Uitkrant juni 2025

Substack

Hoe de nieuwsbrief een comeback maakt

144.000 huizen gezocht

Wie kan hier straks nog wonen?

Rundfunks Tom van Kalmthout over zijn hiphopact Ron van Zalmsaus

‘Een smeuïg theaterfeest vol aanstekelijk spelplezier ’ de Volkskrant

‘Jeroen Spitzenberger is zo geloofwaardig ’

UITGEWOOND

De meeste gesprekken in Amsterdam eindigen vroeg of laat bij één onderwerp: wonen. Beter gezegd: over de onmogelijkheid om nog een passende woning te vinden in de stad. Of je nu wil kopen of huren: betaalbare huizen zijn nauwelijks te vinden. De gemiddelde huurprijs voor een studentenwoning nadert de 1000 euro per maand en de wachttijd voor sociale huurwoningen bedraagt 12,5 jaar. Voor een koopwoning moet je al gauw 10.000 euro per vierkante meter neertellen. En om een hypotheek te krijgen voor een appartement van 50 vierkante meter moet je meer dan een ton verdienen. Voor de 144.000 woningzoekenden in en rond Amsterdam (volgens Ymere) die in de stress zitten over de vraag ‘kan ik hier straks nog wel wonen?’ is het antwoord steeds vaker ronduit nee. De oplossing, zeggen kenners, is drieledig: bouwen, bouwen en bouwen. En je zou het niet zeggen als je de activiteit in gebieden als NDSM en de Houthavens ziet, maar de bouwopgave van 1700 woningen per jaar die de gemeente zichzelf heeft gesteld, wordt bij lange na niet gehaald. Hoge grondprijzen en bouwkosten, milieu- en duurzaamheidsregels (stikstof!) en de eis om 40 procent sociale huurwoningen te realiseren, zorgen ervoor dat projectontwikkelaars afhaken.

Op 12 juni begint de ToekomsTiendaagse. Een prachtig initiatief dat weidse en vooral groene vergezichten opent. Laten we het dan vooral ook over wonen hebben.

Bart van Oosterhout Hoofdredacteur redactie@iamsterdam.com

VOLG ONS: iamsterdam.nl facebook.com/iamsterdam.nl iamsterdam.nl/uitmail instagram.com/uitinams youtube.com/@uitinamsterdam

Coverbeeld: Deborah van der Schaaf

Van theater en concert tot buurtwandeling en nieuwe eettent: dit wil je deze maand niet missen in de stad.

;ETEN & DRINKEN

LIFESTYLE, UIT

ETEN, WINKELEN EN WANDELEN

Inhoud

KUNST & VERMAAK

MUZIEK, EXPO, THEATER, FILM, CULTUUR

Over festival Op de Ring en kunstenaar Kehinde Wiley. En: een interview met Rundfunks Tom van Kalmthout die als Ron van Zalmsaus op de Parade staat.

Wie klaar is met de verslavende algoritmes van TikTok en Instagram, kan zijn favoriete schrijvers en journalisten nu – betaald – op Substack volgen. Waarom zou je? (pag. 30)

WONEN IN DE TOEKOMST

COVER VERHAAL

Amsterdam heeft grootse plannen als het gaat om het oplossen van de wooncrsisis. Zo zal er in 2050 een heel nieuw deel van de stad zijn bijgebouwd: de wijk Haven-Stad. Hoe gaat die eruitzien? En welke nieuwe woonvormen zijn er? 8

AGENDA

DE ONMISBARE CULTURELE MAANDAGENDA

Met de terugkeer van dansvoorstelling Dubbelspoor, festival Lentekabinet in ’t Twiske en veel meer.

TOT SLOT

ODE AAN DE STAD

Over Kattenburg in de zeventiende eeuw, waar ene Albert Albertse ‘valse ringen strooide’ (pag. 49). Ook deelt cabaretier Jeroen Woe zijn favorieten.

G G G

@goudriaankanaal

Grutto’s, Guerrilla en het

Goudriaankanaal

De natuur versus de Kanalenkoning

2- 12 juli 2025

de Waterlandse Harmonie o.l.v Thomas Geerts

zangers: Saskia Mees, Wessel van der Ham en Nienke Nillesen acteurs, dansers & koor

Q&Amsterdam

Stel je brandende vraag over Amsterdam aan @uitinams

Op Instagram beantwoorden we iedere maand al je vragen over Amsterdam. Goedkope koffie, cultuurtips, date-advies of praktische zaken? Vraag het op instagram/uitinams op 19 juni!

‘THEMUSICALOFTHEYEAR’

Up-to-date

Nieuws uit

de stad, tips en belangrijke data om in de agenda te krabbelen.

tekst Kim van der Meulen

HET DAK OP

Een bezoek aan het NEMO Science Museum is altijd leuk, maar sla ook het dak niet over. Dat is verbouwd tot een duurzaam stadsplein met 75 soorten bloemen en planten. De Italiaanse architect Renzo Piano had met het dak een echte ‘piazza’ voor ogen: ontmoetingsplek. Er zijn dan ook lezingen, filmvertoningen en optredens. Voorproefje? Tijdens het Dakfestival kun je gratis meedoen aan workshops, proefjes, rondleidingen, een ochtendrave en een ontbijt. 12 t/m 20 juni, nemosciencemuseum.nl

ZEEHAVENDAGEN

Tijdens de Zeehavendagen Amsterdam openen havens en bedrijven in Amsterdam, Zaanstad, Velsen-IJmuiden en Beverwijk hun deuren. Je kunt meedoen aan rondleidingen bij havenbedrijven, scheepswerven en opslagterminals. Op 13 juni is er bijvoorbeeld een techniekdag voor basisscholen en een hackathon voor studenten, op 14 en 15 juni zijn er demonstraties op het water door onder andere de douane.

13 t/m 15 juni, op en rond Java-eiland, IJhaven, Passenger Terminal Amsterdam en andere havenlocaties, gratis entree zeehavendagenamsterdam.nl

‘Muziek is mijn comfortzone. Op muziek kan ik altijd terugvallen.’

Zangeres Cheyenne Toney staat op 29 juni in Het Concertgebouw tijdens het Kulturu: Keti Koti Herdenkingsconcert.

UIT DE AMSTERDAMSE GRACHTEN

De boten van Plastic Whale vissen dagelijks afvalplastic uit de Amsterdamse grachten. Geen overbodige luxe, want alleen al na Koningsdag haalden vrijwilligers ruim 150 vuilniszakken aan afval uit de grachten. Het plastic verdwijnt niet in de verbrandingsoven: de afgelopen tien jaar werden er onder meer skateboards, kantoormeubelen en Plastic Whale-boten van gemaakt. Het nieuwste project van de Amsterdamse non-profitorganisatie is een drijvend grachtenpand van afvalplastic, dat als Tiny Clubhouse kan dienen. De deuren moeten in oktober opengaan. Tot die tijd wordt er flink gevist, want er zijn zo’n

petflessen nodig.

WIE WINT DE PRIJS?

Welk gebouw dit jaar de Amsterdamse Architectuurprijs wint, wordt op 11 juni bekendgemaakt. Maar de tien kanshebbers kun je alvast bekijken – op één plek. In het Architectuurcentrum van Amsterdam (Arcam) zie je in een speciale expo foto’s, plattegronden, filmpjes, verhalen en maquettes van alle kanshebbers. Onder de genomineerden zijn iconen als De Nederlandsche Bank, maar ook woongebouwen en Station Wildeman, een sociale ontmoetingsplek in Nieuw-West.

t/m 31 augustus, arcam.nl

binnenkijken

THUIS IN DE STAD

tekst en foto Marjolein van Damme

Een kijkje achter de voordeur van een Amsterdammer.

Wie David Grütter (26, programmeur, muzikant en cultureel ondernemer)

Wat Huurhuis van 35 m2 in de Nieuwmarktbuurt, met uitzicht op de gracht van de Oudeschans.

‘Of nou ja, het is eigenlijk koop. Het is ingewikkeld: mijn ouders hebben het gekocht, mijn zus heeft hier voor mij gezeten en nu is het mijn beurt.’

Hoe ‘Mijn ouders hebben het huis samen met vrienden, ook muzikanten, gekocht van een oud stel en opgesplitst in twee huizen. Iedereen in dit huis maakt muziek, dus je hoort elkaar de hele tijd oefenen.’

Sinds 8 jaar

Fijnste plek ‘Ik zit altijd bij het raam, dat is de parel van het huis. Daar eet ik en rook ik een sigaretje op zomeravonden.’

‘Ik ben pianist en zing in Doctor Velvet. De piano is mijn dierbaarste bezit, net als de platenspeler. Mijn piano is al op zo veel plekken geweest, ik sleep ’m overal mee naartoe. Hij is echt m’n vriend geworden. Ik ben altijd bezig met cultuur. Ik maak muziek en organiseer in de culturele wereld. Zo heb ik onlangs met Paradiso een stichting opgezet voor uitwisselingen met muzikanten in landen als Ghana.’

‘Als mensen hier binnenkomen, zijn ze altijd onder de indruk. Ik voel me er soms een beetje schuldig over dat ik hier woon. Vrienden hebben veel moeite om überhaupt een huis te vinden. Dit is een luxe, ook omdat het een historisch pand is en midden in de Nieuwmarktbuurt staat.’

‘Ik ga vaak naar concerten. Paradiso, het Concertgebouw: heerlijk. Veel uitgaan ook, zoals naar Skatecafé, waar ik veel bands en optredens zie. En ik ga graag naar kleine jazzcafés, Alto bijvoorbeeld, of een jamsessie bij Homeland.’

‘Iedereen in deze buurt kent elkaar, ’t is een soort dorp in de stad. Er zitten zo veel toffe mensen die supervette dingen doen. Een lokale tip is The Cristel Ballroom Gallery: een expositieruimte en event space, maar Cristel is ook sieradenmaker. Haar gallery is een plek voor jonge kunstenaars.’

‘De Nieuwmarktbuurt is ook heel close door de jaarlijkse Aprilfeesten. Als je hier opgroeit, begin je als puber met afwassen tijdens de feesten, daarna sta je er bier te tappen, enzovoort. Door de connecties die ik hier maakte, doe ik het werk wat ik nu doe.’

De stad

OEP SCHILLING (61) uit Noord is eigenaar van Wikkelhouse, een modulair prefabhuis, geïsoleerd met onder andere vlas en karton.

‘Wikkelhouse is letterlijk een ‘gewikkeld’ huis, omdat we de muren rondom in karton hebben gewikkeld. Het huis is op te bouwen in modules van steeds vijf meter breed. Je kunt het dus zo groot of zo klein maken als je zelf wilt. Toen ik startte met Wikkelhouse, was ik in de ban van karton als duurzaam materiaal. Vanuit onze werkplaats in Noord maken we nu Wikkelhouses voor over de hele wereld; ze staan inmiddels in Chili, Zwitserland en Taiwan. Het grappige is dat ze heel licht zijn; je kunt ermee de lucht in en bijvoorbeeld een Wikkelhouse op een dak zetten in een stad als Amsterdam. Het voordeel van prefab bouwen is dat je het in de fabriek strak kunt controleren. Wat dat betreft staat bouwen momenteel op een kantelpunt: beton is niet duurzaam en er moet rekening worden gehouden met stikstof. Bouwen met duurzame materialen als hout, karton en vlas, dat is de toekomst.’

van morgen

Amsterdam heeft enorme bouwambities, vooral (ver) buiten het centrum en hoog in de lucht.

Kunnen Amsterdammers over tien jaar nog wel in de stad wonen? En hoe ziet het wonen in de toekomst eruit?

Nergens in Nederland of daarbuiten is een gebiedsontwikkeling te vinden die lijkt op wat hier gaat gebeuren.’ Adviesbureau Sweco windt er geen doekjes om als het schrijft over Haven-Stad, de wijk die uit de grond gestampt gaat worden. Dit enorme project wordt een proeftuin: in 2050 zal een compleet nieuw deel van de stad zijn bijgebouwd. Maar liefst 650 hectare haven- en industriegebied tussen Sloterdijk, het Westerpark, het Cornelis Douwesterrein in Noord en de Noorder IJ-plas gaan helemaal op de schop. Er komen 70.000 woningen en 58.000 werkplekken, en daarmee ontstaat er plek voor 150.000 nieuwe inwoners.

Oftewel: dichtbebouwd. Per vierkante meter worden twee keer zo veel woningen neergezet als tot nu toe in de stad werd gedaan.

BAAI VAN ALMERE

De nieuwe wijk wordt ‘hoogstedelijk gebied’, kondigt de gemeente aan.

Amsterdam wil de komende tien jaar 7500 woningen per jaar bouwen, volgens de Ontwikkelstrategie 2035. Kleine kanttekening daarbij: dat aantal werd in 2024 voor het tweede jaar op rij bij lange na niet gehaald. Dat komt bijvoorbeeld door de hoge grondprijzen, personeelsproblemen en projectontwikkelaars die aarzelen vanwege de gestegen kosten. Toch is er voor woningzoekenden reden om voorzichtig optimistisch te zijn, want het woord ‘betaalbaar’ komt in zo’n beetje alle gemeentelijke woonplannen voor. Ze voldoen aan

Is er plek voor iedereen, van jong tot oud, van de dikste portemonnee tot de Amsterdammer die elke cent omdraait?

tekst Yara Hooglugt interviews en foto’s Marjolein van Damme beeld Deborah van der Schaaf

MEREL DYM (38) is buurtwerker in Noord en woont met haar dochter (9 maanden) en haar vriend in De Warren, de eerste duurzame wooncoöperatie met 36 sociale en middenhuurwoningen op Centrumeiland.

‘De Warren is een wooncoöperatie geïnitieerd door een groep creatieven die bekendstond als Collectief Konijn. Over alle stappen in het proces is met alle bewoners samen nagedacht: hoeveel gemeenschappelijke ruimte moet er komen? Welke spullen kunnen we delen? Het gebouw draait echt om het samenkomen van bewoners. Ook hebben we een groen dak met een kas en een zelfgebouwde sauna. Als individu zou je dit in Amsterdam nooit voor elkaar kunnen krijgen, daarvoor is er te weinig ruimte en zijn de kosten te hoog. De impact die we als groep bewoners hebben door onze krachten te bundelen, is heel fijn. We werken met elkaar samen en kunnen op elkaar leunen. Collectief leven kost ook minder geld, je gebruikt minder spullen omdat je kunt delen. Daardoor is er minder vervuiling, en daar komt ook nog bij: minder eenzaamheid. Ik denk dat een stad als Amsterdam daar veel baat bij heeft, vooral in de toekomst.’ Meer weten? De film Samenwonen over De Warren draait momenteel op meerdere filmfestivals.

‘Als ik langs die kolossen op Overhoeks

loop bijvoorbeeld, denk ik: is dit nou de bedoeling geweest?’

het 40-40-20-principe: 40 procent sociale huur, 40 procent middelhuur en 20 procent vrije sector. Of dat echt gaat zorgen voor inclusieve wijken, zal de toekomst uitwijzen. Haven-Stad is gelukkig lang niet het enige nieuwbouwproject dat de enorme woningnood in de stad moet gaan dempen. Zo zijn er ook plannen voor ‘Amsterdam Bay Area’– en ja, dat is zo ambitieus als het klinkt. Het idee:

rondom het IJmeer worden aan de kant van Amsterdam en Almere meer dan 100.000 woningen gebouwd en een metrolijn tussen Almere Centraal en IJburg moet alles met elkaar gaan verbinden. Over de naam bestaat trouwens nog wel wat discussie: de Almeerse raad ziet liever ‘de Baai van Almere’ op de wijknaambordjes. Er wordt dus gebouwd, en veel ook. Maar hoe gaan die nieuwe wijken

eruitzien? Is er plek voor iedereen, van jong tot oud, van de dikste portemonnee tot de Amsterdammer die elke cent omdraait? Nodigt een wijk uit tot samenkomen, is er genoeg groen, zijn er winkels voor iedereen?

Kortom: wordt een wijk echt als wijk gebouwd, of is het puur ruimtegebrek dat er zo veel mogelijk huizen op zo min mogelijk vierkante meters worden gezet?

De Amsterdamse Rekenkamer vreest ervoor. In een rapport dat in april verscheen waarschuwen onderzoekers dat de Amsterdamse bouwdrift ten koste dreigt te gaan van de leefbaarheid. De focus ligt op het bouwen van ‘betaalbare’ woningen, maar als de gemeente niet meer budget vrijmaakt voor voorzieningen zoals groen, horeca, winkels en scholen, zit een groot deel van de Amsterdamse bevolking straks te vereenzamen tussen die vier ‘betaalbare’ muren, waarschuwt de rekenkamer.

VERPIETEREN

Dat dicht op elkaar zitten prima samen kan gaan met betaalbaar wonen in een leefbare wijk, bewijst het Spaarndammerhart, winnaar van de Amsterdamse Nieuwbouwprijs 2022. De woningen (36 koop, 20 vrije sector huur en 24 sociale huur) zijn hier rondom een ho e gebouwd en op de begane grond zitten ontmoetingsruimtes. Die focus op elkaar ontmoeten en verbinding is volgens sociaal geograaf Floor Milikowski onmisbaar in de wijk van de toekomst, anders krijgt de gemeente dat straks driedubbel terug. ‘Eenzaamheid en polarisatie zijn serieuze vraagstukken’, zegt Milikowski, van wie vorige maand een boek verscheen over het Nederland van de toekomst: Contouren

JACOB VERSTEEG CONLLEDO (29) is projectontwikkelaar van woonwijk Strandeiland Number One, waar honderden duurzame stadswoningen worden gebouwd.

van een nieuw land. Milikowski noemt Noord als voorbeeld. ‘Als ik langs die kolossen op Overhoeks loop bijvoorbeeld, denk ik: is dit nou de bedoeling geweest? Van die individualistische torens met gesloten gevels waar mensen al gauw verpieteren. Woningen bouwen kunnen we wel, maar hoe creëer je een buurt waarin ook echt een gemeenschap ontstaat? Als je nu geen aandacht besteedt aan laagdrempelige winkels en ontmoetingsruimtes op de begane grond, aan een vriendelijk pleintje en een speeltuin, dan ga je daar later spijt van krijgen. Amsterdam is weliswaar een stuk minder gemengd dan dertig jaar geleden, maar als je het vergelijkt >

‘Er is nu nog niets van te zien, maar over een paar jaar staat hier een duurzame woonwijk waar bewoners aan het strand én in de stad wonen. We streven ernaar om de wijk zo duurzaam mogelijk te bouwen, met circulair beton en kalkzandsteen-bouwblokken die voor 20 procent bestaan uit hergebruikt puin. Een deel van de huizen zal constructies van hout krijgen, waardoor de CO2-uitstoot beperkt blijft. Het is de bedoeling dat bewoners die dat willen samen zorgen voor de gezamenlijke tuinen en samenkomen in de buurtkamers. Ook de verdeling van de huizen is belangrijk; er zal plek zijn voor sociale woningbouw, middenhuur en vrije sector. Ik denk dat er nog veel te halen valt in modulair bouwen, waarbij onderdelen van een gebouw al in de fabriek worden gemaakt. Dat is snel en duurzaam. Het zou mooi zijn als die modules later weer losgekoppeld kunnen worden, zodat je ze kunt hergebruiken.’

JOAN KRAMER (53) is eigenaar van vergaderlocatie Gewoonboot en woont met haar vriend in het drijvende dorp Schoonschip in Noord, de duurzaamste woonwijk van Europa op het water met 46 huishoudens op 30 woonboten.

‘Ruim tien jaar geleden startten we het initiatief Schoonschip met een aantal vrienden. Toen we de tender van de gemeente Amsterdam wonnen, begonnen we met het bouwen van een maquette. Zo konden we allemaal onze wensen realiseren; iedereen heeft een zonnig terras én uitzicht op het water. Mijn vriend en ik zijn al vanaf het eerste uur betrokken, maar als laatst gaan bouwen; we wilden alles zelf doen en bovendien bouwen met louter duurzame materialen. Alle muren hebben we zelf laagje voor laagje gebouwd met kalk-hennep en aangestampt met een stok. De balken voor het skelet hebben we via Marktplaats en op sloperijen verzameld. Kortom: bijna alles in ons huis is hergebruikt. Ik denk dat duurzaam bouwen op het water een belangrijk onderdeel is van hoe er in de toekomst in Amsterdam kan worden gewoond. Nederland bestaat voor 25 procent uit water, daarvan wordt nu nog te weinig ingezet als woonruimte.’

‘In onze wooncoöperatie willen we iets opzetten rondom het delen van auto’s en wasmachines’

met Londen of New York hebben wij nog steeds heel veel verschillende soorten mensen in de stad. Dat is zo typisch Amsterdams, dat moet je stimuleren, behouden en koesteren. Om dat te doen, en om een samenleving gezond en vitaal te houden, moet je er als gemeente en ontwikkelaar iets voor overhebben.’

ENORME BERG GELD

Sommige Amsterdammers kiezen ervoor om initiatieven van de gemeente niet af te wachten. De leden van

wooncoöperatie Eureka! namen vijf jaar geleden het heft in eigen hand en besloten een enorme berg geld in te zamelen om hun woningcomplex te bouwen in de Kolenkitbuurt. Het idee ontstond bij oprichter Han de Jong toen hij, na zelf jarenlang in kunstenaarscollectieven en woongroepen te hebben gewoond, naar Amsterdam kwam.

Het anonieme van de individualistische samenleving spreekt hem niet aan, maar in een woongroep zit je al snel op elkaars lip, vertelt hij eind

april op een Eurekainformatieavond in Bos en Lommer, tegenover een groep van zo’n twaalf geïnteresseerden in een wachtlijstplek. ‘Elke scheet die je laat rolt door en er was altijd een hoog gehalte van 85-plussers die uitblonken in ‘nee’.’ Dat kan anders, en dat kan ik zelf, dacht De Jong, en hij verzamelde een groep mensen om zich heen die net als hij hun eigen weg willen vinden op de dichtgetimmerde huizenmarkt. Zijn wooncoöperatie gaat tussen 2025 en 2027 een appartementencomplex met 100 woningen bouwen en is daar ruim 30 miljoen aan kwijt. Dat wordt ge nancierd met onder andere een lening van de bank, met geld van de gemeente en met eigen geld in de vorm van obligaties en inschrijfgelden. 80 procent wordt middenhuur en de wooncoöperatie streeft naar een gemeenschap met zo veel mogelijk verschillende leeftijden, achtergronden, soorten gezinnen en culturen. ‘We gaan ervoor zorgen dat er altijd iemand is om een kop ko e of thee mee te drinken, willen iets

opzetten rondom het delen van auto’s en wasmachines, en stimuleren mensen met een bepaalde kennis om deel te nemen in commissies. Wie die kennis niet heeft, mag op onze kosten een cursus volgen. We willen zo veel mogelijk collectief doen, zodat het goedkoper kan. En op de begane grond komen, behalve Huis van de Wijk, collectieve ruimtes als een gemeenschappelijke keuken.’

Alle twaalf aanwezigen op de informatieavond schrijven zich in voor de wachtlijst. Het is natuurlijk een druppel op een gloeiende plaat en velen zullen uiteindelijk achter het net vissen.

Maar de wooncoöperaties in onze stad – er zijn er in de afgelopen jaren meerdere opgericht uit activisme –zijn wel een thermometer voor de woningmarkt. De Amsterdammer snakt naar een betaalbare woning, maar ook naar verbinding en een buurtgevoel. Het is te hopen dat die óók te vinden zijn in de nieuwe wijken die onze stad voorgoed veranderen.

TOEKOMSTTIENDAAGSE

Hoe ziet Amsterdam eruit in 2050? Hoe wonen we –en hoe leven we samen? Tijdens de ToekomstTiendaagse krijg je de kans om mee te denken, te praten én te bouwen aan de stad van morgen. Ga mee op een rondleiding door de wijk Zuidas, dans op een ochtendfeest op het nieuwe groene dak van Nemo of neem een kijkje bij het toekomstige Nationaal Slavernijmuseum. 12 t/m 21 juni, iamsterdam.nl/toekomst

JESSICA VAN DER PLAS (29) is communitybuilder en woont vanuit Academie van de Stad in opdracht van Stadgenoot in het woonproject New Beginnings in Slotermeer.

‘Als communitybuilder zorg ik samen met nog twee anderen voor de sociale cohesie in deze flat. Dat doen we door dingen te organiseren, zoals spelletjesavonden, filmavonden en afvalprikacties. Eerder woonde ik al in woongemeenschappen in het buitenland, en daardoor geloof ik dat het leven in community’s de toekomst is voor Amsterdam. Ik zie mezelf als een verbinder en zorg ervoor dat buren elkaar ontmoeten. Laatst organiseerden we als communitybuilders een buurtdiner samen met buurtkamer De lente. Er kwamen buren langs die al 35 jaar in de buurt wonen en dachten dat het een grapje was. Aan het einde van het diner zeiden ze dat ze de volgende keer zelf ook hapjes zouden meebrengen. Dat is mijn rol als communitybuilder: we zijn de oren en ogen van de buurt, maar motiveren bewoners om ook zelf initiatief te nemen.’

De Memorabele Mokumse Mikmak CADEAU BIJ ABONNEMENT

750 BORRELPLANK

3x 750 borrelplank voor twee en een drankje bij Spring Café Brasserie, t.w.v. € 44

Borrelen doe je het allerbeste in Spring Café Brasserie aan het Oosterpark.

Bij deze all-day brasserie voelt het altijd als de lente. Op het zonovergoten terras zit je ook op koudere dagen goed, dankzij de heaters en dekentjes.

Ter ere van de verjaardag van Amsterdam kun je er nu een speciale 750 borrelplank bestellen, inclusief drankje.

Je kunt t/m 23 juni meedoen aan deze winactie

Duik met De Memorabele Mokumse Mikmak in de historie van onze stad.

Geen stoffig geschiedenisboek, maar het leukste boek over 750 jaar Amsterdam dat je van voor naar achter of hapsnap kunt lezen. Met ontluisterende verhalen en fraaie foto’s van toen en nu, de Ken Je Mokum Quiz, beslisbomen en Mokumse uitspraken. Welke datum is voor jou bijzonder? Sla open en kijk wat er die dag in Amsterdam gebeurde – eeuwen geleden of vorig jaar. Elk deel staat op zichzelf, maar laat je verrassen als je ze straks alle vier in de boekenkast hebt staan!

mokumsemikmak.nl

WILLEM II

3x vier tickets t.w.v. € 24 p.p.

Dé show deze zomer in het Amsterdamse Bostheater is Willem II, een satirische en muzikale koningskomedie over een van de meest raadselachtige vorsten uit de Nederlandse geschiedenis. Was Willem II de held van Waterloo of een politieke draaikont? Flamboyante levensgenieter of een man verscheurd door twijfels? Eén ding is zeker: zijn leven was een groot spektakel.

Je kunt t/m 23 juni meedoen aan deze winactie

HADESTOWN

De mythe van Orpheus en Eurydice: een verhaal zo oud als de tijd, over de prijs die je betaalt voor een tweede kans. Hadestown –de wereldwijd geprezen musical en Grammy-winnaar voor Best musical theater album – verpakt de Griekse liefdesgeschiedenis in een soulvolle mix van op New Orleans geïnspireerde jazz en Amerikaanse folkmuziek. Het verhaal? Een muzikant (Orpheus) die zijn geliefde (Eurydice) verliest, moet afdalen naar de Onderwereld om haar terug te halen. Maar Hades, de god van de Onderwereld, stelt hem zwaar op de proef en is niet van plan om zomaar de controle over zijn zieltjes op te geven.

30 juni t/m 24 augustus, Carré

‘We waren oprecht stomverbaasd

dat de prijs naar ons ging’

Ron van Zalmsaus, beter bekend als Tom van Kalmthout van cabaretduo Rundfunk, over het winnen van de Annie M.G. Schmidtprijs (pag. 24).

kunst & vermaak krant

Rondje voor de hele stad

Er wordt getrouwd, gerend, gezongen en natuurlijk gefeest op 21 juni. Vijftien kilometer autoweg wordt vrijgemaakt voor het gratis Festival op de Ring.

Het idee voor het festival ontstond zo’n tien jaar geleden. Ruim honderd Amsterdammers bedachten een leuke manier om het 750-jarige bestaan van Amsterdam te vieren. Groots en zodat iederéén kan meedoen. ‘De Ring is natuurlijk het perfecte symbool voor verbinding in de stad. Bezoekers van het festival wandelen, fietsen of rolschaatsen over het 32 kilometer lange wegdek’, schreven de bedenkers. Daar was burgemeester Femke Halsema het mee eens. ‘Je wordt als hoofdstad maar één keer in je leven zevenhonderdvijftig jaar’, schreef zij aan de gemeenteraad. ‘Daarom vieren we het groots, op een fantastische locatie, op de langste dag van het jubileumjaar.’

KINDERCATWALK

Het Festival op de Ring is een feest voor én door bewoners. Allerlei Amsterdamse culturele instellingen, creatieve organisaties, buurt- en wijkverenigingen, stichtingen en

sportclubs organiseren activiteiten. Een van hen is Ellen Brudet van Colourful Goodies. Zij opende in Noord de allereerste winkel in Europa met diverse poppen waarin kinderen zichzelf kunnen herkennen. Denk aan poppen met huidskleuren in alle tinten, kapsels (zoals afrohaar en krullen) en met bijvoorbeeld albinisme, vitiligo of het downsyndroom. De winkel is sinds begin dit jaar gesloten, maar Brudet zet haar missie door als Tante Pop. En met een event op de Ring dus. ‘Ik organiseer samen met mijn nichtjes van Diversity Model Agency een modeshow: vijftien kinderen met hun eigen pop – een ‘mini me’. Het wordt de meest diverse show ooit’, zegt ze. De modeshow is volgens Brudet een eerlijke weerspiegeling van de samenleving. ‘Toch anders dan wat je normaal gesproken op de catwalk ziet. Ik vind het heel belangrijk dat elk kind zich gezien en geaccepteerd voelt, zeker tijdens een feest voor en door Amsterdammers.’

tekst Marijn Ruhaak

Rechts: Vijftien kinderen gaan tijdens het festival de catwalk op met een miniversie van zichzelf.

MARCEL SCHWAB

OOK OP DE RING

• Run Op de Ring: 7,5 km vanaf Watergraafsmeer (s113) naar de RAI (s109) met dj’s en aanmoediging.

• Muzikale dansoptocht: praalwagens, een djbakfiets en dansgroepen tussen de s106 en de s105.

• Zingende koren: oude hits, musicalliedjes, rock en ballads, opgevoerd

door meerdere koren uit

Amsterdam en Weesp.

• Buurtfestival: dans, muziek en ontmoetingen tussen Amsterdammers uit alle wijken.

• Trouwen: twintig ingelote bruidsparen geven elkaar op de snelweg het jawoord.

• Een tijdelijk bos: op de A10 met 750 grote en 7500 kleine geschonken bomen.

NACHTFESTIVAL

Het programma duurt de hele dag, maar Amsterdam 750 is natuurlijk niet compleet zonder de nacht, zei nachtburgemeester Freek Wallagh in Het Parool. Tot in de vroege uurtjes gaat het feest in zo’n twintig kroegen en nachtclubs door. Zo treden er in de Melkweg Amsterdamse hiphop- en R&B-artiesten op en bekijk je in De Sering na een lekkere maaltijd de nachtexpositie Humans of Amsterdam. Freek Wallagh is trouwens ook betrokken bij het dagprogramma van het festival. Daar zorgt hij voor een zo breed mogelijk muziekprogramma met meerdere muziektrucks, zoals de punk- en rocktruck van Wap Shoo Wap en de hyperpoptruck van Pyxls.

Van 20 t/m 22 juni is de A10 grotendeels afgesloten voor verkeer. Let op: je moet vooraf een (gratis) ticket en een tijdslot reserveren voor dit evenement, behalve voor Zone Oost. Kijk op amsterdam750.nl/opdering.

mis deze niet

TIJD VOOR GELUK

Na alle problemen van het laatste seizoen maakt ITAdirecteur Eline Arbo een statement met Tijd voor geluk. Het stuk van de Noorse schrijver Arne Lygre gaat over zoeken naar verbinding. Een bank wordt een ontmoetingsplek voor een bonte verzameling passanten, die meer met elkaar te maken hebben dan ze eerst dachten. Een grappige, soms absurdistische en emotionele voorstelling, geregisseerd door Bianca van der Schoot.

RED LIGHT JAZZ FESTIVAL

Zo’n honderd jaar geleden werd jazz naar de Wallen gebracht door Amerikaanse matrozen. Het aanbod tijdens dit festival is divers, van traditioneel tot modern, en veel van de optredens zijn in cafés, winkels of buiten. Net als vorig jaar maakt Red Light Jazz ook een uitstapje naar het Zandkasteel in Zuidoost vanwege hun bijzondere link met de Amsterdamse jazzgeschiedenis. Hans Dulfer opent het feest op 6 juni in Casa Rosso.

HOLLANDSE HAVEN

Thuishaven begon tien jaar geleden als festival en is in de tussentijd uitgegroeid tot een eigenzinnige evenementenlocatie in West. Normaal gaat het publiek er los op elektronische muziek, maar speciaal vanwege het jubileumjaar brengt het festival met Hollandse Haven een ode aan de Amsterdamse kroegcultuur. Met zangers als Tino Martin, Wolter Kroes en Danny de Munk, en hier en daar een eigen (elektronisch) tintje aan de klassiekers.

8

7 juni, Thuishaven

10 t/m 14 juni en 11 t/m 28 sept., ITA

6 t/m

juni, diverse locaties

kunst & vermaak

Heel Amsterdam danst Nationale

is een cadeau van Het Nationale Ballet aan onze stad, ter ere van de 750ste verjaardag. Bedoeld voor amateurs én professionele dansers. Doe je mee?

Al maanden zijn groepen Amsterdammers – van alle leeftijden, met of zonder dansachtergrond – uit alle acht stadsdelen een deel van In C aan het instuderen. De beroemde Duitse choreograaf Sasha Waltz bedacht het stuk tijdens de coronalockdowns. Op muziek van Terry Riley creëerde ze bewegingsreeksen waarmee de dansers van haar gezelschap thuis konden experimenteren. Daarna is In C de wereld overgegaan; de voorstelling werd al opgevoerd in Oekraïne, India, Mexico en de VS, steeds door verschillende groepen.

De choreografie werkt als een inspringspel: dansers kiezen zelf wanneer ze bewegen, stilstaan of

iemand ontmoeten.

Dat sluit mooi aan bij het thema van Heel Amsterdam danst: ruimte delen. Elke deelnemer heeft de vrijheid en verantwoordelijkheid om zelf een plaats in de ruimte te kiezen en verbindingen aan te gaan met anderen. Elke groep presenteert de uitvoering eerst tijdens een feestelijke voorstelling in het eigen stadsdeel. Op 15 juni komen de groepen bij elkaar op het grote podium van Nationale Opera & Ballet voor een eenmalige uitvoering. Naast deze amateurversie brengt Het Nationale Ballet In C ook in een professionele setting.

15 juni (Heel Amsterdam danst), en 25 t/m 28 juni, Nationale Opera & Ballet

Show van jewelste

De ideale wereld is misschien een utopie. Maar moet je het daarom niet nastreven? Die vraag probeert Snowapple Collective te beantwoorden.

Op hun album Utopia geeft het Amsterdamse kunstcollectief een hoopvolle blik op de toekomst. De plaat wordt gepresenteerd tijdens een spannende, intieme zitshow in Paradiso. ‘Als je naar een optreden van Snowapple komt, ga je iets unieks meemaken’, belooft frontvrouw Laurien Schreuder. ‘We brengen een totaalervaring. Niet alleen muziek, ook kostuums, dans en licht maken deel uit van het geheel. In Paradiso hebben we een klein strijkensemble erbij. De liedjes gaan over de situatie in de wereld nu en hoe wij daarover denken. Waarover we het eens en oneens zijn. Dat gooien we allemaal op tafel.’ Wat voor muziek het is, dat nieuwe album van Snowapple? Ze houden

niet van labels, maar noem het art-rock of alternatieve pop. Het meest experimentele nummer is Calculator, ruim tien minuten lang. Zweverige geluiden worden afgewisseld met een eenzaam klinkende vioolpartij, een herhalende zanglijn en af en toe vlotte gitaren en drums. Welke keuzes we in deze wereld ook maken, uiteindelijk moeten we er samen uitkomen. Snowapple vertaalt dat idee naar een show waarbij verschillende vakgebieden samenkomen. ‘Iedereen bij ons heeft de vrijheid om op zijn of haar favoriete onderdeel te focussen. Dat wordt dan één geheel. Dat is wat wij ook om ons heen zien gebeuren, in Amsterdam en de wereld.’ 10 juni, Paradiso

foto Pierre Oitmann

tekst Margriet Prinssen

AFLEVERING 32:

WAARIN CINDY ZWICHT

VOOR EEN MATCHA LATTE

Nadat ik in het voorbijgaan de woorden ‘cube bread ’ las, stond ik direct op de rem. Uiteraard niet van een auto maar van mijn fiets, dus ik veroorzaakte geen dodelijke kettingbotsing. Hoewel ik eigenlijk net had geluncht, voelde ik zo’n urgentie dat ik toch naar binnen ging. Kubusvormig brood smaakt vast hetzelfde als normaal brood, maar daar gaat het niet om. Ik at in mijn leven al onmetelijk veel broodvormige boterhammen en had er genoeg van. Ik liep naar binnen in het tentje en worstelde een tijdje met de automatische bestelzuil, die geen zin had om mijn bestelling op te nemen. Uiteindelijk wendde ik me tot een mens.

‘Wat heb je nog te eten?’ vroeg ik angstig, want in de vitrine zag ik geen enkele kubus liggen.

‘Alleen toast met boter, of een crêpe’, zei ze.

Op de bestelzuil had ik foto’s gezien van een roze kubus met aardbeiencrème, en een kubus met kimchi, maar die gingen dus allemaal aan mijn neus voorbij.

‘Eh, doe die toast maar’, zei ik, vanbinnen vloekend. ‘En een matcha latte met sojamelk.’

Toast met boter was het minst vernieuwende voedsel dat ik kon bedenken, het was zo banaal dat ik het thuis nooit eet ondanks dat de ingrediënten altijd aanwezig zijn. Maar dit werd wel mijn eerste matcha latte ooit. De matcha latte heb ik altijd op afstand bewonderd omdat de kleur zo schattig is, maar er was weerstand. Tot vandaag. Met mijn toast en de matcha latte daalde ik af naar de zitruimte. Ik nam plaats op een rieten krukje bij een lage tafel.

Naast me zaten twee jonge Amerikanen. Het ene meisje klaagde over haar vriend, die niet elke dag maar óm de dag douchte. Dat vond ze echt onoverkomelijk. Zelf zou ik blij zijn met een milieubesparende verkering, maar op dit punt zou ik zelfs blij zijn met een verkering die nooit douchte. De andere expats in de zaak kon ik niet verstaan, want die spraken verschillende Slavische talen. Matcha latte deed me denken aan dunne, ongezouten spinaziesoep, maar dan bitter. De toast daarentegen was vet lekker. Dat zeg ik niet om populair te klinken, maar omdat het lekker was en ook heel vet. En zoet. Lekkerste toast die ik ooit at. Het was weliswaar geen kubusbrood, maar wel een blok extreem dik gesneden brood. Het stemde me tevreden. Ik had iets nieuws geprobeerd. Matcha was niet mijn ding en de tienduizend calorieën van de toast zou ik waarschijnlijk nooit meer verbranden, maar toen ik mijn weg vervolgde voelde ik me toch iets lichter.

Cindy Hoetmer (57) is schrijver. Ze is geboren en opgegroeid in Amsterdam en gaat hier nooit meer weg.

expo

Bloeiende materie

Met zijn uitbundige maar fijne penseel geeft kunstenaar Kehinde Wiley mensen van kleur een plek op een manier die vroeger ondenkbaar was. Zijn werk is nu te zien in Museum Van Loon.

Hexpo

Flourish

29 mei t/m 31

augustus

Museum Van Loon

ij werd in één klap beroemd toen hij het officiële portret van Barack Obama mocht maken, waarin de president waardig maar licht vermoeid tussen de bloemen zit. Daarmee was Kehinde Wiley de eerste Afro-Amerikaanse kunstenaar die zo’n opdracht kreeg. Hij schilderde ook beroemdheden als Ice-T en andere rappers. Maar wie ze ook zijn, beroemd of niet: de geportretteerden zijn altijd mensen van kleur, afgebeeld in

posities die tot nu toe waren voorbehouden aan de lichter gekleurde medemens. Denk aan de heilige Antonius, Sint Caecilia of Napoleon. Museum Van Loon eert de sterkunstenaar met een eerste solotentoonstelling in Nederland. Het statige museum aan de Keizersgracht, ooit het woonhuis van een rijke regentenfamilie die haar fortuin onder meer had gemaakt met slavenwerk op de Surinaamse plantages, vaart al jaren een nieuwe koers. Daarbij

tekst Joke van der Weij

Met de klok mee: Barack Obama (2018), Kehinde Wiley zelf en Adisa Oluwatobi (2024).

wordt de historische collectie gebruikt als platform voor verhalen die passen bij de diverse samenleving van nu. Wiley past daar naadloos tussen, met zijn kleurige portretkunst, altijd tegen een rijk versierde achtergrond die doet denken aan de luxe waarmee de oude elite werd weergegeven.

NIEUWE OUDE PORTRETTEN

Wiley vroeg zich oog in oog met de collectie van Museum Van Loon af: wie waren wij toen, en wie willen we nu zijn? De historische portretten in het museum worden door hem artistiek vertaald naar jonge mensen van de eenentwintigste eeuw. Wiley (zelf Nigeriaans en Afro-Amerikaans) deed onderzoek in Suriname, het land waarmee Van Loon koloniaal verbonden was. Hij zag een land waarin heel veel verschillende ruimtes, culturen en tijden samenkomen. Voor de acht beelden van Flourish gebruikt hij de oude portretkunst om schoonheid, waarde en gratie te delen met de wereld van vandaag: ‘Door mensen te eren die historisch gezien misschien niet op deze museumwanden te zien waren, zegt mijn werk: je bent hier welkom. Je doet ertoe.’

BESCHULDIGING

Het scheelde trouwens niet veel of de tentoonstelling was niet doorgegaan. Wiley raakte vorig jaar in opspraak toen hij door vier mannen werd beschuldigd van grensoverschrijdend gedrag, zelfs verkrachting. Daar kwam nog een aanklacht bij van een vrouw. Drie grote musea in Amerika stelden hun geplande tentoonstellingen voor onbepaalde tijd uit. Museum Van Loon nam de aanklacht serieus, maar kiest ervoor om Flourish toch te laten doorgaan. Er is immers nog geen uitspraak of veroordeling geweest. Wat ook zwaar weegt, is dat Kehinde Wiley als een van de weinige kunstenaars met zijn uitbundige maar fijne penseel mensen van kleur een plek geeft op een manier die vroeger ondenkbaar was. De oude regenten in Museum Van Loon krijgen gezelschap van de ‘gewone’ mensen die Wiley in Suriname portretteerde. Misschien gaan ze ’s nachts wel met elkaar in discussie.

mis deze niet

ARTZUID

Kilometerslang gratis kunst bewonderen op de vertrouwde locaties in Zuid: Artzuid komt er weer aan. Onder de titel Verlichting wordt de vrijheid, tolerantie en het internationale karakter van de stad gevierd. Ralph Keuning maakte een tentoonstelling die bezoekers doet nadenken over hun plek in de wereld. t/m 21 september, artzuid.nl

YERE MI STEN

Augusta Curiel (1873-1937) had in Paramaribo met haar zus een fotostudio en werd een van de belangrijkste fotografen van Suriname. Met haar grote platencamera schoot ze duizenden beelden van het dagelijks leven. Yere mi sten laat er ruim honderd zien, die een unieke kijk geven op het oude Suriname. t/m 6 november, FOAM

MUZOO

Taxidermie? O, opgezette beesten! Vroeger heel gewoon, nu een beetje weird. Maar niet bij kunstenaarscollectief Darwin, Sinke & Van Tongeren. Daar glanzen de veren, zijn de spieren gespannen en lijken de ogen je te volgen. Vanuit reusachtige volièreskijk je naar een wereld waar dieren heer en meester zijn. vanaf 26 juni, Huis Vasari

JEAN

Alles uit de kas

Van de vochtige tropen tot een kurkdroge woestijn. Voor vakantiegevoel in eigen stad kun je vanaf deze maand terecht in de vernieuwde kas van de Hortus, waar je drie klimaatzones in één middag beleeft.

Begonnen als kruidentuin voor artsen en apothekers in 1638, is de Hortus een van de oudste botanische tuinen ter wereld. En hoewel de Klimatenkas vol exotische planten ‘pas’ zo’n dertig jaar oud is, moest-ie nodig gerenoveerd worden. Dat is nu gebeurd: de kas heeft isolatieglas, een duurzaam dak én een klimaatneutraal verwarmingssysteem. Helemaal in lijn met de duurzame missie van de Hortus, en ook nog eens een goede manier om bezoekers het belang van plantenbiodiversiteit en de relatie met het klimaat te kunnen laten zien.

woestijnen ver uit elkaar, op verschillende continenten en gescheiden door oceanen: je ziet er dezelfde soort begroeiing en plantensoorten passen zich op dezelfde manier aan.

Daarna loop je door een droog, heuvelachtig landschap uit de Zuid-Afrikaanse Kaap. In dit gebied groeien tienduizenden soorten planten en meer dan de helft komt zelfs alleen op de Kaap voor. De Hortus heeft ze niet allemaal, maar wel een behoorlijk rijke verzameling. En zo voelt elke ruimte anders. In het midden verbindt de Wereldkamer al deze klimaten en zie je hoe alle klimaten samenhangen en wat de invloed van de mensen op de natuur is (spoiler: niet zo best).

REUZENWATERLELIE

expo

De Klimatenkas vanaf juni dehortus.nl

RIJKE VERZAMELING

In de Klimatenkas ga je van een woekerende jungle naar een droge woestijn. Hier staan cactussen op aparte eilandjes – ook al liggen

Een rondgang door de nieuwe kas is geen gewone wandeling. Je loopt over paden en bruggen, onder planten door en langs een zes meter hoge waterval. Die waterval is gebouwd met tuintegels uit Amsterdam. Via doorkijkjes zie je bijzondere planten van dichtbij, vergelijk je je lengte met een cactus van drie meter en bekijk je de onderkant van een reuzenwaterlelie. De nieuwe kas laat zien dat planten onmisbaar zijn voor het leven op aarde. Zonder planten geen zuurstof, geen voedsel, geen medicijnen en geen kleding of onderdak. Een leerzame wandeling, die toch ook een beetje voelt als vakantie.

tekst Nathalie van den Berg in samenwerking met Hortus Botanicus

Verdacht typetje

De aarde wordt geteisterd door de ene na de andere ramp. Wat is de rol van boekhouder Chuck? Gebaseerd op een kort verhaal van horrormeester Stephen King.

Het einde van de wereld lijkt nabij. Natuurrampen volgen elkaar in hoog tempo op en steeds meer mensen blijven thuis. Leraar Marty (Chiwetel Ejiofor) blijft er redelijk rustig onder, al is het natuurlijk balen dat met het wegvallen van het internet ook de pornosites op zwart zijn gegaan. Wel valt hem één ding op: wat heeft een boekhouder genaamd Chuck (Tom Hiddleston) eigenlijk met dit alles te maken?Een dramatischer begin van een verhaal kun je je haast niet bedenken. Toch heeft de rest van dit bitterzoete drama, geregisseerd door Mike Flanagan (bekend van de Netflix-horrorhit The haunting of Hill House), een onverwacht hoopgevende boodschap. Voor een film die gebaseerd is op een kort verhaal van Stephen King, valt ook het griezelgehalte behoorlijk mee. Een sterke cast, met zelfs Star Wars-icoon Mark Hamill, maakt het allemaal af.

MATERIALISTS

Lucy (Dakota Johnson) verdient haar geld als exclusieve koppelaar. Dan valt ze als een blok voor een knappe miljonair (Pedro Pascal). Fijn romantisch drama van Celine Song (Past lives). vanaf 12 juni

JOIKA

Joy weet als eerste Amerikaanse danser een plek te bemachtigen op de Bolshoi Balletacademie in Moskou. Drama met Het Nationale Ballet-ballerina Erica Horwood als Joys grote concurrent. vanaf 19 juni

HEMELSLEUTEL

Een fotograaf krijgt de opdracht om de energietransitie in de Amsterdamse haven vast te leggen en wordt overspoeld door herinneringen. Deels autobiografisch verhaal van filmmaker Digna Sinke. vanaf 12 juni

film

The life of Chuck vanaf 5 juni

tekst Bregtje Schudel

Theatermaker Tom van Kalmthout:

Terugkijkend heb ik ook veel gesubsidieerde shit gezien’

Tom van Kalmthout (34) staat deze zomer op De Parade: niet met Rundfunk, maar als hiphopartiest Ron van Zalmsaus. Tot zijn eigen verbazing won hij er onlangs de Annie M.G. Schmidtprijs mee. ‘Ergens denk je toch dat anderen het niet zo boeiend vinden, dat ze het vooral over poep, pies en seks vinden gaan.’

tekst Sara Luijters foto’s Marjolein van Damme

Tien jaar geleden brak Tom van Kalmthout samen met Yannick van de Velde door met Rundfunk. Met hun tot in perfectie uitgewerkte, provocerende en absurde grappen schudden ze als oude schoolvrienden Erik en Tim het toenmalige televisielandschap wakker. Hun meermaals bekroonde voorstellingen spreken een nieuw theaterpubliek aan: jongeren. En vooral: jonge mannen. Sinds vorig jaar is Tom ook te horen (en zien) als zijn hiphopalter ego Ron van Zalmsaus. Op zijn album Zalmsound prijken liedtitels als Je moeder en Als jij je vinger in mijn kont steekt. Maar ook theaterlied Voor een meisje, waarvoor hij met Bart Rijnink onlangs de Annie M.G. Schmidtprijs won. Het gaat over een puber die een meisje wil scoren, maar bij zijn versierpogingen het steeds af moet leggen tegen de oudere jongens. Want: ‘voor een meisje van je eigen leeftijd moet je ouder zijn’. De jury: ‘Samen met Rijnink brengt hij het intelligente van kleinkunst en het virtuoze van hiphop samen. [...] Grappen, expliciete beelden, rijm, binnenrijm en zevenlaags stuntrijm buitelen over elkaar. (...) Het lied kan daarmee zowel hiphopfans als theaterpubliek bekoren – dat heeft niemand na de Jeugd van Tegenwoordig zo overtuigend gedaan.’

Nog gefeliciteerd! Waar staat ze, die bronzen

Annie M.G. Schmidt? Wijzend naar de koelkast: ‘Daar! Bart, alias Mevrouw Rijnink, en ik hadden totaal niet verwacht dat we zouden winnen. De rest van de genomineerde liedjes was heel maatschappijkritisch en geëngageerd, we voelden ons echt de vreemde eend in de bijt met ons lied over meisjes. We vinden het zelf wel goed, maar ergens denk je toch dat anderen het niet zo boeiend vinden, dat ze het vooral over poep, pies en seks vinden gaan. We waren oprecht stomverbaasd dat de prijs naar ons ging. Ik vind dat dit vak eigenlijk niet om prijzen en recensies moet gaan, maar stiekem is het wel fijn. Ik steek veel tijd en moeite in het schrijven van de teksten, om dan deze vorm van erkenning te krijgen, voelt gigantisch vet.’

Opent zo’n prijs ook weer nieuwe deuren?

‘Bij Rundfunk zagen we na het winnen van de Poelifinario voor Schau vorig jaar de kaartverkoop omhoogschieten. Bij Ron van Zalmsaus kan het misschien veel doen voor onze komende voorstelling op De Parade. Het is vooral leuk om te kunnen zeggen: ‘Als je het niet leuk vindt wat we doen, jouw probleem, want een achtkoppige vakjury heeft besloten dat het goed is.’ <

kunst & vermaak krant

TOM VAN KALMTHOUT...

• werd geboren in 1991 in Den Haag.

• studeerde aan de Toneelschool Amsterdam.

• is theatermaker, rapper, artiest.

• is bekend van Rundfunk, een tv-serie die hij samen met Yannick van de Velde maakte. Er volgden een film (Jachterwachter) en meerdere theatervoorstellingen, zoals Schau, waarmee ze tot medio mei door het land tourden.

• won de Poelifinario (2024) met Rundfunk en de Annie M.G. Schmidtprijs (2025) als Ron van Zalmsaus.

• staat het liefst in het Meervaart Theater.

• noemt als comedyvoorbeelden Jiskefet en South Park.

• eet het liefst gravad lax, qua zalmgerechten.

• kun je volgen op @rundfunkboys en @ronvanzalmsaus op Instagram.

Wie is Ron van Zalmsaus?

‘Tijdens corona zat ik thuis, niks te doen. Samen met Bart, die ik ken van mijn stagevoorstelling Don Juan bij het Noord Nederlands Toneel en van De gelaarsde poes van het Ro Theater, ben ik liedjes gaan maken aan de keukentafel. Ik schreef al vaker muziek, maar nu was het opeens zo veel dat we aan het eind van de coronaperiode een album konden uitbrengen. Ik zie Ron van Zalmsaus niet als een personage, ik wilde gewoon graag een artiestennaam, zoals rappers een andere naam hebben. En dan is Ron van Zalmsaus gewoon een goed domme naam. Ik draag tijdens optredens wel een kostuum, maar ik speel niet een heel ander type.’

‘In het begin wilden we vooral provoceren, maar we zijn minder grof geworden’

Net als vorige zomer staat Ron van Zalmsaus op De Parade in alle steden. Waarom op een theaterfestival en niet in poppodia?

‘Het publiek hoeft niet uit zijn dak te gaan, ik vind het leuk als het zit en luistert. Het repertoire is ook precies goed voor De Parade, het leent zich voor een krakend vloertje en een halfdronken publiek dat het grappig vindt om naar vreemde liedjes te luisteren. Vorig jaar stonden we in Amsterdam naast de Sangria Tent, omgedoopt tot de ‘sangriarots’, waar op vrijdagavond de halve Zuidas de vrijmibo nog even doortrekt. Als marktkoopmannen op een kistje moesten we daar onze voorstelling proberen te verkopen. Dat was soms lastig, maar als het lukte, vond ik het juist wel leuk om te spelen voor mensen die niet per se je publiek zijn.’

Wie is het publiek van Ron van Zalmsaus?

“Ik geloof dat er een overlap is tussen het

publiek van Rundfunk en dat van Ron van Zalmsaus. Op de socials van Rundfunk is goed te zien wie ons volgen: tussen de 25 en 35 jaar, driekwart man. Bij onze voorstellingen zitten ook altijd veel vriendengroepen in de zaal, van die gasten die tussendoor even een treetje bier halen of gaan pissen. Het hoort niet echt bij theater, maar dat vind ik wel geinig. Als het ervoor zorgt dat ze vervolgens vaker naar het theater gaan, is dat alleen maar mooi.’

De teksten zijn expliciet en niet per se heel politiek correct, dat spreekt die mannen wellicht ook aan?

‘Met Rundfunk maken we iets over dingen waar we zelf mee bezig zijn. Logisch dus dat mannen van onze leeftijd zich daarin herkennen. In het begin wilden we vooral provoceren, maar we zijn minder grof geworden. Onze voorstellingen gaan vooral over hoe raar mensen met elkaar omgaan. Hoe interessant of serieus we onszelf vinden, de sociale constructies die we bedenken en de maskers die we opzetten; het is een geweldige bodem voor humor.’

Zoals Jiskefet deed met de corpsballen, steken jullie de draak met types als finance bro’s en CEO’s. Terwijl diezelfde mensen vast ook in de zaal zitten.

‘Het Lullo-effect, ja. Jiskefet probeerde die corpsgasten ermee kapot te maken, maar ze vonden het juist te gek. In onze laatste voorstelling Schau zit een scène over twee mannen die denken dat ze enorm serieuze dingen bespreken in een podcast, terwijl het kak is wat ze praten. Mij lijkt het leuk als dat soort gasten er na afloop over praten en hun eigen gedrag misschien onder de loep nemen, maar als ze er alleen maar heel hard om moeten lachen, vind ik dat ook helemaal prima.’

Voel je als theatermaker anno 2025 de vrijheid om alle grappen te maken die je wilt?

‘Het voordeel van de Netflixicatie van amusement is dat mensen die een kaartje voor je voorstelling kopen, meestal wel weten wat ze kunnen verwachten. Ik ga ook niet naar de Desigual in de Kalverstraat om daar te roepen hoe lelijk ik die kleren vind. Maar ik heb wel moeite met de Johan Derksens van deze wereld die beweren dat je ‘ook niks meer mag zeggen tegenwoordig’. Je mag alles zeggen, en anderen mogen daar vervolgens ook weer wat van zeggen. Dat maakt dat wij nu wel beter

nadenken over of we ergens een grap over maken dan tien jaar geleden, maar dat vind ik niet kwalijk.’

Je staat al tien jaar met Yannick op het podium. Hoe voelt het om als Ron van Zalmsaus alleen op de voorgrond te staan?

‘Ik ben het zo gewend om met Yannick op het podium te staan, dat ik niet per se de frontman hoef te zijn. Dat er een band achter me staat voelt heel fijn, omdat er met de muziek al heel veel is zonder mij. Als Ron van Zalmsaus ben ik misschien iets meer mezelf op het toneel, maar verder benader ik het wel op dezelfde manier; de liedjes zijn kleine scènes.’

Komt Yannick straks ook kijken op De Parade?

‘Hij regisseert de voorstelling dit jaar zelfs! In onze samenwerkingen is hij altijd al meer de regisseur. Ik vergelijk ons weleens met zo’n writers room van die grote, Amerikaanse scenarioschrijvers, zoals Aaron Sorkin (The social network, Westwing, red.). Yannick is dan Aaron Sorkin en ik ben de tien schrijvers eromheen, die ideeën spuien. Yannick voelt veel beter aan of iets een goed idee is of niet. Als hij mij gaat regisseren zal dat heel natuurlijk gaan. Het wordt geen ingewikkelde regie, met een Franse g. Hij is er voor het overzicht en ook gewoon omdat het gezellig is dat-ie erbij is.’

Maak jij je zorgen om de toekomst van de cultuursector?

‘Op de toneelschool liep ik mee in de Mars der Beschaving, waarin we protesteerden tegen de culturele kaalslag van Halbe Zijlstra. Maar als ik terugdenk aan die tijd heb ik in de jaren daarvoor ook wel echt veel gesubsidieerde shit in het theater gezien, waar niemand op zat te wachten. Tegenwoordig worden theatermakers meer uitgedaagd, misschien wel gedwongen, om dingen te maken waar ook echt een publiek voor is. Ik probeer twee keer per week iets te zien en de laatste tijd heb ik echt veel toffe dingen gezien van jonge makers; voorstellingen die mijn collega’s vet vinden en waar ik ook mijn Haagse vrienden heen kan sturen. Creatievelingen vinden altijd wel een weg om de problemen heen, maar dit theater verdwijnt als het straks alleen nog maar draait om een grote kaartverkoop en dat zou zonde zijn.”

De kaartverkoop voor Beetje vies van Ron van Zalmsaus op de Amsterdamse versie van De Parade (25 juli t/m 10 augustus) gaat 1 juni van start. Zie: deparade.nl. <

Cultuurmaker

IK WILDE DANSEN, MAAR WIST NOG

NIET HOE’

Negen grote culturele instellingen tippen de talenten van nu. Volgens Julidans is dat Neda Ruzheva van het collectief Trevoga.

Neda Ruzheva studeerde af aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten. Samen met Antonina Pushkareva en Erikas Žilaitis richtte ze daarna danscollectief Trevoga op: het woord voor ‘angst’ in het Bulgaars. Niet voor niets, want ze horen bij generatie Z, die opgroeit met zorgen over geld, het klimaat en de wereldpolitiek. ‘Denk aan de huizenprijzen. Kunnen we ooit een huis kopen? Of de klimaatproblemen. En dan is er nog de politieke situatie.’ Met Trevoga wil Neda die angsten niet verstoppen, maar er iets nieuws van maken – op het podium. Haar liefde voor dans begon met een filmpje over break-

dance. ‘Ik wist dat ik wilde dansen, maar niet hoe. Daarna ben ik andere stijlen gaan proberen. Hoe meer ik leerde over dans en theater, hoe zekerder ik wist: dit is het. Maar ik wil het niet alleen doen.’ Die behoefte om samen iets te maken leidde tot Trevoga, waar alle dansers gelijk zijn. ‘We zijn even oud en doen hetzelfde werk. Dan heb je geen baas nodig. Iedereen beslist mee over wat we maken en welke rol je speelt.’ In de toekomst wil Neda dat Trevoga doorgroeit tot een organisatie die andere jonge dansers helpt. ‘Er zijn veel problemen, maar we kunnen ze niet in ons eentje oplossen. We moeten samenwerken. Op de dansvloer lukt dat al.’

Meer weten over Neda? Scan de QR-code met je smartphone en leer haar beter kennen.

tekst Olivier Kemme foto Danny Griffioen

Limited editions van lokale makers

AMSTERDAM 750 JAAR PRODUCTEN

750 Amsterdam City Water Join the Pipe € 4,95

Monopoly Amsterdam 750 editie Identity Games € 59,95

Amsterdam 750 Pin Liebe Leute € 7,50

Westertoren kaars Amsterdam Kaarsen van torens € 16,95

Amsterdam 750 keycord Liebe Leute € 5,50

Amsterdam 750 Zeep Het Amsterdams Zeephuis € 28,95

750 Jaar Amsterdam Puzzel 1000 stukjes Pelckmans Uitgevers € 21,95

Actuele openingstijden op www.iamsterdam.nl/store

alle producten en pijzen zijn onder voorbehoud

Salted caramel Melk Amsterdam 750 Chocolate Makers € 4,95

Riesling (DE) + Moscatel (ES) ’22 Chateau Amsterdam € 15,95

Omschrijven & raden Amsterdam Puzzel en Games € 9,95

BUITENSPEELDAG

zelfs een bassin met zeehonden’

Kunstenaar Jonmar van Vlijmen (pag. 36) kent het Amstelpark als zijn broekzak. Welke plekken mogen we er niet overslaan?

416.000 kinderen spelen nooit buiten. En dat is best veel. Te veel, vindt Jantje Beton. Helemaal omdat de helft van alle kinderen wel meer buiten wíl spelen. Daarom verandert op woensdag 11 juni heel Nederland in één grote buitenspeelplek. Er wordt van alles georganiseerd in alle buurten van Amsterdam, van voetbaltoernooien tot tekenwedstrijden. Weten waar je in jouw buurt naartoe kunt? Kijk op de website van Jantje Beton. 11 juni, jantjebeton.nl

Wat je ook steeds vaker

Tot voor kort was de nieuwsbrief vooral een irritante email waarvoor je je al tien keer probeerde af te melden. Nu zit elke moderne journalist en schrijver op Substack, waar ze hun lezers rechtstreeks kunnen bereiken en er nog wat aan verdienen ook. ‘Instagram is niet meer betrouwbaar.’

Ooit was de krant de plek waar we ons nieuws vandaan haalden, en lazen we tijdschriften voor verdieping. Langzaam namen websites die rol over en met de komst van sociale media is nieuws de laatste jaren nog sneller, nog vluchtiger en vooral: nog korter geworden. Is de longread uitgestorven? Dat zou je denken – totdat een nieuwe, Amerikaanse mediaspeler een paar jaar geleden aan een onverwachte opmars begon. Mensen zijn klaar met de verslavende algoritmes van Instagram en TikTok en kiezen steeds vaker voor de rust en commerciële onafhankelijkheid van Substack, een platform dat een nieuwe manier biedt om verhalen te vertellen. Sinds de oprichting in 2017 wordt Substack gebruikt als een directe link tussen

schrijvers en hun publiek: hun artikelen en nieuwsbrieven komen rechtstreeks terecht bij (vaak betalende) volgers, zonder last te hebben van een grillig algoritme of advertenties om een inkomen bij elkaar te verdienen. Substack wint ook in Amsterdam terrein, al is het nog een relatief kleine groep pioniers die zich aan het platform waagt.

Zoals Mara Grimm, culinair journalist bij Het Parool, die Substack omschrijft als de ideale mix tussen de verdieping van een krantenartikel en het vluchtige van sociale media: ‘Een digitale kiosk van je ideale tijdschrift of krant met auteurs die je graag leest.’ Want Substack draait niet alleen om het delen van je eigen verhalen, maar net zo goed om het verspreiden van de verhalen van

Mensen zijn klaar met de verslavende algoritmes van Instagram en TikTok

tekst Vita van de Sandt beeld Sjoerd van Heumen

VOLGTIPS VAN KOOYMAN & GRIMM

• Ommetje met Tom van Josephine Jongbloed neemt je mee in de verhalen van de stad.

• In Modern leven bevraagt schrijver en podcaster Doortje Smithuijsen de huidige tijdgeest.

• Lena Brils In therapie is een zoektocht naar mentale gezondheid.

• Cultuurjournalist Yuki Kho geeft haar beste tips in De Kho van Kunst.

• Foodschrijver en voormalig bakker Tomek Mossakowski beschrijft de Amsterdamse eetcultuur in Smaak.

• In Thank you for your order schrijft Gijs Veening over vintage en mannenmode.

• AI report van Ernst-Jan Pfauth (medeoprichter van De Correspondent) signaleert de nieuwste artificial intelligence-updates en hoe je die kunt gebruiken in het dagelijks leven of werk. Ook een interessante ontwikkeling: deze nieuwsbrief heeft een heel eigen redactie.

DE PRIJS VAN ÉÉN KOFFIE

anderen. Ook Jonas Kooyman, journalist en de man achter het populaire Instagram-account Havermelkelite, vergelijkt het met een tijdschrift: ‘We leven in een tijd waarin we een merk van onszelf willen maken. Met Substack kun je je eigen tijdschrift samenstellen, als een soort personal branding.’ Het oubollige imago van nieuwsbrieven lijkt daarmee de nitief verleden tijd.

Toch is doorbreken op Substack niet eenvoudig. Grimm schrijft nu ruim een jaar betaald op het platform, Kooyman kan inmiddels zijn huur ermee betalen. Lezers betalen maandelijks ‘het bedrag van een ko e to-go’ (vijf euro) om op de hoogte te blijven van de stedelijke trends en statussymbolen. Hij was vijf jaar

geleden met zijn Havermelkelite een van de eersten die in Nederland een eigen Substack lanceerde. ‘Ik schreef veel voor de krant en vroeg me af of ik niet iets voor mezelf kon gaan doen’, legt hij uit. Als journalist bij NRC merkte hij op de socialemediaredactie dat nieuwsbrieven een comeback maakten en besloot hij zijn observaties van de stad zelf onder woorden te brengen in zo’n nieuwsbrief. Voor restaurantrecensent Grimm biedt Substack de ultieme uitkomst. In een sector waarin nieuwe plekken elkaar in een rap tempo opvolgen, is snelheid geboden. Het publiceren van een online nieuwsbrief gaat een stuk vlotter dan het schrijven van een boek. Bovendien wil ze de waardevolle adressen liever delen met een exclusiever publiek van 12.000 abonnees op Substack, dan met meteen

al haar Instagram-volgers. ‘Er zijn zo veel foodbloggers dat het moeilijk is om een onderscheid te maken tussen échte reviews of gesponsorde content. Doordat die grens vervaagt, is Instagram niet meer betrouwbaar’, zegt Grimm. Lezers die bereid zijn te betalen voor haar tips, zijn precies de mensen die ze wil aantrekken.

WAARDEVOL ARCHIEF

In een tijd waarin we worden overspoeld met content, is dat directe lijntje tussen schrijver en lezer een verademing. Maar ondanks dat het niet om de likes gaat, gaan sommige Substack-artikelen toch viraal op social media (TikTok) met zogeheten explainer videos, waarin de stukken uitgelicht worden. Ook startte Substack al met een podcastfunctie, livevideo’s en een feed, waarmee

Mensen volgen of je op hun artikelen abonneren? Dat kan via de app van Substack (gratis in de App Store) of substack.com.

5X GOEDE GRIEKEN

Wie goed zoekt, vindt een heleboel Griekse

taverna’s

en traiteurs in de stad. Dit zijn de aanraders.

tekst Pauline Arkesteijn

1. IKARIA PARK

De lekkerste Griekse gerechten om te delen. Voor een typisch Grieks ontbijtje – een freddo cappuccino met spanakopita (spinazietaart) – moet je naar broertje Ikaria Food. Bilderdijkpark 1A, Bilderdijkstraat 108K

2. ELA! TRAITERIE

Met traditionele Griekse specialiteiten, zoals moussaka, pita gyros, retsina (wijn) en kalamata-olijven. Ela! werkt vooral met biologische producten, zoals olijfolie, feta, kruiden en azijnen.

Jan van Galenstraat 68H

3. ROMIOS TAVERNA

Hier proef je écht traditionele Griekse gerechten. In de taverna is ook een klein assortiment aan lokale Griekse producten te koop zoals olijfolie en ouzo. Ceintuurbaan 350

volgens Kooyman het algoritme er toch weer in sluipt.

Een nadeel van Substack is ook dat schrijvers niet precies weten wie hun lezers zijn, in tegenstelling tot volgers op social media. Volgens Grimm is dat geen groot probleem: ‘Als Instagram morgen uit de lucht gaat, verlies je toch het contact met je volgers.

Bij Substack behoud je altijd hun e-mailadressen en kun je ze buiten het platform om bereiken.’ En zo snel als informatie op Instagram en TikTok vervliegt, leggen makers op Substack juist een blijvend archief aan. Ze kunnen altijd teruggrijpen op eerder gepubliceerde stukken. Dat maakt het platform niet alleen een waardevolle bron voor schrijvers, maar ook voor lezers die op zoek zijn naar diepgang in een alsmaar veranderende mediawereld.

4. SITARI

Eigenaar Angelo staat altijd met een glimlach in de keuken. De specialiteit is de peinirli, een bootvormige pizza met veel kaas die je bijna nergens anders in Amsterdam vindt.

Zeilstraat 12H

5. ALPHA

Dit café aan de Amstel wordt gerund door Grieken. Je kunt er freddo’s drinken en Griekse bergthee. Ook op de kaart: sandwiches met buffelpastrami en zelf ingelegde augurken. Amstel 47

Scan de QR-code en bekijk het hele lijstje op iamsterdam.nl.

Elke week lichten

we de nieuwste eetplekken en shoptips uit. Zoals Fyr en mini-tegelwalhalla

StoryTiles.

‘ SHOPPEN & ETEN

Tijdens mijn studie aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten begon mijn liefde voor keramiek, collages en kleine kunstwerkjes. Toen mijn oma opeens met een Oudhollandse tegelverzameling op de stoep stond, viel alles op z’n plek’, vertelt Marga van Oers (38). Het markeerde het begin van StoryTiles: keramieken tegeltjes met een verhaal. Over een stad, om te vieren en te herdenken of om over te fantaseren. En dat verhaal komt sinds begin mei niet alleen samen in de winkel aan het Singel, maar versmelt nu ook met het bijzondere verhaal van de Oude Kerk.

Of eigenlijk: ín de Oude Kerk. ‘Een plek waar geschiedenis en vernieuwing samenkomen’, schreven ze eerder op Instagram. ‘Dat is ook precies wat wij doen’, zegt Marga. ‘Iets ouds – de tegels dus – combineren met iets nieuws: de kunstwerkjes op de tegels.’ Ze hangen aan de wand, staan in de op maat gemaakte kasten of zijn gebruikt om de muur te betegelen.

THE OH COLLECTIVE

The Oh Collective heeft een mooi pand gevonden in de Oude Hoogstraat. Daar vind je alles van luxe selfcare-producten tot stijlvolle toys. En draait het om het doorbreken van taboes en het vieren van intimiteit zonder schaamte. Oude Hoogstraat 12, theohcollective.com 2

Binnenkort opent in het souterrain van de winkel zelfs een eigen minitegelmuseum. Het eerste van Amsterdam. ‘Dan zie je tegels uit 1600 naast onze tegels, mét het verhaal erbij. Kom kijken!’ Collega Iris (op de foto) en hond Borre (een bekende snuit aan het Singel) staan al voor je klaar. Oude Kerk, Oudezijds Voorburgwal 74, storytiles.nl 1

OLLIE WEESP

Ollie is gek op ‘mooie dingen’, en dan vooral voor in huis. Een verzamelig daarvan vind je nu bij Ollie Weesp in, jawel, Weesp. Stap binnen voor een origineel cadeau, ga op zoek naar een blikvanger voor in huis of doe nieuwe wooninspiratie op. Nieuwstad 24 (Weesp), ollieweesp.nl 3

tekst Amber Brandenburg en Britt Dittner (shoppen), One’sy en Tewa Muller (eten)

Bij Fyr eet je vier óf zes gangen en vind je alle vier de elementen (vuur, water, aarde en lucht) terug op je bord.

BONJOUR CÀPHÊ

Kevin Le begon met bánh mì en Vietnamese koffie als ode aan zijn oma. Nu vind je zijn café aan het water, waar je een authentiek én modern achtgangenmenu kunt eten. Sluit af met de unieke egg coffee. Moermanskade 4, bonjourcaphe.com

Restaurant Fyr in de Czaar Peterstraat kookt volgens de vier elementen: vuur, water, aarde en lucht. Chef Elian Muller serveert een vier- tot zesgangenmenu waarin elk van die elementen terugkomt. Reken dus bijvoorbeeld op gerechten uit de houtoven (vuur), alles uit de Noordzee (water), van Nederlandse bodem (aarde) en gevogelte en luchtige bereidingen (lucht). Allemaal zo veel mogelijk uit eigen regio en volgens het seizoen.

We gaan voor de volle zes gangen. De aftrap is een geslaagde klassieker: zelfgebakken brood met gerookte boter. Een goed begin, want de rooksmaak is niet te overheersend en past perfect bij het knapperige brood. Elk gerecht dat we erna geserveerd krijgen, is prachtig. De makreel met gerookte vinaigrette en babykool is een hoogtepunt: perfect gegaard en goed in balans met de frisse, knapperige kool. De vegetariër kan bij die gang ook z’n lol op, met heerlijk zoete, geroosterde bietjes en luchtige geitenhangop.

Onze laatste gang is verrassend: ijs van sparrentakjes met griesmeel, rauwe venkel en venkelkoek. Een originele afsluiting van een reis door de Lage Landen. Restaurant Fyr laat zien dat je met Nederlandse producten en een goed uitgekiend concept iets heel bijzonders kunt neerzetten. Czaar Peterstraat 21, restaurantfyr.nl 4

In het Jonas-gebouw op IJburg vind je Coffee

Mama, deze koffiespot met Surinaamse invloeden. Op het menu vind je drankjes als orgeadekoffie met siroop van Surinaamse amandelen, iced matcha dragonfruit latte, moringa-kruidenthee en snacks als bara’s, Johnny cake of bakkeljauwkroketten. Krijn Taconiskade 3, coffeemamaparamaribo.com

HUMMUS & HABIBIS

Het Syrische gezin achter Hummus & Habibis tovert hun familierecepten om tot puur comfortfood. De hummus is al beroemd, maar onze favoriet is de authentieke Mama Ghanoush: romige aubergine met tomaat, ui en knoflook. Spaarndammerstraat 49 H, hummusandhabibis.restaurant

GOED BEWAARD GEHEIM

Wat begon als wereldtentoonstelling groeide uit tot geliefd stadspark. Deze plekken in het Amstelpark herinneren nog altijd aan het bijzondere jaar 1972. de buurt

tekst Irene Schoenmacker llustratie Barbara van den Berg

In 1972 werd de grootste landbouwtentoonstelling ooit gehouden in Amsterdam, op de plek waar nu het Amstelpark staat: de Floriade. Vandaag de dag vind je er nog veel overblijfselen van toen vinden: een treintje dat door het park rijdt, een midgetgolfbaan en de Rododendronvallei.

‘Vroeger was er zelfs een bassin met zeehonden. Daar ging ik met mijn tante, die destijds in Buitenveldert woonde, naartoe toen ik klein was’, zegt Jonmar van Vlijmen (44) van kunstenaarscollectief Onkruidenier, die kunst maakt over en mét de natuur. Hun eerste buitenatelier ontstond in het Amstelpark. ‘Het is een park dat niet veel mensen kennen. Als ze er komen, zijn ze vaak heel verrast.’ Inmiddels beheert Van Vlijmen sinds drie jaar de Kloostertuin, destijds de inzending van België voor de Floriade. Voor deze tuin werden in 1972 twaalf buxusbomen ingevlogen, die toen al 350 jaar oud waren. Nu staat er nog slechts eentje overeind, en Van Vlijmen probeert hem in leven te houden. ‘De grootste vijand is de buxusrups. Vorig jaar plukte ik met

JONMAR

VAN VLIJMEN

Het kunstenaarscollectief De Onkruidenier waar Jonmar van Vlijmen werkzaam is, ontstond in het Amstelpark in 2013. Hij komt al in het park van jongs af aan en werkt een dag per week in de voormalige Kloostertuin.

de hand op één dag tweeduizend rupsen uit de boom.’ Nu staat ‘Mrs. Buxus’ – zoals van Vlijmen de boom noemt – er weer mooi groen bij. Ook bijzonder is dat de Kloostertuin altijd gesloten is geweest voor het publiek. Op dagen dat Van Vlijmen in de tuin werkt, zet hij de poort open. ‘Mensen kunnen voor het eerst sinds vijftig jaar naar binnen.’

1 DE ORANGERIE

In het Amstelpark zie je veel bijzondere bomen en planten, als erfenis van de Floriade. Sommige planten komen uit warme landen en kunnen niet tegen een Nederlandse winter. In de wintermaanden worden ze daarom binnengezet in de Orangerie, een verwarmde tuinkas. ‘Na IJsheiligen (11 t/m 15 mei, red.) mogen de tropische planten weer naar buiten’, zegt Van Vlijmen. ‘Ze staan dan voor de deur, waar iedereen ze kan zien.’

2 RODODENDRONVALLEI

Een andere herinnering aan 1972 is de Rododendronvallei. Daar staan achtduizend rododendrons en 139 soorten. In het voorjaar kleuren de

struiken in de vallei rood, wit en roze. ‘Er komen veel toeristen op af’, zegt Van Vlijmen. ‘Het is echt een van de hoogtepunten van het Amstelpark, waar mensen graag voor om etsen.’

3

DE RIEKERMOLEN

Nog een toeristische trekpleister: de Riekermolen uit 1636. ‘Grappig feitje: de molen stond eerst ergens anders’, vertelt Van Vlijmen. ‘Daar was hij niet zichtbaar genoeg, vond de organisatie van de Floriade in 1972. Dus hebben ze ’m op een andere plek neergezet.’

RESTAURANT KLEIN KALFJE

In 1610 stond herberg ’t Kal e op de Amsteldijk, vernoemd naar de eigenaar van destijds: Jan Claesz. Kalf. ‘Handelaren op weg naar Amsterdam konden hier wat drinken en overnachten’, zegt Van Vlijmen. In 1967 is de herberg gesloopt. Nu staat er een nieuw restaurant op de plek: Klein Kal e. ‘Fun fact: de bakstenen van de eeuwenoude herberg zijn gebruikt om in het Amstelpark een muurtje te bouwen. De oude stenen bevatten veel kalk, waar bijzondere planten zoals de tongvaren van houden.’

PURE MARKET

Elke tweede zondag van de maand wordt in het Amstelpark de Pure Markt opgebouwd. Hier kun je allerlei ambachtelijke producten en gerechten kopen, van kip van ’t spit en verse honing tot Engelse pies en dumplings. Op Eerste Pinksterdag, zondag 8 juni, is er weer een markt van 11.00 tot 18.00 uur.

OORLOGSMONUMENT

Niet vrolijk, maar wel indrukwekkend: het oorlogsmonument in het park. Op het gras staan lege stoelen, die de 140 verzetsstrijders voorstellen die in 1944 door de Duitse bezetter vermoord werden. ‘Er zijn drie soorten stoelen en elke stoel staat voor een bepaalde leeftijd’, vertelt Van Vlijmen. ‘Een aangrijpende plek.’

FESTIVAL OP DE RING

Vier mee! Vind alle activiteiten op een rij.

iamsterdam.nl/750

TOEKOMST TIENDAAGSE

Ruim 75 activiteiten over de toekomst van Amsterdam

iamsterdam.nl/toekomst

21juni2025

12-21juni2025

MÉÉR VOORSTELLINGEN, CONCERTEN EN EXPOSITIES? iamsterdam.nl/agenda

Uit

agenda

niet door, het moet zo

rustig blijven’ Cabaretier en muzikant Jeroen Woe over ‘zijn’ Amsterdam (pag. 50).

HOLLAND FESTIVAL

Van de wereldpremière van De seizoenen, gebaseerd op de romans van Ali Smith, en een monoloog van de Franse steractrice Isabelle Huppert tot een choreografie waarin met AI traditionele Thaise dans opnieuw wordt geïnterpreteerd. Het zijn maar een paar van de vele hoogtepunten uit het Holland Festival van dit jaar. Welcome to Asbestos Hall van associate artist Trajal Harrell is bijna dagelijks te bezoeken. Bekijk alle tips op iamsterdam.nl/hollandfestival of scan de QR-code met je telefoon.

POP

BLACK HARMONY - SRANAN

POKU FINEST

'Sranan poku Finest' is een concert waarin Black Harmony op reis gaat door de rijke tradities van Afro-Surinaamse muziek. Gespecialiseerd in close harmony en Afro-Surinaams percussie brengt het muziekgezelschap de Afro-Surinaamse muzikale geschiedenis op een dynamische en interactieve manier.

zo 01 juni 15:00, Bijlmer Parktheater, € 22,-

BLUE & GOLD

Inge Bakker en Hans Hartogensis vormen samen Blue & Gold, een duo met een liefde voor tijdloze muziek uit het rijke americana-repertoire. Een sfeervolle mix, met zang, gitaar en ukelele, van ingetogen ballades, meeslepende countryliedjes en lichte popsongs.

zo 01 juni 16:00, Café De Roode Remise, gratis

AMELIA MOORE

In 2024 bracht de uit Georgia afkomstige en in Los Angeles gevestigde zangeres, producer en multi-instrumentalist volledig op eigen kracht de EP 'he’s just not that into you!' uit, wat de aandacht trok van producer Timbaland, die vervolgens met haar samenwerkte aan 'back to him'. Nu brengt ze haar 'he's still just not that into you' mixtape release show 2025.

ma 02 juni 19:30, Paradiso, € 16,-

PAAB

Paab is een funksoulproject uit

Haarlem, onder leiding van songwriter en multi-instrumentalist Pablo van der Hulst. De band brengt een energieke mix van funk, soul en disco, met een liveshow die barst van groove en improvisatie.

di 03 juni 20:00, Melkweg, € 13,80

FOKOFPOLISIEKAR / VAN PLETZEN / EARLY B Fokofpolisiekar is terug met hun grootste Amsterdamse show tot nu toe samen met hun Zuid-Afrikaanse vrienden Van Pletzen en Early B. Een energieke punkrockshow doordrenkt met hip-hop. vr 06 juni 19:00, Melkweg, € 46,-

CHANSON

Stap in de wereld van de chanson: meeslepende melodieën, poëtische teksten en tijdloze klassiekers zoals 'La vie en rose', 'La Bohème' en 'Ne me quitte pas', meesterwerken van groot- heden als Édith Piaf, Charles Aznavour en Jacques Brel. 07 t/m 10 juni diverse tijden, Het Concertgebouw Amsterdam, € 69,-

BENDER

Na een korte periode van stilte is de Nederlandstalige band Bender weer helemaal terug met Nederlandstalige chansons in ‘Nooit weggeweest’, een liedjes-

ZIE JE DIT SYMBOOL?

Dan krijg je met de Stadspas korting. Met de Stadspas kun je gratis of met korting naar culturele activiteiten. Kijk op amsterdam.nl/stadspas.

programma met bekende- en nieuwe Bendersongs over dingen die (bij)blijven. zo 08 juni 16:00, Theater de Roode Bioscoop, € 16,-

BRELAND

De Amerikaanse rapper, zanger, songwriter en producer Breland brak door met zijn single 'My Truck', waarmee hij de grenzen van het countrygenre volledig oprekte. Zijn unieke mix van country, hiphop, r&b, gospel en pop leverde hem lof op van onder meer The New York Times en Rolling Stone.

ma 09 juni 19:30, Melkweg, € 20,70

BECKY AND THE BIRDS

Becky and the Birds is het project van de Zweedse producer, songwriter en zangeres Thea Gustafsson. Ze ontwikkelde een eigenzinnige, filmische stijl waarin elektronica, r&b en pop naadloos samenkomen. Na eerdere samenwerkingen met onder anderen Seinabo Sey, Låpsley en Dijon, markeert haar debuutalbum 'Only Music Makes Me Cry Now' een persoonlijke en muzikale doorbraak.

di 10 juni 20:00, Doka, € 17,50

ISA-BEL & DUO ATLÂNTICO

Zangeres Isa-Bel presenteert haar eerste soloalbum, 'Receita'. Haar muziek is een combinatie van akoestische samba en nuances die verwijzen naar haar Kaapverdische achtergrond en Portugese ziel.

wo 11 juni 20:00, Theater de Roode Bioscoop, € 16,-

KASEKO IN CONCERT #6

Kaseko in Concert wordt uitgevoerd door een 16 mans band, en maakt een prachtige reis door de rijke Surinaamse muziekgeschiedenis van 1950 tot heden; muziek en cabaret met een hoog voetjes-van-de-vloer-gehalte.

do 12 juni 20:00, Bijlmer Parktheater, € 19,50 t/m € 22,-

FARIDA AMADOUKALEIDOSCOPE ENSEMBLE

De uit Brussel afkomstige Farida

Amadou is een opvallende speler in de improvisatiewereld. In Kaleidoscope Ensemble improviseren bevriende musici samen op WestAfrikaanse ritmes en melodieën. Ieder van hen krijgt de ruimte om diens eigen achtergrond en uitzonderlijke muzikale skills in te brengen. De noodzaak van het doorbreken van grenzen is dan ook de belangrijkste politieke boodschap achter dit ensemble. vr 13 juni 20:30, Bimhuis, € 16,-

FOKKE SIMONS

Fokke Simons laat zich niet vangen in een genre, breekt met clichés en verlegt grenzen. Een beweging geboren uit de nacht, gevormd door chaos en gedreven door honger naar de volgende climax. 'Schijn bedriegt de chaos niet' is geen standaard optreden, maar een ervaring waarbij stilstaan geen optie is. vr 13 juni 20:00, Melkweg, € 13,80

TANGO ORKEST AMSTERDAM

POP

XAVI TORRES' BARENCIA / BEIGGJA FT. KIKA SPRANGERS

Van de Noorse sneeuw tot de Spaanse zon: het jaarlijkse festival Red Light Jazz presenteert twee veelbelovende bands. Barencia en Beiggja verbinden uitersten van de Europese jazz. Barencia wordt geleid door pianist Xavi Torres, die flamenco en jazz samenbrengt. Beiggja is de nieuwe groep waarin saxofonist Kika Sprangers haar vleugels uitslaat richting Scandinavië. Verwacht een magische combinatie van muziek en dans.

BIMHUIS, 7 JUNI

LAVINIA MEIJER EN REYER ZWART

Harpiste Lavinia Meijer en multi-instrumentalist en arrangeur Reyer Zwart, met wie de wereldwijd geprezen Nederlandse harpiste ook op Amsterdam Dance Event 2024 optrad, brengen een programma met muziek van onder anderen Philip Glass, Meredith Monk, Radiohead en Sufjan Stevens, waarin klassieke diepgang en moderne invloeden samenkomen.

DE DUIF, 19 JUNI

zo 15 juni 16:00, De Nieuwe KHL, € 20,-

AARON PARKS & CHAMBER

JAZZ CONSORT

Na hun veelgeprezen samenwerking met de legendarische bassist Lars Danielsson slaat het Chamber Jazz Consort nu de handen ineen met jazzpianist Aaron Parks. Met speciale arrangementen van Aaron Parks' composities, op het lijf geschreven van deze zes musici. di 17 juni 20:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 19,-

MISO EXTRA

BENJAMIN HERMAN TRIO

Saxofonist Benjamin Herman is al dertig jaar een van de meest productieve en veelzijdige musici van zijn generatie en beweegt zich moeiteloos tussen jazz, punkjazz en filmmuziek. De rode draad in zijn werk is zijn zoektocht naar een herkenbaar en persoonlijk saxgeluid. Op zijn laatste album Nostalgia Blitz zet hij deze zoektocht voort en duikt hij in de muziek die hem in zijn jeugd fascineerde.

PARADISO, 4 JUNI

WSTRN

Wat krijg je als je het bruisende, multiculturele West-Londen mengt met een flinke dosis dancehall, hiphop en r&b?

WSTRN. Bekend van hun debuutsingle ‘In2’ met hun unieke sound, doordrenkt met zomerse ritmes en feelgood energy. wo 18 juni 19:30, Melkweg, € 26,45

MAARTEN BOGAERS

tuurlijke materialen als bamboe, palmbladeren en hout. Componist en etnomusicoloog Franki Raden brengt met het orkest eigentijdse en traditionele stijlen en instrumenten samen. vr 20 juni 20:30, Bimhuis, € 19,-

NICK MULVEY - LIVE AT AMSTERDAMSE BOS

Nick Mulvey staat bekend om zijn unieke geluid, dat moeiteloos grenzen doorbreekt tussen traditioneel en experimenteel, akoestisch en elektronisch. Dit jaar viert de Britse componist en producer de jubileumeditie van zijn debuutalbum ‘First Mind', waarbij hij terugblikt op de liedjes die zijn muzikale pad hebben gevormd.

ma 23 juni 18:00, Amsterdamse Bostheater, € 48,25 t/m € 52,75

BLACK UHURU

Oprichter Derrick 'Duckie' Simpson is de constante factor die het iconische geluid van de legendarische reggaeformatie Black Uhuru al meer dan 45 jaar bewaakt, ondanks de vele wisselingen in de line-up. De huidige formatie bestaat naast Duckie uit Andrew 'Bees' Beckford en Elsa Green. Met diepe baslijnen, krachtige drums en de kenmerkende woh oh oh’s, scoorde de band hits als ‘I Love King Sellassie’, ‘Shine Eye Gals’ en ‘What Is Life’.

ma 23 juni 20:30, Paradiso, € 45,40

NOA LAURYN

Geïnspireerd door artiesten zoals Jazmin Sullivan, Anderson .Paak en Lianne La Havas, mixt de Amsterdamse soulvolle r&bartiest Noa Lauryn akoestische en elektronische sounds tot neosoul. Live creëert ze met haar hiphop en jazz-rooted band een energieke show. Onlangs bracht ze haar nieuwste project uit, 'Always On Time'; een oproep om te vertragen en te onthaasten. wo 25 juni 20:00, Melkweg, € 12,65

SAWYER HILL

De muziek van de jonge Amerikaanse pop singer-songwriter Sawyer Hill is sterk beïnvloed door rock en grunge uit de jaren '90. Met zijn warme baritonstem, flamboyante uitstraling en onweerstaanbare melodieën wist hij met slechts drie nummers op zak internationaal door te breken.

do 26 juni 20:30, Bitterzoet, € 22,70

CANTORIAS

Het Tango Orkest Amsterdam presenteert een speciaal programma in het kader van 750 jaar Amsterdam getiteld 'Hoop en Heimwee'. Hoe vergaat het Amsterdammers die naar Buenos Aires emigreren. En andersom, wat beleven Argentijnen die zich willen vestigen in Amsterdam?

Miso Extra is het soloproject én het alter ego van deze in Hong Kong geboren artiest en dochter van een Britse vader en Japanse moeder. Haar geluid wordt beïnvloed door grootheden als J Dilla, MF Doom, Daft Punk en Kelis. Met deze inspiratiebronnen en haar Japanse achtergrond creëert Miso Extra een eigenzinnige wereld, die ze zelf 'the Misoverse' noemt. Onlangs bracht ze een nieuwe single uit genaamd 'Good Kisses'. wo 18 juni 19:30, Doka, € 14,-

Sinds de release van zijn bundel 'Ongehoorde liedjes' in 2019 is Bogaers op reis met de nummers die hij de afgelopen meer dan dertig jaar schreef. Hij speelt zijn nummers solo met gitaar, zoals ze ontstaan zijn en deelt de verhalen die achter de teksten schuilgaan. do 19 juni 20:30, Café De Roode Remise, gratis

INDONESIAN NATIONAL ORCHESTRA FT. SATYA CIPTA

Het Indonesian National Orchestra bespeelt een enorme rijkdom aan instrumenten, afkomstig van eeuwenoude muziektradities uit heel Indonesië: percussie, fluiten en snaarinstrumenten, vaak gemaakt van na-

Braziliaanse ritmes en warme harmonieën: Cantorias neemt het publiek mee naar verre oorden en vergeten tijden. De vocalisten uit de band, Lilian Vieira, Femke Smit, Anna Serierse en Nina Rompa, brengen close harmony uit Brazilië, traditionele protestliederen, bekende samba’s en eigen songs. za 28 juni 20:30, Bimhuis, € 19,FEIERTAG (LIVE) De in Utrecht gebaseerde producer bracht eerder al drie albums en singles uit waaronder op Sonar Kollektiv, R&S en Anjunadeep. Nu presenteert hij zijn nieuwe album 'Embers EP', die goed laat zien dat hij zowel elektronische als akoestische geluiden perfect kan combineren. Tijdens deze show viert en presenteert Feiertag dit album live. za 28 juni 20:30, Paradiso, € 17,-

ILDA SIMONIAN EN JEROEN SARPHATI - ARMEENSE LIEDEREN VAN HEIMWEE, VERLANGEN EN HOOP

De Armeense zangeres Ilda Simonian en de Nederlandse pianist Jeroen Sarphati brengen een concert vol melancholie, kracht en schoonheid. Traditionele en hedendaagse Armeense muziek komen samen in een intieme en ontroerende uitvoering. za 28 juni 20:15, De Engelse Kerk, € 25,-

BOOTLEG RASCAL

Geïnspireerd door artiesten als Gorillaz, Kid Cudi en Massive Attack, combineert Bootleg Rascal een eclectische mix van hiphop, reggae, indie rock, dub en electronica, met als resultaat een onmiskenbaar eigen geluid. zo 29 juni 19:30, Paradiso, € 14,-

CLUBBING

DJ TRAVELLA

DJ Travella weet zijn publiek te betoveren met een unieke, cybernetische draai aan Singeli, een snel en energiek elektronisch muziekgenre uit zijn thuisland Tanzania. Sinds de release van zijn veelgeprezen album 'Mr Mixondo' op Nyege Nyege Tapes in april vorig jaar, heeft Travella een indrukwekkende ontwikkeling doorgemaakt. wo 04 juni 20:00, Melkweg, € 16,10

COSTA DEL ZER00’S

It’s getting hot in here! Kom zweten op de meest zomerse, gladde, hete hits uit de jaren 2000-2009, van Pharrell en Nelly tot Jody Bernal: alles komt voorbij. za 07 juni 23:30, Melkweg, € 15,55

SASHA COLBYTHE GODDESS TOUR

Sasha Colby komt naar de Melkweg met een adembenemend optreden, spectaculaire outfits en een explosie van charisma, originaliteit, lef en talent. Slechts één nacht schittert Sasha Colby, winnaar van RuPaul’s Drag Race US, op het podium in Europa tijdens een serie unieke shows. do 12 juni 19:00, Melkweg, € 34,50

OCHTENDRAVE

Begin je werkdag met een ochtendrave op het dak van NEMO en dans de dag wakker met Hitloop. Tijdens deze ochtendrave dans je mee met muziek die live wordt gemaakt door jou, een dj én kunstmatige intelligentie. De AI-installatie Hitloop zorgt voor een unieke mix van geluid en beweging. do 12 juni 07:00, NEMO Science Museum, gratis

HIGH TEA AMSTERDAM: HEDEX

Niemand minder dan Hedex komt langs voor zijn langverwachte High Tea-debuut. Met onder anderen Hedex, Atmos, Cartoon, Document One, Jessee, Kara, en hosted by Louder MC. vr 13 juni 23:30, Melkweg, € 34,99

DAMN TECHNO

DAMn Techno presenteert een nacht vol diepe, rauwe en precieze techno. Deze Amsterdamse organisatie geeft een podium aan de nieuwe lichting elektronische artiesten met een scherp en doordacht geluid. Op de line-up onder anderen Fran LF met zijn high-energy sets vol gecontroleerde chaos en het krachtige duo Inez Akker & Antonio Fevola. vr 27 juni 23:30, Melkweg, € 14,40

FEESTJES

bern begonnen revolutie. do 05 juni 20:15, Muziekgebouw aan 't IJ, € 12,50 t/m € 45,-

HET PERGOLESI ENSEMBLETHE ETERNAL NOW Het Pergolesi Ensemble brengt een zintuiglijke muziektheaterervaring over verandering die onvermijdelijk is, met muziek van Tilen Lebar en Dirk Hooglandt in Undercurrent, het drijvend paviljoen in de haven van Amsterdam-Noord.

do 05 juni 20:00, Undercurrent, € 25,-

DE KLASSIEKE DUIFJOYOUS OCTETS

LENTEKABINET

de Russische componist Modest Moessorgski een thema dat nog steeds actueel is: de extremen waartoe machtshonger kan leiden. De gevierde regisseur Kirill Serebrennikov neemt zijn eigen ervaringen in Rusland mee in een aangrijpend actuele lezing van het werk.

di 10 juni t/m zo 29 juni diverse data en tijden, Nationale Opera & Ballet, € 26,- t/m € 180,-

Tijdens dit opwarmertje voor Dekmantel Festival valt er genoeg nieuwe muziek te ontdekken en tegelijkertijd is Lentekabinet ook een allemansvriend: je hoeft geen freak te zijn om het hier naar je zin te hebben. Naast dj's als The Blessed Madonna, Bitter Babe en Ben UFO staat er ook livemuziek van ZEP en Arp Frique op het programma.

‘T TWISKE, 7 EN 8 JUNI

Celliste Ella van Poucke en violist Stephen Waarts programmeren een reeks concerten in De Duif getiteld 'De Klassieke Duif'. Met in deze editie muziek van Respighi en Mendelssohn uitgevoerd door onder anderen Mairéad Hickey, Stephen Waarts en Dagmar Korbar op viool, en Alexander Warenberg en Ella van Poucke op cello.

vr 06 juni 20:00, De Duif, € 13,75 t/m € 27,50

RADIO FILHARMONISCH

SOIRÉE DE NADEZDAVROUWEN IN DE MUZIEK Tijdens dit programma zullen pianist Nadezda Filippova en sopraan Elizaveta Agrafenina hun liedkunst laten horen. Muziek die een uitdaging vormt voor zowel de zangeres als de pianiste. do 12 juni 20:00, Theater de Roode Bioscoop, € 20,-

ABEL SELAOCOE EN ENSEMBLE RESONANZWHEN WE WERE TREES

DUB RISING

ORKEST EN GROOT

OMROEPKOOR - TERUGKEER

VAN KETTINGS ITHAKA

Jamaicaanse dub en Britse dubstep schuren dicht tegen elkaar aan, maar vormen toch twee van elkaar gescheiden scenes. Hier komen deze twee werelden samen; de Londense dubstep producer Mala gaat het in de dj booth opnemen tegen Mark van Iration Steppas, die bekend staat om zijn grote kennis van dub en roots reggae.

LOFI, 8 JUNI

KLASSIEK

HORIZON ENSEMBLE - MUSICA SERENISSIMA!

Horizon Ensemble, bestaande uit Rachael Beesley op viool, Kate Clark, traverso, Kathryn Cok, klavecimbel en Cassandra Luckhardt op cello, brengt schatten uit de Italiaanse Barok met werken van Vivalid, Geminiani, Corelli, en Handel. zo 01 juni 15:15, De Engelse Kerk, € 5,-

CHRISTOPH PRÉGARDIEN EN DANIEL HEIDE - LIEDEREN

VAN SCHUBERT

Tenor Christoph Prégardien dringt door tot de kern van de muziek, net als pianist Daniel Heide. De musici brengen een verfijnd programma waarin laat-romantische liederen van Henri Duparc worden omringd door de liederen uit Schuberts 'Schwanengesang'. di 03 juni 20:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 35,-

NEYMA SAXOPHONE QUARTET

Ontdek nieuw talent als eerste in deze serie van Stadsherstel en het Conservatorium. In deze editie:

Met Ensemble Resonanz brengt cellist Abel Selaocoe niet alleen eigen werk, maar ook een nieuw concert van Kate Moore in première waarin hij vol overgave, speelt, zingt, gromt, neuriet en meer. za 14 juni 14:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 35,-

KAAP 4 JAAR MET DIMITRI

Dimitri Kneppers werd in de jaren negentig gezien als dé dj voor fijnproevers. Als geen ander bracht hij baanbrekende en vaak melodieuze Amerikaanse en Britse house en techno samen in zijn sets en dat doet hij nog steeds. Dimitri is bij uitstek een dj die lang kan en wil draaien en die kans gaat hij in Kaap zeker krijgen.

KAAP, 21 JUNI

Het Neyma Saxophone Quartet speelt ‘Harmonic Odyssey’. Met werken van A. Borodin, T. Escaich, G. Lago en S. Barber. di 03 juni 20:00, Oosterkerk, gratis

HARP DUO MEREL & MIRJAM

Merel Naomi en Mirjam Rietberg zijn twee creatieve klassieke harpistes die ervan houden om te improviseren, elkaar muzikaal uit te dagen en de harp op verrassende manieren te gebruiken. Het harp duo speelt onder meer gepassioneerde Zuid-Amerikaanse muziek van Piazzolla en twee sonates van de 17e eeuwse componist Scarlatti. wo 04 juni 20:15, De Engelse Kerk, € 15,-

KLANGFORUM WIEN - ZWARTE

GATEN VAN DE ROMANTIEK Met dit programma keert Klangforum Wien terug naar de oorsprong van veel hedendaagse muziek: de Tweede Weense School. Met recentere werken van Beat Furrer en Enno Poppe schildert het Weense ensemble bovendien een aantal gevolgen van de door Schönberg en We-

Otto Kettings 'Ithaka' is na bijna veertig jaar terug op het podium. Een intrigerende opera van een zoekend kunstenaar. Voor Otto Ketting is het het verhaal van 'Ithaka' eveneens de roadmovie van zijn eigen leven, van een kunstenaar die ontheemd op zoek is naar een herinnering aan geborgenheid. za 07 juni 14:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 65,50

CONCERTS LITTÉRAIRES: ALS

DAAR MUZIEK VOOR IS...

Vasalis, het pseudoniem van psychiater Margaretha Drooglever Fortuyn, is een van de meest gelezen dichters uit de Nederlandse literatuur. Ondanks haar kleine oeuvre, inspireerde haar werk Nederlandse componisten Leo Samama, Rita Hijmans en Lowell Dykstra, en de Vlaming Bart van Kerchove om haar gedichten op muziek te zetten. Dit literaire concert is onderdeel van pianiste Biljana Urban's project Concerts Littéraire.

zo 08 juni 15:15, De Waalse Kerk, € 20,- t/m € 30,-

CAPELLA HADEWIGISLUTHERS LIEDEREN Capella Hadewigis zingt liederen van Luther in tafelsetting. Het belooft een intiem en bijzonder concert te worden. Dit concert is onderdeel van 'Zing!', hoe zingen mensen samenbrengt, de tentoonstelling in het Luther Museum. zo 08 juni 16:00, Luther Museum, € 10,-

YURI SHUNDYAK EN DANA BALTRUSHAITITIEHIDDEN UKRAÏNIAN MUSIC Een stralend en hoopvol programma op weg naar eenheid en vrede met pianist Dana Baltrushaititie en violist Yuri Shundyak, toptalent uit Oekraïne, in een Pinkstermatinee. zo 08 juni 15:00, Geelvinck Pianola Museum, € 10,-

DE NATIONALE OPERABORIS GODOENOV

Kindermoord, listige monniken en een tsaar die aan waanzin ten prooi valt. In zijn groots opgezette kooropera behandelde

DIANTO REED QUINTETECHOES OF OUR PLANET In het programma 'Echoes of Our Planet' neemt het Dianto Reed Quintet het publiek mee op een muzikale reis langs de zelfgebouwde instrumenten van Abraham Cupeiro en nieuwe muziek van Arjan Linker. za 14 juni 14:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 20,-

AVENTURE - JULIANA'S FEEST

'Juliana’s Feest' laat het verhaal van Juliana de Cornillon (ca. 1192-1258) horen, die het Corpus Christi feest (Sacramentsdag) bedacht. Een zomers feest, een van de grootste stadsfeesten met veel muziek in de late middeleeuwen. Aventure bestaat uit Christopher Kale, Joana Guiné, Irene Sorozábal, zang, en Marco Magalhães, Fumitaka Saito, Ita Hijmans op blokfluiten. zo 15 juni 15:15, De Engelse Kerk, € 10,- t/m € 27,50

UVA-ORKEST J.PZN SWEELINCKSCHUBERT, BRITTEN EN SIBELIUS

Het UvA-Orkest J.Pzn Sweelinck brengt een meeslepende avond met Schuberts 'Achtste symfonie', Brittens 'Four Sea Interludes' en Sibelius’ 'Eerste symfonie'. di 17 juni 20:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 27,50

THEATERGEZELSCHAP NAASTCARRÉ - ALS TWEE VRIENDEN Theatergezelschap NaastCarré brengt een opera over het ongelooflijke leven en werk van Jiddu Krishnamurti. De opera toont de religieuze ervaringen van de theosofie, de schok die de dood van zijn broer veroorzaakte en de schoonheid en diepte van zijn perspectief.

18 t/m 21 juni 19:30, CC Amstel, € 15,- t/m € 25,-

BARTHOLOMEW FORTINO-SHIELDS & CHAN MI JEAN - RECITAL Twee internationale solisten, violist Bartholomew Fortino-Shields en pianist Chan Mi Jean spelen de meest romantische klassieke muziek ooit geschreven voor vi-

ool en piano. vr 20 juni 20:00, Amstelkerk, € 21,50

ATLAS ENSEMBLE - EEN

OPVOLGER VOOR NOMADEN

Componist Joël Bons voltooit voor zijn tot orkest uitgebreide Atlas Ensemble een nieuw werk dat na zijn veelgeprezen 'Nomaden' wederom een grootse toevoeging aan zijn oeuvre vormt. Het Atlas Orkest, een uniek orkest dat zelden live te horen is, is een nieuw collectief en bestaat uit ruim veertig musici afkomstig uit vele culturen en brengt letterlijk ongehoorde klanken. za 21 juni 14:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 41,-

NO EXIT ENSEMBLE

Het internationaal No Exit New Music Ensemble uit de Verenigde Staten brengt een matinee met elf hedendaagse composities, waaronder negen Europese premières van onder anderen Timothy Beyer, Cindy Cox en Amelia Kaplan. za 21 juni 15:00, Vondelkerk, € 12,50

OPERA IN HET PARKBORIS GODOENOV

Een geliefde traditie van het Holland Festival: opera in de openlucht met de opera Boris Godoenov van de Russische componist Modest Moessorgski (1839-1881). Een opera over de duistere kant van macht en de gevolgen van machtsverlangen. Regisseur Kirill Serebrennikov, tevens gerenommeerd filmmaker, verwerkte zijn eigen ervaringen uit Rusland in de regie en schept een actuele interpretatie van dit tijdloze verhaal. zo 22 juni 19:00, Park Frankendael, gratis

OOSTERPARK PICKNICK

CONCERTEN - DELPHINE TRIO

Delphine Trio met de Australische klarinettiste Magdalenna Krstevska, de Nederlandse celliste Jobine Siekman en pianist Roelof Temmingh uit Zuid Afrika, speelt een divers programma met oude en nieuwe werken van L. van Beethoven, P. Juon, A. Sierra en D. Schnyder. zo 22 juni 12:30, Muziekkoepel Oosterpark, € 15,-

MUSICI ORCHESTRE DE CHAMBRE DE PARISBEETHOVEN & BRAHMS

Als lid van het Orchestre de Chambre de Paris neemt de Nederlandse topviolist Jeroen Dupont enkele vooraanstaande collega’s mee naar Amsterdam. Dit gezelschap, bestaande uit musici gespecialiseerd in kamermuziek, speelt tijdens dit concert meesterwerken van Brahms en Beethoven.

zo 22 juni 15:00, De Waalse Kerk, € 13,- t/m € 30,-

NATHAN LAUBE

Meesterorganist Nathan Laube speelt een concert op het Adema Philbert-orgel. De Amerikaanse organist behoort met zijn indrukwekkende techniek, verfijnde muzikaliteit en grote podiumuitstraling, tot de absolute wereldtop van de concertorganisten.

za 28 juni 16:00, Mozes en Aäronkerk, € 5,- t/m € 10,-

GUY MAORI EN VICTOR

GARCIA GARCIA - SUMMER

SOUNDS AT THE LUTHER

Vier de zomer met Guy Maori

KLASSIEK

SCRATCH MARIONETTENKLEINE HANNES EN DE TIMMERVROUW (4+)

DE KLEINE ZEEMEERMIN DE MUSICAL

MARIAM BATSASHVILI - BÖSENDORFER PIANO SERIES

Als winnaar van het 10e Internationale Liszt Concours, mag Liszt natuurlijk niet ontbreken op een recital van pianiste Mariam Batsashvili. Ze sluit de Bösendorfer Piano Series af met twee van zijn Hongaarse Rapsodieën. Naast een eerbetoon aan Liszt, die de uitvinder was van het pianorecital zoals we dat vandaag kennen, speelt ze ook Bachs transcriptie van Marcello's hoboconcert, een vrolijke sonate van Haydn, Chopins dromerige Andante Spianato et Grande Polonaise Brillante en Mozarts allerlaatste sonate ooit. DE WAALSE KERK, 19 JUNI

Er was eens een timmervrouw die van een stukje hout een prachtig mannetje knutselde. Tot haar grote blijdschap komt er leven in het popje. Ze noemt het Hannes en voedt het op als haar eigen kindje. Fijn, nu is ze nooit meer alleen. Maar op een kwade morgen is Hannes weg. Een spannend sprookje van Janet Cratchley, over avontuur en vriendschap. De fluitmuziek is van Christina Stam. Met schminken! zo 01 juni 13:00, zo 22 juni 13:00, zo 29 juni 13:00, Poppentheater Koos Kneus, € 7,- t/m € 9,-

&BRAKEMA PRODUCTIESDADALAND

Vaar mee op de swingende muziekgolven en duik diep in de prachtige onderwaterwereld van de Kleine Zeemeermin. Met Sita Vermeulen in de rol van Kleine Zeemeermin. De decors & kostuums en de humor in het verhaal maken dit een spetterende sprookjesmusical voor de hele familie.

ma 09 juni 14:30, Meervaart, € 16,50

MARTIN OEI - THE SOUND OF REVOLUTION

Pianist Martin Oei presenteert een muzikale reis met meesterlijke etudes uit de eerste helft van de negentiende eeuw met onder andere aandacht voor minder bekend werk van componist Charles Valentin Alkan. De gekozen werken van Chopin, Liszt en Alkan zijn doorspekt met een hoge mate van virtuositeit en technische uitdagingen, mede mogelijk gemaakt door de revolutionaire uitvinding van het repetitiemechaniek in 1821.

CONCERTGEBOUW, 1 JUNI

op fortepiano en Victor Garcia Garcia op cello en de zomerse klanken van Schumann, Bach en Mendelssohn.

zo 29 juni 16:00, Geelvinck Salon / Luther Museum, € 15,-

TONEEL & THEATER

FIEN DE SMET / LUCA BÖTZELBAKERMATJE

Langs de oevers van de Nijl overdenkt een ongewenst zwangere westerse vrouw de offers die ze moet gaan brengen. Wanhopig zoekt ze in iedereen een moederfiguur. De verwekker laat het afweten. Schrijver en theatermaker Fien de Smet zoekt met ritmische, eerlijke en ongepolijste teksten naar de waarheid in haar fictie. In 'Bakermatje' probeert acteur en theatermaker Luca deze vrouw te belichamen en zoekt hij via de pijn van de vrouw naar zijn eigen rol als man in een genderongelijke wereld.

zo 01 juni 12:30, 04 t/m 08 juni 12:30, Theater Bellevue, € 12,50 t/m € 21,75

STUDY FOR LIFE

In deze wereldpremière brengt de Finse choreograaf Tero Saarinen (Pori, 1964), bekend om zijn unieke bewegingstaal die speelt met evenwicht en onevenwicht, een eerbetoon aan de sprookjesachtige muziek van componiste en landgenoot Kaija Saariaho (1952-2023).

Sopraan Raquel Camarinha, zes dansers van Tero Saarinen Company en negen musici van Asko|Schönberg laten Saariaho’s rijke klankwereld op innovatieve wijze tot leven komen. MUZIEKGEBOUW

AAN 'T IJ, 24 EN 25 JUNI

AMSTERDAM SINFONIETTA & THOMAS OLIEMANSFORMIDABLE!

Bariton Thomas Oliemans en Amsterdam Sinfonietta gaan in 'Formidable!' op reis door Frankrijk en brengen de mooiste Franse muziek van toen en nu. Charles Aznavour, Barbara, Charles Trenet, Michel Legrand en Jacques Brel passeren de revue. Van chansons tot klassiek werk.

zo 01 juni 15:00, Koninklijk Theater Carré, € 19,50

KLEINE HANNES IN HET GROTE

VOGELBOS (2-4 JAAR) Hannes waait op een nacht uit het raam en beleeft spannende avonturen in het Grote Vogelbos! Een onvervalste, Amsterdamse, vrolijke poppen(kast)voorstelling met veel humor. Voor en na de voorstelling kunnen kinderen zich laten schminken en verkleedkleren aantrekken.

zo 01 juni 11:00, zo 22 juni 11:00, zo 29 juni 11:00, Poppentheater Koos Kneus, € 9,-

Geïnspireerd door de meesterlijke sciencefiction romans van Margaret Atwood, het absurdistisch werk van Eugene Ionesco en nachtelijke gesprekken in de slaapkamers van onbekende mensen uit het hele land, neemt Dadaland het publiek mee op een reis naar een toekomst waarin we álles met elkaar delen. do 05 juni 20:30, CC Amstel, € 16,50 t/m € 18,50

MARJOLIJN TOUW EN ARIE CUPÉ - TANTE LEEN

Een biografische musical over de grootste Jordaan-zangeres van ons land. Over armoede, persoonlijke tragedies, vreugdes, haar doorbraak, roem en het leven naast het zingen. Haar privéleven en haar carrière speelden zich af in het Amsterdam van 1912-1992.

05 t/m 08 juni diverse tijden, 11 t/m 15 juni diverse tijden, Theater De Richel, € 25,-

SJAAK HARTOGVAN GOGH KEERT TERUG

Sjaak Hartog brengt met scherpe humor en meeslepende vertelkracht, in een absurd-komische monoloog over Vincent van Gogh, het niet eerder vertelde verhaal van een kunstenaar die zelfs na de dood blijft vechten voor zijn passie.

06 t/m za 28 juni diverse data en tijden, Scala | foodbar en theater, € 12,-

THEATERCOLLECTIEF FEMALE

ECONOMY - ZOU JE VAN MIJ HOUDEN

Als reactie op de veelgestelde vraag ‘Ben jij nu een man of een vrouw?’ neemt interdisciplinair kunstenaar Leendert Vooijce in diens poëzietheaterperformance het publiek mee in een fluïde beweging, buiten de kaders, met verbeeldingskracht, poëzie, zang en precieze introspectie.

07 t/m 15 juni 20:00, di 17 juni 20:00, do 19 juni 20:00, Oosterkerk, € 6,-

HELIANTHE REDAN, ROSANA ETNEL EN DJINTI BIANCA

SULLIVAN - FRI YEYE: DOORBROKEN STILTES, ONTHULDE VERHALEN

Verken de diepgewortelde conflicten en de vreugdevolle viering van vrijheid in 'Fri Yeye'. Dit intrigerend stuk, gebaseerd op Celestine Raalte's Surinaamse klassieker, onderzoekt de ervaringen van een oma, moeder en dochter rondom Keti Koti. Is feestvieren een passende manier om de afschaffing van slavernij te herdenken?

zo 08 juni 15:00, Plein Theater, € 13,50 t/m € 17,50

ESTHER APITULEY, NORALY BEYER, XANDER VRIENTEN, MARNIX DORRESTEIN - HOEZO BACH?! Een journaliste arriveert in Hotel de Waterval in de Bach-suite, diep in de Zwitserse bergen. Ze zoekt houvast in een op hol geslagen wereld. De vrouw stuit op drie bevlogen musici, een altvioliste, een gitarist en een bassist. Deze drie hebben genoeg aan elkaar en aan de muziek van Bach. Langzaam maar zeker weet ze zich in het muzikale gesprek te wringen en verstoort ze de kunstmatige harmonie. 11 t/m 29 juni diverse data en tijden, Theater Bellevue, € 12,50 t/m € 23,75

SPOTLIGHT OP CLARON MCFADDEN: NINA De energie van sopraan Claron McFadden om muziek te delen met haar omgeving is aanstekelijk. 'Nina', over de Amerikaanse singer-songwriter, pianist en activist Nina Simone is een intrigerende muziektheatrale voorstelling waarin Claron McFadden bijna letterlijk in de huid van Nina Simone kruipt.

12 t/m 13 juni 20:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 25,-

MOVING ARTS PROJECT -

G.G. (GALILEO GALIEÏ)

'G.G.' (Galileo Galileï) is een uitdagende voorstelling over astronoom en wetenschapper Galileo Galilei (1564) die beweerde dat de aarde om de zon draait en niet andersom. Een verhaal over waarheid, twijfel en vriendschap. za 14 juni 16:00 en 20:00, CC Amstel, € 10,- t/m € 15,-

SELMA VAN GEMERT - ODE

AAN DE ZACHTHEID

Een poëtische en humoristische zoektocht naar zachtheid in een harde wereld, vol herkenning, kwetsbaarheid en kantoortuinkakofonieën.

za 14 juni 20:30, Podium Mozaïek, € 15,-

RING OF OUR TIME

Veertig kunstenaars uit Nigeria, Irak, Indonesië, Mexico en Noord-Europa, komen samen om een nieuwe opera te creëren. Een episch, ecologisch verhaal voor de 21ste eeuw, waarin mythen, rituelen en muziek van vijf beschavingen elkaar ontmoeten. 23 t/m 25 juni diverse tijden, Internationaal Theater Amsterdam, € 15,-

RAYMI SAMBO MAAKTANTON DE KOM, MIJN VADER In 'Anton de Kom, mijn vader' neemt Doris, een gepassioneerde bevolkingsonderzoeker, het publiek mee op een reis die begint met een lezing in een theater, maar al snel verandert in een diep persoonlijk verhaal.  24 t/m 25 juni 20:30, Theater Bellevue, € 12,50 t/m € 22,75

CLAUDIA CASTELLUCCIMURILLO

Claudia Castellucci creëert een

THEATER

THEATER LEBELLE CORDAAN - DADUÊT, WAAR DE EEN DE ANDER ONTMOET (8+)

De voorstelling DaDuêt, waar de een de ander ontmoet vertelt het verhaal van verschillende spelers die op hun eigen manier afhankelijk zijn van de mensen om hun heen. In de duetten dagen de spelers elkaar uit om elkaar te vertrouwen, maar ook juist om op eigen benen te staan. Samen onderzoeken ze, met theater en dans, de grens tot waar ondersteuning nodig is. Wat mag de een voor de ander bepalen en waar ligt die grens?

THEATER DE KRAKELING, 6 EN 7 JUNI

MINOUX - OUDERPARDON

In Ouderpardon onderzoekt theatermaker Minou Bosua in een mix van cabaret, opera, muziek, theater en documentaire wat er terechtkomt van ouderschap en opvoeding. Vol humor ontstaat een theatrale rechtszaak waarin de stem van het kind letterlijk gehoord wordt. Het libretto van deze nieuwe, humorvolle ‘volksopera’, met muziek van Sinem Altan en Robbert Klein, is gebaseerd op de levensechte ervaringen van kinderrechters, jongeren en ouders.

BELLEVUE, 3 T/M 7 JUNI

provocerend tableau vivant over (het gebaar van) bedelen. Ze liet zich hiervoor inspireren door de schilderijen van Bartolomé Esteban Murillo. Een meester van de beeldpoëzie uit het Spanje van de zeventiende eeuw.

26 t/m 28 juni diverse tijden, Likeminds, € 13,- t/m € 15,-

HJIROK, GOLFAM KHAYAM, NADER ADABNEJAD, KONINKLIJK CONCERTGEBOUWORKESTFORBIDDEN ECHOES Westerse en Perzische instrumenten creëren bijzondere klankwerelden in nieuwe muziek vol weemoed, schoonheid en fel protest. Onder leiding van dirigent André de Ridder klinkt de fijnzinnige muziek van Golfam Khayam en een wereldpremière van de jonge Nader Adabnejad. Daarnaast presenteert het Koerdisch/Duitse duo HJirok, 'Forbidden Echoes', een aangrijpende liedcyclus over verlies en bevrijding.

27 t/m 28 juni 20:30, Muziekgebouw aan 't IJ, € 38,- t/m € 45,-

DANS

SOORAJ SUBRAMANIAMREFLECTIONS OF AN INDIAN DANCER

'Reflections of an Indian Dancer' bestaat uit een solo dansvoorstelling begeleid door, en uitgevoerd op, een opgenomen soundtrack met spoken word en gesproken verhalen, geschreven en uitgevoerd door Sooraj Subramaniam. Het werk is verankerd in drie solostukken die dienen als een introductie tot de Indiase danstradities: Bharatanatyam, Odissi en Kathak.

do 05 juni 20:30, Plein Theater, € 13,50 t/m € 17,50

SCAPINO BALLET ROTTERDAM X RIDCC X CINEDANS - ORIGIN

'Origin' wordt gemaakt door drie opkomende avant-garde dansmakers met een maatschappijkritische blik in hun werk: Sarah Baltzinger & Isaiah Wilson en Olivia Court Mesa. Een absurdistische satire en een zoektocht naar hoop in donkere tijden.

DEGASTEN - IGNITE

vr 06 juni 20:15, Meervaart, € 20,-

PICHET KLUNCHUN DANCE

COMPANY - CYBER SUBIN

DeGasten presenteert met Ignite een rauwe, fysieke en beeldende voorstelling waarin tien spelers van De Gasten de momenten verkennen dat een ander iets bij hen heeft aangewakkerd: van verbinding en frictie, inspiratie en verlies. Over ontvlammen en uitdoven, en over blijven en loslaten. Welke woorden galmen nog steeds na? Hoe ver ben je bereid voor en door een ander te gaan? En wat gebeurt er als die ander er niet (meer) is?

PODIUM MOZAÏEK, 6 JUNI

GISELE VIENNE - EXTRA LIFE

De visuele voorstelling 'Extra Life', met muziek van Caterina Barbieri, adembenemende lichtontwerp van Yves Godin en onder anderen actrice Adèle

Haenel', belicht de fysieke, psychologische en imaginaire aspecten van trauma en herstel. Regisseur en choreograaf Gisèle Vienne gaat verder met haar onderzoek naar hoe we verhalen en psychologische structuren waarnemen.

za 28 juni 21:00, zo 29 juni 17:00, Theater Bellevue, € 32,50

BATO NETI - VERHALEN, LIEDEREN EN HERINNERING

Bato Neti is een avond gewijd aan de kracht van het vertellen. Tijdens deze bijzondere avond worden verhalen doorgegeven: verhalen van strijd, veerkracht en spirituele verbinding. Verhalen die generaties overstijgen en herinneren aan de kracht van gemeenschap. Zang en muziek begeleiden de vertellingen en brengen de ziel van de avond tot leven.

ma 30 juni 20:00, Podium Mozaïek, € 23,-

In 'Cyber Subin', openingsvoorstelling van het Holland Festival 2025, combineert choreograaf Pichet Klunchun (Thailand, 1971) traditionele Thaise dans met technologie. Samen met MIT-wetenschapper Pat Pataranutaporn creëert hij een AI die traditionele bewegingen deconstrueert en nieuwe poses genereert. Het resultaat is een fascinerende interactie tussen mens en machine.

11 t/m 13 juni diverse tijden, Muziekgebouw aan 't IJ, € 35,75 t/m € 39,75

COLLECTIEF MAMM -

THE BIG 30

Een acrobatische dansvoorstelling over het stigma van dertig worden: afstand doen van je jeugd, existentiële vragen en de eerste grijze haren. Vijf twintigers tuimelen, rennen, glijden, liften en flippen over de betonnen vloer. Ze komen zichzelf tegen, vieren samen het leven en nemen het publiek mee in hun race tegen de klok.

13 t/m 15 juni 20:00, PRE-RESERVED Studio A & B, Tt. Vasumweg 119, € 16,50 t/m € 18,50

VITOR HAMAMOTO -

MISSING NAMES

Wat betekent het om werkelijk aanwezig te zijn? Hoe beweegt een lichaam wanneer het zich volledig overgeeft? In een fysiek geladen meditatie onthult Hamamoto dat het sluiten van de ogen geen einde is, maar een overgang. Een moment waarin leegte en chaos elkaar ontmoeten.

vr 27 juni 17:30, Likeminds, € 13,- t/m € 15,-£

CABARET

STAND-UP COMEDY SHOW (NL) De top van de Nederlandse comedians.

elke vr, za 20:30 Comedy Café € 18,50

IMPROV COMEDY SHOWS

Boom Chicago zet grappige, slimme comedy shows (EN) neer in haar theater aan de Rozengracht. elke wo t/m vr 20:30, za 20:00, zo 19:00 Boom Chicago, diverse prijzen

COMEDYTRAIN

Comedytrain is een verrassingspakket: je weet nooit van tevoren

THE AUTONOMOUS ART PRACTICE AND THE DREAM CBK Zuidoost Anton de Komplein 120, 1102 DR Amsterdam 25 april - 1 juli 2025

In deze tentoonstelling tonen vier jonge, recent afgestudeerde kunstenaars nieuw werk dat in gesprek gaat met historische objecten van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Hun installaties en kunstwerken stellen vragen over de waarde en toekomst van autonoom kunstenaarschap.

RE-SURFACE | MARLEEN SLEEUWITS

Galerie Bart Elandsgracht 16, 1016 TW Amsterdam 22 mei – 12 juli 2025

In deze solotentoonstelling onderzoekt Marleen Sleeuwits alledaagse interieurs. In haar werk kijkt ze naar de vaak onopgemerkte esthetiek van systeemplafonds en andere ruimtes die we dagelijks gebruiken. Sleeuwits speelt met de relatie tussen origineel, replica en fotografie, en nodigt bezoekers uit om op een nieuwe manier naar hun omgeving te kijken.

SHE KEEPS THEM WARM WITH HER SKIRT | ANNAMARIA PINAKA ROZENSTRAAT - a rose is a rose is a rose Rozenstraat 59, Amsterdam 9 mei - 26 juli 2025

In haar eerste solotentoonstelling in Nederland laat AnnaMaria Pinaka zien hoe beelden van vrouwelijkheid zijn ontstaan. Met schilderijen en een performance laat ze verschillende kanten van vrouwelijkheid zien en breekt ze met vaste ideeën.

WHAT CANNOT BE HELD | GROEPSTENTOONSTELLING Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond Nes 45, 1012 KD Amsterdam 17 mei - 13 juli 2025

In deze tentoonstelling tonen meerdere kunstenaars hoe kwetsbaar de mens is in een wereld die steeds verandert. De tentoonstelling bij de Brakke Grond, samengesteld door Suzanne Wallinga samen met Mu.ZEE, brengt kunstwerken die nadenken over thema’s als identiteit, verbondenheid en verlies. Verschillende generaties kunstenaars verkennen de ruimte tussen verleden, heden en verbeelding.

and the city Amsterdam Art

samenwerking tussen kunstinstellingen en promoot de meest toonaangevende kunstenaars en tentoonstellingen in Amsterdam. Zie het actuele aanbod van de 66 deelnemende organisaties op amsterdamart.com.

TOPSPORT AMSTERDAM

NAAM: Timothy Falorni

SPORT: Rolstoelrugby

LEEFTIJD: 28

Timothy heeft cerebrale parese, hierdoor is de motoriek in zijn armen en benen wat minder. Daarnaast heeft hij ook een gehoorbeperking.

Al zeven jaar maakt hij deel uit van het Nederlands rolstoelrugbyteam. Met het team heeft hij al veel mooie momenten beleefd. Vorig jaar speelden ze in Nieuw-Zeeland een paralympisch kwalificatietoernooi. Ze kwamen ontzettend dichtbij, maar helaas lukte het Timothy en zijn team nét niet om zich te plaatsen voor de Spelen in Parijs.

‘Dankzij rolstoelrugby kan ik nog steeds voluit sporten’

TOPSPORTEVENEMENTEN JUNI

13-15 JUNI

AMSTERDAM QUAD RUGBY TOURNAMENT

ROLSTOELRUGBY

SPORTHALLEN ZUID ENTREE: GRATIS

7 – 15 JUNI PRO LEAGUE HOCKEY

WAGENER STADION

ENTREE: VANAF 15,50 EURO

21 JUNI

DAIKIN NK 100M INLINESKATEN DE RING A10

wie er precies komen spelen, behalve dan dat het een exquise selectie uit het comedytrain collectief betreft.

elke wo, do, vrij & za 20:30 Toomler

€ 13,50

LAUGH OUT LANDING

Tijdens Laugh Out Landing presenteert de verse lichting afgestudeerde cabaretiers hun nieuwste materiaal. Een avond met een mooie mix van comedy, liedjes en verhalen. Persoonlijk, herkenbaar en grappig. Met MC Lex van Wieren en Aren Scholte. do 05 juni 20:15, Theater De Landing, € 8,50 t/m € 14,-

ABDELKADER SECTEURMARHABA!

Na drie jaar lang podia veroverd te hebben in steden als Parijs, Algiers, Brussel en Casablanca, keert Abdelkader Secteur terug met een nieuwe show in het Arabisch, en hilarisch als altijd. za 07 juni 20:15, Meervaart, € 27,50

ALEX ROEKA - NACHTCAFÉ

Alex Roeka is de man die melancholie transpireert. Die landschappen ademt. Die verhalen uitstraalt. Met Brelliaanse brille dompelt Alex Roeka het publiek onder in even wrange als opwindende liefdesverhalen.  zo 08 juni 20:15, De Kleine Komedie, € 14,- t/m € 26,50

JEANNINE LA ROSE - GENOEG?!

We mogen er zijn. Allemaal. Gewoon zoals we zijn. Waarom zou je botoxen en detoxen? Diëten volgen en lippen fillen? Alleen maar om door anderen aardig of interessant gevonden te worden? Wanneer is het genoeg?! Dat vraagt Jeannine la Rose zich af. Ze kent het gevoel van tussen wal en schip. Van net te dit of net te dat. Daarover vertelt ze. En zingt ze.  ma 09 juni 20:15, De Kleine Komedie, € 14,- t/m € 25,-

JIM DEDDESDE JOARDY SHOW

Jim Deddes brengt het volledige Joardy-universum tot leven in het theater. De Joardy Show staat garant voor een avond met geliefde personages als Harco en Brian Rompoe, zwaar ongefilterd privémateriaal van Jim en comedyworkshops van Oscar Aerts (GTST, Costa!).

11 t/m 13 juni 20:30, DeLaMar, € 19,50

JANDINO ASPORAATTHERAPIE

Er is tegenwoordig voor alles therapie: sekstherapie, psychoanalytische psychotherapie, gedragstherapie, systeemtherapie, ervaringsgerichte therapie, relatie- en gezinstherapie. Én lachtherapie door Jandino, want lachen is altijd het beste medicijn. 13 t/m 14 juni 20:15, Meervaart, € 20,-

KIKI SCHIPPERS

Kiki Schippers maakt zich op voor een nieuwe voorstelling, waarin ze het publiek meeneemt in haar knetterverse blik op de wereld. Als vlijmscherpe commentator en wervelend licht in de duisternis geeft ze haar kijk op de actualiteit. Verwacht een programma vol actuele liedjes.

19 t/m 21 juni 20:00, Theater Bellevue, € 12,50 t/m € 19,75

JAWAD ES SOUFI - SLOEGIE!

Jawad Es Soufi komt met de

DANS

ALI CHAHROUR - TOLD BY MY MOTHER

Carl Craig, Angelboy, Dimitri, Lola Edo, Saida en veel meer! 07 t/m 08 juni diverse tijden, Het Amsterdamse Bos, € 45,-

De dansvoorstelling van choreograaf Ali Chahrour (Beirut, 1989) is een eerbetoon aan moeders, hun veerkracht en strijd. Geïnspireerd door zijn eigen familiegeschiedenis en het collectieve geheugen van de inwoners van Libanon, verkent Chahrour de drang om verlies en eenzaamheid te overwinnen door liefde en tederheid. Door een explosieve combinatie van beweging, livemuziek en tekst wordt een ode gebracht aan moederliefde.

INTERNATIONAAL THEATER AMSTERDAM, 17 T/M 19 JUNI

BEPPIE BLANKERTDUBBELSPOOR

Na bijna vier decennia keert de dansvoorstelling Dubbelspoor, met muziek van Louis Andriessen, terug op het Nederlandse podium. De Amsterdamse toonaangevende choreografe Beppie Blankert brengt deze productie, geprezen om ‘verbluffende theatrale verrassingseffecten’, opnieuw tot leven met de originele performers, Beppie Blankert en Caroline Dokter, uit 1986: een zeldzaam artistiek statement.

BELLEVUE, 11 T/M 13 JUNI

meest rake observaties. De meest hilarische inzichten. Na het succes van 'Waarom ben jij zo?' en 'Harira' is er nu de voorstelling 'Sloegie!'. Waarin hij het begrip opvoeding eens goed onder de loep zal nemen. De rol van ouders. Zijn eigen vaderschap. Stijlen van opvoeden. En dat alles op een meer dan meesterlijke manier.

22 t/m 23 juni 20:15, De Kleine Komedie, € 14,- t/m € 28,-

WANDA SYKES - PLEASE & THANK YOU TOUR De Amerikaanse Wanda Sykes is een Emmy Award-winnende actrice, stand-up comedian, stemactrice, schrijfster en producent. Ze maakt zich sterk voor de LGBT+ gemeenschap en ontving al meerdere prijzen voor haar werk. Entertaiment Weekly riep haar uit tot één van de 25 grappigste Amerikanen.

ma 23 juni 19:30, Meervaart, € 49,84

JEFFREY SPALBURG - KETI KOTI CONFERENCE

Steeds meer mensen maken kennis met Keti Koti, het verbreken

NAAR BUITEN FESTIVAL

Kom naar buiten tijdens het Knowledge Mile Naar Buiten Festival. Loop de trail, bezoek de markt vol buurtinitiatieven of schuif aan bij het Buiten-BuurtDiner met een inspirerend avondprogramma.

do 12 juni 13:00, Capital C, gratis

FLOCK FESTIVAL –UNSCRIPTED THEATRE

Het internationale festival van Flock Theatre is een 7-daags theaterfestival vol geïmproviseerd theater, workshops, shows en meer van internationale en lokale spelers. ma 23 juni 19:30, Treehouse NDSM, € 12,50

HET JAPAN FESTIVAL

HET NATIONALE BALLETOTHER DANCES

Naast het voor het gezelschap nieuwe Other Dances, een choreografisch juweel van de Amerikaanse grootmeester Jerome Robbins, creëert de Russisch-Oekraiens-Amerikaanse topchoreograaf Alexei Ratmansky een gloednieuw werk voor dit programma. De twee premièreballetten worden gecombineerd met Hans van Manens spetterende Solo en twee recente hoogtepunten uit het repertoire.

NATIONALE OPERA & BALLET, 12, 18, 19 EN 22 JUNI

van de ketenen, de dag dat Nederland de slavernij afschafte. In deze comedyspecial worden MC Jeffrey Spalburg en DJ Phantom ondersteund door de beelden en animaties van VJ Bikkel en nemen ze het publiek vanuit het heden mee terug, maar kijken ze vooral vooruit. Wat vieren we met Keti Koti?

di 24 juni 20:00, Bijlmer Parktheater, € 12,50 t/m € 15,-

NINA DE LA PARRAFEMILICIOUS XL

Nina presenteert een hyperbont palet waar de spetters van afspatten. Spoken word, stand-up en beeldende kunst en een posse vol feministische fanaten. Met onder anderen Avelon Brown, Heleen van Royen en Donny Ronny. zo 29 juni 20:15, De Kleine Komedie, € 14,- t/m € 26,50

FESTIVALS

909 FESTIVAL

Zon, gezelligheid, een mooie locatie en de lekkerste techno uit de hele wereld: dat zijn de ingrediënten van het 909 Festival met optredens van onder anderen

Deze editie viert 425 jaar betrekkingen tussen Japan en Nederland. Met muziekoptredens met klassieke Japanse instrumenten en traditionele dans, demonstraties van vechtsporten, kramen met designproducten en Japanse voedingsmiddelen, en workshops zo 29 juni 12:00, Stadsplein, Amstelveen, gratis

DIVERS

OPSTAND DER ONDERKRUIPSELS (4+)

In deze vrolijke voorstelling van Theater de Krakeling en De Toneelmakerij kruipen kinderen in de huid van insecten. Na afloop is er een workshop waarin je ontdekt hoe het is om de wereld te zien als een worm, vogel of plant. zo 15 juni 11:00, NEMO Science Museum, gratis

DE GROENE STELLING

Hoe ziet de toekomst van het groene landschap rond Amsterdam eruit? Tijdens deze debatavond praten bewoners, boeren, ontwerpers en bestuurders over natuur, voedsel, water en ontspanning in de Metropoolregio Amsterdam. di 17 juni 20:00, Pakhuis de Zwijger, gratis

HACKATHON

Amsterdam heeft veel data, van cultuur en geschiedenis tot geld en inwoners. Het project ‘De Stad als Dataruimte’ brengt al die informatie samen. Tijdens deze hackathon bedenken ontwerpers, programmeurs en kunstenaars met die data nieuwe oplossingen voor de stad van de toekomst. wo 18 juni 09:00, Westergas, gratis ON TIME

Dansworkshop van Ola Maciejewska waarbij aanraking, traagheid, stilte en collectief bewustzijn de belangrijkste elementen zijn.

do 19 juni 19:00, Likeminds, € 20,-

RICKY KOOLE - DIENST

ZONDER GOD Vier keer per jaar, met de wisseling van de seizoenen, presenteert zangeres en theatermaakster Ricky Koole een jonge, eigenzinnige dienst. De preek wordt altijd gehouden door een spraakmakende gast. Het koor onder leiding van dirigente Maartje Meijer zingt pop, soul en traditionals en er is muziek van topmuzikanten. do 19 juni 20:00, Rode Hoed, € 15,-

EUROPEAN LITERATURE NIGHTAGAINST INDIFFERENCE

Onverschilligheid is de brandstof van autocratie. Welke rol speelt literatuur in het creëren van een cultuur van zorgzaamheid?

Tijdens de Europese Literatuurnacht wordt het politieke potentieel van literatuur onderzocht. za 28 juni 20:00, De Balie, € 16,-

MUSEA

ALLARD PIERSON

Museum over 10.000 jaar cultuurgeschiedenis.

Het Kamertoneel van Baron van Slingelandt t/m 31 augustus Amsterdam eet. Een geschiedenis in gerechten

In de tentoonstelling 'Amsterdam Eet' worden de bezoekers meegenomen door de rijke geschiedenis van de eetcultuur in Amsterdam.

Kookboeken, menukaarten, archeologische vondsten, handschriften en andere bronnen geven inzicht in de culinaire tradities van de stad tot aan de dag van vandaag.

t/m 7 september

Van Glas, gemaakt in de oudheid t/m 1 maart 2026

Oude Turfmarkt 127, tel. 525 25 56 www.allardpierson.nl

AMSTERDAM MUSEUM

De geschiedenis van Amsterdam vanaf de middeleeuwen.

Amsterdam Museum aan de Amstel mét een volledig nieuw aanbod aan tentoonstellingen, publieksprogramma’s en kinderactiviteiten.

Panorama Amsterdam

In Panorama Amsterdam wordt de stad in al haar facetten getoond. Van de oudste plattegrond van de stad (uit 1538) tot de straatkunst van Kamp Seedorf en van 17e-eeuwse schuttersstukken tot Natasja Kensmils hedendaagse schilderijen over de regentessen uit die tijd.

t/m 1 juni

Collecting the City #5 (T)huisloos in de stad

Verhalen van de straat

Hoewel de groep dak- en thuislozen al jaren toeneemt, blijft het een groep mensen waar snel overheen wordt gekeken en waarvan de verhalen vaak onbekend blijven. Met

Collecting the City #5: (T)huisloos in de stad – Verhalen van de straat vertelt het Amsterdam Museum persoonlijke verhalen van mensen die dak- of thuisloosheid ervaren, over wat zij hebben meegemaakt en hoe we in de stad omgaan met deze groep Amsterdammers.

t/m 1 juni

Vrouwen van Amsterdam - een ode

In de tentoonstelling worden meer dan 50 vrouwen waarover een ode is gemaakt middels een object uit de collectie van het Amsterdam Museum of een persoonlijk voorwerp in bruikleen in de spotlights gezet. t/m 1 juni

Mini-expo: Girls On Top Een ode aan jonge makers

Voor de tentoonstelling Vrouwen van Amsterdam - een ode, verkennen jonge Amsterdamse makers vanuit verschillende perspectieven rollen rond gender, identiteit en feminisme. Onder de naam Girls On Top laten zij hun werk zien in pop-up tentoonstellingen op Studio Panorama.

t/m 1 juni

Amstel 51, tel. 523 18 22 www.amsterdammuseum.nl

AMSTERDAM PIPE MUSEUM Overzicht van de rookcultuur. Prinsengracht 488, tel. 421 17 79 www.pipemuseum.nl

CABARET

KIM KARSSEN - DUBBEL BIL

In Dubbel Bil duiken we in het hoofd van Kim Karssen, een overkokend hoofd dat alle kanten op vliegt. Waarin elke minuut een existentiële vraag oppopt en waar angsten zich ontpoppen. Een ADHD’er die zich probeert aan te passen en te voegen in het (date)leven. Want mag het alsjeblieft één keer sociaal wenselijk verlopen? Een punkcomedy over angst en de neerwaartse spiraal van angstige gedachten waar je niet aan kan ontsnappen. En rijst de vraag: hoe gevaarlijk zijn we als we bang zijn? DE KLEINE

MYRTE SIEBINGAGELUKKIG MAAR

Van een juf die zelf ook wel de bevestiging van een glittersticker kan gebruiken tot een uitsmijter van de nachtclub die de mensen er filosofisch aan herinnert dat je niet kan worden ingehaald op je eigen pad. Myrte speelt een kleurrijk palet aan personages die op het eerste gezicht niks met elkaar te maken lijken te hebben, maar allemaal toch tegen hetzelfde aanlopen: een leven dat ze zich heel anders hadden voorgesteld.

BELLEVUE, 5 T/M 7 JUNI

BEZOEKERSCENTRUM

AMSTERDAMSE BOS

Bezoekerscentrum van het grootste stadsbos van Nederland. Bosbaanweg 5, tel. 545 61 00 www.amsterdamsebos.nl

ANNE FRANK HUIS

De onderduikplaats waar Anne Frank haar dagboek schreef tijdens de Tweede Wereldoorlog. Prinsengracht 267, tel. 556 71 05 www.annefrank.org

DE APPEL ARTS CENTRE

Kunstencentrum De Appel gehost door Tempel, een cultureel centrum in de Amsterdamse Diamantbuurt. Sensing Interdependence Een overzichtstentoonstelling van het werk van het Italiaanse kunstcollectief Arts For the Commons (A4C), een samenwerking tussen de Ecuadoraanse kunstenaar Rosa Jijon en activist en artistiek onderzoeker Francesco Martone, met een kleine archipel van drie video-installaties over de onderlinge afhankelijkheid tussen natuur en mens. Deze eilanden brengen beweging en verzet

verzet tot vernieuwing

De tentoonstelling toont de invloed van woonprotest en woonbeleid op historische en hedendaagse stedelijke vernieuwing in Amsterdam

Noord, Zuidoost en Nieuw-West. t/m 31 december 2025

Modelstad Haven-Stad

Multimediale maquette over de grootste stadsuitbreiding van Nederland.

t/m 31 december 2028

Tijdlijn Amsterdam 2000-2030 t/m 1 januari 2030

Voelmaquette Arcamgebouw en Oosterdok

t/m 30 april 2030

Prins Hendrikkade 600, tel. 620 48 78 www.arcam.nl

ARTIS

De oudste dierentuin van Nederland met olifanten, pinguïns, giraffen, zeeleeuwen, apen, duizenden vlinders in het vlinderpaviljoen en nog veel meer.

ARTIS-Groote Museum

KEES VAN AMSTEL - DIT

GAAT ALLEMAAL VAN

JULLIE EIGEN TIJD AF

Je kent het wel. Van school, vroeger. Dit gaat allemaal van jullie eigen tijd af. In de klas, bij de meester. Maar anno nu geldt het zo’n beetje overal. Voor bijna alles in de maatschappij. Alles gaat van onze tijd af. En dus neemt meester én meesterverteller Kees van Amstel het publiek mee naar het klaslokaal. En naar ver daarbuiten. Met prachtige verhalen. Hilarische anekdotes. En met grappen.

DE KLEINE KOMEDIE, 7 JUNI

van gemeenschappen in kaart. vanaf 27 juni Tolstraat 160 tel. 625 56 51, www .deappel.nl

ARCAM

Architectuurcentrum Amsterdam is hét centrum voor architectuur, stedenbouw en landschapsontwerp in Amsterdam. Palazzo’s aan het IJ – een nieuwe blik op woonvormen t/m 29 juni

Talk of the Town Prikbord: Amsterdam Museum t/m 29 juni

Samen bouwen: wooncoöperaties

Amsterdam t/m 29 juni

De 10 beste gebouwen van Amsterdam van 2025

In aanloop naar de feestelijke uitreiking van de Amsterdamse Architectuurprijs 2025 licht Arcam alle 10 nominaties uit in een tentoonstelling met fotografie en voelobjecten. Maak kennis met de 10 projecten die kans maken op de titel ‘beste gebouw van Amsterdam’ t/m 31 augustus Bouwen op woongeschiedenis: van

één van de meest onderbelichte Nederlandse kunstenaars uit de 20e eeuw. De tentoonstelling toont haar artistieke ontwikkeling vanaf haar vroege figuratieve landschappen tot aan haar latere abstracte werken en bevat veel schilderijen en tekeningen die nog nooit eerder aan het publiek zijn gepresenteerd.

t/m 15 juni

Wolvecamp 100 x Sam Samiee

Ter gelegenheid van de 100e geboortedag van Theo Wolvecamp wordt het werk van deze invloedrijke, maar bescheiden Cobra-kunstenaar, in deze feestelijke tentoonstelling, verbonden met dat van de Iraans-Nederlandse kunstenaar en gastcurator Sam Samiee.

t/m 15 juni

Open depot - Kunst uit de collectie t/m 24 augustus

Lucebert X it is part of an ensemble Tussen uilen, vleermuizen en blinde vlekken.

t/m 31 augustus

Het Groote Museum gaat over de verbinding van de mens met al het leven op aarde, over de samenhang tussen mens, dier, plant, microbe en de aarde zelf. Doel van het interactieve museum is de bezoeker met andere ogen naar zijn omgeving en de wereld te laten kijken.

Onderstebodem

In de tentoonstelling 'Onderstebodem; de bodem van Amsterdam' ontdek je de fascinerende lagen onder onze voeten. Een tentoonstelling die het onderste letterlijk naar boven haalt en onze relatie met de bodem grondig onderzoekt.

t/m 7 september

Uitvergroot

Ontdek microscopen op een manier die je nog nooit hebt ervaren. Stap in de wereld van lenzen en licht en zie hoe vergroting en resolutie bepalen wat zichtbaar wordt. Word verrast door de evolutie van microscopen en bewonder zeldzame instrumenten die ooit hebben bijgedragen aan baanbrekende ontdekkingen.

t/m 30 september

Plantage Kerklaan 38, tel. 0900278 47 96, www.artis.nl

APPIE BAANTJER MUSEUM

In de kelder van café Heffer, vlakbij de plek waar Baantjer jarenlang werkte als rechercheur.

Oudebrugsteeg 7, tel. 428 44 88 www.heffer.nl

DE BAZEL

Vijzelstraat 32, tel. 723 0560 www.debazelamsterdam.com

BIJZONDERE COLLECTIES

UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM

Cultureel erfgoed tentoonstellingen in historische panden. De afzonderlijke tentoonstellingsprogramma’s van de Bijzondere Collecties en het Allard Pierson zijn samengevoegd tot een gezamenlijk programma.

Oude Turfmarkt 129, tel. 525 73 00 www.bijzonderecollecties.uva.nl

MUSEUM COBRA

De CoBrA-beweging was een van de belangrijkste kunstbewegingen in de 20ste eeuw. Het Cobra Museum toont steeds in wisselende tentoonstellingen haar CoBrA-collectie.

Kishio Suga – Where Both Sides Meet Een tentoonstelling van het werk van de Japanse kunstenaar Kishio Suga, een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de Japanse Mono-ha beweging, die zich richt op de relatie tussen materialen en hun omgeving. vanaf 28 juni

Dora Tuynman — Parijs, New York, Amsterdam

Een retrospectief en eerbetoon aan

Sandbergplein 1, Amstelveen, tel. 547 50 50 www.cobra-museum.nl

DIAMANTMUSEUM

Een reisverhaal. Een reis die 200 km onder de aardkorst begint en eindigt in de ring aan uw vinger. Paulus Potterstraat 8, tel. 30 55 300 www.diamantmuseumamsterdam.nl

VAN EESTEREN MUSEUM Museum over de stedenbouwkundige Van Eesteren en de Westelijke Tuinsteden.

In, rond en vanuit het paviljoen biedt het museum een vol en gevarieerd programma met tentoonstellingen, wandelingen, fietstochten, bezoeken aan de museumwoning, Van Eesteren gesprekken, presentaties, lezingen, workshops en nog veel meer. Nieuwelingen

De tentoonstelling Nieuwelingen toont talent, kunstenaars en makers uit Nieuw-West en maakt deel uit van het Blauwe Zone Festival. Het thema van de tentoonstelling is The Sacred Life of Plants, gericht op planten, bloemen, bomen en het landschap. vanaf 20 juni

Mien Ruys en de moderne tuin Mien Ruys (1904-1999) is een van de bekendste Nederlandse tuinarchitecten van de twintigste eeuw. Haar werk, waarin ze een totaal nieuwe, strakke vormentaal combineerde met weelderige beplanting, was revolutionair in de Nederlandse en internationale tuinarchitectuur. De tentoonstelling richt zich op de tuinen in Amsterdam, en met name op de naoorlogse uitbreidingsgebieden die vanaf de jaren ‘50 werden gebouwd.

t/m 15 juni

Noordzijde 31, tel: 447 1857 www.vaneesterenmuseum.nl

EYE FILMMUSEUM

Dagelijks voorstellingen. Informatie- en documentatiecentrum.

Nuri Bilge Ceylan - Inner Landscapes De eerste Nederlandse tentoonstelling van de Turkse filmmaker Nuri Bilge Ceylan, de meest gelauwerde Turkse regisseur van de afgelopen

MÉÉR

VOORSTELLINGEN, CONCERTEN EN EXPOSITIES?

iamsterdam.nl/agenda

KOMEDIE, 20 EN 21 JUNI

twintig jaar.

t/m 1 juni

Garrett Bradley, winner of Eye Art & Film Prize

t/m 7 september

IJpromenade 1, tel. 589 14 00 www.eyefilm.nl

FABRIQUE DES LUMIERES

In Fabrique des Lumières wordt kunst tot leven gewekt: het werk van de grootste artiesten uit de geschiedenis, gegoten in een digitale ode van beeld en geluid. Daarbij wordt gebruik gemaakt van state-of-the-art technologie die volledig tot z’n recht komt in de grote ruimtes van de Westergasfabriek in Amsterdam.

Het Rijk der Farao's - Een immersieve reis door het oude Egypte

Franse oriëntalistische schildersIngres, Delacroix, Gérôme

In de 19e eeuw gaat er een nieuwe wereld open voor westerse kunstenaars; ‘de Oriënt’. Het prikkelt hun fantasie en het oriëntalisme is het gevolg: een kunststroming waarin het Oosten op een geromantiseerde, stereotiepe manier wordt verbeeld, omgeven door verlangen en mystiek.

Foreign Nature

In 'Foreign Nature' creëert Julius Horsthuis met behulp van computergegenereerde fractals een universum waarin wiskunde en kunst samensmelten, het alledaagse en het spirituele samenkomen en de grenzen tussen het organische en het kunstmatige, het macro en het micro, vervagen.

Pazzanistraat 37, tel. 247 9500 www.fabrique-lumieres.com

FOAM AMSTERDAM Centrum voor fotografie, ontmoetingsplek voor fotografen en discussieplatform.

Diana Markosian - Father 'Father' volgt de reis van Markosian om opnieuw in contact te komen met haar vervreemde vader door middel van documentairefotografie, familiefoto’s en archiefmateriaal.

t/m 28 mei

Foam 3h: Finn Maätita and Jerrold Saija - Tones of the Ecotone

De tentoonstelling vormt een speels en intiem audiovisueel landschap om in op te gaan. Door fotografie, assemblage en de nieuwste mediatechnologieën te combineren, geven de kunstenaars uitdrukking aan de relatie en overlap tussen mens, natuur en voorouderlijke inzichten. t/m 11 juni

Hiˆen Hoàng vanaf 6 juni

Keizersgracht 609, tel. 551 65 00 www.foam.org

VAN GOGH MUSEUM

De grootste collectie werken van Vincent van Gogh ter wereld. Kiezen voor Vincent

De tentoonstelling 'Kiezen voor Vincent. Portret van een familiegeschiedenis' vertelt een persoonlijk verhaal vol twijfel, tegenslag, trots en triomf. Een verhaal vol dilemma’s, gezien door de ogen van Vincent van Gogh (1853-1890), zijn broer Theo (1857-1891), Theo's vrouw Jo (1862-1925) en hun zoon Vincent

ZIE JE DIT SYMBOOL?

Dan krijg je met de Stadspas korting. Met de Stadspas kun je gratis of met korting naar culturele activiteiten. Kijk op amsterdam.nl/stadspas.

(1890-1978), vernoemd naar zijn oom. vanaf 27 juni

Anselm Kiefer - Sag mir wo die Blumen sind

Voor het eerst in hun geschiedenis bundelen het Van Gogh Museum en het Stedelijk Museum Amsterdam hun krachten voor één grote tentoonstelling van een van de belangrijkste kunstenaars van onze tijd:

Anselm Kiefer. in het Van Gogh Museum worden bekende werken van Vincent van Gogh gecombineerd met dat van Kiefer.

t/m 9 juni

Paulus Potterstraat 7, tel. 570 52 00 www.vangoghmuseum.nl

HET GRACHTENMUSEUM

17e-eeuws grachtenpand met de geschiedenis van de grachtengordel én de kunst van de Gouden Eeuw. Janneke Viegers - Amsterdam in vogelvlucht

In deze nieuwe tentoonstelling met werk van beeldend kunstenaar

Janneke Viegers, winnaar van de Tim Killiam Prijs 2025, zie je verschillende Amsterdamse plekken vanuit een nieuw perspectief.

t/m 6 juli

Herengracht 386, tel. 421 16 56 www.grachten.museum

H'ART MUSEUM

Tijdelijk afwisselende tentoonstellingen in samenwerking met internationale partners.

Van Rembrandt tot Vermeer, meesterwerken van The Leiden Collection Een uniek en intiem inkijkje in het Amsterdam van de 17de eeuw, door de ogen van de grote Hollandse meesters.

t/m 24 augustus

Animal Therapy

De expositie 'Animal Therapy – De mens en zijn dierlijke muze', in Museum van de geest, toont een exclusieve verzameling kunstwerken waarin de bijzondere relatie tussen mens en dier centraal staat.

t/m 31 augustus

Amstel 51, tel. 530 87 55, www.hartmuseum.nl

HOLLANDSCHE SCHOUWBURG

Ooit een theater, nu een monument met een tentoonstelling, ter nagedachtenis aan de duizenden joden die in de WOII vanuit dit gebouw werden gedeporteerd naar de concentratiekampen.

Plantage Middenlaan 24, tel. 531 03 40, hollandscheschouwburg.nl

DE HORTUS

Een van de oudste (1682) botanische tuinen.

Tour door de energieneutrale

Klimatenkas van de Hortus

Tijdens een rondleiding ontdek je planten uit 3 verschillende klimaten én leer je alles over duurzaam bouwen zonder gas. 13, 14 en 19 juni

Plantage Middenlaan 2 A, tel. 625 90 21, www.dehortus.nl

HORTUS BOTANICUS

In 1967 opgezet ten behoeve van onderwijs en onderzoek. Van der Boechorststraat 8, tel. 598 93 90, www.vu.nl

HUIS MARSEILLE

Eigentijdse en historische fotografie in 17e-eeuws pand.

Memento Fotografie, onderbroken

EXPO

MUSEUM WERF ‘T KROMHOUT

Het museum toont historie van Nederlands Industrieel Erfgoed. Hoogte Kadijk 147, tel. 627 67 77 www.kromhoutmuseum.nl

MUSEUM VAN LOON

GARRETT BRADLEY, WINNER OF EYE ART & FILM PRIZE

In 2025 viert Huis Marseille, Museum voor Fotografie zijn 25-jarig jubileum. Ter gelegenheid hiervan is tot en met 12 oktober 2025 de tentoonstelling 'Memento. Fotografie, onderbroken' te zien. vanaf 28 juni

EYE FILMMUSEUM, VANAF 14 JUNI

VAN GLAS, GEMAAKT IN DE OUDHEID

Transparant of ondoorzichtig, in felle of zachte kleuren, sierlijk gedecoreerd en bijzonder gevormd; het is verbazingwekkend dat het breekbare materiaal eeuwenlang zo mooi is gebleven. Net zo bijzonder is het vakmanschap waarmee de glazen gebruiks- en siervoorwerpen zijn gemaakt. den. De tentoonstelling presenteert ruim 200 glazen voorwerpen uit de archeologiecollectie.

ALLARD PIERSON, VANAF 16 MEI

Revoir Paris

Parijs door de lens van de gebroeders Séeberger (1900-1907)

De tentoonstelling toont een selectie van 72 originele afdrukken op groot formaat van de succesvolle Franse amateurfotografen de gebroeders Séeberger (Séeberger frères).

t/m 22 juni

Ilona Plaum - Presence

In 'Presence' laat Plaum de bezoeker afdalen in haar poëtisch universum, waarin ze onze waarneming op losse schroeven zet.

t/m 22 juni

Keizersgracht 401, tel. 531 89 89 www.huismarseille.nl

INTERNATIONAAL INSTITUUT VOOR SOCIALE GESCHIEDENIS

Een van de grootste documentatieen onderzoekscentra ter wereld op het terrein van sociale geschiedenis en geschiedenis van de arbeidersbeweging.

Cruquiusweg 31, tel. 668 58 66 www.iisg.nl

JOODS MUSEUM

Objecten en kunstvoorwerpen die een relatie hebben met religie, cultuur en geschiedenis van de

In 2025 wordt het tienjarig jubileum van deze prijs gevierd met een zomertentoonstelling van het werk van de Amerikaanse filmmaker, beeldend kunstenaar en Eye Prize-winnaar Garret Bradley. Het werk van de Oscar-genomineerde Bradley omspant speelfilms, documentaires en experimentele genres rond thema’s als herinnering, ras, klasse, familierelaties, sociale rechtvaardigheid en de sociaal-politieke geschiedenis van de Verenigde Staten.

Grachtenhuis uit de 17e eeuw met familieportretten, stijlkamers en Franse tuin.

Keizersgracht 672, tel. 624 52 55 www.museumvanloon.nl

MADAME TUSSAUDS

Museum met wassenbeelden. Dam 20, tel. 522 10 10 www.madametussauds.nl

MAX EUWE CENTRUM

Permanente tentoonstelling over de schaakgeschiedenis, mogelijkheid om te schaken (computer) en schaakbibliotheek.

Max Euweplein 30 A-1, tel. 625 70 17www.maxeuwe.nl

MICROPIA

De onzichtbare wereld

HIÊN HOANG

Hiên Hoàng is een Vietnamese multimediakunstenaar, woonachtig in Duitsland en de winnaar van de 18e jaarlijkse Foam Paul Huf Award. In deze solotentoonstelling verkent ze de perceptie van de Aziatische cultuur, de relatie tussen mens en natuur en de rol van identiteit. Wat haar werk onderscheidt is de integratie van fotografie, beeldhouwkunst, video, installaties en performances en het verleggen van de grenzen van perceptie. FOAM, VANAF 6 JUNI

joden in Amsterdam. Nieuwe Amstelstraat 1, tel. 531 03 10 www.jhm.nl

KATTENKABINET

Expositie van kunstwerken met als onderwerp ‘de kat’. Herengracht 497, tel. 626 53 78 www.kattenkabinet.nl

LUTHER MUSEUM

Het pand uit 1772 is gebouwd als het Evangelisch-Luthers Diaconie Oude Mannen- en Vrouwenhuis. Het speelde een grote rol bij de opvang van armen, ouderen en wezen. Amsterdam Art Week: Apple Tree De beeldententoonstelling, in samenwerking met m.simons gallery, is een dialoog tussen mythe, architectuur en transformatie. De expositie wordt samengesteld door en toont werken van Hadrien Gérenton en Tim Mathijsen, aangevuld met sculpturen van vier internationale kunstenaars die elk een link hebben met Amsterdam: Victor Santamarina, Brianna Leatherbury, Danai Anestiadou en Loup Sarion. t/m 22 juni Nieuwe Keizersgracht 570, tel. 2142112 www.luthermuseum.nl

Ontdek het onzichtbare leven. De microwereld - Het machtigste leven op aarde De microwereld is misschien onzichtbaar en raadselachtig, ze is ook onmisbaar. Microben zijn essentieel op aarde en in ons lichaam. Microalgen in de oceaan produceren de helft van alle zuurstof in onze atmosfeer.

doorlopende tentoonstelling Artisplein, Plantage Kerklaan 38-40, tel. 0900-278 47 96, www.micropia.nl

MOCO

Museum voor moderne kunst. Moderne Meesters

Met hun wereldwijde impact hebben Moco Moderne Meesters hun weg gevonden naar woningen en musea over de hele wereld, waarbij ze ons collectief bewustzijn vormgeven. Hun namen, kunst en ideeën zijn diep verweven in het weefsel van ons dagelijks leven. Andy Warhol, JeanMichel Basquiat, Keith Haring, Yayoi Kusama, allen iconen. Honthorststraat 20, tel. 370 19 97 www.mocomuseum.com

MOLEN VAN SLOTEN

Herbouwde werkende poldermolen uit 1847.

Presentatie ‘Rembrandt op Zolder’ een audiovisuele presentatie over zijn leven. Maquette ‘Amsterdam en het water’, waarop het landschap anno 1630 wordt weergegeven. Akersluis 10, 020-6690412 www.molenvansloten.nl

MULTATULI MUSEUM

Boeken van en over Multatuli. Zijn bureau, bibliotheek en sterfbed. Korsjespoortsteeg 20, tel. 638 19 38 www.multatuli-museum.nl

MUSEUM JAN

Koen Vermeule - Poetry Suite 'Poetry Suite' toont een brede selectie werken van Koen Vermeule (Goes, 1965). Schilderijen en gouaches, waarvan vele nooit eerder getoond, die zijn wereld, zijn waarneming, zijn kijk op de omgeving en de mensen daarin verbeelden. De beelden vinden hun oorsprong in het onspectaculaire, alledaagse leven. De stadslandschappen zijn vaak puntige observaties van onze eigen tijd en hedendaags menselijk gedrag, terwijl zijn landschappen worden gekenmerkt door stilte en tijdloosheid. t/m 5 oktober Ossip Zadkine - Mens, mythe en metamorfose Ossip Zadkine (1888-1967) werd

geïnspireerd door de klassieke oudheid en de natuur. Mythen en metamorfoses staan centraal in zijn werk. De Russisch-Franse kunstenaar geniet internationale bekendheid als maker van het oorlogsmonument 'De Verwoeste Stad' in Rotterdam. In deze tentoonstelling is ook een minder bekend deel van zijn werk te zien. Met zijn expressieve gouaches, litho's en etsen toonde Zadkine een uitzonderlijk dubbeltalent. t/m 9 november Dorpsstraat 50, Amstelveen, tel. 641 57 54 www.museumjan.nl

MUSEUMHAVEN

Restauratie, behoud, onderhoud van historische binnenvaartschepen. Oosterdok 12 www.museumhavenamsterdam.nl

MUSEUMTRAMLIJN

Tramdienst met historisch materieel. Rit van ong. 7 km en ong. 30 min. van Haarlemmermeerstation naar Bovenkerk (zie dienstregeling). Amstelveenseweg 264 www.museumtramlijn.org

MUSEUM REMBRANDTHUIS

Ervaar in de enige plek ter wereld hoe Rembrandt ooit leefde en raak in de huiselijke setting van het museum geïnspireerd door zijn werk en de verhalen van zijn leven. Rembrandt & Amsterdam Kijk door Rembrandts ogen naar Amsterdam en ontdek wat de stad 400 jaar geleden al uitzonderlijk maakte. Bewonder oude gebouwen, bijzondere plekken en een mooie omgeving. Geniet van kunst, cultuur en vermaak. Ontmoet interessante mensen. Spot bekende Amsterdammers. En kom erachter of de stad in de 17de eeuw ook al een rosse buurt had. Het is allemaal te zien in deze tentoonstelling met 60 prenten en tekeningen uit de collectie van Museum Rembrandthuis. t/m 7 september

Jodenbreestraat 4, tel. 520 04 00 www.rembrandthuis.nl

MUSEUM HET SCHIP

Amsterdamse School Museum Het Schip toont de schoonheid van de Amsterdamse School in volle glorie. Expositie studenten Hout- en Meubileringscollege (HMC) t/m 22 juni

Het Paradijs van de Arbeider: Tuindorpen en Tuinsteden

De tentoonstelling toont de internationale ontwikkeling van de tuinstadgedachte, van de utopisten uit de negentiende eeuw, tot de tuinsteden van Ebenezer Howard en de bouw van naoorlogse New Towns. t/m 27 juli

Oostzaanstraat 45, tel. 686 85 95 www.hetschip.nl

LOCATIE DE DAGERAAD

In het volkswoningbouw-complex

De Dageraad is het tweede museum van Museum Het Schip gevestigd. Baksteenexpressie

In deze tentoonstelling wordt het verhaal van de baksteen gevolgd: van klei tot kunstwerk.

t/m 29 juni

Burgemeester Tellegenstraat 128, tel. 686 85 95, www.hetschip.nl

NATIONAAL

HOLOCAUST MUSEUM

Plek waar menselijke moed en onbaatzuchtigheid tot uiting kwamen.

In het Nationaal Holocaustmuseum staat de Jodenvervolging in Nederland centraal. Between You and Me

De tentoonstelling 'Between You and Me' bestaat uit één kunstwerk: Memory Boxes. Deze installatie van beeldend kunstenaar Amos van Gelder en componist Amit Gur, samengesteld door gastconservator Birgitta van Blitterswijk, laat de verscheidenheid aan verhalen en perspectieven rond de Sjoa binnen één familie of omgeving zien.

t/m 24 augustus

Plantage Middenlaan 27, tel. 531 03 10, www.jhm.nl

NEMO SCIENCE MUSEUM

Centrum vol wetenschap en technologie

Technium - Ontrafel de techniek om je heen

De nieuwste game, onze kleding, de fiets, trein of tram die ons van A naar B brengt… Alles om ons heen dat door mensen is gemaakt, is techniek. Het is zo vanzelfsprekend, dat we het bijna niet meer zien. Maar hoe komt een fiets eigenlijk in beweging? Wat is er allemaal nodig om t-shirts duurzaam te produceren? Welke technologische ontwikkelingen zitten er verstopt in je smartphone? Ontdek het in de nieuwe familietentoon-stelling.

Oosterdok 2, tel. 531 32 33 www.nemosciencemuseum.nl

DE NIEUWE KERK

De op een na oudste kerk van Amsterdam (1414) met 16e- en 17e-eeuws orgel. Het dak van de stad

Speciaal voor de restauratie van de vieringtoren midden op het dak van De Nieuwe Kerk wordt een groot platform op het dak geplaatst. Het publiek krijgt de unieke kans het dak van de kerk te beklimmen voor een onvergetelijk uitzicht over de hoofdstad. t/m 2 november Dam 1, tel. 638 69 09 www.nieuwekerk.nl

MUSEUM

AMSTERDAM NOORD

Over de geschiedenis van Noord. Zamenhofstraat 28 A www.museumamsterdamnoord.

MUSEUM ONS’ LIEVE

HEER OP SOLDER

Amsterdams koopmanshuis met 17e-eeuwse schuilkerk.

Bezoekers gaan er op ontdekkingstocht in een zeldzaam goed bewaard grachtenhuis uit de 17e eeuw. Mirakel van Amsterdam

Vijftien maart in het jaar 1345 gonsde het door middeleeuws Amsterdam: er is een wonder gebeurd! Het is een mirakel! Een hostie is ongeschonden in de vlammen van een brandende haard gevonden: een teken van God. Een tentoonstelling over het herinneren van het verleden én de toekomst. t/m 7 september O.Z. Voorburgwal 38-40, tel. 624 66 04, www.opsolder.nl

NXT MUSEUM

Museum voor nieuwe mediakunst

Still Processing

De tentoonstelling onderzoekt de evolutie van beeldverwerking, zowel door machines als door mensen. Hoe nemen we beelden waar en hoe produceren we ze? Hoe beïnvloeden machine-algoritmen onze waarneming? Wat gaat er verloren in het proces? t/m 5 oktober Asterweg 22 www.nxtmuseum.com

OUDE KERK

Hedendaagse kunst en cultuur in het oudste gebouw van de stad. Onder

AMSTERDAM 750

OP 27 OKTOBER 2025 BESTAAT AMSTERDAM 750 JAAR. DAT VIERT DE STAD GROOTS MET KLEINE BUURTACTIVITEITEN EN GROTE CULTURELE EVENEMENTEN. WAT STAAT ER IN JUNI OP HET PROGRAMMA? WE TIPPEN DE LEUKSTE EVENTS OM NAAR UIT TE KIJKEN!

1. SIGAREN VOOR

ED VAN THIJN

Als burgemeester kreeg Ed van Thijn regelmatig bezoek uit het buitenland, met cadeaus. Van de Indonesische president ontving hij een kist met sigaren. Van Thijn rookte liever zijn eigen merk, waardoor de sigaren bewaard bleven. Je bekijkt ze in het Amsterdam Pipe Museum.

2 juni t/m 2 augustus, 12.:00-18:00, Amsterdam Pipe Museum, vanaf € 7

2. NATIONALE BUITENSPEELDAG

Op woensdag 11 juni verandert Amsterdam in één grote buitenspeelplek. Tijdens De Nationale Buitenspeeldag, een initiatief van Jantje Beton en Nickelodeon, kunnen volwassenen en kinderen meedoen aan speelactiviteiten. Op de website van Jantje Beton zie je waar er in jouw buurt iets leuks te doen is.

11 juni, 15:00-18:00, diverse locaties, gratis

3. FEESTEN OP HET DAK VAN NEMO

Op het gloednieuwe dak van NEMO Science Museum is het een week lang feest voor jong en oud. Tijdens het Dakfestival volg je workshops en rondleidingen of luister je naar livemuziek. Er is kindertheater, een Swap Club en een vegan proeverij. Het Dakfestival is onderdeel van de ToekomstTiendaagse. Bekijk de flyer in deze Uitkrant voor alle evenementen.

12 t/m 20 juni, verschillende tijden, NEMO Science Museum, gratis entree

4. IMAGINE

AMSTERDAM

Amsterdam is niet alleen maar een drukke wereldstad. Fotograaf Suzan Baars laat zien dat er ook genoeg stille momenten zijn. Ze fotografeerde het water van

de grachten waarin je de weerspiegeling van de gebouwen, bruggen en bomen ziet. Het resultaat is Imagine Amsterdam, een fotoserie vol dromerige beelden van de stad. 14 juni t/m 23 september, ma-vr 08:30-18:00, za-zo 10:00-18:00 uur, Café MADS, gratis

Weten wat er nog meer op de Amsterdam 750-agenda staat? Kijk op iamsterdam.nl/amsterdam750 of scan de QR-code.

5. OPEN TOREN DAG Tijdens Open Toren Dag Amsterdam bekijk je de stad vanaf grote hoogte. Je kunt een kijkje nemen in meer dan 35 torens. Rondom de torens zijn er activiteiten zoals workshops, voorstellingen en muziekoptredens. Open Toren Dag is onderdeel van de ToekomstTiendaagse. Bekijk de flyer in deze Uitkrant voor alle evenementen. 14 juni, 10:00-17:00, Amsterdam en Weesp, gratis

6. 55+ SONGFESTIVAL IN THEATER AMSTERDAM De Grande Finale van het speciale Ouderen Songfestival Ode aan Mokum. Bij deze zangwedstrijd voor zangers van 55 jaar en ouder is iedereen welkom. De deelnemers mogen zelf het lied kiezen, in welke taal dan ook. De enige voorwaarde: het lied moet over Amsterdam gaan.

22 juni, 14:00-17:00, Theater Amsterdam, €12,50

7. STADSE MINI-OPERA ONDER DE METRO

Stel je voor: je fietst door de stad en opeens valt er een gewonde gans voor je neer. Dit gebeurde klassiek zangeres en violiste Mattanja van den Bos uit de K-buurt. Ze schreef er een mini-opera over die ze onder metrostation Kraaiennest uitvoert, samen met vijf muzikanten en vier andere operazangers. 22 juni, 15:00-15:30 uur en 16:30-17:00, Metrostation Kraaiennest, gratis

de grafzerken bevindt zich het graf van Saskia van Uylenburgh, de eerste echtgenote van Rembrandt.

Windows Reframed: Ramen van de Mariakapel

De langverwachte terugkeer van twee iconische gebrandschilderde glas-inlood ramen. Sta oog in oog met deze metershoge ramen. Terwijl ze worden teruggeplaatst zijn ze voor één keer op ooghoogte te bekijken, waardoor hun indrukwekkende details en verhalen tot leven komen. Twee ramen, gescheiden door eeuwen, verenigd in één verhaal. Het ene raam ontstond in de katholieke tijd, het andere in de protestantse periode. Ondanks hun verschillende oorsprong delen ze nu een gezamenlijke toekomst.

t/m 7 mei

Kimsooja: To Breathe – Mokum Beeldend kunstenaar Kimsooja transformeert het zonlicht in de Oude Kerk tot een zee van regenboogkleuren. Verspreid over de kerkvloer plaatst ze haar bottari – Koreaanse wikkeldoeken waarin mensen hun meest dierbare bezittingen meenemen op reis. Amsterdamse migrantengemeenschappen doneerden kleding en textiel voor deze bottari. Zo viert haar tentoonstelling de rijke migratiegeschiedenis van Amsterdam. Een stad die al eeuwen geldt als één van de meest diverse steden ter wereld. t/m 9 november Oudekerksplein 23, tel. 625 82 84 www.oudekerk.nl

KONINKLIJK PALEIS / OPEN Midden in de hoofdstad staat het Koninklijk Paleis Amsterdam, het officiële ontvangstpaleis van Koning Willem-Alexander. Het Paleis speelt een grote rol tijdens staatsbezoeken en andere koninklijke ontvangsten zoals de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie, diners en prijsuitreikingen. Daarnaast is het zoveel mogelijk opengesteld voor bezoekers.

Artus Quellinus beeldhouwer van Amsterdam Het Koninklijk Paleis Amsterdam en het Rijksmuseum organiseren de allereerste overzichtstentoonstelling van het werk van Artus Quellinus. Als de 'beeldhouwer van Amsterdam' verfraaide deze beroemde Antwerpse meester het 17de-eeuwse Amsterdamse stadhuis (nu het Paleis op de Dam) met honderden indrukwekkende sculpturen van goden en godinnen, verhalen, symbolen, dieren en planten, zowel van binnen als buiten. De tentoonstelling presenteert een grote selectie bijzondere kunstwerken: kleine, intieme sculpturen in onder meer ivoor, hout en terracotta, worden getoond naast marmeren werken van imposant formaat. vanaf 18 juni Dam, tel. 522 61 61 www.paleisamsterdam.nl

PIANOLA MUSEUM

Collectie pianola’s, elektrisch aangedreven reproductievleugels en 20.000 muziekrollen.

Westerstraat 106, tel. 627 96 24 www.pianola.nl

RIJKSMUSEUM

Overzicht van de Nederlandse kunst en geschiedenis met dagelijks rond- leidingen, workshops of cursussen.

American Photography

Met meer dan 200 werken belicht de tentoonstelling de rijke en veelzijdige geschiedenis van de fotografie in de Verenigde Staten. t/m 9 juni

Carrie Mae Weems - Painting the Town

Dit is de eerste tentoonstelling van de Amerikaanse fotograaf in Nederland. Haar foto’s doen op het eerste gezicht denken aan abstracte schilderijen. t/m 9 juni

Isamu Noguchi in de Rijksmuseumtuinen

De Amerikaans-Japanse kunstenaar

Isamu Noguchi (1904) geldt als een van de belangrijke modernistische beeldhouwers van de twintigste eeuw en heeft met zijn innovatieve benadering van beeldhouwkunst een onuitwisbare stempel gedrukt op de kunstwereld. t/m 26 oktober Museumstraat 1, tel. 0900-07 45 www.rijksmuseum.nl

HET SCHEEPVAARTMUSEUM

Het museum laat zien hoe de zee de Nederlandse cultuur heeft bepaald. Ontdek 500 jaar maritieme geschiedenis. Van Gouden Eeuw, het leven aan boord tot virtuele zeereis en de replica van het VOC-schip ‘Amsterdam’.

De zee in kaart

Waarom word de zee in kaart gebracht? En hoe breng je de zee in kaart? Duik in de grote collectie zeekaarten van Het Scheepvaartmuseum.

vanaf 21 juni

Schaduwen op de Atlantische Oceaan

De tentoonstelling laat zien hoe de geschiedenis van de scheepvaart en koloniaal geweld onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. En welke impact dit had, en nog steeds heeft, op onze levens en samenlevingen.

Atlantisch Venster

Atlantisch Venster III: Sarojini Lewis Soerdie was de eerste vrouwelijke ‘contractarbeider’, die vanuit India naar Suriname werd verscheept. In het derde Atlantisch Venster is te zien hoe kunstenaar en onderzoeker Sarojini Lewis in de huid van Soerdie kruipt.

Kattenburgerplein 1, tel. 523 22 22 www.hetscheepvaartmuseum.nl

STADSARCHIEF AMSTERDAM ‘s Werelds grootste stadsarchief. Phantasmopolis: Spookbeelden van het Amsterdamse verleden

Mi Oso Es Mi Kas - Claim Your Space

Archiefvormers krijgen de kans om hún verhaal tentoon te stellen in de Schatkamer van het Stadsarchief. t/m 15 juni De geboorte van de stad. Op zoek naar middeleeuws Amsterdam De tentoonstelling verkent de fascinerende vroegste geschiedenis van de stad. Ontdek hoe in een paar eeuwen tijd de kleine nederzetting aan de Amstel en het IJ uitgroeide tot een bekend bedevaartsoord en een invloedrijke havenstad.

t/m 6 juli

Eén club, Eén stad, Ajax Amsterdam Niet alleen Amsterdam jubileert in 2025, ook AFC Ajax viert dan zijn 125-jarige bestaan. In samenwerking met de supportersvereniging van Ajax is er een tentoonstelling over SV Ajax te zien in de hal van het Stadsarchief.

t/m 31 augustus Vijzelstraat 32, tel. 251 15 11 www.amsterdam.nl/stadsarchief

STEDELIJK MUSEUM

Moderne en hedendaagse kunst en vormgeving.

Post/No/Bills #6 Hedy Tjin De Amsterdamse illustrator Hedy Tjin staat bekend om haar kenmerkende stijl: gedurfde en krachtige kleuren die onderliggende boodschappen versterken. Haar werk is sterk beïnvloed door culturele thema's en is gericht op meer inclusiviteit in de kunst. vanaf 28 juni

Anselm Kiefer - Sag mir wo die Blumen sind

In het Stedelijk zijn voor het eerst alle Kiefers uit de collectie van het Stedelijk bij elkaar te zien, waaronder het geliefde Innenraum. Daarnaast zal nieuw, nog nooit getoond werk van de kunstenaar te zien zijn. t/m 9 juni

Formafantasma - Oltre Terra 'Oltre Terra' is een lopend onderzoek en reizende tentoonstelling van designstudio Formafantasma. Door te kijken naar de ontwikkeling van de wolproductie ontrafelt 'Oltre Terra' de complexiteit van de symbiose tussen dieren, mensen en het milieu.

t/m 13 juli

Pamela Rosenkranz - Liquid Body 'Liquid Body' is de eerste solotentoonstelling in Nederland van de Zwitserse multimediakunstenaar Pamela Rosenkranz. Ze staat bekend om haar immersieve installaties die de zintuigen prikkelen en de veranderende verhouding tussen mens, natuur en technologie grondig verkennen.

t/m 24 augustus Museumplein 10, tel. 573 29 11 www.stedelijk.nl

STRAAT MUSEUM

Museum voor graffiti en street art ORIGINS: Family & Legacy De tentoonstelling toont nieuw werk van de Zuid-Afrikaanse street artist

Faith XLVII (Faith47). Als een van de meest invloedrijke personen in de hedendaagse street art wordt Faith vergezeld door haar zoon, opkomend kunstenaar Keya Tama, en Keya’s vader, de gerenommeerde kunstenaar en tatoeëerder Tyler B. Murphy.

t/m 8 juni NDSM-Plein 1, tel. 020 370 9630 www.straatmuseum.com

THEO THIJSSEN MUSEUM

De Amsterdamse schrijver, onderwijzer, vakbondsman en sociaal-democratisch politicus Thijssen (1879-1943) is vooral bekend als schrijver van de roman Jongensdagen. 1e Leliedwarsstraat 16, tel. 420 71 19 www.theothijssenmuseum.nl

MUSEUM TOT ZOVER

Verleden, heden en toekomst van de omgang met de dood. Travelers | Nieuwe doodsportretten in de collectie Doodsportretten zijn er in soorten en maten. Individuele portretten, groepsportretten, schilderijen, foto’s, enzovoort. Portretten vol verdriet én liefde. In deze tentoonstelling worden nieuwe doodsportretten uit de collectie getoond, van o.a. Elizabeth Heyert, Otto van Veen en Margriet Luyten. t/m 7 september Kruislaan 124, tel. 694 04 82 www.totzover.nl

VERZETSMUSEUM

Nederland voor, tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog. De Tweede Wereldoorlog en de voormalige Nederlandse koloniën

De tentoonstelling, deels gebaseerd op nieuw historisch onderzoek, biedt door het vertellen van meer dan dertig persoonlijke verhalen een nieuwe, completere kijk op de koloniale geschiedenis. t/m 30 december

Verzetsmuseum Junior Reis met de tijdmachine naar Nederland in de oorlog en leef mee met vier kinderen. doorlopend Plantage Kerklaan 61, tel. 620 25 35 www.verzetsmuseum.org

WERELDERFGOED PODIUM

Bezoekerscentrum Amsterdam Werelderfgoed Dé startplek om kennis te maken de Amsterdamse grachtengordel, werelderfgoed sinds 2010. Vijzelstraat 32 www.amsterdam.nl/werelderfgoed

WERELDMUSEUM

AMSTERDAM

Museum over wereldculturen Onvoltooid verleden: teruggeven, houden, of…?

Steeds vaker wordt de vraag gesteld of musea collecties moeten teruggeven aan de landen waar ze vandaan komen. In deze nieuwe tentoonstel-

ling stap je in het midden van dit actuele debat over restitutie. Ontdek de verschillende perspectieven, dilemma’s en verhalen achter de objecten. Duik in herkomstonderzoeken en onderzoek zelf hoe complex de vragen rondom eigenaarschap en waarde kunnen zijn. vanaf 9 mei

Poetry of the People - Stemmen uit West-Azië en Noord-Afrika

Poëzie speelt een grote rol in samenlevingen in West-Azië en Noord-Afrika. In deze nieuwe tentoonstelling worden invloedrijke gedichten uit deze regio's in de schijnwerpers gezet.

t/m 24 augustus

Martial Arts

De tentoonstelling Martial Arts laat zien waarom mensen aan vechtsporten doen, met een combinatie van persoonlijke verhalen en maatschappelijke thema’s. t/m 31 augustus

Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 800 amsterdam.wereldmuseum.nl

WERELDMUSEUM AMSTERDAM

JUNIOR

Raad van de Raaf - Doe-tentoonstelling voor klimaathelden!

In de nieuwe kindertentoonstelling zijn heel veel activiteiten voor kinderen. Test je balans in de kajak van jager Lars, stap op de hondenslee van de Groenlandse Malik, luister naar het geluid van de smeltende ijskappen en verzamel samen ideeën voor een betere wereld. Voor iedereen vanaf 6 jaar.

Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 840 amsterdam.wereldmuseum.nl

HUIS WILLET-HOLTHUYSEN

Volledig ingericht grachtenpand. Grachtenhuis vol stijlkamers en verhalen

Sander Breure en Witte van Hulzen'Friede auf Erden' In deze tentoonstelling, ter gelegenheid van 80 jaar vrijheid, brengt het kunstenaarsduo Sander Breure en Witte van Hulzen het verborgen oorlogsverleden van Huis WilletHolthuysen tot leven met een nieuwe video-installatie, aangevuld met foto's, tekeningen en schilderijen. Daarnaast toont de tentoonstelling een diapresentatie van de invloedrijke fotograaf Cas Oorthuys (1908–1975), werk van tekenaar Chris Beekman (1887–1964) en een selectie tekeningen van Aat Breur-Hibma (1913–2002). t/m 9 november

Herengracht 605, tel. 523 18 22 www.willetholthuysen.nl

WOONBOOTMUSEUM

Gevestigd op de Hendrika Maria, een voormalig zeilend bedrijfsvaartuig (1914). Aan boord krijgt men een beeld van deze woonvorm.

Prinsengracht 296 K, tel. 427 07 50 www.houseboatmuseum.nl

Hoofdredacteur

Bart van Oosterhout

Adjunct-hoofdredacteur

Karin Thybaut

Vormgeving Het Zomerpaleis: Saskia Franken, Martijn Blokland Ontwerp Loes Koomen

Eindredactie SCHERP: Renate

Dahlmans en San van de Ven, Annemarie Bleeker (agenda)

Aan dit nummer werkten mee

Pauline Arkesteijn, Barbara van den Berg, Nathalie van den Berg, Amber Brandenburg, Marjolein van Damme, Britt Dittner, Cindy Hoetmer, Olivier

Kemme, Sara Luijters, Sara Madou, Kim van der Meulen, One’sy en Tewa Muller, Pierre Oitmann, Margriet Prinssen, Nienke van Rijn/Topsport Amsterdam, Marijn Ruhaak, Vita van de Sandt, Deborah van der Schaaf, Irene Schoenmacker, Bregtje Schudel, Erik Schmitz, Joke van der Weij, Joanna van der Werf/Amsterdam Art

Aanleveren agendagegevens zomernummer: 26 mei septembernummer: 28 juli amsterdam & partners: informatie@iamsterdam.com

Adverteren

Afdeling Relaties, T 020-702 61 80 partner@iamsterdam.com Uitgever amsterdam & partners De Ruyterkade 5, 1013 AA Amsterdam, T 020-702 61 00 Drukwerk en distributie Flyerman distributie@iamsterdam.com Abonnementen Abonnementenland Postbus 20, 1910 AA Uitgeest T 0251-257 924 www.bladenbox.nl Adreswijzigingen en opzeggingen: www.aboland.nl Jaarabonnement € 35,25 Het abonnement wordt jaarlijks

stilzwijgend verlengd. Abonnementen kunnen schriftelijk en per e-mail worden opgezegd onder vermelding van het klantnummer, met een opzegtermijn van 3 maanden. Een abonnement is pas opgezegd wanneer de abonnee daarvan een schriftelijke bevestiging heeft ontvangen via post of e-mail. Een adreswijziging kan alleen worden verwerkt als het oude adres en het nieuwe adres schriftelijk of per e-mail worden doorgegeven. Prijswijzigingen voorbehouden. Uitkrant is een geregistreerd merk van amsterdam & partners.

Verschijnt 10 maal per jaar. Oplage 50.000 exemplaren. Redactie noch uitgever kunnen aansprakelijk worden gesteld voor eventuele foutieve vermeldingen.

© 2025 Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande toestemming van de auteursrechthebbenden.

Het zomernummer van de Uitkrant verschijnt op maandag 23 juni.

Terugblik

NEPGOUD

tekst Erik Schmitz foto Stadsarchief Amsterdam/Jacob Olie

In de zogenaamde Gouden Eeuw was niet alles goud dat er blonk. En niet iedereen kon de verleiding weerstaan het leven wat meer glans te geven door het op te poetsen met ongewenste activiteiten. Niet altijd met een botte beroving of inbraak, hoewel die er ook veel waren. Het kon inventiever. Slachtoffers waren dan vaak bezoekers van buiten. Onwennig en onder de indruk van de grote stad, vormden zij een makkelijke prooi –niet zelden als gevolg van hun eigen

hebzucht, zoals we nog zullen zien. Neem het ‘strooien van valse ringen’; een oeroude truc die nog steeds overal ter wereld wordt toegepast. Hoe dat in zijn werk ging, blijkt uit verhoren van Albert Albertse, alias ‘blad van de galg’. Die bijnaam was waarschijnlijk een verwijzing naar zijn stamboom: zijn vader was in Amsterdam opgehangen. De 21-jarige Albert zei bij zijn verhoor in 1663 dat hij zijn geld verdiende als schoorsteenveger en speelman. In werkelijkheid hield hij zich bezig met

Eerste Kattenburgerdwarsstraat, 1894.

het strooien van valse ringen. Een koperen ring die flink was opgepoetst en blonk als goud werd dan op straat gelegd. Als een geschikt slachtoffer passeerde, meestal een boer van buiten de stad, ‘vond’ Albert of een van zijn medeplichtigen met het nodige toneelspel toevallig de ring. De passant had de ring dan net te laat opgemerkt, maar voelde zich eigenlijk ook de vinder. En daar was wel een oplossing voor. Albert bood aan de ring te ruilen tegen de helft van de waarde. En zo verdiende hij met de waardeloze ring de ene keer vier rijksdaalders, dan weer twaalf gulden of een duur kledingstuk met zilveren knopen. Voor meer wantrouwige slachtoffers was ook een oplossing bedacht, zoals in het geval van een boer die Albert op Kattenburg ving met een ring. Ze besloten de ring te laten taxeren en kwamen toevallig de zoon van een zilversmid tegen – stiekem een van Alberts medeplichtigen. Die oordeelde dat de ring wel vijfentwintig gulden waard was en de boer, opgewonden over zo’n buitenkansje (‘vlam[m]ende op soo een profijtien’), betaalde meteen twaalf gulden.

Het nepgoud bracht Albert geen geluk. In 1666 werd hij veroordeeld tot een brandmerk op de borst, drie jaar tuchthuis en drie jaar verbanning uit Holland en West-Friesland.

De echte Amsterdammer

NOG STEEDS VOEL IK

ME THUIS IN BELLEVUE’

Elke maand deelt en Amsterdam mer zijn of haar favorieten. Deze keer: cabaretier, muzikant en tv-maker Jeroen Woe. Van 25 t/m 28 juni brengt hij met andere artiesten een ode aan é Lau in De Kleine Komedie.

Jeroen Woe (44) is cabaretier, muzikant en programmamaker. Hij maakt met Niels van der Laan het satirische programma Even tot hier. De ode aan Thé Lau in De Kleine Komedie, met een boel artiesten, was zijn idee.

‘Ik vond dat hij daar een hommage verdiende, dus heb ik allerlei muzikanten, cabaretiers en zangers gevraagd die de liefde voor Thé en zijn muziek delen.’

ECHTE AMSTERDAMMER?

‘Nou, ik ben hier wel geboren, maar op de basisschool bedachten mijn ouders dat ze me liever buiten de stad wilden opvoeden. Toen ik ging studeren, ben ik meteen teruggekomen. En ik ga hier nooit meer weg. Ik hou zo veel van deze stad, dat is dan wel weer typisch Amsterdams aan mij.’

BESTE MUSEUM?

‘Next, een museum voor videokunst in Noord. Het zit lekker verstopt: je moet het pontje nemen en een stukje lopen. Net als je denkt: hier kan het niet zijn, stuit je ineens op een klein gebouw met prachtige video-installaties die inspireren en prikkelen.’

MOOISTE THEATER?

‘Bellevue is de plek waar we (met cabaretier Niels van der Laan met wie hij al jaren een duo vormt, red.) onze allereerste stappen zetten. Al

vanaf de kleinkunstacademie mochten we er optreden. Nog steeds voel ik me altijd thuis en welkom als ik daar ben.’

FAVORIETE RESTAURANT?

‘Lastage, van mijn goede vriend Rogier. Die kookt voor een hele zachte prijs de sterren van de hemel. Elke keer dat je daar eet is het weer beter dan je je kon herinneren.’

AMSTERDAMSE UITDRUKKING?

‘‘Lieve stad’. Dat heeft de vorige burgemeester Eberhard van der Laan natuurlijk bedacht.’

BIJZONDERE NADENKPLEK?

‘De Prinseneilandbuurt, langs het water. Daar zijn allemaal stadstuintjes die worden onderhouden door bewoners. Het is nog niet ontdekt door toeristen en je kunt er zelfs zwemmen. Vertel het alsjeblieft niet door, het moet zo rustig blijven.’

tekst Sara Madou

Restaurant Lastage

Next Museum

MAARTEN NAUW

ONZE LANGSTE VERJAARDAG OOIT!