niibɛi kɔseginikininfɛ.»Awnaawkawarijɛjaminnudilalendonnisanuye,olumasirilenwfananɔgɔ.Ika afɔayeko:«Ikabɔyan.»Otumanafɛ,anasanjidiikisɛwma,ikadugukolodannikɛ.Dugukolo falendumunina,anafasakacaya,odonna,ikabaganwnabalobaganmarayɔrɔbawlaMisiwni falidenminnubɛdugukolotulotulo,olufananadumunifɛnsaniyalenwdun,minnufiyɛranisosɛti nifiɲɛbɔlanyeEsayi30:21-24
Awminnubɛdannikɛjibɛɛkɛrɛfɛ,kamisinifalisenwcikataayen,oyedubadenwye.Esayi32:20
Dugukolojalennakɛkɔjiye,minnɔgɔbɛkɛjibolisirawye,sawsigiyɔrɔla,ukelen-kelenbɛɛdalenbɛ yɔrɔminna,binnakɛbinyenibinkɛnɛwnijirisunwyeEsayi35:7kɔnɔ
Munnaawbɛwaribɔfɛnnamintɛdumuniye?Awyebaarakɛmintɛwasa?awkanelamɛnni timinandiyaye,kafɛnɲumandun,kaawninisɔndiyafasalaEsayi55:2
Katugunisanjibɛjigincogominna,ninɛnɛbɛnakabɔsankolola,kaseginyen,nkaabɛdugukoloji bɔ,k'adenkafalen,walisaakakisɛdidannikɛlama,kadumunididumunikɛlamaNy'aci.Esayi 55:10-11
Matigiy'afɔJudaniJerusalɛmmɔgɔwyenincogolako:«A'yeawkadugukolokari,awkanadanni kɛŋaniwcɛma»Jeremi4:3la
Matigikakumanananemakokura,ko:«Mɔgɔdenkɛ,nijamanayejurumukɛnelanikojugubaye, otumana,nenanebolokɔrɔtaakan,kaaburuberekari,kakɔngɔlaseama,kahadamadenni baganwtigɛkabɔala:Ezekiɛl14:12-13
Atunturunnadugukoloɲumannajibadala,walisaabolowkabɔ,walisaakaden,walisaakakɛ ɛrɛzɛnsunɲumanye.Ezekiɛl17:8la
Neyejamanamindiawbɛnbawma,awnasigiola.Awnakɛnekamɔgɔwye,nenakɛawkaAla ye»Nenaawkisiawkanɔgɔwbɛɛma,nenaɲɔwelekadɔfaraakan,kɔngɔtɛnaawlaseawma Nenajiridenwniforofalenfɛnwcaya,walisakɔngɔkanamafiɲɛyasɔrɔsiyawcɛmatun.»Otumana fɛ,awnaawhakilitoawyɛrɛwkakɛwalejuguwniawkakɛwalewlaminnutunmanɲi,kaawyɛrɛw mafiɲɛyaawkatilenbaliyakowniawkakoharamulenwkosɔnEzekiɛl36:28-31
Awkadannikɛtilennenyala,kasumantigɛmakarilaawkadugukolotiɲɛnenkari,katuguniMatigi ɲininiwaatisera,foakanatilennenyasanjilaawkan.»Ose10:12
Nefanayeɲinwsaniyaawkaduguwbɛɛla,kadumunidɛsɛawkayɔrɔwbɛɛlaNeyesanjibaliaw la,k'asɔrɔkalosabatorasumantigɛwaatila,neyesanjilasedugudɔma,sanjimanaduguwɛrɛla. Ola,dugufilawalasabatunbɛyaalakataadugukelenna,kajiminNkaumawasa,nkaawma kɔseginnema,Matigikoten.»Neyeawbugɔnibɔgɔbɔgɔninɔgɔye,tumaminnaawkanakɔwni awkarezɛnnakɔwniawkatorosunwniawkaoliviyewcayaratumaminna,jirisunbayeudun,nka
Kɔrɔtalenbayebaaraminsigisenkan,awkanasɛgɛnbaarakoniya,walasɛnɛkokoniya.Waajulikɛla7:15
awmaseginnema,Matigikoten.NeyebanajuguciawcɛmakakɛɲɛniMisirajamanacogoyaye. Neyeawkasigiyɔrɔwkasabɔawnugula,nkaawmakɔseginnema,Matigikoten.»Amɔsi4:6-10
Halinitorosuntɛnafalen,dentɛnadenɛrɛzɛnsunwna.oliviyebaaranaban,forowtɛnabalosisɔrɔ. sagakulunatigɛkabɔsagakulula,sagawtɛnakɛsowkɔnɔHabakuki3:17-18kɔnɔ
Aw,yalawaatiseraawmakasigiawkasocieledwkɔnɔ,kaninsointiɲɛwa?Sisan,Kɛlɛbolow MatigikotenAwyeawkasirawjateminɛAwyedannicamankɛ,awyedɔɔnidonawbɛdumuni kɛ,nkaawtɛbɛrɛsɔrɔ.awbɛmin,nkaawtɛfaminfɛnna.awbɛfinidonawla,nkasumayasitɛyen. Minbɛsarasɔrɔ,obɛsarasɔrɔkaodonbɔrɔkɔnɔ,dingɛwbɛminkɔnɔ.KɛlɛbolowMatigikoten.Aw yeawkasirawjateminɛAgeyi1:4-7kɔnɔ
Sabukisɛnaɲɛsɔrɔɛrɛzɛnsunnaaden,dugukolonaafalen,sankolonanɛnɛbɔNenaninjama tɔwbɛɛkɛutaye.»Zakari8:12
Awkananitilatannanbɛɛyemagasakɔnɔ,walisadumunikasɔrɔnekasokɔnɔ,kanekɔrɔbɔninin yesisan,KɛlɛcɛwMatigikoten,ninemasankolofinɛtiriwdaawye,kadugawubɔnawye,walisa yɔrɔkanasekaosɔrɔNenadumunikɛlakɔrɔfɔawkosɔn,atɛnaawkadugukolodenwhalakiAwka ɛrɛzɛnsuntɛnaadenbɔforolasaniawaatikase,KɛlɛcɛwMatigikoten.»Siyawbɛɛnaawweleko dubadenw,katuguniawnakɛjamanadumanye,KɛlɛcɛwMatigikotenMalaki3:10-12la
KibaruDumanw
Ay'afɔakakalandenwyeko:«Sɛnɛtigɛkaca,nkabaarakɛlawkadɔgɔ.AwkasumantigɛMatigi delikoakabaarakɛlawbilakataaakasumantigɛla.Matiyu9:37-38la
Ayekumacamanfɔuyentalenwna,ko:«Sɛnɛkɛladɔbɔrakadannikɛ.Ayedannikɛtumaminna, kisɛdɔwbinnasiradala,kɔnɔwnanaudun,dɔwbinnakabakurunwkan,dugukolocamantuntɛu boloyɔrɔminnuna.Ikomiujutunt'ula,ujara.Dɔwbinnaŋaniwcɛma.ŋaniwbɔrakaudawolo, nkadɔwbinnadugukoloɲumankɔnɔkadenkɛ,dɔwsiɲɛkɛmɛ,dɔwsiɲɛbiwɔɔrɔ,dɔwsiɲɛbisaba. Tulobɛminfɛkalamɛnnikɛ,okamɛnnikɛMatiyu13:3-9la
Ayentalenwɛrɛfɔuyeko:«Sankolomasayabɛikomutaridikisɛ,mɔgɔyemintak'adanakaforo la.Matiyu13:31-32la
Odey'atoay'afɔuyeko:«Tiɲɛna,sumantigɛkaca,nkabaarakɛlawkadɔgɔLuka10:2la
AyeninntaleninfanafɔCɛdɔtunyetorosundɔturuakarezɛnnakɔkɔnɔAnanadenɲiniola, nkaamafoyisɔrɔ.Ay'afɔakarezɛnnakɔdilabagayeko:«Afilɛninsansabakɔnɔ,nebɛnaden ɲinitorosuninna,nkanemafoyisɔrɔ.munnaabɛdugukolodegun?Ay'ajaabiko:«Matigi,ato ɲinanfana,fonekaalaminisɔgɔkanɔgɔbɔalaLuka13:6-9la
Awm'afɔkokalonaanibɛyen,sumantigɛbɛnawa?Afilɛ,neb'afɔawyeko:A'yeawɲɛkɔrɔtaka forowfilɛ.sabuufinmandonkabankasumantigɛ.Minbɛsumantigɛ,obɛsarasɔrɔ,kajiridenw lajɛɲɛnamayabanbalila,walisadannikɛlanisumantigɛbagabɛɛkaɲagaliɲɔgɔnfɛ.Yuhana4:35-36
Kɔrɔtalenbayebaaraminsigisenkan,awkanasɛgɛnbaarakoniya,walasɛnɛkokoniya.Waajulikɛla7:15
Tiɲɛtiɲɛna,neb'afɔawyekonimalosumanmabindugukololakasa,abɛtoakelenna.Yuhana 12:24
Useradugukolokandɔrɔn,uyebɔgɔdagatasumayeyen,jɛgɛwdalenbɛakan,aninbuuru.Yesuy'a fɔuyeko:«Awyejɛgɛminminɛsisan,awkananioye»Yuhana21:9-10
Obɛɛn'ata,amaayɛrɛtoseereyatɛ,k'amasɔrɔayekoɲumankɛ,kasanjidianmakabɔsankolo la,kadenwaatiwdianma,kaandusukunwfadumuniniɲagalilaKɛwalew14:17
Sɛbɛnw
Nkaneb'afɔninyeko:Minbɛdannidɔɔninkɛ,onasumantigɛdɔɔninfana.Minbɛdannikɛka caya,onasumancamanfanatigɛ»2Kɔrɛntekaw9:6
Alabɛsekanɛɛmabɛɛcayaawla.walisaaw,niawbɛsefɛnbɛɛlatumabɛɛ,awkacayabaara ɲumanbɛɛlaKabarikadaAlayeanbarikala2Kɔrɛntekaw9:8-11
Ankanasɛgɛnkoɲumankɛlila,katuguniannasumantigɛwaatibɛnnenna,nianmasɛgɛn Galasikaw6:9
Antunbɛawfɛtumaminna,anyeninciawmakonimɔgɔdɔt'afɛkabaarakɛ,akanadumunikɛ fana.2Tesalonikekaw3:10
Apokrifa
Katugunisɛnɛkɛlabɛkisɛcamandandugukolokancogominna,kajiricamanturu,k'asɔrɔfɛnmin dannakaɲɛawaatila,otɛwuli,fɛndannenwbɛɛfanatɛjirisɔrɔ.ubɛɛtɛnakisi.»2Esdrasi8:41
Ikosɛnɛkɛlakakisɛbɛhalakicogominna,niamawuli,niimaikasanjisɔrɔawaatilawalanisanji kacakojugu,kaatiɲɛ:Hadamadenmindilannaniibolowye,abɛwelekoiyɛrɛja,ofanabɛhalaki, katuguniibɛikoaledekosɔn,iyefɛnbɛɛda,k'asumanisɛnɛkɛlakakisɛye2Esdrasi8:43-44
Ayenejaabiko:«Ikoforobɛcogominna,kisɛfanabɛtenin'afɔafalenwbɛcogominna,o kulɛriwfanabɛten;baarakɛlabɛcogominna,baarafanabɛten.Sɛnɛkɛlayɛrɛbɛcogominna,aka sɛnɛfanabɛten.2Esdrasi9:17
...k'amasɔrɔhalakilinitɔɔrɔcamanbɛkuncɛbayala,tolinidɛsɛbabɛjatɔyala.Tobiti4:13la
Ola,kamalenniny'akɛikomɛlɛkɛy'afɔayecogominna.Uyejɛgɛtobitumaminna,uy'adun,o kɔ,ufilabɛɛtaarasirafɛ,fokagɛrɛEkibatanela.Tobiti6:5la
Kuntigiminmatilenbaliyakɛniabolowye,kakojugusimiiriAlama,oyedubadenye,katuguni dannayanilifɛnkɛrɛnkɛrɛnnennadiama,kaciyɛnsɔrɔMatigikaAlabatosobakɔnɔminkadiaye kosɛbɛ.Solomanikahakilitigiya3:14
Kɔrɔtalenbayebaaraminsigisenkan,awkanasɛgɛnbaarakoniya,walasɛnɛkokoniya.Waajulikɛla7:15
Kɔrɔtalenbayebaaraminsigisenkan,awkanasɛgɛnbaarakoniya,walasɛnɛkokoniya.Waajulikɛla 7:15
Minb'akajamanasɛnɛ,onadɔfaraakakuluwkan,mɔgɔbaminnukadimɔgɔbawye,onayafa sɔrɔakatilenbaliyakolaWaajulikɛla20:28
Niiyedensɔrɔforobɛɛlatumaminna,ik'adanniiyɛrɛkakisɛye,kaijigidaikabaganɲumanw kanWaajulikɛla26:20
Okɔ,uyeukadugukolosɛnɛhɛrɛla,dugukoloyedendiama,kaforojiriwden.1Makabew14:8
Edɛnkitabuminnuɲinɛnaukɔ
Ola,jamanadenwsirilenbɛk’uyɛrɛdisɛnɛnidugukolosɛnɛnimawalasaocogola,ukaseka sɛnɛfɛncamansɔrɔ.Ocogola,sɛnɛsugubɛɛbɛKɛkaTɛmɛanisumancamanbɛSɔrɔjamana kofɔleninbɛɛlaAristeaskabataki5:9-10
Jamanadenwkabɔtogodalamarawlakasigidugukɔnɔ,okɛrasababuyekasɛnɛtɔgɔtiɲɛ:wao cogolawalasak’ubalikasigidugukɔnɔ,masakɛyeyamaruyadikoukanatɛmɛtilemugankana kɔnɔAristeaskabataki5:13
Odekosɔn,nedenw,awkanaawjantomusowcɛɲina,awkanaawhakilitoukakowla.nkaawka taamanidusukunkelenyeMatigisiranyala,kabaarakɛbaaraɲumanwna,anikalannaaniawka sagawla,foMatigikamusodiawma,ab'afɛminna,walisaawkanatɔɔrɔikone.Layiduminbɛ Rubɛn2:1kɔnɔ
Awk'awbirisɛnɛkoɲɛ,kabaarakɛsɛnɛkosifabɛɛla,kanilifɛnwdiMatigimanibarikadaliye. KatuguniMatiginadugawukɛnidugukolodenfɔlɔwye,ikoayedugawukɛmɔgɔsenumawbɛɛla cogominnakabiniAbɛlfokanasebima.Katuguniniyɔrɔwɛrɛtɛdiawmanidugukolotulumatɛ, dugukolotulumamindenwbɛlamɔnicɛsiriye.AnfaYakubayedugawukɛneyenidugukoloni denfɔlɔwdubawyeIsakarkalayidu1:39-42
Nedefɔlɔlakakurundilankataakɔgɔjikan,katuguniMatigiyefaamuyalinihakilitigiyadinemao kɔnɔ.Neyekurunbadɔjiginakɔfɛ,kakurunbadɔkɔrɔtajiritilennenwɛrɛkanacɛmancɛla.Neye kurunbatakataabajidala,kajɛgɛminɛnefakasokɔnɔfokaseMisira.Wahinɛsababufɛneyen kaminɛnitiladunanbɛɛyeNimɔgɔdɔtunyedunanye,walimanibanabagatɔtundon,walimani mɔgɔkɔrɔbatundon,netunbɛjɛgɛtobik'ulabɛnkaɲɛ,kaudimɔgɔwbɛɛma,in'afɔmɔgɔkelenkelenbɛɛmagotunbɛminna,kadusukasikɛulaanikahinɛulaOdey'atoMatigiyenwasani jɛgɛcamanyeninbɛjɛgɛminɛ.Katuguniminbɛjɛniamɔgɔɲɔgɔnye,obɛdɔfaraokanMatigifɛ. Sanduurukɔnɔ,neyejɛgɛminɛkaudineyemɔgɔomɔgɔye,kaodinefakasobɛɛma.Samiya waatila,netunbɛjɛgɛminɛ,nɛnɛwaatila,netunbɛsagawmaraninebalimawyeZabulɔnka layidu2:6-13
Kɔrɔtalenbayebaaraminsigisenkan,awkanasɛgɛnbaarakoniya,walasɛnɛkokoniya.Waajulikɛla7:15