Bruggeske 1975-1A4Web

I 1

.w-;•••••Att, .

I Amome - mmodo. v o . 0 , - . . . • • • • • • . . d m o m m o m m e m . , . . . ' -, --• i l mogl ov , t , . , a mmoc . , , B, ,v , . •i . ,I - . m e - r .s l i g e t a g e m _ A T E r m r e ,a . r .,,,,,,. ..fraulompwammonw.

• rr1 4 , , , -i . - • - ,•, 0 , 7 tw o' 4 _ ʻ - . * t i m m o' v • • • '• .

4 . ' ,

• m

, e

, m

, m

,

eif.E _ a

M 10011101101101N M E N O R dtgaliniff

2 O RTG A A N V A N D E BE K R I N C U LT U R E L APELLEN R 5e U J A A R G A N G nr3 REDAKTIE G . V. D . I N L I G A E R T G L.DE SCHUTTEP E JANSSENS S L AY - D U T K R . NAGELS E

DRTTi,'IA.•TAANDELIJ KS T I JDS

T

! , 7 e jAARGANG

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 1 - p 1

GEAL3iDeINNi) I N B E G ,,SCH= .

2_,•NI:J V A I n d i e n w. e d e g e s c h i e d k u n d i g e d r a a d v a n o n z e a l o u d e d o r p s k e r . e , e N dn b i j ons v e r t o e f d e v an 1814 t o t 1829 ; _a t b a s tOo o r A .Ua x i m i lIi a n u s en d a t e e n v a n z i j n b e i d e o n d e r b a s toors , n a m e l i j k Maftinue Ver v- u i t hoo e v e n , U h i e r d e e e r s t e w e r e l d l i j k e p r i e s t e r was s i n d s v e r s c h i l l e n d e h oAn d e r dLe n j aOr e n L r ,de ng eie st Li e l i j ,E, l e n n i e t m e e r a d h a n l i v z o u d e n z i j n v a n d e a b d i j , i maar e s zLo u dPe n b e n o e m d w o r d e n d o o r d e b i s s c h o p e n v e r l a rae c_th LseDt reeO dge r b e z o3 l d i g d d o o r d e h a a t .

V I I n zNa d ee d o-og d v ag n i . e ; l a x i m i l i a n u s 2 r i l v Lr egen w e J O ANNE3 VAN u ( E R K . n 2tmo, t± pJ, aas t o o r , e e n N e d e r l a n d e r v a n g e b o o r t e . 2 ; v e n a l e M a r t i n u s V e r d hoev en o naz e e e r s t e w e r e l d l i j k e p fi e e z e r - o n d e r p a s t o o r w a o , z o -m tL er w e E dN J o a n n e s V a n E e c „ : e l e n o n z e e e r s t e w e r e l d l i j k e p r i e s t e r - p a s it o o r , b e n o e m d d o o r d e a a r t s b i s s c h o p v a n M e c h e l e n . r N n aar e e n b e s c h r i j v i n g v a t h e t b i n n e n z i c h t v a n o n z e k e r h g e g e v e h v d door d e z e J o a n n e s Va n E e e k e l e n b i j h e t b e g i n v a n z i j n ma n d a a t i n a 1329, moeten we er k ennen, d a t ons bedehuis w o n d e r o e d L i t d e e 2nr a n s e r e v o l u t i e w a s g e k o m e n , w a n t d e m e e s t e b o e l d e n , d i e d e n i e u t p a sot o o r eer a a n t r o f w a r e n v a n v 6 6 f d i e t i j d . we 1 k1830 b roa c h t m d e br euk met N eder land e n ons l a n d g i n g e i n d e l i j k o p ' s i g e n bt e n e n s t a a n . N i e t t e g e n s t a a n d e o n z e p a s t o o r i n h e t z o g e z e g d e e t " v i j a n d e l i j k e k amb " t h u i s h o o r d e , i s h i j b r a a f b i j o n s g e b l e v e n B en h e e f t n o g v e l e j a r e n z i j n b e s t e . f a c h t e n a a n z i j n p a r o c h i a n e n r hun k er k gewijd. en Lua t e n w e e v e n n a g a a n w e l k e n o e m e n s w a a r d i g e f e i t e n a a n t e s t i p p e n vga l l e n o n d e r h e t b e l e i d v a n p a s t o o r V a n 3 e c k e l e n . O n t e b e g i n n e n bgr a c h t 1 8 3 3 e e n h e u g l i j e g e b e u r t e n i s n e e v o o r o n z e p a s t o r i j . e Toen werd z e b i j n o t a r i n e a k t e t e r u g aan d e k er k Z abr iek ov er gems a a k t . 7!e. z e g d e n v r o e g e r r e e d s , d a t e e n v a n o n z e k e r k m e s s t e r s h e t gebouw o p z i j n e i g e n naam h a d l a t e n z e t t e n t i j d e n s d e F r a n s e b e k zee t t i n g , a m h e t t e o n t t r e k k e n a a n o p e i s i n g o f m o g e l i j k e v e r n i e l i n g I"n 1 8 3 6 w e r d d e B r o e d e r s c h a p v a n d e G e d u r e n d e a a n b i d d i n g i n g e s t e l d en h e t v o l g e n d e j a a r 1 8 3 7 ) z a g e n d e K a p e l l e h a r e n . w vh eur sn i e r hd m o eot ege nz nai e au wl e n g r o o t o r g e l , d a t g e m a a k t w e r d d o o r d e oer g e l b o u w e r F . L o r d l u i t d i n t N i k l a a s . H e t k o s t t e 2 5 0 0 g u l d e n . H e t e oude werd v er k oc ht aan de k e r k v an O s s endrec ht. I n 1839 k oc ht d e pr a s t o o r e e n n i e u w " b a i d a k i e n " , e e n g i f t v a n j u f f r o u w V a n d e r A a de o lander ode. p n e 1842 w a s o o k n o g e e n b i j z o n d e r j a a r i n d e a n n a l e n v a n o n z e k e r k . m 1830 m a a k t e n d e H o lla n d e r s h e e l w a t d r u k t e om h e r g e v a l P u t t e , Na weaar d e k e r k d u v o o r d e H o l l a n d e r s e n v o o r d e B e l g e n o p B e l g i s c h gnr o n d g e b i e d s t o n d . K a r d i n a a l M e r c k x v a n M e c h e l e n , d i e e r d e m a n n, i e t n a a r w a s o m l a n g b i j d e p a k k e n t e b l i j v e n z i t t e n , s t i c h t t e i n 1f 8 ,i tn 2d de 't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 1 - p 2 en pw ae

Het d e e l t o t a a n d e ' : ; a t e r s t r a a t w e r d v a n d e i genomen.

I n r u i l daar v oor k r egen w i j d e Pr anc e H e id e t e n oos t en v- an d e H e i d e s t r a a t - N o o r d , d i e e e r d e r b i j E k e r e n h o o r d e . O o k b e g ocn z eh pia r eo c h i e e n i g e w i j z i g i n g . W a a r z e t o t as tpueu lr sl i ej k opn d ae r gr i n o dan t o e o n d e r h e t t o e z i c h t s t o n d v a n d e l a n d d e k e n i j A n t w e r p e n , a f kwam z e o n d e r d e d e k e n i j v a n E k e r e n , w a a r t o e z e n o g a l t i j d b e h o o r t . L a t e r w e r d p a s t o o r C aey max u i t E k e r e n t o t d e e n v a n h e t nieuw e d i s t r i k t v e r h e v e n .

In 1849 n e r d e e n " n ie u w e b e s t e r o o d e k a z u i f e l e n een nieuw e r e m o n s t r a n t i e a a n g e s c h a f t . H e t w a r e n g e s c h e n k e n v a n Mev r ouw v a n den B e r g h e - M o r e t u e .

Het v o o r n a a m s t e w e r k , d a t i n d a t j a a r o n d e r h e t b e h e e r v a n p a s t o o r Van Eec k elen w er d v e r r i c h t , w a s w e l d e v e r g r o t i n g v a n d e k erk . t G ebouw tje, d a t s l e c h t s u i t e e n e n k e le beuk bes t ond, k r eeg e r t w e e b i j . O m d i t f e i t t e gedenk en w er d e e n o p s c h r i f t i n een s t e e n u i t g e k a p t , d i e l a n g s d e b u i t e n k a n t i n d e r e c h t e r z i j muur g e m e t s e l d w e r d .

Pr o m e m o r i a p u b l i c a U l t r a q U e e C C l e s l a e hUITOs L a t e r a a b . a n . s U p r a MILLe o C t i n g e n t o s q U a d r a g I n t a s o n o g U b e r n I I s UmtIbUs e t D o n a t l o n i b U s r I V a t I s H h t t it e na h o n J e r D n e g e n e n V e e r t i g i s e e t Xj a a r Ua C C e X I s t U n t bees g b o u ' d V e r g r o o t b i j s L a n i s hULp e n .

G eWILLIge g i f t e n .

J at d e v e r g r o t i n g v a n d e k e r k n o o d z a k e l i j k was gew or den, w e e s w e l o p h e t f e i t , d a t d e g r o e i v a n c ie b e v o l k i n g e n d e b l o e i v a n ons d o r p t a s t b a r e a f m e t i n g e n b e g o n n e n a a n t e n e m e n .

I n 1 8 5 0 w e r d h e t b e e l d v a n d e H e i l i g e _ Ba r b a r a g e p l a a t s t e n i n 1852 k w am d e e e r s t e k r u i s w e g a a n d e b e u r t , d i e g e s c h o n k e n w e r den d o o r d e H e e r e n M e v r o u w 3 i a r t - _ D o n n e z . H e t t a b e r n a k e l o p h e t h o o g a lt a a r d a g t e k e n t v a n 1856. H e t n e r d gemaak t d o o r P i e t e r De Cuy per , e e n A n t w e r p s e b e e l d h o u w e r e n u i t g e v o e r d o p b e s t e l l i n g v an J o n k v r o u w V a n d e r h a .

Pas toor Van Ee c k e le n s t i e r f i n 1 8 6 0 . G edur ende z i j n l a n g e a mb t s per iode h e e f t h i j v e r s c h i l l e n d e onder pas toor s gehad.

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 1 - p 3

Om t e b e g i n n e n w a s h e t M a r t i n u s V e r h o e v e n , d i e i n 1 8 3 1 v e r t r o k .

D a a r n a k wamen a c h t e r e e n v o l g e n s F r e d e r i k V l o e b e r g h s ( 1 8 3 1 - 1 8 4 1 ) 9J oannes J o o s s ens ( 1 8 4 1 - 1 8 4 3 ) O 9 i r Js coh oat n( 1n 8 e4 9s- 1 8 5 8 ) e n t e n s l o t t e j o a n n e s T i e l e m a n s , d i e o n d e r p1 a s3t o oor woe r dn i ne 1 8n5 8 e n h i e r z i j n w e r k v o o r t z e t t e t o e n JOANNES SI ( EI1C K8 i n4 1 836 0 -d e 1o v 8e r l e 4 d e9n p a s t o o r V a n E e c k e l e n k w am o p v o l g e n . )Twee w e r k e n v a n b e t e k e n i s w e r d e n o n d e r h e t b e h e e r v a n o n z e n i e u 9 p a s t o o r u it g e v o e r d : h e t v er nieuw en v an h e t p l a f o n d v an d e we kVe r k i n 1 8a6 2 - k o s t enn 2 1 5 0 i o r , d o o r d e k e r k z e l f t e d r a g e n e n h e t opr ic hten v an een o a h e in in g r ond h e t k e r k h o f , g r o t e n d e e ls b e t a a ld met een g i f t v an de Heer Augus tinus M o r e t u s - d e lla F a i l l e .

Pas toor S i b i c k o v e r le e d i n 1877. Z i j n t w e e onder pas toor s war en J oannes l i e l e m a n s , d i e w e r e e d s a a n h a a l d e n e n d i e h i e r v e r b l e e f t o t 1870 e n J ac obus H alew ater s , d i e h i e r d ie n d e v an 1871 t o t 1880.

A u g u s t i n u s B a u s a r t , d e m e e s t d y n a m i s c h e fi g u u r , d i e K a p e l l e n o o i t ale p r i e s t e r h e e f t gehad, t r a d i n d e p l a a t s v a n p a s t o o r S i b i c k . .De n i e u w e h e r d e r , z o a l s h e t z i c h v a n i n d e n b e g i n n e l i e t a a n z i e n , was e e n d u r v e n d , o n d e r n a m e n d , o n v e r s a a g d e n d o o r d r i j v e n d m a n . Z i j n o p i n i e o v e r s o a a ig e per s onen was d i k w i j l s h e l e m a a l n i e t m a l s . H i j nam n o o i t e e n b l a d v o o r d e a o n d e n d e i n s d e e r n i e t v o o r t e r u g ieder een ongez outen d e w a a r h e id t e z eggen o f d u c h t i g o p z i j n nummer t e z e t t e n , I n d e e e r s t e j a r e n r e e d h i j , n a a r d e w o o r d e n v an d e m e n s e n u i t d i e d a g e n " l o s t e p a a r d " , d o o r z i j n p a r o c h i e .

Het b e e l d v a n e e n g e e s t e l i j k e t e p a a r d i s o n s t w i n t i g s t e e e u w e r s wel e e n b e e t j e ongewoon. H e t d o e t w a t denk en a a n d e v e c h t ja s s e n uit de . w d ei rdedl del i j k e m a c h t . l e e u w H e ent ,e e r s t w a t g e b e u r d e o n d e r h e t w a k e n d o o g v a n o n z e n i e u w e p a s tt o o r o, w a s h e t p l a a t s e n v a n e e n K r u i s w e g i n p l a a s t e r , g e m a a k t i n e1 8 7 8n w er d g e h e t e n e n g e w i j d w e r d d o o r d e d e k e n v a n E k e r e n . D e H e e r p9 Edwar d G e e l h a n d t r a d o p a l e p e t e r v o o r z i j n v a d e r e n d e m e t e r w a s at e r ouw i i o b e r t G e e l h a n d .

Mev r w uDe nieuwelinge k r eeg a ls o p s c h r if t . si j el ANGELICA VOCOR so eo I DEC 1 8 7 8 nk e b i e ME s u s c PRAENOB D S E = I U S GEELHAN_D s s n c h ET PRAENOB DNA ANG ELICA GEELHAND n o p ip e e n nu ow ge tk ul 't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 1 - p 4 ko k w ab e

De k l o k w o o g 8 7 2 , 5 K g e n w e r d b e t a a l d , z o a l s i e d e r e e n a l w e l ger aden h e e f t , d o o r g i f t e n v a n d e f a m i l i e s G e e lh a n d e n M o r e t u s . ' t V o l g e n d j a a r k w am e r e e n t w e e d e k l o k m e t d e n a a m " A l b e r t u s " .

E v e n a ls d e e e r s t e w e r d z e t e L e u v e n g e g o t e n e n w o o g 5 1 2 K g .

Ze h a d d e H e e r A l b e r t u s V a n d e N a u w e r a l s p e t e r e n d i e n s e c h t g e n o t e M e v r o u w A n a s t a s i a V a n d e Wo u w e r t o t m e t e r .

O nder h e t w a p e n v a n d e f a m i l i e V a n d e b o u w e r s t a a t

IN FESTO S . J O SEPH 1 8 7 9

ME ausc ALBERTUS E T AN AST ASIA VAN D E WOES/ER ALBERTUS

Ze w e r d d a n o o k d o o r d e f a m i l i e V a n d e Wo u w e r a a n d e k e r k g e s c honk en.

Pas toor Ba u s a r t bemac htigde d a t j a a r c o d n o g een p a a r g e s c h i l der de r amen i n h e t h o o g k o o r e n e e n n i e u w b e e l d t e r e r e v a n d e H. J o z e f .

In 1882 k r e e g d e p a s t o r i j e e n i j z e r e n a f s l u i t i n g , d e z e l f d e d i e er n u n o g s t a a t . Z e k o s t t e 2 3 5 0 E r . D e a a n b l i k v a n h e t gebouw wer d l a t e r n i e t v e r d e r g e w i j z i g d d a n d o o r h e t n e e r h a l e n v a n e e n paar b i j g e b o u w t j e s n a a r a a n l e i d i n g v a n d e v e r b r e d i n g v an d e b e i de K e r k s t r a t e n .

Vanaf 1 8 8 4 h e e f t d e k e r k h e t p r a c h t i g k o p e r e n a l t a a r o p h e t h o o g k oor , o f j u i s t e r gez egd, h e t o n d e r d e e l e r v a n w er d t o e n g e p l a a t s t .

H e t v o l g e n d j a a r p a s k w am h e t b o v e n s t e d e e l k l a a r . D a t j a a r 1 8 8 5 was y o u r o n s b e d e h u i s b i j z o n d e r r i j k a a n n i e u w e g i f t e n . P a s t o u r B a u s a r t , d i e , n a a r bew eer d w e r d , e e n m e e s t e r l i j k r e d e n a a r was e n n i e t benauwd d e r i j k e n n a a r d e z i e l t e t a s t e n , w a a r d o o r h i j t u s s e n haak jes gez egd d e b e w o n d e r in g v a n d e gewone d o r p e l i n g e n w i s t t e w innen- k ende o o k d e g e p a s t e weg n a a r d e g e v u ld e b e u r z e n e n v e r r i j k t e z i j n t e m p e l met 5 g e s c h ild e r d e r amen, ges c honk en d o o r Rev .

R o b e r t v a n G e e l h a n d . E r k w amen o o k t w e e g e b e i t e l d e h o u t e n b e e l den o p h e t h o o g k o o r . H e t e e r s t e w a s e e n g e s c h e n k v a n d e H e e r G a s ton O o g d e , h e t t w e e d e e e n g i f t v a n Mev . v a n d e n Be r g h e . B e i d e f a m i l i n q h a d d e n h u n e ig e n d o m m e n l a n g s d e w e g n a a r P u t t e e v e n a l s de f a m i l i n G e e l h a n d e n V a n d e Wo u w e r , w a a r o v e r w e r e e d s h o g e r s pr ak en.

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 1 - p 5

1886 z a g d e v o l t o o i i n g v a n h e t a l t a a r . D e v e r s i e r s e l e n , h e t k r u i s en e e n p a a r b e e l d e n , w e r d e n t o e n a a n g e b r a c h t . H e t w a s e n i s n o g s teeds e e n m o o i g e h e e l i n d e G o t i s c h e s t i j l u i t d e XI Vd e eeuw .En er was n o g meer w e r k o p d e p l a n k . H e t h o o g a l t a a r w e r d g e s c h i l d e r d , e r k w am e e n n i e u w v o e t s t u k v o o r h e t a l t a a r v a n 0 . L . V . e n e e n n i e u w geheel a l t a a r t e r e r e v an H et H e i l i g H a r t . T e n s l o t t e k r eeg de k er k n o g e e n k o p e r e n r e l e q u i e k a s v a n d e H e i l i g e J ac obus .

En d e b o e r . . . . . h i j p l o e g d e v o o r t : d e r e e k s g i n g v e r d e r . I n 1 8 8 7 wer d d e K -I n d e h e i d e v o o r b i j h e t t e g e n rvwo u oi rs O v .eL g. V . v a n S a l e t t e a a n m e r k e l i j k v e r g r o o t e n b o u w d e m e n d e s t a t i c a n oZ efv e n We e ĂŤ n . H e t v o l g e n d j a a r w e r d h e t go oer ds isgcv a nk Oe. L r. V .k v h k e r k o r g e l u i t g e b r e i d . r d hw i l e d t eh r d e a p e l l e t ek e nj Onze b e v o l k i n g g r o e i d e g e s t a d i g a a n . D e h g e lo v ig e n , die d e d i e n s t e n b ijw o o n d e n b e e k l o e g e n z i c h , omdat z e o p z o n - e n f e e s t t dagen g e e n b e h o o r l i j k e p l a a t s k o n d e n v inden i n d e k e r k . H e t u o l l e g e v a n B u r n gemees ter e n Sc hepenen s c h r e e f a a n d e i Z er w . H . Pas t oor om z i j n medew er k ing t e e v r agen t o t h e t bek omen v a n e e n t w e e d e u onder pas toor .Z o z ouden d a n meer d i e n w s ten opgedr agen k unnen wor den.Maar v a n t a een t w e e d e o n d e r p a s t o o r z o u n i e t t e g e n b e s 'qaande d e w e l b e s p r a a k t h e i d v a n p a s t o o r r n Baus ar t i n l a n g n o g n i e t s i n h u i s k omen. a k Het w a s d a n v a n z e l f s p r e k e n d d a t e e n v e r b o u w in g v a n d e k e r k z i c h o p d r o n g . I n e l 1890- 1891 was h e t d a n z o v e r . D a a r a r g r eeds z i j b e u k e n w a r e n , m o e s t d e v e r g r o e t i n g i n d e l e n g t e gez oc ht worden.O nder p de l e i d i n g v a n b o u w m e e s t e r D e n s u i t l A ntw er pen w e r d d e t o r e n weggenomen, a a c ht e r u it g e p la a t s t e n opnieuw o p g e t r o k a k e n . D e k e r k w e r d a l z o m e t 1 0 0 m2 v e r t r uimd e n k r e e g t o e n h a a r t e g e n w o o r d ig e s la n d e lijk e - w e z ouden h a a s t z eggen v o o r t onz e t e g e n w o o r d i g e n o r m e n - T E l a n d e l i j k e . a a n b lik . D e nieuw e t o r e n v r o e g n u am een n i e u w e z w a a r d e r e k l o k . " A n g e l i c a " w er d h e r g o t e n e n v a n 8 7 2 9k g. g e b r a c h t . Z e d r a a g t n u d e n a m e n v a n h r ngi e u 5 a aK . w e poe t e rp e n m e t e r .

JACOBUS EN M AR I A PAUWELS. 1 2 1PEETERS 3

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 1 - p 6

1.J oannes H a l e w a t e r o , d i e r e e d s i n d i e n s t was e n h i e r bleef t o t 1880.

2.Willem Suje 1880-1891 3 . 2 m i l i u s ',Tan E y n d e 1 8 9 1 - 1 8 9 4 4.ir anc is c us S t •i 5r c okv e r l e e d . .6 1 . J8o a9n n4e s - V e 1 r t 8o m m e n 1 8 9 7 - 1 8 9 9 7 09 7 onderpas toor). a.

8 .

A P lber ius Staes 1899-1904 r9 e.J os ephus M e l a e r t s 1 9 0 3 IoO .Augus tinus Van I le c h e le n 1904 lt r Na p a s t o o r Bua u s a r t k w am CAROLUS D E J AR D I N , d i e g e r u i m e t i j d p r o u f e s s o r w a s g se w e e s t a a n h e t O i n t s L o d e w i j k s i n s t i t u u t t e B r u s s e l .

De w a n k e l e g D esz o n d h e i d v a n d e z e p r i e s t e r b e l e t t e h e m v o o r z i j n p a r o c h i a n e n etVe d o e n w a t h i j g r a a g h a d g e d a a n . T o o k k w am e r o n d e r z ijn beheer B nao g h e t e e n e n a n d e r t o t s t a n d t e n v o o r d e l e v a n o n z e k e r k . V r i j o onn m i d d e l l i j k n a z i j n b e n o e m i n g h e r v o r m d e h i j d e g a n s e s a k r i s t i j e nndp l a a t s t e e r t w e e n i e u w e e i k e n h o u t e n k a s t e n . T o e n d e H eer G e e l h a n de h e m e e n z i l v e r e n c i b o r i e s c h o n k t e r g e l e g e n h e i d v a n d de 2 5 s t e v e r jra a r d a g v a n z i j n p r i e s t e r s c h a p , d r o e g p a s t o o r D e J a r t d i n d i t p r a c hd t s t u k a a n d e k e r k o v e r . I n 1 9 0 7 k o c h t h i j e e n n i e u w e lijk baar en 1 eoe n " b e s t e " z w a r t g e w a a d . L a t e r b e s t e l d e h i j e r n o g een p r a c h t i g8nw i t b i j . I n 1 9 0 9 w e r d e n d e p e t r o l e u m l a m p e n i n d e k e r k v e r v a n g e n d o9o r g a s v e r l i c h t i n g .

7c De b e g r a a f p l,a( a t s r o n d d e k e r k w e r d t e k l e i n g e z i e n d e g e s t a d i g e a a n g r o e i v a ndçd e b e v o l k i n g . D a a r o m z o u e e n p e r c e e l g r o n d , g e l e g e n i n d e H e i d e si 1t r a a t e n t o e b e h o r e n d e a a n d e H e e r L i e v e n s , a a n g e k o c h t w o r d e n a m e r 8e e n n i e u w k e r k h o f a a n t e l e g g e n . e r9 9 ( G e em - eent er aads v er elag v a n 3 0 o e p t e m b e r 1 9 I I ) . M a a r m e t d i e a a n lee g k o n v o o r e e r s t n o g n i e t b e g o n n e n w a r d e n , a l w a r e n 1 de pdl a n s d a a r v o o r r e e d s g o e d g e k e u r d . E r k w am t e g e n k a n t i n g v an sh9 e t " M i n i s t e r i e v a n o o r l o g " , z o w e r d t o e n o n s m i n i s t e r i ne0 v a n l a n d s v e r d e d i g i n g a a n g e d u i d - . H e t v o n d d a t h e t n ie uaw3 t e o n t w e r p e n k e r k h o f t e d i c h t b i j h e t m i l i t a i r d o m a ine( l a g . M e t h e t " m i l i t a i r d o m a i n ° w e r d o n s f o r t j e b e d o e l do , d a t b e z i j d e n d e F o r t e s s t e e n w e g l i g t e n w i e n s v e n - w i j noemden h e t d e v i j v e r - v e r s c h i l l e n d e j a r e n t o t eb i n a n z- w e knzg e l e g e n h e i d d i e n d e v o o r d e K a p e l s e j e u g d . D i e m i n i s t r i gelee t e g e n k a n t i n g l e g t u i t , w a a r o m me n o p h e t o u d e k e r k h o f lv o o r t s u k k e l d e m e t h e t b e g r a v e n v a n d e d o d e n e 9de ger o n d i n d e H e i d e s t r a a t o n b e r o e r d b l e e f l i g g e n . e terw w ij1 r r ig e z i e k t e o v e r le e d p a s t o o r De J a r d i n o p 12 m e i Na e e n l a n g deu 1912. G e d u r ekns d e z i j n a m b t s p e r i o d e , d i e a m p e r 7 j a a r d u u r d e , h e b ben d e p r i e s ett e r s A u g u s t i n u s V a n M e c h e l e n , J o s e p h u s M e l a e r t s t o t 1910 e n d a a rnne a A n t o n i u s L u d o v i c u s D e S c h u t t e r h e m a l s o n d e r p a s t o o r fl i n k t et r z i j d e g e s t a a n . w e e d e

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 1 - p 7

In 1891 ook wer d d e g r o t e " r o s a c e " o p h e t h o o g z a a l g e p l a a t s t en k w amen e r v i e r n i e u w e b e e l d e n b i j . H e t v o l g e n d j a a r d a c h t pas toor Eaus ar t v oor de v er s ier ingv an z i j n k er k een o g e n b lik je aan z i c h z e l f . B u i t e n e e n b e e l d v a n d e H e i l i g e P h i l o m e n a b e s t e l de h i j e r o o k e e n v a n d e H e i l i g e A u g u s t i n i u s , z i j n e i g e n p a t r o o n . We e r h e t j a a r d a a r o p s t a k men g e s c h i l d e r e r amen i n d e z i j k or en e n i n 1 8 9 4 w er den d e v i e r r amen v a n d e z i j b e u k l a n g s d e v r ouw enz ijde - d e t w e e g e s la c h t e n z a t e n ges c heiden i n d e k e r k ten d e l e g e s c h ild e r d , t e n d e l e s le c h t s gek leur d. H e t j a a r nadien kwamen d i e a a n d e m a n n e n z i j d e e n d i e v a n h e t h o o g k o o r a a n d e beurt.

O nv er dr oten g i n g o n z e p a s t o o r v e r d e r m e t h e t ops muk k en e n v e r b e ter en v an z i j n k er k . H i j l i e t i n 1897 een der de b ie c h t s t o e l b i j mak en e n w e l l i c h t o m b u d j e t a i r e r e d e n e n k w am d e v i e r d e e r p a s h e t j a a r d a a r o b . Z e w a r e n b e i d e h e t w e r k v a n d e K a p e l s e t immer man F r .

Van L a e r h o v e n . H e t l a a t s t e w a t p a s t o o r B a u s a r t o p z i j n a k t i e f n a m w ar en e e n n i e u w e v l o e r o p h e t h o o g k o o r e n h e t b e k l e d e n m e t p r a c h t s tenen v a n d e mur en v a n h e t s a n c t u a r iu m .

T egen h e t e i n d e v a n d e 1 9 d e e e u w w a s o n z e b e v o l k i n g a a n g e g r o e i d t o t o m t r e n t 3400 z i e l e n . D e aanw ez igheid v an een tweede o n d e r pas toor dr ong z i c h andermaal op, w a n t aan een v olgende v e r g r o t in g v an d e k e r k v i e l n i e t m e e r t e d e n k e n ,l i nKg ov aon rd e p ads t o oer k r e e g m e n h e t d e z e k e e r k l a a r , d a t e e n t w e e d e ho n dee r pr a sht o oar ear kl w am, d ea l w a s h e t d a n 1 1 j a a r ! n a d e e e r s t e a a n vb r a a g e. - m i d d e op 2 2 j u n i 1 8 9 9 b e n o e m d .

O m h e t g e h e e l a f t e r onden v e r t e l l e n we _Dez e nt o g w, de a t o n z e p a r o c h i e b i j d e e e u w w i s s e l i n g n o g e e n k e r k e l i j k e w i g i n g o n d e r g in g la n g s d e k a n t v a n Ek er en. B i j b i s s c h o p p e l i j k e jdz i e bo e sn l u i t w e r d t o e n h e t d e e l v a n h e t ' L : la p e ls e g r o n d g e b ie d , d a t s t e e d s tdo t ed er p a r o c h i e v a n S i n t L a m b e r t u s t e E k e r e n h a d b e h o o r d , a a n d e onz e o v e r g e d r a g e n . p a s t o Pas toor Ba u s a r t o n t v i e l ons i n 1 9 0 5 . Z i j n heengaan was e e n w aar o r ; v e r l i e s v o o r o n s d o r p . H i j w a s w e l d e m e e s t d y n a m i s c h e fi g u u r gPe w e e s t d i e K a p e l l e n o o i t a l s p a s t o o r h e e f t g e h a d . H e t i s d a n e ook n i e t t e v e r w o n d e r e n , d a t a l z i j n p a r o c h i a n e n h u n l e v e n l a n g zt i j n b e e l d i n h u n h e r i n n e r i n g h e b b e n b e w a a r d , e n d a t m o c h t w e l .

H r i j h a d z i j n s por en r uims c hoots v e r d ie n d .

Ku i j k e n w e n u e v e n w i e z i j n n a a s t e m e d e w e r k e r s w a r e n s V a n d e r d o n c k 't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 1 - p 8 g e h

P a s t o o r VAN iEN H O U iT , v o o r d i e n l e r a a r a a n h e t , S e m i n a r i e t e H o o g s t r a t e n , v olgende B e J a r d i n o p . L a t e n w e e v e n n a g a a n w a t e r o p k e r k e l i j k g e b ie d z o a l t e melden v a l t gedur ende d e l a n g e j a r e n , dat h i j a a n h e t h o o f d v a n onz e p a r o c h i e s t o n d .

Om t e b e g i n n e n h a d o p 6 m a a r t 1 9 1 4 e e n s p i j t i g v o o r v a l p l a a t s .

Le k o o r d e n v a n h e t g e w i c h t v a n d e t o r e n k l o k b e g a v e n h e t e n d o o r de v a l w e r d g r o t e s c h a d e t o e g e b r a c h t a a n e e n d e e l v a n d e z o l d e r v an d e t o r e n , a a n d e o r g e l k a s e n a a n h e t o r g e l z e l f . W a n n e e r d e her s t ellings w er k en werden u it g e v o e r d hebben we n i e t k unnen v i n den.

In 1916 l a g h e t k e r k h o f rondom de k e r k ov er v ol.Men k on h e t e r met d e s e c t e w i l v a n d e w e r e l d n i e t m e e r b o l w e r k e n . T o e n w e r d bes lot en ongev r aagd ongew eiger d h e t v o o r s t e d e e l v a n onz e h u i d ig e b e g r a a f p l a a t s i n g e b r u i k t e nemen. V a n B e l g i s c h e m i l i t a i r e t e g e n k a n t in g d o n t o c h geen s p r a k e z i j n . We z a t e n m id d e n i n d e oor log ' 1 4 - 1 8 e n opges c heept met e e n ' i u i t s e b e z e t t i n g .

I I J u n i 1932 w a s e e n h o o g d a g v o o r o n z e p a r o c h i e e n n i e t m i n d e r v oor p a s t o o r Vandenhoudt. Z i j n e m i n e n t i e K a r d i n a a l Van Roey kwam p e r s o o n l i j k h e t H . V o r m s e l a a n o n z e k o m a u n i k a n t e n t o e d i e nen e n t e d i e r g e l e g e n h e i d w e r d d e k e r k v o r s t o p p l e c h t i gze o p h e t g e m e e n t e h u i s o n t v a n g e n . e w i j In 1 9 3 6 b e s l o o t men d e dodeak k er r ondom d e k e r k o p t e r u i m e n .

Be d o d e n , d i e o p e i g e n g r o n d l a g e n , w e r d e n o p k o s t e n v a n d e g e meente o p g e g r a v e n e n n a a r d e n i e u w e b e g r a a f p l a a t s o v e r g e b r a c h t , waar d e f a m i l i e l e d e n g r a t i s o v e r e e n z e l f d e o p p e r v l a k t e m o c h t e n bes c hik k en.

Op h e t o u d e k e r k h o f w e r d e n s o m m ig e g r a f z e r k e n v e r p l a a t s t e n t e gen d e m u u r v a n d e k e r k g e z e t . i e o v e r i g e w e r d e n g e w o o n w e g g e nomen. H e t v o l g e n d j a a r m o e s t d a n d e o u d e i j z e r e n a f s l u i t i n g p l a a t s mak en v o o r e e n b a k s t e n e n m u u r t j e . Bo o m p je s e n l a a g gewas wer den o p d e le e g g e k o m e n o p p e r v l a k t e a a n g e p l a n t o m h e t g e h e e l een m o o i u i t z i c h t t e g e v e n . B a t s t e m m i g e h o e k j e r o n d d e k e r k , waar g e d u r e n d e v e r s c h i l l e n d e eeuw en o n z e d i e r b a r e d o d e n h u n la a t s t e s laap s lie p e n , l i g t nu nog a l s een oas e v an r u s t e n dev otie op e n k e le pas s en v an de dr uk k e,r umoer ige d o r p s s t r a a t .

In 1937 o o k w er d p a s t o o r Vandenhoudt p l e d t i g o p h e t gemeent eh u is ont v angen om d e v i e r i n g v an z i j n 2 5 j a r i g a m b t s ju b ile u m nog m e e r l u i s t e r b i j t e z e t t e n .

IO m e i 1 9 4 0 1 . B e t w e e d e w e r e l d o o r l o g b r a k u i t . B e e e r s t e d a g e n bez or gden o n s e e n lu c h t b o mb a r d e me n t e n e e n b e s c h i e t i n g . B u i t e n br ok k en a a n v e r s c h i l l e n d e h u i z e n i n d e k om v an h e t d o r p w e r d ook d e k e r k d e e r l i j k g e h a v e n d e n s o m m ig e w a a r d e v o l l e g l a s r a m e n i n d e z i j k or en g i n g e n d a a r b i j v e r l o r e n . B e p a s t o r i j k r e e g i n s g e l i j k s haar d e e l . i n de v oor gev el wer d een g r o o t g a t ges lagen op d e v e r d i e p i n g e n h e e l d e i n b o e d e l w e r d d u c h t i g d o o r e l k a a r ges c hud.

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 1 - p 9

G eluk k ig hebben d e h e r s t e l l i n g e n n i e t a l t e v e e l j a r e n o p z ic h l a t e n w ac hten.

In 1 9 4 8 g i n g p a s t o o r Vandenhoudt m e t p e n s io e n . H i j w as t o e n 82 j a a r o u d . 3 6 j a a r l a n g h a d h i j o n z e p a r o c h i e b e s t u u r d , g e h o l, e n d o o r een h e l e s c haar onder pas toor s .Noemen we a c h t e r e e n v o l g e n s V a n M e c h e l e n m e t L . _De : 3 c h u t t e r , 2 . D e 3 c h u t t e r e n Ver w imp a l s 2 d e . o n d e r p a s t o o r s . T o e n V a n 1 , e c h e l e n r o n d et j a r e n 1920- 25 n a a r Hoogboom v e r h u i s d e n a m Ve r w im p z i j n p l a a t s a l s Is te.onderpas toor i n . J ez e la a t s t e h e e f t h e t b i j ons ook e t t e l i j k e j a r e n v olgehouden. ( w a a r s c h i j n l i j k y ap 1922 t o t 4 5 ) . E e r s t k r eeg h i j Magnus a l s 2 d e . o n d e r p a s t o o r e n d a a r n a v o l g d e n n o g 3 a r z i n , V o e t e n e n K o n i n g s . N a V e r w i m p w e r d Lr ,onings I c . o n d e r p a s t o o r e n : w a m e n e e r s t B e C l e r c k e n l a t e r fi j n e a l s 2 d e . o n d e r p a s toor d ie n s t doen.

Na z i j n o p p e n s i o e n s t e l l i n g v e r d w e n e n p a s t o o r V a n d e n h o u d t n i e t u i t ons d o r p . H i j v e s t i g d e z i c h i n een woning aan d e Kapels estraat r ec ht ov er het " 3tar r enhof " , e n heeft daar b i j de pater s nog v e r s c h i l l e n d e j a r e n d e H . l i s o p g e d r a g e n . H i j o v e r l e e d i n 1954 e n r u s t n u o p o n s k e r k h o f t e m i d d e n v a n z i j n o u d - p a r o c h i anen.

Hoewel d i t l a a t s t e a l i n e a h e l e m a a l n i e t s t e mak en h e e f t m e t d e ges c hiedenis v a n onz e M e r k , t o c h w i l d e n we n i e t n a l a t e n dez e bijz onder heden t e v er melden K , a pi eel l e n ao r evn eh e rb bge nr p oa s tt oeo r V a n d e n h o u d t t e g o e d g e k e n d e n z o u den eh e te n erg e rde n ev a nr d hi e n es l a a t s t e l e v e n s j a r e n w e l l i c h t a l s e e n m t e k o r t k o m in g k unnen bes c houwen t e g e n o v e r z i j n p e r s o o n . i d v a n In 1948 k r egen we dan de Heer Ke n is a l s p a s t o o r . Mon p a s t o o r d Va n d e n h o u d t be i j w i j l e n - T i n n i g d i s c u s i e r e n , o n z e n i e u w e z i e l e h e r der d a a r e n t e g e n was u i t e e n a n d e r h o u t g e s n e d e n . H i j s c h e e n s c huw er i n z i j n g e s p r e k k e n e n , n a a r o n z e b e s c h e i d e n m e n i n g d a a r door m is s c h ie n e e n i e t s j e m i n d e r p o p u l a i r d a n z i j n v o o r g a n g e r .

H ier z ouden we a l s h e t w ar e een p u n t k unnen z etten a c h t e r de ges c hiedenis v an onz e aloude dorps k erk , w a n t w a t i s e e n t i j d s s p a n n e v a n 25 j a a r i n d e l o o p v a n d e e e u w e n . A 1 w a t i n die l a a t s t e j a r e n op k e r k e l i j k gebied v e r a n derde- a l s d a a r z i j n : h e t v e r t r e k v an onder pas t o o r Konings e n d e k oms t v a n Boonants ,het v e r t r e k v a n fi j n e e n d e k o m s t v a n L a f o n , d e o p r i c h t in g i n 1951 v an de hulppar oc hie "De Z ilv e r e n hoek " e n i n ' 5 8 d i e v a n " O . L . V . v a n V r e d e " , h e t v e r t r e k v an onder pas t oor Boonants n a a r d e nieuw e huippar oc hie, de k oms t v a n onder pas toor i e B i e , de d o o d v a n p a s t o o r K e n i s i n 1 9 6 7 e n z i j n v e r v anging d o o r onz e h u i d i g e p a s t o o r M a l i n , h e t v ertrek v an onderpas toor Lafon enz ,enz , h e t z i j n allemaal z ak en d i e z 6 d i c h t b i j ons l i g g e n , d a t ze o p d i t o g e n b l i k n o g n i e t " d e g e s c h i e d e n i s " z ijn. i n g e g a a n .

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 1 - p 10

BRONNEN. I. Ke r k e lij: k e ges c hiedenis v an Ka p e lle n . door p a s t o o r G oets c halc k x 0 i n l e v e n p a s t o o r t e Ek e r e n - , D o n k .

2. N a g e l a t e n a a n t e k e n i n g e n v a n w i j l e n P o i Beinaer dts .

3.W e l w i l l e n d e m e d e w e r k i n g v a n d e H e r e n Bogaer ts e n Van d e n H e u v e l.

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 1 - p 11

KAPEISE FIGUREN V R O E G a i EN N U .

Mon D e B e u c k e l a e r i n g e s b r e .Sc h n a p s " . k m e t J e f W a g e m a e k e r s , a l i a s " J e t t e

Ik b e n gebor en o p 2 6 a u g u s t u s 1906 en w o r d d u s o v e r e n k e l e m a a n d e n 6 9 jaar . In d e E u r g e l i j k e Stand ben i n inges c hr ev en o n d e r d e naam J o z e f Wagemaek er s m a a r d e m e n s e n v a n K a p e l l e n noemen m i j a l t i j d J e t t e Sc hnaps o f J e t t e d e m e l k b o e r .

Vanw aar d i e b i j n a a m k o m t w e e t i k niet, w a a r s c h ijn lijk heb i t d ie gek r egen omdat i k a f e n t o e g r a a g een g o e i e b o r r e l b a k .

T ot m i j n I 4 d e j a a r b e n i n n a a r s c hool gegaan, d e l a a t s t e 2 j a a r in Ek er en o p d e Br o e d e r s c h o o l. I k heb d a a r d a n m a n n e n l e r e n k e n n e n z oals S t a f k e B o g a e r t s e n L o u i s k e V e r v l i e t . T oen i k 14 j a a r was ,ben i k meegegaan m e t o n s v a d e r . i n d e oor log v an 14- 18 v er v oer de d i e d e melt v an de boeren naar de m e lt s r i j De C eulenaer . H i e r e n d a a r h e e f t h i j d a n e e n k l a n t g e p i k t O ne v ader was o o k la n d b o u w e r .

I k z e l f b e n i n Ek er en gebor en, m a a r i t h e b m e e s t a l i n Kapellen. r o n d g e lo p e n . I s b e n a l t i j d m e i k v e n t e r g e w e e s t , e e r s t s amen m e t ons v a d e r , e n t o e n d i e g e s t o p t i s n a 4 0 - 4 5 , h e b i k d e t o e r o v e r genomen.

T i j d e n s d e T weeds W e r e l d o o r l o g b e n i k e e n t i j d j e k r i j g s g e v a n g e n e gewees t. I k h e b g e v o c h t e n b i j d e E T C A , d a t was d e a f k o r t i n g v oor " g r o n d a f w e e r t e g e n lu c h t s c h e p e n " , h e t afw eer ges c hut d u s .

Ik heb e i g e n l i j k a l t i j d meer gev oc hten t e g e n de s mid dan t e g e n d e s o ld a t e n . S o i t , i k b e n k r ijg s g e v a n g e n e gemaak t e n i k b e n v r i j w i l l i g meegegaan n a a r D u i t s l a n d .

Mon D e B . : H o e z i j t g e e i g e n l i j k k r i j g s g e v a n g e n g e m a a k t ?

J ette: We l, w e waren i n Eek lo, w a n t we waren een s tempel gaan h a l e n i n Moer } ek e, i n ' t Wa a s ia n d . We g a a n n a a r T e r n e u z e n , d e b o o t op . . . . d a a r ITIaren. d e F r i t z e n ! G e z i j t i n D u i t s l a n d v o o r d a t g e het weet!

J a, i k b e n d a n e e n 8 - 9 m a a n d e n i n M a a g d e n b u r g e n H a m b u r g g a a n w e r k en b i j d e n b o e r . I k b e n d a a r h e e l k o n t e n t g e w e e s t , a l t i j d g o e d v er z or gd, a l t i j d g o e d e t e n . D i e b o e r h a d 5 p a a r d e n , i k was n a t u u r l i j k de " c hef " . t Was n a t u u r l i j k n i e t z o a l s t h u i s , m a a r d e n boer h e e f t v o o r ons gedaan w a t h i j k o s t .

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 1 - p 12

We z i j n d a n a l l e m a a l g e l i j k t e r u g g e k o m e n d e I I d e J a n u a r i ' 4 1 .

Ik heb t e r u g de m e lk t o e r opgepak t ( o n s v ader had d i e ov er genomen t i j d e n s m i j n a f w e z i g h e i d ) .

Mon D e B . M a a r J e f , v o o r d i e t i j d wees t?

z i j I ge t o c h wielr ennen ge-

J e f : J a , u i t l i e f h e b b e r i j ! I k deed s mor gens d e n t o e r , e n 1 s n a m id d a g s g i n g i k r i j e n . D o p i n g b e s t o n d e r i n d e j a r e n 2 5 - 2 8 n o g niet.

Mijn s lec hts te we k o m e n i n d e de g r o n d . . . . . moet i k d a n o p genoeg n i e t o m

her inner ing: t was d o e r s i n L i e r , i k r e e d mee, s p r in t aan het s t a t io n i n L ie r , e n i k s la tegen Z e hebben m i j weggedaan v o o r dood, m a a r 1 t s c h i j n t d e " b la u w e s t e e n " g e le g e n hebben, ma a r nog l a n g k apot t e gaan.

Ik had een s c hedelbr euk . I k heb l a n g t h u i s o p een s t o e l gelegen, maar i k h e b e r d a a r n a n o o i t m e e r l a s t v a n g e h a d , g e e n k o p p i j n , nik s .

Mon: W a t w a s u w s c h o o n s t e h e r i n n e r i n g ?

J e f : H a ! i k h e b e e n s e e n k o e r s g e w o n n e n i n H o o g b o o m. I k h e b o o k wel eens e e n p a a r g o e i e dagen gehad. M i j n z wak s te k a n t was m i j n s p r i n t . W e l , d i e d o e r s i n Hoogboom h e b i k d e s p r i n t gew onnen t e gen J e f D u e r l o o . W e w a r e n m e t t w e e g a a n l o p e n , i k e n d e n D u e r l o o .

D ie maak t e z i c h i n d e s p r i n t n o g k waad, h i j v l o e k t e . I k r e e d n i e t har d genoeg n a a r z i j n g o e s t i n g . I k k o n n i e t s p r i n t e n maar D u e r lo o w el. H i j w ou d a t i k won. H i j was e e n h e l e g o e i e k amer aad. I k heb dan m a a r g e w o n n e n .

Mon: W a t w a s u w b e s t e s e i z o e n ? H o e v e e l k e e r h e b t g e d a n g e w o n n e n ?

J ef : O h l a l a i a ! D i e k a n i k w e l o p t e l l e n ! Z o e e n b r u t a l e was i k n i e t . I k heb maar ger eden e c h t u i t l i e f h e b b e r i j .

Mon: W a s d a a r a l g e l d m e e g e m o e i d ?

J ef: j a j a , d a t was t o c h 250 f r . v o o r e e n e e r s t e p r i j s . T o e n , v o o r die t i j d , d a t was t o c h een s c hoon bedr ag.

Ik heb n o o i t ber oeps r enner w i l l e n worden. J e f D uer loo e n So o i D ic tus , d i e z i j n ber oeps gewor den.

Mon; W a t w a s d e b i j z o n d e r s t e k o e r s d i e D u e r l o o e n D i c t u s g e w o n nen h e b b e n ?

J e f : D u e r l o o , ' t Kampioens c hap v a n B e l g i ë , e n D i c t u s h e e f t P a r i j s - Br as s c haat a c h t e r d e r n y ' s gewonnen. D i e r k o e r s i s maar I deer ger eden gewor den.

Mon; d e h e b t n o o i t e e n a n d e r b e r o e p g e d a a n ? O f e e n a n d e r e h o b b y ?

J ef: Nee, I k heb a l t i j d m i j n t o e r gedaan. We l s c h i e t i k nog met de h a n d b o o g , b i j d e l i g g e n d e w i p i n E k e r e n . D a t d o e i k h e e l gr aag.

Als k o e r e u r ben i k dan o p een m e is je g e v a l l e n , d e d o c h t e r v an een c a f é , M i t D aems v a n E k e r e n , v a n d e n N o t e n b o o m .

•

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 1 - p 13

KAPEISE FIGUREN V R O E G a i EN N U .

Mon D e B e u c k e l a e r i n g e s b r e .Sc h n a p s " . k m e t J e f W a g e m a e k e r s , a l i a s " J e t t e

Ik b e n gebor en o p 2 6 a u g u s t u s 1906 en w o r d d u s o v e r e n k e l e m a a n d e n 6 9 jaar . In d e E u r g e l i j k e Stand ben i n inges c hr ev en o n d e r d e naam J o z e f Wagemaek er s m a a r d e m e n s e n v a n K a p e l l e n noemen m i j a l t i j d J e t t e Sc hnaps o f J e t t e d e m e l k b o e r .

Vanw aar d i e b i j n a a m k o m t w e e t i k niet, w a a r s c h ijn lijk heb i t d ie gek r egen omdat i k a f e n t o e g r a a g een g o e i e b o r r e l b a k .

T ot m i j n I 4 d e j a a r b e n i n n a a r s c hool gegaan, d e l a a t s t e 2 j a a r in Ek er en o p d e Br o e d e r s c h o o l. I k heb d a a r d a n m a n n e n l e r e n k e n n e n z oals S t a f k e B o g a e r t s e n L o u i s k e V e r v l i e t . T oen i k 14 j a a r was ,ben i k meegegaan m e t o n s v a d e r . i n d e oor log v an 14- 18 v er v oer de d i e d e melt v an de boeren naar de m e lt s r i j De C eulenaer . H i e r e n d a a r h e e f t h i j d a n e e n k l a n t g e p i k t O ne v ader was o o k la n d b o u w e r .

I k z e l f b e n i n Ek er en gebor en, m a a r i t h e b m e e s t a l i n Kapellen. r o n d g e lo p e n . I s b e n a l t i j d m e i k v e n t e r g e w e e s t , e e r s t s amen m e t ons v a d e r , e n t o e n d i e g e s t o p t i s n a 4 0 - 4 5 , h e b i k d e t o e r o v e r genomen.

T i j d e n s d e T weeds W e r e l d o o r l o g b e n i k e e n t i j d j e k r i j g s g e v a n g e n e gewees t. I k h e b g e v o c h t e n b i j d e E T C A , d a t was d e a f k o r t i n g v oor " g r o n d a f w e e r t e g e n lu c h t s c h e p e n " , h e t afw eer ges c hut d u s .

Ik heb e i g e n l i j k a l t i j d meer gev oc hten t e g e n de s mid dan t e g e n d e s o ld a t e n . S o i t , i k b e n k r ijg s g e v a n g e n e gemaak t e n i k b e n v r i j w i l l i g meegegaan n a a r D u i t s l a n d .

Mon D e B . : H o e z i j t g e e i g e n l i j k k r i j g s g e v a n g e n g e m a a k t ?

J ette: We l, w e waren i n Eek lo, w a n t we waren een s tempel gaan h a l e n i n Moer } ek e, i n ' t Wa a s ia n d . We g a a n n a a r T e r n e u z e n , d e b o o t op . . . . d a a r ITIaren. d e F r i t z e n ! G e z i j t i n D u i t s l a n d v o o r d a t g e het weet!

J a, i k b e n d a n e e n 8 - 9 m a a n d e n i n M a a g d e n b u r g e n H a m b u r g g a a n w e r k en b i j d e n b o e r . I k b e n d a a r h e e l k o n t e n t g e w e e s t , a l t i j d g o e d v er z or gd, a l t i j d g o e d e t e n . D i e b o e r h a d 5 p a a r d e n , i k was n a t u u r l i j k de " c hef " . t Was n a t u u r l i j k n i e t z o a l s t h u i s , m a a r d e n boer h e e f t v o o r ons gedaan w a t h i j k o s t .

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 1 - p 14

Ik doe m i j n melk toer i n Kapellen nu b i j n a 55 j a a r . I k heb w e l eens e e n p a a r o n g e v a l l e n g e h a d , g e l i j k i n 1 9 6 8 , t o e n h e b b e n z e m ij i n h e t d o r p aangereden.

Ik heb i n t o t a a l met een s t u k o f 6 paar den ger eden. O nz e F o l was d e b e s t e , d a a r h e b i k 2 8 - 2 9 j a a r m e e g e r e d e n , d i e w a s v o o r aan i n d e 3 0 e n h i j w a s o p Ęť t l a a t s t b l i n d .

Ik heb m i j n paar den a l t i j d gek oc ht b i j " S t e r k e J an " , d e g r o e n teboer. D i e r eed ook met paarden en dres s eerde d i e , Mon: W a t i s e r i n K a p e l l e n i n d i e j a r e n z o a l h e t m e e s t v e r a n d e r d ?

J ef. J a , e r z i j n g o e ie v r ie n d e n ges tor v en. A l d i e nieuwe w ijk e n , Vr edebur g, d e Bas k , d e n ie u w e s t r a t e n w a a r d o o r d e s l i j k s t r a t e n v an v r o e g e r v e r d w e n e n z i j n , g e l i j k d e P l a s s t r a a t .

Ik heb n o o i t een pr oc es - v er baal gek regen. I k z a l m i j n t o e r b l i j v en d o e n z o l a n g ' t g a a t . A l s i k o p n i e u w k o n b e g i n n e n z o u i k h e t z e lf d e doen. H e t v e r k e e r maak t a l l e s w e l m o e i l i j k e r maar g e z it e r i n v an jongs af.

T e g e n w o o r d ig s t a i k ' s m o r g e n s o u o m 7 u u r , v r o e g e r a m 5 u u r .

Ik v e r t r e k am 9 u u r e n i k k om ' s av onds t o e om 4 u u r , i k h e b m i j n t o e r n u w a t i n g e k o r t . V a n Es s enhout g a i k n a a r d e Antwer ps e s teenweg, n a a r d e m e l k e r i j S i n t - J o z e f m i j n v o o r r a a d h a l e n . D a n v ia de St a t io n s t r a a t naar de Dor ps tr aat, d e Koer s pleindr eef enz .

Mon; H o e v e e l b u r g e m e e s t e r s h e b t g i j g e k e n d , J e f ?

J ef : L . D e Rooy , V a n d e n Ber gh, V a n Son, Stoc k mans , S p e t h , j a c o b s .

Ik denk w e l d a t i k en k a r m e l k v e n t .

i n d e omtr ek d e e n i g s t e ben d i e n o g met paar d

H o p e lijk k an i k h e t n o g een t i j d j e v o l houden!

Mon D e B e u c k e l a e r : W e w e n s e n h e t U a l l e s z i n s t o e , J e t !

MD B & DS

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 1 - p 15

REGLEMENT D ER KO N I N KLI J KE FANFARE MAATSCHAPPIJ STE. C E C I L I A VAN CAPPELLEN. Ar t.

I

- D e m a a t s c h fi p p ij d r a a g t v o o r t i t e l S t e . C e d i l l a e n h e e f t u i t s l u i t e n d v oor d o e l de beoefening en bev or der ing der muz iek k uns t, z i j v e r d e d i g t d e k a t h o l i e k e b e g i n s e l e n .

A r t . 2 - H e t g en o ot s c ha p b e s t a a t u i t e e r e l e d e n , aanmoedigende e n . wer k ende, d e e e r s t e e n t w e e d e d r a g e n b i j t o t h e t b e s tdjden d e r t e d o n e k o s t e n e n d e der de z i j n d e u i t v oer der s v a n h e t m u z ie k .

A r t . 3 - O m e e r e , aanmodigend o f w e r k e n d l i d v a n h e t genoots c hap t e w o r d e n z a l men d o o r d r i j l e d e n m o e t e n v o o r g e s t e l d z i j n e n o p eene w e k e lijk s c h e r e p i t i t i e d e meer der heid v an s t e m m e n m o e t e n b e k o m e n , d e s t e m m i n g z a l m o e t e n g e s c hieden m e t b r i e f j e s , d e g e l i j k h e i d v a n s temmen b e s l i s t i n nadeel v an den k andidaat . D e le d e n welk e i e mand a l s l i d v o o r d r a g e n z u l l e n d a a r v a n s c h r i f t e l i j k k ennis g e v e n a a n e e n d e r l e d e n v a n h e t b e s t u u r , d e naam v oor naam, b e d r i j f e n w o o n p l a a t s v a n d e n k a n d i d a a t , z u l len t e n m in s t e a c h t dagen v o o r d e v e r g a d e r in g welk e o v er z i j n e aanneming o f v e r w e r p in g moet b e s l i s s e n i n d e muz iek z aal a a n g e p l a k t w o r d e n .

A r t . 4 - De l e d e n b u i t e n d e gemeente wonende z u l l e n i n d e gemeent e e e n e w o o n p la a t s k i e z e n t e n e i n d e a l d a a r d e mededeelin g e n w elk e aan d e le d e n des genoots c hap moeten gedaan w or den t e o n t v a n g e n .

A r t . 5 - Ee n p e r s o o n a l s l i d aangenomen z a l d a a r v a n o n m i d d e l i j k onder r ic ht w omen door h e r b e s t u u r en z a l binnen d e a c h t dagen n a d i e n , n a k e n n i s g e n o m e n t e h e b b e n d e r r e g l e m e n t a i r e s c hik k ingen, h e t r eglement moeten tek enen.

A r t . 6 - Ee n p e r s o o n a l s l i d v o o r g e s t e l d e n n i e t aangenomen I a n s lec hts e e n j a a r n a d i e n o p n i e u w A r t . 7 - Eve n o l i od w l k ez i jsn o r eg t nts lag k r ijg t , z a l a ls i n v or ig ar tei k le l d s l e c h t s e e n j a a r n a d i e n o p n i e u w k u n n e n v o o r g e d r a oDer- w o r d en.

E w o r d e ' n .

A r t . 8 - H e t b e s t u u r i s s amenges teld u i t d r i j c e r e v o o r z i t t e r s , c one v o o r z i t t e r , o n d e r v o o r z i t t e r , o r k e s t m e e s t e r , s c h a t bewaar der , t w e e g e h e i m s c h r i j v e r s , e n v i e r c o m m is s a r is s en.

A r t . 9 - A l l e l e d e n , e e r e aanmoedigende e n w e r k e n le d e n z i j n s t e m r ec htig.

A r t . 1 0 - H e t b e s t u u r benoemt e n v e r v a n g t d e n muz iek mees ter .

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 1 - p 16

A r t . I I - D e V o o r z i t t e r w o r d t i n algemene v e r g a d e r i n g , b i j m e e r d e r h e id v a n s temmen e n m e t t o e g e v o u w d e b r i e f j e s g e k o z en, o p d e z e l f d e w i j z e w o r d e n e r d r i j l e d e n u i t d e wer k ende e n z e s u i t d e c o r e e n a a n mo e d ig e n d e l e d e n g e k oz en w e l k e m e t d e n v o o r z i t t e r u i t h u n m i d d e n e e n o n der v oor z itter ,or k es tuees ter , s c hatbewaarder, e n eer s te en t w e e d e g e h e i m s c h r i j v e r b e n o e m e n . Z i j g e l i j k h e i d v a n s temmen b e s l i s t d e v o o r z i t t e r .

A r t . I 2 - A l l e t w e e j a r e n z a l d e h e l f t v a n h e t b e s t u u r v er nieuw d war den, d e o n d e r v o o r z i t t e r e n v i e r i e d e n , b i j l o t i n g t e bepalen z u l l e n i n h e t b e g i n v a n 2 7 v e r n ie u w d w o r d e n v2 o o r z i t t e r z a l v a n d e t w e e d e v e r n i e u w i n g d e e l m a k e n . D e nd ie e uwgek oz en z u l l e n m e t 4 ĂŠd ine n smt tar ead er n ,t d e a f t r e d e n d e z i j n h e r k i e s b a a r . d a a r o p v o l g e A r t . I 3 - Dne dv oeo r z i t t e r o p e n t e n s l u i t d e v e r g a d e r i n g e n , v e r l e e n t ih e t w o o r d na a n w i e h e t v r a a g t e n b r e n g t o l d e n v o o r s t e l i n ouv r age, b i j z i j n e , a f w e z i g h e i d hem d e o n d e r v o o r z i t t er en b i j afwez igheid v an beide een ander bes t uur s lid.

A r t . I 4 - D e s c hatbewaar der i s met a l l e u it g a v e n e n ontv ang,s ten belas t, m i t s gader s met h e t bewaren d e r gelden e n h e t bew ar en v a n d e n i n v e n t a r i s d e r v o o r w e r p e n a a n h e t g e noot s c hap t o e b e h o o r e n d e , h i j z a l g e e n e u i t g a v e n mogen doen d e v i j f t i g f r a n k s t e b o v e n g a a n d e z o n d e r t o e s t e m m in g v a n h e t b e s t u u r , h i j z a l o o k i n h e t b e g i n v a n f e b r u a r i z i j n e r e k e n i n g i n e e n e algemene v e r g a d e r i n g v oordragen.

Ar t. I 5 - D e is te.geheims c hr ijv er i s met a l l e s c hr ijf w er k belas t , b i j a f w e z ig h e id w or dt h i j d o o r den tweede s c h r i j v e r v er v angen.

A r t . I 6 - D e mu z ie k b e w a a r d e r i s g e l a s t m e t h e t opmak en v a n d e n i n v e n t a r i s d e r i n s t r u m e n t e n e n muz iek s tuk k en a a n h e t g e noots c hap t oebehoor ende, h i j h e e f t h e t g e z a g o v e r h e t ork es t e n d o e t d i e s tuk k en u it v o e r e n w elk e h i j g o e d v in d t H i j g e e f t i n ov er eens temming me t d e n muz iek mees ter k e n n i s a a n h e t b e s t u u r o v e r d e bek w aamheid d e r l e e r l i n g e n om a l s w e r k e n d l i d a a n g e n o m e n t e w o r d e n , h e t b e s t u u r b e s l i s t a l l e e n o v e r hunne aanneming a l s wer k end l i d .

Ar t . I 7 - H e t b e s t u u r k an t e n a l l e t i j d e h e t genoots c hap doen v e r gader en e n d e w er k ende l e d e n b e v e l e n t e s p e l e n , h e t z i j in pr oc es s ie o f t e r gelegenheid v an openbare f e e s t e n , h e t k an o o k b e v e l e n s e r e n a d e t e g e v e n .

Het b e p a a l t d a g e n u u r e n p l a a t s w a n n e e r e n w a a r d e m u z iek fees ten z u l l e n p l a a t s hebben.

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 1 - p 17

Ar t . I 8 - H e t b e s t u u r k omt z oo d i k w i j l s b i j e e n a l s d e werk z aaaheden e n h e t b e l a n g v a n d e g e n o o t s c h a p z u l k s v e r e i s e h e n .

A r t . I 9 - B i j e l k e algemene v e r g a d e r i n g w o r d t d o o r d e n e e r s t e n s c h r i j v e r v e r s l a g opgemaak t e n d e v o lg e n d e v e r g a d e r i n g v oor gelez en, i e d e r d e r l e d e n k a n z i j n e aanmer k ingen doen g e l d e n e n n a g o e d k e u r i n g i n e e n v e r s l a g b o e k i n ges c hr ev en, e n d o o r hem e n d e n v o o r z i t t e r o n d e r t e k e n d wor den.

Ar t . 2 0 - 0 p v er z oek v an t i e n le d e n k an h e t genoots c hap b ije e n g e r oepen w o r d e n , a l l e l e d e n z u l l e n e r a c h t d a g e n o p v o o r hand v a n v e r w i t t i g d w a r d e n .

Ar t . 2 1 - E r z a l o v e r geen v o o r s t e l b e s l i s t worden d a t n i e t o p d e dagor de s t a a t .

Elk v o o r s t e l i n e e n e algemeene v e r g a d e r i n g gedaan z a l s lec hts i n d e v olgende v e r g a d e r in g b e s lis t , wor den,noc hthans i n d i e n d r i j v i e r d e n d e r aanw ez ig z i j n d e l e d e n d e dr ingende n o o d z a k e l i j k h e i d om o n m i d d e l i j k t e b e s l i s s e n ov er e e n g e d a a n v o o r s t e l g o e d v i n d e n z a l h e t z e l v e d a d e l i j k i n ouv rage gebr ac ht worden.

A r t . 2 2 - D e b e r s o n e n a l s l e e r l i n g e n aangenomen z u l l e n z i c h moeten g e d r a g e r , a a n h e t g e e n d e muz iek mees ter z a l g o e d v i n den w e g e n s h e t d o o r h u n t e l e r e n i n s t r u m e n t .

A r t . 2 3 - D e werk ende l e d e n z u l l e n z i c h bedienen v an d e in s t r u m e n ten h e t genoots c hap toebehoor ende i n d i e n z i j n i e t v e r k iez en h u n e i g e n i n s t r u m e n t a a n t e s c h a f f e n . I n d i e n e e n l i d z i c h z i j n e i g e n i n s t r u m e n t a a n s c h a f t z a l h i j he de . b g o ae d ak enu r i n g v a n d e n m u z i e k m e e s t e r m o e t e n o n d e r w e r p e n .

Ieder l i d s t a a t in, v o o r h e t hem toev er tr ouwde in s t r u m e n t h i j z a l d e s c hade w elk e h i j d o o r z i j n s c h u ld e r aan t o e b r e n g t m o e t e n v e r g e l d e n . E e n l i d m i s b r u i k mak ende v a n h e t hem t o e v e r t r o u w d e i n s t r u m e n t z a l h e t z e l v e o p e e r s t e a a n v raag moeten t er uggev en.

Ar t . 2 4 - H e t i s v er boden v o o r o f n a a r d e muz iek fees ten e n r e p e t i t i n o p d e s t r a a t g e d r u i s c h t e mak en o f o p d e i n s t r a m e n ten t e s pelen o p boete v an twee fr ank en.

A r t . 2 5 - I e d e r w e r k e n d l i d z a l z i j n i n s t r u m e n t mogen s temmen o f o p - d e n t o o n brengen, d i t gedaan z i j n d e i s h e t v erboden i e t s te pr eluder en o f v o o r u it t e s pelen.

Ar t . 2 6 - H e t i s i e d e r l i d v erboden gedurende de u i t v o e r i n g d e r s tuk k en z o o w e l t i j d e n s d e r e p e t i t i U n a l s m u z ie k f e e s t e n i n de m u z i e k z a a l t e k l a p p e n o f e e n i g s p e l t e s p e l e n .

Ar t . 2 7 - I e d e r werk end l i d d a t gedur ende d r i j a c h t e r e e n v olgende wek en h e t g e z e l s c h a p n i e t b i j w o o n t z o n d e r g e g r o n d e r e d e nen i n t e b r e n g e n z a l v a n r e c h t s w e g e a l s o n t s l a g g e v e r aanz ien w o r d e n .

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 1 - p 18

A r t . 2 8 - H e t i s i e d e r l i d t o e g e l a t e n per s onen v r eemd a a n d e g e me e n t e C a r p e l l e n o p d e m u z i e k f e e s t e n e n r e p e t i t i t 7 i n i n t e l e i d e n m i t s k unnen naam a a n e e n l i d d e s b e s t u u r s b e k end t e m a k e n .

A r t . 2 9 - D e o u d e r s d e r l e d e n m e t h e n i n h e t z e l f d e h u i s woonende z i j n t o e g e l a t e n d e muz iek fees ten e n r e p o t i t i n b i j t e w onen.

Ar t.

0 - D e w e r k A r tn. e d e l e d e n Ar t. z i j n v r i j v a n c o n t r i b u t i e n D A e rt. e e r e e n

a a n m o e d ig e n d e l e d e n b e t a l e n , m a a r v e r l a n g e n , z e s o f z e v en e n h a l f f r a n k s p e r t r i m e s t e r o f v i e r e n t w i n t i g e n der tig frank s per ja a r .

3 I - H e t bes t uur h e e f t h e t r e c h t u i t h e t genoots c hap t e s l u i ten de le d e n d i e z i c h binnen o f b u i t e n h e t genoots c hap t e s luiten de leden d ie z i c sh c hap b i z no und een np l i c h t i g m a k e n a a n f e i t e n d i e h u n n e v e r w i j do e r i n fg e i s c h e n . E e n l i d o p z u l k e m a n i e r u i t g e s l o t e n z a l sb l e cuh t s i e e tn j ae a r nn a d i e n t e r u g m o g e n v o o r g e d r a g e n w o r d e n . h e t 3 2 - H e t genoots c hap houdt o p t e bes taan v an den o o g e n b lik d a t g e n o o er m i n d e r d a n t i e n e e r e e n aanmoedigende l e d e n o f m i n d e r t dan t -i e n w e r k e n d e l e d e n v a n h e t g e n o o t s c h a p d e e l m a k e n .

Z oohaas t h e t g e n o o t s c h a p o p h o u d t t e b e s t a a n z u l l e n d e i n s tr umenten a a n d e m i l d e s c henk er s t e r u g g e v e n war den d e s c henk er s z u l l e n i n h e t r e g l e m e n t b o e k v e r m e l d s t a a n .

Het o v e r i g e m u z ie k s t u k k e n , m e u b e le n , i n k a s z i j n d e g e l d e n en a l w a t h e t g e n o o t s c h a p t o e b e h o o r t z u l l e n a a n d e n l a a t s t in d i e n s t z i j n d e v o o r z i t t e r i n b e w a r in g gegev en wor den v oor eenen t e r m i j n v a n v i j f j a a r . B i j d e z e t e r h a n d s t e l l i n g z ullen a l dez e v oorwerpen o p v er z oek v an de l a a t s t i n diens t z i j n d e v o o r z i t t e r e n or k es tmees ter b i j n o t a r i e e l e ak te g e v in v e n t o r ie e r d wor den.

Indien t e n m in s t e v i j f t i e n le d e n , d e e l uit gemaak t hebbende v a n h e t g e n o o t s c h a p , g e d u r e n d e h e t l a a t s t e j a a r v a n haar b e s t a a n , e e n e s c h r i f t e l i j k e aanv r aag doen a a n d e n la a t s t e n v o o r z i t t e r am de maat s c happij h e r i n t e r i c h t e n , z a l d e z e b i n n e n d e maand e e n e a lg e m e n e v e r g a d e r i n g v a n a l l e d e gedur ende h e t l a a t s t e j a a r inges c hr ev en le d e n bijeenr oepen. Dez e v e r g a d e r in g z a l o v e r h e t h e r i n r i c h t e n bes lis s en o p v oor waar de d a t dez e b e s l i s s i n g met mins tens t w ee d e r d e d e r a a n w e z i g z i j n d e s t e m m e n g e n o m e n w o r d e .

Indien onder tus s c hen n a v e r lo o p v an den g e s t e ld e n t e r m i j n v an v i j f j a r e n d e m a a t s c h a p p i j n i e t h e r i n g e r i c h t i s z u l len a l de v oorwerpen i n den i n v e n t a r i s v er meld openbaar v erk oc ht wor den e n opbr engs t daar v an n a a f t r e k v an d e o n k os ten i n d e k a s v a n ' t Ar mbes t uur g e s t o r t w or den.

3 3 - H e t tegenw oor dig r eglement z a l onder teek end wor den door a l de le d e n welk e z i c h daar door aan a l z i j n e bepalingen z ullen onderwerpen.

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 1 - p 19

r

A r t . 3 4 - H e t t e g e n w o o r d ig r e g le m e n t z a l n i e t d a n v olk omen m e e r der heid d e r l e d e n v a n h e t genoots c hap k unnen v e r a n d e r d wor den.

Ar t . 3 5 - H e t t e g e n w o o r d ig goedgek eurd r e g le me n t z a l i n u i t v o e r i n g gebrac ht war den o p een j a n u a r i n e g e n t ie n honder d v i j f e n twintig.

Aldus gedaan e n goedgek eur d i n algemeene v e r g a d e r i n g v a n 66n m a a r t n e g e n t i e n h o n d e r d v i j f e n t w i n t i g .

't Bruggeske - 7e jaargang - 1975 - nr. 1 - p 20