Aymara - The Book of Judges

Juecesukanaka

1JAQTHAPI

1Josuéchachanjiwatapatsti,israelitanakaxTatitur jiskt'apxäna:“¿KhitiraknayratpachCananeonakarnuwasir sarxani?”

2Tatitustisänwa:Judámarkawmakhatani,nayastiaka oraqejupanamparaparkatuyawaytwasasa

3JudámarkaxSimeónjilaparuwsäna:Nayampchikaw nayansuertexarmakhatasim,Cananeonakamp nuwasiñasatakiNayastiukhamarakiwjumampchika suertemansarä”sasaUkatwaSimeonajjjupampchik saräna

4Judámarkastisarawayxänwa;Tatitusticananeonakaru, ferezeonakarusamparaparkatuyäna,Bezecmarkantunka waranqajaqinakjiwayapxäna

5UkatstiAdonibezecchacharuwBezecmarkan jikxatapxäna,jupampiwnuwasipxäna,ukatsti cananeonakaru,ferezeojaqinakaruwjiwayapxäna

6UcampisAdonibezecchachajjjaltjjänwaUkxarusti arknaqapxäna,ukatstikatjapxäna,amparluk'anapsa,jach'a kayunakapsakhuchhuqapxäna

7Adonibezecreyistisarakïnwa:Paqankatunka reyinakawamparluk'ananakapsa,jach'akayunakapsa khuchhurata,manq'anakmanq'aapthapipxitu,kunjämtix nayaxlurktaukhama,Diosaxnayaruwkutt'ayitusasa Jerusalénmarkaruwirpapxäna,ukanwajiwxäna.

8JudámarkankirinakaxJerusalénmarkampiw nuwasipxäna,ukamarkakatuntasinstiespadampiw nuwantapxäna,markarninampiwphichhantapxäna.

9Ukaqhipatsti,Judámarkankirinakaxqullunjakasir cananeonakampinuwasiñatakiwsarapxäna

10JudámarkaxHebrónmarkanjakasiricananeo jaqinakampiwnuwasipxäna,Hebrónmarkaxnayrax Kiryatarbasatänwa

11UkachiqatstiDebirmarkanjakirinakarnuwasirsarxäna, nayraxDebirmarkansutipaxKiriat-sefersatänwa 12Calebchachastisarakïnwa:KhitirutixKiriat-sefer markarjawq'jkaniukatkatuntkaniukaxa,Acsa phuchhaxaruxwarmiparuwkatuyäsasa

13UcatstiCalebchachansullkapanOtnielyokapajjAcsa phuchaparuwcasarasjjäna.

14Jesusanukarpurisinsti,awkiparmäyapu mayiñapatakiwch'amañchänaCalebchachastijuparux sänwa:¿Kunsamunta?

15Ucawarmejjsaraquïnwa:Mäbendicionachurita, jumawsurtoqenkirmäoraqchuritaumaphuch'unak churapxarakitaCalebchachastipataumaphuch'unaka, manqhaphuch'unakchuräna

16Moisesansuegroncenitachachanwawanakapajja,Judá chachanwawanakapampchikawpalmeraqoqamarkat mistupjjäna,Judáwasararuwsarjjapjjäna,ukawasarajj Aradmarkatsurtoqenkiwa.ucatjupanacajjjakenaca taypinjacapjjaraquïna.

17JudámarkaxSimeónjilapampchikawsaräna,ukatsti Sofatmarkanjakasiricananeojaqinakarjiwayapxäna.Uka markansutipaxHormásatäxänwa

18JudámarkaxGazamarkaruwkatuntarakïna,Ascalón markaruwkatuntarakïna,Ecrónmarkaruwkatuntarakïna.

19TatituxJudámarkampchikäskänwaukatstiqullun jakirinakaruwalisnuku;ucampisjaniwukavallen jakirinakaruxjaqunukuñjamäkänti,hierrotlurat carronakanïtaplayku

20UkatstiMoisesaxsiskänukhamarjamawHebrónmarkar Calebmarkarkatuyapxäna.

21BenjamínchachanwawanakapaxjaniwJerusalenankir jebuseojaqinakaruxalisnukupkäntiucampisjebuseo jakenacajjjichhürkamawBenjamínchachan wawanacapampejjJerusalénmarcanjakasipjje

22JoseanutapankirinakastiBetelarnuwasirsarapxäna, Tatituxjupanakampchikäskänwa.

23JoseanutapastiBetelutarsarañapatakiwkhithapxäna (JichhaxukamarkansutipaxnayraxLuzsatäxänwa)

24Uñaqirinakaxmäjaqiruwmarkatmistuniruñjapxäna, ukatsapxarakïnwa:Markarmantañutauñacht'ayapxita, nanakaxkhuyapt'ayapxämasasa

25KunapachatixJesusaxmarkarmantañapuñacht'ayäna ukkhasti,espadampiwmarkarnuwantapxänaukampisuka jaqiru,taqpachfamiliaparusantutxapxänwa

26Ukajaqejjhititanakanoraqersarasinjja,mämarka luräna,ukatstiLuzsutimpiwsuticharakïna

27ManasésreyejjjaniwBet-seánmarkankirinakarusa, Taanacmarkankirinakarusjaqsutkänti,janirakiwDor markankirinakarusa,Ibleammarkanjakirinakarusa, Meguidomarkankirinakarusa,ukamarkanjakirinakarus jaqsutäkänti.

28Israelmarkaxch'amanïxänukkhasti,cananeonakaruw impuestopayllapxäna,ukampisjaniwq'alalisnukupkänti

29EfraínchachastijaniwGezermarkanjakasiri cananeonakarjaqunukkäntiUcampiscananeonacajj jupanactaypinwaGezersatmarcanjacapjjaraquïna.

30ZabulónchachastijanirakiwKitrónmarkankirinakarusa, NahalolmarkanjakirinakarusjaqunukkäntiUcampis cananeojakenacajjjupanactaypinjacapjjaraquïna,ucatsti tribunacaruwtukjjapjjäna.

31JanirakiwAserchachaxAcó,Sidón,Ahlab,Aczib, Helba,Afic,Rehobukanjakirinakarusjaqunukkänti.

32Ucampisaseritanakajjcananeonaktaypinjakapjjäna, jupanacajjjaniwalisnukupcänti

33NeftalíchachastijaniwBet-semesmarkankirinakarusa, BetanatmarkankirinakarusjaqunukkäntiUcampisjupajj cananeojakenacataypinwajakasïna,ucampisBet-semes, Betanatjakenacajjjupanacaruwtributonaktuküna.

34AmorreonakajjDanmarkankirinakaruwqollur jaqontapjjäna,jupanakajjjaniwvallarsaraqañap munapkänti.

35UcampisamorreonakajjAialón,Saalbimsatcheqan Heressatqollunjakañmunapjjäna,ukampisJosean familiapajjatipjäna,ukhamatwajupanakarojjqollqe katoqapjjäna

36AmorreonakanqotapajjAcrabínsatcheqatmakhatañat qalltasinqarqatalaykamawutjäna.

2JAQTHAPI

1TatitunmäangelapawGilgalmarkatBoquimmarkar sarasinsäna:“NayawjumanakaruxEgiptomarkat mistuñamatakirpapxsma,kawkïroraqtixnayra awkinakamarjuramentolurkäyätukauraqiruwirpapxsma nayastisaraktwa:‘Janipuniwjumamparust'äwixp'akintkäti’ sasa.

2Akauraqinjakirinakampixjaniwmäamtarpuripxätati; jumanakaxaltaranakapliwxatapxäta,ukampisjaniw arujaruxist'apktati,¿kunatsaukhamlurapxtaxa?

3Ucatwanayajjsista:“Janiwjupanacarojjjuman nayrakatamatalisnucäti”sasa.Ucampisjupanacajj ch'aphinakaruñtatawjumanacamarojjch'aphiruñtatäpjjani, diosanacapastijumanacatakejjmäsipitaruwtukuraquini

4Tatitunangelapaxtaqiisraelitanakarukhamarskäna ukhaxa,jaqinakaxjach'atjach'atarnaqasipxäna

5UkachiqaruxBoquimsutimpiwsutichapxäna,uka chiqanstiTatituruwsacrificioloqtapxäna

6Josuéchachajjmarkarantutjjänaukhajja,israelitanakajj sapamayniworaqeparkatuntañataksarjjapjjäna.

7Josuéchachanurunakapansa,Josuéchachan jilïrinakapasa,TatitunIsraelmarkataklurkänaukajachʼa luräwinakapuñjapxäna.

8TatitunluqtiripaJosuéyuqapaxpataktunkamaraniw jiwxäna

9UkatstiTimnatheressatcheqanwaimtʼapjjäna,ukajj Efraínsatqollunkiwa,Gaassatqollunalaytoqenkiwa

10Taqiukawawanakaxnayraawkinakapanjak'apar tantacht'asipxäna,jupanakatqhipatstiyaqhawawanakaw sartapxäna,jupanakaxjaniwTatituruñt'apkänti,janirakiw kuntixjupaxIsraelmarkataklurkänukanakuñt'apkänti

11IsraelitanakastiTatitunnayraqatapanjanwalinak lurapxäna,Baalinanakaryupaychapxäna

12UkatstinayraawkinakapanTatituDiosaparuw jaytanukupxäna,jupastiEgiptouraqitirpsuwayäna,ukatsti yaqhadiosanakaruwarkapxäna,jupanakjak'ankir jaqinakandiosanakaparu

13JupanakastiTatituruwjaytanukupxäna,Baal,Astarot jupanakaryupaychapxäna

14TatitustiIsraelmarkacontrawwalcolerasïna, lunthatirinakanamparaparuwkatuyäna,jupanakar lunthatasirinakanamparaparuwkatuyäna,uñisirinakapan amparaparuwaljarakïna,ukhamatuñisirinakapan nayraqatapanjansayt'asiñapataki.

15Kawkirutixsarapkänukkhaxa,Tatitunamparapampiw janwalinaklurapxäna,kunjämtixTatituxsiskänukhama, Tatituxjupanakarjuramentolurkänaukhama.

16UkampisTatituxtaripirinakutt'ayäna,jupanakar lunthatirinakanamparapatqhispiyapxäna

17Jupanakastijaniwtaripirinakaparist'añmunapkänti,jan ukastiyaqhadiosanakararknaqasawq'añuchasipxäna, ukatstijupanakaruxalt'asipxänaukampisjaniwukham lurapkänti.

18Tatituxjupanakaruxtaripirinakutt'ayäna,Tatitux taripirimpchikäskänwa,uñisirinakapanamparapat qhispiyarakïna,taripirixtaqiurunakanwajupanakarux arrepentisitayna,jupanakart'aqhisiyirinakampi, t'aqhisiyirinakanjach'ajach'atukupxataplayku

19Juezajjjiwjjänaukhajja,jupanakajjnayraawkinakapat sipansajukʼampjanwaliruwtukupjjäna,yaqhadiosanakar arkapjjatapata,jupanakaryupaychañataki,altʼasiñapataki janiwjupanakanluratanakapatjithiqtapkänti,janirakiw qalachuymansarnaqäwinakapatsajaytapkänti

20TatituncolerasiñapaxIsraelmarkatakixwalpun colerasïnaJupastisarakïnwa:“Akamarkaxnayan arust'äwixp'akintapxiwa,kuntixnayaxnayraawkinakapar siskäyätukaarust'äwixp'akintapxi,ukampisjaniwnayan arunakaxist'apkiti;

21Josuéchachajjjiwkänaukhajjjaytawaykänauka markanakatjja,janiwkhitirusjupanaknayraqatat jaqunukkäti

22JupanaktuqiwIsraelmarkaryant'añajataki,Tatitun thakipsarnaqapxañapataki,kunjamtïnayraawkinakapan sarnaqapkänaukhama,janukaxjansarnaqapxañapataki 23UkatwaTatituxukamarkanakarjanjank'ak alisnukuwayxäna.janirakiwJosuéchachanamparapar katuykänti

3JAQTHAPI

1JichhastiakamarkanakawTatituxjaytawayapxiIsrael markaryant'añataki,khitinakatixCanaánmarkan ch'axwäwinakapjanyatipkänukanaka

2Israelanwawanakapaxyatipxañapataki,ch'axwañ yatichañataki,khitinakatixnayraxjankunsyatipkän ukanaka;

3Filisteonakanphisqap'iqinchirinakapa,taqicananeonaka, sidonianaka,hivetajaqinaka,jupanakaxLíbanoqullun jakasipkäna,Baal-hermónqullutHamatmarkar mantañkama.

4JupanakastiIsraelmarkaryant'apxañapänwa,Tatitun kamachinakist'apxañapyatipxañapataki

5Israelitanakaxcananeo,hitita,amorreo,ferezeo,heveo, jebuseoukanakataypinjakapxäna

6Ukatstiphuchhanakaparuxwarmipäñapatakiw casarasipxäna,phuchhanakaparusyuqanakaparuw katuyapxäna,diosanakaparusyupaychapxarakïnwa

7IsraelitanakaxTatitunnayraqatapanjanwalinak lurapxäna,TatituDiosapatarmasipxäna,Baalinanakaru, Arboledanakarusyupaychapxäna

8UkatstiTatituxIsraelmarkaruxwalpuncolerasïna,ukat MesopotamiamarkankirCusanrisataimreyinamparaparuw aljantäna

9KunapachatixisraelitanakaxTatiturart'asipxänaukkhasti, Tatituxmäqhispiyiriwisraelitanakarqhispiyäna,jupasti Otnielsatänwa,jupastiCalebchachansullkajilapawa

10TatitunAjayupawjuparpurintäna,jupastiIsraelmarkar juchañchäna,nuwasiñaruwsaräna,ukatstiMesopotamia markankirCusanrisataimreyiruwkatuyänaUcatsti amparapampiwCusanrisataimsatchacharatipjäna

11Uraqixpusitunkamarawsamaräna.UcatstiKenaj chachanOtnielyokapajjjiwjjänwa

12IsraelitanakaxwasitatTatitunnayraqatapanjanwalinak lurapxäna,MoabmarkanEglónreyiparuwIsraelmarkar ch'amañchäna,Tatitunnayraqatapanjanwalinak lurapxatapatxa.

13UkatstiAmón,Amalecwawanakaruwtantachthapiyäna, ukatstiIsraelmarkaruwnuwjäna,ukatstipalmerasatmarka katuntarakïna

14UkatstiisraelitanakaxtunkallatunkanmarawEglón reyirMoabmarkanirnaqapxäna

15KunapachatixisraelitanakaxTatiturart'asipxäna, Tatituxmäqhispiyiriruwsartayäna,GerachachanEhud yuqapa,Benjamínjaqi,ch'iqaamparani

16UcampisEhudchachajjmäpuñalalurayäna,uka puñalajjpälipʼichitluratänwa,mämetrolargorojjaukatsti isimanqharuwkupithixniparchint'äna

17UkatstiMoabmarkankirEglónreyiruwregalo apanitayna,Eglónchachastiwalilik'ijaqirakïnwa

18Ukaregalonakchurañtukuyasajja,ukaregaloaptʼasir jaqenakarojjkhitjjänwa.

19UcampisjupapachpawGilgaljak'ankirq'añunakapsuñ utanakatkutt'anïna,ukatstisänwa:Rey,mäjamasat luräwiwutjitu.Taqikhitinakatixjupanjak'apan sayt'atäpkänukanakaxjupatmistuwayxapxänwa

20Ehudchachastijuparjak'achasïnaukatjupaxmäsalade veranoukanqunt’atäskäna,ukaxjupatakikiwutjäna.Ehud chachastisarakïnwa:Diosanmäyatiyäwiwjumar apayanitusasaUkatstiqunt'asiñapatsartasïna

21Ehudchachastich'iqaamparapluqxatasinkupithiyapat puñalaptasinpurakaparch'allt'äna

22Ukxarustich'iwiqhipharuxmantarakïnwa.ukatsti lik'ipaxcuchilloruwjist'antäna,ukhamatjanpurakapat puñalapsuñjamäkänti;ukatstiqʼañunakawmistunïna

23UcatstiEhudchachajjp'iyataypitmistusawuta punkunakapjist'antäna,jist'antarakïna

24Mistxasinxa,uywatanakapawjutapxänaUkuñjasasti, utapunkunakaxjist'antatänwa,sapxarakïnwa: Chiqpachansa,jallupachanutapankayunakapimt'asi sasa

25Jupanakastiphinq'asiñkamawqhiparapxäna.ukatwamä llaveaptasinjist'arapxäna,ucatstiuñjapxam,uywiripax jiwatawakauraqiruliwxatatäxäna

26UkaqhipatstiEhudchachaxqhispiwayxänwa,ukatsti q'añunakapsuñutanakatpasawayxäna,ukatstiSeirat markaruwjaltxarakïna

27Jesusajjpurinkänaukhajja,Efraínsatqolluntrompeta phustʼäna,ukatisraelitanakajjjupampchikawqollut saraqapjjäna,jupajjjupanaknayraqatansaraqapjjäna

28Jesusastijupanakaruxsänwa:Nayararktapxam, Tatituxmoabitauñisirinakamamparamarkatuyawayi sasaJupararktasawJordánjawirkhurkatatMoabtuqir sarapxäna,janiwkhitijaqiruspasañapatakjaysapkänti.

29UkapachaxMoabmarkatniyatunkawaranqajaqiruw jiwayapxäna,taqiniwmunañani,janaxsart'ir jaqinakäpxarakïna.ucatjaniwmäjaqesqhespiscänti.

30UkhamawMoabmarkaxukauruxIsraelanamparapar katuyatäxänaUcaorakestipusitunkamarawsamarañapa

31JupatqhipatstiAnatchachanSamgaryuqapawutjäna, jupastifilisteonakatsuxtapatakajaqiruwvacach'akhampi jiwayäna

4JAQTHAPI

1IsraelitanakaxwasitatTatitunnayraqatapanjanwalinak lurapxäna,Ehudchachanjiwatapatxa

2TatitustiCanaánmarkankirJabínreyinamparaparuw aljantäna,jupastiHazormarkanapnaqänaEjercitopan p'iqinchiripastiSisarasatänwa,jupastijanjudiöpkisuka Harósetmarkanjakasiri

3IsraelitanakaxTatituruwart'asipxäna,llätunkpatakhierro carronakanïtaplaykuPätunkamarawisraelitanakar t'aqhisiyatayna

4UkapachastiLapidotchachanwarmipäkänaukaDebora satprofetawarmiwIsraelmarkarjuchañchäna

5UkawarmistiDeborasatpalmerataypinwajakasïna, RamáukatBetelsatcheqanchikataypinsa,Efraínsat qollunjja,israelitanakajjjuparjuzgañatakiw makhatapjjarakïna.

6UkawarmistiAbinoamchachanBaracyokaparjawsasaw Cedesnaftalímarkatsäna:“¿JanitIsraelanTaborDiosapax

akhamsiskpacha:‘Taborsatqullutuqirsarapxam,Neftalí markankirinakata,Zabulónmarkankirinakattunkawaranqa jaqinakirpapxam?

7JabínchachanejercitopanpʼeqtʼiripaSísarasatCisón jawiraruwcarronakapampi,waljajaqenakampchikairpäjja. Nayastiamparamaruwkatuyä”sasa

8Baracchachastisarakïnwa:Jumatixnayampchik sarxätaxa,nayaxsaraskäwa,ukampisjumatixnayampjan sarkätaxa,janiwsarkätisasa

9Jumajjsarakïnwa:“Nayajjjumampchikawsarä,kawkïr thaktïsarkätaukajjjaniwjumarjachʼañchatäkanitiTatitux SisararuxmäwarminamparaparuwaljaniUcatDebora warmejjBaracchachampchikawCedesmarkarsarjjäna.

10BaracchachastiZabulón,Neftalísatmarkanakaruw CedesmarkarjawsänaJesusaxtunkawaranqa jaqinakampiwkayunakapjak'achasisinsaräna,Deborasti jupampchikawsararakïna

11MoisesansuegronHobabchachanwawanakapatjutir Hebersatcenitajaqisti,cenitajaqinakatjithiqtxäna,ukat Zaanaimpamparuwcarpapsayt'ayasïna,ukapampax Cedesjak'ankiwa

12AbinoamchachanBaracyokapajjTaborsatqollur makatatapwaSisararojjyatiyapjjäna

13Sisarajjllätunkpatakhierrocarronakapsa,jupampchik saririnakarusa,janjudiöpkisukaHarósetsatcheqatCisón jawirakamawtantachthapïna

14UcatDeborajjBaracchacharojjsäna:Sartam;Tatitux Sisararuxjumarkatuykaniukauruxa,¿janitTatituxjuman nayraqatammistuwayxi?UkatBaracchachaxTaborqullut saraqanïna,tunkawaranqajaqinakqhipatsaraqasinxa 15TatituxSisararu,taqpachcarronakaparu,taqpach ejercitoparu,espadampiwBaracnayraqatanjanwalt'ayäna Sísaraxcarropatsaraqasinxa,kayunakapampiwjaltxatayna 16UcampisBaracchachajjcarronacaru,ejercitoparu arknaqäna,janjudiöpkinHarósetsatmarcapkamaucat janiwmäjaqesqheparjjänti

17UcampisSisarajjkayukiwjaltjjäna,JaelsatHebersat cenitanwarmipancarpaparu,Hazorsatjabínreyimpi, Hebercenitanutapampejjsumankañawutjäna

18JaelchachastiSisararukatuqiriwmistuwayäna,ukatsti sänwa:Tatay,nayarmantam!janaxsaramtiUcatsti carparmantasinsti,mäisimpiwimt'asïna

19Jupastisarakïnwa:Mäjuk'aumaumt'ita;Nayajjumat pharjatawuñjastaUkatstimälechebotellajist'arasaw umañchuräna,ukatstiimt'arakïna

20Mayampiwjuparuxsäna:Carpapunkunsayt'asim, kunapachatixmaynixjumarjiskt'irjutani,ukatakham saspa:“¿Khitisakanutji?”ukatjumaxsasmawa:‘Janiwa’ sasa

21JaelHeberchachanwarmipaxcarpanmäclavoaptasin mämartilloamparaparapt'asisinxllamp'uchuymampiw jupanukarsaräna,ukatstiukaclavoxtemplonakaparuw ch'allt'äna,ukatstiuraqiruwchint'äna,jupaxwaliikiskänwa, qarjatawjikxatasïnaUkatwajiwjjäna

22BaracchachajjSisarararknaqaskänaukhajja,Jael chachajjjupampjikisiñatakiwmistunïna,akhamsasa: “Jutam,nayajjkhitirutïthaqktaukajaqerojjuñachtʼayäma” sasaCarparmantkasasti,Sisaraxjiwatikiskiruñjäna,uka clavostitemplonakapanutjarakïnwa

23UkauruxDiosaxCanaánmarkankirJabínreyiruw israelitanaknayraqatanapnaqayäna

24Ukatstiisraelitanakaxatipjapxäna,Canaánmarkankir Jabínreyirtukjañkama.

5JAQTHAPI

1UkauruxDeborampi,AbinoamchachanBarac yuqapampixakhamsasawq'uchupxäna: 2Tatiturjach'añchapxamIsraelanvengasiñaplayku.

3Reyinaka,ist'apxam;Jilïrirpirinaka,ist'apxam;Naya, nayaTatiturq'uchuñmunta;IsraelanTatitDiosapar yupaychañq'ochurakï

4Tatay,Seírmarkatmistusa,Edompampatsarkasaxa, uraqixkhathatt'asïna,alaxpachasliwxatasïna,qinayanakax umawjaquqanirakïna

5QullunakaxTatitunnayraqatapatch'amakt'awayxänwa, SinaímarkaxIsraelanTatitDiosapannayraqatapat ch'amakt'äna

6AnatchachanSamgaryokapanurunakapanjja,Jael chachanurunakapanjja,jachʼathakinakajjjaniwkhitis utjkänti,ukathakinakansarnaqerinakasukathakinakanwa sarnaqapjjerïna

7Ayllunakanjakirinakaxjaniwtukusxapxänti,Israel markanxjaniwutjxapxänti,nayaDeboraxsartxañkama, Israelmarkantaykäñapkama

8Jupanakaxmachaqdiosanakajllipxäna;ukapachaw punkunakannuwasiñaxutjäna:¿Israelmarkanpusitunka waranqajaqinaktaypinmäescudojanukaxlanza uñjatäpachati?

9Israelmarkangobernadoranakaparuwchuymch'allxtayi, jupanakaxtaqichuymawmarkataypinluqtasipxäna Tatiturjach'añchapxam.

10Janq'uasnonaklakatsarnaqirinaka,taripäwin qunt'atäsipkta,thakhinjamsarnaqapkiukajaqinaka, arsupxam.

11Umaapsuñchiqanakanarqueronakanarnaqasitapat qhispiyatäpkiukanakaxukanwaTatitunaskiluräwinakap yatiyapxani,Israelmarkanayllunakapanjakirinakarusaski luräwinakapuñt'ayasipxani

12Debora,sartam,sartam,sartam,mäq'uchuarsum: sartasim,Barac,katuntatjaqimaruxkatuntapxam,Abinoam chachanwawa

13Ukatstikhititixqhiparkiukaruxmarkataypinjach'a jilïrinakarapnaqañapatakiwtukuyi,Tatituxch'aman jaqinakarapnaqañapatakiwtukuyitu

14EfraínmarkatmäsaphiwAmaleccontrasayt'änajumat qhiparuxBenjamín,markamtaypin;Maquirmarkatsti gobernadoranaka,Zabulónmarkatmistunipxäna,qillqirin plumapapnaqirinaka.

15IsacarmarkanjilïrinakapaxDeborawarmimpchikaw sarapxänaIsacar,ukhamarakiBaracchachasti,kayukiw ukavallerukhithatänaRubenantʼaqatʼaqanakapatakejja, chuymapanjachʼaamuyunakapawutjäna.

16¿Kunatarakovejanakanarnaqasitanakapist'añatakejj ovejanaktaypinjakasktasti?Rubénchachantʼaqa tʼaqanakapatakejja,chuymapanwalichʼamachasipjjänwa 17GalaadmarkaxJordánjawirkhurkataruwjakasïna, ¿kunatsaDanchachaxbarconakanqhiparäna?Aseraxquta thiyaruwsaraskakïna,ukatp'akjatanakapanqhipararakïna 18Zabulón,Neftalímarkanakaxpampanjach'achiqanakan jiwañarpuriñkamawjakañapjanwalt'ayapxäna.

19Reyinakaxjutasinnuwasipxäna,ukatstiCanaán reyinakampiwTaanacmarkanMeguidoumajak'an nuwasipxarakïnajaniwqullqijikxatañsaaptʼapkänti 20Alaxpachatpachnuwasipxäna;warawaranakax thakhinakapanSisarampiwnuwasipxäna.

21Cisónjawirawjupanakaruxq'alch'allxtayäna,ukanayra jawira,CisónjawiraAlmaxay,ch'amch'am ch'allxtawaytaxa.

22Ukatsticaballonakanchʼakhanakapajjpʼakjatäjjänwa, chʼamanijaqenakanchʼakhanakapampiwpʼakjatäna 23Merozmarkarñanqhachapxam,sasawTatitun angelapaxsäna,ukamarkanjakirinakarq'añu maldecapxam;JupanakastijaniwTatitunyanapiripar jutapkänti,ch'amanjaqinakarjanwalt'ayañataki

24Jaelsatchachanwarmipajjwarmitsipansajukʼamp bendicitäniwa,jupajjcarpankkänaukawarminakatsipansa jukʼampbendicitäniwa

25Umamayïna,warmistilechechuräna;jupaxmäseñor platoukanmantequillaapsüna.

26Amparapampiwclavoruuskt'äna,kupiamparapasti irnaqirinakanmartilloparuwucharakïnaMartillompiw Sisararuxjawq'jäna,p'iqipsajawq'jäna,kunapachatix templonakapch'uqt'äna,ch'allt'arakïna

27Ukawarminkayunakaparuwqunqurt'asïna, qunqurt'asïna,qunqurt'asïna,kayunakaparuwqunqurt'asïna, kawkhantïqunqurt'askänaukachiqanwjiwatqunt'asïna

28Sísarachachantaykapajjmäventanatwauñtäna,ukatsti rejillataypitjachʼatartʼasïna:“¿Kunatsacarropajjjaya tiempojutaski?”¿kunatsacarronakapanruedanakapajj qheparaspa?

29Yatiñmunirwarminakaxjuparuxsapxarakïnwa: 30¿Janitjupanakajjjankʼakïpki?janitukauywanak jaljapkatayna;sapamaynirumätawaqurujanukax paniniru;Siseraruxmäpresadebuceadorescolores,mä presadebuceadorescoloresdeagujas,debuceadores coloresdeagujasdeagujasenamboslado,¿jupanakan kunkanakapatakjikisipxikhitinakatixbotínaptapki ukanakataki?

31Tatitu,taqiuñisirinakamaxjiwarapxpan,ukampis khitinakatixjuparmunapkiukanakaxintixch'amapampiw mistuniukkhaxtukupxpanUcaorakestipusitunkamaraw samarañapa

6JAQTHAPI

1IsraelitanakaxTatitunnayraqatapanjanwalinak lurapxäna,TatituxpaqallqmarawMadiánmarkarkatuyäna 2Ucatstimadianitanacajjisraelitanacaruwatipjäna,ucatsti madianitanacalaycuwisraelitanacajjjupanacarojjjach'a p'iyanaca,p'iyanaca,ch'amanch'akhanacalurapjjäna

3Israelanakajjphawasipkänaukhajja,madianitanakampi, amalequitanakampi,intijalsutoqenkirjaqenakampiw jupanakcontrasaytʼasipjjäna

4Jupanakcontrawcampamentosayt'asipxäna,Gaza markarpuriñkamawuraqinjilt'iruywanakapt'unjapxäna, janiwIsraelmarkatakixmanq'añanakjaytapkänti,janirakiw ovejanaka,vaca,asnoukanakasjaytapkänti.

5Jupanakastiuywanakapampi,carpanakapampi,waljani saltamontesukhamjutapxänaJupanakascamellonakapas janjakt'kayäpxänwa.

6Israelmarkaxmadianitanaklaykuxwalipisinjakasitaw uñjasïnaucatisraelitanacajjTatituruwart'asipjjäna

Juecesukanaka

7KunapachatixisraelitanakaxmadianitanaklaykuTatitur art'asipxäna.

8Tatituxmäprofetaruwisraelitanakarkhithäna,jupasti sänwa:“IsraelanTatitDiosapaxakhamsiwa:“Nayaw jumanakarEgiptomarkatirpapxsma,esclavotirpapxsma.

9Nayastiegipcionakanamparapatqhispiyapxsma,taqi t'aqhisiyirinakanamparapatqhispiyapxsma

10Nayastisapxsmawa:NayaTatituDiosamaxa;jan axsarapxamtiamorreonakandiosanakaparu,jupanakan uraqipanjakasipkta,ukampisjaniwnayanarunakaxar ist'apktati

11Tatitunmäangelapawpurinïna,ucatstiOfrasatcheqan mäencinasatqoqamanqhanqontʼatäskäna,ukaqoqasti Joássatabiezrichachankiwa,Gedeónyoqapajjtrigo jawqʼjäna,ukhamatmadianitanakatimantañataki

12Tatitunangelapawjuparuñstäna,juparsarakïnwa: Tatituxjumampïskiwa,ch'amanch'amanjaqi

13Gedeonastijuparuxsänwa:AyTatay,Tatitux jiwasanakampïskchixa,¿kunatsataqiakaxjiwasanakar purt'istu?“¿Kawkharaktaqimilagronaktixnayra awkinakajaxsapkituukkhasti,akhamsasa:“¿JanitTatitux Egiptomarkatirpsuwayapxitu?”ukampisjichhaxTatitux jaytanukupxitu,madianitanakanamparaparkatuyapxitu 14Tatitustijuparuñkatasawsäna:Akach'amamampi saram,Israelmarkarmadianitanakanamparapatqhispiyäta.

15Jupastisarakïnwa:Tatay,¿kunampirakisraelitanakar qhispiyiristi?Uñtapxam,familiajaxManasésmarkanpisin jakasiriwa,nayastiawkijanutapansajuk'ampjisk'ätwa.

16Tatituxjuparuxsänwa:Chiqpachansajumampïskäwa, jumastimadianitanakaruxmäjaqiruñtatawnuwjätasasa

17Jesusastisarakïnwa:Jichhatixjumankhuyapayasiñ jikxattaxa,nayampparlatamatmäunañchauñacht'ayita sasa

18Achikt'asipxsmawa,janakatsarxapxamti,jumar jak'achasisinregaloxapanipkäyätukakamaJupasti sarakïnwa:Kutt'aniñamkamawqhipararakïsasa

19UcatGedeonajjmantasinjja,mäefajakʼutmäcabrito, janlevadurantortanakwakichtʼäna,ukaaychajjmä canastaruwuchasïna,ukatsticaldojjmämanqʼaruw uchasïna,ukatstiencinasatqoqamanqharapanipjjarakïna.

20Diosanangelapajjjuparsarakïnwa:“Jichhsa,jan levadurantortanakaptasajjakaqarqapatjjaruchasim, ukatsticaldowarjjatam”sasa.Ukatukhamlurarakïna.

21Tatitunangelapaxamparapankkänaukathujru apt'asisawjanlevadurant'ant'aaychampillamkt'äna Ukatstininaxqarqatmistunïna,ukatstijanlevaduranjan levadurant'ant'anakapnakhantänaUcatstiTatitun angelapajjjupannayrakatapatsarawayjjäna.

22GedeonajjTatitunangelapätapamuyasajja,Gedeonajj sänwa:¡Ay,¡AyTatay!Tatitunmäangelapnayraqatar uñkatataxlayku

23Tatituxjuparuxsänwa:Sumankañaxjumatakixutjpan. janaxsaramti,janiwjiwkätati

24UcatGedeonajjTatitutakmäaltarlurayäna,ucarojj ‘Jehovásalom’sasawsutichäna

25UkaarumastiTatituxjuparuxsänwa:Awkiman qallquvacaqallqupapxam,paqallqumaranipayïrvaca qallupa,ukatstiBaalaltarawkimanutjkiukaaltarliwxatam, ukatstiukajak'ankirArboledakhuchhuqam

26TatituDiosamatakmäaltarlurapxamakaqarqapatxaru, kawkïrchiqarusti,payïrvacaaptapxam,ukatstinakt'at

sacrificioluqtapxam,ukaquqanakkhuchhurapkätauka quqampi.

27UkatGedeonaxtunkauywatanakapatirpxaruwayäna, ukatstiTatituxsiskänukhamarjamawluräna,awkipan utaparu,markanjaqinakarajjsarayasisa,uruxjaniwuk lurañpuedkänti,ukatarumawukhamluräna

28Markankirjaqenakajjwalialwatsartasipkänaukhajja, Baaldiosanaltarapajjtʼunjatäjjänwa,ukajakʼankir Arboledajjtʼunjatäjjänwa,ukatpayïrvacajjlurataltar patjjaruwloqtatäjjäna

29Jupanakastimaynitmaynikamawjiskt'asipxäna: ¿Khitisuklurpacha?Ukatjiskt'asisinjiskt'asipxäna, sapxarakïnwa:JoasanGedeónyuqapawukhamlurawayi sasa

30MarkankirjaqinakaxJoásaruxsapxänwa:Wawamar irpsum,jiwañapataki,Baaldiosanaltarapliwxatatapata, ukajak'ankirArboledat'unjatapatasasa

31UcatstiJoásajjtaqejupacontrasaytʼirinakarojjsänwa: ¿Baaldiosatakachiktʼapjjätati?¿qhispiyapxätati? khititixjupatachikt'asiñmunkiukaxwalialwat jiwayatäpan,diosächixa,jupapachpatachikt'asiñapawa, maynixaltarapjaquntatapatxa.

32UkaurustiJesusaxJerubaalsasawsutichäna:Baal diosaxjupacontraarxaypan,altarapt'unjatapatasasa

33Ukatstitaqpachmadianitanakampi,amalecitanakampi, intijalsutuqinkirwawanakampiwtantachasipxäna,ukatsti Jezreelvalleruwsayt'asipxäna

34UcampisTatitunAjayupawGedeonarpurintäna,jupasti trompetaphust'änaUcatstiAbiezerchachajjjupar qhepäjjaruwtantachtʼasipjjäna

35UkatstiManasésmarkpacharuwkhitanakkhithäna. Jupastijuparqhipattantacht'asipxäna,ukatstiAser, Zabulón,Neftalímarkanakaruwkhitanakkhithänaukatsti jupanakampjikisiñatakiwmakhatapxäna.

36UcatGedeonajjDiosarojjsänwa:Jumatejjnayan amparajampiIsraelmarkarqhespiyasma,cunjämtïsiscta ukhama.

37Uñtapxam,mälip'ichitluratñik'utpamparuwucharakï; Ukatsti,ch'uxuñik'utanlip'ichinakakïspa,uraqpachan wañt'ayatäspaukhaxa,nayaxyattwaIsraelmarkarnayan amparajampiqhispiyapxäta,kunjämtixsisktaukhama”sasa 38Qhepürojjwalialwatsartasinjja,lipʼichitluratñikʼutat chʼiyjäna,ukalipʼichitjjachʼiyarchʼiyarchʼiyjäna,mä phukhuumampiphoqantatänwa

39UcatGedeonajjDiosarojjsäna:Jancolerasiñamajj nayarjanwalïpanti,nayajjmäkutikiwarsü.jichhax lip'ichitluratñik'utarukiwwañt'añapa,taqiuraqinstich'uqi ch'uñuñapa.

40UkaarumastiDiosaxukhamluräna,ñik'utax wañt'atäxänwa,taqpachuraqinstich'amakawutjäna

7JAQTHAPI

1JerubaalchachastiGedeónsatawa,jupampchikäskäna ukajaqinakaxwalialwatsartasipxäna,Harodsatphuch'u jak'ansayt'asipxäna,ukhamatmadianitanakanejercitopax alaytoqenkapxarakïna,Moréqullujak'an.

2TatituxGedeonaruxsänwa:Jumampchikäpkiuka markaxwaljanipuniwa,janiwmadianitanakaramparapar katuyañmunkti,ukhamatIsraelmarkaxnayacontrajach'a jach'atukuñapataki:‘Amparajawqhispiyitu’sasa

3Jichhastijaqinakaryatiyapxam:“Khititixaxsaraskchi, ajjsarkchiukaxa,Galaadqullutwalialwatkuttʼanxam” sasaUcatstipätunkapayanwaranqajakenacaw kutt'anipjjäna;tunkawaranqajaqinakawqhiparapxäna.

4TatituxGedeonaruxsänwa:Jaqinakaxwaljanipuniwa. umaruwsaraqapxam,nayastiukanyant'apxäma, khitinakattixsapxsma:‘Akaxjumampchikawsarani, jupawjumampchikasarxani’sasa.Khitirutixjumar siskäma:‘Akaxjaniwjumampchiksarkaniti’,janiw sarkaniti’sasa

5Ukatstimarkaruxumaruwirpäna,TatituxGedeonarux sänwa:Khititixlaxrapampumat'axllirki,kunjämtixmä anunt'ant'kiukhama,juparuwsapaksayt'ayäta. ukhamarakiwkhititixqunqurt'asisumañatakqunqurt'asiski ukaxa

6Lakaparamparapluqxatasinstikimsapatak jaqinakäpxänwa,ukampismayninakaxqunqurt'asisawuma umañatakqunqurt'asipxäna

7TatituxGedeonaruxsänwa:Kimsapatakjaqinaktuqiw qhispiyapxäma,madianitanakarusamparamar katuyapxäma

8Ukatstijaqinakaxmanq'añanaka,trompetanakap apt'asipxäna,ukatsapamayniisraelitanakaruwcarpapar khitäna,ukatukakimsapatakjaqinakaruximt'äna

9UkaarumastiTatituxjuparuxsänwa:Sartasim,ejercito taypinsaraqamNayawamparamarkatuyasta”sasa 10Jumatixsaraqañajjsarstaxa,Furauywatamampichika ejercitoukarsarañamawa.

11Jumawist'ätakuntixsapkiuk;Ukaqhipatsti amparanakamaxch'amanchatäniwa,ejercitoukar sarañataki”sasa.UkatstijupastiFurauywatapampichikaw ejercitonkirinakananqäxarsarapxäna

12Madianitanakampi,amalecitanakampi,intijalsu tuqinkirtaqewawanakampixsaltamontesukham waljaniruwukavallenikipxänacamellonakapastijan jakt'kayänwa,qutathiyankirlaq'anakjama

13Gedeonajjpurinkänaukhajja,mäjaqewjaqepar samkasïna,jupajjakhamsänwa:“Nayajjmäsamka samkäyäta,ukatstimätʼantʼacebadatʼantʼajjMadián ejercitoruwliwjjatäna,ukatstimäcarparuwjawqʼjäna,ukat tʼijtjjäna,ukhamatwacarpajjikintatäjjäna”sasa

14Maynipastisarakïnwa:Akaxjaniwyaqhakïkiti,jan ukastiJoáschachanGedeónyuqapanespadapakiwIsrael markankiri,DiosaxjuparuwkatuyataynaMadiánukat taqpachejercitonakarusasa

15Gedeonaxsamkanyatiyatapa,samkankunsañsmuniuk ist'asaxyupaychañqalltäna,ukatIsraelanejercitopar kutt'asaxsäna:Sartam!Tatituxmadiánmarkankir ejercitonakamaruwkatuyapxtamxa

16Kimsapatakjaqinakaruxkimsatamaruwjaljäna,sapa mayniruwmätrompetaucharakïna,ch'usatphukhunakampi, lamparanakampi.

17Jesusastijupanakaruxsänwa:Nayaruñtapxam, ukhamaraklurapxam,campamentoanqäxarpuriñkamasti, nayjamlurapxäta,ukhamarakiwjumanakaxlurapxäta sasa

18Nayaxtrompetaphust'käukhaxnayampchikäpki ukanakaxtrompetanakphust'apxarakïta,ukhamat trompetanakphust'apxarakïta:“Tatitunespadapa, Gedeonanespadapa”sasa.

19Gedeonasa,jupampchikäpkänaukapatak chachanakampi,chikataypiuñjañqalltañkamaw

campamentoanqäxarpuripxänaJupanakastijichhakiw relojanakuchapxäna,trompetanakphust'apxäna, amparanakapanutjkänaukajallunakp'akjapxäna 20Kimsat'aqanakaxtrompetanakphust'apxäna, phuch'unakp'akjapxäna,lamparanakch'iqa amparanakaparukatxarupxäna,trompetanakkupi amparanakaparuskatxarupxäna,ukhamattrompetanak phust'añataki.

21Sapamayniwcampamentomuytapansayt'asipxäna,taqi ejercitonakaxt'ijtxapxäna,jach'atarnaqasisa,jaltxapxäna 22Kimsapatakjaqinakaxtrompetanakphust'apxäna, Tatituxsapamayninespadapampiwjaqimasipar tukt'ayapxäna,taqiejercitonaktaypinxa,ukatejercitonakax Bet-sittamarkaruwjaltxapxäna,Zereraturaqinkiri,AbelMeholásatchiqaru,Tabbatmarkakama

23UkatstiisraelitanakaxNeftalí,Aser,Manasésuraqit tantachasipxäna,ukatstimadianitanakararknaqapxäna 24UcatstiGedeonajjEfraínsatqolluruwyatiyirinak khitäna,akhamsasa:“Madianitanakarnuwjarsarapjjam, Bet-bará,Jordánsatjawirumaruwsaraqapjjam”sasa UcatstiEfraínmarkankirtaqejaqenakawtantachasipjjäna, ucatstiBetbara,Jordánsatjawirkamawumaapthapïna. 25Madianitanakanpäp'iqinchiriparuwkatuntapxäna,Oreb, ZeebOrebsatchacharuwOrebsatqarqapatxan jiwayapxäna,ZeebsatchacharustiZeebsatmarkanvino apsuñutapanwajiwayapxäna,ukatstiMadiánsatchiqan arknaqapxarakïna,Oreb,Zeebchachanp'iqinakapsaJordán qutathiyankirGedeónsatchiqarirpapxäna.

8JAQTHAPI

1Efraínmarkankirinakaxjuparuxsapxarakïnwa: ¿Kunatarakmadianitanakampinuwasirsarkasaxa,¿kunatsa ukhamluqtapxista?Ucatjupanacajjwaliqhuru toqechapjjaraquïnwa

2Jesusastijupanacarojjsänwa:¿Jichhajjnayajj jumanakampchikajjkunslurta?¿JanitEfraínmarkanuva apthapiñapajjAbiezerchachanuvaapthapiñatsipansa jukʼampaskïspa?

3Diosaxmadiánmarkanjilïrinakaparuwkatuyapxtamxa, Oreb,ZeebsatjilïrinakaruUkatcolerasiñapaxjupatakix jukʼampiwtukusxäna,ukhamsiskänaukhaxa

4GedeonastiJordánjawirpurisinsti,kimsapatak chachanakampichikawpasawayxäna

5JupastiSucotmarkankirinakaruxsänwa:Nayararkiri jaqinakart'ant'achurapxam.Jupanakastijanch'amanïpxiwa, nayastiZeba,Zalmunasatreyinakaruwarknaqasktxa, jupanakaxMadiánmarkanreyinakaparuxarknaqasktwa.

6Sucotmarkanjilïrinakapaxsapxarakïnwa:¿Zeba, Zalmunasatchachanamparanakapastiejercitomart'ant'a churañataki?

7UcatGedeonajjsäna:TatitojjZebá,Zalmunasat chachanacarunayanamparajarukatuyjjaniukhajja, wasaranchʼaphinakampi,chʼaphinakampiwjañchim chʼiyjä”sasa

8UkachiqatstiPenuelmarkaruwmakhatasinjupanakar parläna.

9UkatstiPenuelmarkankirjaqinakaruxsarakïnwa: Kunapachatixsumankañampkutt'ankäukkhaxa,akatorre t'unjäsasa.

10ZabáchachampiZalmunampixCarcór markankapxarakïnwa,ejercitonakapampi,niyatunka

Juecesukanaka

phisqanwaranqajaqinaka,intijalsutuqinkir ejercitonakatxa,patakpätunkawaranqajaqinakaw jiwarapxäna

11GedeonastiNobá,Jogbeéintijalsutuqinkircarpanakan jakirjaqinakanthakipmakhatasinxa,ejercitoruwnuwjäna.

12Zebá,Zalmunasatreyimpixjaltxapxänaukhaxa, jupanakaruxarknaqäna,ukatMadiánmarkankirpä reyinakaru,Zeba,Zalmunasatreyinakaruwkatuntasin taqpachejercitoparjanwaltʼayäna

13JoáschachanGedeónyokapastijanïrintijalantkipan nuwasiñatkuttʼanjjäna

14Sucotmarkankirmäwaynaruwkatjasinjuparjiskt'äna

15UkatstiSucotmarkankirinakarjak'achasisinakham sänwa:Zeba,Zalmunnajupanakampiwjisk'achapxista, akhamsasa:“¿JichhaxZebá,Zalmunachachan amparanakapaxamparamankxiti,qarjatajaqinakamar t'ant'achurañataki?

16Markankirjilïrinakaru,wasaranch'aphinaka, ch'aphinaka,jupanakampchikawSucotmarkankir jaqinakaryatichäna

17UkatstiPenuelsattorreruwt'unjäna,ukatstiuka markankirjaqinakaruxjiwayarakïnwa.

18UkatstiZebá,Zalmunasatchacharuwsäna:Tabor markanjiwayapktaukajaqinakax¿kunjamjaqinakäpxänsa?

Jupanakastisapxarakïnwa:Kunjämtixjumaxutjktam ukhamasapamayniwmäreyinwawanakapar uñtasitäpxäna

19Jupastisarakïnwa:Jupanakaxjilanakajäpxänwa, taykajanwawanakapäpxänwa

20JupajjJeterjilïryoqaparuwsäna:“Sartam,jupanakar jiwayam”sasa.Ucampiswaynastijaniwespadap apt'ascänti,jupajjajjsarcänwa,waynäskataplaycu 21UkatstiZebáchachampiZalmunampixsapxänwa:

Jumawsartasim,nanakarliwxatapxita,kunjämtixjaqix utjkiukhamarjamawch'amapaxsasaGedeonasti sartasinxZebá,Zalmunasatchacharuwjiwayäna, camellonakankunkaparuchatk'achacht'äwinak apt'asirakïna

22UkatstiisraelitanakaxGedeonaruxsapxänwa:Jumaw nanakarapnaqapxita,yuqamampi,yuqamanyuqapampi, jumawmadiánuraqitqhispiyapxistasasa

23Gedeonastijupanacarojjsänwa:Janiwnayajj jumanacarojjapnaqcäti,janirakiwyokajjajjjumanacarojj jumanacarojjjumanacarojjjumanacarapnaqjjanitisasa

24UcatGedeonajjjupanacarojjsäna:Nayajj jumanacaruwachikt'asipjjsma,sapamaynirukatuntat pendientenakchurapjjetasasa(Jupanakajjqoritlurat pendientenakanïpjjänwa,ismaelitanakäpjjataplayku).

25Jupanakastisapxarakïnwa:Taqichuymawjupanakar churapxämasasaJupanakastimäisich'uqt'asipxäna, ukatstisapamayniwukaisimpijawq'antapxäna

26Quripendientenakmayïna,waranqpaqallqpatakquri pesaMadiánmarkanreyinakapark'achacht'at k'achacht'anaka,collaranaka,moradoisimpisthapt'ata, camellonakankunkaparmuyt'atcadenanakampi

27UcatstiGedeonajjmäefodlurayäna,ucatstiOfrasat marcaparuwuchapjjäna,ucatstitaqeisraelitanacajjq'añu q'añulurirsarapjjänwa

28UkhamatwaMadiánchachajjisraelitanakan nayraqatapanapnaqatäjjäna,janiwmayampsapʼeqenakap jachʼaraptjjapjjäntiGedeonanurunakapanstipusitunka marawukamarkaxamukt'äna

29JoáschachanJerubaalyokapajjutaparuwsarjjäna

30Gedeonastipaqallqtunkayuqallwawanakanïnwa,walja warminakanïtaplayku

31Siquemmarkankirconcubinapastimäyoqallwawa wawachasïna,jupastiAbimelecsutimpiwsutichäna.

32JoáschachanGedeónyuqapaxchuymankipstatäxänwa, ukatstiJoásawkipansepulturaparuwimt'apxäna, AbiezritanakanOfrasatchiqana.

33Gedeónjiwatatsti,israelitanakaxwasitatkutt'anipxäna, ukatstiBaalberitdiosaparuwtukuyapxäna

34IsraelitanakaxjaniwTatitDiosapatamtasipkänti,jupaw taqiuñisirinakapanamparapatqhispiyäna

35JanirakiwJerubaalreyinutaparuskhuyapt'ayapkänti, mäarunxa,Gedeónchacharusti,kunjämtixIsraelmarkar askinakuñacht'ayawaykataynaukhama

9JAQTHAPI

1JerubaalchachanAbimelecyuqapaxSiquemmarkaruw saräna,taykapanjilanakaparu,jupanakampi,taykapan awkipanutapankirtaqpachfamilianakampi

2Siquemmarkankirtaqejaqenakanistʼapajjakhamsam: “¿Jerubbaalchachanpaqallqtunkajaqenakanreyipäñapa, janukajjmäsapareyïñajjjumatakejjjukʼampaskïspa?” amtasipxam,nayaxjumanakanch'akhamätwa,janchimätwa sasa

3TaykapanjilanakapaxSiquemmarkankirjaqinakarux taqiukaarunakjupatparlapxäna.Jupanakastisapxänwa: “Jupaxjiwasanjilasawa”sasa

4UkatstiBaalberitchachanutapatpaqallqtunkapayan qullqichurapxäna,Abimelecchachastiinamaya,jansinti ch'amäkiukajaqinakaruwcontratäna,jupanakastijupar arkapxäna

5UkatstiOframarkanawkipanutaparsaräna,ukatsti Jerubaalchachanjilanakaparuwmäqalapatxarujiwayäna, jupanakaxpaqallqtunkajaqinakäpxänwakunattixjupa pachpawimantasïna.

6Siquemmarkankirjaqinakasa,Milómarkankir jaqinakasatantacht'asipxäna,ukatstiAbimelecreyiruw utt'ayapxäna,Siquemchiqankirpilarpampajak'aru.

7Jotamchacharyatiyasinsti,jupaxGerizimqullupataruw sayt'asïna,jach'atart'asisawjupanakarsäna:Siquem markankirinaka,nayarist'apxita,Diosaxjumanakar ist'añapatakisasa

8Quqanakaxmäreyirajlliñapatakiwmäpachar mistuwayapxäna.Jupanakastiolivoquqaruxsapxänwa: Jumawnanakarapnaqapxitasasa

9Ucampisolivoalistijupanacarojjsänwa:¿Nayajjnaya toqejjDiosaru,jaqerusjachʼañchapkiukalikʼïtaj jaytañajati,ukatqoqanakpatjjarjachʼañchatäñajataki?

10Ukatstiquqanakaxhigoquqaruxsapxänwa:Jutam, nanakxarapnaqapxamsasa.

11Ucampishigoalistijupanacarojjsänwa:¿Nayajj muxsaachunakajsa,sumaachunakajsaapanukusinsti, quqanakpatxarujach'araptatäñajataki?

12Ukatstiquqanakaxuvaaliruxsapxänwa:Jutam, nanakxarapnaqapxamsasa.

13Uvaalistijupanacarojjsänwa:¿Diosarusa,jaqerus kusisiyirvinojjjaytanukuñajäquiti?

14Ukatstitaqiquqanakaxch'uqich'uqiruwsapxäna: Jutam,nanakarapnaqanisasa

Juecesukanaka

15Ucat'ant'astiquqanakarsänwa:Chiqpachansa jumanakatixnayarujumanakanreyitutt'ayapxätaxa, jutapxam,nayanch'iwijaruwatinisipxam

16Jichhasti,jumanakatixAbimelecreyirutt'ayapxäta, Jerubaalchachampiru,utaparusasumsarnaqapxäta,ukat kunjämtixjuparmunañapäkiukarjamlurapxätaxa 17(Awkixaxjumanaklaykuwnuwasi,ukatstiwalijayaruw jakañapapt'asiwayi,ukatstiMadiánmarkanamparapat qhispiyapxarakïtam

18Jichhürojjawkijanutaparuwsartasipjjtajja,paqallq tunkajaqeruwyoqanakaparmäqalapatjjarjiwarayapjjtajja, ukatstiAbimélecsatesclavapanyoqaparuwSiquem markankirjaqenakanreyiputtʼayapjjtajja,jupajjjilamätap layku

19JumanakatixjichhürunakanJerubaalchachampi, utapampchiqachuymampisarnaqapxstaxa,Abimelec chachampikusisipxam,jupastijumanakatkusisipxpan 20Janukhamäkchixa,Abimelecchachatninaxmistunpan, Siquemmarkankirinakaru,Milómarkankirjaqinakarusa. Siquemmarkankirinakatsa,Milómarkankirinakatsaninax mistunpan,Abimelecchacharnakhantayañapataki 21UkatstiJotamaxt'ijtxäna,ukatstiBeermarkaruwsaräna, ukanjakarakïna,Abimelecjilaparaxsarasa

22AbimelecchachajjkimsamarawIsraelmarkarapnaqäna 23UkatstiDiosaxmäñanqhaajayuAbimelecchachampi, SiquemmarkankirjaqinakampirkhitänaSiquem markankirinakaxAbimelecchacharuwsallqjapxäna 24UkhamatwaJerubaalchachanpaqallqtunka yuqanakaparjansinttʼasisjanwalinaklurapkäna,ukatsti AbimelecjilaparujiwayatäñapatakiSiquem markankirinakarustijilanakaparjiwayañan yanapirinakaruwkatuyapxäna

25Siquemmarkankirinakaxqullupataruwjupar jark'antapxäna,ukathakhinjamsaririnakaruslunthatapxäna.

26EbedchachanGaalyokapastijilanakapampchikaw SiquemmarkarsarasinSiquemmarkankirinakaxjupar atinisipxäna.

27Uvayapunakapapthapisinstiuvayapunakapthapisin kusisipxäna,diosapanutaparmantapxäna,manq'apxäna, umapxäna,Abimelecchacharuwñanqhachapxäna.

28UkatÉbedchachanGaalyokapajjakhamsänwa: “¿KhitisAbimelec,khitisSiquem,juparserviñasataki?” ¿JanitjupajjJerubaalchachanyokapäki?¿Zebúljupan oficialaparusti?SiquemchachanawkipaHamorchachan jaqinakarluqtapxam,¿kunatsajuparyupaychapxañäni?

29¡Diosasti,akamarkaxnayanamparajampapnaqatäspa! ukatstiAbimelecchacharjaqunukuñmunta”sasaUcatsti Abimelecchacharojjsänwa:Ejercitomarjiltayam, mistumsasa

30MarkaapnaqiriZabulchachastiGaalsatchachan arunakapistʼasajja,walcolerasïna

31UkatstiAbimelecchachanukarkhithäna,akhamsasa: “EbedchachanGaalyuqapampi,jilanakapampixSiquem markaruwpurinipxiUcatstijumacontrawmarkar ch'amañchapjjesasa

32Jichhastiarumanakaxsartasipxam,jumampchikäpki ukajaqinakampi.

33Alwatintijalantkipansti,walialwatsartasinmarkaruw jaltxäta,ukatjupampchikäkiukajaqinakampixjumar nuwasiñatakmistunipxätaukhaxa,kunapachatïjumarjan walt'ayañmunktaukhamarjamawjupanakarlurasma

34Abimelecchachampi,jupampchiksarirjaqinakampix arumawsartasipxäna,pusitamawSiquemmarkar katuntapxäna

35GaalchachastiÉbedchachanyokapastimistuwayxäna, ukatstimarkarmantañawjaruwsayt'asïna,ukatstiAbimelec chachampi,jupampchiksarirjaqinakampixjanikipxañat sartasipxäna

36GaalchachaxjaqinakaruñjasaxZebularsänwa: Uñtapxam,jaqinakaxqullupatatsaraqanipxisasaZabul chachastijuparuxsänwa:Jumawqullunakanch'iwiparux jaqinakjamuñjtaxasasa

37Gaalchachastimayampiwsäna:Uñtapxam, jaqinakaxchikataypinsaraqapxi,yaqhatamastiMeonenim pamparsaraqanipxarakisasa

38UkatstiZabulchachajjjuparsarakïnwa:“¿Kawkinkirak jichhajjlakamajja,“¿KhitisAbimelecchachajja,jupar serviñasataki?”¿Janitakajaqinakaxjumanjisk'achapkta ukamarkaxa?mistum,jichhaxmayissma,jupanakamp nuwasim.

39GaalchachastiSiquemmarkankirinaknayraqatan mistusawAbimelecchachampinuwasïna

40Abimelecchachastiarknaqäna,jupastinayraqatat jaltxäna,waljanirakiwt'unjatäpxäna,usuchjatuñjasipxäna, punkumantañapkama

41AbimelecchachastiArumámarkanwajakasïna,Zabul chachastiGaalchachampirujilanakaparjanSiquem markanjakasipjjañapatakiwalisnuküna

42Qhipürusti,jaqinakaxpamparuwsarxapxäna.Ucatsti Abimelecchacharuwyatiyapjjäna

43UkatstiJesusaxjaqinakaruxkimsatamaruwjaljayäna, pampansuyt'ayäna,ukatstiuñjäna,jaqinakaxmarkat mistunipxänwaucatstijupanacacontrasayt'asisaw jupanacarnuwjäna

44Abimelecchachampi,jupampchiksarirtamanakampisti, markapunkunmantañawjaruwt'ijtapxäna,yaqhapä tamastipampankirjaqinakart'ijt'asawjiwayapxäna

45UkauruxAbimelecchachaxmarkacontrawnuwasïna. Markakatuntasinsti,ukankirjaqinakarjiwayasawuka markart'unjäna,ukatstich'uñumpiwphawantäna

46Siquemtorrenkirtaqejaqenakajjukistʼasajja,Berit diosanutaparmantapjjänwa

47UkatstiAbimelecchacharuwyatiyäna:Siquemtorrenkir taqejaqenakawtantachtʼasipjjäna.

48AbimelecchachastiZalmónqulluruwsaräna,jupamp chiksarirjaqinakampiAbimelecchachastimähacha amparatapt'asisawquqanakatmäramakhuchhuqäna, ukatstiamparaparuchasïna,ukatstijupampchikäpkänauka jaqinakaruxsänwa:Kuntixnayaruñjapktaukjank'ak lurapxam,kunjämtixnayaxlurktaukhamlurapxamsasa

49Taqijaqinakastisapamayniwramanakap khuchhuqasipxäna,Abimelecchachanarktasa, ch'usawjaruwuchapxäna,ukach'usawjaruwninamp phichhantapxänaUkhamatwaSiquemtorrenkirtaqpach chachanakasjiwarapxäna,niyawaranqachachawarminaka

50AbimelecchachastiTebezmarkaruwsaräna,ukatsti Tebezmarkaruwkatuntasïna

51Markataypinstimäch'amantorrewutjäna,ukatorreruw taqechachawarminaka,markankirinakasjaltxapxäna

52Abimelecchachastiukatorrejak'aruwpurintäna,ukatsti ukatorrempiwnuwasïna,ukatstijach'atorrepunkuruw ninampphichhantañataksaräna

53MäwarmiwmämolinoqalatAbimelecchachanp'iqipar jaquntäna,taqiniwp'iqipp'akjañataki.

54Ukatstijank'akiwukawaynaruxarmadurapapt'asir waynarjawsäna,ukatstisänwa:Espadaapsusin jiwayapxita,ukhamatjaqinakaxnayatjansapxañapataki: “Mäwarmiwjiwayi”sasaUkatwaynapajjjupar jaquqanïna,jupajjjiwjjänwa

55IsraelmarkankirinakaxAbimelecjiwatapuñjasaxsapa mayniwutaparsarxapxäna

56UkhamawDiosaxAbimelecchachanjanwaliluräwip kutt'ayäna,awkiparpaqallqtunkajilanakaparjiwayasa

57SiquemmarkankirinakantaqijanwalinakapwaDiosax p'iqinakaparkutt'ayäna.

10JAQTHAPI

1Abimelecchachanqhipatsti,TolasatPuachachan wawapa,Dodochachanwawapa,Isacarmarkankirjaqi, Israelmarkararxatiriwsartasïna.JupastiSamirmarkan Efraínqullunjakasïna

2UkatstipätunkakimsanimarawIsraelmarkar juchañchäna,jiwxäna,Samirmarkanimt'atäxänwa.

3UkaqhipatstiJairsatGalaadmarkankirjaqiwsartasïna, jupastipätunkapayanmarawIsraelmarkarjuchañchäna

4Jupastikimsatunkayuqallwawanakanïnwa,jupanakax kimsatunkaasnoasnonakarqunt'asipxäna,kimsatunka markanakanïpxarakïnwa,jichhürkamaxHavot-jairsatawa, ukamarkanakaxGalaaduraqinkiwa.

5Jairchachastijiwxänwa,Camónmarkanimt'atäxänwa

6IsraelitanakaxwasitatwaTatitunnayraqatapanjan walinaklurapxäna,Baalíndiosanakaru,Astarotsat diosanakaru,Sidóndiosanakaru,Moabdiosanakaru,Amón markankirdiosanakaru,filisteodiosanakaru,Tatitur apanukusa,janiwjuparyupaychañmunapkänti.

7Tatituxisraelitanakaruxwalpuncolerasïna,ukat filisteonakaru,ammónwawanakanamparaparuwaljantäna 8Ukamarastiisraelitanakaruwt'aqhisiyapxäna, t'aqhisiyapxäna,tunkallatunkanimaranakawtaqi israelitanakaxJordánqutathiyankiramorreouraqin jakapxäna,Galaadmarkan.

9AmónmarkankirinakajjJordánjawirpasapjjarakïnwa, Judámarkampi,Benjamínmarkampi,Efraínchachampi nuwasiñataki.ukhamatwaIsraelmarkaxwalillakit uñjasïna

10UkatstiisraelitanakaxTatituruwart'asipxäna: Nanakaxjumacontrawjuchalurapxta,Diosasar apanukupxataxlayku,ukhamarakBaalinanakar yupaychapxataxlaykusasa.

11Tatituxisraelitanakaruxsänwa:¿Janitnayax egipcionakatsa,amorreonakatsa,amonitanakatsa, filisteonakatsaqhispiyapksma?

12Sidón,amalecitanaka,maonitanakas t'aqhisiyapxaraktamwaJumanakaxnayaruwart'apxista, nayastijupanakanamparapatqhispiyapxsmasasa

13Ucampisnayarojjapanukupjjestajja,yaqha diosanakarusyupaychapjjtawa

14Jumanakanajllisipktaukadiosanakarsarapxam; t'aqhisiñurunakanqhispiyapxpan

15UkatstiisraelitanakaxTatitursapxarakïnwa:Jucha lurapxta.jichhürojjnanakarqhespiyapjjeta, achikt'asipxsmawa

16Jupanakastiyaqhamarkankirdiosanaktaypit apanukusinTatituryupaychapxäna.

17Amónmarkankirinakaxtantacht'asisawGalaadmarkan campamentopsayt'ayapxäna.Ukatstiisraelitanakax tantacht'asipxäna,Mizpamarkancampamentop sayt'ayapxäna

18Galaadmarkankirinakampipʼeqtʼirinakampejjmaynit maynikamawsapjjäna:“¿KhitisAmónmarkankirinakampi nuwasiñqallti?”jupastiGalaadmarkanjakirinakan p'iqinchiripawa

11JAQTHAPI

1GalaadmarkankirJeftéchachastiwalich'amanïnwa, q'añuwarminwawapänwa

2Galaadchachanwarmipajjyoqallwawanakaruw wawachasïnawarmipanyuqanakapaxjilsxapxänwa, ukatstiJeftéchacharuwalisnukupxäna,ukatsti sapxarakïnwa:Janiwawkisanutapanherenciap katuqkätatiJumastijanuñt'atwarminyuqapätawasasa

3UkatstiJeftéchachaxjilanakapatjaltxasinxa,Toburaqin jakxäna,ukatstiinamayajaqinakawJeftéukar tantacht'asipxäna,ukatstijupampchikawsarapxäna

4Mäjuk'apachatxa,AmónmarkankirinakaxIsrael markampnuwasipxäna.

5AmónmarkankirinakaxIsraelmarkampnuwasipkäna ukhaxa,GalaadmarkankirjilïrinakaxToburaqitJefté chacharirpañatakiwsarapxäna.

6JupanakastiJeftéchacharuxsapxänwa:Jutam,nayan p'iqinchirïpxam,Amónmarkankirinakampinuwasiñasataki sasa.

7JeftéchachastiGalaadmarkankirjilïrinakaruwsäna: ¿Janitjumanakaxnayaruñisipxista,ukatawkixanutapat jaqunukupxista?¿Kunatsajichhajjjanwaltʼäwinuñjasipkta ukhajjnayarjutapjjta?

8GalaadmarkanjilïrinakapaxJeftéchacharux sapxarakïnwa:Jichhaxjumarkutt'anipxsma,nanakamp chiksarañataki,Amónmarkankirinakampinuwasiñataki, Galaadmarkanjakirinakarp'iqinchañatakisasa

9JeftéchachastiGalaadmarkankirjilïrinakaruwsäna: “Amónmarkankirinakampnuwasiñatakutarkuttʼanipjjäta, Tatitustijupanakarnayarirpkituukhajja,¿nayajj jumanakanpʼeqtʼiripäjjäti?”

10GalaadmarkanjilïrinakapaxJeftéchacharuxsapxänwa:

Tatituwnanaktaypinqhanañcht'apxita,nanakatix arsutanakamarjanukhamlurapkäukhaxasasa.

11UkatstiJeftéchachaxGalaadmarkankirjilïrinakampi chikawsaräna,ukatstijaqinakaxp'iqinchiriparu, p'iqinchiriparuwutt'ayapxäna

12JeftéchachastiAmónmarkankirreyiruwkhitanak khitäna,akhamsasa:¿Kunalurañasnayampïtaxa, nayampnuwasiñatakjuttasti?

13AmónchachanreyipajjJeftéchachankhitanakaparojj akhamsänwa:“IsraelitanakajjEgiptomarkatmistunipkäna ukhajjnayanoraqejjaptʼasipjjetuwa,ArnónmarkatJaboc markakama,Jordánmarkakama

14Jeftéchachastiamonionacanreyiparuwmayamp khithäna

15Ukjjarustisarakïnwa:Jeftéchachajjakhamsiwa: “IsraelchachajjjaniwMoaboraqeaptʼaskänti,niammón chachanoraqepasaptʼaskänti

Juecesukanaka

16IsraelmarkaxEgiptomarkatmistunisinwasaranWila qutatuqirsarasinCadesmarkarpurisinxa.

17UkatstiIsraelmarkaxEdomreyiruwkhitanakkhithäna, akhamsasa:“Awt'apxsmawa,nayaxoraqempasañajataki. UkhamatwaMoabreyirkhithapxäna,ukampisjupaxjaniw iyawsañmunkänti,IsraelmarkaxCadesmarkan qhiparapxäna

18Ukatstiwasaratsarapxäna,Edomuraqimpi,Moab uraqimpimuyuntapxäna,Moaburaqitintijalsutuqir puripxäna,Arnónqutathiyaruwsayt'asipxäna,ukampis janiwMoabmarkanqurpaparpuripkänti

19IsraelmarkaxHesbónmarkanamorreonakanSihón reyiparuwkhitanakkhithäna.Israelastijuparuxsänwa: Achikt'asipxsmawa,uraqimtaypitnayanlantix pasapxañänisasa

20UcampisSihónchachajjjaniwisraelitarojjqotapat pasañapatakconfiykänti,janukastiSihónchachajjtaqe markaparuwtantachthapiyäna,Jahazmarkaruwsaytʼasïna, Israelmarkampiwnuwasïna.

21IsraelanTatitDiosapaxSihónchachampiru,taqpach markapampiwIsraelanamparaparkatuyäna,jupanakasti nuwasxapxänwa,ukhamatwaIsraelaxamorreonakanuraqip katuntäna

22Jupanakajjamorreonakantaqecheqanakapwa katuntapjjäna,ArnónmarkatJabockama,wasaratJordán markakama

23JichhastiIsraelanTatitDiosapaxamorreonakaruxIsrael markapnayraqatatapanukuwayxi,¿jumaxukauraqir katuntasmati?

24¿JanitjumajjkuntïQuemósdiosamajjjumarkatuyktam ukkatjjaskäta?UkhamajjkhitinakarutïTatitDiosasajj nayannayraqatasatjaqsutäkiukanakarojja,jupanakaruw katuntapjjä”sasa

25JichhastiMoabmarkanreyipaZiporchachanBalac yokapatsipansajuk'ampaskïtati?¿Israelcontrach nuwasirïpacha,janukaxjupanakampnuwasirïpacha?

26IsraelmarkaxkimsapatakmarawHesbónmarkan jakaskäna,Aroermarkanjakaskäna,Arnónjakʼankir markanakanjakaskäna?¿Kunatsaukaurunakanjan kutt'ayapkta?

27Uqhamastijaniwjumacontrajuchlurkti,janucastinaya contranuwasiñataquiwjanwallurista,TatituTatituw jichhürojjIsraelmarcanacampiamonionacampejjtaripiri.

28AmónchachanreyipajjjaniwJeftéchachanarunakap istʼkänti

29TatitunAjayupaxJeftéchacharuwpurintäna,Galaad, Manasésmarkanakarmakhatasinxa,Galaaduraqinkir Mizpauksatuqirmakhatasinxa,GalaadmarkankirMizpa uksatstiAmónmarkankirinakaruwmakhatarakïna

30JeftéchachastiTatituruwmäarsüwiarsüna:“Amón markankirinakarjanjaytjasisnayanamparajaru katuyasmaxa.

31Ucatstiutapunkutmistunitaninayarjikisiñataqui, cunapachatejjnayajjamonitanacatsumankañampkuttʼancä ucapachajja,Tatitunquiwutjani,nayajjnayarnaktayañ sacrificioloqtatäniwa

32UcatJeftéchachajjamónchachanjakʼapampiw jupanakampnuwasiñataksaränaTatitustiamparaparuw katuyäna

33Aroermarkatpacha,Minnitmarkarpuriñkama,pätunka markanakaru,uvayapuchañpampakamaUkhamatwa amonitanacajjisraelitanacannayrakataparkatuntatäpjjäna

34JeftéchachastiutaparuwMizpemarkarpurintäna, phuchhapajjamparatthuqt'asisawjupampjikisiñatak mistunïna,jupastisapawawapänwajupanjak'apanxjaniw yuqallwawasniimillwawasutjkänti.

35Juparuñjasasti,isinakch'iyjasisawsäna:¡Ayphucha! Jumawnayaruxwalijisk'achapxista,nayarllakisiyapkitu ukanakatmaynïrïtawa,Tatituruwlakaxjist'arta,janiw kutt'añjamäkiti.

36Ukawarmistisarakïnwa:Awkixa,jumatixTatitur lakamjist'arasmaxa,kunjämtixlakamatmistkiukarjamaw nayarluramTatituxuñisirinakamatammónwawanakamat kutkatasitamlayku

37Ucawarmejjawquiparojjsänwa:Acajjnayatak luratäpan,päphajjsi,nayampi,masinakajampi,qollunakar makatasinsaraqañajataki,virgenätajatjachañajatakisasa 38Jupastisarakïnwa:Sarapxamsasa.Ucatstipä phajjsiwjuparkhithäna,jupastijupampchiksaräna,jupasti qollunjjavirgenätapatjachäna

39Päphajjsitukuyatatsti,awkipajjkunjämtejjarskäna ukarjamawawkiparkuttʼjjäna,ukampisjaniwkhitirus uñtʼkäntiUkatIsraelmarkanxmäcostumbreukhamänwa, 40Israelanphuchanakapaxsapamarawpusiurux GalaaditaJeftéphuchhapatjachirsarapxirïna

12JAQTHAPI

1Efraínmarkankirinakajjalaytoqeruwtantachasipjjäna, ukatstiJeftéchacharuwsapjjäna:“¿KunatsaAmón markankirinakampnuwasirsarjjta,janjumampchik sarapjjañajatakjawsapkistasti?utamxaninampi phichhantapxämasasa.

2Jeftéchachastijupanakaruxsänwa:Nayampi markajampixAmónmarkankirjaqinakampixwal ch'axwapxta.Jumanakarjawsapkäyätukkhasti,janiw jupanakanamparapatqhespiyapkistatisasa

3Nayastijanqhispiyapkistaukuñjasasti,jakañaj amparajaruwkatuyasta,ukatstiAmónmarkankirinak contrawmakhatawaytxa,Tatituxjupanakaruxamparajaruw katuyawayitu

4UkatstiJeftéchachajjGalaadmarkankirtaqe jaqenakaruwtantachtʼasïna,ukatstiEfraínmarkampiw nuwasïna,GalaadmarkankirinakajjEfraínmarkaruw nuwantäna,jupanakajjakhamsapjjänwa:“Jumanakajj GalaadmarkankirinakajjEfraínmarkatjaltjjapjjtawa”sasa 5GalaaditanakaxJordánjawirkhurkatanakEfraimetanak nayraqatankatuntapxäna,ukatqhispipkänaukaefraín jaqinakaxsapxänwa:NayaxmakhatañajatakiGalaad markankirinakaxjuparuxsapxarakïnwa:¿Efraín markankirïtati?Jupatejjakhamsäna:“Janiwa; 6Jupanakastisapxarakïnwa:Siboletsapxam,jupax Siboletsasawsäna,janiwsumarsuñpuedkäntisasa UcatstiJordánjawirajak'anjiwarayapjjänwa,ucapachasti pusitunkapayanwaranqaefraimenacawjiwarapjjäna 7JeftéchachastisuxtamarawIsraelmarkartaripäna UcatstiGalaadmarkankirJeftéchachajjjiwjjänwa,ucatsti Galaadsatmarcanmämarcaruwimtʼatäjjäna

8UkaqhipatstiBelénmarkankirIbsánchachaxIsrael markaruwtaripäna

9Kimsatunkayuqallwawanakani,kimsatunkaimill wawanakanirakïnwa,jupanakaruxyaqhachiqarkhithäna, ukatkimsatunkaphuchhanakaruwyuqallwawanakapar

katuqänaUkatstipaqallqmarawIsraelmarkar juchañchäna.

10UkatstiIbzánchachaxjiwxänwa,Belénmarkan imt'atäxänwa.

11UkaqhipatstiElónsatZabulonmarkankirjaqiwIsrael markarjuchañchänatunkamarawIsraelmarkar juchañchäna

12ZabulonitaElónchachastijiwxänwa,ukatstiAialón markanimt'atäxänwa,Zabulónuraqin

13Ukaqhipatsti,HilelchachanAbdónyuqapawIsrael markarjuchañchäna

14Jupastipusitunkayuqallwawanakani,kimsatunka sobrinonakanïnwa,jupanakaxpaqallqtunkaasno asnonakarmuyuntapxäna

15PiratonmarkankirHilélchachanAbdónyokapajj jiwjjänwa,ukatstiEfraínoraqenkirPiratónsatcheqanwa imtʼatäjjäna,ukacheqanjjaAmalecitanakanqollupanwa imtʼatäjjäna

13JAQTHAPI

1IsraelitanakaxwasitatTatitunnayraqatapanjanwalinak lurapxänaTatituxpusitunkamarawfilisteonakan amparaparkatuyäna

2Zoramarkankirmächachawutjäna,danésfamiliatjutiri, jupastiManoésatänwaWarmipastijanwawanïkchïnsa, janiwwawanïkänti

3Tatitunangelapawwarmiruñstäna,ukatstisänwa: Jichhaxjanwawanïxtawa,janirakiwwawanïktati,ukampis usurïta,mäyuqallwawawawachaskätasasa

4Jichhastiachikt'asipxsmawa,janvinosa,machjayir umañanakasa,janirakkunaq'añunaksamanq'apxamti

5“Uñtapxam,usurïta,mäyuqallwawawawachaskäta; P'iqiparuxjaniwkunanavajasjutkaniti,wawax purakapatpachDiosatakixnazareojaqïniwa

6Ukawarmistichachaparuwyatiyäna:“Diosanmä chachapawnayarjuti,uñnaqapastiDiosanmäangelapar uñtatänwa,waliaxsarkañänwa

7Ucampisjupajjsituwa:“Uñtam,usurïta,mäyoqallwawa ususiñamataki.Jichhastijaniwvinoumañasa,machjayir umañasa,janirakkunaq'añusmanq'añasa,wawax purakapatpachjiwañapkamawDiosatakixnazareo ukhamäxani.

8UkatManoéchachaxTatiturachikt'asïna,akhamsasa: Tatay,khithanktaukaDiosanjaqipaxnanakarkutt'anpan, ukatstikuntixyurkiukawawarlurañäniukyatichapxita sasa

9DiosaxManoéchachanarupist'äna.Diosanangelapasti ukawarminjak'aparkutt'anxäna,ukawarmixpampan qunt'atäskäna,ukampisManoéchachapaxjaniwjupamp chikäkänti

10Warmistijank'akiwt'ijtäna,chachaparuñacht'ayasa, akhamsasawsäna:Uñtapxam,nayarjutkituukachachax nayaruwuñstisasa

11Manoéchachastisartasinwarmipararknaqasawuka chacharjakʼachasisinjisktʼäna:“¿Jumajjukawarmimpi parlirjaqejja?”Jupastisarakïnwa:Nayawasasa. 12Manoéchachastisänwa:Jichhaxarunakamax phuqasimsasa¿Kunjamsawawaruxkamachiñäni,ukat kunjamsajuparlurañäni?

13TatitunangelapajjManoéchacharuwsäna:Taqe kuntïnayajjwarmirsisktaukanakatamuyasimsasa

14Jupajjjaniwuvaachutmanqʼañapakiti,janirakiwvinosa, machjayirumañasumañapäkiti,janirakiwkunaqʼañunaksa manqʼañapäkiti

15ManoéchachastiTatitunangelaparuwsäna: Achikt'asipxsmawa,jumarkatuntapxäma,mäcabrito wakicht'añkamasasa

16TatitunangelapaxManoéchacharuxsänwa:Nayar katuntkitasmaxa,janiwt'ant'ammanq'käti.Manoéchachajj janiwTatitunangelapätapyatkänti

17ManoéchachastiTatitunangelaparuwsäna: ¿Kawkïrissutimaxa,kunapachatïarsutanakamaxphuqasini ukkhaxa,nanakaxjach'añchapxsma?

18Tatitunangelapastijuparuxsänwa:¿Kunatarak sutixatukhamjiskt'asktasti?

19Manoéchachastimäcabritomanq'añwaxt'ampiaptasin mäqalapatxaruwTatiturluqtäna.ukatManoéchachampi warmipampixuñch'ukipxäna

20Kunapachatixninaxaltaratalaxpacharsaraskänaukhaxa, Tatitunangelapawaltarninanakhantayäna.Manoé chachampiwarmipampistiuñnaqt'asaworaqer liwxatapxäna

21UcampisTatitunangelapajjjaniwmayampsaManoé chacharusawarmiparusuñstjjäntiUcatstiManoéchachajj Tatitunangelapätapyatïna

22Manoéchachastiwarmiparuwsäna:Diosaruñjatax laykuwjiwxañänisasa

23Warmipastisarakïnwa:Tatitutixjiwayañ munapxistaspaukhaxa,janiwnakt'ayatwaxt'äwi,t'ant'a waxt'äwsaamparanakasatkatoqkaspänti,janirakiwtaqi ukanakuñacht'ayañmunapkaspänti,janirakiw jichhürunakanukhamyatiyapkistaspatisasa.

24Warmistimäyuqallwawawawachasïna,ukatstiSansón sutimpiwsutichäna,ukawawaxjiltasxänwa,Tatitux bendicirakïnwa.

25TatitunAjayupawawisaxDancampamentoukanZora ukatEstaolukanakanch'amanchañqalltäna

14JAQTHAPI

1SansonaxTimnatmarkarsarasinxa,Filisteanakan phuchanakapatmäwarmiruwuñjäna

2UkatstiJesusaxawkiparu,taykaparyatiyäna,akhamsasa: Timnatmarkanfilisteonakanmäwarmipuñjta.

3Ukatstiawkipasataykapastisapxänwa:¿Janit jilanakamanphuchhanakaptaypinsa,taqimarkajansamä warmixjancircuncidatfilisteonakanwarmipar casarasiñataksarañaxutjkaspati?Sansonaxawkiparux sänwa:Nayatakixukawarmirirptanipxam;Jupajj nayarojjsumkusisiyitu”sasa

4AwkipasataykapasajaniwTatitunjutatapyatipkänti, filisteonakarjanwalt'ayañmunatapa

5SansonaxawkipampitaykapampixTimnatmarkaruw sarapxäna,ukatTimnatuvayapunakarpuripxäna

6TatitunAjayupaxwalich'amampiwjuparpurinïna, kunjamtïmäcabritoch'iyjañmunkiukhamarjamaw ch'iyjäna,janiwkunasamparapanutjkänti,ukampisjaniw awkiparustaykaparuskuntixlurkänaukyatiykänti.

7UkatstisaraqasinwarmimpiwparlänaSansonaruxwal kusisiyäna

8Mäjuk'apachatxa,ukaleonaruxirpañatakiwkutt'anxäna, ukatstileonjiwatjaqipuñjiriwkutikipstäna

Juecesukanaka

9Jupastiamparaparkatxarusinxamanq'askakïnwa, awkiparu,taykaparupurisasti,jupanakaruxchuräna,ukat jupanakaxmanq'apxarakïnwa

10Awkipaxukawarminukarsaräna,Sansonaxukanmä jach'amanq'äwilurarakïna.kunattixwayntawaqunakax ukhamlurapxäna

11Juparuñjasasti,kimsatunkamasinakaparjupamp chikäpxañapatakiwirpanipxäna.

12Sansonaxjupanakaruxsänwa:Jichhaxmäadivinanza uñt'ayapxäma,jumanakatixpaqallqurumanq'añurutnayar yatiyapxitasma,ukyatxapxätaukhaxa,kimsatunka sábanas,kimsatunkamayjt'atisinakchurapxäma

13Jumanakatixjanyatiyañjamäkanixa,kimsatunkaisimpi, kimsatunkaisimpichikachurapxitaJupanakasti sapxarakïnwa:Adivinanzamist'apxañajatakisasa 14Jesusastijupanakaruxsänwa:Manq'iritmanq'ax mistu,ch'amanjaqitstisumamanq'awmistusasaUkat kimsaurutjjajaniwukaadivinanzaqhanañchañjamäkänti

15Paqallqüriurusti,Sansonanwarmiparuxsapxänwa: Chachamaruxsallqjt'am,jupawukaadivinanzayatiyapxita, ukhamatjumarusa,awkimanutaparusninamp phichhantapxañamataki.¿janitukhamäki?

16Sansónchachanwarmipajjjupanayraqatanjachäna, akhamsasa:“Jumajjnayarojjuñisistawa,janiw munaskituti.Jupastisarakïnwa:¡Uñtapxam,janiw awkijasa,taykajasaukyatiykti,¿jumarusyatiyapxäma?

17Ukawarmixpaqallquruwjach'atjachäna,paqallqu urusti,Jesusaxjuparyatiyäna,juparusuntataplayku.

18Paqallqurujanïrintijalantkipanxamarkankirinakax juparuxsapxänwa:¿Kunasmisk'itsipanjuk'amp muxsaxa?ukat¿kunasleonatsipansajukʼamp chʼamanïpacha?Jupanakastisarakïnwa:Jumanakatix vaquillajampijanyapuchapkasmaxa,janitixnayan adivinanzaxjikxatapkasmatisasa.

19TatitunAjayupawjuparpurintäna,Ascalónmarkar sarasinstikimsatunkajaqinakjiwarayäna,jupanakan yänakapapt'asisinxa,ukaadivinanzauñt'ayirinakaruwisi mayjt'ayarakïnaUcatsticolerasiñapajjwalpuncolerasïna, awquipanutaparuwsarjjäna

20UcampisSansonanwarmipajjjupampchik uchatäjjänwa,juparamigapäcänwa

15JAQTHAPI

1Ukampismäjuk'apachatxa,trigoapthapiñhorasanxa, Sansonaxmäcabritoapt'atawwarmipartumpt'irsaräna. Jupastisarakïnwa:Esposajanutaparuwmantäsasa Ukampisawkipaxjaniwmantañapatakjayskänti.

2Awkipastisarakïnwa:Chiqpachansanayaxjupar uñisxatamamuyastaucatwanayajjmasimarchurta:¿janit sullkakullakapajjjupatsipanjuk'ampsumauñnaqt'ani? jupalantikatuqapxam,achikt'asipxsmawa.

3Sansonaxjupanakatakhamsänwa:Jichhax filisteonakatsipanjuk'ampjanjuchañchatäristwa, jupanakarjanwalinaklurasaxsasa

4Sansónchachastikimsapatakzorronakkatjäna,ukatsti ninach'akhanakapt'asïna,ukatstich'uqich'uqiruw muytayäna,ukatstipäch'uqitaypiruwmäninach'uqi ucharakïna

5Ukatstiukamarkanakninampphichhantasax filisteonakantrigomanq'apkamawmantayäna,ukatstiuka

ch'aphinakphichhantarakïna,uvayapunakampi, aceitunanakampi.

6Filisteonakaxsapxarakïnwa:¿Khitisuklurpacha? Jupanakastisapxarakïnwa:Sansón,Timnimarkankir jaqinyuqapa,warmiparkatuntasinmasiparukatuyatap laykusasaFilisteonakaxjupar,awkiparusninamp phichhantapxäna

7Sansonastijupanakaruxsänwa:Jumanakasukham lurapxätaxa,nayastijumanakatvengasiñaxutjaskakïwa, ukaqhipatstijaniwtukusxäsasa

8Jupanakastijach'ajiwayañampiwchhuxriñchjasïna, ukatstiEtamqullupataruwsaräna

9FilisteonakajjJudámarkaruwsarjjapjjäna,Lehi markaruwjaljtapjjäna

10Judámarkankirinakaxsapxarakïnwa:¿Kunatarak nanakcontraxjutapxtasti?Jupanakastisapxarakïnwa: Sansonarkatuntañatakiwjutapxta,kunjämtixjupaxlurkistu ukhamasasa

11JudámarkankirkimsawaranqajaqinakawEtamqullu pataruwsarapxäna,ukatSansonarsapxäna:¿Janityatkta filisteonakaxjiwasanapnaqirinakapäpxatapa?¿Kunarak nanakarlurapkistasti?Jupanakastisarakïnwa:Kunjämtix jupanakaxnayarlurapkituukhama,nayastijupanakarlurta sasa

12Jupanakastisapxarakïnwa:Filisteonanakan amparaparkatuyañajatakixchinuntañatakiwsaraqanipxsma sasaSansonastijupanacarojjsänwa:Juramento lurapjjeta,jumanacapachpawjannayarliwjjatapjjätati sasa

13Jupanakastisapxarakïnwa:Janiwa;ucampisnanacajj chinuntapjjäma,jupanamparaparuwkatuyapjjäma, ucampisjaniwjiwayapcämatisasaUkatstipämachaq cordónukampchint'apxäna,ukatstiqarqatirpsupxäna 14Lehimarkarpurinkänaukhajja,filisteonakajjjupa contrawarnaqasipjjäna,TatitunAjayupajjwali chʼamampiwjuparpurinïna,amparanakapan chʼakhanakapajjninampiphichhantatlinoruñtatawtuküna, chʼakhanakapastiamparanakapatantutatäjjänwa

15Ukatstimäasnonmachaqch'akhapjikxatäna,amparap luqxatasinukach'akhakatuntasinwaranqajaqinakar jiwayäna

16Sansonastisarakïnwa:Asnoch'akhampi,waljajach'a montonanaka,mäasnolakapampiwwaranqajaqinakar jiwaytasasa

17Jupajjparlañtukuyjjänaukhajja,amparapat chʼakhanakapjaqontäna,ukatstiRamatlehisasawsutichäna. 18JupastiwaliumatpharjatawTatiturart'asïna,akham sasa:“Jumawakajach'aqhispiyasiñluqtirimarkatuyasta, jichhastiumatpharjatatjiwxä,jancircuncidatjaqin amparaparkatuntatäpacha?

19UcampisDiosajjmäch'usach'usawjat'unjäna,ucatsti umawmistunïna.umañtukuyatatsti,ajayupaxwasitatwa jaktxäna,ukatstiEnhacóresutimpiwsutichäna,ukasutix jichhürkamawLehimarkanutji

20FilisteonakanurunakapanstipätunkamarawIsrael markartaripäna

16JAQTHAPI

1SansonaxGazamarkaruwsaräna,ukanstimäq'añu warmiruñjäna

2Gazitanakaruxsapxarakïnwa:“Sansonaxakaruwpurini” sasa.Jupanakastimuyuntasinxa,arumpaqarawmarka punkunsuyt'apxäna,arumpachawamukt'apxäna, sapxarakïnwa:“Alwata,urükipanxa,jiwayapxäma”sasa.

3Sansonaxchikaarumkamawikiskäna,chikaarumkamasti sartasïna,ukatstimarkapunkunpunkunakapsa,pä postenakapsaapthapïna,ukatstibarras,taqepostenakamp chikawsarxäna,ukatstiamparanakaparuwuchasïna,ukatsti Hebrónnayraqatankirmäqullupataruwapasxäna

4Ukaqhipatsti,Sórecvallenkirmäwarmiruwmunasïna, ukawarmixDalilasatänwa

5Filisteonakanjilïrinakapaxjuparjak'achasisin sapxarakïnwa:Juparsallqjt'am,kawkhansch'amapax utji,kunjämtixjuparatipjañäniukuñjam,ukhamatjupar t'aqhisiyañataki

6DalilaxSansonarsänwa:Achikt'asim,kawkïrch'amas utji,kunampist'aqhisiyatätamukyatiyapxitasasa

7Sansónaxjuparuxsänwa:Janipuniwwañt'irpaqallqu ch'uxñach'ankhanakampichint'apxitanixa,jan ch'amanïristwa,yaqhajaqiruñtatawtukuristxasasa

8Filisteonakanjilïrinakapaxpaqallquch'uxñach'uxña ch'aphinakjuparirpanipxäna,ukatstiukach'uxña ch'ankhanakampiwjuparchint'äna

9Ukatstichachanakawukawarmimpchikautamanqhan ikintatäsipkäna.Ucawarmejjsaraquïnwa:Sansón, filisteonacajjjumarkatuntapjjamsasaUkatsti qʼañunakappʼakjäna,kunjamtïmähilojjninampillamktʼki ukhajjpʼakjatäkiukhama.Ukhamajjchʼamapajjjaniw yatiskänti

10DalilaxSansonarsänwa:¡Uñtapxam,nayat sawkasirïtawa,k'arinaksaarsüta.

11Jesusastijuparuxsänwa:Janipuniwch'uqt'atmachaq soganakampichint'apxitanixa,janch'amanïristwa,yaqha jaqiruñtatawuñjasirakïsasa.

12Dalilastimachaqsogaapt'asisawchinuntasïna,ukatsti sänwa:Sansón,filisteonakaxjumarkatuntapxamsasa Ukatk'arijaqinakawukautamanqhanqhiparapxäna.Ukat amparanakapatmähiloukhampʼakjäna

13DalilaxSansonarsänwa:Jichhakamawnayat sawkasirïta,k'arinakarsüta.Jupastisarakïnwa:Jumatix p'iqixanpaqallquñik'utapch'iyarch'ankhampisawuñ munstaxasasa

14Ukawarmejjclavompiwchint'äna,ukatstisänwa: Sansón,filisteonakajjjumarkatuntapjjamsasaUkatsti ikitsartasisinxa,vigampi,telampiwsarxäna

15Ucawarmejjjuparojjsänwa:¿Kunjämarakjumasti sasmasti:‘Munassmawa,chuymamajjjannayampïqui ucapachasti?kimsakutiwnayatsawkasirïta,janirakiw kawkhansjach'ach'amamaxutjiukyatiykituti

16Kunapachatixwarmixsapauruarunakapampix ch'amachaskäna,ch'amañcht'äna,ukhamatjiwañkamaw llakt'asirakïna.

17Jupajjtaqechuymawjuparyatiyäna,akhamsasa: “JaniwmänavajajjpʼeqejarpurkitutiNayajjtaykajan purakapatpachawDiosataknazareojaqëjjayäta,ñik'ut khuchhuratäyätaukhajja,ch'amajajjnayatsaraqaniwa,jan ch'amanïjjäwa,maynijaqenakjamäraktwa”sasa.

18Dalilajjtaqechuymayatiyatapuñjasajja,filisteonakan jilïrinakaparjawsasawkhitäna,akhamsasa:“Mäkuti makhatapjjam,jupawtaqechuymapyatiyawayitu”sasa. Ukatstifilisteonakanjilïrinakapaxjuparjak'achasisinqullqi apt'ata

19UkatstiqunqurinakapampiwikiyänaUkatstimä chacharuwjawsäna,ukatstipaqallqup'iqipñik'ut khuchhuqañapatakiwmayïna;Ucatstit'aqhisiyañkalltäna, ch'amapasjupatsaraquïnwa.

20Jupastisarakïnwa:Sansón,filisteonakaxjumar katuntapxamsasaUkatstiikitsartasisinsäna:Nayax nayrjaxnayrjaxmistuwayxayätwa,ukatkhathatt'asiraktwa sasa.Tatitunjupatjithiqtatapjaniwyatkänti.

21Filisteonakaxjuparkatuntasinxnayranakapapsusaw Gazamarkarirpapxäna,broncetluratch'ankhanakampiw chinuntapxänaukatsticarcelanutapanmuyuñluräna 22Ucampisp'eqepanñik'utapajjwasitatjiltañqalltäna 23Filisteonakanjilïrinakapaxjupanakartantacht'asipxäna, Dagóndiosaparmäjach'asacrificioloqtañataki, kusisiñataki,jupanakaxsapxänwa:“DiosaxawSansón uñisirisaruxamparasaruxkatuyistu”sasa.

24Jaqinakaxjuparuñjasaxdiosaparuwjach'añchapxäna, sapxänwa:“Diosaxawjiwasanuñisirisaruxkatuyistu, markasart'unjiri,waljaniruwjiwayapxitu”sasa.

25Chuymanakapankusisitapatxa,sapxarakïnwa: “Sansonarjawsapxam,nanakaranatt'ayañapataki”sasa UcatstiSansonarojjcarcelanutapatjawsapjjäna.Jupasti jupanakaruxt'aqhisiyayäna,ukatstipilaranaktaypiruw sayt'ayapxäna

26Sansonaxamparatkatxarurwaynaruxsänwa:Utax sayt'atäkiukapilaranakuñt'ayañajataki,ukartakt'añajataki sasa

27Ukautaxchachawarminakampphuqhantatänwa; Filisteonakantaqpachjilïrinakapaxukankapxarakïnwa Ukautapatanstiniyakimsawaranqachachanaka, warminakawSansonaxanatt'askänaukuñjapxäna.

28SansonaxTatituruwjawsäna,akhamsasa:“Tatay, Tatitu,nayatamtasim,ch'amañcht'ita,mäkutikiw filisteonakatpänayrajatvengasiñajataki”sasa.

29Sansónchachasti,kawkhantïutajjsaytʼatäkänaukapä chikataypinkirpilaranakatkatthapïna,maynïristikupi amparapampiwkatthapïna,maynïristichʼeqa amparapampiwkatthapïna

30Sansonastisarakïnwa:Filisteonakampchika jiwañajatakisasa.Ukatstitaqich'amapampiw qunqurt'asïna;Ukautastiapnaqirinakaru,ukankirtaqpach jaqinakaruwpurt'asïnaUkhamastijiwatapjiwaykänauka jiwatanakajja,jakäwipanjiwayatjiwatanakatsipansa jukʼampïnwa

31Ukatstijilanakapampi,awkipantaqpachutapampiw saraqanipxäna,ukatstiirpapxäna,ukatZoraukatEstaol ukanakanchikataypinimt'apxäna,Manoéawkipan imt'atäñapataki.UkatstipätunkamarawIsraelmarkar juchañchäna

17JAQTHAPI

1UkanstiEfraínqullunkirmäjaqiwutjäna,jupasti Miqueassatänwa

2Ukatstitaykaparuwsäna:Tunkamayanpatakqullqi apt'ata,ukaqullqitmaldecta,jinchujampiparlataxa,qullqix nayampïxiwa.Nayajjukaaptʼasiwaytwa.Taykapasti sarakïnwa:Wawaxa,Tatitunjach'añchatäpansasa 3Ukatstitunkamayanpatakqullqinaktaykapar kutt'ayxänaukhaxa,taykapaxsänwa:NayaxTatitur qullqixtaqpachkatuyasxtwawawajataki,mäk'uchirt'at uñnaqampi,mäq'añutluratuñacht'äwimpi

Juecesukanaka

4Ucampisjupajjmamaparuwqollqekuttʼayäna;taykapax päpatakqullqiapt'asisinutt'ayirjaqiruwchuräna,jupasti mäidolo,mäidololuratayna

5Miqueaschachastimädiosanakanutapanïnwa,mäefod, terafimlurarakïna,ukatstimäyuqaparuwsacerdotet utt'ayarakïna

6Ukaurunakanjja,janiwmäreyijjIsraelmarkanutjkänti, janukastisapamayniwkunatïcheqäkiuklurapjjerïna.

7JudáfamiliatstiBelénJudámarkatmäwaynawutjäna, jupastilevitajaqïnwa

8UkajaqejjBelénJudámarkatsarjjäna,kawkhantïmä cheqjikjjatkaspänaukacheqanjakañataki

9Miqueasaxjuparuxsänwa:¿Kawkitsajutta?Juparusti sarakïnwa:NayaxBelénJudámarkankirlevitakïtwa, kawkirutixmächiqajikxatkäukachiqarsarxaraktasasa

10Miqueaschachastisarakïnwa:Nayampchikajakasim, nayatakixmäawki,sacerdotäxam,sapamarawtunkasiclo qullqichurapxäma,mäisimpi,manq'añanakamsasasa Ukatwalevitajjmantawayjjäna.

11LevitaxukajaqimpjakañmunasawkusisiyänaUka waynastijupatakixmäyuqallwawapjamapunïnwa

12Miqueasreyistilevitaruwyupaychäna.Ukawaynasti sacerdotepäxänwa,Miquesanutapankarakïna

13UcatMiqueassäna:JichhajjyattwaTatitunsuma luräwipjja,sacerdotejjanmälevitautjataplaycusasa.

18JAQTHAPI

1UkaurunakanstijaniwmäreyixIsraelmarkanutjkänti, ukaurunakanxdanéstribuxmäherenciathaqhapxäna, ukanjakañataki.Ukaurukamasti,Israelantribunaktaypin taqpachyänakapaxjaniwjupanakarkatuntatäkänti

2Danchachanwawanakapajjfamiliapatphesqa chachanakwakhithapjjarakïna,jupanakajjZora,Estaol markatäpjjänwa,jupanakajjukaoraqeuñakipapjjañapataki Jupanakastisapxarakïnwa:Sarapxam,uraqthaqhapxam, Efraínqulluru,Miqueasreyinutaparpurisaxukan qurpachasipxänasasa

3Miqueaschachanutapjak'ankasinxa,levitawaynanarup uñt'apxäna,ukatstiukachiqarkutt'asinjuparsapxäna: ¿Khitisakachiqarirptamxa?¿Kunsjumaxakachiqan lurtaxa?¿Kunasakanutji?

4Jupanakarojjsänwa:Akham,akhamsasawMicasajj nayarojjtrabajitu,nayarojjcontratawayitu,nayasti sacerdotepätwasasa

5Jupanakastisapxarakïnwa:Diosaruwachikt'asipxsma, ukhamatyatipxañasataki,kawkïrthaktixsarktanukax sumakïskitijanichaukyatiñatakisasa.

6Ucatsacerdotejjjupanacarojjsäna:Sumaquisarapjjam, Tatitunnayrakatapajjkawkirutïsarapjjätaukathakäquiwa sasa

7Ukaphesqajaqinakaxsarxapxänwa,Laismarkaruw puripxäna,ukanjakirjaqinakaruñjapxäna,kunjämtixsidon markankirinakjamjanamuyt'asisjakasipkänauca orakenjjajaniwmämagistradojjutjcänti,jupanacarojj kunatsapʼinqachaspa;ucatjupanacajjsidonjakenacat jayankapjjänwa,janiwkhitimpiskunslurapcänti.

8JupanakastiZora,Estaolsatmarkanakaruwjilanakapan ukarpuripxäna,ukatjilanakapaxjupanakarsapxarakïnwa: ¿Kunssapxsma?

9Jupanakastisapxarakïnwa:Sartapxam,jupanakar nuwjañasataki,ukauraqiuñjapxta,walisumawajan

q'añuchapxamtisarañataki,uraqkatuntañatakis mantañatakisa.

10Kunapachatixsarapkätaukkhaxa,mäjach'amarkaruw puripxäta,mäjach'auraqiruwpuripxäta.mächiqa, kawkhantixjankunayänakasakauraqinutjkiukaxpist'ki ukachiqa

11Danitafamiliatjja,Zora,Estaolsatcheqatjja,sojjta patakajaqenakawnuwasiñarmanakaptʼatsarjjapjjäna.

12UkatstiJudáuraqinQuiriat-jearimsatchiqaruw sayt'asipxäna,ukatjichhakamawukachiqaruxMahanedán sutimpuñt'ayapxäna

13UcatstiEfraínsatqolluruwsarapjjäna,Miqueaschachan utaparpuripjjäna.

14Laisuraqiuñasirisarirphisqajaqinakaxsapxarakïnwa:

¿Yatipxtatiakautanakanmäefod,terafina,mä k'achachataidolo,mäq'añutluratidoloutjata?jichhax kuntixlurañamäkiukamuyt'apxamsasa

15Ukatstiukachiqarkutt'asaxlevitawaynanutaparuw puripxäna,Miqueaschachanutapararuntt'asa.

16Suxtapatakchachanakaxnuwasiñarmanakapampix Danmarkankirinakanïnwa,punkumantañawjajak'an sayt'atäsipkäna.

17Uraqiuñaqirsarirphesqajaqinakaxukachiqar mantasinxa,k'achacht'atidolo,efod,terafina,q'añutlurat idoloapt'asipxäna.

18JupanakastiMiquesanutaparmantasinxa,k'achacht'at idolo,efod,terafim,q'añutluratidoloapt'asipxänaUcat sacerdotejjjupanacarojjsäna:¿Kunsajumanacajj lurapjjta?

19Jupanakastisapxarakïnwa:Amukt'asim,lakamar amparamluqxatam,nanakampchiksarxam,nanakamp chikasacerdotäñamataki,mäsapajaqinutapan sacerdotäñama,janukaxIsraelmarkanmätribunmä familiansacerdotäñama?

20Ukatstisacerdotenchuymapaxwalkusisïna,ukatsti efod,terafim,k'achacht'atidoloapt'asisawjaqinaktaypir saräna.

21Jupanakastikutikipstasinsarxapxäna,ukatstijisk'a wawanakaru,uywanakaru,carronaknayraqataruchapxäna 22Miquesanutapatwalijayankxapxänaukhaxa,Miquesan utapjak'ankirutanakanjakirjaqinakaxtantacht'asipxäna, ukatDanmarkankirinakaruwpuripxäna

23UkatstiDanmarkankirinakaruwart'asipxäna. Jupanakastiajanunakapkutikipstasinxa,Micasarux sapxarakïnwa:¿Kunajanwalt'äwisjumatakixa,ukham tamampchikajutatamxa?

24Jesusastisarakïnwa:Nayanluratdiosanakajsa, sacerdoterusapaqapxtaxa,ukatsarxapxaraktawa.¿Kunas jumanakaxsapxista:¿Kunasjumatakixutji?

25Danmarkankirinakaxjuparuxsapxarakïnwa:Jan arumaxnanaktaypinist'asimti,jancoleratjaqinakaxjumar t'ijt'ayapxätam,ukatstiutamanjakañamapt'asipxätasasa. 26Danmarkankirinakaxsarxapxänwa,ukatMiqueas chachaxjupatakwalich'amanïpxatapuñjasaxkutikipstasin utaparkutt'xäna

27Miqueaschachanluratanakapsa,sacerdotepasa,Lais markaruwpuripxäna,ukamarkaxjankunajanwalt'äwin uñjasipkänukamarkaruwpuripxäna

28Janiwkhitiqhispiyirisutjkänti,Sidónmarkat jayankxataplayku,janiwkhitimpiskunslurapkänti.Betrehobjak'ankirvalletaypinkänwaJupanakastimämarka sayt'ayapxäna,ukanjakasipxäna

29UkatstiukamarkaruxDansutimpiwsutichapxäna,Dan awkipansutipampi,jupastiIsraelmarkanyuritayna.

30Danmarkankirinakaxukak'uchirt'atidolo sayt'ayapxäna,Jonatán,Gersónyuqapa,Manasés yuqapampi,Dantribunsacerdotenakapäpxänwa.

31DiosanutapajjSilómarkanutjkänaukhakamaw Miqueaschachanidolopasaytʼayapjjarakïna

19JAQTHAPI

1Ukaurunakansti,Israelmarkanjanreyixutjkänaukhaxa, mälevitawEfraínqulluthiyanjakaskäna,jupastiBelén Judámarkatmäconcubinairpxaruwayäna.

2Concubinapastiq'añuwarmimpiwq'añuchasïna,ukatsti awkipanutaparuwBelénJudámarkarsaräna,pusiphajjsiw ukankarakïna.

3Chachapaxsartasinjupararknaqirsaräna,jupampisuma parlt'añataki,juparkutt'ayañataki,uywatapampi,mäpä asnompi,ucatstiawkipanutaparuwirpxaruwayäna.

4Suegropasti,ukatawaqunawkipänwaKimsauruw jupampchikqhiparäna,ukatstimanq'apxäna,umapxäna, ukanqurpachasipxarakïna.

5Pusïrurustiwalialwatsartasinsarxañataksartasinxa, tawaqunawkipaxyuqaparsänwa:“Mät'ant'ampi chuymamarch'amañcht'am,ukatstisarxam”sasa.

6Jupanakastiqunt'asisinxpanpachaniwmanq'asipxäna, umapxarakïna,ukatawaqunawkipaxukajaqiruxakham sänwa:Achikt'asipxsmawa,arumpaqarqhiparapxam, chuymamaxkusisipxamsasa

7Ukajaqejjsarjjañataksartaskänaukhajja,suegropajj ewjjtʼäna,ukatwawasitatukanqorpachasjjäna.

8Phisqïruruxwalialwatsartasïna,ukatawaqunawkipax akhamsänwa:Chuymamarchuymacht'amsasa Tardekamawqhiparapxäna,panpachaniruw manq'antapxäna

9Kunapachatixukajaqixsarxañataksartaskänukkhaxa, jupanwarmipampi,uywatapampi,suegropampi,tawaqun awkipampixsapxänwa:Jichhaxjayp'uruwpurini,arum paqarawqhiparañamaqharürojjwalialwatsarapjjäta, ukhamatutamarkuttʼañamataki”sasa.

10Ukajaqejjjaniwukaarumajjqheparañmunkänti,jan ukastisartasinJebúsmarkaruwsarjjäna,ukamarkajj Jerusalénmarkawa.Jupampchikastipäasnonakawsilla uchatäskäna,concubinapasjupampchikäskänwa 11Jebúsjak'ankapkänukkhasti,ukauruxwalijayäxänwa uywatastiuywiriparuxsänwa:Achikt'asipxsmawa,jutam, akajebuseonakanmarkaparkutt'apxañäni,ukan qurpachasipxañänisasa.

12Uywiripaxjuparuxsänwa:Janiwyaqhamarkankir jaqinmarkaparkutt'kañäniti,ukamarkaxjaniw israelitanakanïkitiGabaamarkaruwpasañäni

13Ucatstiuywataparuwsäna:Jutam,arumpaqar jak'achasiñäni,GabaajanukajjRamásatcheqan qorpachasipjjañataquisasa

14Jupanakastipasañkamawsarxapxäna;Benjamín markankirGabaamarkajakʼankapkänaukhawintejjinti jalantäna.

15UkatstiGabaamarkarmantasinqurpachasiñatakiwuka chiqarsarxapxäna,mantasinsti,Jesusaxmarkanmäcallen qunt'ayasïna,janiwkhitisutaparqurpachasiñatakirpkänti.

16Jayp'uruxmächuymankipstatjaqiwpampat mistunitayna,ukajaqixEfraínqullunkirïnwaUcatsti

Gabaamarkanwajacjjäna,ucampisucajakenacajj benjaminjakenacänwa.

17Ukxarusti,jach'athakhinjamsarirjaqiruwuñjäna ¿Kawkitsajutta?

18Jesusastisarakïnwa:Belen-JudámarkatEfraínqullu thiyaruwpasapxtaukatstinayaxBelénJudámarkarsarxa, ukampisjichhaxTatitunutaparuwsarasktajanirakiw khitisutarkatuqkitutisasa.

19Ukampisasnonakajatakixpaja,manq'añanakasutjiwa; Nayatakixt'ant'ampivinosautjarakiwa,uywatamataki, uywatanakamampichikäkiukawaynataki,janiwkunas pist'kiti

20Ukajilïrjaqejjsänwa:Sumankañajjjumampïpan. ukampistaqikunatixmunaskiukaxnayarpuriñapawa; ukatstijaniwcallinqurpachasiñakiti

21UkatstiJesusaxutaparirpxaruwayäna,ukatstiasnonakar manq'achuräna,ukatstikayunakapjariqapxäna, manq'apxäna,umapxarakïna

22Jupanakajjchuymanakapkusisiyasipkänaukhajja, Belialchachanyaqhepyoqanakapawukamarkankir jaqenakajjutamuytapjjäna,punkutoqeruw jawqʼjapjjarakïna,ukatstiutaapnaqerirojjakhamsasaw sapjjäna:“Utamarmantanirjaqerojjirptam,ukhamat uñtʼapjjañasataki”sasa

23Utanuywiripasti,jupanakarmistusawjupanakarsäna: Jani,jilanaka,janiwukhamjanwalinaklurapxamtiUca jaqejjutajarmantatapuñjasa,janacajanamuyt'asimti sasa.

24Uñtapxam,phuchhaxaxmätawaqumpi,jupan warmipampi;jichhaxjupanakarirpsupxäma, jisk'achapxarakïma,kunatïjumanakatakixaskïkiuk lurapxäma

25Ucampischachanakajjjaniwjuparistʼañmunapkänti, ukatwaukajaqejjconcubinaparirpäna,jupanakarirpäna. Jupanakastiuñt'apxänwa,arumpachawalwakamajan walinaklurapxäna

26Ukawarmejjwalijaypʼuhorasaruwpurinïna,ukatsti kawkhantïuywiripajjjakkänaukachachanutapunkuparuw qontʼasïna,qhantʼañkama

27Uywapajjwalialwatsartasinutapunkunakjist'arasaw sarjjañatakmistuwayjjäna,ukatstiukawarmin concubinapajjutapunkujakʼanliwtʼatäskäna, amparanakapastiutapunkuruwliwjjatatäjjäna.

28Jesusastijuparuxsänwa:Sartam,sarañänisasa UkampisjaniwkhitisjayskäntiUkatstiukajaqixmä asnoruwapxaruyäna,ukatukajaqixsartasinxutaparuw sarxäna

29Utaparpurisasti,mäcuchilloaptasinconcubinapar katthapisinxa,ch'akhanakapampixtunkapayant'aqaruw jaljayäna,ukatstiIsraelmarkantaqpachuraqinakaparuw khitäna

30Ukuñjirinakastisapxarakïnwa:“IsraelitanakaxEgipto uraqitmistunipkänukaurutjichhakamaxjaniwukham luratäkänti,janirakiwuñjatäkänti

20JAQTHAPI

1Ukatstitaqpachisraelitanakaxmistuwayxapxäna,Tatitun utaparu,DanmarkatBeersebamarkakama,Galaad uraqimpi,MizpemarkanTatitunutaparu.

Juecesukanaka

2Israelantribunakapanjilïrinakapasti,pusipatakwaranqa kayuksaririnaka,espadaaptʼata,Diosanmarkapan tantachasipjjäna

3(BenjaminmarkankirinakaxisraelitanakanMizpamarkar makhatatapist'apxäna.)Ukatstiisraelitanakax sapxarakïnwa:Akasapxita,¿kunjamarakakañanqha luräwisti?

4Jiwayatawarminchachapaxlevitaxakhamsasawsäna: “NayaxBenjamínuraqinkirGabaamarkaruw qurpachasipxta”sasa

5Gabaamarkankirinakaxnayacontrawsartasipxäna, ukatstiarumawutamuytapxitu,nayarjiwayañmunapxitu 6Nayasticoncubinajaruwirpta,ukatstit'aqat'aqaruw khuchhuqayäta,Israelanuraqipantaqpachuraqipar khitharakta,Israelanq'añuluräwinakampi,janamuyt'asis janwaliluräwinakampi.

7Uñtapxam,taqiniwIsraelanwawanakapäpxtaxa;aka chiqanxiwxt’awinakamsa,iwxt’awinakamsachurapxam 8Taqejaqenakajjmäjaqjamawsartasipjjäna,akhamsasa: “Janiwkhitiscarpaparsarkañäniti,janirakiwkhitisutapar kuttʼkañäniti”sasa

9JichhastiakawGabaamarkarlurañäni.ukacontrasti suertempiwmakhatañäni;

10Israelantaqpachtribunakaparuwpatakjaqittunka jaqinakirpapxä,patakwaranqa,tunkawaranqatwaranqa, jaqinakarmanq'añanakapanipxañapataki,Benjamínuraqin Gabaamarkarpuripkaniukhaxa,Israelmarkanjan amuyt'asirïpkiukarjama.

11Israelantaqejaqenakajjmäsapajaqjamawmarkacontra tantachasipjjäna

12IsraeltribunakaxBenjamíntribuntaqpachjaqinakar khithapxäna,akhamsasa:¿Kunajanwalinaksajumanak taypinlurasipki?

13JichhastiGabaamarkanjakapkiukaBelial chachanakarojjqhespiyapjjeta,ukhamatjupanakar jiwayañataki,Israelmarkatjanwalinakapanukuñataki Benjamínmarkankirinakaxjaniwisraelitanakan jilanakapanarupist'añmunapkänti

14BenjamínmarkankirinakaxmarkanakatGabaa markaruwtantachasipxäna,israelitanakampinuwasir sarañataki

15Benjamínchachanwawanakapajja,pätunkasojjtani waranqaespadaaptʼatjaqenakawmarkanakatjakthapitäna, Gabeamarkankirinakatsipansa,paqallqpatakajllit chachanakawjakthapitäna

16Taqeukajaqenaktaypinjja,paqallqpatakajllit chachanakawchʼeqaamparaniutjänasapamayniwmä ñikʼutanchoruqalanakliwxatapxirïna,ukatjaniw faltasipkänti

17IsraelmarkankirinakaxBenjamínmarkatsipansa,pusi patakwaranqaespadaapt'atjaqinakawjakthapipxäna

18Ukatstiisraelitanakaxsartasipxäna,ukatstiDiosan utaparmakhatasinxa,Diosaruwjiskt'apxäna:¿Khitis jiwasanakatBenjamínwawanakampnuwasiñataknayraqat sarxani?Tatituxsänwa:Judámarkawnayraqat makhatanisasa

19Ukatstiisraelitanakaxalwatsartasipxäna,Gabaa markaruwsayt'asipxäna

20IsraelmarkankirinakaxBenjamínmarkampnuwasir sarapxäna.IsraelmarkankirinakaxGabaamarkan jupanakampnuwasiñatakiwtantachasipxäna

21BenjamínmarkankirinakaxGabaamarkatmistunipxäna, ukaurustipätunkapayanwaranqajaqinakaruw israelitanakarjiwarayapxäna

22Ukatstiisraelitanakaxch'amañcht'asipxäna,kawkhantï nayrïruruxsayt'asipxänaukachiqaruwwasitat nuwasiñataksayt'asipxäna

23(Israelitanakaxjayp'ukamawTatitunnayraqatapan jachapxäna,Tatituruxakhamsasawjiskt'apxäna: “¿Benjaminjilatampinuwasirwasitatsarxäti?

24PayïrurutstiisraelitanakaxBenjaminanwawanakapar nuwasiñatakjak'achasipxäna

25PayïrurutstiBenjamínchachaxGabaamarkat jupanakampnuwasiñatakmistuwayxäna,ukatstitunka llatunkaniwaranqajaqiruwwasitatisraelitanakar jiwarayänataqiukanakaxespadaapsupxäna

26Ukatstitaqpachisraelitanakampi,taqpach markachirinakampiwDiosanutaparmakhatasipxäna, jacht'asisawTatitunnayraqatapanqunt'asipxäna,ukaurux jayp'ukamawayunapxäna,nakt'ayatsacrificionakampi, sumankthapiñsacrificionakampiTatitunayraqatan luqtapxäna

27UkatisraelitanakaxTatituruwjiskt'apxäna,Diosan arust'äwiarcapaxukaurunakankänwa

28UkaurunakanstiEleazarchachanFineesyuqapawuka markannayraqatapansayt'atäskäna,akhamsasa: ¿Benjaminjilatampitnuwasiñatakmayampmistuñmunta, janukaxjaytanukxä?Tatitustisarakïnwa:Sartam; qharürojjamparamarkatuyäjja”sasa.

29IsraelmarkaxGabaamarkajak'anxk'arisiñanakaruw sayt'ayäna

30KimsïrurutstiisraelitanakaxBenjamínmarkankirinakar nuwasiriwsarapxäna,ukatstiGabaamarkaruw sayt'asipxäna

31Benjamínmarkankirinakaxmarkarnuwasiñatakiw mistupxäna,ukatstimarkatjayarst'ayatäpxänwaucatsti jakenacarojjjawqʼjañwakalltapjjäna,jiwarayapjjaraquïnwa, kunjamtïnayrajjlurapkänaukhama,jachʼathakinakanjja, maynejjDiosanutaparmakhatäna,maynïristiGabaa markaruwpampansaräna,niyakimsatunkaisraelí chachanaka.

32Benjamínchachanwawanakapastisapxänwa:Nayrïr kunjämtixjiwasannayraxatipjatawuñjasipxisasa Ucampisisraelitanacajjsapjjäna:Escapañäni,marcat jach'athaquinacarirpapjjañänisasa

33Taqeisraelitanakajjkawkhantïjakapkänaukacheqat sartasisawBaaltamarsatcheqanisthapisipjjapjjäna, Israelanjarkʼaqerinakajjkawkhantïutjkänaukanakat mistjjapjjäna,Gabeasatcheqatjja.

34IsraelmarkattunkawaranqaajllitchachanakawGabaa markartukjapxäna,ukanuwasïwixwalich'amapunïnwa

35TatituxBenjamínmarkaruwIsraelannayraqatapan nuwjäna,ukaurustiisraelitanakaxpätunkaphisqan waranqapatakjaqinakaruwBenjamínjaqinakat jiwarayapxäna

36Benjamínmarkankirinakajjjiwarayatäpjjatapwa uñjapjjäna,israelitanakajjBenjamínmarkankirinakaruw saytʼasipjjäna,jupanakajjGabaamarkajakʼankirkʼari jaqenakarconfiyapjjatapatwa

37K'arijaqinakaxjank'akiwGabaamarkarpuripxänak'ari jaqinakaxjutapxänwa,ukatstitaqimarkaruwespadampi nuwasipxäna

38Ukatstiisraelitanakampi,k'arisiñanakampixmä chimpuwutjäna,ukhamatmäjach'aninanakhantayañataki, ukamarkatmistuñataki

39Kunapachatixisraelitanakaxnuwasiñatjithiqtapxäna ukhaxa,Benjamínchachaxniyakimsatunkajaqiruw nuwjañampjiwayañqalltäna

40Kunapachatïukaninanakhaskirninanakhantayañ qalltänaukhajja,benjamitanakajjqhepäjjatuñtapjjäna, ukatstimarkanninapajjalajjpacharuwmakhatäna

41Kunapachatixisraelitanakaxkutikipstapkänukkhasti, Benjamínmarkankirinakaxwalmuspharapxäna,jan walinakjupanakarpurt'atapuñjasa

42Ukatwajupanakaxisraelitanaknayraqatanwasar thaknamsarapxänaucampisnuwasiñajjjupanacaruw purintäna;Markataypitmistunirinakarusjupanaktaypin t'unjapxäna.

43UkhamatwaBenjamitanakarmuyuntapxäna, arknaqapxäna,Gabaasatchiqaruintijalsutuqirujan ch'amampitakt'apxäna.

44Benjamínmarkatstitunkallatunkaniwaranqajaqinakaw jiwarapxänataqiukanakaxjanaxsart'irjaqinakäpxänwa

45Ukxarustiwasartuqirt'ijtxapxänwa,Rimónqarqatuqiru. Gadommarkakamawjupanakararknaqapxäna,ukatpä waranqajaqiruwjiwayapxäna

46Benjamínchachanurojja,pätunkaphesqaniwaranqa espadaaptʼatjaqenakawjiwarapjjataynataqiukanakaxjan axsart'irjaqinakäpxänwa

47Ucampissojjtapatacachachanacawwasarar jaltjjapjjäna,Rimónsatqarqaruwpuripjjäna,ukatpusi phajjsiwRimónqarqanqheparapjjarakïna

48IsraelmarkankirinakaxwasitatwaBenjamín markankirinakaruxespadampinuwasipxäna,ukhamarakiw taqimarkanjaqinakarusa,jach'aaxsarkañanimalaruñtata, ukhamaraktaqimarkanakarninampiwphichhantapxäna.

21JAQTHAPI

1IsraelmarkankirinakaxMizpamarkanjuramento lurapxäna,akhamsasa:“JaniwkhitisphuchhapBenjamín chacharwarmiparkatuykaniti”sasa.

2JaqinakastiDiosanutaparpurisaxDiosannayraqatapan jayp'ukamawukanqhiparapxäna,jach'atjach'atjach'at arnaqapxäna.

3Ukatsarakïnwa:IsraelanTatituDiosapa,¿kunatsa Israelmarkanmätribuxpist'i?

4Qhepürojja,jaqenakajjwalialwatsartasinmäaltar lurapjjäna,ukatstinaktʼatwajjtʼanaka,sumankthapiñ sacrificioloqtapjjarakïna.

5Ukatstiisraelitanakaxsapxarakïnwa:¿Israeltribunak taypinxakhitisTatitunukarjanjutkiukajaqisti?

Jupanakastimäjach'ajuramentolurapxäna,khititixTatitun ukarjanMizpamarkarpurinkänaukatuqita,akhamsasa: “Jiwayapxiwa”sasa

6IsraelitanakaxBenjamínjilapatarrepentisipxäna, sapxarakïnwa:JichhüruwIsraelmarkatmätribu t'unjatäxisasa

7¿Kunjämarakwarminaklaykuxlurañänisti,Tatitun sutipxaruxjuramentolurapxta,phuchhanakasatjanwarmir katuyañataki?

8Jupanakastisapxarakïnwa:¿Israeltribunakatxa,¿khitis TatitunukarjanMizpemarkarmakhatasinxa?JabesGalaadmarkatjaniwkhitiscampamentorpurinkänti

9Jaqinakaxjakthapitawuñjasipxäna,Jabes-Galaadmarkan jakirinakatjaniwkhitisukanutjkänti.

10Tantachäwistitunkapayanwaranqach'aman jaqinakaruwukarkhithapxäna,akhamsasa:“Jabes-Galaad markanjakirinakarsarapxam,warminakaru,wawanakaru, espadampijiwayapxam”sasa

11Jumanakaxakanaklurapxäta:Taqichachanakaru, chachampiikintasirwarminakarusaq'altukjapxäta”sasa.

12Jabes-Galaaduraqinjakirinaktaypinstipusipatak virgentawaqunakjikxatapxäna,jupanakaxjaniwkhiti chachampisikisipkänti

13Taqpachtantachasirinakaxmäqawqhaniruw khithapxäna,RimónqullunjakasipkänaukaBenjaminan wawanakaparparlañataki,sumankañarjawsañataki

14UkaurustiBenjamínchachajjwasitatwapurinïna Jabes-Galaadmarkankirwarminakatqhispiyatwarminak churapxäna,ukampisjaniwphuqapkänti

15UkatstijaqinakaxBenjamíntributarrepentisipxäna, TatituxIsraeltribunakarjanwalt'ayäna.

16Tantachäwinjilïrinakapaxsapxarakïnwa:¿Kunjamsa warminakaxjiwarapkiukanakatakixlurañäni?

17Jupanakastisapxarakïnwa:Benjaminmarkat qhispipkiukanakatakixmäherenciawutjañapa,ukhamat Israelmarkatmätribujant'unjatäñapatakisasa

18Ukampisjaniwphuchhanakasatwarminakchurksnati, israelitanakaxakhamsasawjuramentolurapxi: “MaldecitäpankhititixBenjamínchacharwarmichurki ukaxa”sasa.

19Jupanakastisapxarakïnwa:Silomarkanxa,sapa marawTatitunjach'aphunchhäwipaxutji,ukachiqanxa, Betelmarkatalaytoqenkiri,BetelmarkatSiquemmarkar makhatirthakiintijalsutuqina,Lebonamarkataynach tuqinsa

20UkatstiBenjamínmarkankirinakaruxakhamsasaw sapxäna:“Uvayapunakarirpapxam; 21Uñtapxam,uñjapxam,Silómarkankirphuchhanakapax thuqt'irthuqt'irmistunipxaniukhaxa,uvayapunakat mistupxam,ukatsapamayniwSilómarkankirwarmipar katuntapxäta,ukatBenjamínuraqiruwsarapxäta

22Kunapachatixawkinakapasa,jilanakapasananakanukar quejasiñatakjutapxaniukhaxa,nanakaxjupanakarux sapxäma:‘Jiwasanlaykuxjupanakarkhuyapt'ayasipxam’ sasa.

23Benjamínmarkankirinakaxukhamlurapxäna, thuqhurinakatjaqichasipxarakïna,jupanakastikatjapxäna 24Ukaurustiisraelitanakaxsapamayniwukachiqat sarxapxäna,sapamayniwtribuparusa,familiaparusa 25UkaurunakanstijaniwmäreyixIsraelanutjkänti,sapa mayniwkuntixjupanakatakixaskïkiuklurapxäna