Aymara - The Book of Esther

Page 1


Esterajjukham luräna

1JAQTHAPI

1Asueroreyinurunakapansti,(akaxAsuerosatänwa, jupastiIndiamarkatEtiopíamarkakama,patakpaqallq tunkapayanprovincianakanapnaqäna)

2Ukaurunakanxa,Asueroreyixreinopantronopan qunt'atäskäna,ukareinoxSusamarkanutjkänauka markanwa

3Kimsïrmaraapnaqañtukuyatatsti,taqi p'iqinchirinakaparu,uywatanakapatakiwmäjach'a phunchhäwiluräna.Persia,Mediamarkanakanch'amapa, jach'ajilïrinaka,jach'amarkaapnaqirinaka

4Kunapachatixjach'aapnaqäwipanqamirkankañapa, jach'ajach'akankañapatwaljaurunakuñacht'ayäna,patak pusitunkaurunaksaraqataruwuñacht'ayäna.

5Ukaurunakajjtukusjjänaukhajja,reyejjpaqallquruw reyinutapanpatiopanmäjachʼafiestaluräna,Susamarkan jachʼajachʼatukupkänaukajaqenakataki

6Ukanstijanq'u,ch'uxña,ch'uxña,ch'uxña,ch'uxña, ch'uxña,moradocordónukanakampiwqullqitlurat anillonakaru,mármolpilaranakarchint'ata

7Ukatstiqurivasonakanwaumapxäna,reyinvinopampiw waljareyinvinochurapxäna.

8Umastikamachirjamawlurasïnajaniwkhitiswayt'känti, reyejjutapanjilïrinakaparojjsapamayninmunañaparjam lurapjjañapatakiwuttʼayäna.

9VastireinastiAsueroreyinreyinutapanwawarminakatak mäjach'amanq'aluräna

10Paqallqüriurusti,reyejjvinoumañampkusisiyäna ukhajja,Mehumán,Bizta,Harbona,Bigta,Abagta,Zetar, Carcassatpaqallqcuartonakapnaqirinakaruwmayïna, jupanakajjAsueroreyinnayraqatapanwaservipjjäna.

11Vastireinarreyinnayraqataparirpapxañapäna,ukhamat markachirinakaru,jilïrinakarsumauñnaqt'anïtap uñacht'ayañataki.

12UcampisVastireinajjjaniwreyinmandamientop ist'asajjcamareronacapampjutañmuncänti

13Ukatstireyejjukatiempouñtʼirinakarojjsänwa:“Reyejj leyinaka,taripäwiuñtʼirinakarojjukhamarakiwuñjäna

14UkxarustiCarsena,Setar,Admata,Tarsis,Meres, Marsena,Memucán,Persia,Mediamarkanakanpaqallqu p'iqinchiripawa,jupanakawreyinajanuparuñjapxäna, reinotaypinnayrïrqunt'atäpxänwa

15¿KunsaVastireinaruxkamachirjamlurañäni,Asuero reyinutauñjirinakankamachipjanphuqhatapatxa?

16Memucánreyimpi,jilïrinakannayraqatapanakham sänwa:Vastireinaxjaniwreyirukijanwalinaklurkiti, janukastitaqijilïrinakaru,Asueroreyintaqe markanakaparu,janwalinakluraraki”sasa

17Reinanluratapajjtaqewarminakaruwpurini,ukhamat chachanakaparjiskʼachapjjañapataki,kunapachatï“Asuero reyejjVastireinarirpapjjañapatakiwmayïna,ukampis janiwjutkänti”sasa

18Persia,Mediamarkankirwarminakaxukhamarakiw jichhürunakanxtaqireyinjilïrinakaparuxsapxani,

jupanakaxreinanluräwipist'apxiUkhamatwasinti jiskʼachasiñasa,colerasiñasutjani

19Reyinmunañapächiukhajja,märeyinmä mandamientopajjkatoqpan,persajaqenakanleyeptaypin qellqatäpan,ukhamatjanmayjtʼayatäñapataki:‘Vasti chachajjjaniwmayampsaAsueroreyinnayraqatapar jutkaniti’sasaReyejjreyinutjäwipjupatsipanjukʼamp sumajaqerchurpan”sasa

20Kunapachatixreyinkamachipaxtaqpachapnaqäwipan yatiyatäniukhaxa,taqiwarminakawchachaparux jach'añchapxani,jach'ajisk'ajaqinakaru

21Ukaarunakastireyimpiru,jilïrinakampiruwkusisiyäna. reyejjMemucanchachanaruparjamawluräna

22Reyincartanakapjja,reyinutjkiukaprovincianakaru, sapaprovincianakaru,qellqatanakaparjama,sapamayni jaqenakarusaruparjamcartaapayäna,ukhamatsapa mayninutapanapnaqañapataki,ukatsapamarkan aruparjamyatiyatäñapataki.

2JAQTHAPI

1Ukaqhipatsti,Asueroreyincolerasiñapaxtukusxäna ukhaxa,Vastiwarmitamtasxäna,kuntixwarminlurkäna, kuntixjuparjanwalt'ayañatakamtkänaukanakamtasxäna. 2Reyinyanapirinakapastisapxänwa:Suma tawaqunakaxreyinthaqhatäpan

3Reyejjreinopantaqeprovincianakapanjilïrinakar uttʼaypan,ukhamatsumauñnaqtʼanvirgentawaqonakar Susamarkanpalaciopartantachtʼapjjañapataki, warminakanutapartantachtʼapjjañapataki,reyinutauñjiri HegéchachanuñjañapatakiJupanakarq'umachasiñatak yänakachuratäpan.

4KawkïrtawaqutixreyinmunkiukaxVastilanti reinakïpanUcatstireyiruwkusisiyäna;ukatukham lurarakïna.

5Susamarkanpalaciopanjja,mäjudíochachawutjäna, jupastiMardoqueosatänwa,jupastiJairchachan yokapänwa,Simeichachanwawapänwa,Cischachan wawapänwa,Benjamínjaqerakïnwa

6JudámarkanJeconíasreyipampchikawJerusalénmarkat apatäna.

7UcatstiHadasasa,mäarunjjaEstersattiopan phuchaparuwuywäna,janiwawkipasa,taykapasutjkänti, ukasirvientastisumauñnaqt'anïnwa,suma uñnaqt'anirakïnwaMardoqueosti,awkipasataykapasa jiwatäxapxänukkhaxa,pachpaphuchapäñapatakiw irpxaruwayäna.

8Reyinkamachipasa,kamachipasaist'asxäna,walja tawaqunakaxHegaichachanuñjataSusasatjach'autar tantacht'asipxäna,ukatstiEsteraxreyinutapar irpapxarakïnwa,Hegaiwarminuñjiripuñjañapataki 9Ukatawaquxjuparkusisiyäna,ukatstijupat khuyapt'ayasïna.Ukatjank'akiwreyinutapatkuna yänakapsaq'umachasiñatakchuräna,paqallqimill wawanakampi,churañapäkänukatawaqunakampi, warminakanutapatsipansa,juparusa,sirvientanakaparus juk'ampmunäna

10Esteraxjaniwmarkaparusniwilamasinakaparus yatiykänti,Mardoqueoxjanyatiyañapatakiwmayïna.

11Mardoqueostisapauruwwarminakanutapanpatio nayraqatansarnaqäna,Esteraxkunjamäskisukyatiñataki, kunanakasjuparpasañapänaukyatiñataki.

12Kunapachatixsapasirvientaxturnopaxpurinxäna,tunka payanphaxsiwAsueroreyinukarsarxäna,warminakan sarnaqataparjamawq'umachasiñurunakaxphuqhasïna,mä arunxa,suxtaphaxsiwmirraaceitempi,suxtaphaxsix muxsaq'apkirq'aphinakampi,yaqhayänakampi warminakarq'umachañataki)

13Ukatstisapatawaquwreyinukarpuripxänakuntix jupaxmunkänukkhaxa,warminakanutapatreyinutapar sarañapatakiwchurasïna

14Jayp'uruxsarxäna,qhipüruxwarminakanpayïr utaparuwkutt'xäna,Saasgazreyinutapanuñjata,jupasti concubinanakaruñjirïnwa,janiwmayampsreyinukar mantxänti,janukastireyixjupatkusisiyäna,ukatsutip uñt'ayarakïna

15MardoqueochachanAbihailtiyupanEsterphuchapajj reyinukarsarañatakpurinkänaukhajja,janiwkuns maykänti,janukastikuntïreyinutauñjiriHegaichachajj warminakanuñjiripajjuttʼaykänaukmayïnaEsteraxtaqi khitinakatixjuparuñch'ukipkänukanakannayraqatapan sumauñjatäxänwa

16EsteraxAsueroreyinutaparuwirpxaruwayäna,reyin utapartunkaphaxsi,ukaxTebetphaxsinwa,paqallqüri apnaqäwipanxa

17ReyejjEsterwarmirojjtaqewarminakatsipansa jukʼampmunasïnwa,jupajjtaqevirgentawaqonakat sipansajukʼampkhuyapayasiñampiwuñjänaUkhamatwa reyincoronapp'iqiparuchatayna,ukatVastilantireinaruw utt'ayäna.

18Ukxarustireyixmäjach'ajach'aphunchhäwiluräna, taqip'iqinchirinakapataki,uywatanakapataki,Esteranjach'a phunchhäwipa.ucatstiprovincianakarantutäna,reyin cunjämtejjkunjämtejjchurquiucänjjauqhamaracchuräna

19Kunapachatixvirgentawaqunakaxpayïrkuti tantacht'asipxäna,Mardoqueoxreyinpunkupan qunt'atäskäna

20Esteraxjaniwwilamasinakaparusa,markaparus yatiykänti.KunjämtixMardoqueoxsiskataynaukhama, EsteraxMardoqueonkamachiparjamsarnaqäna,kunjämtix Mardoqueompchikjilsuwaykataynaukhama

21Ukaurunakanjja,Mardoqueochachajjreyinpunkupan qontʼatäskänaukhajja,reyinutauñjirinakatjja,Bigtán, Teressatpäjilïrinakawcolerasipjjäna,ukatAsueroreyin amparapampluqtañmunapjjäna.

22Mardoqueostiyatirakïnwa,jupastiEsterreinaruw yatiyänaEsteraxMardoqueonsutipxaruwukamarkan reyiparuñt'ayäna.

23Kunapachatixukatuqitjiskt'asipkänukkhaxa, yatisipxäna.ukatwapanpachanixmäquqarwarkt'atäpxäna, ukaqillqataxcrónicaslibronreyinnayraqatapan qillqatänwa

3JAQTHAPI

1UkaqhipatstiAsueroreyixAgagitaHamedatachachan Amányuqaparuwjach'araptäna,jupampchiksarir jilïrinakatsipanjuk'ampi

2Reyinyanapirinakapasti,reyinpunkupankapkäna ukanakasti,qunqurt'asisawAmánchacharjach'añchapxäna UkampisMardoqueojjjaniwaltʼaskänti,janirakiw respetompisaltʼaskänti.

3Reyinyanapirinakapaxreyinpunkupankapkäna ukanakaxMardoqueoruwsapxäna:¿Kunatarakreyin kamachipp'akintatasti?

4KunapachatixsapauruJesusarparlapxirïna,jupastijan ist'kchïnxa,Mardoqueochachanjanwalt'äwipaxjanichauk yatiñatakiwAmanaryatiyapxäna

5Mardoqueoxjanalt'asirïtapa,janirakjach'ajach'atukutap uñjasaxAmánchachaxwalcolerasïna.

6Mardoqueosaparukiamparluqtañatakixjisk'achasiñwa amuyänaJupanakastiMardoqueonmarkap uñacht'ayapxäna,ukatwaAmánchachaxAsueroreyin taqpachjudionakart'unjañmunäna,Mardoqueon markaparu.

7Asueroreyintunkapayanimaraapnaqañurunxa,nayrïr phaxsinxa,mäarunxa,nisánphaxsinxa,Pur,mäarunxa sorteo,Amánnayraqatanurutururu,phaxsitphaxsiru, tunkapayanphaxsikama,mäarunxaAdarphaxsikamaw jaquntapxäna

8AmánreyejjAsueroreyiruwsäna:Reinomanutjkiuka provincianakanjja,mäjaqenakawchʼeqtʼatäsipkiukat kamachinakapaxtaqijaqinakatsipanmayjawa;janirakiw reyinleyinakapsaphoqhapkiti,uqhamastijaniwreyin wakiskaniti

9Reyinmunañapächiukhajja,tʼunjatäpjjañapatakejj qellqatäpan,nayastitunkawaranqatalentoqollqechurarakï, khitinakatïreyinqollqeimañutaparapaniñataki 10Ukatstireyejjanillopamparapatapthapïna,ukatsti AgagaHamedatachachanAmányokaparuwchuräna, jupastijudionakanuñisiripänwa

11UcatreyejjAmánchacharojjsänwa:Jumaruwqollqe churatätam,marcanacarojjjupanacarcunjämtejjjumataqui ucquiucalurañamatakisasa

12Nayrïrphajjsintunkakimsaqallquurusaraqataruwreyin escribanakapajjjawsatäpjjäna,kunanakatïAmánchachan siskänaukarjamawqellqatqellqatäjjäna,reyin tenientenakaparu,sapaprovinciangobernadoranakaparu, sapaprovinciankirjaqenakanjilïrinakaparu,ukaqellqatan qellqataparjama,aruparjamaAsueroreyinsutiparu qillqatänwa,ukatstireyinanillopampiwsellatäna

13Ukacartanakajjreyintaqeprovincianakaparuwcartanak apayanipjjäna,ukhamatmäurutʼunjañataki,jiwayañataki, jiwarayañataki,taqejudionakaru,wayntawaqonakaru, jilïrinakaru,jiskʼawawanakaru,warminakaru,tunkapayan phajjsittunkakimsanurunaksaraqataru,ukaphajjsijjAdar phajjsiwa

14Sapaprovincianmämandamientochurañatakqellqatajj taqejaqenakaruwuñtʼayasïna,ukhamatukaurucontra wakichtʼatäpjjañapataki.

15Reyinkamachiparjamjank'akiwcarcetonakax mistuwayxäna,Susamarkanpalaciopanxmäkamachiw apsutänaUkatstireyimpiAmánampiumañatak qunt'asipxäna.UcampisSusamarkajjwalmuspharatäna.

4JAQTHAPI

1Mardoqueojjtaqekuntïluraskänaukamuyasajja, Mardoqueojjisinakchʼiyjasawlaqʼampichʼoqtʼasïna, ukatstimarkataypiruwmistüna

2Reyinpunkupjak'aruwpuripxäna,janiwkhitisq'añu isimpisthapt'atreyinpunkuparmantañpuedkänti.

3Kawkhantixreyinkamachipasa,kamachipasapurinkäna ukachiqanakanxa,judionakaxwalllakisipxäna,

Esterajjukhamluräna ayunapxäna,jachapxäna,jachapxarakïnawaljanirakiw sawutanakampi,laq'ampiikisipkäna.

4UkatstiEsteransirvientanakapampi,uta uñjirinakapampixjutasinyatiyapxäna.Ukatreinajjwal llakisïna;Mardoqueoruxisthapiyañatakiwisiapayanitayna, ch'ukuñapsaapaqañataki,ukampisjupaxjaniwkatuqkänti 5UkatstiEsterarjawsänaHatacsatreyinutauñjirinakapat maynïri,juparuñjañapataki,Mardoqueoruwmä mandamientochuräna,kunjamäpachasa,kunatsauk yatiñataki

6UcatHatacchachajjMardoqueosatchachanutaparu sarjjäna,ucamarcanjja,reyinpunkupjakʼankänwa 7Mardoqueostitaqikunatixjuparpaskataynaukanak yatiyäna,kunaqullqinaktixAmánchachaxjudionakar tukjañatakreyinqullqiimañutaparchurañarsuwaykän ukanakyatiyarakïna.

8Ukatsti,Susamarkanjupanakart'unjañatakchurat kamachincopiapwachurarakïna,Esteraruñacht'ayañataki, yatiyañataki,reyinukarmantañapataki,jupar achikt'asiñapataki,markapatmayiñapataki

9HatacchachastiMardoqueonarunakapyatiyiriwEsterar yatiyäna.

10EsteraxmayampiwHatacchacharparläna,ukatsti Mardoqueoruwmandamientochurarakïna

11Taqereyinyanapirinakapasa,reyinprovincianakapasa, yatipjjarakiwa,khititejjchachasa,warmisa,reyinukar manqhapatiorjutkani,khititejjjanjawsatäkiukaru,jupar jiwayañatakejjmäkamachikiwutji,janukastikhitinakarutï reyejjqoritluratthujruluqtkani,juparjakañapataki

12UkatstiMardoqueoruwEsteranarunakapyatiyapxäna

13MardoqueostiEsterarjaysañapatakiwmayïna:Jan jumapachpawamuyamti,reyinutapanqhispiñamataki,taqi judionakatsipansasasa

14Jumatixakapachanamukt'ätaxa,yaqhachiqat judionakatakixjach'aptayasini,qhispiyasiñawutjani ukampisjumampawkimanutamampixt'unjatäpxätawa, ¿khitirakyatpachatiakapachatakreinorujutapxtaxa?

15UkatstiEsteraxMardoqueoruxakhamsasawjupanakar kutt'ayañapatakmayïna

16Sarapxam,Susamarkanjakapkiukajudionakar tantacht'am,nayatakayunapxam,janirakkimsauru manq'apxamti,janirakumapxamti,arumasurusayunapxäta Uqhamarakiwnayajjreyinukarmantaskä,jupajjjaniw leyirjamäquiti

17Mardoqueostisarjjänwa,kunjämtejjEsterchachajj siskänaukarjamawluräna.

5JAQTHAPI

1Kimsïrurutsti,Esteraxreyinisimpisthapt'asisawreyin utapanmanqhapatiopansayt'asïna,reyinutapuñkatasin 2ReyejjEsterreinaruwpationsaytʼatäskiruñjäna,ukatsti reyejjEsterarqoritluratthujruaptʼasïnaUkatstiEsterax jak'achasïna,ukatstiukathujrupatxaruwllamkt'äna 3Ucatreyejjjuparojjsänwa:¿Esterreina,¿kunsamunta? ¿Kunasjumanmayitamaxa?ukaxchikatreinoruw churatäpxätam.

4Esteraxsänwa:Reyitakixwaliaskïspaukhaxa,reyimpi Amánampixjichhüruwjutapxpan,kunamanq'äwitixnayax jupatakwakicht'ktaukamanq'äwirusasa.

5Ukatstireyejjsänwa:Amanarjankʼaklurapjjam,jupajj kunjämtejjEsterchachajjsiskänaukhamlurañapataki

sasaUkatwareyimpiAmánchachampejjEsterchachajj wakichkänaukamanqʼäwirpuripjjäna.

6ReyejjvinoumañutanEsterarsänwa:¿Kunsa mayisma?Jumastichuratäniwa,¿kunarakmayismasti? chikatreinokamawphuqhasini.

7UkatstiEsteraxsänwa:Achikt'ataxa,mayitaxa; 8Nayatixreyinmunañapjikxatta,reyetixmayitaxphuqañ munki,mayitaxphuqhañapataki,reyimpiAmánampixuka manq'äwirjutapxpan,kawkïrmanq'äwitixnayax jupanakatakwakicht'käukamanq'äwirpuripxpan, qharüruwkuntixreyejjsiskiukhamarjamlurarakï

9UkürustiAmánchachaxkusisita,kusisitchuymampiw mistuwayäna,ukampisAmánchachaxMardoqueorreyin punkupanjansayt'iruñjäna,janirakiwjupatakch'allxtkänti, Mardoqueocontraxwalcolerasïna

10UcampisAmánchachajjjitheqtjjänwa,utarpurisajj amigonakaparu,Zereswarmiparusjawsayañapatakiw khitäna

11Amánchachasti,qamirkankañapatsa,walja wawanakapasa,taqikunanaktïreyejjjachʼaraptkäna ukanaksa,reyinjilïrinakapatsa,yanapirinakapatsipansa jukʼampjachʼaraptkänaukanaksajupanakaryatiyäna.

12Amánchachastisarakïnwa:Jïsa,Esterreinaxjaniw khitirusreyampchikamanq'äwirmantañapatakjaytkänti, janukastinayakiwmantani;qharürustireyimpchikaw juparjawillt'atapxäsasa

13UkampisMardoqueojudíoreyinpunkupanqunt'atäskir uñjkäukhakama.

14UkatstiZereswarmipampi,taqpachamigonakapampix juparuxsapxänwa:Phisqatunkametroalturanimähorca lurt'am,qharürustireyimpiwparlt'añama,Mardoqueorux warkkatatäñapatakiUcatstiAmánchacharuwkusisiyäna ucatjupawhorcanalurayäna

6JAQTHAPI

1Ukaarumastireyejjjaniwikirïkänti,ukatwacrónica qellqatanakapaniñatakmayïnareyinnayraqatapan liyt'asipxäna

2Qellqatanjja,MardoqueojjBigtana,Téressatreyinuta uñjirinakapatyatiyäna,jupanakajjAsueroreyinamparap luqtañmunapjjäna

3Reyejjsänwa:¿Kunajachʼañchäwisa, jachʼañchatäñasaMardoqueorojjukatoqetjja?Ucatstireyin yanapirinakapajjsapjjäna:Janiwkunasjupataklurasquiti sasa.

4Ukatstireyejjsänwa:¿Khitispationutji?Amán chachastireyinutapananqäxpatioparuwpurinïna, Mardoqueoruxjupatakwakicht'athorcaparwarkt'añapataki 5Reyinyanapirinakapastisapxarakïnwa:Amanasti pationsayt'atäskiwasasaUcatreyejjsänwa:Mantpan sasa.

6UcatstiAmánchachajjmantanïna,reyejjjuparojjsänwa: ¿Khitirutïreyejjjachʼañchañmunkiukajaqerojj¿kunsa lurapjjani?Amánchachajjchuymapanakhamamuytʼasïna: “¿Khitirusreyejjnayatsipansajukʼampjachʼañchañ munaspa?”

7Amánchachastireyirojjsänwa:Khitirutïreyejj jachʼañchañmunkiukaru

8Reyinisimpisthapt'asitapa,reyincaballopa,p'iqipar uchatreyincoronapapanipxpan

9Akaisimpi,caballompireyinwalijach'ajilïripan amparaparkatuyatäpan,khitirutixreyejjjach'añchañmunki ukajaqiru,caballotsarasinmarkancalletuqir irpanipxañapataki,ukatnayraqatapanyatiyapxañapataki: “Khitirutixreyejjjach'añchañmunkiukajaqiruxukham luratäniwa”sasa

10UkatstireyejjAmánchacharuwsäna:“Jank'akiwisi, caballoapt'asim,kunjämtixsisktaukhama,reyinpunkupan qunt'atäkiukajudíoMardoqueojaqiruxukhamluram

11UcatstiAmánchachajjisimpicaballompiapthapïna, Mardoqueorojjcaballotsarasawmarkancalleparirpapjjäna, ukatstiyatiyäna:“Khitirutïreyejjjachʼañchañmunkiuka jaqerojjukhamluratäniwa”sasa.

12Mardoqueostiwasitatwareyinpunkuparpurinïna UcampisAmánchachajjwalillakitawutaparjankʼak saräna,pʼeqepchʼoqtʼata.

13AmánchachastiZereswarmiparu,taqpach amigonakaparyatiyäna,kunatïjuparpaskänaukanak yatiyäna.Ukatstiyatiñanjaqinakapampi,Zeres warmipampixsapxarakïnwa:Mardoqueotixjudionakan wawanakapatmaynïrixa,khitinakarutixjumanayraqatan jaltxañqalltktaxa,janiwjuparatipt'kätati,janukastijupar liwxatätasasa

14Jupampparltʼasipkänaukhajja,reyinutauñjirinakapajj jankʼakiwAmánchacharirpapjjäna,Esterchachajj wakichkänaukamanqʼäwiru

7JAQTHAPI

1UcatstireyimpiAmánchachampejjEsterreinampimä jach'amanq'äwirsarapjjäna.

2PayïruruxvinoumañurunreyixwasitatEsterarsäna: ¿Esterreina,¿kunsamayisma?Jumastichuratäniwa, ¿kunarakmayismasti?Ukastiphuqhasiniwa,chikat reinokama

3UcatstiEsterreinajjsänwa:Rey,nayatejjjuman munañapataqui,reyinmunañamächijja,nayarjakañajj nayarmayt'atäpan,nayarojjmayitajjarjamjakañajja churatäpan

4Nayasa,markajasa,t'unjatäñasataki,jiwayatäñasataki, t'unjatäñasatakisaljatätanwaUkampisesclavonakataki, esclavonakatakisaljapxirïtaukhaxa,lakaxkatxaruyätwa, uñisirinakaxjanisreyinjanwaltʼäwinakap askichañjamäkchïnxa

5AsueroreyistiEsterreinaruwsäna:¿Khitirakjupasti, kawkinkisjupasti,chuymapanjanaxsarasukham lurañapataki?

6Esteraxsänwa:Uñisirisa,uñisirixakañanqhaAmán jaqiwasasaUcatstiAmánchachajjreyimpireinampejj walajjsaräna

7Reyejjwalicoleratvinoumañatsartasisinjja,jachʼautan jardinaparuwsarjjäna,AmánchachastiEsterreinaruw jakañapmayiñataksaytʼasïnaReyinjupacontrajanwali amtatapuñjäna

8Ukatstireyejjpalaciojardinatmistusawvinoumañutar kuttʼjjänaAmánchachastikawkhantïEsteraxjikxataskäna ukaikiñarliwxatatäxänwa.Ucatstireyejjsänwa: ¿Reinarojjutannayarnayarjaquqaniraquiniti?Reyin lakapatarunakmistkänaukhawAmánchachanajanupar chʼuqtʼasipjjäna.

9UcatstiHarbonasatcuartenacapatmaynïrejjreyin nayrakatapajjsänwa:AmanchachajjMardoqueotak

lurt'cataynaucahorcanakajja,pheskatunkametroalturani, Amánchachanutapansayt'atäsquiwasasa.Ucatstireyejj sänwa:Ukapatjjarwarkkatapjjamsasa

10UkatwaAmánchacharuxMardoqueotakwakichat horcarwarktʼapxäna.Ukatreyincolerasiñapajj sumankjjänwa

8JAQTHAPI

1UkauruwAsueroreyixjudionakanuñisirAmánchachan utapEsterreinarchuränaMardoqueostireyinnayraqatapar purintänaEsteraxkunjämtixukawarmixukyatiyäna

2ReyejjAmánchachatapsutanillopapsusawMardoqueor churänaEsteraxMardoqueoruwAmánchachanutap uñjañapatakutt'ayäna

3UkatstiEsteraxwasitatreyinnayraqatapanparläna, ukatstikayunakapjak'aruwqunt'asïna,ukatstijacht'asisaw achikt'asïna,AgagitaAmánchachanjanwaliluräwinakap apanukuñapataki,judionakarjanwalt'ayañataki.

4UkatstireyejjqoritluratthujruEsteraraytänaUkatsti Esteraxsartasisinreyinnayraqatapansayt'asïna

5Ukatsarakïnwa:“Reyinmunañapächi,nayatixjupar munasiñampiuñjktxa,reyinnayraqatapanwalikïskaspa, nayaruskusisiyächiukhaxa,mäqillqatqillqatäpan,Agagua HamedatasatchachanHamányuqapanamtapkänauka cartanakmayjtʼayañataki

6¿Kunjämaraknayajjjanwalinakuñjasajjaguantkiririststi, kunajanwalinakatïmarkajarpurinkaniukanakuñjasasti? janukax¿kunjamarakwilamasinakajant'unjatäñap uñjasaxaguantariststi?

7UkatAsueroreyixEsterreinampiru,Mardoqueo judiompirusäna:“NayaxEsterarAmánchachanutap churta,juparuswarkkatapxaraktwa,judionakaramparap luqxatataplayku”sasa.

8Jumanakaxjudionakatakixreyinsutipxaruwqillqt'apxam, kunjämtixmunapktamukhama,reyinanillopampi sellapxam,reyinsutiparuqillqatäki,reyinanillopampi sellatäkiukaqillqatxjaniwkhitismayjt'aykaspati

9Ukapachawreyinescribanakaparojjkimsïrphajjsi,mä arunjja,Sivánphajjsi,pätunkakimsanurunaksaraqatarojj jawsatäpjjänaMardoqueochachastijudionakaru, tenientenakaru,diputadonakaru,apnaqirinakaru,India markatEtiopíamarkakama,patakpätunkapaqallqun provincianakaru,sapaprovincianakarqillqatjama,sapa jaqinakararuparjama,judionakarusaqillqatjama, aruparjama.

10UcatstiAsueroreyinsutipjjaqillqäna,reyin anillopampiwselläna,cartanaksacartanakapayanirakïna, caballotsaririnakaru,mulanakaru,camellonakaru, dromedarionakaru

11Ukareyejjtaqemarkanakankirjudionakaruw tantachtʼasiñapatakmayïna,jakañaplayku saytʼayapjjañapataki,kawkïrinakatïjupanakarnuwjapkäna ukajaqenakanchʼamapjja,jiskʼawawanakarusa warminakarusa,jupanakarnuwjapjjañapataki,ukat jupanakanyänakapkatuntapjjañapataki

12Asueroreyintaqeprovincianakapanjja,mäuruwtunka payanphajjsittunkakimsaqallqourunaksaraqatarojjAdar phajjsi

13Sapaprovincianmämandamientochurañatakejj qellqatäkiukaqellqatajjtaqejaqenakaruwyatiyasïna,

Esterajjukhamluräna

judionakajjuñisirinakaparkuttʼayañatakiwukaurojj wakichtʼatäpjjañapa.

“UkakamachixSusapalacionanwaapsutäna 15Mardoqueostireyinnayraqatapatmistüna,azuljanq'u isimpi,jach'aquricoronampi,sumalino,moradoisimpi isthapt'ata 16Judionakaxqhana,kusisiña,kusisiña,jach'ajach'a tukuñanïpxänwa.

17Kawkirutixreyinkamachipasa,kamachipasapurinkäna ukachiqanakanxa,judionakaxkusisipxänwa, kusisipxarakïnwa,mäjach'aphunchhäwi,mäsumauru Ucaorakenquirwaljajakenacajjjudioruwtukjjapjjäna; Judionakanajjsarañawjupanakarpurïna.

9JAQTHAPI

1Tunkapayanphaxsinxa,mäarunxa,Adarphaxsinxa, tunkakimsaqallquuru,reyinkamachipampi, kamachipampiphuqhañjak'ankxäna,ukauruxjudionakan uñisirinakapawjupanakxarch'amanïñsuyapxäna 2JudionakajjAsueroreyintaqeprovincianakapan markanakaparuwtantachasipjjäna,khitinakatïjanwalinak lurañmunapkänaukanakaramparapampluqtañataki Jupanakanajjsarañajjtaqejaqenakaruwpurtʼäna

3Uraqpachankirtaqpachjilïrinakampi,tenientenakampi, reyinjilïrinakapampi,reyinjilïrinakapampi,judionakar yanapt'apxänaMardoqueonajjsarañawjupanakarpurtʼäna 4Mardoqueochachajjreyinutapanjjawalijachʼänwa, jachʼajachʼatukuñapsataqeprovincianakanwajiljjattäna

5Ukhamawjudionakaxtaqiuñisirinakaparuxespadampi jiwayapxäna,jiwayapxäna,t'unjapxäna,jupanakar uñisirinakaruxkuntixmunapkänuklurapxäna

6Susamarkanjach'autapanstijudionakaxphisqapatak jaqinakaruwjiwayapxäna.

7Parsandata,Dalfón,Aspata, 8Porata,Adalia,Aridata

9Parmasta,Arisai,Aridai,Vajezata.

10Amánchachantunkayoqanakapawjiwarayapxäna, jupastiHamedatachachanyuqapawa,jupastijudionakan uñisiripänwa.Ucampislunthatatyänakarojjjaniwamparap apt'apcänti

11Ukaurojja,Susamarkanjachʼautapanjiwayatäpkäna ukajaqenakawreyinnayraqataparapapjjäna.

12ReyejjEsterreinarojjsänwa:Judionakajjphesqa patakajaqenakaruwjiwayapjje,ukhamarakAmánchachan tunkayoqanakaparu.¿kunsareyinmayniprovincianakapan lurapjjäna?jichhasti,¿kunasmayisitamaxa?Jumarux churatäniwa,janukax¿kunasjuk'ampmayisiñamaxa? ukatstiluratäniwa

13UkatstiEsteraxsänwa:Reyitixmunaspaukhaxa, Susamarkankirjudionakaxqharürunaklurapxpan kunjämtixjichhürkamachixsiskiukhamarjama,Amán chachantunkayuqanakaparuswarkkatatäpansasa

14ReyejjukhamlurañapatakiwmayïnaAmánchachan tunkayoqanakaparuwwarkkatapxäna

15SusamarkankirjudionakajjAdarphajjsintunkapusini urunaksaraqataruwtantachasipjjäna,ukatstikimsapataka jaqenakaruwSusamarkanjiwarayapjjarakïnaucampisjan amparapapt'asipcänti

16Ukampisreyinprovincianakapankirmaynijudionakax tantachasipxäna,jakañapqhispiyañataki,uñisirinakapat samarañjikxatañataki,uñisirinakapatstipaqallqtunka

phisqanwaranqajaqiruwjiwayapxäna,ukampisjaniw amparanakapluqxatapkänti.

17Adarphaxsintunkakimsaqallquurusaraqataru;tunka pusiniurustisamart'apxänwa,ukatstimäjach'amanq'äwi, kusisiñurutukuyapxäna.

18Susankirjudionakaxtunkakimsaqallquuru,tunka pusiniurusaraqataruwtantachasipxänatunkaphisqhani urustisamart'apxäna,ukatstimäjach'amanq'äwi,kusisiñ urutukuyapxäna

19Ukatwajudionakaxjanpirqampmuyuntatmarkanakan jakirjudionakaxAdarphaxsintunkapusiniuruxkusisiñ uru,manq'añuru,mäsumauru,maynitmaynikam manq'añanakmayt'asiñurutuñt'ayapxäna.

20Mardoqueostiukaarunakqillqäna,ukatstiAsueroreyin jak'ankirjach'amarkanakarjak'ankirjudionakaruwcarta apayäna.

21Jupanaktaypinch'amanchañataki,Adarphaxsintunka pusiniuru,tunkaphisqhaniuru,sapamara amtapxañapataki.

22Kunjämtixjudionakaxuñisirinakapatsamart'apkänuka urunaka,llakisiñatkusisiñaru,llakisiñatmäsumaururuw tukuwayxäna,ukhamatmanq'añanaka,kusisiñurunaka, maynitmaynikammanq'añanaka,pisinkirinakar waxt'äwinakapayaña

23Judionakajjkunjämtejjqalltapjjäna,kunjämtejj Mardoqueojjjupanakarqellqkayätaukhamarjamaw lurapjjarakïna

24HamedatachachanAmányuqapa,Agagita,taqi judionakanuñisiripänwa,jupanakaruxtukjañatakiw amtapxäna,Pur,mäarunxasorteojaquntapxäna,jupanakar t'unjañataki,t'unjañataki.

25KunapachatïEsteraxreyinnayraqataparpurinkäna ukhaxa,cartanaktuqiwakhamsäna:“Judionakarjan waltʼayañatakamtapkänaukajanwaliamtapaxpʼiqip patxarukuttʼañapataki,ukatyuqanakapampixhorcar warkkatatäpxañapataki”sasa

26UkatpïukaurunakaruxPurimsutimpsutichapxäna. Ukhamastiakaqillqatantaqiarunacapa,uqhamarac uqhamaracuñjapcatayna,jupanacarpuritapa

27Judionakaxjupanakarutt'ayapxäna,wawanakaparu, ukhamaraktaqikhitinakatixjupanakampchikt'atäpkän ukanakaru,ukhamatjantukusxañapataki,ukapäuru qillqataparjama,amtataparjamasapamaraphuqhañapataki; 28Ukaurunakaxtaqiwawanakan,sapafamilianakan,sapa provincianakan,sapamarkanamtatäñapataki,ukhamarak imatäñapataki;Purimurunakaxjudionaktaypitjan tukusxañapataki,janirakiwjupanakatamtasiñax wawanakapatjantukuskaniti.

29UkatstiEsterreina,Abihailchachanphuchapa, Mardoqueojudíochachampixtaqich'amampiw qillqapxäna,Purimukanpayïrcartapachiqanchañataki

30Ucacartanakjja,Asueroreinonkirpatakpätunka paqallqunprovincianakartaqpachjudionakaruwapayäna, sumankañarunakampi,chiqaarunakampi

31JudioMardoqueompi,Esterreinampixsapkatayna ukhamarjamawakaPurimurunakaxutt'ayatäñapa, kunjämtixMardoqueojudíoreinampiEsterreinampix sapkänukhamarjama,jupanakpachataki,wawanakapatakis amtapkänukhamarjama,ayunonakanjanwalt'äwinakapa, arnaqasiñanakapataki.

32UkatstiEsterankamachipaxPurimmarkanukajan walt'äwinakapchiqaparuwuñt'ayäna.ukatukalibron qillqatänwa

10JAQTHAPI

1Asueroreyistimäimpuestochurarakïnwaoraqeru,lamar qotankirislanakaru.

2Taqikunatixch'amapampi,ch'amapampi,Mardoqueon jach'ajach'atukutapatyatiyatapa,reyejjjuparnayrar sartayäna,¿janitMedia,Persiareyinakancrónicaslibron qillqatäki?

3MardoqueojudioxAsueroreyinqhipäxapankänwa, judionaktaypinxwalijach'änwa,waljajilanakaparuw katuqäna,markapanqamirkankañapthaqhasa,taqi wawanakaparussumankañarsüna.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.