Fake science geen nieuws in de Gouden Eeuw

Herman Boerhaave (1668 – 1738) was in zijn tijd de bekendste arts van Europa. Hij maakte korte metten met fake science: medische theorieën die niet wetenschappelijk onderbouwd waren. Dat was nog een flinke klus, want Herman was het type van eerst zien en dan pas geloven. Voor ons een geluk, want zijn systematische zoektocht met wetenschappelijke experimenten betekende een enorme vooruitging in de geneeskunde. In het spoor van zijn bestaan bezoeken we eventlocaties Rijksmuseum Boerhaave in Leiden en Kasteel Oud Poelgeest in Oegstgeest.

Een alleskunner, dat is typerend Herman. Hij begon zijn loopbaan als predikant, maar staat vooral bekend als arts, anatoom, botanicus, scheikundige, humanist en onderzoeker. Dit combineerde hij ook nog met functies hoogleraar aan de medische faculteit, rector magnificus van de Universiteit van Leiden en directeur van de Hortus botanicus Leiden.

Kennis delen

Zijn onderzoekende geest en systematische werkwijze scheidden fabels van feiten, zoals: van brood krijg je een dikke buik, zuivel verzuurt het lichaam en met eieren is ook van alles mis. Met het delen van de opgedane kennis was hij bepaald niet zuinig. Van collega-wetenschappers en studenten tot patiënten, ze kwamen van heinde en verre voor zijn colleges en consulten.

Herman bezocht met studenten de zieken in het Caecilia Gasthuis in de Leidse binnenstad en koppelde zo de zorg voor patiënten aan wetenschappelijk onderzoek. In het voormalige Caecilia Gasthuis is nu het Rijksmuseum Boerhaave gevestigd, waar bezoekers de wereld van de Nederlandse wetenschapsgeschiedenis ontdekken.

Pijlers van de wetenschap

De collecties van Rijksmuseum Boerhaave tonen vijf eeuwen wetenschapsgeschiedenis in Nederland en laten zien waar het in de wetenschap allemaal om draait: nieuwsgierigheid, lef, creativiteit en doorzettingsvermogen. Thema’s die makkelijk gelinkt kunnen worden aan zakelijke evenementen. Rijksmuseum Boerhaave heeft behalve de vaste collectie, ook wisselende tentoonstellingen die bezocht kunnen worden. Daarnaast kunnen zij voor zakelijke evenementen ook maatwerk workshops of themarondleidingen samenstellen, die een bepaald thema extra belichten.

Rijksmuseum Boerhaave heeft sinds de opening al heel wat prijzen gewonnen. Onder meer voor de operatie die je op je arm kunt laten uitvoeren in de zalen van de Gouden Eeuw en het Anatomisch Theater. Dit is de enige in Nederland en zorgvuldig gerepliceerd van het theater dat de Leidse universiteit in 1594 aan het Rapenburg opende. Toen belandden een paar keer per jaar lijken van opgehangen criminelen op de snijtafel. De hoogleraar anatomie ontleedde deze zorgvuldig in een sessie van enkele dagen. Het publiek bestond niet alleen uit studenten en chirurgijns. Nieuwsgierige burgers betaalden graag toegang om erbij te kunnen zijn.

Ruimte voor kennis

Rijksmuseum Boerhaave heeft verschillende ruimtes voor evenementen beschikbaar. Zo biedt de congresruimte in theateropstelling ruimte aan 110 personen. De foyer heeft in diezelfde opstelling plaats voor 80 personen. Ook is het mogelijk om je gasten tussen de wonderlijke en exotische objecten van het Anatomisch Theater plaats te laten nemen, gevolgd door een lunch of diner in het museumcafé of op het terras van de historische binnentuin.

Ontspannen in Kasteel Oud-Poelgeest

Het is niet moeilijk te bedenken dat een briljant en drukbezette man als Herman Boerhaave zo nu en dan even behoefte had aan rust. En dat vond hij thuis, in zijn Kasteel Oud-Poelgeest, op een steenworp afstand van Leiden. Inmiddels is dit een prachtige evenementenlocatie gelegen op een groen, historisch landgoed ter grootte van maar liefst 10 hectare.

Evenementen op het landgoed

Met negen vergaderzalen en een wijnproeflokaal in de wijnkelder wordt een event op deze locatie een onvergetelijke belevenis. Voor de nodige ontspanning tijdens een congres of andere bijeenkomst kan op het landgoed heerlijk worden gewandeld en gefietst. Het Koetshuis op het landgoed dateert uit de negentiende eeuw. Hierin vind je Kasteelrestaurant Botanicus met vijverterras. Op de voormalige hooizolder is de grootste vergaderzaal gevestigd. Deze is vernoemd naar de beroemde kasteelbewoner: Herman Boerhaave. Het aangrenzende hotel beschikt over 45 eigentijdse kamers.

Toen & Nu: verbonden door kennis

Yvonne is manager bij Leiden Convention Bureau. ‘Bekende bewoners als Herman Boerhaave zijn sleutelfiguren in de geschiedenis en ontwikkeling van Leiden, Stad van Ontdekkingen. Inspelend op de thema’s die Rijksmuseum Boerhaave koppelt aan de wetenschap; nieuwsgierigheid, lef, creativiteit en doorzettingsvermogen, zijn er leuke en interessante combinaties te maken met zakelijke events. De locaties Rijksmuseum Boerhaave en Kasteel Oud-Poelgeest, het huis waar Herman woonde, kunnen het thema en de beleving van het evenement versterken. Zo kan bijvoorbeeld een meerdaags congres in het kasteel gecombineerd worden met een rondleiding of workshop in het Rijksmuseum. Deelnemers kunnen we per boot vervoeren van het kasteel buiten de stad naar het Rijksmuseum in het centrum van Leiden.’

Tentoonstelling Herman

Boerhaave & de Gouden Eeuw van de wetenschap

Rijksmuseum Boerhaave viert dit jaar de 350ste geboortedag van de Leidse alleskunner Herman Boerhaave met de jubileumtentoonstelling ‘Herman Boerhaave & de Gouden Eeuw van de wetenschap’.

Rond 1700 behoorde Nederland tot de rijkste landen van Europa. Deze rijkdom droeg bij aan een gouden eeuw van de wetenschap, waarin een geleerde als Boerhaave zijn talenten kon ontwikkelen. Bezoekers van de jubileumtentoonstelling laten zich verrassen door de ontdekkingen die in de gouden eeuw van de wetenschap zijn gedaan door Boerhaave en tijdgenoten als Frederik Ruysch, Daniel Fahrenheit en Carolus Linnaeus. Maar liefst 110 objecten brengen het verhaal tot leven.

De jubileumtentoonstelling is t/m 1 september 2019 te bezoeken.