4deBoekvan Makkabeërs
INLEIDING
Hierdieboekissoos'nvreesaanjaendedonderslagwatuit diedowwegruwelsvanantieketirannieweergalmDitis'n hoofstukgebaseeropvervolgingdeurAntiochus,dietiran vanSirië,watsommigeEpifanes,DieMalMens,genoem hetDieRomeinsegeskiedenisvandieeersteeeueteken tweesulketiranneaan-dieander,Caligula,dieTweede BriljanteMalMens
Dievormvanhierdieskryfwerkisdiévan'ntoespraak.So noukeuriggetimeisdiestygingsendalingsvandie toespraak;soverwoestendisdieargumente;soonwrikbaar isdielogika;sodiepisdiedryfvere;sokoelisdie redenasie–datditsyplekinneemas'nvoorbeeldvandie suiwerstewelsprekendheid
Diekernpuntis–MoedDieskrywerbeginmet'n passievollestellingoordieFilosofievanGeïnspireerde Rede.OnsdinkgraagaanhierdietwintigsteeeuasdieEra vanRedeenkontrasteerditmetdieEravanMites–maar 'ngeskrifsooshierdieis'nuitdagingvirso'naanname Onsvind'nskrywerwatwaarskynliktotdieeersteeeu voordieChristelikeErabehoorthet,wat'nduidelike filosofievanRedestelwatvandagnetsokragtigisas tweeduisendjaargelede.
Dieomgewingvandiewaarnemingsindiemartelkamersis onophoudelik.Oponsmoderneore,ingestelopsagter dinge,trefditafgryslikDiebesonderhedevandie opeenvolgendemarteling(wateeuelateropdie instrumentevandieSpaanseInkwisisiedui)wordop'n manieruitgewerkwatskokkendvironssmaakisSelfsdie opkomsvandiestoïsynsekaraktersvandieOuMan,die SeweBroersendieMoeder,doenniksomdiefelheid waarmeehierdieredenaarMoedoproep,teversagnie
DieantiekeVadersvandieChristelikeKerkhethierdie boek(onshetdituit'nSiriesevertaling)sorgvuldigbewaar as'nwerkvanhoëmorelewaardeenleer,enditwas ongetwyfeldbekendaanbaievandievroeëChristelike martelare,watdeurdieleesdaarvantotdiepuntvan martelaarskapgewekis.
HOOFSTUK1
'nOorsigvanfilosofieuitantieketyerakende GeïnspireerdeRedeBeskawinghetnognooithoërdenke bereiknie.'nBesprekingvan"Onderdrukkings."Vers48 somdieheleFilosofievandiemensdomop 1Dievraagwatekwilbespreek,isindiehoogstegraad filosofies,naamlikofdieGeïnspireerdeRededie opperheerseroordiehartstogteis;enaandiefilosofie daarvanwilekernstiguernstigeaandagsmeek
2Wantnienetisdievakoordiealgemeennoodsaaklikas 'ntakvankennisnie,maarditsluitdielofvandiegrootste deugin,waarmeeekselfbeheersingbedoel.
3Ditwilsê,asbewysworddatRedediehartstogtewat teenmatigheid,vraatsugenwellusis,beheer,wordditook duidelikgetoondatditheerisoordiehartstogte,soos kwaadwilligheid,watteengeregtigheidis,enoordiéwat teenmanlikheidis,naamlikwoede,pynenvrees
4Maar,sommigemagvra,asdieRedemeestervandie passiesis,waarombeheerditnievergeetlikheiden onkundenie?Huldoelisombespottingtemaak
5DieantwoordisdatRedeniemeesterisoorgebrekewat indiegeesselfinherentisnie,maaroordiepassiesof morelegebrekewatteengeregtigheidenmanlikheiden matigheidenoordeelinstrydis;ensyoptredeinhulle gevalisnieomdiepassiesuitteroeinie,maaromonsin staattestelomhullesuksesvolteweerstaan
6Ekkanbaievoorbeeldevoorubring,uitverskeiebronne, waardieRedebewyshetdatditmeesteroordiepassiesis, maardiebestevoorbeeldwatekverrewegkangee,isdie edelegedragvandiegenewatterwillevandeuggesterfhet, Eleazar,endieSeweBroersendieMoeder
7Wanthullealmalhetdeurhulleveragtingvanpyn,ja, selfstotdiedoodtoe,bewysdatRedebodiehartstogte uitstyg
8Ekmaghieruitbreiinlofvanhulledeugde,hulle,die mannesaammetdieMoeder,watsterfophierdiedagwat onsvieruitliefdevirmoreleskoonheidengoedheid,maar ekwilhulleeerdergelukwensmetdieeerbewysewathulle verwerfhet
9Wantdiebewonderingwatnienetdeurdiewêreldindie algemeennie,maarookdeurhulbeulensvirhulmoeden uithouvermoëgevoelis,hethulledieouteursgemaakvan dieondergangvandietiranniewaaronderonsnasiegelê het,deurdathulledietirandeurhuluithouvermoëverslaan het,sodathullanddeurhullegesuiweris.
10Maareksalbinnekortdiegeleentheidgebruikomditte bespreek,nadatonsmetdiealgemeneteoriebeginhet, soosekgewoondisomtedoen,eneksaldanvoortgaan methulleverhaal,endiealwyseGodverheerlik
11OnsvraagisdanofdieRededieoppermeesteroordie passiesis
12MaaronsmoetpresiesdefinieerwatdieRedeisenwat passieis,enhoeveelvormevanpassiedaaris,enofdie Redeoppermagtigisooralmal
13Redeekbeskouasdieverstandwatmetduidelike oorwegingdielewevanwysheidverkies.
14Wysheidbeskouekasdiekennisvandinge,goddeliken menslik,envanhulleoorsake
15DitbeskouekasdiekultuurwatonderdieWetverkryis, waardeuronsmetdienodigeeerbieddiedingevanGod leerentotonswêreldsevoordeeldiedingevandiemens
16Nouwordwysheidgemanifesteeronderdievormevan oordeelengeregtigheid,enmoedenmatigheid
17Maaroordeelofselfbeheersingisdieeenwathulle almaloorheers,wantdaardeurbevestigdieRedein werklikheidsygesagoordiehartstogte
18Maarvandiepassiesisdaartweeomvattendebronne, naamlikplesierenpyn,enbeidebehoortwesenlikookaan diesielsowelasaandieliggaam
19Enmetbetrekkingtotbeideplesierenpynisdaarbaie gevallewaardiepassiessekerevolgordehet.
20Dus,terwylbegeertevoorplesierkom,volg tevredenheiddaarna,enterwylvreesvoorpynkom,kom napynhartseer
21Woede,weereens,as'nmandieverloopvansy gevoelenswilherhaal,is'npassiewaarinbeideplesieren pynvermengis
22Onderplesierkomookdaardiemorelevervalwatdie wydsteverskeidenheidvanpassiestentoonstel.
23Ditmanifesteerindiesielasspoggerigheidenhebsug enydeleroementwisgierigheidenkwaadpratery,enindie liggaamasdieeetvanvreemdekosenvraatsugenindie geheimgormanding
24Nou,aangesienplesierenpynas'twaretweebomeis watuitliggaamensielgroei,spruitbaieuitlopersvan hierdiepassiesuit;enelkemensseRedeasmeester-tuinier, watonkruiduittrekensnoeienbind,endiewater aanskakelendithierendaarlei,bringdiedigtebosvan neigingsenpassiesondermakmaak
25WantterwylRedediegidsvandiedeugdeis,isdit meestervandiepassies
26LetnouindieeersteplekopdatdieRedeoppermagtig wordoordiehartstogteopgrondvandieremmende werkingvanmatigheid
27Matigheid,neemekaan,isdieonderdrukkingvandie begeertes;maarvandiebegeertesissommigegeesteliken sommigefisies,enbeidesoortewordduidelikdeurRede beheer;wanneeronsindieversoekingkomtotverbode voedsel,hoelaatonsdieplesierewatdaaruitverkryword, prysgee?
28IsditniedatdieRedediemaghetomdieaptytete onderdruknie?Namymeningisditso.
29Gevolglik,wanneerons'nbegeertevoelomwaterdiere envoëlsenwildediereenvleisvanelkesoortteeetwatvir onsonderdieWetverbiedis,onthouonsonsdaarvandeur dieoorheersingvandieRede
30Wantdieneigingsvanonsaptyteworddeurdie gematigdegemoedgetemperengerem,enaldiebewegings vandieliggaamgehoorsaamdietoomvandieRede
31Enwatisdaaromoorteverbaasasdienatuurlike begeerte vandiesielomdievrugvanskoonheidtegeniet,is uitgeblus?
32DitissekerlikwaaromonsdiedeugsameJosefprys, wantdeursyRede,met'ngeestelikeinspanning,hethydie vleeslikeimpulsbeteuelWanthy,'njongmanopdie ouderdomwanneerfisiesebegeertesterkis,hetdeursy Rededieimpulsvansypassiesgeblus
33EnditisbewysdatRedenienetdieimpulsvanseksuele begeertekanonderdruknie,maarvanallerhandebegeertes
34WantdieWetsê:Jymagniejounaastesevroubegeer nie,ooknieietswatjounaastes’nisnie
35Waarlik,wanneerdieWetonsbeveelomnietebegeer nie,behoortdit,dinkek,dieargumentsterktebevestigdat dieRedeinstaatisomhebsugtigebegeertestebeheer,net soosditdiehartstogtewatteengeregtigheidveg,kan beheer
36Hoeanderskan'nmens,vannaturegulsig,gierigen dronk,geleerwordomsynatuurteveranderasdieRede nieduidelikdiemeestervandiepassiesisnie?
37Sekerlik,sodra'nmansylewevolgensdieWetinrig,as hygierigis,handelhyteensynatuurenleenhygeldaan
diebehoeftigessonderrente,enindiesewendejaar kanselleerhydieskuld.
38Enashyspaarsamigis,wordhydeurdieWetoorheers deurdiewerkingvandieRede,enhyweerhouhom daarvanomsystoppelsnateoesofdielaastedruiwevan sywingerdetepluk
39Enmetbetrekkingtotaldiereskanonserkendatdie Redeindieposisievanmeesteroordiepassiesof geneenthedeis
40WantdieWetishoërasdieliefdevirouers,sodat'n manniesydeugterwillevanhullemagprysgeenie,endit oortrefdieliefdevir'nvrou,sodatassyoortree,'nman haarmoetbestraf,enditbeheerdieliefdevirkinders,sodat ashullestoutis,'nmanhullemoetstraf,enditbeheerdie aansprakeopvriendskap,sodat'nmansyvriendemoet bestrafashullekwaaddoen.
41Enmoeniedinkdatdit'nparadoksiswanneerRede deurdieWetselfshaatkanoorkomnie,sodat'nmens daarvanweerhouomdievyandseboordeaftekap,endie eiendomvandievyandteendieplunderaarsbeskerm,en hullegoederewatverstrooiis,bymekaarmaaknie
42EndieheerskappyvandieRedewordeweneensbewys omuittestrekdeurdiemeeraggressiewepassiesof ondeugde,ambisie,ydelheid,pronkery,trotsenagterstewe
43Wantdiematigegemoedstootalhierdieverdorwe hartstogteaf,netsoosditwoedeafweer,wantditoorwin selfsdit
44Ja,toeMosesvertoorndwasteenDatanenAbiram,het hyniesytoornvryeloopgegeenie,maarhetsytoorndeur syredebeheer
45Wantdiematigegemoedisinstaat,soosekgesêhet, omdieoorwinningoordiedriftetebehaaldeursommigete verander,terwylanderheeltemalvernietigword
46WaaromandershetonswysevaderJakobdiehuisevan SimeonenLeviblameervirhulleonredelikeslagtingvan diestamvandieSigemieteengesê:‘Vervloekishulle toorn!’
47WantasdieRedeniediemaggehadhetomhulle woedetebeteuelnie,souhyniesogepraathetnie
48WantopdiedagtoeGoddiemensgeskapehet,hetHy syhartstogteenneigingsinhomingeplant,enterselfdertyd ookdiegemoedop'ntroontemiddevandiesintuie geplaasomsyheiligegidsinalledingetewees;enaandie gemoedhetHydieWetgegee,waardeur,as'nmens homselforden,hyoor'nkoninkryksalregeerwatgematig, regverdig,deugsaamendapperis.
HOOFSTUK2
DieheerskappyvanBegeerteenWoedeDieverhaalvan DawidsedorsRoerendehoofstukkeuitantieke geskiedenisWredepogingsomdieJodevarketelaateet Interessanteverwysingsna'nantiekebank(Vers21) 1Wel,danmagiemandvra,asRedemeestervandie passiesis,waaromisditniemeestervanvergeetagtigheid enonkundenie?
2Maardieargumentisuitersbelaglik.WantdieRede wordnieasmeesteroorpassiesofgebrekeopsigself aangetoonnie,maaroordiévandieliggaam
3Byvoorbeeld,niemandvanjullekanonsnatuurlike begeerteuitroeinie,maardieRedekanhominstaatstel
omteontsnapaandiefeitdathydeurbegeerte'nslaaf gemaakword.
4Niemandvanjulleisinstaatomwoedeuitdiesieluitte roeinie,maarditismoontlikvirdieRedeomhomteen woedetehelp.
5Niemandvanjullekan'nkwaadwilligegeaardheiduitroei nie,maarRedekansykragtigebondgenootweesteendie beïnvloedingdeurkwaadwilligheid.
6Redeisniedieuitroeiingvandiepassiesnie,maarhul antagonis
7DiegevalvankoningDawidsedorskandittenminste duidelikermaak
8WanttoeDawiddieheledagteendieFilistynegeveghet, enmetdiehulpvanonslandsekrygersbaievanhulle verslaanhet,hethyteendieaand,heeltemaluitgeputvan sweetenmoeite,nadiekoninkliketentgekom, waaromheendieheleleërvanonsvoorvadersgekamphet
9Toehetdieheleleërhulleaandmaaltydbegineet,maar diekoning,watdeur'nintensedorsgekwelwas,kondit nielesnie,alhoewelhyoorvloedigwatergehadhet
10Inplaasdaarvanhet'nirrasionelebegeertenadiewater watmettoenemendeintensiteitindiebesitvandievyand was,homverbrandenhomontmanenverteer
11Toesylyfwagteendiebegeertevandiekoning gemompelhet,hettweejongmanne,dapperkrygers,skaam dathullekoningsybegeertesoukortkom,alhulle wapenrustingaangetreken'nwaterskipgeneemendie vyandsewallegeklim;enongemerkverbydiewagteby diepoortgesluipendeurdiehelevyandsekampgesoek
12Enhullehetdapperdiefonteingevindendaaruit'nteug virdiekoninggetap.
13MaarDawid,hoewelhynogsteedsvandorsgebrand het,hetgeagdatso'ndrankie,watasgelykstaandeaan bloedgerekenword,'nernstigegevaarvirsysielwas.
14Daarom,inteenstellingmetsyredesybegeerte,hethy diewateras'nofferaanGoduitgegiet
15Wantdiegematigdegemoedisinstaatomdiedrange vandiehartstogteteoorwin,endievurevanbegeertete blus,enoorwinnendteworstelmetdiepynevanons liggame,alishulleuitermatesterk,endeurdiemorele skoonheidengoedheidvandieRedemetminagtingalle oorheersingvandiehartstogtetetrotseer
16Ennouroepdiegeleentheidonsomdieverhaalvandie selfbeheersteRedetevertel
17In'ntydtoeonsvadersgrootvredegeniethetdeurdie behoorlikenakomingvandieWet,enin'ngelukkige posisieverkeerhet,sodatSeleucusNikanor,diekoningvan Asië,diebelastingvirdietempeldiensgoedgekeurheten onsstaatsvormerkenhet,juistoehetsekeremanne,wat teendiealgemeneeensgesindheidopgetreehet,onsinbaie enverskillenderampebetrek
18Onias,'nmanvandiehoogsteaansien,wattoe hoëpriesterwasendieampsyhelelewelankbekleehet, het'nsekereSimon'ngroepteenhomopgerig,maaromdat hyhomondanksallerhandelasternievanweëdievolk skadeaangedoenhetnie,hethynadiebuitelandgevlug metdiedoelomsylandteverraai.
19HyhettoenaApollonius,diegoewerneurvanSirië, FenisiëenSilisië,gegaanengesê:“Asekgetrouaandie koningis,deelekumeedatduisendeprivatedeposito'sin dieskatkamersvanJerusalemgestooris,watnieaandie
tempelrekeningbehoortnie,enregmatigdieeiendomvan koningSeleucusis.”
20NadatApolloniusnavraaggedoenhetoordie besonderhedevandiesaak,hethySimongeprysvirsy lojalediensaandiekoning,enhomnadiehofvan Seleucusgehaasendiewaardevolleskataanhombekend gemaak;toe,nadathymagtigingontvanghetomdiesaak tehanteer,hethydadeliknaonslandgemarsjeer,vergesel deurdievervloekteSimonen'nbaiemagtigeleër,en aangekondigdathyopbevelvandiekoningdaarwasom dieprivaatdeposito'sindieskatkisinbesitteneem
21Onsmensewasdiepverontwaardigoorhierdie aankondigingenhethewiggeprotesteer,omdathulleditas 'nskandaligedingbeskouhetvandiegenewathulle deposito'saandietempelskatkistoevertrouhetomdaarvan beroofteword,enhullehetallemoontlikehindernissein sypadgegooi
22Apolloniushetegtermetdreigementedietempel binnegegaan.
23Toehetdiepriestersindietempelendievroueen kindersGodgesmeekomsyHeiligePlekwatgeskendis, tered;entoeApolloniusmetsygewapendeleërinmarsjeer omdiegeldteneem,hetengeleuitdiehemelverskyn,te perd,metweerligstralewatuithullearmsgeflitshet,en hullehetgrootvreesenbewingoorhullegebring.
24EnApolloniushethalfdoodneergevalindievoorhof vandieheidene,ensyhandenadiehemeluitgestrek,en mettranehethydieHebreërsgesmeekomvirhom voorspraaktedoenendietoornvandiehemelseleërte stop
25Wanthyhetgesêdathygesondighetenselfsdiedood verdien,endatashysylewegegeeword,hydieseënvan dieHeiligePlekaanallemensesouprys
26DeurhierdiewoordehetOnias,diehoëpriester,hoewel hyinandergevallebaienougesetwas,virhomvoorspraak gedoensodatkoningSeleucusniesoudinkdatApollonius deur'nmenslikeplanenniedeurgoddelikegeregtigheid omvergewerpisnie
27Apolloniushetgevolglik,nasyverstommende verlossing,vertrekomaandiekoningverslagtedoenoor diedingewathomoorgekomhet
28MaarSeleucushetgesterf,ensyopvolgeropdietroon wassyseunAntiochusEpifanes,'noorweldigende, verskriklikeman;watOniasuitsyheiligeampontslaanhet ensybroerJasoninplaasdaarvanhoëpriestergemaakhet, opvoorwaardedatJasonhominruilvirdieaanstelling drieduisend-seshonderd-en-sestigtalentejaarliksmoet betaal.
29HyhettoevirJasonashoëpriesteraangestelenhomas hoofheerseroordievolkaangestel
30Enhy(Jason)hetaanonsvolk'nnuwelewenswyseen 'nnuwegrondwetbekendgestelinalgeheleweerlegging vandieWet;sodathynienet'ngimnasiumopdieBergvan onsvadersaangelêhetnie,maarhyheteintlikdiediens vandietempelafgeskaf
31Daaromhetdiegoddelikegeregtigheidtottoorn ontvlamenAntiochusselfasvyandteenonsgebring.
32WanttoehyteenPtolemeusinEgipteoorloggevoerhet engehoorhetdatdiemensevanJerusalembaieblywas oordieberigvansydood,hethydadelikteenhulle teruggetrek
33Entoehydiestadgeplunderhet,hethy'nbevel uitgevaardigwatdiedoodstrafveroordeelhetvir enigiemandwatvolgensdiewetvanonsvadersgeleefhet
34Maarhyhetgevinddatalsydekretetevergeefswasom dievolhardingvanonsvolkaandieWetteverbreek,enhy hetgesienhoealsydreigementeenstrawweheeltemal veragword,sodatselfsvrouewathulseunsbesnyhet, alhoewelhullevoorafgeweethetwathullotsouwees, saammethulnageslagkopvoorkopuitdierotsegegooiis
35Toesybeveledandeurdiemeerderheidvandievolk veragis,hethypersoonlikprobeeromelkeman afsonderlikdeurmartelingtedwingomonreinvoedselte eetensodieJoodsegodsdiensaftesweer.
36GevolglikhetdietiranAntiochus,vergeseldeursy raadslede,op'nsekerehoëplekgeregverdigmetsytroepe invollewapenrustingrondomhomopgestel,enhyhetsy wagtebeveelomelkeenkelemanvandieHebreërs daarheentesleepenhulletedwingomvarkvleisendinge wataanafgodegeofferis,teeet;maarasiemandweierom hulselfmetdieonreindingeteverontreinig,ishulle gemartelentereggestel
37Entoebaiemetgeweldgevangegeneemis,iseenman eersteuitdieskarevoorAntiochusgebring,'nHebreërmet dienaamEleasar,'npriestervangeboorte,opgeleiin kennisvandiewet,'nmanopgevorderdeleeftydengoed bekendaanbaievandietiransehofvanweësyfilosofie
38EnAntiochushethomaangekykengesê:“Voordatek toelaatdatdiemartelingevirjoubegin,oeerbiedwaardige man,wilekjouhierdieraadgee,datjyvandievleisvan dievarkmoeteetenjoulewered;wantekrespekteerjou ouderdomenjougryshare,alhoeweldiefeitdatjyditso lankgedrahet,ensteedsaandieJoodsegodsdiensvashou, mylaatdinkdatjygeenfilosoofisnie
39WantdievleisvanhierdiedierwatdieNatuur genadiglikaanonsgeskenkhet,isuitmuntend,enwaarom soujulleditverafsku?Ditiswaarlikdwaasheidomnie onskuldigeplesieretegenietnie,enditisverkeerdomdie Natuursegunsteteverwerp
40Maarditsalnoggroterdwaasheidvanjoukantwees, dinkek,asjymetydelepraatjiesoordiewaarheidselfsmy totjoueiestrafsaltrotseer
41Saljynieontwaakvanjouabsurdefilosofienie?Saljy niedieonsinvanjouberekeningeopsyskuifen,deur'n anderdenkwyseaanteneemwatbyjouvolwassejarepas, diewarefilosofievandoelmatigheidleer,enhoeommy liefdadigeraadtevolg,enmedelyehêmetjoueie eerbiedwaardigeouderdomnie?
42Wantdinkookhieraandatselfsalisdaar'nMagwiese oogophierdiegodsdiensvanjouis,Hyjoualtydsal vergewevir'noortredingwatonderdwanggepleegis
43busaangespoordeurdietiranomonwettigonreinvleis teeet,hetEleazartoestemminggevraomtepraat;ennadat hyditontvanghet,hethysytoespraakvoordiehofsoos volgbegin:
44‘Ons,oAntiochus,nadatonsdieGoddelikeWetasdie Wetvanonslandaanvaarhet,gloniedatdaarenigesterker noodsaaklikheidoponsgelêwordasdiévanons gehoorsaamheidaandieWetnie’
45Daaromagonsditsekerlikregomopgeenmanierdie Wetteoortreenie.
46Entog,asonsWet,soosjyvoorstel,niewerklik goddelikwasnie,terwylonstevergeefsgeglohetdatdit
goddelikis,souditselfsnieregweesvironsomons reputasievirvroomheidtevernietignie.
47Moeniedinkdatdit'nkleinsondeisdatonsietsonreins eetnie,wantdieoortredingvandiewet,hetsyinkleinofin groot,isewegruwelik;wantinbeidegevalleworddiewet eweveelverag
48Enjullebespotonsfilosofie,asofonsdaaronderop'n manierleefwatteendieredestaan.
49Niesonie,wantdiewetleeronsselfbeheersing,sodat onsmeestersisvanalonsplesiereenbegeertesendeeglik geoefenisinmanlikheid,omallelydingmet bereidwilligheidteverdra;enditleergeregtigheid,sodat onsmetalonsverskillendegesindhedebillikkanhandel, enditleergeregtigheid,sodatonsmetdienodigeeerbied alleendieGodwatis,aanbid
50Daaromeetonsgeenonreinvleisnie;wantomdatons glodatonsWetdeurGodgegeeis,weetonsookdatdie Skeppervandiewêreld,asWetgewer,vironsvolgensons natuurmedelyehet.
51Hyhetonsbeveelomdiedingeteeetwatvironssiele behaagliksalwees,enHyhetonsverbiedomvleisteeet watdieteenoorgesteldesouwees.
52Maarditisdiedaadvan'ntirandatuonsnienetdwing omdieWetteoortreenie,maaronsooklaateetopso'n manierdatuhierdieverontreinigingwatvironsso afskuwelikis,kanbespot
53Maarjullemagmyniesobespotnie,eneksalooknie dieheiligeedevanmyvoorvadersverbreekomdieWette onderhounie,alrukjullemyoëuitenverbrandjullemy ingewande
54Ekisniesoonbemanddeurouderdomdatwanneer geregtigheidopdiespelis,diekragvandiejeugnamy Redeterugkeernie
55Draaidusjullerakkehardenblaasjulleoondwarmer. EkbejammermyouderdomniesodatekdieWetvanmy vadersinmyeiepersoonoortreenie
56Eksaljounieverloënnie,oWetwatmyleermeester was;eksaljounieverlaatnie,ogeliefdeselfbeheersing;ek saljouniebeskaamnie,owysheidsliefhebbendeRede,en eksaljouooknieverloënnie,ogeëerdepriesterskapen kennisvandieWet
57Jysalookniediesuiwermondvanmyouderdomenmy lewenslangegetrouheidaandieWetbesoedelnie.Reinsal myvadersmyontvang,onbevreesvirjoupynigings,selfs totdiedoodtoe
58Wantjymagweltiranweesooronregverdigemense, maarjysalnieoormybesluitindiesaakvangeregtigheid heersdeurjouwoordeofdeurjoudadenie.’
HOOFSTUK3
Eleasar,diesagmoedigeouman,toonsoveel standvastigheiddatselfswanneeronshierdiewoorde2000 jaarlaterlees,hullesoos'nonblusbarevuurlyk
1MaartoeEleasarsowelsprekendopdievermaningsvan dietirannegeantwoordhet,hetdiewagterondomhom homruwegnadiemartelplekgesleep.
2Eneershethulledieoumanontklee,watmetdie skoonheidvanheiligheidgetooiwas
3Toebindhullesyarmsaanweerskanteengéselhom, terwyl'nheroutregvoorhomstaanenuitroep: “Gehoorsaamdiebevelevandiekoning!”
4Maardiegrootmoedigeenedelman,inwerklikheid'n Eleazar,wasniemeerinsygemoedontroerasofhyin'n droomgepynigwordnie;ja,dieouman,watsyoë standvastignadiehemelopgelighou,hettoegelaatdatsy vleesdeurdieplaegeskendwordtotdathyinbloedgebad isensysye'nmassawondegewordhet;enselfstoehyop diegrondgevalhetomdatsyliggaamniemeerdiepynkon verduurnie,hethysteedssyRederegopenonbuigsaam gehou
5Toehyval,heteenvandiekruiswagtehommetsyvoet indiesygeskopomhomtelaatopstaan
6Maarhyhetdieangsverduurendiedwangveragendie pyneverdra,ensoos'ndapperatleetwatstrafontvang,het dieoumansypynigersuitgeput
7Diesweethetopsyvoorkopgestaan,enhyhetsyasem indiepasemgehaal,totdatsyedelmoedigheiddie bewonderingvansypynigersselfafgedwinghet
8Hierop,deelsuitjammertevirsyouderdom,deelsuit simpatievirhullevriend,deelsuitbewonderingvirsy moed,hetsommigevandiehofdienaarsvandiekoningna homtoegegaanengesê:
9‘Waarom,oEleasar,vernietigjyjouselfwaansinnigin hierdieellende?Onssalvirjouvandiegekooktevleis bring,maarmaakasofjynetvandievarkvleisdeelneem, ensoredjyjouself.’
10EnEleasar,asofhulleraadmaarnetbysymartelinge gevoeghet,hetharduitgeroep:‘NeeMagons,dieseuns vanAbraham,nooitso’nbosegedagtehêasommet’n swakhart’nroltevervalswatvironsonvanpasisnie’
11Teenstrydigmetdierede,soudittogweesvirons,nadat onstotophoëouderdomvolgensdiewaarheidgeleefhet endiereputasiedaarvooronderwettigedekmantelbewaak het,omnouinonseiepersoonteveranderen'nvoorbeeld vangoddeloosheidvirdiejongesteword,sodatonshulle souaanmoedigomonreinvleisteeet
12Ditsou'nskandeweesasonsnog'nbietjielangersou leef,terwylonsdeurallemensebespotwordvir lafhartigheid,enterwylonsdeurdietiranasonmanlik veragword,souversuimomdieGoddelikeWettotdie doodtoeteverdedig.
13Daarom,oseunsvanAbraham,sterfjulleedelmoedig terwillevangeregtigheid;maarwatjullebetref,odienaars vandietiran,waaromstaakjullemetjullewerk?
14Toehullehomsientriomfeeroordiemartelingeenselfs onaangeraakdeurdiemedelyevansybeulenaars,hethulle homnadievuurgesleep.
15Daarhethullehomdaaropgegooienhommetwrede, listigeplanneverbrand,enhullehetsousvanslegtereukin syneusgategegooi
16Maartoedievuuraltotbysygebeentereikenhyopdie puntgestaanhetomdiegeestegee,hethysyoënaGod opgeslaanengesê:
17‘U,oGod,weetdatalhoewelekmyselfkanred,eksterf deurvurigepynigingviruWetWeesgenadigteenooru volk,enlaatonsstraf'nvoldoeningvirhulleweesMaak mybloedhullereiniging,enneemmysielomhullesiele lostekoop,,
18Enmethierdiewoordehetdieheiligemanedelmoedig sygeesoorgegeeonderdiemartelingwatekenterwille vandieWetdeursyRedeselfsteendiepynigingtotdie doodstandgehouhet
19SondertwyfelisdieGeïnspireerdeRededusmeester oordiehartstogte;wantassyhartstogteoflydingoorsy Redegeseëvierhet,souonshullehierdiebewysvanhul superieuremagtoegeskryfhet.
20MaarnoudatsyRedesyhartstogteoorwinhet,skryf onsteregdiemagtoeomhulletebeheers
21Enditisregdatonsmoeterkendatdiemeesterskapby dieRedelê,tenminsteingevallewaarditpyneoorwinwat vanbuiteonsselfkom;wantditsoubelaglikweesomditte ontken
22EnmybewysdeknienetdiesuperioriteitvanRedebo pynenie,maarooksysuperioriteitboplesiere;enditgee ooknietoeaanhullenie.
HOOFSTUK4
Hierdiesogenaamde"EeuvanRede"kaninhierdie hoofstukleesdatdieFilosofievanRede2000jaaroudis Dieverhaalvanseweseunsenhulmoeder.
1TerwillevanonsvaderEleasar,soos'ngoeiestuurman watdieskipvanheiligheidopdieseevandiehartstogte stuur,hoewelhygeteisterisdeurdiedreigementevandie tiranenmeegesleurisdeurdiestygendegolwevandie marteling,hethynooitvireenoomblikdieroervan heiligheidverskuiftotdathydiehawevanoorwinningoor diedoodbinnegeseilhetnie
2Geenstadwatmetbaieenlistigemasjienebeleëris,het homselfooitsogoedverdedigsoosdaardieheiligemantoe syheiligesielmetplaag,skietenvlammeaangevalisnie, enhydiegenewatsysielbeleërhet,deursyRedewatdie skildvanheiligheidwas,beweeghetnie.
3WantonsvaderEleasar,deursygedagtessoos'n kewerigeseekranstelaatvorm,hetdiewaansinnige aanvangvandieopwellingsvandiedrifteverbreek.
4Opriester,waardigvirupriesterskap,uhetuheilige tandeniebesoedelnie,enumaagwatslegsplekgehadhet virvroomheidenreinheid,hetuniemetonreinvoedsel besoedelnie
5ObelyervandieWetenfilosoofvandieGoddelikelewe! SobehoortdiegeneteweeswieseampditisomdieWette dienenditteverdedigmethuleiebloedeneervollesweet indieaangesigvanlydingtotdiedoodtoe
6U,ovader,hetonsgetrouheidaandieWetversterkdeur ustandvastigheidtotheerlikheid;ennadatutererevan heiligheidgespreekhet,hetuuwoordenieweerlênie,en diewoordevandiegoddelikefilosofiedeurudade bevestig,obejaardemanwatkragtigerwasasdie martelinge.
7Oeerwaardeouderlingwatgespanneerwasasdievlam, ugrootkoningoordiedrifte,Eleazar
8WantsoosonsvaderAäron,gewapenmetdiewierookvat, deurdievergaderingteendievurigeengelgehardloopen homoorwinhet,sohetdieseunvanAäron,Eleasar, verteerdeurdiesmeltendehittevandievuur, onwankelbaarinsyverstandgebly
9Entog,diewonderlikstevanalles,hethy,as'nouman, metdieseningsvansyliggaamontspanensyspiere ontspanneensysenuweesverswak,weer'njongmanin diegeesvansyRedelaatgroeienmetIsak-agtigeRededie hidra-koppigemartelinginmagteloosheidverander.
10Ogeseëndeeeu,oeerwaardegryskop,olewegetrou aandieWetenvervolmaakdeurdieseëlvandiedood!
11Waarlik,as'noumandiepynigingtotdiedoodterwille vangeregtigheidveraghet,moetditerkenworddatdie GeïnspireerdeRedeinstaatisomdiehartstogtetelei
12Maarsommigemagdalkantwoorddatnieallemense meestersvandiepassiesisnie,omdatnieallemensehul Redeverlighetnie
13Maaralmalwatmethullehelehartgeregtigheidhulle eerstegedagtemaak,nethullekandieswakheidvandie vleesoorwin,deurteglodathullenievirGodsterwesoos onsaartsvadersAbrahamenIsakenJakobniegesterfhet nie,maardathullevirGodlewe
14Daaromisdaarniksteenstrydigsdaarindatsekere personeslawevanpassievoorkomasgevolgvandie swakheidvanhulleRedenie
15Wantwieisdaarwat'nfilosoofiswatdiehelereëlvan diefilosofieregverdigvolg,ensyvertroueinGodstel,en weetdatdit'ngeseëndedingisomalleswaarkryterwille vandeugteverduur,enniesyhartstogteterwillevan geregtigheidsaloorwinnie?
16Wantnetdiewyseenselfbeheerstemanisdiedapper heerseroordiedrifte
17Ja,deurhierdiemiddelhetselfsjongseuns,wat filosoweiskragtensdieRedewatvolgensgeregtigheidis, oornogswaardermartelingegeseëvier
18Wanttoedietiranhomselfinsyeerstepogingmerkbaar verslaanbevindhet,enmagtelooswasom'noumante dwingomonreinvleisteeet,toehethywerklikinhewige woedediewagtebeveelomandervandiejongmannevan dieHebreërstebring,enashulleonreinvleiswoueet,om hullevrytelaatnadathulleditgeëethet,maarashulle weier,omhullenogwreedaardigertemartel.
19Enonderhierdiebevelevandietiranissewebroers saammethulbejaardemoedergevangenesvoorhom gebring,almalaantreklik,enbeskeie,enwelgebore,--en oordiealgemeenaantreklik
20Entoedietiranhulledaarsienstaansoos'nfeestelike koormethulmoederindiemidde,hethyhulleraakgesien engetrefdeurhuledeleenvooraanstaandehoudinghethy virhullegeglimlagenhullenadergeroepengesê:
21‘Ojongmanne,ekwenselkeenvanjulleallesvandie bestetoe,enbewonderjulleskoonheid,eneerso'ngroot groepbroershoog;daaromraaiekjullenienetaanomnie voltehoumetdiewaansinvandaardieoumanwatreeds gelyhetnie,maareksmeekjulleselfsomaanmytoete geeendeeltewordaanmyvriendskap
22WantsoosEkdiegenekanstrafwatmybevelenie gehoorsaamnie,sokanEkookdiegenebevorderwatMy gehoorsaam.
23Weesdanversekerdatjullebelangrikeen gesagsposisiesinmydienssalontvangasjulledie voorvaderlikewetvanjullestaatsbestelverwerp
24DeelindieHellenistieselewe,enwandelop'nnuwe weg,engenietjoujeug;wantasjullemymetjulle ongehoorsaamheidtotkwaadmaak,saljullemydwingom verskriklikestrawweoptelêenelkeenvanjulledeur martelingdoodtemaak
25Weesdanjammervirjulleself,wantselfsek,julle teenstander,bejammerjulleoorjullejeugenjulle skoonheid
26Saljulleniehieroornadinknie,datasjulleMy ongehoorsaamis,daarniksandersvoorjulleisasdiedood inpynigingnie?
27Methierdiewoordehethybevelgegeedatdie martelwerktuienavoregebringmoeswordomhulledeur vreesteoorreedomonreinvleisteeet
28Maartoediewagtewiele,engewrigsdislokeerders,en rakke,enbeenbrekers,enkatapulte,enketels,en vuurpanne,enduimskroewe,enysterkloue,enwiggiesen brandystersvervaardighet,hetdietiranweergepraaten gesê:
29‘Jullemoetmaarvrees,mymanne,endiegeregtigheid watjulleaanbid,saljulleonwilligeoortredingvergewe’ 30Maarhulle,toehullesyoorredingshoorensy verskriklikemasjienesien,hetnienetgeenvreesgetoon nie,maareintlikhulfilosofieinteenstellingmetdietiran gestel,endeurhulregteredesytirannieverneder 31Entog,oorweegdit;assommigeonderhulleflouen lafhartigwas,wattersoorttaalsouhullegebruikhet?Sou ditniesogeweeshetnie?
32‘Ag,ellendigewesenswatonsisenboallemaatdwaas! Wanneerdiekoningonsnooienonssmeekvirvriendelike behandeling,salonshomniegehoorsaamnie?
33Waarombemoedigonsonsselfmetydelebegeertesen waagons'nongehoorsaamheidwatonsonslewenssalkos? Moetonsnie,omanne,mybroers,dieverskriklike instrumentevreesensydreigementevanmartelinggoed oorweegenhierdieleëgrootprateryenhierdienoodlottige grootpraterylaatvaarnie?
34Laatonsonseiejeugontfermenonsmoederse ouderdomontferm;enlaatonsterharteneemdatasons ongehoorsaamis,onssalsterf
35Enselfsdiegoddelikegeregtigheidsalonsgenadig wees,asonsdeurnoodgedwongeinvreesaandiekoning toegeeWaaromsouonshierdieliewelewevanonsaf weggooienonsselfvanhierdiesoetewêreldberoof?
36Laatonsnieteennoodsaaklikheidstryenookniemet ydelevertroueonsmartelinguitloknie
37Selfsdiewetselfveroordeelonsniegewilligliktotdie doodnie,omdatonsbangisvirdiemartelwerktuie.
38Waaromverhitsulketwisgierighedeonsenvind'n dodelikehardkoppigheidgunsbyons,terwylons'n vreedsamelewekanhêdeurdiekoningtegehoorsaam?
39Maargeensulkewoordehethierdiejongmannebydie vooruitsigvandiemartelingontgaannie,ensulkegedagtes hetooknieinhullegedagtesopgekomnie.
40Wanthullewasveragtersvandiehartstogteenmeesters oorpyn
HOOFSTUK5
'nHoofstukvangruwelenmartelingwatantieketirannie insyuiterstewreedheidonthulVers26isdiepgaande waarheid
1Ensohetdietiranskaarsklaargemaakmetsyaansporing aanhulleomonreinvleisteeet,toealmaleenstemmig saam,ensooseensiel,virhomsê:
2‘Waaromtalmjy,otiran?Onsisbereidomtesterf eerderasomdiegebooievanonsvadersteoortree’
3Wantonssouookonsvoorvadersindieskandebringas onsnieingehoorsaamheidaandiewetgewandelheten Mosesasonsraadgeweraangeneemhetnie
4OtiranwatonsaanraaiomdieWetteoortree,moenie, omdatjyonshaat,onsmeerasonsselfjammerkrynie
5Wantonsagubarmhartigheidengeeonsonsleweinruil vir'noortredingvandiewet,ietswatswaarderisomte verduurasdiedoodself
6Jysouonsvreesbevangemaakmetjoudreigementevan diedoodondermarteling,asofjy'nrukkiegeledeniksvan Eleasargeleerhetnie
7MaarasdieoumannevandieHebreërsdiemartelingeter willevangeregtigheidverduurhet,ja,tothulledood,dan salons,diejongmanne,destemeergepassterweterwyl onsdiepynigingvanudwangverag,waaroorhy,ons bejaardeleermeester,ookgetriomfeerhet
8Steljoudanopdieproef,otiranEnasjyonslewens neemterwillevangeregtigheid,moetjyniedinkdatjyons metjoumartelingeseermaaknie
9Wantonssaldeurhierdieboseverdrukkingenons volhardingdaarvandieprysvandeugwen;maarjysalvir onswredemoordgenoegpynigingdeurvuurlyaandie handevangoddelikegeregtigheidvirewig
10Hierdiewoordevandiejongmensehetdietiransetoorn verdubbel,nienetoorhulleongehoorsaamheidnie,maar ookoorwathyashulleondankbaarheidbeskouhet
11Opsybevelhetdiegéselaarstoedieoudstevanhulle nadergebringenhomsykleeduitgetrekensyhandeen armsaanweerskantemetriemevasgebind
12MaarnadathulleHommoeggegeselhetenniksdaaruit gevindhetnie,hethulleHomopdiewielgegooi
13Endaaropisdieedeljongelinggeteistertotdatsybene uitgewrigwas.Ensoosgewrignagewriggewaghet,het hydietiranmethierdiewoordeveroordeel:
14‘Ojymeesafskuweliketiran,jyvyandvandie geregtigheidvandiehemelenbloeddorstig,jypynigmyop hierdiemaniernievirdoodslagofvirgoddeloosheidnie, maarvirdieverdedigingvandieWetvanGod’
15Entoediewagtevirhomsê:“Geetoestemmingomte eet,sodatjullevanjullemartelingeverloskanword,”het hyvirhullegesê:“Jullemetode,oellendigedienaars,isnie sterkgenoegommyRedegevangeteneemnie.Kapmy ledemateaf,enverbrandmyvlees,enverdraaimy gewrigte;deuraldiemartelingesalekjullewysdatdie seunsvandieHebreërsalleenterwillevandeug onoorwinlikis”
16Terwylhysogepraathet,hethulleookgloeiendekole ophomgesit,endiemartelinghethomnogstywerteendie wielgeplaas
17Endiehelewielwasmetsybloedbesmeer,endie opgehooptekoleisgeblusdeurdievloeistofvansy liggaamwatafgedruphet,endiegeskeurdevleeshetom dieassevandiemasjiengeloop.
18Enmetsyliggaamlikegestaltereedsinverbrokkeling, hethierdiegrootsielvollejongman,soos'nwareseunvan Abraham,gladniegekreunnie;maarasofhy'n veranderingdeurvuurnaonverganklikheidondergaanhet, hethydiepynigingedelmoedigverduurengesê:
19‘Volgmyvoorbeeld,obroersVerlaatmynievirewig nie,enmoenieonsbroederskapinadelvansielprysgee nie’
20Voer'nheiligeeneervolleoorlogtenbehoewevan geregtigheid,waardeurdieregverdigeVoorsienigheidwat ooronsvadersgewaakhet,genadigteenoorsyvolkmag wordenwraakmagneemopdievervloektetiran.
21Enmethierdiewoordehetdieheiligejongmandiegees gegee
22Maarterwylalmalverwonderdwasoorsy standvastigheidvansiel,hetdiewagtedietweedein ouderdomvandieseunsvorentoegebringenhommet skerpysterhandevasgegrypenhomaandiemasjieneen diekatapultvasgemaak.
23Maartoehullesyedelevasberadenheidhoorin antwoordophulvraag:"Souhyeerdereetasomte martel?"hethierdiepanteragtigedieremetysterkloueaan syseningsgeskeurenaldievleisvansywangeafgeskeur endievelvansykopafgeskeur
24Maarhyhethierdielydingvolhardendverdraengesê: “Hoesoetiselkevormvandoodterwillevandie geregtigheidvanonsvaders!”
25Enaandietiranhethygesê:‘Omeesmeedoënlosevan tiranne,lykditnievirjoudatjyophierdieoomblikself ergerpyneasmynelydeurtesienhoejoutiranniese arrogantevoornemeoorkomworddeurmyvolhardingter willevangeregtigheidnie?
26Wantekwordonderpynondersteundeurdievreugdes watdeurdeugkom,terwyljyinpynverkeerterwyljyin jougoddeloosheidroem;enjysalooknieontkomaandie strafvandiegoddeliketoornnie,oafskuwelikstetiran.
27Entoehydappersyglorierykedoodtegemoetgegaan het,isdiederdeseunnavoregebringenisdeurbaie ernstiggesmeekomteproeenhomselfsotered.
28Maarhyantwoordmet'nhardestem:“Isjullenie bewusdaarvandatdieselfdevadermyenmybroerswat oorledeis,verwekhet,endieselfdemoederonsgebaarhet, enindieselfdeleerstellingsisekgrootgemaak?”
29Eksweerniedieedelebandvanbroederskapprysnie 30Asjulledanenigepyniginghet,wendditaanhierdie liggaamvanmy;wantmysielkanjulleniebereiknie,al soujullenie
31Maarhullewasbaiekwaadoordiemansevermetele woorde,enhullehetsyhandeensyvoetemethulle ontwrigendeenjinsuithulgategerukensyledemateuit hulkastegerukenhullelosgemaak;enhullehetsyvingers ensyarmsensybeneensyelmbooggewrigtegedraai
32Enomdathullesygeesopgeenmanierkonverwurgnie, hethullesyvelafgestroop,diepuntevansyvingers daarmeesaamgeneem,enopSkitiesewysediekopvelvan sykopafgeskeurenhomdadeliknadiewielgebring
33Enhierophethullesyruggraatgedraaitotdathysyeie vleesinrepesienhanghetengrootbloedpyltjiesuitsy ingewandesienafstroomhet
34Enopdiepuntvandoodhethygesê:“Ons,o afskuwelikstetiran,lysovironsopvoedingenonsdeug watvanGodis;maarjysalvirjougoddeloosheidenjou wreedheideindelosepynverduur”
35Entoehierdiemanwaardigvansybroersgesterfhet, hethulledievierdegebringenvirhomgesê:Moenieook metdieselfdewaansinsoosjoubroersmalwordnie,maar gehoorsaamdiekoningenredjouself
36MaarHysêvirhulle:“Jullehetgeenvuurwatsoergis dateklafaardkanweesnie
37Bydiegeseëndedoodvanmybroers,bydieewige verdoemenisvandietiran,enbydieglorierykelewevan dieregverdiges,salekmyedelebroederskapnieverloën nie
38Bedinkmartelings,otiran,sodatjydaardeurkanleer datek'nbroerisvandiegenewatreedsgemartelis
39Toehydithoor,hetdiebloeddorstige,moorddadigeen uitersafskuwelikeAntiochushullebeveelomsytonguitte sny
40Maarhyhetgesê:‘SelfsalneemUmyspraakweg,God isook'nhoordervandiestommes.’
41Kyk,eksteekmytonggereeduit:snydituit,wantjysal daardeurmyRedeniestilmaaknie
42Onsgeegraagonsliggaamlikeledeomverminkteword virdiesaakvanGod
43MaarGodsaljougouagtervolg,wantjysnydietong uitwatlofliederetotHomsing
44Maartoehierdiemanookdeurdiemartelingeaandie doodvanlydingterdoodveroordeelis,hetdievyfde vorentoegespringengesê:‘Ekhuiwernie,otiran,omdie martelingterwillevandeugteeisnie’
45Ja,uitmyselftreeeknavore,sodatjy,deurmyook doodtemaak,deurnogmeerwandadediestrafwatjyaan diegeregtigheidvandieHemelverskuldigis,kanvererger
46Ovyandvandeugenvyandvandiemens,virwatter misdaadvernietiguonsophierdiemanier?
47LykditvirjouboosdatonsdieSkeppervanalles aanbidenvolgenssydeugsameWetleef?
48Maarhierdiedingeverdieneerbewyse,niemartelingnie, asjymenslikestrewesverstaanenhoopopverlossingvoor Godhet.
49Kyk,nouisjyGodsevyandenvoerjyoorlogteendie watGodaanbid
50Terwylhysogepraathet,hetdiewagtehomgebinden voordiekatapultgebring;enhullehethomdaaraanopsy knieëvasgebind,en,deurditdaarmetysterklampevaste maak,hethullesylendeneoordierollende'wig'geruk sodathyheeltemalagteroorgekrulwassoos'nskerpioen enelkegewrigloswas
51Ensohethy,inergeasemnoodenliggaamlikeangs, uitgeroep:‘Heerlik,otiran,glorierykteenuwilisdie seëningewatumyskenk,watmyinstaatstelommy getrouheidaandieWettebewysdeurnogmeereervolle marteling’
52Entoehierdiemanookdoodwas,isdiesesdegebring, 'nbloteseun,watinantwoordopdietiransevraagofhy bereidwasomteeetenvrygelaatteword,gesêhet:
53‘Ekisniesooudinjaresoosmybroersnie,maarekis netsooudingedagte.Wantonsisgeboreengrootgemaak virdieselfdedoeleniseweveelverpligomookvir dieselfdesaaktesterf;soasjykiesomonstemartelomdat onsnieonreinvleiseetnie,marteling.’
54Terwylhyhierdiewoordegespreekhet,hethullehom nadiewielgebring,enhomversigtiguitgerekendiebene vansyrugontwrigenonderhomaandiebrandgesteek
55Enhullehetskerp,gloeiendespiesegemaakenditinsy ruggesteek,endeursysyegesteekenooksyingewande weggebrand.
56Maarhyhettemiddevansymartelingeuitgeroep:‘O strydwaardigdieheiliges,waarinsobaievanonsbroeders, indiesaakvangeregtigheid,ingeskryfisvir'nkompetisie inpyniging,ennieoorwinisnie!
57Wantdieregverdigeverstand,otiran,isonoorwinlik.
58Indiewapenrustingvandeuggaanekommybroersin diedoodtevergesel,enomnogeenkragtigewrekerby myselftevoegomjoutestraf,obedenkervandie martelingeenvyandvandiewaarlikregverdiges
59Onssesjongmensehetjoutirannieomvergewerp ‘WantisjouonmagomonsRedeteveranderofonste dwingomonreinvleisteeetnie'nondergangvirjounie?
60Uvuuriskoelvirons,umartelingsmasjienepynignie, enugeweldismagteloos.
61Wantdiewagtewasbeamptesvirons,nievan'ntiran nie,maarvandieGoddelikeWet;endaaromhetonsons Redenogsteedsonoorwin.
HOOFSTUK6
Broederlikebandeen'nmoederseliefde
1Entoehierdieeenook'ngeseëndedoodgesterfhet,in dieketelgegooi,hetdiesewendeseun,diejongstevan hullealmal,vorentoegekom
2Maardietiran,hoewelhyhewiggeïrriteerdwasdeursy broers,hetjammergevoelvirdieseun,entoehyhomdaar reedsvasgebindsien,hethyhomnadergebringenprobeer omhomteoorreeddeurtesê:‘Jysiendieeindevandie dwaasheidvanjoubroers;wantdeurhulle ongehoorsaamheidishulledoodgeryJyook,asjynie gehoorsaamisnie,saljyselfookellendiggemartelenvoor joutyddoodgemaakword;maarasjygehoorsaamis,saljy myvriendwees,enjysalbevorderwordtot'nhoëampin diesakevandiekoninkryk.’
4Enterwylhyhomsoversoekhet,hethydieseunse moederlaatroep,sodatsyinhaardroefheidoordieverlies vansoveelseunsdieoorlewendekonaanspooromte gehoorsaamengeredteword
5MaardiemoederhetHebreeusgepraat,sooseklatersal vertel,ensyhetdieseunaangemoedig,enhyhetvirdie wagtegesê:“Maakmylos,sodatekmetdiekoningenal syvriendesaammethomkanpraat”
6Enhullewasblyoordieseunseversoekenhethomgou losgemaak
7Enhyhardloopnadiegloeiendevuurpanensê:“O goddelosetiran,”roephyuit,“endiegoddeloosstevanalle sondaars,skaamjyjounieomjouseëningeenjou koningskapuitdiehandevanGodteneem,ensydienaars doodtemaakendievolgelingevangeregtigheidtemartel nie?”
8Waarvoordiegoddelikegeregtigheidjouoorleweraan'n vinnigerenewigdurendevuurenpynigingwatjoutotin alleewigheidniesallaatvaarnie
9Skaamjyjounie,asmens,oellendelingmetdiehartvan 'nwildedier,ommensemetdieselfdegevoelens,gemaak vandieselfdeelemente,saammetjouteneemenhulle tongeuitteskeur,enhulleophierdiemaniertegeselente martelnie?
10MaarterwylhullehulgeregtigheidteenoorGodinhul edeledoodvervulhet,saljyellendiguitroep:"Weeword getref"virjouonregverdigedoodmaakvandiekampioene vandeug
11Entoe,terwylhyopdierandvandiedoodgestaanhet, hethygesê:‘Ekisgeenafvalligeteenoordiegetuieniswat deurmybroersafgelêisnie
12EnekroepdieGodvanmyvadersaanombarmhartigte weesteenoormynasie
13EnHysaljoustraf,beideinhierdieleweennadatjy doodis.
14Enmethierdiegebedhethyhomselfindiegloeiende vuurpangewerpensodiegeesgegee
15Asdiesewebroersdandiemartelingetotdiedoodtoe veraghet,isdituniverseelbewysdatdieGeïnspireerde Rededieopperheeroordiedrifteis
16Wantashulleaanhullehartstogteoflydingtoegegee hetenonreinvleisgeëethet,souonsgesêhetdathulle daardeuroorwinis
17Maarinhierdiegevalwasditniesonie;inteendeel, deurhulleRede,watindieoëvanGodgeprysis,hethulle bohulledrifteuitgestyg
18Enditisonmoontlikomdieoppergesagvandie verstandteontken;wanthullehetdieoorwinningoorhul passiesenhulpynebehaal
19HoekanonsandersdoenasomdieregteRedese heerskappyoorpassieteerkenmethierdiemannewatnie teruggedeinshetvoordiepynevandiebrandnie?
20Wantnetsoostoringsophawemolledieaanvallevan diegolweafweeren'nkalmingangbiedaandiegenewat diehawebinnegaan,sohetdiesewe-toringregteRedevan diejongmensediehawevangeregtigheidverdedigendie stormagtigehartstogteafgeweer
21Hullehet'nheiligekoorvangeregtigheidgevorm terwylhullemekaaraangemoedigengesêhet:
22‘Laatonssoosbroerssterwe,obroeders,virdiewet
23LaatonsdieDrieKindersaandieAssiriesehofnavolg wathierdieselfdebeproewingvandieoondveraghet.
24Laatonsnielafhartigwordvoordiebewysvan geregtigheidnie
25Eneenhetgesê:“Broer,hougoeiemoed,”en'nander: “Draditedelmoediguit,”en'nanderhetdieverlede onthou:“Onthouvanwatterafkomsjyis,enaanwiese vaderlikehandIsakhomselfvirgeregtigheidas'noffer oorgegeehet”
26Enelkeenvanhullehetsaam,terwylhullemekaar helderenbaievrymoedigaangekykhet,gesê:‘Met'n heelhartigehartsalonsonsselfaanGodwywatonsons sielegegeehet,enlaatonsonsliggameuitleenomdieWet teonderhou.
27Laatonshomnievreeswatdinkhydoodmaaknie;want 'ngrootstrydengevaarvirdiesielwaginewigepyniging opdiegenewatdieverordeningvanGodoortree.
28LaatonsonsdanbewapenmetdiegoddelikeRedese meesterskapoordiepassies
29NahierdieonslydingsalAbraham,IsakenJakobons ontvang,enalonsvoorvaderssalonsprys’
30Enaanelkeenvandiebroersafsonderlik,terwylhulle weggesleepis,hetdiewiesebeurtnogsoukom,gesê: “Moenieonsskandemaaknie,broer,enmoenieonsbroers watreedsoorledeis,bedriegnie.”
31Julleisnieonkundigoordieliefdevanbroersnie, waarvandiegoddelikeenalwyseVoorsienigheid'nerfenis gegeehetaandiegenewatdeurhulvadersverwekis,endit selfsdeurdiemoederseskootinhulleingeplanthet; waarinbroersdieselfdetydperkwoon,enhulvorm gedurendedieselfdetydaanneem,engevoedworddeur dieselfdebloed,enlewendgemaakwordmetdieselfdesiel, ennadieselfdetydperkindiewêreldgebringword,en hullemelkuitdieselfdefonteinetrek,waardeurhul broederlikesielesaaminarmsaandieborsgevoedword; enhullewordnognaderverbinddeur'ngemeenskaplike versorgingendaagliksekameraadskapenanderopvoeding, endeuronsdissiplineonderdieWetvanGod
32Omdatdiegevoelvanbroederliefdesonatuurliksterk was,hetdiesewebroershulonderlingeharmonienog sterkergemaakWantopgeleiindieselfdeWet,en gedissiplineerindieselfdedeugde,ensaamgrootgemaakin dieopregtelewe,hethullemekaardestemeerliefgehad. Hulgemeenskaplikeywervirmoreleskoonheiden goedheidhethulonderlingeharmonieversterk,wantin samewerkingmethulvroomheidhetdithulbroederliefde vurigergemaak
33Maarhoeweldienatuur,kameraadskapenhulle deugsamegeaardheiddievurigheidvanhullebroederliefde verhooghet,hetdieoorlewendeseunsnogtansdeurhulle godsdiensdieaanskouevanhullebroers,watopdie strafbankwas,wattotdiedoodgemartelis,ondersteun;ja, hullehethulleselfsaangemoedigomdielydingteverduur, sodathullenienethulleeiemartelingesouveragnie,maar ookhullepassievirbroederlikegeneentheidvirhulle broerssouoorwin
34ORedenerendegemoedere,meerkoninklikaskonings, asvrymensemeervry,vandieharmonievandiesewe broers,heiligengoedingestelopdiegrondtoonvan vroomheid!
35Nieeenvandiesewejongmensehetlafaardgewordnie, niemandhetteruggedeinsvoordiedoodnie,maaralmal hetdeurmartelingnadiedoodgehaasasofhullediepadna onsterflikheidgehardloophet
36Wantsooshandeenvoeteinharmoniemetdie ingewingvandiesielbeweeg,sohetdaardieheilige jongmense,asofhulledeurdieonsterflikesielvan godsdiensaangespooris,inharmonieterwilledaarvanna diedoodgegaan.
37Oalheiligesewevoudigekameraadskapvanbroedersin harmonie!
38Wantsoosdiesewedaevandieskeppingvandie wêreldgodsdiensbevorder,sohetdiejongmensekooragtig hulsewevoudigekameraadskapbevorderendievreesvan diemartelingevangeenbelanggemaaknie.
39Onssiddernouwanneeronshoorvandielydingvan daardiejongmense;maarhulle,watditnienetmethuloë gesienhetnie,enooknienetdiegesproke,dreigende dreiginggehoorhetnie,maareintlikdiepyngevoelhet, hetditdeurstaan;enditindiemartelingdeurvuur,aswat wattergroterpyngevindkanword?
40Wantskerpenstrengisdiekragvanvuur,endithet hulleliggamevinnigtotverbrokkelinggebring 41EndinknieditiswonderlikasdieRedesaammet daardiemanneoordiemartelingegeseëvierhet,terwyl selfs'nvrousesiel'nnoggroterverskeidenheidpyneverag hetnie;wantdiemoedervandiesewejongmensehetdie pyneverduurwataanelkeenvanhaarkinderstoegedienis 42Maardinkaanhoemenigvuldigdieverlangensvan'n moedersehartis,sodathaargevoelvirhaarnageslagdie middelpuntvanhaarhelewêreldword;eninderdaad, hierhetselfsdieirrasioneledierevirhulkleintjies'n geneentheidenliefdesoortgelykaanmanss'n 43Byvoorbeeld,onderdievoëls,verdedigdiemakvoëls watonderonsdakkeskuilingsoekhulkuikens;endiéwat nesmaakopdiebergtoppe,enindierotsskeure,enindie gatevanbome,enindietakke,enhulkleintjiesdaar uitbroei,dryfookdieindringerweg.
44Endan,ashullehomniekanwegdryfnie,fladderhulle rondin'npassievanliefde,roephulleinhuleietaal,en
hullegeehulpaanhulkleintjiesopwattermanierhulleook alkan.
45Enwatterbehoeftehetonsaanvoorbeeldevandie liefdevirnageslagonderredelosediere,terwylselfsdie bye,omtrentdieseisoenvandiemaakvandieraat, indringersafweerendiegenewatnaderaanhulkrooskom methulangelsoosmet'nswaardsteekenteenhullevegtot diedoodtoe?
46Maarsy,diemoedervandaardiejongmanne,met'nsiel soosAbraham,isnievanhaarvoornemeafgebringdeur haarliefdevirhaarkindersnie
HOOFSTUK7
'nVergelykingvan'nmoederenvaderseliefde,inhierdie hoofstukis'npaarbergpiekevanwelsprekendheid.
1Redevandieseuns,heeroordiehartstogte!Ogodsdiens, watvirdiemoederdierbaarderwasashaarkinders!
2Diemoeder,mettweekeusesvoorhaar,godsdiensendie huidigereddingvanhaarseweseunsindielewevolgens dietiransebelofte,heteerdergodsdiensliefgehad,wat volgensGodtotdieewigelewered.
3O,hoekanekdiehartstogtelikeliefdevanouersvir kindersuitdruk?Onsdruk'nwonderlikegelykenisvanons sielenvanonsgestalteafopdieteeraardvandiekind,en bowenaldeurdiemoedersesimpatiemethaarkinderswat dieperisasdievaders'n
4Wantvroueissagtervansielasmans,enhoemeer kindershullebaar,hoemeerishulleoorvloediginliefde virhulle
5Maar,vanaldiemoeders,wassyvandieseweseuns oorvloediginliefde,meerasdieresSyhetgesiendat, nadatsyinsewekindersgeboortegegeehet,symoederlike teerheidvirdievrugvanhaarskootgevoelhet,enomdat sydeurdieveleweëwaarinsyelkeentot'ninnigeliefde gedrahet,synieteminuitvreesvirGoddiehuidige veiligheidvanhaarkindersverwerphet.
6Ja,enmeerasdit,deurdiemoreleskoonheidengoedheid vanhaarseunsenhullegehoorsaamheidaandieWet,is haarmoederliefdevirhullesterkergemaak.
7Wanthullewasregverdigengematigendapperen grootmoedig,engeliefdesvanmekaarenvanhullemoeder opso'nmanierdathullehaargehoorsaamwasindie onderhoudingvandieWettotdiedoodtoe
8Maarnietemin,alhoewelsysoveelversoekingsgehadhet omaanhaarmoederlikeinstinktetoetegee,hetdie verskriklikeverskeidenheidmartelingeingeenenkele gevaldiemaggehadomhaarRedeteverandernie;maar diemoederhetelkeseunafsonderlik,enalmalsaam, aangespooromvirhulgodsdienstesterf
9Oheiligenatuur,enouerliefde,enverlangevanouersna nageslag,enloonvanborsvoeding,enonoorwinlikeliefde vanmoeders!
10Diemoeder,wathulleeenvireengeteisterenverbrand sienword,hetonwrikbaarinsielgeblyterwillevan godsdiens
11Syhetgesienhoedievleesvanhaarseunsindievuur verteerword,endieuiteindesvanhullehandeenvoeteop diegrondverstrooilê,endievleesbedekking,vanhulle koppetotbyhullewangeafgeskeur,oralrondgestrooisoos maskers
12Omoeder,watnouskerperweëasdieweëvan barensnoodgekenhet!Ovrou,alleenondervroue,dievrug vanwieseskootvolmaaktegodsdienswas!
13Joueersgeborenehetniejoubesluitverandernie,en ookniejoutweedewatjoumetmedelyeaangekykhet ondersymartelingenie,enookniejouderdewatsygees uitblaasnie
14Jyhetookniegeweentoejydieoëvanelkeentemidde vandiepyneaanskouhetwatdappernadieselfdeangskyk, eninhulbewerigeneusgatedietekensvandienaderende doodgesienhetnie
15Toejygesienhethoedievleesvaneenseunnadie vleesvan'nanderafgesnyword,enhandnahandafgekap word,enkopnakopgevelword,enlykoplykgegooi word,endieplekvoltoeskouersisvanweëdiemarteling vanjoukinders,hetjynie'ntraangestortnie.
16Niediemelodieëvandiesirenesofdiegesangevan swanemetsoetklankbekoordiehoorderseoresosoosdie stemmevandieseunswatmetdiemoederpraattemidde vandiepynenie
17Hoebaieenhoegrootwasdiemartelingewaarmeedie moedergeteisteristerwylhaarseunsmetpynigingvandie doodendievuurgeteisteris!
18MaarGeïnspireerdeRedehethaarhart'nmansekrag gegeeonderhaarlydingspassie,enhaarverhefomgeen rekeningtehoumetdiehuidigeverlangenamoederliefde nie
19Enhoewelsydievernietigingvanhaarsewekindersen dieveleenuiteenlopendevormevanhullepyniginggesien het,hetdieedelmoederhullegewilliglikoorgegeedeur geloofinGod.
20Wantsyhetinhaareiegedagtesgesien,netsoosdit slinksevoorstandersin'nraadsaalwas,dienatuur,en ouerskap,enmoederliefde,enhaarkindersopdierek,en ditwasasofsy,diemoeder,diekeusegehadhettussen tweestemmeindiegevalvanhaarkinders,eenvirhulle doodeneenomhullelewendtered,daaropniedieredding vanhaarseweseunsvir'nkorttydjiebeskouhetnie,maar, as'nwaredogtervanAbraham,sygodvresendemoedin gedagtegehouhet.
21Omoedervandieras,verdedigervanonsWet, verdedigervanonsgodsdiens,enwennervandieprysin diestrydbinnejouself!
22Ovrou,edeleromweerstandtebiedasmans,en dapperderaskrygersomtevolhard!
23WantsoosdieArkvanNoag,metdiehelelewende wêreldashaarlasindiewêreldoorweldigendeSondvloed, diemagtigegolweweerstaanhet,sohetu,diebewaarder vandieWet,aanallekantegeslaandeurdiestygende golwevandiehartstogte,engespannesoosmetsterkwinde deurdiemartelingvanuseuns,diestormswatuterwille vangodsdiensaangevalhet,edeldeurstaan.
24Dus,as'nvrou,beidebejaardenmoedervansewe seuns,dieaanskouevanhaarkinderswatdoodgemartel word,verduur,moetdieGeïnspireerdeRedebelybaar opperheerseroordiedriftewees
25Ekhetgevolglikbewysdatmansnienetoorhullyding geseëvierhetnie,maardat'nvrouookdieverskriklikste martelingeveraghet
26EndieleeusrondomDaniëlwasniesofelnie,nieso warmwasdiebrandendevuuroondvanMisaelaswatdie
instinkvanmoederskapinhaargebrandhetbydie aanskouevanhaarseweseunswatgemartelwordnie.
27MaardeurhaargodsdiensgedreweRedehetdiemoeder haarhartstogte,hoebaieensterkhulleookalwas,geblus.
28Wantdaarisookdítomteoorweeg,datasdievrou swakvangeeswas,tenspytevanhaarmoederskap,syoor hullekongeweenhet,enmiskiensokongesêhet: 29‘Ag,driemaalellendigwasek,enmeerasdriemaal ellendig!Sewekindershetekgebaarennoublyek kinderloos!
30Tevergeefswaseksewemaalswanger,enmytien maandelangelasissewemaaltevergeefsgedra,enmy borstewasvrugteloosenmysuigelingehetdroefheid veroorsaak
31Tevergeefsvirjulle,omyseuns,hetekdiebaiesmarte vanarbeidendiemoeilikersorgevanjulleopvoeding verduur
32Helaasvirmyseuns,datsommigenogongetroudwas, endiegenewatgetroudwas,geenkindersgehadhetnie;ek salnooitkindersvanjullesiennie,eneksalookniebydie naamvangrootouergenoemwordnie
33Ag,ekwatbaiepragtigekindersgehadhet,ennou'n weduweeeneensaamisinmyellende!Endaarsalgeen seunweesommytebegrawewanneerekdoodisnie!
34Maardieheiligeengodvresendemoederhetniemet hierdieweeklagooreenvanhullegeweeklaagnie,ensy hetooknieeengesmeekomdiedoodteontvlugnie,en ooknieoorhulleassterwendesgetreurnie;maar,asofsy'n sielvanadamanthetendieaantalvanhaarseunsvir'n tweedekeerindieonsterflikelewevoortbring,hetsyhulle eerdergesmeekengesmeekdathulleterwillevan godsdiensmoessterf
35Omoeder,krygervanGodindiesaakvangodsdiens, oudenvroulik,jyhetdietirandeurjouvolhardingverslaan, enissterkeras'nmanbevind,indadesowelaswoorde
36Wantwaarlik,toejysaammetjouseunsinboeiegesit is,hetjydaargestaanengesienhoeEleasargemartelword, enjyhetmetjouseunsindieHebreeusetaalgepraat:
37‘Myseuns,edelisdiestryd;enjulle,daartoegeroepom vironsnasietegetuig,vegywerigdaarinnamensdieWet vanonsvaders’
38Wantditsouskandelikweesas,terwylhierdiebejaarde mandielydingterwillevangodsdiensverduur,jullewat jongmanneis,virdiepynterugdeins
39OnthoudatjulleterwillevanGodindiewêreldgekom hetendielewegeniethet,endatjulleditdaaromaanGod verskuldigisomallepynterwillevanHomteverduur;ter willevanwieookonsvaderAbrahamhaastigwasomsy seunIsak,dievoorvadervanonsvolk,teoffer;enIsak,toe hysienhoesyvaderdiemesteenhomoplig,hetnie teruggedeinsnie
40EnDaniël,dieregverdigeman,isvirdieleeusgegooi, enAnanias,AsarjaenMisaelisindievuuroondgegooi,en hullehetterwillevanGodvolhard
41Enjulleook,terwyljulledieselfdegeloofinGodhet, moenieontsteldweesnie;wantditwasteendierededat julle,alhoeweljullediegeregtigheidken,diepyneniesou verduurnie
42Methierdiewoordehetdiemoedervandieseweelkeen vanhaarseunsaangemoedigomtesterfeerderasomdie verordeningvanGodteoortree;hullehetselfookgoed
geweetdatmensewatvirGodsterf,virGodleef,soos Abraham,Isak,Jakobenaldieaartsvadersleef.
HOOFSTUK8
Dieberoemde"AtletevanGeregtigheid"Hiereindigdie verhaalvanmoedwatdieVierdeBoekvanMakkabeërs genoemword
1Sommigevandiewagtehetverklaardattoesyookop diepuntgestaanhetomgegrypentereggestelteword,sy haarselfopdiebrandstapelgegooihetsodatniemandhaar liggaamsouaanraaknie
2Omoeder,watsaammetjouseweseunsdietiransemag verbreekhet,ensyboseplannetotnietgemaakhet,en'n voorbeeldgestelhetvandieedelheidvangeloof
3Jyisedelgeplaasas'ndakoorjouseunsaspilare,endie aardbewingvandiepynigingshetjougladniegeskudnie
4Verblyjoudan,reinmoeder,omdatjydiehoopvanjou volhardingversekerhetindiehandvanGod.
5Niesomajestueusstaandiemaantussendiesterreindie hemelaswatu,nadatudiepadvanusewesteragtigeseuns totgeregtigheidverlighet,ineerbyGodstaan;enuis saammethulleindiehemelgevestig
6WantjoukindershetuitdieseunvanAbrahamgekom
7Enasditvironsgeoorloofwasom,soos'nkunstenaar sou,dieverhaalvanuvroomheidteskilder,soudie toeskouersniegebewehetbydiemoedervanseweseuns watterwillevangeregtigheidmenigvuldigemartelingetot diedoodtoelynie?
8Enditwasinderdaadgepasomhierdiewoordeoorhulle rusplektegraveer,as'ngedagtenisvirtoekomstige geslagtevanonsvolk:
HIERLÊ'NBEJAARDEPRIESTER EN'NVROUVOLJARE ENHAARSEWESEUNS DEURDIEGEWELDVAN'NTIRAN BEGEEROMDIEHEBREEUSENASIETE VERNIETIG
HULLEHETDIEREGTEVANONSMENSE VERDESIG OPGODGESIENENVOLHARD DIEPYNETOTDIEDOODTOT
9Wantditwaswaarlik'nheiligeoorlogwatdeurhulle gevoerisWantopdaardiedaghetdiedeug,wathulledeur volhardingbeproefhet,hulledieprysvanoorwinningin onverganklikheidindieewigelewevoorgehou.
10MaardieeersteindiegevegwasEleasar,endiemoeder vandieseweseunshethaardeelgedoen,endiebroershet geveg
11Dietiranwashulleteëstanderendiewêreldendielewe vandiemenswasdietoeskouers
12Engeregtigheidhetdieoorwinnaargewenendiekroon aanhaaratletegegeeWiehetniegewonderoordieatlete vandiewareWetnie?
13Wiewasnieverbaasoorhullenie?Dietiranselfensy heleraadhethullevolhardingbewonder,waardeurhulle noualbeilangsdietroonvanGodstaanendiegeseënde eeubeleef
14WantMosessê:‘Almalwathulleselfgeheilighet,is onderuhande.’
15Enhierdiemanne,wathulleselfvirGodseonthalwe geheilighet,hetnienethierdieeerontvangnie,maarook
dieeerdatdievyanddeurhullegeenmagmeeroorons volkgehadhetnie,endietirangestrafis,enonsland gereinigis,aangesienhulleas'tware'nlosprysvironsvolk sesondegewordhet;endeurdiebloedvanhierdie regverdigemanneendieversoeningvanhulledood,hetdie goddelikeVoorsienigheidIsraelverloswatvoorheen kwaadaangedoenis
16WanttoedietiranAntiochusdieheldemoedvanhulle deugenhullevolhardingonderdiemartelingegesienhet, hethyhullevolhardingindieopenbaarasvoorbeeldaansy soldatevoorgehou;ensohethysymannemet'ngevoel vaneerenheldemoedopdieslagveldenindiearbeidvan diebeleëringgeïnspireer,sodathyalsyvyandegeplunder enomvergewerphet
17OIsraeliete,kindersgeboreuitdienageslagvan Abraham,gehoorsaamhierdieWetenweesinalleopsigte regverdig,enerkendatdieGeïnspireerdeRedeheerisoor diehartstogteenoorpyne,nienetvanbinnenie,maarook vanbuiteonsself;waardeurdaardiemanne,wathulle liggameaandiemartelingoorgegeehetterwillevan geregtigheid,nienetdiebewonderingvandiemensdom gewenhetnie,maarookaswaardiggeagisvir'ngoddelike erfenis
18Endeurhullehetdienasievredeverkryendieherstel vandienakomingvandieWetinonslandhetdiestadvan dievyandverower
19EnwraakhetdietiranAntiochusopaardeagtervolg,en indiedoodlyhystraf.
20Wanttoehygladniedaaringeslaaghetomdiemense vanJerusalemtedwingomsoosheideneteleefendie gebruikevanonsvaderstelaatvaarnie,hethyJerusalem toeverlaatenteendiePerseweggetrek 21Enditisdiewoordewatdiemoedervandieseweseuns, dieregverdigevrou,methaarkindersgespreekhet: 22‘Ekwas'nreinjonkvrou,enekhetnievanmyvaderse huisafgewyknie,enekhetwaggehouoordieribwatin Evaingebouis.
23Geenverleiervandiewoestyn,geenbedrieërindieveld hetmyverderfnie;enookniedievalse,verleidelikeslang hetdiereinheidvanmymaagdelikheidbesoedelnie;ekhet aldiedaevanmyjeugsaammetmymangewoon;maar toehierdieseunsvanmygrootgewordhet,hethullevader gesterf.
24Gelukkigwashy;wanthyhet'nlewegeleiwatgeseënd wasmetkinders,enhyhetnooitdiepynvanhulleverlies gekennie.
25wat,toeHynogbyonswas,jullediewetendieprofete geleerhet.HyhetvironsvoorgeleesvanAbelwatdeur Kaingedoodis,envanIsakwatasbrandoffergeofferis,en vanJosefindietronk
26EnHyhetmetonsgepraatvanPineas,dieywerige priester,enHyhetjulledieliedvanAnanias,Asarjaen Misaelindievuurgeleer
27EnHyhetDaniëlookindieleeukuilverheerlikenhom geseën;enHyhetjullediewoordvanJesajaingedagte gehou:
28“Ja,algaanjydeurdievuur,dievlamsaljounieskade doennie”
29HyhetdiewoordevanDawid,diepsalmis,virons gesing:“Dieteëspoedvandieregverdigeisgroot.”
30HyhetvironsdiespreukvanSalomoaangehaal:“Hy is’nlewensboomviralmalwatsywildoen”
31HyhetdiewoordevanEsegiëlbevestig:“Salhierdie droëbenelewendigword?”Wanthyhetdieliedwat Mosesgeleerhet,nievergeetnie,watleer:“Eksal doodmaakenlewendmaak.Ditisjouleweendieseënvan joudae.”’
32Ag,wreedwasdiedag,entogniewreednie,toedie wredetiranvandieGriekedievuuraangesteekhetvirsy barbaarsevuurpanne,enmetkookendedriftediesewe seunsvandiedogtervanAbrahamnadiekatapultgebring hetenweerterugnasymartelinge,endieoogballevan hulleoëverblindhet,enhulletongeuitgesnyhet,enhulle metallerhandepyniginggedoodhet
33DaaromhetdieoordeelvanGoddievervloekte ellendelingvervolg,ensalditnogvervolg
34MaardieseunsvanAbraham,saammethulle oorwinnendemoeder,isbymekaargemaaknadieplekvan hullevoorvaders,nadathullesuiwerenonsterflikesiele vanGodontvanghet,aanwiedieheerlikheidbehoorttotin ewigheid.