TheaterFestivalkrant 8/9/2020

8 SEP 2020 DAGKRANT #HTF20 © Kurt Van der Elst

© Kurt Van der Elst

Mokhallad Rasem over Dagboek van een leeg bed En toen gingen de deuren van het theater weer open Artistiek-sociale Coupe Familiale

www.theaterfestival.be

Š Kurt Van der Elst

Dagboek van een leeg bed Mokhallad Rasem / Toneelhuis

‘Misschien is alles verbeelding.

Of misschien is alles het leven’ Met Dagboek van een leeg bed nodigt theatermaker Mokhallad Rasem de toeschouwer uit om na te denken over afscheid en nieuw begin, op basis van zijn dagboeknotities.

Wanneer we als toeschouwer die uitnodiging aanvaarden, begint er een reis naar diepzinnige gedachten en heftige emoties. Voor Rasem zelf is deze innerlijke reis tussen droom en realiteit enkel mogelijk in zijn moedertaal, het Arabisch.

Rojda Gülüzar Karakus

2 8 sep 2020

Dagboek van een leeg bed Mokhallad Rasem / Toneelhuis

© Kurt Van der Elst

Het uitgangspunt voor Dagboek van een leeg bed is jouw levensverhaal van Irak naar België. Wanneer begint jouw verhaal precies in de voorstelling?

Mokhallad Rasem: ‘Toen ik zeventien was, begon ik heel veel teksten te schrijven: over de realiteit, de oorlog, de mensen, Hitler… Kortom over alles, niet alleen biografische teksten. Ik zag bijvoorbeeld iets en schreef direct voor mezelf op wat ik had gezien. Die notities van op mijn zeventien zijn soms ontstaan vanuit mijn verbeelding of mijn fantasie. Als ik de teksten later nog een keer opnieuw las, merkte ik op hoeveel ik veranderd ben.

Maar ook nu vertrek ik nog altijd vanuit mijn eigen situatie tijdens het schrijven.’

In jouw voorstelling zien we echter geen chronologisch verhaal. Waarom heb je deze fragmentarische manier van vertellen gekozen?

‘Ik heb ook het leven niet logisch ontdekt.

Er is geen duidelijke lijn in het leven voor mij. Dat heeft grote invloed op mijn werk.

Deze voorstelling is heel fragmentarisch, net zoals het leven ook steeds verandert.

Een dag kan anders zijn dan de volgende dag. Het ritme, de sfeer en de muziek verandert altijd. Het leven kan zichtbaar en mooi zijn, terwijl het ondertussen ook onzichtbaar en slecht kan zijn.’

Wanneer heb je besloten om die dagboeknotities te gebruiken op het podium?

‘Twee jaar geleden kwam ik op het idee om iets te doen met deze notities in een voorstelling. Maar hoe kan ik deze notities theatraal maken? Ik las mijn notities verschillende keren opnieuw en heb dat idee een jaar lang in mijn hoofd laten ontwikkelen tot een theatrale vorm. Om die vorm te bereiken, gebruik ik de dozen als hoofden van mensen op het podium.

Elke mens heeft een doos waarin alle gedachten verzameld worden.’

Het was een nieuw begin voor jou om naar België te komen. Hoe waren jouw eerste jaren in België als anderstalige acteur?

‘De taal is mijn eigen wapen. Ook voor de andere mensen is de taal heel belangrijk.

In het begin was het natuurlijk heel moeilijk te interpreteren wie ik ben of wat ik bedoel.

Hoe kan ik over iets discussiëren zonder taal? Daardoor werden mijn ogen mijn taal. Via mijn ogen begrijpen sommige mensen wat ik wil zeggen. Met mijn lichaamstaal sprak ik. Soms maakte ik tekeningen om te vertellen wat ik bedoelde. Als je met de mensen wil communiceren, is er altijd een alternatief.

Maar het blijft echter moeilijk. Wanneer er iets gebeurd is, kan ik bijvoorbeeld niet precies zeggen wat er aan de hand is. Als regisseur of acteur heb ik dat ook meegenomen in mijn werk. Daarom werk ik graag met beelden en gebruik ik mijn visuele kracht. Hier in België zijn er ook acteurs uit verschillende landen, met wie ik werkte.

Dat hielp mij op het podium. Ik ben steeds op zoek naar andere manieren om met toeschouwers te communiceren.’

Je beschrijft Dagboek van een leeg bed als een poëtische uitnodiging. Wat was

jouw inspiratie om voor dit soort innerlijke en poëtische verbeelding te kiezen?

‘Ik vraag me ook af of het interessant is als je in een voorstelling alles letterlijk vertelt op het podium. Ik kijk zelf naar het leven op een poëtische manier. Altijd probeer ik de realiteit en de verbeelding door elkaar te laten smelten. De poëzie komt vanuit jouw eigen ziel. Voor mijn werk is de inspiratiebron de beelden en de situaties die ik had gezien in Irak. Die herinneringen komen altijd opnieuw bij mij op. Toen ik mijn gedachten noteerde, had mijn ziel gewoon behoefte om te schrijven.’

Hoe helpt de Arabische taal jou om die poëtische structuur te creëren?

‘Ik ben opgegroeid met het Arabisch. Dat leeft heel diep in mijn hart en in mijn ziel. Natuurlijk ken ik alle symbolen

Dagboek van een leeg bed Mokhallad Rasem / Toneelhuis

en metaforen van het Arabisch. Volgens mij is een taal er niet enkel voor communicatie. Er zit een heel diepe betekenis in een taal, waarbij de structuur van een taal jou vormgeeft. Zo is de verleden tijd in het Arabisch bijvoorbeeld helemaal anders dan het Nederlands, en dat geeft mij vorm.

Als je teksten vertaalt, kan je de betekenis van de woorden verliezen. Dat wilde ik vermijden.’

Misschien toch dat ik niet alles kon brengen op het podium. Vanaf mijn zeventien jaar tot twee jaar geleden heb ik heel veel van mijn geschreven notities verzameld. Het was onmogelijk om alles te gebruiken in de voorstelling. De vraag was daarom hoe ik keuzes moest maken.’

Kan je jouw lievelingszin uit de voorstelling vertalen voor ons?

‘Nee, daar gaat het totaal niet over. Het gaat over een mens die een leven beschrijft. Ik gebruik zelf die woorden ook niet. Ik benoem mijn werk niet zo. Natuurlijk heeft de politieke situatie invloed op de mensen, maar je kan in de voorstelling zien dat het verhaal tijdloos is. Het gaat ook niet over een bepaald land. De verhalen vanuit mijn eigen leven zijn soms echt, maar soms zit er fantasie in. Het speelt zich af tussen droom en realiteit.’

‘Ik herhaal in de voorstelling de zin: “Voor we gaan slapen, moeten we afscheid van elkaar nemen om geen schaamte te voelen, want we kunnen de volgende dag elkaar verliezen.” We moeten elke dag afscheid van iemand nemen. We weten niet wat er morgen gaat gebeuren.’

Hoe zijn de reacties van de toeschouwers op de Arabische taal uit de voorstelling?

‘Dat is een goede vraag. (lacht) Denk nog eens aan Bach. De muziek van Bach spreekt jouw ziel aan. Volgens mij wordt in de voorstelling de taal een Arabisch liedje en luisteren de toeschouwers naar die muziek. Ze zijn meestal aan het genieten van de melodie. Er zijn Franse, Engelse en Nederlandse boventitels, maar sommigen volgen de boventitels niet altijd. Wat ik zeg of bedoel, voelen ze.’

Welke vraag heb je jezelf het meest gesteld tijdens het maakproces?

‘Daar moet ik even over nadenken...

8 sep 2020 3 Dagboek van een leeg bed speelt op 8 en 9 september in Kaaitheater.

Kunnen we jouw voorstelling als een vluchtelingenverhaal zien?

In hoeverre is je leven je werk?

‘Dat is heel belangrijke vraag. Er is geen scheiding voor mij. Mijn werk is mijn leven en dat is ondertussen omgekeerd. Mijn werken zwemmen altijd in mijn leven of mijn leven zwemt in mijn werken. Zonder mijn werk kan ik niet leven. Soms schrijf ik over mijn leven en besef ik dat wat ik schreef toch niet komt uit mijn leven.

Misschien is alles verbeelding. Of misschien is alles het leven.’ (lacht)

Droom je ervan om deze voorstelling ook in Irak te spelen?

‘Jazeker. Dat is heel belangrijk en ik hoop dat dat kan gebeuren in de toekomst.’ © Kurt Van der Elst

4 8 sep 2020

And then the doors opened again David Weber-Krebs

En toen gingen de deuren opnieuw open Ja s

pe rD

el v

a

Tijdens de eerste COVID-19 golf zat de in Brussel gevestigde artiest en onderzoeker David Weber-Krebs thuis.

Hij vroeg zich af hoe de dag eruit zou zien wanneer theaters hun deuren terug openen. Daarop stuurde hij een e-mail naar zijn vakgenoten met de vraag: ‘Wat zal er gebeuren op je eerste bezoek aan het theater na de lockdown?’. Dit was een uitnodiging om de toekomst van het theater te verbeelden op een moment dat een heropstart nog niet tot de mogelijk­ heden behoorde. Al deze impressies zijn nu gebundeld in het boek and then the doors opened again.

Toen Vlaanderen en bij uitbreiding heel Europa in lockdown ging, trad ook voor David een vreemde periode aan. Hij werkte thuis verder aan zijn doctoraatsonderzoek rond de fragiliteit van theater, maar zag tegelijkertijd geen licht meer verschijnen op de theaterbühne: ‘Met COVID-19 werden we enerzijds fragiel, maar ook gevaarlijk voor elkaar. In een situatie waarin het samenbrengen van mensen niet meer mogelijk was, kon ik me helemaal geen theaterbezoek meer voorstellen.’ Hij realiseerde zich dat je samen altijd sterker staat en ging daarom ten rade bij zijn collega’s. Hij stelde hen de vraag hoe zij hun eerste theaterervaring na de lockdown zagen.

Een geheel van zeer uiteenlopende antwoorden eindigde in zijn mailbox. ‘Ik heb 75 antwoorden gekregen op mijn vraag. De antwoorden waren erg gevarieerd. Sommigen hebben de vraag erg letterlijk genomen, anderen interpreteerden hem als een politiek statement. Nog anderen losten de vraag op met een theoretische reflectie over wat een lockdown of de rol van theater betekent.’

Wat gebeurt er op je eerste bezoek aan het theater na de lockdown?

Het gevarieerde geheel van antwoorden is chronologisch opgenomen in het boek. Een bewuste keuze van de auteur: ‘Ik heb de vraag rondgestuurd en kreeg in enkele gevallen al antwoord op dezelfde dag. Daarna is de rest druppelsgewijs binnengekomen.

Toch vind ik het belangrijk deze volgorde te behouden. Een

© Luca Mattei

8 sep 2020

And then the doors opened again David Weber-Krebs

antwoord van begin april is anders dan begin mei, gewoon al door de langere periode van lockdown’. Toch hebben ze een ding gemeenschappelijk. Alle teksten zijn geschreven ten tijde van de harde lockdown. ‘Ik wilde een reflectie uitlokken in een periode waarin er geen uitzicht was op een toekomst. Ik heb daarom een deadline van 18 mei gesteld. Het was toen nog niet duidelijk of het sluiten van theaters een maand, twee maanden of twee jaar ging duren.’

‘Ik wilde een reflectie uitlokken in een periode waarin er geen uitzicht was op een toekomst’ Ondanks het uiteenlopende geheel van teksten, kan David toch drie grote lijnen ontwaren. ‘Een eerste rode draad was de behoefte naar een nieuw of ander begin na de lockdown. Verschillende vakgenoten willen deze crisis gebruiken om theater, en bij uitbreiding onze samenleving, te veranderen. Ik zie het als een revolutionaire behoefte. Een tweede rode draad was de behoefte bij elkaar te zijn. Mensen hadden weinig of geen contact met elkaar. Velen hebben daarom het theater gevierd als een plek waar we elkaar kunnen ontmoeten en aanraken. Een derde rode draad was een reflectie over eenzaamheid. De periode waarin de teksten geschreven zijn, heeft bij veel mensen gevoelens van isolatie en eenzaamheid naar boven gebracht. Sommigen van hen hebben vervolgens een visie ontwikkeld van theater als donkere ruimte, die de isolatie van eenzame mensen nog meer versterkte.’

5

opbrengsten van het boek te geven aan de mensen die het echt nodig hebben.’

‘De titel and then the doors opened again is tegelijkertijd het einde van een roman en de premisse van een theaterstuk dat gaat beginnen’ Toch is David vooral blij dat we opnieuw theaterervaringen kunnen hebben. ‘Ik was op het symposium Fair New World?! tijdens het TheaterFestival. De sessie startte met een aria, gezongen door Eurudike De Beul die net als vele anderen al haar werk verloor door COVID-19. Dat was zeer intensief voor mij. Ik dacht dat ik theater niet zo hard miste, maar die ervaring heeft me doen beseffen hoe sterk zo’n ervaring kan zijn. Ik besefte terug hoe waardevol het is voor mij.’

Het boek and then the doors opened again is beschikbaar vanaf vrijdag 11 september voor 5 euro in verschillende Vlaamse en Europese theaters en kan besteld worden op de website van uitgeverij Onomatopee.

Het resultaat is ‘een handboek voor de toekomst van theater’, zo zegt hij zelf. Hij hoopt dat het boek gebruikt zal worden bij de opstart van theaters. ‘De titel and then the doors opened again is tegelijkertijd het einde van een roman en de premisse van een theaterstuk dat gaat beginnen. Voor mij was het daarom belangrijk dat het boek klaar was als theaters weer open zouden zijn.’

Bovendien gaat de opbrengst van het boek integraal naar het fonds van SOS RELIEF. Dit is een initiatief van State of the Arts, gestart tijdens de lockdown met als doel iedereen die getroffen werd door COVID-19 en niet op steun van de overheid kon rekenen financieel te helpen. ‘Het boek is ontstaan in dezelfde periode als dit initiatief. Het leek me daarom niet meer dan logisch de

© Kurt van der Elst

6 8 sep 2020

Coupe Familiale Michaël Vandewalle & Silke Thorrez / Theater Antigone & De Bolster

0 4 n a v e ‘Een bend , m u i d o p op een e j n i g e b hoe ’ ? n a a r a a d Het artistiek-sociale project Coupe Familiale van Theater Antigone & De Bolster is één van de drie voorstellingen die voor het TheaterFestival werden geselecteerd maar helaas niet kunnen hernomen worden.

Wij belden toch eens naar regisseurs Michaël Vandewalle en Silke Thorrez voor een inkijk in het creatieproces van dit bijzondere stuk met meer dan 40 acteurs.

Kate Dejonckheere Het blijft best bijzonder hoe een stuk met zo’n grote cast amateuracteurs uit Kortrijk en omstreken zonder problemen mag pronken naast voorstellingen met professioneel opgeleide acteurs.

Hoe pak je een creatie aan? Naar aanleiding van het Theater­ Festival openen Michaël en Silke eenmalig hun geheime receptenboek...

Excell en shine-momentjes Opvallend in Coupe Familiale is dat de dansante voorstelling een grote groepsdynamiek kent, maar ieder individu er toch bovenuit steekt. Daarvoor hebben Michaël en Silke gewerkt met een Excell-document. ‘Het klinkt belachelijk, maar op een groep van veertig moet je op den duur gaan professionaliseren’, aldus Michaël. ‘Er is een manier nodig om het overzicht te bewaren.

Daarvoor hebben we een tabel voor shine-momenten, zoals we ze noemen.’ (lacht) Links in de tabel staan dan namen van de acteurs, bovenaan alle scènes en ook specifieke symbolen voor tekst, beeld en shine-momenten.

Verder zijn alle spelers steeds onderdeel van het toneelbeeld.

‘Mensen wegstoppen in de coulissen is een gemakkelijke oplossing’, vindt Michaël. ‘Je moet een vorm zoeken om iedereen actief te betrekken en zo zichtbaar mogelijk te laten zijn, niet gewoon als achtergrond.’ Ook de wandelroute aan het begin van de voorstelling kan daarbij helpen: daarin vormt het publiek samen met de spelers een fanfare op straat, op weg naar de speellocatie.

Authenticiteit In Coupe Familiale staat het artistieke op de voorgrond, terwijl dat bij veel sociaal-artistieke projecten anders is. De gemeenschappelijke passie van het toneelspelen, zingen en op het podium staan - of de nieuwsgierigheid daarnaar - is het vertrekpunt. Vanuit theater zoekt men dan naar die sociale impact, door mensen op en naast scène een stem te geven. Daarvoor werd ook samen­ gewerkt met De Bolster, een organisatie die volwassenen met een psychische kwetsbaarheid begeleidt. ‘Wanneer het sociale voorop gaat staan, krijg je vaak geen letter op papier’, gelooft Silke. ‘Te veel persoonlijke verhalen herhalen is contraproductief, zowel voor het artistiek proces als de deelnemers. Er wordt daar dan ook ruimte voor gecreëerd in de pauzes.’

Michaël vindt vooral authenticiteit belangrijk. ‘Wanneer je kijkt naar de deelnemers en werkt vanuit hun kracht, waarbij kracht niet per se gelijk staat aan de comfortzone, kunnen artistieke verrassingen ontstaan. De authenticiteit is voor een groot deel iets dat je raakt en daardoor cohesie en schoonheid meedraagt. Amai, wat een wollig antwoord!’ (lacht) Volgens Silke is het dan ook nodig soms streng te zijn. ‘De spelers professioneel behandelen stimuleert hen net. Hun achtergrond mag talent niet in de weg staan, maar het talent kan juist een middel zijn om er niet aan te hoeven denken.’

Coupe Familiale Michaël Vandewalle & Silke Thorrez / Theater Antigone & De Bolster

Roedel Het centrale thema, familie, is voor iedereen heel herkenbaar, dus ook voor de spelers. Veel elementen uit de voorstelling zijn bewust of onbewust gebaseerd op persoonlijke situaties van spelers. ‘We vertrekken bij ieder artistiek-sociaal project vanaf nul’, legt Michaël uit. ‘Via gesprekken en improvisatie ontstaan zo inhoudelijke voorstellen van de spelers. Dan volgt een redactie door de regisseur, en daaruit vervolgens teksten en liedjesteksten die Anneleen (Boehme, red.) dan op muziek zet.’

Ook bij de deelnemers ontstaat na verloop van tijd een familiegevoel, aldus Michaël. ‘Iedere editie merk je dat de bende heel hard

8 sep 2020 7

aan elkaar hangt. Zeker na het hele parcours doorlopen te hebben, van beschamend de zaal binnenkomen tot het applaus en het feest na de laatste voorstelling. Je merkt dat ook buiten de repetities: mensen helpen elkaar bijvoorbeeld verhuizen.’ Silke: ‘Of als één van de spelers ziek is en niet kan komen repeteren, volgt een massaal ziekenbezoek.’

‘Heel wat deelnemers hebben al vaker meegedaan aan het wijkproject van Antigone, maar ieder jaar zijn er ook een aantal nieuwe spelers’, vertelt Michaël. ‘Het project wordt steeds groter en groter. Maar bij Coupe Familiale dachten we toch even: amai, een bende van 40, hoe begin je daaraan?’ (lacht)

Tijdslijn creatieproces — van januari tot mei 2019 Fase 1 Kennismaking

Fase 2 Onderzoek

Fase 3 Rommelfase

Fase 4 Puzzelfase

In de eerste fase wordt kennis gemaakt met het thema en elkaar, telkens in kleine groepen. ‘Dit is een zeer grote fase’, legt Silke uit. Het is heel belangrijk om een gevoel van veiligheid te creëren voor de rest van het proces.’

Hierin staan gesprek en improvisatie centraal. Dit gebeurt in kleine groepen zodat iedereen van de 40 spelers zijn ei kwijt kan.

In deze fase vinden de eerste vormen van redactie plaats door de regisseurs. Er wordt geschreven, verder geïmproviseerd en de vloer op gegaan.

Er zijn wekelijkse repetities met de volledige groep op zaterdag en extra repetities op dinsdag en donderdag met de focus op afzonderlijke scènes, zodat het spelniveau van de scènes al goed zit tegen de grote repetities.

De voorstelling wordt in de laatste maand meer en meer echt vormgegeven. ‘Naar de première toe repeteert iedereen samen en moeten we dan ook even streng zijn, wat de spelers zelf ook echt vragen’, aldus Michaël.

© Kurt van der Elst

8 8 sep 2020

Orakel Ans/Uit de oude doos

Orakel Ans kijkt verder Tijdens het TheaterFestival komen we voor het eerst sinds de coronacrisis opnieuw op grote schaal in contact met de podiumkunsten. Is onze beleving nu veranderd? Redactielid en orakel-in-bijberoep Ans Van Gasse laat haar licht schijnen op ‘het nieuwe normaal’.

Als je het napraten niet kan laten Zoals we inmiddels – met dank aan Cathy Berckx – weten, lopen culturele ontmoetingen een zorgwekkend hoog risico. Want al die cultuurbezoekers, ze zitten vol met ideeën en meningen. Als ballonnetjes van een overenthousiaste kleuter wachten ze op het moment waarop ze zullen knappen, waarna een spervuur van indrukken en gedachten zich verspreidt over de ruimte.

In de volksmond noemen we dat: even napraten in de foyer, wijntje dabei. Maar precies dat napraten was volgens Cathy Berckx wat het theater zo gevaarlijker maakte. De cinema’s en de cafés mochten open, maar elkaar met theatrale ideeën kruisbestuiven, ho maar!

Toch hoeft het einde van de chaotische theaterfoyer niet het einde te betekenen van de nazit. Het geharrewar van klinkende glazen wijn wordt nu misschien wel in de vuilbak gegooid, maar kan plaats maken voor een vorm met wat meer structuur en mondmaskers. Zou het immers niet geweldig zijn om na elke voorstelling de kans te krijgen je gedachten niet alleen uit te spuwen, maar ze ook te ordenen? En daarbij misschien meer gericht je ziel te verrijken? Zou er geen schoonheid zitten in volgend scenario?

Je hebt net de voorstelling van je leven gezien. Geheel volgens de regels van de spanning heb je gehyperventileerd in je mondmasker, dat als een zakje lucht steeds opnieuw je eigen adem op je gezicht heeft gekatapulteerd. Door zo’n overdaad aan lucht en zuurstof bereik je een high. Je applaudisseert en blijft rustig zitten tot een

Het TheaterFestival bestaat 30 jaar! Elke dag diepen we een voorstelling die ooit werd geselecteerd op uit het rijke archief.

vriendelijke baliemedewerker vooraan in de zaal de volgende mededeling doet: ‘Dames en heren, voor wie het nu welletjes is geweest: begeef u naar de linkerkant en recht naar huis, voor wie nog met een ei zit, volgt u mij naar de rechterkant. Daar kan u het leggen.’

Vervolgens volg je de baliemede­werker naar een gezellige overdekte subtropische patio, alwaar jij en de andere ei-leggers in groepen van tien wordt verdeeld. Daar zet je je neer, terwijl je wacht op een stagiair-dramaturg die al drie maanden uitkijkt naar dit moment. Die stelt je enkele vragen over de voorstelling. Daarna vul je een formulier in, waar je enkele persoonlijke gegevens invult. Uit deze antwoorden en gegevens kan de stagiair afleiden wat je zoekt in een avondje theater.

Nadien wordt er – blind date-gewijs – een gordijn opgetrokken. De stagiair heeft mensen met gelijkaardige of net tegenstrijdige opvattingen met elkaar gekoppeld.

Mensen worden gekoppeld aan mensen die graag een weerspiegeling van zichzelf te horen krijgen, enzovoort. Deze komen tegenover elkaar te zitten aan weerszijden van het gordijn. Wanneer dat wordt opgetrokken, sta je oog in oog met je ideale theaterpartner.

De volgende theatervoorstelling die je bijwoont, nodig je deze partner uit. Die maakt dan deel uit van je bubbel en laat je toe om ongestoord en ongehinderd na te praten. Wanneer dit toch blijkt tegen te vallen, kan je opnieuw ingaan op het verzoek van de baliemedewerker aan het eind van de voorstelling. Een soort Theatertinder dus.

Wat kies jij: ruziemaken of overeen­komen?

Oorlog, Zuidpool Geselecteerd in 2006

© Raymond Mallentjer

‘Lars Noréns Oorlog is in de versie van Theater Zuidpool scherper dan ooit. Oorlog is een fijnmazige voorstelling, die je aandacht grijpt en niet loslaat voor het einde.’ (De Standaard) ‘De voorstelling van Theater Zuidpool is even kaal en minimalistisch als de tekst van Norén. Het is een tachtig minuten durend bombardement van woorden, waarin het soms tot fysieke uitbarstingen komt.’ (Gazet van Antwerpen) ‘Zuidpool heeft durven schrappen in de tekst van Norén (...) Het resultaat is een ijzersterke voorstelling zonder trucs of effecten, maar waar je toch wel behoorlijk stil van wordt.’ (Radio 1) ‘Dood en vernieling van een oorlog kan je zien. Maar de kaalslag in de mensen is niet te overzien. Dat toont Oorlog uit 2002 van de Zweedse schrijver Lars Norén bij Theater Zuidpool onovertroffen aan.’

(Zone 03)

TONEELHUIS BOURLA

SEIZOEN 2020 - 2021

P RO G R A M M A E N T I C K E T S : W W W.TO N E E L H U I S . B E

Lees de artikels uit deze festivalkrant en andere artikels op theaterfestival.be/blog en discussieer mee via #HTF20! f Het TheaterFestival t @theaterfestiva1 hettheaterfestival

Scan deze QR code en beluister de podcasts over het TheaterFestival van XL AIR

Over 30 jaar Het eerste TheaterFestival vond 30 jaar geleden plaats. Wij blikken vooruit met jonge makers die toen nog in de luiers zaten of niet geboren waren. Hoe zal het theater er volgens hen uitzien in 2050?

Vandaag: Zoë Demoustier, danser, theatermaker en choreograaf.

‘Is er nog een plek voor mij in het theater? Is er überhaupt nog wel een toekomst voor het theater?’ Het zijn vragen die Zoë de laatste maanden hebben beziggehouden. Hoewel theater waarschijnlijk een andere vorm zal gaan aannemen, denkt ze dat het als een van de oudste cultuuruitingen van de mens een gunstige overlevingskans heeft.

‘Ik heb er ook wel vertrouwen in dat het theater zich altijd zal verhouden tot actuele thema’s, zoals ecologie.’ Technologie zal volgens Zoë ook een alsmaar grotere rol gaan spelen, en zich meer en meer gaan verweven met de vormelijke aspecten van theater. ‘Door technologie zal er méér kunnen ... Maar toch zal er ook een “knutselgeneratie” zijn, die meer “houtje-touwtje”, meer analoog te werk zal gaan, en die geniet van eenvoudige dingen.

Zoë’s grootste wens voor het theater? ‘Ik hoop dat de grens tussen toeschouwer en performer alsmaar meer zal vervagen. Dat het publiek zal kunnen deelnemen aan de performance. Zoals in Invited van Seppe Baeyens.’

Katrijn Bekers

redactie Eva Vanderstricht, Johannes Lievens, Liam Rees, Ans Van Gasse, Evelien Van Houdt, Jasper Delva, Marie Neefs, Hannah Lyssens, Liselotte Degroote, Kate Dejonckheere, Katrijn Bekers, Rojda Gülüzar Karakus, Sophie Vondung, Nina Cools, Rita Hoofwijk hoofdredactie Filip Tielens grafisch ontwerp festival Bureau BoschBerg grafisch zetwerk dagkrant Mies Van Roy V.U het TheaterFestival Vlaanderen, Kathleen Treier, Jan Van Rijswijcklaan 155, 2018 Antwerpen XL AIR: Jeroen Vandesande en Lieve De Maeyer

tickets en info: theaterfestival.be di 8 september

wo 9 september

20u00

13u00 18u00

20u00 20u30

Oorlog en Vrede • Florian Myjer & Kim Karssen / Frascati Producties • BRONKS Happiness • Camping Sunset • De Wasserij Gent Dagboek van een leeg bed • Mokhallad Rasem / Toneelhuis • Kaaitheater

19u00 20u30 20u00 21u00

Roel Verniers Pitch 2020 • Zinnema Ways of Working with Art Thinking • María Acaso • online talk Roel Verniers Prijsuitreiking 2020 • Zinnema Dagboek van een leeg bed • Mokhallad Rasem / Toneelhuis • Kaaitheater Happiness • Camping Sunset • De Wasserij Gent Locke • Compagnie Cecilia • geheime locatie Gent

doorlopend Het TheaterFestival Zomerbar • Kaaitheater Misconnected • Kyoko Scholiers • Kaaitheater MASS #2 • Kris Verdonck / A Two Dogs Company • Kaaitheater

theaterfestival.be/blog