Ondernemer die het goede wil doen

Duurzaamheid vindt hij een vaag begrip, maar begin over circulair ondernemen en je hebt hem. En dat opknappen van monumentale panden? Nee, dat dient dus geen hoger doel, daar is hij toch echt te nuchter voor. Wat hij belangrijk vindt? Dat je je best doet. En dat je probeert het goede te doen.

Een selfmade ondernemer noemt Timo Kruft zichzelf, en dat is hij ookletterlijk. In 1992 begon hij, en in het begin wilde hij alles zelf doen: hij vond zichzelf namelijk de beste. Tot hij ontdekte dat er toch echt mensen waren die het beter konden. Inmiddels heeft zijn TeKa Groep ruim tweehonderd mensen in dienst, zijn er achttien panden als evenementenlocatie in gebruik waarin jaarlijks meer dan 1600 evenementen en congressen worden georganiseerd.

Bezig blijven

Kruft is een bezig baasje, kunnen we wel stellen. Heeft-ie van z’n ouders, zegt hij: ‘Mijn vader was altijd in de weer, altijd aan het werk op onze camping in Voorthuizen. En mijn moeder is nog steeds kwaad omdat ik haar op haar 82ste van de administratie heb gehaald. En zelf ben ik ook echt niet van plan om op een dag te gaan rentenieren op de Bahama’s, ik vind het veel te leuk om bezig te zijn.’ Hoe dat bezig zijn er in de toekomst uitziet, daar heeft hij nog geen vastomlijnde ideeën bij. ‘Misschien ga ik de kinderen wel helpen als die willen gaan ondernemen. Ik wil in elk geval niet dat mijn kinderen in de zaak komen, dat heb ik vanaf het begin gezegd. Ik heb daar binnen mijn eigen familie geen goede ervaringen mee en ik heb absoluut geen zin in dat gezeur. Maar goed, onlangs zei onze zoon: ‘Maar wat als ik dat wel heel graag wil?’ Als hij dat blijft volhouden… Ik weet het nog niet, maar in principe heb ik liever dat ze echt op eigen benen staan.’

Iedereen mag zíjn

Hij en zijn echtgenote Jeanine hebben drie kinderen: zoon Tom van zeventien, dochter Fleur van veertien en zoon Job van vier jaar. Ontbijten doet het gezin zoveel mogelijk samen en de jongste brengt hij vaak naar school, zoals hij dat vroeger met Tom en Fleur ook deed. Het stel wil de kinderen vooral meegeven dat ieder mens een méns is, met goede kanten en slechte kanten. ‘Ik vind het belangrijk dat ze zich nooit laten voorstaan op wie ze zijn of wat ze hebben. Dat is ook iets wat we vanuit ons geloof zo voelen, denk ik. We gaan naar een leuke kerk waar iedereen zichzelf mag zijn en waarin we het geloof vooral heel praktisch benaderen. Dat betekent in feite dat je dat wat je doet, goed moet doen. Kijk, in de bijbel staat een verhaal over een rijke man die na zijn dood geen toegang tot de hemel krijgt, dus wat is eigenlijk de betekenis van rijkdom? Wij leren dat rijkdom niet erg is, zolang die rijkdom maar geen doel op zich wordt. Dat geven we de kinderen dus ook mee: het maakt niet uit of je directeur of putjesschepper bent, iedereen mag zíjn.’ Kruft is zich ervan bewust dat er altijd mensen zullen zijn die dan zeggen dat hij makkelijk praten heeft -hij heeft immers alles. Die mensen vergeten dan echter dat dat ook niet altijd het geval is geweest, dat hij ook weleens moeite heeft gehad om de rekeningen te betalen. En, vindt hij, je kunt dus ook goede dingen doen met wat je hebt. Delen. Geven. ‘Dat hebben we de kinderen ook geleerd: er moest altijd een deel van het zakgeld naar de zending. En dat doen ze nog steeds. Ik vind dat je hoort te delen, ja. Je moet er niet aan vastzitten.’

Ouder, wijzer…

Echtgenote Jeanine is tevens zijn belangrijkste adviseur, vertelt hij. Niet dat er altijd maar over de zaak wordt gepraat, absoluut niet. Maar als hij ergens tegenaan loopt, ergens mee worstelt of iets heeft meegemaakt, ja, dan wel. Lachend: ‘Verder is thuis echt thuis, hoor. En ik heb natuurlijk nog wel meer adviseurs.’ Het langst heeft hij moeten zoeken naar een senior adviseur. ‘Dat wilde ik graag, iemand die alles al heeft gezien en meegemaakt. Zo iemand heb ik nu zo’n vijf jaar en daar ben ik oprecht blij mee. Hij kijkt van een afstandje mee, geeft adviezen, maar is nooit dwingend. Uiteindelijk ben ik wel degene die de keuzes moet maken.’ Adviseurs helpen hem soms ook even stoom af te blazen - hij kan soms een kort lontje hebben. Hij begint opnieuw te lachen: ‘Ja, dat blijft. En misschien maar goed ook, want het is ook mijn kracht, denk ik. Ik krijg dingen voor elkaar die een ander niet voor elkaar krijgt. En ik heb inmiddels geleerd het persoonlijke en het zakelijke te scheiden. Vroeger zat ik vaak te snel op de persoon. Nou ja, hoe ouder, hoe wijzer, hè.’

Kijken, luisteren, praten

Binnen het bedrijf zit Kruft allang niet meer overal bovenop. Dat kan ook niet, en hij wil dat ook niet meer: toen hij onderuitging met een hernia besloot hij te stoppen met de uitvoering. Niet dat hij niet betrokken is - integendeel. Er is een wekelijks overleg met de leidinggevenden en als hij reden ziet om bij te sturen, doet hij dat. Wat hij ook doet: de recensies en de klanttevredenheid in de gaten houden. En financieel zit hij nog steeds aan de bal, zoals hij dat zelf noemt. De onderneming managen heeft hij al doende geleerd, vertelt hij: ‘We gingen natuurlijk van zelf doen naar mensen om ons heen die de dingen deden naar alleskunners die heel snel konden schakelen naar echte specialisten. In dat laatste stadium zitten we nu. Om dat allemaal te managen, moet je veel kijken, veel luisteren, met adviseurs praten, met je mensen praten. Vier keer per jaar hebben we een leidinggevendenoverleg en dan komen zulke zaken ook voorbij. Hoe kunnen we dit bedrijf nóg beter maken, hoe kunnen we dat wat we al doen nóg beter doen?’

Sturen en schakelen

Uiteindelijk blijft ondernemen vooral ook een kwestie van veel schakelen. ‘Je kunt het prima voor elkaar hebben, maar als er dan een paar belangrijke schakels vertrekken, zit je wel met een gat. Dat moeten we oplossen, daar moet ik op sturen. Dat is ook gelukt, maar ik bedoel maar: ondernemen is continu aanpassen. Aan de onderneming zelf, maar ook aan de buitenwereld, de wensen van de klant, de economie. Momenteel beleven we economisch gezien gouden tijden, maar als ik eerlijk ben, vind ik dat niet altijd even leuk. De mensen zijn zo ontzettend kritisch, sommige mensen denken dat met geld werkelijk alles te koop is. Het gevolg is dat je op je tenen gaat lopen en wat gebeurt er dan? Dan gaan er dingen mis. Kijk, er zijn meer ondernemers die doen wat wij doen. De markt is echter maar klein en de hoeveelheid werk en het aantal opdrachtgevers wordt niet veel groter. Dus je moet blijven schakelen, continu.’

Footprint als businessmodel

Alle TeKa-locaties - behalve dan de Midden Nederland Hallen in Barneveldzijn gevestigd in historische gebouwen die Kruft liet restaureren. Wil hij de wereld een beetje mooier maken, of is dat wat overdreven? ‘Overdreven,’ antwoordt hij direct. ‘Nou ja, bij de Amsterdome heb ik wel het gevoel dat we echt iets moois en iets bijzonders hebben toegevoegd, dat is zo’n iconisch gebouw. Maar verder heb ik er geen hoger doel mee, nee. Ik houd van panden met een verhaal, met een historie, maar uiteindelijk moeten we er wel geld mee verdienen. Er moet een goed businessmodel inzitten, zo eenvoudig is het eigenlijk.’ Er is wel een andere manier waarop hij de wereld wat mooier wil maken, want als we zo doorgaan komt het niet goed. Dus: de footprint moet omlaag. Maar, zegt hij er meteen bij: dat moet dan wel volgens een gezond model gebeuren. ‘Het mooie is dat dat gewoon kan! Als je minder afval produceert, koop je dus ook minder in en maak je minder kosten. Meer zonnepanelen betekent netto minder energieverbruik betekent lagere kosten. Als je er zo naar kijkt, wordt het een model wat de hele organisatie draagt. Ik geloof niet in subsidie, ik geloof in een businessmodel. De Amsterdome heeft hele lage exploitatiekosten. En waarom? Omdat er geen gasaansluitingen liggen, omdat ik alleen voor de warmtepomp elektriciteit betaal en als de zon schijnt, gaat die rekening meteen naar beneden. Dan heb je het wel over kosten die normaal gesproken steeds terug blijven komen.’ Hij schiet in de lach als het begrip duurzaam ondernemen valt: hij kan niets met zulke vage begrippen. ‘Maar circulair ondernemen, dat snap ik. Je hebt een cirkel, die is rond en die moet rond blijven. En ondernemen, nou, dat snap ik ook. Circulair ondernemen is veel tastbaarder, dat is gewoon economie. Minder afval betekent minder kosten. De vuilniswagen rijdt minder: scheelt weer kosten. Zo kijk ik ernaar. Ik vind het leuk om maatregelen te bedenken die zichzelf terugverdienen.’

Boerenverstand

Dat de onderneming circulair ondernemen omarmt, is niet iets wat hij overal rondbazuint. Sowieso past dat niet bij het nuchtere karakter van zowel het bedrijf als van de directeur. En, hij wil niet worden meegezogen in discussies waarin elke maatregel wordt weggeredeneerd. Kritisch moet je zeker zijn, daar is Kruft het mee eens: ‘Maar er zijn ook mensen die zeggen: waarom zou ik mijn best doen, elders in de wereld gebeurt er toch ook niks? Het voordeel van mijn economische aanpak is dat zo’n opmerking eenvoudig is te pareren: onze maatregelen leveren me geld op. Dat is simpel boerenverstand.’ Tegelijkertijd is hij er absoluut van overtuigd dat het zo niet verder kan met de wereld, al is het alleen al vanwege de kinderen: die willen straks ook nog op een normale manier leven. En als iemand dan beweert dat het allemaal maar onzin is, omdat het in dat grote China toch een rommeltje is, dan heeft die persoon het niet goed begrepen, vindt hij. ‘Je bent zélf verantwoordelijk voor wat je doet. En bovendien: het geeft je gewoon een beter gevoel, het maakt je een beter mens. Je draagt iets bij, hoe klein dat ook is. Je best doen en het verschil proberen te maken; daar draait het toch uiteindelijk wel om.’

Amsterdome: circulaire locatie

In november 2018 opende de Amsterdome haar deuren. Het is de eerste circulaire evenementenlocatie van Nederland: het vroegere luchtvaartmuseum van Schiphol werd afgebroken en nabij station Sloterdijk opnieuw opgebouwd. Voor de inrichting is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van hergebruikt materiaal. Kruft is er trots op: ‘Het was een klus die niemand aandurfde, niemand had het lef om dat risico te nemen. Nu staat daar een fantastisch goed werkend gebouw dat tot in detail klopt. Routing, klimaat, gebruiksgemak, historische waarde, uniek karakter – het is gewoon een supertof gebouw dat het allemaal heeft.’