Henk & Fred editie 5 2020

JAARGANG 8

05 20

DECEMBER 2020

MET GRATIS WINTERKRANT

10

Winst is bij ons niet zaligmakend 56

Fokker D.21 uit oorlog herbouwd 6

Kiezen we voor groei of het milieu?

Foto's: Techniek Nederland/Wij Techniek

HET LEUKSTE EN GROOTSTE TECHNISCHE MAGAZINE

Brandveiligheid is meer dan alleen het plaatsen van een rookmelder

Wijziging wetgeving plaatsing rookmelders Met ingang van 1 juli 2022 wordt het plaatsen van rookmelders ook in bestaande bouw verplicht.

Tot nu toe was dit vanuit de NEN2555 alleen verplicht voor nieuwbouwwoningen.

Wil je jouw opdrachtgever kunnen verzekeren van een echte brandveilige woning, dan is het verstandig je goed te laten informeren. Alleen het plaatsen van een melder is namelijk niet voldoende om ĂŠchte brandveiligheid te garanderen.

Een partij dit jou daar goed bij kan adviseren en ondersteunen is Hemmink. Zij zijn al ruim 15 jaar leverancier en kennispartner van Ei Electronics.

info@hemmink.nl | www.eielectronics.nl

Colofon & Service Henk & Fred is een technisch magazine dat vijf keer in het jaar wordt verspreid in een oplage van 25.000 exemplaren. Interviews met bekende en minder bekende personen uit de techniek en spraakmakende rubrieken geven Henk & Fred een geheel eigen identiteit waarmee het zowel jong en oud aan zich weet te binden.

Jaargang 8, nummer 5, december 2020 UITGEVER Media Vakman B.V. Snipperlingsdijk 50 7417 BK Deventer HOOFDREDACTIE Peter Besselink, redactie@henkenfred.nl REDACTIE Sjoerd Geurts, Marieke van der Heijden, Han Neijenhuis, Michiel Elands en Pim van de Beek BLADMANAGER Matthea Kiemeney, matthea@henkenfred.nl AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Patricia Overmars (correctie), Derk-Jan Rouwenhorst (cartoons), Jasper Olthuis (column), Jurgen Pops (vormgeving),Karin Stegeman en Mark Portengen

6

Foto: Techniek Nederland/Wij Techniek

Blik in de toekomst 2040 lijkt nog ver weg. Maar net zoals de technische ontwikkelingen razendsnel gaan, zo doet de tijd dat ook. Best verstandig dus om vooruit te blikken, zeker gezien de digitale revolutie waar we middenin zitten.

Branchevereniging Techniek Nederland presenteerde deze zomer, samen met technische partners, het rapport SCENARIO2040.

Winst is niet zaligmakend

ADVERTENTIES advertenties@henkenfred.nl VORGMGEVING Media Vakman B.V. DRUK Tuijtel ABONNEMENTEN EN ADMINISTRATIE info@henkenfred.nl Verschijning: 5 x per jaar Abonnementsprijs Nederland € 47,50 per jaar (excl. 6% BTW incl. verzendkosten) Losse nummers € 9,75 (excl. 6% BTW incl. verzendkosten)

10

Abonnementen kunnen op elk gewenst moment ingaan en worden automatisch verlengd, tenzij twee maanden voor de vervaldatum schriftelijk is opgezegd.

ALGEMENE VOORWAARDEN EN PRIVACY STATEMENT zie www.henkenfred.nl

COPYRIGHT

Thuis bij:

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen aan de volledigheid en juistheid van de informatie, zoals weergegeven in deze uitgave, geen rechten worden ontleend. De uitgever en auteurs kunnen dan ook geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie uit deze uitgave.

Özcan 'Eus' Akyol

www.facebook.com/HenkenFred www.instagram.com/henkenfred www.linkedin.com/company/henk-&-fred www.linkedin.com/in/fred-van-henk-en-fred www.henkenfred.nl/aanmelden WWW.HENKENFRED.NL

4

| DECEMBER 2020

Foto: Daniel Cohen

VOLG ONS Fred: @FredvanHenF | Henk: @HenkvanHenF

Bij Hamer Installatietechniek in Apeldoorn draait het in eerste instantie om plezier in werken, continuïteit en honderd procent klanttevredenheid. “Pas daarna proberen we ook geld te verdienen”, zegt commercieel directeur John Dijkman. “In die volgorde. Is winst zaligmakend? Bij ons bedrijf niet.”

28

Henk en Fred gaan op bezoek bij Özcan Akyol. Oftewel Eus. We kennen Eus vooral van zijn kritische columns en als tvpresentator van programma’s als ‘Sterren op het Doek’ en ‘De Geknipte Gast’.

Maar hij maakt voor Eneco nu ook een videoserie over Omschakelen. Daarom de vraag: Hoe duurzaam is hij zelf?

Gerard runt eigen wijngaard

34

40

INHOUD

In ‘de spanningzoeker’ reizen Henk en Fred kriskras door Nederland, op zoek naar bijzondere en ‘spannende’ hobby’s van mensen uit de branche. Dit keer ontmoeten ze Gerard van Dalen, directeur van Van Dalen Installatietechniek en Batenburg Installatietechniek. In zijn vrije tijd is hij samen met zijn vriendin druk in de weer met hun eigen wijngaard, Gravendael.

Oude kerk wordt schoolgebouw

Voor het projectverhaal gaan Henk en Fred deze keer naar de Heilig Hartkerk in Deventer. Deze is omgebouwd tot een sfeervol schoolgebouw. De uitdaging van installateur DonkerVeenstra was om de schoonheid van de kerk intact te laten en er een school van te maken die voldoet aan alle hedendaagse eisen.

Oude Fokker D.21 herbouwd

56

Een roestige hangar op vliegveld Hoogeveen is de kraamkamer van een ‘volledig nieuw’ Nederlands jachtvliegtuig: de Fokker D.21, die in de Tweede Wereldoorlog werd gebruikt. Henk en Fred kregen een exclusieve rondleiding, verzorgd door de makers van het toestel.

Plezier!

We zitten alweer bijna tegen het einde van het jaar. Tijd om vooruit te blikken. We doen dat in dit nummer onder andere met het rapport SCENARIO2040. Branchevereniging Techniek Nederland geeft daarmee een kijkje in de toekomst van de techniek. Waarbij de centrale vraag is: kiezen we voor groei of milieu?

2040 is natuurlijk nog ver weg. Daarom houden we het ook wat dichterbij huis. En kijken we in onze glazen bol naar het komend jaar. We doen dat met John Dijkman, commercieel directeur bij Hamer Installatietechniek in Apeldoorn. Vanzelfsprekend hebben we het over de coronacrisis en dat er branchebreed minder omzet zal worden gedraaid. “Maar is winst zaligmakend?”, vraagt John Dijkman zich af. “Bij ons niet. Binnen ons bedrijf gaat het in eerste instantie om plezier in werk, continuïteit en honderd procent klanttevredenheid. Pas daarna proberen we ook geld te verdienen. In die volgorde!”

Plezier in het werk. Dat thema komt ook terug in de column van Jasper Olthuis. Hij krijgt via LinkedIn bijna dagelijks aanbiedingen van werkgevers die hem graag willen inlijven als monteur. Maar of hij daar op ingaat? Verder in dit nummer een gesprek met monteur Joey Bevers. Gewapend met onze lunchmand zoeken wij hem, samen met twee collega’s, op in een bouwkeet in Almere. Ook wat hem betreft draait het niet alleen om een goed salaris. Het werk moet ook leuk zijn, zegt Joey. “Als je geen plezier hebt, dan wordt het nooit wat.” Een mooie uitspraak om straks het nieuwe jaar mee in te gaan!

Peter Besselink, hoofdredacteur redactie@henkenfred.nl

| DECEMBER 2020

5

Kijkje in de toekomst van de techniek met SCENARIO2040:

Foto's: Techniek Nederland/Wij Techniek

KIEZEN WE VOOR GROEI OF MILIEU?

2040 lijkt nog ver weg. Maar net zoals de technische ontwikkelingen razendsnel gaan, zo doet de tijd dat ook. Best verstandig dus om vooruit te blikken, zeker gezien de digitale revolutie waar we middenin zitten. Branchevereniging Techniek Nederland presenteerde deze zomer, samen met technische partners, het rapport SCENARIO2040. Henk en Fred doken erin.

C

omputers slimmer dan de mens, materialen als coatings en beton zijn zelfhelend, lichaamsorganen komen uit de printer, de woningvoorraad is energiepositief en je computer kent jouw dagelijkse behoeftes. Het is geen sciencefiction, maar de werkelijkheid in 2040, volgens SCENARIO2040.

De makers van het rapport stellen bovendien dat de rol van de techniek prominent blijft. "Techniek is onmisbaar voor een duurzaam, veilig, bereikbaar en comfortabel land", aldus voorzitter Doekle Terpstra van Techniek Nederland.

6

| DECEMBER 2020

Glazen bollen bestaan niet, dat weten Terpstra en de zijnen uiteraard ook. "Niemand kan de toekomst voorspellen. We schetsen een mogelijk beeld van 2040", zo luidde dan ook hun eerlijke boodschap tijdens het eerder dit jaar door corona online gehouden event, waar het rapport werd gepresenteerd.

Toch zijn er volgens Techniek Nederland en de kennis- en ontwikkelingspartners Wij Techniek, ISSO en TVVL genoeg zekerheden om dat toekomstbeeld behoorlijk waarheidsgetrouw te laten zijn. Op basis van de technische vooruit-

gang is het tenslotte goed in te schatten waar we op dat vlak over twintig jaar staan. SCENARIO2040 gaat dan ook uit van tien 'vrijwel zekerheden', zoals een toenemende bevolking, een veranderd klimaat en dito arbeidsmarkt, de voortgang van digitalisering, vergaande duurzaamheid en ontwikkelingen op het gebied van bijvoorbeeld nano- en biotechnologie.

TWEE SCENARIO'S Daarnaast zijn er vanzelfsprekend onzekerheden, die hangen grotendeels samen met zaken

TREND als het gedrag en de behoeftes van de mens, economische ontwikkelingen en veranderende machtsverhoudingen in de wereld.

In het rapport wordt uitgegaan van twee mogelijke scenario's.

De eerste is 'Vlucht vooruit'.

Daarin staan nog steeds groei van economie en welvaart voorop. In scenario twee, 'Green New Deal', ziet de wereld er anders uit. Het welzijn van mens, natuur en milieu staan daarin centraal, doel is de schade aan de aarde te herstellen.

Beide scenario's zijn tegenpolen.

Het is goed denkbaar dat we uiteindelijk ergens daartussenin uitkomen. Want hoe zullen duurzaamheid en economie tegen elkaar worden afgewogen? Maar in iedere uitkomst zal techniek een essentiële factor zijn, volgens Terpstra. "De sector zal een belangrijke rol spelen in grote maatschappelijke vraagstukken."

INFRASTRUCTUUR Denk dan aan de verduurzaming van de woningvoorraad, de noodzaak van energieopslag, de overgang van benzinemotoren naar elektrische. Allemaal zaken waar de elektrotechnische installateur direct mee te maken heeft. Zo zullen er in 2040 circa een miljoen nieuwe woningen

bijgekomen zijn. Woningen vol digitale snufjes en sensoren, die bovendien zelf meer dan voldoende energie opwekken. De overtollige energie moet worden opgeslagen, accutechnologie wordt dus belangrijk. Ook het elektrisch rijden betekent een grote omslag in het werk van de installateur. Er is straks een nieuwe infrastructuur nodig om alle vervoer van voldoende stroom te voorzien. Het zijn ontwikkelingen die nu al in gang zijn gezet.

BEWUST Techniek Nederland vindt het daarom belangrijk dat installateurs zich bewust zijn van wat er straks op hen af komt, dat ze zijn voorbereid op de toekomst. Zij moeten zich nu al bezighouden houden met duurzaamheid, energieopslag en met voortschrijdende technieken als robotisering, nanotechnologie en bio-printing. Het rapport SCENARIO2040 is met name heel interessant voor jonge technici, een snelgroeiende groep binnen de technische sector, zegt Doekle Terpstra: "Met dit rapport durven we twintig jaar vooruit te kijken.

Daarmee is het voor iedereen interessant, maar zéker voor jonge ondernemers, want dat zijn onze installateurs van straks." 

HENK: TEGEN DIE TIJD BEN IK MET PENSIOEN HENK MAAKT ZICH NIET ERG DRUK OVER DE VERRE TOEKOMST. "TEGEN DIE TIJD BEN IK MET PENSIOEN", KLINKT HET NUCHTER. "MAAR VOOR JOU LIGT DAT ANDERS, FRED!" FRED WEET DAT ZIJN MAATJE GELIJK HEEFT. OVER TWINTIG JAAR, IN 2040, BEHOORT HIJ WELISWAAR TOT DE OUDERE GENERATIE INSTALLATEURS, MAAR HIJ ZAL NORMAALGESPROKEN NOG STEEDS IN HET VAK ACTIEF ZIJN. "IK GA DE NIEUWE ONTWIKKELINGEN GOED VOLGEN", VERTELT HIJ. "DUURZAAMHEID, SMART, IK BESEF DAT HET STEEDS BELANGRIJKER WORDT." MAAR DAAR HEEFT HIJ PLEZIER IN: "IK VIND HET INTERESSANT WAT ER ALLEMAAL GEBEURT. NIEUWE TECHNIEKEN, DIGITALE SNUFJES, HET BIEDT VOOR ONS VEEL MOOIE KANSEN."

WAT DOET DE GENERATIE Z? DE JONGEREN VAN NU, ZO TUSSEN DE PAKWEG 10 EN 23 JAAR, ZULLEN VOOR EEN GROOT DEEL DE BEROEPSBEVOLKING VAN 2040 VORMEN. GENERATIE Z WORDEN ZE GENOEMD. DE GENERATIE DIE DE WELVAART KENT, MAAR OOK DE KEERZIJDE DAARVAN. DENK AAN DE KREDIETCRISIS, MILIEU- EN VLUCHTELINGENPROBLEMATIEK EN NU ZELFS EEN PANDEMIE. GENERATIE Z IS MAATSCHAPPELIJK BEWUST EN BETROKKEN, ZO IS DE VOORSPELLING, ONGEACHT OF DE WERELD OVER TWINTIG JAAR RICHTING 'VLUCHT VOORUIT' OF 'GREEN NEW DEAL' IS GEGAAN. VASTSTAAT, VOLGENS SCENARIO2040, DAT DEZE NIEUWE GENERATIE STRAKS MEER DAN OOIT WAARDE HECHT AAN MILIEU, KLIMAAT, GEZONDHEID EN DUURZAAMHEID. EN DAT DE ROL VAN DE TECHNISCHE SECTOR DAARIN ONVERMINDERD BELANGRIJK ZAL ZIJN. MEER INFO: WWW.CONNECT2025.NL/SCENARIO2040/

| DECEMBER 2020

7

Ontdek Niko's zwarte afwerkingen Verschillende stijlen en texturen, allemaal even tijdloos

www.niko.eu

PA-1063-03 Adv Black Campaing - Henk en Fred.indd 1

22/10/20 13:57

KORTSLUITING Smart Home markt in NL groeit met

47%

3,3 MILJOEN HUISHOUDENS HEEFT SMART PRODUCT

61%

35%

NL bang voor inbreuk privacy

OVERWEEGT HUIS SLIMMER TE MAKEN

Vaak huiverig door gebrek aan technische kennis

NL TELT RUIM

350.000

ROBOTSTOFZUIGERS

Generatie Y is van de technische snufjes

NL heeft bijna 3,2 miljoen millennials Robot goedkoper dan wijkverpleegkundige

NAO-robot 3.000 tot 5.000 euro

Bron: Panelwizard, Multiscope, iotjournaal.nl, smarthomemagazine.nl, domotica.nl, Motivaction, icthealth.nl, medischcontact.nl, Tweakers en RTL Nieuws

| DECEMBER 2020

9

Commercieel directeur John Dijkman van Hamer Installatietechniek:

Is winst zaligmakend?

John Dijkman

Wat merken jullie van de coronacrisis?

John Dijkman: “Toen corona dit voorjaar het land in de greep kreeg, was er meteen paniek. Veel bouwprojecten gingen gelukkig door, omdat Techniek Nederland - samen met de overheid - snel schakelde en met een protocol kwam. Wel werd het leveren van service en onderhoud moeilijker.

Bijvoorbeeld in datacenters of bij oliemaatschappijen, waar we als installatiebedrijf plotseling niet meer welkom waren. Gelukkig was dat tijdelijk. We hebben uiteindelijk weinig last van corona

10

| DECEMBER 2020

John Dijkman is commercieel directeur bij Hamer Techniek uit Apeldoorn. Het onderstaande interview vond plaats voor de gedeeltelijke lockdown van half oktober. Natuurlijk hebben we het over de coronacrisis. Maar we kijken met hem ook in de glazen bol om te zien wat 2021 ons brengt.

gehad. Al kan ik natuurlijk niet in de toekomst kijken.”

praten steeds meer met elkaar. Er blijft genoeg werk in de techniek.”

Techniek Nederland is somber. Ze verwachten dit jaar en in 2021 5 procent minder omzet.

“Dat geldt echt niet voor iedereen. Het ligt aan de branche waarin je werkt. Wij zijn in meerdere branches actief. De brandstofmarkt wordt misschien iets minder, maar verdwijnt niet en ook bij de datacenters blijft voldoende werk. Denk aan al die mensen die thuis willen gaan werken. En wat te denken van The Internet of Things. Apparaten

Zet deze crisis een rem op de energietransitie?

“Dat verwacht ik niet. Misschien dat de particulier even wacht met het aanschaffen van een warmtepomp en dat de industrie in het kader van budgettering sommige investeringen wat naar achteren schuift. Maar grote projecten, zoals zonneparken, windmolens, waterstof en LNG, gaan gewoon door. Dat heeft ook te maken met de milieudoelstellingen die we in Nederland hebben gesteld. We moeten veranderen, er

INTERVIEW

Bij ons bedrijf niet! moet minder CO2 worden uitgestoten. Ik verwacht geen rem.”

Voorlopig genoeg werk voor jullie?

“Weet je wat het is; wij zijn de grootste installateur op tankstations in de Benelux. We verzorgen daar alle techniek ter plaatse. Het

panelen, rijden deels met elektrische auto’s en zijn nu bezig met het uitbouwen van onze prefab werkplaats. Daarin bereiden we meer voor, waardoor er minder bewegingen zijn richting de bouwplaats. Dat bespaart weer CO2. We hebben ook een concept waardoor

zet zullen draaien. Maar is winst zaligmakend? Bij ons niet. Bij ons gaat het in eerste instantie om plezier in het werken, een stuk continuïteit en een honderd procent klanttevredenheid. Dat haal je natuurlijk nooit, maar dat is wel ons doel. Pas daarna proberen we ook geld te

ik verwacht niet dat crisis een rem zet op energietransitie gebruik van fossiele brandstoffen wordt wel minder, maar dan zijn er straks wel weer andere installaties nodig. Die bijvoorbeeld op waterstof draaien. Dat betekent dan nieuw werk. Dus links tof rechts, het werk moet gedaan worden en op die momenten komen wij in beeld.”

Wat is jullie eigen bijdrage aan het milieu?

“Veel! Een paar voorbeelden? We hebben negenhonderd zonne-

we niet meer met verschillende auto’s naar een bouwplaats rijden, maar zaken vooraf slimmer bundelen. Om die CO2 footprint verder naar beneden te halen en meteen efficiënter te werken.”

Kijk eens in de glazen bol naar 2021?

“Dat is niet eenvoudig. Ik denk dat Techniek Nederland gelijk heeft dat er geen groei zal plaatsvinden en dat sommige bedrijven minder om-

verdienen. In die volgorde. Ik ben niet bang dat wij in de problemen komen. We zijn actief in zeventien disciplines binnen vier markten. We kunnen schuiven. We merken dat, wanneer het moeilijker wordt, wij juist opleven. Wij kunnen schakelen tussen alle disciplines - en opdrachtgevers zoeken ons in moeilijke tijden vaak rechtstreeks op.

Zonder tussenkomst van derden.

Om te bezuinigen. Dat gebeurt niet als het goed gaat.” ››

FAMILIEBEDRIJF HAMER HAMER INSTALLATIETECHNIEK BESTAAT SINDS 1938 EN IS TOTAALAANBIEDER IN DE UTILITEIT, INDUSTRIE, AUTOMOTIVE, BRANDSTOFVOORZIENING EN DE CHEMISCHE EN VOEDINGSINDUSTRIE. ALLES DRAAIT BIJ DIT FAMILIEBEDRIJF OM TECHNIEK. DE BIJNA 450 MEDEWERKERS ONTWERPEN, INSTALLEREN EN ONDERHOUDEN TECHNISCHE INSTALLATIES. HET CREDO VAN DIRECTEUR FONS JANS IS ‘ALLES IN EIGEN BEHEER’, WAT BLIJKT UIT HET OPVALLEND BREDE PALET AAN DIENSTEN. VAN ZONNEPANELEN EN BRANDBESTRIJDINGSINSTALLATIES TOT HVAC INSTALLATIE EN ASBESTSANERING. HAMER HEEFT VESTIGINGEN IN NEDERLAND (APELDOORN, ASSEN, UDEN) EN BELGIË (KRUISBEKE).

| DECEMBER 2020

11

Scheurkalender â‚Ź nu

8,

99 inclusief verzendkosten

Boordevol strips, quotes, tips, feiten, rebussen en interessante elektrotechnische weetjes HĂŠt ideale cadeau voor onder de kerstboom!

Bij een bewogen jaar hoort een uniek cadeau. Verras je medewerker, klant of jezelf deze kerst met de scheurkalender van Henk & Fred, zodat iedereen enthousiast aan het nieuwe jaar begint. Scan de QR-code en bestel de scheurkalender nu met 40% korting.

Scan mij

Deze actie loopt tot en met 15 december 2020. Ga voor meer informatie naar www.henkenfred.nl.

INTERVIEW Zeventien disciplines? Wat doen jullie eigenlijk niet?

“Software voor industriële besturing of regeltechniek. Dat besteden we uit. Net als betaalsystemen in de shop waar je producten af moet rekenen. Maar verder doen we bijna alles zelf. Het credo van onze algemeen directeur is ‘alles in eigen beheer’. Daardoor kunnen we opdrachtgevers totaal ontzorgen.

Een uitzendbureau? Dat hebben we.

Een garage voor onderhoud van bussen en auto’s? Pakken we ook op. Beide diensten hebben we zelfs

onderhoud bussen? We doen veel in eigen beheer commercieel gemaakt, zodat we ook andere bedrijven hiermee van dienst kunnen zijn. Het mes snijdt aan twee kanten. We bieden een compleet dienstenpakket aan.”

Geen zorgen dus?

“Nee hoor, techniek wordt steeds belangrijker in de wereld. Zorghandjes worden vervangen door techniek, data-analyse wordt steeds geavanceerder en in de toekomst bepalen de auto’s zelf hoe hard we rijden. De innovatie van techniek verloopt in een stroomversnelling en wij gaan daarin mee.”

Wat is jullie grootste uitdaging voor 2021?

“Het tekort aan technisch personeel blijft een probleem.

In de hele branche komen we 15.000 mensen tekort. Wij hebben dertig tot veertig vacatures in te vullen…”

Hoe spelen jullie daarop in?

“Wij hebben een eigen opleidingscoach en een eigen opleidingscentrum. Daarnaast organiseren we twee keer per jaar een banenmarkt. Meestal net na de zomeren kerstvakantie, wanneer de

mensen thuis weer met elkaar gepraat hebben. Ze staan dan meer open voor verandering. We maken er veel werk van. Grote borden in Apeldoorn, een patatkraam op ons terrein. De laatste banenmarkt trok zestig man. We vertellen over alle vacatures die er zijn, onze medewerkers laten zien hoe leuk het werk is en onze opleidingscoach vertelt over het traject. Het levert uiteindelijk meestal zes tot zeven nieuwe medewerkers op.

Waaronder mensen die zich willen laten omscholen. Het werkt! Het is een dagje uit.” 

TROTS OP BEZOEK MAXIMA TROTS KIJKEN ZE BIJ HAMER TERUG OP HET BEZOEK VAN KONINGIN MAXIMA AFGELOPEN ZOMER. JOHN DIJKMAN: “ZE WAS HIER TE GAST VOOR EEN BIJEENKOMST VAN HET GELDERS VAKMANSCHAP, EEN INITIATIEF WAARIN DE BRANCHES BOUW EN TECHNIEK EN DE PROVINCIE GELDERLAND SAMENWERKEN MET SCHOLEN EN ONTWIKKELFONDSEN. DE BIJEENKOMST GING OVER HET DUURZAAM ONTWIKKELEN VAN DE TECHNISCHE ARBEIDSMARKT. MAXIMA WILDE, ALS LID VAN HET COMITÉ VOOR ONDERNEMERSCHAP, MEER WETEN OVER ONZE AANPAK. ZE WAS GOED GEÏNFORMEERD EN GEÏNTERESSEERD. HAMER WAS GEKOZEN ALS GASTHEER, OMDAT WIJ EEN VEELZIJDIG ACTIVITEITENPAKKET HEBBEN EN DE Foto: Sander Koning

VELE FACETTEN VAN TECHNIEK KONDEN LATEN ZIEN.”

| DECEMBER 2020

13

DE BUS VAN...

Bert Quist van Quist Elektra in Den Haag

GEEN EIGEN LOGO OP BUS

D

e regen komt met bakken uit de lucht. Bert Quist van Quist Elektra in Den Haag is in Scheveningen aan het werk, maar showt graag zijn bus, die niet is voorzien van reclame. “Op de eerste twee busjes had ik mijn logo wel staan. Enkele ‘bijzondere’ opdrachtgevers van mij vinden een anonieme bus prettiger. Daarbij heb ik sindsdien geen inbraak meer gehad in de bus. Dat was daarvoor wel anders. Overigens heb ik voor een klein stukje herkenbaarheid wel ‘Techniek Nederland’ subtiel op de

Hij was jarenlang trouw aan Volkswagen. De Duitse degelijkheid sprak hem aan.

Toch besloot Bert Quist uit Den Haag vier jaar geleden over te stappen op Renault. Op advies van zijn dealer. “Ik heb er geen dag spijt van gehad”, aldus Bert.

achterkant staan. Dan wordt een beetje duidelijk wat ik doe.”

RENAULT TRAFIC Bert Quist begon in 2002 voor zichzelf. “Mijn eerste twee busjes waren Volkswagen Transporters.

Eerst de T4 en daarna de T5.

Mijn leverancier adviseerde me de Renault Trafic. Inderdaad een heerlijke bus, die vooral in de stad comfortabel rijdt. Echt Frans. Ik heb voor een dubbele cabine gekozen, zodat ik ‘m ook privé kan gebruiken.”

Bert loopt naar de achterklep en doet deze open. “Veel collega’s vinden het gek dat ik voor een klep in plaats van deuren heb gekozen. Maar vandaag sta ik zo wel heerlijk droog, haha. Verder is de inrichting heel simpel. Wat schapjes en laatjes die ik er zo uit kan halen als we op vakantie gaan.

Dan staan de fietsen erin. Heel praktisch.” 

FRED: HANDIGE LAADBAK FRED GENIET VAN DE STOERE, GRIJZE RENAULT TRAFIC. HIJ IS GECHARMEERD VAN DE FORSE, WAT VIERKANTE LAADRUIMTE ZONDER SCHUINE WANDEN. “DIE IS HANDIG OM GROTE SPULLEN MEE TE NEMEN. DAT IS IN VEEL ANDERE BUSSEN SOMS NIET MOGELIJK.” OOK DE DUBBELE CABINE SPREEKT FRED AAN. “IK KIJK ECHT OP VAN DE HOEVEELHEID EXTRA RUIMTE. HANDIG ALS JE MET EEN GROTE FAMILIE OP VAKANTIE WILT. MAAR OOK OM SOMMIGE SPULLEN VOORZICHTIG TE KUNNEN VERVOEREN IN HET APARTE GEDEELTE. HET KOST JE WEL DE BIJTELLING DIE DE BELASTINGDIENST IN REKENING BRENGT, MAAR IK SNAP DAT BERT DAT ERVOOR OVERHEEFT…”

| DECEMBER 2020

15

PROBEER OOK ONZE INTERNETPRODUCTEN

5

EEN OPTIMAAL NETWERK IN HUIS Hirschmann Multimedia is hét merk voor internet en TV in huis. Kijk voor meer informatie op onze website of scan de QR code.

hirschmann-multimedia.com

INNOVATIE Plejd: je nieuwe standaard dimmer

SLIMME VERLICHTING VOOR IEDEREEN

Slimme verlichting van Plejd werkt net zo eenvoudig als traditionele verlichting, maar met veel nieuwe mogelijkheden en is daardoor uitgegroeid tot de eerste keuze voor installateurs.

De producten van Plejd zijn speciaal ontworpen met de installateur in gedachten en met een technologie die de installatie vereenvoudigt en verbetert.

WERK EENVOUDIGER Met de eenvoudige maar krachtige app gebeurt de installatie rechtstreeks vanuit de app. Geen ingewikkelde dipswitches, besturingen en instellingen meer nodig. Waar je vroeger verschillende producten nodig had voor verschillende oplossingen biedt Plejd je meer mogelijkheden met één eenvoudig product.

EEN SCHAALBARE OPLOSSING Een serviceklus, een astronomische klok, problemen met de bedrading

of een volledige installatie met slimme verlichting? Met Plejd heb je toepasbare oplossingen die voor alle doeleinden geschikt zijn. Robuuste draadloze mesh-technologie in combinatie met de intuïtieve app maken van Plejd de logische keuze.

DRAADLOOS GEMAK Als installateur kun je met de draadloze technologie van Plejd eenvoudig alle lastige bedradingsproblemen oplossen die je tegenkomt op je werk. Met maar een paar klikken in de app kun je draadloze lichtschakelingen maken en de draadloze schakelaars kun je zelfs plaatsen waar je maar wilt.

Gemakkelijk voor jou en flexibel voor de klant.

KLANTENHELD Slimme verlichting moet voor iedereen toegankelijk zijn en met Plejd is dat nog nooit zo eenvoudig geweest. Jouw klant krijgt een reeks aan extra functies in vergelijking met de traditionele opties en een toekomstbestendige installatie die gemakkelijk kan worden uitgebreid als dat nodig is. Met als gevolg tevreden en terugkerende klanten.

Plejd ontwikkelt alle producten in-house in Zweden en staat altijd klaar met de nodige kennis om een optimale ondersteuning te bieden.

Van eenvoudige vragen tot technische ondersteuning en advies.

www.plejd.nl

| DECEMBER 2020

17

In hoeverre heeft de coronacrisis effect op de installatiemarkt? Het blijft natuurlijk een beetje koffiedik kijken. Afgelopen maand bracht Techniek Nederland de ‘Corona Quick Scan 4’ uit. 75 procent van

de installateurs verwacht voor 2021 een omzetdaling. Wel denken steeds minder technische bedrijven dat ze een beroep hoeven te doen op de NOW-regeling. Verder gaat de coronacrisis vooral ten koste

Rookmelders blijven nodig

Het aantal schadeclaims bij woningbranden is het afgelopen jaar gedaald: van 80.979 naar 64.427. Dat blijkt uit de Risicomonitor Woningbranden van het Verbond van Verzekeraars. Wel is de gemiddelde schade per claim toegenomen, van 2.764 naar 3.440 euro. Brandweer Nederland vindt het zorgwekkend dat 70 procent van de huishoudens wél een rookmelder heeft, maar dat deze in maar 35 procent van de gevallen werkt én op de juiste plaats hangt. Daarom werd er in oktober samen met de Nederlandse Brandwonden Stichting campagne gevoerd om mensen aan te zetten rookmelders (goed) te gebruiken.

18

| DECEMBER 2020

van de flexibele arbeidskrachten.

Eén op de drie ondervraagde bedrijven heeft de afgelopen tijd de flexibele schil verkleind. De meeste installateurs houden hun vaste werknemers wel gewoon in dienst.

777 SCHOLEN VENTILEREN ONVOLDOENDE Bijna 11 procent van de scholen in Nederland heeft een ventilatiesysteem dat niet voldoet aan de wettelijke normen. Dat blijkt uit een onderzoek van het Landelijke Coördinatieteam Ventilatie op Scholen, uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Onderwijs. In totaal scoren 777 scholen in het basis- en voortgezet onderwijs een onvoldoende. Aanleiding voor het onderzoek is natuurlijk het coronavirus. Het kabinet stelt 360 miljoen euro beschikbaar om scholen en gemeenten te helpen met aanpassingen aan het ventilatiesysteem. Het eerste deel van dit budget komt dit jaar al vrij.

Foto: Techniekbeeldbank.nl

Foto: 123RF.com

Hoe staat de markt ervoor?

NIEUWS Nieuwe plek voor Techniek Nederland

BRANCHEVERENIGING TECHNIEK NEDERLAND IS HALF OKTOBER VERHUISD VAN ZOETERMEER NAAR HET INTECHNIUM-GEBOUW IN WOERDEN. HIER ZIJN OOK OPLEIDINGSFONDS WIJ TECHNIEK EN KENNISPLATFORM TVVL GEHUISVEST. ZO WORDT HET INTECHNIUM EEN ÉCHT SECTORHUIS. HET NIEUWE ADRES IS KORENMOLENLAAN 4. HET ALGEMENE TELEFOONNUMMER IS 088 543 26 50.

VOOR DOORKIESNUMMERS ZIJN DE LAATSTE DRIE CIJFERS GELIJK GEBLEVEN AAN DIE IN ZOETERMEER.

QUICKSCAN COVID-19 EN VENTILATIE In de strijd tegen het coronavirus is goede ventilatie in kantoren en gebouwen erg belangrijk.

Om te bepalen of de ventilatie in een kantoorgebouw voldoet aan de eisen, is er nu de ‘Quickscan COVID-19 en ventilatie’. Deze scan maakt het mogelijk om de kwaliteit van de luchtverversing en ventilatiesystemen in een

kantoorgebouw vast te stellen.

Ook laat de tool zien wat er gedaan kan worden om de ventilatie in een gebouw te verbeteren. De Quickscan is een initiatief van ISSO, TVVL, Binnenklimaat Nederland (voorheen VLA) en VCCN. Meer informatie over deze tool vind je op www.masterplanventilatie.nl.

Nieuwe

NEN 4010

De stikstofcrisis heeft zijn uitwerking op de woningbouw niet gemist. In 104 gemeenten die zich in de buurt van Natura 2000-gebieden bevinden, daalde de woningbouw in één jaar tijd fors. Zo nam de bouw van nieuwe woningen in gebieden die dichtbij een beschermd natuurgebied liggen veel sterker

Foto: Stedin

Daling woningbouw door stikstofcrisis

beschikbaar

af (-7,2 procent) dan het landelijke gemiddelde (-4.1 procent).

In Overijssel liggen de meest kwetsbare natuurgebieden.

Daar was sprake van een daling van 22,5 procent van het aantal woningen in aanbouw. Dat was de grootste afname van alle provincies, zo blijkt uit een analyse van ABN AMRO.

In oktober is de nieuwe ‘NEN 4010: 2020’ verschenen.

Ten opzichte van de vorige versie zijn er verschillende zaken gewijzigd en verbeterd.

Onder andere op het gebied van bouw- en sloopterreinen, campings, medisch gebruikte ruimtes, afstemming van elektrisch materieel en inspecties. NEN 4010 staat bekend als de beter leesbare versie van NEN 1010. Dit komt door het gebruik van tabellen, door informatie anders te rangschikken en taal te gebruiken die ook op de werkvloer wordt gehanteerd.

| DECEMBER 2020

19

Meer functies Meer comfort iON 108 KNX ruimtecontrollers beschikken over een hoogwaardig en zeer duurzaam LCD-display. Zo wordt alles duidelijk weergegeven.

Kies voor elk van de 10 resp. 20 functies een pictogram en wijs passende functienamen toe zoals „Plafondlicht“ of „Jaloezie wintertuin“. Bovendien wordt de actuele status (aan/uit, dimwaarde, positie) weergegeven.

Eenvoudiger kan uw Smart Home niet worden bediend. iON 108 KNX kan ook via Bluetooth zeer comfortabel per app worden bestuurd. De app-bediening is ook bij uitstek geschikt voor vergaderruimtes of hotelkamers. Gasten regelen de functies in de ruimte gewoon zelf.

www.theben-nederland.nl 190x136_iON_08-2020_NL_nl.indd 1

18.08.2020 11:38:56

www.geyer.nl

Bezoek ons op stand nummer D17

OP ZOEK NAAR EEN VERDEELKAST VOOR UW PV INSTALLATIE...?

van

A Z tot

Of het nu gaat om grote projecten of om kleine, ú en úw wensen staan bij GEYER in de spotlights. Goede kwaliteit en een duidelijk persoonlijk advies spelen daarbij de hoofdrol. Een betrouwbaar product, nauwkeurige assemblage en stipte levering, hebben bij GEYER altijd de hoogste prioriteit.

WEEGSCHAALSTRAAT 50507324 BH BHAPELDOORN 5998200 E. INFO@GEYER.NL WEEGSCHAALSTRAAT 7324 APELDOORNT. 055 T. 055 5998200 F. 055 5998219

COLUMN

SALARIS; BELONING OF EEN LOKKERTJE? Jasper Olthuis deed afgelopen jaar mee aan de WorldSkills

Het salaris blijft een punt van discussie. Je wilt altijd meer. Maar wat is nu écht belangrijk: plezier in je werk? Of opzien tegen de maandag, maar wel goed verdienen? Toen ik als leerling begon op de bouw - want dat leek mij écht leuk, elektricien worden was namelijk mijn jongensdroom - kreeg ik ‘maar’ het minimumloon.

Mijn ouders vonden het prachtig dat ik mijn droom ging waarmaken, maar vrienden die studeerden verklaarden me voor gek. Maar zij hebben nu een hoge studieschuld, zijn elke dag druk met studeren en moeten nog maar werk zien te vinden na hun studie…

Maar ik wilde natuurlijk ook niet op dat minimumloon blijven hangen. Dan is het belangrijk om goed je best te doen. Dat ging opvallen. Dus vroeg mijn toenmalige baas me, die mijn opleiding betaalde, om mee te doen aan vakwedstrijden. Goed voor mijn ontwikkeling, dacht ik zelf. Na veel trainingsuren meegedaan aan het NK elektrotechniek. De rest is bekend, ik deed zelfs mee aan het EK en de Worldskills waar ik negende werd. Dit gaf aanleiding om te praten over mijn salaris en ik kon een mooie stap maken.

Hierna de elektra-opleiding afgemaakt en meteen een contract voor onbepaalde tijd gekregen. En de vrienden? Die kijken nu wél tegen mij op!

Ondertussen gaat dit op LinkedIn als een lopend vuurtje, van veel bedrijven krijg ik bijna dagelijks aanbiedingen. Toch heb ik iedereen hiervoor bedankt. In mijn ogen is een werkgever zoals die van mij, die een vakman van me heeft gemaakt, en mij de mogelijkheid geeft tot onbeperkt doorgroeien, onbetaalbaar!

Ik weet heel goed dat er misschien bedrijven zijn die meer salaris bieden, maar daar heb ik toch geen goed gevoel bij. Het lijkt mij een ‘lokkertje’, zoals een stuk kaas voor een muis. Je weet niet wat je verwachten kan en als je eenmaal je ontslag hebt ingediend, dan zit je misschien wel in de val. Het is immers maar de vraag of het echt is wat je verwacht. Bevalt het niet? Met hangende pootjes terug naar je oude baas is eigenlijk geen optie. Salaris is erg belangrijk, maar plezier en waardering in je werk, dat is onbetaalbaar!

Het jaar zit er weer op. Dit was de laatste column van Jasper Olthuis voor Henk & Fred. Wij danken Jasper voor zijn inspirerende bijdragen. In 2021 starten we weer met een nieuwe columnist.

| DECEMBER 2020

21

— Hafonorm-groepenkasten Vooral onze 30’ers zijn wel héél flexibel

5 kasten

3 componenten

150 configuraties

De HAD3030 zijn de meest flexibele groepenkasten ooit. Met slechts vijf basiskasten (1-fase of 3-fasen) en drie flexibele componenten (flexomaat, brug voor fornuis- of kookgroep, beltransformator) zijn maar liefst 150 verschillende configuraties te maken.

Dat betekent dat u met een minimale voorraad, heel snel en gemakkelijk uiteenlopende situaties kunt bedienen. Ideaal voor installateurs met veel wisselend werkzaamheden in de woningbouw en kleine utiliteit. Bovendien beschikken HAD3030 groepenkasten over tal van slimme features die het installeren gemakkelijker maken. Lees er alles over op: bit.ly/3ciW1cB

INNOVATIE Plug & play, geen installatie vereist

BESTAANDE ROUTER OF SWITCH UITBREIDEN

heel belangrijk om de juiste kwaliteit kabels te gebruiken omdat deze beter geleiden en minder weerstand bieden.

Hiervoor biedt Hirschmann de INKA CAT 6 U/UTP kabel in verschillende lengtes aan.

VOORDELEN CAS8: Met de 8-poorts Gb switch (CAS8) van Hirschmann Multimedia, met mogelijkheid voor 4x Power over Ethernet (PoE), ben je klaar voor een betrouwbare netwerkuitbreiding wanneer de beschikbare poorten op de router van de internetprovider niet voldoende blijken te zijn.

Een goed aangelegd netwerk in huis is belangrijk omdat niet alleen gebruik wordt gemaakt van een smart TV en gameconsole(s), maar ook media gestreamd wordt. Heb je bijvoorbeeld meerdere IP camera’s of meerdere WiFi access points nodig, dan kan een PoE switch zoals de CAS8 ontzettend handig zijn om je bestaande netwerk uit te breiden. Deze moderne switch beschikt over acht poorten waarvan vier met PoE functie en is ideaal voor middelgrote netwerken.

PoE is een functie die ervoor zorgt dat naast internet ook stroom door de kabel wordt meegestuurd. Hierdoor heeft een PoE ondersteunend apparaat geen stroomkabel of stopcontact meer nodig.

En dankzij het plug & play design van de CAS8 switch kan diverse apparatuur eenvoudig worden aangesloten op het bestaande thuisnetwerk.

•

• •

• •

•

8 poorts switch met 4 PoE- ondersteunende poorten PoE bereik tot 200 meter Snelheid tot wel 1000 Mbps (1 Gigabit) Plug & play, geen installatie vereist Detecteert automatisch ingeschakelde apparaten (Powered Devices) Energiezuinige interne adapter

Scan de QR-code voor meer informatie.

De CAS8 switch haalt internetsnelheden tot 1 Gigabit per seconde. Het is hierbij

www.hirschmann-multimedia.com

| DECEMBER 2020

23

Jacques van der Krogt over toekomst techniek:

Vooruitzichten voor

Hoe ziet de wereld van de techniek er over twintig jaar uit? In het begin van dit nummer duiken we in het rapport SCENARIO2040, waarin een realistisch toekomstbeeld wordt geschetst. Aanvullend 8 brutale vragen voor Jacques van der Krogt, voorzitter van de commissie Innovatie van Techniek Nederland. Wat verandert er voor de installateur?

"Natuurlijk is 2040 nog ver weg.

Maar tegelijkertijd gaat de tijd snel en bovendien is het goed om te beseffen dat alle vernieuwingen van straks nu al langzaam in gang zijn gezet. Je hebt er als installateur alleen maar profijt van als je de vernieuwing omarmt.

Maak het een lifestyle en vind je plek in de wereld van later."

INSTALLATEURS ZIJN NIET ZO VAN DE LIFESTYLE? "Voor installateurs gaat het vooral om technologie, dat is hun ding,

24

| DECEMBER 2020

daar weten ze alles van. De term 'lifestyle' staat ver van de meesten af. Maar ik bedoel dat ik de installateur wil aanmoedigen om de nieuwe ontwikkelingen te volgen. Kijk wat je leuk vindt, waar je in mee wilt gaan. Is duurzaamheid jouw ding? Vind je het leuk om verder de digitale wereld in te gaan en Google als leidraad te hebben? Ontdek wat je aanspreekt en leg je daar op toe."

MAAR DE INSTALLATEUR IS AL ZO DRUK. "Weet ik. Je hoeft er ook niet constant mee bezig te zijn. Wij van Techniek Nederland adviseren om

3

er bijvoorbeeld één middag in de maand echt voor te gaan zitten. Er verandert veel, dat is zeker. Denk alleen aan de groeiende vraag naar stroom, door verduurzaming en elektrisch rijden. Dat is gunstig voor de branche. Zorg als installateur dat je daarop voorbereid bent."

2

1

2040. POEH, DAT DUURT NOG WEL EVEN!

HOE KUN JE NU MET ZEKERHEID DE TOEKOMST VOORSPELLEN? "Natuurlijk hebben wij geen glazen bol waarin we alles kunnen zien. Maar we hebben enorm veel research gedaan,

8 BRUTALE VRAGEN

branche zijn gunstig veel wetenschappers en specialisten gesproken, niet alleen uit de techniek, maar ook uit bijvoorbeeld finance en vastgoed.

Daarnaast zijn er, als gezegd, al veel ontwikkelingen gaande, waarvan we kunnen voorspellen waar die toe leiden. Op basis van dat alles hebben we met redelijke zekerheid dit scenario kunnen opstellen."

4

DUS HET WORDT ECHT ANDERS STRAKS?

6

WAAROM SPREEKT HET RAPPORT OVER TWEE MOGELIJKE SCENARIO'S?

"Er zijn uiteraard ook veel onzekerheden. Hoe gaat de zogeheten 'Generatie Z' - de jongeren van nu - zich straks gedragen? Blijft economische groei voorop staan, of worden maatschappelijke thema's als milieu en duurzaamheid steeds belangrijker? Beide opties hebben we beschreven, en een mengeling is ook mogelijk.

Maar in ieder scenario zijn de vooruitzichten voor onze branche gunstig."

5

"Zeker! In de consumentenwereld is dat allang gaande. Bestel bijvoorbeeld een pizza bij Domino’s. Je kunt het hele traject online volgen, zonder enig persoonlijk contact. Zo zou een installateur straks zijn afspraken en planning kunnen regelen. Open en transparant. Dat je klant online kan zien waar je mee bezig bent en hoe laat zijn storing verholpen gaat worden. Dat betekent wel dat de installateur aantoonbaar zijn planning op orde moet hebben.

Dat maakt je kwetsbaar, maar tegelijk sterk."

7

ER BLIJFT DUS VOLOP WERK IN DE NIEUWE WERELD? "Absoluut! Maar het wordt een ander verhaal. In de hi-tech wereld veranderen de werkzaamheden.

Natuurlijk zal de bestelwagen bij de klant blijven voorrijden. Maar door KNX en andere domotica kan er ook veel meer werk op afstand worden gedaan. En ook het klantcontact zal in belangrijke mate online verlopen."

HET KLINKT OOK BEST BEANGSTIGEND. "Dat is begrijpelijk. Verandering is spannend, zeker voor een wat traditionele branche als die van installateurs. Maar ik vergelijk het wel eens met artiesten.

Vroeger verkochten die cd's via een platenmaatschappij.

Spotify heeft dat allemaal op zijn kop gezet, maar veel artiesten hebben het nieuwe medium omarmd. Ze blijven gewoon doen waar ze goed in zijn, mooie muziek maken, en gebruiken de nieuwe techniek om een breder publiek te bereiken. Zo kan de installateur ook naar de nieuwe wereld kijken en er zijn voordeel mee doen." 

8

FRED: HAHA... HENK ALS ARTIEST FRED HEEFT LOL ALS HIJ HOORT OVER DE VERGELIJKING TUSSEN EEN INSTALLATEUR EN EEN ARTIEST. "HAHA HENK, IK ZIE JOU AL OP EEN PODIUM. JIJ KAN NOG GEEN NOOT ZUIVER ZINGEN!" HENK LACHT ZUUR. "DAT KAN WEL EENS KLOPPEN, FRED. MAAR TOCH VIND IK HET WEL EEN TREFFEND VOORBEELD. WANT KOOP JIJ NOG WEL EENS EEN CD?" NEE, DAT DOET FRED NOG MAAR ZELDEN, ERKENT HIJ. HENK: "EN TOCH ZIJN ER NOG STEEDS GENOEG ARTIESTEN DIE GOED GELD VERDIENEN. OMDAT ZE MEEGAAN MET DE VERNIEUWING. ZO MOETEN WIJ DAT OOK DOEN." Techniek Nederland/Wij Techniek

| DECEMBER 2020

25

Alsof iemand 24/7 op afstand je kantoor monitort

Alsof iemand dag en nacht voor overspanning waakt

Weet jij de voordelen van een Smart Panel?

Laadpalen, warmtepompen, zonnepanelen en veiligheidssystemen zorgen voor veel veranderingen.Slimmer omgaan met energie begint dan ook bij de verdeler ofwel het distributie-paneel.

Download de brochure, daar staat alles helder op een rij.

En laat hem ook aan je klant zien. Dat is Smart®! se.com/nl/smartpanel

©2020 Schneider Electric. All Rights Reserved. Schneider Electric | Life Is On is a trademark and the property of Schneider Electric SE, its subsidiaries, and affiliated companies. • 998-20751228

INNOVATIE “Domme” led lampen slim aansturen

DE SLIMSTE DIMMER VAN DE KLAS!

EcoDim introduceert met de nieuwe ECO-DIM.07 en de ECO-DIM.10 een geheel nieuwe manier van dimmen. Deze led dimmers zijn als normale led dimmers te gebruiken, maar dankzij Zigbee en Z-Wave ondersteuning ook in te laden in de meeste smart home systemen. De ECO-DIM.07 is een slimme druk/ draaidimmer en de ECO-DIM.10 is een led dimmermodule.

ECO-DIM.07 SMART DRUK/DRAAIDIMMER De ECO-DIM.07 was ’s werelds eerste slimme led dimmer met een druk/ draaiknop. Deze dimmer is voorzien van een MIN en MAX afstelling zodat je de led lampen altijd stabiel kunt instellen. De dimmers zijn te gebruiken achter alle merken afdekmateriaal en middels Zigbee of Z-Wave in te laden in bijna alle bekende smart home systemen. De dimmer is aan te sluiten volgens een normale 2-draads aansluiting. Hiermee kun je dus “domme” dimbare lampen slim aansturen. Dit kan via de ouderwetse

druk/draaiknop te gebruiken, via spraakbesturing of via de app.

ECO-DIM.10 SMART MODULES De ECO-DIM.10 is in grote lijnen dezelfde dimmer als de ECO-DIM.07, alleen zijn dit inbouwmodules.

Deze zijn te bedienen achter een pulsschakelaar, alsook via spraakbediening of via een smarthome app. Naast een MIN en een MAX afstelling beschikt deze ook over een Speed afstelling. Hiermee kun je de snelheid van het dimmen via de pulsschakelaar regelen.

ECO-DIM.07 Z-Wave

ECO-DIM.07 Zigbee

ECO-DIM.10 Z-Wave

ECO-DIM.10 Zigbee

USP’S ✓ Groot LED vermogen (0-200W / 0-250W) ✓ Geschikt voor alle bekende afdekmateriaal ✓ Aansluiting met 2 bestaande draden (geen nuldraad en bypass nodig) ✓ MIN en MAX afstelling (voor optimale dimbaarheid en lichtstabiliteit) ✓ Geschikt voor 90% van alle dimbare led lampen ✓ Soft-start systeem ✓ Zigbee en Z-Wave gecertificeerd

www.ecodim.nl

| DECEMBER 2020

27

Eus maakt videoserie over Omschakelen:

Milieu? Ik stond daar

Foto: Daniel Cohen

Henk en Fred gaan op bezoek bij Özcan Akyol. Oftewel Eus. We kennen Eus vooral van zijn kritische columns en als tv-presentator van programma’s als ‘Sterren op het Doek’ en ‘De Geknipte Gast’. Maar hij maakt voor Eneco nu ook een videoserie over Omschakelen.

Daarom de vraag: Hoe duurzaam is hij zelf?

N

ou, ik ben benieuwd of je een pand als dit een beetje kunt verduurzamen”, zegt Henk sceptisch, als ze in Deventer aanbellen bij Özcan Akyol. De columnist en presentator - beter bekend onder de naam Eus woont samen met zijn gezin in een prachtig monumentaal huis in de binnenstad. Als ze even later aan de koffie zitten, geeft Eus eerlijk toe dat ze zich in dat verduurzamen wel een beetje vergist hebben.

“We wonen hier nu een jaar”,

28

| DECEMBER 2020

zegt Eus. “Toen we hier kwamen, hebben we laten uitzoeken wat we konden doen om energie te besparen. Maar het is een beschermd Rijksmonument. En dan mag er dus niet zoveel. We mogen bijvoorbeeld niet eens dubbel glas nemen. Alleen maar voorzetramen.

Het enige advies dat we kregen was om grotere radiatoren te nemen.

Omdat de plafonds op ruim 4 meter zitten. Op die manier hoeft er minder gestookt te worden.

En ook zonnepanelen zijn geen

optie, vanwege het beschermde stadsgezicht. Dus we willen ons huis wel graag verduurzamen, maar het blijft noodgedwongen op het niveau van ‘niet te lang douchen’ en ‘de thermostaat niet al te hoog zetten.”

EYEOPENER Naast zijn werk als columnist en programmamaker maakt Eus sinds een tijdje een videoserie voor energiemaatschappij Eneco over ‘Omschakelen’. Daarin bezoekt

THUIS BIJ

eerst ook sceptisch in hij mensen die op succesvolle wijze hun huis of bedrijf duurzaam hebben gemaakt. “Is je beeld over duurzaamheid veranderd door het maken van deze serie?”, wil Henk weten. “Absoluut”, zegt Eus. “Ik had altijd het idee dat het een hele opgave was om iets aan je huis te doen. Maar soms zit het al in hele kleine aanpassingen. Er zijn daarvoor allerlei bureaus en instanties waar je kunt aankloppen voor advies. Wat me verder opviel was dat niet iedereen ideologisch gedreven is. Sterker nog, de meeste mensen verduurzamen hun huis omdat het ook in de portemonnee flink scheelt. Ze vinden dat financiële voordeel net zo belangrijk als het milieu. Of dat erg is? Nee. Als dat hand in hand gaat, dan heb je een win-win situatie, toch?”

En wat is de grootste eyeopener geweest bij het maken van die filmpjes?”, vraagt Fred gretig.

“Nou”, zegt Eus, “dat je niet per se eigenaar van een huis hoeft te zijn om te verduurzamen. Ik was zelf ook altijd in die veronderstelling.

Voor één van die filmpjes ben ik bij een appartementencomplex in Enschede geweest met 166 huurwoningen. Daarvan hadden de huurders de woningcorporatie benaderd met de vraag om te verduurzamen. Natuurlijk scheelt hen dat in de energiekosten. Maar op deze manier krijgen die huizen ook weer een langer leven en hoeven ze voorlopig niet gesloopt te worden. En het verduurzamen van die appartementen is ook nog eens goed voor het milieu. Drie keer winst dus! Als mensen nu tegen mij zeggen dat ze hun huis niet kunnen verduurzamen, omdat ze de woning huren, vertel ik ze dat verhaal uit Enschede. Ook als je huurt is er vaak meer mogelijk dan je denkt.”

RECLAMEMAN Eus staat bekend als kritische columnist. Onder andere voor het Algemeen Dagblad, maar zijn columns staan ook in diverse regionale kranten. “In hoeverre ben je bij de Eneco-filmpjes nog de onafhankelijk journalist? Of

maak je nu onderdeel uit van de publiciteitsmachine van Eneco?”, plaagt Henk.

“Ha, ha. Nee, dat was heel duidelijk mijn voorwaarde bij het maken van deze serie. Dat ik niet als een soort van reclameman voor Eneco door de filmpjes loop. Ik mag kritisch zijn, die ruimte krijg ik ook. Ik ben gevraagd om deze serie te doen, omdat ik in mijn werk altijd probeer vanuit de ‘gewone mens’ dingen te begrijpen. Ik wil zelf ook overtuigd worden. Het is dus helemaal niet zo dat ik van huis uit een milieufreak ben. Integendeel, als twintiger stond ik daar best wel sceptisch in. En was ik niet zo bezig met het milieu.

Dat bewustzijn is pas de laatste jaren gekomen. Mijn startpunt was vooral cynisme en achterdocht.

Ik denk dat dat voor veel mensen geldt. Ook uit onwetendheid. Ik wil mensen daarom op een eerlijke manier laten zien wat er allemaal mogelijk is. En misschien zit er meer in. Bijvoorbeeld een landelijke serie over duurzaamheid voor het grote publiek bij de NPO. Wie weet.” 

NAAST HET SCHRIJVEN VAN COLUMNS EN MAKEN VAN TV-PROGRAMMA’S GEEFT EUS OOK EEN PAAR KEER PER JAAR LEZINGEN IN GEVANGENISSEN. “IK VIND DAT IEDEREEN EEN TWEEDE OF MISSCHIEN ZELFS EEN DERDE KANS VERDIENT”, LEGT HIJ UIT. “GEDETINEERDEN, DIE NIET LEVENSLANG VASTZITTEN OF IEMAND HEBBEN VERMOORD, WIL IK INSPIREREN. EN LATEN ZIEN HOE JE DE WERELD KUNT VERANDEREN MET KENNIS, LITERATUUR EN INFORMATIE. JE CREËERT DAARMEE EEN RIJKERE EN GROTERE WERELD. EN WORDT EEN COMPLETER MENS. DIE JONGENS ZITTEN VAAK HEEL ERG VAST IN HUN EIGEN DENKPATRONEN, HUN EIGEN GEDRAG EN DE VERWACHTINGEN VAN HUN OMGEVING. DAT ZIJN ALLEMAAL ZAKEN DIE JE KUNT DOORBREKEN DOOR IN JEZELF TE INVESTEREN. DAT GEEF IK ZE MEE.”

Foto: Daniel Cohen

EUS IN DE GEVANGENIS

Özcan Akyol

| DECEMBER 2020

29

Puur en persoonlijk Busch-axcent® pur

Thuis is de plek waar mensen zichzelf zijn. Dat is terug te zien aan de meubels en het kleurgebruik. De vernieuwde Busch-axcent® pur-serie maakt het mogelijk om dé persoonlijke finishing touch aan elk interieur te geven door ook de schakelaars af te stemmen op de inrichting. Met nieuwe en moderne kleuren en materialen, zoals beton, leisteen en geperst papier. Het schakelaarprogramma is verkrijgbaar in 1- tot 5-voudige afdekramen, die verticaal of horizontaal gemonteerd kunnen worden. Wat hetzelfde is gebleven? De vertrouwde pure verschijningsvorm van Busch-axcent®. busch-jaeger.de/nl

kwaliteit tot in de kern

Voor een uitgebreid leveringspakket aan installatiekabels en industriële bekabeling (tevens in CPR-uitvoeringen). www.cablepartners.nl

DE OPLEIDING VAN...

Huub Voncken van BAM FM volgt online cursus

Online leren van fouten Huub Voncken, adviseur installaties bij beheer- en onderhoudstak BAM FM van bouwbedrijf BAM, volgde de cursus ‘Leren van fouten voor elektrotechnici’ van Elektroraad.

Online uiteraard, in deze tijd.

Desalniettemin heel nuttig, vindt Voncken: "Het gaat uiteindelijk maar om één ding: veiligheid."

Foto: 123RF.com

WAAROM DE CURSUS ‘LEREN VAN FOUTEN?’ "Onze monteurs werken dagelijks met elektrotechnische installaties.

Veel werk is routine, dat is logisch, maar daardoor kun je blind worden voor bepaalde fouten en risico's.

De cursus ‘Leren van fouten voor elektrotechnici’ van Elektroraad wijst je op al die risico's. Je leert dat het belangrijk is om ze te herkennen en ze met je klant te bespreken. Het gaat er niet om wiens fout het is, het gaat maar om één ding: veiligheid."

OVER WELKE RISICO’S HEBBEN WE HET? "Zaken die we allemaal herkennen.

Vaak simpele dingen als een teveel aan verlengsnoeren, kapotte stopcontacten of niet goed beveiligde schakelkasten. Soms ook situaties die acuut gevaar opleveren.

Het mooie aan deze cursus is dat, op basis van de ERC-methodiek (Elektro Risico Classificatie), alle geconstateerde risico's in een

bepaalde klasse vallen. Een heldere methode, die geen ruimte laat voor verschil van interpretatie."

HOE WERKT DAT PRECIES? "Er zijn drie risicoklassen: direct onaanvaardbaar risico, onaanvaardbaar risico bij een bepaalde gebeurtenis en in de laatste klasse is er geen direct risico, maar is verbetering aanbevolen. In de cursus leer je welke actie er in welke situatie nodig is. Ook komen het juridisch aspect en de aansprakelijkheid nadrukkelijk aan de orde. Dat is waar technici niet veel mee op hebben, maar wat absoluut grote gevolgen kan hebben, zowel voor henzelf als voor hun werkgevers."

BEN JE OOK OP VERRASSENDE FOUTEN GEWEZEN? "Niet zozeer. Het was vooral de herkenning. Technici zijn vakmensen, ze weten veel, waarbij het oppassen is dat je werk niet vanzelfsprekend wordt. Dat is een belangrijke les."

EN HET MOET TEGENWOORDIG ONLINE. "Ja, coronaproof. Dat is jammer, je wilt graag collega's ontmoeten en samen sparren. Toch werkt dit goed. Het scheelt in praktische zin veel tijd en je kunt de cursus naar eigen voorkeur indelen. Heb je voldoende aan de stof, dan is dat oké. Daarnaast kun je desgewenst meedoen aan online-sessies met andere cursisten of docenten. Dus ook online is dit heel nuttig. Alle elektromonteurs bij BAM FM gaan deze cursus waarschijnlijk volgen." 

Huub Voncken

| DECEMBER 2020

31

Slimme verlichting in alle eenvoud

SylSmart

Connected Building BY

Een kant-en-klaar, slim en ‘open’ lichtregelsysteem geoptimaliseerd voor meerdere, onderling verbonden ruimtes in gebouwen.

Geïntegreerde intelligente sturing Wij doen al het harde werk voor u Gedecentraliseerd sturingssysteem Geen enkelvoudig uitvalpunt Intuïtief en eenvoudig in gebruik Snelle en efficiënte inbedrijfstelling Schaalbaar en veilig Betrouwbaarheid en veiligheid ingebouwd in het systeemontwerp

Bluetooth® Qualified mesh

sylvania-lighting.com/connected-building

12511-AZ-Annonce SylSmart SSA-Henk&Fred.indd 1

28/10/20 17:06

Co-flex en PV-Coor Deelbare flexibele buizen Eenvoudige montage n

Deel de buis, leg de kabels in de binnenbuis, druk de buitenbuis er over en klaar!

Veilig en duurzaam

n

Bescherming van (voorgemonteerde) kabels bij PV-installaties, machines, etc.

n

Bestand tegen knaagdieren en weersinvloeden

n

Duurzaam stevige verbinding en goede buigwisselsterkte Efficiënt

n

De ideale oplossing voor snelle bescherming van kabels achteraf voor vele toepassingsgebieden. Hersluitbaar voor installatie achteraf.

info.elektro@fraenkische.nl

Elektrosystemen www.fraenkische.nl

INNOVATIE Gebouwveiligheid met ABB-Welcome-video-binnenstation 4,3”

VEILIGHEID AAN DE VOORDEUR

Of je nu thuis bent of niet, het is altijd fijn om te weten wat er voor de voordeur gebeurt.

Met het draadloze ABB-Welcome-video-binnenstation 4,3” hebben bewoners hun hele woning onder controle, en is contact met bezoekers eenvoudiger dan ooit.

Met de lancering van het ABBWelcome-deurcommunicatiesysteem, introduceert ABB ook het draadloze ABB-Welcome-video-binnenpost 4,3”.

Geschikt voor particuliere woningen en appartementencomplexen. Eenvoudig intuïtief bedienbaar. En ondanks het compacte, slanke design van slechts 18 mm, in staat om krachtige prestaties te leveren.

INDRUKWEKKEND DESIGN Het eerste dat opvalt aan het binnenpost, is het indrukwekkende design wat maakt dat deze naadloos te integreren is in elk interieur. Voorzien van een 4,3”-IPSscherm met een 160° breed beeldveld en kristalheldere beeldkwaliteit. En met een aanraakknop, die ervoor zorgt dat geen enkele oproep meer gemist wordt.

Bovendien is het video-binnenstation uit te voeren met aanvullende

programmeerbare knoppen voor extra flexibiliteit en functionaliteit.

GEMAK EN EENVOUD Groot voordeel is ook het installatie- en gebruikersgemak. Zo is het WifiPanel met één metalen beugel vlak op de wand te monteren. En is inbedrijfstelling dankzij de speciale ABB-Welcomeapp kinderspel; een kwestie van de QR-code scannen en alles wordt snel geconfigureerd. In totaal kunnen er met hetzelfde MyBuildings-account maximaal acht mobiele apparaten gekoppeld worden aan één paneel.

Daarmee is het panel zowel ter plekke als op afstand eenvoudig te beheren.

maar ook wat betreft netwerken en data. ABB doet er namelijk altijd alles aan om zijn producten optimaal te beveiligen en bedreigingen te voorkomen. Met data-encryptie en beveiliging van wachtwoorden en afbeeldingen bijvoorbeeld. Maar ook door het versturen van de meest actuele firmware-updates via de app.

Dat en meer maakt het draadloze ABB-Welcome-video-binnenstation 4,3” een in alle opzichten veilige en comfortabele oplossing voor deurcommunicatie.

OPTIMALE VEILIGHEID Met het ABB-Welcome-videobinnenstation is maximale bescherming verzekerd. Niet alleen als het gaat om de veiligheid van de woning en bewoners,

to.abb/GLGqLt4D

| DECEMBER 2020

33

Henk en Fred reizen door Nederland, op zoek naar bijzondere hobby’s van mensen uit de branche. Dit keer zijn ze bij Gerard van Dalen, directeur van Van Dalen Installatietechniek en Batenburg Installatietechniek. In zijn vrije tijd is hij samen met zijn vriendin druk in de weer met hun eigen wijngaard, Gravendael.

Gerard runt eigen wijngaard in Nederland:

JAARLIJKS ZO’N 800 UUR ZOET MEE Gerard samen met Alette

E

en wijngaard in Nederland?

Dat kan toch helemaal niet?” Hoe vaak we die opmerking wel niet te horen hebben gekregen”, vertelt Gerard van Dalen. De directeur van Van Dalen Installatietechniek en Batenburg Installatietechniek kan er inmiddels om lachen. Na zeven jaar noeste arbeid, wéét hij dat het wel degelijk mogelijk is. De wijnen die ze samen met een wijnmakerij produceren – ”Het ontbreekt ons aan tijd en kennis om het zelf te doen“ – worden veelvuldig geschonken in de lokale restaurants. Fred neemt

34

| DECEMBER 2020

een slok van zijn koffie, terwijl hij uitkijkt over de 1,2 hectare tellende wijngaard. Samen met Henk is hij naar het Gelderse Klein Amsterdam gereden om het geheel met eigen ogen te zien. Ook hij was sceptisch toen hij hoorde over wijngaard Gravendael, waar ze maar liefst vijf druivensoorten verbouwen.

Gerard: “Johanniter, Riesel, Regent, Cabernet noir en Souvignier Gris: bijna allemaal Duitse druiven, want die zijn minder gevoelig voor schimmels en hebben minder zon nodig.” Wat dat betreft maakt hij zich geen zorgen over de

toenemende droogte in ons land.

Sterker, de extra zon in september was een cadeautje, want in combinatie met de koude nachten zorgde het voor een optimale suikerproductie.

MIDLIFECRISIS Het begon allemaal met een midlifecrisis, grapt Gerard: “De één neemt net als Rob de Nijs een motor met franjes, de ander gaat op zoek naar druiven in Frankrijk. Alleen ja, dat laatste is met kinderen niet zo handig.”

Zodoende besloot hij samen met

SPANNINGZOEKER zijn vriendin Alette de druiven dan maar naar Nederland te halen. Dat zijn wijnkennis op dat moment niet verder reikte dan drie wijnsoorten – rosé, rood en wit – mocht de pret niet drukken.

Gerard: “Op internet kun je van alles vinden en daarnaast zijn er genoeg andere wijnboeren en wijngaardeniersclubjes om het één en ander af te kijken.” Toch was het uiteindelijk vooral een kwestie van beginnen en fouten (durven) maken. Zo belde Gerard in het begin een bevriende imker op, met de vraag of hij zijn bijen mocht lenen voor het bevruchten van de wijnranken. Niet wetende dat druiven zichzelf bevruchten.

Henk lacht. Het had hem net zo goed kunnen overkomen. Wat is eigenlijk Gerards advies voor mensen met een soortgelijke droom? Gerard: “Begin klein! Hoe meer ranken, hoe meer werk.

Mijn vrouw en ik doen alles zelf, van scheuten begeleiden tot het gras maaien, en dat betekent dat we gemiddeld 800 uur per jaar bezig zijn. Allemaal uren die in de weekenden of in de avond gemaakt moeten worden.”

AFWISSELING Gerard is al sinds 1992 directeur van Van Dalen Installatietechniek en sinds een aantal jaren ook van Batenburg Installatietechniek.

Een job waar hij volop van geniet, vanwege de voortdurende innovatie en de diversiteit aan mensen. Gerard: “Het is de perfecte afwisseling met het werk op de wijngaard. Dat laatste is toch meer solistisch en daarbij gelden er heel andere parameters.

In de techniek is iets nul of één, in de wijngaard spelen allerlei variabelen mee, zoals het weer en de ontwikkeling van de plant.” ››

DE TRADITIE VAN HET PROOSTEN OP EEN NIEUW LEVENSJAAR. OP HET BEHALEN VAN EEN DIPLOMA. OF GEWOON OP EEN MOOIE, ZWOELE AVOND. WE PROOSTEN IN NEDERLAND HEEL WAT AF, MAAR WAAR KOMT DIE TRADITIE EIGENLIJK VANDAAN? HET BEGON BIJ DE GRIEKEN, LANG, LANG GELEDEN. DAAR WAS HET DE GEWOONTE DAT DE GASTHEER BIJ EEN FORMEEL DINER ZIJN GLAS HIEF EN ER ALS EERSTE EEN SLOK VAN NAM. OP DIE MANIER LIET HIJ AAN ZIJN GASTEN ZIEN DAT DE WIJN NIET VERGIFTIGD WAS EN IEDEREEN ER VEILIG VAN KON DRINKEN. WEET JE TROUWENS WAAROM JE ELKAAR RECHT IN DE OGEN MOET AANKIJKEN ALS JE DE GLAZEN TEGEN ELKAAR STOOT? DAT DRUKT VERBONDENHEID UIT EN NET ALS BIJ HET GEVEN VAN EEN HAND KAN DAT ALLEEN DOOR ELKAAR AAN TE KIJKEN.

| DECEMBER 2020

35

B.E.G. The lighting control professionals The lighting control professionals

ď ˝

vestigingen en agentschappen

Daglicht en aanwezigheidsafhankelijke lichtregeling

Netwerksystemen, schaalbaar, geschikt voor elk project

Breed productassortiment

B.E.G. Electronics B.V. Nederland B.E.G.BrĂźck Nederland B.V. Tjalk 42 2411 NZ Bodegraven T 0172 476800 info@beg-luxomat.nl beg-luxomat.com/nl

B.E.G. BiRC

SPANNINGZOEKER

Fred moet er niet aan denken om continu mee te moeten schakelen met de natuur. Hoe meditatief een moment tussen de wijnranken misschien ook is, hij behoudt graag de controle. “Ah, zo was ik ook,” reageert Gerard. “Ik wilde het liefst ieder grassprietje rechtzetten, maar daar houd je vanzelf wel mee op, hoor. Het is onbegonnen werk. Wat dat betreft heb ik leren loslaten. En ik moet zeggen: dat is best lekker!”

Intussen lopen de heren door de wijngaard. Zo met de zon in de

lucht, lijkt het alsof ze in Frankrijk zitten. Henk steekt spontaan een rode druif in zijn mond – een beetje bitter, maar uiterst smaakvol! Gerard: “De smaak wordt bepaald door de mineralen in de grond. En die zijn niet overal hetzelfde. Hier groeien de druiven een stuk harder. Kijk! Hier doe ik het voor, wat een pracht!”

Henk wil weten of ze ervan kunnen leven. Gerard schudt zijn hoofd. Met gemiddeld vijfduizend flessen per jaar spelen ze anno 2020 net quitte. En dat is oké,

want het moet beslist een hobby blijven, aldus Gerard: “We hebben nog zoveel andere plannen. Zo willen we hierachter nog graag een mini-camping opzetten. Maar - en dat zeg ik heel eerlijk - ik heb nog wel de stille droom dat onze wijnen ooit in een Michelinrestaurant worden uitgeschonken.

Dat zou de ultieme waardering zijn. Zeg, willen jullie een glaasje proeven?” Fred baalt ineens enorm dat hij uitgerekend vandaag heeft aangeboden de Bob te zijn. 

| DECEMBER 2020

37

De kracht van één!

Eén team, één Batenburg!

Dekker van Geest, Schekman, Van Dalen Installatietechniek en Sparrenboom, onderdeel van de divisie Installatietechniek van Batenburg Techniek, gaan per 1 januari 2021 verder onder de naam Batenburg Installatietechniek.

Wij bundelen onze krachten en specialisatie in veiligheidstechniek, klimaatinstallaties en service en beheer & onderhoud zodat wij u nog beter kunnen ondersteunen met een veilige, duurzame en meer efficiënte exploitatie. Ook na de naamswijziging blijven wij u bedienen vanuit de regio. Met een sterk team en gedeelde visie: Smarter focus, brigther tomorrow.

Wilt u meer weten over de kracht van één?

Kijk op www.batenburg.nl of volg ons via onze social kanalen.

UITGELICHT TICNED aangename keuze voor installateurs

Installateurscollectief doorslaand succes Het initiatief TICNED, dat een groep installateurs twee jaar geleden samen met Norbert Leerkes als directeur heeft opgericht, is een doorslaand succes. Met transparantie als kernwaarde en de installateurs als eigenaar van het bedrijf, is TICNED het snelstgroeiende en de meest winstgevende speler in de markt van inkoopcombinaties.

Net voor de Corona-crisis werd het succes uitbundig met installateurs en leveranciers gevierd.

T

ICNED-installateurs zijn middelgrote zelfstandig opererende bedrijven en maken hun eigen keuzes. Er verandert dan ook niets aan het inkoopproces.

Op centraal niveau worden aanvullende afspraken gemaakt op basis van het schaalvoordeel, waardoor TICNED de hoogste bonussen en beste condities geeft. Daarnaast versterken de installateurs elkaar door krachten te bundelen en kennis te delen.

DUIDELIJKE EN TRANSPARANTE INKOOPORGANISATIE Omdát de installateurs eigenaar zijn van TICNED, vloeien alle inkomsten terug naar de installateurs. Er is geen onduidelijkheid over geldstromen, bonussen en gesprekken met leveranciers: alles wordt één op één gecommuniceerd naar de aangesloten installatiebedrijven.

Recent heeft Installatie.nl alle inkooporganisaties onder de loep genomen en TICNED als meest duidelijke en meest transparante inkooporganisatie betiteld.

TOONAANGEVEND COLLECTIEF Met 36 aangesloten installatiebedrijven is TICNED een toonaangevend collectief, met de gezonde ambitie om door te groeien. De waardering van leveranciers en installateurs over de transparantie en doeltreffendheid, maakt TICNED uniek en een vooruitstrevende partner in de installatietechniek.

Jaarlijks worden alle TICNEDinstallateurs en leveranciers samen met hun partner uitgenodigd om in een ongedwongen sfeer het jaar feestelijk af te sluiten. Een event waarin het fundament van de samenwerking nog verder wordt verstevigd.

AANGENAAM COLLECTIEF, MET DE AMBITIE OM DOOR TE GROEIEN De groep TICNED-installateurs zoeken installatiebedrijven die ook deel willen uitmaken van dit transparante collectief.

TICNED is dé aangename keuze op het gebied van installateurscollectieven!

Ga voor meer informatie naar www.ticned.nl of scan de QRcode.

| DECEMBER 2020

39

Henk en Fred rijden de parkeerplaats van de Heilig Hartkerk in Deventer op. Een prachtig gebouw, waar tegenwoordig niet meer door gelovigen wordt gebeden. “Hier doen alleen nog leerlingen een schietgebedje”, lacht Fred wanneer hij uitstapt.

Oude kerk

Foto’s project: Bedrijfsfotografie Lydia

H

enk en Fred bezoeken vandaag een kerk die is omgebouwd tot een sfeervol schoolgebouw. Ze melden zich bij de ingang, waar directeur Klaas Veenstra van installatiebedrijf DonkerVeenstra uit Drachten al staat te wachten, vergezeld door Rogier van Klingeren van Regiolux. “Is

40

| DECEMBER 2020

dit echt een school, het lijkt gewoon een kerk?”, vraagt Henk, terwijl hij zich vergaapt aan het gebouw. “Dat is juist zo mooi”, antwoordt Klaas Veenstra. “Het gebouw is in stand gebleven, maar heeft toch een nieuwe bestemming gekregen. Dat was nodig, omdat de kerk al jaren leegstond.”

De kerk in Deventer is sinds februari het domein van de School voor Persoonlijk Onderwijs (SvPO). De mannen lopen naar binnen en kijken meteen hun ogen uit. De uitstraling van de kerk is niet verloren gegaan, maar gecombineerd met een eigentijdse inrichting.

Met enerzijds historische

PROJECT Leerlingen gaan in Deventer iedere dag naar de kerk

wordt schoolgebouw kroonluchters en glas-inloodramen en anderzijds transparante leslokalen met veel aandacht voor verlichting.

BIJ DE TIJD Volgens Klaas Veenstra was het een uitdaging om de schoonheid van de kerk intact te laten en er een school van te maken die voldoet aan alle hedendaagse eisen. Maar het lukte! DonkerVeenstra voerde alle installatiewerkzaamheden uit. Ventilatie, riolering, water, cv-installatie, vloerverwarming, elektro, regeltechniek en brandmeldinstallatie. Niets ontbreekt. Klaas: “Het was geen eenvoudig project. omdat je niet alles mag in een historisch pand en er geëist werd dat het pand zijn karakteristieke gezicht zou behouden. Uitgangspunt was dat de school aan de norm Frisse Scholen Klasse B zou voldoen.

Oftewel het predicaat ‘goed’ zou

krijgen. Om daaraan te voldoen hebben we bijvoorbeeld een ventilatiesysteem gemaakt, dat stuurt op warmte en CO2. De grenswaarden voor CO2 stelden we vast op 950 PPM. Hoe het werkt? Loopt de CO2 op, dan wordt er automatisch meer geventileerd, zodat iedereen in een frisse omgeving zijn werk kan doen.”

“Hoe werk je al die installaties zo mooi weg?”, vraagt Henk, terwijl zijn ogen op zoek zijn naar installatiecomponenten. Klaas: “We hebben ervoor gekozen om deze in de vluchtroutes te monteren, waar mensen toch niet zo snel komen. De luchtverdelingsslangen hebben we onder het plafond gehangen, in dezelfde kleur, zodat ze wegvallen tegen de achtergrond.

Verder zijn de bestaande kanalen onder de grond gereinigd, opnieuw bekleed en hergebruikt voor de nieuwe bekabeling.” ››

BEKIJK OOK ONZE VIDEO DE HEILIG HARTKERK IN DEVENTER IS IN FEBRUARI 2020 OPGELEVERD ALS SCHOOLGEBOUW EN WORDT GEBRUIKT DOOR DE SCHOOL VOOR PERSOONLIJK ONDERWIJS. IN DE KERK ZIJN ELF LESLOKALEN GEMAAKT IN HET MIDDENSCHIP EN DE AULA IS OP DE PLEK WAAR VROEGER HET ALTAAR STOND. SCAN DE QR-CODE HIERONDER EN BEKIJK DE VIDEO DIE WIJ VAN DIT SPECIALE PROJECT MAAKTEN.

Klaas Veenstra

| DECEMBER 2020

41

Veilige draadloze communicatie met KNX Data Secure Met de nieuwe RF actoren volgens de KNX standaard biedt Theben een handige mogelijkheid om het KNX-systeem in een bestaand gebouw zonder grote kosten uit te breiden.

Zo kunnen aanvullende functies eenvoudig in het systeem worden geïntegreerd. Via de mediakoppelaar kunnen vast bedrade en radiografisch aangestuurde componenten eenvoudig via een netwerk aan elkaar kunnen worden gekoppeld.

Dankzij de ingangen van de inbouwactoren kunnen impulsdrukkers, raamcontacten en temperatuur sensoren direct worden geïntegreerd.

Neem voor meer informatie over onze KNX oplossingen contact met ons op!

www.theben-nederland.nl 190x136_RF UP_11-2020_NL_nl.indd 1

04.11.2020 11:29:49

Gewoon beter!

Met de GENiUS 2.0 presenteren wij het unieke multifunctionele gereedschap van de firma CIMCO. Door een gepatenteerd wisselsysteem biedt de GENiUS 2.0 de mogelijkheid om met één machine kabelschoenen te verpersen, kabels te knippen én gaten te ponsen.

Het GeniUS 2.0-systeem bestaat uit een klein, compact basisapparaat in

staafform en verwisselbare koppen, die eenvoudig en veilig kunnen worden vervangen door een snelsluiting. Het basisapparaat heeft een aandrijfkracht van 60 kn en werkt op een accu.

De grootte van het basisapparaat is met ca. 350 mm inclusief accu zeer compact en met maar net 2,5 kg een absoluut lichtgewicht.

Gereedschapsset Accuhydraulisch pers- en snijgereedschap GeniUS 2.0 met Perskop tot 300 mm2, Snijkop tot max. ø 50 mmPersmatrijzen met 5 mm persbreedte voor: ❶ Buiskabelschoenen en verbinders WM-krimping 16 mm2, 25 mm2, 35 mm2, 50 mm2, 70 mm2, 95 mm2, 120 mm2, 150 mm2, 185 mm2, 240 mm2, 300 mm2 ❷ Dynamische Perskabelschoenen en Persverbinders DIN 46235/46267 Zeskantkrimping 16 mm2, 25 mm2 , 35 mm2, 50 mm2, 70 mm2, 95 mm2, 120 mm2, 150 mm2, 185 mm2, 240 mm2, 300 mm2 ❸ Buiskabelschoenen en verbinders Zeskantkrimping 25 mm2, 35 mm2, 50 mm2, 70 mm2, 95 mm2, 120 mm2, 150 mm2, 185 mm2, 240 mm2, 300 mm2

2.950,-€ CIMCO-artikelnr. 10 6812

2.850,-€ CIMCO-artikelnr. 10 6814

2.699,-€ CIMCO-artikelnr. 10 6802

Prijzen geldig t/m 31-12-2020 via uw groothandel

www.cimconederland.nl Anzeige_GENiUS_20_DIN_A5_quer_NL.indd 1

23.10.2020 13:34:08

PROJECT

Rogier van Klingeren

VERLICHTING “Ook de verlichting was volgens mij een uitdaging”, zegt Fred, terwijl hij omhoog kijkt. “Dat is een goede inschatting”, lacht Rogier van Klingeren.

“We hebben een compleet lichtplan uitgewerkt, waarbij de authenticiteit van het gebouw intact bleef, met toch een hoge functionaliteit.

In de standaardruimtes zijn transparante armaturen van Lichtwerk toegepast. Omdat je als het ware door de armaturen heen kijkt, konden we de uitstraling van de kerk behouden. Je blijft op deze manier de kerk zien, net als de prachtige glas-in-loodramen.

Vooral vanuit de aula geeft dat een mooi beeld.”

De opdracht was om zo min mogelijk aan de constructie van de kerk te komen.

Rogier: “Dus konden we geen opbouwarmaturen gebruiken.

In de gang zijn daarom wandarmaturen geplaatst met een asymmetrische uitstraling.

Die zorgen ervoor dat je mooi licht op de grond krijgt, maar ook de gewelven aan het plafond fraai uitlicht.”

gekozen voor lichtplan waarbij authenticiteit kerk intact blijft Henk is benieuwd waarom er is gekozen voor het merk Lichtwerk.

Rogier: “Het unieke van Lichtwerk is dat ze niet alleen standaard armaturen kunnen leveren, maar ook maatwerk. Dat heeft een belangrijke rol gespeeld in de beslissing.”

Henk en Fred zijn onder de indruk. “Ik ben niet gelovig”, zegt Klaas. “Maar het was wel heel indrukwekkend om in zo’n bijzonder gebouw te mogen werken en samen zoiets te realiseren. Daar zijn we echt trots op.” 

OP DE TERUGWEG...

OP DE TERUGWEG HEBBEN HENK EN FRED VEEL TE BESPREKEN. HENK: “IK GING VROEGER REGELMATIG NAAR DE KERK. NOOIT KUNNEN BEDENKEN DAT ER OOIT EEN SCHOOL IN ZOU KUNNEN KOMEN.” FRED: “MAAR WAT HEBBEN ZE DAT MOOI GEDAAN. JE VOELT DE SFEER VAN HET OUDE GEBOUW EN DE EIGENTIJDSE LOKALEN PASSEN DAAR PRECIES IN.” HENK: “IK VOND DIE VERLICHTING MOOI. MODERN, MAAR HET PASTE WEL BIJ HET GEBOUW. DAT IS TOCH BEST INGEWIKKELD. ZO WIL IK WEL VAKER NAAR DE KERK…” FRED: “HAHA, EERST ZIEN EN DAN GELOVEN…”

| DECEMBER 2020

43

SELECTIEKAART OVERSPANNINGSBEVEILIGING WONINGBOUW & KLEINE KANTOORGEBOUWEN IS ER BLIKSEMBEVEILIGING AANWEZIG?

JA

HOOFDVERDELER TYPE OSB STELSEL - -

NEE

HOOFDVERDELER

ARTIKELNUMMER

TYPENUMMER

TT, TN-S

RA-59.0060

Protec T1-300-3+1-R

TN-S

RA-59.0042

Protec T1-300-4+0-R

ONDERVERDELER

TYPE OSB STELSEL /

T2

3 fase

T2

ARTIKELNUMMER

TYPENUMMER

TT, TN-S

RA-59.0114

Protec T2-300-1+1-R

TN-S

RA-59.0084

Protec T2-300-2+0-R

TT, TN-S

RA-59.0122

Protec T2-300-3+1-R

TN-S

RA-59.0104

Protec T2-300-4+0-R

)

Dan is er geen verdere Type 2 beveiliging nodig.

Afstand naar de onderverdeler >10 M? Een extra type 2 overspanningsbeveiliging dient geplaatst te worden.

INDUSTRIE INDUSTR

HOOFDVERDELER HOOFDVERD TYPE OSB STELSEL

- -

U

ONDERVERDELER

ARTIKELNUMMER

TYPENUMMER

TT, TN-S

RA-59.0307

ProTec T1HS-300 3+1 R

TN-S

RA-59.0261

ProTec T1HS-300-4+0-R

TN-C

RA-59.0305

ProTec T1HS-300-3+0-R

Type 3 overspanningsbeveiligingen zijn tevens leverbaar.

TYPE OSB STELSEL )

onderverdeler >10 M?

-

ARTIKELNUMMER TYPENUMMER

TT, TN-S

RA-59.0122

Protec T2-300-3+1-R

TN-S

RA-59.0104

Protec T2-300-4+0-R

TN-C

RA-59.0094

Protec T2-300-3+0-R

)

Dan is er geen verdere Type 2 beveiliging nodig.

3

'

IN HUIS

NODIG

DIE DELEN WE MET JE!

DAAR ZIJN WE VOOR. BEL ONS OP 053 430 40 09 OF MAIL INFO@OUDE-ELFERINK.NL

W

!"#$%&$#(#!

het belang van goede service.

INNOVATIE Verplichting rookmelders in bestaande bouw

WETSWIJZIGING ROOKMELDERS

De overheid heeft het voornemen om per 1 juli 2022 rookmelders te gaan verplichten voor bestaande bouw.

Tot nu toe was dit vanuit de NEN 2555 alleen verplicht voor nieuwbouwwoningen. Wil je jouw opdrachtgever kunnen verzekeren van een echt brandveilige woning, dan is het verstandig je goed te laten informeren.

BRANDVEILIGHEID VAN A TOT Z Om een echte brandveilige woning te realiseren is er meer nodig dan het plaatsen van een kwalitatief goede

melder. De rookmelder is slechts een onderdeel in een totale keten van brandveiligheid. Dit begint bij de ontwikkeling en productie van het product. Een goede melder heeft een slim ontwerp, wordt uitgebreid getest en voldoet aan hoge kwaliteitseisen.

Ei Electronics gaat zelfs nog een stapje verder: elke individuele melder die de fabriek verlaat, is minimaal tot drie keer toe getest.

normering, zowel in bestaande bouw als nieuwbouw, zodat melders onderling draadloos gekoppeld kunnen worden. Daarnaast adviseren zij voor een betrouwbare veiligheid het gebruik van melders met een goede vaste ingebouwde 10-jaars lithium batterij. Pas als deze invulling gekozen wordt en de melders door betrouwbare, getrainde installateurs worden geĂŻnstalleerd, wordt er een echt veiliger situatie in Nederland bereikt. Want; echt veilig wonen ĂŠn werken, dat wil toch iedereen?

Wees dus voorbereid op de wetswijziging. Een partij die jou daar goed bij kan adviseren en ondersteunen is Hemmink. Zij zijn al ruim 15 jaar leverancier en kennispartner van Ei Electronics.

DRAADLOOS KOPPELEN Ei Electronics en Hemmink pleiten voor het toepassen van de NEN 2555

www.eielectronics.nl

| DECEMBER 2020

45

DE DAG VAN...

WILFRED ENSING Hij gaat elke dag met plezier naar zijn werk. Wilfred Ensing begeleidt als praktijkcoördinator bij Jans Trainingen - 22 jongeren die bij Hamer Installatietechniek in Apeldoorn de vaktechniek in de praktijk leren. “Ik spreek iedere stagiaire of BBL’er wekelijks. Leuker werk kan ik me niet voorstellen.”

JE MOET HET TECHNISCHE ZAADJE AL VROEG PLANTEN 7.15 UUR

“De wekker gaat op tijd. Ik woon in Apeldoorn en ben gescheiden vader van drie kinderen: Wiebe (9), Melle (10) en Hessel (13). De kinderen zijn vandaag bij mij. Ik zorg dat ze ontbijten, maak hun lunchpakket, pak de schooltasjes in en breng ze naar school.

Daarna ga ik naar mijn werk.”

46

| DECEMBER 2020

8.30 UUR

“Ik begin met een kop koffie. Ik werk bij Jans Trainingen. Net als Hamer vallen wij onder de Foja Groep. Vanuit Jans Trainingen verzorg ik de begeleiding van leerlingen die binnen Foja het vak leren. Eigenlijk ondersteun ik de projectleiders op de werkvloer. We willen voorkomen dat leerlingen op de laatste plaats komen.”

DE DAG VAN...

11.00 UUR

9.30 UUR

“Ik vind het fantastisch dat Foja speciaal iemand heeft aangesteld om stagiaires te begeleiden. Die extra aandacht voor jongeren doet veel, merk ik in de praktijk.

Wekelijks spreek ik ze op hun werkplek. Nu loop ik even langs Jermo Kleverwal in de werkplaats. Jermo volgt de BBL-opleiding allround constructiewerker.

Vier dagen werken, één dag leren.”

“Er is een tekort aan technisch personeel. Daarom willen we jongeren vroeg in aanraking laten komen met techniek. Je moet het technische zaadje vroeg planten. Dat gebeurt bijvoorbeeld op het Zwitsalterrein, waar bedrijfsleven en onderwijs samen een technieklocatie hebben ingericht voor scholieren.

Daarnaast geef ik gastlessen op basisscholen, zoals vandaag op de Sprengenparkschool.”

14.00

12.30 UUR “Lunchen doe ik in de auto. Ik heb nu bij Hamer een overleg met operationeel directeur Meindert Jansen en medewerker personeelszaken Sonja Mooij over de opleidingsbehoeften. Gezamenlijk zorgen we voor de opleidings- en bijscholingstrajecten.

Vraag en aanbod moeten goed op elkaar afgestemd worden. Daar hebben we het nu over.”

15.30 UUR

g Aventus. is bij mbo-instellin ak ra sp af e tst laa “Mijn kwaamheid’ n ‘Proeve van Be Ik overleg over ee zijn opleiding aan het eind van die iedere mbo’er n hiermee hun erlingen bewijze Le n. re oe tv ui t moe Daarna ga ik denk die proeven. be Ik . id he m aa bekw ze daarna naar or de kinderen en vo n ke Ko is. hu naar brengen…” muziekvereniging de voetbalclub en

UUR “Mijn kantoor bij Jans Trainingen is in het gebouw naast Hamer. Daar heb ik een afspraak met Daan Bult, stagiair technicus engineering. Eens in de acht weken bespreken we de voortgang wat serieuzer. Ben je zelf tevreden, vinden wij dat het anders moet of zit je iets dwars? Alles komt aan bod.”

Jij

in

Henk & Fred?

Wil jij ook eens een werkdag gevolgd worden door Henk & Fred? Of wil je met je bus of hobby in ons blad?

Mail ons dan op redactie@henkenfred.nl.

Misschien sta jij de volgende keer dan wel in ons magazine!

| DECEMBER 2020

47

Verhoogde bescherming van de elektrische installatie

Ga voor zekerheid met een gecertificeerde groepenkast van Eaton!

Wat er toe doet en bescherming behoeft, is voor u en voor uw klanten meestal gelijk: een mensenleven, bezittingen en gebouwen. Maar uw reputatie en uw bedrijf zijn eveneens belangrijk. Wanneer klanten u hun vertrouwen schenken, moet u er zeker van kunnen zijn dat u de beste materialen kunt leveren. Eaton introduceert nieuwe Systeem 55 groepenkasten voor een verhoogde bescherming van de elektrische installatie.

Systeem 55 PV-ready groepenkasten voor het aansluiten van zonnepanelen Toenemende elektrificatie van de woonhuisinstallatie vraagt om bijzondere aandacht voor het ontwerp, de keuze en installatie van een groepenkast. Voorkom overbelasting van de groepenkast.

Systeem 55 groepenkasten met AFDD+: technologie die beschermt wat er toe doet Het verborgen risico van een brand met een elektrotechnische oorzaak is een niet te onderschatten gevaar voor uw klanten en ook voor u.

De AFDD+ van Eaton is een aardlekautomaat met vlamboogdetectie, die beveiligt tegen vlambogen die niet worden gedetecteerd door andere beveiligingscomponenten.

Voor meer informatie en het downloaden van de brochures: www.eaton.nl/systeem55

INNOVATIE Bij gebruik van Power over Ethernet

KIES VOOR BETROUWBARE CONNECTOREN De Field Plug serie van Metz Connect is vandaag beschikbaar in diverse variaties. Als 4 of 8-pins, van 100Mb tot 40Gb ethernet, als een rechte uitvoering of met een draaibare kabelinvoer met buigradiusbescherming. Extra korte varianten zijn beschikbaar voor montage in behuizingen.

De Field Plug Pro serie is eenvoudig te installeren zonder de noodzaak van speciaal gereedschap en bestaat uit slechts twee onderdelen.

Geschikt voor:

Vandaag zien we een sterk groeiende markt voor het voeden van IP-apparatuur zoals camera’s, wifi-access points, monitoren en LED verlichting op basis van Power over Ethernet (PoE). Tot een vermogen van 100 Watt.

Hoge stromen zorgen ervoor dat het gebruik van het juiste RJ45 component ineens heel belangrijk wordt. Wanneer een actieve PoE verbinding onderbroken wordt, doordat een patchkabel verwijderd wordt, kan de stroom oplopen tot 2 Ampère voor de laatst verbonden pinnen. Beschadiging van de contacten kan het gevolg zijn. Dit kan verbindingsproblemen veroorzaken.

De Metz Connect RJ45 connectoren zijn zo ontworpen dat het gebied waar mogelijke vonkvorming optreedt een ander gebied is dan waar de data over getransporteerd wordt.

Datatransport is zo gewaarborgd.

Je kan ook onnodige connecties minimaliseren. Voor veel vast geïnstalleerde IP-apparatuur is geen werkplekaansluitpunt meer nodig maar kan direct op de installatiekabel een RJ45 plug gemonteerd worden. Dit bespaart veel tijd en directe kosten.

De richtlijnen staan toe om direct aan de installatiekabel een RJ45 plug te monteren. Deze plug neemt de plaats van de RJ45 werkplekvoorziening en patchkabel in, maar dient wel van hoogwaardige kwaliteit te zijn.

•

• • •

• •

Cat 5 (4-draads) tot Cat 6A (8-draads) PoE, PoE Plus, UPoE, HDBase-T Soepel en massieve aders Afgeschermde en onafgeschermde kabels Kabeldikte 5,5 mm tot 10,5 mm 180 of 360 graden versie

Scan de QR-code en download de whitepaper: “Remote Powering, Next generation Power over Ethernet”

www.metz-connect.com

| DECEMBER 2020

49

Lunchen in de bouwkeet van Van Dalen Installatietechniek:

GEEN PLEZIER, DAN

Fikse herfstbuien worden vandaag afgewisseld met een heerlijk najaarszonnetje. Gewapend met onze lunchmand bezoeken we project Flamco van Van Dalen Installatietechniek in Almere. Waar HR-adviseur Krista van Beek (43), chefmonteur Berry Boerkamp (41) en monteur Joey Bevers (19) al zitten te wachten in de bouwkeet.

Lunchen jullie vaker samen?

Krista: “Haha, nee hoor. Als HRadviseur zit ik meestal op kantoor.

En in deze corona-tijd vaak thuis.

Maar ik spreek onze medewerkers best regelmatig. Op maandag als we de week starten en vrijdag als iedereen nog even op kantoor komt. Al is dat nu tijdelijk even wat minder natuurlijk.”

Berry wijst naar Joey: “Wij eten wel vaak samen. Meestal om 10 uur bij de koffie een paar broodjes en om 12 uur. We lunchen in

50

| DECEMBER 2020

Vlnr Krista van Beek, Joey Bevers en Berry Boerkamp

verschillende shifts zodat de keten niet te vol raken. We werken hier nu met z’n veertienen, maar dat aantal loopt de komende weken op naar tachtig, zowel vaste medewerkers als flexibele inhuurkrachten.”

Een fors project?

Berry: “Jazeker! Hier wordt voor het bedrijf Flamco, dat is gespecialiseerd in expansievaten, een productiehal gebouwd van 300 bij 80 meter, twee verdiepingen hoog. Wij verzorgen zowel de E- als W-installaties. Eind januari wordt dit pand opgeleverd.

Lukt het Van Dalen Installatietechniek om nieuwe mensen te vinden?

Krista: “Dat is best lastig, al merken we wel dat het op dit moment net even iets makkelijker is dan een jaar geleden, omdat er door corona hier en daar mensen tussen wal en schip vallen.”

Joey, waar moet een baan volgens jou aan voldoen?

Joey: “Het werk moet leuk zijn. Als je geen plezier hebt, dan wordt het nooit wat. Het draait niet alleen om een goed salaris, je moet het vooral leuk vinden. Dat is bij mij het geval.

AAN DE LUNCHTAFEL

WORDT HET NOOIT WAT

Deze lunch werd mede mogelijk gemaakt door Blij Ontbijt uit Doetinchem, www.blijontbijt.nl Ik ben ook verder aan het leren.

Vorig jaar rondde ik de opleiding tot werktuigbouwkundige aan het Deltion College af en nu volg ik in de middag-avonduren een opleiding tot technisch leidinggevende.”

Berry: “Joey is een echte liefhebber.

Hij mag van ons ’s morgens thuisblijven als hij school heeft, maar is er meestal toch. Omdat hij het zo leuk vindt!”

Moeten jongeren meer gestimuleerd worden om voor techniek te kiezen?

Joey: “Bij mij ging het vanzelf. Mijn vader heeft ook een installatiebedrijf en ik ben met het vak opgegroeid. Ik merk dat veel jongeren niet weten wat het inhoudt en er dus niet voor kiezen.”

Krista: “Wij proberen jeugd actief te werven. We nemen leerlingen

van mbo-opleidingen bijvoorbeeld mee naar de Gasfabriek in Deventer. Daar is veel techniek zichtbaar. Je ziet de luchtbehandelingskasten, waterpompen en verlichting en de bekabeling is niet weggewerkt. Veel zichtwerk dus.

Ik ben best trots dat wij bij Van Dalen op dit moment zeventien leerlingen en stagiaires hebben rondlopen.” ››

VAN DALEN WORDT BATENBURG VAN DALEN INSTALLATIETECHNIEK HEEFT VESTIGINGEN IN TWELLO EN NIJKERK EN TELT 135 MEDEWERKERS. OP 1 JANUARI GAAT ER IETS VERANDEREN. VANAF DIE DATUM BESTAAT DE NAAM VAN DALEN OFFICIEEL NIET MEER. OP DIT MOMENT VALT VAN DALEN - NET ALS DE BEDRIJVEN DEKKER VAN GEEST, SPARREBOOM EN SCHEKMAN - ONDER DE DIVISIE BATENBURG INSTALLATIETECHNIEK. BESLOTEN IS DAT ALLE ‘DOCHTERS’ VANAF 1 JANUARI ÉÉN BEDRIJF WORDEN EN DE NAAM BATENBURG INSTALLATIETECHNIEK GAAN DRAGEN. HET HOOFDKANTOOR VAN BATENBURG TECHNIEK IS TE VINDEN IN ROTTERDAM EN IN TOTAAL TELT HET BEDRIJF RUIM DUIZEND MEDEWERKERS. “MAAR IN DE WANDELGANGEN ZAL DE NAAM VAN DALEN NOG BEST GEBRUIKT WORDEN”, VOORSPELT HR-ADVISEUR KRISTA VAN BEEK.

| DECEMBER 2020

51

OP MAAT GEMAAKTE VERDEELSYSTEMEN VAN PLAATSTAAL...?

BIJ GEYER! Of het nu gaat om grote projecten of om kleine, ú en úw wensen staan bij GEYER in de spotlights.

Goede kwaliteit en een scherpe prijs spelen daarbij de hoofdrol. Een betrouwbaar product, nauwkeurige assemblage en stipte levering, hebben bij GEYER altijd de hoogste prioriteit.

• • • • •

Professionaliteit, kwaliteit en flexibiliteit Persoonlijk contact met elke opdrachtgever Heldere, gezamenlijke communicatielijnen Messcherpe calculatie, duidelijke presentatie Begeleiding van A tot Z bij alle opdrachten

WWW.GEYER.NL WEEGSCHAALSTRAAT 50

POWER PLEX SERIE

7324 BH APELDOORN

Koopman | Interlight is sinds jaar en dag leverancier van perilex materiaal, dit jaar slaan we een nieuwe weg in en introduceren onze POWER serie met KEMA keurmerk. De Power Plex serie bestaat uit stekers, montageplaten en contactdozen. Bij een perilex aanslui�ng worden aarde, twee nuldraden en twee fasedraden aangesloten, twee draden meer dan bij een normaal stopcontact dus. Daardoor levert de aanslui�ng 2x 230V. Ideaal voor apparaten en installa�es waarbij meer vermogen nodig is, zoals induc�ekookplaten, sauna’s en centrale ven�la�esystemen. koopmaninterlight.nl/power

L ’s connect!

T. 055 5998200

F. 055 5998219

AAN DE LUNCHTAFEL

Berry Boerkamp

Wat hebben jullie te bieden? Hoe zijn bijvoorbeeld de doorgroeimogelijkheden bij Van Dalen?

Berry: “Goed! Het bedrijf denkt met je mee. Ik ben nu chefmonteur, maar ruik al een beetje aan het kantoorleven. Toch vind ik het werken met de handen ook erg leuk. Bij Van Dalen denken ze mee om dit te combineren.”

Krista: “Wij proberen onze medewerkers te motiveren een stuk eigenaarschap te tonen. Dat ze verantwoordelijkheid voor hun werk nemen. Niet alles is bij Van Dalen in beton gegoten.”

Berry: “En dat werkt. Door vertrouwen in ons uit te spreken voel je een bepaalde vrijheid waardoor je beter kunt presteren. Verder is alles hier perfect geregeld. We zitten goed in de kleding, alle medewerkers krijgen een pakket met accugereedschap en iedereen heeft in deze coronaperiode een eigen bus.”

Smaakt het trouwens een beetje?

Krista: “Heerlijk. En leuk om samen te lunchen. Dat komt natuurlijk niet vaak voor, maar zo kun je mooie ervaringen uitwisselen Zeker in deze tijd krijg je wat

minder van elkaar mee.”

Joey wijzend naar Berry: “Wij zitten wel dagelijks met de mensen op de bouw bij elkaar. Dat is heel gezellig. Er wordt veel gelachen.

De werksfeer is erg goed.”

Het werk van installateur bevalt?

Joey: “Zeker, iedere dag is weer anders. Dat maakt het ook zo leuk.”

Hebben jullie ook nog tijd voor een privéleven?

Joey: “Ik voetbal graag en spreek vaak af met mijn vrienden en vriendin.”

Berry: “Ik heb met mijn vriendin een huis gekocht dat we gaan verbouwen, om daar samen met onze kinderen te gaan wonen.

Dus ‘s avonds ga ik weer aan de slag. Maar ik stap ook graag op mijn racefiets en mountainbike.”

Krista grinnikend: “Sorry, ik ben niet zo sportief. Maar wel creatief.

Van haspels maak ik samen met een vriendin klokken. En één van mijn dochters zit in het handbal talentenprogramma. Die breng ik twee keer in de week naar sportcentrum Papendal. Leuk hoor!” 

DUIZEND EURO VOOR NIEUWE MEDEWERKER VAN DALEN INSTALLATIETECHNIEK HAALT ALLES UIT DE KAST OM NIEUWE MEDEWERKERS AAN ZICH TE BINDEN. HR-ADVISEUR KRISTA VAN BEEK: “WE ZIJN ACTIEF IN DE WERVING. WE PLAATSEN VACATURES OP DE BATENBURG WEBSITE EN VACATURESITES ÉN GEBRUIKEN SOCIAL MEDIA. DAARNAAST KRIJGT IEDERE MEDEWERKER EEN BELONING VAN 1000 EURO ALS HIJ EEN NIEUWE MEDEWERKER AANBRENGT. 500 EURO NA DE PROEFTIJD EN 500 EURO ALS DE NIEUWE MEDEWERKER HIER NA EEN JAAR NOG WERKT. VERDER IS ONZE DIRECTEUR GERARD VAN DALEN ACTIEF IN DE LOKALE KRANT. WE PLAATSEN ADVERTENTIES EN LATEN ZIEN WAT WE DOEN. HET LEVERT ECHT NIEUWE MENSEN OP.”

| DECEMBER 2020

53

ONS AANBOD IS IN 2020 FLINK UITGEBREID 6 INNOVATIES. NIEUWE FUNCTIES. HOGE EFFICIENCY.

PRODISC III

ECO-PANEL BL

PRO-FIT

GROTE TIJDBESPARING DOOR EENVOUDIGE MONTAGE EN ELEKTRISCHE AANSLUITING ZONDER GEREEDSCHAP

BETAALBARE VERLICHTING MET HOGE EFFICIENCY ZORGT VOOR JUISTE VERLICHTING OP DE WERKVLOER

ROBUUSTE EN STIJLVOL VORMGEGEVEN PLAFOND- EN WANDARMATUREN MET ENERGIEBESPARENDE OPTIES

VANAF

VANAF

€ 54,50

€ 45

Adviesverkoopprijs excl. BTW

Adviesverkoopprijs excl. BTW

VANAF

€ 69

Adviesverkoopprijs excl. BTW

PRO-FLOOD

PRO-STRIPE

PRO-STRADA BASIC

BETAALBARE LED FLOODLIGHT MET GROOTSE PRESTATIES IN EEN COMPACT DESIGN

VEELZIJDIG EN MODERN WAND- EN PLAFONDARMATUUR MET MOOIE EGALE LICHTUITSTRALING RONDOM

GOED VOORBEREID OP DE TOEKOMST MET DE MEESTE COMPLETE OUTDOOR ARMATURENLIJN, GEMAAKT IN NEDERLAND

VANAF

€ 99

Adviesverkoopprijs excl. BTW

PROLUMIA W H E N L I G H T I N G M A T T E R S

VANAF

€ 110

Adviesverkoopprijs excl. BTW

VANAF

€ 275

Adviesverkoopprijs excl. BTW

WWW.PROLUMIA.COM

INNOVATIE Op maat gemaakt voor elke situatie

NIEUWE DIMENSIE IN GEBOUWAUTOMATISERING MET SMARTIP men van de hoogste kwaliteit in audio- en videocommunicatie en videostreaming, en kunnen systeemopdrachten slim gecombineerd worden in één systeem.

IP-connectiviteit minimaliseert de beperkingen op aantal en bereik van apparaten, en decentrale besturingsen installatiemogelijkheden beschermen het systeem effectief.

Bovendien oogt één systeem mooier, neemt het minder ruimte in beslag en bespaart het kostbare tijd bij installatie en inbedrijfname.

Gebouwen, woningen en appartementencomplexen worden met de dag slimmer. Zeker met smartIP van Busch-Jaeger. Het IP-gebaseerde systeem brengt namelijk Busch-Welcome® IP en te zijner tijd ook Busch-AccessControl en BuschVideoControl samen in één netwerk, en daarmee echt alle functies binnen handbereik.

Gebouwbeheerders, -gebruikers en woningeigenaren profiteren met smartIP van de gekoppelde bediening van een breed scala aan functies.

Denk hierbij aan deurcommunicatie,

toegangscontrole en videocontrole.

Zo hebben gebruikers zelfs op afstand toegang tot het systeem, worden automatisch tekstberichten gestuurd bij gemiste deuroproepen, profiteert

EENVOUDIG EN GEBRUIKSVRIENDELIJK Een van de systemen die gekoppeld kan worden is Busch-Welcome® IP. In dit nieuwe, volledig schaalbare videocommunicatiesysteem kunnen tot wel 900 gebouwen en tot 2.000 appartementen per gebouw geïntegreerd worden.

Vanaf de eerste helft van 2021 zal ook Busch-AccessControl aan het smartIP-platform toegevoegd worden. Met BuschAccessControl kun je het complete elektronische toegangsbeheer voor gebouwen eenvoudig en gebruiksvriendelijk bedienen.

In een later stadium zal ook Busch-VideoControl aan het platform toegevoegd worden.

www.busch-jaeger.de/nl

| DECEMBER 2020

55

Een roestige hangar op vliegveld Hoogeveen is de kraamkamer van een ‘volledig nieuw’ Nederlands jachtvliegtuig: de Fokker D.21, die in de Tweede Wereldoorlog werd gebruikt. Henk en Fred kregen een exclusieve rondleiding, verzorgd door de makers van het toestel.

56

| DECEMBER 2020

OP STAP “Fokker bouwde betere toestellen dan Duitsers”

JACHTVLIEGTUIG UIT OORLOG HERBOUWD

Ruben Mulderij (links) en Tom Wilps

D

e wind suist door de cockpit. Fred kijkt z’n ogen uit. Terwijl z’n kuif alle kanten op wappert, probeert hij in de lucht een selfie te maken van dit unieke moment. Op de strakke grasmat van vliegveld Hoogeveen

propellor uit. “Super, wat is dit gaaf!”, reageert Fred. Ruben knikt instemmend: “Je hebt nu het bijzondere van vliegen met een warbird ervaren. Maar kom mee, dan laat ik je ons nieuwste project zien!”

herbouwen we een Fokker D.21, het jachtvliegtuig waarin de Nederlandse luchtmacht vloog toen de Duitsers in 1940 ons land binnenvielen. Helemaal volgens originele tekeningen. Mijn opa heeft er jaren over gedaan om alles bij

straks is dit wereldwijd de enige vliegende Fokker D.21 tuurt Henk naar de historische, gele Fairchild die de landing inzet. Gas terug, nog een tikje aan de stuurknuppel en met een licht schokje raken de wielen de grond. Als het toestel even later tot stilstand is gekomen, klimt Ruben Mulderij de vleugel op om Fred uit de cockpit te helpen.

“Mooie vlucht gehad?”, roept hij boven het geluid van de draaiende

DROOM Ruben schuift de grote deur van een hangar open. Henk en Fred staan ineens oog in oog met een gigantische vliegtuigmotor, die dreigend boven hen uittorent.

“Ha, welkom bij Egmond Vintage Wings”, klinkt het vanuit de hangar waar Tom Wilps en Ruben Mulderij hen ontvangen. “Dit is ‘m dan”, vertelt Tom trots. “Hier

elkaar te vinden, maar het is hem gelukt!” Onder de indruk kijkt Henk naar de historische kist, die daar als herboren staat. “Mijn opa droomde er als jongen al van om dit type vliegtuig weer vliegend te krijgen”, vervolgt Tom. “Samen met hem ben ik in 2014 begonnen met de bouw.

Straks is dit wereldwijd de enige vliegende Fokker D.21! We hopen volgend jaar te gaan vliegen…” ››

| DECEMBER 2020

57

UITDAGING “Hoe kun je een een vliegtuig uit ergens rond 1940 weer herbouwen? En is dat wel veilig?”, vraagt Henk zich af. Tom en Ruben, studiegenoten bij de opleiding Luchtvaarttechniek, glimlachen.

“Nogal een uitdaging”, erkent Tom. “Zo moesten we, voor we konden beginnen, minimaal 80 procent van de oorspronkelijke 410 tekeningen kunnen laten zien aan de Nederlandse Luchtvaart Autoriteit.

Tekeningen die misten, hebben we onder andere gereconstrueerd

op basis van een wrak van een D.21 dat in Aalsmeer staat. We moeten voldoen aan allerlei checks en certificeringen om een Bewijs van Luchtwaardigheid te krijgen. Toevallig hebben we net via Fokker een rapport gekregen met sterkteberekeningen van de constructie.”

Fred steekt z’n neus in een deel van de romp waar de beplating nog ontbreekt. Ruben wijst op het buizenframe: “Kijk, dit hebben we helemaal opnieuw gelast.

Omdat door het lassen het metaal

altijd iets krom trekt, moesten we kruislings werken. Als je daar geen rekening mee houdt, heb je uiteindelijk, in de staart, een kromming van een paar millimeter en is het toestel uit balans.” Tom vult aan: “En over de constructie gesproken, Fokker bouwde voor die tijd trouwens een veel sterkere constructie dan de Duitsers. Het was echt een heel goed toestel!”

ONDERDELEN Het frame is helemaal nieuw gelast. Ook de tien meter brede

FOKKER D.21 ANTHONY FOKKER ONTWIKKELDE DE FOKKER D.21 (OF D.XXI) ALS KLEIN JACHTVLIEGTUIG. IN 1938 WERDEN DE EERSTE TOESTELLEN DOOR DE NEDERLANDSE LUCHTVAARTAFDELING IN GEBRUIK GENOMEN. OOK FINLAND EN DENEMARKEN VLOGEN MET DE FOKKER D.21. ER ZIJN ONGEVEER 150 EXEMPLAREN GEBOUWD. OP DIT MOMENT HERINNEREN EEN HERBOUWDE REPLICA IN HET NEDERLANDS MILITAIR MUSEUM IN SOESTERBERG, EEN WRAK IN HET MUSEUM IN AALSMEER EN EEN TENTOONGESTELDE FINSE D.21 IN FINLAND AAN DIT TOESTEL. EGMOND VINTAGE WINGS BOUWT ECHTER DE ENIGE LUCHTWAARDIGE D.21 TER WERELD. ZIE OOK: WWW.FOKKERD21.COM

58

| DECEMBER 2020

OP STAP

vleugel is plankje voor plankje opgebouwd. “Alleen in die vleugel zitten al 1600 manuren.” Het gros van de vliegtuigonderdelen is origineel. Ruben wijst Henk en Fred op de cockpit. “De cockpitstoel, stuurinrichting en alle metertjes zijn authentiek. In Denemarken hebben we een landingsgestel gevonden, daar vlogen ze ook met de Fokker.

De bekabeling en elektriciteit is natuurlijk wel helemaal nieuw. Wel zo’n fijn idee.” En de motor? Tom: “Het bleek dat er een complete reservemotor op het oude vliegveld

in Soesterberg lag, die ook in de Nederlandse Fokkers zou moeten komen. Het bleek dat de motor nog maar 1,5 uur op een testbank had gedraaid. Een originele motor dus, als nieuw. We hopen ‘m dit jaar nog voor het eerst te starten, een spannend moment!”

HERDENKEN Als alles goed gaat, kiest de Fokker D.21 voor het eerst in meer dan 70 jaar weer het luchtruim. “Wat zijn jullie plannen met het vliegtuig?”, wil Henk weten. Tom: “Het doel

is om met onze D.21 bij te dragen aan de herinneringen aan hen die overleden tijdens de invasie van de Duitsers, in mei 1940 en in de oorlogsjaren daarna. We hopen op veel vliegshows en bij herdenkingen met de Fokker te vliegen. Want we moeten de herinneringen levend houden!”

Onder de indruk van de passie van het team en de technische achtergronden van dit immense project, rijden Henk en Fred uren later huiswaarts. “Ik kan niet wachten tot ik ‘m zie vliegen!” 

| DECEMBER 2020

59

‘‘Passende verlichting voor ieder interieur’’

TRACKSPOTS De collectie van Lumiko Modulair is uitgebreid met zwarte Dim to Warm trackspots.

klemko.nl

INNOVATIE Nieuwe tinten

JUNG GRAFIETZWART EN SNEEUWWIT MAT

JUNG introduceert twee nieuwe karaktervolle kleuren: grafietzwart en sneeuwwit mat.

De schakelaars komen bovendien in een matte coating die niet alleen visueel aantrekkelijk is, maar die ook nog eens voor een unieke ervaring bij het schakelen zorgt. De twee tinten zijn verkrijgbaar in het tijdloze LS990, LS ZERO en LS CUBE, maar ook in het A 550 en A FLOW assortiment.

ZWART EN WIT ALTIJD ACTUEEL JUNG staat bekend om haar tijdloze schakelaars en innovatie. Door nu ook haar meest tijdloze schakelaars LS 990, LS ZERO en LS CUBE in een matte coating in twee nieuwe kleuren door te voeren, brengt de specialist haar esthetiek naar een hoger niveau. Combineer bijvoorbeeld LS 990 in grafietzwart mat met matte

LS 990 sneeuwwit mat

LS 990 grafietzwart mat

of bedrukte muurbekleding voor een dramatisch en luxueus effect. Mag het iets speelser? Dan is het opbouwmodel LS CUBE met mat oppervlak de ideale eyecatcher. Voor een subtielere look is er juist weer de inbouwvariant LS ZERO in sneeuwwit mat.

EEN OPVALLEND ACCENT Ook de rechtlijnige en de afgeronde schakelaars A 550 en A FLOW krijgen

A 550 sneeuwwit mat

A FLOW grafietzwart mat

een grafietzwarte of sneeuwwit matte coating en leggen daarmee een extra accent op hun eigentijdse design.

Door de ruwe structuur van de matte afwerking wordt schakelen een heel nieuwe beleving. De twee modellen uit de A- range geven hiermee de hedendaagse woning een trendy upgrade.

Meer weten? Neem contact op via www.hateha.nl.

www.jung.nl

| DECEMBER 2020

61

Monacor ondersteunt installateur bij audio-projecten

Audio geen dagelijkse kost voor installateur

Audio, het is niet waar de gemiddelde installateur dagelijks mee werkt. Toch is het alom aanwezig in bedrijven en organisaties. Denk aan de horeca, scholen, winkels, sportclubs, maar ook aan fabriekshallen en kantoren. En dat alles steeds vaker volledig digitaal aangestuurd. “En ook steeds makkelijker te installeren”, zegt directeur René Vlak van Monacor.

J

e zou Monacor misschien niet meteen linken aan de installatiebranche. De specialist in audiosystemen is namelijk deels actief in de entertainmentwereld.

Zo levert Monacor professionele geluidsapparatuur aan bijvoorbeeld theaters, concertzalen en artiesten.

Maar ook reguliere bedrijven en instellingen zijn belangrijke afnemers van de audiosystemen van Monacor. Daarnaast is het bedrijf distributeur van de (video-)

62

| DECEMBER 2020

intercomsystemen van Fermax.

“De installateur is in alles een belangrijke partner van ons”, zegt René Vlak.Sinds begin 2020 staat Vlak aan het roer bij Monacor Nederland en België. Voorheen werkte hij onder meer bij de audiotak van platenlabel Sony Music en bij elektrobedrijven Gira en Jung.

Vlak: “Ik heb dus veel ervaring met zowel audio als installateurs.”

Die installateurs weten Monacor nog niet allemaal goed te vinden,

zegt Vlak eerlijk. Monacor is gevestigd in het Brabantse Beugen.

Van daaruit worden installateurs in het zuiden en oosten van Nederland al goed bediend, het noorden en de Randstad blijven echter nog wat achter. Daar ligt een mooie taak voor de nieuwe directeur.

“Doelstelling is om de hele installatiebranche bij onze producten te betrekken. Zowel bij de intercomsystemen als bij onze

SPOTLIGHT

Het verkoopteam van Monacor met van links naar rechts Herman Crins, René Vlak en Albert Klok audio-oplossingen. Het is geen dagelijkse kost voor de gemiddelde installateur. Wij willen hem graag bijstaan in zijn projecten.”

INTEGREREN Die projecten zijn er volop, weet René Vlak. Iedere supermarkt of benzinestation heeft een audiosysteem. Maar ook in kleinere winkels, sportcomplexen, scholen, in de zorg en in bedrijfskantines of fabriekshallen, is doorgaans audio aanwezig. Niet alleen voor muziek, maar ook voor reclameboodschappen, als omroepsysteem of als variant op de ouderwetse schoolbel.

En het mooie is, met de huidige

IP-techniek kan alles worden geïntegreerd.

Vlak: “Wij weten alles van conventionele apparatuur, 100 volt, speakers, kabels en versterkers.

Maar we zijn tegenwoordig vooral specialist in digitale systemen.

Dan is de audio onderdeel van het IP-netwerk in een pand en wordt aangestuurd via de computer. Met alle voordelen van dien, zoals muziek streamen per ruimte, reclame en belsignalen programmeren, noem maar op.”

“Voor de installateur zijn we partner”, vervolgt Vlak. “We staan hem vanaf het begin van de klus bij, met het maken van offertes voor zijn klanten, technische tekeningen en voorgeprogrammeerde

componenten. En er is service achteraf. Het installeren is uiteindelijk eenvoudig.”

INTERCOM Datzelfde geldt voor de digitale (video)-intercomsystemen van Fermax, die Monacor levert. Ook hierbij denkt en werkt Monacor direct mee en hoeft de installateur eigenlijk alleen nog maar de installatie te verzorgen. Voordeel van het systeem van Fermax is dat het op twee draden werkt, net als conventionele systemen. Bestaande bedrading kan dus worden gebruikt. “Zowel in nieuwbouw-, als in renovatieprojecten, is het daardoor uitstekend toepasbaar”, aldus René Vlak. 

MONACOR IN HET KORT MONACOR WERD VIJFENVIJFTIG JAAR GELEDEN OPGERICHT IN HET DUITSE BREMEN. AUDIO IS VAN OORSPRONG DE COREBUSINESS VAN HET BEDRIJF, INMIDDELS IS DAAR HET DIGITALE (VIDEO)-INTERCOMSYSTEEM AAN TOEGVOEGD. MONACOR HEEFT TWAALF EUROPESE VESTIGINGEN, BUITEN EUROPA WERKT HET BEDRIJF MET PARTNERSHIPS. DE NEDERLANDSE VESTIGING IN BEUGEN TELT TWAALF MEDEWERKERS, IN WIEKEVORST IN BELGIË WERKEN DRIE MENSEN. VANUIT DE HOOFDVESTIGING IN BREMEN WORDEN 4.500 PRODUCTEN UIT VOORRAAD GELEVERD. “MAAR WIJ ZIJN GEEN DOZENLEVERANCIER, WIJ ZIJN ONDERDEEL VAN HET PROJECT”, BENADRUKT RENÉ VLAK.

| DECEMBER 2020

63

Brandwerend afdichten van de doorvoeringen Producten, zoals coatings, kits, manchetten worden gebruikt voor het brandwerend afdichten van doorvoeren met kabels, kabelgoten, diverse buizen in zowel wanden als vloeren.

Daarnaast leveren wij brandwerende pads ter bescherming van de openingen achter het schakel materiaal.

Bestaande inbouwdoos wordt tot wel EI 120 brandwerend met de pad CX139975 welke slechts 2 mm dik is. Bovendien hoeft de bestaande inbouwdoos niet vervangen te worden.

EI 120

Getest conform procedures EN 13501-2 Getest volgens de Europese norm EN 1366-3 Verkrijgbaar via technische groothandel.

Vraag om advies via info@conexholland.nl of 074-2504554

1732

Driefasen Energielogger

De Fluke 1732 inclusief drie flexibele stroomtangen tot 1500 A is ontworpen om bronnen van elektrische energieverspilling eenvoudiger te herkennen en energierekeningen te verlagen.

ASN SONTHEIMER

WERKSCHAKELAARS Al meer dan 65 jaar is Sontheimer een vooraanstaande

DE VERSCHILLENDE BOUWVORMEN

producent van werkschakelaars, nokkenschakelaars en speciaal schakelaars voor de elektrotechnische markt.

De schakelaars van ASN Sontheimer worden ontwikkelt, geproduceerd en geassembleerd in hun fabriek in Neurenberg.

Door de eigen spuitgieterij is het mogelijk om bijna alle behuizingen zelf te produceren. dit vergoot de flexibiliteit ten aanzien van speciale oplossingen die u als klant zoekt. Alle hiernaast weergegeven behuizingen zijn IP65 en dus geschikt voor de

Een gebruiksvriendelijke logger voor het registreren van belangrijke metingen, waaronder spanning, stroom, vermogen, arbeidsfactor, temperatuur.

• Energieonderzoeken uitvoeren met een reeks elektrische stroom- en energieparameters • Eenvoudige belastingstudies uitvoeren door alleen de stroomsterkte te meten st

16A T/M 40A

Werkschakelaars in D1 behuizing M25 wartelingangen

63A T/M 80A

Werkschakelaars in D2 behuizing M32/M40 wartelingangen

meeste toepassingen. Heeft u hogere eisen ten aanzien van de schakelaar of behuizing, neem dan contact met ons op.

100A T/M 125A

VOORDELEN • • • • •

VERKRIJGBAAR VAN 16A T/M 400A RUIM AANSLUITBEREIK STANDAARD GELEVERD IN IP65 BEHUIZINGEN EMC TOEPASSING IS MOGELIJK O.A. UL & CSA GEKEURD

Seizoensweg 48, 7532 SL Enschede

T +31 (0)53 430 40 09

E info@oude-elferink.nl

Werkschakelaars in D3 behuizing M50/M63 wartelingangen

160A T/M 400A Werkschakelaars in K4 behuizing

INNOVATIE De nieuwe Stago kabelgoot-configurator

JOUW DIGITALE BIERVILTJE

In een handig overzicht zie je de volledige materiaallijst en bijbehorende prijzen. Met een druk op de knop kun je deze producten bestellen bij jouw groothandel.

KABELDRAAGSYSTEMEN VAN SCHNEIDER ELECTRIC

De nieuwe online Stago configurator van Schneider Electric is jouw digitale bierviltje. Bereken in slechts vijf stappen jouw complete kabeldraagsysteem project en bestel de producten direct.

Met de toenemende vraag naar energiebeheer en digitalisering, neemt ook de vraag naar kabeldraagsystemen toe. Om een dergelijk project goed op te leveren, is een foutloze en snelle calculatie van groot belang. Met de nieuwe Stago configurator maak je op efficiĂŤnte wijze de volledige calculatie zonder iets over het hoofd te zien. Zo kun je je kostbare tijd besteden aan het binnenhalen van nieuwe projecten in plaats van onnodige administratie.

VOLLEDIG PROJECT CALCULEREN IN VIJF STAPPEN De nieuwe configurator van Schneider Electric maakt het mogelijk om in slechts vijf stappen jouw volledige project te

calculeren. Je kiest altijd het gewenste materiaal in de juiste hoeveelheden.

Selecteer eenvoudig alle producten die je voor het project nodig hebt, zonder ingewikkelde berekeningen te hoeven maken. Je bespaart tijd en voorkomt zorgen, en je kan bovendien sneller aan de slag met het project.

Als marktleider op het gebied van energiemanagement en automatisering biedt Schneider Electric uitgebreide mogelijkheden voor kabeldraagsystemen. Hiermee kun je op een veilige, efficiĂŤnte en duurzame manier allerlei soorten dataen voedingsbekabeling routeren en installeren. Onder meer met kabelgoten van Stago voor specifieke segmenten, zoals de glastuinbouw, datacenters en utiliteitsbouw.

Scan de QR-code en probeer direct de Stago configurator!

EENVOUDIG KABELGOOT EN ACCESSOIRES BESTELLEN Naast kabelgoten selecteer je ook eenvoudig de bijpassende scheidingsschotten, deksels en (vaste en vouwbare) hulpstukken. Alle accessoires om het geselecteerde materiaal te installeren (zoals koppelplaatjes) worden automatisch aan jouw configuratie toegevoegd.

www.se.com/nl/stago

| DECEMBER 2020

65

HOGE WERKSNEAKER De populaire Redbrick Motion Comet is er nu ook als hoge werkschoen: de Comet High. De hoge schacht zorgt voor extra stevigheid en stabiliteit rond enkel en hiel. Bovendien houdt hij makkelijk vuil buiten. De trendy lichtgewicht werksneaker is geheel volgens de Europese S3-norm afgewerkt. Ideaal dus voor mensen in de bouw- en installatiesector. De Comet High is verkrijgbaar in de maten 39 tot en met 48.

Bron: Redbrick.eu

SCHOON EN OPGELADEN Met dit apparaat is je mobiel weer helemaal schoon en opgeladen.

Dat opladen gaat draadloos. Je hoeft je mobiel er alleen maar op te leggen. Voor het desinfecteren stop je hem in de box daaronder. De zes ingebouwde UV-lampen maken je smartphone weer helemaal schoon.

Dit desinfectieproces duurt vijf minuten. Je doodt daarmee nagenoeg alle bacteriën. De box is ook handig om je sleutels te desinfecteren.

Bron: Radbag.nl

KRAB KATTENSPELER FLESSENHOUDER Deze six-pack flessenhouder is handig voor als je even zes flesjes bier uit de kelder wilt halen. Of een paar flesjes frisdrank mee naar buiten wilt nemen voor de barbecue. Je kunt er zelfs je eigen tekst opzetten. Dus in plaats van Bob’s Bar kan daar ook Freds Bar of Henks Bar staan. De flessenhouder is gemaakt van massief hout - zodat je iets fatsoenlijks in de hand hebt - én heeft een geïntegreerde flesopener!

Bron: Radbag.nl

66

| DECEMBER 2020

Een huis zonder krabpaal is vaak niet handig.

Want dan zoekt de poes zijn toevlucht tot het meubilair, met een gehavende bank als gevolg. Zet daarom liever deze krab platenspeler in je woonkamer.

Dat is nog eens wat anders dan zo’n foeilelijke krabpaal, die je het liefst ergens in een hoekje wegstopt. Poes Minou wordt zo een fanatieke DJ. Dat levert vast leuke foto’s op, die het goed zullen doen op Instagram.

Bron: Radbag.nl

GADGETS INTELLIGENTE THEEZETTER Met één druk op de knop de perfecte kop groene of zwarte thee. Met de Severin WK 3422 kun je voor elke theesoort één van de vijf vooraf ingestelde zetprogramma’s starten. Deze intelligente theezetter is bedoeld voor de echte fijnproever. Dankzij het grote theefilter kan het aroma van de thee zich volledig ontwikkelen. Het filter komt automatisch weer omhoog zodra het zetprogramma is afgerond.

Bron: Severin.com

HONDENSNOEPJES LAUNCHER Vanaf nu schiet je gewoon de hondensnoepjes rond, zodat jij gewoon lekker in je luie stoel kunt blijven zitten terwijl de hond z’n nodige beweging krijgt. Dubbele winst dus. Het werkt heel eenvoudig: gewoon het dekseltje openen, het bakje vullen met iets lekkers en weer sluiten.

Om te schieten, duw je de schuiver aan de zijkant naar beneden en druk je op de knop. Je hebt dus geen batterij nodig!

Bron: Radbag.nl

STOERE WERKSCHOENEN

SCHOON DRINKWATER Met de LifeStraw Go waterfles heb je altijd schoon drinkwater bij de hand, waar ook ter wereld. Je vult de fles met water uit een meer, beekje of kraan en zuigt het via de drinktuit naar boven. Het filter in de fles zorgt ervoor dat je schoon en veilig water drinkt, zonder bijsmaak. Nog een voordeel: met deze herbruikbare fles hoef je onderweg nooit meer plastic flesjes water te kopen. En dat scheelt weer afval!

De Mr. Miles Sahara Honey S3 is een comfortabele werkschoen, die bij uitstek geschikt is voor in de bouw. Voor een stoere look! Maar het belangrijkst is natuurlijk dat de werkschoen valt onder de veiligheidsklasse S3. Safety first. De zolen zijn gemaakt van PU/Nitril, waardoor ze slijten slipvast zijn en de tussenzool van Kevlar zorgt ervoor dat er geen scherpe voorwerpen de schoen kunnen binnendringen.

Bron: Mrmiles.eu

Bron: Lifestraw.com

| DECEMBER 2020

67

In elke uitgave geven Henk en Fred hun mening over de producten die in het magazine staan. Wat vinden zij van de noviteiten? Welke voordelen levert het op voor de installateur? En wat kun je ermee? 7 reviews op een rij.

PLEJD – SLIMME VERLICHTING HENK: “We moeten straks op de terugweg nog even een tussenstop maken bij dat project waar we de verlichting voor in orde gaan maken.”

FRED: “Dat ben ik helemaal vergeten. Je moet de afspraak even verzetten, want ik heb niets voorbereid.”

HENK: “Geen paniek, alles is onder controle. De slimme verlichting van Plejd werkt namelijk net zo eenvoudig als traditionele verlichting.”

FRED: “En van traditionele processen weet jij natuurlijk alles af.”

PAGINA

17

HIRSCHMANN – CAS8 SWITCH FRED: “Kijk Henk, de IP camera’s zijn ook aangesloten” HENK: “Hoe heb je dat nou gedaan? Je kon de stroomkabel helemaal niet doortrekken.”

FRED: “Welkom in de wereld van Power over Ethernet! Ik heb de PoE switch van Hirschmann gebruikt.

Dan wordt er naast internet ook stroom door de kabel meegestuurd.”

HENK: “Interessant. Minder kabels, altijd stroom en internet tegelijkertijd beschikbaar…

PAGINA Laat mij eens kijken hoe dat werkt.”

23

ECOCIM – SMART ZIGBEE EN Z-WAVE LED DIMMERS HENK: “Zigbee, Z-Wave, Touchlink, ik snap er tegenwoordig geen jota meer van……”

FRED: “Innovatief blijven Henk. Deze EcoDim smart dimmers kan je via de app, spraak en met draaiknop bedienen.”

HENK: “Gelukkig, een ouderwetse druk/draaiknop én een 2-draadsaansluiting. En mijn favoriete afdekraam past er ook nog op!

FRED: “Jaja Henk, voor jou een druk/draaiknop, maar ze zijn ook in alle bekende Zigbee en Z-Wave smarthome systemen te gebruiken!”

68

| DECEMBER 2020

PAGINA

27

REVIEWS EI ELECTRONICS – WIJZIGING ROOKMELDERS HENK: FRED: HENK: FRED:

“Vanaf 1 juli 2022 is het in zowel nieuwbouw als bestaande bouw verplicht rookmelders op iedere verdieping te plaatsen.”

“Ik hoorde het inderdaad. De wijziging heeft vast en zeker impact op ons werk.”

“Dat denk ik ook. Zullen we binnenkort alvast advies inwinnen?

“Goed idee. We kunnen maar beter goed voorbereidt zijn. Ik vraag Hemmink of PAGINA Ei Electronics wel even. Zij kunnen ons vast en zeker goed informeren.”

45

BUSCH-JAEGER – SMARTIP

PAGINA

55

“Ik blijf het zo interessant vinden. Alles is tegenwoordig smart. Ook de gebouwen waarin we werken en leren.”

HENK: “En ze blijven maar nieuwe technische snufjes verzinnen. Denk ik het eindelijk onder de knie te hebben, komen ze weer met iets nieuws.”

FRED: “Met smartIP van Busch-Jaeger worden gebouwen echt met de dag slimmer. Je hebt dan namelijk alle functies binnen handbereik.”

HENK: “Kijk, dat bedoel ik dus!”

FRED:

JUNG – GRAFIETZWART EN SNEEUWWIT MAT HENK: “Twee nieuwe tinten voor de meest tijdloze schakelaars die we kennen. Dan weet je wel waar ik het over heb, toch?”

FRED: “Natuurlijk, de schakelaars van JUNG. Echt een aanrader als je je huis wil upgraden.”

HENK: “Wat ben jij goed op de hoogte.”

FRED: “Natuurlijk. Het slimste wat je kan doen is investeren in schakelmateriaal.

Niets doet meer afbreuk aan de sfeer van de woning dan plastic PAGINA schakelaars.”

61

SCHNEIDER ELECTRIC – STAGO KABELGOOT-CONFIGURATOR FRED: “De kabel infrastructuur vormt een essentieel onderdeel van elk gebouw.”

HENK: “Eens. Je weet wat ze zeggen: dat begint allemaal met de installatie van het juiste kabeldraagsysteem.”

FRED: “Wat ben je toch eigenlijk een wijze man, Henk.”

HENK: “Weet ik. Wist je trouwens dat het nu mogelijk is om projecten in vijf eenvoudige stappen te calculeren? In de Stago configurator van Schneider selecteer je eenvoudig alle producten die je voor het project nodig hebt, zonder de ingewikkelde berekeningen.

Alle accessoires om het materiaal te installeren worden automatisch aan jouw PAGINA configuratie toegevoegd.”

65

| DECEMBER 2020

69

FRED

Op de hoogte blijven van de laatste trends op het gebied van internet, gadgets en social media?

Volg Fred op Twitter: @FredvanHenF

Handig bij werk boven het hoofd

Hulp van een exoskelet

O

p de bouw heb ik ze nog niet gezien. Aannemers of installateurs die een exoskelet inzetten. Maar het zou mij niet verbazen dat het werk op de bouw straks een stuk makkelijker wordt. Want ga maar na: hoe vaak komt het niet voor dat je boven je hoofd aan het werk bent? Of dat je onhandig, half zittend, je werkzaamheden doet?

Bij al dat soort klussen biedt het exoskelet uitkomst. Ook in de bouw.

Eerst maar even uitleggen hoe het werkt. Neem het exoskelet voor het bovenlichaam. Dit ondersteunt de bovenarmen bij werkzaamheden vanaf de borsthoogte naar boven. De technologie zorgt ervoor dat het gewicht wordt overgedragen naar het onderlichaam. Je gebruikt daardoor energie uit de spieren van je lichaam die normaal gesproken niet belast worden tijdens het werk. En belast daardoor dus veel minder de spieren in je bovenarmen. Ook zeggen gebruikers veel minder snel moe te zijn.

70

| DECEMBER 2020

MINDER MOE Ik heb Henk foto’s van het exoskelet laten zien. Maar je raadt het al, hij moet er niks van hebben.

Terwijl het juist erg handig kan zijn voor de wat oudere werknemer.

Met een exoskelet kun je veel langer - en zonder klachten - doorwerken. Je bevordert daarmee de duurzame inzetbaarheid van werknemers. TNO heeft onderzoek gedaan bij mensen die een exoskelet voor het bovenlichaam gebruiken. 79 procent zegt minder vermoeid te zijn. Verder blijkt dat de spieractiviteit van de armen 30 tot 40 procent minder is.

Ook autofabrikant Hyundai is in

de techniek van het exoskelet gedoken. Ze gebruiken het niet alleen in hun eigen fabrieken, maar ze produceren ze ook!

Aanvullend op het exoskelet voor het bovenlichaam, heeft Hyundai nu ook een Chairless Chair. De Chairless Chair is een soort van tuigje. Dit zorgt ervoor dat, als je hurkt, je lichaamsgewicht leunt op de hiel. Volgens de bedenkers kost dit praktisch geen energie. Het is niet de meest charmante houding, maar de Chairless Chair doet wel precies wat de naam doet vermoeden: je laten zitten zonder echte stoel. Eerlijk gezegd, lijkt me dat best relaxt! 

Foto: Skelex

Foto: Hyundai

Het ziet er een beetje futuristisch uit, zo’n exoskelet. Maar in zware bedrijfstakken als de scheepsbouw en de auto-industrie worden ze al veel toegepast. Ze bieden met name ondersteuning bij werkzaamheden boven het hoofd. Maar er is ook een zitvariant.

Iets voor de installateur? Fred praat je bij.

INSTALLATIE VOLGENS ATTEMA:

Snel stekerbaar installeren in beton Voor (prefab) betonnen wanden en vloeren

Stekerbaar installeren in beton was nooit een optie. Toch was er bij grotere woningbouwprojecten zeker behoefte aan. Daarom hebben we nu samen met een aantal partijen uit de praktijk een snellere, eenvoudige installatiemethode voor (prefab) betonnen wanden en vloeren ontwikkeld. Dat is installeren volgens Attema.

Sneller en makkelijker

Minder faalkosten

Kortere bouwtijden

Meer info? Kijk op www.attema.com Vernieuwende ideeÍn voor ’n veranderende wereld.

Lagere TCO

De oplossing voor alle multitools

1MERK

4 AANSLUITINGEN

STARLOCK

SUPERCUT

DEWALT

UNIVERSEEL

Bi-Metalen zaagblad geschikt voor hout, hout met spijkers, metaal, zoals kopere buizen en aluminium profielen kunststof, zoals PVC

TYPE 15 - 28x60mm Hét zaagblad voor de installateur

ACTIE

€87,-

€53,50 excl BTW

UN15, 10+1ST

SL15, 10+1ST

ART.NR. 1193412

ART.NR. 1194371

€99,90

€73,50 excl BTW

SC15, 10+1ST

DW15, 10+1ST

ART.NR. 1193419

€87,-

€53,50 excl BTW

ART.NR. 3963088

€87,-

€53,50 excl BTW

actie geldig t/m 31.12.2020

HELE ASSORTIMENT VERKRIJGBAAR BIJ TECHNISCHE UNIE