Henk & Fred juni 2022

JAARGANG 10 - EDITIE 3 - JUNI 2022

INTERVIEW

VISIE EN MISSIE BREMAN

GOED GESPREK MET

Doekle Terpstra en zijn uitdaging OVER DE VLOER

Woning draait met de zon mee

O P S TA P

Techniek in studio Sky Radio

THUIS BIJ

Sofie van den Enk van gas los

H E T L E U KST E M AG A Z I N E VO O R D E I N STA L L AT I E T EC H N I E K

De oplossing voor het verbinden van kabels kabelverdeeldozen Bel ons voor advies: 055 720 0 730 www.hensel-nederland.nl Volg ons op LinkedIn

KV kasten

|

installatieverdelers

|

Mi Energieverdelers

RACE SAMEN MET OBO BETTERMANN NAAR DE OVERWINNING Droom jij er van om de Formule 1 in Hongarije of Zandvoort live vanaf de tribune mee te maken?

Dat kan nu met OBO!

Wat moet je doen?

• Schaf voor minimaal €1.000,- (netto) aan RKSM kabelgoot aan bij de elektrotechnische groothandel • Stuur je aankoopbewijs naar ons via Whatsapp of e-mail • Je krijgt sowieso een cadeau-abonnement van 2 maanden op het magazine “Formule 1” • Je maakt kans om bij de GP Hongarije of GP Zandvoort aanwezig te zijn

SCAN ME

www.obo.nl

Beveilig, keur en controleer elektrische installaties in een handomdraai

BESPAAR TIJD EN GELD

MAAK EEN TECHNISCH RAPPORT AAN

BOUW EEN DUURZAME KLANTRELATIE OP

test grondig en snel

verstuur de resultaten

word de vaste installateur aan huis

Nu verkrijgbaar bij Kijk op prycamhome.nl voor meer informatie.

Het systeem bestaande uit functie en design.

Vooruitziend plannen en flexibel combineren met het Gira System 55. Een grote verscheidenheid aan functionele basiselementen en talrijke schakelaarprogramma’s creëren een passende oplossing voor elke wens. Of het nu om licht, jaloezieën, kamertemperatuur, wandcontactdozen, deurcommunicatie of muziek gaat, meer dan 300 basiselementen zijn verkrijgbaar. Gewoon verwisselen en daarmee ook een upgrade van analoge naar slimme basiselementen is op elk moment mogelijk. Dankzij dezelfde basiselementen voor alle afdekraamvarianten is ook het voorraadbeheer efficiënt.

Gira /

partner.gira.nl/ system55

System 55

COLOFON & INHOUD Henk & Fred is het leukste magazine voor de installatietechniek.

Wij zijn er voor iedereen die werkzaam of geïnteresseerd is in installatietechniek. In elke editie is er weer een glansrol weggelegd voor collega’s Henk, Fred en Daan. Hierdoor weten we zowel jong als oud binnen de gehele installatietechniek aan ons te binden. Het magazine verschijnt vijf keer per jaar en wordt verspreid in een oplage van 24.000 exemplaren.

12

Jaargang 10, nummer 3, juni 2022 UITGEVER Media Vakman B.V. Snipperlingsdijk 50 7417 BK Deventer HOOFDREDACTIE Peter Besselink, redactie@henkenfred.nl REDACTIE Sjoerd Geurts, Marieke van der Heijden, Han Neijenhuis, Michiel Elands en Pim van de Beek BLADMANAGER Matthea Kiemeney, matthea@henkenfred.nl

30

AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Patricia Overmars (correctie), Derk-Jan Rouwenhorst (cartoons), Martijn Verspeek (column), Jurgen Pops (vormgeving) en Leony Bos (communicatie)

8

ADVERTENTIES advertenties@henkenfred.nl VORMGEVING Media Vakman B.V. DRUK Tuijtel ABONNEMENTEN EN ADMINISTRATIE info@henkenfred.nl Verschijning: 5 x per jaar Abonnementsprijs Nederland € 47,50 per jaar (excl. 9% BTW incl. verzendkosten)

Losse nummers € 9,75 (excl. 9% BTW incl. verzendkosten) Abonnementen kunnen op elk gewenst moment ingaan en worden automatisch verlengd, tenzij twee maanden voor de vervaldatum schriftelijk is opgezegd.

74

ALGEMENE VOORWAARDEN EN PRIVACY STATEMENT Zie www.henkenfred.nl

ONDERHOUD NAAR 8 VAN 24/7 IN CONTROL

COPYRIGHT

nog wel. Maar we zitten er allang middenin. En de

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen aan de volledigheid en juistheid van de informatie, zoals weergegeven in deze uitgave, geen rechten worden ontleend. De uitgever en auteurs kunnen dan ook geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie uit deze uitgave.

Internet of Things, het klinkt futuristisch. Ver weg misschien ontwikkelingen razen voort. Ook in de installatiewereld communiceert steeds meer apparatuur onderling digitaal.

WORDT 12 INSTALLATIEVAK IN SNELTREINVAART SEXY

Breman Installatiegroep is een bedrijf met een visie en missie.

VOLG ONS Fred: @FredvanHenF | Henk: @HenkvanHenF

Het directieteam heeft duidelijke doelen voor ogen. Zo moet

www.facebook.com/HenkenFred

het familiebedrijf in 2025 ‘energiepositief’ zijn op het gebied

www.instagram.com/henkenfred

van de aarde, medewerkers en klant. Een interview.

www.linkedin.com/company/henk-&-fred www.linkedin.com/in/fred-van-henk-en-fred info@henkenfred.nl

WWW.HENKENFRED.NL

DRAAIT 30 KUBUSWONING MET DE ZON MEE

Ed Kueter, eigenaar van een bouwkundig adviesbureau, houdt van uitdagingen en toonde zich een ware Willy Wortel.

Hij realiseerde een duurzame ‘kubusvilla’, die automatisch met de zon meedraait.

6

| J U N I 2022

INHOUD

46

34

9 PROCENT MARKT DRAAIT VERLIES Ik ben altijd gek op cijfertjes over de installatiebranche. Ik kijk dan ook elk jaar weer uit naar de jaarlijkse benchmark van RHM Accountancy en

64 34

THUIS BIJ: SOFIE VAN DEN ENK

Waaronder presentatrice van de consumentenrubriek Keuringsdienst van Waarde. Maar bovenal is Sofie maatschappelijk betrokken. Of het nu duurzaamheid of gezondheidszorg betreft. Henk en Fred zochten haar op.

GEK OP DE GEUR VAN BENZINE

In ‘de spanningzoeker’ reizen Henk en Fred kriskras door Nederland, op zoek naar bijzondere en ‘spannende’ hobby’s van mensen uit de branche. Deze keer bezoeken ze Arjen Plat, een duurzame installateur die tegelijk gek is op alles met een benzineluchtje.

64

we allemaal. Maar wat ik wel opvallend vind is dat desondanks 9 procent van de installatiebranche een verlies draait. Een jaar daarvoor was dat nog 4 procent. Reden genoeg om daar eens in te duiken.

We legden de uitkomt van de benchmark 2021 daarom in deze uitgave voor aan voorzitter Doe-

Sofie van den Enk is van veel markten thuis.

46

Advies. Dat het goed gaat met de markt, dat weten

GOED GESPREK MET DOEKLE TERPSTRA

kle Terpstra van Techniek Nederland. Hij toonde zich oprecht verbaasd over de uitkomsten.

“Geen enkel bedrijf zou nu rode cijfers moeten schrijven. Misschien dat het iets te maken heeft met de prijsstijging van de materialen die niet doorberekend worden. Of uitstel van projecten door materiaalschaarste. Misschien hebben de negatieve cijfers vooral te maken met kleinere bedrijven, die werken, werken en werken en te weinig kijken naar kostprijs, calculatie of de eigen bedrijfsvoering”, aldus Terpstra.

Zekerheidshalve heb ik ook nog even navraag gedaan bij Stefan van Maasakkers, accountant bij RHM Accoutancy en Advies. In grote lijnen klopt de analyse van Doekle Terpstra. Ik stelde hem ook de vraag waarom het ene bedrijf het nou beter doet dan het andere. Volgens Van Maasakkers heeft dat vooral te maken met keuzes maken.

Bijvoorbeeld: voor welke klant ga je wél werken

Ruim vijf jaar geleden werd hij voorzitter van Techniek

en voor welke niet? Verder constateert hij dat

Nederland. Vol ambities om de branche nog nadrukkelij-

bedrijven die het goed doen vaak beter inspe-

ker op de kaart te zetten. Zijn er onder zijn leiding inmid-

len op ontwikkelingen in de markt. Bijvoorbeeld

dels oplossingen gekomen voor de uitdagingen die er

door voor een project ver van tevoren al materi-

liggen? In gesprek met Doekle Terpstra.

alen in te kopen. Eén ding hebben de cijfers me

74

wel geleerd: hoe goed de markt ook is, juist nu

OP BEZOEK BIJ STUDIO SKY RADIO

Sky Radio is meer dan een simpel bandje. Het zijn toch echt de mensen achter de zender die het succes maken.

moet je uiterst scherp zijn op je bedrijfsvoering!

Peter Besselink, hoofdredacteur redactie@henkenfred.nl

Henk en Fred bezoeken deze keer de studio van de grootste non-stop radiozender van Nederland.

JUNI 2022 |

7

De toekomst van Internet of Things (IoT):

Van regulier onderhoud naar 24/7 in control Internet of Things, het klinkt futuristisch. Ver weg misschien nog wel.

Maar we zitten er allang middenin. En de ontwikkelingen razen voort.

Ook in de installatiewereld communiceert steeds meer apparatuur onderling digitaal. Resultaat: veiligheid, comfort, effectief onderhoud, lagere kosten én duurzaamheid. "Installateurs moeten mee", zegt directeur Fons Bisscheroux van HBI Bisscheroux.

F Alleen van de term IoT word ik al moe

ons Bisscheroux begrijpt goed

producten verkopen, onderhoudscon-

dat de switch naar de digitale

tracten en prijs. Maar de wereld en de

wereld best eng is voor veel

economie gaan dramatisch veranderen.

installateurs. De techniek is

“We gaan richting een circulaire econo-

daarbij niet eens het grote

mie en daarmee naar duurzame dienst-

probleem, vermoedt hij. "Het is niet heel

verlening. Internet of Things (IoT) wordt

ingewikkeld. Verdiep je erin, volg een

essentieel", aldus Bisscheroux, wiens in

training en je bent al een heel eind. Punt

het Zuid-Limburgse Geleen gevestigde

is dat het traditionele businessmodel,

HBI Bisscheroux vol inzet op IoT. HBI is

zoals veel installateurs nog toepassen,

van oorsprong gespecialiseerd in nood-

overboord moet."

verlichting, maar de laatste tien jaar heeft

De installatiesector zit als vanouds op

het bedrijf zijn werkveld uitgebreid naar verlichtingsoplossingen voor openbare

Henk: “Internet of Things. Ik word alleen van de term

ruimtes. Denk aan bedrijven, kantoren en

al een beetje moe. We zijn al zo druk en dan moet ik

instellingen. HBI levert via de groothan-

me daar ook nog weer in gaan verdiepen…”

del aan installateurs, die de verlichtings-

Fred: “Ha, ha. Zit je weer lekker in de weerstand?

projecten uitvoeren bij de klant.

Ik denk juist dat IoT ervoor gaat zorgen dat we veel efficiënter kunnen wer-

Precieze informatie

ken. Door aan de voorkant veel

De IoT-technologie maakt het werk en

beter te monitoren ben je een de-

onderhoud van de installateur eenvou-

fect of ad hoc vervanging juist

diger en effectiever. Verlichting com-

voor. Op het moment dat je

municeert via sensoren met zogeheten

dan bij een klant bent, doe

devices. Zo ontvangt de systeembeheer-

je meteen het hele pakket.

Dat scheelt juist tijd!”

Henk: “Oké, als jij het zegt…”

der, dat kan de installateur zijn, online zeer precieze informatie over de conditie van ieder armatuur. Maar ook cv-sensoren, ventilatie en zonnepanelen kunnen

8

| J U N I 2022

FONS BISSCHEROUX

TREND

DATA SCIENCE MAAKT GEBOUWEN STEEDS SLIMMER Waar staat het over pakweg twintig jaar met Internet of Things? Fons Bisscheroux kan het uiteraard ook niet precies zeggen. Maar dat de digitalisering onverminderd snel voortschrijdt, zal niemand meer verbazen. "Met de data van al die sensoren en apparaten gaan we steeds slimmere dingen doen. Dat noemen we 'data science'.

Straks kunnen we onderhoud voorspellen en zo storingen op voorhand voorkomen. Ook dat bespaart weer veel kosten. En data van verwarming en ventilatie kunnen bijvoorbeeld worden gekoppeld aan meteo-data, zodat verwarming nog efficiënter en zuiniger wordt. Er staat nog veel nieuws aan te komen."

via dezelfde infrastructuur communiceren. Zo weet je als beheerder exact de staat van alle onderdelen in een installatie, zegt Bisscheroux.

"Regulier onderhoud en inspectie op locatie gaan veran-

geven als iets fout gaat. De mogelijkheden zijn einde-

deren. Je bent 24/7 in control. Dat scheelt zeker in grote

loos, zegt Bisscheroux.

gebouwen enorm veel werk. Gebreken zie je direct op je

"Je monitort de verlichting, je meet het energieverbruik.

scherm, daarop kan de installateur actie ondernemen.

maar ook de staat van de zonnepanelen, omvormers,

De kwaliteit van een gebouw gaat fors omhoog."

de dakventilator en van de cv-installatie. Dat betekent tevens dat de grens tussen E- en W-installateurs steeds

Mogelijkheden

meer zal vervagen."

HBI werkt met het platform ‘Sqippa Online’, dat gebruik maakt van een zogeheten open standaard en waarmee

Koudwatervrees

je met veel verschillende soorten apparaten en senso-

Fons Bisscheroux begrijpt de koudwatervrees van

ren kunt communiceren. Fons Bisscheroux is commu-

veel installateurs. Nog weinig zijn er volgens hem mee

nity manager van de Sqippa Community, een samen-

bezig. "Installateurs zijn druk, gedreven door het vele

werkingsverband van ketenpartners die door kennis

werk. Maar straks gaat het om de lange termijn, om

delen en co-creatie komen tot nieuwe oplossingen voor

duurzaamheid. Dat vraagt een omslag. Onderzoek hoe

Smart Buildings. Sqippa is grens overstijgend. "In deze

je met nieuwe technologie je klant beter van dienst

tijden is zo'n samenwerking cruciaal", zegt Bisscheroux.

kunt zijn en wat dat betekent voor je werkwijze. Ofwel,

Via Sqippa kan een beheerder dus continu data van een

de installateur moet zijn businesscase ter discussie

gebouw bekijken en analyseren. Ook kunnen bijvoor-

stellen. De techniek zal tenslotte steeds slimmer wor-

beeld alerts worden ingesteld die een waarschuwing

den. Daar kan niemand meer omheen."

JUNI 2022 |

9

ALTIJD IN CONTROLE MET LAADNET

Laadnet, onderdeel van Rexel Nederland, is hét platform voor online beheer van laadstations en stelt u in staat om inzicht en controle te hebben over de laadstations bij al uw klanten.

Van de real-time status tot en met de hoeveelheid geladen elektriciteit en bezettingsgraad van de laadpunten. Het Laadnet-platform heeft een gegarandeerde uptime van 99,8% en staat rechtstreeks in verbinding met alle belangrijke laadpas-uitgevers.

Uw voordelen Overzicht

Gemak

Betrouwbaar

Service

In één omgeving overzicht en inzicht in al uw geïnstalleerde laadstations.

Uw klant maakt eenvoudig zelf eigen locaties en stations aan.

Een betrouwbaar en stabiel platform met 99,8% uptime.

Krijg automatisch meldingen bij eventuele storingen.

Meer weten?

Kijk op www.laadnet.nl, mail naar info@laadnet.nl of neem contact met ons op via telefoonnummer 088 500 81 00.

KO R T S LU I T I N G

PAPRIKA BEVAT MEER VITAMINE C DAN SINAASAPPEL

Na oogst nemen gezonde stoffen in groenten snel af

Buiten seizoen zijn ‘verse’ groenten vaak weken onderweg Frambozen kunnen astma en hooikoorts verlichten

GROENTEN EERST WASSEN BIJ WASSEN NA SNIJDEN GAAT VEEL VITAMINE C VERLOREN

WEEK NA OOGST SPERZIEBONEN VITAMINE C VERDWENEN In schil van wortel zit het gezondste deel

IN CITROENEN ZIT NAAR VERHOUDING VEEL SUIKER

Buiten seizoen is diepvriesgroente vaak gezonder

BIJ STOMEN BLIJVEN DE MEESTE VITAMINES BEHOUDEN

Bron: De Volkskrant, Wageningen Universiteit, leolovegoodfood.nl, goedetenengezondleven.nl, womagazine.nl

JUNI 2022 |

11

inter view

BERNARDO EENKHOORN (LINKS) EN RENÉ BREMAN (RECHTS)

12

| J U N I 2022

INTERVIEW

Het installatievak wordt in sneltreinvaart sexy Breman Installatiegroep is een bedrijf met een visie en missie. Het directieteam René Breman, Bernardo Eenkhoorn en Erik van Heuveln - heeft duidelijke doelen voor ogen. Zo moet het familiebedrijf in 2025 ‘energiepositief’ zijn op het gebied van de aarde, medewerkers en klant. In gesprek met twee van de drie directieleden.

WAAROM ZOU JE ALS BEDRIJF MOETEN OPEREREN VANUIT EEN MISSIE EN VISIE?

maar ook veel nuttige informatie, die we in kleinere groepen verder hebben uitgewerkt.

Bernardo: “Het is goed om het verhaal van jouw organisatie te vertellen en iedereen daarmee dezelfde kant op te laten kijken.

Het zorgt voor gezamenlijke doelen waar je aan kunt werken.”

René: “Ik denk dat wij daar bij Breman niet uniek in zijn. Veel familiebedrijven werken volgens

We ontdekten drie grote lijnen

We maken samen keuzes en delen ook de winst met het personeel

een missie en visie. Maar ze schrijven het niet altijd op.”

die er in de hoofden van onze mensen speelden. Breman moest een mooi bedrijf zijn, waar je graag wilt werken, het bedrijf moet CO2 neutraal worden en we willen er zijn voor de klant. Drie verschillende richtingen. Hoe we het hebben vertaald? Breman wil energiepositief worden voor

aarde, medewerker en klant. Dus dat het meer energie oplevert dan dat het kost.”

JULLIE ZIJN HIERVOOR TERUGGEGAAN NAAR DE BASIS, ZOALS JULLIE HET NOEMEN?

DAAR PAST DE BREMAN ACADEMY OOK BIJ?

René: “Dat klopt. Het Breman-systeem heeft een

René: “Er ontstaan steeds meer vakgebieden

harde en zachte kant. De harde kant laat zien

in het installatievak. Wij willen onze mensen

hoe we georganiseerd zijn, hoe we medezeg-

qua scholing wat kunnen bieden. Daarom

genschap regelen en hoe we besluiten nemen.

werken we bij Breman met zogenaamde

De zachte kant laat meer zien wàt je bent als

loopbaanpaden. Waar sta je nu en welke kant

familiebedrijf. Dat verhaal werd in het verleden

wil je op? Bij ons bepaal je jouw eigen koers.

door iedereen anders uitgelegd. Wij hebben die

Met behulp van de Breman Academy. Alles is

zachte kant nieuw leven ingeblazen.”

mogelijk. Als je je nu alleen bezighoudt met cv-ketels, maar graag meer wilt weten van

HOE HEBBEN JULLIE DAT AANGEPAKT?

warmtepompen? Dan kan dat bij Breman.”

Bernardo: “Samen met onze mensen en dat

groepjes ganzenbord. Met iPads gaf je ant-

DE BREMAN ACADEMY IS ER OVERIGENS NIET ALLEEN VOOR JULLIE EIGEN MEDEWERKERS?

woorden op gestelde vragen.”

Bernardo: “Onze hogere doelstelling is zoveel

René: “Dat leverde een gezellige avond op,

mogelijk mensen op te leiden. Het helpt

was best spannend. We speelden met alle medewerkers - we hebben er 1800 - in kleine

JUNI 2022 |

13

ons als branche als we het algehele niveau hoger krijgen. Er is schaarste. We hoeven echt niet bij elkaar mensen weg te halen, maar hebben wel de energietransitie als gemeenschappelijke uitdaging.

Andere bedrijven waarderen dit, getuige de vele aanmeldingen.”

René: “We doen het oprecht voor

BREMAN INSTALLATIEGROEP IN HET KORT

de branche. We worden er allemaal beter van.”

één van de grootste bedrijven in

DE ACADEMIE GAAT VERDER DAN ALLEEN EEN TECHNISCHE OPLEIDING?

de installatiemarkt in Nederland.

René: “Als het gaat om onze eigen

Breman is expert op het gebied

medewerkers, kijken docenten in

van duurzame en energiebespa-

de academie ook of een medewer-

rende oplossingen in nieuwbouw,

ker bij ons past en hoe hij commu-

bestaande bouw en utiliteits-

niceert. Als een medewerker goed

bouw. Het driekoppige direc-

in zijn vel zit, functioneert hij in zijn

tieteam van Breman Installatie-

werk ook beter. We moeten het

groep bestaat uit René Breman,

samen doen.”

René: “Dat gebeurt op alle ni-

Bernardo Eenkhoorn en Erik van

Bernardo: “Daarom hebben we ook

veaus. We hebben ook twintig on-

Heuveln.

een online platform met allerlei

dernemersraden, die toevallig net

De Breman Installatiegroep telt

online trainingen en algemene

weer bij elkaar zijn gekomen. Daar

28 vestigingen, waar ongeveer

informatie voor onze medewerkers.

zijn bijvoorbeeld mooie circulai-

1.800 medewerkers werkzaam

Over van alles. Onze mensen zijn

re ideeën besproken en samen

zijn. De bedrijven dragen samen

belangrijk.”

verbeterd.”

HOE ZOU EEN BEDRIJF DAT DIT LEEST HET ZELF OP KUNNEN OPPAKKEN?

latiefabriek. In alles wat Breman

DAT BLIJKT UIT DE WINSTDELING EN MEDEZEGGENSCHAP, WAT DOET DAT MET PERSONEEL?

doet, willen ze verantwoordelijk-

René: “De betrokkenheid en

genschap. Zet een groep collega’s

heid pakken, om de aarde beter

passie vanuit het monteur-zijn

van een afdeling bij elkaar en

en mooier achter te laten voor de

wordt groter. Onze medewerkers

laat ze brainstormen. Regisseer

volgende generatie.

hebben het ook over ‘ons bedrijf’.

het proces, maar stuur niet op de

We nemen samen verantwoorde-

inhoud van de ideeën. En doe echt

lijkheid en maken samen keuzes.

wat met de uitkomsten van de

Dan mag je de winst ook delen.”

brainstormsessies.”

De Breman Installatiegroep is

zorg voor de hele levenscyclus van installaties vanuit de divisies Woningbouw, Utiliteit, Woningrenovatie, Woningbeheer en Instal-

Waarom geen korting op hypotheekrente naarmate huis steeds duurzamer wordt?

14

| J U N I 2022

René: “Begin klein met medezeg-

Bernardo: “Op het genschap, willen we

WAT MERKT DE KLANT VAN JULLIE ENERGIEPOSITIVITEIT?

graag dat iedereen

Bernardo: “Er moet nog veel

meepraat over zijn

gebeuren. We voeren veel ge-

werkomgeving. De

sprekken met klanten en moeten

magazijnchef heeft

beseffen dat een klant niet vraagt

invloed op hoe het er

om een ketel of warmtepomp,

gebied van medezeg-

aan toe gaat in zijn magazijn. De

maar om een prettige woning, die

baas weet echt niet altijd beter

warm, comfortabel en het liefst

wat er moet gebeuren.”

ook duurzaam is. Je moet dus

INTERVIEW

BREINN VERTELT HELDER VERHAAL OVER TRANSITIE BREiNN staat voor Breman Innovatie. anders naar de vraag kijken. ”

Bij BREiNN in Zwolle worden groepen installateurs,

René: “We moeten meer in con-

maar ook schoolkinderen ontvangen. Er wordt een

cepten denken, die we de klant

helder verhaal verteld op een interactieve manier.

voor kunnen leggen en kunnen

Zo laat BREiNN fysiek zien dat ons land onder water

laten zien. De klant wil in basis

loopt als we niks doen. Maar ook met een knipoog,

gewoon een goed stuk werk voor

getuige de grote ijsbeer in de hal, die straks ook geen

een goede prijs.”

thuis meer heeft. Breman wil hiermee iedereen in beweging krijgen. BREiNN is een vooruitgeschoven

HOE ZIET DE MARKT ER OVER TIEN JAAR UIT?

pion van Breman om te ontdekken wat er nodig is om

René: “We hebben nauwelijks in

denken, in kleine stappen. BREiNN heeft als doel alle

de gaten hoe belangrijk de rol

huishoudens energiepositief te maken en doet dat

van de installatiebranche is in de

door zo veel mogelijk impact te maken. Voor jong en

energietransitie. Ik denk dat we als

oud. Inspirerend, innoverend en experimenterend.

branche de geschiedenisboekjes

breinn.nl

een versnelling in de energietransitie te krijgen. Groot

ingaan als aanjager hiervan. Als wij woningen energiepositief maken, beleven de mensen het meteen.

Ze kijken de hele dag op hun app

Bernardo: “Wat dat betreft heeft de

geving voor dat wij sneller ketels

als ze zonnepanelen hebben laten

installatiebranche inderdaad een

vervangen door warmtepompen.

plaatsen. Ze kijken vervolgens ook

hele bijzondere positie. Jarenlang

Zodat we sneller een bepaalde kant

naar andere zaken, zoals voeding

werd geroepen dat ons vak niet

op bewegen.”

en vliegreizen. Die aanjaagrol

sexy was, maar nu wordt het instal-

René: “Zorg niet voor een nieuwe lat

hebben wij als branche en soms

latievak in sneltreinvaart wél sexy.”

waar niet iedereen bij kan komen.

zijn er omstandigheden die alles

Maar zorg voor een ladder. Hoe hoger jouw woning op een duurzame

we twee jaar terug dat de cv-ketel

WELKE ROL MOET DE OVERHEID PAKKEN?

nog wel even mee kon, nu is er een

Bernardo: “Kom met helder en

hebt op zaken als de hypotheekren-

crisis en zijn de warmtepompen

daadkrachtig beleid en duidelijke

te of zelfs boodschappen. Ja ik draaf

niet aan te slepen.”

doelstellingen. Zorg er met wet-

door, maar doe iets concreets.”

onverwacht versnellen. Dachten

ladder scoort, hoe meer voordeel jij

JUNI 2022 |

15

Puur en persoonlijk – Busch-axcent® pur

Thuis is de plek waar mensen zichzelf zijn. Dat is terug te zien aan de meubels en het kleurgebruik. De vernieuwde Busch-axcent® pur-serie maakt het mogelijk om dé persoonlijke finishing touch aan elk interieur te geven door ook de schakelaars af te stemmen op de inrichting. Met nieuwe en moderne kleuren en materialen, zoals beton, leisteen en geperst papier.

Het schakelaarprogramma is verkrijgbaar in 1- tot 5-voudige afdekramen, die verticaal of horizontaal gemonteerd kunnen worden. Wat hetzelfde is gebleven? De vertrouwde pure verschijningsvorm van Busch-axcent®. busch-jaeger.nl

D E B U S VA N

NICK MARTENS UIT CASTRICUM

“Inklapbare dakdragers” Het beginnen van een eigen bedrijf viel Nick Martens uit Castricum (25) aanvankelijk helemaal niet mee.

Boekhouding, planning, veel telefoontjes. Hij werd er soms hoorndol van. Maar inmiddels heeft hij zijn draai gevonden en is hij de trotse eigenaar van zijn eigen bedrijf Nick Martens Elektrotechniek.

H

bussen ben ik maandelijks

handig voor grote objecten.

tussen de 500 en 600 euro aan

Maar ik ben eerlijk, die ruimte

diesel kwijt. Mijn oom - van

slibt snel dicht met allerhande

ij kijkt met een lach terug op de eerste

het aannemingsbedrijf - heeft

spullen. Nee, niet met buizen,

periode. “Ik ben gewoon in het diepe

schappen met verschillende

die laat ik op de klus bezorgen.”

gesprongen. Misschien had ik me beter

vakjes getimmerd. Die staan

Een handigheidje van de bus?

voor moeten bereiden, maar uitein-

aan de linkerkant van de bus.

“De dakdragers. Als je er niks

delijk is alles goedgekomen. Mijn oom

Zodat ik daar kisten met bij-

op legt, blijven ze normaal

Ruud Martens en ik zijn beide voor de helft

voorbeeld schroeven, lasdop-

gesproken geluid maken op

eigenaar van het bedrijf. Ruud heeft een aanne-

pen en stekkers in kan plaatsen.

de snelweg. Dat komt door de

mingsbedrijf op het adres waar mijn bedrijf ook

Verder zijn er vakjes gemaakt

wind. Maar met een simpel

staat ingeschreven. Voor zijn bedrijf verricht ik

voor het Walt-gereedschap.”

klepje klap je ze in, zodat je

als installateur veel werk.”

Naast de rij schappen, is de

geen last hebt van luchtweer-

Het is nu precies twee-en-een-half jaar geleden

ruimte open gebleven. “Dat is

stand. Handig toch!”

dat Nick voor zichzelf begon. Inmiddels heeft hij een medewerker in dienst en loopt er een stagiaire mee. “Daarnaast studeer ik in de avonduren zelf ook nog op het ROC. Technicus Niveau 4. Het is goed om te blijven leren”, zegt hij.

FORD TRANSIT

FRED: “ WEINIG SCHAPPEN ”

Fred is verbaasd. De bus van Nick heeft opvallend weinig schappen of stellingen. “Maar de opslagruimte die er wel is, wordt heel effectief gebruikt”, constateert Fred. “Door de stellingen die er wel

Beide medewerkers rijden in een Ford Transit.

zijn aan één kant te plaatsen, is de bus makke-

“Die van mij kocht ik in 2019 tweedehands.

lijk toegankelijk, waardoor je veel spullen kunt

Deze was toen vijf jaar oud. Een prijstechnische keuze, maar de bus rijdt prima. Ik vind de

vervoeren, die toch altijd snel voor het grijpen zijn.” Het werken met losse kisten vindt Fred ef-

boordcomputer prettig en de bus heeft veel

ficiënt. “Je pakt gewoon de kist die je nodig hebt,

ruimte om spullen mee te nemen. Hij rijdt op

waarna je alles op de klus bij de hand hebt. Dat

diesel en dat is in deze tijd prijzig. Voor twee

doet Nick goed.”

JUNI 2022 |

17

Tri-Guard technologie Voor nachtbewaking heeft UNV de perfecte camera ontwikkeld met Tri-Guard technologie. Ontdek alle functies die deze camera te bieden heeft zoals de 2-weg communicatie, Smart Intrusion Prevention en de verschillende afschrikeffecten met de ingebouwde LED verlichting.

Meer weten? Bezoek onze showroom of lees er alles over op onze website www.top-security.eu

U I TG E L I C H T

Ronde van Oosterberg voor Spieren voor Spieren

20 etappes voor het goede doel De Ronde van Oosterberg: twintig fietsetappes door Nederland, variërend van 80 tot 130 kilometer, van Oosterberg-vestiging naar vestiging. Elektrotechnische groothan-

D

del Koninklijke Oosterberg organiseert dit ambitieuze, 20 e aftrap van de Ronde van Oosterberg was op dinsdag 17 mei.

etappes tellende evenement ten gunste van stichting Spieren voor Spieren. Op dit moment is de Ronde in volle gang.

Het begin van 20 fietsetappes, verdeeld over 7 weken. Volgende week wordt het evenement

afgesloten met de etappes Emmen-Zwolle, Zwol-

George Rietbergen, algemeen directeur Konink-

le-Almelo, Almelo-Zutphen en de laatste tocht is

lijke Oosterberg: "Ik vind het niet alleen belangrijk

van de Oosterberg-vestiging in Zutphen naar het

om als onderneming goed bezig te zijn, maar

hoofdkantoor in Apeldoorn. De afsluitende dag is

ook om maatschappelijk iets bij te dragen. Zeker

in tegenstelling tot de overige etappes geen fiets-,

voor zo'n mooi doel als Spieren voor Spieren. Als

maar een wandeltocht van in totaal 18 kilometer.

je gezond bent heb je 1000 dingen die je nog wilt doen. Als je ziek bent, is er nog maar 1 wens:

Spieren voor Spieren

die om beter te worden. Het voelt erg goed om

De Ronde van Oosterberg is ontstaan uit liefde

dit event te organiseren. We bedanken in eerste

voor de fiets, maar ook uit de wens om maat-

instantie alle sponsoren, maar ik ben ook heel

schappelijk iets bij te dragen. Daarom komt

trots op alle deelnemers. Laten we met elkaar

de gehele opbrengst ten goede aan stichting

veel geld ophalen!"

Spieren voor Spieren. Deze stichting, die de missie heeft om alle spierziekten bij kinderen te

Sponsoren

verslaan, financiert wetenschappelijk onderzoek

Het evenement kent in totaal twaalf fabrikanten

en biedt op diverse manieren ondersteuning bij

die sponsoren, waaronder Comelit. Moustafa

de zorg voor, en diagnose en behandeling van

Turky, commercieel directeur bij Comelit: “Het

spierziekten bij kinderen.

doel waarvoor Oosterberg dit evenement organiseert, spreekt ons erg aan. Hoe mooi is het om je eigen spieren in te zetten voor kinderen met spierziekten! Eén van onze accountmanagers, David Klijnsma, heeft ook zelf meegefietst met de etappe in Amsterdam.”

De andere sponsoren van de Ronde van Oosterberg zijn Cable Partners, Hager, Eaton, Mazda, TKF, Wago, Donné, Schneider Electric, ABB, Pipelife en OPPLE Lighting. Het is helaas niet meer mogelijk om deel te nemen aan de Ronde van Oosterberg.

Wel kun je een donatie doen aan Spieren voor Spieren. Zie voor meer informatie: www.rondevanoosterberg.nl.

JUNI 2022 |

19

Ondanks de coronacrisis, de stijgende materiaalkosten en de slechte leveringsbetrouwbaarheid, heeft de branche het in 2021 gewoon goed gedaan.

Ten opzichte van het jaar daarvoor werd er zelfs 12 procent meer winst behaald, zo blijkt uit de jaarlijkse

Branche blijft het goed doen

benchmark van RHM Accountancy en Advies onder 80 installateurs. En dat terwijl 2020 ook al een meer dan uitstekend jaar was. Wel ziet het accountantskantoor het verschil tussen de koplopers en de achterblijvers steeds groter worden. In 2020 schreef slechts 4 procent van de installatiebranche rode cijfers. Inmiddels is dat in 2021 gestegen naar 9 procent.

BLOG Nederland gaat in de komende jaren meer en meer van gas naar elektriciteit.

In 2050 zal er in heel Nederland niet meer op gas gekookt of gestookt moeten worden. Dat legt ook druk op groepenkasten. In deze blog lees je alles over deze ontwikkeling en het belang

KOSTPRIJS BLIJFT MAAR STIJGEN De kostprijs blijft maar stijgen. In 2021 ging die van 66,60 naar 69,60 euro per montage-uur, exclusief BTW. Ook dit blijkt uit de cijfers van de jaarlijkse benchmark van RHM Accountancy en Advies. Dit betekent dus dat je als installateur al minimaal dat bedrag als uurtarief moet vragen om winst te kunnen maken, hoewel je natuurlijk ook een deel van je marge op je materialen maakt. De verwachting is dat de kostprijs de komende jaren verder zal oplopen. Onder andere door de cao-verhogingen die eraan zitten te komen.

20

| J U N I 2022

van een decentrale groepenkast om de elektrificatie op te vangen. Lees ‘m op: henkenfred.nl/decentrale-groepenkast

NIEUWS

CAO-EXTRAATJE JONGEREN Fred: “Ik vind dat ze de installatietechniek extra aantrekkelijk maken voor jongeren.

Een tijdje geleden is de nieuwe cao bekend

HENK & FRED LEZERSONDERZOEK Jouw mening is belangrijk voor ons. Hoe waardeer jij de verschillende rubrieken in Henk & Fred en waar is volgens jou nog verbetering mogelijk?

Vertel het ons! Zo kunnen wij ons magazine nog beter op jouw wensen afstemmen.

Ga naar henkenfred.nl/lezersonderzoek-2022 en doe mee. Onder de respondenten verloten wij toffe prijzen.

gemaakt. Stapsgewijs gaan we er als werknemers telkens een paar procent op vooruit.

Niet verkeerd nu de energieprijzen en de boodschappen steeds duurder worden. Voor jongeren tot 21 jaar is er op 1 januari 2023 zelfs een extra loonsverhoging, zodat ze er in totaal minimaal 5 procent bijkrijgen.

Goed dat er ook op het financiële vlak hard wordt gewerkt om de techniek interessant te maken voor jongeren. Geld is natuurlijk niet het belangrijkste, maar het speelt zeker een rol.”

Transformatoren voor Indirecte Load Balancing van Laadpalen

BRANCHE KENT ZORGWEKKENDE UITSTROOM Elk jaar stromen 19.500 nieuwe werknemers de installatiesector in. Dat is het goede nieuws. Maar er stromen jaarlijks ook weer 17.500 uit, zo blijkt uit cijfers van Wij Techniek. Zoomen we wat verder op die getallen in, dan zien we dat de helft van de nieuwe werknemers in de branche zelfs

Om te kunnen voldoen aan de toenemende laadvraag worden bestaande laadpaalinstallaties vaak uitgebreid.

Hierdoor kan overbelasting van het net onstaat. Load balancing is dé oplossing tegen overbelasting van het net door laadpalen. Een goede kWh meting is hierbij essentieel.

ELEQ biedt hiervoor een serie compacte deelbare stroomtransformatoren waarmee een goede kWh meting gegarandeerd wordt bij een primaire stroom vanaf 60A en een nog kleinere stroomtransformator voor een primaire stroom lager dan 64A. Neem voor meer informatie contact met ons op!

binnen twee jaar weer verdwenen is. Een zorgwekkende ontwikkeling dus. Eén van de belangrijkste redenen die werknemers daarbij aangeven, is dat ze bij hun werkgever te weinig mogelijkheden krijgen om zich verder te ontwikkelen. Dit geeft maar weer eens aan hoe belangrijk het is om werknemers te binden en boeien!

+31 (0) 521 533 333

info@eleq.com

JUNI 2022 |

www.eleq.com

21

Innovatieve LED verlichting in iedere prijsklasse Dat is TRILUX.

Prijs en Kwaliteit

Flexibiliteit en Service

Welzijn en Veiligheid

Innovatie en Duurzaamheid

ONTDEK MEER OP DATISTRILUX.COM

Kennis en Beleving

C O LU M N

Martijn Verspeek noemt zichzelf aanvoerder bij Installatiebedrijf Verspeek

Werken in de buurt

in Valkenswaard werkgebied gehaald. Maar hoe moesten we dat verantwoorden…? Dat was nog wel een dingetje.

Ik was er snel uit. Wij werken namelijk met passie en liefde. We hebben een hart getekend

V

rond ons bedrijf. Marketingtechnisch klinkt dat ook heel goed, natuurlijk. Binnen dat hart roeger reden we stad en land af om

verrichten wij ons werk. Eindhoven valt bijvoor-

onze klussen te doen. We zaten in

beeld aan de bovenkant net buiten het hart.

Zoetermeer, Rotterdam of Terneu-

Dus daar komen we niet.

zen. Onze ‘goeiegasten’, zoals wij onze mensen noemen, waren daar

Scoringspercentage

niet altijd even blij mee. Die kwamen soms pas

We rijden tegenwoordig ’s morgens maximaal

om 20 uur thuis in Valkenswaard. “Wij werken

15 kilometer om op klus te gaan. We gaan ook

voor onze passie en anders waren we wel taxi-

niet naar België, aan de onderkant van het

chauffeur geworden”, kreeg ik soms te horen.

hart. Want we willen graag ondernemen met

Dat heeft me aan het denken gezet. Feitelijk zijn wij als bedrijf niet op zoek naar nieuwe klanten, maar naar fans. Fans, die ons verhaal rondvertellen, wat weer nieuwe fans ople-

Hart om bedrijf getekend en ons gebied verkleind

vert. Dat lukt het beste in een

humor. En Belgen hebben een ander soort humor.

Uiteindelijk leverde het een kaart van Brabant op met ons hart erin. Het gebied daarbuiten is gearceerd. Daar komen we niet. Buiten het hart ver-

klein gebied. Dus moet je jouw fans niet ver van

richten we alleen nog onderhoud bij bestaande

huis zoeken, maar in je eigen regio. Dat zijn we

klanten, maar nemen we geen nieuw werk aan.

dus ook gaan doen.

Het blijkt voor ons te werken. Binnen het

Werkgebied verkleind

hart kunnen we het werk amper aan. In twee maanden tijd heb ik al zeshonderd offertes ver-

We beperkten ons in eerste instantie tot Bra-

stuurd. Waarvan 45 procent in Valkenswaard.

bant en Limburg, maar zelfs dat gebied bleek te

Binnen een straal van zes kilometer. Daarbij is

groot voor ons ‘fanverhaal’. We verkleinden ons

het scoringspercentage torenhoog. Allemaal

gebied verder, maar merkten ook dat we ons

dankzij onze fans, die hun ervaringen met ons

niet thuisvoelden in de stad Eindhoven. Daar

delen. Soms moet je ook gewoon durven.

woont een ander type mens, parkeren is een el-

Overigens: door in zo’n klein gebied te werken,

lende en de bus moet altijd op slot. Daar waren

leg je de lat ook weer hoog. Velen herkennen

we minder gelukkig en konden we minder fans

je en iedereen spreekt je aan. Dan mag je ab-

creëren. Dus toen hebben we Eindhoven uit ons

soluut geen slecht werk leveren.”

Martijn Verspeek JUNI 2022 |

23

De Stago Calculator De ideale tool voor het berekenen van ieder kabeldraagsystemen-project.

In een paar duidelijke stappen weet je precies wat je nodig hebt en het resultaat plaats je zo in je winkelmandje.

En niet onbelangrijk, je komt op locatie niet voor vervelende verrassingen te staan omdat de tool alle benodigde accessoires automatisch toevoegt aan je configuratie.

Scan de QR-code en je komt direct bij de calculator

Bereken je volgende project met onze calculator en je wilt nooit meer anders. Ga naar stago.nl en probeer hem uit.

stago, meters voorsprong in kabeldraagsystemen

T E S T PA N E L

PRODUCT

Theben LUXA 103 S360-100-12 DE-UP WH Eenvoudig installeren met theSenda B Bluetooth afstandsbediening en app

Merk:

TESTPANEL BEOORDELING

De nieuwe LUXA 103 S aanwezigheids-

theben

melders zijn veelzijdige apparaten voor

Fabrikantnummer:

efficiënte licht- en HVAC regelingen voor

1030052

binnen en buiten. Ideaal voor iedere ruimte

Productgroep:

dankzij het detectiebereik van 12 meter dat

Aanwezigheids- en bewegingsmelders

flexibel uitbreidbaar is dankzij parallel- of master-slave schakelingen.

SPECificaties

B. Fix

E. Wetzels

+ −

+ + +

Unica Building Projects, Zwolle

Elektro Scheppers, Weert

Montagewijze:

Plafond- of inbouwmontage

Detectiebereik:

rond Ø 12 m

Vorm:

Rond

Gebruikstemperatuur:

-25°C - 55°C

Aantal kanalen:

1 licht

Detectiehoek:

360°

Montagehoogte:

2,5 - 3,5 m

−

Beschermingsgraad:

IP54 400 W

Gebruiksgemak: De app is gebruiksvrien-

Gebruiksgemak: Met de app of via de

LED schakelvermogen:

afstandsbediening makkelijk in te stellen.

Bedrijfsspanning:

230 V AC, 50 Hz

delijk.

Materiaal:

Kunststof

Kleur:

Wit (opbouw‑ varianten ook in grijs en zwart)

AFMETINGEN

Gebruiksvriendelijke app De aansluiting op de sensor is vrij krap, je moet de aansluitkabel 180 graden ombuigen en met een tyrap vastzetten Veel arbeid om de sensor aan te sluiten

Zou je dit product aanbevelen: Nee, wij gebruiken aanwezigheidsmelders waar de snoeren al aan zitten (stekerbaar).

Wat is de ideale toepassing voor deze melder? Een hoog plafond waar je niet

−

Goed bereik Makkelijk met de app te koppelen Met montageplaat ook als opbouw te gebruiken Zwakke klemveer, mag iets sterker

Ook is er de mogelijkheid om manueel in te stellen op de melder zelf. Handig dat je met de app het lichtniveau kan meten.

Zou je dit product aanbevelen: Ik ga deze zeker vaker gebruiken.

13.5 mm

makkelijk bij komt. Dan kun je de aanwezig-

Wat is de ideale toepassing voor deze

80 mm

heidsmelder instellen met de afstandsbe-

melder? Deze melder is zeer goed bruikbaar

Diameter:

80 mm

diening of met de app.

in gangen en kantoren.

Inbouwbreedte:

60 mm

J. Heeren

J. Wallenburg

Y. de Haan

+ −

+ + + −

+ + + +

Hoogte: Diepte:

IW Nederland, Tilburg

Eenvoudige montage Het programmeren met de afstands‑ bediening is wat lastig. Met je telefoon is het gebruiksvriendelijker

Gebruiksgemak: Redelijk makkelijk in het gebruik. Als het eenmaal werkt dan werkt het.

Zou je dit product aanbevelen: Ja, als je ergens verlichting wilt inschakelen op aan‑

Klussenbedrijf Wallenburg, Zoelmond

Veel opties om detectiegebied in te stellen Groot detectiegebied tot 12 meter Ook geschikt voor buiten (IP54) Afstandsbediening nodig om in te stellen via app

Gebruiksgemak: Zeer makkelijk in te stellen

Mooi model Makkelijk te plaatsen in plafond Melder is niet storend in het geheel Met de bijgeleverde montage adapter is het ook goed te plaatsen in een in‑ bouwdoos

via app, maar ook mogelijk via de potentio-

−

meters.

Gebruiksgemak: Via de app wat lastig in te

wezigheid dan is dit product ideaal. Voor

Zou je dit product aanbevelen: Ja, mooi vlak

complexe gebouwinstallaties is deze melder

design. Valt niet op in systeemplafond.

minder geschikt.

Installatiebedrijf Hoekstra, Heerenveen

Wat is de ideale toepassing voor deze

Nog niet tegenkomen

stellen. Rechtstreeks op de melder gaat dit prima.

Zou je dit product aanbevelen: Ja, zeker aan te bevelen.

Wat is de ideale toepassing voor deze

melder? Perfect voor grote kantoorruimtes

melder? Wanneer je meerdere melders op

en toiletruimtes in combinatie met ventilatie-

Wat is de ideale toepassing voor deze

een groot terrein plaatst kan je door middel

regeling (alleen met melder met 2e kanaal).

melder? Zelf toegepast in een gang en

van verlichting de veiligheid op het hele ter-

voldoet prima, reageert snel en zonder een

rein verhogen.

ergerlijk schakelgeluid.

JUNI 2022 |

25

ENERGIETRANSITIE IS KLUS DIE WE KUNNEN KLAREN

ANNE-JAAP DEINUM DENKT IN UITDAGINGEN Anne-Jaap Deinum is sinds vorig najaar directeur van Fedet, de brancheorganisatie voor elektrotechnische bedrijven. De opgaven en uitdagingen voor de sector zijn enorm, in deze tijd van energietransitie, digitalisering en gebrek aan vakmensen. Deinum spreekt echter liever van een 'mooie tijd'. Hij is optimistisch, heeft er zin in. Én vertrouwen. "We gaan als sector deze klus klaren."

PFF… KOMT HET NOG GOED MET DE ENERGIETRANSITIE?

DE OVERHEID EN SNEL, GELOOF JE DAT ECHT?

DE INSPRAAK AFSCHAFFEN DAN MAAR?

te gebeuren. Allemaal zaken waar

2

om de energiedoelen te behalen.

regie nemen, plekken aanwijzen

installateurs verstand van hebben.

Maar zoals het nu gaat, kost het

waar bijvoorbeeld onderstations

Prachtig om daar vol op in te zetten.

teveel tijd. Procedures en inspraak

Er zijn daarin wat mij betreft drie

kunnen projecten jaren vertragen.

dingen belangrijk. Allereerst moet

Iedereen vindt de energietransitie

de focus op energiebesparing. Stap

belangrijk, maar niemand wil een

"Ik ben van nature positief en optimistisch, ook in dit geval. Waar begin ik anders aan als nieuwe directeur van Fedet? Er staat heel veel

1 26

"Het wringt, dat klopt. Maar

"Nee, zeker niet. Procederen is een

het is nodig én het kan. De

groot goed in ons land, dat moe-

overheid heeft een facilite-

ten we absoluut bewaken. Maar

rende rol, die is essentieel

de overheid moet de centrale

3

moeten komen en dan goed uitleggen waarom dat nodig is. Dat laatste, daar schort het aan. De

twee is een slimmer elektrici-

windmolen of een onderstation

overheid moet veel meer inzetten

teitsnet en ten derde moet de

voor hoogspanningskabels dichtbij

op informatie, uitleggen dat het

overheid drempels weghalen

huis. Alle procedures daartegen

collectief belang van de energie-

om processen te versnellen."

kosten tijd die we niet hebben."

transitie zwaar weegt. Het is niet

| J U N I 2022

8 B R U TA L E V R AG E N

wens steeds meer samen.

IETS ANDERS. JULLIE WILLEN OOK MINDER VERPAKKINGSMATERIAAL.

Maar voor de overheid ligt

"Dat is een project van ons en

hier ook nog een belangrij-

Techniek Nederland. In 2025 moet

ke taak. Die stelt dat haar

er twintig procent minder verpak-

alleen een technische transitie,

men, systemen meten en regelen.

maar ook een sociale en maat-

Ook daarin gaan E- en W- trou-

schappelijke. Goede voorlichting is essentieel en zal positief werken."

4

WE GAAN DEZE KLUS KLAREN, ZEG JE. HOE DAN, ALS HET PERSONEEL ONTBREEKT?

5

gebouwen gemiddeld al label C

kingsmateriaal zijn. Ook dat gaat

hebben. Gemiddeld ja, maar daar

lukken. Ik hoorde laatst over een

gaat het niet om. Álle gebouwen

tunnel waar tweeduizend lampen

"Het tekort aan vakmensen is

moeten C hebben. Dus overheid:

zeker een probleem. Dat kunnen

spreek niet van gemiddeld, maar

we deels oplossen door slimmer

geef het goede voorbeeld."

te werken. De E- en W-techniek

7

werden vervangen. Die lampen waren allemaal afzonderlijk verpakt. Dat levert een enorme rommel

verstandig en praktisch om kennis

EN HET ELEKTRCITEITSNET MOET SLIMMER?

en werkzaamheden te integreren.

"Vooropgesteld: ons elektriciteits-

Desondanks hebben we meer

net is uitzonderlijk goed. Stroom

mensen nodig. Als Fedet geven we

valt zelden uit en als dat gebeurt

WAAROP MOGEN WE JE DIT JAAR AFREKENEN?

onder meer voorlichting op basis-

is er een concrete oorzaak. Maar

"Fedet behartigt het belang van

en middelbare scholen, om leerlin-

het net gaat veel zwaarder belast

de gehele installatiesector. De

gen al jong enthousiast te maken."

worden, dus we moeten meer

bijdrage die wij als sector moeten

data hebben en exact weten wat

leveren aan de energietransitie, de

gaan steeds meer samen. Het is

MEER FOCUS OP ENERGIEBESPARING, ZEG JE. DAT IS TOCH EEN OPEN DEUR?

op en kost veel tijd. Dat soort zaken moeten we anders gaan doen."

wijken met zonnepanelen,

8

waar moet die stroom

die ik me voor dit jaar heb gesteld.

heen op een zonnige dag?

Daar mag je me als nieuwe direc-

er gebeurt. Nu al kunnen zonnepanelen niet altijd stroom terugleveren, omdat het net dat niet

digitalisering, de verduurzaming en de instroom van vakmensen, die moeten we

de helft heeft dat nog niet. Dus

6

Dat vraagt nieuwe oplossingen,

teur allereerst aan houden. Want

daar moet veel gebeuren; led-ver-

die kun je alleen ontwikkelen door

samen moeten we het waarmaken.

lichting, andere manier van verwar-

meten en weten."

En dat kunnen we!"

"Natuurlijk klinkt dat logisch. Maar er valt nog zoveel te winnen. Neem de kantoren. Die moeten eind 2022 allemaal op energielabel C zitten,

aankan. Straks heb je hele

nog beter voor het voetlicht

brengen. Dat is de eerste opdracht

ENERGIETRANSITIE DOE JE SAMEN

Henk en Fred worden best blij van het verhaal van Anne-Jaap Deinum. Geen sombere blik, maar een directeur die vertrouwen en energie uitstraalt.

Fred: "Dat geeft moed. Samen kunnen we veel realiseren. En we hoeven niet bang te zijn voor te weinig werk, haha!"

Henk is het met zijn maatje eens, maar ziet wel de keerzijde. "Goed als we als installateurs met vertrouwen aan de uitdaging beginnen, maar we hebben wel de overheid en alle mensen in het land nodig. Anders schiet het nog niet op."

“Dat klopt,” beaamt Fred, "daarom is het belangrijk dat de overheid de burgers informeert over het grote belang. Daar heeft Anne-Jaap een heel goed punt."

ANNE-JAAP DEINUM

JUNI 2022 |

27

I N N OVAT I E

SLIM TOEPASSEN VAN IOT NEEMT TOE

Draadloos beheer vannoodverlichting Het beheer van gebouwen met IoT toepassingen wint terrein. De voordelen van het op afstand beheren van installaties en voorzieningen in gebouwen worden steeds duidelijker. Verlichtingsfabrikant HBI Bisscheroux B.V. spreekt van een omslag in Nederland.

Optimaal beheer met up-to-date informatie

de klant, de gebouweigenaar, enerzijds en

IoT technologie maakt het mogelijk om draadloos met sensoren

de techniek anderzijds. Achter de scher-

en apparaten in een gebouw te communiceren. Automatisch

men werk jij samen met fabrikanten en

ontvang je als gebouwbeheerder zeer precieze informatie. Over de

leveranciers om apparaten zo efficiënt

brandduur van een noodverlichtingsarmatuur. Of de hoogte van

mogelijk in de lucht te houden.

het CO2 niveau in een ruimte. Dreigend legionella¬gevaar. En ga zo maar door. Zónder dat een inspectie op locatie noodzakelijk is! Met

Voordelen voor de installateur

een minimum aan energie kun je nauwkeurig analyseren, onder-

• Van preventief en reactief onderhoud

houds‑momenten zien aankomen en incidenten in een gebouw

naar voorspellend onderhoud

voorkomen. Met draadloos beheer kun je je klant duurzaam ontzor-

• Efficiënte inzet van middelen en mensen

gen en de kwaliteit en het comfort in een gebouw enorm verhogen.

• Betere, transparante dienstverlening

De LoRa sensor stuurt dagelijks gegevens naar het IoT platform

• Duurzame relatie met de klant

Sqippa. Dit levert bij een noodverlichtingsarmatuur up-to-date

• Continuïteit voor de toekomst

informatie op over de status en conditie van het armatuur.

• Voorsprong op andere installateurs

Als gebouwbeheerder of installateur ben jij de spin in het web Jij installeert en beheert de infrastructuur en de aangesloten devi-

• Ondersteuning vanuit de Sqippa com‑ munity: trainingen, delen van kennis, ervaringen en nieuwe ontwikkelingen

ces. Je neemt op basis van de ontvangen data via het IoT platform

De Sqippa Community

van Sqippa passende maatregelen. Je bent de draaischijf tussen

De Sqippa Community bestaat uit fabrikanten, dienstverleners en gebouweigenaren, die geloven in één open wereld waar alles en iedereen met elkaar verbonden is. Zij zijn bereid met elkaar kennis te delen en samen te werken om zo te komen tot de beste oplossingen voor duurzaam gebouwbeheer.

Meer weten? Informeer bij je groothandel of bekijk de website www.sqippa.com.

www.hbi-lighting.com

28

| J U N I 2022

www.sqippa.com

I N N OVAT I E

DE HAGER WANDCONTACTDOOS MET USB A EN C

Een compacte 3-in-1 oplossing Overal flexibel opladen? Deze wandcontactdoos geeft je de mogelijkheid om drie apparaten tegelijk op te laden. Dit maakt de toepassing geschikt voor zowel je eigen huis, op het werk of in openbare ruimtes.

Wat maakt dit product uniek?

Voorzien van installatiegemak

De Hager wandcontactdoos met USB A en C is een compacte 3-in-1

Tot in de kleinste details is nagedacht over

oplossing. Met deze wandcontactdoos kun je jouw devices snel

slimme oplossingen voor optimaal installatie-

USB-laden met max. 3A (5VDC). Het biedt ook veel mogelijkheden

gemak. Van de verpakking tot aan het wisselen

op het gebied van design. De USB A en C is namelijk geschikt voor

van het design. Ook de USB A en C installeer

de berker designseries S.1, Q.1, Q.3, Q.7, B.3, B.7, K.1 en K.5. Beide USB

je moeiteloos. Door de hoogwaardige kwaliteit

poorten zijn aanwezig zodat zowel oude als nieuwe USB-stekkers

van het robuuste materiaal buigt de draagring

worden ondersteund.

tijdens het monteren niet krom.

Dé wandcontactdoos voor: één voeding- en twee oplaadkabels

De vele designmogelijkheden

Productspecificaties

diverse designseries. Het is dus mogelijk om

• Wandcontactdoos randaarde: 230V, 16A

eindeloos te variëren binnen standaard of luxe

• USB-A-poort: max. 2,4A (5VDC) laadstroom

varianten.

• USB-C-poort: max. 3A (5VDC) laadstroom • Bij gelijktijdig gebruik van A en C: beide 1,5A (5VDC) laadstroom • Een inbouwdiepte van 32 mm

Deze USB A en C oplossing is geschikt voor de

Onze modulaire standaard schakelaars hebben een exclusieve look & feel. Een karakteristiek gewelfd frame en een tijdloze vorm maakt van onze berker designserie S.1 een blikvanger in elke ruimte. Nog meer keus heb je met de moderne softtouch look van Q.1 en Q.3.

Ga je voor een bekroonde designklassieker?

Voor Rosenthal-porselein? Of kies je voor een futuristische look? Onze berker-designs staan garant voor uitzonderlijk design van hoge kwaliteit. Met twaalf in het oog springende luxe design­series is het moeilijk kiezen.

Benieuwd naar de specificaties van de wandcontactdoos randaarde met USB A en C van Hager? https://hg.news/usb-a-c/hf/innovatie.

www.hager.com/nl

JUNI 2022 |

29

Kubuswoning draait met de zon mee Het begon als een grapje. “Waarom bouwen we geen draaiend huis?”, vroeg Annet Kueter aan haar man Ed. Precies dat had ze niet moeten roepen. Ed, eigenaar van een bouwkundig adviesbureau, houdt van uitdagingen en toonde zich een ware Willy Wortel. Met zijn kennis van molens realiseerde hij een duurzame ‘kubusvilla’, die automatisch met de zon meedraait.

30

| J U N I 2022

OV E R D E V LO E R

F

red en Daan reizen af naar Alkmaar. Op

ker en -restaurateur. “Toen mijn vrouw het grapje

weg naar een bijzondere woning die

van een draaiend huis maakte, ben ik er serieus

kan draaien. Ze vinden de ‘houten ku-

ingedoken. Waarom ook niet, dacht ik. Dan kun

bus’ aan de rand van de stad, pal naast

je de zonnepanelen op het dak ook efficiënter

een aantal molens. “Ik ben benieuwd

gebruiken. En we wilden graag een duurzaam

hoe ze dat voor elkaar hebben gekregen”, zegt

huis. Ik kwam op het idee hiervoor het kruiwerk

Fred als hij zijn auto parkeert. Daan knikt. “En ik

van een molen te gebruiken.”

wil wel eens weten hoe duurzaam de woning is

De woning werd in de werkplaats ingenieus

geworden.”

voorbereid en binnen enkele weken geplaatst. Ed

Bewoner Ed doet de deur open. De deur, die

neemt ons mee naar de kelder, oftewel de ma-

dankzij de rotatie steeds weer ergens anders te

chinekamer. Het enige vaste deel van de woning.

vinden is. Echtgenote Annet ontfermt zich over

Daar komen we in een ronde kamer terecht.

twee kleinkinderen. “Het is ‘opa en omadag’, dus

“Alsof we in een molen lopen”, constateert Fred.

wij nemen even plaats op kantoor”, lacht Ed,

Ed: “Bij het kruiwerk was het noodzakelijk dat

die meteen met een opvallend feitje komt: de

de constructie rond liep. Maar ook in de woning

woning kan in 25 minuten tijd 225 graden draai-

hebben we overal gekozen voor ronde en zachte

en. Geheel automatisch. “Waarom zou je een

vormen. Dat geeft een mooi effect omdat je weet

draaiend huis willen hebben?”, vraagt Fred. Ed

dat de buitenkant vierkant is.”

lacht: “Omdat ik een rare man ben.” Dan serieus:

In de kelder komen we een meterkast en om-

“Weet je, het is allemaal niet zo ingewikkeld als je

vormer voor de zonnepanelen tegen. Centraal

simpel durft te denken.”

vinden we een dikke stalen kolom, die een groot

Molenrestaurateur Ed is bouwkundige en vanuit die rol ook al jarenlang werkzaam als molenma-

deel van de woning ondersteunt. Daarin zit ook een stuk techniek, zoals de riolering (met losse koppeling) en waterleiding die automatisch meedraaien met de

“ Het is net alsof we in een molen lopen ”

JUNI 2022 |

31

Steeds grotere hoeveelheden elektriciteit veilig verdelen?

Denk eens aan een decentrale groepenkast als alternatief voor het aanpassen van de bestaande groepenkast Systeem 55 keukenverdeler

PV-verdeler

• Voorgeassembleerde onderverdeler voor opbouwmontage in keuken(kast) • Voeding via distributiegroep B20 (1P+N of 2P+2N) of krachtgroep B16 (4P) vanuit de centrale groepenkast • Geschikt voor stekerbaar installeren zowel inkomend als afgaand • Standaard voorzien van transparant scharnierbaar venster tegen ongewenst afschakelen bij aanraking • Te verkrijgen in diverse configuraties • Ideaal voor renovatie, geen hak- en freeswerk

• Voorgeassembleerde onderverdeler met PV-aansluiting en voorzien van contactdozen voor wasmachine en/of wasdroger • Maakt gebruik van de bestaande wasmachineaansluiting naar zolder, het aanleggen van een extra leiding naar zolder is hierdoor overbodig.

• Leverbaar met alleen een installatieautomaat of een aardlekautomaat (30 of 300mA) als beveiliging voor de PV-installatie • Leverbaar met 1- of 2 beveiligde contactdozen • Zeer eenvoudige montage

Bespaar uzelf en uw opdrachtgever extra werk en tijd!

OV E R D E V LO E R

Installateur moet klant ook vertellen over extra kosten Nu Nederland de smaak van verduurzaming te pakken heeft, woning. In een horizontale buis liggen alle andere kabels. Verder zien we het huis draaien met behulp van een elektromotor met tandkrans en tandwiel.

Zonne-energie De woning is duurzaam ingericht, vertelt Ed. “Hoeveel zonne-energie wekken de 21 panelen op?”, vraagt Daan. “Ongeveer 6500 kWh per jaar. Dat is circa 20 procent meer dan wanneer het huis niet mee zou draaien. Leuk is dat astronomen een computerprogramma voor ons geschreven hebben, zodat de zon echt gevolgd wordt, waardoor je een optimaal rendement van je zonnepanelen krijgt. Verder is de kubus optimaal geïsoleerd met 200 millimeter P.U.schuim. We hebben daarnaast geen gas, maar wel

werken installateurs zich een slag in de rondte om warmtepompen en zonnepanelen aan te leggen.

“Wat nog wel eens wordt vergeten, zijn de extra kosten die mensen kwijt zijn voor bijvoorbeeld de meterkast, die zwaardere groepen nodig heeft. Ed Kueter daarover: “Ik had hier 3x35 ampère nodig. Dat koste me per aansluiting zo’n 800 euro extra en totaal 100 euro vastrecht in een jaar. Veel meer dan bij een gewone meterkast. Dat zou de installateur ook moeten vertellen.”

een lucht-water warmtepomp met extra splitunit. Dit huis draait dus puur op zonne-energie.”

“Is het huis daarmee energieneutraal?”, vraagt Daan.

ductiekookplaat. Als het warm is wil je echt geen ka-

“Dat is wel de bedoeling, al hebben we hierachter

chelfornuis aan.” Tenslotte willen Fred en Daan weten

nog een kleine tuinkamer die stroom vraagt, waar-

wat nog meer de voordelen zijn van een draaiend

door we het op dit moment net niet redden. Onze

huis. “Je hebt altijd nieuwe uitzichten. De ene keer

woonkubus zelf is wel energieneutraal en de tuinka-

kijken we op de molens in de Oudorperpolder, de an-

mer krijgt in de nabije toekomst extra zonnepanelen.

dere keer op de wijk. Alles draait automatisch, maar ik

Op de begane grond hebben we vloerverwarming.

kan de woning ook handmatig op een bepaalde posi-

Op de verdieping niet. We hebben namelijk ook een

tie zetten. Als de zon fel is, kunnen we de woonkamer

houtgestookt fornuis, dat voor extra warmte zorgt.

of slaapkamer - die voorzien zijn van veel glas - in de

Ook richting de open bovenverdieping.”

schaduw zetten en bij een fikse storm zet ik het huis

“Maar wordt het in de zomer dan niet heel erg warm

met de punt in de wind. Als een zijkant vol in de wind

in huis?”, vraagt Fred. Ed: “We hebben ook een in-

staat, vangt deze vaak teveel wind.”

JUNI 2022 |

33

Sofie van den Enk bewust bezig met milieu

Onze woning is van het gas af Sofie van den Enk is van veel markten thuis. Ze studeerde Amerikanistiek, was succesvol cabaretière, won het befaamde Wie is de Mol? en presenteerde allerhande televisieprogramma's, waaronder de consumentenrubriek Keuringsdienst van Waarde. Maar bovenal is Sofie maatschappelijk betrokken. Of het nu duurzaamheid of gezondheidszorg betreft. Henk en Fred zochten haar op.

D

e verwachtingen van Henk en

je hoort bij de stad, maar ligt er toch net

Fred zijn best hooggespannen,

buiten. Het buitengebied van Utrecht, zeg

als ze in de auto zitten naar

maar. Het is heel fijn en rustig hier."

Utrecht, waar Sofie van den Enk woont, samen met haar Ame-

Van gas los

rikaanse echtgenoot Lee en haar twee kin-

Sofie kocht het huis vier jaar geleden. Een wo-

deren van acht en tien. Ze hebben speciaal

ning uit 1932. "Qua energielabel zo ongeveer

voor het interview nog eens goed nage‑

het slechtste wat je kan bedenken. Ik wilde

plozen en bekeken wat Sofie allemaal doet.

heel graag verduurzamen."

Natuurlijk het kritische Keuringsdienst van

En dat heeft ze toen ook rigoureus gedaan.

Waarde, waarin wordt gecheckt in hoeverre

De oude cv werd eruit gesloopt en vervangen

productinformatie op voedsel ook daadwer-

door zonnepanelen, een zonneboiler, vloer-

kelijk klopt. Maar ook een programma als De

verwarming beneden, infraroodverwarming

Vergelijkers, waarin de impact van alledaag-

op de bovenverdieping en een pellet cv-ketel

se keuzes op het milieu werd onderzocht.

in de garage, voor als er te weinig zon is. De

Programma's met een kritische, betrokken

woning is volledig van het gas af.

boodschap. Milieu, duurzaamheid, gezond

"We hebben wel voor een halve

voedsel. Zou dat betekenen dat Sofie ook in

ton geïnvesteerd. Mijn moeder

een duurzaam huis woont? De vraag wordt

verklaarde me op een bepaald

snel beantwoord, wanneer Henk en Fred

moment voor gek. Maar ik wilde

hun auto parkeren voor een oude twee-on-

het graag, vond het nodig, voor

der-een-kap-woning. Het dak ligt vol met

het milieu. Niet voor mijn porte-

zonnepanelen. Het zijn er in totaal 22, vertelt

monnee, want de energieprijzen

Sofie even later, wanneer ze haar bezoek

waren toen nog normaal."

gastvrij en enthousiast binnenlaat. Maar

Een duurzaam huis dus. Maar is Sofie ook

eerst wil Henk nog even iets anders weten.

duurzaam in haar dagelijkse leven, vraagt

"Je woont in Utrecht, maar het lijkt hier wel

Fred? "Ik ben er heel bewust mee bezig", ver-

het platteland!"

telt ze. "Ik rij elektrisch, eet weinig vlees, we

"Haha, ja dat klopt", lacht Sofie. "Dit stuk-

doen een extra trui aan als het kouder wordt.

34

| J U N I 2022

Als het wat kouder wordt, doen we een extra trui aan

THUIS BIJ

Kort voordat Henk en Fred bij Sofie op bezoek waren, heeft ze besloten om te stoppen bij Keuringsdienst van Waarde. "Waarom? Ik heb het acht jaar met veel plezier gedaan, dan is het goed om andere dingen te gaan doen. "Wat dat zal zijn, daar kan ze nog niet veel over zeggen. "Daarover ben ik nu in gesprek. Ik wil graag weer wat doen dat maatschappelijke impact heeft. Klimaat, iets over geestelijke gezondheidszorg.

Daar denk ik aan."

Heeft die betrokkenheid er altijd ingezeten?, wil Fred nog graag weten. "Ik denk dat ik dat erg van huis uit heb meegekregen. Mijn ouders hadden ook altijd aandacht voor de ander. Dus ik vind dat belangrijk.

Daarvoor wil ik me graag inzetten."

FOTO: LINELLE DEUNK

De aanpak gaat veel te langzaam

FOTO: STIJN GHIJSEN

Dat is trouwens wel geinig, want Lee is Amerikaan, en daar zijn ze dat helemaal niet gewend. Alles draait daar om comfort en gemak. Een trui aan? Dat vinden ze maar gek. Maar Lee doet goed mee, haha."

Zorgen

Haar televisiewerk heeft haar van veel dingen nog be-

Ondanks dat ze merkt dat er veel goede wil is en dat er

wuster gemaakt. Het is goed, zo zegt Sofie, dat er zaken

ook door het bedrijfsleven mooie duurzame initiatieven

in de voedselindustrie aan de kaak worden gesteld,

worden ontplooid, is Sofie oprecht bezorgd over ons

maar tegelijkertijd heeft ze gemerkt dat er ook best

milieu. "De aanpak gaat veel te langzaam. Het pad dat

veel goed gaat. "Kijk, volledig biologisch is het allerbest,

we bewandelen wordt daardoor smaller en smaller.

maar we moeten zo ontzettend veel mensen voeden,

Wetenschappers waarschuwen ons, maar echt ieder-

het is gewoon niet haalbaar. En ik zie dat veel voedsel-

een moet meedoen. En zie dat maar eens voor elkaar

producenten van goede wil zijn. En boeren, voor hen

te krijgen. Kijk, in ons land hebben we er relatief nog

heb ik veel respect. Daar begint het. Zij verdienen een

weinig last van. Maar je zal maar in Afrika wonen en de

eerlijke prijs voor hun producten."

oogst telkens door de droogte zien mislukken. Er ge-

Een gevolg van haar programma De Vergelijkers, dat in

beurt natuurlijk steeds meer op het gebied van duur-

2019 op de buis was, is dat Sofie geen nieuwe kleding

zaamheid, maar ik betwijfel of het voldoende is om een

meer koopt. "Als je ziet wat de productie van bijvoor-

ramp te voorkomen." Henk en Fred delen de zorgen

beeld een katoenen hemdje alleen al aan water kost.

van Sofie. Terwijl het tegelijkertijd een heel gezellig en

En hoeveel kleding er wordt vernietigd. Echt ernstig.

vrolijk bezoekje was. "We moeten allemaal ons steentje

Evenals de arbeidsomstandigheden in veel landen. Ik

bijdragen, Sofie", zegt Fred. "Jij geeft met je duurzame

koop alleen nog tweedehands."

huis in ieder geval een goed voorbeeld."

JUNI 2022 |

35

I N N OVAT I E

DRAADLOZE UITBREIDING OP GROTE HOOGTE

B.E.G. Casambi aanwezigheidsmelders Door aanwezigheidsmelders te gebruiken voor de verlichtingsregeling kunnen aanzienlijke energiebesparingen worden gerealiseerd, vooral in hoogbouw magazijnen. In plaats van hele hallen te verlichten, wordt het licht alleen daar ingeschakeld waar het nodig is.

Bluetooth Speciaal voor deze toepassingen heeft B.E.G. de aanwe-

B.E.G. zijn beschikbaar als schakelversie en voor KNX,

zigheidsmelder en multisensor serie PD4-GH ontwikkeld.

DALI-2, DALI-SYS, DALI-LINK, BMS DALI-2 en Casambi.

Deze wordt nu aangevuld met twee Bluetooth-gestuurde melders. De twee nieuwe modellen PD4-CAS-GH DALI-2

De samenwerking met Casambi is nieuw

en PD4-CAS-GH bieden een intelligente, draadloze uit-

De ingebouwde Bluetooth-modules van de Finse

breiding op bestaande DALI gestuurde verlichtingssyste-

fabrikant maken draadloze bediening van de PD4-

men via Casambi.

CAS-GH DALI-2 en PD4-CAS-GH via de Casambi app

Meetbereik tot 16 meter

mogelijk. Het PD4-CAS-GH DALI-2 model heeft een geïntegreerde DALI-2 voeding waarop DALI voorscha-

Hoge plafonds, lange gangen - dit zijn locaties waar de PD4-

kelapparatuur direct kan worden aangesloten. De

GH sensoren van B.E.G. Brück Electronic GmbH worden

afzonderlijke apparaten kunnen logisch met elkaar in

toegepast. Dankzij de uittrekbare telescopische lichtsensor

een netwerk worden verbonden. Een fysieke verbin-

kan het meetbereik zelfs bij een montagehoogte tot 16

ding via de DALI-bus is niet nodig. Het PD4-CAS-GH-

meter worden geoptimaliseerd. Een betrouwbare en ener-

model wordt geleverd zonder DALI-2 voeding, maar

giezuinige constante lichtregeling. Het ovale detectiegebied

heeft verder dezelfde functies.

is optimaal ontworpen voor gebruik in lange gangpaden: Het heeft een diameter van 30 m in lengterichting, zelfs

Casambi app

voor frontale bewegingen. Zo creëren de PD4-GH-aan-

Met de Casambi app wordt het dichtstbijzijnde appa-

wezigheidsmelder veiligheid en comfort voor de gebrui-

raat in het mesh-netwerk aangestuurd, dat de com-

kers van de hal. De PD4-GH aanwezigheidsmelders van

municatie met andere apparaten overneemt. Voor wie graag vertrouwt op armaturen, drukknoppen en sensoren binnen een zuiver Casambi-netwerk, is de PD4-CASGH het perfecte apparaat voor gebruik op grote hoogte.

www.beg-luxomat.com/nl

36

| J U N I 2022

I N N OVAT I E

DUURZAME STADSLOGISTIEK

Het wordt druk op het fietspad – en stil op de weg Flitsbezorgers, maaltijdbezorgers en tegenwoordig ook de technische groothandel.

‘Groen bezorgen’, op de fiets of met een elektrisch voertuig, is vaker de norm in met name binnensteden. De ‘last mile’ wordt steeds duurzamer afgelegd.

Goederen bezorgen op de traditio-

werkt met gespecialiseerde partijen.

vrachtwagen. Het elektrische wa-

nele manier wordt in steden alsmaar

Ook voor het bezorgen van lengte-

genpark van de groothandel neemt

moeilijker. Milieuregels en -zones

artikelen is een oplossing gevonden

snel in omvang toe.

vragen om een nieuwe aanpak. In

met een speciale aanhanger.

verschillende (binnen)steden zoekt

CityHub

Technische Unie naar manieren om

“Klanten vinden onze aanpak leuk

Nog een andere optie is het

hier een oplossing voor te bieden.

en we leren elke dag”, vertelt project-

combineren van leveringen van

leider Stijnie Boertje. “Bijvoorbeeld

verschillende leveranciers, om op

dat je IT-systeem op al die soorten

die manier verkeer in de binnenstad

In Utrecht en Tilburg bezorgt Tech-

vervoer moet zijn ingericht. Dat je

te verminderen. In Leiden werkt

nische Unie sinds enige tijd met

orders moet afstemmen op wat je

Technische Unie samen met CityHub,

fietskoeriers. Hierbij wordt samenge-

maximaal met een fiets kan vervoe-

een specialist in groene stadslogistiek.

ren. En dat stoppen en afleveren met

“In het geval van Leiden hebben wij

een fiets razendsnel gaat.”

één stop”, vertelt Stijnie. “Wij leveren

Fietskoeriers

Elektrisch transport

alle orders af bij CityHub, zij verdelen dit over kleine elektrische voertuigen

Niet overal is bezorgen met een

en staan niet veel later bij onze

fietskoerier een optie. In Zwolle,

klanten voor de deur.”

Utrecht, Rotterdam en Amsterdam bezorgt Technische Unie met elektrisch transport; van een Light Electric Vehicle en een elektrische bus tot en met een complete elektrische

www.technischeunie.nl

JUNI 2022 |

37

E L AY N E B E S S E L S E N MONTEUR E L E KT R O T E C H N I E K

Vrouwen zijn creatiever dan mannen 38

| J U N I 2022

C V VA N

Elayne Besselsen (24)

Waarom elektro‑ techniek?

BEDRIJF

“Omdat het gewoon hart-

Breman Installatiegroep

stikke leuk is en je binnen

OPLEIDING

de installatiemonteur en werd aangenomen.”

de techniek ook nog eens

Je besloot weer te gaan studeren?

alle kanten uit kunt.”

“Mij werd gevraagd wat ik het leukste vond. Elek-

Service Medewerker Gebouwen Eerste Monteur Elektrotechniek Woning en Utiliteit FUNCTIE Onderhoudsmedewerker

Hoe ben je er zo geïnte‑ resseerd in geraakt?

Toen heb ik me op advies van Breman

“Ik denk door mijn vader, die is heel

aangemeld bij ROC van Flevoland, waar

handig. Als er thuis iets moest gebeuren,

ik nu bezig ben met het tweede jaar van

deden we het zelf. Ik zag dat het altijd

de opleiding Eerste Monteur Elektrotech-

goed kwam en ook functioneerde.”

niek Woning en Utiliteit. Niveau 3, een

trotechniek gaf ik aan.

driejarige opleiding. Drie dagen werken,

ZWEMDIPLOMA A, B en C

Je koos al snel voor techniek?

één dag op school.”

“Op mijn 15e koos ik op de middelbaWERKERVARING

re school voor metaaltechniek. Op het

Het bevalt?

Kledingzaak, magazijn VT Wo-

ROC in Lelystad volgde ik de opleiding

“Ja, het is echt mijn ding. Soms is het wel

Service Medewerker Gebouwen. Ik kreeg

aanpoten. Gisteren moest ik kabels trek-

nen en monteur bij Breman Installatiegroep

les in loodgieterswerk, timmerwerk en elektra en

HOBBY’S

liep stage bij een woning-

Piano spelen en klussen in

bouwvereniging. Dat ging

mijn eigen woning

me heel goed af en beviel ook heel goed. Maar een

Klant geloofde eerst niet dat ik de monteur was die zou komen

ken en dan gaat er een trekveer door de buizen met daaraan veel kabels.

Ik kreeg ze er niet doorheen. Ik ben zelf niet zo zwaar, slechts 50 kilo, en

passende baan kon ik daarna niet vinden.

dan kom ik gewicht tekort. Moest ik toch

5 uur als ik pech heb,

Ik stuurde overal mijn cv naar toe, maar

een collega bellen met de vraag of ik zijn

anders 5.30 uur

kwam uiteindelijk in een kledingwinkel

spieren even mocht lenen.”

WEKKER

te werken.”

En ook dat is niets geworden?

Is dat de reden dat er zo weinig vrou‑ wen in het vak zitten?

“Ik zat er niet op mijn plek. Het grappige

“Het is een stigma. Daarbij is het na-

is dat er een keer een technisch pro-

tuurlijk ook pittig werk. Als de lift in een

STERKSTE PUNT

bleem was. Het toilet stonk enorm. Ik had

complex kapot is en je moet met een

Storingen oplossen en met

meteen de oplossing, maar ze namen me

zware gereedschapskist elf verdiepingen

niet serieus. Toen ben ik daar vertrokken.

omhoog…. Tja dat tikt aan. Maar toch

Het was ook heel saai werk.”

vind ik het geweldig.”

Je besloot je passie weer te volgen?

“Ik heb veel cv’s achtergelaten bij uit-

Waarom zouden vrouwen dan voor techniek moeten kiezen?

ONTBIJT Ik eet vaak ’s avonds pas voor het eerst. Echt!

klanten omgaan MINDER GOED Loodgieterswerk; ik vind gas namelijk spannend

zendbureaus. Breman Installatiegroep,

“Vrouwen zijn heel creatief, op een ma-

CV OF WARMTEPOMP

een totaalinstallateur, wilde me wel heb-

nier die mannen niet kennen. Ze zijn sub-

Wij hebben thuis een cv-ketel

ben. Ik mocht als leerling meelopen met

tieler, kunnen goed met fijne draadjes

JUNI 2022 |

39

Flexibel in elke oplossing

StripMeister, dé kabelstripmachine Het innovatieve ontwerp van een StripMeister maakt het strippen van kabels tot een simpele handeling. De StripMeister is eenvoudig te monteren en is vervaardigd uit hoogwaardige materialen om een lange levensduur te garanderen.

Hierdoor is het voor vrijwel iedereen mogelijk om kabel te recyclen. Door jouw restantkabels voor inlevering te strippen, draag je niet alleen bij aan een beter milieu, maar is jouw kabelafval ook nog eens veel meer waard. Je hebt de investering in één van deze 4 stripmachines dan ook snel terug verdiend. www.cablepartners.nl

GEPATENTEERD

DÉ BUIZENSCHAAR VOOR BEDRADE FLEXBUIZEN

FLEX CUT´N´PROTECT Buizenschaar met twee schaarfuncties voor bedrade flexibele buis van 16 mm en 20 mm én geïntegreerde kabelschaar.

De FLEX CUT´N´PROTECT knipt de flexbuis met één knipbeweging (CUT) en voorkomt door het unieke ontwerp tegelijkertijd beschadiging van de inliggende bedrading (PROTECT).

CIMCO-artikelnr. 12 0190

TEST HET GRATIS!

Cut 16 mm 20 mm

Ø

Ø

www.cimconederland.nl Anzeige_Henk_Fred_Lehrlingskoffer_NL_2021_190x136.indd 1

16.05.2022 11:18:35

C V VA N

omgaan en gaan vaak net even wat beter

naar mijn logo wijzen en vertellen dat ik het

met klanten om.”

probleem zou komen oplossen. Ze geloofde er niks van. Maar als je eenmaal je werk hebt

Hoe sterk sta jij in de mannen‑ wereld?

verricht, krijg je vaak complimenten. Ook van

“Ach, mannen hebben humor die

wij dat ook kunnen en niet alleen de man-

Elayne Besselsen is begon-

soms wat seksistisch over kan ko-

nen’, haha.”

nen met het bloggen en

men. Ik lig daar niet wakker van en

vloggen over haar werk. Dat

vind het vaak grappig. Die mannen

Breman heeft ook een eigen opleiding?

doet ze samen met Marleen

moeten weer lachen als ik bang

“Op de Breman Academy kunnen we onze

Breman van haar werkge-

ben voor een spin…”

skills verbeteren. Ook zaken waar we in het

Bloggen en vloggen over haar werk

ver. “Het ligt nu even stil,

andere vrouwen die zeggen: ‘zie nou wel dat

werkveld tegenaanlopen, komen daar aan

weer op”, zegt Elayne. “Het

Hoe maken we het vak aantrek‑ kelijker voor vrouwen?

is de bedoeling dat we laten

“Door de omstandigheden te ver-

zien hoe leuk het vak is,

beteren. Ik heb zelf een dochter van

Bevalt de combinatie leren-werken?

hoe gezellig het er op de

8 jaar, Jill. Dan werkt het niet mee

“Inmiddels wel. In het begin heb ik eerst

werkvloer aan toegaat, wat

dat ik ’s morgens om 5 uur mijn

de avondopleiding gedaan en dat was wel

we dagelijks precies doen,

bed uit moet, om naar mijn werk

pittig. Tot vijf uur werken en dan om zes uur

maar ook hoe de opleiding

te gaan. Ik heb gelukkig ouders die

in de schoolbankjes. Ik heb bij mijn werkge-

er in het echt uitziet. Een

me helpen en een vriend die op

ver gevraagd of ik één dag in de week naar

totaalplaatje, waardoor

andere tijden werkt. Maar daar is

school mocht in plaats van de avonden. Dat

andere meiden getriggerd

natuurlijk wel iets te verbeteren.”

was goed!”

Krijg je van klanten wel eens reacties?

Hoe zie jij jouw toekomst?

“Gisteren nog. Ik belde aan voor een

ik mezelf in de toekomst ook wel doorgroeien

maar we pakken het snel

bod. Erg nuttig om die zaken door te nemen.

Breman heeft het goed voor elkaar.”

worden ook voor techniek te kiezen.”

“Ik vind het vak leuk, ik blijf dit doen. Verder zie

probleem met de mechanische installatie.

naar de rol van werkvoorbereider of begelei-

Die mevrouw keek me aan... Ik moest echt

der van leerlingen. Lijkt me erg leuk.”

JUNI 2022 |

41

PARTNER www.ecodim.nl | info@ecodim.nl | 0314-728016

ECO-DIM.01 0-300W

ECO-DIM.05 DUO 2 x 0-100W

ECO-DIM.02 0-150W

GLN: 8719332901511

ECO-DIM.03 0-450W

ECO-DIM.07/.10

Zigbee/Z-Wave 0-200W certified product

Universele led dimmers met KRACHTIGE specificaties!

D E O P L E I D I N G VA N

Nikita Leewens geniet van techniek

NIKITA LEEWENS

Verliefd geworden op de techniek Op de middelbare school deed ze een beroepentest. Het vak van ‘verspaner’ rolde er bij Nikita Leewens (17) uit. Het bracht haar haar richting het ROC van Flevoland, waar ze koos voor de studierichting Technicus Engineering.

Ze heeft er plezier in!

Bewust voor werktuigbouwkunde gekozen?

“Ja, de elektrotechniek vind ik minder. Daar heb ik geen gevoel bij.”

Je hebt nog geen stage gehad?

“Nee, ik zit nu vijf dagen per week op school, maar ben in gesprek met een stageadres. Dat

Schrok je toen de beroepentest vertelde dat je verspaner moest worden?

“Haha, dat valt wel mee, maar ik wist niet wat het was. Ik ben daarom naar de open dag geweest, hier op het MBO College Almere, onderdeel van het ROC van Flevoland.

Daar zag ik de machines en was ik meteen verkocht. Ik heb me ingeschreven voor de opleiding Technicus Engineering. Die is breed en beslaat alles wat met techniek te maken heeft. Van werktuigbouw tot elektro en plaatbewerking. Ook een stukje leidinggeven zit erin.”

Wat is er zo leuk aan?

“Ik was altijd al creatief bezig met hout en maakte ook sieraden. Thuis deed ik daarnaast de meeste technische klussen. Het zat er al vroeg in. Ik ben verliefd geworden op de techniek. Vooral mooie dingen maken van staal en die vervolgens aan elkaar lassen vind ik heerlijk.”

valt nog niet mee. Ik kreeg bij een autobedrijf zelfs een keer te horen dat ik daar achter de balie zou komen. Dat heb ik dus niet gedaan. Dan leer ik toch niks van techniek?”

Hebben vrouwen het toch moeilijker in dit vak?

“Ik denk dat wij bij veel bedrijven moeten strijden voor onze plek. Niet op school hoor. Hier worden we geaccepteerd. Dat wil niet zeggen dat ik opzie tegen een stage. Ik sta mijn mannetje wel.”

Waarom moeten bedrijven voor meer vrouwen kiezen?

“Wij zijn creatiever dan de mannen, die toch vaak rechttoe rechtaan denken. Dat probeer ik ook over te brengen op andere meiden. Ik wil laten zien hoe leuk techniek kan zijn. Tijdens een open dag kwamen bijvoorbeeld diverse meisjes naar me toe om te vragen of het wel kan, een meisje in de techniek? Ik heb er een aantal over de streep getrokken, die nu hier hun technische opleiding volgen. Leuk toch?”

Wat is jouw stip op de horizon?

“Ik wil uitgroeien tot leidinggevende. Dat ik als vrouw bovenaan de ladder sta en mannen mag zeggen wat ze moeten doen… Dat lijkt me wel stoer.”

JUNI 2022 |

43

I N N OVAT I E

BUSCH-FREE @ HOME ® FLEX

Slimme besturing van Smart Rooms Een simpele lichtschakelaar in bijvoorbeeld het toilet transformeren tot een slimme bewegingsmelder? En dat zonder te boren of kabels te trekken? Het kan met Busch-free@home® flex van Busch-Jaeger. Een systeem dat elke ruimte moeiteloos omtovert tot een Smart Room.

Busch-free@home® flex maakt ruimtes slim. Het geheim zit hem

woners door toevoeging van het System

in de inbouwsokkel; met slechts een paar exemplaren zijn namelijk

Access Point 2.0 heel eenvoudig verbin-

oneindig veel variaties te realiseren. Want bij dit systeem bepaalt

ding maken met de diverse functies van

niet het relais, maar de afdekking de functionaliteit. Zo maak je let-

Busch-free@home® en zo hun Smart Room

terlijk in een handomdraai van elke schakelaar een slimme schake-

opwaarderen naar een Smarter Home. Zo

laar. Dat betekent meer mogelijkheden met minder werk, snellere

zijn Busch-Welcome®-deurcommunicatie,

controle bij onderhoud en kleinere voorraden.

Philips Hue, Alexa, Google, Sonos, Home

Eenvoudig te installeren, te bedienen en uit te breiden De ruimtebedieningsvariant is eenvoudig te integreren door vlakke

Connect, Olisto en vele andere toonaangevende systemen gemakkelijk te integreren.

den worden met een smartphone of tablet, en ingebruikname

Productvoordelen Busch-free@home® flex

en bediening van het systeem gaan snel en simpel via de Busch-

• Eenvoudige toegang tot de wereld van

installatie. De sensoren kunnen bovendien via bluetooth verbon-

free@home® APP next. De kwalitatief hoogwaardige lijn is verkrijg-

Smarter Homes en upgraden/upselling

baar in uiteenlopende schakelaardesigns en bestaat uit zes sokkels

mogelijk naar Busch-free@home®

en diverse sensoren met een timer om verlichting en zonwering automatisch aan te sturen.

De ruimteregeling kan daarnaast – zonder de componenten te vervangen – op elk moment worden uitgebreid. Zo kunnen be-

• Vermindering van inbouwsokkels zorgt voor meer flexibiliteit en kleinere voorraden • Vereenvoudiging onderhoud door een uniform assortiment en toegankelijkheid via de voorkant voor snelle controle • Eenvoudige installatie met minder onderdelen naar keuze • Makkelijker advies dankzij minder opties met meer flexibiliteitet

Voor meer informatie scan de QR-code

www.busch-jaeger.nl

44

| J U N I 2022

I N N OVAT I E

RJ45 PLUGGEN DIRECT OP DE INSTALLATIEKABEL

Montage zonder speciale Tools Als installateur wil je met eenvoud een hoogwaardige RJ45 plug kunnen afmonteren.

Metz Connect bied jou een complete serie in veld installeerbare connectoren. Voor vele toepassingen zijn verschillende typen beschikbaar.

Toename IP-Apparatuur

RJ45 FIELD PLUG PRO

Deze plug is vandaag beschikbaar in diverse variaties. Als volledige 8-pins of als 4-pins (Profinet) van 100Mb tot 40Gb ethernet uitvoering. En als een 180 graden, rechte uit-

We zien een sterke toename van niet werkplek gebonden IP net-

voering of een met 360 graden draaibare met

werkapparatuur. Onze gebouwen worden steeds slimmer en we

buigradius bescherming. Kortom, voor iedere

willen eigenlijk alles aansluiten op onze netwerkomgeving. Denk

vraag een uitvoering.

aan IP-camera’s, WIFI-access points, maar ook Smart Building apparatuur en regelaars.

Zeer korte plug Ook is een extra korte variant beschikbaar met

Waarom sluiten we deze semi permanente apparatuur niet

een lengte van maar 40,22 mm. Deze wordt

direct aan op de installatiekabel? Dit bespaart zeer veel tijd en

bij voorkeur afgemonteerd in een bescherm-

directe kosten!

de behuizing als bijvoorbeeld een buitenbe-

Geen transitiepunt nodig

huizing van een camera, waarop een goede trekontlasting op de kabel aanwezig is.

Het is namelijk, volgens de erkende databekabelingstandaarden, toegestaan om aan de massieve installatiekabel direct een RJ45 plug

De Field Plug Pro serie is eenvoudig te installe-

te monteren. Aangezien deze plug de plaats inneemt van een RJ45

ren zonder de noodzaak van speciaal gereed-

jack en patchkabel dient deze wel van hoogwaardige kwaliteit te zijn.

schap. De basis bestaat uit slechts 2 onderdelen. De Field Plug Pro voldoet aan ISO/IEC

Hierom heeft Metz Connect reeds vele jaren geleden als eerste de

11801 ED.2.2: 2011-06 en EN50173-1:2011-09.

RJ45 Field Plug serie ontworpen.

De belangrijkste kenmerken zijn: • In 100Mb, 10Gb, 25Gb en 40Gb uitvoering • Van Cat 5 (4-draads) tot Cat 6A (8-draads) • PoE, PoE Plus, UPoE en HDBase-T • Voor soepele en massieve aders • Voor afgeschermde en onafgeschermde kabels • Kabeldikte van 5,5 mm tot 10,5 mm • 180 tot 360 graden versie

www.metz-connect.com

JUNI 2022 |

45

SLEUTELEN EN TOUREN MET OUDE LEGERTRUCK

Gek op geur van benzine In ‘de spanningzoeker’ reizen Henk en Fred kriskras door Nederland, op zoek naar bijzondere en ‘spannende’ hobby’s van mensen uit de branche. Deze keer bezoeken ze Arjen Plat, een duurzame installateur die tegelijk gek is op alles met een benzineluchtje.

V

andaag treffen Henk en Fred Arjen Plat in het Friese Minnertsga. Ze spraken bewust bij hem thuis af, want zijn hobby staat wel wat haaks op zijn bedrijf. “Privé en zakelijk moet je gescheiden houden hè”, grapt Arjen. Henk kan er smakelijk om lachen, maar Fred kijkt wat bedenkelijk. Hij

kent het bedrijf waar Arjen sinds 2019 mededirecteur is. Technisch Buro Zonderland staat bekend als een installateur die zich inzet voor gasloos wonen. Arjen biecht op hoe ‘t zit: “Zakelijk streven we inderdaad duurzaamheid na en daar sta ik echt volledig achter.

Ons huis is bijvoorbeeld ook helemaal energieneutraal. Maar daarnaast ben ik al van jongs af aan gek op alles wat naar brandstof stinkt.” Hij gaat Henk en Fred voor naar zijn schuur, waar inmiddels een flinke verzameling staat: van een quad tot een Jeep Wrangler, een Honda straatracer en een buggy. Maar dé blikvanger en grote liefde is toch echt de DAF YA-126, een zelf gerestau-

Het begon, denk ik, al toen ik als jochie ging

reerde legertruck uit de jaren 50.

autocrossen. Ik won nooit een prijs, maar had er wel enorm veel lol in om zelf een beetje te sleutelen. Toen ik later in m’n eerste huisje

SLEUTELEN

woonde, kreeg dat een vervolg en ging ik

Enthousiast klimt Arjen in de cabine, trekt de choke wat uit en

weer met auto’s aan de slag. Dat groeide uit-

start de motor. Het 6-cilinder- in-lijn motorblok komt met wat

eindelijk uit tot een behoorlijke verzameling

gegrom tot leven en de werkplaats vult zich met de zo geliefde

vierwielers, onder andere wat oldtimers. Toen

benzinedamp. “Waar die gekte voor motoren vandaan komt?

we tien jaar geleden het geld hard nodig

46

| J U N I 2022

S PA N N I N G ZO E K E R

hadden, heb ik alles verkocht.

Maar het begon toch weer te kriebelen en dus kocht ik drie jaar geleden weer een Jeep CJ7 - mét V8 uiteraard. Geweldig!” Arjen wijst naar de Jeep die in de andere hoek staat.

“Daarmee kwam mijn hobby weer tot leven. Ik heb hem zelf weer helemaal opgeknapt en de motor vervangen.”

knappen?”, vraagt Fred. Arjen lacht: “Je bent nooit klaar met zo’n ding, hé. Maar in-

LEGERTRUCK

derdaad, we hebben veel gesleuteld en nog steeds doen we iedere donderdagavond

Van het een kwam het ander. In een gekke

iets. Laatst hebben we de remmen nog

bui kwamen Arjen en een vriend op het idee

vervangen en een nieuwe radiateur laten

om samen een oude legertruck te kopen.

maken en erin gezet. Behalve het reviseren

“Zijn vrouw werkt als conservator bij het Fries

van een motor proberen we alles zelf te

Verzetsmuseum, dus het leek ons wel wat om

doen. We trekken alles uit elkaar en krijgen

daar iets aan bij te dragen”, vertelt Arjen. Henk

het bijna altijd weer heel. Het leuke is dat je

knikt bevestigend en vraagt waarom juist

dan weer iets werkend krijgt. Weet je, van

deze legertruck werd gekozen. “Het mooie van

dat sleutelen geniet ik soms meer dan van

deze truck is dat je deze nog nét mag rijden

het rijden zelf.”

met een klein rijbewijs. Voor ons was dat echt belangrijk, omdat we er ook echt mee willen touren.” “En hebben jullie veel op moeten

RIJDEND MUSEUM

Regelmatig rijden ze ook samen een rondje door Friesland. “Hoe reageren mensen?”, vraagt Henk. “Heel leuk, want veel mensen zwaaien naar je. Als je even ergens stopt, heb je altijd aanspraak. Afgelopen zomer gingen we met de DAF naar de

ARJEN PLAT

camping. Nou, dan heb je wel de aandacht!” Henk en Fred kijken

“ Je bent nooit klaar met zo’n ding, hé ”

enthousiast mee als Arjen wat foto’s op zijn telefoon laat zien. Een paar keer kon Arjen op een akkerland met een flinke zandheuvel de DAF eens flink op de proef stellen.

“Hij had er geen enkele moeite mee en trok zich overal doorheen.

Fantastisch!”, vertelt Arjen. Fred

JUNI 2022 |

47

ZELFKLEVENDE

DRIEHOEK LEIDINGKOKER De zelfklevende driehoek leidingkoker van Canalit is de ideale oplossing om in een hoek alle snoeren en kabels weg te werken. De koker is zowel horizontaal als verticaal te monteren en is voorzien van een deksel die strak oversteekt. Hierdoor krijgt de koker een naadloze aansluiting op de muur en is hij in vrijwel elke hoek te plaatsen. Voor een snelle, eenvoudige en stofvrije installatie zijn de zijkanten voorzien van zelfklevende tape, waardoor hij beschikt over een hoge kleefkracht op zowel vlakke als oneffen oppervlaktes.

Beschermfolie De koker is individueel verpakt met een stevige Canalit beschermfolie waardoor hij tot montage schoon en onbeschadigd blijft.

De deksel is tevens voorzien van een extra beschermfolie voor een perfect eindresultaat.

 Naadloze aansluiting met de muur  Snoeren en kabels onopvallend wegwerken

TOT MONTAGE SCHOON EN ONBESCHADIGD

 Deksel beschermd met afdekfolie  Dekt boorgaten eenvoudig af  Zowel horizontaal als verticaal te monteren

Meer weten: canalit.nl

Driehoek leidingkoker Art nr.

2 meter wit (RAL 9010) 911980 911985 3 meter wit (RAL 9010)

S PA N N I N G ZO E K E R

“ Geniet soms meer van het sleutelen dan van het rijden zelf ”

STEUNWIELEN HELPEN BIJ LASTIGE HOBBELS De DAF YA-126 werd speciaal geproduceerd voor de Koninklijke Landmacht. In totaal zijn er sinds 1951 3.496 stuks geleverd in verschillende uitvoeringen. De truck werd ook wel ‘eentonner’ genoemd, of is bekend als ‘Wep’, afkorting van weaponcarrier, oftewel wapendrager. Bijzonder

heeft weleens optochten gezien met histori-

die wel kan rijden en

zijn de zes wielen waarvan er

sche legervoertuigen. Doet Arjen daar ook aan

waarvan het plaatwerk

twee hoger geplaatst zijn. Deze

mee? “Helaas is de DAF van 1957 en daarmee

goed is. Maar gerestau-

reservewielen zijn ‘vrij draaiend’

te ‘nieuw’ om deel te mogen nemen aan de

reerd hoeft ‘ie niet te

gemonteerd en zijn ook bedoeld

parades van de vereniging Keep Them Rolling.

zijn. Dat zelf sleutelen

als steunwielen die de truck over

Daarom ga ik ga nu verder om tóch m’n groot

maakt het straks juist

lastige hobbels heen helpen. De

rijbewijs te halen en zoek ik naar een oude

ontspannend.“ Zolang

Wep werd vanaf 1980 gefaseerd

GMC truck die tijdens de oorlog dienstdeed. En

de GMC er nog niet

vervangen en pas in 1997 ging de

mijn kameraad gaat zo’n oude Willy's Jeep ko-

is, slibt de verbouwde

laatste Wep uit dienst bij Defensie.

pen. Bedoeling is dat we over een poosje dan

aardappelschuur van

toch allebei, met deze voertuigen, meedoen

Arjen langzaam verder

met de parades. Dat lijkt ons geweldig!”

dicht met meer verbrandingsmotoren. “Als ik niet uitkijk, koop ik alles wat op m'n pad

GEWOON LEUK

komt”, bekent Arjen. “De ene keer is het een quad voor m'n zoons, dan weer een brom-

De GMC is er nog niet, maar Arjen houdt het

mertje. Ik vind het gewoon leuk joh – en we

aanbod goed in de gaten. “Ik zoek er eentje

hebben hier de ruimte, hè.”

JUNI 2022 |

49

B.E.G.

LUXOMAT ®

B.E.G. One – de afstandsbedienings-app voor alle B.E.G. producten Snel, intuïtief en eenvoudig programmeren Met de B.E.G. One app wordt uw smartphone een afstandsbediening voor alle B.E.G.-producten. Het nieuwe, intuïtieve ontwerp maakt een snelle oriëntatie mogelijk. Met deze app kunnen ook de bidirectionele B.E.G.-producten worden uitgelezen. Een cloud-verbinding maakt het nu mogelijk om informatie uit te wisselen en meerdere medewerkers samen aan een project te laten werken. Met de B.E.G. One app programmeert u eenvoudig alle op afstand bediende aanwezigheids- en bewegingsmelders, schemerschakelaars, lampen en noodverlichting van B.E.G. Alle producten in één app: dat is B.E.G. One De B.E.G. IR-adapter (audio) of de B.E.G. BLE-IR-adapter (bluetooth) is nodig om de app te gebruiken. De adapter moet voor gebruik worden opgeladen. Bij gebruik van de B.E.G. IRadapter (audio) moet het volume op maximaal staan.

In het gebruiksvriendelijke menu kan de gebruiker zoeken naar de gewenste afstandsbediening of het te programmeren product. Bij het uitlezen van de bidirectionele producten verschijnt automatisch de betreffende interface. De gewenste waarden kunnen afzonderlijk of in een selectie naar het product worden gestuurd. De bidirectionele producten van

B.E.G. kunnen ook worden uitgelezen, d.w.z. de in de melder opgeslagen waarden worden in de app weergegeven. Deze kunnen vervolgens afzonderlijk, in een selectie of in zijn geheel naar een andere melder worden verzonden.

Gegevensuitwisseling via de cloud Met behulp van een cloud is het mogelijk om projecten in de app aan te maken, daar samen binnen het bedrijf aan te werken en live in het team informatie uit te wisselen over de actuele status. Hiervoor worden projectgegevens tijdelijk opgeslagen op een cloudserver. Tijdens of na de succesvolle uitvoering van een project kunnen deze gegevens ook als pdf worden gedownload voor documentatiedoeleinden.

In het downloadgedeelte vindt u een Windows-tool waarmee u uw project kunt downloaden en opslaan. Als u het project op een later tijdstip opnieuw wilt bewerken, kunt u het project met behulp van de Windows-tool weer in de cloud laden.

Hiermee krijgen alle geautoriseerde medewerkers weer toegang tot het project.

Hier kunt u zich direct registreren voor de cloud: https://www.beg-one.com/cloud/

Download gratis de afstandsbedieningsapp!

@HENK

Henk geeft 3 boekentips Onder het mom van ‘Je wordt er nooit dommer van’ spoorde Henk je in de vorige uitgave aan om eens wat vaker een managementboek te lezen. Maar die zijn vaak zo ingewikkeld, was de reactie van sommige lezers. Daarom deze keer drie boekentips van Henk die ook op het strand prima te doen zijn!

GEEF NOOIT KORTING!

JOS BURGERS

E

en boek dat nu actueler is dan

prijsbezwaar niet te snel in de verdedi-

ooit. Want ga maar na: de kostprijs

ging te gaan, maar te zeggen dat je zelf

in de installatiebranche gaat dit

eerst ook moest wennen aan het nieuwe

jaar al door de 70 euro per uur, exclusief

uurtarief. En durf dan ook gerust een stil-

BTW. De branche moet dus alle zeilen

te te laten vallen. Drie andere waardevolle

bijzetten om een goede marge te halen.

tips zijn om een klant altijd goed mee te

In dat kader is de belangrijkste tip van

nemen in hoe een offerte is opgebouwd,

marketinggoeroe Jos Burgers dan ook:

dat je moet voorkomen dat je zelf gaat

Geef nooit korting! In dit gelijknamige boek geeft hij

denken dat je (te) duur bent, maar ook dat je sommi-

30 praktische adviezen. Bijvoorbeeld door bij

ge klanten je concurrent moet gunnen!

Sollicitant wil weten waar een bedrijf voor staat

BOUWEN AAN EEN STERK WERKGEVERSMERK INGE SIJPKENS & SASCHA MURK

P

nu te werken aan je ‘eigen merk’. Omdat

dingetje. Ook in de installatiebran-

een sollicitant graag wil weten waar een

che. Want vind maar eens een

bedrijf voor staat. Het boek ‘Bouwen aan

nieuwe monteur! Inge Sijpkens en Sascha

een sterk werkgeversmerk’ is vooral een

Murk geloven dan ook dat bouw- en

praktisch boek. Met talloze voorbeelden

installatiebedrijven het daarom over een

van bedrijven vanuit de praktijk. Het is

hele andere boeg moeten gooien. Door

een boek dat je niet meteen hoeft uit te

niet alleen actief de arbeidsmarkt op te

lezen, maar dat je er telkens weer bij pakt.

gaan als je een vacature hebt, maar conti-

Omdat je er constant van leert.

EÉN FAN PER DAG JOS BURGERS

ersoneelswerving is best wel een

M

ijn derde tip is

Martijn uitsluitend nog maar voor fans. Maar hoe

wederom een

creëer je fans? En hoe overtref je de verwachtingen

boekje van Jos

van je klanten? Daar gaat het boek ‘Eén fan per dag’

Burgers. Gewoon omdat zijn boeken zo

van Jos Burgers over. Aan de hand van

gemakkelijk lezen, vol humor zitten en

herkenbare praktijkvoorbeelden beschrijft

omdat hij met tips komt waar je wat mee

hij hoe je het verschil kunt maken in het

kunt. We zijn op dit moment erg blij met

contact met de klant. Niet door je hele

de columns van Martijn Verspeek in ons

bedrijfsvoering aan te passen, maar door

blad. Die heeft heel goed naar Jos Burgers

ogenschijnlijk kleine dingen, die een grote

geluisterd. Met zijn installatiebedrijf werkt

impact hebben!

JUNI 2022 |

51

52

| J U N I 2022

P R OJ E C T

Garvo wil zonnepanelen optimaal benutten

Zoektocht naar opslaan energie De zon schijnt vandaag in de Achterhoek.

Fred en Daan rijden richting Garvo Diervoerders in Drempt. Ze zijn benieuwd naar de 876 zonnepanelen die daar op het dak liggen. Maar ook naar Garvo’s zoektocht hoe de opgewekte energie optimaal benut kan worden.

JUNI 2022 |

53

H

et is een goede

meer fronten een duur-

dag voor zon-

zaam bedrijf?” “Absoluut”,

ne-energie”,

zegt Henkjan. “Wij hebben

zegt Fred terwijl

weinig afval, omdat alles

hij zijn bus

zoveel mogelijk weer het

door de Achterhoek langs

proces in gaat. We werken

weilanden vol koeien rijdt. “Steeds meer grote

met eigen herbruikbare pallets, we zijn gecer-

bedrijven leggen hun daken vol met zonnepa-

tificeerd met het GMP certificaat, dus alles wat

nelen”, zegt Daan. “Ik ben wel benieuwd hoe al

we inkopen is CO2 neutraal en we rijden zoveel

die bedrijven omgaan met de energie, die niet

mogelijk elektrisch.”

meteen gebruikt wordt.”

54

De bus wordt geparkeerd bij de ingang van

Op het dak

Garvo. Commercieel directeur Henkjan Garre-

Op het dak pronken de 867 zonnepanelen die

tsen ontvangt de gasten in een vergaderzaal,

in 2016 werden gelegd. Henkjan: “Die leveren

waar hij allereerst zijn bedrijf introduceert. “We

op een mooie dag één megawattuur (MWh)

bestaan al 135 jaar. Ik ben de vijfde generatie

aan stroom op. Dezelfde hoeveelheid verbrui-

in het familiebedrijf. Ooit stond op deze plek

ken we ongeveer. Dus op een gewone zonnige

een korenmolen en begon de familie als boer,

dag is er niks aan de hand. Het probleem is

bakker, molenaar. Iedere generatie heeft iets

dat we vooral in de avonden en weekenden

toegevoegd. Tegenwoordig is Garvo specialist

meer stroom opleveren dan we kunnen

in het ontwikkelen, produceren en verkopen

gebruiken. Dat moet terug naar het net. De

van diervoeders.”

salderingsregel gaat er in de toekomst af. Wij

Henkjan neemt de gasten mee voor een

willen die stroom opslaan, om deze later weer

rondje door het bedrijf. Fred: “Jullie hebben

te gebruiken.”

veel zonnepanelen op het dak. Zijn jullie op

Het gezelschap wandelt verder en passeert

| J U N I 2022

P R OJ E C T

ZOEKTOCHT NAAR INSTALLATEUR MET DÉ OPLOSSING Henkjan Garretsen benaderde ook zijn huisinstallateur om mee te zoeken naar een oplossing om de teveel opgewekte enereen oude stoomketel, die draait op gas. Henkjan: “We onderzoeken op dit moment hoe en of we van het gas af kunnen en hoe we de teveel opgewekte stroom kunnen opslaan. Als bedrijf moet het volgens mij mogelijk zijn om nul op de meter te realiseren. We gebruiken nog steeds deze oude stoomketel. We hebben deze stoom nodig voor ons pers-proces. We onderzoeken nu de mogelijkheid van

In het weekend leveren de panelen meer stroom op dan we gebruiken

een elektrische stoomketel. Daarmee zou je bijvoorbeeld de weekendstroom om kunnen zetten in warmte.

Met behulp van een warmtebuffervat en warmtewisselaars sla je die energie

gie op te slaan. Henkjan: “Ook hij heeft er geen tijd voor. Te druk met de dagelijkse gang van zaken. Maar als installateur moet je dit toch geweldig vinden? Om een dergelijke energie-uitdaging aan te gaan. Daar máák je tijd voor. Wat dat betreft wil ik best een oproepje doen. Als een installateur samen met ons deze casus op wil pakken en mee wil experimenteren, mag hij zich bij mij melden. Betaald natuurlijk!

Ik denk dat er voor alle partijen een mooie uitdaging ligt.” www.garvo.nl

dan weer op om later te gebruiken.

Een dergelijk systeem moet volgens mij ook geschikt zijn voor de verwar-

jan: “Jazeker. We zitten regelmatig

ming van het bedrijfspand door er

met collega’s om tafel om deze on-

een buizensysteem in te leggen. Dan

derwerpen te bespreken. Op deze ma-

ga je feitelijk richting het systeem van

nierwijze komen veel opties voorbij.

een warmtepomp. Die zoektocht naar

Zoals de papierfabriek in Doetinchem,

een partij die ons hierbij kan helpen

waar het afgevoerde warme restwater

loopt nu.”

wordt gebruikt om biogas mee te produceren, dat via een eigen pijplijn te-

Grootverbruikers

ruggaat de fabriek in. Prachtig, maar

Hebben jullie contact met andere

wij hebben dat restwater niet. Een

grootverbruikers?, vraagt Fred. Henk-

andere optie is een natte accu met

HENKJAN GARRETSEN

JUNI 2022 |

55

Sinds 1981

Madrid armaturen 60x60 en 120x30 ruim voorradig Maatwerk (bandraster) snel leverbaar UGR<16 Lange levensduur Hoge lumen watt verhouding Plug and play aanlevering Revit/BIM ready LED en driver verwisselbaar Milieuvriendelijk Opties:

In vrijwel iedere afmeting DALI | 1-10V | Casambi Noodmodules Opbouw/pendel Luchtsleuven

T: 0570-592786

WWW.EMILUX.nl

— Nieuwe energievragen.

Met ABB heb je het antwoord in handen.

ABB biedt het meest veelzijdige programma groepenkasten voor de woningbouw en kleine utiliteit. Het programma biedt een antwoord op de verdelerbehoefte van vandaag én morgen. Zo zijn er groepenkasten voor uiteenlopende toepassingen, zoals het aan­ sluiten van zonnepanelen, warmtepompen en EV­laadsystemen. In iedere situatie maakt ABB de installatie veilig, betrouwbaar en razendsnel te monteren. to.abb/P__yD-lT Let’s write the future. Together.

P R OJ E C T

een toevoeging met zout. Daar

kelaar in de hand genomen.”

heb je veel ruimte voor nodig. Een

Of de installateur een rol kan

normale accu kan tien keer zoveel

spelen? Henkjan: “Ik denk dat veel

opslaan. Maar die accu’s zijn weer

energievraagstukken zelfs begin-

milieu-onvriendelijk. Het nadeel

nen bij de installateur. Dus die

van al die technieken is dat ze

móet een rol spelen. Maar ze zeg-

Ze kunnen volgens mij beter met

experimenteel zijn.”

gen allemaal er geen tijd voor te

skids gaan werken, die ze prefab in

hebben. Volgens mij hebben ze die

de werkplaats voorbereiden. Dan

Rol installateur

tijd echt wel, maar is het een kwes-

plaats je ze veel sneller in al die

Fred: “Zijn er voor jullie subsidies

tie van keuzes maken en goed

huizen die precies hetzelfde zijn

beschikbaar?” Henkjan: “Jazeker,

organiseren. Ik zie bijvoorbeeld dat

en dan houd je veel tijd over om je

maar dan moet je de helft zelf

veel nieuwbouwprojecten gestan-

bijvoorbeeld bezig te houden met

meenemen en blijft het onzeker of

daardiseerd zijn, maar dat instal-

energievraagstukken. Mijn advies:

het potje nog vol is om die andere

lateurs nog steeds per woning de

bundel als branche de krachten en

helft te ontvangen. Ik heb nu een

ketel of warmtepomp ‘als maat-

maak je handen vrij de dingen te

subsidiemakelaar en innovatiema-

werk’ installeren. Dat kost veel tijd.

doen die er echt toe doen.”

Op de terugweg

Op de terugweg hebben FRED en DAAN veel te bespreken.

FRED: “Ik keek mijn ogen uit op het dak. Wat liggen daar veel zonnepanelen.” DAAN: “Ik kan de frustratie wel begrijpen dat je ook in het weekeinde zoveel opwekt, maar die stroom niet kunt gebruiken.” FRED: “Ik vind het mooi dat Garvo de nek uitsteekt en op zoek is naar oplossingen die er nu misschien nog niet zijn. Zo worden er stappen gezet naar nieuwe systemen.”

DAAN: “Ik denk dat het Henkjan gaat lukken. Ik hoop dat een installateur hem gaat helpen. Of is het iets voor ons?”

JUNI 2022 |

57

FIJN ALS DE KLANT ER WEER WARM BIJ ZIT

DE DAG VAN

Martin Polman Kemkens is gespecialiseerd in duurzame energie-oplossingen. Het bedrijf heeft 460.000 klanten in de regio Noord-Brabant, Zeeland en Zuid-Gelderland.

Martin Polman (33) trekt er dagelijks op uit als servicemonteur. “Ik zorg ervoor dat mensen er warmpjes bijzitten.”

6.15 UUR 8.30 UUR

58

“Ik woon in Duiven samen met mijn vriendin

“Ons hoofdkantoor is gevestigd in Oss, maar

Stephanie en dochter Tess (2,5). Rond kwart

Kemkens heeft meerdere vestigingen en

voor zeven gaat de wekker. Soms ben ik eerder

magazijnen, zoals hier in Arnhem. Ik loop mijn

wakker. Bijvoorbeeld als Tess zich laat horen.

collega Hüseyin Gülmez tegen het lijf, die zijn

Meestal ontbijten we samen. Vandaag ook. Ik

bus ook komt aanvullen. Mijn eerste afspraken

rijd ook nog even langs ons magazijn in Arn-

voor vanmorgen staan in ons digitale systeem.

hem om wat spullen op te halen.”

Dus ik kan aan de slag.”

| J U N I 2022

D E DAG VA N

9.00 UUR

9.30 UUR “We gaan naar de zolder voor onderhoud van

“Mijn eerste afspraak is in Duiven. Ik bezoek

de cv-ketel. Cv-ketel onderhoud is belangrijk,

jaarlijks ongeveer 2.000 klanten voor service

want dan heb je minder kans op storingen en

en onderhoud aan de cv-ketel en ventilatie. Ik

het verhoogt de veiligheid. De monteurs bij

kom bij bewoners van woningcorporaties en bij

Kemkens zijn goed opgeleid en worden regel-

particuliere klanten. Het is ontzettend leuk om

matig bijgeschoold. Ik heb onlangs het Bewijs

dit werk te doen. Ik houd van de techniek, maar

van Vakmanschap Koolmonoxide behaald. Dat is

ontmoet ook veel verschillende mensen.”

verplicht volgens de nieuwe Gasketelwet.”

11.30 UUR

13.00 UUR “Tijdens de lunch spreken we soms met een

“Wij melden ons bij iedere klus aan en af via een

aantal collega’s af. Bijvoorbeeld in Velp, waar we

speciale app. Ik houd me vooral met cv-ketels

samen wat eten. Koffie drink ik ook wel eens on-

bezig. Als bedrijf pakken we ook het service- en

derweg. Daarnaast heb ik soms storingsdienst.

onderhoud aan onder andere ventilatiesyste-

Dan ben ik 24/7 inzetbaar. Als een cv-ketel ermee

men, airco’s, warmtepompen en zonnepanelen

stopt, zorgen we dat we de klant snel helpen.”

op. De E-kant wordt bij Kemkens steeds belangrijker, met warmtepompen en zonnepanelen.

Alles grijpt op elkaar in.”

JIJ

IN HENK & FRED?

16.30 UUR

Wil jij ook eens een werkdag gevolgd worden door Henk & Fred? Of wil je met je bus of hobby in ons blad? Mail ons dan op redactie@henkenfred.nl.

Misschien sta jij de volgende keer dan wel in ons magazine!

“Rond half vijf eindigt de dag. Dan proberen we thuis samen te eten. Dat lukt niet altijd, omdat mijn vriendin in de stad werkt en soms later thuis is. ’s Avonds sport ik graag. Bij de sportschool, of in het zaterdagvoetbalteam. Of ik thuis ook aan onze eigen ketel klus? Haha, nee hoor, mijn huis is aangesloten op stadsverwarming.”

JUNI 2022 |

59

I N N OVAT I E

CIMFLEX – DÉ BUIZENSCHAAR VOOR BEDRADE FLEX

Werk veiliger, beter en sneller!

Het verwerken van bedrade flexbuizen wordt ook in Nederland steeds meer omarmd, hoog tijd voor professioneel gereedschap. Met de geweldige innovatie CimFlex Cut ‘N’ Protect van CIMCO wordt het verwerken van bedrade flexbuis sneller, veiliger én beter!

CimFlex werkt beter, sneller en veiliger

loer lag, neemt de CimFlex dit risico volledig

De CimFlex Cut ‘N’ Protect buizenschaar is door CIMCO in samen-

weg. Door de geïntegreerde kabelschaar kan

werking met Nederlandse installateurs ontwikkeld met als doel bij

de bedrading vervolgens met hetzelfde ge-

te dragen aan de veiligheid, kwaliteit én snelheid bij het verwerken

reedschap op lengte geknipt worden, waar-

van bedrade flex. Door het unieke en ergonomische design brengt

door de CimFlex het gebruik van meerdere

CIMCO het verwerken van bedrade flexbuizen naar een geheel

tangen heeft samen weten te voegen.

nieuwe dimensie en bespaar je bovendien ruimte in je koffer.

Cut ‘N’ Protect Dit gepatenteerde gereedschap bestaat uit drie onderdelen: • 16mm flex-buizenschaar • 20mm flex-buizenschaar • geïntegreerde kabelschaar

Gebruiksgemak Bij het werken met de CimFlex wordt het gebruiksgemak significant groter en eenvoudiger dan op dit moment gangbaar is bij het knippen van bedrade flexbuis. Één (ferme) knipbeweging volstaat om de buis te knippen, waarbij dus geen zaag- en/of snijbewegingen gemaakt

De CimFlex zorgt ervoor dat je met één knipbeweging de flexibele

hoeven te worden. Door te knippen in plaats

buis doorknipt (Cut), zonder dat de inliggende bedrading wordt

van in te snijden spaar je ook nog eens het ge-

geraakt (Protect). Daar waar tot op heden het gevaar van inkerving

reedschap tegen slijtage, mooi meegenomen.

van de bedrading bij het verwerken van bedrade flex altijd op de

Bekijk onze video en/of probeer hem kosteloos uit Aanvullende informatie van de Cimflex is te vinden via de QR-code. Wil je de CimFlex Cut ‘N’ Protect liever eerst uitproberen voordat je deze gaat bestellen? Of wil je dit unieke ontwerp samen met jouw collega’s gedemonstreerd krijgen op locatie? Geen enkel probleem, want CIMCO biedt t/m 31-08-2022 deze mogelijkheid.

Meld je aan via de QR-code en ontdek zelf de toegevoegde waarde van deze innovatie!

CIMFLEX CUT ‘N’ PROTECT CIMCO ART. NR. 12 0190

www.cimconederland.nl

60

| J U N I 2022

I N N OVAT I E

DE JUISTE LAADOPLOSSING VOOR HET BEDRIJFSLEVEN

MENNEKES laadstations doen het slim!

Opzetten van een toekomstbestendig laadplein voor EV dat er ook nog mooi uit ziet? Innovatieve laadoplossingen van MENNEKES maken dat mogelijk. Wij helpen graag bij het maken van de juiste keuze, zodat er maximaal geladen wordt tegen een minimale investering!

AMEDIO het slimme laadstation MENNEKES heeft met het vrijstaande laadstation AMEDIO een high-end oplossing in haar product-portfolio. Speciaal voor toepassing op laadpleinen bij bedrijven zoals kantoren, restaurants of hotels een interessante laadoplossing.

Slimme laadtechniek in een designbehuizing, die vandalismebestendig is en zeer geschikt voor toepassingen in de buitenruimte. Een visitekaartje voor de bezoekers van deze bedrijven.

Minimale installatiekosten Met alle ingebouwde beveiligingen is de AMEDIO zéér eenvoudig elektrisch aan te sluiten en dat resulteert in een forse besparing op de uiteindelijke installatiekosten.

Daarnaast is de AMEDIO voorzien van een uniek aansluitcompartiment welke geschikt is voor doorlussen van de

voedingskabel naar de volgende AMEDIO, zodat je in de toekomst zeer eenvoudig kunt uitbreiden.

Energiemanagement De slimme software in de AMEDIO is uitgerust met een real-time energiemanagement. Dit geschiedt volledig dynamisch, afhankelijk van de aangesloten elektrische voertuigen en de vermogensafname in het aanpalende gebouw. Integratie van lokaal opgewekte zonne-energie of koppeling met een stationaire batterij voor piekmomenten zijn thema´s die ter sprake komen. Zodat met een beperkte energieaansluiting toch altijd de elektrische auto voldoende kan laden. Maximaal laden tegen minimale kosten!

Oplossing De juiste opzet maken voor een slim laadplein, daarbij helpen wij natuurlijk graag. Onze gedegen kennis en ervaring gebruiken wij voor het maken van de juiste keuzes om uiteindelijk een plan van aanpak samen te stellen voor het project. Daarbij hoort natuurlijk ook een goede afstemming met de installateur, zodat de opdrachtgever uiteindelijk de beste oplossing krijgt!

www.chargeupyourday.nl

JUNI 2022 |

61

KO R T S LU I T I N G

In 2021 werden op

300.000 daken in NL

zonnepanelen gelegd

RENDEMENT NEEMT AF DOOR VOGELNESTJES ONDER PANELEN PANELEN WORDEN DAARDOOR TE WARM VENTILATIE BELANGRIJK

Huidige energieprijs panelen met 4,5 jaar terugverdiend

1 UUR ZONNE-ENERGIE OP AARDE GENOEG VOOR ENERGIEVERBRUIK HELE JAAR

RENDEMENT NEEMT AF BOVEN DE 25 GRADEN

Eerste goed werkende zonnecel werd gemaakt in 1954

Zonnepanelen tegen zuidgevel leveren in winter meer op dan op het dak

VERWACHTING IS DAT OOK STEEDS MEER GEVELS MET PV BEKLEED WORDEN

GEVELS OP OOSTEN EN WESTEN ZIJN DAARVOOR HET MEEST GESCHIKT

Bron: Onderzoek Newcom Research & Consuntancy onder 7.021 Nederlanders van 15 jaar en ouder, website Amyzine.com

JUNI 2022 |

63

EEN

GOED GESPREK MET

VOORZITTER DOEKLE TERPSTRA VAN TECHNIEK NEDERLAND

64

| J U N I 2022

GOED GESPREK MET

“ Gooi bescheidenheid van je af en eis je rol op ” Ruim vijf jaar geleden werd hij voorzitter van Techniek Nederland. Vol ambities om de branche nog nadrukkelijker op de kaart te zetten.

Zijn er onder zijn leiding inmiddels oplossingen gekomen voor de uitdagingen die er liggen? In gesprek met Doekle Terpstra (66).

HEEFT U DE AFGELOPEN VIJF JAAR HET VERSCHIL KUNNEN MAKEN?

lijker om in te stromen met mbo-certificaten.

Doekle Terpstra: “Ik ben super trots op wat we

volgen, waardoor je sneller kunt instromen.

allemaal bereikt hebben. Techniek Nederland is

We moeten het werk ook efficiënter uitvoeren.

een krachtige belangenbehartiger geworden,

Een voorbeeld? Nu komen op de werkvloer

die steeds meer voor elkaar krijgt voor de leden.

vaak verschillende monteurs achter elkaar hun

Met onze zichtbaarheid in de media versterken

‘kunstje’ doen. Organiseer het zo dat dit door

we onze lobby én het merk Techniek Neder-

één persoon op hetzelfde moment kan gebeu-

land. We praten op sleutelposities mee. Mooie

ren! Innovatie helpt ons méér te doen met de

resultaten, maar we willen het morgen en over-

beschikbare vakmensen. Verder hebben we ons

morgen nóg beter doen. Daar gaan we voor.”

samenwerkingsprogramma ‘Mensen Maken

Dan hoef je geen volledige opleiding meer te

de Transitie’, waarin we onderzoeken hoe we de

HET TEKORT AAN PERSONEEL NEEMT NIET ECHT AF?

tijd die nodig is om een hybride warmtepomp

“Dat is inderdaad een super frustrerend the-

écht een speerpunt van de vereniging. Onze

ma. Ieder installatiebedrijf heeft vacatures

leden zeggen vaak ‘wij zijn uitvoerders’. Maar

openstaan. Maar ik zie wel een kentering. In 2021 steeg het aantal jongeren dat een diploma haalde voor een installatietechnische opleiding voor het vierde jaar op rij. In 2017 waren er 12.000 gediplomeerden, dit jaar bijna 16.000.

Het besef groeit dat er in de

te installeren kunnen verkorten. Innovatie is

“ We praten als branche nu op alle belangrijke posities mee ”

techniek prachtige carrièrekansen liggen. Maar

we zijn veel meer dan dat! Ik kwam onlangs bij de TU Delft, waar twee van onze leden Van Dorp en Croonwolter&dros - een prachtig innovatief klimaatproject uitvoeren. Daar krijg ik een kick van. Dan voel ik het ondernemerschap.

Draag dat meer uit, maak

mensen enthousiast voor onze branche.”

er zijn nog meer mensen nodig. Als gevolg van de energietransitie moeten we tienduizenden richting de ‘green skills’. Er is geen sector die zo-

HET TEKORT AAN NIEUWE MENSEN IS ÉÉN, MAAR AAN DE ACHTERKANT IS DE UITSTROOM GIGANTISCH!

veel uitdagingen heeft als de installatiebranche.”

“Als je de uitstroom weet te reduceren, heb je

technische vakmensen in onze sector opleiden

een belangrijk deel van het probleem opge-

HOE LOSSEN JULLIE HET TEKORT OP?

lost. Gelukkig wordt het imago van de branche

“Op verschillende manieren werken we hieraan.

steeds beter. Daarom hebben we ook een

We maken het voor zij-instromers nóg makke-

grote aantrekkingskracht op zij-instromers.

JUNI 2022 |

65

Liefst 70 procent van onze in-

"IMPACT NAAMSVERANDERING IS ERG GROOT" In 2019 veranderde de naam Uneto-VNI in Techniek Nederland. Vanaf dat moment was Techniek Nederland niet alleen de naam van de branchevereniging, maar ook een kwaliteitslabel dat leden mogen voeren.

Doekle Terpstra: “Ik had nooit kunnen inschatten dat dit zo’n grote impact zou hebben. Zowel binnen als buiten de vereniging zorgde het voor een enorme opwaardering. In één klap was duidelijk waar wij voor staan.

Daarvóór werden we nog wel eens de vereniging van kleine bedrijven genoemd.

Maar na de wijziging zijn ook de grote leden trots op Techniek Nederland, voeren ze ons logo en zijn ze betrokken bij onze activiteiten rond vernieuwing, verandering en innovatie.”

stroom komt uit andere branches.

Daarnaast moeten we andere groepen interesseren: vrouwen, mensen met een niet-westerse achtergrond en statushouders.

De aanpak om mensen in te laten stromen is dus goed, maar de uitstroom blijft te groot. We lijken wel een vergiet. Hoe behouden we onze mensen? Het zit ‘m soms in kleine dingen. Een voorbeeld?

Ik heb onlangs een rapport in ontvangst mogen nemen over vrouwen in de techniek. Die vrouwen leggen op een pijnlijke manier bloot waar het aan schort. De techniek is een mannenwereld. Te klassiek. Waarom is er geen werkkleding die speciaal voor vrouwen is gemaakt? En haal die posters van blote vrouwen eens van de wand. Je kunt ons behouden door ons te zien, zeggen de vrouwen. Er is dus meer nodig dan een goed loon. Die bewustwording is er nog te weinig in onze sector.”

Hét antwoord bestaat niet. Wat we als Techniek Nederland doen? We

WAT BETREFT SCHOLING. U GAF ONLANGS AAN DAT HET MBO ZOU MOETEN STOPPEN MET ‘KANSLOZE OPLEIDINGEN MET WEINIG BAANKANSEN’?

zijn door het kabinet uitgedaagd

“Soms moet je veranderingen reali-

Bouwend Nederland, Metaalunie

seren door de knuppel in het hoen-

en FME aan één samenhangend

derhok te gooien. Dat levert posi-

plan, want die sectoren hebben

tieve én negatieve reacties op en

met dezelfde problematiek te ma-

dat is prima. Het gaat erom dat we

ken als wij.”

om met een aanvalsplan te komen.

Het kabinet heeft dit in het regeerakkoord opgenomen. In de ‘Industriecoalitie’ werken we samen met

dit bespreekbaar maken. Ik schrok wel van de reacties. Wat blijkt? Veel voortbestaan. De ROC’s hebben te

IS HET GEBREK AAN BIJSCHOLING GEEN REM OP DE ENERGIETRANSITIE?

maken met een krimpende markt.

“Ja! We moeten onze medewer-

Er is dus veel bezorgdheid en dat

kers als een speer meenemen in

snap ik. Maar waar het mij om gaat,

de nieuwe ontwikkelingen. De

is dat er nu echt iets moet gebeu-

vraag naar bijvoorbeeld zonnepa-

ren met het techniekonderwijs.”

nelen en hybride warmtepompen

opleidingen zijn bang voor hun

explodeert als gevolg van de stij-

66

| J U N I 2022

WIE HEEFT DE SLEUTEL?

gende energieprijzen. We hebben

“De sleutel ligt echt niet alleen bij

veel meer monteurs nodig die met

het onderwijs, maar ook bij onszelf.

die technieken overweg kunnen.

GOED GESPREK MET

"IK BEGRIJP NIKS VAN DE STIJGENDE RODE CIJFERS" De jaarlijkse benchmark van RHM Accountancy en Advies laat opvallende Ook bedrijven die cv-ketels plaatsen en onder-

cijfers zien. In 2020 schreef 4 procent van de

houden staan voor een grote bijscholing door

branche rode cijfers, in 2021 zelfs 9 procent.

de Gasketelwet. Vanaf januari 2023 mogen

Doekle Terpstra: “Opvallend! Er is zoveel

alleen nog gecertificeerde bedrijven met

werk. Geen enkel bedrijf zou nu rode cijfers

vakbekwame monteurs aan cv-ketels werken.

moeten schrijven. Misschien dat het iets

Dat betekent dat je bij móet scholen. Die druk

te maken heeft met de prijsstijging van

zit er op.”

materialen die niet doorberekend kunnen worden. Of uitstel van projecten door

IS DE BRANCHE NIET VEEL TE BRAAF?

materiaalschaarste of de stikstofproblema-

“Ik ben zelf niet zo braaf hoor, haha. Als het

tiek. Misschien hebben de cijfers vooral te

gaat om de aard van de sector vond ik vijf

maken met kleinere bedrijven, die vooral

jaar geleden, toen ik binnenkwam, wel dat de

“ Uitgedaagd om met een aanvalsplan te komen ”

werken, werken en werken en te weinig

installateur zichzelf vaak te klein

kijken naar kostprijs, calculatie of de eigen

maakte. Logisch, want we werkten

bedrijfsvoering…”

jarenlang als onderaannemer. Die rol maakt nederig, bescheiden en niet assertief. Dat is nu heel anders. De sector is zelfbewuster geworden. In de bouwketen

NOG TWEE-EN-EEN-HALF JAAR TOT UW PENSIOEN. WAAR MOGEN WE U STRAKS OP AFREKENEN?

worden installateurs steeds vaker

“Ik hoop dat onze rol in de energietransitie dan nóg

hoofdaannemer. Techniek is de sleutel tot

groter is geworden en dat we de arbeidsmarkt hebben

een succesvol project. Dat brengt ook ander

verbeterd. Ik hoop óók dat ik een bijdrage kan leveren

gedrag met zich mee. De installatiebranche

aan nóg meer zelfbewustzijn van onze sector. Je ziet dat

moet de bescheidenheid van zich afgooien

het al verbetert. Installateurs worden steeds zelfbewuster.

en haar rol opeisen!”

En terecht!”

JUNI 2022 |

67

U I TG E L I C H T

JAN VOERMANS

Cable Partners denkt mee van berekening tot levering

Net een stapje extra in Service

Een kabel, zo stelt verkoopcoördinator Jan Voermans van Cable Partners, is een ding waar eigenlijk niemand op zit te wachten, maar dat tegelijkertijd overal nodig

N

is. Hoe maak je dan toch ee, een sexy product is

lijk verschil maken. Van een zesje

een elektriciteitskabel

tot een tien, zeg maar. Maar een

allerminst, zo weten de

tien is utopie. Bij Cable Partners

mensen van Cable Part-

streven we naar een dikke acht.

ners in Roosendaal heel

Hoog niveau dus, een flinke stap

een interessant product?

"Wij zetten net dat stapje extra. In de kwaliteit van onze kabels, maar vooral in onze service."

goed. Niettemin zijn ze dagelijks

bovenop de basiskwaliteit. Wat

vol enthousiasme bezig met de

betreft de CPR-norm voor brand-

verkoop van kabels en de gehele

classificatie bijvoorbeeld zitten

Op de juiste plaats

logistiek die daarop volgt. "Samen

we ver boven de wettelijke eis. Die

De klanten van Cable Partners

met onze klanten komen wij tot

extra kwaliteit hoort bij ons."

zitten overal. Van de elektrotech-

de allerbeste oplossing voor ieder

nische groothandel tot grote uti-

specifiek project", vertelt Jan

Kabelberekening

liteit, industrie en infra. "Allemaal

Voermans.

Maar vooral wat betreft service

met specifieke wensen en eisen.

In de basis voldoet iedere kabel op

zet Cable Partners een extra stap.

We leveren de ene dag de com-

de Nederlandse markt aan dezelf-

Denk aan kabelberekening voor

plete bekabeling voor een klein

de kwaliteitseisen, weet Voer-

de klant.

project, de volgende dag staan we

mans. "Daarbinnen kun je natuur-

"Theorie en praktijk komen daarin

met de poten in de klei een wind-

niet altijd overeen. Blijkt de bere-

molenpark van kabels te voorzien.

keningsuitkomst in de praktijk niet

Allemaal met hetzelfde motto: de

goed uitvoerbaar, dan komen we

juiste kabel, de juiste lengte, op

met een goede oplossing, op basis

het juiste moment op de juiste

van onze kennis en ervaring", aldus

plaats. Bouwplaatsmanagement

Voermans, die verder zegt dat

noemen we dat in onze branche."

Cable Partners ook digitaal voorop

Daarin past ook dat Cable Part-

loopt. "Bij klanten die heel ver zijn

ners al de volgende dag - en in

met hun ICT, leveren wij onze be-

noodgevallen zelfs dezelfde dag

stellingen met barcodes die op hun

nog - levert. Voermans: "Maar

systeem aansluiten, zodat ze de

heeft een project vertraging, dan

zending snel kunnen verwerken.

wachten we even, zodat de kabels

Maar uiteraard kunnen klanten ook

niet dagenlang in de weg liggen.

gewoon per mail bestellen."

Ook daarin denken we mee."

68

| J U N I 2022

C O LU M N F R E D

Zo belangrijk is dat salaris dus niet

W

aarom heb je nou speciaal voor

Als monteurs scholing en de kans op doorgroei-

ons bedrijf gekozen? En bij-

mogelijkheden zo belangrijk vinden, dan is het

voorbeeld niet bij een andere

interessant om te kijken naar wat werkgevers

installateur gesol-

liciteerd?” Die vraag stelde ik een tijdje geleden aan Daan. Ik dacht in eerste instantie dat het misschien het salaris was. Dat Henk en onze personeelsfunctio-

Personeel wil kunnen doorgroeien

naris haar een geweldig aanbod

daar tegenover zetten. Ook daar is in dat rapport naar gekeken. Meer salaris, betere arbeidsvoorwaarden en een goede werksfeer worden daar het meest genoemd. Best jammer dus dat de behoefte van de monteur en wat de baas daar

hadden gedaan. Maar nee, dat was het niet.

tegenover stelt zo ver uit elkaar lopen. Op die

Het ging haar met name om de doorgroeimo-

manier gaan we natuurlijk nooit het perso-

gelijkheden binnen ons bedrijf. En de moge-

neelstekort in onze branche oplossen!

lijkheid van extra scholing. Die zijn voor haar veel belangrijker dan een hoog salaris.

Giga uitstroom Hoe belangrijk die doorgroeimogelijk-

Binden en boeien Gelukkig zijn er ook installatiebedrijven die er anders over denken. Een vriend van mij werkt bij een installateur waar ze op de zaak elke dins-

heden zijn, blijkt ook uit een recent

dagmiddag in een klein groepje extra trainin-

onderzoek van Wij Techniek. Daarin

gen krijgen. Gewoon overdag! Het kost ze

wordt in eerste instantie gekeken

dus geen vrije avond. Ook las ik laatst een

naar de gigantische uitstroom in

artikel over een aantal installatiebedrijven

onze branche. Maar ook naar de

in Brabant dat onder de naam Duo Elektro

belangrijkste redenen waarom

samen een eigen bedrijfsschool runt. Kijk,

werknemers onze branche na een

dan ben je goed bezig als installateur! In

korte tijd weer verlaten. Samen

plaats van elke keer op zoek te gaan naar

met onvrede over de leiding-

nieuwe monteurs, weet je de bestaande

gevende, staat het ontbreken

te binden en te boeien. Mijn collega Daan

van mogelijkheden om zich te

is wat dat betreft ook helemaal blij. Ze gaat

ontwikkelen met stip boven-

binnenkort bij het ROVC in Ede starten

aan. De uitkomsten van het rapport vond ik trouwens

met een basisopleiding Elektrotechniek. Als aanvulling

best wel schokkend. Wist je

op de W, waar ze al alles

dat van de werknemers die

van afweet. Nu maar

nieuw onze branche inkomen,

hopen dat ze straks niet

de helft binnen twee jaar weer

meer weet van de E dan

uitstroomt?

Henk en ik, haha.

JUNI 2022 |

69

GOFLEX =

LEREN & WERKEN HAAL JE MBO DIPLOMA IN DE TECHNIEK!

500+ TECHNISCHE BBL LEERWERKPLEKKEN

GOFLEX =

SALARIS & DIPLOMA LEREN EN GELD VERDIENEN IN DE TECHNIEK!

GRATIS MBO INFORMATIE PAKKET OF WHATSAPP MET ONS!

GOFLEX = OPEN

OPEN AVOND MBO TECHNIEK ELKE 2e DINSDAG VAN DE MAAND 18:00-20:00u

FSPRAAK! OF MAAK EEN ORIËNTATIEA

I N N OVAT I E

STANDAARD ÉN MAATWERK BANDRASTERVERLICHTING

NORTON BRC: duurzaam renoveren Norton biedt een uitgebreid programma armaturen waarmee je in ieder kantoor snel en efficiënt de verlichting aan kunt passen aan de eisen van de tijd qua comfort, duurzaamheid én de Label C verplichting. Daartoe behoort ook het nieuwe BRC bandrasterconcept.

Bandrasterplafonds

Bij veel bestaande kantoren zijn de ruimten en plafonds nog voorzien van bandrasterarmaturen met T8 of T5 lampen.

Norton levert binnen haar standaardpakket ter vervanging hiervan al het uitstekende BRP-X led inlegarmatuur met hoogglans of matglans rooster. Uit voorraad leverbaar en in een handomdraai te installeren. Dit armatuur is eenvoudig toepasbaar in de meest voorkomende plafondconfiguraties 1200 en 1500/150.

NIEUW: BRC bandrasterconcept

In de afgelopen jaren zijn echter veel systeemplafonds geleverd met afwijkende maatvoering waarbij ook de conventionele inlegarmaturen daarop werden aangepast. Speciaal voor deze locaties heeft Norton nu het zeer flexibele BRC BandRaster Concept ontwikkeld.

Slim verlichten Standaard is dit multilumen inlegarmatuur voorzien van luchtsleuven en een GST18i3 aansluitsnoer. Optioneel is de BRC leverbaar met o.a. dim (DALI en 1-10V) en een oplossing met vaste of draadloze connectivity. Zo kun je kiezen voor de smart lighting oplossing die het best bij het gebouw en de installatie past. Als onafhankelijk leverancier kiest Norton samen met jou de slimste oplossing.

Grote flexibiliteit Bij de productie van de BRC kan het frame worden aangepast op het gewenste formaat.

Hierdoor is het armatuur flexibel qua maatvoering in zowel de lengte als breedte zodat

Het hart van het BRC armatuur wordt gevormd door een zeer hoogwaardig spiegeloptiek met uiterst efficiënte led lichtbron.

Een hoog rendement, lage helderheid (UGR<19) en fraai vormgegeven rooster kenmerken dit product.

het één-op-één uitgewisseld kan worden met bestaande armaturen.

Door de componenten op voorraad te houden en productie in Europa is de levertijd doorgaans 4 tot 6 weken. Met de Norton BRC kan dus ieder project op korte termijn worden geïnstalleerd.

BRC: dé oplossing Het nieuwe Norton BRC bandrasterarmatuur vergroot je flexibiliteit in projecten. Een zeer budgetvriendelijke maatoplossing die de mogelijkheid biedt om te voldoen aan de energiebesparingsverplichting en tegelijkertijd comfort en uitstraling te verbeteren!

www.norton.nl/brc

JUNI 2022 |

71

Plan kabinet heeft ook paar haken en ogen

FOTO: 123RF.COM

HYBRIDE DE NIEUWE STANDAARD

E

r zitten best een paar haken en

Daarbij kun je als huiseigenaar dus meteen

ogen aan. Maar als W-installa-

kiezen voor een volledig elektrische warmte-

teur ben ik natuurlijk erg blij met

pomp of een aansluiting op het warmtenet,

het plan van het kabinet dat de

maar je kunt - met een hybride warmtepomp

hybride warmtepomp vanaf 2026

in combinatie met een cv-ketel - ook eerst

de nieuwe standaard wordt. Huiseigenaren

gaan voor een tussenvariant.

zullen bij de vervanging van hun cv-ketel dan

Dan nog even de haken en ogen. Want zijn

MAAR ZIJN WE ER ALS MARKT WEL KLAAR VOOR?

72

ook minimaal een hybride

we er als markt al wel klaar voor? Grootste

warmtepomp moeten aan-

bottleneck op korte termijn is de beschik-

schaffen.

baarheid. Mede door de materiaalschaarste

Wat ik zo goed vind aan dit

zijn warmtepompen op dit moment maar

plan is dat het kabinet deze

beperkt leverbaar. De Vereniging Warmte-

keer niet meteen gasloos als

pompen heeft echter al wel toegezegd dat de

eindstation heeft genoemd.

productie de komende jaren flink wordt op-

Daar zijn eerdere plannen door

geschaald. Andere uitdaging is dat er straks

gesneuveld. In plaats daar-

voldoende installateurs moeten zijn – die

van wil het kabinet het verduurzamen van

tevens beschikken over de juiste kennis - om

bestaande woningen stap voor stap doen.

al die warmtepompen te installeren.

| J U N I 2022

@ DA A N

GESLAAGD!

Daan: “Ik vond het een erg

geslaagde VSK Beurs. Als magazine hadden we een eigen stand en ik heb ontzettend veel nieuwe installateurs ontmoet. En ook nog eens abonnee gemaakt! Ook

28.000 BEZOEKERS OP VSK

de beursorganisatie mag met 28.000 bezoekers tevreden zijn. Wel minder dan de 36.000 van twee jaar gelehoe druk installateurs op dit moment zijn en dat ze dus maar beperkt tijd hebben, is

REMEHA BREIDT UIT

FOTO: 123RF.COM

den, maar als je kijkt naar

dat toch een mooi aantal.”

Tijdens de VSK presenteerde Remeha een uitbreiding van haar warmtepomp-serie. Zo is er een lucht/water-warmtepomp met een Ace-versie, die zelfs bij een buitentemperatuur van -20 °C bijna het hele jaar door 65 °C water levert. Verder zijn er speciaal voor hybride toepassingen twee nieuwe toestellen, die met watertemperaturen tot 75 °C ook hoge temperatuur verwarmingssystemen

WARMTEPOMP INGEWIKKELD Vooral kleine installatiebedrijven vinden het lastig om over te stappen van de cv-ketel naar de warmtepomp. Ze zien de warmtepomp als ingewikkeld en hun personeel is nog niet voldoende opgeleid om deze te installeren. Dit is één van de conclusies uit een onderzoek van onderzoeksbureau USP in opdracht van verwarmingsspecialist Remeha. Verder zien kleine installateurs grote kansen voor de waterstofketel in de vervangingsmarkt.

kunnen bedienen.

KANSEN!

Daan: “Er wordt een hoop geschreven over het personeelstekort in de techniek. Onder andere dat het daardoor onmogelijk wordt om de doelstellingen van het Klimaatakkoord te halen. Maar de energietransitie biedt ook kan-

VSK AWARD VOOR VINCENT

sen, zo las ik laatst in de TechBarometer 2022

De warmtepomp Vincent van Itho Daalderop won

van het ROVC. Personeel

de VSK Award in de categorie ‘energietransitie’.

uit de steenkool-,

Deze lucht/water-warmtepomp is speciaal voor de

olie- en gasindustrie

Nederlandse markt ontwikkeld met een vermo-

komt straks be-

gen van 4,5 kW. “Grote plus: geen buitenunit, dus

schikbaar voor onze

ook geen gedoe met opstellingsplaats en geluid”,

branche. Kansen voor

aldus het juryrapport.

omscholing dus!”

JUNI 2022 |

73

Op bezoek bij radiostudio van Talpa Network

Sky Radio is meer dan een simpel bandje Het beeld bestaat nog steeds dat vooral de computer een grote rol speelt bij de grootste non-stop radiozender van Nederland. Maar bij Sky Radio zijn het toch echt de mensen die het succes maken. Dat merken Henk en Fred tijdens een bezoek aan de studio van Sky Radio.

74

AU PR 2022 || J N IIL2022

O P S TA P

BRANCO BEUKEN (LINKS) EN BRAM BOGAERTS (RECHTS)

H

et is donderdagmorgen half 9

Onze luisteraars zijn vaak actief en willen geen

als Henk en Fred zich melden bij

dj horen praten. Dat is onze kracht.”

Talpa Network in Hilversum. Ze bezoeken vandaag Sky Radio, maar

Luisteraarspanel

zien dat ook zenders als Veronica,

“Wie luisteren er vooral naar de zender?”,

Radio 538 en Radio 10 hier hun studio’s heb-

vraagt Fred. “Veel mensen in de auto, vrou-

ben ingericht. “Misschien zien we nog wel een

wen…” Henk kijkt verbaasd. “Maar ook man-

bekende dj”, zegt Fred. “Die liggen denk ik nog

nen hoor”, gaat Bram verder. “We bereiken

op bed”, antwoordt Henk.

iedere week ruim 2,5 miljoen luisteraars en

Op de tweede verdieping ontmoeten de

daarvan is 60% vrouw. We hebben een luiste-

mannen Branco Beuken en Bram Bogaerts.

raarspanel, dat meedenkt over de muziek. We

Ze mogen meteen mee de studio in, waar

draaien nummers uit bijvoorbeeld de jaren

alle lampjes branden. De uitzending is in volle

tachtig en negentig, maar ook nieuwe hits.

gang. Branco staat als programmatechnicus

Dat wordt nog wel eens vergeten. We zijn

van Sky Radio achter de knoppen, Bram blijft

hartstikke actueel. Meer dan de helft van een

als lid van het Sky-redactieteam wat meer aan

uur bestaat uit hits van nu.”

de zijlijn. Zijn werk bestaat uit het samenstel-

De deur slaat open. Reinout van den Born,

len van de muziek die de hele dag gedraaid wordt. Dat doet hij vanuit huis of het kantoor een paar deuren verderop.

Slimme software stelt playlist Sky Radio samen

“Wat is het geheim achter het

chef redactie bij Weer.nl en nieuwslezer Harry van der Heijden (Sky Radio) komen de studio binnenlopen. Een vast ritueel. Bram: “Om het

succes van Sky Radio?”, zo valt Henk met de

hele uur worden na de reclameblokken het

deur in huis. “Wij zijn een mainstream muziek-

nieuws en weer live voorgelezen. Dat is, met

zender”, antwoordt Bram. “Dat betekent dat

de filemeldingen van de ANWB, het enige

we de extremen er uithalen en voor een breed

gesproken woord in de uitzending. Zo zie je

publiek programmeren. Muziek, voor ieder wat

dat de studio leeft. Er is een dynamiek, zonder

wils. Zonder gepraat tussen de nummers door.

dat er een dj aan te pas komt.”

JUNI 2022 |

75

Wat is het geheim achter het succes van Sky Radio?

Redactieteam Het vooroordeel dat bij Sky Radio alleen een bandje wordt aangezet, behoort hiermee meteen tot het verleden. Bram: “Ons redactieteam kiest de nummers uit. We kijken welke nieuwe nummers er zijn en maken mooie lijsten. Vervol-

The Christmas Station

gens coderen we de nummers - snel, depressief,

Een jaarlijks hoogtepunt, zo noemen

langzaam, vrouw. Onze slimme software zorgt dat

Bram Bogaerts en Branco Beuken

alles volgens ‘het Sky recept’ gepland wordt. Dat bijvoorbeeld niet

de periode waarin Sky Radio wordt

te snel na elkaar twee keer dezelfde artiest wordt ingepland. Maar

omgedoopt tot ‘The Christmas Sta-

we luisteren ook naar ons eigen gevoel of een nummer op de

tion’. Branco: “We versieren de hele

juiste plaats staat. Vervolgens worden op basis daarvan automa-

studio met kerstbomen en lampen

tisch jingles uitgekozen en tussen de nummers geplaatst. Jingles

en draaien vanaf eind november

die bij die nummers passen. De jingles en ‘sweepers’ worden door

alleen maar kerstmuziek. Dat is een

onze vaste stem, Mark Labrand, ingesproken. Maar ook de jingles

begrip geworden.” “En ja”, vult Bram

lopen we na, want soms hoor je als technicus dat een overgang

aan, “er is echt genoeg kerstmuziek

niet helemaal lekker loopt en dan passen we ‘m aan om een goe-

om die weken te vullen. De sfeer is

de flow te houden.”

dan fantastisch. Zeker in coronatijd

Branco is vandaag al om 6 uur begonnen. Hij houdt de studio

heeft Sky Radio The Christmas Stati-

draaiende, zorgt dat de lengtes kloppen, dat de mannen van het

on extra glans gekregen. De men-

weer en nieuws te horen zijn en dat de verkeersinformatie wordt

sen vonden het fijn om ernaar te

ingestart. “Eigenlijk ben ik net een dj”, zegt Branco. “Maar dan

luisteren. Het is ook voor Sky Radio

zonder te praten en dat vind ik niet erg, haha. Ik houd vooral alles

de beste periode van het jaar.”

76

| J U N I 2022

O P S TA P

in de gaten. Als de filemeldingen bijvoor-

Maar toegevoegd aan de playlist en op het

beeld lang zijn, kan het zomaar voorkomen

moment dat S10 de finale van het songfes-

dat een nummer moet vervallen. Dat over-

tival haalde, hebben we haar ook wat vaker

leg ik altijd met de redactie.”

ingevoegd.”

Branco laat zien hoe op het systeem de

Bram kan zijn werk deels vanuit huis doen,

playlisten binnenkomen, hoe hij soms de

maar komt toch vaak naar kantoor. “Ik werk

verkeersinformatie subtiel inkort door de

nu de playlist voor morgen af, die ik zo door-

stiltes korter te maken en hoe hij de over-

stuur naar Branco. Die gaat vervolgens alles

gangen tussen nummers mooier maakt. “Ik

voorbereiden voor morgen.”

heb prachtig werk. Daarbij is het hier altijd

Fred en Henk kijken hun ogen uit in de

gezellig. Zeker richting de kerst. We zijn de

studio, waar Branco vol trots blijft vertel-

grootste kerstzender van Nederland.”

len over alle mogelijkheden van het systeem. Of er wel eens iets mis gaat?, vraagt

Afwijken

Fred. “Natuurlijk, maar hier staat altijd een

In de basis staat de playlist van uur tot uur

backup-bestand klaar, dat bij nood wordt

vast. Toch wordt er af en toe van afgeweken.

ingestart. Ook ’s nachts, als we niet in de

Bram: “Toen prinses Juliana in 2004 over-

studio zijn, draait alles door. Samen met an-

leed, stemden bijvoorbeeld verschillende

dere zenders in dit gebouw hebben we een

zenders de muziek op elkaar af. Maar ook

master control room, waar alles in de gaten

kleine ‘ingrepen’ komen voor. Toen Henny

wordt gehouden. De luisteraar zit nooit lang

Vrienten onlangs overleed, hebben we Doe

zonder muziek.”

JUNI 2022 |

77

I N N OVAT I E

YOUR KICK-START INTO EMOBILITY

De Bundle van ABL + reev Intelligent laden wordt eenvoudig en betrouwbaar met de op elkaar afgestemde totaaloplossing van ABL en reev en hun doordachte concept: intelligente software en krachtige hardware, gecombineerd in één Bundle.

DE ABL + REEV BUNDLE

op parkeerterreinen van bedrijven of hotels.

Aangezien de Wallbox eMH3 over twee oplaadpunten beschikt kunnen groepsinstallaties snel en ruimtebesparend worden opgezet.

reev biedt op de Nederlandse markt twee verschillende softwarelicenties aan die optimaal zijn afgestemd op de Wallboxen die ABL

Voordelen van de Bundle

levert. Hierdoor zijn ABL en reev in staat oplossingen te bieden

• Gemakkelijk & snel in gebruik nemen

voor uiteenlopende behoeften. Dit helemaal volgens hun geza-

Door de geïntegreerde software is een con‑

menlijke credo ‘een pasklare en schaalbare laadoplossing voor elke

figuratie ter plaatse niet meer nodig. Na ont‑

toepassing’ – of het nu gaat om organisaties, huisvesting of horeca.

vangst hoeft de licentie alleen nog maar on‑

Wallbox eMH2 en reev Dashboard Compact De Software-licenties van reev zijn speciaal afgestemd op de monitoring van laadoplossingen. In combinatie met de Wallbox eMH2 kunnen belastingen worden bestuurd en kan facturering worden gerealiseerd op basis van kWh.

Wallbox eMH3 en reev Dashboard Pro Softwarelicentie Pro biedt – naast de monitoring-functies – een

line te worden geactiveerd: aansluiten, regi‑ streren, beginnen met opladen.

• Persoonlijke support Echte deskundigen en specialisten onder‑ steunen je graag: van de keuze voor het juiste product tot het in gebruik nemen en het verdere traject.

• Maximaal flexibel & schaalbaar

volledig geautomatiseerde facturering en de mogelijkheid om laad-

Dankzij de mogelijkheid om eenvoudig extra

processen openbaar aan te bieden. In combinatie met de Wall‑

Bundles toe te voegen kan het laadpark op

box eMH3 is de Bundle de ideale oplossing voor groepsinstallaties

elk moment worden uitgebreid. Tevens kun‑ nen additionele software-functies te allen tijde worden geactiveerd.

• Gebruiksvriendelijk & intuïtief besturen Het laadnetwerk op het reev Dashboard biedt diverse functies zoals geautomatiseer‑ de facturering, monitoring en reporting en is eenvoudig te bedienen.

• Veiligheid & transparantie reev Software en ABL Hardware voldoen aan de hoogste normen van veiligheid en gege‑ vensbescherming.

INTELLIGENT LADEN MET DE BUNDLE PRODUCTEN VAN ABL + REEV

www.reev.com/nl

78

| J U N I 2022

I N N OVAT I E

NIKO HOME CONTROL IN BESTAANDE BOUW

NHC met Zigbee® communicatie Een bestaande woning ‘slim’ maken, zonder muren openbreken? Gebruik dan Niko Home Control voor traditionele bekabeling. Vervang de conventionele schakelaars en stopcontacten door geconnecteerde bedieningen, die draadloos met elkaar en de centrale hub communiceren.

Zo kan je Niko Home Control installeren waar je maar wilt. En omdat je de bestaande elektrische bekabeling in het huis hergebruikt, kan je voor Niko Home Control kiezen zonder grote kosten voor nieuwe bekabeling. Voor de geconnecteerde schakelaars is wel een nuldraad benodigd. De NHC geconnecteerde schakelaars zijn in nagenoeg alle Niko kleuren af te werken.

Zigbee communicatie De geconnecteerde schakelaars en stopcontacten van Niko Home Control voor traditionele bedrading communiceren draadloos via Zigbee® met de centrale slimme hub. Zo kun je de verlichting en rolluiken bedienen met een smartphone, of alles in één keer aansturen met een druk op de knop.

Koppeling met partnermerken Niko Home Control koppelt via het thuisnetwerk met apparatuur van partner merken, hiervoor is naast de internetverbinding geen extra bekabeling benodigd. Daarnaast is ook de slimme meter via de P1 poort aan te sluiten om het energie verbruik te monitoren.

Niko Home Control is onder andere compatible met veel apparatuur van NIBE, Daikin, Vaillant, Mitsubishi Electric, DUCO, Renson, SMA, Sonos en kan via de Google assistant met spraak aangestuurd worden.

De range van geconnecteerde NHC-devices bestaat uit slechts 7 basisunits (excl. afdekkingen):

Via de Zigbee® devices wordt een betrouwbaar mesh netwerk op-

• NHC Smart Hub, art. nr. 552-00001

gebouwd, want elke geconnecteerde schakelaar of wandcontact-

• Geconnecteerde enkelvoudige schakelaar,

doos fungeert ook als een repeater voor de Zigbee® communicatie.

Hierdoor kan de standaard range van 10m enorm vergroot worden.

Zigbee®, art. nr. 552-72111 • Geconnecteerde dubbele schakelaar, Zigbee®, art. nr. 552-72112 • Geconnecteerde dimmer, Zigbee®, art. nr. 552-72211 • Geconnecteerde motor sturing, Zigbee®, art. nr. 552-72311 • Geconnecteerde wandcontactdoos, Zigbee®, art. nr. 170-34605 • Geconnecteerde smart plug, Zigbee®, art. nr. 552-80698 Het systeem is eenvoudig uit te breiden met onder andere een deurintercom en touchscreens.

www.niko.eu

JUNI 2022 |

79

Schotman Elektro klaar voor de toekomst

Kleinere verdelers en een 63 ampère hoofdschakelaar Verduurzamen van een gebouw, het begint feitelijk in de groepenkast. Want die moet de extra belasting van duurzame installaties wel aankunnen. Schotman Elektro uit Assen biedt een oplossing: kleinere verdelers en een hoofdschakelaar die 63 ampère aankan. "In één keer toekomstklaar", zegt marketingmanager Jos Walstra van Schotman.

J

os Walstra gaat even terug in de tijd. Naar

breed. De kast is vaak vol, er is geen ruimte om

de allereerste groepenkasten. "Je had

uit te breiden. Met onze nieuwe componenten

een verdeler voor de verlichting, de radio,

kan dat wel. Kijk naar onze aardlekschakelaar, dat

misschien een stofzuiger en dat was het

is de kleinste in 3P+N uitvoering. Die is slechts

wel zo'n beetje. Later kwamen daar de

twee modules smal, maar wel samengesteld uit

wasmachine, de droger, een oven en nog zo wat

dezelfde hoogwaardige materialen en dus met

apparatuur bij. De groepenkast moest meegroei-

KEMA-keur. Het bespaart de helft ruimte in je

en. Maar nu gaan we naar zonnepanelen, een

groepenkast. In plaats van één component kun je

warmtepomp, buitenverlichting, een oplaadpunt,

er twee kwijt in dezelfde kast."

een sauna kan ook nog. Dus de verdeler wordt

80

steeds belangrijker. Hoe meer er in de groepen-

63 ampère

kast bijkomt, hoe meer er beveiligd moet worden."

Daarbij heeft Schotman een hoofdschakelaar

Gevolg daarvan is dat er in veel groepenkasten

geschikt voor 63 ampère ontwikkeld. Op de verre

simpelweg ruimtegebrek ontstaat. Schotman

toekomst voorbereid, zegt Jos Walstra. "Nu is 40

Elektro heeft daarop geanticipeerd door de com-

ampère nog de standaard. Maar alleen zonne-

ponenten in de kast aanzienlijk te verkleinen. Zo

panelen leveren al 16 ampère. Dus wij zeggen

heeft het bedrijf een 4-polige aardlekschakelaar

tegen de installateur: doe het meteen goed.

ontwikkeld die slechts 36 millimeter breed is.

Kies 63 ampère, dat is ook genoeg voor een

Zonder dat die aan kwaliteit heeft ingeboet, stelt

warmtepomp en een oplaadpunt voor de elektri-

Walstra.

sche auto. In één keer klaar. Overtuig je klanten

"Neem een huidige meterkast met bestaande

daarvan. Niet nog een automaatje erbij in de

verdelers. Alleen een hoofdschakelaar is al 70 mm

meterkast, maar het liefst alles eruit en allemaal

| J U N I 2022

S P OT L I G H T

SCHOTMAN ELEKTRO Schotman Elektro in Assen is een groothandel annex fabrikant van groepenverdelers en modulaire componenten, voor onder meer machinebouw, industriële installaties en woninginstallaties. De componenten worden in Nederland ontwikkeld en in China geproduceerd. "Wij doen zaken met een Chinees familiebedrijf, net zoals Schotman ook een familiebedrijf.

Zij weten wat wij wensen: de beste kwaliteit."

Schotman levert zijn componenten in Nederland, maar ook in Zweden, Denemarken, Polen, België en de Antillen. Streven is om de Europese markt uit te breiden.

Zorg dat meterkast voldoende voorbereid is op de transitie

nieuwe, kleinere componenten erin.

Een installateur moet de klant dus juist

Dan is het direct helemaal in orde."

overtuigen dat een extra investering

Spanningsveld

betekent dat de elektrische installatie veilig en toekomstbestendig is, zegt

Walstra zegt dat hij nog te vaak groe-

Walstra.

penkasten ziet die niet optimaal

"Dat is lastig, dat snap ik. Je product

beveiligd zijn tegen een hoge belasting.

wordt duurder, je moet als installateur

"Installateurs zijn vakmensen, ze leveren

sterk in je schoenen staan om dat te

vaak echt goed werk. Maar tegelijkertijd

durven verkopen. Maar uiteindelijk zal

hebben ze te maken met klanten die

het zijn vruchten afwerpen, als de klant

het zo goedkoop mogelijk willen en erg

merkt dat zijn meterkast voldoende is

op de prijs hameren. Daar zit natuurlijk

voorbereid op de energietransitie."

een spanningsveld. Ik begrijp heel goed

Ingewikkeld is het allemaal niet, zegt

dat je als installateur wilt voldoen aan

Jos Walstra. "Eigenlijk wordt het voor

de wensen van je klant. Daardoor hou-

de installateur alleen maar makkelijker.

den ze soms nog teveel rekening met

Onze kasten worden helemaal compleet

de prijs. Dat zou eigenlijk helemaal niet

aangeleverd, overzichtelijk, aangesloten

nodig moeten zijn, gezien de drukte in

door middel van kammen. Eenvoudig te

de sector. Er is werk zat."

installeren en toekomstbestendig."

JOS WALSTRA JUNI 2022 |

81

Buitenopstellingskasten

Energievoorziening voor buiten Altijd een oplossing Voor het realiseren van betrouwbare energiedistributie op buitenlocaties heeft Hager een ruim aanbod buitenopstellingskasten beschikbaar. Robuuste kasten van glasvezelversterkt polyester, gezekerd geplaatst met een opbouwof ingraafsokkel. Weerbestendig en veilig.

Alle systemen zijn conform de actuele normen en worden klantspecifiek volgens jouw wensen geconfigureerd. hg.news/buitenopstellingskast-hf

@FRED

Toekomst van de mobiele telefoon

Overal draadloos opladen?

Draadloos je telefoon opladen. Het klinkt even aantrekkelijk als futuristisch.

Want hoe werkt dat? Vliegt de elektrische stroom gewoon door de lucht richting je mobiel? En kun je hem dan overal opladen? Fred ging op onderzoek en ontdekte dat er aan een draadloze toekomst nog haken en ogen zitten.

J

e kent het vast. Ben je

mogelijk is, dat wist ik wel. Er be-

opvangt. Energieverspilling dus.

lekker aan het werk, blijkt

staan docking pads, ook wel con-

Een ander belangrijk bezwaar is

je telefoon leeg. En de op-

nectorloze oplaadzone genoemd,

dat het stralingsvermogen in een

lader, die ligt thuis. Ik heb

waar je je telefoon alleen maar op

ruimte hiermee ver boven de toe-

het een paar keer meege-

hoeft te leggen. De stroom wordt

gestane norm komt. Die straling is

maakt. De onrust. Dat je bang bent

dan via magnetische velden van

een gevaar voor onze gezondheid.

telefoontjes en appjes te missen.

pad naar telefoon verzonden.

Het zijn problemen waar voorals-

We voelen ons onthand. Ik wel in

Handig, maar natuurlijk niet echt

nog geen oplossing voor is.

ieder geval.

draadloos. Want een docking pad

Hoe fijn zou het zijn dat dat op-

moet wel met het stroomnet ver-

laadsnoer overbodig is? Dat de

bonden zijn. Nog steeds een snoer

elektriciteit gewoon via de lucht

nodig dus.

onze telefoon bereikt, zodat we overal kunnen opladen? Kijk, dat draadloos opladen al veel langer

STRALINGSVERMOGEN

SENSOREN

Toch gaan de ontwikkelingen door.

De mogelijkheden van de connectorloze oplaadzones worden groter.

Bij lage vermogens kan via de

Dat laatste kan verleden tijd wor-

lucht al wel gericht vermogen wor-

den, maar er zijn nog obstakels

den doorgegeven, zegt Huib Visser,

te overwinnen, zo las ik recent in

hoogleraar draadloze energieover-

een aantal interessante artikelen.

dracht, in de Volkskrant. Daarmee

In de Volkskrant schreef journalist

kun je bijvoorbeeld sensoren voor

Pieter Sabel bijvoorbeeld dat het al

temperatuur, kleine displays of

goed mogelijk is via een antenne

brandmelders draadloos opladen.

stralingsvermogen te zenden naar

Dat is natuurlijk ook handig. En het

een telefoon. Probleem is alleen, zo

zou mij niet verbazen als het straks

begrijp ik, dat het vermogen gro-

met een telefoon ook lukt. Maar nu

tendeels verloren gaat, omdat de

dus nog niet. Best jammer. Voor-

antenne naar alle kanten uitzendt

lopig maar zorgen dat de oplader

en de telefoon maar op één plek

altijd in de tas zit.

JUNI 2022 |

83

DE GROEPENKAST VOORBEREIDEN OP DE ENERGIETRANSITIE? Het kloppend hart van ieders huishouden!

De groepenkast is het startpunt voor het verduurzamen van de woning. De meterkast gaat dus in de komende jaren veranderen. De gasmeter verdwijnt en de groepenkast moet uitgebreid of vernieuwd worden. In de meeste gevallen kampt nu al de groepenkast met ruimtegebrek. Veel woningen zijn al voorzien van elektrisch fornuis en groeit het aantal daken met zonnepanelen gestaag.

Duurzame energiebronnen zorgen voor een constante zwaardere belas ng.

De installateur zal naast het ontwerp en of aanpassing van de groepenkast goed rekening moeten houden met de invloed van deze specifieke belas ng en risico´s als overbelas ng en hogere temperaturen.

ALLES IN DE HAND VOOR DE GROEPENKAST

SEP Europe levert hoogwaardige aansluitmaterialen en componenten voor kleine en grote groepenkasten. Ontworpen voor nu en de toekomst.

Behalve de nieuwe compacte serie componenten voor maximale ruimtebesparing van 50%, leveren wij een uitgebreid en afgestemd assor men in lege en complete groepenverdelers, accessoires, aansluitmateriaal en toebehoren voor de paneelbouw.

RUIMTEGEBREK IN DE GROEPENKAST LOSSEN WIJ ZO OP!

Maak kennis met onze unieke kleinste serie componenten. Een bestaande al te kleine groepenkast hoe�dus niet direct te worden vervangen. Kies voor onze smallere componenten!

Bijvoorbeeld als je de huidige aardlekschakelaar 3p+n (72mm) vervangt voor de RCD36 ALS 3P+N dan bespaar je direct 2 modules (36mm).

Deze nieuwe installa eautomaten, aardlekautomaten, hoofdschakelaars zijn in breedte gehalveerd, maar zodanig samengesteld met hoogwaardige materialen dat de unieke eigenschappen gewaarborgd zijn met het KEMA keurmerk en CE-markering

Schotman Elektro B.V. elektrotechnische handelsmaatschappij - Weverstraat 4 - 9403 VJ Assen - 088-5460735 - schotmanelektro.eu Distributeur en fabrikant van SEP- en GACIA Europe

T E S T PA N E L

PRODUCT

LEDVANCE DAMP PROOF SENSOR IP65

TESTPANEL BEOORDELING

EEN INTELLIGENTE ALLROUNDER Merk:

Met de LEDVANCE DAMP PROOF SENSOR

Fabrikantnummer:

een netwerk van armaturen worden ge-

Productgroep:

ter principe. De sensor kan snel en eenvou-

LEDVANCE

kan via een eenvoudige 5-polige bedrading

4058075541962

maakt o.b.v. het master-slave of master-mas-

ARMATUREN

dig worden ingesteld met schakelaars. De range omvat 3 versies in 120 en 150 cm.

SPECificaties Montagewijze:

J. Wallenburg

René Peters

+ + −

+ + −

Klussenbedrijf Wallenburg, Zoelmond

Beschermingklasse: IP65 / IK08 Kleurtemperatuur:

4000 K

Lichtkleur:

Koel wit

Lichtstroom(en):

4.400/6.400/8.000 lm.

Ingebouwde bewegingssensor Goed beschermd tegen stof en vocht (IP65) Bewegingssensor kan ook door muren

110°

heen detecteren, daarom moet detec‑

Mater-Slave:

max. 400 W

tiegebied nauwkeurig ingesteld worden.

Master-master:

max. 6 arm.

Kost meer installatietijd

Rendement:

Tot 139 lm/W

Flikkering:

< 10%

Levensduur L80:

50.000 uur

Kleur:

Grijs

Kenmerken:

ENEC, TUV

Garantie:

5 jaar

Lichtstraalhoek:

Doorenbosch Elektrotechniek, Den Bosch

Opbouw/pendelkit

Heel eenvoudig in te stellen De kap zat al vast met de lipjes en die waren moeilijk los te krijgen

Wat vind je van het installatiegemak? Eenvoudig te monteren. Kabel is makkelijk in te

Wat vind je van het installatiegemak? Bewe-

voeren en de draad is makkelijk in de steek

gingssensor snel in te stellen via dipswitches.

bevestiging los of vast te maken.

Waar zou je dit armatuur toepassen?

In parkeergarages.

Wat vind je van de sensor functionaliteit i.c.m. de master/slave opties? Zeer goed.

AFMETINGEN

Makkelijke montage

Door de master/slave optie kunnen andere

Lengte:

1200 / 1500 mm

DAMP PROOF armaturen zonder sensor tot

Hoogte:

82 mm

400 watt of 6 andere DAMP PROOF SEN-

Breedte:

68 mm

SOR armaturen aangestuurd worden.

Waar zou je dit armatuur toepassen?

Vooral in berging/schuur of fietsenstalling.

Wat vind je van de sensor functionaliteit i.c.m. de master/slave opties? Sensor werkt perfect en is makkelijk in te stellen met de dipswitch knopjes.

M. van Rosmalen

G. Veerman

H. Koerts

+ + + + + −

+ + +

+ + − −

Juma Klussenbedrijf, Vlijmen

Mooi design Goede afwerking Goede handleiding Makkelijke montage Gemakkelijk instelbaar Op dit moment geen

Nu-Swift, Arnhem

−

Lichtgewicht Goede afstelling Stalen clipjes om kap vast en los te maken werken soepel Het armatuur bestaat uit 2 delen. Drie delen maakt het monteren makkelijker

HACOSchagen, Schagen

Gewicht Lichtopbrengst Te veel clips om de kap vast te zetten Het lijkt dat het armatuur niet altijd even snel reageert

Wat vind je van het installatiegemak? Heel

Wat vind je van het installatiegemak?

Wat vind je van het installatiegemak? Zie het

gemakkelijk, handig dat het binnenwerk vast

Fantastisch. Het armatuur is snel en goed te

minpuntje, maar voor de rest zit alles erbij.

zit aan de kap. Bij standaard afstanden kan je

monteren en installeren.

Waar zou je dit armatuur toepassen?

Kantoorpanden, garages en werkplaats.

Waar zou je dit armatuur toepassen?

Garage, gangen, trappen.

Wat vind je van de sensor functionaliteit i.c.m.

de kabels ook mooi voorbereiden.

Waar zou je dit armatuur toepassen?

Parkeergarages, maar ook handig als inbraakwaarschuwing door het vrij grote

Wat vind je van de sensor functionaliteit

de master/slave opties? Prima. Als het niet

i.c.m. de master/slave opties? De sensor-

veel scheelt qua prijs dan zou ik ervoor kiezen

functionaliteit werkt zeer goed. De combi-

om bij elke lamp een eigen sensor te nemen,

Wat vind je van de sensor functionaliteit i.c.m.

natie met master slave heb ik niet kunnen

maar dat ligt ook aan waar je hem plaatst.

de master/slave opties? Niet kunnen testen,

bereik van het armatuur.

testen, maar ik zie zeker de meerwaarde

maar het klinkt goed voor parkeergarages en

ervan.

trappenhuizen.

JUNI 2022 |

85

ROBOROCK S7 De Xiaomi Roborock S7 doet z’n werk terwijl jij lekker buiten in het zonnetje zit. Naast stofzuigen, kan deze robotstofzuiger ook dweilen. Binnen no-time is je huis weer helemaal schoon! Bedien de stofzuiger eenvoudig met de handige app. Als de accu leeg is rijdt ‘ie vanzelf terug naar zijn laadstation en hoef je hem niet te zoeken. Dat maakt je leven toch een stuk makkelijker.

COOLBLUE.NL

STOOV Ken je de draadloze warmtekussens van Stoov al? Ideaal voor de zomeravonden.

Zo kun je lekker lang buiten blijven zitten want Stoov houd je altijd warm. De warmtekussens hebben een ingebouwd 12 watt infrarood verwarmingselement met drie warmteniveaus; 34 graden op de laagste stand en 42 graden op de hoogste stand.

Een volledig opgeladen warmtekussen kan wel tot 6 uur mee op de laagste stand.

Is ie leeg? Dan laad je ‘m eenvoudig op.

MEATER

NL.STOOV.COM

MEATER is de eerste echte draadloze slimme vleesthermometer.

Samen met de MEATER-app ben je altijd op de hoogte van de temperatuur van je vlees en bereid je de sappigste biefstuk, kip, kalkoen, vis of ander vlees. Elke keer weer.

SFEERMAKER

STORE-EU.MEATER.COM

Mooie tafelhaard waarvan de vlam uren ronddraait! Je giet bio-ethanol in het blikje, steekt het aan, zet de cilinder erop en je bent klaar om te genieten. De tafelhaard is geurloos en reukloos en daardoor een echte sfeermaker voor zowel binnen als buiten. Verkrijgbaar in de kleuren: goud, grijs, zwart en zilver.

RADBAG.NL

86

| J U N I 2022

GADGETS

SUNSAFE Dit is geen zonnebrandcrème, maar een verstopplek voor je waardevolle spullen.

Denk aan je sleutels, je geld of je creditcard als je op vakantie bent. Je smartphone past er (mits ie niet te groot is) ook in!

RADBAG.NL

IJSBLOK BIERKOELER Nooit meer lauw bier. Dat wil toch iedereen?

De oplossing ligt binnen handbereik met de ijsblok bierkoeler. Handig wanneer je geen plek meer hebt in de koelkast of je bier lekker koud wilt houden als je weggaat. Koel je bierkrat binnen 30 minuten tot wel 10 graden koeler. Je kunt het ijsblok eenvoudig optillen met het middelste flesje.

BOL.COM

VENTILATOR De Makita DCF201 is een grote ventilator met een blad van 230 mm doorsnee. Hij is voorzien van een timerfunctie en kan automatisch uitschakelen na 1, 2 of 4 uur. De ventilator werkt op 14,4 V, 18 V én netstroom dankzij de meegeleverde adapter. De ventilator wordt geleverd zonder accu's en lader, maar werkt op zowel de LXT 18V als de LXT14,4V accu’s van Makita.

WINNEN Een beetje verkoeling tijdens het werk kun je altijd wel gebruiken.

Daarom mogen wij van Makita 1 x de DCF201Z ventilator (zonder accu’s en lader) weggeven. Winnen? Mail dan ‘Makita ventilator’ naar info@henkenfred.nl.

MAKITA.NL

JUNI 2022 |

87

SAMEN met ons naar een brighter tomorrow?

De energietransitie staat voor de overgang van fossiele brandstoffen, zoals olie, aardgas en steenkolen, naar duurzame energie. Als technisch dienstverlener kunnen wij een enorme milieuwinst bereiken bij en samen met onze opdrachtgevers.

In de energietransitie maken wij met bijvoorbeeld e-mobility, waterstof, zonne-energie, windenergie, aardwarmte en energieopslag grote stappen mogelijk voor onze klanten.

Wij ontwerpen, leveren en installeren deze systemen om bij te dragen aan een mooiere Wereld.

Vind jij het leuk om hieraan een bij te dragen en deel uit te maken van een enthousiast team met duurzame ideeen? Kijk dan eens op onze site werkenbijbatenburg.nl of neem contact op met Miranda Bonekanp HR manager. Zo kunnen we SAMEN met jou de stap maken naar een brighter tomorrow.

www.werkenbijbatenburg.nl

M I J N FAVO R I E T E N

Lars Leppink eigenaar Grevers Installatie Winterswijk

De Favorieten van

Gereedschap Mijn Milwaukee bouwradio is mijn belangrijkste gereedschap.

Als ik ergens alleen bezig ben, vind ik het lekker dat er muziek en nieuws voorbij komt. De zender staat meestal op Qmusic.

Verder gebruik ik vaak meetap-

TV-serie

paratuur van Fluke, waarmee je

Prison Break, een serie die

snel problemen opspoort.

speelt rond een gevangenis.

De verhaallijn is zo goed, dat je helemaal wordt meege-

auto

sleept. Alsof je de mensen echt kent. Je raakt er in

Ik rijd privé een elektrische Volkswagen

verdwaald. Soms wil ik één

e-Golf. Goed voor het milieu, maar ook

aflevering kijken, maar wor-

voor de portemonnee. Mijn werkbus

den het er al snel vier.

- een Peugeot Expert Sport - is mijn lievelingsvoertuig. Comfortabel en sportief. Overigens geef ik helemaal niet zoveel om auto’s.

BIER

VAKANTIELAND

Grolsch. Daar ben ik in de Achter-

Wij gaan altijd naar een ander land.

hoek mee grootgebracht en daar

De meeste indruk heeft Bali gemaakt.

blijf je dan de rest van je leven naar

Daar kom je in een compleet andere

grijpen. Ik vind het ook een lekker

cultuur terecht, met aardige mensen en een prachtige omgeving. Je komt daar los van de westerse druk.

“ Op Bali kom Je los van de westerse drukte ”

biertje, met een sterkere en wat bitterder smaak dan andere merken, die vaak milder en lichter zijn.

JUNI 2022 |

89

PUZZEL

Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijknummerige vakjes van de oplossingsbalk.

1

2

3

4

5

6

7

12 14

16

19

20 24

23

22 26

27 32

t.w.v

34 36

38

39

40 44

48

55

45

49

56

54

57

58

62

59

60

61

63

64

65

© Persbelangen

50

46

50

53

52

€ 100,-

37

43

47

Win ee Dagje Un Cadeau it kaart

28

31

35

51

11

18

21

30

42

10

17

25

33

41

9

13

15

29

8

19

10

© Persbelangen

11

Horizontaal: 1 kletsmajoor, 6 vlag, 12 maaiwerktuig, 13

31

17 22 65 41 33 Verticaal: 1 geldkistje, 2 vrouwelijk zoogdier, 3 wegkant,

tijdelijk gebruik, 14 intensiteit, 17 beslaglegging, 19 iep, 20

4 steengruis, 5 Europeaan, 7 stad in Duitsland, 8 snavel, 9

belasting, 22 paneel, 23 automatische knipperlicht installatie

overeenkomst, 10 ongedurigheid, 11 fornuis, 15 bazaar, 16

(afk.), 24 charmant, 28 tennisterm, 29 staat in de VS, 31

vulkaan in Italië, 17 test, 18 mest, 21 Academisch Ziekenhuis

toonkunstenaar, 33 spinsel, 34 midden, 35 nabespreking, 37

(afk.), 23 soort spijs, 24 kostuum, 25 ingenieur (afk.), 26

portemonnee, 38 onmiskenbaar, 40 Nederlandse Omroep

schaalvormige bak, 27 versierde boom, 30 tak van motorsport,

Stichting (afk.), 41 uitstalvenster, 44 land in Europa, 47 prul,

32 moeite, 36 president, 39 gevoel van eigenwaarde, 40

48 pak, 50 vogel, 51 af en toe, 53 boom, 54 klein vlindertje,

Nederlandse Radio Unie (afk.), 42 gereedschap (Eng.), 43

55 vissoort, 58 communicatiemiddel, 62 tweegevecht, 63

oorlogsvloot, 44 zeerand, 45 zegenteken, 46 internationale

praktijkgeval, 64 driepoot, 65 artsen.

luchtvervoersassociatie (afk.), 49 thallium (afk.), 52 schoor, 54 stalafval, 56 vruchtbaar, 57 eiland (Fr.), 59 milieuvriendelijk (voorvoegsel), 60 verf, 61 horizontale as.

Oplossing:

50

19

10

11

31

17

22

65

41

33

Stuur de oplossing met je naam en adres naar info@henkenfred.nl o.v.v.

Puzzel Editie 3-2022 en maak kans op een Dagje Uit Cadeaukaart t.w.v. 100 euro.

Winnaar kruiswoordpuzzel Editie 2: Gerrit Barends 90

| J U N I 2022

Smart Panel 8

BEELDDIAGONAAL: 203 MM

Het JUNG KNX touchdisplay Smart Panel 8 is de oplossing voor visualisatie van het KNX systeem. Zonder dat er een server nodig is wordt het comfort en de veiligheid in Smart Homes met de SP8 vergroot. Met de app ook te bedienen met smartphone of tablet en ideaal voor installatie achteraf.

Vertegenwoordiging voor Nederland: Hateha Elektrotechnische Handelsonderneming B.V.

HATEHA.NL · JUNG.NL/SP8

INSTALLATIE VOLGENS ATTEMA

BENG installeren: eenvoudig én aantoonbaar De praktische alles-in-één oplossing van Attema en O-Nexus Plug & play

Lage Total Cost of Ownership

Onafhankelijk en open platform

De BENG-totaaloplossing • Maatwerk groepenkast met geïntegreerd energiemanagementsysteem • Geschikt voor nieuwbouw- en renovatiewoningen • Plug & play • Overzichtelijke dashboards; meten is weten!

• Inzicht in preventief onderhoud • Veilig, flexibel en geschikt voor alle huidige en toekomstige prestatienormen

Meer info? Kijk op www.attema.com

Vernieuwende ideeën voor ’n veranderende wereld.

Scan de QR-code om de animatie ‘BENG’ te bekijken