krant KRANT
49
terugblik
TOT SLOT
Terugblik
FLANEREN LANGS DE SCHINKEL, CA. 1910 tekst Erik Schmitz foto Bernard F. Eilers / Stadsarchief Amsterdam
Drie vrouwen op het aagpad bij de Schinkel, omstreeks 1910.
06 UK TOT SLOT ZOMER 2022_SVMB.indd 49
Fotograaf Bernard Eilers (1878-1951) woonde vanaf 15 april 1909 in de Jacob Marisstraat, in een nieuwbouwwijkje net over de Schinkel, toen nog in de gemeente Sloten. Veel van zijn buren hadden een creatief beroep: beeldhouwers, architecten, journalisten, een schilder en een toneelspeler. Onder hen was architect Jan Gratama, later vertegenwoordiger van de Amsterdamse School-architectuur, en typograaf Sjoerd de Roos. Eilers beschouwde zichzelf als ‘foto-impressionist’, die zijn camera gebruikte om dat ene moment vast te leggen waarin de essentie van zijn onderwerp lag samengebald, met de juiste atmosfeer. Zo fotografeerde hij de bruggetjes in het Jaagpad en de zeilschepen op de Nieuwe Meer. Wie nu probeert om Eilers’ standpunt terug te vinden, komt uit op het punt waar het pad van het Spijtellaantje aansluit bij het Jaagpad. Daar lag het houten bruggetje op Eilers’ foto. Het is een totaal andere wereld dan die met hoog opgeschoten bomen en
idem bedrijfsgebouwen. Maar het Jaagpad voert verder, over de sluisjes en onder het viaduct van de Ringweg A10, dat zich als een poort opent naar de weidse ruimte van de Nieuwe Meer. Waar we op de grens van water en land ook anno 2022 nog altijd ons leven in zomers kunnen tellen.
SHARON HANSMA
A
an de begroeiing te oordelen is het nog voorjaar, maar alles aan deze foto ademt een zomerse opgewektheid. Alsof leeftijd hier niet in lentes, maar in zomers wordt geteld. Een gevoel dat zich in deze weidse polders buiten de stad, waar alleen een zacht briesje de ogenblikken laat verwaaien, tot aan de horizon lijkt uit te strekken. Het Jaagpad begon aan de Sloterweg, een stukje buiten de stad. Het liep langs de Schinkel en daarna verder langs de zuidoever van de Nieuwe Meer, tot aan de Ringvaart van de Haarlemmermeer. Het bood een heerlijke wandeling op de grens tussen weiland en water, dat wisten deze drie jonge vrouwen ook. Oorspronkelijk was hier alleen een polderkade, maar toen in 1852 de Haarlemmermeer was drooggelegd, kwam er een pad om schepen voort te trekken (te jagen), inclusief een pontveer voor trekpaarden over de Ringvaart, met veerhuis. Wie geen geld had voor een paard, trok zijn schip zelf.
Zo ligt het jaagpad er nu bij. heck de foto (en meer toen-en-nu- beelden van Amsterdam) op Instagramaccount @thenandnowamsterdam.
17-06-2022 15:08