Bruggeske 1975-3A4Web

culturele krinq t apellen

flPoo

BRUGGEBKE.

WV : 11 1 1 .

11 t il

-

4 ' f f ; 4 1 ' N v m

-

1A T H U C " G E S K E

ORGAIAIT U r - D E

-

CT J REDALTIE L J . V. D . W I J CAERT L C H U T TER f J J AN 9 STia 9 : F LAY- OUT 1 R 1• TA C r i l n L E K D RR ih MAAU MI I J KS T IJ DSCHRIF T 7 e J AARG ANG N R . 2 I T T G R A P E L L E 't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 1 1 \

f• • 7 ' , J „A•• vz,„; • . „

\ \

4, 1: • , : •

\\,:,\

,

,

, • o

; , t

4

ru

-t•

„„,.,„,.06,„.„66;k.,6„rZ

;•;7."

2 '•a;'

P 4

O

o

0

o

•'

0 o . r

, t a

W N

c o o

1 4 1 1 / Lixem 0 7 r 7, ,,a; = L I 1

r

K A P E LL, EN

AAi%ALL E - v?maT ,, i l L va ct r ,0,-16,- , ' rqz,..-:p tiKKIEr?, NE UN ' F , , J:two, E ;•j,- 107. ' •

kr,fin

M O

"re

4

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 2

E N K E L E

B E L A N G R I J K E TE

D A T A

0

M

O N T H O U D E N.

T r aditiegetr ouw z u l l e n e r t i j d e n s h e t v o o r ja a r 1976 weer e e n d r i e t a l v o o r d r a c h t a v o n d e n i n g e r i c h t w or dan i n d e DENNENBURGHOEVE, G e e l h a n d d r e e f 9 t e K a p e l l e n .

G e z ie n d e g e k o z e n o n d e r w e r p e n e n v o o r a l d e d e s u n d i g e v o o r d r a c h t g e v e r s , d i e v o o r s o m m ig e n o n d e r U g e e n o n b e k enden meer z u l l e n z i j n , z i j n w i j e r v a n o v e r t u i g d d a t de b e l a n g s t e l l i n g n o g g r o t e r z a l z i j n d a n d e v o r i g e jar en Pe r s o n e n d i e d o o r b e p a a l d e o m s t a n d i g h e d e n n i e t o v e r v er v oer bes c hik k an k u n n e n , i n d i e n z i j d i t wens en, door e e n v a n d e b e s t u u r s le d e n a f g e h a a l d e n t e r u g gebrac ht wor den.

IT k u n t n u r e e d s U w naam e n a d r e s o p g e v e n d o o r t e b e l l e n n a a r de v olgende t e l n r s , o f een k a a r t j e t e s c hr ijv en naar hetv olgend adr es : J . V. D . WIJ G AER T ,Kon.Alber tlei 3 8 K a p p lle n .

T EL:

6 4

43 92 - 64 42 04

-

6 4 4 5 21-

-

6 4 14 54.

OP 2 3 J a n u a r i 1 9 7 6 - v r i j d a g o m 2 0 u .

O nder w er p: " F RANS VLAANDEPEN" V o o r d r a c h t g e v e r : D E HEER ING ENIEUR MONTHAYE, OP 2 0 F e b r u a r i 1 9 7 6 - v r i j d a g om 2 0 u .

O nder wer p : " H E T KLASSIEKE JOEGOSTATLE V o o r d r a c h t g e v e r : D E NEER J AN s o l m s .

OP 1 9 K a a r t 1 9 7 6 - v r i j d a g o m 2 0 u .

O nder w er p: " P A R I J S " V o o r d r a c h t g e v e r : D E HEER RAYMOND VAN U F F EIEN .

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 3

J A A R S N I P P E R S .

K a le id o s k o o p v a n mens en e n d i n g e n u i t d e eer s te h e l f t v a n d e t w i n t i g s t e eeuw.

I 9 2 2.

+ I n P a r i j s : o p e n in g v an een nieuw c a b a r e t : " L e - Bo e u f - s u r - le T oit" C it r o ë n p a k t u i t me t e e n enor me l i c h t r e k l a m e o p de E i f f e l t o r e n . + 3 r . B a n t i n g , e e n Canadees f y s i o l o o g e n phar mac oloog, s p u i t v oor d e e e r s t e m a a l i n s u l i n e ( t e g e n s u i k e r z i e k t e ) i n , b i j een 1 4 j a r i g e j o n g e n . + T e An t w e r p e n w o r d t d e Vlaams e T o e r is t e n b o n d g e s t i c h t . S i n d s d ie n u i t g e b r e i d m e t Vla a m s e A u t o m o b i l i s t e n b o n d ( VAB) Vlaams e V e r e n i g i n g v o o r W a t e r s p o r t , d e Vlaams e K a m p e e r t o e r i s t , d e Vla a m s e W a n d e l a a r s b o n d Voor z itter s Ed w a r d Leonard (1922-23) B . P i l (1923-28) St a n Leur s ( 1 9 2 8 - 5 2 ) J o z e f Van O v e r s t r a e t e n . + .Dood v a n M a r c e l P r o u s t In I t a l i g : M a r s o p Rome , M u s s o l i n i + Sk t a l ion w o mr d t ta l g e m e e n s e c r e t a r i s v a n d e C o m m u n i s t i s c h e P a r •a i j . a n d e + Pm a u s B ae n e d i cc t u s X hV w o r d t opgev olgd d o o r P r i n s X I . t . + L o u i s Ar ms tr ong k omt a l s 2 e . k o m p o n is t e n t r o m p e t t i s t i n het o r k e s t v an K i n g O l i v e r . + T e Londen w or dt d e B r i t i s c h Br oadc as ting C or por at ion g e s t i c h t , d e BBC + F o r d M o t o r C ompagnie v e s t i g t z i c h i n B e l g i g . ( 8 0 m a n ) . + Leonar d V o l l e y o n t d e k t i n U r k onings gr av en met v e e l gouden v oor wer pen.

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 4

T o e t - An k - Am o n .

Na 1 5 j a a r s p e u r w e r k o n t d e k t d e B r i t s e a r c h e o loog Br .Howar d C a r t e r , o p 4 nov ember 1922 d e ingangs tr eden v a n h e t g r a f v a n T o e t - A n k i- nA h n eo tn d , a l d e r Koningen, e e n v a l l e i n a b i j T h e be.

Lor d C a r n a r v o n , d e g e l d s c h i e t e r v a n d e e x p e d i t i e , b e z e t e n v a n p i r a m i d e s e n mummies , w or dt p e r telegr am v e r w i t t i g d e n v e r t r e k t u i t Engeland am de v e r d e r e o n t w i k k e l i n g v a n n a b i j t e v o l g e n .

Behoedz aam v e r d e r g r a v e n d , s t u i t m e n o p e e n d e u r , een a c h t m e t e r l a n g e g a n g v o l p u i n , e e n t w e e d e s tenen d e u r m e t e e n onbes c hadigd z e g e l .

Na e n k e l e s t o t e n m e t e e n b r e e k i j z e r o n t s t a a t e e n k leine opening en dan v o l g t een h is t o r is c h ogenb l i k d e ontdek k ing v an de r i j k s t e dodens c hat u i t d e nalatens c hap v an d e oud- Egy ptis c he f a r a o ' s Be s c h a t k a m e r i s v o l g e p r o p t m e t v o o r w e r p e n v a n goud,z ilv er en edels tenen,iv oor ,albas t en ebbenhout....

I n d e k e l d e r o n t d e k t men n o g e e n t w e e d e d i c h t g e mets elde d e u r , b e w a a k t d o o r l e v e n s g r o t e k o n i n g beelden. Z i j d r a g e n h e lm e n , a r m b a n d e n , v o o r s c h o ten,helmen e n s c e p t e r s v a n z u i v e r goud.

Pas o p 1 7 d e c e m b e r 1 9 2 3 z u l l e n d e o n d e r z o e k e r s langs d e z e d e u r i n d e e i g e n l i j k e g r a f k a m e r k u n nen d o o r d r i n g e n . H e t w e r k v o r d e r t t r a a g . A l l e v oor wer pen w or den z o r g v u l d i g e n h e e l v o o r z i c h t i g a f g e s t o f t , v a n e e n l a a g j e p a r a fi n e v o o r z i e n , g e c atalogeer d e n ov er gebr ac ht n a a r een n a b i j g e l e gen k o n i n g s g r a f . Z o w o r d t d e k o n i n g s t r o o n v a n T o e t - An k - Am o n , e e n f a n t a s t i s c h m o o i t a b l e a u i n goud e n g l a z u u r - d e j o n g e f a r a o e n z i j n v r o u w v oor s tellend- d r i e v o r s t e lijk e pr aalbedden,v ier gouden w a g e n s , s i e r s t o f f e n , m a n d e n . . . i n t o t a a l meer d a n 2 0 0 v e r s c h i l l e n d e k o n i n k l i j k e s c h a t t e n ontdek t.

Op I I n o v e m b e r 1 9 2 5 i s h e t d a n z o v e r . T o e t - A n k Amon - r u i m d r i e d u i z e n d j a a r g e l e d e n a l s k i n d v an n e g e n j a a r t o t k o n i n g g e k r o o n d e n o v e r l e d e n op 1 9 j a r i g e o u d e r d o m - w o r d t v a n z i j n z w a c h t e l s o n t d a a n . B e mummie z e l f w a s b e s t r o o i d m e t m e e r dan 1 5 0 k o s t b a r e j u w e l e n . . . B e o n t d e k k i n g v a n dez e e n o r m e s c h a t t e n v i n d t e e n g e w e l d i g e w e e r k lank i n h e e l d e w e r e l d .

Toen K o n i n g i n E l i s a b e t h i n m a a r t 1 9 7 2 d e g o u d e n j u b i l e u m t e n t o o n s t e l l i n g T oet- Ank - Amon t e Londen opende- s l e c h t s e e n k l e i n d e e l v a n d e s c h a t t e n was e r t e z i e n - b e t a a l d e m e n v o o r d e v e r z e k e r i n g a l l e e n I m i j a r d 4 0 0 m i l j o e n B. 21?.

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 5

9 2 3. + Door een v e r n ie t ig e n d e aar dbev ing i n J apan warden i n J ok ohama e n T o k i o m e e r d a n e e n h a l f m i l j o e n h u i z e n v e r w o e s t .

Er z i j n 8 0 . 0 0 0 d o d e n . + F r a n k r i j k e n E e l g i b e z e t t e n d e R u h r . D e Amer ik aans e b e z e t tings tr oepen tr ek k en z i c h t e r u g . + I n fl a t i e i n D u i t s l a n d . M i s l u k t e P u t s c h t e M I + i j .e w o r d t e e n r e p u b l i e k .

I nTcuhr ek n + C a lv in Coolidge wor dt p r e s id e n t v an U.S.A. + I n Wenen w o r d t d e I n t e r p o l g e s t i c h t . + H e t R iv ie r e n h o f t e Deur ne w o r d t geopend v o o r h e t p u b l i e k . + S t i c h t i n g v a n SABF NA ( v o o r h e e n SNET A 1 9 1 9 ) . + D e e e r s t e b a l l o n b a n d e n ( l a g e d r u k banden) k omen i n g e b r u i k . + Bood v a n Hugo V e r r i e s t e n L o u i s C ouper us . + A r t h u r Van Sc hendel p u b l i c e e r t " A n e l i n o e n d e l e n t e " . + C e c i l B . d e M i l l e d r a a i t " D e T i e n G eboden". + I n w i j d i n g v an h e t B o s u i l s t a d i o n t e Antwer pen, m e t e e n i n ter land Be lg ië - Engeland.Uits lag 2- 2. + I n d e Ver enigde St a t e n woedt d e r a g e v an w e d s t r i j d i n marathon-dans en. Rec or ds warden opgedrev en t o t 46 u . 5 4 u . 6 7 u . + Ko n in g in Elis a b e t h v an B e l g i b e z o e k t met haar z oon Pr in s Leopold h e t g r a f v a n T oet- Ank - Amon. Z i j z i j n d e e e r s t e n v an e e n l a n g e r i j v o r s t e n e n s t a a t s l i e d e n . N i e t l a n g n a h e t Belgis c h s taats bez oek w or dt d e w e r k e l i j k e gr afk amer en d e aangr enz ende s c hat k amer v o o r t w e e j a a r g e s l o t e n .

.

• •

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 6

I 9 2 zi-•

+ O ntdek k ing v an io n o s f e e r . + Voor h e t e e r s t i n de ges c hiedenis wor dt,door ,Spenc er een v ac c in gemaak t v a n e e n met g i f b e la d e n k a r k a s v a n e e n i n s e k t , a m d e mens t e b e v e i l i g e n t e g e n v l e k t y p h u s . + De e e r s t e dr aadloz e f o t o w o r d t ov er ges eind v an Londen n a a r New Y o r k . + Andr ĂŠ Br e t o n d o e t z i j n b e g in s e lv e r k la r in g v an h e t s u r r e a lis me. + Dood v a n L e n i n . + F r a n k r i j k e r k e n t d e U SSR . + S t i c h t i n g v a n d e M e t r o G oldw y n M a y e r . + D ood v a n Her man Hey er mans . + I n s a m e n w e r k i n g m e t E . V e t e r a a n s c h r i j f t F e l i x T immer mans " Waar d e s t e r r e b l e e f s t i l l e s t a a n " . + C h a p lin b r e n g t " T he G oldr us h" .

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 7

I T GEBEURDE 1 0 H'T,T J L k n 2 2 -L 7 5 Een n l b r i e d i e f e i t e n e n g e b e u r t e n i s s e n u i t h e t v e r r e v e r l e d e n i n e e n o v e r z i c h t w i l b e Tn a n d e le n .

ern,

v M r C T : I ri s t u s : t i j d e n s ::Let a c y z e in s e k e i z e r r i j k w a s e r r o n d Eis t i j d i n a o b- o u -e a t ys .e I n t e r e s s a n t v o o r o n s i s f e 1 2 e f e : :re i n: ;fl e f,ne . r1e i n g v a n C i c e r o , d a t r i j n v r i e n d C a e l i u s vm r o ou r Lz i jt n z l ul = e u r e • fl a t i n e e n b l o k , 1 5 O t O f r . h vt u eu r b e t a ' l _ e n . au s e 75 n o g e b o o r t e Jrj a a r v a n S u e t o n i u s ( 7 5 - I 5 0 ) , d e s e l l r i j v e r v a n iv e r s i i oo, s de L c e l O e i r e r =oC l a u dr i u s ( 4 . de j o d e - fi e 3 oLnn d i e o a a n s t o e n v a n CHa E S TCS v o o r t d u r e n f r a w e 1a -n 5on7r f)iee l i j k e : f e n v e r o o r z a a k t e n , u i t C o n e v e r d r i j v e n . " E i ns vcannLet k re i iz ej r f L t' e r o ( 5 7 - 6 ) v e r t e l t : -cd L L r i s t ei evn e nj t e r: e c L t s t e l l e n , _ o n geo rdos e i e nl s t ii , : e e s e tt e . " L-l "i eTj u: rC "feFie l n as u n dzb dl een tss eel ncT L iv . sa 175 e e n 2 7 5 o n 01177_, : rt li ij d jp evJr kii vna nfl d e I l l y r i s c 7 : l e k e i z e r s i n ' : T I o n i e t u l e u s, v e re e rd e r va n de Oo ste rse z o n n e , . ve Le u r e l i aa n n - ,, = u7 r :il n2 ev at n 37-ooe b e g o n n e n . " : . 2a eC n ±_ :o f1. .1 reslia n u s E e e f t D a c i c a , b e v e i l i g t d e D o n a u = e n s , v_ ee rrds r t.i ej f l t b e vn , d ean 1 .nla : 2 a n n e n u i t I t a i i ( . a C H R . : i 3s. .L u nl n e n , e e n T u r k s - o = o o l s s t e e x T ) a nas l e v a n h e t C ' L i n e s e r i j k n a c . r ' L e t w e s t e n v e r o p e v od lr o1 n7g ,er n , vd e r on i e ot i e rn o v e r W o l a e n t o n a u o p d r i n g e n d , TTet A u s t r o g o t i s c h e r i j I : v a n E r m a n a r i k i n d e R u s s i s c L e d e o via : 475 n a C H a . : . : z7 5 t .te ,675 n o G n .e b o owr t e j a T r v a n d e C , 3 = i f a t j u s ( 5 7 5 7 -de b e loa n g r i j . s t e 1 5 o 7e -a 7, r57 )a .n oi s Ta t o: r : d ie rj v r o e . w s n vinedgl ede 7len.s1l aceoL re- . =. t e n . a erS e Ge ' s e e n " f e F r i e z e n . I n 7 5 4 - res nt d fi s ec r kT o na d e tr ri'e, w e r d h i j n e t 5 C I a e hrs i es cc Le he e z e n v .e r o o r d . ,h -vne i d e inusa e c: F s r iP e f e w e r k e r s e H t p 775 n o I n i Ce o t C bns t e n a b o . I L E e k a l i e f L a n s c e r , d e Z e g e brvr e i ,i en :j Zse : j c r v e n i n 7 7 5 ( 7 5 - 7 7 5 . ) , l a n g s ' 3 y z a n D 7tei f n os e] 7k r e nus v ce e l v e s t i n g e n e n t e v e n s d e l a o o f c l s t a c l .ibn. a n d e ad a a l n de r i v i e r d e T i r i s , w e l k e stad. e e n va n dc1 o c b e. or o e d e 7 i f d e l T , u n t e n w e r f v a n d e I s l a i a 7 tr i s c ,k ue : r fl7 e c 775 n a a l a . : Sn,- :t ee r f l a a r v a n . h o d e r:C l T r o r e , L l o o n e n e r f : e n a a l , ow u rTij7 .: I I ,e- r 975 n a .

I l o r e l k l e i n z e: _o l vo an n rd e . v a nc i , ; , o d e aGw. ri j o T t. :e j n ' 1 7 1 4

,,,,,

0

0

0

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 8

1075 n a CH: a . :

n

G r c r i V I I (:::ilfe b ra n e i s t in vo e rin v a n 7 : e( Tt a n : f e l i n _ 7 vcj e es t l i ti u bu ra ( aa at n, s t e l l i n g v a n , e e s t e l i j k e n C o o r b e t v, : eee sr t eT1 i j, 1 7 De z a ) . 7 , i j n si7e: zeea g f a at n b e tʻ g e e s t e l i j e .an bbe ' L lte e res i n cv7a- no e- l e- 3e) o, n e e i r ,s ?fLncwe e e7e be oe s oe t r tb i j : e C to s t e r s 3 c ] : 1 i s ( I 0 5 ) e n c i e tuce e n r It nev e s t i t u ue r s tr r i j e ( I C 7 5 - 1 1 2 2 z i e 7 : a 7 su le 7 1 S tr;a t, t u s s e n 1.7as n.f i. szesu si t r i jas- 2 1l l t ues7 s e lnr .i .nne7 rn . .b. eoi zve r, ee e nt u) e ,s s e n C r e g o r i u s V I I e n e fl e ] : 1 1 7 5 n a C a o r. i e e r i o e e v a n C e l i a a s l a n C s e e e e l s i 2 e e u n s t : : e n e-i n ( 1- 1 1 0 - ' 1 7 5 ) . e; l:C n t s t a a n v a n o o T D e r o e f e l i e l t i s c h e o f A P : t h u r r o a n W fe L E = I T ( I I 7 5 - 1 I ,ert o X et-ao- )c.: _ t t I e r n o 1 I-l.

I e 2 s7 .o. s= E7 1o rOi9 n S T A T a 2 iee w a a r s c i j n .v1 v i s r l i jz1 7 _ e e n o o r c r o n k e l i j D i e t s g e fl i c h t ; a e ug i_ n L o e an z ne fvn r i f e w ,l-,w o v e v 1275 n a d i e tee n Lv en l ir er ur woet b o w s t i : 1 1 , d e F r a n s e E , o t i e l : , v e r o v e r t :re e a ' f e s t oi çf-e n e .l . a n e z i j n . tn d ie t a i j n 'es,n a( 1:1 7a 6 n- 1 2 3 7u5r) o e n v a n 1 7 ea d e ee 7 L o c l ezlr.1 : a et Ia l , e e r a l = z s t I 7 5 n a t o e nnve.e e7n o ue l ze T u. ( I T vI 2 L - v a n e:n w v 7 e5at) ii n tvenn s i e v e r w o r e n v a n i n t e r l o c a l e re se O o n t s t a t een b e l n e n c e l e n f : T e S n Cetcr l reebi Cari n 3 a v a n d i l e e n s c a 7 v a n ] : u i t s e s t e C e n ( : r a a i b e t a T : it o 5s tu r vo-te s W a l e . e l a r I V .4 tte rta g , nga n doie fl er e n i s r o e s t veroest i n n k o n i n . o .fve 1 . — 1 , ) vt e rc v a F ' 5 7 5 , T e o f t n o t e e n o o r l o g rb s e v , e oi l i g i n g n ( e r_ a n z e t o t c e 7 r , e n r e n T b el r u cgj z t e . v e r d i I L le n 7 . e J. ear ecr ee eve e no l o n , e w s t e 'a 0 : 2 „st re e c s I l' 5 7 5 w o r C . t c a n e 7 L 1 o C W f . e o a 7lr o e n ere o n z-.fl u i V C ' S sir,"v o r t sw a = i = a fl a T a i ew t e 7tg s l7 e a o ri in ,ve 1 e e u wYo n t s t a t i n o t b e r t o : c l o : . r a b a n t e :i. 1 T n die T 1 .

1 -b a n t s e t o e e 7 .

3 : 7 e e v.7 C e J t e ' s 7 : e r t o ::enbosc7. , a e .a n --e e = a 3 t : r.ot r e e tf se b nl e . : v a n d e k Ib-T21 r a C d i i . 7 nn va s ivlr2,e v:e:c _ ( I i7 5 - eI 5 Z ) . : i n t :o ve a oL s et :3C7Tar a n ,e f p e i n ei n 1 7 , 7 7 .o n in ,E 7,Tra 2 , n 7 e l a n d , l a n d t i n 7 ra n : : : . 1 o le e s sa sv-nJ a n fl s eow or r oIt o7 n rv: o l l e n f o , s S lu n ,u f.fe t± o S t o u t e e n. s l u i t a l s a u w v r e d e t e T i c q u i s y .

7b fL -"u o die i t l i a a n s ee s t- e u n f . =e ru 7 r-sr ec e es tr et r z iZj n a w or n ec o l7 i TToeiz., =lit1 t-rS a n C . r L.e 3C7T2S, v a n onze 7 1 a a a 'le e o 1 lIi,i n : . _ ,a 0 (z.. = E C C :oe, : : fln jI 0 e _ , e e,e a e t1 nn z a :v'u v e e e n 't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 9 vtr-e . a d .on. i _ : = I t i e v e n , se C o o ltn s t e r f t O o tr c

L T

0 .

1 P

T_0 zu ive re -l u c h t Ter ne e n se zo J h '- L e J et a n ?c j e 'ti 1e : e e e ' r re e n - 7 rJ e -., e ; I e o n i n s . c iwv ii e lee nf . i e nl s t e n i -n s t e l r j e ? * l e w e e t ! :w u 7 . e o ,e : b a s t 7 y ne r in cr o ) s t r e r i e j: cDen n u , e r t e -i n v a 3 0 C 7 : : = i n c v a n : L e t b o s •N,/7,Ln e zv. Ie r e: : _r ev_=rei nnn ecn ea n , , : u a a r ; e e vt ,i1 o c h 7= . 7 7 s5T r .;.je i,n 7 a ;r7 z i j n ± 7 ,ïh = j e - e e sr h e r f o t r a - r ns e n z w i j n e n . I n , vvzi;- eo1ne er . se eel nev oe c erw v a ar7 : : se -h :,iiC e;ae t 1enJsf en i !zr o e n T : o n ie vj-j-e r v t. 1 n 7e: ie 1 7e=7ko f fie ( f e , v a : T c e 7 - o c e t e r c ' e z u l l e n e n cn u i '_ niJi. e aecauo oenaee r of n s e T r n s s77e c o r 1 ,j:c o t i j C e I,ln :e lb, i l i iael s 0 ln 7 _e 7 1 er r o t=. so E e t.e :fC 1 en ea l ., 7 7 7 e r :o 7 ia , e se yL- l n a v ae t i c , i s C e • r i n s v a n C e l o o fi e n .

- e tf e t e .e rlftnJ-e i s 7os7 er n vC o , u b e l ti ci eh nt a -iron i s s nc o cn s w in o rn De b e 1 7 2 ::_ i n = h e fn e is i s s c i e n sa z, -,fbi s o7 n c e not w i j cof e l 7e l e :. 7 a n t e r . 7 : , i j n b a s t i c i v . e n 7 : l e e f t so .w &r h i 7 7 h h e.ut nh o ' , 7 t i s h a r: : . : e n s t e r : : Y : e t e e n c l i c L . t e s t i j e s s t r u c E ye i e -l'rtc u u- r ._ 1 ee az ( n i e j n T. : )in za zh n e t n f -e .t-z, a e n t , e n .e •vf r iec e' ,l o1veo r n t. jae s n ar b b e l e n c r a : a . = v = o h t e 7 :.sz, e n 7 b e v1 1 : e n oaao t . I, : en t e r C e s s n t w e t e u i s : L e t f e i t c7 i, t b e 7 u , 1 s l e c h t s o ,c.i 1 tcnr o o t jce s nC ec e esC f t cw a nhn e ei r hT i j n5 i . itn a i e , en L 3 9 . vjl7 c ;o e od r r-7,v- - Y 3 o a n 7ii et t 1 i l .eet v e, l n o f 'vle a -ra e e n e vn( E , e 7neeft b e s t re T, : e n . b l a e r e n van een v r i j :7 e ri: enn C r rb7 n ial aan ec s7 s t L o = 7 . e r r i 7 e be7_7177.

2Loo77t i n C e h o n f e r f u i z e n c l e m. . co r e ,su z.v u e n tb lje e ' rt C . a t C H T stu T::s i s bet totale cie d io = ee r v i a : : : . v nau n a l ' l i e b l a c . ve 5 s ln j e tC . ec7 T i c h t c a a n z o ean h e e f t st:n7 r ifCe ize e 'eren t eo tsC re t7 o tbn o zi r ao l n z oe e. e n z a s o sef b ,:e -o j,C ao:t heei j n 7 rL o u eze r n :r-,n r e o7 w a ni t e rc, r i n7 t o, t a a l 3 1 0 ; r a : b i j e e n v e r b r u i v E 7 1 5 0 7 5 : T o o v e r e ze -n 1a a l so r i e sn e iA ,ri7 a f c i f t e v a n ss = fi cr ei u s , 1 7 C C o r a . z u u r s t o f . e n rj: t - t ( e a : t :t7l tn f lti a aer oc o : : : t i n c y e n i e u r . ? o t h e e e n zijn Ella 7 e ret iu 'vC f7 _, r i r : r o c e s ln : n st 7 , : , a t i n a t e t e v e r e e f s c a ' J e c o t . (,o e o n v e s u ei le -Y n taj - c 7 n a L e r -7nI e, r v Tl e v e ns i n s t a n . : a n t c o n fic L , ivaa h e t je7Cr i j' ne e tz u e, u r s -t o f ct' o o r C e 7 . 7 1 , a a t e . e n I , ; o e n i n e a t o s f e e r , : l tb7 ' z c u u r s t o f : 7 : e a l t e v a :n e l o r .

7 . v r l.0r e . ; ai : erz i j n , : tree o n a z . l e ln0 2 1 . ta s t a n t e a f n e n i l.1c u 7 c. t h t n ib e2 i ef t e :i : = I=. cn i 't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 10 rs7 v a n : ) ee n n i .o o l ae t n7 z u )t: e n :i . e

.

2s t o f a f c c i : L e i f e n a s f o - .a : .eeenesn n o i c En 3 c a al r ee se l f C e 17 e . f s e r ..t, i ,-: i î i j (L a e f t . b2 i t ecer r vei l : _ t e : = C i : , lif.ve aecw w ov a n r e n boo e .-77 o r: f, e:n b o r e l ! V e e l b e t e r I : a n , iw C e. e nr ,e :T s: . a C ic o t u i t j t e re T f , e n e n T I o e v e e l j o n T e b o e n e r = e t e n w o r f e n :,e _L n fT ,-n : e :.D- l a n t a m e o n 7 , e _ f f e " w a e " a l s Ï = b uo ,, r t7: f r i n e . .u ,. afle e s t ew b eare i:a. 7 . er m.f e 2 .v::ll iri e,. ecr be o u r s a otcve e r .v n In one afn l, :: , v. . . o. . o .Yf:roon t o f v e r e e o C n i v a n e I 2 c r e o n e ce ! f- . r o e b i r s u u i et n b l : nn ,e , o u i e n fi t rb v l w =I1 C e C a L e L e e sa7 e e C n s e0 v e n v o l r ve e a •,ja j :- i Cor f ennl n e C 5 e r i a n C . e sr r , e = a t-nre n -C . 1 e : : . i. o t-e a r ..-..2;T a e -vo e ,b C .

4 et m uu s Tv e r s e v 7 -n -e 2 !-,. _;... s :::sT i :e e n t t a l ro tt ti eoi l w e ue t • .:::ijm ;:Iu 1.0e lJi en fʻ .w sv a T o a r I r ï Ce.T: o e r i s T e s .t :7 .fe_ t e ; n ..:_T l7 :: : .

-re e 1 :eo Tn. wt as -.eCs .D f e o e a . e _ e t.n :t . e tr-.7tn e : v o o r -: -tn ' , : .C a l n : : : . , e a L i j n l i e f , , ll:7 i j n ,aw , i ,: n .

T . l j n ijee vi1 i a e 2 .T : . t i r rea tm ee w T ii-7 a e r s o u , fi ' : . : ii v o e u = n e 7 . n . re n , v-;t e r ui sL le t , n o le 7 t(t7 , ne e n e ..7-.et: - . t e 7 3 T c a l Le t1i,re et L ro o te r wa e rCis u :tz.vnt n: n_ . ' . i -ri.-s,a -f i ec ln . ) L :o n i.0l L e y yt . i n u w e l i e f s a n 2 e n ? ..vf•1 . . a f;-et i n 1r o. e: l l e , a a e t I l e m e n t e r l i n f e 7 ,e 2 f.n1 :,, e r. s l ee : : : L e n 3 0 1 7 7 7 V reie -e ,:' , E 7a n r-eL i 7 7 7 7 7 7 ilo:i a n o u e e r 1 .n :; e r f r o 1 e r i c t , v a n , -lw .e .fi f e o r f . . . ..; octe l fi neC e , T i n e , i s e e n ;:-;:e. llL ,j ; i : o n f e T 3 .,laaT7., j,one roe ni .e: 1,_ , i n : l a7n 3e m0 s t0 e v i 7 e n T e t i e T ctF n s-,r b o o . :i iej en r li bi ltj akf e jr e mo T re l:iin e n bmb e n f_e_ v a er : : v a rn e e n h a r t e n i n f e z = e r r u f W yune 2y„ e jteon e a n T l e tï::,ee wae n n e e r j e v e r: l : o u le n b ae n t o: f . se ,n,m -tin ,.-0 etj: nl aoa . zo 7 l b n C e t :. l j siI:C T o . fO .rv,-7 ee .c e_ m ian i j m 3 b e e t . c-a ..ei fo. l r b e l i m r o e m .i,nesn e t:v,. e(f'.ee , :.ro m, f , e m C ,Ia ef e na j t a r w o r t e l - : e s c o t e n e n w a r e n f e e i , : e n l i j 7 : . e w o r t e l s i n y:e n.C :b ,e be te-lf.ol o c i re n C e t w i j e r . 7 . r n f e r . f . , 37:71an w e r r 7 f . e ' tsc . o u w e .sT isln? .ob 7i T no i r t e l u ,n v a e b De ,l .- 7l eian 'f cef la veta zr, no o n: esi , s f M u l d i n i-de b eto 7 : :' . f s t e- e n 7 2 f:e e;.ea n .vT re lnLC e e e n n f o v vtcae l v ee r :i e e n ,ie o oevf o .jte vrei s t ae e av e r e e n ,w n :„ : 'e r f o rpael a T z 2 j.. : .: ' : r-o :1 : :. nr ee n 1 oe oll 't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 11 ,ro i2tn T t.e zn am t . , e L :e : v o n e w i.e a Tls.l-ea i a n n ( :2 . ;. a C d '1 tn -. .

eLan 6 C C j a , : _ r o u e . 1 a a r s r : e n T . : v, e r n i e t i : f e f e u e n o i n n i n fi e r e a n 1 ,c1: = ,i '177. ,fj se ean 'e. rn : e Tc rfanv eoen eo7: : br e t o n = n i a l f : e r i j c i t u n i e n a t u u r - o n u n e n t . sn t i oe z t i n n i c C e7:. o n. o 7o v e1 nr z i ec : t i E n ,jka r ern 1 (e, : = :31._ v r i j s .!rie .r- f o 0ot 1t 7 e . i ,• n t a l e cl t e rI T ( l e i e z 1 e 7 , : t e . . , : e z e v o o r o l •-en e . o f e l i j l : e n r i o tnzf e e . e, v i c i s 7 Io u : e nw o ,ree t n v e zie r o o r a a t e o e r een sc7 i1 a n e Jel 1 771 .te l n e E u r o y --in n .,';e s e e e r t e,eu 1so , l ! fi ie n _ w n1 9 1 -o e j- n o i n e e w o n e l e9n , : : w 'i,I-:9n-eee nt l e v e nn e e f e e l v a n , r i ec t e n i. :.w 2 e,e1 :o b o t o n ia.r: nea, n r t Ta se t ne n w e u e c ree . C co ese.nbsenb le Le e C l e n r e e f , r o n.f I 9 3 ? a l l e b o n e c o r b o v e n e s. een ni, nt o e ne i n f . 1 v-o rne ronzi .eet tl C s t a e a n ivue e e 2 , i e L t e a a n e t E • s t 7 T e re e n e n n o o 6 I c e f w o n e n o e s t e n c e r o c i e e re e n . w 1 ,e •. o r e b o n f-e r . e.e r i n so z07e o l:-rcsn ='-r e. eeo n , .l.,'te; . y. i a l : : : t n e t L e -:ee a r i l e .i : eo ee e i-e n o : : , e n c ): f e C l = e n e r e e f t e r n . c n e t e e n t w i n t i s t a l :ie anl ei t:t :i .aett ei e If Dcee T fn o 1 n e e n tn t.zirc o es n oo b f eo es t C e z e t r e e : t e : : _ i n o t o T : l a r a t r a t n a a 7 t e r7 . : e e r • . • n . :e n n t e n o. t :5n ue W t-sO uat rrv o ,ne rr w i j L a i e r o n ze e a n k In itsTre L e n t e lI fi l 3 : ncvn t e ,e :::::02elij7:: 1 =1 1 1 e n w i j Y:: leria e h -etne s tf a a n f . s r o e n 7 , a t r i : n o n i = . b l e l ea b:..u tneeae. t n fii ee t n :t l e b .n .ila. o e ne v a nc e e z e i f f e s o o r t - le t e n olîn J.u :IF,en r i 1 : tl i s G zQ C ee eorb 7 1r e i e n n t j ei nf e t e e n b o a : : e r v o o r G e e f t 1 .

-e n b vee e il re vv c a nnh T et n il e v ::eoe t s L.L, w o i r f e e n L . c n-zo .:ia•c IS ,.e -eltn l : i e e 7 ri _ r n: c 7o i 7 fi7 zjen : r i n :ecea oee rn : te l v.n;ns' , e n o e,t.c,T -io rfoe n lneif , : !w lsjT •b l i.ae so er,e o = rvtn il, ze7 le fnj= i . l.e .e w Ie7 ecn : r:i , eh_ C e:. nh. : ze. : ote e u,n 't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 12 s f,1 t .eo e1, e

MIJ,1ERINGEL B I J E'EN O UDE PRTNTKAART.

Winter av ondt I s b a r weer. D e r egen k le t t e r t onophoudelijk op de r u i t e n v an het glaz en a f d a k . ie wind r u k t b i j t u s s enpoz en a a n d e t a k k e n v a n d e b o m e n e n doet d e n e e r g e l a t e n r o l l u i k e n r ammelen als d e beenderen i n een k nek eihuis . Voor de r e s t i s a l l e s d o o d s t i l a m me h e e n . t Geeft een a k e lig g e v o e l . k t a n1s v e i l i g g e b o r g e n i n d e w a r m e b e s l o t e nZhi et i d nv aon cd e hw o- o n k a m e r , m a a r i k z i t alleen....alleen....

Wat d o e t e e n 6 5 p l u s s e r - o f z o a l s m e n h e m t e g e n w o o r d ig n o e mt - i n z u l k e o g e n b l i k k e n v a n eenz aamheid? Hoe d o o d t h i j d e t i j d a l s d e l e c t u u r hem n i e t k a n b o e ie n e n h i j i n TV o f r adio- pr ogr amma z i j n g a d in g n i e t v i n d t ? Wat d o e t h i j ? N aar d e toek oms t k i j k e n ? D a t z o u moet en, w a n t w i e a c h t e r u i t k i j k t i s oud w o r d t e r gez egd. k a a r w at moet h i j met d e toek oms t? H i j h e e f t z e n i e t s meer t e bieden. H i j i s immer s u i t g e r a n g e e r d , o p e e n z i j s poor g e z e t . D e j o n g e r e n hebben g e e n w i j z e r a a d meer n o d i g . E n d e t o e k o m s t z e l f , w a t h e e f t h i j e r nog v a n t e v e r w a c h t e n ? N i e t s , d a n h e t ĂŠ n e d u i s ter e punt , d a t h i j met r as s e s c hreden naderen z iet: h e t ogenblik d a t h i j v oor een la a t s t e maal de s l e u t e l i n h e t s l o t z a l o m d r a a i e n e n a l l e s , waar mee e n w a a r i n h i j e e n g r o o t d e e l v a n z i j n l e v en h e e f t g e s l e t e n e n w a a r h e e l z i j n z i e l a a n hangt, d e r u g z a l moeten t o e k e r e n am er gens t e r e c h t t e k omen, w a a r h i j z i j n e i n d e z a l moet en afwac hten.Neen...neen! H i j w i l n i e t pes s imis tis c h war den, h i j w i l z i c h z e l f n i e t v o o r b a r i g p i j n d o e n .

Neen, n i e t n a a r d e t o e k o m s t k i j k e n ; d a n l i e v e r een d u i k i n h e t v e r l e d e n . T o e n w a s h e t o o k n i e t a l les r oz egeur e n manes c hijn, d o c h d e t i j d h e e f t d e s c her pe k a n t e n v a n a l w a t p i j n d e e d a f g e s l o t e n e n de a a n g e n a m e h e r i n n e r i n g e n d i k k e r i n d e v e r f g e z et.

Een d u i k i n h e t v e r l e d e n . . . . _D at i s s n u f f e l e n i n o u d e b o e k e n en h a l f v e r g e e l d e p a p i e r e n d a t i s o u d e f a m i l i e - a l b u m s d o o r blader en,oude p r e n t k a a r t e n b e k i j k e n - e n e r b i j m ijm e r e n - e n e r b ij a l l e s h e r le v e n . . . . En z o z i t i k nu met een oude p r e n t k a a r t v o o r me; " 3 o e p b e d e l i n g i n O nz e K r i n g t i j d e n s d e o o r l o g 1 mens en d i e s e d e r t l a n g h e t t i j d e l i j k e m e t h e t e e u w i g e h e b b e n I v er wis s eld.

4 1 1 8 't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 13 " .

O

De o o r l o g ' 1 4 - ' 1 8 . . . a l m e e r d a n 6 0 j a a r g e l e d e n - e e n h e e l m e n s e n le v e n b i j n a t o c h t i s n ie t t e gelov en...'k Zie het a l l e m a a l n o g z o g e b e u r e n , . . . . e n l a n g z a a m d r a a i t d e fi l m aan m i j n g e e s t e s o o g v o o r b i j . . .

4 Augus tus 1914. D u i t s l a n d v e r k la a r d e d e o o r log aan B e l g i . O o r lo g ! Wat betek ende d a t w oor d v o o r o n s ? N i e m a n d w i s t h e t . N i a m a n d k e n de d e d r a a g w i j d t e v a n d i e v r e s e l i j k e u i t s p r a a k We h a d d e n n o g n o o i t z o i e t s e r v a r e n , e r n o o i t aan g e d a c h t . O o r l o g b i j o n s ! H o e w a s h e t m o g e l i j k ! B i j o n s ! ! ! Maar w i j waren t o c h een o n z i j d i g l a n d ; niemand moc ht o n s a a n v a lle n . D a t s tond i n o n s b o e k j e o v e r v a d e r la n d s e g e s c h i e denis . O o r l o g ! . . . . .

Na d e e e r s t e o g e n b l i k k e n v a n v e r s l a g e n h e i d e n v e r b i j s t e r in g la a id e een v lo e d g o lf v an pat r iot is me en heldenmoed o p o v e r h e t l a n d . D u i z e n d e n v r i j w i l l i g e r s b o d e n z ic h aan e n s c haar den z i c h n a a s t a e e e r s t e c o n t i n g e n ten opger oepen s o l d a t e n . H u n enthous ias me was n i e t t e s t u i t e n . Z e l f s d e t r a n e n v a n d e afs c heids nemende moeder s e n e c h t g e n o t e n v e r mo c h t e n h e t n i e t h u n g e e s t d r i f t t e b l u s s e n . " We e s g e r u s t , m o e d e r k e , w e e n n i e t , v r o u w k e .

Binnen 1 4 d a g e n z i j n w e w e e r t h u i s ! D a n i s d e v i j a n d i n de p a n g e h a k t o f t e r u g o v e r d e g r e n s g e d r e v e n " k l o n k h e t v a n a l l e k a n t e n . . . . D e s u k k e la a r s , z e v er moeden i n de v e r s t e v e r t e n i e t w a t h u n t e w a c h t e n s t o n d . D e v e r meende 1 4 d a g e n z o u d e n 4 l a n g e e n k o m m e r v o l l e j a r e n worden....

De o o r l o g l i e t o n z e g e m e e n t e n i e t o n b e r o e r d . I n d e e e r s t e dagen r e e d s b e l a n d d e d e G e n e r a l e S t a f o p h e t G e m e e n t e h u i s .

De o n d e r w i j z e r s , d i e n i e t o n d e r d e w a p e n s g e r o e p e n w a r e n , werk ten aan een p a s p o o r t d ie n s t e n ander e p l o t s n o o d z a k e lijk geac hte bez igheden. Om d e f o r t e n E r t b r a n t e n K a p e l l e n w er d een r i n g s p o o r a a n g e l e g d . D e m i l i t a i r e o v e r h e i d o o r d e e l d e ook , d a t d e s o l d a t e n v a n o p d e f r o n t e n e e n g o e d z i c h t m o e s ten hebben o v e r d e omliggende s t r e e k , o m de v i j a n d v an v e r t e k u n n e n z i e n aank omen. D aar om w er den t a l r i j k e b o s p a r t i j en l a n g s h e e n d e K a p e l s e - e n H e i d e s t r a a t m e t d e g r o n d g e l i j k gemaak t e n - w i e z a l d e m i l i t a i r e s t r a t e g i e o o i t d o o r g r o n den - d e w i n d m o l e n v a n E r t b r a n t e v e n a l s d e r i j k s w a c h t k a z er ne o p d e h o e k v a n d e s t e e n w e g n a a r S t a b r o e k moes t en e r ook a a n g e l o v e n .

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 14

We h a d d e n h i e r o p h e t d o r p , z o a l s o v e r a l e l d e r s i n h e t l a n d , a l j a a r en dag een bur ger wac ht. I n de wandel werd d a t o r g a n is me a a n g e d u i d m e t d e r o n k e n d e F r a n s e b e n a m i n g " g a r d e - c i v i q u e " , en b e s t o n d v o o r n a m e l i j k u i t m a n s c h a p p e n u i t d e g e g o e d e b u r g e r i j , d i e am d e e e n o f a n d e r e r e d e n geen l e g e r d i e n s t gedaan hadden. I n d e s t e d e n h i e l d d i e b u r g e r w a c h t i e d e r e z ondagmor gen oefeningen o f b ije e n k o m s t e n e n t r a d a f e n t o e d a a d w e r k e l i j k o p b i j s tak ings - en v e r k ie z in g s r e lle n . B i j ons en i n de andere d o r pen l e e f d e z e v o o r a l o p p a p i e r e n w a s a l l e e n t e z i e n a l s e r o f fi c i e r e n m o e s t e n v e r k o z e n w a r d e n . H e t g a f d a n o o k e e n d a v e r v an b e l a n g a l s b i j d e a l g e m e n e m o b i l i s a t i e o n z e " g a r d e - c i v i que" o o k w a p e n s i n d e h a d e n g e s t o p t k r e e g . O f fi c i e r e n e n m a n s c happen h e b b e n e r t o e n v e r s t e l d o v e r g e s t a a n .

Op 6 o k t o b e r w e r d e n p l a k b r i e v e n u i t g e h a n g e n , w a a r i n a a n d e b e v o l k i n g n e r d meegedeeld, d a t d e t o e s t a n d e r n s t i g w as . f a t h o e f den d e K a p e l l e n a r e n n i e t b i j n . ac hten r e e d s t o o g een s t o e t r a m p z a lig e v l u c h t e l i n g e n o v e r d e g p rloat ek bbara in e, fd i e n at a r hee t t o e n o n z i j d i g e N e d e r l a n d l e i d d e . vZ o hea a s rt n un o oe k dme bee v on l k i.n g v a n A n t w e r p e n b e g o n u i t t e w i j k e n , kwam aDa n d ea m i s g e r i e t oe c h t g e e n e i n d e m e e r . T o n e l e n v a n d e _ d nieps te e l l e n d e s peelden z i c h i n onz e s t r a t e n a f . O nz e bur ger s boden h u l p enn g a s t v r i j h e i d i n d e m a t e v a n h u n k u n n e n . I n e e n e h e r b e r g s l i e p e n 4 4 mens en p l a t t e g e n d e g r o n d . I n e e n v a n d e s c h a me le w e r k m a n s w o n i n g e t j e s , w a a r m e e h e t E s s e n h o u t t o e n b e z aaid w a s , v e r b l e v e n b u i t e n h e t g e z i n m e t 5 k i n d e r e n n o g 1 7 v luc htelingen en op v er s c hillende andere plaats en z ag het e r niet v eel beter u i t .

T ijd e n s d e n a c h t v a n 7 o p 8 o k t o b e r was d e b e s c h ie t in g v an Antwer pen begonnen. O p 9 ok tober v i e l d e s t a d i n d e handen v an d e Duits er s e n d i e z e l f d e av ond r o n d I I u . k lo n k de a l a r m k r e e t d o o r d e s t r a t e n v a n o n s d o r p " B e u h l a n e n z i j n a l i n d e D onk "!Degenen onder U - e n d a t z i j n e r v o o r z e k e r h e e l v e e l d i e d e z e t r a g e d i e n i e t meegemaak t h e b b e n , z ullen de dr aagw ijdte v an d i e k r e e t n i e t beg r ijp e n . D e " Uhlanen" war en de d o o r i e d e r g e v r ees de e n n i e t s o n t z i e n d e v o o r p o s t e n v a n het D u it s e l e g e r , d i e v o o r a l i n Leuv en l e l i j k hadden h u i s g e h o u d e n . Z e h a d d e n n i e t a l l e e n een d e e l v a n d e s t a d v e r w o e s t , m a a r o o k b u r ger s g e f u s i l l e e r d . B a t h a d i n a l l e k r a n t e n ges taan.

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 15

Ver der deden n o g d e w i l d s t e v e r h a l e n d e r o n de o v e r h e n . H e t z o u d e n l o s g e l a t e n m i s d a d i g e r s gewees t z i j n , d i e i n r u i l v o o r " h e l d e n d a d e n " k w ijt s c h e ld in g v an hun s t r a f z ouden v e r k r i j gen. Z e z o u d e n z i c h a l s c h u l d i g gemaak t h e b ben a a n p l u n d e r i n g e n , m i s h a n d e l i n g e n e n b a l dadigheden v a n a l l e r l e i s o o r t . E r w e r d z e l f s g e fl u i s t e r d , d a t z e o o k v r o u w e n e n z e l f s jonge m e i s j e s h a d d e n v e r k r a c h t . . f a t d a t l a a t s te betek ende begr eep i k t o e n nog n i e t , maar dat h e t i e t s h e e l , h e e l e r g s was , k o n i k me r k en a a n d e g e d e m p t e s t e m m e n , e n d e a n g s t i g e gez ic hten v an de moeder s ,als z e d i e j o b s t i j dingen a a n e l k a a r v e r t e l d e n . H e t was d u s n i e t te v erwonderen, d a t b i j d e k r e e t , " d e u h la n e n " z ijn er ,ieder een ov er eind v loog. V e l e Kapelle n a r e n , d i e e e r s t meenden t h u i s t e b l i j v e n , pak ten i n p a n ie k w a t hav e e n goed b i j e l k a a r en t r o k k e n m e e o p - r i c h t i n g N e d e r l a n d . W i j gingen o o k

D ie n a c h t e l i j k e t o c h t d o o r d e K a p e l s e s t r a a t , d e d o n k e r s t e b l a d z i j d e u i t h e t b o e k v a n m i j n j e u g d , e e n s c houws pel om n o o i t t e v e r g e t e n ! We h a d d e n d e l a a t s t e d a g e n a l h e e l w a t l e e d g e z i e n e n medelijden gehad met a l d i e arme s tak k er s , d o c h de d i e p t e v an de e l l e n d e k u n t g e a l l e e n m a a r p i j l e n a l s g e e r z e l f b i j b e t r o k k en z i j t . ' t Was e e n e i n d e l o z e s l i e r t v a n m e n s e n , d i e i n p a k k en e n b u n d e l s e e n d e e l v a n h u n h e b b e n e n h o u d e n m e e z e u l d e n , ' t waren s c hr eiende k in d e r e n v an 3 , 4 j a a r o u d , b r u t a a l u i t hun s laap g e r u k t , h a n g e n d a a n moeder s r o k ; t w a r e n b a b i e s b i j a l l e r l e i gepak i n k r uiw agens g e s t o p t o f i n d e ar men v a n o u d e r lin g e n , t e s u k k e l a c h t i g om d e k ar av aan t e k unnen v o l g e n , d i e z e l f i n k r uiw agens o f o p h a n d k a r r e n m o e s t e n v o o r t g e s t u w d w o r d e n . ' t Wa r en h i e r e n d a a r e e n p a a r k o e i e n v a n h e t e e n o f a n d e r k e u t e r boer k e, d i e d o o r a n g s t g e d r e v e n o o k v l u c h t t e , m a a r z i j n v e e n i e t w ild e a c h t e r l a t e n ' t waren s n u f f e le n d e honden,die i n de o v e r gr ote menigte hun baas v e r lo r e n hadden; t waren afgetobde s o l d a t e n , u i t d e v e s t i n g Antwer pen g e v lu c h t , o m n i e t i n d e handen v an d e v i j a n d t e v a l l e n , p o g e n d N e d e r l a n d t e b e r e i k e n . E n m i d d e n in d i e c haos w i j , o n s g e z i n , l i j d z a a m v olgend w ie v o o r ons l i e p met m a a r ĂŠ ĂŠ n e n k e l e g e d a c h t e v o o r o g e n " W e m o e t e n t r a c h t e n b i j elk aar t e b l i j v e n . E ĂŠ n l i c h t p u n t t o c h aan d e k i m v an d i e d o f f e e lle n d e e n wanhoop; h e t was h e l d e r e m a n e s c h ijn . We k onden t e n mins te z i e n w a a r we l i e p e n e n 1914 h a d e e n h e e l m i l d e naz omer .

G eluk k ig maar , w a n t d u iz e n d e n v l u c h t e l i n g e n hebben t o e n d e nac ht i n open l u c h t door gebr ac ht.

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 16

We w a r e n e r g e n s i n d e b u u r t v a n d e W a ter s tr aat aan de k ant b l i j v e n z it t e n .

Wa a r o m? lk w e e t h e t n i e t . R o n d 6 u . i n d e mor gen h o o r d e n w e d e f o r t e n v a n K a p e l len e n E r t b r a n t s pr ingen.D aar na werd het weer s t i l . A a n de o n m e t e lijk e k a r a v aanwas o m z o t e z e g g e n e e n e i n d e g e k omen.Rond e e n u u r o f 8 , n a d a t w e b i j v r i e n d e l i j k e m e n s e n a a n w a t k o f fi e w a r en g e r a a k t e n h e t b r o o d , d a t d e v o r i ge a v o n d i n d e g a u w t e m e e g e s c h a r r e l d was , h a d d e n o p g e g e t e n , s p r a k v a d e r v a n ter ugk er en.T er ugk er en,w aar om?Was ĂŠ ĂŠ n nac ht o n d e r d e b l o t e hemel v oldoende gewees t a m d e s c h r i k v o o r d e u h l a n e n te doen w ijk e n ? O or deelde v a a e r h e t b e t e r d e k omende d i n g e n o n d e r o n s e i gen d a k a f t e w a c h t e n , dan i n d e v r e e m de r o n d t e d o l e n , v e r l o r e n i n d e g r o t e mens enz ee?Was e r d e v r e e s , e e n ma a l o v e r de g r e n s , n i e t m e e r t e k u n n e n t e r u g k e r en? A l l e m a a l v r a g e n , d i e o n b e a n t w o o r d blev en. V a d e r z o u i n i e d e r g e v a l e e r s t gaan p o o l s h o o g t e n e m e n . B i j z i j n t e r u g k eer v e r t e l d e h i j , d a t h i j a l l e s v e i l i g a c h t t e e n we begav en ons o p weg, r ic hting huis toe. Het g in g heel wat gemak k elijk er dan i n de v o o r b i j e nac ht

Ons d o r p l e e k w e l u i t g e s t o r v e n , t o e n w i j e r aank w amen e n t o c h w a r e n e e n a a n t a l mens en t h u i s g e b l e v e n , w a n t t o e n r o n d h e t m id d a g u u r e e n c ompagnie m a r i n e s o l d a ten onz e gemeente binnenr eed- v an u h la n e n was g e e n s p o o r t e z i e n - k w am m e n i g d o r p e lin g u i t z i j n s c help gek ropen,om t e gaan k i j k e n w a t e r g a a n d e w a s . B u r g e m e e s t e r G eelhand h a d h e t d o r p v e r l a t e n . H e t was s c h e p e n E d w a r d G u y o t , d i e d e b e z e t - , tende o v e r h e id o n t v in g . D e ov er gav e wer d z onder s l a g o f s t o o t g e r e g e l d e n o n m i d d e l l i j k daar na werd d e z w a r t - w it - r o d e v la g o p h e t gemeent ehuis gehes en.Daar mee s tonden we o n d e r D u i t s e h e e r s c h a p p i j . H e t was z a t e r d a g 9t aI l 0m a r i n i e r s - w a t d i e h i e r e i g e n l i j k okwamen k t od obe n h e b i k n o o i t b e g r e p e n , w a n t ve o lrg e n s m i j n k i n d e r l i j k b r e i n h o o r d e n d i e hop za e el t fe m t aneuv reren-trok naar de gr ens , w e e .

E e n a a 't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 17 n -

om d e v l u c h t e l i n g e n mee t e d e l e n , d a t i e der w eer g e r u s t n a a r h u i s k o n g a a n . D i e opr oep,tr ouwens ges teund d o o r Antwer ps e mandatar is s en, d i e ev eneens n a a r d e g r e n s gek omen w a r e n , om d e S i n j o r e n a a n t e m a nen n a a r h u n h a a r d s t e d e n t e r u g t e k e r e n , v ond d a d e l i j k w e e r k l a n k , z o d a t t e g e n e i n d ok tober z o goed a l s ie d e r e e n weer i n z ijn eigen huis z at.

Nu b e g o n v o o r o n s d e b e z e t t i n g s t i j d , d i e 4 j a a r z o u d u r e n . H e t eer s t waar mee w e g e c o n f r o n t e e r d w e r d e n was d e r a n t s o e n e r i n g .

Daar ov er hoev en w e h i e r n i e t u i t t e w e id e n , w a n t d i e z a g e r in g r o t e t r ek k en u i t a l s degene,die we i n de l a a t s t e o o r lo g hebben g e k e n d , a l l e e n w a r e n d e v o e d s e l b e d e l i n g e n t i j d e n s d e per iode ' 1 4 n- i j v e r h e i d s t a k k e n l a g e n s t i l . D a a r d o o r z a t d e o v e r g r o t e m e e r d' 1e r8h e i d v a n d e d a g l o n e r s z o n d e r w e r k e n m e t e e n o o k o p z w a r t z a aod . Vg e r s c h i l l e n d e s o c i a l e w e r k e n w e r d e n i n h e t l e v e n g e r o e n pse nc. E he n ah u l p k o m i t e e w e r d o p g e r i c h t a m t e t r a c h t e n d e a r m s t e n oan dre r sd e ea r m e n t e g e m o e t t e k o m e n e n w e b e l e e f d e n i n d i e d a g e n b i j manier v an s prek en, d e geboor te v an " den d o p " , z ijn d e r er k loz ens teun v a n 3 , 6 0 f r . p e r week . D o o r t o e d o e n v a n h e t w vdo e d i n g s k o m i t e e - i n d i e t i j d s p r a k e n w e v a n h e t " k o m i t e i t " , a er d d o o r m e e r d e r e d a m e s e n j u f f r o u w e n d a g e l i j k s i n " O n z e w Kn r i n g " , e e n b o r d s o e p e n e e n b o t e r h a m b e d e e l d a a n a l d e s c h o o l kdi n d e r e n v a n h e t d o r p . G e k u n t w e l d e n k e n d a t e r g e e n p r o p a ganda moes t gev oer d wor den v o o r r e g e lm a t ig e s c h o o lb ijw o n in g . i Ien t e g e n d e e l , z i j , d i e d e h o o g s t e k l a s a l d o o r l o p e n h a d d e n 0 e den v r i j w i l l i g n o g e e n j a a r t j e o v e r - e r was t o c h ner gens w e r k v te v in d e n - en h e t w oor dje " s p i j b e l e n " was u i t h e t Kapels e wao o r d e n b o e k v e r d w e n e n . H o n g e r i g e m a g e n d o e n v e e l v o o r e e n s n e n brood en een bor d s oep. de f 4 0 ' 4 5 .

D e m e e s t e

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 18

In d e v olgende l e n t e t r a c h t t e i e d e r v oor e i gen a a r d a p p e l e n t e z o r g e n . D a t w a s e e n v o o r r ec ht v an d e dor ps bew oner s ;s tedelingen b l e v en d a a r v a n g e s p e e n d . O v e r a l w a a r h e t m a a r k on w e r d g r o n d o m g e s p i t , b e w e r k t e n b e p l a n t .

Maar t o e n d e t i j d v a n o o g s t e n a a n b r a k , l e e k meer d a n ĂŠ ĂŠ n g e e n o n d e r s c h e i d t e k u n n e n m a k en t u s s e n " m i j n e n d i j n ' . H e t b l e e k n o d i g " aar dappelw ac hten" i n t e s t e l l e n c m v o o r a l s nac ht s t o e z i c h t t e houden o p d e v e ld e n .

D ie " a a r d a p p e l w a c h t e n " i n h e t l e v e n g e r o e p e n door h e n , d i e b u i t e n s h u i s w i n t e r v o o r r a a d t e v er dedigen hadden, w a r e n e e n v o o r b e e ld v a n s o lid a r it e it . O m n i e t e lk e nac ht op pad t e moeten, v o r m d e n z i j , d i e h u n a k k e r d i c h t b i j een h a d d e n l i g g e n , e e n g r o e p , e n z o d e e d i e d e r o m b e u r t z i j n w a k e , s o m s a l l e e n , soms g e twee,s peurend i n h e t donk er n a a r i e d e r ongewens t g e z e l s c h a p , o p z i j n h o e d e v o o r i e d e r v erdac ht g e lu id . H o e d i k w i j l s hebben we z e z ien o p t r e k k e n o f z i e n t e r u g k e r e n gewapend met e e n k n o e s t i g e s t o k a n d e s n o o d s m o g e l i j k e diev en t e l i j f t e k unnen g a a n .

Hadden d e m e e s t e n o n d e r d e K a p e l l e n a r e n n i e t a l t e v e e l t e v e r dur en v a n d e D u i t s e b e z e t t i n g , d e g e e s t d r i f t b i j d e j o n g e r e n om d e v i j a n d o p h e t s l a g v e l d m o r e s t e g a a n l e r e n w a s n o g v e r v an g e k o e l d . V r i j v l u g p o o g d e n e r m e e r d e r e n N e d e r l a n d t e b e r e i k en o m o v e r E n g e l a n d o n z e t r o e p e n a a n d e I j z e r t e g a a n v e r s t e r k en. J a , h i e r e n d a a r i n o n z e g e m e e n t e z i t t e n e r n o g e n k e l e z ulk e d a p p e r e n - g r i j s a a r d s v a n om e n r o n d d e t a c h t i g n u - d i e t oen d e s p r o n g waagden e n g e l u k k i g z i j n t e r u g g e k e e r d .

De e e r s t e " u i t w i j k e l i n g e n " d i e d e D u i t s e gr ens wac hten k onden v e r s c h a lk e n , h e b b e n g e boft, w ant h e t duurde n i e t la n g o f de bez etter s p l a a t s t e n langs heen d e gr ens een v er s per r ing u i t dr aad onder z ware hoogs panning, a a d e v l u c h t n a a r h e t n o o r d e n t e b e l e t t e n . T o c h w i s t e n mannen u i t d e b u u r t een m i d d e l t e v e r s c h a f f e n ; n o o d m a a k t v i n dingr ijk .Z e gebr uik ten een houten v e lg v an e e n fi e t s w i e l o f e e n v e r n u f t i g u i t g e dac ht r a a m p j e , d a t k o n o p e n g e p lo o id w ar den en d a t d e d r a d e n v e r g e n o e g u i t e l k a n d e r k on h o u d e n , o p d a t e e n m e n s e r z o u k u n n e n door k r uipen.

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 19

T oc h h e e f t m e e r d a n e e n z u l k e p o g i n g m e t de d o o d b e k o c h t . " H i j i s a a n d e d r a a d b l i j v e n hangen" h e e t t e h e t dan.

a t o o k s mok k elaar s m e t m i n d e r v a d e r la n d s liev ende bedoelingen o p d i e manier de gr ens t r a c h t t e n t e o v e r s c h r i j d e n , z a l w e l n ie m a n d v e r b a z e n , a l h o e w e l e v e n e e n s m o e t wor den g e z e g d , d a t v e r s c h i l l e n d e o n d e r h e n z ic h v e r d i e n s t e l i j k m a a k t e n - z ij h e t d a n t e g e n e e n fl i n k e v e r g o e d i n g - d o o r b r i e v e n ov er t e b r e n g e n v a n s o l d a t e n , d i e d e z e o p N eder lands e a d r e s s e n b i j d e g r e n s d e d e n toek omen e n o m g e k e e r d d o o r n i e u w s v a n h i e r bes t emd v o o r h e t f r o n t i n N e d e r l a n d t e p o s ten.

Om h e t o n t s n a p p e n v a n j o n g e l i n g e n t e g e n t e gaan h a d d e n d e D u i t s e r s o o k h e t " M e l d e a m t " i n g e s t e l d . D a t aanmelden g e s c h ie d d e i n d e n beginne o p h e t " K o m m a n t a t u r " g e v e s t i g d i n een v i l l a i n d e K a p e l s e s t r a a t ; d a a r n a g e beur de h e t i n " O nz e K r i n g " , e n n o g l a t e r gewoon o p d e s t r a a t b i j h e t g e m e e n t e h u i s .

A l l e mannen o p d i e n s t p l i c h t i g e l e e f t i j d moes ten z i c h am d e maand a a n g e v e n . Z o k o n t e lk e n s nagegaan w o r d e n , w ie e r was g e v luc ht.De d r e i g i n g , d a t b i j a f w e z ig h e id o p h e t a p p e l , de o u d e r s v e r a n t w o o r d e l i j k z o u den g e s t e l d w a r d e n , h e e f t m e e r d a n 4 4 n z oon v a n z i j n v o o r g e n o m e n p l a n d o e n a f z ien.

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 20

In 1916 w er d o n s d o r p w eer eens o p s t e l t e n g e z e t . D u i t s l a n d h a d s e d e r t l a n g r e e d s a l l e w e e r b a r e mannen o p g e r o e p e n , n i e t a l l e e n om o p d e v e r s c h i l l e n d e f r o n t e n s l a g t e l e v e r e n , m a a r a m d e b e z ette gebieden onder k o n t r o o l t e houden.Het s p r e e k t v an z e l f , dat i n e e n l a n d , w a a r n i e t s d a n g r ijs a a r d s , v r o u w e n e n k in d e r e n war en a c h t e r g e b l e v e n e e n n i j p e n d t e k o r t a a n a r b e i d s k r a c h t e n z ic h deed g e v o e le n , w a n t d e m u n i t i e f a b r i e k e n moes ten o p v o l l e toer en d r a a i e n e n o o k landbouw e n v o e d in g s n ijv e r h e id , m o e s t o p gang g e h o u d e n w o r d e n . A l w i e r e n d a b e l w e r k k o n l e v e r e n w e r d i n gez et, d o c h d a t a a n t a l was l a n g n i e t t o e r e i k e n d g e n o e g om d e le e m t e n a a n t e v u l l e n . H i e r d a a r e n t e g e n z a t e n t a l v a n mannen met l e g e h a n d e n , e e n g e m a k k e l i j k e p r o o i v o o r d e b e z e t t e r , d i e dez e l e g e h a n d e n g o e d k o n g e b r u i k e n . E e r s t w e r d e e n o p r o e p t o t de b e v o l k i n g g e d a a n a m i n D u i t s l a n d g o e d g e l d t e g a a n v e r d i e nen. N i e t t e g e n s t a a n d e d e " a a n l o k k e l i j k e " v o o r s p e l l i n g e n was de o o g s t a a n v r i j w i l l i g e r s b i t t e r m a g e r . D a n w e r d e n e e n a a n t a l jo n g e lin g e n ( d e j o n g s t e was amper 1 6 j a a r ) o p g e n _ s t , n a a r D u i t s land gev oer d e n i n bar ak k en o n d e r g e b r a c h t . W i e o o r d e e ld e d a t het b e t e r was t e wer k en d a n z i c h t e v e r z e t t e n , n u z e t o c h i n v i j a n d e l i j k e handen g e v a lle n war en, hadden h e t b e t r e k k e l i j k goed. T o c h w e r d e r n o g v e e l h o n g e r e n k o u g e l e d e n , w a n t d e w i n t e r v an 1916- 17 was b i j z o n d e r s t r e n g , d e s p l e t e n t u s s e n d e p l a n k e n m u r e n b r e e d e n h e t d e k e n d u n . V a n v e e l v e r d i e n e n k w am n i e t v e e l i n h u i s . V e e l e r g e r n o g was h e t g e s t e l d m e t d e k o p p ig a a r d s , d ie h a l s s t a r r i g w eiger den een hand u i t t e s tek en.Somm ig e n o n d e r h e n z i j n g i n d e r omgek omen v a n u i t p u t t i n g e n o n t b e r in g , a n d e r e n z i j n ter uggek eer d a l s wrak k en o f i n h e t g u n s t i g s te g e v a l met e e n o n d e r m ijn d g e s t e l d .

; Door heen d e o o r l o g s j a r e n h a d d e n w e h i e r een z e e r g e v a r i e e r d e b e z e t t i n g , a l t h a n s wat d e gewone s o l d a t e n b e t r o f . S o m s w a r e n h e t e r w e i n i g e n , soms z o v e e l d a t z e o o k b i j b u r g e r s moes ten in g e k w a r t ie r d wor den De d u u r v a n h u n v e r b l i j f w a s a l z o w i s s e l v a l l i g a l s hun a a n t a l . E r waren e r d i e s le c h t s e n k e l e dagen o f wek en b l e v e n , a n deren-en d a t i n h e t l a a t s t e j a a r v a n d e oor log- v er t oef den h i e r maanden,z odat e r tus s en h e n e n d e b u r g e r s w aar z e i n g e k war tier d la g e n ongew ild een z ek er e t o e nader ing o n t s t o n d .

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 21

J aar n a j a a r hebben we d e k w a l i t e i t , d e w e e r b a a r h e i d - a l s w e h e t z o mogen u i t dr uk k en- v an d e b e z e t t i n g s t r o e p e n z i e n v er minder en. T egen h e t e i n d e k r e g e n w e nog s l e c h t s g r i j s a a r d s , g r o o t v a d e r s a l , de l a a t s t e n , d i e D u i t s l a n d k o n r e k r u t e r e n . D i e mens en h a d d e n n i e t s m e e r d a t aan e e n s t o e r e k r i j g s m a n z o u d o e n d e n k e n ; z e l e k e n e n k e l e e n fl a u w a f g i e t s e l v an d e fi e r e , r o b u s t e m a r i n i e r s , d i e ons d o r p i n d e n b e g i n n e h a d d e n i n g e n o men.

In 1936, 1 8 j a a r n a d e o o r l o g d u s onder namen we e e n v o e t t o c h t door heen h e t " T h u r i n g e r w a l d " i n h e t h a r t v a n h e t t o e n m a l i g e D u it s la n d . T r e k k e n d d o o r d i e b r o k p r a c h t i g e , w i l d e n a t u u r , die jammer g e n o e g n a d e l a a t s t e o o r l o g i n d e o o s t z o n e g e v a l l e n i s landden w e o p e e n l a t e n a m id d a g h a lv e r w e g e d e b e r g h e l l i n g i n een k l e i n p l a a t s j e a a n . E n k e l e h u i s j e s , w a a r s c h i j n l i j k h o u t ak k er s w oningen, e n e e n e e n v o u d i g " G a s t h a u s " l a g e n v e r s c h o l e n i n h e t d o n k e r e g r o e n v a n d e o n e i n d i g e dennebos s en.G e k o n d i e samen t r o p p e l i n g v a n g e b o u w t j e s m o e i l i j k e e n d o r p j e n o e m e n e n toc h was e r o p e e n p a a l e e n p l a n k j e g e s p ijk e r d . " M a s s e r b e r g " s tond e r o p t e l e z e n . We b e s l o t e n h e t h o t e l l e t j e b i n n e n t e gaan. We h a d d e n a l m e e r d a n e e n s i n e e n g a s t h a u s o v e r n a c h t e n t e l k e n s w a r e n w e e r t e v r e d e n mee g e w e e s t ; w a a r o m z o u h e t h i e r minder goed z i j n . N a h e t e e n v o u d ig d o c h n i e t t e m i n s m a k e l i j k a v o n d m a a l k w am d e k a s t e l e i n m e t h e t g a s t e n b o e k a m h e t t e l a t e n inv ullen.

Toen h i j z a g d a t w e i n K a p e l l e n w o o n d e n , v e e r d e h i j r e c h t e n v roeg ons o f o n s d o r p b i j d e N eder lands e g r e n s l a g . H i j z e l f had i n F r a n k r i j k a a n h e t f r o n t g e z e t e n , m a a r z i j n v a d e r h a d i n Kapellen gelegen, z ei h i j , e n v o o r we i e t s k onden antwoor den v lo o g h i j d e gelagk amer u i t e n n o g geen t w e e m in u t e n l a t e r was h i j t e r u g m e t a c h t e r z i c h e e n o u d e man v a n i n d e z e v e n t i g .

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 22

D i e k w am m e t u i t g e s t o k e n h a n d e n o p o n s a f e n b e g r o e t t e o n s m e t z ulk e h a r t e l i j k h e i d e n m e t z u l k e b l i j d e t i n t e l i n g i n z i j n o g e n a ls o f we v r ie n d e n war en, d i e h i j i n j a r e n n i e t meer had gez ien En t o e n r o l d e h e t e r u i t a l s e e n k l a t e r e n d e w a t e r v a l : " H i j h a d 6 maanden b i j b o e r k e Va n d e W i j g a e r t g e l e g e n ; h i j h a d h e t e r zo g o e d g e h a d , d e m e n s e n e n v o o r a l d e k l e i n e k i n d e r e n w a r e n z o v r i e n d e l i j k gewees t; h i j had e r z u lk e goede h e r in n e r in g aan bewaar d; e n h i j w i s t n o g d i t e n h i j w i s t n o g d a t e n h i j z o u e r nog w e l e e n s g r a a g t e r u g k e r e n e n z . e n z . D e m a n z i j n w o o r d e n v lo e d was h a a s t n i e t t e s t u i t e n e n h e t was hem a a n t e z i e n , d a t h i j g e n o o t v a n w a t h i j z e i e n g e k on aanv oelen d a t z i j n h a r t e l i j k h e i d n i e t g e v e in s d w as . I s Ander daags T s mor gens was d e oude w e e r p r e s e n t . H i j v o n d h e t z o s p i j t i g d a t w e n i e t l a n g e r blev en. B i j o n s v e r t r e k deed h i j o n s e e n e i n d j e u i t g e l e i d e , wens te o n s v e r d e r n o g e e n p r e t t i g e r e i s e n e e n behouden t h u i s k oms t e n g a f o n s t o t a f s c h e i d e e n s t e v i g e h9 a n d d r u k . M e t e e n g e m o e d e l i j k " a u f w i e d e r s e h e n " l i e t h i j o n s g aa aans; ;t ; ; v. . .a. . d. . .e r l i j k e h

f

Waar om,waar om t o c h j a g e n d e g r o t e n der a a r d e o n s , k l e i n e mens en e l k a a r in ' t har nas . W a a r o m ? . . . . . . . . . .

W.B.

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 3 - p 23

-